ORGANSKA ANALIZA

Savremena organska analiza

koristi:

Instrumentalne metode analize

Hemijske metode analize

Instrumentalne metode analize

Baziraju se na interakciji organske
molekule i elektromagnetnog zracenja
Ovim metodama je moguce provoditi:
Strukturnu analizu
Detekciju funkcionalnih grupa
Identifikaciju molekule u cjelini
Kvalitativna i kvantitativna analiza moze se
provesti sa vrlo malom kolicinom
supstance

Instrumentalne metode analize

Spektrometrijskim metodama
Spektrometrijom masa (MS)
Ultraljubicastom i infracrvenom
spektrometrijom (UV i VIS)
Nuklearnom magnetnom rezonancijom
(NMR)
Infracrvenom spektrometrijom (IR)

Primjenom savremenih instrumentalnih

metoda moguce je za samo nekoliko
minuta dobiti podatke o strukturi
nepoznatog spoja
Nekad je za te podatke bilo neophodno
potrositi nekoliko nedelja ili mjeseci
mukotrpnog rada

HEMIJSKA ANALIZA
Hemijska analiza je
vrlo vazna
Predstavlja dopunu
instrumentalnoj
analizi
Hemijska organska
analiza i razlikuje se
od anorganske
analize

Slozenost je
uzrokovana:
Prirodom kovalentnih
veza
Ogromnim brojem
struktura koje izradjuju
relativno mali broj
elemenata

Identifikacija Organskih Spojeva

Podrazumjeva:
Dokazivanje potpune slicnosti nepoznate
supstance sa jednom cistom supstancom
cije su hemijske i fizikalne osobine
poznate i cija je molekularna struktura
odredjena!

Identifikacija se moze provoditi:

Hemijskim
Instrumentalnim metodama

Organska Analiza Nepoznatog

Spoja
Odvija se odredjenim redosljedom:
Preliminarna ispitivanja
Fizikalna ispitivanja
Hemijska ispitivanja

Preliminarna ispitivanja?
Ako uzorak nije cist, porvrgne se
frakcioniranju, radi dobivanja potpuno ciste
komponente.
Supstanca se smatra cistom, kada se
narednim frakcioniranjem ne mijenjaju
njene fizikalne konstante
Nakon toga se analiziraju fizikalne osobine
spoja

Analiza Fizikalnih Osobina Spoja

Izgled
Boja
Miris
Fizikalne konstante:
Taliste (tacka topljenja)
Vreliste (tacka kljucanja)
Indeks refrakcije

Spektralne karakteristike spoja

Elementarna Analiza Spoja

Kvalitativna i kvantitativna

Omogucava izracunavanje molekularne

formule

Molekularna masa potrebna za

izracunavanje molekularne formule danas
se najjednostavnije dobije iz spektara
masa

Poznavanje elementarnog sastava nekog

spoja upucuje nas na odredjenu
funkcionalnu grupu

Na osnovu dosadasnjih podataka kao i

rezultata ispitivanja topivosti spoja u
odredjenim otapalima i
Ispitivanja kiselo-baznih osobina:
Nepoznata supstanca se moze svrstati u
siru grupu organskih spojeva

 U slijedecoj fazi, na osnovu elementarnog

sastava vrse se odredjene probe sa
brojnim reagensima radi otkrivanja
PRISUSTVA ili ODSUSTVA funkcionalne
Grupe
Na osnovu rezultata ovih ispitivanja,
nepoznata supstanca uvrstava se u jednu
klasu organskih spojeva

Svi dobiveni podaci u prethodnim

ispitivanjima se srede i vrsi se konsultacije
literature (razni prirucnici, enciklopedije,
baza podataka na kompjuteru...), radi
odabira mogucih spojeva iz utvrdjene
klase.

Spoj koji se najbolje uklpa u eksperimentalne

podatke (najslicniji), odabere se kao
najvjerovatnije identican sa nepoznatim
Potvrda ispravnosti odabira moze se provesti :
Odredjivanjem talista (T.t.); smjese dobivene
mijesanjem nepoznate i pretpostavljene
supstance. Ako ne dodje do deprsije t.t., identitet
nepoznate supstance je potvrdjen.
Uporedjivanjem spektara nepoznate supstance
sa spektrima pretpostavljenog spoja

Analiticki Derivati
Najsigurniji i konacni dokaz pretpostavljene strukture
nepoznate supstance je sinteza analitickih derivata i
odredjivanje njihovih fizikalnih konstanti.
Ako dobivene fizikalne konstante odgovaraju onima iz
literature za iste derivate spoja, smatra se da je identitet
nepoznate supstance, od koje je derivat priredjen,
potvrdjen.
Radi sigurnosti i sa priredjenim derivatima izvode se
pobe na depresiju talista.Ako depresije nema,
identifikacija se smatra potpunom.
Takodjer se priredjuju i spektri derivata i uporedjuju sa
spektrima poznatog derivata.

Spektrometrijske metode daju veliki broj

podataka o nepoznatom spoju u kratkom
vremenu, za razliku od hemijskih ispitivanja
U spornim slucajevima kada se struktura
molekule ne moze odrediti samo pomocu
analize dobivenih spektara, provode se
karakteristicne reakcije na funkcionalne grupe ili
se sintetiziraju analiticki derivati, kojima se
snimaju ili analiziraju spektri.

Medjutim, Hemijska analiza i dalje ostaje

izuzetno znacajna i nezamjenjiva dopuna
instrumentalnoj analizi
Kvalitativnu hemijsku analizu moguce je
provesti i u slabije opremljenim
laboratorijama sto je od velike prakticne
vaznosti.