HALA TUJU PROFESSION GURU

BIMBINGAN DAN KAUNSELING DARI

PERSPEKTIF KPM
29 SEPTEMBER 2004
AUDITORIUM SURUHANJAYA SEKURITI
K.LUMPUR

TAKLIMAT
EN. AB.RAHIM BIN OTHMAN
BAHAGIAN SEKOLAH, KPM

PERKHIDMATAN BIMBINGAN DAN

KAUNSELING

DATA GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING

MEMANTAPKAN SISTEM MENTOR
MEMANTAPKAN PERANAN PEMBIMBING RAKAN SEBAYA
MENINGKATKAN PROFESIONALISMA GURU BIMBINGAN DAN
KAUNSELING
PENYEDIAAN SKT GURU KAUNSELING
PENYELIAAN GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
PELAPORAN PERKHIDMATAN BIMBINGAN DAN KAUNSELING
PERANAN KAUNSELOR DI SEKOLAH BERASRAMA
SENARAI SEMAK MASALAH PELAJAR
SEKOLAH CONTOH PERKHIDMATAN KAUNSELING TERBAIK
JARINGAN MESRA JAYA KE SEKOLAH RENDAH
PENGHARGAAN KEPADA GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
PERLANTIKAN GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
DASAR 60:40: PENYERTAAN PELAJAR DALAM JURUSAN SAINS

RENUNGAN
Kita tidak dilahirkan terus,
berjaya, bahagia, pandai, menang
Kita juga tidak dilahirkan terus,
gagal, menderita, kecewa, jahil, kalah
Tetapi kita mempunyai potensi untuk
kedua-duanya.

BAGAIMANA MANUSIA
INGIN DILAYAN?

Kasih sayang bukan dibenci

difahami bukan dihakimi
diterima bukan ditolak
dihormati bukan dihina
ditolong bukan disakiti
keselesaan
bukan digunakan
berkembang
bukan beku/statik

KEJAYAAN
KUNCI KEJAYAAN DALAM
PERHUBUNGAN MANUSIA IALAH
UNTUK MELAYAN MANUSIA YANG
MEMERLUKAN IDEA DAN PERASAAN
YANG PERLU DIHORMATI
WALAUPUN KITA TIDAK BERSETUJU
DENGAN MEREKA.

CIRI-CIRI HARGA DIRI

POSITIF

Bermotivasi tinggi
Pengurusan berkesan
Komunikasi berkesan
Keputusan tepat dan cekap
Memahami tugas
Tugas dengan ilmu dan berkemahiran

10 PERKARA YANG DISUKAI

BOS

Bertanggungjawab
menepati masa
rajin
berilmu
patuh arahan
boleh berunding
jujur - amanah

rajin
Kemas
kreatif
bijaksana
berdisiplin
berhemah
menerima teguran
berpandangan jauh

10 PERKARA DISUKAI
RAKAN SEKERJA

Bekerjasama
kreatif
menolong
menghormati
lawak
senang berinteraksi
senyum

Sopan
berdisiplin
kemas
jujur
tidak menyusahkan
kongsi kerja
bertolak ansur

10 PERKARA DISUKAI PELANGGAN

Ramah
menghormati
bermanis muka
beradab sopan
cekap
bertanggungjawab
amanah
berhemah

Sedia membantu
bertimbang rasa
memudahkan
komunikasi baik
pandai ambil hati
jujur
kemas
berilmu

MENGATASI STRES
DI TEMPAT KERJA
Bersikaplah rendah
hati
berikan senyuman dan
sapaan akrab
jangan ragu bertanya
segera kenali orang
dan jawatan

Pelajari dan ikuti

kebiasaan organisasi
bekerjalah dengan
baik
kuatkan diri, anda
bekerja bukan sehari
dua sahaja

