Vai tr ca n chu nhng nm

u th k XXI
Bi vit trnh by mt s thnh tu ni bt ca n trong cc
lnh vc kinh t, chnh tr, chnh sch i ngoi, y mnh hin
i ha v mt qun s trong i sch vi cc cng quc khc
khu vc thy r v tr ca n hin nay khc xa vi thi k
Chin tranh Lnh. c bit l s gia tng v th ca n trong
khu vc ng , trong quan h vi Trung Quc, ASEAN v cc
nc ln khc khu vc. ng thi, bi vit cng lm r nhng
kh khn, thch thc i vi n hin nay do cc yu t ch
quan v khch quan mang li trn con ng hi nhp v pht
trin.
Sau khi trt t hai cc X - M sp , n cng nh cc quc gia
khc nm bt nhng c hi thun li do s kin ny mang li. H
thc hin thnh cng Chnh sch hng ng, mt trong nhng c s
quan trng nht to nn v th v vai tr ca n hin nay khu
vc chu - Thi Bnh Dng. Hin ti, v th ca n so vi
cch y 20 nm khc hn. n khng cn b ng trc nhng
thay i ca thi cuc m ang ch ng to ra nhng thay i c li
cho mnh: n to dng c mi quan h gn gi vi M, n
lc tin ti bnh thng ha Pakistan, quan h thn thin vi Trung
Quc, i thoi vi Nga, m rng nh hng trong vng n
Dng; t c vai tr nht nh trong khu vc ng Nam ;
vn ng mnh m c mt gh i din cho chu trong Hi ng

Bo an Lin hp quc khi t chc ln nht hnh tinh ny ci t; nn

kinh t trong nc hon ton bc ra khi khng hong v ang vng
bc i ln. Tc gi Naidu trong bi: Whither the look East Policy,
s 2 - 2004 vit: D th no i chng na chng ta cng c th
ni rng chnh sch Hng ng ng mt vai tr thit yu trong
vic thc y n tr thnh mt trong nhng cng quc khu
vc chu - Thi Bnh Dng. Ngy nay khng c cuc tho lun v
chnh tr, chin lc hay kinh t c coi l hon tt nu khng cp
n n . ng tha nhn kt qu m n t c cng
nh vai tr nc ln ca n c trong hin ti cng nh tng lai
khu vc ny.
1. Nhng thnh tu c bn ca n thp nin u th k XXI
Sau khi Lin X (nc ti tr ln nht v l ngun cung cp du m
ch yu cho n ) tan r, pht trin kinh t, n khng c
cch no khc l phi tin hnh hng lot ci cch, trong ng ch
l chnh sch ci cch kinh t c Chnh ph n trin khai t
nm 1991. So vi nhiu nc, l s khi u mun, nhng em
li cho nn kinh t n nhng bc pht trin ng k. Cuc ci
cch kinh t nm 1991 mang n cho n mt lung gi mi, a
n chuyn sang nn kinh t th trng, t do ha v m ca, coi
trng kinh t i ngoi. T quyt nh mang tnh chin lc ny, n
dy ln mt ln sng mi v t do ha nhm to ra nhng thay
i su sc trong c cu kinh t, thng mi, khuyn khch u t
nc ngoi T sau nm 1991, GDP ca n tng trng
nhanh chng, bnh qun hng nm tng trng 6,5%. My nm gn

