L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

L Vn - Yu v Sng
M u
V sao ti quyt nh cho cng b cun sch ny.

Trc ht xin bn c hy bt ra cht t thi gian c l th ca mt ngi tng hm m

T

ti, (ti ni nh vy v khng bit sau y c b ngy y c cn hm m ti na khng) bi v

ng no thi cng phi k ht mi chuyn cho c u c cui.
Nng ngy 15/1/86
Ch L Vn yu mn!
Khi em vit th ny cho ch tc l lc tnh cm ca em ln ti tt nh. Con ngi ta thng
c nhng lc khng th t km ch c mnh. V gi y em ang lm vo tnh trng . Em
khng th yn lng c na, em khng th c gi kn mi trong lng tt c nhng g by lu
nay em dnh cho ch, em ngh v ch.
Ch Vn , ch c bit ch l nh th no i vi em khng? Gi nh ch bit c rng em
qu mn ch n chng no. Cuc sng ca em trong thi gian gn y dng nh khng th

Trang 1

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thiu c bng dng thn thng ca ch.

Mi mt ngy em khng th khng ngh n ch. C nhng m em nm m thy ch ang sng
ngay trong gia nh em, em thy c c ni vui sng ca em khi c sng gn ch (nhng
tic thay nhng gic m cng ch l nhng gic m).
Hnh nh ca ch theo em vo trong cc gi n, gic ng v c khi n lp. C hm, em b
c gio khin trch v ci ti khng ch nghe ging, hay ngh ngi. Th y! Mi ngi nhn
em mt cch kh hiu, h cho rng em ang yu. Vng! ng vy, em ang yu, yu mt cch
say m. V ngi m em yu chnh l ch.
Tt c c bt u t ci ngy em xem b phim "Ch Du", ln u tin em khc khi xem
mt phim Vit Nam.
Sau ci hm ng nh y, em em lng mn phc ngi din vin c tn L Vn, ngi em
gp ln u tin trn mn nh, v em c t hi: khng bit ch y l ai? Sao ch y li nhp vai
mt cch tuyt vi vy? Th ri khng chu c vi nhng cu hi , em n cc quy bo
tm mua tt c cc bo c ni v ch, bt k l bo g, s mi hay c. Ch bit khng, em v
ly nhng bi bo c nh l bt c bu vt y. Th ra, em l mt a ngu ngc, em b
l nhng b phim trc y ch ng. Em c tic mi v t trch mnh ng l ra phi bit v
ch sm hn mi phi.
Nh nhng bi bo , em bit c ch hin l mt trong nhng din vin chnh ca Nh ht
nhc v kch Vit Nam, l con gi ca ngh s u t Trn Tin, ngi m em bit t lu qua
cc v kch ni Trung ng xem truyn hnh. Em tht s kinh ngc v thm thn phc khi bit
ch l din vin balet. Tht khng c g sung sng bng c bit nhng iu tt p v mt
ngi m mnh sn lng yu mn. T em thng xuyn theo i bo ch lun c bit
v ch, khng b st mt hot ng ngh thut no ca ch. Em hi vng v ch i n mt
ngy c xem li ch.
C th, hai nm tri qua (1983-1985), mt hm em c c trong cun im phim gii thiu v
b phim c ci tn "Bao gi cho n thng Mi" v phn gii thiu din vin, em nhn thy
hai ch L Vn. Tri i! Ch khng th hnh dung l em vui mng n chng no u. Khi b
phim c chiu Nng, em c mt vo bui chiu u tin. Ln em khc, khc rt
nhiu. Nhng khng phi ch mt ln thi, em xem b phim n ba ln v n ln th ba em
vn khng sao cm c nc mt. Lm sao c th khng khc c nhng on ch ng sau
vch c nghin rng, nn lng, km nhng ting nc khi nghe c bc th n lc nm mt
mnh ch li trn trc vt v vi au kh; on ch phi din cho c qun i ni au ang
v x trong lng, ri phi b chy khi qu bc xc ( on ny, tuy l din cho nhng em vn
thy ch c mt ci g rt "balet"). V nht l on cui, khi b chng mt, em khc
nc n cng ch, y cng l nh im cm xc trong em. Ch Vn i, ch hy ni cho em bit v
sao ch c th din xut mt cch "xut thn" n vy? Ch din cho khng km g mt din
vin cho thc th. Ln u tin xem phim ny, em khng ngn ngi nh gi rng, y l b
phim hay nht trong nhng phim Vit Nam m em xem. l nh vo din xut ca ch v
tt nhin phi k n ti o din ca ch ng Nht Minh v s "u tay" ca cc din vin
khc. Nhng em bo m l b phim ny s khng thnh cng nu nh vai Duyn c giao cho
mt din vin khc ( y em ni hon ton khch quan). Khng ai c th thay th L Vn trong
vai ny c. C l khi vit kch bn, ch ng Nht Minh dnh sn vai ny cho ch th phi.
Hnh nh ca ch trong phim m em thch nht l lc ch Duyn cn con gi, kp hai chm tc
hai bn, cng chy chi vi anh Nam ngoi b sng v lc ch Duyn cng con trai th diu trn
i. Nhng lc ch tht l ng yu lm sao!

Trang 2

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Trc y em mn phc ch qua phim "Ch Du" nhng mt cch m thm v kn o. Cng
sau ny, vi "Bao gi cho n thng Mi" em khng th m thm c na.
Vy l i u em cng "ca" ch, n ni bn b v anh ch ca em phai gi a vi em l "L
Vn ca my". Phi! Ch l ca em. Em rt sung sng mi khi nghe mi ngi gi nh vy. V
t tnh cm ca em i vi ch ngy cng thm thit hn. Cng thng cho s phn ca ch
Du bao nhiu, cng thng cm cho ni au ca ch Duyn bao nhiu, em cng yu thng v
qu mn ch by nhiu. Em m p mt c mun l mt ngy no s c nhn thy ch
ngoi i, c nhn thy ch L Vn m em em lng yu mn.
V ri ci ngy d n.
Vo mt ngy u thng t nm tm su, khi tnh c i ngang qua nh ht Trng Vng (nh
ht duy nht ca Nng), em nhn thy mt gii bng trng ging ngang, trn c dng ch
"Nh ht nhc v kich Vit Nam" v xung quanh l nhng tm bin qung co, gii thiu cc v
balet.
Lc em lin ngh ngay n ch v vi dng xe li. Qu tht, em on khng sai, trn tm
bng gii thiu cc din vin, em tm thy tn Trn L Vn. Em mng qu, n ni khng bit
nn quay xe v hng no. "Nhng lm th no by gi? Ch y hin ang u?", em t hi.
V th l, ng l ra em phi i cng vic ca em th em li xch xe chy nh in nh di n
cc khch sn m cc on ngh thut thng hay tr. Nhng em tht vng, em khng tm ra
on balet, em khng tm ra ch u c. Quay tr li nh ht, em hi ngi ta th c bit: "H
mi bng vy ch cha din". Em tr v vi v mt tiu nghu.
Sng hm sau, em ch m i ch, ci ch nm trn ng Hi Phng (gi l ch Tam Gic)
cch khng xa ga Nng. Em dng xe ngoi ch i m em. Lc ny em li ngh n cch
tm gp ch, ngng ln, bt cht em nhn thy c bn ch c l l va t bn kia ng bc qua.
Trong s bn ch , em thy c mt ch tc tha di thng mt, mc chic o may kiu "s"
hnh nh l mu vng nht, mt mang mt i knh rm. Nhng em ch thy thong qua trong
nhy mt th cc ch khut vo trong ch. "H l ai vy nh? Khng c l h l nhng
ngi m mnh ang tm, bi v h n mc gin d bnh thng nh mi ngi. V nu l ngh
s, h n cc ch ln ch vo ci ch "dm" ny lm g?".
Sng hm sau na, em li ra ch mua mt t tri cy. Ch tri cy nm i din vi ci ch
hm qua em ng. Sau khi mua xong, chun b quay v, th "Trng ka, ng l bn ch
ngy hm qua ri!" Em t nh. H ang t ch bn kia bc qua ng tin v pha em. Ln
ny, em c dp quan st k hn. "ng l 4 ch y ri. H vn n mc nh hm qua. V nhn ka!
Ci ch hm qua mang i knh rm, by gi b knh ra, trng ch y rt quen". Cc ch n
gn em hn. "Tri i! Ch L Vn". Em a tay di hai mt, c nhn cho k. "Chng l L Vn l
ch mang knh hm qua y sao? Sao ch y tr vy? Sao ch y bnh d qu vy? Khng mt
cht phn son, o qun khng mu m, le lot Nhng khng th lm ln c khun mt y, t
mt mi ming cho n thn hnh. ng l mt "thn hnh balet".
"ng l ch L Vn ri!". Cc ch i b v hng ga Nng, cn em th "r" xe p theo sau
cho n khi cc ch r vo khch sn. Th ra cc ch tr khch sn ng st, mt khch sn
bnh dn m cha mt on ngh thut no n tr c. By gi em mi v l ra rng cc ch vo
ch Tam Gic mua ng v y bn ng r hn cc ch khc, m li cn gn khch sn
na. Em tr v m lng vui nh m hi: "Th l mnh tm ra ch ca ch y!". V n nh,
em kin khoe vi mi ngi: "Em va nhn thy L Vn. Vng! Chnh mt em trng thy ch y
i ngoi ch Tam Gic, ch "L Vn ca em" y m!". ng anh trai em ni a: "C nh l va
nhn thy tin trn tri xung vy". Em p li: "Ch sao, ch y cn hn c tin na kia!"

Trang 3

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ti hm , khi bit on balet s din m u tin, em bn mua bng c hai ci v ch

en, r ch ca em cng i xem, bi v em qu nn nng mun c xem ch din. Ti hm sau,
em li c ngi ta cho 2 v na nhng ngi tn trn lu Vy l trong hai m lin, em c
xem ch din cc trch on "Spartacus", "Giselle" v v "H Thin Nga", cc ch ng qu v
ging nhau qu, em th ngi tn trn lu nn em khng tm ra ch. C mi ln nghe gii thiu tn
ch, em li nn th hi hp ch i, v ln xut hin u tin ca ch, em ng bt ln khi
gh c nh l theo bn nng vy. Trong cc on trch , em vn thch nht ch trong vai ngi
yu ca Spartacus ch din cng vi anh L An. Trong vai ny ch tht l tuyt p (v lc em
ngi gn nn nhn c ch rt r). y l ln u tin em c xem balet ngay sn din.
i vi em lu nay, balet vn l th ngh thut cao nht trong tt c cc loi hnh ngh thut, l
"ngh thut bay trn mi u ngn chn". Nhng cho n khi c xem trc tip sn din
(ch khng phi qua truyn hnh) mi thy c ci "cao", ci kh, ci cng phu ca n gp
trm ln em tng.
Lc mi thy, s lao ng ngh thut ca cc ngh s balet l c mt qu trnh kh luyn.
Cng thy c iu , em cng knh phc nhng ngh s balet, trong c ch. Nhng ngi
cng hin i mnh cho ngh thut balet, khng cn nghi ng g na, l nhng ngi yu ngh
thut thc s, nhng ngi ngh s chn chnh. Em khng bao gi qun c nhng ng tc
uyn chuyn, nhng ng nt tuyt vi ca ch ni nng v ca tt c cc anh ch ni chung.
Nhng ng tc m em ngh rng, c c cc anh ch phi bit bao cng sc.
V phn ch, ch ring hot ng ngh thut balet ca ch cng lm cho em khm phc ri,
vy m ch cn l mt ngi sao ca in nh na, tht l ht ch ni.
K t sng hm sau ci m xem ch din y cho n ngy ch ri Nng v H Ni, sut na
thng tri, sng no em cng c mt trc cng Khch sn ng st c. C mi bui sng, em
li n , i n lc ch ra khi khch sn l em i theo ch. Em ch i theo ch nhng ln ch
i b, cn ba no ch ln xe i theo on th em ch cn bit ng nhn theo m chu cht. C
th, em i theo ch khng ri mt bc, ch n u l em theo . Em theo ch vo cc
ch khi ch mua qu mang ra H Ni. C mt ln, ch dng li mt hng c kh trong trung
tm thng nghip Nng, li dng lc ng ngi, em tin li gn st ch, em kh chm vo
ngi ch nhng c l ch khng bit u.
C khi ch i cng cc ch kia, c khi ch i mt mnh. C hm ch mc chic o sc nhiu mu
hnh nh l may kiu bo lai, v tc ch kp vn ln hai bn mang tai. C hm ch li th tc v
mang knh rm. Nhng ngy sau, em khng n o qun ca ch na m ch say sa ngm
nhn v p ca ch. Mt v p bnh d nhng ht sc thnh thin.
C mt bui sng, d cho s vic din ra cch y 7 thng, (k t ngy ch vo Nng n
nay), em vn khng sao qun c. l bui sng ca ngy 13 thng 4, khong 7 gi. Ch t
trong khch sn i ra cng vi mt ch (hnh nh l ch Kiu Ngn hay ch Qu Ngn g ),
khng bit l cc ch im tm cha? Hm , ch mc chic o thun li mu kem, chic
qun thun mu en, ng nh, hai bn i mi bn c mt ng nh mu trng chy di t lng
qun xung n lai, ging kiu qun th thao vy. Chn ch mang i dp da quai li, v tc
ch kp cao ngc ln, l ra chic c "balet" trng nn. Ch kia chn mang dp nha H Ni,
mc chic qun Jean xanh bc mu, tc cun hai cun hai bn v mc o g th em khng
nh. Trng hai ch c v "chu chi " lm. Hai ch i thng v pha ch v r vo ch tri cy.
Th ra hai ch i mua da hu. Ch ngi xung chn da. Vy m nhng ngi bn da u c
bit rng trc mt h l mt ch Du, ch Duyn tng xut hin trn mn nh. Ch c mt mnh
em bit iu . Lc c g em l ngi bn da nh, em s biu ch c chc qu. Sau khi

Trang 4

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

chn xong, ch bo b bn da ly dao xm cho ch mt ming hnh tam gic ch xem th.
Cm ming da cht trn tay, ch t t a ln ming nm th. Ch u bit rng trong khi
ch ang lm ci vic y th c mt k ang nhn chm chm vo ch. Phi, lc em ang ng
cch ch 3 bc v pha bn phi. Em sut bt ci khi nhn thy ch nm da. Ri ch a
ming da cho ch kia nm th nhng ch kia lc u v ch lp ming da vo ch c. Ch kia
tr tin, qu da khong 30, 35 ng g . Ch xch qu da ln phi sch ct ri mang v. Ch
i ri m em c ngn ngi ra. Lm sao em c th qun c ci ng tc "nm da hu " ht
sc d thng y
cng l ngy cui cng em "theo di" ch. Bi v bt u t ngy hm sau em phi hc ngy
hai bui chun b n thi. Chiu hm , em bng dng c nh n phng ch gp ch,
c ni vi ch nhng iu lu nay em p , c nghe ging ni ca chi, tho mn
iu m em mong mun. Vy l 3 gi chiu ngy hm y, em li n khch sn. Nhng khi
n ni, em khng th bc tip c na, em b li ko li bi ngh. "Ti sao mnh li lm
vic ny? Mnh suy ngh k cha? Con ngi ta c mt ci vn ti thiu v lng t trng.
Nu mnh lm vic ny tc l mnh khng bit t trng, mnh khng cn s din". Cui cng em
quay v, em t u tranh vi chnh mnh rng "Mnh yu thng, mnh mn phc ch y th
vic mnh n gp ch y c g l xu h, l mt s din u". Ngh vy em li tr li khch sn
nhng n ni th li quay v. C th trong hai, ba ngy, n ba, bn ln em vn khng ln c
phng ch.
Ch Vn , em khng dm t snh mnh vi ch u. i vi ch, em ch l mt ht ct, cn ch l
vng thi dng.
Gi nh ch c ch v em. Nhng y ch hy thng cm cho em v cn c ngi xung quanh
na. H s ngh g v em khi thy em bc vo phng ch v nghe thy nhng iu m em s ni
vi ch.
Mi cho n hm em cng cc bn vo ch tri cy mua v lin hoan lp. Em ngc nhin
khi nhn thy cc c cc ch trong on balet (m em tng quen mt mua da hu rt nhiu. C
ch mua n hai, ba qu. Em nghe mt trong hai c ng gn ni vi b bn da rng: "Nm,
mi nm chng ti mi c dp vo y mt ln. Ch bn cho ti mt qu r r v lm qu
cho chng, cho con". Nhn cc c cc ch tr gi m em thy ti nghip. Ra ng li thy cc
ch cc anh mua r r bng nha cng nhiu. Lc em nh n ch. "Khng bit ch Vn
mua da cha nh? Vy l sng mai ch y tr v H Ni. Chiu nay nht nh mnh s n ch
ch y ri ra sao th ra". Nh quyt nh, chiu hm em mua mt b hoa tht ti, tht p
b vo trong mt ci gi bng my khng ai nhn thy v mang thng n khch san. Nhng
n ni th hi i! Em nhn c mt ci tin rt bun: ch i ri, tt c i ht ri. Lc
, em tc n gn khc. V m hm , ln u tin, em trn trc khng ng c. Bui
chiu bun ng nh y l chiu ngy 18/4.
Em vn l con trong mt gia nh tr thc, m tr thc th ch bit ri y. Rt ngho. Bi vy em
rt yu nhng con ngi bnh d, nht l ngh s bnh d. V em cng rt yu ngh thut, v vy
em rt tn trng nhng ngi lm ngh thut. Sau ny cng ngh, em cng thy thng on
balet ca ch: ngi th ng, phi tr khch sn bnh dn, lao ng th kh nhc, tin lng ca
mi anh ch cho mi m din, theo em bit, rt t. n c phng tin vn chuyn cng khng
c, c on chi c mt chic xe du lch, cc anh ch phi i bng tu la. (C nhng hm
khch sn, em nhn thy trn chic xe du lch , mt s cc anh ch th ngi cn mt s phi
ng, cht nch). trang phc ma th c. V em bit bn thn mi ngh s trong on cng
ngho. Nhng c mt iu chc chn l tm hn ca cc anh ch rt "khng ngho". Trong mt

Trang 5

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

hon cnh nh vy m cc anh cc ch em ht cng sc ca mnh cng hin cho ngh

thut. V kt qu l cht lng ngh thut rt cao. Cho n by gi em vn khng qun c
trnh chi nhc tuyt vi ca dn nhc, s to hnh tuyt p trong cc ng tc balet.
i vi em, mt ngh s chn chnh phi l mt con ngi va c ti, va c c. "Mt ngi i
t xa m mi ngi u bit rng l mt ngh s th ngi khng phi l ngh s".
Nhng thin ti thng l nhng ngi khng ai bit h l ai c. C khng t nhng din vin,
ca s khi ra ng tp trung s ch ca mi ngi bng cch bi son, trt phn vo cho
nhiu, n mc th le lot khc thng. Hm nay th ngi ny a bng loi xe ny, ngy mai
th ngyi kia rc bng loi xe khc. Ri h vo cc nh hng n ung nhu nht i vi em,
nhng ngi trc tng , xin li ch, h ch l loi "din vin ba xu" m thi. Chnh h l
nhng con su mt v gy nn nhng n tng khng tt, nhng iu ting khng hay m qun
chng "dnh" cho gii ngh s.
Cn vi ch, em yu ch ci v bnh d chn cht ca ch (ch khng phi ca nhn vt) qua
hai phim em xem. Chnh s bnh d cng vi ti din xut c o ca ch cm ho
c em. yu mn v knh phc ch qua cc hot ng ngh thut ca ch, em li cng yu
mn ch hn khi c nhn thy ch ngoi i, ch vn mang ci v bnh d ng yu y. Cng
yu ch, em cng mun bit r v ch, v i sng ca ch v gia nh ch. Em tm hiu v ch
rt cn k qua bo ch. Nh vy em c bit ch sng trong mt gia nh rt tuyt vi. Em cn
bit l trong cc gi ri, ch nhn gia cng v lm thm gip gia nh.
Em bit, mi bui sng, ch im tm bng thc g trc khi n sn ma, v ngoi ra, ch cn l
mt "tay u bp" chnh ca gia nh na. By nhiu thi cng em bit r v i sng gin
d bnh thng ca ch.
Ch Vn , ngoi tnh yu v lng mn phc dnh cho ch, em cn c mt s knh trng. Em
knh trng nhng phm cht m ch mang trong ngi t n mc hon thin ca mt ngi
ngh s chn chnh, nhng phm cht m nhng "din vin ba xu" y khng bao gi c c.
Ch l mt con ngi bnh thng nhng chng tm thng t nao c.
Ch bit khng, v qu yu ch nn em em lng ghen t vi bn b, vi nhng ng nghip
ca ch, vi nhng ngi lm phim, cc o din, v thm ch c vi nhng ngi thn, ngi
rut tht ca ch na kia. Bi v h c gp tip xc vi ch hng ngy. Cn em, ti sao em
khng c c ci dim phc nh h d ch mt ln c nghe thy ting ni ca ch? Cng
v yu ch cho nn hin gi trong cc ngn t ca em c khng bit bao nhiu l cc bi bo ni
v ch, phng vn ch, t cc tp ch "T Quc", "in nh Vit Nam", "in nh thnh ph H
Ch Minh", "im phim" cho n cc loi bo t nh "Vn ho ngh thut", "Tin phong",
"Nhn dn", "Qun i", "H Ni mi", v.v
Trong em thch nht bi tr li phng vn rt su sc v khim tn ca ch mang ta "Hy
gi li nhng g cn gi li tp ch "in nh thnh ph H Ch Minh".
Mt hm i ch, tnh c em thy mt gi hng ca mt b bn hng gi bng t bo trn c
hnh ca ch. Lp tc, em chy i mua mt t bo c vo v xin b ta i cho em t bo . Ri
em quay v i (l) thng ct vo ngn t. Nhng tm hnh ca ch em hin ang c, em khng
th no m ht c Em ch nh mt tm hnh ng yu nht l tm hnh ch chp di thp
Eiffel, Paris, ch mc chic o c hai tay di mu en, thn mu trng c chm ht. Trc y,
khi cha bit ch em cng rt thch n din vin balet kim in anh ca Lin X Galina
Beliaieva, ai ng cng l ngi m ch yu thch. Mt s trng hp ht sc th v. Yu ch
nn em yu nhng g ch lao ng to nn, yu nhng g ch yu thch. Em vui mng n tt
nh khi bit tin ch t c gii "Din vin n xut sc nht" trong Lin hoan phim Vit Nam
ln th 7 v ch c cc nh in nh nc ngoi khen ngi khi h xem b phim "Bao gi cho

Trang 6

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

n thng Mi" (ti Php v M).

Cch y 2 tun, em xem phim "To cht", li cng ci v bnh d y ca ch. Sao ch ng
ton nhng vai bun qu vy Vai no cng l mt ngi v, mt ngi m au kh. phim ny,
ch ni rng, ch ng mt vai ph, chc c l l ch qu khim tn y, ch em thy chng ph
t no c.
V phim ny khng c nhn vt chnh, nn v pha Vit Nam, ch l chnh ri ch cn g. , ch
cng hay ng chung vi anh ng yVt Bo nh. Ch li cng ko c khai mc Lin hoan phim
vi anh y na.
Trong mt bi bo vit v ch c on: "Ngi ta t cho L Vn rt nhiu cu hi, v sao mt
ngi nh, ln sng H Ni, cha chng con li sng tht sinh ng cuc sng ca ph n
vng qu nh vy? l do ti nng thu nhn cuc sng ca ngi din vin. L Vn rt thng
minh trong vic nm bt nhng ci c bn cn thit ca nhn vt. Kh nng t duy cng vi
lng yu ngh chn thnh trong sng, gip L Vn lin tip c c nhng thnh t nh va
qua". cng l kin ca em.
By gi cho php em c ni v nhng ngi thn ca ch, nhng ngi m i vi em cng
khng km phn yu mn v knh trng. Trc tin, em xin ni v bc trai, b ca ch: em
c xem bc ng rt nhi vai (qua truyn hnh), c l bt u t v kch "Hong Lang". Hi
cui nm 85 hoc u nm 86 g , bc cng on kch ni Trung ng vo Nng din
v "Nhn danh cng l", bc lm em sng st trong vai To so. Bc din vai ny hay qu.
Mt din vin tr tui c ti n my cng khng th din nh bc c sau my hm, em
nhn thy bc ng ng t gn nh ht, bc ang i ai y. Bc mc qun Jean xanh v o
s mi trng. Em i vng ra pha sau d dng nhn bc, em nhn bc rt lu. Trng bc vn
cn "phong " lm. Bt cht bc quay li, bt gp ci nhn ca em, bc mm ci vi em v em
cng ci p li nhng hi lng tng. Lc em ch mun chy li hi thm bc v ch, nhng
khng hiu v sao chn em c nh l b ng inh. Gn y, vo cui thng by, u thng tm,
bc li vo Nng, cng vn din v "Nhn danh cng l". v thm v "Ngi cha th bo",
nhng trong thi gian ny em ang Si Gn. Khi v bit tin ny em rt tic. Khong mt thng
sau, em c xem "Ngi cha th bo" truyn hnh. Mi ln bc xut hin vi iu b hai tay
t ti qun, c rt xung, hai vai nh ln, em khng th nhn c ci. V cch y my hm,
em li xem bc trong mt v kch ngn v k hoch sinh , ch v ang trn bn sinh ku rn
"chng i l chng". Lc lin chiu qua cnh anh chng ang say ru, ru r, bun b v
qu ng con (vai ny do bc ng, em li mt ln na ci n v bng).
Bc gi cng xut hin rt nhiu trong cc v kch ngn, nhng trc y em cha bit bc l
m ca ch. Gn y em ch nh bc qua cc v "Chp cheng" trong vai b ln ng, "ng
anh chn" vai ngi m Cn ch L Khanh, em xem ch y ng cng bc gi trong v
"Ni au ngt ngo" ca n (c ch c Trung ng vai cha v anh Anh Dng). Khng bit
c phi ch y xut hin trong v "Ngy 10/10/54" khng? V khng bit c phi ch y
ng vai Juliette cng vi ch c Trung (Romeo) khi m on kch Nh ht tui tr v
Nng cch y hn 1 nm khng? Bi v lc em cha bit ch y l L Khanh.
Qua bo ch, em cng bit ch L Khanh ng trong cc v "nh cao m c" v "Chim sn
ca", nhng em cha c xem. Cn ch L Vi, em ch bit ch dang i theo con ng ca ch
Vn, ch em cha c xem ch din, v ch cn ang hc. V em bit c cu L Chc ca ch
na y.
Vy l hin gi, em ang gi mt tm hnh ca bc trai (hnh in trong bo), mt tm hnh ca
cu L Chc, mt tm hnh bc gi chp chung vi ba ch, trong ny, c ba ch u ging m
nh c. V bn tm hnh ca ch Khanh, hai tm hnh ch Vi, mc du hai tm ny, ngi ta

Trang 7

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

u ghi: hc sinh trng ma Trung ng nhng em vn nhn ra ch Vi ngay. Cn hnh ch Vn

th nhiu qu em khng m ht. C mt iu em nhn thy ch Vn v ch Khanh l: C hai
ch u c mt v p thnh thin, c hai ch du ging Juliette. C l v vy m o din
chn ch Khanh th hin nhn vt Juliette v Jand'A.
Gia nh ch tht l hnh phc, em rt mun c sng trong mt gia nh nh vy. Em t
tn cho gia nh ch l mt "Gia nh ngh s chn chnh", mt "T m ti nng v hnh phc".
Ch Vn yu mn!
i vi ch, c th y ch l mt bc th "t tnh" ht sc vng v ca mt c gi 18 tui. Cn
vi em, ton b bc th ny l mt s tht, l tt c nhng tnh cm by lu nay em c b dn
nn mi cho n by gi mi c bc l. Mt s tht em s mang theo sut cuc i mnh. Ch
bit khng, cc anh ch ca em cng rt mn m ti nng ca ch v nhng ngi trong gia nh
ch, nhng h khng c "cung nhit" nh em. Phi! Em cung nhit bi v em khng ch c
lng mn m, m em cn yu ch na, em yu ch mt cch say m. Ni vy chc cng ch
hiu lng em. By gi, cho php em dng bt. Em rt mun bit nh ch ph no? khi no
c dp ra H Ni em s tm n. Hoc khi no ch vo nng, em cng s tm n ch. Ln ny,
em s dp b tt c mc cm tm n ch.
Nht nh em s tm n ch! Ch c cho php em lm iu khng? Ch c sn sng tip n
em khng? Xin ch hy ni vi bc trai v ch Khanh rng, em cng s tm n bc v ch Khanh
nu nh mt trong hai ngi c dp vo Nng.
Ch Vn , khng hiu sao em bng c mt linh tnh v hi vng l mt ngy no em s nhn
c th ca ch, em s c c nhng dng ch thn yu m em ang khao kht. cng l
nim hnh phc ln lao i vi em. Nu nh nim hi vng s tr thnh ni tuyt vng th
chc l em s bun lm y! Nhng khng sao. D sao i na ch cng vn l "L Vn ca em",
ch vn l thn tng khng bao gi sp trong em. D sao i na, em cng vn gi mi
nhng n tng tt v ch, em vn lun dnh nhng tnh cm tt p nht cho ch, em vn trn
trng chng nh trn trng nhng g thing ling nht ca i em. Chc ch bit n ngh s
Mireille Mathieu? Ngi ta gi b y l "Ngi ph n tng trng cho nc Php". Cn em,
nu sau ny c ai hi em, th em s ni rng: "L Vn, ch y l ngi ph n tng trng cho
nc Vit"
Cui th cho em gi li chc n hai bc v cc ch.
Em chc ch lun t n nhng nh cao vinh quang ca c hai lnh vc ngh thut m ch
ang cng hin c cuc i.
Hn ch rt nhiu
Em, T Nguyt
Em hn ln nhng tm hnh ca ch nhiu ri. V gi y em cng hn ln nhng trang
giy ny, nhng ni m ch s t tay ln cm ly bc th.
****
Ti nhn c l th trn cch y va chn hai mi nm, mt bc th c bit. Trong th,
Nguyt tht v t, ho phng v chn tnh trao cho ti mi tnh yu thnh thin, ngy th.
Sut chn trang u, ti ng l bc th ca mt chng trai tr ang yu, mi n trang th
mi, nh Nguyt t nhn " y ch l bc th "t tnh" ht sc vng v ca mt c gi mi
tm tui ang yu mt cch m say cung nhit" ti mi v l, th ra em l gi.
Trong thi gian lm din vin, ti nhn c rt nhiu th ca ngi hm m, m cha mt

Trang 8

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ln tr li. Ti tm nim rng, ti s tr li bng nhng vai din. Bng mt ngy, ng ra, hnh
nh ti cha tr li mt ai, hnh nh ti ang mc n mt ai Bao nhiu th n, tht lc.
L lng sao ch cn li mi th ca Nguyt. Bc th di hn mi trang giy c kn ch. Nt
ch mc tm cng cp, nghim trang. c li, ti pht hin ra, ti l mt k bc bo lm sao!
Gi c b y u, ngi cho ti ngn y tnh thng mn? Ti cha bao gi gp c v c
th chng bao gi gp c.
Ti t b mt c hi p li tnh cm ca mt ngi chn thnh yu qu mnh v nhng th
khin gi y tm hn ti tr nn nng tru. Hai mi nm c th ch l mt khonh khc vi
nhng ngi may mn v hnh phc. Cn vi ti, hai mi nm l mt cuc vt ln vi cuc i
v vi chnh mnh ch khng b bin thnh mt ngi khc. Gi y c li l th ca c b
ngy y, ti bng thy thng xt cho em v cng. C bit bao nhiu iu xy ra vi ti m em mt tm hn trong trng v ngn - khng ng phi b nghe k li. Chnh bn thn ti cng tng
chn cht chng xung tn y lng v hy vng s khng bao gi phi i mt vi n. Nhng
cng ngy ti cng b y n trc mt s tht khng th ln trnh: c nhng iu s n lc
no mt mnh ti khng sc em ni. V khi khng bit iu khng khip no s xy ra
vi ti.
Nhng ngay c iu khng khip nht l ti gc ng trong cm gic b trng pht th cng khng
kinh s bng vic ti dung tng cho s di tr. C nhng s tht, nhng un khc cn phi c
ni ra. Chng no n cn cha c ni ra, chng ti cn sng trong cm gic ti li m ti
th khng th chu ni iu . Th l ti c nhu cu phi k ht i mnh, khng giu dim bt
c iu g, ngay c nhng iu m ngi ta c quyn gi im lng, vi mt ngi no . Ngay
lp tc ti ngh n c b hm m mnh ngy xa m ti i x tht t bc.
Em xng ng c nghe ti t th, thay cho mt li phc p mun mng, ri sau tu em
phn xt. Nhng may thay c mt ngi linh cm thy ni au v x y trong tm hn ti, kp
n v a ra li can ngn tht ng lc. Nhng gi ti sp k ch c th gi l nhng li sm hi
v ngi nghe n khng nn ch l mt mnh c b ngy xa ca ti. Khi a ra li khuyn nh
vy c th ch bn ti qun mt rng gi y, sau hai mi nm c b l mt ngi trng
thnh. Nhng t tri tim ti cng thy l li mch bo sng sut. V c ch cho ti nng
ta v mt tinh thn, ch y t nguyn, mt cch y kin nhn v ng cm ngi nghe ti
"th ti".
Nhng g xy ra sau - ti mun ni n s ra i ca cun sch ny - hon ton bt ng i
vi ti. Gi y ti ch cn li mt ngh sc an i mnh: Th l cui cng mnh cng c
th thanh thn m sng tip. Tuy nhin mi vic din ra th khng phi lc no cng sun s.
Thnh thong, ti ngng li suy ngh, ni ra nhng iu ny : ri ngi ta vit nn cun sch
ny, liu c phi ch v nhu cu mun mi ngi hiu ng v cuc i mnh hay v ti vn ang
cn rt nhiu ham h?
Hoc ai s t cu hi, ngi ny cn tham vng g na y m bng nhin li tm s ht,
bc bch ht cho ngi i xem t trong ra ngoi? Ti t hi, chng l mnh cha "tai ting"
? Ti sao mnh li b cun vo vic ny mt cch rt say sa?
Tnh to ngh li nh th. V t tr li: khng phi. Ti sng mt cuc i thng c c iu
ng, c c iu sai, c c nhng au kh t chuc ly trong khi ti cng trt au kh ln
khng t ngi khc. Ti c c mt tui th cay ng m khng bit li cho ai. Ti tng c
th mun g c ny, nhng th m bt c ngi bnh thng no cng u thm kht. V
ngc li, ti cng phi i mt vi bit bao s ch trong c c do ti, c c do ngi khc
gy cho ti. Tm li ti chng vic g phi dng nn nhng th m t n cht kn trong cuc
i mnh ri. Nhng nu vn c ai khng tin mc ch ca ti khi chp nhn c cun sch

Trang 9

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ny, th ti cng khng h v th m thiu tn trng h. Chng ta c o luyn trong mt mi

trng m lng thnh tht khng phi lc no cng c t nhng v tr xng ng.
i khi ti li ngh, hnh nh mnh ang "vch o cho ngi xem lng". Nhng lc y ti ch
mun bo thng vi Bi Mai Hnh - ngi cng ngy cng t ra hiu ti hn ti tng vi mt
s kin nhn v b bn - c l dng li thi, qung i thi. Ti sao ti li c phi lm cho nhng
ngi thn ca mnh au lng? Nhng ho ra ngi au lng nht li chnh l ti.
Gi y th mi vic khng th no dng li c. Thi th ai mun ngh g v ti l quyn
ca h. Ti chp nhn c s nguyn ra. Bi v nu cun sch ny tr thnh nguyn nhn ca
nhng hiu lm c th xy ra, th n cng ng thi l mt c hi ti t thanh ty tm hn
mnh. Mc ch ln nht ca ti l sm hi mc d ti bit khng phi mi s sm hi u c
tha th. Ti mun t trng pht mnh thay cho mt s trng pht t trn cao sm mun ri cng
ging xung
Ti chu trch nhim trc lng tm v lut php v tnh chn xc ca nhng s kin, nhng
cu chuyn c vin dn trong cun sch ny. Ti khng mun v s sm hi ca mnh m c
th lm tn thng n bt c ai. Nhng nhn vt c nhc ti ch bi v h gp lm nn
mt phn cuc i ti, thuc v cu trc to nn s phn ti. Thiu h trong cu chuyn, tc l
ti khng th hon thnh tm nguyn l thnh tht n tn cng v bn thn mnh. Ngoi iu
ra, bt c s gy hiu lm no cng c th coi l s xut bt kh khng, ngoi mun ca ti. V
th no cng xy ra iu tng t vi ngi ny ngi kia nn ti xin c by t trc nim
hi tic v mong cc v rng lng lng th.
Khng hiu sao c mi khi sp kit sc, chng hn nh lc ny, lc m ti phi ni nhng iu
tht kh khn, ti li nh b ngoi. By gi b v Tri. B mt khi gn trm tui. Ln cui
cng v Hi Phng thm b m, ti c b trng tri: "Nu nh, sau khi cht i m b bit rng
b cn c th ph h cho ai y, th ngi s l chu. B ph h cho chu lun hnh phc".
Ti tin rng chnh b ngoi th hin s ph h, nh b ha, khi mch bo cho ti nhng g ti
cn phi lm trc khi li c v lm a chu gi ti nghip ca b.

Trang 10

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
1.

Vn i, Vn l ai?

( L Vn v M )

Khng hiu sao ti lun c cm gic tui th ca ti thc l ngn ngi. Nghe c v nh v l,
bi i ngi ai cng c tri dnh cho tui u th ngn y thi gian ri mi bc vo tui hoa
nin! Hay c l bi tui th ti khng c sng nhng pht giy m m hnh phc trong mt
mi m gia nh, m ch l ni khc khoi, kht khao c yu thng chiu chung, c nng
nu v v.
B m sinh ti khi h cha kp thnh ngi ln. Mi mi tm i mi, h chng c cht kinh
nghim no trong vic lm b, lm m. Sau ti, b m tip tc c thm hai c con gi na l L
Khanh v L Vy. l nhng nm thng kh khn ca thi k clin tranh chng M. C min
Bc tht lng buc bng. Mi c gng ch xoay cho hai ba n. B m khng c thi gian
dnh cho vic gn gi dy d con ci. Nh cy hoang c di, ti c th ln ln, t hc mi th
i
Khi ti mi c vi tui, khng bit v b m kh khn hay v sm lc c m ti c gi v
Hi Phng cho b ngoi trng nom. M c hai em trai m ti rt hay nhm tn l cu Chc v
cu Chc. khi gi sai, ti bn ngh cch t bit dnh cho cc cu l cu To v cu B. Ti
khng bao gi qun khong thi gian vui v ngn ngi c sng gn b ngoi. Ch c chng y
thi gian th thi, vy m cng b xt xa cho ti, di theo tng bc cuc i ti. Bng
bn nng rut tht, b c linh cm i ti ang gp bt hnh (y l thi gian ti ri vo cuc tnh
Trang 11

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

o le th nht).
Mi khi c dp v Hi Phng biu din, ti thng chy v s nh 64 B ph Cu t thm b.
Ti bit b mun hi ti nhiu th nhng ri li im lng, ch du dng nm ly hai bn tay gy
guc ca ti vut ve, chia s.
T nh h sinh A, H Ni, ti c a v ngi nh u tin, nh ca ng b ni s 136 ph
Qun Thnh, mt con ph c bt u t vn hoa Hng u, ni c tu in chy qua. Ca nh
ti nhn ra l bn trnh tu. Ti thng ng ch m i lm v. Nhiu hm qu mun vn
chng thy m u, cc ch h con bc ti, nhng ngi h hng sng cng s nh, gi ti vo n
cm nhng ti bng bnh t chi, gan l ch bng c chuyn tu s a m v vi ti. Bc
du ti bc mnh bo: "K n, con ny b m ng nh". Thm ch, m k li, c lc ti b vp,
ng knh ra gia sn, c ch chy n nh t dy nhng b bc qut li thi. C l v m v
bc l hai ch em du, h sm c mu thun khi cng sng chung trong ngi nh ng ni li.
V ti c bng bnh v "ng nh" nn nh chu i meo.
Trong lc ch m v, ti khng bit lm g git thi gian bn cy d mi t chi vi mnh.
Thm ch, ti cn "nm th" ci "mn c bit" y, n hi mn mn th phi
Ri n mt ngy, khng bit v l do g, m b ti ra khi cn nh ca ng b ni. xa b, xa tt
c h hng bn ni.
M mang ti n rp Kim Mn, ni m lm vic. Khi mi ngi ra v, hai m con ng trn
mt bn, gia phng tp.
Ci khonh khc nm trn mt bn tr tri mnh mng y c t nhin gm vo tr nh non nt.
Khng bit m v ti qua bao nhiu m trn ci mt bn y Bn ngoi tht l xa, bn
ni cng xa nt, ti ch c duy nht mt ni bu vu l m. Tn trong su thm, ti yu m, cn
c m v ch mun m l ca ring ti. Nhng dp c m cho ln B H chi, ti rt kh
chu khi thy bt k ai ngi cnh m trn tu in. Ti khng mun h chm vo m ca mnh,
nn c y h ra bng c. ch k v bt lch s mt cch hn nhin, c b con 3 tui c loay
hoay bn n bn kia gi m cho ring mnh. y vy m c ln, ch v thch mt mu sn luc
trng bc ca mt b hng rong, ti ci ngay ci o chong bng d trng m mi mua cho ra
i. Ngy b, ti t ngh ra nhiu tr nghch ngm, v d nh ti c th nhm mt bn con
mt m khng b nheo con mt kia. Khi hai m con ngi trn xch l gia ph H Ni ng c,
ti gi mo vt , v hi hp hi m vi mt con mt nhm: "M i, mi ngi c nhn con
khng? Chc h ngh con b cht mt bn mt y nh?". V ti c v thch ch v "nh la"
c ngi ln.
Khng th c cp ti v vt theo on mi c, m gi ti vo mt nh tr ngoi thnh H
Ni. l nhng ngy di tm ti tuyt vng trong ni nh m v cng, l thi gian m tri tim
non nt ca ti cm nhn c s c n trng vng khng bao gi qun. C mt hnh nh ca
chnh mnh, mi ln ngh li, ti vn mun a nc mt bi thng cm cho ci tm hn yu t
ca a tr l ti lc .
C chiu th by, chng ti li c b m n v. Ai m ch ho hc nhng chiu th by. Sau
mt tun di dng dc, ti thm c bn m bit bao. Vn tr c mt ca s nhn ra con
ng nh, ni m i n n ti. Ti thng bu cht vo song ca s hng m. Ln y, long ci,
cc bn u c n v ht. Tri ti en lc no khng bit.
Ch cn mnh ti. Thi gian sao m di nh v tn. Ti bm ca s n mi chn. Mi khng
thy m u. Cc c gio an i: "Con i, xung i, mun lm ri. Chc m Mai cn bn i din,
khng vo n con c u. m nay li y vy". Li c gio khot su vo ni tuyt vng
ca a b mi ba tui. C hng n tc nghn. Tri tim au n ch chc bt thnh ting khc,
nhng n gan l khng khc. N t chi c cnh tay c gio a ra xung. Hai cnh tay b

Trang 12

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

bng nm cht song st g lnh, i mt th di kh khc hi vng nhn vo m en. N khng

th tin rng m li khng vo n n. N cng khng chu tin li cc c gio. N i m c
tun ri. N tin chc, m khng th b n mt mnh li trong khi tt c cc b m khc u n
n con ci h v.
Th ri, s kin nhn ca n c n p, trong m khuya thanh vng, bng vng vo ting
ngi i xe p lc cc trn con ng y si. m thanh y cng lc cng r rt hn. Ti
chm ti go ln: "M Mai i, n con?". Th ra, m m phi din t xut, nhng bit l ti
s ch bng c nn m vn mt mnh ng xa vng v vo n ti v.
Ti sao ti li nh lu, nh mi khonh khc ny bi ti yu m v cn c m bit bao. 45
nm tri qua ri, m ti vn nh nh in ci m . By gi, tri tim ti mm yu hn nhiu. Ti
d xc ng, d ri nc mt hn. Ti khng can m bng ti lc mi ln ba.
Chnh tri tr , ti c nhng gic m rt khng khip. Sau ny ln ln, c sch, thy c
nhiu a tr cng c gic m ging mnh. Nhiu m lin, ti nm ng trn ci ging hai tng
trong nh tr, c thip ng l li thy nhng q bng hnh bu dc mu nh nh, bay qua bay
li trn trn nh. Nhng qu bng di chuyn khp phng, ui theo ti nh do dm s n tung
bt c lc no. Ni s lm c ngi ti ng cng. Khng dm ng. M mt ra ch thy m en
kt, c qunh, hi hng. Hnh nh, t nhng m khng dm ng , ti bit th no l c n
bun b nh mt ngi ln.
i sng tri tr v nhng nm thng ni tr trng ma sau ny dy cho ti bit suy ngh
c lp v t mnh lo toan tt c.
***
Chin tranh din ra ngy cng khc lit. Khu hiu "Tt c cho tin tuyn" ging khp ni.
Khng ai ngh cho ring mnh. Cng khng ai ngh n li ring khi m "T quc lm nguy".
Min Bc b my bay M bn ph ngy m. Ngi gi v tr em phi i s tn, ngi cn sc
lc phi li H Ni bm tr sn xut. Mt ln na, ti li phi xa m, xa gia nh. Ln ny ti
khng i mt mnh m i cng c em gi mi 2 tui. Hai ch em ti i theo mt tri tr do on
kch lp ra cng rt nhiu tr con cng xa b m nh chng ti.
Tri tr cch H Ni vi chc cy s. Tt c cc ng b b m u gi gm con ci mnh cho cc
c nui tr. Ti bc vo lp v lng, tp nguch ngoc v nhng nt ch A, B, C, u tin cng
trng trch ca mt ngi ch thay m trng em. Nhn bn tr con qu cm c khoai lang nng
hi hi hay bn bn xung quanh n bnh bt-ct b m chng tip t, ti thm r ri. Hm g ca
ch em ti thng trng rng.
Mt ln, ti c gan cy np hm ca mt a, nhng ri cng ch dm nhn ci gi bnh btct vng ng bn trong ging nh ngm nhn c mt tri m c, kht khao C lc bt gp em
gi ng ngn mt y thm mun nhn bn tr khc n qu, ti ut c ti thn li em ra gc
khut u hi, cng vo u em mt ci r au, ri c hai ch em cng o ln nc n.
Tri tr ni s tn l mt dy di nhng gian nh l n s vi ging chiu c ghp li t
nhng ming vn g. Nhng ming g c k ln hai u lm bng tre ngm bc mi thi
hoc. l chic ging khng l ni t u ny ti tn cng ca u kia ln tri. Nhng mnh
vn to nh cong vnh dp dnh di bn chn chy nhy ca l tr con.
Khng phn bit con trai con gi, chng ti c sng chung vi nhau nh vy. Ch n khi i ng,
ranh gii mi c phn nh bng nhng chic chiu xc xch, nhng chic mn x vng kh
nom nh nhng ci v tm ca cc bc nh qu. V khi m xung, nh trng khuya ht vo qua
khe ca h, soi bng nhng chic l tre lay ng trn gc mn nh nhng bn tay gy ang
ma

Trang 13

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

L tr con chng ti ng rt say nh khng h c bom n chin tranh. Xa gia nh, chng ti t
tm ra c mt vi th vui kho lp ni nh cha m. Bn con trai, dng v chn cng thnh
phng mn dng nn mt sn khu nh l ging phn; nhng mnh v chn bc mu c vt
ln dy lm thnh mn ko. Bn con gi i thu thp u mu bt ch , nghin ra, cho t nc l
vo to thnh mt th bt sn st. Chng ti dng th bt d bi qut cho nhau nh khi b m
ho trang ra sn khu. Nhn nhau, a no cng nhoe nhot nhe nhot ch trng tht ng
nghnh, tc ci.
Chng ti thng din "v kch" phng theo cu chuyn c tch Thch Sanh cu cng cha
Qunh Nga m a no cng bit. Chng cn kch bn, o din, vi nng khiu bm sinh ca
con ci cc ngh s kch, chng ti din theo kiu t pht, ngh ti u din ti , t ba ra
nhng li thoi cc k th v. Ti c vo vai cng cha. Ti don cu c cng cha, chng
Thch Sanh nng ngi ln lng nga vt rng li sui. ng nhin, mt cu trai nh phi
ng vai nga cho ti ci. "Ch nga" b bng hai tay v u gi, gp phi phn g mp m,
au qu, ch nga sm xung khin cng cha ng nho theo. C bn c mt phen ci
tho thch C l l mt cch dn dng kch theo trng phi hin i ca Brch sau ny
cng nn, bi l tr con chng ti va l o din, va l din vin, li va l khn gi na
Cui tun, c bn li ngong ngng b m vo thm. V phi i din phc v khp ni nn khng
phi ai cng n c. Khng phi tun no cng c ngi n. Nhng tun no ti cng c hi
vng Tun ny m khng vo c th gng i n tun sau, tun sau na
C mt thi k ch i nh th Tri v chiu, nng sp tt, bng nghe ting c gio gi:
"Vn, Khanh i, ra c ngi nh n thm ny". Bn chn lu ru chy chc ng. Tri tim hi
hp p dn. Ti chy o ra u khu ln tri. Cm ng n sng s. Ti nhn thy bc ti, bc
on, ch rut b. Bc v ngi bn gi, bc Ln, o nhau bng chic xe p c tng vt my
chc cy s vo thm hai ch em ti ! Nt mt hai bc nom ph phc v ng xa bt gi.
Ti ng khng li, chng tht c li no v xt thng hai bc. Nu ti h ming, ting o
khc s but ra, m ti khng mun hai bc thy mnh khc. Qu ca bc l mt ni chui ty
chn vng v mt ci bnh m i bng tem phiu. Chng kp ni g nhiu, bc li phi v ngay
v lo tri ti lc ng. Ti c ng nh tri trng, khng cn kp h rng ni li cm n. Nhn
hai bc vi v quay xe, hai hng nc mt ti lng l chy di trn m
Ti u bit rng sau ny, cuc i ti cn rt nhiu ln m thm lng l khc mt mnh nh th.
Ch mi bt u thi, hi Vn b bng. Cuc i ny cn nhiu iu ti phn hn th na ang
ch
***
Dng nh khng chu ni cnh xa con, m li n chng ti v H Ni. on kch din u,
m tha li chng ti theo . Hai ch em v vt bn cnh g sn khu lu ng. Khng bit bao
nhiu v kch gm vo u ti t tha y. Ti thch nht hnh nh m trong vai c Dim trong
v "Ci my chm". Bi trong vai , m lun mc tm o di trng, mi tc phi d th di,
trng m tht p, mt nt p mnh mai tr trung. Sau , i din kch ca m ch ton ng
vai cc b gi. M ng vai gi khi m cn rt tr, cha y ba mi
Khi cuc chin b y ln ti nh im c lit, chnh ph huy ng ton qun ton dn ng gp
sc ngi sc ca cho tin tuyn. Tt c lao vo chin trng, trong c cc on ngh thut.
B cng trong s nhng ngh s i B thi k . Ngy b ln ng, my m con ti n tin
b ti tr s on kch ni Trung ng. Cc ngh s c trang b nh nhng chin s. Cng ba
l con cc m tai bo, tng nha, vng bt, n pin, lng kh nn v d ngu trang.
Bao trm ln l khng kh ngm ngi tin a ngi ra trn gia cha m vi con ci, gia v vi
chng, gia nhng ngi ang yu Khng ai ni nhng u hiu mt iu: c th h s chia

Trang 14

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

tay nhau mi mi. Cng vi vng tay m gh xit cht l nhng i mi mm li khi bt
thnh ting khc. V ri chic xe ti ch h i mt. M v chng ti ng nhn theo bng chic
xe xa dn. Ti thy b c nhoi ngi ra vy. Cnh tay b ln vo my chc cnh tay khc hu
hu ln tin bit. Nhng bn tay nh nhng chic l trng lay ng, run ry.
Vo thi im b i chin trng, em t cha trn tui ti Nh ln thy m nc mt ngn di
v nh, ti xch nh khoc vai, tay cm mt b go. V sao m khc? Ti nghe lm b gt m:
"C th thi m cng khc. Quay li bnh vin i". Th ra, b bt m phi t i ph b ci mm
thai 3 thng tui. M bo, ba ln m i b n bnh vin ri nhng c ba ln u khng
can m. C ln bn nm li rn r vi bc s "hay l ch cho em v". B go cm theo l
ng cho bnh vin nu sau phi nm li.
B bc s thng tnh khuyn: "Chc chng em s sinh con gi na phi khng? u cng l
ci im. S n c lm ngi. V i em, v i. Nu sau ny sinh c con trai, nh quay li
y cho ch n mng".
Th ri li con gi. M ngao ngn, nhng ti vi em gi th vui lm, tranh nhau b em. Em b
hay n chng ln, cc k d nui v c d tnh. Th no cng xong. Sng ra, m t em gia sn
vi mt chn sa bt trn ng. n ht ri m em vn mt mt ci tha thm thm, mc cho
rui bu quanh mp. Nh b li, em b bm d thng, ngay t nh n khi ln ln u hp m
nht nh.
T khi c thm em b, ti li cng b y li xa m thm cht na. Ch ca ti bn cnh m nay
phi nhng em. Ti m c tranh ginh v m vi em gi th hai. m no cng din ra cuc u
trn ngc m. M m th qu mt v nhng p lc c tn v khng tn ca cuc sng ri. M
ch mun c ngh ngi, vy m cng khng c yn. Th l m rt ln: "Gii i, tao ch
mun git bt chng my i. Th ny th lm sao tao sng ni".
Cuc chin ngng lng. Li m lm ti s hi v cng. Ti inh ninh m ni tht. Ngh rng,
mt lc no , m s git cht ht chng ti i cho khi b quy ry, ti mu mo van ni m:
"M i, nu c git th m git em Khanh. Con ln ri, con cn trng em cho m i lm". i, sao
ti c th ng tu n th? Sao ti c th tin rng m mun git chng ti tht? Gn mi tui
m ti vn tht ngy th khi tin vo tt c nhng iu ngi ln ni, k c nhng iu phi l
Sau khi b i B mt thi gian, n lt m cng i vo tuyn la Vnh Linh. Thi , ln ng
phc v chin trng l iu ng nhin phi th. Khng do d n o.
Khng vin l do kh khn li H Ni. Mi ngi u c gng thu xp cuc sng ring t
i theo ting gi ca T quc. Ti v Khanh c m mang n ph Sinh T gi bc on
trng nom. Vy b gi vo vn tr, tun bc on n v mt ln.
Ti lc ang hc lp bn, trng cp mt Ngha , ngi trng rp bng mt ca ba cy v
sa. Sng sng, ti i b ra bn tu in Ca Nam, ln tu nhiu hm trn v nm xu. n Bi,
bn cui cng, ti chng cn ch cho tu hn nhy xung rt thnh tho. Trc gi vo
lp, ti cn kp gh vo ca hng n ung mu dch lm mt ly sa u nnh nng hi long tot
v ci quy lm bng bt m vin tr. Ba sng ca ti ch mt ho ri m ngon tht l ngon.
Hm no khng trn c v tu, ti lm mt bt m khng ngi li gi mt ho. Ci mn
"khng ngi li" rt ph bin thi chin tranh v n khng c tht khng c nhn. Nhng chng
sao c, min l n c ci bng c sc m hc
Thi im nhn trng nom ba ch em ti, bc on vn cha c chng, v tt nhin l cha c
con. Bc l mt hnh nh in hnh cho mu ngi con gi gia gio, khp np ca H Ni c. Ti
khng bao gi qun ngy bc p xe vo thm ti ni s tn, v nhng sn sc n tnh ca bc
on khi sn lng nhn nui nng ba ch em chng ti. Bc hin hu th, n np th m ti sao
i bc sau ny cng chng sung sng g!

Trang 15

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

***
Nh c thm Khanh, ti ht c l tr con, c thm Vy, ti thc s khoc ln mnh trng trch
ca mt ngi ch c. Ti vn nh nh in ngy Khanh ra i. Khng bit v vt v hay v nhng
cuc ci ln trin min vi b m m sinh Khanh khi em mi c c by thng tui. Khanh ra
i ch nng c mt cn by, ngi va bng ci chai nh xu. Ti v b vo thm m nh h
sinh ph Hng Bn, v khng ng gi thm nn hai b con phi ng ngoi gi vng vo. M
ng qua ca s, bng ch mt cnh tay, m nng cao em b ln cho ti nhn. C em b, m khng
cn l m ca ring ti na. Ri th ci g cng phi nhng em. Nu chng may hai ch em l
tranh ginh nhau th tt c u do li ti v ti l ch ln ri, d ti ch mi ln nm tui. T ,
nh con mo gy g tha con chut, ti phi thay m trng em mi khi b m i din m. Chng
ti tha li nhau khp cc nh trong xm
L mt a tr hiu ng ham chi, ti tham gia tt c cc tr chi ca bn con trai thi y nh
nh khng, chi bi, nhy nga em ngi mt ch, ti say sa chi tr tim trn tm. Trong
nh sng l m ca ngn n ng, ti p mt vo gc cy su, ming m nm, mi, mi
lm, hai mi nhng mt th ti h nhn. m n mt trm, cuc kim tm bt u. Ti thng
tm gn l bn v con mt khng cng c c hp hy nhn trm qua k ngn tay.
Th v nht l tr chi nhy nga. C l con trai con gi nhy chm ln lng nhau cho n khi
"bn nga" nng qu ng ln ra t. C th say sa cho n lc g ln chung Cc ng b b
m i gi con v i ng, ch cn tr tri li hai ch em ti. Cha kho ca cm tay, nhng ti
khng dm ln cn gc nh v n mi ti tm lm sao? Ti s ma. B m din m mi cha v.
Ngoi ng vng tanh. Lang thang mi, ti tha em vo bt c nh no trong xm ng nh.
Mi m khuya, bng nghe ging m th tho nh trong m: "B i, ng i, c cc chu ng y
khng?". Sng ra, ti thy mnh tnh dy trn chic ging nh mnh. Hai ch em ng nh cht,
m tha v nh lc no khng bit.
Ph ti c va h rt rng, hai bn ng trng c thy ba hng cy su. Hai hng bn ny v
mt hng bn kia. Nhng gc su s s, r tri ln qun quo nh lng c su. Ma h, l su
mn mn xanh mt. Hoa su nh li ti, gp cn gi, hoa rng trng xo va h. Ma thu, l su
vng ri ph kn ng i khin cho con ph Phan nh Phng bin thnh mt tm thm vng
tri di Nhng tra h trn ng, ti lang thang dc va h nht su chn rng. V su chn va
ngt va chua va thm mi su Ngy y, hnh nh ma bo nhiu hn by gi. Nhng hng
su nghing ng vn mnh chng cn gi qut. Gi hun ht thi v ma nh trt nc khin
nhng cnh kh gy rng rc. Ch cho ma ngt, l tr con chng ti a ra ph h reo nht su
rng. Lm hm, chng ti nht c hng r, hng chu su. Su xanh mang v m nu canh
chua hoc dm vo bt nc rau mung luc. Tri su dm bin mu xanh ca bt nc luc rau
thnh mt mu vng trong vt. Vi tri dm vo bt nc mm chm rau. Thm bt c pho gin
mn, rt d tri cm vo ma h oi bc, th l c nh c mt ba cm gin d c trng ca
ngi H Ni. C vy thi m khng th no qun
H Ni tui th ti khng ch c mi thm ca su chn m cn phng pht mi x phng git
hi x dng thay kem nh rng. Thi thiu i, sau nhiu ngy ht kem nh rng, ti tc li,
qut ci bn chi nh vo bnh x phng git 702 do Lin X vin tr - th x phng chuyn
dng cho cng nhn git ra du m trong xng my. a ln ming, ti cm thy r mi x
phng nhng k, c chi rng, min l n cng to ra mt th bt ging nh bt kem nh rng.
N khin ti phiu phen nn e mun i ma.
Thiu lng thc, thiu cht t, thnh ph ton mt mu xm xt. Khng ai dm mc qun o
mu sng v ly x phng u m git! Nhiu ln ht du, khng th sang hng xm xin vi que
ci un d v gip m thi trc ni cm, ti lng lng vc bao ti rch v ci chi x ra ng.

Trang 16

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Khng cn th vui nhnh nhang nht su chn rng na, ti i b n ng Hong Diu, con
ng c hai hng cy x c c th. L x c dy v anh. Cn gi ma h bt l vng kh nm
dt sang hai bn l ng. Ti nh nhoi men theo g cng qut l cho vo bao ti. C lom khom,
li ci, mi m qut, ngng ln mi bit i ht con ng t khi no.
ng Hong Diu t by n nay vn khng h thay i Mi ln phng xe my qua , k
nim i qut l kh li a v cng ting l x c lo xo u y
Tht l vui khi c th n m i cht trong nhng tra h H Ni, cn ma ging bo? Ti
ch i ma ging bo n ko m ra ng. Hai bng ngi mt ln mt b i nn khoc
mnh vi nha lao i. Mc ma to gi ln qut vo mt au rt, mc cc cnh cy ng nghing
vn vo chc gy, ti r m ra ng kim ci v un. Chng hiu sao, c m v ti u khng
ngh n nguy him. Cnh cy to xung c th cht c hai m con. Chnh ci ngho i
thiu thn y chng ti i Mt vai m gnh mt u cnh cy to, u kia ng xung vai ti
gy g, xng xu. M cao hn nn hu nh sc nng ca cnh cy trt c vo ti, mt con b
mi by tui u. Nhng ti cm thy ti cn hng hi hn c m. Ti i bng bng ko m lt
theo. L x c d bn un mau ht, cnh cy t, cht ra phi kh cng nu c vi ba cm
***
Ti kht khao bit bao nhiu nhng li ni thng yu nng niu, nhng c ch bo ban dy d
n tnh Vi thi quen mt mnh chu ng t nh, nn d c m au, bnh tt th no, ti cng
gng gng dy. Ti ch chu nm xung khi khng th no nhc nhch c na. Vo nhng
lc y, nu ai cho ti mt cu hi thm, mt cht n tnh, cng lm ti o v. Nh chm
vo ni au. Nh chm vo nim khao kht mong mi Bt c ai, ch cn quan tm n ti mt
cht thi, cng lm ti tro nc mt v cm ng.
Ti khng quen c chm sc nh vy. Khng th chu ng ni ci s du dng n th. Ho
ra ti l k yu ui v cng. Cng yu ui, ti cng c ct du ci s yu ui ca mnh, c to
ra mt ci v bc, rng mnh c yu thng chiu chung, mnh y mnh m. Nhng t
su thm tri tim, ch mt cu ni tru mn, ch mt ci nhn thng yu ca ngi i cho nhau,
cng c th lm ti b tn thng. Khng my ai hiu c ti l mt k yu ui nh th no.
Ngi i thng ngh ti may mn sinh ra trong mt gia nh c b m l ngh s, chc hn ti
s c truyn dy v tnh yu ngh thut, c bit l ngh thut din xut. Ni ra c th khng
ai hiu ti sao, sut cuc i mnh, ti li ch ao c c c mt li gi "con i" tru mn hay
s chm sc bo ban ca nhng ngi rut tht, m khng c. V cng bi ti khng bao gi bc
l ra vi bt k ai ci iu mnh ao c thm kht nht y, nn trong thm tm nhng ngi gn
gi ti, h khng bao gi hiu c ti sao ti c sng thu mnh li nh th. Dn dn trong ti
hnh thnh nn tnh cch khng th chia s. C t mnh lo, t mnh ngh, t mnh sng theo mt
cch sng, cch ngh m ti bit l i khi rt tr con, rt l lng n by gi, nhn li mt s
nhng s kin xy ra trong cuc i mnh t lc u th, ti hiu v sao, ti li c tnh cch
khp kn, bng bnh nh th
Nm ti 12 tui, mt chiu th by nh bao chiu th by khc, ti sung sng c thot khi
ci tri tp trung c gi l trng ma v nh. V phi tm mt th g , ti lc tung cc
ngn ko trong nh. Tnh c, ti thy mt t giy c giu kn di y ngn ko. Ti chong
vng khi c hng ch: giy ly hn. B m li hn ri ? T bao gi vy? Ti sao h khng
ni g vi ti nh? Ti sao h dm t ng lm ci vic ty tri nh vy m khng h cho ti bit.
D sao ti cng l a con ln nht trong nh. H nn cho ti bit mi phi!
Trong t giy ly hn, phn lm ti au n nht l mc chia con. B nhn nui Vi, m nhn nui
Khanh. Khng c tn ti . Khng ai nhn nui ti c. Vy ti l ai? Ti khng thuc v ai
c. Bng hong, n lnh. Ti mun go ln, nhng khng th. Ti cn c th ni g, khi m ti

Trang 17

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

bng dng b ht ra ngoi. Ti khng l ai c. B m i, con l ai? Ch l mt ngi dng? Con

mun go ln, tht ln i quyn lm con ca mnh, i quyn c thng yu v chm sc,
cng s v ngha thi! Mi s c nh ot c ri.
V cnh ca lng ti khp li.Vnh vin. Sau mt ni au.
Ct t giy v ch c, ti khng ni vi ai mt li. Cho n tn by gi, b m khng h bit
rng ti bit chuyn chia con ca h. Vng. B m khng th no bit rng, h lm tri tim
ti tan nt ra sao, vi vt thng lun rm mu, ti tr nn ngi yu ui th no. B m khng
th no bit rng, ti c t ra mnh m che du vt thng ca mnh, b m yn tm v
ti, mt a con gi ngh lc, mnh m. B m khng th no bit rng, h v tnh y ti xa
h thm, xa h mi Ti khng th no bc l cm xc ca mnh v bit rng, ci iu mnh
mong mun s khng c p ng. V sao? V cuc sng qu l nghit ng? V cn v, c l,
b m cng ht lng vi ti ri nhng ch c n th thi.
***
i nhng k nim kh phai ca mt thi ngho kh. Ti khng s ngho. Ngho m yu thng
nhau chia s cng nhau. Ti ch s lng ngi c c, dm ln nhau m sng.
Mi khi nh li thi th u, ti bn khon, phi chng ti qu nhy cm, ri t mnh lm
mnh au n mt cch khng cn thit? Phi chng ti qu ngc nghch khi c t k m th
rng, trong gia nh ny, ti chng l ai c! Vy th ti sao ti li phi c mt trn ci i ny?
Ti sao ti phi hng chu nhng au n ny?
m m, d gic ng ca mnh, ti th thm t hi: Vn i, Vn l ai?

Trang 18

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
2.

Bn tay m thon thot an o, cm

Mi 19 tui m i ly chng. Sau ny, c mt bi bo vit v b, m c c v trch mt

cch bng qu: "B my bc tuch bc toc qu, ai li i ni nhng chuyn y trn bo ch".
Chng l, khi ni v thi gian m mang bu ti, b dng mt cu dn gian tu to: "n cm
trc kng". Nh vy, m c ti khi va ht tui thiu n. Chng bao gi ti c bit, liu ti
c phi l l do khin b m ci nhau? Sau tr thnh nhng ng b b m tr con! C l, v
cn qu tr nn h khng c thc xy dng v bo v t m ca mnh. Nhng sai lm trong i
sng v chng dn n hng lot v, bt ho ko theo c mt chui nhng bt hnh
Khi sinh ti, m vo nh h sinh A khng mt cc bc. V au th c phi i. V s din nn
cng chng ni vi ai. Gi n tra, i l. Chiu mi thy b chy vo mang cho cp bnh giy
gi. Nghe tin m sinh, b ngoi tc tc t Hi Phng ln. B mang theo cu t L Chc, xch ci
b, chm nui hai m con sut ba thng tri.
Khng may cho m, thi gian c phong tro nh nhm Nhn vn giai phm. ng ngoi ti,
nh th L i Thanh, b lit vo hng ng nhng ngi c cm tnh vi nhm . V m, con
gi nh th, ng nhin b nh hng.
Ti on kch ni Trung ng khi din ra s kin kim im ph bnh m, thc cht l u
t. H c gng "o tn gc trc tn r" ly thnh tch, chng t l nhng ngi tuyt i
trung thnh. Mc d l bn b vn ngh s vi nhau, h vn quay ra moi mc, ta tt nhng ci
su xa v l lch.
Tt nhin, m chng bao gi h ra mnh l con gi ca mt nh th, nhng ri h tm thy tp
th ng ngoi tng m du di gi. l ci c h ui vic m.
M khng th no qun cnh b trc tip u t, phi trn mnh ra cho ng nghip moi mc,
phi khai rng mnh l con ca ngi dnh lu n nhm Nhn vn Giai phm.
Cho d s tht khng phi th, m b p buc phi nhn. H li ra tp th ca ng v kt ti m
giu dim tc phm phn ng! Mi n nm ng 91 tui, Hi nh vn mi mi ng ln, chnh
thc xin li. H tuyn b trc bn dn thin h rng ng b hm oan! Bao nhiu nm b coi
r nhn v hai ting hm oan nh bng! Sut cuc i, ng vit bao nhiu tc phm m khng
c in. Cng may, trc khi cht ng c thanh minh, c thanh thn, cn m? Lm sao
m c th ngui ngoai ni oan m v n, s nghip ca m na ng t gnh!
M c l khi c m ming l ni on ght ch . Ci ch l cha ca nhng con ngi
kt ti oan cho m, ui m ra khi on kch trong lc con cn hn, khng mt li xin li!
i vi m, l mt n tri ging, khng ch mt ngh kim cm, m cn b tch ra khi mi
trng ngh thut m m v cng am m. Mt vic, ang nui con nh, b v cu tr v Hi
Phng, chng khng gip c g, m n thng c m lao vo cuc chin u kim sng.
Trang 19

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

M c ngh an len t y.
Trong u ti lun ghi nh hnh nh m an len. Hai bn tay thon thot khng cn nhn mi kim
an. M an len rt gii, an mi ni mi lc, an trong mi hon cnh. i hp cng tranh th
an, mt tin tin thi ua cng l v an. Khng ai c php lm vic ring khi ang hp, nhng
v ngho nn tai vn gi v ang lng nghe cp trn, tay li du di gm bn cm ci an. Bao
nhiu ci o len c an ra mt cch "chui li bt hp php" nh th bin thnh go, du,
mm, mui vo nhng ci d dy lun rng ca n con? K li nhng ngy thng gian kh
y, m khng sao ngn c ni bun b cay ng. M mc cho s tc gin tro dng tun ra
thnh nhng li xc phm. Ti cho rng, m c l do chnh ng cho ni gin d thng trc
ca mnh.
B ht ra khi on kch Trung ng, sau mt thi gian nh, m may mn xin c v on
kch H Ni. Lc , m l mt ngi n b mi 30 tui nhng c ba mt con, bn cnh l
ng chng khng mang v ng no, li cn phi cung phng nui nng. Nhng ngy bom n,
va phi i lm, va phi chm sc chng, li va lo cho cc con ni s tn. n cui tun, vi
thn hnh gy g, m c p mt ci xe tru ca nam gii, ch du, go, mm, mui ln ni s
tn. Ging nh con kin tha mi, m mi mit i v trn nhng con ng thi chin lm bi bi
nhng on xe ch b i i ngang. i khi, mt bc ti no ng lng trc n, dng xe, bc
c m v xe tip phm ln cho i nh.
Bn chi i v nh con thoi lo vic c quan vic nh nn th lc ca m b sa st nghim trng.
M ch cn l mt thn xc nng ba t cn. Cn g l thanh sc! M k, c nhng lc ang ng
t nhin ng nga ra, xy xm mt my. Th ra huyt p yu qu, ln ng ra ngt. Sau ny, thy
ti b nhng c ngt xu nh th khi ang trn sn tp, m bo, l chuyn rt bnh thng.
Trc tnh trng thm hi ca m, ngi ta quyt nh chuyn m sang lm mt vic khc,
khng cho ln sn khu na. Vi m, y l c tri ging th hai. ang l ngh s b ging xung
lm th qu! M m no c bit g v tin nong k ton! Gi tin lum thum. Pht lng nhm
ln lung tung. Thm ch c ln sut phi i t. C th ny th n cm nh lc no khng bit.
M s qu, nh xin ngh hu mt sc, s nghip biu din coi nh chm dt.
Nm , m mi ngoi ba mi.
***
Rt yu chng th b chng phn bi. Rt yu ngh thut th b ngh thut ht hi, hay ni cch
khc, b nhng hon cnh, thi im khc nghit ca thi cuc ht ra ngoi.
Trong chui bt hnh i m, bt hnh no cng gh gm, nhng l phn n b th khng g bt
hnh bng tnh duyn khng thnh. Chng kin nhng cuc ghen tung ci ln ca b m vi
khng thiu nhng li ni lng m nhau, mt st nhau, ti i n kt lun: c hai u c li.
Khng th bnh c ai. V ti c m thm au n t hi: ti sao khng cn dnh cho nhau
mt cht tn trng no, khng cn yu nhau na m b m khng b nhau i li c hnh h nhau
nh th? Nu b nhau sm, s bt i c mt cht nhng thng ngy ch trn y chi ra v
lng nhc, c phi hn khng!
Ngh v m, ti li nh n m c Merghi trong cun tiu thuyt Ting chim ht trong bi mn
gai. Ngi n b y cng c bao nhiu l ni nim. Ti sao b lun gi khong cch hn th vi
con gi, khng bao gi t ra hin ho du dng vi c? Mi n cui phim mi hiu. B ly
chng khng phi do tnh yu. B ly chng v c mang vi ngi tnh bi bc v cng v
ngi n ng y qu yu b, sn sng chp nhn a con khng phi ca mnh. l mt
ngi n b du kn, chn cht bi kch ca mnh vo bn trong, chp nhn cuc sng v hn
vn ln mnh m y ngh lc. M cng vy.
M vn lun c gng gng dy sau mi n au lm vic, nui con. Nc mt chy xui.

Trang 20

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ngi m no cng mong lm tt c nhng g c th cho con ci. C l v th, tri khng ly
ht m cho li m mt nim an i l ba a con gi. t nht, trong chui bt hnh ca cuc i,
v gi, m cng c c cht nim vui. So vi bn b cng la, khng phi ngi no con ci
cng thnh t c, c ngi n hng ngi kia, m c c ba. Cc con gi m khng ch
thnh ngi ch khng "thnh ngm", li cn thnh mt ci g hn ngi. Ba ch em ti
phn no b p c nhng thit thi ca m. Chng lm c g cho m lc tui tr, gi y,
khi trng thnh, chng ti khng lm m phi h thn.
M k, i n u bn b cng khen m l ngi c phc, c cng sinh thnh c ba c con gi,
t hc hnh n ra lm ngh u xun s, u l ngi thnh t, t t. c bit, khi cc con
thnh gia tht, sinh con ci, xy nh xy ca, b m cng khng phi lo lng g.
M khng giu nim t ho: "Ti vn ni vi bn b rng ti hn hn h, bi ba a con gi ca
ti, n hon ton i ln bng chnh i chn ca n ch khng phi lun ci mt ai, khng phi
i bng i chn ca ngi khc". Vi kinh nghim ca mnh, m qu hiu, ci gi phi tr cho
mt "s nghip thnh cng" ca ai y nhiu khi n l ci g?
***
M c cng sinh thnh ra mnh th m c quyn t ho v mnh, mc d, xt v mi kha cnh,
ti khng hp m. M khng th no hiu c l m sinh ra mt a con bt hnh, a con
y c i thiu ht mt li xng m gi con ngt ngo nh th no. Khng bit l do u m mi
quan h m con li thnh ra nh th. ng l, con gi th phi gn gi m, chia s nhng au
bun ca mnh vi m, nhng vi ti, l iu khng th. Khng d dng bc l bt k mt
iu yu thng no.
Mi gn y ti mi c m xng l m, gi l con. iu xy ra khi ti gii quyt c mi
mu thun m v n, m tng tuyn b "Khng c m con b chu g ht".
Ngay t nh, bng bn n li hn ca b m m ti chng tm thy tn ti trong y, (ti chng
thuc v cha, cng chng thuc v m), ti b y ra bn l cuc sng gia nh ri, khi m
tuyn b nh th, khc no y ti xa thm! C l iu l gii v sao, trong tr nh ti khng
ng li mt cht ngt ngo n tnh no t m. C th m tng v cng tru mn vi ti, a
con gi u lng ca m, khi ti mi c sinh ra. t nhiu g m cng dnh cho ti nhng
tnh cm du dng ch! Tic l khi ti khng th cm nhn ni. V ngay c by gi na cng
khng. Vic khng cm nhn c tnh m, phi khng nh l do mc cm ca ti thi. Ti ch
bit trch mnh. Cuc tnh ca b m ngn ngi qu, tan tc sm qu, phi chng v th, tr c ti
ch lu li nhng khong ti ca i sng gia nh. K c au bun y khng qua c, khi lng
ngi cha tha th c th khng th gi di lm nh qun, tha th.
By gi, c l m hiu v sao m phi ng ch Mu. S kip m phi b c qu. C qu t
tha u cn xanh, ly mt ng chng tr con, c cng nh khng, c qu cho n khi v gi, khi
c t theo chng sang nh c Php, m li sng mt mnh. Mt mnh ra vo, mt mnh n ng.
V gi m phi mt mnh nh th chng phi l bt hnh sao? Bn ngoi, m vn t ra yu i
vui ci nhng chc rng bn trong, m t cho m l ngi bt hnh nht.
***
Trong nhng m tnh lng mt mnh, nu c m thm t nhn nh v i mnh, c l m
nhn thy s c n l c tht. Ni ra iu ny, ch t, ti mun chia s ni bt hnh ca m. Tic
l vo nhng giai on sng gi nht trong i m, ti chng gip c g v cn qu nh.
Gi ti hiu v mun c thng cm vi cuc i khng nhiu nim vui ca m
Ti s gi mi trong tim hnh nh bn tay m thon thot an o, cm.

