Professional Documents
Culture Documents
အနိစၥ ၁
အနိစၥ ၁
aus;Zl;awmf&Sif
"rEkyemyckuLq&mawmfbk&m;BuD;
"rMo0g'w&m;awmfrsm;-()
oA'geH "r'geH Zdemwd
]]tvSLtm;vH;k wkYw
d Gif w&m;tvSLonf
tjrwfqH;k jzpf\}
t&Sif tukov
dk f
Page 3 of 143
Page 4 of 143
Page 5 of 143
owXmeukovw&m;awmf
vIyf&if kyfyJ
vIyfwmu kyfyJ? tJvo
kd d/ ]ly yZmemwd} kyu
f kd odwmyJ/ vIyfwm ky?f vufvIyfvIyf
bmvIyfvIyf vIyf&ifyk yf /J ]0ga,m} xif&mS ;vkYd vIyfwm? 0ga,mt"duvkYad c:w,f/ kyfvYdo
k m
qkdvkduf? ][m ky}f kyfukdvnf;? yZmemwd - od\/ vIyfwm[m kyf? vlawG r[kwfbl;?
a,musfm;awG rdef;rawG r[kwfbl;? 0ga,mu vIyfwm/ olvnf; Nidrfraebl;? ]pvawm}
wkefvIyfwwfaomtm;jzifh vnf;aumif;/ ]pv} vIyfwm ky?f awmav;q,fxJrSmvnf; pvawm vkYd
ygw,f? vIyfwm[m vlr[kwfbl;? 0ga,m/ 0ga,mqkdwmkyfyJ? tJvq
kd &kd if emrlyy&dap'? 'd|d0dok'd
jzpfoGm;w,f? kyu
f kd odvu
kd fwm/
ly yZmemwd
t&ifwkef;uvkd vlawG a,musfm;awG rdef;rawGvkYd rodeJ/Y kyu
f o
kd dvu
kd fwm? ky?f wGef;wm
xk;d wmawmifw
h m wif;wm kyfy?J rvIyfbJvnf; raeEkid fbl;/ vIyfwm[m kyfyJ? jrwfpGmbk&m; uawmh
[mkyfwJh? ]wdlyH}? jrwfpGmbk&m;Iwm ]wd lyH}? ou'g*grf Iwmuawmh ]'HlyH}/ [mkyf
Page 6 of 143
Page 7 of 143
lyeda &m"
jzpfNyD;&if ]lytw*Fr} kyfcsKyfoGm;wmyJwJh? tJ'gqkd oH;k ckodoGm;NyD? csKyfoGm;NyD? csKyfoGm;&if
]lyeda&m"} aygh/ kyfcsKyfoGm;w,f? vufvIyfvkdY jyifvkYd aemuftopfjzpfoGm;&if t&if[m csKyfw,f?
tJ'g ]lyeda&m"} oH;k ck odoGm;NyD/
Page 8 of 143
ly eda&m"*grded y#dy'
NyD;awmh ]ly eda&m" *grded y#dy'} wJ/h kyfcsKyfaMumifh tusifhuv
kd nf;? yZmemwd-od\/
tJ'DkyfawG[m csKyf&r,f? tJ'g bmwH;k qdak wmh orm'dXd? orm ouFyaygh? tck ododaewm
orm'd|?d BuHBuHay;&w,f ormouFy-kyfrSef;odawmh ormowdawGaygh/ vlrSefod&if ormowd
r[kwfbl;? rdpmowd/ vlawG acG;awG 0ufawG/ 0dyemeJYq&kd if rdef;rawG a,musfm;awG um;awG
bmawGaygh/ tJ'grdpmowd? trSwf&&if &kyu
f t
dk rSwf&rS ormowd-wpfckwnf; wpfcw
k nf;tJ'g
av;ckjzpfoGm;NyD? av;ckod&ma&mufoGm;w,f/
lytom'
NyD;awmh ]ly tom'}? kyfukd om,maew,fw?Jh ig;ck/ bmjzpfvYkd om,mrSef; rodbl;?
igom,mw,f olom,mw,fvYkyd J odaew,f/ pifppfawmh tJ'Dkyfukd pGNJ yD; ]okc? aomre}
jzpfw,fwJh? ig;ck/ ]rMunfheJY kyfawG} 'Dhjyif[mawGvnf ; kyfawGvkdYqkd&if rMunfhcsifbl;?
vlawGqd&k ifawmh Munfch sifw,f? tJ'g ork', jzpfoGm;w,f/
a&yufwmawG bmawGvnf; vIyfwmyJ? tJ'gvnf; kyaf wGvkdYI? rMunfch sifawmhbl;/
a&yufvkYd&S&d ifvnf; rcHjyif;eJ?Y kyfawGyJ/ a&[m q&mawmfbk&m;BuD; oGm;w,f? ]tmayg} kyfawGyJ?
rcHjyif;eJ?Y rqJeJ/Y yufwmvnf; vIyfvYkyd ufwm jzpfwm? rvIyfryuf&if rjzpfbl;? tJ'gawG kyfawG yJ?
kyaf wGukd Ekwfvu
kd fvYk&d &Sd if "gwfav;yg;om Ekwfvkduf? wpfavmuvH;k bmrSr&Sdawmhbl;/
yufw,fqw
kd mu orkwd? oauFwqkdwmu ynwfac:w,f/ oauFwynwf? a&ywfwm
r[kwfbl;? vIyfwm/ vIyfwmodvYk&d Sd&if kyfuo
kd dw,f/ kyfukd yufcsifw,f aysmfvYkyd wfcsifw,f?
a&ywf&wm aysmfw,f? a&yufcHxGufr,f a&yufcHxGuf&wmvnf; aysmfw,f/ tJ'gkyu
f pkd JNG yD; okc?
aomre jzpfw,f? kyu
f pkd JNG yD; bmjzpfw;Hk ..... (okc? aomre jzpfygw,fbk&m;)? tJ'g
]ly toma'g} wJ?h bmwJw
h ;Hk ...... (ly toma'gygbk&m;)? kyu
f kd om,mwm? vlawG
bmawG r[kwfbl;/
owXme ukoavm
tJ'g a,musfm;jrwf rdef;rjrwfjzpfr,fh tusif/h ]owXme ukoavm} wJ?h qkv
d u
kd fprf;...
(owXme ukoavm)? ckepfyg;aom Xme vdrmoGm;w,fwJh/ tckig;cka&mufoGm;NyD? kyfukd bmjyKvYkd
om,mrSef;odNyDvm; ..... (odygNyD bk&m;)? kyfupkd JNG yD; okc? aomrejzpfw,f/ rdef;rawG
a,musfm;awG ,lwmvnf ; tJ'gyJ / a&yufwmvnf ; tJ'gyJ / uwmawGvnf ; tJ'gyJ/
Page 9 of 143
qkw
d mawGvnf; tJ'gyJ/
,H lyH ed, (,H lyH ed,)? ,HlyH-tMuifkyfukd (,H lyH-tMuifkyfu)kd ? ed,-rS
D
(ed,-rD
S )? okc aomreH (okc aomreH)-okc aomreonf (okc aomreonf)?
a[mwd-jzpf\ (a[mwd-jzpf\)? "H-kyfupkd J
G jzpfaom okcaomreonf ("H-kyfukd
pG
J jzpfaom okcaomreonf)? ly-ky\
f (ly-kyf\)? toma'g- tom'w&m; rnf\
(toma'g-tom'w&m; rnf\)/ tJ'DkyfawGukd om,mae&ifw/Jh
tJ'g tom'w&m;vkdY qkdw,f? 'umrBuD;wkdY r[kwfbl;/ okc aomreuvnf; a0'em?
kyu
f vnf; lyuEm? a0'emuvnf; a0'euEm/ 'umrBuD;wkYd r[kwfbl;? [mkyf? [m
a0'em/ tJ'gjzpfoGm;w,f ysufoGm;w,f? tJ'g ig;ckajrmuf/ t&ifwkef;u igom,mw,f
igaumif;w,fvYkd tJvrkd w
S fwmaygh? r[kwfbl;/ okcaomreaMumifh kyu
f kd om,maewm/
'umBuD;wkdY xkid faewmawG[m kyfyJ/ ]0ga,m} kyfawGyJ? okcaomreawGaMumifh tJ'DkyfawGukd
om,maew,f? 'umrBuD;awGa&m 'umBuD;awGa&maygh / okcaomreqkdwm a0'em?
om,mwmu wPSm? tJ'g ig;ckajrmuf/
vIyforQ[m kyfa wGy g vl[mr&SdbJ
lyZmemwd qkpd rf; ..... (ly yZmemwd)? vufcsdK; ... ly ork', yZmemwd
(lyork', yZmemwd)? ]lyork',} kyfjzpfwm/ lyeda&m" yZmemwd (lyeda&m" yZmemwd) ?
vIyfwmav;awG r&Srd &Sd jzpfoGm;wm ]ly eda&m"}? ly eda&m"*grded y#dy' (lyeda&m" *grded
y#dy')? kyfcsKyfaMumif;tusifhukd vnf;aumif; (kycf sKyfaMumif;tusifhuv
kd nf;aumif;)? tJ'g
av;ck/ tJ'Dvdk orm'd|d? ormouFyav; vkyfay;rS csKyfw,f? odYrk Yk&d if rcsKyfao;bl;? vIyforQ[m
0ga,myg vl[m r&Sb
d J (vIyforQ[m 0ga,myg vl[m r&Sb
d J)? tJvq
kd rkd v
S nf; 'd|u
d vnf;
jyKwfOD;rSm/ vlawG &Sw
d ,fq&kd if 'd|d rjyKwfao;bl;? vIyforQ[m kyfawGyJvYkq
d rkd S vlawG jyKwfoGm;w,f/
vIyfw,fqkdawmh 0ga,maygh ? vIyfw,fqkd 'Dhj yif[mawG yx0D awaZm awGa &m
tmaygawGa&m tukef ygvmw,f/ vIyfw,f vIyfw,f owdxm;/ vIyfwmukd ]ork',? tw*Fr}
jzpfw,f ysufw,f/ 'g jrefrmvk?d ]kyf} 0ga,m jzpfysufaewm? Tck oGm;wm vmwmawGaygh/ jzpfwmu
lyork',? ysufwmu ly eda&m" oHk;ckjzpfoGm;w,f/ lytom' ig;ckjzpfoGm;w,f?
tom'qkw
d m om,mwm/ ]okc aomre} kyfukd pGNJ yD;awmh om,mawmh kyu
f o
kd m,mwm
jzpfoGm;w,fwJ/h
Page 10 of 143
ly tm'dea0g
tck a &yuf w mwk d Y ? a&yuf c H w mwk d Y ? aysmf w mwk d Y ? td r f a xmif j yKwmawG w k d Y ?
om;r,m;,lwmawGwYkd tJ'gkyfupkd JNG yD; okcaomrejzpfwm? lytom' ac:w,f/ 'gayrJh
b,fvkad umif;aumif; b,fvo
kd kcaomrejzpfjzpf olu tedp 'ku tewwJh/ ,H lyH ed,
qkpd rf; ..... (,H lyH ed,)? okc aomreawGuawmh tom' ac:w,f/ a,m ly
(a,m ly)? tedpm 'kum tewm (tedpm 'kum tewm)? t,H ly tm'dea0g (t,H
ly tm'dea0g)? tJ'D tedp 'kuawG ae&mwkid f;ygw,f/ tJ'D[m kyf&JUtjypf? tm'de0 ac:w,f?
ajcmufckjzpfoGm;w,f/
ly ed&PH
kyu
f kyd ,fjcif;wJ?h qE&m* y[meH (qE &m* y[meH)? qE &m* 0dead ,m (qE &m*
0dea,m)? t,H ly ed&PH (t,H ly ed&PH)? tJ'Dkyftay:rSm qE &m*uko
d m
y,fvku
d fwJ?h tJ'g kyfrSvGwfajrmufoGm;wmyJw/Jh vIyfwt
Jh ay:rSm qE &m* &Sdaew,f/
vufcsdK;prf; ......
1/
2/
3/
4/
5/
6/
7/
Page 11 of 143
Page 12 of 143
cGeu
f owXme? ig;u bmwH;k ..... (cEmig;yg;yg bk&m;)? cGeu
f ..... (owXmeyg bk&m;)?
cGeif g;vD ... (35 yg;yg bk&m;)/
oGm;&if;vm&if ; ESv Hk;oGi f;
tJ'gawGeJY a&S;wkef;u bk&m;jzpfw,f? &[EmawG jzpfukefMuw,f/ tcka,m*DawG tJ'D[m
vkw
d ,f? tJah vmufBudK;pm;ay;&w,f? 'g bmrSrcJ,Of;bl;/ oGm;&if;vm&if; ESvHk;oGif;? orm'd|deJY
ormouFy? ormowdvnf; ygoaygh/ cEmawG trSwf&&if ormowd? tJ'gBudK;pm;ay;? aeYrtdyf
nrtdyf/ igwkYdt&ifwkef;u i,fi,fwkef;u uav;uwnf;u tJ'D ]Owr yk&do 'DyeDusrf;}
v,fwDq&mawmfhusrf;awG tukefzwfzl;wmyJ? 'gayrJh tJvkdrajymwwfbl; rodbl;? tckrS
ajymwwf w m OmPf u tJ ' Du k d a&mufv k d Y / a,m*D a wG v nf ; OmPfa &muf &if tJ ' D v k d ajymwwf
vkyfwwfw,f? tJvv
kd nf; vkyfwwfuikd fwwfa&m w&m;vnf; [efwmyJ? ckESpfckBuD; awmif em;vnfaygh
r[efbJ aeyghrvm;? tJvBkd udK;pm;ay;vku
d f? uk,
d fh[muk,
d f AvmpmtkyfxJ csa&;vku
d f/
OmPfawGjzmoGm;awmh uda vomawG u rvmawmhbl;
0ga,mwpfckav;yJ vdrmOD;? yx0Dvnf; vdrmOD;? Oyrm acgif;BuD;ukid fMunfhygOD; rrmbl; vm;
(rmygw,f bk&m;)? rmwm ..... bmwH;k (yx0Dyg bk&m;)? at; .... tJ'gkyyf ?J kyu
f kd
acgif;vkYd rodeJ?Y rmwmuko
d d&if ]ky yZmemwd}? rmwmBuD;u rmrmNy;D raebl;vm; ... (aeygw,f
bk&m;)? tJ'gawGu ]ly ork', yZmemwd}? tJ'D rmrmBuD;uvnf; csKyf csKyfaewmyJ?
acgif;BuD;uvnf; csKyf csKyfaewmyJ? 0ga,mvkyd J? tJ'gaMumifh ]ly eda&m" yZmemwd}? acgif;BuD;u
rmw,f rmwmBuD;uvnf; tedpy J 'kuyJvYkd qkq
d kdaewmu bmwH;k qkad wmh ]ly eda&m" *grded
y#dy' yZmemwd} av;cka&mufoGm;aygh/ ]ly tom' yZmemwd} acgif;BuD;pGJNyD; acgif;BuD;u
MunfwmBuD;awG r&Sb
d l;vm; ..... aysmfwmawG? tJ'gawGu lytomyyJ/ bmrS rcufawmhbl;/
wpfck odvkduf&if tukefOmPfawG jzmoGm; w,f? OmPfawGjzmoGm;awmh udavomawGu
rvmawmhbl;? kyaf wGu ckEpS Xf meyJ vdrm aygh? b,fEh ,
S fvkyf a,musfm; rde;f ru vmawmhrwHk;/
&m*u vmawmhrwH;k ? tJ'D ckEpS Xf merSm rvdrmvkYdomvQif vmwm/
Page 13 of 143
Page 14 of 143
Page 15 of 143
yx0Dy?J tJ'D yx0Dukd pGNJ y;D okcaomre jzpfwm/ 'umrBuD;wkYd csrf;omwm r[kwfbl;? 'umBuD; wkYd
csrf;omwmr[kwfbl;/ tJ'DkyfBuD;aMumifh csrf;omwm? tJ'DkyfBuD;udk om,mwm jzpfoGm; w,f?
tom'jzpfoGm;w,f? tJ'D[mawGvnf; tedp 'ku tewyJqkdawmh tm'de0 jzpfvmNyD/
tm'de0jzpfvmNyDqakd wmh aemufvGwfu
Hk awmh qE&m* y,fvu
kd fyHk J &Sad wmhw,f/ bmrS
cJ,Of;wmvnf; r[kwfbl;? em;vnfwt
Jh cgus vG,fvG,fav;yJ? 'gayrJh atmifrm .... cJ,Of;&if rod
awmfawmfc,
J Of;wm/ ]qE &m* y[meH} kyo
f m qE&m* r&Sed YaJ wmh? okc aom re awGvnf;
kyfpGNJ yD;awmh jzpfwmawGyJ? wPSmawGa&m bmawGa&m kyfr&Sjd zpfovm; ... (rjzpfygbl;) ? edAmefrSm kyf
&So
d vm; .... (r&Syd gbl;)? tJ'gaMumifh ed&P jzpfatmif vkyf&w,f? OmPfawGxkwf/ ckESpfck
vkyfwufyvm;/
OmPfB uD;BuD;eJ Y tvTwfv ky fa y;
a0'e yZmemwd qkpd rf; .... (a0'e yZmemwd)? NyD;awmhaum ..... (a0'em
ork', yZmemwd)? NyD;awmhaum .... (a0'em eda&m" *grded yZmemwd)? NyD;awmh ....
(tom' yZmemwd)? NyD;awmh ..... (a0'em tm'de0 yZmemwd)? NyD;awmh ..... (a0'em
tm'de0 yZmemwd)? NyD;awmh (a0'em ed&P yZmemwd)? ,H a0'em-tMuifa0'emuk?d y#dppGJ? edm,-rSD? okc aomreH - okcaomreonf? a[mwd-jzpf\/ t,Ha0'emukpd GNJ yD; okcaomrejzpfwmukdyifvQif a0'emtom' om,mwmjzpfoGm;w,f/ tJ'g
wPSm jzpfoGm;wmyJ? [kdu a0'emu wPSmrul;bl;qkdwm tJ'D[mav; tom' rjzpf&if
wPSm rul;bl;bJ? 0dyemw&m;awG tJ'DxJ tukef0ifwmyJ? "rmEkyemawGa&m owXme
ukovawGa&m/ OmPfBuD;BuD;eJY tvTwfvkyfay;/
onmrSDN yD;awmh qE&m*awG jzpfwm
onmqkpd rf; .... (on yZmemwd? onm ork', yZmemwd? onm eda&m"
yZmemwd/ y/ onm ed&P yZmemwd)? ed&Pqkw
d mu qE&m*ukd y,f&wmaemf?
onmrSND yD;awmh qE&m*jzpfw,f/ 'gvnf; bmrScufwmr[kwfbl;? 'umeJY 'umrBuD;eJYawGaY wm
onmygrS umronmyJ? tJ'g onmrSND yD;awmh qE&m*awG jzpfwm? tJ'gav; y,fvu
kd fvYk&d Sd&if
qE&m* 0dea,mqk&d if ed&PjzpfoGm;wmyJ? onm&JUed&PjzpfoGm;wmyJ? tJvu
kd kd rodbl;/
Page 16 of 143
Page 17 of 143
eHeufcif;w&m;awmfrsm;
Page 18 of 143
pdwfudk odvQufItHhw&m;awmf
pdwy#doHa0'D
tck[mu [d.k .Zmwd. Z&m? r&Pac:w,f/ 0dygwf tAsmuwkyfac: w,f/
xGufav0ifavINyD;awmh tAsmuwkyfac:w,f/ 0dyguf tAsmuw/ ukov
dk fvnf; rjzpf
ao;bl ; ? tuk o d k v f v nf ; rjzpf a o;bl ; / tck rsuf p d a wG j rif a ew,f ?
ESmacgif;avSLaew,f / tJh' g 0dygwf ? vlr[kwfbl; / a,musfm;rdef; r r[kwfbl;/
bmac:wH;k ajymprf;... (0dyguf tAsmuw kyyf gbk&m;)/ 0dyguftAsmuwkyaf c:w,f/ tJ'h v
D dk
ajymay;rS q&mu ajymay;rS vnf; odw,f/ odYrk Ydv
k Yd&k &Sd if vlawG a,musfm;awG rde;f rawGvYdk
rSwfaew,f/ vlawG a,musfm;awG rde;f rawGvYdk rSwfawmh pdwfq;dk w,f/
tJ'h gaMumifh ]]pdwy#doHa0'D}} qdpk rf;... (pdwy#doHa0'D)? pdwfudk odvQuf (pdwfudk odvQuf)?
pdwfu b,fvBdk uD;wH;k qdw
k m odNyD;awmh tJv
h dk SL&w,f/ ]]pdwfuo
dk dvQufSLtH}h } qdpk rf;...