y tc tng trng cn t trn 8%. Xt v con s tuyt i, nn

kinh t n hin ng hng th nm, sau M, Trung Quc, Nht
Bn v c (Trnh Cng, 2005, tr 63). n c nn kinh t vi tc
pht trin nhanh th hai trn th gii (sau Trung Quc), vi t l
tng trng DGP t 9,4% trong qu cui nm 2006 u nm 2007,
thu nhp bnh qun u ngi t 4.031 USD (Trn Cao Bi Ngc,
2009, tr 195). c bit, do nm c c hi pht trin ngnh kinh t
mi nhn trong thi i cng ngh thng tin, ngnh cng nghip phn
mm, cng nghip v tuyn vin thng ca n pht trin mnh
m. Xut khu phn mm tng bnh qun 50%/ nm. Hin nay,
khong 65% nhu cu phn mm ca M l do n hoc ngi n
cung cp. Cc sn phm tin hc ca n chim 30% th trng
phn mm th gii v tr thnh nc c phn mm my tnh ln th
hai th gii sau M (Trn Cao Bi Ngc, 2009, tr 195 - 199).
Nm 2006, nn kinh t n c bc pht trin mnh d tng
trng kinh t ch 7,5% ng sau Trung Quc, nhng d bo ca
ADB mi y, n c th t mc tng trng 10% nu nc ny
tip tc cc bin php ci cch kinh t su rng hn v xy dng c
s h tng. Nm 2006 xut khu phn mm v dch v ca n
tng 35,54% t 23,49% t USD. T thp nin u th k XXI, cng
vi Trung Quc, n c nh gi l ni thu ht vn u t nc
ngoi nhiu nht th gii. Nu so vi Trung Quc v ASEAN th thu
ht trc tip nc ngoi ca n vn thp, nhng s iu chnh
hp dn cc nh u t nc ngoi trong nhng nm gn y a
li hiu qu r rt. Tnh chung c thi k t 2005 - 2009 (tnh theo 4

nm ti chnh), FDI n t khong 86,3 t USD. Nhng ch ring

hai nm 2008 - 2009, n thu ht hn 35 t USD vn u t
nc ngoi, cao hn c mt thi k di t nm 1997 - 2005 (35 t
USD). Xp loi v thu ht vn u t trc tip nc ngoi ca n
c nng t v tr th 15 nm 2002 ln v tr th 3 nm 2004. Trong
hai nm 2008 - 2009, n thu ht FDI khong 35 t USD tng
hn 4 ln so vi nm 2005 - 2006 (7,8 t USD). Ngnh v tuyn vin
thng n thu ht FDI rt mnh. T thng 8 - 1991 n thng
12 - 2006, tng u t FDI vo ngnh vin thng n l 3,9 t
USD. Nhng trong nm 2005 - 2006, u t trc tip vo lnh vc
ny t 3 t USD so vi 588 triu USD nm 2004 - 2005. Trong
nhng nm qua, u t ca n tng 110% vo th trng Anh,
ng v tr th 3 sau M, Nht Bn vi khong 2 t USD. n c
78 d n ti Anh, gm c d n mi, sp nhp v m rng. Cc cng
ty n ang vn ln nhng v tr hng u trn th gii. l cc
cng ty nh: Bharti Airtel (cng ty ln nht n , nm trong s 10
cng ty ln nht th gii), TCS ng sau v tr 34, Infosy v tr th
42, Stayam Computer v tr 48, Wiro v tr 57 n c nn kinh t
t nhn pht trin ht sc nng ng, mnh m; h thng ti chnh
hot ng hiu qu v h thng php l r rng. Mc chi tiu c nhn
n chim 67% GDP ca nc ny.
Nn kinh t n tng trng kh cao, t l ngho i, tht nghip
gim r rt. X hi cng c nhng bin i quan trng, i sng vt
cht, tinh thn ca ngi dn c thay i cn bn. D tr ngoi t
ca n ngy cng tng, vo nm 2000 - 2001 mc d tr khong

170 t USD, nm 2007, n ng th 5 v d tr vi con s 273,6

t USD (Nguyn Vn Lch, 2008, tr 71 - 77). N quc t ca n
gim khong 5 t USD, tng ng 4% tng s n ca n .
Cui Qu III - 2005, n ch cn n 119,2 t USD.
Nhng kt qu trn la do n thc thi mt lot cc bin php
ng b, trong kp thi iu chnh mt s chnh sch ti chnh tin
t. Cc cng ty t nhn n l nhn t chnh lm nn thnh cng
ca t nc n . Cc cng ty t nhn s d pht trin v vn ln
nhanh chng l nh nh nc to lp th trng chng khon v h
thng ti chnh vi cc quy nh r rng, minh bch v chc chn.
Lnh vc vin thng ang bng n t nc ny cng nh chnh
ph a ra cc quy nh va thng thong nhng cng kh cht ch.
Hn na, cc vin cng ngh ca n c th hng tt nht trn th
gii, u do Nh nc qun l. Ngoi ra, cn do cc yu t nh mi
trng quc t thun li, kinh t th gii phc hi. Nht l do Chnh
ph n quan tm to ra cc mi quan h kinh t i ngoi vi
cc i tc ln trn th gii nh M, Trung Quc, ASEAN, khi th
trng chung M Latinh (MERCOUSUR), Lin minh chu u
(EU)
2. V th ca n chu thp nin u th k XXI
a. n c v th ln v pht trin kinh t
n vi din tch 3,3 triu km2, c dn s khong 1 t ngi, ti
nguyn thin nhin phong ph, c tc tng trng kinh t cao l
mt trong nhng nc chim v th ln ca th gii Ch tch Trung
Quc, H Cm o tng pht trin hp tc cng nhau, n ,