Trang 21

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

( T tri qua : L Khanh, L Vn, L Mai, L Vy )

Bn m con, t tri qua: L Khanh, L Vn, L Mai v L Vy - nh t liu

Din vi i

( B ca L Vn )

Mt trong hai ngi n ng c nh hng nhiu nht n cuc i ti l b. Phi chng

cng l l t nhin. Bi b chnh l ngi khc gii u tin ti c tip xc. Nu nhng hi c
v m c o t trn v vi bao xt thng chia s th vi b, hu nh chng ng li iu g
ngoi mt s trch mc m thm.

Trang 22

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Sinh ra trong mt gia nh chnh gc H Ni, c su anh ch em, ch ring b c tri ph cho
ci duyn sn khu. Vi kh nng th hin thnh cng s a dng ca cc loi vai din t hi
kch n bi kch, ng sm ni ting, to nn mt ci tn c nhiu ngi nh v hm m trong
gii sn khu Vit Nam. Vi 50 nm lao ng ngh thut, khng th ph nhn b dy nhng
ng gp ca ng cho sn khu kch ni Vit Nam. Nhng tic thay, ng cha tng ng tt mt
vai khng km quan trng trong i mt con ngi, l vai Ngi Chng, Ngi Cha trong gia
nh. Kip ngh s ca ng khp li, l thay, cng ging nh nhng g ng mang n cho i,
ngha l, mt kt cc tht bi - hi!
B trong mt ti - b gi, ti - thiu n v by gi, ti - thiu ph vn th, vn khng mt n
tng tt p. C mt i ngh s, b cha h mang v cho m ti c mt thng lng tng
trng. C n cui thng, khi ci ngha v lm chng lm cha y b "sao lng", m li bo kh
cc con: "Nhc b a tin n cho m". V nhng lc tng qun qu, gin d bc ln, m gi b
l "thng hn". Mt thng n ng m khng nui ni v con th ch l mt thng hn!
Vi i, b l ngi ni ting, ti hoa. c bit, b rt c duyn trong mt phi p, nhng con
thiu thn lao vo b khng cn tnh ton, ch cn dng hin. Ht ngi n b ny n ngi
n b khc. C th, b m chm trong nhng cuc tnh trin min t tr cho n tn by gi
Nhiu nm di, hnh nh b bi m nt vo tm tr ti ci quan nim rt mo m mt chiu v
ngi khc gii. Khng c ngi n ng no tt p trn i. n ng ch l nhng k sn sng
ui theo th vui ca mnh m qun v qun con. Cng ln, ti cng pht hin ra: cn c rt
nhiu ngi n ng nh b. Xin li cc ng my ru, n gin l, d cc v c ti n gii, c
ni ting n gii th t nht, u tin, cc v cng phi c trch nhim vi gia nh , bng
khng, xin ng c gia nh na. th anh c th bc tnh vi v, nhng cn trch nhim vi
con? Nhiu ngi n b gi m, tc li cho qua i mnh bng mt giao ko nhiu tinh thn hi
sinh nhng cng khng t ngu xun rng: min ng chu ton nui con n hc, ti sn sng chp
nhn s ngoi tnh ca ng. Khng hiu t u, t bao gi m m ci s "ngm b hn lm
ngt", bit chu nhc, bit hi sinh li tr thnh nhng phm cht lun c ca tng n b x
Vit.
Nguyn nhn ca mi nguyn nhn gy ra cc cuc ci v thng xuyn gia b m ch v tnh
trng hoa b bch v thi v trch nhim ca b. B c bao gi bit ni au ca a con gi nh
l ti? Mt nhn chng bt c d ca nhng mn din bi - hi trn sn khu cuc i ca hai
ngi. Ti ch bit nhm mt, bt cht tai khi nghe thy nhng t tho m trong cuc ci
nhau: " u, u, u! Con ngi u v cuc i ny cng u. u tut!".
u tut. u tut. u tut.
Vi con mt tr th, ti lun ng v pha m. By gi, khi trung thnh, ti li cm nhn
mt ni au khc ln hn, su thm hn, l ni au ca b, ca mt ngh s ti ba nhng
khng nui ni bn thn mnh ng ni g n nui ni v con. l ni au ca k b y ra
khi ngi nh ca mnh ri tr thnh k i thu nh sut i! C i ng chng bit lun ci,
xoay x, xin x ai ngoi vic i lm tr ci mua vui cho thin h c trn sn khu ln bn bn
nhu. Cho qun i. Ti nng ca ng khng my may mang li no m cho v con gia nh. V
ng cm thy mnh l ngi v dng trong nh. Ni bt lc y, ng trt ra trong mt cu t giu
mnh: "Ra ng thin h qu tao nh Vng. nh chng my coi tao nh Ct".
By gi vn th, bc chn ra khi nh, ng vt tr thnh con ngi khc hn. Linh hot, tr
trung, ho hoa v c phng khong na. Thin h lc no cng yu chiu ng, qu mn ng, mt
ngh s duyn dng tu to bn bn nhu.
Thiu ng, cuc nhu dng nh km vui. nh ch xng my tao vi con, nhng khi c ngi
ngoi, lp tc ng tr thnh mt ngi cha kh knh, b b con con cc k ngt ngo lng,

Trang 23

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khin chnh ti cng cm thy mt ni ngng ngng su thm. S bin ci t ngt y ng

khin ti i lc t hi: C hai con ngi rt khc nhau trong mt con ngi l b mnh ? u
l con ngi tht, u l con ngi gi? Hay y vn ch l Din vi i?
C th ti thin cn, c li khi vn m thm trch mc b mnh, nhng ti khng th no
ni khc s tht lng mnh c. Khng hiu t u trong su thm, bng s nhy cm no
, b c hiu cho ti mt iu rng ti khng th no bung mt li ni tnh cm vi b c.
Ni ra nh th s l gi to. C mt ci g c ngn ti li. Cho nn tt nht l ti trnh i. Ti
mun mang li cho b mt tui gi khng c n, v m cng bn con chu. Ti ni vi b: "B
c t do ca b. B mun mi ai n chi tu b. Khi no tri nng tr tri, cn bt c iu g
c con bn cnh". Tt c con chu h hng, cc anh ch con cc bc u cng nhn: "Vn n lm
c nh th l xng ng vi trch nhim ca mt ngi con c trong gia nh ri". Ch
ring ci s thc rng ti khng yu b th ti gi nguyn li trong lng mnh. Sau y, khi b
bit c tm s tht tnh cm ca ti nh th, chc rng b cng khng th trch con gi, bi d
sao, ti cng ni tht. Ti l vy - khng yu th khng th ni l yu. Ngc li, b c yu
ti khng? Ti chng bao gi bit c bi cng chng bao gi b gn gi, th l ti c th
hiu c tn cng. Nhng ch t, ti cng chia s c vi ng ni au ln lao hn nhiu - ni
au i.
Vi phn lm con, t y lng mnh, ti mun c xin li b v tt c nhng mc cm mo m
v b trong ti. V ti thm ngh: Chc g mnh hiu v b.
***
Thi gian gip ci thin mi quan h b con, nhng su thm bn trong ti thy cng ngy cng
xa. Ti khng th qun c ln vt cn th hai, c b bn cnh m cng nh khng, vn c
mt thn mt mnh. Bc s tnh ngy thng ni ti khong thng na mi sinh. Anh y ln k
hoch v trc mt tun a ti i sinh, ri li vi ba m con thm mt tun na. Ng u,
khong 8 gi sng hm y, mt ngy cui tun, ti dt con trai Avi cng bc Dn ra ng n sng.
Tay vn cp ci r, ti nh tranh th ra ch mua rau. ang lng l nhn quanh khng bit n
g, bnh cun hay l bn c nh? Bng thy c mt ci. Mt lng nc m xi ra pha di.
Linh cm thy iu bt thng, ti bo bc gip vic c cho chu n tip, ti v nh ngay xem c
chuyn g khng. V n nh, vo toilet, thy bao nhiu l nc. Vn kp ngh phi ht sc bnh
tnh. Bng mi cch phi vo bnh vin nhanh nht. Ti in thoi bo cho bc s l ti cn c
cp cu v i v ri. Xin bc s hy ch. Quay ra, v vi o qun tin nong giy t. Tri rt
mt. Ma phn lnh. Cht nh ln trc i khm cp cu thng b ln, h gi li lun khi cha
kp n g khin ti b i sut c mt ngy m. Ln ny, n cng bnh vin, dt khot l ti
phi nh mua my hp sa v ci bnh m phng thn v ti chng c ai c.
Li ngh gi tc xi th phi i b t trong ng ra, ri tc xi khng c php i ngc chiu, n
li phi i vng ln ng Bi cng rt mt thi gian. C l gi bc xe m hng xm l tt
nht, c vic ngi ln xe t trong ng i ra. Con trai ti n sng v. Ti nc mt ngn di chia
tay vi thng b ba tui. Khng bit i c c v khng? C mnh h g khng? Tri m u m
xt lm tnh cnh cng th lng, c nh th l chia tay nhau i vo ch cht. ng lc y b
ti xut hin.
B va ng dy. ng dng ng li bc thm nh, nhn ti tay xch nch mang ng cch
vi bc chn. Th m, hnh nh b khng nhn thy g. B c ng gia bc thm, nhn mi
ngi bng i mt c ngu, v cm. Hon ton v cm nh mt ngi dng. Ti thm nghe b
hi mt cu "Con i, con lm sao th? b ch con i. Hay b i cng, nh chng may c
xy ra chuyn g khn thit, cn c ngi thn ca gia nh ng gip". Nhng khn kh thay, b
khng c mt li hi thm no ch ng ni n chuyn ch i. B ch ng y nhn trn

Trang 24

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

trn vi nh mt c ngu, ngi ng.

Tt c ri vo im lng, ti nghe lng mnh au rt nh xt mui. th, ti sn sng i mt
mnh! Ti bo bc xe m ch i lun, hai hng nc mt theo ti sut dc ng t nh n
bnh vin
Sau khi mt mnh chin u vi cn vt cn khng ngi thn thch, lc m trn con vung,
ti bo v nh cho bc Dn mang b Avi vo. Chiu, c Khanh vo thm trch sao khng bo, l
c chuyn g th cn c ngi nh lo cho. Ti cay ng ngh n b, nn ch bo: "Bo lm sao
kp, lc y m bo cho c, ri li phi i c n mi a i th lm sao kp. Ci no l quan
trng hn? Tt nht l vo vin cng nhanh cng tt". Ti khng nhc g n thi ca b.
C l ti l ngi c chp, nhng cm thy kh c th qun i bui sng hm . Ti u phi l
ngi khng bit iu, vn phng dng b, chm sc b nh th, m lc mnh lm nguy, sao b
li c th v cm n nh vy? Sau chuyn ny, ti thy cng ngy cng xa cch hn vi b.
Phng dng l bn phn, cn tnh yu chc khng c. Khng th c. V pha b, c th b c l
do no dy trong cch hnh x ca mnh, nhng theo ti, b chng c l do no c bo cha
cho thi v tnh. Sau ny ti c ngh mi, khng hiu vo hon cnh tng t, nhng ngi cha
khc s hnh ng nh th no? B l ngi gn mnh nht m cn v cm nh th th bo cho
nhng ngi khc lm g? C khi li phi au n hn, b bng hn?
***
L ngh s, l ngi trong gii ngh thut, nhng quan trng hn, b l mt ngi chng, mt
ngi cha. Bng nhng quan st tuy cn rt non nt ca mt a con gi mi chc tui u,
trong ti hnh thnh nn mt ngh, mi u m h nhng ngy cng r rt, v c kt li
thnh mt li th: Khng bao gi yu v ly lm chng mt ngi "ngh s" kiu nh b, thm
ch, khng bao gi ly ngi lm ngh thut. Ti c mong ngi n ng ca mnh phi bit
thng yu ti, cng ti chia x ngt bi, ng cay, cng ti nui dy con ci v gi gn t m
gia nh. C qu khng nhng c m gin d y? C qu khng nhng khao kht rt i i
thng y? Chc l khng, c phi khng hi nhng ngi v, ngi m, ngi n b trn th
gian ny?
Sm ni ting, sm c nhng ngi mn m tm n vi mnh, b ti hnh nh ch quen c
tn hng v n nhn. ng n nhn s chiu chung ca mi ngi nh iu ng nhin
phi th. Nhng trong cch c x ca ng vi bn b, vi nhng ngi thn trong gia nh, ti
c cm gic ng thiu hn i ci n tnh, s chia s. ng khng bit cho m ch quen nhn.
ng khng bit n nim vui hnh phc ca ngi bit mang nim vui hnh phc cho k khc.
ng quen c quan tm chm sc n ni qun c vic i khi cng cn phi bit chm sc li
ngi khc. S ch k chng? C th. S v cm chng? Nhiu phn ng hn. L no ng Tri
v cho ng ci duyn ti mang n cho i nim vui m li ly i ca ng ci nim hnh phc
bit chia s, n cn vi nhng ngi thn yu rut tht?
***
B c th rt ni ting trong thin h, tic l, b cha bao gi "ni" trong mt ti. Phi thnh tht
m ni nh th cho d b c gin. Cng c th v ti l ng nghip ca b, nn ti c ci nhn
kht khe hn. Hay bi v, nhng ci cha c ca b l qu ln?
Kt qu mt i lm ngh thut ca b l danh hiu Ngh s Nhn dn v hai bn tay trng. B
v hu, c i mi cht chiu dnh dm c mt cht hng lo cho phn hu s i mnh, ai ng
li b k trm nng sch.
Ngm li cuc i ca b, phi chng ci s tht tay trng li hon trng tay l kt cc tt yu
ca mt kip ngi mang nghip Din vi i!

Trang 25

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

4.

T nh, ti bit ct gi mt b mt gia nh

Ngay t hai, ba tui, ti lun phi chng kin s x st, mi bt ho, ng hn l s cn x,

hnh h, y i nhau gia hai b m. Ti c m thm mt cu hi, h sng kh nh vy, bt
hnh nh vy m sao khng b nhau, c phi sng vi nhau lm g? Nht l khi h khng cn
yu nhau na. l mt cu hi m ti khng bit hi ai, cng khng bao gi dm hi b m.
Cho n tn by gi, mi khi nh li thi th u, n tng mnh m nht, m nh nht trong ti,
tic thay, ch l hnh nh b m ci nhau. Khng hiu ti sao h thng thch ci nhau vo ban
m. C l v h ngh rng lc con ci ng say v chng bit g chng? Mt m, ti tnh
dy trong ting go tht ca m. Ci bng m trng, rt gy. l bng trng ca ci o hay l
thn th m ti khng r. M gy lm. Ch nng c ba t cn. M suy nhc c th v tinh thn
mt cch trm trng. Khng cn thanh sc, mt vic lm. M khng nh cy c b bt k
iu g k c kim tin ln nui dy con ci. Hon ton mt tay m gnh vc gia nh, an len
thu hoc lm bt k vic g c th kim sng nui con. B ch nhn nh ko bn v nhu
nht v b bch.
Khng hiu sao m c th vt qua c ci thi k khng hong y. M qu l ng knh phc.
Ngi khc vo hon cnh chc phi t t t lu ri.
m nh rt nhiu m khc, ti b tnh dy thy ci bng gy mng ca m ang c lao vo
tng. M mun p u cho n cht. Trong cn in lon tuyt vng, m mun cht tht. M
chng do u. C th lc tnh to, m khng dm cht. Nhng trong cn in ca s ghen
tung, ca ni au i, m c th lm liu lm ch. B c m cht m ngn chn hnh ng in
r y. B s. Nu m liu cht tht, cc con ca b s mt m v c th b cn s mt iu g
su xa hn na
Sng ra, o m rch toc, trn ngi b y nhng vt co cu cn x. ch l kt qu ca mt
m trong rt nhiu m trng a ngc
***
Khng hiu sao, ngay t nh, ti khn ct gi mt b mt. Ci b mt kinh hong ti
tnh c nghe thy b m bt pht ra vo mt trong nhng m ci nhau tm ti. Ci s tht lm
ti v cng s hi v lo u. Ti gn nh khng ng c m y ch ch m qua i. Sng ra,
ti khc m ly Khanh, thng Khanh v cng. Ti bo, ln ln ch s k cho em nghe mt s
tht
Nh ti ni, nguyn nhn ch yu nhng ln ci v ca b m l do ghen tung. Khng ch

Trang 26

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

m ghen b m c b ghen m na. H ghen ln nhau. M khng th chu ng cnh b lun c

nhng ngi n b khc, m cng cn phi c nim an i cho mnh ch! V trong mt ln ci
nhau v ghen tung y, b ni thng ra rng: Khanh khng phi l con ca b, m l con ca mt
ngi n ng khc, mt ngi yu no y ca m. Ti nghe thy th v suy din, tho no,
trong bn n li hn ca b m, b nhn nui Vi m nhn nui Khanh! Theo l thng, khi chia
con, a con nh hay c vi m ch khng phi l a con ln.
Gi ti li ngh khc. Ti bn khon, liu nhng g ti nghe m c phi l s tht? V nh
vy, ti c nn k li cho em gi nghe mt cu chuyn m chnh mnh cn ang t nhiu nghi
vn? Mc d nhiu ln Khanh gng hi: "By gi chng mnh ln c ri, ch bo s ni vi em
chuyn g th ni c ri y".
C th, iu l v cn c, trong lc ghen tung th b ni vy thi. Tt nhin l m ph nh.
Nhng lc ti tin l tht v hong s lm. Th ri, thi gian vn vt tri.
Khanh ln ln ngoan ngon, hiu tho, yu thng c hai ngi. By gi, Khanh li ang rt
thnh cng, chng ai li t chi mt ngi con nh th!
C th, bng linh cm ca ngi m, m bit chc chn Khanh l con ai. Nht nh m phi bit,
nhng chng ai can m hi m. V c hi, chng bao gi m ni. Nu nh dy l li lm ca
m thi tr th m li cng khng dm cho con ci bit. Tm l ngi m l th. Mun cho qua
th tt hn, cng c th, ngoi x hi, h n thi chuyn ny l tht. V cng c th, Khanh
bit cu chuyn m ti c tng l b mt thi th u ca ring mnh. K cng l, c nhng b
mt, ngay c nhng b mt v bn thn mnh, i khi ta c tng ch mnh ta nm gi, ho ra ai
cng bit. Li c nhng b mt v nhng ngi ngay cnh ta, nhng ta li l ngi bit sau cng.
C l, iu ta bit v ta vn l chnh xc nht, c cng ln ti, c ci c ln ci cha c.
Nhng ti sao b m ti vn c sng vi nhau tip tc lm kh nhau? Chnh v hon cnh gia
nh nh vy, nn khi nhn nhng ngi ngh s, nhng bn b gia nh lm ngh thut, ti
thng ch nhn thy ci mt tri ca n. Ci nhn ca ti tr nn rt mt chiu trong sut mt
thi gian di.
***
B m li d. Cn phng 24 mt vung c chia lm i bi mt tm vch tre mng manh. Lm
g c tin m xy ngn cho kin c, cho ring bit. B bn trong, m bn ngoi. Ba a con gi
rc c vo vi m. Cm nc hng ngy, cc con vn nu ri mang sang cho b n. ng nhin
l b khng th no t nu n cho mnh. Thy b n mt mnh ti nghip, v li cng li mang
sang, cc con li r b v n cng cho vui. Th l li vun vn hai ngi quay li vi nhau, tr li
cuc sng lng nhng hn, phc tp hn, a ngc trn gian hn.
D b nhau v mt php l nhng b m vn i li qua vch ngn mng mnh y, ngha l h li
tr thnh ca nhau, ngha l h vn c quyn ghen. Ghen tung ngoi php lut. Gi mt trong
hai ngi c thm mt ch khc, tch hn nhau ra, bit u b m li c iu kin tm c
mt na thc s ca i h! Cuc sng bng nhng nh th mi lm m khng chu ng ni.
Nh c mt ci bp 5 mt vung, m chuyn xung , tch hn ra khi b. M ci thm mt
tng na. M bn trn bn di vn l ci bp ca c nh. M c mt ci cu thang nh, ch
cn leo ln trn ng.
H thc s tch nhau t y. T y, m cng chng quan tm n vic b c ai khng. Khng
c chuyn ghen tung na, c l v khi con ci ln. M m thm chu ng, chng bao gi
tm s vi con ci mt iu g. Hnh nh trong gia nh ti, mi ngi l mt th gii. Khng ai
c nhu cu tm s vi ai c. C l mi ngi s chm n ni au ca nhau chng?
Qua cuc hn nhn "tch nhp, nhp tch" ca b m, ti rt ra mt bi hc, rng nhng a con
khng nn ch k khi tham gia vo chuyn ca b m, c tnh vun vn vo cho h. V pha b

Trang 27

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

m, mt khi khng cn tnh yu na, h chng nn nu ko lm g. Nhiu ngi c thin ch,

cho nhng a con khi b chia la, h nh hi sinh nt qung i cn li. Nhiu ngi s d
lun nhn vo, h to ra mt cuc sng gia nh m m gi to v bo y l v con ci. Tht ra,
l mt cch sng rt khng vn minh.
B m nn nhn thng vo s tht, khi khng cn tnh yu na, ngha l h chng cn g. B m
nn tnh to nhn bit rng, nu tip tc sng nh vy, chnh li lm au nhng a con. Chng
thng minh nhy cm hiu rng b m ang sng gi di, ang c to nn mt ci gia nh
gi. Ton l din vi nhau c thi. Nh th, h v tnh dy nhng a con sng gi di. R rng
l b m chng hnh phc g, ch ton l gi v thi. Khi khch kha v ri, bn b v ri, ch
cn li ngi trong gia nh vi nhau mi thy tht sng sng. Tt hn nn ct t mt ln, bn
thn h phi hnh h nhau, li kh cho nhng a con. Sau ny, khi con ci trng thnh,
chng bo thng, chng con u cn ci s hi sinh y ca b m! Ti sao b m li kh th. Bn
con c cuc sng ca mnh. Phi hiu c l qui lut ca cuc sng. Ai sng i ca ngi
y
Phi chng cng v quan nim ai sng i ngi ny nn khi con gi ly chng, b m khng c
ly mt ch vng cho con, c ba a u th. Mt ch vng khng phi mang gi tr vt cht, m
l mt k nim. Khng phi v h ngho kh, m v h khng h ngh n. Khng hiu sao li
th. C l b m khng su sc ngh rng cc con h cn iu y th no. H khng lm
c ci iu gin d ht sc tnh cm y, bi t y lng, h khng ngh nh th. Rt n gin
thi, ti c m c rng, m s ni: "Con i, nay cc con i ly chng, b m chng c g cho
con lm ca hi mn, thi th nhn ly ci nhn ny lm k nim". Na ch thi cng c, nh
l s tng trng cho tnh cm gia m v con gi.
Cng khng th c. Khng th ni nh th. Khng th lm c M ng tht, ci iu thing
ling y, n phi xut pht t tnh cm, ch khng ai dy bo, khuyn cho ai lm nh th c.
V b m ti ch vic t ho rng cuc sng ca h c hu hn ngi khc, hn bn b rt nhiu.
Ngonh li, thy tt c cc con u trng thnh, c gia nh, c s nghip vng vng. C th
hc hnh, i lm, khng phi xin x ai, ra trng c nhng on tt nht xin v. Cui cng, t
cc con n lc ri cng n ht. C ba ch em u nh ca con ci ng hong. ng nhin b
m cm thy mnh l ngi c phc.
***
T nh H sinh, ti c n v cn nh u tin 136 ph Quan Thnh. Ti mun nhn mnh
a ch ny v chnh l nh ca ng ni li cho con chu. ng ni ra i t ngt khi mi 52
tui. Bc on k: ng ang ngi nh t tm th vt xung v ra i mi mi khng mt li
trng tri. B ti lc mi 15 hay 16 tui i, l con t trong 6 anh ch em. Khi b ly m, hai
ngi c dnh cho mt phng nh trong ngi nh chung ca ng li. l l do mi khi
ci v, b li ui m i
Bng mt ngy ca nm 1962, khng hiu sao tt c cc bc v b m b y ra khi ngi nh
ng ni li, b phn tn i n nhiu a ch khc nhau. T ch l ch nhn, h bin thnh
nhng k i thu nh ca nh nc . Ngi nh ca ng ni tr thnh mt tr s g . B m
ti chuyn v s nh 20 Phan nh Phng. Khi ti va trn 4 tui.
l mt cn phng rng 24 mt vung thuc ngi bit th Php c. C mi mt ci nh v sinh
cng cng li lun b long cnh ca. Ci cnh ca thng trn thng di. Chng ai bn tm. Cha
chung khng ai khc. Khng ai mun gp tin gp sc sa ci cnh ca . N c tn ti th
m hnh nh chng ai ly th lm phin. Nh v sinh c thit k cho mt gia nh, nay c c
thy hn 60 ngi thay phin nhau s dng. Bao nhiu chuyn bi hi. Mi th c nh th l sng
tm b cho qua ngy, vy m, ti cng khng th ng rng, cuc i mnh li "tm b" gn b

Trang 28

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vi ni ny n gn ba chc nm tri!
Ba chc nm tri vi bao nhiu l k nim bao nhiu chuyn bi hi. Vo mt dp Tt nguyn
n, cn phng nh b ca chng ti c n mt v khch c bit. Ngi ca b Vn ho
v Thng tin bo tin, v l gia nh duy nht c 5 ngi lm ngh thut dc "vua bit mt cha
bit tn", chng ti vinh d c chn cho v lnh o cao cp n chc Tt, tng qu. Rt lng
mn, mt ngn la hi vng leo lt thp ln trong tm hn nm ngh s. M m ngy th Bit
u, nh cuc thm ving ny, ngi ta bit n ni kh nh chut ca cc ngh s. Bit
u chng ti s c phn cho mt cn h lp ghp nh thi nhng ring bit.
Sng mng mt Tt, d c chun b tinh thn, chng ti vn b bt ng. Mt on xe h
tng v lnh o n rn r c mt con ph lng l. Chc Tt. Tng qu. Cm n. Ci hnh
phc. V tay. n flat le ln lin hi. Cng thng. Quay phim. Chp nh Nm pht tri qua
nhanh nh mt cn gi mnh thi vo ngn la cha kp bn Ngn la tt li cng vi cn
h lp ghp lng mn trong m
***
Nm 1990, nh tm lng giu trc n ca ngi tnh th hai, "chng lng t" phong trn, ti mua
c mt ming t trn Thu Khu. Xy dng xong l Tt, ti mi c nh chuyn v . V lo
rng, c th mi ngi trong gia nh s bn khon: ang c nh sao li phi i nh, nn ti
phi ro trc n sau, rt cn nhc, rt tnh cm. Ti trnh by rng: by gi nh xy xong,
ti rt mun n mi ngi v cng, v ti thy c nh kh qu. y hon ton xut pht t
ci tm ca ti. Ti tha thit mong tt c vn nh xa, vn quy qun vi nhau nh hi Phan
inh Phng.
M vui v nhn li ngay, m bo vi hai c em rng ch gi ni th ng l v tm ch mun th.
Cn vi b, lc y ang i biu din nc ngoi, m ngh n gin, khi b v th cng dn ln
nt thi. Con n c lng ti sao li khng hng? Nhng mi chuyn khng h n gin nh m
ngh, nh ti ngh. Ngy b v, ng phn i m m. "Ti sao khng ai hi kin tao. Th l tao
phi i nh ! Tao c nh c ca ti sao li phi i nh!"
ng l mt go nc lnh di thng vo lng kht khao tnh cm gia nh ca ti.
Nhng d sao, trong cn nh mi, chng ti c nhng ngy vui v. c chng c g. Ch
c mt ci ging, mt ci t, mt b bn gh v ng xoong ni cu en v m khi du v ci.
Cn nh tr nn rng toc nhng m lun lc quan. B ni: "C nm m cng khng ngh c
ngy gia nh mnh c sng ring bit nh th ny. C th ri t t c u sm ". Ti
cng ngh nh vy. Ti tht v t hn nhin. Gia ti ca ti ch l mt ci m c Ty Bc
mua t t i din bin gii v, mt tm chn c k bc phch, vi b qun o khng bit vo
u cng mt vt khng th thiu l ci qut nha ti mua t Lin x v.
Ti tht l hnh phc trong cn nh cch bit hn ng ph n o bi bm, cch bit hn mt
ngi
Hng ngy ti nu nng, mi mi ngi vo n, n xong li ra chn bt. Ai v n mun th
phn. Ri dn dp nh ca, k c tolet, lt c u mt tay ti lm lng. Tt c c nghim nhin
nh vy. Ti qu chn thnh v n gin trong khi cuc sng li v cng phc tp v mun mu.
Mi thnh vin trong gia nh l mt cuc i ring bit vi nhng toan tnh ring bit, nht l
khi c ba ch em u c gia dnh ring. Ri th nhng ci c xch mch ny sinh nhng mc
m ti khng tnh to lng trc. Khng th bt mi thnh vin trong gia nh suy ngh
nh nhau, hnh x nh mnh. Khi ti thm tha c cu ngi xa ni "sng mi ngi mi
nh, cht mi ngi mi m" th mun. Rut tht li cng khng nn sng vi nhau, ngay c
cng b m cng vy.
Tnh mng. Ti bit, mnh sai th mnh phi tm cch sa S vic ny l mt vt thng lng,

Trang 29

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mt bi hc. Ti l ngi gy ra th ti phi gnh chu.Nhng mu thun m c chng c ni

ra, c tch t thnh nhng m my en trong mi quan h m con, cha con, ch em. Gi nh
chng ti c th thng lng i thoi cng nhau chc mi vic s tr nn n gin hn nhiu.
Mu thun thng n t vt cht th phi dng vt cht gii quyt. May l ti cng gii
quyt n tho. V s bnh an c v nh ang dn dn tr li, nhng c l vt thng tnh cm
trong lng mi ngi khng d lnh ngay.
Rt v hnh thi, chng l ci g c th c, nm ngi sng chung trong mt ngi nh nhng ti
lun cm thy mnh b lc lng. ng l ch em gi th hay gn gi nhau tm s vi nhau, v
cng cch nhau khng nhiu tui. V tui no th cng rt d ni vi nhau nhng chuyn
thm kn, tnh cm, nhng mi quan h, s d hn l ni vi b m. Nhng khng hiu sao, tri
sinh ra th, lc no ti cng b lc loi. Khanh vi Vy th thn thit chia s vi nhau lm, cn ti
c b long ra khi ci khi gia nh chung y. n by gi vn th. Khng d dng g m tm
s nhng chuyn ring t ca mnh cho hai c em bit. M h cng rt bit ti khng phi loi
ngi d ci m ni lng ni v nhng iu su xa thm kn bn trong. Cho nn cc c y
cng trnh, khng bao gi hi ti phi ni ra nhng iu khng mun ni. V pha ti cng
vy, ti khng bao gi t m hay can thip vo i sng ring t ca hai c em.
Chc chn l Khanh v Vy s chng bao gi "vch o cho ngi xem lng" u. H s ch ni
nhng iu tt, nhng iu hi ht bn ngoi cho p lng mi ngi. i loi l chng ti rt
may mn v b m ti khng i bc na hi sinh tt c cho con ci, nui dng ch em
chng ti trng thnh. V th d hai ngi ly hn, nhng n nay, chng ti vn quy qun
sng bn nhau. Nhn t bn ngoi vo ng l nh th tht. Nhng ch l mt th s tht dng
li mc hi ht m p vy thi.
S tht l, v khng c iu kin th nh phi chu. B m b nhau ri nhng chng c ni chn
no i, th l li chung ng, li va chm, li ci v giy v nhau.
Ti ngh mi gia nh l mt t bo c lp, ring bit, c cuc sng ring vi nhng "b mt"
ring khng d chia s. Nhng thnh vin trong gia nh ch nn vui v gp nhau vo nhng dp
c bit trong nm ri ai li v nh ny, chc rng s chng bao gi c bt ho hay c chp. V
nh vy, mi quan h ca nhng ngi rut tht s c thn thin v bn lu hn.

Trang 30

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
5.

khi m mnh ch l dn en

Trng ma, by nm tri chng ti sng nh nhng ngi my, di mt th k cng kiu
T

qun phit, y i c v th xc ln tinh thn. B m khon trng con cho nh trng, cng ch
cn bit n hc hnh ra sao. C nh trng nui cho mt ming n l tt qu ri, li dy ch,
dy ngh na th cn g bng. C lc li trong tr nh mt cht n tnh m p t trng ma m
sao ch vng v ni on hn xa xi. i n. i c nim vui sng. May sao thy thp thong
v p bay bng, lng l ca nhng bng hoa tuyt u ma
V sao ti i vo con ng ngh thut? S tht l ti vo ngnh ngh thut chng c cht thc
no. Chn, mi tui m cn bo m ng git con, tc l c thc g u. C chng ch l
mt cu hi t ci v thc xa xm, m m khng li p: "Sao nhng ngi lm ngh thut lm
vn ho li i x vi nhau ch c vn ho ngh thut g c? B v m, nhng ngi lm ngh
thut, yu nhau kiu g m ch thch cn x nhau? Ci mi trng ngh thut sao m ng s
th!". V d rt m h s hi ci gi l lm ngh thut, d khng yu thch ma may biu din
cht no, th mt a b gi c c mi chc tui u cng khng th ni khng vi ngi ln.
Bi vy, li vo ngnh ngh thut l do m. M ngh n gin: B m lm ngh thut th cng
cho con vo mt ngnh ngh thut cho tin.
Ban u, m n ti vo tuyn nhc. Cu hi u tin nhng ngi tuyn sinh hi l thch loi
nhc c no. Trong thm tm ti thch n piano nhng khng bit c phi tn ci n y l
piano hay violon. Tc l cn nh n mc y v chng bit g. Ngay c b m cng chng bit
kin thc g v m nhc. Th l c n o v khng tr li. My ngi tuyn bo nhau, kiu ny
l b m bt i tuyn ri. V trt. Ri mt ln, hai m con i ch Hng Da, qua rp Hng H,
thy mt t giy qung co trng ma Vit Nam tuyn sinh kho 7. M bn n ti vo. Ngh
thut no cng c, min l c hc c vn ho ln hc ngh. Ra trng s c mt ngh kim
sng. Bn thn ti lc chng c cht khi nim no v ma, ch ng ni g n nng khiu
hay yu thch. May m nhng ngi tuyn khng hi nhiu nh ln tuyn nhc, ch xem ngi

Trang 31

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngm chn tay. Th l trng. trng ri th phi i hc. Ti khn gi vo hc ni tr trong

trng ma t , tun c v nh ngh mt ngy Ch nht.
trng ma, tt c hc sinh phi tun th ni qui ging nh nhng ngi my. Thi gian hc
vn ho, luyn ma, n, ng u c qui nh st sao. n cm xong l n kng hc bi n vn
ho t 7 n 8 gi. Ri li kng n gi n chuyn mn, xch giy tp ln sn t 8 n 9 gi n
li nhng t hp, nhng ng tc ca bi va hc m mnh vn cha hon thin c. 10 gi v
n phng m hi m k t m. Qun o vt ra nc, giy vi mm t sng bc mi thi
khm. Gi ngh li, khng th tng tng ni lm sao m mt a b mi chc tui u li c
th theo c ci gung sng v hc tp nh vy. l mt chng trnh qu nng, va chuyn
mn va vn ho li cn ln sn bui ti.
C th kit qu 7 nm tri!
Rt nhiu ngi lm tng rng nhng nm trng ma l nhng nm ti c hc tp, rn
luyn trn y nim vui nhng u phi th. M bt i hc ma th phi i thi, no c thch th
g! Lm sao dm phn khng rng con khng thch u, m ng bt con i hc. V khi phi
i, khng dm chng i, th lc vo hc cng nht nht nghe li thy c, lm ci g cng ht sc
nghim tc, th l thnh hc gii. C t nhin thnh ra nh th. C ngh tt c l tht, l nghim
tc, khng th li bing hay l l.
Trong lp hc cng c bn chm bn li, c bn tp rt hi ht, va khng tn sc li mt,
nn khng th c kt qu tt. Ti th khc, chng hiu sao ngay t nh b "mc bnh"chn
thnh qu, my mc qu. Lm vic g cng c vt kit mnh. Nhiu khi c b nh th ngy th
gi v, v ngi ta bo lm th no l c nht nht phi lm ng, v c tng tht. Thc ra,
trong cuc sng khng phi lc no cng cn nghim tc n th, c th tp cm chng thi, lm
cm chng thi m chng cht ai.
Ti l ngi khng thch ho trang hay trang im. Khng phi l ti khng bit lm p, nhng
c bit th cng t tiu dit. Ti khng thlch lm m hay t ra mnh l yu iu thc n. Thm
ch cn ght c nhng ngi hay lm dng iu . Mc d, c nhng c gi sinh ra mang
tnh un o n n bm sinh, nhng ti vn khng chu c nhng ngi nh vy. Nhiu khi
trc mt bn con trai h li cn c tnh iu hn, t ci n tnh ca mnh ra na, nom tht kh
chu v ng ght. C l v th, nm mi ba tui, thn hnh ti c qut queo li. Khi ln ri mi
nghe bn bn tm s tht: "Ni tht vi my, hi mi vo trng, tao c ngh, lp mnh c con
b no xu th m sao cng c tuyn vo trng ma khng bit". M ng tht, ci thi ,
ti ang thi k d d ng ng. Da mai mi, ti mt, xu lm. Bo hc th hc, bo tp th
tp. C ngy th nh mt con ri, hnh xc mnh n qut queo. Cng chng phi v c thc
phn u tr thanh gii giang g c, th m li c.
Kho ma nm c rt nhiu ngi xinh. C mt bn rt hay c m lm m cho. c
ca c y ci g cng p. i giy tp c m thu cho hai bng hoa vo , ci x xch nc
th v i thin nga. C c mi tc buc vng ln, mi , da trng, mt long lanh, i u cng
c ch . Cn mnh, ng l mt con vt con xu x, chng l g c. Hi , ti u bit l
mnh xu th, nhng may sao li hay c cc c khen. Nu c bn no trong lp tp sai ng
tc, c gio li bo: "Thi, em ngh i, xem bn Vn tp kia ka!". Nhiu lc ngm ngh, qu
cng l, chng bit ti sao mnh li c kh nng ma balet, thi vo v bt phi thi, vo trng ri
bt hc th phi hc. Ch bit thy truyn cho ci g l gng sc m lm cho bng c, lm rt
chn thnh nghim tc, ch cng chng phi v nng khiu bm sinh g.
Nhng khng phi lc no ti cng nht nht nghe li ngi ln. Ti nh, ngay t khi cn rt
nh, i khi ti rt bng bnh, gan l. l thi bom M nh ph min Bc. Sut ngy ci bo
ng. Va nm mt t li phi chm dy, lao xung hm. Hi mt t li chy o ra ng chui

Trang 32

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

xung nhng ci hm tng x, nhng ci ng cng c hai ci l nh xu th. Trn va h c rt

nhiu hm nh th. C nhng ci rt sch s, ai qut dn v phi thng xuyn chy xung
.
Nhng ln y ti bt cn, mc k. Mc cho b m gi i i: "Con Vn, xung hm ngay
khng cht by gi, c nghe thy ci bo ng khng, xung hm ngay". Ti c m , c nm ,
ngh bng, k n, cng lm th m mt ci l cht ch g! Chy ln chui xung mi pht mt.
Mt lc sau, li thy ci bo an, mi ngi lc tc ko nhau ra khi hm.
Ti c th bo: "C nh thy cha, c sao u. Sut ngy chy, mt mi qu. Cng lm l cht
ch g. Nu c cht th cng cht rt nhanh thi, c g u m s"
***
Sut 7 nm trng ma, t khi cn l mt a tr cho n lc ra trng, ti lun c dy d
rng, lm ngi th cng trong hon cnh kh khn, ngi ta cng phi m bc nhau, yu
thng gip nhau. Phi vt qua hon cnh sng. l nim vui v o l. Nhng cng
chnh trng ma, ti li nhn thy, tri nghim mt s tht: v hon cnh kh khn nn ngi
ta m thm bt xn ca m tr trong trng, v hnh chung, ngi ta tr nn c c vi nhng
ngi khc m h khng bit. Khng bit cc bn ca ti nhng ngi tng hc trng ma c
lc no nh li nhng "k nim" y khng? i, chng ti lun b i.
Hc sinh trng ma thuc din dc nh nc u i, xp vo loi lao ng nng, nh cng
nhn m, nn khng cn mt mc tr cp lng thc no cao hn mc m chng ti c
hng. T 11 tui n 18 tui u c hng 21 cn go mt thng, lm sao n ht. Vy m
thng xuyn i. Sau ny, mi khi nh li thi gian hc trong trng, lng ti trn y ut hn.
V sao chng ti i? Ti sao h li cho nhng a tr xa b m nh th b i!
Phi chng v ngi ta ngho nn mi phi x xo bt cht khu phn ca hc sinh? Th kho
mt t, th qu mt t, nh bp mt t. Nu mt cho cm, ch t go thi cn u l n ng vng
che. Hm no may th c m si ng trong ci ni nhm mo. C hm n go dnh vin tr t
n . Go dnh li cng ngt. Cng b i. Li c thi k n nhng cc bt m luc th trong
ci cho nc si to ng gi l "tu ngm" khng th no nut ni. Nh bp, nh trng c bit
iu khng? Tt nhin l bit. Hc sinh khng n c th cn tha ra y, h mang v nh
chn nui g ln.
Thc n thng c mn tht m kho thi mng dnh, ni lnh phnh trong ci th nc hng en
s. Tri lnh, lp m ng bng li, phi c gt ci lp bng gi lnh y ra, ly t nc mn mu
go chy ti vo bt cm lnh ngt m nut. Th m cng phi tranh nhau n ch c bit
nhng nhau u. V ti c mc bnh s, hay ngng, nn cng hay b i. Lm sao mnh dm
xi y mt bt cm cho mnh, phi xi lng bt thi, nhiu khi cha kp xi bt th hai th
ht. Th l chu vy. Ng khng n c, tht m cng khng bit n. i n tong teo c ngi.
Ho hon lm mi c mn c bin kho ng mt mt cn, ti thch lm. l ci th c ln xn,
r mt cn li sau khi lc ht nhng con c to ngon nht cho nhng ca hng cao cp. Thi
c my loi ca hng thc phm, loi dnh cho cn b cao cp, lot dnh cho cn b bnh thng
v loi ca hng cho nhn dn. Ci th c m hc sinh, sinh vin c n l th c hng bt, y
vy m, nhng ngy cm c c l nhng ba i tic. C n d hn v n khng c m. D khi
n, n c lnh ngt, tanh nng th vn c tuyt ngon.
Mn th hai ti cng rt hay thm l mn bp ci xo. H thi to lm, c nh cho ln n y, lng
qua cht m thi, nhng m ti rt thch. l hai mn n m c ca c th cng nh tm hn
ti sut 7 nm trng ma. N n su vo ni thm kht ca ti n ni, ch nht v nh, m hi
thch n g, ti ni ngay, ti ch khao kht c n tho thch mn c bin kho v bp ci xo!
Ti khng i hi bn ch bn nem, ch thch mi th thi, thch ci mn trng thnh thong

Trang 33

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mi c n y. May qu, m th pho v ti chng i hi g hn.

Hm no may mn c n cm n bnh m cng rt thch. C mt loi tem no s i
c ci bnh m 225 gam. Mi th u c nh lng r rng. Phn n n c nh bp i
ra thnh bnh m. V ch gm c bnh m khng, ti cng my c bn ngh ra mt k. ng
phc tp ca chng ti hi l nhng ci qun c chun tm ng v o khoc bn ngoi. Du
nhng ci bnh m khng n c y vo trong nch o khoc, mang ra khi nh bp m khng
ai bit. Chiu ti, chng ti mang bnh m ra ngoi qun bn cho my b hng nc. c mt
mn tin nh, chung nhau li mua my lng en, mua bt ao, vi cht ng c pht,
chng ti nh bp cn b nu mt ni ch y. Ti i tp v, c l x xp n ch trong mt nim
hnh phc kh t. C ln, t nh n i v, qua mt rnh nc, chng hiu sao ti li qun bng
mt bnh m ang kp nch, vung tay ln nhy qua, th l ri ht bnh m xung nc. Ti ang
thn th tic ni ch, c bn li ngh ra mt k, em bnh m vo l nng, bnh m li kh, li
em ra di hng nc. Khi th c qu trng, lc th c ci ko, qu chui thch lm.
Ch n ung, cch nu nng vy, nhng bt a cng khng c. Sau bui hc sng, hn
mi hai gi, mt l v i, chng ti li phi l ln gc t ly bt a n cm. Ngha l t tng
t ca lp hc to nh ny i xung, xong li leo ln tng t ca to nh khc l k tc x
ly bt a. Sau ri mi li xung nh bp tng trt n cm.
Ngi c l i v i v mt. Ch mun tranh th i o ra bp n tht nhanh ri leo ln gc t
nm vt ra th mt t, chp mt mt t. Ch mt t thi li n 1 gi 30, li kng bo gi ln
lp. l ting kng hi hng. Tt c hc sinh, d kit sc th no cng vn phi bt dy nh
nhng ngi lnh, gi ngh li, vn thy hn ng mt ni on hn.
Khng hiu sao nhng ngi ln li n i x vi chng ti nh th? m c v on gin lm,
nhng ngh li, cng ch ti ci i ci ngho! Cn chng ti, nhng a tr xa nh, d i kh
th, i kh na, chng ti vn phi tp ma, tp kin tr bay ln trn mi u ngn chn yu
t v suy dinh dng ca mnh.
***
V tinh thn, c th v n nh ci thi qun phit. Mt thi gian biu c v ra hc sinh hc
tp v sinh hot theo nh cch qun l ngi trong tri tp trung. Nh trng chn ra ci gi l
"ban i din hc sinh", gm nhng hc sinh trong i c , nhng ngi "bn st", sut ngy
lo phn u v mt k lut, lo hon thnh nhim v theo di v t gic cc hc sinh khc. Ti cc
bui hp vi ban gio v, h c nhim v bo co vi ban thi ua. H theo di tng ngi, ri
nhn xt hnh kim, ri chm cho ngi y l c , c xanh hay c trng. Trong lp c nhiu
bn phn u t c o c v khng bao gi xung mun, khng ngh m vt hoc rt cn mn
ghi chp khuyt im ca ngi khc c tng im hnh kim cho mnh. Chng hiu sao,
v mt ny, ti chng my khi c c . Mc d lun lo lng v s hi b ph bnh, kim im,
nhng ti khng th no phn u c, lc no ti cng cm thy kit sc, ch mun nm thm
mt cht, xung tp th dc mun mt cht. V li sng trong tm trng lo u, s hi.
Mt trong nhng ni s hi kinh hong ca ti thi l nghe ting keng th dc bui sng. V
thi gian biu c sp xp dy t 5.30 sng, nn ti lun b ngi ng. Trong cn ngi ng y,
ti c ngh, 7 gi phi tp balet ri, ln sn vn ng ri, ti sa li c bt dy sm th tp
th dc. S nht l kng tp th dc. S th hai l phi chen chc nhau trn ci t but chiu
th By v nh. V n nh coi nh thot cht. S th ba l phi lm mt bi vn di tr c
vo sng th hai. Ngoi ra, c li cn giao cho lm bao nhiu l bi tp ca cc mn khc na.
Ch cn cm u vo mt bi tp lm vn, coi nh i t na ngy Ch nht. Khng cn u c
no m ngh ngi sau c mt tun cng thng.
Ngay c b qun o tp hm th by, gi v nh i khi cng khng kp git, v phi cng thng,

Trang 34

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

b ln b toi ra lm bi cho kp. Cha kp ngh ngi mt cht no, 2 gi chiu ch nht, ti
phi ln xe cho b ch ra bn t chen chc nhau v trng.
V i xe but nhiu nn ti c kinh nghim, nu ln bn ph th khng th chen ni. phi n
tn bn gc L c mi c ch. Ngi sn khi xe cha khi hnh l yn tm nht. Kiu g
cng s vo n trng. Kng im danh nh ng 7 gi ti. Tt c cc lp xp hng dc. D
c gng nhng nhiu khi vn b vo mun. Mt hai ba ting ng h di chuyn 9 cy s l
chuyn ht sc bnh thng. L t th ng l c mng. im danh m cha c mt s kinh
khng lm. C nhng ch nht, b bn i n gi hay ci xin g , mi vui h hng bn b say
sa khng v kp, ngi ti c nh l pht r di ln. C nh l sp phi lnh n t hnh hay mt
hnh pht no thm khc ang ch.
Sng trong ci gung my cm khng no, li lun b ni s hi m nh, ti chng c cch no
khc l mc cho n ko mnh i. Sut 7 nm tri, ti ch c hi sc u m phn u, ch
ngh n trch nhim hon thnh c cc bi hc vn ho, bi tp chuyn mn l tt lm ri.
M khng hon thnh c th phi tm cch i ph, nht l i ph trong cc k thi, kim tra,
vi cc mn hc l th bun t. Cho n gi, ti vn khng qun mt k nim ng xu h v k
thi mn chnh tr hi lp by.
Gi chnh tr tt nhin l ch bun ng hoc ni chuyn ring. Bi vy, khi thi, chng ti tm
cch hc i ph. Ti v mt c bn chia nhau mi a hc thuc lng mt na s cu hi thy
giao v nh n. Nu ri vo cu ca a no, a y phi c ln cho a kia chp. Yn tr
nh vy, nhng n trc gi thi, c l v tm l lo s chng m bng nhin ti li mun i v
sinh kinh khng, nh xin php thy ra ngoi. Lc tr vo, ti sng ngi, ch ca ti, thy v
tnh xp vo mt bn khc. Ti b ngi cch xa hn "ci phao" ca mnh. th, thi li
khng trng vo phn ti chun b. Sut bui thi, ti chng vit c ch no.
ng lc nh np giy trng th mt cu bn bn trn quay xung, cha ra cho mt bi lm sn.
Th ra, cu y c mt cch i ph khc l chp tt c cc cu tr li vo giy t nh, n gi
thi, trng cu no th ch vic mang cu y ra, mo ch k ca thy v np. Ti mng qu, vit
ngay tn mnh vo gc trang giy. ng lc trng nh ht gi, li cn phi gi ch k ca thy
na? Cu bn lung cung th no, k hng bt, chng ging to no. Cu ta bn nhanh tr, r
vo mt git mc nhoe nhot lm nh chng may b giy bn lp lim ci ti gi mo
kia Ti np bi, ngay lp tc b thy gio pht hin ra s gian ln. Thy gin lm, bo ln ban
gim hiu nh trng. Cc thy c b mn khc nhn ti bng con mt kinh ngc, ti sao ti li
c th ngh ra ci tr gian di k qui nh vy ch? Tuy tr chi c hai ngi nhng ch mnh ti
chu trn. Cu bn tt bng nh gip ti m li thnh hi ti. Cu im lng. Hnh nh cu y hi
thch ti. c bit thch tp ma i vi ti. C l v ngi ti nh, d nng. Tic l ti li khng
c mt cht tnh cm c bit no vi cu, khng thch tp vi cu. C n ng tc cu phi ly
ht sc t t nng ti ln cao khi u th ti ra, khng chu ma phi hp, thnh th tuy ti
gy tht, nh tht nhng cu khng th no nng ti ln c. Chng phi ti ght b g bn y,
ch n gin l khng thch ma cng th phn ng bng cch tr con nh th
Vng, chng ti tr con lm sao! C ln, hi nm th hai hay th ba ca kho hc, bn con
trai con gi choai choai lp ti, khng bit a no u tu, ngh ra tr chi "khing ngi cht".
Mt a phi gi lm ngi cht, nm thng cng, mt nhm nghin, hai tay trn bng. Mt
a con trai pha trn u, tm a kia chia lm hai bn dc theo "ngi cht". Hm , ti
xung phong lm "ngi cht" u tin. Ti nm xung ci sn xi mng lnh but sng lng.
Qui nh ngt ngho ca tr chi l tt c phi chung mt nim tin nh ang cng nhau tham gia
mt nghi l. Trong bu khng kh linh thing, chn a qu xung. Mi a ch c chm ngn
tay tr ca bn tay tri ca mnh vo "xc cht". a con trai pha trn u "ngi cht" lm rm

Trang 35

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cu u tin: "Ti i a ma bc i u". a th hai lp li: "Ti i a ma bc i u?" C

th, c th lm bm, r rm, cu hi y c truyn i sang a th ba, a th t, a th
nm cho n lc tr li hi a ban u, th n phi ni: "No, chng ta cng i!". Ti cm
thy thn mnh nh khng cn trng lng, t t c chn ngn tay nng cao ln khi u. Ti
sn da g, lnh tot. Cm thy nhng bc chn a ma ti chm chm di chuyn. Bng ti ph
ci Nh c mt lung in chy qua, c l rng mnh ci theo. Lp tc, trng lng tr li, ti
ri bp xung t. Tr chi dng. n lt ti vo v tr ngi khing, ti cng chm mt ngn
tay vo "xc cht", cng lm rm hi cu thn ch, cng "a ma" ln cao qu u, cng i c
vi bc ra ca ri c l li ci nh ri "con ma" bp xung sn. a no cng mun, t nht
mt ln, th c l ngi cht, ri li th c l ngi khing. Cho n by gi ti vn khng
ct ngha c s b him nh c ba ngi ca tr chi y
C l, d lm bt k iu g ln hay nh, d ch l tr chi tr con, th cng cn phi c mm
tin
***
Nm no ti cng l hc sinh xut sc nhng li khng c vo on. Mi n khi sp ra
trng, c mt t vo on vt, ti mi c chiu c kt np. Cc bn trong i c , trong
ban i din nh gi ti km tinh thn phn u. Mc d hc gii c chuyn mn ln vn ho
nhng vn b coi l km o c. Trong mt ban cn s lp, ti khng c ch vn ln v mt
tc phong t tng. Khng cn c gng mu trong sinh hot. Khng gip km cp cc bn
yu. Th thc, khng hiu sao, d c c gng n my ti cng khng "phn u" theo cch y
c. M ti sao li phi phn u? Phn u theo kiu y, ti thy n c gi di th no! Ti l
th y! Nu ti xng ng th kt np ti, ti sao li phi c gng? C gng trong thi gian cm
tnh on khng c phm sai st g. ng hc n 9 gi ti ri i ng th li phi "c gng
phn u" hc thm, hnh xc thm mt, hai ting na. Song ri, khi ht thi gian cm tnh, ht
c th thch vi phn u, li tha h "quy", khng cn phi t ra chm ngoan na, v c
kt np ri? Vy th phn u tc l c tnh cho ngi ta thy ti ang ngoan y! Ti khng lm
th c. D c mun, ti khng c sc khe c v th cht ln tinh thn phn u kiu gi
to y.
Ti vn i hc u, vn hc gii, vn lun l nhn vt chnh trong lp, th m ti sao ti li
khng c kt np on? nh chp nhn b xp vo loi tt hu vy ch ti cng chng bit
lm th no khc.
Chnh trong v vo on ny, ti nhn c mt bi hc t gi u tin v tnh bn.
Trong lp, ti kt bn vi hai c gi cng thuc loi hc gii. Ni thn cng khng hn v tnh
ti t khi th l vi ai. Chng qua l thch t nhau li thnh mt nhm cng i tp, i n vi nhau.
i tp v cng ra nh tm, thay phin nhau a xch nc, a tm, a git. n gi n thay
phin nhau ln tng 4 ly bt ly tha kh c ba a u phi i. n xong lun phin nhau ra
bt. Hai c bn kia khng c tri ph cho mt dng dp t nhin cn thit. Mt c trong nhm
lc no cng tp tnh rt chm ch, ngoi gi bt buc phi tp ma trn lp, m m, trn sn
thng ti thui, c t mnh vt v qun qui "hnh xc" thm na. Cn c phn u b li ci m
tri khng cho: mt thn hnh l tng cho ngh thut balet. Sc hc ca c cng kh, thuc
dng cn c b kh nng.
Hai c bn u thuc din trong ban cn s, chnh cc c l ngi i hp bo co tnh hnh lp.
Ln y, h c mt cuc hp v vic xt kt np on trong c ti. Ti ngh ln ny, th no
h cng phi xt n mnh. Mnh c nhng hai c bn lm cn s c m. Ch cn cc bn y
phi tng bc mnh ln, ch cn ni ng s tht v nu cn ng h th chc chn cc bn y s
gi cho mt cnh tay ch. "Ln ny xt n my y", c bn ni th ri i hp. Cn chnh bn

Trang 36

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thn mnh l ngi ang c xt n th b bt ra ngoi. Tt nhin ri, v mnh ch l th dn

en, l Bch V. Tuy nhin, ti yn tm, ln ny th no chng n cng ng h mnh. V sau, ti
mi ng nga ra, khi c mt mt c bn khc lp tng thut li bui hp v nhn mnh v
thi kh hiu ca "hai c bn thn" ca ti. Trong bui hp, mt ngi ph trch chung ng
ln nhn xt rng ti hay dy mun, vo tp trung mun, khng cn c gng mu Tm li,
ti c rt nhiu khuyt im, rt nhiu ti li v khng xng ng ng vo hng ng ca on.
Nghe vy, hai c bn ca ti vn ngi im re khng ni nng g, khng nhc nhch. Ngha l cc
bn y ng vi nhn xt trn. V ti khng c kt np on t . Chuyn ny lm ti rt
sc, nhng ti cng ch bit im lng.
Cui cng, ti cng c vo on t vt, c l nh trng c thnh tch 100% hc sinh tt
nghip l on vin chng? Hm kt np on, ti thy sao m ngng th.
Mt l c c treo ln. Nhng on vin tng lai c gi ln ng trc l c on. Sau khi
B th on h cu g i loi nh "Xin th lm cnh tay phi ca ng", ti cng gi tay ln
ba ln, v h "Xin th, xin th, xin th", m c thy ngng chn ht c ngi, ht c sng
lng. Bi r rng l mnh chng ngh nh th mt t no. Mnh chng "tin b" c t no. Th
m ming li phi h r to. Sao m n sng sng v hnh thc n th! D mnh ng quay
lng vo cc bn, quay mt vo l c, ch ai nhn thy mt mnh c, nhng vn thy t ngng
vi mnh.
V phng, ti c thc mc, khng bit cc bn khc khi vo on c ci cm gic b luc chn
ngi nh mnh khng nh? Cng c th h thnh tht tin rng h c tr thnh cnh tay
phi ca ng, hoc cng c th h gi v tin nh th nhng khng l ra. Lm sao mnh bit
c. H phn u sut 7 nm hc trong cng v lnh o, lm lp trng vi b th, nhng ri
hc tp vn km, ra trng chng c v on Trung ng. Kt thc kho hc, thi nh, tm
bit lp trng vi b th! Ra trng ri th ci mc b th chi on y liu cn c hiu qu g
na?
***
Mi ln nh v mi trng xa li au xt ngh khng l ngn y nm tri m chng lu li mt
cht m p chn tnh no ? Ti s l k v n nu khng nh li c mt cht nim hnh phc
no, cht nh sng no t ni .
Phi, tt nhin l c ch, d sao th cng phi c cht nh sng m sng m hi vng ch. Ti
nh, nm th t l nm sa st nht ca lp ti. Chng ti b ri vo tay mt c gio ln tui. C
ra bi tp l nhng t hp tr tr khng gi cht bay bng no. Thm ch khng cht ho hng
no hc. May sao, c mt la gio vin va tt nghip kho hun luyn Nga v, h l hc
sinh ca trng c c i hc v hng dn li cho cc kho sau. V lp ti sa st qu nn nh
trng phn cng ngay mt ch v dy. Ch Kim Dung, sinh vin xut sc kho hai, c c i
Nga o to thm. Nhm ny v thc s mang li mt lung gi mi, khng kh hc tp mi,
cch truyn t mi, gi hng cho hc sinh rt nhiu. Mi ln tp l mt bi mi, m nhc h
chn cng khc ch khng phi l th m nhc g nh cm ngui. C phi nghe i nghe li mi
mt th m thanh chn ngt th lm sao thin nga ct cnh cho ni. Mi v nc, h y nhit
huyt truyn th kin thc, ct cnh cho hc sinh.
Ti vn sc yu, lc no cng nh l b qu sc. Khi ma, ti khng bit tit kim sc, c hay
dng ht tt c sc lc ca mnh. Nhn din vin vn dng ht ni lc ca mnh ma, ngi
trong ngh bit ngay. Ch Kim Dung, trong mt ln tp mt t hp, bo ti: "Vn , em kh
lm. Khi din, em phi th ch ng c nn th, c gng mnh ln nh th. Em phi bit iu tit
nhp th. Chnh s iu tit nhp th s lm em tr nn mm mi hn. Em hy th hnh dung, i
khi bt gp trn phim, khi m nhng bng hoa tuyt u ma ri xung, n bay bng, l lng,

Trang 37

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nh nhng nh th no ri chm xung mt t. Vy th khi em tip t, em cng phi to c

ci tip xc nh nhng nh vy, nh nh nhng bng tuyt u ma y". T bui , ti c ngm
ngh v nhng li ni ca ch Dung v thc s tip nhn c ci kinh nghim qu bu y ri
bin n thnh ca ring mnh. chnh l ci cha kho thnh cng trong cc bi ma ca ti.
vi sc lc ca ngi Vit Nam, phi bit tit kim sc mt s ng tc dnh sc cho
nhng thi im quyt nh. Vi mt v balet di hai ting ri, phi bit lc no l lc chng
ngi xung, x hi, ly li sc khi cn th bt ln. Khi chnh din vi khn gi th phi ht
sc, khi no ngh c l ngh ngay ch khng phi lc no cng tht th dng ht sc mnh lm
sao chu ni. Chnh hnh nh rt gi cm ca bng tuyt u ma gip ti vn dng rt nhiu
vo cch biu din ca mnh. Ti khng b nn th cng cng n mc gn guc to cm gic
cng thng cho ngi xem. Ti bit ma mt cch mm mi hn v vn iu ho c nhp th
ca mnh. Nu khng iu ho c, khng nhng c bp ni ln m ngay c mt mi din vin
cng nom rt cng cng.
Trong ngh ma, cng l ng tc gi cnh tay ln nhng ti sao ngi ny gi rt c hn, ngi
khc li nom cng . Hn nhau chnh l ci hn ca ngi biu din. Nhn nhng ngi v
cm ma th s lm, ging nh cc chu mu gio tp ma y. C bo ht mt con vt xe ra hai
ci cnh th cng ht v cng xe hai tay ra ch no c thc g, u ngh l phi lp ci hn ca
chng vo. Nhng trong m y, bng nhin li c nhng chu ma rt say sa, say sa theo
ting nhc, theo li bi ht, n ngh n l con vt tht v xe ra hai ci cnh tht, th l n thnh
c hn ca n. N ma t nhin, nhp nhng theo m nhc. S nht l nhng ngi khng c
nhc cm, mt khng cht biu cm, m nhc i mt ng ma i mt no, khp khing lm cho
xong.
n tn by gi, c l ch Kim Dung vn khng bit, ch truyn t cho ti mt kinh nghim
qu bu bit chng no. Ti v cng bit n li gi ny. N tr thnh b quyt ring, kinh
nghim ring ca ti. Sau ny, ti cng trun li kinh nghim ma cho mt s din vin ma tr
- nhng bng hoa tuyt u ma
**
Ra trng. Th pho. Vnh bit nh ting kng bo thc cn c mng lc nm gi sng. Vnh
bit nh nhng ba cm "tu ngm" bt m luc tc nghn. Vnh bit nh nhng bi tp lm vn
di l th sng Ch nht. Vnh bit nh nhng chuyn xe but a ngc v ni lo vo trng
mun.
Vnh bit nh ni bun khi m mnh ch l dn en.

6.

i nhng lt sm thn thnh

Chng ti, nhng din vin ma balet, nhng linh hn vt v mt xanh nanh vng, nhng vt
th nghim, vn kin nhn bay trn nm u ngn chn vi nim tin st rng mnh ang phng
s cho mt mn ngh thut bc hc. Vi sc lc c hn, chng ti c ko l thn mnh trong
nhng v balet c in ni ting th gii di hn hai ting ng h nh: H thin nga, Giselle,
Spartacus
Sau by nm "hnh xc" trn sn tp ca trng ma, ti c nhn thng v Nh ht Nhc v
Trang 38

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

kch Vit Nam v bt u li nh con thiu thn "hnh xc" tip mi mt nm tri na. V sao
gi l hnh xc, bi Vit Nam, ma balet l mt mn ngh thut qu khc nghit. Ma v phi
ln lp phi tr bi, ma v l ci ngh kim cm, ma n gin v khng bit lm ngh g
khc, u phi v nim vui sng to? Th nht, cc din vin ma balet rt ngho. Lng bn
chn ng. Va ngho va i. S tht l, nhiu lc ti khng c sc ma. Ni m ht c
tai. Ai cng bit, ngh thut ma balet l phi dng n s do dai ca c th, khng phi din
vin no cng sc khe p ng i hi . Ci khc nghit th hai l khng c cng chng.
Kh luyn nh vy nhng lm g c ai xem? Kh luyn nh vy lm g?
Thm ch c ln ang din cn nghe thy ngi ta ni: "Lm g m ma may mi th, c ni
bng ra l anh yu em i l xong. Ma may mi chng hiu g". Nghe m thy chong vng. Cm
thy nh th l ht, l sai lm. Bao nhiu cng sc kh luyn m khng c nhn nhn, nh
gi. Ngi ta khng hiu. Mt khi khng hiu, lm sao khin ngi ta yu? Khng yu th
khng mun xem, vy mnh din cho ai?
Hm no cng din v mi, v ch mi ngi nh hoc pht cho bn b. Chng bn c cho
ai c. Khng t bui din, ngh s trn sn khu ng hn khn gi. Tng cng c dn nhc giao
hng, dn ng ca, cc din vin ma con s ln ti hng trm, ng xung khn gi, ch nhn
thy lo to vi chc ngi. Ti phn lm.
Vit Nam, ngay t u nhng nm 1950, nh ht Opera balet c thnh lp. Thi im ,
rt nhiu trng ngh thut khc cng c ra i. Ngnh ngh thut no cng c, ban b,
trng lp tuyn sinh, o to hnh ngh nhng chng ci g n u n a. Nh ht Opera
balet l mt th d. N c phi tn ti, hn na th k, tn ti tnh trng lay lt m khng ai
dm kt n t hnh cho n.
Nh nc khng nui c na nhng li c cho ngh s sng m yu trong say sa o vng,
trong nim t ho rm rng d ta ngho nhng ngh thut ca ta l th ngh thut cao siu, bc
hc! Kt qu cho ra i my th h din vin mt xanh nanh vng nhng vn say sa luyn tp
trn my trn gi. C tp i, v n v kia, thnh thong cng c cng din hi din n lin
hoan kia hay dp tng kt cui nm. B ch qun s rt cho mt khon kinh ph no y ra
mt chng trnh giao hng, balet hay opera no y C din i, khng c khch , chng ti
s b l cho khon tin thu nh ht! Cc cp trn ng vin khuyn khch. Khng ngi n
xem cng c din. V trt dng n ln, gn cho n mt nim t ho ho huyn ri, khng l
li ngi khng! Thnh thong, chng ti an i nhau, khn gi khng n xem ta chng qua v
trnh h km qu, khng hiu c ci cao sang ca ta m thi!
Khng ai dm nhn thng vo s tht l: nn vn ho ca mnh cha th tip nhn c th ngh
thut ny. Hn na, ngh s ca ta cng cha ti lm cho n tr thnh mt mn ngh thut
hp dn ngi xem, hay ch t phi p ng c thch ca ngi Vit Nam. Khng ti
nh, li cn khng thc n. C thc mi vc c o. i th lm sao c th cht khe
mnh v tinh thn ho hng nui dng nhit tnh sng to! Cc ngh s ma balet b thiu
dinh dng dn n suy nhc c th l mt iu c tht. S tht ni ra c l ngi ngoi
cuc khng th no tin ni.
***
Tt c chng ti u sng bng lng nh nc v tiu chun tem phiu. Khng th no nhc
nhch ra khi ci tiu chun y c. Khng bit nhng ngi khc h lm g thm ci thin
ba n, cn ti, ti kim thm bng ngh an len thu hc c t m. an len l mt ngh cc
k linh hot, bt c rnh tay lc no, u cng c th lm c. an trong khi xp hng ly
nc, ong go, an khi ngi hp c quan, an khi ch xe bus, an trn xe bus
Bng mt ngy p tri, lnh o nh ht tuyn b, h khng th mua v xe bus thng cho cn

Trang 39

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

b nhn vin c na. H khng mc u ra tin, thi "tu nghi di tn", ai i c bng ci g
th i, t lo ly. V ti phi p xe i lm.
Gn chc cy s p xe di tri ma h nng gt ma ng lnh but. Lm sao qun c
nhng cnh bi hi ca ci thi p xe y!
Ti vn gy tr xng, p c n c quan va ng gi ln sn tp khi ng. Ton thn r
ri, th ra ng tai, ti khng th lm c vic g khc ngoi th. Va th, va ngi t t dui
hai chn ra, gc ln ci gh bng pha trc, t t gi gi xi la nm ho ra, t t nhai nut.
l mn n sng thng dng nht cho mi ngi by gi. Va n ti va nhn cc ng nghip tp
c bn trc khi vo tit mc chnh. Ti bn khon t hi, khng hiu sao mi ngi n c
ng gi th nh, cn mnh th tht l kh khn.
Vc c ci xc vo n ni ri cn bn th , tranh th dng ba sng ly li sc, ri mi
thay qun o tp ch! Th l mt t na ting. Trong khi mi ngi ngoan ngon chp hnh gi
gic, mnh gc chn ln gh ngi n. Kiu "nh cng" ngang ngnh bt cn nh vy ko di bao
lu ti khng nh, cho n mt hm, lnh o ht chu ni bn nhc nh. Ch nhc nh thi, v
thi mi ngi u khn kh nh nhau, rng: "Sao Vn li khng ln sn tp khi ng vi
mi ngi". Hnh nh ch ch c th, ti m c bc ra: "Ti tp ri, khi ng ri y ch!
Ti bn chc cn, p xe chc cy s, y khng phi l tp khi ng sao? Vo c n ni
th khng ra hi, ti cn hi sc u tp vi cc anh cc ch na". y l mt s tht ch khng
phi l c tnh hay ra v. Phn ng th phn ng vy thi ch bit phn ng vi ai! Ging nh l
t m vo tng, t lm mnh au n, v lnh o cng kh ch u ch c mnh! Nhiu ngi
khc cng kh, nhng h ngoan ngon hn, bit chu ng hn. Cn ti, s tht l ti khng
sc m ngoan ngon, m ma may quay cung g trong tnh trng sc khe nh vy. Ti
chng c la chn no khc.
l nhng nm cui thp k by mi, u tm mi, nn kinh t c nc chm trong tm ti
thiu i ch chng ring gia nh no. Lnh 49 ng lng thng, ti a m mt na gp tin
n, cn li dng mua c nhn. Hi , cha ai dm bung xung ng kim sng. Mi th
u trng vo tem phiu ban pht. Hng thng, ti c cp hai mt cn lng thc gm my
cn go cn li l m hoc bo bo, mt k ri tht, mi qu trng, mt k u ph. Ngoi ra
cn c phiu mua c bin, phiu mua du, phiu mua vi, phiu i bnh m tt tt u tnh
bng phiu. Hm no lnh tht, c nh s c mt ba n ti. Ngi c quan i mua tht u
mang v, chia bi ra mi ngi c mt phn. Ho hc ch i c khi phi n mi hai
ri tra mt gi chiu mi c cm ci mu tht bt u bc mi. Nhng ai cng c ch v
thm tht c thng ri. C c tht, ti li phi ch xe bus v Ca Nam, sau i b lch thch
t v nh Phan nh Phng. Mt my ting ng h c thy. ti mt trn mt tai na, b
li c nh phn khi c mt ba tu tt qut ch lm nem.
Ngm li, chnh nhng ming tht ng mu, nhng ba u cng anh chua lm em li
nim vui sng cho chng ti mt thi, nui dng nim t ho trong sng rng mnh ang c
s u i ca ch . Qua nhng nm thng i kh nghit ng y, ti c rn sc chu ng,
chu kh Nhiu lc git mnh ngh khng bit c phi v hon cnh t nc khin tt c u
phi chp nhn thiu thn, hay ngi ta thc s mun rn con ngi thnh thp c? C khi l
chnh sch iu hnh, qun l con ngi cng nn, bi chnh ph no m chng phi c nhng
chnh sch tr quc bnh thin h! Lm sao khin ngi dn nht lng i theo lnh o, bi v h
ph thuc hon ton vo nh nc sng ch bit trng ch vo u!
***
Thi , gia nh no c ngi lm trong ca hng bn go, bn du hay bn bch ho tng hp
th sng hn vua. H nh c c mt ch da vng chc. May mn lm mi quen c mt

Trang 40

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngi nh th a ci phiu nh h mua cho m khng phi xp hng. Bi ci s xp hng l

kinh khng lm! Mun ong go phi dy sm i xp hng bng cc gch hay r r c t lc
ngi ta cha m ca. Nu mun c ba n ti, lp tc tt c cc con u tr thnh cng c xp
hng ht. Chnh trong ci khn kh y i lc li cm thy hnh phc. Nhn ra xung quanh, ho
ra mnh cn sng hn nhng ngi dn thng rt nhiu. Mnh c hng cc tiu chun ca
cn b nh nc. C tem phiu cn b l gh gm lm. Thi , v tt c cng ngho kh nh
nhau, cng m mm trong mt mt bng tm ti nn chng ai b t vi ai. Ai cng ngh, v chin
tranh, v hu chin, mi thiu thn kh khn u tr nn qu bnh thng. Kh nhng khng bit
l mnh kh, c vui v chp nhn v cam chu tt ca.
Trc i mi, hu ht mi ngi dn u phi chu i rt, hoc c kim mt vic g lm
thm t cu mnh. Ti cng vy. Tm ng cng an mt ci o len. Mt thng cng c th
an c mt, hai ci. M ti cng mit mi an len, khi cc con ng ht ri vn an. Nht l
vo dp Tt, ai cng mun din o len mi, th l phi chy ua vi thi gian. an tht nhiu
c lo c ni bnh chng. Gia nh ti l th, Tt c tnh bng ni bnh chng. i khi
kim c s tin ny l 10 cn go np, s tin kia l tht vi du. Ri lo nu nhng ni
mt kh, mt mn tip khch n chi chc Tt. T nu nng ch lm g c tin mua. Vn
cn nh nhng ma ng lnh gi, ra l gi bnh ti lt c tay v cng nhng m vui.
Tt nm 1984, lc by gi hnh nh chng cn nhn c len m an na. Ci nh ht Opera
balet "bc hc" ca ti nho nho tm cch lo Tt cho nhn vin. Nhng ngi trong t cng
on hot ng v cng nhit tnh. H chy n o khp ni, n cc nh my, x nghip, c
gng tm mt cng vic ph cho anh em nh ht lm thm lo ni bnh chng. Cui cng, h
cng may mn tm c mt vic: dn hp mt tt. Nhn vin ai mun lm th ng k. Ni
chung tt c u mun lm v ai cng kh khn c, chng ai t chi c hi kim thm cht tin lo
cho ci Tt nh mnh. Ti cng vy. l nhng ngy va chn t chn ro i Php v, ti
cng nhn ba v lm hp cng vi Khanh v Vy. Ba ch em nhn trch nhim lo ni bnh
chng.
Chng ti mua bt, nu h lm thnh "mn" keo dnh, by ba y ra nh. Nhng tm ba h ct
sn, ch vic dng ln, quy 4 gc thnh ci hp, qut h ln cho dnh vo nhau. cho 4 gc
dnh vo nhau, chng ti dng nhng ci kp qun o kp chng li, ci ny kp vo ci kia
thnh mt dy di. Nhng dy hp di nh th chy dc cn phng 24 mt. Khi h kh, y 2
mnh hp vo nhau thnh ci hp hon chnh. C th mi m cm ci lm, xong mt hp li
chng ln cao thnh nhng chng hp by khp xung quanh. Thnh th ti b chm gia mt to
cao c hp. Tri xm ti lc no khng bit.
Chiu hm , c Phm Vn Khoa n nh mi i giao lu trnh chiu b phim Ch Du. Nghe
ting c, ti d r to, nhng c o din khng th tm thy ti u. T , i u c Khoa
cng k chuyn ti, mt din vin chnh ang ni trn mn nh, th m li b chm lp trong
ng hp mt Tt: "Ti nghip n qu, r rng nghe ting n d ri m ch thy nhng hp
mt Tt cao ngt ngng. Sang bn Php, bao nhiu thng Vit kiu giu c m n lm, nht
nh khng chu. No tin s n thc s kia, nhng n nht nh v Vit Nam. Sao m n kh th,
by gi li ngi nh dn hp mt Tt". Vi tnh thng ca mt ngi cha, ng thc s xt xa,
lo lng cho ti. Mi sau, ng mi k chuyn, ln sang Php , ng nh lng l mai mi cho ti
mt tm chng nhng khng thnh.
Bit lm sao c, chng ai thot c ni lo cm o go tin vo nhng nm u tm mi
manh nha i mi y. C nc ri xung y ca s i km, thy r rng ming n l ming
nhc, nhoi lng ra chng kim hai ba n. Thm ch, trong nhn gian truyn nhau mt cu:
"Nhn phm r hn thc phm". Khng trc tip ph phng gi mt r vi i c th rt lui

Trang 41

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vo trong lm thu bng cch nhn gia cng v nh lm. Gy lng dn hp mt vi ng hp

philatop, say sa n mc i ng ri tay vn cn qu qung dn hp mt trong m.
Lng l v m thm lm gia cng kim tin, hi vng mt gc khut no y khng ai nhn thy
mnh, nhng khng c. Ngh li thy thng ci thn mnh th! Nhn ba v th d nhng khi
ch ng hp cng knh i tr mi bi hi lm sao? Ngy xa, lm g c tc-xi ti. M c th cng
lm g c tin thu. Cng dn hp mt r bo. nh phi thu xch l. mi l lc mui mt,
buc phi b tng chng hp mt xung ng chng buc vo xch l cng vi ngi ta. Ri
li phi p ti ng xch l n tn x nghip bnh mt ko Hng B. Chng hiu sao c b
ngng chn c ngi.
Lao ng l vinh quang m sao li cm thy xu h, nhc nh? Ti gi v thong dong p xe,
gi khong cch "nh mt ngi dng" vi chng hp thnh qu ca mnh, m vn thy hai m
nng bng. Bng ng hp tung te. Dy chng t. Thi ri, "ch Du" i? Chng th chy
trn i u c! Ti c bu tri bin thnh mt mn m "en nh tin ca ch" chui tt
vo v bin mt Nhng bin i u c khi ci thc ti y by gi? Phi chnh mt
mnh giao tr hp th mi nhn c tin cng
Cm cht tin cng t i ra v, p xe trong ci lnh thng ging, ngi thy hng thm ca
ni bnh chng Tt trn ngp ng ph H Ni, sao c thy nghn nghn, xt xa mt ni g
thch nghi vi cuc sng y, ngi ta ny ra rt nhiu sng kin, to nn rt nhiu thi quen
c tt ln xu. C nhng thi quen xu ngm vo mu cho n tn by gi vn khng sao b
c. Ti cng th. thi bui hng ho trn ngp th ny, vy m ti vn b t tng u c
tch tr t thi bao cp m nh. Thy trn th trng c ci g mi, hay hay l phi mua lin mt
lc my ci. V s ht. Tch cp dnh, ch lc cn n dng dn. Khng bao gi mua dng
m phi mua d ra, tha ra mi yn tm. Ni lo thiu thn n su vo tim thc n ni ti
khng th chu c s lng ph. Tng phi i hng tng git nc my nn nhn ai lng ph
nc th khng chu c. Phi tit kim. Phi phng. Phi d tr. Vn cn tm l hong s,
khng bit ngi ta c cung cp dng khng hay ngy mai li bo ht ri! i nc ngoi
cng vn b ci tt y. Nhn thy ci g cng mun mua, mun khun v
Nh li thi k ny, ti nhn thy trong ci mt bao gi cng c ci c. c s cng rn nh
"thp ti". By gi i sng nhnh nhang, khng giu nhng khng cn phi lo ci n ci
mc, tm gi nh vy, nhng ti khng bao gi s kh na. D c kh khn th no, c mnh h
no, mnh vn c ngh lc vn dy, vt qua. Ti tin rng, nhng ai tri qua thi i
ngho y, bng mi cch, k c l nhng cch o tng nht, u bit t cu ly mnh
***
Ln u tin i Php theo phim Ch Du, nm 1984, ti xoay x mi mi mn c mt ci o
di. C mt ch bn ln tui a cho mt ci nhn mt ngc rt to, dn rng, qua Php gp ai
nh bn h, v cng nh h mua lun cho my hp sm. Mang v Vit Nam bn li, li ra c
mt cht. Lc i nc ngoi l ch ch lm g c vn m i bun. Thng ti ngho, ch c
n ci nhn vo tay bo: "C cm ly mang i, nu khng bn c th mang v". Ci nhn
mang sang n ni cn b ch nt, nhng may sao vn bn c v ti c hai hp sm mang v.
Ti vui lm. C nh ti cng vui. V thi , sm c coi l mt th thn dc. C c sm d
tr trong nh ngha l yn tm lm!
Ngho kh au m lm g c thuc, sm tr thnh th cha c bch bnh. Ngi ta mua sm
phng thn. Nhng lc mt mi, suy nhc qu th ct ra mt lt mng m ngm. Ngi n r tai
ngi kia nh th ang lm iu g m m: "Vn n c sm mang v t nc t bn nn l
sm tt". Ti ch thn mang v th hin nhin l sm Php, hoc ch t cng do Php nhp
ca Triu Tin, vy l sm chnh cng ri! H tin tng n ly mi ngi mt c nh. Ti vn

Trang 42

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nh tn ca n l sm Cng Thnh, by gi c bn y ra cng chng ai mn m g. Nhng ngy

xa, v chng c g khc tin dng nn ngi ta t phong cho n l thn dc c ci m hi
vng chng?
Ti cng th. Ti cng hn nhin t nh la mnh tn ti bng nhng lt sm thn thnh
ca thi
Mt ln, mt ngi bn ca gia nh di vo tay b ti vi lt sm v bo: "ng cm v cho
con Vn, bo n trc khi din balet, ngm mt lt nh cho c sc m ma. y l sm tt y,
ngi ta biu ng nh ti. Bo n cho vo ci bt nh hp vo ni cm cho mm ra ri ngm".
Ti mng lm, ngm ngay ming thn dc qu ho. N n gin l nhng lt thi mng mm
nu nu kh kh dai dai. D chng phi l sm, l g i chng na, nhng c tin n c tc dng
qu cng thy mt tht! m y, din c khen, li t nh, c l nh lt sm thn thnh y!
l "php thng li tinh thn" tuyt vi. Mt khi ngm ci ming g mm c gi l sm
y vo ming th phi c nim tin l mnh s khe hn, mnh s lt bay trn nm u ngn chn
mt cch iu luyn hn, v chc chn mnh khng th gc ng trc khi hon thnh v balet hai
ting ri. ng nghip ca ti tng kit sc ngt xu ngay trn sn din. Cn ti, qua bao
nhiu bui biu din, phi chng ti vn sng c l nh nhng lt sm tng tng .
***
Php v, nhiu ngi hi ti thy "bn t bn" n th no, c b "sc" khng? Ti tr li, ti
chng b chong ngp g. Bi ti ngh, l mt th gii khc khng phi ca mnh. Mnh i
theo kiu ci nga xem hoa, loang long nh l mt gic m, hng nhng i ng, u i ca
bu khng kh thn thin ri v. Th thi. khng phi l cuc sng thc nn chng cht ng
lng ham h. ng l hon cnh y d khin ngi ta chong ngp, ny sinh ham mun. Nhng
chng hiu sao, c l v quen sng ngho ri, ti chng ham mun c mt cuc sng khc. Vi
tm nhn hn hp ca mt c gi mi ln, li ang m ui mt mi tnh nh, ti lun gi
c thng bng. Ti xc nh r rng: y l cuc sng ca ngi ta, mnh c cuc sng ca
mnh. D th no ti vn c thch tr v ni ti sinh ra, ni ti quen thuc. D c bi bm
ti vn c thch ht th n v n l bi bm ca ti, ci ni ti ln ln. Nghe c v l lng,
nhng qu thc, ti chng mng n cuc sng ca ngi ta mt cht no.
Ti cho rng, l ngi ngh s l phi lm ra ci g cho ngi dn mnh hng u tin.
nc ngoi, vi mt nn vn ho khc, cch thng thc ngh thut khc, ai hiu mnh? Mnh
lm c ci g? L ci g? S ch l bt bin, l con kin. V hnh chung, t mnh tiu dit chnh
mnh thi. Lm ngh thut qu hng, d hay d th no, ngi ta cn hiu c mnh, cn
n nhn mnh.
Nhng by gi, phn ln ngi i ngh khc. Ngi ta c thch suy on theo kiu lm phc
tp vn . Theo chn ln sng di tn sau 1975, mt s ngh s min Bc cng tm cch ra i n
mt min t ha no . H ngh ti di v b l nhiu c hi tr thnh ngh s Vit kiu! H
khng tin vo nhng suy ngh nghim tc gin d ca ti, thm ch ti cn b cho l ngy th gi
v. Bi v, nhng ci gl l l thng i, ti c b ngu ng! Thc ra, ti ch ni thng ni tht
nhng g mnh ngh. Sng nh l mnh mun.
n by gi, nhiu khi ti vn rt ngc nhin, khng hiu sao ngi ta khng dm ni ra s tht
v chuyn yu ght ca bn thn. Lc no cng phi mang mt tm l cnh gic phng, phi
che y. V dng nh l nh mt nim tin, khng ai cn mun tin ai, khng ai c th tin ai
c na. Ci g cng b che du i, cng c mt tri ca n. Thm ch ci phn b che du y l
phn chnh, cn phn ph ra ai cng bit li l phn ph, l gi di.
Nhiu khi ci gi thng tr ci chn, con ngi ta khng bit lm g khc, nh tp cho mnh thi
quen hng ngy sng vi s gi di. Bit s tht nhng khng ni ra, ch mun yn thn nn im

Trang 43

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

lng, v c tng th l v ti. Nhng r rng, bit s tht m im lng, ngha l ng lo vi

s gi di ri. Sau vi ln b nhng c sc v nim tin nh th, ti cng b nhim thi nghi ng
lc no khng bit
Mt ln, ti cng anh do chi H Gm. Ngm thy bun ci tht, ti sinh ra v ln ln H
Ni m cha mt ln no i do H Gm. Th ra, i b quanh H Gm l mt ci th th gin
tuyt vi. Xung quanh h, ngn ngt hi h xe c, mnh c ng nh chm ri m i, m thng
ngon t tri. Chiu xung, nh nng cui ngy cn st li trn tn cy phng lm rc ln c
mt gc h. Cnh tranh ti tranh sng rt p. Anh mun chp mt bc nh lm k nim. Thy
mt g trai pht ph i n, ti cha kp phn ng g, anh a my nh nh chp h. Bng
nhin, lng ti cn ln ni l s, nh g c cm my nh m chy bin i th sao? V y l ci
my nh rt t tin. Nhng s ri, buc phi tin thi. May m chng c chuyn g bt trc c,
vy ti sao c phi nghi ng, nghi ng e lng tt ca ngi khc. V sau, xem li bc nh, ti
thy nt mt mnh rt l, ming ci tht ti nhng khng sao che du c nh nghi ng dng
y khe mt. Cht nhi ln ni n hn xt xa Gi nh c th ni c mt li xin li.
***
Sng m lun phi nghi ng th mt qu. Th c tin i cn hn. M qung cng c. o tng
cng c. Nh ngy xa mnh tng tin. Tin vo v p thnh thin ca nhng cnh thin nga
mong manh trong trng; tin vo s cu ri ca mt nt nhc nng tm hn con ngi hng v
ci Thin; tin vo nhng bc v iu bay bng tho mn c m chin thng sc ca thn
xc tm hn c thng hoa cng ci p; tin vo s mu nhim ca nhng lt sm
i nhng lt sm thn thnh

7.

