You are on page 1of 72
DK] CAM NANG QUAN LY HIEU QUA , , ROBERT HELLER ° LHAM GIA * DU DOAN bad. Hoc HOI * RUIRO ¢ TIEP CAN ° Quy TRINI ° TIN TUONG e MUC TIEL e VAI TRO e TAP TRUN( ° THO! GIAN * HE THONG * PHAN TICH fet Tit fF le cS NHA XUAT BAN TONG HOP TP. HO CHi MINH CAM NANG QUAN LY KY NANG RA QUYET DINH MAKING DECISIONS aM A DORLING KINDERSLEY BOOK www.dk.com Original title: Essential Managers Making Decisions Copyright © 1998 Dorling Kindersley Limited, London Viemnamese language copyright © 2005 First News - Tri Viet THIS TITLE IS PUBLISHED UNDER EXCLUSIVE LICENCE FROM DORLING KINDERSLEY LIMITED. THE VIETNAMESE LANGUAGE RIGHTS FOR THIS TITLE ARE HELD SOLELY BY FIRST NEWS AND PROTECTED UNDER VIETNAMESE LAW. NO REPRODUCTION, STORAGE IN A RETRIEVAL SYSTEM, OR TRANSMISSION IN ANY FORM OR BY ANY MEANS, ELECTRONIC, MECHANICAL, PHOTOCOPYING, RECORDING, OR OTHERWISE IS ALLOWED WITHOUT THE PRIOR WRITTEN PERMISSION OF THE COPYRIGHT HOLDER. CUON SACH NAY DUGC XUAT BAN THEO HOP BONG CHUYEN GIAO BAN QUYEN BOC QUYEN TIENG VIET TREN TOAN THE GIGI GIU/A TAP DOAN XUAT BAN DORLING KINDERSLEY VA FIRST NEWS - TR( VIET. BAT CU SU SAO CHEP, TRICH DAN NAO KHONG 8UGC SU BONG Y CUA FIRST NEWS VA DORLING KINDERSLEY, DEU LA BAT HOP PHAP VA VI PHAM LUAT XUAT BAN VIET NAM, LUAT BAN QUYEN QUOC TE VA CONG UGC BAO HO BAN QUYEN SG HUU TRI TUE QUOC TE. FIRST NEWS - TRI VIET PUBLISHING CO., LTD. 11H Nguyen ‘thi Minh Khai St. - Ho Chi Minh City, Vietnam Tel. 84-8227979 - 8227980 - 823 3859 - 8233860 Fax: 84-8224560; Email : triviet@firstnews.com.un Web : http://jwunw.firstnews.com.un KY NANG RA QUYET DINH MAKING DECISIONS ROBERT HELLER Bién dich : KIM PHUQNG LE NGOC PHUONG ANH (M.B.A) Hiéu dinh_ : NGUYEN VAN QUI (Ph.D.) FIRST NEWS NHA XUAT BAN TONG HOP THANH PHO HO CHi MINH NOI DUNG Loi gidi thiéu 5 PHAN TICH VIEC RA QUYET DINH Dinh nghia quyét dinh 6 Xac dinh cic phuong phap ra quyét dinh 10 Hiéu duoc van héa cong ty 12 Phan tich trach nhiém cua ban 14 Phai cd kha nang quyét dinh 16 DAT DUOC MOT QUYET DINH Xac dinh cdc van dé 18 Quyét dinh doi tugng tham gia vao viec quyét dinh 22 Su dung cac phurong phap phan tich 26 Nay sinh cac y tuéng 28 Phat trién tu duy sang tao 30 Danh gia gia tri cua y tuéng 32 Thu thap thong tin 34 Dy doan tuong lai Su dung cac mo hinh Giam thiéu nui ro Sti dung cac chién luge dao ngugc tinh hudng Banh gia cac he qua d6i vi nhan vién Dua ra quyét dinh Phé duyét quyét dinh cudi cing THUC THI MOT QUYET DINH Phat trién mot ké hoach Thong bao ve quyét dinh Thao luan tién do cua mot quyét dinh Xd ly nhumg phan doi Theo doi tien do Xu ly quyét dinh cia ngudi khac Xay dung cdc quyét dinh Danh gia kha nang ciia ban 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 LOI GIOI THIEU uyet dinh la mol phan rat quan trong trong cuéc séng — ca trong lan ngoai moi triong lam viéc. Nguoi guyét dinb thitomg la nguoi chiu trach nbiém vé sur chon lua ctia minh gira hai hay nh ~ kién — doi kbi c6 thé la mot quyét dinb rat quan trong. Dé c6 duoc mot quyét dinb chink xac va hiéu qué, ban phdi trai qua toan bé qua trinh, tit viec nghién citu chi tiét ban dau dén viéc thuc hién cudi cing Cuon sdch “Kg nang ra quyét dinh” nay pha bop vdi nbing ai phai dam nbiém viéc thuc hién chon lua trong cng viec. Dd day la lan dau ban thyc bien viéc ra quyét dinh hoac da la mét giam doc kinb nghiém lau nam thi nbieng thong tin can thiét va b6 ich trong cudn sach nay sé gitip ban co duoc cdc § tuong, du dodn, danh gid mitc dé f cdc viin dé vé nhdn su. Cudn sdch nay ciing bao gom mot bai tap tur danh gia kha nang quyét dinh ciia ban va 101 loi khuyén thuc té rat hitu ich cing nbitng vt du minh boa cy thé rut ro va xit KY NANG RA QUYET BINH PHAN TICH VIEC RA QUYET DINH Mét trong nhang nhiém vu quan trong cua ngudi lam céng tic quan ly la phai dua ra hang loat cac quyét dinh In va nhé. Ban phai ludn c6 ging dé moi quyét dinh dua ra trong bat ky tinh huéng nao cting déu chinh xac va hop ly. DINH NGHIA QUYET BINH uyet dinh la mot sit can nhac hay chon lua gitta hai hay nhieu phuong an. N6 phat sinh trong bai ky trudng hop nao tit vic gidi quyét mot vdin dé dén viéc thuc hién mot nhiém vu nao dé. Trén lp thuyét, ngudi ra quyét dinh phdi thudc cap diéu hanh bay nguoi chiu trach nhiém cong viéc. Xem xét ky moi ~~ kha nang chon lya truée khi quyét dinh. AL LA NGUOI QUYET BINH Mot quyét dinh 1a mét sy chon lua gita nhieu kha nang va nguéi quyét dinh la nguoi chiu trach nhiém thuc hién su chon lua dé. Mot == Néu ban thay rang quyét dinh co thé dugc thuc hien rat nhanh hing quyée Hol chong nhung thong thuong ngudi ra quyet dinh can phai thuc hién mot quy winh xac i dinh, phan tich, danh gid, chon Iya va hoach ap dung dugc thi dinh, Dé di dén mot quyét dinh, ban phai xac hay tan dung chung. dinh dugc muc dich cia cong viéc, danh sach cac kha nang chon lya c6 thé c6, chon lua gitta céc kha nang va thuc hién chon Iya dé. Cac quyét dinh va qua trinh dua ra quyét dinh 1a nén tang cua moi quy trinh quan ly, cing nhu trong cudc song hang ngay. trudc d6 van con PHAN LOAI CAC QUYET DINH Co nhiéu loai quyét dinh nguéi quan ly phai thuc hién bao gém cac quyét dinh thuong ngay, khan cap, chién lugc va tac nghiép Nhung quyét dinh thudng ngay: nhdng tinh hudng giéng nhau lap di lap lai, néu cé su viéc phat sinh ban sé chon ngay cach giai quyét nhu moi khi da chting minh dugc 1a hiéu qua. Tuy nhién trong mét s6 truéng hop ngoai lé, ban phai quyét dinh ngay khi su viéc xay ra. Day 1a quyét dinh khan cap va co thé chiém thoi gian cda ban nhiéu nhat. Loai quyét dinh kho nhat va quan trong nhat 1a nhtmg chon Iya mang tinh chién luge, quyét dinh cac muc tiéu va muc dich can dat duge, chuyén cac muc tiéu nay thanh ké hoach cu thé hay nhung quyét dinh uién khai. Cac quyét dinh mang tinh tac nghiép, dac biet la nhung quyét dinh lién quan dén cac “van dé con ngudi” (bao gém viéc tuyén dung va sa thai) can su xu ly dac biét va té nhi. PHAN TICH VIEC RA QUYET DINH a Dua ra cac quyét dinh dai han dua trén nhimg quyét dinh ngan han da suy nghi trong dau. 4 Thay déi cic quyét dinh khong con phi hop nua. ¥ DAT DUQC QUYET DINH VOL SU NHAT TRI Thio luin mor vin dé vot ding nghtép thuimng lt cach tét nat dé di den mot és luan. Khi tdp trang thuimg dua ra nbiing gidi qua bat nga. noi ngteoi phap hiéu _ Gin dic giai thich eae Dang nghiép dong gop vito. gid phap cb thé chu ¥ a cach tnie thuc hign KY NANG RA QUYET BINH CHI TIET QUA TRINH RA QUYET DINH Dé dua ra dugc mét quyét dinh, can phai co mot qua trinh tu duy co phuong phap. Bude dau tién la xc dinh cu thé van dé can gidi quyét va thi tu uu uén cac muc tiéu. Bude phan tich tinh hudng sé cho thay cac kha nang khong thé thyc hien hoac khong kha thi, chi gitt Ia nhang kha nang thuc hién duge dé danh gia chi tiét. G giai doan danh gia nay, y kién cia nguoi khac cé thé duge xem xet, Nhting Joi ich va bat loi cua méi hanh dong phai duoc danh gid ky luong, va lun hu6ng dén muc tiéu cudi cing. Cudi cling, phai co ké hoach chi tiét néu 16 cach thuc thi quyét dinh. 5 Hay can nhc cic kha nang co thé xay ra cua méi quyét dinh — co thé rat nhiéu va quan trong. 6 Ce ging du doan va sn sang cho sy thay déi trong moi tinh huéng. PHAN TICH QUA TRINH RA QUYET DINH { dink Chinh xac f ue aé DERE > (a phat quyet ain \ diéu gi? Thyc hién ie Fi pps, CO eae kha nang Phanuct TEE chon ia nao? Banh gia cac kha Cac y kién an; lua > tan thanh va nang chon ly ul Sha aes Xac dinh che chon Iya TE «Gen ve nie ney Ja tot nhdt? Gén phdi thc hien i - ning gi? SO SANH CAC GIAI PHAP hét cdc quyét dinh déu lién quan den viec ét van dé va ban co thé cd duoc cac cau bang nhiéu cach khac nhau. Vi dy, co thé c6 nhung cau tra loi r6 rang va chinh xac (dua trén nhting du liéu va con sé); nhimg cam nhan duing (dura tren kinh nghiém); nhung giai phap ma ban can phai kiém tra bing cach thuc nghiém hay mo phéng; nhiing giai phap c6 tac dung trong ngin han cht khong cé tac dung dai han (nhu 1a dé tién vao mot ché that mit chai cia mét nha may) hay cé nhting giai phap khong r6 rang - la giai phap trong co vé 6 tac dung nhung ranh gigi lai khong ro rang (nhu la dua ra mot san pham mdi va cho doi phan tng ctia thi truong). PHAN TICH VIEC RA QUYET BINH YEU TO RUI RO KHI QUYET DINH Hau het cac quyét dinh deéu co lién quan dén yéu té riii ro, mac du. 6 nhung muc do khac nhau. Doi khi, co nhtmg kha nang chon lua ve mat ly thuyét, nhung lai co nhung bat loi qua lon nén khong thé xem d6 1a mét giai phap that su, Digu nay co thé phat sinh tu quyet dinh sai lim trude day. Vi du nhu mot cong ty da dau tu nhieu tien vao mot nha may moi. Ho co thé guyét dinh ngung du an lai nhung chi khi dang dung tude hiém nguy suy thoi tai chinh wie thoi. Néu nha may moi cudi cing cé thé dat dugc muc tiéu thi khong phai ngung du an. Vi thé, quyét dinh ngung lai nguy hiém hon la tiép tuc. Vi thé can can than voi nhung nii ro khi quyét dinh nhung van dé co nhiéu hé qua vé sau. Cat giam nhan vien co vé nhu la mot quyét dinh an toan, nhumng khong phai ltic nao cting nhu thé vi co thé xay ra nguy co lam giam chat lugng dich vu khach hang 7 Luon ww hoi cac eré ngai co thé xay ra khi ban quyét dinh mot diéu gi do. DANH GIA CAC GIAI PHAP C6 thé lam gidm nhe tinh rii ro cla mot quyet dinh bang cach thi nghiém hoac mo phéng tinh hu6ng. Vi du nbu néu Mét san pham mai tren thi trong co van dé ~ khong dat duce chi tieu dé ra va dang 16 — ban co thé xem xét mot s6 phap co thé co va mé phéng cac két qua tai chinh cia méi giai phap sau: 2 Cac muc tiéu ngan han va dai han cua ban la gi? | ? Ching ta co kiém due tién thr sn phamv/dich vuly tuong nay khong? © Ngung san xuat ngay lap tc dé han ché t6n that tai chanh Thuc hién tiép thi san pham voi chuong trinh moi mot cach manh mé * Thay thé doi ngti quan ly va xem xét lai cac chién dich tiép thi * Thiét ké lai san pham va bat dau mot chién dich quang cao méi ngay ty dau * Ban san pham cho cong ty khac va phat trién san pham moi Quyét dinh dting dan trong trudng hop nay 1a thiet ké lai san pham vi no dua ra nhung trién vong tét nhat trong tuong lai dai han voi chi phi chap nhan duoc trong ngén han. 2 Chang ta cdn 66 cong sic vao tiep thi nhu thé nao? 2 Chung ta co can tuyén them nhan vien moi khong? 