‫‪2009/2010‬‬ ‫ﺳﻠﺴﻠﺔ ﺗﻤﺎرﻳﻦ رﻗﻢ ‪15 :‬‬ ‫ﺛﺎﻧﻮﻳﺔ اﺑﻦ ﺧﻠﺪون‬

‫‪15‬‬ ‫اﻟﺪورة اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ‬

‫اﻟﺜﺎﻧﻴﺔ ﺑﺎﻛﺎﻟﻮرﻳﺎ ع‪.‬ف‬
‫اﻟﻤﺠﻤﻮﻋﺎت اﻟﻤﺘﺬﺑﺬﺑﺔ‬ ‫ﻗﺮﻳﺔ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪ‬
‫اﻟﻴﻌﻘﻮﺑﻲ‬

‫‪1‬‬
‫ *ا]  *  ]\ ‪O*6‬ذي ‪8  . ، C  1‬ر_‪ 1‬أ‪G8 1<6‬م =‪*5‬ره  ‪*3 1[7‬ر ∆ ‪ 0‬‬
‫‪π‬‬
‫= ‪3 b θ 0‬ره ‪2‬ون ]‪. 1c2 18‬‬ ‫آ‪G‬ه ه* ‪ `0G . J∆= 2.10-3 Kg.m2‬ا ر_‪*/ ^_* 8 1‬از ‪G‬او‪10‬‬
‫‪6‬‬
‫
^ ا‪p‬آت‪.‬‬
‫أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬ا ر_‪.1‬‬ ‫‪.1‬‬
‫<‪ q‬دور آ‪ 1‬ا ر_‪ .T0= 0,8 s 2H76 1‬أ[‪ 1 Z‬ا ( ‪ C‬ر_‪.1‬‬ ‫‪.2‬‬
‫]\ ‪O*6‬ذي‬
‫ ه( ‪ 1+‬آ‪ 1‬ا ر_‪ .1‬اآ‪ Z‬ا  ا ‪2‬دي )‪ θ=ƒ(t‬د ‪ 1‬ا ‪17G‬‬ ‫‪.3‬‬
‫ ‪3‬آ‪.‬‬
‫*_^ ا *ازن‬ ‫‪.‬‬ ‫‪t=2T‬‬ ‫‪0‬‬ ‫ا ‪1M3‬‬ ‫‪278‬‬ ‫ر_‪1‬‬‫ ‬ ‫ا ‪G‬او‪0‬‬ ‫ا [رع‬ ‫و‬ ‫ا [‪18‬‬ ‫ا[‪Z‬‬ ‫‪.4‬‬
‫‪θ‬‬ ‫أو ‪ / 2‬ا ‪ 1=B‬ا ‪8 + \] } 18*H 1‬ر_‪ θ J∆,θ, 1 O2 {1‬و‬
‫&‬ ‫‪.5‬‬
‫‪  .C‬ا ‪ 1 3‬ا  ‪ 1=B 1‬ا *_^ ا ‪*0 278 1‬ن ا [\ |‬
‫*ي‪.‬‬
‫ أن ا ‪ 1=B‬ا ‪8 + \] } 18*H 1‬ر_‪ .~437/ {1‬أ[‪.= Z‬‬ ‫‪.6‬‬

