STIEG LARSSON

MCZYNI,
KTRZY
NIENAWIDZ
KOBIET
Przeoya Beata Walczak-Larsson
tytu oryginau Man Som Hatar Kyinnor

PROLOG
Listopadowy pitek
TEN SCENARIUSZ powtarza si kadego roku. Adresat skoczy
wanie osiemdziesit dwa lata. Jak zwykle otworzy paczk i zdar
ozdobny papier. A pniej podnis suchawk i wybra numer do
byego komisarza kryminalnego, ktry po przejciu na emerytur
osiad nad jeziorem Siljan. Mczyni urodzili si nie tylko w tym
samym roku, ale dokadnie tego samego dnia, co w tym konkretnym
przypadku zakrawao na co w rodzaju ironii losu. Wiedzc, e
telefon zadzwoni zaraz po wizycie listonosza, okoo jedenastej,
komisarz pi spokojnie kaw. W tym roku zadzwoni ju o dziesitej
trzydzieci. Policjant odebra i nie przedstawiajc si, powiedzia:
Hej.
Przysza.
Jak wyglda tym razem?
Nie mam pojcia co to za rolina. Ale dowiem si
oczywicie. Kwiat jest biay.
Zgaduj, e nie doczono adnego listu?
Nie, nie ma adnej wiadomoci. Tylko kwiatek. I taka sama
ramka jak w ubiegym roku. Zwyka niedroga rzecz do
samodzielnego montau.
Stempel pocztowy?
Ze Sztokholmu.
Charakter pisma?
Jak zawsze, drukowane litery. Due i proste.
Tym samym temat zosta wyczerpany i przez dusz chwil
mczyni siedzieli w milczeniu po obu kocach linii. Emerytowany
komisarz rozpar si wygodnie przy kuchennym stole, pocigajc
fajk.

Wiedzia, e nie spodziewano si ju po nim adnego

zbawczego czy choby tylko szczeglnie inteligentnego pytania,
ktre mogoby rzuci nowe wiato na spraw. Ten czas min
bezpowrotnie dawno temu. Rozmowa dwch podstarzaych
mczyzn miaa raczej charakter rytuau w obliczu misterium, ktre
oprcz nich nikogo nie interesowao.
ACISKA NAZWA brzmiaa Leptospermum (Myrtaceae)
rubinette.
Rolina
bya
niepozorn,
mniej
wicej
dwunastocentymetrow krzewink o drobnych, podobnych do
igieek wrzosu listkach. Niewielkie kwiatuszki skaday si z piciu
patkw. Pochodzia z australijskiego buszu i tamtejszych gr, gdzie
rosa w gstych kpach trawy. Nazywano j desert snow. Troch
pniej ekspert z ogrodu botanicznego w Uppsali stwierdzia, e to
rzadka rolina, tylko sporadycznie uprawiana w Szwecji. W
ekspertyzie napisaa, e jest spokrewniona z drzewkiem herbacianym
i e czsto myli si j z jej znacznie pospolitszym kuzynem
Leptospermum scoparium, ktry porasta w nadmiarze Now
Zelandi. Rnica wedug eksperta polega na tym, e koce patkw
rubinette zdobi mikroskopijne rowe punkciki, nadajc im
rowawy odcie.
Rubinette zadziwiaa bezpretensjonalnoci. Nie miaa adnej
wartoci komercyjnej, adnych znanych waciwoci leczniczych ani
halucynogennych. Nie suya jako poywienie czy przyprawa ani
nie uywano jej do produkcji naturalnych barwnikw. Miaa jednak
pewne znaczenie dla Aborygenw, ktrzy tradycyjnie uwaali tereny
i rolinno wok Ayers Rock za wito. Wygldao na to, e
jedyne zadanie roliny o kaprynej urodzie polegao na byciu pikn
i powabn.
W swoim orzeczeniu uppsalska botaniczka podkrelia, e
desert snow naley w Australii do rzadkoci, a w Skandynawii
stanowi unikat. Sama roliny nigdy nie widziaa, ale od kolegw po
fachu dowiedziaa si, e prbowano j wprowadzi do jednego z
goteborskich ogrodw. Nie mona te wykluczy, e w prywatnych
szklarniach maj j entuzjaci egzotycznych rolin i inni botanicy
amatorzy. Nie jest atwa w uprawie, poniewa wymaga agodnego,
suchego klimatu oraz zimowania w ocieplonym pomieszczeniu. Nie

sprzyja jej wapienne podoe i potrzebuje nawadniania od spodu,

bezporednio do korzenia. Trzeba umie si z ni obchodzi.
FAKT, E ROLINA bya w Szwecji niezmiernie rzadka,
teoretycznie uatwia dotarcie do rda wanie tego egzemplarza,
ale w praktyce byo to niemoliwe. Nie istniay adne rejestry ani
licencje, ktre mona byo przejrze i sprawdzi. Nikt nie wiedzia,
jak wielu prywatnych hodowcw w ogle podjo si uprawy tak
wymagajcej roliny niewykluczone, e chodzio o jednego albo
kilkunastu ogrodnikw z dostpem do nasion i sadzonek, ktre bez
trudu mona kupi bezporednio w firmie wysykowej, u jakiego
innego pasjonata albo w ogrodzie botanicznym gdziekolwiek w
Europie. Krzewinka moga by rwnie dobrze przywieziona z
podry do Australii. Odnalezienie hodowcy wrd milionw
posiadaczy cieplarni czy zwykej doniczki na pokojowym parapecie
naleao zaliczy do spraw beznadziejnych.
Rubinette bya tylko jedn z szeregu zagadkowych rolin,
ktre 1 listopada w grubej kopercie zawsze przychodziy na ten sam
adres. Gatunki zmieniay si, ale zazwyczaj byy to pikne i
stosunkowo rzadkie kwiaty. Zawsze spoczyway na papierze
akwarelowym, pieczoowicie zasuszone i chronione szkem prostej
ramki o wymiarach dwadziecia dziewi na szesnacie
centymetrw.
ROLINNE MISTERIUM nie byo powszechnie znane, nigdy nie
komentoway go media, wiedziao o nim zaledwie niewielkie,
zamknite grono. Trzydzieci lat temu coroczne przesyki byy
przedmiotem analiz w Pastwowym Laboratorium Techniki
Kryminalnej. Badali je eksperci daktyloskopii, grafolodzy, policjanci
z sekcji dochodzeniowo-ledczej, rodzina i przyjaciele adresata.
Obecnie dramat rozgrywa si ju tylko midzy trzema aktorami:
podstarzaym jubilatem, emerytowanym policjantem i oczywicie
nieznajomym nadawc prezentu. Poniewa przynajmniej dwaj z nich
osignli zacny wiek, w ktrym warto zacz przygotowania do
tego, co nieuniknione, krg zainteresowanych w najbliszym czasie
mg si zmniejszy.
Emerytowany policjant by dowiadczonym weteranem.

Nigdy nie zapomni swojej pierwszej interwencji, ktra polegaa na

wsadzeniu do mamra agresywnego i kompletnie pijanego maszynisty
w nastawni, eby nie napyta jeszcze wicej biedy sobie samemu i
innym. W trakcie kariery komisarz zamyka kusownikw, mczyzn
maltretujcych ony, oszustw, zodziei samochodw i pijanych
kierowcw. Spotyka wamywaczy, rabusiw, meliniarzy
gwacicieli, a raz trafi na niezrwnowaonego psychicznie kasiarza
z dynamitem. Bra udzia w dziewiciu dochodzeniach w sprawie
morderstwa lub zabjstwa. W piciu przypadkach zabjca sam
zadzwoni na policj, by ze skruch wyzna, e wanie zakatrupi
swoj on, brata czy innego czonka rodziny. W trzech
dochodzeniach szukano nieznanego sprawcy i dwa morderstwa
zostay wyjanione w cigu kilku dni, a trzecie, we wsppracy z
Centralnym Biurem ledczym, w cigu dwch lat.
Dziewite udao si rozwiza, to znaczy dochodzeniowcy
wiedzieli, kto jest morderc, ale dowody byy tak nike, e
prokurator postanowi zawiesi ledztwo. Wkrtce, ku
niezadowoleniu komisarza, sprawa ulega przedawnieniu. Oglnie
rzecz biorc, mia za sob imponujc karier i powody do
zadowolenia ze swoich dokona.
A jednak daleki by od zadowolenia.
Sprawa zasuszonych kwiatw stanowia dla komisarza
bolesny cier, cigle nierozwizan, frustrujc zagadk, ktrej
powici nieporwnywalnie wicej czasu ni wszystkim innym.
Sytuacja bya podwjnie absurdalna, poniewa po dosownie
tysicach godzin przemyle, zarwno w pracy, jak i poza ni, cigle
nie potrafi z pewnoci stwierdzi, czy w ogle ma do czynienia z
przestpstwem.
Obaj mczyni wiedzieli, e osoba oprawiajca rolin w
ramki uywa rkawiczek, nie zostawiajc adnych odciskw palcw
ani na drewnie, ani na szkle. Wiedzieli, e niemoliwe jest dotarcie
do nadawcy. Wiedzieli, e podobne ramki s dostpne w kadym
sklepie fotograficznym czy papierniczym na caym wiecie. Po
prostu nie istniay adne tropy, ktrymi mona by pody. Przesyki
najczciej wysyane byy ze Sztokholmu, ale trzykrotnie z Londynu,
dwukrotnie z Parya i z Kopenhagi, po jednym razie z Madrytu,

Bonn i z najbardziej zagadkowego Pensacola w USA. O ile

wszystkie pozostae miasta byy znanymi stolicami, o tyle o
amerykaskiej miejscowoci komisarz nigdy nie sysza i musia
poszuka jej w atlasie.
POEGNAWSZY SI z komisarzem, osiemdziesiciodwuletni
jubilat siedzia przez dusz chwil w bezruchu, z oczami
utkwionymi w australijskiej rolinie, o ktrej nazwie jeszcze nie mia
pojcia. A pniej podnis wzrok. Nad biurkiem, w czterech
rzdach po dziesi i w pitym skadajcym si tylko z czterech
przeszklonych ramek wisiay czterdzieci trzy zasuszone kwiaty. W
najwyszym rzdzie brakowao jednej roliny. Miejsce numer
dziewi wiecio pustk. Krzewinka desert snow miaa otrzyma
numer czterdzieci cztery.
Po raz pierwszy jednak wydarzyo si co, co odbiegao od
corocznego scenariusza. Zupenie nagle, bez ostrzeenia, mczyzna
zacz paka. Ten niespodziewany wybuch emocji po ponad
czterdziestu latach zdziwi go.

18 procent szwedzkich kobiet dowiadczyo cho raz

groby ze strony mczyzny.

CZ I
Bodce
20 grudnia 3 stycznia

Rozdzia 1
Pitek 20 grudnia
PROCES ZAKOCZY SI definitywnie i wszystko, co byo do
powiedzenia, zostao ju powiedziane. Mczyzna ani przez sekund
nie wtpi, e zostanie skazany. Wyrok podano do publicznej
wiadomoci o dziesitej rano, teraz pozostao tylko uzasadnienie i
komentarze reporterw czekajcych przed budynkiem sdu
rejonowego.
Zobaczywszy ich przez uchylone drzwi, Mikael Blomkvist
zatrzyma si na moment. Nie chcia dyskutowa o orzeczeniu sdu,
ktre wanie mu przekazano, ale pytania byy nieuniknione i kto
jak kto, ale wanie on wiedzia, e musz zosta zadane i e on sam
musi na nie udzieli odpowiedzi. A wic tak czuje si czowiek,
ktry jest przestpc pomyla. Po niewaciwej stronie mikrofonu.
Wyprostowa si i prbowa zmusi do umiechu. Reporterzy nie
pozostali duni i odrobin oniemieleni pokiwali yczliwie
gowami.
No to zobaczmy... Aftonbladet", Expressen", TT, TV4 i...
jeste z... aha, Dagens Industri". Ani chybi zostaem medialn
gwiazd stwierdzi.
Daj nam jaki cytat, Kalle Blomkvist odezwa si
dziennikarz jednej z popoudniwek.
Mikael Blomkvist, ktrego pene imi i nazwisko brzmiao
Carl Mikael Blomkvist, jak zawsze stara si nie okaza irytacji na
dwik tego starego przydomka. Dwadziecia lat temu, w czasie
swojego pierwszego dziennikarskiego zastpstwa, zupenie nie z
wasnej woli i zupenie przypadkowo zdemaskowa szajk rabusiw,
ktrzy w cigu dwch lat dokonali piciu spektakularnych napadw.
Nie ulegao wtpliwoci, e chodzio o jedn i t sam grup, ktra
wyspecjalizowaa si w wyjazdach na prowincj i obrabianiu
niewielkich bankw. Robili to z militarn wrcz precyzj. Sprawcy
napadw nosili lateksowe maski przedstawiajce postacie z filmw
Walta Disneya, dlatego te policja, nie bez logiki, nadaa im miano

Ligi Kaczora Donalda. Gazety upieray si jednak przy

powaniejszej nazwie i przechrzciy Lig na Niedwiedzi Band,
chociaby ze wzgldu na to, e rabusie dwukrotnie, brutalnie i nie
troszczc si o los blinich, oddali kilka ostrzegawczych strzaw,
groc przechodniom i zbyt dociekliwym wiadkom.
Szsty napad mia miejsce w rodku lata w stergtland.
Jednym ze wiadkw by znajdujcy si wanie w banku
reporter lokalnej rozgoni radiowej. Zareagowa zgodnie ze
subowymi instrukcjami. Gdy tylko rabusie opucili bank, uda si
do automatu telefonicznego i zda z caoci relacj, ktr przekazano
suchaczom na ywo.
Dwudziestotrzyletni Mikael Blomkvist bawi wtedy ze
znajom w domku letniskowym jej rodzicw, niedaleko
Katrineholm. Nawet przesuchujcemu go pniej policjantowi nie
by w stanie wytumaczy, dlaczego poczy akurat te fakty, ale gdy
tylko usysza w radiu o napadzie, pomyla o czterech chopakach
wynajmujcych domek kilkaset metrw dalej. Zobaczy ich po raz
pierwszy par dni wczeniej, idc ze znajom na lody. Grali w
badmintona. Przelizgn si wzrokiem po czterech wytrenowanych
blondynach z obnaonymi torsami. Najwyraniej zajmowali si
kulturystyk. Co musiao jednak zaniepokoi Mikaela, poniewa
spojrza na nich jeszcze raz. Moe dlatego, e mimo niesamowitej
spiekoty rozgrywali mecz z jak rzucajc si w oczy zajadoci.
To nie byo zwyke granie dla zabicia czasu.
Nie mia adnego racjonalnego powodu, eby podejrzewa
tych modych mczyzn o napad na bank, ale gnany niejasnym
przeczuciem poszed na spacer i, zatrzymawszy si na wzgrzu z
widokiem na domek zamieszkiwany przez chopakw, stwierdzi, e
jest on chwilowo opuszczony. Po mniej wicej czterdziestu minutach
na podwrko wjechao volvo, z ktrego wysiedli znajomi blondyni.
Wygldao na to, e bardzo im si spieszy. Kady dwiga spor
torb treningow, co samo w sobie mogo znaczy, e wanie
wykpali si w jeziorze. Ale gdy jeden z nich wrci do samochodu i
wycign jaki przedmiot, ktry natychmiast przykry kurtk,
Mikael nawet ze swojego stosunkowo odlegego punktu
obserwacyjnego rozpozna stary szacowny AK4. To by dokadnie
ten sam model, z ktrym zupenie niedawno mia do czynienia

podczas rocznej suby wojskowej. Zadzwoni na policj i

opowiedzia o swoich obserwacjach. To byo preludium do
trzydobowego spektaklu o obleniu domku letniskowego,
relacjonowanego nieustannie przez media. Mikael, z snistym
honorarium freelancera piszcego dla jednej z popoudniwek,
zajmowa najlepsze miejsce na widowni. Policja ulokowaa swoj
kwater gwn w zaparkowanej nieopodal przyczepie
kempingowej.
Dziki sprawie Niedwiedziej Bandy Mikael sta si gwiazd.
Cen sawy okaza si tytu artykuu, od ktrego nie moga si
powstrzyma konkurencyjna popoudniwka: Kalle Blomkvist
rozwiza zagadk. Pewna starsza felietonistka, autorka tego
kpiarskiego tekstu, pozwolia sobie na liczne aluzje do stworzonej
przez Astrid Lindgren postaci modego detektywa. Na domiar zego
artyku zilustrowano ziarnist fotografi, na ktrej Mikael z
potwartymi ustami i wzniesionym w gr palcem wyglda, jak
gdyby wydawa instrukcje umundurowanemu policjantowi. W
rzeczywistoci wskazywa mu drog do wychodka.
BEZ ZNACZENIA by fakt, e Mikael nigdy nie uywa pierwszego
imienia i e nigdy nie sygnowa adnego tekstu nazwiskiem Carl
Blomkvist. Tego dnia ku swojej rozpaczy zyska wrd kolegw po
fachu przydomek Kalle Blomkvist.
Epitet wymawiano z dranic drwin, wprawdzie nigdy
nieyczliwie, ale te nigdy z prawdziw yczliwoci. Mikael nie
cierpia swojego przydomka, cho oczywicie uwielbia ksiki
Astrid Lindgren. Dopiero po wielu latach i kilku znaczcych
dokonaniach dziennikarskich poczu, e epitet zacz bledn. A
mimo to cigle jeszcze wzdryga si na dwik imienia
kilkunastoletniego detektywa.
Umiechn si wic pogodnie, zagldajc reporterowi
popoudniwki w oczy.
Wymyl co sam. Przecie twoje teksty zazwyczaj i tak s
wyssane z palca.
Ton wypowiedzi nie by nieprzyjazny. Wszyscy obecni znali
si przynajmniej z widzenia, a najbardziej zagorzali krytycy

zrezygnowali z przyjcia do sdu. Z jednym reporterem

wsppracowa kilka lat temu, a jedn z kobiet T z TV4 kiedy
prawie udao mu si poderwa.
Dosta pan tam porzdnie po gowie stwierdzi
reprezentant Dagens Industri", zdecydowanie nieopierzony
modzian na zastpstwie.
W rzeczy samej przyzna Mikael. Inna odpowied bya
nie do pomylenia.
No wic jak si pan czuje?
Mimo powagi sytuacji ani Mikael, ani jego starsi koledzy nie
mogli powstrzyma si od umieszkw. Mikael wymieni
byskawiczne spojrzenie z TV4. Jak si pan/i czuje?" to jedyne
pytanie, jakie w mniemaniu Powanych
Dziennikarzy
Nierozgarnici Reporterzy Sportowi potrafili zada Zdyszanemu
Sportowcowi po drugiej stronie mety. Ale po chwili Mikael
spowania.
Naturalnie pozostaje mi tylko ubolewa, e sd nie doszed
do innego wniosku odpowiedzia bardziej formalnie.
Trzy miesice wizienia i sto pidziesit tysicy
odszkodowania. To uderzy do mocno po kieszeni odezwaa si
Ta z TV4.
Przeyj.
Zada pan od Wennerstrma przeprosin? Poda mu rk?
Nie, nie sdz. Moje zdanie na temat morale zawodowego
pana Wennerstrma nie ulego szczeglnej zmianie.
Czyli w dalszym cigu uwaa go pan za ajdaka? zapyta
modzik z Dagens Industri".
Za pytaniem kry si cytat z potencjalnie katastrofalnym
nagwkiem i Mikael niewtpliwie polizgnby si na skrce od
banana, gdyby nie fakt, e dziennikarz sam zasygnalizowa
niebezpieczestwo, nazbyt gorliwie wysuwajc mikrofon.
Indagowany zastanowi si wic kilka sekund nad odpowiedzi.
Uznawszy, e Mikael Blomkvist naruszy godno finansisty

