UPRAVLJANJE SUSTAVOM I

PRIKUPLJANJE PODATAKA
Signalizacija
Mjerenje
Upravljanje
Regulacija
Prikaz stanja sustava (on-line)
Trendovi
Alarmi
Arhiviranje
Off-line analize
1

UPRAVLJANJE SUSTAVOM I
PRIKUPLJANJE PODATAKA
SCADA Supervisory Control And Data Acquisition

SIGNALI
DIGITALNI

ANALOGNI

signali stanja

mjerenja

impulsni signali

postavne vrijednosti

komande
2

DIGITALNI SIGNALI (1)

Signali poloaja

krajnji prekidai

DIGITALNI SIGNALI (2)

Signali stanja

Tlane
sklopke

Kontaktni
termometri

Indikatori
protoka

Indikatori
razine

DIGITALNI SIGNALI (3)

Komandni signali

tipkala

preklopke

DIGITALNI SIGNALI (4)

Impulsni signali
el. brojila

plinomjeri

vodomjeri

beskontaktni davai
- induktivni,
- kapacitivni
6

DIGITALNI SIGNALI (5)

Elektromehaniki aktuatori

releji

sklopnici

elektroventili

DIGITALNI SIGNALI (6)

Prilagoenje signala

Ulazni signal

Izlazni signal

ANALOGNI SIGNALI (1)

Nadzor/upravljanje procesom

ANALOGNI SIGNALI (2)

A/D pretvorba

10

ANALOGNI SIGNALI (3)

Rezolucija i aliasing

Diskretni
signal

Alias

Analogni
signal

Stvarni
signal

Period
uzorka

Period
signala

11

ANALOGNI SIGNALI (4)

Rezolucija

1 bit

26 = 64

25 = 32

24 = 16

23 =

22 =

21 =

20 =

255

27 = 128

8 bit 28 = 256 koraka (0 255)

1
1x

1=

0x

2=

1x

4=

1x

8=

1 x 16 = 16

10/256 0,04 V
0
0

10

0 x 32 =

0 x 64 =

1 x 128 = 128
= 157
12

ANALOGNI SIGNALI (5)

Digitalni ulazi

D/A pretvorba

Naponski
izlaz

13

ANALOGNI SIGNALI (6)

Prijenos signala

14

ANALOGNI SIGNALI (7)

Vrste kabela
Upletena parica

Koaksijalni kabel

UTP
- eliminira magnetske
smetnje

COAX
- eliminira elektrike
smetnje

Oklopljeni kabel

STP
- eliminira elektro-magnetske
smetnje
15

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (1)

OSI - Open System Interconect model
- program
- formatiranje podataka
- programska veza
- adresiranje
- rutanje
- protokol
- suelje

7-slojni mreni model

16

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (2)

Nadzorno-upravljake razine

- nadzorna
raunala

- regulatori
- PLC

- senzori
- aktuatori
17

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (3)

Razina polja
FIELDbus
PROFIbus
MODbus
CANbus
LONbus
BITbus
AS-interface
EtherCat

IEC 61158

18

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (4)

Razina polja

Analogni prijenos

Digitalni prijenos

19

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (5)

Prednosti i nedostaci
PREDNOSTI:
Eliminacija kabela
Jednostavnije i bre putanje u pogon
Jednostavnije odravanje
Smanjenje trokova pogona
NEDOSTACI:
Sloeniji sustav kvalificiranije osoblje
Skuplji senzori
Posebni test ureaji
Nekompatibilnost opreme raznih proizvoaa
20

DIGITALNI PRIJENOS SIGNALA (5)

HART Communications Protocol
Highway Addressable Remote Transducer Protocol
Pretea Fieldbus-a
2 naina rada:
- analog/digital mode
- multidrop mode
Analog/digtal:

Multidrop:

- istovremeno 4-20 mA i digitalni signal

- samo 1 instrument u petlji
- adresa fiksirana:0
- struja petlje fiksirana na 4 mA
- do 15 instrumenata
- adrese: 1 15
21

21

HART Protokol (1)

Princip rada
Procesna
veliina
Izvor napajanja
24 V
AC strujni
izvor

4-20 mA

Strujna
petlja

Strujni
osjetnik

pojaalo

na
na A/D
pretvara
pojaalo

Naponski
izvor

HART senzor

HART kontroler
K

22

HART Protokol (2)

Analog/digital mode

vrijeme

- u strujnoj petlji istovremeno

prisutan analogni i digitalni signal

Logika 1
Logika 0

1200 Hz
2200 Hz
23

HART Protokol (3)

Multidrop mode
Nadzorno raunalo

Izvor napajanja
senzori

- u strujnoj petlji samo digitalni signal

(struja petlje 4 mA)

Logika 1
Logika 0

1200 Hz
2200 Hz
24

NAMUR senzori (1)

Beskontaktni davai za Ex-zone

- energija signala NE MOE proizvesti iskru

25

NAMUR senzori (2)

Karakteristika signala
Magnetski senzori

Induktivni senzori

Un = 8,2 V
Ri = 1 k
struja reagiranja

Ion > 2,1 mA

Ioff < 1,2 mA

put reagiranja
26