2 Diéu gi se xay ra néu chi truong thay doi? 2 Nhong tinh hucing xau nha la gt va chung ta sé xu ly ching thé nao? 8 Lon can nhac tat ca cac hé qua co thé co khi thuc hign mot quyét dinh. K¥_NANG RA Quy€T BINH XAC BINH CAC PHUONG PHAP RA QUYET DINH at cue ai calng c6é nhitng cach thitc riéng dé quyét din. Du cach quy€i Lun cé gang can dinh ctia ban la theo trinh tur 16-gic hay - bang cam tinh voi sang tao, thi van can phdi cé dui lap phan tich hop ly luan va di théing vao van dé. Khong nén co co sé. dé nbing vdn dé ca nhan diéu khién —- qua trinh quyét dinh hay két qua ctia quyét dinh. SU DUNG CAM TINH VA LY LUAN LO-GiC Mot bén nao chuing ta theo nghién ciu la phat Banh gid cdc kha | trién tinh cam, tri tudng tuong, wuc giae va tinh nang ra quyét dinh sang tao; nia con lai la ly luan 16-gic, ngon cua ban va cé ging | ngd, toan hgc va phan tich, Cach tu duy cia moi nguoi co khuynh hudng thién vé mot trong hai nua ban cau nao, dieu nay khong co nghia Ja chia ra thanh hai nhom khac nhau nhung ngudi ra quyét dinh theo truc giac nén SUYNGHI¥ aC quyét dinh dua Ta day unh sang tao va ty ai x phat; va nhumg ngudi quyét dinh theo lé-gic Di ban cau nao thuec vé cam tinh hay . - ha é di 5 “f thupe bj ludn li-gic dnb buaing ding ké ‘NN Nhung phan quyet dua ra dua tren nhing dén qué rink suy nghi cia ban, ci bai — AU li@u. Du cach quyét dinh tu nhién cua ban du co thé gop phn vao viéehinh — thudc loai nao, phai ludn cO ging can bang thanh nén mot bie tanh ean bing. givta hai phong cach. aj thién chung. DANH GIA QUA TRINH Suy NGHi LO-GiC | SUY NGHI THEO CAM TINH Sir dung kién thie, ky | Bi dén két Luan nang va kinh nghiém bang cam tinh eer” a Ap dung ty wan dé) Bi din dat boi tinh cam va cam xuc iain de tn) Phan tich cac van dé | dé hiéu duge toan canh 10 ‘Str dung tri tuéng tugng dé phat trién cac ¥ tuéng méi © Qui trinh ra quyét dinh tuy thuge vao viée tip can duge thong tin chinh xac va chi tlét. © Nhimg phuong phap quyét dinh 6 hg théng c6 thé hé ero cho vige sang tao. © Tat ca ahiung phn 461 fn duge xem xet mde cach nghiém cde khi chyc hign quyét dink, © Chi chap nhan nhung rai ro hop ly va day du théng tin, khong chip nhan hung thay déi ma hé. © Nen suy nghi mot cach co he théng hon fa dua ngay ra cac két luan. LAM Vifc CO HE THONG PHAN TICH ViEC RA QUYET BINH CHAP NHAN RUI RO Chap nhan mii ro khong co nghia Ia thuc hién don thuan theo cam tinh vi bat ky quyét dinh nao v6i mt két qua Khéng chac chan sé mang lai tui ro nao do va tham chi nhimg ngudi hoan toan suy nghi theo 1é-gic cing phai chap nhan tui ro. Phan Ion su khac nhau gitta hai phuong phép ra quyét dinh la 6 cach suy nghi: nhung nguéi suy nghi cam tinh Ung hé kha nang chon lya ma ho cho 1a chac chan mac dau déi voi ngudi khac la it cé kha nang thanh cOng, trong khi nhimg ngudi suy nghi 1é-gic can nhac tat ca van dé va chi quyét dinh kha nang nao tét nhat. Du 1a cach nao di nia cing can cé ging giam thiéu mut d6 rdi ro, Cho du ban thudc loai nguoi quyét dinh nhu thé nao di ntta, néu ban thuc hién mot cach hé théng deu dem lai hiéu qua cao. C4c phuong phap co he thong dé dat duoc mot quyét dinh phai dam bao rang moi vén dé can thiét déu duge xem xét dén: thu thap nhing thong tin can thiét, can nhac va so sanh tat ca cac kha nang chon lua, xac dinh cac kho khan va danh gia tinh kha thi, va cdc két qua phai duoc xem xét can than. Mot phuong phap co hé théng sé gitip ban dua ra mét ké hoach hanh dong hop ly va co. hiéu qua nén qué trinh ra quyét dinh co thé duoc giai thich r6 rang voi bat ky dong nghiep hay khach hang nao cé lién quan. i Tranh dua ra nhtmg quyét dinh co nhiéu yéu t6 ri ro & trong dé. XEM XET CAC TIEN LE 12 Di theo moc tién lé khi nd cé tac dung — tranh thuc hién tién lé dé khi nd khong 6 tac dung. Moi ngudi cé khuynh huong lap lai nhung gi thuc hién trude day da cé hiéu qua. Diéu nay co thé dem dén két qua rat tot. Tuy nhién, cé nhieu luc nhu cau cé thé thay déi va nhiing quyét dinh duing trudc day tré nén sai lam hoac khong con pha hop nia. Cach 16t nhat la hay quyét dinh nhu thé do la lan chon lua dau tién. Néu sau khi dat ban than minh vao tinh huéng d6, va thay sai lam néu di theo cac tién lé thi cd le da dén hic phai sang tao. KW NANG RA QUYET DINH Hif£U DUOC VAN HOA CONG TY M2 yOu quan trong trong viéc quyét dink la van boa ciia cong ty ban. Diéu nay inh budéng dén cac vdn dé va kbé nang chon lua cé séin kbi ban dita ra mot quyét dinh. Phai biét duoc nhitng gi cé thé duce chap nhan doi voi cong ty cria ban va nbitng gi chéic chéin sé bj logi tri. 43. chap nhan asi khang voi van hdéa cia cong ty khi thuc hién viée quyét dinh dung dan. PHAN TICH CAC KIFU VAN HOA CONG TY 14 Bam bio moi nguai — KAC NHAU biét rang ban sé dua Cac quyét dinh bi anh hung va co anh hudng dén té chutc chung quanh, Néu van héa cong ty cua ban la theo nguyén tic doc doan va tuan thu, ban sé bi rang budc boi thu tuc hanh sang tao. chanh va gidi han kha nang dua ra cae quyét dinh nang dong, sang tao. Nguoc lai, néu van hoa cong ty sang tao va tién bo sé tao co hoi dé ban mao hiém hon trong viéc quyét dinh dua tren sang kién ctia minh. Déi vai nhung cong ty khong co six t6 rang, nhat quan gitia hai loai van héa, ban hay co ging cam nhan xem cong ty thud loai nao va ung xr theo cach dé. ra nhimg y kién co gia tri va VUOT QUA SU PHAN DOI Hay hoc cach thay doi phong cach quyét dinh khi can thiét. Vi du mot cong ty dam chap 15 Kee hop tri thong nhan mii ro co thé phai ngung lai mot quyét minh va tryc giac dinh ctia minh néu cong ty hét ngudn luc. Va trong viec quyét cong ty khéng thich mao hiém co thé doi khi can dugc thuyét phuc dé cé hanh dong khong inh theo én 1é nham di trudc mét budc trong viée canh tranh. Trong mGi trudng hop, c6 gang xac dinh cic thé manh, anh hung va hinh thinh 16 Nhan biét duoc quan hang lién minh manh voi nhung ca nhan co diém chinh tri ding thé giuip ban vuot qua nhtng td ngai ma ban sau vic quyét dinh. cé thé gap phai. PHAN TICH VIEC RA QUYET BINH 17 Luon danh gia: muc do anh huong cua quyét dinh dén tat ca cac déng nghiep. <4. KHUYEN KHICH SANG TAO Khuyén khich su sang tao vit ede cai nhan sé tu tin dua ra sing kién khi se cong bing vi tinh shan dong doi son tai gia nhan vien 6 cde cap. VAN HOA NAO THONG LINH TRONG CONG TY BAN? De danh 4 cong ty aa ban thuoc foai khong thich mao higm hay thich mao hiém hay la tng hgp ctia hai loai - qua cn than trong mot s6 tyéng hop va qua ty tin trong nhiing truong hap khae ~ hay doe nhting diéu dudi day va xem cai nao pha hop nhat van héa ciia cong ty. KHONG THICH MAO HIEM * Nhung ¥ tudng mai thudng khong duoc chap nhan Cong ty it khi bi thc day boi nhu cau cia khach hang. Cong ty tap trung vao vige sti ly cae van dé. Su 6n dinh va kinh nghiém la nhting dic diém cé gia tri nhat cua cong ty. Loi ich alia cong ty duoc dat tren chanh cong cia ca nhan. Menh lénh va kiém soat 1a cac quy trinh thong linh trong cong ty. Hau nhu khong thé thay d6i y kien cia cong ty. Néu ban déng ¥ voi hau hét cdc y wen, cOng ty ctia ban chac chan 1a khong thich mao hiém. Cae quyét dinh lién quan dén cac y tudng va cong nghé moi khong duge hoan nghénh. THICH MAO HIEM * Nhung y tuéng moi va sing tao duge khuyén khich. © Céng ty tap trung chu yéu vao cac nhu cau alia khach hang. * Céng ty tap trung vao viéc tan dung cic co hoi mai. * Su dong vién va sang tao 1a nhung dac diém co gid tri nhat ctia cong ty © Muc tiéu cla cong ty va cd nhan thuong pha hgp voi nhau * Tat ca nhan vién co quyén ty quyét dinh va trinh bay sang kién cia minh. * Y kién va chinh sach thuong xuyén thay di tiiy theo tinh hinh thuc té, Néu ban ding y voi hau het cac y 6 trén, van h6a cong ty cia ban la sang tao, khong so su thay déi va dam thyc hign nhing quyét dinh can dam dé dat duge su thanh cong, B KY NANG RA QUYET BINH PHAN TICH TRACH NHIEM CUA BAN uyét dinh tr tron xu6ng duci déin dén viéc phan cap cong viéc cho cap duci. Day la diéu tir nbién trong viéc phan cdp, nhung ban phdi quyét dinh nbing quyét dinh nao sé do ban thuc hién va nhitng quyet dinh nao ban c6 thé phan cap cho ngudi kbdc. Nguoi quyét dinh biéu qua biét chia sé trach nhiém réng rai cho moi nguci Tranh viéc tham gia ~~~ qua nhiéu vao mot quyét dinh ma ban da phan cap. THUC HIEN QUYET BINH CUA BAN Luon dua ra duoc ly ~~~ do néu ban phan déi mét quyét dinh da duge phan cap. oh quyét Ban phai guyét dinh nhing quyét dinh nao sé do ban thuc hién. Danh gia nhing quyét dinh nao cp dudi aia ban c6 thé thuc hién. Néu cau tra loi 1a khong, thi mot la viéc danh gia tinh hinh hay viéc tuyén chon va dao tao cua ban c6 + van dé, Tim ra nhimg linh vuc ma vai wd cua ban cé anh huong Ion nhat dén cac két qua. Nhting quyét dinh do phai do ban quyét dinh va phan cap nhung viee con lai. Git lai quyén quyét dinh khong co nghia 1a tu minh lam hét = nhan vién co thé tham gia vao qua trinh inh trong khi ban van co thé co quyen chon hua cuéi cing PHAN CAP QUYET DINH Can nh6 rang ban van phai chiu trach nhiem yé nhung quyét dinh ma ban phan cap, vi vay can quan tam dén viec phan cap dac biét 6 nhung linh vuc nhay cam. Can hé trg va giam sat, co gang xay dung su ty tin clia nguai ma ban phan quyen, git trao doi thong tin hai chiéu va khuyén khich ho phat huy sang k Ding phé phan khi co két qua hay btiy bo trix khi diéu do that su can thiét. Chi phan déi mot quyét dinh sau khi da thao luan day du voi ngudi dé. Xay dung sy tin ~~ tudéng cla ban vao kha nang dua ra quyét dinh cua ngudi khac. 14, PHAN QUYET DINH CHO. CAP DUOI Khi phan tich cac trach nhiém, nhting ai lién quan truc tiép dén cong vie thi nén dua ra quyét dinh, Vi dy, cac don vay én co thé chap tét nhat 1a do cdc chi nhanh phé duyét, sua chtta nha may tét nhat la do xuong san xudt quyét dinh, viéc tuyén dung tot nhat 1a do phong nhan sy thuc hién. Cac thong tin trudc khi quyéet dinh phai cu thé va duoc cap nhat. Nhung ngudi c6 lién quan thiét yéu dén quyét dinh do can duac tham gia vao viéc ra quyét dinh, Trinh nhing quyét dinh do cho cap wen sé gay ra cham ué — cang nhiéu cap thi cang cham ué. Phan quyét dinh cho cap dudi sé day nhanh tién do va higu qua, Mac dau nhung nguéi duge phan cap can duge gidm sat, nhung ho sé mau chong tién b6. DE CHO CAP DUGI QUYET DINH > Trong vi du nay, edie nhin vien duoc yeu cdu co quyés dinh. Ho da dua ra churng trin vic chuc hién quyét dink cita minh. Tuy nhién, sé vite Roig tbe tribe dueye vi co sue can thiép khong t6t cia nhitng nguir cai thier whe. Deve cho pbep thc thay 061 cA et hién lai cdc quyét dinh cia we ‘i Suv mhore minh lin niza, whom Lim gay WO WE aoe vite da tidp tuc mét cach rey tra va théy cong coc Bae shinh cing. én aye thu hi PHAN TICH VIEC RA QUYET BINH PHAN CAP TRACH NHIEM CHO CAP DUGI GAM péc BO PHAN Chon Iya gidta cdc kha nang, xin phé duyét cua Ap trén, chuyén trach nhigm xudng cho c4p dudi. K¥_NANG RA QuyET aINH PHAI CO KHA NANG QUYET BINH i nding c6 duoc nbitng quyéi dinh I cs - ding liic, 6 rang va citng rin la C6 gang khong bao mot phdm chai can thiéi cia mot nguci gid thuc hién cac lanh dao, nhung loat quyét dinb can co quyét dinh Ket dang