You are on page 1of 93

EKONOM BAKANLII

DAHLDE LEME REJM

HRACAT GENEL MDRL


04 Nisan 2016 Ankara

Dahilde leme Rejimi (DR)


DRin Yaygn Olarak Kullanm
Avrupa Birliinde DR Kullanm
DR statistikleri
Sektrel Deerlendirmeler
Tarm Sektr
Sanayi Sektr
Sonu ve Deerlendirme

SUNUM PLANI

DAHLDE LEME REJM

AMALARI VE KULLANIM GEREKELER


Gmrk
muafiyetli girdi
ithali

retim/lemede
maliyet avantaj

hracatta yksek
rekabet ans

Amalar

hracatlarmza dnya piyasalarnda rekabet gc kazandrmak


hra pazarlarmz gelitirmek
hra rnlerimizi eitlendirmek
Srdrlebilir ihracat art salamak

Hammadde ve retim yetersizlii


retimde kalite sorunu
Maliyet ykseklii
leri teknoloji eksiklii
Finansman avantaj

Kullanm Gerekeleri

AVANTAJLAR
VergiVergi-Fon
Muafiyetleri

Yurt i Alm
Avantajlar

Dier zel
Avantajlar

thalatta Gmrk ve Eetkili Vergi Muafiyeti


KKDF stisnas
Vergi, Resim ve Har stisnas
Yurt i Almlarda KDV Tecil-Terkin Uygulamas
Yurtiinden Dnya Piyasa Fiyatlarndan Tarmsal
Hammadde Temini (Buday, Msr, Sttozu)
Ticaret Politikas nlemlerine Tabi Olmama

lkemiz dnyada;

BAARI RNEKLER

Makarna ihracatnda 3. (%99,3)


Yumurta ihracatnda 3. (%91,9)

Bakrdan demetlenmi teller, kablolar ve rme halatlar


ihracatnda 2. (%94,5)
Otobs, minibs, midibs ihracatnda 4. (%85,1)
amar makinesi ihracatnda 5. (%90,6)
Buzdolab ihracatnda 5. (% 91,4)
orap ihracatnda 3. (% 30)

Ev tekstili ihracatnda 4. (% 41)


6

DAHLDE LEME REJMNN YAYGIN


KULLANIMI

YAPISAL
SORUNLAR

Hammadde ve
Doal Kaynaklarn
Yetersizlii

retimde Kalite ve
Fiyat Sorunu

YAPISAL SORUNLAR

Uluslararas Piyasalarda
Rekabet Avantaj

Maliyetlerin
Ykseklii

Finansman
Yetersizlii

Termin Sresinin
Uzunluu

DAHLDE
LEME
REJM
8

DRE VERLEN EK GREVLER

AB mevzuatnda sadece Gmrk Vergisi Muafiyeti


lkemizde ise;
i. KDVde Tecil-Terkin Sistemi Avantaj
ii. KKDF stisnas
iii. hracat Saylan Sat-Teslimlerde thalat
iv. Yurt i Almlar

Gmrk vergisi sfr olan rnler dahi KDV ve KKDF


stisnas nedeniyle DR kapsamnda ithal
edilebilmektedir.
9

AVRUPA BRLNDE
DR KULLANIMI

10

ABDE DR KULLANIMININ AZ OLMASININ NEDENLER


1. AB girdi ihtiyacn,
Topluluk i
STAlar ve GTS

kapsamnda yapt ticaret


yolu ile karlamakta olup, bu
ticarette DR uygulanmamaktadr.
ABnin Topluluk i thalatnn
Toplam thalat indeki Pay

%63

ABnin Topluluk D thalat iinde


STAlar Kapsam thalat

%33

11

ABDE DR KULLANIMININ AZ OLMASININ NEDENLER


2. DR yolu ile sadece Gmrk Vergisi
Muafiyeti salanmaktadr.

3. ABde Geri deme Sistemi


kullandrlmakta, gmrk ve e etkili
vergiler pein denmektedir.
12

ABDE DR KULLANIMININ AZ OLMASININ NEDENLER


ABnin Toplam thalat inde DRin Pay

%1,4
Topluluk i ve STAlar Kapsamndaki thalat
karldnda DRin Pay

%4

DR Kapsamnda thalatmz
%13,5

Gmrk Birlii kapsamnda gerekleen


ithalatmz karldnda

%8

13

ELETRLER

14

DR DEERLENDRME KURULU

DR KAPSAMINDA TEDBRLER-I

Teekkl: 29/06/2010

hracat Genel Mdrlnn Bal Bulunduu Mstear Yrd. (Bakan)

Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanl,

Ekonomi Bakanl (hracat, thalat ve TUYS)


Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanl,
Kalknma Bakanl,

Gmrk ve Ticaret Bakanl,

Genel Mdrleri

Gelir daresi Bakanlndan bir Bakan Yardmcs

TMden bir Bakan Vekili

TOBBdan bir Bakan Yardmcs

15

DAHLDE LEME REJM


STATSTKLER

16

DR Kapsamnda Yaplan thalat Ve hracatn Genel thalat ve hracat indeki Yeri

YIL

Genel
hracat
A

2003

47.253

2005

DR
hracat
B

Pay (%)
B/A

Genel
thalat
C

24.113

%51,03

69.340

73.476

37.775

%51,41

116.774

2007

107.272

52.163

2009

102.143

2004
2006
2008
2010

63.167
85.535

132.027
113.883

2011

134.907

2013

151.803

2012
2014
2015

Toplam

152.462
157.610
143.935

1.465.472

34.115

43.557
62.796
45.528
52.441
62.788
63.680
66.737
67.080
57.532

670.306

%54,01

DR
thalat
D

%14,77

%45,66

18.789

%47,56

201.964

%46,05
%46,54
%41,77
%43,96
%42,56
%39,97
%45,74

185.544
240.842
236.545
251.661
242.177
207.203

2.300.157

D/B

17.250

139.576
140.928

D/C

%47,84

%50,92
%44,57

DKO %

%16,63

16.344

170.063

Pay (%)

11.534

97.540

%48,63

Milyon Dolar

24.285
30.780
20.482
25.140
29.960
30.757
31.381
30.677
25.458

312.838

NOT : Veriler Bakanlmz yeni BLG Sisteminden alnmtr. Yeni BLG Sisteminde;
Rejim kodu 3151 olanlar DR kapsamnda yaplan ihracat,
Rejim kodu 5100 ve 5171 olanlar ise DR kapsamnda yaplan ithalat olarak deerlendirilmektedir.

