You are on page 1of 42

S DNG / KIM TRA / HIU CHUN

CC THIT B O LNG PTN


Bin son : ThS. Nguyn ng Huy

TKC - HCM

PHNG TIN O LNG


KHI LNG

TKC - HCM

Phn bit gia khi lng v trng lng


Khi lng l lng vt cht trong vt th v n khng thay
i khi c t bt c v tr no trn tri t.

Trng lng th ngc li, l lc gy ra do tng tc ca vt


th c khi lng m v tri t c khi lng M. Lc ny s
thay i theo v tr t vt.
Khi m t lc th cn phi c ln v hng tc dng,
cn i vi khi lng ch cn bit ln l .

TKC - HCM

Phn bit gia khi lng v trng lng


Mi quan h gia khi lng m v trng lng F ca mt
vt c xc nh thng qua cng thc ca nh lut II
Newton:
F = m.g
Trong : g l gia tc trng trng ti ni t vt th.

Ti H Ni :
g = (9,78 668 927 4,5. 10-8) m/s2
Ti Nng :
g = (9,78 402 088 4,5. 10-8) m/s2
Ti Tp H Ch Minh: g = (9,78 223 524 4,5. 10-8) m/s2

TKC - HCM

1. N V O LNG
____________________________________
n v c bn ca h n v quc t (SI)
STT

Tn i lng

Tn n v

K hiu

mt

kilgam

kg

giy

di

Khi lng

Thi gian

Cng dng in

ampe

Nhit nhit ng lc

kenvin

Cng sng

candela

cd

Lng cht

mol

mol

TKC - HCM

2. GII THIU TNG QUT V CN


2.1 Thut ng
Cc nh ngha chung
2.1.1. Cn (Weighing Instrument : WI) l phng tin o
dng xc nh khi lng ca vt th thng qua tc
ng ca trng trng ln vt th .

Cn t ng = Automatic WI
2.1.2. Cn khng t ng = non-automatic WI

TKC - HCM

2. GII THIU TNG QUT V CN


CAN
Can khong t ong

Can t ong
Can t ong
lien tuc
Can
bang tai

Can t ong
gian oan
Can
pheu

Can
ong
bao

TKC - HCM

Can
CCX
ac
biet

Can
CCX
cao

Can
CCX
tr.
bnh

Can
CCX
thng

2.1 Thut ng
____________________________________
2.1.3. Cn c thang chia = Graduated WI
2.1.4. Cn khng c thang chia = Non-Graduated WI

TKC - HCM

2.1 Thut ng
____________________________________
2.1.5. Cn t ch th = Self-indicating WI
V d : cn in t, cn ng h lo xo
2.1.6. Cn bn t ch th = Semi-Self-indicating WI
V d cn quang c Nagema.
2.1.7. Cn khng t ch th = Non-Self-indicating WI
V d : cn hai a mt cnh tay n.
TKC - HCM

2.1 Thut ng
____________________________________

TKC - HCM

10

2.1 Thut ng
____________________________________

TKC - HCM

11

2.1 Thut ng
____________________________________
2.1.8. C cu ch th ph tr
2.1.8.1. C cu ch th vi chia vi phn =
Indicating device with a differentiated scale division
V d : ch th hin s

100.0000 g

TKC - HCM

12

2.1 Thut ng
____________________________________
2.1.9. Sai s ca cn
nh ngha sai s ca cn = Gi tr c trn ch th ca
cn gi tr ca qu cn chun.
V d 1 : qu cn chun l 20,0 kg, t trn cn c s
ch th l 20,1 kg, vy sai s ca cn l :

Sai s = 20,1 kg 20,0 kg = + 0,1 kg


V d 2 : qu cn chun l 50,0 kg, t trn cn c s
ch th l 49,8 kg, vy sai s ca cn l :

Sai s = 49,8 kg 50,0 kg = - 0,2 kg


TKC - HCM

13

2.1 Thut ng
____________________________________
2.1.10. ng l kh nng phn ng ca cn i vi nhng
bin ng nh ca ti trng.
2.1.11. lp li l lch gia cc kt qu ca nhiu ln cn
cng mt ti trng, khng c vt qu gi tr tuyt i ca sai
s cho php ln nht ca cn ti mc ti .
2.1.12. lch tm
Khi ti trng c t ti cc v tr khc nhau trn bn cn th s
ch th gia cc ln cn khng c sai bit vt qu sai s cho
php ln nht ti mc ti .

