Derleyen: Erkan ERTURUL

Kaynak: http://www.kigem.com/

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

indekiler
1.

ocuklarn Okul Baars Anne ve Babaya Bal ....................................................................................................2

Anne-Baba Kontrol ocuun Kiiliini Yanstr .......................................................................................................2
Okul andaki ocukla nasl ilgilenilmelidir?............................................................................................................2

2.

Aile Basks Snavda Baarsz Olma Nedeni ..........................................................................................................2

Aile Kaygs Snav Performansn Dryor! ............................................................................................................3
Baka ocuklarla Karlatrmayn ............................................................................................................................3
Ar Beklenti ile Yaklamayn ...................................................................................................................................3
Gizli Mesajlar Vermeyin ............................................................................................................................................3
Snav Konusunu Hayatnzn Merkezine Koymayn ...................................................................................................3
Hangi Durumlarda Uzmana Bavurmak Gerekiyor? .................................................................................................3

3.

Mutlu Aile Ortam Okul Baarsn Artryor ..........................................................................................................3

Kardeler Arasnda Ayrm Yaplmas Baarszlk Nedeni ..........................................................................................4

4.

ocuunuzun Baarl Olmasn stiyorsanz .......................................................................................................4

Beklentilerimiz Gereki mi? ....................................................................................................................................4
Kendini Dorulayan Kehanet ok nemlidir ............................................................................................................5
ocua Ne Olursa Olsun yi Sfatlarla Yaklan .........................................................................................................5
Peki, Ne Yapacaz? ..................................................................................................................................................5
ocuunuzun Gl Ynlerini Destekleyin! ..............................................................................................................5
ocuunuzun Baarl Olmasn stiyorsanz... ..........................................................................................................6

5.

Matematikte Baarl Olmak in Ne Yapmal? .....................................................................................................6

Kanadal Bilim Adamlar ............................................................................................................................................6

6.

Tembellik ocuunuzun Kaderi Deil... ................................................................................................................7

Durumu Kanksama Riski ..........................................................................................................................................7

7.

Derslerde Baarl Olmann Yollar ........................................................................................................................7

Dersten nce Uyulmas Gereken lkeler...................................................................................................................7
Ders Esnasnda Uyulmas Gereken lkeler ................................................................................................................8
Dersten Sonra Uyulmas Gereken lkeler ..................................................................................................................8

-1-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

1. ocuklarn Okul Baars Anne ve Babaya Bal

Okullarn almasyla okula yeni balayacak olan ocuklarn sosyal ve psikolojik sorunlar yaayabileceini
belirten Psikiyatri ve Psikoterapi Uzman Dr. nci en 'ders ylnda ocuklarmzn baarl olmas biraz da anne ve
babalarmza baldr' dedi.
ocuklarda eitimin doumdan sonra balamasyla birlikte, her yata farkl motor becerilerinin
gelimesi psikolojik durumlar hakknda ipucu vermektedir. Sevgi, efkat,empati, ayn zamanda kurallar, snrlar ve
sorumluluklar gzel bir aile ortamnda harmanlayp huzurlu ve mutlu bymelerini salamak okul ncesi eitimde
yararl olacaktr.
Doru eitimin; scak, ilgili, gelitirici ve destekleyici olmasn savunan Psikiyatri ve Psikoterapi Uzman
Dr. nci en, destekleyici ailenin ocua kendi sorumluluklarn gstererek, onun ilerideki hayatnda korkusuzca
kendi ayaklar zerinde duran, gvenli ve bamsz bir kiilik oluturmasn salayacan belirtti. Psikiyatri ve
Psikoterapi Uzman Dr. nci en, ebeveynlerin ocuklarna kendi yaants ve davranlaryla olumlu bir rnek
sergileyerek de rol model oluturabileceini szlerine ekledi.

