Professional Documents
Culture Documents
www.icp.csic.es/eac.htm
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Procesadores para combustibles lquidos desarrollados en ICP-CSIC
CH4
naftas,
residuos
Petrleo
Carbn
Otros
Electrolisis, CH3OH
Produccin mundial 2003
NH3
Ot
ro
s
Refinera
CH3OH
Almacenamiento
kWh/L
7
6
5
4
3
2
1
0
LH2
0.1MPa
GH2
35MPa
GH2
0,1MPa
Diesel
Alternativa al almacenamiento de H2
+
Sistema de generacin in situ de H2 a partir de dichos portadores
Motor elctrico
Invertidor DC/AC
Batera
eH2O
Reformador
Fuel
Aire
N2,O2
H2 O
N2,
CO2,H2O
Acondic.
N2, H2
CO2,H2O
CO
nodo ctodo
N2, H2
CO2,H2O
Aire
Disponibilidad/infraestructura
Renovabilidad
bioetanol
biodiesel
bioaceites
9
8
KWh/L
7
6
5
4
3
2
1
0
diesel
gasolina
etanol
metanol
H2 Liq
Comparativa
portadores
qumicos lquidos
Energa
e impacto
ambiental
Ventajas
Diesel/gasolinas
Metanol
Inconvenientes
Dificultad en su reformado
No renovabilidad
Facilidad en su reformado
Experiencia en manejo
automocin
Posibilidad origen renovable
Txico (inspido)
corrosivo
Almacenamiento en
depsitos cerrados requiere
precauciones
Origen renovable
coste
Dificultad en su reformado
Etanol
CnHmO
Produccin
primaria
H2O
aire
H2
CO2
CO
Produccin
secundaria
H2O
H2
Purificacin
CO2
CO (<1%)
H2
CO2
Oxidacin parcial
cataltica
Reformado
con vapor
Caractersticas trmicas
Exotrmico
Endotrmico
Respuesta
cambios demanda
Rpida
Lenta
Eficacia energtica
70-75%
Alta (80-85%)
Complejidad reactor
Sencillo
compacto
SR
Lento
Aplicaciones estacionarias
2. Enlaces C-C
Menor reactividad
Alta tendencia formacin coque
sobre catalizadores (desactivacin)
Dificultades en la evaporacin
Comparativa
Energa
dificultad
e impacto
reformado
ambiental
portadores qumicos lquidos
Dificultad reformado: vaporizacin, temperatura operacin, desactivacin catalizadores,
Diesel>gasolinas>etanol>metano>metanol
Diesel
Gasolinas
Etanol
CH3OH
CH4
0
10
Madurez tecnolgica
Energa e impacto
procesos
ambiental
reformado de hidrocarburos lquidos
Aplicacin
Estado
tecnolgico
Reformado CH3OH
Estacionaria
Mvil
Industrial
Pre-comercial
Reformado etanol
Estacionaria
Mvil
En desarrollo
En desarrollo
Reformado gasolinas
Estacionaria
Mvil
Industrial
En desarrollo
Reformado diesel
Estacionaria
Mvil
En desarrollo
En desarrollo
Catalizadores : definiciones
H2O
Fase activa
CnHm
COx + H2
2-10 nm
Substrato (soporte)
Catalizadores : definiciones
Reactor de reformado recipiente que permite el contacto de los reactivos con el catalizador
bajo condiciones controladas de P, T y composicin
P, T
CnHmO
H2O
aire
H2
CO2
CO
Lecho cataltico
Catalizadores : definiciones
Nf
Coversin: (No-Nf)/No