DATA GURU BIMBINGAN DAN

KAUNSELING
Keperluan
Guru
Bimbingan
Sekolah
Rendah

Guru
Bimbingan
Sekolah
Rendah
Terlatih
Yang Ada

Kekurangan
Guru
Bimbingan
Sekolah
Rendah

Keperluan
Guru
Kaunseling
Sekolah
Menengah

Guru
Kauseling
Sekolah
Menengah
Yang Ada

Kekurangan
Guru
Kaunseling
Sekolah
Menengah

4415

2718

-1697

5456

3658

-1798

Catatan

MEMANTAPKAN SISTEM MENTOR

Sekolah sewajarnya melaksana dan memantapkan lagi perkhidmatan Mentor dan Mentee
Jawatankuasa pelaksana Program Mentor Mentee dibentuk di sekolah
Objektif pelaksanaan sistem mentor adalah berdasarkan keperluan pelajar dan sekolah
Pemilihan dan penyesuaian mentor dan mentee bersesuaian dengan keperluan
pemasalahan
Latihan untuk mentor dan program khas pelajar hendaklah dirangka
Pertemuan, membina hubungan, mengumpul maklumat, mengenalpasti masalah pelajar
hendaklah kerap dilakukan.
Pemantauan, mengemaskini rekod dan penilaian perlu dilaksanakan
PRS digalakan bersama membantu menjadi rakan dan saudara mentee

MEMANTAPKAN PERANAN
PEMBIMBING RAKAN SEBAYA

Memantapkan dan menyusun semula peranan Pembimbing Rakan Sebaya di sekolah

Menggerakkan PRS supaya memainkan peranan Bantu Diri Bantu Rakan
Menggalakkan PRS mengenali, mendampingi dan membina hubungan dengan rakan
sebaya.
Melibatkan PRS dengan aktiviti sekolah seperti perhimpunan pagi, Program Mentor
Mentee dan sebagainya
Memberikan latihan meningkatkan serta memantapkan kemahiran asas PRS
Menggalakkan PRS membantu dan menyampaikan maklumat kepada Guru Bimbingan
dan Kaunseling bagi kes-kes kronik

MENINGKATKAN PROFESIONALISMA
GURU BIMBINGAN DAN KAUNSELING
Meningkatkan profesionalisma dengan mengadakan perjumpaan yang
lebih kerap pada peringkat PPD dan JPN.
Menubuhkan Jawatankuasa Bimbingan dan Kaunseling peringkat
Daerah dan Negeri.
Kerap mengadakan perbincangan dan perkongsiaan maklumat
mengenai aktiviti dan program di sekolah
JPN, PPD dan Jawatankuasa Kaunseling menganjurkan kursus atau
program peningkatan profesionalisma guru Bimbingan dan Kaunseling

SENARAI TUGAS GURU BDK

Memberikan tumpuan dan melaksanakan senarai
tugas GBDK Sepenuh Masa
Mengenalpasti keperluan perkhidmatan BDK di
sekolah
Menyediakan Rancangan Tahunan
Menyebarkan maklumat BDK
Memberikan perkhidmatan kaunseling individu,
kelompok dan bimbingan pelajar
Memantapkan perkhidmatan dari segi akademik,
kerjaya, psikososial dan kesejahteraan mental,
keibubapaan dan pemasalahan pelajar

PENYEDIAAN SKT GURU

KAUNSELING
Guru Kaunseling akan menyediakan SKT berdasarkan Contoh SKT
yang disediakan oleh Bahagian Sumber Manusia KPM.
Berdasarkan SKT, Guru Kaunseling akan membuat Rancangan
Tahunan
Rancangan Tahunan dan SKT berdasarkan keperluan pelajar dan
sekolah.
Utamakan program yang berterusan.

