1

B GIO DC V O TO

Cng trnh c hon thnh ti

I HC NNG

I HC NNG

Ngi hng dn khoa hc: PGS.TS. Nguyn Ngc V

PHAN TH THANH LM

Phn bin 1: TS V Th Thy Anh

VN DNG M HNH Z-SCORE TRONG

XP HNG TN DNG KHCH HNG TI
NHTMCP NGOI THNG - CHI NHNH QUNG NAM
Phn bin 2: TS V Vn Lm
Chuyn ngnh: Ti chnh v ngn hng
M s: 60.34.20

Lun vn c bo v trc Hi ng chm Lun vn tt nghip

thc s qun tr kinh doanh hp ti i hc Nng vo ngy 26
thng 05 nm 2012

TM TT LUN VN THC S QUN TR KINH DOANH

C th tm lun vn ti:
- Trung tm Thng tin - Hc liu, i hc Nng
Nng, Nm 2012

- Th vin trng i hc Kinh t, i hc Nng.

M U

- Vn dng m hnh Z-SCORE trong xp hng tn dng khch

hng doanh nghip ti VCB Qung Nam.
- xut l trnh xy dng m hnh Z-SCORE ph hp vi
cc ngnh ngh kinh t theo iu kin kinh t Vit Nam.
3. i tng v phm vi nghin cu
Lun vn tp trung nghin cu h thng xp hng tn dng
ca VCB Qung Nam v vic vn dng m hnh Z-SCORE trong xp
hng tn dng doanh nghip ti VCB Qung Nam i vi khch hng
l doanh nghip.
4. Phng php nghin cu
Lun vn s dng phng php nghin cu tnh hung v
phng php phn tch nh tnh lm sng t vn .
5. ngha khoa hc v thc tin ca ti
Lun vn trnh by c h thng tng i v qu trnh xy
dng m hnh Z-SCORE kh ni ting trn th gii nhng cn t
c s dng Vit Nam.
Lun vn nghin cu tp trung vo vic p dng m hnh ZSCORE trong vic xp hng tn dng cc doanh nghip nhm nng
cao hiu qu qun tr ri ro tn dng ti VCB Qung Nam.
6. Cu trc ca lun vn
Cu trc ca lun vn Vn dng m hnh Z-SCORE trong
xp hng tn dng khch hng ti Ngn hng TMCP Ngoi thng
Chi nhnh Qung Nam c chia thnh ba chng nh sau:
Chng 1: Nhng vn c bn v xp hng tn dng v m
hnh z-score
Chng 2: Vn dng m hnh z-score trong xp hng tn
dng khch hng ti VCB Qung Nam
Chng 3: Gii php vn dng m hnh z-score trong xp
hng tn dng khch hng ti Vietcombank Qung Nam

1. L do chn ti
Trong kinh doanh ngn hng, vic cc ngn hng phi i
mt vi ri ro tn dng l iu khng th trnh khi. Mt trong nhng
k thut qun tr ri ro tn dng ca ngn hng thng mi (NHTM)
l s dng phn tch chm im xp hng uy tn ca cc khch
hng. Mi ngn hng xy dng mt h thng xp hng tn dng da
trn cc yu cu ca Ngn hng Nh nc (NHNN). Tuy nhin, vic
chm im xp hng tn dng cho cc doanh nghip i khi li em
n kt qu cha chnh xc do thng tin khng y .
Hin nay cc NHTM Vit Nam da vo kt qu xp hng
tn dng ni b hn ch ri ro. Tuy nhin, ch tiu c bn trong
chm im v xp hng tn nhim ca khch hng hin nay ca mt
s NHTM vn cha phn nh chnh xc ri ro, nht l tnh trng cc
cng ty sp ph sn vn c xp hng an ton. Tuy vy, chng ta
vn c th d bo mt cng ty c kh nng ph sn hay khng bng
m hnh Z-SCORE.
Ngn hng TMCP Ngoi thng (Vietcombank) Chi nhnh
Qung Nam s dng h thng XHTD ni b c xy dng v
trin khai nm 2003. Tuy nhin, tnh hnh n xu phi trch lp d
phng ri ro vn gia tng thi gian gn y. iu ny s to ra nhiu
ri ro cho Vietcombank Qung Nam trong qu trnh cp tn dng.
l l do chn ti nghin cu Vn dng m hnh Z-SCORE trong
xp hng tn dng khch hng ti Ngn hng TMCP Ngoi thng
Chi nhnh Qung Nam
2. Mc ch nghin cu
- Gii thiu m hnh Z-SCORE v s vn dng vo cng tc
xp hng tn dng ca NHTM Vit Nam.