s@ thay d6i tity theo truong bop. Phdi bi ap luc rat lon vé hiéu duvc caéc loai quy6i dinh khac théi gian, nhau, tity theo ting trudng hop cu thé Neue phai quyét dinh dénh gia tat cd cic kha nang chon lua ctia minh PHAI QUYET DOAN Quyét doan khong co nghia la quyé ap luc cla tinh hudng. Mac dau khi can thiét trong nhtng tinh huéng khan cap va €6 hic can phai ¢6 vi mat sé ly do khac — vi du néu mot quyét dinh dung Ja hién nhién - dinh nghia dting cia “cd kha nang quyét dinh” trong ngd canh nay la “quyét doan", Mot ngudi lanh dao that su phai 6 quyét dinh mét cach tu tin, biét cin phai can nhac nhung gi va phai chi dao & SU DUNG THON GIAN CUA MiNH trong sudt qua trinh quyét dinh. Diing thuc bien quyét dinh ngay lap tiie tric kbi Ban phai biét minh dang thuc tinh hinh da gud ro rang. Nehién citu tdt ed ede hién quyét dinh thudc loai nao va kha nang chon baa co thé co dii voi ban ve cin khong ngai thay adi quyét dinh nhc tat ca nlning diém loi va hai. néu tinh hudng saut d6 thay &i. Syuq RA CAC QLVET BINH NHANH CHONG 22, Néu dua ra quyét Can phai danh gid duge la co nén dua ra quyét inh sai tim, phai 6 —_-inh mot céch nhanh chong khong hay 6 thé hanh 46 ‘a chu cho thém mot thoi gian. Vi du, néu mét khach nn Gong sua cha hang lén muén dugc giam gia ngay, ban phai ngay lap tuc. quyét dinh ngay lap tuc xem c6 dugc khong dé gitr cng vic lam an va khach hang. Tuy nhién, 23 Khong bao gid tri néu ban dang can nhac mot chuong tinh giam gia, ban sé quyét dinh nhtng gi can phai lam khi da sin sang. Nhtg nguoi quyét dinh hieu qua thudng dua ra quyét dinh nhanh chong yéu — phai thuc nhung sau do ho danh gia cac van dé co lien hien ngay lap tite. quan dén dai han. hoan cac quyét dinh mang tinh chat thiét PHAN TICH VIEC RA QUYET BINH Dic prim Kune THe THAY DOI BLOC Mot khi da quyét dinh rdi khong thé rut lal duge — nhu la khi ky mot hop: dng 46 ban hay mua mot cong ty. Co rat tHay pdt pugC ‘Quyét dinh hoan toan co thé thay 61 duoc — truée Khi, trong qua trinh hay sau khi théa thugn, Tat NouitM Quyét dinh chua phai fa cust cing cho dén khi.c6 duge cic két qua ban au va théa man yeu céu. THU NGHIEM VA SAI LAM Nhung thay 46i trong ké hoach la do rnhang gi phat sinh trong qua trinh thye hien, CHIA THANH NHIEU GIAI DOAN Sau bude ban dau, cic quyét dinh tiép theo sé duge thyc hign mdi khi hoan ‘tat mot hanh dong da thong nhat, CAN THAN Quyét dinh 6 dy tra 46i vei nhong vige bat ngé va nhing van 48 co thé xay ra vé sau. Ngudi ra quyét dinh phai bao vé viéc dy doan cila ho. Co pibu KIEN Quyét dinh sé thay 4éi néu phat sinh nhing truéng hop co thé théy trude duce. Mét quyét dinh theo kiéu “hoe” voi céc kha nang chon lua dugc dé mo, Tri HOAN Tri hoan cho dén khi cam thay da dén li. Chi tiép tuc kh nhang yéu £6 cin thige da sin sang. Y Nouia © Phal cam két voi quyét dinh 46 Kkhi khong con moe sy chon lia théa @ang nao khac. © Khong bao gié nén ding loai quyét dinh nay dé glal quyét sy bé tac. © Cho phép ban nhan biét dug sai lim sm trong qua trinh thyc hién hon la van gic ma khong thay déi. © Cé thé duge sir dung khi ban thay nhong truéng hop co thé thay 461 duge, vi thé vigc quyét dinh lat cé thé cn thie. © Yeu cdu phal co phan héi théa dang trudc hi quyét dinh. © Loal quyét dinh nay sé hau ich va higu quit khi bude thyc hién cén mo hé nhung dinh huéng téng thé da ro, rang. ‘® Cho phép ban diéu chinh ké hoach mét cach lién tue trudc khi co cam két hoan toan va cudi cling, ‘Su dung cac phan héi tich cuc va tleu cue trude khi tiép: tue thuc hién. Cho phép glam sit chat che cic rul ro khi ban thu thap cdc két qua rl ro 6 méi gial doan. Cho phép phan hél va thao luan thém trudc Kdhi thyc hhign quyét dinh ctia bude ké tiép. ‘© Gi6i han rai ro lién quan dén vige ra quyét dinh, nhung cing hen ché két qua cui cing dat duge. © Cho phep ban glim bot quy m6 ‘cia nhimng duran trong 66 vé qua ru ro vao luc déu, © Chudn. bi phan dng néu 461 thi canh tranh lam thay 461 tinh hinh hay néu ké hoach thay d6i co ban. ‘Chuan bj cho ban than phan dng nhanh yéi cac tinh hudng luon thay déi cia thi truéng canh tranh hom nay. © Tranh cho ban khong thyc hign nhong quyéc dinh khong ding le hay trude Ichi co duge tat ca cae du lieu, © Co thé ban sé dinh mae nhang co hol trong thi truong 461 hdt nhang hanh dong phan ung nhanh, KY NANG RA QUYET BINH DAT DUOC MOT QUYET DINH Su dung thanh thao cdc quy trinh va phuong phap lién quan dén viéc ra quyét dinh la mét hanh trinh dai dé dat duge hiéu qua cao nhat cia ngudi quan ly. XAC DINH CAC VAN DE ic xdc dinh cdc vdin dé mbt cach dting ddn rat quan trong. Trudc kbi dua ra bat ky quyét dinb nao, phdi xdc dinh va dinh nghia van dé va pham vi ciia n6 mot cach ro rang. Pibu nay cing c6 nghia la phai xac dinh ai se? phat tham gia vao vdn dé va phan tich § nghia ctia viée tham gia cua bo. Ap dung cc loai quyét dinh theo nhémg cach khac nhau dé cé duoc cac két qua tét. Hifu pUOC TAI SAO CAN PHAI a Néu ban dang co QUYET BINH van dé trong viéc quyét dinh, hay thay déi cach nhin. Hau hét cdc quyét dinh quan ly 1a cho mot trong bon loai su kién khac nhau, mdi loai doi hoi mot quyét dinh khac nhau: * Phién toai — ngudi quan ly quyét dinh cach tt nhat dé gidi quyét van dé, cac truong hop khan cap va nhig bién dong dot ngot. * Co hi ~ ngudi quan ly quyét dinh nén theo dudi cong viéc moi nao va cach thuc hi ¢ Phan bé ngudn Tuc — nguoi quan ly qui viée phan bé tién bac, nhan su hay ¢ Thuong thao - ngudi quan ly quyét dinh voi tu cach la dai dién cia cong ty hay ca nhan. ? Ban da xem xet tat ca cac van dé lien quan dén tinh huéng chua? ? Ban da xem xét tat ca cac van dé mot cach khach quan chua? ? Cac quyét dinh cua ban co hop ly hay thien vé tinh cam? DAT bUOC MOT QUNET INH GIAI QUYET TOAN BO CAC VAN DE Nhting quyét dinh chi giai quyét mot phan cu thé cia van dé thuéng hay that bai. Bat ky quyét dinh nao cing anh hudng dén mot ba phan hay nhieu bo phan ctia toan bo he thong kinh doanh. Hay xem van dé anh hung dén toan cong ty hay chi la mot van dé riéng biet. Vi du, ban co thé thuyén chuyén mot nhan vien kho tinh, nhung néu do 1a van dé xuat phat tu viéc quan ly t6i hay mot chinh sach tuyén dung khong tot, thi viéc dé khong thé giai quyét nhu thé. Hay nghién ctu ky hon, tim hiéu that kj tai sao can phai co quyét dinh. Diéu nay sé giuip xac dinh dung pham vi van dé va nham dem dén nhting két qua tt. ? Cac quyét dinh cia ban ¢6 phu hop vel cac vin dé rieng biet khong? 2 Ban aa xac dinh duoc céc vin dé co khuynh huong hay lap lal chua? THAM KHAO NHUNG NGUOT KHAC Neoai viee xac dinh cac van dé, ban can xac dinh nhung ngudi co lién quan. Liét ké tat ca cdc ngudi lien quan co anh hucng dang ké boi quyét dinh do nhu la nhumg ngudi quan ly cap cao véi quyén quyét dinh cao hon, nhing phong ban khac ma cong viée <6 thé bi anh hudng, cac khach hang va nha cung cdp. Hay danh gid ai la ngudi ban can tham khao dé cd duoc su hé trq va thién chi. Khi ban da quyét dinh, dam bao ring moi ngudi trong danh sch aia ban phai biét dugc ban da quyét dinh cai gi va tai sao, va ban da tham khao vi ho chua. Phai biét duoc ai sé anh huong dén quyét dinh cua ban. ¥ THONG BAO VOI CAC DONG NGHIEP Mot quyée dinh 6 noi lam vite se inb huacing dén nhting ngudi kid trong ede bé phiin khuic cua cing ty. Dim bao rang cde phong ban dang lam viée cing nha bang cich luin cap nhat thong tin cho nhau. KY NANG RA QUYET DINH XAC DINH KHUNG THO! GIAN Khi ban thuc hién mét quyét dinh, phai biét duoc khung théi gian nhu thé nao nhung can nh¢ rang chat lugng cua quyét dinh va viéc thuc hién quan trong hon Ja thai gian. Ban can quyét dinh khong phdi qua voi va ma cing khong nén co nhung tri hoan khong can thiét. Thoi gian dting nhat dé dua ra quyét dinh 1a khi thong tin va tat ca cdc van dé da duoc xem xét ky luéng. Viéc tri hoan chi co Ii khi ban dang can them thong tin quan trong hoac khi cac tinh huéng thay doi va cdc van dé can phai danh gia lai. Thue ra, ap luc thoi gian rat co ich, giuip ban tap trung, tranh sy tri hoan va giam bot duac s6 kha nang chon Iya can phai xem xet. XEP THU TU UU TIEN CAC YEU TO Khi thuc hién mot quyét dinh, hay xép thu wr uu tién cho nhung yéu to quan trong, Thong Duge dp dung cho viée phan tich vin thudng thi cé mot s6 yeu to trong qua trinh Snpoke welenecty annie thyc hién sé quan trong hon nhung yéu to khac. ciia win dé duce gid! quyét bat 20% “ he : - 3 cae yéu 16 co lien quan (A) vi shé 80% — ‘Trong thyc te, chi cé 20% cac hoat dong co thé cde yéu 16 cé lién quan cin lai gidi tao nén 80% két qua. Dieu nay dugc goi la quyét 20% ctia van dé (B). nguyén tic Pareto - “nguyen tac 80/20” hay nguyen tac “chi mot vai yeu t6 quan trong va rat nhiéu yéu té khong quan trong”. Khi quyét dinh, nén sti dung nguyen tic Pareto dé xép tht tu uu tién, Neu ban cho mdi yéu t6 anh huong dén quyét dinh mot ong so nhu nhau, diéu do chi hop ly khi tat ca cc yéu to déu quan trong nhu nhau; aguyén tac Pareto chi chu trong vao 20% quan trong va khong qua chu trong vao 80% khong quan trong. Khi quyét dinh, hay chia cdc yéu 16 c6 lién quan thanh cdc nhom. Xép theo duing thu tu uu tien va phan bo théi gian va cong stic mot cach tuong ung dé cac yéu t6 quan trong khong duge thuc hién mt cach qua voi va Phan bé che yéu té trong moevinaé «Va KHOng danh qua nhieu thoi gian cho nhting yéu t6 khéng quan trong lam. V PHAN TICH PARETO CHU THICH: Bl Cc hour ding Vin dé 20 DAT BUC MOT QUYET INH SUY NGHI MOT CACH CHIEN LUGC Trude khi thuc hién mot quyét dinh chién luoc, ban phai hiéu duge toan bé tinh hinh hién tai. Ban phai nam tinh hinh tong quat, cac hoat dong canh tanh, cac yeu cau ctia ben ngoai, nguyén nhan sau xa cia ahung khac biét va cai gid cia viéc khong thuc hién. “Ké hoach kinh doanh” gm nam giai doan nay co thé ap dung cho ca nhting cong ty khong 16 va nhting don vi nho, Trong bat ky t6 chu nao, cé nhimg van dé ban co thé ty hoi ban than nhu la: . Nhung gi dang xay ra trong thi wuGng va nhung dieu do chong, lai chung ta nhu thé nao? * Tai sao va o dau chung ta thuc hién khong tot khi so sanh vei cdc doi thi canh tranh? * Khach hang yeu cau nhimng gi ma ching ta khong thé dap ting? © Nhung gi gay ra nhung khiem khuyét trong viée thuc hién cua chting ta? © Nhung két qua uéu cuc nao sé xdy ra néu chiing ta khong co hanh dong ngay lap tic? 29 Phai lac quan — nhung thuc té — khi hoach dinh cac muc tiéu trong tuong lai. 30 Phai trung thuc va khach quan khi m6 ta tinh hinh hieén tai. v XAC DINH CAC VAN DE Phan dau ciia viée lap ké hoach chién lieoe la xem xét mat tich cue cia tinh Inuing tiéu cuc. Chi sau khi ban da xde dink va phan rich nhtng khiém khuyet thi bun moi co thé thue hién nhing quyét dinh dem