Professional Documents
Culture Documents
Projekt
04.05.2016
Shnim:Ndryshimet q propozohen nga EURALIUS dhe OPDAT bazohen (1) n
prmbushjen e opinioneve t Komisionit t Venecias, n veanti n opinionin
prfundimtar t dats 15 mars 2016 (nr. 824/2015); (2) n vendimet politike t marra
nga Komisioni i Posam i Reforms n Drejtsi; (3) n marrjen n konsiderat t
shqetsimeve politike q lidhen me disa institucione t veanta dhe n ofrimit e
opsioneve (shnuar me ngjyr blu); (4) n synimin pr t harmonizuar tekstin, ose
kryerjen e ndrhyrjeve teknike n Projektligj qrrjedhin drejtprsdrejti nga reflektimi
i propozimeve/rekomandimeve t Komisionit t Venecias. Kto propozime nuk
prfshijn ndonj vendimmarrje politike q nuk sht arritur endedhe as nuk kan
pr synim t krkojn przgjedhjen/favorizimin e nj vendimi politik kundrejt nj tjetri.
Ndryshimet n tekst jan me ngjyr t kuqe. Pjesa tjetr e tekstit me ngjyr t zez
sht teksti qi sht drguar Komisionit t Venecias m 15 janar 2016.
PROJEKTLIGJ
Nr.___/___/2016
KUVENDI
I REPUBLIKS S SHQIPRIS
VENDOSI:
PJESA E PAR
PARIME THEMELORE
Neni 1
N preambuln e Kushtetuts, pas fjalve me bindjen e thell se shtohen fjalt
vlerat evropiane.
Neni 2
N nenin 2, pas paragrafit t tret, shtohet paragrafi i katrt me kt
prmbajtje:
Republika e Shqipris,pas antarsimit n Bashkimin Evropian,i delegon
institucioneve t tijpushtete t nevojshme pr prmbushjen e detyrimeve q burojn
nga antarsimi, n baz t nj ligji t miratuar me tre t pestat e t gjith antarve
t Kuvendit.
Neni 3
N nenin 6/1 pas fjals ndalohet shtohen fjalt pr nj kohzgjatje t
caktuar
Ndalohet pr nj kohzgjatje t caktuar1zgjedhja, emrimi apo ushtrimi i nj
funksioni publik n nj nga organet e parashikuara n kt Kushtetut, ose t
krijuara me ligj, pavarsisht prcaktimeve t bra n dispozitat e tjera t ksaj
Kushtetute, nse verifikohen rrethana q cnojn integritetin e funksionarit publik,
sipas kushteve dhe rregullave t prcaktuara me ligj t miratuar me tre t pestat e t
gjith antarve t Kuvendit.
Neni 4
Neni 12, pika 3 ndryshohet me prmbajtjen si vijon:
Forcat e huaja ushtarake mund t vendosen dhe t kalojn n territorin shqiptar, si
dhe forcat ushtarake shqiptare mund t drgohen jasht, sipas procedurs s
parashikuar me ligj t miratuar me shumicn e t gjith antarve t Kuvendit,
prve rasteve kur parashikohet ndryshe n nj marrveshje ndrkombtare.
1Opinioni
Neni 5
Neni 18, pika 2 ndryshon si vijon:
Askush nuk mund t diskriminohet padrejtsisht pr shkaqe t tilla si gjinia, raca,
feja, etnia, gjuha, bindjet politike, fetare a filozofike, identiteti gjinor, orientimi
seksual, gjendja ekonomike, pasurore, arsimore, origjina sociale, lindja, aftsia e
kufizuar, prkatsia shoqrore, prindrore ose t tjera.
Neni 6
Neni 39, pika 2, ndryshon si vijon:
Ekstradimi mund t lejohet vetm kur sht parashikuar shprehimisht n
marrveshjet ndrkombtare n t cilat Republika e Shqipris sht pal, me
vendim gjyqsor, si dhe kur parashikohet n legjislacionin e Bashkimit Evropian.
Neni 7
Neni 43 ndryshon si vijon:
Kushdo ka t drejt t ankohet kundr nj vendimi gjyqsor n nj gjykat m t
lart, prvese kur parashikohet ndryshe n ligj pr shtjet civile dhe administrative
me vler t pakt ose t rndsis t vogl.2
Neni 8
N nenin 54 shtohet pika 4 me kt prmbajtje:
Interesi m i lart i fmijve zbatohet n t gjitha shtjet q lidhen me ta.
Neni 9
N nenin 64 shtohet pika 4 me kt prmbajtje:
Shtetasit shqiptar, pas antarsimit t Republiks s Shqipris n Bashkimin
Evropian, zgjedhin prfaqsuesit e tyre n Parlamentin Evropian, sipas procedurs
s parashikuar n ligj.
2Opinioni
Neni 10
N nenin 73, n pikn tre, fjalia e dyt pas fjalve N kto raste shtohet
Drejtuesi i ProkurorisPosame ose
3. Deputeti mund t ndalohet ose t arrestohet pa autorizim kur kapet n kryerje e
sipr ose menjher pas kryerjes s nj krimi t rnd. N kto raste,Drejtuesi i
Prokuroriss Posame ose3 Prokurori i Prgjithshm njofton menjher Kuvendin, i
cili, kur konstaton se nuk ka vend pr procedim, vendos pr heqjen e mass.
Neni 11
Pas nenit 80 shtohet neni 80/a me kt prmbajtje:
Neni 80/a
Kshilli i Ministrave i raporton Kuvendit t Shqipris pr aktet e hartuara n kuadr
t pjesmarrjes s Republiks s Shqipris n institucionet e Bashkimit Evropian.
Kuvendi mund t nxjerr rezoluta q shrbejn si baz pr veprimet e Kshillit t
Ministrave n institucionet e Bashkimit Evropian.
Neni 12
N nenin 109, pas piks 3, shtohet pika 4 me kt prmbajtje:
E drejta pr t zgjedhur dhe pr tu zgjedhur u njihet edhe shtetasve t Bashkimit
Evropian, t cilt jetojn n territorin e Republiks s Shqipris, sipas legjislacionit
t Bashkimit Evropian dhe rregullave t prcaktuara n Kodin Zgjedhor, pas
antarsimit t Republiks s Shqipris n Bashkimin Evropian.
Neni 13
Neni 122, pika 3 dhe 4 ndryshohet si m posht:
3. E drejta e Bashkimit Evropian q zbatohet drejtprsdrejti ka eprsi mbi t
drejtn e brendshme t Republiks s Shqipris.
4. Normat e nxjerra prej nj organizate ndrkombtare kan eprsi, n rast
konflikti, mbi t drejtn e vendit, kur n marrveshjen e ratifikuar nga Republika e
Shqipris pr pjesmarrjen n at organizat, parashikohet shprehimisht zbatimi i
drejtprdrejt i normave t nxjerra prej asaj.
3Opinioni
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 shnimi 9; Ndryshim teknik q lidhet me ndryshimin n Nenin 148/3.
PJESA E TET
GJYKATA KUSHTETUESE
Neni 14
Neni 124 ndryshon si m posht vijon:
Neni 124
1. Gjykata Kushtetuese sht autoriteti m i lart q zgjidh mosmarrveshjet
kushtetuese dhe bn interpretimin prfundimtar t Kushtetuts.
2. Gjykata Kushtetuese i nnshtrohet vetm Kushtetuts.
3. Gjykata Kushtetuese ka buxhet t veant q e administron n mnyr t
pavarur.
Neni 15
Neni 125 ndryshon si m posht vijon:
Neni 125
1. Gjykata Kushtetuese prbhet nga 9 antar, tre prej t cilve emrohen nga
Presidenti i Republiks, tre antar emrohen nga Kuvendi dhe tre antar
emrohen nga mbledhja e prbashkt e Gjykats s Lart dhe e Gjykats s Lart
Administrative4. Antart q emrohen nga Presidenti i Republiks dhe Kuvendi
przgjidhen nga lista e kandidatve t hartuar dhe renditur nga Kshilli i Emrimeve
n Drejtsi. Procedura e przgjedhjes dhe emrimit t antarve t Gjykats
Kushtetuese garanton standardet e kandidimit t hapur, konkurimit t ndershm,
transparencs dhe przgjedhjes s kandidatve m t kualifikuar.
2. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese zgjidhen me tre t pestat e t gjith antarve
t Kuvendit. Kur n votimin e par Kuvendi nuk siguron shumicn e krkuar prejtre
t pestave, brenda 30 ditve nga paraqitja e lists s kandidatve, kandidati i
renditur m lart konsiderohet i emruar5.
3. Gjyqtart e Gjykats Kushtetuese emrohen pr 9 vjet6, pa t drejt riemrimi dhe
przgjidhen nga radht e juristve me t paktn 15 vjet prvoj pune si gjyqtar,
prokuror, avokat, profesor ose lektor t s drejts, npuns t nivelit t lart n
4Opsion
politik sipas Opinionit t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 38 mund t krkohet prfshirja e Kshillit t
Emrimeve n Drejtsi edhe pr przgjedhjen e 3 antarve t Gjykats Kushtetuese q vijn nga gjyqsori. Vendimmarrja
pr prfshirjen e Kshillit t Emrimeve n Drejtsi pr sa i prket ksaj procedure t emrimit duhet t marr n
konsiderat prbrjen e tij.
5Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 37.
6Opsion politik sipas Opinionit Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 39; 12 vjet, megjithat
zvendsim/rotacion m i shpesht sht nj mjet pr t luftuar korrupsionin.
Neni 16
Neni 126 ndryshon si m posht vijon:
Neni 126
Gjyqtari i Gjykats Kushtetuese gzon imunitet pr mendimet e shprehura dhe
vendimet e marra n ushtrim t funksioneve t tij, prve rasteve t dhnies
qllimisht t nj vendimi t paligjshm si pasoj e nj sjellje kriminale, interesi
personal ose keqdashje.
Neni 17
Neni 127 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 127
1. Mandati i gjyqtarit t Gjykats Kushtetuese mbaron n rastet e mposhtme:
7Mekanizm
zhbllokues q merr n konsiderat Opinionin Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 22.
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 77; I njjti ndryshim sht br n Nenin 136 paragrafi 7 n
mnyr q t harmonizohen/njehsohen dispozitat.
8Opinioni
9Korrigjim
Neni 19
Neni 130 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 130
Qenia gjyqtar i Gjykats Kushtetuese nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr
shtetrore, si dhe veprimtari profesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me
prjashtim t aktivitetit msimdhns, akademik, shkencor dhe artistik12. Kohzgjatja
e veprimtaris profesionale t lejueshme, si dhe masa e shprblimit parashikohen
me ligj. Ushtrimit i funksionit t gjyqtarit nuk pajtohet me qenien antar n nj parti
politike apo pjesmarrjen n aktivitete publike t organizuara nga nj parti politike, si
dhe me veprimtari t tjera t papajtueshme me detyrn e gjyqtarit t Gjykats
Kushtetuese.
Neni 20
N nenin 131, ndryshohet shkronja f, si m posht vijon:
f) gjykimin prfundimtar t ankesave t individve kundr vendimeve gjyqsore dhe
akteve t pushtetit publik q cnojn t drejtat dhe lirit themelore t garantuara n
Kushtetut, pasi t jen shteruar t gjitha mjetet juridike efektive pr mbrojtjen e
ktyre t drejtave, prvese kur parashikohet ndryshe n Kushtetut.
Neni 21
N nenin 131, pas paragrafit 1, shtohet paragrafi 2 me kt prmbajtje:
2. Gjykata Kushtetuese nuk mund t shpall antikushtetues nj ligj t miratuar nga
Kuvendi pr rishikimin e Kushtetuts, me prjashtim t rastit kur sht shkelur
procedura e miratimit t ktij ligji.
Neni 22
Neni 132 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 132
1. Vendimet e Gjykats Kushtetuese kan fuqi t prgjithshme, jan prfundimtare
dhe t detyrueshme pr zbatim.
12Opinioni
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 78; T njtat ndryshime jan kryer edhe n Nenet 143, 147/,
147/, dhe 148/d me qllim harmonizimin e dispozitave kushtetuese.
PJESA E NNT
GJYKATAT
Neni 25
Neni 135 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 135
1. Pushteti gjyqsor ushtrohet nga Gjykata e Lart, Gjykata e Lart Administrative
si dhe nga gjykatat e apelit e gjykatat e shkalls s par, t cilat krijohen me ligj.
2. Kuvendi mund t krijoj me ligj gjykata pr fusha t veanta, por n asnj rast
gjykata t jashtzakonshme.
3. Gjykata e posame e shkalls s par dhe e apelitpr gjykimin e veprave penale
t korrupsionit dhe krimit t organizuar, si dhe t akuzave penale kundr
funksionarve t lart, krijohet me ligj. Funksionar t lart prfshijn Presidentin n
detyr dhe ish Presidentt e Republiks,Kryetarinn detyr dhe ish Kryetart e
Kuvendit,Kryeministrin n detyr dhe ish Kryeministrat, antart e Kshillit t
Ministrave n detyr, antart e Kshillit t Ministrave gjat tre viteve t fundit,
Prokurorin e Prgjithshm,Inspektorin e Lart t Drejtsis,Kryetart e Bashkive dhe
deputett e Kuvendit,zvendsministrat, antart e Kshillit t Lart Gjyqsor dhe t
Kshillit t Lart t Prokuroris, antart e Gjykats Kushtetuese, Gjykats s
Lartdhe Gjykats s Lart Administrative, dhe drejtuesit e institucioneve shtetrore
qndrore ose t pavarura t prcaktuara nKushtetut ose nligj.13
4. Gjyqtart e gjykatave tposame pr gjykimin e veprave penale t korrupsionit
dhe krimit t organizuar,emrohen nga Kshilli i Lart Gjyqsor n prputhje me
kt dispozit dhe ligjin. Kryetari i gjykats dhe gjyqtart e ktyre gjykatave
shkarkohen prpara prfundimit t mandatit n rastet e shkeljeve t rnda disiplinore
me dy t tretat e votave t Kshillit t Lart Gjyqsor14. Gjyqtart dhe administrata
gjyqsore u nnshtrohen me sukses verifikimit t pasuris dhe t figurs. Kshilli i
Lart Gjyqsor nuk mund t emroj asnj gjyqtar pa marr plqimin e tij dhe
familjarve t afrt pr kontrolletperiodike t llogarive bankare dhe telekomunikimeve
personale, sipas ligjit.Telekomunikimet personale tfamiljarve t afrt15 t cilt nuk
kan dhn plqimin, do monitorohen vetm me vendim gjykate.
13
Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 50. Komisioni i Venecias vuri n dukje q sipas Nenit 90
paragrafi 2 t Kushtetuts, Presidenti mund t shkarkohet pr shkelje t rnd t Kushtetuts dhe pr kryerjen e nj krimi
t rnd. Megjithat, Presidenti nuk gzon imunitet Kushtetues nga ndjekja penale. Procedura e impeachment
nnkupton shkarkim nga detyra, por kjo nuk do t thot q ai nuk mund t hetohet penalisht dhe t gjykohet nga nj
gjykat prpara se t shkarkohet. Kjo nuk prbn imunitet funksional. Logjikisht, Presidenti duhet t jet subjekt i ndjekjes
penale dhe gjykimit nga nj gjykat, si nj procedur e ndar nga ajo e shkarkimit/impeachment.
14 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 48. Gjithashtu kjo reflekton marrveshjen politike t dats 23
mars 2016.
15 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 51.
10
Neni 26
Neni 136 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 136
1. Antart e Gjykats s Lart dhe t Gjykats s Lart Administrative emrohen
nga Presidenti i Republiks, me propozim t Kshillit t Lart Gjyqsor, pr nj
mandat 9 vjear, pa t drejt riemrimi. Presidenti i Republiks brenda 7 ditve nga
drgimi i propozimit prej Kshillit t Lart Gjyqsor emron antarin e Gjykats s
Lart dhe t Gjykats s Lart Administrative.