Hansa-Erika Wennerstrma, sd skaza go za zniesawienie. Proces

dobieg koca, skazany nie mia zamiaru odwoywa si od wyroku.
Ale co by si stao, gdyby nieostronie powtrzy swoje zdanie na
schodach sdu? Doszed do wniosku, e nie chce zna odpowiedzi.
Uwaaem, e istniay powody, dla ktrych opublikowaem
posiadane informacje. Sd mia odmienne zdanie i musz oczywicie
zaakceptowa fakt, e wszczto postpowanie prawne. Teraz, zanim
podejmiemy decyzj co do przyszych dziaa, w redakcji dogbnie
przedyskutujemy postanowienia sdu. Nie mam nic wicej do
powiedzenia.
Ale zapomniae, e dziennikarz musi umie poprze swoje
opinie dowodami przypomniaa Ta z TV4 troch ostrzejszym
tonem.
Nie potrafi jej zaprzeczy. Byli dobrymi przyjacimi. Miaa
neutralny wyraz twarzy, ale Mikael dostrzeg w jej oczach cie
rozczarowania i dezaprobaty.
Udziela odpowiedzi jeszcze przez kilka trudnych minut. W
powietrzu wisiao pytanie, ktrego jednak aden z dziennikarzy nie
zada, moe dlatego, e dotyczyo enujco niepojtej sprawy: jak
Mikael mg napisa tekst tak totalnie pozbawiony substancji?
Zebrani przed sdem reporterzy, z wyjtkiem zastpcy z Dagens
Industri", byli weteranami o duym dowiadczeniu. Dla nich
odpowied na to pytanie leaa poza granic zrozumienia.
Ta z TV4 ustawia Blomkvista przed drzwiami ratusza i
powtrzya swoje pytania przed kamerzyst. Bya bardziej yczliwa,
ni na to zasugiwa, i powstao wystarczajco duo dobrych
cytatw, by zadowoli wszystkich reporterw. Historia musiaa
zaowocowa tustymi nagwkami tego nie dao si unikn ale
Mikael uporczywie powtarza sobie, e tak naprawd nie chodzi o
wydarzenie medialne roku. Dostawszy to, czego chcieli,
dziennikarze rozeszli si do swoich redakcji.
MIA ZAMIAR wrci pieszo, ale by wietrzny grudniowy dzie, a
on sam do zmarznity po wywiadzie na wieym powietrzu. Gdy
tak sta niezdecydowany na schodach ratusza, zobaczy
wysiadajcego z samochodu Williama Borga. Musia w nim siedzie

dusz chwil. Ich oczy spotkay si, twarz Borga rozjani umiech.
Warto byo przyjecha, chociaby po to, eby zobaczy ci
z tym dokumentem w rce.
Mikael nie odpowiedzia. Znali si od pitnastu lat. Pracowali
kiedy razem na zastpstwie, w dziale gospodarczym jednego ze
stoecznych dziennikw. Moe nie zadziaaa chemia, ale wanie
wtedy pooyli podwaliny pod dozgonn wrogo. W oczach
Blomkvista Borg by nie tylko kiepskim reporterem, ale te
mczcym, maostkowym i pamitliwym czowiekiem, ktry
katowa otoczenie idiotycznymi artami i wyraa si lekcewaco o
starszych, a wic bardziej dowiadczonych reporterach. Szczeglnie
nie cierpia starszych kobiet w tym zawodzie. Po pierwszej ktni
przyszy nastpne, a w kocu drobne utarczki przerodziy si w
osobisty antagonizm.
Przez duszy czas spotykali si tylko sporadycznie, ale pod
koniec lat dziewidziesitych zostali prawdziwymi wrogami.
Mikael napisa ksik o dziennikarstwie ekonomicznym, w ktrej
cytowa fragmenty niemdrych artykuw sygnowanych nazwiskiem
nieprzyjaciela. Borg jawi si wic jako Jdrek-Mdrek, ktry
zrozumiawszy wikszo faktw na opak, wychwala pod niebiosa
stojce na skraju ekonomicznej katastrofy firmy z brany
informatycznej. Uraony reporter nie doceni oczywicie analizy
Mikaela i gdy natknli si kiedy na siebie w knajpie, doszo prawie
do rkoczynw. W tym samym czasie Borg poegna si z
dziennikarstwem i za zdecydowanie wysz pensj zacz
pracowa jako doradca w przedsibiorstwie, ktre znajdowao si w
strefie zainteresowa finansisty Hansa-Erika Wennerstrma.
Patrzyli na siebie dusz chwil, a pniej Mikael obrci si
na picie i odszed. To by cay Borg. Przyjecha pod ratusz jedynie
po to, eby si pomia.
Na przystanku zatrzymaa si wanie czterdziestka i
Blomkvist wskoczy do autobusu, eby jak najszybciej uciec.
Wysiad przy Fridhemsplan i sta niezdecydowany, cigle z
wyrokiem w rku. W kocu skierowa kroki do kawiarni Anna,
mieszczcej si obok komendy policji.
Gdy usiad z kaw latte i kanapk, w radiu zacz si

poudniowy serwis informacyjny. Jego historia uplasowaa si na

trzecim miejscu, po samobjczym zamachu bombowym w
Jerozolimie i wiadomoci o powoaniu rzdowej komisji
dochodzeniowej w sprawie domniemanego tworzenia karteli w
przemyle budowlanym.
Dziennikarz czasopisma Millennium" Mikael
Blomkvist zosta w pitek rano skazany na trzy miesice
wizienia za zniesawienie przedsibiorcy Hansa-Erika
Wennerstrma. W jednym z tegorocznych numerw, w
gonym artykule o tzw. sprawie Minosa Blomkvist twierdzi,
e Wennerstrm wykorzysta do handlu broni pastwowe
rodki, przeznaczone pierwotnie na inwestycje przemysowe w
Polsce.
Oprcz kary pozbawienia wolnoci sd orzek, e
Mikael Blomkvist ma zapaci poszkodowanemu 150 tysicy
koron tytuem zadouczynienia. Adwokat Wennerstrma,
Bertil Camnemarker, poda do wiadomoci, e jego klient jest
usatysfakcjonowany wyrokiem. To wyjtkowo powany
przypadek pomwienia, skomentowa.
Wyrok liczy dwadziecia sze stron. Wyjania powody, dla
ktrych sd w pitnastu punktach uzna Mikaela winnym
zniesawienia przemysowca Hansa-Erika Wennerstrma. Mikael
skonstatowa, e kady z punktw oskarenia kosztowa go dziesi
tysicy koron i sze dni wizienia. Nie wliczajc kosztw procesu i
honorarium adwokata. Nie mia siy, eby cho przez chwil
zastanowi si nad ostatecznym rachunkiem, pomyla tylko, e
mogo by gorzej; sd uniewinni go co do siedmiu punktw
oskarenia.
Czytajc sformuowania wyroku, czu nieprzyjemnie
narastajce uczucie cikoci w okolicy odka. Zdziwi si. Od
pocztku procesu wiedzia, e o ile nie nastpi cud zostanie
skazany. Rzecz nie ulegaa wtpliwoci, zdy si wic pogodzi z
t myl. Stosunkowo beztrosko przesiedzia dwa dni rozprawy, by
pniej przez jedenacie kolejnych nie czujc nic specjalnego
czeka, a sd, przemylawszy wszystko dogbnie, sformuuje tekst,
ktry wanie trzyma w rce. Dopiero teraz, po zakoczeniu
procesu, poczu si bardzo nieswojo.

Mia wraenie, e kolejny ks chleba ronie mu w ustach.

Przeykajc go z trudem, odsun kanapk na bok.
Po raz pierwszy zosta uznany za winnego przestpstwa, w
ogle po raz pierwszy by o co podejrzany i oskarony. Orzeczenie
sdu to w zasadzie bahostka. Przestpstwo lekkiej wagi. Przecie
nie chodzio o napad z broni w rku, morderstwo czy gwat. Ale
finansowo wyrok bdzie odczuwalny. Millennium" nie byo
medialnym okrtem flagowym o nieograniczonych zasobach.
Czasopismu si nie przelewao, ale wyrok nie oznacza
ekonomicznej katastrofy. Problem polega na tym, e Mikael mia
udziay w Millennium", bdc jednoczenie co zakrawao na
idiotyzm publicyst czasopisma i jego wydawc. Odszkodowanie,
sto pidziesit tysicy koron, zamierza zapaci z wasnej kieszeni,
co w zasadzie oznaczao pozbycie si prawie wszystkich
oszczdnoci. Czasopismo pokrywao koszty procesu. Przy
rozsdnym gospodarowaniu powinno si uda.
Pomyla o ewentualnej sprzeday swojej mansardy, co
byoby do bolesnym rozwizaniem. Pod koniec radosnych lat
osiemdziesitych, kiedy mia dobr posad i stosunkowo wysokie
dochody, zacz rozglda si za porzdnym mieszkaniem
wasnociowym. Odrzuca kolejne propozycje porednikw, a w
kocu natkn si na szedziesit pi metrw kwadratowych
poddasza przy Bellmansgatan. Poprzedni waciciel zacz
przerabia je na mieszkanie, ale kiedy nagle otrzyma propozycj
pracy w firmie internetowej za granic, sprzeda je tanio jako lokal
do renowacji.
Nowy waciciel dokoczy dzieo, nie przejmujc si
szczeglnie pierwotnymi szkicami architekta wntrz. Wyda sporo
pienidzy na urzdzenie kuchni i azienki, nie przykadajc wagi do
reszty. Nie pooy parkietu i nie wznis cian dziaowych,
rezygnujc z planowanych dwch pokoi. Ale wycyklinowa deski
podogowe, pobieli wapnem oryginalne, chropowate ciany i
zasoni najwiksze niedorbki kilkoma akwarelami Emanuela
Bemstone'a. W ten sposb powstao przestronne, otwarte mieszkanie
z sypialni za regaem i z niewielk kuchni oddzielon barem od
pokoju, ktry spenia funkcj zarwno salonu, jak i jadalni.
Poddasze miao dwa okna mansardowe i jedno w szczycie, z

widokiem na dziesitki kalenic biegncych ku Riddarholmen i

Starwce. Przez wsk szczelin midzy kamienicami Mikael
widzia wod przy Slussen i Ratusz. Dzisiaj nie byoby go sta na
podobne mieszkanie i dlatego nie chcia si go pozbywa.
Ale ryzyko utraty poddasza to bagatela w porwnaniu z
uszczerbkiem, jakiego dozna jego wizerunek zawodowy. Wiedzia,
e naprawianie tych szkd zajmie ogromnie duo czasu. Jeeli w
ogle uda si je naprawi.
Chodzio o zaufanie. W najbliszej przyszoci niejeden
redaktor zawaha si, zanim podejmie decyzj o publikacji artykuu
podpisanego przez Blomkvista. Mia jeszcze wystarczajco wielu
przyjaci w brany, skonnych zaakceptowa fakt, e pad ofiar
nieszczliwego zbiegu okolicznoci, ale te nie mg ju sobie
pozwoli na kolejny, choby najmniejszy bd.
Najbardziej jednak bolao go upokorzenie.
Majc w rku wszystkie atuty, przegra z gangsterem w
garniturze od Armaniego. Z ajdakiem podszywajcym si pod
giedowego rekina. Z japiszonem, ktrego adwokat szczerzy zby
przez cay proces.
Do kurwy ndzy, jak mogo do tego doj?
A PRZECIE SPRAWA Wennerstrma zacza si tak obiecujco,
ptora roku temu, w wieczr witojaski, w kokpicie tego
jachtu
Malar-30.
Wszystko
byo
dzieem
przypadku,
zapocztkowanego zachciank kolegi po fachu, obecnie speca od PR
w samorzdzie wojewdzkim. Chcc zaimponowa swojej nowej
dziewczynie, kolega w wypoyczy pochopnie niewielki jacht i
zaproponowa kilkudniow, ywioow, ale niepozbawion
romantyzmu przejadk po wodach archipelagu sztokholmskiego.
Dziewczyna, ktra wanie opucia Hallstahammar, by studiowa w
stolicy, daa si przekona po dugich namowach, ale pod
warunkiem, e zabior ze sob siostr i jej chopaka. Nikt z nich
nigdy nie postawi nogi na pokadzie aglwki. Problem polega na
tym, e rwnie PR-owiec by eglarzem bardziej entuzjastycznym
ni dowiadczonym. Trzy dni przed planowan wypraw zadzwoni
zdesperowany do Mikaela, przekonujc go do udziau w wycieczce i

przyjcia roli pitego, obeznanego z nawigacj, czonka zaogi.

Pocztkowo zupenie nieczuy na proby, Mikael ugi si,
kiedy usysza obietnic kilku wspaniaych dni relaksu w miym
towarzystwie i z dobr kuchni. Z obietnic nic nie wyszo, a
przejadka aglwk przeobrazia si w katastrof o wiele wiksz,
ni Mikael potrafi sobie wyobrazi. Pynli piknym, cho rednio
trudnym szlakiem Furusund z prdkoci niespena dziesiciu
wzw, przy ktrej dziewczyna PR-owca od razu zapada na
chorob morsk. Jej siostra zacza kci si z chopakiem i nikt nie
wykaza choby minimum zainteresowania sztuk eglarsk.
Wkrtce stao si jasne, e obsuga jachtu spocznie wycznie na
Mikaelu. Pozostali uczestnicy wycieczki ograniczali si do
udzielania yczliwych, acz przewanie bezsensownych rad. Po
pierwszym noclegu w zatoce na Angs Mikael gotw by zawin do
przystani w Furusund i wrci do domu autobusem. I tylko
desperackie apele PR-owca skoniy go do pozostania na pokadzie.
Nastpnego dnia koo poudnia, wystarczajco wczenie, by
znale wolne miejsce, przybili do pomostu na wyspie Arholma.
Przygotowali lunch i wanie wrzucili co na ruszt, gdy Mikael po
raz pierwszy zauway plastikow t M-trzydziestk wpywajc
do zatoki pod grotaglem. Podczas gdy d robia spokojny zwrot,
jej szyper szuka miejsca do zacumowania. Mikael, rozejrzawszy si
dookoa, skonstatowa, e przestrze midzy ich jachtem a H-boatem
po prawej burcie bya prawdopodobnie jedyn szczelin, w ktr
moga wlizgn si wska M-trzydziestka. Stojc na rufie, wskaza
woln przestrze. Szyper zbliajcego si jachtu unis do w
gecie podzikowania i zmieni kurs. Samotny eglarz, taki co to nie
pofatyguje si, eby wczy motor zanotowa Mikael. Usysza
szczk kotwicznego acucha, a po kilku sekundach zobaczy
spuszczany grotagiel i uwijajcego si jak w ukropie mczyzn,
ktry manewrujc sterem, by wpyn prosto w szczelin,
jednoczenie przygotowywa koniec liny na dziobie.
Mikael wspi si na reling i wycigajc rk, zaoferowa
pomoc. Nowo przybyy zrobi ostatni zmian kursu i sunc
delikatnie, podpyn perfekcyjnie do rufy jachtu. Rozpoznali si
dopiero wtedy, gdy mczyzna rzuci Mikaelowi koniec liny. Ich
twarze rozpromieni szeroki umiech.

 Cze, Robban! wykrzykn Mikael. Gdyby korzysta z

silnika, nie musiaby zdziera farby ze wszystkich odzi w porcie.
Cze, Micke. Czyli dobrze mi si wydawao, e skd ci
znam! Chtnie bym uy silnika, gdyby tylko da si odpali. Bidok
wysiad kompletnie przy Rdlga, dwa dni temu.
Podali sobie rce przez reling.
Ca wieczno wczeniej, w latach siedemdziesitych,
Mikael Blomkvist i Robert Lindberg byli licealnymi kolegami, a
moe nawet przyjacimi. Ale, jak to czsto bywa z kolegami z awy
szkolnej, rozstali si zaraz po maturze. Obrali rne drogi i w cigu
ostatnich dwudziestu lat widzieli si zaledwie cztery czy pi razy.
Ich niespodziewane spotkanie w porcie na Arholma byo pierwszym
po siedmiu lub omiu latach. Przygldali si sobie badawczo. Robert
mia spalon socem twarz, zmierzwione wosy i dwutygodniowy
zarost.
Nagle Mikaelowi zdecydowanie poprawi si humor. Podczas
gdy PR-owiec ze swoim prostodusznym towarzystwem wybra si na
drugi kraniec wyspy, by potaczy wok witojaskiego drzewka,
Mikael zaparkowa na M-trzydziestce i przy ledziu i wdce
rozmawia z dawnym koleg o dupie Maryni.
W KTRYM MOMENCIE tego wieczoru, gdy poddawszy si w
walce z osawionymi arholmskimi komarami, przenieli si pod
pokad i wypili wystarczajco duo setek, rozmowa przyja
charakter koleeskiego przekomarzania si na temat moralnoci i
etyki w wiecie biznesu. Kady z nich wybra karier, ktra w
pewnym sensie dotyczya finansw pastwa. Robert skoczy
Wysz Szko Handlow i wkroczy w wiat bankowoci. Mikael
po studiach dziennikarskich powici du cz zawodowego ycia
na demaskowanie wtpliwych interesw wanie w koach
bankowo-handlowych. Rozmowa zesza na problemy moralne w
zwizku z milionowymi odprawami spadochronowymi",
zapocztkowanymi w latach dziewidziesitych. Wygosiwszy
mow obronn na temat kilku spadochroniarzy", Lindberg odstawi
kieliszek i przyzna z niechci, e wrd finansistw i bankowcw z
pewnoci ukrywa si niejeden ajdak, mimo wszystko. Nagle

zmierzy Mikaela powanym spojrzeniem.

Micke, jeste dociekliwym dziennikarzem, zajmujesz si
finansowymi przekrtami, dlaczego nigdy nie napisae niczego o
Hansie-Eriku Wennerstrmie?
Nie wiedziaem, e jest co do napisania.
Zacznij grzeba. Musisz troch pogrzeba, do diaba! Jak
duo wiesz o programie ZPP?
Taa, jaki program pomocy z lat dziewidziesitych.
Chodzio o postawienie na nogi przemysu w byych demoludach.
Zakoczony par lat temu. Nigdy si tym nie zajmowaem.
ZPP to Zarzd Pomocy Przemysowej, projekt wspomagany
przez rzd i kierowany przez reprezentantw okoo dziesiciu
znaczcych szwedzkich firm. ZPP dosta pastwowe gwarancje dla
szeregu projektw, ktre uzgodniono w porozumieniu z rzdami w
Polsce i w krajach nadbatyckich. Doczya si LO*, jako rkojmia,
e wschodni ruch robotniczy zostanie umocniony wedug
szwedzkiego modelu. Formalnie rzecz biorc, chodzio o projekt na
zasadzie pomoc dla samopomocy", projekt, ktry mia umoliwi
tamtejszym rzdom sanacj ekonomiczn. W praktyce wygldao to
tak, e szwedzkie przedsibiorstwa otrzymay pastwowe dotacje,
eby
zosta
wspudziaowcami
w
przedsibiorstwach
wschodnioeuropejskich. Ten cholerny chadecki minister nalea do
gorcych zwolennikw ZPP. W planach byo otwarcie zakadw
papierniczych w Krakowie, renowacja zakadu metalurgicznego w
Rydze, fabryka cementu w Tallinie i tak dalej. Pienidze
przydzielao kierownictwo ZPP, czyli najwaniejsi z wanych w
wiecie bankowo-przemysowym.
A wic pienidze podatnikw?
Mniej wicej pidziesit procent stanowiy dotacje
pastwa, reszt pokryway banki i przemys. Ale to absolutnie nie
bya dziaalno charytatywna. I banki, i przedsibiorstwa liczyy na

Landsorganisation szwedzka Federacja Zwizkw

Zawodowych (przyp. tum.).

powany zysk. W przeciwnym razie, kuwa, w ogle by si tym nie

zainteresoway.
O jak due pienidze chodzio?
Poczekaj, suchaj dalej. Chodzio gwnie o solidne
szwedzkie przedsibiorstwa, ktre chciay wej na wschodni rynek.
Takie potgi jak ABB, Skanska i tym podobne. adnych
spekulantw innymi sowy.
Uwaasz, e Skanska nie zajmuje si spekulacjami? Czy to
wanie nie ich naczelnego wylano z pracy po tym, jak pozwoli
ktremu ze swoich choptasiw przepuci p miliarda na szybkich
interesach? No a ich histeryczne spekulacje nieruchomociami w
Londynie i Oslo?
Nie, no jasne, idiotw znajdziesz w kadym
przedsibiorstwie na caym wiecie, ale wiesz przecie, o co mi
chodzi. To s w kadym razie firmy, ktre przede wszystkim
zajmuj si produkowaniem czego. No wiesz, krgosup szwedzkiej
gospodarki i te rzeczy.
A jak si ma do tego wszystkiego Wennerstrm?
Wennerstrm jest dokerem. Facet przychodzi znikd, nie
ma korzeni w przemyle cikim i w ogle nie za bardzo pasuje do
tego towarzystwa.
Mikael napeni kieliszek reimersholmem i rozpar si
wygodnie, usiujc sobie przypomnie, co wie o Wennerstrmie.
Jego wiedza okazaa si niespecjalnie bogata. Urodzony gdzie w
Norlandii, w latach siedemdziesitych zaoy tam firm
inwestycyjn. Zarobiwszy troch grosza, przeprowadzi si do
Sztokholmu, gdzie zrobi byskawiczn karier. Powstaa Grupa
Wennerstrma, ktr pniej, w zwizku z otwarciem biur w
Londynie i Nowym Jorku, przechrzczono na Wennerstroem Group.
Nazw przedsibiorstwa zaczto wymienia w tych samych
artykuach co firm Beijer. Wennerstrm handlowa akcjami i
obligacjami, robi szybkie interesy i pojawi si w tabloidach jako
jeden z licznych wieo upieczonych miliarderw z apartamentem na
Strandvagen, okaza posiadoci letni na Varmd i
dwudziestotrzymetrowym jachtem, nabytym od niewypacalnej byej

gwiazdy tenisa. Rachmistrz z nosem do interesw, bez wtpienia, ale

cae lata osiemdziesite byy dekad takich rachmistrzw i
spekulantw na rynku nieruchomoci. Wennerstrm nie wyrnia
si niczym szczeglnym. Wrcz przeciwnie, unika rozgosu i
zawsze pozostawa w cieniu Bardzo Wanych Chopcw. Brakowao
mu napuszonych manier Stenbecka, nie obnaa si w prasie jak
Barnevik. Nie przywizujc wagi do nieruchomoci, inwestowa
masowo w byym bloku komunistycznym. Gdy w latach
dziewidziesitych z balona uszo powietrze i jeden dyrektor za
drugim zmuszony by do otwarcia swojej spadochronowej odprawy,
firma Wennerstrma radzia sobie zadziwiajco dobrze. Ani ladu
skandalu. A Swedish success story" podsumowa sam Financial
Times".
To byo w 1992. Wennerstrm niespodziewanie
skontaktowa si z ZPP i oznajmi, e chce pienidzy. Zaprezentowa
plan, z pewnoci uzgodniony z inwestorami w Polsce, plan otwarcia
fabryki produkujcej opakowania dla przemysu spoywczego.
Czyli puszki na konserwy?
Nie do koca, ale co w tym stylu. Nie mam pojcia, jakie
mia znajomoci w ZPP, ale bez niczego dosta szedziesit
milionw koron.
To zaczyna by interesujce. Pozwl, e zgadn: to by
pierwszy i ostatni raz, kiedy kto widzia te pienidze.
Bd powiedzia Lindberg, umiechajc si tajemniczo, po
czym znw wla w siebie kilka kropel wdki. To, co wydarzyo si
pniej, jest zgodne z klasycznym sprawozdaniem finansowym.
Wennerstrm naprawd otworzy w Polsce, a dokadniej w odzi,
zakad produkujcy opakowania. Przedsibiorstwo nazywao si
Minos. W 1993 ZPP otrzyma kilka entuzjastycznych raportw. A
pniej zrobio si cicho. W 1994 Minos nagle pad.
ROBERT LINDBERG z hukiem postawi kieliszek, podkrelajc
si upadku.
Problem z ZPP polega na tym, e nie istniay standardy
sprawozdawczoci finansowej tych projektw. Pamitasz ducha

czasw? Kiedy run mur berliski, zapanowa wszechogarniajcy

optymizm. Wszdzie wprowadzano demokracj, mina groba
wojny atomowej, a bolszewicy w cigu jednej nocy mieli przemieni
si w prawdziwych kapitalistw. Rzd chcia wzmocni demokracj
na Wschodzie. Kady przemysowiec chcia zaapa si na budow
nowej Europy.
Nie wiedziaem, e kapitalici s tacy chtni do dziaalnoci
charytatywnej.
Uwierz mi, to wet dream kadego kapitalisty. Rosja i bye
demoludy to moe najwikszy po Chinach niewyeksploatowany
rynek. Przemysowcy nie mieli adnych oporw, eby przyj
rzdowi z pomoc, szczeglnie gdy sami pokrywali zaledwie uamek
kosztw. ZPP pochon cznie ponad trzydzieci miliardw koron.
Te pienidze podatnikw miay si zwrci w formie przyszych
zyskw. Formalnie ZPP powsta z inicjatywy rzdu, ale wpyw
przedsibiorcw by tak duy, e w praktyce zarzd pracowa
samodzielnie.
Rozumiem. Czy kryje si za tym jaka story?
Cierpliwoci. Na pocztku nie byo adnych kopotw z
finansowaniem projektu. Szwecji nie dotkn jeszcze szok wzrostu
stp procentowych. Zadowolony rzd we wsppracy z ZPP mg
podkrela swj wkad w budowanie demokracji na wschodzie
Europy.
To byo za rzdw prawicy.
Nie mieszaj w to polityki. Tutaj chodzi o pienidze i wsio
rawno, czy ministrowie pochodz z lewa, czy z prawa. No wic
najpierw caa naprzd, pniej przyszy problemy walutowe, a
jeszcze pniej kilku szalonych nowodemokratw pamitasz Now
Demokracj? zaczo narzeka, e nikt nie ma wgldu w to, czym
zajmuje si ZPP. Ktry z tych choptasiw pomyli ZPP z Zarzdem
ds. Rozwoju Midzynarodowego i myla, e chodzi o jaki projekt
pomocy do gooder w stylu Tanzanii. Wiosn 1994 powoano
komisj, ktra miaa zbada dziaalno ZPP. Wysunito zarzuty
wobec kilku projektw, a jednym z pierwszych poddanych kontroli
by Minos.

