.

.
.

:
:www.fznh.ukim.edu.mk/stocarstvo

.12

Uvod
Uloga na `ivinata vo sto~arskoto
proizvodstvo
transformacija na zrnestata hrana vo
visoko ceneti proteini
pretstavuva visoko specijalizirano
industrisko proizvodstvo
glavni proizvodi se jajca i meso a
sporedni perduv i |ubre

@ivinarska industrija

Koko{ki
Misirki
Patki
Guski
Japanski prepelici
Biserki
Fazani, Pauni, Noevi

Biolo{ki karakteristiki
spa|aat vo klasata ptici
se karakteriziraat so specifi~na
biologija
posebno zna~ewe za RM se koko{kite
(jacenosni a vo posledno vreme i brojlersko
proizvodstvo)

Preduslovi
^ove~ki resursi (rabotna raka i
poznavawe na tehnolo{kiot proces)
Finansiski mo`nosti (objekti,
(objekti oprema,
oprema
hrana, voda, struja)
Analiza na pazarot (proizvodna cena,
pazarni uslovi, profit)

@ivinarskata industrija - po~etoci

Odgleduvawe vo dvori{ta i
improvizirani koko{arnici
@ivinata delumno sama se hrani
Dopolnitelna ishrana so zrnesta hrana
(ostatoci i nus proizvodi)
Kombinirani rasi na `ivina za
proizvodstvo na jajca i meso
Slaba proizvodnost na `ivinata

@ivinarskata industrija

Sovremeni objekti

Sovremeni visokoproizvodni rasi

rasi--linii

Specijalna ishrana

Podelba

Industrija za
proizvodstvo na
jajca

Industrija za
proizvodstvo na
meso

Integriran sistem na
proizvodstvo
^isti linii

Dedovski linii
Roditelski linii
Komercijalni hibridi

A x B
AB

C x D
x

CD

ABCD

Delovi od integriraniot sistem

RODITELSKI FARMI
INKUBATORSKI STANICI
KOMERCIJALNI FARMI
KLANICI
FABRIKI ZA DOBITO^NA HRANA
PAZAR NA PROIZVODI
PRODA@BA

10

Zna~ewe i golemina na
`ivinarskoto proizvodstvo
ZEMJA
Holandija
Germanija
Slovenija
Italija
Grcija

MAKEDONIJA

Proizvodstvo
na jajca po
`itel

Proizvodstvo na
`ivinsko meso
po `itel

619
165
203
209
192

153

40.95
4 35
4.35
30.76
11.90
14.16

0.70

Cel na `ivinarskoto proizvodstvoto

Ostvaruvawe na profit
Minimalni tro{oci
Maksimalni
M
prihodi
Maksimalna razlika pome|u
prihodite i tro{ocite

Brojlersko proizvodstvo
[to e brojler ?
hibridno pile dobieno so vkrstuvawe
na pove}e rasi ili linii so izrazeno
naglaseni osobini za brz porast
odnosno goewe
Za goewe se koristat samo komercijalni
hibridni piliwa - brojleri

Sistemi za odgleduvawe brojleri

Poden - najrasprostranet i najpogoden
Kafeze pomalku
o a
ras ros ra e i bara
Kafezen
rasprostranet
pogolemi investicioni vlo`uvawa

Osnovni parametri za odgleduvawe

brojleri

Traewe na gojniot period

Gustina na naseluvawe
@iva masa - kraj na turnus
Potrebna hrana / pile
Konverzija

38-42 dena
15-20/m2
1.8 kg
4 kg
2 kg

Osnovni parametri za odgleduvawe

brojleri
Specifi~na tehnologija so obezbeduvawe na
optimalni uslovi
provetruvawe (otstanuvawe na vlagata od
objektot i vnesuvawe na sve` vozduh);
svetlina (do 23 ~asa na den);
gustina na populacija (podna i hranidbena);
temperatura i vlaga vo objetot;
hrana i voda (kvalitet, sostav, koli~ini);
vakcini (preventiva zdravstvena za{tita golemina na populacijata)

Osnovni parametri za odgleduvawe

brojleri

Isplatlivost vo uslovi na RM
prihodi
158 den/pile
rashodi
108 den/pile
profit
50 den/pile

Proizvodstvo na jajca
PROIZVODI

Glavni

Sporedni

Sve`i jajca

Perduv

Melan`

Amortizirani nesilki

Smrznati jajca

\ubre

Jajca vo prav
18

[to e jarka a {to nesilka ?

Jarka mlada nesilka na vozrast od 17
17--19
nedeli odgleduvana za proizvodstvo na
jajca

Nesilka koko{ka koja nese jajca i e na

vozrast nad 19 nedeli

19

Preduslovi
Objekt farma
Kafezna oprema za smestuvawe na
nesilkite opremena so hranilki, poilki,
Sistem za ventilacija i osvetluvawe
Priklu~ok za voda i elekti~na energija
Jarki na vozrast od 17-19 nedeli
Hrana
Rabotna raka
ZNAEWE
20

Sistemi za odgleduvawe
Poden ekstenziven i nepogoden zaradi
poslabo iskoristuvawe na prostorot vo
objektot, poslaba produktivnost i
pogolem broj
b j na valkani jajca
j j
Kafezen najrasprostranet no bara
pogolemi investicioni vlo`uvawa

Izbor na nesilki
Za proizvodstvo na jajca treba da se
koristat samo hibridni
visokoproduktivni nesilki

Postojat dva tipa na nesilki:

BELI koi proizveduvaat jajca so
bela lu{pa i
BRAON ili KAFEAVI koi
proizveduvaat jajca so braon lu{pa
22

Osnovni parametri
Traewe na jajcenosniot period
365 dena
Gustina na naseluvawe
4 vo eden kafez od
kafeznata baterija
Potrebna hrana / nesilka
44 kg

Osnovni parametri za odgleduvawe

nesilki
Specifi~na tehnologija so obezbeduvawe na
optimalni uslovi
provetruvawe (otstanuvawe na vlagata od
objektot i vnesuvawe na sve` vozduh);
svetlina (spored
(
odnapred podgotvena {ema na
osvetluvawe od 9 do 16 ~asa/den);
temperatura (15-25 oS ) i vlaga vo objetot (6070 %);
hrana i voda (kvalitet, kalcium, sostav,
koli~ini);
vakcini (preventiva zdravstvena za{tita)
24

Osnovni parametri za odgleduvawe

nesilki

Isplatlivost vo uuslovi na RM
prihodi
rashodi
profit

1498 den/nes.
1088 den/nes.
410 den/nes.

25