Anne-Baba Kontrol ocuun Kiiliini Yanstr

Anne-babalar okul ncesi okulun ve okumann ocua kazanlar hakknda rneklerle konuabilirler,
kendilerinden de rnekler vererek mr boyu arkadalklar, ho anlar, elenceler,okulda rendiklerini zel
hayatta nasl uyguladklarn; okulun daha sonraki meslek ve eitim iin gerekliliini ve kazanlarn anlatarak
sevdirebilirler.
Anne-baba kontrol; snrlar tanma ve kurallar renmenin temelidir. Burada olabilecek aksaklklar
baml, saldrgan, zayf kiiliklerin olumasna neden olur. ocuklarn bozarak, deneyerek rendiine dikkat
eken Psikiyatri ve Psikoterapi Uzman Dr. nci en Her eyi ocuunuzun yerine yapar, nne hazr koyarsanz
normal gelimesini ve renmesini engellersiniz. ocuk geliemez, olgunlaamaz ve beklemeyi renemez. Bu
ocuklar okula baladklarnda dersin sonuna kadar oturmay baaramazlar uyarsnda bulundu.

Okul andaki ocukla Nasl lgilenilmelidir?

1. Ailece birlikte zaman geirmek ve bu zaman problem konumak iin deil birlikte oyunlar oynayarak
elenceli bir birliktelie dntrmek etkili olacaktr.
2. ocuu okul seiminde de karar aamasna katarsanz ocuk, kendisinin gelecei ile ilgili bir kararda
sorumluluk alarak, okulu ve okul hayatn daha fazla sahiplenir ve zgveni artar.
3. Okulun bir sorumluluk ve kiisel gelime arac olduunu unutmamak, anne-baba olarak ocuklar yara
km bireyler olarak grmemek, sadece okulla ilgili ortak konu yapmayp, ocuun baka gereksinimlerini de
gzlemlemek ve bu ihtiyalarn gidermek.
4. ocuk okulda baarl olduu zaman dllendirilerek kendisine olan gveni ve motivasyonu gelitirilmelidir.
5. ocua moral verip, gvenini artrmak, kayg ve endielerini azaltmak,
6. Onunla ailece veya birebir onun holand bir ura paylamak. rnein; oturup birlikte onun mziini
dinlemek. Sonunda fikrimiz ne olursa olsun, aba nemlidir. Bylelikle saygl ve drst davran rnei oluur.
7. Neleri sever, neleri sevmez, onu merak edip ilgilenmek,
8. Onu anlamaya almak, zor da olsa olaylar onun asndan ele alp ona yaklaabilmek,
9. Sevginizi ak bir ekilde gsterin ki hayr dediinizde verdiiniz kurallara sayg duysun, sizi korktuu iin
deil sayd iin dinlesin.
10. Ona sayg duymak, onu ciddiye almak, kiilii hakknda sadece olumsuzluklar deil iyi taraflarn da grp
bunu belli etmek, onunla gurur duyduumuzu belli etmektir.

2. Aile Basks Snavda Baarsz Olma Nedeni

Ailelerin en byk arzusu ocuklarnn niversite snavnda baarl olmalardr. Bunun iin ellerinden geleni
yaparlar fakat hata yaptklar bir nokta var. Bazlar iyi niyetli de olsa ocuklarn arkada evresiyle ya da
akrabalaryla kyaslarlar.. Uzmanlara gre bu durum snav kaygsn daha da arttryor. Ruen amcann olu Sedat
snavdan 90 alm, ya sen?

-2-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

Aile Kaygs Snav Performansn Dryor!

STANBUL - Endie etmeyi abartarak onlar karlarna aldklarn farknda varmayan ailelerin ocuklarnda,
bir sre sonra kalc psikolojik problemler meydana gelebildiini vurgulayan Acbadem Adana Hastanesinden
Psikolog Gksu Telma, anne babalarn tm iyi niyetlerine ramen yaptklar hatalar ve sylenmemesi gereken 8
cmleyi anlatyor.

Baka ocuklarla Karlatrmayn

(1) Kuzenin hi dershaneye gitmeden baarl oldu. Sen istesen ondan bile iyi olursun
(2) Arkadalarn ka alm, snfta en iyi not ka?
(3) Ben senin zamanndayken byle frsatlarm olsayd nasl baarl olurdum bir bilsen!
Bu gibi karlatrmalarn ocukta deersizlik algs, yetersizlik duygusu, fke ve dirence neden
olabileceini anlatan Gksu Telma, Unutmamak gerekir ki karlatrlmak kimsenin houna gitmez ve kiinin
gvenini zedeler diyor.