 I Wennerstrm nie potrafi rozliczy si z pienidzy?

Przeciwnie. Wennerstrm przedstawi wymienite
sprawozdanie, z ktrego wynikao, e w firm Minos zainwestowano
ponad pidziesit cztery miliony koron. Ale okazao si, e w
zacofanej Polsce istniay zbyt due przeszkody strukturalne, eby
nowoczesny przemys mg funkcjonowa bez problemw. W
rezultacie ich przedsibiorstwo zostao wyparte przez konkurencyjny
niemiecki projekt. Niemcy zaczli wtedy wykupywa w najlepsze
cay blok wschodni.
Powiedziae, e dosta szedziesit milionw.
Wanie. Pienidze z ZPP funkcjonoway jak
nieoprocentowane
poyczki.
Oczywicie
w
zamyle
przedsibiorstwa miay spaci cz tej poyczki w cigu ilu tam
lat. Ale Minos zbankrutowa, projekt si nie powid, za co nie
mona byo wini Wennerstrma. I tutaj pastwowa gwarancja
zapewniaa, e straty nie dotkn go osobicie. Po prostu nie musia
oddawa utopionych w Minosie pienidzy, a poza tym mia te
dowody na to, e utraci wanie tak, a nie inn sum wasnych
rodkw.
No to zobaczmy, czy dobrze zrozumiaem. Rzd dostarczy
miliardy z budetu i wspomaga dyplomatw, ktrzy otwierali
odpowiednie drzwi. Przemysowcy dostarczyli pienidzy i uyli ich
do inwestycji w joint ventures, z ktrych pniej zgarniali rekordowe
zyski: czyli innymi sowy nic nowego. Kilku wygrywa, kilku paci
rachunki, a my wiemy, kto ma jak rol do odegrania.
Jeste cynikiem. Pastwowe poyczki miay by spacone.
Powiedziae, e byy nieoprocentowane. A to znaczy, e
podatnicy nie mieli najmniejszej szansy na jakkolwiek dywidend
za to, e dostarczyli forsy. Wennerstrom dosta szedziesit baniek,
z ktrych zainwestowa pidziesit cztery. Co si stao z
pozostaymi szecioma milionami?
W tym samym momencie, w ktrym okazao si, e
projekty bd poddane kontroli, Wennerstrom wysa ZPP czek na
sze milionw, dopacajc rnic. Tak wic z prawnego punktu
widzenia sprawa zostaa zaatwiona.

ROBERT ZAMILK i spojrza wymownie na Mikaela.

Wyglda na to, e Wennerstrom przeputa troch pienidzy
z ZPP, ale w porwnaniu z sum p miliarda, ktra znikna ze
Skanska, albo z odpraw spadochronow dyrektora ABB,
opiewajc na ponad miliard co naprawd ludzi wzburzyo to nie
s wielkie rzeczy do opisywania stwierdzi Mikael. Dzisiejsi
czytelnicy maj po dziurki w nosie tekstw o niekompetentnych
graczach giedowych, nawet jeeli chodzi o pienidze z budetu. Czy
masz co wicej?
Teraz dopiero si zacznie!
Skd to wszystko wiesz? O interesach Wennerstrma w
Polsce?
W latach
dziewidziesitych
pracowaem
w
Handelsbanken. Zgadnij, kto przygotowywa raporty dla
reprezentanta banku w ZPP?
Aha! No to opowiadaj.
No wic tak... w skrcie. Wennerstrm zoy w ZPP
wyjanienie. Podpisano dokumenty. Odda reszt pienidzy. Wanie
te sze milionw byo bardzo sprytnie pomylane. Jeeli kto stoi w
przedsionku z torb pienidzy, ktre chce ci zwrci, to nie
podejrzewasz go, kuwa, o niecne zamiary.
Przejd do rzeczy.
Ale drogi Blomkvicie, przecie o to wanie chodzi. ZPP
by zadowolony ze sprawozdania Wennerstrma. Inwestycj trafi
szlag, ale nie mona byo nikomu postawi zarzutu, e le j
prowadzono. Przegldalimy faktury, transfery i wszystkie inne
dokumenty. Wszystko byo rzetelnie przedstawione. Wierzyem w
to. Mj szef w to wierzy. ZPP te wierzy, a rzd nie mia nic do
dodania.
No to w czym tkwi szkopu?
Dopiero teraz historia zaczyna by liska powiedzia
Lindberg, sprawiajc nagle wraenie zadziwiajco trzewego.
Poniewa jeste dziennikarzem, to, co teraz powiem, bdzie off the
record.

 Odwal si. Nie moesz opowiada mi niestworzonych

rzeczy, a pniej zastrzega si, e nie wolno ich przekaza innym.
Jasne, e mog. To, co opowiedziaem do tej pory, jest jak
najbardziej oficjalne. Jeli chcesz, moesz przeczyta sprawozdanie.
Co do reszty historii, ktrej zreszt jeszcze nie wyjawiem, musisz
potraktowa mnie jako anonimowe rdo.
Aha, ale wedug obowizujcej terminologii off the record
znaczy, e dowiedziaem si czego w zaufaniu, ale nie wolno mi o
tym pisa.
Mam w dupie terminologi. Pisz, co ci si podoba, ale chc
pozosta anonimowym rdem. Rozumiemy si?
Oczywicie.
Dopiero po fakcie zrozumia, e popeni bd.
To dobrze. Historia z Minosem miaa miejsce dziesi lat
temu, po upadku muru i po tym, jak bolszewicy zaczli si
zamienia w solidnych kapitalistw. Byem jedn z osb, ktre
baday projekt Wennerstrma, i cay czas nie opuszczao mnie
wraenie, e co w tym wszystkim cholernie mierdzi.
Dlaczego nie powiedziae nic w trakcie kontroli?
Rozmawiaem o tym z szefem. Ale nie mona si byo do
niczego przyczepi. Wszystkie papiery byy w porzdku. Pozostao
mi tylko podpisa si pod sprawozdaniem. Ale przez kolejne lata, za
kadym razem, gdy zetknem si z nazwiskiem Wennerstrma, nie
mogem przesta myle o Minosie.
Aha.
Rzecz w tym, e kilka lat pniej, w poowie lat
dziewidziesitych, bank robi troch interesw z Wennerstrmem.
Zreszt dosy sporych interesw. Ale uday si tak sobie.
Zrobi was w bambuko?
Nie, nie a tak. Zarobilimy i my, i on. Chodzi raczej o to,
e... nie wiem naprawd, jak to wyjani. Mwi teraz o swoim
pracodawcy, a wolabym tego unikn. Ale co mnie uderzyo, jak to
si mwi oglne wraenie nie byo pozytywne. Media

przedstawiaj Wennerstrma jako ekonomiczn superwyroczni. On

z tego yje. To jest jego kapita.
Wiem, co masz na myli.
A ja odniosem wraenie, e ten facet to jedna wielka blaga.
Nie by jako szczeglnie uzdolniony, jeeli chodzi o ekonomi.
Przeciwnie, w niektrych kwestiach jego wiedza bya
niewiarygodnie pytka. Doradzao mu kilku niesamowicie bystrych
young warriors, ale samego Wennerstroma nie cierpiaem
serdecznie.
Okej.
Mniej wicej rok temu pojechaem do Polski, w cakiem
innej sprawie. Jedlimy kolacj z kilkoma inwestorami z odzi i
zupenie przypadkowo przyszo mi siedzie obok prezydenta miasta.
Rozmawialimy o tym, jak trudno byo postawi polsk gospodark
na nogi i tak dalej, i nie wiem ju w zwizku z czym wspomniaem o
Minosie. Mczyzna przez chwil patrzy na mnie z ogromnym
zdziwieniem, jak gdyby nigdy nie sysza o tej firmie, ale w kocu
przypomnia sobie projekt, z ktrego nigdy nic nie wyszo.
Skwitowa to miechem i doda, cytuj: Jeeli to wszystko, na co
sta szwedzkich inwestorw, to wkrtce wasz kraj popadnie w
ruin". apiesz?
Wypowied wiadczy o tym, e prezydent odzi jest
mdrym facetem, ale mw dalej.
To zdanie nie dawao mi spokoju. Nastpnego dnia rano
musiaem by na zebraniu, ale pniej miaem wolne. Tylko z
czystej ciekawoci pojechaem zobaczy pozostaoci po firmie
Minos. Dotarem do niewielkiej wioski pod odzi, z knajp w
stodole i sraczykiem na podwrzu. Wielka fabryka Minos okazaa
si by kompletn ruder, rozlatujcym si magazynem z blachy
falistej, ktry w latach pidziesitych postawia Armia Czerwona.
Spotkaem ochroniarza, ktry mwi troch po niemiecku i ktrego
kuzyn pracowa w Minosie. Kuzyn mieszka niedaleko, wic
poszlimy do niego do domu. Ochroniarz tumaczy. Jeste ciekawy,
co powiedzia?
Nie mog si doczeka.

 Minos powsta w 1992. Zatrudnia najwyej pitnacie

osb, gwnie stare kobieciny. Pensja wynosia troch ponad sto
pidziesit koron miesicznie. Najpierw nie byo maszyn, wic
pracownicy zajmowali si sprztaniem rudery. Na pocztku
padziernika przyszy trzy urzdzenia do produkcji kartonw,
kupione w Portugalii. Uywane, zniszczone i totalnie przestarzae.
Gdyby odda je na zom, nie byyby warte wicej ni kilka tysicy.
Wprawdzie dziaay, ale cay czas si psuy. Naturalnie brakowao
czci zamiennych, co chwil robiono przerwy w produkcji.
Najczciej po prostu kto z zatrudnionych naprawia je
prowizorycznie, do nastpnej awarii.
To zaczyna przypomina prawdziw story przyzna
Mikael. Co waciwie produkowano w Minosie?
W 1992 roku i do poowy 1993 robili zwyke pudeka
kartonowe na proszek do zmywarek, opakowania na jajka i takie
rzeczy. Pniej papierowe torebki. Ale fabryce cigle brakowao
materiau i nigdy nie produkowali szczeglnie duo.
To nie wyglda na jak ogromn inwestycj.
Obliczyem. czne koszty wynajmu lokalu przez dwa lata
to pitnacie tysicy koron. Na pensje wydano maksymalnie sto
pidziesit tysicy, przyjem najbardziej hojny wariant. Zakup
urzdze i transport... furgonetka przewoca kartony...
przypuszczalnie dwiecie pidziesit tysicy. Dooy trzeba opaty
skarbowe za pozwolenia, troch podry tam i z powrotem w
wiosce pojawia si kilka razy tylko jedna osoba ze Szwecji. Taa,
powiedzmy, e caa operacja nie pochona wicej ni milion.
Pewnego dnia, latem 1993 roku, przyszed brygadzista i powiedzia,
e fabryk zamknito, a wkrtce pniej wgierska ciarwka
zabraa cay park maszynowy. Exit Minos.
PODCZAS PROCESU Mikael czsto myla o tym sobtkowym
spotkaniu. Wiksz cz wieczoru przekomarzali si w licealnym,
serdecznym tonie, dokadnie jak za szkolnych czasw. Jako
nastolatki dwigali to samo egzystencjalne brzemi. Jako doroli byli
sobie waciwie obcy, tak naprawd dzielio ich mnstwo rzeczy.
Podczas rozmowy Mikael zastanawia! si nawet, co sprawio, e

zostali szkolnymi przyjacimi. Pamita Roberta jako cichego,

penego rezerwy chopca, szalenie niemiaego wobec dziewczt. W
wieku dorosym odnosi sukcesy jako... no, osoba zwizana
zawodowo z bankiem.
Mikael nie wtpi ani przez moment, e jego towarzysz
wyznawa pogldy sprzeczne z jego wizj wiata. Rzadko si upija,
ale to przypadkowe spotkanie przeobrazio nieudan wypraw w
przyjemny wieczr, kiedy to poziom wdki w butelce obnia si
stale, cho bez popiechu. By moe wanie z powodu pierwotnie
lekkiego tonu rozmowy Mikael nie potrafi potraktowa opowieci
Roberta powanie. Ale w kocu zbudzi si w nim instynkt
dziennikarza. Nagle zacz sucha z ogromn uwag i nie omieszka
wykaza logicznych niecisoci.
Poczekaj sekundk poprosi. Wennerstrm to nazwisko
na topie, przynajmniej wrd giedowych rekinw. Jeeli si nie
myl, jest miliarderem...
Szacuje si, e Wennerstroem Group siedzi na mniej wicej
dwustu dwudziestu miliardach. Chcesz zapyta, dlaczego krezus tej
klasy w ogle zaprztaby sobie gow oszustwem na skromn
sumk pidziesiciu milionw?
No... nie do koca. Raczej dlaczego w ogle naraa si na
tak due ryzyko, aranujc oczywisty szwindel.
Nie wiem, czy mona uzna ten szwindel za oczywisty.
Cakowicie ze sob zgodni czonkowie zarzdu ZPP, bank, rzd i
rewizorzy Riksdagu przyjli i zaakceptowali sprawozdania
Wennerstrma.
W kadym razie chodzio o drobn sum.
Z pewnoci. Ale zastanw si: Wennerstroem Group to
przedsibiorstwo inwestycyjne, handluje wszystkim, co moe
przynie zysk papierami wartociowymi, obligacjami, walut...
you name it. Wennerstrm skontaktowa si z ZPP w 1992 roku,
wanie wtedy, gdy rynek zacz totalnie ton. Pamitasz jesie
1992 roku?
Czy pamitam? Miaem wtedy kredyt mieszkaniowy z
ruchomym oprocentowaniem, a w padzierniku Bank Centralny

podnis stop do piciuset punktw procentowych. Przez cay

nastpny rok mczyem si z dziewitnastoprocentowymi odsetkami.
Mmmm. To byy czasy! umiechn si Robert. Ja te
cholernie duo wtedy straciem. Rwnie Hans-Erik Wennerstrm,
podobnie jak inni aktorzy na rynku, boryka si z tymi problemami.
Mia miliony uwizione w przernych papierach, ale zadziwiajco
mao gotwki. Nagle nie mg zacign nowych, bajoskich
poyczek. Zazwyczaj w takiej sytuacji ludzie pozbywaj si kilku
nieruchomoci i li rany po stratach. Ale w 1992 roku nikt za adn
choler nie chcia kupowa nieruchomoci.
Cash-flow problem.
Wanie. I Wennerstrm nie by osamotniony. Kady
handlowiec...
Nie mw: handlowiec. Nazywaj ich jak chcesz, ale
uywajc okrelenia handlowiec, obraasz ca powan grup
zawodow.
... no to kady rekin giedowy, kady mia cash-flow
problems... Spjrz na to tak: Wennerstrm dosta szedziesit
milionw koron. Odda sze baniek, ale dopiero po trzech latach.
Wydatki zwizane z Minosem nie mogy wynie wicej ni jaki
milion. Ju same odsetki z szedziesiciu milionw przez trzy lata
s co nieco warte. W zalenoci od tego, jak zainwestowa te
pienidze, mg je podwoi albo nawet zdziesiciokrotni. Wtedy
nie mwimy ju o gwnianych sumach. A tak w ogle, to na
zdrowie!

Rozdzia 2
Pitek 20 grudnia
DRAGAN ARMANSKI mia pidziesit sze lat i pochodzi z
Chorwacji. Jego ojciec by ormiaskim ydem z Biaorusi. Matka
boniack muzumank o greckich korzeniach. To ona,
odpowiedzialna za jego wychowanie, przekazaa mu kulturowe
dziedzictwo, dziki czemu jako dorosy mczyzna znalaz si w
ogromnej heterogenicznej grupie definiowanej przez media jako
muzumanie. Urzd Migracyjny zarejestrowa go, co osobliwe, jako
Serba. Jego paszport zdradza, e jest obywatelem szwedzkim, a
fotografia ukazywaa kanciast twarz z wydatn szczk, ciemnym
zarostem i posiwiaymi skromi. Nazywano go czsto Arabem,
mimo e nie mia najmniejszej domieszki arabskiej krwi. By
jednakowo genetycznym skrzyowaniem, ktre szalecy zajmujcy
si biologi ras z du doz prawdopodobiestwa opisaliby jako
ulepione z gorszej gliny.
Jego wygld przywodzi na myl stereotypow rol lokalnego
bossa redniej wagi w jakim amerykaskim filmie gangsterskim. W
rzeczywistoci Armanski nie by ani szmuglerem narkotykw, ani
torped mafii, tylko zdolnym specjalist w zakresie ekonomii
przedsibiorstw, ktry na pocztku lat siedemdziesitych zacz
pracowa jako asystent finansowy w firmie ochroniarskiej Milton
Security, a trzydzieci lat pniej piastowa w niej stanowiska
dyrektora oraz szefa operacyjnego.
Jego rosnce zainteresowanie zagadnieniami bezpieczestwa
przeobrazio si z czasem w fascynacj. Jak w grze strategicznej
trzeba byo zidentyfikowa zagroenie, rozwin strategie obronne i
cay czas wyprzedza o krok szpiegw przemysowych,
szantaystw i zodziei. Zaczo si od wykrycia sprytnego
oszustwa, w ktrym posuono si kreatywn ksigowoci.
Armanski zdoa udowodni win jednej z dwunastu osb
zatrudnionych w firmie i w dalszym cigu, trzydzieci lat pniej,
pamita swoje zdziwienie, gdy zrozumia, e caa malwersacja bya
moliwa dziki temu, e przedsibiorstwo nie zaatao kilku

banalnych luk w procedurach zabezpieczajcych. Ze zwykego

rachmistrza przeobrazi si w innowatora rozwijajcego firm i
eksperta w dziedzinie oszustw gospodarczych. Po piciu latach
zosta czonkiem kierownictwa, a po kolejnych dziesiciu nie bez
sprzeciww dyrektorem naczelnym przedsibiorstwa. Sprzeciwy
ju dawno ucichy. Kierujc Milton Security, zamieni je w jedn z
najbardziej kompetentnych i wzitych szwedzkich firm
specjalizujcych si w ochronie.
W Milton Security pracowao na stae trzysta osiemdziesit
osb, a drugie tyle wsppracownikw byo zaufanymi wolnymi
strzelcami, z ktrych usug korzystano w razie potrzeby. Bya to
raczej niewielka firma, w kadym razie w porwnaniu z Falckiem
czy Szwedzk Sub Ochrony. Gdy Armanski stawia w niej
pierwsze kroki, czyni to w Oglnej Ochronie Johana Fredrika
Miltona SA, ktrej gwnymi klientami byy centra handlowe,
potrzebujce sklepowych kontrolerw i osikowatych ochroniarzy.
Pod jego kierownictwem przedsibiorstwo zmienio nazw na
midzynarodowo chodliwe Milton Security i postawio na najnowsz
technologi. Dokonano wymiany personelu; wysuonych nocnych
strw, umundurowanych fetyszystw i dorabiajcych w weekendy
licealistw zastpili ludzie o powanych kompetencjach. Armanski
zatrudni absolwentw politologii ze znajomoci zagadnie
midzynarodowego terroryzmu, ochrony osobistej i szpiegostwa
przemysowego,
a
przede
wszystkim
technikw
telekomunikacyjnych i informatykw. Stanowiska szefw
operacyjnych powierzy byym policjantom. No i przenis firm z
peryferyjnej Solny do reprezentacyjnych lokali w pobliu Slussen w
centrum Sztokholmu.
Tym samym na pocztku lat dziewidziesitych Milton
Security bya przygotowana do zaoferowania nowego rodzaju
bezpieczestwa ekskluzywnej grupie klientw, skadajcej si
przede wszystkim z przedsibiorstw redniej wielkoci o
ekstremalnie wysokich obrotach i majtnych osb prywatnych
nowobogackich gwiazd rocka, rekinw giedowych i dyrektorw
firm z brany informatycznej. Wanym elementem oferty Milton
Security bya ochrona osobista i zabezpieczenia techniczne dla
szwedzkich firm za granic, szczeglnie na Bliskim Wschodzie. Ta
cz dziaalnoci stanowia prawie siedemdziesit procent obrotw

