1

Neovlaeno umnoavanje i distribucija su strogo

zabranjeni!!!
Autorska prava za crnogorske standarde i srodne dokumente
pripadaju Institutu za standardizaciju Crne Gore. Umnoavanje, u
cjelini ili djelimino, kao i distribucija crnogorskih standarda i srodnih
dokumenata, dozvoljeni su samo uz saglasnost Instituta za
standardizaciju Crne Gore.

ISME
Izdaje Institut za standardizaciju Crne Gore
INSTITUT ZA STANDARDIZACIJU CRNE GORE
VII Omladinske br 28
Tel: +382 20 227 108, Fax: +382 20 227 138
e-mail: isme@t-com.me, prodaja@isme.co.me
web:www.isme.me
2

Engleska verzija

Upravljanje kapacitetima Dio 6: Mjerenje povrine i

prostora u
upravljanju kapacitetima
Ovaj evropski standard usvojio je Evropski odbor za standardizaciju (CEN) 8. jula 2011.
godine.
lanovi CEN-a obavezni su da se pridravaju Unutranjih propisa CEN-a/CENELEC-a
(Evropskog komiteta za standardizaciju u oblasti elektrotehnike) kojima se utvruju uslovi za
davanje statusa nacionalnog standarda ovom evropskom standardu bez bilo kakvih izmjena.
Aurirane liste i bibliografske reference koje se tiu takvih nacionalnih standarda mogu se
dobiti podnoenjem zahtjeva Centru za upravljanje CEN-CENELEC-a ili bilo kojem lanu CENa.
Ovaj evropski standard postoji u tri slubene verzije (na engleskom, francuskom i
njemakom jeziku). Verzija na nekom od ostalih jezika nastala prevoenjem u okviru
nadlenosti nekog lana CEN-a na njegov jezik, a o kojoj je obavijeten Centar za upravljanje
CEN-CENELEC-a, ima isti
status
kao
slubene verzije.
lanovi CEN-a su tijela
nacionalne standarde u
Bugarskoj,
Hrvatskoj,
ekoj, Danskoj, Estoniji,
Francuskoj,
Njemakoj,
Islandu,
Irskoj,
Italiji,
Luksemburgu,
Malti,
Norvekoj,
Poljskoj,
Rumuniji,
Slovakoj,
vedskoj, vajcarskoj i

nadlena
za
Austriji,
Belgiji,
Kipru,
Republici
Finskoj,
Grkoj, Maarskoj,
Letoniji,
Litvaniji,
Holandiji,
Portugaliji,
Sloveniji,
paniji,
Velikoj Britaniji.

_____________________________________________________________________________
2011 CEN
Sva prava korienja u bilo kojem obliku i na bilo koji nain u
Br. EN 15221-6:2011: E
svijetu zadravaju nacionalni lanovi CEN-a

Djel.

Sadraj
Strana

4.2

4.4

Predgovor
Ovaj dokument (EN 15522-6:2011) izradio je Tehniki odbor CEN/TC 348 Facility
Management (Upravljanje kapacitetima), ijim sekretarijatom upravlja Institut za
standardizaciju Holandije (NEN).
Ovaj evropski standard dobija status nacionalnog standarda, bilo putem objavljivanja identinog
teksta ili njegovim donoenjem, najkasnije do aprila 2012. godine, a nacionalni standardi koji
drukije propisuju prestaju da vae najkasnije do aprila 2012. godine.
Skree se panja na mogunost da pojedini elementi ovog dokumenta mogu podlijegati pravima
po osnovu patenata. CEN [i/ili CENELEC] nijesu odgovorni za identifikaciju takvih prava po
osnovu patenata.
Ovaj evropski standard je jedan iz serije EN 15221 Facility Management (Upravljanje
kapacitetima), koja se sastoji od sljedeih dijelova:
5

Dio 1: Izrazi i definicije

Dio 2: Uputstvo za ugovaranje usluga upravljanja kapacitetima

Dio 3: Uputstvo za kvalitet u upravljanju kapacitetima

Dio 4: Taksonomija, klasifikacija i strukture u upravljanju kapacitet

Dio 5: Uputstvo za procese upravljanja kapacitetima

Dio 6: Mjerenje povrine i prostora u upravljanju kapacitetima

Dio 7:Utvrivanje referentnih vrijednosti za potrebe poreenja poslovnih rezultata

Shodno Internim propisima CEN/CENELEC-a, organizacije nadlene za nacionalne standarde

zemalja navedenih dalje u tekstu dune su da primjenjuju ovaj evropski standard: Austrija,
Belgija, Bugarska, Hrvatska, Kipar, Republika eka, Danska, Estonija, Finska, Francuska,
Njemaka, Grka, Maarska, Island, Irska, Italija, Letonija, Litvanija, Luksemburg, Malta,
Holandija, Norveka, Poljska, Portugalija, Rumunija, Slovaka, Slovenija, panija, vedska,
vajcarska i Velika Britanija.

Jedinstveni uvod u evropske standarde EN 15221-3,

EN 15221-4, EN 15221-5 i EN 15221-6
Godine 2002. pokrenuta je inicijativa za uspostavljanje evropskog standarda za
potrebe utvrivanja referentnih vrijednosti namijenjenih poreenju u upravljanju
kapacitetima. Ubrzo je prepoznato da se, kako bi se taj cilj ostvario, moraju detaljno
utvrditi i objaviti preliminarni standardi. Prvi rezultat tog procesa bili su standardi
EN 15221-1:2006 i EN 15221-2:2006. Na osnovu razgovora o utvrivanju ta dva
standarda, odlueno je da se utvrde etiri nova evropska standarda za kvalitet,
taksonomiju, procese i mjerenje.
Nakon realizacije tih est standarda, bilo je mogue pristupiti utvrivanju evropskog
standarda za utvrivanje referentnih vrijednosti namijenjenih poreenju prEN
15221-7.
Utvreni su, usvojeni i usaglaeni standardi, EN 15221-3, EN 15221-4, EN 15221-5 i
EN 15221-6 kao set principa na kojima se temelji pristup upravljanju kapacitetima u
odnosu na EN 15221-1, kako bi se obezbijedila dosljednost. Oni su ugraeni u
osnovne principe sistema upravljanja zasnovanog na procesima, na kojima se ovi
standardi temelje.
Slijedi prikaz modela upravaljanja kapacitetima EN 15221-1.

