คํานํา 

 
่ ใยบางอยางที
บทความนี้ เขียนขึ้ นมาโดยความหวง ่ ่กาลั
ํ งเกดขึ
ิ ้ นจนเป็ นวิกฤตใน
ํ งสู ญเสี ยคนทําดี ไปเรื่ อยๆ ซึ่งสาเหตุมีได้หลายประการ และ
สังคมไทย นัน่ คือ เรากาลั
่ ่สุด ณ.ขณะนี้ กคงหนี
ประเด็นสาเหตุที่โดดเดนที ็ ่ น ความยากลําบากของคนใน
ไมพ้
สังคม เพราะถ้าคนเรายังยากลําบาก แล้วใครละจะมีกะจิตกะใจในการเห็นอกเห็นใจ
่
ผูอ้ ื่น ซึ่งถ้าปลอยให้ ่ ้ เรื่ อยๆ สถานการณ์ที่เลวร้ายตางๆ
เป็ นไปอยางนี ่ ที่เกดขึ
ิ ้ น ใครละ
้ ซํ้ าร้ายยิง่ ไปกวานั
จะยืน่ มือเข้ามาแกไข ่ ้ น มันกจ็ะพัฒนากลายเป็ นการเบียดเบียนกนเอ
ั
่ นแกตั่ ว เต็มรู ปแบบในอนาคตอีกด้วย ตามความรุ นแรงของความเดือดร้อนที่
อยางเห็
มากขึ้ นทุกวัน

่ ่ แม้นแตน้่ อย แตมั่ นคือสํานึกตามธรรมชาติที่ติดตัวเรามาทุกคน

ความดีไมใชภาระ
่ ิ สํานึกที่พร้อมจะขับเคลื่อนนํ้ าจิตนํ้ าใจด้วยความยินดี รวมไปถึงความอด
ตั้งแตเกด
อดกลั้ น ที่จะไมทํ่ าร้าย เบียดเบียนกนั แตทั่ ้ งนี้ ท้ งั นั้ น สํานึกเหลานี
่ ้ จะอยูค่ รบสมบูรณ์
่ มันกขึ็ ้ นอยูก่ บทั
แคไหน ั ศนะคติของคนๆนั้ นด้วย วาได้
่ ถูกทําให้บูดเบี้ ยวมาอยางไร
่
่ ด้วยเชนกน
หรื อมากมายแคไหน ่ ั

่ มาเรี ยกร้องให้ทาํ ดี ที่บางคนอาจจะมองเป็ นภาระ แต่ในทางกลับกนั

ข้าพเจ้าไมได้
่ เป็ นการชวยลด
เนื้ อหาในบทความนี้ หวังวาจะ ่ ่ ่นให้กบคนเรา
ภาระการดํารงชีพสวนอื ั
มากกวา่ สวนความ
่ ่ ของการทําดี มันกจะเกดขึ
งาย ็ ิ ้ นตามมาเอง รวมทั้ งจะเอยถึ
่ งมุมมอง
่ าให้เกดทั
ที่จะชวยทํ ิ ศนะคติที่จะเอื้ อตอการอยู
่ ก่ นอยางสงบสั
ั ่ ่
นติสุข ทั้ งในระหวาง
ั และตอธรรมชาติ
คนเรากนเอง ่ รอบตัวเราด้วย

 
  1
 
 
 
 
 
 
 
 
 
เป็ นคนดี แบบสบายๆได้ อย่ างไร? 

่ นคน เกดมากยอมหาความสุ
ขึ้ นชื่อวาเป็ ิ ็่ ขใสตั่ ว จนบางทีกยากที
็ ่จะหลีกเลี่ยงการ
่ ่ ่ น เอารัดเอาเปรี ยบกนั แตนั่ น่ กยั็ งไมเลวร้
แกงแยงแขงขั ่ ายเทากบ
่ ั การพบวา่ การเอารัด
ิ ้ นนั้ น จะเกดขึ
เอาเปรี ยบที่เกดขึ ิ ้ นอยางไมมี
่ ่ วนั จบสิ้ น อันเนื่องมาจาก ความต้องการของ
คนเรากดู็ เหมือนจะเป็ นสิ่ งที่ไมมี่ ที่ส้ิ นสุ ดด้วยเชนกน
่ ั  

ทั้ งนี้ ความต้องการที่ไมมี่ ที่สิ้ นสุ ดนี้ กล้็ วนแตเป็

่ นผลมาจากความเข้าใจที่ผดิ ในความ
ื ้ งสิ้ น อธิบายอีกทางหนึ่งกคื็ อ ถ้าคนเราเข้า
ต้องการของตัวเองของคนเรา เกอบทั
่ ถองแท้
ใจความต้องการของตัวเองอยาง ่ ็
เป้ าหมายของการเติมเต็มความต้องการ กคง
่ ดเจน ซึ่งแนนอนวา
ปรากฎอยางชั ่ ่ มันกต้็ องมีความอิ่ม ความพอตามธรรมชาติ ดังนั้ น

  2
ความคิดที่วา่ มนุษย์มีความต้องการไมมี่ ที่ส้ิ นสุ ด จึงเป็ นสิ่ งที่คนเราเข้าใจผิดมาโดย
ตลอด

