PROGRAM INTERVENSI

KANAK-KANAK
BERLEBIHAN BERAT
BADAN & OBES
JOM FIT
MODUL 2 : PIRAMID
MAKANAN & SAIZ SAJIAN

DISEDIAKAN OLEH :
RABIATUL ADAWIYAH HAMZAH,
PEGAWAI SAINS PEMAKANAN, KK BANDAR JERANTUT

OUTLINE :
Kenali PIRAMID MAKANAN anda
Pertukaran makanan (Food Exchange)
Master Chef : Menu sarapan pagi
Focus Group Discussion bersama Ibu
Bapa.
Kuiz

PENGENALAN :
Berlebihan berat badan ditakrifkan sebagai keadaan tidak normal atau
pengumpulan lemak berlebihan dalam tisu lemak (adipose), yang boleh
menyebabkan kesihatan seseorang terganggu. Kanak-kanak atau remaja
boleh dikategorikan sebagai berlebihan berat badan seperti jadual berikut :

SASARAN

ALAT PENGUKUR

Kanak-kanak
Carta Pertumbuhan
&
BMI untuk Umur
Remaja
(WHO 2007)
( 5-19 tahun)

PETUNJUK

TAFSIRAN

+1SD - < +2SD

Berlebihan berat
badan

+2SD

Obes

PIRAMID MAKANAN
KEPELBAGAIAN
KESEIMBANGAN

KESEDERHANAAN

SARANAN PENGAMBILAN TENAGA (kcal)

MENGIKUT JANTINA & UMUR
KUMPULAN UMUR

LELAKI (kcal)

PEREMPUAN (kcal)

3 Tahun

1000

100

4 6 Tahun

1300

1300

7 9 Tahun

1800

1600

10 12 Tahun

2200

2000

13 15 Tahun

2700

2200

16 18 Tahun

2800

2000

Sumber : NCCFN (2005)

SAIZ SAJIAN MENGIKUT SARANAN KALORI

MENGIKUT UMUR
TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

Nasi, mi, roti, bijirin dan

ubi-ubian

Buah-buahan

Sayur-sayuran

Daging, ayam dan telur

Ikan

Kekacang

Susu dan produk tenusu

KENAPA PERLU SUKAT?

MENGANDUNGI GULA TERTENTU

1 PORSI = 15 g KARBOHIDRAT

LEMAK, GULA,

GARAM

SUSU&PRODUKTENUSU
PROTEIN

SAYUR-SAYURAN
BUAH-BUAHAN

KARBOHIDRAT

TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

Nasi, mi, roti, bijirin

dan ubi-ubian

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

Buah-buahan

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

1 SAJIAN BUAH-BUAHAN

5 pieces
1 medium

Pisang Emas 2 small piece

Pisang Berangan 1 piece
1 slice

1 SAJIAN BUAH-BUAHAN

3 pieces
2 medium seeds

piece
8 small pieces

KUMPULAN MAKANAN

Sayur-sayuran

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

KUMPULAN MAKANAN

Daging, ayam dan telur

TENAGA (kcal)

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

Ikan

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

Kekacang

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

TENAGA (kcal)

KUMPULAN MAKANAN

Susu dan produk tenusu

2000
(10 12 Tahun)
PEREMPUAN

2200
(10 12 Tahun)
LELAKI

JADI BERAPA KALI KITA PERLU

MAKAN SAYUR DAN BUAH?

KURANG LEMAK, KURANG PENYAKIT

Kegemukan menjadi 1 masalah kesihatan

utama di Malaysia dengan jumlah obesiti
di kalangan rakyat Malaysia meningkat
sebanyak 3x ganda sejak 15 tahun yang
lalu.
Malah kadar obesiti di kalangan
kanak-kanak juga meningkat dengan
kadar yang membimbangkan.

CONTOH MAKANAN TINGGI LEMAK

Burger

Nasi lemak

Makanan segera

Bebola ikan /
nugget/sosej goreng

Masakan bersantan

Ayam goreng

BAGAIMANA MENGURANGKAN
PENGAMBILAN MAKANAN BERLEMAK ?
Buang lemak yang kelihatan pada daging/ayam.
Mengurangkkan penggunaan lemak dalam
masakan
Menggantikan santan dengan susu rendah
lemak
Mengurangkan penggunaan minyak dengan
cara menggunakan kuali tidak melekat)
Menukar kaedah memasak : memanggang,
merebus, mengukus

APA AKAN JADI

JIKA ADIK-ADIK
MAKAN LEBIH
MAKANAN TINGGI
LEMAK??

Kegemukan

Risiko mendapat
penyakit kronik

BAGAIMANA MENGURANGKAN
PENGAMBILAN GULA?
Gula adalah baik jika diambil dalam bentuk asli :
buah-buahan & susu.
Gula pasir mengandungi kalori sahaja tanpa zat
makanan lain.
Badan kita tidak memerlukan gula pasir kerana ia
terhasil daripada kanji dan makanan lain.
Pengambilan gula berlebihan boleh meningkatkan
risiko berlebihan berat badan di samping boleh
mengurangkan pengambilan makanan yg lebih
berkhasiat.

PINGGAN SIHAT

Makan Mengikut Waktu

Pastikan anda makan
mengikut waktu yang
teratur.

Pastikan anda makan

3 hidangan utama
iaitu sarapan pagi,

makan tengahari dan

makan malam.

PERANAN KELUARGA :
AMALKAN

ELAKKAN

Pastikan pengambilan makanan pada waktu yang

tetap dan teratur

Elakkan tabiat tidak bersarapan

Jadi contoh yang baik kepada anak

Elakkan tabiat pilih makanan (picky eater)

Makan bersama keluarga

Elakkan anak makan bersendirian

Memupuk tabiat makan hanya di meja makan

Elakkan makan ketika menonton televisyen

Kurangkan masa menonton tv (1-2 jam sehari)

Pupuk hobi yang sihat

Beri sokongan moral

Elakkan marah atau mengejek anak jika mereka

tidak bersedia ke arah perubahan

Beri galakkan dan pujian

Jangan jadikan makanan sebagai ganjaran

Galakkan anak aktif dalam aktiviti fizikal

Elakkan membiarkan anak menjalankan aktiviti

fizikal seorang diri