firmy. Za panowania Armanskiego roczne obroty wzrosy z

czterdziestu milionw do prawie dwch miliardw koron.
Handlowanie poczuciem bezpieczestwa stao si bran
niesamowicie lukratywn.
Dziaalno przedsibiorstwa podzielono na trzy gwne
obszary: ekspertyz poziomu zabezpiecze, polegajc na
identyfikacji potencjalnych zagroe, rodki prewencyjne, czyli
instalacj
kosztownych
kamer
nadzorujcych,
alarmw
przeciwwamaniowych i przeciwpoarowych, elektronicznych
zamkw oraz systemw komputerowych i w kocu usugi z zakresu
ochrony osobistej, ktre oferowano osobom prywatnym i firmom,
odczuwajcym
rzeczywiste
lub
urojone
zagroenie.
Zapotrzebowanie na te ostatnie usugi wzroso w cigu minionych
dziesiciu lat czterdziestokrotnie, a od pewnego czasu mona byo
mwi o nowej grupie klientw. Stanowiy j dosy dobrze
uposaone kobiety szukajce ochrony przed byymi partnerami,
mami lub nieznajomymi stalkerami, ktrzy zobaczywszy je w
telewizji dostawali bzika na punkcie ich obcisych sweterkw czy
koloru szminki. Milton Security wsppracowaa z podobnymi
renomowanymi firmami w Europie oraz USA i zapewniaa
bezpieczestwo wielu zagranicznym gociom, ktrzy odwiedzali
Szwecj, na przykad znanej amerykaskiej aktorce nagrywajcej
przez dwa miesice film w Trollhattan. Jej agent uzna, e status
gwiazdy obliguje do posiadania osobistej ochrony, nawet jeeli w
gr wchodzio tylko nadzorowanie sporadycznych spacerw wok
hotelu.
Czwarty, znacznie skromniejszy obszar dziaa firmy, ktrym
zajmowali si nieliczni pracownicy, polega na czym, co okrelano
skrtem W, w wewntrznym argonie nazywano wuesiem, a co
najzwyczajniej w wiecie byo przeprowadzaniem wywiadw
rodowiskowych.
Armanski nie podziela zachwytw nad t czci
dziaalnoci Milton Security. Bya mniej lukratywna, a
zdecydowanie bardziej problematyczna, wymagaa przy tym raczej
wicej kompetencji i oglnego rozeznania pracownikw ni
szczegowej wiedzy na temat telekomunikacji czy instalowania
dyskretnych urzdze nadzorujcych. Zlecenia przyjmowano, gdy

chodzio o zwyke badania zdolnoci kredytowej, kontrolowanie

przeszoci pracownika w zwizku z jego zatrudnieniem,
weryfikowanie podejrze o przecieki informacji firmowych czy
zamieszanie w dziaalno przestpcz. W takich przypadkach
wkraczali do akcji wuesiowcy.
Ale nazbyt czsto jego klienci przychodzili ze swoimi
prywatnymi troskami, ktre zazwyczaj przeradzay si w mczce
marudzenie. Chc wiedzie, kim jest ten obuz, z ktrym zadaje si
moja crka... Wydaje mi si, e ona mnie zdradza... To dobry
chopak, tylko wpad w ze towarzystwo... Jestem ofiar szantau...
Armanski najczciej zdecydowanie odmawia. Jeeli crka bya
penoletnia, to miaa prawo zadawa si, z kim jej si ywnie
podoba. Maonkowie powinni rozwizywa problem zdrady na
wasn rk. W takich sprawach kryy si potencjalne puapki, ktre
mogy prowadzi do skandali i przysporzy firmie prawnych
kopotw. Dlatego Dragan Armanski sprawowa kontrol nad
kadym takim zleceniem, chocia dochody z tyche stanowiy
zaledwie marne kieszonkowe w porwnaniu z caoci obrotw
przedsibiorstwa.
NIESTETY PIERWSZ spraw tego ranka by wanie wywiad
rodowiskowy. Armanski poprawi kanty spodni, po czym rozpar
si wygodnie w fotelu. Przygldajc si podejrzliwie Lisbeth
Salander, swojej o trzydzieci lat modszej wsppracownicy, po raz
tysiczny skonstatowa, e nie ma chyba na wiecie czowieka, ktry
w tym prestiowym przedsibiorstwie byby bardziej nie na miejscu
ni ona. Jego nieufno bya jednoczenie i mdra, i irracjonalna. W
oczach Armanskiego Lisbeth uchodzia za zdecydowanie najbardziej
kompetentnego researchera spord tych, z ktrymi kiedykolwiek
mia do czynienia w brany. W trakcie czteroletniej wsppracy z
Milton Security nie spartaczya ani jednego zlecenia i nie oddaa ani
jednego sprawozdania kiepskiej jakoci. Przeciwnie, jej produkcja
stanowia klas sam w sobie. Armanski ywi przekonanie, e
Salander posiada wyjtkowy dar. Kady gupi mg zdoby
informacje o wypacalnoci kredytobiorcy czy sprawdzi dane u
komornika. Salander miaa wyobrani i dostarczaa niekoniecznie
tych najbardziej oczekiwanych wiadomoci. Nigdy nie zrozumia,
jak do nich docieraa, i czasami jej umiejtnoci sprawiay wraenie

czystej magii. Bya wietnie obeznana z archiwami urzdw,

potrafia odnale nawet najmniej znanych ludzi. Przede wszystkim
jednak jak nikt inny umiaa dotrze do wntrza osoby, o ktrej
zbieraa informacje. Jeeli tylko istniay jakie brudy, odnajdywaa je
z precyzj zdalnie sterowanego pocisku.
Niewtpliwie miaa dar.
Dla osb, ktre znalazy si w zasigu dziaania radaru
Salander, jej raporty mogy oznacza tragiczn w skutkach
katastrof. Armanski cigle jeszcze oblewa si potem na
wspomnienie zlecenia, ktre miao polega na rutynowej kontroli
naukowca z brany farmaceutycznej w zwizku z planowanym
kupnem przedsibiorstwa. Robota, ktra miaa jej zaj najwyej
siedem dni, zacza si przeciga. Po czterech tygodniach milczenia
i licznych upomnieniach, ktre uparcie ignorowaa, pojawia si
nagle z raportem, z ktrego wynikao, e badany obiekt jest
pedofilem i co najmniej dwukrotnie kupowa usugi seksualne u
trzynastoletniej prostytutki w Tallinie. Oprcz tego zachodzio
podejrzenie, e jest niezdrowo zainteresowany crk swojej obecnej
partnerki.
Niektre cechy Salander doprowadzay Armanskiego do
skrajnej rozpaczy. Odkrywszy, e badany mczyzna jest pedofilem,
nie podniosa suchawki, bijc na alarm; nie wpada jak bomba do
pokoju szefa z prob o natychmiastow rozmow. Wrcz
przeciwnie. Nie wspominajc ani sowem, e sprawozdanie zawiera
materia wybuchowy o nuklearnej niemale sile raenia, pooya go
na biurku Armanskiego wanie wtedy, gdy zamierza zgasi lamp i
pj do domu. Otworzy teczk dopiero pnym wieczorem, w
salonie swojej willi na Liding, zerkajc jednym okiem na telewizor
i sczc z on wino.
Raport, jak zawsze napisany z naukow wrcz
skrupulatnoci, obfitowa w przypisy, cytaty i dokadnie podane
rda. Pierwsze strony przedstawiay pochodzenie obiektu,
wyksztacenie i karier finansow. Dopiero na stronie dwudziestej
czwartej, pod rdtytuem, Salander zrzucia bomb o wycieczkach
do Tallina i uczynia to w tym samym rzeczowym tonie, w ktrym
wspomniaa, e mczyzna posiada dom w Sollentunie i prowadzi
granatowe volvo. Wszystko potwierdzia dokumentami w obszernym

zaczniku, zawierajcym midzy innymi fotografie trzynastolatki w

towarzystwie obiektu, ktry wsuwa rk pod jej sweterek. Zdjcie
zostao zrobione w hotelowym korytarzu w Tallinie. Oprcz tego w
nieodgadniony sposb Lisbeth udao si dotrze do dziewczynki i
przekona j do zoenia szczegowego zeznania, ktre
zarejestrowaa na tamie.
Raport Salander wywoa dokadnie taki chaos, jakiego
Armanski stara si unikn. Najpierw musia zay kilka
przepisanych przez lekarza rodkw przeciwwrzodowych. Pniej
wezwa zleceniodawc na byskawiczn, lecz ponur rozmow. W
kocu mimo zrozumiaej niechci zleceniodawcy natychmiast
przekaza cay materia policji, ryzykujc tym samym wmieszanie
Milton Security w afer i wzajemne oskarenia. Gdyby
dokumentacja okazaa si niewystarczajca albo mczyzn
uniewinniono, firma ryzykowaa oskarenie o zniesawienie.
Skaranie boskie.
ALE TO NIE JEJ osobliwy brak emocji przeszkadza mu
najbardziej. Chodzio raczej o wizerunek firmy, o konserwatywn
solidno. W tym kontekcie Salander bya rwnie wiarygodna jak
koparka na targach eglarskich.
Armanskiemu trudno si byo pogodzi z faktem, e jego
najlepszy researcher jest blad, anorektycznie chud i ostrzyon na
jeyka dziewczyn z kolczykami w nosie i brwiach. Na szyi miaa
wytatuowan dwucentymetrow os, a wok lewego bicepsa i
kostki prosty szlaczek. Kiedy zakadaa koszulk na ramiczkach,
mona byo zobaczy, e rwnie jedn z opatek zdobi wikszy
tatua przedstawiajcy smoka. Farbowaa swoje naturalnie rude
wosy na kruczoczarno. Wygldaa, jakby wanie obudzia si po
tygodniowych orgiach z grup hardrockowcw Nie cierpiaa o tym
Armanski by przekonany na jadowstrt. Wrcz przeciwnie,
pochaniaa wszystko, co byo jadalne, cho gwnie liche fast foody.
Po prostu taka si urodzia: chuda i o delikatnych ksztatach.
Niewielkie donie, szczupe kostki i ledwo zaznaczone pod
ubraniami piersi potgoway dziewczcy wygld. Skoczywszy
dwadziecia cztery lata, wygldaa na czternacie. Miaa szerokie
usta, zgrabny nos i wysokie koci policzkowe, sugerujce orientalne

korzenie. Poruszaa si szybko jak pajk. Pracujc przy komputerze,

przebiegaa palcami po klawiaturze w jakim szalonym pdzie.
Postura Lisbeth uniemoliwiaa jej karier modelki, ale odpowiednio
umalowana twarz mogaby zdobi niejeden plakat reklamowy. Spod
warstwy pudru czasami miaa na ustach odraajc czarn szmink
spod tatuay i kolczykw przezierao co... hmmm...
ekscytujcego. W jaki zupenie niezrozumiay sposb.
Zadziwia ju sam fakt, e Lisbeth pracowaa u Armanskiego.
Nie naleaa do tej grupy kobiet, z ktrymi Armanski zazwyczaj
nawizywa kontakt, a jeszcze mniej do tej, ktrym proponowa
prac.
Zostaa zatrudniona w biurze jako goniec z polecenia
emerytowanego prywatnego adwokata firmy Holgera Palmgrena. To
wanie on okreli Salander jako bystr dziewczyn o ciut
zagmatwanym nastawieniu do wiata" i zaapelowa do Armanskiego,
by da jej szans, na co nagabywany niechtnie przysta. Palmgren
potraktowaby odmow jako zacht do zwielokrotnienia stara,
najprociej wic byo od razu powiedzie tak". Armanski wiedzia
nie tylko, e adwokat powica swj czas trudnej modziey i innym
socjalnym popapracom, ale e rwnie, mimo wszystko, potrafi
prawidowo oceni sytuacj.
Poaowa swojej decyzji w tym samym momencie, w ktrym
po raz pierwszy spotka Lisbeth Salander.
I nie w tym rzecz, e uwaa j za kopotliw: w jego
mniemaniu bya wrcz tosama z pojciem kopotliwoci. Nie
skoczya gimnazjum, nigdy nie przestpia progu szkoy redniej i
brakowao jej jakiegokolwiek wyksztacenia.
Przez pierwsze miesice pracowaa na cay etat, no dobrze,
prawie cay, w kadym razie od czasu do czasu pojawiaa si w
biurze. Parzya kaw, odbieraa poczt i obsugiwaa kserokopiark.
Problem polega na tym, e kompletnie nie przejmowaa si
normalnymi godzinami pracy ani obowizujcymi w firmie
zasadami.
Miaa
natomiast ogromny talent
do irytowania
wsppracownikw. Zaczto j okrela mianem: dziewczyna o
dwch komrkach mzgowych, jedna potrzebna jej bya do

oddychania, druga do stania w pionie. Nigdy o sobie nic nie

opowiadaa. Prbujcy z ni rozmawia koledzy otrzymywali
odpowiedzi tak zdawkowe, e do szybko si zniechcali. Prby
artowania nigdy nie paday na podatny grunt; Lisbeth albo
spogldaa na wesoka wielkimi oczyma bez wyrazu, albo reagowaa
wyranym rozdranieniem.
Rozesza si te wie o jej dramatycznie zmiennym
humorze, gdy podejrzewaa kogo o zabaw jej kosztem. A trzeba
wiedzie, e kpiny ze wsppracownikw byy do powszechnym
elementem kultury obowizujcej w firmie. Stosunek Salander do
ludzi nie zachca do okazywania jej ani zaufania, ani przyjaznych
uczu. Bya nietypowym zjawiskiem, wasajcym si po
korytarzach Milton Security niczym bezpaski kot, i w kocu
zaczto j traktowa jako przypadek beznadziejny.
Po miesicu cigych kopotw Armanski wezwa Salander
do swojego pokoju, zamierzajc wrczy jej wypowiedzenie. Z
kamienn twarz i bez protestw suchaa, jak po kolei wylicza jej
grzechy. Zareagowaa dopiero wtedy, gdy szef podsumowawszy
jej brak prawidowego nastawienia do wiata zaproponowa, eby
sprbowaa znale prac w innej firmie, ktra w lepszy sposb
mogaby wykorzysta jej kompetencje. Lisbeth przerwaa mu w
poowie zdania. Po raz pierwszy nie mwia monosylabami.
Suchaj, jeeli potrzebujesz wonego, to moesz przej si
do Urzdu Zatrudnienia i na pewno tam kogo znajdziesz. Potrafi,
kuwa, dotrze do kadej informacji na temat kadego czowieka.
Jeli nie umiesz wykorzysta mnie do czego wicej ni tylko
sortowanie poczty, to jeste idiot.
Armanski nigdy nie zapomni wasnego zdumienia jej
wybuchem. Siedzia oniemiay, podczas gdy dziewczyna niezraona
mwia dalej.
Masz u siebie faceta, ktry powici trzy tygodnie na
napisanie bezwartociowego raportu o tym japiszonie, ktrego chc
zwerbowa na stanowisko przewodniczcego zarzdu jakiej nowej
spki dot.com. Skopiowaam mu ten gwniany raport wczoraj
wieczorem, widz, e teraz ley na twoim biurku.
Armanski powid wzrokiem po stercie papierw, wyjtkowo

podnoszc gos:
Nie wolno ci czyta poufnych dokumentw!
Moe i nie wolno, ale zabezpieczenia twojej firmy
pozostawiaj wiele do yczenia. Wedle twoich dyrektyw facet
powinien skopiowa te dokumenty osobicie, ale podrzuci mi je
wczoraj, zanim sam urwa si do knajpy. A zreszt jego poprzedni
raport znalazam par tygodni temu w jadalni.
e co zrobia? wybuchn przeraony Armanski.
Spokojnie. Woyam te papiery do jego sejfu.
Ujawni ci szyfr do swojego prywatnego schowka?
dysza.
No, nie do koca... Ale zapisa na wistku, ktry trzyma pod
podkadk na biurku, razem ze swoim hasem dostpu do kompa.
Ale chodzi o to, e ten twj dupa nie detektyw zrobi kompletnie
beznadziejny wywiad. Pomin fakt, e chopak siedzi po uszy w
dugach karcianych i zasysa kok jak odkurzacz, no i to, e jego
dziewczyna szukaa pomocy w pogotowiu dla kobiet, po tym jak
spra j na kwane jabko.
Zamilka. Armanski siedzia przez kilka minut bez sowa,
przerzucajc kartki raportu. Dokument, napisany przejrzyst i
zrozumia proz, by profesjonalnie zredagowany, peen
odnonikw do dokumentw oraz wypowiedzi przyjaci i
znajomych badanego obiektu. W kocu podnis wzrok i powiedzia
tylko dwa sowa:
Udowodnij to.
Ile mam czasu?
Trzy dni. Jeeli nie bdziesz moga udowodni swoich
twierdze, to wylej ci z pracy.
TRZY DNI PNIEJ przekazaa mu bez sowa raport, ktry w
rwnie szczegowych odnonikach zamienia na pozr
sympatycznego modego japiszona w cikiego skurwiela, na ktrym
nie sposb polega. Armanski czyta kilkakrotnie tekst dokumentu w

sobot i niedziel, a cz poniedziaku spdzi na pobienej

weryfikacji kilku faktw. Jeszcze zanim zacz kontrol, wiedzia, e
informacje Lisbeth s prawdziwe. Zdumienie nie przeszkadzao mu
by wciekym na samego siebie. Najwyraniej nie pozna si na tej
dziewczynie. Uwaa j za tp, moe nawet troch upoledzon.
Nie spodziewa si, e kto, kto przewagarowa szko podstawow i
nie dosta wiadectwa ukoczenia teje, potrafi napisa
sprawozdanie, ktre nie tylko jest poprawne jzykowo, ale te
zawiera spostrzeenia i informacje, ktrych pochodzenia mona si
tylko domyla.
By przekonany, e nikt inny zatrudniony w Milton Security
nie potrafiby dotrze do poufnej dokumentacji lekarskiej w
pogotowiu dla ofiar przemocy. Zapytana o to, jak wesza w jej
posiadanie, Salander udzielia mu wymijajcej odpowiedzi. Nie chce
pali swoich rde powiedziaa. Wkrtce Armanski zrozumia, e
Lisbeth raczej nie zamierza dyskutowa o swoich metodach pracy
ani z nim, ani z nikim innym. Troch go to niepokoio, ale nie do
tego stopnia, eby nie ulec pokusie sprawdzenia jej.
Rozmyla nad tym przez trzy dni.
Sign pamici do sw Holgera Palmgrena: kademu
trzeba da szans. Zastanawia si nad swoim muzumaskim
wychowaniem, nakazujcym wspomaga ludzi wyrzuconych poza
nawias. Wprawdzie nie wierzy w Boga i nie odwiedzi meczetu od
czasu modzieczej kontestacji, ale Lisbeth jawia mu si jako osoba
stanowczo potrzebujca pomocy i wsparcia. Doprawdy, w tej
dziedzinie przez ostatnie kilkadziesit lat nie uczyni zbyt wiele.
ZAMIAST WYLA Lisbeth z pracy, wezwa j na prywatn
rozmow, prbujc dowiedzie si, jak ta uciliwa dziewczyna
naprawd funkcjonuje. Utwierdzi si w przekonaniu, e cierpi na
jakie powane zaburzenie, ale odkry rwnie, e pod
naburmuszon fasad kryje si inteligentny czowiek. Uwaajc j
cigle za kruch i uciliw, odkry ku swemu zdumieniu, e po
prostu j polubi.
Przez kolejne miesice udziela jej schronienia pod swoimi
skrzydami. A tak zupenie szczerze to... zaj si ni w ramach

swoistego hobbystycznego projektu spoecznego. Zleca jej rne

prace dla researchera i prbowa udziela wskazwek, jak si za nie
zabra. Suchaa cierpliwie, a pniej odchodzia i wykonywaa
zlecenia wedug wasnego widzimisi. Armanski poprosi szefa
technicznego firmy, eby nauczy Lisbeth podstaw obsugi
komputera. Salander przesiedziaa grzecznie w awie szkolnej cae
popoudnie, po czym prowadzcy kurs, odrobin zbity z tropu,
zakomunikowa Armanskiemu, e dziewczyna ma o wiele wiksz
wiedz o komputerach ni niejeden pracownik Milton Security.
Armanski zrozumia wkrtce, e Lisbeth, mimo rozmw,
propozycji szkole, a take innych prb i grb, nie myli
dostosowa si do panujcych w Miltonie biurowych norm. Stan
przed trudnym dylematem.
Dziewczyna w dalszym cigu dziaaa na nerwy
pracownikom firmy. Armanski mia wiadomo, e nigdy nie
zaakceptuj kogo, kto jak ona przychodzi i wychodzi, kiedy
chce. W normalnym przypadku postawiby ultimatum, dajc
zmiany zachowania. Przypuszcza jednak, e stawiajc Lisbeth
podobne dania czy groc wypowiedzeniem, zobaczyby
najprawdopodobniej tylko wzruszenie ramion. By wic zmuszony
dokona wyboru: albo si jej pozby, albo zaakceptowa, e nie
funkcjonuje jak inni ludzie.
JESZCZE WIKSZYM problemem okaza si fakt, e Armanski nie
mia pewnoci co do swoich uczu wzgldem tej modej kobiety.
Bya jak kopotliwy wid, odpychajca, a jednoczenie pontna. Nie
pocigaa go seksualnie, przynajmniej tak sdzi. Podobay mu si
raczej krge blondynki o penych, pobudzajcych fantazj ustach, a
poza tym od dwudziestu lat by zwizany z Fink o imieniu Ritva,
ktra rwnie w wieku rednim bardziej ni dobrze speniaa
wszystkie te kryteria. Nigdy jej nie zdradzi, no dobrze, moe kiedy
wydarzyo si co, co jego ona, gdyby o tym wiedziaa, mogaby
opacznie zrozumie, ale oglnie rzecz biorc by szczliwym
mem i ojcem dwch crek w wieku Salander. W kadym razie nie
interesoway go dziewczyny paskie jak deska, dziewczyny ktre na
odlego trudno odrni od cherlawych chopakw. To nie w jego
stylu.