CHNG 1: NHNG VN C BN V XP HNG TN

DNG V M HNH Z-SCORE

(5) Lm c s xc nh mc d phng ri ro mt cch

hp l.

1.1. TNG QUAN V XP HNG TN DNG CA NHTM

1.1.3.2. S cn thit phi xp hng tn dng trong hot ng tn

1.1.1. Khi nim xp hng tn dng

dng ngn hng.

Xp hng tn dng l nhng kin nh gi v ri ro tn dng

a. Do yu cu hn ch ri ro tn dng

v cht lng tn dng, th hin kh nng v thin tr n (gc, li

b. Do yu cu la chn khch hng cho vay

hoc c hai) ca i tng i vay p ng cc ngha v ti chnh

c. h tr phn loi n v trch d phng ri ro

mt cch y v ng hn thng qua h thng xp hng theo k

d. Xy dng chnh sch khch hng

hiu.

1.1.4. Quy trnh xp hng tn dng

1.1.2. c im v i tng xp hng tn dng

1.2. GII THIU M HNH Z-SCORE

H thng xp hng tn dng tip cn n tt c cc yu t c

1.2.1. Gii thiu v m hnh Z-Score

lin quan n ri ro tn dng cc NHTM khng s dng kt qu xp

M hnh z-score l m hnh c cng nhn v s dng rng

hng tn dng nhm th hin gi tr ca ngi i vay m n thun

ri trn th gii. Ch s ny c pht minh bi Gio s Edward I.

l a ra kin hin ti da trn cc nhn t ri ro, t c cc

Altman:

chnh sch tn dng v gii hn cho vay ph hp.

Z = 1.2X1+1.4X2+3.3X3+0.6X4+1.0X5

1.1.3. S cn thit ca xp hng tn dng doanh nghip vay vn

nh gi kh nng ph sn ca cc cng ty, ch s Z ca

ngn hng

chng c so snh vi cc mc im c xc nh trc nh di

1.1.3.1. Xp hng tn dng doanh nghip vay vn ngn hng

Vic xp hng tn dng khch hng lm c s cho vic phn

Z < 1.81: Ph sn

loi v gim st danh mc tn dng u nhm t ti 5 mc ch ch

1.81 < Z < 2.99: Khng r rng

yu sau:

2.99 < Z: Lnh mnh

(1) Cho php c mt nhn nh c th v danh mc tn dng

ca ngn hng;
(2) Pht hin sm cc khon tn dng c kh nng b tn tht
hay i chch hng khi chnh sch tn dng ca ngn hng;

1.2.2. M hnh Z-Score p dng cho cc cng ty t nhn

Kt qu ca m hnh Z-Score iu chnh vi bin mi X4 l:
Z = 0.717X1+0.84X2+3.107X3+0.420X4+0.998X5
Cc im ngng cho ch s Z ny nh sau:

(3) C mt chnh sch nh gi tn dng chnh xc hn;

Ph sn Z<1.23

(4) Xc nh r khi no cn s gim st hoc c cc hot

Khng r rng 1.23< Z<2.90

ng iu chnh khon tn dng v ngc li;

Lnh mnh 2.90 < Z

1.2.3. M hnh Z-Score iu chnh p dng cho cc doanh nghip

CHNG 2: VN DNG M HNH Z-SCORE TRONG XP

khng sn xut

HNG TN DNG DOANH NGHIP TI VIETCOMBANK

Kt qu phn loi ng nht vi m hnh 5 bin Z -Score. M

QUNG NAM
2.1. GII THIU CHUNG V VIETCOMBANK QUNG NAM

hnh mi Z -score l:

Z = 6.56X1+3.26 X2+6.72X3+1.05X4

2.1.1. Qu trnh ra i v pht trin ca VCB Qung Nam

im ngng cho m hnh ny nh sau:

2.1.2. C cu t chc

2.1.2.1. S t chc b my

Ph sn: Z < 1.1

Khng r rng: 1.1 < Z < 2.6

Lnh mnh: 2.6 < Z [11, tr. 4-20] [12]