(pdwfudo
k dvQufSLtH)h ? 'grS pdwfrqd;k bl;? qdk;w,fqdkwm odw,f/ odkYrYdpk dwfu xGufNyD;
qd;k ypfvdu
k fwmyJ/ bmvdYw
k ;Hk qdak wmh vlawGrSwfvYdq
k dk;w,f/ vlawGr&Sv
d dkY rrSwfbl;qdk&if pdwfu
rqd;k awmhbl;/ tJ'h g eda&m"opmac:w,f/
pdwocFg&
pdwfqdk;rSjzifh uJ... okcvm; 'kuvm; ajymygOD;... ('kuygbk&m;)/ 'kuopmBuD; tJv
h dk
opmudk odw,f wpfcgwnf;/ pdwfrqd;k bl;qdak wmh okcvm; 'kuvm; (okcygbk&m;)/ edAm ef
jzpfoGm;w,f/ tJh'g 0dyguftAsmuwBuD;u [dkbuf rqufatmiffvdkY/ pdwfu bmjyKvYdk
qd;k wH;k qdak wmh ]]onm}}? ]]onm}} uolawG? igawG rSwfw,f/ olawG? igawG rSwfwm b,folw;Hk
(onmygbk&m;)/ onm ac:w,f/ NyD;awmh olawG? igawGjzpfawmh oluajym vdu
k fawmh ud,
k rhf Sm
rcHjyif;bl;vm;? cHjyif;ovm; (cHjyif;ygw,fbk&m;)/ cHjyif; wmu a0'em jzpfoGm;w,f/
]]onmeJaY 0'em}} bmac:w,f... (onmeJaY 0'em)? tJ'h gudk ]]pdwocFg&}} ac:w,f/
bmac:... (pdwocFg& ac:ygw,fbk&m;)/ pdwfudk pdwfq;dk atmifvnf; vkyfwwfw,f?
pdwfaumif;atmifvnf; vkyfwwfw,f/ ]]tJ'D onmeJU a0'emu}} tJv
h [
dk mawG rodawmh
igpdwfqd;k w,f? olpdwfq;dk w,feJY 'Dvdk jzpfwm/ igvnf; r&Sb
d l;? olvnf; r&Sad wmh
Page 19 of 143
pdwy#doHa0'D tmodmrd
pdwy#doha0'D (pdwy#doHa0'D)? pdwfudk odvQuf (pdwfuo
dk dvQuf)? tmodmrd
(tmodmrd)? 0ifoufudk ItHh (0ifoufudk t
I Hh)? 0ifoufudk I&w,f pdwfudkodNyD;/ tJv
h dk
IawmhrS pdwfBuD;u b,fvBdk uD;aewH;k ... NidrfNidrfBuD; odaew,f/ NidrNf idrBf uD; odwm
bmpdwfwH;k ... (0dygufpdwfygbk&m;)/ 0dygufpdwfac:w,f/ ukov
dk fpdwfudk odw,f r[kwf
Page 20 of 143
ukovm ukovmZ[H
]]ukovm ukovmZ[H}} ukov
dk f tukov
dk f r&Sb
d l;wJ/h bk&m;&[EmwdkYrSm/ b,favmuf
aumif;vJ pmav;eJyY J yxrwef; aumif;aeNyD/ pdwf b,fESpfrsdK; &Sdygoenf;/ (oH;k rsdK;) oHk;rsdK;
&SdygonfvdkYqdk/ pdwfb,fESpfrsdK;&Sdygoenf;/ (oHk;rsdK;&Sdygonf) oHk;rsdK; [laomfum;
Page 21 of 143
Page 22 of 143
pdwfuo
dk dvsuf ]pdwfwocFg&udk odvsuf}
]ZmwdZ&m r&PH} qdpk rf; (ZmwdZ&m r&PH)? tem*awm t'g (tem*awm t'g)
tem*wfrSm tJ'grsdK;jzpfwmyJ? bmrSxl;wm r[kwfbl;/ tJv
h jdk zpfaewmrodbl;/ wdYw
k awG
rif;wdYkwawG tJv
h [
dk mrsdK;/ tckawmhodNyDvm; (odygNyDbk&m;)/ tJv
h rdk Swfxm;/ ]]yxrwef;}}/
]]pdwfudo
k dvQuf}} qdpk rf; (pdwfuo
dk dvQuf) ]]pdwocFg&udkodvQuf}} (pdwocFg&udo
k dvQuf)/
b,fESpfrsdK;wH;k (ESprf sdK;ygbk&m;)? ESprf sdK;od&r,f/ tJv
h o
dk dNyD;SL&w,f/ cvkwfwu
dk fw,f
eift
h arvdYkrqJblvm; ? cvkwfwu
dk fwmawmif qJw,f olwumudrk ajymeJY/ acG;uvdu
k fNyD
rqJbl;vm; .. rvefb
Y l;vm; (vefyY gw,fbk&m;)/ bmjzpfvdYk vefo
Y wH;k ..]]onmh}} aMumif/h pdwfudk
jyKjyifwwfwmrodbl;/ vrf;oGm;aewm bmoGm;aewmwH;k ... 0dygwf BuD; oGm; aew,f 0dyguf
tAsmuwpdwfudk odNyD; SL&rSmav? pdwfudk odzYdak jymygw,f/ tJv
h dk ajymwmeJyY J
opmav;yg;odw,f/ tckvNdk idrfaewm bmpdwfwHk; (tAsmuwpdwfygbk&m;)/ olwumu
cg;xd;k vdkufw,f? olwumu [dek m;a&TUyg 'Dem;a&TUygvdYak jymvdYk pdwfq;dk vdu
k fw,f/
pdwfqdk;vdkuf&if bmpdwfw;Hk ... (tukodkvfpdwfygbk&m;)/ pdwfaumif;vdkuf&if
]]awmfygayh awmfygayh}} pdwfaumif;vdu
k f&if bmpdwfwHk; (ukov
dk fpdwfygbk&m;)
ukodv
k feJY tukodkvfjzpfatmif jyKjyifwm b,folw;Hk ...(onmeJY a0'emygbk&m;)/
'umrBuD;wdYk [kwfuv
Jh m;.. (r[kwfygbl;bk&m;)/ onmu bmcEmwH;k ... (onm
uEmygbk&m;)/ a0'emu bmcEmwH;k ...(a0'emuEmygbk&m;)/ pdwfu bmcEmwHk;
(0dnmPuEmygbk&m;)/ kyu
f bmcEmwH;k (lyuEmygbk&m;)/ at;.. tJ'h gBuD;udk rodwm/
tJ'DcEmig;yg;rodbJeJY vlawG a,musfm;awG rdef;rawGudk odwm? tJhvdktrsdK;tpm;/
Page 23 of 143
Page 24 of 143
w&m;rem&wJt
h jzpfaMumifh w&m;rS qkwf,kwfw,f
tckNidrNf idraf v;aewJph w
d fu bmpdwfw;Hk (0dygwfpdwfygbk&m;)? MunfMunfvifvif jzpfwJh pdwfu
bmpdwfwH;k (ukov
dk fpdwfygbk&m;)? bk&m;yef;av;uyfvu
dk f&if MunfMunf vifvif
av;jzpfoGm;&if bmpdwfw;Hk ... (ukov
dk fpdwfygbk&m;)? rMunfrvifav;jzpfoGm;&if bmpdwfw;Hk
(tukodv
k fpdwfygbk&m;)? rjzpfvG,fbl;vm; jzpfvG,fovm; (jzpfvG,fygw,f bk&m;)/ tJv
h dk
rodvdYkjzpfvG,fwm ckvo
dk dawmh jzpfOD;rvm; (rjzpfawmhygbl;bk&m;)/w&m;emNyD;om yk*dK vfu
w&m;rem&wJh tjzpfaMumifh w&m;rS qkwf,kwfw,f? w&m;em&&if rqkwf,kwfbl;wJh wd;k om;
wd;k wufw,f/ wd;k wufw,fqdkwm b,fvdk[mwH;k qdak wmh 0rf;xJrSm udavom r&Sw
d mac:w,f
]]pdwfqd;k pdwfnpf ud,
k faMumifjh zpf}} (pdwfq;dk pdwfnpf ud,
k faMumifjh zpf)?qdpk rf; (y,fjypfolwum
pdwfnpfy,fcsdK; pdwfrqd;k a&muf;dk edALwm)/ oligaMumifh bmjzpfowH;k ... (onm
jzpfygw,fbk&m;)? olig qdw
k m b,folw;Hk qdak wmh ]]'d|d}}/ 'umrBuD;wdkY y,f& r,f[
h m
b,f[my,f&rwH;k ..('d|d y,f&rSmygbk&m;)/ 'd|q
d dkwm b,fvdk[mwHk; (oligyg bk&m;)/
oligaMumifh pdwfqdk;w,f/ olig&Sd&rSmvm; r&S&d bl;vm; (r&S&d ygbl;bk&m;)? tck kyBf uD;u
bmkyfBuD;wH;k (0dyguftAsmuw ky}f } / 0dyguftAsmuw kyfBuD;u vlvm; a,musfm;vm;
rdef;rvm; (r[kwfygbl;bk&m;)? kyf[mkyfyJ/ [mkyfwJh jrwfpGmbk&m;u? 'umrBuD;wdYu
k qd&k UJ vm;
(rqdyk gbl;bk&m;) rqdyk gbl; [m igvdYq
k w
dk m/ [m ighqef iga&mif;w,f ig0,fw,f
ightus ighvcHk snf ighacgif;/
Page 25 of 143
yuwdtew
raeUu ajymwm yuwdtew ? yx0D"gwfrQygwum;[l rSwfaMumif;jzpfaom bm0em
oabmud(k rSwfaMumif;jzpfaom bm0emoabmud)k yuwdtew(yuwdtew)? a[m
yuwdtewqadk wmh taygif;vuPm oH;k qd&k if nDrQjcif;uvnf; oH;k yJ jzpfowJ/h rjzpfbl;vm;
eifwdkY pmroifblvm; taygif;vuPm nDrQjcif; (oHk;) oHk;yJ &w,f/ vuPmjyNyD;
oH;k yJxm;&if aemufwpfcrk wd;k &if oH;k bJjzpfwmrdkYvm;/ tEkwfvuPmoH;k nDrQjcif; (oHk;)/
oH;k bJtEkwfvnf; rjybl; taygif;vnf;r&Sb
d l;/ xyfrwd;k bl;qd&k if olu
'Dvdk ]oH;k } ? oHk; yJjzpfw,f r[kwfvm; ...([kwfygw,fbk&m;) tJ'D
twdik ;f yJ a&T[m wpfcgwnf; [dk ..vufaumufvkyfvYdv
k nf;
rjzpfbl;vm; (jzpfygw,f bk&m;)/ vufpGyfvkyfvYdak &m rjzpfbl;vm;
(jzpfygw,fbk&m;)/ qGBJ udK;vkyfvYdak &m (jzpfygw,fbk&m;)/ bmjyKvdYk
jzpfowH;k .. a&T&dSvYd/k a&Tr&S&d if jzpfao;vm; (rjzpfygbl; bk&m;)/ a&T[m
yuwd ac:w,f/ vufaumufwYdk vufpGyfwYd[
k m bmwH;k 0duwd
ac:w,f/ wdYk kyfwGufawmhvnf; 'Dvydk J 'ghaMumifh y*wdtew
(y*wdtew) ? NyD;awmha&m (yx0D"gwfrQygw um;[k
rSwfaMumif;jzpfaom bm0emw&m;udk )? bma0,Hk (bma0,Hk)
yGm;rsm;Muukef&m\/ tJvq
dk &dk w,faemf/
r*&&Sd if 0d&m*
MunhfNyD; [dk[m atmufarh 'D[m atmufarh ratmufarheJY/ tAsmuweJY
atmufarhvdYk&Sd&if ocFg&jzpfoGm;w,f/ udk,phf dwfudk,fod&w,f/ tJ'gawGjzpfysufaewmudk
'kuopmvdYkac:w,f/ olig&Sdawmh ork',opmaygh/ olig&Sd&if bmopmwH;k (ork',
opmygbk&m;) / bmcufwHk; opmav;yg;[m oligr&S&d if bmopmwH;k (eda&m"opmygbk&m;) at;
tJv
h djk zpfoGm;wmyJ/
&dyfrdNyDvm; 'Do;Hk ckajymwmeJ/Y ]]pdw y#doHa0'D}} pdwfudkodvQuf pdwocFg& y#doHa0'D
pdwfudk jyKjyifwwfaom/ onma0'emudk odvQuf/ tJ'DESpfckod&w,f/ tJ'DESpfckodwmeJY
awmfawmf[efoGm;w,f/ tJv
h dk od&w,f/ tJ'gopmyJ? opmav;yg;yJ/ 'gb,forlY Sm jzpfwHk;
ud,
k hrf mS jzpfw,f/ jzpf&ifysufwmyJ jzpf ysuf? 'kuopmyJ/ uJ pdwfq;dk awG pdwfaumif;awG
rjzpfbl;wJ/h rjzpfwm bmopmwHk; (eda&m"opmygbk&m;)/ bmjzpfvYdrk jzpfwHk; ... orm'd|d aMumif?h
r*ifw&m;aMumifrh [kwfbl;vm;/ tJ'Dr*ifw&m;udk 0d&m*w&m;ac:w,f/ r*if&&Sd if
Page 26 of 143
pdwfuo
dk dvQuf SLjcif;
pdwfujdk yKjyifwwfaom onma0'emudk odvQufSLjcif;
avSLwmESpfrsdK;od&ygonf qdpk rf; (avSLwmESpfrsdK;od&ygonf)/ ESpfrsdK;[laomfum; pdwfudk
odvQufSLjcif;? pdwfujkd yKjyifwwfaom onma0'emudo
k dvQufSLjcif; ? tJvq
dk w
dk meJYyJ [ef
oGm;wmyJ/ 'ghaMumifh EGm;EdYkwpfpfpmyJ/ Nidrfaewm igvdyk rxifeJY NidrfaewmbmwH;k ...
(0dyguftAsmuwkyyf gbk&m;) 0dyguftAsmuwqdkwm Zmwd Z&m r&Pac:w,f? Zmwd Z&m
r&Pudk tem*wfvYdak c:w,f/ ]]t0dZm ocFg&m twDawm t'g}} ygVdvdk ajymaevdYk
'umrBuD;wdYk rodwmyg/
pdwfaumif; pdwfq;dk awG jzpfraebl;vm; (jzpfaeygw,fbk&m;)/ jzpfae&ifbmwH;k ]]Zmwd}} /
tck0dygufawG jzpfaewmbmwHk; ]]Zmwd}}/ tck0dygufawG jzpfaewmbmwHk; ]]Zmwd}}yJ/
Nid r f N id r f u av;awG j zpf r aebl ; vm ; (jzpf a eygw,f ) / tJ h ' g bmjzpf w mwH k ;
(Zmwdjzpfwmygbk&m;)/ 0dygufawG jzpfaew,f [kwfuv
Jh m;? 0dygufqw
dk m bmwHk; (pdwf)/
pdwfuvnf;0dyguf? kyu
f vnf;rsufpu
d av;awG em;av;awG ESmacgif;awGu 0dygufyJ/
0dyguftAsmuwkyf qdv
k u
dk fprf; (0dyguftAsmuwkyf)? kyfuwpfrsdK;aemf/
xGufw,f 0ifw,fqw
dk m ky?f xGufwm 0ifwm vIyfwm yx0D awaZmawG aygh?
yg;BuD;awG ESmacgif;awGvYdrk ac:eJY? tJ'h gawGu onm/ yg;BuD;awG vSawmh
raumif;blvm; aumif;ovm; (aumif;ygw,fbk&m;)/ tJ'ghbmwH;k
(onma0'em) / rsufpdem;om ygavyg (rsufpdem;om ygavyg)? NyD;awmhaum
(ol[mvlr[kwfNyD)/ vlr[kwfawmh aumif;wmqd;k wm &Sdao;vm; (r&Sdawmh ygbl;)
? tJ'h gyxrwef;w&m;udk ajymaewm t&ifuajymxm;wm/nDr jzpf ao; vm;
(rjzpfawmhygbl;)? tpfrBuD;a&m jzpfao;vm; (rjzpfawmhygbl;)?
armifESrarG;csif;awGa&mjzpfao;vm; (rjzpfawmhygbl;bk&m;)/
0dZmp&P oraEm
rsufped m;om ygavyg (rsufped m;om ygavyg)? NyD;awmhaum (ol[mvlr[kwfNyD)
Page 27 of 143
vl[kr,l emrfkyf,l
pdwfudo
k dvQuf SLtHh tSLESpfrsdK;&Sdygonf / ESpfrsdK;[laomfum; pdwfudkodvQufSLjcif;?
pdwfudjk yKjyifwwfaom onma0'emudk odvQufSLjcif;?pdwfudk jyKjyifwwfaom onm
a0'emudk odvQufSLjcif;? avSLwmeJu
Y dk yxrwef;jzpfoGm;w,f/ avSLwm odSLwmudk;?
tdyfaewH;k SLawmh odao;vm; (rodygbl;bk&m;) / 'Dvdk yuwdtwdik f;aevdYk SLawmh odao; vm;
(rodygbl;bk&m;)/ avSLwmudu
k odNyD;SL&wm/ rodbJeJY LS &if bmjzpfwHk; (t0dZm )?
t0dZmarm[jzpfwmaygh/ olig jzpfwmr[kwfbl;vm; ([kwfygw,f)/
rsufpdawG ESmacgif;awG jrif&if bmwHk; (0dyguf) 0dyguftAsmuwkyfawG pdwfuvnf;
0dyguftAsmuw pdwfr&Sdbl;vm; (&Sdygw,fbk&m;)/ olvnf; Zmwd Z&m r&PyJ/ SLwm
odwmu wpfpw
d f xGufwm odwmu wpfpw
d f/ SLwmeJU pdwfyJ SLwmubmwH;k ]]kyf}}/
Page 28 of 143
Page 29 of 143
oligxnhaf jymwJt
h oHqd&k if ykxkZOf
toHeJY oligudk *kpu
dk f/ oligxnhaf jymwJt
h oHq&dk if ykxkZOf? rSwfxm;.../ nnf;u b,fvidk gu
b,fvdk b,foleJY b,fvv
dk u
dk foGm;NyDeJY olwumhtaMumif;awG avQmufajym wmyJ rajymbl;vm;
ajymovm; (ajymygw,fbk&m;)/ olwumeJY vdu
k foGm;NyD[m ...
uJ&h UJ vdYkrqH;k wrdk;csKef;jzpfoGm;w,f/ tJh'gbmjyKvdY.k .. ]]olig&SdvYd}k } oligawGom r&Sdyg
(oligawGomr&Sdyg)/ olom edAm efa&mufownf;( ol[m edAmefa&mufownf;)/
olig qdkwm bmwHk;...'kuopm/ oligr&Sw
d mbmopmwHk; (eda&m"opmygbk&m;)/
tJ'h v
D dck JGcGv
J kyf&w,f opmqdw
k mae&mwdik ;f rSm &Sdw,f/ ud,
k 0fh rf;xJrSmyJ rsufpdawGbmawG
jrifwm bmcEmwH;k ...0dygufcEm/ 0dygufcEmudk oligoGm;vkyfvu
dk fawmh twjzpfoGm;w,f/
&Sdwmu0dyguf/ rsufpdawG em;awGubmawGw;Hk (0dygufcEmygbk&m;)/ 0dyguEmBuD;u
Page 30 of 143
Page 31 of 143
ur um&aum ewd
rsufpdawG[m ukov
dk fvm; tukov
dk fvm; ... tAsmuwac:w,f/ ]]tAsmuawm "arm tukov
"r tm&rP ypa,e ypa,m}} tmHu
k ruif;wmudk jrwfpGmbk&m; u taMumif;tm&rP
ypa,evdYk ESpq
f ,haf v;ypnf;udk taMumif;vdkYajymxm;w,f/ puK0dnmPf rjzpfbl;vm;
(jzpfygw,fbk&m;)/ jzpfw[
Jh mudk tusdK;vdYak c:wm/ tusdK;udk bmac:wHk;
(0dyguftAsmuwygbk&m;)/
jrifawmh pdwfqdk;rvmbl;vm; (qdk;vmygw,f) / pdwfqdk;vmwm bmac:wHk;
(tusdK;ygbk&m;)/ jrifvYdk pdwfq;dk &if jrifwmu bmwH;k (taMumif;ygbk&m;)/ pdwfq;dk wmu bmwH;k
(tusdK;ygbk&m;)/ pdwfqdk;vdYak tmfvu
dk fr,f aigufvu
dk fr,fq&dk if pdwfqdk;wmu bmwHk;
(taMumif;ygbk&m;)/ atmfvdkufaigufvdkufwmu bmwHk; (tusdK;ygbk&m;)/ owfvu
dk fwm
jzwfvdu
k fwm bmwH;k (tusdK;ygbk&m;)/ taMumif;tusdK;ac:w,f/
Page 32 of 143
--------------------------------
Page 33 of 143
Page 34 of 143
edAmefw&m;yJ rjzpfrysufawmhw, f
ocFg&qk&d if tedpm0w ocFg&mwJh Oy'g0, "rad emwJ?h cEmawGvnf; ocFg&vkyfvu
kd f? "gwf
awGvnf; ocFg&vkyfvu
kd f? opmw&m;vnf; ocFg&vkyfvu
kd f? y#dp orkyg'fvnf; ocFg& vkyfvu
kd f? a[m
... edAmefw&m;yJ rjzpfrysufawmhw,f/ tedpm0w ocFg&m OmPfutJvkd odoGm;w,f/ OmPfu
odoGm;awmh edAmef a&mufoGm;w,f/ edAm efa&mufoGm;awmh a&uvnf; repfawmhbl;? rD;uvnf;
ravmifawmhbl;/ a[m ... avuvnf; rwGef;awmhbl;? ajruvnf; rzdESdyfawm hbl;/
oaAocFg&mqkdwm tJvkdvkyf&w,f
a[m ajrNydKus wku
d fawGNydKusawmh a[m ajrivsifvIyfw,fqkdwmvnf; ocFg&yJ? qlemrDwYkd
bmwkYdqkdwmvnf; ocFg&yJ? ajrBuD;u BuD;vmw,fqw
kd mvnf; ocFg&? uRef;awG aysmufukefw,f
qkw
d mvnf;ocFg&?tdZk kef;vTmMuD;aygufoGm;w,fqw
dk mvnf;ocFg&?ajrBuD;awG ylyl lvmw,f qkw
d m vnf;
ocFg&? tckopfyifBuDF;awG ikwfwBkd uD;awG qkw
d mvnf; ocFg&? rsufpdejJY rifwm ocFg&? em;eYJ Mum; wm
ocFg&? ESmacgif;eJYeHwm ocFg&? tm,we awGuv
kd nf; ocFg&vkyfvu
kd f? kyfuvnf; lyuEm ocFg&?
a0'emuvnf; ocFg&? a0'emuvnf; jyKjyifrS a0'emjzpfwmuk;d ? 'gaMumifh olvnf; ocFg&?
zuvnf; ocFg&? rsufpd oVm ,weawG em;awGqw
kd mvnf; ocFg&vkyfvu
kd f? ud,
k fawG tk;d awG
tom;awGqkw
d muvnf; ocFg&? tlawG tonf;awGqw
kd muvnf; ocFg&? olu kyfxJygwmukd;/
cEmuvnf; ocFg&? 'gaMumifh oaAocFg&m eifwYkv
d kyfprf;yg[Jq
h &kd if rvkyf wufbl;? oaAcFg&mqkw
d m
tJvkv
d kyf&w,f? tJvv
kd kyfrS ukefoGm;w,f/
tkd em ao b,fawmh vGwfrSmwH;k ? tJvkd ar;? tkd em ao qkw
d m ocFg&&Sw
d kef; rvGwfbl;?
