You are on page 1of 50
304 tiv, cevresindelt pislik Karsisindek devia nofroti, sam bir kigeye gekilmek igin duydugu derin dzlemi karamear & bir fadeyle yana yakla anlatiyordn, Ynkaridale mektubin géstordigi tarihten pek az sonra annesi Oimtls olacak 4 mer Seyfetiia'in, anasinin dial tzerine, evleninee ye kadar iki yl ginde Ayaspasa'daki bir apartimanda oty Hagan erkadaglamndan Sgroniyorva* O, ba apartiman hey Yate pel allgamamyg olacak ki, amilarinda «0c aialh, ben aparamaniara digtim» diye zetindgtind fe tedirginligini belirtmektedir. Bir yazarn -«iyice geligmal fein tahuta, aile rahatma ihtiyaer> oléuguna inanyord Bu iit yi, dzensia, kane ve bagibes bir hayhuy ici gecirdigi, yorgan diistigi iyice anlesiiyor. Yasammn 3549 malannt zaman zaman igine yazchgi am defterinin ele £6 cebilen son bélimtinde, bu mradat silmtlarm: syle # vir ediyor f "abit oenguensz dug fr dijttin. fyleo gals igin ranata, Alle raat tyne vareh, Evlenmege walkinea, Ur Komyum kare iyo cetti Ailes gin gole iy yegler séylel.o EE Busartlar altinda, ona géro, bir aile yuvast kurmax 8 rekli oluyorda, Buraya girenler, o ginlerin «lttihat ve TEs rakki Plast» ileri gelenlerinden Kadikéyitt Doktor Bost Bahom Bey'in last Célibe Hamu tuldular. Kian babes yapurdigi sorugturma sonunda, Omer Seyfettin’in, artist yajammdaki baz caplanktk olaylarm dgrendigindey Juzim énce ona vermel istemediyse de, araya gindiler be bas stkigtimp Jas aldilar, Omer Seyfettin'in ema" Sy rasinda sik sult adim andiga bir bagka Kadikiylti Omer, Ee yards ki - 0 da yazardi - bu evlenme iglerinde baghica, Fair oynamusta# ai CAlibe Hamm, o gialerin'modasina uygua, modern bir jitim gérmiiy, Kadikéyiinde Fransizlann «Saint Buphe- Bone Olulusnda okumus, Moda - Miihiirdar sosyetesinden, Fnco, zayif ve zarif bir geng kamds. Ashina bakulirsa, Omer Geyfettin, bu soy zarif, monden, ince Iradhn tiplerinden pele bjoslanmazdi, Arkadagiarmdan ikisinin bu konudaki ifade- B jerne, hildiyelerindeld kedin tiplerinin siralanma ve sayi- fmindan qtkan ortalamaya balahrsa, Omer Seyfettin, «fri nm, otine dolgun, Kalin, vardukosta kadin tiplerinden> Proslamrdi! Onua, bekir ve Bagtir yagsyinndalci kadin be- enisi ve lgisii le ovlenip Sile yuvam kurarken Kedinda feradigh nitelilleri bisbirinden ayirdigi anlagiayor, Bu yot~ Fdaki digiince ve Slgilerinin hayatim ne soyéan tersiklere fotiirecegini pek geg anlamus, birbirine at egitimlerden ges- fnig, birbirlerine yabana. dimya gortiglerine baght olanlaria, Pistcik bikéyelorinde siirekli olarak yargiayp elestiodigt fovrelerden gelen bit kadwnla evienmenin, nasil bir vyus~ ‘maziga gotiirecegini baslangagta kavyamamiyt. Am def ‘erindeki + eylil 1913 grimli kaystlar, bunu, oldufga gibi or- ya koymaltadir: eadvienmege kalkinct, tir Komyuin, karan tavsie ot ‘Kitt ton go ys wevler syle. Ble gl sabebleyin Fe- perbatgest nie bulugink. Girtgttk, Ben ona fend aime: Chum Ziten gisele gti. yoktu. Hayalimee aatma bir ev nms yayatissrn Igi, on sdde sargafln, mab fou halle tam zine mtingsp bultom. NUKaBIEDA- fan sonra evierinds gurismego Vanlndm- Dlr slafren- sink mints karycsrds Kaldugams anlasmes, tres. —Fakat tashih eer, syontamas Omer Seyfettia, 19 yagindayken «Mektebi Harbiyex den qikctijima (1903), 12 yal kadar stiren askerlik, yazarhk ‘ve esirlik hayat ieinde gezen bir bekfirhktan sonra, biraz fhezgin ve yorgun, biraz da bagibos hayaty zevkini qkar deki girls ve tasarlanna biisbittiin aylori diigecek bir bag ka evreye girmesi, Ustelik kisiligin degistirerek’ ya da yitirerok ayak uydurmas: imlkdasizch, F i gilveyisi ol Kaymnpederinin alafranga Hayat cevresini etkileyip degistirmesi, kendi Sle‘lerine uydurma. ler ve diinya gorisleri géyle dursun, giindolik yagantlana de bile uyusamyacaklan anlasilacakt, giinlerinds, biricile gocugu, ut «Giiner» diinyays geld Arkadasi Aka Giindiiz, bu krzin dogumu tizerine bana gilt secon 9 siralania Konya taratlaciedaydim. ir melted yaa: ae ariyorum Diyorda, 0 seach Is mesgQl oluyordam, Orda xGUnleris diye bir Keli rdiim. Glnesia yapraigar arssendan stp yero vara Omer Seyfettin, Migitk Gliner daha iki yagin: doldutyi madan kansindan ayrildi. Ama daha bir yil énecsinden, Hig negini kansinda gordigu, sirekli catismalar yiizind’tgiey kendici igin bir izdirap konusu, distin hiline gelen, «alafranga kadmedan nefret etmekteydi-’ am defterindeki ilk not bu konuya deginiyor:? eitivin eMeramty addakt husAyeatain «Yen! Din 4 aan yin ge ‘temmuz (2906/1019) Jergisiodeht, ke yayan fir dostunilan based = Cancagiam, deni, béyle arkadayhle olar mi Bon sabobleyin erken qHstimy, 0 evde lalds, Analstatt 2 leaigim yere dizakmadian cekis postayt Istanbul lean, ben epee, gilan ve gittikee de artan iiziintilerin verdigi bir hesginl, iginde, kendisine gerekli olan yainizlig daler, buna gaytel, eder, diizenler kurmaga cabalarsa da, yaradiisindan gel Ploseriadigh kesglikhoyaty onun aldina yatin, ama kg B sogok vabanciyth. Her seferinde iyiceeamasina, bu tarase, «= Allo mutfagiacan sofer tasto bana génifordiktert yomelderi de ylyortar. Atiyet otsun, smn si gale pl terion kapmin Ustiite tebezirlo ackip glzgiter cokmele ino fend hide kizayorum, Bir daha bie enfysigt sepme yacagim®? out 46 ison seb een te ban esta ‘ya dayanamar, bie Kore daha anahtar da, ev de tesiim eter. Halit Fahri, Birinci Diinya Savagi sona vo Miitireke! nin baglarinda, Kadik6yt'nde birlesen yazarlann, ev top- PP lantilarmin diginda, gecip dolagtikluri yerlerden de siz edi- yor, Moda gazino ve birahdnoleri, gogunun gecim dats isinde kiyranmalan, tig ayda bir qikan maaglar yiiziinden {itomtine ugranacak yerlerden degildi elbette. Moda ve Siff chyilar, Fenerbahce ve Kalamis koylan, Aluyolaga'ndan © © Keresteciler'e dogru inen dar yokusun basindaki Cavugun jg KuoWk aher diikicdmr, Kadsldy Yokelesitain harsiaindahi A- comin Kahvesi, Sufi'daki bekla tarlasima ueonda Yer~ fant'n Kir Kahves «gitavda Ahmet Résim’in gedillisl oklugu bie kar kabve= Si vards kd, gimdild Rivlera Oetil'ne ine sertta 40k. Kan Jamis Koyuna bakan wrttakd bu jar kabvesl, gote goed bir yerdl. Askalrkse har Iskenielerdo oturulur, bards cit de tellin. Aumet Rasim'in ellingir sotrass, grup valtl burada bie Kegeye Ieurulur, Uatédin gavrest hig blr tn bog Kalmas, edeblyatcalar toplaniriarth. Omer Sey 322 retin levee taban teperek yaptiklar gezintiler, Inti Intma denis legtivilmig Ieruslarla édenmig bir leag duble birayle key loumeler, pareli bir arkadasin firsat bulup ara sira dizn ledigi cilingir sofralan, kafalarina cilé verecek, igneli nie: toler savurtacak, dipsiz bucaksz eser taslaklan gizdirtecek enerjiyi, yogama eevineini enlara vermege yetiyor, artyer au, Paranm, imkinlarin azhgim, azgin negeleri, bitmer ti konmea niikteleri, edebiyat tutkunluklary, biti bitmede onu dogup tartyilan y Jorinin, daha taslak halindey: ken bagira bagara ortaya déletikleri Srnokleri, bol bol te! Wifi ediyordu. Sanatin, ille denemeleri sirasinda, yeni haste yon dneiilerde gériilen, 0 her yoksullugu sevimll bir ni Retiren atesi sanyordu hepsini. at bir miehtap vam Kuyt Giayteyauan froglyornmy. 2 Balannstne ki, satay tiymtronan berisinde. bazi gene KIS hanilar Kayth slincalaris xolan yuruyore Memen duansp ti geen sefasine datauslar, Derken slit caklar sallaitiyt Kesmly, Igndelater inmigier- Ds geal Exmont kis bie gokten Inenler arasonda... Krelar yr riser, arkailaylarvadan birt Onvee ‘i —" Vib, demis, anlueta art Acabe gelister mi? Omer Donjiranea! = Kolay, deraigy slot gider, abbap otarum. 5 Vo citmls kizlarin yaruna sokulmis, Derken 19>" i Eemeni genet do siliin otenly ve Omerlo geet se yalniz iki Ermeni delikantisimin hkddett harekeser 39 ‘ai gdedNdyormug, Nihnyet, Omer, buslarsn yamndel Be nlarak ackadaslarina ddamiis 323, Sorenuslacs wn Ne oldu? Kerkton gatiba? Omer Seyfottin, hig Buenas, gayet tabi bie estos SUYok canim, demls, isl siyfsete diktiiler, Zaman nillges stag, etmedena!! ‘Arada bir savrulup gegen arkadas Vaskinlarnin pe- ‘inden, sessizlikt ve yalnizhk iginde, kendini yaztlarina ve Keser projelerine kapadygi uzun galigma giinleri de geliyor- Peiu. Islerini capacul, yart dervig, yar: serseri ugaklara gor- Tgirmesine ramen, onlani evin iginde yatirmiyor, yemek- Herini abone oldugu bir Aile mutfagindan getiriyor, kugin B soguk gecelerinde ise, bir sokak Stedcki arkadag: Ali Cé- Phip'in steak yuvasina sigimyor ve yatsyordu. Arkadas ve onun yaght anasimin tizerinden elcsik clmyan dost ve mis- ffik yardimlari, gecelerini biraz yagantlabliir bir hale geti- Ghriyordu. Hayatinn bu son yillarndaki sikintilarim, file ‘yuvasi eksikliginin o mizdgta ve yastaki erkellleri gok et- Kileyen ig ezilsligini, bu ana ogulun eksilmek bilmiyen ilgi- } Ali CAnip, onun Sliimiinden 45 giin sonra yayinladigi Shri yazisinda suniart anlatiyor:? wotGoks yastyacagim, aban glbl sekyentmd bulaea gut ary thtigartngrna Bit Mitzvah artlarnns slmdiden tasar= Jar. Eilisinden sonra kaven gelle golmer, yataga glee- cok, ly: sobals olds ve yorgan altmda gecirecektl. Her= ewe et yememestat tavsiye eder, kends de yerredigial siploni. Faleat oti igtihhts IstihBty, bol bol yerd. fold n= nina binjey kwlanruzds, Bizke blr klleak bardale bira, yahut Hid Kgle kadeh raks Igerd. Bir gece Abmet Ra- sim Bey'le bulasrmuplas, Ustddin teyvlidle olaeal, blew foslacn kagtrmistz. Dofra bana. geld. Bir tlt yataga yatiramaudim, Dir kag Kere ‘Uaer Kalkranzy lyayeccksint Mayai yntagma! dedim, Bu siz hoyara gitmiy olacak bi, fo sarhoy Ralls ROM, gALM. ‘Ben Flacryatmaz, ber Maer~ yatmaz! dedi. Kanapenin Ustinds suai. Horsey! sovimliyal, henisine mahsus hastsigt ha bir gin Dangekaps?ndan geelyerdtule. Bir porcaka a tani dana Omer? Destin, turds, manava ded Kt = Caneagreim. portal verse Zayally ndumeagis fern Weigle Bie portabal a hem kendind tutamuyarak Kabkahatarta gUMyrin 3 fan deinen 2h ve lath ta hayst anlayyymi yensitan amlar yazihlar. Bunlara bel Inea, Omer Seyfettin'in, bize his o eski sohbet adage filira yaraualans scyandan, yagamayy sire bir midi indan dagerlendiven raha sihip oldugu géviimoktell thin iigh_goken yeni, ontn, hazit ve ezberlenmas fk dogil, cevresinde olup bitenleri fikra fislabu ile ifade,4 sindeld ustaligidir, Bizdeki ve batidaki bir gok hiktyetony de girdiigiimilz, agama baktiran o sohbot adam, 8) sihipli jesine qikaran esifahi xnlatveik gic onda yiiksek seviyedeydi. Olmiintin ardindan ner yea bylesine sesler gelisinin, hazin yaalarin gakrak fikrality te dolup taginasinn nedenleri burndadir. Gmer Soyfettit do, yasarhiamn tistiinde yiiriyen, hiitin Grin‘ saran Gig yagamim kaphyan bu fikracibgi, sii smeddanlar ve be Sakaniann sifahi anlatvethgin, natkt gen hikaye ayretichgindaki ocaktan gel Bees Seuss Canyon, Yannis. ginede 2 olay yokt ki, fikralastirmasin, mizih yoln ile degerla rerck hicvetmesin, Cok az raslanacak Glgildeki fikra gictinde bitin eagdasian birlesiyorlar.” Cillnferts Xalndayten, iglrine yarn ct dpe tugu wsagin harcketlovin kg bir flere lina ok 325 Ga, yazth hikdyoye gogmeden Gncolti «ilk gekdllenme basa- > jangiiom rahatga gérebiliyarws. Omer Seyfettin‘in bir gol hi- yelerinde béylece itelt bir geligmenin yiiriyiisi ilk ba- fasta, give carplyor:~ 1. Bir cahsma, bir olayin Omer Seytettin'in duyarhgi- na carpmast ve onu etkilemesi. 2, Bunu yahn dis gérlemden kendl hikdiye mekanizma- sma, fila yaratrenhgma aktanst, Yasanmis, ethilenme ba- ime geemis gerzegt sanat gerge@i tabjanda yeniden kurma asamasina getirmesi. Ba basamak «fikra anlatmas asudie, Omer Seyfettin, ilk rastindyg arkadasina fik- rayt anlathketan sonra, yeniden isliyerck baskatarma da aktanyor, Bam durumlards ilk basamag. da athyarak, ficra_yaraticihjana, baskalanmn yasantilanndan girebili. yor. Ali Cinip'in ye dlimi zerine arkadaslannin aniathk- susamalcta ise, bir siire filra.bigiminde isleyip: yay- niayr hikiye diizeninde ynzaya da altanyor. Omer Seyfettin'n uswilarma deginen filralan ise could sabat bent pele nesell karsilad. — Aman Cihalp'elgiog, bir ayale tuttum, —gfieme.. ‘Ayo ug Hira verecegim, otuz lira kazandiracak. Dati, Ro, erta yashy geytan gibl ble Rumdu. ‘Omer, d= ‘dim, tu hertt bizaz hiylekara benziyor', ‘Hayre? diye tis its otth Cok zeleh, Oltaya moltaya cet yok, babilary elite turuyor. ther glin Iter ylyecekizn Ne ker, ne Mir. Ertosi glini Omer mater Icindoyd = Byvun cancsgrzm, nerit bent kU ttl. Secsen oicka Kiimilnl soklzyil olde ded, parasin: da aids, haste, ite Diye tayrfiand. Dabs ortest glint bana geld — Biel usax tekrar geldl, bon! yenlden dotondira- ceak, aman no yapayum 326 Dati, * ikowasain, gid, Destin, — Gitmiyer eancaginm, berbat bir se den riziynm, ayers” aly dale dastubede vat liegt day Kulubey? yestiray ties Bu wgagin sorgiizestlert anu gliniere it goes Aarenilerin seine sokusort api digan mami. Herif, evin yanindaki da ae Hatha, ev inion en yaar Bast sry ir riltit olur, Ali Canip, «Byvah Omer, ti imi, iremities’ kaldinyor, igerigireeele» diye lash tmea, Omer, telisla dama sestenmis, evap alamayunee # GAsagiya in, evi Yakne, sent Kebap edertia» diye tellit mig, Yine evap alamayinca elektrik feneri ile belkonisty uzanarak dami iyice aragtirmig, Iimsoyi bulamaimg, 2m, iirkmesi ve telislanmasi da bir kag giin gegmemig* «Kad:kdy Toplantilar - Miinferid Yah'da Bekdrk Giin- lexi - Filsact Omer Seyfottin - Miitireke Giinlerinde fayaty ‘in dipnotian. Ant dofterindell son not: 4 togrinetnt 1918 - aMUtAreko old, Arp vildyetter! git, Boguzinr bir kag guno Kedar aeslicak, Bon fatrimia baristim. Ayer eve, ayn bir haynta baylyacaae. Bukation no olacak Son ant doftorindslt 9 oylll 2018 tarihit notun bag taruflans atleyhat... Altz ay, yanm sene Jelnde ne edelstkllkt, Bu alte ay Jpinde gol: zasrdp gelitin, Zatbrelo oldurn. Ollrken yine Wii Dort ay yur ka bir ane yazt yazmadim..n. Wolit Paks! Osansoy"ia Konugmnlar: 6 subst 1966, Bu fotclafdantelsl 11 numerals Wilimde, Ieighie Gner In ble yasindakl durumuny glsteren, arkasinda Omer Seyfettin'in yasia Ho oFabirefain tamam ble yastndalel tasvied - 16 kdnunsA FL 1918» Kayith bir basa resml do var, A. Catnip YOntem, Omer Sepfettta, Remzl KE - Istanbul: 1947 8.28, Hialit Fabri Ozansoy, Omer Seyfettia (Torcbman gazetesi, 10 mart 1985), Hailt Fahri Ozansoy, Bdebignterlanme Gesiyor, Kanaat Kt, Istanbul: s. 46. Ayan sey, a. 47. Hi. F. Ozansoy'un bana aslathigina giro kapimin erkasina the sine beyauz restmlent yapartarmng: 5 gubat 1966, 10) VaIn Nurettine Kouusmalar: 19 nlsan 1964, 328 22) 1336), 28) Aka Gunddzte Konugimater (2 mart 1999): «Omer Trad kia fikeaya hidhleden Diezat yaratird.