‫‪2‬‬
‫ ا ‪ S 18*H‬ا ‪ q6 1d‬ا 
أ]‪ 4‬ا *‪:  1‬‬
‫• ‪ R W‬أ‪ (<6‬ذو ‪4‬ت | ‪ ،15‬آ ‪ 1‬و  ‪.K= 20 N.m-1‬‬
‫• ة ‪ 1[H P‬آ ‪ M‬و ‪2 1= ، r = 5 cm 8‬وران *ل ‪*3‬ر „ ‪ (70‬إ ‪ Y‬ا [*ى ‪ π‬ا ر ‬
‫آ‪*5= G‬ره‪.‬‬
‫‪M‬‬
‫= ‪30 m‬ك رأ]‪ ،‬و ‪* W7  ./‬ا]‪ ƒ .@ 1B‬آ ‪ ،1‬و | =
‪2‬اد و ‪U G70 O‬‬ ‫• [‪ S b‬آ‬
‫‪2‬‬
‫‪H Y8‬ى ا ة‪ ^
 .‬ا‪O‬آت‪.‬‬
‫‪π‬‬ ‫‪ 8 .1‬أن إ‪ 1 +‬ا ‪ 278 W7‬ا *ازن ه( ‪ ، ∆ℓ0=2 cm‬ا[‪ Z‬ا ‪.S b[H m 1‬‬
‫‪ `0G .2‬ا ‪*/ ^_* 8 S b[H‬از ‪ *3 a=2 cm 16[  O‬ا)]‪3 b ،
4‬ر‡ ‪2‬ون‬
‫‪d‬‬ ‫]‪.1c2 18‬‬
‫‪π0‬‬ ‫أ‪ -‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬ا ‪.S b[H‬‬
‫‪o‬‬
‫‪S‬‬ ‫ب‪ -‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 17G‬آ‪ 1‬ا ‪8 ،S b[H‬ر ‪ 1M3‬ور‡ )ول ة ‬
‫*_^ ‪*/‬از ‪ ،O‬أ *ار‪.j0‬‬
‫‪ur‬‬
‫‪x‬‬ ‫ت‪*H F  -‬ع ‪H‬ت ا <*ى ا ‪ Y8 1<B‬ا ‪.t 1M3 278 S b[H‬‬
‫• أو ‪ / 2‬ا‪2p‬ا( ‪ 1 O2 Fx‬ا ‪.G‬‬
‫• ا]‪ ‰7‬ا *ار‪ j0‬ا ( ‪*/‬ن ‪.127 Fx 6‬‬

‫‪3‬‬
‫ ا 
 
‪ R1‬و ‪ k= 8 N.m-1 ،   R2‬و ‪  *+‬ا)( ‪./0 .ℓ0= 10 cm‬‬
‫ا ‪ 7‬ن ‪ S 12 1345 6+ 278‬ر=<‪ 1‬آ ‪ ، m= 8g‬و ‪
/‬ا ‪ 6B‬ا‪AB = 35
  3 0@A‬‬
‫‪*/ 278 .cm‬ازن ا ‪
<0 ،18*H‬آ‪*5= G‬ر ‪ S‬ا ‪ O 1B<7‬أ
ا ‪*3‬ر ‪
 .Ox‬ا‪O‬آت‪ ،‬و  أن ا ‪M0  7‬ن‬
‫‪@  B‬ل ه‪P‬ا ا ‪g= 10 N.Kg-1 : (B .0‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪  .1‬ا ‪ 278‬ا *ازن‪ U<3/ ،‬ا =‪k .∆l e 1 − m .g − k .∆l e 2 = 0 :1‬‬
‫
‪ ∆ℓe1‬و ‪ ∆ℓe2‬ه ‪ Y8‬ا *ا ( إ‪ 1 +‬ا ‪ R1 W7‬و إ‪ 1 +‬ا ‪278 R2 W7‬‬
‫‪R1‬‬
‫ا *ازن‪.‬‬
‫‪ .2‬أ[‪ 1= Z‬آ
 ‪ ∆ℓe1‬و ‪ \]
 . ∆ℓe2‬ا ‪.1345‬‬
‫‪ `0G .3‬ا ‪*/ ^_* 8 1345‬از ‪ *3‬ا)]‪3 b ،d =2cm 16[
4‬ره‬
‫‪S‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪2‬ون ]‪.1c2 18‬‬
‫‪x‬‬
‫‪R2‬‬ ‫أ‪ UB -‬ا <*ن ا ‪ Y8 /*7 (d‬ا ‪ ،t 1M3 278 1345‬أو ‪2‬‬
‫ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬آ‪*5= G‬ره‪  .‬ه( ‪ 1+‬ا ‪3‬آ‪1‬؟‪.‬‬
‫‪x‬‬
‫ب‪ -‬أآ‪ Z‬ا  ا ‪2‬دي د ‪ 1‬ا ‪3 17G‬آ‪ 1M3  .1‬ور ا ‪1345‬‬
‫‪B‬‬ ‫ آ‪*5= G‬ره ‪ (d‬ة‪ ،‬أ *ار‪.j0‬‬
‫‪ 278‬ا *ازن‬ ‫‪t 1M3 278‬‬

