LêI NãI §ÇU

Tõ ngµy ®Êt níc ta cã sù ®æi míi vÒ kinh tÕ , chuyÓn tõ kinh tÕ tËp

trung sang c¬ chÕ thÞ trêng nhiÒu thµnh phÇn, tù do ho¹ch ®éng vµ h¹ch
to¸n nªn ®Êt níc còng cã nhiÒu thay ®æi. Sù thay ®æi nµy ®· mang l¹i cho
®Êt níc nhiÒu thµnh tùu vÒ kinh tÕ còng nh x· héi. Nhng xÐt ®Õn tÝnh
hai mÆt cña vÊn ®Ò th× c¬ chÕ thÞ trêng bªn c¹nh nh÷ng mÆt ®îc th×
còng cßn nh÷ng mÆt cha ®îc : Mét trong nh÷ng mÆt cha ®îc ®ã lµ nh÷ng
mÆt ®ã lµ t×nh tr¹ng sinh viªn ra trêng thÊt nghiÖp ngµy cµng t¨ng, vÊn
®Ò x· héi mµ gÇn nh kh«ng cã trong nÒn kinh tÕ bao cÊp.
§Êt níc muèn ph¸t triÓn th× ph¶i ®i lªn tõ lao ®éng, mµ sinh viªn lµ lùc lîng
lao ®éng trÎ, n¨ng ®éng, dåi dµo vµ ®îc ®µo t¹o. V× vËy ®©y lµ nguån
nh©n lùc rÊt quan träng cÇn ®îc sö dông mét c¸ch hîp lý hiÖu qu¶.
T×nh tr¹ng sinh viªn thÊt nghiÖp sÏ ¶nh hëng rÊt nhiÒu ®Õn t×nh h×nh
ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña ®Êt níc. VÊn ®Ò nµy nguyªn nh©n do ®©u,
ph¶i ch¨ng lµ:
- Tr×nh ®é cña sinh viªn kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu ngµy mét cao cña
c«ng viÖc, do chÊt lîng ®µo t¹o thÊp cña c¸c trêng ®¹i häc,cao ®¼ng ?
- Do lîng cung lín h¬n cÇu vÒ nguån lao ®éng ?
- Do chÝnh s¸ch cña nhµ níc cha hîp lý trong viÖc sö dông lao ®éng ?
- Do sù chñ quan cña sinh viªn kh«ng muèn c«ng t¸c t¹i nh÷ng vïng xa,
khã kh¨n ?
VÊn ®Ò nµy ®îc nh×n nhËn ë nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau v× mçi ngêi cã
mét quan ®iÓm kh¸c nhau. §iÒu nµy x¶y ra lµ v× vÒ mÆt nhËn thøc chñ
thÓ cha nh×n nhËn vÊn ®Ò mét c¸ch toµn diÖn, tæng thÓ mµ chØ nh×n ë
mét phÝa nhÊt ®Þnh.Do vËy bµi tiÓu luËn nµy em sÏ vËn dông quan
®iÓm toµn diÖn cña triÕt häc M¸c _ Lª Nin ®Ó gi¶i thÝch nguyªn nh©n
cña vÊn ®Ò vµ ®a ra mét vµi gi¶i ph¸p.
PhÇn néi dung cña bµi tiÓu luËn sÏ gåm c¸c môc sau :
Ch¬ng I : PhÇn néi dung
I. Quan ®iÓm toµn diÖn cña triÕt häc M¸c _ Lª Nin
II. Thùc tr¹ng cña vÊn ®Ò sinh viªn ra trêng thÊt nghiÖp.
III. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò
Ch¬ng II : KÕt luËn vµ mét sè gi¶i ph¸p
Trong lÇn viÕt nµy bµi tiÓu luËn cña em ch¾c ch¾n cßn nhiÒu khiÕm
khuyÕt. Em kÝnh mong nhËn ®îc nhiÒu ý kiÕn phª b×nh cña c¸c thÇy c«
gi¸o ®Ó em cã thÓ hoµn thiÖn tèt h¬n trong nh÷ng lÇn viÕt sau. Em còng
xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa ®· gióp
em hoµn thµnh tèt bµi tiÓu luËn nµy.
 Ch¬ng I : PhÇn néi dung

I. Quan ®iÓm toµn diÖn cña triÕt häc Mac _ Lª Nin

Trong sù tån t¹i cña thÕ giíi quanh ta, mäi sù vËt vµ hiÖn tîng ®Òu cã
mèi liªn hÖ vµ t¸c ®éng qua l¹i víi nhau chø kh«ng t¸ch rêi nhau, c« lËp
nhau.