> éemehtede. Sepa yo Saltuglt Konugnaiar: 14 agustos 1052 a 47. Ba Verimli Cag - Yorgunluk ve Bezginligi Yenisi - Her Hafta Bir Hikaye - Hikiye Kaynoklan - Olaylan Iyliyen Bir Hikayecinin Tasartant Yukandaki boliimlerde verilen bilgilerden de anlagila- cagi iizere, Omer Seyfettin, esirlikten déniinceye kadar siirelli bir yazt ve yaym yoluna-girememig, 1913 ylindan bashyarak yazdijn hikdyelori de, gitclit ve verimli bir yaz- ma ve yaratma diizenine girdigini gésterecek sayilara ula- gamamugu. Esirlikten déndiigii 1913 yilnda ancak 9 hika- ye yayinlams, 1915 ve 1916 yallannda Ise bilemedigimiz nedenler yiistinden hig bir hikiiye yaymnlamamisti. Onun, aneak 1917 yihiidan dliimiine kadar siiren (mart 192)) tig vil sirektt galiginalandir ki, bugiin elimiade bulunax top. Ju eserterindeki hikAyelerinin cogunlugunu ortava keyma- = Sing imkan vermistir! Arkadagi Ali Canip (Yéntem), onun ilk Snce «Muallim Ahmet Hiblit Kitabevi» tarafindan yayin- Janan toplu eserlerindeki hikAyelerin 114 tane oldagunu, iki bitmemig romanile kaybolan bazi hikiyelerinin bit say. tun diginda oldugunu bildiciyor.2 Yine aym kitabevinin 1956 Yilndan baghyarak yaptiga yeni bir baskada 125 tane hiktl- Yosi dergi ve gazetelerden derlenmis, toplu eserler’, yeni bir dzene konulmustu? 1982-64 yillan arasmda yayinla- “han figiinctt yeni tophi eserlerinde ise, yine kay kéiged. Kral Mg hikayeleri de derlenerek 10 ciltlik toplu eserlerindexi yyfettin, bitin bu hi ; yillarr arasindaki deveede yazdigh halde, 1917-1920 pillar yf ye yazmag ve yayinlamsh. Birine), liarina dogru, onun, en. verimli? gbrlyoruz, Omer Seyfettin‘n, tir, za aldiga Snemli yorin teil faraainda 91 tone hile Diinya Savagr'nm son y ovresine girdigini aqikea. hikayeci olarak edebiya bu son tle yul igindelti goligmalarile euruldu, 1917 yiinday 22, 1018 de ise 29, 1919 da yaratma gilciiniin zirvesine 4 vara 99 nlkayeye ulast, Yenilgiye karst Katemite denne a gelen bu cabasindan sonra, éliima yih olan 192084 anki de isc ancak 7 hikdye yazabilmigti son devresinin anilarim yazdifn defterdeki 7 aralle 1917 rihini tasiyan bir notunda, tarihe kadar 112 nikaye digin:, bunlardan encak 50 tanesinin yayinlandigim a lemektedin! Hikiyelerinin ille yayin yerlerine gre dizon jes ledigimiz kronolojik listeye gore (Kitab sonunda) ontit ies ‘sine hayatinm Bee oldugu eserieridir (6 arabk 1917. Yeni Mecmua). Yay: Janunis ilk hikdyesi olan efi Mebus» tan bagliyarek (A: yin dergisi, cilt 1, no. 10, 6 kasim 1324/1908) bu tarihe kas dar gelen, gesitli yerlerde qikan hikfyelerini gézden gee, rinee, ancak 47 sayisini bulabillyoruz, Geriye kalan tig Kaye de, nun, «Sabuky gazetesinde yayinlandigonn babe, verdit ill hikdyesinde cldugu gibi heniis ele gosmemigtin" 2A mah’ gazetesln < sel kaye tm ont se dee Sah get gilmiytis Unvier ‘btlyann Tenet se sinstire usiluriaek loin erkek olan kabeamans kadin 84 rmislan, paulighha yorubmaun diye igfnile bir tane ob ea Intiynr Kelimest mrakmamsterds..0 auguna gore, Omer Seyfettin, tk nil i yayimlamig oluyor, O siralarda heniiz «Mekteb-i Tarbige}y nin ikinci sufinda bulunuyordu. Kendi verdigi sayidan eke (sie kalan bu tig hikayeyi, ya biz ~ biitiin taramalanmiza et'ton sonraki basinda bulamadik, ya da yen bu ilk denemeleri arasinda bulunacak: belli igini sapteyamadigimz bir takma adin arkasinda sielonmig duruyor” Onun verdigi bu sayinin dogrulugu, ha- *\ urladgimz kronolojik listedon de anlasilmaktadir, Yine aymt defterdeki anisinda, yazdigim bildirdigi 112 hikiye- den geriye Kalan 62 hikayenin durumu fizerinde, yino ken disi bilgi vermektedir: Scoben glmadlye kdar 112 nilehye yarmrsiea. Bunlacin mee. nualirda aneak alll tencel piel. Detterlerte yazity, el slew ete gezen biayelerime geilncs, bunlan nesretmele fsimo golmez. Ranier gole agsctr. Bazis: sUlth yal kepa racake kadar nerttir, Aguk nlkayelorden eTecrtibe, Duvar. Glimiinden bir yil kadar nee Jnzkardesi Glizice Ha- mm’ evinde ziyret ettigimde, onun, bu elden ele dolagan ve yayinlanamiyan hikdyelerinden bir kacint, binbir ugha ve titiziiile bana uzatty bir defterin iginde gozden gecir- mek firsatm Bulmugtum, Birinei Diinya Sava sonunda yayinlazan edebiyat karigimlt mizth dargilarinde gtkan yar aalara, Omer Seyfettin‘in kilettk hikayelerine de yer vorem, Sedat Simévi'nin yeyanladigi oDiken» dergisindekilere bon, ter eserler olmaliyd: bunlar? Omer Seyfettin‘in dliimiinden éonra climize pek faxla bissey Bepmedi. Terekesinden gikan bie kag yam kalimuy yeyi de Ali Cinip yayinlamisti? Ancale Ffruz Bays Toman sorisinden «Asilzadeler» adi tagiyan bir tam hie | Kayesi, dliimiinden sonra ¢Vakity gazetesinde yayiniand: (1-20 temmuz 1926). Bunu da Sliimiinden duce gazeteye bi- rakmish, Buylece Omer Seyfettin'in terekesinde, yayinlan- mak tiaere hazirlanm hig bir tam eseri erkmamis oluyor. 332 Arkadaglart arasinda yo Babli geveesinde yan de. post vo stokes yapmakla iin salmig bir yazan Aliitin. den sonra yeni eserlerinin yayinlanmayisinin nedeni, bitin haarhklarm ve yaat deposunu 1919 yi sonuna Kader ti ketmig olmasindayd:,” Hastalanmaga basladagi son gine inde, Ali Cénip'ten ve annesinden, yazilacak konular is. temesi bunun en acik bir deli idi, 1919 yuh iginde yan 39 hikaye, onun yazi temposunu birdenbire artirdigim, ay. da iig hike yasmaga giristigini, bazan da haftada bir hi- © yazup yaymliyacok kadar kendini sikigtirdigam géate. Banun bir bagkea nedeni de, eyliil 1918 den sonra «Morkez-i Umfminden ayniip kendini evine, dersterine ve yauilarina Kapamek zorunda kaligidir, Savag kaybedilmis, roke'nin yilginhgt herkesi sarmig, Istanbul iggal edi mig, Ittihat ve Teralekt ileri gelenleri kagmig, geride kalan parti sorumlulanndan ele gecebilenlerin tevkif edilip mah; Kemoye ve ipe ¢ckildikleri buyuk kargagaltk yallar gels. tiv, 1918 yilmn eylil ayindan besltyarake mart bagine ke! dar 6 ay ve bitin 1019 yal, onun arbk bitin umut ve ye- sama gelecegini yazidan bekledigi. yaziya kosuldugu, ker Gini bu amacla disipline soktugu, bir bucuk yullk bir devs redir. Bu sire iginde haftada ortalama bir hikaye yazua' cabasile kendini zora kosmug, haydilinin ve géclem gticiint biitin imkAnlarim kullanmisti. Bu yibn senunda elindeki putun Kontlan ve tasiakian tuketmis, ani detterinden hi- kayeler cukarmus, her artik ariadagi Ali tina bag vurmaga baglamigti:! ip’ten konu istemege, halk edebiya ieniyord, Meer hastalanryormas, Bilin Rastabérl yokalannaie lzereymig. Bir geeo antexgnndan bir’ is ddufion bekletmeden yayinlams, 333 fanam, ona bir masal siyied! Je, Killiyitinen attine tas Kulunte “Kurummoy Agagiar’ unvanile basilnustir. Ib, 0- um en som hikchyest pidy, metal biesoy yazamadi ve 0 oe Olondea az evver tks romana birden baslamists "Foya’ vo ‘Sultaniagin Sena". Her ildsini de tamaratiyn: ‘madi. Hu til romandan blrer pargasim! bu hitabm sont na aldim. ‘Foya’, Birinel Dilaya Warbi icinds peydd ota, vyoron geal renginterin hayaumt Cawvir edecelti ‘Salian~ ign Sonu’, ‘Bekariic sultanblets yotandalt tasbscdat ssh teyid, AR tekzip edovels, sonumda Derik hayatr fan serisAuthge Sle berdber perlsAnlitint gistercceiet, Omerin timamlayry da bastecamadags guzel Dir MugUKe hicayes! yardi: ‘ust Hoea’nin Boynui. Ruson ne obda- Hunt, fend elinde Kaldigine bemiyorua, Tamamiauma- ‘mis bir misveddest beade duruyor. Bisle milsveddele Finden Mri de ‘Kasam Ayojy’ dar kl, bans her hate bitl- rememtstt, Baslangemt ying ba kltabin sonuna Iihve ediyorum.s Omer Soyfettin' dliime kadar gotiiren hastalik once gir yorgunluk, bir bezginiik halite baglamigti, Bunun ilk be- glirulert 1917 yilinm son aylarinda gérlilmiistit. Son an. def. Pteindeki kayitlardan, hastalizin gelismelerini bir deroce- ve kadar islemek miimlein oluyor: 3 arate 1917 aDiluitenbort yagan lar bor taews hemsbey we ppt, Ode lar noguk KL. Ksuetie odams asttmryorim. Eilerin yi yor. Vars ynama cami iatemlyor. Koltuguma, ayaa rum guiruiteyen sobaya dayaly, dala gocmele.. unan daslaliyorim. tye bir haftadir Il birae facia sinietisten, Avimde 19 senedir gerpman tir Umit, biz hirs sine ex yor! Ben, oturdirt yasinda, topesi diktdmas, sogaet Agari, vakitstz Intyar.. ypkr hayAlperver blr mate, tepll gibi, katbimin hss bisle gazpingans, danuschurda kanlasn huts dolasagme dayuyorant. — Bos ofurmayalimn! Diyon suuruimun telkia! altima kirmuzs cuba Sth mae Sannin basena geelyornm, Sagumdakl kUtiphasenin rate Onun, kendinde gordugii bu yorgunluk ve easing B34 lari bie kag tane hikiiye vera: Zitmimade ieias huzrehuc gion «Aran gf romana baslasan.. diyorom. Be roman, olllar., Baar, model Tirk Kado ok . Yee giren, Avsupalaysstarse, ontar da afi deg fot Baas, kimi Kngiz, Kira Alan Cerbiyes a ulciiar. Belenmek ftlyen bir geng) kendlsine Rar rruken be kuklalare giinecek! Ble tri) hs Tick ntesctnt bulayaeuls, Hi ronvanin DUN eshte hd allie busin. Ams yarma Ie, hant 0 tecten gel evi kale Varim neat Kadir boy wabltonin kanya udukladegias duyuyorum, Agagikt odadan “Garey ti fitlodifans istivoram, Gegen gtln ble yngrnn glcen saga ucugum kizamuk gikanyor.. Acimlen ble new ahyor Mis — Sevieln yous Sak olue. — va ne gapayies? — Biraz, otur, dates Yorgun delim 3 = Oyleyse ob gb |An, ten bu ses) tanuyonum! Bu, tepleltigimin sate Gonhey sonertir on, anita emrinl dinlivarun. vet, ene seauie boy vakitlerim de ya oberdum, ya okunlun. OMY mann yehvetind benim Kaiar duyan yoktur sanmm S fk bir odada koltuga sastannp eteacell, meratd le #2 mom olmak... leis en Keskin beyecankars, en si, lie Yaplarnusaktiyan ilrteristlein sahiny ontmsl yer piiulen gecirmek.. Pakat yazmak? Iste ba gist, Bo Jacarken gol tlieap gekerim, Sinilerim bonalar. 5h iayatim ba kesbir. Aum kurur. Okurken nese Hafit bir harsrot her tarafima kaplan doréte figiind: bu tarihten sonra verdigini gériyorus. Lyte bu dért yilhk yazt zorlamasdir ki, umut hagiadig ve sa- syundugu digtinceleria yikahs. fle birltkte, onu, élmua esi- fine kadar gétiirecektir, Am defterinde baslangicim tasvir VAT: ctigi bu bezginlik iginde, kendini ige zorlayigm, arkadagi Ali Canip de anlatyor: eucbiraz avvot sigledifi gi0l Bltiniine yalon Bleyey ya yamax olmustn, Bir gin sabahleyin evine ogramysim. © ‘auman Lerkis oillmly ble aaker ovin yasundald lealibede yatiyor, Omere hizmet ediyordy. Bana keapryy bu adam fngte. Somium, lenis kallemads dedi, Yulean gictim. Kar yolsina uzanmijh. MUteessirdl. *Yart yazamiyeram dle ye wlhdyer ottl. Most bulamyaratg. Rallian Herblel, Tytandul's. gotigimt, sonra bir mektebe tayin exlyim|, fonan hoyin gldseets yaldlo andntiem — fyte wana blr Mayo mavznu! Dedin, Sovlndl bir saat nonre hlleayested kaleme alms butunayords3 O gk hillnl hikiiyede géyle anlatsr: ‘Bu aabah gazetoyo mutlakd bir hikdye yetlytirmek fed vediyoruu. Fakat cam yataletan kalkmak ded, beyana. sgorlomek, sage, aole dames, dulga gegmck, akyama fa- ar birgeye el strmemek Istlyordy, Derken apt wirul- Gu, AkAbinde Camsbp'u alayes, qakrale sest Ishindh, hla= mewlye soruyordu: "Daha uyayor mat Pane kuWor yukcnsr Qukth Bent yataleta bulunes, kahit hhayr basts, Hajine salads: — Ne var, no yon? Sublinin manioinr anealk thine ble — Malia yok degu, tenbettit.. Sonra Haya Kalk’ diye kearyolarmt eatin = Katlaaysm, taeat aispoze degilim. Devz botama- Malyayr yamima cele Birax decode yapalim. Bele uma blryey gel Bon seni bogie kitbrime gibi yatta ty roam Mievi0 ltjoraan iene hear Sinell boca Tiken ‘Bie Taksim Te?ye rastindme Onur ajo Chtereseinis Siyiyoyio yun, 18 bir Hide meyll lh ; Ali Cinip, ona, Rumelt elden gitti Seyfettin esivlikteyken, Istanbul'da igsiz Kaligim, Kale fdadisi'ade bir égretmentik bulugunu, okul mid (Sgrencilerin taketklan adla «Bir Takesim kien lini, Sgretmenleri ve Bgrencileri perigénlak iginde bie miidiiiin, biitin glictinid bakanhga hog gdrunmekte fast g Kullandgini anlabyor. Bu «Bir Taksim Ndenin, vaktiid Hea yu bir edttihatgyms» gibi gériiniirken, 10 Temmuz Bi yamlarini nani! kelladigr, inkilabs hazirlamakta énde gly Gigi ile Sfiiniirken, son giinlerde (1920) nasil birbenbifejgs e1> Kesildigint tasvie edlyor. Yolda gelFkey Gahiliye ndzir ile bixlilete bir otshy koyu bir « ona, Damat Feri lide rastarmy sesnmuan Dist kabiiyot avatin istedigi milkemmel adam i pint yataginda yatacagana, Jeendin olamarsan Tiley Nari bu liyQkOth adamun hayatint yaz.. Benin wert lon 1/2 nin ginvliden sonra daha hangt karte Hs Teun! celettginl gormekte: Bu hikaye hemen yaaldigt gunlerde «Vakitn gazteigg sinde yayiniand." Ustalik burada o:taya konulan «Dir ‘Tal sim lide Upinin, onun bu suralarda ele alip bir roman ditty inde igliyecedi «Efruz Bey» drnck tipi ile de iigkili old, fu agikga gériilmektedir, Ikinci Magriitiyet devrinde altilg hat ve Terakki Partisi» cevresinde mayalanan, ya da di dan ona kargi yer yer beliren direnmeleria, savag boyun- fa talancklart ve ablakeszbklarile partiyi iginden qirii- ten oferistlerin, onun, bundan héyle kalemine dolayacagi pagte gelen tiplerden hiri oldugu gorUlecektir. Hayatimn son ginlerinde Omer Seyfettin'in bashea hikaye Kaynaklanndan iri olen Ali Cénip, bu siralerda her yazdigim ilk olarak okudugu kimse de olmus, eserie- rinden bu devredekilerin gogtyna ona danistiktan sonra ya~ yinlamagia baslamistt.” . 