PUMPE

Dinamike pumpe

Dinamike pumpe
KARAKTERISTIKA CJEVOVODA

p2
Otvoreni cjevovod
2

v2

p p1 v 2 v1
HC 2

h Htr
g
2g
h

p1
v1

Dinamike pumpe

KARAKTERISTIKA CJEVOVODA
ekspanzijska
posuda
Zatvoreni (cirkulacijski) cjevovod

HC Htr

Dinamike pumpe
KARAKTERISTIKA CJEVOVODA

v2 - v1
2g

+ H tr

p2 - p1
+h
g

Dinamike pumpe
RADNA TOKA PUMPE (n = konst.)

Stabilna radna toka

HP

HC

Q
Radna toka radijalne (centrifugalne) pumpe

Dinamike pumpe

Nestabilna radna toka

Granica radnog podruja

HP

Stabilna radna toka

HC

Radna toka aksijalne pumpe

Dinamike pumpe
REGULACIJA PROTOKA PUMPE
Regulaciju protoka pumpe mogue je provoditi na nekoliko naina:
Kod pumpi s mogunou regulacije

regulacija brzine vrtnje (pomou tiristorski upravljanih elektromotora ili putem

hidrostatskih prijenosnika

regulacija kuta nagiba krila rotora pri konstantnoj brzini vrtnje (kod dijagonalnih i
aksijalnih pumpi

Znaajke aksijalne pumpe pri promjeni brzine vrtnje i kuta lopatica na rotoru

Dinamike pumpe
REGULACIJA PROTOKA PUMPE
Kod pumpi bez mogunosti regulacije

regulacija priguivanjem - (kod radijalne pumpe)

regulacija obilaznim cjevovodom (by pass-om) - (kod aksijalne pumpe)

pritvoreni ventil

H
HP

otvoreni ventil

HC

Regulacija priguivanjem

Q2

Q1

Dinamike pumpe
REGULACIJA PROTOKA PUMPE

HP

bez obilaznog voda

Q ''

Q'

s obilaznim vodom
HC

Regulacija obilaznim cjevovodom (by pass-om)

Za Q = Q'

Q'' = 0

Za Q < Q'

Q'' > 0

Dinamike pumpe
PARALELNI RAD DVIJU JEDNAKIH PUMPI

QA

Q2A

A
A

Q A Q2 A 2 Q A

Dinamike pumpe
PARALELNI RAD DVIJU RAZLIITIH PUMPI
A
QA+B
B

H
A

Nepovoljno

QA+B

A+B
B

b
0

a
QA

b
QB

QA+B

QB Q A Q A B Q A QB

Dinamike pumpe
SERIJSKI RAD DVIJU JEDNAKIH PUMPI

A+A

H 2A
=

HA

HA H2 A 2 HA

Dinamike pumpe
SERIJSKI RAD DVIJU RAZLIITIH PUMPI

H
A

A+B

H A+B
A

HB HA HA B HA HB

HA
a
Nepovoljno
HB

b
0

Dinamike pumpe
Primjer 1.
Pri ispitivanju centrifugalne pumpe, na usisnoj i tlanoj strani pumpe izmjereni su sljedei
relativni tlakovi: p1 = -40 kPa i p2 = 300 kPa. Promjer usisne cijevi iznosi 300 mm, a promjer
tlane cijevi je 250 mm. Izlazni otvor pumpe nalazi se 1 m iznad usisnog otvora. Dobava
pumpe iznosila je 0,1 m3/s. Potrebno je odrediti napor pumpe.
2

p p1 v 2 v1
HP 2

h2 h1
g
2g
V A v

v1

4 0,1
1,41 m s
0,3 2

V
V
4 V
v 2

A d 4 d2
v2

4 0,1
2,04 m s
0,25 2

300000 40000 2,04 2 1,412

H

1 35,77 m
1000 9,81
2 9,81

Dinamike pumpe
Primjer 2.
Potrebno je pumpati vodu centrifugalnom pumpom ije su karakteristike prikazane na slici
dolje. Voda se pumpa iz jednog spremnika u drugi spremnik s visinskom razlikom od 28 m,
kroz cjevovod duljine 200 m i promjera 400 mm. Otpori i gubici u cjevovodu predstavljeni su
konstantnim faktorom trenja = 0,03. Potrebno je odrediti radnu toku i snagu potrebnu za
pogon pumpe.

Dinamike pumpe
Primjer 2.

L v2
L 1 V 2
L 1 V 2 4 2
HC h
h
h
d 2g
d 2g A2
d 2 g d2 2

L 4 2 V 2
L 8 V 2
HC h
h 5
d 2 g d4 2
d g 2
200 8 V 2
HC 28 0,03
28 48,4 V 2
5
2
0,4 9,81
H 116 m

Q 1,35 m s

0,85

V g H 1,35 1000 9,81 116

P

uk
0,85
P 1807,35 kW

Dinamike pumpe
Primjer 3.
Potrebno je pumpati vodu centrifugalnom pumpom iz jednog spremnika u drugi spremnik s
visinskom razlikom od 2 m, kroz cjevovod iji se otpori mogu prikazati funkcijom 200 V2 pri
emu je protok vode mjeren u m3/s. Na raspolaganju je aksijalna pumpa ija je karakteristika
prikazana u tablici koja slijedi:
Q [m
[ 3/s]

0,02

0,04

0,06

0,08

0,1

0,12

0,14

0,16

0,18

h [m]

5,6

4,75

4,2

4,3

4,3

3,75

3,25

2,3

1,25

Potrebno je odrediti protok u radnoj toki sistema za sljedee sluajeve:

a) za jednu pumpu
b) za dvije jednake pumpe u paralelnom spoju
c) za dvije jednake pumpe u serijskom spoju
Paralelni rad pumpi
Q [m
[ 3/s]

0,04

0,08

0,12

0,16

0,2

0,24

0,28

0,32

0,36

h [m]

5,6

4,75

4,2

4,3

4,3

3,75

3,25

2,3

1,25

Dinamike pumpe
Primjer 3.
Serijski rad pumpi
Q [m
[ 3/s]

0,02

0,04

0,06

0,08

0,1

0,12

0,14

0,16

0,18

h [m]

11,2

9,5

8,4

8,6

8,6

7,5

6,5

4,6

2,5

a) V = 0,09 m3/s
Karakteristika
cjevovoda
Serijski rad pumpi
Paralelni rad pumpi
Jedna pumpa

b) V = 0,11 m3/s
c) V = 0,13 m3/s