I HC NGOI THNG

KHOA L LUN CHNH TR

----------

BI TIU LUN
ti: TNH TRNG NGHO I V CHNH SCH
XO I GIM NGHO VNG TRUNG DU MIN
NI BC B HIN NAY

Gio vin hng dn: Nguyn Th T Uyn

Nhm thc hin: Nhm 9

H Ni, 12/2015
DANH SCH THNH VIN NHM 9

STT
H v tn
1 Nguyn Th Dip Chi

Nguyn Th Hng
Giang

M Hnh

Cao Khnh Huyn

MSV
Cng vic
1411110089 Thuyt trnh (ng kch)
Lm tiu lun - Nguyn nhn
dn n i ngho Trung du
1411110150
min ni Bc B v tng hp
chnh sa tiu lun
Lm tiu lun - Thc trng i
1411110215 ngho trung du min ni Bc
B
Lm tiu lun - Khi qut v i
ngho: cc khi nim lin quan
1410110924
v thc trng i ngho Vit
Nam; hnh nh v i ngho

Bi Th Thu Linh

Lm tiu lun - Nguyn nhn

dn n i ngho Trung du
1411110383
min ni Bc B v tng hp
chnh sa tiu lun

Nguyn Th Diu Linh

1411110368 Lm slide - thuyt trnh

Trn Khnh Linh

1410110923 Thuyt trnh (ng kch)

Nguyn Phng Mai

1410110925 Lm slide - thuyt trnh

Phan Th Qunh Phng 1411110523

10

Nguyn Hoi Thu

11

inh Th Ngc Thu

12

V Th H Trang

13

Nguyn Th Ngc Yn

Lm tiu lun - Phn m u,

phn kt lun

1411110597 Thuyt trnh (ng kch)

Lm tiu lun - Thc trng i
1411110601 ngho trung du min ni Bc
B
Lm tiu lun - Gii php, chnh
1411110651 sch xa i gim ngho
Trung du min ni Bc B
1410110927 Thuyt trnh (ng kch)

MC LC

LI M U.......................................................................................................1
CHNG 1: KHT QUT CHUNG V TNH TRNG NGHO I
VIT NAM HIN NAY.......................................................................................3
1.1. Mt s khi nim...........................................................................................3
1.1.1. Mt s khi nim v ngho i..............................................................3
1.1.2. Nhng quan im v ngho i.............................................................3
1.2. Thc trng ngho i Vit Nam hin nay................................................5
CHNG 2: CHNH SCH XO I GIM NGHO VNG TRUNG
DU MIN NI BC B.....................................................................................7
2.1. Thc trng i ngho vng trung du min ni Bc B..........................7
2.1.1. Khi qut chung v vng trung du min ni Bc B.............................7
2.1.2. Thc trng i ngho vng trung du miwwnf ni Bc B..................8
2.2. Nguyn nhn dn n i ngho vng trung du min ni Bc B........9
2.3. Gii php xo i gim ngho vng trung du min ni Bc B..........14
2.3.1. Pht trin th mnh ca vng...............................................................14
2.3.2. Tng ngun thu nhp cho vng............................................................15
2.3.3. Nng cao trnh dn tr cho ngi dn..............................................15
2.3.4. Tng cng an sinh x hi, cng tc bo v chm sc v nng cao sc
kho cho ngi ngho..........................................................................16
2.3.5. Pht trin kt cu h tng kinh t - x hi............................................17
KT LUN.........................................................................................................20
TI LIU THAM KHO.................................................................................22

LI M U
1. Tnh cp thit ca ti
Bc sang th k XXI, i ngho vn l vn nng c tnh cht ton
cu. C th ni, i ngho thc s ni m nh thng trc i vi c loi
ngi khi gn mt na dn s th gii ang sng vi di 2 USD/ngy. V vy,
vic y li i ngho l nhim v ca tt c cc quc gia, trong c Vit Nam.
Nhng nm gn y, Vit Nam c nh gi l mt trong nhng nc thc hin
tt nht cng tc xa i gim ngho,

c cng ng quc t ghi

nhn: Nhng thnh tu gim ngho ca Vit Nam l mt trong nhng cu

chuyn thnh cng nht trong pht trin kinh t. T nm 1986 n nay, cng
cuc i mi t nc do ng Cng sn Vit Nam khi xng v lnh o
t c nhng thnh tu quan trng: t nc thot ra khi khng hong,
kinh t tng trng nhanh, i sng ngi dn c ci thin r nt. Cng vi
tng trng v pht trin kinh t, Vit Nam c bit quan tm v u tin ngun
lc cho gim ngho. Vi vic gim 1/2 h ngho vo nm 2002, v n nay
gim c 3/4 s h ngho (so vi u thp nin 90 th k XX), hon thnh
trc mc tiu thin nin k v gim ngho, Vit Nam chuyn v tr t nc
ngho sang nhm nc c mc thu nhp trung bnh thp.
Tuy nhin, ngng ngho i ca Vit Nam cn thp hn rt nhiu so vi
cc nc trn th gii. ng thi, vn phn ha giu ngho ni ln gia cc
vng, cc nhm dn c ngy cng gia tng. c bit khu vc min ni, vng
ng bo dn tc, i sng ngi dn cn ht sc kh khn. Vn xa i
gim ngho hin nay, m trng tm l cc vng min ni, l vn quan trng v
nng bng ca nc ta, t ra nhiu thch thc i vi Chnh ph v cc ban
ngnh lin quan. Chnh nhng s cp thit ca vn xa i gim ngho cc
tnh vng cao, nhm chng em la chn nghin cu ti "Vn xa i gim
ngho vng trung du v min ni Bc B".
1