2.1.2.2. Chc nng nhim v ca cc phng ban

2.1.3. Kt qu hot ng kinh doanh ca VCB Qung Nam trong

1.3. KINH NGHIM XP HNG TN DNG TRN TH GII

hai nm 2009 - 2010

V MT S NHTM VIT NAM

2.1.3.1. Tnh hnh huy ng vn

1.3.1. Xp hng tn dng ca mt s nc trn th gii

2.1.3.2. Tnh hnh cho vay

1.3.1.1. H thng xp hng tn nhim ca Moodys v S&P

2.1.3.3. Kt qu hot ng kinh doanh

1.3.1.2. M hnh im s tn dng doanh nghip ca Edward

2.2. THC TRNG CNG TC XP HNG TN DNG TI

I.Altman

VCB QUNG NAM

1.3.1.3. S tng ng gia m hnh im s tn dng ca Edward

2.2.1. Nguyn tc chm im xp hng tn dng

ti ny ch cp n m hnh xp hng tn dng doanh

I.Altman v xp hng tn nhim ca Standard & Poor

1.3.2. Kinh nghip xp hng tn dng doanh nghip ca mt s
ngn hng thng mi Vit Nam

nghip.
Nguyn tc chm im xp hng tn dng ca VCB l tnh

Cc NHTM hin nay ang thc hin xy dng h thng xp

im ban u ca mi ch tiu nh gi theo im ng vi mc ch

hng tn dng ni b ph hp vi phm vi hot ng, tnh hnh thc

tiu gn nht m thc t khch hng t c. Nu mc ch tiu t

t, c im kinh doanh ca NHTM theo tinh thn quyt nh 493

c ca khch hng nm gia hai mc ch tiu hng dn th

ca Thng c NHNN. y l bc tin ban u trong vic tip cn

im ban u l mc ch tiu cao hn. im dng tng hp xp

an ton vn, khng ch nhm mc ch phn loi n m cn nhm

hng tn dng l tch s gia im ban u v trng s ca tng ch

nh gi ri ro khon vay, qun l cht lng tn dng.

tiu, trng s ca tng nhm ch tiu.

Kt qu xp hng tn dng c s dng xem xt cp tn
dng, phn loi n v qun l ri ro theo danh mc khch hng.

10

Phn chm im phi ti chnh ch mang tnh c lng,

2.2.2. M hnh xp hng tn dng doanh nghip ca VCB Qung

khng c cng thc tnh c th, do vn phi da vo nh gi ch

Nam
Hin nay, VCB thc hin chm im xp hng tn dng theo
quyt nh s 117/Q-VCB.CSTD ngy 17/03/2010 v vic ban

quan, theo cm tnh ca cn b tn dng. Chng hn nh tiu ch v

nng lc v kinh nghim ca ban qun l, trin vng ngnh ngh.

hnh h thng xp hng tn dng ni b. Theo , VCB chia doanh

Phn chm im ti chnh ch xem xt, nh gi v phn loi

nghip c xp hng tn dng thnh: doanh nghip thng thng,

khch hng ti thi im hin ti m khng tin hnh phn tch tnh

doanh nghip mi thnh lp, doanh nghip tim nng.

hnh ca khch hng trong qu kh.

Mang tnh cng nhc v h thng c xy dng chung tt c

2.2.2.1. i vi khch hng l doanh nghip thng thng, tim

nng v doanh nghip siu nh

mi loi khch hng doanh nghip, tuy nhin mi doanh nghip c

2.2.2.2. i vi khch hng l doanh nghip mi thnh lp

c im ring nn nhiu khi h thng chm im tn dng khng

2.2.2.3. nh gi h thng chm im tn dng ca Vietcombank

phn nh ng tnh trng tt xu thc s ca doanh nghip.

u im ca h thng chm im tn dng

H thng chm im tn dng li c xy dng thnh cc
chng trnh t ng, cn b tn dng ch vic in cc thng tin cn

2.2.3. nh gi cng tc xp hng tn dng doanh nghip ca

Vietcombank Qung Nam
2.2.3.1. Nhng kt qu t c

thit v kt qu s c x l theo chng trnh.