Nh chóng ta ®· biÕt “ Quan ®iÓm toµn diÖn” lµ quan ®iÓm ®îc rót ra
tõ nguyªn lý vÒ mèi liªn hÖ phæ biÕn.
Muèn nhËn thøc hoÆc ho¹t ®éng thùc tiÔn ®óng vÒ ®èi tîng nµo ®ã
ph¶i tÝnh ®Õn nh÷ng mèi liªn hÖ trong sù tån t¹i cña ®èi tîng, ®Ò phßng
kh¾c phôc quan ®iÓm phiÕn diÖn
Mèi liªn hÖ gi÷a c¸c sù vËt , hiÖn tîng lµ mèi liªn hÖ cña b¶n th©n thÕ
giíi vËt chÊt, kh«ng do bÊt cø ai quy ®Þnh vµ tån t¹i ®éc lËp víi ý thøc.
Trªn thÕ giíi nµy cã rÊt nhiÒu mèi liªn hÖ ch¼ng h¹n nh mèi liªn hÖ gi÷a sù
vËt vµ hiÖn tîng vËt chÊt, gi÷a c¸i vËt chÊt vµ c¸i tinh thÇn. C¸c mèi liªn
hÖ ®Òu lµ sù ph¶n ¸nh nh÷ng t¸c ®éng qua l¹i, ph¶n ¸nh sù quy ®Þnh lÉn
nhau gi÷a c¸c sù vËt hiÖn tîng cña thÕ giíi kh¸ch quan.
Kh«ng chØ cã vËy, c¸c mèi liªn hÖ cßn cã tÝnh nhiÒu vÎ ( ®a d¹ng)
+ Mèi liªn hÖ bªn trong vµ bªn ngoµi
+ Mèi liªn hÖ c¬ b¶n vµ kh«ng c¬ b¶n
+ Mèi liªn hÖ chñ yÕu vµ thø yÕu
+ Mèi liªn hÖ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp
ë thÕ giíi cña c¸c mèi liªn hÖ, mèi liªn hÖ bªn ngoµi tøc lµ sù t¸c ®éng
lÉn nhau gi÷a c¸c sù vËt, mèi liªn hÖ bªn trong tøc lµ sù t¸c ®éng qua l¹i lÉn
nhau cña c¸c mÆt, c¸c yÕu tè, c¸c bé phËn bªn trong cña sù vËt. Cã mèi liªn
hÖ c¬ b¶n thuéc vÒ b¶n chÊt cña sù vËt, ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh, cßn
mèi liªn hÖ kh«ng c¬ b¶n chØ ®ãng vai trß phô thuéc, kh«ng quan träng.
§«i khi l¹i cã mèi liªn hÖ chñ yÕu hoÆc thø yÕu. ë ®ã cßn cã mèi liªn hÖ
trùc tiÕp gi÷a hai hoÆc nhiÒu sù vËt vµ hiÖn tîng, cã mèi liªn hÖ gi¸n tiÕp
trong ®ã cã c¸c sù vËt vµ hiÖn tîng t¸c ®éng lÉn nhau th«ng qua nhiÒu
kh©u trung gian.
Khi nghiªn cøu hiÖn tîng kh¸ch quan, chóng ta cã thÓ ph©n chia c¸c mèi
liªn hÖ ra thµnh tõng lo¹i nh trªn tuú theo tÝnh chÊt ®¬n gi¶n hay phøc t¹p,
ph¹m vi réng hay hÑp, vai trß trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp, nghiªn cøu s©u hay
s¬ qua….
Ph©n chia c¸c mèi liªn hÖ ph¶i phô thuéc vµo viÖc nghiªn cøu cô thÓ
trong sù biÕn ®æi vµ ph¸t triÓn cña chóng. Hay nãi kh¸c ®i, khi xem xÐt
sù vËt th× ph¶i cã quan ®iÓm toµn diÖn tøc lµ nh×n nhËn sù viÖc, vÊn
®Ò ë mäi gãc c¹nh, mäi ph¬ng diÖn. Theo Lª _ Nin “Muèn thùc sù hiÓu ®-
îc sù vËt cÇn ph¶i nh×n bao qu¸t vµ nghiªn cøu tÊt c¶ c¸c mèi quan hÖ vµ
quan hÖ gi¸n tiÕp cña sù vËt ®ã”. Chóng ta kh«ng thÓ lµm ®îc ®iÒu ®ã
mét c¸ch hoµn toµn ®Çy ®ñ, nhng sù vËt cÇn thiÕt ph¶i xÐt ®Õn tÊt c¶
mäi mÆt sÏ ®Ò phßng cho chóng ta khái ph¹m ph¶i sai lÇm vµ cøng nh¾c”
( Lª Nin toµn tËp – NXB tiÕn bé)
Khi xem xÐt sù vËt hiÖn tîng th× lu«n ph¶i chó ý ®Õn quan ®iÓm toµn
diÖn tøc lµ khi xem xÐt sù vËt, hiÖn tîng ph¶i nghiªn cøu mäi mèi liªn hÖ
vµ sù t¸c ®éng qua l¹i gi÷a chóng, sù t¸c ®éng qua l¹i cña c¸c yÕu tè, kÓ c¶
kh©u trung gian, gi¸n tiÕp cÊu thµnh sù vËt ®ã, ph¶i ®Æt nã trong mét
kh«ng gian, thêi gian cô thÓ, nghiªn cøu qu¸ tr×nh ph¸t triÓn tõ qu¸ khø,
hiÖn t¹i vµ dù ®o¸n cho t¬ng lai. ThÕ nhng xem xÐt toµn diÖn kh«ng cã
nghÜa lµ xem xÐt trµn lan mµ ph¶i xem xÐt tõng yÕu tè cô thÓ nhng cã
tÝnh chän läc. Cã nh thÕ chóng ta míi thùc sù n¾m ®îc b¶n chÊt cña sù
vËt.