2. Mc tiu v nhim v nghin cu ca ti

2.1. Mc tiu
Phn tch cc chnh sch, ng li ca ng trong vic xa i gim
ngho, t ra cc gii php, khuyn ngh nhm gip vng trung du v min
ni Bc B p dng c hiu qu cc chnh sch, ng li , tin ti xa i
gim ngho trong thi gian ngn nht.
2.2. Nhim v
Xy dng c s l thuyt v xa i gim ngho nc ta ni chung v
trung du min ni Bc B ni ring
Trnh by, phn tch, nh gi thc trng, nguyn nhn ca s i ngho
ca cc tnh trung du v min ni Bc B
ra cc gii php nhm xa i gim ngho cc tnh trung du v min
ni Bc B
3. Phm vi nghin cu
Phm vi khng gian: Vng trung du v min ni Bc B
Phm vi thi gian: 2000 - 2015
Phm vi ni dung: T c s trnh by cc khi nim c bn lin quan n
xa i gim ngho v khi qut tnh hnh xa i gim ngho trn c
nc, tp trung phn tch thc trng i ngho cc tnh trung du v min
ni Bc B, gii thch nguyn nhn dn n thc trng
4. Kt cu ca ti
ti gm 2 phn:
Chng 1: Khi qut chung v tnh trng ngho i Vit Nam hin nay.
Chng 2: Chnh sch xo i gim ngho vng trung du min ni Bc
B.

CHNG 1:

KHT QUT CHUNG V TNH TRNG NGHO I

VIT NAM HIN NAY

1.1.

Mt s khi nim
2

1.1.1. Mt s khi nim v ngho i

i l tnh trng mt b phn dn c ngho c mc sng nh hn mc
sng ti thiu, khng m bo nhu cu vt cht duy tr cuc sng.
Ngho i l tnh trng mt b phn dn c khng c hng v tha
mn nhng nhu cu con ngi c x hi tha nhn ty theo trnh pht
trin kinh t - x hi v phong tc tp qun ca a phng.
Chun i ngho: Cc quc gia khc nhau s dng cc tiu chun khc
nhau nh gi mc giu ngho. Vit Nam a ra chun i ngho t
2/1997 n 1/1/2000, h i l h c thu nhp di 13kg go/ngi/thng, tng
ng vi 45.000 ng. Nm 2000, B Lao ng, Thng binh v X hi a
ra ngng ngho mi lm cn c xc nh mc tiu mc tiu xa i gim ngho
cho giai on 2001 - 2005. Ngng ngho c n nh cho tng khu vc:
Nng thn ng bng: 100.000 ng/ngi/thng
Thnh th: 150.000 ng/ngi/thng
1.1.2. Nhng quan im v ngho i
Hin nay, i ngho khng cn l vn ring ca tng quc gia, m l
vn mang tnh ton cu, bi v tt c cc quc gia trn th gii ngay c nhng
nc giu mnh th ngi ngho vn cn v c l kh c th ht ngi ngho
trong khi x hi cha th chm dt nhng ri ro v kinh t, vn ha, mi trng
v s bt bnh ng trong phn phi ca ci lm ra. Thng 3/1995, ti Hi ngh
thng nh th gii v pht trin x hi Copenhagen, an Mch, nhng ngi
ng u cc quc gia trnh trng tuyn b: Chng ti cam kt thc hin
mc tiu xa i, gim ngho trn th gii, thng qua cc hnh ng quc gia
kin quyt v s hp tc quc t, coi y nh mt i hi bt buc v mt o
c x hi, chnh tr, kinh t ca nhn loi.

i ngho l mt hin tng tn ti tt c cc quc gia dn tc. N l

mt khi nim rng, lun thay i theo khng gian v thi gian. n nay, nhiu
nh nghin cu v cc t chc quc t a ra nhiu khi nim khc nhau,
trong c khi nim khi qut hn c c nu ra ti Hi ngh bn v xa i
gim ngho khu vc chu Thi Bnh Dng do ESCAP t chc ti Thi Lan
vo thng 9/1993, cc quc gia thng nht cho rng: i ngho l tnh trng
mt b phn dn c khng c hng v tha mn nhng nhu cu c bn ca
con ngi c tha nhn, ty theo trnh pht trin kinh t x hi v
phong tc tp qun ca tng a phng. y l khi nim kh y v i
ngho, c nhiu nc trn th gii nht tr s dng, trong c Vit Nam.
nh gi ng mc i ngho, ngi ta chia ngho thnh hai loi:
ngho tuyt i v ngho tng i.
Ngho tuyt i: l tnh trng mt b phn dn c khng c hng v
tha mn nhng nhu cu c bn, ti thiu duy tr cuc sng nh nhu
cu v n, mc, nh , chm sc y t,
Ngho tng i: l tnh trng mt b phn dn c c mc sng di mc
trung bnh ca a phng, mt thi k nht nh.
Nhng quan im trn v i ngho phn nh ba kha cnh ch yu ca
ngi ngho l: khng c th hng nhng nhu cu c bn mc ti thiu
dnh cho con ngi, c mc sng thp hn mc sng cng ng, thiu c hi
la chn tham gia vo qu trnh pht trin ca cng ng.

1.2.

