QUAN H VIT NAM - CHU U

I MI M HNH TNG TRNG CA VIT NAM TIP CN T GC L THUYT

TS. Nguyn Thanh c
Vin Kinh t - Chnh tr Th gii

Trong

thp k qua, nn kinh t Vit

Nam t c tc tng trng kinh t
kh n tng, trung bnh khong 7,5%/nm.
Tuy nhin, t sau khng hong kinh t ton
cu, tc tng trng kinh t ca t nc
b st gim, hn th na, nhiu vn ca
tng trng bc l gay gt, l: Tng
trng nhanh nhng tnh n nh cha cao;
Tng trng nhanh nhng cha lu di bn
vng; Tng trng ch yu da vo vn, t
da vo ngun nhn lc cht lng cao;
Tng trng cha i i vi gim bt bnh
ng thu nhp v xo i gim ngho; Tng
trng ko theo s gim st nghim trng
mi trng sinh thi Thc t ny cho thy,
khng ch khng hong kinh t ton cu
2008 tc ng tiu cc ti nn kinh t
Vit Nam, m trong bn thn nn kinh t
Vit Nam cng cha ng nhng yu km
v c cu, v m hnh tng trng. iu ny
i hi Vit Nam cn i mi m hnh tng
trng, cn chuyn sang m hnh tng
trng mi, cht lng v bn vng. Vy
bn cht ca m hnh tng trng mi, cht
lng l g? N hm cha nhng ni dung v
yu t g? gii p nhng vn ny,
thit ngh, vic nghin cu nhng vn l

thuyt lm c s cho vic xy dng m hnh

tng trng cht lng l ht sc cn thit.
1. L thuyt tng trng ca Adam
Smith
Adam Smith (1723-1790) c coi l
ngi sng lp ra khoa kinh t hc. Trong tc
phm ni ting Ca ci ca cc dn tc,
ng trnh by mt cch tng i h
thng v y nht nhng quan im v
kinh t hc, l: hc thuyt v Gi tr lao
ng, hc thuyt Bn tay v hnh, l
thuyt v phn phi thu nhp theo nguyn
tc Ai c g c ny
Trong hc thuyt v Gi tr lao ng,
Adam Smith cho rng: Ngun gc ca tng
trng kinh t l lao ng, vn, v t ai,
trong , lao ng (ch khng phi t ai,
tin bc) c coi l ngun gc to ra mi
ca ci, l ngun c bn ca tng trng
kinh t. Pht hin quan trng ca Adam
Smith v phn cng lao ng v chuyn mn
ho lao ng l c s tng nng sut lao
ng (NSL) v tng sn lng (Adam
Smith, 1776).
2. Quan nim tng trng ca David
Ricc

i mi m hnh tng trng...

David Ricc (1772 - 1823) c coi
l tc gi c in xut sc nht. Cc nh kinh
t hc thuc trng phi c in, tn c in
v tro lu kinh t hin i u c ngun gc
tinh thn t cc t tng ca D. Ricc.
Trong cun sch ni ting Cc nguyn l
ca kinh t chnh tr hc v thu kho, D.
Ricaco trnh by nhng quan im ca
ng v pht trin kinh t, l: Lp lun v
cc yu t tc ng ti tng trng kinh t v
quan h gia chng; Phn chia cc nhm
ngi trong x hi v thu nhp ca nhng
nhm ngi ny; Quan h cung - cu v vai
tr hn ch ca nh nc i vi s pht
trin kinh t.
Trong lp lun v cc yu t tc ng
ti tng trng kinh t v quan h gia
chng, D. Ricaco cng coi t ai, lao ng
v vn l nhng yu t c bn ca tng
trng kinh t. Nhng theo ng, yu t quan
trng nht ca tng trng kinh t l t ai,
t ai chnh l gii hn ca tng trng.
Lp lun ca D. Ricaco l: Tng trng l
kt qu ca tch lu, tch lu l hm ca li
nhun, li nhun ph thuc vo chi ph sn
xut lng thc, chi ph ny li ph thuc
vo nng nghip v t ai. Do , t ai l
gii hn i vi s tng trng. (D. Ricaco,
1817).
3. Quan nim tng trng ca C. Mc
C. Mc (1818-1883) l mt nh kinh t
hc, x hi hc, trit hc xut sc. ng l
ngi sng lp ra hc thuyt Mc-xit, vi
hc thuyt ny, ng lm mt cuc cch
mng trong kinh t hc. Tc phm ni ting