Trung Quc s mang li li ch cho 2,4 t ngi c hai quc gia

cng nh tt c cc dn tc khc ti chu v trn th gii (Palla vi
Aiyar, 2006). Sau nhng nm 1990, vi cuc ci cch kinh t trong
nc c hiu qu v Chnh sch hng ng ph hp, n t
tc tng trng cao. Nhng nm gn y l 8%. Nhn ton din n
ang c bc pht trin mnh v cng ngh phn mm, cng ngh
tin hc mt cch bn vng; u t trc tip tng nhiu nm lin vi
mc 40%; d tr ngoi t tng; xut khu nng nghip c y
mnh, kim ngch xut khu u t trn 300 t USD nm 2009. Bun
bn thng mi vi nhiu i tc nh Trung Quc, ASEAN, khi th
trng chung M Latinh, Chu Phi, EU D kin v k hoch pht
trin hin ti v tng lai, Th tng n , Manmohan Singh
pht biu: Ti nhn mnh s cam kt ca n trong vic hp tc
vi ASEAN vi cc quc gia ng khc cng to dng th k
XXI thc s l th k ca chu . ng cng tuyn b mc tiu bao
trm ca Chnh ph n l a t nc ny tr thnh cng quc
kinh t v phn u th k XXI l th k ca n . Chng trnh
ca Chnh ph n bao gm 6 nguyn tc c bn: i) duy tr t l
tng trng kinh t bn vng (7 - 8%/nm); ii) m bo gio dc v
chm sc y t c bn cho mi ngi dn; iii) tng cng s dng ni
lc, khuyn khch u t trc tip nc ngoi); iv) tp trung ci cch
nng thn, pht trin nng nghip v kt cu h tng; v) y mnh ci
cch ti chnh; vi) gii phng tim nng sng to ca cc doanh
nghip v lc lng sn xut (Trnh Cng, 2005, tr 64). n tng
cng kinh t vo loi cao nht th gii, kim ngch xut khu ca n

 ngy c tng cng, nht l cc ngnh kinh t mi nhn v

mang tnh t ph (cng ngh thng tin, phn mm, dch v ngn
hng, ti chnh). c bit, kim ngch xut khu, nhp khu ca n
v Trung Quc gia tng nhanh chng c tc ng to ln n kinh
t chu , t t 0,117 t USD nm 1987 n 50 t USD nm 2010.
y l mt con s k lc. Hai quc gia khng l ny chim 1/3 th
trng tiu th ton cu v c hai u l nhng nn kinh t pht trin
nhanh nht th gii, c tc ng mnh m n kinh t chu .
Trong thi i cch mng khoa hc cng ngh v ton cu ha kinh
t, nhiu quc gia i sau tn dng li th ca cc xu th ny rt
ngn khong cch v n l mt trong nhng nc thnh cng
nht. Trung Quc c bit coi trng cng ngh cao v ly cng ngh
thng tin lm ch o, t ci tin cc ngnh truyn thng, pht huy
th mnh ca ton b nn kinh t l mc tiu s 1 trong 7 mc tiu
pht trin quc gia. Ngc li, n da vo ngun nhn lc ti
nng, ni ting anh thnh tho, n bt xu th ca nn kinh t tri thc
bng cch pht trin phn mm xut khu, cc ngnh dch thu v li
cao, c bit m rng hot ng dch v ngoi bin gii. n c
tim nng du lch tng i cao. Nm 2000, s tin thu c t ngnh
cng nghip khng khi ny l 3,3 t USD. Cng tc nghin cu v
pht trin cng ngh hnh thnh ngnh cng nghip vi tnh, trong
so hn 70% hng xut khu ca n l nhng sn phm c ch
to trong nc. T l cc mt hng xut khu n cc quc gia pht
trin chim t l 50% tng s hng xut khu hng nm ca n .
Khong 21% cc cng ty ton cu thc hin dch v ngoi bin

