Professional Documents
Culture Documents
Huong Dane Views
Huong Dane Views
KINH T LNG
MC LC
MC LC
1.1
Khi to workfile . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.2
1.3
M d liu t file c sn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.3.1
1.3.2
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.4
V th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.5
Thng k m t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1.6
1.6.1
1.6.2
10
10
1.7.1
Ton t . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
1.7.2
Hm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
11
11
1.7
1.8
14
2.1
14
2.2
Khong tin cy 1 ; 2 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
16
2.3
17
19
3.1
19
3.2
20
4 Hi qui bi
22
4.1
22
4.2
24
4.3
24
4.4
25
4.5
26
4.6
D bo
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
26
4.6.1
Khong d bo c bit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
29
4.6.2
29
5 Pht hin v khc phc hin tng phng sai sai s ca m hnh hi qui
thay i
30
5.1
30
5.1.1
Dng th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
30
5.1.2
30
32
5.2
6.2
34
34
6.1.1
Dng th . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34
6.1.2
34
Khc phc . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35
6.2.1
Bit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35
6.2.2
Cha bit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35
7 Mt s kim nh thng gp
36
7.1
36
7.2
Kim nh bin b b st . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
37
7.3
Kim nh Wald . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
39
7.4
40
42
42
8.1.1
42
M hnh nhn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
8.1.2
M hnh cng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
43
8.2
44
8.3
47
8.4
48
50
Li ni u
Bi ging ny c vit i km vi phn l thuyt ca Gio trnh kinh t lng, Trng H
Kinh T TPHCM, Lao ng - X hi, Hong Ngc Nhm, cun Gio trnh ny c vit phn
hng dn s dng Eviews tnh ton (xem [6]). Bi ging ny cng nhm mc ch hng
n tng bc vic tnh ton trong gio trnh trn, tuy nhin, y chng ti hng dn s
dng Eviews 6.0 v c b sung, chnh sa nhiu ch so vi [6]. Bi ging ny s gip cho sinh
vin thc hnh cc bi tp ca mn Kinh t lng, cng nh cho nhng ai s dng Eviews
phn tch kinh t.
Eviews h tr rt mnh m trong vic qun l d liu, phn tch thng k, v cc th v in
kt qu. Hin nay c bin bn Eviews 8.1, tuy nhin, v mt vi l do m chng ti chn
Eviews 6.0 1 vit bi ging ny. bit thm nhng thng tin v phn mim ny, cng nh
cc ng dng m rng ca Eviews cc bn c th vo trang web http://eviews.com.
Ti chn thnh cm n s tham kho, ng gp kin ca cc bn ng nghip, cc bn sinh
vin ca ai hc Tn c Thng, nhng ng gp ny gip ti rt nhiu trong vic hon
thin bi bi ging ny!
http://www.mediafire.com/download/z3g2d14fqfx2o9m/Portable_EViews_6.rar
Chng 1
1.1
Khi to workfile
Cng vic trc tin ca chng ta l khi to workfile. khi to workfile ta nhp Dclick
vo biu tng Eviews trn mn hnh, sau chn File/New/Workfile nh hnh sau
Nm.
Na nm.
Qu (3 thng).
Thng.
Tun.
Nm ngy.
By ngy.
Ngy.
Sau khi chn mt nh dng tng ng s liu th ta in vo khung Start date v End date
tng ng vi mi nh dng. Ring trng hp nh dng l Unstructured/Undated th
s xut hin hp thoi dng
1.2
1.3
M d liu t file c sn
Trong ti liu ny ti s gii thiu cch m d liu nh dng .xls v d liu nh dng .wf1.
1
ct chui d liu
1.3.1
khung File of Type ta chn thanh s ri chn nh dng file l .xls. Sau chn ng
dn n file d liu. Khi ta chn file cn m v chn Open th ta c hp thoi sau
chn Predefined range chn Sheet d liu, Custom range ty chnh ct d liu cn
nhp sau chn Next thay i tn cc ct d liu. hon tt ta chn Finish. Ta lu
li workfile nh mc 1.2
1.3.2
1.4
V th
Cch chn trn mc nhin l ng thng, tc chitieu v thunhap c quan h tuyn tnh.
Khi th c dng
Nu mun v xu thu bin thin ca mt hoc nhiu bin th ta chn Line & Symbol thay
v Scatter, vi workfile trn ta c th
7
1.5
Thng k m t
y vic chn Common Sample hay Individual Sample th khng c g khc nhau cho
lm tr khi c mt series thiu d liu.