่
ความดีคือสิ่ งที่เราทุกคน ต้องการทํา มันคือความต้องการที่อธิ บายด้วยเหตุผลไมได้
มันคือความสงสารเมตตาปราณี ที่เป็ นคุณสมบัติของคนเราทุกคน แตด้่ วยความที่เป็ น
่
คน ที่แตละคนยั ั าบากอยูท่ ุกเมื่อเชื่อวัน มันกเป็
งต้องผจญกบความยากลํ ็ นไปได้ยากที่
ั ่ ้ อยาวาแตเห็
จะเห็นอกเห็นใจกนในภาวะเชนนี ่ ่ ่ นอกเห็นใจกนเลย
ั ่
เพราะแคอดทนไม ่
เอารัดเอาเปรี ยบกนั กยั็ งเป็ นเรื่ องยากที่จะกาหนดให้
ํ เป็ นไปเลยด้วยซํ้ า  โดยเฉพาะใน
สังคมสมัยใหม่ ที่การดํารงชีวติ ของคนเรา ต้องประสบกบความยุ
ั ง่ ยากลําบากมากขึ้ น
ด้วยเพราะเงื่อนไขในการอยูอ่ ยางสงบสุ
่ ข ได้ถูกเพิ่มขึ้ นเรื่ อยๆ โดยไมรู่ ้ตวั ซึ่ งมันกเป็
็ น
่
การซํ้าเติมทําให้คนเราแล้งนํ้ าใจมากขึ้ นโดยอัตโนมัติ ถ้าเปรี ยบเทียบกบัยุคสมัยกอน
็ นได้ชดั เพราะคนสมัยกอนมี
กจะเห็ ่ เงื่อนไขในการอยูอ่ ยางสงบสุ
่ ขน้อยกวา่มาก เป็ น
ต้นวา่ แคมี่ กิน มีอยู่ มีเกบ็ มีความมัน่ คง พอทีจะรองรับสถานการณ์ฉุกเฉิ นได้ เพียง
่ ้ พวกเขากมี็ การเป็ นอยูท่ ี่สงบสุ ขแล้ว เมื่อเป็ นเชนนี
เทานี ่ ้ การเอื้ ออาทรกนจึ
ั งเกดขึ
ิ ้ นได้
่ แตในยุ
งาย ่ คสมัยใหม่ ได้เกดการเปลี
ิ ่
่ยนแปลงเพิ่มขึ้ นอยางมาก ซึ่ งสิ่ งที่มีอิทธิ พลตอ่
การเปลี่ยนแปลงนี้ กคื็ อ กระแสสังคม ที่มีสื่อตางๆเป็
่ นตัวปลุกปั่ น มีท้ งั ทีวี วิทยุ
่ โดยสิ่ งที่กลายเป็ นกระแสที่รุนแรงตอสั
นิตยสาร ตางๆ ่ งคมมากที่สุด กคื็ อ กระแส
ความกลัวไมมี่ จะอวด ซึ่ งตอมากได้
่ ็ กลายเป็ นเงื่อนไขสําคัญสําคัญมากๆ ในการอยู่
่
อยางสงบสุ ข คือถ้าใครพอจะสามารถหามาอวดตามกระแสได้ คนๆนั้ นจึงจะถือวา่
สามารถอยูไ่ ด้อยางสงบสุ
่ ข แตถ้่ าไม่สามารถ คุณกต้็ องยอมรับได้เลยวา่ คุณคือคนอีก
่
ระดับ ที่ยงั ไมสามารถทํ ่
าให้ชีวติ สุ ขสงบอยางสมบู รณ์ได้ ยังคงต้องดิ้นรน และบางคน
่
อาจจะต้องดิ้นรนอยางหนั ่ มากกวาคนทั
กด้วย แม้นวาจะมี ่ ็
ว่ ไปแล้วกตาม

  3
 ่
การไมสามารถหามาอวดจนเป็ ่ ้ ไมจํ่ าเป็ นเลยที่มนั จะต้องเกดกบ
นความบกพรองนี ิ ั
ั
คนยากจน เพราะมันสามารถเกิดได้กบคนทุ กชนชั้ น

่ ่
เพราะแคการไมสามารถจะมี ่ ่ ่ งของสังคม มันกจะทํ
อวดตามกระแสอยางใดอยางหนึ ็ า
่
ให้สภาพของคุณ ด้านใดด้านหนึ่ง ดูดอ้ ยศักดิศรี ลงทันที ซึ่ งคนสวนหนึ
่ ง จะรู ้สึกเป็ น
ทุกข์ มากตรงจุดนี้ และนัน่ กคื็ อจุดเริ่ มต้นของการแสวงหาสรรพสิ่ งมาโอ้อวด ประกวด
ประขัน  

่ ามี ข้าเหนือ ข้าแน่ จึงกลายเป็ นสิ่ งที่คนเราต้องการ อยาง

ทําไมการได้โอ้อวด วาข้ ่
ขาดเสี ยมิได้ 

ี่
ความต้องการตรงจุดนี้ เป็ นสิ่ งที่เกยวโยงมาจากความต้
องการสังคมของมนุษย์
่ ต่างจากความ
โดยตรง และ ความต้องการนี้ เป็ นความต้องการทางธรรมชาติที่ไมได้
่
ต้องการอาหาร ต้องการนํ้ า เพือ่ การดํารงอยูของคนเราเลย ่ ่
แตคนสวนใหญ ่ กลับให้ควา
สนใจมองความต้องการนี้ นอ้ ยมาก และนัน่ กคื็ อ ข้อผิดพลาดอยางใหญหลวง
่ ่ ที่ทาํ ให้
ความต้องการโอ้อวด กลับกลายมาเป็ นสิ่ งที่มีอิทธิพลเหนือมนุษย์เราที่ค่อนข้างรุ นแรง
โดยที่คนเราไมรู่ ้ตวั  ดังนั้ น การทําความเข้าใจ กบความต้
ั องการสังคมของมนุษย์ คือสิ่ ง
็
ที่จะต้องทบทวนเป็ นอันดับแรก ทั้ งนี้ กเพราะมั
นคือสิ่ งที่จะทําให้เราเห็น และเข้าใจใน
ปัญหาที่แท้จริ ง ซึ่งจะนําเราไปสู่ การดิ้นรนค้นคิดวิธีในการตอบสนองตัวเองในทางอื่น
่ ่ เกดการเบี
ที่เหมาะสมกวา่ ที่จะไมกอให้ ิ ยดเบียนตัวเองหรื อผูอ้ ื่นในภายหลัง 

