Apud Helvetios longe nobilissimus fuit et ditissimus Orgetorix[1]. Is M. Messala M.

Pisone consulibus , regni cupiditate inductus, civitati persuasit ut de finibus suis

cum omnibus copiis exirent[2]: perfacile esse totius Galliae imperio potiri, cum
virtute omnibus praestarent[3]. Igitur Helvetii, et auctoritate Orgetorigis permoti et
alioqui ballandi cupidi, constituerunt ea quae ad proficiscendum pertinerent
comparare, cum proximis civitatibus pacem et amicitiam confirmare[4]. Ad eas res
conficiendas biennium sibi satis esse duxerunt, in tertium annum profectionem lege
confirmant.[5] Interim Orgetorix, legatione ad civitates suscepta, persuadet Castico
Sequano ut regnum in civitate sua occuparet; itemque Dumnorigi Haeduo ut idem
conaretur persuadet eique suam filiam in matrimonium dat.[6]Perfacile factu esse
illis probat conata perficere[7], propterea quod ipse suae civitatis imperium
obtenturus esset: non esse dubium quin totius Galliae plurimum Helvetii possent; se
suis copiis suoque exercitu illis regna conciliaturum confirmat.[8] Ea res est
Helvetiis per indicium enuntiata.[9] Moribus suis Orgetorigem ex vinculis causam
dicere coegerunt.[10] Die constituta Orgetorix ad iudicium omnem suam familiam,
ad hominum milia decem, undique coegit[11]; per eos se eripuit ne causam diceret.
[12] Cum civitas ob eam rem incitata armis ius suum exsequi conaretur, Orgetorix
mortuus est, neque abest suspicio quin ipse sibi mortem consciverit.[13](
Caesaris).
1. .
Apud predlog ,
Helvetios
Longe nobilissimus, dittissimus
Nobilissimus nobilis (III ) superlativ -
Fuit 3.L.Sg. indikativa aktiva prezenta glagola sum, esse, fui je /
2. ,
,
.
Is Nom.Sg. M. is, ea ,id
M. Messala
M. Pisone

Consulibus Abl.Pl. consul, consulis (III) -
Regni - Gen.SG. regnum, i (II)
Cupidate - Abl.Sg. cupidas, cupidatis (III) -
Inductus induco, inducere(3), induxi, inductum

Civitati Dat.Sg. civitas, civitatis (III)

Persuasit 3.L.Sg. persuadeo,

persuadere(2), persuasi, persuasum
Ut exirent
de
finibus Abl.Pl. finis, is (III) -
suis -
cum
omnibus Abl.Pl. e omnia, omnium (II)(n)
copiis Abl.Pl. copia, copiae (f)(I)
exirent 3.L.Pl. exeo, exire, exii, exitum
-
3. ,
.
Pefacile
Esse sum, esse, fui
Totius Gen.F. totus, tota, totum
Galiae Gen.Sg. Galia, ae (f)(I) Galijom
Imperio Abl.Sg. imperium, ii (n)(II) -
Potiri potior,potiri(4), potitus su

Cum
Virtute Abl.Sg. virtus, virtis (f)(III) -
Omnibus Abl.Pl. e omnia, omnium (II)(n)
Praestarent 3.L.PL. praesto,
praestare(1), praestiti, praestatum

4. ,
,
, .
Igitur

Helvetii -
Et
Auctoritate Abl.Sg. auctoritas, is, (f)(III) -
Orgetorigis -
Permoti permotus, permota, permotum -
Et -
Alioqui -
Ballandi Cupidi cupidus, cupida, cupidum

Constituerunt 3.L.Pl. constituo,
constituere(2), constituti, constitutum
Ea Quae Ad
Proficiscendum
Pertinerent 3L.Pl.
pertineo,pertinere(2),pertinui
Comparare Cum -
Proximis bl.Pl.F. proximus -
Civitatibus Abl.Pl. imenice civitas, civitatis (f)(III) -
Pacem Acc.Sg. pax, pacis (f)(III) -
Et -
Amicitiam Acc.Sg amicitia, amicitiae (f)(I) -
Confirmare
confirmo,confirmare(1),confirmavi,confirmatum .
5.
,
().
Ad eas res
Conficiendas cc.Pl.F. conficiendus, conficienda, conficiendum (III)

Biennium Acc.Sg. bienum, ii (n)(II) -

Sibi satis esse
Duxerunt 3.L.PL.
duco,ducere(3),duxi,ductum
In
Tertium Nom.Sg.N. tertius, tertia, tertium (I,II) -
Annum cc.Sg. annus, anni (m)(II) -
Profectionem cc.Sg. profectio, profectionis (f)(III) -
Lege bl.Sg. lex, legis (f)(III) ,
Confirmant 3.L.PL. confirmo,
confirmare(1),confirmavi, confirmatum .
6.
/
/, ,
, je .
Interim
Orgetorix Nom.Sg
Legatione Abl.Sg. legatio, legationis (f)(III) -
Ad -
Civitates Acc.Pl. civitas, civitatis (f)(III) -
* Suscepta suscipio, suscipere, suscepi, susceptum -
Persuadet 3.L.Sg.
persuaeo,persuadere(2),persuasi,persuasum
Castico Sequano
Ut -
Regnum Acc.Sg. regnum, regni (n)(III)
In -
Civitate bl.Sg. civitas, civitatis (f)(III) /
Sua ojoj /
Occuparet 3.L.Sg.
occupo,occupare(1),occipavi,occupatum ,