Vµ c¶ khi nghiªn cøu x· héi th× còng rÊt cÇn ®Õn quan ®iÓm toµn
diÖn v× c¸c mèi quan hÖ trong x· héi kh«ng c« lËp nhau, t¸ch rêi nhau mµ
tr¸i l¹i chóng ®an xen t¸c ®éng qua l¹i víi nhau .
 T×nh tr¹ng sinh viªn ra trêng thÊt nghiÖp còng lµ mét vÊn ®Ò x· héi mµ
nguyªn nh©n g©y ra lµ tËp hîp cña nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng ¶nh hëng ®Õn
nhau. ChÝnh v× vËy, trong bµi tiÓu luËn nµy em sÏ dïng quan ®iÓm toµn
diÖn cña triÕt häc M¸c – Lª Nin ®Ó ph©n tÝch t×nh tr¹ng nµy.
II . Thùc tr¹ng vÒ sù thÊt nghiÖp cña sinh viªn sau khi thÊt nghiÖp ra
trêng
Tõ khi ®Êt níc ta cã chÝnh s¸ch më cöa giao lu hîp t¸c víi c¸c níc trong
khu vùc còng nh c¸c níc trªn thÕ giíi, kinh tÕ chuyÓn sang nÒn kinh tÕ
nhiÒu thµnh phÇn tù do c¹nh tranh ph¸t triÓn ®· ph¸t huy rÊt nhiÒu mÆt
tÝch cùc. MÆt tÝch cùc ®¸ng chó ý lµ sù cè g¾ng v¬n lªn cña líp thanh
niªn míi ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®îc yªu cÇu, ®ßi hái cña c«ng viÖc.Sù më
réng ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ trêng thùc sù ®· mang l¹i nh÷ng c¬ héi viÖc
lµm cho sinh viªn cã kh¶ n¨ng, cã n¨ng lùc, linh ho¹t. Nhng kh«ng ph¶i mäi
sinh viªn ra trêng ®Òu cã viÖc lµm vµ ®©y lµ mét vÊn ®Ò ®ang ®îc quan
t©m cña x· héi. C¨n cø vµo ®iÒu tra míi nhÊt cña bé GD- §T th× “n¨m
2000 c¶ níc cã 126 trêng ®¹i häc, cao ®¼ng víi h¬n 73000 sinh viªn chÝnh
qui tèt nghiÖp th× ®Õn n¨m häc 2001-2003 ®· cã 157 trêng ®¹i häc, cao
®¼ng víi gÇn 12200 sinh viªn ra trêng’’(nguån tin trªn m¹ng Internet). KÕt
qu¶ cho thÊy tû lÖ chung cña sinh viªn cã viÖc lµm sau khi ra trêng hiÖn
nay lµ 72,47%, trong ®ã khèi kÜ thuËt c«ng nghiÖp chiÕm 79,43% n«ng
l©m ng chiÕm 71,55%, kinh tÕ luËt chiÕm 74,8%, s ph¹m chiÕm 81,5%
(b¸o tiÒn phong sè 115 ra ngµy 24-3-2002). Vµ theo sè liÖu míi cña viÖn
kinh tÕ ph¸t triÓn th× sinh viªn khèi kinh tÕ ra trêng n¨m 2002 thÊt nghiÖp
87% hoÆc lµm viÖc tr¸i nghÒ.