2. Presidenti i Republiks ka t drejt t mospranoj propozimin e br nga Kshilli
i Lart Gjyqsor vetm nj her me dekret t arsyetuar, bazuar n shkaqe q lidhen
me mosplotsimin e kritereve t kualifikimit ose n kushtet e pazgjedhshmrist
kandidatit t parashikuara n Kushtetut ose n ligj.16 Dekreti i Presidentit t
Republiks pr mospranimin e propozimit t paraqitur nga Kshilli i Lart Gjyqsor
humbet efektin kur shumica e antarve t tij votojn kundr dekretit. N kt rast si
dhe kur Presidenti nuk shprehet, kandidati konsiderohet i emruar dhe fillon detyrn
brenda 7 ditve nga data e vendimit t Kshillit t Lart Gjyqsor.
3. Antart e Gjykats s Lart dhe t Gjykats s Lart Administrative zgjidhen
nga radht e gjyqtarve me t paktn 13 vjet prvoj. Nj e pesta e antarve t tyre
mund t zgjidhet mes juristve t spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj si
avokat, profesor ose lektor t s drejts, jurist t nivelit t lart n administratn
publike ose n fusha t tjera t s drejts. Antart jo gjyqtar duhet t ken arsim
t lart juridik dhe grad shkencore n drejtsi.
4. Antart jo gjyqtar nuk duhet t jen dnuar m par pr kryerjen e nj vepre
penale. Ata nuk duhet t ken mbajtur funksione politike n administratn publike
ose pozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara kandidimit.
5. Kriteret dhe procedura e przgjedhjes dhe t emrimit t antarve t Gjykats
s Lart dhe t Gjykats s Lart Administrative, si dhe kushtet pr vazhdimsin e
ushtrimit t detyrsparashikohen me ligj.
6. Kryetari i Gjykats s Lart dhe Kryetari i Gjykats s Lart Administrative
zgjidhen me shumicn e antarve t secils gjykat, me votim t fsheht, pr nj
periudh 3 vjeare, pa t drejt rizgjedhjeje. N rast se asnj prej kandidatve nuk
merr n votimin e par shumicn e krkuar, zhvillohet nj votim i dyt pr dy
kandidatt t cilt kan marr m shum vota. N rast se pas votimit t dyt, asnj
prej kandidatve nuk merr shumicne krkuar t votave, ather przgjidhet
kandidati me m shum vota. N rast t barazis s votave, Kryetari zgjidhet me
short. Ligji parashikon kriteret dhe procedurat e hollsishme przgjedhjen e tij17.
7. Gjyqtari i Gjykats s Lartose i Gjykats s Lart Administrative, qndron n
16Opinioni
11
Neni 28
Neni 137 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 137
Gjyqtari gzon imunitet pr mendimet e shprehura dhe vendimet e marra n
ushtrimin e funksioneve t tij, prve rasteve t dhnies qllimisht t nj vendimi t
paligjshm si pasoj e nj sjellje kriminale, interesi personal ose keqdashje.
Neni 29
Pas nenit 137, shtohet neni 137/a me kt prmbajtje:
Neni 137/a
1. Gjyqtari mban prgjegjsi disiplinore sipas procedurave t rregulluara me ligj.
Gjyqtari nuk mund t largohet nga detyra prve rasteve kur:
a) mbush moshn e pensionit;
b) jep dorheqjen;
c) vrtetohen kushtet epazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin
e funksionit18;
18
12
Neni 30
Neni 138 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 138
Paga dhe prfitimet e tjera t gjyqtarit nuk mund t ulen prve rasteve kur:
a) nevojitet marrja e masave t prgjithshme ekonomiko-financiare pr t
eliminuar situata t vshtira ekonomike t vendit apo emergjenca t tjera
kombtare;
b) gjyqtari kthehet n detyrn q mbante para emrimit;
c) i jepet nj mas disiplinore;
) vlersohet profesionalishtnnmesataren etikeose profesionale19sipas ligjit.
Neni 31
Neni 139 ndryshohet si m posht vijon:
1. Mandati i gjyqtarit t Gjykats s Lart ose Gjykats s Lart Administrative
mbaron n rastet e mposhtme:
a) mbush moshn 70 vje;
b) prfundon mandatin 9 vjear;
c) jep dorheqjen;
) shkarkohet sipas parashikimeve t nenit 140;
d) n zbatim t procedurave t parashikuara n nenin 179/b.
dh) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin
e funksionit;
e) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn.
2. Mbarimi i mandatit t gjyqtarit t Gjykats s Lart ose Gjykats s Lart
Administrative deklarohet prkatsisht me vendim t Gjykats s Lart ose Gjykats
s Lart Administrative. Procedura pr emrimin e gjyqtarit n nj gjykat tjetr pas
prfundimit t mandatit rregullohet me ligj.
3. Kryetari i Gjykats s Lart ose i Gjykats s Lart Administrative, jo m von se
3 muaj prpara prfundimit t mandatit t nj gjyqtari, sipas paragrafit 1
nnparagraft a) dhe b), si dhe menjher n rastet e mbarimit t mandatit prpara
19Opinioni
13
Neni 33
Neni 141 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 141
1. Gjykata e Lart dhe Gjykata e Lart Administrative shqyrtojnshtje lidhur me
kuptimin dhe zbatimin e ligjit dhesigururojnnjsimin ose zhvillimin e praktiks
gjyqsore20.
2. Gjykata e Lart dhe Gjykata e Lart Administrativezgjidhin mosmarrveshjet e
natyrs juridiksionale n kolegj t prbashkt t t dy gjykatave, q vendos pr
interpretimin e detyrueshm t ligjit21.
3. Ligji parashikon procedurat e hollsishme22.
20
Sugjerohet korigjim teknik. Formulimi i Nenit 141 paragrafi 1 nnkuton q GJL ose GJLA t vendosin pr shtjet e ligjit,
zbatimit t ligjit ose unifikimin e praktiks gjyqsore. N projekt-strategji sht prmenduar synimi pr t ulur volumin e
puns s GJL n mnyr q ajo t prqendrohet n shtje e ligjit pr unifikimin e praktiks n Shqipri. Sa m sipr
mbshtetet edhe nga Opinioni i Komisionit t Venecias CDL-AD(2014)016, paragrafi 37.Sugjerohet q formulimi t
ndryshoj si vijon Gjykata e Lart dhe Gjykata e Lart Administrative shqyrtojn shtje lidhur me kuptimin dhe zbatimin e
ligjit pr t siguruar njsimin ose zhvillimin e praktiks gjyqsore.
21 Opinionin Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 43.
22 Ndryshim q lidhet me ndryshimet e paragrafit 2 t ktij Neni sipas Komisionit t Venecias. Rregullimet n ligj nuk duhet
t lidhenvetm me paragrafin 2, por duhet t prfshijn t dy paragraft e ktij Neni.
14
Neni 34
Neni 143 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 143
Qenia gjyqtar iGjykats s Lart dhe i Gjykats s Lart Administrative nuk pajtohet
me asnj veprimtari tjetr shtetrore, si dhe veprimtari profesionale q ushtrohet
kundrejt pagess, me prjashtim t aktivitetit msimdhns, akademik, shkencor
dhe artistik. Kohzgjatja e veprimtaris profesionale t lejueshme, si dhe masa e
shprblimit parashikohen me ligj. Ushtrimi i funksionit t gjyqtarit nuk pajtohet me
qenien antar n nj parti politike apo pjesmarrjen n aktivitete publike t
organizuara nga nj parti politike, si dhe me veprimtari t tjera t papajtueshme me
detyrn e gjyqtarit, sipas ligjit.
Neni 35
Neni 147 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 147
1. Kshilli i Lart Gjyqsor siguron pavarsin, prgjegjshmrin dhe mbarvajtjene
pushtetit gjyqsor n Republikn e Shqipris.