55
nht ca ng l b T bn. Nhng quan
im c bn nht ca Mc v kinh t hc l:
hc thuyt gi tr, hc thuyt gi tr thng d,
hc thuyt tch lu v ti sn xut ng
thi, ng cng nu nhng kin mi v cc
ch tiu tng hp phn nh s pht trin kinh
t, cc yu t tng trng kinh t, s phn
chia giai cp trong x hi t bn, chu k sn
xut v vai tr ca chnh sch kinh t.
Khi lp lun v cc yu t tng trng
kinh t, C. Mc lun gii rng: Cc yu t
tc ng n qu trnh tng trng kinh t l
t ai, lao ng, vn v tin b k thut,
trong lao ng l yu t c vai tr quyt
nh i vi tng trng, cng nh i vi
li nhun v thu nhp. Chnh trong qu trnh
nghin cu v gi tr c bit ca sc lao
ng v qu trnh sn xut gi tr thng d,
Marx pht hin ra iu ny. (C. Mc,
1867).
4. L thuyt tng trng ca John
Mayard Keynes
Vo nhng nm 30 ca th k 20, khng
hong kinh t v tht nghip din ra thng
xuyn v nghim trng. Cuc khng hong
kinh t th gii 1929-1933 chng t hc
thuyt Bn tay v hnh hay T iu tit
ca trng phi c in v tn c in l
thiu tnh xc ng. Tnh hnh ny buc cc
nh kinh t phi a ra c nhng hc
thuyt mi thch ng vi tnh hnh mi.
Trong bi cnh , hc thuyt iu tit kinh
t ca J. M. Keynes ra i.
J. M. Keynes vi cun sch L thuyt
chung v vic lm, li sut v tin t (1936)
c coi l ngi to ra t ph ln trong

56

Nghin cu Chu u - European studies review No6 (141).2012

kinh t hc v nh du bc tin mi trong

lch s kinh t hc. L thuyt ca Keynes
cng c coi l c s cho s ra i ca l
thuyt tng trng hin i.
Theo Keynes, c th t ti v duy tr s
cn bng mt mc sn lng no ,
khng nht thit mc sn lng tim nng,
m thng thng di mc sn lng tim
nng, di mc cng n vic lm y cho
mi ngi.
L thuyt trng cu ca Keynes ln u
tin khng nh rng: Chnh nhu cu (cu
u t v cu tiu dng), ch khng phi
cung, l nhn t quan trng quyt nh sn
lng, v do quyt nh tng trng.
Ln u tin, Keynes nu bt vai tr
ca chnh ph, thng qua cc chnh sch kinh
t v m (chnh sch ti chnh v tin t) i
vi s tng trng v pht trin kinh t. i
lp vi trng phi c in cho rng nn
kinh t c th t vn ng xc lp nhng
cn i mi, Keynes nhn mnh vai tr
quan trng ca chnh ph trong iu tit nn
kinh t. Cng t , ln u tin, vai tr ca
khu vc nh nc trong nn kinh t c coi
trng.

hng ca quan im trng cung, tuy nhin

m hnh ny th hin nhiu tng ca
Keynes.
Harrod-Domar ch ra vai tr ca tit
kim v u t i vi tng trng, trong
u t l ng lc c bn nht.
Tuy nhin, trn thc t th tng trng
kinh t vn c th xy ra trong trng hp
khng tng u t. K c trong trng hp
u t c hiu qu th s gia tng u t hay
tit kim cng ch c th cho php t n s
gia tng tc tng trng trong ngn hn,
ch khng th t c trong di hn. M
hnh ny, v vy, c ngha cho tng trng
trong ngn hn v trung hn hn l trong di
hn.
6. M hnh tng trng ca Solow
Do nhng nhc im ca m hnh
Harrod-Domar, da trn nhng t tng ca
l thuyt tn c in, nm 1924, Solow
xy dng nn m hnh tng trng mang
nhng tng mi, c gi l m hnh
tng trng Solow. Nu nh m hnh ca
Harrod-Domar ch xt n vai tr ca vn
sn xut (thng qua tit kim v u t) i
vi tng trng, th m hnh Solow a