Bªn c¹nh nh÷ng sinh viªn cã ®ñ nh÷ng yªu cÇu mµ nhµ tuyÓn dông ®ßi
hái hoÆc nh÷ng ngêi cã ngêi th©n, xin viÖc hé th× sè cßn l¹i ph¶i chËt vËt
ch¹y ®i ch¹y l¹i víi c¸c trung t©m giíi thiÖu viÖc lµm. Còng ph¶i nãi thªm
r»ng chÝnh dùa vµo sù khan hiÕm viÖc lµm nµy mµ nhiÒu trung t©m giíi
thiÖu viÖc lµm “ ma ” mäc lªn vµi ba b÷a ®Ó thu tiÒn lÖ phÝ, tiÒn m«i
giíi viÖc lµm råi biÕn mÊt. HoÆc mét sè sinh viªn ra trêng chÊp nhËn lµm
tr¸i nghÒ hoÆc bÊt cø nghÒ g× miÔn lµ cã thu nhËp.
§ã lµ vÒ phÝa sinh viªn, cßn vÒ phÝa nhµ tuyÓn dông th× hä vÉn ‘
than’ lµ thiÕu lao ®éng mµ theo hä lµ thiÕu nh÷ng ngêi cã kinh nghiÖm
vµ kh¶ n¨ng lµm viÖc ®éc lËp còng nh mét sè yªu cÇu kh¸c.
VËy nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò nµy do ®©u?
III. Nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò
1. Tõ phÝa nÒn kinh tÕ- x· héi.
Trong nh÷ng n¨m níc ta cßn thùc hiÖn chÝnh s¸ch bao cÊp th× kh«ng cã
hiÖn tîng sinh viªn ra trêng thÊt nghiÖp. PhÇn lín lµ v× ngµy ®ã sinh viªn
cßn Ýt sè lîng c¸c trêng ®¹i häc kh«ng nhiÒu nhng chñ yÕu lµ sinh viªn sau
khi tèt nghiÖp thêng ®îc nhµ níc ph©n c«ng t¸c. Nh×n bÒ ngoµi th× cã thÓ
lµ ®ñ viÖc lµm nhng ®«i khi nh÷ng vÞ trÝ ®îc s¾p xÕp vµo chØ cho ®ñ
vÞ trÝ, cho cã h×nh thøc, nhiÒu lóc ‘ch¬i dµi ngµy’ hÕt th¸ng th× nhËn l-
¬ng nhµ níc.
Nhng tõ khi nhµ níc cã chÝnh s¸ch më cöa kinh tÕ nhµ níc chuyÓn sang
kinh tÕ thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù lo cho m×nh, tù tÝnh to¸n “ lêi
¨n, lç chÞu” kh«ng cã sù bao cÊp cña nhµ níc th× vÊn ®Ò viÖc llµm thùc
sù trë nªn bøc b¸ch. Còng tõ ®©y c¬ cÊu bé m¸y trong c¸c c¬ quan gän nhÑ
h¬n nhiÒu do sè lao ®éng tuyÓn vµo ®îc c©n nh¾c kü lìng theo khèi lîng
vµ møc ®é ®ßi hái cña c«ng viÖc. HiÖn nay, sau khi tèt nghiÖp th× ®a sè
sinh viªn ph¶i tù ®i t×m viÖc cho m×nh ngo¹i trõ mét sè trêng thuéc nghµnh
qu©n ®éi hay c«ng an th× nghµnh chñ qu¶n sÏ ph©n c«ng c«ng t¸c.
Ngµy nay, chóng ta cã thÓ thÊy mét hiÖn tîng lµ sinh viªn tèt nghiÖp ra
trêng chØ muèn trô l¹i thµnh phè ®Ó lµm viÖc kÓ c¶ nh÷ng sinh viªn xuÊt
th©n vµ lín lªn tõ nh÷ng miÒn quª. Hä chÊp nhËn ë l¹i thµnh phè ®Ó lµm
viÖc dï lµ viÖc kh«ng ®óng víi nghµnh ®îc ®µo t¹o hoÆc cã thu nhËp.
Nh vËy mét sè n¬i nh h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa th× vÉn thiÕu trÇm träng
nguån nh©n lùc trong khi thµnh phè vÉn ph¶i ®¬ng ®Çu víi søc Ðp cña
t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp.
§Õn ®©y ta cã thÓ thÊy ®îc tÝnh hai mÆt cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
Mét mÆt nã t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi thµnh phÇn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng ph¸t
triÓn m¹nh h¬n, nã còng t¹o ra sù c¹nh tranh vµ chÝnh sù c¹nh tranh còng lµ
®éng lùc thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, ®i lªn. H¬n n÷a kinh tÕ thÞ trêng sÏ
lµm cho mäi ngêi ph¶i cè g¾ng nç lùc ®Ó trang bÞ cho m×nh vèn kiÕn
thøc ®Çy ®ñ th× míi cã thÓ t×m ®îc viÖc lµm.