ความต้องการสังคม แปลตรงตามตัวอักษร มันกคื็ อ ความต้องการมีสงั คม กบคนใน

ั
่
สังคม การได้รับความยอมรับ คือเป้ าหมาย และความสําเร็ จ ของการมีสงั คม แตการ
็ ยบเหมือนกบการ
ได้รับการยอมรับจากสังคม บางครั้ งกเปรี ั ต้องขึ้ นไปอยูบ่ นหลังเสื อ
ั
โดยเฉพาะ กบการยอมรั ่่
บนับถือ ที่แสวงหามาโดยการโอ้อวดทางวัตถุ ไมวาจะเป็ น
  4
 ั ้ นไปอยู่
การโอ้อวด ชื่อเสี ยง เงินทอง ยศฐา บรรดาศักดิ และ ที่เปรี ยบเหมือนกบการขึ
็ ่ หลังจากที่เราได้รับความยอมรับ นับถือ เรากจะมี
บนหลังเสื อกเพราะวา ็ ความกลัวที่
่ วพอๆกบการต้
จะสูญเสี ยการยอมรับ นับถือ ซึ่งมันนากลั ั องลงจากหลังเสื อ แล้วต้องถูก
ิ น่ เอง
เสื อกนนั

ั
การพยายามโอ้อวดทางวัตถุ เพื่อแลกกบความยอมรั บนับถือ หรื อการขึ้ นสู่ หลังเสื อ
ของคนจํานวนมากนี่แหละ คือภัยเงียบที่น่ากลัวที่สุดของสังคม เลยกวาได้
็ ่ ลองคิดดูว่า
ั วเจ้าของได้ แตพอมี
รถที่ดีที่สุด สามารถสร้างความยอมรับจากผูค้ นให้กบตั ่ รถที่ดีกวา่
โผลขึ่ ้ นมา เจ้าของรถ กคงต้
็ องสู ญเสี ยความมัน่ ใจในความยอมรับจากผูอ้ ื่นไป ไมมากก
่ ็
็ ่ ั เมื่อมีส่ิ งที่ดีกวาเกดขึ
น้อย ชื่อเสี ยง อํานาจ ยศฐา บรรดาศักดิ กเชนกน ่ ิ ้ นมาเบียดบัง
็
มันกหมดคุ ่ เสมอ ซึ่งแนนอนวา
ณคาได้ ่ ่ เมื่อมันหมดคุณคา่ มันกหมายถึ
็ ง การต้อง
เริ่ มต้นใหม่ ของการแสวงหา การดิ้นรน การแขงขั
่ น การผลาญทรัพยากร การเอารัดเอา
็ เพื่อที่จะให้ได้มาซึ่งศักยภาพใหม่ ในการเป็ นที่ยอมรับนับถือ
เปรี ยบ หรื อวิธีอะไรกได้
่
ตอไป ่ ้ ไมมี่ จบสิ้ น จนเป็ นที่มาของ คําวิจารณ์ที่วา่ ความต้องการของ
เป็ นวงจรอยางนี
มนุษย์น้ นั ไมมี่ ที่สิ้ นสุ ดนัน่ เอง  

่ ั ในชวง
ด้วยประสบการณ์การเปลี่ยนแปลงรวมกน ่ ยีส่ ิ บปี ที่ผาน
่ มานี้ มันคงได้เวลา
แล้วที่เราจะต้องหันมาพินิจพิเคราะห์ และพยายามแกปั้ ญหานี้ กนอยางจริ
ั ่ งจัง ซึ่ งมันก็
สามารถเริ่ มต้นได้ง่ายๆ โดยแคพยายามเข้
่ าใจถึงความต้องการสังคมของมนุษย์ ทั้ งนี้ ก็
เพียงเพื่อผลลัพท์ง่ายๆเพียงอยางเดี
่ ยว นัน่ คือ การยอมรับว่ าตัวเราทกคนต้
ุ องการเพือ่ น
ต้ องการสั งคม เหมือนกับที่เราต้ องการอาหาร ต้ องการนํา

็ นเพราะ การยอมรับ
ทําไมจึงต้องยอมรับความจริ งตรงจุดนี้ เป็ นอันดับแรก นัน่ กเป็
ิ
โดยมีความเข้าใจ จะทําให้เกดแนวคิ ด และการค้นคิดในการประดิษฐ์วฒั นธรรมใหมๆ่

  5
 ่ ั
ที่เหมาะสม เพื่อเป็ นการแทนที่วฒั นธรรมเดิม ที่มกั จะเน้นใช้วตั ถุในการโอ้อวดตอกน
และกนั เพื่อแสวงหา การยอมรับ 