Model EN 15221-1:2006

U osnovi ovih standarda su i iroko prihvaeni principi upravljanja, naroito lanac

vrijednosti (Porter, M E, (1885), Konkurentska prednost - ostvarivanje i ouvanje
vrhunskih poslovnih rezultata (Competitive Advantage: creating and sustaining
superior performance), Free Press, New York) i kontrola kvaliteta (Planiraj, uradi,
7

provjeri, djeluj - PDCA (Plan, Do, Check, Act)). Deming, W E (1986), Kako izai iz
krize (Out of the Crisis), MIT, Cambridge.
Upuivanje na ISO 10014:2006, Upravljanje kvalitetom Uputstva za ostvarivanje
finansijske i ekonomske koristi (Quality Management Guidelines for realizing
financial and economic benefits).

Principi Demingovog ciklusa (PDCA) podupiru sve standarde ali se, u pogledu obima
i dubine, u svakom od njih razliito primjenjuju. Zapravo, postoje razliite vrste
PDCA ciklusa, zavisno od perioda primjene (npr. dugoroni, kratkoroni).
Ti standardi spadaju u porodicu standarda za sisteme upravljanja kvalitetom EN ISO
9000 i primjenjuju konkretna uputstva na pojmove i korienje pristupa sistemima
upravljanja zasnovanim na procesima u domenu upravljanja kapacitetima.
Izraz usluge za kapacitete (objekte) koristi se kao generiki opis u standardima.
Izraz standardizovani proizvodi za kapacitete (objekte) odnosi se na
standardizovane usluge za kapacitete (objekte) definisane i opisane u EN 152214, Upravljanje kapacitetima Dio 4: Taksonomija, klasifikacija i strukture u
upravljanju kapacitetima.
Nadleni u zemljama mogu da odlue da izraz proizvod zamijene izrazom
usluga, kada smatraju da je to bitno radi dobrog prihvatanja i korienja
standarda u njihovoj zemlji.
Cilj svih standarda jeste da prue uputstva organizacijama koje se bave
upravljanjem kapacitetima u pogledu razvoja i unapreivanja njihovih procesa u
sklopu upravljanja kapaciteta kako bi se podrale primarne djelatnosti. To e
pomoi organizacionom razvoju, inovacijama i unapreivanju i stvorie temelj za
dalje struno usavravanje u upravljanju kapacitetima i njegovo napredovanje u
Evropi. Stoga, u standardima su, kao pomo organizacijama, dati generiki primjeri.
Ovim standardima se polau temelji za posao koji dodatno treba obaviti u razvoju
upravljanja kapacitetima, u pogledu npr. standarda za referentne vrijednosti prEN
15221-7.

Uvod u mjerenje
kapacitetima

povrine

prostora

upravljanju

Kako bi se podrao dosljedan evropski pristup upravljanju kapacitetima, ovaj

dokument prua konstruktivni okvir sa jasnim izrazima, definicijama i principima za
mjerenje povrina poda i prostora u objektima, to ni iz daleka nije jedistveni jezik
svih aktera u u cjelokupnoj graevinskoj djelatnosti.
Dokaz da postoji potreba za usklaenim evropskim pristupom mjerenju povrine i
prostora lei u injenici da mnoge evropske zemlje koriste razliita pravila i
definicije za procjenjivanje podnih povrina objekata. Kao posljedica toga, podatke o
prostornim mjerenjima iz razliitih zemalja teko je tumaiti a poreenja podataka
e najvjerovatnije biti netana. Upravo ta uporedivost podataka je osobito vana za
donosioce odluka najrazliitijih profila, kao to su planeri i arhitekte, ekonomisti i
investitori, vlasnici i zakupci, politiari i administratori, itd.
Nedavno istraivanje Evropskog odbora graevinskih ekonomista (European
Committee of Construction Economists (CEEC)) istaklo je injenicu da sve evropske
zemlje koriste sline elemente za mjerenje podnih povrina u objektima. Meutim,
nain na koji su te komponente grupisane i kodirane umnogome se razlikuje od
zemlje do zemlje. Usljed toga, poreenja izmeu neto unutranje povrine nekog
objekta u Velikoj Britaniji koju je izmjerila britanska Kraljevska ustanova ovlaenih
geodeta (RICS) sa neto zatvorenom povrinom nekog objekta u Njemakoj koji je
mjerio Njemaki institut za standardizaciju (DIN) ili neto podnom povrinom objekta
u Holandiji koju je izmjerio Institut za standardizaciju Holandije (NEN) navode na
veoma pogrene zakljuke budui da se povrine poda razliito mjere.
Ukratko, to to mjerenje konkretnih podnih povrina u jednoj te istoj zgradi koristei
razliite nacionalne standarde dovodi do varijacija i do 30% jasno ukazuje na
potrebu za usaglaenim evropskim pristupom mjerenju povrine i prostora.

10

1. Predmet
Ovaj evropski standard utvruje jedinstveni osnov za planiranje i projektovanje,
upravljanje povrinama i prostorom, finansijsku procjenu, kao i mehanizam za
odreivanje referentnih vrijednosti u oblasti upravljanja kapacitetima.
Ovaj standard obuhvata mjerenje povrine i prostora za postojee objekte koji su
predmet vlasnitva ili zakupa, kao i objekte u fazi planiranja ili izgradnje.
Ovaj standard predstavlja okvir za mjerenje podnih povrina unutar objekata i
povrina izvan objekata. Osim toga, sadri jasne izraze i definicije, kao i metode za
mjerenje horizontalnih povrina i zapremina u objektima i/ili dijelovima objekata,
bez obzira na njihovu funkciju.

2. Normativne reference
Referentni dokumenti koji slijede su nezamjenljivi za primjenu ovog dokumenta.
Tamo gdje reference imaju datum, primjenjuju se samo naznaena izdanja. Za
reference bez datuma, primjenjuje se posljednje izdanje dokumenta na koji se
upuuje (sa svim izmjenama i dopunama).
EN 15221-1:2006, Upravljanje kapacitetima Dio 1: Izrazi i definicije (Facility
Management Part 1: Terms and definitions).