%16,76
%13,46
%14,28
%15,24
%14,53
%13,55
%12,44
%13,00
%12,47
%12,67
%12,29
%13,60

%47,91
%43,14
%46,56
%49,02
%44,99
%47,94
%47,72
%48,30
%47,02
%45,73
%44,25
%46,67

17

DRin Genel hracat indeki Yeri

(Milyar Dolar)

2004

2006

2007

Genel hracat

2009

2010

DR hracat

DRin Genel hracat indeki Pay (%)

144

102
2008

2011

2012

2013

2014

20%

57,53

67,08

66,74

63,68

62,79

52,44

37,77
2005

43,56

63
2003

34,12

47
24,11

20

40%
30%

73

60
40

%39,97

86

80

%41,77 %43,96

%42,56

114

132
107

100

52,16

hracat (Milyar Dolar)

120

%44,57

50%

158

%48,63

%46,05

%46,54

152

%51,03

%47,56

152

%51,41

%50,92

45,53

140

%54,01

62,80

160

60%

135

180

2015

10%
0%

Pay (%)

18

DRin Genel thalat indeki Yeri

(Milyar Dolar)

24,29

2006

2007

2008

Genel thalat

14%

DRin Genel thalat indeki Pay (%)

18,79

2005

207

%12,67 %12,29 12%


10%
8%
6%

25,46

17,25

2004

%12,44 %13,00

%12,47

242

30,68

16,34

2003

186

237

252

141

140

11,53

69

98

117

%13,55
241

31,38

100

202
170

150

50

%13,46

%14,53

30,76

thalat (Milyar Dolar)

200

%14,28

29,96

%14,77

16%

%15,24

25,14

%16,63

30,78

250

18%

%16,76

20,48

300

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

DR thalat

4%
2%
0%

Pay (%)

19

Dviz Kullanm Oran (%)

2012

%44,25

%48,30

2011

%45,73

%47,72

2010

%47,02

%47,94

%44,99

%49,02

%46,56

2004

%43,14

2003

%45,66

%47,91

%50,00

%47,84

%60,00

%40,00

%30,00

2005

2006

2007

2008

2009

2013

2014

2015

Dviz Kullanm Oran (DKO %)

20

NET DR DENGES
Dahilde leme Rejiminin hracatmza NET Katks

140
120
100

62,80

80
60
40
24,11
2012,58
11,53
0
2003

34,12
17,77

37,77

20,53

43,56

24,77

16,34

17,25

18,79

2004

2005

2006

52,16

27,88
24,29
2007

DR thalat

45,53
32,02
25,05
30,78
2008

66,74

67,08

62,79

63,68

32,83

32,92

35,36

36,40

57,53

52,44

27,30

32,07

20,48

25,14

29,96

30,76

31,38

30,68

25,46

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

DR Fazlas

DR hracat

21

2015 Ylnda DR Kapsamnda En ok hra Edilen lk 10 Fasl


Milyon Dolar

Sra Fasl ve Ad

Genel

DR

Oran

Top. Pay

87-Motorlu Kara Tatlar Traktr Bisiklet Motosiklet

17.465 13.492 %77,25

84-Nkleer Reaktrler Kazan; Makina ve Cihazlar

12.344

5.466 %44,28

%9,50

85-Elektrikli Makina ve Cihazlar Aksam ve Paralar

8.291

3.377 %40,73

%5,87

3
5
6
7
8
9

10

72-Demir ve elik

39-Plastik ve Plastikten Mamul Eya


73-Demir veya elikten Eya

62-rlmemi Giyim Eyas ve Aksesuarlar

71-nciler Kymetli Ta ve Metal Mamulleri Madeni Paralar


61-rme Giyim Eyas ve Aksesuarlar

19-Esasn Hububat Un Niasta St Tekil Eden Mstahzarlar


Liste Toplam

Dier rnlerin Toplam


Genel Toplam

6.563
5.371

5.471
5.921

5.132 %78,20
2.521 %46,94
2.251 %41,15
1.829 %30,89

%23,45
%8,92
%4,38
%3,91
%3,18

11.264

1.618 %14,36

%2,81

1.506

1.390 %92,28

%2,42

8.935

1.451 %16,24

83.131 38.528 %46,35


60.804 19.005 %31,26

%2,52

%66,97

%33,03

143.935 57.532 %39,97 %100,00

22

2015 Ylnda DR Kapsamnda thal Edilen lk 20 rn-1


Sra GTP-4 ve Ad
1 7207-Demir veya Alamsz elikten Yar Mamuller
8708-Karayolu Tatlar in Aksam, Para ve
2
Aksesuarlar

Genel
thalat

2.869

Toplam
thalat
indeki
Pay

%1,38

DR
thalat

2.368

Milyon ABD Dolar

Toplam
DR
indekiP
ay

Yurt i
Alm

%6,68

%9,30

37

Yut i
Alm
Pay

%1,56

4.966

%2,40

1.700

3.426

%1,65

1.539

%6,04

%0,00

2.265

%1,09

1.122

%4,41

%0,00

5 1001-Buday ve Mahlut

1.103

%0,53

958

%3,76

%0,41

1.101

%0,53

918

%3,61

%0,18

4.288

%2,07

918

%3,61

%0,00

2.650

%1,28

787

%3,09

11

%1,35

2.327

%1,12

736

%2,89

%0,69

3
4

7
8

7108-Altn (Platin Kaplamal Altn Dahil)


(lenmemi veya Yar lenmi .)

8408-Sktrmayla Atelemeli ten Yanmal


Pistonlu Motorlar (Dizel ve Yar Dizel)
1512-Ayiei, Aspir, Pamuk Tohumu Yalar ve
Bunlarn Fraksiyonlar
7204-Dkme Demirin, Demirin veya eliin
Dknt ve Hurdalar .

3902-Propilen ve Dier Olefinlerin Polimerleri (lk


ekillerde)

9 7601-lenmemi Aluminyum

10 7403-Rafine Edilmi Bakr ve Bakr Alamlar

2.208

%1,07

591

%2,32

%0,23

%1,35

23

2015 Ylnda DR Kapsamnda thal Edilen lk 20 rn-2


Sra GTP-4 ve Ad

11
12

7208-Demir veya Alamsz elikten Yass Hadde


rnleri (Genilik >= 600 Mm) (Scak Haddelenmi)

7225-Dier Alaml elikten Yass Hadde Mamulleri


(Genilii 600 Mm.Veya Daha Fazla)

13 3901-Etilen Polimerleri (lk ekillerde)

8409-Sadece veya Esas tibariyle 84.07 veya 84.08


Pozisyonlarndaki Motorlarn Aksam ve Paralar
8407-Kvlcm ile Atelemeli ten Yanmal Dorusal
15
veya Dner Pistonlu Motorlar (Patlamal Motor)

14

16 1005-Msr
17

5402-Sentetik Filament plikleri (Diki plii Hari)


(Perakende Olarak Satlacak Hale Getirilmemi)