41917 den 1920 yih martina kadar dért yil iginde ya2- dt 91 hikayenin konalary, dergilore béliiniigi, bu hikAye- lerin tema ve kigileri, bize, ontin son yillurinin yiiryiisU, huzla degisen sartlarla ilgili agamalart Uzerinde baz 80- {nagar cikarma imkém vermektedir, Sirayla 22, 23, 99, 7 | hikayeyle yasayip gegirdigt bi yllar, memleketin Iederine sila silaya baglanmg kendi yagama dtizeninin sonuclannt da ortaya koyayor, Bu devresinin itk iki yili, «Yeni Mec- mnfsnin yaytnlanmasile baglyan, savegi destekleyici bir milli edebiyat kampanyasinn iki yilina, Diinya Savesi'min da son iki yilna raslamaktadir. Ondan éneeki iki y! igin- ae hig hikdye yayinlamadigina gére (1915-1918), bu sira~ larda edebiyat digi galismalar bitin hayatim kaplams ol- malidhr, Okul calismelan pek fazla zamarun elmadiguna g5re, biitiin valctini bu iki yil iginde belki de «Merkez-i Umii- "ye hasvetmig olmaltdir.* 1918 yilinin son alti ays ile 1919 yibna bakarsak, Omer Se}fettin'in, yukarda tasvi: ettigi- miz borginlik ve yorgunlugu yenerek biiyik bir yazi kam- panyasina giristigini, verimli sonuglarm da aldigi géril- ir, Kendi kendisile yaptyga bu heséplagmay: ara def- ceuonalts senede, yank 202 ay iginde, 112 BMkye.. Ayia bir bixtye bile dismlyor. Bon bu akametime ug sedep buluyoram: 1, Hurbiye Mekteblnden goktiktan soars baybk bir rmiversih olmak aznulte Meprotiyetin deus Kad bes enol folasteyte tarlhe hasratmiem, ~ Dleprdiiyecten Up sens soaray halar Meyit hae buitinden Ug dart hikiye, Dir Hee sliden basku birsey yas. iayipy DUCK boy valetlerimnk Intiekawsee bir rmatgay a gecirmerin a tam yar haya sgelen buhrantar. zlyaido citrbie... Istanbura gem Kendim toplayresra ) aman ansennin dll... Sone Cie arb. tyta diet senedtr bu femkett! harp. AlUtaly Duhran ihndoyi, Ya: Hie els ekmele othr tarnya yatitarken elm edobisate lugeisavllr, Ama ben ugrastim. Hyktden: é = Su tubetn gogain de, Dontim, tetimalyatge Ziya Gokasp bir gua bana: 4h = Trklye"de buhedin bitmes, Bir) biterken Mil Bigs Ione oul, Dusit, bu huiend dogew Lultum, Paanlyetin 9 qimden bashuls. Ble sene ielnie onbes see telnds yz Anfndan daha gek exer yWeCda getirdun Ani defterinden alinan bu notlardan, onun, 1915-1916 7% Jarmin durgunlugundan, beltleyig hélinden nas qk 3! iii dereceye kadar ailaghyor, Onun‘efadllyetim o:glindes (ai hhagladi» dedigi giinler, 1917 yibnda «Yeni Mecmuay qavre- sinde haghyan ‘yaa kampanyam tarihine denk dligmekteir fy (21 temmuz 1333/1917) a ta yOneltis devresinde «Yeni Meemuasya, (1917), sonra da 12 (1918) hikaye verd: © ge 2, 1919 da 11, 1920 de 1 hikaye), Sedat Simavi'nin «Di- fens adindaki mizah dergisine 11 hikAye (1918 de 2, 1919 Ga 7, 1920 de 2 hikaye), «Biiyik Mecmuanya 6 hikéye (1919), «lthan» gazetesine 5 hikdye (1919), «Keni Diin- yaya 3 hikdye (1919), geriye kalan «Donanma» (1917), {Siirs (1918), «Park Kadmoy (1918), «Birinel ye Hkinet Ki taps (1918 ve 1920) gibi dergilere de birer ikiger hi © aigini goriiyoruz, Gériliiyor ki, Omor Soyfottin'in, son drt yildaki galng- molannt topladig; yerler, «Yeni Meemusa basta olmalt tize- re, Diken» dergisi, eVakity ve «Zaman» gazeteleridir. He- Je son iki yhnda coun ancak «Vakit veo2aman» gazete- lerile «Diken» dergisinde hikéye yaymnlayabildigini gériyo- ruz, Bu yayin ogranlan da, Miitireke giinleri ve Anadola hareketleri sirasinda, genig 1ttihate: kadrosu ve kciitir po- iitikasindan alan deerleri ve millf yondeki biittin davrams- an destehliyorlarch, Bu dért yal iginde yazdugt hikayelerin temalara bSliinil, © glinde de olaylara sikt mays baglantih Szellikier agikea go- + rilmektedir. Onun, temalarim tarihten alan epik hikayeleri- J nin Canakkale Savasi'nin iigiincii ve «Yeni Mecmuar hare- kketinin ill Yanda 10 (1997), tlkine! yinda 2 (1918), tigtinclt yilinda 1 (1919), olmak fizere, aavagia birlikts azakp ti. kendigini, 1920 yilnda ise, Konularint vakantivis tariblerin- eu cikcardhgi bu suradaki Gulti LikByelerinia axkasun heati- Eini gérliyoruz. Ustelik bud hikdyenin 12 tanesi de bu Amagla yaysnlanmg olan «eni Mecmuada gukmisti." nun, say:lan Gnemii bir yekiin tutan ikinei grup hiké- yeleri, temalanm, yagadigi giinlerin toplum olaylarindan ve sorunlanndan alyordu. Bunlardan 1917 yilnda 6 tane, 1818 yilnda 8 tane, 1919 yslinde 10 tane, 1920 yibnda ise 2 tane yazmig ve yayinlamagta. Son yul, hastaligina rastladigindan |. Yazt caltgmalan iyice aksamigti, Ama 1918 ve 1919 yrlann- a bu cesitten taslama ve toplum elegtirisi yapan eserlerinin birdenbire gogal ro adam disiplininden kurtulugu anlamma goliyordu. Yikq. his glinlerinde iyice yiize ran toplum sorunlarinn biege bire kendini gosterisinden, biiyit cOkktintitntin tophinida: nedenlerine dogru kendiligindea surtiklenisindea, bu biki#< yelevi yaamaya yéneliyordu. Onun bu niteliete 26 hike = yayinlanmgt a Saynlan oldukga biyiik bir yekdn tutan dgiinel grup Xdyeleri,cOkUis yilarmnda birgok drnekterintn birdenbice ye yilgint g6rdiigiimtis miaahh megazinlerine yazciga bikie lordir. Bu cogit dorgilor, kasa siire iginde birbirine karmng rak ortaya gikan politik - soyal gvlemazlar kargisinda, bu s runlar mizin ve hiciy ifadclerite ortaya koyuyor, bizimm False kumazin gok hoslandigi sert bir muhdlefet ve yargilama yoo tu aciyorlards Omer Seyfettin, bu mish magozinleraigy dniinde actigt bu yoldan da yerarlanmig, son sallenndaki hy kayelerinin gounu da bu tiirde vazmigti, Waktile gort Jeyip, kavraynp da séyliyemediblerini, gttlerde aydanlan hele o hist gags bastin bags yagam olan aydinlann o Zim insanimmm yatlankgina ve milli zovkine de ook aygut diigiyordu. 1917 yihnda bu soy hikayelerinden bir tekini bi Je yazmadigi halde, 1918 ymin sonlarinda hemen 6 tane; yaziyor, 1918 yilinda ise 20 tane klick hikaye ile bu tunteki hikaycleri zirveye yiikseliyor, 1920 yilinda hastalike ve bet; ba alirsak aaa daha da kabaracakur, Omer Seyfettin'in bu soy hikayelere yénelmes, , partiye bagli, misyon yiklenmig kaa. EF jon nce Savas sonu ve Multareke, yillannin yayi unkante ‘inde agilan yol bu idi, Daha Snce denedigi hikaye [prinin, yazildiklan giinlerin soruniar: ve ihtiyéqlarina, gart- nna 26 élgiide baht keldiilarmt daha nce gérmilstiik jitiin 0 cski sartlarin ve atmosferin dagudiin, aldgi mis- fonlaria gerektirdigi ylkiim ve sorumaluluklarin ortadaa Mhalktizi, hatta suglanarak yargulandigi bir ortamda, Omer Esoyfottin, gartian zorhyamas, dogrulugunda artik kendisi- in bile kuskulanmaga. bagladiia bir eski egiidiimlit davra- rat suirdiremezdi, Ote yandan, yukardanberi gisterdigi- Fetiiz gibi, bedenee ve ruhga.artik iyice yorulmug, son yallarin ora ogulmug galigmalan kadar savagin kaybediligini, ug- Granda o kadar emek harcadiklant partinin de ylaldigim, gb= cerken altmda bir cok umutlu diigiinceleri de ezdigini gor- fPinls ve yasamisti, Mizahf magazin hikAyeleri artuk onun icin Hivkolayea yozilabilecek biricik hikdye gegidi idi. Ote yandan, Glerinin sivrilttigi tiredilerin hievi yapilmakta, mizéh hie jeiyesino. «allikei-toplumeu> bir renk ve anlam kolayiakla “Verilebilmekter bu_gekil altinda yine de engin soruntarina "yuelmenin yolunu bulmaktaydh. Bu devresinde onun ele aldigi bir bagka hikiye kayna- da, halle edebiyats olmugta, 1017 yihnda bu tareda + hi ;Kyo, 1919 da 5 hileiye vermig, 1920 yalnda ise Ali Canip'in hin anlattigi «ckurumus Agaclars masal ile de yan Yolunu kapatmigts, Omer Seyfettin, bu tarz hilciyeye son yil- Zlinndaki caresialikier ve bezginliklerden dolayt ybuelmis, GYoksa halk edebiyats anlaysam olumlu bir yonde geligtire- Sbemisti, Riza Tevfik’e yaptgh saléinlards, omun, halk ade [eDivat tzerinde sagiam bir gorlis ve anlayiga ulagamadign Fe.2?riltiyor. Onun bu yolda verdigi en giizel eser, yezdiklan inde on ilgi eckenlerinden olan yayginluila genigliyen vagon ve erzak yagmecthklarinin ga- te sayfalarina kadar yansimasi, bu devrede Ittihat ve Te akki kargisindaki muhalif kuvvetleri gittikce beslemis ve jiglendirmisti. «Yeni Meemuay iste bu hava Iginde kuruldu, 29 ekim (914 de Almanlarin Goeben ve Breslau kravacrlerinin Rus Donaamasi‘na ve layalarina ateg agip bazt tiiccar gemilerini iki Rvs ve ir Rransi7) batirmastle, Osmantt imparatorlu- itihateuarin Ust kademesinde yeni umutlarm canlanmasina Hyol acmigtt, Igte bu sartlar altinda Harbiye nizirginin « ditin ve asakiri tesvik vo tegei’s edecel edebi eserlerin ha- Jrlanmasim destekleme yolunda bir kampanya agligim gé- riiyoruz, Bu koi iizerinde Riza Tevfiltin. 32 yil sonia gy lam yexigin giriyorun:! rms bir meltup almisti Ich gle doktor Consp Ssia tin Bey mentum taratindan génderitmist. Zara dgesinds de: (goyet milsificeldir) tenbibt var, i thw falobelizindenbert tanerdim, ackaudashfune: dy ctkriine fill, Ben Karantine Meella'ade Oe Muntorom tistady iin bendnie Atmld vo Nat beefed Hay Nemreu'ne cagirddar. Nazir Pasa'run seltmi Ne Dine tein lane to ile texgteleceX Asdr edotiyo yoHtrine’ Bu Sa ht Alerni do ABaitn vAdll Br et vate ; olaengr siytendi ve bun 2 deze hove olanda, DOsitdalar baratsiyte 8 YVartineake Aira gelyet vis, wm ler: sand tuyuruluyor. Iustinmeyneags hepimizin clinet tabmlaftindaa 3 Babi miiyiddet ve hikrnet dstddien ofewdien, siaktin Marbiye Nilaet olan Bayer Pas da ma A nevi ber vusitaya bay vuruyor ve gene zibiterle sk tongi etmele gayretile (hamAst alle ve yaz)laca EMP yoru. Bu gayret uigruna degerll ye dejersiz bir 608 3 I Benim bu islerden eneyce haberim vord. Cb sete Qeerine agizdan ata dolasan dedikodularto™ lesa kafase alm vo tent do sea tutus Inuist bea, highie zamun giirterioin bie masedns Ooh # aoylardan tam 32 yil sonra, bundan 347 actanuns bie mal gibt te1OKhl ederele yaaraas dein. Hattt matesnt ne kadar avi olursa olsan, bByle kel ais- verige glrmek mizherma hig aymayan Mir ly olacalt. 0. pun icin Cemip) meehOinun mektubuns hic cevap verme ‘almal, Sours bu sUkGtamen nezdketstellgo bamlolun- Dileeogial mUlthiza edince, hemen extesl glind tgleder cevvel Marhlye Nezarott'ne git aa ‘Tevtik, siirgiinden Istanbul’a dinditkten sonra, si- {ylerini derleyip bir kitap hélinde bastiirken (1949), bu peeki bilimde acikle- gimsaldirilatin aeisinin hala unutmamis olacak ki, Birin- @ Danya Savagt etn nin «TUrkgti - Milliyetgi ve ae «Yeni Mecmuaynin ile sayisi, Cenap Sahabettin'in Re Ya Tovfik’e yardigi mektubun tarihinden bir gin sonra yan iin ash dedikodularla gavlamp edobiyat gevrelerine yayr- Paktan sonra, 11,tommuz 1333 (1917) de vayinlanmigts. yesile dergiye katulyor. Bu hikéyede, daha sonra bfruz Boy» romeninda ele alacagh bir tipin o giinlerde or- aya qikan kisiligini, allergori yolundan tasvir etmekedir. 4 la alay eden bir sivrisinegin, bir cat. arasina sigina- giwapla firbnaya dinen lzgin nasil tebdit ett ilattrken, 1917 giinlerinin havasinda canlanarak tede be ‘ile ortaya qakmaga bagliyan Ittihat ve Terakki ve Nirkei: lit hareketi diigmanianina iistii kapali bir ihtar yepulyor: Paha ilerideki yullarda aym temaara yeniden dénecek clan mer Seyfettin, bu yoldakiille denemeleri ve aragturmalan i Mig: hikayelerinde yapmigts. Omer Seyfettin'in, «Yeni Mecmua» devresindeki hiki: mak n igi cokicidin? Bu bikéyelerinde: ya Gokalp'in amaglarina uygun bie olmaktadir. «Falaka hiledyesile (29 temm te ele aldig: bir temaya, goculluk giinlerinin tath bir gil havasina biriinen amilarina dénerken, «Blegimsagmuy) kayosinde de (9 agustos), derginin halk ve millete yt “un bir hava iginde bir A gabasindaki mutevasina Yeni Mecnuasdats biG «lis hall hiktayesine gidilmoktedir. beg hikiyesinin giize en cok garpanlan, partinin aldigy a deginenleri, «Hurriyet Gecesiv (2 a; Kaleden Sonma» (16 agustos} admndaki hi ikdyesinde hiicriyetin ilan edildigi gin halkin cositiilyy mma, gésterileri, sarthp kucaklasmalary, bandolar ve HAD fin amagats ve bilingsiz coskunlagunu ortaya koyuyer alabaliga ve gésterilere katslan bir delileanl,, Pangaltiea ovine, gece yanisindan sonra dénmiistiir. Uyuyamaz, Slay cikar, Bastonunu dteye beriye savurup yUrtirken, mai bilineini agan bir davramgla fener diregine vurup lnrar, Sais sasin hiirriyet!s: diye bagimyor. Alc sakall bir thtiyal Qbgha mus, onu seyrotmoktedir. Bu ak sakalli thtiyar, us ve Bilag cin, tarihten stizillip gelen gorgilli ve olgun bir arlay temsilcisidir. Taksim BuhcesI'nde oturue, kenusurlar: Bl yar, hiirriyetten ne anladigm bu geng yazara eorar. Rig ir konugmanin somunda daikaniinin hiberiyetton binge lamadigy, hilviyeti kigisel tutkulannn doyuruimasina 39 acan bir bastboslu olarak kabul ettgi ortaya qikar TE mn agaidan o devria alttihat ve Terakh = Moyhitt.. Ben sent grim dellicanls, Inkite exes Sealn rutin huts dete Sen, gaya Meals otmemiy bie comiyetin evindism! Cok genesin! Haklid hayatsn mama Shi bitmiyorsunt Ter g@¢it gibi yale Kendint dligini yor, fini nofelnin