5. M hnh tng trng ca HarrodDomar

thm nhn t lao ng v cng ngh vo

Da vo t tng ca Keynes, vo
nhng nm 1940, cc nh kinh t Roy
Harrod Anh v Evsay Domar M
cng a ra m hnh gii thch s tng
trng. M hnh ny gii thch cc yu t
tng trng, s gii thch vn cn b nh

nh rng tin b k thut l yu t quyt

phng trnh tng trng v ng cng khng

nh n tng trng, c ngn hn v di
hn. M hnh ny cho bit: tit kim, tng
dn s v tin b cng ngh c nh hng
nh th no ti mc sn lng v tc tng
trng ca mt nn kinh t theo thi gian.

i mi m hnh tng trng...

im t ph nht ca m hnh tng
trng ca Solow l gim s cng nhc
ca m hnh Harrod-Domar bng cch s
dng hm sn xut c nng sut gim dn
ca cc nhn t sn xut, trong gii nh
tin cng v h s gia vn v sn lng l
c th iu chnh, thay v bt bin nh m
hnh Harrod-Domar. Nh , nn kinh t c
th iu chnh tin ti trng thi cn bng
v trng thi ny l n nh.
7. L thuyt tng trng kinh t hin
i (P.A. Samuelson)
Da vo l thuyt ca Keyns, chnh ph
cc nc s dng chnh sch kinh t ca
nh nc hn ch mc lm pht v tht
nghip, lm tng mc sn lng tim nng.
Nhng sau mt thi gian di p dng l
thuyt ny, cc nc c xu hng qu nhn
mnh vai tr ca chnh sch kinh t, do
hn ch mc t iu chnh ca th trng
v xut hin nhng tr ngi mi cho qu
trnh tng trng. Trong bi cnh , mt
trng phi kinh t mi ra i. Cc nh kinh
t ca trng phi ny ng h vic xy dng
mt nn kinh t hn hp, trong th trng
trc tip xc nh quan h cung-cu v
nhng quan h c bn khc ca nn kinh t,
cn nh nc tham gia iu tit c mc
nhm hn ch nhng mt tiu cc ca th
trng. Thc cht ca trng phi kinh t
hin i l s xch li gn nhau ca trng
phi tn c in v hc thuyt kinh t ca
Keynes. i din xut sc cho trng phi
kinh t hin i l P.A. Samuelson. ng
c gii thng Nobel v kinh t nm 1970

57
vi tc phm Kinh t hc. Nu cc nh
kinh t hc ca phi c in v c in mi
say sa vi l thuyt Bn tay v hnh,
trng phi Keynes c v cho hc thuyt
Bn tay nh nc, th Samuelson ch
trng pht trin kinh t phi da vo c hai
bn tay, l th trng v nh nc. ng
cho rng: iu hnh mt nn kinh t khng
c chnh ph hoc th trng cng nh nh
v tay bng mt bn tay.
L thuyt kinh t hin i c mt s
im mi so vi cc hc thuyt tng trng
kinh t trc . Theo Samuelson, ngoi cc
yu t vt cht nh vn, t ai, lao ng, ti
nguyn trc tip tc ng n tng trng
kinh t, yu t tin b cng ngh ngy cng
tr nn quyt nh i vi tc tng trng
kinh t.
L thuyt hin i cng xc nh r mi
quan h gia cc yu t sn xut. Samuelson
cho rng mt trong nhng c trng quan
trng ca kinh t hin i l k thut cng
nghip tin tin hin i da vo vic s
dng vn ln. Do , vn l c s pht
huy tc dng ca cc yu t khc: vn l c
s to vic lm c cng ngh tin tin.
V vy, trong tnh ton kinh t ngy nay, h
s ICOR vn c coi l c s xc nh t
l u t cn thit ph hp vi tc tng
trng kinh t.
L thuyt tng trng hin i cng
khng nh vai tr ngy cng tng ca Nh
nc trong iu tit kinh t. Theo
Samuelson, trong nn kinh t hn hp hin
i, chnh ph c 4 chc nng c bn: Thit