3. Izrazi i definicije
Za potrebe ovog dokumenta, primjenjuju se izrazi i definicije dati u EN 152211:2006 i navedeni dalje u tekstu.
3.1
razdaljina
brojani izraz jednodimenzionalne figure, mjereno du najkrae linije koja povezuje
dvije take
3.2
povrina
brojani izraz dvodimenzinalne povrine, izraunat uglavnom kao proizvod dvije
mjere za razdaljinu
3.2
zapremina
numeriki izraz trodimenzionalnog koncepta, izraunat uglavnom kao proizvod sve
tri mjere za razdaljinu

11

3.4
prostor
povrina ili zapremina koje su stvarno ili teoretski ograniene
[vidi ISO 6707-1]
3.5
pod
uopteno, donja horizontalna konstrukcija prostorije koja ini granini element
objekta ili njegovog dijela
3.6
plafon
uopteno, gornja horizontalna povrina prostorije
3.7
krov
konstrukcija koja pokriva objekat a koja ini najvii nivo objekta ili njegovog dijela
3.8
zid
uopteno, vertikalna konstrukcija koja ini granine elemente objekta ili njegovog
dijela
NAPOMENA Razlikujemo konstruktivne i nekonstruktivne zidove, kao i spoljanje i
unutranje zidove
(vidi B.5):
A

Konstruktivni zidovi podupiru podove ili krovove i/ili obezbjeuju

cjelovitost
konstrukcije
B

Nekonstruktivni zidovi namijenjeni su iskljuivo za dijeljenje/odvajanje

prostora
1

Spoljanji zidovi dijele/odvajaju unutranjost prostorija od spoljanjosti

Unutranji zidovi iskljuivo dijele/odvajaju unutranjost prostorija

Mogue su kombinacije gore navedenog (npr. unutranji zidovi mogu biti

konstruktivni a spoljanji zidovi mogu biti nekonstruktivni).
3.9
prostorija
dio objekta, potpuno ili djelimino ogranien pregradnim elementima a iji pod i/ili
plafon ine dio konstrukcije objekta, dostupan ljudima
3.10
objekat
nepodijeljeno sklonite koje obuhvata prostor sasvim ili djelimino ogranien
12

konstrukcijama koje ga zatvaraju, sa konkretnim namjenama za ljude koji tu borave

Metode i jedinice mjerenja

4.1

Jedinice

Jedinice mjerenja razlikuju se zavisno od vrste izraunavanja:

-

razdaljine su mjere jedne dimenzije i treba ih izraavati u metrima (m);

povrine su mjere dvije dimenzije i treba ih izraavati u metrima kvadratnim

(m);

zapremine su mjere tri dimenzije i treba ih izraavati u metrima kubnim (m).

4.2 Razdaljina
Za razdaljine, neophodno je napraviti razliku izmeu duine, irine i visine. Duina
se mjeri kao linearno protezanje od jednog do drugog kraja (mjerenje horizontalne
razdaljine). irina se mjeri kao linearno protezanje od jedne do druge strane
(mjerenje horizontalne razdaljine). Visina se mjeri kao linearno pruanje od vrha do
dna (mjerenje vertikalne razdaljine).
NAPOMENA 1

irina je ista kao duina ili manja od duine.

Kod duina, irina i visina razlikuju se bruto i neto razdaljina:

-

bruto duina / irina se mjeri kao horizontalna razdaljina izmeu spoljanjih

graninih povrina spoljanjih zidova ili horizontalna razdaljina izmeu
centara unutranjih zidova;
neto duina / irina se mjeri kao horizontalna razdaljina izmeu unutranjih
graninih povrina zidova, pri emu se ne uzimaju u obzir manje bitne
konstruktivne komponente;
bruto visina se mjeri kao vertikalna razdaljina izmeu vrha finalno obraenog
poda ili terena sa kojim se granii i vrha finalno obraenog poda prostorije
koja se nalazi iznad ili vrha krovne konstrukcije;

NAPOMENA 2
Kod najnie etae u objektu, bruto visina mora se mjeriti do dna
poda (do maksimuma normalnog poda)
-

neto visina se mjeri kao vertikalna razdaljina izmeu vrha finalno obraenog
poda ili terena sa kojim se granii i dna plafona ili krova koji se nalazi iznad,
pri emu se manje bitne konstruktivne komponente ne uzimaju u obzir;
ista visina se mjeri kao vertikalna razdaljina izmeu vrha finalno obraenog
poda ili kote terena i donje strane sputenog plafona koji se nalazi iznad, pri
emu se manje bitne konstruktivne komponente ne uzimaju u obzir.

NAPOMENA 3

Najmanja visina prolaza moe biti manja od iste visine.

13

visina konstrukcije je razlika izmeu bruto visine i neto visine.

Primjeri su dati na Slikama 1 i 2.

Legenda
1
2
3
4
5

prostorija 1
prostorija 2
spoljanji zid
unutranji zid
pod

14

6
7
8
9
bg1
bg2
l
lN
h
hC
hp
hN
hF

Legenda
1
2
3
4
b
bg1
bg2

pod ili krov

sputeni plafon
plafon
podignuti pod
bruto irina prostorije 1
bruto irina prostorije 2
bruto duina
neto duina
bruto visina
visina konstrukcije
visina prolaza
neto visina
ista visina
a) Mjerenje razdaljina u vertikalnom planu

prostorija 1
prostorija 2
spoljanji zid
unutranji zid
bruto irina
bruto irina prostorije 1
bruto irina prostorije 2

15

bp
bN1
bN2
l
lG1
lG2
lN1
lN2

irina rolaza
neto irina 1
neto irina 2
bruto duina
bruto duina 1
bruto duina 2
neto duina 1
neto duina 2

b) Mjerenje razdaljina u horizontalnoj ravni gledano odozgo

Slika 1 Mjerenje razdaljina

Legenda
1
posljednja etaa
2
meusprat
3
najnia etaa
4
zatvorena povrina
5
pokrivena povrina
6
povrina objekta iznad terena
7
kolonada
h
bruto visina
Slika 2 Primjeri mjerenja bruto razdaljina u razliitim objektima
sa vie etaa

16

4.3 Povrina
I horizontalne i vertikalne povrine mjere se njihovim stvarnim dimenzijama.
Nagnute ravne povrine poput rampi mjere se njihovom vertikalnom projekcijom na
(zamiljenoj) horizontalnoj ravni, kao to je ilustrovano. Stepenini kraci sa
visinskom razlikom <1,50 m ilustrovani su na ravni tamo gdje poinju, stepenini
kraci sa visinskom razlikom 1,50 m ilustrovani su na ravni tamo gdje se zavravaju
(projektovano nagore ka sljedeoj ravni)

Legenda
b
irina
l
duina

Slika 3 Vertikalna projekcija

Bruto povrine se odreuju bruto razdaljinama, neto povrine se odreuju neto
razdaljinama.
Povrine koje su potrebne iskljuivo za odravanje i izlazi za vanredne situacije ne
uzimaju se u obzir kod ovog standarda.

