You are on page 1of 3

2- Njohs i mir i bots s kafshve

Bota e kafshve prezantohet shum mir n punt e Uilliam Shekspir. M shum se 3.000 referime ndaj 180
speciesh t ndryshme kafshsh, disa reale dhe disa imagjinare, jan gjetur n punt e tij.
3- Fjalt e Shekspirit
Fjalt (n anglisht) assassination (vrasje) dhe bedroom (dhom gjumi) u shpikn nga Shekspiri.
4- Superinteligjenti
Fjalori ose bagazhi i fjalve t nj amerikani normal prbhet nga rreth 10 mij fjal, dhe nse sht shum
inteligjent mund t arrij n 15 mij fjal. Shekspiri kishte nj fjalor prej rreth 29 mij fjalsh.
5- Shekspiri n Hapsir
T gjith satelitt e Uranit kan emrat e personazheve shekspiriane
6- Martesa pr hir t opinionit
Shekspiri u martua me Anna Hathaway n moshn 18 vjeare (ajo ishte 24). Gjasht muaj m von lindi Elizabeta,
vajza e tyre e par. N at koh, ishin t zakonshme martesat pr hir t opinionit.

William Shakespeare (shqiptimi: Uiljm Shejkspj, n letrsin shqipe i njohur si Uiliam Shekspir) ishte
nj dramaturganglez q lindi m 23 prill 1564 n Stratford mbi Avon dhe vdiq m 23 prill 1616 n po t
njjtin qytet.Uilliam Shekspir e ngriti artin poetik n majat m t larta. Kur flitet pr t shum pak autor i
qndrojn prkrah dhe asnj prsipr. Studimet, analizat dhe komentet rreth tij jan t panumrta por
prfundimi sht i njejt: vepra shekspirane sht e admirueshme si trsi dhe n t tr prbrsit e
veant. Vepra e tij s bashku me Bibln dhe Deklaratn e t Drejtave t Njeriut jan shtyllat n t cilat
ngritet identiteti i Evrops historike.Shekspiri konsiderohet si shkrimtari m i shklqyer i gjuhs angleze,
n mnyr absolute, nj ndr shkrimtart m t mdhenj t t gjitha kohrave. Njeri nder shkrimtart me
te famshem ne bot. Ai ka qen komediograf, dramaturg, por edhe aktor. Ai jo vetm q shkroi
disa tragjedi t jashtzakonshme t cilat hyn n historin e letrsis botrore, por edhe
shum komedi dfryese q nuk u shfaqen kurr npr skenat angleze.
Ishte i biri i nj tregtari jo fort t pasur dhe lindi n familje me shum fmij n Stratford-mbi-Ejvn, me 23
prill 1564. Uiliami ishte fmija i tret i John dhe Mary Shakespeare. Nga tet fmijt e tyre mbijetuan
katr, dy prej t cilve u bn aktor: Uiliami dhe vllai i tij m i vogl Edmund i lindur m 1580, i cili shkoi
me t nLondr. Dihet se studioi n shkolln e vendlindjs, ku u njoh me mjeshtrat grek dhe latin, por
nuk dihet se deri n cilin vit e vazhdoi shkollim aty. Penges pr vazhdimin e studimeve padyshim ishte
martesa n mosh t re kur ishte vetm 18 vje me Ana Hethuejn, q ishte disa vite m e madhe se ai.
Me t shoqen kishte 3 fmij: nj djal me emrin Hamnet i cili vdiq n moshn 11 vjeare duke i ln
prindrit shum t piklluar dhe dy vajza Suzana dhe Judita t cilat Shekspiri i donte shum. 4 vite pas
martess u largua prfundimisht nga vendlindja dhe u vendos n Londr. Pr vitet e para t qndrimit t
tij n Londr nuk ka dokumentime t sakta. Por n vitin 1592 del se emri i tij njihej n Londr, si autor
dramatik dhe aktor. Vepra e tij e par drama historike, Henriku VI u shfaq po n kt vit. Shekspiri
prparoi shpejt n mjedisin londinez fal mbshtetjes s kontit Sauthemton. M 1597 bashkthemeloi
teatrin Globus ku do t ishte dhe aktor e ku do t luheshin pjest e tij m t mdha. Londra ishte e
mbushur me teatro por m i suksesshmi dhe me namin m t madh ishte teatri Globus. Deri n vitin
1612 kur ai u largua nga Londra pr tu trhequr n Straford, pr studiuesit jeta e tij do t jet e barabart
me veprimtarin skenike. M 1616 ai prpiloi testamentin e tij dhe vdiq pas nj muaji, u varros n
vendlindje.

