Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

T-9.
OBRADA RENDISANJEM

Tehniki sistemi

Duan B. Regodi

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

CILJEVI UENJA:

1.
2.
3.
4.

Razumete proizvodne operacije rendisanjem.

Planirate maine u obradi rendisanjem.
Pojmovno odredite alate u obradi rendisanjem.
Objasnite osnovna kretanja i otpore utoku
procesa obrade rendisanjem.
5. Razumete reime u obradi rendisanjem.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:

Strana u
udbeniku

1.

155

2.

158

3.

158

4.

159

5.

160

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Postupci obrade odvajanjem estica (DIN8580)

RUNI
-runim alatima,
-turpijanje,
-buenje,
-testerisnje,
-glodanje

MAINSKI

Rezni alat s
otricom

Rezni alat bez

otrice

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

MAINSKI

Rezni alat s
otricom

Geometrijski
definisana otrica
Struganje
Glodanje
Buenje,proirivanje,
razvrtavanje
Testerisanje
Rendisanje,
Provlaenje

Geometrijski
nedefinisana otrica

Bruenje
Superfini
Honovanje
Lepovanje

Rezni alat bez

otrice

Elektroerozija - EDM
Elektrokemijska obrada - ECM
Obrada laserom
Obrada vodenim mlazom - WJM

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Osnovni element svih reznih alata sa otricom je

rezni klin.

Razdvajanje
(seenje)

Odvajanje
(rezanje)

Obzirom na smer kretanja klina u odnosu na obradak razlikuje se: razdvajanje

(seenje) i odvajanje (rezanje).

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Kretanje kod rendisanja

Kratkohodno rendisanje

Dugohodno rendisanje

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Obrada rendisanjem se koristi za obradu:

horizontalnih, vertikalnih, nagnutih i profilisanih povrina, izradu ljebova
Glavno kretanje je definisano brzinom rezanja (Vr, m/min) ili brojem
duplih hodova (nL, dh/min),
Pomono korakom S, mm/dh (aksijalno pomeranje alata ili predmeta
obrade za jedan dupli hod, nakon povratnog hoda).
Radni hod je hod alata ili predmeta
obrade u toku koga se izvodi proces
obrade, od take A do take B, dok se u
toku povratnog hoda od take B do
take A proces rezanja ne odvija.
U zavisnosti od toga da li alat ili predmet
obrade izvodi glavno kretanje dva
osnovna postupka obrade su obrada na:
1.kratkohodnoj,
2.dugohodoj rendisaljci.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Rendisaljke su niskoproduktivne maine i koriste se u

pojedinanoj i maloserijskoj proizvodnji.

Zbog ostvarenja visoke tanosti po duini ipak se esto koriste za

obradu kanala, kliznih staza i slino.
Postoje sledee izvedbe rendisaljki:

kratkohode (horizontalne) rendisaljke,

vertikalne rendisaljke (dubilice) i
dugohode rendisaljke.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Obrada rendisanjem je analogna obradi struganjem, jer se ravna

povrina predmeta obrade moe smatrati krunom povrinom beskonano
velikog poluprenika krivine.
Povrina poprenog preseka strugotine je:
A = a S = b h .

irina reznog sloja:

Debljina reznog sloja:

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Dubina rezanja je:

a = H1 H , dok su dodaci za obradu rendisanjem:
1 - grubu obradu rendisanjem,
2 - finu obradu rendisanjem,
3 - bruenje.

Dodaci u obradi rendisanjem

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Proizvodne operacije obrade na horizontalnoj rendisaljci

Proizvodne operacije obrade na vertikalnoj rendisaljci

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Obrade profilisanih povrina - kopirno rendisanje

Kopirno rendisanje

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:
Strana u
udbeniku

1.

155

2.

158

3.

158

4.

159

5.

160

Kod struganja

Uopteno:
+ + = 90

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Noevi za rendisanje su slini strugarskim noevima, po obliku, geometriji i drugim

karakteristikama.
Noevi: izloeni jakim udarnim optereenjima, pri izlasku iz zahvata njihovo rastereenje.
Materijal noeva: brzorezni elici i neke ilave vrste tvrdog metala (P40, P50, M20, K10, K20
itd.).