Sau ba tic, mn con ht bt u

Ti tr thnh ngi ca Nh ht ca ma nhc Vit Nam bt u t gi ca b gim c Nh

T

ht, c Thu Qunh.

Sau khi tt nghip trng ma, c em t L Vy "c" phn ngay v nh ht Opera Balet "bc
hc". Chng kin 11 nm mn mi ca ti, Vy bo: "Trm s em nh ch, mun v u th v
nhng hy xin cho em ng phi v ci on ca ch". M ci nh ht "l luyn" ch chn
ton hc sinh gii thi y!
Vy l, ln u tin, ti bc chn vo Nh ht ca ma nhc Vit Nam l xin vic cho Vy. Ti
ni: "C c th nhn Vy khng v chu mn mi ci Nh ht balet ri". B gim c suy
ngh, n o, ri t ngt l vn : "C thy th ny, c mun xin Vn v y, nh ht cha c
solit ng ngha, nh ht ang thc s cn solit". Phi chng v lc Vy mi ra trng, nom
cn rt "tm ti" chng le li hi vng g nhiu, nn b gim c tip tc:
"Thi, Vy v bn ca ma nhc nh. Vn v bn c l ca ma nhc dn tc. Ngy xa, cng l
mt on ca ma nhc Trung ng, nhng c hai i dn tc v hin i, nay tch ra thnh hai
nh ht, hai c cu khc hn nhau".
Li ngh ca b gim c qu l bt ng, tuy nhin li lm ti ny sinh ngh c l cng l
hay. Nht l li c ngi ta mi mnh v cho nn mnh s c mt v th no y, chc chn
l mnh phi c u i ri! Cn mnh, c l n lc dng bn balet thi, chng c tng lai
Trang 44

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

g, sut ngy tp hng hc, din chng c ngi xem, ngho rt mng ti, lng khng n
sng. Quan trng hn, t ti bit, d cng ht lng vi n nhng ti khng th c gng hn
c na, bi sc khe ca ti c hn.
Ma c nhiu sc thi, mi ngh s ma thin v mt th mnh ring. Vi sc khe hn ch,
nhiu khi ti khng th p ng c nhng i hi cao hn ca k thut ma balet, khng th
thc hin c mt s ng tc k thut cn thit. Ti ch m bo c nhng trch on ngn.
Nu din c v, coi nh "bi" lun, th ra ng tai, thm ch mt lun tr nh. ng phim ti
khng cn nhc li m ma th nhiu khi c phi hi, by gi ra ma l on no, c nhc
xong li phi o ra sn khu, li khi phc c tr nh, li ma theo nhc. Vo trong li phi
hi. V kh luyn bn balet, sang bn ma dn gian, vi ti nh l c i chi vy!
Tuy nhin, ti suy ngh rt cn thn: c nn chuyn hay khng? Nu chuyn th phi chuyn
ngay lc ny, khi ngi ta ang cn mi qu. Khi ti gt u ng , bn Balet li khng cho i.
H bo, c y cng l solit ca on chng ti. Lc ny, b gim c phi ly c va nhm chc
gim c, li mi tch nh ht, c mun c ngi cng bt tay gy dng Nh ht, buc ngi ta
phi to iu kin. Lp tc, c mt ci trt xung, b quyt nh "iu chuyn cng tc ng ch
L Vn v Nh ht ca ma nhc dn tc". Bn Balet nh phi tun lnh. Trc khi ng
chuyn v, ti m ngoc vi ban gim c mt iu kin: "Nu c mi i lm phim, mong
on vn to iu kin cho ti cng tc vi bn phim". V h ng .
Nhng ngy u bc chn v nh ht mi, ti ng ngc lc lng trc mt mi trng xa l c
phn thc dng. u ri tnh thng yu chia s ca ch em bn nh ht c? Ngho m yn ,
bnh an. Cuc sng mi ni y nhiu phn phc tp v ph phng. S ghen ght k lun rnh
rp. Ngi ta dm pha nhau nhiu hn l tn trng nhau. ginh git li lc cho mnh, h c
th v thc hoc c lm tn thng ngi khc. By gi, th tht rng, c lc ti hoang
mang lo s, tm hn ti ngt ngt v d b tn thng.
Phi chng y l mt quyt nh sai lm? Hay l i thi, i khi ni y. Khng khi ni y
khin ti ngp th chong vng. Nhng m i u? n vi in nh, n vi cnh ca lun
rng m n ti? C l phc tp hn chng?
Ti khng bit na, bi vi in nh, ti mi ch lun l khch mi V ri ti quyt nh n
gp ban lnh o, nhng ngh s k cu ca nh ht xin thi khng lm vic y na. Vi
nhng li khuyn y kinh nghim v chn tnh, h khin ti li nh ht, tip tc i mt
vi thc t trn tri, ch thi gian mi ngi hiu con ngi mnh v bng chuyn mn ca
mnh thuyt phc mi s k ghen ght. H khuyn rng: "Vn i, Vn phi hiu rng ni
no cng gp y ry s phc tp ca n. Hy tr li bng chnh chuyn mn ca mnh". Cho
n gi, h vn nh l nhng ngi bn ln tui ca ti, nhng tm lng chn tnh nh vy tht
ng qu bit bao.
Ti l dn ma balet, trong ngh bit nhau c, nhng khi chuyn sang ma dn tc, lin "c"
coi l lnh mi. Tuy ma balet v ma dn tc l hai lnh vc khc nhau nhng ti chng ngi v
trong trng ti c o to c hai. Ch c iu, gi c k thut biu din, cc din vin
balet khng th li bing m phi luyn tp hng ngy vi mt cng t tu dng cao.
Ngc li, bn ma dn tc, nhiu nm lin h cng chng cn luyn tp tu dng c nhn, vn
ma c nh nhng tit mc biu din d di, ch cn ging nh nhng con bp b xinh xinh
trong mt "lp mu gio ln".
Sut chng ng lm ngh thut ca mnh, d chng bao gi ginh git, bon chen vi ai, ti vn
c nhng vai din tt nht, vn c khn gi v gii chuyn mn cng nhn.
Chnh v vy, v tnh, ti tr thnh tm im ca s ganh ght, k. Mt s ngi ra sc rm
pha ni xu. Ti cng chng cn thanh minh, v ti tin tng rng, bng chuyn mn v cch

Trang 45

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

sng ca mnh, ngi ta s phi ngh li v thi khng ganh ght na. V ng tht, cui cng,
h phi cng nhn nng lc v tinh thn lao ng c trch nhim ca ti. T , d chng
tranh ginh, chng nnh b, bao gi ti cng c vo v tr s mt ca nhng on ngh thut i
nc ngoi biu din. V khi iu l hin nhin, chng ai cn kn ca vi v tr ca ti
na, h quay sang kn ca vi ngi khc. i l th!
Nh ht ny c mt cch lm vic k l theo kiu c c hp ng biu din l nhn. H khng
cn bit ai mi din, din u, c tn trng ngh s hay khng? H thng xuyn nhn hp
ng din cho nhng phi on ny phi on kia. Din vin ngh s phi biu din trong khi
ngi ta n ung tr chuyn. Ti cc k phn i cch nhn hp ng nh th. Din nhng
ch nh th lm g c sn khu, ch c mt khong trng c cha ra cho din vin ma, gn
nh l st ngay vi bn n ca khn gi. ng ra, t nht cng phi c mt ci bc cao ln th
hin s tn trng din vin.
i khi khn gi bn n ung ch u cn nhn, u cn nghe. ng trn phng din ngh
nghip, l mt cch t chc biu din rt xc phm ngh s.
Ni n chuyn ny, ti li nh n ngi chng c, chng lng t Vit kiu, v cng hiu
nguyn nhn su xa v sao ti khng th sng cng anh. Vo thi im c nc bung ra lm kinh
t t nhn, trong Nam, phong tro cc ngh s tn tui tn dng s ni ting kim tin pht
trin gh lm. Anh cng ha theo, thc gic ti lm nh hng. Ti t chi v rt tnh to, phn
tch: "Tin th ai cng cn nhng khng phi l ci ch cui cng. Lm sao em c th lm c
vic y. Em nh th ny, t nhin li phi ra tip khch, buc phi c mt, buc phi giao tip.
Bi ngi ta c qu mnh ngi ta mi n? Em khng lm c vic y. C i em nhc nh
v nh ht c nhn nhng hp ng din ni tic tng, ngay n c vo nhng ni sang trng
nht, din cho nhng on khch quan trng nht, em vn thy nhc! Phi vt v ch ngi ta n
ung xong xui ri, bt u sang n mn xem con ht. Lm g c sn khu. Th th c phc v
cho ai cng vn nhc!".
Khng th no ni ht c s kh chu, ngng ngng vi ni nhc ca ngi ngh s phi i
biu din cho cc cuc tic tng n ung. Tic l ngay c n chng mnh cng khng th hiu
c ni au ca mnh, c tnh con ngi mnh. D th no i na, ti cng khng th v kim
tin m sn sng phi ly lng khch. H gi l ti phi ra tn bn, phi nnh nt chiu chung
khch, thm ch h bt ti ung ti cng phi ung, bt ma ht phi ma ht, nu khng ln sau
h khng n na! Lm sao ti c th i m nh hng phc v cho am ru bia nhu nht
y! Kim tin nh th, lm sao c th gi c lng t trng. V hnh chung, ng tin lm con
ngi ta phi h thp phm gi.
Ti s khng cn l L Vn thch th ni thch, khng thch l ni khng thch.
Ti bit, i mt vi cuc sng trn tri, khng phi ai cng c iu kin gi gn t cch ngh
nghip. Nhiu em sinh vin nhc vin, hc piano, sau bao nhiu nm kh luyn nc trong nc
ngoi, cui cng, v kim sng phi i chi n khch sn, qun ru quy bar, gnh nng
gia nh, nhng ri vi lng t trng, cc em cng phi b. ni y, ngi ta c nghe nhc
mnh chi u, ngi ta cn mi n ung, tr chuyn vi nhau. Ngi t t c ngh n gin: khi
ngh thut chn chnh ct ln th tt c phi im lng. Im lng lng nghe, im lng thng thc.
Nhng thc t, ngi ta va n ung va xem "ngh thut". Ngh thut nh th th r tin
qu! ng thng qu! Nhiu ngh s chn chnh th ngho cn hn b nhc. Nu mun c t
nhc vui lc n ung th m i ra ch vic g phi gi ngh s n n? Cho nn c hai th ngh
thut, ngh thut chn chnh v ngh thut trong nhy nhy.
R rng, mnh l ngi ca Nh ht Quc gia, biu din l phi c sn khu, phi c khong
cch ti thiu gia ngi din v ngi xem. Anh i thng thc ti ch khng phi i gii tr

Trang 46

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ti! Mua vui gii tr li khc. Ti biu din ngh thut, anh phi mua v th mi c vo xem
ti. Nhng nhiu khi, v l ngi ca nh ht, ti vn buc phi i din nhng s din nhc nh.
Thi th c ci gm xung m din cho xong. Tnh cch ca ti nh th sao li c bo ti i m
nh hng! M bar ru c ph!
Nh ni, ti khng th lm kinh t bng cch phi mt ra vi i nh m nh hng, qun bar
hay kinh doanh shop qun o, dch v. Ti khng th hu h ai c, khng th o o ngi vo
bn vo qun vi ngi ta c. Ti ngho th ngho, ti quyt khng kim tin bng cch y.
Khi mua c mnh t tuy su trong ng ngch nhng kh rng, ti ngh ra cch xy
nhng cn h nh ring bit, trc l c gia nh , sau l cho thu. Hi , lm m
hnh ny, ti cng suy ngh rt nhiu. Vi nhng cn h trong ng nh, vi vn cy n tri,
hoa l mc t nhin, chim chc ko n ht vo von. Tht yn tnh d chu ngh ngi. Ngi
Nht rt thch thu nh kiu ny.
y l mt cch lm kinh t va phi, lch s v ph hp vi hon cnh ca ti. Ch t, ti c th
tm xa lnh c nhng ci trc ph phng ca cuc mu sinh, vn gi c thanh danh o
c, khng phi cu cnh ai. V may mn nht l khng phi i mt vi i. Khng nh mt
mnh. Vi cch ny, ti c mt khon thu nhp hng thng mang li t do cho bn thn
mnh.
T y tr i, vi ti, ngh thut ch cn l lm khi mnh hng th.
Khi khng cn lo v ming cm manh o hng ngy, con ngi ta mi thc s c "ci tri".
Ti mang li t do cho tm hn v nhn cch ca chnh mnh. Nh m ti t ho ni: "C
ba a con ti u t i ln bng chnh i chn mnh". Ti lm ch cuc i ca mnh hn
ch khng th ng c n nh trc. Vi mt kch bn in nh, mt vai din c mi, ti bit
cn nhc, liu mnh c th hon thnh tt c nhn vt ny khng? Vi ngi o din ny,
mnh c th lm vic, ho ng trong cch th hin khng? Ri ti mi dm nhn li hay t chi.
Vi ngh thut ma cng vy, n cho ti cm gic nh l i cnh thin nga c t do ct ln
trn bu tri xanh trong. Ti khng cn phi ph thuc vo bng lc ca nhng t i biu din
nc ngoi. Khng cn phi bao gi mnh c ln lng? Khng c mun c bnh xt
lao ng tin tin loi A c thng cao. Khng. Ti khng i tm kim vt cht, khng phi
bt u cng vic bng ch tin bao nhiu? M ti i tm cho ti o din no c th gip ti ct
cnh cng thin nga. Nhc s no gip tm hn ti c bay bng lng mn. Ho s no s cng
ti sng to?
i, t do. T do. Ti hiu r gi tr ca hai ch t do trong i ngi ngh s.
***
Nm no B vn ho thng tin cng t chc Lin hoan ca ma nhc chuyn nghip ton quc,
mc ch l nh thc, vc dy ci tinh thn sng to ca nhng ngh s ang sng mn sng
mi. Nm 1995 cng vy. Lin hoan din ra tng bng thnh ph Cn Th vi nhng cn ma
huy chng vng huy chng bc rn r hoan h. Tic tan, ngi ta ngi li vi nhau chuyn
phim v "mt tri ca nhng tm huy chng", ai cng hiu, c lin hoan l c s chia chc
gii thng theo kiu mt trn. Ngay nhng ngi trong ban t chc lin hoan, nhng ngi
chm gii, cm cn ny mc quyt nh s phn ca din vin cng khng phi l nhng ngi
c ti v tm khin ngi ta tm phc khu phc. Gii thng c trao theo kiu ban n,
chia phn ch khng theo ti nng sng to. Mi th u l hnh thc v gi di.
Tha y, ti b sc khi tnh c bit ra ci s tht . Ti c thc mc: ti sao li th. Ngi c
ti th phi c cng nhn ch. Ti sao li bo, nm ngoi anh hay ch c gii ri, on
anh hay on ch c cng nhn ri, nm nay nhng gii ny cho on khc, cho ngi
khc. Ti khng th chp nhn c cch nh gi s n lc vn ln sng to ca ngi din

Trang 47

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vin theo kiu chia phn nh vy. C ti l c ti. Mi mt cuc thi, ngi d thi n lin hoan
vi mt tc phm mi, mt n lc mi trong 12 thng qua, ngi ta phi c khuyn khch,
phi c cng nhn ch! Nhng ci ngot ngo, ngang tt nh th l khng sng phng. Cha
k n vic, nu mun gii thng, mun c chia phn, anh c th vn ng, mua bn, xin x.
khi ri lin hoan ra v, anh cn c cht vui v, cht g mang v. Nu khng nm sau, anh
s chng c hng th g m tham gia c.
Thng din ra cch trao gii vng gii bc cho c nhn tp th l th ny. on Trung ng,
con chim u n, bao gi cng phi c gii. on trung ng m dm phi mt ? Lin hoan
phng no l a phng y nht nh phi c gii ri. T chc tic tng m li khng
n cho ngi ta mt hai ci vng bc th l mui mt ? Th l phi cho gii. Ri ngi ny
ngi kia, l cy a cy cng hin bao nm gy dng phong tro, khng l v hu trng tay
chng c danh hiu g k nim cho mt i lm ngh thut? Thnh th, gii thng khng phi
tn vinh ngi ti tn vinh nhng gi tr thc ca lao ng sng to, Lin hoan hng nm l
ni tr n, l dp ban n
S tht l, nhng ngi qun l, cc cp lnh o t chc s kin ny ch gy phong tro; hi
vng hm nng tm l sng to ca nhng on ca ma nhc, nhng din vin ang hp hi.
Trc ch bn tn bn nghi, nhng khi ng ra c s tht hin nhin ny, ti ch ng ln
gp ban gim c xin khng tham gia hi din. Ti mun t loi mnh ra khi ci m ng
tranh ua ginh git gii thng y. Ti tnh to v thanh thn rt ra khi cuc chi khng cng
bng.
***
Gn y, gp li ngi chng c, khng hiu sao chng lng t ngy no gi vn cn khuyn
khch ti m nh hng. Vn bo: "B di lm, chu kh mt cht th kim ra khi tin". Th l ti
gt ln: "Ti khng mun kim tin na. Kim th n ri, ti sao lc no cng ch ngh n
cch kim tin?"
K l tht, n chng, ngi sng k cn mnh bao nhiu nm tri nh ngi tnh, nh bn b,
th m cn khng hiu mnh, vn c mun dng mnh nh mt ming mi, vy th cn trch
c ai? Chao i l ci l i!
Sau ba tic, mn con ht bt u.

Trang 48

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
8.

ch ti ng Trng Ngh Mu.

( L Vn trong phim " m hi Long Tr )

Nm 1979, lm phim Nhng Con ng vi c Nng ch t v, xem nhp thy mnh ng

ngn qu, b li, ti c mt nim vui ln: c hai c nhn lm con gi nui. V khng con, li
thy ti hin lnh nn hai c em lng qu mn. Cc c ln nh, gp b m ni: "Chng ti mun
nhn n lm con nui, gi l con th thi, ch chng ti nui g c n".
D c b b bnh tim nng, c ng cng chng khe khon g, li chng bit nu nng, nhng
thnh thong, ch thn cc c vn nu mn n c sn qu hng ca hai c cho c con nui n,
l mn ph chua Cao Bng. nu c mn ny, cc c phi lch kch chun b t hm
trc. i u cc c cng k, ti l ngi duy nht c hng ci c n y.
Thng hai c khng con, li thng hn khi nghe chuyn trc y, v bt mn, hai c r nhau
quyn sinh, nhng khng cht. Ti hm trc khi quyn sinh, cc c i cho hi sut lt hng
xm, ri v ung thuc. Sng hm sau, c b m mt nh sp i, c ng th rt to n ni hng
xm cng nghe thy. H nh linh cm thy iu chng lnh, bn p ca xng vo, a hai c i
cp cu.
Nghe chuyn thng qu, cc c cng yu qu ti, hai bn i li chm sc nhau. Thnh thong ti
xung thm cc c. i khi, c ng c c b sai i ch, li p xe vng ln thm ti. Rt t
nhin, mt si dy tnh cm ni lin chng ti v ngy cng bn cht. i nc ngoi v, bao gi
ti cng c gng c cht qu nh tng hai c. Ln u tin i Php, dnh dm mua c hai ch
vng, ti gi cho mnh mt ch, mt ch biu hai c. V trc , ti c ha, bao gi con c i
nc t bn, nht nh con s biu b m mt ch vng. Cc c rt ngho, c ti sn ch c mt
ci s tit kim ly li hng thng, ph thm vo lng ch ch bit bun bn g. Sau ny, mt
ch vng chng l g gi tr, nhng lc by gi th qu lm, hai c c khoe mi vi mi ngi
cng khu tp th l con gi nui bit gi ng li ha, bit chia s. Ln khc, i c v, ti ch

Trang 49

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mua c mt chic khn len mu en chong va m va p. Ti m mu en nhng c b

cng thch, th l ti mang ln tng m nui. Ti mun mang li cht nim vui m p cho cuc
i qu nhiu gi lnh ca hai ngi.
C t l ngi hin lnh, sng chn thnh, tht th c ngoi i ln trong ngh thut. Xut thn
t dng di con nh quyn qu, li c o to vi chuyn gia nc ngoi t lp o din u
tin, c t c nhng thnh cng nht nh vi b phim Kim ng lm v qu hng rng
ni ca c. B phim cng c ghi nhn bng mt gii thng g , nhng khi xt phong tng
danh hiu Ngh s u t th c li khng c. Dng nh ngi ta phi ht cng lao ng
gp cho ngnh in nh ca c. C l v chn cnh khng con, ng lng khng sng, li
khng c ghi nhn hai c cn sng lm g? Th m li khng cht c mi kh ch!
Mt ln trn xe cng on phim, ti hng ht nghe thy ng quay phim v c t ni chuyn vi
nhau. C t hi: "Theo my, con Vn cn c th tip ni con ng in nh khng?". ng
quay phim gt g: "c, em cho l n cn ng c dm by phim na". Nghe hai ngi
nhn nh th, ti ch thy bun ci, b ngoi tai, ngh bng: "ng tip hay khng l do mnh
na ch, m mnh th th l khng mun ng na ri, lm g c chuyn dm, by phim na".
Hi , thnh thong c v H Ni xem nhp, tuy khng phi dn in nh, nhng ti cng
bit mnh ng ngn lm, thy ngng, t th s khng bao g nhn li ng phim na. Sau ny,
ng quay phim cn nhc mi v li tin on ca ng cho nghip din ca ti. Chc lc ni th,
ng cng ch mun lm p lng c t thi, v c t vn t ho ni: "Con Vn l do ti pht
hin ra, ti a n vo in nh". Hm c t mt, ti i cng tc xa, nhng khi c b m, ti
may mn cn c chm sc c trc lc c ra i. Ngy thay o cc c, ti u c mt. Ngi
con nui, hai c mang t Vit Bc v H Ni sng cng, lm c mt vic rt ngha. Khi
c ng mt, anh ch mua ngay mt ch hm tiu ti ngha trang Vn in, li cn mua sn
lun mt ch na dnh cho c b. Sau khi thay o, c b c a ln nm cnh c ng trn ci
k xi mng xm ngot lnh lo tn tng th nm
Ti au xt ngh, nm li y nh hai nm xng tn. Th l ht mt i ngi! Hai b hi ct
c hnh phc nh tng m c, hay vn cn m c khn ngui cho ci i ln n c n?
***
Cn cha ht ngng vi vai din u tin ca b phim ang duyt nhp, o din Phm K
Nam li mi ti th vai cho mt phim khc, phim T th trc bnh minh.
n tng ca ng Nam v ti: "Tri i, trng sao m qu th?". L dn Ty hc Php v, ng
Nam c phong cch ho hoa chau chut c ngoi i ln trn phim nh. ng ch ti qu l mun
ni n ci kha cnh hp dn quyn r ca mt c gi. Th m ri ng vn mi. Ngot mt ci,
ti phi vo vai mt c tiu th con nh t sn, khc hn cht c thanh nin xung phong ng
nghch ca phim trc.
Hm i th vai, ti ngh " khng thch ng na ri, m c phi th". Nhng mi ngi nh
c thc: "Thi th bc y mi, c chu kh i th i ch c mt g u. c th c m
chng c th thi". Mt cch u oi, ti n nh ring ca ng Nam ph Cao B Qut
chp nh th vai. Sau ny, con trai ng Nam, bng tui ti, k li: "Gm, sao hi y b n nh
ti trng b ng nghch bun ci th". Ti 21 tui, tc di, qun la en, nom qu tht. Th m
li c vo vai c tiu th min Nam i cc, mt vai khng nh m li thnh. Li phi dn
thn tip.
Ba thng quay Nha Trang l ba thng khc khoi lo lng v mn mi mong ngy v H Ni.
Lc , ti va mi nhn li yu, nhng c thy im ng v mt lin lc, ng mnh b b ri.
Nghe ni cha c v l o ln khc. Trong ting khc y cn c c ni hong s v b o din
Phm K Nam "m". Ch thy lo lng ch chng thch th g. Khng hiu sao ng li lng mn

Trang 50

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

th?
Mt ln, ti c i theo ng vo Si Gn xem nhp. on i gm ch nhim, o din, quay
phim v ti. Nhng ngi khc li Nha Trang. Trn ng i, ng bng nhin i cch xng
h, ni nng kiu i, m . Trong khi ti gi ng Nam bng bc th ng li c hn nhin gi ti
bng em v xng trng khng lm ti thy va ngi, va s. Trn xe t c nhng hc ng c
lm nh v tnh nm vo tay ti, ch Dn quay phim thy nh th hnh nh l qu l nn chuyn
ch cho ti ln ngi pha trc.
Php v, ng ly v ton l nhng ngi p, din vin ni ting. Ngi v u ca ng tng
l hoa khi H Ni. B th hai l din vin ni ting cng p lng ly khng km. Ti ch l ci
g, c m xch dp cho my b y khng ng, cho nn, lm g ng o din lng ly ch t tin!
Nu khng t tin, lm sao ng dm ngh n chuyn t tnh cm vi ti. C l ng ngh, o
din rt d ly din vin chnh chng? Chc l nh th? Hi y o din in nh l mt ngh rt
danh gi. V quan trng l thi im , ng o din ang c thn.
Trong khi quay phim, ng ra sc chiu chung ti. Quay xong, v H Ni, ng lin tc n nh,
n mt cch khng bnh thng, v ni thng vi b m ti: "Ti n xin lm r y". Vi ti,
ng tuyn b: "Ti trng cy si y!".
B m phi bin chuyn y thnh chuyn a. V ngi ta l n anh nn chng th phn ng
mt cch ph phng. Th y, ng Nam c hn nhin chng mt cht e ngi tht bi, c l v ng
tng thnh cng vi ton nhng ngi p vai chnh ri chng?
Chng c hc hnh g v in nh. ti hon ton phi da vo bn nng ca mnh i ph
vi cc tnh hung trn trng quay. Trong hon cnh y, vi li thoi y, ti phi nhp vo
nhn vt ho thn. Khng cn cm gic b "y xe b" na. Vi nhng din vin khng nhy
cm, o din rt vt v y cm xc ca h ln. Rt may, ti li sn c s nhy cm . Vi
li, sau khi xem phim th nht ti thy tit tu ca mnh l qu chm, qu ng nghch. n
phim ny, c kinh nghim ri, ti t lm l ch yu.
Ti lun nhn c s khch l t o din ngay t lc ng th. ng t ra hi lng hn ci mc
m ti ch i. ng nhn xt, ti c mt nt g ging Natasa trong phim Chin tranh v Ho
bnh. V vai u tin trn mn nh ca ti l vai mt c din vin ma chng phi ni g, ch ma
mt cht thi. C ho trang ct mi tc ca ti ln l ci c balet trng rt qu tc, ci
ming li hi dy dy, th l ti thnh ging c din vin Nga. n phim ny, ng li bo ti
ging c din vin ng trong phim Doctor Zhivago. ng c lin tng nh th, c l l "cm"
mnh ri hay sao nn c lng mn ho tt c.
Sau ny, nghe tin o din Phm K Nam cht c c n t, mt c s ca Hng phim
truyn min Nam. ng cht hi m m khng ai hay bit. Nghe n, lc , ng ang trong
mi tnh vi mt c ca s Si Gn v ngi ta tm thy nhng v thuc ln lc cn li quanh ch
ng nm
Gi ch cn l k nim. Ngi o din th hai ca ti ra i, cu cho linh hn ng c thanh
thn.
***
Khi c mi lm vai ch Du ca o din Phm Vn Khoa, ti cng rt "khng khnh". Chng
phi ti kiu k cao gi g, n gin v k hoch ca on lm phim c mu thun vi k hoch
ring ca ti. Ti ngh li ngy quay li cho trng vi t ngh php. C mt on phim phi
li li ch th rt st rut, h quyt nh khng ch na. Ti cng bo: "Khng ch c th chu
cng nh thi vy". Nhng m no c thi c u?
C Khoa tr li bo ch, c p lm phim Ch Du t lu nhng v khng tm c din vin
chnh, nn thi. Bng i, mi n mi nm sau, c li nh n, vn mun lm, v c li i tm

Trang 51

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ch Du. Tm c trong ngnh, ngoi ngnh, nhng vn khng tm ra mt gng mt tht Vit
Nam.
Lc y, sau b phim Nhng con ng m ti pht ngng, ho ra li c mt iu, n lu li
mt gng mt mc mc hin hu, rt Vit Nam. Sau my phim, gii trong ngh nhn xt, ti
tot ra mt nt p tim n ca ngi n b Vit Nam, c bit l ngi ph n nng thn vng
Bc b.
Tm mi khng c, ho s o c, ngi i vi ti phim t M ca o din Hi Ninh;
nam din vin Anh Thi, ngi tng lm th k phim Nhng con ng v s ng vai chng
ch Du v c ho trang Anh Th, ngi ho trang cho ti mt hai phim no , c ba
ngi y xm li ni: "Sao anh khng th con Vn nh ng Tin nh?". C Phm Vn Khoa gt
phng i: "N tr th, ra gia H Ni th ch Du ci g". Mi ngi bo: "Anh nhm ri, n
H Ni 100% nhng trn phim trng n rt nng thn Vit Nam, n lm c y. Anh c th
i, c mt g no".
Cui cng, ti c mi th vai ch Du. Th th th, nhng trong lng ti ngh: "Lm sao mnh
c th vo c ci vai y, mt ngi n b nng thn nhch nhc, bt hnh nh th, mnh c
vn dng ht bn nng ra chc cng kh".
Ring vai ch Du phi quay th ch khng ch chp nh hay phng vn. Ti phi din th cnh
Ch Du i bn con m khng c con, cng khng c Ngh Qu to cm xc, ch c my quay
trc mt.
Ho trang mt xong, nhn trong gng, ti chng thy mnh ging ch Du t no, chng thy
"ng y" mt t ch Du no trong ngi c, cng thy run. Ri ch phc trang mang ra no
vy p vy xe, o nu v chng v cht, rch nh t a. Ri h bt u n ngi mnh ln,
vi ba tng mt, ti thot ci c mt b ngc s xc xch ngt ngng, ci mng cng phi
n bng mt ci qun bng lng mt, (sau mi ln ngh quay, ti thng ngi pht xung t,
cm gic m i nh ngi salon). Cui cng, trm ci vy t a ra ngoi, cp ci thng, ti i b
t phng ho trang trn con ng r tri vo phng quay th ca xng phim
Ch qua mt on ng ngn ngi thi, ti t bin mnh thnh ch Du t trong ra ngoi
lc no khng hay, n ni c Khoa bo tt my, ti vn khng ngng li c. C nh l b mt
th ba m g khng thot ra c. C on th pho: "Ch Du y ri, khng phi tm
na!". Trc ti, h cng th nhiu ngi ri nhng u tht bi. Ti bit, ti c mt li th l
nhp vai ho thn rt nhanh.
Lc , cng c kin phn i: "Sao li chn mt c tr th vo vai ch Du". C Khoa, v
c thuyt phc ri, bn ra sc bo v: "Ti a sch ca c Ng Tt T ra cho cc ng cc b
xem nh. y ny, Phm Th o, sinh nm t Du, 24 tui, ng bng tui con Vn by gi.
ng nh c T t,, Th l ch ai cn thc mc g na.
Khi quay tht cnh bn con bn ch lng ng K, ti c rt nhiu k nim vi dn lng.
Chiu m m, ch Du mt tay dt con T, tay kia dt ch, i qua cnh ng n nh Ngh
Qu. Cha n cnh quay, mi ch t nh dn, ch ca on phim i sang hin trng, dn
lng i theo ngm ngi nc mt. H ni: "i chng ti kh m trng c cn kh hn".
C cnh quay no c ch Du, dn lng li khc Sau phim Ch Du, ti thc s rt ra c mt
bi hc ln v ngh din. C mt s n hn khng th sa c v phim xong. Ti b cm xc
tht chi phi n mc b "chm nghm" lun, khng bit kim ch. Ti y nhn vt n ch
dn qu su vo mng bi lu. Lc c ng, ngi din vin cng say sa ho thn vo i
nhn vt cng tt. C ch no thng cm l ri nc mt, thm ch my dng ri vn c khc,
khng thot ra c. Dng nh l ti khc thng ch Du ch khng phi ch Du khc
thng chng thng con. n khi xem phim, thy n b lu qu, trin min qu, h bun l nc

Trang 52

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

n m a. ng l ra phi bit, c rt nhiu cp v cch biu hin s au bun, ngay c khi

khc cng c ci khc ra ngoi, c c ci khc vo trong.
Tic l c Khoa cng qu say sa, thy mi th din ra tht qu, c cho ti nhp vai khng
cn iu chnh, khng dng din vin li. Gi m lc dng phim, o din tnh to hn, ct bt
nhng on khc lc th thm i, b phim s "ci lng" hn. Ch Du, cng ging nh phn
ln phim ca c Khoa, vn cha t c s su sc v t tng hay i mi v ngh thut, mc
d c l mt o din y kinh nghim.
Tuy nhin, vai din ca ti vn c bo ch u i khen ngi, ch c ti m thm v nghim khc
nhn nhng ci rt d trong din xut ca mnh.
***
Nu c Phm K Nam qu lng mn, c Nng ch t qu tht th, c Phm Vn Khoa qu cm
tnh th c Hi Ninh li qu l tr. C l mt o din c ngh, k tnh nn i khi kh lm
vic. C dnh nhiu thi gian chm cht ta tt khun hnh, gc my cho p m qun mt rng,
quan trng hn, ngi din vin phi cm thy thoi mi th mi din c. Nhanh nhy trong
vic bt ly nhng ti nng bng mang tnh thi s, o din Hi Ninh c nhiu c hi
mang phim ra nc ngoi, n vi cc Lin hoan phim th gii.
iu ng qu o din Hi Ninh l c lun cao vai tr ca n din vin, c bit trn trng
din vin n chnh. C c th d dn vi ai th d, mng ai th mng, t ph o din, quay phim
n th k trng quay, nh sng nhng c cha bao gi mng din vin n chnh. C hiu,
nhn vt n lun l trung tm ca b phim, nu h lm d c ngha l phim tht bi, nn c lun
rt nh nhng. Ln y, ti bit mnh c li, ng ti b mng hn hoi, nhng c khng mng ti.
Ngi b mng li l th k trng quay. C bo: "Din vin qun nhng y l li ti mnh,
phi nhc ngi ta ch, ti sao li ngi ta qun". Lc ang trn ni, ti qun mang n
pin quay cnh trong hang, lm sao m v ly c. Ti bit, c qu u i ti, v ti lun c
trch nhim vi cng vic, khc hn kiu u i ca c Phm K Nam, ng sau l mt tnh
cm ring t.
Ngh n c Hi Ninh, trong ti li tr v mt k nim kh qun xy ra trn mt chuyn tu,
"chuyn tu khng mang tn dc vng".
l thi im din ra tun l phim Vit Nam ti Nga. Ti l n duy nht trong on, ngoi ra
cn c o din Hi Ninh, ho s o c. C mt chng trnh hai ngy i t Th Maxcva
n thnh ph Lningrt. Ln tu ho ng mt m th n ni. on c hai nam, thm mt anh
bn phin dch dn on na l ba. C hai ngi mt phng.
Tt nhin, khng th xp ti vi ng phin dch y c. H xp ng ngi Nga vi ng o
c mt phng, cn li ti v o din Hi Ninh mt phng. Va nghe ni th, ti giy ny ln,
mt cch rt bn nng con gi, mt mc i ngi ta i ch, khng mun cng phng vi c
Hi Ninh. Ti qun c gi , rng lm nh th r rng nh th mnh khng tin tng c Hi
Ninh. V ti c nng nc i i bung khc nhng l iu khng th.
Vn bit ln tu ng mt gic n sng l ti ni. Nhng c ngh sao mnh li ri vo hon cnh
oi om bun ci th nh, mt ngi n ng v mt ngi n b, ng trong mt ci phng b
t b to. l mt ngh rt con gi, rt d d ng ng. Khng phi l ti lo s g c Hi
Ninh.
Rung rinh chuyn tr mt lc, ch cho c Hi Ninh ng, ti mi h ca ln ra ngoi hnh lang.
Trong m ti, lt ci gh xung, ti ngi , ch tri sng. Tt nhin l ti bun ng r ri.
khi bun ng, ti ghi nht k vo ci quyn s b t. Tri lnh, nh n l m, tu rung rinh
chy, th m ti c vit, nt ch c long ngong. m sao m tht di
Khng bit l my gi sng, t nhin, c Hi Ninh l l xut hin, qut: "i vo ngay! nh

Trang 53

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

lm pha l h". C qut ti c nh l qut con ci vy. Chc c khng th hiu ti sao ti li phi
gi k n th! nh phi i vo. Ch mt lc, thy c c v li ni tip gic ng ban ny, "pha
l ti" li i ra hnh lang ngi. Mi ri tri cng sng
***
Phim Thng Bm, sn xut nm 1986, ca o din L c Tin l mt b phim khai thc cht
liu dn gian, c hi hng ca khng kh i mi l mt phim hi vi n su cay t
ci, t giu mnh mt cch rt d thng. Trong phim ny, ba b con Bm l trung tm, c
thm v Bm (vai ca ti) lm cho phim mt i, du i, v phim thm duyn dng.
y cng l thi k ti c ch ng hn trong vic chn o din, chn kch bn. V va phi
lm phim lin tc, va phi thu xp kho thi gian xen k v tp v vi nh ht. Thi gian ny,
bn in nh lun m rng cnh ca mi sang hn. Lc , qua bo ch, ti bit ng L c
Tin tt nghip khoa o din nc ngoi v c phim Ting bom ho bnh c ch nn
cng yn tm nhn li. Ti thch ci cht dn gian thm thu ca phim ny.
Sut thi gian lm phim, tuy khng c mt n tng no v ng o din nhng ti li c nhng
k nim nh i vi Hong Hip, ngi ng vai Bm. Hip rt lnh, nhng cng rt "in".
ng phim nh nhp ng. Nh ln ng cnh ti phi cng Bm my chc mt m ngng i
l ngng, th, i n on mng li phi nhy qua, ri ng n ni ri mt c chng. Hin
trng l mt b rung tht, ngi ta o mt ci rnh c nc rt trn. Ti ngh mnh ch c 44
cn, lm sao mnh cng ni ci ng Bm kia, ti bo Hip: "Cu phi gi v bm vo vai t, c
gng ngi ln. u ln nh ch lm sao t cng ni cu". M c phi quay lun u, phi ko l
ng Hip "in" y tp chn ch. Xung quanh ngi xem tha h ci. Nhy mt ci, c hai ln
quay, ng Hip ng theo chm ln lng mnh. C on phim nghing ng ci. on y trn
phim cng lm khn gi ci r ra.
Ri mt cnh na, i chn t trn ng dm, cng gi "thng Bm" n cng chy. My t
nguyn mt ch. o din h "dng" ri th m hai anh ch nh Bm khng nghe thy g c
tht th chy mi mit. V n nh mi thy au khng khip.
Sau phim ny, t thng Bm trn phim, Hong Hip tr thnh mt "ng Bm" tht ngoi i.
Nghe ni, Hip cng chng gp may trong c i sng ring ln s nghip ca mt din vin
kch ni.
***
Sau phim t M, ti c khng nh l mt gng mt in hnh cho ph n Vit Nam, ng
hn l ph n nng thn thun cht Vit du dng m thm. Ph c ci mc cm con gi H
Ni, c vai no c cht Vit l ti c mi. Vai chnh trong Bao gi cho n thng Mi l
mt vai nh th.
Ti vo vai Duyn rt ngt. Thi gian quay phim trng vi lch tp v balet Spartacus do chuyn
gia Lin X hng dn m ti l vai chnh, khng th b c. Quay phim xong thng qu
m, 5 gi sng hm sau, ti phi i nh thc li xe dy a v Nh ht v lo ng y ng qun.
Tp balet t 9 gi sng n 12 gi tra, ht gi li ln t i thng ra trng quay. Gi gic st
sao th nhng ti khng h m, vn c lm vic bng bng, nhiu khi c on ng gt, ti vn
tnh nh so. Ai cng phi cng nhn ti l ngi thc gii. C l, do tp balet nn sc chu
ng ca ti do dai hn ngi. Lc no cng rt tnh to ch n lt quay, khng dm g gt
nh mt ngu ln lm sao m din c.
Khi lm phim, o din hon ton tin vo din xut ca ti, yn cho ti pht huy ht kh nng
ca mnh. Chnh tinh thn cu th, tn trng kh nng sng to tp th ca o din lm nn
nhng thnh cng nht nh cho b phim. N c mang i nc ngoi nhiu n mc ng o
din ni a: pht ngng. Sau b phim, quan h gia nhng ngi trong on phim vi nhau v

Trang 54

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vi o din tr nn thn mt, gn gi hn. Chng ti thnh thong t tp nhau li lin hoan
nh o din. Ti cng thng n nh ng chi vo nhng ngy c bit trong nm da trn
tnh cm qu mn nhau nh nhng cng s. Tuy vy, mi ln n ti u gi mang ng x i
cng. C mt hm, nhn ni chuyn i l cha, ti c v ng o din "bt m" kinh nghim
lm th no thp mt nn hng c tn p. Mua hng phi chn nn hng c ct p, lc
cm phi cm nghing nghing, n s d to tn hng cong cong nhiu lc. Chng ti rt
thn mt v ci khc khch vi nhau. y vy m v sau, ti sng s khi nghe n ti v mt n
din vin chnh khc b ghen bng ghen gi Qu tht, ti cha bao gi ngh n iu , cng
nh ti cng khng th tng tng c l ngi ta li cn sng to ra c ci th thut lm sao
c c mt tn hng p nhn to?
Ti gp li o din ng Nht Minh phim Thng nh ng qu trong mt nm cc k bn
rn. Nm 1995, sau hi din Cn Th, ti lao vo tp vi mt nhm 10 ngi i Anh giao lu
vn ho. Khi a kch bn, o din bo: "Chu c i, chn nhn vt no cng c. C Quyn
hay c Ng, tu chu". ng ni th, t ra lun dnh cho mnh s u i.
c xong, ti ngh, chc l ti s chn nhn vt Ng v d sao nhn vt ny gn gi vi mnh
hn. ng o din ni vy nhng li khng phi vy. Thc ra, ng li ct cng i tm nhn vt
Ng. C th ng mun khai thc ti mt dng nhn vt khc T c Duyn n c Ng cng
khng xa l, ng s c s lp li, c s nhm chn chng? Khi ti ni chn vai Ng, ng bo vai
Ng chn c ri. ng y ti n tnh th ch cn vai Quyn.
Tuy nhin, bng tnh yu c sn vi vn chng Nguyn Huy Thip, v trc li mi ca mt
o din ng tin cy th thi, phn vic no cng c. Ti nhn li vi iu kin ng sa li
mt s cnh kho thn tm sng ca c Quyn v sau khi i Anh v mi lm phim c. ng
ng Nht Minh khng chu. ng bo k hoch on phim ln ht ri, hp ng vi nh ti tr
NHK ca Nht n ngy y l phi hon thnh. ng cho rng ti ham h i nc ngoi. "Ti sao
lc no cng phi i nc ngoi? ng phim ny l phi c tm!". Ti nh phi gii thch:
"Ch nhm ri, chng trnh ny ca chu tp vi mi ngi t rt lu, t trc khi ch a
c kch bn. Nu on phim khng ch c th thi ch chu cng khng th b on kia".
ng o din cng cng ln bo th th thi. Ti vng, v i Anh, khng cn lu luyn g ci
phim y na. Ti l vy. cho ra khi u l dt im lun.
Va t nc Anh v ti hm trc, sng hm sau nhn c th tay ca o din ng Nht
Minh, do ng Tt Bnh cm n, ni dung i khi: "Ch li mi chu vo vai Quyn, ch ha
vi chu nhng cnh h hang s tm cch th hin khc" Ti nhn li ngay. V lc cng
cha c k hoch g.
Khi nhn kch bn, bao gi ti cng phi r sot mt cch cn thn xem c cnh no qu lm
dng thn xc khng, c cnh no h hang cu khch mt cch r tin khng, v ti "mc c" vi
o din phi thay i cnh ti mi nhn.
Ti cng bit l mnh hi "phong kin". Nhng ci quan trng hn, v trnh quay nhng cnh
kho thn mang tnh thm m cao, a li cm xc thng hoa cho khn gi v v p thn xc,
in nh Vit Nam cha lm c. Trong kch bn, l cnh bi kho thn ca mt c gi Vit
kiu v thm qu, c c th mnh trong dng sng qu hng. C l mt ngi sng nc
ngoi nn sng thong hn. Trc cnh cnh ng ng p ca qu hng, trc dng nc
trong xanh hin ho, c trt b ht o qun thc s c ng mnh vo lng m, vo dng
sng tui th. Ti c th cm c cm xc ca nhn vt cng nh ca o din, nhng cn
th hin n th no li l vn ca ti nng. Ti khng thch quay mt cch trc din nh th
nn ngh o din quay mt cch khc gi cm ph hp hn.
V cng phi ni rng ti thuc kiu ngi truyn thng ng, khng d dng g trt b

Trang 55

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

qun o, kho thn trc nm by chc ngi lm vic trng quay, cha k nhng ngi hiu
k ng xem. Ti khng dng cm tr ci gi cho ngh thut in nh m ti am m ht
lng, nhng n thi im li ang cn kit nim tin. y l ci m ti khng th bc qua
c. Ti khng th sng c vi ngh mnh phi lo l trc con mt ca bao nhiu ngi l
nh th. Nht l v mt ci th ngh thut m mnh khng cn coi trng tn th na. V ngay
c l mt th ngh thut ti tn th i chng na, ti bit rng t cng cha th bc qua
c s e d, ngng ngp, gi gn rt phong kin ca ngi n b Vit Nam. l im yu
ca ti.
Chng ai dy, nhng t nhin trong ti cng hnh thnh tnh cch ca ngi ph n Vit Nam, v
ti ngh ngi ph n Vit Nam cha th nh th c, cha th phi by nhng iu thm kn
ra trc thanh thin bch nht, h khng th t nhin nh ph n phng Ty c. C gi Vit
kiu trong phim c th trn trung tm mnh trong dng sng qu nh bi c c Ty ho,
ti hiu c hnh ng ca c. Nhng ti th khng th, cha th. Ti ngh o din x l
bng cch khc v ng ng .
Sut qu trnh lm phim, khng hiu ti sao ng o din rt d b kch ng, ni khng. Phi
chng con ngi ta v qu bng lng vi bn thn m sinh ra coi thng tt c. Ti khng th tin
c khi mc kch cnh ng p o quay phim, ho s l iu ti k. Mi ngi u kh
chu cay c, nhng khng ai dm th hin hoc ni thng. Ti cng cm thy rt kh chu khi
khng th tm thy s ng tm cng nhau lm nn mt b phim cho tt nh trc kia na.
Do c mt li thoi rt kh ni, ti mun i li cu trc cu cho thun ming. Ti bo vi ngi
th k lc lng ting cho khp. V ti cng bo lun l khng cn phi nhc thoi cho ti v
ti rt ght ang din m li phi ph thuc vo ngi nhc thoi. Ti cho l mt thao tc
ngh nghip ht sc bnh thng. Nhng khng ng, ng o din ni nng, tho m ti trc
c mt m ng, i : ai cho php c sa li thoi, c tng c l th n th kia B mng bt
ng, ti cng hng chng ni c nn li. Sau bnh tnh ri, mi ngh sao mnh ngu th, sao
khng bit i p li: "Ti sao ng li t cho ng ci quyn xc phm ngi khc?"
i hi in nh bu Tng th k mi din ra ng thi gian ng ng kim Tng th k hi
in nh Vit Nam ang gp rt lm phim. n ng ai m chng ho danh, chnh v th, ti
rt tin tng v tn trng ng o din khi c nghe ng tm s: Ngi ngh s ch nn quan
tm n ngh thut thi, cn ci kia (a v, bng lc) n n th lm khng n th thi, ng
khng quan tm.
i hi, ti phi chng kin mt cuc hi hp ton ngi ln m rt tho u nhau ginh
ci gh Tng th k bo b. Nhng ngi c "mu mt" lng xng i vn ng cho mnh v
tranh th ni xu i th. Bao nhiu chuyn khng p gia nhng con ngi vn nhn danh ci
"p" c l l phi ra nh sng. V quyn lc v bng lc, c nhng ngi sn sng lm tt c
nhng iu thp hn nht. n khi pht phiu bu, chng hiu sao ti li v tnh chng kin
c mt "c cn cnh" tht n tng. ng ng kim Tng th k u b tc ri (y l hnh
nh gm vo c ti k i hi ) rt tt bt nhng vn kp ngong mt ch tn ng vo giy
t bu cho chnh ng. Tt nhin l ng c quyn ng c, nhng khng l Gi khng phi
chng kin tn mt cnh y, mnh b mt mt nim tin hn. Ti cht hiu: Ngi ln ni vy
m khng phi vy. Tuy nhin, ti vn bu cho ng mt l phiu gp phn a ng ln ngi
Tng th k Hi in nh thm mt nhim k na
Sau chuyn va chm, ti tuyt giao lun cho n ngy tnh c c c bi phng vn ng trn
bo vi bc chn dung c ngn tay a ln ch tr trng rt l, nht l nh mt nh lt ty ra mt
con ngi khc. Tr li phng vn, ng mit th tt c ngnh in nh. Bi bo cho thy mt thc
trng bi t, khn kh ca in nh Vit Nam, ch tic l ngi vit bi qun mt mt cu hi

Trang 56

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

quan trng kt thc bi phng vn: "Ti sao ng khng ln ting ni nhng iu bt cp ca
ngnh khi ng chc, ng lo s iu g?"
***
Va xong phim ny, ti nhn ngay c li mi lm phim Li Th vi nhm o din Tng
Phng, Vinh Hng, Phng Nam ca Hng phim Gii phng. Kch bn cng ch trung bnh
kh thi nhng nhm o din u l nhng ngi tr, y nhit huyt, v c bit l ang mun
lm mt ci g mi m cho in nh Vit Nam. V cha lm phim vi cc o din trong Nam
bao gi nn ti cng mun th sc, tuy vy, ti vn cn thn in thoi cho mt ngi kh thn,
nh bo Sm Thng, ngi chuyn vit v in nh, hi: "Ch c bit Tng Phng, Phng
Nam l ai khng?". Cu tr li: "c y, h l nhng ngi thc lng yu in nh, h tr v
mun cng nhau lm mt ci g y t t, h rt bit nhng nhn nhau cng lm vic"
Qu tht, l mt nhm o din tr v rt cu th. H chn thnh hi: "Ch Vn c nhiu kinh
nghim, nn mun lng nghe ch gp v mt kch bn". Ti cng c k v gp , v mng u
tranh sinh vin, ng min t n mt cch cng cng, hy nng n ln thnh ch ngha lng mn
cch mng. Nn ch khai thc hnh nh nhng c gi mnh mai trong t o di trng i u
tranh vi lnh trng sng n.
Sau ny, Tng Phng c nhc mi v s chn tnh gp y. on u tranh xung ng
c c t vi nhng ci cht quay chm p nh trong m, ho hng nh mt bi ca Cch
mng. Tuy cha thnh cng trn c nc, nhng pha Nam, b phim c n nhn vi nhiu
cm tnh. l vai din xuyn sut qua nhiu giai on ca mt i ngi. Ch tic rng, l
thi k sa st ca in nh, b phim khng n c vi khn gi. Ring ti, b phim khng
li du n g nhiu, nhng n li l ci duyn c cho ti sau ny gp c ngi n ng nh
mnh ca mnh l b ca hai cu con trai yu qu
Mt ngy cui nm 1995, khong bn gi chiu, ti xch xe my, ra mt ngi th quen. Xung
tc.
Hi: C mun th khng? Ct ngn dn xem th no ri tnh tip?
Tr li: Khng. quyt ri. Khng th. C ct. Ct tht ngn. Phng teo m tc di thun Vit.
Bi: Trong lng chn, chn tt c.
Vy th: ct tc b ngh v
Chng cn tuyn b g!
Gn y, o din Vng c c n chi, chuyn gu nhc li thi k "xung tc" y, c hi
ti l do ti sao.
Khi Vng c lm phim C Lau, c mi ti vo mt vai, nhng ri khng bt gp nhau th
no , khng hp tc c. V l thi k chn tt c nn t chi cng d dng, thy khng n
th thi ch cng chng c lm g. Ri n phim Cy bch n v danh, o din Thanh Vn
cng mi, ti cng t chi. l hai kch bn tng i tt ca la o din tr by gi v sn
chn nn bn bc khng n l thi lun. Ri o din Lu Trng Ninh cng mi lm phim Bn
khng chng, Ninh ni: "c i, mi Vn mt trong hai vai, tu bn chn". Lc , ti bit Ninh
mun ti lm vai c gi tr. Lc y vn cha ct tc. Va mi ng phim Li Th v.
Nu khng b chn nn, ch sau mt hoc hai nm thi, ti lm c mt khi lng ln phim
c gi tr vn hc. Chng hiu sao ti khng ham cng chng luyn tic.
Vng c hi d: "V sao Vn li thi, nh nc ngoi, ngi ta phi tuyn b l do. Khn
gi yu mn vn hi l do v sao Vn thi, t nhiu cng phi tuyn b ch. Phi ha nh, sau
y phi tuyn b nh". Hnh nh Vng c ang ph trch mt mc g trn bo. Ti na
a na tht bo: "Ny, ti l dn ngoi o ch c phi dn chuyn nghip u m cn tuyn
b". Nhng Vng c vn c khai thc: "Thi th ngi ring vi nhau ni chuyn bn b vy

Trang 57

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ti sao li khng ng phim na?". B gng hi st st theo kiu "khng b" nh vy, ti ch bit
ci tr, gt g, nhng trong lng nhi ln mt cu ni ca Rui Tru: "Xc cht ri nn nm
yn, bi ln lm chi?"
***
Khng d ni mt cch tht c th v sao ti khng mun lm ngh na. C qu nhiu th dn
nn, chi phi khin ti thy v cng mt mi, chn nn. Bng nhin ch nhn thy ton nhng
mt tri ca cuc sng, c bit l ca nhng ngi lm ngh thut.
C l s chn nn mm t lu, v ch v bc ra vo nm 1995 ng nh y. Sau hi din
u nm Cn Th, d c trao gii ngh s xut sc ln ba, nhng trong ti vn chng sng li
c cht tinh thn sng to no. Sau tun vn ho Anh, li bt tay vo lm hai b phim nha
ln ca in nh Vit Nam lc . Sut mt nm lm vic bn bu m c m l nhn thy mt
ci g khng n. Ging nh l mt mt, trng rng, hng ht. Nh l v mng. Ni v mng
khng hn ng v lc ti khng cn ngy th n mc qu thn thnh iu g na, nhng ci
v mng y l v nhn cch con ngi, c th l nhn cch ngh s.
Trc kia, do cha trng thnh nn cha tm nhn, s quan st nhn thy iu . Ci
iu v ang tn ti by lu nhng mnh cn qu tr nhn thc. Hoc do mnh cn lm vic
mt cch rt th ng. Nhng dn dn, bng thc t lm vic, ti nhn chn ra c nhng s
tht khng khip tn bo. Ci s tht chng ai dy d m do ti phi t hp ly, thu np ly
hon thin mnh. T , nhn cuc i, ti c th nhn ra c u l phi tri, u l ng sai.
u l ci v ngh thut, u l ci gi danh ngh thut.
Ti gi tn ch mt ra c mt s tht khc bn di ci s tht ang tn ti, n khng h
nh mnh ngh. Khng bit phi tin vo ai, tin vo ci g na. Th l thy chn. Chn t u
thm thm trong tim. Chn n th ht ra ngoi ming. Chn c "hai ngi tnh" ngh thut sn
khu ln in nh cng mt lc. Chn khng th gng li c na.
C l ci quan im lm ngh thut ca ti khc i qu chng. n vi ngh thut, trc ht
phi c mt s ng cm. Khi gp c mt tng hay t kch bn, t o din th sn sng
lm ht mnh, khng n o i hi. Vi ti, cha bao gi ch tin c a ra tho lun. Vn
l phi thch cng vic . C l, v chn thnh, ti khng chp nhn c ci thc t qu ph
phng, qu i. Khng chu c nhng mt tri ca n, th l t mnh lm kh mnh. Ho ra,
ngi ta lm in nh khng phi khng v ch tin nh mnh. Vy lm sao gi c ngn la
sng to cho mnh hon thnh tt vai din khi bit rng, o din, ho s dn dng cnh ny cnh
kia khng phi ch phc v cho hiu qu ngh thut, m ngh nhiu hn n hiu qu kinh t,
bn rt c mt khon no cho vo ti ring!
Dn d, ni n mt b phim, ngi ta ch bn n chuyn b phim ny c tng kinh ph bao
nhiu, kim c bao nhiu tin ch khng phi n c tc ng x hi hay gi tr thm m ra
sao! Sau mi b phim, ai cng thy cc thnh phn chnh ca on lm phim ngy mt giu c
ln. Nhng ng tic l c x ca h vi din vin, vi cng nhn lm phim li t i, gim chi
tn thu ti a cho bn thn. Th c ngha l n chn. V d, mt b phim c ti tr nc ngoi,
tng d ton cao th anh phi tr th lao cho nhng ngi lao ng cng anh cao hn, khng th
r mt nh nhng phim bnh thng chng hn. B phim l cng sc ca c tp th ch u phi
ca ring anh!
Ngc li, lm phim xong, anh ra sc nh bng cho tn tui ca mnh m qun ht nhng
ngi khc. Nh vy l khng cng bng. Cui cng, hin nhin, tt c u tr thnh cng c
cho mt vi ngi bc lt. Cc thnh phn ch cht ca on phim u sm xe, xy nh. H
cng ch n lng ca in nh, vy ci g lm h giu ln? R rng l h n bt ch cn g. Bt
xn cnh quay, chi ph t i, tin tha ra s chy vo ti ai? Trong khi vi cng lun, h lem

Trang 58

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

lm nhn danh lm ngh thut; trn trng quay, h lem lm h ho ngi khc phi hi sinh cho
ngh thut? Tnh trng lc u cn kn o, v sau th trng trn, n u c mi trng lm
ngh thut khin ngi ta ch ngh v n thi thy ngt th. Thy mnh b la. Mt cu hi
day dt khng ngui: Ti sao mnh li phi chu cho ngi ta la?
Cha bao gi ti dng cm hi th lao vai din ca mnh c bao nhiu. Ch hiu ti sao
c thy rt ngi ngng khi ni v tin bc trc mt vai din. C nh th s b ngi ta nh
gi Trong qu trnh lm phim, thnh thong c tm ng cho mt cht, ht quay phim cng
va lc ht tin. C th vi ti th th nhng vi cc din vin khc th li khc. Thi bt u
hnh thnh cc nhm biu din c gi l i "nh qu". Sau vi c b la, h tnh ng, hi
thng rng, vai din ny ti c th lao bao nhiu? Mi th u phi ch hoe ra. Phi tm ng
trc bao nhiu? Sau din thanh ton nt ra sao? Nu khng p ng c ng hp ng, h
khng lm. C l, ti l ngi may mn, bi khi nhn li biu din, ng phim, ci ti quan tm
u tin l cm hng sng to ca mnh n u.
Mt on phim thng c khong dm chc ngi, ngoi thnh phn ch cht, cn li l nhng
din vin ph: phc trang, o c, nh sng, lao cng, nh bp tt c u l nhng ngi lm
cng n lng nh nc, l cng c cho nhng nhn vt ch cht ca on phim bc lt v lm
giu.
i tng b bc lt nhiu nht chnh l nhng din vin qun chng trong nhng cnh ng
ngi. H thng i n nhng n v b i, nhng cng trng, nhng trng hc ni d
dng huy ng mt m ng ln vo vai qun chng. m din vin qun chng y c la ra
trng quay, ngoan ngon nh mt by cu quay nhng i cnh.
Chnh mt ti nhn thy nhng nghch cnh, n c tc ng su thm vo nhn thc ca ti v
ci gi l tnh ngi ca nhng ngi lm ngh thut.
Ln y, on phim quay cnh chin u ti mt tnh gn bin gii, v tt nhin, b i ng qun
gn c mi lm din vin qun chng. Ch huy bo sao nghe vy. H b bo i ng phim
m chng c lng hay bi dng. V on phim lm vic vi ch huy ch c lm vic vi tng
c nhn u. Nhng ngi lm phim nh vo ci tm l c ln hnh, ln phim, c thy
mnh u vi giy l hnh din t ho ri "cht" lun cng c ch u cn n tin.
Nhng ngi lnh u bit rng, tt c nhng lao ng ln nh u c tnh chi li vo tng
gi thnh lm phim ri. n bao nhiu, bi dng bao nhiu u c c. Cc nh ti tr, cc nh
qun l tnh ton rt k lm sao m bo sc khe cho din vin qun chng chu ng c
p lc trng quay y vy m, c rt nhiu cc ch lnh bng nhin ln ng ra bt tnh
nhn s.
Lng l quan st, ti l m nhn ra ang c mt ci g rt bt nhn y. C tng tng,
mt ngi con gi gy g mnh khnh nh ti vn c th chu c p lc trng quay, ti sao
b i to khe th li ngt? H ngt khng phi v vt v, b qu sc m v h khng th ch i
lu hn c na di ci nng chang chang ca i trc. H b i, b kht. Gi n tra, h
phi np di gm xe t n. M n cng chng c gi gic no c. Thm ch nc cng
khng mang n cho h ung. Trn nhng qu i trn a Xun Mai gi lm cnh nh
nhau, nhng ngi lnh hn nhin ra trng quay t sng sm ngi ch, bao gi n lt quay
th c gi, m cng phi tp i tp li i hnh theo ch o ca o din. Trng cc ch lnh
tr mng, ngy th ngt ln ngt xung tht ng thng. H b sai khin bo sao lm vy, b la
i quay phim thay cho luyn tp, mi ngi c bi dng vi ngn r mt, nhng chng bit
liu c n tay h khng?
Ti c min man suy din nh vy v thy tht l au n xt xa cho phn nc sng cng lnh,
cng c ca my ngi nhn danh ngh thut lm tin. y ch l mt v d nh v s bc lt

Trang 59

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngt ngo. Trn thc t, c hng vn iu bt nhn nh th xy ra, ai bit y l u. Nhng vi

ti, ni au y c len li tn cng vo im yu ca mnh, n ngm dn n su thnh mt ni tht
vng mnh mng v nhn cch ca nhng cng s ti tng yu mn v knh trng.
V mt cu hi nhi ln: Nhng ngi lnh ng thng kia ang c ru ng b bc lt, b
la m, cn mnh, mnh th hn g h, mnh b la hay chnh mnh ang t la mnh y?
***
Thi b m ti ri n ti lm ngh thut khc by gi nhiu lm. l th ngh thut mt
chiu. Ngi lm ngh thut b bao vy trong s ngho i thng tin, ngho i vt cht nhng
vn yn n sng vi mt nim hnh phc n gin v khng t o tng. ng mt ci, xo bao
cp, gim bin ch, vi ng lng cht i, tt c ngh s b y xung ng hc chao cht,
hc bun bn, hc lc la T nhng din vin balet n cc nhc cng giao hng, nhng ng
hong b cha trng thnh ng ngh thut, bng ng ngng nhn ra mnh trong "vai" ngi
bn nc ch, ngi lm sa chua, ngi bun nhm Lin X, ngi lm dch v o ci gi
u, ngi m qun n, c ph mi mc ng i b i V ti, d mun d khng cng b cun
theo cn lc bi m ca cng cuc h ho ng vin nhau "t cu ly mnh" .
T nh n ln, ti ch c hc ngh ma balet v c thm ngh ph an len, dn hp mt,
nhng cng ch mang tnh cht thi v; ti lm sao y t cu mnh?
Thi im , ti ang sng trong mi tnh ngh s, l mt c gi khi ni chuyn l vung tay ln
s lp tc c ngi yu nhc nh: "ng lm th, anh s lm, trng anh lm, d lm".
Anh mun g ti vo khun mu mang v p ca mt ngi n b nhn hu, n np. Ti cng
mun c nh vy lm, nhng ai s nui ti y khi ng nh nc khng nui ti na? Chng
c cch g khc l phi bn chi thi. Khi ti ni, ti phi lm c phn vic ca n ng, chnh
l ni n ci mng lm kinh t gia nh m ti buc phi gnh ny.
Khi thy ti lm kinh t thnh cng, ngi tnh c ca ti phc lm. L mt ngh s ch thc,
anh chng c cht kh nng no bung ra sng vi th trng. i ch cn khng bit ni g n
lm n! Sng i ngh s ph thuc vo ng lng cht i ca nh nc, anh ch c thu nhp
thm bng cch vit lch kim vi ng nhun bt cm. Anh khng bao gi lm ra tin bc
nui v con nn cng khng th mang li t do cho mnh. l ni au ca s ngho tng, bi
kch ca dn tr thc mt thi. "Giu th sang, ngho th hn". Hnh nh ci "tch tc" y cng
lm nn mt vt rn trong mi quan h v chng ca anh. Ngi v qu vt v v phi bn
chi, trong khi ngi chng ch ngh thut hn lm i my v gi.
Anh phn tch: "V kh nng lm kinh t, anh chu thua em. Em may mn hn anh rt nhiu. T
hai bn tay mnh, em to c cuc sng khng phi ch i ng lng b th, ngha l chnh
em ci tri cho em, mang li cho em mt th t do v gi". Bi mt khi, cn phi vic g
cng nhn, th cn phi trong vng kim to, phi bo co i u, lm g, phi lm nhng iu
khng mun, ngha l t nguyn bin mnh thnh mt th ngh s cng chc ngoan ngon
vng li. Sng to ngh thut ni g, bay bng thng hoa th no c khi d dy rng, con ci
au m khng thuc men?
Lm kinh th thnh cng, ti may mn thot khi s chi phi . Ti khng th bt p mnh i
lm u n, ng gi nh vin chc. nh ht, cng may l lnh o bit, vi tnh cch ca ti,
hy cho ti c t do sng to, n ngy n gi phi mang tc phm v trnh din. Vn
l cht lng tc phm ch khng phi s lng gi gic c mt ti nh ht. Bi khi lm tc
phm, ti t i tm nhc s, t mi o din, t dn dng tp u mi ngi c bit u.
Ti t qun l c ti bng chnh trch nhim ngi ngh s v nng lc chuyn mn, hng
ti ci ch l c lm ngh thut theo cch ca mnh.
Tuy nhin, khng phi ai cng ng vng c trong s tro tr ca thi th. C ch na bao