MEMATUHI KOD ETIKA GBK

GBK sentiasa menjaga tatalaku demi
memelihara piawai, identiti dan integriti
profesion kaunseling
Menjalankan tugas dengan penuh tanggung
jawab dan jujur
Bertanggungjawab kepada klien, terhadap
rakan profesional, masyarakat, organisasi
dan majikan

PENYELIAAN GURU BIMBINGAN

DAN KAUNSELING
Penyeliaan dilaksanakan oleh Penyelia Kaunseling JPN dan PPD bagi
melihat keberkesanan perkhidmatan bimbingan dan kaunseling di
sekolah
Sebanyak 5% daripada bilangan kaunselor akan diselia oleh PPD/JPN
Laporan penyeliaan akan dihantar oleh Penyelia Kaunseling JPN
menggunakan borang penyeliaan kepada KPM

PELAPORAN, REKOD DAN

FAIL
Mengemaskinikan sistem fail, rekod dan
dokumentasi perkhidmatan BDK
Menyediakan laporan tahunan program dan
aktiviti BDK

PELAPORAN PERKHIDMATAN
BIMBINGAN DAN KAUNSELING
KPM menyediakan satu garis panduan pelaporan perkhidmatan
Bimbingan dan Kaunseling
Pelaporan disediakan oleh Guru Bimbingan dan Kaunseling.
Proses Pelaporan: Sekolah kepada PPD, PPD kepada JPN.
Penyelia Kaunseling JPN membuat rumusan pelaporan kepada KPM
Skop Laporan:

Statistik pelajar
Statistik Guru Bimbingan dan Kaunseling
Status baki peruntukan wang PCG Bimbingan dan Kaunseling
Bilangan pelajar mendapat perkhidmatan Bimbingan dan Kaunseling
secara individu dan kelompokPenglibatan pelajar dalam program
Bimbingan dan Kaunseling.

PERANAN GURU KAUNSELING

SEKOLAH BERASRAMA
Guru Bimbingan dan Kaunseling menyediakan perancangan program
perkhidmatan kaunseling di asrama
Guru Bimbingan dan Kaunseling membantu meningkatkan kemahiran
asas kaunseling kepada warden, penyelia asrama dan semua warga
asrama.
Guru Bimbingan dan Kaunseling memberikan perkhidmatan
kaunseling individu dan kelompok kepada pelajar asrama
Guru Bimbingan dan Kaunseling disediakan kemudahan tempat
pertemuan dengan pelajar asrama.
Guru Bimbingan dan Kaunseling membina hubungan dan mengenali
secara lebih dekat permasalahan pelajar asrama

SENARAI SEMAK
MASALAH PELAJAR
Guru Bimbingan dan Kaunseling mengenalpasti masalah pelajar
melalui analisis Borang Senarai Semak Masalah Pelajar
Satu data operasi mengikut senarai semak masalah pelajar disediakan
bagi menentukan kategori pemasalahan pelajar.
Program dan aktiviti dirancang berdasarkan senarai semak data operasi
masalah pelajar.
Senarai semak masalah pelajar dilaksanakan pada awal persekolahan.
Guru Bimbingan dan Kaunseling serta PRS boleh membina hubungan
bagi mengenali dan membantu pelajar yang memerlukan bantuan dan
perhatian.

SEKOLAH CONTOH PERKHIDMATAN

KAUNSELING TERBAIK
JPN dan PPD akan mengenalpasti sekolah yang mempunyai
perkhidmatan kaunseling terbaik.
Guru Bimbingan dan Kaunseling digalakkan mengadakan lawatan
kerja dan perkongsian ilmu dengan guru kaunseling yang cemerlang.
Perkhidmatan terbaik dari segi:
Program dan aktiviti Bimbingan dan Kaunseling
Bilik yang lengkap, kemas dan suasana yang teraputik
Sistem Fail yang kemaskini
Ketokohan dan personaliti terpuji guru Bimbingan dan Kaunseling

JARINGAN MESRA JAYA KE

SEKOLAH RENDAH
Guru Kaunseling membina jaringan hubungan dengan Guru
Bimbingan sekolah rendah untuk mendapatkan maklumat pelajar pada
masa hujung tahun.
Guru Kaunseling menyampaikan maklumat kemasukan pelajar darjah
6 ke Tingkatan 1
Guru Kaunseling mendapatkan maklumat peribadi pelajar Darjah 6:
Keluarga yang miskin, anak yatim
Laporan disiplin.