2. Kshilli i Lart Gjyqsor prbhet nga 11 antar, gjasht prej t cilve zgjidhen
nga gjyqtart e t gjitha niveleve t pushtetit gjyqsor dhe pes antar zgjidhen nga
Kuvendi nga radht e juristve jo gjyqtar.
3. Antart gjyqtar przgjidhen nga rradht e gjyqtarve me moral dhe integritet t
lart profesional sipas nj proceduretransparente dhe publike q siguron nj
prfaqsim t drejt t t gjitha shkallve t gjyqsorit. Kriteret dhe procedurat pr
przgjedhjen dhe renditjen e kandidatve t cilt vijn nga rradht e gjyqsorit
rregullohen me ligj23. Antart jo gjyqtar przgjidhen nga radht e juristve t
spikatur me jo m pak se 15 vjet prvoj pune n profesion,me moral dhe integritet
t lart profesional. Kandidatt nuk duhet t jen dnuar m par pr kryerjen e nj
vepre penale. Ata nuk duhet t ken mbajtur funksione politike n administratn
publike dhe pozicione drejtuese n parti politike, gjat 10 vjetve t fundit prpara
kandidimit.
4. Antart jo gjyqtar zgjidhen me tre t pestat e t gjith antarve tKuvendit mbi
bazn e propozimeve, nga radht e avokatve, nj antar, nga radht e noterve,
nj antar, nga trupa e pedagogve t drejtsis, nj antar, nga trupa e
pedagogve jo gjyqtar ose prokuror t Shkolls s Magjistraturs, nj antar, dhe
23
Riformulim duke patur parasysh Opinionin Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 18. Hequr formulimi:
Kriteret dhe procedura transparente dhe publike e przgjedhjes dhe e renditjes s kandidatve gjyqtar parashikohen me
ligj;
15
Sugjerohet ndryshim teknik. Antarve t Kshillit t Lart Gjyqsor t cilt jan gjyqtar t Gjykats s Lart ose
Gjykats s Lart Administrative nuk duhet tu ndrpritet mandati, sepse ata zgjedhin t shrbejn n kt Kshill. N
mnyr q t parandalohet ndonj interpretim i mundshm, sugjerohet shtimi formulimit Gjyqtarit t Gjykats s Lart
ose t Gjykats s Lart Administrative i pezullohet mandati pr periudhn q ushtron detyrn e antarit t Kshillit t Lart
Gjyqsor.
25Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 27.
26Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 35.
16
Neni 37
Pas nenit 147/a shtohet neni 147/b, me kt prmbajtje:
Neni 147/b
1. Mandati i antarit t Kshillit t Lart Gjyqsor mbaron sipas rasteve t
mposhtme:
a) mbush moshn e pensionit;
b) prfundon mandati 5 vjear;
c) jep dorheqjen;
) shkarkohet sipas parashikimeve t nenit 147/c;
d) n zbatim t procedurave t parashikuara n nenin 179/b;
dh) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin
e funksionit;
e) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn.
2. Mbarimi i mandatit t antarit deklarohet me vendim t Kshillit t Lart Gjyqsor.
3. Kur vendi i antarit mbetet vakant, organi q ka emruar antarin paraardhs,
sipas nenit 147, emron nj antar t ri, i cili qndron n detyr deri n prfundimin
e mandatit t antarit t larguar.
27Opinioni
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 32; Sugjerohet rregullimi i rolit t Ministrit t Drejtsis. Ky
sht vendim politik. Nj sugjerim sht t shtohet si m posht n fund t ktij paragrafi me prjashtim t mbarvajtjes
s strukturave t teknologjis s informacionit n gjykata, funksion q ushtrohet nga Ministri i Drejtsis. Nj ndryshim i
ngjashm duhet t bhet n Nenin 149/a pr ti dhn Ministrit t Drejtsis nj rol n administrimin e sistemeve t
teknologjis s informacionit. Kjo sht nj praktik e njohur n shum vende t BE-s.
28 Sugjerim teknik. Kjo sht e nevojshme pr t dy Kshillat nga pikpamja buxhetore/financiare si dhe pr t mundsuar
q n ligj t parashikohen kompetencat e tjera t nevojshme. Ata (Kshillat) duhet t ken kompetenc pr t kontrolluar
buxhetet e tyre. Ky ndryshim i sugjeruar sht reflektuar edhe n Nenin 148/b, grma e) dhe f). Paragrafi i mparshm 2)
sht ndar n grmat e) dhe f) t paragrafit 1.
29Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 20.
30Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 32.
17
18
19
34
Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 33; hequr kompetenca e Ministrit t Drejtsis t inspektoj
Inspektorin e Lart t Drejtsis.
35
Komisioni i Posam diskutoi n lidhje me nj komision hetimor parlamentar ose procedure impeachment pr
Inspektorin e Lart t Drejtsis. Kjo shtje u ngrit kryesisht nga opozita. Kshtu propozohet nj opsion i mundshm. Nj
opsion mund t jet si vijon: Inspektori mund t hetohet nga jasht sistemit t gjyqsorit, por t drejtat pr nj proces t
rregullt dhe praktika gjyqsore krkojn q marrja e masave disiplinore apo shkarkimi t bhet nga nj organ gjyqsor, si
sht Tribunali Disiplinor i Drejtsis. T tjer antar t Komisionit t Posam ishin kundr komisionit hetimor
parlamentar pasi ai mbart rrezikun e hetimeve t motivuara politikisht. Ekspertt e opozits ngritn t njjtin shqetsim
prmes komisionit hetimor n fq.19 t letrs t dats 25 prill 2016. Prandaj, pasja e nj hetuesi t vetm i cili duhet t
respektoj t drejtn e nj procesi t rregullt gjyqsor dhe rregullat e parashikuara n kt ligj mund t kufizoj n nj far
mase rrezikun. M tej, rezultatet e hetimit i prcillen Tribunalit i cili merr vendim rreth shtjes.
36Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 33. Ky formulim prfshin edhe shqetsimet e ngritura nga
Komisioni i Posam n lidhje me korporatizmin, por gjithashtu ul rezikun q nj komision parlamentar t prdoret pr t
denigruar Inspektorin e Lart. Zgjedhja e nj deputeti i cili ka mbaruar studimet n drejtsi i przgjedhur me short
mnjanon rrezikun q shumica ose opozita t ken dijeni se kush do t kryej hetimin.
20
Neni 43
Pas nenit 147/e shtohet neni 147/, me kt prmbajtje:
Neni 147/
Qenia Inspektor i Lart i Drejtsis nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr
shtetroresi dheprofesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me prjashtim t
veprimtaris msimdhnse,akademik, shkencor dhe artistik. Kohzgjatja e
veprimtaris profesionale t lejueshme, si dhe masa e shprblimit parashikohen me
ligj. Ushtrimi i funksionit t Inspektorit nuk pajtohet me antarsin n nj parti
politike apo pjesmarrjen n aktivitete publike t organizuara nga nj parti politike, si
dhe me veprimtari t tjera t papajtueshme me detyrn e Inspektorit t Lart t
Drejtsis, sipas ligjit.
Neni 44
Pas nenit 147/ shtohet neni 147/f, me kt prmbajtje:
Neni 147/f (Opsion i mundshm)37
1. Tribunali Disiplinor i Drejtsis vendos n lidhje me masat disiplinore pr antart
e Kshillit t Lart Gjyqsor, Kshillit t Lart t Prokuroris, Prokurorin e
Prgjithshm dhe zyrn e Inspektorit t Lart t Drejtsis.
2. Tribunali Disiplinor i Drejtsis prbhet nga Kryetari i Gjykats s Lart, nj
gjyqtar tjetr nga Gjykata e Lart i zgjedhur me short, nj gjyqtar i Gjykats s Lart
Administrative i zgjedhur me short, dy gjyqtar dhe dy prokuror nga gjykatat e apelit
t zgjedhur me short, dhe nj gjyqtar dhe nj prokuror nga gjykatat e shkalls s
par t zgjedhur me short. Ligji parashikon procedurn dhe mnyrn e przgjedhjes
me short.