A mimo to przyapywa si na niestosownych marzeniach o

Lisbeth i musia przyzna, e nie potrafi przej obok niej zupenie
obojtnie. Ale atrakcyjno tej kobiety polegaa wedug
Armanskiego na tym, e bya dla niego jak istota z innego wiata.
Rwnie dobrze mgby zakocha si w wizerunku mitycznej
greckiej nimfy. Reprezentowaa nierealn rzeczywisto, ktra go
fascynowaa, ale w ktrej nie mg uczestniczy, a w kadym razie
ona nie udzielaa mu do niej wstpu.
Pewnego dnia, siedzc w kawiarnianym ogrdku na rynku
Starego Miasta, Armanski zobaczy Lisbeth, ktra niespiesznie
zajmowaa miejsce przy stoliku po przeciwnej stronie. Przysza w
towarzystwie trzech dziewczyn i jednego chopaka, ubranych
identycznie jak ona. Obserwowa j z zaciekawieniem. Sprawiaa
wraenie rwnie powcigliwej jak w pracy, ale w pewnym
momencie niemale umiechna si do opowiadajcej co koleanki
o purpurowych wosach.
A gdyby kiedy sam przyszed do biura z ufarbowanymi na
zielono wosami, w wytartych dinsach i upstrzonej graffiti i nitami
skrzanej kurtce? Jak zareagowaaby Lisbeth? Czy uznaaby go za
rwnego sobie? By moe akceptowaa przecie chyba wszystko
wok siebie, z nastawieniem not my business. Ale
najprawdopodobniej po prostu by go wymiaa.
Siedziaa plecami do niego i nie odwrcia si ani razu,
pozornie zupenie niewiadoma jego obecnoci. Zaczo mu to
dziwnie przeszkadza i po chwili wsta, by wymkn si
niezauwaenie. Wanie wtedy odwrcia gow i spojrzaa prosto w
jego twarz, jak gdyby cay czas wiedziaa, kto za ni siedzi, jak
gdyby miaa go w zasigu swojego radaru. Spojrzenie dopado go
tak nagle, e odebra je jako atak i udajc, e nic nie widzi, opuci w
popiechu kawiarenk. Nie powiedziaa mu cze", ale
odprowadzia wzrokiem i dopiero gdy skrci w najblisz uliczk,
przesta czu na plecach jej palce oczy.
miaa si rzadko albo nigdy. Armanski zanotowa jednak z
czasem co w rodzaju bardziej mikkiej postawy. Mwic delikatnie,
miaa prawie zerowe poczucie humoru i tylko raz na jaki czas
wykrzywiaa twarz w ironicznym umiechu.

Chwilami Armanski czu si tak bardzo sprowokowany

brakiem emocji u Lisbeth, e mia ochot potnie ni wstrzsn,
wtargn pod jej skorup, zyska jej przyja lub chociaby
szacunek. W cigu dziewiciu miesicy, ktre u niego
przepracowaa, tylko jeden jedyny raz prbowa dyskutowa z ni na
temat swoich uczu. Rozmowa odbya si podczas firmowej imprezy
boonarodzeniowej. Armanski wyjtkowo by nietrzewy. Nie
wydarzyo si nic niestosownego, prbowa jej tylko wytumaczy,
e naprawd j lubi. Ale najbardziej ze wszystkiego chcia jej
wyjani, e czuje wobec niej instynkt opiekuczy i e w razie
potrzeby zawsze moe mu zaufa. Prbowa j te obj. Po
przyjacielsku oczywicie.
Uwolniwszy si z niezdarnego ucisku, Lisbeth opucia lokal
bez sowa. A pniej przestaa pojawia si w pracy i nie
odpowiadaa na telefony. Dla Armanskiego jej nieobecno bya
tortur. Nie mia z kim porozmawia o swoich uczuciach i po raz
pierwszy z przeraeniem odkry, jak wielk wadz ma nad nim
Lisbeth Salander.
WRCIA PO TRZECH tygodniach. Pnym styczniowym
wieczorem, gdy Armanski siedzia po godzinach nad bilansem
rocznym, wesza do jego pokoju niepostrzeenie niczym duch. Nagle
dostrzeg j w ciemnoci, nieopodal drzwi. Nie mia pojcia, jak
dugo tam staa, przygldajc mu si badawczo.
Napijesz si kawy? zapytaa. Przymkna drzwi i podaa
mu plastikowy kubek z automatu w jadalni. Przyj go w milczeniu,
czujc jednoczenie ulg i obaw, gdy Lisbeth, zatrzasnwszy drzwi
stop, usiada w fotelu dla goci i spojrzaa mu prosto w oczy. A po
chwili zadaa mu to zakazane pytanie w taki sposb, e nie potrafi
ani zby go artem, ani wymiga si w jaki inny sposb.
Dragan, masz na mnie ochot?
Armanski siedzia jak sparaliowany, desperacko rozmylajc
nad odpowiedzi. Najpierw, uraony, chcia zaprzeczy. Pniej,
spotkawszy jej spojrzenie, zrozumia, e po raz pierwszy zadaa mu
osobiste pytanie. Uczynia to z pen powag i kad prb zbycia
jej artem mogaby odebra jako afront. Chciaa z nim porozmawia.

Zastanawia si, jak dugo zbieraa si na odwag, eby go zapyta.

Odoy niespiesznie dugopis i rozpar si wygodnie w fotelu. W
kocu udao mu si rozluni.
Dlaczego tak sdzisz? odpowiedzia pytaniem na pytanie.
Wnioskuj ze sposobu, w jaki na mnie patrzysz. I tych
sytuacji, w ktrych wycigasz rk, eby mnie dotkn, a pniej
zatrzymujesz si w p drogi.
Nagle umiechn si do niej.
Mam wraenie, e gdybym tylko dotkn ci palcem,
odgryzaby mi ca do.
Nie odwzajemnia umiechu. Czekaa.
Lisbeth, jestem twoim szefem i nawet gdyby wzbudzaa
moje zainteresowanie, nigdy bym tego nie wykorzysta.
W dalszym cigu czekaa.
A tak midzy nami... owszem, byway chwile, kiedy
czuem, e mnie pocigasz. Zupenie nie potrafi tego wyjani, ale
to fakt. Z jakiego dla mnie samego niewytumaczalnego powodu
bardzo, bardzo ci lubi. Ale nie jestem na ciebie napalony.
To dobrze. Bo nic z tych rzeczy nigdy si nie zdarzy.
Armanski nagle wybuchn miechem. Salander po raz
pierwszy powiedziaa mu co osobistego, nawet jeeli bya to
najbardziej przykra rzecz, jak moe usysze mczyzna. Szuka
odpowiednich sw.
Lisbeth, rozumiem, e nie interesuje ci facet po
pidziesitce...
Nie interesuje mnie facet po pidziesitce, ktry jest moim
szefem.
Podniosa rk.
Poczekaj, pozwl mi dokoczy. Czasami zachowujesz si
jak osio i dranisz swoim formalizmem, ale jeste te atrakcyjnym
mczyzn i... ja czasami te czuj, e... Ale jeste moim szefem,
poznaam twoj on, chc dalej u ciebie pracowa i wdawanie si z

tob w jakie osobiste ukady byoby najbardziej idiotycznym

posuniciem.
Armanski siedzia bez sowa, niemale bojc si oddycha.
Nie jestem niewiadoma tego, co dla mnie zrobie, i nie
chc by niewdziczna. Naprawd doceniam to, e przezwyciye
wasne uprzedzenia i dae mi szans. Ale nie chc ci w roli
kochanka, nie jeste te moim ojcem.
Umilka. Po chwili Armanski westchn bezradnie.
No wic kim mam dla ciebie by?
Chc dalej dla ciebie pracowa. Jeeli tobie to odpowiada.
Skin potakujco i odpowiedzia tak szczerze, jak tylko
mg.
Bardzo mi zaley na tym, eby dla mnie pracowaa. Ale
chciabym te, eby darzya mnie zaufaniem i czym w rodzaju
przyjani.
Teraz ona skina gow.
Nie zachcasz do zawierania przyjani wyrzuci z siebie
nagle.
Zachmurzya si lekko, ale Armanski mwi niewzruszenie
dalej.
Zrozumiaem, e nie yczysz sobie wcibiania nosa w twoje
sprawy, i postaram si tego nie robi. Ale czy masz co przeciwko
temu, e w dalszym cigu bdziesz mi si podoba?
Salander zastanawiaa si dusz chwil, a pniej wstaa,
obesza st i serdecznie ucisna Armanskiego. Mczyzna by
totalnie zaskoczony. Dopiero kiedy zwolnia ucisk, chwyci j za
rk.
Moemy zosta przyjacimi? zapyta.
Ponownie skina gow.
To by jedyny raz, kiedy okazaa mu czuo. Jedyny raz,
kiedy w ogle go dotkna. Wspomina t chwil z tkliwoci.

W dalszym cigu, po czterech latach znajomoci, nie

wyjawia mu prawie nic ze swojego prywatnego ycia, nie
opowiedziaa o swojej rodzinie. Przy jakiej okazji wykorzysta
swoje umiejtnoci i przeprowadzi prywatny W na jej temat.
Oprcz tego odby dug rozmow z adwokatem Palmgrenem i to,
czego si dowiedzia, nie zwikszyo niestety jego zaufania do
Salander. Nigdy o tym nie mwi, nigdy nawet nie napomkn, e
szpera w jej yciorysie. Ukrywajc niepokj, zwikszy po prostu
czujno.
ZANIM TEN OSOBLIWY wieczr dobieg koca, Salander i
Armanski doszli do nastpujcego porozumienia: w przyszoci
Lisbeth bdzie otrzymywaa zlecenia w zakresie researchu, ale jako
wolny strzelec. Armanski gwarantowa jej niewielk miesiczn
pensj, niezalenie od tego, czy pracowaa nad jakim zadaniem, czy
nie. Ostateczny dochd mia zalee od zlece. Dawa jej woln rk
co do form pracy, ale Lisbeth zobowizywaa si, e nigdy nie
uczyni niczego, co mogoby przynie wstyd albo narazi Milton
Security na szwank.
To byo praktyczne i korzystne dla wszystkich stron
rozwizanie. Tym samym Armanski zredukowa uciliwy oddzia
W do jednego zatrudnionego na stae pracownika, starszego pana,
ktry wykonywa przyzwoite rutynowe badania i zajmowa si
gwnie informacjami na temat kredytobiorcw. Wszystkie
pozostae zawie i niepewne zlecenia przekazywa Salander i innym
nielicznym freelancerom, za ktrych w razie kopotw w praktyce
dziaali na wasn rk firma nie musiaa ponosi
odpowiedzialnoci. Poniewa czsto korzysta z jej usug, zarabiaa
przyzwoite pienidze. Mogaby znacznie zwikszy swoje dochody,
ale pracowaa tylko wtedy, kiedy miaa ochot, wyznajc zasad, e
jeeli si szefowi nie podoba, to zawsze moe j zwolni.
Armanski zaakceptowa j tak, jaka jest, ale nie pozwala na
spotkania z klientami. Wyjtki od reguy naleay do rzadkoci, a
dzisiejsza sprawa bya, niestety, takim wyjtkiem.
LISBETH MIAA na sobie czarny t-shirt z podobizn ET o
potnych kach, podpisan I am also alien, czarn wystrzpion

spdnic, czarn krtk kurtk ze znoszonej skry, pas nabity

wiekami, toporne martensy i prkowane czerwono-zielone
podkolanwki. Twarz zdobi makija, ktrego skala kolorystyczna
moga wiadczy o daltonizmie dziewczyny. Innymi sowy: bya
wyjtkowo strojna.
Armanski westchn i przenis wzrok na trzeci osob w
pokoju, tradycyjnie ubranego mczyzn w okularach o grubych
szkach. Szedziesicioomioletni adwokat Dirch Frode nalega na
osobiste spotkanie ze wsppracownikiem, ktry sporzdzi dla niego
raport. Armanski prbowa do tego nie dopuci, wymawiajc si a
to przezibieniem Salander, a to jej podr, a to nawaem pracy.
Frode odpowiada lekkomylnie: nie szkodzi. Sprawa nie bya naga,
mg spokojnie poczeka nawet kilka dni. Armanski przeklina
siebie w duchu, ale w kocu nie mia innego wyjcia. Zaaranowa
wic spotkanie i teraz adwokat Frode, mruc oczy, z nieukrywan
fascynacj przyglda si Lisbeth, ktra widrowaa go wzrokiem
niewyraajcym zbyt ciepych uczu.
Armanski westchn ponownie, spogldajc tym razem na
lecy przed nim skoroszyt z napisem: CARL MIKAEL
BLOMKVIST. Podziwiajc starannie wykaligrafowany pod spodem
PESEL, wymwi gono tytuowe imi i nazwisko. Na ich dwik
Frode ockn si z czarujcego odrtwienia i odwrci ku
mwicemu.
No wic co moecie o nim powiedzie? zapyta.
To jest panna Salander, autorka raportu. Armanski
zawaha si przez sekund, po czym kontynuowa z umiechem, w
zamyle przyjaznym, a w rzeczywistoci sprawiajcym wraenie
bezradnie usprawiedliwiajcego. Niech pana nie zmyli jej mody
wiek. Lisbeth jest naszym absolutnie najlepszym researcherem.
Nie wtpi odpowiedzia Frode suchym tonem,
wiadczcym o tym, e jest dokadnie przeciwnego zdania. Prosz
powiedzie, do jakich dosza wnioskw.
Najwyraniej adwokat nie mia pojcia, jak traktowa
Salander, i szukajc bardziej swojskiego terytorium, skierowa
pytanie do Armanskiego, jak gdyby tej osobliwej kobiety nie byo w
pokoju. A kobieta, wyprodukowawszy ogromny balon z gumy do

ucia, uprzedzia odpowied szefa, traktujc Frodego jak powietrze.

Zapytaj, prosz, klienta, czy woli krtsz, czy dusz
wersj.
Adwokat natychmiast zrozumia, e wdepn w psie ajno.
Zapada krtka enujca cisza. W kocu Frode zwrci si do
Lisbeth i prbujc naprawi bd, przyj agodny ton dobrego
wujaszka.
Bybym wdziczny, gdyby moga mi pani streci wyniki
swoich bada.
Salander wygldaa jak gniewny nubijski drapienik, ktry
wanie przymierza si do zjedzenia klienta na obiad. Obdarzya
Frodego tak zaskakujco nienawistnym spojrzeniem, e po plecach
przeszy mu ciarki. Ale ju po chwili rysy jej twarzy zmiky i Frode
zastanawia si, czy paajce nienawici oczy nie byy wytworem
jego wyobrani. Gdy zacza mwi, wysawiaa si jak urzdniczka
pastwowa.
Tytuem wstpu chciaabym zaznaczy, e nie byo to
specjalnie skomplikowane zadanie, abstrahujc od faktu, e zlecenie
samo w sobie zostao do enigmatycznie okrelone. Chcia pan
wiedzie wszystko, co mona wyszpera", nie sugerujc, e chodzi
o co szczeglnego. Dlatego przygotowaam co w rodzaju karty z
prbkami yciorysu. Raport liczy sto dziewidziesit trzy strony,
ale ponad sto dwadziecia stanowi kopie jego artykuw tudzie
wycinkw prasowych, w ktrych sam jest wzmiankowany.
Blomkvist to osoba publiczna, niemajca szczeglnie wielu
tajemnic. Nie ma raczej nic do ukrycia.
Ale twierdzi pani, e ma tajemnice? docieka Frode.
Wszyscy maj tajemnice odpara niezbita z tropu.
Chodzi tylko o to, eby odgadn, na czym polegaj.
Sucham wic.
Mikael Blomkvist urodzi si 18 stycznia 1960 roku, czyli
ma teraz czterdzieci trzy lata. Przyszed na wiat w Borlange, ale
nigdy tam nie mieszka. Ojciec i matka, Kurt i Anita Blomkvist,
zostali rodzicami do pno, dzisiaj ju nie yj. Ojciec by

instalatorem maszyn i jedzi troch po kraju. Mama, z tego co

wiem, nigdy nie zajmowaa si niczym wicej ni domem. Gdy syn
zacz chodzi do szkoy, przeprowadzili si do Sztokholmu. Mikael
ma modsz o trzy lata siostr Annik, ktra jest adwokatem. Ma te
kilku wujkw i kuzynw. Zamierzasz poda kaw?
Z tym pytaniem zwrcia si do Armanskiego, ktry
pospiesznie otworzy termos, zamwiony specjalnie na spotkanie.
Gestem doni da jej znak, eby mwia dalej.
Tak wic w 1966 rodzina Blomkvistw przeprowadzia si
do Sztokholmu. Mieszkali w Lilia Essingen. Mikael chodzi do
szkoy podstawowej w Brommie, a pniej do liceum na
Kungsholmen. Mia do dobre wiadectwo kocowe, ze redni 4,9.
Kopie le w teczce. W latach licealnych zajmowa si muzyk, gra
na gitarze basowej w zespole rockowym Bootstrap, ktry zreszt
wyda singiel lansowany w radiu latem 1979 roku. Po ukoczeniu
szkoy redniej pracowa jako bramkarz w metrze, a za zarobione
pienidze wyjecha pniej za granic. Podrowa przez rok,
gwnie po Azji, objecha Indie, Tajlandi, zahaczy o Australi. W
wieku dwudziestu jeden lat zacz studia dziennikarskie w
Sztokholmie, ale przerwa je po roku, eby odby sub wojskow
w Kirunie. Opuci tamtejsz jednostk komandosw, podobno tylko
dla twardzieli, z wynikiem 10-9-9, czyli jednym z najlepszych.
Podj na nowo i ukoczy studia i do dzisiaj pracuje w zawodzie
dziennikarza. Jak bardzo szczegowych informacji pan oczekuje?
Prosz opowiedzie o tym, co uwaa pani za istotne.
Okej. Sprawia wraenie Dzielnego Zucha. A do dzisiaj by
dziennikarzem, ktry osiga same zawodowe sukcesy. W latach
osiemdziesitych pracowa na rnych zastpstwach, pocztkowo w
prasie na prowincji, pniej w stoecznej. Sporzdziam list.
Prawdziwy przeom nastpi w zwizku z histori Niedwiedziej
Bandy, gdy udao mu si zidentyfikowa szajk napadajc na banki.
Kalle Blomkvist?
Nie cierpi tego przydomka, co chyba jest do zrozumiae.
Gdyby kto nazwa mnie w mediach Pippi Langstrump, ryzykowaby
spuchnit warg.

Rzucia mroczne spojrzenie w kierunku Armanskiego, ktry

natychmiast przekn lin. Niejeden raz myla o Lisbeth wanie
jako o nieustraszonej Pippi i teraz dzikowa swojemu rozsdkowi,
e nigdy nie prbowa na ten temat artowa. Poruszy doni, co
miao znaczy mw dalej".
Pewne rdo podaje, e do dnia rozpracowania szajki
marzy o karierze reportera kryminalnego, zreszt jako ten typ
dziennikarza pracowa przez pewien czas w jednej z popoudniwek,
ale ostatecznie da si pozna od najlepszej strony przede wszystkim
jako reporter polityczny i znawca ekonomii. Pracowa gwnie jako
wolny strzelec, jedyn stal posad mia w kocu lat
osiemdziesitych, w popoudniwce. Zoy wypowiedzenie w 1990
roku i wtedy te powoa do ycia miesicznik Millennium".
Czasopismo wystartowao jako zupeny outsider, bez wsparcia
potnego wydawcy. Nakad wzrasta stopniowo, dzisiaj siga
dwudziestu jeden tysicy egzemplarzy. Redakcja znajduje si na
Gtgatan, kilka ulic std.
To gazeta lewicowa?
To zaley od tego, jak definiujemy lewic. Millennium"
uwaa si powszechnie za czasopismo spoeczno-krytyczne, ale
zgaduj, e anarchici maj je za tchrzliwe buruazyjne gwno,
porwnywalne z pismami typu Arena" czy Ordfront", podczas gdy
Studencki Zwizek Moderatw sdzi, e w redakcji siedz sami
bolszewicy. Nic nie wskazuje na to, eby Blomkvist kiedykolwiek
by politycznie aktywny, nawet w latach licealnych, kiedy w kraju
wzbieraa fala lewicowych nastrojw spoecznych. W czasie studiw
w Wyszej Szkole Dziennikarskiej na pewien czas zwiza si z
aktywistk Syndykalistw, ktra dzisiaj reprezentuje Parti
Lewicow w Riksdagu. Wyglda na to, e opatrzono go etykietk
lewicowca, poniewa jako dziennikarz ekonomiczny specjalizuje si
w reportaach demaskujcych korupcj i szemrane interesy w
wiecie prywatnych przedsibiorcw. Stworzy par druzgoccych
portretw dyrektorw i politykw z pewnoci uzasadnionych
oraz wymusi kilka dymisji. Do najbardziej znanych naley afera w
Arboga, w rezultacie ktrej znany prawicowy polityk zosta
zmuszony do rezygnacji z funkcji, a gwnego ksigowego gminy
skazano na rok wizienia za malwersacj. Wykrywanie przestpstw

nie jest bynajmniej oznak lewicowoci.

