Professional Documents
Culture Documents
Sau Cch Mng Thng Tm, nc Vit Nam Dn Ch Cng Ha cng lc phi
i ph vi mun vn kh khn phc tp. Nn kinh t t nc sau gn mt th
k b ch ngha thc dn km hm v phi phc v chin tranh quc, tr
nn x xc tiu iu. ng rung hoang ha, thin tai lin min lm cho nng
nghip mt ma lin tc. Cng nghip, tiu th cng nghip b nh n, hng
ha khan him, giao thng ch tc, ti chnh trng rng
Nn tht nghip gia tng c thnh th v nng thn, c bit l nn i
Bc B, Bc Trung B tip tc e da hng triu ngi. t nc c hn 90%
dn s m ch, t nn x hi lan trn, i sng vt cht v tinh thn ca ngi
dn v cng thp km. Ci i v ci dt tch t t bao nm ang km hm c
dn tc va ginh c chnh quyn v tay nhn dn. Nn Dn Ch Cng Ha
Vit Nam ang rt cn iu kin ha bnh cng c xy dng.
vy th trong gic ngoi li ang c mt khp ni trn t nc. Lc lng
1
ng minh gm hng chc vn qun ko vo Vit Nam ngay khi cuc Tng khi
ngha ca nhn dn ta va ginh c thng li.
- phi Bc, c M cho php, 20 vn qun Tng trn sang vi danh
ngha qun ng minh vo gii gip pht xt Nht, nhng chng li nui d tm
tiu dit ng Cng Sn ng Dng, ph tan Vit Minh v lt chnh ph H
Ch Minh.
- pha Nam qun Anh cng sm bc l gip Php lp li ch
thuc a trn bn o ng Dng.
- Qun Nht trc khi buc phi ri khi ng Dng cng ra sc phc
th cch mng Vit Nam.
- Qun Php tranh th tng cng lc lng v nh chim m rng a
bn xm lc trc khi qun ng minh rt khi ng Dng.
- Li dng vng vy quc ang rnh rp cch mng, bn phn ng
trong nc ni ln hoc t bn ngoi ko v hot ng gy ri, ph hoi, nht l
bn phn dn hi nc trong t chc Vit Nam Quc Dn ng (Vit Quc) v
Vit Nam Cch Mng ng (Vit Cch).
hng. Tuy lc y khng ai chn con ng th hai, nhng phi tip tc con
ng cch mng nh th no a con thuyn Cch mng Vit Nam ra khi
thc ghnh?
chnh tr. N gp phn lm cho d lun trong v ngoi nc, trc ht l Php
thy r thin ch ha bnh ca Vit Nam Dn Ch Cng Ha, nguyn t do c
lp v thc s khng mun chin tranh ca nc Vit Nam mi.
Vi nhng m mu kin quyt nh chim Vit Nam v lp li ch thuc
a, thc dn Php tm mi cch tr hon cuc m phn, ph hot mi iu h
k kt. T cui nm 1946 thc dn Php ro rit chun b cho mt cuc v
trang xm lc trn ton ci ng Dng, chng m mu tin hnh nh p ta
H Ni buc chnh ph H Ch Minh phi u hng.
Ngy 20/11/1946 qun Php nh Hi Phng v Lng Sn. u thng
12/1946 Php cho thm qun vo Nng v lin tc khiu khch ta H
Ni. Ngy 16/12/1946 DArgenlieur i khi phc li Hip c nm 1883 v 1884
trong lc Valuy trin khai k hoch nh chim Bc B. Ngy 17/12/1946 qun
Php tn st ng bo ta H Ni. Ngy 18 v sng 19/12/1946 Php a ra 3
ti hu th i ta phi u hng Thc dn Php chn con ng chin
tranh vi Vit Nam Dn Ch Cng Ha.
Nh vy, 16 thng sau ngy Cch Mng Cch Mng Thng Thnh cng, kh
khn phc tp ca tnh hnh t nc tng nh khng th vt qua c, cn
chin tranh vn khng trnh khi. Ch tch H Ch Minh ch r thc cht ca
tnh trng y chng ta mun ho bnh, chng ta nhn nhng, nhng cng
nhn nhng thc dn dn Php cng ln ti v chng quyt tm cp nc ta
mt ln na. cng chnh l l do chnh ng nht nhn dn ta bc vo
cuc khng chin trng k.
Hi ng bo ton quc!