Trang 60

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cp na th trng lm in o nhiu s phn ngh s. C ngi bung ra kim tin mit mi n

mc tr thnh n l ca ng tin, khng bao gi thy , cng nhiu cng t. c o to lm
ngh thut nhng ngi ta li thnh cng, c tn tui trong nhng lnh vc rt phi ngh thut. C
ngi li hon ton th ng, bt lc trc nhu cu phi thay i cng thi i. H cam chu i
ngho, mn mi ch i lng thng vi bao ni m c cay ng ln su bn trong nim t ho
ho huyn.
Ngoi hai loi ngh s k trn, cn mt loi th ba na l nhng k c hi, nhn danh ngh thut,
lch vo ngh thut kim tin bng mi gi. Mun kim c tin, lm giu bng ngh thut
th phi c quyn lc n lng nhng d n lm phim bo b, phi lun ci nnh b nhn
c nhng v tr thm tho c mu. chin thng trong cuc bu bn quyn lc, c o din
khng ngn ngi g m khng u b tc ri lao vo tranh ginh u ng nghip. Mt o
din khc li khc ho ln mt hnh nh vt v cc thm hi ngh vn ng, xi by, kch
bc i th. Say sa vi vic tranh ginh quyn lc, h khng bit rng, chnh h t bin mnh
thnh mt th tr h l bch, mt th lm cm khng bit mnh l ai, mnh ang u? M kh
tht, thi ca h ht sao vn c tham vng b l nh th. Cn ham h th lm sao c th th
th thanh nhn hng tui gi! Sao khng i chi bn chi b, i du lch cho thanh thn, c tt
hn khng?
Mc kch nhng cnh , cng ngm ti cng thy con ng mnh chn l chnh xc. Nu
tham vng ln qu, khng t c, t mnh y mnh vo bi kch thnh thng h cho thin h.
Ti may mn thot c ci by ca ham h danh li. Bi mt khi cn ham h th cn phi lu
i. Phi ly lng chiu nnh cp trn, khng c chng li, khng c phn i. Phi nhn
mnh th khng cn l mnh.
Ti t ho c th ni khng vi nhng ngi mi ti cng tc m chng ngi v b t chi, ln
sau h s khng mi mnh na. Khng mi cng khng sao, v ti c ham u. Th l mang
ting tnh kh ngang ngnh, ng bng. Thc ra ti ngh n gin, chnh nng lc chuyn mn,
tinh thn lao ng ngh thut nghim tc mi lm nn nhn cch ca ngi ngh s.
C hai lnh vc Ngh thut v Tnh yu, ti l ngi ph c hai. Vi tnh yu, ti c yu, vi
ngh nghip, s thnh cng n qu d dng th m ti cng xung tc b ht. Nh mun lnh
i Ti sao vy?
Thi cn lm ngh, c kch bn thy khng hay hoc bn bc vi o din v nhn vt m bt
ng kin, ti t nguyt rt lui. Bi v, ngay t khi cn rt tr, ti sc ngh: lm phim l
mt cng vic cc k vt v, nng nhc, khng gi khng gic nu khng v vi trm ng
tin cng t i th v ci g? Ci cn li sau mi ln x thn ng phim y l g? li mt tc
phm ngh thut nh cao hay mt ti nng ? Ti khng dm ngh n nhng iu . Vy th,
khi tn dng tui tr lm vic, ch t mnh cng c quyn mong n phi tho mn c
chnh mnh ch! C th ti mi nhn lm, c th mi khng ph sc mnh.
Ti bit, khng phi ai lm ngh thut cng ngh nh ti Khanh chng hn, c c mi l -k,
vai no cng nhn "Thi bc , em l c nng nht cht b, vai no cng c, phim no cng
c, ri em t cu em sau, cn o din em khng quan tm". Cn ti, nu thy o din khng
phi l ngi vt trn mnh mt ci u v tri thc, t nht cng l tri thc in nh, ti nh t
chi. K c quay ri cng phi bo: "Chu khng th lm c u, lm ri hng phim ca cc
ch ra". Mi khi ti co vo nh th, m ti, mt ngi am m nghip din chy bng, bo:
"Cuc i my qu nh l c ngi ta tri thm m bc, th my cn khng khnh ci
g!". C l, ti khng th hp c m l v th.
Th xem ngi ta "tri thm " cho mnh nh th no? Mnh lm vic qu vt v, thc m
thc hm ngi ch quay n ngu c mt ln, th m cc ng y cha thm chun b xong

Trang 61

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

my mc n uc. Lm hm rt mt, mui t t ti, vn phi ch. n lc c quay th

ngi mnh tr nn m mm, n. Li phi gng ln khng ph li ci cng sp t ca
mi ngi. Bi l, nu mnh ni, ti mt qu ri, khng cn cm xc na, khng nhp vai c
na, th lm th no? Th ph ht c cng ca mi ngi ? Tht l kh. Kh cho mnh v kh
cho tt c. Ngi din vin c phi l ci my u? Nu mnh phn ng mt cht thi l mt ht
cm xc, nn khng dm h rng. Trong lng bc bi kinh khng v i khi khng c tn
trng, nhng li ngh, khi ln mn nh, ci ngi ta xem chnh l ngi din vin. Mnh xut
hin trn hnh, ch ngi nh sng, ngi quay phim c phi chu u. Ngi xem khng cn
bit cnh ny c ny din khng c v. ng o din khng bit ch o, ng quay phim
khng bit quay! Mnh phi l ngi chu trch nhim trc tip n hiu qu cm xc ca khn
gi. Nhng h c cn hiu nh th u. H c mc cho mnh vt v, kh kit i v ch i, ri
ni n gin: "Xong ri, quay i", mc k lc l ba hay bn gi sng. Th l thng. V c
phi t nh: "Thi nh, phi kim ch thi, nu khng th tiu tan ht". Sau khi kim ch c s
tc gin ca mnh, li phi bt nhp vo ni tm nhn vt, bng qua, nut vo tt c nhng cc c
kia c tht ngt ngo, tht sng ng trn mn nh. Ngm li ci i din vin Vit Nam
kh tht, m u c quay ngay, tp chn ch khng phi ch cho mnh m l tp cho cc b
phn khc n khp vi nhau na, cho n x xc kh kit cm xc i, n lc sp gc xung th
mi bt u nghe thy lnh ca o din lnh nh t ci m: "My!". Ting my quay chy x
x trong m nghe r mn mt. Nu khng gng c mnh th hng lun cnh din
Trong ci bi cnh lm ngh thut kiu cu th, c chng hay ch ny, c c cng khng hn
c, v khng bit bao gi mi thay i hn c. Ngh mnh cha lm c g, cha lm
g ra hn. Lm ra mt b phim u phi ch c ring mnh, u phi mnh mun lm hay m n
thnh hay c. Cng vic khng c lp, mnh phi ph thuc rt nhiu vo ngi khc. Bn
ma th l bin o ma, l m nhc, bn phim cn nhiu hn. Cho nn, nu l ngi nghim
khc vi bn thn th mnh nn thi. Ging nh ng Dng Trung Quc, nh s hc do ny rt
hay xut hin trc truyn hnh, c ni rng, cc b trng, cc lnh o ca ta khng c vn
ho t chc. Nghe th, ti thy, c l mnh cng l ngi c lng tri, v mnh "bit t chc",
thi khng lm ngh na.
C l, ci gi tr nht vi ti trong nhng ngy i ng phim l nhng k nim. Mi mt cnh c
mnh, khi xem li, ti u nh lc quay cnh ra sao. c bit nh li tui tr ca mnh. Non
nt c, ng nghch c. Ngay t ngy y, ti c thc nng niu gn gi tt c nhng tm nh,
nhng bi bo thi gian lm phim v cc thnh vin on phim. Chng ti gn b vi nhau n
c vi thng tri, cng lm vic ri li tan ra mi ngi i mt hng. Ngay t thi , ti lun
ngh phi gom li, gi li tt c nhng k nim ny, n sp ht ri. Phim quay xong, li sang mt
on khc, c nhng k nim khc. Trong ti lun c mt s gp gp thi thc nhc nh rng
y l nhng k nim s li trong mnh mi mi
V th, khi ct tc bng tng , chng cn cht lu luyn no, vi c sn khu ln in nh
na l cng phi tri qua mt giai on khng hong tinh thn ch khng d dng g.
Gia nh ti bo ti di, gi m c nn n thm mt nm na ri hy dng, ti s c tt c. Mi
ngi mun ni n danh hi Ngh s Nhn dn nh trong tm tay. Ti bit iu .
Chng phi vn ng ai, xin x ai. n k hn chc chn h s xt n. Ti t thy ch khng
phi ti t mn. Mi ngi tic v ti trt khi tay ci m mi ngi thm mun v rt
kh khn mi t c. Nhng ti li ngh khc.
Ti hi b, mt Ngh s Nhn dn v hu rng: Ngh s Nhn dn nh b lm g hay ch l ci
danh ho? V c phi cng nhn, ng th tht. By gi nh ca khng c, khng nng ta vo
con ci, lm sao sng c bng cht lng hu cm! Th chng phi danh ho ? Ti khng

Trang 62

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thch ci danh ho y. Cn c Khanh, con ng ngh thut cn di, c phong Ngh s Nhn
dn ri, th l ht ? Chng cn danh hiu no phn u na ? Nu vn mun phn u na
th sao? Khng hn c na ? Vi ti, s l qu chn, qu nhm nu phi nn n thm mt hai
nm na ch t ci NSND ri thi, v n nh ri! Ci chnh l trong con ngi mnh cn
mun mt ci g hn th, v ti tnh to thy mnh khng th t c cho nn tt nht
l dng. Dng mt cch nh nhng, thanh thn khng nui tic.
***
Khng phi v nhn thy mt sau ca nhng tm hun chng dnh cho nhng ngi gi danh
ngh s bc ln bc vinh quang; chng kin nhng thc t bt nhn trn trng quay ca nhng
ngi t cho l vn ho, nhn vn; ht th hng ngy ci khng kh ngh thut chp git sc mi
"m n lin" khin ti bi hoi cn kit nim tin, m cn c mt ci g sp , bc v
nhng chiu kch ln lao hn, kh nm bt hn dn n ni chn chng v phng v lm ti
gc ng hon ton.
Ngh s, theo ti, nht nh phi l nhng k sng to. V d, mt cun phim ra i ngha l
ngi o din phi a ra c mt thng ip mi hoc mt phng php biu hin mi. Nu
khng lm ngi xem thay i c nhn thc, ch t cng phi mang li nhng rung cm thm
m nht nh.
Mt tc phm in nh khng th n gin l k li mt cu chuyn phim. in nh Vit Nam,
ng tic, mi ch mi dng li mc k mt cu chuyn bng hnh nh. C o din bit k
mt cch thng minh, tinh t, ngi khc li k mt cch th thin, vng v. Him hoi lm mi
c o din k c cu chuyn phim mt cch hp dn hay n tng. V trn ht, cc o din
Vit Nam u mun truyn t mt thng ip to ln mang tnh nhn loi, nhng c v vu,
long qung chng n u n a g c.
Bn thn ti, tuy i theo ngh thut mt cch tnh c, nhng khi xc nh dn thn, vi bn
tnh n ng, ti lun c nhu cu nghin cu tm ti ci mi v mun c lm vic vi nhng
cng s ging mnh. Bi vy, ti b tc ng rt mnh khi gp c nhng gii p, bn
khon ca mnh t mt o din nc ngoi, ng khin ti nh b mt c nh thc tnh khi
cn mng di u m. Nhng b phim ca ng nh gc ti hon ton. l o din Trng
Ngh Mu ca Trung Quc. Ngay t b phim u tin ca ng ta chiu Vit Nam, ti b
chinh phc hon ton. Lp tc, ti tm xem tt c nhng phim ca ng vi lng say m ngng
m v cng.
Ti thm nh, tri i, y chnh l th in nh m mnh mong mun cho Vit Nam. y chnh
l th thm m ngh thut m mnh m c c cng hin. Gi nh mnh c lm vic vi
nhng o din nh th ny
Xut thn l mt nh quay phim nhng ng khng ngng tm ti, hc tp xut hin nh mt
nh lm phim c ng cp quc t. Mi cun phim mi ca ng l mt s ph nh ci trc.
ng tm ti ci mi m khng h s tht bi. ng nh trng vo ni khao kht ca ti v mt
th thm m ngh thut kiu nh th. ng l ti b sc nng. Sau c sc, tnh mng, ti nhn li
mnh, nhn li nhng b phim mnh lm v nhn rng ra ton cnh bc tranh in nh Vit
Nam, ti au xt nhn ra mt s tht: nhng th cha phi l ngh thut in nh.
Ti thy mnh nh b tc t, b ri vo ng ct. Khng li thot.
Ti ch mun go ln vi cc o din Vit Nam rng: cc anh i, hy tm ti i, sng to i, tm
ra mt li thot cho in nh Vit Nam i Ni th, khc no yu cu: cc o din Vit Nam
i, hy c ti i! Sao anh chng chu hc chu tm ti cho ti c ng gp ci phn nh b
ca ti: V v bit rng khng bao gi ti dng cm a ra ci i hi chnh ng y, nn
ch c mt phn ng yu t: cm lng, xung tc, t tiu dit con ngi sng to ca mnh bng

Trang 63

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cch thi khng ng phim na. Lm sao c th ni ln iu vi mi ngi, vi tt c nhng

khn gi t nim tin vo ti v yu mn ti. Ti m thm vng trm m c n ngy in
nh Vit Nam cho ra i mt o din y c tnh, thch ph phch kiu nh th. C cho l
khng th thnh cng ngay, nhng ch t, h cng dm sng to, khai hoang tm mt con ng
i ca ring mnh.
Trng Ngh Mu t ti mc chi ngh thut, chi phim, ch khng phi l lm phim hay
ng phim. C mt cht g nh l ma lc trong cch chi mu sc ca ng, qua , ng a
n cho ngi xem mt s tha mn thng hoa v thm m ngh thut. R rng l c s sp xp
b tr y cht hi ho ca ngi o din trong tng cnh nh. ng hc c tit tu dng
phim ca M, phi hp gia nhc vi hnh, gia cht tr tnh vi cht hnh ng, c bit l cht
lng m thanh. Tt c u nhm n mc ch ti thng: cho khn gi thng ngon ngh
thut ch khng h lm h b nhm chn hay cng thng.
Vi in nh, ti thng phi xem phim ri t hc. Tic l ti cng ch hc c phn din xut
thi ch khng th hc c phn ca o din. V ti tm nim mt iu, mt khi mang
danh l o din phim, ch t, cng phi bit chi phim nh l Trng Ngh Mu vy! Vit
Nam, ti l mt din vin may mn v c lm vic vi hu ht nhng o din "c mt",
nhng t thi im m ng o din h Trng xut hin, ti buc phi nhn li v nhn thng
vo mt thc t: Vit Nam cha c o din in nh theo ng ngha.
S tht khi hi nu ni ti b nghip din ch ti ng Trng Ngh Mu!
Nhng, ng l nh vy y! ng thc tnh ti ng thi cng git cht nhng khao kht lm
ngh ca ti. Ti sao li l ng? Trn th gii cn c bit bao nhiu o din ti nng xut chng
khc? Bi v, th nht, ng l ngi chu da vng mi tt tc en nh mnh, rt gn gi vi
mnh. ng xut thn t mt t nc c tm vn ho i sng v vn hc ngh thut ng i
ang pht trin nh mnh. Ngha l, khng th ni ng l kt qu ca nn gio dc o to ca
Trung Quc. Tt c l do n lc c nhn. ng ta mun ph phch, ni lon, tm ti. ng l nim
m c khng ch ca in nh Vit Nam m cn ca khn gi yu in nh Vit Nam. Bi
phim ca ng rt gn gi vi ngi chu , mang m cht phng ng. Ti sao o din
mnh khng hc? o din mnh sao khng chu hc?
Hy nhn xem c sinh vin nm th hai Cng Li, c ri vo tay mt o din ti nng, c
tr thnh siu sao quc t nh th no? Tt nhin, trong c c sn ngn la ti nng, l nn
tng ngi o din khi dy v thi n ln thnh mt ngn la ln. Ngi din vin c gii
n my, nu ri vo tay mt o din ti th ch c tri cu!
V nhng din vin Holywood, v u h c hng th lao n hng triu ? Bi v h
chuyn nghip. H xng ng c hng th lao nh th. Ngoi ti nng bm sinh, h cn
c o to cc k cn thn tr thnh nhng din vin ton nng. u phi c nht ngoi
ng mt c xinh xinh a ln mn nh l thnh vai chnh lun. Thm ch thnh sao, siu sao
na. Lm c din vin chnh u th l chuyn n gin n th. Nht l to dng ln c
mt ngi sao. Phi c ti nng, phi c n lc lao ng ngh thut phi thng Ngay n nh
Cng Li, ban u Trng Ngh Mu cng ch dm tin on: "C y c mt s phm cht ca
mt ngi sao! V ti ngh c y s tr thnh mt ngi sao". Gi th c y i c trn i
chn ca mnh ri, bi mt khi thc s c ti nng, ngi ta s khng b th ng trc mt o
din ti nng na.
Ngm li cc vai din ca bn thn mnh t by lu nay, hnh nh n khng phi l in nh hay
sao y? Vy n l ci g nh? Ho ra, chnh mnh v may mn v c u i m ni ln thi.
Ngi ta nht ti v, bin ti thnh nhng ch Du, ch Duyn. Ri nng theo , ti cng
hn nhin t nhn v mnh nhiu th. Trong sut nhng nm thng tham gia ng phim, ti cng

Trang 64

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

rt thc vi vic chn la vai din, chn la o din, ri lao ng ht mnh cho b phim
khng b ri vo s so mn tm thng. Th m by gi nhn li, hnh nh vn ch l nghip
d. Phi dng thi. Tt c nhng ngh ny ti chng dm th l vi ai, ch phn ng bng cch
t hnh h bn thn. Tc l on tuyt. Bi c tip tc na, c gng na cng ch n th m
thi. Nhiu kh nng l chng c nh th na.
***
S t vi ca ti l v khc tam lang, hon ton lm cng tc ngh thut mc d u c mun, u
c yu. L n b nhng li dng n, mang tnh kh n ng. Thn lp thn ch chng nh v
c ai. C cht ti hoa. Con ng ngh thut ngn. S nghip ang ln th dng t ngt. Ti
t vi ni th hay l
ch ti ng Trng Ngh Mu!
9.

V lng ti trn ngp mt nim thng cm ln.

Trong tnh yu vi Ngi y, ti nh ngi sng hai cuc i. Cuc i ngoi nh sng vi gia
T

nh, ng nghip bn b l cuc i gi to. Cuc i trong bng ti vi mi tnh o le, vng
trm mi l cuc i thc, ngun sng thc. Ti sn sng t b tt c, c bn thn mnh i,
ch c Ngi y
Ra trng, ti c phn cng ngay v Nh ht Nhc V kch. Sau hai nm , bng mt hm,
ti nhn thy mt ngi n ng l. tui trung nin, vi mi tc im bc, dng th sinh
ngh s, nom ng ni bt mt cch khc thng gia nhng ngi xung quanh. nh mt ti c b
ht v pha ng vi ngh t m: ngi ny l ai vy? Ti hi my ngi cng on v nhn
c cu tr li: "Khng bit l ai ? l mt ngi ni ting, lm cng nh ht, o din
opera, l thn tng ca bao nhiu c gi tr, nht l nhng c chi n piano con nh qu tc".
Th , ti p h vu v, thm ngh tho no, trng ngi y c v g tht c bit.
Bui tp sau, ti ang ng cng cc bn trong on ma, bng thy Ngi y tin n ch ti
ni: "Ti bit b ca Vn y, ngy xa ti cng hc trng Chu Vn An".
Th ra, trong khi ti i hi d v Ngi y th ngi ta cng kp hi d v ti ri. Ti v, lc
n cm, ti k mn thm hi y cho c nh nghe mt cch rt v t. l ln u tin v cng l
ln cui cng ti ni vi gia nh v Ngi y.
Ri o din Nng ch t n mi ti i lm phim. Ti ngi lm, phn v ang tp ghp ma
vi dn nhc, phn v s. Ti bo: "Chu ch bit ma thi, khng bit din th no u, khng
ni c u". Ti hi Khanh, lc , Khanh tng i lm mt vai chnh trong phim ca c

Trang 65

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

c Hon t nm Khanh 14 tui: "Ny, ng phim c kh lm khng?" Khanh ni: "Khng, c

ng ba i l c y m". Cc bc on phim ng vin: "Khng s u, c o din ch o
din xut c m". Nhng ti li bo: "Cn phi xin php nh ht. By gi ang phi tp vi dn
nhc, chu s kh xin ngh". Cc bc on phim hi phi xin php ai, ti ch sang ch Ngi y:
"y, phi xin php ng y". Khng hiu sao Ngi y ng ngay, ch dn: "Cn nht lc phi
hp ton v th nht nh on phim phi a Vn v".
ng phim rng Cc Phng mi khng xong, n ngy hn phi v ri, ti li nh c t a
v Nh ht xin php tip. on phim mang nhng bc nh ti ng phim v cho Ngi y xem,
khoe rng ti ng tin b hn. Hnh nh ngi ta cng chng nhiu n nhng tm nh.
Nhng n lc cho ra v, Ngi y bng hi: "Ti nay Vn c bn khng?". l bui hn h
u tin. Ngi y hn ti n G ng a, ch dn ng i mt cch t m cn thn.
Lc , G ng Da l mt khu vc ven vng v. C ngy hm ti khng du ni s hi
hp, linh cm thy c mt iu g c bit s xy ra. R rng y l mt cuc hn gp khng
bnh thng ri. Ti , ti i n ch hn vi chic qun la en gin d. p xe n ni,
thy Ngi y ch sn t bao gi. Mc d rt hi hp v cng thng nhng ti vn c tr
chuyn t nhin, ng ra l ch c
Ngi y ni v ti th lng nghe. Ngi y ni chuyn nhiu lm, ch yu l k ti nghe nhng
kht vng v ngh thut, v cuc sng gia nh ring vi ngi v v hai a con. Ti chm ch
nghe nhng hu nh chng hiu g nhiu. Nhng tu tng ca th ngh thut m ngi ang say
sa ni cho ti nghe l th ngh thut cao siu bc hc nghe xa l lm sao vi thc t i n
thiu mc ca i b phn ngi H Ni by gi. Ti gi a Ngi y l "Ngi i trc thi
i". Ti xng h trng khng, cn Ngi y gi ti l Vn v t gi mnh l ngi ny. "Ngi
ny khai ht l lch ri y nh".
V khuya, tri hi lnh. Ngi ti run ln. C l khng ch v lnh. Ngi y bn ch ng
khoc ln vai ti tm o len mng. Chng ti chia tay, hm sau ti li ln ng.
Ti ln ng vi tm trng v cng xao xuyn. Chuyn g ang xy ra nh? Th ngha l sao?
Sao Ngi y li hn h nh th vi ti, ch ni chuyn ngh nghip? Sao Ngi y hiu bit
v lng mn th! C bng bnh nh trn my trn gi m chng th gi tn cm gic y l g.
Mt bui ti tht lng mn vy thi.
Va ng xong phim ny, o din Phm K Nam n xin php cho ti thng 7 i Nha Trang
quay mt phim mi. Tht bt ng, Ngi y li ng . Li hn gp vo bui ti trc hm ti

Trang 66

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

i. Vn ch c.
Ti v Ngi y ngi trn hai xe p ng st cnh tng. Ngi bt u truyn dy cho ti bi
hc l thuyt nhp mn ca ngh thut din xut. S khc nhau gia din xut ca ngi din
vin in nh v ngi din vin sn khu th no c bit l din trc ng knh phi lm
sao nh ang sng ngoi i, nh i vy. Ti nghe nh nut tng li truyn dy qu bu.
Ri Ngi y trao cho ti mt gi qu gm: mt hp bnh smpa c bc bng t giy c chp
khun nhc, mt i dp nha trng rt p v mt ci o ma rt mm. Nhng th y ti
mang i Nha Trang dng. Khi chia tay, Ngi y hi: "Vn ngh g v ln gp trc v ln gp
ny". Ti tr li: "Khng bit tt c c phi l s thc khng?". ti mun ni, tnh cm ca
ngi y dnh cho ti c phi l thc hay khng? Ngi y tr li cu hi ca ti bng mt ci
hn. B bt ng, ti phn x bng cch mm mi li. V sau, ngi y ni ti khng bit hn.
ng vy. V anh ch ng hn ti ch ti u bit hn li. Ci hn thay cho li ni "Anh
yu em". Vy tt c l thc ri! V ti tin tnh cm ca anh vi ti xut pht t tri tim chn tht
ch khng phi l li dng chi bi.
Tuy cha cm nhn c v ngt ngo say m ca ci hn u nhng ti v cng hnh phc v
khng nh c mt iu: Ngi y yu ti. Phi, ti c yu. c yu bi thn
tng ca bao nhiu c gi khc. c yu khi m ti chng bao gi dm m tng ti tnh yu
. Ti l g ch? Chng l g c. Ti ch l mt c din vin ma ngho gy g, v danh, khng
nhan sc. Th m ti li c mt ngi ti nng ni ting nh vy mt ti v yu thng!
Sut ba thng lm phim Nha Trang ti nhn c c mt l th ca anh. l nhng gi khc
khng ngy khng thng. Tnh yu n qu nhanh, nh trong mt gic m. Ti khng th tin
rng ti li c Ngi y yu. Mi v sau, anh mi th tht rng: ti khng phi l ngi c sc
p ni bt, nhng anh b ht hn chnh bi nt mnh mai trong sng k l ti lc by gi.
Th l bt u mt mi tnh chm ngp trong bng ti ca am m v ti li. Ca hnh phc v
au kh. Ca nc mt sm hi v t ti n ci. Bnh xe ca tnh yu nh mnh quay v
khng g c th bt n dng li c na.
l nhng thng ngy ca ma h nm 1979 nng bng v khc khoi
***
Sinh ra trong mt gia nh t sn gia gio, sau gii phng Th , do thch n ht, ngh thut,
Ngi y xin vo on ca ma nhc kch. l mt on ngh thut tng hp mi th mt t,
chng ai c o to g. Khi on, anh cn tham gia dy vn ho cho nhng ngi chin

Trang 67

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khu v. Nh c t cht thng minh, anh c c i o to su nm ti Lin X. Sau ny, on

Ca ma nhc kch mi tch ra thnh kch ring ht ring nhc ring
V nc ng dp c t iu ng mt on ngh thut vo phc v chin trng, Ngi y
xung phong i ngay. Sinh vin du hc thi c l tng rt r rng. H c mt n hu
thnh thi nhn nh ch n vi hc ni t khch qu ngi trong khi nh, bao nhiu ngi ti
gii vn phi ra chin trng v hi sinh tnh mng. H chn thnh ngh tht ti li nu ch bit
hng th n hc. l l do khin anh xin ngay vo mt nhm i phc v chin trng. va
mun ng gp sc mnh cho t nc, va thot khi mc cm h thn, c li vi ngi nh.
Ti bit tt c nhng tm t ny do mt ln tnh c nghe anh gii by v l do b bnh i trng.
ang sng cuc sng y bn kia, v nc, anh ra thng chin trng, ri ngay vo cuc sng
thiu thn, kham kh. Chnh s o ln cuc sng qu nhanh nn mi sinh bnh tt nh th.
Anh thc s l ngi am m ngh thut, th ngh thut ch thc. Cng v qu yu, qu say m
tm ti ci mi nn sinh ra khng bng lng vi thc ti. Ngay t thi i hc Nga, mt trong
nhng ci ni sinh ra nhiu thin ti ngh thut th gii mi lnh vc, anh vn khng dng
, khng cm thy tho mn, vn mun i tm mt ci g mi hn. l nhng nm cui
thp k by mi, u tm mi.
Cng nh anh, ti cng khng bng lng, khng tho mn vi nhng g c gi l nn ngh
thut ng thi. Ngh thut dng nh khng mun chp nhn ci mi, ci ph cch. i a s
khn gi, vi th hiu c, khng chp nhn nh, ngay c nhng ngi lnh o vn ho ngh
thut cng vy Hon cnh y a anh n tm th bt ho vi cuc i Ngnh ngh anh chn
cng qu cao siu, khng th hp vi nhng con ngi hoc chn lm tay bn cm mt xung
rung hoc sut ngy cm mt kim tin bng mi gi, lm g cn th gi tnh tm tm n
mt th ngh thut bc hc.
Nu c thi gian gii tr, h ch mun xem mt ci g d hiu, ng bt h phi ngh ngi mt
c, h qu mt vi cuc sng thng ngy ri. Lm sao bo h n vi mt th ngh thut
bc hc nh balet hay giao hng.
Lc ti va trn i mi. Ti v mnh nh mt trang giy trng ch anh, ngi ngh s gp
i tui ti, vit ln nhng bi hc u tin. Gp anh, ti nh m rung hn gp ma ln, ti
ht ly, thm ly tt c nhng t tng, kin thc anh trao v ngh thut v th thi nhn tnh.
Tt c nhng g anh thy bc bi cuc i th anh trt ht vo ti. Anh ging nh mt con tm
mit mi nhi nht kin thc cho ti. Anh tri lng mnh ra vi ti nh l cch x bt s cng

Trang 68

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thng v cn l cch gip ti tnh ng, ti khng b vp phi nhng ci anh vp. Anh ch
bo cho ti tng li tng t dn dt cho ti trn bc ng ngh thut. c o to c bn v
ngnh o din Lin X, anh truyn dy cho ti. nhng kin thc v khu biu din c nhn.
Anh hay ly nhng tc phm ca Nga ra lm th d cho ti hiu, nhng thc cht anh vn
cha khm phc cch biu hin ngh thut cha hin i ca nc ny. Anh l ngi thch ph
cch, bt ph khi nn ngh thut c in phng Ty y. Anh mun tm con ng khc nn
ngh thut tip cn c vi cuc sng: "ng c uyn bc qu. Hy lm cch no ngh
thut phi mang c hi th, du n ca cuc sng hin i". Anh thng bo ti nh vy.
Thnh thc, cng bng m ni, ti chng hc c g nhiu t nh trng dy vn ho, ngh
thut ma cng nh gia nh c b m lm ngh thut biu din, ngoi nhng gio hun mt
chiu, nng n, p t v bun t. Mi mu toan nhi nht kin thc, li sng kiu y, mt cch
rt t nhin, c b bt ra khi ti nh va vo . ng lc , anh xut hin vi mt knh vn
ho khc, kin thc khc quyn r, b n v cng v cng phong ph, mi m. V khng g t
nhin hn th, ti b ht vo anh. Thc cht, ti b ht vo ci tng vn ho v k nng sng m
ti ang khao kht, tm kim trong tm ti tuyt vng. Ti hc tt c t anh. Anh l ngi thy
nng i sng tinh thn ti. Chnh anh to nn mt hnh nh ca ti, mt gi tr ca ti
ngy hm nay.
V in nh, anh dy ti trc ht phi bit chn la nhng tc phm c gi tr vn hc. Sau
l chn n o din. V ci cha kho thnh cng trong in nh chnh l to c s chn
thc. Din m phi nh i th mi l in nh. Cho nn, khi m din vin sn khu sang ng
phim, bao gi cng b cng, b mc bnh din, b ng phim ng kch. Trong ngh thut ma,
trng ma ch mi ch truyn t k nng ng tc trn sn khu m qun mt phn hn.
Ring anh li dn d k lng, phi lm sao th hin c ngn la bn trong. Ngn la ca
chnh tm hn mnh ch khng phi ca ai khc. Nu din m ch hon thnh ng ng tc,
ng i hnh th rt nht nho. Anh chm sc ti, hng dn cho ti cch thc pht biu
trc cng lun trong vic i thoi vi tng nh bo: "ng ngi ta dn dt mnh theo suy
ngh ca ngi ta, ngi thng minh th phi dn dt li ngi phng vn i theo mnh". Cn
trong tnh yu tnh yu cn c tri tim nng nhng phi c ci u lnh Ci u lnh cn kim
sot c tnh cm, trnh s m qung
Ngi ph n Vit Nam p trong mt anh nht nh phi l con nh gia gio, nhn i, hin hu,
c hc. Trong cch x s phi l ngi c vn ho. V d, i khi ti c lm g ni g m cao

Trang 69

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ging mt cht, anh bo ngay em ng th. Anh rt s nhng ngi n b khoa chn ma tay,
n to ni ln. Qua , anh thy ngay l ti khng c dy d tr thnh con nh n np, v
anh lng l kin tr dy ti.
tng c d lun ti b bnh lnh cm, chng bao gi thy rung ng vi bt k ai. C l ng.
Bi Ngi y chim trn tng khonh khc hi th i ti ri! Ti cn anh gip ti m to mt
nhn vo cuc i, vt thot khi khng kh t ng lu cu. Vi kin thc v ngh thut, i
sng qu hn hp bun t trng ma, ti bc vo i l mt th ngh s cng chc, sao trnh
khi s u tr ng ngh!
Ti nh mt mnh t hoang c anh khai ph, v gieo trng nhng ht mm u tin. Nhng
thng tin, nhng kin thc ca anh l mch nc ngm nui dng ti tm tm hn ti. Anh th
thm vi ti nhng iu khng th ni to ln vi bt k ai, nhng iu ti chng bao gi nghe
thy nh trng, gia nh, hay nh ht. Chnh xc hn, anh ni nhng iu tri ngc hn vi
nhng g ti c nhi nht dy d un nn hng ngy. Anh mang n cho ti ton b nhng tri
thc ti cn thm thu ngh thut v ng ph vi cuc i.
Nu nh, ngi n ng u tin ti tip xc, cho n tn lc ny, vn ph ln mt ti mt mn
sng m thm ch en ti v mt mu ngi n ng v trch nhim, l b ca mnh, th hai
mi nm sau, ti gp mt ngi n ng khc, khc hon ton b mnh, l Ngi y.
Anh l mt ngi n ng lm ngh thut hon ton khng ging vi hnh nh cng ngi n
ng lm ngh thut ca b. Anh chi phi ton b cuc i ti thm ch n tn by gi. n tn
by gi, mc d khng cn tnh yu na, ti vn ni vi anh: "Anh nh hng ln nhn sinh
quan v th gii quan ca em nh th no anh c bit khng?" Rt may, ti tip nhn c
phn no tri thc t anh t hon thin mnh, lm gim bt i c phn no nhng nhn nh
khc nghit ca x hi v ngh nghip ca mnh. X hi lc , thm ch c by gi, vn quan
nim ngi din vin ch l mt th "con ht", xng ca v loi, ch c bao gi tin vo tri thc
ca ngi din vin!
Ngi y n vi ti mt cch khng h d dng. Lo lng cho gia nh, c trch nhim vi
nhng git mu ca chnh mnh, anh lun to ra mt khng kh bnh thng trong nh. Khi
chng ti mi quen nhau, anh ch ng mi ti n nh chi. cho t nhin, anh mi c hai
ngi na cng nh ht. l hai c bn thn ca ti m sau ny, khi gn b vi anh, ti
cng nh phi xa lnh h. Anh ch dn c th, ng n nh anh nm trong mt kh tp th
lp ghp, dn s cho con gi mi by, tm tui g ra tn cng n cc c vo. Anh c tnh hn

Trang 70

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

chng ti n chi vo ci gi m v anh s n cu con trai hai tui ri mu gio v. l

mt cu b b bm, ng yu. V anh, mt ngi n b xinh p, hin hu, mi chng ti mn
mt ch l c chun b chu o t trc Cui nhng nm by mi, khi tt c cn phi
sng chui rc hng trm ngi chung mt nh x, th mt cn h vi phng khch ring, phng
ng ring, mt nh tm vi v sinh ring nh xu nhng sch s l c mt nim m c. Hi ,
sau gii phng, nn trong nh anh cng thy c k mt t lnh, mt n piano, nhng k sch
cht y sch gi ra c mt thin ng tri thc
T nh anh v, ngm li cch sp xp, t chc cuc sng gia nh, chm lo cho v con ca anh,
trong ti ngt ngt cm gic va ti thn va ti li. Cuc sng ca anh lc y c mt ci g
rt khc vi kiu sng x b tp nham ca nhng gia nh ngh s ti tng gp. Anh khng giu
nhng r rng anh mt ng cp khc, mt tng vn ho khc. Anh c tnh phi by cho ti
bit mt s tht, v anh l con nh n np, l hoa khi H Ni mt thi. Ch c v p lm ngi
ta phi sng s. Mt v to sng t tri tim nhn hu ca ngi c gia phong gia gio. Cc con
anh khe mnh thng minh. Anh khng cn phi to ra mt kch bn kiu gia nh bt hnh hay
o le. Anh chng to mnh khng nh nhng ngi n ng khc phi giu dim gia cnh
Tt c c anh phi by nh bnh bc trn sng. Mi ti n nh, anh mun ti hiu, anh n
vi ti khng c g khc ngoi s trong trng, qu trong trng ca ti lc .
***
Bc vo tnh yu vi Ngi y, ti l mt c gi ngho, gy g, xanh xao. Gy v luyn tp
nhiu, ngi c kh t li. Da ti mt m cng chng chu trang im. Thi y cng chng my
ngi mun trang im v nu t phn son i ra ph s b coi l con gi h. ni v s hp dn
thn xc, ti l con s khng. Ti ch c mt th, theo nh bn b ng nghip nhn xt, l ci
cht lng mn tr tnh mnh lit tri cho, khng th ni ra li. K c khi ma hay khi ng phim,
khng bit do u, t n c pht ra thi. C l v ti l ngi sng thin v ni tm. Bao nhiu
nhng g cn giu ngoi i thc th n lc vo ma, vo phim mi c dp tot ra chng?
Khi tnh cm mi chm, ti hu nh khng dm gp g, khng dm ni chuyn vi Ngi y.
Th m mi ngi vn nhn thy. Bn b, ng nghip on trc rng, ti v anh, hai tm hn
ny ri th no cng s t tm n nhau.
Bn cnh anh, ti khng nhng qun i bn thn mnh m cn c tnh ph nhn nhng g ti c.
Ti lun t hi, ti ch l mt c gi ngho chng nhan sc, chng ti nng sao anh li yu ti?
Yu anh n vt cn kit tm hn nhng cng chnh l thi k tm hn ti giu c nht. Khi

Trang 71

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thng thc mt bn nhc, tm hn mnh nh mun ho vo , nh tm thy mt ting lng gn

gi Khi c mt cun sch, mt truyn ngn, mt tiu thuyt, ti nhn ra mt cht mnh trong
chnh hon cnh . Ti vn ni vi anh: "Em chng c ca ci g nhng em cm thy mnh giu
c v em c anh. Ca ci em c chnh l tnh yu ca chng ta". Anh n su vo mu tht ti,
rt t nhin khng phi g p g. D bt c hon cnh no xy ra, ti u c th gp anh tr
chuyn ci m ht tm can m khng s b nh gi n kia. Chng ti i vi nhau t nhin nh
rut tht, nu khng mun ni l mu tht ca nhau ri. Ti yn tm n tin tng rng: con
ngi ny s khng bao gi phn bi mnh, khng bao gi ht yu thng mnh. l ngi
hiu mnh hn ai ht trn ci i ny, l ngi u tin m mnh ngh n khi cn an i chia s
bt k iu g. Nh mt ngi thy, mt ngi anh, Ngi y l mt ci bn bnh yn nht, an
ton nht, v cng l ni nng niu mnh nht. Chc chn ti khng th nhn c iu t b
m hay cc em
Khng hiu t u m m ti ln ra a ch ca anh. M khng cn tm hiu mi tnh ca con ra
sao m chia s thng cm hay thm ch ngn cm. n gin l yu mt ngi c gia nh
ngha l sai tri. M ng ng i thng ti nh anh ct t mi tnh ca con gi. Lc by gi,
ti ch thy mt iu, sao m c th c c n th, tn bo n th! Lm sao ti c th gn gi
vi m. V l ngi c bn lnh nn anh tip m ti mt cch cc k bnh tnh khoan thai. Khng
h hong ht, anh ni vi m: "Ch ngi chi ti mi m cc chu v cho ch gp mt". Anh
cho m ti bit v anh xinh p hin hu th no, con anh ngoan ngon y m hiu mi
tnh ca anh vi con gi b khng phi l mi tnh trai gi tm thng. Khng phi l anh chy
theo ti v ti tr p hn v anh. Anh li cn c tnh v anh ngi trong nh nghe ton b
cuc i thoi gia anh vi m.
Ci g dn n hnh ng in r ca m? C l m ut c khi thy cuc tnh ny ko qu di
m chng i n kt qu g, thy con mnh su thng kh no qu chng? Hay ch v, khng
mt ngi con trai no n nh m ti thm tip. Bao nhiu con nh t t, khi khng lm thn
c vi ti bt u quay ra "vut ve" m, ra sc chim cm tnh ca m. C ngi trong s y
cn m mui n mc i theo ti ra ch hn ri v mch m Vn i u, gp ai. Ci loi n ng
y lm sao c th n gn ti c cho d nhn danh tnh yu! Sau ny, ti hiu, m n gp anh
l hnh ng theo bn nng thng con ch chng ngh ngi g nhiu. M tm cch con gi
thot khi mi tnh oan tri, v cn v bc tc Ngi y lm ti m xa lnh tt c nhng ngi
con trai khc. M u phi ai trong s h cng l vt i c u? C nhiu ngi thc s l con

Trang 72

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nh t t, theo ti kin tr by, tm, chn nm tri, chng bao gi ti tip c. C n nh l ti b

i cho mnh m tip. V c l, nhiu phen ti lm cho m mui mt.
Anh ch cho m thy tnh yu ca chng ti khng phi l th tnh yu nh ngi i vn
ngh. Anh khng r b ngi v gi xu chy theo ti tr p. Cng khng phi anh c bt
hnh o le g trong cuc sng chy theo tnh yu an i. K li cho ti nghe, anh khng nh,
khi m ra v, d c hm hc th no cng khng th ngh xu v anh c. Chc hn lc ra i,
m ngh s cho anh mt trn, nhng khi n ni, thy gia cnh anh v thi ca anh, m nh
chng xung, cui cng li hi mt cu: "Anh c dm b v ly Vn khng?". V m rm
rm nc mt ra v. C l, m thy thng cho mi tnh ny qu. C l, m hiu v sao con mnh
li si m ngi ta n vy. C l, m khng th khng nhn thy ngi n ng ny khc hn
ngi chng ca mnh
V nh, m khng h h rng ni v cuc "t kch" y. ng nhin, ti s bit. V nh mt
qui lut, khi tnh yu cng gp cn tr th li cng lao n mnh m hn gp bi. Tnh yu ca
chng ti cng vy, n vt qua mun vn kh khn i quyn c sng: Ti ni, cuc
tnh ny thiu ri c tui tr ca ti, l ni theo ngha n l mt cuc tnh mang li au n c
v tm hn ln th xc, nhng kha cnh khc, n em li nhng khonh khc hnh phc hn
tt c.
Sut nhng nm thng sng bng tnh yu ca Ngi y, ti nh c ung mt th khng sinh
mnh sc chng li mi loi vi rt cm d. Trong mi hon cnh ti u thy y , thy
bng lng bi tm hn mnh c gi gm mt ni tin cy ri. Ti cha bao gi n hn v
yu, dng hin ton b nhng nm thng tui tr cho Ngi y. Trong sut qu trnh i
ng phim, i biu din, gp g vi nhiu ngi, nhiu tnh hung, nhng khng ai c th tin
ti xa hn.
Ti yu chn thnh v thn thnh ho mi tnh . Khng ch cho ti m c cho anh, tnh yu
o le ngang tri ca chng ti l mt s lng mn ho, l cch o thot, chy trn khi cuc
sng ngt ngt trn tc ny.
Lng mn n mc chng ti cho rng ch cn hai ngi hiu vi nhau rng h yu nhau l .
in r n mc m ngi con gi dm hi sinh cuc sng bnh thng ch sng cho tnh yu,
mt th tnh yu chui li y s hi. Tnh yu c tn ti song song vi cuc i. Sng vi
tnh yu ny, ti nh ngi c hai cuc sng. Cuc di m ti ang sng y l gi to, l ang
sng gi. Hng ngy i lm, chuyn tr, cng vic i thng ch l tm b. Cn cuc sng

Trang 73

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khc, d phi chui li, ch cho tt nh mt tri mi dm hn h, vi nhng tm t thm kn,

nhng kht vng mnh lit v Ngi y mi l sng tht. S nh sng, s gp ngi quen, ti
gn nh on tuyt vi bn ngoi, vi gia nh, vi bn b: Ti lun thc l mi tnh ti li.
V chnh ti l ngi c ti ch khng phi ai khc, v ti c tnh lao vo yu mt ngi n ng
c gia nh. Vi bn b thn, ti cng dn phi lnh xa, ch s h gng hi, ri khng th du, h
ln n mnh th sao! Ti nh i tt c cuc i tht ca mnh c mi tnh trong bng ti
vi anh, v ti cho rng ch c n mi lm nn ngha s tn ti ca i ti.
***
c tr chuyn cng anh, vi ti, tr thnh mt nhu cu thit yu nh mun sng c th
phi ht th. Anh gii thch nhng g ti khng hiu, anh xoa du nhng g ti cht cha trong
tim. Khng gp anh, ti tr chuyn vi anh bng nht k. Dc bit l ti vit nhiu hn khi anh
phi i cng tc hoc khi ti i lm phim.
27/4/1983
Em ang hnh dung tng gi hnh trnh ca anh. Gi chc anh n ni ri, mt mnh. V chc
l c nhng dng ch em vit anh c bun khng? '
Sao em li bun nh, anh ang gp mt iu may mn c m. Th tht em c tnh khng dm
hi nhng ai i tin anh?
"Hy ngh rng anh l mt na ca mnh th s ti, s khng suy din dn vt g c. Tng giy
tng pht anh ngh n mnh. Anh li v vi mnh Anh i khng lu u. l li anh dn.
Hm nay tr c mt ngy cha nh? Ngy i ng ngi ta c tnh khng? Nhng em c
gch bt i mt ngy trong cun lch nh.

Ngy 28/4
c ngh my ngy lin, thay bng s vui mng, em thy ng lo. Em i mn my bng Paul
v nghe, hi vng hnh dung anh r hn khi nghe loi nhc ny. V ng vy, em thy anh mt
mnh trong mt chiu lnh anh ang bun? Hay anh ang vui cng bn b? Em khng bit,
nhng em thin v s heo ht hn

Trang 74

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ngy 29/4
Em c vn dng ht sc cm thy cuc sng vn bnh thng. Xong em vn lo n mt lc
no y, em khng cn sc t trn trnh hoc la di mnh c na.
m qua, hn 2 gi sng, em tnh dy v au bng. Em xung nh m khng s hi. Ch n lc
ln m t ly l thuc anh a mi thy ti. Nhng ci bun y lun tr ng trong mi ngc
ngch con ngi em bt c lc no cng c th a ra. Em s c gng xua ui chng c
ngy no hay ngy y anh .

Ngy 30/4
Bn ngy cn 17 ngy na
Nu cm. c truyn. Ng. Nu cm. c truyn.
Xem v tuyn:
K. n, song em khng cm thy c iu g "nguy him" cho em c.
Mt ngy tht di i vi em ngy bao gi cng di

Ngy 1/5
Xem v tuyn m qun khng xem anh c lnh khng. Em bt u gch sang trang lch
mi. Ht trang ny l anh v. Ngi ta bo ngoi ng ng vui nhn nhp lm, em khng ra
khi nh nn chng bit. Thnh thong, em li nhn xung ci cy th hai cnh n cao p, bit l
anh khng m vn nhn

Ngy 2/5
m qua t nhin kh ng. Em ngh n hi thng 7. Ngh n ngn t bn phi c chic o mu
vng m em xp xung di, cn ngn bn tri c chic o lng, o tm ca C em li cm
thy y l nhng th em khng th xen vo c. Tt c nhng vt y, cuc sng y, em
khng th ph v ni Em nm m thy em c mt a con gi rt xinh nhng khng ging
em. Mi ngi n thm, em ch lo ngi ta bo sao mi m ln th. Em ch s y khng

Trang 75

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

phi l con em nn rt nhiu ln em hi con c yu m khng? M du? Sinh d t lnh. Khng

bit c g khng may khng. Bui tra ng i t, lc quay li thy c mt ngi ging anh
qu lm em git mnh, chng c l?

Ngy 4/5
Anh i trn mt tun ri. Anh v c mt phn ba chng ng. Lc no, i u, lm g em
cng ngh n anh.
Sau hm chia tay, nhn anh mi m em tng khng th no xua c ci bun. Va dp xe va
khc. nhiu ln em p xe v mt mnh va i va khc nc ln nh mt a tr.
K c lc mnh va gin nhau hay c lc mnh va yu nhau tht nhiu. Khng ai hiu c em
sng bun n th no. C l a s ngi ta u ngh em l mt ngi vui v, hay giu ct, bng
a.
Em li ly cun truyn Sekhop ra c li, qu tht, mi ngi u c mt cuc i ring, tht s,
sau nhng g m ngi i c th nhn thy c.

Ngy 5/5.
i lm v, hng xm bo c th ca m. Em cng c ngh l ca m. Em s mng ht nu hi
vng l th ca anh. Song nhng nt ch rut tht thn thit v vi em. Em ln ngay gc xp
vi vng thay qun o v x th. Em c nhiu ln m khng kp hiu v xc ng. Sau nhiu ln
em mi bnh tnh c tng ch tng dng ngn ngi. Ch c nhng dng ch ny mi l
yu thng, da dit, l mu tht vi em trn i ny. y mi l cuc sng tht s ca em.
Vn l nhng ch m chng mnh sng v ni vi nhau nhiu ln m sao em vn thy
c an i rt nhiu. Khi anh vit: elca, ca anh ch khng l ca ai khc. V ctyce, ca em ch
khng l ca ai khc na. Harn. Anh c bit khng, em ang mong ch iu , em nh lm,
nh nhiu lm.

Trang 76

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ngy 6/5
Cn mi ngy na.
Ngy 8/5.
ng l ti qua em nh xin i hc tun bn bui git thi gian, nhng li thi v lo ti y rt
kh nh ngy ai chi vi anh, v ngi nh thy em i sut c tun.
Ti qua, nhn tin cng V i gi th v qu cho m, em vo nh ng HN chi. Mi ngi, c v
v con ng y u n tip em rt nim n, mc d y l ln u tin em n nh. Theo nh em
cm thy, c th ci iu "mong mun" ca anh s thnh s tht. Nhng chc khi anh v em s
xin anh cho em nh. Chng l anh n cho vtyca lc loi ni t khch qu ngi sao? M
nu c gp may mn i na th cng coi nh em cht ri, khng c ai em bu vu c. Thi,
anh cho em nh. Em s sm chm dt cho anh ni au n ny. Anh c hiu su sc dng ch
ngn ngi nhng cha ng tt c ci au ca em khng: "Em s khng lm anh kh na". M
em vn cha ct ngha v sao em tr li s dn vt ny nh? C l l v chiu hm nay em c
bit anh gi v bn y 3 th ri. Mi hn mt tun m 3 th.
Khng, em vn nh nhng g anh dn, v mi iu c th xy ra. Em khng ghen u v c l
trong giy pht gp g vi nh mnh, em cng khng gn ln mt cht g. Tt nhin, em c ti
thn cho em, song ngh duy nht lc l: em s khng lm ai kh na. Em s tr li tt c
Khng. Nu em ni khng gn ln cht g l em t la mnh y. Cn by gi y, anh li lm
em bun ri, anh lm em khc ri. Nhng git nc mt ng cay lm sao. Em khng cn phi
c g yu thng tt c nh mnh, mi ngi rt tt, i x rt chn tnh v tin tng em.
Cng nh vy em cng thy em khng th ph v tt c. iu ng s n ri y. Em c th
vt qua c s ph phng ti phn song khng vt qua c chnh mnh. Chc anh cho l
em t dy v dn vt mnh. Cn em thy y l nhng lc him hoi l tr c th tnh to li.
Hm nay em va cng b i ly xe p v. Em vay tin mua. Ngi tho g xe m em
khng vui t no, em ti thn lm mnh i. Chc cn lu anh mi v

Ngy 10/5
Hm nay, chc anh khng th on c l hai ch em i xem phim. Nm tp phim nhng ch
c i ch xc ng. Nhng em khng mun ni v b phim m mun ni v ci bun xm
chim em sut c mt ngy. Em c th thnh tht ni vi anh rng trong em khng hn gin,
Trang 77

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng nhc nhi. Mi vic n vi em ht sc t nhin v em cng mun hy cho tnh cm

thn mt t nhin ny li cun em i xem xem con ngi mnh nh th no. Em cng khng
nh rng: khng, em khng c l do g ght b nh mnh.
Ngc li chnh em hi li tnh cm su kn nht ca mnh. Ngi xem phim m c lc em c
mi ngh u u, nh mnh ni g em khng hiu. C th dng mt cu ca Gu-rp tht l ng
vi tm trng em lc : "Lng em trn ngp mt nim thng cm ln".
Em bun Nhng khng phi l ci bun nhc nhi qun qui, m n nh ni su thm no
thm dn, thm dn khin em khng thot ra c. Bi em bit, mt khi em cho "nim
thng cm ln" trn ngp lng mnh, tc l em phi mt anh thi, phi xa anh thi, em khng
c quyn Cui cng, ch c em l phi tr gi t cho cuc sng ca nhng con ngi y bng
chnh tnh yu dt rut ca mnh. Mi ngi c hiu iu hi sinh v gi y ca em khng? Chc
chn l khng. Anh c mt ht nh em khng?
Khng. Tan bui sng, nhiu ngi li hoc n nh ai gn ngh tra, nhng em thy bo C.
sng nay au bng v khc v nh mt mnh khng i c, th l em gic nh mnh i v xem
C th no khng c kh thn, v em cng mun c th em s bit c tin g ca anh chng.
Sng nay, em thy l th ca anh nm trong ti li, em c hi vng chc em s c c.
Nhng tht qu lm khi ngh v s v t ca nh mnh. Em ch c c l th ca M gi cho
anh v mt s chi tit v anh. Ri em n cm, em lau nh, em nhn li cn bung em nhn li
tm nh. i, gi nh em cng c ni v chng mnh t nhin n th, thm ch c c trch
mc chng mnh na ( ngay c khi em bit rng anh lun ca em).
Khng, em s khng bao gi c nhng iu y c. Em thm c nh vy, thm c ni ra
ming vi bt c ai v chng em, thm nhng hnh phc bnh thng bn anh bit bao. Em
khng ghen u. Mi ngi cng c x tt vi em bao nhiu li cng khin em s hi by nhiu.
Em khng th chng li c "nim thng cm" y, nht l n chiu, hai ch em li p xe i,
gia ng nh mnh b mu cam. Khng hiu sao, em c ngh, nguyn nhn dn n nh
mnh b mu cam thi gian di gn y, l do em. Chnh em gy ra iu th m cc bc
s khng pht hin ra. Mi ngi khuyn nh mnh phi tm nguyn nhn mi cha c.
Trong b phim, ngi ph n v cng au kh giy v mnh khi a con ca b ta m sp
cht. B cho rng nh vy l Cha trng pht mi tnh ca b. Em cng ngh, chnh v em m
nh mnh b nhng tc ng ca cuc sng khng thanh thn nn dn n vic b mu cam.

Trang 78

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ngy 11/5
Em gch lch n ngy th 15. Ngha l ch su ngy na anh s v. ng qu mong ch ngy
17 ny, th ngh anh cn i tht lu cn hn hi vng ht.
Hai ln em nh liu c vit th cho mnh, nhng em khng liu na. Mt phn v lo s h,
mt phn v hn di. Em s i n bao gi anh gi a ch v cho em.
C lc em tin anh l ca em, thm ch nh anh ni, ngoi em ra anh cn c ai na u? Nhng
cng c lc em phi t hi li, c ng nh vy khng? C phi em chon ht tm tr ca
mnh khng? Khng phi em nghi ng anh, nhng t nht em cng phi t hi li, nht l sau khi
em ni chuyn tip xc vi nh mnh.
Nh mnh hn em xung chi nhng em ang n o. Xung chi, chc chn em s bit bao gi
mnh v, nhng em li s ci "nim thng cm ln" kia lm em sm phi xa anh.
9. (B)

Eya eya alce harn rn

Ngy 12/5
Ti qua em lm chy mt ni tht, ln tn nh vn cn ngi thy mi chy. Cn ci ni chy th
en kt ln n tn vung. Khng bit c im g khng lnh khng?
m qua m thy anh v, em n chi. Tri ma to v khng ai tip em c. Anh cn mi bn
a qu cho mi ngi, khng g n em. Em b v. Anh theo ra ca ni g i loi s
gp em sau, nhng em gin anh nn lc u.
Lc y mi 6 gi sng, tri vn ma rt to
4 gi chiu, ng dy, rt mt nh xung nh xch nc tm. Tht vui sng lm sao khi nhn
c th anh.
Ngay khi cm l th, em bit n s gip em xua tan bao dn vt. Anh vn l ca em v th no
Trang 79

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

em cng sc vt ln "nim thng cm" kia my ngy. Em i v bp ng ca li v c.

Em a nc mt khi nhn thy nhng dng ch thn thng ca anh. y l tt c hnh phc ca
em, au kh ca em y. Em c i c li m vn cm thy cha bnh tnh hiu ht. Em
sng s khi bit ngy 17 ny anh cha v. Tht khng khip khi ngh n chng ng di gp 3
ln ci m em tri qua. Em vui sng khi bit anh khng nh bt c ngi no m h anh
cc o. Nh vy l anh hiu em ri. ng nh ai anh nh. Tnh yu ca em i, gi anh bit c
anh l g ca em nh? Khng cn dng li ngha na u, m ho tan vo mu tht ca
em ri.
Ch c nhng nt ch ny l thn yu nht qu gi nht trn i. Nu cuc i c y em ti u
th mi mi vn s l nh vy, nim au kh ca em . Chng c ph hoa no cp anh ca em
i c. Hm nay em c mt cun sch c cu ca Lp: "Ngi n b nguy him khng phi
l ngi nm c phn xc ca anh, m chnh l ngi nm c tm hn anh". Anh ngh th
no? Em c phi l ngi n b nguy him khng anh?
Ngy 13/5
Hm qua trc khi i ng em li ly th anh ra c, c xong li ct vo ngi. Sng dy, em li
c. Em bng ngh ra mt cch c th gi th cho anh. Em s ln b H hi xem bao gi ng
quay phim i. Th l hm h dy sm i. Nhng tic l h bo hon n thng 9. Bun qu,
lm th no ni c vi anh mt iu, hy gi th nhiu v cho em. Mi dng ch c tht
ca anh tip thm cho em rt nhiu ngh lc. Ti sao anh khng ni anh gy hay bo ln? Ti sao
anh li mt ng? Nh vy l khng nghe li em ri. Cm n mnh cu nguyn cho em c
thanh thn.
Mun c vy, cch tt nht l vit th nhiu v cho em. D sao by gi t s vn l 3-2
nghing v i bn. Harn, rn, rn.
(Anh thy khng, em c th vui ci mt t c ri y. Nh c php l y)
Ngy 14/5
Th l em tnh c gi c th cho anh. 5 gi chiu em hm h p xe i v hi thm xem
liu h c cm h mnh my ci o khng, tt nhin l mnh s phi mt cho h mt cht, nhng
vic khng thnh. Sau em xung ngay nh mnh bo tin ngy mai c ngi i, xem nh
mnh c gi th cho anh khng? Em lm iu ny nh mt iu t nhin phi th v cm thy
lng mnh khng n hn iu g v tt c, c i vi anh v i vi mi ngi. Rt tic khng ai
gi g v ngh anh sp v. Nh mnh bo nu anh khng bo g tc l anh s v ngy 17. Ngh
mt cht, em thy rt vui. Vui v em mi l ngi bit tin anh sm nht, khng ai bit bng em.
Nh vy, mc d em t s thp hn, nhng em thng ri y. Ri c nh li bt em th t
ny phi xung t sm. Ra v m nh mnh cn nht vo ti em mt i guc mi na, em
khng th no t chi c. Chng l em li bo, em vn cn mt i ca mnh cho?
Gi em thy lng mnh yn tnh mt cht. Em cng thp hng cu cho anh c s yn tnh y.
Tn hng v cng lnh mnh . Gn y thp hng em cm gic em c ph h t nhiu. L
th vit cho anh, em cm thy vn cha ni c iu mun ni. Lm sao ni ht c thnh li
nhng 'vui bun thm lng y h mnh? Cu mong anh s nhn c nhng nt ch thn thng
c tht ca v anh.
Em i ng y. Harn.
Ngy 15/5.
Ngy hm nay qua i trong yn tnh. Em li thp hng mong anh nhn c th. Ngy 17 h

Trang 80

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mi i. Sut na th l th ri vo tay hai v chng mt ngi rt bit chng mnh. Nu vy th

anh nhn c ri v h i sng nay. Nhng em khng ng v quyt i n ngy 17. C
cun nht k ny cng th. Em git mnh v thy mt t rt ra t quyn s ngay bn ngoi.
Cn thn qu m nhiu lc ho s h.
Mai em c nn xung nh mnh khng anh? Bo em vi.
Ngy 17/5
Hm qua i trn t, nhn thy mt ngi in nm ng di mt ci rnh cn bn l ng bi
bm. Em bo vi Tr. ng hn l con ngi ta khng nn c sinh ra th tt hn, v ai dm
m bo con mnh s hnh phc hay bt hnh. V tnh mnh lm cho n phi vt ln sut c
cuc i, cui cng li cht, nh cha bao gi c mt trn i ny.
Tra nay, bn em r nhau vo nh T.H chi ri t chc n bn ch. Cng vui n o. Th l qua
i c mt nm. 3 gi chiu mi v. Tm mt ci, ri ly xe p xung nh mnh. Ch l mi
ngi, bn ca nh mnh r nhau nht nh s t chc n ung trc khi anh v. V nu anh nh
ai cng thy ngi, khng th thoi mi c. Nh mnh bo, anh m nh l khng dm c k
u, tan lm l phi v nh ngay. Sng 9 gi mi i lm m anh y cn hi sao i sm th! Khi
mi ngi bo ngi ny ngi kia kh tnh, nh mnh li bo, ai kh tnh bng anh cha?
y, em thm ngay c c trch anh na ch khng ch ni hay t ho v chng mnh u.
Nhng s chng bao gi. Ri mi ngi li chc em sm c ngi dn vo vui nh hm nay,
thi th cha ci cng c. Chiu v nng, MA bo, gi by gi cc ng y vo n c phi
may khng. Em l ming: "Mi ngi c ch ti th ly u ra? "
n ni, ho ra nh mnh bo hon lin hoan v C m. V ngh mai mnh v nn nh mnh
cng lo dn dp nh ca. Em mang cho C mt t bt sn, chui, cn bng cho nh mnh lc b
mu cam. Em ngi d V n tng t, do nu khng n em s i v v ln sau khng xung
na. Ri em day trn cho V, b mn cho V ng. Em n mt ba cm tht gin d cng gia
nh. Mt ln na, em kim tra li mnh, em khng thy iu g xen vo y c. Em khng mun
nh mnh ngh v em r rng, v em cng ngh ri y, mi iu s qua i, khng ai bit em tng
l g ca anh. Em s tr li tt c. Tm nh, em khng dm nhn vo tm nh treo trn v tuyn.
Nhng em li rt t m mun c nhn tht k. V em nhn
Ra v, 10 gi ti, tri vn cn ma nh. Em ngh thm, ti y, cuc sng c th s khc. Chng
ta s vn gp nhau, vn t chc nhng ba cm gia nh em c c hi gp anh, em s nu
nhng mn n m anh thch nh hi thng 7. Dt khot l phi c hnh ty ngm gim. M
khng phi l hnh ty cay hoc hnh ta.
V n nh, em li gi hai l th ca anh ra c. Do ny, mi lc i vo cng, em li hi vng s
c ngi bo: ny, ch c th y. Lu ri chng nhn c th anh. Ri em s khng cn l
ngi ph n nguy him na u
Ngy 18/5
ng l n ngy ny l tim em p mnh, tay em, ngi em run ln bi em trong
vng tay ca anh ri. Song chng c g xy ra c. Vn li ip khc ch i v ch i. Li tng
ngy gch bt mt ngy trong lch. c 22 ngy ri. Vn cn nhng 3 trang lch na. Sao
cn phi gch nhiu th! Em nh v thm c thy c th mnh ang c anh m p che ch.
c tr nn b nh. Cn anh, hnh nh anh khng mun ngh v coi em l mt ngi b bng.
Anh mun em phi bit c x ng mc nh mt ngi ln
C ngi cm tay em xem v bo y l tay ca ngi c ngh lc. ng, nu khng c ngh lc,
chc g em sng ni n by gi. 5 nm ri cn g. u c phi l t i. Bao nhiu iu chng

Trang 81

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cht. Gi nh em khng b sinh ra i ny th em u phi bit anh, u phi bit hnh phc v
au kh.
Ngy 19/5
Ti nay em thy mnh tht yu ui, ch mun khc. M ht bng nhc n o ri li m bng
nhc bun m vn khng xua ui c cm gic trng rng c n l thng.
Em hi ng, ng xem nh c thy chu sung sng hay khng? ng bo, con s sng lm.
Khng ng u ng . Chu kh lm, kh t by gi, chu sp cht ri ng i. ng bo khng
c ni nhm. Khng, chu s cht non, tt c ri cng cht m thi.
Lt cc trang lch, thy cn nhng 3 trang na, li s.
Ci g n s phi n m sao em c kh th, em khng chu c na ri. Th m vit cho anh,
em vn bo, nu anh li c na anh c , em cn chu c. Gi mi thy l qu sc chu
ng. Th m c lc anh bo thm ch mt thng hoc hai thng chng ta mi gp nhau mt ln.
Lc no i vo cng cng hy vng ngi hng xm sp bo ch c th ny. Rt nhiu ln trong
ngy, c c ngi l vo cng l li ngh h s mang th n. Em khng hiu ni sao em c th
sng trong tm trng ho mn nh th ny. Tht kinh khng v cng ngy n cng y ln mi
m khng th san x bt cho ai, khng th k mt li, khng th tm s, khng c mt li an
i t bn b.
Em li khng bnh tnh ri. Tm hn em li khng c yn tnh nh anh cu nguyn t ni xa
xi. Li cu nguyn khng gip em c. Em cn nhng g c thc do con ngi mang li. Lc
ny em thy r cm gic l em b thng ri, khng sc chng tri li cuc i na. Em rt
yu, rt mt, khng nhc c tay na, tht nh vy y anh .
Ngy 20/5
C ngy hm nay em lun tay lun chn dn dp cm nc c gng qun i, khng mun
ngh n ci trng rng ha. Nhng n c bm cht ly em, ln vn. Ngi em bt rt nng rut.
T nhin ci bp ang un b n v la chy xm vo cp lng nha. Li sp c im khng lnh
no na. Em bt lc ri. T la mnh tm thanh thn nhng khng c na ri. Gi th em
thy em ch mun ci nhau. Gi m em c th gi c anh v. Nhng ci cui cng cng
chng gii quyt c g.
Ngy 21/5
Rt chn l em t chi lm cng vic t ngt vi b H. d h tm mi cch gi em. ng ra
th em phi nn nhn li, v thi gian s tri nhanh hn nu em bn bu vi cng vic. Song em
chng cn na
Rt may cho em l em khng i cng tc. Nu nghe, chc anh sphi rng mnh. Tt nhin,
nu em i, em tin rng em s khng th sng r tin nh nhng k , nhng anh s thit v em
s rt gy. May th y mnh , trng bn h rc ngi i v tin v trc tng.
Ngy 22/5
Th l h "mc mu" vi em ri. Em thnh cng mt na trong vic gy kh khn. Em ly
c ti y, em ch c th lm vic bui chiu, v nu qu thi gian mt thng h khng xong th
em s bn c ngy khng cn sc u ln lm vi h na. Th l chiu nay h hon quay em
hp bn li. ng l ly l do nh anh dn tht l hp tnh hp l. H khng th ngh g khc
v em c. Nhiu khi em c ng ngh di dt th y, tng n gin c ni tht ra l c C
th anh trch em cha bit cch c x cho thng minh. nhiu lc vn cn ngy th tin vo ngi

Trang 82

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

i, xong nu em l ngi v qu kho lo, bit tnh ton mi iu chc anh li s cho m xem.
Em di dt cn c anh thng, anh che ch. V anh cng cn thy hnh phc khi em lun tin
tng, lun cn n anh. C ln anh hi, mnh c lo g khng? Khng u anh, c anh em chng
lo g c. V anh bo, mnh ng lo s mt iu g, nu anh cn sng, anh cn lo c. Cha bao
gi em thong ngh, em khng tin tng ngi n ng trong anh. Bao gi anh cng ng,
cng thng minh, v em th tht b nh bn cnh anh.
Va ri s d em quyt nh t chi nhanh nh vy v em bit h s ko di cng vic ny n
tn rm thng 7. Em khng dm h ra l thng 7 chng mnh c ngh php. Em lo cho thng 7
ca mnh, mc d c th iu khng thnh nhng em vn lo trc. Cn cng vic vi ng M
th t thng tm tr ra c. M nu nh khng cn thng 7 khng c tht y khng cn 17 nm
trong mt nm y nla, em s i lm vi h.
Chiu qua ln xng, em gp ngi bo anh ng li cho h ngm y. Vi loi ngi ny
chng bao gi em thm ghen u. Hnh nh h bit chuyn chng mnh, y l em on th.
Vn khng c th ca anh, em vn ch. Nhng c l kip ny anh chng n vi em c u.
Em cn c anh c th v c tht ch khng ch trong ngh. Tht l bt c d mi phi hn nhau
mt kip no , m khng bit c ci kip y khng? Anh u c tr li cho em bit c
phi khng? Th m anh bo: " kip ny v c kip mai sau".
Yu anh, mi ngi u tr thnh k th ca em, thi gian l k th ca em, nh sng cng l k
th ca em.
Ngy 23/5
Mt ngy chng lnh. Em khng th bnh tnh suy st c na. Em b au kh ly mt
hn ri. L th em gi cho anh th no h cng on ra. Bit l nh vy nhng em khng th
khng gi. Em lm mt ng tc gi, nhng lm sao qua c mt mt ngi co gi. Em
cung ln v cho mt iu v cng s h xy ra. ng mng em na. Nu anh hon cnh
em chc anh chng mng em u.
Em a nh mnh ln tn nh ng N. gi th. Ti y em nhn c tin m em lo s. ng N.
ni, cn mt thng na em s c tin vui. Em bit, th l em khng gp c mnh na. au kh
qu lm em but ming ni trc mt nh mnh rng: "i vi chu, ch c ton iu bun thi.
Cho nn tin vui cng tr thnh bnh thng". Ngy xa anh cng di thm. Em nghe m nh cht
i mt t.
i trn Metro anh cng vit th, nhng khng phi cho em. Em khng ghen u. Gi th em
khng ghen na. Gi th em s hng chu tt c ng cay hn ti cho mi ngi hnh phc.
Em cht ri. V ch ai quan tm n ci cht ca em c. C anh na. Anh cng mun em cht
mc d anh bo ch v thngyu em.
Ngy 24/5
Em li cng bc mnh y. Em bo vi V cn thn y ng c gy iu g kh chu, em ang
mun ci nhau y. Chng qua l v hm trc, em ang nh c ngi v mng r t chi
c h ri v h bn coi nh dt im. Vy m hm nay, b ta li ln k ko ni n. Em kh
chu v cng. ni ht nh m sao h km nhy bn th h mnh. Phi bit rng nh vy l em
khng mun lm na ch. Mai h s vo xin ng L. nn mai em li phi dn ng ta trc. Eo
i, em ngy n tn c ri. Em kh chu qu i mt.
Tra nay K. n, nhng em chng h thy sao c, thm ch cn c th ni vi cu mt cch bnh
thng nh vi mi ngi khc. C lc au kh qu, em ngh, c th em s tr nn in lon.
V trong cn in lon y, em s khng lm ch c em na. Khng hiu sao em c ngh

Trang 83

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng hm nay th nht mai em s nhn c th mnh. Chng l sau ba l th gi lin mt lc

cho bn y m khng gi cho em ni mt l sao?
Chiu ti qua, em li n n bn ch vi rt nhiu ngi nh, v mi khi bit thm mt chi tit
nh m anh lo cho nh mnh l em li nh b git thm mt cht. Ngay c khi n nhn nhng
tnh cm n cn ca mi ngi em cng cm thy mnh b cht i mt t. Th m em vn c sn
sng i n n nhn.
My hm nay, em khng i c hng xm bo na m c lun hi c th g cho ch khng?
Tra v hi, chiu dy hi. D sao y cng l du hiu chng t s sng. l hi vng v hi
vng. C lc khng chu ni na, em p mt xung gi khc, em ch mun go to ln cho
kh. Khng c ai d em, ni vi em rng: "Thi ng khc na, anh xin, anh xin "
Ngy 25/5
Hm nay th khng cn nghi ng g na, h chnh thc gi giy bo cho em v yu cu lm l
lch sm. Cng may, chnh nh vic i ny b H. mi tha em ra. Lc nhn c tin s i, em rt
bnh thng mnh . Trong em dng nh trt c gnh nng, rng em s khng xa anh u,
em s v n anh ca em. Lm sao c th khng bao gi nhn thy anh ca em na. ng no
cng mt anh, em chn li thot nh, nu c lm sao, em cn cm thy anh lun bn cnh,
mc d khng c gn na.
Khng, em vn ngh rng, d c phi kt thc, em vn s c gp anh, gp anh nh by gi
vy, d ch l khonh khc, thm ch anh vn hn em c v em cng vy. C l gii php ny
cn hn mnh , mnh lo em s b cuc sng ny hnh h ? Kh em vn chu c, em khng s
kh, em ch s b b v lc loi, khng cn anh bn cnh na thi.
Va ri em va t nh Ng v th nh mnh n. Nh mnh bo tin gi c cho anh 10 ci o
ri. Em mng qu v cng ni ngay rng ngy 5/6 ny em cng i. Nh mnh mng lm y anh
. C hai c ru rt ra tn cng.
Anh bit khng, nh bn em thn nhau lm, nh mnh ln em lun v em cng vy, chng cn
gi g na u. Em ph v tt c nhng g khi nh anh vn cn thn. V d nh, em n
nh mnh bt c gi no, gp c tr con ln ngi ln hng xm. Ri nh mnh ln em gp c b,
c V em r nh mnh ln nh nhng nh mnh ngi cha ln ln no, c ln mun nm cng
khng c v lo cn b. Th l em bo nh mnh em xung cho nh mnh mt. Em cn
quen c my ngi bn thn ca nh mnh na, my ngi lm bnh vin y anh . Nu em c
c sng gn anh, chc chn mi ngi s nguyn ra em.
Ngy 26/5
Mi chuyn vi c quan th l xong. Cc lnh o u t ra thoi mi, khng gy kh d g cho
em c. Ai ai, k c b cng phi bo sao m em may mn v sung sng th.
Hm nay, em li mun k khoe vi anh l ngi ta khen v anh d thng v ngoan y.
Tra i lm v, b o em i np giy t v chp nh np cho h. Trong on i ch cn c em
l chm nht. ng lo vic ny l mt ngi em cha h quen bao gi, vy m ng ta rt nhit
tnh v ci m. ng bo: Tuy trong ngh nhng v t xem nn mc d c nghe nhiu ngi ni
v em m vn cha gp ln no. Nhiu ngi bo rng em l ngi tuy trong ngh y, ci ngh
h thng cho l khng hay lm v o c, nhng em li khc hn, rt d thng v ngoan lm.
M i vi vic i ng nh th ny, em khng thuc loi st sng g. My ln lin, ng y c
ni vi b l sao c c con gi c tri ph cho c v mt ngh nghip ln v ngi "xinh xn"
th. V iu ny m em t nhn v mnh th ch c m ngng thi phi khng anh? Nht l by
gi em gy v xm i nhiu v nng.

Trang 84

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Em ang ngh lm sao xin c tem gi th cho anh. Em ngh liu, hay c xung hi xin hn
nh mnh? M em s bo nu vit th cho anh th cho em gi li hi thm v cho, v rt c th
l cho vnh bit. Em ch mong anh bit c tin ny, v em mun bit anh s th no khi bit
rng anh mt em mi mi, mt hn tht ri. Em mun khi v anh s k em nghe cm gic
y ca anh, anh au kh bng hong nh th no? Anh s hiu v sao em khng th xa anh c.
Hm nay, li bao nhiu ln mong th anh, my ln hi hp v c tng hng xm sp bo tin.
Thy mt ngi l vo nh ngi khc em cng tng chc h ang tm em a cho em l
th qu bu. Tt c ch l tng tng. Nhng em vn hi vng v em bit hm nay ng N v, may
ra s c th cho em? Mai, hoc th hai cng nn.
Ngy 27/5
Rt may l em b ht vo vic i nn cng hnh h mnh. Em t ln lch, nu mi ngi
khng i Si gn, em s i lm phim n ngy 10 th v. Sau , em s li i tip.
Nu khng em s hnh h anh sao khng dnh cho em nhiu thi gian hn na. Ch c li thot
y mi lm em ti thn. Cn nu c nh i Si Gn, em s khng i lm phim trong thi gian
y na, bng mi cch em s v nh. Nh vy y lc no em cngphi lo tm li thot cho
mnh.
Vn cha c th.
Ngy 28/5
Cng mong cng bt tin. D anh c dn th no cng khng th lm em yn lng c. V sao
vy? Th mi bit, phi tri qua nhng ngy mong ch th ny mi thy nhng li dn d chng
c tc dng g c. Rt may l em cng mt th gi vo vic i ch khng th em cn kh s bit
chng no. Em tic l ci quyn phi c mt trn i ny li khng phi do em. Nu em c c
ci quyn th em s khng bao gi sng lm g.
Ngy 29/5
Li mt ln na em liu gi th cho anh. Em tht liu lnh v l l th b ng. nh ph thc
tt c cho s may rui.
Ngy i hon li n 20/6. Cng may, v cng chng n anh v. Em th thc l trong l th
y em c tnh lm cho anh phi bun v cm gic s mt em. Em ch mun bit anh bng
hong ng ngc th no, th anh s hiu su sc ni au ca em. V pha em, tt nhin l khng
cn ngh s "ct b vnh vin nim yu thng" na, chnh v vy m em mi bnh tnh li i
cht. Hm kia, em m thy ng H.N v, em n hi xem ng ta c gi th ca em vo thng
khng?
Em hi kh hiu v s im lng ca anh. Chng l v qu gi gn m anh hnh h em hay sao? Em
th hon ton mt thng bng trong vic gi th i cng nh ch th v.
ng em b mt tr nh hi Nh. Tr na. Em khng sc chu ng u.
Ngy 31/5
Vn hon ton im lng. Khng mt tin tc g? Bit u cng ging nh di nh, my th lin
s v cng mt lc.
Tnh n hm nay l 35 ngy. Tht kinh khng khi con nhng 45 ngy na. Nu khng buc
mnh ht vo mt ci g th s b thn kinh mt.
Ngy l/6

Trang 85

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Do ny em hay mn bng n v nghe ng kp ngh ngi g. Cht ngh, c l anh c tnh

th thch ngh lc ca em hay sao? Ngy no cng d hi tr con, hm nay ngi a th c n
khng? Bng dng li ch mong ch ng a th. K ra anh cng nhiu ngh lc tht y.
Hm nay i trn t, my a bo em, ch cn t t mi son l trng s khc hn. Em bo, khng
, b ti ch khen ti c mi ci gin d ny thi y, ch li bi trt nh my c vn cng th
hng c. Anh y s vn cng lm. Th l chng n bo, chng chng n cng chng thch v
mnh ho trang.
Em li n nh mnh, tht l khng may, nh mnh i vng t chiu. Em tranh th hi C c tin g
mi khng? 5 th ri, th no cng dy kn cc trang giy, th no cng ~y thng nh.
Tng rng bui ti bun no ng cng bun hn.
Nhng g t nhin nht gia nhng ngi rut tht ngy cng xm chim trong em. Em bo nh
mnh, c l em khng tr v na u. y bun lm. Nh mnh ni, em khng th xa ngi
thn c u. Em bo, em khng c ngi thn, ch l nhng ngi rut tht m thi Khng
c ai l ngi thn c. ng l khng c ai c.
Ngy 2/6
Anh gan tht y. Anh nh em mt tr hay sao?
Th m c bo em ng lo lng suy din. Lm sao em khng suy din cho c? Khng mt li
no cho em trong khi mi ngi c nhiu n ni khng c ht ni.
Em c cm gic nhng ngi rut tht ca em u mong em c th i khi ni ny, c th b
ap cho mi ngi trong cuc sng kh khn kh s ny. Em khng gin u em cn ni a l
nh bn tnh cm rut tht i ly xe Pgi chc? M em cng khng bun v th u, nu c
bun th ch mi mi l ci bun ca ring em thi.
qun em cha k vi anh v gic m m qua. Em c c th ca anh gi cho nh mnh,
em ch cn nh dng ch cui cng anh vit l hn v hn Em bun kinh khng, cht hiu
rng th l ht. iu ngha l t trong suy ngh su kn ca mnh, em chp nhn. Tnh dy,
em nh pht hin ra mt ci g ht sc bt ng v mi m. N lm em nh cht tnh v nhng
iu c v s c.
Ngy 4/6
Em li mang hai l th ca anh ra nhng by gi th em khng mun c li th anh na. c
lm g nh? Em hoi nghi c nhng g anh vit cho em. Em t hi, c tht l nh nhng dng
ch ny khng? Chng l anh khng thm g n nhng li khn cu m em gi. Chng
l anh khng hiu l em ang sng trong hon cnh tuyt vng nh th no. V nh phi c
cp cu mi ng. p li l s im lng. C th khi anh v ri, nhng iu gin vt ny s bin
thnh ngu ngc? Hay anh c tnh im lng khin em phi ght anh nh c ln anh ni? i, u
c em khng c bnh thng na u. Trng thi thn kinh ny ch vi dng ca anh l khi,
nhng em cng bit ch khi c vi ngy thi ri li in cung.
Ngy 7/6
Em li c thm chng c kt lun rng anh c tnh khng vit th cho em. Ch mong rng
y ch l hiu lm, c th th ca em s mc u hai ba ci lin?
Nhng tht l vin vng v ho huyn. m nm, c ngh n l em li m c a nc mt. Cn
ai hiu em nu khng phi l anh? Vy m anh tn nhn vi em nh vy y. C l anh s
thanh minh rng khng c s h? Rng v mun em c sung sng? Rng v thng em
v.v. Anh tht c li rt nhiu vi em. Em cng cha on c khi gp anh s nh th no, ch

Trang 86

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

bit lc ny em rt gin anh, ln u tin sut nhng nm thng chng ta c nhau.