Rozumiem, co ma pani na myli. Co wicej?
Jest autorem dwch ksiek. Pierwsza traktuje o skandalu w
Arboga, a druga Jedcy templariuszy o dziennikarstwie
ekonomicznym. Wydano j trzy lata temu. Nie czytaam tej ostatniej,
ale sdzc z recenzji, jest kontrowersyjna. W kadym razie staa si
przedmiotem oywionej debaty w mediach.
Pienidze?
Nie jest szczeglnie zamony, ale te nie przymiera
godem. Deklaracje podatkowe znajdzie pan w zacznikach. W
banku ma ponad dwiecie pidziesit tysicy koron, ulokowanych
czciowo w prywatnym ubezpieczeniu emerytalnym, czciowo w
funduszach inwestycyjnych. Oprcz tego posiada konto, na ktrym
zgromadzi okoo stu tysicy. Z tego konta podejmuje pienidze na
biece wydatki, podre i tym podobne. Jest wacicielem
mieszkania, ktre spaci w caoci. Szedziesit pi metrw
kwadratowych na Bellmansgatan. Nie zalega z adnymi kredytami i
nie ma dugw.
Salander uniosa palec w gr.
Posiada jeszcze nieruchomo w Sandhamn. To niewielka,
zaledwie trzydziestometrowa szopa, przerobiona na domek
letniskowy. Ley nad wod w samym centrum, w najbardziej
atrakcyjnej czci miejscowoci. Dosta j w spadku po wujku, ktry
kupi j w latach czterdziestych, kiedy takie transakcje byy jeszcze
w zasigu moliwoci zwykych miertelnikw. Podzielili si z
siostr: ona przeja mieszkanie po rodzicach, w Lilia Essingen, a
Mikael dosta t chaupk. Nie wiem, jaka jest obecnie jej warto,
zapewne kilka milionw, ale z drugiej strony nie wyglda na to, eby
nosi si z zamiarem sprzeday. Bywa tam dosy czsto.
Dochody?
Jest wspwacicielem Millennium" i pobiera miesicznie
troch ponad dwanacie tysicy. Reszta jest rezultatem pracy
freelancera, suma kocowa bywa rna. Rekord pobi trzy lata temu,
kiedy rozrywany przez media zarobi prawie czterysta pidziesit
tysicy. W ubiegym roku mia z rnych zlece sto dwadziecia

tysicy.
Teraz musi zapaci odszkodowanie w wysokoci stu
pidziesiciu tysicy, a poza tym honorarium adwokata i tak dalej
stwierdzi Frode. Zgaduj, e ostateczny rachunek bdzie do
sony. A przecie oprcz tego utraci cz dochodw, odsiadujc
kar wizienia.
Co znaczy, e zostanie goy jak wity turecki dodaa
Salander.
Czy jest uczciwy? zapyta Dirch Frode.
To jest, e si tak wyra, jego kapita. Stworzy wizerunek
lekko zarozumiaego stranika moralnoci w wiecie biznesu; czsto
zaprasza si go do telewizji jako komentatora.
Po ogoszeniu dzisiejszego wyroku chyba nie zostao mu
duo tego kapitau... powiedzia Frode w zamyleniu.
Nie twierdz, e wiem dokadnie, czego wymaga si od
dziennikarza, ale po tej porace upynie duo czasu, zanim
Superdetektyw Blomkvist zostanie laureatem Wielkiej Nagrody
Dziennikarskiej. Zbani si do porzdnie skonstatowaa
trzewo Salander. Jeeli wolno mi uczyni osobist refleksj...
Armanski rozwar szeroko oczy. Przez wszystkie
przepracowane u niego lata nigdy nie wyrazia jakiejkolwiek
osobistej opinii. Liczyy si tylko suche fakty.
Zbadanie meritum sprawy Wennerstrma nie naleao do
moich obowizkw, przynajmniej w zwizku z tym zleceniem, ale
ledziam proces sdowy i musz przyzna, e wprawi mnie w
osupienie. Odniosam wraenie, e cay ten skandal jest jedn
wielk pomyk. To jakby cakiem... nie w stylu Blomkvista
opublikowa co, co od pocztku do koca nie trzyma si kupy.
Salander podrapaa si po szyi. Frode czeka cierpliwie.
Armeski zastanawia si, czy to tylko pozory, czy Lisbeth naprawd
nie wie, co powiedzie. Ta Salander, ktr zna na co dzie, nigdy
nie okazywaa niepewnoci czy wahania. W kocu podja decyzj.
Poza protokoem, e tak powiem... Nie zagbiam si
dostatecznie w spraw Wennerstrma, ale sdz, e Kalle

Blomkvist... przepraszam, Mikael Blomkvist, zosta zrobiony w

balona. Myl, e kryje si za tym co zupenie innego ni to, co
sugeruje wyrok sdu.
Teraz Dirch Frode wyprostowa si nagle w fotelu, mierzc
Lisbeth badawczym wzrokiem. Armanski zanotowa, e jego klient
po raz pierwszy, suchajc sprawozdania, okaza wicej ni tylko
yczliwe zainteresowanie. Uwiadomi sobie, e sprawa
Wennerstrma nie bya adwokatowi obojtna. Spokojnie, pomyla
po chwili. Frode nie jest zainteresowany spraw Wennerstrma,
zareagowa dopiero wtedy, gdy Salander zasugerowaa, e
Blomkvista zrobiono w konia.
Co ma pani na myli? zapyta Frode z zaciekawieniem w
gosie.
To tylko spekulacje, ale jestem do mocno przekonana, e
kto go oszuka.
A co pani skania do wycignicia takiego wniosku?
Caa jego zawodowa przeszo wiadczy o tym, e jest
bardzo ostronym reporterem. Wszystkie dokonane przez niego
kontrowersyjne odkrycia s zawsze dokadnie udokumentowane.
Przysuchiwaam si jednej z rozpraw. Blomkvist nie mia adnych
kontrargumentw i wygldao na to, e podda si bez walki. To
zupenie do niego niepodobne. Jeeli wierzy sdowi, to oskarony
nie majc adnych podstaw wyssa z palca histori i opublikowa
j jak jaki dziennikarski zamachowiec samobjca. To zdecydowanie
nie w stylu Blomkvista.
A wic o co tutaj wedug pani chodzi?
Mog si tylko domyla. Blomkvist wierzy w swoj
histori, ale po drodze co si wydarzyo i fakty okazay si
faszywe. A to znaczy, e ufa swojemu informatorowi albo e kto
wiadomie podrzuci mu nieprawdziwe dane, co brzmi do
nieprawdopodobnie. Istnieje te moliwo, e grozio mu tak due
niebezpieczestwo, e rzuci rcznik. Wola wyj na
niekompetentnego idiot ni podj walk. Ale, jak ju zaznaczyam,
to tylko spekulacje.

SALANDER ZAMIERZAA kontynuowa sprawozdanie, gdy

Frode podnis rk. Przez kilka sekund siedzia w milczeniu,
bbnic palcami w oparcie fotela. Z pewnym wahaniem zwrci si
do Lisbeth.
Gdybymy chcieli pani zleci odszukanie prawdy w aferze
Wennerstroma... jak mamy szans, e pani co znajdzie?
Nie potrafi odpowiedzie na to pytanie. By moe nie ma
nic do znalezienia.
Ale czy podjaby si pani prby?
Wzruszya ramionami.
To nie ja decyduj. Pracuj dla Dragana Armanskiego, to
on podejmuje decyzje co do zlece, ktre mi przekazuje. A poza tym
to zaley, o jakiego typu informacje panu chodzi.
Powiedzmy tak... Wychodz z zaoenia, e nasza rozmowa
jest poufna.
Armanski skin gow.
Nie znam tej afery, ale wiem, e w innych sytuacjach
Wennerstrm bywa nieuczciwy. Afera z Wennerstrmem w
najwyszej mierze wpyna na ycie Mikaela Blomkvista i jestem
ciekaw, czy pani spekulacje zawieraj ziarno prawdy.
Rozmowa przyja nieoczekiwany obrt, co postawio
Armanskiego w stan gotowoci. Dirch Frode zapyta, czy Milton
Security podjoby si grzebania w zakoczonym procesie karnym,
podczas ktrego by moe uyto wobec Blomkvista groby
bezprawnej. Podejmujc si takiego zadania, Armanski ryzykowa
starcie z wennerstrmskim imperium adwokatw. W takiej sytuacji
nie umiechao mu si wykorzystanie Salander jako
niekontrolowanego pocisku o dalekim zasigu.
I nie kierowa si wycznie trosk o firm. Lisbeth wyranie
zaznaczya, e nie yczy sobie Armanskiego w roli zaniepokojonego
ojczyma i zgodnie z umow pilnowa si bardzo, by go takim nie
postrzegaa, ale w duchu nigdy nie przesta si o ni ba. Czasami
apa si na tym, e porwnuje j ze swoimi crkami. Uwaa si za
dobrego ojca, ktry nie wtrca si w prywatne ycie dzieci bez

potrzeby, ale wiedzia, e gdyby zachowyway si jak Lisbeth, nie

potrafiby tego zaakceptowa.
W gbi swego chorwackiego a moe boniackiego albo
ormiaskiego serca nigdy nie mg pozby si przekonania, e
ycie Salander prowadzi prost drog do katastrofy. W jego
mniemaniu dziewczyna wrcz prosia o to, eby zosta ofiar, i dra
na myl, e pewnego ranka zbudzi go wiadomo, e kto jej
wyrzdzi krzywd.
Tego typu zlecenie moe okaza si do kosztowne...
zacz troch odstraszajco, eby zbada, jak powanie Frode
traktuje swoje pytanie.
Ustalimy jaki puap odpowiedzia przytomnie adwokat.
Nie dam rzeczy niemoliwych, a paski wsppracownik, jak pan
sam zastrzega, jest niezwykle kompetentny.
Salander? zapyta Armanski, podnoszc brwi.
Nie mam adnych innych planw.
W porzdku. Ale chciabym, ebymy ustalili formy pracy.
A teraz dokocz, prosz, prezentacj.
Nie mam nic wicej, oprcz kilku szczegw z ycia
prywatnego. W 1986 roku oeni si z Monic Abrahamsson, w tym
samym roku urodzia im si crka, obecnie szesnastoletnia Pernilla.
Maestwo nie trwao dugo, rozwiedli si w 1991. Abrahamsson
wysza ponownie za m, ale wyglda na to, e s przyjacimi.
Crka mieszka z matk i nie spotyka si z ojcem szczeglnie czsto.
FRODE POPROSI o jeszcze jedn filiank kawy i ponownie
zwrci si do Salander.
Na pocztku sugerowaa pani, e wszyscy ludzie maj
tajemnice. Znalaza je pani?
Chodzio mi o to, e wszyscy maj sprawy, ktre uwaaj
za prywatne i z ktrymi raczej si nie afiszuj. Blomkvist ma
powodzenie u kobiet. Ma za sob kilka powaniejszych historii
miosnych i niezliczon liczb przelotnych zwizkw. Krtko
mwic, to mczyzna o bogatym yciu seksualnym. Ale od wielu

lat w jego yciu pojawia si jedna i ta sama osoba, stanowi do

niezwyk par.
W jakim sensie niezwyk?
Erika Berger, redaktor naczelna Millennium", jest
seksualn partnerk Blomkvista. To dziewczyna z wyszych sfer, z
matki Szwedki i ojca Belga, mieszka w Szwecji. Znaj si ze
studiw i od studenckich czasw yj ze sob w nieformalnym
zwizku.
To chyba nie jest a takie niezwyke zauway Frode.
Nie, wcale nie. Tylko e Berger jest jednoczenie on
artysty, Gregera Beckmana. To taki do znany facet, twrca masy
okropnych dzie w lokalach uytecznoci publicznej.
Czyli, innymi sowy, jest niewiern on.
Nie. Beckman wie o ich zwizku. To taki menage a trois,
najwyraniej akceptowany przez wszystkie zainteresowane strony.
Erika czasami sypia u Blomkvista, a czasami u ma. Nie wiem
dokadnie, jak to funkcjonuje, ale myl, e midzy innymi z tego
powodu rozpado si maestwo z Abrahamsson.

Rozdzia 3
Pitek 20 grudnia sobota 21 grudnia
ERIKA BERGER uniosa brwi na widok przemarznitego Mikaela,
ktry pnym popoudniem pojawi si w jej gabinecie. Redakcja
Millennium" znajdowaa si na szczycie Gtgatan, nad siedzib
Greenpeace. W zasadzie czynsz przekracza moliwoci finansowe
czasopisma, ale Erika, Mikael i Christer byli zgodni co do tego, eby
nie zmienia lokalu.
Spojrzaa na zegarek. Dziesi po pitej, ciemnoci ju dawno
okryy Sztokholm. Spodziewaa si Blomkvista w poudnie.
Przepraszam zacz, zanim zdya cokolwiek
powiedzie. Zasiedziaem si nad wyrokiem sdu, nie miaem
ochoty na rozmow. Poszedem na dugi spacer. Rozmylaem.
Odczytali wyrok w radiu. Dzwonia kobieta z TV4, chciaa
usysze twj komentarz.
Co jej powiedziaa?
Mniej wicej to, co ustalilimy: najpierw wszystko
dokadnie przeczytamy, a pniej bdziemy komentowa. To znaczy
nie powiedziaam nic. I dalej obstaj przy swoim zdaniu. Uwaam,
e to bdna strategia. Wychodzimy na sabeuszy, tracimy poparcie
mediw. Dzisiaj wieczorem na pewno wyjad z czym w telewizji.
Z ponur min skin gow.
Jak si czujesz?
Wzruszy ramionami i usiad w ulubionym fotelu przy oknie.
Spartaskie umeblowanie pokoju Eriki skadao si
[BRAK]
z Millennium" jako wydawca, reporter i czonek zarzdu, a
ty przejmiesz mj udzia. Wennerstrm wie, e ja wiem, co zrobi, i
jestem przekonany, e dopki bd choby tylko w pobliu redakcji,
dopty bdzie prbowa zniszczy nasze czasopismo. Nie sta nas na

to.
Ale dlaczego nie ogosi publicznie tego, co si wydarzyo
naprawd? A pniej niech si dzieje wola nieba!
Dlatego, e nie potrafimy nic udowodni, i dlatego, e
akurat teraz nie jestem szczeglnie wiarygodny. Wennerstrm
wygra t rund. Koniec i kropka. Odpu sobie.
Okej. Wylano ci. Co bdziesz teraz robi?
Potrzebuj chwili wytchnienia, po prostu. Czuj si
wypalony, znalazem si w lepym zauku, czy jak to si teraz adnie
nazywa. Powic czas sobie samemu. A pniej si zobaczy.
Erika przycigna gow Mikaela do swoich piersi. Obja
go mocno. Siedzieli tak w milczeniu przez kilka minut.
Chcesz spdzi ze mn wieczr? zapytaa.
Odpowiedzia skinieniem gowy.
wietnie. Ju zadzwoniam do Gregera i powiedziaam, e
przenocuj u ciebie.
JEDYNYM RDEM wiata w pokoju byy uliczne latarnie
odbijajce si we wnce okna. Mikael lea obok picej Eriki,
studiujc w pmroku jej obnaony profil. Nagie piersi wznosiy si i
opaday w rytm spokojnych oddechw. Poczu si rozluniony.
Zalegajca gdzie w przeponie gula lku przestaa dawa si we
znaki. To zasuga Eriki. Zawsze dziaaa na niego odprajco.
Podobnie jak on na ni.
Dwadziecia lat, pomyla. Tak dugo byli ze sob. Mgby
uprawia z ni seks przez kolejnych dwadziecia lat. Co najmniej
dwadziecia. Nigdy na serio nie prbowali kry si ze swoim
zwizkiem, nawet jeeli bywa przyczyn niezmiernie kopotliwych
sytuacji. Wiedzia, e plotkowano o nich w krgu znajomych, a
niektrzy zachodzili w gow, co ich tak naprawd czy. Zarwno
on, jak i Erika udzielali tajemniczych odpowiedzi, ignorujc
komentarze.
Spotkali si na imprezie u wsplnych znajomych. Byli na

drugim roku dziennikarstwa i kade z nich yo w stabilnym

zwizku. Z upywem godzin pozwalali sobie na coraz mielsze
prowokacje. Flirt narodzi si chyba w efekcie artu tego Mikael
nie by pewien ale egnajc si, wymienili numery telefonw. Od
pocztku wiedzieli, e wylduj razem w ku, i w cigu tygodnia
urzeczywistnili swoje plany, oczywicie za plecami partnerw.
Mikael by przekonany, e nie chodzi im o mio, przynajmniej nie
o mio w tradycyjnym rozumieniu, czyli t prowadzc do
wsplnego mieszkania, witecznej choinki i dzieci. Kilkakrotnie w
latach osiemdziesitych, bdc chwilowo singlami, rozpatrywali
moliwo prowadzenia wsplnego gospodarstwa. On chcia. Ale
Erika zawsze wycofywaa si w ostatniej chwili. Tumaczya, e taki
ukad nie miaby szans; wolaa nie ryzykowa, e zakochujc si w
sobie, zniszcz swj zwizek.
Byli zgodni co do tego, e chodzi im o seks, albo raczej
seksualne szalestwo, i Mikael zastanawia si, czy moliwe jest
jeszcze bardziej obkane podanie kobiety ni to, ktre czu w
stosunku do Eriki. Po prostu byo im ze sob niesamowicie dobrze.
Tkwili w zwizku, ktry by rwnie uzaleniajcy jak heroina.
Czasami spotykali si wystarczajco czsto, eby poczu si par.
Czasami midzy randkami upyway tygodnie i miesice. Ale tak jak
alkoholicy po suchych dniach cign do monopolowego, tak Mikael
i Erika zawsze wracali do siebie, pragnc wicej.
Nie byo to oczywicie proste. Taki zwizek musia kogo
rani. Obydwoje z ca bezwzgldnoci amali dane przyrzeczenia i
porzucali partnerw; jego wasne maestwo rozpado si wanie
dlatego, e nie potrafi trzyma si z dala od Eriki. Nigdy nie ucieka
si do kamstw, Monica wiedziaa o ich zwizku, ale wierzya, e
skoczy si definitywnie wraz ze lubem i narodzinami crki. Tym
bardziej e w tym samym czasie Erika wysza za Gregera Beckmana.
Mikael te tak myla i w pierwszych latach maestwa spotyka si
z Erik wycznie w sprawach zawodowych. A pniej zaoyli
Millennium" i wszystkie dobre intencje wziy w eb. Pewnego
wieczoru niespodziewanie zaczli ostro kocha si na jej biurku. To
byo pocztkiem cikiego okresu w yciu Mikaela. Pragn by z
rodzin i ledzi dorastanie crki, a jednoczenie czu si bezradny
wobec pocigu do Eriki, jak gdyby nie potrafi kontrolowa swoich
dziaa. Co oczywicie nie byo prawd, bo potrafiby, gdyby chcia.

Lisbeth Salander miaa racj, zgadujc, e wanie jego nieustajca

niewierno doprowadzia do rozwodu. Monica miaa po prostu
do.
Greger Beckman natomiast zdawa si cakowicie akceptowa
taki stan rzeczy. Erika nigdy nie krya swego zwizku z Mikaelem i
odnowiwszy go, przyznaa si do tego otwarcie. By moe atwiej
godzi si z tym artystyczna dusza, czowiek tak zajty wasn
twrczoci (a moe samym sob), e nie reaguje na nocne eskapady
ony do innego mczyzny, a nawet planuje urlop z myl o tym,
eby moga spdzi tydzie lub dwa u swojego kochanka w
Sandhamn. Mikael nie przepada za mem Eriki i nigdy nie
zrozumia, dlaczego go pokochaa, ale cieszy si, e Greger
akceptuje mio ony do dwch mczyzn.
Poza tym podejrzewa, e Greger traktowa zwizek Eriki z
nim jako dodatkow okras ich maestwa. Ale nigdy o tym nie
rozmawiali.
MIKAEL NIE MG zasn. Podda si o czwartej nad ranem.
Usiad w kuchni i od pocztku do koca przeczyta jeszcze raz
orzeczenie sdu. Znajc zakoczenie, mia teraz uczucie, e
spotkanie na Arholma byo w jakim sensie zrzdzeniem losu. Nie
wiedzia, czy Robert Lindberg opowiedzia mu o szwindlach
Wennerstrma tak, jak opowiada si ciekawe historie midzy
kolejkami wdki, czy naprawd zaleao mu na tym, eby je
ujawni.
Stawia na t pierwsz moliwo, ale rwnie dobrze mogo
by tak, e Robert z cakiem prywatnych albo zawodowych
powodw chcia zaszkodzi Wennerstrmowi i po prostu
wykorzysta okazj, majc na pokadzie obaskawionego
dziennikarza. Robert nie by a tak pijany, eby w decydujcym
momencie nie wlepi oczu w Mikaela i nie wymc na nim
wypowiedzenia magicznych sw, ktre zamieniy zwykego gadu
w anonimowe rdo. Tym samym mg opowiada, co mu lina na
jzyk przyniesie, nie ryzykujc ujawnienia swojego nazwiska.
Jednego Mikael by pewny. Gdyby spotkanie na Arholma
zostao zaaranowane, eby rozbudzi jego ciekawo, Robert nie

mgby zrobi lepszej roboty. Ale spotkanie na Arholma byo

przypadkowe.
Robert nie wiedzia, jak bardzo Mikael pogardza ludmi typu
Wennerstrma. Po latach dowiadcze i studiowania tematu Mikael
ywi przekonanie, e kady dyrektor banku i kady znany
przedsibiorca to ajdak. Nigdy nie sysza o Lisbeth Salander i by
szczliwie niewiadomy jej sprawozdania, ale gdyby go wysucha,
zgodziby si z tez, e jego awersja do tego typu rachmistrzw nie
jest wynikiem lewicowego radykalizmu. Mikael nie by politycznie
niezaangaowany, ale wszystkie izmy traktowa z du doz
podejrzliwoci. Tylko raz, w 1982 roku, wzi udzia w wyborach do
Riksdagu i z niewielkim przekonaniem odda gos na
socjaldemokratw, poniewa wydawao mu si, e nie moe by nic
gorszego ni kolejne trzy lata z Gst Bohmanem jako ministrem
finansw i Thorbjrnem Falldinem czy Ol Ullstenem w roli szefa
pastwa. W rezultacie bez wikszego entuzjazmu odda gos na
Olofa Palmego, otrzymujc w zamian morderstwo premiera, afer
korupcyjn Boforsa i polityczny skandal Ebbe Carlssona.
Mikael gardzi dziennikarzami ekonomicznymi z powodw,
ktre w jego przewiadczeniu miay zwizek z czym tak miesznym
jak moralno. Rwnanie byo proste. Dyrektor banku, ktry trwoni
sto milionw na bezmylne spekulacje, powinien zosta zwolniony z
pracy. Przedsibiorca, ktry robi interesy na spkach wydmuszkach,
powinien skoczy w ciupie. Waciciel nieruchomoci, ktry
zmusza modzie do pacenia czynszu na czarno za byle jaki pokj
ze sraczykiem, powinien zosta publicznie napitnowany i opluty.
Mikael uwaa, e zadanie dziennikarzy ekonomicznych
polega na kontrolowaniu i demaskowaniu finansowych rekinw,
ktrzy doprowadzaj do kryzysw odsetkowych i przepuszczaj
kapita drobnych ciuaczy na szalonych interesach w sieci. By
zdania, e w pracy takiego reportera chodzi gwnie o kontrolowanie
przedsibiorcw w ten sam niemiosierny sposb, w jaki obserwuje
si kady faszywy krok czonkw rzdu i parlamentu. Reporter
polityczny nigdy nie wpadby na pomys, eby nada przywdcy
politycznemu status ikony. Mikael za nic nie potrafi zrozumie,
dlaczego w krajowych mediach tak wielu dziennikarzy traktuje
mode wilczki na giedzie jak gwiazdy rocka.