PENGHARGAAN KEPADA GURU

BIMBINGAN DAN KAUNSELING
Digalakkan JPN dan PPD memberi penghargaan kepada Guru
Bimbingan dan Kaunseling terbaik.
Penghargaan peringkat JPN dan PPD
Penghargaan berdasarkan sumbangan:
Perkhidmatan terbaik
Bilik kaunseling terbaik

PERLANTIKAN GURU BIMBINGAN

DAN KAUNSELING
Guru Bimbingan dan Kaunseling yang layak adalah dilantik bertugas
secara Sepenuh Masa
Guru Bimbingan dan Kaunseling Sepenuh Masa tidak diberi waktu
mengajar.
Pegawai Siswazah yang tidak mempunyai pengalaman mengajar diberi
waktu mengajar antara 12 hingga 18 waktu, selama 6 bulan. Waktu
selebihnya digunakan bagi mengamalkan kaunseling.
Perlantikan sepenuh masa adalah bagi mempastikan perkhidmatan
kaunseling dapat dilaksanakan secara berkesan di sekolah.

DASAR 60:40: PENYERTAAN PELAJAR

DALAM JURUSAN SAINS:SASTERA
Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling memantapkan program
bimbingan dan kerjaya di sekolah
- Meningkatkan motivasi kepada pelajar untuk mengambil mata
pelajaran sains
-Mengadakan pameran, lawatan, aktiviti sokongan mengalakkan
pelajar mengambil mata pelajaran sains
Memberikan kesedaran kepentingan mata pelajaran sains dalam
kursus keibubapaan.

WANG PCG
Wang PCG Bimbingan dan Kaunseling di
sekolah digunakan secara optimum dan
berkesan
Pembelian buku rujukan, ensiklopedia,
perisian, video tape, penyelenggaraan
peralatan seperti komputer dll
Program lawatan, bayaran penceramah,
bayaran sewaan dll

KADAR BANTUAN PER KAPITA SR

100 MURID
DAN KE
BAWAH
RM 500

101-500
MURID

501-1000
MURID

RM500 +
RM4.50
SEORANG
MURID
MELEBIHI
100 ORANG

RM2,295.50
+ RM4.00
SEORANG
MURID
MELEBIHI
500 ORANG

1001 DAN
KE ATAS
RM4291.50
+ RM3.50
SEORANG
MURID
MELEBIHI
1000
ORANG

KADAR BANTUAN PER KAPITA SM

100 MURID
DAN KE
BAWAH
RM 600

101-500
MURID
RM600 +
RM5.50
SEORANG
MURID
MELEBIHI
100 ORANG

501-1000
MURID
RM2,794.50
+ RM5.00
SEORANG
MURID
MELEBIHI
500 ORANG

1001 DAN
KE ATAS
RM5,920 +
RM4.50
SEORANG
MURID
MELEBIHI
1000
ORANG

PERKHIDMATAN GBK DI
LUAR SEKOLAH
Perkhidmatan dengan agensi luar perlulah
diselaraskan
Adakan sistem penggiliran bagi
meminimakan GBK meninggalkan sekolah
Berikan perkhidmatan yang cemerlang dan
berkesan di sekolah

KELAS GURU GANTI

GBK menggunakan kesempatan kelas ganti
untuk membimbing pelajar dari segi
kemahiran belajar, kerjaya, komunikasi,
pembentukan sahsiah, psikososial dan
kesejahteraan mental

PEMANTAPAN DAN PENGUKUHAN

DASAR-DASAR SEDIA ADA
Pengajaran Sains dan Matematik dalam Bahasa Inggeris
(PPSMI)
Peluasan Sekolah Bestari
Penggunaan Makmal Komputer
Pelaksanaan Perakuan/Inisitif JK Menangani Gejala dan
Budaya Tidak Sihat
Program Kelas Rancangan Khas (KRK)
Sekolah Model Khas
Memperkasa Sekolah Kebangsaan
Pelaksanaan Pendidikan Wajib
Rancangan Integrasi Murid-Murid Untuk Perpaduan
(RIMUP)