Ar Beklenti ile Yaklamayn

(1) Neden 100 alamadn da 95 aldn?
(2) stersen dereceye bile girersin!
(3) Bu sene kesin kazanman lazm!
Bu tarz ar beklenti yaratlmasnn ocukta youn kayg, yetersizlik algs ve vazgeilere neden
olabileceini syleyen Telma, bunun zellikle snav esnasnda ba gsteren kayg ataklarna da neden
olabileceini belirterek ebeveynleri bundan kanmalar konusunda uyaryor.

Gizli Mesajlar Vermeyin

(1) Sen ok zeki bir ocuksun ve biz baarl olacana eminiz
(2) Biz sana gveniyoruz, istediin takdirde alamayacan derece yoktur!
Snav ve ergenlik nedeniyle genlerin zaten hassas ve krlgan olduunu syleyen Telma, bu gibi olumlu
grnen ancak aslnda iinde zorlayc anlam barndran konumalarn, kiide negatif etkiye neden olacan
anlatyor. Telma, bunun ocuk tarafndan, Eer baarsz olursan aptal olduun anlamna gelir, hayal krklna
urarz. Sevgimiz bile azalabilir, biz senden ok iyi dereceler grmezsek baardan saymayz eklinde
alglanabileceini belirtiyor.

Snav Konusunu Hayatnzn Merkezine Koymayn

(1) ocuunuzla sadece dersleri ile ilgili sohbet etmeyin.
(2) Onunla birebir iliki kurun ve birlikte sosyallein.
(3) En ufak molada bile sonrasnda hemen almaya geri dnmesi gerektii mesaj vermekten kann.
(4) Ona mutluluu ve salnn her eyden nemli olduunu ve baarsz bile olsa onun yannda
olacanz hissettin.

Hangi Durumlarda Uzmana Bavurmak Gerekiyor?

Genlerin bu dnemde kendilerini yalnz hissetmemesi iin onlara gerek duygularla yaklamann en faydal
yol olacana dikkat eten Psikolog Telma, ocuunuza, Sen bir alma iindesin ve biz bu srete neye
ihtiyacn olursa seni desteklemek adna yanndayz. Bu snav ve baarl olmak gelecein iin nemli, biz de senin
baarl olman isteriz. Ama unutma ki, her zaman iin ikinci bir yol vardr. Hayatnn gzel olmas iin biz elimizden
geleni yapmaya hazrz. Sen elinden geleni yap yeter demek bazen her eyi zebilir. Ancak onun baarsn
engelleyen ve kronik hale gelen kayg ve dikkat problemleri gzlemliyorsanz bir uzmandan destek almak
gerekebiliyor diyor.

3. Mutlu Aile Ortam Okul Baarsn Artryor

Demokrat Eitimciler Sendikas (DES) Stratejik Aratrmalar Merkezince hazrlanan rapora gre, anne baba
sevgisi ocuun okul baarsn artryor.
DES Genel Eitim Sekreteri Kenan Karata, yapt yazl aklamada, sendikann Ar-Ge kuruluu DESAM
tarafndan 16. Eitim Bileenleri Aratrma Raporunun hazrlandn bildirdi. Raporda yer alan tespitler hakknda
-3-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

bilgi veren Karata, ocuklarn yetimesi iin anne-baba tarafndan yaplan maddi fedakarlklarn ocuklarn
mutluluu ve baars iin yeterli olmadn belirtti. ocuun mutlu, baarl, alkan ve iyi bir birey olarak
yetimesinin ilk ve en nemli koulunun anne ve baba sevgisi olduunu ifade eden Karata, baarsz, uyumsuz ve
problemli rencilerin ok byk ounluunun blnm ve sorunlu ailelerden gelen ocuklar olduuna iaret
etti.
ocuun sevgi ve efkate ihtiyacnn hayatnn her aamasnda byk rol oynad ve dier maddi
ihtiyalarndan daha nemli olduunu bildiren Karata, unlar kaydetti: Huzurlu ev ortam olmayan, anne, baba ve
kardeleriyle paylama eksenli diyalog kuramayan, sevgi ve hogrye dayal ilikiler gelitiremeyen ocuklar, okul
hayatnda da uyumsuz ve baarsz oluyor. Okulunu ve zellikle baarl arkadalarn ve dolaysyla ders almay
da sevmiyor. Anne-baba sevgisinin, ocuun renim hayatn olumlu etkilemesinin yannda istikrarl arkadalklar
ve dostluklar kurma, mutlu olaca meslei seme, mesleinde baarl olma, hayattan zevk alma, mutlu bir yuva
kurma gibi yaamn ileriki srelerinde de etkili olduu bilinmeli.