laymetsix, menfaatinden bask soyier idina getirmalyorsun. Musriyet, hurslyee! Bu, soni mosdalyote gitiredol: bir yot mm? Milletin mes'0t olmadan, sen, mes‘ar olabilsce- sid edlyor mastin? Halbulel tart bizimn memstece. fimizin Urerine hfllL matlop binierce mesele yxgm1s. Ya sudigin yer blr mesalo ammara! Onbey gin sonra. phen fiz bu glirtitiler, hu nlmayisler bitecek. Kuvyettermes ratet gekemiyon dlymantar gall Mefionlarina basb yaa Jar Ue, dirt pene sltrmayeces, en ayage Uy devlel bi Urselmine atlacal. Ey gong maharrir! Gel, sen Die Kahraman ot: Net~ aint diisOnme. Bog gurury, mentaatperverligt burs. Mil Jotint uyandie, Senn milletin, daha kent lsmiat blimlyer, ond tsdnune bilmlyer, saman yim, 9 wyumus, go> ido kaimay, Dost sanndigibagrima baslige glall dtigman- faze bitin servetial, btn padetint yaifma otmy! Senin aki One Him, servet, stadel duygu, Meat v . inllictin, kendi yatanmda Bir Kile, ble este, bir boleh, br Bu pargamin sonlanna dogru, Gékalp'tn ilkelerine daya- nan cmilliyetcililes anlayigindaki yeni unsurlar, savag son- tin iktisédi temelleri tzerinde bitinelenme belirtileri gibi ye~ sillier agkea gérblllyor. Sayas sonunda bu sbilinglenme» daha da geligecck, «milli uyansg ve kurtalugun iktisadi yénii» werinde yeni gértiglerin ortaya erktijn gorilecektir. Bu hikdyesinde, daha sonra «Bfruz Bey» serisinde ele alacagi, aFfiirriyete Layik Bir Kahramans parcasinda da- 4a sort gizgilerle tasvir eeceg, hiarriyet sevinel ile ne yap- F tuzim bilemiyen billnesiz aydinlann Oreck tipi olarak o-ta- in kigiliginden cizgiler var. cizgtin karumsarhga ve cli uyamkhjas iginde, Omer Seyfettin'in, umutsuz 9p sert saldirilarina hedef olacagi gértilecektir, Bu hi of sZove carpan bir baska yoni de, «Yeni Mecm saytlarindaki yén verici makalelerle ortaya koydugu yeu bir anlayigi, Ziya Gékalp'in milliyetgilize ve dolayis ile ele’ iy yansitmasidir, Omer Seyfettin'in, 4 Selanik'tenberi benit Sedigi bu «gidiimli cdebiyat» anlayiginda, zaman 2amaiey, gaginin norunlarina doginigi, bell: bir grubun ve edehip anlayisinin gérliglerini yansittg, burada da géruldigl tizere, kargh oldugu dayranislat, ahimlar, digacelere; 6 larin dnciilerine gattgi gdriileceltir, ‘ JcVeni Meemuaonin 9 agustos 1917 tari s dar (5. sayi) memleket cavilarna yonelen bir edebiyaty gereklilifi tizerinde duruluyor, tarih, sanat sorunlar, bi ek! Alle gekilleri tizerindeki arastirmalara yer veriliyorde Milli Edebiyat alam: tazelenmig, Omer Soyfettin de, izi makalelerin yan sira, divalanmia ele slan yeni bir odebegy yat anlayigina yénelmemi2 gerektigini, «llurriyet Geos hikayesinde anlatmigts, Oteki hikayelerinde de, eskiden 0. dugu gibi, ciltisiiz, sarlatan, anager» Uplesin zararlag iiscrinde Guruyordu, Derginin besinei sayiomdaki «Hatt Milsahebesiy yazist da, ast! amaglanm, Riza Tevfikin konusit ettigi sorunu, buitin agi: ile ortaya koyuyo: Harp Edeblyate v har exebiyate haklonda afi, 38 {cole mihine hie malclte neyrett, Almanioria Franst Fi, meniieketlerinieks fedskartes, Katiramanle Rib nb uyanderniai, gergin sinieerd dias mbtey luniurmat igi boyuna neyretetidest bitme ‘oserler! Isvigee Ketapeiturinia camekdintarnda ated {Hla orvularr yektinde giren muharels, pek txbit ve DL blr Infia ie, blatm noye hiiyle eserler wuedde getirmet gimlal soruyor ve tUttin mltefekidrlert, mobarrl sfirter! bundan mes’ tatuyor- 351 Coke Wokrs bir Infial, pel meydandn bir mestilyet! Karyirizda, Avrapa‘nin bitin muhtsip milletiori, yal- iz harp sabnelerinde dogil, thir ye sanat yndlieinde to gorgin bie fanliystte gérlyorus, SlIAh altindaki or du, Karnes yollarna benziyen stperierde, yksek Karis aglorda garpiptkcon, cepho gerialnde madi, manor ne kadar teuyvet varsa, hepsint topiaamyy, muayyen Die ne ete dogeu Horlemekta girlyorus. SAlr maazumelorte, Fomanet nixoyotorite, temash muhurriclest plyester ressam ftegaalla, hestekiir nagencleslia ruilltia hoyote ‘nim duyayor, duyuruyor, clemll Kalplers tse, Yorgi aru lnsie-vo Kuvet, Urnltlzione ask ve heyecan veri Yoru. Hayttin big Mr bales! yok ke dostlarints vod inunlanim ondan kenuler! feln mfnevt bir ged ckar- masinlar, miftolln heyccanse yUkeseltmok, Kabramanbie vvo feilikitrite histerlal en son derecesine ciartmak Sela ondan istifade etmosial s Tatbulel binda? Bu o kadar fool bir sual kl, bunwn karustnda mite fokkislorimls, pflrlorimalz, sanatkielarimar baglarine ef ckten fala blr karekette bulunamaziars. Bunun sebeplerial uzun weadsya arama, millet en yilloel satiny, ast millstten ba kadar weakdytzraa, ona bigdne birakan Gmiller! crialan kaldirmak, yphe yok AL holay bir ty degitdfr. Yalniz memiokotin mutafokide- Jorinde, shirlerinde, sarathArlarinda gize carpan bx hase talefi, hip olmasaa glmlhden teyhis etme bite bly Bk blr Istifndedir, tu zavalh momlekotn bagina her ne gell- ‘yors igte’ bunlan, miltofeklesterinin, gislloler sinxte fun milli olmamasindan Hert geltyer, Dulletie yuksex st- uf arasmda arlandanberl dovm ediy duran bu ayn In, bu alukAseiek devam ettikee, bl2ds yalnrz aarp ede- Dlyath dogil, Rlgblr yey olenyaeagina mie etmellyiz.. Iste bu sayidan sonradir ki, Gorginin yavas yavas yu- aruda belirtilen y8ne, daha belicli dlgilerde yéneldigini g3- ‘uk sayfa siiren «Dede Korkut'un Tepegéz» epizodunu ran- Hum gekilde yaymnhyor. Derginin bu sayieinda, Omer Sey- fertin’in, konusunu halk edebiyatindan eld «legimsag- Seabee, ima» hikdyesi bulunayor. Ama bundan sonraki sayida, g daha belitli dleide bu kampanyaya kauhyor. Derginin al’ (OL Fo» romaile, eAliner Tirkilerioni yaziyor. Necmotti Sadik'in, «Harbin Cocwklar Uzerindelki Tesitlerts admdatt makalesi de burada. Omer Seyfettin ise «Cunakkaleter @ Sonra..o admdaki hikfiyesile kampanyaya katihyer’.* 4 Bu hikéyede anlauldigina goro, yagi hurkbegt go rouim gérmis, hergeyden elini, etegini gekmig, babadas ka: i lan servetinin geliri ile geginmektedir. Cok x konugmake ta, agizim aginea da cevresine urutsuzlak zehirlert mé maktadir, Bilgili oldugundan, kerdisinin bir milliyeti ‘oh tun baglarindan kopmug bir «hayvanli» iginde yztjoe ‘Aslnda, o, yitirdigi baglar ve ve degerlerin Szlemi ici resi, igindeki bu dzlemi dldiiren bir coldur. Sanat dive di anlamadigi bir Kamas, milliyet inkir ediimis, gegmigi Ker katiirlestirilmis, gelecek bir dumman haliade, «No olacagi??, ag: sorusunun erisi laskaci herkesinMgine gdkmiis. Yarn Huslar geleesh, Istanbul alucats In Jor ve Franslar Anadolw'yui yagma edecekler. Nan mua tarihten silineesk, Diye diigiinmektedir, Ona gire, kerndi adi, tarihini, eli bilmiyen, diigmantarint kardeg sanan bu zavalln_milletit esinlige diigmesi yakind!. Cevresine bakar, bu yakin esti § karsisinds kayits, guligip oynasen, sevigen, evlenen, 4 tuk yetigtiren, gelecegin bu habersiz esir slirilerine bald kuat, homurdanr. Ashinda, bu, umutsualuga kapilmid Ge yaklagmngtir, Ti nolclorken, Megritiyet'in ilém'ile sarslmistir, umutlanmg- sir. Ama bes on ay iginde umittsuzlugu daha da cot azit- migtir. Ieinden gelenleri kimseye huykiracak taitat! yoltur. e— Usain! Kenilinte Bilin, Haywantar git ga. yevls, teshllatsrz, medeniyetstz yasamayiniz, Bir miltet lun!» demek artik beyhidedir, 1fl4s fiilen baglamus, sonura bile et, zenginlik, para, mutlulut tamamile yabancilann eline geemistir. Kapitilsyonlar, bir milleti -yavag yavas Bldlren bir idam makinesi, bir gazap miesse- acsidir.' Megriitiyet'ten sonra ortaya gikan bazi diistince- lerden medet ummugtu. Trablus ve Balkan folaketleri, ona biisbiittin yileth. Diinya Savagi gvkmes biisbiitiin gdlcti, Ar- ‘uk sonumuz gelmigti, Baty Asya'nin bu ktigesindeksi bin yil- bk bir Tirk tarihi kepanacak, Ruslar, Ayasofya'ya hag- Jarini asacaklard:. Oliime hazirlands, Canakkale'yi dligman toplan dégiiyor, o da, bir goklan gibi diigmanin bu giln ya- vm qiiup gelmesini bekliyorda. Istanbul bogalyordu. Bir cok haftalar, aylar gesti, Ingiliz, Fransiz ziralilan Canak Xale'yi gegemedi. Bu macizenin ortaya gikardigi «milli var- Nga» gagmig”kalmigt, Bu yeni roh, bu diizen, bu orda, bu nillet nereden dogmugtu? Canakkzie'de hemen bir milyon- luk Gugman ordusu evitilmis, yerilmez samlan Ingilizler yenilmiglerdi, Yavay yavay caulamyor, aruk yasiyan, ken- di varhgint bilen, ilkijstinid bulan bir milletin iginde oldu- Gunu gériiyordu. Kapitilasyonlar kallayor, i¢ digmantar temialeniyor, zehirli parazitler gibi milletin varligin. sémii- ren, kanum emen hainlerin elinden aekonomi ve sémiirmes araglen alimyordu, Umudunu kestigi bu cevrede igte bir niilli,roh, «isbélimiie rubu canlamyordu, Biitiin bu hikiyede, yarlayg: yillardali ndmustu ey- dinlarm, yikiligm aci feléketleri iginde evrilip yciriiskeon ee tartigtiklan sorualarmn, diisih ve parti cevrelerindeki yeni geligmelerin tasviri yapilmaktadiy, Bunda sonra umat. suz ve karamsar bir aydumn, birden kalkinarak evlenm: ve hayata kansas) anlatilmalctadir. Bu hikaye, dorginin kurulug ikelerine, Ziya Gkalpiin © ginlerdeki gérislerine uymasi bir yana, eTurkealik ve.% Miliyetcilik» enlayisiada bias yeni motiflerin de ortaya gu 4 kigim yansitroas: bektmindan da dikkati gekmektedir. Sig 5 mart 1917 de Canakkale’de baghiyan biiyiile mite! % fik taerruzu fizerine Istanbul’de genisliyen panik havast: | mt yansitan bu hikdye, Omer Seyfettin'in igiret ettigimi:, bir cok hikdyelerinde grildbgi gibi, ashhda «Merkes- Umimisnin bu konudaki tutumunu yensitmaktayd:, Ko lide Edip'in amlarindali bir not, bu biiyiile saldan iizerine ii ‘Tiirle Ocagr’nda yapilan bir toplantiyr ve ortaya dai diigiincoleri ve tartigmalan tasvir ediyor, Savagin yoriytt! sii ve olaylarile birlikte geligen milliyetcilik anlayimdekt evrimi yansitmasi bakimindan, bu not, ilgi gekicidir: Dotti malllystsl muhareteter! Tarke Yurda Macmaas' dda bir toplantiya diver ett Miubagim devieter s87ed 3) Inusntul'e girerterse, bye muarstelorin masal bir baroket rmilliyotsiigin mablyotin} hs fayisina gore (fade elment talebealiyorde, Tinke milk yotgilgi ursuriariaen hangisinin ea nemil ve ana tert 24g abit}, om fein hemen hemen RayAth ble meses dale Alb ea, on strih olarak. en rye = ei. Ona gore, en bgta dl ve dn gellyorda De bun tuck, ain} mastuman ve Keak eee diyen kim olares ohn, bate blr rene bile, busty 8 rk olan bir hirstiyan Macae'dan daha yalemdsr. milliyetgiligin miblyats haklonds Fuat Koprilt Omer Seyfottin epeyer Konustular. Dir milletia (°° y fa) mun, ytel bealiginin mthiyetini bulup buow mills Ligrotmok oWdugunu styledlies. Bir miletin benllginin esustannn nisten iharet oklugun éatr olan sume vertlon ceevaplor epeyen ruin i Dusan never mogiak oldaguny, bana, 9 zaman ext imo file site gellp serkest koauyan Omer Sayfettin gile rec ante Diyorde i: = Mu wAhita Ziy@ Guay no dexse, blz de one Ka bul ederiz. Buntan dolnyr bilhnssa Ziv Galeatpin ts- tanbul'da olmamast, bize sarih bir sey siylemek smk- sane vorniel Omer Seytettin’e gore, Zlya Gitkalp usted, rt Denllgin csuslurr hakikinda Mihir dezistletyormns Gene for de, ale mk Kendllerint nakeedes (fddelerds bala mule mecburiyetinte oluyorlard:. Bence Ziyt Gbikatp, uzun allgbaecterien sonra millystINgt pek sarth bir yee Lallto Ifo ett, Maalesef © toplantila Wendl yoken Merhum Agnogla Ahmet Bey'e giire mlllyet: cin, ai, irk ve anne lal, Derh@l toplaat, bunlann harelsinin Dagta getdlglne dtr goke hararetl! bir minakagaya giz Mistl, Gelltolu'ya heim atlads geet. Halide Edip'in yukandaki notlart § mart 1917 giinle- Tinde, parti gevresindeki aydiniarin gériiglerini yanaitsyoy. ~ Onun, bu ditsiinceleri degerlendirisini bir yana birakalim, savay.sonuna dogru gartlar geligiikee, «milliyetellike an- layginda baz revizyonlar yapidhgh, parti gevresinde bir gariig birligine vanimak istenmesine ragmen, bunun ge- regi gibi saglanamadid acikca girilmektedir. Omer Soy- Tellin, eGumakkuleden Sonra...n nikayesin bu toplantidan cok sonra, sartlann iyice agislastigi, dusincalerin dana cok gatallagtigi siralarda, 16 agustos, 1917 de yaaiyordu Mikayedeld ciktisat, kapitiilasyon, milletin. yarhgom simuren zehitli parazitler, kamm emen hiinler, ticdret ve venginligin ve paramn tamemile yabanctanp eline geo- ‘mesix gibi partili yazarlann o zamana kadar yabancisi ol- Gulklar yeni giagiler, o devrin yayinlan gézden gecirilme- en anlagilamaz. elttihat ve Teraldd Partisis, gevresinde- a gorisleri degismeden gelip yapsan bu yeni motifieria hangi anlama geldikleri, o giloleria olaylart ve gelismele. hikiyesinde kepitilasyonlara saldiemasi, © tarihlorde «My hiny, eTtirk Yurdu» gibi parti organlarinda bu Kurume n, iistelike bu konuda bir de kitap yazan tnt sos! yalist Parvus'un, 0 ginlerde ortaya qikardigt ger muaynin aym sayismdaki, Tekin Alpin «Memleketimizigg ty biliindiy makalesi ile ilgilidic. O yillarda Ittihatqlanitg milli tiedret girketleri kurmage, milli zenginler yetigtien Ziya Gokalp'in cémezi Tekinalp, «Memleketimiade Js Boliimiiy adindakt makalesinde, o devir icin cok yen! s yilabilecel gu diigiiaceleri ileri siiriiyordu: Toplumunn igin zanarh olan bu tuteytier, saya tee Deller, act shel kaplamste, Bishan gtr eked ekonomst hastadie. Ocede beride bir strit 9 Inndura hasaeist. afak tefek isorta esvtss satan inst sun geegek Ista Isteriauo hullamtiaass gerekicie. Sin sarlar, telillar, kabaraallar bizim plyasamveia pek gO tur, Bir tarattin ‘hygt yoktur' lye rea «ali nftet bos dhruyio Yyandan sapa saglam yUrbinerce bass Wanayor. Buran anlastiyor ki, ts biltmih cusurlu ve hesladir. Kulubabile sehirler tuteyiile loyor, sehirler enilistritesemivar. lemiyor. O10 den bamlarnmn, Omer Seyfettin'in, derginin ayn: sayysmda gikan hikayesine nasil yansidgi goriiliyor. AnlagiLyor ki, hu diisiineeler, dergide yan hélince gikmadan dneo «ltt hat ve Terakki Merkezi] Umamisinde, Gékalp'in bahge iaevindeki inli cdasinda Konugulmakta, partili yazaria- rin eserlerine de sieagh sicegina gecmektedir. 