tai cho cong ty nining ditu ma ban mong muon. QuyYET DINH PHAI LAM Gi Trong mot tinh huéng ly tuGng, ban phai dua ra duge hu6ng di cho cang ty cia ban va roi co nhumg quyét dinh can thiet dé dat duge diéu do. Thuc hién diéu nay bing cach xac dinh nhuing thiéu sét va dat no vao trong tinh hudng, uép theo la dua ra cac hanh dong can thiét dé khac phuc, Nhang hanh dong do bao gém: # Sua chia nhang hoat dong chua dat yéu cau, © Dap ting cac yéu cau cla khach hang, * Loai bd nhtmg nguyén nhan cua nhiing thiéu sot. * Thay nhung két qua cé nhiéu yéu t6 nui ro bang nhtmg loi ich lon hon. Méi hanh dong nay déu can phai co them nhting quyét dinh, tat ca nhting quyét dinh nay duoc thuc hién dé di ti A (khong thé chap nhan) dén B (tuyét voi). Xée dink al Xa dinh [ Quyét dinh diéu ban van dé +7 hién trang cia ban muén dat duge 21 KY NANG RA QUYET BINH QuyYET DINH DOI TUQNG THAM GIA VAO VIEC QUYET DINH A sé tham gia va tham gia nhic thé nao la quyét dinh ddu tién ma ban can phdi thuc hién. S& luong ngudoi tham gia co thé la khong c6 ai, nghia la ban phdai tur minh quyét dinh bodc cé thé nbiéu ngudi ma ban phdi lanb dao dé c6 duge su théng nbdt. 31 Phai yéu cau nhing ngudi can thiét tham gia vao viéc quyét dinh. © Cap trén va cp duéi phai hing thi vel vige trinh bay ¥ Kién cia minh © Nhung nguoi thyc hign cac quyét dinh sé vui vé hon néu ho cung tham gia vao viéc quyét dinh © Nhung quyét dinh tap thé la hung quyét dinh nhanh chong © Vai tré cua cdp trén phil duge lam ro trude hi bat déu qué trinh quyét dinh. SU DUNG TU VAN Nhung ly luan ctia nhung quyét tap thé thung rat vimg chic. Cau ndi “Hai cdi dau thudng tot hon mot cai dau” rat duing mac dau no co vé trai nguoc voi cau “Lam thay nhieu ma”. Tuy nhién trong hau hét cac trudng hop, cac chuyén gia tu van sé dong gop kinh nghiem va chuyén m6n cua minh vi thé ro rang 1a can phai co ngudi khac “tham gia”. Vi du, mot quyét dinh vé tin hoc thi can su tham gia cia chuyen gia cong nghé thong tin. Tot nhat 18 nhing van dé thudc vé chuyén mén cu thé thi cin nhing ngudi cé kinh nghiém lién quan. Tuy nhién, sau khi can nhac Idi khuyén cia cdc chuyén gia va nhimg ngudi co kinh nghi¢m, nhimg nguoi d6i trudc day va co mat quyén luc dang ké& Marty cing la ngudi dua nhing thanh vién trong nhém cia minh tham ga vao nhém hoach dinh dé dat duoc sy hgp tac. Su tu vin va dong goo cla Ali cing vai cai nhin thau dao vé dy an, kinh nghiém vé hoach dink dys an cia Marty su dong gop cla nhén vien Ong vai chuyén mon vé ky thugt cua cac nha tu vin o bén ngoai dam bao vide t6 chic ai sé thanh cong quyét dinh phai dang quyén han cia minh dé xem xét toan dién va dua ra quyét dinh cuéi cing. “4 CHON LUA CAN THAN Phuong phap quyét dinb nay thanh cing bai vi mac dit gitim dic dua ra quyét dinh cudi cing nhung van tham Khia y kien ct chuyen gia & bén ngoiti va ding ngbiép co kinh nghiém tong tu. DAT DUOC MOT QUYET BINH XEM XET CAC QUYET DINH Néu ban khéng co toan quyén thuc hién, hay tham khao nhtmg ngudi co tham quyén ¢6 lién quan - khong chi Ia vi sy Ging hé cudi cing ma con nhang dong gép cia ho nia. Ban luén muon ké hoach cia minh duoc cac déng nghiép quan trong c6 y kién va kinh nghiém dang tin cay xem xét. Tham chi néu ban khong can gid doc cia ban phé duyét quyét dinh, chac chan ho sé cé nhiing dong gop co gia ti khi ho duge trao déi trong suét qua trinh quyét dinh cia ban. THAM cia it Nhung quyét dinh ca cap quan ly cao va it tham khao y kién tu van. ‘THAM GIA ‘TRUNG BINH Mac di glém déc quyét dinh cudt cing, hung nhan vién duoc tham khio y kién. Taam Gia NiatkU Quyét dinh la mot qua trinh dan chi, tit cd nhan vidn dugc mot tham gia. Menh lenh: glam déc tu quyée dinh khong co sy tu van. Quyét doan: gidm déc ra quyét dinh, nhung nguei khéc ¢6 thé dat van 4é vé hieu luc. Trinh bay: nhan vien duge quyén nghe qué trint thao Iwan. Dé nghi: giam déc dua ra cac Iya chon dé thao luan va co thé chiu thay 441 y kién. Tham khao: quan diém cila céc déng nghiép dugc tham khao- truéc khi dua ra diéu gi, nhumg glim déc co tiéng ndi cudi cing, “Yeu chur glam dée dura racic yeu cau 46 thao Ivan, nhung trach nhiem fa ca nhém fam viec. ‘Tham gia: tat cé nhan vién cing thao luan tat ca cac chon Iya va quyét dinh bang sy nbat tri, 32. can thu thap ¥ kién khach quan 4éi voi quyét dinh cua ban va cho ban thong tin phan héi. Khi thot han rat chae che hay trong truéng hop khan cdp. Khi cn phal ap dat vi khong thé 6 dugc sy théng nhét y kién. Khi glam d6c c6 nhimg quan diém rt manh mé vi muGn théng bao cho déng nghiép. Khi cic y kién cia déng nghiep co thé dua ra nhung chon lua hi ich 6 thio luan va quyét dinh. Khi quyét dinh can co ¥ kién cla nea Khi quyét dinh wt nhée 461 hdl co ¥ kién dong gop va su tham gia cia ‘toan bo nhan vien, Khi cam két véi quyét dinh €6 vai tro sOng con 46i vai sy thanh cong cla ké hoach. ai KY_NANG RA QuYET BINH THAM KHAO MOT CACH HIEU QUA Ban co thé tham khao ¥ kién cac thanh vién trong nhhom nham lam tang hiéu qua cua quyét dinh theo hai cach. Trude hét ngudi ma ban hoi y kién nén duoc tham gia that su vao qua tinh, Thi hai la co héi thuc hién thanh cong cdc quyét dinh cia ban sé tang lén néu moi ngudi biét ho se phai lam gi va tai sao: da s6 moi ngudi déu Jam viée tét hon néu ho cam thay dug tham gia toan bé vao du an. Hay can than thé rang cac y kién va dong gop ma NHUNG KHAC BIET VE VAN BOA Co nhieéu cach tham khao j kién khae nhau ty theo van ha timg noi trén thé gidi. Phuong phap ringi aia Nhat la phwong phap tham khao chinh thtic 6 Nhat va co nguén géc van hoa sau xa. Cho di ho 6. sur kinh trong danh cho ngudi Idn tudi va c6 quyén, ngudi Nhat vin tranh luan van dé voi cap trén ctia ho, nhung mot khi da co quyét dinh théng nhat thi phai tuan tha va hé tg hoan toan. Diéu nay cing la xu huGng chung aia cac nude Dong Nam A. Anh va My van con cé xu hudng “ménh lénh va tudn tho", hay 1 cach quan ly tir wen xuéng dui, tham chi ngay cA trong hang ngii lank dao cp cao, di cach quyét dinh c6 tham khdo ¥ kién ngay cing phé bién hon 6 cic nude nay. Cac cong ty chau Au van coi trong cdp bac trong té chuic cia cOng ty va trong qua trinh thyc bién quyét dinh, cho da van tham khdo ¥kién lin nhau 6 cdp cao. ban yéu cau da duge can nhac cho quyét dinh cudi cing. TRANH NHUNG PHIEN PHUC Trong mot sO uudng hgp, tham khao y kién ngudi khac co hai hon 1a cé loi. Trude tién do la yéu to thdi gian: cang nhieu nguoi duge tham khdo y kién, mac diy kién cia ho rat hay nhung qué trinh quyét dinh lai kéo dai. $6 ugudi tham gia cang nhiéu thi ban lai cang bi boi ri boi nhimg y kién mau thuan voi nhau. Thu hai la ban co thé khong kiém soat duce toan bé qua trinh quyét dinh néu cé qua nhiéu nguoi tham gia. Dé tranh nhdng phién phuc nay, phai dam bao la ban dang theo sat qua trinh va han ché so ngudi ma ban that su thay can thiét phai lay y kién, Khi ban muon ngudi khac tham du vao viéc quyét dinh cia minh, hay giai thich cho ho hiéu toan bo van de. Chi cung cap thong tin nua voi dé dan dén viéc ban tan ngoai lé, nhing ung xi khong hay cia nhan vien. Tham khdo chiéu lé hoac mét phan khong thé dem lai cho ban su thanh céng. 24 33 34 Hay san sang don nhan y kién cla nguoi khac néu ban da yéu cau. Khuyén khich ngudi khac tham gia vao quyét dinh dé cd duoc két qua tot hon. BiéT LANG NGHE NGUOT KHAC Mét nguoi giam déc duoc xem 1a c6 ban linh khi manh dan thay déi quyet dinh cia minh sau khi nghe nhiing y kién déi lap. Lang nghe mot cach tich cuc khong phai la nghe nhiing loi ho ndi ma phai hiéu duoc ¥ nghia va nhan biét duoc cam xtic cua ho. Ban sé khong bao gid muén quyét dinh cla ban chua duoc suy nghi thau dao. Hay khuyén khich nhtmg ngudi ban hdi y kién ni len nhumg diéu ho suy nghi va dam bao ring ban phai thé hién duoc su thich thti va quan tam. Hay xay dumg thoi quen tham khao y kién bing bat cir cong cu nao ma ban co thé tirviéc hop nhom dén hop thu gop y. Diéu do sé gitip ban quyét dinh khi ban hiéu duoc nhiing thai d6 cia nguéi khac. Nén nho rang tham khao y kién cua nguoi khac khong nhat thiét la tanh luan khong duit. Thu thap quan diém, thong tin va ling nghe nhiing gi ho noi nhumg tu ban phai quyét dinh van de. LAY Y KIEN MOT CACH KHONG CHINH THUC ¥ Dé hiéw duoc hoan toin cae j kién cia edie dang nghiép, cin phai xdy dung mét mdi quan he char che va cit mé. Hay dinh hoi gian ngoiti gir lim vige dé thao ludn vin dé mot cich khong chinh chic va khong mién cuing - kée qué sé prung thye vit sich cue he. Cit chi thoi midi lam cho cic ding nghigp cim thity thodti mat cing nhau DAT BUC MOT QUYET BINH ? Ban co trinh bay quan diém cua minh mét cach hgp ly va dé hiéu khong? ? Ban se thay doi y kién néu co y kién hop ly hon hay co mot ly do thuyét phuc khong? ? Ban cé bao git thiéu quan tam dén vige nguoi khac hol y kién ban vé mot van dé nao do true day khong? | 2 Ban co that sy lang nghe nguai khac hay co nghe dung nhung gi nguoi khac noi khong? 2 Ban co cho déng nghiep co hoi trinh bay y kién cua ho khong? Linh dao bhing dinh lai vei dong ngbiép rang cupe noi chuyén 58 due bao mat re KY NANG RA QUYET DINH SU DUNG CAC PHUONG PHAP PHAN TICH é c6 dugc mol quyét dinh ding dein, ban céin phdi phan tich tat ce Hay can “Hy can nde mot | mot cde su viée lién quan. C6 nbiéu céng cu ~— quyét dinh tir cang phan tich sé hitu ich va dé sie dung. Viéc nhiéu khia canh phan tich giup ban thu thap nbimng két cang tot. ludin vitng chdc va vi thé c6 thé dua ra nbitng quyét dinh mot cach chién heoc. PHAN TICH SWOT Phan tich SWOT giup xac dinh vi tri cla cong ty, nhom lam viéc hay san phém dang 6 dau ban nhu biét ro trong thi trudng. SWOT ciia cong ty ban - la cong ty ban. char viet tat cia Diém Manh(Strengths), Diém Yéu(Weaknesses), Co Hoi(Opportunities) va Hiém Nguy (Threats) — gitt vai tro chu yeu trong viéc quyét dinh chien luge. Hay lap mot danh sach trung thuc va thuc té vé nhting muc tren. Khi ay, ban co thé thay duoc nhuing van dé dang gia, lam néi bat nhting lanh vuc ma cin hit. Bang ciich xée dinh ete itm bar 6 thé eens anhan thay true day- va Math va Co Heveda cing va chirg DSB ta niving diem yeu ‘cing nhu nhiing duoc cic Diém Yeu vi Hiém Nguy, co Ai€m manh cua cong ty ban, Sau khi phan tich thé cé duge nhing chién lupe hieu qui SWOT cia cong ty ban, hay phan tich SWOT cho seomg lat, ria cae doi thd canh tranh. Phai biét ré ba déi ~ thu I6n nhat cua SU DUNG PHAN TICH SWOT ¥ Bing dito day néw v6 cc ctu hoi chinh ‘Dik MANH Diém yeu ‘Cong ty co nang luc 6 diém Cong ty co thiéu nguén Ie nao! Coe Rents hay nang lye gi khong? Cong ty ‘diém nao? 6 bj yéu thé trong canh tranh Khong? Co Hor ‘Hiém nouy ‘Cong ty c6 thé tang doanh ‘Cac san pham hay cong nghe 86 hay kiém