Veprimtaria dramatike e Shekspirit u zhvillua n kuadr t teatrit elizabetian dhe ka si kuadr historik
mbretrimin e Elizabets I (1558 1603). Kjo epok njihet dhe si epoka e art e teatrit anglez. Prkrah
teatrit klasik, ky teatr prbn dukurin m t rndsishme e m t mrekullueshme pr teatrin botror n
prgjithsi. N kt periudh lvrohen t gjitha llojet e dramatiks me t njejtin sukses madje pasurohen
me elemente t reja. Por kulmin e arrin tragjedia, e cila i paraqet heronjt para konfliktesh e dilemash t
skajshme, prej t cilave dilet me vullnet e forc shpirtrore t paepur ose dalja nuk ekziston fare.
Gjat krijimtaris s tij, Shekspiri realizoi 37 vepra pr teatrin, nga t cilat 13 tragjedi, 10 drama historike
dhe 14 komedi. Pjesa tjetr e krijimtaris prfshin 154 sonete q mbahen si realizimi poetik m i
mueshm i gjith ksaj periudhe dhe 2 poema t gjata.
Prodhimi dramatik i Shekspirit njeh katr periudha kryesore:
Periudha e rinis: mbizotrojn dramat historike dhe komedit. Titujt m t njohur jan: ndrra e nj nate
vere dhe Romeo dhe Zhuljeta.Periudha e pjekuris: mbahet si periudha e komedive t mdha t tilla si:
Shum zhurm pr asgj dhe Nata e dymbdhjet.Periudha e pesimizmit: gjat ksaj periudhe krijoi
disa nga tragjedit m t mdha q jan kurora m e muar e teatrit shekspirian. Titujt m t njohur jan:
Hamlet,Makbeth dhe Otello.Periudha e pajtimit: sht periudha e fundit kur dramaturgu i madh i
trhequr n vendlindje, shkruan pjest e njohura si tragjikomedi. Aftsia e tij qndronte n t hedhurit e
rrfimit prtej, pr t prshkruar kshtu pamjet e brendshme dhe t thella t natyrs njerzore. Mendohet
se pjesn m t madhe t veprave t tij ti ket shkruar midis viteve 1585 1611, edhe pse kronologjia e
veprave q i atribuohen atij nuk njihen me saktsi, duke shkaktuar kshtu mangsi n lidhje me hartimin
e nj biografie t thell dhe t plot pr kt figur madhshtore t letrsis.

Hamleti
Ktu bhet fjal pr Hamletin princin e Danimarks. Babai i Hamletit mbytet nga vllai i tij Mbreti Klaud
pr t marr n dor pushtetin mbretror. Pasi merr pushtetin n dor ai po ashtu martohet me nnn e
princit Hamlet, Gertruden. Mbreti Klaud t gjith i bind se kjo ishte nj vdekje natyrore. Por, pasi i
lajmrohet fantazma e babait Hamletit, ai e sheh se kjo nuk ishte nj vdekje natyrore, por mbreti Klaud e
kishte vrar baban e tij me helm.Pas ca kohe n qytet vin disa aktor t huaj ku Hamleti iu thot t luajne
nj ngjarje si ajo q i kishte ndodhur ati. Pas ksaj ngjarjeje Hamleti vrttohet pr vdekjen jo natyrale t
babait. Ai kishte t dashur Ofelin, ajo ishte e bije e Pollonit dhe vlla e kishte Laertin. Ai fillon t sillet si i
marr pr te gjetur mnyr sa m t mir se si ti hakmerret Mbretit. Gjat ktij roli ai vret edhe babain e
Ofelis, Pollonin. Pas ksaj ngjarjeje Ofelia ishte shum e tronditur dhe ajo mbytet n lum. Kur i vllau
merr vesh pr vdekjen e babait dhe t motrs s tij i vrsulet mbretit. Mbreti me dinakrin e tij e bind
Laertin se Hamleti ia kishte vrar baban dhe i bind q t ndeshen. Gjat ndeshjes Laerti e plagos me nj
thik t helmuar q Laerti dhe Mbreti e kishin pregaditur pr Hamletin. Pastaj ndrrojn armt dhe

Hamleti e plagos pr vdekje Laertin. Gjat dyluftimit Mbretresha pin vern e helmuar dhe vdes. Hamleti
i trbuar e godet mbretin me thike dhe e vret.

You might also like