‫‪1‬‬
 ‫‪4‬‬
‫ *ا]  رأ] *  ‪ S b[H ./ K= 10 N.m-1  W‬آ ‪ „d .m=100 g‬ا ‪B‬ف ا‪@A‬‬
‫ ‪ 278 .
3 W7‬ا *ازن ‪ ^_*
<0‬آ‪*5= G‬ر ا ‪ S b[H‬ا ‪ O 1B<7‬أ
ا ‪*3‬ر ‪.OX‬‬

‫‪  -1‬أن إ‪ 1 +‬ا ‪ 278 ∆ℓ0 W7‬ا *ازن ه( ‪.∆ℓ0 = 10 cm‬‬

‫‪*/ ^_* 8 S `0G‬از ‪ *3‬ا)]‪ ،Xm= 3 cm 16[
4‬ـ‪3 b‬ـر‡ ـ‪2‬ون ]ـ‪18‬‬
‫‪c2‬ـ‪78 . 1‬ـ‪ 2‬ا ‪M3‬ـ‪0 ،t=0 1‬ـ آـ‪ G‬ا <‪5‬ـ*ر ‪[H‬ـ‪ S b‬ـ *_ـ^ ‪*/‬ازـ ‪3‬ـ*‬
‫ا)‪ ^
 .Y8‬ا‪O‬آت‪.‬‬
‫‪ -2‬أو ـ‪ 2‬ا د ــ‪ 1‬ا ‪_4‬ــ‪3 1‬آـ‪ 1‬آــ‪5= G‬ــ*ر ا ‪[H‬ــ‪ .S b‬ـ هــ( ‪+‬ــ‪ 1‬هــ‪‡P‬‬
‫‪∆ℓ0‬‬ ‫ا ‪3‬آ‪.1‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪ -3‬أو ‪ 1= 2‬ا ‪ W7‬ا Žص ‪3‬آ‪ .ω 1‬ا]‪ 1= ‰7‬ا ‪2‬ور ‪3 T0‬آ‪ 1‬ا ‪.S b[H‬‬
‫‪ -4‬أآ‪ Z‬ا ـ ا ـ‪2‬دي د ـ‪ 1‬ا ‪7G‬ـ‪ x(t) 1‬ا ـ( ‪<<30‬ـ أ‪56‬ـ*ل آـ‪5= G‬ـ*ر‬
‫‪.‬‬ ‫‪x‬‬ ‫ا ‪.S b[H‬‬
‫‪2 -5‬د ‪*  ،‬ا\‪ Y37 ،‬آ‪ 1‬ا ‪ 278 S b[H‬ا ‪.t= 2T0 1M3‬‬
‫‪. g = 10 N.Kg-1: (B‬‬
‫‪X‬‬