M by gi liu em cn c th ni c anh l ca em khng nh? Khi m anh c tha yu
thng gi v ni rut tht? Em cng thy, em khng phi l ngi m anh thng nht,
khng phi l ngha ca anh trong cuc i khn kh ny. C th anh thnh cng trong vic
c tnh dn em n con ng tuyt vng? C th lm. Anh cho em mt iu l khng cn hi
vng g cuc i ny, mt cuc i (tha li cho em) khn nn. Em li khc ri. Khc thng
mnh. Thng cho chnh mnh. Khng c ai thng em c. Em mun nguyn ra tt c.
Ngy 8/6
Chiu nay i hc v, em r vo nh Ngh chi, nhn th mn vali lun. Sau bui ni chuyn, em
thy d th hn.
Chng l v n hi em c nhn c th ca anh u khng?
Th l em khng th khng trt bt mt phn ni bun ca mnh. Em k vi n tt c ni dn vt
v tuyt vng ca mnh.
Mt thng ri anh khng vit th. Anh c bit n bo sao khng? N nghe nhng chuyn nh
vy n thy rt bun ci v tr con. Ti sao li phi dn vt nhau lm g. Nu ni rng tin
nhau, ngh n nhau th khng c g phi lo ngh c.
N bo, ngay c nu ngi yu n c i vi ngi khc, hay bn thn n cng quan h vi
ngi khc, song ch qun rng, trong khi ta vn ngh n nhau. Ngha l cui cng vn coi
ngi yu mnh l hn c. Ch cn c th.
Th m em vn bo l em tin anh! Sao em cn t hnh h mnh v dy v anh? C phi ta ch
cn mt iu: tin nhau? Nhng con ngi u c n gin nh vy? Nu nh vy chng c
au kh nng n.
D khng chp nhn c quan im ca Ngh nhng em vn l' cng cm n n. Em day dt
hn v cm thy c l em nng li vi anh, khng ng vi anh. Ra v n chc em s chng
nhn c mt lc nhiu th. Nhng rt tic l em vn khng c mt ch no. Em ghi n
con s 43, cn 1 thng 4 ngy na. D sao cng qu c mt na. Thi gian tuy chm chp
nhng d sao th n vn ang tri
Ngy 9/6
Anh ngn ln au kh ca em, Cm n tri pht khin cho li chc ca Ngh thnh s tht.
Tuy nhin, cm l th trong tay, em khng cn vui mng nh mi ln. Em phi tr mt ci
gi qu t cho l th ny. au n lm em ngh lc khng t ra mng r na. Va c
em va khc. C em tc nghn. c ln v tuyt vng, em nguyn ra s c mt ca em trong
cuc i ny, nay l th li nhc em n iu : "By gi v sau ny, anh u cn c sng
cho anh na". Gi anh hiu c em sng ngc ngoi kh khn th no, anh s hiu ti sao em
vit: em s c gng sng n ngy anh v.
Ngy 10/6
Hm nay em mi c thanh thn i cht. C sng em i lo mt s vic chun b cho chuyn
i. Khi n nh T. mn o di, c hai u ngc nhin v ci o em nh mn cch y mt
tun nay rng khng va na. N bo, sao m gy nhanh th? Hay em c iu g suy ngh?
N ni ng. Nhng ngy va qua lm em gy mn ho ht. Em gy v en nhiu. C lc em
thy chn v cng ci ngh ny. N cp i ca em qu nhiu sc lc, m ri chng lm g.
Hm qua em li n nh mnh, v nh mnh i vng nn em t thi crn nu canh. Chng cn
hi, em t bit ly tt c nhng th cn thit, nh mui, m chnh, tht vung ni V khi n

Trang 87

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vt tt, em cn t mnh i ng n ni chic n to v ly dim ngoi bp thp. Lc

khng c ai, em nh cm n vo nh nhn cho r tm nh y, xong em li thi. Lc y, lng
em du li, nh sau cn bo, v em c th ca anh. K c khi em nghe k, ch trong mt
thang m anh gi v nh 12 th, th no cng 4, 5 trang, c pht mt. Th y, anh c tha
dnh cho mi ngi, ch tr em. Anh v tnh hnh h em bng s thn trng ca anh.
Hm nay, K. v bo em l nhiu ngi ni vi K. mt cch nghim tc, rng: v bo ch, hy
suy ngh k cng, bi ch c mt c hi ny thi, hy i i. Li h khuyn cng lm em suy ngh
v em li thy bun. Bun v nu em li tr v em cng u c c iu em mong mun. Li l
nhng bui gp nhau vi v, li l nhng ngy ch i, li l nhng bui chiu mt tun ch
sng c hai ngy. au kh, mong ch anh v, ri cng li ch l nhng bui chiu lo s v mun,
lo lng kh hiu, lo s nhiu th Em c cm gic nh em ch c hng phn tha ca mi
ngi. Anh ng gin em, ch v nhng lc him hoi chng ta bn nhau, bao gi anh cng vn
ngh n nhng g nh.
Chng l em li ghen vi iu v ti th tht l ti t. Song chnh nhng ci nh m dao vo
ngc em vy. Em khng th ni vi anh c. V y nh rng, mi ln em cho ni bun xm
chim lng mnh, th rt d i n ch anh hiu lm em. ng, em tnh trng rt kh ni. Vui
? Chng c g ng vui c. Bun ? Anh li trch ng dy v anh na, ng hnh h anh na.
Im lng ? Li khin anh d hiu lm hn c. Con ngi c nhiu cch gii khuy cho mnh, cn
em, em khc h ch, em khng thy cn phi chuyn tr giao thip. Nu em c i u cng ch
l tm cch iph vi thi gian thi.
Ngy 11/6
C sng em phi nh ch ngi ta ln bo cng vic t xut th l li ly th anh ra c.
Em c m phi dch theo mnh. Tc l em chuyn ch thnh anh ht, chuyn chng ch thnh
v anh v. v.
Sut t chiu n gi hai ch em i lo cng vic vi nhau sut, v chng em ni rt nhiu chuyn
thn tnh. Th mi ng lo ngi. Nghim nhin, em cng ngh, s chng c g xy ra c. y,
trong s thn mt , em vn thc c nh vy, nhng cng khng tm cch thot ra na.
Em o nh mnh sut, c lc nh mnh cn th c tay vo lng em xem m hi ra t c o.
Em dt khot khng cho nh mnh o, v em bit nh mnh rt mt. Sng nay, mt mnh nh
mnh i sang sn bay ly hng. Em rt tic l khng bit trc i cng.
Ngy 12/6
u c em quay cung v lo chun b. No i vay tin, no lo mn o di, no tm ni d
mua Trong t ny, ng l hai ch em cng kh, cng vt v. Em rt thng nh mnh. Nh
mnh i vi em tht ht lng, khng k gi gic, mt nhc. Nht l nh mnh khng c khe
lm. Phi chng, bng s n tnh, nh mnh ang c ly li mt iu mt? Em cho rng c c
iu na. V nu nh vy th chc l nh mnh thnh cng mt. S vic cng ngy cng tin
trin bt li cho em bit bao C nhiu l do em khng ngh n chuyn liu mnh v tuyt
vng na. Khi no anh v em s k anh nghe. Chc khng i no anh mun em tm li thot
nh vy u.
Tht khng khip, cn hn ci cht nhiu.
Anh c mng khng nu khi anh v anh vn cn c em? Chc chng ta li gin vt nhau v au
kh, nhng th au kh m c nhau
Ngy 27/3/85

Trang 88

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ti hm n, ng T. hi em, th no, chu c nh chuyn hng lu di sang hc o din

khng? Em tr li ngay khng phi ngh ngi g: Khng , chu ngh, ph n hy lm nhim v
ca mt ngi v thi. V d g i na, ph n vn nn ch l ph n thi. Mi ngi c v ngc
nhin bo em: cng hay y, m ng l nn nh vy.
Ti nay, n cm xong, my ngi r nhau n nh hai v chng mt nh vn a i xem phim
n , nhng ht.
Lc y, em cng thy rng, ph n ch nn lm v lm m thi. Em trng b y ngi, tay cm
iu thuc, ngm ngh em thy ngay anh chng thch v anh nh vy. Thnh thong anh c
hi em iu ny iu khc, y ch l mt phn nh no thi, ch nu m em cng tham gia,
cng tranh lun, chc anh cng chng thch bng nh by gi. Tc l bao gi em cng nghe li
anh, coi tt c nhng g anh ni l ng. Liu anh c bo em ni p lng?
Ngy 28/3/85
Sng nay em quay xong mt on di. Khng bit sao em khng h cm thy mt ch ng
mt cht no. Em ngh, mi ngi c mt cch th hin ca mnh, khng ai dy ai c, vic ai
ngi lm. Trong lc bn bc trc hm i quay vi o din, din vin, quay phim, bin
kch em thy em mang trong ngi mt iu ging anh. y l khi em thy h to ting bn ci
di dng v cch th hin, k c nhng din vin ca h na, cng t ra dy i rng by gi
phi biu hin mt cch hin i Em chng ni g. Ch khi o din hi, kin ca em th no.
Em ni, ti ngh rng o din c vic bn ci thng nht v ng nt, v din bin ca tnh
cm. Cn chng ti s lm nhim v ca ngi din vin. Th l tay o din bo: Th hn
mun em ng vai Ht-le th sao? Tht l ng ngn phi khng anh? Em thm ngh, nu ng
chn ti ng Hit-le th ng chng l ci th o din g ht.
Ngy 11/4/85
9 gi 30 ti.
Lm vic t 5 gi sng n gi em mi c ngh.
Mt i l mt. Hm nay quay rt nhiu cnh. ng bun l phn ca em ch quay c mt na,
cn mt na, h bo mun ri, nh sng yu.
Hm nay phn ca em nh thi nhng em hi lng hn c, v ch quay ng mt ln. G o
din khen tt. Cn em, ngh n li anh dn: "Hy ct du mt iu no ".
ng . c ni ra ming rng em c ci dng v "liu trai". Em chng hiu. ng ta gii thch rng
l mt ci g h h thc thc, huyn o. Nht l trong phim "Bao gi cho n thng
mi", ng ta nh thy con ngi tht ca em: li thi, c n v chu ng. Rng b ngoi em
ci y, nhng bn trong mang mt ci g khng thanh thn. y chng qua l h bt mch em
y thi. Thi, em i ng y. Hm nay em mt lm.
Ngy 12/4/85
8 gi 20 ti
Hm nay em ngh nh c ngy. Tri hi lnh hn.
Em nh c quyn "CIA thua trn cui cng" ni v tht bi ca Si gn nm 75. Va c em
va ngh, chc l anh thch tm hiu nhng iu ny hn em.
Em tr v vi tm trng yn n. Khng bit tm trng ny ko di c bao lu. C c ngy
no l em mng ngy . Trong lc yn n ny, ngh ca em li hng v nhng iu hi vng
tt p hn, sng sa hn. Em bit rng ngh y ch l mong c, xong lc ny, em khng
mun ngh n nhng iu nng n. C rt nhiu ngi khc nhau: lnh hi qun, nhng ch phc

Trang 89

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

v, n c nhng ngi cha quen u hi em c gia nh cha? Bao gi cu tr li ca em

cng l: Sp c . Khong sang nm, "anh y" s v php v s ci. Nhng em li thm: m
cng c th sang nm khng c tin v php
My ngy y em rt thch di nc cho sch bung tm. Em thch, d l tm b, nhng
cng phi to nn mt khng kh m cng. Trong lc lau chi y, em ngh, gi nh em c gia
nh ring, em s rlt thch th sp t ci ny ci kia. Em thch xy mt ci nh tm lt trng
nh th ny, v mt b nc cng th. Khng c g l kh thc hin. Ch c iu
Th l em i lm phim 8 ngy ri. V hm nay cng l ngy th ba anh ch em khng thy.
Gn y, em tin c l anh rt yu em. V nu khng c em, anh s bun n th no.
Khng phi l bun, m cn hn th rt nhiu. C ng vy khng anh? Anh thng yu ca em.
Anh gy g ca em. Nu nh chng mnh khng thng yu nhau nhiu n th th chng mnh
s bun hn nhiu. Em ch lo hm em v li ng vo lc anh bn. Em s li mang n cho
anh bnh rn m anh thch. Chc c t va ri anh chng kp n g trc lc i lm.
Ngy 13/4/85
Sng ra chun b i quay nhng tri c ma r rch sut t m qua n gi cha ngt Li
thm mt ngy v ngha na. Th l em li mt thm mt ngy mai na v ngy kia cha thy c
xe no chun b v H Ni c. Em li i dn my ngi, nu c bt c xe no v ngy kia th
mch cho em. ng HTC ha l s c lo cho em v c sm v c on c mi mt c gi
Chng bit c c khng? Ti nay, mi ngi bo em nn sang chia tay vi tay ph o din
nhng em khng i. Em nh ngi cm sang tng hn mt mt bc tng bng g nh trng rt
ging hn khi hn h ht ngoi hin trng
ng l em ch st rut mun v v anh thi. Ngoi ra, chng c iu g lm em mun v c.
Nht l khi v nh, em ch mun i ngay. Anh bit y, em khng hp vi kiu sng nh.
Em c cm gic em khng bo ln, thm ch cn gy i mt cht. Chc l anh gy lm. Hm n,
em thy hai mt anh su hc hc hn i, da th sm li, trng mnh nh th em rt thng. Anh
bo l v em ? ng l nh vy, ng l v em m anh kh, anh tn t trng thy. Nhng c
l khng hon ton nh vy, m ti c s phn na.
Ngy 14/4/85
8 gi ti.
Em va i ra hang c ngy. 7 gi tt c mi ko nhau v n nh. Bc mt ni l khng quay
c cht g, mt ph. Gi m cng vic xong xui th cn . Nhng c iu ny em mong v
vit cho anh hay. Lc tu thu ang i, em lun ngi nh trong bung ca Hi qun cho
lnh cng my ngi na. C mt b l gim c nh ngh cng on vo ngi bn em. y l
ln th hai, b y bo: "C nhn chu l thy ngay con ngi ca chu. Tuy trong ngnh ngh
thut m chu rt ng n, khim tn, gin d. Him c ngi no ting tm m vn khim tn
nh chu. C nhiu din vin va ni mt cht l bt u t ra knh kiu Chu ch hp vi
nhng vai t nh, su sc, chng chc thi. ng ng nhng vai nh nhng. Khng hp vi con
ngi chu u". B ta cn ni l b c ni chuyn v em vi my ng my b trong on lm
phim, h u bo: ng y ch , Vn n sng nh th y. M c my b gi kh tnh khen
l khng phi d u chu i!
Vit cho anh, em c lc bt i nhiu cho ng mc, v c iu em thy ngng, v b y cn
bo: Sao c yu chu th, va "p ngi" li p nt. Chc anh s tm tm ci v c ngi li
khen Vn ca anh "p"? Thng qua b em hiu mi ngi ngh v mnh nh th no. ng
l tt c u do mnh quyt nh, do cch sng cch c x chan ho vi mi ngi. Ngi ta s

Trang 90

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ch coi trng nhng g m mt ngi ph n bit gi gn ng mc. Ngay c i vi loi n ng

ct nh, ba lng nhng cng vy. V em sng ht sc bnh thng, khng c g phi kh khn
v nhng iu c.
Cn iu ny th v hn nhiu. Trn ng tu thu ra v, gi lnh, tu i chm chm. Mi
ngi u trong t th mt mi. Em cng vy. Em ngi chng tay vo trn v nhm mt li. T
nhin em nh v hnh dung li ngy 9/4, ngy u tin em n vi anh, gn bn tu in, hai
chic xe p p song song Anh hi: Vn i th ny khng s sao? Em bo: khng , i vi C,
Vn cm thy tin tng. Chng mnh bt u nh vy. Ri n hm anh bo: Th l ngi
ny khai ht l lch ri. V anh ly chic o len mng qung qua lng em Li n mt hm
chng mnh ln u hn nhau, anh bo em khng bit hn Tt c ton xng h trng khng v
"ngi ny". Mi n hm em i NT, chng mnh mi gi anh em. Bt u t ch: Ngy mai em
i bin nh tn em gi v Hm nay em nh n bui chiu , c l cng v ang lnh nh
trn bin. Em thy sao tnh cm ca chng mnh trong sng n vy, khng gn mt cht g ca
dung tc. Thm ch, em cn hi "lng mn" qu ch, em ngh chng mnh s ch mang mt
tnh cm th ny mi mi, khng cn phi v khng i phi v em cng ngh v anh nh
vy. Anh cng thch mang mt iu man mc ch khng cn phi i n mt iu g. Vy m
em c ng u anh lm em khng th dng li . Cng ngy em cng yu anh hn, gn b
gn gi vi anh hn. Cng yu anh, em cng thy mnh hnh phc bit bao. V cng hnh phc.
em li nhn ra rng chng mnh bt hnh lm sao? Em bt u bit khc.
Em c hnh dung t nhng nm thng y, hnh dng anh th no nh? Chc chn l khng tn t
nh by gi. Khun mt anh y n hn v anh ch n mc hn?
Nhng khng bit sao em vn quen vi hnh nh ca anh by gi hn, v hnh nh cha bao gi
em hnh dung anh khc i c. Em ch thy sao em gn gi gn b vi anh n th. Gn b hn c
v chng. V v chng cng c lc s chn nhau. Lc ny, anh c bit th no khng? Em rt
mun c tht gn anh
B gim c nh ngh bo, bao gi hai chu ly nhau, nh bo trc cho c bit, c s gi qu.
Nu mun i ngh mt, hy nh in bo trc, c s dnh ring cho hai v chng cn nh ca
c, tu s dng, t nu n cng c m t khch sn cng c.
Chu cm n c nhiu lm ch c iu chu lo rng anh y khng c v php (Anh y s
khng bao gi v na cng chu i ngh mt)
Ngy 15/4/85
Th l xong cnh cui cng ca em hang ri. Hm nay i quay vn trc trc. Lc bt u i
th tri hng, ng lc quay th ma ro. V sau ma cng vn quay. Hm nay em lm khng
c tt lm. y l em t nh gi nh vy. Thng thng o din v nhng ngi lm phim
VN quan nim nu khc th phi c nc mt chy, v th h mi "khen". Cn em, em hi
vng, khi chiu ln, s thy mt cm gic: khi con ngi ta phi chu qu nhiu au kh v cng
thng, ngi ta s khng cn nc mt m khc na. Lc y ch cn l nhng ting nc nghn
trong c, trn tng t bo ca mnh. y l em hi vng nh vy, cn thc s l em cha tho
mn v cnh quay hm nay lm. Nhng k c o din v nht l quay phim u khen em lm
rt tt.
Cha ln no em thy quay phim chnh tham gia vo nhn xt sau cnh quay, vy m hm nay,
va ngng my, hn gi ngn tay ci v pha em. Tay o din bo, hn s ung chn ru ny
mng v chc sc khe nhng ngi sinh ra em, mt ngi con gi rt d thng. Li cn
ung v c nhng ngi m em yu qu. Em thm ngh, l hn chc c anh khng c mt
ti.y. Bng em mun, gi nh em c th, ni cho hn bit chng em ang lm cng vic g?

Trang 91

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Chc chn hn s trn xoe mt nh hn mi khi ngc nhin v thn phc. Trng hn, anh s
thy, y l mt con ngi th khe, c phn th bo na. Song cng c lc, hn bc l l mt
con ngi rt d thng, khc hn nhng lc hn qut tho ngoi trng quay.
My hm nay em c lng ln i v, ht nh ngi ny n ngi khc hi i nh xe v. Tht
khng may, ng lc phi quay th c xe v ti tp, lc xong xui th ch c ci no. Em ang hy
vng, ngy mai s c xe con ca on phim xung. Sm nht l sng ngy kia em c v, v
khng phi ch c mnh em mun v, m cn hai ngi na.
Mong l ngay ti ngy kia, em c hn anh ri. Tht y chuyn g th g, l iu u tin
em mong mun. Anh ng "qun" nh ln trc nh.
Ngy 18/4/85
8 gi ti.
Tt c nh mt go nc lnh gii xung s tn tu ca em. Ri s li c mt l do chnh ng
no y Song em khng mun bit l iu g. Ch bit hm nay ng mt mnh, em cm
thy y ng l s chu ng ch khng phi l c hng na.
Nu bit tt c nhng ngy qua, anh s hiu c tng ngy em ngh v anh nh th no? Trc
lc em v, c on ai cng bo, sao khng chi i vi ngy na on s v cng. Nhng em
khng nghe bt c li gn no, gp xe no cng hi nh, gp ngi no cng dn Ri n
ngay c hm qua, nu nghe li h, ch li thm mt hm thi hm sau c xe a v tn nh.
Th m em c khng khng i v ngay bng xe khch. Ba ln xung ph vt v, ch ngi t t
khng c Tt c s chu ng y l t nguyn, hm nay ng y vi tm trng y ngc
ngoi, lo lng, u c cng thng. u c em cng thng v khng trnh khi s gin hn.
Em khng th hiu ni ti sao cm li phi chu hnh pht nh vy. D sao anh cng nn ra gp
em d ch 5 pht em yn tm ra v. Hoc nhng ngy ny, nht l qua s trc trc ca t
trc, anh s ch nhn k hn. y l em cha k v n nh em ngh nh th no? ng l
khng v anh th em ch thit tha g cnh sng ny. Em s b i t lu ri. Trong ti em mang
theo chai mt ong v cun nht k ny cho anh. Tht tr tru.
9 (C)

Vng. Tht tr tru lm sao!

Cng chng kin gia cnh ca Ngi y qua nhng vic nh nht nht anh lm cho t m gia
nh v con, cuc u tranh trong ti cng tr nn d di. Ti thng mn n mc khng th
ph v ci t m y, nhng ng thi li mun xy dng mt t m ht nh th vi anh. Ch vi
anh ch khng th l mt ngi n ng no khc!
V qu m c cuc sng gia nh vi anh, nn ti kim tng anh nhng vt tng trng
cho cuc sng v chng nh hai ci bt, mt i a, v ti cn kim c len v mc mt i tt
tr con, xin u mt ci ym tr con bng ren rt p dnh tng anh. Tt c ch biu
l nim kht khao chy bng c mt cuc sng la i cng anh. Nhng vt y t nhin
tr thnh nhng vt thing t trn bn th tnh yu ca chng ti.
Chng ti nguyn sng bng cht mang theo mi tnh ny. Thm ch, khc nghit hn, anh
cn lng trc c s vic nu chng may anh c ra i, th anh cng mun ti khng nn n
m tang anh. "Quan trng vn l tnh cm m chng ta c vi nhau. Anh s lm au lng
Trang 92

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngi thn, au lng nhng a con, au lng gia nh v bn b". Ngay c nguyn ca anh
ti cng phi chp nhn.
Hn ai ht, Ngi y lun lun lo lng ti s nh mt gi tr ca mnh, lun c thc gn gi
nhn cch cho ti, ti ng tr thnh mt ngi n b tm thng ph phim. Tnh yu ca
chng ti l s dng hin v v tha.
Ngi no cng ch mun nhn ci cay ng v mnh, dnh s an bnh cho ngi kia. Vt ln
trn tt c, ti thnh thc mun anh hy quay v vi t m ca anh, qun ti i. Nhng ngi
thn ca anh khng c ti. Vo nh im ca s b tc, khng mt cht nh sng no le ln
trong mi quan h vi Ngi y. Ti ngm ngm nhm mt k rt mt ci vo giy kt hn vi
mt ngi n ng ti khng h yu.
Anh l mt trong nhng ngi n ng kin tr theo ui ti hng tm, chn nm tri, bit ti c
mi tnh trc tr khng th no thnh c nn anh c theo, c ch i, khng ly ai c. Hu
nh ngy no anh cng xut hin nh ti theo kiu "trng k khng chin" d chng kt qu
g. D bit ti khng yu anh, khng th no ni chuyn c, nhng anh vn mun ly ti lm
v. Phi chng trong tm can nhng ngi n ng u c mt ci g rt "tinh vi", bng mi
gi h phi s hu c mnh .
Thi , ngi ta khng cp nh cho ngi c thn. ng lc y, ti ang chn i, nn bo
anh: "Thi c, nu nh anh ni, to iu kin cho ngi ta phn phi nh cho anh, em vi
anh s i lm ng k kt hn, nhng anh ng bao gi ngh rng, ci t giy ng k kt hn y
rng buc c em. Em lm ch cho anh i xin nh thi". Tt nhin l sau ng k th s l
m ci, s sng vi nhau nh v nh chng, nhng ti cng vn ni thm, ng c dng ci
t giy ny rng buc em nh? Ti d chng trc mt cch ngu ngc m c tng mnh
khn. ti mun ni, ci l do mun c t giy ng k kt hn i xin nh l rt tm thng.
Ti tc li ng ly anh nhng cng khng phi l tc li ba bi. Anh l ngi nhn hu,
gia nh t t, ngh nghip ng hong, v phi yu ti n th no th mi kin tr chn nm tri
eo ng d ti c nh ht nc i. Anh ln nh l ti b i ch khc. Th m anh cng nhm
mt i ci, c bit l ti ng , ri khi v vi nhau tnh yu s n. Chng ti a nhau
ra phng, k vo mt t giy c mu en en. C t giy ny ri, mt ngy no chng ti s
lm m ci.
Rt may cho ti v c th l c cho anh na, ci m ci y khng n. Ngay sau ngy ng
k kt hn, ti i d Lin hoan phim n . Lc v, ti rt bt ng khi nhn thy chng sp
ci ca mnh ngi ch nh ri. Sao chng thy thy c cht rung ng no nh, thm ch
cn c ci cm gic nh l ngy ln n tn c. Bng phn tnh. Tri i, sao mnh c th ngu
xun v sai lm n mc ny? Tht khn kh cho mnh m li lm khn kh ngi ta na ch!
Ti s y c ti v anh n mt cuc sng rt bt hnh, in r. Khng yu ngi ta th s sng
vi h ra sao?
Hm y l mng 4 tt, ti r anh xung ng v dng li ni chuyn ngay trc cng nh, trn
va h ng Phan nh Phng. Ti ni: "Anh , em suy ngh k ri, em phi ni tht vi anh
mt iu, em vi anh chc chn l khng c hnh phc u. Em khng yu anh mt t no c.
Em xin li nh phi ni rt tht l nh th. Nu c c, sm mun g em cng b anh. Nh th
ch y anh n ch bt hnh thi. Xin anh tnh ng i". p li li khn cu ca ti, anh lnh
lng: "Khng. Hon cnh anh b m b nhau. Anh l con trai duy nht. V gin b m hng my
chc nm anh khng gp b, ch c hai m con nui nhau. Trn i ny, anh ch c m l thn
thng rut tht nht, by gi l em. Anh khng th no mt em c".
V eo ng hnh nh ti trong ngn y nm tri, nay li c giy ng k kt hn vi ti na, anh
tng ti l ca anh ri! Gi anh khng mun mt. Anh th hin quyt tm bng mt "sng

Trang 93

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

kin" m c l, anh cho rng n rt th hin bn lnh ca mt ngi hng: "Khng, anh khng
ng . Em c sng vi anh mt nm cng c, vi thng cng c, ri em b anh cng c.
Nhng anh phi c em. Nu em quyt b anh by gi th em bc qua xc anh i".
Ni th, anh nhng tng s lm ti hong ht, s hi, khng i b anh na, nhng ngc li,
ti ch thy n rt hi hc. Ti bnh tnh ni: "Anh mun lm g vi bn thn mnh l quyn ca
anh, khng ai ngn cn anh c. Nhng, ci iu m anh nh lm s ch lm em coi thng
anh thi. N chng lm em cm ng hay tn trng anh thm cht no. n ng m hnh ng
nh th th qu km, ng b coi thng". Ti phn ng li rt nhanh bng cch khi dy lng t
trng, phn sng ca bn lnh n ng trong con ngi anh, anh (nu thc s tht vng) th
cng ng c m di dt lm ci hnh ng y.
Tuy ni cng nh vy, nhng trong lng ti cng hong. Nh chng may, v kin tr leo cy
n lc c hi qu li mt, ngi ta pht khng ln th sao? Ai m lng trc c! Khng
ng, v cu "kch ng"y, tnh th xoay chuyn hn, t ch "bc qua xc anh" n ch "ngi
hng" chp nhn li gii thch ca ti, chp nhn mt s tht: khng yu nhau th khng nn
sng vi nhau. Cui cng l a nhau ra to n qun, ti tho n, anh k, kt thc cuc kt hn
l lng ch ko di c bn ngy trn giy, cha h c n c ci cm tay.
Chuyn ln u kt hn, ly hn ny hu nh rt "b mt", c th, c vi ngi bn thn hoc
ngi rut tht ca anh bit m thi. Rt may, vi nm sau, chnh tay ti li se duyn cho anh
cng mt c bn bng tui ti v cng l dn ngh thut. Nh c lng, t nht, ti cng lm
c mt cht g cho anh. Hai ngi bn y sng bnh yn hnh phc n by gi. Ngm li,
thy tht l may mn cho anh, nu c ly ti, anh bt hnh lm. Ai li i hi ci mt ngi
khng yu mnh, ch l m ho huyn rng sau khi ci, bit u tnh th s xoay chuyn.
Th l "m mu" t mnh gii thot cho mnh khi mi tnh oan nghit khng thnh. B tc vn
hon b tc. Ngi y cng chng a ra c gii php no. Li nh tr v vi ci thc ti
chui li s hi.
Khng b nhau c th cng phi c cht g m an i m sng ch, khng l ti c v v
mt mnh mi n ht i sao? Ti c ao c mt a con vi anh, mt a con mu tht ca
tnh yu. V khng bit bao nhiu ln, ti cu xin anh: "Hai m con em s mt ni no tht
xa xi, d khng c anh, em vn bng lng vi cuc sng thiu thn , vn ton c i bn.
Anh khng b y ny, t ln n v phi t b v con, em cng khng b mc cm l em gy ra
ti li lm tan v gia nh anh. Ch bit rng, chng mnh c tnh yu, v mi ln nhn thy
con, em li ngh n anh, n tnh yu ca anh v ngh lc sng. Em khng cn x hi ngh
a con ny l ca ai, u ra".
Nhng ti b t chi.
L lng hn, anh cn thuyt phc ti khng nn c con: "Ti sao li c phi c con? Em cha c
con em khng bit. S vt v nui con khi con m con au khin ngi n b tr nn cu bn,
thm ch hai v chng c th mt hnh phc v c phi b u lo cho con. Ti sao ci ch cui
cng ca ngi n b c phi l c con nh!". Phi chng v anh c con ri nn c tnh un nn
ti i theo tng ca anh, ti an phn vi chuyn khng c con. Ngh li, nu anh ng ,
c th v a con , ti s khng th xa ri anh c. Mt nhau ri, liu c bao gi anh n hn
v khng cho ti mt a con khng?
Li mt ln khc, v qu tuyt vng, ti nh ting nhn nh anh rng, t i Php ti s
khng v. Lc , anh ang Nga. Nghe tin, anh chong vng, i lang thang sut c mt bui
chiu v tnh c dng li trc cng mt nh th. Mt cch v thc, anh i vo, gc u ngh
"Ti mnh m c y phi ra i khng bao gi tr v, by gi th mnh mt c y tht ri". V anh
thy r mi th quanh anh u tr nn v ngha. C v con cng v ngha nt. Nhng khi anh tr

Trang 94

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

v, gp li ti cng tr v, anh vn c ti v mi chuyn li ri vo ng ct. C nhng lc, khng

chu ng ni na, ti go ln, trn trin : "Tri i, sao anh khng gi ly em?".
S tht l c hai chng ti tm mi cch thot ra khi mi tnh o le ny, ngh ra mi cch
khng gp nhau, khng yu nhau na. Nhng chng ti tht bi.
Cho n mt ngy, chng ti khng th giu mi c ngi v ca anh. V anh kim c li
thn nn ch lng l theo di anh. V cng c th, ch bit t lu nhng n lc khng th
chu ng thm c na. Mt bui ti, anh p xe n ch hn vi ti nhng phi ni l i biu
din.
i cho anh i khi, ch khng i theo anh m li phng xe my n thng nh ti ri lng lng
i theo sau xe ti. Ti va n ch hn th nghe thy nhng m thanh lc ging ca mt ngi
n b. Ch khng i mt mnh m ch theo cu con trai. Ch gi tay ch thng vo ch chng
ti, ht ln vi cu b: "Con thy khng. Con nhn r ri nh. B con ni di. B i chi. B
khng i n nh ht".
Vng. B ni di. B ni di. B ni di Khng c g tht hn th! Chng ti l
nhng k di tr, ti li.
Sau t lu, ti nhn c mt l th ca anh, l th khng c ngy thng.
"L th cui nm
Hm y tri ma lnh. Trong bng ti mnh mng, di vm cy xanh, chng mnh cha kp
hng nim vui m p th nc mt kh au li p n theo ta cho n gi pht chia tay nhau.
Trc mt em, anh ng lng nhn em trong t th ca mt k tht th. Cn em, em cng ng
lng nhn anh, ci im lng to nn cho em mt dng v kiu sa. Tht rt gn m cng rt xa
Trn ng v, cha mt lc no, anh li t chn anh n nh th. Anh va ni nhng g vi em
trc lc chia tay? Nhng li ni lm nhm vng vo, nhng li ni v duyn chn ngt, nhng
li ni te nht v ngha! Tm trng anh r ri tan ra, dn em vo tm trng chng hiu anh
nh ni nhng g.
Em khuyn anh hy v vi t m ca mnh. Cn anh, anh hiu l mt tt c ri. Khng th,
khng th lm li c na. S tht l nh th. By gi v mi mi.
Vy ti sao lc y, anh li khng ni vi em mt cu, mt cu rt bnh d, gin n, nh mi
nm ta thng ni cng nhau. Rng hy an i anh, chia s cng anh nhng iu cn li, nu em
c th lm nh vy. C vy thi.
Anh bc vo cn phng ca anh, tr v vi "t m" ca mnh. "T m"!
Xung quanh anh khng c cnh st, khng c lu manh, khng c trm cp, khng c bn t
c di, khng c nhng cp mt nhn hong ht ni chng ta gp nhau, nhng thay vo v
hn c nhng iu l s trng tri c n, l s ph phng tn nhn
Xung quanh anh khng c li lng nhc, khng c ting van xin, khng c dao gm sng lc,
khng c nh n pin nhng thay vo v hn c iu l ci cht ca lng mnh. ni
ny v khp mi ni. khp mi ni. Nhng hi c y ng khc na em i.
Nh li nhng ngy cui nm cch y khng xa lm. Mi nm no em nh, chng mnh cng
ch i cht chiu tm v mt t m. V lc ny y, nhng ngy cui nm li n, anh chng cn
g ch i, chng cn g vy gi.
Sp bc vo m giao tha Anh cho hai git nng c n Tt bnh yn, ri anh s chia
tay vi bn y.
Chia tay vnh vin, bi chng cn cch no hn. Ngay chnh ni t m ny. Tt c ch c th
thi.
Vnh bit tt c.

Trang 95

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Mi mi"
Khng l cuc i ti c tuyt vng th thm th ny mi. T nh n sn khu ri tm vo
bng m. S ngi. S nh sng. S ting ng. Ch mong mnh chng l ai. Ch mong chng
ai nhn ra mnh. Th l ngi v ca anh bit mi quan h ny. Hong s. Tuyt vng. Khng
th tip tc c na. X hi lc rt nghim khc, nu b li ra nh sng th tht khng khip.
C l ch cn mt cch. Mt ci dy treo c? Mt cy cu bn di l dng nc xanh? Mt
con tu c sc nghin tan thy? Hay nhng vin thuc ng ru gic mng nghn thu? V ti gi
cho anh l th tuyt mnh.
"Anh,
Ti qua v em cm thy thanh thn, khng bit anh c vy khng? Em ngh sao cuc i li x
y em v anh n nhng bt hnh nh th, song hnh nh s phn cng khng lm g ni chng
mnh. Bi v, chnh trong s bt hnh nht ny, em vn c anh. Em c anh gn hn bao gi ht.
Anh trong em, anh sng cng em, i vi em n khp mi ni, an i em trong cuc sng xa l
no th gii bn kia. Em khng thy s na mi khi ngh rng khng bit em s sng ra sao
khi khng c anh. C anh mi mi, em khng cn hong s mt iu g. Th l tt c thuc v
anh vi ng ngha ca n.
Hnh phc lm sao, th gii m em sp n, em v con s cng n thm anh. Hnh phc lm
sao khi chng mnh cng hiu rng, mt ni su thm nht, ch c em mi l v ca anh, anh
mi l chng mun vn thng yu ca em. V ch c con ca chng mnh mi l iu thing
ling nht. V tnh cm ca chng mnh s tn ti mi mi di mt hnh thc khc phi khng
anh. V ni , khng ai cn c th lm kh chng mnh c ma, h khng th hnh h
chng mnh hn th c na.
Anh i, gi chng ta c c mt a con, iu y c an i c anh khi anh cm thy mt mt,
khng cn em trn ci i ny na. iu y c xoa du c ni xt xa nh mong mi lc tri
nng cng nh tri ma khng anh?
Khng. Chng mnh khng c trong cuc i ny. Chng mnh c u , ni khng c s ph
phng ny, khng c s tan nt ny. V c l l ni tnh yu khng cn l s au kh na, ni
m c em v anh s n, ni chl c su di ba tc t thi anh i.
Sng ra em khng cn c c s thanh thn na ri. Gi y lng em trn ngp mt ni bun
tuyt vng, xt xa. Em khc ? Nc mt khng lm du ni au, nc mt khng thay th c
anh, nc mt khng gip em ra khi ni bun ny. Nhng sao nc mt vn c tro ra xt
thng cho thn phn chng mnh. Gi em li s. S cuc i ri s x y em ti u?
Nhng mnh i, c lc em n hn l em b sinh ra trn i ny, nhng cuc i cng cn
dnh cho em mt quyn c cht, khng ai ly c quyn y ca em u, cuc i khng th
tn nhn ph phng hn vi em c na.
Sng nay c mt ngi b i l mt, n mc ngho tng n gp em. Anh ta ni rng anh ta
va xut ng Campuchia v, c nhim v phi thay mt nhng ngi cn s sng v c nhng
ngi hi sinh, n trao em mt bc th thc s chn thnh. Em ngh rng chc h tng
em sung sng may mn trong cuc i ny lm. H u c bit rng lng em ang tan nt,
cuc i em tht bt hnh. Em cn ngho kh hn h nhiu v em khng cn anh na, ca ci
duy nht ca em.
n 5 gi chiu, em cm thy khng cn sc na, em b s phn nh gc ri. Khng cn g
khng c li c na. Em nm m khng dm ngh g ht. ng, ng ngh g vy m nc
mt vn chy. Khng d dng cht no u anh i Em ch mun go ln mt iu c ti, sao anh

Trang 96

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng gi ly em. Em nh, anh k vi em, anh c mt ngi bn nm trong mt hon cnh tht
bi kch, rng anh ta bit chc anh ta s cht. Chng mnh c khc g ngi y phi khng anh?
Hy an i em i, hy tip thm sc lc cho em. ng, em b trng n ca cuc i ri".By
gi ti khng nh v sao ti khng cht c. Hnh nh ti chun b mt ci gh, mt si dy
cho cuc o thot, nhng li loay hoay khng bit cch tht n nh th no khi chui vo
thng lng, p ci gh, chc chn n s tht cht c mnh. Hnh nh, ti cng ng nhn bao
nhiu nc chy qua cu nhng khng nhy xung v s nh c ai li tm cch cu mnh ln
th sao? C l, v ti cn mun sng chng? Sng mc ti vi Ngi y. Sng c tri
qua c chim nghim cho ht mi cung bc h n i ca i. Sng tip tc gy ra au kh
mnh v cho ngi khc
***
Cui cng, Ngi y cng tin hnh lm mi th tc li d. Ti chia tay anh vo Si Gn lm
phim. Ti ra i vi cm gic hng ht rt l. Bao nhiu mong mi, u tranh, vt v gia kht
khao v ti li, nh leo ln nh ni, lm lc kit sc gc ng dc ng li vng dy, lm lc
chn nn mun b cuc li l tip, nay sp n, sp c, bng nhin thy ht hong, s hi.
C mt mi m gia nh va b ph v? C mt ngi v v ti va b rung b? C nhng a
con th di s b tn thng mi mi? V ti s c ngi n ng ti tn th! Th l chng cn
m mng khao kht g na ? Th l mt i sng gia nh tm thng ang ch mnh ? Ti ra
i vi tm trng nh th, anh nh lo tm mua cn h. V sau s l m ci.
Nhng, tr tru thay l tr a ca s phn, sau mi nm tri chm sc mi tnh sp n ngy
gt hi, ti bng nh ngi khng li, kit sc. Si Gn, ti b sa ng vo mt tnh cm khc.
Ngi ch v nc thm qu mt thi gian ngn ri li ra i. Mi th xy ra qu nhanh. ,
ti thy c mt bu khng kh t do trong lnh, thy cuc sng m ra nhng cnh ca khc, vi
nhiu mu sc khc
Gp li anh, H Ni mt chiu m m. Trn trin , t xa, ti nhn thy anh i chic m
trng m ti k cng tm mua tng anh. ng l ti phi chy ngay ti, nhng ti khng li, xt
xa. Ti phn bi anh, phn bi li tnh yu ca mnh. Ti mi c c lm sao! Anh chy ti,
anh m ti, cn ti o khc: "Em phn bi anh ri!" Anh khng tin, bo ti bnh tnh li, chc l
ti ni nhm. Ti k anh nghe tt c chuyn xy ra Si Gn. Anh bnh tnh nghe, gii thch
cho ti hiu, ch l sa sa ng nht thi. Ti khng yu ngi ta u. Anh phn tch an i
lng ch khng h nng li. Qun cn c mng y i, v chng ti s ly nhau c m. Ngay gi
pht ny y, ng l ti phi hn hoan chun b cho tic ci mi ng.
Lng ti trn ngp n nn, thm ch tng c th lm li c, ly li c tnh yu u. Ngi
y sn sng tha th. Anh ni: "Anh l ngi hiu em hn ai ht, y ch l mt s thong qua,
em b ri vo mt trng thi lo s ngi ta ra i mi mi nn em hong ht, lo s khng bao gi
gp li. Tnh cm ca em l nh vy ch khng phi l tnh yu. Khng th l th tnh cm nh
em c vi anh, dnh cho anh". Anh kin nhn phn tch s phc tp trong tnh cm ca ti
gip ti tnh ng. V ti cng c ng n ch l mi tnh chp nhong, lng mn vy thi, ri
n s qua i chng ai bit c. Qua i nh mt tai nn, nh mt iu khng may
Nhng, xy ra mt ci g rt nghim trng. T nhin n th, rt kh hiu. Chnh ti cng
khng hiu ti sao li th. Mi th khng cn nh xa na.
Ai ng u, ngi ca mi tnh chp nhong y li lng ln, b ht c, quay v Vit Nam. Trong
lng ti vn ngh, ti khng th phn bi mi tnh mi nm tri gn b c, nhng ri c nh
b ma lm, ma dn li, ma dt i xa, xa mi Ti khng quay li c na. C m qung nhm
mt a chn
Sau khi khuyn nh ti ht cch khng c, ngi y li t ra rt t tin v cao thng bo:

Trang 97

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

"Thi, em c i, by gi bt c ai cn em u khng cn c. Anh cng khng mun cn, em

c i, ri mt ngy no , em tnh ng ra, anh sn sng n em v".
Anh ch i t ti gic ng ti. Nhng anh sai lm. Khi , ti ang tnh trng ging x hai
bn, t mnh chui vo ci m bng bong khng th g ra. Mt bn l mi tnh chp nhong,
thong qua, rp rnh chia li, xa cch. Mt bn mi tnh ca mi nm nng ngha v chng.
ng nhin, khi ci ngi khng k cn bn mnh th ting gi li mnh m hn. Ngy no
ngi ta cng t nc ngoi gi in v. Ti lc cc p xe ra bu in B H nghe in thoi.
V nhng ting ni y c nh vng v t mt th gii khc, n c mt sc ht mnh lit nh
nam chm, ti c b in cung ht theo ci ngi xa xi y. Khng cn bit phi tri l g. C
sau nhng cuc ni chuyn ng di nh th, tr v vi Ngi y, ti li m chm ly anh m
khc. "Hy tha li cho em, em khng th quay v vi anh c. V nu em quay v by g, sau
ny em cng li phn bi anh thi. M em khng th no li phn bi anh thm mt ln na. Anh
hy c cho em i"
V ti thc s lao i, cun su vo mt cuc tnh mi.
Hm nay, c li nhng l th ca Ngi y, nc mt c t nhin chy ra v thng cm.
Khng g c th xoa du c li lm m ti mang n cho anh.
y l l th ca anh ku gi ti tnh to li, nhn ra u l tht u l gi. u l tnh yu o
tng, u l tnh yu nng ngha v chng.
"Ngy 11 thng 5 nm 1989
Mi mi yu thng, Mi mi ca anh,
Khng bit, ngy sinh nht ca mnh giy ny c c n nhn nh nhng nm thng qua, nh
Em tng nng niu, gn gi bng tt c nhng iu yu thng da dit nht khng Em?
ng giy in thoi, mt ng giy tm ngt to c khng gian.
mt u giy th chy bng yu thng cng vi nhng ni au su thm, cn mt u giy
th hng h lnh ngt cng vi nhng hoan lc xa xm.
mt u giy, mt linh hn ngp chm au kh ca ngi chng lang thang i tm kim ngi
v thng yu.
Cn mt u giy, mt linh hn ang trn y dc vng ca ngi v cn ang mi i kim
tm cuc rong chi trong cn thc lon ca nhng am m. Tht xt xa v tht tn nhn
Ngi v i, ng bin chic khn s mang dng mu thnh chic khn tang khm lim
tnh yu ca chng mnh.
Yu thng i, ng bin i a trao cho nhau sut mt i ngi thnh i a ch i
cm trn bt cm t nm m tin bit ngi i, v bia m ngha trang.
Mi mi i, nhng git mu ch kt t mt tnh yu mi mi. i a trng s l nhng sm
tra chiu ti chia s cng nhau.
Hnh phc tnh yu ch c th c, khi khng cn iu la di phi khng mnh?
ng ng sng nh vy na, mi mi yu thng, mi mi ca anh.
Ta khng th nhm mt, bi c mi ln khp mt li, ta li thy mu chy quanh ta.
Trong trng i, thu chung i, tnh ngha i!
Tt c trong ta, ang quanh ta, trc mt ta.
ng nh mt i. ng nh mt ht.
Hy v vi i a v chic ym m thm yu thng trong em v trong anh.
Ta s du nhau v mt t m gia nh. Ngy v m yu thng nhau, chia s cng nhau, nh
mnh li cho anh trc lc ra i.
Mi mi

Trang 98

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Mi mi"
Ngi y ni, n b qu l kh hiu, l v cng b him, l mt n s. Anh tng rng anh
nho nn ra ti, anh thi linh hn vo ti, anh hiu ti hn ti hiu chnh bn thn mnh. Anh cho
rng ci tnh yu m v n ti phn bi anh ch l s sa ng nht thi.
Anh khng hiu rng, vo thi im , ti ang trong nm th mi ca mi tnh qun qui
vi cuc sng t ng m thm. Yu m nh ang phm ti. Yu m i u cng phi giu dim,
che y. Yu m c phi o su chn cht khng cho c tnh yu c th. Yu m ch dm gp
nhau nhng ni vng ly nc ng ti tm khng ai dm n ngoi lu manh, trn lt hoc
cng an.
Anh khng hiu rng, v c ti cng khng hiu, vo thi im , ti thc s yu ngi ta,
mt tnh yu tri ngc hn vi tnh yu ca anh. Tnh yu l tnh yu T Do. Yu, c yu
v c thin h bit mnh ang yu.
Tnh yu y c ra vi nh sng mt tri, c ht th khng kh trong lnh. c sng.
n tn by gi, anh vn ngh ti ri vo mi tnh do bng bt thiu suy ngh. Bi ngi th
hai ny l mt con ngi ht sc bnh thng. Anh khng nh, ti l mt ngi tinh t, lm sao
ti c th ph hp vi mt ngi sng vng mng nh th! "Anh khng ngn cn em, nhng ri
hy c sng chim nghim m xem, bi khng ai c th hiu em hn anh". Sau ny ng tht,
tuy n khng kt thc chng vnh nh anh tng, n ko di cng gn chc nm tri, nhng
chng li c g. V khng ng li nhiu, nn khi ti ph tnh ngi th hai ny, ti khng
thy au n nh khi ph anh. Tt nhin, cng c nhiu dn vt, bi mt ln na, ti li lm tan
nt cuc i ca mt ngi khc. Khi ti lc vo mi tnh th hai, anh cho rng ti khng phi l
ti na. iu khng ng. Ti vn l ti, mt ngi n b vi nhng sai lm di dt ti li
nh bt c mt ngi n b no. C th ti may mn hn h l ti c anh yu. Mi my
nm tri c anh, l chng ng li nhiu vt hn trong ti. Ti c qui phc, c dn
dt nht nht i theo mi ch dn ca anh. Nhiu lc mt mi, kit sc hay chn nn, ti ch cn
c mt li an i, mt ci vut ve tru mn ca anh l cm thy nh c chia s, nng
rt nhiu. Khng phi ngi n b di dt no cng tm thy iu ngi n ng ca mnh.
Hn na, gia chng ti cn c mt th tnh u ym no y ging nh tnh cha con. Bi vy,
anh bao gi cng l ngi m ti chia s nhng im mc quan trng nht trong cuc i, mc
d chng ti khng gp nhau nhiu. Khi quyt nh n vi ngi tnh th ba, ti chy n
anh, run ry ni: "Anh i, em i rt xa ri anh , qu xa ri". Khi phi vt cn mt mnh
trong bnh vin, m trn con vung ri, sau bc Dn, ngi th hai ti nhc my bo tin l
Ngi y. Anh vo bnh vin thm ti ngay lp tc. Gy g trong chic o khoc en, anh nn
n ngi nhn ti n ba cm qun c king c. Anh ngc nhin, ti sao ti c th n khe n
th!
Sut nhiu nm tri yu nhau, ch c hai iu, n gi ti vn thy on anh. Mt l ra sc thuyt
phc ti khng nn c con. Hai l anh thc s mun y ti n vi nhng ngi n ng
khc. Anh bo: "Ngi c tm hn nhy cm nh em th phi gp mt ngi n ng c tm hn
nh ng Thi Sn mi ph hp". Lc ti ch nghe tn ch c gp mt ng Thi Sn bao
gi u. V cng chnh v anh, ti sut na th ly mt ngi ti khng h yu. Chng hiu
sao, anh bo g ti cng m mui nghe theo. Nhiu lc chnh ti phi ngc nhin t hi, ti sao
mnh li c th cht cha ngn y nhng yu thng n au trong ci lng ngc nh b ny!
***
Gn y, ti n thm anh, anh vn cn bo: "i sng c nhn c qu, anh ph tnh rung
ry v con v em, nay anh phi sng trong c n, c c, mt tt c. Cn em, em tht may mn,

Trang 99

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

em ang c tt c. Gi anh hiu, khi em ni, em khng h mun phn bi anh nhng t
nhin n th" D th no, ti cng ph bc tnh anh, ti lm anh au n, c li vi anh
rt nhiu. Ti tr li anh m nh ni vi chnh mnh: "Anh khng hiu rng em vn ang ch,
ch mt iu trng pht ca s phn s ging xung i em sao? Thi, ci s kip em v anh n
th ri, by gi anh nn nhn li yu ai , chm sc cho nhau tui gi". Anh th di: "C mt
mi tnh vi em nh vy ri, anh cn c th yu ai c na. Anh lun cu nguyn cho em c
hnh phc".
Ti tin anh ni thc lng
10.

l mt kip v chng
Nm 1988, ti vo Si Gn lm phim hp tc vi Thi Lan, phi nm li khch sn Tao n mt
thi gian lm giy t th tc i quay tip Paris. Mt mnh li Si Gn, ti lun ghi nh li
Ngi y dn trc khi xa H Ni: "Si Gn nhiu cm d lm, nhiu ci d lm ngi ta sa ng
lm. Em nh phi cn thn". Ti bo anh m cng nh l t rn mnh: "Anh yn tm, chng c g
c th quyn r ni em u. T ti cng yn tm v ti ch khng i anh phi nhc nh. l
thi im anh ang lm th tc ly d v.
Nhng nm u ca thi k i mi, Vit kiu v li Vit Nam cn kh khn, tm l cn nhiu e
ngi. H cha bit thi tht ca chnh quyn trong nc nh th no i vi nhng ngi
chy theo M ra i. Nh khi tr v c iu g bt an th sao? H cn rt s hi. Cc hi Vit kiu
ti nc ngoi ly c t chc nhng tour du lch. a kiu bo v Vit Nam thm quan thng
cnh. Thc cht h ch li khch sn mt hai ngy che mt, sau to i khp ni thm
ngi thn. Ngi n ng th hai ca ti l mt trong s nhng ngi v nc u tin v t
chc a n nhng tour nh vy.
Chng l ngi Php lai, lm vic cho hi Vit kiu Canada. Chng ra sc tuyn truyn cho
nhng thay i c chiu hng tch cc ti Vit Nam khuyn khch Vit kiu v thm qu.
Thi gian ny, b phim c ti lm vai chnh ang c chiu rng ri trong nc v nc ngoi
nn rt nhiu Vit kiu xem phim v dnh nhiu cm tnh cho nhn vt Duyn, v lit s. Gia
nh chng cng xem v rt ngng m din vin n chnh. Trc khi v nc, chng cn kp ba
hoa vi bn b: "Bng mi gi, ti s tm cch gp c c din vin ny cho m coi".
V n Si Gn, tnh c c c bi phng vn "c Duyn" trn bo Tui Tr, chng mng
qu. Nhn tc gi bi bo, chng nhn ra tn mt bn hc c, anh Ngha, chng nh thit k thi
trang Minh Hnh. Chng bn v ly anh ni n: "ng phi gip ti gp bng c c ny".
Bit ti l ngi d dt v gi gn, chng phng vn nhng phi iu v i cng ti mi dm
gp, anh Ngha ni: "C ny kh lm, anh m ng ra mi th khng bao gi c y nhn li.
Thi ti bo Hnh, cng l ph n, h mi nhau d hn". Ti nhn li mi i n ti vi v
chng Hnh Ngha, bi sau cuc phng vn, chng ti coi nh quen nhau v quan trng hn,
ti thy h rt ng hong.
ng nm gi chiu, ti l d i xung, khng bc: "L nh, c tng ch c hai v chng, sao
li c mt ng Ty l hoc". Cng thy hi kh chu, nhng vic cng khng dng c na ri,
nh bc tip. Ra n ca, h on : "Gii thiu Vn y l anh bn Vit kiu, bn chung ca
bn mnh, va t nc ngoi v thm qu, bn mnh cng mun mi anh i n cm mt ba nn
mi chung lun cc bn cng i". Ba cm chng lu li mt cm xc g, ch thy bun ci,
Trang 100

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ho ra "ng Ty" y li l ngi Vit.

n ti xong, ti nh ch Hnh ch n nh b bc rut ng Nguyn nh Chiu. Ti khng
h bit rng, m y, chng Vit kiu ln i ln li mi trc ca nh bc ti hng chc ln
ch ti ra nhng khng thy.
Sau , chng tm cch tip cn ti ti khch sn. Dn dn trc l sau quen, n mt ba cm l
thnh quen ri. Mi u cng cng thng v tng l Ty, nhng sau thy d chu hn vi cm
gic mt "ng Ty" ni qu si ting Vit. Chng tm s, chng a b con v thm Vit Nam
mt vi tun ri li i.
Quan st thy c din vin H Ni ngho qu, sp i Php m c chng c g, chng bn
tng ti mt ci ti du lch ba tng mua Ch Ln mang i. Chng chn tnh ni: "Anh mun
tng em ci ti ny em dng i Php, cui tun ny anh cng bay v Canada". Mi s dng li
vi mt khong cch nh nhng ngi quen bit vy thi.
V pha on lm phim lc by gi, ng o din mun tn dng ti cho ko lm thn vi
mt s i gia ch nh hng Ba tu, khch sn. H l nhng k tha tin thch sn nhng c gi
ni ting, c bit l con gi H Ni.
H cho rng gi Bc p hn gi Nam. ng o din a ti cng vi ng Th Anh i tic tng
khp ni. Nay n Maxim, mai n cm th kiu Tu. C ng ch tim knh xn mang n tng
nhng ci knh m chng bao gi ti ngh mnh c th mua c. Ti rt ngy th ngh, ch l
c tng cht qu nh th, mi i n nh th l phi c ngm g? y, h vui chi tic tng l
chuyn bnh thng, chuyn x giao. Ti tr nn quen dn, chp nhn dn nhng cuc n nhu
nh th, tt nhin bao gi cng i c nhm hoc ch t cng i cng ng o din.
Su nhng cuc tic tng, ti lun tnh to ngh bng, chng th no mnh b sa vo ci cm by
ca tin bc hay qu tng ri. Lc y, ti tht ngy th, cha hnh dung ht c l c nhng
loi ngi c th i xa hn th. Trong s cc i gia chuyn mi i n cm th, c mt ngi
Hng Kng ni tho ting Vit, sau ny ti mi bit, l ngi chuyn i sn cc c gi ni ting
trong gii ca s, din vin. Ho ra, ti c dng nh mt ci mi bo b cu nhng ba tic
khng mt tin.
Mt m, sau ba tic, h a ti v khch sn bng tc-xi. Va bc ra khi xe, ti bng thy
nhiu cc tin ri te xung t. Ho ra, ng ta tin vo lng mnh t lc no? Tht kinh
khng. Chc h ngh con gi min Bc ngho, d sa ng. Nhn thy nhng cc tin ri ra, ti s
hi n rng ri. Tri i, chnh l mnh ang tip xc ng loi ngi anh dn l phi trnh xa
y! Ti b chy vo khch sn. H hn h va. H y, h ang sn mnh y? Mnh b b ba
m thuc l hay sao m h b tin vo lng mnh t lc no khng bit, li c ngh ch l ci o
khoc vn trn lng.
Hm sau, on phim i quay Vng Tu. ng o din li li nhn cho ti i khi v xe
ng qu nn on i trc, bui chiu ng Hng Kng cng c vic xung Vng Tu, "Vn i
nh xe con ca ng y cho kh". B b li, tc pht khc m khng bit xoay x th no. Ti
b dn vo ng cng, buc phi i xe ca "lo cm th" th mi xung Vng Tu c, ch
mnh lm sao bit Vng Tu u? i ng th no. nh liu vy.
ang nh bc ln xe ca ng Hng Kng th chng lng t xut hin nh mt ngi hng. V
l ngi trong Nam, chng bit tng my ci mnh "sn ngi" y nn rt bt bnh trc cch
hnh x ca ng o din. Lm nh mt ngi thn thit ca ti, chng "ui thng cng" ng
Hng Kng i: "Khng c chuyn c y i vi cc ng u, ti s a em ti i!". Ti nh ngi
cht ui v c phao cu sinh.
Mn u c chic xe my c tng, chng tnh nguyn ch ti xung Vng Tu. Lc y
Vit kiu i li phi c giy t nhng chng ta vn c "liu mnh nh chng c".

Trang 101

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Sut dc ng i, chng t ra l ngi ht sc ng n, ng hong. n ni, chng tr ti v

cho on phim, mng thng cnh my ng on phim ti b ri ti, ri bin mt.
Sng ra, li thy chng xut hin trng quay. ng Hng Kng cng ln vn y, nhng ti
khng thy s na, dng nh ti ang c ngi bo v. ng o din r l cng mt duc vi
"bn sn ngi". Nh c chng, sut my ngy Vng Tu, ti khng b ri vo tay bn ngi
kia.
Tr v Si Gn, mi quan h ca chng ti tr nn thn tnh hn. Ti khng my may nghi ng
lng tt ca chng. cng l thi gian Khanh theo on kch vo Si Gn biu din, ti r
Khanh v cng. Khanh li cn ngh ra cch mua bp in ln nu nng trong khch sn v n
thc n Si Gn khng quen. Khi chng ngi hng xut hin, v c s tin cy ca ti ri nn
Khanh cng tin lun. Chng hay r chng ti i n sng. Chng mi thng tho Si Gn lm sao!
Nh mt con chut. Ngc ngch no cng bit.
ng l mt g lng t giang h. Chng may i vo ng ngc chiu, chng lin r ngay vo
mt ci ngch, loanh quanh mt t li ra ngay ci ph cn n. Hai ch em ngi ng sau, nhn
thy cng an l s rm, nhng chng thn nhin: "Cng lm l b bt ch g, c yn tr anh
lo". Hon cnh no chng cng xoay s c, cng vui v sng c.
Phong cch ht sc dn d, phng khong, chng dn hai ch em n nhng ch n cc ngon m
li cc r, vn l nhng qun n va h ni ting ca Si Gn trc gii phng. Hai ch em khoi
ch lm, bng nhin c mt ng anh t trn tri ri xung, lo lng chiu chung th.
Thi , Vit kiu v nc l l ra ngay v li n vn khc thng, son phn le lot. C nh th
h mun cho bn dn thin h thy, ta b ci nc ny ra i, khi v ta phi hn cc ngi, giu
sang hn, ph qu hn. l l do ti sao c nhn thy Vit kiu l bit ngay. H thng xuyn
t tp cc nh hng, v trng, t mt nom rt d. Chng li khc hn, vi cch n vn phi
phi, bi i, chng ai bit chng l Vit kiu. C qun ka ki v o s mi rng, nom chng p
mt cch rt n ng, rt ngang tng bt cn, chng s g ai c. Khi kh thn thit, chng ci
m: "C i anh chng bao gi gi c tin trong ngi. C ng no l vung vy bn b ht.
Dp Tt m c tin dt tr con i mua qu mi a khong 100 th chng n c tr mt ra
ngc nhin".
Hng ngy, ba anh em ht hn nhau n sng li h nhau n ti. ang ham vui v xng xnh nh
th, ng mt ci, chng tuyn b n ngy phi v nc. St gi bay, chng mi gi v ra, qu
vi vo ti, ku ln: "Cht ri, ch cn hn ting na l my bay bay ri". Thay v phi c mt
sn bay trc hai ting lm th tc, chng vn cn nh. Theo kiu dn chi, chng c qui
c ngn np g, chng v qung vi ci qun o nht vo ti. V tt c bu on th t mi vi
vi vng vng ko nhau ra sn bay a tin. n sn bay, chng cn kp di tin vo tay mt
ngi anh em h hng g y bo mi mi ngi i n tra cho khi i, ri bin vo bn trong.
Trong ba n, ti c cm thy thiu thiu mt ci g. Cm i a ln nh v ming cm, cht
nghn ngo khng th no n c. Thi cht ri, sao li khng th kim ch ni ci tnh cm l
lng ny. Hng ht nh l b b li. Nh l b b v. ng c th m sao trng tri th? Ti
nh bung bt a, xin li mi ngi ra ngoi. V c th p mt vo tng con hm nh khc
nh ma nh gi, nh th va nh mt mt vt g qu gi. C l, tnh cm thn thit n su
vo mnh t lc no! ang gn gi vui v th nay li phi chia ly xa cch. Gp g lm g, thn
thit lm g, bng nhin li bin mt? Ngi ta i ri chng bao gi gp li na! Si Gn
bng tr nn hoang vng. Khng c ai tin cy a i chi trong ci thnh ph xa l ny. Mt ni
lo s m h len li dng ln Th l c khc nc n, ai d cng khng c. C l ci bn tnh
ti nh th, c t mnh lng mn ho tnh cm ca mnh, bi lc , gia chng ti cha c g
su sc.

Trang 102

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ti c mi ngi a v khch sn. Va v n ni, cha kp nh thn, thy chng lng t

xut hin, ming ci ti ri. Chng hn h ku ln: "May qu, anh b l my bay ri. My bay
ca anh n bay mt ri!". Khng mt cht lo lng bun ru. C l chng l hnh khch duy nht
"b" l chuyn bay m li hn h nh vy. Th l li tip tc nhng ngy ba anh em du vo vi
nhau, vo ch no n cng gi "mt chai ba ly", rt och. Chng ti a rn gi nhau l "ba anh
em trn mt chic xe tng". Khanh khoe vi mi ngi: "Ch Vn mi chi vi mt anh hay lm,
tnh tnh rt phng khong, d chu".
Ngy chng bay v nh Canada, ti vn nm li Si Gn. Khi i, chng "gi gm" hai ch em
cho mt ngi bn ln tui nh "trng nom h hai c em H Ni, hai c y lnh lm chng bit
g u". V nc, ngy no chng cng in thoi sang. C ngy chng gi v hai ln, ln no
cng con c con k hng ting ng h, ng bn phi xt rut nhc nh "Gi in ng di l
tn tin lm y". Nhng chng vn c gi v s ti bun.
Ti i Php ng vo dp Noel Tt ty nm y. Php, chng ti vn gi lin lc vi nhau, ti
ch cn in cho chng nhn s in thoi khch sn l chng gi sang. Khi Paris, c ngi bn
Vit kiu t Ty c qua chi, anh r nhm lm phim sang c chi ri li n Tt. Ngi bn
c ngm bao che nu chng ti mun trn li. ng o din xui ngay, c r r khuyn
khch ti. Dt khot khng nghe, ti i t v v Vit Nam d l Ba mi Tt.
V n Vit Nam, ti thy chng n ti sn bay Tn Sn Nht, mng i l mng. Sung
sng n sng s.
Khng th tin c l ngi ta vn c quay i quay li v mnh. Bi tm chn tnh ca chng,
tnh cm trong ti xoay chuyn lc no khng bit. n lc y, chng tr thnh mt ngi
qu i thn thit, mt ci g tng mt nay li tm thy, tng khng bao gi gp na nay gp
li. V gia chng ti, bt u nhen nhm mt th tnh cm su sc hn.
Tr li Si Gn ng nm mi, v vng vo chuyn tnh cm vi chng nn ti im bt, khng
tin g cho gia nh bit ti tr v. Ti linh cm thy mnh ang b ht vo mt tnh cm mi,
n c len li dn vo tm hn mnh m khng sao xua ui i c. Nhiu khi c t di mnh,
khng dm nhn thng v xem n l ci g. Ti thy r, ngi ta ang tm cch li gn mnh
y, mnh cng b ht vo ci tr chi , nhng l tr th vn c bo rng ch l tnh cm anh
em bn b. Thi gian ny, ti giu bit ngi chng sp ci ca mnh v s xut hin ca
chng. Sau ci Tt u tin Si Gn vi chng, coi nh ti lc vo mt cuc tnh mi
Gi l "lc vo" bi i khi, d trong trng thi trn my trn gi ri; ti vn c ngonh li t
u tranh vi bn thn mnh. Ti nh th tht: "Em ni tht vi anh, H Ni, em c mt mi
tnh mi nm nay ri". Ni vi chng iu ny, ti hi vng chng hiu v gi gn cho ti trnh
khi vng ti li. "Anh , ngi y ang lm th tc li d v. Em cu xin anh hy gip em.
Chng em vt qua bao kh ti, ch ch em v l ci". Van xin chng nh th, ti mong
chng dng ngh lc ca mnh cu thot ti khi vng sa ng vi chng.
i, ti tht ngy th, ti tht ngu ngc! Trn i ny, c ngi n ng no li cao thng
hoc gi v cao thng n mc tut khi tay mt th m ngi ta theo ui mi v sp t
c? Chng qu hiu ti mm yu th no v cng c cm tnh c bit no vi chng ri.
By gi ngh li, ti vn chng th no ngh rng chng c tnh dng th on chinh phc
ti. Nhng r rng l c hi ca chng gn k. Ti th c mm yu nh mt con cua lt. Khi
ci v ca con cua cha cng li th n yu t ra lm sao! Ti cng vy, ti chng c phng
thuc no chng c.
D bit kh xa ri con ngi ny qu, cm thy thn thit mt ri, nhng ti vn cn cht l
tr bo mnh rng, mnh ang lm mt iu khng phi, mnh khng nn, khng th lm ci
iu ny. Mnh c c mt bn b yu thng H Ni ang tng ngy, tng gi khc khoi ch

Trang 103

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mnh v, mnh tha bit iu c m! Nhng trong ci ranh gii ny, ly c thng bng l
rt yu t. y chnh l lc ngi n ng d c c ngi n b h mun. Thc ra, chng ch
khi khi ham vui th thi, ch khng phi l k rp tm. Chc chn rng, t su thm tim en,
chng bao gi chng dm ngh n chuyn c ti yu. Nhng khi c hi n tm tay, i no
chng li b qua? V ti chnh thc sa ng.
Ngn y yu t dn dt khin ti tn nhn dt tnh vi ngi n ng mi nm trong bng ti
n vi chng. Hai ngi n ng ny u yu ti ht lng v ti cng ht lng p li.
Khng th ni c ti n vi ngi ny v ngi ny yu ti hn ngi kia, hay v ti yu
ngi ny hn ngi kia. Tnh yu l th v hnh, l xc cm lng mn, khng th em ong
m c. Phi tha nhn, do ngi ta c lng tt, n vi mnh bng tnh cm chn tht, lm
mnh cm ng ri dn ti tnh yu. Nhng quan trng hn vn l s mi m, lng mn trong
tnh cm ban u m chng em li cho ti. S hp dn khng th cng li c ca tnh yu
chnh l bi trong mt thi im no y, khi ta c mt tnh yu mi, tnh yu y em li cho ta
mt cm gic hon ton mi m
Yu chng, ti nh ngi b sc nh sng, nh ngi ang b cm t ni bng ti lu cu t
ng, phi khc kh, gi gn trong vng kim to nay c s lng tung cnh bay vo mt th
gii t do cng khai. Ti b chong ngp, khng gi gn g na. T ch khng c bc l mnh,
phi giu kn con tim mnh trong mt ci ro cn ca x hi, ( min Bc lc , yu mt ngi
c gia nh l mc trng ti), nay ti c th cng chng i gia thanh thin bnh nht. Si Gn
l mt th gii rng ln, khng ai bit ti l ai. Khng ai thm n chuyn ring t ca ti,
cng chng c ai d xt, dm pha hay bnh phm. S thay i ca ngoi cnh ny tc ng su
sc, mnh m vo tm thc ti lc . Lu nay, ti ch thy v p quyn r huyn b ca bng
ti m thm ng lo, nay cht nhn ra nh sng mt tri mi thc l p, l v p ca s
sng, ca tnh minh bch v trn ht l v p ca i cnh t do
Tnh mng, chng v Canada vi gia nh, ti v H Ni th ti, gia chng ti l nhng cuc
in thoi ng di. Sut mt thi gian kh di, ti b ging x gia hai ngi n ng. Mt
gn, mt xa. Nu quyt nh sng vi ngi gn, ngha l khng bao gi c th gp li ngi
xa na. Ch mi ngh nh vy thi, ci ting gi t ni xa xi kia bng tr nn mnh lit hn.
V ti hon ton cho rng tri tim mnh b cun ht v pha y nhiu hn. Bit l ti li, bit
l c c vi ngi chng sp ci, nhng ti c nhm mt lao i, khng quay li c na.
Nu lm mt vic rt xc phm l t ln a cn so snh th thy, ti chng c l do g
chy theo ngi n ng th hai ny. Chng khng phi l ngi c tri thc v tinh t m l
ngi sng phng khong, vng mng. Mt s bn b ng ti b ht hn bi s mnh m hoang
d rt nam tnh ca chng. Khng phi! C ngi li cho rng, bi chng l Vit kiu giu c.
Li cng khng ng. Ngay khi mi quen vi chng, ti bit mi ngi th no cng t nhiu
cu hi v ci "mc" Vit kiu ca anh, ti ht sc trnh i cng anh n nhng ch ng ngi.
Khng ch ngi d lun mnh chy theo Vit kiu, thm ch ti cn cm thy ngng v xu h
na. Ti bit l dn H Ni s chp cho ti ci m y. Trong thm tm thy xu h m khng
hiu ti sao li xu h. Nhng trt yu ri, khng l v ngi d lun m phi t b tnh yu
ca mnh hay sao! Thm ch ti cn nghe u rng: "L con trai chng my cht ht c ri
hay sao m con Vn n i ly mt ci thng Vit kiu v danh tiu tt?". M ti cn nng li
hn: "Bao nhiu thng tr thc, hc thc yu th lc u nguy nguy, i m u vo ci thng
bi i". i vi dn Bc, "Vit kiu" chng l g. Thi , ci "mc Vit kiu" l mt ci g
rt c gi vi dn Nam. Mun chinh phc c dn Bc th phi c tr tu, bng cp, a v x
hi. Cu ni ca ai v tnh kha vo ni au ca c mt lp k s min Bc, m ngi tnh u
ca ti l mt th d. Anh bit th no l nhc v khng kim ni tin nui v nui con. Mc

Trang 104

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

d anh l tr thc, c n hc ng hong. Nhng ci ng lng tr cho "thng" tr thc r mt

qu, nui ci thn cn khng xong, thnh ra hn lc no khng bit!
Sau ny, bc quyt nh khin ti ng hn v ngi tnh th hai xut pht t mt l do thm su
ch mnh ti hiu. Mt ln na, ti li yu mt ngi n ng c v con gia nh m m. C
iu, v con chng mi mt phng tri khc nhng cnh tan ca nt nh khng hin din
trc mt ti.
V khi khng nhn thy ni au ca ngi ta th ti cng b giy v hn. Cn vi mi tnh
u, ti lun thy s hin din ca nhng con ngi v ti ngay bn cnh mnh, lun mang ci
gnh nng ca ti li. Mc d, vo thi im Ngi y c t do v lun m rng cnh
ca n ti v
***
Vng, Ngi y vn hi vng mt ngy no ti s quay v. Anh khng c nu gi ti, anh tin
sm mun ti s nhn ra tnh yu vi anh mi l tnh yu mu tht, tnh yu vi chng lng t ch
l s bng bt chc lt m thi.
Thnh thong, nhn dp no v cng vic, chng Vit kiu mi v li Vit Nam. Chng ti gp
nhau H Ni ch khng phi Si Gn na. V ti c mt quan nim, hy th sng vi nhau
i, hiu nhau, gi c s t t vi nhau mi quan trng, t giy ng k kt hn chng ni ln
g nhiu, chng th gi nhau lu di. Ti khng yu cu chng b v. Ti mun to ra mt hng
m nh th cho c hai
Thi gian u, mi ln ra H Ni, chng phi v Phan nh Phng . Ch nh li ra khch sn ,
m u cng khai c v ti cha phi v ngi ta. Thi , mi ngi s cng an lm.
Sng vi gia nh ti, chng chng kin nm con ngi sng trong mt ci phng hai t mt
vung, ti v Khanh sng trn gc xp, ng ln mt ci l cng u, nh c khch l mi ngi
phi rt ht ln gc xp, hoc chy sang nh hng xm. Hng ngy, chng ti phi xp hng
tm, xp hng hng nc, xp hng i v sinh. Ri nhng ting ci c chi bi t mi gia nh
vng ra tt c u phi nghe. Nhng mu thun ring t ca tng c nhn cng tr thnh nhng
tin tc nng hi cho c cng ng dn c d on bn tn. S ng chm, va chm cng thng
tng giy tng pht khin con ngi ta tr nn nh nhen, ch k v tn nhn. Chng ku ln:
"Tri i, sao ngh s Min Bc kh th!". Chng bo: "Xin li em, anh khng th i cu c. V
nh cu khng c ca, m bao nhiu ngi xp hng". Sut ngy din ra ci cnh bi hi, nghe
ting ngi bn ngoi lt qut dp th ngi bn trong dng hng e hm nh ting c ngi.
Chng phi i v sinh cng cng ri tr tin.
Mt ln, chng mi c nh ti i chi Qun gi cng vin Thng Nht. y c bn c ph
long v nc sen da, nhng ung kh xa x so vi mn ch en gii kht duy nht thi
. Ln u tin ra Qun gi, c hng gi h ma h mt nh qut hu, m ti tht ln: "Tri
i, c i ti ch c ao c mt ni no c hng ci khng kh trong lnh yn tnh nh
th ny". Cu ni bng qu ca b lt vo tai chng, chng ghi nh vi tnh cm thng xt chn
tnh. V th, chng mi ng lng trc n bo: "Mi ln a khch v Vit Nam du lch thm
thn, dnh c mt t tin, chng mnh tit kim ch khng tiu vung i na. Em y th
xem c ni no c th tm c th mua, t tin thi nhng phi c ring bit".
T , chng c thc gi tin nh ti gi h, cho n lc va xon mua c ming t ca
mt gia nh ng con. H buc phi bn i chia nm x by. V chng ai trng nom nn n
ti thui nhng cy vi mui. Ming t nm mt v tr su ht, r vo ng, li qut vo
ngch, ri li quo na khng bit gi l g. Nhng nh mnh th sng qu, ban u ch c ci
nh cp bn dt nt, nhng n l ca ring mnh. Chng bo, c gng thit k tht n gin, mt
tng thi. Ri xy mt ci toilet chung cho c nh. Ngh bng, su ba ngi mt ci cn c c

Trang 105

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

m. y li cn c c lavabo bng s trng ng nh rng ra mt th ng l thin ng.