ถ้าคนเราไมเข้ ็ ่ ิ ่ และการสานรับ ซึ่งวัฒนธรรมกจะเกดขึ

่ าใจ กจะไมเกดการกอ ็ ิ ้ นไม่ได้  

 
ถ้าเราต้องการให้สงั คมสงบ และเจริ ญในทางที่มนั ควรเป็ น การได้ มาซึ่งความ
ยอมรับนับถือของคนเรา จะต้ องไม่ เกิดจากการแสวงหา แต่ มันควรจะเกิดมาจากการ
หยิบยืน่ ให้ กนั และกันอย่ างเข้ าใจ อย่ างเห็นอกเห็นใจ และอย่ างอ่ อนน้ อมถ่ อมตน พูด
่ ็ อ มันไมควรที
งายๆกคื ่ ้ นที่สูงเกนิ จนกลายเป็ นภาระ จนกลายเป็ นความ
่จะมีตนทุ
่ ่เป็ นอยูท่ ุกวันนี้
ขัดแย้ง อยางที

่ ้ นควรจะประกอบด้วย การเข้าหากนโดยทาที
วัฒนธรรมเหลานั ั ่ ที่ถ่อมตน เปิ ดใจ เข้าใจ
ั ่
เห็นอกเห็นใจ  และที่สาํ คัญคือต้องเห็นพ้องด้วยกนวาการนิ ่ าย การดูถูก ดู
นทาวาร้
่ วเองและสังคมอยางยิ
แคลนนั้ น เป็ นสิ่ งอันตรายตอตั ่ ง่ เมื่อเกดมี
ิ วฒั นธรรมจนเป็ นที่
ตอบสนองคนเราได้แล้ว การแสวงหาการยอมรับโดยใช้วตั ถุนิยมโอ้อวดกนั กจะ
็
กลายเป็ นสิ่ งที่จาํ เป็ นน้อยลงไปเรื่ อยๆ ในขณะเดียวกนั การยอมรับกนและกน
ั ั กจะ
็
ิ ้ นอยาง
เกดขึ ่ เป็ นธรรมชาติ เป็ นมิตรภาพตามธรรมชาติที่มนั่ คง และสวยงามมากกวา่อีก
ด้วยซํ้ า

่ ็ การที่ท่านจะยอมรับได้วามั
อยางไรกตาม ่ นมีความต้องการสังคมจริ งๆ มีความ
ต้องการเพื่อนอยูจ่ ริ ง และ ยอมรับวามั
่ นเป็ นความทุกข์ของมนุษย์ ที่ไมได้
่ ต่างไปจาก
็ อง พึ่งข้อเท็จจริ งในการนี้ ดว้ ย  
ความหิ วข้าว หิ วนํ้ า มันกจะต้

  6
 ่ ่ งที่ตอ้ งรู ้เป็ นอันดับแรกคือ กลไกของการเกดความต้
ข้อเท็จจริ งอยางหนึ ิ องการ ทุก
่ ่
ความต้องการ มันจะเริ่ มต้นจากการมีความทุกข์เป็ นตัวกระตุน้ ไมใชจากความต้
องการ
่ นเพราะเราหิ ว เราจึงได้มีความสุ ขกบการได้
ความสุ ข เชนเป็ ั กินอาหาร เพราะเรา
่ สวนที
เหนื่อยเราจึงได้มีความสุ ขกับการพักผอน ่ ่เราต้องการสังคม กเนื
็ ่องมาจาก ความ
่ ็ ความรู ้สึกสุ ขคือสิ่ งที่เกดขึ
ทุกข์จากความเบื่อความเซ็ง อยางไรกตาม ิ ้ นเองตาม
ธรรมชาติอยูแ่ ล้ว หลังจากที่ความทุกข์ได้ถูกจัดการ ซึ่งถ้าเราพิจารณาให้ดี มันกไมได้
็ ่
วิเศษไปกวา่ การเป็ นแคเพี
่ ยงปฏิกิริ ยาจากความรู ้สึกเริ่ มต้น ของการคืนกลับมาของ
่ ้ นเอง  
ความสงบเทานั

่ งเกตกนเลยวา
คนเราไมเคยสั ั ่ ความเบื่อความเซ็ง เกดขึ
ิ ้ นได้อยางไร
่ และมัน สามารถ
่
ผลัดดันเราไปได้ไกลแคไหน ่ ่ มากมายมหาศาล
และทั้ งๆที่มนั มีอิทธิ พลตอคนเราอยาง
แตมั่ นกลับหลุดรอดการสังเกตเห็นของคนเราไปได้อยางไร
่

่ นกลไกที่ซบั ซ้อน จึงเป็ นการยากที่จะหาทางอธิ บายการ

สมองของมนุษย์ จัดได้วาเป็
่
ทํางานของมันอยางทะลุ ปรุ โปรง่ สัญชาติญาณ กคื็ อ กลไกตัวหนึ่งที่เราไมได้
่ สนใจ
่ ่ควร หน้าที่หลักของมันคือการเตือนภัย ตรงนี้ เราเทียบเคียงได้จากสัตว์
ศึกษามันเทาที
่ ที่พอมีสัญญาณของภัยคุกคามเข้ามา สัตว์เกอบทุ
ตางๆ ื กชนิดจะมีปฎิกริ ยาตอบรับ
่ อนั ตรายอะไรสักอยางเกดขึ
ทันที เหมือนรู ้วาจะมี ่ ิ ้ นกบพวกมั
ั น