‫‪5‬‬
‫‪
d0‬ا 
*ا]  *  ‪ W‬ذي ‪4‬ت | ‪ S b[H B/ K=10 N.m-1  ،15‬آ ‪m = 100‬‬
‫‪،g‬و =
‪3‬آ‪2 1‬ون اك ‪*6‬ق [*ى ‪G
c‬او‪*/ 278 .α=30 ° 10‬ازن ا ‪*7‬اس‪ UB0 ،‬آ‪*5= G‬ر ا ‪ S b[H‬ا ‪O 1B<7‬‬
‫أ
ا ‪*3‬ر ‪.g = 10 N.Kg-1 (B .OX‬‬
‫‪.1‬أو ‪ ∆ℓ0 / 2‬إ‪ 1 +‬ا ‪ 278 W7‬ا *ازن ‪ K ، g ،m 1 O2‬و ‪ .α‬أ[‪.∆ℓ0 1= Z‬‬
‫‪ .2‬ا‪ ^_*  =B‬ا *ازن‪ `0G ،‬ا ‪ *3 d= 2cm 16[ S b[H‬ا‪b ،Y8O‬‬
‫‪3‬ر‡ ‪2‬ون ]‪ 278 1c2 18‬ا ‪2 .t=0 1M3‬رس آ‪*3 1[7  S 1‬ر ‪. ox‬‬
‫‪∆ℓ0‬‬
‫أ‪ UB -‬ا <*ن ا ‪ ،t 1M3 278 S Y8 /*7 (d‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪1_4‬‬
‫ ‪3‬آ‪ 1‬ا ‪  .S b[H‬ه( ‪ 1+‬آ؟‬
‫ب‪ -‬ا]‪ ‰7‬ا ‪ W7‬ا Žص و ا ‪2‬ور ا Žص ‪3‬آ‪.1‬‬
‫‪.‬‬
‫‪ 278‬ا *ازن‬ ‫ت‪ \ ] -‬وط ا ‪ ،1c2‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 x(t) 17G‬آ‪ 1‬ا ‪.S b[H‬‬
‫‪2.3‬د ‪ x& (t ) /‬أ‪*56‬ل ‪ 18] 1H‬ا ‪ .t 1 3 278 S b[H‬ا]‪‰7‬‬
‫‪O‬‬
‫‪.‬‬
‫‪t 1M3 278‬‬ ‫ا *ار‪ j0‬ا ( ‪27/‬م ‪ 6‬ه‪ ‡P‬ا [‪. 18‬‬
‫‪x‬‬
‫‪α‬‬ ‫‪x‬‬

‫‪6‬‬
‫ ‪8‬ر_‪ 1[H 1‬آ ‪ m‬و ‪2 1= ، ℓ  *+‬وران ‪2‬ون اك *ل ‪*3‬ر „ ∆ ‪.O 6+  0‬‬
‫‪π‬‬
‫= ‪3 b ، α‬ره ‪2‬ون ]‪ 278 1c2 18‬ا ‪.t=0 1M3‬‬ ‫‪ `0G‬ا ‪*7‬اس ‪*/ ^_* 8‬از ‪G‬او‪10‬‬
‫‪O‬‬ ‫‪18‬‬
‫‪ UB .1‬ا =‪ 1‬ا)]]‪ \702 1‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬ا ر_‪.1‬‬
‫‪θ‬‬ ‫‪ .2‬ه
‪ 1= U/‬ا ‪2‬ور ا Žص ‪PP‬ت <‪ 1‬ا ‪ m 1‬؟ ‪*
8‬ا\‪.‬‬
‫‪G‬‬ ‫‪ q< .3‬ا ‪2‬ة ا ز‪PP/ (10)  1‬ت ‪ .∆(t)= 12,56 s 2H76‬ا[‪:Z‬‬
‫‪G0‬‬ ‫‪E p= 0‬‬ ‫أ‪ 1= -‬ا ‪2‬ور ا Žص ‪ T0‬و ا ‪ W7‬ا Žص ‪PP ω0‬ت‪.‬‬
‫ب‪G8 -‬م ا <‪*5‬ر ∆‪ J‬ر_‪*3 1[7  1‬ر ∆‪.m= 200 g (B .‬‬
‫‪ .4‬أآ‪ Z‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 17G‬آ‪ 1‬ا ر_‪.1‬‬
‫‪ .5‬أآ‪ / Z‬ا ‪ 1=B‬ا ‪ 1‬ر_‪  . 1‬ا ‪ 1 3‬ا  ‪ 1=B 1‬ا *_^‬
‫‪+‬‬
‫ا ‪ 1 <d‬ا [*ى ا)‪ (<6‬ا ر  *_^ =‪*5‬ر ا ر_‪ 278 1‬ا *ازن‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫‪g= 10 m.s-2‬‬ ‫‪ J ∆ = ml 2 :(B‬و‬ ‫ أن ا ‪*7‬اس ‪.1 63 18*H‬‬
‫‪3‬‬