gii trong lnh vc cng ngh thng tin ti n . Vi chi ph thp,

lc lng lao ng c trnh chuyn mn cao, dy dn kinh nghim,
n ang tr thnh im n quan trng ca nhiu cng ty M,
Ty u, Nht Bn v cng ngh thng ty (Trn Vn Tng, 2007, tr
33). cng chnh l nguyn nhn m nhiu cng ty M u t
ngun ti chnh ln hin i ha cc trung tm sn xut phn mm
y. Cc i tc lm vic vi n trong lnh vc ny cho bit, h
thng tr lng cao cho k s n cao hn Trung Quc, nhng
li tit kim c c rt nhiu kinh ph. M cho bit tit kim
c 11 t USD vo nm 2000 khi s dng cc dch v ti cc trung
tm cng ngh n . Cc cng ty ln ca c, M (General Motor,
IBM, HP) rt tch cc m rng cc hot ng dch v vi n
bi v chi ph tin lng cho mt k s lp trnh ti n l 22
USD/gi, trong khi ti M l 80 USD/gi.
Kinh t n hin c nh gi c nhiu yu t bn vng hn
nc lng ging Trung Quc, nht l yu t con ngi, lao ng tr
c o to k thut tt, trnh cao v ngnh cng ngh phn mm
mang li cho n nhiu mn li khng l t nhng cng ty hng
u danh gi c trong nc v ngoi nc. n ang n lc tr
thnh mt trong nhng trung tm cng ngh cao, quan trng nht ca
th gii. Nh vy, c th thy, so vi nhng nm 1980 th hai thp k
gn y v th kinh t ca n ngy cng c gia tng mnh m,
tr thnh i tc quan trng, cnh tranh ngang nga vi Trung Quc
trong mt s lnh vc ch yu (mt s lnh vc vt Trung Quc),

to nn bc tranh xi ng trong pht trin kinh t chu v th

gii, ci thin v nng cao v th kinh t ca chu .
b. Tng cng v tr chnh tr, a dng ha, a phng ha trong
quan h quc t
Sau khi Lin X v ng u tan r, chin tranh lnh kt thc, n
iu chnh chnh sch i ngoi ca mnh nhm thch ng vi mt
th gii thay i cn bn. phc v cho cng cuc ci cch kinh
t trong nc v thch ng vi tnh hnh quc t mi, nng cao v th
chnh tr, n thc hin chnh sch a dng ha, a phng ha
trong quan h quc t. Tuy nhin, vi thc lp, t cng mnh
m nn tuy iu chnh chnh sch i ngoi nhng n khng t b
nhng nguyn tc ca mnh. iu ny th hin kh r trong pht biu
ca Th tng n Narashimha Rao khng nh: Th gii thay
i, cc nc u thay i v khng c g c th bin minh nu n
khng thay i. Chng ta phi iu chnh v c cch cp thc
t nhng chng ta khng bao gi thay i nguyn tc mc tiu (Trn
Th L, 2002). iu ny c n th hin trong thc t v tng
cng quan h vi cc nc ln nh M, Nht Bn, Ty u Mt
khc, n cn coi trng chnh sch i ngoi vi cc nc lng
ging v thc y vic thnh lp Hip hi hp tc Nam (SARRC),
nhm y mnh hn na s hp tc khu vc. T tng chin lc ca
n l ng vng Nam , vn ra n Dng v hng ra
th gii. n c nhng chnh sch kp thi, trong Chnh sch
hng ng l chnh sch quan trng nht mang li nhng li ch
thit thc cho n . Phm vi hot ng ca chnh sch ny bao gm