edAmefa&mufrSyJ vGwfr,f? uk,
d b
fh mom OmPfawGay:vmw,f/ 'gaMumifh edAmefa&mufatmif
vkyfMurSm? tJvkjd zpfoGm;w,f/ edAmefa&mufatmif vkyfawmh vlawG bmawGvnf; r&Sb
d l;? vlawG vnf;
ocFg& jzpfoGm;w,f? rdef;rawGvnf; oaAocFg&m jzpfoGm;NyD? &m*qkw
d mvnf; ocFg& jzpf oGm;NyD?
a,musfm;&w,fqw
kd mvnf; ocFg&yJ? uav;arG;w,fqw
dk mvnf; ocFg&yJ? aq;kHwuf &w,f
qkw
d mvnf; ocFg&yJ? 'DvkdajymwwfzkdYuvnf ; rvG,fbl;? oifay;wm w&m;emw,f qkdwmu
y&d,wf? w&m;a[mw,fqdkwmuy&d,wfoifay;wm? tJvkdoifay;wm? 'grSocFg& rSe;f odw,f?
tJ'g olwkYdar;Munfh oaAocFg&mqkdwm bmvJq&mvkdY qk&d if ocFg&aygh[,feJY eifwkYd [ku
d ajym
vku
d fvdrfhr,f? 'DhjyifolbmrS rodbl;? tJ'gtukef ocFg&vkYd ac:w,f/ rdef;rawG uvnf; ocFg&?
pma&;wm rSwfwmawGuvnf; ocFg&? qGrf;jyifw,fqw
kd muvnf; ocFg&yJ? &efjzpfw,fqw
kd mvnf;
ocFg&yJ? oaAqkw
d m tukefocFg&csnf;yJ? rdef;rBuD;qkw
d mvnf; ocFg&yJ? vku
d fajy;w,fqw
kd muvnf;?
ocFg&yJ? wHwm;BuD;ay:u ckefcsw,fqw
kd muvnf; ocFg&? &efjzpf w,fqkdwmvnf; ocFg&yJ? oaA
ocFg&m tedpmqkw
d m ocFg&qdw
k mukd rarh&if edAmefqw
kd mu olb
Y momjzpfvmw,f/
a[mESmacgif;awG uvnf; tedp? uk,
d fBuD;rSm tk;d awG tom;awGu vnf; tedpyJ?
yx0Duvnf;jzpfNyD; ysufwmyJ? tJvo
kd cFg&vkyfrS jzpfNyD;ysufrSef;odw,f? ezl;BuD; uvnf; yx0DBuD;?
dk nf;
acgif;BuD;uvnf; yx0DBuD;yJ? 'l;BuD;uvnf; rmwm? vufBuD;uvnf; rmwm? yx0DBuD;awGuv
ocFg&vkyfvku
d f? jzpfNy;D ysufw,f/
wku
d fBuD;NydKoGm;w,f trk;d awG vefoGm;w,f tJ'g bmwH;k ..... (ocFg&yg bk&m;)? wku
d fuu
kd sawmh
trd;k vefw,f ajymw,f? vlawGusawmh aow,f ajymw,f? opf&Gufusawmh a<uw,f
ajymw,f r[kwfbl;vm; ..... ([kwfygw,f bk&m;)? bkef;BuD;usawmh ewf&GmpHw,f ajymw,f?
tJ'g pHcsifpHrSm? bk&m;uawmh y&dedAmefpHw,f? tEkyg'd aoopHw,f? ocFg&vkYd odvu
kd fwmeJY
oOyg'daoo edAmefa&mufw,f? aemuf aoawmhvnf; rpd;k &drfvYk&d &Sd if bk&m;vkyd J oOyg'daoo
edAmefa&mufw,f? at; tJvkd raumif;bl;vm; ... (aumif;ygw,f bk&m;)/ 'DaeYbk&m;vkyd J
taumif;qH;k jzpfoGm;w,f?
om"kac:vku
d fMu/
(om"k ..... om"k ...... om"k)
e rEkam w&m;awmf
udavom[l wGif;&efolwdkY rjyL0Hha&Smif;
a0;awmfrlaom taMumif;aMumifh t&[H t&[
rnfawmfrl\/
"rmEkyemqdkwm . . .
wu,f&w
Sd Jh "robm0awGudk "rtwdik f; trSeo
f doday;aewJh OmPfuadk c:w,f/
"rmEkyemeJY IyGm;ae&if . . .
aus;Zl;awmf&Sif
ESmacgif;u eHwH?k *EmH?k vlyY krH rSwf&/ ESmacgif;u eHvQif? rEIid f;,SO?f
wGifw&m;&/
vQmu pm;wH?k &omH?k vlyY krH rSwf&/
vQmupm;vQif? rEdiI ;f ,SOf? wGifw&m;&/
ud,
k fuxdwHk? azmXAmH?k vlyY krH rSwf&/
ud,
k fuxdvQif? rEdiI ;f ,SOf? wGifw&m;&/
e rEkam w&m;awmf
oknwmum&
erEkam erEkamqdw
k m xdik faewmawGvnf; vlr[kwfbl;wJh tJ tJ erEkam vlwdYk bmwdYk
jrifvdYk&S&d if Oyg'gPuEmac:w,f/ Oyg'gPuEmqdw
k m 'kuopmac:w,f/ erEkam
vlr[kwfbl; qdkuwnf;u oknwmum&ac:w,f/ BuHwmuvnf; vlawGBuH wwfwmud;k ?
vlawG? a,musfm;awG? rde;f rawGuBdk uHwwfw,f/ w&m;u rBuHcsifbl;qdv
k Ydk rjzpfbl;?
vlawG&dSaevdYk a[m tck[mu vlawG r&Sb
d l;qdak wmh wpfcgwnf; BuHvYdu
k dk rjzpfawmhbl;?
&m*vnf;&m*vnf; jzpfvYdk rjzpfawmh bl;? a'govnf;jzpfzYdk r&Sad wmhbl;? erEkamav;
wpfvH;k vkyfvdkufwmeJyY J pdwfxJrSm rEkam vlvYdjk zpfaew,f? jrwfpGm bk&m; u erEkamwJh
vlr[kwfbl;qdak wmh 'Djyif[mawG bmrSr&Sd awmhbl;? pum;vnf;rajym&awmhbl;? Munhv
f nf;
Munhv
f dYkjrifwmvnf; vlr[kwfbl;? em;axmifvdkY Mum;wJ[
h muvnf; vlr[kwfbl;?
vlr[kwfbl;qdw
k mu awmfawmf t&mus,fw,f/ tJ'geJYvnf; aomwm yefujzpf jzpfEidk fw,f/
'g ]oknwmum&}ac:w,f/ oknw tjcif;t&m tm;jzifh ESv;Hk oGif; w,f/ &m*qdw
k muvnf;
vl[kwfvdYk jzpfaewm/ a'gaoawGvnf; 'Dvydk ?J armhw,f? vIyw
f ,f? anmif;w,fqw
dk mvnf;
tJ'g vl[kwfaevdY/k
t0dZm& wPSm&rlvH
]t0dZ m & wPSm &} ]t0d Z m & wPS m & rlv H} t0dZm[m wPSm&JUrlv/ wPSmqdw
k monf
t0dZm &JUrlvH wPSmonfvnf; t0dZm&JUrlvH 'DvdkodrS wPSmawG vl[kwfw,fq&dk if wPSmawG
jzpfawmhrSm ow0gawG[kwfw,fq&dk if wPSmawGujzpfawmh rSm 'd|ad wGa&m? wPSmawGa&m
tJ'g udavomac:w,f/ NyD;awmh ]uH}jzpfawmhrvdYk
0dyema,m*Dqw
dk m
vlr[kwfbl;vdYq
k rdk S ew?d eyk&daom rde;f rr[kwfbl;NyD;awmh eoawm ewfawG
jA[mawGvnf; r[kwfbl;eJY tJvdk tJvq
dk rdk S Nidrw
f ,f? xGufav Munho
f rQ ]av}awG uJ
a,musfm;vnf;r[kwfbl;? rdef;rvnf;r[kwfbl;? xGufavBuD;yJudk *kpku
d frae&bl;? tJ
a,musfm;BuD; r[kwfbl;? rdef;r r[kwfbl;u tJ'gu t&ifxm;rS xGufavBuD;bJvkyfaeawmh
awmfMum rdef;rbuf vSnjfh yefa&m? awmfMum a,musfm;buf vSnjfh yefa&m a[m xGufav
0ifavvkyforQawG aomwmyef aomwmyef jzpfoGm;w,fq&dk if erEkameJY jzpfoGm;wmyJ/
vlr[kwfbl;qdrk S 'd|dur&Srd Sm? vl[kwfw,f qdak wmh ]ow'd|d} kyfemrfxJ b,frSm vlrSrygbJeJY
tom;qdw
k mvnf; 'Gwd Hum, rmw,f aysmhw,fqw
dk m yx0Dum, "mwkum,?
xdik fw,foGm;w,f? vmw,fqdk wmud&d,myxum, aoNyD;&if ]zl;zl;a&mif}w,f?
aoG;jynfxGufw,fqw
dk mu e0od0xd um, vlr[kwfbl;qdu
k wnf;udku vlvnf;rjzpf
awmhbl;? odYkrYdk ][d}k oGm;0ifvu
dk f? ]'D}oGm;0ifvu
dk f/ tJvdk vIyfw,f? acgif;awG vIyfw,fqdk
wmvIyfwm 0ga,myJ tJ vlr[kwfrS (32)aum|mowdYk "mwk um,wdYku ]ay:vmw,f}/
tckMum;wmu ]"rmEkyem} qd&k if y#dporkyg 'fusawmh 0dnmPfjzpfaew,f/ tJ'D
oHa,mZOfMum;wJ[
h mudk jrifw[
Jh mawG puK0dnmPfawG tJ'gawG oHa,mZOf jzpfaew,f/
oHa,mZOfrSef;od&w,f? tJ vlr[kwfbl;qdak wmh oHa,mZOf r&Sad wmhbl;? a,musfm; r[kwfbl;?
rde;f r r[kwfbl; qdak wmh vlo
Y Ha,mZOfawG 'd|d? edpNrJwmvnf; r[kwfbl;? tJvq
dk rdk S acgif;iHkUw,f?
jyKjyifw,f? ,m;vdu
k kyfw,f? bmvdYjk yifw,f? tJ'gvl[kwfvYd?k anmif;w,f
'ga0'em kyfazmuf jyefwm? kyfqw
dk m azmufjyefwm ,m;wmvnf; azmufjyefwmyJ? [d[
k m okc
'kuqdw
k mvnf; kyfazmufjyefwmyJ? vQmxJrSm t&omav; xd;k oGm;awmh aumif;oGm; wmaygh/
em;xJrSm qJoHr[kwfbl;? aumif;oGm;w,f? tJ'Dvdk tBuHOmPfu xkwfrS 'grS
0dyema,m*D? a,m*Dqw
dk m ,kZwHk oDvH ,mwd a,m*D? ,kZw
d Hk tm;xkwfjcif;iSm
,SOfwmudk ,kZ ,kZ"gwfac:w,f/ 0dyemeJY,SOfw,f/ vufawGu ][d[
k m oGm;vkyf
'D[moGm;vkyf rvkyfe}JY / 0dyemrSm vufr&Sb
d l;? vIyfwmbJ&w
Sd ,f? vIyfcsifw,f vufqadk wmh
]qE}udk rEdik fbl;? vl&w
Sd ,f? erEkam vlr&Sb
d l;qdak wmh vufvnf;r&Sdbl;? tvGefaumif;wJh
w&m;bJ? ]erEkamqdw
k Jh w&m;u} erEkamqdrk S 'Dhjyifw&m;awG ay:vmw,f? odYrk Yd&k if
rEkam vlqadk wmh a[m t0dZmBuD;zH;k aew,f? OmPfu OmPfu tJvdk ]rxkwfbJ} NyD;awmh
wynhaf wmfrBuD; jzpfoGm;w,f/
vlr[kwfbl;qdw
k meJY ]aomwmyef}jzpfoGm;w,f
tJ vlr[kwfbl;qdw
k mu tEkyg'geuEm qdv
k u
dk fprf; (tEkyg'geuEm) vl[kwfw,f
qdv
k dYk&S&d if Oyg'gPuEm tJ ]pm}uawmh Oyg'gPuEmu 'kuopmvdYq
k w
dk m? w&m;jywJo
h lu
tJ'Dvdak v;jyvdu
k f&if yxrwef;aumif;wJw
h &m;/ vG,fvnf;vG,fuleJY rvkyfvnf; rvkyfwwf p&m
bmrSr&Sb
d l;/ tJ tJ tJ'Dvdk tpqHk; erEkam qdpk rf; erEkam teufay;vdu
k fprf
]vlr[kwfbl;} tJ'geJu
Y dk rat;bl;vm;? at;ovm;? ajymygOD;/ at;ygw,f? vlrSr[kwfbJeJY
yg;vnf;r[kwfbl;? acgif;vnf;r[kwfbl;? ajcaxmufvnf;r[kwfbl;? [dk[mawGu
oEmefawG [dk [dk yx0DawG&JU oEmefawGaygh/ 0ga,mawG yx0DawG&JU oEmefawGu
cg;awGjzpfvdkuf vlawGjzpfvu
dk f? rmwmawG? aysmhwmawGu yx0D&UJ ]tjcif;t&m}ac:w,f/
ESmacgif;awGjzpfvu
dk f? rsufv;Hk awG? rsufc;Hk awG tJ tJ'g vlrSr[kwfbJeaJY wmh rsufck;H vnf;
r[kwfawmhbl;? bmrSvnf; r[kwfawmhbl;? ]uJ w&m;BuD;u trsm;BuD;awmif emNyD;aep&m awmif
rvdak wmhbl;}/ vlr[kwfbl; qdkwmav;udk pOf;pm;vdkufwmeJYud k aomwmyefjzpf oGm;w,f?
Oyrm tewvuPm okwfawGus awmh lyH bdua0 edp0H g tedp0H geJY 'Dvv
dk mawmh vlr[kwfrS
]kyf}jzpfrSmaygh/ vl[kwfawmh b,fES,fh vdkY ]kyf} jzpfrSmvJ? vl[kwfawmh
vlkyfBuD;uNrJaew,f/ vlr[kwfawmh rNrJawmhbl;? 'gaMumifh vlr[kwfwmu tewvu okwf
t&if;cH/ "rpMumvnf; t&if;cH? cEmig;yg; ]cEm}qdw
k muvnf; vlr[kwfrS cEm jzpfwm/ vl[kwf&if
b,fhES,hfvdkY cEmjzpfrwkef;/
erEkamvdYq
k v
dk u
dk fawmh ]a[m} tukefNyD;oGm;w,f/ vufxyfwm awGa&m r&Sad wmhbl;?
]tem*grf}awmif jzpfoGm;w,f? vlvnf;r&Sb
d l;? tdrfaxmifjyKcsifwmvnf; r&Sad wmhbl;/
PfrH;I ygapeJY
vlu&Sdaeawmh ]a[m} edAmefra&mufbl;? tJ'g arm[jzpfoGm;wmbJ/ [kwfw,f? w&m;qdw
k m
tJvdk
tJvdv
k kyfrS wpfjynfv;Hk udk tJvo
dk dukefwJh aemufrSawmh bmrSudk tJ'g ][ef}oGm;awmhw,f/
b,f w&m;awG ]vkyf} vkyfaeMuw,f/ bmawGyJvkyfvkyf vlr[kwfbl; vm; [kwfovm;? oGm;ar;
[kwfygw,fq&dk if b,fEh S,rfh S bmrSrjzpfao;bl;? ]rlv}av;eJU bmav;eJrY Sawmif rodao;bl;?
t0dZmyp,m bm&,f nm&,fvYdak wmh qkad eyg&JU ]vl}r[kwf vdY?k vlBuD;u [kwfNyD;awmh qdak ewm?
vludrk [kwfrS tJ vkyfMuyg[J?h NyD;awmh vl[kwfawmh "ruxduBuD;uvnf; vlxGuf tJv[
dk mrsdK;
tJ'g vl[kwfvdYk erEkam vlr[kwf? tJ'gqd&k if
tukefuk[
d efoGm;w,f? vl[kwfao;w,fq&dk if tJ'D &m*? a'goawG 'd|dawGa&m tukef&aSd e w,f?
tJ'gr[kwfbl;vm; [kwfovm;qdkwm pOf;pm;yg/ w&m;emvdYk em&vdYk q&muajymvdYk
qdNk yD;tpGJrxm;eJY? r[kwfbl;vm;? [kwfovm; pOf;pm;wmu ]oyg,} qdkprf; (vl r[kwfbl; vm;
[kwfovm; pOf;pm; wmu oyg,) tJ'g ]oyg,orZOf} ac:w,f/ OmPf,SOfwm ac:w,f?
tck igajymwmawG [kwf ovm; r[kwfbl;vm;vdkY pOf;pm;&w,f? rpOf;pm;bJeJY
wu,f[kwfw,fvYkd wu,foGm; r[kwfcsif r[kwfeJY pOf;pm;NyD;awmhrS ]r[kwf}/ tJvrdk S
w&m;u[kwfwm/ odYrk Ydv
k Yd&k &Sd if q&majymwmuwpfjcm;? a,m*DawG jzpfaewmu wpfjcm; qd&k if
b,frSm r[efbl;? tJ'g erEkamvdYq
k adk wmh umr*kPfawG bmawG b,fvb
dk Jjzpfae ae
a,musfm;BuD;eJY b,fvBdk udKufBudKufaeae erEkam erEkamvdYo
k m qdq
k adk eawmh
vlr[kwfbl; vlr[kwfbl; qdv
k u
dk fawmh? ]a[m} &m*eJY vlr[kwfbl;eJY b,folu Edik o
f wH;k ?
]a[m} vlr[kwfbl;u enf;enf;NyD; &m*BuD;u tJ ]wyfruf}wwf? [du
k wyfrufaeMuwmud;k ?
&m*qdw
k m wyfrufw,f? 0d&m*? &m*qdw
k m wyfrufw,f? tJ vlr[kwfbl;wJh[mu
H;I oGm;w,f/ ]OmPf}u H;I oGm;w,f? vl[kwfwJh avmb wyfrufwJh ]wPSm}u Edik foGm;w,f/
vlr[kwfwmu avmukw&m
tJ'gawGudk tdrfaxmifjyKw,f bmjyKw,f tdrfaxmifjyKrS aumif;rSmaygh/ t&G,fvGef &if bmnm eJY
][m} vlawGajymMuw,f/ tJ'g erEkam/ jrwfpGmbk&m;uawmh olutdrf axmifjyKvmcJhwJhol?
,aomf"&mav;rS q,haf jcmufESpf&Sdao;w,f/ tJ'geJY&vmwJhol 'gawmifrS vltrdk &Sdbl;?
vlemr&Sb
d l;qdak wmh ]ol}vltdkvlemawG rjrifawmh ]ol}ESpfq,hu
f ;dk ESpf ywfvHk; vkyfcsifwmu
w&m;&csifwm? ae&wmu aumifrav;awGeJY jzpfaew,f/
b,favmufpdwftaESmifht,Sufrsm;wkef;? olyY g&rDawGu vlr[kwfcsifw[
Jh m tJ vlawGeJY aeawmh
tJ rm&fewfuvnf;wm;w,f ? armifqef (qEtrwf)uvnf;wm;w,f? wpfcgwnf;
,aomf"&mav;i,fygao;w,f? om;av;rSmvnf; ]i,fwmav;}&Sad o;w,f/ ig
tJ'gawGaxmufvYdk 'DavmufawmifMumcJw
h mwJh NyD;awmh rif;rwm;eJYqNdk yD;awmh olu
]jrif;}omjyifayawmh qdNk yD;awmh wpfcgwnf; ]jrif;}jyifawmh [du
k av;av; arG;cgpav;bJ&aSd o; w,f/
O,smOfxJawmxGufw,f/ O,smOfxGufawmh tJ ]vlr[kwfbl;u EdkifoGm;w,fw}Jh / tif;
[dkvkdqdk&if emrnfav;awGeJYqdkawmh cspfp&mav;awG? bmav;awGaygh/ tJ'g
vl[kwfaevdYk&&Sd if tJ'g rxGuf Edik fawmhbl;wJ/h vlr[kwfrS vlr[kwfvdkY bk&m; jzpfvmw,f/
vlr[kwfbl;qd&k if w&m;&w,f
tJ ]avmu"H} vlawmh[kwfaeNyD;wmh ]avmu"H}us aMumufvu
dk fwm bmjzpfoGm; wkef;
b,fvdjk zpfwmwkef;? arwmydYyk gbk&m;? bmygbk&m;eJY tJ'gvljzpfawmh aMumufwmaygh/ [dak Mumuf?