duge th) truéng cia cOng ty c6 thé bi vugt qua méi va sin phdm/dich vy méi khong? Thi trudng e& bi suy khong? yéu di khong? Bat BUGC MOT QUYET BINH LIEN Hf GIUA GIA CA VA CHAT LUONG Dinh vi san pham 6 dau trong thi wudng la moi quyét dinh quan tong. Su dung ma wan gia/chat luong dé lién hé gitta gid va chat luong. Néu muc tieu cudi cing cla ban la gid cao/chat, luong cao, ban van co thé muon sti dung mot chién luge khac hic ban dau nhu Ia ban san pham aia minh voi gia trung binh/chat lvong, trung binh nhu la mot bude dém de dat duoc muc tigu cudi cing. Neéu viéc phan tich cho thay loi nhuan trén méi san pham it hon cé thé duoc bu ut bing mot thi pha van co thé ban san phdm chat luong cao vdi gid trung binh Cang ty thing uhim tot sin phdm ban gid caolehat heong cao trong thi truimg 3 cao i. i ? Trane bnh 38 3 é ¢ Re z Tito Trang bah cao Chat lugng sin phdm A SLT DUNG MA TRAN GIA/CHAT LUQNG. Ma tran thé bién chit luong rang len ciua sin phim eo thé nuomg ung voi vite tang gid dé co duoc mic loi nhudn tt nhit trong thi traimg. Ma tran dua ra chin cich dink vi san phim déi voi mér sin phim srong thi ruimg. hoac tham chi 1a gid thap KET HOP CAC PHAN TICH Can ket hop nhiéu phan tich dé cé duoc mét cai nhin toan canh hon. Viée phan tich dam bao cho ban hiéu duoc cac van dé va c6 thé co duge quyét dinh mot cach an toan, tir dé dan dén két qua tét hon. Két hop nhiéu loai phan tich khac nhau Ja cach dé cing c6 viéc phan tich. Viée phan tich cing tét thi quyét dinh cang tét hon va cé nhiéu co hdi dat dugc diéu d6é hon. Vi du, ma tran gia/chat luong co thé dugc két hop voi viée nghién cttu téc do phat trién thi trudng va thi phan hay RMS. RMS thé hién doanh s6 ban ra tinh bang phan tram trén tong doanh sé cia ba doi thu Idn nhat cia ban. RMS 16t nhat la 100% hoac cao hon - néu it hon, ban nén gidm gia hién dang 6 muc cao cla sin phdm c6 chat lugng cao cla minh thanh gia trung binh vi ban khong co duge thi phan dui Ion. NHUNG KHAC BIET vi VAN HOA Hign tugng bj “té ligt do phan tich” la viée dya vao phan tich qua nhigu trong kinh doanh dan dén mat kha nang quyét dinh. Diéu nay thudng xay ra wong gidi kinh doanh My, ngudi ta cho ring ho bi 4m anh béi nhing con s6. Nhung ngugc lai, gidi kinh doanh Anh cé khuynh huéng khong thc hién dui viéc phan tich trong khi céc nudc chau Au thi nam 6 gita hai thai cye nay. Nguéi Nhat 1a nbing nha phan tich ky luGng nhung tranh duge “sy té liet” do ho hanh d6ng rt nhanh mot khi da 6 duge quyét dinh. 27 Ls G RA QUYET BINH NAY SINH CAC ¥ TUONG Vi nay sinh cdc j tuong moi rat quan trong trong viec dem lai dnb sang moi mé cho viéc quyét dinh. Khi tim kiém cac § tung, bay cO géng dat diroc su can being gita su tudng tuong va linh thuc té Tiwy nhién rao can dau tién ciia ban nam & ché la lam thé nao 37 Hay thoai mai va kh6ng tuan thu theo mét nguyén tac nao khi sang tao nhung y tung, nhung hay phat trién nhimg y tung do dé nguii khac c6 duoc cac § tuéng 38 Hay suy nghi da chiéu, nhung co gang phat trién cac y tuong theo mot cach hop ly. DONG NAO DE TIM Y TUONG Hay té chttc nhting cudc hop dong nao dé cé duoc nhimg y tudng moi. Tap hop mét nhom ngudi — 3 den 8 la ly tudng - va yeu cau mdi ngudi dua ra mot y tung (hoac mot danh sach y tudng) cé lién quan dén quyét dinh sé duoc thuc hién. Khi moi nguoi dua ra y kién, ngudi hé tro cho cudc hop sé ghi chép lai. Phai dan chi. Ding phan déi ¥ kién nao ca va ton trong y kién cia nhung ngudi nho tuéi cting nhu y kién cia ngudi Ion tudi. Cang co nhiéu y kién dong gop cang tor nhung cing dimg phan quyét hay phan tich cacy kién do hay quyét dinh gi ca tong sudt cudéc hop. mét cach c6 t6 chic. DOI DAU VOI TRUYEN THONG Khi thuc hién quyét dinh, dimg ma quang chap nhan theo “Idi khuyén lau dai”, Ban hay thu lam, hay ap dung mét cach nghiém khac va luén cdi mo vi cdc kha nang chen lua khac Phuong phap cti khong phi la sai nhung ban chi lam thé mot khi da xem xét toan dién va co can nhac cac ¥ tuéng sang tao moi khac. So sanh chon Iya dé dang va hién nhien vai chon lua kho khan va khac thuong ban co the thay rang chon lua kho khan va khac thudng doi khi lai 4 mot gidi phap tét hon & KHUYEN KHICH THAM GIA Nhung j kien méi gitip moi nguéi nhin rat ngodi pham wi cong vibe cia minh, Bing nao rat co ich khi bi tar} ricimg sdng tao, nhung ban can phai co nbimng plneong phap co Khoa hoc hon dé va quyét dinh 28 DAT PUGC MOT QUYET PINH TAO RA CAC Y TUONG MOI Khi thanh lap bat kj nhom nao dé lay y kién, nén chon thanh phan tham gia cé su khac 39 nhau ve chuyén mon va kinh nghiém. Xac dinh cac van dé va chi tiéu lién quan mot cach ro rang va dam bao rang tat cd y tong phai dugc ghi chép lai. Can co mot ngudi hé tro cho cudc hop dé gitt cho cudc hop dién tién tot dep, ngudi nay sé khong dong gop y kién. Mot trang nhung nhiém vu cua ngudi hé tro cudc hop 1a lam cho moi ngudi c6 thé suy nghi da chieu. Néu co mot y kién co ve nbu 1a ngo ngan, can 40 tan dung y kién do dé khoi mao cho nhting suy nghi khac. Khi da co dti y kién duoc trinh bay, hay ket thtic cuéc hop. Hay chon lua nhting y kién co gia tri dé xem xet thém, va theo doi. Ban co thé van dung nhom do dé danh gid cic phan tich va tu van chon lua tot nhat. Ban phai biét khich dong moi ngudi néu ban cam thay nhom cua ban qua U li, Khuyén khich nguéi khae phat biéu bang cach khen nggi, chur khong chi trich nhumng y kién mdi. KKHUYEN KHICH QUA TRINH SANG TAO Tao ra mot mi uudng thodi mai dé moi nguoi cam thay dé chiu va khong ¢ de. Nhom lam vige cang gan gui nhau, thi ho cang dé cam thay thoai mai va xay dung duge su tin twéng Lin nhau. Néu ban dang diéu khign mot cude hop dé c6 duc chinh sich moi va sang tao, hiy xem xét dé sit dung nhung phuong phap sau day: * Yéu chu tit ci nhing ngudi tham gia cuec hop chudn bj trinh bay hai hay ba y kién, © Dé cho moi ngudi trong cudc hop co co hoi inh bay y kién cia minh lan luot theo thtr tu © Dimg dé nhuing tur tudng sang tao bi pha hong vi ap dat qua nhiéu dieu kien han ché hay cac gia dinh, * Dig dé nhung gian doan hay thao luan di qua xa chi de chinh, ma phai khuyén Khich nhung dong y tudng va lién tudng tu do va sing tao. Thit yeu cau déng nghiep cia ban rao déi y kién truce cude hop - diéu may cé thé giip nhung ngudi thich lam viée mot minh phat wién cdc ¥ wuéng. Trinh bay mot sé 7 kién cila rieng ban - diéu nay sé gitip dink hudng vige thao Juan va lam chat xuc tac néu sy hung thu bi can C6 ging khuyén khich suy nghi da chiéu cung nhu suy nghi lo-gic dé pha va va doi dau yoi nhung khai niém lau doi Sip xép tat ca nhting y tuéng thanh nhom, Ti d6, lap danh séch nhing y tudng tot nhat. Hon hét, dimg bao gid chi trich bax ky y kien. nao true mat céc déng nghiep cia ban. 29 K¥ NANG RA QUYET DINH PHAT TRIEN TU DUY SANG TAO of nguci thuong cé suy nghi sai lam réng tu duy sang tao hay kha 4l Dé tat ca nhimg cam nang thyc hién cdc quyét dinh sang tao xue ca nhan sang mét la nang kbiéu bdém sinh kbéng thé hoc ben trong suét cac hoi dutgc. Hay c6 gédng nang cao chdt cudc hop phat trién y luong va tinh sang tao ciia cdc f tuong tudng mdi. cia ban bdng cdch ap dung cdc phuong phap suy nght mai. NAM BAT CAC ¥ TUGNG MOI Moi ngudi - va cac cong ty - thuong xem viéc 42 xay dumg thdi quen wr duy gidéng nhu viéc xay dung nhimg thoi quen khdc. Nhiéu cong ty phan doi nhung tu tudng mdi vi ho cho rang thay doi la hiém nguy. Tuy nhién co nhung tuéng cla minh. cach chong lai su ti@u cuc nay va khuyén khich chap nhan cai moi. Vi du, trong bat ky cudc hop phat trién y tuéng moi, khong cho co cac cau tra lai nhu la “Vang, nhumg...” - mot sat thu lau déi ctia y tuéng mai — cho dén khi mot s6 y kién moi duoc dinh trudc da duge xem xet va thao luan. Dé moi ngudi tu do suy nghi va dua ray Tu Duy TICH CUC 43 Luon khuyén khich nhimg cach suy nghi mdi, khdng theo tién |é. Néu ban la mét ngudi co ban tinh can than, ban sé khong suy nghi mao hiém, nhung néu ban rat sang tao, ban co thé khéng kién nhan voi nhting nguoi da nghi lu6n chi thay su phan d6i trong khi thao luan. Dimg dé nhting déng nghiép nay vi nhung suy nghi dé ma khong the lang nghe nhiing quan diém khac voi quan 44 . diém thoang hon. Néu ban thay rang mét cudc Néu str dung phuong tranh cai tr nén tiéu cuc, thi hay phat biéu phap nhiéu giai doan, nhu thé va yéu cau moi ngudéi c6 ging thuc méi lic chi thy hién hién nhung dong gop tich cuc va sang tao. mot giai doan. QuyéT DINH THUC HIEN Muc dich cuia viée tao ra cacy tuéng mai 1a tim ra cach 16t nhat va thuc hién no, Chuyeén gia Mark Brown st dung m6 hinh 5 giai doan (viét tat la AGISA) cho qua tinh suy nghi theo nhom. Bat dau la Phan Tich(Analysis), ban sé tim hiéu tatca cac vin dé anh hudng dén quyét dinh. Dieu nay giup ban dua ra Muc Tiéu (Goals)- c6 thé la “co hoi” (ma mau trdng) hay “yan de” (ma mau xam). Rdi ban tim kiém Y Tudng (Ideas), co thé la “truyen thong" (xanh nhat) hoae “khong theo thong lé” (xanh). Vao giai doan Chon Lya (Selection)(cam), cacy tudng duoc xem xét nhung diém bat loi va nén loai trit hoac chap nhan nhting giai phap nao, Nhung giai phap duoc chap nhan cudi cling sé duge Thue Hién (Action)(xanh la cay) Phan tich tinh hinh DAT pUOC MOT QUYET BINH © Cac gia dinh phal luén luon duoc thim dinh, kiérr, tra. © Nhung suy nghi truyén thang khéng nen bi phan déi chi vi do fa suy nghi truyén théng. © Nhung j tudng mdi cuing co gia tri nhur nhimg y tuong khac nhung khong nen duge chép nhan chi vi do la nhing ¥ tueng mét. Yv THU THAP Y KIEN Trong m6 hinh suy nghi AGISA, ban phat hoin thinh ting giai doan ruse Ahi hve qua mot giai doan moi. Trong bade ky tinh budng néo, ban cin di theo mo hoae ca hai te eriv! nbse so dé trink bay dueoi day. KY NANG RA QUYET BINH DANH GIA GIA TRI C au khi da cé duoc mot so ¥ tudng, ban cain danh gid gia tri cua chting. Ap dung cdc tiéu chudin kbdch quan va sut dung cac pbhuong phap hop Ip dé thu hep pham vi lya chon. Luén duy tri te tudng thodng, coi mo kbi quyét dinh chon yf tuéng nao ma ban mudn tigp tuc thuc hién 6 giai doan ké tiép. UA Y TUO G 45° Can danh thei gian dé xay dung cac tiéu chudn lam co sé cho méi quyét dinh. THU HEP CAC CHON LUA Su dung cach khi dén giai tudng. Hay t thé nao néu hoac C? Tha xem xét tinh tién hanh ca 46 Dam bao rang cac y tudng co thé nang tam cho céng ty cua ban. phan tich “Diéu gi sé xay ra néu. doan danh gia gid ti cia cic y u hdi ban than xem ket qua sé nhu ban chap nhan quyét dinh A, B, 0 luan va dua ra cac cau tra loi, va hudng tir tat ca cac khia canh. Hay ¢ cudc hop bang cach yeu cau moi ngudi lan luot phat biéu y kién, hon 1a dé cuéc hop tré than VuoT QUA NHUNG SuUY NGHi CUNG NHAC Co rat nhiéu phuong phap dé vugt qua nhiing suy nghi