khu vc ng Nam , ba nc ng Bc l Trung Quc, Nht

Bn, Hn Quc cng vi c v New Zealand (Prakash Namda, 2003).
Trong nhng nm gn y, n tip tc iu chnh mnh chnh
sch i ngoi theo hng pht trin ton din nhm a dng ha trn
tt c cc mt chnh tr, kinh t, an ninh v quc phng; to mi
trng ha bnh, n nh, tranh th hp tc kinh t vi tt c cc i
tc. n tng cng quan h trn trng quc t nhm to th cn
bng vi cc nc ln, tranh th nhng yu t quc t thun li
pht trin kinh t. Cng vi nhng thnh cng ca chnh sch i
ngoi hng ng, n gt hi nhiu thnh cng, nhm nng
cao v th chnh tr ca mnh. n c nhiu ng thi trong cc
din n quc t nhm tng cng vai tr ca n : Tch cc vn
ng tr thnh y vin thng trc ca Hi ng Bo an Lin hp
quc; lp din n ba nc gm n - Brazil - Nam Phi; c ting
ni quan trng trong lnh vc nng nghip ti WTO. n lun gi
vng nguyn tc, c thi thc t trong quan h va hp tc va
cnh tranh vi M, Nga, Trung Quc v li ch cao nht ca n .
n tng cng quan h vi M trong nhiu lnh vc nh chng
khng b, pht trin h thng phng th tn la, bo v li ch quc
gia, hp tc vi M kim ch n ca M khu vc Nam , n
Dng v lo s n s e da li ch ca M khu vc ny. n
v Nga vn gi c mi quan h truyn thng v tt p. Mi
quan h ny ngy cng gia tng, l i tc chin lc, chuyn t hp
tc quc phng (mua v kh hin i, k thut mi) l ch yu sang
hp tc ton din v kinh t, thng mi u t v khoa hc cng

ngh, nhm to th mnh cho n trong cnh tranh cc vn an

ninh, bin gii vi M v Trung Quc. Hai chnh ph n v Nga
thng nht tng cng hn na v hp tc thng mi, vi mc 10 t
USD vo nm 2010.
i vi Trung Quc, vo u thip k XXI, vi chnh sch i ngoi
hng ng n ch trng n Trung Quc - nc lng ging
khng l ca n , do vy quan h n - Trung Quc c
nhng bin chuyn ln. Nm 2003, nh du bc pht trin mi
trong quan h gia hai nc sau chuyn thm Trung Quc (thng 5 2003) ca B trng Quc phng n v chuyn thm (thng 6 2003) ca Th tng n . Hai nc tin hnh k kt nhiu vn
bn v bin gii (vn Ty Tng, Xch Kim), quc phng (vn
tp trn chung, phi hp chng khng b), v kinh t, thng
mi. Trong chnh i ngoi hng ng ca n giai on II,
ngoi khu vc ng Nam , mt trong nhng hng u tin ca n
vi cc nc lng ging l Trung quc. Nhng nm gn y,
quan h n - Trung Quc ang c ci thin v xc tin mnh
m nh quan im gc li nhng bt ng trong qu kh hng ti
mt th k chu ha bnh, n nh v thnh vng. n hng
sang Trung Quc l hng n mt nc lng ging ln, mt i tc
quan trng v nhiu mt, mt s hp tc v ng h tch cc trn con
ng vn ra khu vc v th gii. V mt chnh tr, Trung Quc l
mt quc gia rng ln, nn kinh t ln, ang pht trin vo loi nhanh
nht th gii hin nay, l mt th trng v cng hp dn vi n .
V mt v th a l - chin lc th Trung Quc l nc lng ging

ca n , ni tip gip vi nhiu nc trong khu vc Nam v Bc

. V th ny v cng quan trng khi n giao thng vi th gii
bn ngoi. V mt lch s vn ha, Trung Quc cng nh n l
nhng nc c nn vn ha pht trin rc r v c nh hng ln
trong khu vc. Chnh v vy, n hng ti Trung Quc l m ra
nhng vn hi mi cho tng lai khng ch cho s n nh v ha
bnh khu vc v trn th gii. THc thi Chnh sch hng ng,
n mt mt y mnh thu ht u t, tng nhanh xut khu, pht
trin kinh t, n nh chnh tr x hi trong nc Mt khc n
ci thin c quan h quc t, nht l vi Trung Quc v Pakistan.
n tng bc xc lp v th ln ca mnh cng i trng vi
Trung Quc - nc lng ging ln ang tri dy. Di nhiu gc
khc nhau nh chnh tr, kinh t, a chin lc, vn ha th Trung
Quc tr thnh mt xch trng yu trong Chnh sch hng ng ca
n trong giai on hin nay. Trong chuyn thm ca Th tng
n n Trung Quc ngy 14/1/2008 c cc hc gi Trung
Quc cho rng, l bc khi u ca hai ngi khng l phng
ng bt tay nhau cng vn ln. Khi con voi n v con
rng Trung Quc bt tay nhau cng pht trin, s khng ch thc y
quan h i tc, hp tc song phng n - Trung, m cn c nhng
nh hng ln i vi nn ha bnh v s pht trin chu cng nh
th gii (Trn Vn Tng, 2007, tr 4 - 5).
Sau khi Lin X tan r, c iu kin khc phc nhng thit hi v
tn tht v mi mt, nht l v nng lng, phc hi v pht trin kinh
t, to iu kin tr thnh nc ln chu , n gia tng