58

Nghin cu Chu u - European studies review No6 (141).2012

lp khun kh php lut; Xc nh chnh

sch n nh kinh t v m; Tc ng vo
vic phn b ti nguyn ci thin hiu qu
kinh t; Thit lp cc chng trnh tc ng
n vic phn phi thu nhp. Theo ng,
chnh ph cn to ra mi trng n nh
cc doanh nghip v cc h gia nh tin
hnh sn xut v trao i sn phm mt cch
thun li.
Cc l thuyt v tng trng ni trn
u c gng gii thch nhng yu t vt cht,
hay nhng yu t v lng quyt nh qu
trnh tng trng kinh t. C th tm li l c
4 yu t ch yu quyt nh tc tng
trng kinh t, l: ngun nhn lc, ngun
ti nguyn, mc tch lu vn ln, s i
mi cng ngh.
Cho n u nhng nm 1980, tng
trng da vo tc , qui m, s lng
c coi l mc tiu hng u ca cc quc
gia. n u thp k 1990, s phn ho giu
ngho gia cc quc gia cng tng ln, tc
tng trng cao mt s quc gia ang
pht trin chm li, mt s quc gia cn
t tc tng trng m (chu Phi) Thc
t t du hi ln cho cc nh khoa
hc. Vy, c phi tng trng ngn hn l
khng bn vng, khng m bo cho mt s
tng trng trong di hn? Qu trnh tng
trng trong thi gian qua c phi ch ch
n chiu rng, m cha ch n chiu
su? Qu trnh tng trng va qua cha
mang tnh cht lng? K t gia thp k
1990, trn din n kinh t bt u xut hin
khi nim tng trng cht lng.

8. Khi nim tng trng cht lng

ca UNDP
Ln u tin, trong Bo co v pht
trin con ngi, UNDP a ra nhiu
khi nim tng trng khc nhau nh:
+ Tng trng mt gc: Tc l s tng
trng khin cho nn vn ho ca con ngi
tr nn kh ho.
+ Tng trng khng vic lm: l
tng trng kinh t nhng khng to thm
nhiu c hi vic lm, hoc phi lm vic
nhiu gi vi mc lng thp (vi NSL
thp) trong khu vc nng nghip v nhng
khu vc khng chnh thc.
+ Tng trng khng lng tm: l
tng trng m thnh qu ca n ch yu ch
c li cho ngi giu, cn ngi ngho c
hng t, thm ch c ni s ngi ngho
cn tng thm, khong cch giu ngho gia
tng.
+ Tng trng khng tng lai: l
s tng trng m th h hin nay phung ph
nhng ngun lc m th h tng lai s phi
tr gi
Nhng khi nim ny nhm cnh bo v
s tng trng khng cng bng, tng
trng khng di hn, v t tp trung lm
sng t mt : tng trng cn phi gn vi
cht lng (UNDP, 1999).
9. Khi nim tng trng bn vng
Ln u tin, Hi ngh ca Lin hip
quc v Mi trng din ra vo thng 6
nm 1972 ti Stockholm, Thu in. Trong

i mi m hnh tng trng...

Hi ngh ny, N.Meadows thay mt nhm
chuyn gia ca Cu lc b Rome trnh by
bo co c tn Cc gii hn tng trng.
Lun im chnh ca Bo co l: Nu th
gii tip tc duy tr mc pht trin nh
hin ti th trong th k 21, loi ngi s i
ti gii hn ca s tng trng v s sp
l khng trnh khi. Bo co ny lp tc gy
ting vang ln trn th gii v l c s hnh
thnh Chin lc Pht trin bn vng tip
sau ny ca Lin hip quc.
Hi ngh quc t v Mi trng nm
1972 a dn vic thnh lp Chng trnh
Mi trng ca Lin hip quc v ra Tuyn
b v Mi trng hay l Tuyn b
Stockholm. Tuyn b ny a ra cc
nguyn tc cho nhng vn mi trng
quc t khc nhau, bao gm: quyn con
ngi, qun l thin nhin, ngn chn
nhim, cng nh mi quan h gia mi
trng v pht trin.
Nhm mc ch bo v mi trng cng
nh bo v s sng, ln u tin vn pht
trin bn vng c cp n trong Bo
co Tng lai chung ca chng ta (hay
cn gi l Bo co Brundtland) ca U ban
v Mi trng v Pht trin th gii
(WCED) nm 1987. Theo Bo co ny, pht
trin bn vng l s pht trin p ng
nhng nhu cu ca ngy hm nay m khng
lm tn hi n kh nng p ng nhng nhu
cu ca cc th h tng lai. Quan im ny
c coi trng v tip nhn mt cch rng
ri.