18 7408-Bakr Teller

19 9032-Otomatik Kontrol ve Ayar Alet ve Cihazlar


20

8414-Hava veya Vakum Pompalar, Hava veya Dier


Gaz Kompresrleri, Fanlar, .
Liste Toplam

Dier rnlerin Toplam


Genel Toplam

Genel
thalat

Toplam
thalat
indeki
Pay

DR
thalat

1.824 %0,88

568

1.318 %0,64

524

2.406 %1,16
850

%0,41

344

%0,17

617

%0,30

1.482 %0,72
304

%0,15

999

%0,48

564

%0,27

Toplam
DR
indeki
Pay

Yurt i
Alm

Yut i
Alm
Pay

%2,23

156 %27,47

%2,06

4 %0,75

336 %1,32

0 %0,00

295 %1,16

1 %0,47

344

%1,35

297 %1,17
256

%1,01

6 %1,79

0 %0,00
57 %22,07

240 %0,94

163 %68,10

208 %0,82

3 %1,54

224 %0,88

37.912 %18,30 14.929 %58,65

169.295 %81,70 10.527 %41,35


207.207

Milyon ABD Dolar

%100, 25.456

%100,

0 %0,01

461

%3,09

947,4

%3,72

486 %4,62

24

SEKTREL DEERLENDRMELER

25

TARIM SEKTR

26

DR KAPSAMINDA TARIM RNLERNN DI TCARETMZDEK YER

YIL
2004
2005
2006
2007

GENEL

2014
2015
* 01-24 fasllar

2.311

29,5%

3.463

2.555

9.142

12.040

2013

GENEL

8.048

7.828

2010
2012

Pay %

1.749

10.840

2011

DR

6.009

2008
2009

HRACAT

10.701
14.427
15.251
16.977
17.995
16.799

3.090

4.141
3.967
4.444
6.330
7.127
7.931
8.189
7.281

29,1%
31,7%
33,8%

38,2%
37,1%
36,9%

3.238
3.685

THALAT
DR

Pay %

520

15,0%

601
672

5.393

1.135

6.355

2.129

8.760
7.683

2.019
1.775

43,9%

10.961

2.641

46,7%

11.200

3.992

46,7%
45,5%

43,3%

10.734
12.418

11.244

(Milyon Dolar)

3.553
4.111

3.473

DKO
%

18,6%

34,4%

18,2%

26,3%

21,0%

23,0%
33,5%
23,1%

22,5%
36,7%

48,7%
53,7%
39,9%

24,1%

41,7%

35,6%

50,3%

33,1%
33,1%

30,9%

49,8%
50,2%

47,7%

27

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER


rn Grubu
BUDAY
HAM AYE YAI
MISIR
PALM YAI
TTN
MERCMEK
EKER

SOYA FASULYES KSPES


TEREYAI
CEVZ (KABUKLU)
AYE KSPES
BADEM (KABUKSUZ)
MISIR YAI
MARGARN
KAKAO
ORKNOS
BADEM (KABUKLU)
AYE TOHUMU
SUSAM TOHUMU
CEVZ (KABUKSUZ)

DERLER
Genel Toplam

2014

2015

Miktar
Deer DR Miktar DR Deer
Miktar
Deer DR Miktar DR Deer
DR Pay %
DR Pay %
(Bin ton) (milyon $) (Bin ton) (milyon $)
(Bin ton) (milyon $) (Bin ton) (milyon $)
5.285
812
1.422
723
90
303
5

1.545
1.178
339
655
561
202
5

4.169
721
1.318
303
36
227
-

1.228
1.077
311
290
203
150
-

22
26
773
6
23
25
91
1
8
557
111
2

98
103
215
42
25
43
267
13
32
406
220
10

18
15
246
4
22
23
12
1
8
58
18
0

82
72
71
31
23
35
35
13
32
35
38
1

616

8.514
19.413

346

6.111
12.416

118

382
7.698

69

313
4.111

79%
91%
92%
44%
36%
74%
0%

4.349
777
1.485
732
91
313
170

1.103
1.076
332
543
535
237
77

3.945
650
1.325
254
32
205
166

958
918
295
199
179
156
73

83%
70%
33%
73%
94%
82%
13%
100%
100%
9%
17%
7%

19
38
800
6
26
26
85
1
3
340
126
2

68
115
200
54
28
39
264
18
18
238
219
15

15
9
165
4
26
21
7
1
3
22
7
0

54
44
42
40
27
26
23
18
18
14
13
0

20%

5%
33%

417

8.324
18.131

196

5.867
11.244

152

471
7.482

72

304
3.473

87%
85%
89%
37%
33%
66%
95%

37%

79%
38%
21%
74%
97%
65%
9%
100%
99%
6%
6%
2%

5%
31%

28

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

BUDAY
MADDE ADI

Buday

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
1.103

DR

958

DRe konu edilme sebebi


- retim hava artlarna gre deiken
- retim mamul ihracat iin yetersiz
- Fiyat avantaj ( piyasa fiyatn TMO belirliyor)

DR/GENEL
(%)

87

Toplam DR
indeki Pay
(%)

3,76

hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)


-Buday unu (%99),
-Makarna (%99)
-Biskvi, gofret, unlu mamuller (%17)
29

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

AYEK YAI (HAM)


MADDE ADI

Ayiei Ya (ham)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
1.076

DR

918

DR/GENEL
(%)

85

Toplam DR
indeki Pay
(%)

3,60

DRe konu edilme sebebi


- retim hava artlarna gre deiken
- retim yetersiz
- Fiyat avantaj
hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)
-Rafine ayiei ya (%95)
-Dier bitkisel yalar (%57)

30

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

MISIR
MADDE ADI

Msr

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
332

DR

295

DR/GENEL
(%)

89

Toplam DR
indeki Pay
(%)

1,16

DRe konu edilme sebebi


- retim hava artlarna gre deiken
- retim mamul ihracat iin yetersiz
- Fiyat avantaj ( piyasa fiyatn TMO belirliyor)
hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)
-Kanatl eti (%56)
-Niasta bazl ekerler (%98)
-Hayvansal yemler (%54)

31

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

PALM YALARI
MADDE ADI

Palm ve ekirdei Ya

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
543

DR

199

DR/GENEL
(%)

37

Toplam DR
indeki Pay
(%)

%0,78

DRe konu edilme sebebi


- Yurt ii retimi bulunmuyor
- Ekonomik (Bitkisel sv yalara gre yksek fiyat avantaj)
hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)
-Margarin (%86)

32

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

MERCMEK
MADDE ADI

Mercimek

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
237

DR

156

DR/GENEL
(%)

66

Toplam DR
indeki Pay
(%)

%0,61

DRe konu edilme sebebi


- retim hava artlarna gre deiken
- retim ihracat iin yetersiz
- Fiyat avantaj
- Dnemsellik
hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)
-Mercimek (%100)