'DaMumufeJY aMumufp&m r[kwfwmawG avQmufaMumufae? 'Duvlr&Syd gbl; qdak wmh taMumuf
r&Sw
d Jw
h &m; a[mvdu
k fygw,fqrdk S ][if} bmjzpfvdkY pmar;yGu
J srSmvnf; aMumufao;wmyJ?
tJvd[
k mawG tukefaMumufaew,f? tJ'g vl[kwfvYdk bmjzpfvYdw
k kef; vl[kwfvdYk erEkam
qdpk rf; (erEkam vlr[kwfbl;) tJ vlr[kwf&if 'Djh yifudpawGvnf; r&Sb
d l;wJ?h tJ'g
edAm efa&mufomG ; w,f vdYk tJvrdk w
S f? a[m ] vlr[kwfbl;} ]vlr[kwfbl;} ]vlr[kwfbl;}eJY?
tJ'gom ]qd}k ae ]oGm;}/ bm'kurSr&Sdbl;? bmjyemrSvnf;r&Sb
d l;? rat zat
ausmufa&mif;&w,f? ]bm} HI;w,f? jrwfw,f bmrSr&Sb
d l;? armfawmfum;vnf; r&Sb
d l;?
erEkam vlrS r[kwfbJeYJ armfawmfum;vnf; [kwfEidk yf ghrvm;? tJ tJvq
dk adk wmh
armfawmfum;BuD;aysmufoGm;w,f? bmrS ta&;rBuD;bl;? &Sw
d ,f qdak wmh atmifrm cJeJYxkvYdk ydef&if
wpfcgwnf; a'goBuD;udk xGufvu
dk fwm vlr[kwfbl; [kwfw,fub
dk J tJv
h pdk Of;pm;vdu
k f wmeJY
]ig}w&m;awGvkyfw,f w&mawGxdik ?f ]vl[kwfao;w,f} qd&k if w&m; r&ao;bl;? ]vlr[kwfbl;}
qd&k if w&m;&w,f tJvrdk w
S f? uJawmfMuOD;pd/kY
(om"k . . .om"k . . . om"k...)3
vl[kr,l emrfkyf,l
xdo
k l Oyg'gefuif;ownf; Oyg'gefuif; uHawGuif;
Zmwd ponfyguif;ownf; /
tusOf;csKyf
jrwfpGmbk&m;BuD;u kyu
f dk aocsmodwm/ 'gaMumihf olUrSm &m*? a'go rjzpfwm/
'Duawmh kyfuadk ocsmrodao;vdUk ? kyfudk vlvUdk odaevdkU 'gaMumihrf dUk kyfudk kyfrSef;odatmif
0g*Grf;ESpfckqw
dk mu Oyg'g kyfqw
dk ,f/ ausmufcJ ESpfckqw
dk mu r[mbkwf qdw
k ,f/
pdwfqd;k aeMuw,f/
r[mbkwfa&mufvUdk /
rsuf&nfawG rxGufbl;vm;/
kyrf eS ;f odatmifvUkd /
lyyZmemwd/ kyu
f dk yk rf Sef;od&if rjzpfbl;/ vlawGvUdk odaevdUk jzpfwm/
qko
d nft
h wdik ;f okckrkyo
f nf "rmHw
k &m;? raem\ tmHjk zpfonf/
jzpfonf/
wdb
m0? ykrm 0u okckrkyq
f adk wmh twGi;f raem a&mufoGm;onf/
vufoD;awG? bmawGqkyfvu
dk f&if ]rm} vmw,f/ tJ'gpdwfaMumihf jzpfwJh yx0D/
xdik w
f ,fvUdk olwumodapwmudk um,0dnwf kyaf c:w,f/ raemu odwm/
kyq
f &kd if jzpfwmSw
d ,f/ pdwfq&dk if jzpfwm Sdw,f/ edAm efrmS jzpfwmrSdbl;/
tusOf;csKyfvu
dk fawmh jzpfwmSw
d meJU jzpfwmrSdwm/
r[mbkwf (4)
(1) yx0D (2)
awaZm (3)
(4)
Oyg'gkyf (24)
r[mbkwfrSty<uif;usefaom
tmayg
kyrf sm;tm;vH;k
0ga,m
12
28 (okckr)
(MoVg&du)
18
10
(Zmw)
4
(r[mbkwf)
28
(tZmw)
+
24
(Oyg'gky)f
28
tmayg
(1)
yx0D
(2)
wda jE
(2)
awaZm
(3)
yk&o
d dajE
(4)
[',
(3)
(4)
0ga,m
puKyom'
(5)
ZD0w
d
(5)
aomwyom'
(6)
tm[m&
(6)
Cmeyom'
(7)
y&dap'
(7)
Zd0gS yom'
(8)
um,0dnwf
(8)
um,yom'
(9)
0pD0dnwf
(9)
lygHk
(10) lyv[kwm
(10) o'gHk
(11) lyrk'w
k m
(11) *EmHk
(12) lyurnwm
(12) &omkH
(ZmwdxifmS ; rS)d
oroekyf
(1)
tovuPm? toroekyf
yx0D (2)
awaZm (3)
(4)
tmayg
0ga,m (5)
(1)
y&dap'kyf (2)
um,0dnwf (3)
puK0wK
0pD0dnwf
(6)
(4)
lyv[kwm
(5)
lyrk'w
k m
(9) um,0wK
(10) [',0wK (11)
(6)
lyurnwm
wdb
m0 (12) ykrm 0
oEwd (9)
(13) ZD0w
d (14)
Z&wm
(10) tedpw
m
aomw0wK (7)
Cme0wK (8)
ZdXg0wK
aus;Zl;awmfSif
yckuLq&mawmfbk&m;BuD;
b'EaEmbmo a[mMum;awmfrltyfaom
0g*Grf;ESpfckaumuf xk? emrlrSd Oayum ESihf
Oayumqdkwm a0'euEm
Oayumqdw
k m bmcEmwkef; (a0'euEmygbk&m;) 0g*Gr;f ESpcf u
k bmcEmwkef;? (kyfcEm)/
tJ kyu
f lyg'geuEm (lyg'geuEm) / tJ'gudk igvdUk odw,f/ igvdUk rodeJU/ lykyg'geuEm/
ky?f Oyg'geuEm? ESpfckpyfvu
dk fawmh? ly'geuEm? qdv
k u
dk fprf;? (ly'geuEm)? a0'Ekyg'geuEm
(a0'Ekyg'geuEm)/ tJ'D[m 'kuopmvdUk ac:w,f/ olujzpfwm/ xdw,f? uJ?
xdvmav;uvnf; rjrJbl;/ 0g*Grf;ESpfck aumuf xk (0g*Grf;ESpfck aumuf xk) emrlrSd Oayum?
(emrIrSd Oayum) tJ Oayumqdw
k m a0'emudk ac:w,f/ aumuf xk w mu
Munh f w mac:w,f / Munf h a wmh [d k u &l y u E m ?&l y g&k H ?
'DupuK?puKqadk wmhemrIrSb
d l;/ Oayumqdak wmh tJ'Dpdwf uvnf; OayumpdwfwJh/
Oayum o[*wH? qdkprf; (Oayum o[*wH) puK0dPH (puK0dPH)? jrifwpJh w
d fu
puK0dPfBuD; jzpfoGm;w,f/ OayumeJUwuG jzpfwJhpuK0dPfBuD ; jzpfoGm;w,f/
OayumeJUwuG jzpfwJh puK 0dPfBuD; jzpfaew,f/ tJvdkodrS? tJvdkrodvdkUSd&if
igjrifw,fvdUk qdw
k wfw,f/
igjrifw,fqkd&if 'Dhjyif[mawG vkyfaeayr,hf jrifwmudku igBuD;jzpfaeawmh
vlraysmufbJ jzpfaew,f/ tJ'g Oyg'gkyfvdkUac:w,f/ tJ'Dtqif;u? tqif;wdkU
rsufpw
d dUk u/
r[mbkwf tcsif;csif;xdvdkUemwm
ausmufcJESpfckaumuf xk (ausmufcJESpfckaumuf xk) 'if;qdkemNyD;? tJ'D acG;awG
udefudefeJU acG;awG rdu
k feJU/ tJ'g emoGm;w,f/ acG;awG udefudefeJU? vlu a'goav;eJU
aumufNyD;awmh aygufvu
dk fwmbJ?[dkrSm emvdu
k fwm? udefudefatmfvUkd ajy;w,f/ tJ'g
emvdUk ajy;wm/ emw,fqw
dk mu 'kua0'emac:w,f/
tJ'g Oyg'gkyfukd vGefoGm;NyD;awmh r[mbkwftcsif;csif;xdvdkU emwm? Oyg'gkyfudk
vGefqdpk rf; (Oyg'gkyfudk vGef) r[mbkwftcsif;csif;xd qdpk rf;? (r[mbkwftcsif;csif; xd)
emwm? tJ'g olemwm? ud,
k femwmr[kwfbl;? acG;emwmr[kwfbl; cJeJU aumufayguf vdkufw,f/
du
k fvdu
k fw,f? EGm;awGvnf; 'DvdkbJ? du
k fvu
dk fw,f? EGm;BuD;vnf; emvdu
k fwm?
'gaMumihrf kdUvdUk [dEk mG ;wHudk oHxnhx
f m;w,f/ wGefUvdefwGefUvdefeJU tawmfc&H cufwmaygh
tJ'gaMumihf ausmufcJ ESpcf k aumuf xk? (ausmufcJ ESpcf k aumuf xk) tJemvdkU
r[mbkwfSdorQawmh emvdrfhr,f
edAmefMuawmh r[mbkwfrSad wmhbl;? r[mbkwfrS&d if emrIrSad wmhbl;? tJ'gaMumihf
r[mbkwfS&d ifawmh emvdrrfh ,f? ausmufcJBuD;ESpcf n
k yf? [m Budwfw,f? vSnf;bD;BuD;awG
eif;oGm;w,f? um;bD;BuD;awG eif;oGm;w,f? um;bD;BuD;awG eif;oGm;w,f? Budwfw,f?
acsw,fqd[
k m emvdUk rqH;k bl;? wcsKdUursm; tJ'D? olc;dk awG bmawGr[kwfbl;? [kwfw,fqdk wm
0g;nyfqdw
k modvm;? 0g;BuD;udk 'Dvcdk NJG yD; ajcaxmufxJnyfNyD;awmhrS tJ'g0g;nyfac:L w,f?
trav; aygufxGufoGm;wm? tJ'gemwm? tJ'gemwm? r,lbl;vm;? ,lovm;? [dkwkef;u
olcdk;ar;wm? olcdk;ppf wm? 'Duawmh ]zrf;}? ]zkef;k} eJU dkufw,f? tJ'g toHeJUajcmufw m
tckolcdk ;udka jcmufwm&d kufwmrcdk;ygbl;As? rcdk ; ygbl;As? [dku
b,f,Hkvdrf hrwkef ; ? tJ'g 0g;ny feJ U vkyf vdkufa wmh trav; cdk ;ygw,f cifAseJU
tJ v d k c suf j cif ; ay:oG m ;w,f ? tJ ' gaMumih f S i f b k & if v k y f & wmvnf ; rvG , f b l ; ?
vufjyefBudK;BuD;wkyfNyD ; 0g;nyfeJUppfwm? 0g;vHk;BuD;udkcJGNyD;awmh tJ'DxJoGif;NyD;awmh
zdcsvdu
k fwm trav;l td;dk awG bmawGay:NyD; jywfNyD;awmh emvGef;vGef;vdkU wif;cHvnf; r&bl;?
cdk;ygw,fvdUk ajymvdu
k fcgrSbJ? rcd;k cd;k cd;k cdk;? cd;k ygw,fvUdk ajym? axmifusua&m? tJ'g temawmh
oufomw,f? rcdk;ygbl; ... jiif;av nyfav? Mumawmh rcHEdkifawmhbl;? vlqif;&Jjzpf&wmvnf;
raumif;bl;? ck;d pm;&w,fqdkwm raumif;bl;? tJ'g cEmawG? tJvdk cEmawG 'kua&mufw,f/
i&Juvnf; jzpfw,f? tJ'gbmawGwkef;qdk r[mbkwf Oyg'gky?f tJ'g ra&mufvUdk /
lygHu
k vnf; 0g*Grf;? o'gHu
k vnf; 0g*Grf;
lygHu
k vnf; 0g*Grf;? o'gHu
k vnf;0g*Grf;? tmHak jcmufyg;awGvnf 0g*Grf;awGrSwf?
puKuvnf; 0g*Gr;f ? em;uvnf; 0g*Gr;f ? ESmacgif;uvnf; 0g*Gr;f ? vQmuvnf; 0g*Grf;? tJ'grSwf?
tJ'g Oyg'gkyfac:w,f? bmkyfac:w,f (Oyg'gkyfygbk&m;) 0g*Grf;u r[mbkwf rSdbJeJU
0g*Grf;jzpfuJv
h m;? NyD;awmh ausmufcJua&m r[mbkwfrSb
d JeJU ausmufcJjzpfuJhvm;? ausmufcJwdkU
0g*Grf;wdUk u r[mbkwfygw,fwJh? 0g*Grf;u Ekw,fwJ?h tJ'DEkwJh r[mbkwfudk BudKufawmh
avmbSdw,f? avmbjzpfw,fw?Jh rmwJh ausmufcJMuaawmh rBudKufawmh atmfawmh
a'gojzpfawmh i&Ja&mufw,fw/Jh
pyg;BuD;a>rBuD;awG bmBuD;awGjzpfwmu avmbawG rsm;vGef;vdUk ttdyfawGrsm;
w,fwJ?h avmbawG rsm;vGef;vdUk pyg;BuD;a>rBuD;awG bmBuD;awGjzpfw,fw?Jh tJ'gvnf;
olwumhudk tqdk;rqdek UJ /
0g*Gr;f ESpcf ak umuf xk (0g*Gr;f ESpfckaumuf xk) emrIrSd Oayum (emrIrSd Oayum)
ausmufcJESpfck aumufxk (ausmufcJESpfck aumufxk) emrIteE (emrIteE) tJ'Dvd k
qdkqdka e&w,f? ausmufcJqdkwmu udk,fr[kwfbl; ? r[mbkwfa c:w,f?
0g*Grf;uvnf; ud,
k fr[kwfbl;? Oyg'gkyf ac:w,f? rsufpdawG bmawGMunhw
f t
Jh cgMuawmh ud,
k fvdkU
xifwwfw,f/ r[kwfbl;? Oyg'gkyfac:w,f? r[mbkwfudk rSDNyD;awmh jzpf&wJh yk f? Oyg'gky?f
Oyg'gkyt
f csif;csif; Oyg'gkyf? kyf Oyg'g/
Oyg'gkyf qdpk rf; (Oyg'gkyf) Oyg'gkyMf uawmh kyfudk aemufuxm;w,f? kyf
Oyg'geuEm (kyf Oyg'geuEm) lykyg'geuEm (lykyg'geuEm) tJ? oHcda wey
yg'geuEmyd'u
k m(oHcdawe yyg'geuEmyd'kum)? tJ'D 0g*Grf;awG[m 'kuawGwJh?
jrwfpGmbk&m;u jrifw,f? 0g*Gr;f awGudk 'kuopmvdkU jrifw,f? 0g*Gr;f ESpcf ak umufxk
(0g*Grf;ESpcf kaumufxk) emrI rSd Oayum (emrI rSd Oayum)? tJ'g Oayuma 0'emu
jzpfysufoGm;w,f? tJ'[
D mudk 'kuopmvdUk ac:w,f? oHcw
d e yoyg'geuEm yd'kum qdpk rf;
(oHcdawe yoyg'geuEm yd'u
k m) 'kum ('kum) tJ'gu "rpMumw&m;awmf&JU
'kuopm? tck tck 'kuopmudk azmfjy&wmwJh/ tJ'D Oayuma0'emvnf;jzpfNyD;
ysufroGm;bl;vm;? aemufwpfcgjzpfwJh topfac:w,f? tcktck Oayum? Oayum? Oayum?
rD;awmufBuD;vdUk aygh? rD;awmuf BuD;uvnf; vif;vif;vif;vif;? tJ'g oEwd qufaew,f?
tJ'D Oayumuvnf; emrIrSd OayumBuD;jzpfaew,f? 'vpyf? 'vpyf? tJ'gudjk rifatmif
Munh&f w,f? OmPfeJU Munh&f w,f? jrifw,f? pwkef;u Oayumr[kwfbl;? tckwidk af ewkef;
Oayum 0g*Gr;f ESpcf ak umuf xk xkaew,f? a[m rsufpdeJU jrif&ifxk em;eJUMum;&ifxk?
ESmacgif;eJUum Iae&ifvnf ; tJ'gxka ew,f? tJ' g emrIrSd&if Oayumjzpfaew,f?
vufu,m;vdkufwm vdkU ukkwfvdkufjyef&ifvnf; OayumBuD; xkaew,f? 0g*Gr;f ESpcf k
xkaew,f? tJ'g yom'kyf (5) yg;qdv
k u
dk fprf; (yom'kyf (5) yg;) 0do,kyf (7) yg;?
(0do,kyf (7) yg;) tmHak c: w,f/ lygHk? o'gHk? *EmH?k &omH?k azm|AmHkac:w,f?
azm|AmHk (3) yg;&vdkU [dku (4) yg;eJU aygif;vdkufawmh (7) yg;jzpfoGm;w,f/ yom'kyf
(5) cktJ'g aygif;vdu
k fawmh (12) ck jzpfoGm;w,f/ tJ'g MoVm&dukyfac:w,f ? tJ
MoVm&du kyfuvnf; (4) ckbJ? olwdkU emrIausmufck ESpcf jk zpfw,f? 'Djyif[mawGuawmh
0g*Gr;f ESpcf x
k kaewmawGuvnf; NrdKUxJ? GmxJrSmawG
qdv
k dUk Sd&if 0#f'ku rSad wmhbl;/
tJvdk OmPfu 'gaMumifh rsufpdu Oyg'gkyv
f m;? r[mbkwfvm; (Oyg'gkyyf g bk&m;)
puHK tedpawm? 'kuawmvdkU rqdkbl;vm;? tJ'gaMumihf t0dZmjzpfw,fwJh? tckw&m; r&wm
b,folUtjypfwkef;? t0dZm tjypf? rsufpu
d Oayum rjzpfbl;vm;? tJ Oayum? rsufpd
zGihfwdik ;f tedp rjzpfbl;vm;? tJ'D tedpu
o
dk drS Oayumvnf; tJovdk
tedp/
puKorp a0'em? qdkvu
dk fprf; (puKorp a0'em) puKorp puKor aMumihf
jzpfaom puKor qdak wmh apmapmu 0g*Gr;f wpfcek JU0g*Gr;f wpfck lygHk 0g*Grf; eJU rsufpd0g*Grf;eJU
xdvdu
k fwm? tJ'g puKor ac:w,f? tJ'g um;eJU xdxd xdxdaewmu tedpa c:w,f/
a0'gem0g*Gr;f ESpcf k aumufxk (0g*Gr;f ESpfck aumufxk) emrIrSd Oayum (emrIrSd
Oayum) a[m tck em;eJutoHeJU uvnf; emrIrSb
d l;? Oayum/ tJ'gvnf; aumufxk?
0g*Gr;f 2 ck xdxdaewmudk xdNyD; xdxd odw,f? odw,f? xdw,f? xdw,f? xdw,f?
tJ'D[mudk csKyfNidr;f oGm;vdUk Sd&if tJ'g edAm efa&mufw,f/
0g*Grf; ESpfck xdaew,fvdkU tJvrdk Swf? 'gaMumifh Oayum jzpfw,f/ Oayuma0'em cHpm;w,f?
qdpk rf; (Oayum a0'em cHpm;w,f) tJ avmuDr[kwfvUdk Sd&if Oayum a0'em
cHpm;aewmbJ? tJvdk OmPfawGoGm;w,f? OmPfawGoGm;w,f? OmPfawGoGm;rS uHawG
ra&mufwm/ OmPfawGuxkwf&w,f? tJ'D[mav;ESpfck qdq
k dkae? 0g*Grf;ESpcf k aumufxk?
(0g*Gr;f ESpcf ak uufxk) emrIrSd Oayum (emrIrSd Oayum) tck Oayum a0'emcHpm;aew,f?
Oayum a0'emcHpm;aew,fvUdk a0'gem Ekyem Iae&ifvnf; tJ'D0g*Grf;rSef; rodvUdk Sd&if
tJ'g igcHpm;w,fvdkU jzpfcsif jzpfoGm;w,f? 0g*Grf; (lygHkuvnf;
0g*Grf;) puKuvnf; 0g*Grf; (puKuvnf; 0g*Grf;)? aomwuvnf; 0g*Grf; (aomwuvnf;
0g*Grf;)? toHuvnf ; 0g*Grf ; (toHuvnf ; 0g*Grf;)? ESmacgif ; uvnf; 0g*Grf;
(ESmacgif;uvnf; 0g*Gr;f )? teHUuvnf; 0g*Grf; (teHUuvnf; 0g*Gr;f )? um,uvnf;
0g*Gr;f (um,uvnf; 0g*Gr;f )? yx0D? awaZm? 0ga,m? azm|A uvnf; 0g*Gr;f (yx0D?
awaZm? 0ga,m? azm|A uvnf; 0g*Gr;f ) tJ'g 0g*Gr;f ESpcf k aumufxk? emrI Oayum
jzpfonfom/
yx0DeJU tmaygwdkU? awaZmwdkU a&mufawmh yx0DemoGm;awmh tmaygu
(jzpf c sif y gu ork ' ,) 'k u j zpf a Mumif ; rS w f ('k u j zpf a Mumif ; rS w f ) tJ ' g
aoG;xGufcsifvmw,f ? od&JUvm? r[mbkwfu jzpfwJhaoG;vdkUodao;vm;? rodbl;?
ausmufcJESpfck aumufxk (ausmufcJESpfck aumufxk) emrlteE (emrlteE) tJ'gvnf;
tmaygr[mbkwfawG xGufoGm;wudk tJ'gaoG;xGufw,fvdkU ac:w,fwJh? 'gaMumihf
r[mbkwfaMumihf jzpfwwfw?Jh 'gaMumihf r[mbkwfrSdrS okcjzpfw,f?
,w-tMuifedAmef yx0D? awaZm? 0ga,m? tmaygawG axmuf&m wnf&mr&bl;
wJ/h
tEHkxlvo
H kbmokbH tJvrdk Sb
d l;wJ?h tJ'DMurS yx0DrSw
d mudk odw,f? odUk r[kwf
vdUk Sd&if? yx0DeUJ aew,f? tJ'D[mudk rSwfxm;/
0dnwd
odaponfwnf;
um,0dnwd
ud,
k fjzihf odaponf/
ud,
k fjzihf xdik fw,fvdkU olwumodwmudk um,0dnwfkyfac:w,f? tJ'gu twGif;
0g*Gr;f [kwfuv
Jh m;? lygHkawGu tjyif0g*Grf;? 0g*Gr;f ESpcf k xdwt
Jh cgrSm emao;ovm;?
remawmh Oayum jzpfw,f? [kwfuv
Jh m;/
0g*Grf;ESpfck? aumufxk? emrIrSd Oayum ausmufcJESpfck? aumufxk? emrIteE? tJ
acG;awG qdk udef udef? EGm;awGqdk wGefUwGefU oGm;w,f? a>rBuD;awGvnf; wGefUwGefU oGm;w,f/
a>rBuD;awG "m;eJU ckwfvdkufawmh jywfoGm;wm? wydkif;jywfBuD;awG zvyf zvyfeUJ 'gaMumifrh kUd
olwumawG bmawG rvkyfeJUvdUk / tJ'h g a'goSdwmu tJvdk Oyg'g
kyrf eS ;f rodvUdk /
a'goSw
d mu Oyg'gkyfrSef; rodvdkU
a>rBuD;jzpfaewmvnf; tJ'D[mawG jzpfaewm/ vlBuD;jzpfw,f qdkwmvnf;
tJ'D[mawG? Oyg'gkyaf wG jzpfaewm? edAm efa&mufw,f qdkwmu tJ'g r[mbkwf?