Nng cao kh nng phng nga ri ro tn dng

H thng chm im tn dng a ra cc ch tiu r rng v

Da vo kt qu xp hng tn dng quyt nh cp tn

thng nht, ng thi im ca mi ch tiu c xc nh thng qua

dng

cc trng s nn to iu kin d dng cho cn b tn dng trong vic

2.2.3.2. Nhng hn ch

a ra cc nh gi tng hp v mc ri ro ca tng khch hng,

Nhm cc ch tiu chm im phi ti chnh ang s dng kh

gim ng k yu t ch quan, cm tnh ca cn b tn dng trong

phc tp so vi m hnh xp hng ca cc NHTM, trong s cc ch

qu trnh nh gi.

tiu ny vn c nhng ch tiu cha tht st vi vic o lng nguy

H thng c p dng chung cho tt c cc khch hng nn

c ph sn ca doanh nghip nh: thi gian lm lnh o doanh

gip ngn hng c th so snh mc ri ro gia cc khch hng

nghip ca gim c, cung cp thng tin y v ng hn theo

doanh nghip khc nhau, t h tr rt nhiu cho ngn hng trong

yu cu ca VCB, thu nhp t hot ng xut khu.

vic la chn, cn nhc i tng khch hng trong vic ra quyt

nh cp tn dng.
Nhc im ca h thng chm im tn dng

Mt khc, cc doanh nghip trn a bn tnh Qung Nam

phn ln l cc doanh nghip va v nh. Phn ln cc thng tin trn
cc bo co ti chnh khng tht s chnh xc. Vi mc ch che y
thng tin, trnh thu m rt nhiu thng tin, d liu cha c a

12

11
vo trong h s k ton ca doanh nghip, chnh v vy d liu trn

Cc m hnh thng thng khng cho mt kt qu r rng.

s sch k ton cha phn nh chnh xc kt qu hot ng kinh

Mi khi c nghi ng pht sinh chng ta phi kim chng b sung

doanh ca doanh nghip.

bng cc thng tin nh tnh.

Hu ht nhng ngi s dng thiu mt c s d liu y

2.2.3.3. Nguyn nhn ca nhng hn ch

Nguyn nhn khch quan

xy dng nhng m hnh cho ring mnh.

Thng tin phc v cho xp hng tn dng cha y ,

2.3.2. Thng tin xp hng v iu kin vn dng m hnh z-score

nhng ngun thng tin ny rt kh thu thp, v kh c c ngun

2.3.2.1. Thng tin xp hng

Ngun thng tin c s dng trong xp hng tn dng

thng tin chnh xc.

Nguyn nhn ch quan

doanh nghip khi vn dng m hnh z-score ch yu l ngun thng

Ngn hng cha ngun c s d liu phong ph

tin ti chnh, vic tnh ton ch s nguy c ph sn ca doanh nghip

Nhiu trng hp xp hng ch mang tnh hnh thc

c ly t cc bo co ti chnh ca doanh nghip.

2.3. VN DNG M HNH Z-SCORE TRONG XP HNG

Ngun thng tin ny cn c cc doanh nghip cung cp

TN DNG KHCH HNG TI VIETCOMBANK QUNG

mt cch chnh xc v y . tng tnh chnh xc khi s dng

NAM

m hnh ny cn yu cu cc bo co ti chnh c qua kim

2.3.1. Nhng iu lu khi vn dng m hnh z-score

ton ca cc t chc kim ton.

Chng chnh xc hn v dn n mt kt lun r rng hn a

phn cc ch s thng thng.

Chng tng i nht qun v lm bt cc nh gi khng

2.3.2.2. iu kin vn dng

M hnh 1: i vi doanh nghip c phn ha, ngnh sn
xut
Z = 1.2X1+1.4X2+3.3X3+0.6X4+1.0X5

chnh xc v ngu nhin m mt vi c nhn c th mc phi.

Tnh tin cy ca chng c th c nh gi theo thng k.

Nu Z > 2,99

Doanh nghip nm trong vng lnh mnh.

Chng nhanh hn v t tn km hn so vi cc cng c

Nu 1,8 < Z < 2,99

Doanh nghip nm trong vng cha r rng.

Nu Z < 1,8

Doanh nghip nm trong vng ph sn.

truyn thng.

Da trn kinh nghim vi cc m hnh ti chnh, nhng

ngi s dng phi thc y v nhng im hn ch lin quan.