Selectividad a un producto (i) nmero de moles de producto (i) respecto nmero total de moles de
productos
Si = Mi/Mp
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Es el compuesto hidrocarbonado
ms fcilmente reformable
en CO2 e H2
CH3OH
H2 + CO2 (CO)
O2
Vas de reaccin
CH3OH + O2
(1) Reformado
(2) Descomposicin
2H2 + CO2
2H2 + CO
(3) Combustin
CO2 + H2O
Relacin O2/CH3OH
conversin CH3OH
Aumento
O2/CH3OH
(0.2<a<0.5)
90
100
80
80
excesiva combustin
60
descenso
selectividad H2
Selectividad
CH3OH conversion
Conversin
70
60
40
50
20
Operacin en
estacionario
40
O2/CH3OH= 0.23-0.32
0.2
0.3
0.4
O2/CH3OH
0.5
0.2
0.3
0.4
O2/CH3OH
0.5
Q
CH3OH
H2O
H2 + CO2 (CO)
Vas de reaccin
CH3OH + H2O
(1) Reformado
(2) Descomposicin
CO + 2H2
3H2 + CO2
Relacin H2O/CH3OH
Aumento
Temperatura
Aumento
H2O/CH3OH
(a>1.0)
Conversin CH3OH
Participacin reaccin descomposicin descenso
selectividad H2
Conversin CH3OH
Participacin reaccin reformado aumento
selectividad H2
35
Catalizador Cu/ZnO
H2O/CH3OH = 1.5
H2
30
CO2
60
15
55
10
50
45
CO
mol H2 (%)
65
T< 210 C
70
20
CH3OH
75
25
mol %
80
3H2 + CO2
T > 210 C
2H2 + CO
Balance
select. H2 vs. velocidad reaccin
40
200
220
240
260
280
Temperatura (C)
300
320
340
H2O/CH3OH
80
70
participacion descomposicin
m o l (% )
60
50
40
30
Balance
select. H2/coste vaporizacin
20
10
0
1
1,2
1,4
1,6
1,8
H2O/CH3OH
H2O
H2
CO2
CO
H0= f(a)
Q
CH3OH
H2O
O2
H2 + CO2 (CO)
Q
Operacin en adiabtico (sin intercambio calor)
Condiciones de operacin: 523 - 573 K y presin atmosfrica
Sobre sistemas
catalticos
basados en:
Relacin O2/CH3OH
SR: CH3OH+H2O CO2+ 3H2 H=155 kJ/mol
OPC: CH3OH+3/2O2 CO2+2H2 H=-676 kJ/mol
100
Endotrmica
delta H a 298 K
50
0
-50
Exotrmica
-100
-150
-200
0.1
0.2
0.3
0.4
0.5
O2/CH3OH
H2
CO2
CO
Longitud reactor
temperatura
Composicin
80
100
300
H2
Selectivity (%)
100
Oxidacin
Reformado
80
40
60
CO 2
40
20
CO
20
0
Longitud reactor
H 2O
0
20
40
Longitud reactor
60
80
O2 Consumption (%)
200
60
Volumen reactor
(m3/h H2/ l reactor)
Rendimiento H2 (%vol)
Reform. Vapor
Oxidacin parcial
8- 12
12- 15
elevado
H2/ l reactor
m3/h
Nm3/h
bajo
H2/l reactor
cambios
en demanda
Necesidad
unidad secundaria
lento
no
rpida
Cu
Soporte
ZnO, Cr2O3
Aditivos
Al2O3, MgO
Nuevas
aproximaciones
Fase activa
Soporte
Pd
ZnO
Cu/ZnO/Al2O3
Pd/ZnO
Actividada
(cm3 H2/ min gcat)
57.6
38.9
Estabilidad
trmica
Baja
(T< 300C)
Alta
(T> 300C)
Estabilidad
aire (activados)
Pirofrico
estable
Durabilidad
Alta
Alta
Coste
Bajo
Alto
Contenido
Introduccin
Etanol
Gasolinas/diesel
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
CO2
C2H5(OH)
CH3CH2OH
Enlace C-C
Alta temperatura
en reformado
723-923K
Mayor diversidad
de productos
CH4, CH3COOH, CH3CHO,...