Oyg'gkyfawG? rjzpfwmudk ac:w,f? 'gaMumifh 'gjzpfreS f;rodatmifvdkU 'kuopmrSef;
odatmifvkUd ajymae&wm? tJvrdk w
S fxm;? tJ'J OD yg'gkyf Sdawmh jzpfwmrSdbl;vm;? Oyg'g
kyfwdUk r[mbkwfwdkU Sad wmh jzpfwmrSdbl;vm;? lygHkwdUk MoVm&dukyfwdkU?okcrkyf wdUk Sad wmh
jzpfwmrSdbl;vm;? (Syd gw,fbk&m;) tJkyfrSm tusOf;csKyfvdkufawmh jzpfwmSw
d meJU jzpfwm rSw
d m
kyq
f d&k if jzpfwmSw
d ,fw/Jh pdwfqdk&ifvnf; jzpfwmSdw,fw?Jh tJ edAm efq&dk if jzpfwm
rSb
d l;wJah [m tusOf;csKyfvu
dk fawmh bmac:wkef;jzpfwm rSw
d meJU jzpfwmrSw
d m ac:w,f? tJ
jzpfwm S&d if bmopmwkef; ('kuopmygbk&m;) jzpfwmrS&d if bmopmwkef;
(eda&m"opmygbk&m;) at; tJ'D kyaf wGvGefoGm;&if avmukw&m jzpfoGm;NyD/ eda&m" opm
jzpfoGm;w,f/ 0g*Grf;ESpcf u
k vnf; aumuf rxkawmhbl;? ausmufcJ ESpfckuvnf;
]]0,"rm ocFg&m }}
w&m;awmf
tedpm0wocFg&m
tdrfawGusawmh NydKw,fwJh? trkd;awGusawmh uGmw,fwJh? vla wGajymMuwmaygh/ "mwfrD;wkid f
awGusawmh vJw,fwJh? bk&m;awGusawmh xD;awGjyKwfusw,fwJh? vlawGwkdY ow0gawG wkYdusawmh
aow,fwJh? bkef;BuD;awGusawmh ewf&GmpHw,fwJh/ a[m ... bk&m;usawmh y&dedAmef pHw,fwJh ...
ac:Muw,f/ tJ'gac:Muw,f/ ow0gawGus aow,fwJh? acG;awG? 0ufawG? qifawG? opf&GufawGus
awmh a<uw,fwJh tJvkdac:Muw,f/ rD;usawmh avmifw,f? uRrf;w,fwJh? avusawmh wkduf
w,f wJh tJvkt
d rsdK;rsdK;ac:Muw,f/ aow,fwJh? trk;d awGusawmh vefw,fwJh tJ'g ysufwmawG/
tJ'gawG tukefvHk; ocFg& ,lvu
kd f? ]tedpm0w ocFg&m} wJ/h tedpqw
kd m ocFg& &w,f? ocFg& ,l
vku
d f&w,f/ ocFg&qkad wmh tedpm0w ocFg&musawmh Oy'g0, "rad emqkad wmh ocFg&,lwmusawmh
jzpfNyD;ysufw,f? tJvkd ... ocFg&,lvkdufvYk&d Sd&if jzpfNyD;ysufw,fwJh? jrwfpGmbk&m; y&dedAmefpHwmvnf;
ysufw,fwJh? 0,"rmocFg&mwJ/h
oaAocFg&m
vlqkdvkdY&Sd&if aow,fvkd Y a&mufoGm;w,f ? vufqkd&if vIyfw,f ? auG;w,fvkdY?
pum;qkd&ifajymw,fvkdY vkyfjyefa&m? w&m;usawmhvnf; a[mw,fvkdY vkyfjyefa&m? w&m;usawmh
a[mw,f? uav;csif;us &efaxmifw,f? &efjzpfw,f/ tJ'gawGtukefvHk; ocFg&wJ?h oaAocFg&mwJ?h
tJ'gawG tukefv;Hk ocFg&wJh? rsufawmifcwfw,f? pum;ajymw,f? xrif;pm;w,f? vSLwmawGvnf;
ygwmaygh/ b,folu qefawGb,favmufvSLw,f? b,fwkdif;jynfu b,favmufvSLw,f?
b,folu oH;k q,fvSLw,f? b,folu oH;k &mvSLw,fwJh? tJvv
kd SLwJ[
h mawGvnf; ocFg&yJ? b,folu
owfw,f? b,foleb
JY ,foleJY owfjyefw,f? &efjzpfjyefw,f? ppfwkdufjyefw,f? awmfvSefjyefw,f/
tJ'gawG bmawGw;Hk qkad wmh ocFg&awGwJh? 'gaMumifh oaAocFg&mvkYad c:w,f/ tedpm0w ocFg&m
ocFg&awG Oy'g0, "rad em - jzpfjcif; ysufjcif;tavh&Sdukefw,fwJh? ocFg&vkdY Ivu
kd fawmhtdwfEw
dI fwmwkYd
yku
d fqHEdw
I fwmwkdY aps;0,foGm;wmwkdY xrif;pm;wmwkdY bmjzpfjzpfaygh tukefvHk; ocFg&awGyJ/ 'gaMumifh
]oaAocFg&m} a&S;wkef;u w&m;awGu 'Dvv
kd G,fvG,fav; a[majymwJv
h lr&Sad wmh cufaew,f/
a[majymwJv
h l&Sad wmh rcufawmhbl;/ tJvkd tJvt
kd J'gawG ocFg&vkYad c:w,f/
tusOf;csHL;vkdufawmh ocFg&xJ oGif;vkdufwmukd;
vlvkYd a,musfm;vkYd rde;f rvkrdY ac:eJY? rde;f rvkdY ac:w,f vufxyfw,fwYk&d SifjyKw,fwYkd
tJvkv
d kyfwmawG bmawGw;Hk qkad wmh ocFg&awG? ocFg&awGqakd wmh Oy'g0, "rad em- jzpfjcif;ysufjcif;
tavh&Sw
d ,fqkad wmh ysufw,f? jzpfNyD;awmh ysufw,f? tJavmufyJoday;/ tusOf;csHL;vku
d fawmh
ocFg&xJ oGif;vku
d fwmuk;d / 'gaMumifh ]oaAocFg&m}? tedpm0w ocFg&m} b,foleJY &efjzpfw,f?
b,foleJY w&m;jzpfw,f? axmifusw,f? bmjyKw,fqw
kd mawGvnf; ocFg&awGyJ? pk;d &drw
f ,f
yla qG ;w,fa ygha v? uav;arG;zGm ;w,fv kdYa ygh a v/ tJ'gjzpfN yD ;ysufw,fvk dYy J ,lv kdu f?
tukefjzpfNyD;ysufw,fvYkyd J ,lvu
kd f? tukefjzpfNyD; ysufw,fom ,lvu
kd f? jzpfwmysufwmyJ ,lawmh
'kuaH w blruH 0Hqakd wmh vlawGa&m ewfawGa&m i&JawGa&m wd&pmefawGa&m tukefvH;k 31
bHak &m? tJvkd 'kuaH w blruH 0#Hqakd wmh vlawGa&m ewfawGa&m i&JawGa&m wd&dpmefawGa&m
tukefvHk; 31 bHak &m? tJvkd 'kuaH w blruH 0#Hqakd wm 'kuawG tJvrkd Swf&w,f/ qHyifawG NzD;w,f/
oeyfcg;awG vdrf;w,f? tJvrkd [kwfbl;? ocFg&awG ac:w,f? oaA ocFg&m/
jzpfNyD;ysufw,fqkdawmh rvdkcsifawmhbl;
ESmacgif;u avSLw,f? rsufpdu Munfw
h ,f? em;u Mum;w,f? tJ'g ocFg&awG ac:w,f/
ocFg&qkw
d mjzpfNyD; ysufw,f/ tJvakd jymjyvku
d fawmh a[m ... eifwYkad ,musfm;awGvm; rdef;rawGvm;
qkad wmh r[kwfbl;? jzpfNyD;ysufwJh [mawGvkYd qkad wmh a[m ... avmbu rvkcd sifawmhbl;?
a'gouvnf; pdwfurqk;d csifawmhbl;? pdwfu rqk;d csifawmh tbdZmeJY Asmyg'u 0rf;xJr&Sad wmhbl;?
tJvkd ykdifykid fBuD; ocFg&odoGm;vkdY&Sd&if vlawGvnf; r[kwfbJukd;? rsufpdawGuvnf; ocFg&?
vQmawGuvnf; ocFg&? em;awGuvnf; ocFg&? &ifbwfBuD;azmif;w,f ydefw,fuvnf; ocFg&?
rD;zGm;w,f? vufawGuvnf; [kt
d ,m;azsmuf 'D;t,mazsmuf tJ'gukv
d nf; ocFg&? xbD0wfw,f
tus0wfw,f? tJ'gawGvnf; ocFg&/
ocFg&qkw
d m jzpfNyD;ysufw,fvYkd vkyfvu
kd fa&m? a[m wpfcgwnf; bmrqkd 0dyem
jzpfoGm;w,f? ],'gynm, ywd} tJ'g ocFg&a&mufoGm;&if ynmjzpfoGm;w,f/ ]oaAocFg&m
tedp m ,'gynm, ywd } qkd&if ynmvnf ; jzpfoGm;w,f / vla wG a,musfm;awG
rdef;rawGqk&d ifvnf; ynmrygbl;? rsufrSef0wfw,f? bmvkyfw,f xkid fw,f? tukefvH;k ocFg&yJ
jzpfoGm;w,f/ tJ'gtukefv;Hk qkad wmh oaAocFg&m ygVdawGukd jrefrmvkd vkyfvu
kd fwm/ tedpaumifBuD;?
tedpaumifrqkw
d m tedpawG jzpfoGm;w,f/ igawG olawG r[kwfawmhbl;/ oaAocFg&m tedpm?
,'g ynm, tJ'DynmeJY Ivu
kd fwm? ESmacgif; avSLwm ocFg&? em;uMum;wm ocFg&? rsufpdMunfw
h m
ocFg&? vQmupm;wm ocFg&? bmrqkd tukefocFg&jzpfoGm;w,f/
edAmefw&m;yJ rjzpfrysufawmhw,f
ocFg&qk&d if tedpm0w ocFg&mwJh Oy'g0, "rad emwJ?h cEmawGvnf; ocFg&vkyfvu
kd f?
"gwfawGvnf; ocFg&vkyfvu
kd f? opmw&m;vnf; ocFg&vkyfvu
kd f? y#dp orkyg'fvnf; ocFg&vkyfvu
kd f?
a[m ... edAmefw&m;yJ rjzpfrysufawmhw,f/ tedpm0w ocFg&m OmPfutJvo
kd doGm;w,f/ OmPfu
odoGm;awmh edAmefa&mufoGm;w,f/ edAmefa&mufoGm;awmh a&uvnf; repfawmhbl;? rD;uvnf;
ravmifawmhbl;/ a[m ... avuvnf; rwGef;awmhbl;? ajruvnf; rzdESdyfawmhbl;/
oaAocFg&mqkdwm tJvkdvkyf&w,f
a[m ajrNydKus wku
d fawGNydKusawmh a[m ajrivsifvIyfw,fqkdwmvnf; ocFg&yJ? qlemrDwYkd
bmwkYdqkdwmvnf; ocFg&yJ? ajrBuD;u BuD;vmw,fqw
kd mvnf; ocFg&? uRef;awG aysmufukefw,f
qkw
d mvnf;ocFg&?tdZk kef;vTmMuD;aygufoGm;w,fqw
dk mvnf;ocFg&?ajrBuD;awG ylyl lvmw,fqw
kd mvnf;
ocFg&? tckopfyifBuDF;awG ikwfwBkd uD;awG qkw
d mvnf; ocFg&? rsufpdejJY rifwm ocFg&? em;eYMJ um;wm
ocFg&? ESmacgif;eJYeHwm ocFg&? tm,we awGuv
kd nf; ocFg&vkyfvu
kd f? kyfuvnf; lyuEm ocFg&?
a0'emuvnf; ocFg&? a0'emuvnf; jyKjyifrS a0'emjzpfwmuk;d ? 'gaMumifh olvnf; ocFg&?
zuvnf; ocFg&? rsufpd oVm ,weawG em;awGqw
kd mvnf; ocFg&vkyfvu
kd f? ud,
k fawG tk;d awG
tom;awGqkw
d muvnf; ocFg&? tlawG tonf;awGqw
kd muvnf; ocFg&? olu kyfxJygwmukd;/
cEmuvnf; ocFg&? 'gaMumifh oaAocFg&m eifwYkv
d kyfprf;yg[Jq
h &kd if rvkyfwufbl;? oaAcFg&mqkw
d m
tJvkv
d kyf&w,f? tJvv
kd kyfrS ukefoGm;w,f/
tkd em ao b,fawmh vGwfrSmwH;k ? tJvkd ar;? tkd em ao qkw
d m ocFg&&Sw
d kef; rvGwfbl;?
edAmefa&mufrSyJ vGwfr,f? uk,
d b
fh mom OmPfawGay:vmw,f/ 'gaMumifh edAmefa&mufatmif
vkyfMurSm? tJvkjd zpfoGm;w,f/ edAmefa&mufatmif vkyfawmh vlawG bmawGvnf; r&Sb
d l;? vlawGvnf;
ocFg&jzpfoGm;w,f? rdef;rawGvnf; oaAocFg&m jzpfoGm;NyD? &m*qkw
d mvnf; ocFg&jzpfoGm;NyD?
a,musfm;&w,fqw
kd mvnf;ocFg&yJ?uav;arG;w,fqw
dk mvnf;ocFg&yJ?aq;kw
H uf&w,fqw
kd mvnf;
ocFg&yJ? 'DvkdajymwwfzkdYuvnf ; rvG,fbl;? oifay;wm w&m;emw,fqkdwmu y&d,wf?
w&m;a[mw,fqw
dk muy&d,wfoifay;wm? tJvkdoifay;wm? 'grSocFg&rSef; odw,f? tJ'g
olwkYdar;Munfh oaAocFg&mqkw
d m bmvJq&mvkdY qk&d if ocFg&aygh[,feJY eifwkdY [ku
d ajym vku
d fvdrrfh ,f?
'DhjyifolbmrS rodbl;? tJ'gtukef ocFg&vkYd ac:w,f/ rdef;rawGuvnf; ocFg&? pma&;wm
rSwfwmawGuvnf; ocFg&? qGrf;jyifw,fqkdwmuvnf; ocFg&yJ? &efjzpfw,fqkdwmvnf; ocFg&yJ?
oaAqkw
d m tukefocFg&csnf;yJ? rdef;rBuD;qkw
d mvnf; ocFg&yJ? vku
d fajy;w,fqw
kd muvnf;? ocFg&yJ?
wHwm;BuD;ay:u ckefcsw,fqkdwmuvnf; ocFg&? &efjzpfw,fqkdwmvnf; ocFg&yJ? oaA ocFg&m
tedpmqkw
d m ocFg&qdw
k mukd rarh&if edAm efqw
kd mu olb
Y momjzpfvmw,f/ a[mESmacgif;awG
uvnf; tedp? uk,
d fBuD;rSm tk;d awG tom;awGuvnf; tedpyJ? yx0Duvnf;jzpfNyD; ysufwmyJ?
tJvko
d cFg&vkyfrS jzpfNyD;ysufrSef;odw,f? ezl;BuD;uvnf; yx0DBuD;? acgif;BuD;uvnf; yx0DBuD;yJ?
'l;BuD;uvnf; rmwm? vufBuD;uvnf; rmwm? yx0DBuD;awGuv
dk nf; ocFg&vkyfvu
kd f? jzpfNyD; ysufw,f/
'l;BuD;awG aygifBuD;awGuvnf; jzpfNyD;ysufw,f? jzpfNyD;ysufw,fqakd wmh rvdck sifawmhbl;?
a,musfm;qdw
k mvnf; jzpfNyD;ysufw,fqadk wmh rvkcd sifawmhbl;? 'gaMumihf tedpu tvGefaumif;w,f?
jzpfNyD;ysufw,fqadk wmh rvdck sifawmhbl;/ q&mbmjyKvkdY jzpfNyD;ysufwmvkdY vkyfvu
kd fowH;k qdak wmh
rvkcd sifatmif vkyf&w,f/ puLawG &w,f? aiGawG&w,f? aiGawGuv
dk nf; ocFg& ac:w,f? a':vm
awGuvnf; ocFg&? &atmifoGm;vkyf&wmawGvnf; ocFg&yJ? b,fu b,fvkd b,fv&kd w,f? b,fu
b,fvdu
k kefw,f? b,frSm "m;jywku
d fw,f? [dkrSm "m;jyvnf; wku
d fwmyJ? &xm;wJ[
h mawG [dak umifav;
wpfcgwnf; olUaq;cef;rSm "m;jyvmwdu
k fwm aoewfawmif ygao;w,f/ t&ifuawmh rygbl;?
&Sw
d mawG tukef,loGm;w,f? aq;awGa&m? rav;&Sm;rSm? ighuadk jymw,f q&m&,f tJ'g u,fygOD;?
olrsm;wkid f;jynfqadk wmh aMumufvnf; aMumuf&w,f? raMumufeJY ]taomuH? 0d&ZH} rpd;k &drfeJ?Y tJvrdk S
ab;vGwfw,f? tJvkd ajym&w,f? tedpaumif 'kuaumif/
oaAocFg&m tedpmvkYdqdk? rdef;rawGcsnf; a,musFm;awGcsnf;rqdek JY? 'grS ocFg&qdrk S tedprS
jzpfNyD; ysufw,f/ tJv,
dk l? udt
k 0SmBuD; a,musfm;BuD;vdkY r,leJ?Y ocFg&vdY,
k l ud,
k hfu,
dk fudkvnf; vlvYkd
r,le?JY vlvkdY ,l&ifaowmjzpfoGm;w,f? olu ocFg& jzpfNyD;ysufwmqdak wmh aow,fvkdY r,l&bl;?
bmjyKvkYdwH;k qdak wmh ocFg&qdak wmh mPfeEJY Sv;Hk oGif;wmud;k ? tarvnf; r[kwfbJ? tarvnf; ocFg&?
orD;vnf; ocFg&yJ? tedpqadk wmh rcspfcsifawmhbl;? r[kwf&if orD;qkcd spfoGm;w,f? tarqk&d if
pd;k &drf;oGm;w,f? ocFg&qdak wmh a[mrvdck sifawmhbl;? rpd;k &drfawmhbl;? tJvjkd zpfoGm;w,f? oaAqw
kd m
tvH;k pH?k Oy'g0, "rda emqdkwm jzpfjcif;ysufjcif;qdkwm oabm&Su
d kef\/
ocFg&udk b,fa&mufa&mufrarheJY
vlawGuvnf; ocFg&? aq;ku
H vnf; ocFg&? uifqmqd&k ifvnf; ocFg&? eifwkdY ocFg&rareJYw/JH
0,"rm ocFg&m tyrma'e orma'xwJh b,fa&mufa&muf rarhe?JY tJ'g y&dedAmefpHcgeD; ajymwm?
ocFg& rarheJw
Y JY? tckvnf; tJvydk J ocFg&arhNyD;awmh vlawGwdYk a,musFm;awGwkYd rde;f rawGwYkd
oGm;vkyfawmh ocFg&arhNyD; vlawG aomuawG y&da'0awG jzpfwwfw,faygh/ wpf&GmrSm
ig;a,mufavmuf usefw,fwYkd? wapawmifajcmufr,f? b,fEh ,
S fvkyf wpf&GmrSm ig;a,mufeJY
aejzpfvdrfrh wH;k ? wpf&GmvH;k tukefvHk; vlig;axmifavmuf&SdwJh &GmBuD;? ig;aomif;avmuf&Sdw&Jh GmBuD;
av;ig;a,muf usefawmhwm? xef;yifwufwmwkdY tkef;yifwufwmwkYd? tkef;yifu EJGUw,f? NyD;awmh
tjrpfvnf; ckdifw,f? ta&SUu avwkduf taemufbuf ,dkifw,f? taemufu avwkduf
ta&SU,dik fw,f? ,dik f,idk faew,f? vGwfroGm;eJY a&u atmufu BuD;vmNyDqkd txufay:wufvkduf?
tm &ifbufawG yGef;vkdY wpfcgwnf; yGef;wJh&ifbwfae&mrSm qm;iefa&xd? qm;iefa&u tvGefpyfw,f?
trSm;ukd trSefrvkyfeJY
w&m;qkd emrfkyfuGJY? [efrvkyfeJYawmh uHjyKwfa tmifBudK;pm;Mu/
ow0gr&Sa
d om todonfom vk&
d if;jzpfonf/
owdorZ Of
SL? SLvku
d fwmu txJxJrxnfv
h u
kd feJU]wGef;} ? ]wGef;} ]wGef;wmI} ? tJ]wGef;} ]wGef;}w,f
qdw
k m
uemrf? avukyf?SLNyD;awmh ]wGef;} ]wGef;}w,fqdkwmu "mwk00wmefur|mef;? "mwk0 0wmef?
ur|mef;&,f? &d,mykxf ur|mef; &,f?&d,mykxf&,f? orZme? orZme auG;wmqefU wm
0wfwma&m bmawGa&m xrif;csufwmawGa&m tukefygw,f? vIyfwmrSeforQ tukeforZme
rsufawmifcwfwmawG bmawGtJ'g (22) yg;? ud,
k fBuD;uvIyfwm pma&;wmawGa&m? bmawGa&m?
tukeftJ'D(22) yg;u? orZme qd k w m OmPf? auG ; w,f q ef U w,f wGef;w,fvdkUMum;wmbJ ?