มนุษย์เรากมี็ ส่ิ งนี้ เชนกน

่ ั แตอาจจะมี
่ ็ ่ ช่วยทําให้เรา
แบบครึ่ งๆกลางๆ และมันกไมได้
ี่ ั ญญาณลวงหน้
รู ้อะไรเกยวกบสั ่ าของภัยคุกคามเลยแม้แตน้่ อย ซึ่ งนอกจากเราจะไมได้
่
่
รับประโยชน์จากสัญชาติญาณแล้ว เรายังต้องเป็ นทุกข์อยางมากจากการทํ
างานของมัน
่ ็ เป็ นในรู ปแบบของความกระวนกระวายใจ ไมสบายใจ
ด้วย ทุกข์ที่วากจะ ่ ซึ่ งเป็ นความ
  7
 ิ ้ นได้เรื่ อยๆ ตลอดเวลา ตั้ งแตตื่ ่นจนนอนหลับไปนัน่ เอง มันเป็ น
ทุกข์ที่สามารถเกดขึ
ิ ้ นอยางเงี
ความทุกข์ที่เกดขึ ่ ยบๆ ซึ่ งยากมากที่จะทําตัวให้รู้เทาทั
่ นมัน หรื อรู ้วามั
่ นกาลั
ํ ง
่ ้ นล้วนแตเป็
เตือนเราถึงภัยคุกคามอะไร เพราะการเตือนภัยเหลานั ่ นการเทียบเคียงกบั
ื
เหตุการณ์ในอดีต ที่เราหลงลืมไปแล้วเกอบหมด ็ นไปได้ว่ามันอาจจะเป็ น
และกเป็
ข้อมูลที่ฝังอยูใ่ นยีนส์ที่ฝากมาจากบรรพบุรุษเราด้วยซํ้ า ซึ่ งมีมากมายแคไหนกไมมี
่ ็ ่ ทา
รู ้ได้ และด้วยปริ มาณของข้อมูลที่เป็ นตัวกระตุน้ การเตือนภัย ที่มีมากมายมหาศาล
ิ ้ นได้ทุกที่ ทุกเวลาเลยทีเดียว 
ดังนั้ นการเตือนภัยจากสัญชาติญาณ จึงสามารถเกดขึ

่ กทานคงจะรู
   เชื่อวาทุ ่ ิ ่อตอนที่อยูค่ นเดียว
้จกั ความรู ้สึกเบื่อความรู ้สึกเซ็งที่มกั จะเกดเมื
ไมมี่ อะไรที่น่าสนใจให้ทาํ ซึ่งนัน่ แหละ กคื็ อความรู ้สึกกระวนกระวายใจอันเป็ นผลมา
จากการเตือนภัยของสัญชาติญาณ และหนทางเดียวที่จะหยุดความทุกข์ตรงนี้ ได้กคื็ อ 
็ เป็ นเพื่อน เพื่อคอยดึงสมาธิจดจอของเราให้
การมีอะไรกได้ ่ หนั เหความสนใจ ออกจาก
การเตือนภัยที่น่ารําคาญของสัญชาตญาณ และที่วาอะไรกได้
่ ็ เป็ นเพื่อน มันกอาจจะ
็
่ าที่เรารักหรื อเรามุ่งมัน่ ที่จะทํา
เป็ น ทีวี วิทยุ หนังสื อ งานอดิเรก หรื อแม้นแตงานประจํ
่ ้ ลว้ นแล้วแตทํ
สิ่ งเหลานี ่ าให้เรามีความสุ ข หรื อพ้นทุกข์จากสัญชาติญาณได้ท้ งั นั้ น แต่
็ กไมมี
ทั้ งนี้ ท้ งั นั้ น การจะมีอะไรเป็ นเพื่อนกตาม ็ ่ อะไรเทียบได้กบการมี
ั เพื่อนเป็ น
็
มนุษย์ ทั้ งนี้ กเพราะ เพื่อนมนุษย์คือสิ่ งเดียวที่ทาํ ให้เรา ได้ท้ งั ดู ทั้ งฟัง ได้คิดพูดโต้ตอบ
และยังได้เลน่ พร้อมกนได้
ั ดว้ ย ซึ่ งการใช้ทกั ษะตางๆในเวลาเดี
่ ั ่ ้ คือสุ ดยอด
ยวกนเชนนี
่
วิธีในการดึงสมาธิจดจอของคนเราเลยที ่
เดียว ความสงบสุ ขที่ได้รับจึงแตกตางจากวิ
ธี
อื่น จนกลายเป็ นที่มาของ ความต้องการเพื่อน หรื อความต้องการสังคม ในที่สุด 

ความทุกข์ ถ้าไมลึ่ กลับดํามืด คนเรากคงหาทางตอบสนองมั

็ นได้ ในวิถีที่เหมาะสม
่ ้ แตความต้
มากกวานี ่ ่ ่
องการสังคม คือสิ่ งที่คนเราไมเคยแนใจอะไรสั ่ ี่ ั น
กอยางเกยวกบมั

  8
เลย เป็ นต้นวา่ เราต้องการเพือ่ นหรื อเปลา่ เรารักเพือ่ นหรื อไม่ กไมมี
็ ่ ใครมัน่ ใจได้เต็ม
่
ที่วาจะใช่ เพราะบางทีเรากรู็ ้สึกไมดี่ เหมือนกนั ที่เห็นเพื่อนมันได้ดีกวาเรา
่ หรื อวา่ จะ
่ ซึ่ งมันกไมใชอี
เป็ นเพราะเราต้องการชื่อเสี ยง ต้องการการยกยอง ็ ่ ่ ก นัน่ แหละ เพราะ
็ ่่
เมื่อได้มา กใชวาเราจะดี ั ่ ที่เราต้องการจากการมี
ใจได้ตลอดเวลา แล้วมันคืออะไรกนแน
สังคม คําตอบที่ถูกต้อง กคื็ อ เราต้องการเพื่อน แตที่ ่เรารู ้สึกไมดี่ ตอนที่เพื่อนได้ดี ก็
เป็ นเพราะ การที่เพื่อนได้ดี มันเป็ นเหมือน สัญญาณบอกเหตุของการต้องสู ญเสี ยเพื่อน
่ ้ นเสี ยเป็ นสวนใหญ
ไป เพราะในอดีตมันมักจะเป็ นอยางนั ่ ่ 

