O NOSEVIMA predavanje Nikole Tesle, 3. decembar 1875. godine.

Drage kolege, ta bismo znali o svijetu bez noseva?

Uvjeravam vas da ne bismo znali nita! Nosevi nas povezuju sa nevidljivim svijetom.
Obavjetavaju nas o zdravim i nezdravim stvarima. Kau da li je postelja ista i da li je supa vrela.
Daruju nam miris jutra i dolazee oluje. Ujedinjuju nas sa prirodom. Nosevi se, naime, esto porede
sa biljkama: svi znamo za baburast, paprikast ili krompirast nos. Ljudski nosevi se kao most pruaju
prema svijetu ivotinja. uli ste o orlovskom, pajem, surlastom nosu.
Mnogi nesreni mladi je prozvan tukan, jednorog, nosorog.
Nos nas povezuje i sa godinjim dobima. On nam donosi miris februarskog mraza i junskih lipa.
Vonj paprika na plotni je heraldiki simbol avgusta. Nos je vrsta alatke. Ljudi se pitaju: moe li se
tim nosem otvoriti konzerva? esto ga porede sa aovom, sjekirom, sjekaem. To je i muziki
instrument, slian trubi, fagotu, trombonu. On je zloglasni rezonator hrkanja i zato omrznut meu
cimerima.
Nos odreuje boju glasa, on je blagoslov pjevaa i prokletstvo unjkavih. Ljudi osjeaju miris ak i
drutvenih odnosa. Znam za miris novca i miris sirotinje. On doarava lice majke zemlje,
podsjeajui i na gorde planinske litice i speleoloke ponore. Nos je lavirint, gdje svjetlo i vazduh
sreu mrak drijela. On omoguava ivot. Ne zaboravite da nam nos daruje dah prije nego to e
nam pokloniti miris. Kao tema, nos je oduvijek inspirisao mudrace. Paskal je vjerova da bi lice
svijeta bilo drugaije da je Kleopatrin nos bio krai. Koliko god plakao, svako se na kraju usekne
naalio se Hajne. Volter je rekao da su svi ljudi roeni sa deset prsta i nosem a niko sa znanjem o
Bogu. Kopanje nosa odaje vjeitu nedoraslost i demaskira pretenziju finoe. Tiho de Brahe imao je
zlatni nos. Kao i uvo, on moe biti ukraen minuom. Drage kolege, svi ste vidjeli kako eta
bezuspjeno vue psa, a pas se ne mie dok ne dovri priu koju mu pripovijeda neki miris ukraj
puta. Nos pria prie. Taj vrhovni budilac sjeanja jo pamti mirise tavana i podruma roditeljske
kue.
Nos je presto za cviker. Pariski i kelnski proizvoai parfema veliki su prijatelji ljudske due. Nos
nam daruje mirise bosioka, kafe i kore limuna. Grci, Jevreji i drugi stari narodi vjerovali su da
bogovi, kao i mi, vole miris rotilja. Ti antiki bogovi su nosevima nesumnjivo divnim primali
rtve paljenice. Prosjaci pokuavaju da se nasite ispred restorana, razdraeno udiui mirise supe,
gulaa, peenja.
Eskimi se ljube nosem. On je krhak i osjetljiv a djeaci tu finu stvar vole da razbiju.
Udri ga u nos viu oi e mu se napuniti krvlju. Poslije nije nizata! Legenda kae da je
Napoleonov tobdija odbio Sfingi nos jer je bio previe savren. Mnogi ljudi su nezadovoljni
svojim nosevima. Vizionari sanjaju o trampi noseva. Ili, ak, berzi noseva koju bi kontrolisala
Istonoindijska kompanija sa svojim centrima u Londonu i Amsterdamu.
Svako lice s nosom lijepo govorio je moj djed.
Za noseve se moe rei to i za konje: dobrom nosu hiljadu mana. Ravom jedna ne valja.
Drage kolege, inspirisane kolege slijedite svoj nos!