M hnh 2: i vi doanh nghip cha c phn ha, ngnh

sn xut
Z = 0.717X1+0.84X2+3.107X3+0.420X4+0.998X5

Mt vi im hn ch trong s l:
Nhiu im s kt qu c th rt l, khi cc ch s th hin
cc gi tr bt thng chng thng ti ra nhng kt qu sai lm.

Nu Z > 2,9

Doanh nghip nm trong vng lnh mnh.

Nu 1,23 < Z < 2,9

Doanh nghip nm trong vng cha r rng.

Nu Z < 1,23

Doanh nghip nm trong vng ph sn.

14

13

M hnh 3: i vi cc doanh nghip khc

Z = 6.56X1+3.26 X2+6.72X3+1.05X4

Qua bng trn ta thy, t cc bo co ti chnh ca cc doanh

nghip, tc gi s dng phn mm excel tnh ch s nguy c

Nu Z > 2,6

Doanh nghip nm trong vng lnh mnh.

ph sn ca 46 doanh nghip. Trong nm 2010, c 8 doanh nghip c

Nu 1,2 < Z < 2,6

Doanh nghip nm trong vng cha r rng.

nguy c ph sn th hin l tnh hnh ti chnh ca cc doanh nghip

Nu Z < 1,1

Doanh nghip nm trong vng ph sn.

ny l rt yu v tng lai rt l nguy him nghim trng,

2.3.3. Kt qu nghin cu vn dng m hnh z-score trong xp

Chim hn 50% l cc doanh nghip nm trong vng khng

hng tn dng ti VCB Qung Nam.

r rng. iu ny c th gi rng tnh trng ti chnh ca cc doanh

2.3.3.1. V d minh ha vic s dng m hnh z-score tnh ch s

nghip nm trong vng ny khng phi l lnh mnh v c th khng

n nh.

2.3.3.2. Kt qu nghin cu vn dng m hnh trong xp hng tn

nh gi vic vn dng m hnh z-score:

dng ti VCB Qung Nam

u im: m hnh z-score c s dng n gin, nhanh.

Da trn cc bo co ti chnh ca cc doanh nghip t tip

Ti ngn hng cc cn b tn dng c th s dng excel tnh ton

cn ngun d liu ca VCB Qung Nam trong hai nm 2009 2010,

ch s z, t d bo c nguy c ph sn ca doanh nghip. Vic

tc gi tin hnh x l s liu lin quan n cc ch tiu s dng

tnh ton ch s z theo m hnh hon ton c da vo cc bo co

trong m hnh im z-score. Do yu cu bo mt thng tin khch

ti chnh ca doanh nghip.

hng v ngn hng nn ti ny s khng nu r kt qu xp hng

Hn ch: m hnh z-score c nghin cu da trn tnh hnh

ca cc doanh nghip trong qu trnh nghin cu. Trong qu trnh

ca cc doanh nghip M, v cha c s dng ph bin Vit

nghin cu, tc gi chn 46 doanh nghip (theo Ph lc) ang

Nam trong vic xp hng tn dng doanh nghip. Bn cnh , m

c xp hng tn dng ti VCB Qung Nam chm im theo m

hnh khng tnh n mt s nhn t kh nh lng nhng c th

hnh z-score.

ng mt vai tr quan trng nh hng n mc ca cc khon

Bng 2.7: Kt qu xc nh ch s nguy c ph sn ca 46 doanh

vay.
Tuy nhin theo tc gi y l m hnh cn c cc NHTM

nghip trong nm 2009 - 2010

VT: doanh nghip
Nm 2009
Nm 2010
1. Vng lnh mnh (Z > 2,6)
10
13
2. Vng khng r rng (1,2 < Z < 2,6)
27
25
3. Vng ph sn (Z <1,1)
9
8
Tng cng
46
46
(Ngun: D liu tnh ton ca tc gi)
Phn vng

Vit Nam xem xt n khi ra quyt nh cho vay i vi cc doanh

nghip.
2.3.4. So snh vic s dng m hnh z-szore v m hnh xp hng
tn dng ang c s dng ti VCB Qung Nam

16

15
Bng 2.8: So snh kt qu ca vic s dng hai m hnh trong xp
hng tn dng i vi 46 doanh nghip (nm 2010)
M hnh
Ch tiu

hin ti
VCB

lnh

M hnh

So snh kt qu hai m

z-score

hnh
5

13

mnh)

(5 doanh nghip thuc

vng khng r rng)