PEMANTAPAN PROGRAM
GBK
Meningkatkan program dan aktiviti bimbingan
murid seperti pendidikan pecegahan dadah,
inhalan, rojok, alkohol dll
Memantapkan aktiviti konferens dengan ibu bapa,
guru, kakitangan bukan guru serta komuniti luar.
Kursus dan latihan untuk guru di sekolah.
Pendedahan kepada guru-guru ilmu kaunseling

DISIPLIN MURID
Meningkatkan kompetensi dan kemahiran guru
(GBK, warden, guru disiplin dan guru-guru)
Mewujudkan suasana dan persekitaran sekolah
yang selamat, selesa dan kondusif
Meningkatkan permuafakatan sekolah dengan ibu
bapa, guru, komuniti dan agensi lain
Mengenalpasti sekolah yang berada dalam
kawasan berisiko tinggi

PELUANG NAIK PANGKAT

GBK boleh dilantik keperjawatan yang
lebih tinggi seperti GPK, GPK HEM, GPK
KK, Penyelia Petang dll

PERLETAKKAN JAWATAN
GBK tidak dibenarkan meletakkan jawatan
kecuali dilantik keperjawatan yang lebih
tinggi.
Perletakkan jawatan GBK selain daripada
kenaikan pangkat perlu mendapat
kebenaran Bahagian Sekolah KPM

ISU PERKHIDMATAN GURU

BIMBINGAN DAN GURU KAUNSELING
Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling seharusnya melaksana dan
memantapkan perkhidmatan Mentor Mentee dan PRS di sekolah.
Meningkatkan perkongsian ilmu antara Guru Bimbingan dan
Guru Kaunseling dengan menubuhkan Jawatankuasa Bimbingan dan
Kaunseling peringkat Daerah dan Negeri
Penyeliaan Guru Bimbingan dan Guru kaunseling dilaksanakan
oleh Penyelia Kaunseling JPN dan PPD untuk melihat keberkesanan
perkhidmatan.
Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling membuat pelaporan
perkhidmatan kepada PPD, JPN dan KPM
Meningkatkan peranan Guru Kaunseling di asrama.
Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling mengenalpasti masalah
pelajar melalui analisis Borang Senarai Semak Masalah Pelajar

 Mengalakkan Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling mengadakan

lawatan kerja dan perkongsian ilmu dengan sekolah atau Guru
Kaunseling Cemerlang. Guru Kaunseling cemerlang menjadi
mentor kepada guru kaunseling lain.
JPN dan PPD memberikan penghargaan kepada Guru Bimbingan
dan Guru Kaunseling cemerlang peringkat JPN dan PPD
Perlantikan Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling hendaklah
secara sepenuh masa.
Guru Bimbingan dan Guru Kaunseling meningkatkan program
kerjaya di sekolah ke arah pencapaian Dasar 60:40: Penyertaan
pelajar dalam Jurusan Sains:Sastera
Wang PCG Bimbingan dan Kaunseling di sekolah digunakan secara
optimum dan berkesan
Perkhidmatan GBK dengan program PPD, JPN dan agensi luar perlu
diselaraskan. Adakan sistem penggiliran bagi meminimakan GBK
meninggalkan sekolah

 GBK menggunakan kesempatan kelas ganti untuk membimbing

pelajar dari segi kemahiran belajar, kerjaya, komunikasi dan
sebagainya
GBK boleh dilantik keperjawatan yang lebih tinggi seperti GPK, GPK
HEM, GPK Kokurikulum, Penyelia Petang
GBK tidak dibenarkan meletakkan jawatan kecuali perlantikan ke
jawatan yang lebih tinggi