Chng cng xc nh l xy vi mt chi ph thp ti a v lm g c tin m xy. Lm sao cho
mi ngi c mt khonh khng gian nh nhng ring bit. Bp th dng chung. V tt c l
chung mt nh, y nh Phan nh Phng.
Chng ni nh , hon ton xut pht t tnh cm, mong lm c mt ci g cho gia nh
ngi chng yu thng kh, ch khng phi c nhiu tin m vung vy. Ai ng u, bn
ti, mt kin trc s ti hoa mang nhiu cht ngh s, anh on, ging vin trng i hc xy
dng, li v tng cho mt ci nh khng n gin cht no. Anh bo, ln du tin v nh cho
ngh s, anh mun thit k mt ci nh khng ging ai. Mt ngi nh khng to nhng m cng
v c nt ring. Ngi thit k bao gi cng mun thc hin c trn vn tng, khng l
mnh li ni, ti khng tin u, cn phi ct ch ny ch kia i ? Ti nh chp nhn: "Thi
c, em s c gng theo thit k ca anh, nhng cng phi lm dn dn thi". Xy nh, ti
khng xin ngh ngy no, ban ngy vo on lm vic, chiu v vc xi mng, xp gch. Trng
nom th, ch huy th, mt tay ti lm c.
Trong lc ti tt bt nh th, c gia nh trn Phan nh Phng hu nh chng ai dm ng hi
han. Th ri, xy nh n c ra ci ny ci kia. Ht tin, chng bit lm th no, ng lc
chng in thoi sang, ti ti thn o khc nc n. Chng ng vin: "C gng i vay ri anh s
gi v sau".
Th l, v mun ti theo n cng bn thit k, chnh anh kin trc s li ln giu v cho ti vay
nm trm la. Khng hiu sao ch v vn bit. C l nh ci bn nng t v ca n b, s
chng mnh mang tin cho c ngh s dng, ch nh ting i li. Ti lo lng chy vy long tc
gy ln, ri nh cng xy xong.
Khi dn v, nh rng khng, cha ging, cha t, cha bn gh. Nhng so vi ci gc xp lm
phng ng ca ti v Khanh, ci gc xp cao mt mt m l qun ng dy th "n" mt ci cc
tri ging au n om m mt; so vi ci bp nm mt vung ci thnh nh ca m, so vi ci
ging k ngay phng khch ca b n l mt to lu i. C nh phn khi lm, tt c u
cm nhn c y ng l mt mn qu xut pht t tnh cm thng yu, t s chia s
T ch chng kin gia nh ngi yu mnh, mt gia nh ngh s ni ting m sng ngho sng
kh th, chng lng t tm cch gip . Chng chng bao gi khoe khoang ai v chuyn ny.
V ti n nhn n cng rt t nhin ch khng ngh l phi sut i hm n. Yu nhau th lm
cho nhau kh, chia s vi nhau trong cuc sng chng phi l mt l t nhin nn lm sao?
Ti ch ngh rt gin d nh th. Ti v chng cng c mt khonh ring trong cn nh chung .
***
C rt nhiu l do sau mt thi gian di sng chung vi nhau, chng ti mi i n quyt nh
lm ng k kt hn. Th nht, chng trao cho ti mt tnh yu tuyt i chn thnh, tin
tng ti hon ton c v kinh t ln tnh cm. Th hai, chng mun tr v Vit Nam sng nt
qung i cn li. Th ba, quan trng hn c, v l Vit kiu nn chng cn phi c mi quan h
chnh thc vi ti c hp php sng ti Vit Nam.
V chng l Vit kiu, li c gia nh nn trong sut qu trnh chng ti sng vi nhau, cng
an lin tc r sot hi thm giy t. C thi gian, ti phi sng trong trng thi rt hi hp,
chng va c cng chuyn bay vo Si Gn th lp tc cng an p n nh. Ba bn ng cnh st
a vo nhn ng. Ti bo: "Anh y va bay ri". Hnh nh h ngh chng l mt con co gi, hay
tin g nn tu thot ngay, h lp tc thng tin vo Si Gn "n lng". Ho ra, chng b
cng an nghi ng sut mt thi gian di m khng bit. L do v sao? Trc gii phng, chng
quen bit nhiu ngi c bn ta ln bn ch. Bi chng tng lm vic cho mt t chc t thin,
nn vi danh ngha mt t chc Quc t, mt s bit ng ni thnh c th vo nh chng lnh

Trang 106

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nn. Nhng chng li cng c thi gian i lnh bn kia, nn by gi, v nc vi danh ngha Vit
kiu yu nc, nhng chng ai bit "ng y" thuc loi ngi g, chin tuyn no, Im vic cho
ai? Trc gii phng, anh ta bin mt, nay li l l xut hin. Li c ngi nhn thy anh ta ni
chuyn vi mt nh bo M Si Gn. C l h tnh c gp nhau th thi, nhng vi nhng
ngi c trng trch, l nhng du hiu khng bnh thng.
B "n lng" trong Si Gn, chng c a thng t sn bay v n cnh st, lc ai m bit
liu c c tr v sau cuc phng vn y khng? Cn ti, ti cng khng th no thanh minh
c rng ti tin chng l ngi tt. i no ngi ta tin mnh. H hi: "Anh ta l th no vi
ch. Anh ta c v bn kia ri. Thn nhn anh ta khai l Qung Nam c. Hai ngi cha phi l
g ca nhau c. Vy th ci s khai thm thn y l bt hp php!". H ly c bt b
nhiu chuyn, lm ti au u, tinh thn bt n. Cn chng, lc no cng nh trong tnh trng
ht sc him ngho. Cng c khai bo tm tr nhng ngi ta bo c phi v chng u m
c thm thn, c tm tr. C ln xin visa, st nt ri vn khng c, chng buc phi ra
khi Vit Nam, sang nm ch bn Thailand vi ngy. Ai ng u, sau mt thng, ngi ta vn
cha cp visa. Tin mang i tiu ht, khng c tin v Canada m cng khng c tin
li. May qu, ti nh n mt ngi quen trong s qun bn , gi in sang mn tin. Chng
n s qun ly tin tiu cho qua ngy v ch i.
Khng th sng mi trong tm trng bt an nh th, ti nh bo chng: "Anh , em khng c
lng no bo anh phi b v con, nhng v an ton cho anh, c l chng mnh phi hp thc
ho mi quan h ny". Chng tr li: "Anh lm ci vic y ri". Ngha l, anh lm th tc
ly hn vi v bn Canada" Hnh ng ca chng lm ti rt cm ng. Qu gn b vi ti, anh
mun mi s c chnh danh c r rng.
Ngay khi c quan h tnh cm vi ti, anh ni chuyn thng thn vi v, rng anh khng th
sng vi ch y c na. V anh, nghe ni l ngi theo o Thin cha, l mt ngi n b
hiu bit, hin lnh, lch lm. Ba a con anh u ngoan ngon bo ban nhau hc hnh gii
giang, u sang Vit Nam chi. Khi nghe chng th l mun v Vit Nam sng nt tui gi,
v sng nc ngoi khng hp, ch khng h hi ti sao anh b em, m sn sng k giy ly
d, anh v Vit Nam.
Ni n hnh ng ny ca chng lng t Si Gn, ti li nh v Ngi y, mt k s Bc H,
mt ngh s hn lm, ngi tnh u mu tht ca ti. Ti sao gi l mi tnh thiu ri tui tr
ca ti? V mi nm tri ng ng tri i, ngi y khng quyt nh ni mt iu chn la.
C ng ng, trn y nhng n nn hi hn, c ngt ngt nhng day dt nh thng, c qun
tht nhng lo lng giy v. Ti chng th trch anh ti sao khng b v con ly ti, nhng li
suy ra mt iu khc, ngi ta qu nng lng vi gia nh.
Trong khi , chng lng t ca ti, khng cn ti phi mt li thc gic bng gi xa xi, chng
lng lng ct t mi quan h chnh thc vi v con. Tm lng chn thnh ca chng ti phi ghi
nhn. Ti cng hiu quyt nh ct t h nh th khng phi v chng c vi v con, m cn v,
i sng ca chng nc ngoi thc ra cng khng hnh phc g. Chng khng kh v vt
cht, nhng kh v tinh thn. Nh chng c nm ngi th bn ngi thuc v x hi bn kia ri.
V con chng u ni ting Ty, i hc trng Ty, ho nhp vi x hi Ty ca ngi ta,
thi gian h dnh cho chng, tm s vi chng, a vui vi chng l rt him, nn d mun hay
khng, chng vn b lc lng. Nh c mt tng hm, sut ngy chng lm vic, sng m u trong
. Cuc sng ca chng rt c n. V chng quyt nh chia tay v tr v sng Vit
Nam.
V Vit Nam, sng vi ti, chng c mt cuc sng khc hn. chng, ci ng qu nht l
nim tin t vo ti mt cch v iu kin. V kinh t, kim c cht tin bc no l li a ht

Trang 107

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cho v. Khi anh mun v Vit Nam, anh c vic tay trng m ra i. V Vit Nam, dn dn hai v
chng mi lm nn. Anh vn thng ni, t ngy c em, anh li c nh c ca. V tnh cm,
chng lng l hi sinh gia nh c nhng a con tuyt vi v mt ngi v gii giang. Ngy
xa, anh ch gp nhau Si Gn, ly nhau, sinh Ph Sn, con trai u lng Vit Nam. Trc
khi chin tranh kt thc, anh theo v con v Canada. Khi Vit Nam cho php Vit kiu v nc,
anh np n xin v thm qu ngay. Khng phi v gia nh trc trc m chng phi i tm hnh
phc mi.
Cng ging nh Ngi y, chng tnh nguyn hi sinh gia nh v con chng t tnh yu
vi ti! Chng lm giy ly hn trc c khi hi rng ti c ng ly chng hay khng? iu
lm ti thc s cm ng. V chng ti dn nhau ra S t php ng k kt hn. Lc no ti
cng ni, giy t ch l hnh thc, chng th no gi c tnh yu, nn ti chng h coi vic k
tn vo t giy kt hn l vic nghim tc. Thm ch, cng ging ln i ng k trc, ti coi
nh l chuyn a.
Hm , c khong ba, bn i cng ly ngi nc ngoi n nhn giy ng k. Chng lng
t ca ti n mc bnh thng. Ti cng th, ch mc mt ci vy i rt gin d. Ai ng u,
S t php, h by bnh ko thuc l nh mt bui l quan trng. Lc h gi tng i ln, trao
giy, hi ln cui: "Anh ch c tnh nguyn ly nhau hay khng?", ti cn kp gh vo tai chng,
ni a: "Ch nh em li ni, ti v cc ng cng an nn ti mi phi lm ci giy ny".
***
Ti bn vi chng, bn cnh vic tranh th tn dng tui tr lm ngh thut, chng ti phi cng
c kinh t gia nh, n khi s nghip ngh thut chng li, l n thi gian dnh cho con ci.
Chng cng thy th l hp l. Chng ti i th chp ci nh Thu Khu, vay tin mua mt mnh
t, xy nh. Cha xy xong, h x n i thu. Mnh li "yu sch" h chng tin mt
nm v mnh dng tin y mua trang thit b ni tht. Thi , nhn chung cng t ngi c nh
cho thu nn cn lm n c.
Sau khi chnh thc kt hn, mi vic dn i vo n nh c gia hn visa lu di, bt cnh
bng bnh hi hp i i v v, cuc sng bt phn lng mn sng khi. V mt cuc sng tht
trn tri l ra: Sng vi chng, tt c mi vic t A n Z, t xy sa nh ca, vay mn tin
nong, ng vi thc t x hi, vi cng an, phng thu, cng vi bao nhiu l ri ren, kh
khn ca th tc hnh chnh ti u phi dng n "ci mt mnh" giao dch. V i n u
ngi ta cng nhn ra ti, lp tc ti c c s ng cm v gip . Dn dn, chng coi vic
ti phi chng mt ra vi i l l ng nhin. Chng c n tt c cng vic y cho ti.
th, khi ti i lo giy t v cng mt mi v n nh, chng li bung thng mt cu: "C mt
mnh em bin n thnh quan trng ch anh thy ngi ta c cho thu nh ba i cng c sao
u. M sao em c phi cung ln chy ni n chy ni kia". Chng u c chu hiu rng, nu
khng c nhng giy t ti thiu , khi ngi ta kim tra bt cht, l mnh phm lut. Ti
gt ln: "Ti khng mun b hoch he. Hn na, ti cng khng thch ci s phi qu lu xin x
ai. Vy th, cch tt nht, khi cn kp, mnh hy hon thin h s i nu b hi n, mnh cn
c ci t th ca mnh ch! Ti sao li thch kiu lm n nhum nhoam, i khi, khi b pht lp
tc qu lu xin x, mt ht c t cch?"
Kiu li qua ting li nh th c c tch t dn, n bo mn s long lanh lng mn. Cng ngy
ti cng nhn ra mt thc t o, d c chng nhng ti vn phi lm vic, hnh x, lo lng nh
mt g n ng! R rng trong nh c mt ngi n ng nhng li qu nhu nhc. Bt c ci g
chng cng gi Vn i, ri ln sang phng khc. V ti li phi ng u. Thm ch, ngay
chuyn xin ra hn tm tr cho chng, ng l c hai cng i, nhng chng cng bo, em i i. Ra
bo tm tr cho khch thu nh cng vy. Thi th c cm bao thuc ra, hm ai trc ban th

Trang 108

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mi ngi ta, ri khai bo ngi ta vo s qun l. Vic n gin th nhng chng cng n
ht cho v. C th, s kh chu c tch t, ti kit sc v mt mi, mi th ny chc khng
chu ni, li ao c: bao gi mnh mi c lm mt ngi n b thc s n b y?
Ti c c quanh qun lo nhng chuyn ni tr bp nc ch khng phi ng u vi nhng
chuyn to tt. V d nh i vay tin chng hn. Phi ngoi giao nh cy nh. n ngy o
hn, li phi cy cc i vay nng trong mt ngy, chng s tin my trm triu, ri li mang
tr.
Ngh li thy sao m liu th, mt thn mt mnh, m mt ti du lch tin phng xe my qua cu
Chng Dng. Vay tin v, ch cho ngn hng thy tin y, ti c kh nng tr, ri li mang
i. ng l mt vic ty nh ch, nhng sao cng ch mnh ti cm ci lo toan xoay s!
Cuc sng vi chng ngy cng lng cng, chnh v vy m ti c tr hon chuyn con ci. Ti l
m nhn thy, ti sao mnh c phi lm n ng trong khi c chng? Ti sao chng li nhu
nhc n th, i khi cn c biu hin hn na? V th l, chng cn g lung linh trong mt
nhau na, ch cn thy nhng iu ht sc bnh thng, tm thng, thm ch i khi ti cn
phn ng bng cch quay i bu mi coi thng, chn chng thm ni, khng tn trng na.
Nhng th c t ln dn ln lm thui cht tnh yu lc no khng bit. V khi tnh yu thui
cht, s ch thy ton nhng ci cha c ca nhau.
Sng cuc i thng, khi nim say m ban u qua i, mt lc no y nhn li, ti cht nhn
ra rng, y khng phi l ngi n ng c th "tr" c mnh. Thm ch cn thy kh chu v
bt ho. V khi m ngi v khng chu phc ci tr tu ca ngi chng th n mt lc no
, t nhin s but ra nhng li ni, c ch coi thng. Nu ngi n b b chinh phc hon
ton, h sn sng nht nht i theo khng cn suy ngh nhiu.
Nu ch mu cu mt cuc sng bnh thng cho hai ba cm, ti v chng to dng nn
c mt c ngi vt cht tm n, c th tho mn c ri. Th l ch vic rong chi? Gp u
lm y, chng c ngh nghip n nh.
Nhng lc bc ln, ti ni vi anh th ny: "Anh nh l mt ci inh c lng, phi xit li. Em
mt mi lm". Dng nh lc no ti cng phi gng mnh ln, phi gi ui cuc sng an bi.
Chng c ci tt l rt yu v tin tng v, nhng kho khoang vi i rng chng ti l ng
n ng kia th ti chng c g khoe c, ch ngm ngi gi kn trong lng thi. Bi suy cho
cng th mnh l ci g m li mong mun ngi khc va c tm hn lng mn, va phi bit
lm n kim lin, li va phi c hc thc na! Nghe n ma mai qu! Lm sao tm c mt
ngi nh th!
Khi mi th n nh Vit Nam, chng khng lm tour du lch a Vit kiu v thm thn na.
Cng ngy cng c nhiu ngi lm hn nn thu nhp chp chn khng c l bao. Thm ch
cn b thua l do my bay tr gi, chng phi b tin n cho khch li khch sn. V Vit
Nam, sau mt thi gian bn bu xy nh xy ca, cho thu xong l ht vic. Chng ngh ra c
vic g mi, sut ngy chng la c qun c ph n c ph kia. Ngi ta hi: "Chng em lm g?,
Tr li: "Chng em chng lm g c".
Trong khi , ti vn phi lin tc lm vic. Khi vt v qu, ti thm khao kht c mt ngi n
ng gnh vc tr ct c trong nh ln ngoi x hi, ngi c tr tu v bn lnh khin ti n
phc. Ti cho rng, trong gia nh, ngi chng nht nh phi l th lnh, phi gnh vc c
nhng vic ln. Cn ti, ti c th b ngh ch lun qun lo thu vn sang sa cn nh mnh
vn, cm ngon canh ngt cho chng con. Ti thm c quay v vi nhng iu gin d nh
th thi. V c c mong, gi m mnh c mt ngi n ng nh th, mnh sn sng bung
xui ht, gi t ht c lm mt ngi ph n Vit Nam vi ng chc nng ni tr trong
nh.

Trang 109

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Cui cng, sau gn hai chc nm tri gn b vi hai ngi n ng, mt anh tr thc min Bc
v mt chng lng t min Nam, ti vn khng c c ci kht khao bnh d: lm mt ngi
ph n bnh thng, lm v v lm m. No ti u c m c iu g cao siu u m sao
chng c! vy l, ch sau hn mt nm kt hn, ti ngh li hn. Chng qu bt ng. V
ng k kt hn v bit ti khng phi loi ngi d thay lng i d, chng chng bao gi lo
mt ti. Khi a nhau ra to, chng ti lm mi th mt cch ht sc lng l. Ti thuyt phc
chng rng, tnh th ca chng ti l khng th no cu vn ni, m m lm g?
Mt ci kt lng l chng tt cho c hai ? Sng vi nhau na ch lm kh nhau thi, nht l khi
chng ti cha c con chung, li c iu kin kinh t mi ngi mt ci nh gi tr ngang nhau.
Chng im lng nghe ti phn tch, v chc cng c nghe li anh em bn b, th chia tay trong
lng l cn hn lm rm beng, nh gia nh b y b kch ng xi by m ni cn tham ln th
kho tay trng lun. Trong thm tm, khng bao gi ti ngh mnh c th cp i mt ci g
thuc v ca ci tin bc ca chng. Chng ti t c tho thun, khi to, chng nn trch c
tho m nhau lm g.
to n, thm phn gii thch: "Theo chng ti, anh ch tho thun c vi nhau l thun li
nht, v c hai ci nh ny u ng tn v anh, anh c hiu php lut Vit Nam khng? C gi
d nh c hai ci nh u l tin ca anh, nhng chng ti ch bit trn giy t n l ca ch Trn
L Vn, nu nh ch Vn l mt ngi khng t t, anh s phi ra i tay trng. V ci g chng
minh n l ca anh? Tt nht, hai ngi t tho thun vi nhau". p li, chng ch run ry:
"y l do Vn tt c ch ti cha bao gi c ngh b Vn". Nghe tht l xt xa. Ti khng
dm nhn chng v s b mi lng. Theo qui nh, s c hai tun khng n, nhng chng ni trong
m m hi vng: "Hai tun ny, trong qui nh ch l hnh thc th thi, vi ti, bt c lc no, k
c sau ly hn, Vn mun th chng ti vn c th quay li".
Ni vy, chng mun khng nh rng, chng buc phi theo ti ra to ch chng khng mun
th cht no. D ti gy nn chuyn ny, tt c l do ti, nhng bt c lc no ti ngh li, chng
cng sn sng n ti v.
i khi, ti cng ngm li, liu c phi mnh sai lm trong cuc tnh ny khng? Ri t tr
li, ti chng hi tic v yu thng chng. Ci g n s phi n. Tnh yu, d bt u t
mt khonh khc, nhng ri n mt khonh khc no y, t n li tan r, thui cht, nh phi
chu thi.
ngh rng, mnh nn dng y, ng nn lm kh ai na. Vi chng, ti mun gin lng
dng li. Nhng khi tnh yu ht, chng ti phi chia tay thi. ng nhin, khi tnh yu
ht, ngi th ba mi c th chen vo. li l c mt cu chuyn di
D th no ti cng mun cng bng m ni, chng ti c c kinh t n nh, l do xut
pht t lng tt, s tin cy ca chng khi cng ti bt tay vo xy dng nhng vin gch u
tin. Khi chia tay, ti bo: "Tu anh, anh i hi xem ci nh no gi tr hn th anh chn trc".
Chng chn nh Thu Khu, ri khng hiu sao li chn nh H Ty.
Chng bo khng mun v Thu Khu na v ngi ng hng xm. t lu sau, chng nh ti k
giy bn nh. Ti cng chng bit chng bn cho ai, bn c bao nhiu. Sau , chng v qu
hng Qung Nam, u t mua t xy nh ven sng Hi An. Ri chng sm t, thu nh
sng ti H Ni. Ng rng nh vy, chng ti c mt kt thc m thm. Nhng ri xy ra
chuyn bi bo Mt bi bo tr th.
***
Sau phn quyt li hn, ti m con trai ln sang sng cng b chu khi ang lm vic ti
Roma. l nhng thng ngy ngp trn hnh phc. Thnh ph Roma c knh.
Ti nh ang c sng gia mt bo tng sng ca nhn loi. C l, ti ny sinh "tnh yu" vi

Trang 110

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngh thut kin trc cng t y. Khng th tin c, vi bn tay v khi c, con ngi to
nn c nhng kit tc v kin trc nh vy. B con th trn tay, ti c ng ngn ngm nhn,
lng nhen nhm c m sau ny, con trai ti s tr thnh mt kin trc s
Cng trong thi gian , ti mi b sang Rome chi cho c c tho con mt ngm nhn. M
chic va li nh ng qun o, b lng l a cho ti mt t bo. Hnh nh l mt t bo pha
Nam. Th tht, gi ti chng nh tn t bo l g. B bo: "c i, bit, khi con i vng,
nh chng c ca con bu riu nh ta nh th no. M my b y gin lm". Ti bnh tnh c
bi bo ca mt tc gi tn c. C th thy, ngi vit bi ny ngm mun bnh vc chng
lng t, bn h. Cng c, ti cng bnh tnh, ni ng hn l bnh thn. Tt c thng tin trong
u khng ng s tht.
Ni dung bi bo, i loi l chng b v v m v la ly ht c nh ca ti sn. M v
ng tn chim nh? M ti c bao gi ng tn u! Ri cn ni tt c l ca chng ht.
Hy khoan nh gi v chng lng t ti nghip ca ti m hy nhn li ngi vit bi bo .
H khng khch quan. H khng vit ng s tht nn chng lm hi c ti, chng khin
ti bn lng. V li cng khng c sc thuyt phc nhng ai c n. c bit vi nhng ngi
thn, bn b chng kin cnh ti rt mt i vay, cong mng lo i tr li mi gy dng c
nh th. Khi ti v Vit Nam, h in thoi, phn n hi: "R rng ti thy Vn mt nh, ng y
mt nh, th sao li vit by b th. Sao li c th ni m v ng tn chim nh". Mi ngi
trong gia nh ch i ti mt cn phn ng tht d di. Tri li, ti ch thy mnh mng mt
ni bun au v tht vng.
Nu chng t nhiu t ra cao thng th lng tm ti cn day rt, nhng khi ngi ta lm ci
hnh ng bu riu ti v gia nh, th chng cn g ni na. Gi nh chng im lng! Ti
thm ngh khng th ng c l chng li khng lm chuyn g m , lng l chia ti sn, ra to
khng khng n. Nhng c l, chnh s nn nhn, lng l y l du hiu ca mt cn ging t gh
gm, ch cn b kch ng l bng ra vi tt c sc mnh hoang d. Tic thay, chng t bi
nh mt mnh, s tot i tt c. Bun v tht vng v chng nhng lng tm ti nh r b c
mc cm ca ti li. Ti th pho nh nhm.
Cm bi bo trn tay, ti n gp chng: "Ti tng ti s knh trng ngi n ng cao
thng trong anh, tht tic, anh cng ch l mt k tm thng. Gi nh anh ng c x thp hn
nh th, c i ti s sng trong n nn day dt, dy v dai dng Th l ht, chng cn g
ni vi nhau". Nghe ti ni, chng run ry thanh minh, ti ng bn nh bo nghe tm s ri t
thu dt nn. Ti hi: "Nu anh khng k ra th lm sao ngi ta dm vit. Anh c dm cho
ti gp ng ta khng? Ti s kin ng ta ti vu khng".
Ni vi chng nh vy, nhng khi v n nh mnh, vi nhng ngi ang ch i ti ni cn
tam bnh, ti li bnh.tnh gii thch: "Mi ngi hy hiu v thng cm cho anh y. Khi anh ta
mt i tt c, anh ta phi c nhu cu trt gin cho h d. Ngi ta khng th sng vi mt
khi u ut cht cha trong lng. Anh trt gin mt cch tuyt vng, khng cn bit ng sai.
Hy qun i v tha th cho anh y".
Bo cha cho hnh ng ca chng nh vy, nhng t thm su tri tim, ti trm ngh, chng x
s nh vy phi chng ng vi bn cht con ngi chng? By nhiu nm yu thng ti v
c yu thng li, ci bn cht y, i khi cng thy chp chn u , nhng khng c tnh
hung c th no bc l ra. Ch c mt ln, khi ti ngh chia tay mi ngi mt nh, chng
lng ln: "Tt c l ca ti, c hy i di, c chng c ci g ht".
Sau chuyn bi bo, mt s ngi bn na a na tht bo chng rng: "ng i, ng khng l
ci g c, th m ng c nng gn chc nm tri, cho d ng c mt ht, th ci m ng c
cn hn th nhiu. Chng ti y c ai dm m l chng hay ngi yu ca nng u, th m

Trang 111

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ng c c iu mt cch qu d dng. Cn chng ti, c m c cng khng dm m

ming, th m ng li cn go ln l b la".
Ngm li, ci thuyt phc nht chng i vi ti chnh l s chn thnh v lng tin. Chng
t nguyn trao ph cuc i cho ti. T nguyn t b v con sng n nh vi ti, l ci
gi tr cao nht ca chng. Bi vy, ti cng chng i hi g hn, sn sng dng li, i n
quyt nh ng k kt hn. Ti bit, nu ti khng gy ra ti ph tnh ny, chng vn ht sc t
t vi ti. Ti bit, chnh ti ch khng phi ai khc, y chng vo ng cng, ging nh
mt con th mt ming mi ca mnh. C ng k kt hn, chng ng ti hon ton thuc
quyn s hu ca chng ri, nhng li b cp mt. V con th trong chng mi lng ln ln, n
khng bn lnh kim ch cn au. Nng gin mt khn. Qua thy bn lnh n ng
ca chng qu km ci. i ngi ta cn gp phi nhiu tnh hung kh khn hn, nhng vn
phi c x sao cho ng mt n ng ch?
Nhiu ngi cho rng, nhng vin gch ban u xy dng nh ca, mn tin ban u ca chng
l mt mn tin ln. ng vy, nhng vi ti, mn tin y d c ln gp c trm ln th vn
chng l g so snh vi tnh cm chn thnh, nhn hu ca chng lc . Cha bao gi ti
ngh, v chng em li cho ti i sng vt cht kh hn, m ti ri b ngi chng sp ci
chy theo chng. Chng l ngi cc k phn i vic cc c gi ly chng Vit kiu ch c
cuc sng vt cht tm thng hoc ch ra nc ngoi sng.
L ngi c mt tm chn tnh thc s, thng xt nhng ngi thn lm ngh thut trong ci
gia nh nh ny, t , chng thng xt cho c ci kip ngh s Min Bc na, nhng ngi
hon ton trng ch lng nh nc, khng dm din chui, lm chui mt ci g. Cng nh
chng, nh bo Sm Thng ra H Ni, ng chng kin gia cnh nh ti v cng rt thng xt.
ng tht ln: "Tri i, mt c din vin ni ting nh th, khn gi trong Nam yu thch nh th,
bao nhiu Vit kiu ch thm mong v nc gp c c y, th m c sng th ny ?". ng
Sm Thng lm mt vic rt t nh, xch xe p ra ch He Nhai, mua v na con g pht
ngh vng che, a cho m ti lm cm. ng phi ro n: "Nhn tin gh qua ch th mua i
i", (bi nhn gia cnh ng bit ngay, lm g c tin i ch i khch). Nhng ng cng phi tht
kho khng lm gia nh ti b tn thng. Nhng ngha c n tnh y, ti khng th no
qun.
Vi ngi n ng ny, ngi ta mua c na con g v thng, th vi ngi n ng kia,
ngi ta vt ht tin trong ti ra gip cho c mt ch , cng v thng. S trao tng xut
pht t tm lng lm sao c th ong m? Ngi nng cn, c s ch ngh n kha cnh vt
cht ca mn qu tng, cn ti, trong tm mnh, ti ch ngh n kha cnh tnh cm thi. Mi
lm cy vng lc ch mt trm nm mi cy, ti cng ch yu c chng n th ch
khng th yu nhiu hn! Cha h tn ti trong u ti my may kha cnh vt cht trong mi
tnh ny. Chng khng ch thng mi ti phi sng vi cn gc xp m cn thng c gia nh
ti na. Tnh thng y khng phi l mp mi m bng hnh ng c th, lm cch no y
gip gia nh thot khi cnh sng chung ng nh vy.
Vo thi im gp chng, ti cng c rt nhiu ngi n ng theo ui. H u l nhng chng
trai cha v. Nhng lm sao ti c th sng ni vi ngi mnh khng yu? Cn chng, lc by
gi, chnh chng l ngi bit r hn ai ht, chng khng phi l ngi giu c. Ci m gi l vt
cht chng khng phi l iu g to tt, t, m rt t nhin, rt chn tnh. C th th ti mi b
chinh phc ch? Sau ny, chng "nghnh ngang" lm, k li vi bn b chin cng c c "c
Duyn", chng na a na tht bo: "S d ti chinh phc c nng v khi tri ma, i n
nng ch quay phim v, ng l phi mua hai ci o ma cho hai ngi, nhng ti bo ch
tin mua mt ci thi, th l phi tr chung cng nhau. Th c phi l lng mn hn khng? i

Trang 112

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

u ti cng mi c c em, u c phi ang yu c ch phi chiu c em".

Cng chng hiu ti sao tnh yu ca chng ti mnh lit nh vy m vn c th li tn, cng
nh tnh yu ca ti vi ngi n ng u tin, yu n cht i sng li, th m ri cng tan!
Sau bi bo ti tnh , chng c n hn hay khng? Lm ti b bi nh, b mt mt nh th,
chng h gin ?
Chng qun mt rng, i ny, ngi ta cn rt nhiu vic phi lm, phi m tiu. Hm nay,
c xong chuyn ca chng v ti, ngy mai ngi ta li hm h lao vo mt x cng an khc,
hi u dng y ni mi ci chuyn ca b L Vn? Thng cm cho tm l ca chng, ti
chp nhn hnh ng ch l biu hin ca tnh nng ni nht thi. c lc tng nh c hai
khng bao gi c th nhn li mt nhau c na. Nhng ti ngh ti sao li bin nhau thnh k
th? Mnh phi ng x th no y ngi ta vi dn, vi bt ni au kh do mnh mang n.
Ngi ta khng cn hn hc vi mnh m coi mnh nh bn b.
***
sang mt trang mi ri. Mi nm na tri qua. Ti vn thy chng qun quanh vi ph
phng H Ni. Tc ru bc trng, khun mt hn su nhng np khc ca thi gian, anh gi
sp i nhanh qu. Nhng ti vn nhn ra u dng dp xa ca chng lng t phong trn, ci
m. Nghe ni chng xy nh Hi An rt p, ngay cnh con sng chy ra Ca i. Ngi nh
y chng bao gi ng ca, lc no cng nh sn sng mi bn b trong Nam, ngoi Bc gh
chn, nh tm lng chn thnh ca ch nhn, chng lng t mt thi ca ti.
Mt ngi bn k li, chng ni: "Bao gi Vn i hn, ti s v Hi An sng nt tui gi".
Vng, bao gi ti s Ra i cho chng Tr V? Chng "l mt chuyn bay" c tnh yu,
nhng ri ti v chng li mt nhau
V l mt kip v chng.
11.

Ni y c mt b vai rng
Ti gp Abraham, b ca hai con trai ti, trong mt ln din khng c sn khu. Khch mi l
nhng ngi n tham d trin lm ca H Lan v nhng kiu nh trnh l. Ngi ta ung
cocktail ngoi tri, chuyn tr v xem mt chng trnh ngh thut dn tc.
Ti vn ght nhng bui biu din nh th. Din gia ban ngy ban mt. Ngay trn sn xi mng
ca Vin bo tng qun . Mi th c trng phch ra, c nh l khng mc qun o. C "ngi
trn mt tht" nhn thng vo mt din vin. Chng c t to no khong cch gia din vin v
khn gi. Chng c cht lung linh nh n sn khu cn thit ly cm hng cho c ngi din
ln ngi xem. V mnh phi t son trt phn, din rt gn m khn gi vy trn xung quanh.
Trong tnh trng y, ti ma m cm thy mt mi sng sng, ngng chn ngi. Chng dm
nhn ai, c phi ng bng qu, din cho xong chuyn. th, tit mc no cng phi c mt, t
din tp th n din i din n, ti u l tm im ca s ch .
Din xong nh thot n, ti mau chng dt xe my ra v Va n cng, mt cu thanh nin ui
theo: "Ch Vn i, ng sp ca em l ngi H Lan, va xem ch biu din xong, rt mun lm
quen vi ch. y l em ch truyn t li nguyn vng ca ng y". Lc ang mt, ti ch
mun thot ra khi m khn gi y, bn gt pht i: "Ny, em v ni li vi ng sp ca em l
ch chng mun lm quen g vi ngi nc ngoi u nh. Tnh ch khng thch nh th u".
Trang 113

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ri dt xe i thng. Lm g c chuyn d nh th nh.

Chng quen bit g ng li bng dng mi ti? Ti thy bc bi. Thng th nhng ngi hm
m hay by t tnh cm bng nhng l th. Nu c mi trc tip th phi mi c nhm cng i n
ung tr chuyn. Ti khng phi l loi ngi d di h dm can m mi mt mnh.
B t chi thng thng m h vn khng tha. Bit ti l ngi ang c ch trong gii ngh s
Vit Nam, h phn n nh ni chuyn mt cch rt d dt v c vn ho, v h s mt s
phn ng khng hay: "Ti tn l n, ang lm vic cho mt t chc lng thc th gii, hm
va ri, sp ca ti c xem ch biu din v rt hm m. ng y mun dc mi ch i ung
nc lm quen." Ri anh ta cn c ni thm: "Tt c ch xut pht t lng mn m thi, sp ti l
ngi rt ng hong, mt ngi tt". Ti gt pht i. "Anh , anh v ni vi sp ca anh: mt l
c y c gia nh ri. Hai l c y khng phi loi ngi d lm quen. Ba l nu ng ta l loi
ngi nc ngoi thch lm quen vi loi n b d dng th th tt nht anh bo vi sp anh ra
ngoi ng y cc em tr p, tm u cng c." Bp cht nh th xong l cp my lun.
y vy m anh n, nay tr thnh mt ngi bn ca gia nh, vn kin tr gi thm vi ln
na. Ln no cng b t chi thng thng: "ng lm phin ti na. Ti khng thch kiu lm
quen nh th, ti khng c ci tnh y. Ti khng thch quan h vi ngi nc ngoi".
Vo giai on y, ti vn ang sng vi chng mnh. Khng bao gi c chuyn mt ph n
gn bn mi, ang c gia nh, li i nhn li ung nc ngoi qun vi mt ngi n ng l,
li l ngi nc ngoi. Trong thc ca ti l khng bao gi c chuyn y. Bng i mt thi
gian, ti li nhn c in thoi t ngi phin dch, nhng ln ny l mi tham gia biu din
trong m vn ngh t thin.
Ngi ng ra t chc chnh l "ng sp H Lan" y. Mi i chi ung nc th kh, nhng mi
lm vic, li l vic thin, ti sn sng nhn li.
Abraham mi mt nhm ngh s H Lan sang cng biu din vi mt s ngh s Vit Nam.
Khch mi l cc s qun, ngoi giao on v mt s t chc x hi khc. Mi chng ti n
vn phng trao i cng vic, Abraham ni: "Chng ti mun t chc mt m t thin, mi cc
ngh s Vit Nam tham gia, ng nhin l c th lao, tin bn v s quyn gp cho cc tr em
ngho".
Ngh s i khi phi gp g lm vic vi ngi m mnh l chuyn khng l. Tt nhin, ngi
tinh s bit ngay l ngi ta thch mnh, nhng mnh khng thch ngi ta th cng thy rt
bnh thng. Ln u tin gp Abraham, trong lng ti chng c g rung ng. Ngh bng, chng
di g m a y mnh vo nhng mi tnh o le, ngang tri na. S lm ri. Sau bui lm vic
, chng ti gp nhau trao i thm mt hai ln na v chng trnh c th. Xong vic, anh mi
tt c ra qun Latino n tra v ni chuyn mt cch ng hong. T , chng ti thnh quen
nhau.
m din thnh cng, nhng ngi trong ban t chc mun vn ng cc ngh s gp tin th
lao cho m t thin, nhng v tho thun trc vi din vin Vit Nam l c cat-se, Abraham
lng lng b tin ti ra tr cho din vin nh li ha. Sau ny, anh phin dch ni li chuyn
y vi ti chng t sp mnh l ngi ng hong, trc sau nh mt.
Vo thi gian , ho s L Chc, cu rut ti ang v v lm vic ti H Ni. Cu vi gia nh
ti. Nhiu nm di lnh nh trn bin ch l ci c cu tho nguyn v. Cu cn v nh nh
ngi ta cn cm n nc ung v kh tri th. Ti phc nht cu ci c ham hc, ham
c. c, nghin ngm v cht lc kin thc bin n thnh ca mnh.
Thnh thong, ti tranh th thi gian nghe cu ging gii nh nghe truyn o. o y mang
ngha rng ln vt ra ngoi lnh vc tn gio. Nh cu, ti hiu th no l o v hi ho. Sau
o Thin cha, gn y nht, cu hay ging cho ti nghe v o Pht.

Trang 114

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

V tng lm vic trn tu bin nn cu ni ting Anh rt gii. Trong mt ln gp Abraham bn

cng vic, ti nh cu i cng phin dch. Rt nhanh, h tr thnh thn thit bi h ngang tui
nhau li cng quan tm n hi ho.
Chnh v vy, sau , cu mi anh ti nh v chn dung. l l do v sao anh c th n nh ti
chi mt cch cng khai. Hai ngi a nhau ra v vi gc vn hay u . H c th c k ni
chuyn vi nhau hng gi. Trong bui trin lm tranh, cu Chc c mi anh n d. Ti cng c
mt hm , n tip anh vi t cch "gia ch". Khi tin tng nhau ri, ti ci m vi anh
hn, dn dn hnh thnh mi quen bit thn tnh nh bn b.
Vi mi tnh th ba ny, cho n tn by gi, ti vn khng th no ct ngha c s a y
ca s phn. Ti dng l tr chng li n theo kiu "ht nc i", thm ch c tnh ph
phng, s sng ngi ta ng theo ui mnh na m vn khng thot. Ti chn thnh ni vi
Abraham: "Ti s bi lu lm ri, s cht trong tnh yu lm ri! Ti khng mun yu mt cht
no na, khng mun chuc thm nhng ni kh vo mnh na. Ti ct tc ngn ri, mun an
phn c v ng ngh ln ng tnh". Nhng bt chp mi s c tuyt ca ti, tnh yu vn
n
Bng nhin, nm 1997, ti li nhn c li mi ca Cc in nh i d Lin hoan phim ca
mt qu vn ho Php ti tr Phnompenh. H mi ti v Thu Hng, hai din vin chnh ca
phim, v o din bn khng i. t y, c c v chng o din H Quang Minh cng mang
phim Trang Giy Trng ti.
Cc in nh cn thng bo, h quyt nh gi phim Li Th i lin hoan phim Asean
Indonesia. V th, cha ht thi gian Phnompenh, ti phi bay v Si Gn, t i Jakarta,
th ca Indonesia ri bay tip n tnh Yoyagarta, c c ca Indonesia, ni din ra lin
hoan phim.
on i gm o din Tng Phng, hai ngi bn pht hnh phim, mt phin dch v ti. n
ni, cn ang l ngi ra v mt v i, ti va t vali xung chun b lm th tc nhn phng,
thy l tn hi: "C phi b l L Vn? B c mt l th". Ti ngc nhin qu, ci ni kh
ho c gy ny mnh quen ai nh? Ngh mi khng ra. M ra, mt l th ngn: cho mng n
t nc Indonesia, hi thm sc khe sau chuyn bay, v li nhn: "Hy gi in cho ti theo
s in thoi ny". l mt s phn ch c bn con s.
Ngh bng: "Ai m v duyn nh, gi in cho ti theo s ny, c nh l ra lnh y". Bng tnh
ra, y l s ni b.
Nh c mt lung in git, c l l anh H Lan gc Indonesia chng? Qu d anh ta bit
mnh ngh u. Khng bit chng anh ta thu sn mt phng ti khch sn ny ri cng nn.
Nhn phng xong xui, th gi, v ti cng rt t m. Bm s xong, c ngi Al tr li lun.
ng l anh chng H Lan! Ti ci ph ln. Sao anh ta li "tinh vi" th?
Ti sao li ngh ra ci mn n u nh th! Cht nh ra, trong mt ln gp Abram H ni
trc khi i, ti c khoe sp i d lin hoan phim nc anh ta t chc
V th l, li mt khong tri t do m ra
, chng ai n ai. C tm on in nh n t tm quc gia khc nhau. on Vit
Nam gm bn nam mt n, ng nhin l ti phi ring mt phng. Th l li ni khng ai
qun l, khng ai nhn thy mnh m s c.
Chng ai xem mnh ang cp k vi ai. Chng trnh lin hoan kh bn rn: Hp bo, xem
phim, ra mt on, tham quan vi hng trm con ngi nh th. Nm ngi Vit Nam cng
ch gp nhau vo lc n sng di nh hng ca khch sn, sau tn ra mi ngi mt vic.
Ngi i ch phim, ngi i hi tho. Ai mun xem phim no th ln ng ci xe , ban t
chc s ch n rp. Ni chung l sinh hot t do.

Trang 115

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ti v c ng anh ngi gc Indonesia th mng qu Vui nh hi. Ti hm i kinh

khng. Ti ngh: "Anh c a ti i n c khng v ti i sp l ra ri". Anh y bo: "Yn
tm, ti s a c i n nhng th c sn ca lndonesia". Anh a ti n mt nh hng trung
tm.
Lc y cng chng n gi gic nhng chc cng kh khuya, nh hng vng teo. Bram gi
ra rt nhiu mn v bo: "Ti n ri, nhng mn ny ch em n thi, Gi ra nm, by mn m
nhn mn no ti cng thy thch nhng khng th no n ht. Khi v, chng ti khng v bng
tc xi. Anh gi i bng loi xe c bit ca Indonesia thch hn. l loi xe ging kiu xe li
ca Vit Nam, mt th xch l ngc. ng xch l ngho th mi l m phc v khch ban m
nh th.
Chng ti i chi c bng ci xe trong khng gian tnh lng lng mn ca m ph c.
Ngh mnh tht l may mn, ang i th c ngi cho i n, n xong cn c i chi ph l
bng nhin thnh nh quen. Ti rt vui, bo anh: "Nu khng gp anh y kho em cht
i, lm sao m dm i chi Indonesia nh th ny".
T hm , anh c "nm vng" y sut bn, nm ngy. Ngoi chng trnh ca LHP ra, c
thi gian, ti li c anh a i chi. Chng ti n tra, n ti, v thm ch c n sng cng
nhau. Chng ai n chng ti v ng qu. C l, ngi ta tng anh cng l ngi ca
LHP. n sng xng, ti i theo chng trnh ca mnh. Ch gp anh vo bui tra v bui ti. T
nhin c mt ngi a i khp ni, bit bao nhiu th l, ti k li vi my ngi cng on,
mi ngi ngc nhin lm. Ngi phin dch bo: "Ln u tin ti c nhn, ch khng th
n kh vi my b din vin Bt a i chi, no mua bn mc c, no n ung kiu. Ln
ny mi c mt b nhanh nhn th. B y chng cn g, thm ch li cn i trc c mnh".
Mi ngi u bit ti c "tay trong" a ng ch li Bn nm hm lin qun qut bn nhau
rt thn thit. C nhng lc nm st cnh nhau cc k lng mn nhng gia chng ti vn c
mt khong cch tnh to, khng c chuyn tnh cm xa hn.
Anh r ti i tham quan cha Boroburdu, mt di tch kin trc ni ting ca Indonesia. Ngi
cha c xy trn mt nh ni, vo th k th tm, thi k Pht gio pht trin thnh vng
nht y. Mt trong nhng ci th ca khch du lch nc ngoi l c n mt tri ln ti
ngi cha. Phi c mt lc nm gi sng thng thc khng kh yn tnh bui sng, ng vo
khonh khc mt tri mc.
Trc bui i tham quan, v n ti xong cng kh mun, sng hm sau li i sm, ti quyt
nh ng li phng ca anh y, th l tr mnh xem sao. Ng cng ging, nhng ti rt tnh to
ngh rng, nu mnh khng mun th ngi n ng khng th c cch no m tin ti c. Ti
thc s mun th bn lnh ca mnh xem liu ti c b cm d khng. C l l ti lng mn qu!
May l khng c chuyn g xy ra.
Ch c iu l anh khng th ng c, c trn trc quay bn n quay bn kia. Ti cng th
nhng gi v ng thi. C nh l ang th thch nhau vy. Bng nhin, anh bt dy, mc qun
o ngoi. Ti nghe ting ca ng unh mt ci. Bit ngay l anh b c ch. Bit anh i ra quy
bar nhng ti c mc k. Ri thip i. Anh v t lc no ti cng chng bit. (Sau ny, anh c
ci ct na a na tht bo rng: "Em i, em ngy th lm tt c bn n ng u ch c").
Bn gi sng dy i chi ni. Trn xe, do m trc ng t qu, ti b say xe v bun ng kinh
khng. n lc ny, ch cn t g c c gi u ba ln i anh y m ng nh cht. Sut
qung ng bn nm chc cy s, ti c ng ngon lnh. trn xe th cn lo g na. C hai
chng ti u rt hnh phc. Sao li c mt th tnh cm trong sng n th, lng mn v p
n th? Anh bo, anh cn nh mi cm gic ti gi u ln i anh tin cy ng nh mt c b.
Lc y, trong u anh khng h gn ln mt cht vn c no.

Trang 116

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

n ni, sng cha tan, khng gian m o, trong veo. Cm gic trong lnh v cc k tnh tm.
Ri mt tri ln. C ting g gy sng u y. Lc c nhng ngi khch du lch chu u i
thm quan, ht th tinh kh bui sng. Khng gian va tnh lng va trn y sc sng. c xp
t bi nhng phin gn kt vi nhau ging nh cch ngi c i Ai cp lm Kim t thp,
ngi cha l mt k quan t bn!ay con ngi to nn chng cn mt cht xi mng hay cht keo
no. Ngi cha c trng nh mt qu ni thp, bao gm rt nhiu nhng ngi cha nh trong
c tng pht ngi, c nhng bc mt c u. Tht ng s.
Khng ai gii thch c l do ti sao ngi ta li ly c u tng Pht ra khi . c bit
hng nghn bc tranh c khc trn k li s tch o Pht v i sng con ngi thi .
Cng khng ai gii thch c l do nh u nhng ngh s cch y hng mi my th k li
to ra c nhng bc tranh khc trn hon ho tuyt vi n vy. Phi c mt nim tin mnh
m hng v tn gio, v Thng tuyt i th no, ngi In mi c th to ra mt k quan
v i nhng y.
Hm l th nm, ngy anh phi v li Jakarta bn giao cng vic, th by anh bay i
Singapore ri mi v H Lan. Cn ti, th by kt thc lin hoan phim, bay v Jakarta, ri v
Vit Nam.
Sau khi i tham quan v, chng ti n vi nhau ba, cm tra chia tay trong mt nh hng lch
s. Va a ming thc n ln ming, bng nhin ti thy nghn ngo. Li b cm xc chia ly
chi phi. My ngy tri qun qut bn nhau nh th, bao nhiu l tnh cm m m, vui ti,
lng mn. M chia tay nh th ny ngha l chia tay lun. Anh tr v H Lan, ti li lm li
mt mnh. Mt ni xc cm dng ln, nghn li mt cc c, khng sao nut ni. C cm mt
xung khc. Khng dm ngi ta bit mnh khc. Cn bao nhiu ngi xung quanh na ch.
Li lo, nu anh bit mnh khc, ngha l mnh m rng tri tlm nh mt li th nhn Ti
khng dm ngng mt ln. n khi anh y hi mt cu g y, khng thy tr li, anh mi bit l
ti ang khc.
Anh ra sc an i, th no chng ti cng gp li nhau. Ri ti tng tng, ngy mai, khng c
ai ch mnh n sng, tra mnh s n cm vi ai, ti ai a mnh i chi. Th l mnh li ci ct
gia x l ny. Th l khng sao km c cn nc n. Anh phi ngng ba n a ti v khch
sn ri ra sn bay lun.
Cho n lc , tuy gia chng ti cha c g vt qu tnh bn, tnh anh em, nhng my ngy
chia s cng nhau bit bao iu khin ti thy anh tr nn gn gi l lng. S khng bao gi c
li ci thi gian p , lng mn nh th na ? Anh i khi, ti nm vt ra. Khc. Nh ri vo
mt khong trng. Nm pht sau, c ting g ca. Ti mng r bt dy, cu mong y l anh.
Khng phi anh. Ngi hu phng khch sn bc vo. Anh nh h chuyn ln cho ti mt bao
thuc l. Thi gian , thnh thong ti c ht thuc. Th l anh bay i tht ri!
Chiu hm , ti ch nm bun r ri. Chng mun ra ngoi n ung v khng ct nhc ni
chn tay. n ti, u tranh t tng, hnh nh mnh va b l mt iu g . Nu mnh khng
quyt nh lc ny th khng bao gi c th ly li c Ti sao mnh li c s phn a y
n mt khong thi gian lng mn nh th m mnh li mt, nh mt ci iu p n
nh th. Mt ngh tnh to vt n, ti v ly mu giy c ghi s in thoi ca anh Jakarta.
Gi ny chc l anh v n ni ri. Lp tc gi hng dn gi in thoi ra ngoi ca khch sn
ra, bm h ho. No, th xem s phn n y mnh n u? Th m ri chung reo. Gi ng
ri! Sau vi hi chung lnh lt, ngh nhiu phn anh cha v n ni. Th m ri c ngi nhc
my. Ging anh vang ln: "Anh va v n ni th nghe ting chung". Ti sng qu, li nghe
thy ging ni ca anh. Ti gp gp: "Anh hy quay li ngay vi em, em khng th chu ng
c na. Cha bao gi em cm thy c n nh lc ny. By gi em vn ang nm bp

Trang 117

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khch sn, cha n g, khng c ai a em i n. Anh hy tm mi cch bay ngay n y c

khng? C th anh vn kp chuyn bay ti. Anh hy quay li ngay khng c em cht mt". n
lc ny, ti khng th che du c tnh cm ca mnh na ri. Ch cn phi ni, em yu anh
mt ri, th anh cng hiu.
Anh ha. Bng mi gi, anh s bay n vi ti mt ngy. Tic l ti hm , chuyn bay
y ch, anh s bay chuyn sm nht ca ngy hm sau. Th l mng qu, khng ng ni. Va
run va hi hp. Sng trong cm gic b trng mi tn ca thn tnh yu, ti thc trng lun
ch.
Ti khng n ti, ba sng hm sau cng nhn lun. Tm gi sng, anh xut hin. Chng ti lao
vo nhau, khng cn ngng ngng d dt, khng cn gi gn t, v c khng cn khong cch
no ngn cch hai chng ti na.
Ngm li hon cnh th thch tnh cm v bn lnh ca mnh, ti nhn ra, nhng tnh cm chng
ti c vi nhau khi ch thc l tnh yu. Chng ti khng b ht vo nhau bng vt cht hay
thn xc, nhc dc. Ti th thch bn thn n vy v chin thng c mnh trong nhng
giy pht yu mm nht. Trong u ti khng ngh n chuyn y. Ch mun sao cho c hai u
c nhng giy pht m m khng th qun nn cng khng dm i qu hn v lo n khng cn
p na. n thi khc phi chia tay anh, tri tim ti mi bt ng ln ting. Ti c nh b cht
hn, ngi c sng xoi ra, tha h m khc. C n trng rng, nh bng nhin b vt li gia
dng i khng bit bu vu vo u.
Ri t mnh cng iu ln. Ngy mai ai s lo lng cho mnh. Cm thy nh mnh va b tut
khi tay mt iu g tuyt p Chng ti ly ngy ti gi anh li lm ngy khai sinh cho mi
tnh ca chng ti. Ngy 9 thng 4. Chng ti chp chung mt bc nh trc ca khch sn
Yoyagarta, thm ha s quay li ni ny cng con ci cho chng bit ni tnh yu ca b m
bt u. Cun sch v k lin hoan phim c ct gi cn thn nh mt bu vt trong kho
tng tnh yu ca chng ti.
Ln chia tay th hai, ti khng cn s hi na, bit chc l c nhau, bit chc l s gp li.
Anh ha s n Vit Nam ngay khi c th. Theo chng trnh, ch nht ti bay ln Jakarta, ch
mt ting sn bay ri bay v Si Gn. Anh hn gp ti sn bay v sng hm , anh cng bay
i Singapore.
Nhng ri, khng hiu ban t chc sp xp th no, ti v Tng Phng li b lt li bay
chuyn sau. B rt li, ti nh in nh r. Th l li b ct t. Khng gi dc cho nhau na.
Anh s bay i Singapore trc khi ti n Jakarta. Khng th gp c. Lng bo lng nh vy
nhng tm l ca k ang yu th c ho huyn hi vng, bit u y
Khi cng on hnh khch tin v pha ca ra vo, ti cng do dc nhn, nh th c ai ang
ch mnh. Ho huyn bn nng th thi. Th m li nhn thy anh. B ri lun vali, qun lun c
Tng Phng l ai, ti lao v ch anh ng. Lao bp vo ca knh. Ci ca knh trong sut ca
sn bay. Ti chng nhn thy g khc ngoi ci ngi ca mnh. Nho ra m chm ly anh. Sau
mi thy au, v ngng. Tri i, mnh mi qu lm sao? Nhng m mng qu, chng bit g
xung quanh na.
Chuyn bay v Vit Nam ct cnh ri. Anh r ti i v i Singapore vi anh. Khng ng li
i c. Th l b li Tng Phng. Ti bay i Sing cng anh. ng l, nh sc mnh ca
tnh yu, ngi ta tr nn nhanh tr hn rt nhiu. Tm trng chng ti nh l lng trn cnh cy.
Nh nhng k say sa, hai a dt tay nhau di b dung dng dung d trn ng ph Singapore.
Chng ti vo mt qun n, nhn thy bn bn cnh ngi ta n mn cua xt kiu g m trng
cht ln, ti bo anh, em mun n ci mn ging th kia ka. Anh cng ni li vi ngi phc v
nh vy. C nhau thm mt ngy na ri mi tht chia tay, anh hn xong vic H Lan l s bay

Trang 118

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

v Vit Nam.
Ho ra anh l ngi c dng tm, thy mnh l ngi kh gn nn phi ngh k lm quen bng
cng vic. Lc anh c gng. khng th hin mt iu g khc thng khin ti phi
phng. Sau ny, khi c nhau, anh tm s: "Anh khng th no l gii c ti sao li b cun
ht vo mi tnh ny. K t lc xem em biu din, anh nh b chi phi bi mt sc mnh thn b
t mt ni cao xa bo anh phi gp em. Em l nh mnh ca anh. D rt ngi s ng t,
nhng r rng l, c mt ting ni t su thm lng anh bo nht nh phi theo em, phi theo
bng c". Lc y, ti no c tr trung g. Ba tm tui ri, ang sng vi chng.
Bng l tr ca mnh, ti chng h ngh hay tm kim ch i mt cuc gp nh th. Anh hn ti
by tui, cng ang c gia nh, v con ng hong, yn n C l nh anh ni, giy pht anh
nhn thy ti ma ng l khonh khc ca nh mnh tht. V cng phi thnh thc m ni, nu
khng c anh xen vo, ti an phn sng vi chng mnh, chng lng t t b tt c v ti.
***
Khi mi tnh th ba manh nha xut hin, l tr ti cc k tnh to bo con tim ti hy ng yn.
Ti khng c l do g ph bc chng mnh. Th m ri, ti vn b a y n mt vng min
hoang khut u trong ti nhng nm ngoi kh nng kim sot ca l tr. Khng th chng
li c "ting gi ni hoang d" y, ln th hai, ti tr thnh ngi n b phn bi. Ti nh
con chim nh t lao vo bi mn gai, t lm mnh au n, ht ln bi ca tnh yu vi tt c
sc mnh ca lng kht khao c yu, c sng ng l mnh, ng nh mnh mun
Khng ging nh ln phn bi ngi tnh u tin, v H Ni, ti lp tc th ti ngay vi Ngi
y. Ln ny, v n Vit Nam, ti gi mi chuyn kn nh bng. Ngoi mt c gi v bnh thn
nhng trong lng bt u mt cuc chin u. By gi lm th no? C nh l b vt bp t trn
cao xung t. Phi i mt vi s tht. Lm th no khi m trn thc t, mnh l gi c chng,
m cng cha dm ngh cha h ngh n chuyn b chng! T b tnh yu kia th khng th.
Bt u nhng ngy ln lt, ch i, hi hp, s hi.
ng l n vng. Ti i chng lp ci in thoi m con cn i ra cui vn hoc ln sn
thng ln nghe in thoi ca ngi tnh. Va nghe va nhm xem c ai bit khng.
l nhng ngy yu ng cng thng. Sao th nh? Sao li c t a mnh vo s khn kh
nh th?
Lc y, ti cha dm ngh n mt tng lai no c, ch bit c mt tnh yu lng mn vng trm
vy thi. Khng bit c dm i n u khng khi m c ti v anh u ang c gia nh. Nhng
lm sao c th sng mi trong s gi di? Vy ti phi x l chuyn ny th no? Ngh n m
m u c. Lm lc tc li, khng ngh na v au u qu. Thi c tm "qung gnh lo i m
vui sng" ch c th ny th cht mt. i lc no tnh to nht s tm cch x l ch ang lc
m th ny, mnh rt d c quyt nh sai lm.
yu ri nn lc no cng trong tm trng ch i in thoi nhng li s chng nghe thy.
Phi gi to, phi din, phi la di chng. Cm gic kh s v cng v ang lm mt iu sai
tri.
Trong giai on Abraham cha v li Vit Nam, on ti c chuyn i biu din Trung Quc.
n Trung Quc, ti in thoi ngay sang H Lan, gp b anh nghe my. Bng th ting Anh
bp b, ti c gng li li nhn vi nhng thng tin cn thit. C h ho vy thi, khng ng
t B v H Lan, anh nhn c tin nhn ca ti v in thoi ngay sang khch sn. Tic l
khng gp v on i biu din cha v; Khong hai gi sng, chung reo. Ti v ly in thoi
v bit ngay l anh. C bn cng phng ngc nhin: "Ai m gi in hai gi m th" ri ln
ra ng tip, mc ti lu lo ni chuyn. Anh thng bo k hoch bay sang Vit Nam, hn chc
chn khi Trung Quc v, anh c mt ti H Ni ri.

Trang 119

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ngha l t thng t n thng chn cng nm y, chng ti mi gp li nhau.

Ngy v, chng ti i cng t ca nh ht ra n tn sn bay. May lm sao, trn t, b gim
c li bo: "Ngay ngy mai, tuy mt nhng cc bn phi chu kh vo on v s c mt cuc
biu din cho Chnh ph, khng c ngh ngi m phi tp ngay cho bui biu din quan trng
ny". Chng ti cng nghe thy thng bo y, th l ti v ngay ly ci c y sng hm sau i
gp Abraham.
Thc cht l nhm khc phi i tp ch khng phi nhm ti, nhng ti vn bo ng x l ti i
vo Mai Dch, ri ln lt n khch sn Ph Gia gp anh. n Vit Nam ln ny, anh li ng ra
t chc mt bui biu din quyn gp na. Anh mi c c mt ban nhc nh vi ba bn ca s
H Lan sang v li phi hp vi mt s ngh s Vit Nam. Bui biu din c t chc Si
Gn vi qui m ln hn ln trc.
ng lc ti ang gip anh mi cc ca s pha Nam, ln b khung cho ba m biu din, th b
gim c nh ht bo: "Sp ti c mt Hi ngh ph n ton th gii do mt t chc phi chnh
ph t chc Bc Kinh. Hi ph n Trung ng Vit Nam c Vn tham d, va vi t cch i
biu, va l ngi gn y c nhiu ng gp cho ngh thut. Sang , nu cn, Vn c th biu
din gii thiu vn ho ngh thut Vit Nam". Sau khi cn nhc, ti gp c Qunh gim c,
trnh by: "K hoch ca chu ln khung trc khi c li mi ca Hi ph n, mi th sn
sng, nu chu i ngha l nh hng khng nh n chng trnh ca ngi ta nn chu buc
phi ni li t chi". H dnh phi gii thiu ngi khc, cng l din vin trong on. Mi
ngi rt tic cho ti. Ti cng tic mt chuyn i nhiu vinh d nh vy, nhng b li, ti c
t do cng anh y bay vo Si Gn.
Trc khi i Si Gn, ti thy c th mnh c nhng du hiu khc l: hnh nh ti c mang.
Ti khng thit n, c ngi thy mi thc n l i. Ri th nghn. Nghn nh sp cht. Ti chc
l mnh "c" ri. Tuy nhin, anh vn a ti n khm mt ng bc s ngi nc ngoi. Anh
bo ti ng s, bc s l ngi quen, c th coi nh ch bn b. Du vy th ti vn rt s, c
mun in. Cha gii quyt c dt khot vi chng nn ti rt lo. Nh c ngi no bit th
cht mt. Mnh i n u mi ngi ch nhn ra! Ti phi eo knh en v s nhng bc s, y t
ngi Vit bit ri m tiu. Rt may, ng bc s l ngi tm l, cha cn ni g nhiu,
ng hiu ht. ng a ti vo phng lm vic ring. Khm xong li siu m. Kt qu l c
thai tht! Ti nghe m rng ri, chong vng. Tuy nhin, ti vn c hon thnh ba m din y.
Khng ng, l ba m din cui cng. Din xong, ti bay ra H Ni, Abraham v nc. Anh
ch dn ti c gng gi gn sc khe.
Anh i ri, ch cn li ti vi ci thai khng mong i. Ti khng bit phi lm g. Chc phi ln
lt b i thi. Ri s ni di l sy thai. Tm trng tht cng thng. Ba mi tm tui, ln u
tin c mang bu m li phi b ?
Tht xt xa. V qu s hi nn ti khng c mt cm gic g v tnh mu t c. Cha bit c bu
phi nh th no. Qu nhiu th mi m. Cha bit ci vin ph sn n u. S hi v cng
thng lm sao! T nh, chc chn phi i mt mnh v khng dm th l vi ai. Chc l au n
lm nhng cng phi lng l eo knh vo m i thi v khng dm lu. Nhng ti li vn n
o, khng bit mnh lm th c ng khng?.
ng lc , mt ngi bn n nh chi. Mt ngi ang b cm. Ngay lp tc, ti b ly cm,
sut mt tun c ht x hi, nc mt nc mi x xt, li cn nghn ln nghn xung. Ti
khng dm ho he g vi chng, bi lc , ti cha dm quyt b no. Thi gian ang ly thn
vi chng, th m li c thai? S hi v au kh mun cht i c v rt lo chng bit. May
qu, ngh ra ch c nh c Khanh, c ch c em i cng v i cng khai, v nu mnh i n c
th ngi ta li nghi. Ti bo vi Khanh: "Ch b cm nn chc phi b thi v nghe ni, ch tip

Trang 120

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

xc vi ngi cm, con sinh ra c th b qui thai hay khim khuyt g ". Ni vi Khanh
nhng thc ra ti ang t tip thm can m cho mnh. Nh t cm gn chc ngy, ti i n
quyt nh t b ci thai mt cch thanh thn hn.
Khanh a ti i m khng h bit "s tch" ci thai l th no, ch ngh v cm nn ch phi b.
C con ri nn Khanh rt thnh tho vic ra vo chn bnh vin y. Cn ti th c ng ng ngn
ngn v s. Mi nhn thy bc s ng cng c ngi li. Cha bit ci g s xy ra. Ch bit
bc s bo s dng phng php ht. V ti huyt p thp li thiu can xi trm trng, va tro ln
bn, ti s qu n ni chn tay ngi ngm "dng hnh" lun, ngha l khng c ng c
na. Ti vn nh ci cm gic t di ton thn. Khng bit h lm g m tc bng v au n
mc cng ht c ngi. Bc s bo, cha thy ai mi ch c ht m au n mc cng ngi
li nh th. H a cho ti cc nc ng.
Sau khi ung vo mt lc, cc c ca ti mi dn ra v c ng li c. Nhng sao m au th.
C nhm tt mt li.
Bao nhiu cm xc ln ln. Xu h. au n. Ti thn. S hi. Ti khng th i ni d ch mt
on t phng ny sang phng kia ngh. au khng th ng ln c, c lng khng i nh
mt b gi. Khanh s qu bo: "Em cha tng thy ai b au khng khip nh ch".
Khanh ni ng. S chng c ai phi chu au n nh ti. Bi ti khng ch c ni au th xc,
m cng thm vo l ni au tinh thn khng mt ai c th thu hiu. Ti va ht i mt mm
yu ti li hay v ti? Khng ai bit. Ngay c chng ti, chng lng t cng khng h hay bit.
Sau khi ht thai, cn nghn chm dt ngay nh c php mu, nhng ti li b ri vo mt trng
thi khng hong tinh thn trm trng. Ti ang t gy ho cho mnh. Ti bit th. Ti l m
ngh n ci cht.
Khi bn kia gi v, ti ln lt bo tin b ci thai ri. V cm. Bn kia lng nghe, bt khc:
"Anh n hn em li mt mnh, gi c anh , anh s a em i bnh vin, c khi em
khng phi lm th". Anh khc v mt i mt a con, khc v thng ti ln li mt mnh trong
hon cnh o le oan tri. Bn anh th r di lo lng, bn ti th cng thng chng . Khng ai
bit iu g na s n. Phng chuyn khng may xy ra sau ny, nh nhim trng hay khng th
c con na, anh nht nh bt ti phi tr li gp ng bc s quen, khm tht k. ng bc s tuy
xu ngi nhng li rt ho hoa, gii ngh v cc k tt bng. c bit, ng ni tho ting Vit.
Anh cng gi in v dn d gi gm bc s cn thn. Anh k ht hon cnh o le chuyn tnh
ca chng ti. ng bc s t ra rt hiu v thng cm cho hon cnh ca ti v anh. ng mng:
"Tt c l do s ngu dt, ai bo ch rng cm l phi b. Ngn ny tui ri, rt c th l ch
khng bao gi c con c th sao. K c n thng th ba m b cm ngi ta vn cho ung
thuc c c m". ng cho ti toa thuc trnh nhim trng hoc b dnh d con.
ng bc s v tnh tr thnh ngi u tin v duy nht ti tin cy th l ht nhng o le khc
khoi, nhng hoang mang au n trong tim. Khng ch gip ti hi phc sc khe, ng cn
cha cho ti c bnh tm l. ng v v an i ti nh vi mt ngi thn. Sau hng gi ngi
phng bnh ca ng, trt ht ra nhng ni nim su xa thm kn, ti thy nh nhm phn no.
C ln, khng th km ch c cn nc n, ti ni vi ng nhng li bi phn nh tnh nh m:
"Ti khng bit phi lm g y, ti ch mun cht quch i cho xong thi. Mt ng phi lo i
ph vi chng, mt ng ngi tnh lng ln ln v xa khng gip c g. Ti khng hiu ti
sao n ng li ch k v tn c nh vy? Sao h ch mun hnh h ti? H khng a ra cho ti
c mt li thot no, ti ch mun cht thi. Hai ngi n ng khng ngi no chu nhng
ngi no, h cn phi quyt nh. Ngi tnh ca ti, gi nh anh bit ti kh s th ny, th
anh phi bit hi sinh tnh yu ca anh i, bung tha cho ti ng lm kh ti na. Anh vn cn
c gia nh, v con k cn. Ti l ci g? Cn ngi chng, bng linh cm, anh tha bit ti c

Trang 121

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khc, cng c th anh nghe thy mt cuc in thoi vng trm no ca ti v bit ti
ngoi tnh, sao anh chng ra li? Cn ti, n mt lc thun li, nht nh ti phi ni chuyn vi
anh. Nhng khi y, liu ti c dm ni ra tt c s tht khng hay ch ni mt phn. Ti c
sc lc, dng cm chu ng mi li x v t anh khng? Ti c dm i n quyt nh ly
hn khng? Ngi tnh ca ti c khng nh, anh n vi ti nh tri nh, anh th phi c
sng vi ti. Khi bit tin mt a con u, anh khc nh mt ngi cha khc con. Anh mun
ti ni ht s tht vi chng.
Ni th d. Nhng ti khng dng cm th nhn.
Chng ti qu tt vi ti, anh chng c li g. Lm sao ti c th mang au n, ph phng n
cho anh y? n ng sao ch k th, ngi no cng mun s hu ti, mun ginh git ti H c
ngh n ni au ca ti khng, h c thng ti khng, m sao khng tm cch gii thot cho
ti? Nhng cuc c thoi nh vy tua i tua li trong u ti lm ti pht in v khng c cu
tr li? Ti hn n ng. Ti ch mun bin mt mi mi khi ci thc ti ny".
ng bc s khuyn ti phi bnh tnh, tnh to. Phi cn nhc iu no ng vi tnh cm ca
mnh v iu no cn ct b d phi hy sinh au n. Ngi n ng no l ngi thc s ti
yu? Ti hy nghe theo ting gi ca tri tim. V khi mnh yu ngi ny, ngha l khng th
yu ngi ka na, vy ti sao mnh phi gi v c sng vi mt ngi mnh khng cn yu?
ng lo lng nhiu. Cha cn phi quyt nh ngay tc th. Khi bnh tm li, ti buc phi chn
la v khng ai c th cng lc m c hai. By gi, ti cn bnh phc sc khe v n nh tm l
.
Li khuyn ca bc s gip ti rt nhiu. Ti ngui ngoai dn. Mun cht chy trn thc ti
th cht lc no ch c, ch cn phi xin php ai cht c. Rt may cn c ci cht nh l
mt ci phao nu c lm vo cnh kch chn tng, mnh s t gii thot. Khng s cht. i
mt vi cuc sng lc cn ngn ln ng s hn ci cht. Cht lc no l do mnh.
By gi phi ngh cho chn . Bao m ti t dn vt mnh, sao ti ngu ngc th Nhng qu
thc, ti chng th no chng c ni tnh yu ca anh. Hnh nh, ti ch dm phng on, anh
c tnh mun c con vi ti, buc ti phi i n mt quyt nh, ti thuc v anh hon
ton chng? C l anh rp tm lm th? C con, anh cng mng, nh vy l anh "tm"
c ti ri. Khng phi anh la gt ti, nhng anh khng nh mun chung sng v trch
nhim lu di.
Sau t khng hong , anh tr li Vit Nam ch v lo lng cho sc khe ca ti. Chng ti
v cng hnh phc, mng mng ti ti gp li nhau, ri sau mt thng, ti bit mnh li c
thai. Lo, nhng ti cng rt mng v ti dnh iu thing ling ny cho anh, b ca cc con
ti sau ny.
Ban u, ti ngh c ch ti s ch lt qua thi, khng ni ht, v ti cn hi ngn ngi. Nhng
nh th s i ngc li tiu ch sm hi. Khi xc nh l s sm hi, ti phi ni tht, ni ht
ti li ca mnh. Ngi ta ni: "Mt na ci bnh m vn l bnh m, nhng mt na s tht th
khng gi l s tht". V th, d ti c ni n 99 % s tht, cn 1 % kia gi li cho mnh, e rng
c 99% kia cng khng phi l s tht! Ti khng mun nhng ngi ang c cun sch ny,
nht l nhng ngi trong cuc, nh chng c ca ti chng hn, n on ny ca i ti bn
ci khy: "B ny xo". D ch mt ngi c bo c mt chi tit xo, lp tc ngi ta c
quyn nghi ng s chn thc ca c cun sch. Ti c nn n mi, v y l giai on u tranh
ni tm cng thng. Li mt ln na, ti b ging x gia hai ngi n ng, chng lng t chng
ti v ngi tnh th ba.
Gi y, hi tng li qung thi gian , ti vn cn thy nhc nhi au u, but c. Khng
c ai trn i ny l pha l c. C l, quanh y, cn c nhiu cuc i trc tr hn ti. Ch c

Trang 122

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

iu, ngi ta gi kn chn cht, chng ai bit h ngc ngoi. vt ln u tranh vi tnh yu v
ti li ra sao. i mnh u phi l qu c bit so vi i ngi! Mi i ngi l mt cun
tiu thuyt vi tt c nhng thng trm b kh, o le bt hnh khng ging nhau c m. V
chng ai dm ni ti bt hnh hn ai hay sung sng hn ai?
Khi mun gi li ci thai th hai, l con trai Avi by gi, ngha l ti phi i mt vi ton b
cuc i, vi d lun, ch khng ch ring phi i mt vi ngi chng. S ra sao nu chuyn
ny bung ra ngoi x hi?
Ln c mang ny, ti bit, mnh phi t chin u vi chnh mnh. Ti tr nn mnh m hn,
quyt nh phi ni ht s tht vi chng. Ln la mi cho n lc bit l khng th li c
na, ti hn chng mt bui ni chuyn. Ti ni: "Em khng cn yu anh na v em thc lng
xin li anh v tt c". Anh bng hong run ry khng th tin nhng li ti va ni. Ti tip tc:
"a con em ang mang trong mnh khng phi l con anh".
Ngng lng nh ngng th
"Em bit li xin li ny thc l v ngha so vi ni au mt mt ca anh, nhng em vn phi ni,
cho d anh khng bao gi tha li cho em. Gi y, em chp nhn s trng pht. Hy chi ra,
ph bng em i, g cng c".
C hng ti kh khc. Ti nh sp b treo trn gi treo c. Anh lp bp ri cng thnh ting:
"Cha bao gi anh ngh rng c mt ngy em s b anh. Anh tin em tuyt i. Th c bng n,
anh s thng a con em ang mang nh con ca anh. Mnh s bn ht hai ci nh, ri i
n mt ni xa, mua mt cn nh nh sng Nhng vi mt iu kin, em vnh vin khng
c gp li ngi na. Khng c in thoi cho ngi na". Ti lc u: "Khng cn
cch no khc. bo v danh d cho anh, chng ta phi ly d. Anh hy vit n b em i!".
Chng dt khot khng chu vit n.
Ti trong tnh trng b x i sang hai pha, bn ny ging i, bn kia git li. Chng chng c
ti tnh g. Gi nh, chng chi ra ph phng. Chng nh p ti cho h cn gin, cho h cn
au. Khng. Chng ch run ry khi nghe li th ti pht ra t chnh ming v mnh. Tuy linh
cm thy iu g , nhng chng vn khng mun tin. Vn ra sc nu ko Nhng lng ti
quyt. Khng bao gi c chuyn y!
11 (B)

Ti t chi li ngh ca chng ngay lc .