Nhm B BBB

(Vng khng r

(4 doanh nghip nm
25

rng)

16

vng lnh mnh, 5

doanh nghip nm vng
ph sn)

Nhm D CCC

(Vng ph sn)

(1 doanh nghip nm
8

vng lnh mnh, 4

doanh nghip nm vng
khng r rng)

(Ngun: D liu tnh ton ca tc gi)

Khi nh gi gia vic xp hng tn dng theo m hnh VCB
Qung Nam ang p dng vi vic s dng m hnh z-score, th kt
qu i khi li phn nh ngc nhau v tnh hnh ca doanh nghip
vay vn ti ngn hng. iu ny l do nhng nguyn nhn sau:
M hnh z-score ch yu da vo cc ch tiu ti chnh
tnh im s z nhm d bo nguy c ph sn ca doanh nghip trong
thi gian 2 nm n.

cc ch tiu ti chnh, va tnh n cc ch tiu phi ti chnh ca

doanh nghip. Khi tnh im tng hp, cc ch tiu ti chnh li

Nhm A AAA
(Vng

M hnh xp hng tn dng hin ti ca VCB va tnh n

chim t trng cao hn vi cc ch tiu ti chnh.

17

18

CHNG 3: GII PHP VN DNG M HNH Z-SCORE

ang cn hot ng ti thi im nghin cu lun vn ny. Sau khai

TRONG XP HNG TN DNG DOANH NGHIP TI

xc nh cc bin c lp ph hp s tin hnh thu thp d liu, c

VIETCOMBANK QUNG NAM

th s dng nhiu ngun khc nhau: bo co thng nin, bo co ti

chnh. D liu thu thp c s c tin hnh x l theo yu cu

3.1. KIM NH S PH HP CA M HNH Z-SCORE TI

ca m hnh, sau s dng phn mm Microsofl Office Excel v

VIT NAM

SPSS xc nh cc h s beta cho m hnh hi quy kinh t lng.

3.1.1. nh hng chung v m hnh

Trn c s c c sau khi chy chng trnh s kim nh s ph

M hnh kinh t lng c s dng trong vic kim nh

hp ca m hnh z-score ca Altman ti Vit Nam.

Kt qu kim nh s ph hp ca m hnh z-score ca

kh nng vn dng m hnh z-score c th trnh by mt cch tng

Altman

qut theo phng trnh sau:

Z=

+ . X +
0

Trong :

Model Summary

- Z: h s d bo nguy c ph sn

Adjusted

- Xi: cc nhn t nh hng n h s Z

dc ng hi quy

: hng s
- : thnh phn ngu nhin hay sai s ca

Model R

: tham s ca m hnh h s o

Square

the Estimate

.271

.201

.448

R2 hiu chnh ca m hnh l 20,1%, iu ny c ngha l

Vic kim nh kh nng vn dng ca m hnh z-score

R Square

a. Predictors: (Constant), X5, X3, X1, X2, X4

m hnh

.521a

20,1% s bin thin v nguy c ph sn ca cc doanh nghip c

gii thch bi mi quan h tuyn tnh ca cc bin c lp. Mc

trong vic d bo nguy c ph sn Vit Nam l cn thit v n c

ph hp ca m hnh tng i thp.

th mang li nhng li ch nht nh cho cc NHTM trong vic la

ANOVAb

chn khch hng cho vay vn.

3.1.2. Xc nh cc nhn t nh hng n h s Z-score kim

R Std. Error of

Mean
Model

Sum of Squares df

Square

Regression

3.894

.779

3.875 .005a

Residual

10.451

52

.201

Total

14.345

57

nh theo m hnh kinh t lng

3.1.3. Trnh t thc hin m hnh kinh t lng trong vic kim
nh m hnh z-score d bo nguy c ph sn ca doanh nghip
Vic kim nh m hnh z-score trong lun vn ny c s
dng trong trng hp cc doanh nghip sn xut c phn ha,

Sig.

20

19

trong m hnh n phi mang du m l hon ton khng ph hp.

ANOVAb

Tuy nhin vic nh gi m hnh Z-score ca Atlman trong tnh hnh

Mean
Model

Sum of Squares df

Square

Regression

3.894

.779

3.875 .005a

Residual

10.451

52

.201

Total

14.345

57

Vit Nam ch mi c tin hnh s mu cn nh.

Sig.