‫‪2‬‬
 ‫ا ء اول ‪*  :‬ا] [‪8 B‬رة ‪ 8‬آ‪ 0 10‬ا‪8‬ره <‪ 1B‬د‪ ،10‬آ ‪OG 1= M= 100g‬ق ‪*6‬ق ]‪1‬‬ ‫‪7‬‬
‫‪π‬‬ ‫‬
‫‪3 b ،‬ر‡ ‪2‬ون ]‪18‬‬ ‫= ‪θm‬‬ ‫دا‪ ABC 10c‬آ‪G‬ه ‪ O‬و ‪ `0G .α=60°
 ، r=20cm 8‬ا ‪*7‬اس ‪*/ ^_* 8‬از ‪G‬او‪10‬‬
‫‪20‬‬
‫‪θ2‬‬
‫‪cos θ ≈ 1 −‬‬ ‫‪ sin θ ≈ θ‬و‬ ‫‪ 1M3 278 1c2‬ه أ *ار‪.g = 10 m.s-2 : (B .j0‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -I‬إذا ا‪ 8‬ا‪O‬آت ‪:1‬‬
‫‪ .1‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬ا ‪ 10‬ـ ‪:‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪O‬‬ ‫أ‪ UB -‬ا =‪ 1‬ا)]]‪2 1[7  \03 1‬وران‪.‬‬
‫ب‪ UB -‬ا <*ن ا ‪./*7 (d‬‬
‫‪θ α‬‬
‫‪ .2‬أآ‪ Z‬ا  ا ‪2‬دي د ‪ 1‬ا ‪3 17G‬آ‪ 1‬ا ‪.10‬‬
‫‪C‬‬ ‫‪ .3‬أو ‪ / 2‬ا ‪ 1=B‬ا ‪  .10 1‬ا ‪ 1 3‬ا  ‪ 1=B 1‬ا *_^‬
‫ا ‪ ،1 <d‬ا [*ى ا)‪ (<6‬ا ر  ا ‪  .B 1B<7‬أ ‪.~437/‬‬
‫‪T‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪.‬‬ ‫‪ .4‬أ[‪ 1= Z‬ا [‪ 18‬ا ‪G‬او‪ 10‬و ا [رع ا ‪G‬اوي ‪ 278 10‬ا ‪1M3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪r‬‬
‫‪ .5‬أ[‪ bM7 1= Z‬ا [رع ‪ a‬آ‪*5= G‬ر ا ‪ 278 ،10‬ه‪ ‡P‬ا ‪.1M3‬‬

‫‪* -II‬ا]‪ 1B‬ز ‪ ^ِ Žُ ،Z]7‬ا ‪G 10‬دو ‪ 1‬اك ‪ Y8 Z0 G8‬ا 
&‪ `0G .1 * 1 k
 ، M c = − k .θ‬‬
‫ ‪ 202‬ا ‪*/ ^_* 8 10‬از  ‪G‬او‪3 b ، θ m 10‬ره ‪2‬ون ]‪.1c2 18‬‬
‫‪23 ، θ&& + aθ& + bθ‬دا ‪ /‬آ
‬ ‫‪  .1‬أن ا د ‪ 1‬ا ‪ 1_4‬ا ( ‪  ^ Ž/‬ا ‪ (6 10‬ه‪ ‡P‬ا ‪ Y8 Z/ 1 3‬ا 
‪= 0‬‬
‫ ‪ a‬و ‪ 1 O2 b‬ا ‪B‬ت ا ز‪.1‬‬
‫‪dEm‬‬
‫‪:‬ا]‪.‰7‬‬ ‫‪  .2‬أن <‪ 1‬ا ‪ 1=B‬ا ‪ G 1[7  1‬ه( ‪= − k .θ& .‬‬
‫‪2‬‬