33

TARIM SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

TTN
MADDE ADI

Yaprak Ttn
(Virginia ve Burley tipi)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
535

DR

179

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

33

%0,70

DRe konu edilme sebebi


- Yurt ii retimi ok dk
- Kresel reticilerin tedarik stratejileri
- Sigara retiminde harman yapma gereklilii
hra rnler & Ortalama girdi oranlar (2014 ngrlen DR deerleri)
- Sigaralar (%86)

34

DR KAPSAMINDAK RNLERN RETM VE HRACAT KAPASTES


MADDE ADI
Buday

Ham Ayiei Ya

2014 retim
(TK)

19.000.000
875.000

2015 retim
(TK)

22.600.000
*595.000

2015 thalat
Miktar (Genel)

4.349.000

777.000

2015 thalat
Miktar (DR)

3.945.000
650.000

Msr

5.950.000

6.400.000

1.485.000

1.325.000

Soya

150.000

161.000

2.255.000

4.300

80.500

6.000

Mercimek
Ceviz

Badem

Pirin (eltik)

(ton)
*USDA

345.000
180.807
73.230

830.000

360.000
190.000
920.000

313.000
38.000

189.000

205.000
9.000

4.000

49.750

35

TARIM RNLERNN THALATININ KISITLANMASINA YNELK TEDBRLER

DR Kapsamnda thalata zin Verilmemesi


thalat Yerine Yurt i Alma Ynlendirme
Dnemsel thalat Yasa Uygulamas
Yurt i Alm art

ndirimli Teminat Verilmemesi


nceden hracat art

Randman ve Fire Oranlar


36

%100 BAIMLI OLUNAN-FYAT, KALTE, TERMN AISINDAN THAL EDLEN RNLERE RNEKLER

%100 BAIMLI OLDUUMUZ RNLER

Palm ve ekirdei Ya

Kakao Dane ve Krklar

FYAT, KALTE, TERMN, RETM YETERSZL

Buday

Msr

Ayiei Ya (ham)
eker

Mercimek
Don Ya
Tereya

Yaprak Ttn (Virginia ve Burley tipi)


Soya Fasulyesi ve Kspesi

37

SANAY SEKTR

38

DR KAPSAMINDA SANAY SEKTRNN DI TCARETMZDEK YER


YIL
2003

GENEL

2004
2006

22.731

65.648

35.463

77.486

2007

DR

42.407
57.158

2005

HRACAT

98.130

32.367
41.002
49.073

PAY %

%53,60
%56,63
%54,02

GENEL

THALAT

PAY %

66.424

10.939 %16,47

113.311

16.729 %14,76

94.302

%52,91

135.891

%50,01

DR

DR
DENGE

(Milyon Dolar)

11.792

15.743 %16,69

16.624

18.117 %13,33

22.884

18.734

18.353 %13,64

23.208

229.880

27.319 %11,88

29.139

-109.401

31.417

-105.636

28.243

-68.892

193.204

2010

101.843

47.997

%47,13

177.862

2012

137.211

56.553

%41,22

225.811

27.204 %12,05

29.349

229.759

26.566 %11,56

32.326

2011

120.479

56.458

%46,86

2013

134.825

58.806

%43,62

240.461

2015

127.070

50.226

%39,53

195.963

2014
Genel Toplam

139.615

58.892

1.314.502 609.783

* 25 ve sonras fasllar

%42,18
%46,39

-58.405

134.574

%48,40
%45,45

-47.663

25.923

58.655
41.560

-37.144

23.150 %14,06

121.187
91.441

-24.017

164.669

2008
2009

GENEL
DENGE

28.761 %14,89
23.366 %13,14

27.389 %11,39
21.983 %11,22

2.202.111 285.619 %12,97

29.894
24.631

324.164

-66.540
-72.017
-43.132
-76.019
-88.600
-90.143

-887.609

39

Makine, Otomotiv Elektrik ve


Elektronik Sektr

40

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

OTOMOTV-MAKNA-ELEKTRK, ELEKTRONK
SEKTRLER
MADDE ADI

Kara Tatlar in Aksam ve Paralar


Dizel ve Yar Dizel Motorlar
Benzinli Motorlar

Motorlar in Aksam ve Paralar

Hava-Vakum pompas, Hava/Gaz


Kompresr
Datm ve Kumanda Tablolar

thalat 2015
(milyon $)

GENEL

DR

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

4.966

1.700

34,2

6,68

617

297

48,2

1,17

2.265
850

999

734

1.122
336

208

161

49,5
39,6

20,8

22,0

4,41
1,32
0,82
0,63

41

%100 BAIMLI OLUNAN-FYAT, KALTE, TERMN AISINDAN THAL EDLEN RNLERE RNEKLER

FYAT, KALTE, TERMN, RETM YETERSZL


Benzinli Motorlar
Dizel Motorlar
Vites Kutular

Karoseri Aksam

42

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

KARA TAITLARI N AKSAM VE PARALAR


MADDE ADI

Kara Tatlar in Aksam ve Paralar

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
4.966

DR

1.700

DR/GENEL
(%)

34,2

Toplam DR
indeki Pay
(%)

6,68

DRe konu edilme sebebi


-Kalite, tasarm ve teknoloji asndan retim yetersizdir.
ok eitli rnleri ihtiva etmektedir.
Otomotiv ana sanayii firmalarmzn orta olduklar kresel firmann
tercihleri dorultusunda bu rnleri tedarik ettii bilinmektedir.
Tamamna yakn yan sanayi firmalarmzca ayr ayr retilmekte olsa da
kalite ve lek sorunu nedeniyle Trkiyede retim yapan ana sanayi
firmalarnn tedarik zincirine girememektedirler.
43

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DZEL VE YARI DZEL MOTORLAR, BENZNL MOTORLAR


MADDE ADI

Dizel ve Yar Dizel Motorlar


Benzinli Motorlar

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
2.265
617

DR

1.122
297

DR/GENEL (%)

49,5

48,2

Toplam DR
indeki Pay
(%)

4,41
1,17

-retim var ancak yetersiz.


lkemizde motor retimi yapan 2 firma bulunmaktadr. (Oyak Renault ve Ford Otosan)
Oyak Renault dizel ve benzinli motor retmektedir. Firmann yllk motor kapasitesi 450.000
adettir.
Ford Otosann ise yllk motor retme kapasitesi 76.000 adettir.
ki firmann toplam ara retme kapasitesi ise yllk 770 binden fazla olup, tam kapasite ile
motor retimi yaplm olmas halinde dahi ara retimi iin yeterli motor retme kapasitesi
yoktur.
Dizel motorlar, jeneratrde de kullanlmaktadr. Dnyada ise birka reticinin (John Deere,
Cummins) rnleri tercih edilmektedir.
Jeneratr ithalatlarnn tercihlerinde rnde hangi dizel motorun kullanld belirleyici
olmaktadr.