3.2. VN DNG M HNH Z-SCORE TRONG XP HNG

1

TN DNG DOANH NGHIP TI VIETCOMBANK

3.2.1. Vn dng m hnh z-score trong xp hng tn dng doanh
nghip ti VCB Qung Nam
3.2.1.1. M hnh z-score c xy dng trong nn kinh t Vit

a. Predictors: (Constant), X5, X3, X1, X2, X4

Nam

b. Dependent Variable: Y

Tin s Nguyn Trng Ha (Hc vin Ti chnh) nm 2010

Gi thuyt Ho: 1 = 2 = 3 = 4 = 5

xy dng mt m hnh z-score l m hnh xp hng tn dng cho

Gi tr Sig. ca tr F ca m hnh bng mc ngha, chp

cc doanh nghip ln sn chng khon. M hnh z-score c xy

nhn gi thuyt Ho. Do , m hnh khng ph hp vi tp d liu.

dng ph hp vi nn kinh t Vit Nam v c s dng xp

Coefficientsa

Unstandardized
Coefficients
Model
1

(Constant)

Std. Error

hng cc doanh nghip.

Standardiz
ed
Coefficient
s
Beta

Z = -0,352 - 3,118X4 + 2,763X8 0,55X22 0,163X24 + 6,543X29 +

Collinearity Statistics
t

Sig.

Toleranc
e

VIF

0,12X53
Trong :
X4: t s Tng vn vay/Tng ti sn
X8: t s Vn lu ng/Tng ti sn

.806

.142

5.692

.000

X1

-1.001

.411

-.438 -2.438

.018

.434

2.306

X22: t s Cc khon phi thu/Doanh thu thun

X2

-.287

.601

-.075

-.477

.636

.565

1.769

X24: t s Cc khon phi thu/N phi tr

X3

-1.356

1.078

-.215 -1.258

.214

.481

2.077

X29: t s Li nhun trc thu v li vay/Tng ti sn

X4

.081

.054

1.494

.141

.378

2.645

X5

-.123

.048

-.313 -2.575

.013

.949

1.054

X53: t s Li nhun sau thu/Vn ch s hu

Hm Z l kt hp gia cc ch tiu ny nn ch s Z cng cao th

.288

a. Dependent Variable: Y

Cc ch tiu X1, X2, X3, X5 u mang du m, iu ny hon

ton khng ph hp vi m hnh Z-score ca Atlman. Cc ch s trn
cng cao u th hin mt cng ty c tnh hnh ti chnh tt, do

chng t cc doanh nghip c tnh hnh ti chnh tt, hot ng kinh

doanh hiu qu, li nhun cao v kh nng thanh ton tt. [4, tr.

227-231]

21

22

Bng 3.1: im phn bit xp hng tn dng doanh nghip theo

m hnh z-score
im phn bit

Loi

CCC

Z > 1,7

AAA

CC

0,85 < Z < 1,7

AA

0 < Z < 0,85

Tng cng

46

-0,85 < Z < 0

BBB

-1,7 < Z < -0,85

BB

-2,55 < Z < -1,7

ca 46 doanh nghip theo m hnh z-score ca Tin s Nguyn Trng

-3,25 < Z < -2,55

CCC

Ha c s khc bit so vi kt qu xp hng ca m hnh z-score ca

-4,1 < Z < -3,25

CC

Altman. iu ny c chng minh phn trn.

Z < -4,1

(Ngun: Tnh ton ca tc gi)

Kt qu xp hng cc doanh nghip theo s liu nm 2010

Tc gi xut VCB Qung Nam c th vn dng m hnh

(Ngun: Bo co thng nin ch s tn nhim Vit Nam)

z-score ph hp vi nn kinh t Vit Nam trong vic xp hng tn

3.2.1.2. Kt qu iu chnh theo m hnh z-score nhm xp hng

dng i vi cc doanh nghip tham gia vay vn ti ngn hng. Vic

tn dng doanh nghip ti VCB Qung Nam

vn dng m hnh ny trong cng tc xp hng tn dng gip VCB

Tc gi s dng li d liu ca 46 cng ty xp hng Z

Qung Nam nhn nhn c nhng kh khn ti chnh ca cc doanh

theo m hnh z-score ca Altman, ln ny tc gi xp hng 46 cng

nghip. T , gip ngn hng a ra c nhng quyt nh cho

ty theo m hnh ca Tin s Nguyn Trng Ha a ra v kt qu

vay chnh xc, hn ch c ri ro trong hot ng kinh doanh ca

c th hin di bng sau:

ngn hng.