Z POWODU TEGO do osobliwego stanowiska raz po raz popada

w gone konflikty z innymi dziennikarzami, wrd ktrych Wiliam
Borg by szczeglnie nieprzejednanym wrogiem. Mikael wyrnia
si, krytykujc swoich kolegw za zdrad ideaw i sualczo
wobec modych rekinw finansjery. Rola krytyka spoecznego
nadaa mu wprawdzie pewien status i zapewnia rol niewygodnego
gocia zasiadajcego w telewizyjnych studiach to wanie jego
zapraszano, by skomentowa kolejnego dyrektora z miliardow
odpraw ale jednoczenie przysporzya mu wiernych i zaartych
wrogw.
Przypuszcza, e w niektrych redakcjach odkorkowywano
dzisiaj butelki szampana.
Erika dzielia jego pogldy, jeeli chodzi o rol dziennikarza,
i ju w trakcie studiw zabawiaa si z Mikaelem wymylaniem
gazety o okrelonym profilu.
Mikael nie wyobraa sobie lepszej szefowej ni Erika. Bya
organizatork, ktra potrafi traktowa wsppracownikw z ogromn
doz ciepa i zaufania, jednoczenie nie bojc si konfrontacji. Gdy
zachodzia potrzeba, nie grzeszya delikatnoci. Ale przede
wszystkim miaa nieprawdopodobne wyczucie w podejmowaniu
decyzji co do zawartoci kolejnego numeru. Miewaa pogldy
odbiegajce od pogldw Mikaela i czasami zdarzao im si kci
na potg, ale darzyli si bezgranicznym zaufaniem i tworzyli zesp
nie do pokonania. On odwala kawa cikiej roboty, wynajdujc
historie, ona je opakowywaa i wprowadzaa na rynek.
Millennium" byo ich wsplnym dzieem, ktre jednak nigdy
nie ujrzaoby wiata dziennego bez jej umiejtnoci wyszukiwania
sponsorw. Chopak z klasy robotniczej i dziewczyna z wyszych
sfer w piknym poczeniu. Erika reprezentowaa odziedziczony
majtek. Oprcz tego, e wniosa spory kapita, udao si jej
namwi zarwno ojca, jak i kilku znajomych do zainwestowania
pokanych sum.
Mikael czsto zastanawia si, dlaczego Erika postawia na
Millennium". Bya wprawdzie wspwacicielk, ba! nawet
posiadaczk wikszoci udziaw i redaktorem naczelnym wasnego
czasopisma, co oczywicie zapewniao jej presti i swobod, jakiej

nie miaaby w adnym innym miejscu pracy, ale w odrnieniu od

Mikaela po studiach dziennikarskich zdecydowaa si na telewizj.
Bya przebojowa, prezentowaa si bezczelnie dobrze na ekranie i
potrafia wytrzyma konkurencj. Oprcz tego miaa odpowiednie
znajomoci w administracji. Gdyby nadal tam pracowaa, bez
wtpienia peniaby dobrze patn funkcj szefa ktrego z kanaw.
Ale zrezygnowaa wiadomie z telewizji i zainwestowaa w
Millennium", wysoce ryzykowny projekt, ktry raczkujc w ciasnej
i zniszczonej suterenie w Midsommarkransen, wypad na tyle
dobrze, e na pocztku lat dziewidziesitych przeprowadzi si do
obszerniejszych i sympatyczniejszych lokali na Gtgatan.
To Erika namwia Christera Malma do wykupienia udziaw
w czasopimie. Malm by ekshibicjonistycznym gejem, ktry nie raz
wywntrza si w reportaach typu W domu u... " i czsto goci w
kolorowych tabloidach. Media powiciy mu szczeglnie duo
uwagi, gdy zwiza si z Arnoldem Magnussonem, zwanym Arnem.
Ten znany aktor Teatru Krlewskiego zdoby prawdziw
popularno, grajc samego siebie w telewizyjnym reality show.
Christer i Arn zostali bohaterami medialnej opowieci w odcinkach.
Trzydziestoszecioletni Christer, wzity fotograf i projektant,
by wacicielem firmy, ktrej biuro znajdowao si na tym samym
pitrze co lokale czasopisma. Pracujc dla Millennium" przez
tydzie w miesicu, dba o jego nowoczesn i atrakcyjn szat
graficzn.
Oprcz niego redakcja zatrudniaa dwie osoby na cay etat,
nieustajcego praktykanta oraz trzech wsppracownikw w
niepenym wymiarze godzin. Bilans kocowy raczej nigdy nie
wychodzi na plus, ale czasopismo naleao do tych bardziej
prestiowych, a wsppracownicy kochali swoj prac.
Millennium" nie byo dla nikogo lukratywnym interesem,
ale wszyscy wizali koniec z kocem, a zarwno nakad, jak i
wpywy z reklam cay czas szy w gr. A do chwili obecnej
czasopismo miao opini pyskatego, ale miarodajnego gosiciela
prawdy.
Teraz sytuacja prawdopodobnie miaa ulec zmianie. Mikael
przeczyta krtk notatk prasow, ktr razem z Erik sformuowa

wczoraj wieczorem i ktr byskawicznie przemianowano na

wiadomo agencyjn TT i zamieszczono w portalu gazety
Aftonbladet".
SKAZANY REPORTER OPUSZCZA MILLENNIUM" Sztokholm
(TT). Dziennikarz Mikael Blomkvist rezygnuje z funkcji wydawcy
Millennium", podaje redaktor naczelna i wspwacicielka
czasopisma Erika Berger. Rezygnacja nastpia na wasne danie.
Blomkvist, zmczony ostatnimi dramatycznymi wydarzeniami,
potrzebuje troch wytchnienia, mwi Berger, ktra przejmuje rol
wydawcy. Mikael Blomkvist by jednym z zaoycieli powstaego w
1990 roku czasopisma. Erika Berger nie sdzi, eby tzw. afera
Wennerstrma wpyna na przyszo Millennium". Kolejny
numer ukae si jak zwykle w przyszym miesicu, zapewnia.
Blomkvist mia ogromne znaczenie dla rozwoju pisma, ale teraz
otwieramy now kart. Berger traktuje ca spraw jako zbieg
nieszczliwych okolicznoci i ubolewa z powodu nieprzyjemnoci,
na ktre zosta naraony Hans-Erik Wennerstrm. Mikael Blomkvist
nie zechcia wygosi komentarza.
To okropne powiedziaa Erika, wysyajc e-mail z notatk
prasow. Wikszo pomyli, e jeste niekompetentnym idiot, a
ja zimnym draniem, ktry korzysta z okazji, eby ci dobi kulk w
potylic.
Majc na uwadze wszystkie suchy, ktre ju o nas chodz,
przynajmniej krg bliszych przyjaci bdzie mia o czym
plotkowa. Mikael prbowa obrci jej uwag w art. Ale Erice
nie byo do miechu.
Nie mamy adnego planu B i cigle wydaje mi si, e
popeniamy bd.
To jest jedyne rozwizanie odparowa. Jeeli gazeta nie
przetrwa, cay trud pjdzie na marne. Wiesz, e ju teraz tracimy
spore dochody? Wanie, jak poszo z t firm komputerow?
Westchna.
Tak sobie. Odezwali si dzi rano i zrezygnowali z reklamy
w styczniowym numerze.

 A Wennerstrom ma w tym przedsibiorstwie znaczne

udziay. To nie przypadek.
Oczywicie, e nie przypadek, ale moemy przecie
wyrwa nowych zleceniodawcw. Moe Wennerstrom jest
finansowym krlem, ale nie wykupi jeszcze wszystkiego na tym
wiecie, a my te mamy kontakty.
Mikael obj Erik ramieniem i przycign do siebie.
Ktrego dnia damy mu tak popali, e zatrzsie si caa
Wall Street. Ale nie dzisiaj. Millennium" nie powinno by teraz w
centrum uwagi. Nie moemy ryzykowa utraty zaufania
czytelnikw.
Wszystko to wiem, tylko e jeeli bdziemy udawa, e
doszo midzy nami do rozamu, to ja wyjd na najgorsz jdz, a ty
znajdziesz si w nieciekawej sytuacji.
Ricky, dopki sobie ufamy, dopty mamy szans. Musimy
dziaa na czuja. Teraz jest czas na krok w ty.
Z niechci przyznaa, e w jego toku mylenia kryje si
jaka ponura logika.

Rozdzia 4
Poniedziaek 23 grudnia czwartek 26
grudnia
ERIKA ZOSTAA u Mikaela przez cay weekend. Opuszczali ko
tylko dla krtkich wypadw do azienki i kuchni, ale nie oddawali
si wycznie mioci. Lec na waleta, godzinami dyskutowali o
przyszoci, rozwaali konsekwencje, moliwoci i szanse
powodzenia. O wicie w poniedziaek przed Wigili Erika
pocaowaa Mikaela na poegnanie until the nact time i pojechaa
do ma.
Mikael zacz dzie od zmywania i porzdkowania
mieszkania, by pniej, przespacerowawszy si do redakcji,
wysprzta swj pokj na Gtgatan. Ani przez sekund nie
zamierza zerwa z czasopismem, ale w kocu udao mu si
przekona Erik, e na jaki czas powinien odseparowa si od
Millennium". Na razie myla o pracy w domu.
By w redakcji zupenie sam. Wszyscy inni skorzystali ze
witecznej przerwy. Pakowa wanie ksiki do ogromnego
kartonu, gdy zadzwoni telefon.
Czy zastaem Mikaela Blomkvista? zapyta peen nadziei,
ale nieznajomy gos.
To ja.
Przepraszam, e zajmuj panu czas dzie przed witami.
Nazywam si Dirch Frode.
Mikael odruchowo zanotowa nazwisko i dokadn godzin.
Jestem adwokatem i reprezentuj klienta, ktry bardzo
chciaby z panem porozmawia.
Taa. Prosz poprosi swego klienta, eby do mnie
zadzwoni.

 Rzecz w tym, e on chciaby spotka si z panem osobicie.

Dobrze, prosz ustali godzin i przysa go tutaj do
redakcji. Ale pospieszcie si, wanie oprniam swoje biurko.
Mj klient byby wdziczny, gdyby to pan pofatygowa si
do niego. Mieszka w Hedestad, trzy godziny std, pocigiem.
Mikael przerwa sortowanie papierw. Mass media potrafi
zwabi najwikszych obkacw, ktrzy dzwoni z niedorzecznymi
informacjami. Wszystkie redakcje na caym wiecie odbieraj
telefony od ufologw, grafologw, scjentologw, paranoikw i
zwolennikw teorii spiskowych rnej maci.
Kiedy sucha pisarza, Karla Alvara Nilssona, ktry w lokalu
ABF * wygasza odczyt z okazji rocznicy mierci Olofa Palmego.
Spotkanie byo jak najbardziej powane, na widowni siedzia
Lennart Bodstrm i inni starzy przyjaciele zamordowanego
premiera. Ale znalazo si tam rwnie zadziwiajco wielu
prywatnych detektyww. Jednym z nich bya mniej wicej
czterdziestoletnia kobieta, ktra dorwawszy si do mikrofonu w
trakcie obowizkowej czci powiconej pytaniom ciszya gos do
ledwie syszalnego szeptu. Ju samo to zwiastowao interesujcy
cig dalszy i nikogo nie zdziwio stwierdzenie kobiety: Wiem, kto
zamordowa Olofa Palmego". Ze sceny poradzono jej, ciut
ironicznie, eby w takim razie udaa si z t wysoce dramatyczn
wiedz na policj. Odpowiedziaa szybko, cigle stumionym
szeptem: Nie mog, to zbyt niebezpieczne!".
Mikael zastanawia si, czy Dirch Frode jest jednym z tych
uduchowionych gosicieli prawdy, ktrzy zamierzaj opowiedzie o
tajnym
szpitalu
psychiatrycznym,
w ktrym
bezpieka
eksperymentuje z kontrolowaniem mzgw.
Nie odwiedzam ludzi w ich domach odpowiedzia
zwile.
W takim razie mam nadziej, e bd w stanie pana

ABF Arbetarnas Bildningsfrbund.

Stowarzyszenie Owiatowe (przyp. tum. ).

Robotnicze

namwi do zrobienia wyjtku. Mj klient ma ponad osiemdziesit

lat i podr do Sztokholmu byaby dla niego do wyczerpujca.
Jeeli bdzie si pan upiera, to na pewno co wymylimy, ale
prawd mwic, lepiej byoby, gdyby by pan uprzejmy...
Kim jest paski klient?
Osob, z ktr, podejrzewam, zetkn si pan w swojej
pracy. Henrik Vanger.
Mikael odchyli si do tyu, osupiay. Oczywicie, e o nim
sysza. Potny przemysowiec, byy dyrektor naczelny koncernu
Vangera, ktry kiedy traktowano jako synonim tartakw, lasw,
kopalni, stali, przemysu metalurgicznego i tekstylnego, produkcji i
eksportu. Henrik Vanger swego czasu by jednym z najwikszych.
Znany by powszechnie jako rzetelny patriarcha starej daty, ktry nie
ugina si przed wiatrem. Nalea do starej szkoy dwudziestakw,
ktrzy razem z Mattsem Carlgrenem z MoDo i Hansem Werthenem
z Electroluksu tworzyli podstawy nowoczesnej szwedzkiej
gospodarki.
Koncern Vangera, nie tracc rodzinnego charakteru, w cigu
ostatnich dwudziestu piciu lat pad ofiar ulepsze strukturalnych,
kryzysw giedowych, kryzysw na rynku kredytw, azjatyckiej
konkurencji, kurczcego si eksportu oraz innych nieszcz, ktre
razem wzite sprawiy, e dla firmy zabrako miejsca w gwnym
nurcie. Obecnie prowadzi j Martin Vanger, ktrego pucoowata
twarz i bujna czupryna od czasu do czasu migay Mikaelowi na
ekranie telewizora, ale ktrego w ogle nie zna. Henrik znikn ze
sceny jakie dwadziecia lat temu i Mikael nie mia pewnoci, czy w
ogle jeszcze yje.
Dlaczego chce si ze mn spotka? zada to najbardziej
oczywiste z pyta.
Przykro mi. Jestem jego adwokatem od wielu lat, ale to on
musi panu powiedzie, o co chodzi. Mog natomiast powiedzie, e
Henrik Vanger chciaby przedstawi panu ofert pracy.
Pracy? Nie mam najmniejszego zamiaru pracowa dla
koncernu Vangera. Potrzebujecie sekretarza prasowego?
Nie, to nie ten rodzaj pracy. Nie wiem, jak si wyrazi... nie

mog powiedzie wicej ni to, e mojemu klientowi bardzo zaley

na spotkaniu z panem i konsultacji w prywatnej sprawie.
Wyraa si pan nieprzyzwoicie dwuznacznie.
Prosz mi to wybaczy. Ale czy moliwe jest przekonanie
pana do spotkania w Hedestad? Oczywicie pokryjemy koszty
podry i wypacimy stosowne honorarium.
Dzwoni pan w troch nieodpowiedniej porze. Mam nawa
pracy i... wychodz z zaoenia, e widzia pan, co o mnie pisano w
ostatnich dniach.
W sprawie Wennerstrma? Dirch Frode nagle zamia si
po drugiej stronie suchawki. Taaak, ta caa afera miaa pewn
warto rozrywkow. Prawd mwic, wanie to poruszenie
wywoane procesem spowodowao, e Vanger zwrci na pana
uwag.
Ach tak? A kiedy pan Vanger chciaby mnie widzie?
Tak szybko, jak to tylko moliwe. Jutro jest Wigilia,
przypuszczam, e chciaby pan mie wolne. A co powie pan o
drugim dniu wit? Albo po witach, a przed sylwestrem?
A wic bardzo mu si spieszy. Przykro mi, ale jeeli nie
otrzymam bliszej informacji o celu spotkania, to...
Drogi panie, zapewniam, e zaproszenie jest jak najbardziej
powane. Henrik Vanger chce skontaktowa si z panem i z nikim
innym. Ja jestem tylko posacem. Sam musi wyjani, o co
dokadnie chodzi.
Dawno nie odebraem tak absurdalnego telefonu. Prosz mi
da troch czasu do namysu. Jak mog si z panem skontaktowa?
ODOYWSZY SUCHAWK, Mikael siedzia przez chwil,
przygldajc si rupieciom na biurku. Za adne skarby nie mg
poj, dlaczego Vanger chce si z nim spotka. W zasadzie nie by
szczeglnie zainteresowany podr do Hedestad, ale adwokatowi
Frodemu udao si wzbudzi jego ciekawo. Wczy komputer,
wszed na www.google.com i wpisa firmy Vangera". Rezultatem
wyszukiwania byy setki stron. Koncern moe wypad z gwnego

nurtu zdarze, ale pojawia si w mediach prawie codziennie. Mikael

zapisa
kilkanacie
artykuw
analizujcych
sytuacj
przedsibiorstwa i zacz szuka pod hasami: Dirch Frode, Henrik
Vanger i Martin Vanger.
Ten ostatni wystpowa gwnie w roli obecnego dyrektora
naczelnego koncernu. Adwokat Frode nie wyrnia si niczym
szczeglnym. By czonkiem zarzdu klubu golfowego w Hedestad,
wspomniano go te w artykule o Rotary. Nazwisko Henrika
Vangera, z jednym tylko wyjtkiem, pojawiao si wycznie w
tekstach dotyczcych historii koncernu. Lokalna gazeta
Hedestads-Kuriren" dwa lata wczeniej powicia mu uwag z
okazji osiemdziesitych urodzin, zamieszczajc pobieny portret
jubilata. Mikael wydrukowa kilka treciwych artykuw i woy
okoo pidziesiciu stron do osobnej teczki. Dokoczywszy
sprztanie biurka i pakowanie kartonw, poszed do domu. Nie
wiedzia, kiedy i czy w ogle jeszcze wrci.
LISBETH SALANDER spdzia Wigili w Upplands-Vasby w
domu opieki dla przewlekle chorych. Kupia kilka drobiazgw, wod
toaletow Diora i tradycyjny keks angielski.
Pijc kaw, obserwowaa czterdziestoszecioletni kobiet
niezdarnie usiujc rozsupa wze witecznej paczuszki. W
oczach Salander przebyskiwaia czuo, ale ani przez chwil nie
moga wyj ze zdumienia, e siedzca przed ni kobieta to jej
matka. Mimo usilnych prb nie udao si jej nigdy znale choby
najmniejszego podobiestwa, ani w wygldzie, ani w charakterze.
Matka w kocu zaprzestaa stara i spogldaa bezsilnie na
zapakowany prezent. To nie by jej najlepszy dzie. Lisbeth
przysuna bliej noyczki, ktre cay czas leay na stole. Twarz
kobiety rozjania si, jakby nagle obudzia si z letargu.
Mylisz, e jestem gupia.
Nie, mamo.
niesprawiedliwe.

Nie

jeste

Spotkaa si z siostr?
Dawno si nie widziaymy.

gupia.

Ale

ycie

jest

 Nigdy mnie nie odwiedza.