10
12
Theo sng kin ca Ch tch H Ch Minh thng 3/1948 phong tro Thi ua i
quc c pht ng rng ri trong c nc, nhm thc y cuc khng chin
kin quc pht trin. Ton qun, ton dn Vit Nam thi ua tng gia sn xut,
xy dng kinh t khng chin, hng say luyn qun lp cng. Khu hiu Ngi
ngi thi ua, ngnh ngnh thi ua ny n nhng hnh ng i quc hu
khp cc tng lp nhn dn cc a phng, em li hiu qu thc t trong hot
ng khng chin kin quc.
Chnh ph khng chin ban hnh nhiu chnh sch kinh t gip tng lp
nng dn, cng nhn lao ng v mi mt h yn tm v hng hi sn xut.
Cc sc lnh v gim t, gim tc, tm giao cp t cho nng dn c ban
hnh. n cui nm 1949 t Lin khu IV tr ra c 113.000 hcta t c
giao cho nng dn, cn Nam B s rung t ca a ch b chy kh nhiu
v c chnh quyn khng chin giao cho nng dn canh tc vic gim t c
hng ng trit nht. n nm 1953 c hng trm ngn mu rung c
gim t, 25% min Ty Nam B c ni gim 50 - 60%.
T thng 4/1953 mt s vng t do Vit Bc v Bc khu IV tin hnh th
im ci cch rung t, to ra nh hng tch cc thc y cuc khng chin.
Chnh sch rung t ca Chnh ph H Ch Minh trong khng chin chng
Php mi ch l bc u ca cuc Cch mng rung t m ng Cng Sn
ng Dng ra cho mnh trong Lun cng u tin. Tuy cha c iu
kin thc hin chnh sch ny nhiu hn na, trit hn na nhng nhng
vic lm c c ngha rt su sc, bi n khc su trong tm tng ngi
dn nim tin vng chc vo ng Cng Sn v Ch tch H Ch Minh, l sc
mnh tinh thn n sc mnh vt cht v cng to ln, a khng chin n
thng li.
Nm 1951, chnh sch thu nng nghip ca Vit Nam Dn Ch Cng Ha
c p dng lm tng thm cho ngun lc kinh t cho cuc khng chin, li
lm n tp th theo t vn cng, i cng c ph bin v nhiu ni cn lp ra
t chc hp tc x nng nghip. n nm 1950 c nc c 25.000 t i
cng v gn 1.500 hp tc x nng nghip. Sn lng hoa mu cc vng t
15
o ln, tht l cha tng c trong lch s chin tranh y. B i Vit Minh
gii phng hng ngn cy s vung t ai, khai thng bin gii 7.500km, gii
phng 350.000 dn. Chin thng bin gii cm ct mc mi trn con ng
trng thnh ca lc lng v trang nhn dn Vit Nam, n cng nh du thi
k mi ca khng chin trng k, khi quyn ch ng chin trng chuyn
hn v pha lc lng khng chin.
K hoch Rever tan v, thng 12/1950 vin tng ti ba ca Php l De Lattre
de Tassigny thi gi chc t lnh lc qun khi NATO sang lm Tng ch huy
qun i vin chinh kim chc Cao y Php ng Dng. Trc hip nh
vin tr qun s Php - M c k kt Php c thm iu kin theo ui
chin tranh ng Dng. Vi tng s qun l 338.000 ngi, Tassigny c
thc hin bnh nh gp rt, phn cng mnh m v mun tp trung gii quyt
trc ht vn Bc B. Ti y Php cho dng tuyn phng th boong ke gm
1.300 l ct do 20 tiu on u Phi cht gi.
Nhng cuc khng Php ng Dng t sau trn Bin gii Thu ng nm
1950, tip tc tin nhng bc di n thng li hon ton, mc d cn tri
qua nhiu kh khn. Trong cuc tip kin H Ch tch ti Vit Bc, trc khi
Php trin khai k hoch De Tassigny, mt nh bo nc ngoi hi v s bt
u thi k Tng phn cng ca lc lng khng chin, v Tng t lnh H Ch
Minh nhc h Phi nh rng khng chin ca chng ti l trng k khng
chin, phng chm chin lc y i vi nhng k ang tham vng ginh mt
thng li nhanh chng v qun s th khng phi l iu d hiu.