mnh m chnh sch i ngoi hng ng vi cc nc ng Nam

. Mc d c thc hin t nm 1991 nhng trong giai on II ca
Chnh sch hng ng, n vn coi ng Nam l trng tm
ca chnh sch ny nn xc tin ht sc mnh v ton din vi
ASEAN. Nhm tn dng th trng to ln ca ng Nam , v tr a
chin lc trng yu, tn dng nhng li th do nh hng vn ha
ca n khu vc ny cng ngun nhn lc ngi n khu vc
ng Nam (khong 3,4 triu ngi tr ng Timo v Lo - c mt
s ti liu ni ngi n ng Nam l hn 6 triu ngi) (Phan
Th Hng Xun, 2009, tr 339). Theo gio s kinh t Geetanjali thuc
Hc vin Kinh t Ngoi thng n , n ang tm kim thm
nhiu i tc ti chu . Ngoi nhng i tc truyn thng phng
Ty, nhm tn dng vai tr mu dch v u t trn phm vi ton cu
ang tng ln ca khi ASEAN, n ra mc tiu t c
2% kim ngch mu dch ton cu, v t c mc tiu chng
ti cn khai thc v thm nhp nhiu th trng mi. Chu l th
trng ln i vi n v cc nc ASEAN, tt nhin l nhn ra
c v tr tin phong ca n trong lnh vc cng ngh thng tin
ni ring v xut khu dch v ni chung. Mi quan h n ASEAN c th b sung cho nhau v to iu kin cho cc quc gia
trong t chc ASEAN nng cao vai tr ca mnh trong cc chnh sch
ni khi v chnh sch i ngoi ngoi khu vc. Vi vic khi ng
FTA gia cc nc i tc ASEAN vi n , ng Nam
chnh thc tham gia vo ln sng thit lp khu vc mu dch t do
gia cc nc ng Nam . FTA gia n - ASEAN mang li

nhng thun li nht nh cho n trong qu trnh tng cng hp

tc su rng vi khu vc rng ln chu - Thi Bnh Dng. Ngoi
ra, n ang m rng v thc y nhng n lc chung v hp tc
gia n - ASEAN lu vc sng M Cng v tng cng hn
na s hp tc gia sng Hng v sng M Cng (MGC). Chng
trnh ny th hin vai tr ca n trong thc y hp tc kinh t
cc vng kh khn, thc y xy dng tuyn giao thng ni n
vi Myanmar, Thi Lan, Campuchia v Vit Nam - tuyn ng i t
ng Bc n qua Myanmar sang Thi Lan v ni vi Nng.
Nh vy, chnh sch i ngoi a dng ha, a phng ha, ch trng
n ng Nam v ang tng cng nh hng ca n ; tng
bc nng cao v th ca mt cng quc n khu vc, cnh
tranh v to th cn bng tng i trong quan h vi Trung Quc,
Nht Bn ng Nam ; tranh th s ng h ca cc nc ng
Nam trong chin dch vn ng ginh gh y vin thng trc Hi
ng Bo an Lin hp quc, cng nh nng cao v tr hng u ca
n trong phong tro khng lin kt v hp tc Nam - Nam. Nm
1995, n tr thnh thnh vin i thoi y ca ASEAN.
Nm 1996, n tr thnh thnh vin ca Din n khu vc
ASEAN, l khch mi danh d chnh thc cc cuc hp cp cao
ASEAN. Nm 2002, Hi ngh Thng nh ASEAN - n ln u
tin t chc Phrom- Pnh (Campuchia). Thng 11 - 2004, ti Hi
ngh Thng nh din ra Lo, n v ASEAN k bn K hoch
i tc v ha bnh, tin b v thnh vng, m ra mt thi k mi
trong quan h ASEAN - n trn cc lnh vc chnh tr, kinh t, an