Nhng mÆt kh¸c nÒn kinh tÕ thÞ trêng còng cã nh÷ng t¸c ®éng kh«ng
lín ®Õn vÊn ®Ò x· héi lµ viÖc g©y ra sù thiÕu thõa “ gi¶ ”vÒ lùc lîng lao
®éng, mÊt c©n ®èi vÒ nguån lao ®éng vµ còng lµm nÈy sinh mét sè vÊn
®Ò tiªu cùc trong viÖc lµm
2. VÒ phÝa ®µo t¹o
T×nh tr¹ng sinh viªn ra trêng kh«ng cã viÖc lµm mét phÇn còng cã
nguyªn nh©n ë phÝa ®µo t¹o. NhiÒu ch¬ng tr×nh ®µo t¹o qu¸ cò kü, l¹c
hËu tõ néi dung ®Õn ph¬ng ph¸p gi¶ng dËy. §«i khi ®îc häc lµ häc ch¹y
cßn vµo thùc tiÔn th× nh míi hoµn toµn v× häc nhng kh«ng cã thùc hµnh
trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc gi¶ng dËy, häc tËp th× kh«ng cã v× vËy
kh«ng ph¸t huy ®îc kh¶ n¨ng s¸ng t¹o cña sinh viªn. T¹i mét sè níc nÒn gi¸o
dôc hiÖn ®¹i th× sinh viªn sau khi häc hÕt n¨m thø 3 th× cã thÓ lµm viÖc
®îc t¹i mét c¬ quan theo mét ngµnh nghÒ ®· ®îc ®µo t¹o. PhÇn ®«ng
ngoµi c¸c ch¬ng tr×nh ®µo t¹o ë trêng ®¹i häc hä cßn ph¶i häc thªm c¸c
kho¸ häc ë ngoµi nh ngo¹i ng÷ tin häc ®Ó cã thÓ ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña
c«ng viÖc.
a. C¬ cÊu ®µo t¹o
Cã thÓ nãi c¬ cÊu ®µo t¹o cña níc ta cßn qu¸ l¹c hËu vµ cha b¸m s¸t
thùc tÕ. Trong khi mét ®Êt níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam rÊt cÇn ®Õn
®éi ngò kü s vÒ kü thuËt, c«ng nghÖ, x©y dùng c¬ b¶n th× nguån cung
cÊp nh©n lùc tõ phÝa ®µo t¹o l¹i cha ®¸p øng ®îc hÕt nhu cÇu .Trong khi
®ã sinh viªn trong khèi kinh tÕ th× ®ang qu¸ d thõa “ 90 % sinh viªn khèi
kinh tÕ ra trêng kh«ng cã viÖc lµm ” lµ mét phÇn do bªn ®µo t¹o n¾m ®îc
nhu cÇu thùc tÕ vÒ nguån nh©n lùc, cha th«ng tin ®Çy ®ñ cho sinh viªn
vÒ viÖc chän nhãm ngµnh häc, nhiÒu sinh viªn chän trêng chØ theo c¶m
tÝnh chø kh«ng tÝnh ®Õn môc ®Ých phôc vô t¬ng lai vµ kh¶ n¨ng xin
viÖc lµm sau nµy.
b. ChÊt lîng ®µo t¹o
HiÖn nay chÊt lîng ®µo t¹o vµ thùc tÕ cßn cã kho¶ng c¸ch qu¸ xa.
Nh÷ng g× sinh viªn ®îc häc phÇn lín cha ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña c«ng
viÖc. Nguyªn nh©n mét phÇn lµ do häc kh«ng ®i ®«i víi hµnh, thiÕu c¬ së
vËt chÊt, trang thiÕt bÞ phôc vô cho viÖc gi¶ng dËy vµ häc tËp hoÆc nÕu
cã th× qu¸ xa so víi thùc tÕ c«ng viÖc. PhÇn kh¸c lµ do x· héi ngµy cµng
ph¸t triÓn víi tèc ®é cao vµ v× vËy s¶n xuÊt còng thay ®æi theo.Ph¬ng
thøc s¶n xuÊt thay ®æi trong khi ®ã ®µo t¹o kh«ng b¾t kÞp ®îc nh÷ng
thay ®æi nµy v× vËy nã thêng bÞ tôt hËu. Khi kh«ng cã sù c©n b»ng, ®ång
bé gi÷a ®µo t¹o vµ thùc tÕ c«ng viÖc ®· lµm cho sinh viªn sau khi ra trêng
kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng phôc vô cho c«ng viÖc. Hä c¶m thÊy rÊt lóng tóng tríc
nh÷ng yªu cÇu cña ®¬n vÞ sö dông lao ®éng .