Thc trng ngho i Vit Nam hin nay

Theo s liu ca Chng trnh Pht trin Lin Hip Quc Vit Nam, vo
nm 2004, ch s pht trin con ngi Vit Nam xp hng 112 trn 177 nc, ch
s pht trin gii xp th 87 trn 144 nc v ch s ngho tng hp trn bng
xp hng l th 41 trn 95 nc. Cng theo s liu ca Chng trnh Pht trin
Lin Hip Quc, vo nm 2002 t l ngho theo chun quc gia ca Vit Nam l
12,9%, theo chun th gii l 29% v t l ngho lng thc (phn trm s h
ngho c lng) l 10,87%. Vo u thp nin 1990, chnh ph Vit Nam
pht ng chng trnh Xa i gim ngho cng vi li ku gi ca Ngn hng
th gii. UNDP cho rng mc d Vit Nam t c tng trng kinh t bn
vng v kt qu rt n tng trong vic gim t l ngho, song vn tn ti tnh
trng ngho cng cc mt s vng. dt c cc Mc tiu Pht trin Thin
nin k, Vit Nam cn phi gii quyt tnh trng ngho cng cc.
Cho n nm 2009, theo chun ngho trn, c nc Vit Nam hin c
khong 2 triu h ngho, t t l 11% dn s. Tuy nhin, trn din n Quc hi
Vit Nam, rt nhiu i biu cho rng t l h ngho gim khng phn nh thc
cht v s ngi ngho trong x hi khng gim, thm ch cn tng do tc ng
ca lm pht ( khong 40% k t khi ban hnh chun ngho n nay) v do tc
ng ca khng hong kinh t. Chun ngho quc gia Vit Nam hin nay l gm
nhng h c mc thu nhp bnh qun t 200.000 n 260.000 ng/ngi/thng.
Mc d vy, nhiu h gia nh va thot ngho vn rt d rt tr li vo cnh
ngho i. Trong thp k ti y n lc ca Vit Nam trong vic hi nhp vi
nn kinh t ton cu s to ra nhiu c hi cho s tng trng, nhng cng t ra
nhiu thch thc i vi s nghip gim ngho.
khu vc nng thn t l i ngho gim chm hn thnh th nhng
tng i n nh t 45,5% nm 1998 xung 35,6% nm 2002 cn 27,5%
nm 2004.
Khu vc ng bo dn tc thiu s tc d gim ngho cn chm v cn rt
cao, t 75,2% xung 69,3%.
5

S phn b h ngho gia cc vng, cc min l khng u. Nm 2005

mc d t l h ngho trn ton quc gim xung ch cn 7% nhng s chnh
lch v s h ngho gia cc vng l rt ln, c th l t l h ngho vng
ng Nam B l 1.7% trong khi s h ngho vng Ty Bc chim n 12%
tng s h ngho trong c nc.
Ngi dn chu nhiu ri ro trong cuc sng, sn xut m cha c cc
thit ch phng nga hu hiu, d ti ngho tr li nh thin tai, dch bnh, su
hi nh hng n nng sut v ma, hay tai nn giao thng, tai nn lao ng,
tht nghip,
Theo s liu thng k ca B Lao ng Thng Binh v X hi n cui
nm 2006, c nc c 61 huyn vi s dn 2,4 triu ngi thuc 20 tnh c t l
h ngho trn 5%.

CHNG 2: CHNH SCH XO I GIM NGHO VNG

2.1.

TRUNG DU MIN NI BC B
Thc trng i ngho vng trung du min ni Bc B
6

2.1.1. Khi qut chung v vng trung du min ni Bc B

2.1.1.1. Khi qut chung
Min ni pha Bc c xc nh gm 11 tnh ng Bc (H Giang, Tuyn
Quang, Cao Bng, Bc Kn, Lng Sn, Thi Nguyn, Qung Ninh, Lo Cai, Ph
Th, Bc Giang, Yn Bi) v 4 tnh Ty Bc (Lai Chu, Sn La, Ho Bnh, in
Bin) vi 45 huyn trung du v 99 huyn vng cao bao trm trn din tch 100.964
km2, trong din tch min ni khong 95.264 km2 (chim 27% lnh th quc gia
v 88,15% lnh th vng).
Dn s theo cuc tng iu tra dn s 2011 l 11.290.500 ngi trong trn
di 5 triu ngi l ng bo ca 30 dn tc thiu s. Mt dn s l 119 ngi/
km2 (ng Bc: 135 ngi/km2, Ty Bc: 62 ngi/km2; thp nht l Lai Chu: 35
ngi/km2) thp hn nhiu so vi mt bnh qun c nc (265 ngi/km2).
2.1.1.2. Dn c
Trung du v min ni Bc B l vng tha dn. Cc dn tc sinh sng ch
yu l Ty, Nng, Dao, Thi, Mng,... Mt dn s min ni l 50
100 ngi/km2. V vy, c s hn ch v th trng ti ch v v lao ng, nht l
lao ng lnh ngh. y l vng c nhiu dn tc t ngi c kinh nghim trong lao
ng sn xut v chinh phc t nhin. Tuy nhin, tnh trng lc hu, nn du canh du
c,... vn cn mt s tc ngi.
2.1.1.3. Kinh t
Kinh t ca vng trong nhng nm qua tuy c pht trin v t c nhng
kt qu nht nh, song vn cn mc thp ch yu l khai thc t nhin, km
nng ng, cha chuyn mnh sang sn xut hng ho. Nng nghip vn c xem
l ngnh kinh t gi v tr hng u vi t l GDP ngnh l 41,3% gi tr tng sn
phm ton vng, trong 7/14 tnh chim t trng trn 50% (cao nht l Bc Kn:
63,1%), 6/14 tnh chim t trng t 36,8% n di 50%, ch ring Qung Ninh t
7