Kardeler Arasnda Ayrm Yaplmas Baarszlk Nedeni

ocuklarn baarszln etkileyen ailevi faktrler arasnda, anne-babalarn ocuklar arasnda ayrm yapmas,
sevgi, efkat ve ilgilerini eit gstermemesinin de bulunduunu ifade eden Karata, kardelerden birinin dierinden
daha az sevildii konusunda phe duyulmasnn, onun psikolojik ve akademik geliiminde atmalar ve
gerilemeler meydana getirebildiini vurgulad. Bundan, ocuun okuldaki baars ve arkadalk ilikilerinin de
olumsuz etkileneceini belirten Karata, Anne-baba tarafndan kardeler arasnda mukayese yaplmas ne kadar
yanlsa, baarl olan tandk dier ocuklar rnek gstererek kendi ocuunun yle olmasn istemek de o kadar
hataldr uyarsnda bulundu.
Byk kent okullarnda daha youn olmakla birlikte rencilerin nemli blmnde sosyallemeye kar
ilgisizlik, tahammlszlk, saldrganlk, fke patlamalar gibi olumsuz davranlarn grldn belirten Karata,
aratrma sonularna ilikin ayrca u tespitlerde bulundu: Bu gibi olumsuz davranlarn, lkemizde son yllarda
art gsteren ayrlk, boanma, g, ekonomik zorluklar, sosyokltrel uyumsuzluklar, yeterli sevgi grmeme,
ocuktan ar beklenti iinde olunmas, ocua dnk ar korumaclk ve ar kontrol gibi nedenlerle oluan
psikolojik sorunlardan kaynakland bilinmektedir. Anne-babaya den grev, negatif etkenleri en aza indirmek ve
sorunlar olabildiince ocuklara yanstmamaktr. ocuun yetimesi ve hayata adm atmasnda, aile ortamnda
onlar stres etkeninden mmkn olduunca korumaya almak gerekir. ocuklarda oluabilecek depresyon, stres
bozukluu, tik bozukluklar, konuma bozukluklar, davran deiiklikleri, reaktif balanma bozukluu, dissosiyatif
bozukluklar, kayg ve uyku bozukluklar gibi psikiyatrik durumlara kar anne-babalarn hekim yardm almas
gerektii de unutulmamaldr.

4. ocuunuzun Baarl Olmasn stiyorsanz

Yeni eitim-retim yl balarken, iimden Daha nceki yllarda yaplan yanllar yapmayalm diye
geiriyorum. Bunu hem anne- babalar adna hem de eitimciler adna diliyorum. nk malum eitimdeki yar
siyasetilerinkiyle yaracak dzeyde... Bir farkla, bu yarn atlar ocuklarmz...
Prof. Dr. Yank Yazgan De Kalka Bymek adl kitabnda, Kiiyi ayakta tutann, hayatta anne-baba art en
az bir kii tarafndan adam yerine konmak olduunu dnyorum diyor. Peki, ocuklarmz kendi ayaklar
zerinde dursun isterken biz onlar adam yerine koyuyor, birey olmalarna gereken sayg ve zeni gsteriyor
muyuz?
Yazgan; ocukluumuz kendi deerimizi bitiimiz dnemdir diyor; O deeri bierken, sadece kendi
kendimize deiliz; genellikle bakalarndan bize yansyan deerleri, iselletiriyoruz ya da biilen deerden
memnun deilsek (bu deeri dk buluyorsak), telafi etmek iin abartyoruz veya deer bienleri, sarraflar
suluyor veya reddediyoruz. Hayatmzn deer biici sarraflar, ilk yllarda anne babamzken, bu ekibe sonradan
arkadalarmz, retmenlerimiz, vb. katlyor. Bitikleri deerler ama doru ama yanl bizi etkiliyor.