4.

Zapremina

Zapremine se mjere njihovim stvarnim dimenzijama. Nangute ravne

povrine, bilo da su podovi ili zidovi, definiu nagnute granice zapremine.
Bruto zapremine odreuju se bruto razdaljinama, neto zapremine odreuju
se neto razdaljinama. Treba imati u vidu da se pojmovi nekorisne povrine
etae, kao to su praznine, ovdje ne primjenjuju. Prilikom mjerenja
17

zapremina, prostor u vie nivoa mjeri se kao jedna jedinstvena zapremina.

5 Okvir za mjerenje povrina i prostora objekata

5.1

Opte

Objekti, prostorije i podovi mjere se u nivou poda (na visinskom nivou gornje
povrine finalno obraenog poda). Svaki nivo poda mjeri se posebno. Povrine kod
kojih su neto visine razliite u okviru istog nivoa poda mogu se raunati posebno.
Povrina poda utvruje se kao povrina vertikalne projekcije na horizontalnu ravan.
Zidni otvori na unutranjim i spoljanjim zidovima takoe se mjere vertikalnom
projekcijom na horizontalnu ravan njihovih spoljnih granica u nivou poda i pripadaju
zapremini i povrini spoljanjih i unutranjih zidova.
Za vie informacija, vidi Dodatak B.
Kod svih kategorija povrina razlikuju se:
A

prostori koji su potpuno pokriveni i zatvoreni sa svih strana do iste visine;

B
prostori koji su potpuno pokriveni, ali nijesu zatvoreni sa svih strana du iste visine (npr.
uvueni balkoni;
C

prostori koji nijesu pokriveni ali pripadaju komponentama (npr. otvoreni balkoni).

Tabela 1 Hijerarhija podnih povrina u objektu

Povrina etae (LA)
Bruto povrina poda (GFA)
Unutranja povrina poda (IFA)
Neto povrina poda (NFA)
Neto povrina prostorija (NRA)
Povrina
Povrina za
tehnikih
komunikaciju
prostorija (TA)
(CA)
primjeri podvrsta, primjeri podvrsta,
vidi dodatak C
vidi dodatak C

Povrina
sanitarnih
prostorija (AA)
primjeri podvrsta,
vidi dodatak C

Povrina primarne
namjene (PA)
primjeri podvrsta,
vidi dodatak C

18

NAPOMENA Kada se definie povrina poda koja se moe izdati pod zakup, ozbiljno se
preporuuje da se koristi jedno od definisanih mjerenja iz gornje tabele.

Primjena okvira datog u Tabeli 1 ilustruje se u sljedeem primjeru.

Dio ovog objekta je dat na Slici 4. Na slikama koje zatim slijede, u svakom od sluajeva, sive
povrine pokazuju povrinu opisanu ispod slike.

19

Povrina primarne namjene sa ogranienim pristupom (RPA)

Povrina primarne namjene sa neogranienim pristupom

(UPA)

Povrina sanitarnih prostorija sa ogranienim pristupom

(RAA)

Povrina sanitarnih prostorija sa neogranienim pristupom

(UAA)

Povrina za komunikaciju sa ogranienim pristupom (RCA)

Povrina za komunikaciju sa neogranienim pristupom (UCA)

Povrina tehnikih prostorija sa ogranienim pristupom (RTA)

Povrina tehnikih prostorija sa neogranienim pristupom

(RTA)

Povrina pod pregradnim zidovima (PWA)

Povrina pod unutranjom konstrukcijom (ICA)

Povrina pod spoljanjom konstrukcijom (ECA)

Nekorisna povrina etae (NLA)

Slika 4 Plan osnove gornje etae objekta datog kao primjer

Povrina etae (LA)
20

Povrina etae je izmjerena povrina za jednu etau, ukljuujui sve

povrine sadrane unutra i izmjerene do spoljanjeg, stalnog, finalno
obraenog povrinskoj sloja. To obuhvata stanove na vrhu objekata
(penthaus) i meuspratove (mezanine), podrume i pokrivene pjeake staze i
prolaze.
Odvojeni objekti se mjere pojedinano.
Dalje u tekstu je iscrpna lista elemenata koje obuhvata ovaj izraz:
a) praznine, centralni holovi (atrijumi) i upljine;
b) debljina obodnih zidova;
c) spoljanje kolonade i stubovi;
d) konstruktivni zidovi i pregrade;
e) unutranje kolonade i stubovi;
f) nekonstruktivni zidovi;
g) fleksibilne i pokretne pregrade;
h) prostorije za mainske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice,
kao i ureaji za grijanje i hladjenje);
i) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i
prostorije za instalacije za mrene komunikacije (prenos podataka
putem naponskog kabla);
j) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje kapaciteta);
k) stepenina okna, liftovska okna i pokretne stepenice
l) hodnici i druge povrine za komunikaciju
m) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne povrine (npr. toalete,
tueve i svlaionice, kao i prostorije za zaposlene na odravanju
istoe)
n) centralni pomoni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori,
kao i prostori za drutvene i rekreativne aktivnosti)
o) lokalni pomoni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za
kartoteku i uvanje materijala, kao i povrine za tampanje i
fotokopiranje)
p) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni
prostori, prostori za odravanje nastavnih aktivnosti ili operacione sale)
Primjer povrine etae je prikazan na Slici 5.

21

22

Slika 5 Mjerenje povrine etae

Povrina etae se zatim ralanjuje na nekorisnu povrinu etae i bruto povrinu
poda.
23

5.3

Nekorisna povrina etae (NLA)

Nekorisna povrina etae je izmjerena povrina, koja obuhvata praznine,

atrijume i upljine.
Primjer nekorisne povrine etae prikazan je na Slici 6.