Formacin de coque.
Q
Altamente endotrmica : 147.4 kJ/mol
T > 950 K
En presencia de catalizadores: Ni, Pt, Co, Rh
Vas de reaccin
CH3CH2OH + H2O
(1) deshidrogenacin
(2) Deshidratacin
CH3CHO + H2
C2H4 + H2O
(3) descompos.
CH4+ CO
(4) reformado
C(s)
(6) WGS
CO + H2
CO2 + H2
Temperatura
Relacin H2O/C
Aumento
Temperatura
Aumento
H2O/CH3CH2OH
(a>3.0)
Efecto temperatura
Catalizador Ni/Al2O3-modificada
H2O/C2H5OH = 3
70
Selectividad (% molar)
60
50
H2
40
30
CO2
CO
20
CH4
C2H4
10
CH3CHO
0
840
860
880
900
Temperatura (K)
920
940
960
Efecto temperatura
relacin H2O/CH3CH2OH
Aumento H2O/C2H5OH
mejora la produccin de
hidrgeno a una T dada
reformado CH4
WGS
Coste energtico
Rto produccin
VS vaporizacin H O
H2
2
H (298)
-100
-200
-300
-400
-500
-600
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
1.2
1.4
1.6
O2/C2H5OH
Fase activa
soporte
Modificadores
Neutralizar acidez
Ayudar en gasificacin de C
Ni +Cu
Al2O3, SiO2
K
Sistemas basados en
Co
Sistemas basados en
metales nobles
Pt, Pd, Rh
Fase activa
Soporte
Co
Al2O3, ZnO
Fase activa
Soporte
Al2O3
Estrategias
para gasificar
coque
A: whisker de carbn
B: carbn encapsulado
Partcula de Nquel
H2
CO2
C2H4
CH4
CO
Ni/Al2O3 aditivada
Con Mg
Ni/Al2O3 aditivada
Con La
100%
100%
90%
100%
90%
80%
90%
80%
70%
80%
70%
60%
70%
60%
50%
60%
50%
40%
40%
50%
40%
30%
30%
30%
20%
20%
10%
10%
0%
0%
20%
10%
0%
Coque depositado
189 mol C/mol Ni
Coque depositado
107 mol C/mol Ni
Coque depositado
45 mol C/mol Ni
Actividad :
Selectividad :
H2-CO2
Durabilidad :
Ni-Cu >> Rh (Co sin datos)
(desact. coque) La2O3 > CeO2
Coste:
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Diesel
Rango
ebullicion
70-220C
C7-C12
170-340C
C12-C24
Aromticos
(%vol)
35
15-20
(11% poliarom.)
S (ppm)
50-10
50-10
Composicin
media
CH1.75
CH1.64
Gasolina
Diesel
T corte (C)
70-220
170 -340
C rango
C5-C9
C15-C19
Alcanos
20
35
cicloalcanos
25
45-50
Olefinas
20
Aromticos
35
15-20 (poliarom.)