TKC - HCM

14

2.2 Cc c trng o lng ca cn


____________________________________
2.2.1 Mc cn ln nht (Maximum capacity) : l mc cn ln
nht c th cn c khng tnh n kh nng b b ca cn.
2.2.2. Mc cn nh nht (Minimum capacity) : l gi tr ca ti
m nu cn nh hn gi tr ny th kt qu cn c th mc
sai s ln hn sai s cho php.
2.2.3. Gi tr chia nh nht (d) (Actual scale interval) :
- Hiu s gia hai gi tr tng ng hai vch chia lin tip cn
c c c cu ch th tng t,
- Hiu s gia hai gi tr ch th lin tc ch th hin s.
TKC - HCM

15

2.2 Cc c trng o lng ca cn


____________________________________
Cc c trng o lng ca cn (tt)
2.2.4. Gi tr chia kim (e) (Verification scale interval) :
l gi tr th hin bng n v khi lng c dng phn
cp v kim nh cn.

2.2.5. S lng chia kim (n) (Number of verification


scale interval) l t s :
n = max / e

TKC - HCM

16

2.3 CP CHNH XC CA CN
Co 4 cap (Theo OIML R76-1 - 2006) :
- Cap chnh xac ac biet

( special accuracy )

- Cap chnh xac cao

( high accuracy )

II

- Cap chnh xac trung bnh ( medium acc. )

III

- Cap chnh xac thng

IIII

( ordinary acc. )

OIML : Organisation International de Metrologie Legale


To chc o lng hp phap quoc te
R : Recommandation / khuyen cao
TKC - HCM

17

CP CHNH XC CA CN
Bng 1
Cp
chnh
xc

Gi tr chia
kim e

S lng chia
kim n
nh nht ln nht

c bit
I

0,001 g e

50 000

Cao
II

0,001 g e
0,05 g
0,1 g e

Trung
bnh III
Thng
IIII

Mc cn
nh nht

Khng
hn ch

100d

100

100 000

20d

5 000

100 000

50d

0,1 g e 2 g
5ge

100
500

10 000
10 000

20d
20d

5ge

100

1 000

10d

TKC - HCM

18

CCH XC NH GI TR CHIA KiM e


Gi tr chia kim e c nh sn xut ghi trn cn.
Nu nh sn xut khng ghi, e c xc nh bng biu
thc :
d < e 10d
v e = 10k kg
vi k = 0 , 1 , 2 , 3

Trong thc t, k ch c cc gi tr sau y :


k = - 3 th e = 1 g
k = - 4 th e = 0,1 g
k = - 5 th e = 0,01 g
k = - 6 th e = 0,001 g
TKC - HCM

19

CCH XC NH e
Ngoi l :
i vi cn cp chnh xc I c d < 1 mg, khi e = 1 mg.
V d 1 : Cn phn tch 5 s l c d = 0,00001 g = 0,01 mg
V : d < 1 mg nn e = 1 mg.
V d 2 : Cn phn tch 4 s l c d = 0,0001 g = 0,1 mg
V : d < 1 mg nn cng c e = 1 mg.

TKC - HCM

20

CCH XC NH e
i vi cn c 3 s l
d=

0,001 g

0,002 g

0,005 g

e=

0,01 g

0,01 g

0,01 g

i vi cn c 2 s l

0,01 g

0,02 g

0,05 g

0,1 g

0,1 g

0,1 g

i vi cn c 1 s l
d

0,1 g

0,2 g

0,5 g

1g

1g

1g

TKC - HCM

21

CCH XC NH e

23.45 g

23.50 g
S ch : 23.45 g v 23.50 g

S cui cng : 0 hoc 5


d=?, e=?g
TKC - HCM

22

CCH XC NH e

23.46 g

23.48 g
S ch : 23.46 g v 23.48 g

S cui cng l s chn


d=?g ; e=?g
TKC - HCM

23

CCH XC NH e
Cn c d 1 g th c e = d
V d 1 : cn in t max 3000 g / d = 1 g / e = d = 1 g
V d 2 : cn ng h lo xo max 2 kg / d = 5 g / e = d = 5 g
V d 3 : cn bn ch th kim max = 100 kg / d = 20 g
c e = d = 20 g
V d 4 : cn bn ch th hin s max = 250 kg / d = 50 g
c e = d = 50 g
TKC - HCM