cting nhac. Trude tién, dam bao ring co cau va quy dinh cua cong ty ban khong han ché viée tiép thu nhting y tudng sing tao. Thur hai la yeu cau moi ngudi nén danh thoi gian suy nghi trudc cudc hop. Thur ba 1a sur dung luc long lién phong ban dé moi ngudi co thé tiép xtic voi nhung linh vue va kinh nghiém khac nhau Te thé h cudc tranh cai quyet liét. ¥ PHA COIMO Tuc thé ngéi ciia mét nguii thé hign thai db phong thi déi vei y kién ctia ding ngbiép. coi ma Tue thé he phing thi, Dat DUOC MOT QUYET DINH LIET KE CAC CHON LUA > Khi dinh gid mt sé J rung moi, hay vier va tat cd cde van dé, giti phip dure dé nghi va két quad oé thé co cua méi aruiong bop. San phim ciia minh dang chiém linh thi truéng - cir dé nhu thé ‘Cap nhat san pham cua minh dé gir uu thé thi truéng (Can nhac xem cong nghé mdi ¢6 phat trién khong trube khi dau tu vao 46 ‘au tu vao cong nghé moi khi thi trudng co nhu cau PAu tu vao cong nghé méi cang sém cang tét THU HEP CAC Y TUONG Cach tot nhat dé gidm danh sach cac chon lua xuong mu c6 thé quan ly duc 1a phai co tiéu chuan ro rang. Vi du, déi véi mot quyét dinh 2 Cac Iya chon dap img teu chudn dau tu, tiéu chuan phai lién quan dén muc dau tu téi da, thoi gian hoan von, muc hoa von va phai ph hop véi chién luoc. Khi c6 dugc tieu chuan ri, ban co thé loai ttt nhiing ¥ tuéng nao khong dap ung dugc tiéu chuan. Néu ec loai bo nay khong pha hop - vi dy nhur van dé tuyén dung ~ hay liét ke tat ca cac y kién thuan va chong cia moi chon lua va cong s6 diém lén dén 10 diém cho mdi yéu t6 thuan va ut dén 10 diém cho mdi yéu té chéng tty theo muc dé quan trong. Loai bo nhiing lua chen co sé diém ttt thap nhat. nhu thé nao? 2 Sucan bang gida diém lof va diém bat Ic§ cia cic gial phap nhu thé nao? 2 Hau qua cla méi gidi phap sé nhu thé nao? ? Ban #& co duge tét ca cic ¥ kién va quan diém co lién quan chu? 2 Ban da biét duoc giai phap nao duge ting ho nhiéu nhac chua? 33 KY_NANG RA QUYET BINH THU THAP THONG TIN Mé kbi da thu hep tdt ca cdc ¥ AT pra c5 me tudng cia mink, ban c6 thé cdn Phai co moe thoi nghién cttu chi tiét hon dé kiém tra tinb glan biéu thyc té kbd thi va hiéu duoc tan cing cdc vin nhung khat hs Ebi dé ctia nhitng § tutong dé. Suy nghi cain thu thap thOng tin. than vé cac cau béi ban can bot dé danb gid tinh binh mot cach chinh xdc. NGHIEN CUU DUNG CACH Ngay cang cé nhiéu nguén thong tin san co © Cac yeu cau cia ban can phai cho chung ta. Hay xac dinh xem nhiing thong ee ian ge ay wearer | tin “ly cuéng” nao ma ban cin dé quyét dinh. © Incernet fa moe nguén thong tin Tiép theo hay viet rangi dung cia nhung thong va di ligu tuyet vol tin dé va kiém tra xem ban da c6 duoe bao © Si: dung phuong phap nghien cuu nhiéu va c6 thé thu thap chting 6 dau. Duy tri sal sé dan dén kéc qua sai nhting théng tin ma ban cho 1a ly tuong va c6 . ae oe ene pat fut shin gang thu thap duoc cang nhiéu cang tot, ding va chinh xde la y€u 8 quan loai bé nhiing gi co lién quan. Doi khi chi vi vo trong nhat. tinh b6 qua nhifng chi tiét quan trong ban co thé sé phai thay doi su chon Iya cua minh - dac biét 1a khi ban khong du khach quan. Ne Re Oana TAN DUNG CAC NGUON LUC Hay bat dau bang cac nguon luc trong cong ty 48 kh phan céng nhiém cua ban. Chi mot phat hién cia nhan vién ké wuthurthap thon toan rang doanh sé ban kem danh rang cua ¥ ap thong cac hiéu thudc khong nhiéu bing cac ctia hang tin, hay str dung da lam céng ty thay ddi chinh sach va thu loi nhung nguoi sang gia nhuan rat nhiéu. Tham khao cac phuong tién nhat cua ban. dién ui dem dén thong tin cho toan thé gidi, nhung cdc san pham in an thi cé thé dé duge tiép can hon. Nganh cong nghiép thong tin da phat uién rat nhieu va cdc cong ty tu van co thé cung cap cdc hudng dan quy gid, dac biet 49 ; la vé nhting hoat dong cia doi thi canh tranh. Dimg bo di nhing cai Cac cudc hdi nghi va héi thao rat quan trong ligu gdc — ban co thé trong viée ket ndi moi ngudi. Va cing dung can chung sau nay. quén cac dong nghiép trong cong ty. 34 XU LY THONG TIN Trude khi dua thong tin vao qua trinh quyét dinh, hay sp xép va kiém tra chting ky ludng. Cac bao c4o ctia tu van vin bén ngoai hay cac nguan ni bé cin duoc sap xép lai cho hop ly vai tat ca cac két luan duoc néu ra 16 rang 6 dau ban bao cao. Cac 86 ligu hé tro duoc sip xép theo tht tu hop ly va tat ca cdc thong tin lien quan duoc tap hop vao nhiing phan hop ly. Xtr ly cac bao cdo giéng nhu tat ca cdc thong tin khac — khong bao gid chap nhan diéu gi mét cach tu nhién, Néu s6 liéu co duge tr mot mau qua nhé hay khong mang tinh dai dién, ban khong thé dua vao thong tin do. Néu co thé, hay tién hanh kiém tra chéo. Khi da théa man, sap xép ban nghién ctru cia ban giéng nhu cac bao cao tu van. Su dung thong tin nay lam co so cho quyét dinh ctia ban hay cho bat ky ké hoach hanh déng nao Dart PUOC MOT QuYEL BINH NHUNG VIEC CAN LAM 1. Tim kim nhung thong tin tha Viva lu lal dé sir dung sau nay. 2. Thiét lap moi quan he tt vet cac thu thu trong cong ty, phong tal chinh va cae nguén thong un khae. 3. Xay dung thu vien cho rieng ban gém sich tham khéo, miu tin ct tir bao va nhung bao cio ata ban. 4. Luon nhin vin 86 mgr cach t6ng quat va chi eiée trong kh tim kiém da lieu _ Ncuon CA viu 16 CAN CAN NHAC NGvON Luc CONG TY Bao gém thu vign cia céng ty, théng ke nOi bo, phong tai chanh, déng nghlep va cic nha nghién ciru, Noun cA NHAN Bao gém ban be, tiép xuc ben ngodl, 446i thi: canh tranh, hol thio, tap chi va cdc xuat bin phim. CHUYEN GIA eo m cae quan ly va cac nha we ic, nghién cau thi truong va kinh 06 va cic chuyen gia hoc thuat. PHUONG TIEN DIgN TH Bao gém Internet, mang noi bd, may tinh va tt cd cde dich vu thong tin ‘tryc tuyén, ‘© La mot diém xudit phat tt cho hau hée viec thu thap ‘thong tin. © Co thé mat nhiéy thot ‘vi phal tim kiém thong tin co lién quan trong v6 sé. ‘thong tin khong can thiét. @ Phy thudc vao su hop tac cla cdc déng nghiép. © Nhang y gop hau ich co thé dén tir bat Inet no's ae 9 © Kho khal thée edt c4 a théng tin khong inh 2 Yay Felgen ‘ca nhan. ® Yeu ciu trinh do chuyen mon cao va rong. Co thé mat mot khoang thoi gian dé cac chuyén gia tim kiém cac thong tin cé lien quan, ®© Chat luong cua dich vu chic chan cao mac du cac dé ‘xudt va tham kho cin phai dug kiém tra ky ludng. ® Internet va cac dich vy khac cung cap mot kho tang ‘thong tin hau ich va vo tan. © Cac dudng din két néi toan cau thudng cham vao hing giet cao diém trong ngay. (©, Thong tin khong phai lac mao cung chinh xde va co thé tiép can dugc. KY NANG RA QUYET BINH DANH GIA SU CANH TRANH Truc khi thuc hién bat ky quyét dinh nao, hay danh mot it thoi gian dé xem quyét dinh ay anh huéng nhu thé nao dén thi trudng va nhting phan ung ctia cac déi thu canh tranh. Can phai thuc hien nghién ctfu thi truéng mo rong néu ban muon hiéu va phan ung lai cac hoat dong canh tranh. Vi thé, phai tim hiéu xem khach hang xép hang san pham ctia ban va cua doi thd nhu thé nao, dé dua ra nhung hanh dong hop ly dua trén nhting két qua tim hiéu dé. Mot cach khach quan dé tiép can viéc canh tranh la 4p dung “ly thuyét tro choi". 50 Thuong xuyén nghién ctru thi truéng va co hanh dong dua trén két qua nghién ctu do. 51 Tim kiém nhong théng tin vé cach cu xu cua déi thu. 52> Higu duce quy luat cua tro choi va thay déi chung dé co loi cho ban. Biét puOC HE THONG Theo ly thuyét, mot cong ty va cac doi thd hinh thanh mot “he thong kinh doanh", c6 bién gici, nguci choi va mot so luat choi ~ ban phai hoc tat ca nhung diéu nay tude khi choi. Ban cting phai hiéu dugc méi quan hé chu yéu gitra nguyén nhan va két qua. Chi can mot thay déi nho déu sé dugc thé hién trong toan bo hé thong. Nhung nguoi tham gia tré choi khong bao gid dua ra quyét dinh ma khong can nhac tat cd nhting tac dong co thé thay trudc dugc. THAY DOI LUAT CHOI Thong thudng dé danh nga déi thi, ban phai cung cp san pham hay dich vu tt hon va véi chi phi thap hon, Tuy nhién, trong thi wudng ngay nay, diéu nay khong phai ltic nao cting dé dang va cé thé thuc hién duoc, Mot phuong phap chon lya khac la thay ddi luat cua 10 choi. Dé co dugc loi thé, hay nghi xem san pham hay dich vy cia ban hién dang duoc cung cap nhu thé nao va tim kiém cach tich cuc hon dé chiém linh thi truéng - co thé bang cach ban truc tiép cho khach hang, hoac mé ata 24 gid, 7 ngay mt tuan trén Internet, Dé choi thanh cong, phai hanh dong sao cho nhung ngudi choi khac sé khé hoac khong thé theo kip déng thai tan cong cdc diém yéu ctia déi thi bang cach phat trién va khai thac stic manh cia riéng minh. ——==——— NHUNG VI£C CAN LAM 1. Luén nhan biét chinh xée 6 thi canh tranh cia ban dang lam gi trén thi truéng. 2. Tim kiém nhing cach thie méi va sing tao 4é thu hut moi ngudi dén véi san phim va dich w cla ban. 3. Bi trude mot bude trong canh tranh. 4. Mot khi da nghién ciu thi trudng, hay thay Ai chinh sich ban hang khi cn thiét. DAT DUOC MOT QUYET DINK HinH THANH CAC LIEN MINH Trong thé thao, cac doi d6i thi déu mong mudén cé duoc s6 khan gia ing ho nhiéu nhat tai cuéc choi cia ho. Trong kinh doanh cing vay, cdc cong ty co thé canh tanh vé thi phan nhung tat cd déu muén toi da hoa thi truong ctia minh. Hay tim kiém nhung cong ty bo sung cho ban va hinh thanh cac lién minh cho phép ban cing choi cing mot phia 6 mot linh vuc nao do trong thi trudng, ma van canh tranh vai nguci khac. Nhting lién minh nha cung cap - khach hang chang han co thé lam tang két qua kinh doanh, ha chi phi va moi ngudi déu 6 loi. 53 Dy doan hanh dong cua doi thu canh tranh dé canh tranh thanh cong trén thi trudng. & LAM Vif CUNG NHAU Trong thé thao sting cé sw canh tranh ve thi trucomg, ¢ day la khin gid. Cd hai déi déu ob ging choi thar sét dé hai dong c6 ding vitn va tang “thi trucng” eta minh len, ie Renee i 2 Co nhung linh vuc nao chung ta co cung loi ich vai 6i thu canh tranh khong? 2 Lam cach nao dé ban co thé hop tac tren nhung linh vue ¢6 cing lol ich do? 2 Boi chi canh tranh cla ban co hung lol ich nhiéu nhat khong? 2 Cong ty ban cé hudng Iol ich nhiéu nhdt khong? 