Legenda
1

atrijum iznad prostorije sa stepenicama na prizemlju

atrijum iznad ulazne povrine

atrijum iznad unutranjeg dvorita

praznina iznad povrine tehnikih prostorija na prizemlju

24

Slika 6 Mjerenje nekorisne povrine etae

5.4

Bruto povrina poda (GFA)

Bruto povrina poda je izraunata povrina etae (LA) od koje se oduzme nekorisna
povrina etae (NLA).
LA-NLA=GFA
Da bi se omoguilo razlikovanje ovog izraza, povrine koje on obuhvata date su na
sljedeoj listi:
a) debljina obodnih zidova;
b) spoljanje kolonade i stubovi;
c) konstruktivni zidovi i pregrade;
d) unutranje kolonade i stubovi;
e) nekonstruktivni zidovi;
f) fleksibilne i pokretne pregrade;
g) prostorije za mainske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i
ureaji za grijanje i hladjenje);
h) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za
instalacije za mrene komunikacije (prenos podataka putem naponskog
kabla);
i) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje kapaciteta);
j) stepenina okna, liftovska okna i pokretne stepenice
k) hodnici i druge povrine za komunikaciju
l) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne povrine (npr. toalete, tueve i
svlaionice, kao i prostorije za zaposlene na odravanju istoe)
m) centralni pomoni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i
prostori za drutvene aktivnosti i rekreaciju)
n) lokalni pomoni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za arhiviranje i
uvanje, kao i povrine za tampanje i fotokopiranje)
25

o) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori,

prostori za odravanje nastavnih aktivnosti ili operacione sale)
Primjer bruto povrine poda je prikazan na Slici 7.

26

Legenda
1

atrijum iznad prostorije sa stepenicama na prizemlju

atrijum iznad ulazne povrine

atrijum iznad unutranjeg dvorita

Slika 7 Mjerenje bruto povrine poda

Bruto povrina poda se zatim ralanjuje na povrinu pod spoljanjom konstrukcijom
27

i unutranju povrinu poda.

5.5

Povrina pod spoljanjom konstrukcijom (ECA)

Povrina pod spoljanjom konstrukcijom je izmjerena povrina koja obuhvata

spoljanje zidove finalno obraenog ukupnog horizontalnog gabarita objekta. Ovo
takoe podrazumijeva dodatno urvrivanje spoljanjih zidova, npr. potporne
stubove i seizmiku potporu.
Primjer povrine pod spoljanjom konstrukcijom prikazan je na Slici 8.

Slika 8 Mjerenje povrine pod spoljanjom konstrukcijom

28

5.6

Unutranja povrina poda (IFA)

Unutranja povrina poda je izraunata povrina bruto povrine poda (GFA) od koje
se oduzme povrina pod spoljanjom konstrukcijom (ECA).
GFA-ECA=IFA
Za potrebe razlikovanja ovog izraza, povrine koje on obuhvata date su na listi koja
slijedi:
a) konstruktivni zidovi i pregrade;
b) unutranje kolonade i stubovi;
c) nekonstruktivni zidovi;
d) fleksibilne i pokretne pregrade;
e) prostorije za mainske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i
ureaji za grijanje i hladjenje);
f) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za
instalacije za mrene komunikacije (prenos podataka putem naponskog
kabla);
g) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje kapaciteta);
h) stepenina okna, liftovska okna i pokretne stepenice
i) hodnici i druge povrine za komunikaciju
j) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne povrine (npr. toalete, tueve i
svlaionice, kao i prostorije za zaposlene na odravanju istoe)
k) centralni pomoni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i
prostori za drutvene aktivnosti i rekreaciju)
l) lokalni pomoni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za arhiviranje i
uvanje materijala, kao i povrine za tampanje i fotokopiranje)
m) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori,
prostori za odravanje nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer unutranje povrine poda prikazan je na Slici 9.

29

30

Slika 9 Mjerenje unutranje povrine poda

Unutranja povrina poda se zatim ralanjuje na povrinu pod unutranjom
konstrukcijom i neto povrinu poda.
31

5.7

Povrina pod unutranjom konstrukcijom (ICA)

Povrina pod unutranjom konstrukcijom je izmjerena povrina koja obuhvata

unutranju konstrukciju objekta (npr. kolonade i potporni zidovi).
Primjer povrine pod unutranjom konstrukcijom prikazan je na Slici 10.

Slika 10 Mjerenje povrine pod unutranjom konstrukcijom

32

5.8

Neto povrina poda (NFA)

Neto povrina poda je izraunata povrina unutranje povrine poda (IFA) od koje se
oduzme povrina pod unutranjom konstrukcijom (ICA).
IFA-ICA=NFA.
Za potrebe razlikovanja ovog izraza, povrine koje on obuhvata date su na listi koja
slijedi:
a) nekonstruktivni zidovi;
b) fleksibilne i pokretne pregrade;
c) prostorije za mainske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i
ureaji za grijanje i hladjenje);
d) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za
instalacije za mrene komunikacije (prenos podataka putem naponskog
kabla);
e) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje kapaciteta);
f) stepenina okna, liftovska okna i pokretne stepenice
g) hodnici i druge povrine za komunikaciju
h) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne povrine (npr. toalete, tueve i
svlaionice, kao i prostorije za zaposlene na odravanju istoe)
i) centralni pomoni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i
prostori za drutvene rekreacione aktivnosti)
j) lokalni pomoni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za kartoteku i
uvanje materijala, kao i povrine za tampanje i fotokopiranje)
k) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori,
prostori za odravanje nastavnih aktivnosti ili operacione sale)
Primjer neto povrine poda dat je na Slici 11.

33

Slika 11 Mjerenje neto povrine poda

Neto povrina poda se zatim ralanjuje na povrinu pod pregradnim
zidovima i neto povrinu prostorija.
34

5.9

Povrina pod pregradnim zidovima (PWA)

Povrina pod pregradnim zidovima je izmjerena povrina

nekonstruktivne zidove, kao i fleksibilne i pokretne pregrade.

koja

obuhvata

Ukoliko postoji bilo kakva sumnja u kvalitet nekog zida, treba ga uvrstiti u povrinu
pod unutranjom konstrukcijom.
Primjer povrine pod pregradnim zidovima prikazan je na Slici 12.

Slika 12 Mjerenje povrine pod pregradnim zidovima

35

5.10

Neto povrina prostorija (NRA)

Neto povrina prostorija je zbir povrina svih podova izmjerena na

unutranjoj povrini svake prostorije. Predstavlja izraunatu povrinu neto
povrine poda (NFA) od koje se oduzme povrina pod pregradnim zidovima
(PWA).
NFA-PWA=NRA
Za potrebe razlikovanja ovog izraza, povrine koje on obuhvata date su na
listi koja slijedi:
a) prostorije za mainske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice,
kao i ureaji za grijanje i hladjenje);
b) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i
prostorije za instalacije za mrene komunikacije (prenos podataka
putem naponskog kabla);
c) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje kapaciteta);
d) stepenina okna, liftovska okna i pokretne stepenice
e) hodnici i druge povrine za komunikaciju
f) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne povrine (npr. toalete,
tueve i svlaionice, kao i prostorije za zaposlene na odravanju
istoe)
g) centralni pomoni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori,
kao i prostori za drutvene i rekreativne aktivnosti)
h) lokalni pomoni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za
kartoteku i uvanje materijala, kao i povrine za tampanje i
fotokopiranje)
i) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni
prostori, prostori za odravanje nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer neto povrine prostorije dat je na Slici 13.

