BAB 4 : PENAAKULAN MATEMATIK

A. PERNYATAAN
Tentukan sama ada ayat-ayat berikut adalah pernyataan atau bukan pernyataan.
Kemudian, tentukan sama ada pernyataan-pernyataan berikut (termasuk simbol
matematik) adalah benar atau palsu.
AYAT MATEMATIK
1. Sebuah pentagon
mempunyai lima sisi

PERNYATAAN/ BUKAN
PERNYATAAN
Pernyataan

KEBENARAN
Benar

2. 25= 25
3. 3x + 4y
4. Adakah nombor 1
nombor perdana?
5. Sifar lebih besar
daripada negative
dua.
6. 2,3 {1,3,5,7,9}
7. 5m 2 = 3m
8. Hitung nilai x + y
9. Setiap sudut
pedalaman
heksagon ialah 125
10.3 x 106 5 x 103 =
6 x 102
11.Jangan masuk
kawasan ini!
12.Kuasa dua bagi
nombor negatif ialah
positif
13.(v w )2 v2 4vw
+ 4w2

NMH/PMA16

B. PENGKUANTITI SEMUA ATAU SEBILANGAN

1. Tentukan sama ada setiap pernyataan berikut adalah benar atau palsu.
Pernyataan
Semua nombor genap boleh dibahagi
dengan dua

Kebenaran

Semua nombor perdana adalah nombor

ganjil
Sebilangan trapezium mempunyai
sepasang sisi selari
Sebilangan gandaan 6 adalah nombor
genap

2. Gunakan pengkuantiti semua atau sebilangan untuk menjadikan pernyataan

berikut:
Pernyataan benar

Pernyataan palsu

..unsur dalam
{1,3,5,7,9} adalah nombor ganjil.

..unsur dalam
{1,3,5,7,9} adalah nombor ganjil.

.pentagon mempunyai
5 sisi.

.pentagon mempunyai
5 sisi.

.faktor 5 adalah faktor

10.

.faktor 5 adalah faktor

10.

.silinder mempunyai 2
permukaan bulatan.

.silinder mempunyai 2
permukaan bulatan.

OPERASI PERNYATAAN:
C. PENAFIAN SUATU PERNYATAAN
Bentuk satu penafian bagi setiap pernyataan dengan menggunakan perkataan
bukan, tidak atau symbol matematik. Kemudian nyatakan penafian itu benar
atau palsu.
Pernyataan
Semua sudut tegak
adalah 90

Kebenaran

Penafian

Kebenaran

NMH/PMA16

15 ialah nombor
perdana
22 + 32 adalah
sama dengan 42
2 + 13 =15
3 {2,4}
{2,5} {2,5,7}

D. GABUNGAN PERNYATAAN MENGGUNAKAN DAN atau ATAU

p
benar
benar
palsu
palsu

q
benar
palsu
benar
palsu

p dan q
benar
palsu
palsu
palsu

p atau q
Benar
benar
benar
palsu

Nyatakan sama ada pernyataan berikut benar atau palsu.

Penyataan
1. 2 + 13 = 15 dan 144 8 < 5

Benar

2. 9 ialah nombor perdana dan 9

ialah nombor genap
3. m2 = m + m dan

6
8

= 0.75

4. 7 (-2) = 9 atau 2 lebih kecil

daripada -2
5. -5 > -6 atau 11 ialah nombor ganjil
6. 15 ialah nombor perdana atau 103
= 1000

E. IMPLIKASI
i.

Antejadian dan akibat bagi suatu implikasi

Antejadian

Akibat

1.

Implikasi
Jika sebuah poligon ialah octagon,
maka ia mempunyai 8 sisi.

2.

Jika A B, maka A B = A
3

NMH/PMA16

3.

Jika segi tiga mempunyai dua sisi

sama, maka ia ialah segi tiga sama
kaki.

Antejadian
4. y = 4

Akibat
y+3=7

Implikasi

5. Sebuah poligon
ialah oktagon
6. P R = R

PR

7. x < 0
ii.

x ialah nombor
negatif
Gabungan dua implikasi menggunakan jika dan hanya jika

1. Tuliskan dua implikasi berdasarkan pernyataan berikut.

i.

ab < 0 jika dan hanya a < 0 atau b < 0

Implikasi 1:
Implikasi 2:

ii.

xy = 0 jika dan hanya jika x = 0 atau y =0.