2 Lam cach nao ban van git duge su¢ manh canh tranh? KV_NANG RA QUYET DINK Du DOAN TUONG LAI iéc quyét dinh tay thudc vao viec du dodn tuong lai va gid dinh rang 54 can nhac tat ca cdc su kién sé dua ra mot chuong trinh cac tiéu chuan lién hanb dong. Phat trién cac phuong phap quan dén viéc cdi thién tinh chinh xac cho nbttng dig quyét dinh trude doan cua riéng ban va cach sik dung khi thuc hién. nhitng dye dodn cua nguoi khdc dé dat Rét qua tot nhat. LUA CHON CAC PHUONG PHAP 55. kiém tra cic dy Vige du doan da phan li dua vao phuong phap oan bang truc nave suy cic so ee mh du, khi dy toda ngan sach, ban sé nhin lai chi phi va doanh thu cia slac fer nghiem nam trude va ude tinh doanh thu va chi phi cia cua in. nam nay dya vao phan tang len va giam xuéng theo du dodan cua ban. Phuong phap du doan nay cling duge str dung lam co so cho viéc lén ké hoach dai han hon. Mat phuong phap nang 56 Hay lam tuong lai xay dong hon [a lam nguoc lai: dy kién két qua ro mong muon, sau do lén ké hoach hanh dong mm ae muon can thiét dé dat duoc muc tieu, Day la cach dé cach higu qua tao ra tong lai, khong chi dimg lai 6 dy doan nhat dé du doan. tuong lai, ma chinh 1a chia khda dé thuc hién nhiing quyét dinh nang dong va tién bo. Nuin VAN DE MOT CACH BAO QUAT HON Khi thyc hién du doan, ban can xem xét cac tigu chudn cd trong noi bo, cong ty cia ban va bén ngoai thj trucmg. Vi du, néu ban dé nghi mot chuong trinh toan dién dé phat uién mot san pham, ban nén dy doan nhuing diém sau day: NHUING CAN NHAC NOI BO NHUNG CAN NHAC BEN NGOAI * Tai chinh - lam cach nao ban huy dong ¢ Khach hang - thi trudng o dau? tién mau? © Thi truong ~ thi truong thé nao vao ngay * Cau mic — co sd ciia viee thyc hign? tung ra san pham? Nhan su - ai sé quan ly vie thuc hién} * Déi thd canh tranh - ho se phan ting the nao? © Phat trién — cin phai mat bao lau? * Khuyén mai - can nhting gi va chi phi 1a + Théi diém - vao thai diém nao tongnam —_-bao nhieu? san pham sé duge dua ra? * Nha dau tu - ban cé can thém tién khong? 2 Ban co nhan biér duge tit ca cae thay déi va cac kha nang chon Iya co lién quan dé dy doan chua? DaT DUGC MOT QUYET BINH SU DUNG NHUNG DU DOAN Yéu t6 quan trong nhat trong du doan 1a phan doan. Hay sti dung kinh nghiém va truc giac cua ban dé du doan cac sé liéu. Hay hoi cic cau hoi “didu gi sé xay ra néu...” - “diéu gi sé xay 2 Ban co thé danh gia kha nang xay ra cia méi dy doan cia minh khong? 2 Ban co du phong sai sét trong du doan chua va n€u co thi co thuc té khong? 2 Ban c6 thue hién nhimg danh gia hop ly déi voi tat ca cae kha nang co thé xay ra khéng? 2 Ban c6 quén dua vio diéu gi chinh yéu ma cé anh huong nghiém ra néu du doan doanh thu tang 50%?” ~ va can hiéu rang du doan luén c6 kha nang thay déi, cap nhat khi co thong tin. Vi du, hay diéu chinh ngan sach hang nam dya wén tinh hinh thuc hign cla quy dau tién. Voi cach nay, du dodn to thanh mét cong cu linh hoat dé kiém tra, giam sat va hoach dinh tuong lai. trong dén du doan khong? DANH GIA THANH CONG Tuong lai khong bao gic giéng hét qua khu, vi thé khong thé tranh khdi mot sé sai sot khi du doan. Hay lam cho dy doan cia ban t6t hon bang cach sti dung “ly thuyét xdc suat" dé giam di yeu to sai sot. Danh gia tinh chac chan cia cé thé xay ra bang thang wr 0 (khong co kha nang xay ra) dén 1 (chac chin xay ra), 50% co hoi thanh cong thi ghi 0,5. Vi mot su du, hai dau we tiém nang dugc du bao cé 4 — asa pha ting gp ba th : F ; TE ca xa ee pen na loi nhuan 20,000 va (ou THUS pat onde roe te GL Ne 40,000, duoc danh gia | rer cone y 8 SS = la 0,5 va 0,4. Nhan két 2 enuén ney. eae sie ; ve trap hon. CAC joc ts mon Hes qua voi ty le xdc suat ty nung, 3 ean rang rena chién Woe tee thanh cong cho két qua: ] 22, SP hugng aay 308° ac dy doan v8 cn PAU 20,000 x 0,5 = 10,000; ) mm moh tu cae yao cae san phi : ‘on 36 ngoai UY owe rye Bau dugC CBN 40,000 x 0,4 = 16,000. Vi | SE Sta es ihe te ee Ve ohare sn, mong mus thé, dit xac sudt thanh | org SP ro go TB Taga #02 es NE cong thép hon, dy an co | SMS sen que Ai Ok BREN iam hon Ht s6 di 40,000 r6 rang la ‘Guam déc didu hanh a duge thuc hi tét hon, inh ‘cua minh vO! Bia CaO, BEP vin 66 (a. CO S89) gay an prt sé canh tranh Wren chi phi 24 57 bat cau hoi vé moi gi dinh truéc khi thuc hién du doan va kiém tra lai. ¥ pu BAO DE CHIEN THANG Cong ty nay mudn tang gdp ba lin thi phan cia minh rang mbt gidi han thoi gian nat dinh. Gidm doc diéu hank da tinh neue tie két qua mong muén nity dé tim va nbitng buic cin phai lam dé dat duoc. Cac whi chién tuoc thuc hién due doin dé dua ra cic ké hoach chi tiét vac dua nhiing mong mubn do thank hién thie. hin tang San cong ty noach 4 in Tinh har 1uONR Se va doarh 36 ban SR gh nun, san ust Fong tuong lal. COB YY hhoach hai "3M KY_NANG RA QUYET BINH SU DUNG CAC MO HINH L? nguot phdi dua ra quyé dink. ban nén lam quen véi ctic “m6 hinb”, nbimg beng tinh hay cdc dé thi ve bang may tinh. Ste dung nhitng céng cu bitu ich nary dé kiém tra cac thay déi, cac moi lien be gitta clic sO lieu vat dit dodn két qué cia ning thay abi trong bat ky yéu t6 nao. Mo phong va dy doan tuang lai hon la cho doi no xay ra. 1 SU DUNG MAY VI TINH Bat ky qua trinh nao cing 6 thé duoc mé phéng theo toan hoc giong nhu moi quan hé nguyén nhan va két qua tong thuc té. Nhiéu chuong tinh vi tinh dem Jai higu qua hon han nhing bang tinh don gian dé nghién ctu va minh hoa nhimg gi co thé xay ra néu mét quyét dinh duce thuc hién va du doan nhimg anh huéng dai han aia céc phan img tu d6i thi canh tranh. Hay tham khéo y kién ciia chuyén gia tu van nén str dung chuong trinh nao va dam bao ngudi str dung phai duoc dao tao ding cach. Nhung biéu &é vi tinh tét thudng dé str dung va dé hiéu. Du doan bang cach nay cé thé han ché duoc nhiing ton that do thu: nghiém va sai sot trong thuc té, Quyét dinh wong nhdang linh vue phtic tap nhu hau can va kiém soat ton kho nay da tro thanh cong viéc ngay thuong voi sy phat minh ala nhimg chuong trinh vi tinh ngay cang manh hon. Nhig chuong tinh nay ¢6 thé xi ly nhumg tinh toan phuc tap va nhanh chéng cho ra nhtmg con s6 thong ké cho ngudi str dung. Y TANG GIA Ham niy giip ban quyet dinh xem ban cé thé tang gid bang cach thé hién doanh 36 cé thé gidm bao nhitu trade thi loi nhuan bat dau gidm. Trong vi du néy, khi c=25, néu gid cia sin phim ring 20%, loi nhudn sé khong gidm cho dén khi doanh s6 gidm bon 44%, chung 1 rang day la mét ridi ro ¢6 the chdp mhin dupe. ‘Tén tht doanh thu(CVL) Phan cram tang gla (x) 2 phiin traem ting gly ci gid trai chi phi true lép(%), ¥: phén tram giém gla ‘Tang doanh thu (CVG) Phan cram glare ela (y) A GIAM GIA Ham nay ginp ban quyét dinh xem ban 6 thé gim gid sin phim cia minh khong bing eich thé hién la doanh 56 phai tang len bao nhiéu voi gid moi dé van giv duge loi nbudn. Néu gid cia sin phim gidm xuéng 20% khi c=25, doanh 56 phi tang 400% dé gitt duge matc loi nhudn. Ro rang diy khong phai la méz chién luge tt, Dat IC MOT QUYET BINH SU DUNG TU VAN Cac ky thuat chuyén mon duge str dung hiéu qua nhat béi cac chuyén gia. Néu nguén luc trong céng ty khong du dap ung mét cong viéc cu thé nao do, hay st: dung nguon luc tu van bén ngoai. Co nhiéu cong ty tu van voi nhing kinh nghiém chuyén mon lién quan ky thuat du doin, m6 hinh va mo phong trén may tinh - nhung chi phi cho nhumg dich vu chuyén mon do kha cao. Dé tan dung tot nhat nhing kién thuc chuyén mén_ nay, phai cung cap ban tom tat day du. CO DUOC SU GIUP DG > La mét gidm dic, ban phdi quyét dinh, Cé mét sb quyér dinh co thé phai dua trén su du dodn va mé hinh. Dé sit dung thai gian mét cich hiéu qua. hay chué mét tu vin va cung cap bin tém tat chi tide vé nbung yeu cau lap ma hink, eda minh, 59 Chi tu minh thuc XU LY KET QUA hign nhing tinh toan phuc tap khi ban co day du cac ky nang cho ra két qua nhu thé ds. Can nho rang GIGO dé thuc hign. (Garbage In - Garbage Out) - *Nhap rac vio, Cho dit ngudi du doan c6 kinh nghiém thé nao di nia, thi dit ligu dua vao nhu thé nao thi sé Ra cting la rac”, Dam bao rang tat cd cdc dit liéu lién quan duoc thu thap cang day du va chinh xdc cang tot. Néu cdc két qua aia mo hinh khong co do tin cay cao, hay kiém tra gid tri cia 60 cac gia dinh va phuong phap ap dung truce khi Néu mo hinh mau dy doan. Luon quan tam dén cac két qua tir md hinh. Ban co thé thay rang nhiing két qua sé som phat sinh ra vi nhtmg théng tin quan trong da bj bo sot hay nhung hau qua quan trong chua duoc xem xét dung muc. thuan véi nhing gi ban tin tudng, hay kiém tra lai. Ky_NANG RA QUYET BINH GIAM THIEU RUI RO H bet cdc quyét dinh déu co mot mute dé kbéng chdc chéin nado dé. Sik dung phan dodn va kink nghiém 6h Sur dung ca phan riéng ciia minh dé loai trie nbing nghi doa va tinh tos ngo ra kboi tinh budng cang nhieu cang é co duge gia tri t6t. Suy nghi ky céing vé nhitng bau qua téi Tu cua hanbh déng ctia minh, chudn bi théa hiép va can nbéc thoi diém mot cach can than. DANH GIA CAC KET QUA Mot quyét dinh duge dua ra thudng sé 1a khdi [TBD krone bao 2 ty bao gio hy dau cho vigc thuc hien mot so hanh dong trong sinh tuong lai cho tuong lai. Giam thiéu ri ro bang cach liét ké cac ngan han trix khi két qua co thé co ctia bat ky hanh dong nao va danh gia kha nang xay ra cua nhting sir viéc co Anh husng khong tot cting nhur mic d6 tén that khéng con chon Iya ra khac. c6 thé 6. Danh gia cac hau qua vé mat thoi gian = tite thoi, ngan han hay dai han - va xem xét cac két qua dai han cia mot quyét dinh hon [a chi nhin vao nhimng két qua ngin han. Xem xét [eee ers” Thye hién nhing nhdng yéu t6 bén ngoai co thé anh hudng dén “ quyét dinh canh quyet dinh cua ban va co ging lugng héa kha tranh s6m hon [a nang ké hoach ctia ban bi that bai cing nhu cac TBR: nguyén nhan cia n6. Danh so cac yéu t6 do dé thuc hién ké hoach xur ly tinh hudng bat ngo. Dieu nay gitip ban gidm thiéu kha nang that bai va toi uu héa kha nang thanh cong. 4 DANH GIA HIEM NGLY Ma tran nay két hop cic kha nang mot su viée xay ra voi mike dé anh hscing cita no lén mgt quyét dinh Mor sie vige it co kha nang xiy ra, thi mule dé rui rose thap. bA0t 1 vide co kha nang xay ra cao, mhung miic dé riti ro cao thi cin phat xem xét lat. cae Rui ro Thap Trung binh rong cova png KE hn Co ne Bh Rit r0 cao Kha nang su vige xay ra Rai ro thap ? Ban co can nhac day du cac quyét dinh thay thé khac khong? ? Ban co xem xet va phan tich day ii tang quyét dinh khac khong? ? Ban co truy xet va so sanh cac kha nang co thé xay ra khong? ? Co bat ky diéu gi trong viée thay 401 mang lal rul ro cho cac muc tieu khong? 