36

37

Slika 13 Mjerenje neto povrine prostorija

38

Neto povrina prostorija se zatim ralanjuje na sljedee kategorije:

-

Povrina tehnikih prostorija (TA)

Povrina za komunikaciju (CA);

Povrina sanitarnih prostorija (AA);

Povrina primarne namjene (PA);

NRA=TA+CA+AA+PA.
Svaka od ovih kategorija moe se dodatno dijeliti na povrine sa neogranienim i
ogranienim pristupom. Takva ogranienja mogu da proizilaze iz propisa
organizacije i/ili drave, a koji se tiu funkcionalnih, tehnikih i ekonomskih
ogranienja.
Obavezna minimalna visina od 1,5 m, 1,6 m ili 1,9 m su primjeri pravila koje se
esto moe koristiti. Treba naglasiti da su povrine sa ogranienim pristupom
izmjerene povrine oduzete od neto povrine prostorija (NRA). Da bi se odrala
uporedivost u svim organizacijama koje imaju razliita pravila o povrinama sa
ogranienim pristupom, uvijek mora biti dostupna puna NRA.
ZA stavke pod takama 5.11 do 5.14, u sluaju da postoji bilo kakva sumnja vezano
za kategorizaciju prostora, treba izabrati primarnu namjenu prostorije.
5.11

Povrina tehnikih prostorija (TA)

Povrina tehnikih prostorija je dio neto povrine prostorija koju zauzimaju prostorije
za sve mainske instalacije (ukljuujui liftovske prostorije i prostorije za
postrojenja, ventilaciju, sisteme za hlaenje i grijanje vazduha, vertikalne kanale za
voenje instalacija i cijevi) i elektroinstalacije (ukljuujui elektrine provodnike,
pokretne i ugradne elemente za potrebe rasvjete i strujnog napajanja).
Za listu tipinih primjera, vidi Dodatak C.
Primjer tehnike povrine dat je na Slici 14.
Kao to je navedeno u 5.10, povrina tehnikih prostorija moe se dodatno podijeliti
na povrine sa neogranienim i ogranienim pristupom. Takva ogranienja mogu da
proizilaze iz propisa organizacije i/ili drave, a koji se tiu funkcionalnih, tehnikih i
ekonomskih ogranienja.

39

40

Slika 14 Mjerenje povrine tehnikih prostorija

41

5.12 Povrina za komunikaciju (CA)

Povrina za komunikaciju je dio neto povrine prostorija koju zauzima vertikalna i
horizontalna komunikacija.
Za listu tipinih primjera, vidi Dodatak C.
Primjer povrine za komunikaciju dat je na Slici 15.
Kao to je navedeno u 5.10, povrina za komunikaciju moe se dodatno podijeliti na
povrine sa neogranienim i ogranienim pristupom. Takva ogranienja mogu da
proizilaze iz propisa organizacije i/ili drave, a koji se tiu funkcionalnih, tehnikih i
ekonomskih ogranienja.

42

Slika 15 Mjerenje povrine za komunikaciju

5.13

Povrina sanitarnih prostorija (AA)

Povrina sanitarnih prostorija je dio neto povrine prostorija koji zauzimaju sanitarne
prostorije.
Za listu tipinih primjera, vidi Dodatak C.
Primjer povrine sanitarnih prostorija dat je na Slici 16.
Kao to je navedeno u 5.10, povrina sanitarnih prostorija moe se dodatno
podijeliti na povrine sa neogranienim i ogranienim pristupom. Takva ogranienja
mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili drave, a koji se tiu funkcionalnih,
tehnikih i ekonomskih ogranienja.

43

Slika 16 Mjerenje povrine sanitarnih prostorija

5.14

Povrina primarne namjene (PA)

Povrina primarne namjene je dio neto povrine prostorija koji se koristi kao podrka
osnovnim potrebama posla i procesa rada (ukljuujui centralne pomone
prostorije, lokalne pomone prostorije i radne stanice).
Za listu tipinih primjera, vidi Dodatak C.
Primjer povrine primarne namjene dat je na Slici 17.
Kao to je navedeno u 5.10, povrina primarne namjene moe se dodatno podijeliti
na povrine sa neogranienim i ogranienim pristupom. Takva ogranienja mogu da
44

proizilaze iz propisa organizacije i/ili drave, a koji se tiu funkcionalnih, tehnikih i

ekonomskih ogranienja.

Slika 17 Mjerenje povrine primarne namjene

6
6.1

Mjerenje povrine i prostora izvan objekata

Dodatna terminologija

Sve dolje definisane povrine mjere se direktno u horizontalnoj ravni ili vertikalnom
projekcijom na horizontalnu ravan.

45

6.1.1
povrina parcele
povrina zemljita opisana svojim granicama, na koje mogu upuivati nadleni
organi (npr. organi zemljinih registara, katastra ili lokalne uprave).
NAPOMENA Slika 18 daje primjer mjerenja povrine parcele.

Slika 18 Primjer povrine parcele

6.1.2
izgraena povrina
dio povrine parcele koji je pokriven objektima i iznad i ispod terena.
NAPOMENA Izgraena povrina je jednaka skupu svih ukupnih horizontalnih
gabarita objekata
(building envelope) u okviru povrine parcele.
6.1.3
46

neizgraena povrina
dio povrine parcele koji nije klasifikovan kao izgraena povrina
6.1.4
osnova prizemlja objekta
povrina onih dijelova objekta koji se nalaze na koti terena, kada se projektuje na
horizontalnu ravan
6.1.5
povrina objekta iznad zemlje
povrina onih dijelova objekta koji se nalaze iznad kote terena, kada se projektuje
na horizontalnu ravan
6.1.6
povrina objekta ispod zemlje
povrina onih dijelova objekta koji se nalaze ispod kote terena, kada se projektuje
na horizontalnu ravan
6.1.7
ukupni horizontalni gabarit objekta
povrina objekta u njegovoj najveoj horizontalnoj dimenziji, i iznad i ispod zemlje,
kada se projektuje na horizontalnu ravan.
NAPOMENA
ukupni horizontalni gabarit objekta je jednak skupu osnove prizemlja
objekta i povrina objekta iznad i ispod zemlje.
6.1.8
spoljanja povrina
dio povrine parcele koji nije pokriven objektima u skladu sa njihovim osnovama
prizemlja (6.1.4)
NAPOMENA

Slika 19 daje primjer mjerenja spoljanje povrine.

