Professional Documents
Culture Documents
II.
Mc ch
Nm c l thuyt hiu ng Hall
Nm c phng php o h s Hall
Thc hnh o h s Hall ca mt mu bn dn
X l v nhn xt kt qu thu c
C s thc hnh
1. Phng php o Van Der Paw
Gi s c mt mu phng c chiu dy d c 4 tip im (A,B,C,D) nh hnh v :
A
Nu cp dng
nh:
RBD , AC =
I BD
th ta c st th
V AC
V BD
gia B v D. in tr
V BD
I AC
, lc ny in tr ca mu s c xc
V AC
I BD
Van der Paw chng minh rng in tr sut ca mu tun theo phng trnh:
=
d R AC , BD + RBD , AC
. f ()
ln 2
2
l mt hm cho trc ca
f
R AC, BD
R BD , AC
1
1
0.95
2
R AC, BD
R BD , AC
0.81
5
0.69
10
0.59
20
0.46
50
R AC, BD
R BD , AC
c th c tm ra bng cch ni
U BD
(B = 0), k
U BD
(B 0). Nh
vy
R AC , BD
R AC , BD=
c xc nh nh sau:
U BD ( B 0)U BD (B =0)
I AC
Cui cng ta c:
d
d
R H = R AC, BD =
U
U BD (B =0 ) ]
B
B I AC [ BD ( B 0 )
1
e RH
1
R H .
d
U
U BD (B =0 ) ]
B I AC [ BD ( B 0 )
a. Thay i I, o U(B=0), o U
Kt qu o :
B=0
I (mA)
U (mV)
0
2
2,174
5,856
B = 0,3 T
4
9,019
6
12,568
8
16,046
10
19,574
I (mA)
U (mV)
0
2
1,039
2,728
B = 0,4 T
4
4,694
6
6,810
8
8,717
10
10,605
I(mA)
U (mV)
0
2
1,064
2,301
B = 0,5 T
4
4,088
6
5,533
8
6,954
10
8,534
I (mA)
U (mV)
0
2
0,674
1,899
B = 0,6 T
4
3,232
6
4,412
8
5,565
10
7,003
2
1,437
4
2,465
6
3,616
8
4,589
10
5,591
2
-3,128
-2,61
4
-4,325
-1,80
6
-5,585
-1,55
8
-7,329
-1,53
10
-8,969
-1,50
I (mA)
U (mV)
0
0,608
Tnh ton :
B = 0,3 T
I (mA)
U (mV)
RH (.10-3)
0
-1,135
R H 1=
RH
5
m3
C
= -1,798. 10
-3
2
-3,555
-2,22
4
-4,931
-1,54
B = 0,4 T
I (mA)
U (mV)
RH (.10-3)
0
-1,11
RH2
RH
=
= -1,606. 10
6
-7,035
-1,47
8
-9,09
-1,42
10
-11,04
-1,38
6
-8,156
-1,36
8
-10,481
-1,31
10
-12,571
-1,26
6
-8,952
-1,24
8
-11,457
-1,20
10
-13,983
-1,17
m3
C
-3
B = 0,5 T
I (mA)
U (mV)
RH (.10-3)
0
-1,5
RH3=
2
-3,975
-1,98
RH
4
-5,787
-1,45
3
= -1,472 . 10
-3
m
C
B = 0,6 T
I (mA)
U (mV)
RH (.10-3)
0
-1,566
R H 4=
RH
R Hi
=
RH=
RH
5
2
-4,419
-1,84
= -1,364 . 10
= -1,560. 10
|R H R Hi|
4
4
-6,554
-1,37
-3
-3
m3
C
= 0,142 . 10
-3
m3
C
m3
C
R H =R H R H =(156 14 ) . 105
RH=
m
C
|R H R H|=
5
R H =R H R H
b. Thay i B, o U(I=4mA)
B (T)
0
U ( mV) 9,019
0.3
4,694
0.4
4,088
0.5
3,232
U (mV )
-4,325
-4,931
-5,787
-6,554
-1,80
-1,54
-1,45
-1,37
RH(10-3)
RH=
RH
RH
4
= - 1,540 . 10
|R H R H|
=
4
-3
m3
C
3
= 0,130.10
R H =R H R H =(154 13 ) . 105
III.