ChÝnh v× sù ph¸t triÓn cña khoa häc – kü thuËt ngµy cµng cao nªn c«ng
viÖc còng ®ßi hái ®éi ngò ngêi lao ®éng ph¶i cã tr×nh ®é, n¨ng lùc. §iÒu
nµy ®ßi hái ngµnh GD - §T ph¶i ph¬ng ph¸p ®µo t¹o míi, c¶i thiÖn chÊt l-
îng ®µo t¹o ®Ó cã thÓ b¾t kÞp ®îc sù ph¸t triÓn cña thêi ®¹i.
3. VÒ phÝa chÝnh s¸ch cña nhµ níc
Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n vÒ kinh tÕ, x· héi, ®µo t¹o th× nguyªn
nh©n vÒ chÝnh s¸ch cña nhµ níc còng lµ yÕu tè ®¸ng kÓ t¸c ®éng ®Õn
vÊn ®Ò nµy.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nhµ níc còng cã rÊt nhiÒu quan t©m ®Õn
sù nghiÖp ®µo t¹o nãi chung vµ ®µo t¹o ®¹i häc nãi riªng cïng víi nh÷ng
khuyÕn khÝch ®Ó sö dông sinh viªn sau khi tèt nghiÖp; vÝ dô nh sinh viªn
thuéc khèi s ph¹m ®îc miÔn häc phÝ. Nhng vÒ c¬ b¶n th× nhµ níc vÉn cha
cã chÝnh s¸ch hîp lÝ ®Ó khuyÕn khÝch còng nh t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh
viªn sau khi ra trêng yªn t©m c«ng t¸c vµ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng; ch¼ng h¹n
nh chÝnh s¸ch ®èi víi nh÷ng ngêi vÒ c«ng t¸c t¹i nh÷ng vïng s©u, vïng xa,
h¶i ®¶o cha hîp lÝ cho l¾m nªn kh«ng thu hót ®îc sinh viªn sau khi ra trêng
tù nguyÖn vÒ ®©y c«ng t¸c.
VËy nªn ch¨ng nhµ níc cÇn cã chÝnh s¸ch hîp còng nh tho¶ ®¸ng h¬n n÷a
c¶ vÒ mÆt vËt chÊt còng nh tinh thÇn ®Ó sinh viªn sau khi ra trêng s½n
sµng cã c«ng t¸c ë bÊt cø n¬i ®©u ®Ó gãp phÇn vµo sù nghiÖp c«ng
nghiÖp ho¸ vµ ®æi míi ®Êt níc.
4/ VÒ phÝa b¶n th©n vµ gia ®×nh ®èi tîng ®îc ®µo t¹o
Bªn c¹nh nh÷ng nguyªn nh©n ®îc nªu ë trªn th× nguyªn nh©n tõ phÝa
b¶n th©n sinh viªn còng lµ mét yÕu tè g©y ra t×nh tr¹ng sinh viªn thÊt
nghiÖp sau khi ra trêng .
Chóng ta cã thÓ nhËn thÊy mét thùc tÕ r»ng hiÖn nay sinh viªn ra trêng
®Òu muèn b¸m trô l¹i thµnh phè ®Ó lµm viÖc dï c«ng viÖc ®ã kh«ng
®óng ngµnh ®îc ®µo t¹o hoÆc thËm chÝ lµ c«ng viÖc phæ th«ng miÔn
sao cã thu nhËp .Nhãm sinh viªn xuÊt th©n tõ c¸c tØnh lÎ ra thµnh phè häc
còng kh«ng muèn trë vÒ quª h¬ng ®Ó phôc vô, ®iÒu nµy ®ang lµm cho
c¸c thµnh phè lín nh Hµ Néi, thµnh phè Hå ChÝ Minh ®ang qu¸ t¶i vÒ
d©n sè còng nh søc Ðp vÒ nhu cÇu viÖc lµm. T×nh h×nh nµy ®· vµ ®ang
g©y ra nh÷ng ¶nh hëng xÊu ®Õn chñ tr¬ng ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ë
miÒn nói ,n«ng th«n cña §¶ng vµ nhµ níc.