47

Legenda
1
2
3
4
5
6
7
A
C

povrina parcele
spoljanja povrina
osnova prizemlja objekta
neizgraena povrina
ukupni horizontalni gabarit objekta=izgraena povrina
povrina objekta ispod zemlje
povrina objekta iznad zemlje
prostori koji su sasvim pokriveni i zatvoreni sa svih strana do iste visine
prostori koji nijesu zatvoreni ali pripadaju komponentama

Slika 19 Mjerenje povrina izvan objekata

6.2

Klasifikacija

Spoljanje povrine se klasifikuju npr. kao:

a) prirodni pejza:
-

zelenilo, ukljuujui pojedinane biljke;

zasaene povrine;

prirodna vodena prostranstva;

ostali prirodni pejzai (pijesak, kamen);

b) poploane povrine:
-

ivinjaci koji su neophodni ili izgraeni;

48

staze za pjeake ili bicikliste;

saobraajnice za laka i teka vozila;

parking povrine, ukljuujui interne saobraajnice;

sportski tereni i igralita, ukljuujui zelenilo za sportske prostore i bazene;

eljeznike konstrukcije;

c) konstrukcione jedinice:
-

ograde, zidovi;

zatitni sistemi (protiv buke i svjetlosti);

rampe, stepenita, stepenici;

tribine;

mostovi, pjeake staze na mostovima;

nadstrenjice, sklonita od uticaja vremenskih prilika, pergole;

vodeni baseni, fontane;

d) tehnike jedinice:
-

vodovod;

kanalizacija;

dovod i skladitenje plina;

grijanje i hlaenje;

izmjenjivai toplote - zemlja;

ostale tehnike jedinice;

49

50

Dodatak A
(normativne prirode)

Matrica povrine
Okvir za mjerenje povrine i prostora iz take 5 predstavljen je u Tabeli A.1 u vidu matrice.
Tabela A.1 Matrica za mjerenje povrine i prostora

LA

Nekoris
na
povrin
a
etae
NLA

Praznine, atrijumi i
upljine
Debljina obodnih zidova

Spoljanje kolonade i
stubovi
Konstruktivni zidovi i
pregrade
Unutranje kolonade i
stubovi
Nekonstruktivni zidovi

Fleksibilne i pokretne
pregrade
Prostorije za mainske
instalacije (npr. liftovske
prostorije, kotlarnice, kao i
ureaji za grijanje i
hlaenje)

Mjerenje prostora

Komponente prostora

prostorije za
elektroinstalacije (npr.
provodnici i generatori, kao
i prostorije za instalacije za
mrene komunikacije

Povri
na
etae

Bruto
povri
na
poda

Povrina pod
spoljanjom
konstrukcijo
m

GFA

ECA

Unutra
nja
povrin
a
poda
IFA

Povrina pod
unutranjom
konstrukcijo
m

Neto
povri
na
poda

ICA

NFA

Povrina
pod
pregradn
im
zidovima
PWA

Neto
povrin
a
prostor
ija
NRA

Povrina
tehniki
h
prostorij
a
TA

Povrina za
komunikaci
ju
CA

Povrine
sanitarn
ih
prostorij
a
AA

51

Povrine
primarn
e
namjen
e
PA

(prenos podataka putem

naponskog kabla)

Tabela A.1 (nastavak)

Mjerenje prostora

Komponente prostora
prostorije za druge
instalacije (npr. instalacije
za upravljanje otpadom i
magacini za odravanje
kapaciteta)
stepenina okna, liftovska
okna i pokretne stepenice
hodnici i druge povrine za
komunikaciju
sanitarne prostorije
obuhvataju sve sanitarne
povrine (npr. toalete,
tueve i svlaionice, kao i
prostorije za zaposlene na
odravanju istoe)
centralni pomoni prostori
(npr. ulazni holovi i
ugostiteljski prostori, kao i
prostori za drutvene i
rekreativne aktivnosti)
lokalni pomoni prostori
(npr. prostori za sastanke,
prostor za arhiviranje i
uvanje, kao i povrine za
tampanje i fotokopiranje)

Povri
na
etae
LA

Nekoris
na
povrin
a
etae
NLA

Bruto
povri
na
poda

Povrina pod
spoljanjom
konstrukcijo
m

GFA

ECA

Unutra
nja
povrin
a
poda
IFA

Povrina pod
unutranjom
konstrukcijo
m

Neto
povri
na
poda

ICA

NFA

Povrina
pod
pregradn
im
zidovima
PWA

Neto
povrin
a
prostor
ija
NRA

Povrina
tehniki
h
prostorij
a
TA

Povrina za
komunikaci
ju
CA

Povrine
sanitarn
ih
prostorij
a
AA

Povrine
primarn
e
namjen
e
PA

52

poslovni prostori (npr.

odvojene kancelarije,
laboratorije, fabriki pogoni,
prostori za odravanje
nastavnih aktivnosti ili
operacione sale)

53

Dodatak B
(normativne prirode)

Dodatne ilustracije
B.1 Dodatne ilustracije za atrijume
Atrijum je otvoreni prostor, visine nekoliko etaa i pokriven krovom.
Samo najnii nivo atrijuma se rauna kao dio bruto povrine poda (metri kvadratni
poda koji se nalazi ispod krova atrijuma samo se jednom raunaju, kao bruto povrina
poda).
Primjer povrine etae (LA) i bruto povrine poda (GFA) koje ukljuuju atrijum prikazan
je na slici B.1

Legenda
1
2

bruto povrina poda (GFA)

povrina etae (LA)

Slika B.1 Primjer povrine etae i bruto povrine poda koje ukljuuju
54

atrijum

B.2 Dodatne ilustracije za pokrivene povrine i nepokrivene

povrine
Na spoljanjoj strani objekta, podovi mogu biti dio zgrade, sa drugim podom, krovom
ili nadstrenjicom iznad njega. Takve povrine nazivaju se pokrivene povrine.
Pokrivena povrina je povrina terena pokrivena objektima u stanju nakon finalne
obrade. Pokrivena povrina utvruje se vertikalnom projekcijom spoljanjih dimenzija
zgrade na teren. Povrina je pokrivena povrina kada je pokrivena dijelom objekta na
sljedeem nivou iznad nje.
Nepokrivene povrine su povrine iznad kojih ne postoji pod ili krov.
Nepokriveni balkoni, na primjer, dio su konstrukcije objekta. Ti balkoni stoga ine dio
nepokrivene neto povrine poda. Primjeri su dati na Slici B.2.