3. Ankimet kundr vendimeve t Tribunalit Disiplinor t Drejtsis si dhe ankimet
kundr vendimeve t Kshillit t Lart Gjyqsor dhe t Kshillit t Lart t
Prokuroris shqyrtohen nga Gjykata Kushtetuese.
37Teksti
21
PJESA E DHJET
PROKURORIA
Neni 45
Neni 148 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 148
1. Prokuroria ushtron ndjekjen penale, si dhe prfaqson akuzn n gjyq n emr
t shtetit. Prokuroria kryen edhe detyra t tjera t caktuara me ligj.
2. Prokuroria sht organ i pavarur q garanton mbarvajtjen, kontrollin e veprimeve
t sajdhe respekton pavarsin e brendshme t prokurorve pr hetimin dhe
ndjekjen penale. Prokuroria e Posame pr ndjekjen penale si dhe njsia e posame
pr hetimin e veprave penale t korrupsionit dhe krimit t organizuar, si dhe t
akuzave penale kundr funksionarve t lart jan t pavarura nga Prokurori i
Prgjithshm dhe krijohen me ligj.Njsia e posamehetimore raporton vetm tek
Prokuroria e Posame.
a. Prokuroria e Posame ushtron funksionet pran gjykatave t posame kundr
korrupsionit dhe krimit t organizuar.
b. Kshilli i Lart i Prokuroris emron t paktn 10 prokuror, me mandat 9
vjear, n Prokurorin e Posame. N rast nevoje, ai vendos shtimin e numrit t
prokurorve. Ligji parashikon kriteret dhe procedurat transparente dhe publike
pr przgjedhjen e tyre. Drejtuesi i Prokuroris s Posame zgjidhet nga rradht
e prokurorve t Prokuroris s Posame me shumicn e antarve t Kshillit
t Lart t Prokuroris me mandat 3 vjear, pa t drejt riemrimi, sipas ligjit.
Drejtuesi dhe prokurort e Prokuroris s Posame shkarkohenprpara
prfundimit t mandatit n rastet e shkeljeve t rnda disiplinore me dy t tretat
e votave tKshillit t Lart t Prokuroris38.
c. Drejtuesi dhe prokurort e Prokuroris s Posame, oficert e hetimitdhe
punonjsit e administrats u nnshtrohen me sukses verifikimit t pasuris dhe
t figurs. Kshilli i Lart i Prokuroris nuk mund t emroj asnjDrejtues ose
prokuror tProkuroris s Posame pa marr plqimin e tij dhe familjarve t
afrt pr kontrollet periodike t llogarive bankare dhe telekomunikimeve
personale, sipas ligjit. Oficert e hetimit dhe punonjsit e administrats i
nnshtrohen gjithashtu kontrollit periodik tllogarive bankare dhe
38Opinionin
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 48; Gjithashtu kjo reflekton dikutimet politike 23 mars 2016.
22
39Opinioni
40
23
duke patur parasysh Opinionin Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 19; Hequr formulimi
Kriteret dhe procedura transparente dhe publike e przgjedhjes dhe e renditjes s kandidatve prokuror parashikohet me
ligj.
24
42Opinioni
43Opinioni
25
Neni 49
Pas nenit 148/c, shtohet neni 148/, me kt prmbajtje:
Neni 148/
1. Antari i Kshillit t Lart t Prokuroris mban prgjegjsi disiplinore dhe
shkarkohet nga Tribunali Disiplinor i Drejtsiskur:
a) kryen shkelje t rnda profesionale oseetike;
b) sht dnuar me vendim gjyqsor t forms s prer pr kryerjen e nj krimi.
2. Procedura pr shqyrtimin e shkeljeve disiplinore rregullohen me ligj.
Neni 50
Pas nenit 148/ shtohet neni 148/d, me kt prmbajtje:
Neni 148/d
Qenia antar i Kshillit t Lart t Pokuroris nuk pajtohet me asnj veprimtari tjetr
shtetrore, si dhe veprimtari profesionale q ushtrohet kundrejt pagess, me
prjashtim t aktivitetit msimdhns,akademik, shkencor dhe artistik. Kohzgjatja e
veprimtaris profesionale t lejueshme, si dhe masa e shprblimit parashikohen me
ligj. Ushtrimi i ktij funksioni nuk pajtohet me qenien antar n nj parti politike apo
pjesmarrjen n aktivitete publike t organizuara nga nj parti politike, si dhe me
veprimtari t tjera tpapajtueshme me detyrn e antarit t Kshillit t Lart t
Pokuroris.
Neni 51
Neni 149 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 149
1. Prokurori i Prgjithshm emrohet me tre t pestat e antarve t Kuvendit, mes
tre kandidatve t propozuar nga Kshilli i Lart i Prokuroris. Bazuar n nj thirrje
publike pr kandidatt, Kshilli i Lart i Prokuroris przgjedh dhe rendit sipas nj
procedure transparente dhe publike tre kandidatt m t kualifikuar dhe me
reputacion m t mir dhe ia prcjell ata Kuvendit44. Nse Kuvendi nuk emron
Prokurorin e Prgjithshm brenda 30 ditve nga paraqitja e propozimeve, kandidati i
renditur m lart nga Kshilli i Lart i Prokuroris konsiderohet i emruar. Procedura
e przgjedhjes dhe emrimit t Prokurorit t Prgjithshm parashikohet me ligj.
2. Prokurori i Prgjithshm emrohet pr nj periudh 7 vjeare pa t drejt
44N
26
riemrimi.
3. Prokurori i Prgjithm emrohetnga rradht e juristve t spikatur me jo m pak
se 15 vjet prvoj pune, me integritet t lart moral dhe profesional, pas prfundimit
tstudimeve n Shkolln e Magjistraturs ose me grad shkencore n drejtsi.
Prokurori i Prgjithshm nuk duhet t ket qen dnuar m par pr kryerjen e nj
vepre penale. Ai nuk duhet t ket mbajtur funksione politike n administratn
publike dhepozicione drejtuese n parti politike gjat 10 vjetve t fundit prpara
kandidimit.
Neni 52
Pas nenit 149 shtohet neni 149/a, me kt prmbajtje:
Neni 149/a
Prokurori i Prgjithshm ushtron kto kompetenca:
1. prfaqson akuzn n Gjykatn e Lart dhe n Gjykatn Kushtetuese, me
prjashtim t rastit kur prfaqsimi bhet nga prokurort e prokuroris s posame,
sipas nenit 148/3 t Kushtetuts;
2. nxjerr udhzime t prgjithshme me shkrim pr prokurort, me prjashtim t
prokurorve t prokuroris s posame sipas nenit 148/3 t Kushtetuts;
3. siguron mbarvajtjen e puns n administratn e prokuroris, me prjashtim t
administrats s Prokuroris s Posame sipas nenit 148,paragrafi 3t Kushtetuts,
4. propozon dhe administron buxhetin e prokuroris, me prjashtim t buxhetit t
prokuroris s posame sipas nenit 148/3 t Kushtetuts;
5. raporton n Kuvend pr gjendjen e kriminalitetit;
6. ushtron kompetenca t tjera t prcaktuara n ligj.
Neni 53
Pas nenit 149/a shtohet neni 149/b, me kt prmbajtje:
Neni 149/b
1. Mandati i Prokurorit t Prgjithshm mbaron n rastet e mposhtme:
a) mbush moshn 70 vje;
b) prfundon mandatin 7 vjear;
c) jep dorheqjen;
) shkarkohet sipas procedurs s parashikuar n nenin 149/c;
d) n zbatim t procedurave t parashikuara n nenin 179/b;
dh) vrtetohen kushtet e pazgjedhshmris dhe t papajtueshmris n ushtrimin
e funksionit;
e) vrtetohet fakti i pamundsis pr t ushtruar detyrn.