ninh, khoa hc cng ngh, y t v vn ha. Ngoi ra hai bn tho lun

v xy dng K hoch, Hp tc tm nhn ASEAN - n n nm
2020.
Cc mi quan h vi cc i tc khc cng c y mnh. Quan h
gia n vi Nht Bn trong lnh vc kinh t v chnh tr ang
c u tin ngy cng cao trong chin lc m rng Chnh sch
hng ng ca n vi khu vc Bc , v li ch ca hai nc.
Chu Phi cng nhn c s quan tm to ln hn ca n . n
ang tch cc thu ht cc i tc nng lng v cnh tranh mnh vi
Trung Quc trong vn ny. Vai tr ca n ti chu lc en ch
yu l cc hot ng nhn to, tr gip ho phng cho cc nc chu
Phi trong lnh vc gio dc, y t, nng nghip v thng tin hin i, l
cu ni cho cc hp tc nng lng v du m.
3. y mnh thc lc qun s, gia tng v th cng quc ln
khu vc
Bn cnh vic y mnh pht trin kinh t, n cn gia tng lc
lng v sc mnh qun s. Trong khong u th k XXI, chi ph
qun s ca n l 3%, ng hng th 4 th gii v mt s lng
v chi ph quc phng. Nm 2007, trong khi tc tng chi ph quc
phng ca Trung Quc nhanh nht th gii cho ngn sch quc phng
tng 17,8%), th n cng tng ln 7,8% (Ti liu tham kho
c bit, 2007, tr 6). n l mt trong nhng nc c lc lng v
trang thuc loi ln nht th gii sau mt thi gian n lc, vi mt k
hoch xy dng lc lng qun i, vi mt lc lng ch cht hng
mnh v hi quan. Chng trnh n lc hin i ha hi qun ca n

 rt hiu qu. n ch to thnh cng cc loi tu chin hin

i nht, xe tng li nc, xe bc thp, my bay chin u (Dakota,
MicG-21), cc loi thit b xe tng, my bay Hi qun n l
mt trong nhng lc lng hi qun mnh nht khu vc, hin ang
duy tr s hin din ln th hai n Dng (ch sau M). Khng
qun cng l mt trong nhng lc lng hng mnh hng u (Trnh
Cng, tr 64 - 65). T nm 1998, n tr thnh nc c v kh ht
nhn l nn tng c bn cho sc mnh qun s ca n nhm
chng li s rn e qun s ca cc lc lng i phng khi c xung
t. n ang m rng quan h quc phng ra ngoi khu vc, to
v th cho vai tr ngy cng tng ca n chu . Ngoi quan h
thn thin vn co vi Nga, n ang gia tng mnh m quan h
quc phng vi cc nc ASEAN, Trung Quc v vi cc i tc
khc chu .
i vi ASEAN, trn c s nhng thnh tu kinh t ca Chnh sch
hng ng, n tng cng cc hot ng hp tc quc phng
y tham vng vi hu ht cc nc ng Nam nh Malaysia
(1993), Vit Nam (2000), Indonesia (2001), Singapore (2003) v
Philippines (2006). Ti liu tham kho c bit, 2007, tr 2. n tch
cc xy dng lng tin vi cc nc ng Nam lm c s cho hp
tc nhm xa b hnh nh n l cng quc e da qun s i
vi cc nc ASEAN. n thc y cc cuc tp trn chung, hun
luyn s quan, qun i cho cc nc ASEAN, gip mt s nc
trong ch to tn la, cng ngh thng tin, cung cp cc trang thit b
qun s, chng khng b Mc tiu ca cc cuc tp trn gia n

 vi cc nc ASEAN l: i) Thc y Chnh sch hng ng ca

n , to s cn bng nh hng ca Trung Quc ti khu vc pha
ng ca n Dng (Indonesia, Malaysia, Singapore, Thi Lan,
Philippines) v ti Nam ; ii) Gip lc lng hi qun quen vi cc
hot ng Bin ng vn rt quan trng. S hin din ca hi qun
n ti khu vc ny gp phn ngn chn con ng a v kh vo
khu vc ny quan vnh Bengan cung cp cho lc lng ni dy ti cc
bang ng Bc n v cho lc lng ly khai Nhng con h gii
phng Tami Xri Lanca; iii) Vic trin khai cc hot ng tp trn
ny th hin kh nng iu hnh mt lc lng hi qun ln mnh v
hin i ca n ti cc khu vc xa xi. Cc sng kin hp tc hi
qun trong nhng nm gn y: cuc tp trn khng qun vi
Singapore ti min Trung n nm 2005, Hip nh Hp tc quc
phng vi Philippines nm 2006 v quan h an ninh mi c cng
c vi Myanmar nhn mnh s ni ln v mt chin lc ca n
nh l mt i tc ch cht ti khu vc chu - Thi Bnh Dng
rng ln (Ti liu tham kho c bit, 2007, tr 3). Vai tr n v
an ninh quc phng, do ngy cng quan trng i vi ha bnh, n
nh v pht trin chu - Thi Bnh Dng.
K t sau chin tranh Lnh vi vic iu chnh chnh sch i ngoi,
nht l Chnh sch hng ng, khng gian an ninh ca n c
m rng.
Mc d Trung Quc ang c chin lc kim ch n Nam ,
nhng trong nhng nm gn y vi vic iu chnh chnh sch i
ngoi, n thnh cng trong ci thin v gia tng quan h vi