Implikasi 1:
Implikasi 2:
2. Bina pernyataan dalam bentuk jika dan hanya jika bagi pasangan implikasi
berikut.

i.

Implikasi 1: Jika ab < 0, maka a < 0 atau b<0

Implikasi 2: Jika a< 0 atau b < 0, maka ab < 0

ii.

Implikasi 1: jika y ialah nombor genap, maka y boleh dibahagi dengan 2

Implikasi 2: jika y boleh dibahagi dengan 2, maka y ialah nombor genap

iii.

Akas bagi implikasi

Nyatakan akas bagi implikasi berikut dan tentukan sama ada akas adalah
benar atau palsu

NMH/PMA16

Implikasi
Jika h = 2, maka h +3 = 5

Akas

Kebenaran

Jika k ialah nombor genap,

maka 2k ialah nombor
genap
Jika d= -2, maka d2 = 4

F. HUJAH
BENTUK 1
Premis 1: semua A adalah
B

BENTUK 2
Premis 1: Jika A, maka B

BENTUK 3
Premis 1: Jika A, maka B

Premis 2: A adalah benar

Premis 2: bukan B adalah

benar

Premis 2: C ialah A
Kesimpulan: C ialah B

Premis 1: Semua nombor

perdana hanya
mempunyai dua faktor.

Kesimpulan: B adalah
benar

Premis 1: Jika k >3 , maka

2 x k >6

Premis 2: 7 ialah nombor

perdana

Premis 2: k >3

Kesimpulan:

Kesimpulan:

Premis 1: Semua sisi

empat mempunyai 4 sisi

Premis 1: Jika s = 2,maka

2s3 = 1

Kesimpulan: bukan A
adalah benar
Premis 1: Jika m < 0, maka
3m < 2m

Premis 2: 3m > 2m
Kesimpulan:

Premis 2:

Premis 1: Jika n ialah

integer genap, maka n-1
ialah nombor ganjil.
Premis 2:

Premis 2:
Kesimpulan: Rombus
mempunyai 4 sisi

Kesimpulan: 2s3 = 1

Kesimpulan: n bukan satu

integer genap

Premis 1:

Premis 1:

Premis 1:

Premis 2: 356 ialah

nombor genap

Premis 2: 2 ialah faktor

bagi 4

Premis 2: A B A

Kesimpulan: 356 boleh

dibahagi dengan 2

Kesimpulan: 2 ialah faktor

bagi 16

Kesimpulan: A B

NMH/PMA16

G. DEDUKSI DAN INDUKSI

1. Tuliskan kesimpulan khusus secara deduksi bagi pernyataan berikut.
Pernyataan umum
1. Semua rombus mempunyai 4 sisi
sama panjang.

Pernyataan khusus secara deduksi

JKLM ialah sebuah rombus

2. Isi padu sebuah prisma tegak =
Luas tapak x tinggi
Suatu prisma tegak bertapak segi
tiga mempunyai luas tapak 24 cm2
dan tinggi 9 cm.
3. Sudut pedalaman bagi suatu
poligon seragam dengan n sisi
ialah (n 2 ) x 180.
n
ABCDE ialah sebuah pentagon.
2. Tuliskan kesimpulan umum secara induksi bagi turutan nombor berikut.
Pernyataan khusus/ turutan nombor
1. 0, 3, 8, 15,

Kesimpulan umum secara induksi

0 = 12 1
3 = 22 1
8 = 32 1
15 = 42 1
.
.
.
2. 2,9,16,23
2 = 2 + 7 (0)
6

NMH/PMA16

9 = 2 + 7 (1)
16 = 2 + 7 (2)
23 = 2 + 7 (3)
.
.
.
3. 4,12,26,46
4 = 2 + 3 (1)2 1
12 = 2 + 3 (2)2 1
26 = 2 + 3 (3)2 1
46 = 2 + 3 (4)2 1
.
.
.

NMH/PMA16