azufre
coque
SSS
S S
SSSS
S
S
H2S
CnHm
HDS
H2
Pre-reformador
400-500C
Cat Ni
CH4
CO
CO2
H2O
Reformador
700-900C
Cat Ni
H2O
H2
CO
CO2
Cn-2Hz
CHz
M M
(1)
CHx + OH O
M M
CO + H2
CHx
M
(2)
CHx
M M
Coque
minimizar
depsitos coque
O2/C
H2O/C
T(C)
gasolina
0.25-0.30
1.0-2.0
700-750
diesel
0.25-0.30
2.0-3.0
750-850
CO + H2
CnHm
S
CHx OH
O
CO2
O2, H2O
Fase activa
Resistencia trmica
Gasificar coque
tiorresistencia
oxido
10 nm
Estrategia:
Modificacin de las propiedades electrnicas
de los metales (electrodeficiencia)
Diesel
H2O aire
Temperatura, K
1000
O2/C=0.3
H2O/C=3.5
800
600
400
200
0
longitud
Composicin, %
catalizador
Pt/OM
60
50
40
30
20
10
0
0.02
0.04
0.06
Longitud, m
0.08
800
H2O
H2
600
400
CO2
200
0
0.2
0.4
Longitud, m
Temperatura, K
Actividad :
Durabilidad :
Rh = Co> Ru >> Ni
(desact. coque) La2O3, perovskitas
(LaCo(Ru)O3, La(Ce)NiO3,)
Coste:
Rh> Ru >>Ni
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Salida
reformado
H2, CO, CO2
CH3OH
H2O
Salida gases
combustin
CH3OH
H2O
Salida gases
combustin
Lecho
cataltico
Lecho
cataltico
Reformador multitubular
Disponible comercialmente
CH3OH
+ aire
CH3OH + 3/2
O2
CO2 + H2O
Cat. Combustin (10-50 m)
CH3OH + 3/2
O2
CH3OH
+ aire
CO2 + H2
CH3OH + H2O
CH3OH
+ H2O
CO2 + H2O
Reformado oxidativo
CnHmOp + xO2 +(2n-2x-p)H2O -- > n CO2 + (2n-2x-p+ 1/2)m H 2
H < 0
Diseo sencillo
Metanol
H2O
Aire
termopar
Catalizador
PGM-Cr2O3
soporte cermico refractario
Hidrgeno
Diseo simple
Relacin aire/CH3OH controla la temperatura del reformador (400C):
arranques o aumentos en demanda --> aire/CH3OH
Atomizador
(< 50 m)
Vaporizador
(arranque)
Capa de ZrO2
(masa trmica)
Catalizador
monoltico
Cu/ZnOAl2O3
Inyector
Entrada agua de
refrigeracin
Aire +
vapor de agua
Diesel
Entrada agua de
refrigeracin
Junta de
grafito
Placas para
el soporte
Junta de grafito
Aire + vapor
de agua
Arandelas
separadoras
Tubo del
reactor
Varillas y
tubos huecos
Resistencias
elctricas
Placas para
el soporte
Mezclador diesel-agua-aire
llama fra evita pirlisis y
Coquizacin de diesel
Reactor reformado
tubular
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
CnHmO
Produccin
primaria
H2O
aire
H2
CO2
CO
Produccin
secundaria
H2O
H2
Purificacin
CO2
CO (<1%)
H2
CO2
Alimentacin
Proceso
H2
CO
CO2
Otros
23
7.3
CH3OH
SR (1.3)
69
0.66
C2H5OH
OSR (0.9/1.66)
38
11.5
45.5
Gasoline
OSR
35
14
12
39
Fuente adicional de H2
mediante reaccin gas de agua
CO + H2O H2 + CO2
13% CO
4 % CO
HT WGS
360-420C
Fe2O3/CrO3
LT WGS
200-230C
Cu/ZnO
0.5 % CO
REQUERIMIENTOS
Alta actividad a baja temperatura (T< 300C)
Sin necesidad de activacin previa
Estabilidad ciclos arranque/parada, contacto agua y aire
Conversin CO (%)
80
Cu/ZnO/Al2O3
industrial
0.5Pt/CeO2-TiO2 (WGS16)
Pt/OM
60
40
20
0
150
200
250
300
Temperatura (C)
350
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Procesadores de combustible desarrollados en ICP-CSIC
Purificacin H2
CH3OH
EtOH
Gasolina
Diesel
Reformado
WGS
40-70 % H2
10-20% CO2
0.1-0.5 % CO
balance % N2
METODOS ELIMINACIN CO
Fsicos
Adsorcin (PSA) volumenes elevados, alta presin aplicaciones estacionarias
Difusin- membranas metlicas elevada temperatura trabajo (>100C) y elevadisimo coste
Qumicos
Oxidacin selectiva (PROX) los ms sencillos mas adecuados para aplicaciones transporte
maximizar K
a baja temp
Muy exotrmica
Reactor
lechos multietapa
Lechos catalticos
T1
0.5% CO
Aire
T2
T3
T4
CO
20 ppm
Contenido
Introduccin
Tecnologas de reformadores
Procesos de purificacin de H2
Procesador combustible
PROCESADOR
Control
Combustible
H2O
aire
Acondic.