1.6
1.6.1
to thm mt series mi trong workfile ta c th nhp trc tip nh mc 1.2, tuy nhin
trong trng hp series ny c c t cc series c trong workfile qua cc php ton th
lm nh sau:
T hp thoi workfile, chn Genr, khi xut hin hp thoi sau
1.6.2
xa mt series, ta nhp chn series cn xa, Rclick ri chn Delete sau chn Yes all
l c.
1.7
1.7.1
K hiu
+
Ton T
Cng
Tr
Nhn
Chia
Ly tha
M t
x + y:Phn t trong series X cng phn t trong series Y tng ng.
x y: Phn t trong series X tr phn t trong series Y tng ng.
x.y: Phn t trong series X nhn phn t trong series Y tng ng.
x/y: Phn t trong series X chia phn t trong series Y tng ng.
xy : Phn t trong series X ly tha phn t trong series Y tng ng.
10
1.7.2
Hm
1.8
Eviews h tr mt s tnh ton c bn, trong Eviews c mt khung c chc nng tnh ton
nh hnh
11
12
Cc bn mun bit thm cc chc nng ca Eviews, chn Help/Eviews help topics
13
Chng 2
M hnh dng
Yi = 1 + 2 Xi + Ui .
Hm hi qui mu SRF
Yi = 1 + 2 Xi .
V d 2.1 Cho bng s liu v mc chi tiu (Y USD)/tun) v thu nhp hng tun (X la/tun)
ca 10 gia nh nh sau:
Yi
Xi
70
80
65
100
90
120
95
140
110
160
115
180
120
200
140
220
155
240
150
260
14
ta g vo mn hnh nh sau
, 2 = 0, 509.
, se(2 ) = 0, 035743.
t-Statistic Gi tr ca thng k t
1
= 3, 812791.
se(1 )
2
t2 =
= 14, 24317.
se(2 )
t1 =
15
Prob Xc sut.
P (|T | > 3, 812791) = 0, 0014
P (|T | > 14, 317) ' 0.
R-Squared H s xc nh R2 .
2
2.2
Khong tin cy 1 ; 2
i = 1, 2.
se(2 ) = 0, 035743.
Vi tin cy 95% ta c
t/2 (n 2) = t0,025 (8) = 2, 306.
1
gi tr ny tim c bng cch tra bng hoc dng hm mc 1.7.2, hoc = tinv(, n k) trong excel
16
Vy khong tin cy ca 1 v 2 ln lt l
(24, 4545 2, 306.6, 4138; 24, 4545 + 2, 306.6, 4138)
v
(0, 509 2, 306.0, 035743; 0, 509 + 2, 306.0, 035743)
Chng ta c th tnh cn trn v cn di ca khong c lng nh sau:
scalar cantren=@coefs(i)+@qtdist(1-/2,n-k) @stderrs(i)
scalar canduoi=@coefs(i)-@qtdist(1-/2,n-k) @stderrs(i)
2.3
17
Kim nh hai bn
Gi thit H0 : i = i0 , i gi thit H1 : i 6= i0
Scalar
Kim nh bn tri
Gi thit H0 : i > i0 , i gi thit H1 : i < i0
Scalar
Kim nh bn phi
Gi thit H0 : i 6 i0 , i gi thit H1 : i > i0
Scalar
18
Chng 3
M hnh dng
log Yi = 1 + 2 log Xi + Ui .
ngha ca m hnh ny l cho bit khi X tng 1% th trung bnh Y tng (gim) 2 %.
Y
2,57
2,50
2,35
2,30
2,25
2,20
X
0,77
0,74
0,72
0,73
0,76
0,75
Nm
1976
1977
1978
1979
1980
Y
2,11
1,94
1,97
2,06
2,02
X
1,08
1,81
1,39
1,20
1,17
19
nhp chn Ok ta c
t ta c kt qu hi qui sau
\i ) = 0, 777418 0, 253 log(Xi ).
log(Y
Vi kt qu ny ta thy khi gi cafe tng 1% th nhu cu cafe gim 0,25%.
3.2
M hnh dng
log Y = 1 + 2 t + Ui .
t: ly gi tr 1,2,3,....
2 l tc tng trng tc thi ca Y theo bin t.
V d 3.2 Cho bng s liu tng gi tr sn phm ni a (RGDP USD) ca Hoa k trong
khong thi gian 1972-1991 nh sau
Nm
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
RGDP
3107,1
3268,6
3248,1
3221,7
3380,8
3533,3
3703,5
Nm
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
RGDP
3796,8
3776,3
3843,1
3760,3
3906,6
4148,5
4279,8
Nm
1986
1987
1988
1989
1990
1991
RGDP
4404,5
4539,9
4718,6
4838,0
4877,5
4821,0
chn Ok ta c
Khi hm hi qui s l
\ ) = 8, 0139 + 0, 024699t.
log(RGDP
V ta c th bit c trong giai on 1972-1991 GDP thc ca Hoa K tng vi tc 2,47%.