Thng 2/1951, ng Cng Sn ng Dng t chc i hi i biu ton
quc ln th 2. So vi hi ngh hp nht cch 21 nm ch c 4 i biu d
bn thnh lp ng Cng Sn Vit Nam ln ny 221 i biu thay mt cho
766.349 ng vin cng sn ton quc, hp bn v xy dng ng Lao ng
Vit Nam. y khng ch l vic a ng ra hot ng cng khai sau 50 thng
rt v b mt m cn l s tip tc t li cho ng vn Cch mng ng
Dng cho ph hp vi khun kh mi dn tc quc gia. Nhng ngi cng sn
ng Dng sau khi gii tn ng chung, xy dng lc lng cch mng ring
cho tng dn tc, thnh lp mt lin minh on kt chin u c tnh cht
20
21
22
26
29
30
giam chn qun Php gia lng H Ni, theo ng ca ta. Trung on
Th ra i cng lm cho kh th chin u ca cn b, chin s v quc qun,
t v chin u dng cao. Chin ho, sng c tng cng, cc tuyn
ng ngn ngang chng ngi vt to nn th trn "trong nh, ngoi vy" tiu
dit sinh lc ch, ngn chn tng bc i ca k th. Nhiu trn nh din ra
c lit, ging co vi ch tng tc chin ly, ly v kh ch nh chng, cc
chin s m bom ba cng lao vo xe tng ch v anh dng hy sinh trong chp
la chi la, H Ni m m rc chy.
Sau nhiu ngy chin u anh dng kin cng, Trung on Th phi hp
vi lc lng v trang cc lin khu lin tip nh bt ch ra khi chin ho,
gy cho chng nhiu tn tht nng n. Nhng bn ch rt mnh, chng lun
c tng cng qun s, v kh, n dc v trang thit b hin i c sc
cng ph ln. Mt khc, qun Php m cc cuc tn cng v hai cnh: Lin khu
II, Lin khu III, dn p lc lng ta ti ca ngoi thnh. Chng to thnh vng
vy ngy cng dy thm, thu hp dn a bn Lin khu I. n lc ny, Trung
ng v B Tng ch huy cn nhc vic rt qun ca Trung on Th
bo ton lc lng.
33
35
dn m c s cn quet cua gi c.
1. S KIN LCH S
36
37
tung bay phn pht trn nh thp Ra v hng chc nm qua, c khng t bi
bo, sch in chuyn cm c sao vng trn nh Thp Ra.
Vi lng yu mn c T quc nn nhiu ngi lun ngh c sao vng phi
c cm (treo) nhng ni cao nht, mu thm ti, gi thi tung bay lng
lng. l lng mong mun ch quan, tnh cm chn thnh. Chnh v th, khng
t ngi vit cm c trn nh thp. Qun mt s tht hin nhin l Thp
Ra xy bng gch, mi cng lng vi va nhn trn, lm sao c th d dng
trong m tro ln c l, cm c ln nh thp trong khi bn pha h Gm u
c lnh canh gc nghim ngt?
Vy th trong m ti, cc chin s ni thnh dng cm bi ra Thp Ra ri
cm c vo u?
Trong sch Lch s on thanh nin cu quc H Ni ghi r c mt hot ng
cm c trn Thp Ra, vo m 19/5/1948. Cun sch nh phong tro Hc sinh
khng chin H Ni (NXB H Ni-2006) in nh v tn nhng ngi tham gia
s kin ny. V iu rt vui: Mt trong bn nhn vt lch s y cn sng n hm
nay, hin ang ti TPHCM. l bc s Nguyn Phc Ngh, nguyn gio s
Trng i hc Y Thi Bnh.
Bc s Ngh k li t m vic lm 65 nm v trc trong mt cun hi k
(in vi tnh). Chuyn t my hm trc cc anh r nhau ln h Qung B kim
tra kh nng bi li; t chiu 18/5 cc anh ra h Hon Kim i cu c, gi v
bc mnh v khng cu c con c no nn vt cn cu xung nc. Chic
cn cu ni dp dnh y chnh l cn c cho cc anh vt ln, m hm sau,
19/5 sinh nht Bc H knh yu, bi ra gia h, tro ln chn thp ra, tra c
vo cn ri cm ln bi c di chn thp. Anh Ngh nhc li li Nguyn S Vn:
C th rm, t th nho m gn chn thp li cng qu. Phi my ln n tht
mnh mi cm c cn c vng chc ngay pha i din ta c L (tr s
UBND TP H Ni by gi). Theo bc s Nguyn Phc Ngh, ngi duy nht tham
gia vo s kin cm c trn g Ra cn ti hm nay: m y anh ch l ngi
mang c ti a im ven h ri c phn cng ng trn b canh gi qun o
38
C sao vng xut hin trn g Ra gy ting vang ln, rung ng lng
ngi. Trung on Th rt khi H Ni, nhng Vit Minh vn c mt thnh
ph, bt chp lnh Php thit qun lut cm i li t 9 gi m hm trc n 5
gi sng hm sau. Ngi H Ni gi nhau no nc xem c, sng bng nim tin
khng chin di s lnh o ca C H nht nh thng li.