alimentacin
Reformador
WGS
purificador
H2
CO2
Capacidades:
Presin mxima (bar): 4
Produccin mxima H2 en oxi-reformado: 205 l/h (225W)
Carga mxima catalizador:
reformado: 10 g
PROX:
20 g
Consumos mximos:
CH3OH: 83 ml/h
H2O: 47 ml/h
aire: 34 Nl/h
ESQUEMA DE FUNCIONAMIENTO
Alimentacin- acondicionamiento
combustible
REFORMADO AUTOTRMICO
CH3OH
H2O
Acondicionamiento
Eliminacin CO
Produccin H2
VAPORIZACIN
MEZCLA
AIRE
CH3OH: 39-44
%
O2: 4-8 %
H2O: 23-35 %
N2: resto %
OXIDACIN SELECTIVA
CO + O2 CO2
Catalizador: Pt/Al2O3
T: 130C
H2: 60 %
CO2: 20 %
CO: 0.3-0.5 %
N2: resto
H2: 60 %
CO2: 20.3 %
CO < 100 ppm
N2: resto
Prototipo
Elementos de control
Produccin acondicionamiento
H2
Equipo compresin
limpieza aire
Reactor
reformado
vol 20 ml
T=200-300C
Reactor
acondicionamiento (PROX)
vol 25 ml
T=100-150C
Capacidades:
Presin mxima (bar): 4
Produccin mxima H2 en oxi-reformado: 5 m3/h (5kW)
Carga mxima catalizador:
reformado: 0,8 kg
WGS:
1,3 kg
PROX:
1.8 kg
Consumos mximos:
Diesel: 1.67 l/h
H2O: 3.68 l/h
aire: 3,9 Nm3/h
ESQUEMA DE FUNCIONAMIENTO
Q3
Q2
Q1
Q4
Q5
Q7
Q6
Q 11
REACTOR
W ATER
G A S S H IF T
T = 2 0 0 C
REACTOR
P R IN C IP A L
T = 8 5 0 C
Q8
CA LD ER A D E
S O B R E C A L E N T A M IE N T O
S A L ID A G A S E S
C O M B U S T IO N
D IF U S O R D E
G ASES
GAS DE
S A L ID A
REACTO R
O X ID A C I N
P R E F E R E N C IA L
T = 1 5 0 C
P IL A D E
C O M B U S T IB L E
T = 6 0 C
AGUA
CO NDENSAD A
Q9
PRECALENTAD O R
D E A IR E
CM ARA DE
M EZCLA
V A P O R IZ A D O R
F IL T R O D E
P A R T C U L A S Y
D E A C E IT E
D E P S IT O D E
AGU A
D E S IO N IZ A D A
Q 10
AGU A
D E S IO N IZ A D A
A IR E
C O M P R IM ID O
D E S IO N IZ A D O R
AGU A DE RED
D E P S IT O
D E D IE S E L
Diesel 50 ppm
H2O/C= 3.5
O2/C= 0.3
3 kW
900
100
800
90
700
80
70
600
60
500
50
400
40
300
30
200
20
100
10
0
31800
31900
32000
32100
32200
Composicin, %
Temperatura, C
Prototipo construido
0
32300
Tiempo, s
T m_c
T ATR 6
En pruebas CIDAUT
T ATR 1
H2
T ATR 2
N2
T ATR 3
CO
T ATR 4
CO2
T ATR 5
CH4
Conclusiones