Bng 3.3: Kt qu xp hng tn dng cc doanh nghip theo m

trong xp hng tn dng doanh nghip ti VCB Qung Nam

hnh
Xp hng

3.2.2. Nhm gii php h tr cho vic vn dng m hnh z-score

V pha doanh nghip:

S lng cng ty

AAA

AA

BBB

12

BB

Thc hin vic lp cc bo co ti chnh theo ng quy nh

hin hnh ca B ti chnh

ton.

Bo co ti chnh phi c kim ton bi cc c quan kim

23
V pha ngn hng: Ngn hng khi tip xc vi ngun thng

24
l nhm cc doanh nghip c nguy c ph sn v nhm 0 l nhm

tin ca cc doanh nghip phi yu cu cc doanh nghip cung cp cc

cc doanh nghip khng c nguy c ph sn.

bo co ti chnh c kim ton.

3.4. NHNG KIN NGH

3.3. XUT L TRNH TIN HNH XY DNG M

3.4.1. i vi Ngn hng Nh nc

HNH Z-SCORE TI VIT NAM THEO TNG LOI HNH

3.4.1.1. Pht huy ti a hiu qu cung cp thng tin ca CIC

DOANH NGHIP

3.4.1.2. Xy dng h thng d liu cung cp thng tin doanh

3.3.1. La chn m hnh

nghip nhanh chng, y , chnh xc.

Cn c vo nhng yu cu ch yu ca m hnh xp hng:

3.4.2. Kin ngh B Ti Chnh hon thin chun mc k ton

Xc nh xc xut v n

3.4.3. Kin ngh Tng cc thng k

Tnh y
Tnh khch quan
S cng nhn
3.3.2. La chn bin s
Bin ph thuc c nhiu phm tr, mi phm tr i din cho
mt nhm v bin ny c kh nng phn bit tt nht v duy nht
trn c s tp hp bin c lp c la chn.
Trong nghin cu bin ph thuc (Y) c la nh sau:

1 Nu doanh nghip c nguy c ph sn

0 Nu doanh nghip khng c nguy c ph sn

Bin c lp: sau khi la chn c bin ph thuc, bc

tip theo phi xc nh bin c lp s c s dng trong phn tch.
3.3.3. Chn mu
xy dng m hnh z-score xp hng tn dng cc doanh
nghip thuc cc ngnh: nng lm ng nghip, thng mi dch
v, xy dng, cng nghip cn phi thu thp cc thng tin, s liu
tng ng vi cc doanh nghip ca tng ngnh. Trong mi ngnh
phi la chn hn 100 doanh nghip c chia lm 2 nhm, nhm 1

25
KT LUN
ti nghin cu Vn dng m hnh Z-SCORE trong xp
hng tn dng khch hng ti Ngn hng TMCP Ngoi thng Chi
nhnh Qung Nam gii quyt c cc vn sau:
H thng ha nhng l lun c bn v XHTD trong doanh
nghip ca cc NHTM Vit Nam, ng thi xem xt cc m hnh
XHTD trn th gii.
a ra m hnh phn tch nh lng z-score c kh nng d
bo kh nng ph sn ca doanh nghip. M hnh n gin, d s
dng v kh chnh xc.
Lun vn phn tch v nh gi c thc trng XHTD
doanh nghip VCB Qung Nam, qua thy c nhng kt qu
cng nh nhng hn ch v nguyn nhn ca nhng hn ch .
Lun vn cng mnh dn ngh p dng m hnh z-score
d bo kh nng ph sn doanh nghip vo m hnh XHTD doanh
nghip.
Bn cnh , lun vn cng xut mt s gii php nhm
hon thin h thng XHTD doanh nghip ca VCB, trong a ra
l trnh xy dng m hnh z-score cho ph hp vi tng ngnh ngh
kinh t Vit Nam.
Tuy nhin do hn ch v d liu, lun vn cha tin hnh
kho st sc mnh ca m hnh i vi iu kin cc doanh nghip
ang l khch hng ca ngn hng. lm c iu ny cn nhn
c s gip ca cc NHTM trong kh nng tip cn c s d
liu.