0.6
2,465
-3
m
C
m3
C
Nhn xt
2
Ta c:
RH=
n n + p p
( n n+ p p )
- Mu o khng i xng (trong php o van der paw gim sai s trong tnh
ton vt thng c ch to dng i xng).
- im tip xc cha tt (k thut o i hi im tip xc phi nm trn vnh
ca vt v phi tht nh)
- Trong cng thc l thuyt cha k n t trng ni phn t
IV. Tr li cu hi
1. Hiu ng Hall trong kim loi, hiu ng Hall trong bn dn
Hiu ng Hall trong kim loi
Trong kim loi ht mang in l electron t do
Mt in tch q , khi chuyn ng ng thi trong in trng (vi cng
Lorentz:
F =q
E + q[v .
B]
V M V N =0.
By gi t t trng c
v B chu tc dng ca lc
F B=q [v .
B]
c in trng E xut hin hng t trn xung di. Trong qu trnh in tch
lc t v lc in, qu trnh lch in tch dng v pha trn khng tip din mi
mi m n mt lc no khi
F E=
FB
qE=qvB
Hnh 1
ta suy c
VH vBd
Nh cng thc ny, nu bit B , d v o c VH, c th suy ra vn tc cun ca
cc ht ti in.
Trong trng hp cc ht ti in mang in tch m ( hnh XII.3a), im M tch
in m hn N v th hiu VH i du. Nh vy, cn c vo du ca VH , ta c th
bit cc ht ti in mang in tch dng hay m.
T cng thc ca mt dng j=nqv ta c
v=
j
I
=
nq nqS
V H =vBd=
1 BId
BId
=R H
nq S
S
1
Tha s R H = nq c gi l hng s Hall, c th xc nh bng thc nghim
SV H
BId
x
z
Hnh 2
j x =( ne e + pe h ) E x +(ne 2e + pe 2h )E y B
(1)
j y = ( ne e + pe h ) E y +(ne 2e pe 2h) E x B
j y =0
(ne 2e + pe 2h) E x B
E y=
(2)
( ne e + pe h )
E y=
Jx
ne e + pe h
(ne 2e + pe 2h )
2
( ne e + pe h )
JxB
E=R H JB
C
Nn
RH=
n 2n + p 2p
( n n+ p p )
o Bn dn loi n: p=0,
R=
1
ne
1
o Bn dn loi p, n=0, R= pe , trong trng hp bn dn cha c hai loi ht
dn: du ca R ph thuc vo gi tr ca t s
2
2
Khi n n < p p
th R>0
2
2
Khi n n > p p th R<0
Bit
RH
Nu cp dng
xc nh:
RBD , AC =
I BD
th ta c st th
V AC
V BD
gia B v D. in
V BD
I AC
, lc ny in tr ca mu s c
V AC
I BD
Van der Paw chng minh rng in tr sut ca mu tun theo phng trnh:
=
d R AC , BD + RBD , AC
. f ()
ln 2
2
l mt hm cho trc ca
f
R AC, BD
R BD , AC
1
1
R AC, BD
R BD , AC
0.95
2
0.81
5
0.69
10
R AC, BD
R BD , AC
0.59
20
0.46
50
c th c tm ra bng cch
RH=
d
R
B AC, BD . Tuy nhin do c s chnh
R AC , BD
U BD
U BD
(B = 0),
(B 0).
c xc nh nh sau:
U BD ( B 0)U BD (B =0)
I AC
Cui cng ta c:
d
d
R H = R AC, BD =
U
U BD (B =0 ) ]
B
B I AC [ BD ( B 0 )
1
e RH
1
v = R H .
u=
1 IB
R b
n 2n + p 2p
( n n+ p p )
1
o Bn dn loi n: p=0, R= ne => ging kim loi nhng mt in t dn
1
o Bn dn loi p, n=0, R= pe , trong trng hp bn dn cha c hai loi ht
dn: du ca R ph thuc vo gi tr ca t s
2
2
Khi n n < p p
th R>0
2
2
Khi n n > p p th R<0