trng nng nghip trong GDP l 9,4%. Trong khi , bnh qun ton quc t trng
nng nghip ch chim 26% trong c cu GDP. V hot ng thng mi, thiu th
trng trao i: bnh qun 37% x c ch (ring Lai Chu: 11%, Sn La: 19%, Ho
Bnh: 28%). nhng ni c ch, mt hng trao i cng rt ngho nn. nhiu th
trng hnh thnh thng khng n nh, gi thu mua cn r khng b p c
chi ph sn xut dn ti i sng ngi dn khng c m bo, sn xut b nh
n, hin tng cht ph cy trng din ra kh ph bin trong nhng nm va qua
nh cht ch, trng sn,
2.1.2. Thc trng i ngho vng trung du min ni Bc B
2.1.2.1. Thc trng chung
Theo s liu thng k s b nm 2014, t l h ngho ca cc tnh min ni
pha Bc l 18,4% gp 2,19 ln so vi t l h ngho bnh qun c nc (8,4%) v
cao nht so vi cc vng min khc. Nhn chung, tnh hnh ngho i y c
s chuyn bin ng k c tuyt i ln tng i. iu c biu hin qua s
liu v t l h i ngho nh sau:
Nm 2011: t l h ngho l 26,7%
Nm 2012: t l h ngho l 23,8% (gim so vi nm 2011 l 2,9%)
Nm 2013: t l h ngho l 21,9% (gim so vi nm 2012 l 1,9%)
Mc d t l h ngho cc tnh trung du min ni Bc B ang c chiu
hng gim dn nhng trn thc t, i sng ca dn c ni y vn cn gp rt
nhiu kh khn. Thu nhp bnh qun ca mt h gia nh min ni pha Bc cn rt
thp. Nm 2014, thu nhp bnh qun mt ngi mt thng l 1.613.000 ng trong
khi chi tiu l 1.537.000 ng. Suy ra kh nng tch lu bnh qun ca mi ngi
mt thng l 76.000 ng v mt nm l 912.000 ng.
2.1.2.2. i ngho theo vng
Cc tnh Ty Bc c t l ngho i cao hn so vi cc tnh min ni pha
ng Bc. Ngho i c phn b ch yu cc tnh vng ni cao, in Bin, lai
8

Chu, Sn La, Ho Bnh, Lo Cai l l 6 tnh c t l ngho i cao nht. Cc tnh

vng ni thp v trung du c t l ngho i tuy cao so vi trung bnh c nc
nhng thp hn nhiu so vi cc tnh vng ni cao.
2.1.2.3. i ngho theo dn tc
Tnh theo dn tc, trong tng s 30 dn tc khc nhau sinh sng ti khu vc
trung du min ni Bc B, cc dn tc t ngi thng l cc dn tc c t l ngho
i cao. ng bo dn tc thiu s chim khong 14% dn s c nc nhng li
chim gn 44% tng s ngi ngho. Khong cch ngho gia cc nhm ngi dn
tc thiu s v ngi Kinh, ngi Hoa cng c s chnh lch ng k (ch s ngho
l khong cch chnh lch trung bnh gia chi tiu ca nhm ngho vi chun
ngho tnh theo chi tiu); khong cch ngho ca nhm dn tc thiu s l 34,7%
nm 1995 xung cn 15,4% nm 2008, trong khi khong cch ngho ca ngi
Kinh v ngi Hoa l 10% nm 1995 gim xung cn 2% nm 2008 (st chun
ngho).
2.2.

Nguyn nhn dn n i ngho vng trung du min ni Bc B

2.2.1. Nguyn nhn khch quan
2.2.1.1. B cch bit v a l, iu kin t nhin khng thun li
Trung du min ni Bc B l vng c 74% a hnh l ni v trung du.

c bit dn c ngho thng tp trung sinh sng vng xa xi ho lnh, a

hnh rng ni phc tp, iu kin i li kh khn khin h d ri vo th b c
lp, tch bit vi bn ngoi, khng c c hi tip cn vi tri thc mi, x hi
hin i v cc ngun lc pht trin nh khoa hc cng ngh, th trng, cc
dch v cng cng, phc li x hi nh y t, vn ho, gio dc, tn dng. Do
khng c iu kin pht trin sn xut, kinh t ch yu l t cung t cp.
Bn cnh , a phn dn c sng trn cc vng t dc, ni , kh hu
khc nghit, khng thun li cho vic canh tc v nng sut rt thp, dn n
tnh trng thiu lng thc trm trng, khng m bo c an ton lng thc
thc phm. Ngoi ra, ti khu vc ny cn thng xuyn xy ra thin tai nh chy
9

rng, l lt, st l t, bnh dch... nh hng rt ln n sn xut v i sng

nhn dn.
Ngoi ra, do ng x xa xi, i li kh khn, nn kinh t t cung t cp
nn ngi dn tc thiu s y t c c hi tip cn vi nn kinh t th trng.
Do , h khng nm c thng tin gi c trn th trng nn h d b nhng
thng nhn ngoi tnh mua hng ha vi gi rt r, chng hn nh mn Tam
Hoa, tho qu d c gi rt cao trn th trng t do nhng li c ngi dn
bn vi gi r hn rt nhiu. Hoc nu h mun di chuyn hng ha n ni c
gi cao hn th chi ph vn chuyn cng gp my ln chi ph sn xut, vy nn
li nhun mang li khng cao.
2.2.1.2. C s h tng yu km
H thng h tng c s phc v sn xut v i sng cn ngho nn, lc
hu, nhn chung thp km nht so vi cc vng trong c nc, c bit l h
thng giao thng ng b. H thng ng giao thng cha c ph kn v
cha c s kt ni lin hon t h thng ng tnh, ng huyn xung nng
thn nht l i vi vng su, vng xa, min ni. Tiu chun k thut cn thp,
an ton giao thng cn nhiu bt cp nh thiu h thng bin bo, b rng mt
ng hp, tm nhn ngi li xe ngn, nhiu dc cao v nguy him. Cht lng
mt ng giao thng thn cha cao. Hin nay, t l mt ng l t v cp
phi cn chim t l cao, gy kh khn cho i li v vn chuyn hng ha vo
ma ma. Ngoi ra, cc h tng c s khc nh ng in, trm bu in, nc
sch, trng hc, th t, tr s UBND c ch v ci thin song cn nhiu
hn ch. Tt c nhng yu km trn ca h thng h tng c s l mt nguyn
nhn quan trng ca s km pht trin cc ngnh cng nghip, thng nghip v
dch v
H thng ng x, giao thng yu km dn n h qu l ngi dn tc
thiu s thng t i khi ni c tr, t i ln cc th trn trong huyn, khin tm
nhn, tri thc ca ngi dn tc thiu s b b hp, nh hng ti vic tip thu
cc kin thc, kinh nghim sn xut v cc ng li, chnh sch ca ng.
10