2 Ban da xay dung thoi gian biéu du linh dong cha? 2 Nhom da hé trg ban chon Iya gia cac quyét dinh chua? 64 Lap mot danh sach nhimg kha nang trao déi ma ban dang thuc hién. CHON THO! DIEM THUC HIEN Dat PUOC Mt TRAO DOI Vigéc quan ly thanh cOng lién quan dén nhiéu su trao déi va théa higp dé dat duac mat quyét dinh tét nhat khi co nhiéu yéu to ign quan Mue dich cua trao doi la dé han ché cac ri ro trong ngan han va dai han cang thap cang tét Ban khong thé toi da hda Joi nhuan va dau tu cling mot lic — Igi nhuan ngan han hy sinh cho thanh cong dai han. Nhung ké hoach day tham vong mé rong co thé phai duoc diéu chinh dé dat duge mui sinh loi thoa dang vao hién tai Cac sin pham cung co anh hudng tuong tu - ban khong thé cling mot hic tang t6c dé ctia xe va giam thieu s6 nang luong tieu thu. Dé dua ra nhimg quyét dinh mot cach hai long, hay vach ra trat tu uu tién va so sanh trat tu nay voi doi tha caa ban. Thiét lap cdc chuc nang lién quan dén khach hang nhat dé xay dumg trat ty uu tién — sau dé ban co thé thay déi cae chic nang {t quan trong dua vao cac chic nang thiét yéu, Mac dit mot vai thay déi co thé lién quan dén viéc giam gia, nhung mot s6 khach hang sé sin long chap nhan vi chat luong thda dang ¥ HOACH DINH TRUGC Ve biéu dé erén bang thé bién tdi ed ede Nhiew di an that bai vi sai lam trong viée chon thoi diém — bat dau qua som hoac qua tré. Vi dy, khi phai quyét dinh ve viée tung sin pham ra thi tung, cé thé can phai cé mot su chon lua gitta viéc co day du tat ca cac yeu t6 can thiét va viéc hanh dong that nhanh dé danh bai déi thu cia minh. Mac dt viée hanh dong that nhanh co vé nui ro hon, nhung ban co thé that bai trong viec canh tranh néu ban 1 hoan qua lau. Phai ur tin dé quyet dinh va hanh déng that nhanh, chi tri hoan khi cd nhing ly do thuyét phuc 1a nén cha doi. thing tin lién quan dén quyét dinh dé gitip ban hoach dink shici gian rude va tinh codn thot gian v6) tu viée thue hién mot quyét dinh. KY NANG RA QUYET BINH SU DUNG CAC CHIEN LUOC DAO NGUOC TINH HUONG hitng nguoi ra quyét dinh céin phdi cé tam nhin rong va can nhdc anh hong ciia nhidu ket qua Dimg bao gid ra khdc nhau. Sau khi danh gia cac nii ro, ~ mot quyét dinh voi bay c6 gdng xdy dung mot mang luci va — vind khd co an toan dé gidm thiéu nbitng nii ro do. thé thanh céng. Dieu nay gitip ban tu tin vuon len thanh cong bode that bai vai mot mitc d6 an toan tuong doi HOACH DINH CAC TINH HUONG Khi danh gia cac rii ro tiem an lién quan dén mot quyét dinh, luon tu hoi ban than rang la mot nha phé binh “Su ket hop tot nhat ctia cac két qua ma minh tét hon [a mét nha hy vong co duce tit quyét dinh nay la gi? Va beach alah, xau nhat la gi?” Van dé chinh 6 day la “hop ly’. Khéng nén lac quan qua cing nhu bi quan qué, nhung khi hoach dinh tinh hudng hay xem nhtng gi c6 dugc tu tinh hudng tot nhat c6 du dé chap nhan tinh hudng rdi ro nhat hay khong? Nhung chuyén gia hoach dinh co thé Y CHON CHIEN LUQC Trong ba kés qua dupe néu ra dati day, tinh buing “tot nbdt” la két qui dieac hy vong nhieu nbiit whung cin cin nhac cic kbd nang bhde vit chudn bi cho tat cd ede tinh huong 0 thé xy ra, dé lap ké hoach cha nhing diéu bdr ngo. QUYET BINH bens hoach cho di meee xem xét dinh ky. 44 Khong nén chi phan thanh tinh hudng tt nhat hay cal sau nhac — luén 6 nhimg tinh hudng via vira nam 6 giv. Nhung rii ro lan sé khong duge chap nhan néu lat ich chu duge nho. Khi hoach dinh cho tinh huéng t6t nhat, cn phai chun bi cho tinh huéng xéu nhét Can c6 nhiéu loai nguéi cham gia yao viée hoach dinh céc tinh huéng. Néu khong c6 tinh huéng nao nip dn, cdn phai suy nghi lal cac ¥ wong, Dat BUOC MOT QUYET BINH PHAT TRIEN CAC TINH HUONG “Du doan cd mot tinh huéng”, trong do chi co mot tinh huéng duoc du doan thi nii ro hon nhiéu so voi mot du don nhiéu tinh hudng, Hay dua ra nhiéu tinh huong, cang chi tiét cang tot dé ban chuan bi san tinh than cho nhung tinh hudng thuc té xay ra. Vi dy, ban co thé du doan rang di thi canh tranh sé lam gia ca san pham cua ban tang lén, hoa khong thay doi, hoac giam gia. Ba kha nang d6 sé dan dén ba chién luge khac nhau. Chon chién luge pha hop nhat voi tinh huéng hoac chon tinh hudéng cé két qua hap dan nhat va quyét dinh sao cho c6 duoc co hai tét nhat dé dat duoc muc tiéu do. THAO LUAN CAC KHA NANG CHON LUA Dua ta cac tinh hudng 1a cach ly nxéng dé dua cdc dong nghiép tham gia vao viéc quyét dinh. Ban co thé kiém tra cac cau hoi chinh mot cach khach quan va sti dung cac cau tra loi dé phan tmg mot cach hiéu qua khi tinh hudng xay ra trong thyc té. Cac thay doi chinh yéu [a gi? Nhung gi sé xay ra 67 Kiem tra cac ké hoach hanh dong so Voi két qua mong muén. Ding nghiép yeu déi voi nhing thay d6i nay trong mé huéng? Nhang gia dinh hay nhung suy nghi cha quan co anh huong dén van dé khong? Phan ung tot nhat cia ban a gi néu mot tinh huéng cu thé nao tro thank hién thuc? TRO CHUYEN, THOAI MAI & Thao ludn nbiéu tinh hudng vei ede dong nghiép vi ciim whi ti cde kh nang chon lua truce Khi ban di dén mit su thing uhde di ch quyés dink cub ir cting. / mun thong tinh cdu 00 thém chi ide ota cate ké neu ra mit | boach hinh dong so két quai | khic nbaw cb thé cb Lanh dao Dang nghiep bdo mit quget dinh KY NANG RA QUYET BINH, DANH GIA CAC Hf QUA DOI VOI NHAN VIEN Ki dénh gid cdc § tudng dé quyét inh, bay can nbdc dén cdc kha ndng xdy ra d6i vei nban vien. Ho c6é thé cam thay khong thoai mdi vé sit thay di sap xdy ra néu bo kbéng duce tham khdo § kién hay néu ban can tuyén thém ngucti mGi cé nhitng kp neing cdn thiét dé thuc hién quyét dinh cia ban 68 Dy kién ban can bao nhiéu ngudi dé dat duge két qua téi uu. DANH GIA CAc yeu CAU Hau hét cac quyét dinh due thuc hién trong, ngi bd cng ty sé e6 anh hudng dén nhiing 98 osm paoieing aban nhan vién hign tai. Mot khi ban da quyét dinh, vid 06 thE ip hay xem xét s6 ngudi can thiét dé chiu wach can thong tin khi can thiét. hanh dong ctia ban XEM XET LAL CAC KY NANG CUA NHAN VIEN Xem xét cdc diém manh va diém yéu cia nguén nhan luc hién tai trude khi dua ra quyét dinh cudi cing ve viée uién khai, Ban co thé thay rang nguon nhan luc hién tai co cac ky nang phi hop hoan toan v6i nhimng yeu cau lién quan dén quyét dinh cia ban va nhtng ké hoach hanh déng sau do. Tuy nhién, ban can phai thay thé mot sé vi tri hay giao thém trach nhiém cho mét s6 ngudi va mot sé nguUdi cé thé khong con can thiét nua. Nhung sé khac co thé can duoc dao tao thém dé nang cao chuyén mon hoac bé sung ky nang, 70 71 nhiém thuc hién quyét dinh do nham dat duoc két qua ti uu. Hon nda, ban phai quyét dinh xem nhung ky nang nao can cé dé hoan thanh ké hoach va ky nang do sé duoc trién khai 6 nhting giai doan nao cilia ké hoach. Luon thong bao mot cach té nhi cho nhan vién hién tai vé nhtng quyét dinh lien quan dén van dé tuyén dung nhan sy. Neu ban can phai tuyén them nhan vién dé bo sung nhtng ky nang mai, hay giai thich ro rang ly do, co sé ctia muc tiéu va Xem xét cac ky nang hién co khi quyét dinh chuong trinh hanh dong trong tuong lai. Phai khach quan khi thuc hién cac quyét dinh vé nhan sy. 46 SAP XEP LAI NHAN SU Thong thudng, sé co nhing phan doi dang ké tit phia nhan vien néu quyét dinh cua ban lien quan dén viéc tuyén ngudi mdi, t6 chuc lai, thay d6i vi tri hay giam bot vi tri, Hay ludn cap nhat thong tin cho nhan vién va tham khao vdi ho trong tig giai doan cia qué trinh quyét dinh dé nhan vién luén trong w thé sin sang cho nhung quyét dinh thay déi nay. Tuy nhién, nhung anh hudng lién quan dén viéc b6 tri lai nhan su hoac nhan vién bi mat viec cé thé van lam cho ho kho chiu, do vay can phai xtt ly mot cach khéo léo. Can than gidi thich tat ca cac ly do néu ban phai thay thé nhan vién hién tai va xu ly nhtng nhan su thta mét cach khéo léo, bao dung va thong cam — dac biét 1a cac van dé vé tién bac. THANH LAP MOT NHOM MOI Mot khi mét nhom lam viée moi dugc thanh lap, ban hay nhanh chong kéo moi ngudi tham gia vao dé quyét dinh ctia ban co higu qua. Méi ngudi phai cé mot bang mo 1a cong viee ngan gon va biét chinh xdc vai tr6 ctia ho trong nhom. Gidi thi¢u nhimg nhan vién moi tuyén v6i cong ty, diéu nay sé giip ho nhanh chong hoa nhap vao nhom lam viée. Giai thich 0 rng tat ca ly do dan dén quyét dinh cia ban va nhung hanh dong can thiét phai thuc hien dé moi ngudi biét duge muc dich chung. Thong bao nhing muc tiéu m6 rong nhim khuyén khich cac thanh vién lam viéc tich cyc hon dé nhanh chong hoan thanh nhtng muc tiéu va thuc hién quyét dinh cua ban. DAT PUOC MOT QUYET BINH ¥ THAO LUAN CAC VAI TRO Khi thao ludn ede thay déi vi tri cia nhan vién, phai chin thét nbung ciing phai khéo leo. Chuan bi cho cuoc hop bang cach ghi nhan tat ca niving cau trd loi cb thé cd vii nlning phin doi ctia nhan vitn dé gitip ban trao doi voi bo nbe nhang va khéo lea Gidm déc die hién cdc phan dos vi liét ké cdc gidt phip | 2 Nhung pham chat nao ban c4n & nhan vin dé ho thyc hign quyét inh cira ban? 7 Nhamg phim chat nao da sin cd @ nhumg ngudi ma ban sé sti dung? | 2 Ban co can tuyén them ngudi voi nhimg ky nang méi dé dam duong | _ cong viee can thiét khong? ? Ban da thong bio cho nhan vien hign tai biét rang co thé ban sé tuyén thém nhan vién mdi voi nhimg ky nang méi chua? KY NANG RA QUYET OINH DUA RA QUYET DINH hi moi chudn bi cia ban da hoan at va thei diém quyét dinh cudi cting da dén, kiém tra lan ntta xem ban c6 quyé dinh diing khéng. Danh gia lai cdc kha néng chon lita va xem xét nhitng » kién khdc dé cting c6 quan diém cia ban. Mot kbi ban da duoc nN Lap mét danh sach kiém tra cac van dé chinh yéu trudc khi quyét dinh. thuyét phuc boan toan, hay tiép tuc. ? Ban se thay d6) quyét dinh nhu thé nao néu c6 them thot gian hoac thong tin? 2 Tien trinh ra quyét dinh co xuyen suét va nhay cam khong? 2 Cac y tudng khac da dong gop dis 46 di dén quy&t dinh nay khong? 2 Ban co hai long va thoai mai vai quyét dinh nay? DANH GIA QUYET DINH Ban da rat can than va c6 cac bude hop ly dé dam bao rang quyét dinh ctia minh 1a dung, Mot khi quyét dinh da dua ra rdi thi khong thé stia déi duge nia. Phai tuyén them mot so ngudi va sa thai mot so nguGi, S@ co them don dat hang hoac nha cung cap sé khong lam nia. Mot chién dich quang cao sé duoc phé duyét hoac bi tir chéi. Trude khi hanh dong, hay danh thoi gian dé nhin qua va danh gia quyét dinh cua minh. No sé dat duoc cai gi? Tai sao phai lam bay gid? Moi ngudi c6 hiéu 16 ve n6é khong? No co dugc chap nhan khong? Viée nay khong phai la dé lam tang su nghi ngo tong ban ma lam cho ban tw tin rang mot quy trinb hop ly sé dan dén mot quyét dinh hop ly. Tuiét LAP QUYET TAM CUA MINH Trong mot vai truong hop hiém hoi, ban cé thé muédn tranh khong dua ra mot quyét dinh c6 vé nhu la tot nhat vi ban nghi ngo rang diéu do o6 thé lam cho ban phai déi dién véi nui ro va bi khién tach. Dé la ban muén tranh né tach nhiém va digu nay c6 thé nguy hiém hon la ban chiu tach nhiém ca nhan de thuc hién ké hoach. Khi quyét din, hay ty hoi ban than la ban co cam két vai dieu do hay khong, chuan bi chiu trach nhiem hoan toan v6i hanh dong aia minh hay khong va cO sn sang déi dién voi cac hau qua néu ve lau dai ban sai lam. Hay tiép tuc néu cau tra 16i cua ban 1a khang dinh va tich cuc cho tat ca ba cau hdi do, B 14 Mot quyét dinh qua can than co thé xuat phat tir viée ty bao vé cho chinh ban than. Co gang tim hiéu tét ca nhing van dé con tiém an trudc khi quyét dinh. 48

You might also like