2. Prfundimi i mandatit t Prokurorit t Prgjithshm deklarohet me vendim t
27
28
PJESA E TETMBDHJET
DISPOZITA KALIMTARE DHE T FUNDIT
Neni 57
Neni 179 ndryshohet si m posht vijon:
Neni 179 (Tekst i ndryshuar nse nuk pranohen Opsionet)48
1. Antart e Gjykats Kushtetuese vazhdojn veprimtarin e tyre si antar t
Gjykats Kushtetuese sipas mandatit t mparshm.
2. Antari i par pr tu zvendsuar n Gjykatn Kushtetuese emrohet nga
Presidenti i Republiks, i dyti emrohet nga Kuvendi dhe i treti emrohet nga
mbledhja e prbashkt e Gjykats s Lart dhe Gjykats s Lart Administrative. Kjo
47
29
30
Ndryshimet e bra n dispozitat kalimtare n kt projekt jan ofruar bazuar n zgjidhjet e propozuara n projekt. Ky
opsion nnkupton se opsionet e tjera n kt dokument jan marr parasysh. Nse jan br ndryshime n pjes t tjera
t ktij projekti, mund t jet e nevojshme q t ndryshohet edhe kjo dispozit.
53 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 40 dhe 81.
31
i mparshm i paragrafit 7 sht hequr bazuar n Opinion Final t Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi
81; Formulimi i ri lidhet me Nenin 179/b.
55Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 83.
32
i Komisionit t BE-s.
Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 52 dhe 62.
58Neni 170 i projekt ligjit pr statusin e gjyqtarit dhe prokurorit parashikon:
1. Personat t cilt jan diplomuar, dhe q kan ushtruar funksionin si magjistrat t paktn pr 3 vjet, ose kan
ushtruar funksionin e magjistratt pr 10 vjet, 20 vitet e fundit, dhe q:
a) Nuk jan shkarkuar pr shkelje disiplinore ose kryerjen e veprave penale;
b) Nuk kan qen antar t partive politike ose deputet ose t ken mbajtur ndonj pozicion politik n administratn
publike ose n nj parti politike, ose funksione drejtuese n parti politike gjat 10 viteve t fundit nga hyrja n
fuqi t ktij ligji
c) nuk kan qn antar, bashkpuntor ose t favorizuar nga Sigurimi i shtetit para vitit 1990; dhe
d) nuk kan qn bashkpuntor, informator, agjent t asnj shrbimi sekret.
kan t drejt t marrin pjes n procedurn e ri-vlersimit dhe pas prfundimit t suksesshshm t ksaj
procedure konsiderohen si t ricaktuar magjistrat me t drejtn pr t marr pjes n procedurat e lvizjeve
paralele dhe ngritjes n detyre pr magjistratt ose t aplikojn pr pozicione q mund t ushtrohen vetm nga
magjistratt, jo m von se 5 vjet nga data e hyrjes n fuqi t ktij ligji.
57Opinioni
33
59
Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 66. Opinion i ndrmjetm i Komisionit t Venecias paragrafi
117.
60 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 57 dhe 66.
61 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 56.
62 Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 54-56.
63Opinioni Final i Komisionit t Venecias 824/2015 paragrafi 64.
64Rekomandim i Komisionit t BE-s.
65
Opinioni i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias, paragrafi 102.
34
Aneks
Vlersimi Kalimtar i Kualifikimit t Gjyqtarve dhe Prokurorve 66
Neni A
Masa pr t Fituar Besimin e Publikut
1. Me qllim q t garantohen n mnyr t barabart t drejtat e shtetasve t
Republiks s Shqipris pr tiu drejtuar gjykatave dhe pr t patur nj proces t
rregullt ligjor; me qllim q veprat penale t ndiqen bazuar n elementt e procesit t
rregullt ligjor si dhe nisur nga shqetsimet e bazuara se kto t drejta mohohen nga
ekzistenca e korrupsionit n sistemin e drejtsis, ndikimet e elementve kriminal
dhe niveli i ult profesional i nj pjese t gjyqtarve oseprokurorve, zbatimi i disa
neneve t ksaj Kushtetute, veanrisht i neneve q lidhen m t drejtn pr
respektimin e jets private, duke prfshir nenet 36 dhe 37, dispozitat q lidhen me
barrn e provs dhe nenet e tjera 128, 131 shkronja f), 135, 138, 140, 145 paragrafi
1, 147/a paragrafi 1 shkronja b); 148/b paragrafi 1, shkronja b);
kufizohenpjesrishtsipas nenit 17 t ksaj Kushtetute. Kufizimet bhen vetm n
masn e nevojshme. T gjith subjektet e prmendur n nenin 179/b paragrafi 1 t
Kushtetuts rivlersohen, pavarsisht rasteve t transferimeve ose lejeve t
prkohshme nga ushtrimi i detyrave q ata mbajn.67
2. Komisioni i Pavarur i Kualifikimit dhe Kolegji i Posam i Kualifikimit funksionojn
dhe vendosin n mnyr t pavarur dhe t paanshme, sipas dispozitave t ktij
Aneksi dhe t ligjit t posam. Organizimi dhe funksionimi i Komisionit t Pavarur t
Kualifikimit dhe i Kolegjit t Posam t Kualifikimit, si dhe procedurat e rivlersimit
t kualifikimit rregullohen me ligj.
3. Pas prfundimit t rivlersimitt subjekteve t parashikuara nnenin 179/b
paragrafi 1 t Kushtetutes,sipas parashikimeve t ktij Aneksi, ata i nnshtrohen
sistemit t prhershm t llogaridhnies, sipas rregullave t prgjithshme t
parashikuara n Kushtetut dhe n ligj.68
Neni B
Operacioni Ndrkombtar i Monitorimit69
1. Operacioni Ndrkombtar i Monitorimit,udhhiqet nga Komisioni Evropian dhe
krijohet me qllim mbshtetjen e proesit trivlersimit, n bashkpunim me
partnert, n kuadrin e integrimit evropian dhe bashkpunimit euro-atlantik.
66Bazuar
n sugjerimin e Komisionit t Venecias (opinioni i ndrmjetm t Komisionit t Venecias paragrafi 101) shum
parashikime jan hequr nga dispozitat kushtetuese dhe jan parashikuar n ligj.
67 Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 104 dhe 106.
68 Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 102.
69 Riformulim i dispozits bazuar n Opinionin final t Komisionit t Venecias paragrafi 71 dhe 72, si dhe krkess s
Komisionit t BE-s.
35
Neni C
Dispozita t prgjithshme prKomisionin e Pavarur t Kualifikimit
dhe Kolegjin e Posam t Kualifikimit
1. Komisioni i Pavarur i Kualifikimit prbhet nga katr trupa gjykues t prhershm
me tre antar secili q shrbjn si shkall e par, t ciltemrohen n prputhje
me kt Aneks.
70
Opinioni Final i Komisionit t Venecias paragrafi 69 sht ndryshuar pak n vijim t krkess s Komisionit t BE-s.
Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 130.
72 Opinioni Final i Komisionit t Venecias paragrafi 70
73 Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 133.
74Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 134.
75 Opinioni Final i Komisionit t Venecias paragrafi 61, shnimi 16.
76 Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 133 dhe 134.
71
36
Opinioni Final i Komisionit t Venecias paragrafi 73 sht ndryshuar n vijim t krkess s Komisionit t BE-s.
Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias 117-118.
79 Disa parashikime do t jen t ndryshme, si p.sh. ato q lidhen me pagn dhe mbrojtjen.
80 Prkufizimi i funksioneve politike n administratn publike sht i parashikuar n Ligjin 8095 dt. 21.3. 1996 pr
Shrbimin Civil n Republikn e Shqipris, (Neni 15, aneksi 1) dhe Ligji 152/2013 Neni 2.
81
Opinioni Final i Komisionit t Venecias paragrafi 60.