1917 yihnda, *Yent Meemuasda, Omer Seyfettin’in 20 hikayes! cikti, Bunlardan 10 tanesi «Kiski Kahramantars * seri bashgint tagiyan etarihi - epik» ifédeli hikayelerdi Onun, bu suralarda vakantivis tariblerini tanyarak, bu tur- de ve sericeki hikayelerine konu ve malzeme derledigini, sayfa kenarlan yor yer igéretlenmis kitaplat: bir siire ya. sunda gezdirdigini arkadaglart da bildiriyorinr. Kabatag Lisesi'nden arkades Siireyya Saliug, «Omer Seyfettin, linde daima Naima ye Pegevi tatihlerini gezdirir ye ya. nundan ayurmazih, mevrit toplardis demektedir? Yalon ar- Kadai All CAnip de, bu Konuda gunlar: séylemektedir: seoKalannytale Stnferid Yala cekdtdikten senna, on= 8%, Osman: Tarihine de merik ayanmist. Poser’, Nalmtlys, Hammer oleayor. ba kitaplurda Iytect ett Vakalurr cantendirarak ‘Ferman, ‘ayint Vermiyen Se- hig’ vo emit ikAyeler yazsyordunas Iyte Ali Ciniptin sdzual ettigi bu nikayelerile, Omer Seyfettin, Harbiye Nezdreti tarafndan teldif edilen, Mer- kezi Umumi'de Ziya G8kalp'in liderligi altinda rgiitlenen, gibi halk edediya. tndan abamig konulara yéneliyor, Cibi Efendi sorisinden *Mermer Teagihs (15 ekim 1917) hikayesile bir tip arag- ; brmasina yéneliyor, «Fon Sadrijtayn’m Kansix hikiyesi fie de kamu oyuads genig yankilar uyandinyordu.”, Bi do mili bir egitim gérmils kacin olmadigh Glistincesine ¥ ran Omer Sevfettin, bu biktyesinde Alman millet eden aan trnegini, © devirle bir gok bir Aliman hayram ile evlendiriyo 5 ranhj ile geri seviyedeki kadinligi gifte amagh bir saline hurpahyortin | ‘Omer SeyCettin‘in bu tarihi-epik hikayelerinin baat n maklanm bulmak kébil oldu. Bunlardan «Basing i, Tiirk idiresindesi Macaristan': dolagirken, Kapoyva Kilestin ziyareti sirasinda eGehit Deli Mehmed>in relat rin gordigiint, s82 konusu Iejand: da «bu menlabey cenide bulunmug ihtiyarlardan dinleyiip» yazdgim eng tyordu.! Onun cagdast Pecevi tbrahim Efendi de tarih de, 1563 yiht Macaristan hareketlerini kaydederken_ eGrejygl Palankasiona getirerek, bu palanka kadisimn d tani mancum olerale naxlediyar Deli Menmed pir, meriine hegre, Birlsine dedtier, Dell 1isrey. Bunarin Hktsl, LAL ots tn fap editor mtlacts say Balar gelmerden evel dinle nokta 1d Koldan, of IM gat sled Hist dshi olmay mest & means. Girerier alaya goy8KI sachoy. Savay sierlerkea of gaztds, Deli Mebinet sehlt ota orale ‘Kulana bir neen Bal oldu vile, Deglidir yaks hale bun vA Sebid olan delist géntim andan. Fes base ve ayn tonde Koven Kifie baw sid: etlne, GstWre yal Kiley Kenai eline. Doll Hsrev girlp haylarde dedi: 369 No yatursum, basin adr gutta» Goclip Keniimden olmarissrm Agfth, ‘ent Denkiginwten alms of yuk man, Geller polislarmen basset lor, Hupariar kapiyu get tgerd gir! Gilerien bu leala Sohn bax Keomino, Yoluma ogradr Husroy menzitine. Sehid olana Keim aga, Keir inter 01 atin kageyup tirkcOK arian. Goku tagradan, clin bit of dem, Dedi ebbeyke’, aya suttan-r atem, Dubi ben demeden aban ann, Ded gérdin mb zevkln ol elvdnin? Bu hikdyenia tig Kahfamam «Deli Mehniet, Deli Hiis- rey vo Kuru Kadismin sertivenlerinin, Pegevi Tarihi'xdeki éestan metninden, syrntilarina varneiya tam bir uygun- lukla Omer Seyfettin'in eserine aktarildigim —gériiyoruz. Omer Seyfettin'in, «Eski Kahranianlary serisini yazarken F Pevevi'den yararlanmasinin nedeni, onun, Osmanh vaka- FP nllvisieci arasmda, epik rivayetlere, eski savag lejandian- ta s8€ ‘bir igdealikle genig dlgiide yer vermig olmandir, Ahmet Refik'in dedigi gibi conun nazarmda tarih, eodadin " ulviyetini tasvir eden bir destandis. Sigetvar'da eski gizi- = levle diiglip kalkms, gazd menkibelerini dinlemis, eserleri- ni bunlarla doldurmustu. Omer Seyifettin'in, vakanuvis tanhtennden konular j Seqmesi, tarihe kargi eski meriki ve hazirbklarndan gel- digi kadar, o sirada Tarihci Ahmet Refikc'in «Gecmiy De- f Virlerde Osmanh Hayat jizerindoki aragtirmalarmin uyan- { dirdhgy ilgilerin, Ittihat ve Terakki Partisi gevresinde top- Bi Janan aydinlann takam nélinde birbirlerini desteldliyerak P veligmalarmn da bin sonucu olmustu." Merkezi Umumt’ p tin iigiineti katindaki Ziya Gékalp'in odasmnde toplamyor, Yayin iglerine yén veriyor, birbirlerile diigiinee ve bilgi ahg [ye verisinde bulunuyorlard:. «Veni Mecmuay daki aragtrma 360 yaalan ile hikiyelerin boylesine birbirini tutar bir diza de yiiritilmest elbette bir raslanta deiildi, a ‘cKiail laa Neresi? hikiyesinde, Yenicerilerle hiler arasinda bir savag amact olarak gisterilen «Kmlel mao semboliintin hangi memleketi ifade ettigi tartislmaie tndve, Kskt torelerden gelne bu Kelime, Osmani ordu ge jeneginde, istilac: bir Wkii anlam tagyordu. By sé, su telif Osmanh valaniivislerinds, «Kiinhiilahbar» de, Hy ya Celebi» de de gegmektedir, Evliva Celebi, ‘Osmani RS ve oke'iarmin hangi ulkeler, gohirler ve yopilan kaagecs tigini sdylemektedir, Omer Seyfettin, bu hikéyesinde, ei, ‘igime'nin ordular igin euzale bir tilkiin oldugunu, bit ges nigleme politikasimn 2aferierden dteye gittikce uzaklas ammeint iféde ettigini anlatiyordu.” Omer Seyfettin'in «Yeni 1917 tacihii ik sayssindan bashiyarsk, 10 ekim 1938 tat ii G4. saynya kadar siirmistilr. (ellynda» cevirisi). Asit da bu dergi 2 aralik 1923 tarihine kadar yasamug, 4, eit 90, saysinda kapanmigi, 64 sayilk ille seride, Omer $2 feltin'in, bu dergiye ilk ynda 20 hikdye (onbes giinde 41918 yilinda ise ancak 12 hikaye verebitdséini gOrlyor © halde bu dergide onun 32 hikayesi gikmis oluyor, Bar lardan ancak 22 tanesi tarihidir, epik niteliktekt «lis Kuhramanlare serisindendir. Goriye kalan hikayeleriidy halk edebiyatina ve gagmmin sorunlarina youe%, digini gOriyornz Onun bu devresinde epik karakterdehi i de Birinci Diinya Savasi, bilhassa Qanalkeale ile zt yyeleridic, Omer Seyfettin, bunlan, «Xeni Kairamsty are seri bagi altinda yaymbyorda. eKag Yerindesh dindahi hikdyesi de bunlardan biridir Omer Seyfétit bn seriye, Harbiye Nezéreti'nin dizentedigi iin! Gamal le gezisinden goara baglamytt. tstanbul’un belli bas! Yea zarlart ve sdirleri, 0 devrin gazcte ve dergilerinde malar gorinen ve parti geuresinde toplanan yazarlar ve géirler- den genigce bir grup, Canakkale savag alanlannt dolesma- maga cagirilmslardh. Astinda bu «Ca- ‘edecek nitelikte yamlar baglamis, dergilerde bu kampan- yanin belirtileri kendini gistermigti, ama simdi dogrudan Gogruya iginde bulunduklani savagi anlatan yazar isteni- yordu. Yankilant ve haherleri o giinlerin gazetelorini dol- sth Gini habbaese Sutea tester alias.” tester, tashumaran vet tiga ve nibgld etve mintedperae enact hap aabsanin aire stmeral ve ha a {shear hula, tath cr masta nee te ecco epee tei ely 1 tema 919 Tet, ki Keten sblterie Sed para, tyluery oni tat ov taal Keene oat Ses re Dero setifis aeatan bie kina sn sere a smi seyahaten!sorgutugu vo teak! lindane fe rukretin angen eve eget ve hase ree mitebeyyig mont Kyo tuna ren coe Se tebe eyes hada ht i,m ie ok Eeonleien mii alow edt faye nine eee Sante gaulgin su seven tet hale ABsogIs Ab tnt Orban Spt nn eb Cala Sth He tee {hy Tid Soh, Harwich Spy ss Call hr Nm. tos Navi! ym, Seite A Camp, Our = Re b 363 Soyfettin, Behnvet Kovin, Mubitt : ; Yusuf Ra Heyer vo Den. yelerinin ardindan Istanbul kiilhanbeylerini tasvis eden Exkieuhar binhasese Filip Toye yt Hada ne Vifitleri» sorisine baglayigi, onun saveg hava- oy mtmandarigas gene tokter Fit Dey de wnt wl r, epik duygulanmalardan fyice siynildigim —agikea fiptetns tile meena sae Fa Saseete Te iY gostertyordu. Hakia Stha Gezgin, élimii ardindan yazdiga aes : fi bir yazida, Canaickale'ye giden kafile iginde, onun, tenkitel Misit Ranp merhum da Uzunkapri'ye kadar gat nly, fata: hayiatandsge Isla svdoto mecbur elmugtu. Bu ile nasil siveildigini géyle tasvir ediyo: ik fertc oman pert Omer Soytotn marion ia moth inierin blerwetlo you cbmedl ate added ganaxialo’ye gittitimle zaman perce alytret ots, ‘Asimet vo vet glnfort hay oak Users n Meuniora apnimisnh, Teetdhe OFer4 sks Erie oF terutitedon bu tphrat, bane. verdifi tbatalae vy he ts, Bulumtndarime: geng vo cents ble yaver: Bley Der Jecanlar lune lyebsin hi, Be dovr em yaa dligen bir abla, Bais gon cabbeeto(tn sens trey winter mated, Ununttprt, Hogan, Delay te Ge ar linanasien shunrckernetron cane Lootwdan gegeri Besine! Orda kararganina,geing. 2 yor) thlamistc Elta Maller eon taller Walaa Arburtis Seidltanl’ harp shales geenie ae fare nat he Up daka siren bir yamagta chen Kern Dundan sonra Canaikaleye geperck ercant midand’ 2 bis sarapnel atosine tutulmentuk: Mlnket date sends ‘vonditind giirnsllyti, _s gE atbngt gldorken, Orner, biltUn habahatt bana yukIayor (Genakale nyaretine Ittk edener, ona AAI yal STAIN Kat ae Tagan suruieron dey ea ynamate borcuna decuhte otmly edema... 18 ten indleny byl béate ble geble pteden: muz 1915 de harp sahitariat gezmege basladelar, Diye boyuna InkisAr ediyor ve hayvanin yelelerins var ee Keovedte aninyerdu. Cy dul, nonra tear emnijet Bu kelababk yazar grubunun savag alanlarindan gol) ltina limite, Tabkimn alperlernin blsine bie miaert tirdikleri, biraz gecikerek de olsa, gogitli gazete ve dergiler 5 telofon eAbitine taktim edildik. Omer bu, durur sy, he- de yayinland), Bu gruba katilan Omer Seyfettin'in de, we iu ‘mefi sori seri hikaye yazmaga niyetlendigini, ama bunlann saywit, = Seine secssins 2 ye qakarami! = Mayr Ortaksy eBski kahramanlar» scrisinde oldugu gibi 12 ye qlearam TV eeaslan Glan enoracogeueine Gigin gSrlyoruz, Onun «Yeni Kahramantary sorisinde of ee kan «Kag Yerinden?s, «Aleko: Bir Cocuk» ve «Mitjdes ad- 4) ag! Kolundan. tatap.sftglidemeseyion ‘lida yak noyo= larindaki Ue hikayesi, bu gezide gordilkteri ve duyduklan* ‘yeouk, mihog bir gekil alacakts. . nadayadigi, yaymnlanmas) oldukca geg kalmg serinin umul- ‘Avidotten sonra, Paza'ya, ben! Byte bir AVA ealgt ve ge aueee ie ‘ir heva iginde youthbilan bell clan bali, ciregt noviuntn tke ares Eénteecebt estos 2 2 inkles take fle Ul be tating latayal weeds Ed é tore neyet azanra suacieoe gltemista. Gelnlgts tse haklana fatteah edeslre hgtarinragean, Nab. glo Doyle eanehsm Mettuklaene alin sy outey bin aera Year We eygarou Ye ser ple tags ibd dola blr tarsda fallayarax bent reset re “rae min aa ia Taam Imustkisinas Veta | tugum iyiee “radi yeni ee tuk salhyamaz olmustur. 364 Bu Canakkale kifilesine katalan Steki yazar ve gic lari, «Donanmas dergisinin lerin algilarma dayanan yaalan, «Ds f Guiakbale Revkalade Susinéa yaymlanmst, “4 . a Ji Mecmuasnia giktiga siralarda yaynldigt gibi, bu | jecluktan gelen paslarn da abuyuk eretlers Gerd, yolesutan i p ir dodilkodu eyrelerinde galkalanan bi o glnlein edebvat gevrelernde caTkalanan De ooteed linge vayimst, Hee 0 gn : wen Srusel dysrsin yeaditlarmna yilerce aon vei fiirin, bunu Stede beride ballandira ballandira anlattagt da gairin, buna dtede séyleniyordu.® Yusuf Ziya Ortag, aradan 48 ae as sonra, bir toplantida kendisine bu konuyu agtigu eigen haswnlar’ dedi, Tarihel Efdalettin Bey seats ba ure lds, bent 4081 Mat, talrvadim, sma hayleco ‘Sayay Eilebivat kampsoy Sth gaeae eating otc 2 kayelee Omer Seyfettin‘in, epik-tarihi nitelintels mikAyeley ni «Noni Meomma» devresinin sonlarina dogru yeval. Vm 1s azaltarak cagéas toplum olaylarma yénelmis mab lerini «Zamane Yigitleri> sori baghii altinda topluyordu. Boylece giintin gartlanm fzliyerek «savas mitosundans siyniliyor, gereege ve taslayici mizaha dogru yéneliyordu, Bu serideki ilk hikayesi olan eDlistinme Zamamyndar, son. sa «Cesiret» ve elfitiften Bir Sedi» hikéyelecini yaymla. 41 ki, buntarin hepsi de Letanbul kkihanbeylerinin hayatla. "nm tasvir ediyordu. Omer Soyfattin'in, bu eZamane Yi leria serisinin, gazetelere yansiyan ilk bariy haberleri ile bagladigim gdriiyoruz, Orun, epikadan siyritp yeniden gagimn sorunlarina dontist, eskiden oldugw gibi toplumdakt gclismeleri lalye- rek ylirllytise gecerken yazdigi hikdyelerdon biti, «Duh terix adim tagyam, gok ilgi gekicidir. Amerikeda milyo- ner olmug Tiirkiyeli bir gdcmenin, Montekarlo'da, Opera’. da hemserilerine gektigi bir aly8feti tasvir ediyor, Haitlari {abana tesbit igin bir gosit hal: kopgasi iedt ederek rasil milyoner oldugunu anlattyor, bu adamin kisiligi ile al ediyor. © siralarda bizde «ézel tesebbis veya tesebbiisis ‘sahsi cennetia iizerinde yapilan yaygin propaganday' ala- ya altyodu® «Yeni Mecinuitonin 14 subat 1918 tarihli sayisinda Refik Halit"in «San Dals hikayest yayinlanmishy Bunun andindan, sonradan «Memlelet Hikyeleris adint tasiyan Kitabinda derleaigi hikayoler birbiri ardindan cikta, Bu hi. Kayeler, 0 giinlerde, «yeni liséin ve milli edebiyatsmn en ba. sanh Greklert olarak tantmyor, aydinlar vo. yazarlar cey- tesinde hayranliklar uyardinyordu. ‘Tam bu siralarda, Omer Seyfettin'in, hikayelerinin arasim lyice acarak, yap. Ugvedebi aragtirmalant yaymlamaga basladigimi gériiyorus, «Hamlets adindaki aragtirman bunlarin ilkidir >" Bashan Sicta «Savas Edebiyatis kampanyasi ile yayina bagladie B géréligumus «Yeni Meemuay, gelisen ve degigen yoni Sartlae kargisinda birdenbire butiin gencligi ve aydmnlan, banget diyebilecegimis bir davrantsla, kucaklamaga yine.