Ngoi ra, do ng x xa xi, cch xa ch nn h thnh thong mi i ch, khi i

ch ch mua nhng th thit yu nh mui, du, do vy kinh t ti y a phn
l kinh t t cung t cp, ngi dn mi khng thot ngho c.
2.2.1.3. Hn ch trong vic thc hin cc chnh sch xo i gim ngho
Th nht, chnh sch qu nhiu, chng cho v ni dung v trng lp v
a bn v i tng th hng dn n cng a bn v i tng th hng
nhng mc h tr mt s chnh sch khc nhau gy kh khn trong thc hin v
nh gi hiu qu (nh chnh sch vay vn pht trin sn xut, h tr u t c
s h tng, h tr gio dc).
Th hai, mt s chnh sch thng ch l h tr, gii quyt tnh th, cha
phi l u t pht trin khai thc cc th mnh vng dn tc thiu s, min
ni. Cha c chnh sch khuyn khch ng bo dn tc thiu s vn ln thot
ngho bn vng, cn mt s chnh sch nng v cho khng. Cc chnh sch h
tr t , t sn xut mi ch tnh n vic h tr ngn hn nh: h tr cp t
v t sn xut, h tr cp kinh ph xy dng v sa cha nh ca, h tr xy
dng c s h tng m cha tnh n nhng h tr lu di ngi dn c th
n nh i sng nh: khuyn nng, thng tin th trng.
Th ba, nhiu chnh sch cha ph hp vi c im ca dn tc thiu s.
V d nh chnh sch v h tr t sn xut cho ng bo dn tc thiu s khng
pht huy c hiu qu do cha xem xt y trnh pht trin, c im
sinh k, c tr, qun l t ai gia cc nhm dn tc cng nh gia cc dn tc
sng cc vng min khc nhau.
2.2.2. Nguyn nhn ch quan
2.2.2.1. Khc bit v vn ho
Trung du min ni pha Bc l ni sinh sng ca hn 30 dn tc khc
nhau. Mi mt dn tc li c mt nn vn ho vi nhng c im ring bit v
11

ngn ng, t tng, li sng, phong tc tp qun. V d nh ngi Mng c vn

ho ung ru, khi c ch nh mi ru, khch phi ung n say th mi th
hin c s chn tnh v s tn trng ca khch vi ch nh. Nu trong cng
tc tuyn truyn, cn b l ngi Kinh khng hiu c phong tc tp qun ca
h, coi phong tc trn l hnh vi ru ch b tha, v t chi ch nh s khin h
ngh mnh khng chn tnh vi h. Hu qu l h s mt nim tin vo cn b,
nghim trng hn h mt s tin tng vo ng, Nh nc, khng chu lm theo
cc ch trng ca ng, dn n vic tuyn truyn, thuyt phc ngi dn tc
lm theo chnh sch tr nn kh khn.
Mt trong nhng yu t vn ho gy tr ngi ln nht i vi cng tc
tuyn truyn chnh l ro cn ngn ng. Do nhiu nguyn nhn c th l nhiu
cn b ngi Kinh khng thc s tm huyt hc ch dn tc, hay do iu
kin hc tp vng cao cn kh khn khin ngi dn tc kh tip thu c
ting Kinh hay cng c th v bn sc m ngi dn tc khng chu hc. Ro cn
v ngn ng khin cho qu trnh giao tip gia cn b min xui v ngi dn
tc gp nhiu tr ngi. Ngi dn tc khng hiu hoc hiu sai nhng g cn b
tuyn truyn dn n khng thc hin hoc thc hin sai cc ch trng, chnh
sch. Ngc li, cng tc tuyn truyn tr nn kh khn, tn km v mt chi ph
cng nh thi gian tm cch ph bin cho cc ng bo dn tc bit, hiu, v
lm theo ng cc ch trng m ng ra.

2.2.2.2. Trnh dn tr thp

S thiu thn v lnh vc gio dc lm cho trnh dn tr ca cc dn
tc thiu s c s cch bit ng k. Trnh vn ho cc vng su, vng xa
tp trung nhiu ngi ngho nht ch l lp 3. T l bit ch, s ngi c trnh
vn ho cc cp hc l rt t. Do kh nng tham gia vo cc hot ng x
hi hin i l rt thp. Hu qu l trnh lao ng y cn thp km, cng
c th s, trnh t chc v qun l sn xut mc thp, lm vic thiu hiu
12

qu, nng sut lao ng thp, ch yu mang tnh gia nh, t cung t cp, lao
ng theo tp qun v kinh nghim c truyn. Hn na, trnh dn tr cn thp
dn n mt s t tng, li sng tiu cc nh b tha, n xi, trng ch, t duy
nng nghip lc hu, hn hp, tm nhn ngn, suy ngh ph thc, cu may, ham
m c bc, ru ch, say xn v cc th vui. Mt s khng t ngi cn lc hu,
m tn v bo th gy tr ngi khi tip nhn nhng cng ngh mi, chuyn dch
c cu cy trng, vt nui, do vy mt tt yu l nng sut lao ng qu thp,
dn n tnh trng i ngho ngy mt gia tng.
2.2.2.3. Hn ch trong nhn thc v ch trng xo i gim ngho
Mt bng dn tr thp l nguyn nhn dn n vic hn ch trong nhn
thc v ch trng xo i gim ngho ca ng. Nhiu trng hp, khi tin
hnh cc ch trng, chnh sch, php lut, ph cp cc kin thc kinh t, y t
sc kho, cc kinh nghim sn xut,... n tng h gia nh nhng h khng c
kh nng tip nhn nhng tri thc , dn n vic h khng lm theo
hoc lm sai cc ch trng chnh sch ca ng. V vy, vic trin khai cc d
n xo i gim ngho tr nn kh khn, thng t hiu qu thp, lm lng ph
ngn sch nh nc trong khi tnh trng ngho i vn khng c ci thin m
cho vic tin hnh cc ch trng, chnh sch.
2.2.2.4. Nguyn nhn khc
Ngoi ra cn mt s nguyn nhn dn n tnh trng i ngho vng
trung du min ni Bc B nh t tng khng mun thot ngho nhm hng
tr cp t Nh nc, bt bnh ng gii, cn tn ti mt s phong tc tp qun
lc hu nh to hn, kt hn cn huyt, sinh nhiu con ...
2.3.