82 Koha e nevojshm q ILDKPI-ja t kontrolloj deklaratat e pasurive t kandidatve.
78
37
7. Brenda 30 ditve nga marrja e lists emrore, Kuvendi me tre t pestat e t gjith
antarve t tij, emron antart pr Komisionin e Pavarur t Kualifikimit, gjyqtart e
Kolegjit t Posam t Kualifikimit dhe dy Komisionert Publik nga lista e
kandidatve t paraqitur nga Avokati i Popullit duke marr parasysh rekomandimet e
dhna nga Operacioni Ndrkombtar i Monitorimit83. N rast se Kuvendi nuk arrin t
emroj t gjith antart, gjyqtart dhe komisionert publik brenda 30 ditve, n
ditn e tridhjet e pest Presidenti i Republiks, nga lista emrore e kandidatvet
rekomanduar nga Operacioni Ndrkombtar i Monitorimit, przgjedh me short publik
antart, gjyqtart ose komisionert publik. Emrat e przgjedhur konsiderohen
automatikisht t emruar.Ligji rregullon detajet e ksaj procedure.
(Opsioni II)
6. Brenda nj muaji nga hyrja n fuqi e ktij Aneksi, Avokati i Popullit organizon
procesin e hapur dhe transparent t aplikimit84 pr pozicionin e antarit n
Komisionin e Pavarur t Kualifikimit, gjyqtarit n Kolegjin e Posam t Kualifikimit,
si dhe Komisionerit Publik. T gjith kandidatt paraqesin pran Avokatit t Popullit
aplikimet dhe deklaratat e pasurive, sipas ligjit. Brenda njmuaji nga hyrja n fuqi e
ktij Ankesi, krijohet Komisioni Przgjedhs. Selia e Komisionit Przgjedhs sht
pran zyrave tAvokatit tPopullit. Komisioni prbhet nga nj prfaqsues caktuar
nga Kryeministri, nj prfaqsues caktuar nga Presidenti i Republiks, dhe tre
prfaqsues t Operacionit Ndrkombtar t Monitorimit. Nse Kryeministri ose
Presidenti nuk caktojn prfaqsuesit, Komisioni funksionon me antart e tjer.
Brenda dy muajve85 nga hyrja n fuqi e ktij Aneksi, Avokati i Popullit harton nj list
emrore t aplikuesve duke shnuar pr secilin nse jan plotsuar kriteret
przgjedhse formale dhe ia drgon at Komisionit Przgjedhs. Brenda tre muajve
nga hyrja n fuqi e ktij Aneksi, Komisioni Przgjedhs przgjedh me shumic t
thjesht t antarve, kandidatt nga lista emrore e prpiluar nga Avokati i Popullit,
t cilt plotsojn kriteret dhe konsiderohen t besueshm dhe t prshtatshm pr
zbatimin e rivlersimit. Nse ekziston mundsia, propozimi duhet t prmbaj
dyfishin e kandidaturave t nevojshme pr vendet vakante. Brenda tre muajve nga
hyrja n fuqi e ktij Aneksi, Kshilli Przgjedhs prcjell propozimet tek Presidenti i
Republiks, Kuvendi dhe Kryeministri. N rast se propozimi prmban m shum
kandidat se sa vende vakante, Presidenti i Republiks dhe Kryeministri gzojn
tdrejtn t heqin nga lista emrin e nj kandidati. Brenda shtat ditve, lista emrore
i drgohet Kuvendit. N rast se t dy institucionet nuk drgojn listn n Kuvend, n
ditn e tet, lista e propozuar nga Kshilli Przgjedhs konsiderohet prfudimtare.
7. Brenda shtatditve nga marrja e lists emrore, Kuvendi me tre t pestat e t
gjith antarve t tij, emron antart pr Komisionin e Pavarur t Kualifikimit,
gjyqtart e Kolegjit t Posam t Kualifikimit dhe dy Komisionert Publik nga lista
prfundimtare e kandidatve t propozuar86. N rast se Kuvendi nuk arrin t emroj
83
38
t gjith antart, gjyqtart dhe komisionert publik brenda ktij afati, Kryetari i
Kuvendit brenda shtat ditve przgjedh me short publik antart, gjyqtart ose
komisionert publik nga lista prfundimtare e kandidatve t propozuar. N rast se
Kryetari i Kuvendit nuk arrin t hedh shortin, ather shorti hidhet nga Drejtuesi i
Operacionit Ndrkombtar t Monitorimit. Emrat e przgjedhur konsiderohen
automatikisht t emruar. Ligji rregullon detajet e ksaj procedure.
Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias paragrafi 128. Ligji zbatues do t prcaktoj se si do t kryhet procedimi
disiplinor.
88 Parashikuar me qllim q t sigurohet q gjyqtart e Komisionit t Pavarur t Kualifikimit dhe Kolegjit t Posam t
Apelit nuk do t jen objekt i krcnimeve nga prokuroria pr vendimet me shkrim ose deklaratat verbale t dhna gjat
ushtrimit t detyrs. Si gjyqtari i Gjykats Kushtetuese, antari i Kolegjit t Posam t Apelit sht i mbrojtur nga norma
kushtetuese.
89 Opinion i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias paragrafi 128.
39
90Opinion
40
Neni D
Vlersimi i Pasurive
1. Subjektet e vlersimit i nnshtrohen deklarimit dhe kontrollit t pasurive t tyre
me qllim q t identifikohen ata q kan n pronsi ose n prdorim pasuri m t
mdha nga sa mund t justifikohen ligjrisht, ose ata q nuk i kan deklaruar
saktsisht dhe plotsisht pasurit e tyre dhe t personave t lidhur.
2. Subjeki i vlersimit dorzon nj deklarat t re dhe t detajuar t pasuris n
prputhje me ligjin. Inspektorati i Lart i Deklarimit dhe Kontrollit t Pasurive dhe
Konfliktit t Interesave kontrollon deklaratn e pasuris dhe i dorzon Komisionit nj
raport mbi ligjshmrin e pasurive mbi saktsin dhe plotsin e deklarimit, si dhe
mund t rekomandoj vendosjen e masave disiplinore n prputhje me ligjin.
3. Subjekti vlersues duhet t shpjegoj bindshm burimin e ligjshm t pasurive
dhe t ardhurave93. Pasuri e ligjshme pr qllimet e ktij ligji konsiderohen t
ardhurat q jan deklaruar dhe pr t cilat jan paguar detyrimet tatimore. Element
t detajuar t pasuris s ligjshme prcaktohet me ligj.
4. Nse subjekti i vlersimit ka nj pasuri m t madhe se dyfishi i pasuris s
ligjshme, zbatohet parimi i prezumimit n favor t mass disiplinore t shkarkimit dhe
subjekti i vlersimit ngarkohet me barrn e provs pr t vrtetuar t kundrtn.
Kalimi i barrs s provs tek subjekti vlersues zbatohet vetm pr kt vlersim
dhe, n veanti, jo pr procedime penale t tjera94.
5. Nse subjekti i vlersimit nuk e dorzon deklaratn e pasuris n koh ose
prpiqet t fsheh ose t paraqes n mnyr t pasakt pasurit n pronsi ose n
posedim ttij ose n prdorim t tij, zbatohet parimi i prezumimit n favor t mass
disiplinore t shkarkimit dhe subjekti i vlersimit ngarkohet me barrn e provs pr t
vrtetuar t kundrtn. Kalimi i barrs s provs tek subjekti vlersues zbatohet
vetm pr kt vlersim dhe, n veanti, jo pr procedime penale t tjera.
Neni DH
Kontrolli i Figurs
1. Subjektet e vlersimit dorzojn nj deklarat dhe i nnshtrohen nj kontrolli t
figurs me qllim identifikimin e atyre q kan kontakte t paprshtatshme 95
mepersona t prfshirn krimin e organizuar. Kontrolli i figurs pr lidhje me
personat e prfshir n krimin e organizuar bazohet n deklaratn dhe prova t
tjeratprshtatshmeduke prfshirvendimet e gjykatave shqiptare ose t huaja.96
2. Subjektet e vlersimit plotsojn dhe i dorzojn Komisionit nj deklarat t
detajuar mbi figurn e tyre q mbulon periudhn 1 Janar 2012 deri n ditn e
93
41
Neni E
Vlersimi i Aftsive Profesionale
1. Subjektet e vlersimit i nnshtrohen nj vlersimi t aftsis profesionale me
qllim identifikimin e atyre t cilt nuk jan t kualifikuar pr t kryer rolin e tyre dhe
t atyre t cilt kan mangsi q mund t korrigjohen prmes trajnimit.
