Enige tijd geleden viel mijn oog op een al ouder wetenschappelijk artikel: wetenschappers hadden eindelijk ontdekt hoe

het kan dat kangoeroes zulke grote

sprongen kunnen maken. Tot dan toe had de mechanische bouw van de kangoeroe alleen hier geen antwoord op kunnen geven. De sleutel zou 'm zitten in de
mogelijkheid die de kangeroe heeft om de bewegingsenergie van de voorgaande sprong en met name de landing, op te slaan in de pezen.
Dat deed me denken aan instructies die taiji-meesters (chinese zelfverdedigingskunst) al eeuwenlang aan hun leerlingen geven: ... Absorbeer de kracht
van de tegenstander en leid die kracht naar buik en benen. Maak vervolgens
gebruik van de zachte weefsels in je lijf om de energie weer terug te leiden
naar je tegenstander. En smijt m daarmee meters ver weg. ...
Je eerste taiji-les is eigenlijk ook meteen de moeilijkste. Het allereerste dat in
alle taiji-schooltjes op de wereld klinkt is: ... Ontspan!!! Ontspan je nek, ontspan je schouders, ontspan je armen, ontspan je borst, ontspan je rug, ontspan
je middel en laat alle kracht naar je buik en benen zinken. ...
Ontspannen? Hoe moet ik me dat voorstellen in een gevecht met bijvoorbeeld
iemand van twee meter lang en die minstens drie keer zo zwaar gebouwd is als
ik? Een echte diehard kleerkast dus. Helemaal slap het gevecht ingaan? Dat
zal toch zeker niet? Het antwoord is: Ja. Toch!!!

Dit is het moeilijkst om te begrijpen. Het lijkt volledig tegen je natuur in te

gaan. Normaal als je een groot obstakel op je weg vindt is het devies: Zet je
schrap! Hakken in het zand! Echter... Niet bij taiji. Bij taiji ontspannen we...
Het eerste voordeel dat een ontspannen lijf biedt is een veel grotere bewegingsvrijheid. En dus ook de mogelijkheid tot zeer snelle bewegingen. Sneller
dan je in de meeste andere sporten ziet. En die zeer grote impuls-snelheid is
voor zowel slagen en schoppen als worpen vaak een doorslaggevende factor in
taiji.
Maar snelheid is nog niet eens het belangrijkst. Belangrijker is dat je je hele
lijf en de bewegingsenergie van dat lijf, tot in de kleinste delen kunt leren beheersen.
http://www.youtube.com/watch?v=wk4jjrrFzlg
Taiji onderscheidt zich van de meeste andere zelfverdedigingskunsten en sporten door een hele andere kijk op lichaamskracht. Een spier in taiji is nooit alleen een generator van kracht maar in hoofdzaak een doorgeefluik van bewegingsenergie die zijn bron voor een groot deel ergens anders vindt. Een veredeld elastiek dus eigenlijk. Maar wel een elastiek dat je met je wil volledig
kunt controleren.
Tekenend in bijvoorbeeld de zogenaamde Cheng Man Ching-vorm (een opeenvolging van bepaalde houdingen van een bepaalde populaire stijl) is dat de eerste beweging niet een inspanning is maar een ontspanning! Ik hoor het mijn leraar nog zo zeggen: Laat je gewicht zakken in je rechterbeen. Met andere
woorden: ontspan bij de staande openingshouding je rechter bovenbeenspier
waardoor je lichaamsgewicht in dat been glijdt. Vervolgens is het de kunst om
met zo min mogelijk inspanning, opnieuw door ontspannen verplaatsingen van
het gewicht, die oorspronkelijke beweging als het ware door de andere houdingen heen te leiden.
Een enkele spier staat dus feitelijk ook nooit op zichzelf. Bij elke beweging die
je maakt is het hele lichaam betrokken. De kracht voor een schop bijvoorbeeld
komt uit de voorgaande beweging en de bewegingen van de rest van je lichaam. Alle ledematen, alle pezen, alle spieren in je lichaam die bij kunnen
dragen aan de beweging geven op een ontspannen wijze een kleine hoeveelheid bewegingsenergie af zodat je been zelf relatief ontspannen kan blijven.
En dat afgeven van bewegingsenergie moet je bijna zien op het niveau van de
afzonderlijke spiervezels!
De kunst in taiji is dus om de bewegingsenergie die bij een aanval geabsorbeerd wordt en bij een tegenaanval geretourneerd wordt en die daarnaast in
kleine hoeveelheden overal in het lichaam gegenereerd wordt, allemaal precies
dezelfde kant op te sturen.

Het centrum van alle bewegingen is de lage dantien. Een vermeende blaas
in je buik waar volgens de taoistisch traditie energie (qi) kan worden opgeslagen. En aan het opslaan van energie in de dantien wordt bij taiji zeer veel
tijd besteed.
Met westerse ogen bekeken zou je kunnen zeggen dat de dantien het cordinatiepunt is van het zeer complexe samenspel van bewegingen van het middel:
de spieren en pezige gedeelten die de verschillende beenderen van het bekken
met elkaar verbinden, het middenrif dat aangestuurd wordt door een lage
ademhaling, de buikspieren, de lage rugspieren en -pezen en met name die
rond het heiligbeen, het complex van spieren en pezen van bovenbenen, heupgewrichten en bekken en de verplaatsing van het lichaamsgewicht die met dit
complex en met de rest van het lichaam veroorzaakt wordt.
Dat alles samen met een door de buikademhaling veroorzaakte, zeer goede
doorbloeding van het onderlichaam, een door veel oefenen verkregen zeer grote beweeglijkheid van het middel en een zeer stabiele, gewortelde uitgangshouding met uitstekende balans.
Deze bagage leidt de volleerde taiji-beoefenaar veilig langs de meeste beren
op de weg... De kracht die je in het geval van een aanval van een tegenstander, absorbeert en vervolgens retourneert tezamen met het complex van bewegingen van het goed geoefende eigen lijf blijken tot bijzondere dingen in
staat.
Daarnaast beschikt de volleerde taiji-beoefenaar nog over een eindeloos arsenaal aan zeer effectieve schijnbewegingen en misleidingen, balansverstoringstechnieken, onderscheppingstechnieken, worpen, schoppen en slagen, enzovoort.
En dan laat ik de mysterieuze zaken waar de beheersing van qi allemaal toe
in staat zou zijn maar even buiten beschouwing...
(In onderstaande videos komen de begrippen fa jing en het engelse to issue
en issuing vaak voor. Dit is het doen uitstromen van bewegingsenergie.)
http://www.youtube.com/watch?v=5FzU8dlY85g
http://www.youtube.com/watch?v=7eVRx5rzp70
http://www.youtube.com/watch?v=qMcZddqmvw8
En om het verhaal helemaal compleet te maken: de australische Luke Holloway
over het belang van de juiste gewichtsverdeling; de 30%-70%-regel.
http://www.youtube.com/watch?v=6OF97r5okSM