Cuc i thoi u tin ngng li. Chng b nh i u khng r. Bng ti ln dn ln. Vi

thin h, cha c g ng ngi, bi ti ang c chng. Mi n khi ti gn sinh, chng bt ng tr
v. V mt ln, chng khin ti v cng cm ng.
Do qu cng thng v c n, ti thng i b ra ngi ngh gh vn hoa. Cm gic c liu
bun b o ti. Sao mnh bt hnh th! Nhng lc th ny, nu ngi ta c chng bn cnh, chc
hn ngi chng s yu ngi v lm. Mc d hnh th ngi v thay i rt nhiu bi ci mm
sng ca h ang ln dn ln, nhng ngi ta s v cng hnh phc. Nu mnh c chng y,
ngi s a mnh i do, da mnh i tp, ch khng bao gi mnh ngi mt mnh nh
th ny. Ngi , nhn dng i, dng ngi tp np ngc xui ci ci ni ni, cng thy c
qunh lm sao! Mt ngi n b c n trong chic vy bu rng thng thnh. ng ngi th
kia m sao ti chng th chia x vi ai c, ngay c vi nhng ngi thn, ngi rut tht, v
Trang 123

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ci s tht m ti ang mang trong lng. S khng ai hiu c v khng ai chp nhn c s
tht ny.
ang min man nh th: chng lng t ca ti xut hin nh t trn tri ri xung. Chng v
tnh i u qua y, cht nhn thy ti, hay l chng i tm ti? Ti khng bit. Ch nh nh
in li chng ni: "Nhn em, anh thng em qu! No, anh a em v"'. Ti ln xe ca chng,
lng trn ngp mm bit n. C l, chng l ngi duy nht hiu thu c ni c n hoang
hoi ca ti lc ny.
Gn n ngy sinh, bng ti to lm. Lc l by mi cn, nom ti x ra nh mt con voi xu x.
Da gn nh l mun nt v, mt mi sng phng. Khng ai nhn ra ti na.
Abraham tnh n ngy ti sp sinh th bay v Vit Nam. Anh mun l ngi a ti n bnh
vin sinh con.
Nhng ngy sp sinh, chng ti hay i cng nhau. C ngy anh a ti i bc s ba ln. Hm ,
ti nh b bin chng, huyt p tng vn vt. Bc s bo: "Nghe ni bnh vin Vit Php c
dnh v sinh con rt tt, ch phi n ngay ngi ta x l, nu cn mun sng nhn thy
mt tri". ng bc s ngh mnh hon ton c kh nng ti chnh n bnh vin Vit-Php, ch
u c bit rng mnh cn c khc mc g y. Thnh thc m ni, ti rt s. Khng bao gi dm
ngh s xut hin bnh vin Vit Php. Mi ngi ngh th no, ri nh s tung te ra, ai s
a minh i vin Vit Php y khi mi th cn cha chnh thc. Ngi ta s ngh, lm sao mt
mnh ti c th vo c Vit-Php?
Ti bo anh a ti v, chun b cht hnh l ri sng mai vo bnh vin Vit Nam. t nht n s
khng xo trn ln. Anh bo: "Tu em, u cng c, nhng nh bc s ni, em phi quay
li bnh vin ngay hm nay, Ti khng chu. Vn ngoan c lm. Nhng n chiu, bng thy lo
lng khng yn. Khng hiu c g bt thng m mt c ph ln. Cui cng, khong nm, su
gi chiu, ti quyt nh: Thi th bnh vin Vit Nam cng c. V anh a ti n bnh vin
C. Bc s khm xong bo: "Cho bnh nhn thay qun o lm th tc nhp vin".
C ng nhp vin bnh thng thi, ai ng, ti va ngi ln xe y kin b y vo thang my,
cch ly lun. Lc by gi, anh mi lm th tc bn ngoi. Rt may l bc s ni c ting Anh
v hng dn anh khai tn tui a ch. bnh vin, ai cng ngh chng ti l hai v chng a
nhau i . H khng ngh n mt trc tr g. Anh ghi tn mnh vo mc ngi chng nh bt
c ngi chng no a v i phi lm. Sau , anh khng bit lm th no gp c ti,
hoc ch t l bit c thng tin v ti. Bn chn lo lng. Mi n 10 gi m, anh mi ln ra s
phn ca ngi phin dch c, gi in cho anh ta. Hai ngi tm c n nh Khanh.
Lc ny, anh buc phi ni vi Khanh tt c s tht v a b ti sp sinh. Lc y, khng th ni
di c na, v mun nh c y gip. Trong nh, chng ai bit ti i u.
Khng th no lin lc vi mi ngi nh v ngi, anh chng bit cu cu ai, ngoi c em gi.
Ch c y mi c th gip c. Mt ting Vit b i anh khng bit, ngi ta khng cho vo
lm anh v cng hoang mang, chng hiu chuyn g ang xy ra vi ti. Trong khi , ti "b
tri" lun trn bn, o huyt p lin tc. Tng huyt p nh vy c th dn n ng c thai
nghn. Bc s theo di st sao sut t chiu n m m vn bt n. H c ch xem ti c thay
i hay n nh li huyt p khng. Nm trn bn , ti c lo cho anh, khng bit mt mnh anh
ngoi xoay s ra lm sao. Chc anh cng ri bi v khng nhn c tin tc g ca ti ang lo
lng th nhn thy anh v Khanh n, mng i l mng. May sao, Khanh li quen vi mt c y t,
xin cho anh ln c phng cch ly. Khanh bo: "Ch ng lo, em nh cy cc bc s y
ht ri". Ti c thy s ngc nhin trong mt Khanh. nhng vo tnh hung ny, c y ch bit
lm tt c nhng g c th by t tnh cm rut tht.
Khng phi lc no Khanh cng rnh ri chu chc bnh vin, ch c anh l ngi thn duy

Trang 124

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nht lo lng cho ti lc ny. gip anh vo gp ti d hn, ti vit cho anh mt mu giy, dn
anh khi phi ni, c a mu giy ny cho bt k ai l y t bc s, hi vng thy anh l ngi
nc ngoi, h s n m cho anh vo. Ni dung ca mu giy l: "Ch lm n cho ti ln thm
ngi nh nh ". Ht gi, anh v Khanh phi i v. Cn li mnh ti trong phng cch ly.
Anh ra ngoi, c quanh qun mi sn bnh vin ri mi v khch sn ch i. Mi tin tc by
gi l phi thng qua Khanh.
Qung mi gi m, mch ca ti vn trong tnh trng bt n. Ti khng cn c theo di na
m v phng ch cc bc s hi chn xem ti c phi m hay khng? trong phng, c my sn
ph cng ang ch i quyt nh ca bc s. m khuya, h kho ca, tt bt n. Ti khng
lm sao ng c. Bnh vin c mt hnh lang dn n cc phng nhng hnh lang ny b kho
cht khng cho ngi nh vo. Bnh nhn v bc s nu cn thit th i thang my. Ti bn chn
i i li li ngoi hnh lang y. Bng nhin, vang ln mt ging n ng lo lng ht hi: "Em
i, em i" tt pha u hnh lang b kho. Ti ngc nhin v cng, khng bit ai gi mnh vo ci
gi ny! Ti l v pha cui hnh lang. Chng lng t! Chng ti ang ng ngoi song ca st.
Anh st sng hi han: "Anh i chi v, nghe Khanh bo nh l em phi i cp cu bnh vin
ri. Th em c lm sao khng?" Trong lc chng thng tht ln nh vy, ti cng kp trn tnh
nhn ra chng l ai? Ti sao chng li y? Oi om thay, chng ti y, ngi ang tht rut
lo lng cho ti nhng li khng phi l b a con sp cho i ca ti? Bnh tnh li, ti bo
chng: "C l l em phi m, h ang hi chn xem em c phi m m nay khng. Gi anh c
v i". Dng nh yn tm phn no v thy ti vn bnh an, chng ra v.
Khong mi hai ri m, bc s chnh vo. ng hi ti c sn sng m khng, c l cc
ngh s thng ngi m v s xu. Huyt p ca ti khng n nh, nu ch i, vi tui ny, rt
c nguy c nhim c thai nghn, s khng can thip kp. Theo hi ng bc s th nn m. Ti
quyt nh ngay: "i vi ti by gi, khng c g qu bng s an ton ca c hai m con, tt c
l t s tin cy vo cc bc s, cc bc s thy nn th no th lm nh th. Khng s xu p g
c". Bc s bo th th m nh. Mt lt sau, bng thy au dn ri nc i bc ra, ti gi y t. H
cho ti ngi vo xe, y vo thang my, thng n phng m trn tng ba.
Vo phng m, mt ni s bng nhin dng ln. Ti vn s bc s, n tim ti cng chng bao
gi dm nhn, c phi nhm tt mt li. By gi phi m, m li c mt mnh, khng ngi thn
bn cnh. Ch nhng bng ngi trng tot xung quanh trong m im phng phc. Ti nghe r c
ting bc chn ca cc bc s. Khng kh cng thng. Ti chng c ngi no bu vu. S
lm, nhng no dm ho he g. Nm trn bn m, nghe ting h loay hoay chun b dao ko lanh
canh pha di, ri thy h cng mt tm vi trng to nh mn nh chiu phim ngang ngi. Ti
ngh, chc h ngn vy v khng mun mnh nhn. Cng khng dm hi. Th ri, t pha u ti,
ting mt ngi n ng du dng vang ln: "Hm nay, bn anh quyt nh cho em "kiu
Php". Tc l gy t tu sng, ch khng phi bng thuc m. By gi em ngi dy". ng bc s.
ngi tng tu nghip Php v, l mt bc s gy t gii. Gy t th mt cho bnh nhn hn l
gy m. Nhng gy t tu sng rt nguy him, ch cn chch mt li l c khi ngi bnh lit
lun.
Ti ngi dy, h ci ci nt buc lng o sn ph ra, gy t cho ti, sau bo ti nm xung.
Ti nm xung v ngh, by gi h s ch cho mnh m man khng bit g ri m y. Nm mi,
chng c cm gic t g c. H li bo: "Th nh, c nm yn, khng phi lo lng g c, mi
chuyn s tt p thi". Ti nghe vy th nm yn ch i ci cm gic m man thip ng.
Cha thy m man g, ch cm gic c mt li dao sc lnh a ngang bng. Ti r ln: "i cc
anh i, ng m by gi, i cho em m , em s lm. Cc anh ng m vi". Mc cho ti r
ln, ng bc s ni tnh queo: "Khng, ai lm g u". L tht, r rng c li dao t vo

Trang 125

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

bng. Li ging bc s thao thao hi chuyn: "Th em ng nhng phim g ri nh? ai lm

g u. Bao gi m th phi bo em ch." Ti tin si c, c thao thao bt tuyt tr chuyn vi
ngi bc s gy t. "Th , em c tng cc anh phi cho em m ch nh. Sao mi cha thy m
g c".
Ho ra, gy t tu sng m tc l na ngi trn hon ton tnh to, na ngi di lit
hon ton, ngi ta m x g cng chng c cm gic. Th l bn trn c say sa tr chuyn
"Th phim m hi Long Tr l phim cui , cn phim Ch Du em ng hi bao nhiu tui
nh?"; cn bn di th h vn ang m x. Chuyn chuyn tr tr khong hai chc pht, nghe
m h nh ngi ta lch xch ci g pha di. Bng mt ging bc s khc hn hoan ni: "No,
by gi c mun xem khng". Ti ku ln: "Khng, em s lm. Em s au lm". Ti c inh
ninh bc s do ti c mun xem ng y m khng. Ai ng, h m xong ri v hi c mun
xem mt con khng. Ho ra, trong khi ti cn mi m chuyn tr, cc bc s ly con ra v
khu li xong ri. Tt c ch mt hai mi pht. Hay tht. Trt c ci bng nh th i ri m
chng c t cm gic g. Sau ny, ti c n hn mi v khng hiu bc s. Th ri, h eo cho
ti mt si ch c ming st nh s ca em b. Lc h mi bo: xong ri nh. Ti ng ngc
hi: tht h anh? V c n hn mi l khng c xem mt con lc n va ra i.
Sau cuc phu thut, ti kit sc, l i v i, ng lm i Khng bit h a mnh v th no,
chuyn ging ra lm sao. Khong ba gi sng, tnh dy v thy mnh my au m. C l thuc
t ht. Tnh dy v vt m rt au, n cn rt rt kh chu, khng th ng tip c. Xung
quanh ti en, ch c nh n bn phng trc. Ti gi bc s xin thuc ng. Ti nut my vin
Seduxen cng bao nhiu l cm xc vui sng, lo toan, b bn trn v. C th trn trc ti
sng
Su gi sng, bnh vin m ca cho php ngi nh vo thm sn ph. C Khanh v anh
chu chc sn bnh vin t bao gi. Khi ti m mt ra, nhn thy anh, thy ng ngi ca
mnh ri. Mng qu. Mng khng th t xit. C nh th s khng c gp na m nay c
gp li. Anh nhn ti y thng xt. Anh bo ti khng cn phi lo lng g nhiu, mi th c
Khanh thu xp. Ti tnh li l yn tm ri. Ti a anh xem ming st c s ca con trai, bo anh
nh ly s 940, ri xin h cho i gp thm con. Tuy cha n gi thm, Khanh vn xin c cho
anh i gp con. Anh l ngi c nhn thy con trai Avi trc ti.
Con trai chng ti c bit ging b mi tc dy en kt. Mi n khom khng ln i u c.
Cu cu phi nm cch li m v m m nn cha c sa cho con b. H phi cho con b bng
bnh sa bt. Xem mt con xong, anh ra v, hn n gi thm con bui tra s quay li. Ti th
pho.
Cm n cc bc s. Cm n Tri Pht. Anh c xem mt con trai ca chng ti ri. M trn
con vung.
Khong tm gi, mt c h l unh unh y bng ca n hi: "Ai tn Vn? Ti s a ch v
khu iu tr sau m. Ti l ngi trng nom khu y". Ti ngc nhin: "Lm sao m ti chuyn t
ging sang bng ca c, phi c ngi khing ti ch nh"! Rt lnh lng, c ta bo: "Lm sao
m ti khing c ch. Ch c ti vi ch thi". Ti nhn ci bng ca, mt c my pht ra ting
n chi tai, thy n cao hn hn ci ging ti nm n hai mi phn. Ti khng th hnh
dung mnh c th ln sang ci "c my" y c khi m i chn ti vn cha th nhc nhch,
cha c cm gic.
N nng ta ci ci . C h sinh thn nhin: "Vt m khng bc ra u m lo!". C ta ni nh
mt ci my v cm, khng cht thng cm, an i hay chia s. "No, c theo hng dn ca ti.
u tin, gc chn ln y, ti s xc ch, ri ch u ngi ln nh". Ti gng sc lm theo li
ch dn ca c ta v chng c cch no khc. Vt v au n mt hi, ti thy mnh cng nm

Trang 126

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

gn trong ci bng ca tht!

Sau khi gng ngi ln c ci bng ca, ti li c y i long sng sc dc hnh lang, cm
thy au but ni vt m. Thy ti nhn nh, c ta gii by: "Ch thng cm, cng vic th nhiu
m ngi th t. Kh lm ch ". Ti c chuyn v cn phng cha n hai chc mt vung m
k n gn chc ci ging. H bo, v ti m nn may mn c nm mt mnh mt ging
c nhn. Nhng ngi thng b ghp i ht. Ging k st st vo nhau. ng l ti may
mn tht. Bui chiu, bc Dn vo thm ri li chm sc ti. Ti bn ghp bc Dn vo ging
ca mnh.
Ch sau mt ngy, mi vic loang ra khi chng ti vo thm v thn nhin bo: "Ti l chng L
Vn". Cc bc s y t c ng ra khng hiu c chuyn nhm ln no khng. Ban m a i
l mt ng Ty khng bit ni ting Vit nhn l chng, sng ra l mt ng lai Ty l hoc
vo cng nhn l chng! K c cc sn ph nm cng cng ngc nhin. H thy r l ti c x
vi hai ngi n ng khc hn nhau. Chng ti, chng xng n chng t mt iu: ta mi
thc l chng nng y! Ti c ngm b hn lm ngt. Chng lng t cn ngi ngay cnh
ging sn ph ca ti m rng: "Anh ngh vi em mt vic, em phi c gng gi th din
cho anh, em khng c cho ng kia ngang nhin vo y nh th". V chng c ngi y,
ri bi, chng ni nng c g. Ti cng ri bi, nhng cng khng th cm chng vo thm.
Thi ca chng rt ngang tng. Ti bit, chng mun hnh mnh y. n nc ny th ti
nh ho . ng no ngi ta cng bit. Ti c hai ngi n ng n thm, c hai u nhn l
chng, vy th a b l con ai?
Sut ba ngy sau khi sinh con, ti vn c c hai ngi n ng thay phin nhau n thm nom.
Cng may, b Avi nhanh tr ngh ra mua cho ti mt ci in thoi di ng ti c th gi in
cho anh bt c lc no ti mun. V cng ti bo cho anh bit lc no tin vo thm ti,
lc no nn trnh. C in thoi tht l tin li.
Mt ngy ri sau, ti mi c b thng b ln cho con b kch thch tia sa. Nhn lc
chng lng t ca ti khng , anh vo v chp nh khonh khc hai m con ti gp nhau ln
u tuyt diu y.
Bc s dn, chng no rut cha thng th cha c n. Nhn thy ging bn cnh n m ti
thm qu. Nh li ti hm qua, ti tnh c nghe c cu chuyn gia mt ph sn v ng bc s.
C y c ngi nh gi gm mt ngi quan trng trong bnh vin. ng ta n thm c, dn
d c rt nhiu. Ti tranh th lng nghe hc lm. ng bc s bo: "Chu ng lo, khng bao
gi vt m b bc c. Chu phi c gng vn ng cng sm cng tt, ng ngi au.
Phi tp ngi dy, ng dy, ln ging tp i th mi mau bnh phc, mau c ra vin. Nhiu
ngi nht, s au, cng phi nm vin lu". Ngh bng, mnh phi c gng thi. Nh bc Dn
nng ln ngi dy nhng bc ch lm mnh au n hn, th l ti c gng t ngi dy. Lt,
th ph ph, th no m cng ngi dy c. V nghe lm c li dn ca bc s nn khng s
nh hng vt m. Dng c ngi dy mt lc, y nh rng, ci hi trong ngi mnh ra ht,
rut t ng sp sp li "i hnh" ca n.
Thng rut ri! Cm gic nh nhm hn, ti reo ln: "Cho ti n i no, ti i lm ri. My
ngy cha c n". C bn cnh thy mnh ku i, m bc Dn cha em cm vo, c y s
cho ti t cm ca c, bo: "Nh em mang vo nhiu qu, em chng n ht u, ch i qu th
ly m n tm mt cht". Ti v ly. Cm n c. Cm canh b rt n gin m sao ngon th?
Ngy chia tay anh tht l bn rn, hong ht. Anh i, li cho ti c mt m bng bong ri bi.
Khng bit s phi ln ngp ra sao trong ci m t v ny, bit ng no ra. Mi th mi kinh
khng lm sao! Ri ci g n cng phi dn? Anh phi ra i, khng c cch no khc. Con trai
ti, sau khi c a v cho m cho b mt t, bui chiu h l li a chu v phng cch ly.

Trang 127

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ch cn li mnh ti. Anh, ch da tinh thn vng chc ca ti, lc ny ra i. Con trai, si dy
ni ti vi anh, cng b c y t mang i nt.
Sao m c n, trng tri th! C cm thy nh mnh b b ri. Hng ht. S hi. Lo u. Ti
khng bit phi lm g bn c gng l lt ra hnh lang sau ca khu nh, gi in cho anh. Anh
ang trn ng ra sn bay. Nghe ging anh, ti o ln tc ti: "Sao mi ngi b em i ht th
ny' Con ngi ta va mang i, anh cng i mt ri, em khng bit lm sao y?"
Lm sao y? Ti ch bit cay ng khc mt mnh.
Tm ngy sau, ti c ra vin. Cng chng cn ai n. Ti bng con xung cng bnh vin, gi
taxi vo tn ni. Bc Dn tay xch nch mang, n tay thng b. Ba m con bc chu ra v.
Sut thi gian u ti nui con mt mnh, chng ti trnh mt b i u khng r. C l, chng
s li H Ni, ngi ta m tiu hoc l chng s gip mt vi s tht: ti i li hn. Th l ti
mt mnh thui thi nui con.
Lc , ti vi m vn ang trong cn gin hn v cng cng thng. B khng h bc chn vo
bnh vin hi thm con gi v chu ngoi. Thng th trong cn hon nn, ngi ta s d dng
xo b nhng ci kh vt qua n vi nhau. Nhng khng hiu sao, nht nh b vn cng
lng khng nhn mt chu. Thi gian , m ang Thu Khu vi ti. Phng b ngay cnh
phng hai m con, chung nhau phng tm, vy m sao nh xa cch nghn trng!
Cn phng ca hai m con ti khng nhiu nh sng, c l v nui ngi nn phng lc no
cng ti ti. Hai m con ngi m nhau, nhn m xung trong bao nhiu l lo u, khng bit phi
lm g. Hn lc no ht, ti hiu gi tr qu bu ca bc Dn. Ch gn b vi ti hn c ngi
rut tht.
Mi th ti u trng cy vo bc y. Bc Dn cng cha chm sc b bao gi, c hai ch em
u khng c kinh nghim g. C theo cm gic, nghe ngi ta bo nn th ny nn th kia ri
lm theo. Thy bo tht thn tt cho ngi th c mua ngy na cn rim ln n hai ba vi
canh rau ngt. Ri li thy Khanh v Vi bo hai c phi n cho chn gi cho c nhiu sa, ngy
n ni by gi ngh n cho vn thy s. Cng may, ti bn mi tui mi sinh m con b
khng ht sa.
Ngi ta vn ni, trng dng dp ti trc sau nh mt, dn ma lm g c ngc, th m sinh
con xong, khng bit lm sao m sa v trng to nh hai ci bnh tch. Ti nui Avi rt nhn. B
ton b sa m v khng bao gi khc quy m. Hng xm chng ai bit trong nh c tr con
mi sinh. Bn b n thm, cho sa th ton ti ung. V c ngh d sao, khi cht sa y lc qua
ngi mnh, c thm cht khng tt hn cho con v cng an ton hn na. Ti lun c thc
nh th. Tuy thc n cm b rt n gin, nhng c ngh phi n c cho con na, nn d
chn vn c n bng bng. Tuy sinh con ch c hai cn su, nhng thng b trm va c tng cn
v v n bc s cng phi ngc nhin. B tng cn mc l tng. Ci th tng cn ca b l
mt ng thng dc.
Cm n cuc i, Tri Pht thng con ti, b li cho hon cnh o le ca b m. V cng cm
n Tri Pht gi n cho ti mt ngi bn, ngi ch nh bc Dn. Nhiu lc ti thng tht
t hi, i ti s ra sao nu thiu ngi n b ny!
Sau ny, trong mt ln tr chuyn v chuyn vt cn, Abraham long thong k, hi y, chng
lng t ca ti v anh cng c mt cuc chm trn ngay cng bnh vin.
H ni nhng g vi nhau, anh khng k chi tit. Nhng anh nhn mnh cho chng hiu mt
iu: "Hy hi Vn xem c y yu ai?". Ni li vi ti cu y, mt anh sng rc ln, nhn ti y
t tin v tru mn lm sao!
***
Khi con trai ti c khong mi thng tui, ti v chng ti mi quyt nh ra to ly hn, mt

Trang 128

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

quyt nh khng d dng.

Mt ln, a con n khm v bc s nay tr thnh ch thn thit, ng khuyn ti, nu lc ny
ti quyt nh sai ln, n s ko theo mt lot hu qu v sau. Ngha l, ti phi chn ngi b
a b. Nu ti quyt nh khng lin h g vi ngi b ca chu, vn sng vi chng ti,
ngi khng phi b chu, s cc k sai lm cho tng lai. Phi quyt nh ngay, khng th sng
th ny c, au thn kinh lm.
Nhn mt ln chng ti o qua nh, ti mi anh vo ni chuyn ly hn. Anh vn nu ko,
nhc li iu kin c: "Nu em ha s khng bao gi gp v lin lc vi ngi na, anh s coi
a b nh con anh. Chng mnh s i khi y, cng xa cng tt"
Bn "giao ko" ca chng nh ting chung lm thc tnh u c u m ri bi ni ti. Tht may,
nh c Tri Pht ph h tr, ti m mt bng thot khi cn qun tr. Mt cn qun tr
mang mu sc lng mn: "Chng mnh yu nhau v c vi nhau mt a con, nh l mt k
nim chng th no qun c. Gi anh hy quay v vi bn phn lm chng lm cha ca anh
i, thnh thong chng mnh gp nhau, th cng l cho em ri. Hy tm bng lng vi s phn
vy"
Khng cn nghi ng g na, nu quyt nh sng vi chng, ti s ko theo hng lot sai lm ln
trong sut qung i cn li Trc tin, ti s l ngi c ti vi con ti.
Cuc i ti v con s tr nn lch lc, mo m. Chng ti s sut i phi sng di s ban n
rng lng ca chng. Ai m bit c, lc no qun tr ln, chng li khng moi mc chuyn
xa, lm kh a b.
"Khng, m khng th no hnh ng nh vy c con i! Con khng c ti. Ti l do m, m
phi chu. Con c cha, con phi c gi cha. Con sinh ra bi tnh yu ca cha m, con c quyn
c hng tnh yu ca c cha ln m"
Nh gt b c m my en bao ph by lu, ti quyt nh: Phi dng cm ln Vn i. Dng
cm nhn thng vo s tht. Dng cm chp nhn s trng pht ca lng tm, ca d lun
ngi i. Vn yu th Vn phi bit chp nhn.
n gi, ti vn cn nh nh in hnh nh ca mnh, mt b m him mun c n nui con trong
lc khng chnh thc, lng trn ngp mu thun. Va xt xa thng cm cho chng (gi anh ph
phng th mi chuyn li d dng), va hoang mang bi ri gin vt mnh, li va thy ti nghip
a con b bng v ti. Thm vo l ni nh thng khc khoi ngi n ng cho mnh
a con ca am m. Ru r trong cn bung nh dnh cho b , m con trai trong nh sng l
m, ti pht in u ln v b tc. Lm lc tc li, k thy i. Ngh mi chng bit i li no.
Cui cng, ti ng ra, con ng sng duy nht l hnh ng v quyn li ca a b v ti. Gt
nhng th nh tnh yu, tnh ngha, danh d, lng s din ca m ngi ln tm ti ho
huyn chng ti sang mt bn. Khng th v mun che du mt li lm ny m phi bt u mt
li lm khc. C lun qun loanh quanh, ti s phi sng c i trong di tr th tht kinh khng.
Vng, ti sn sng chp nhn. Ti sc chu ng tt c s trng pht.
Nhn con trai b bng ngy th ng ngon lnh v ti th, ti sao ti li c th y b n mt
tng lai sai lm! Ti sao b khng c gp con? Ti sao li bt b phi nhn mt ngi
dng lm b? B phi c hng tnh yu chnh ng ca b . L i n gin th, sao ti c
t y mnh vo cn khng hong u m lon tr ny!
Tuy th, chng nht nh khng chu vit n. Hay c l, chng cng chng c kh nng vit mt
l n cho , gy gn, ng hong. Chng bung mt cu dn di: "Anh khng vit, nu em
mun h hn th em i m vit". Ti nh cm bt tho l n li hn vi chng. Mt l n m
nc mt.
Cm bt, ti ngm ngh, vit th no y? C hai cch: Mt l, thi th s vic vy, chng cn

Trang 129

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vch o cho ngi xem lng, s vit nh tt c mi ngi vn vit vi l do chng ti khng hp
nhau, khng yu nhau na nn cng nhau i n quyt nh chia tay. l cch bu riu
nhau nht. Nhng ti li ngh vit nh th, nh lc to, chng li ci khy rng c ta ni di,
c ta la c to y, c ta i ngoi tnh ri v i b ti, ch khng phi v ho hp hay khng
ho hp g c. Cho nn ti chn cch th hai l ni ht s tht. Khng c g thuyt phc hn s
chn thnh. Thng thng, ngi ta hay ng cm vi thn phn ngi ph n cho d h c l
lm. Ti on vy. Cho nn, mnh phi vit mt cch chn thnh nht. C th no ni ng nh
th.
Khng s b nh gi, chc ngi ta s thng cm, gii quyt cho ly hn, ch khng c gng
ho gii, hn gn. Ti tho l n y trong nc mt bi ti vit n bng tt c s chn thnh t
tri tim.
Vo lc thun tin, ti a anh c l n k. Chng but ming: "Sao em i th. Ni th
no ch c. Sao em li i ni tht ht th ny?"
May lm sao, chng vn "ngoan ngon" cng ti ra to n nhn dn thnh ph H Ni. Bn cht
ca chng l ngi tt, hin lnh, khng th on. C l chng cng ngh ngi, au kh n
n i ri. Khi bit chng cn ng nao li na, b t vo tnh hung d khc d ci nh th,
chng nh phi k vo n ly hn.
Hm chia tay, hai chng ti n to t hai ng khc nhau, nh hai k xa l. Lng l, chng ti
ngi i din vi v thm phn, nghe h c l n. Ti v cng hi hp v lo lng. Bng ting
ngi thm phn ct ln:
"Anh c nht tr vi nhng iu ch L Vn trnh by trong n khng?"
"C ng a con trnh by trong n l con ring ca ch Vn khng?"
"ng".
"Nh vy khng nh chu b khng phi l con ca anh ng khng?"
"ng. N khng phi l con ti"
Ti ngi nh bt ng, nn th.
Chng c th thay i kin vo pht cht, khng ng th sao? Ngm li, i ti may mn
ton gp nhng ngi t t. Trong trng hp ny, chng rt sng s, chng kp phn ng
trc ni au bng hong. Chng khng bao gi c th tng tng ni n mt ngy li phi
a nhau ra to nh th ny. Cui cng, v thm phn tuyn b: "Ti sn t tho thun, con
chung khng c, nu sau mi lm ngy khng ai khng n, khng cn phi lp phin to na,
chng ti s ra quyt nh ly hn".
Ti v chng ra khi to n, mi ngi r i mt li, lng cm.
Hai tun sau, to gi chng ti ln a quyt nh ly hn. Chng chng thit nhn thy n. Ti
gi c bn t cho ti v cho chng. Hi vng mt lc no y chng s cn n n.
V th l ti c t do.
c t do, ti nh ngi trt c mt ci gnh nng tru, ci gnh ti mang t lc c bu cho
n lc sinh con, ci gnh lm t cng thng thn kinh, ri r th xc.
Cm gic t do thanh thn tng cht mt tr v, tng cht mt tr li cho ti s an bi, tnh tm,
tnh tr. C c iu ny l nh c con trai ti. Ch c con trai ti l hin thc. Bn bu vi con,
vui a vi con, hnh phc b p cho ti tt c nhng th tru tng, ho huyn nh danh v,
s ni ting hay thm ch l phm gi. Con trai rut tht ca ti thc s lm ti bin i.
***
Ti khao kht bit bao c mt gia nh hnh phc, mt mi m i v, ni c ngi v chm
ch tho hin, c ngi chng trch nhim thng yu v nhng a con ngoan p thin thn
Ti m v ngi nh y trong sut tui th b v, cm nn. Ti thm gi tn ngi nh y, au

Trang 130

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

u ngh v n trong mi nm bng ti ca mi tnh vng trm ti li. Ti ct lc lm lng nh

con ong ci kin hng ngy cht chiu tnh yu cho gia nh m c y tr thnh hin thc. V
hin thc y n, vo mt ngy p tri, khi hai m con p my bay xung thnh Rome c
knh xinh p, ni c ngi n ng mnh m dang rng cnh tay n chng ti vo lng che
ch.
n hai m con sang, anh cc k chu o, sp t mi k hoch, mi tnh hung gip ti
ho nhp vi cuc sng xa qu hng. Anh tm thu cn h gn cng vin cho ti d dng y b
ra vn hoa cy xanh gp g nhng ngi m khc, nhng a tr khc. Phng khi anh i lm
xa, ti vn c th a con i chi c ch khng n ni phi ch anh v. Ni chng ti tht
p v tin nghi. T nh, ti ch cn i b mt dy ph l n khu ch y nhng rau qu ti
ca nhng ngi nng dn mang n bn. Tm c mt ni nh th khng d v thng thng
ngi ta i siu th mua p lnh. Anh bit, Vit Nam, ti rt thch mua rau qu ti. Hng
ngy, anh i lm sm, sm ti mi v. Hai m con nh chi vi nhau. n gn gi anh i lm
v, hai m con li y nhau t cng vin v chun b n b. Chiu xung, l lc khng kh
gia nh a v rt r, rt m cng, l khonh khc mi ngi sau mt ngy lm vic li m c
tr v t m ca mnh sum vy, ngh ngi. V cng l ci khng kh ti ao c thm kht
bao nhiu nm
Gi y, ti ang c mt mi m thn thng ca mnh. Chiu chiu, hai m con li ra ng
ngng b t ca s tng ba. Nhn xung sn, chc chc li thy mt chic xe con tin vo len li
tm ch u, ri mt ngi n ng bc ra cng ting ca xe ng sm mnh m. c mt
ngi n ng tr v. Nhiu chic xe tr v nh th mang theo nhng ngi chng, ngi cha v
vi mi nh m cng. Hai m con ch mt lt ri cng nhn thy mu xe xanh sm ca nh mnh
tr v. Ngi n ng ca nh mnh bc ra. Ting ca xe ca nh mnh ng sm. Anh bao gi
cng v mun. Anh bao gi cng ngng ln ngay sau . Anh bao gi cng ci tht ti vi hai
m con ch ngoi hnh lang vy b ri. Nhng c ch nh thi nhng v cng tru mn m
bao nhiu nm ti m c, thm kht. By gi ti c ng nh th, thm ch cn hn th.
Thi gian sng , ti c chng kin mt s kin c bit: Ngy Nht thc, mt hin tng
bn mi nm mi c mt ln. H thng bo, vo ngy 11 thng 8 nm 1999, ng vo lc 11
gi 30 pht sng, bu tri s tr nn ti en nh ban m, nht thc s ko di khong hai ting,
mi ngi s c chng kin cnh mt tri b che khut. Thng tin ny cn i km vi mt li
n i. C mt nhm cc oan hi gio no tin tri gi chnh l ngy tn th! Ti khng
tin nhng c b m nh bi li n thi v khng trnh khi ni lo lng hi hp. T bo cn ni
r: C mt t chc nhng nh khoa hc tin tri nhm hp ti H Lan v ngy tn cng ca th
gii?
Ti b "nhim" tin n n ni ci u c hay b tiu thuyt ho ca ti mi tng tng, nu
iu l s tht, nu trong tch tc, mi th b xo s, bin mt th kinh khng qu? "C ngha
l chng ta c th khng bao gi gp li nhau na h anh? V em s mi mi li ni ny ?"
Ti lo lng hi anh. Anh ngh ti ni a. Anh khng bit rng, trong ci s a y, chc hn
phi c hn mt phn trm l ni lo lng tht.
Khi ci ngy c bit y n, bu tri ang sng sa bng ti en, ti b ngay con ra hnh lang
xem. Mt mn m en kt bao ph ton thnh ph. Ti m cht con trai vo lng vi bn nng
che ch. Ti ngh n anh. Gi ny anh ang mi tn chu Phi. Ngh n l th vit cho anh
ban sng. Ti miu t cm xc ca mnh, n bn chn, bi hi, lo lng, c nh l chun b cho
mt cuc chia tay vnh vin. Ti by t ni nui tic, khng l, va mi c hng nim hnh
phc ln lao th ny, nay ti li phi bin mt cng ngy tn th, khng bao gi nhn thy anh
na hay sao!

Trang 131

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Ht Nht thc, anh gi in v nh, mi th tr li bnh thng. Nu c l th , anh s thy

ti tht l in r. in v au kh nh, i khi ngi ta cn in v hnh phc na. Anh
khng bit, sut hai tun anh i vng, ti v con chiu no cng vn m nhau ng ban cng
i. Bit rng, chng c ci xe mu xanh y ca nh mnh v u, nhng c ngng i th thi
Nh mt thi quen, mt nim hnh phc lng l. M bit u y, mt php l s n, anh bng
tr v, mt php l dnh cho nhng ngi bit ch i.
C con, sng vi anh, ti thc s c lm ngi n b ng ngha. Hng ngy ch qun quanh
chm lo nh ca, con ci, cm nc Hoc Vit Nam hoc b con sang thm anh, vi anh
nhiu nht l ba thng. Trong sut nhim k ba nm ca anh , hai m con c i i v v nh
th.
Ri chng ti c thm mt con trai na. Vic nh dng nh nhiu ln gp ba. Khong thi gian
sng nc ngoi, khng c ngi gip vic, ti phi lun chn lun tay t sng ti chiu ti.
Tr con khng c chy nhy ra ngoi chi nhiu nn chng th sc nghch ngm ph phch
trong phng. Mt cu ln nm, mt cu ln ba, chng cha t n c. Ti phi cho chng n.
Chi vi chng. Mi n mi gi ti, khi chng i ng, ti mi c th pho, ri li tip tc
dn dp.
Ti mun, sng hm sau, khi anh thc dy, thy nh ca gn gng ri. Sau , mi n lt
mnh i tm git thay , ngi x hi xem mt cht g gii tr. l khong thi gian t do
rt ngn cho ring mnh.
Ti lun thc thu xp nh ca tm tt gn gng, khi anh i lm v, nhn thy mt cn
phng sch s ngn np, anh s ht mt mi. V c nh s quy qun bn mm cm n gin
nhng hp Nhng c va dn xong ch ny th hai ng tng con li by ra ch khc. Lm
lc c chong vng c ngi. Long ci su gi chiu. Bng ting chung ca ro ln. Anh
v ri ? Ti pht hong thy cng vc nh ca cha u vo u c ti chng bit lm g
trc lm g sau na. Ch cm thy ui sc, bun b v mt t hi. C th ny th cht mt.
Ti ngi th ngi, bt lc. Anh v, thy ti im lng chng chy ra n, on chc c chuyn g,
bn hi han. Ti bng o ra nc n. Bn tr con tr mt nhn khng hiu sao m li khc. Anh
bt ti vi cho tr con xem, ko ti ra gh, bo ti ngi vo lng anh v d dnh: "Em ngi xung
y anh ni cho em nghe, anh rt hiu v chia s vi cng vic ca em nh. Nu cho anh lm
mt pht thi chc anh pht in ln ch ng ni g lm t sng n ti qun qut nh th. Em
ng bao gi ngh rng, anh l ngi i lm kim tin nui v con nn cng vic ca anh mi l
quan trng. ng bao gi quan nim nh vy. Nu bt anh nh, lm cng vic ca em, anh
khng nh l anh khng th lm c. y cng l cch em hi sinh tt c chm con, anh
khng bao gi dm coi thng". Cng may, anh l ngi tm l, hiu ngay c s khng hong
ca ti m chia s, thng cm. Nghe anh ni, cn xc ng ca ti du di. R rng, anh c
thin chc ca ngi b v ti c thin chc ca ngi m, khng ai lm h ai c.
Hnh phc ch n khi ngi ta bit tn trng nhau v gip nhau thc hin ci thin chc ca
mi ngi. Ht nhim k lm vic , anh nhn cng tc nc CHDCND Triu Tin. ,
iu kin sng khc nghit, nhng may l gn Vit Nam. anh c v thm my m con ti
nhiu hn. Ln u tin n ba m con n Triu Tin chi, anh lo ti c th b sc nng. Ti
bo, khng sao u, ti tri qua ci thi k bao cp kh khn nh vy Vit Nam ri. Anh
dn ti phi cn thn, c ni th ch nn ni nhng chuyn thng thng, tt nht l ng
ng g n chuyn chnh tr. y, ngi nc ngoi b qun l rt cht, i u cng phi xin
php, ht nh mt thi Vit Nam, nhn thy ngi nc ngoi no cng b m nh h l gin
ip. Triu Tin, ti gp li bu khng kh quen thuc nh Vit Nam cch y my chc
nm. Khng in m, ng ph ti om. Ngi dn n mc ton qun o sm mu, chc l

Trang 132

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng c x phng. Trong ci thnh ph khng nh sng y, dn chng vn phi i li d dm

chm chp, thnh th trng h nh nhng bng ma khng trng lng. Nu mnh khng quen,
khng cn thn, mnh s m vo h. Cn h th quen ri, h ho mnh vo bng ti. Ho hon
mi c mt lung sng vt qua t mt chic xe hi.
C cui tun, ng nghip ca anh li bay qua Hng Kng gii tr. c mt s ngi nc
ngoi lm vic b pht in v qu cng thng. Ging nh Vit Nam ngy xa, s cng
thng lun bao trm ln bu khng kh x hi. Dn chng b bin thnh nhng con ngi sng
chng ging ai, c l ging nh ngi ngoi hnh tinh. Khng bao gi in thp sng. Ma
ng chc l rt kh chng chi vi nhng cn gi but. Ngi dn sng trong nhng cn h
cao mi my tng khng thang my, l hnh bng xa xi cn li ca ci thi c Lin X bao
cp. Kh khn, thiu thn v b km hm nhiu b. n y ri ngm li, Vit Nam by gi
thi m ca, mi th thay i n chng mt, c thong ng hn nhiu. Chnh ngi Bc
Triu Tin nhc nh ti bit qu gi nhng g ti ang c hm nay.
***
Nh thnh thong bng b con ra nc ngoi sng vi anh, ti khm ph thm nhiu iu mi
m ca chnh tm hn mnh.
Khng t ln, ti bn khon, liu ti c th nh c nc ngoi c khng khi m thi im
n? Nu buc phi theo chng con n sng ni t khch qu ngi, ti s b c n nh
th no? C ngh n ci ngy phi i khi Vit Nam th thy hong s. Bi ti bit, ti khng
th no ho nhp c vi cuc sng nc ngoi. , ti s bun lm. S khng bit tr
chuyn vi ai. Con mnh s ho nhp vo cuc sng , thnh nhng con ngi . Chng
mnh v con mnh s khng cn l ng loi ca mnh, s c mt khong cch m h khng th
chia s ht vi mnh c.
H s khng hiu ti sao m li c th nh n thn th ci heo may ca ma thu H Ni, v
chua ca bt nc rau mung luc dm su, hay l v cay c bit ca mt bt bn riu cua ca
b gi u ng. Sao m li khc khi nghe mt bi ht xa, mt ging ca c Cha g ti hi
anh, nu sau ny, em v con i theo anh ri, khi em cht, anh s chn em u? Nu mang em
v Vit Nam, anh v con s khng c nng lui ti thm em, nu em li mt ci ngha trang
xa l no y, th em s mi mi c dn ? Tht l lc lng ni t khch qu ngi c khi sng
ln khi cht. y l iu m ti c th khng nh. _
Sng vi ngi nc ngoi c ci thit thi l mnh khng th rt rut rt gan m ni cho h
hiu v thng cm ht nhng iu vui bun ca mnh. Ngi ta c th mng tng thi ch
khng bao gi bit c mnh bun ra sao, c n th no, ti hn th no. y l mt thiu ht
ln, b li, mnh c mt iu khc. Chnh v ngi ta khng th tm hiu cn k mnh c,
nn khng th o su vo cuc i mnh. Nh vy, mnh cn c mt bc ngn no , khong
cch t do no cho ring mnh. Mnh khng th th l ht bi c ni ngi ta cng khng th
hiu c. Nh vy mnh li gi c mt iu g ch thuc v ring mnh thi.
Khng bit nhng ngi khc ly chng nc ngoi hay sng nc ngoi cm thy th no,
nhng ti, cn c v ng ch Mu, ti bit ti s phi c n. Ni ci ngha c n y n
khng hon chnh khng ng, v bn cnh vn c chng v hai con trai rut tht th ti sao li
bo l c n.
Nhng con ngi c bao gi chu dng li, bit u n li cn khao kht nhng g na cn hn
c chng, hn c con.
V d nh khao kht ng loi, thm nghe ting ng loi mnh chng hn! Ngay t by gi, ti
c thc su tm nhng cun sch ting Vit, nhng bng a nhc Vit ti thch dng
cho mai sau. trong ci khng gian lc lng y, ti vn nghe thy u y ting m ca

Trang 133

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mnh bng cch tua i tua li ci bi ht y, bng nhc y Trong nhng cun sch mang theo,
nht nh phi c hai cun Doctor Jivagor v Ni bun chin tranh. l hai cun sch m ti
c th c i c li nhiu ln, ln no cng vn cm thy au mt ni au thm thm ko di,
mt ni au nng tm hn con ngi vt thot ln trn nhng ni bun au vn vt hng ngy.
Hnh nh, khi tm hn cng hng ni, cng giu c th cng cm nhn s c n su sc hn.
Sng gia Roma, thnh ph p nh mt bo tng ngh thut, vy m ti, mt ngi m kin
trc, lc no cng ch mun nhn ngm, hc hi v kin trc, sao vn thy thiu vng
Thnh thc m ni, ti vn cha dm m to mt nhn thng vo ci kt cc i mnh: nhiu
phn s b c n ni t khch qu ngi. Nhng iu ti ni y khng h vi vng bi ti
c thc th nghim cm gic ca mnh.
Ti khng th hiu ht c ti sao ngi nc ngoi li x s nh vy, ti sao li sng nh vy.
H c mt nn vn ho khc, mnh b t vo , lm sao mnh trnh khi cm gic lc lng b
v? Hin nhin, mnh l mt k xa l gia ng loi ca h. V hnh chung, t mnh s khp
mnh li, th l ri vo khong c n ca ring mnh. S rt kh giao tip vi ngi khc khi
mnh ang phi sng cuc sng khc hn vi ng loi ca mnh. Ging nh mt ci cy b o
ln em trng vo mt vng t khc, cy cng lu nm, cng to bao nhiu th cng kh sng
vng t mi by nhiu l iu ti thu hiu su sc m cha dm ni ra vi anh.
Xa nhau th khao kht gp nhau, mong bng b con i on t gia nh, khng c g vui bng
c n vi nhau ba cm hng ngy nh th hnh phc gia nh gin d nht, nhng ch c
hai tun u, n tun th ba, ti hong ht nhn thy, hnh nh chng khng v con cng
khng . Nh c c tm hn ti, nhiu ln, anh m hi: "Em c chc chn rng em s
khng b hng ht nh Vi khng?". C Vi hm h theo chng i Php cho mt cuc sng on
t gia nh. Cng xc nh th n th kia, m ri ch c mt thi gian, li nh in nh r, c
go ln trn in thoi: "ng ai khuyn ngn g em ht, c b m v cc ch, em phi v ,
mun khuyn g th khuyn sau, nu c em y em s pht in m cht". Anh nhn thy ci
gng nn lo lm. Ai bit trc c ci g s xy ra?
Anh bo, nu xc nh nh c H Lan th phi ln mt k hoch t by gi. Phi suy ngh tht
chn chn, ch khng th mt sm mt chiu m di chuyn ngn y con ngi v li Vit Nam
c. Ti an i anh rng: " tui ny, t khi c con em thay i rt nhiu, lm ci g ln hay
nh, u tin l em ngh n li ch ca hai con. V em phi xc nh mt cch khng bng bt,
em s hi sinh nt qung ngy cn li ca i mnh cho hai con. Chc chn l nh vy, bn nng
ngi m mch bo em th. Ngi m no cng c ci bn nng y. Con n cn nh nh th, n
cn mt ch da, cn ngi ch che dn dt, vy th mnh cn tic g ci tui gi ca mnh m
khng hi sinh nt cho hai a con th di! Em mun c t nguyn dng hin nt". ng
nhin, chng ai i hi s hi sinh ny. Cho d sau ny, chnh nhng a con ti bo, n khng
dm i hi iu .
11. ( C)
Sau gn chc nm tri sng vi nhau, tng lai xa th khng th bit c, nhng hin ti, ti
tm thi bng lng v mn nguyn vi nhng g c. i lc, ch c mt ni s m h, nh
mt ngy no , anh khng cn lm cho ti mun yu anh na. Khi tnh yu t c ri,
con cng c ri, hon cnh gia nh tm n ri, th ci kh nht, ci lo lng nht l lm sao
gi c tnh yu. Ginh git c tnh yu kh khn ri, th khng c tnh yu mt i.
Nhiu gia nh, sau khi ly nhau v sinh con, cuc sng ch cn li l gp go thi cm chung.
H qun bng mt vic phi nui dng v gn gi tnh yu. H qu o tng v nhng g h c

Trang 134

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

trong tay: con ci, s nghip, nh ca th l yn tm ri, chng th no mt i u c. Chng

cn chm sc na. n lc no , chnh h cng khng ng, tnh yu mt i khng tr li.
Vi ti, trong s chng tri n thng c m vi cuc i khi khng c anh cn k, th thi
gian v c khng gian xa cch na, li lm chng ti c th nui dng tnh yu. Lc no cng
thy khao kht, thy i, thy mong mun hi hp gp li nhau, ri cha kp tho mn tnh yu,
anh li phi ln ng.
Khi gp bt hnh, ti thy tm hn mnh bay bng lng mn giu c v cng. Sng trong au
kh mi thy ci khonh khc hnh phc n tht qu gi lm sao? Hin nay, khi mi th vi ti
dng nh l an bi, mi khao kht t c ri, khng phi suy ngh na, bng nhin li s
tm hn mnh s ngho nn i, s mai mt dn. Cho nn, ti lun phi nhc nh anh, nhc nh
mnh, sau ny, khi c sng vi nhau ri, li cng phi chm sc tnh yu. Nu anh tnh yu
bo mn anh i th ti cng s b bo mn theo. ng sng vi nhau lu, ri tr nn xu xo,
ri chnh t mnh thiu chy, lm cht i ci tnh yu mnh c. Nh th th khng ly li c
na. Sng vi nhau ch m sng v mt ht c phn hn ri, khng c s bay bng lng
mn ca tnh yu na th s lm! Khng yu na m c phi sng cng th kinh hi lm. Khng
yu na th phi ni vi nhau, ng sng bng s chu ng. ng gi di. V quan trng nht l
phi tuyt i tin tng nhau.
Rt nhiu ln, ti ni vi anh rng: "T khi c hai a con, em khng th lm c iu g sai
c. Mnh sinh ra chng n l do mnh. Chng c quyn c c b ln m chm sc. Khi sinh
con ra, mnh c bn phn mang li hnh phc cho con, cn vic n n nhn c n u li l
do n. Khng c l do g em li lm iu sai tri, l em v anh xy ra iu g th cc con phi
kh. V thc lng em khng bao gi mun iu . Em rt hi lng vi cuc sng hin nay.
Khng phi qu giu sang nhng vi em th l qu , qu mn nguyn ri. Anh ng bao gi lo
ngi trong khi chng ta cha c sng bn nhau, em li thay lng i d".
V sao m ti phi nhc nh anh thng xuyn nh vy, bi v hon cnh sng xa nhau, i khi
cng khng trnh c s hiu lm. Hnh nh anh cng lo, trong khi anh mt thn mt mnh xa
xi cm ci kim tin nui gia nh, liu ngi v nh c chu ni ci cnh chia ly xa cch y
khng, c chung thu hay khng? Vn cn mt cht nghi ngi no t pha anh, hnh nh, v
cha nm gi c ti bn, anh cha an tm. Th ra, ngi n ng, d c yu mnh n u,
trong mt ngc ngch "tinh vi" no y, h vn khng ht c s ch k. Ngay c n ng
phng Ty cng vy. Cng c th s lo lng ca anh bt ngun t ci s tht th, nh d ca
ti. n b, khi yu, lun mun chng minh s chn thnh ca mnh bng cch th l ht chuyn
ngy xa tng yu ai, yu nh th no. n ng nghe xong, khng ni g nhng li bng v
khng bao gi qun
Ti c mt ngi bn l mt ho s ngho. G t t cho mnh bit danh l "in", Tng in.
Chng ti quen nhau my chc nm, t tha hn vi ngho i. Ti thng g khng ch v g
qu ngho m cn v g thn c th c khi bc chn v hc i hc H Ni. Ti khng c
kin thc g v hi ho, v mu sc vy m khi xem tranh ca g, ti thy tm u hp.
Nhiu ngi khng hiu ni ti sao ti li chi vi ci g in y. i lc ru vo, g ni ba
lng nhng v tnh cm n phng ca g vi ti. C lc g cc cn, bt cn, chi i, thm ch
khng coi ai ra ci g. Vy m ti li nhn ra trong tn cng con ngi g l mt thng ngi c
n, thm kht bit bao tnh thng yu ca ng loi. To ra tnh cch in khng nh vy
chng qua ch mun ngu trang, t v cho mt thn phn ngho gia chn th "lm ngi
nhiu ma". i vi ti, g lun tn trng v c phn v n v chc chn g l mt ngi bn tt.
Sau my chc nm quen bit, khi c hai thnh gia tht, c mt ln duy nht g bc l v khng
th gi lu hn c na: "Em git cht na i ti".

Trang 135

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Vi mt ngi bn nh vy, ti khng bao gi ngi h khng tt vi mnh. Thnh thong bun
i, bun gia cnh, hoc n gin ch mun c t pht giy th th, g gi in mi ti i n sng
ph gia truyn ph Bt n. Sau , bn li c ph en s 5 ca Trung Nguyn, g thong th
tr chuyn vi ngi hiu mnh. Tnh bn gia chng ti l v hi. Chnh v th, ti t cho php
mnh i ln nhn li.
V v hi nn ti cng tht th k chuyn vi Abraham l i ung c ph vi g. Khng ng,
anh im lng c v ngh ngi ri bt ng hi: "C l anh khng hiu nhiu lm v con ngi v
phong tc Vit Nam. Nhng n b H Lan, nu chng i cng tc xa m li nhn li, d ch l
i ung c ph, vi mt ngi n ng khc, h coi nh l "c chuyn" khng n. n b Vit
Nam khc chng?"
Nghe anh ni, ti cht ng: V hnh chung, ti khi dy bn tnh ch k ni g n ng trong
anh. Ci bn cht ch k ngt ngho y nh con rn nm ch sn trong mi mt ngi n ng.
V ti n hn v mnh qu tht th, ngy th khi tri lng mnh vi ngi mnh yu. n hn v
tng rng tnh yu khng c ch cho lng ch k hp hi. Vi ti, yu l tin tng tuyt
i. yu l khng giu nhau iu g.
Li lm na ri phi khng Vn i? i m n gin nh Vn ngh th i khng l b kh.
Ti nhn nhn thuyt phc anh: Chng ta thng xuyn sng xa nhau. Khng cn cch no khc
l anh phi tin em nh em tin anh. C nh vy tnh yu mi tn ti c.
Tuy nhin, qua chuyn ny, ti hiu anh hn. Hiu anh m bit cch sng cng nhau. Tuy
sng chu u nhng anh li cng phong kin nh n ng chu . Tt nhin, lo xa cng l ci
tm l thng thng ca n ng thi. Anh gii thch: "Anh sng c n trong hon cnh khc
nghit, d ny sinh lo lng, tng tng. Anh c tin cng chng c g gii tr ci nc Bc
Triu Tin ny. Ch thnh thong cui tun, my ng n ng i n ti vi nhau, vo Casino, i
chi golf hoc tenis. Ch th thi. Em cn c con ci, c gia nh, c bn b". Anh ni vy ti ch
bit im lng lng nghe, chia s, nhng trong lng ngh. Ti cng c nhng "hon cnh" ca ti,
ch c iu, ti tuyt i tin vo ci bn b m mnh tm thy. Quan trng hn, ti tin vo bn
thn mnh.
Nhc li chuyn ny, anh phn trn: Anh tin ti nhng khng tin "ci bn n ng" quanh ti.
L ngi tng tri, bit ht nhng mnh khe n ng, anh cho rng him c ngi n ng no
n vi n b m li hon ton ch c s v t trong sng. Anh cn ly chnh anh ra chng
mnh, anh cng phi lm nh "v t" ra sao tip cn ti, chinh phc ti. Ri anh hng hn
tuyn b: "Tt c bn n ng u ch ht. C anh cng th". Tt nhin, nu qu thc tt c bn
n ng u l bn "ch" i na, th ngi n b cng cn trang b cho mnh nhng kin thc
cn thit v khng ngng hon thin mnh nhn ra, ngoi phn bn nng , nhng phm cht
g ca "bn n ng" l ng trn trng.
Qua cch i x ca anh vi v con, vi ngi thn trong gia nh, ti nhn ra nhiu phm cht
ng qu v bn lnh n ng mnh m anh. Nhng i khi, v ngn ng bt ng, vn ho
khc nhau, khng phi d dng g chia s c tt c. Anh ch bit i ti t y tr i, t ci
ngn tr i thi, Ti cng th. Chng ti bit nhau theo cm nhn ca mi ngi ch cng chng
cn phi gng hi, tm hiu hay ch ng ni cho nhau hiu lm g. T tm hiu nhau qua cch
hnh x hng ngy nhn bit ngi ca mnh l loi ngi no. Qu kh l ci qua hy
cho n qua i, cn sng vi nhau l sng bng hin ti ca mi ngi
Ti bit, s ti ng ch Mu, trc tr trong ng tnh cm, nn trong thm tm ti mun dng
y, vi anh. Ti khng lo hai bn c g thay lng i d m ch lo cuc sng b nhm chn,
khng cn tnh cm nng nn say m nh bui ban u. Sng c tnh ngha v chng l ng,
l tt, nhng gi nh vn gi c ci say m, lung linh nh tha ang yu c phi l tt hn

Trang 136

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng! Lm sao lun lun c thc gi nhau, chm nhau, ng iu g s sut xy ra. Mi
ln anh v, ti vn ho hc dn nh dn phng nh ch n tnh nhn. Khng phi ch ra sn bay
n cho xong ngha v, khng c tm trng xao xuyn g c th rt chn.
ng bao gi qun, tnh yu l mt ci cy cn phi c chm sc hng ngy. Nu mnh khng
chm bn ti tm, n s b thui cht i, khng g cu vn c. Ging nh, khi khng cn tnh
yu trong ta na, t ta thy ngui lnh ch chng ai bt c. C hnh dung sng vi nhau, ch ti
tm mt mi kim tin vi lo cho con ci th kinh khng lm.
Nhiu gia nh tan v ch v mi lm giu, qun mt ci vic phi lm giu c tnh yu na. V
chng m sng nh nhng ngi my, tnh cm tr ra, khng cn ci xc ng bi hi bi hi
khi nhn thy nhau, khi ch i nhau, th phng c ngha g? Khi ci thi v lng mn ca tnh
yu mt i, i sng la i cn li g? Phi thc rt r iu m phng trc. Nu hng
ngy, c hai chu kh ti tm cho ci cy tnh yu cht nc, ta l ta cnh, bt su cho n
th nht nh n s ln nhanh hn, mn mn hn ci cy khng c chm sc. V von nh vy
thy, hnh phc l mt qu trnh nui dng khng ngng ngh. Tri qua rt nhiu au n,
v, t lm thui cht cy tnh yu ca mnh, n tn by gi, ti mi v l ra nhng iu qu
i gin d nh vy
***
Khi chng ti quen nhau, hai con anh cn ci tui d d ng ng, chng s n nhn c sc
gia nh tan v ra sao? V phn cu con trai ln, anh khng lo lm, nhng cn c con gi sp
thnh thiu n? Anh khng n lng no mang mn qu tng vo i cho c b l t giy li hn
ca b m c. V th, anh bo: " cho c b ln thm cht na, anh ha s ni chuyn y vi
con gi ri chnh thc li hn".
n by gi, d c hai mt con vi nhau, c con gi vo i hc ri, nhng cha bao gi
ti hi, th anh li hn cha?
Khng bit ngi v chnh thc ca anh bit mi tnh ca chng ti cha hay bit n
u? Ch bit rng, khi bt u quan h vi ti, anh cng c mt cuc ni chuyn vi ch y.
Anh long thong k v ti cng tm tin l th. Ch l mt ho s, khi nghe chuyn, ch x s
rt c vn ho: "Anh phi chn la. em hoc c y". Anh chn ti. Nh vy, sau khi ni tht
tt c vi v v la chn bn ny th dt khot l khng th chn li bn kia c na. Khi h
ci nhau, ch c mt i chng vi mt c con gi ring. H c thm hai ngi con chung
na. Khi con gi ring ca ch y ly chng sinh con, anh cng v H Lan lm cha u cho
chu b. Khi con gi anh qua tui nhy cm, c th ni chuyn h trng c ri, th v anh
li b ri vo nhng c sc tnh cm ln. Ngi con gi ca ch y i ra ring, ch nh b
mt i mt ch da tnh cm, tip n, b m ca ch cng n tui v tri. Th l sut my
nm lin, ch sng trong hon cnh mt mt au bun, b chnh vnh nh khng cn ai bu vu.
Nu anh a ra li ngh li d lc liu c qu nhn tm? Th l c li li mi, khng bit
thi im no mi ni cho ph hp
Nhng chuyn rt "nhy cm" , anh thng tin vi ti mt cch nh tnh c nh c gii
thch cho s chm tr, ti ch bit chm ch lng nghe v im lng chia s. Tuy nhin khng phi
l khng c lc lng ti cng bt ng ni sng
Mt ln khi chng ti ang , anh hi: "Em , sp ti ngy sinh nht con gi anh trn mi ba
sang mi bn tui, l ci mc rt quan trng. Gia nh s lm mt ba tic ln cng nhn
c b bc vo giai on tr thnh thiu n. C b rt ao c c mt b nh. Theo em, anh c
nn v d l sinh nht con b khng?". Bay t v H Lan ch d mt l sinh nht ? Cu
hi ca anh lm ti sng ngi, tht l qu sc tng tng! Cho n tn by gi, bn mi
chn tui, ti cha bao gi bit ci l sinh nht l g. Khi y, ti ang nui con mn, ang ng

Trang 137

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngc trn t khch qu ngi. Vy m anh n hai m con li, khng bit mt cu ting no
? Dng nh anh hi l hi vy thi, v anh sp t k hoch, mua v my bay ri. Ti
ngc nhin ri cng phi lng thinh ngm b hn lm ngt, xem xem ngi ta hi vy nhng
c thc s l cn s ng ca mnh khng? Cui cng, anh vn i m khng cn ti ng ,
m khng bit c mt ci g ca vo tim ngi li. Sut my ngy , khng mt ln trong
u ti dm tng tng rng khi anh v vi ci "my house", nh ca anh th anh lm g, n
u, ng u? Anh sng vi ai, anh ly thn cha, ti khng h bit. Bit lm g cho au lng
thm.
Nh ngy xa, ci mi tnh u lm cho mnh kh qu, hnh h mnh c chc nm tri, v cn
bnh tng tng. C ch cn nghe thy ting kt m t, gp qun o, ng t ca ngi v bn
bung trong, ci ting kt y n nh ca vo da tht tim gan mnh. Bi v nghe sao m n m
cng, n gia nh n th! Ch cn nhn ci bp du, vi ci que st nh bc mt u vi ngi
chng lm cho ngi v d nhm bp l thy thm kht ri. Lc no cng thy au, thy ti,
ang sng trong tnh yu, ang c ngi mnh yu m c nh l sng khng gia nh. C n
chnh gia nhng ngi rut tht, b v lc lng gia i khng bit bu vu vo u. n giai
on ny, bit s ri, khng dm tng tng na.
T nh nh vy nhng u c d dng qun i. Ci m anh quay v, anh t ra mun u ym
nhng ti dt khot quay i, m ly con trai. Anh cng cm thy c iu g khng bnh
thng, nhng khng dm hi. Anh bit l ti gin. Ti quay sang con m nc mt m a
sut m.
Thy sao m ti thn ti phn th. My ngy trc ng quay v nh ng th ng u? Khng
dm hi cng khng dm hnh dung. Ch bit m thm khc. Khc ri li ngh c ngh ra ci g
t an i mnh, ti sao mnh ngu xun th c o su vo ci ni bt hnh y lm g, ti sao
mnh khng bit bng lng vi nhng th m mnh ang c. Mnh ang c hn mt a con do
mnh sinh ra. Vy th ng khot su vo nhng iu kia na cho c thanh thn. Ti sao mnh
phi th, r rng l phi yu mnh nhiu nh th no y th anh mi chung sng vi mnh nh
th ny.
Nu anh cha th i n mt cuc sng chnh thc vi mnh th anh cng ni r rng hon
cnh ri. Thi, hy nhm mt, bng lng vi hin ti i.
Th l sau cn xc ng, sau bao nhiu l tc ti, nghn ngo, gn sng bnh tnh li, cng ngh
c theo chiu hng tt p, cho n ngui ngoai i, v vn gi c cuc sng bnh
thng. Nhng cng vn bit t su thm u y trong tim vn rt au n
ti yn tm v tng lai ca cc cn, anh lm mt vic rt ng hong l a ti v hai
con n i s quan H Lan hi: "Hai a b ny l con ca ti, do chng ti sinh ra, hin by
gi cc chu vn Vit Nam vi m, sm hay mun g cc chu cng v H Lan, vy c cn
phi lm th tc cho cc chu thnh cng dn H Lan t by gi khng v phi lm nhng th
tc g?" Cu tr li chng ti nhn c cc k n gin: "Ch cn anh nhn chng l con ca
anh th bt c khi no anh a chng v H Lan, chng s thnh cng dn H Lan". H cng
khng cn hi liu anh c giy kt hn cha? H tin v tn trng cng dn ca h nh th.
C quan ca anh cng khng bao gi hi th ng li d b v H Lan cha? ci c v Vit
Nam cha? Ch cn anh bo y l con anh, h s chu cp cho tt c, tin n hc v khm bnh
hng nm. i khi, ti lo lng v ch v thc ti "mt gia nh khng chnh thc" ca mnh,
nhng trn thc t, chng c g phi lo c, khi anh cng nhn chng l con anh, ngha l chng
c hng mi quyn li nh bt c a tr no. H cng chng cn bit ai l m ca chng.
Tuy ti v cc con ti cha mt ln v H Lan nhng cch y vi nm, anh c cho ti ni
chuyn qua in thoi vi con trai anh. Cu b tt nghip i hc, c ngi yu v c b

Trang 138

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cho bit: "Con cn c hai ngi em na Vit Nam, mt lc no y, b rt mong con gp hai
em, nhng cha phi by gi". Vi con gi, anh d dt hn, v s nhy cm ca c b. Anh s
lm con bun. Anh cng c cn gi lm, c bn con m ch mt mn con gi m. C b cng rt
gn gi b. Chc mt lc no anh s ni thi, v tt c gia nh anh, b m cc anh ch em u
bit "nhnh Vit Nam" ca anh ri. T khi ti sinh chu u v ang , h sang thm, ri
li n Vit Nam my ln, ngay ti nh ti chi vi cc chu ni.
Hi mi c nhau, bn v ni nim bn ny hay bn kia, ti tng gin di vi anh: "Thi anh v
nh anh i, em li y khng ai gy ti li cho ai, khng ai gy bt hnh cho nhng ngi
thn". Nghe ti ni vy, anh khc, l ln u tin ti nhn thy anh khc: "Khng th th
c. Chc chn l anh phi c em. V anh chp nhn chia tay khng chnh thc v c y
cng c b ri. Anh quyt nh nh th ri th lm sao em li bo anh i v nh anh, em v
nh em c". Qua thi ca anh, ti cng hiu, c l cha n thi im thch hp hp
php ho mi chuyn nn khng bao gi nhc nh n li ha y na.
n by gi, c con gi hai mi ri, vn cha thy g, ch ni l "ang", anh ang lm, ang
tin hnh. V ti tin nh vy. Khng bao gi ti ngh anh c iu g khng tht lng vi ti.
Ti bit hon cnh anh sng xa nh, thng l dnh ht thi gian ngh cho my m con bn Vit
nam. Mt nm ch mt hoc hai ln, nhn nhng dp tht c bit mi bay v H Lan thm b
m v cc con. Ti cng chng bn khon nhiu, nhng i khi cng thm t hi, th li ha ca
anh cch y gn chc nm, rng i cho con gi anh trng thnh qua sinh nht mi bn n
n u ri? Thnh thong ti bng qu: "Con gi anh nm nay bao nhiu tui ri nh?". Ch vu
v th thi. Chc hn anh cn phi nh n li ha ca mnh nhiu hn ti ch!
Ti bit, anh l ngi khng mun ni trc nhng iu cha trn vn, ch i khi h m ra
rng, anh li ang tin hnh "vic ". Va ri anh v H Lan, cng in thoi sang ni anh ang
lo chuyn nh ca, lm ti rt cm ng. Anh hi ti thch c nh v tr tin li i li ch ba
hay thch nh li xa hn trung tm mt cht nhng c vn v t rng. Ti ngh mi sang chc
s bun b lm, nn ti mun trc mt ch no gn trung tm th tt hn.
Chng ti bn vi nhau nhng chuyn rt c th nh th, cho nn ti khng mt my may
nghi ng anh c chuyn g khut tt, chn ch c. Ti sao ti phi thc gic? D l mun nhng
thc tm anh vn ang tin hnh mi th tc i n chnh thc vi ti. Ci tm ca anh sng
r nh th th d dm nm hay lu hn na, vi ti cng chng quan trng.
C sau ba nm, anh li chuyn n mt nc khc lm vic. Ti v hai con Vit Nam, thnh
thong i thm anh. Tnh yu ca chng ti lun trong tnh trng b i, lun rt nng nn. C
l th li hay. V ch ai ni trc c rng n s khng b nhm chn c. Ch thnh tng g
m ni c rng tnh yu l mi mi. Bi tnh yu l tinh thn ch c phi l vt cht u m
bo c th gi n th n th kia. V nu khng c t giy kt hn m b li lun c tnh yu th
cng hay ch sao?
Anh ha s ly ci ngy ti gi anh tr li Khch sn Indonesia l ngy khai sinh cho tnh yu
ca chng ti. Sang nm, vo ngy , ngy chn thng t, l trn k nim mi nm, chng ti
s lm mt ba tic coi nh l chnh thc. Gi l ci cng chng phi v c hai con ri
khng l mi ci, nhng vui vi nhau, ly c k nim mi nm quen nhau. Ri s t mt
vi mm c, mi ni tc gia nh h hng hai bn ni ngoi. Chc rng cng chng ai dm hi
th hai a ng k kt hn cha? Chc chn l s rt nhiu ngi mun hi, chng n
chnh thc cha m sao khng thy lm ci g. Nhng b bc, h hng thn thit th no chng
nh to vi nhau th nhng s chng ai bit m tr li, cn hi thng mnh th khng ai n hi.
***
Abraham l ngi yu ngh thut. Thi tr, anh tng thuc rt nhiu bi ht ca cc ban nhc ni

Trang 139

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ting. Anh cho ti xem nhng ci nh chp thi anh tc di, mc o chn theo kiu dn x ke
ngy xa. Tng c thi ni lon, ngang ngnh lm, cng th ht cc kiu sng c ri Nhng
l chuyn ca thi trai tr "ngng cung v r di". Cho n nay, hu nh anh chinh phc
c tt c mi thnh vin trong gia nh ti. Ti cm thy, cui i, mnh may mn gp
c v dng li vi mt ngi n ng xng ng. Anh khng ch rt n ng vc dng th
cht, m cn thc s l ngi dy dn bn lnh n ng vi thi sng tch cc, lc quan. c
bit, anh cn l ngi tnh cm, sng c tnh c ngha, c trch nhim vi bn thn v gia nh
nhng phm cht o c m ngi Vit Nam cc k cao, tn trng.
Abraham yu cng vic ca mnh n mc l tng ho n, c u c kh khn l anh mun
xung phong i cu tr . Xc nh lm vic cho Lin Hp Quc tc l lm vic thin, anh
lun ghi nh li b anh dn, d trong hon cnh no cng phi gi mnh, khng c kim tin
mt cch bt hp php, th mi c thanh thn v lu di. C ln anh bo: "Em c ngh rng
anh rt d dng tr thnh triu ph khng? Anh c th nh th c y? Khng him g
nhng ln ngi ta c tnh n tin vo ngi anh. Mnh i lm cng vic cu tr ngi khc,
khng l no mnh li qua lm li cho mnh. Trc khi ri Vit Nam, c ngi mang rt
nhiu nhn, dy chuyn mt ngc n n vo tay anh. Ri ln i Indonesia, ch cn dng
mua lng thc ca ngi ta, gi cho mt nc ngho no chng hn, k mt ch l nhn
c bao nhiu phn trm th n nhiu khng khip th no.
Nhng anh khng th no lm c v coi l vic lm v phc. Anh khng chp nhn vic
mt ai nhn danh cng vic t thin lm tin. Ti sao mnh phi lm th khi m lng
mnh cao ri, con ci mnh th c tr cp nui n hc mnh khi bn tm lo lng, ton
tm ton lm vic cho tt, ti sao c th ang tm lm tin nh th c".
Nh tinh thn trch nhim ca ngi lm vic trong mt t chc lun i gip cu tr nhng
ngi gp nn, anh hnh thnh nn mt nhn cch ca mt ngi c lng tm, c trch nhim
vi cng vic v gia nh. Khi chng ti bt u c con, anh vch ra mt chng trnh c th
t A n Z, tnh n tn nm no nm no cho con ri. Anh cho ti ci iu ti ao c
nht: c ngi n ng gii quyt nhng vic nng nhc thuc v ci xng sng ca gia dnh.
Ti cm thy nh ngi. Khng c li no t xit ci s thanh thn v hnh phc ca mt ngi
n b, mt ngi v khng phi u tt mt ti lo chuyn kinh t, tin bc. Anh cha ra mt
b vai gnh gip ti nhng vic nng nhc ri.
N khng n gin ch l vic anh sc kim tin nui v con, nghe nh tm thng qu,
nhng v mt ngha no y, th lm c nh vy mi ng mt n ng?
Nh b anh chng hn, c nui c v, hai con ring ca v (chng trc ca b mt), thm
su a con, ri bn ngi gip vic trong nh. Cho n tn nm ngoi, trc khi b mt, vn l
ng nui b bng tin hu ca ng. B ch c bn phn chm lo con ci cho ng i lm. Rt t
nhin, bn phn ngi no ngi y lm.
Ngi n ng khng phi sinh n, thc khuya dy sm chm con, a con i hc, i bnh vin
khi cn thit, bi ci thin chc y, ngi ph n bit lo toan kho lo hn.
Nhng vi sc vc khe mnh v tri thng minh, anh ta phi dn thn ra ngoi x hi, lm vic
ct lc chm lo nui nng gia nh v con. Chc hn nhng ngi n ng thc th khng
bao gi t chi ci bn phn y.
Khi chng ti sng . Nh ti tng ba, t nhn ra bn cy thng ngi ta trng t bao gi
nay ngn cao n ca s nh mnh. Ti rt thch m ca ngm nhng cy thng y. T
di gc cy thng, c nhng cy leo rt mng manh qun qut theo cy thng ln ln. N gi
cho ti mt hnh nh ng nh c nguyn ca mnh. Ti gi anh ra gn ca s, ta u vo b
vai rng ri khe mnh ca anh, ch cho anh xem nhng ci cy y: "Anh c thy khng, anh

Trang 140

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nh cy thng khe mnh vng chi, cn em th ch l cy leo mng mnh kia thi, ph n cn
ni nng ta, hin nay em ang cm thy nh th. Em ch c th t nh th, v em thy con
thuyn i em tm thy bn, em mong mun dng li cuc sng vi anh, th l mn
nguyn".
***
T khi c anh, cuc sng ca ti t nhin i khc rt nhiu: l s thay i trong chnh con
ngi ti, tm hn mnh, tnh cch ti. Ngy chnh thc quan h vi ti, anh t lun vn ho
gii mu thun gia nh. Anh bit mt s tht m ti khng n trnh: quan h gia ti v m cc
k cng thng. M v ti khng bao gi hi han n nhau, chng bao gi gp mt, thm ch m
cn khng h nhn mt a con u lng ca ti. Tnh mu t b tn thng trm trng n mc
gn nh khng th ni li. Mu thun bt ngun t mt chuyn rt c th m khng gii quyt
c v khng bit n bao gi mi ngh lc ni li quan h, cm gic d ch mc x
giao cng kh khn lm sao?
Bit ti trc tnh, dt khot nn anh t t khuyn nh: "D sao y l ngi ra mnh, em c
nhn mnh i mt cht th cng chng thit g, v l m mnh ch ai?". V anh a lun ra
kin: "Anh c nguyn vng, chnh em a anh n gp nhng ngi trong gia nh em, m v
cc em chnh thc ni v mi quan h ca anh v em mt cch ng hong v cng khai".
Ci ngy y sao kh khn th! Bao nhiu ngy khng gp, by gi dn anh ln, khng bit ni
nng g, bt u cu chuyn ra lm sao. Nhng ri, d vn cn y gin hn trong ngi, ti vn
phi phn cho m ni: "Anh y c nguyn vng thm b, gp g mi ngi trong gia nh ni
ngoi, nh mt cch ra mt chnh thc". Vi nguyn vng chnh ng nh vy th r rng l
mnh phi p l. ng anh rut ca m t Hi Phng ln, cu em rut cng n. C hai ngi
u ni ting Anh gii. Chng ti c mt bui gp g m cng, trang trng. Qua bui ra mt
, ti buc phi ni chuyn li vi m mnh.
Vi b cng th, c hm hc vi i, v sut mt i cng hin khng c phn nh ca bn
quay qua hc hc vi con gi: "Ch ti con Vn, tao c nh ca tao sao li a tao ln y ,
chng n thy rng ri, n mi khng cho na". Nghe c kinh khng. N hn vo tim vo c.
Nhng l b mnh, l m mnh. Ch l li gin? Nhng ng l c mt ci g cht i,
khng ly li c na. C lm g th c nhng khng th c thng yu! Th m nh
tm lng tnh ngha v cch c x ng hong, chn chn ca anh, mi chuyn vi b cng dn
dn tr li bnh thng. Khi s cng thng trong gia nh c gii to, ti nh trt c gnh
nng, nh ct c mt khi u nhc nhi lu nay. Ti v cng bit n anh v iu . By gi
mi chuyn hn nhiu, du i nhiu.
Bnh tnh nhn li, ti thy mnh khc trc nhiu lm. Ti bit nhn, bit nn li, ch khng
thng bng nh vi nhng ngi l bn ngoi. Thng bng theo kiu nu khng thch th d ch
dng li mc x giao thi cng khng th? Ti thy n c gi to th no y. Vy m ti
tnh tm li ngh ngi hn gn, mong c cht thanh thn trong tm hn.
Mi u l v anh m phi ni li quan h gia nh, by gi, thc s nhn li mnh, ti nhn thy:
khng phi lc no mnh cng lm ng, lm trn trch nhim ca o lm con. Mnh cng
lm nhiu iu khng phi, nay t nguyn nhn nhng, chng i u m thit. D c th b
ngh l phi "xung nc" cng chng sao c, v l bn phn, v khi lm trong bn phn
th khng ai c th dm pha ch trch c. Bi ngi i bao gi cng nhn xung li ca
ngi con ch chng bao gi nhn ln li ca b m. N l con c m! Con dng nh bao gi
cng sai. Th m ri cng dn lng li bin mi quan h gia nhng ngi rut tht thnh
khng nng n. Tuy khng xut pht t bn cht yu thng nhng cng to c mt tnh
cm gn gi hn, c mt cht no y m cng hn.