]wGef;} ]wGef;}aevdkU? vlaoaumifu]wGef;} ]wGef;}aewm r&Sad wmhbl;? 0durw
d
vuPmr&Sdawmhbl;/
Udk od&if
t0dZm ? a,musfm;rde;f rvkUd od&ift0dZm ]ol} ]ig} vkUd od&if vnf;t0dZm bJ? 'd|jd zpfwmud;k ?
tJ'gaMumifh ol ig vdkU rodatmifred ;f r a,musfm;vdUk rodatmif ...'grS jEd,oH0& ?
rsufpdjzifhjrif&ifvnf;rdef;rawGa,musfm;awGvufajcwdkUudkr,lrSjEd,oH0&jzpfw ,f
tJ'DjEudak pmifrh S umarokrdpmpm&mudk rvkyfw,f 'kpdu
k fudk rvkyfbl;? 'grS t&d,m
opmjzpfoGm;w,f 'kpdkufrvkyfrS ...?'d|d NyKwfoGm;w,f/ 'kp d kuf rvk yfw mud kyif
t & d , m o p m v k d U a c :w , f 'k p d k u f r vk y f a wmh N id r f ; wmaygh / ]oE d N id r f a yh
ra&GUvuPm}'kpdu
k frvkyf awmhNidrfoGm;w,f pdwfxJrSmumarok rvkyfbkl; ]edrdwfrSmr&Sd
oEdj idrfayh ra&GUvuP m} edrdwfrSmr&Sd tJ'gu eda&m" opm ? edrw
d fqw
dk m rde;f rawG
a,musfm;awG edrw
d fr&SdvUdk umarokrpd m pm&udk rusL;vGefwmaygh? rde;f r a,musfm;&Sd&if
umarokusifhw,f ? 'kpdkufjzpfoGm;wmaygh / tJ'g wPSm Oyg'gefuHjzpfoGm;w,f
y#dporkyg 'frmS umarok 'kpku
d fu? 'gaMumiht
f bdZs mwdUk tJ'fDt
h bdZsmSd&if a'gre
pdwfqd;k w,f? tbdZsmu avmbuaumif;w,fvUkd xif&w,f? tJ'Daumif;w,f xifwmaMumifh
pdwfqk;d wmjzpf&w,f/ tbdZsmr&Srd S pdwfqdk;wmr&Sdwm? rdef;r a,musfm;&S&d if
&m*aumif ; w,f ? aumif ; w,f q d k a wmh p d w f q d k ; wm&S d v mw,f ? aumif ; w,f r &S d r S
pd w f q d k ; wmr&S d w m aumif;w,fqkdwmuavmb? pdwfqdk;w,fqkdwmu a'gre
tJ'gygyu ac:w,f/
umr*kPv
f nf; r&Sb
d l;aygh/
ud a vomuom
vG w f a tmif v k y f ?
'g0d r k w d b J ?
(MuHwwfygNyD bk&m;)
]waygpom MuHvu
kd f? t&ifw;Hk u cufraebl;vm;?}
(cufygw,fbk&m;)
at;cufaew,f ...rcufeJU cufaeMuHawmh 0dpd udpd m rjzpfbl;vm;/
(jzpfygw,fbk&m;)
tJ 0dpu
D dpmjzpfwm 'd|djzpfvdUk 0ddpdudpmNzpfwm 'd|drNzpfvUdk Sd&ifb,f[mrS 0dpu
D dpm
rNzpfbl;?0dpDudpmqdw
k mra0cGEJ dik fbl;? edAmefqw
kd mb,fv[
dk m t&d,mopmqdw
k m b,fv[
dk m..
tcka0cGw
J wfNyDvm;/
(a0cGw
J wfygNyDbk&m;)
tJvdk a0cGw
J wfrS 0dpu
d dpm r&Sdwm ? ra0cGw
J wf&if0pd dudpm&Sdw,f? rdef;rawG
a,musfm;awGrS[kwfavovm; r[kwfavovm;wJh uJ ...rdef;rawG a,musfm;awGudk
b,fvdq
k dw
k ,f [kwfavovm;/
(]r[kwfavovm;} ygbk&m;)
tJ'gb,folw;Hk 0dpu
d dpm? tck 0dpu
d pd m r&Sdbl; qdak wmh rde;f rawG a,musfm;awG
qdw
k m&Sad o;vm;/ (r&Sad wmhygbl; bk&m;)
rd e f ; rawG a,musf m ;awG & S d w m b,f o l U tvk y f w H k ; qd k a wmh
pu K ajE ud k rapmif h p nf ; wJ Utvk y f ? puK ajE u d kv nf ; apmihf p nf ;vk d u fN yD ?cka wmh
redajEudv
k nf;apmifph nf;vdu
k fNyD? redajEqdw
k m 0rf;xJu raemudak jymwm r[kwfbl;vm;/
([kwfygw,fbk&m;)
]tJ'DredajEuv
dk nf; apmifph nf;vdu
k fNyD ? b,fES,fh vkyf&m* a'gojzpft;Hk rwH;k /
(rjzpfawmhygbl; bk&m;)
redajEudkvnf; puKajEapmifhpnf;vkdufawmh edrdwfBuD; edrdwfi,f tJ'gr&Sdbl;? at;
tJ'Dvkd ...OmPfu]cGJ}vnf; ]cGJ} wwf&w,f/ a0vnf;a0zefwwf&w,f? olwumvnf;
vdv
k m;wJo
h lrS ajym&w,f rvdv
k m;wJo
h lajym&if jiif;wwfw,f? jiif;awmh
0d p d u d p m awG 0d 0 g'awG a'go avmbawG j zpf o G m ;wwf w ,f / *k p d k u f ...
puKajEomapmifph nf;vku
d f?ajEapmihpf nf; vku
d f redajEuv
dk nf; puKajEapmifph nf;vku
d fawmh
edrdwfBuD;edrdwfi,f tJ'gr&Sb
d l; ? edrdwf MuD;qdkwm rdef;rawG a,musfm;awGvUdk ac:wJh tac:?
edrdwfi,fqdkwm vufajco@mef? &ifacgif;wdUk 0rf;Adu
k fwkdU acgif;wdUk ajcaxmufwUdk tJ'gawGaygh
/ tJ ' ged d r d i ,f ud a vom ol M unf h I & if v nf ; ud a vomjzpf w wf w ,f ?
rdef;rawGua,musfm;awGMunhf oefoefrmrm BuD;qdk udavomjzpfwwfw,f/ tJvrdk Munhef JU
puKajEudak pmifh redajEuadk pmihf? puKajE udkrapmih&f ifawmh tbdZsma'greu jzpfwmbJ?
tbdZsma'greqdw
k mu avmb eJU a'goudak c:w,f? umarokwUkd pdwfq;dk wmwdUk pdwfwdk
wmwdUk ...
]waygp ajEwUdk ud}k
(waygp ajEwUdk ud)k
]jcdK;jcHpGm usif&h jcif;onfvnf;aumif;} (jcdK;jcHpGm
usif&h jcif;onfvnf;aumif;)
]uJ&dyfrdNyD r*Fvokwf...? ]jA[p&d,O} (jA[p&d,O)
]jrwfaomtusiu
fh dk usi&fh jcif;onfvnf;aumif;/
](jrwfaomtusifu
h dk usi&fh jcif;onfvnf;aumif;)
jrwfaomtusifu
h sifw
h ,fqw
kd mumarok rvkyw
f mudk ac:w,f ]t&d,opme
'eH}
(t&d,opme 'eH) t&d,mwdUk odtyfaom
opmud}k (t&d,mwdUk odtyfaom opmud)k
]od&jcif;onfvnf;aumif;}
(od&jcif;onfvnf;aumif;)
ajEudk apmifv
h u
kd faom bmjzpfoGm;wH;k ? jA[p&d,Ojrwfaomtusijfh zpfoGm;w,?f
ajEudak pmifv
h u
kd fawmhbmjzpfoGm;wH;k /
(jA[p&d,O jrwfaomtusifjh zpfoGm;ygw,f)
jrwfaomtusifh usifv
h u
kd fawmh b,fvkd jzpfoGm;wH;k ? t&d,mopmudk odjd rifoGm;
w,f ? t&d,mopmudo
k dawmh bmjzpfw;Hk /
(edAmefudk a&mufoGm;ygw,fbk&m;)
at;.. edAmefqw
dk m b,fvdk[mwHk; ? ]oEmefNidrfayh}qdkprf;
(oEmefNidrfayh? ra&GUvuPm? edrdwfrSmr&Sd? edAmef\ rsufarSmufodvuPm)
at;..? edAmefudk rsufarSmufjyK&jcif;onf vnf;aumif;wJw
h aygpu wpfck? jA[p
&d,Owpfck?t&d,ope 'eHwpfck?edA e opdud&d,muwpfck .. ? tJ'Da v;ck
wcgwnf;odoGm;w,f? 'gaMumihf rsufped UJ jrifvUdk &Sd&if rde;f rawG a,musfm;awGvdk r,leJU?
]r,lwm} eJU]jrifwm} eJU?]jrifwm} eJU ]r,lwm} eJU eifwUkd pdwfxJ b,fvdk aewH;k ? uG&J UJ vm;?
]jrifwm}eJU}r,lwmeJU} eifwUkd pdwfxJ b,fvadk ewkef; uGJ U&JUvm;? ]jrifaf yr,frh ,lbl;} qddv
k u
kd fprf;/ (jrifayr,fh
r,lbl;)
jrif&if,lw,f? ]jrif&if,lwmb,folwHk; }ykxkZOf? jrif&f if,lwm b,folw;Hk /
(ykxkZOfygbk&m;)
t okw0g ykxkZaem ac:w,f rMum;bl;wJo
h ludk? jrifwmeJU ,lwmwlovm;/
(rwlygbl;bk&m;)
]rsufpdu bmvkyfwwfw;Hk }
(jrifygw,fb&k m;)
]jrifwJo
h abm&Sw
d ,f? 'd|u
d b,fvdk oabm&Sw
d ;Hk }
(,lwJo
h abm&Syd gw,fbk&m;)
]ig} ]ol} vdUk ,lwo
Jh abm&Sw
d m b,folwkH;/ ('d|dygbk&m;)
]'d|u
d b,frwH;k ?'d|u
d raemrSm raemu,lwm/
'd|d u
d rsufpu
d ,lovm; raemu,lovm;/ (raemu
,lwmygbk&m;)
raemu r,lv
k Ukd &Sd&if 'd|&d adS o;vm; ? tJvdOk mPfuvnf;uG&J ao;w,f ? OmPfu
ruGJvdkU&S d &if'Dwkdif;'Dwd kif;bJ ? evydef;wHk ; opfwHk;BuD;vdkj zpfa ewm ? "r0dp,
oaAmZsifjrwfpGmbkk &m; uaAmZsif tusifhusifhygvdUk qdw
k m "r0dp,oarmZsifvnf;
rvk y f w wf ? rud k i f w wf vk y f w wf a yrJ h t vk y f b l ; 'D v d k b J j rif a ewJ h [ mbJ
a,mufsm;awGrdef;rawGvb
dk Jac:aewmbJu,
dk fa& armif a& eJU..wpfaeUvmvJ udk,fa&
armifa&eJUNyD;aeawmh tJ'gtrSwf&w,f?'Djyift
h a&;BuD;wm awmh trSwfr&bl;? uJaoawmh
ud,
k fa& armifa&uu,fEikd fao;vm;/
(ru,fEdik fygbl;bk&m;)
olUvrf;ol oGm ; ud k,fhvrf;udk ,foGm ;qdka wmh ? 'D u edAmeH opd ud&d, m p
ub,foGm;rwH;k ?b,frSroGm;bl; cskKyfjidrf;oGm;w,f ? tbdZsm a'grerS rjzpfbJeJU tbdZd sm
a'gredjzpf ao;vm;/
(rjzpfawmhygbl;bk&m;)
tbdZsm a'greu b,frSmwHk; ? vlrSma,musfm; rde;f rrSmjzpfw,f.. ? tbdZs
a'greub,frSmjzpfwHk;?
(vlrSma,musfm; ? rdef;rrSm jzpfygw,fbk&m;)
tbdZsma'grerjzpfawmh... vl&,f a,musfm; &,frdef;r&,f &Sdao;vm;/
(r&Sad wmhygbl;bk&m;)
]'grS puKem lyH 'doGm }qdpk rf; (puK em lyH
'ddoGm)
]emEkyp, *g[D} (emEkyp,
*g[D)
]e edrw
d *g[D} (e edrdw *g[D)
]puKNEd,
H toH0kwH} (puKNEd,
H
toH0kwH)
]puKNEd,
H toH0kwH}
(puKNEd,
H toH0kwH)
]ygyum tbdZsm a'grem} (ygyum
tbdZsm a'grem)
]e tEGmoa0,H}k (e
tEGmoa0,H)k
tJ'Dd tbdZsm a'gred rjzpfwmudk ac:w,fwAJh sm ? tJ'g jEd,oH0&oDv ?
tck tbdZsm a'gre jzpfovm;/
(rjzpfygbl;bk&m;)
(ajEajcmufyg;omapmihv
f u
kd fyg/)
]olUrSm tbdZsm r&So
d wnf;} (olUrSm tbdZsm
r&So
d wnf;)
ajE ajcmufyg;apmifhvkdufwJhtcgusawmh olUrS m a,musfm;awG rdef;rawG
ausmif;BuD;awG tdrfBuD;awG aiGawGa&TawG a&m&So
d vm;/
(r&Sad wmhygbl;bk&m;)
at;......tJ'g ajEudk rapmifph nf;wJh tjypfuBuD;us,fw,fwJh? edAmefeJUvJ awmf
awmfa0;w,f ?ajEapmifv
h dkufwmeJUbJ wcgwnf; edAmefeJU eD;aMumif;udb
k ,f ygVdu jy owHk;qkd&if
]waygp} qdkwJh r*Fvokwfujyw,f vdUk tJvrdk Swfxm; ...? tif; odUk r[kwf vkUd &S&d if bmrSef;vJrod
nmrSef;vnf;rod jzpfwwfw,f? uJawmfMuOD;pdUk ......
(om"k ....om"k....om"k)
]tew } 'Duk,
d fBuD;r&Sb
d l;
w&m;awmf
nDvkYdaewm?atmufxJrSmvJ a&jyifBuD;&Sw
d ,f? a&atmufxJrSmvJ avawG&dw
S ,f? avatmufxJrSm
tmumoBuD;&Sd w,f? tmumotxufu av&Sw
d ,f? tmumoBuD;? [if;vif;jyifBuD;?
ausmif;xJrSmvnf; tmumoBuD; &Sw
d ,f? ud,
k hfxJrSmvnf; tmumoBuD;&Sdw,f? 'gawGudk *kpu
dk f?
Nidrf Hkav;wif vkyfrxm;eJY orx jzpfoGm;awmh mPfawGrygbl;? &m*awG xyfjzpfw,f?
acgif;awG ajcvufawG &Sdawmh vljzpfNyD;
&m*jzpfw,f? vlawGjzpfawmh emrnfawG jzpfjyefa&m emrnf qkad wmh qkid ;f xk;d jyefa&m/
r&Sb
d l;? tJ'Dvv
kd kyfrS ud,
k hfuu
dk ,
dk fr&Sb
d l; "gwfav; yg;a&mufrS EdYkr[kwf&if rmeawG bmawG
BuD;w,f/
ud,
k hu
f u
dk ,
dk f r&Sad peJY w&m;wkid ;f [mvnf;? ud,
k u
hf dku,
dk f ckeu qkid ;f xkd;wmBuD; awmifrS
bk&m;'umBuD;rS ud,
k hfuu
dk dk,fBuD;qdNk yD; emrnfwyfvkdufwm ukodkvfuawmh &yg&JU i&Jawmh
rvm;bl;? 'gayrJh olruRwfao;bl;? ud,
k u
hf dku,
dk fBuD;&Sdaeawmh bk&m;em;rSm a&mufaewm?
ud,
k hu
f d,
k fBuD; rsufpzd iG fv
h u
kd f&if ud,
k u
hf ,
dk fBuD; olwumBuD;vJr&SdrS ... udk,hfudk,fBuD;
olwumBuD;qdkwm bmBuD;vJqdkawmh acgif;awG ajcawG vufawG
&ifbwfawG 'l;awG aygifawG vufawG o@mefawGac:w,f? vufawG aygifawG o@mef
awG ajcawGu bmawGw;Hk qdak wmh tom;awG tdk;awG tlawG tonf;awGuvmwJh [mawG?
tlawGtonf;awGu ]yx0D}rmwmaysmhwmac:w,f? rmwmaysmhwm ]yx0D} csufcsif;rm?
rD;awmufvkyd J yl-yl-yl aew,f? rm-rm-rmaew,f? wrmeJw
Y rm rwlbl;?
acgif;vIyfvJrmNyD;oGm;NyD avINyD;vJ rmNyD; oGm;NyD; tedp 'ku tew/
ESif;tdk;uif;xJu sovdk
NidrfNidrfB uD;vkyfraeeJ Y ajymwmtukefodrS 'gawmifrS toduenf;ao;w,f
'gavmufajymwmawG jzpfysufwmawG wcgwnf; ]]ESrf;tk;d uif;xJusovk}d }wJh ESrf;tkd;BuD;xJ
ESr;f usovkd ESr;f tk;d xJ ESrf;aph usovkd azsmuf azsmufqkd ysufoGm;w,f?
]td;k uif;xJrSm ESr;f uswm}qkpd rf;?
(tk;d uif;xJrSm ESrf;uswm)?
r[kwfbl;? uk,
d fBuD; twabmBuD; MY wkYd I wkYd tJ'Dujzpfwm? 'gawGb,fa&mufvdrrfh wkef;?
tewuOmPf? b,f ... tJvakd &mufrwHk;? tewu tJvpdk DppfrS tewOmPfa&mufwm? rvIyfeJY
vIyf&ifpw
d f&Sw
d ,f qkpd rf;?
]pdwH - pdwfonf}?
(pdwH - pdwfonf)?
]0g, - 0ga,muk}d
(0g,H - 0ga,muk)d
]tewvuaP- tewvuPmudk
(tewvuaP- tewvuPmud)k
(0g) ]ud,
k fBuD;r&S[
d laom tewvuPmud}k ? (0g)
(ud,
k fBuD;r&S[
d laom tewvuPmud)k
'Dud,
k fBuD;wkYd [du
k ,
dk fBuD;wdYk r&S&d bl;? 0rf;xJrSm pdwfxJrSm r&S&d bl;? [du
k ,
dk fBuD; 'Du,
dk fBuD;
&S&d if pdwfua&mufw,f? [du
k ,
dk fBuD; 'Du,
dk fBuD; r&SdrS [d-k 'D pdwfu ra&mufbl;? tJ'g
tew v u P m? mPf u a&muf o G m ;w,f ? ]ted p } jzih f v nf ; ]tew }jy&w,f ?
]'ku}jzihfvnf; ]tew}jy&w,f/
t,H- udk,fonf
oAocFg& ykaOm-tvH;k pHkaom ocFg&wkY\
d tpktyHkomwnf;/
6
e [d owLyvAwd
"-cEmud,
k f? oawmwdow0g[l? eOyvAwd-r&tyf/
tm,weESpfck wku
d fqikd rf I vl[kac:Muonf/
avmuqdw
k m cspfwmrkef;wmawG &Sdw,f/
edAm efa&mufawmh cspfwmrkef;wmawG r&Sad wmhbl;/
6
tbd"rm obm0&,fu qef;Mu,fvS vuPm
jrifvku
d fvkYd udik v
f u
kd fyg jrifwmudk rudik rf D
ig? olwpfyg;? a,musfm;? rde;f rudk udik rf w
d ,fvYkd
mPfEkol vltrsm;wkYu
d dk vSnpfh m;um zrf;wwfw,f qef;wJh rsufp/d
6
tedpw
k;H 'kuwHk; vH;k vHk;rSwfMurif;?
tedp 'ku tewESihf vuPmoHk; ykvJukH;udk
pJGoH;k yefqif tewm0if wGifwGifaeYn tm;xkwfMuaomf a&mufMutrSef
jynfedAmefudk {uefvufcwfrvJw
G nf;/
6
{uevufcwf rvJt
G yf pJGrSwfyaHk o yk*Kd vfazGaomf taeqif;&J
tnmP vuPm
(tnmP vuPm)
rodjcif; vuPmSd\
(rodjcif; vuPmSd\)
tnmP vuPm
(tnmP vuPm)
rodjcif; vuPmSd\
(rodjcif; vuPmSd\)
opmav;yg;vnf ; rod bl ; / y#dp orky g'fr Sef ; vnf ; rodbl ;/ rsuf pda wG?
em;awGqdkwm ]]y#dporkyg'f}} ac:w,f/ rsufpdawG? em;awGu ]]puKHp y#dp}} ... rsufpdu
]]y#dp orkyg'f}}? em;uvnf; y#dp orkyg'f? ]]puHKp y#dp}} ac:w,f/ puHKp puKyom'udv
k nf; y#dp-pJ
G ... tJ'Dvdk ac:w,f/ pJGqdw
k m y#dp? orkyg'fu jzpfwm? pJ
G
jzpfwm/ tJ'D pJGjzpfwmBuD;udk vlawG? a,musfm;awG? rde;f rawGvUdk rodeJU/ ]]y#dp orkyE } } vdUk
od/ y#dp orkyE u
Mum;wJ[
h m jrifw[
Jh m? jrifwm ]]y#dp orkyE } } ac:w,f/ tJ ... rsufpdeJU
lygHktqif;u ]]y#dp orkyg 'f}} vdUk ac:w,f/ ]]ei,f}} eJU[mu tusKd;?