44

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

MOTORLAR N AKSAM VE PARALAR


MADDE ADI

Motorlar in Aksam ve Paralar

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
850

DR

336

DR/GENEL
(%)

39,6

Toplam DR
indeki Pay
(%)

1,32

DRe konu edilme sebebi


retim miktar, kalite, tasarm ve teknoloji asndan yetersiz.
Motorlar iin aksam ve paralarn, Trkiyede retimi olmakla birlikte,
yetersiz ve alclarn tercihlerini karlamamaktadr.
Aktarma organlarnda sadece mekanik paralarda Trkiyede retim vardr.
Motor yataklar, volanlar, karterleri, servo motor, motor ateleme ve
kapama sistemleri, elektrik motorlar ve aftlar retilmektedir.

45

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

HAVA-VAKUM POMPASI, HAVA/GAZ KOMPRESR


MADDE ADI

Hava-Vakum pompas, Hava/Gaz


Kompresr

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
999

DR

208

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

20,8

0,82

-Yalnzca baz tiplerinde retim bulunmaktadr, baz eitlerinde ise kalite, fiyat ve
tketici beklentisi nedenleriyle retim yetersizdir. Baz eitlerinde hi retim
bulunmamaktadr.
Trkiyede talep edilen miktarda retilmediinden genellikle ithalat yoluyla temin
edilmektedir.
Hermatik olanlar daha ziyade klima retiminde kullanlmaktadr ve Trkiyede
retilmemektedir.
Buzdolab kompresrnde tek retici Arelik olup, buzdolab retim ihtiyalarn
karlayacak kompresr retimi yapabilecek kapasitededir (Yllk kapasite:
5.760.000). Ancak fiyat ve teknoloji nedeniyle ithalata da bavurmaktadr.

46

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DAITIM VE KUMANDA TABLOLARI


MADDE ADI

Datm ve Kumanda Tablolar

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
734

DR

161

DR/GENEL
(%)

22,0

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,63

DRe konu edilme sebebi


-lkemizde retimi kalite ve teknoloji asndan yetersizdir.
Arlkl olarak otomotiv, otomasyona ynelik makine sektr ve beyaz
eyada kullanlmaktadr.
Bahse konu rnlerdeki tm elektrik sistemini kontrol eden kritik neme
haiz rnlerdir.
lkemizde bir ksm retim olmakla birlikte, zellikle ileri teknolojiyi
iermeleri ve ithalat tercihleri gibi nedenlerle daha ok ithal edilmektedir.
47

Maden, Metal Sektr

48

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

MADEN-METAL SEKTR
MADDE ADI

Demir/Alamsz elikten Y. Mamuller


Altn

Demir/elik Dknt ve Hurdalar


lenmemi Alminyum

lenmemi Bakr Alamlar


Alamsz Yass rnler
Alaml Yass rnler
Bakr Teller

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL

DR

Toplam DR
DR/
indeki
GENEL (%)
Pay (%)

2.869

2.368

82,5

9,3

4.288

918

21,4

3,6

26,8

2,3

3.426
2.327
2.208
1.824
1.318
304

1.539
736
591
568
524

240

44,9

31,6
31,1
39,7

78,9

2,9
2,2
2

0,9
49

%100 BAIMLI OLUNAN-FYAT, KALTE, TERMN AISINDAN THAL EDLEN RNLERE RNEKLER

%100 BAIMLI OLDUUMUZ RNLER

Paslanmaz elikten Yass Hadde Mamulleri


FYAT, KALTE, TERMN, RETM YETERSZL
Demir elikten yar mamuller

Demir elikten scak haddelenmi yass rnler


Demir/elik Hurdalar

Demir Cevherleri ve Konsantreleri

50

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DEMR/ALAIMSIZ ELKTEN YARI MAMULLER


MADDE ADI

Demir/Alamsz elikten y. mamuller

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
2.869

DR

2.368

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

82,5

9,3

- Yksek Fiyat

51

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

ALTIN
MADDE ADI

Altn

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
3.426

DR

1.539

DR/GENEL
(%)

44,9

Toplam DR
indeki Pay
(%)

-Dahilde ileme izni kapsamnda ithal edilmektedir.

52

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DEMR/ELK DKNT VE HURDALARI


MADDE ADI

Demir/elik dknt ve hurdalar

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
4.288

DR

918

DR/GENEL
(%)

21,4

Toplam DR
indeki Pay
(%)

3,6

- Arz yetersizlii

53

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

LENMEM ALMNYUM
MADDE ADI

lenmemi alminyum

DRe konu edilme sebebi

-retim yetersizlii
-Birincil alminyum retim kapasitesi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
2.327

DR

736

DR/GENEL
(%)

31,6

Toplam DR
indeki
Pay (%)

2,9

: 65 bin ton

54

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

LENMEM BAKIR ALAIMLARI


MADDE ADI

lenmemi Bakr Alamlar

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
2.208

-retim yetersizlii
-Metalik bakr retim kapasitesi: 100 bin ton

DR

591

DR/GENEL
(%)

26,8

Toplam DR
indeki Pay
(%)

2,3

zabe tesisi kapasitesi : 42 bin ton

55

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

ALAIMSIZ YASSI RNLER


MADDE ADI

Alamsz yass rnler

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
1.824

DR

568

DR/GENEL
(%)

31,1

Toplam DR
indeki Pay
(%)

2,2

- Fiyat, Kalite Uyumsuzluu

56

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

ALAIMLI YASSI RNLER


MADDE ADI

Alaml yass rnler

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
1.318

DR

524

DR/GENEL
(%)

39,7

Toplam DR
indeki Pay
(%)

- retim Bulunmamas

57

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

BAKIR TELLER
MADDE ADI

Bakr Teller

DRe konu edilme sebebi

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
304

DR

240

DR/GENEL
(%)

78,9

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,9

-retim i talep uyumsuzluu


-hracatmz 6 mm.den ince
-thalatmz 6mm.den kaln

58

Kimya Sektr

59

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

KMYA SEKTR

MADDE ADI

Polipropilen (PP)

Hemoglobin, Kan Globulinleri ve


Serum Globulinleri
Polivinil Klorr (PVC)
ACN

Tereftalik Asit ve Tuzlar

Yksek Yo. Poliet. (YYPE)


AYPE

Tabii Kauuk

Polietilen Tereftalat (PET)


Dioller Etilen Glikol

thalat 2015
(milyon $)