24

2.4 SAI S CHO PHP LN NHT (MPE)


TRONG KIM NH BAN U (KB)
Sai
s
cho
phep

0,5 e

1e

1,5 e

Tai trong m c the hien theo gia tr o chia kiem e


Cap chnh
xac I
0 m
50 000

50 000 <m
200 000

200 000 < m

Cap chnh
xac II

Cap CX
III

Cap CX
IIII

0 m 5 000

0 m
500
500<m
2 000

0 m 50

5 000 <m
20 000
20 000<m
100 000

2 000<m
10 000

50 <m
200
200 <m
1 000

SSCP trong K nh K = SSCP trong KB


Sai s cho php trong qu trnh s dng = 2SSCP
trong KB.
TKC - HCM

25

CP CHNH XC CA CN
Bng 1
Cp
chnh
xc

Gi tr
chia kim e

S lng chia
kim n
nh nht ln nht

c bit
I

0,001 g e

50 000

Khng hn
ch

100d

Cao
II

0,001 g e
0,05 g
0,1 g e

100

100 000

20e

5 000

100 000

50d

Trung
bnh III

0,1 g e 2 g
5ge

100
500

10 000
10 000

20d
20d

Thng
IIII

5ge

100

1 000

10d

TKC - HCM

Mc
cn nh
nht

26

2.5. HNG DN LP T, S DNG CN


2.5.1.V tr t cn:
- Lung gi : Phi t cn v tr trnh ca s, ca ra vo, ngi
qua li v gn cc thit b cng tc khc nh qut, my iu
ho...
- Rung ng : Tt c cc loi cn, k c cn in t u chu nh
hng ca rung ng. php o t n 0,01 g hoc nh
hn th cn t cn trn bn cch ly rung ng.
- Loi bn vng chi ny thng c mt bn lm bng b tng
hoc c chiu dy ti thiu 400 mm t c lp, tch bit
khi tng nh v nhng thit b khc.

2.5.1.V tr t cn (tt):
-

Khng nn t bn cn trn nn g hoc treo di trn; cng


khng nn t cn trn nn vi bn chng rung c n hi
cao, v c th khi cn vi ti trng ln dn n nghing bn cn.

- Niv thng bng : Mt bn t cn phi c niv thng bng v


chn cn cn phi iu chnh c n khi bt nc niv nm
trong vng trn gii hn.

2.5.2. iu kin ni t cn :
- Bi : Cn phi c t ni sch s, khng c bi, nc v
nhng ho cht, cht n mn, xng du, cht hu c khc.
- Nhit : iu kin l tng l c c mi trng n nh
nhit trong phm vi 2oC.
- m : m cao dn n ngng t hi nc lm nh
hng n hot ng ca cc chi tit c bit ca cc mch
in t, dn n cn hot ng km tin cy. (<80%)
- Can nhiu in t trng : Cn in t l i lng chu can
nhiu ca in t trng.

2.5.6. S dng cn:


-

S dng ng thang o ca cn, chn ng loi cn cho


nhng mc ch s dng c th.
Khi cn lun ngi i din cn, mi c ng phi nh nhng,
trnh va p.
Gi sch cn, lau bi, vt bm sau mi ln cn.
t nht mi ngy, sau khi s dng phi lau chi, v sinh cn.
Khng c cn khi lng gn bng max.
Trc khi cn phi kim tra Niv thng bng.
Khng c dng tay khng di chuyn b hoc cht cn
cn, phi dng kp hoc eo bao tay khi thao tc.

3. TNG QUT V

QU CN

TKC - HCM

31

TKC - HCM

32

3.1 Phn loi qu cn theo cp chnh xc : gm 9


cp chnh xc.
OIML
R111-2004

E1

E2

F1

F2

M1

M1-2

M2

M2-3

M3

Tron :
E1 c ni vi chun khi lng ca quc gia truyn xung
qu E2 v thp hn.
E2 c s dng kim nh ban u qu F1
F1 ...F2
F2 ..M 1
M1 ..M2
M2 ..M 3
TKC - HCM

33

Gi tr danh ngha ca qu cn c chn


nh sau :
1 10n kg
2 10n kg (vi n = 0, 1, 2, )
5 10n kg
B qu cn thng c ch to theo dy sau :
(1;1;2;5) 10n kg
(1;1;1;2;5) 10n kg
(1;2;2;5) 10n kg
(1;1;2;2;5) 10n kg
TKC - HCM