A, Li k ca Nguyn c Minh
39
Thiu tng Minh nh li, k nim ngy sinh nht ca Bc 19/5/1948 gia lng
H Ni b ch tm chin, cp trn ch o phi cm mt s l c sao vng
ni cng cng. Rng sng 19/5/1948, vi s ym tr ca 3 anh Khm, Quang
v Vn bi t b h pha khch sn Ph Gia ra Thp Ra, ri cng knh
nhau ln cm c vo tng thp. L c tung bay gia tri tim H Ni vo
ng gi i lm, i hc ca cng nhn, vin chc, tiu thng v hc sinh sinh
vin qua li h Hon Kim.
40
"n cui thng 5/1948, ng cng l ngi cui cng ca nhm hc sinh
trng Chu Vn An b bt v b giam x lim s mt thm. Ti y, rt nhiu
bn b quen bit cng trng b ch tra tn, nh p d man" -Thiu tng
Nguyn c Minh cho bit.
Thiu tng Minh bo: Anh Quang, anh S Vn cng nh chng ti lc
u l hc sinh, rt v t, yu i, b ch bt nhng khng s, cn t ho l hc
sinh yu nc. Ti chng ti cn nm gc chn ln nhau, k cho nhau nghe
nhng mu chuyn yu nc trong vn hc Php, nh chuyn nhng ngi
cng kh, nh t l trng hc.
Thiu tng Minh k tip, mt bui ti cui thng 5/1948, c tin ngy mai ch
s chuyn tt c anh em chng ti sang nh giam Ho L, anh em chuyn tr
sut m, no nc ch n ni giam mi. Anh Quang cn v ln tng nh
giam l c sao vng c 1,2m x 1,8m cng vi khu hiu Ch tch H Ch
Minh mun nm.
Sng hm sau, ch a tt c chng ti i tra tn sut ngy truy xem ai l
tc gi. Anh Quang khng khi ng ra nhn. Th l chng a 13 anh em
chng ti sang Hm Ca ng, cn cc anh Quang, Tr, Khm v An c
Bnh l nhng i tng "c bit nguy him" b gi li phng Nh ri a ln
41
giam bt Phng.
Mt chiu thng 6, chng tp trung mt trung i lnh da en, b tr i hnh
chin u, t c sng lin thanh trn g t, ri dn 4 anh ra ven sng, tri tay
li v th cho chy lnh bn cht ri vu l t chy trn.
nh t Ho L, thng 8/1948, anh S Vn, anh Minh ng v ti b ch a
i y Khe T (Tin Yn - Qung Ninh) . n thng 10/1948, anh S Vn r ti
trn t nhng b bt li. Chng tri v nh p d man c 2 chng ti ngay ti
cng tri t, sau , anh Vn hy sinh gia tui 18.
42
43
44
Ngy 19/5/1948, thc hin nhim v trn giao, mt t chin s Cng an qun 6,
H Ni dng cm bi ra h Hon Kim, cm c l c sao vng trn
nh Thp Ra. Ln u tin c T quc - biu tng ca cch mng - tung bay
lng lng gia lng H Ni k t ngy Trung on Th rt khi, li ng vo
sinh nht Bc, tr thnh s kin gy ting vang ln khp H Ni sut nhiu
ngy.
B con v cng phn khi khi thy Vit Minh vn hot ng ngay gia lng
ch, cn qun gic th lng ln tc ti. Nhng ri, c 3 chin s tham gia cm
45
47
48
nm xung, hai c thn sinh ng Quang vn cha ngui khao kht c c tin
con.
c mt m, khng ch gia nh lit s Nguyn Trng Quang, m c nhng
ng i c ca ng cng thao thc, khi c nguyn tr li gi tr ch thc
cho ngi lit s sp thnh hin thc. Di sui vng, song thn lit s Quang
hn c ngm ci.
49