GENEL
2.084

DR

747

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,78

35,82

470

198

42,13

275

133

48,52

740
332

1.044

1.007
188
130

236

165
120
118

167
67
61

57

23,34
36,26
11,28

17,25
35,6
47

22,6

2,93
0,65
0,52
0,47
0,46
0,66
0,26
0,24
0,22

60

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

KMYA SEKTR

MADDE ADI

Akrilik Asitin Esterleri


Karbon

Propilen Kopolimerleri

LSTE TOPLAMI
GENEL KMYA

thalat 2015
(milyon $)

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,20

GENEL

DR

174

52

29,75

7.415

1.981

26,72

179

538

66.417

52

37

3.751

29,24
6,96

5,64%

0,20
0,15
7,78

14,73

61

%100 BAIMLI OLUNAN-FYAT, KALTE, TERMN AISINDAN THAL EDLEN RNLERE RNEKLER

%100 BAIMLI OLDUUMUZ


RNLER

Propilen Kopolimerleri
Tabii (Doal) Kauuk

Akrilik Asitin Esterleri


Karbon

FYAT, KALTE, TERMN, RETM


YETERSZL

Polipropilen

Polivinilklorr

Akrilonitril (ACN)

Tereftalik Asit ve Tuzlar

Yksek Younluklu Polietilen


Alak Younluklu Polietilen
Dioller Etilen Glikol

Hemoglobin, Kan Globulinleri


ve Serum Globulinleri
Polietilen Tereftalat (PET)

62

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

POLPROPLEN (PP)
MADDE ADI

Polipropilen (PP)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
2.084

DR

747

DR/GENEL
(%)

35,82

DRe konu edilme sebebi


-retim talep karsnda yetersiz, karlama oran: ~ %8,7

Toplam DR
indeki Pay
(%)

2,93

63

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

HEMOGLOBN, KAN GLOBULNLER VE SERUM


GLOBULNLER
MADDE ADI

Hemoglobin, Kan Globulinleri ve


Serum Globulinleri

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
470

DR

198

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

42,13

0,78

DRe konu edilme sebebi


-retim talep karsnda yetersiz

64

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

POLVNL KLORR (PVC)


MADDE ADI

Polivinil Klorr (PVC)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
740

DR

165

DRe Konu Edilme Sebebi:


- retim talep karsnda yetersiz
- retimin talebi karlama oran ( %17,47)

DR/GENEL
(%)

23,34

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,65

65

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

AKRLONTRL (ACN)
MADDE ADI

ACN

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
275

DRe Konu Edilme Sebebi


-retim talep karsnda yetersiz
-retimin talebi karlama oran ~ %58,74

DR

133

DR/GENEL
(%)

48,52

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,52

66

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

TEREFTALK AST VE TUZLARI


MADDE ADI

TEREFTALK AST VE TUZLARI

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
332

DRe Konu Edilme Sebebi


-retim talep karsnda yetersiz
-retimin talebi karlama oran ~ %21,29

DR

120

DR/GENEL
(%)

36,26

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,47

67

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

YKSEK YOUNLUKLU POLETLEN (YYPE)


MADDE ADI

Yksek Younluklu Polietilen (YYPE)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
1.044

DR

118

DR/GENEL
(%)

11,28

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,46

DRe Konu Edilme Sebebi


- retim talep karsnda yetersiz
- Yurtii retim kapasitesinin talebi karlama oran %14

68

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DER ETLEN POLMERLER VE LNEER POLETLEN


(AYPE)
MADDE ADI

DER ETLEN POLMERLER VE


LNEER POLETLEN (AYPE)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
1.007

DRe Konu Edilme Sebebi


- retim talep karsnda yetersiz

DR

174

DR/GENEL
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

17,25

0,68

69

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

TAB (DOAL) KAUUK (TSNR)


MADDE ADI

Tabii Kauuk

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
188

DR
67

DR/GENEL
(%)

35,46

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,26

DRe Konu Edilme Sebebi:


- retim yok, %100 ithalata baml

70

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

POLETLEN TEREFTALAT (PET)


MADDE ADI

POLETLEN TEREFTALAT (PET)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
130

DR
61

DR/GENEL
(%)

47

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,24

DRe Konu Edilme Sebebi:


- retim yetersiz

71

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

DOLLER ETLEN GLKOL (ETANDOL)


MADDE ADI

DOLLER ETLEN GLKOL (ETANDOL)

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
236

DR
57

DR/GENEL
(%)

22,6

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,22

DRe Konu Edilme Sebebi:


- retim yetersiz
- retimin talebi karlama oran : %65

72

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

AKRLK ASTN ESTERLER


MADDE ADI

Akrilik Asitin Esterleri

DRe Konu Edilme Sebebi


- Yerli retim yok

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
179

DR
52

DR/GENEL
(%)

29,24

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,20

73

DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

KARBON
MADDE ADI
Karbon

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
174

DR
52

DR/Genel
(%)

Toplam DR
indeki Pay
(%)

29,75

0,20

Kullanm Yeri:
-Boya Maddesi (matbaa mrekkebi, boya)
-Kauuk Endstrisinde Katk Maddesi (otomobil lastii, makine paralar,
kablo)
DRe Konu Edilme Sebebi:
- retim yok, %100 ithalata baml
Ocak 2015

Ekonomi Bakanl

74

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

PROPLEN KOPOLMERLER
MADDE ADI

Propilen Kopolimerleri

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
538

DR
37

DR/GENEL
(%)

6,96

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,15

DRe Konu Edilme Sebebi:


- retim yok

75

TESPT VE NERLER
nlemler

DR kapsamndaki ithalatlarda ticaret politikas nlemlerine tabi rnlerde indirimli


teminat uygulanmamakta,

G ve fireler iin ithal edilen maddelerin ihra edilen maddelerin bnyesinde


kullanldna dair ekspertiz zel art,
Bazyalar iin ayniyat,

3901 ila 3914 GTPli (3903 hari) rnlerin ikincil rn olmalar halinde DR kapsamndaki
ithalatnda edeer eya uygulamas yaplmamakta.

Alnabilecek nlemler

Yurtii Alm art


DKO Azaltlmas

Ocak 2015

Ekonomi Bakanl

76

TESPT VE NERLER

Trkiye kimya sektrnde (27-40 fasllarnda) net ithalatdr


Kimya sektrnde DR kullanm oran dktr
DR haricinde ithalat yksektir

retim yurtii talebi karlayamamaktadr

Hammadde temini uzun zaman almaktadr

Firmalar retimin ve ihracatn devamlln salayabilmek iin


edeer eya sistemini kullanmaktadr.