 Ch¬ng II/ KÕt luËn chung vµ mét sè kiÕn
nghÞ gi¶i ph¸p
I/ KÕt luËn chung
Qua viÖc ph©n tÝch nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra hiÖn tîng sinh viªn
thÊt nghiÖp sau khi ra trêng b»ng viÖc vËn dông “quan ®iÓm toµn diÖn
cña triÕt häc M¸c- Lªnin” phÇn nµo còng cho ta thÊy ®îc gãc c¹nh cña vÊn
®Ò mÆc dï phÇn ph©n tÝch ë trªn chØ lµ rÊt kh¸i qu¸t. Chóng ta ®Òu
nhËn thÊy r»ng t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp ë sinh viªn sau khi ra trêng kh«ng
ph¶i do lçi toµn bé cña bÊt cø ban ngµnh nµo mµ nã do nhiÒu yÕu tè t¸c
®éng ®Õn, nguyªn nh©n kh¸ch quan nh t×nh h×nh kinh tÕ x· héi, nguyªn
nh©n chñ quan lµ vÒ hÖ thèng gi¸o dôc ®µo t¹o,chÝnh s¸ch sö dông vµ
®·i ngé lao ®éng cha hîp lý còng nh t©m lý chñ quan vÒ phÝa b¶n th©n
sinh viªn. Nhng dï nãi g× ®i n÷a th× thÊt nghiÖp ngµy cµng t¨ng sÏ ¶nh h-
ëng kh«ng tèt ®Õn t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt níc nhÊt lµ
ViÖt Nam, mét níc ®ang ph¸t triÓn víi d©n sè trÎ rÊt cÇn mäi tµi n¨ng, nç
lùc vµ sù ®ãng gãpcña líp trÎ, nh÷ng chñ nh©n t¬ng lai cña ®Êt níc. V×
vËy ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy th× kh«ng ph¶i mét sím mét chiÒu mµ
cÇn ph¶i cã thêi gian vµ sù kÕt hîp tõ nhiÒu phÝa. Víi t c¸ch lµ mét sinh
viªn còng ®ang b¨n kho¨n vµ lo l¾ng vÒ vÊn ®Ò x· héi nµy nªn trong phÇn
gi¶i ph¸p cña bµi tiÓu luËn nµy em xin phÐp ®îc ®a ra mét sè gi¶i ph¸p
sau.
II. Gi¶i ph¸p
1. Ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu s©u lÉn chiÒu réng c¸c ngµnh nghÒ
s¶n xuÊt – kinh doanh
Víi sè d©n gÇn 80 triÖu ngêi vµ ch¾c ch¾n sÏ cßn t¨ng trong nh÷ng n¨m
tíi, lîng sinh viªn ra trêng ngay cµng nhiÒu v× vËy viÖc lµm lµ mét vÊn
®Ò cÊp b¸ch cña x· héi. §Ó t¹o thªm ®îc c«ng ¨n viÖc lµm th× kh«ng cßn
c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i më réng c¸c ngµnh nghÒ s¶n xuÊt – kinh doanh.
Muèn lµm ®îc ®iÒu nµy th× nhµ níc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch nh»m ®Èy
m¹nh, khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia vµo ®Çu t, ph¸t
triÓn më réng s¶n xuÊt còng nh t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ m«i trêng
®Ó hä cã thÓ ho¹t ®éng thuËn tiÖn h¬n. Bªn c¹nh ®ã nhµ níc còng ph¶i lµ
ngêi ®i ®Çu, chñ tr¬ng trong viÖc thùc hiÖn c¸c ch¬ng tr×nh quèc gia vÒ
khoa häc – kü thuËt còng nh ®a nã vµo thùc tiÔn s¶n xuÊt nh»m n©ng cao
chÊt lîng s¶n phÈm, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao ®iÒu kiÖn sèng
cho ngêi lao ®éng. NÕu c¸c chÝnh s¸ch nµy ®îc ®a vµo thùc tiÔn th× ngêi
lao ®éng sÏ ph¶i cè g¾ng h¬n ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho c«ng
viÖc vµ ®¬n vÞ sö dông còng sÏ cã ®iÒu kiÖn ®Ó thu hót nhiÒu h¬n lùc
lîng lao ®éng ®îc ®µo t¹o víi chÊt lîng cao.
2.VÒ phÝa ngµnh ®µo GD - §T
§µo t¹o chÝnh lµ nÒn t¶ng, lµ c¬ së ®Ó cho “ra lß” nh÷ng lao ®éng cã
kÜ n¨ng, cã tay nghÒ, v× vËy ®µo t¹o cÇn ph¶i ®æi míi n©ng cao chÊt l-
îng ®Ó lµm sao khi tèt nghiÖp sinh viªn cã kh¶ n¨ng ®¸p ng nh÷ng nhu cÇu
ngµy mét cao cña c«ng viÖc. Bªn c¹nh ®ã nhµ níc vµ bé gi¸o dôc còng
cÇn cã sù phèi hîp ®Ó tÝnh to¸n ®Ó c©n ®èi tû lÖ hîp lý gi÷a c¸c ngµnh
nghÒ ®µo t¹o, ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thùc tÕ, tr¸nh hiÖn tîng thõa th×
vÉn cø thõa cßn thiÕu th× vÉn cø thiÕu. Nghµnh ®µo t¹o còng cã mèi liªn
hÖ víi thÞ trêng lao ®éng ®Ó lu«n cËp nhËp ®îc xu híng cña nhu cÇu ®Ó
®µo t¹o cho phï hîp c¶ vÒ chÊt lîng còng nh sè lîng.