Beklentilerimiz Gereki mi?

Evet, biz anne-babalar ocuklarmzdan ou zaman zellikle de okul yaantlaryla ilgili olarak, yle byk,
yle gerek d beklentiler iinde olabiliyoruz ki, bu srete ou zaman ocuklarmz da kendilerini deersiz
hissetmekten baka bir yol bulamyorlar. Eh, eitim sistemimiz malum, ocuklarn kendilerini deersiz hissetmesi
iin ne gerekiyorsa iinde barndryor; biz veliler de atee krkle gitmek konusunda kendimize bir trl gem
-4-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

vuramyor, sistemin dayatt yarn, hrslarmzn esiri olarak ocuklarmza ykleniyor da ykleniyoruz. Sonuta,
daha 10lu yalarda o atein iinde, olan ocuklarmza oluyor.
Bakn etrafnza ocuklarda depresyon, ocuklarda imanlk, ocuklarda hiperaktivite, ocuklarda davran
sorunlar eskiye oranla ok daha yksek oranlarda... Neden? ocuklar kendi biricikliklerini, kendi yeteneklerini,
kendi deerlerini, kendi yaratclklarn ortaya koyamyorlar da ondan. Hepsinden ayn olmasn bekliyor,
ocuklarmz birbiriyle kyaslamaktan vazgemiyor, hepsinden btn derslerde ve btn snavlarda baarl
olmasn istiyoruz... Sonuta da akademik baar ocuun deerini belirler oluyor. Karnen nasl, snavn nasl
geti? etrafnda dnmeye mahkum edilen gelime andaki krpecik hayatlar... Karnesi kt, snav baarsz
geen ocuk deersiz mi yani? Bu soruya hemen hepiniz Hayr diyeceksiniz! Ama cevabmz hayr olmasna
ramen davranlarmzla, beden dilimizle ocua kendini deersiz hissettiriyoruz ite...
retmenlerimiz de, ocuklarn olumsuz deil, olumlu yanlarn vurgulamaya daha ok ynelseler ne iyi
olacak! Tam da bu noktada size, psikoloji tarihinde dnm noktas olan bir aratrmadan bahsetmek istiyorum. Ad:
Kendini dorulayan kehanet.

Kendini Dorulayan Kehanet ok nemlidir

Bu, Harvard niversitesi profesrlerinden Robert Rosenthal ve arkadalarnn 1969 ylnda yapt bir alma.
Bir grup psikolog eitli ilkokullarda ders yl banda snflarda zeka testi uygular. Bir sre sonra retmenlere, her
snfta 4 rencinin stn zekal olduunu; ancak bunu rencilere aktarmamalar gerektiini sylerler. Gerekte
retmenlere isimleri bildirilen ocuklar stn zekal olmayp isimleri kurayla saptanm olan ocuklardr. Ve ders
yl sonunda bu ocuklarn baarlarnn ykseldii grlr. Bu aratrma, byk yanklar yapm ve Rosenthal buna
kendini dorulayan kehanet adn vermi. Bu nemli aratrmadan kartlmas gereken en nemli sonu,
ocuklarmza ne sylyorsak, yle olma ihtimallerini artrdmz...

ocua Ne Olursa Olsun yi Sfatlarla Yaklan

Kendini dorulayan kehanet kuramn gnlk yaamda nasl kullanacamz konusunda Psikolog-Eitimci
Acar Balta yle bir neride bulunuyor:
ocuklarmza tembel, savruk, sarsak, haylaz, dank, sorumsuz, yaramaz, dncesiz gibi sfatlarla
yaklatmz takdirde, gerekte de tanmladmz gibi olma ihtimallerini artrrz. Ksacas ocuumuza olumsuz
olarak ne dersek, yle olmasn kolaylatrrz. O zaman akla hemen yle bir zm geliyor: ocuuma iyi
sfatlarla yaklarsam iyi olur. Fakat gerek pek de byle deildir; nk ocuumuza olumsuz bir sfatla
yaklatmz zaman, ortada daima bir sebep vardr. Bu sebeple ocuumuzun kafasndaki olumsuz benlik imajn
pekitirmi oluruz; ancak ortada bir sebep yokken olumlu benlik imajn pekitirmek pek mmkn deildir.