Legenda
1
3
4
5
6

bruto povrina poda

neto povrina poda, B
neto povrina poda, C
neizgraena povrina
neto povrina poda, A

NAPOMENA

Indeksi se odnose na napomenu u taki 5.1

Slika B.2 Primjer balkona

55

B.3 Povrina parkinga za vozila

Bilo da su povrine parkinga u sklopu glavnog objekta, bilo da su mu pridruene ili od
njega odvojene, preporuuje se posebno mjerenje tih povrina, budui da e one u
znatnoj mjeri uticati na pravinost poreenja.
U sluaju kada je parking dio objekta, kategorie se kao povrina primarne namjene;
gdje nije dio objekta, kategorie se kao povrina parcele.

B.4 Dodatne ilustracije za stepenita i stepenina okna

Stepenita i stepenina okna omoguavaju da se doe od jednog do drugog poda.
Kada se visina izmeu podova razlikuje za manje od 1,50 m, kae se da ti razliiti
podovi pripadaju istoj etai. U sluaju da se podovi razlikuju po visini za najmanje 1,50
m, onda pripadaju razliitim etaama. Mjere treba uzimati kako je prikazano na
Slikama B.3 i B.4.
Dimenzije u m

56

Slika B.3 - Primjeri pripadanja poda etaama

Slika B.4 Stepenite

Gornja slika prikazuje da stepenite vodi do nivoa koji se nalazi iznad i da stepenino
okno u podu treba raunati kao pod.
Tamo gdje se stepenite pojavljuje kod veih prazinina, dio projektovanog
stepeninog okna treba raunati kao povrinu poda. Preostali dio praznine je dio
nekorisne povrine etae.

B.5 Zidovi
Zidovi unutranje konstrukcije su potporni zidovi i zidovi za ojaanje unutranje
konstrukcije izmeu povrine konstrukcije jednog poda i donje povrine konstrukcije
57

drugog, gornjeg poda.

Pregradni zidovi su (nenosivi/nekonstruktivni) unutranji zidovi koji odvajaju prostorije,
od podne obloge do gotove donje povrine gornjeg plafona ili poda.
Primjeri su dati na Slici B.5.

Legenda
1

neto povrina prostorije

neto povrina poda

konstruktivni unutranji zid

nekonstruktivni unutranji zid

Slika B.5 Zidovi

58

Dodatak C
(informativne prirode)

Primjeri potkategorija povrina tehnikih prostorija,

povrina za komunikaciju, povrina sanitarnih prostorija
i povrina primarne namjene
Primjeri povrina tehnikih prostorija prikazani su dolje u Tabeli C.1.
Tabela C.1 Primjeri podvrsta povrine tehnikih prostorija
Povrine tehnikih prostorija
Mainske

Elektro

Ostalo

Liftovske
prostorije
i
prostorije
za
postrojenja
Vodovod i otpad
Gasovi i tenosti
Ureaji za grijanje i hlaenje
Ventilacione jedinice
...............
Elektrini provodnici i generatori
Pokretni i ugradni elementi za potrebe
rasvjete i strujnog napajanja
Sistemi fotovoltainih, gorivnih elija i
vjetrogeneratora
Prostorije sa sklopkama za visoki i niski
napon
Prostorije za mrenu komunikaciju
.....
ahte za snabdijevanje u koje moe da
ue ovjek i kanali za voenje instalacija,
kao i servisni tuneli
Instalacije za upravljanje otpadom, kao to
su kolektori za smee i maine za
sabijanje otpada
Magacini / radionice za odravanje
kapaciteta (objekata)
................
59

Primjeri povrina za komunikaciju prikazani su dolje u Tabeli C.2.

Tabela C.2 Primjeri podvrsta povrine za komunikaciju
Povrina za komunikaciju
Horizontalna

Vertikalna

Glavni hodnici i sporedni hodnici

Ulazni holovi i hol ispred lifta
Poarni hodnici i pravci za evakuaciju
...............
Stepenina okna
Liftovska okna i pokretne stepenice
Rampe i liftovske platforme
................

Primjeri povrina sanitarnih prostorija prikazani su dolje u Tabeli C.3.

Tabela C.3 Primjeri podvrsta povrine sanitarnih prostorija
Povrina sanitarnih prostorija
Tuevi
Svlaionice
Toaleti
Prostorije za zaposlene na odravanju
istoe
...............

Primjeri povrina primarne namjene prikazani su dolje u Tabeli C.4.

60

Tabela C.4 Primjeri podvrsta povrine primarne namjene

Povrina primarne namjene

Kancelarije

Proizvodnja

Maloprodaj
a

Obrazovanj
e

Bolnice

Stanovanje

Recepcije i ekaonice
Restorani i kafeterije
Centralni prostori za sastanke (npr. auditorijumi)
Prostori za drutvene i rekreativne aktivnosti
(npr. fiskulturne sale)
Reprografija
Arhivske povrine
Prostorije za komunikacionu opremu (npr. telefoni
i razvodna aparatura)
Prostorije za obezbjeenje objekta (npr. prostorije
za video nadzor)
Lokalne prostorije za sastanke
Povrine za kartoteku i uvanje materijala
Povrine za tampanje, fotokopiranje i potu
Ostave i povrine za pauzu tokom radnog
vremena
Kancelarije otvorenog plana, prostori za timski
rad i kancelarije sa pregradnim odjeljenjima
Odvojene kancelarije, zajednike kancelarije i
prostorije za timski rad
Radne kabine (koje nude privatnost za itanje,
prouavanje materijala, pisanje i sl. za potrebe
posla (study booths)), radni saloni (work
lounges) i kancelarijski prostori/sadraji za
jednokratno ili privremeno iznajmljivanje (touch
downs)
............
Proizvodne hale
Laboratorije
Rafinerije
............
Prodajni prostori
Izlobeni prostori
Skladita
............
Povrine za nastavnu djelatnost
Biblioteke i itaonice
Izlobene povrine
.............
Povrine za pruanje medicinskih usluga
Hirurke sale
Prostorije za dijagnostiku
.............
Povrine za stanovanje
Hotelske povrine
Studentski dom
Zatvorska elija
Dom penzionera
..............

Bibliografija
61

62

63

64

65