Trang 141

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Sau mt thi gian di ti chng n nh ai, chng gp ai, gi thnh thong c nh li xum hp vi
nhau, hoc l ko ln nh b hay nh c Khanh, hoc l ko nhau v nh ti by bin n ung
Mt ln ln thm m ti, ch chc lt thi m anh thy trn ging b c mt tm chn c
k, mt tm chn tit kim t thi no thi no. Tt n, anh bo: "Anh thng c qu, sao c
khng c c mt b chn gi p m dng".
Ti gii thch, khng phi l c khng c tin, nhng tnh ngi gi l th, vn dng dc th ti
sao li phi vt i, vt i u? Anh nh ti a i mua cho c mt b chn va m va p, bo
ti mang ln ni vi c: "Anh thy b p ci chn y c ri nn mun mua tng b b chn
mi". Hnh ng tng nh n gin, nhng nu khng xut pht t tnh cm chn thnh v
mt s quan tm chm sc thit thc th khng lm c. Anh i ri, ti mi git mnh, xn h.
Anh lm c nh vy m ti sao sng vi m bao nhiu nm tri nay ti khng lm c? C
phi v ti c cng lng?
Hai b bc rut ca ti cng rt qu anh, ngi gi rt hay nhng chi tit nh nhn xt
con ngi. C nTt, bn ngi trong ci gia nh nh ca ti cng ci xe my n chc Tt
hai b u tin. Mt ln sinh nht anh, gi l t chc cho vui, anh cng bo nhn c y mi hai
b n chi vi cc chu. Ti e ngi, sinh nht n th ng l bao m hai b li phi lo qu mng,
nhng v chiu anh ti cng mi pht ph vy thi, th m hai b i tht? Hai b gi yu, thu xe
m i, mi b mt b hoa, b c ng nh i. Sau ny cn k mi: "Ci thng y ngi nc
ngoi m sao n tnh cm th! Con Vn n chng ngh ra mi hai b, th m n li vn nh
mi".
Sau khi m anh mt, anh li cng hay nhc nh ti, nhng g em c th lm cho b m by gi
th hy lm ngay i, ko sau ny li hi hn. ng nh anh, cn c bao nhiu iu mun lm
cho m m khng kp na.
***
Nhn b m anh, c b 85, c ng 87, lc no cng r r r r chuyn tr nh i chim cu gi y
nh, ti v cng thch th v cm phc. Khng bit c ng ni g m c b c tm tm ci. i
u cng i cng nhau, chm sc nhau. Ti ni vi anh: "Nhn b m anh em thm lm. Em c,
chng mnh phi hc sao cho v gi sng vi nhau c nh th. Tt vi nhau cho n tn cui
i". B m ti khng c nh vy, va ht tui tr con l ly nhau v sau l mi bt ho
trin min. Cc c nh anh c n tm ngi con m con no cc c cng yu cng qu. C nhn
mt cc c l bit. Ti t hi, nhiu con th, c c yu ngi no hn ngi no khng nh? Ri
li tr li, cc c yu thng tt c nh nhau, nh mnh c hai a con y v khng th ni
c l mnh yu a con no hn. Cng l do mnh ra, mnh yu tt.
Khi ni v con ci, mt cc c long lanh sng ngi, th hin nim t ho v v cng hi lng. C
ng ni: "B rt bng lng v chng con, n c mt cng vic tt. Bn cht cng vic ny cng
mang li mt tm lng nhn hu, cha k n chuyn c mt ng lng n nh nui c v
con".
Anh yu b m v cng. Rt t khi c sng gn b m nn c nhc n h l anh li thng
xt. Ln no chia tay vi m, anh cng s y l ln cui. Lm vic xa nh 25 nm, khng c
nhiu thi gian gn gi tr chuyn vi b m. Ch s i xa, nh mt lc no y anh v m
khng kp.
Lc no cng nm np lo. Mng 3 Tt va ri, nghe tin c ng bnh nng, ang n tt Vit
Nam, anh phi bay thng v H Lan, vo thng bnh vin. C cht lm sng, ch cn nhp tim
vn p. Anh k: "Lc , anh vn c gng ni thm vo tai m anh, sao anh mun ni th, anh
mong m nghe c anh ni, anh cn bao nhiu iu mun lm cho m m cha thc hin c.
Anh cn mun a m i chi ni ny ni kia, vo Casino cho bit. Mun mua cho m nhng b

Trang 142

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

vy o m m thch nhng khng kp na. K l sao, hnh nh m anh c nghe thy nhng iu
anh ni. Anh thy mi mt m ng y, mt c ng t ra l c c nghe thy. Hai ngy sau, c ra
i"
Nh li hai ln cc c sang chi Vit Nam, mi ln li ba tun, cc c thch lm, sut ngy
khen con du Vit Nam nu n kho. May lm sao, ti vn cn kp gp v c sng chung vi
cc c. Sau khi c b qui tin, c ng sng vi mt ch t cha ly v. Ch t khng c khe
nn mi ngi bn bn nh ca ch i ch v sng vi ng cho tin mi ngi chm sc.
Hng ngy, c hai b ch gi rt chu o i qua nu nng chm sc ba ngi. My anh ch em
sng quy qun v thay phin nhau sang chm sc c ng.
Ngy c b cha mt, anh bn vi ti: "Anh mun hi kin em, nu em thy c th anh rt
vui. Ri s c mt ngy, mt trong hai c i trc, khng bit l ai, khi , nu chng mnh v
H Lan ri, anh mun n ngi cn li v vi mnh. Anh mun c sng gn b m. V 25
nm lang thang, c my khi c v thm b m. l c nguyn ca anh, em thy c phin
khng?" Ti tr li anh ngay: "Em yu qu b m anh tht lng. Em s rt vui nu c n cc
c v cng. Cc c khng phi lo g c. Em s chm sc cc c cho cc c vui tui gi"
Khi ngi ta gi i, ngi ta cn c chm sc chiu chung nh tr th. Nht l i vi cc c
ng, mt c b coi nh mt ni nng ta. Khng bit n bao gi chng ti mi c v on
t H Lan m n c ng v cng.
Ti m c sau ny con mnh cng nhn mnh nh th. Nu mnh thng yu du dng vi con l
no n li c vi mnh. Ti bn vi anh, phi ln k hoch, khi tr con ht tiu hc, c gia
nh phi c sng on t quy qun vi nhau, d cha c v hu, anh cng phi xin ngh
sm i. Con ci cn c c b ln m. Nht l khi tr thnh thanh thiu nin, chng rt cn s
chm sc ca b. Ch m thi khng . Ci uy ca ph n khng mnh, nht l vi hai cu
con trai. D m c qut tho m th no, chng vn khng th rm rp bng mt nh nhn
nghim khc ca b. Lng tin cng cn, nhng bit bao nhiu l ! Nu anh c mi m kim
sng, con anh s rt thit thi v b thiu ht hn mt bn tay mnh m dy d ca ngi cha.
Cho nn, phi bit chn ng no hn? Dy d con ci hay tip tc kim tin?
***
Abraham, anh nh l mt cht xc tc gip ti ho gii vi th gii m ti ang sng, c bit l
vi ci gia nh rut tht m ti l mt t bo l c chc long ra ngoi. C anh, ti c mt ch
da vng chc. D cho con ng pha trc c gp bt c chng gai no, ti cng khng s hi.
Hin ti, mi ln anh v Vit Nam, my m con li hn hoan chun b dn dp sa sang nh ca
nh n tng thng. Nu ngy ngh di, anh thch a cc con i chi nhng ni danh lam
thng cnh nh Sapa, Tam o Nu ch nh, anh thch mi ng b, gia nh n mt ba cm
ngoi tim v khng mun ti vt v.
Anh khng bao gi mun ti bn ci nh Thu Khu ny. C gi ci nh ny mai sau con
chu c v thm qu ngoi Vit Nam, chng cn c ch . Anh bo ti th. V nhc i nhc li
rng: em ng s, ng lo lng g c, anh sc nui my m con.
Tin anh, ti c nguyn c i n tn cng i sng vi anh, bi ti bit, d bt c lc no,
nu ti kit sc mi mt th
ni y lun c mt b vai rng.

Trang 143

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
12.

v c ting ci a ca cc thin thn thc dy

Nhiu ln ti ni chuyn vi Abraham rng: hai a con ca chng ti l iu k diu nht trong
cuc i ti Ti sao ti, mt con ngi bnh thng m li c ci nim hnh phc ln lao chng
y, khi m ti c th to ra mt con ngi hon ho ngoi sc tng tng. Hai cu con trai khu
khnh, hai tc phm ngh thut k diu. T hai con ngi xa l gp nhau, yu nhau, ri sinh
thnh nn nhng sinh linh khc. l mt php mu k diu m ti rt mun tm hiu v ct
ngha. L iu m ti lm c, t mu tht ca mnh lm ra.
Nhng a con ca ti l mi lin kt mu tht gn lin b m chng vi nhau. i khi anh vn
hi lo lng, le li mt ngh no , anh xa m ti th nhiu bn b Ti c gng gii thch
cho anh hiu c lng m yu con th no, anh c hai cu con trai, hai ci " kho" khng
khip th ny th cn lo ni g. Ti ni a vi anh, ti v anh c th b nhau nhng v hai a
con ny, ti khng th lm c iu g tri lng tm c. y, ti phi ni n tn cng ci tm
lng v con bn nng ca ngi m nht l ngi m Vit Nam ra, trn an anh, rng anh lo
ho lo huyn. Khng cn c iu g c th len li vo u ti c. Tht lng, ti nguyn lm tt c
nhng g c th gi ngi b cho chng, v ti mun hai con ti c sng bnh an trong tnh
yu thng ca mt gia nh c b m ho thun hnh phc.
T khi lm m, ti dng nh bin thnh ngi n b khc. Ti tr nn d dt hn khi nhn
nhn nh gi con ngi, nht l khi cha bit s tht th khng bao gi nn ha theo ming li
th gian. Ngi i c thi quen c thch ni nhng iu c , thch th thm r tai nhau ci xu
hn l ca ngi ci tt ngi khc. Phi sng lu, sng su sc mi hiu, khng nn kt lun vi
v mt nhn cch qua nhng biu hin bn ngoi, phi i su hn vo bn trong, tm hiu v chia
s vi h. Nu c chuyn tr tn gu th phi lun t cnh bo: "Mnh mi ch nghe bng mt tai,
nhn ci v ngoi, bit u ngi ta c rt nhiu ci tt m mnh cha bit hoc ngi ta cng
chng cn cho mnh bit, cho nn, c nghe thi ch khng c php ha theo nh gi".
Nh nhng a con, tm hn ngi m c mt s chuyn ho k diu, ti nh c thanh khit
li, c lc i nhng bi bm i trn, sng bao dung hn, lng hn vi nhng lm li
ca mnh, ca ngi. C l, ni a m cng l mong mun tht lng, ti ang tin ti tu ti gia.
Ti thy mnh thay i thnh mt con ngi khc. mi m t th gii ni tm n hnh thc bn
ngoi.
Mi y, ti i d m ci con trai mt ch bn, gp my ngi cng nh ht c, h bo:
"Trng Vn by gi cn p hn hi con gi, nom n b hn v c v chng phi lo ngh g n
tin bc". Nhiu ngi ng tnh vi nhn xt y, v h u bit, ngy xa ti gy lm, c b tru
l "trc sau nh mt", chng c g hp dn c. Bi cnh n ng vn xt kha cnh hp dn ca
n b l phi c da c tht. Nhiu bn b cng tu to khen, by gi v hnh thc th p hn
ngy. Cn ti, ti t nhn thy, t mt ph n tr thnh ngi m, ti nh c sinh ra thm mt
ln na. T y, ti khng ch sng cho mnh m l sng cho nhng a con. Ti mun chng
ln ln, vo i vi nim t ho c sinh ra trn ci i ny, c ln ln trong mi nh ca
ti. V trn ht, chng c quyn t ho v b m chng Ti cm nhn r hn v ci sc sng
mnh lit ca l sinh tn thin nhin, con ngi. Th gii quanh ti l mt s chuyn ng
vn v pha nh sng, v kht vng hng thin. Ti cho n mi bui sm mai vi mt nim
hn hoan kh t. Gi khng cn l gi hm qua, v nng cng l nng mi. Nng gi cng ti
ti tm cy tnh yu, ti tm cuc i ang sinh si ny n. V ting ci a ca hai cu con
trai ti thc dy bao lo toan thin lnh ca mt ngy mi
Trang 144

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

***
Sut hai chc nm lm ngh thut, tri qua bao nhiu m din quan trng khng th qun,
nhng ti nh nht vn l mt ln din c bit, c th gi l m din cui cng, din cho v
khn gi l cu con trai nm tui ngay ti trng hc ca b.
Bit ti tng l mt ngh s ma, gii ngh nm nm ri, nhng c gio ngi c ca Avi vn
tha thit mi ti tham gia mt tit mc trong m lin hoan vn ngh ca trng cng vi cc
ph huynh khc. Ti rt bt ng, nh t chi, nhng ngh li, c l y l mt c hi lm cho
con mnh t ho v m n. B cha tng c nhn thy m trn sn khu bao gi. Ti nhn li
biu din vi tm nim: Ln ma ny l dnh ring cho con trai yu qu. l tt c nhng g
ti mun.
Ti l ngi cc oan, am m l am m ht lng, lm vic khng bao gi tic sc lc tic
thi gian, c th thu m sut sng lun, nhng khi chn th li chn n tn cng, ch mun
bt ra khi u, ch mun qun lun, mun on tuyt, o su chn cht. on tuyt c ngh
din vi ti lc ging nh l ct i mt khi u khi c th.
Bi vy, ti qun hu ht nhng ng tc c bn ca tit mc nh ma. Chnh v th, khi
mun ma li mt tit mc khi xa tng din c trm ngn ln, nay ti phi bt u li t u
Nhng v con trai, ti s ma tht p. Khi ti n nh ht, hi ng nghip ngy xa ti din
ra sao, h ku tri, l no ti c th qun ht, qun nhanh th mt tit mc m ti din nt
nc ra ri. Chnh ti cng ngc nhin v ci kh nng "r b" ca mnh!
Trc m din, cng vn cm gic ho hc hi hp l thng, ng nh mt ci g mt
nay ang tr v, ang sng li. Nhng tht k l. Chng c g sng li c. Chi n gin l ti lm
v con trai mnh. Ti tin chc l chu s v cng t ho v m mnh. M mnh lm c nhng
iu m khng b m bn no lm c. V c th con trai ti l m nhn ra mt iu g
Ti chn tit mc ma dn tc vi trang phc o c l chic nn quai thao v nhng di la
mu mm mi du dng tng trng cho nt duyn dng Vit Nam. Ti nh l tit mc ny c
ngi nc ngoi rt thch. Sn khu ca ti l mt vng nh sng, cn khn gi ca ti ph
huynh v hc sinh ca trng quc t H ni, th ngi vng ti hoc ng trn lan u . Qu
thc l ti khng quan tm g n phn ng ca h vi tit mc ca mnh. Mi quan tm ca ti
ch hng n mt khn gi duy nht ca m y, cu con trai yu qu.
Cu ch mi nm tui v cn rt t, rt ng. Ti thc lng cng mun xem phn ng ca chu ra
sao. V ti bit, ti thnh cng khi em n cho con trai mt mn qu v gi. Mt chu ngi
sng nh sao, nim hng phn tt khin chu quay sang bu bn mnh v tht ln: "M Vn.
M Vn ma y!". Gng mt chu bng ln nim t ho khi nghe mi ngi xung quanh trm
tr: "M ca Avi ma y! M Avi ma p qu".
l ln u tin nhng cng l ln cui cng ti l mt ngh s biu din trong mt con trai
mnh.
***
T khi c cu con trai th hai, ti c nhiu khong thi gian tnh lng hn suy t, v v th,
ti li tr v vi thi quen ghi nht k ca thi cn con gi Ti khng cn tr chuyn vi
chnh mnh na m thch tr chuyn vi cu con trai va cho i, Adam b bng ca ti.
H ni 18/3/2001
Khi m v Avi chia tay b ln cui cng ti Rome, khong gia thng 10 nm 2000, m c
mang b c ba thng, kt thc giai on u y kh khn v m nghn kinh khng. Ging ht
nh vi anh Avi, m khng mun n g, kh chu khi ngi thy mi c tht thc n. M ch n
cm vi rau, mui vng, hoc vi qu -liu thay c, may m m tm mua c cht c kh mn
ti ch c Rome. Mt linh cm cho thy m s c thm mt b trai, s ging nh Avi.

Trang 145

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

Khi con c hn mt thng trong bng, b a m vo bnh vin xt nghim xem c ng m

c em b khng v lm mi vic cn thit. Bnh vin ngay gn nh, khng xa l g bi ni
y, khi c anh Avi trong bng, m cng phi nm vin 3 ngy, ng vo l Ging sinh nm
1997. Rt nhiu k nim vi Rome
B bc s bo, m c thm mt b na. B m u cm thy rt hnh phc v ti y, gia nh
ta s c bn ngi, mt gia nh ln thc s. M kp dn b bo b bc s khi siu m ng ni
con trai hay con gi, v m mun c ch i, phng on Nhng b ny tng b khng
bit ting nn ni nh vi b y t: "Ti nhn thy "con chim nh" ca n!". Ri b khng
mun du m, ni cho m bit.
i vi m, m khng cu mong l trai hay gi, bi anh Avi thc s l d nui, ngoan nhng
nghch ngm v cng. M mun cc con c anh c em, hai anh em s chi vi nhau nh bn b,
ln ln cc con khng cm thy c n gia cuc i. Khi b m trm tui, cc con s c nhau,
thng yu nhau. Ni iu ny, m thc s cm ng, bi khng bit sao, t b ti gi m lun
cm thy c n, c n gia nhng ngi rut tht ca mnh. C l, bi khng ai c th hiu v
chia s vi m nhng lc m kh khn, hon nn, vt v. Sau khi khng nh c thai, m ri vo
giai on m nghn trm trng, huyt p thnh thong li tt thp, gy mt mi tht thng, li
thm bn rn vi Avi, dn dp nh ca, i ch, nu cm, git gi Tt c iu dn n mt
iu rt xu, m lun cu bn, bc bi v c vi b con v c Avi na. Sau ny, khi chia tay b
v Vit nam, m thc s n hn v kp xin li b. Nhng b con rt hiu v thng cm cho
sc khe ca m.
B m quyt nh sinh con Vit Nam. Ln ny s chia tay thnh ph Rome c knh lu di
khng bit bao gi gp li. Chia tay cn h nh xinh ti ph Cesari Antonio/8, chia tay vi cng
vin ln, ni m thng dn Avi do chi mi sng mi chiu, chia tay vi tch cph Makiato
thm sc bnh Pizza ph fomaz ngon tuyt Chia tay vi ban cng ph y bng mt ca bn
cy thng gi trong c mt cy ln, khe mnh, m gi l hnh nh tr ct ca b cc con.
Cun vo cy thng , c mt cy leo mng mnh, qun qut trng yu t mm mi, yu
thng nh mun tm ni nng ta, m gi l hnh nh tng trng cho m. Cy b m lin
k ngay ca s phng khch. M gi nh vy bi b l mnh mc nhng l cy to, m cng l
mnh mc nhng l cy nh. Th l cc con bit s tch Cy B M ri.
V n H ni, vi Adam ba thng trong bng, chm dt giai on m nghn, m cm thy
khe mnh mun bt tay vo lm nhiu vic ln n cho Adam ra i.
Ngy 12/4/2001
Th l b Adam c trn mt thng tui. Cm n tri t thn pht ph h cho hai m
con c mi iu an lnh. Khng c t no ni ht ni vui mng khn xit ca m hnh
phc v c hai a con trai bn m. Tht l k diu! By gi, m mun k li cho con nghe ngy
hm Ngy con cho i 12/3/2001.
Sng ra nh thng l, m dn Avi ra ng n sng. Cha kp n g, bng m thy khng n trong
ngi, m bn v nh, lng y hoang mang lo lng nhng vn t nh phi ht sc bnh tnh.
l mt bui sng se lnh, ma bi nhiu, bu tri m m. M gi in cho bc s ca bnh vin
Vit Php bo m phi khm cp cu ngay, sau gi bc xe m hng xm ch i, v m lo gi
tc xi s lu hn v phi i vng ng mt chiu. M va i va khc v phi i mt mnh v
v lo lng khng bit c chuyn g khng.
n bnh vin, m cn kp bo ng xe m chy qu ln mt cht mua my hp sa ti
Vinamilk v bnh m ngt, th l yn tm i vo cp cu. K c khng c ngi vo thm nui
cng khng s b b i na. Sau , m dn bc xe m nh ci bnh vin ny, " nu c
chuyn g, ti s in v nh th bc s ch bc Dn vo vin". Th ri, mt mnh m kh n i

Trang 146

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thng vo phng cp cu v b t trc cho m sinh con y ri. M no m u c bit

bnh vin ny, ngi ta phc v t A n Z ch khng nh vin C, hai ngi mt ging v
phi t lo ly nhiu th. Lc ny mi bit ci tnh lo xa ca b con tht l gi tr, phi c tnh yu
v s lo lng th no b mi chu o gi m con mnh vo y, nh th b mi an tm.
Vo n ni, nc i gn cn, h tim thuc kch thch cn thc , ri bo m i tm ra.
M ngh bng, trong cn khn cp th ny li cn c ca thi gian tm ra na c y, nhng vn
nghe li h i tm, sau ny bit l cn phi i cn au na. Khi thuc tc dng, cn au
n, n nhi ln nhi xung. Ln trc m cha bit g, ln ny m mi bit th no l
"au nh au ". C chng mng ln chu ng cn au thc ln. Tri i, au qu l au.
Nhng m lm g c ai m vi vnh, lm mnh lm my. Th l c ngm ng nut cay, lm
cm b khp phng. Ch ti thn ngh. "Tri i, sao nhng lc th ny m ti li ch c mt
mnh".
V cng v mt mnh nn m c nhng hnh ng rt di dt v liu lnh. Y t dn: "Cha
bit ch c phi m hay khng nhng bc s s c gng cho ch thng".
Nhng h vn chun b kh nng phi m nn dn khng c n ung g, nu n vo, lc
gy m m m sc ngha l cht lun. Nhng lc y, ci u c m mui ca m c ngh l anh
Avi phi m th ln ny cng m thi ch lm sao m c kh nng thng c. Trong
u m cn nh nh in tnh trng m v phi nhn n n sp cht i, nht l khi m xong
u c n ngay. B i hai ngy, mt ngy ch m v mt ngy ch thng rut sau m. Th
l bc s dn th c dn m m n th vn c n.
M n trong tnh trng tht l k cc. n vng n trm. Lm cm b vo tolet, m hp sa ti
ra ht mt hi ht lun. Ri nhm nhom nhai tht nhanh ci bnh m ngt.
Nghe ting ng ca l s ht hn, chui ra khi tolet, khng thy ai, li chui vo n nt ci bnh
m. n xong, th pho yn tm, m ngh bng, nu by gi c phi nhn n tn ngy mai cng
chng s na. n xong ri li nh n cn au, ng khng ng c, ngi cng khng, nm
cng cht. Th l c lng khng va b va xut xoa mt mnh. "Tri i, au qu, lm th no
by gi".
Tht l khng khip v c ngh s n ni ri, chng thy ai vo c. Ho ra l cc bc sy t i
n tra. C nhn au nhn ku, mi mi thy mt c y t xut hin. May qu m v ly c y bo:
"Ch au qu ri, cho ch thi ch ch khng th chu ng thm c na. C y vi vng
gi bc s, nhng bc s Ty vn cn ang n tra cng tin. Y t li bo c ch v mi ch m
c hai phn thi, cha th ngay c u.
ng 3 gi 15 pht, con trai b bng ca m cho i vi ting khc lanh lnh. Bc s trng nom
sau n ly con ri gi ln cho m xem, h lm v sinh cho b ngay trong phng, tt c din
ra trc mt m, khng nh vin C, h eo vo tay m mt ming st c nh s ca anh Avi
ri mang i mt. Ni g ch nu c ai i mt con mnh cng lm sao bit c. Mi ra, m
mt nh th, lm sao nh c mt con ngay. y h lm kn nh hn. H t b vo ci
ging nh song song vi bng ca ca m ri cng y i vo thang my v bung ring ca hai
m con.
T y, hai m con lun c bn nhau. Con nng 2, 3 kg, di 45 cm, sm mt thng, c
ci may, con cn nh nn cha cng bng n nguy him. Nh con, th l m bit d ri.
V b nh qu nn con cha bit b, h phi pha sa t cho con n. H dn m phi c cho con
tp b, khi no con b c, m con mnh mi c v nh. Nh v ri m khng cho con b
c th rt nguy him. Cui cng, m vn c tuy chng c ai a m i nh nhng ph
n bnh thng.
Ngy u tin con khng bit mt, sang n tra hm sau th bit b v hai m con c ra

Trang 147

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

v. Khi bt u khe ln mt cht, mi nh c in thoi ngay u ging, m mi phn v nh

cho bc Dn bo "m trn con vung" ri. C nh lc y mi ng ra. Lc y ng mi in bo
cho b v c Khanh. Khong bn ri, ng ch bc Dn v Avi vo vin.
Ln u tin m v anh Avi phi xa nhau trong tnh cnh chng bit liu c mnh h g khng
nn c nc mt vn di mi. Ti nghip anh con cn nh lm, cha y 3 tui m bit biu
hin tnh cm lc gp li m rt l. T ci ca h m, m nhn thy Avi chy cung leo ln bc
cui cng ca cu thang, tuy cha ni si nhng bng ht gi. "M Vn i con yu m Vn
lm". M no c ai bo u, ln u tin anh con ni c mt cu di n th. C l Avi cng
linh cm thy cuc chia tay vi m bui sng l khng bnh thng nn khi nhn thy m th
mng qu.
Con yu ca m, hai con l tt c ca m, l hai thin thn nh mang hnh phc n cho m. T
khi m c cc con, m r b tt c s bon chen ca cuc i thu mnh trong mt th gli
nh b ring ca gia nh chng mnh. T nay, chng ta c 4 thnh vin: B + M + Avi + Adam
- Tnh Yu.
Ngy 14/5/2001
Hm nay m mi li c thi gian ngi vit cho con.
B Bram v thm con c 11 ngy ri. B m t tic y thng cho con qun Latino, ni
b m c k nim u tin n y cng nhau ung mt loi ru ngon tuyt, ru cocktail
Magarita. Hi Adam u nh? Ba tic ch c mt s ngi thn trong gia nh, khng c
bn b. M mun chc mng con vt qua c mt thng th thch u tin. Th thc l m
hi lo lo bi con sinh thiu thng, k thut khe mnh nh anh Avi. Nhng m rt thng anh v
ngy anh y thng, m khng t chc c mt ba tic mng nh th ny, v lc m
trong hon cnh v cng o le, l iu m c n hn mi. M v chn v tay ca con ln trang
giy ny, khi con ln, chc con khng th tng tng c lc con cho i, sao chn tay con
li b xu n th nh?
Ngy 18/5/2001
Ba ngy nay b cc con khng gi in v, m cm thy bun. B con khng hiu c hon
cnh m by gi, vi hai con nh, lm sao m c th sang vi b c. Trc y ch c Avi,
m c th i mt cch d dng, c th khc phc c mt s kh khn vt v. By gi c c
Adam, i ng th no. Ai c th gip m c khi b cc con i lm t sng n ti. B cho
rng ti m khng mun i. Bit lm sao c. M ch thy bun
Ngy 30/9/2001
y l ngy h trng ca hai con, ngy lm l ra ti cho Avi v Adam. C mt ng b ni, bc
Siu t H Lan sang, b cc con cng bay v t Triu Tin. ng b ngoi v gia nh c Vy cng
n d. Sau , b m mi tt c mi ngi n nh hng Latino quen thuc.
Ngy 22/11/2001
Khong u thng Mi b Adam bt u bit nhm mng dy tp b. n gia thng
Mi, b b c khp ging, v c lc cn vn tay vo thnh ci t ng ln. Xem ra mi
c ch pht trin ca b nhanh hn, cng cp hn anh Avi. Ngy 9/11 b mc hai rng ca di
khin b b st cao ba ngy, tp c ngi. Hai m con nh bay sang Bnh Nhng vi b mt
tun nhng thi tit bn qu lnh, m bn , li thi, mc d ng b ni gi mt s qun
o m v cho my m con i Triu Tin.
Ngy 25/11/2001
Cui cng th thi gian ch i cng qua, hm nay b cc con v. V my bay xung mun
nn Adam phi nh, ch m v anh Avi i n b thi. Mi 10 gi m mi nhn thy b chy
ra gn nh l ngi u tin. T xa, m nhn thy mi tc b bc trng, trng qu nhanh, ci

Trang 148

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

gi phi tr do lm vic qu sc v phi chu ng cuc sng qu khc nghit Bc Triu

Tin Gp li b, c nh mnh nom ai cng rng ngi hnh phc C l con thuyn i m
cp bn. M bn bnh yn l cnh tay dang rng khe mnh ca b Bram. Ri b m sinh
ra hai con thuyn con l Avi v Adam ca m.
Ngy 30/11/2001
B cc con li chia tay ra i ri.
Ln ny m quyt nh khng i tin b ti sn bay na, m s ci cm gic nng n lc chia tay,
s ni c n trng tri khi tr v cn phng ni b cc con va mi y.
N lun nng tri tim a cm ca m v gy cho ngi ra i cm gic nng n. B cc con
cng vy. Tuy b im lng nhng m hiu, b rt bun v phi xa ba m con mnh. B lun a
ba m con ra xe v trc ri mi lm l i thng vo trong, khng dm ngonh u nhn li. iu
chng t b m ang sng trong tnh yu thng. Ch khi no ngi ta khng cn thy vui
bun cng nhau na mi l iu ng s.
M chn cch sng nh hin nay, thnh thong mi c gp nhau, c sng cng nhau vi
ngy, ri li ng ng hai, ba thng tri mi gp li, iu gp phn to nn s y p ca
tnh cm v lun khao kht c bn nhau. M s nht l khi ta cm thy cuc sng chung tr
nn nhm chn, v v tnh, ta cho tnh yu vi i lc no khng hay.
Ngy 24//2/2001
M mun ghi li ngy hm nay, ngy Ging sinh u tin ca b "Xc xch" Adam. T sng, m
mc cho b b o lin qun bng bng trng, trng b nh mt ch th non vi hai chic rng
nhn. M t tay trang tr cy thng cho cc con, cy thng mang t vn nh vo nn n cao qu
c trn nh, gi tr ch n l cy tht. ng ngoi i mua n v trang tr trn cy thng nh sao
sa trng rt p. B v H Lan v ni c gi cy thng n Tt, ng b ni s gi hai phong
b l x cho hai con.
M tt bt chun b t my ngy trc, mi ngy vc v vi th. M mun lm mt ba tic nh
cho hai con v mi mt s ngi n n cm. y l ln u tin m t chc n l Noel nh
v va qua hai con c lm l ban thnh th ti nh. Cc con thc s l nhng thin thn
ca m nhng l nhng thin thn nghich ngm.
Ngy 12/3/2002
Ngy sinh nht u tin ca b Adam, con nhn c rt nhiu in chc mng ca ng b ni,
ca cc bc ca papa Tt c mi ngi u yu b. M tht hnh phc.
Papa ha s l mt ngi cha tt, cc con s c mt tng lai tt p. Ti nay, m mi mi
ngi trong gia nh n n tic mng b qun Latino k nim. M yu con, Adam b bng
ca m.
Ngy 12/3/2003
Mt gi m, ngoi tri bng ma tm t khin m li ngh ti bui sng cch y hai nm
khi m tr d i sinh b Adam mt mnh, nc mt lng trng
Vy m gi b trn 2 tui ri. Trng b di rng cng ln cng ging m Vn hn. c bit
b c cp mt rt tnh cm, rt p. M yu nht mi khi b vng hai tay m gh c m, c quay
mt m li hn tht ku. B thc s qun qut vi m khng ri. M yu b lm lm ch c
iu n gi ny b vn cha chu ni cu no tuy b hiu ht. B nghe c nhng li khng
chu ni.
Gi ny hai con ang ng say, chc rng b m s lm tt c nhng g tt p nht cho cc con.
Hn ai ht, m hiu rng, m s dnh tt c tnh thngyu cho cc con m khng i hi mt
iu g. Cuc i m khng c hng iu nn m rt thm c sng trong s yu
thng chia s. Adam ca m, mng con thm mt tui, hay n chng ln. M mun c nhn

Trang 149

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

thy hai con tr thnh hai chng trai to ln khe mnh.

Nht nh th, c phi khng, thin thn b nh ca m!
***
Nht nh th, c phi khng nh? c sinh ra bi tnh yu, c ln ln trong bu khng kh
gia nh m m yu thng, cc con trai ca chng ti nht nh s tr thnh nhng chng trai
bit yu thng nhau, nhng ngi chng bit yu thng v, nhng ngi cha bit yu thng
con ci.
c bit, cho d thi th i thay, cho d c di u v u, chng s vn lun lun l nhng a
con bit yu thng m cha, yu thng mnh t chn rau ct rn, v yu thng cuc di
nhiu n au ny Bi chnh cha m, ng b v t tin ca chng, bt c ni u trn tri
t ny, c nui sng c bo tn ni ging t i ny qua i khc l v c Tnh Yu
v c ting ci a ca cc thin thn thc dy.
3.

V Thng s b tr tt c
Bc Dn tui Dn, ngi Nam nh. Tnh t ngy bc vi ti n nay c mi hai nm.
Ngy y, ba ch em vn cn l ba c gi, trong nh cha c ting tr con. Bc Dn qu ti nht v
ti cha bao gi coi bc l ngi . Khch kha n chi nh, ti gii thiu bc Dn l ch h
qu ra. Ti rt vui v quan h ca chng ti nh ch em, nh nhng ngi thn, thm ch cn hn
nh th
Ngay t u, li tm nim, khng bao gi c th i x vi bc Dn nh i vi ngi n k
lm. Ti ht sc tn trng, coi bc nh mt thnh vin trong gia nh, khng phn bit. Cng
ngy cng c nhiu ngi v ngho, v hon cnh m phi b li gia nh, qu qun ra thnh
ph kim sng. Mc d cng xc nh l i lm kim ming n, nhng ngi ta khng c i
lm trong nh my hay c quan, ti v xum hp gia nh v c nhng khong thi gian ring t
cn thit. Ngi ta phi vi mnh c m c ngy, khng l v th m mnh i x vi ngi ta
nh ti t, n ngi ta n ring, n sau. Nghe n ti thn ti phn lm. Ti khng th no gi
bc Dn l "sin" hay ngi nh ngi i vn gi h mt cch xch m, khinh mit. Ti
tuyt i trnh tt c nhng li ni hay hnh ng khin bc Dn c th hiu lm l ti khng tn
trng bc. Mnh i x vi ngi ta nh th no th nhn c v th y.
Bc Dn k "Khi bit ti vi c mi hai nm ri, mi ngi rt ngc nhin hi ti sao ti c
th lu th trong mt nh. Nhiu ngi i lm gip vic ch c dm ba na thng l thi.
H i lm khng phi ch v ming n m cn mun c tn trng". C ngi b chng b con

Trang 150

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

nh qu i gip vic, thnh thong con au con m li xin php ch i v, khng lu c,

hoc i ch lun xonh xoch. May cho ti (nhng khng may cho bc Dn) l bc khng c
chng, khng c con. Hi tr bc cng c mt mi tnh lng mn say m lm, nhng v ngi ta
tht ha nn bc tr thnh ngi ght n ng, thm ch hn n ng. Sng nh ngi i tu, bc
Dn khng cn t mng n ai na. Nguyn vy nn bc y chng vng bn g. Ti phi cm
n tri v gp c bc Dn.
Bc Dn l ngi tht th, n tnh vi ti cn hn ngi rut tht. Ti c th giao cha kho nh
ca tin bc cho bc qun l chm lo m khng suy chuyn mt cht no.
Khch nc ngoi tr nh ti u mt tay bc chm lo. Bc l ngi nhy cm nn mnh cng
phi bit la. Phi c nhng li hi han quan tm chm sc kp thi. Quan trng nht l ti
to c cho bc y mt cm gic l c c lp, c tn trng, v hon ton khng c
khong cch ch t, khng coi bc l ngi gip vic. Thm ch, c nhiu chuyn bc xc trong
cuc sng, ti chng bit tm s vi ai ngoi bc Dn.
Bc Dn n cm cng mm vi gia nh trong nhng ba cm thng nht nh, nhng ngay
c nhng ba cm ba tic c khch kha, ti cng chng bao gi bc y ngi n mt mnh.
Nu bc Dn ngi ch ng ngi, rt lui sang phng khc, ti li bng thc n xung tn ni.
Nu bc bn vi tr con, phi n sau th ti phn. Mi ngi n th no, bc Dn cng c thc
n nh th. Ti c x vi bc Dn ng nh tnh cm ca ti dnh cho bc, ng nh quan nim
ca ti v mi quan h gia ngi vi ngi, m chng cn phi c gng t ra t t. Chnh v th,
bc Dn cng ht lng vi ti. Bc l ngi sng tnh cm. Bc c phng ring. V c cha kho
tt c cc phng. Thm ch, c nhng t ti i vng my thng tri, cn bo bc Dn nu hm
no tri nng qu bc c vo phng my m con m ng cho mt.
Ngy ti i cp cu m vin C, ti chng c ai rut tht bn cnh. Trong hon cnh b chnh
m tuyn b khng m con b chu g c, ti tm n bc Dn nh mt ni v cng tin cy.
Ti bit, ch c con ngi ny mi l ngi thc lng gip mnh y. M khng phi ch v vi
ng tin cng nh b. Mi khi ti gp hon nn, bc Dn u ht lng lo lng chm sc cho ti
nh m chm con. vin C, mi th u trng cy vo ngi nh. Mi sn ph m phi c t
nht mt hai ngi nh i km phc dch.
Ngi nh ca ti lc ch c bc Dn. Tt c nhng th cn cho b , thc n hay qun o
git gi u mt tay bc lo Sut tm ngy nm vin C sau ca m , ch c bc Dn vt v ngy
m tc trc chm sc c hai m con. n , ti khng th no qun Tt nhin, bc Dn cng c

Trang 151

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

chng n tt kia, nhng ti chng ly lm iu quan trng hay gh gm, bi chnh mnh cng
u c hon ho g. C ngi hng xm k li, trong nh mnh c chuyn g l bn ngoi h bit
ht, tt nhin, ch c bc Dn a ra. Nhng ti ni: "ng no th s tht cng ng vy v
chuyn cng ch n th l ht. Lm g c g m ni na. Ngi ta c bit th cng c ai lm
hi g mnh u". Ti ngh "Ch nh ngi ta cm . Bc y cng cn to ra cho mnh mi quan
h x hi, cng cn hi han chuyn tr". Bc bit nhiu ngi, nhiu chuyn bn ngoi xm hn
c ti. Bc c k ra th cng nh mt nhu cu giao tip thi ch bit ni chuyn g. Quan trng l
bc y khng h c c ni xu hay ba t l c. Ti chng bao gi ngh c v bc Dn c.
Mi ln cn nhc nh bc, ti ch ni rt t, khng trch mt li no, ch bo: "Bc ng c di,
nhng ngi m bc ni chuyn tng tc ra vi h, h quay li ni vi em y. H chng phi l
nhng ngi kn ming g u". Th l bc y phi suy ngh ch. Bc ln tui hn mnh, ni
khng cn thn, d lm bac y t i. C nhng ngi bun chuyn hoc a y cu chuyn theo
kiu c , thm ch ba t thm cho tng phn quan trng ca h, nhng cng c nhng ngi
li bun chuyn mt cch hn nhin, v thc khng h c . Bc Dn l loi ngi th hai.
Sp ti, nu chng ti phi v H Lan, xa bc Dn, gia nh ti s rt nh bc. Avi, thng b ln
ca ti dnh bc Dn hn dnh m. C thi gian, c n ti, cu li mau chng i theo bc Dn
v phng bc ng cng ch u c ng vi m hay ng trn ging ca cu. i cng vi m v
em sang vi b mt thi gian, ch c hai ngy l cu go ln nghe n st rut: "M i, i
v qu bc Dn. V nh bc Dn i". Tc l v nh Vit Nam vi bc Dn. Th l phi gi
in thoi v cho cu cu ni chuyn vi bc Dn. Va nghe thy ging bc Dn l cu cu va ru
rt ni va chy nc mt ra v mng. L ngi n tay c hai thng b t bnh vin, bc Dn
qu chng nh con. Trong khi hai m con cn ang yu, hn v mi sinh, mt tay bc Dn lo
lng ht. Ti v bc cng hc cch chm sc tr s sinh. Bc Dn vi ti cn qu gi hn ngi
rut tht. L ngi ti c th nh cy, c th bn ti lc hon nn.
B m bc Dn c chia cho bc mt mnh vn, c s ng tn bc ng hong. Sau nhiu
nm lm vic thnh ph, gi bc ang ct nh trn mnh vn y. Khi xy nh, bc Dn tm
s: "D l nh qu, nhng nh nhng nm thng sng vi c, ti cng c hng nhng tin
nghi sinh hot vn minh, by gi ti cng phi dn ln xy mt ci bung tm c nc nng
lnh vi x bt nh ngoi thnh th. Tuy nh thi nhng nht thit phi c. C c bit ti sao ti
phi lm th khng, ti phng trc, mi khi Avi v thm ti n khng s bn". By gi, ngi
qu bc Dn a phn vn dng ci nh v sinh hai ngn. Bc lo chm sc cho Avi trc c

Trang 152

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

chc nm tri. Nghe cm ng n mm c lng.

Khi ti r bc, nu c gia nh ti chuyn v H Lan sng, bc c mun i khng, bc Dn tr li
rt ng mc. "Ti hi c, ti i lm g. Chc chn ti s nh bn tr lm, nhng n lc , bn
tr th ln, chng c cng ngh hu, li thm c cng nh na. Hai ngi trng nom bn tr
l , mt ngi a n i hc, mt ngi cm nc, th ti thnh ngi tha !". Ti bo bc
Dn, bc c suy ngh k v li ngh i H Lan vi gia nh ti. Nu bc khng i, c dp chc
chn c nh s v qu thm bc hoc n bc sang chi. Nghe ni i chi vi ba th bc Dn
ng ngay ch lu di l dt khot khng.
Thnh thong c nhng chuyn bun b bc bi vi anh ch em trong gia nh, bc Dn cng tm
s vi ti. Ngc li, ti cng th, trt sang bc Dn nhng chuyn bc bi kh chu l an ton
nht. Mi ngi bo sao mng hai ngi ny hp nhau th, bc Dn cng cng nhn: "Ti ch
hp c Vn thi". Ti th li ngh c l v c hai chng ti u l nhng ngi n b d b tn
thng, chng ti cn nhau xoa du cho nhau nhng vt thng lng m thi.
V Thng s b tr tt c

Trang 153

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
14.

Chng chung cha d ai chiu cho ai

( L Vn cng chng Abraham v con ti Venise nm 2000 )

Trong ni bt hnh ca cuc sng v chng, mi ngi n b c mt cch c x khc nhau. T
khi lao vo cuc tnh bt hnh, ti m nghi ng tt thy nhng g ang din ra trc mt mnh.
C nhng cp v chng trng tht p i, va la. Nh mt i sam bn nhau, h nh ngm
mun bo: Cc ngi ang bt hnh ? Cc ngi ang au kh ? K. Ch chng ti mi l
ngi hnh phc. C nn tin khng? Cn ti, ti lun cnh gic nghi ng. Trong u ti lun di
li mt iu: Cuc i ny din ra khng h n gin nh mt ta ang nhn thy. Tt c ch l ci
v ngoi che y. Sau n ci kia, rt c th l nhng git nc mt m thm au kh khng
mun b ai nhn thy.
Nhn nhng ngi c v b ngoi sang trng, mt hoa da phn, trng nhn nh thnh thi, ti li
thm hi: C tht khng v nhn nh thnh thi kia? C tht khng v sang trng kia? V c tht
khng c ci sc p kia na? Ai m bit c, khi bng m ph xung vn vt, ci xu ci
p, ci sang ci hn nho ln Trong m en thm thm khn lng, ch c git nc mt v
ni bt hnh l c tht. C th, ti i t ng nhn ny sang ng nhn khc vi con mt ngy cng
bi quan chn nn. Ti bin cuc i ti di bng m thnh cuc i c thc, bin cuc i
thc ca ti trong mt ngi i thnh cuc i gi, thnh bn i tm. Nh con tu khng
bn, sau mi ln trnh tu, con tu tht i qua, con tu ti lao ti, khng c ng ra, khng c
im dng. Dng l cht. V ti c lao i, lao i v nh
Trong nh sng ban ngy, vn vt u tr nn qu trn tri Trn tri n mc gi di. Cm ght
nh sng thin nhin dnh, ti cn cm ght c ci nh sng t nhng ngn n ng ri vo
ti khi ng ch Ngi y. Ti ght ly sang c nhng vt n pha qut nhanh t nhng chic xe
hi vi v. N cho ngi i thy ti ng run ry ch anh trong ci but lnh ca ma ng.
Ti ng hnh cng bng m bao dung che ch. N cho ti bc l cuc i thc ca mnh m

Trang 154

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

khng b ai ngn cn. Cho ti tho thch ni nhng g ti cn ni vi ngi tnh u: Em yu

anh, em cn c anh.
T ni au i mnh, ti thng ti v thng cm lun c nhng s phn bt hnh nh ti: n
b.
Thn phn n b ni chung tht mun b cay ng. T lc ly chng, cuc i ngi n b c
thm bao gnh nng. Chng ai bt h phi th. Dng nh l h t nguyn. T nguyn vt v hi
sinh c nghe ting ci trong tro ca con th; t nguyn cn rng chu ng khi bit
chng bi bc c thy gia nh m m on t; t nguyn nhoi lng lo nui sng gia nh
bi xu chng h ai; t nguyn hng chu mi thua thit i ly hai ch hnh phc. Tr tru
thay, sau tt thy s hi sinh c qun mnh , h ch tm thy bt hnh. T m ho ra l khng
c tht, h kn o giu i tri tim tan nt. Ch n khi mi tc im bc, ngi chng b
i, con ci cng ra i nt (v nc mt c bao gi chy ngc), ngi n b mi git mnh tnh
mng. c hi sinh qun mnh l th ny ?
Nhiu khi, ti ch mun ku ln, go ln: Ngi n b i, hy dng cm ln, hy nhn thng vo
s tht. ng chp nhn ci gi l s phn. Ta phi mnh m s phn phi theo ta. Ta phi
tr khn khng b s phn ru ng ta dn dt ta vo b i trm lun kh i. Ta phi thin
tm lm mm lng c nhng con ngi c c xu xa i ngi n b i
***
Ngi n b xinh p n hu ca Ngi y c bit chng mnh lng l ra khi vng tay m
m gia nh? C. Ch c bit. Ch bit t u n cui. Khi b phn bi, linh cm ngi n b
mnh hn bao gi ht. Nhng ch im lng. S im lng cht cha ni au. Ti bit, di y s
im lng chng cht y l ni au tt cng. Ngi y v ch l s kt hp ca mt cp "trai ti gi
sc". H khng giu c nhng sang trng hiu bit. Gia nh h lm ti chong ngp, lm tm
hn c gi tui hai mi trong ti nui nng c m
Nim m c len li ln dn thnh kht vng vn ti, nhng bc chn ti mi run ry hong
lon lm sao! Mi nm tri ch lng l theo di ti m khng mt ln lm tn thng ti. Chc
hn ch hi vng mt ngy no lng tm ti s thc tnh, v ti phi t nguyn ri xa chng
ch, Ngi y
Ch y v ti, hai thn phn n b trt em lng yu thng mt ngi n ng, khng bit ch
c ghen vi ti khng nhng ti t ghen vi hnh phc c lm m ca ch. Ch cng bt hnh
nh ti nhng ch cn c nhng a con di u vo m khc. Ch cn c nhng tm hn tr
th b p mt mt kh au. Chnh nhng a con gip ch c thm ngh lc sng. Cn
ti? Ti yu v c yu. Nhng song hnh vi tnh yu y lun l s ln lt, day dt, gin vt.
Ti coi bng m l bn, mt tri l k th. Ti tr thnh k v danh, ti chng l ai c. Trong
yu thng ca bng m, anh gi ti l Ngi v thng yu ca anh, ti gi anh l Ngi
chng thng yu ca em. Ngoi chng ti ra, ngi thn, bn b, ngi i khng ai bit,
khng ai chp nhn tnh yu ti tnh y. Vy nn, l V m khng phi V, l Chng m chng
phi l Chng.
Tr tru thay!
Sut thi gian anh tr li nc Nga bo v lun n, ti v ch, hai ngi n b nh cng
trng ngng tin anh, cng khc khoi ch anh, mi ngi m mt ni au giu kn. Nh ti
ni, trong ni bt hnh ca i sng v chng, ngi n b c nhiu cch c x khc nhau.
Chc hn v anh y cng phi nhiu m trn trc tm ra mt gii php i ph vi ti
Khng nh nhng ngi n b thng thng mt chng, ch khng trt gin d ph phng ln
u hai k ti li m li c x vi ti rt thn mt chn tnh. Ch ng gn gi ti, coi ti nh
mt ngi bn, ch r ti tham gia vo i sng gia nh bn b ca ch. Ch nh ngm mch bo

Trang 155

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

mi ngi: "y, ngi con gi tr di ny ang len li vo s m m gia nh ti y". Ch lm

nh tnh c khoe cho ti thy nhng l th y yu thng ca anh, nhng mn qu c bit ca
anh, s chm sc n tnh ca anh dnh cho gia nh, cho ch v cc con ch ch khng phi ai
khc. Khng phi cho ti. Ch thnh cng. Chng cn phi ni con tim au n ca ti b
"tra tn" nh th no
Bng tt c s khn ngoan, tm lng nhn hu t t, ch nh t ti tm thy cu tr li cho
cuc tnh ti li ca ti. Ch mun cm ho ti, khi dy trong ti mt lng tm bit phi tri.
Vo mt bui chiu lng l, ch hn gp ti ti mt sn cha. Ti n gp ch vi bao nhiu l
hi hp, lo lng, c s hi Ch s nguyn ra ti? Ch s thuyt phc ti, ku gi ti t b mi
tnh ngang tri vi chng ch? Ch s Ho ra, ch n ca cha ch ni vi ti mt iu:
"Ch rt thng em".
Phi chng cng nh ti, t ni thng thn, ch thng lun c ti, ngi em nh th di, bt
hnh. Phi l ngi nhn hu, rng lng th no mi c th c x vi ti, k hn nhin phm
ti ty tri nh vy! Chnh v th, bc chn ti i cng run ry hong lon hn bao gi Ch l
ngi v ca ban ngy. Ti l ngi v ca bng m. Anh l ngi chng ca c hai. Hai thn
phn n b bt hnh.
Chng chung cha d ai chiu cho ai
15.

Ti l ti, l n b
Cui cng, ti ni gn ht s tht v bn thn mnh. Gn ht thi, bi ti lun thc c ci
gii hn tt yu ca ngn t. Lu nay, nhng ngi ngng m ti, nh T Nguyt Nng
chng hn, a ti ln thnh mt mu ngi no , nu ti khng, th l nhng ci xu xa
ca mnh, h s lun gi n tng p v ti. Cun sch ny s gip h phn tnh: "Ho ra
thn tng lu nay ca mnh cng tm thng nh tt thy mi ngi tm thng khc thi. C
y khng ng mnh yu qu na".
Rt tt, nu c th coi l mt s trng pht cho nhng g ti lm. Ti ng b trng pht
nh th.
Nhiu lc ngm ngh, ti sao ti c b lc lng, khng th sng ging nh mi ngi, d l ging
vi ngi trong gia nh C l v sinh ra trong hon cnh thiu thn tnh cm v s chm sc ca
gia nh, ln ln li gp phi mi tnh o le, yu mt ngi c gia nh, nn ti lun c cm
gic mnh l ngi tha, b ht ra ra cuc sng. Thy mnh chng l g ng gi, ch l s khng,
ti gn nh t tiu dit chnh mnh.
Ti l ngi rt nng tnh, nng theo ngha thng thn v dt khot. Nu gp mt ngi no
t t gip mnh mt iu g , ti thy mun phn y ny, ch mong mun tm cch no y p
li mt phn tm lng ca h. Nng l ch ngc li, nu ngi no x s vi mnh khng
ng hong, d ch cht xu, trc mt ni th ny, sau lng li ni khc tm li l khng t t,
ti c th quyt lit xo ngi khi u mt cch rt nh nhng. i khi ch l cm thy hnh
nh ngi ta khng tht vi mnh l khng chu ni. Ti khng th c t ra hoc c gi v khng
bit vn cho hi bnh thng. Ti s c phn ng ngay, s khng nhn mt, khng chuyn tr
g na. C l tnh ti khng lt lo nh i c. Vi bn b thi hc sinh trng ma, n by

Trang 156

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

gi ti vn khng ct ngha c ti sao bn mnh li khng bo v mnh, li ph nhn mnh

My chc nm cng lm chung mt nh ht, ti vn khng th no tr chuyn bnh thng vi
c y c Nu c bnh thng ngha l gi to. Tt nht l khng chi na khi phi gi di.
Nhng vi nhng thn phn nh b b qun lng b ri, ti li lun sn lng chia s ho ng,
thm c nhng tnh cm chn tht, mc mc t h.
Mi y, ti nghe mi ngi ni li, c phc trang lp trc trong nh ht nay v hu c tng
kt mt cu: "Trong nh ht ny, tao phc nht con Vn, n n cc k khn ngoan, n bit
ngh n tt c mi ngi". Nh n tri cho ti ci s khn ngoan y, ch cng ch ai dy bo
ti phi bit ngh n ngi ngho hn mnh, kh hn mnh, khng may hn mnh. Nhiu khi ch
n gin l lm theo li ngi xa dy: "Lc bt tn hng".
Mi khi c dp i nc ngoi theo on phim, ti lun t hi: "Ti sao mnh li c i Lin
hoan phim ch khng phi l my chc con ngi cng lao ng vi mnh?". Bi vy, ti rt
thch mua qu cho mi ngi. Ti khun v t nhng ci bt bi, kp tc, ci ct mng tay, bnh
x phng thm v c nhng chic qun lt valide thi l rt qu vi ph n min Bc D
ch bng ci mng tay thi, nhng mn qu nh lm ngi ta ht sc cm ng, v mnh
khng qun ngi ta, d mnh ch l a ngoi o. i khi, chnh ngi o din li qun
nhng ti th nh ht. c bit ti nh nhng ngi ht sc bnh thng nh c hq trang, anh
o c, ch dng phim hay ngi lm my n Ti thiu cng l mt bao thuc l cm n.
Ngi ta cng vt v lao ng nh mnh, thm ch li cn hay b mng m nu khng c va
. Mn qu nh ch l cch by t lng bit n. H cng ng cam cng kh vi mnh, khi c
thnh qu, ch mnh c hng danh ting li lc. S tht khng phi nu khng bit ngh n
ngi ta. Thi gian lm vic Nh ht cng th, ln no i biu din nc ngoi v, ti cng gp
ng gi bo v chuyn m ca, kho ca phng tp, bo: "Con chng c g, biu b gi mnh
chnh". Thi m chnh cn l th qu. Hay vi ngi chuyn l phc trang, h lun phi ngi
ci mi hi kinh khng bc ln t ng vy o m vn phi cm ci cn thn l lt treo ln mc
cho tng din vin, ti cng khng bao gi qun. H l nhng ngi bnh thng nhng khng
th thiu c trong qu trnh sng to, gp phn vo thnh cng ca mt din vin, mt v din.
Ngy , c i nc ngoi trong mt ngi i l nhiu lc lm. Thi th mnh cng bit ngh
ti nhng ngi khng c i. Nhng nu sinh nht lnh o, tt c mi ngi n, ti li c
phi trnh ra xa. Va ngng va ngi. Nh ngi ta ngh mnh mun ly lng, cu cnh th sao!
Cho nn, d c qu cng khng n. Th hiu nhau, trng nhau trong cng vic cn ngha hn.
Phi chng v th, i khi ti b nh gi l thch sng khc ngi khc i, l "khng khnh", l
"chnh" nh ngn ng hin i gi cc ngh s ngi sao by gi. Bit vy, ti cng chng th no
sng khc i c. Ti ch mun c l chnh ti.
Ti khng phi l ngi ph n c sc p quyn r, c thn hnh khu gi hp dn. y l ti
nghim khc nhn nhn mnh ch chng mun khim tn gi v hay t v g cho mnh. y vy
m, t tha mi tm i mi cho n tn by gi, ti bit, c nhiu ngi ngng m mnh.
C ngi ti bit c ngi khng, nhng ti cm thy, h nhn ti khng n gin nh nhn mt
c gi bnh thng Va ri, gp li my anh bn ng chung phim hn hai chc nm v trc,
ti c h tit l mt b mt rt d thng. Ngy y, h cng tr nh ti. Gi gp li nhau, khi
xp x ng tun, h mi dm n cn ko mnh ngi cnh "ni tht vi Vn mt iu", (tt
nhin l phi tr hao i mt cht), rng: "Vn c bit khng, ngy xa, mnh tng l ngi
ngng m Vn n mc coi Vn nh thn tng. Thm ch, cho n by gi, hnh nh ca Vn
trong suy ngh ca mnh vn nh xa, i loi l, mt con ngi th ny th khng c mt iu g
bn thu c th chm vo. Trong tnh cm tn th y, c s yu qu chn thnh, nhng khng bao
gi mnh dm m tng, li cng khng dm th l". V anh bn dn chng bng mt k nim

Trang 157

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

i ng phim vi nhau: "Sng hm y, mnh g ca phng Vn, khi Vn m h cnh ca, trong
nh sng l m ht vo t ca s, Vn hin ra trong b vy mu trng lm mnh sng s. C mt
ci g trong sng qu, tinh khit qu, n ni, d trong ngh c mun yu thng v th l
tnh yu vi ngi con gi th cng khng dm. n tng cn li n tn by gi". Ri
anh bn na a na tht: "Ngy , mnh cn ch che vi mt cu din vin khc cng on
phim v c hai a cng qu Vn". Cu chuyn lm qu vui vui ca anh bn c lm ti cm ng,
thy "mnh yu mnh hn" mt cht. T nh, tuy mnh khng c c mt nhan sc tri cho
nhng cng may l mnh vn li c nhng n tng tt p trong lng bn b.
***
Trong i ti, khng c g lm ti s hi bng tnh yu. Ch c ngi no yu tht mi bit n
ci ni s ny.
Tnh yu lm ti r ri c th xc ln tinh thn. N thiu ri tt c. Ti khng phi loi ngi d
yu, nhng khi yu l yu cung nhit, yu n ph nhn mnh, dng hin tt c. C l bi
vy, ti c tha th cho nhng ti li ti gy ra cho ngi yu mnh chng?
Vi c ba ngi n ng ti yu, cha bao gi ti cho l nh d, m qung hay ng ni ny
trng ni n. H u l nhng ngi n ng ng v n, ng trn trng nhng kha cnh khc
nhau. V trn ht, vi ti, h u l nhng ngi tnh tuyt vi. ng nhin, i lc gp li
cng thy rng rng, nhng bit lm sao c. Ti phi chn la. V khi chn ngha l phi
chu mt mt v au n.
Ti khng th cng lc sng vi nhiu mi tnh. Khng th m tt c. Ti v cng bit n nhng
ngi tnh i qua cuc i mnh
Vi tnh yu, ti thng ng trc ban th thm th th nhn ti li ty tri ca mnh v khn
(chc hn l c t nhiu bao bin): "Ly tri, ly pht, ly t, ly tin, ly ng, ly b, ly bc, ly
anh, ly cc vong hn linh thing. Xin cc ng linh thing hy trng pht con. Con l k m lo
ti li. Con sn sng n chu tt c nhng tri ng do mnh gy ra. Nhng ti tri c to ra
nhng hon cnh con phi cht trong tnh yu m khng lm sao chng ni. Con c ti,
nhng bn cht tnh yu khng c ti. Nu con c lao n ci tnh yu y th con sai, con khng
bit phi tri, nhng tnh yu l v ti,, Trong lc khn ti cn cht vn "l s" c vi cc ng
linh thing nh vy. C phi khng nh? Bi tnh yu l rt p, l k diu. N v ti. N a
y con ngi ta. Ci tnh yu ku gi ngi ta th khng c ti. Ch c nhng con ngi khng
t c tnh yu, sinh c c th hn, mi l c ti C my ai trong cuc i ch yu mt ln l
ly c nhau ngay? C my ai yu nhau c n tn u bc rng long? Cho nn, khi c
tnh yu, l khng th dng c. N nh c mt th lc no xui khin. ng nhin l
ngi ta cn c l tr, nhng ch l tnh yu li phi dng l tr kim sot, dng li ? C
gi nh nh c th dng l tr phn tch, kim sot v buc ngi ang yu tr li c nn yu
hay khng, th cn g l tnh yu na! l s tnh ton. Vi tnh yu, ti khng phi loi ngi
c th yu mt cch d dng, d ng lng trc nhng li ng mt nnh m hay nhng li
khen so rng. Ci th tnh yu n vi ti, n c n mc d ti s n. Thm ch, ti cng
dng l tr tnh to can thip nhng khng th no kim ch c, th ngha l mnh yu
ri! Nu khng yu th lm sao m b "sa ng"? Th l bc sang mt mi tnh mi. V ti tr
thnh k phn bi li mi tnh c, ngi tnh c.
Nh ngi i ni, khi phn bi mt tnh yu ngha l mnh c ti, thi th mnh nh nhn ci
ti y. Nhng t su thm trong tri tim ngi ang yu vn thy dng nh mnh b oan khut,
rt kh gii thch. C l, ch vi nhng ai tng yu, c nhng khonh khc phi u tranh
gia nn hay khng nn yu, mi hiu. Lc , tnh cm rt con ngi ch khng phi dng
l tr l c. n tn by gi, nhng ngi m ti yu, phn bi u tha th cho ti v ni

Trang 158

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

rng chng bao gi on trch ti. Yu thc lng th khng cn ch cho s on hn, bi bn cht
ca tnh yu l tha th, l dng hin.
Nhng d c bao bin th no i na, ti vn t nhn thy ti l k phn bi tnh yu. Bi
thc t l nh th, ang yu ngi ny bng nhin khng yu na v chuyn sang yu ngi
khc, th khng l phn bi ? ng, ti phn bi li nhng ngi n ng yu thng ti,
nhng chc chn l ti khng phn bi li tri tim mnh. Sau khi th ti phn bi, ti phi nghe
Ngi y tht ln trong cn gin d au n: "Em l mt con rn c?". Sau , Ngi y c xin
li Nhng ti vn bn khon, liu c ng mnh l rn c khng?
Ngonh nhn li, tri qua ba mi tnh, hai ln kt hn, hai ln k giy ly hn, nhng ti vn cha
h mt ln c x tay vo tm o ci trng trong. Tht l "kinh khng" cho ci cuc i tr
tru ca mnh! n tn gi, ti cng chng dm m n chuyn c mc o ci. Thm ch,
hin ti nhn vo th thy, ti c hai a con trai khu khnh, yn n nh chm sc nh ca con
ci nh mt ngi v ng ngha, vy m u c l mt ngi v chnh thc! C ba cuc
tnh th c ba u do ti t lao u vo vi nhng ngi n ng ang c gia nh v con m
m. K l lm sao ci cuc i ti! Khng t ngi cu hn m chng h c mc o ci,
chng c ln xe hoa, chng c n du. Thng qu phi khng? T mnh cng thy
thng mnh. Nhng s chng bao gi ti mun th l: "Anh i, bao gi chng mnh c th
chnh thc trn giy t l v chng ca nhau t chc mt ba tic nh l m ci?". C mt
ci g c ngn mnh li. Ti c quan nim v tnh yu v hn nhn rt r rng, nghim tc,
ng mc v ti cho rng ti quan nim ng.
Ci s rng buc vi nhau bi ng k kt hn thc cht ch l th tc. Khng c cch g gi
c tri tim nu khng cn yu nhau na. T giy phng cn c ngha g? Xt n tn cng
bn cht, s "cng sinh" gia ngi n ng v ngi n b trong i thc v gia hai v
chng trn giy t, ci no c gi tr hn? Quan trng l anh c lm mi c anh cho ti
lun yu anh hay khng? Cn tnh yu ngha l cn chng ta. May sao, sau gn chc nm tri c
nhau, b hai a tr cng ngy cng chu o, tn tnh chm sc my m con ti hn. V hnh
phc ca ti l th hnh phc bn vng nh ti m c. Chnh hon cnh xa xa gn gn nh th,
vi nhng khong cch v khng gian thi gian nh th, li l ngun nng lng nui dng
tnh yu. Xa th ho hc, gn th y n (Hnh nh c nhiu ngi n b cng mong c c
mt cuc sng xa xa gn gn nh ti hin nay).
Tuy nhin, c c nim tin vo bn thn v tnh yu nh vy, chng ti cng tng phi
tri qua bao ni au mt mt ca ci s cha chnh danh. Vo thi im ti cn ang lng nhng
l gi c chng vng trm gp g Abraham, c vi vi vng vng, nhanh chng n mt gi
khc no y l phi v nh khng s b nghi ng. Mt ln, anh but ming than: "Anh l ai m
khng th gi em li?". Ch vy thi m ti bng ni o ln: "Th em l ai? Em l ai cha?
Chnh em cng chng bit em l ai. Cn anh th sao? Nhng lc anh k v ci "my house, my
family" xa xi u ca anh th em l ci g? Em c bao gi hi anh th u m anh li hi em
th!". Anh nh ho , bit l phm vo "vng nhy cm" nht trong c th tnh yu, lng l
ti ra v. Sau hm y, chng ti, nhng ngi yu nhau khng cn tr na, cm thy nh
mnh gi thm hng chc tui.
***
Hin ti, hn lc no ht, ti cm thy gi tr to ln ca s thanh thn trong i sng tm hn.
Mt vi nm sau khi sinh con, cui cng ti cng tnh tm i n ch hn gn kp thi mi
quan h rn nt gia ti v nhng ngi rut tht. Lm sao c th sng c vi mt khi c t
nh th trong ngi. Phi trt ra, ly ra ht th mi sng li c. Ti mng v cng v ci
thin c mi quan h ny, tnh cm gia con ngi vi con ngi trong ni b gia nh tr nn

Trang 159

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

lng du hn, an bi hn.

V kinh t, chnh lc cha c con ci g, song song vi lm ngh thut, ti ngh n chuyn
cng c kinh t gia nh. Ti i vay tin ngn hng xy nh cho thu. Thc t, c ngi v
ming n m lm by v nhiu ngi khc cng v ming n m chu nhc. Ti khng phi ch
ngi ta tng lng cho mnh. Chng ch c ban pht bng lc i nc ngoi. Ngi ta mi
ti i v ng nhin ti v tr xng ng i. Vi cuc sng do chnh bn tay lao ng ca
mnh lm nn, ti gii to c nhng ham mun bnh thng nht nhng v cng quan
trng: t mnh nui c mnh, vt thot ra khi ci vng lun qun ca c ch.
Ngha l ti t "ci tri" cho ti. Ti "t cu mnh trc khi tri cu", theo li hiu triu ca
v chnh khch c cng m ca cho lung gi i mi trn vo cch y hai chc nm. Ti bit,
mnh may mn hn bao nhiu ngi khc vn phi sng trong "vng kim c" khn kh ca c
ch. Vn phi gi v, ly lng, khp np, nnh b. Cn ti, ti t gii phng mnh, em li t do
lm ngi cho mnh nh ng bn cht mnh c sinh ra, nh mnh c. Tt c u t mnh
vn ln, t mnh mang li cho mnh.
V s nghip, ti cng khng phi xu h vi my chc nm lao ng ngh thut, tuy khng l
ci g gh gm, nhng t nht ti cng lm ht sc, ht tm lng ca mnh ri, c n u l
do ti nng ca mnh ch n th thi. Do lun v tr din vin s-lt ca c hai lnh vc ma v
in nh, nn lc no ti cng c vic lm. Bn ny mi xong li n bn kia. i cng tc v li
thy cng vic ch nh.
Bt u thy nhm chn cng vic trn sn ma, li c li mi i ng phim, li c thay i
khng kh sng to, c thot khi trng thi ao t nc ng. Rt may, ti tranh th lm c hai
lnh vc, nui dng s say m ch mnh khng b bo mn, khng b chn nn. Vic n th
c hi h lm, tuy nhin, khng v th m lao vo ngh thut mt cch u m, khng tnh to. Bi
ti khng qun li dn khi mi vo i: "Tri tim nng phi c ci u lnh".
V ng con ci, cho n lc ny, ti l mt ngi m hnh phc v sinh h c hai cu con
trai bi tnh yu v s t nguyn ca c cha v m. Hai tc phm ngh thut k diu thnh cng
nht ca i ti. ng nhin, ngi m no cng ni nh th, cng ngng m con mnh v
cm n to ho tng ngi n b ci kh nng to ra c mt con ngi nh b khc. l
iu phi thng, l php mu ca i sng. Nhng vi ti, s sinh n cn mang mt ngha ln
lao hn th. Nh li giai on ti bn mi tui m vn cha c con, khng t ngi suy din:
"B ny ni v ngh thut ch l che y thi, chc l khng sinh c nn ra v th. n b
chng ai dm n nm bn mi tui mi ngh n chuyn con ci" Ci d lun m thm
v ng con ci ca ti nh th y! May lm sao, nh cu c c thy, ti vn kp sinh
c m trn con vung. M li cn c mt b trai xinh i l xinh. n nm bn ba tui, li
c thm mt b trai na. ng l Tri thng. Chnh ci iu tri cho ny lm mi ngi
qun i, khng cn phi hi rng: ti chnh thc ly chng hay cha, quan h ra lm sao! Ti
sao khng lm m ci? Khng mi bn b?
H qun ht tt c nhng th tc ng nhin nh x hi qui nh. V mt khi thi ca ti l
chp nhn thc t, t ti sinh ra hai a con ca ti, khng c g gi tr vi ti hn th th ti sao
ti li phi quan tm n d lun! Rt may l by gi, ngi ta cng nhn quyn hp php cho
ngi ph n c con ngoi gi th v c quyn khai b hoc khng. Khng ai bt mnh cha
ci giy ng k kt hn ra, h ch cn ngi b k vo phn tn cha trong giy khai sinh ca
con l c. a b phi c quyn khai sinh. X hi ci m hn, thng cm hn vi ngi
n b c con ngoi gi th.
c gi l ngh s, nhng ti khng phi l ngi thit tha vi nghip din. C nhiu vai din
ngi khc m c khng c, nhng nu on phim khng iu chnh c thi gian th ti

Trang 160

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

cng thi lun. Bi trc khi l ngh s, ti mun phi c lm n b . i khi, ngi ngh
s v ngi n b c nhng mu thun xung t, nhng vi ti, ci kht vng lm n b cn
cao hn c ci kht vng ngh thut kia.
Ti lun ngh, i ngh s ch l kip ph du, sm n ti tn N khng mang li hnh phc, thm
ch ngc li, nu ta c lao theo nh ho quang y Ci ng qu nht ca ngi n b l i
sng gia nh, cch c x vi chng con.
Nhng th kia ch l ci bn ngoi. Din vin ch c nhng nm thng nht nh no , nu c
m mi ci mng y, ui theo n, lm sao ta c thi gian dnh cho mt cuc sng bnh thng
ca mt con ngi bnh thng. Ci am m danh li y chc chn s mu thun, xung t vi
khao kht c lm thin chc ca ngi ph n. n b th phi l n b ch khng phi l
lm c nhng vic ca n ng. Th m ti ton phi lm nhng vic ca n ng! Ti thm
c l ngi n b bnh thng lm. Ngay c nhng lc ni ting, ti cng l mt ngi ht
sc bnh thng, gin d, ho ng vi mi ngi. Trong tm can lc no cng ch mun lm
mt ngi v ng ngha: hin hu, ht lng vi gia nh chng con. l nhng phm cht ca
ph n ng m ti "b ngm" t khi no khng r. Ti mong c ly c mt ngi
chng sc gnh vc gia nh, cho ti i gnh nng bn chi vi i.
Vng, sau nhng tht bi au n, cui cng, ti tm thy mt ngi n ng ch thc ng
nh ti mng tng. Mt ngi n ng ca gia nh. Anh l tr ct, l biu tng cho s
mnh m y bn lnh, gnh vc c chuyn ln, l ch da tin cy. Tt nhin, bao trm ln l
mt tnh yu ln anh dnh cho v con v gia nh. Khi ti tm c ng ngi n ng nh
th, ngha l anh tr li cho ti ci thin chc n b ca ti. Ngn ln ti mun ni li cm
n ngi n ng ca ti. Nh anh, ti c hng ci ngha ch thc, nim hnh phc thun
khit ca mt ngi ph n bnh thng l c lm V, lm M.
Ti nh con thuyn nh tm thy mt bn bnh yn, mt ci vnh nh thi nhng thanh
bnh lng gi. Lng dn lng, t y tr i s n nh dn, an bi dn. Ch c iu, sau ny, nu
phi sng ni t khch qu ngi, tm hn mnh c tr li ci cm gic c liu hay trng vng
khng, n s bin i ra sao? N cn i hi nhng g na? Ti v anh c i c vi nhau cho
n ht cuc i ny khng hay li ng sang hng khc? Chnh ti cng khng th no bit
trc c.
Ch bit chc chn mt iu: ti tr li c cu hi tha u th ca c b Vn ti nghip:
"Vn i, Vn l ai?"
Ti l ti, l n b.

Trang 161

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn
Chng kt

V sao ti chn L Vn

( T tri qua : L Khanh, L Vn, L Mai, L Vy )

Sau khi c li ln cui cng bn tho cun t truyn do ch k v ti th hin, L Vn hi ti:
ti sao Hnh li mun vit v cuc i ti?
Tht kh ni, bi chng ti chng phi ngi thn, chng phi bn b, cng chng phi thn
tng v fan hm m Chn thng trc, L Vn cha h quen bit ti.
Ti tr li bng mt cu hi: th ti sao ch ng k cuc i mnh cho mt ngi xa l l ti?
L Vn ni ngay, nhn tng t: Bng linh cm.
May qu, ti tm c cu tr li ca mnh: Bng linh cm.
Vng, ch c s dn dt ca linh cm mi khin cho ti kin tr bm s in thoi nh ch t Si
Gn ra H Ni d b t chi. Ch c s mch bo ca linh cm mi khin ch ng k cho ti
nghe cuc i mnh ngay ln gp mt u tin. Ch c s ku gi ca linh cm mi khin ti ra
Bc vo Nam hng chc ln ch tranh th tr chuyn cng ch
Mi ln gp nhau l mt ln ch h m cnh ca lng mnh thm mt cht. Ln cui cng, ch
a cho ti tt c th t, nht k, bo ch v nhng k vt
L Vn bo: C chn tng a ngc th qua c ba ri! Ch khng dm nhn li, c li nhng
th ny. Ch mi m ra thi c cm gic ging nh lt ln mt nm huyt m.
Rng mnh. Xng trng! Xng ca mnh m c ng nh ca ai!
V ti tr thnh ngi bc m.
Nht nhnh nhng mu xng. Ra bng ru mnh. Xng hng thm xp vo tiu snh cho
trn vn mt hnh hi
Tha nh, ti rt m nhng ngi lm ngh bc m. H l nhng ngi bit ung ru vi ma.
H va tu chai ru trng, va phun ph phi vo ci u lu ngi. Rt say sa.
Cuc chuyn tr cng khng km say sa gia ti v L Vn khng din ra trong ngha a

Trang 162

L Vn Yu V Sng

Bi Mai Hnh Ln Vn

ngi m mt ngha a c ma khch, c ru np qu, c a lc rang, c rt nhiu gi ma

ng bc, c m ma ng ch h c va cht bt c k t v c khng bit bao nhiu l linh
hn c. Bn c c cu ln cng ting ci ha h sung sng. Ri li c nm xung nc
mnh y thng tch, chm chm cht.
Ng tht. Dng nh cu chuyn ca chng ti cn c dn dt bi nhng linh hn c
Gi th cun sch L Vn Yu v Sng khp li. Hi vng rng, mi bn c s c mt hnh
dung r nt nht v mt L Vn theo cch ca ring mnh.
Si Gn ngy 6.8.2006
Bi Mai Hnh
***
Bn quyn cun sch thuc v L Vn v Bi Mai Hnh.
Mi thng tin trao i xin gi v a ch Trn L Vn, ng 29/8/7 Thu Khu - Ty H - H Ni
hanhnhim2311@yahoo.com

Su tm: Nguyn

Hc Vit Nam Th Qun

c bn: Ct.Ly a ln vo ngy: 9 thng 11 nm 2006

Word and Convert : @TLHP

Trang 163