Peki, Ne Yapacaz?
ocuklarn benlik alglar hayatn ilk yllarnda anne-babalarndan aldklar mesajlarla, akademik hayatta da
retmenlerinden aldklar mesajlarla ekillenir. Bu konudaki temel ilke, esas olarak ocuu deil, davran
vmektir.
Genel olarak eitimde, zel olarak yeni bir davrann kazandrlmasnda temel ilke, yanllarn grlmesi ve
dzeltilmesi deil, dorularn fark edilmesi olmaldr. Bir baka ifadeyle, eitimde esas ama, yanllarn
yakalanmas olmayp dorularn yakalanmasdr.

ocuunuzun Gl Ynlerini Destekleyin!

Hibir insan her alanda iyi olamaz. Herkesin gl ve zayf ynleri vardr. Gl yn, belirli bir konuda ya da
ite, srekli olarak kusursuza yakn performans demektir. Odaklandklarmz ise gereimiz olur. Yanla
odaklanmak yanllar yakalamamza yol aar, gl ynleri hayata yanstmak konusundaki gvenimizi zedeler ve
performansmz olumsuz ynde etkiler. Baar, gl ynlerimizi bulmaya ve gelitirmeye baldr.
Gl ynlere odaklanmak ile kendini dorulayan kehanet yaklam, ilk bakta birbiriyle eliiyor gibi
gzkr; nk gl ynlere odaklanmak yaklamnn temelinde yetenein; eitim, azim ve kararllkla
gereklemeyecei kabul vardr. Daha dorusu, ok gerekliyse, byk emekle, snrl lde gelime salanabilir;
ancak bu ynde harcanan gayretle, elde edilen sonu ounlukla birbiriyle uyumlu deildir.

-5-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

Oysa, kendini dorulayan kehanet yaklam, insanlardan ne beklerseniz, onu alrsnz eklinde
zetleyebileceimiz bir yaklam temsil eder.
ocuunuzun beceriksiz olduunu dnr ve bunu ona zaman zaman sylerseniz, o da sizi haksz
kartmaz ve beceriksiz olur. Daha sonra siz de gsnz gere gere ne kadar hakl olduunuzu dnrsnz.
te, incelik de bu noktada yatar. yi anne-babalar, ocuklarnn neyi iyi yapacan anlar ve onu bu ynde
tevik eder. Daha sonra da, kendini dorulayan kehanet ilkesi dorultusunda hakl kar. Bu nedenle ocuklara
genelleyici bir yaklamla deil, zelletirici bir gzle bakmak gerekir.

ocuunuzun Baarl Olmasn stiyorsanz...

- ocuunuzu baka ocuklarla kyaslamayn.
- ocuunuzun sahip olduu gl ynleri ortaya karn; bunun iin onu dinleyin ve potansiyelini ortaya
karmasna yardmc olun.
- ocuunuzu zelletirerek yetenekleri dorultusunda ynlendirin.
- Enerjisini doru kullanmasna yardm edin.
- Gerekten sevemeyecei bir eyi zorla yaptrmayn.
- Sahip olduu deerlerle uyumlu bir hayat kurmasna yardmc olun.
- ocuunuzun kendisiyle bark olmas iin onu destekleyin.
- Eletirmek yerine iyi olduu ynleri bulup takdir edin.
- Baarnn yolunun tutkudan getiini unutmayn.
- ocuunuzla ilgili gereki beklentiler ierisinde olun.
- Kaynaka: Prof. Dr. Acar Balta stn Baar, Yank Yazgan De Kalka Bymek, Doan Ccelolu
Baarya Gtren Aile.