| liyor. Denginin, baglangngtaki ilkelerine ay: olaniana bile ark kueagm actigmi goruyoruz, Yahya Kemal eSe, refabid> siirile, Halit Fatri a3 giirler glinden gonderdigi hikayelerile dergiyo yerlesiyoriar.* Ue telik Refik Halitin her sayida bir yeni hikayesinin git. Pg Zint gériiyoruz, Omer Seyfettin ise, Canakkale yoloulugun- dan getirdigi son hikAyes!, eMijjdexyi yayibyor, yaklagun okiintiiniin acr gerce Bu hikdyeye gore savay alanlarim dolagan yazarlar ve stir- lerin, gk yliziindesi bir bulut veya bir duman parcasina bakarak, bunu «fethlin karipy yausina benzettiklerini, ama Kendisinin dumandan bagke bir sey gSremedigini an- latiyor. Bagkalarmn safge inangler: kargsinda kendisi- nin artik glipheleamage bagladigim acikca iffide ediyor.¥ Onun bundan sonra, «Yeni Mecmuasya, maicaleler ve tek , tuk hikdyeler vermekle yetinecegini gévecegiz. Asada a¥eni Mecmuaedan yava3 yavag cekilirken, Refike Halt, biitlin engellere ragmen dergiye yerlegtiren ve onu destek liyen de Omer Seyfettin olmugtu. Bu xonuda Refik Halt tlumiinden bir yi! Once bana gunlari antatrayyts2 euler, ‘Box Eyck'h gUndervinis Suulsacaun TaIsl Pag! ya arzetmiyier, Izin Istemfyler, Clinkii “Klrpinin Deli lente onan aleyhing yazslarim vards, Kendilidestnten Leoynmga ceskret edomemisler. Paya, ‘olmar iyle $2" Aeyince stutnp Mkayey! enn okumugtar. Gok Royuns si mis. ‘Keyun ama, Imrusint keymayra® demis. Ontar de! hig olmazsa R. HL email Koyalim’ demsler. Nitekin, hiledye tytn evict, MitArekeden hir yit Snoaydl. Bu hit yo Flys Gokalprin dikkatinl cekmly. Omer Seyfettla', ‘aralarmda Konuymusiae. Bonim gitnlerdo tirkcert © yt Keullanan yarae oldugunda Disteseuster. Onrer 5835 fettin, ben hig tanmailigi hAlde Bilecia mektuy #95 « dororeky Yen! Mecmaa’ Ign benden hike tetall, Sad rizim ye dabiliye nazk Talat Pass, o strada Brest 1t- tovale toplantssintaylcen ‘Vent Meomvia'da ile Bayes iki, Ondan sonra Ziya Goxalp'in aracyge te Istan: hula getletihlim, Yenk Mleoman'nen sllreti yazariaredan ldurn.s Barada Omer Seyfettin'in keiskanglik bilmiyen iilktici- laginti, Taek ciline karst besledigt sarsilmaz hayranuzn bitin safhg He gdrdyoruz, Ittihatglara karst duydugu diigmanhgi hayatmmn son yilarinda bile biralmyan ve bu nw agikea ifade etmekton gekinmiyen Refik Halit, Ziya Gokalp'le Omer Seyfettin'i partici saymaz, kendisine ve eserlerine kargi beslediklert hayranhk ylztinden, onlara ‘kargi duydugu minneti de if de etmekter’ gekinmezdi Omer Seyfettin‘in yeni dil ve edebiyatin yayilmasinda g8sterdigi kigisel cabalarin yaninda bir de sonata: kisi pi agan «iilktictliigiix vardi. Yeni dille milli edebiyat yo- Junda bagari olan genglere buyiit bir heyecanla yardim etmesi, bizdeki kiiltir ve sanat cevrelerinde sik sik girtlen Juskanghklar ye kiigiik duygulardan wzak kali, ondaki bu i agikga ortaya koymaktadir. Refike Hal siirgiinden Tstanbul’a getiriliginde oynadign arzet role ben- zer davransiann, bagkalarindan da égreniyoruz, Sedat Si mavi, bu konuda suntan: yanyordu:* dnei'yl yeni toslsvetmistim. Bir gin Omer Seyfettin rmerisum midds olan mbtelAgt etvéeite: Royat Nurl diye bir gong var. Aman cancége- zim, ongan yazt alum, Zamnan’a guyet vasatane tiyatro tenkdtleel yamyor. Ama Bikityeler! do ontes., enfesn. en fe Doll Ha tig gin sonra Omer Seyfettin! bial bietieimize taktim edlyordu. Omer Scyfettin'in «Yeni Mecmuanda gikan hikiyele rinin 0 agin gencligi iizerindeki etkilerini Valé Nuretiin Yap syle anlatiyor:* aGatatasaray'dayken ok Kellme billyerdum. Am exki edibiyatten bie parga aly) rahat rahat oluswonryntumn, Omer Seyfettin bize rahacnk getlrmisit. Ontlanate die peneces actly gibt rulutinc daydale. Yen Steen cilomosinr dirt gizle belerdik, Onun devant ckuyusu Jars MK. Hilhassa Konislariay tirHlten olan kalrimanti tire: geniyen gibt sma ayant Jn, ocalerimse ve blll farsen ve arspoayy UUrkcewin huzlnest saytyorlards, TUekceciter! sevmiyar: Jandn Bo, tarde text gibi ble ges Omer Sey fete, eiebiyat dUnyanna sigan golmigts 0, bel Mehmet Binin, MUsUmseniyor, hele AISE Ga, shniyet! Balamandan Wor gebllyord. felt, 0 zamanitr benbr anita glrememth, Ona def fy shuns Ama hoeslannoee MlltFalebyl eras tartivslards, Omer Sete o dovinte program di fa tatasorlae, ont edeblynig, neyrrgortantn, 2814013 tte Gntatasarey'dn. durum beyinyel. Sondyts 1¢2ey64 dhaynean dopa edeblyats terbiyetie’ Yells olan sists tstane oalyaromisianin, Omer Sepfettint gate teal eayryrtanth Omer Soyfettin'in. «Veni Meemuay da yayintadig: ede bi arastirmalanna balalinea, edebiyat killtiirinin gagdas- larnndan ne Gilgide distin oldugu da anlaglmaktadir, «Bde-" iyattan Enmiizecler» baghgi altinda yaxdg «Hamlet Bu yanilanm «Ayasy takma adile imzalayan Omer Sey fettin, makalesinde, o gilnlerin yazarlari arasinda Don Ki got'u gergekten anlyabilen seckin aydinlardan biri oldugt nu gésteriyor: socbu eer! Dept sence okuttuRA Cervanteyin ml Me isnna dayanan « ton sonra «Don Kisol» makzlesini de bu seride yayinladl. 9 tur. Don Kilsot, dima veod feinde yastyan, vee Ai Iglnde Kendiat Kaybetmny olan bin adamder, Btratinla yaptlan miiadsebetsialikiere yabanewdir, UWst bit £erin saltannt attind, kendl kentine aydantegu, fakat bitin Kkuyvetite infin ettigi hoya blr Alemte yasar, Uli bir fHicrin mmutasssip bhmethdridir, Falest ba fikie hayata ‘a2, Iunanla beraver madd yenlyetin altinde en, ulvi rahunin dalma yokes kaldigoer gilyerus, One got SevtyorUZans Bundan sonra, Omer Seyfettin, «Yeni Mecmunsya ni iyice seyceklesticiyor. 4 nisan 1918 den sonra, Refik Halit, bu tarihe kadar imzai: yazdi, dergi ‘dina gikan haftalk miisfhebelerini imzlamaga baghyor. don sonra, hikdyelerine alti ay stiren bir arahk veriyor2" 1 arahieta, hikaycleri yerine Leconta ce Lirle'den yapti- fh cliyada» gevirisini tefrikeya bagladgin gériyoraz, O- fun bu gevirisi 12 tefrika kedar siirhnig, sonradan Ieligiile PeOmer Seyfettin, «Terakkis adindaki bir ktigiik hikayesin- [soir kitap dizeninde de yoyinlanmst.® Altt aylie bie araliktan sonra, onun, Makedonya eni- karaty ile yine ayn devredcki am cef- lerine dayanarak yazhji «Tuhof Bir Zulum» hikiyelerini jaymladigim gériiyoruz. Bu, onun «Yeni Meemuasds gi- fan son hikdiyeleri ye son yazilandir.” «Yel! Mecmua>. (fu serisinin sonuna kadar fitihatglarin elinde kalmig, 0 Fiinlorin uzlagtirma ve birlik havasina uyularak Refile Ha- lt gibi bir zamanlar karsi kampta bulunan yazarlarle der- 8 Zenginlestinimesle birlikte, Ziva Gokalp'le taku, tt Gthatolann tevkif edilip Malta'ya sUrgin edilislerinc bax ‘dar dergide kalmigtt. Cmer Seyfettin'in yavag yavag der- Siden kopup ayriis,, herhald® kigisel kuruntulan, son giin- lerin: otkileyen bir takim moral degisiklikler yliztinden ol- fo situ. Onun «¥en Mecmuas ile basliyan, yavag yavag ar- Bi” ve genigliyen dh ilishileri, bagka yayin organianna da yayilmagebaian, okayueu Kitlsini koliyrale kal bagka yénlere covirigini gdzden gecirirken, profosyondl pee yezar olmak, higbir resmi kuruma dayanmadan yalnig@i ‘nian ile gecinme hesaplan pesinde oldugunu gistermiythey de Savagin sonlarina dogru bitin hayat ve geleceginl ya iglerine baglamay: diginiir olmug, Hiseyin Tastee drnck alarak, i bates Sultinis uyor:* "0 atyoruu xt — Blalen memleketimtis tdtapedile ble so sleek zongin etmistir. Fast bithussa Acem dedginta Sean Azerbayean'indun golon scler bun Ip ktm rivland, Yerll TUrider bun yt aalayanarain Onlae tay bssaslla alle kitaplare tara spare Yovmnslani,noret ypmiglanir, bu sada Bet SSEGL ne, toms rnc, hal gi gar, set trnrsra baguette sayrim. Bu oldan sera deogie ohn z Diydncestnvteyst» rak, yillardanberi aklinda evirip cevirip tasarladigy, dergiye yam veren, alka gére kitaplar hazielyan, git ge yayilan tintinaen yaraclanarak yantan ile gine #4 yazer olma arzularina kargilik, xitap th gin olmay: reddettigini, ittinatglann « tirme adin vergbilecejfimiz. iktisad? politikasinin al Hine alittit keedi musluklarsha yanasmak istemeligit fériyoruz, Onun bitin amact, yazilari ile gecluen i bir yazar olmakti. Son ani defterindeki 7 nisan 1918 1i not «¥eni Meemuasdan kopmaga haziland Die ST89§ Kaatiamakta, dogeadan dogeuys ia konuya deginmekte- ae: te pe «Bu hafta gayet mihim bir tekiife mfrur kali, Ba inginn tatulter. Hen paradan metre etmem Kakat num icin ste hayatnn ag, hath pevktnd be el ot thom, ys Gikaria teferruaita ne“kadar ays Cranta, mUUieti. dealin: hie apmunt onda gbet im. Daun gegen gn ded ls “2'San bir ting ag! km evererinat us Ietepgr oh Tarn ara Dien yocnenfumar taster tarata gi — Serve? Deslime oo tatit batanr. : Dusan. Kltapet shinak, Vhnl tecarhkt Bealm nic Sumas br latilat yoktu. Sin earl hana, fac tum bozuacaity, aki arkadaslar, yea! reniaterin Sr glean, bor ret geile bona sereiiyo vermeBl yoo caiyortar, dedrete ple laiyorlands Ws seme Hin. tira tinny losin Umut jagime iginde inka yea! Keidim, Bena iy adyledim. O Mtanadigin {al estrt oloadifeny yne bie Heal ey abllecefin tok rustaus, ATM Bu, Deen Ime geimiyorda, Hem ls avs hem kite ppss Meshahle be” blr gel dots jornbar, pine mitorits bu gartlar albnda, yaklagan yi nin yayin organlarindan gekilmek, mi Pi dergileri ve gazetelere eserler vermek suretile, ker cine cok mitevaai bir gecim yolu hazirlamak, ama éniince gislon kazang ve ticdret yollarindan uzakta kalmakta, ka- ta bie tutum igindoydi «Yeni Mecinuaxnin 68. sayisindan sonra. (26. ekim 1918) aruik oraya yaz vermedigi hilde, dergi, «Yeni Mec $a Nesriyatts bashg altinda yaymlamaga hazirlandilelc- Kitaplann listesine, onun kitabim da aliyor. 87. sayinin dis ‘pagindaki listede Gdkalp'in «Yeni Hayate, eTirklesmek, a2, Muasiriaginak, iskumlaynak, Retik Hal Mery, Hikayelerin ve Omer Seyfettin‘in de cEski Kabrarsanlgn, adindaki hikye kitabimin ilim grkiyor. Bu listedeki tap Jar. ashnda Ziya Gokaly'in, Omer Seytettin’e aemasin tek Lie eitigt yayne snlanmasins diisiindigis eseren Omer Seyfettin'. arte «Yeni Meena» da galigunar bir duruma gotiren gartlarin en dnerilorindon biri de, pr. ti qovresindeki baat arkadaslarmin KOritkledialeri, arti kondisini rahatsiz etmege, ayrica basa da yansirmaga bag: liyan dedikodulardi. Agaztdakti biltimde bu ktigiik gek lori, onun aut dofterinden nakten atsvir ot:nege qaligaage Omor Soyfettin’in, hu son dirt yilnds, yavas jarap «Yeni Meemuasdan. baska dergi ve gazetolere_ kaymage ‘astadiginy, tarihi-cpite konulu bikityeterisin dapidaki hikd yelerini de bugka dergilorde yayinladigin: girecegiz. One hikiyelerinin temalart ve turleri ve yayin yerlorinin, haya tin yiirdiyisi ve cagian soruntart ve geligmelert le m kadar yakindan baghinblr olduguny dita Ungeki bei lerde yaptigimy gibi bundan sonra da géstormege galas nde » Ve Mecmuia'da Omer Seyfettin - Biiytike Savasin Son Villact ~ Gidimlii Edebiyat Nedir?» ara béliimiiniin Aipnotlary, 210, Rua ‘Tevtiky Serie Omri Kendk yayyne + tytn wots, Burada Conap al de warshe nieteLa'i sau eaten mektubumun foLnKopt. ent Stucmna'da Icey Misive: @Sivrisineky (IE temmue 117). (Palak (19 tomiaine 1917), akloglansaitrminr (9 siguate 1917) birriyet Geeesly (2 agustos 1917), dCanmklaleden Sonray (10 agustas 1927) Vent Mvemany sags Be ME aguston, 1917 © sirada tuhateliae, bau emperyalistieria kapitWlasyon me. gersele anlanuns, —abandrded Gaelliateried, Unt mat sosyalistivinden, ePaevtesn takima adh lle yozan Hn phondin yanilurs +e hitaplarindyn ogvemyorlardl, 1930/1911 1 Faluntnda «Dish uYrduy cergisi ve vTaniny gaeteeriade yi Taki cevrelerini savas sUresnce hayll dUsundirdisi, sonuaa doje da, claylarin golianwoolle birits. milliyetgt go rustorin talkie dogra yonetntesteds ollyik vtkiveri oldagy Horidd, Alskemnds Paevavan everlerst ¢Tardyenin Can Dav hraet = Deve Dsimusiyenian Borel ve Asks, = bytanbitls L890 Unnumni Mary Neticolerinden Inglltere GAtip Gellesete, -Intam bouts 130; Roylbler ve Deviet (Turk Yurdu says 9), Turkiye Avrupane Mali Hoyundanage Altatudlie (Purl Yardy say 26 ye 17), Parvustan Ble Mektup (Turk Yurdu says 28) reli Maliyeten Kurtuinuain Vole /TUsk Yurda, says 10 stem Gecmeden Gironuaa Agim (Turk Yurdu, say! 36), Thr in Odding Alwaia Ba Muklt Olduge Bie Akge (Turk Yue ars sayt 261, Dovlet ve Millet (TUrk Yurda, sayt 27), Mat na Kelor (Tare Yurcu, say! 28) HE Bally Adivar, Mor Sallamls Ee. = tetaobuls 1946, 6 199/194 det numarolt nots bokeinz: Toklnulp. Memieketininte ty pe uma (Yeni Mecnwsa, Says: 6. 16 agustos 1917) Oijretmen Stirryyy Sultys'ia Kemusialae? LL agustos 1059, AL Cinip, Omer Seytettin, Remal Kt, = Infant: 189, 5. adermiany (Yer Meomus, $331: 7, 28 agustos 1917). aC Nusshaty (MUI Mecinua, Seno 1, 8. 99 aBustes 8, {Blneeole Sogn (MIE Mectaus, Sene 1, 15, 13 ekim 1917), Mee ne 4) 29, 36 lel 2917), Por vnwhts Sexe 2, 25, 8 araltk 1977), 548 09, fer Teegahy, UNS Meena, Sairistaynn Karists (Yent Mt Bullya Golebl, Seyahatnanwe ~ Istanbul: 1928, Ch. rrarlinl Pogevt, CHL evel, 19 sefer, seme 1483. «Grefgal Pals knst Destanis, «. 988-268, ‘Ahmet Rettk, Altimer ve Sanatkeriar. Wbrantw #ltmL Kap haneal, - Istanbul: 1024, 9, 120 - 150. ~ Abunet Reflicin aGéegmly Avirlanta Ostuanls Huyaby, Curtne ten sonia da eGeetly Awieliea ‘Tirk Mayatio ser) tag nda 15. adam " Ligh aitinda yoyrniadie: wragtirne kitaph ‘gdearabitaip anlagihyor Képriiier. Fazd Ahmet Pasa. Gecrnis Asirlarda Osman He ‘ya, Kitlphine Askerl, = tstandul: 1332 Tarihi Simalar. GA. Os, H SutUphniel Askert ~ Istanbe aaa. Kabaket Mustfa. GA. Os, H Kitup K@priliter. sets Tatanbal: 1521 ‘Tesiivirt Rica, GA, Os. H, Kiltuphinet Asker! -tstanbul: 28% Lisle Devel, Telebiuith Torihiys Saytalan, Stubtar Halll K! taphinest, ~ Istanbul: 1 Feliket Sencieri, G. A, Os. H, Kitaphiael Aster 1332, Kadi canta wane Asker, Pasa, G. A. Os. H. Kutuphanes Askert «fstab: 2 1027 - 2040, 3. 