Gii php xo i gim ngho vng trung du min ni Bc B

2.3.1. Pht trin th mnh ca vng
C nhiu phng thc cng nh con ng khc nhau pht trin th

mnh vng. Song s da trn thc t v li th ca tng vng chnh quyn ni

c nhng hng i ph hp. Li th y c th l li th v a hnh, du
lch, ti nguyn thin nhin, thu in, cy cng nghip n i v cn nhit, chn
13

nui i gia sc v kinh t bin t tp trung, khai thcpht trin nhm ci

thin i sng .
Trn thc t cc vng trung du min ni pha Bc nc ta c kh hu mt
m, a hnh ni non hng v, l nhng im sng v du lch v vy m Chnh
ph ta quyt nh thc hin chnh sch: Pht trin du lch cng ng i i vi
cng tc xa i gim ngho cc vng trung du min ni Bc B. V mt
iu quan trng l vic pht trin s i i vi yu cu l m bo vn ha thin
nhin bn vng.
Mt v d in hnh v chnh sch thc hin pht trin th mnh kinh t
vng l pht trin du lch hoa Tam Gic Mch ng Vn H Giang. Trc
y, din tch t canh tc ca ng bo 4 huyn vng cao nguyn ch yu
trng ng 1 hoc 2 v trong nm, nng sut t bnh qun t 4 - 5 tn/ha, tng
ng vi thu nhp t 18 - 22 triu ng/ha, tr chi ph cn li 8 - 10 triu. Nm
2015, thc hin ch trng ca tnh, cc cp chnh quyn c s vn ng b
con gieo trng cy hoa tam gic mch lm cnh quan du lch v c h tr
v ging, phn bn. Do lm tt cng tc chm bn nn cc din tch tam gic
mch sinh trng tt v cho hoa p. Trung bnh mi ngy mt vn hoa tam
gic mch thu v t 2 - 2,5 triu ng, c bit ngy ng khch c vn thu v
trn 5 triu
Ngoi ra mt s a im du lch khc nh l: cao nguyn Mu Sn (Lng
Sn), Bc H (Lo Cai), Mc Chu (Sn La), thy in Ha Bnh... thu ht rt
nhiu khch du lch trong nc v quc t n tham quan.
2.3.2. Tng ngun thu nhp cho vng
tng ngun thu nhp cho vng Chnh ph thc hin Chuyn i c
cu cy trng v p dng cc tin b khoa hc k thut nhm pht trin sn xut
nng nghip cc vng trung du min ni Bc B

14

Chuyn i c cu cy trng trn t la nhm mc tiu va nng cao hiu

qu s dng t, va duy tr qu t trng la, bo m an ninh lng thc quc
gia, tng thu nhp cho ngi dn, gp phn xa i gim ngho, n nh chnh
tr x hi, bo v mi trng v thch ng vi bin i kh hu.
Mc tiu c th:
Giai on 2014-2015: chuyn i khong 260 ngn ha din tch
gieo trng la sang cy trng khc v kt hp nui trng thy sn.
Giai on 2016-2020: chuyn i khong 510 ngn ha din tch
gieo trng la sang cy trng khc v kt hp nui trng thy sn.
C th nh hng chuyn i vng trung du min ni Bc B l :Tp
trung chuyn i mt s din tch 2 v la sang trng rau cc loi, hoa; m hnh
1 la (chn cao, thiu nc trong v ng Xun) sang trng rau, mu; tng
cng cy v ng trn t trng la.
2.3.3. Nng cao trnh dn tr cho ngi dn
Vic bt ng ngn ng,vn ha phong tc tp qun vng v iu kin
gio dc l mt tr ngi v cng kh khn khng ch i vi vng trung du min
ni Bc B m vi tt c cc vng min ni nc ta. V vy m Chnh ph
ra mc tiu v vn ha ,gio dc c th nh sau :
Cng c kt qu ph cp gio dc tiu hc, xa m ch; nng cao cht lng
gio dc ton din bc ph thng, tng bc tip cn trnh chun ca c
nc; tng t l hc sinh trong tui n trng; tip tc u t xy dng
phng hc kin c cho cc cp hc v tng bc u t ng b; xy dng
trng dn tc ni tr, trng bn tr dn nui, cc trng nui dng tr em
khuyt tt, tn tt cc tnh; tng din hc sinh c tuyn hng nm cho cc tnh
15

min ni; h tr o to, bi dng cn b qun l gio dc v i ng gio vin

cc cp nng cao cht lng gio dc.
To s chuyn bin c bn v c cu lao ng v cht lng ngun nhn lc
bng cch va khn trng m rng o to ti ch, va iu chuyn c t chc
mt b phn lao ng vng ng bng Bc B ln cng tc v lao ng nhng
ngnh v lnh vc c nhu cu, nht l vng su, vng xa; u t xy dng, m
rng, nng cp c s vt cht v nng cao nng lc o to cho cc trng o
to ngh; xy dng trung tm gio dc thng xuyn tt c cc huyn, thnh
ph; u t nng cp c s vt cht v nng cao nng lc o to cho mt s
trng i hc theo hng a ngnh nh i hc Ty Bc, i hc Thi
Nguyn; cng c v m thm cc trng cao ng, trung hc chuyn nghip v
cc c s dy ngh; i mi c cu o to theo ngnh ngh v trnh nhm
p ng nhu cu nhn lc phc v s nghip cng nghip ha, hin i ha v
nhu cu cn b cho cc a phng trong vng; y mnh cng tc o to
chuyn mn, nghip v cho cn b c s.
2.3.4.