5. Matematikte Baarl Olmak in Ne Yapmal?

Matematikte baarl olmak, yetenekle mi yoksa alkanlkla m ilgili?
Kimi insanlar iin matematik ok zor gelir, baarl olamadklar iin de bu dal pek sevmezler. Herkes
matematik dahisi olamaz, ama belli lde matematii herkes anlayabilir diyor bilim insanlar.
Matematik snav yaklat. Saylar, denklemler ve problemler aklnza bir trl yerlemiyor mu? En iyisi oturup
almak. Yoksa kimi insanlar iin almak bouna m? Hayr, hi de deil, belli lde matematii herkes
renebilir.
Matematikte baarl olmak "matematik anlay" gerektirir. Matematik anlay ise soyutlama yetisi, mantksal
dnce ve yaratcln bir kombinasyonudur. Ve tahmin edeceiniz gibi buradan yetenee geldik. Sonuta her
insan ayn derecede yaratc deildir. Ve birok matematiki ailelerine baktmzda, matematik yetisinin de dier
baz yetiler gibi kaltsal olduunu grrz.

Kanadal Bilim Adamlar

Fakat Kanadal bilim adamlar, anne ve babas matematikte baarl olmayan ocuun bile matematik yetisini
gelitirebileceini sylyorlar. Bilim adamlar aratrmalar srasnda, okul ncesi dneminde ok iyi yk
anlatabilen ocuklarn daha sonralar matematikte baarl olduklarn saptamlar. Bu nedenle okul ncesi
ocuklara, yk anlatmay retilmesi nerilmekte.
Bununla birlikte matematikle ilgili temel bilgileri bilmeyenlerde yetenek de fayda etmiyor. Bu yzden matematik
dersinde anlatlanlar ve retilenleri dikkatlice takip etmek ok nemlidir. Ve anlatlanlar renip, ev devlerinizi
byk bir merakla yaparsanz, matematii kavramann dahi olmadan da mmkn olduunu grrsnz.
Tabii sadece formlleri ezberlemenin ie yaramadn siz de biliyorsunuz, nemli olan iin mantn kavrayp
uygulayabilmek sonuta. Matematik konusunda byklerinizden yardm aldnzda, onlardan, size zm
sylemelerini deil, zme giden doru yolu bulmanzda yardmc olmalarn isteyin.

-6-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

6. Tembellik ocuunuzun Kaderi Deil...

Ruh Sal ve Hastalklar Uzman Psikiyatr Dr. Hdaverdi Derman, zihinsel bir bozukluu olmayan, normal
zeka seviyesindeki bir ocuun baarszlnn sadece kendi suu olmadn belirtti. Derman, ocuun bu duruma
gelmesinin nedenleri tespit edilerek, sorunun kknden zlebileceini kaydetti.
Konya Numune Hastanesinde grevli Ruh Sal ve Hastalklar Uzman Psikiyatr Dr. Hdaverdi Derman,
Trkiyede ilkretim andaki milyonlarca ocuun, yaklak 20 gn sren yar yl tatilinin ardndan ders ba
yapacan anmsatt. Bu yeni dnemin, karnesi nasl olursa olsun tm renciler iin yepyeni bir balang anlam
tadn vurgulayan Derman, yle dedi: zellikle karnesinde krk notu olan ocuklarda, genel olarak okuldan
souma, kendini dier arkadalarndan daha yeteneksiz grme gibi olumsuz dnceler ortaya kmaktadr.
ocuun iinde bulunduu bu zor durumu aabilmesinde en byk grev, ailesine ve retmenlere dmektedir.
Ailelerin, karnesinde zayf notu olan ocuklarnn baarl olmas iin genellikle ocuu daha fazla sktrma
yolunu setiini belirten Derman, unlar kaydetti: Karnesinde krk olan ocuklara bask yapmak yerine,
tembelliin kendisi iin bir kader olmadn, sadece yeteri kadar ders almad iin baarl olamad dncesi
alanmaldr. nk zihinsel bir bozukluu olmayan, normal zeka seviyesindeki bir ocuunun baarsz olmas,
sadece kendi suu deildir. ocuun bu duruma gelmesine neden olan faktrler tespit edilerek, sorun kknden
halledilmelidir.