]]y}} eJU[mu taMumif;/
]]puKH p y#dp ... layp y#dp }} yJ/ lygHk ... tqif;u lygHk? tqif;u
tvif;aMumihf tqif; jzpfoGm;w,f/ tJ'Dvdk y#dporkyg 'fudk rodwmudk t0dZm vdUk ac: w,f/
y#dporkyg 'fudk rodwmudk t0dZm vdUk ac:w,f/ y#dp yorkyg 'fvnf; rodbl; olu jzpfwm?
ysufwmvnf; rodbl;/ jzpfwm? ysufwmrodwmu opmudk rodwm/ jzpfwm? ysufwm u
]]'kuopm}}/ vlawGvUdk oGm;odvu
dk fawmh ]]ork',}} jzpfoGm;w,f/ cspfwmawG? cifwmawG?
rkef;wmawG jzpfoGm;w,f/ ork',eJUolu ]]'kuopm}}? 'kuopm
qdw
k m wjcm;rMunh&f bl;/ ypKyefumvMunhf&w,f/ ypKyefumvwJh/ ypKyefumv qdkwm
]]'kuopm}}/
tckajymqdk Mum;em jrifjyKae&wmawGu ]]ypK yefumv}} ac:w,f/ tJ'D
ypKyefumv b,f[mawGw;Hk q&mqdrk S emrfkyfwJ?h oVm,wewJh? z? a0'emwJ?h oVm
,we ygw,f/ rsufpdawG? em;awG[m tJ'g ]]ypKye}f } wJ?h ypKyeu
f mvwJ/h NyD;awmh jzpfwm?
ysufwm ]]'kuopm}} vdUk ac:w,f/ tJ'D 'kuopm rodbl;qdrk S tv,facgifrmS t0dZm?
wPSmjzpfoGm;w,f/ tv,facgifrmS t0dZm ? wPSmygw,f/ tv,facgifu t0dZm?
wPSmBuD;udk yihfultdrfB uD;vdkayhg / yihfulu tdrfB uD;vkyfxm;w,f ... tayguf0rSm?
vdP
I f*ltayguf0awGrSm? wHcg;ayguf0awGrSm trQif awGeJU vkyfxm;w,f/ tJ'g yihu
f ltdrfvdkU
ac:w,f/ tJ'grS olu tv,facgifuaeNyD;awmh ,ifaumifav;awG? bmav;awG wd;k vdUk S&d if
tJ'Dae&mu vIyfw,f/ olu tJ'Dae&m oGm;pm;w,f/ pm;NyD;awmh ud,
k afh e&m ud,
k fjyefaew,f/
tJ'Dvdw
k J/h
tJ'gudk ]]odw,f? odw,f}}vdUk qdak y;&ifvnf; w&m;&w,f/ i,fxdyfxm;&ifvnf;
w&m;&w,f/ ycH;k awG? *sKdapmif;awG? vnfyif;awG? yg;awG? ezl;awG xm;&ifvnf; w&m;
&w,f/ olUudk ]]um,*wmowd}} ac:w,f/ tJ'Dum, *wmowdu cPav; r[kwfbl;/
]]a,wH 'd0gp &awmp}} wJh nawGa&m? aeUawGa&m? na&m/ xm;&w,f? aeUa&m xm;&w,f/
]uEDa&wGu
G f? q&moufxdyf xufuGufxm;} wJ/h
]]t0dZm Sd vlawGSd}}
(t0dZm Sd vlawGd)S
]]vIyf\pdwfxJrSm}}
(vIyf\pdwfxJrSm)
tJ'g t0dZmSd&if wPSmSdwmyJ/ tJ'D t0dZmrS&d if wPSm udk rSad wmhbl;/ bmjzpfvUdk rSw
d Hk;
... vlrSdvUkd ...
bmjzpfvUdk rSw
d ;Hk
(vlrSdvdUk )
]]t0dZmrSd vlrSd}}
(t0dZmrSd vlrSd)
]]Nidrf;\ pdwfxJrSm}}
(Nidrf;\ pdwfxJrSm)
ypKyef rNidrf;bl;vm;? Munhv
f nf; Munhf kyH J rjzpfbl;vm;/
(jzpfygw,fbk&m;)
(rSefyghbk&m;)
t0dik f;BuD;xJrSm rsufpdxJjrifMunh?f t0dik f;BuD;xJrSm ypKyefumv rygbl;vm;/
(ygygw,f bk&m;)
0dnmPf? emrfyk ?f oVm,we rygbl;vm;
(ygygw,f bk&m;)
oVm,weeJU z? NyD;awmhrS 'kuopmvdkU rygbl;vm;/
(ygygw,f bk&m;)
(ygygw,f bk&m;)
(y#dporkyg'frSef; rodbl;)
'kuopmrSef;vnf; rodbl;
('kuopmrSef;vnf; rodbl;)
ypKyefumvvnf; rodbl;
(ypKyefumvvnf; rodbl; )
jzpf&mysuf&mvnf; rodbl;
(jzpf&mysuf&mvnf; rodbl; )
wPSm jzpfwm/
(rjzpfawmhygbl;)
tJ'g rjywfbl;vm;? jywfovm;/
(jywfygw,f)
(t0dZmdSv
d Udk )
'Du oVm,we qdw
k mu jzpfwaJh e&m ../ rsufpdawG? em;awGu bmwH;k
b,ftcsderf mS jzpfw;Hk
(ypKyefumv)
(jzpfygw,f bk&m;)
raemBuD;uusawmh ...
(jzpfygw,fbk&m;)
tJ ... jzpfwaJh e&mbmwH;k
(oVm,we)
(rSad wmhygbk&m;)
(rSad wmhygbk&m;)
cEma&m Sdao;vm;
(rSad wmhygbk&m;)
cEmrSw
d ahJ e&m ... edAm ef
cEmrS&
d if bmwH;k
(edAmef)
ypKyefumva&m Sdao;vm;
(rSad wmhygbk&m;)
(oVm,we)
ypKyefumv
(ypKyefumv)
'kuopm
('kuopm)
t0dZm wPSm
(t0dZm wPSm)
umvvnf; Sdraebl;vm;
(Sad eygw,fbk&m;)
rd e f ; rBuD ; vnf ;
a,mufsm;BuD;vnf; rSb
d l;/ oVm,we a&mufoGm;w,f/ [kwfuv
Jh m;/
(rSefyghbk&m;)
tcsdef? ae&m? obm0udk pOf;pm;wwfNyDvm;/
(y#dporkyg a')
PH
(PH)
y#dporkyg a'
(y#dporkyg a')
y#dporkyg 'f
(y#dporkyg 'f)
aP - odaomPfonf
(aP - odaomPfonf)
vlvnf;rSb
d l;/ wPSmvnf;rSad wmhbl;/ 0rf;xJ ra&muf
rS d b l ; /
bl;vm;? a&mufovm;/
(a&mufygw,fbk&m;)
(0rf;xJu ajymwm)
0rf;xJu qdw
k m bmwH;k ...rem,we
0rf;xJu qdw
k m bmwH;k
(rem,we)
tJ'Dvdq
k drk S ydkifw,f/ EdkUrdUk qdk&if a,mifw,f/ bmwH;k ...
(a,mifw,f)
(ud,
k fu a,mifw,f)
tckvdo
k dawmh olrsm;a,mifovdk a,mifao;ovm;/.
(ra,mifawmhygbl;)
oVm,we cEmqdw
k m bmwH;k
(ae&m)
ae&mqdw
k m tcsderf Sb
d l;vm;
(Syd gw,fbk&m;)
(qdyk gw,fbk&m;)
(jzpf&m ysuf&m)
jzpf&mysuf&mqdw
k m oVm,weBuD; r[kwfvm;
(rSefyghbk&m;)
oVm,weBuD;u bmopmwH;k
('kuopm)
vlvkUd rodbl;vm;
(odygw,fbk&m;)
a,mufsm;vkUd rodbl;vm;
(odygw,fbk&m;)
rdef;rvdUk rodbl;vm;
(odygw,fbk&m;)
(t0dZm)
t0dZmSdawmh vl rSb
d l;vm;
(Syd gw,fbk&m;)
(Syd gw,fbk&m;)
(a&mufygw,fbk&m;)
vlSad e&if jzpfrSm? vlaSd e&if bmwHk;
(jzpfrSm)
(jzpfygw,fbk&m;)
a,mufsm;a&m rjzpfbl;vm;
(jzpfygw,fbk&m;)
(jzpfygw,fbk&m;)
(jzpfygw,fbk&m;)
(jzpfygw,fbk&m;)
(jzpfygw,fbk&m;)
t[H ig ryg
(t[H ig ryg)
tJ'g igrSb
d l;qdak wmh vla&m Sdao;ovm;
(rSad wmhygbl;bk&m;)
(rSad wmhygbk&m;)
'kuopma&m
(rSad wmhygbk&m;)
(eda&m" yg bk&m;)
(vlSv
d dUk yg bk&m;)
(rygawmhygbl;bk&m;)
tcsd e f ? ae&m?obm0g?
t[H igryg/
t0d Z m S d vl awG S d ? vI y f \ pd w f x J r S m / t0d Z m rS d
vl rS d ?
Nid r f ; \ pd w f xJ r S m /
]]eD0&Pz,f&Sif ; edAmefvif ; w&m;awmf}}
]oHEaH r tZswu
H mrpEH twad r tZswH umrpaEmwd yZmemwd/
tZswH - tZsw oEmef ? oEH - xif&mS ;Sdaom ? umrpEH - umrpEudk ? ar-ig\ oEaH r oEmef ? tZswH - tZsw ? umrpEH - umrpEo
nf? tw&d dS\? wd - odUk ? yZmemwdod\wJ/h
Mum;&wJh[m? eH&wJ[
h m? vQuf&wJ[
h m ?xd&wJ[
h mawGrSm rsufpdu jrif&ifawmh lygHyk JrSwf/
em;uMum;&if o'gHk? ESmacgif;ueH&if *EmHk? vQmupm;&if &omHak ygh? azm|AmHq
k w
kd mu udk,f
uxdwm/ tJ'g tmHik g;yg;aygh? ukd,fu xd&ifqw
kd Jh azm|AmHu
k yx0D? awaZm? 0ga,m udk
ac:wm / yx0D? awaZm? 0ga,m[mvlvnf; r[kwfbl;/ ewfvnf;r[kwfbl;wJ.h ../
]wd "arok "rmEkyD 0d[m&wd} wJ?h qdMk unfph rf;....(wd"arok "rmEkyD 0d[m
&wd)/ uJo
h Ykd "rwUkd ? w&m;oabmwdUk "rmEkyDw&m;oabmwdYu
k &dk haI vY&do
S nfNzpfwYJ/
w&m;oabmwdUk qku
d m b,f[mwkef;qdak wmh ]cEm} aygh/ cEmu bmw&m; oabmwkef;qdak wmh
? twd - &Sd\? wd - odUk ?yZmemwd - od\/} } yZmemwd } qdak wmh ]Pf} eJ,
Y SOfwrJh aemjzpf
oGm;w,fwJh? (rSefygbk&m;)/
tJ'gaMumifh umrpEuo
dk dw,f...umrpEuo
dk dw,f .. }vdUk qdak y;? (rSefyghbk&m;) umr
rygbJqEoufoufuo
dk d&ifvnf; omaumif;wmaygh/ umrygwJq
h E ? umrrygwJq
h E? Oyrm
aps;oGm;csifw,f? ausmif;oGm;csifw,f? tvkyo
f Gm;csifw,f ..tJvq
dk EawmhodMuw,f tJaps;
roGm;csifwJq
h E? tvkyfroGm;csifwq
Jh E? umr*kPfrrS0D cJ sifwq
Jh ErsKd;udMk uawmh qE&,fvkUd odyf
rodMubl;wJh? (rSefygbk&m;)/
tJ'DqEudv
k nf; odatmifvkdU jrwfpGmbk&m;u }ewd artZswH tZswH - tZswoEmef ? ar - ig\?
tZswoEmef ? umrpaEm- umrpEonf? ewd - r&Sd / umrjzpfwpJh dwf &S&d if &Sd w,fvUkd odwJh/
umrjzpfwJhpdwf r&S&d if r&Sdbl;vkUd odwJh / jzpfaewJhpdwfoEmefrSm jzpfay:aewJo
h abm twkid f;
trSefododay;ygwJh? (rSefyghbk&m;)/
pdwfrSmjzpfaewJh oabmw&m;wkid ;f [m "rygyJ/ ]"ruv
dk nf; od&r,f/ olUaMumifjh zpfwJh
oHa,mZOfudv
k nf;od&r,f/ }ud,
k o
fh EmefrSm jzpfr,fh "rav;awG qEav;awGudk ]ocFw"r} vdUk
ac:w,f/ tJ'D"rav;ukd &nf&G,fNyD;awmh ]wd "arok "rmEkyD}wJ.h ./ oHa,mZOfuawmh
umr"rawGjzpfoGm;w,f/ umrpENyD;awmh ]qE&ma*g} vkdUqkdwm&Sad o;w,f/ qErSm&m*ygvmjyD;
vmjzpfw,f/ qE&ma*g- tJ'D qE&m* eJYygvmwJYqEudky,fvdkufawmY } qE&m* y[meH
qE&m*0dea,m ]vmjzpfw,f/
t&d,myk*Kd vfwdUk \ aejcif;yJ...
]{w qEH 0d&mZwGm ? {0H 'kuH yrkpw}d tJ'Dvdk qEawGvGwfuif;r,fqv
dk Ukd &S&d if 'ku awGrS
vGwfuif;r,fwJh? &m*udk tJvkd *kpu
dk f&w,f/ 'gaMumifh ]wd tZsw0H g "arok"rmEkyD 0d[m
&wd}qkpd rf; (wd tZsw0H g "arok "rmEkyD 0d[m&wd} )tJ'Dvdk aer,fqv
dk Udk S&d if t&d,0d[m&Dw)Jh
bmNzpfvdUk vJqdkawmh }teddawmp 0d[m&wd} wJ/h teddawm qdw
k mrrSDrl? 0d[m&wdaew,fwJh/ &m*awG?qEawGudkrrSb
D Jaew,fw/hJ tJ'Dvadk ewm ]t&d,0d[m& }ac: w,fwJh/
t&d,myk*Kd vfwdUk \ aejcif;yJw/Jh
]rmwm,xm ed,Hykw} / rdcifu om;orD;awG tay: tqd;k rjrifbl;?q&mawGu wynfh awGtay:
tqd;k rjrifbl;wJh? taumif;jrifw,faygh/ tJvdk ow0gawGtay:rSm tqd;k rjrifbJI vdkU&S d&if
rdcifI wmrsKd; ESi fhw lv kd U tJ' gud k jA[ m0d [m&vkdUac:w,f / bmvdk Uac:wke f ; ?
(jA[m0d[m&ygbk&m;) jA[mBuD;aewJhyHk uJo
h dUk aewJhvlwJh / tJ'Dvdk aeEkid fatmifvnf; MudK;pm;Muyg/
"reJU aeavh&Sdonfqdkwm
a,musfm;av;? rdef;uav;awGudk tmHjk yKawmh orm'd|d rjzpfawmhbJ tJ'D t0dZm u opav;yg;udk
zH;k w,fvYkdqdw
k maygh? 'gaMumifh rdrdwdUk oEmef rSma,musfm;awG rdef;rawGr&Sw
d mudyk iff
]"arok "rm EkyD 0d[m&wd} wJh/ qdpk rf; ("arok "rm EkyD 0d[m&wd)/
rdrdwdYkoEefrSma,musfm;awG rde;f rawGr&Sb
d Jaeaewmonfyif }"arok "rm EkyD 0d[m&wd }wJ?h
"re J U aew,f wJ Y (rSe f ygh bk &m;?)/ "r eJ U aeavh &S do nfj zpf qd kw m tJ' gyk * dK vf &w,f
yk*Kd vfqd&k if"rmEkyD &w,f/ ]"rEkyem } qd&k if ]Pf} &w,f aemf? (rSefygbk&m;)/
"rmEkyem IyaHk v;u ighpdwfrmS raemrSm a,musfm;awG? rdef;rawGeUJ rae&if 0dZm aygh? ae&if
ol[m t0dZm jzpfoGm;NyDvkdU tJvdk I/ tJ'Dt0dZmu bmjyKvdUk jzpfwmwkef;qkad wmh a,mufsm; awG
rdef;rawGeJUaevkUd t0dZm jzpfoGm;wm ? (rSefyghbk&m;)/
]yk*Kd vfryg "rom "rpuKjzpfownf;} qd&k if yk*Kd vfow0gawGr&Sdbl;? r&Sad wmh bm&So
d vJ qdak wmh
"roufoufyJ&Sw
d ,f? (rSefyghbk&m;)? yk*Kd vfrygbJeJU'D yx0Dzav;yJ Iae&ifawmh wpf cgwnf;
tJ'D t0dZm[m 0dZmBuD; jzpfoGm;w,f/ tJ'D t0dZm[m bmjzpfoGm;wkef;? (0dZmjzpfoGm;
ygw,fbk&m;)/ 0dZmOmPfjzpfawmh qJaumqJcsifao;vm;? (rqJcsifawmhygbk&m;)/ rqJcsifawmh&if
tem*grf jzpfoGm;NyD;awmh ok'g0gobHu
k dk a&mufoGm;w,f/ tJ'gyxrwef; w&m;awGudk em,l
&vdUk vdUk tJ'Dvdk rSwfxm; ? (rSefygbk&m;)/
]"arok "rmEkyk oD 0d[m&wd} tJ'Dvdk ]"arokeJU "rmEkyD 0d[m&wd]vdUk qkv
d u
kd f&ifyJ
tvGefxl;qef; jrifhjrwfoGm;w,fwJh? (rSefvSygbk&m;)/ 'gaMumifh udk,fhudk,fudk"rm EkyD}
jzpfatmifvkyfr,f/ tJ'D "rmEkyDu bmjzpfwmwkef;qdak wmh "rm Ekyem &Sv
d Udk jzpfwm "rmEk
yoDu bmjyKvdUk jzpfwkef; / ("rmEkyem &SdvkdUygbk&m;)/ "rmEkyemqdw
k m bmwkef;?
(Pfygbk&m;) / "rmEkyk oDubmwkef; (yk*Kd vfygbk&m;) tJ'Dvdk *kpu
dk f&r,f/ tJ'Dvo
dk d&r,f
(rSefvSygbk&m;)/
Asmyg'r&Sdbl ; qdkwmeJU ]tZmwH} rjzpfbl;qdkwmeJUwlw,f...
NyD;awmh jrefrmvdAk smyg'&Sdovm;? qdpk rf; .. (Asmyg' &Sdovm;)/ Asmyg'r&Sdbl;vm;/
(Asmyg'r&Sdbl;vm;)/ r&Sd&if b,fES,fhaer,f? Nidrfaer,f/ Asmyg'r&Sdbl;qdk&if Nidrfaer,f/
tJ'DAsmyg'r&Sb
d l;qd&k if Nidrfaer,f/ tJ'D Asmyg'r&Sb
d l;qkw
d meJU ]tZmwH} rjzpfbl; qkw
d meJUwlw,f/
[kwfuJvm; / ]tZmwH tuwH} qkw
d mawG rodbl;vm;/ t"dyg,fu jzpfrvmbl;wJh/ tJ'gjzpf
umrqdw
k m b,fvt
dk "dyg,f? eD0&P qdw
k m b,fv[
dk m ? tJ'D eD0&Pr&S&d if b,fvakd ygh? tJ'D vdk
wpfckcsif;pD&JU t"dyg,fay:atmif jznf;jznf;av;pOf;pm;&w,f/ tJ'Dvkd pOf;pm;wJU[mu ]pdEm
r,ynm ] ac:w,f/ tJ'Dynmu tv,fr*fPfawGukd oGm;aus;Zl;jyKw,f/ umr&m* enf;zdUk
?Asmyg'enf;zdUk twGuf oGm;aus;Zl;jyKw,f [kwfvm;/ tJ'gawGudk *kpu
dk faemf? (rSefygbk&m;)/
tJ'g umrawGyJvdkU odHkod&w,f...
]umrpEeD0&P}wJU .. qkMd unfph rf;? (umrpE eD0&P)/ umr qdw
k mbmvJwJh/ umrqdk wm
tmHik g;yg;udak c:w,f/ tckjk rif&wJ[
h mawGu tmHak wG/ tJ'DtmHak wGudk qErvkyfeJUawmh/
jrif&ifawmh jrifHyk Jxm; ? (rSefygbk&m;)/ qEBuD;xnfNh yD;awmhbmawGUcsifvu
kd fwm? bmvkyfcsifvu
kd f
wmoGm; rvkyfeJU? [kwfuv
Jh m;/ tJ'g umrawGvkdU odo
Hk d&w,f/ b,fvo
dk drwkef;? (odo
Hk d&ygw,f
bk&m;)/
'gaMumifh ]layp yZmemwd} wJ/h tJ'g odo
Hk dvUkd ajymwmyJ/ wu,fvdUk odrHk odbJeJU oGm; NyD;awmh
olUudck spfcifESpfoufvkdufr,fq&kd if umrpqE jzpfNyD;awmh w&m;ubmw&m;jzpfoGm;rvJ qdak wmh
eD0g&Pw&m; oGm;jzpfw,faemf/ tckyJ r*fzv
dk fedAmefawGukd wm;jrpfoGm;w,f? (rSefyghbk&m;)
eD0&P qdw
k mbmwkef; (wm;jrpfw,f)/ r*Fzdkvf edAm efawGukd wm;jrpfoGm;w,f/tJ'Ded0&P
r&Sad tmifvdUk ae&w,f/ [kwfuv
Jh m;? (rSefyghbk&m; )/
]wd "arok "rmEkyD 0d[m&wd ]qdpk rf; ? (wd "arok "rmEkyD 0d[m&wd)/ jrwf pGmbk&m;
a[mwmu tvGefaumif;wm / jznf;jznf; av;eJU a[moGm;wm/ 'umrBuD;wkUd u rMunfh wwfvdkU
rpOf;pm;wwfvdUk / ud,
k rfh Sm aps;eJUtdrf? tdrfeJUaps; yJajyajy;ae&awmh b,frSmvmNyD; 'D
PfawG&rvJ/ r&bl;aygh/
'gaMumih'f DPfawG &atmif uJ qdMk unhpf rf;? ]umrpE eD0&P} (umrpEeD0&P) ? Asmyg
'eD0&P} (Asmyg'eD0&P)/ eD0&PwJ/h a[m uav;awGuvnf;qlae ? aps;uvnf; oGm;&OD;r,f
/a<u;uvnf; vmawmif;OD;r,fvkdU pdwfylaewm tJ'g ]Asmyg'eD0&P} qdMk unfph rf;/(Asmyg'eD0&P)
/ tJ ' g qd k v k d u f w meJ U yJ Asmyg'eD 0 &P &S d r S e f ; od o G m ;w,f / &S d r S e f ; od a wmh
tJ'Dq
H lylwmawGqJqw
dk mawGMum;ae&ayrJh tJ'DAsmyg'eD0&Purjzpfbl;/r&Sb
d l;vkUd qd&k if tJ'g ed
Amefa&mufoGm;NyD;? (rSefygbk&m;)/
]yZmemwd - od\} qkdU&ifodkHy J od...
avmurSmAsmyg'jzpfp&mawGajymajymwwfMuw,f/ Asmyg'jzpfp&mawG ajymw,faygh/ ajymay
ajymjim;aomfvnf; 'DurdrdrSm Asmyg'r&Sb
d l;qk&d if ]ewad r tZswH Asmyga'g ewd wd yZmemwd} wJU
ar-ig\ ? tZswH - tZsw Asmyga'g - Asmyg'onf ? ewd - r&Sd/ wd - odUk ? yZmemwd-od\
wJ?h (rSefygbk&m;)/
jrwfpGmbk&m;w&m;awmfu ygVdawmf&w
Sd Jhtwdkid f;yJ? ]yZmemwd- od\ ]qdUk &if odyHk J od&w,f
?odHkyo
J d/ (rSefygbk&m;)/ olUAsmyg'BuD; oGm;rsm;raeeJU/ oGm;jyD;awmh qlyljyD;qJqJNyD;raeeJU ?