Drka alata se izrauje od

konstruktivnog elika.
Ploice se lemi ili mehaniki
vezivuje.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:

Strana u
udbeniku

1.

155

2.

158

3.

158

4.

159

5.

160

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Rezultujui otpor rezanja u obradi rendisanjem se moe razloiti na tri

komponente:
1. F1 - glavni otpor rezanja,
2. F2 - otpor prodiranja,
3. F3 - otpor pomonom kretanju.
u kome su:
Ck, x i y - konstanta i eksponenti otpora rezanja,
a, mm - dubina rezanja,
S, mm/dh korak.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:

Strana u
udbeniku

1.

155

2.

158

3.

158

4.

159

5.

160

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Reim obrade u obradi rendisanjem je odreen:

1. brojem duplih hodova alata ili predmeta obrade nL, dh/min,
2. korakom S, mm/dh.

Gde su:
1. i = / a - broj prolaza;
2. , mm - dodatak za obradu;
3. a, mm - dubina rezanja;
4. B = b+2 e2 - hod alata ili predmeta obrade u pravcu
pomonog kretanja;
5. e2 = 2 - 5 mm - prilaz i izlaz alata u pravcu pomonog
kretanja i b -irina obrade.

Utvrivanje koraka u obradi rendisanjem

obuhvata:
1.prouavanje proizvodne operacije,
2.izbor preporuene vrednosti koraka,
3.provera koraka i izbor merodavnog koraka.

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Nastavna pitanja:

Strana u
udbeniku

1.

155

2.

158

3.

158

4.

159

5.

160

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Maine u obradi rendisanjem (rendisaljke) se prema duini hoda

(nainu ostvarivanja kretanja) dele na:
1. kratkohode,
2. dugohode,

Prema pravcu glavnog kretanja na:

1. horizontalne
2. vertikalne.
Posebnu grupu renisaljki
specijalnih alata i sl.

ine rendisaljke za izradi zupanika,

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Delovi kratkohodih rendisaljki:

nosa alata

nosea
konzolu

rezni alat
predmet obrade

radni sto

pogonski
elektromotor

prenosnik

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Kratkohode rendisaljke
Kratkohode rendisaljke se koriste za obradu ravnih povrina na
prizmatinim predmetima manjih dimenzija.
Na njima se mogu obraivati i uzduni kanali i ljebovi razliitih profila.
nosa alata

kliza
radni sto

dra stola

Mehanizmom za
popreno kretanje stola

gornja povrina postolja

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Dugohode rendisaljke
pomoni nosa alata (3)

predmetom
obrade (2)
glavno
pravolinijsko
kretnje izvodi
radni sto (1)

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Dugohode rendisaljke
Dugohode rendisaljke se koriste za:
obradu ravnih povrina na predmetima velikih dimenzija, kao to su postolja maina alatki
(Iako je obrada ravnih povrina rendisanjem manje produktivna od obrade glodanjem, dugohode
rendisaljke su nezamenjive kod obrade kliznih staza na postoljima maina alatki, zbog visoke
tanosti po duini staze).

most
nosa
alata

Stubovi (4 i 5)

traverza
boni nosai alata

sto
postolje
klizne
povrine

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Dugohoda rendisaljka

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Dugohode rendisaljke

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Vertikalna rendisaljka spada u grupu kratkohodih rendisaljki.

Kliza

Nosa alata

Predmet obrade
Radni sto

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

Vertikalne rendisaljke (dubilice)

Vertikalne rendisaljke se, kao i horizontalne, koriste za obradu:
1.ravnih povrina na prizmatinim predmetima,
2.otvora na prizmatinim ili obrtnim diskastim predmetima.
3.u ve izbuenom otvoru izraivati razliite poligonalne unutranje povrine.
4.za izradu jednog ili vie uzdunih ljebova u otvoru, to je est sluaj kod diskastih
obrtnih predmeta: zupanika, remenica, tokova itd. Inae se uzduni ljebovi u otvoru
mogu izraivati i provlaenjem, to je mnogo produktivnije.

Vertikalni
kliza

Stubu
maine

Nosa alata
Radni predmet
Ruica

Ruica

Ruica

Osnovne akademske studije Studijski program - Inenjerski menadment

HVALA NA PANJI