Ocak 2015

Ekonomi Bakanl

77

Tekstil ve Hazr Giyim Sektr

78

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

TEKSTL SEKTR

MADDE ADI

Pamuklu Mensucat
Sentetik plik
Pamuk plii

Ham Post ve Deriler


Sentetik Mensucat
Ham Pamuk
Suni Elyaf

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL

DR

Toplam DR
DR/GENEL DR/SEKTR indeki
Pay
(%)
DR(%)
(%)

594

317

53%

18%

1,25

427

135

32%

8%

0,53

1.971
287

644

1.232
592

352

18%

20%

58

20%

3%

108

9%

6%

99
41

15%
7%

6%

2%

1,38
0,23
0,39
0,42
0,16
79

%100 BAIMLI OLUNAN-FYAT, KALTE, TERMN AISINDAN THAL EDLEN RNLERE RNEKLER

%100 BAIMLI OLDUUMUZ RNLER


Suni elyaf

FYAT, KALTE, TERMN, RETM YETERSZL


Pamuklu Mensucat
Sentetik Elyaf

Sentetik plikler

Sentetik Kumalar

Ham Deri ve Postlar

80

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

PAMUK PL
thalat 2015
(Milyon $)

MADDE ADI

GENEL

Pamuk plii

427

DR

DR/GENELSEKTR (%)

135

32% - 8%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,53

DRe Konu Edilme Sebebi


-Hazr giyim ve konfeksiyon sektrnde ring sistemiyle elde edilen daha ince
ve kaliteli ipliklerin talep edilmesi
Pamuk plii

30/1 Pamuk plii


50/1 Pamuk plii

Piyasa Fiyat

thal Fiyat

Fiyat Fark

4,75 $/kg

4,8 $/kg

-%1,0

3,9 $/kg

3,7 $/kg

%5,4

-Pamuk ipliinde yksek katma deerli rn (ring)retim teknolojisine ynelik


yatrmlarn desteklenmesi halinde, pamuk ipliinde DR kapsam ithalata
bamllk azalacaktr.
81

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

SENTETK PLK

MADDE ADI

Sentetik plik

DRe Konu Edilme Sebebi

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
1.971

DR

352

DR/GENEL SEKTR(%)

18% - 20%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

1,38

-lkemizde sentetik iplik retimi yaklak 600 bin ton olup, yaklak 1 milyon
ton dzeyindeki kapasitenin altnda seyretmektedir.
-Yksek i piyasa fiyatlar nedeniyle DR kapsamnda ithali tercih
edilmektedir.
Sentetik Elyaf ve plik

Polyester Elyaf

Polyester Dz plik

Polyester Tekstre plik


Naylon Tekstre plik

Piyasa Fiyat

thal Fiyat

Fiyat Fark
(%)

2,87 $/kg

1,65 $/kg

42,5

5 $/kg

4,0 $/kg

1,95 $/kg
2,22 $/kg

1,61 $/kg
1,60 $/kg

17,4
27,9
20,0

82

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

PAMUKLU MENSUCAT

MADDE ADI

Pamuklu Mensucat

DRe Konu Edilme Sebebi

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
594

DR

317

DR/GENELSEKTR (%)

53% - 18%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

1,25

-Pamuklu dokuma retim kapasitesi 1.350.000 ton


-retim 1.000.000 ton (KKO= % 75)
-nce ve hafif kumalarda yksek i piyasa fiyatlar
-Kuma arl arttka yerli rn temini avantajl ancak, ince ve hafif mensucat dk
fiyat nedeniyle ithal edilmektedir.
-Yksek i piyasa fiyatlar nedeniyle DR kapsamnda ithali tercih edilmektedir.
Pamuklu Mensucat

Vual Kuma 70 gr/m2

Atk Strech Kuma 75 gr/m2

Pantolonluk Gabardin Kuma 210 gr/m2

Dz boyal, Atk Lycral Gmleklik Kuma 100 gr/m2

Piyasa Fiyat

thal Fiyat

Fiyat Fark (%)

1,45 $/m2

1,05 $/m2

%38,1

1,85 $/m2

%21,6

1,35 $/m2
1,75 $/m2
2,25 $/m2

0,90 $/m2
1,40 $/m2

%50
%25

83

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

SENTETK MENSUCAT

MADDE ADI

Sentetik Mensucat

DRe Konu Edilme Sebebi

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
644

DR
99

DR/GENELSEKTR (%)

15% - 6%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,39

-lkemizde sentetik mensucatta retim, kapasitenin altnda seyretmektedir.


-DR kapsamndaki ithalatn % 65i inden yaplmaktadr.

-Yksek i piyasa fiyatlar nedeniyle DR kapsamnda ithali tercih edilmektedir.


rn Ad

40/16 Saten Likra Kuma


40/30 Saten Likra Kuma

30/1 Gabardin Likra Kuma


30/1 Gabardin Dz Kuma

Piyasa Fiyat

thal Fiyat

Fiyat Fark (%)

2,33 $/m

1,98 $/m

15,0

2,28 $/m

2,00 $/m

1,83 $/m

1,80 $/m

1,70 $/m

1,52 $/m

21,1
15,0
16,9

84

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

HAM PAMUK
thalat 2015
(Milyon $)

MADDE ADI

GENEL

Ham Pamuk

1.232

DRe Konu Edilme Sebebi

DR

108

Toplam DR
indeki Pay
(%)

DR/GENELSEKTR (%)

9% - 6%

0,42

-Yetersiz yurtii retim

-lkemiz pamuk retiminin yeterli hale gelmesi durumunda, DR kapsamnda yaplan


ithalatn nne geilebilecektir.

(Bin ton)
retim

2007/08 2008/09 2009/10 2010/11


650

450

638

817

2011/12

2012/13

2013/14

2014/15

955

858

877

846

Tketim

1.350

1.06

1.300

1.250

1.300

1.365

1.400

1.486

thalat

711

550

957

729

519

804

932

810

hracat

*ICAC TAHMN

81

30

33

32

62

47

45

KAYNAK: Ekonomi Bakanl Bilgi Sistemi-ICAC

51

85

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

SUN ELYAF

MADDE ADI

Suni Elyaf

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
592

DR
41

DR/GENELSEKTR (%)

7% - 2%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,16

DRe Konu Edilme Sebebi


-lkemizde suni elyaf retimi bulunmamaktadr.
-ADTYA BRLA GRUP firmasnca 510 milyon $ tutarnda yatrm karar alnm
ancak Grup, 2015 Ocak aynda bu kararn askya almtr.

86

SANAY SEKTRNDE DR KAPSAMINDA THAL EDLEN TEMEL RNLER

HAM POST VE DERLER

MADDE ADI

Ham Post ve Deriler

thalat 2015
(Milyon $)

GENEL
287

DR
58

DR/GENELSEKTR (%)

20% - 3%

Toplam DR
indeki Pay
(%)

0,23

DRe Konu Edilme Sebebi

-Sz konusu rnlerin retimi, lkemiz hayvanclna paralel olarak yeterli


dzeyde olmad iin ithal edilmektedir.