2. Vlersimi i aftsis zhvillohet me ndihmn e punonjsve q ushtrojn detyrn e
vlersimit etik dhe profesional t gjyqtarve dhe prokurorve n kohn kur kryhet
vlersimi. Vlersimi i aftsis pr gjyqtart, kshilltart ose ndihmsit ligjor prfshin
aftsin pr t gjykuar, aftsit organizative,etikn dhe angazhimin ndaj vlerave
gjyqsore, cilsit personale dhe angazhimin profesional, bazuar n standardet e
parashikuara n ligj. Vlersimi i aftsis pr prokurort prfshin aftsin pr t
hetuar dhe pr t ngritur akuzn publike, aftsit organizative, etikndhe angazhimin
ndaj vlerave profesionale si dhe cilsit personalebazuar n standartet e
parashikuara n ligj. Vlersimi i aftsis pr kshilltart ose ndihmsat ligjor mund
tkrkoj dhnien e nj provimi n Shkolln e Magjistraturs. Vlersimi i aftsis nuk
shtrihet ndaj shtjeve q jan n shqyrtim.98
3. Nse rezulton se subjekti i vlersimit ka njohuri,aftsi, gjykim ose sjellje t
diskutueshme, ose ka nj model t vazhdueshmose thelbsor pune q nuk pajtohet
me pozicionin e tij, ather kjo konsiderohet mangsi profesionale dhe zbatohet
prezumimi n favor t mass disiplinore t pezullimit shoqruar me detyrimin pr t
ndjekur programin e trajnimit. Subjekti i vlersuar ngarkohet me barrn e provs pr
t vrtetuar t kundrtn. Kalimi i barrs s provs tek subjekti vlersues zbatohet
vetm pr kt vlersim dhe, n veanti, jo pr procedime penale t tjera.
4. Nse rezulton se subjekti i vlersuar nuk ka njohuri, aftsi, gjykim ose sjellje t
paprshtatshme, ose ka nj model t vazhdueshm ose thelbsor pune q nuk
pajtohet me pozicionin e tij dhe mangsia e konstatuar nuk mund t korrigjohet
97
Opinion i Komisionit t Venecias shprehur verbalisht gjat seancs plenare t dt. 18.12.2015
i Ndrmjetm i Komisionit t Venecias, paragrafi 107.
98Opinion
42
Neni
Vlersimi n Shkall t Par
1. Nj antar i trupit gjykues t Komisionit t Pavarur t Kualifikimit do t jet relatori.
2. Relatori mund t krkoj informacion shtes dhe propozonmarrjen e nj vendimi
duke parashtruar arsyetimin. Subjektit t vlersimit i jepet nj kopje eraportit
propozues dhe mass disiplinore dhe ai ka t drejt, brenda nj afati t caktuar me
ligj, t pranoj ose kundrshtoj propozimin ose t sjell prova shtes.Relatori gzon
t drejtn t krkoj ndihm nga autoritetet e huaja dhe mund t ndihmohet nga
institucionet shqiptare99.
3. Trupi gjykues fton subjektin vlersues n seanc dgjimore, sipas ligjit.
Neni F
Masat Disiplinore
1. Nse Komisioni i Pavarur i Kualifikimit oseKolegji i Posam i Kualifikimit arrijn
n prfundimin se duhet nj mas disiplinore mbi subjektin e vlersuar, trupa
prgjegjse merr nj vendim t arsyetuar pr dhnien e mass disiplinore t
pezullimit nga detyra pr nj vit t shoqruar me trajnim t detyrueshm ose
shkarkimin nga detyra.
2. Vendimi i arsyetuar q urdhron pezullimin nga detyra shoqruar me detyrimin
pr trajnim identifikon mangsit, dhe e pezullon t vlersuarin duke i njohur atij t
drejtn e nj page sa75% e pags s gjyqtarit t rrethit gjyqsor, e cakton subjektin
e vlersuar pran Shkolls s Magjistraturs deri n fillimin e programit t trajnimit
dhe urdhron ndjekjen e nj programi trajnimi nj vjeardhe nj provimi, t
prshtatur pr eliminimin e mangsive t identifikuara. N prfundim t programit t
trajnimit, subjekti i pezulluar testohet pr aftsit e tij. Ky testim bhet n
mbikqyrjen e Operacionit Ndrkombtar t Monitorimit. Subjektet e vlersuara q
nuk e kalojn testimin shkarkohen nga Komisioni i Pavarur i Kualifikimit.
99
43
Neni G
Shqyrtimi n Apel
1. Kolegji i Posam i Kualifikimit prbhet nga shtat gjyqtar. Vetm gjytart e
emruar n Kolegjin e Posam t Kualifikimit mund t gjykojn ankimet kundr
vlersimit t kualifikimit sipas ktij Aneksi. Ata marrin vendime n trupa gjykues t
prbr nga pes antar secili101. Subjekti i rivlersuar gzon t drejtn e ankimit
pran Kolegjit t Posam t Kualifikimit brendat afatit t parashikuar n ligj. Secili
nga Komisionert Publik gzon gjithashtu t drejtn e ankimit n prputhje me
ligjin, m prjashtim t vendimeve t marra sipas Nenit F, paragrafi 2, fjalia 4 t ktij
ligji. Kolegji i Posam i Kualifikimit ka kompetenc t ndrmarr hapa t posam
pr gjetjen/mbledhjen e fakteve/provave dhe t korigjoj do gabim procedural t
kryer nga ana e Komisionit t Pavarur t Kualifikimit. Kolegji i Posam i Kualifikimit
merr vendim n lidhje me shtjen dhe nuk mund ta transferoj at tek Komisioni i
Pavarur i Kualifikimit102.Kolegji i Posam i Kualifikimit siguron respektimin e t
drejtave themelore t subjektit t vlersuar brenda kufijve t prcaktuara nga Neni A
i ktij ligji. Juridiksioni kushtuetues nuk lejon t vihen n disktutim parimet e
kushtetuetshmris mbi t cilat sht bazuar procesi i rivlersimit dhe si i till
bazohet tek kriteret e prcaktuara n kt ligj103.
2.Vzhguesi ndrkombtar n Kolegjin e Posam t Kualifikimit gzon t njjtat t
drejta si dhe vzhguesit ndrkombtar pran Komisionit.104
3. Vendimi i arsyetuar q urdhron shkarkimin nga detyra hyn n fuqi menjher,
prve rastit kur ndaj tij ushtrohet ankim. Gjat periudhs s shqyrtimit t ankimit
subjekti i vlersimit paguhet n masn75%t pags s gjyqtarit t rrethit gjyqsor.
Nse Kolegji i Posam i Kualifikimit pranon ankimin duke shfuqizuar vendimin e
Komisionit, pjesa prej 25 % e pags i paguhet subjektit t vlersuar pr t gjith
periudhn e ndrprerjes. Vendimi prfundimtar q urdhron shkarkimin nga detyra
hyn n fuqi menjher.
4.Subjekti i vlersuar kur ushtron ankim kundr mass disiplinore t shkarkimit,
pezullohet nga detyra deri n marrjen e vendimit nga Kolegji i Posam i Kualifikimit.
5. Kolegji i Posam i Kualifikimit l n fuqi, ndryshon ose rrzon105vendimin e
Komisionit duke dhn vendim me shkrim t arsyetuar. N rastet e ankimeve nga
Komisioneri Publik, Kolegji i Posam i Kualifikimit nuk mund t vendos nj mas
100
44
106Opinion
45