59
Tip , ti Hi ngh Thng nh Tri
t c t chc ln u tin ti Rio de
Janeiro, Brazin nm 1992, cc nc thng
qua Bn Tuyn ngn Rio v Chng trnh
ngh s 21, thnh lp U ban Pht trin bn
vng. Chng trnh ngh s 21 l mt k
hoch hnh ng ca Lin hip quc nhm
thc y s pht trin bn vng. y l mt
k hoch hnh ng ton din cho cc t
chc quc t, cc quc gia, v a phng
ca Lin hip quc, cho cc chnh ph v
nhng nhm ch yu mi ni m con
ngi ang chu tc ng ca mi trng.
Hi ngh ny xy dng c ba cng c
gim st mi trng ton cu, l: Cng
c khung ca Lin hip quc v Bin i
kh hu; Cng c v a dng ho sinh hc;
Tuyn b v Nhng nguyn tc i vi rng.
Hi ngh Thng nh Tri t ln th
hai c t chc ti Johannensberg (2002),
Nam Phi. y l Hi ngh xy dng i tc
cho pht trin bn vng, vi hai vn kin
quan trng l Tuyn b chung v K hoch
hnh ng v Bn vng. Ba tr ct chnh
tip cn s pht trin bn vng l: kinh t,
mi trng, v cng bng x hi.
Thp k u tin ca th k 21 chng
kin hng lot cc cuc khng hong v kinh
t, x hi cng nh mi trng. Bin i kh
hu khc lit, thiu ht ti nguyn trm
trng, tt c nhng iu a ti mt
chin lc mi trong tng trng ca cc
quc gia, chin lc tng trng xanh. Tng
trng xanh ch l mt phn, ch khng thay
th hon ton tng trng bn vng. Chng
trnh Mi trng ca Lin hip quc (UNEP)

60

Nghin cu Chu u - European studies review No6 (141).2012

gp nhng xu hng xanh vo trong nn

Kinh t Xanh hoc Tho thun Xanh mi
ton cu.
Thng 6 nm 2009, OECD, trong cuc
hp b trng cc nc, yu cu xy
dng Chin lc tng trng Xanh nh l
ng lc quan trng phc hi nn kinh t
nhanh chng sau khng hong ti chnh ton
cu 2008.
K hp th 6 cc B trng Mi trng
ca cc nc Chu - Thi Bnh Dng
cui thng 9 nm 2010 ti Kazakhstan ti
khng nh: Tng trng Xanh l mt trong
nhng xu hng h tr cho tng trng
nhanh, cho vic t ti nhng Mc tiu
Thin nin k v s bn vng v Mi
trng. K hp ny cng xc nh 5 chnh
sch ch yu chuyn sang nn kinh t
xanh. l: Chuyn t tng trng theo s
lng sang cht lng; Quc t ho gi sinh
thi; Pht trin c s h tng bn vng;
Chuyn vic bo v mi trng thnh c hi
kinh doanh; Thc y cc hot ng kinh t
gim thiu kh ccbon.

+ Tng trng kinh t theo chiu su

c th hin s ng gp ca tng nng
sut cc yu t tng hp (TFP) cao v khng
ngng gia tng;
+ Tng trng phi m bo nng cao
hiu qu kinh t v nng cao nng lc cnh
tranh ca nn kinh t;
+ Tng trng phi i km vi pht
trin mi trng bn vng;
+ Tng trng lun h tr cho i mi
th ch dn ch, n lt n thc y tng
trng mc cao hn;
+ Tng trng phi t c mc tiu
ci thin phc li x hi v xo i gim
ngho.
11. Quan im cht lng tng
trng ca Vinod et al.

Theo R. Lucas v J. Stiglitz, cht lng

tng trng biu hin mt s tiu ch chnh
sau:

Trn c s nhng nghin cu l thuyt

v thc tin, nm 2000, Vinod et al. a
ra ra ba kha cnh ca cht lng tng trng
l: (1) Tc tng trng cao cn c duy
tr trong di hn; (2) Tng trng cn c
ng gp mt cch trc tip vo ci thin
bn vng phc li x hi, c th l phn phi
cng bng nhng thnh qu ca pht trin v
xo i gim ngho; (3) Kha cnh mi
trng ca tng trng hay tng trng
khng lm xung cp cht lng mi trng.

+ Tc tng trng kinh t n nh

trong di hn v trnh c nhng bin ng
t bn ngoi;

Quan trng hn l, Vinod et al.

cp n cc phng php nh gi cht
lng tng trng (Xem Hnh 1).

10. Khi nim tng trng cht lng

ca R. Lucas v J. Stiglitz

61

i mi m hnh tng trng...