Itemque /
Dumnorigi Haeduo
Ut Idem
Conaretur 3.L.Sg. conor, conare(1),
conatus sum
Persuadet - 3.L.Sg.
persuaeo,persuadere(2),persuasi,persuasum
Eique ?
Suam cc.Sg.F suus, sua, suum -
Filiam Acc.Sg. filia, filiae (f)(I) - y
In -
Matrimonium cc.Sg. matrimonium, ii .
Dat 3.L.Sg. do,dare(1),davi,datum .
Perfacile
7. .
Factu Esse Abl.
Illis -
Probat 3.L.Sg.
probo,probare(1),probavi,probatum
Conata Acc.Sg.F conor,conari(1),conatus
sum -
Perficere
perficio,perficere,perfeci,perfectum
Propterea ,
8. ,
.
.
Quod ?
Ipse ?
Suae Gen.Sg.F. suus, sua, suum -

Civitatis - Gen.Sg. civitas, civitatis (f)(III) -

Imperium cc.Sg. imenice imperium, imperii (n)(II) -
Obtenturus
obtineo,obtinere(2),obtinui,obtentum
Esset 3.L.Sg. sum, esse, fui -
non esse-
dubium cc.Sg. dubium, ii (n)(II) -
quin
totius Gen.Sg.F. totus, tota totum -
Galliae Gen.Sg. Galia, ae (f)(I) -
Plurimum -
Helvetii -
Possent 3.L.Pl. possum, posse, potui
Se Suis -
Copiis bl.Pl. copia, ae (f)(I)
Suoque -
Exercitu Abl.Sg. Exercitus, us (m)(IV)
Illis -
Regna cc.Pl. regnum, i (n)(II)
Conciliaturum cc.Sg.N conciliaturus, ura, urum
Confirmat 3.L.Sg.
confirmo,confirmare(1)mconfirmavi,confirmatum
9. .
Ea Res
Est 3.L.Sg. sum,esse,fui -
Helvetiis -
Per Indicium (Per + Acc) Acc.Sg indicium, indicii (n)(II)

Enuntiata Abl.F.
enuntio,enuntiare(1),enuntiavi,enuntiatum

10.

/ .
Moribus Abl.Pl. mos,moris (m)(III) -
Suis Abl.Pl. suus, sua, suum -
Orgetorigem -
Ex -
Vinculis Abl.Pl. vinculum,l vinculi (n)(II) -
Causam cc.Sg. causa,ae (f)(I) ,
Dicere dico,dicere,dixi,dictum
Coegerunt 3.L.Pl. cogo,
cogere,coegi,coactum
11.
,
, .
Die bl.Sg. imenice dies, diei (m,f)(V)
Constituta cc.Pl. constitutum, constituti (n)(II)

Orgetorix Nom.Sg - Orgetoriks
Ad -
Iudicium Acc.Sg. iudicum, iudici (n)(II) -
Omnem Acc.Sg. omnes -
Suam cc.Sg. suus, sua,suum -
Familiam Acc.Sg. familie,ae (f)(I) -
Ad -
Hominum cc.Sg. hominos, homini (m)(II) -
Milia -
Decem -
undique ?
coegit -3.L.Sg. cogo,cogere(3),coegi,coactum - je

12.

per -

eos Acc.Pl. is, ea, id -

se -
eripuit 3.L.Sg.
eripio,eripere(3),eripui,erepetum
ne -
causam Acc.Sg. causa,ae (f)(I)
diceret dico,dicere,dixi,dictum

13.

, ,
/ .
Cum
Civitas Acc.Sg. civitas, civitatis (f)(III) -
Ob -
Eam Acc. is, ea id -
Rem Acc.Sg. res, rei (f)(V) -
Incitata incito,incitare(1),avi,atum

Armis Abl.Pl. arma,ae (f)(I)

Ius Nom.Sg. ius, iuris (m)(III) -
Suum suus, sua, suum -
Exsequi
Conaretur 3.L.Sg. conor,conari,conatus
sum -
Orgetorix - Nom.Sg. -
mortuus -Nom.Sg.. mortuus, morta, mortuum (I,II) -
est 3.L.Sg. sum, esse, fui -
Neque -
Abest 3.L.Sg. absum,abesse,abfui -

Suspicio 1.L.Sg suspicio, suspeci,

suspectum
quin -
ipse -
sibi Dat. -
mortem Acc.Sg. mors,mortis (f)(III) - ,
consciverit 3.L.Sg. II
concisco,conciscere(3),conscivi,conscitum -