‫‪dt‬‬
‫ا ء ا  ‪:‬‬
‫]
ا ‪ 10‬ا)ن  ا ‪
56 ،127 | 1c2 18[ A 1B<7‬إ ‪ Y‬ا ‪C 1B<7‬‬
‫‪A‬‬ ‫‪O‬‬
‫[‪
5476 ،VC= 4m.s-1 18‬ا ‪ 8 10‬ا [‪ ، ABC 1‬و ‪ `5/‬آ آ‪1‬‬
‫‪α‬‬ ‫‪S‬‬ ‫]<*ط ‪.‬‬
‫‪ur‬‬
‫‪  .1‬أن ‪ 1H‬ا [‪*َ/ُ ، V C 18‬ن زاو‪ ^ α=60° 10‬ا Ž‪ .‬ا)‪ (<6‬ا ر  ‪.C‬‬
‫‪rr‬‬
‫‪C‬‬
‫‪r‬‬
‫‪i‬‬ ‫‪ .2‬أو ‪ (6 2‬ا ‪ ، (C , i, j ) b‬ا د  ا ‪ x(t) 7G‬و )‪3 y(t‬آ‪ 1‬ا ‪2 10‬‬
‫–در‪ 1M3  .C 1B<7 /‬ور ا <‪ C  140P‬أ ‪ b‬ا ‪.G‬‬
‫‪B‬‬ ‫‪2 .3‬د إ‪2‬ات ‪ 18] 1H‬ا ‪ 278 10‬و*  إ ‪[ 1= Y‬ره ‪.S‬‬

‫‪8‬‬
‫‪*0‬ن *اس (  ]\ رأ]( آ ‪ 1‬و ‪ C  1‬و ]ق ‪G8 1[H‬م =‪*5‬ره  ‪*3 1[7‬ر ∆‬
‫‪ ^ UB7‬ا [\ ه* ‪ Y8 „d .J0‬ا [ق و ‪ q4 Y8‬ا [‪  x 16‬ا ‪*3‬ر ∆ [ <‪ S1 B‬و ‪ S2‬‬
‫‪ q4‬ا ‪.m=100g 1‬‬
‫‪G8 (B‬م ا <‪*5‬ر ‪ S 18*H‬ا *‪  1‬ا [ق و ‪ S1‬و ‪*3 1[7  S2‬ر ∆‪. j ∆ = j 0 + 2mx :‬‬
‫‪2‬‬

‫‪π‬‬
‫= ‪ θ m‬و ‪3‬ره ‪2‬ون ]‪
 .1c2 18‬ا‪O‬آت‪.‬‬ ‫‪ 02‬ا ‪ S 18*H‬أ‪ (6 <6‬ا ‪ Y37‬ا * ‪G Z‬او‪rad 10‬‬
‫‪5‬‬
‫‪ .1‬أو ‪ 2‬ا د ‪ 1‬ا ‪3 1_4‬آ‪ 1‬ا ‪*7‬اس‪.‬‬
‫‪T2(s2‬‬ ‫‪ .2‬أو ‪ / 2‬ا ‪2‬ور ا Žص ‪PP T0‬ت ‪ m : 1 O2‬و ‪ J0‬و ‪ C‬و ‪.x‬‬
‫)‬ ‫‪
d0 .3‬ا ‪–/ Y737‬ات ‪ .x2 1 O2 T02‬أو ‪ (= 2‬آ
 ‪C‬و ‪.J0‬‬

‫‪2.5‬‬
‫)‪x2(10-3 m2‬‬ ‫‪S2‬‬ ‫‪S1‬‬
‫‪2.5‬‬

‫‪3‬‬