Hnh 1. Phng php nh gi cht lng tng trng

Cht lng tng trng

Duy tr tc tng

Tng trng ng thi

Tng trng khng lm

trng cao trong di hn

nng cao phc li x hi

gim cht lng mi trng

Cc ch s nh

Cc ch s nh gi:
- T l ngho, tc gim
ngho;
- Ch s HDI;
- Bt bnh ng v phn
phi thu nhp: H s GINI.

gi:
- Tc tng GDP;
- Tnh lin tc n
nh ca tc tng
GDP;
- Ngun lc ca tng
trng: ng gp ca cc
yu t vn, lao ng,
TFP, vo tc tng
GDP.

12. Quan im tng trng da trn

nng lc cnh tranh
M. Porter l ngi u tin a ra khi
nim cnh tranh v cng l ngi sng lp ra
l thuyt cnh tranh. Theo l thuyt ca M.
Porter, nn tng c bn xc nh nng lc
cnh tranh (NLCT) ca quc gia gm 4 tr
ct: (1) Pht trin gio dc v y t c bn;
(2) C s h tng; (3) n nh kinh t v m;
(4) Cht lng th ch. Nhm nhng yu t
c bn ny khng ch nh hng n nng
lc cnh tranh, m thc cht cn nh hng

Cc ch s o cht
lng mi trng thay
i do nguyn nhn tng
trng:
- nhim khng kh:
khi lng, tc CO2
thi ra khng kh;
- nhim ngun
nc: cht thi cng
nghip;
- nhim t: t l
din tch t c rng, t l
chy rng, tnh trng thoi
ho t

n tng trng c v s lng v cht

lng. Bi vy, theo ngha hp, cht lng
tng trng i khi ng ngha vi nng lc
cnh tranh ca nn kinh t.
M. Porter ng thi cng l ngi a
ra phng php o lng NLCT quc gia.
Theo ng, NLCT quc gia c o bng s
thnh vng, th hin qua thu nhp bnh
qun u ngi v cht lng sng. S thnh
vng suy cho cng do NSL quyt nh.
(Xem Hnh 2).

Hnh 2. Phng php nh gi nng lc cnh tranh

S thnh vng
Cc ch s: Thu nhp bnh qun
u ngi

Cc ch s cht lng sng:

- Gio dc v y t c bn;
- T l ngho;
- Bt bnh ng;
- Cht lng mi trng.

Cc ch s xc nh:
-Nng sut lao ng;
- S dng ngun lc ca tng trng o bng: ng gp ca
cc yu t vn, lao ng, TFP vo tc tng GDP.
TI LIU THAM KHO
1. C. Mc, T bn, quyn 1, tp 1, NXB
S Tht, H Ni, 1973.

6. Phm Ngc Linh v Nguyn Th Kim

Dung (2009), Gio trnh Kinh t pht trin,
NXB Kinh t quc dn, H Ni,

2. CIEM- FES (2004), Kt hp tng

trng kinh t vi cng bng x hi nhm
thc y pht trin kinh t -x hi mt cch
bn vng, Thng tin chuyn s 7.
3. inh Vn n, Quan nim v thc tin
pht trin kinh t x hi tc nhanh, bn
vng, cht lng cao Vit Nam, NXB
Thng k, H Ni, 2005.
4. inh Vn n v Nguyn Th Tu
Anh (2008), Tng trng nng sut lao ng
Vit Nam 16 nm (1991-2006) t gc
ng gp ca cc ngnh kinh t v chuyn
dch ngnh, NXB Lao ng, H Ni.
5. Nguyn Th Tu Anh v L Xun B
(2005), Cht lng tng trng kinh t: Mt

7. Phm Vn Chin 2003), Lch s t

tng kinh t, NXB i hc quc gia, H
Ni.
8. Stiglitz J.E (1995), Kinh t hc cng
cng, NXB Khoa hc v K thut, H Ni.
9. Trn Bnh Trng (2003), Gio trnh
Lch s cc hc thuyt kinh t, NXB Thng
k, H Ni.
10. Trn Vn Tng (2003), Cht lng
tng trng nhn t ng , NXB Th gii.
11. UNDP (1999), Bo co pht trin
con ngi ca Lin hip quc.
12. Vinod et al. (2000): The Quality of

s nh gi ban u cho Vit Nam. Bo co

Growth, Published for the World Bank,

nghin cu ca CIEM vi ti tr ca FES.

Oxford University Press.