Tng cng an sinh x hi, cng tc bo v chm sc v nng cao sc

kho cho ngi ngho

V an sinh x hi i vi vng trung du min ni Bc B: thc hin a
dng ha mng li an sinh t nguyn, tin hnh thc nghim cc hnh thc bo
him cy trng, vt nui, bo him th trng cho ngi ngho, pht trin hnh
thc bo him h gia nh. Pht trin chnh sch h tr ngi tn tt, tr em m
ci, ngi gi c n khng ni nng ta, gii quyt vic lm cho ngi lao
ng, nng cao i sng vt cht tinh thn cho ngi dn.
V cng tc chm sc bo v v nng cao sc khe cho ngi dn: Cn
phi nng cao cht lng chm sc sc khe ban u cho nhn dn bng nhng
16

hng i c th nh nng cp bnh vin tuyn huyn; tip tc ci to, xy dng

v hin i ha trang thit b cho cc bnh vin tuyn tnh; xy dng cc trung
tm y t p ng nhu cu khm cha bnh cho nhn dn. Tng cng nng cao
nng lc ca h thng y t d phng tuyn tnh, tuyn huyn bo m kh
nng p ng nhu cu phng bnh cho nhn dn; y mnh cng tc chm sc
sc khe sinh sn, k hoch ha gia nh v nng cao cht lng dn s ca
vng; tip tc thc hin c hiu qu cc chng trnh mc tiu quc gia phng
chng mt s bnh x hi, bnh dch nguy him HIV/AIDS, cc chng trnh v
sinh mi trng, v sinh an ton thc phm, v sinh lao ng; h tr o to, bi
dng i ng cn b y t.
2.3.5. Pht trin kt cu h tng kinh t - x hi
2.3.5.1. V giao thng ti:
Tp trung quy hoch v huy ng mi ngun lc pht trin giao thng
l u tin hng u, to c s pht trin nhanh kinh t - x hi, ci thin i
sng nhn dn v gp phn cng c quc phng, an ninh. Mc tiu l:
Thc hin vic lin thng cc tuyn to ra mng giao thng ng b lin hon
gia cc tnh, tnh vi huyn, huyn vi x.
Hon thnh mc tiu 100% x, cm x c ng t n trung tm; xy dng
cc tuyn ng t x n thn, bn; xy dng h thng ng tun tra bin
gii, trc ht l nhng a bn trng yu; xy dng cc tuyn ng t trung
tm cc x bin gii ni vi ng vnh ai bin gii, ng tun tra bin gii;
xy dng cc tuyn ng lin thng gia cc tnh vi cc ca khu quan trng
phc v pht trin xut khu, du lch v bo m quc phng, an ninh.

17

 Nng cp cc tuyn ng st hin c trong khu vc: H Ni - Lo Cai; H Ni Lng Sn; H Ni - Thi Nguyn; Kp - Lu X.
Qun l v khai thc tt cc tuyn ng sng trong vng; tip tc ci to, xy
dng mt s bn v cng u mi trn cc tuyn sng chnh v cng trnh vn
ti.
2.3.5.2. V cc cng trnh thy li:
Nng cp, tu b cc cng trnh ang b xung cp, y mnh vic kin c
ha knh mng v cng trnh thy li hin c; xy dng cc h cha nc va
v nh cung cp nc cho sn xut v sinh hot dn c, ch trng xy dng cc
cng trnh thy li nh cc x c bit kh khn; t chc thc hin vic ng
b ha gia cng trnh thy li u mi v knh mng nng cao nng lc
ti, tiu nc ca cc cng trnh thy li; xy dng k 2 bn b sng, sui ti
cc th ln, cc khu vc ng dn c trong vng nhm chng xi l, ln
chim v bo m cnh quan mi trng th.
2.5.3.3. V pht trin h thng cp nc sinh hot, cp in, bo m
thng tin lin lc
Tp trung u t bo m cung cp nc sinh hot cho dn c, c gii php
thit thc gii quyt vn thiu nc gay gt vng cao, c bit l cc khu
vc ni vi;
Pht trin mng li cp in n x, thn, bn v a in v cc h gia nh,
tng t l h gia nh c s dng in li quc gia; nng cao cht lng h
thng truyn ti in;

18

 Pht trin mng li in thoi v bu chnh vin thng theo hng ng b,

hin i, p ng yu cu pht trin kinh t - x hi, nng cao i sng nhn dn,
phc v ch o iu hnh ca ng v Nh nc.
2.5.3.4. V cc cng trnh kt cu h tng cc x c bit kh khn
(Chng trnh 135 giai on II):
u t trng hc ti cc trung tm cm x bao gm: phng hc, nh cho gio
vin v k tc x cho hc sinh; cng trnh nh tr ti x; cng trnh trm y t khu
vc v trm y t x bao gm c nh cho cn b y t.
Khn trng quy hoch v u tin vn u t xy dng d n ti nh c i vi
cc cng trnh quan trng trn a bn theo hng xy dng hon chnh kt cu
h tng kinh t, x hi (giao thng, thy li, in, nc, trng hc, trm y
t,...), t ai cho sn xut v t tip nhn dn ti nh c, bo m ng
bo cc iu kin pht trin sn xut, sm n nh v c cuc sng tt hn
ni c.
Tp trung u t xy dng kt cu h tng kinh t - x hi cc x vng an ton
khu (ATK) to iu kin thun li pht trin sn xut, nng cao i sng nhn
dn trong vng, gim dn khong cch vi cc vng khc.
u tin u t cc c s gio dc o to ngh, nghin cu, ng dng chuyn
giao tin b k thut v cng ngh vo sn xut v i sng nhn dn, trc ht
l lnh vc to ging cy, ging con, cng ngh bo qun, ch bin nng, lm
sn, khai thc v ch bin khong sn.