 
่ ถ้าเรามองให้ดี เรากจะเห็
หลายสิ่ งหลายอยาง ็ นวา่ อะไรกตามที
็ ่โยงถึงการสูญเสี ย
่
เพื่อน หรื อสูญเสี ยศักยภาพในการเข้าหาเพื่อนหรื อเข้าหาสังคมอยางสบายใจ มันคือ
ั
ภัยคุกคาม ที่สร้างความหวาดกลัวลึกๆให้กบคนเราเสมอ ความรู ้สึกกลัวทํานองนี้
คนเรามักจะรู ้จกั ในชื่อวา่ ความอิจฉา และความอาย  

่ ่อถึงความรู ้สึกอาย และอิจฉา หลายทานกคงพอจะนึ

   เมื่อเอยชื ่ ็ กภาพออกวา่ ความ
ิ ้ นจากสองอารมณ์น้ ี หนักหนาสาหัสเพียงใด สิ่ งที่เรายอมรับและคุน้ เคย
รุ นแรงที่เกดขึ
ในอานุภาพของมัน กมั็ กจะเป็ นสิ่ งที่เกดขึ
ิ ้ นกบความขั
ั ่
ดแย้งในเรื่ องรักๆใครๆของชาย
่ ็ คนเราจะปฎิเสธ กนเองตลอด
หญิง อยางไรกตาม ั ่
หรื อพยายามไมยอมรั ่ ความ
บ วาเรามี
่
อาย และความอิจฉาในกรณี อื่น เชนในกรณี ของการเข้าสังคม หรื อการมีเพื่อน ซึ่งนัน่
็ ่ ่ ้ ญหาเลย 
ถือเป็ นการหลอกตัวเองและมันกไมใชหนทางในการแกปั

่ ่ เราไมอิ่ จฉาใคร แตเรากลั

ทั้ งๆที่คนเราปฎิเสธวาเราไมอาย ่ บการพยายามหามาอวด
หรื อการพยายามอวดให้เดน่มากขึ้ น แล้วอยางนี
่ ้ ทานจะปฎิ
่ ่ วาทาน
เสธได้อยางไร ่ ่
่ เดือดร้อนจาก อารมณ์สองอารมณ์น้ ี เพราะความอาย แท้จริ งมันกคื็ อความกลัวที่
ไมได้

  9
 ี ความอิจฉากคื็ อ ความกลัวจากการสู ญเสี ยศักยภาพในการได้การยอมรับ
จะถูกรังเกยจ
จากสังคม 

เราทุกคนล้วนเดือดร้อนในเรื่ องการยอมรับของคนรอบข้าง กนัไมมากกน้

่ ็ อย แม้นแต่
็ ่ น และทุกวันนี้ เรากใช้
เด็กไร้เดียงสากไมเว้ ่
็ แตวิ่ ธีเกาๆในการเสริ มสร้างศักยภาพใน
่ นกนด้
การให้ได้มาซึ่งการยอมรับ โดย การอวด ประกวด แขงขั ั วยวัตถุ ซึ่งถ้าเราไมคิ่ ด
หาวิธีใหมๆ่ วัฒนธรรมใหม่ ๆเพือ่ เป็ นทางออกของทกคน
ุ ในการเข้ าถึงการยอมรับ เรา
็ องทําแบบเดิมๆ ซึ่ งมันเป็ นวิถีชีวติ ที่ขดั แย้งกบธรรมชาติ
กคงต้ ั ํ งจะทําลาย
และกาลั
่
สังคม ทําลายโลกของเราอยางรวดเร็ ว ความเข้าใจ และการพยายามค้นคิด วัฒนธรรม
ใหมๆ่ คือสิ่ งที่เราต้องเริ่ มลงมือทํา และชวยกนคิ
่ ั ดทํา  

่ ่จะใหญ่ที่เรื่ องปากเรื่ องท้องเพียงเทานั

ปั ญหาของชาติ ไมใช ่ ้ น เพราะที่หนักหนา
สาหัสกวา่ มันคือเรื่ อง ของการหลงผิด และการแขงกนโอ้
่ ั อวดของคนเรามากกวา่
่ ่ ้ งใจแกที้ ่เรื่ องเศรษฐกจกนอยางไร
เพราะไมวาจะตั ิ ั ่ มันกไมมี
็ ่ วนั พอเพียง ที่จะ
่ ยว เพราะการได้โอ้อวดความเหนือกวา่ ของ
ตอบสนองใครได้นานเลย แม้นแตคนเดี
็ นแรงกระตุน้ ให้อีกหลายคนต้องดิ้นร้นหามาโอ้อวด หรื อโอ้อวดให้
คนๆหนึ่ง กจะเป็
่ มเชนกน
มากกวาเดิ ่ ั เป็ นเชนนี
่ ้ ไมจบไมสิ
่ ่ ้น  