Ngoi ra ta cn c mt s m hnh hi qui sau:
Yi = 1 + 2 log Xi + Ui .
1
M hnh nghch o:
Yi = 1 + 2
+ Ui
Xi
2
M hnh dng:
Yi = 1 + 2 Xi + 3 Xi + Ui .
M hnh hi qui lin-log:
21
Chng 4
Hi qui bi
4.1
M hnh dng
Yi = 1 + 2 X2i + 3 X3i + Ui .
V d 4.1 Cho bng s liu v doanh s bn Y, chi ph cho hng X2 v chi ph qung co
X3 trong nm 2001 12 khu vc bn hng ca mt cng ty nh sau
Doanh s bn Yi (triu )
1270
1490
1060
1626
1020
1800
1610
1280
1390
1440
1590
1380
c lng hm hi qui tuyn tnh ca doanh s bn theo chi ph cho hng v chi ph qung
co.
Ta to worlfile thidu4_1.wf1, chn Quick/Equation Estimation ri g vo hp thoi mi
hin ln nh hnh sau
22
chn Ok ta c
Hnh 4.1:
se(2 ) = 0, 469146,
se(3 = 0, 379411.
H s xc nh ca hi qui bi l R2 = 0, 967693.
2
H s xc nh iu chnh R = 0, 960514.
= 0, 025. Do
2
Khong tin cy ca 2 , 3 ln lt l
(4, 64951 2, 262.0.469146; 4, 64951 + 2, 262.0.469146)
v
(2, 56 2, 262.0, 379; 2, 56 + 2, 262.0, 379).
4.2
H0 : j = Bj0 ; H1 : j 6= Bj0
j Bj0
.
t=
se(j )
(j = 1, 2, 3).
t=
4.3
H0 : 2 = 3 = 0 (hay R2 = 0)
R2 (n 3)
F =
2(1 R2 )
24
4.4
25
4.5
4.6
D bo
27
28
4.6.1
Khong d bo c bit
4.6.2
Ta c
se(Yb0 ) =
q
p
se2 (Y0 Yb0 ) 2 = se12 (13) 2 = sqr(se1(13) 2 @se 2)
v ta c
scalar canduoi=f(13)@qtdist(1 0.05/2, 12 3) sqr(se1(13) 2 @se 2)
scalar cantren=f(13)+@qtdist(1 0.05/2, 12 3) sqr(se1(13) 2 @se 2)
Nh vy ta tm c d bo khong cho doanh s bn trung bnh khi chi ph cho hng 165
triu v chi ph qung co 200 triu vi tin cy 95% l (1550,332;1664,348).
29
Chng 5
5.1.1
Dng th
Trc tin ta tm hm hi qui tuyn tnh ca y theo x2 v x3. K tip ta to series u=resid
v dng chc nng ca Forecast to series yf. Sau ta v th phn tn ca yf v u.
T th ny ta nhn xt c nghi ng hin tng phng sai ca sai s m hnh c thay i
hay khng. Nu ta thy s phn b ca th khng tp trung th ta nghi ng c hin tng
phng sai thay i v ngc li.
5.1.2
30
Hnh 5.1:
31
theo kt qu trn, ta thy nR2 = 14, 7002, c xc sut tng ng 0, 011723 < = 0.05 nn
ta bc b gi thit H0 . Vy phng sai thay i.
5.2
C nhiu phng php khc phc hin tng phng sai sai s ca m hnh thay i nhng
y ti ch trnh by phng php do White a ra. Trc tin ta tm hm hi qui ca y theo
x2 v x3. Sau to series mi l u1 = resid2 , k tip ta tm hm c lng
u1 = 1 + 2 x2 + 3 x3 + 4 x22 + 5 x32 + 6 x2 x3.
Sau dng chc nng ca Forecast to series u1f. K tip ta to seriesup=u1f>0 ri to
series up1=up*u1f+(1-up)*u1 sao to series wp=1/sqr(up1). Bc k tip ta tm hm
hi qui mi. hp thoi Equation Estimation sao khi khai bo y c x2 x3, ta chn Option
nh u chn vo Weighted LS/TSLS v g wp vo khung Weight sau chn Ok ta
32
c m hnh hi qui mi. kim tra li hin tng phng sai sai s hm hi qui c cn
thay i khng ta dng kim nh White 5.1.2. Nu pht hin vn cn hin tng thay i
th ta dng phng php khc khc phc.
Mun xem thm cc bn c th tham kho [4].
