You are on page 1of 4

Nin i a cht

Nin i a cht
Bi:
Wiki Pedia
Cc nh a cht hc cho rng Tri t hnh thnh cch y khong 4.570 triu nm.
Khong thi gian a cht trong qu kh ca Tri t c xy dng thnh thang thi
gian a cht c cc cp tnh t cao xung thp l lin i (eon), nguyn i hay i
(era), k (period), th (epoch), k (age) v thi (chron) khc nhau, tng ng vi thang
phn v a tng: lin gii, gii, h, thng, bc v i. Nhng cn lu y h hai h
thng khc nhau. V d mt i l khong thi gian lin tc nht nh trong lch s Tri
t, trong khi a tng tng ng ca i (ngha l gii) mt khu vc no th l
cc lp c nin i thuc i ny nhng c th khng lin tc, b t on hay mt
tch.
Cc s liu di y ph hp vi s liu v danh php c y ban a tng Quc t
(ICS) khuyn ngh.

Phn loi
* Lin i Thi Vin C hay Ha Thnh (Hadean): 3.800-4.500 triu nm trc
- i Cryptic hay i B n: 4.100-4.500 triu nm trc
- Cc nhm Lng cho (Basin Groups): 3.920-4.100 triu nm trc
- K Nectaris (Nectarian): cng thi k vi s xut hin ca lng cho Nectaris (bin
Mt Hoa) trn Mt Trng, khong 3.850-3.920 triu nm trc
- K Imbrium Sm (Lower Imbrian): khong 3.800-3.850 triu nm trc, cng nin
i vi s xut hin ca bin Imbrium (bin Ma) trn Mt Trng
* Lin i Thi C (Archean/Archaean/Archeozoic) hay V Sinh (Azoic): khong
2.500-3.800 triu nm trc
- i Tin Thi C (Eo-archean): khong 3.600-3.800 triu nm trc
- i C Thi C (Paleo-archean): khong 3.200-3.600 triu nm trc

1/4

Nin i a cht

- i Trung Thi C (Meso-archean): khong 2.800-3.200 triu nm trc


- i Tn Thi C (Neo-archean): khong 2.500-2.800 triu nm trc
* Lin i Nguyn Sinh hay Nguyn C (Proterozoic): khong 540-2.500 triu nm
trc
- i C Nguyn Sinh (Paleo-proterozoic): khong 1.600-2.500 triu nm trc
+ K Sideros (Siderian) hay k Thnh Thit: khong 2.300-2.500 triu nm trc
+ K Rhyax (Rhyacian) hay k Tng Xm: khong 2.050-2.300 triu nm trc
+ K Orosira (Orosirian) hay k To Sn: khong 1.800-2.050 triu nm trc
+ K Statheros (Statherian) hay k C Kt: khong 1.600-1.800 triu nm trc
o i Trung Nguyn Sinh (Meso-proterozoic): khong 1.000-1.600 triu nm trc
+ K Calymma (Calymmian) hay k Ci Tng: khong 1.400-1.600 triu nm trc
+ K Ectasis (Ectasian) hay k Duyn Trin: khong 1.200-1.400 triu nm trc
+ K Stenos (Stenian) hay k Hip i: khong 1.000-1.200 triu nm trc
- i Tn Nguyn Sinh (Neo-proterozoic): khong 542-1.000 triu nm trc
+ K Tonas (Tonian) hay k Lp Thn: khong 850-1.000 triu nm trc
+ K Cryogen (Cryogenian) hay k Thnh Bng: khong 630-850 triu nm trc
+ K Ediacara (Ediacaran): khong 542-630 triu nm trc
Ba lin i trn y trc y c gi chung l Tin Cambri hoc n Sinh
(Cryptozoic).
* Lin i Hin Sinh (Phanerozoic)
- i C Sinh (Paleozoic): khong 248-542 triu nm trc
+ K Cambri (Cambrian): khong 490-542 triu nm trc
+ K Ordovic (Ordovician): khong 440-490 triu nm trc

2/4

Nin i a cht

+ K Silur (Silurian): khong 409-439 triu nm trc


+ K Devon (Devonian): khong 359-416 triu nm trc
+ K Than hay k Thch Thn (Carboniferous): khong 280-340 triu nm trc
+ K Permi (Permian): khong 248-280 triu nm trc
- i Trung Sinh (Mesozoic): khong 65-251 triu nm trc
+ K Trias hay k Tam ip (Triassic): khong 200-251 triu nm trc
+ K Jura (Jurassic): khong 146-200 triu nm trc
+ K Creta hay k Phn Trng (Cretaceous): khong 65-146 triu nm trc
- i Tn Sinh (Cenozoic): 0-65 triu nm trc
+ Phn i Tam (T) hay trc y l k Tam (INQUA): 2,6-65 triu nm trc
- K Paleogen hay k C Cn, C Tam, Tam H: khong 23-65 triu nm trc
* Th Paleocen hay C Tn (Chm Mi): khong 56-65 triu nm trc
* Th Eocen hay Thy Tn (Hi Mi): khong 34-56 triu nm trc
* Th Oligocen hay Tim Tn (Kh Mi, Mi t): khong 23-34 triu nm trc
- K Neogen hay k Tn Cn, Tn Tam, Tam Thng: 0-23 triu nm trc
* Th Miocen hay Trung Tn (Na Mi): khong 5,3-23 triu nm trc
* Th Pliocen hay Thng Tn (Tht Mi), tr tng Gelasia: khong 2,6-5,3 triu nm
trc
+ Phn i T (Q), trc y l k T (INQUA): khong 0-2,6 triu nm trc
- K Neogen: (ang din tin)
* Th Pleistocen truyn thng hay Canh Tn (Va Mi, Mi Nhiu): khong 10.000
nm-1,8 triu nm trc. T 30-6-2009 c m rng bao gm c tng Gelasia. Tng
Gelasia ca th Pliocen c/Pleistocen sa i, ICS trc y t tng Gelasia trong th
Pliocen nhng t 30-6-2009 chuyn tng ny sang th Pleistocen, cn INQUA t
tng ny trong th Pleistocen: khong 1,8-2,6 triu nm trc

3/4

Nin i a cht

* Th Holocen hay Ton Tn (Rt Mi): khong 10.000 nm tr li y

Tm tt

4/4

You might also like