การสร้ างความดี กับการแสวงหาการยอมรับ

ธรรมชาติของมนุษย์ คือผูต้ อ้ งการทําดี เพราะธรรมชาติของมนุษย์คือผูม้ ีความ

่
สงสาร ความเมตตา แตในขณะเดี ยวกนั มนุษย์กแสวงหาการยอมรั
็ บ เพราะต้องการ
ั าหมายของตัวเองเสมอ วาเราต้
สังคม คนเราจึงมักสับสน กบเป้ ่ องการทําดี เพราะอะไร
ั ่ เพราะเราเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น หรื อวาเราต้
กนแน ่ องการการยอมรับ นับถือ

  10
 ่ นปั ญหาเลย ถ้าเราเข้าใจและยอมรับวาเราต้
เรื่ องนี้ จะไมเป็ ่ องการสังคม ต้องการ
่ ็ มันมักจะมีการประณามหรื อติฉินนินทากนเสมอ
เพื่อน อยางไรกตาม ั ถึงจุดมุ่งหมาย
ของการทําความดี ในแงที่ ่วา่ ทําเพื่อเอาหน้า ทําเพื่อเอาชื่อเสี ยง ทําเพื่อความโดงดั
่ ง
่ เลยวา่ การทําดีกยอมได้
ซึ่งปฎิเสธไมได้ ็่ ่ ั และ
รับการยอมรับ หรื อได้รับชื่อเสี ยง เชนกน
็ นเหตุผลที่ วาทํ
นัน่ กคงเป็ ่ าไม ฮีโรในภาพยนต์
่ ่ ากาก หรื อ ทําไม จึงมีผู ้
จึงต้องใสหน้
่
บริ จากไมประสงข์ ่
เอยนาม ั เ่ สมอ
ให้เราเห็นกนอยู

่
ครับฮีโรและผู ่ ้ นเป็ นบุคคลที่น่านับถือนํ้ าใจ แตหลายสิ
ใ้ จดีเหลานั ่ ่ งหลายหน้าที่ท ํ
่ ้ นไมได้
อยางนั ่ เช่น ตัวแทนของประชาชน ที่เข้าไปบริ หารประเทศ ทุกวันนี้สงั คมเรา
ํ งเห็นคนที่กระหายความเดนดั
กาลั ่ ง เป็ นคนบ้านารั
่ งเกยจ
ี แตเรากไมควรนํ
่ ็ ่ ามาเหมา
ั
รวมกบคนที ่
่มีจิตเมตตา อยากชวยเหลื ่ อยมัน
อผูอ้ ื่นด้วยความปรารถนาดี เพราะอยางน้
กยั็ งมีส่ิ งที่แตกตางกนอยู
่ ั บ่ า้ ง นัน่ กคื็ อ มันมีการเสี ยสละเกดขึ
ิ ้น

่ างสรรเลยแม้นแตน้่ อย และ
การประณามกราดเหมารวม ถือเป็ นวัฒนธรรมที่ไมสร้
่ ่ ั แล้วใครละ
ออกจะเป็ นแนวทําลายเสี ยด้วยซํ้ า มันเป็ นการสอนให้คนเราตั้ งแงงใสกน
่
จะกล้าแสดงออกในแงของการทํ ่ าจะทํา กต้็ องวิ่งเข้าตูโ้ ทรศัพท์
าความดี หรื อวาถ้
่ หรื อต้องแอบทําเงียบๆ มันเป็ นอยางนี
เปลี่ยนเสื้ อผ้ากอน ่ ้ ไมได้
่ เพราะถ้าเป็ นอยางนี
่ ้
็
มันกจะเหลื ่
อแคพระสงฆ์ ่ ้ น ที่สามารถทําความดีอยางเปิ
องค์เจ้าเทานั ่ ดเผยได้ นอกนั้ น
่ ้ กนหรื
จะต้องถูกตั้ งข้อสงสัยหมด แล้วเราจะเอาอยางนี ั อ 

่
ถ้าเราปลอยให้ ั ่
มีการวิพากวิจารณ์ การทําดีและการเสี ยสละกนตอไป โดยไมมี่ การ
โต้เถียง ไมมี่ การพูดถึงข้อเท็จจริ ง ไมมี่ การพูดถึงแรงบันดาลใจที่แท้จริ งในการทําดี
สังคมเราคงต้องตกตํ่าไปเรื่ อย เพราะคนทําชัว่ คนทําผิด คนที่เที่ยววิจารณ์คนโน้นคนนี้
่
จะกลายเป็ นคนที่ดูเป็ นธรรมชาติ กลายเป็ นคนที่ดูเปิ ดเผย จริ งใจ และนาคบหา ในขณะ

  11
 ่ งใจ ดูมีลบั ลมคมใน ซึ่งดูน่ากลัวกวา่ นา่
ที่คนทําดีจะกลายเป็ นคนเสแสร้ง คนที่ไมจริ
ี ่ แล้วเราจะเอาอยางนี
รังเกยจกวา ่ ้ กนหรื
ั อ 

สังคมทุกวันนี้ เราอยูก่ นอยางลํ

ั ่ าบากมาก แคเอาตั
่ วให้รอดมีกินมีอยูก่ ยั็ งลําบาก
แถมถ้าจะคิดให้อยูร่ อดอยางมี
่ ศกั ดิศรี มีความสุ ขสงบจริ ง ตามกระแสสังคม กยิ็ ่งจะ
่
กลายเป็ นเรื่ องใหญโตไปเลย ่ ้ จะเหลือกนสั
แล้วอยางนี ั กกคน
ี่ ที่จะสามารถทําความดี
หรื อสามารถเห็นอกเห็นใจผูอ้ ื่น  