1049 - 1068 nr Seltanuti, 1, 690 - 10 a0 4.1058 = 1004, G. A. OS H. Kusupnanet Hum, - Istanbul: 9% Sokully, Gegily Avrlarda Turk Hayats, KOtdphane! Him Istanbul: 1924 Sultan Com, G. A. T. Hikitaphane) Him, «Istanbul: 182k, 375 Aumler ve Sanutkariue. G. A. 1.2L Ktaphanel Hum, - Istan- ule 1924 Kimlar Agast. Akbaba - Papayan Kitaphénes!, - Istanbul: 1825, Sonu Dovel. G. A. HE ielLapiinel Hllmi. - Latanbt: 102 Buzans argisinda Tuner, G. A. T. M. Kitaphanel Hilmi, tabu: 1927, Ts ‘orihie Hedin Simalant, Muslim Annet Salle Kitapnanesi. « stand: 1931 ekivaletnns Neresi?y (Yeni Meemus, sayt 21, 29 elm 1218)5 Evllyé Gelobl, Seyahatname, Cll: 2, 9, 121 ve Cue 1, 491, sKag Yortulon 2s (Yor Mozowa, says 9, 6 eylG 1917) Sorahin Aldattin, Cumkkale talork, KUGIpahne-t Hilmi, - te tuuninas 1926, 96 405 yah, aAloko = Bie Coowles (2) «Mj Lent Moemva, Sayt: 36, 20, mare 2918) Mules Sui, Yeis Déndonll (Vakle aes 7 mart 191), Valk Narettinwe Konuyeatues 19 pian 1908 Yusuf Zlye Orlac'la Ble Konusma 6 kasim 1950, eDuguning Zaman» (ort Mecmua, sayt 28, 17 ocak 1918), eCowieot (sayr SL 8 subat 1918), «KIAeEtsn Ble Sede jsuys 34, 7 mart 1918) «Mlubterin (Veal Meemua, ell 2, says 29, 24 kanunsan! 1919) Yont Mocnsun, sayi 24 28 gubat 1918 Yahya Kem, Seret-Abd | Yen! Meemia, sagt 26, 14 mart LEAs) Bak: not 18, Ref Mate Karay'la Konoymatar: Gareteclter muthatlesl, — by fanbul: 26 haziean 1064. Arma Palth Rife Atay, amin sfbuttlp Tetanbut'a gelmesial bUsbUtHa bagka bie gekUde anatiyor: Ona gore Refik Halit bir arahk yélunu hulup ftlhatgvara affedil- fest igin bay vurwiug. MULaoKe jatlarindan dace Talat Pasa'yt Dash Ketdledigini (Kiepinin Devlikieri, 1911) unucarate Takat Pasa'ya boy vurmasint gdyle anlatmaktauirs eefik Malitin Istanbul'a slrgunden gelisinde, Talat Paga'ya yazdigi ie ts {ita cot opnuyor. Naldi de, TMAC Pana Berlinde iken, Cemal Pasa yamiyor. Geir gelmez. bir kag gin ieinds, TAAL Pagan ter gelen ailamlarindan Buhastaa Saklr'in adume oluysrs, (Akgam gazetesi, 26 kinunennl 1920), Sedat Simavi, Resst Nuri Bey (Ine) meomuas temmus 376 Voki Nuretiln'h: Kumusmistars 19 wisane 1864 ~ Karly ent Meesnun, walyh 97, 21 mayne 1018, aeentdcin (Vent Meemian, CHL 2, 37. 28 mayts 1928) a < Yeni Memo (sav OT, Og. 2 oars 10 wim 1818, ame ye, ebiyat Covrelerinde Dedikodular - redax fitep higtnuinde: Hyada. En juan SIM Homerla > Mh y : Epopest, Deviet Mathans, = Istantit: 1927 3 Saldiriar aNenaraty (Yei Mechnis, Saye GB, 3 eins 1918), eTwhar Bip Zalumy Chen) Meeniia, sayt 66, 20 eins 1918) Streyya Saltwe'he Komusmatirs 1 agustoy 1908 Yagarlik hayauinm ea cank ve verimli oldugunu gor A> cugiimiiz bu devresinde, Omer Seyfettin'in, tizerine bir cok simgeldleri gcktigi, edebiyatgilar gevresinde bir goke kaskang- hier uyandirdigh gériliiyardu. © devrin bir gok yazariart bu kadar gézde, boylesine basarih bir yazan, ne yazil, ne de sé Saldirilanndan yoksun birukmamiglardi. Anila~ nia son béliimiinds, Omer Seyfettin, bagladigi bu yeni defterine yansiyan hayatinin, edobiyatta muzafFeriyetinin tir tarihi olaeag: amudunu kuvvetle belirtiyordu. Gercek- ten de, «Yeni Mecmuandadi ikayeleri ile birlikte, Unt dendire genislemis, halle erasinda okunan bir yazar hiline gelmege baglarmgt. ‘Tam ba sirada birdenbire yayilan de- fikedularsn, bu konuda gtkan yazalarin Omer Seyfettin i tinde uyandirdigs vanlalari, am defterine guint) guntine al- ge nuliacdats ialiyelist. Bu ugtlarn yauldhgh, dedikodule- smn iyice azittigh, baz yazariatin Omer Seyfettin'e karg ok- si bir takinciklart bu gislerde, «Yeni Meemuawia *Fermany la bashyan sekiz hikAyesi ardarda qukrosti: ft i q ‘ | at 8 ovals 1917 atte. fin basa fond. Gliney yok. Diim gaztigim sanelart olcauum. Suursus bir bamke He blysty tna yazmaga ty- lamigin Inwan ne tuhetter. MabArebeye glemeden m= zafferiyet! Ulu, albu Ust hacia evyel, benim mu- ‘vatfaldyatimdin kushulanan edebigateilar, Ozorime hile 378 ‘iim variveti aldatar bile. Yen Meera tet) ap. Hasta on hater tasthi hileaye ynaulim. Thinlart hegenen cok, Hegendiktert yivteriden Dell olup ‘fen ayen. fer dala gofe SifGh Wirastars yanmnda tubrietes de Bu Genkitler benew gol ehomml men ayniyle bw deftene gence. th Sniinate bulansio, amutenyaye. TFakat bir Kore vi hiya aleraiain fu gunk vantpe tint hase yamestyan. “Bdebiyite Cecide zilan 8 fy adklolunadiir. 2a ZIya iidersiy, Miseyin Ca. Init miebus, Mabinet Raf arti hie yazmayaragim geen iron yapurda thane sdylral. Santaler SUleyrnan Nackfe Kandest Waite AI towiaast afitem soldat sftr. "Veal Lh amigetto bul olan etl, Hepat be. sale guetta in, dirt tes sete Eh dtu, Horlcos terkipsts, tabs treo Dll vesinter de Ace -arucnine galebe gal. Matbedt inusna onkl terkinfl, aeomee, arapen grynisindekt dt Fan tian tanittar oluje RAIA vate terbilord eee 11 Cenap Sabiettli, Suleyman Saal Ab {loinake Mant, CoAT Nusi (hanun elebiyatts revkl yok), Moen Raytar ARIE, gomeri Mithat Cemah AL meh Sth Lert Sista, Mulittine(Tawine!), asses ne fstee OO vyagnanga taratan Bikciredue, fin’ Goee gaepantar tu Ihutkarristeria Rept terldpels, tabi Hn taraftares BU wri eidean msemmiatann; Servet timo, Tek Yard, Pe fr Cinianige Mecenniast, Dons Aetianaiya NA Mecrmast, Daeavnun Meck ‘Tetehbiiler Mecmuase Senebi bingnia, goruniye mzatsur 38 patain riyiaetl attinda hie graye var, Mepst gen HE! mul ibaa ecieiyata, sath cern tanagtary, Ao bet si dle Kear eh "rirh Venu sigaliik Cota Shien ethidens om iu kl: fir pars Karanmakta, thelevtte., fnua'da ben hikaye yazayarnm, Talli ann'es Bier frame tefriia ediliyor, Ziya Gikalp. Kipratd Fuat, Ab fnvet Refik rns munarrieler.. Ealebiyfict Urvdmize Me Iniuasen Ne diyeyim? Simdige kadar Tirkdyelde 8% imecrmualaran en berieh-. Tayyareye dir gaxel 3208 Donanma Meemonse, Wiseyin Kizim sii bir sakes "yen Ee" lindese Hakka olmadan edlebiyata da karigisor. Dari Ainin nivemnalie, rniktegristerinin yazalarine bassy or Yoni Meenmna’nin satis fend degil, Aboneierle Dersler iaibin vesyiz butuyor, Donsiina Mtecruastnn heen her niishasinda Iikoyin Kazim Ieifeth bastyor. Servet- Fund aie bien? mecmuaye, muir gibbee Ortada udu. du eiziinemis ‘360 Edeblyat? ceryitnil, ne olduge bilin: tigen diger muds bir coroydn daha ver. Neride be it yin carpismasindan bit edebiyat dogacak samyo- Pukat tubatt Yen Servet PunGs grab bizion ‘Tibbiyell talotemsen isis, dm. vaperd, yeni genglcria tamanite beaby sleyhimde:olduklaran ‘siylod), Faruk Naflz, kendisine deny kl: — Oninp Seytettint ble edeblyst direst dARKHine 1x bul etiniyarur, Rvebiyatin n arty oktugunu ttirat etsin Bie dy mnuvatfieiyetint hoy garelin. Inti jgnzet bir pngark: Ben, bu Servert ont ra ugurstic gérizorum. ‘Wool Lista! mitedtetoninin ncanda, From ALL Doing, Servet! Pantiia karyinert Toket Verdin, exit unidelertmize muteae degetier. Lisa, snot hustvundaasagy gue: heyy beim tite. yarlur. ‘Tabi hunndun cok memaun olvya~ Asie, Kipral'ye le Ulrtte gets. Sone veh tintzt tera fan, Me bs Mole aval Ayotatlah Bey'in bie maanztimesin tine Karaya govintter. zim icin tna line kava Ahowet Uhlayette (tha im tiladyorum:) Yusut Zlya'nn yoxhge saute lyte: Bu tisha, tstanbl Lukreesini bazan astyor. argaya ka hit) serlevnaly hikayesi glizel ve cal. Esmiaden de n= Jaseacags weehile, valeays, finest bir Kahramante ey kil wliyar. Kendi meveulatrenun on misliilen fasta bir MUsnania halramanca sigustakten sonra seit olan, f= at kafasinn kesiq) gtlen sévalyenia arkasindan kent cconedile Kovaral agent elinden aan Dell Mebmed ve Ka ir He Deli Hlisrey, bikdiyenin cok eanh sabisti Cakmak,Isimli bir hikayes nee Seyfettin pele tyt bie Bh fg bir hatast vard Sey mableredo a gla on Iturag veri mem, al mint diye eal den gikaniyor, Her ne kadar vaka bite leAbetei rma el lolmde ir ars var. Via tlyecets, Ama. yininix Kendle 0k ‘Argoyn ancnsak. - Istanbul tlekeesn ay goya Kugmalt. Dew bir cole dofa bu Iteiza "Bhrwz Rey’ romaminm bir faslint okayan Faail Ana AU Canip’s: es = Ne linn, fie Hsin! Tolar tala bingy Demiy. Herkes benim Iabnimr pek crplak bully kit bem tabil Hsin kendime Brack yepryoram. ‘Tabi sin, Kontisulan iskndir, Eskl nesein urayica acemt Hipterden, tasarrut ediloemty eonetd Xelinlertek Sl Mance, fit edad yoktur, Liste eg (ond de yoleturs teosl thn kusvediie, Opie eran elimteer Tork styles Ben fgte HAIL BiyA?yta Cenabtin alncal, torkipl bb nesrinden bisdenbire bu Ana kadar yszalmamis, Aistina dnb flim ihn heres! gagiettim, Yakop’ Kull fe Fallh Rifla’da, eskt terkiplt nesrin bu tuztect) yar, Onlarin lista ba HzOeat Igin bejenlllyor ie i Hb art ‘381 sobetsiz. Fakat ahenlige hem Refi Halld'in, Bem Yalu Kadet'nin lstrindan éaba etege! Ben lisfrurnva, lsinun hususlyetin! teykill eden *tir~ Kiyyet'ied ullamsim, Soma herlen argo samtyer, Argoy Milhanbey Nada demek, Fransizeade ble argo var, bir do ‘alli’ dllen geldller var. Galfstam, ble Hsknn fornomanlaet hikmindedir. Bieim llsAomczits. bie ‘xt Banbeyt lehgor!’ yar, Faleat letrndan 6 Kader Jase Kt ‘Adethelli kellviey! geome dyebltirim. Haytnpecerimin fransieeadan torclime eltigi bly Ue blr argo Kktmtsane Ordlim, leinde nemen 20,000 e yakin Kellme var. Oaun {gin bizim ‘kbihanbey lekgesl’al » fransislarm angesara benzotme blrax faaladsr. Ne Kemmlyet, no le keyttvet~ ig0 aralarinia bir miyhbehet yoltur. Blsim argo, balk Glaria culumbactlar tarafimdan sbytenen bey oa tane~ rumen, yshitt orménlos Kellmedis. Faleat bile ‘xtasts- lert'mizio rabitaian olan © kudar-pok “turklyevierimiz, var kel. Runlarin mAatlarn yalare blz billyorss. Hane lar kulhaateyt gibt KUgK bir zarmrentn deg, DUCtn bir smllletin tabisteridtr, Bir Kag mlsAl getireyim: Islor extallagh — mUpkilegti" Ayler sarpi: sede mflgkilleyth | Karn ri) caliyor — cok severe Vardar duymarin biel — hlssle ble adem Bu hususivetiert ‘argo’ rannetmak ek bilylk bie” hattn Aina indie matbuttts bart anlatmale )bbil | degil Iyte ben Indnmrzin ornomantans maxtremda clan bu busunlyetlert, tabUllgin haclelne gtkmayarsk, tale Ionmage calijrycrum. ‘Argo’ He ‘galllsizoy " arasirdakl Zecla blimizentor, bony KAthanbeyt Metin Illasayer sa nuyorlar, mong Bat aN Biras da haklar var. CUnkO glmélye Kadar tabil ‘stn, tobll listmn hosusiyetlert hep Allie telat olan mug! Edeblyatian gtlaminy!. Baki, uydurma, mfcer- ret nesre alisanlara tabli lishnin bususlyetlert arly ge= yor. Ble gin, tabll bu meno do alignealslar. Pakat 9m aiden: — Bu argo. yor Vermtyen Sehit? anvmale ikem ba clint wyor, Yusut Ziya: a Diyor. Siveye mi? Sarta im (Glink ble tertost gin? malkamsnd ur, Konusmia Usanimida: "Bunun yarma: yok rmuydu, ne acele etiin? Diyorus ia “bu Iyl yaptgin ginin ertest glint ee ae i nine ae" e tafu'srr. Yatan yantiy, heryeye Htlras oder. Chalpng ‘edebiyatirzin katir’ dlyor. Yani bir eser dogmas fin Antiou@tl yok. Bona, ‘ont Mocnrun! tdrebti eal x = ‘Yur arifeyil tHekge dogtl Hem de ‘arin arifedie’ denlllr, ‘Brie! glia arlfeydl? demek [Asin Ben, onan ne kadar Koy bie canst a fim ign mreneeyt tansth ottlrmee tstedlm: if ve pak i edi bo hate suet Malm toe mt 2 Comp veremedl: Online bait, Sachirim karistny fs hue balan Ziya Gekalp: ae a ieee ues a Diyordu, Rope) se, yan guide Yahya Kemal rule At — Hay, any arta mult, sart yaa iceuce Loenr Vanya, Kemal eat bi ROMER na i rerek pot kirmalciant on deeese dektiyor, suey telesae ona xorlum: slvays A Reve Ait ohlugun bitmesn? Su Kondor ee sariteydi, trkee dedi — Yaner = ¥anky bir etinte! = Foie canuim.. — Beet — Norten pilyorsun? = Rulyorum iste. iste = Ziya Gitlin tAbleinc bm ‘vetiyettwde- biyo'yl hale yogtne snllnckkidimls!, Daa lye Bie wrt farians bitmiyor. Masanin Uzerinde duran cantam! ne fam. felndon Hilacyla Cabien sort ve nabviat kasd, Ys ell yedncl enyfayt ag. $1 ficralnry hepattn b urunda befirarai okadums “Hlkayet Ishdal slash, mds bir ina bir ye kaya voye ble hilo nlsbetle WGKEAL hUlontie bulanan feat exnt-yr tahaltUrnde maslye Ale olan bir sey! ide toim kallanshe ln peorion Semicon gelocek til, Mat. Alo bir ana alvetto insta) entince olan blr valny2 (Gant temledon galmey!) Ade Igin Kallamiogte, Ba Valet na: tekellomee mszido Xelmit TekbAe ta verdim. Vain yarin Inkbte Alte, te; luknal gomeren bir kellmsden genre mast siygam olan ‘anfoydl? yanhy gibt duruyonte. Hatbull ba ented yarn mAzido bir dna nisbetlo Isth41 Mikrnunde oan bir vakayt ihe Igind Bayle 1fAte, Ushnimezin earn va, HBsti8 bu gchll ra bie aurette gOsteren sy gala riz bile coktu ‘etect ian sities Fatecek ln veaecek tal fatan gio’? 22, “Mahya Kemal Beg nt ane tran Dodi, Pua ae oe — Yani efeRits, yantig.. ee Diye testi satlad. Zip Gikap: — Bu, tam siveye muvankta, Uteritade wrke ot Sonre das — Zaten vrgenin aart,pupilmacnisar., Ded Ben: | a Sarte oumaya linia Yan dt imact Dige date kapattr, Meslidye dlr Konagmaga bopladk, ‘Yahya Kemal'in atmasyonlarm: @inledik. Ollsid Janalt « sorunda belirmege baslayan yikuhigin sonuclatina bir yerdé durdurmaga yénelen yeni bir gérliglerin: de naklediyor, ‘Tackqillerin bu yent gorlislerine gore «Tirkye Tki Jasin, ak, Takes ar docks Araplasin meskin bélifere de mnt yet, hatta barlarina, gore isla verilerel Arep Surdu ve ayntacakir, Turk Yurdu'nda Tirklerin arasmda kalan oes ganhklara da harsi bir mahti- Rum, Ermeni, Yahudi gibi yet vererele Tirklerto mis asace deetledigi bu yeni g yor: «Gok zahmete kautlansmaks Terine kayustuldaruxian dolays de tesekkiirnime gindermell vi tutulaeakt.» Byret Bap, 77 rgler Kearsisinéa gunlan el un, sayelerinde meflire, idivler. iirkeillerin bin tus fi Kacakethidarta, imi makalelere dolambagh yollarls, edebi kacake m a aalastirmak suretile unlatnak atedildert bir meni} Gahn vardir, Bakali onu da Isirat etmek cosfiret! niyesini ne zaman géstereeslde Omer Seyfettin‘in, S§retmen arkadsgt Sireyya Sal tug'un ifédelerinden naklottigimiz 0 gilnlerdelt vip min sonucu olarak, Egret Edip'in bu saldinlanndaki keesliks suclamasina, hemen o gtin cevap gonderdifinl & riyorux. Bu cevap mektubu, derginin 31 tesrinevy tarihit sayisinda (Nu. 976) glayors™ Sepilireyad Mecmuts Lisrebinesine 2 eae ey Oe paren. le makin eihete, yani Anadolo’ya irk {ial Tirkpiller, Ingilizire bio" fetanbully olan annem de meyhur Hasek Mustafa’ nun torunudur. 