34

3.2 Sai s cho php ca qu cn theo OIML R111-2004


Gi tr
danh
ngha

E1

E2

F1

F2

M1

M1-2

M2

M2-3

M3

5 000 kg

25 000

80 000

250 000

500 000

800 000

1 600 000

2 500 000

2 000 kg

10 000

30 000

100 000

200 000

300 000

600 000

1 000 000

1 000 kg

1 600

5 000

16 000

50 000

100 000

160 000

300 000

500 000

500 kg

800

2 500

8 000

25 000

50 000

80 000

160 000

250 000

200 kg

300

1 000

3 000

10 000

20 000

30 000

60 000

100 000

100 kg

160

500

1 600

5 000

10 000

16 000

30 000

50 000

50 kg

25

80

250

800

2 500

5 000

8 000

16 000

25 000

20 kg

10

30

100

300

1 000

3 000

10 000

10 kg

5,0

16

50

160

500

1 600

5 000

5 kg

2,5

8,0

25

80

250

800

2 500

2 kg

1,0

3,0

10

30

100

300

1 000

1 kg

0,5

1,6

5,0

16

50

160

500

Sai s cho php ln nht ( mg) theo cp chnh xc

TKC - HCM

35

SAI SO CHO PHEP LN NHAT CUA


QUA CAN THEO OIML R 111-2004
Gi tr
danh
ngha

E1

E2

F1

F2

M1

M1-2

M2

M2-3

M3

500 g

0,25

0,8

2,5

8,0

25

80

250

200 g

0,10

0,3

1,0

3,0

10

30

100

100 g

0,05

0,16

0,5

1,6

5,0

16

50

50 g

0,03

0,10

0,3

1,0

3,0

10

30

20 g

0,025

0,08

0,25

0,8

2,5

8,0

25

10 g

0,020

0,06

0,20

0,6

2,0

6,0

20

5g

0,016

0,05

0,16

0,5

1,6

5,0

16

2g

0,012

0,04

0,12

0,4

1,2

4,0

12

1g

0,010

0,03

0,10

0,3

1,0

3,0

10

Sai s cho php ln nht ( mg) theo cp chnh xc

TKC - HCM

36

SAI SO CHO PHEP LN NHAT CUA


QUA CAN THEO OIML R 111-2004
Gi tr
danh
ngha

Sai s cho php ln nht ( mg) theo cp chnh xc


E1

E2

F1

F2

M1

M1-2

M2

M2-3

M3

500 mg 0,008

0,025

0,08

0,25

0,8

2,5

200 mg 0,006

0,020

0,06

0,20

0,6

2,0

100 mg 0,005

0,016

0,05

0,16

0,5

1,6

50 mg

0,004

0,012

0,04

0,12

0,4

20 mg

0,003

0,010

0,03

0,10

0,3

10 mg

0,003

0,008

0,025

0,08

0,25

5 mg

0,003

0,006

0,020

0,06

0,20

2 mg

0,003

0,006

0,020

0,06

0,20

1mg

0,003

0,006

0,020

0,06

0,20

TKC - HCM

37

3.3 C TRNG VT L CA QU CN
2. Cu to
- Qu E1, E2 c ch to t mt khi kim loi
khng c hc iu chnh.
- Qu F1, F2 c hc iu chnh, th tch ca hc
iu chnh khng vt qu 1/5 th tch ca qu,
v hc iu chnh c vn kn bng tay nm.
- Qu M1, M2, M3 c hc iu chnh, th tch ca
hc iu chnh khng vt qu 1/5 th tch ca
qu,

TKC - HCM

38

C TRNG VT L CA QU CN
1. Hnh dng
Hnh dng qu cn nh hn 1 g
GT danh ngha (mg)

5 50 500
2 20 200

Dng tm

Dng dy

ng gic

ng gic hay 5 on

t gic

t gic hay 2 on

1 10 100 - 1000 tam gic

TKC - HCM

Tam gic hay 1 on

39

Gii hn ln nht v nh nht ca khi lng ring


GT
danh
ngha

min, max (103 kg.m-3)


E1

E2

F1

F2

M1

M2

7,81... 8,21 7,318,73

6,4 10,7

4,4

2,3

100 g

7,934.. 8,067

50 g

7,92 8,08

7,748,28

7,278,89

6,012,0

4,0

20 g

7,84 8,17

7,508,57

6,610,1

4,824,8

2,6

10 g

7,74 8,28

7,278,89

6,012,0

4,0

2,0

5g

7,62 8,42

6,99,6

5,316,0

3,0

2g

7,27 8,89

6,012,0

4,0

2,0

1g

6,9 9,6

5,316,0

3,0

500 mg

6,3 10,9

4,4

2,2

200 mg

5,3 16,0

3,0

100 mg

4,4

2,3

50 mg

3,4

20 mg

2,3
TKC - HCM

40

C TRNG VT L CA QU CN
3. Vt liu ch to
- Qu E1, E2 c ch to t vt kiu khng nhim
t, c cng v bn nh thp khng r.
- Qu F1, F2 c cng v bn ti thiu nh
ng thau.
- Qu M1, M2, M3 c cng, chu mi mn v
chu xy ha c gang xm.

TKC - HCM

41

Kt thc phn cn v qu

TKC - HCM

42

You might also like