19

KT LUN
Nh vy, mc d cn tn ti nhng thiu st, tiu lun hon thnh cc
mc tiu v nhim v ra ban u: cung cp nhng khi nim c bn v xa
i gim ngho v khi qut tnh hnh xa i gim ngho ca Vit Nam, phn
tch thc trng v nguyn nhn i ngho cc tnh trung du v min ni Bc
B, t c s ng li, chnh sch ca ng ra cc gii php nhm gii quyt
tnh trng i ngho khu vc ny. Vng trung du v min ni Bc B ch l
mt trong s rt nhiu a bn trn phm vi c nc chu tc ng ln t tnh
trng i ngho. T vic nghin cu khu vc ny, c th suy rng v khi qut
ln thc trng v nguyn nhn nhng vng min khc, ty vo nhng iu kin
a l, vn ha, trnh khc nhau m p dng nhng bin php nu trn sao
cho ph hp.
Thc t ng bun l cc chng trnh gim ngho trin khai trong thi
gian qua cha ton din; nhiu chnh sch, chng trnh gim ngho c ban
hnh nhng cn mang tnh ngn hn, chng cho, cha to s gn kt cht ch
v lng ghp tp trung vo mc tiu gim ngho; cng tc tuyn truyn, nng
cao nhn thc ca ngi dn cn nhiu hn ch, t tng trng ch, li vo
Nh nc, vo cng ng vn cn ph bin nhiu a phng nn hn ch
pht huy ni lc v s n lc vn ln. Tuy nhin, chng ta khng th ph nhn
nhng bc ngot v xa i gim ngho ca nc ta cng nh nhng n lc
trong cng tc xa i gim ngho ca ton ng, ton dn vi quyt tm thot
khi i ngho, lc hu, tng bc cng nghip ha, hin i ha, i tt n u
bt kp cc quc giu mnh trong khu vc v trn ton th gii.

20

Gii quyt vn ngho i l nhim v kh khn, lu di, bn b ca ton

ng, ton dn ta, bo m an sinh x hi, thc hin mc tiu Dn giu,
nc mnh, dn ch, cng bng, vn minh. Trong 10 nm ti, gim ngho bn
vng l mt trong nhng nhim v trng tm u tin trong Chin lc pht trin
kinh t - x hi t nc, cng nh trong ch o v t chc thc hin ca Chnh
ph, chnh quyn cc cp nhm pht huy ni lc ca ton x hi cng nh s n
lc, vn ln ca ngi ngho. Nh nc tip tc tp trung u tin cho nhng
a bn kh khn nht (vng min ni pha Bc, Ty Nguyn, Duyn hi min
Trung, Ty Nam B) nhm bo m gim ngho nhanh v bn vng nhng
vng ny so vi c nc.
Nu c s chung tay ca ton x hi thc hin tt v hiu qu cc chnh
sch, ng li m ng v Nh nc ra, cng vi s gip , h tr t
cc quc gia khc trn th gii, cng cuc xa i gim ngho ca Vit Nam
chc chn s t c nhiu thnh tu hn na. Chng ta c quyn tin tng vo
mt tng lai Vit Nam giu mnh, khng cn i ngho, lc hu, t tin "bc
ln i vinh quang snh vai cng cc cng quc nm chu".

21

TI LIU THAM KHO

1. nh gi thc trng chnh sch an sinh x hi i vi dn tc thiu s
Vit Nam.
http://ilssa.org.vn/2015/07/16/danh-gia-thuc-trang-chinh-sach-an-sinh-xahoi-doi-voi-dan-toc-thieu-so-o-viet-nam/
2. Hoa tam gic mch trn cao nguyn
http://nongnghiep.vn/hoa-tam-giac-mach-tren-cao-nguyen-dapost153455.html
3. Ngho Vit Nam
https://vi.wikipedia.org/wiki/Ngh%C3%A8o_%E1%BB%9F_Vi%E1%BB
%87t_Nam
4. Quyt nh 3367/Q-BNN-TT nm 2014 ph duyt quy hoch chuyn i
c cu cy trng trn t trng la giai on 2014-2020 do B trng B
Nng nghip v Pht trin Nng thn ban hnh
http://thuvienphapluat.vn/archive/Quyet-dinh-3367-QD-BNN-TT-2014chuyen-doi-co-cau-cay-trong-lua-2014-2020-vb242613.aspx
22

5. Tp ch du lch,dn tc
6. Tng cc du lch
7. Thu nhp bnh qun u ngi mt thng theo gi hin hnh phn theo
thnh th, nng thn v phn theo vng
https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=723
8. Trung du v min ni Bc B. C hi pht trin kinh t - x hi n nm
2020

http://ubdt.gov.vn/wps/portal/tapchidantoc/vandesukien/chitiet/!

ut/p/c4/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8xBz9CP0os3hnd0cPE3MfAwMDI39z
A08_D6cwJwNTY99QY_2CbEdFAK3pxQs!/?
WCM_GLOBAL_CONTEXT=/wps/wcm/connect/ubdt/tapchidantoc/chuy
enmuc/vandesukien/609b6080409ece6ea9b5fdfe51f496f0
9. Trung du min ni v min ni pha Bc
https://vi.wikipedia.org/wiki/Trung_du_v%C3%A0_mi%E1%BB%81n_n
%C3%BAi_ph%C3%ADa_B%E1%BA%AFc
10. T l h ngho phn theo thnh th, nng thn v phn theo vng
https://www.gso.gov.vn/default.aspx?tabid=723

23