24 teyrinorvel 1918 Omer Seytertin Egret Edip, bu mektubun altuna koydugu notunda -ckavmiyet» cereyanmnin bize digandan getirildigini, on se- wedir bu cereyfinin ne yilaet noticcler verdigini anlatsrale Kendilerine vaktile yalvarp nasihat ettiklerini, gu mirada jp yeniden bir tarugma kapist agmak ve eelde Kalan baliye- [b yi do tefritaya sevk etmek demek olueagmdan simdilik st ‘kits ettiklerini yaayor, Lakin Sebiltilregadgilann bu gé- ‘Higte olanlara kargi actiklan saldin kampanyast bu kadar. 1a de Kalmiyor, silrlip gidiyor. Astnda siyasi polemiklere ile bu kempanyaya katil- ‘maktan kendini alamyos gazetesinin edebt iévesinde Omer Sevfettin imza bir makale, «Vaziyeti Edebiyer ile «Pireler» adindali bir hileayenin elegtitisl yapiiyor. Makeleye gére, Omer ESeyfettin, eakl edebiyatumm begenmemek grinshmt isle- Sinektedir, «Pirelor» adindaki hikfyesinde ise «pire ye ko- e pel hastakiklan maskaralyye izerine dayamyorse ds, es linda Gtedenheri tékibettigi meslegi yliriitmekte, «din ve * millet’ ve aie diismanhgi» iizerine urmugtur bu hikfiye- ‘ini de. Bu hikayesinde «Avrupak kedmlnrla genclerin gRY- ori megrit» bir surette vakit gecirmelerini biytk bir mut- lulu geklinde tasvir etmektedir. Ustelik Tiirk Adetlerini ceayet cahilane ve Diedeldue bir ourctlo toryifs otmalte Gir, xOmer Seyfettin’in ailo sandetinin aleyhinde olduga + ledenberi malum olups, bu husus igin gerek yezdiarunt ve gerck yaptiklanm: gérmek yetecektir, Yine bu «Pirelers -Fikiyesinde, Omer Seyfottin'in, «Tisklerin keltnle altars fibi ban yerlerindeki fallarm kesmelerini miistehziyaino bir surette Inf sihhate muhalif géstermesi ise hem ciiret- Janine bir coséret, hem de ihinetkirane bir tarruzur>. = Dergiye gore (Egref Edip) abu miifsitler, bu millet ve mil- liyet muhilifleri, milletimize bu fenshklan milliyets! ssfa- 402 tom takunarak yapmaktodlar, Halbuld tahlile editings Kendilerinin Tiirkc olmaynp, baska kavimlere mensup oldu. lan anlagimaktadwr. [slim kardesligi geregi, islam ta. vimlori birbirlerini, hele Turkleri pek severler. Ama buna aresindak! bu kargibkh sevgi ancake din duygusn kaldikge yasiyor. Bu inang zayaflayinea da diigmanhke bashycr. Bupa GiigmankgA loastirmak igin agktan agiza hiteum edemis 4 yenler, «sureti hakktan dem vurarak en ean wlvcals noktalay: yuma hiletim ediyorlar, Dikkat edilirse, tiirkeiilike ideing, jlo Tirldero en biiylik garam iki’ edenler voy ettirenley hom Tiirk dejillerdir, hem de rabitai istamiyeleri kab rmstrr..> Bitiin bunlarda, fslameihk hareketinin ‘cial Wilresads dergisinin her firsattan yararlanarak Tirkeilidey perehetnin Gocilerine hangt hok‘alardan ssaldirdsllart rilliyor. Bu saldirlar kargisinda, Anadolu hareketl destekledigi kadar, [ttihatcilara da efilimi olan .! naslzen Ye Eatrition 7 supa a ialeeme ~ MishonstAMOM@R?" "Geanatag Sultants\'nden arkadagt Sireyya Saltug éa- 4 gnu, gti gekilde tasvir otmektedir= 1 mn Kendal sarigmilis OF aglceke bosugu 1a. GU Jatt san oan boplayd. Vuebst mbtentslp ve toda 4 aie doll, Aram nalent Kander. yer ‘YYazarlar, hele Omer Seytettin gibi yaratmalannds gt var cetipes suet. Babasimin Kentisine gecakdugunds i> lomlerine ve yagantlanna dayananlar, an defterlerine cae on fos pemaan Sota ide ig eran > rinde icullanulmal ne derliyenlor, gevrelerit gy Bir gin Mabutldon yale Et ie Stas ier, malzeme derliyenler, cevrele de Bie ton gcuklan-Acem Nel tp Hiveyin ¥ar- gonig slgiide yansitanlar, eserleri iginde, Iisisel Orel 1 ewranen Balin kargiagnn, Omer Beyfotin: cee ve hayatlarina deginen, objektif olarak da deverletg Pinuseyin Boy, aban alzo nfye bir sisek agus! Tintiebiiewek bir malzeme yigim birakarlar. Bu mala yaptirmarny® iginde, ruhi davranigiann dolayh ifadelert ‘Yyaninda, yazity Dye rordu. Oda: seine i mniedclarim dogrudan dogruya yansiton, tar Oy a. es an jektif - psikolojik vesika degeri tasiyan tasvirler de vardit gy Ba cava vor © aamnn Indo clk bosuicioks Me- ‘mer Seyfettin’in cogu hikdyelerinde, bagkalarinn ony ere idaguna antedim, Yokes gizel sdamdl. Saglart kar~ jatan yazilannda, amanda, mizaeiun aynasinden ¥% prsiya mitemntytt sart : mig yorumlar, dogrudan kendi hayat ve yagam gevresi . wus Yorurlar, ant defterierinden naldlie, itiraflar seklind Omer Seyfettin'in ta Manastie guinlerinden, Selanil’ seein bir paitoloiik tortu, onun mizicim taSvire, wie gemg ten Totanbul’a Kedar samen zaman en yakinlanadan biri portresini cizmemize yardim edecek, objektif degerlendit; clan arkadagt Hakki Suna Bey des" mneye yanyecak kahntalar vardir. Bundan Gaceld bolimlery ane ind pee: atau, Kalender, sea: DIF seo Konayar, hugh Be eye vida bis béyle bir taavire gutireblecels «bu OST stat alent tt a oe ine tortu ve kalinlar derlemege cahgmgttk. Hayatmn son 3 vray big de gbzel olmadifr Bal yillarim aniatan bolimlerde ise, gtindelike yesam ile Hell : hep th ip do ylikse, cnkantale bir ery eotlary, arkadaglaninin gorilerisi de, bis 8% aera arcivine, sevimil vo daktunski olaveriyonda mnizder ve kigiiginin belirlemesine wlastracak degerler a‘ ' fundan derlemistim. a Demektedir, Yine Hakka Suh@ Bey, bir bagka yazisnda ‘Drcar Seytettin‘in, limizdchi resimlerinde edie bburadald tasvirini géyle tamemlamalktadir:* Jes bos, pore ir a, azgin MH Dre an eye ain vent, DAU Oe Bae feat errata gis, as pal Bee Han can extn, Onde NOK, ar epi, ain tan © Marl eg Zap eeu de bode tam ages GONE sen Ta yuan be ensram pela stn sgn, wazgesiines Mevey or a tstanbulda, Kalamis Koys'ndaid eMunteria vale vai bobiriie giinterinde evine sik sie gidip Bet yale at jeadaglanndan gair Yusut Ziya, 0 devrin yazarlarin: tasvir’ tetigh «Portrolors admdaki kitebinds guntart séyleméti air? 4 aw kadar gorgin voent, bu wader Kunal ain tar guna hath gérmaeiim. G6BU> el\ NES Tes ea eMmagiar enticysi Sart welAr MATE yin rile omar aogrok ve alt Mameales Sealer SU eo THafit elgek Dea faa Bir glilrawere Mie ck feel bir noktada darannya rrr than ayoranur, gol uvverno Birinei Ditnya Savagi'nin son tion gok yakanlarndan biri olan, Milt tion eke kitaploe da yayinliyan Nizzhet $88 parlin edetiyat Ggretment de, bu taavirler dostektenelt® dirs fataat kat bling o cevval, atibii acs karezayn, uteri aorta boyin, rayitea fon sbpteyiyinte son den a beraber gayet sakerale sar oho iyi habrhyan VAX "Ie Gehradebast Ay Kadkéy tarafads nun son giinlerindeld hilini cok da, Mutireke’ginlerinde Sultenahmet cmdakk kahvelere ara sire uzeyan, Kat tar kahveleri ve sahil gazinolarnda da arada bir gard Gmer Seyfettin' syle tasvir odiyor:! s Gonirt mma ve ipl ipltdh, Glak wnavigetl- Tam Soe fips MK baka kweli gdralmendl. Ort Tee eee gto Gururds. Ama bévstarcn uel eee eee mata, ng ebiye orce set bok ai ar ener Eaven kab He namely Ten iy fermuiye. glen» ‘ Blimizde bulunan bitin resimler, ywkary larimn yaptrelanr tasvirlere uydugu kadar, beden ‘Japa Geerinds eBylenenleri de, pehlivan Jayaretile is fotograf: dogrulamaktadir, Bittin bu malzeme, ont, orta boylu olmasina ragmen, adalt ve atletik bir yaplya A hip oldugunu gdsteriyor. 80 yasindan facia yAavi nadie vin eaendis ogrendikieriz de onda eden yapisinit Seeg qadan dogruya babasindan geldigint gésterektedir#, Bag cacy aGdnen Devresl Tikayeleriane yansimis lt 2 Tiginde, sere ve atletik bir beden yepisindan sgelen belittl Hi, soydan gelen bitin Uzelliklerile gériiyorus. omer So Fettin, anasina Kars. duydugu yilrekter ve i piduge kadar, babasiain agin sertiigint fe hikiyelerine yansitmig, onlari yalsu i dlorine gare, kendi davranisianina da yer yer b felon o sert ve askerce davrang sinmigur, > ukasidels sevorde ont) bu davraniglanina deginen notlace Yer He mmigtik. Dogradan dogruya been yaprs ile iigilt tosvitlt ri de gézden gecirelim:’ a eagte dings WurBOgO zoman ‘el HK! te SIE i ee guia bee Zamnan glnehgl demir OME ae rear vant ole kswvetliyal. Askerlsle anaemia Aaindn avare zavick worep BOGE 2 ge, Sill a BIE inxands. Fant Sia eee enemy, yunea sain aie MS reoandy, Snr tnelord, 1894 (2018) sratarmelaAYSS" ve bir apretraands. urayrdaz” OPeia 06 a Pane re Sara, Kadikiy'e gextl Anartmanin S9piC cng otaramsvotnaitk ederek Omer Wandiemsss 9% a ie May buraune Korma. Karelote smiley sere Serer mkeperrans bastayTacas @ Tn, cS) saner ge orakld nOvviyotint gacermes, Reritln TOE a tage vf onset ‘an Dein, TAME0 De Tins iyerck kaboginn bageratmads Cavses: Heritle fou memen tothrys, baBlamssIA- vos teseanm Muvyiyet varakatnt Kalan” ‘akeday: Streyye Saltug’un ba iffdesings fyice deli en, boden yapia ile kigiligt arasndald atk iIgisi, ana ve Miabasindan gelen vasifiarl arasindaki caprestligin bir 6 eieu idi. Hayat Kurvetton Ibirettire dive ‘Alman «MG Eitarist Darvinizminos ve Nitsche felsefesine, gevresinin eretadan, ald egitimden ve bebssindan gelen ttiytat Bair hayranha verd). Hikhyelerinde bu ‘hayranhik ve yat- Bhaoligan gigierini bulmake kabil oldugn hhlde, sanat ve casbiyata cugktinlaginiin rahune katgs nitelilderle de bu- Eta Kargiydis! «Sonate ve ruhen sivils oluss vyatlanba, ana- Piadan gelen belislt bir nitellktt. Hangi noktalarda ba nl- Ecigint ogttfi yukaridakl tasvirde acts gériilmektedir. F Hayat tizerinde anlatlan fikralarda da buna deginilmig- mun pertleh@rhge voy Ahurlusu Uzerinde anlabler Huan birbicini tutmazhgina da gesmamaldir, Arkadast St sa galiug, ebaftada Qe la Kobatagta heraber Som Fertil, Hig oburlugu yolctur. Sofrads bol Dol konuyurda. Jeri endl, az yerdi» derken, yakin arkadast Ali Co ip de, onun yerne ve igmedeks asinbgimdan, mubalagah davramslarindan 862 ediyor:* caneriese et yememnenin! tnesyo eler, Keollst do 99° coin wiglerdl, Fakat ett tgtihth ines, el bol Yer los Bir manadleblot dukidimoa girsely dict tobe a OS UMS FT don tor Yo Gants cre a asin annmest, Pele ROGUE ON SE cay atin hous be Birt Gn rg rothn Hyalds) dogitls, fakat bazan bir paket fae ir, Dirbiri sttine Iger bithrird» a Eski kartst Calibe Hamm da, Ali Ca ne kabhyor, onun «Gok obur olduguny, bir oturugta on yx mnurtayr yediginds anlatiyordu, Bu durum, onun geker hae i tahgimin evlendigi siralarda baglamts oldugunu géstermel tedir” = a Misfondaki o devs Seelide, ner clay her Kissel cee tigmasia biyiltmege, epik gaikantilara kadar varan Bh cogkunluga, olaydan gittikge huzlanan bir seyirle asm, kadar yokseliyor, «Yagedklans hildiye iginde durmadat Yortden telrarioyaral, yagemamn galkantosan « ta ‘lagarak aiikiinet bulabiliyordu:™ ‘ cablt gn, ble perulde UdcAnua hrdik. Anlusla stenosis ‘bien acemiyal, Omerin ylzdnde bir tht yey “Haman caneagiiom, ben kitry edeooksta! Dye hatte hava tle sntuntar fli, Ben utandn? Pe i ago Kaw a te Shtuguinlan bihaber. yemin ediyor, ial or, nant oar, Kara Altri coca Ri any, nee? ae ser etien siy8de tela Henson bie tarils 7° Ciel aemordn, Zavatlacamengie, Kurs AN i0 KI se eal Kara Allain goon teil. Amex 2 vss bie paratk olla beyefen see ivergorin Pekat enn saptetmel KAD cat ae Nets didanian kbc, Yawn mp ep 2pl30! mistio! saetailnhanilade cuncnfuerm,ATtah akin, Mga piye bent gielstlyortuae ‘sir gece felts tes Kepi vuruiae, aetily Oro’ ai, Blind bir tata paryase yard: aan gesmig olwan doyin. Haydarpass VaPOr ie quope carpi, herken denize A’tebt, Bereket Du s- ta lino gest yz yilze Keasra goktm Ded. Ben? we adt overs, nen do, bial heyeeans gettrrc! piye Itirds ottim. eae dad, MAG me Innamiyersunt | Bakeansy timgekl tentaya! Bu, vepur saloninerun ervaslarite fan degil ml? : aan gaton Byleytl, o skpam halk: bie Die tents venaigt, Omer do buntann araandayés, false ©, gost pUbaingaato. noyell bir pekio soicayor, Mat igulduryerde. ‘bu anlatmalen, onan hikAyeye wlagma telenlginin ikin- i agamasiydi. Bundan sonres: da gokil ve ya7t agamastdar. Su aeintmatarda, hayatla hiktiyeyi birlestirmede iyice ‘eli ee anate, mizAcinm, aevramigiant ve yegamuna yene\y so edctilerinin onun hikAyect Killifint nasil etkiledig'n' glin- deli yagemdan hilclyecl olarak egersegl yusemarye, 1 BY coe drone agamasins naa Igten gelen bir tilisle gesttBt taya gilayor: Miateindan gelen bir durtiyle nikeyeye bu iti i Gabulftion) in, bitin yagam siresince yer JF itil ge giglenen ve beliren drneklerle naa! ortays gekbgint yur anda géstermege cabsristh. Sen eUasarets uhndaki bikdyesini okuvunce, Ali Ci nipiin yukarida anlettygrberber dikkant fikrasiadan, bu hikayeye gecist daha iyi anlasiimaktadir, Yulara anlati- Peay eR esamakh «olaydan hikAyeye gesis» olugumuntt Bu fda de goriyoruz. Berber dikikémina dehset salan irl YAP rte mat slaeginden drklp yar tragh ylizi tle disar fr Tayigint anlatichen, onun son katara defterindeld bis paste Besa Mle geliyor: «Bien her geydes, en cicmamiyetsiz bir Theadan, bir efimleden bir hikfiye, Koca bir roman gikarte ,

You might also like