[kwfuJv
h m;/ tJ 'gud,
k rfh Sm Asmyg'&S&d if&rSd Sef; odahk v;yJ od&w,f/ oGm;NyD;rvkyf&bl;/ xyf&aSd tmif
oGm;rvkyf &bl;/ &Sdw,fjzpfw,fvUdk yJ od&w,f.(rSefygbk&m;)/
tJvkad v; ododaeawmhrS ]wd "arok "rmEkyD} jzpfw,f/ tJ'DrSm ]"arok}qkw
d m
avmukw&mw&m;a&m avmuDw&m;udka&m "arok vkdUac:w,f ? (rSefygw,fbk&m;)/
avmukw&mw&m;udk bmac:vJ ? ("arokygbk &m;)/avmuDw&m;udak &m ("arokygbk&m;)/
]"arok} qdw
k m tJ'gavmuDeJU avmukwf/ ][m avmuDqdkprf;..([mavmuD)? ?
][mavmukw&m} ([mavmukw&m)?avmuDpdwf udk ][m oOw&pdwf}? qdpk rf; ([m
oOw&pdwf) [mtEkw&pdwf ([mtEkw&pdwf)/
tJovdk tJovdk avmuDeJU avmukw&mudv
k nf; uG&J w,f/ tJ'Dvkd cGjJ crf;wmrS y#dord 'g
ed0&Pqdkwm wm;jrpfwJh[mrsKd;...
]O'p ukup] / qdpk rf; ..(O'p ukup) O'p qkw
d m ysHUvGio
fh nf/ ysUHvGiafh ewJph dwf/ bmrSvJ
t&mra&mufbl;/ olUysHUvGiw
fh myJ/ vGiafh ewJph dwfudk od&ifolUrSmyxrwef;jzpfw,f/ vGiafh eawmholu
bmjzpfwkef;qdak wmh eD0&P jzpfoGm;w,f/ bmjzpfoGm;wkef; (eD0&PoGm;jzpfygw,f bk&m;) /
eD0&Pqdw
k m wm;jrpfw[
Jh mrsKd;? r*fzv
dk fwUkd udk wmjrpfw,f/ (rSefygbk&m;)/eD0&P rjzpfawmh
r*fzdkvfa wGud k wm;jrpf ao;ovm;? (rwm;jrpfawmh ygbl;bk&m;) rwm;jrpfa wmh olu
bmjzpfoGm;wkef;qdak wmh olUrSm[dk uiff;qdwfww
Jh &m;oGm;jzpfw,fav / ]0da0u} wJ/h
]0da0u eddwH} (0d&m*eddwH) ? tJ'gawG jzpfo
f Gm;w,f/ 0d&m*qkw
d m r*fzv
dk fudk ac:w,f/
0da0u u edAmef &w,f? (rSefygbk&m;)/
tIawG vGJa e&if "rmEkyem rjzpfbl;/
]ed&PH 0da0uO tocFw rwH wwm } qdw
k m edAmef&JU teuf awGyJ/ 0da0uqdw
k m
dedAmef&Jt
h eufawG/ 0da0uqdw
k m bmwH;k ? (edAmef&JU teufygbk&m;)/tJ'DedAmefawGudk ud,
k fu
a0;atmifvkyfypfwwfw,f/ bmaMumifh wkef;qd&k if "rmEkyem "rudk Iwt
Jh EkyemrSv
d Ydw
k Jh
vlawGI ?[dt
k 0SgawGoGm;I bmawGnmawG &m*jzpfp&mawGoGm;IvYdak ygh tJvdk tIawGuvGaJ eawmh
]"r Ekyem jzpf&JUvm;? (rjzpfygbl;bk&m;)/"r Ekyemaum[kwfuv
Jh m; (r[kwfygbl;bk&m;)/
'gaMumihf r[kwfwmawG rIeJU/ qkpd rf;.. ]r[kwfwmawG tomae ? [kwfwm&SmazG? emrfajE
NidrfNidrfae? tJvkrd S 'ku t&Sdefao/ tJ'g 'kuawGt&Sdefao r,feh nf;yJwJh? (rSefyghbk&m;)/
]O'p ukup eD0&PH } qdpk rf; (O'p ukup eD0&PH)/ a[moGm;vkUd &S&d ifawmh odawmhod wmaygh/
tckvdk cscsay;awmh eD0&PawG uif;oGm;w,f/ t&ifwkef;uqdk w&m;emae&if;udk yxr
wef;ukodkvfawG vTwf&wm/..(rSefyghbk&m;)/'gaMumifh eD0&P awGuif;atmif tJvrdk Swfxm; (rSef
ygbk&m;/)
vlawGrSm ]ukup} awGu tvGefUtvGefjzpfMuwm/ 'DuaeU vkyfcrJh w
d migrSm;w,f/ vkyfcrJh d
wm ightrSm;ygvm;/ vkyfNyDawmh bmrSvnf; rwwfEikd fawmhwt
Jh rSm;udk olrY Sm rSm;aew,f/ bmrSvnf;
rwwfEkid b
f l;/ tJ'g ]O'pukup eD0&PH } qdpk rf; (O'p ukup eD0&PH) ? ]0dpdudpm eD0&PH} (0dpd
udpm eD0&PH)? 0Dpdudpm eD0&P qw
kd muawmh odUk avm odYak vmawG;awm ,Hrk Sm;wmyg/ tJovdv
k J
rqdk wwf/ q&morm;u ajymay;vkUd vnf;rqdk wwfeJU (rSefyghbk&m;)/
t0dZmu bmwkef;? t0dZmeD0&P / t0dZm ? ] t0dZm rmeH wd yk&dom'd H Za0wDwd t
u ]0d'dwH e0d H'wDwd t0dZm}wJh/ ]0d ' dw H o dt yfa om y&rw w&m;wkd U ud k ? e0d H ' wd rodwwf?wdwom- xkdUaMumifh? t0dZm-rnf\ wJh?}/
t0dZm[m bmwkef;? odtyfaom y&rwudk rodb;l wJ/h odtyfwJh y&rwudk rodbl;/ t0d
'dwH-rodtyfaom? wyd &k dom'd H- rdef;ra,musfm;tp &So
d nfudk ...a[m om;uav;oGm;o wd&
? orD;av; oGm;owd&eJU/ owd&awmh ylwmaygh / [du
k yl 'Dyal ygh/ tJ'g t0dZmeD0&P ?
(kt0dZmeD0&P) /om;uav; uvnf;bmwkef;qdak wmh t0dZme0&PjzpfapwJh taMumif;av;yJ/
orD;av;vnf; t0dZmeD0&P jzpfapwJt
h aMumifah v;ygyJ (rSefygbk&m;)/
aocgeD;rSm t0dZmav;r&Sb
d l; qdv
k Ukd &S&d if tJ'Dvl[m edAmefwpfcg wnf;a&mufw,f/ om; av;?
orD;av; ompdwfxJrSm rxm;eJU/ 'gaMumifh "rEkyemqdw
k mPf eJUoH;k ygvkUd /PfeJU t
aeckdif;wmudk ac:wm/ [kwfvm;? bmeJUtaecdkif;wmwkef;? (OmPfeJUtaecdkif;wmygbk&m;)
OmPfeJUtaeckid f;wmukd tckawmhjzifh arm[eJUcsnf; oGm;oGm;aeaew,f (rSefyghbk&m;)/
wpfNrdK UvHk;eD;yg; arm[eJUcsnf;yJ...
tckvlawG vlawGawmfawmfrsm;rsm;yJ? wpfNrdKUvH;k eD;yg; arm[eJU csnf;raebl;vm; (aeyg
w,fbk&m;)/aeawmh &efawGjzpf? bmawGjzpfeJU/ Hk;a&muf*wfa&mufeJU? ydu
k fqHawGvnf;ukefeJU?
aumif;udk raumif;ygbl;/ wkid ;f jynfawGa&m bmawGa&m bmeJUaevkdUwkef;? (arm[eJUaevkUd ygbk
&m;)/arm[eJUaevdUk wJh/ arm[NyD;vdUk &Sd&if avmbvnf;&Sdw,f / a'govnf;&Sdw,f/ om;vJ&Sdw,f
orD ; vJ & S d w ,f / &ef j zpf r nf h w k d i f ; jynf w d k U ? Ek d i f i H a &;awG b mawG v J & S d w ,f [ k w f v m;/
tJ'gbm&Sv
d kUd wkef;qdak wmharm[&SdvUdk / bm&Sv
d kdUwkef;qk&d if(arm[&SdvUdk ygbk&m; ) arm[ bmaMumihf
&Sdwke;f (t0dZm&SdvUdk yg bk&m;)/
t0dZmqdw
k mbmwkef; ? (arm[ygbk&m;)/ t0dZmqkw
d m rodtyfwmudo
k dwm/ t0dZmqdk wm rodtyf
wmudo
k dwm / t0dZmqdw
k m bmwkef; (rodtyfwmudo
k dwm)/ tJt0dZmeD0P &Sw
d ,f/ (t0dZmeD0P
&Sdw,f/ )/ (t0dZmeD0P r&Sb
d l;/) tJ'DESpfckukd em;vnf&ifw&m;&NyD/ tJ'DESpfckav; yJ *kpu
dk fyg/
'Djyif[mawG rsm;rsm;pm;pm;BuD;vkyf p&mrvkyd gbl;/ (rSefygbk&m;)/t0dZmeD0&P&Sw
d ,f
qdpk rf;..(t0dZmeD0&P &Sw
d ,f)/ t0dZmeD0&P r&Sdb;l / (t0dZmeD0&P r&Sb
d l;)/
rdrdoEmefrSm ay:vmNyDq&kd if &Sdw,f/ ay:vmNyDq&dk if jzpfw,f/ }Zmw}w&m;ac:w,f/
}Zmw} w&m;av;ay:rvmbl;qd&k if rjzpfwm/ rjzpfwm tZmww&m;? tJwmawGeJU edrw
d fawGukd
tmHrk jyKbl;qd&k if wpfcgwnf; edAm efa&mufoGm;w,f/ tJ'Dvadk v; edAmef a&mufoGm;atmif? f
taMumif;aMumifhjzpfwmocF w ...
ocFwqdw
k m bmaMumifjh zpfwmwkef;/ taMumif;&Sv
d dkUjzpfwm? ocFw qdkwm bmjzpfwmwkef;
(taMumif;&SdvdkUjzpfwmygbk&m;)/ taMumif;aMumifh jzpfw,f/ tJ'gudk ocFw ac:w,f/
edAmefMuawmhtaMumif; &Sad o;vm;? (r&Sad wmhygbl;bk&m;)/ taMumif;r&Sw
d m edAmef/ taMumif;r&Sw
d m
bmwke;f (edAmef ygbk&m;)/
tJovkd w&m;udk vlawG pOf;pm;wwfatmif? qifjcifwwfatmif ESv;Hk oGif;wwfatmif a[mrS
t0dZmawGu uGmrSm/t0dZmuGmNyD;awmh wpfcgwnf;[efrSm/ odUk r[kw
k fvUdk &Sd&if bmrawG; wwf ?
nmrawG;wwfeJU jzpfwwfw,f? (rSefygbk&m;)/
umr&m*oHa,mZOf (umr&m*oHa,mZOf)/ tJ'DoHa,mZOf&&Sd if vnf;&Sw
d ,fvUdk od&w,f
r&db
S l;qd&k ifvnf; r&Sb
d l;vdUk od&w,f/ "rmEkyem ubmjyKvdkU "rmEkyem ac:wkef;qdak wmh
"rqdw
k mu apwoduf? "rqw
kd mumbmwkef; (apwodufygbk&m;)/
um,Ekyemu um,udk a[mw,f/ a0'emEkyemu a0'emudak [mw,f / pdw Ekyemu
pdwfudak [mw,f? "rmEkyemMuawmhapwodufudk oGm;a[mw,f / [kwfvm;/ tJ olwdkUvnf;
"rwmygyJ ? apwodufu bmawGwkef; ("rygbk&m;)/ bm"rwkef;? (ocFw"rygbk&m;) ocFw"r
qdw
k m bmwkef;/ taMumif;&Sd&ifjzpfw,f/ (rSefygbk&m;)/ tckem;Mum;w,faygh/ toH
&SdvkUd Mum;wmjzpfw,f/ toHuadk wmh rsufpdeJUjrif&ovm;/ (rjrif&ygbl;bk&m;)/ uJjrifvnf; rjrif
&bl;./ tJ'Dvkd tbd"rm obm0qkw
d m tJv[
kd mrskKd;/ pOf;pmay;&w,f? rpOf;pm;bJ rae&bl;/
pOf;pm;rSPfay: w,f tJvrdk w
S fxm;aemf (rSefyghbk&m;)/
]Asmyg'oHa,mZOf} (Asmyg' oHa,mZOf) ? ]xderd' oHa,mZOf} (xderd' oHa,mZOf) ? ]O' p ukup
oHa,mZOf} (O'p ukup oHa,mZOf) ? ]b0&m*oHa,mZOf} (b0&m*oHa,mZOf)? b0&m* oHa,mZOf
qdw
k mu b0u 'DxdkifaewmBuD;awG jrJw,fvdkUxifwm/ ow'd|d eJUwuG jzpfwJh&m* ud k 'd | de JU wuG
jzpfw J h& m*ud k ]b0 &m*} vd kUac:w,f / xk di fa ewJ h uk d ,f ck euwk e f ; u xkid af ewmvnf;igyJ/
tckvnf; igyJvUdk xifwm/ owd|deJUwuG jzpfwJU&m*udk 'd|deJUwuG jzpfwJh&m*udk ]b0&m*}
vdkUac:w,f/ xkdifaewJhudk,fu ckewkef; uxdkifwmvnf;igyJ / tckvnf;igyJvUdk xifaewm /
tJ'Dvkd r[kwfbl;? (rSefygbk&m;)/
ckewkef;u umrpE aysmufysufoGm;jyD/ em;uMum;cJhwmvnf; aysmufysufoGm;NyD / olu
b,fawmhrS jrJw[
Jh mr[kwfbl;/ tukefv;Hk yJ [kwfuv
Jh m; ? (rSefyghbk&m;)/ tJvrdk w
S fxm;/
lyHbdua 0 ewHkrSmuH...
]tEkyEm OyZE}H (tEkyE OyZE)d / rjzpfao;wJ[
h m olU[mol jzpfvmw,fw?Jh [kwfuv
Jh m;
]OyEmp edZk sa&} (OyEmp edZk s a&)? tJvdk w&m;yGJxJrSm tJvcdk scsay;&ifvlawG wpfv;Hk &&?
ESpfvH;k &&? wpfvH;k &vnf; tyg,f uif;w,f/ wpfvHk;&vJ qkq
d adk eyg/ [dak &S;a&S;wkef;u ]lyHbdua0
ewHrk mS uH} qdw
k meJUyJ wpfcgwnf;w&m;&oGm;w,f. (rSefygbk&m;)/
]lyb
H dua0 ewHrk mS uH} wJ/h bdua0 - &[ef;wkUd ?lyH - kyo
f nf? ewHrk mS uH - oifwUkd Opmr [kwfbl;vkdU
'Dvko
d cFww&m;vdkU 'Dvakd jymvku
d fwmeJUyJ edAm efa&mufomG ;w,f / ocFww&m;aemf/ oifwUkd Opm
r[kwfbl;/ tJ'DapwodufawG? kyaf wG? em;Mum;wmawG[m oifwkUOd pmr[kwfbl;/
]&lyHbdua 0} qdkprf ; ..(&lyHbdua 0)? ]ewHkrSmuH } (ewHkrSmuH) ? ]a0'embdua 0}
(a0'embdua0)? ]ewHrk SmuH} (ewHrk SmuH)? ]onm bdua0} (onm bdua0)? ]ewHrk SmuH} (ewHrk SmuH)?
]ocFg&mbdua0} (ocFg&mbdua0)? ]ewHrk SmuH} (ewHrk mS uH)? ]0dnmP bdua0} (0dnmP bdua0)?
]ewH k r S m uH } (ewH k r S m uH ) ? tJ ' gawG em;awG ? Mum;wmawG oif w d k U vnf ; r[k w f b l ; ?
oif w d k U Op m vnf ; r[k w f b l ; ../ ]wH y Z[x} wJ h / wH - tJ ' D oif w d k U vnf ; r[k w f ?
oifwdUk Opmvnf;r[kwfwmawGudk &IMuwJh tJvadk [mw,f? (rSeyf gbk&m;)/
lyH- kyfudk BuJj zefUypfavmh zsufqD;ypfavmh ..
&m"-&m" &[ef;wJU? lyH - kyu
f ?dk 0dud&x - MuJjzefUypfavmhw/Jh 'umBuD;wdUk 'umrBuD; wdUk
MuawmhkyfawG [dak &muf'Da&muf a&mufoGm;rSm raMumufbl;vm;? aMumufygw,f bk&m;/ jrwf
pGmbk&m;uawmh BuJcidk ;f xm;w,f/ [kwfuv
Jh m;/ kyu
f Bdk uJjzefUypfvu
kd fw/Jh
]lyH &m" 0dud&x} qdMk unfph rf;.. (lyH &m" 0dud&x) ?&if;ESD;atmif vdUk ajymwm? 0dud&xBuJjzefUypfavmhw/Jh 0d'Hao| - zsufq;dD ypfavmh/ 0da*&x - rIwfvTiyfh pfavmh/
]&m* 0de,m, ? &m* 0de,m, } ?&m* ukefatmif wJ/h &m*ukef atmif kyu
f dk
BuJjzefUypfavmhwJ.h kyfawG&m* jzpfapwJh kyfawG ukkd,frsufpdxJrSmay:vmNyD? &m*yHo
k @mef ay:vm
NyDqk&d if tJ'Dkyfudk rIwfvTwfypfvu
kd f.
]lyH &m" } qkpd rf; .. (lyH &m") ?]0da*&x} (0da*&x) ? 0da*&x - rIwfvTwfypfvu
kd f/ uav;awG
tkyfaqmh&if; tkyfawGukd MuJjzefUypfovdak ygh[kwfvm;? tJvrdk w
S fxm;/ uav;awG upm;wJU
upm;p&mav;awGvkd vkyfypfvkdufwJh/ udk,fhoEmefrSm tJ'DvdkkyfrsKKd; rxm;eJUwJh? (rSeyf gbk&m;).
ow0gvdkU,l&if tmoa0gjzpfj yD ..
puKem-rsufpdjzifh? &lyH-&lyg&Hkud?k 'doGm-jrifonf&Sdaomf? t,H-&lyg&Hkonf? oawm- ow0gonf?
t-jzpf\? wd-odUk ? CPSawm-,laomyk*Kd vftm;? 'd|moa0g-'d|mo0onf? OyZw-d jzpf\/
uJ rsuf p dj zif h &l y g&Hk u d kj rif v d ku f w meJ U 'D [mow 0 gyJ ? a,mufs m;yJ ? rde f ; ryJ v d k U
pdwfxJ,lvdu
k fwmeJUyJ olUk r,f'd|mo0jzpfjyD/ uJ 'Drsufpdaumif;ao;&JUvm;? (raumif;ygbl;bk&m;)/
tJ'gawGrSwfxm;/
'gaMumifh jrwfpmG bk&m;u puKudkapmifhpnf;wJ?h [dk[mawGMunfh 'D[mawGrMunfeh UJ wJ/h wu,f
vlxifvdrfrh ,f? vlawGr[kwfbl;/ 'gaMumifq
h pdk rf; ..]rsufpdjrifwHk &lyg&Hk vlUyHrk rSwf&} (rsufpdjrifwHk
&lyg&Hk vlUyHrk rSwf&)/ jrwfpGmbk&m;u &lyg&rPH-&lyg&Hkonf? puK0dnmP"mwk,mpuK0dnmP"mwftm;? tm&rPypa,ewJh .. 'Dvq
dk &dk UJ om;eJU 'umrMuD;wdUk 'umMuD;wdUk u
vlawGow0gawGyJvUdk pdwfxJxm;aew,f/ pdwfxJrxm;&bl;/
jrwfpGmbk&m;udk ]ow0demou} yk*dK vfM uD;vdk U qdkMuw,f ..
ow0gawGudk bmxJ rxm;&bl;? (pdwfxJrxm;&bl;bk&m;)/ OmPfxJvJrxm;&bl;/
ow0g&Sw
d ,fqdw
k m OmPfxJrxm;eJU? [kwfuv
Jh m;/ jrwfpGmbk&m;udk ]ow0demou} yk*Kd vfMuD;vdUk
qd k M uw,f r[k w f v m;/ ow 0 gud k z suf q D ; jypfw ,f v d k U ? (rS e f y gbk & m;)/ ud k , f h u d k , f u d k
ow 0 gvd k U xif a e&if ow 0 gao&if [d k b 0'D b 0a&muf r S m aygh / ow 0 gr[k w f b l ; ?
ow0gvdUk r,lbl;qdkawmh bHb
k 0awGa&mufao;&JUvm; (ra&mufygbl;bk&m;)/
ocFwjyD;&if tocFw/ ocFwqdkwm bmwkef;qdkawmh taMumif;aMumifhjzpfw,f/ ocFwqdkwm
bmac:wkef; (taMumif;aMumifhjzpfygw,fbk&m;)/ jyD;awmh tocFwMuawmh
taMumif;r&Sad wmhbl;/ jzpfp&mr&Sad wmhbl;/ tJovkd[mrsdK;/ 'gaMumifh ]tZmwH} ac:w,f/ tZmwH
qdpk rf; ..(tZmwH) tJ'g edAm efaygh/ ]tZmwH tu&PH ed&PH ynm,wd} wJ/h
]'gudo
k drS t"dwyf? tbdqadk wmh tydkuGm? todrSmawmh tukefpifovdyk }J wJ?h pmawGrSm
tyHkyJ&Sdygw,f/ tJvdkrSwfxm;aemf 'umrMuD;wdkU/ enf;enf;av; jzpfjzpf &atmifvdkUyg?
(rSeyf gbk&m;)/