-Kkba hayvan derisinde yllk ihtiyacn (30 milyon adet) % 60 ve bykba


hayvan derisinde (6,5 milyon adet) ise % 70i ithal edilmektedir.

87

SONU VE DEERLENDRME

88

SEBEP DEL SONU-1


Hammadde Yetersizlii
Rekabet Gc
Eksiklii

retim Yetersizlii

leri Teknoloji Eksiklii

AR-GE Faaliyetlerinin
Dkl

Tedarik Zinciri (ok


uluslu irketlerin
Trkiyedeki
yatrmlar)

THALATA DAYALI
RETM

DR, THALATA DAYALI RETMN SEBEB DEL, SONUCUDUR.

89

SEBEP DEL SONU-2


D pazar hedefleyen bir enstrman
olarak Dahilde leme Rejimi
hracatnn,
- Rakipleriyle eit tedarik
imkanlarna kavumasn,
- Rekabet gcn uluslararas
standartlara ykseltmesini
temin eder.

TRKYENN
REKABET
GC

DR
REKABET
GC

ULUSLAR
ARASI
REKABET
GC

90

EKONOM BAKANLII

Teekkrler

HRACAT GENEL MDRL


04 Nisan 2016 Ankara

Genel thalatn AB thalatn indeki Yeri (AB-27)


YIL

Genel
thalat
A

2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 (Oca-ub)
Toplam

YIL
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 (Oca-ub)
Toplam

Genel DR
thalat

170.063
201.964
140.928
185.544
240.842
236.545
251.661
242.177
207.207
29.029
1.905.960

ABye Genel thalat


C

24.285
30.780
20.482
25.140
29.960
30.757
31.381
30.677
25.456
3.786
252.703

AB DR
thalat

68.611
74.802
56.588
72.243
91.227
87.822
92.586
89.012
78.828
10.805
722.525

AB Hari
Genel thalat

B/A

14,28%
15,24%
14,53%
13,55%
12,44%
13,00%
12,47%
12,67%
12,29%
13,04%
13,26%

D/C

16,21%
16,95%
16,26%
14,81%
13,25%
13,08%
12,40%
12,74%
11,31%
12,18%
13,88%

AB Hari
DR Pay
F/E

12,98%
14,24%
13,38%
12,74%
11,94%
12,96%
12,51%
12,62%
12,89%
13,56%
12,88%

AB Genel
th. Genel
th. Pay
C/A

40,34%
37,04%
40,15%
38,94%
37,88%
37,13%
36,79%
36,75%
38,04%
37,22%
37,91%

AB DR th.
Genel DR
Pay
D/B

45,79%
41,19%
44,92%
42,56%
40,36%
37,34%
36,57%
36,97%
35,01%
34,75%
39,70%

AB Hari
Genel th.
Pay
E/A

59,66%
62,96%
59,85%
61,06%
62,12%
62,87%
63,21%
63,25%
61,96%
62,78%
62,09%

AB Hari
DR thalat

11.120
12.677
9.200
10.700
12.091
11.485
11.477
11.340
8.913
1.316
100.318

101.451
127.161
84.341
113.301
149.614
148.723
159.076
153.165
128.379
18.224
1.183.435

Genel thalatn AB indeki Oranlar (AB-27)

Genel inde AB inde


DR Pay
DR Pay

Milyon ABD Dolar

AB Hari
DR Pay
F/B

54,21%
58,81%
55,08%
57,44%
59,64%
62,66%
63,43%
63,03%
64,99%
65,25%
60,30%

AB DRin
Genel th.
Pay
D/A

6,54%
6,28%
6,53%
5,77%
5,02%
4,86%
4,56%
4,68%
4,30%
4,53%
5,26%

13.166
18.103
11.282
14.440
17.869
19.271
19.904
19.337
16.543
2.470
152.385

AB DR
Hari Genel
Pay
F/A

7,74%
8,96%
8,01%
7,78%
7,42%
8,15%
7,91%
7,98%
7,98%
8,51%
8,00%

Genel hracatn AB hracat indeki Yeri (AB-27)


YIL
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 (Oca-ub)
Toplam

YIL
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016 (Oca-ub)
Toplam

Genel
hracat

Genel DR
hracat

107.272
132.027
102.143
113.883
134.907
152.462
151.803
157.610
143.862
21.966
1.217.934

52.163
62.796
45.528
52.441
62.788
63.680
66.737
67.080
57.504
8.711
539.428

ABye Genel
hracat
C

60.391
63.380
46.976
52.685
62.346
59.193
62.829
68.227
63.757
10.435
550.218

AB DR
hracat
D

32.347
32.894
23.481
26.517
31.130
28.232
30.296
31.841
28.763
4.808
270.308

AB Hari
Genel hracat
E

Genel hracatn AB indeki Oranlar (AB-27)

Genel inde AB inde


DR Pay
DR Pay
B/A
48,63%
47,56%
44,57%
46,05%
46,54%
41,77%
43,96%
42,56%
39,97%
39,65%
44,29%

D/C
53,56%
51,90%
49,99%
50,33%
49,93%
47,69%
48,22%
46,67%
45,11%
46,08%
49,13%

AB Hari
DR Pay

F/E
42,27%
43,56%
39,96%
42,36%
43,63%
38,01%
40,96%
39,43%
35,88%
33,84%
40,30%

AB Genel AB DR hr.
AB Hari
hr. Genel
Genel DR
Genel hr.
hr. Pay
Pay
Pay
C/A
D/B
E/A
56,30%
62,01%
43,70%
48,00%
52,38%
52,00%
45,99%
51,58%
54,01%
46,26%
50,56%
53,74%
46,21%
49,58%
53,79%
38,83%
44,33%
61,17%
41,39%
45,40%
58,61%
43,29%
47,47%
56,71%
44,32%
50,02%
55,68%
47,50%
55,20%
52,50%
45,18%
50,11%
54,82%

AB Hari
DR Pay

Milyon ABD Dolar

46.881
68.648
55.167
61.199
72.561
93.268
88.974
89.383
80.105
11.531
667.716

F/B
37,99%
47,62%
48,42%
49,44%
50,42%
55,67%
54,60%
52,53%
49,98%
44,80%
49,89%

AB Hari
DR hracat
F

19.816
29.902
22.047
25.925
31.659
35.449
36.441
35.240
28.741
3.902
269.121

AB DRin
AB DR
Genel hr. Hari Genel
Pay
Pay
D/A
F/A
30,15%
18,47%
24,91%
22,65%
22,99%
21,58%
23,28%
22,76%
23,07%
23,47%
18,52%
23,25%
19,96%
24,01%
20,20%
22,36%
19,99%
19,98%
21,89%
17,77%
22,19%
22,10%

You might also like