ในขณะเดียวกนั ลูกหลานเราจะดํารงอยูก่ นอยางสงบสุ

ั ่ ่ ทามกลาง
ขได้อยางไร ่
่ น และเบียดเบียนกนั นี่ยังไมนั่ บภัยอีกนานับประการที่เกดิ
สภาวะบีบคั้ น จากการแขงขั
จากการบริ โภคแบบสุ ดโตง่ ที่มีต้ งั แตภั่ ยธรรมชาติ(ภาวะโลกร้อน)ไป จนถึงภัยจาก
มลพิษและอาชญากรรมที่มนุษย์เป็ นผูก้ ่อ  

็ ่ าคัญเทากบความรอบรู
ณ.เวลานี้ ความรอบรู ้อะไรในโลก กไมสํ ่ ั ้ในความต้องการของ
่
ตัวเอง ถ้าเรายังปลอยให้ ั กคงจมปลั
มนั คลุมเครื อมืดมัว พวกเรากนเอง ็ กอยูแ่ ตในวั
่ งวน
็
ของหนทางเดิน ที่สกั วัน กจะพาเราเผชิ ั
ญกบหายนะ ที่ไมมี่ ทางฟื้ นฟูได้ การยอมรับวา่
่ ่ ิ ่ ่ ้ แล้วเชื่อในทันที แตมั่ นจะ
ตัวเองต้องการเพือ่ นมนุษย์ ไมใชจะเกดแคจากการอานตรงนี
่
เริ่ มเมื่อทานได้ ่ นจริ งดังที่บรรยายมารึ เปลา่ ความเชื่อความ
ออกไปพิจารณาผูค้ นวามั
ิ
ยอมรับ ต้องเกดจากการพิ ่ ่ ้ น เพียงแตเอาข้
สูจน์ดว้ ยตัวทานเองเทานั ่ อเท็จจริ งที่อ่านมา
็ ข้าพเจ้ากได้
ตั้งเป็ นข้อสันนิฐานกพอ ็ แตหวั
่ งวา่ เราจะเห็นพ้องด้วยกนในไมช้
ั ่ า ทั้ งนี้
่ มีอะไรมากไปกวา่ การขอความร่ วมมือร่ วมแรงกัน
ทั้ งนั้ น สิ่ งที่เรี ยกร้องนี้ มันไมได้
สร้ างสรรค์ วฒ
ั นธรรม ที่จะเป็ นการเอืออํานวยให้ คนเราสามารถเข้ าถึง การยอมรับซึ่ง
่ กอยูก่ บั
ุ นจากการพึง่ พาวัตถุ ที่ได้แตพาเราจมปลั
กันและกันได้ ง่ายขึน เพือ่ จะได้ หลดพ้

  12
 ็ ่ ชวยให้
ความฟุ่ มเฟื่ อย และความขัดแย้ง ที่สุดท้ายกไมได้ ่ ดีอะไรกบใครเลยแม้
ั ่
นแตคน
เดียว  

่ ่ องการจะพัฒนาอะไร หรื อแกไขปั

ทุกวันนี้ ไมวาเราต้ ้ ญหาอะไร 

็
เรากสามารถศึ กษา แล้วเอาความรู ้ เอาเทคโนโลยีมาใช้ได้หมด ข้าวปลาอาหาร กมี็ กิน
ั ่ เสื้ อผ้ากผลิ
กนไมขาด ็ ตออกมาเหลือเฟื อ ยูกยากพั
็ ฒนากนทุ
ั กวัน

เพราะด้วยเทคโนโลยีต่างๆ คนเราถึงได้รอดจากทุกข์ภยั ตางๆนาๆ

่ ไมต้่ องอดอยาก
ไมต้่ องหนาว ไมต้่ องร้อน ไมต้่ องเจ็บไขนานๆ เหลือแตเพี
่ ยงอยางเดี
่ ยวเทานั
่ ้ นที่
ั ่ นั้ นกคื็ อ ความมัน่ ใจวาตั
มนุษย์เรายังขาดแคลนกนอยู ่ วเองเป็ นที่ตอ้ นรับหรื อยอมรับ
จากสังคม ซึ่ งที่จริ งมันเป็ นของที่ทุกคนสามารถหยิบยืน่ ให้กนัเองได้ ไมต้่ องไปดิ้นรน
หาเอาเองให้สิ้ นเปลืองเงินทองทีละมากๆเลย แต่สิ่ งที่เราขาดอยูก่ คื็ อวัฒนธรรมที่เป็ น
่ ้ นเอง  
สิ่ งที่จะสานรับเพื่อการนี้ เทานั

กลัวไมมี่ จะกนิ กลัวจะไมมี่ ใช้ กลัวจะไมมี่ อยู่ กลัวจะไม่รัก กลัวจะไมมี่ เลน่ กลัวจะ
ไมมี่ เพื่อนเลน่ มันกเทา
็ ่ นี้ แหละมนุษย์ ถ้าเราทุกคนทําเป็ นหลับหูหลับตา ตางคนตาง
่ ่
อยู่ ปั ญหามันกจะวกกลั
็ บมาหาเราทุกคนไม่มีจบสิ้ นแนนอน
่ ่ วเอง
ถ้าเรารู ้วาตั
่ เพื่อวัฒนธรรมใหมๆ่
ต้องการอะไร และกล้าที่จะลองเปลี่ยนแปลงตัวเองสักหนอย
็ ้ วาในโลกที
เมื่อได้ลอง เมื่อนั้ นคุณกจะรู ่ ่เราอยู่ มันแทบไมมี่ อะไร ที่คู่ควรให้เราต้อง
กลัวเลย

  13