Durumu Kanksama Riski

Derman, yatlarndan olumsuz ynde farkl olduunu dnerek, bu durumu kanksama noktasna gelen
ocuklarda derslerindeki baarszln devam edeceini, bu sorunun devam etmesi durumunda ocuu, ok daha
ciddi boyutlarda psikolojik rahatszlklarn beklediini syledi.

7. Derslerde Baarl Olmann Yollar

Dersten nce Uyulmas Gereken lkeler
1. Her renci kendi alma ortamna gre bir alma plan hazrlamal ve bu plana mutlaka uymaldr.
2. alma metodunu dersin zelliine gre semelidir. (Okuma, not tutma, anlatm, tmden gelim, tme varm
gibi) saysal dersler alrken mutlaka metodu olarak yazarak alma metodu uygulanmaldr.
3. Ders almalar mutlaka belli bir yerde sakin bir ortamda bir masa zerinde yaplmaldr.
4. Hemen her derste btn konular allmal, konular arasnda nemli nemsiz ayrm yaplmaldr.
5. Ders ara ve gerelerini almaya balamadan nce hazrlamal, unutulmamaldr ki ara ve gere ihtiyac
olduunda temin edilmeye allrsa hem zaman kaybna hem de dikkat dalmasna neden olur.
6. almaya psikolojik olarak hazr olmayan kii problemlerinden kendisini soyutladktan sonra almaya
balamaldr.
7. renmeyi aralklarla yapmal, bu aralklarda dinlenmeyi, gezinti, sylei, mzik ile yaplabilir.
8. allan konu kendi bana bir btn deilse, gemi konular gzden geirilmelidir.
9. Szel dersler allrken ana dnceleri dile getiren anahtar kelime ve cmleler tespit edilmeli gerekirse
renkli kalemle altlar izilmelidir.
10. lenecek konu dersten nce allmal, anlalmayan yerler tespit edilerek derse girilmelidir.
11. Ders allrken motive olunmal, televizyon karsnda veya yatarak almann etkinliini azaltaca
unutulmamaldr.
12. Dzenli bir defter tutma alkanl kazanlmal. Tkenmez kalem yerine kurun kalem kullanmaya zen
gstermelidir.
13. alrken bir cevab ezberlemek yerine konuyu anlamaya veya problemin zm yolunu renmeyi
semelidir.
14. Anlatm dersinin arkasndan saysal (matematik, fen bilgisi gibi) bir ders allmaldr.
15. Sabah kahvalts yaparak okula gelmesi, aksi takdirde ders dinleme dikkatinin azalaca unutulmamaldr.

-7-

OCUKLARIMIZIN OKULDA BAARILI OLMASI N UZMAN TLER

Ders Esnasnda Uyulmas Gereken lkeler

1. Snfta dersler iyi dinlenmesi, ders srasnda baka eylerle megul olunmamal, anlamad yeri annda
retmenine sormaldr.
2. retmen dersi anlatrken zerinde durduu noktalar ve snfa ynetilen sorular not edilmeli ve sonra
allmaldr.
3. Tahtaya yazlan bilgiler ve problem zmleri dikkatli bir biimde deftere geirilmeli ve kontrol edilmelidir.
4. Derslerde devamszlk yaplmamal, eer zorunlu olarak yaplmsa o dersteki konu arkadalardan
renilmelidir. Unutulmamaldr ki bir sonraki konunun renilmesi bir nceki konunun bilinmesine baldr.
5. Snavlarda sorularn cevaplarna geilmeden nce cevaplar zihinsel tasarlanmal, katlar verilmeden nce
mutlaka kontrol edilmelidir.

Dersten Sonra Uyulmas Gereken lkeler

1. Btn dersler ilendike allmal, konular biriktirilmemelidir.
2. Dersler tekrar edilirken, anlalmayan konular tespit edilmeli, bir sonraki derste retmenine sorarak
renilmeli. Sorarak renilenlerin unutulmayaca hatrdan karlmamaldr.
3. Saysal dersler allrken snfta renilen zm yollarnn yan sra baka zm yollarnn da olup
olmad kaynak kitaplardan aratrlmal, zellikle rnek zmler oaltlmaldr.
4. Zor anlalan konular iin en verimli alma saatleri ayrlmaldr.

-8-