33
Chng 6
6.1.2
Xt m hnh
Yt = 1 + 2 Xt + Ut
v
Yt = 1 Ut1 + 2 Ut2 + ... + p Utp + t .
y tha mn gi thit ca phng php OLS.
Ta cn kim nh gi thit H0 : 1 = 2 = ... = 0, ngha l khng c t tng quan bt k t
bc 1 n bc p. V d nh ta xt workfile bang2.28_trg195.wf1. Bc 1 c lng hi
qui tuyn tnh tieudung theo thunhap.
Bc 2 T hp thoi Equation, chn View/Residual Tests/Serial Correlation LM
Tests..., khi xut hin hp thoi sau
ta chn bc ca t tng quan cn kim nh, v d nh chn p = 2, nhp Ok ta c
Vi kt qu trn, ta c nR2 = 13, 68617, c xc sut l 0,0011 rt nh nn ta bc b H0 , tc
l tn ti tng quan bc 2.
34
6.2
6.2.1
Khc phc
Bit
Ta tm hm hi qui dng
Y Y (1) c
X X(1).
6.2.2
Cha bit
Ta s dng lnh AR(p) khc phc tng quan bc p. Ta thc hin bng cch g trc tip
lnh AR(p) vo pha sau cng ca hm c lng. Sau dng kim nh BG kim tra.
35
Chng 7
Mt s kim nh thng gp
7.1
36
chn Ok ta c
7.2
Kim nh bin b b st
Kim nh ny kim tra xem c bin gii thch no c b b st trong m hnh ang xt
hay khng. V d nh y ta xt xem V d 4.1 bin gii thch X3 c nh hng bin
37
g bin b st vo khung ta c
38
chn Ok ta c
7.3
Kim nh Wald
Kim nh Wald dng kim nh s c mc ca nhng bin gii thch khng cn thit. V
d nh xt workfile bt5.1.wf1, ta thm mt bin na l t, bin ny nhn cc gi tr t 1 n
20. By gi, kim tra xem t v Z c nh hng ti Y hay khng ta lam nh sau:
Bc 1 c lng hi qui tuyn tnh ca Y theo cc bin X,Z,t.
Bc 2 T hp thoi Equation, chn View/coefficient Tests/Wald_coefficient Restriction..., khi xut hin hnh
39
Theo kt qu ny, ta c
P (F > 2, 176832) = 0, 1457 > 0, 05.
nn ta chp nhn gi thit H0 : 3 = 4 = 0, tc Z v t khng nh hng g ti Y.
7.4
40
chn Ok, ta c
41
Chng 8
8.1
8.1.1
I
72
76
78
81
II
110
112
119
134
III
117
130
128
141
IV
172
194
201
216
sau nhp chn series Y v nhn Enter, hp thoi Series, chn Proc/Seasonal Adjustment/Moving Average Methods..., khi xut hin hp thoi sau
42
chn Ok, ta c
Qu
1
2
2000
3
4
8.1.2
t
16
17
18
19
SIN
0,637230
0,965933
1,042711
1,558092
TC
138,1825
139,9472
141,7118
143,4765
TCS
88,054
135,179
147,765
223,55
M hnh cng
Qu
1
2
2000
3
4
8.2
t
16
17
18
19
S
-50,80
-10,30
-0,76
61,865
T+C
146,902
148,883
150,864
152,845
T+C+S
96,102
138,583
150,104
214,71
44
chn Ok ta c
45
46
chn Ok ta c
theo kt qu trn th
Yn = Y32 = 1, 642779.
Tn = T32 = 0, 080859.
H s thi v theo qu ca cc nm 1978
F29 = 0, 602052;
F31 = 0, 775222;
F30 = 0, 974023
F32 = 1, 648703
Vi kt qu ta c th d bo cc qu nm 1979 nh sau:
Qu 1 nm 1979
Y33 = (Y32 + T32 )F29 = 1, 03772.
Qu 2 nm 1979
Y34 = (Y32 + 2T32 )F30 = 1, 757622.
Qu 3 nm 1979
Y35 = (Y32 + 3T32 )F31 = 1, 461569.
Qu 4 nm 1979
Y36 = (Y32 + 4T32 )F32 = 3, 241705.
8.3
47
8.4
48
Nu ta mun dng tiu chun Dickkey-Fuller, m hnh xu thu v h s b chn, sai phn
bc nht th ta chn nh hnh sau
chn Ok, ta c
T bng ny ta thy |t| = 7, 91; t0,01 = 4, 356; t0,05 = 3, 59; t0,1 = 3, 2334. Do , |t| > |t |,
nn ta bc b gi thit H0 :CPI khng dng.
49