3.VÒ phÝa chÝnh s¸ch cña nhµ níc.
Nhµ níc lµ ngêi qu¶n lý ë tÇm vÜ m« do vËy nhµ níc cÇn ®a ra c¸c
chÝnh s¸c hîp lý ®Ó thu hót vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho sinh viªn vµo häc c¸c
nghµnh nghÒ kü thuËt nghµnh mµ hiÖn nay mét ®Êt n íc ®ang trªn con ®-
êng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ r¸at cÇn ®Õn. Cïng víi viÖc vµo häc
nhµ níc còng nªn cã chÝnh s¸ch quan t©m ®Õn nh÷ng ng êi lµm viÖc, c«ng
t¸c t¹i nh÷ng vïng xa, vïng khã kh¨n ®Ó ®éng viªn hä c¶ vÒ mÆt vËt chÊt
còng nh tinh thÇn ®Ó hä cã thÓ yªn t©m ®em hÕt t©m huyÕt vµ n¨ng lùc
ra ®Ó phôc vô ®Êt níc.
Nhµ níc còng cÇn t¹o c¬ héi ®Ó c¸c trêng ®µo t¹o cã ®iÒu kiÖn tiÕp
cËn ®îc víi thÞ trêng lao ®éng ®Ó biÕt ®¬c t×nh h×nh thùc tÕ còng
nh÷ng thay ®æi vÒ khoa häc – c«ng nghÖ ,c¸c lo¹i m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Ó
tõ ®ã cã thÓ cËp nhËp cho sinh viªn mét c¸ch liªn tôc vµ kÞp thêi nh÷ng sù
thay ®æi ®ã.
4.VÒ phÝa sinh viªn
HiÖn nay rÊt nhiÒu ®ãi tîng chän trêng ®¹i häc nhng kh«ng cã sù ®Þnh
híng cho kh¶ n¨ng cña ®Çu ra sau nµy mµ chØ chän nh mét c¸i “mèt” víi
nh÷ng nghµnh ®ang “næi” nh tµi chÝnh, ng©n hµng, u chÝnh viÔn th«ng
…§©y lµ mét t tëng tiªu cùc cã ¶nh hëng kh«ng tèt tíi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn
kinh tÕ –x· héi g©y ra t×nh tr¹ng thõa thiÕu bÊt hîp lý. Vµ l¹i t©m lý hiÖn
nay cña nhiÒu bËc phô huynh lµ b¾t buéc ph¶i vµo ®îc ®¹i häc. Ph¶i nãi
r»ng cã ®îc tÊm b»ng ®¹i häc ®Ó ra nghÒ lµ mét ®iÒu rÊt cÇn vµ quan
träng. Nhng chóng ta còng cÇn biÕt r»ng ®¹i häc cha ph¶i lµ con ®êng duy
nhÊt ®Ó lËp nghiÖp. V× vËy b¶n th©n ®èi tîng ®îc ®µo t¹o còng nh c¸c
bËc phô huynh cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ l¹i c¸ch nh×n nhËn lµm sao ®Ó chän cho
con em m×nh vµ hoµn c¶nh gia ®×nh mµ vÉn cã Ých cho x· héi. Nh÷ng
sinh viªn ra trêng còng cÇn cã c¸ch nh×n nhËn ®óng ®¾n h¬n trong viÖc
chän cho m×nh mét n¬i lµm viÖc. Mét m«i trêng ®óng víi chuyªn ngµnh ®-
îc ®µo t¹o sÏ cã lîi cho c¶ hai bªn; ngêi lao ®éng sÏ lµm tèt h¬n c«ng viÖc
cña m×nh, bªn sö dông lao ®éng sÏ ®îc nh÷ng ngêi cã tr×nh ®é chuyªn m«n
phï hîp, cã n¨ng lùc lµm viÖc.Sù kÕt hîp hµi hoµ vµ hîp lý nµy sÏ gióp cho
c«ng viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n.
 Tµi liÖu tham kh¶o

1 B¸o tiÒn phong sè135 ra ngµy 24-3- 2002

2 S¸ch Lª Nin toµn tËp – nhµ xuÊt b¶n TiÕn Bé
3 T¹p chÝ lao ®éng vµ x· héi th¸ng 3 -2002
4 Nguån tin tõ Internet : www.tinvan.com