Trung Quc, nht l v kinh t v an ninh chnh tr. Thp nin cui
ca th k XX, hai nc c nhiu ng thi tch cc gii quyt
nhiu vn gay cn nh vn tranh chp bin gii, vn
Kasomia v Pakistan. T nm 1999 tr i, quan h hai nc mt ln
na tr li tt p, quan h an ninh quc phng cng c nhng bc
tin ng k. Cc chnh khch n cng khng nh ha bnh v n
nh lu di Chu s lun lun da trn quan h thc t gia n
v Trung Quc, l hai nc ln chu c vai tr quan trng
khu vc. Mi quan h an ninh quc phng gia n - Trung Quc
c tng cng. Cuc tp trn ln ln u tin gia hai nc trn
bin vo thng 11 - 2003 l mt minh chng c th. Mc ch ca
cuc tp trn l tng cng kh nng phi hp hot ng tm kim v
cu tr, m bo an ton cho giao dch trn bin gia cc lc lng
an ninh hai nc. Ln phi hp din tp ny c nh gi l bc
tin vng chc nhm tng cng kh nng phi hp gia hi qun hai
nc. T nm 2006 n nay, hu nh nm no hai nc cng t chc
nhng cuc tp trn chung. Trong nm 2006, hai nc thc y
mt bc trong lnh vc quan h ny bng vic k kt bin bn ghi
nh Hi ngh Thng nh quc phng hng nm bn v vn ha
bnh, an ninh v chng khng b.
Tm li, vi nhng n lc trong chnh sch i ngoi v ci cch kinh
t trong nc, vi nhng chin lc pht trin c hiu qu, n
tr thnh nc pht trin ton din, c v th v c bn ngang hng
vi cc cng quc chu , v tr ngy cng quan trng chu .
n xy dng c mt h thng nhng ngnh cng nghip c

bn, a dng v hin i, c kh nng trang b cho cc ngnh kinh t

quc dn, c bit l cng ngh thng tin v dch v phn mm, ngn
hng Vi tc tng trng lin tc 20 nm t 6 - 7%, vi sc ht
FDI v thng mi mu dch khng l, n v ang tr thnh
mt trong 6 cc c sc mnh kinh t, qun s l Trung Quc, Nga,
n , M, Nht Bn v EU. Vai tr ca n trn th gii s c
tng cng hn na khi m n ang c gng pht trin mnh
nhng li th v cng ngh thng tin, phn mm, v nhn t lao ng
c cht lng cao v nhng n lc can d tch cc vo nhiu vn
nhm cn bng v n nh chu , nh vic thng lng gii
quyt vn Palestin, vn ht nhn trn bn o Triu Tin, vn
Iran v chng ph bin v kh ht nhn.
Tuy nhin, n vn l nc ang pht trin cn nhiu vn gay
cn, nan gii kh gii quyt: C s h tng cn yu, mc chnh lch
giu ngho gia thnh th v nng thn cn qu ln, tnh trng tht
nghip cn nhiu, thm ht ti chnh cng, vn kht nng lng,
vn Ty Tng, Xch Kim mt khc cc vn nh xung t bin
gii vi Trung Quc, vn Kasomia v Pakistan. y l nhng vn
cn phi c gii quyt trong tin trnh theo ui mc tiu tr
thnh cng quc th gii ng ngha ca n nhm t c mc tiu
th k XXI l th k ca n .

PGS. TS Hong Th Minh Hoa

Ngun: http://118.70.241.18/english3/news/?44093/Vai-tro-cua-ando-o-chau-a-nhung-nam-dau-the-ky-XXI.htm