Wiem, mamo. Mnie te nie odwiedza.
Pracujesz?
Tak, mamo. Daj sobie rad.
Gdzie mieszkasz? Nawet nie wiem, gdzie mieszkasz.
W twoim mieszkaniu na Lundagatan. Mieszkam tam ju od
kilku lat. Przejam prawo wasnoci.
Moe ci odwiedz latem.
Jasne, latem, jak najbardziej.
Kobieta w kocu otworzya paczuszk i napawaa si
zapachem perfum.
Dzikuj ci, Camillo!
Lisbeth. Mam na imi Lisbeth. Camilla to moja siostra.
Matka wygldaa na zaenowan. Crka zaproponowaa, eby
przeszy do pokoju telewizyjnego.
W WIGILIJNE POPOUDNIE Mikael Blomkvist odwiedzi swoj
crk, mieszkajc u byej ony i jej drugiego ma.
Przedyskutowawszy wczeniej spraw z Monic, sprawi Pernilli
do drogi prezent gwiazdkowy najnowszy model iPoda.
Odtwarzacz, niewiele wikszy od pudeka zapaek, mg zmieci
ca, do pokan pytotek nastolatki.
Ojciec i crka spdzili razem godzin, siedzc w pokoju na
poddaszu willi w Sollentunie. Mikael i Monica rozwiedli si, gdy
Pernilla miaa zaledwie pi lat. Dwa lata pniej pojawi si w jej
yciu nowy ojciec. Nie byo tak, e Mikael unika kontaktu. Pernilla
odwiedzaa go mniej wicej raz w miesicu, spdzaa te tydzie
wakacji w domku letniskowym w Sandhamn. Nie byo te tak, e
Monica prbowaa udaremni ich spotkania albo e Pernilli nie
odpowiadao towarzystwo ojca. Wrcz przeciwnie z reguy
dogadywali si bez problemw. Mikael zostawi crce woln rk i
to ona decydowaa, jak czsto ma ochot na spotkania z ojcem,

szczeglnie po ponownym zampjciu matki. Gdy zacza

dorasta, przez duszy czas nie widywali si prawie wcale, ale od
dwch lat nalegaa na czste spotkania.
ledzia uwanie proces, wicie przekonana o racji ojca,
ktry zapewnia j, e w tej chwili nie moe udowodni swojej
niewinnoci.
Opowiedziaa mu o chopaku z rwnolegej klasy i
zaskoczya wyznaniem, e zostaa czonkini pewnego kocioa i e
uwaa si za wierzc. Zrezygnowa z komentarzy.
Nie przyj propozycji poczstunku, poniewa ju wczeniej
obieca siostrze wspln Wigili z jej rodzin w rezerwacie
japiszonw niedaleko Staket.
Rano dosta te zaproszenie od Eriki i jej ma na
boonarodzeniow wizyt w Saltsjbaden. Odmwi, tym razem
przewiadczony o istnieniu granicy, za ktr koczy si pozytywne
nastawienie Gregera Beckmana do trjktw. Nie mia ochoty
sprawdza, ktrdy owa granica przebiega. Erika nalegaa,
podkrelajc, e propozycja wysza wanie od jej ma, i droczya
si z Mikaelem, zarzucajc mu brak odwagi, aby wej w prawdziwy
trjkt. Odpar atak ze miechem; wiedzia bowiem, e prowokacja
Eriki, wiadomej jego gupiej heteroseksualnoci, to tylko art. Tym
samym wytrwa w niezomnym postanowieniu, e nie spdzi wit z
mem swojej kochanki.
Zapuka do drzwi siostry, Anniki Giannini, wanie wtedy,
gdy jej pochodzcy z Woch m, dwoje dzieci i cay pluton rodziny
ze strony ma zaczli rozkrawa witeczn szynk. Podczas
kolacji odpowiada na pytania o proces, otrzymujc w zamian
yczliwe, ale kompletnie bezsensowne rady. Tylko Annika nie
komentowaa wyroku, by moe dlatego, e bya jedynym
adwokatem w towarzystwie. Studia prawnicze poszy jej jak po
male, przez kilka lat pracowaa jako notariusz sdowy i zastpca
prokuratora, by w kocu z kilkoma przyjacimi otworzy kancelari
adwokack na Kungsholmen. Specjalizowaa si w prawie
rodzinnym i zanim Mikael zrozumia, jak do tego doszo, jego
modsza siostra zacza pojawia si gazetach i telewizyjnych
debatach panelowych jako znana feministka i adwokatka zajmujca

si prawami kobiet. Czsto reprezentowaa kobiety zagroone albo

przeladowane przez mw lub byych partnerw.
Kiedy pomaga jej nakrywa do deseru, pooya mu rk na
ramieniu, pytajc, jak si czuje.
Jak jedno wielkie gwno odpowiedzia.
Nastpnym razem zainwestuj w dobrego adwokata.
Nie pomgby mi aden, nawet najlepszy adwokat.
A co si waciwie stao?
Zajmiemy si tym innym razem, dobrze, siostrzyczko?
Zanim wyszli do goci z kaw i witecznym ciastem, obja
go i pocaowaa w policzek.
Okoo sidmej przeprosi wszystkich i zapyta, czy moe
skorzysta z telefonu w kuchni. Zadzwoni do Dircha Frodego.
Wesoych wit! przywita go adwokat. W tle sycha
byo gwar gosw. Zdecydowa si pan?
Chwilowo nie mam w planach nic innego, a panu udao si
obudzi moj ciekawo. Przyjad w drugi dzie wit, jeeli to
panom odpowiada
wietnie. wietnie. Gdyby pan wiedzia, jak bardzo mnie to
cieszy! Przepraszam, mam tutaj dzieci, wnukw, prawie nie sysz,
co pan mwi. Mog zadzwoni jutro, by umwi si na konkretn
godzin?
MIKAEL POAOWA swojej decyzji, zanim wieczr dobieg
koca, ale wycofanie si z niej wydawao mu si jeszcze bardziej
skomplikowane i dlatego w drugi dzie Boego Narodzenia wsiad
do pocigu jadcego na pnoc. Mia prawo jazdy, ale nigdy nie
zadba o to, eby sprawi sobie samochd.
Frode mia racj, to nie bya duga podr. Za Uppsal zacz
si sznur przemysowych miasteczek lecych wzdu wybrzea
Norlandii. Hedestad byo jednym z mniejszych, godzin drogi na
pnoc od Gavle.

W nocy napadao bardzo duo niegu, rano niebo si

wypogodzio i wysiadajcego z pocigu Mikaela uderzyo
przejrzyste i lodowate powietrze. Od razu zrozumia, e ma
nieodpowiednie do pogody ubranie. Dirch Frode wyapa go
dobrotliwie na peronie i szybko poprowadzi do nagrzanego
mercedesa. W miasteczku trwao intensywne odnieanie. Frode
manewrowa ostronie midzy usypanymi przez pugi zwaami
niegu. Biae masy tworzyy dramatyczny kontrast z szarym
Sztokholmem, jak gdyby pochodziy z innego wiata. A przecie
znajdowali si zaledwie trzy godziny jazdy pocigiem od
stoecznego placu Sergels torg. Mikael spoglda ukradkiem na
kierowc; kanciasta twarz, do rzadkie, przystrzyone na jea siwe
wosy grube szka na wydatnym nosie.
Pierwszy raz w Hedestad? zapyta Frode.
Mikael skin gow.
Stare, przemysowe miasto z portem. Niewielkie, tylko
dwadziecia cztery tysice mieszkacw. Ale ludzie maj si tu
dobrze. Henrik mieszka w Hedeby, przy poudniowym wjedzie do
miasta.
Pan te tutaj mieszka?
Tak si zoyo. Urodziem si w Skanii, ale zaraz po
dyplomie, w 1962 roku, zaczem pracowa u Henrika Vangera jako
prawnik handlowy. Z czasem zostalimy przyjacimi. Teraz jestem
w zasadzie na emeryturze, Henrik to mj jedyny klient. On te od
dawna wiedzie ywot emeryta, wic nie korzysta zbyt czsto z moich
usug.
No, chyba e chodzi o rwanie dziennikarzy o nadszarpnitej
reputacji.
Niech pan nie lekceway siebie samego. Nie jest pan jedyn
osob,
ktra
przegraa
pojedynek
z
Hansem-Erikiem
Wennerstrmem.
Mikael znw zerkn na Frodego, niepewny znaczenia
ostatniego zdania.
Czy to zaproszenie ma z nim co wsplnego? zapyta.

 Nie. Ale Henrik Vanger nie naley raczej do krgu

przyjaci Wennerstrma i z zainteresowaniem ledzi przebieg
procesu. Chce si z panem spotka w zupenie innej sprawie.
O ktrej nie chce mi pan nic powiedzie.
Ktrej opowiedzenie nie ley w mojej gestii.
Przygotowalimy dla pana nocleg u Henrika. Jeeli to panu nie
odpowiada, zarezerwujemy pokj w hotelu, w centrum miasta.
Zobaczymy, moe po prostu wrc wieczornym pocigiem
do Sztokholmu.
Wjazd do Hedeby nie by jeszcze odnieony, Frode brn
mozolnie przez zamarznite koleiny. Zbliali si do drewnianej
zabudowy, charakterystycznej dla osad powstaych przy
nadmorskich fabrykach. Dookoa powyrastay nowoczeniejsze i
wiksze wille. Miejscowo zaczynaa si na staym ldzie, a
koczya si za przerzuconym nad wod mostem, na pagrkowatej
wyspie. Na ldzie, u podstawy mostu, sta niewielki kociek z
biaego kamienia, a po przeciwnej stronie jarzy si traccy myszk
neon: Kawiarnia i Piekarnia Susanny. Frode przejecha jeszcze sto
metrw, skrci w lewo na wieo odnieony dziedziniec i
zatrzyma si przed murowanym budynkiem. Zbyt maym, by mona
go byo okreli mianem dworu, ale zdecydowanie wikszym ni
pozostae zabudowania, co zdradzao rezydencj gospodarza.
Oto posiado Vangerw powiedzia Frode. Dawniej
panowa tu zgiek i ruch, dzisiaj mieszka tutaj tylko Henrik i jego
gospodyni. Jest za to mnstwo pokoi gocinnych.
Wysiedli z samochodu. Adwokat machn rk w kierunku
pnocnym.
Tradycyjnie zwyk tutaj mieszka szef koncernu, ale Martin
Vanger chcia czego nowoczeniejszego i wybudowa dom na
samym kocu cypla.
Mikael rozglda si dokoa, zastanawiajc si, z jakich
szalonych pobudek przysta na propozycj adwokata. Postanowi, e
w miar moliwoci postara si wrci do domu jeszcze dzisiaj
wieczorem. Zanim zdyli wej po kamiennych schodach,
otworzyy si drzwi. Mikael bez problemu rozpozna Henrika

Vangera, ktrego fotografie widzia w Internecie.

Na zdjciach by modszy, ale i teraz wyglda zadziwiajco
krzepko jak na swoje osiemdziesit dwa lata. Szczupe i ylaste ciao
przykuwao uwag, podobnie jak gste, zaczesane do tyu siwe
wosy. Zdecydowanie nie mia skonnoci do ysienia. Mia na sobie
odprasowane ciemne spodnie, bia koszul i podniszczony brzowy
sweter. Surow, ogorza twarz zdobiy starannie przystrzyone
wsy i cienkie szka w stalowych oprawkach.
Henrik Vanger, to ja. Dzikuj, e zechcia pan do mnie
przyjecha.
Dzie dobry. Przekaza mi pan bardzo zaskakujce
zaproszenie.
Wejdcie do rodka, do ciepa. Przygotowaem pokj
gocinny, potrzebuje si pan odwiey? Obiad zjemy troch
pniej. A to Anna Nygren, ktra mnie tutaj doglda.
Mikael
ucisn
pospiesznie
do
niewysokiej,
szedziesicioletniej kobiety, ktra wzia od niego paszcz i
powiesia w szafie. Zaproponowaa mu pantofle, jako e cigno od
podogi.
Podzikowa i zwrci si do gospodarza.
Nie jestem pewien, czy zostan do obiadu. To zaley troch
od tego, na czym polega ta zabawa.
Gospodarz wymieni szybkie, porozumiewawcze spojrzenie
ze swoim adwokatem. Mikael nie potrafi jednak odczyta jego
sensu.
To ja skorzystam ze sposobnoci, eby si poegna
powiedzia Frode. Musz wraca i ujarzmi wnuki, zanim roznios
cay dom. Mieszkam na prawo, po drugiej stronie mostu wyjani,
zwracajc si do Mikaela. To tylko pi minut na piechot, poniej
cukierni, trzeci dom w stron wody. A jeeli oka si potrzebny, to
wystarczy zadzwoni.
Mikael wykorzysta okazj i wsunwszy rk do marynarki,
wczy miniaturowy magnetofon. Objaw paranoi? Nie mia pojcia,
czego chce od niego Vanger, ale po awanturze z Wennerstrmem

postanowi dokumentowa wszystkie osobliwe wydarzenia, w

ktrych bra udzia, a to nage zaproszenie do Hedestad niewtpliwie
naleao do rzeczonej kategorii.
Byy przemysowiec poklepa Dircha po ramieniu w
poegnalnym gecie, zamkn za nim drzwi i dopiero wtedy zaj si
na gociem.
W takim razie moe zaczn prosto z mostu. To nie jest
adna zabawa. Chc z panem pomwi, ale to, co mam do
powiedzenia, wymaga duszej rozmowy. Prosz mnie wysucha, a
pniej podj decyzj. Jest pan dziennikarzem i chc zwrci si do
pana ze zleceniem. Anna przygotowaa ma przeksk w pracowni
na pitrze.
MIKAEL PODY wskazan drog. Weszli do podunego,
obszernego pokoju w szczytowej czci domu. Jedn ze cian
zajmowa dziesiciometrowy rega, od podogi do sufitu wypeniony
niesamowit mieszank beletrystyki, biografii, skoroszytw A4 oraz
ksiek na temat handlu i przemysu. Nie zostay uoone wedug
jakiego oczywistego klucza, ale wyglday na uywane i Mikael
wywnioskowa, e Henrik Vanger jest czowiekiem czytajcym. Po
przeciwnej stronie stao ogromne dbowe biurko; siedziao si przy
nim z twarz zwrcon do pokoju. Na cianie w pedantycznie
rwnych rzdach wisiay ramki z zasuszonymi rolinami.
Okno szczytowe i stojcy obok komplet wypoczynkowy
stanowiy wietny punkt obserwacyjny z widokiem na most i
koci. Tam wanie Anna ustawia filianki, talerzyki, termos oraz
drodwki i ciasteczka domowej roboty.
Mikael zignorowa zapraszajcy gest Vangera. Udajc, e go
nie zauway, obszed pokj, z zainteresowaniem badajc najpierw
pki regau, a pniej cian z osobliwymi obrazkami. Biurko byo
starannie wysprztane. Leao na nim tylko kilka zebranych w stosik
kartek. Na krawdzi staa oprawiona fotografia modej ciemnowosej
dziewczyny. Pikno o psotnym spojrzeniu, moda dama, ktra
zaczyna by grona, pomyla Mikael. Zdjcie byo z pewnoci
portretem konfirmacyjnym. Barwy zdyy wyblakn, widocznie
stao tu od wielu lat. Nagle Mikael uwiadomi sobie, e gospodarz

go obserwuje.
Pamita j pan?
Czy pamitam? Mikael unis brwi.
Tak, spotka j pan kiedy. Zreszt by pan te wczeniej w
tym pokoju.
Mikael rozejrza si jeszcze raz i pokrci gow.
Nie, no oczywicie, jak mgby pan pamita... Znaem
paskiego ojca. Wielokrotnie zwracaem si do niego o pomoc, w
latach pidziesitych i szedziesitych pracowa tutaj jako technik
i monter urzdze przemysowych. Zdolny czowiek. Prbowaem
go przekona, eby poszed na studia i zosta inynierem. A pan
spdzi tutaj cae lato w 1963 roku, wymienialimy wtedy park
maszynowy w zakadach papierniczych w Hedestad. Trudno byo
znale lokum dla caej rodziny, wic rozwizalimy problem w ten
sposb, e zamieszkalicie w tym drewnianym domku po drugiej
stronie drogi. Wida go std przez okno.
Henrik Vanger podszed do biurka i podnis fotografi.
A to jest Harriet Vanger, wnuczka mojego brata Richarda.
W tamte wakacje pilnowaa pana niejeden raz. Mia pan ponad dwa
lata. Albo moe ju skoczy trzy? Nie pamitam. Ona miaa
trzynacie.
Prosz mi wybaczy, ale nie mam ani jednego wspomnienia
z tych wakacji.
Mikael nie byl do koca przekonany, e mczyzna mwi
prawd.
Rozumiem. Ale ja pana naprawd pamitam. Biega pan
tutaj po caym gospodarstwie, a Harriet za panem. Syszaem paski
krzyk za kadym razem, gdy si pan wywraca. Pamitam, e przy
jakiej okazji podarowaem panu zabawk. ty metalowy traktor,
ktrym sam bawiem si jako dziecko. Szalenie si panu podoba,
myl, e z powodu koloru.
Mikael nagle poczu w rodku fal zimna. Tak, oczywicie, e
pamita ten ty traktor. Gdy by ju o wiele starszym chopcem,

postawi go jako ozdob na pce w swoim pokoju.

Przypomina pan sobie? Pamita pan t zabawk?
Pamitam. I mam nadziej, e ta wiadomo pana ucieszy...
traktor w dalszym cigu istnieje, w Muzeum Zabawek przy
Mariatorget w Sztokholmie. Podarowaem go im, gdy jakie dziesi
lat temu poszukiwali starych oryginaw.
Naprawd? Gospodarz zamia si radonie. Niech tylko
znajd...
Starzec podszed do regau i z dolnej pki wycign album
ze zdjciami. Schylanie najwidoczniej przychodzio mu z trudnoci,
musia przytrzyma si mebla, by wyprostowa plecy. Cigle
przerzucajc kartki z fotografiami, gestem doni poprosi gocia, by
usiad na kanapie. Dokadnie wiedzia, czego szuka i ju po chwili
pooy album na stoliku, wskazujc czarno-biae, amatorskie
zdjcie, w ktrego dolnym rogu widnia cie fotografa. Na
pierwszym planie sta kilkuletni jasnowosy chopiec w krtkich
spodenkach. Z zakopotan, a moe odrobin bojaliw min patrzy
prosto w obiektyw.
To pan, wanie tamtego lata. Na drugim planie w fotelach
ogrodowych siedz pascy rodzice. Mama zasania troch Harriet, a
ten chopak na lewo od pana ojca to brat Harriet, Martin Vanger, dzi
szef caego koncernu.
Mikael bez trudu rozpozna rodzicw. Mama miaa pokany
brzuszek, a wic jego siostra bya ju w drodze. Przyglda si
zdjciu z mieszanymi uczuciami, podczas gdy gospodarz nalewa do
filianek kaw.
Wiem, e ojciec nie yje. A matka? zapyta, przysuwajc
pmisek z drodwkami.
Te nie. Zmara trzy lata temu.
Bardzo dobrze j pamitam. Bya sympatyczn kobiet.
Ale przecie nie poprosi mnie pan o spotkanie tylko po to,
eby powspomina moich rodzicw?
Racja. Przygotowywaem si do tej opowieci kilka dni, ale

teraz, kiedy pan w kocu przede mn siedzi, nie wiem doprawdy, od

czego zacz. Wychodz z zaoenia, e co nieco pan o mnie
przeczyta. Powinien wic pan wiedzie, e swojego czasu miaem
spory wpyw na szwedzki przemys i rynek pracy. Dzisiaj jestem
starcem, ktry prawdopodobnie niedugo umrze i... moe wanie
mier jest odpowiednim punktem wyjcia do naszej rozmowy.
Mikael wypi yk czarnej kawy gotowanej kawy
zastanawiajc si, dokd zmierza opowie Vangera.
Pobolewa mnie biodro i trudno mi zaywa dugich
spacerw. Pewnego dnia sam pan odkryje, jak wtlej siy starych
mczyzn. Ale nie jestem ani umierajcy, ani dotknity demencj.
Nie optaa mnie wic myl o mierci, ale mam wystarczajco wiele
lat, eby zaakceptowa fakt, e moje ycie dobiega kresu. Nadchodzi
taki moment, kiedy chce si wszystko podsumowa, dokoczy to,
co niedokoczone. Rozumie pan, co mam na myli?
Mikael skin gow. Starzec mwi mocnym i pewnym
gosem, nic nie wskazywao na obnienie sprawnoci umysowej czy
niezdolno do racjonalnego mylenia.
Najbardziej ciekawi mnie, po co tutaj przyjechaem
przypomnia.
Poprosiem pana o przyjazd, poniewa potrzebuj pomocy
przy podsumowaniu, o ktrym wspomniaem. Mam kilka
niewyjanionych spraw.
Dlaczego wanie mnie? To znaczy... na jakiej podstawie
sdzi pan, e wanie ja jestem w stanie panu pomc?
Dlatego, e wanie gdy zaczem si zastanawia nad
zatrudnieniem kogo, wypyno paskie nazwisko w zwizku z
afer Wennerstrma. Wiedziaem, kim pan jest. I moe dlatego, e
jako mae chopi siedzia pan u mnie na kolanach.
Zamacha rk w odmownym gecie.
Nie, niech mnie pan le nie zrozumie kontynuowa. Nie
licz na to, e pomoe mi pan z sentymentalnych wzgldw.
Wyjaniam tylko, dlaczego skontaktowaem si wanie z panem.
Mikael zamia si yczliwie.

 No, ale to s kolana, ktrych ja wcale a wcale nie

pamitam. Ale skd pan wiedzia, kim jestem? Przecie te wakacje
byy na pocztku lat szedziesitych.
Przepraszam, nie zrozumia mnie pan. Gdy paski tato
dosta prac jako szef warsztatu w Zarinders Mekaniska,
przeprowadzilicie si do Sztokholmu. Firma bya jedn z wielu
wchodzcych w skad koncernu Vangera i to ja zaatwiem mu t
posad. Nie mia wyksztacenia, ale wiedziaem, co potrafi. W cigu
kolejnych lat spotykaem si z nim wielokrotnie, gdy przyjedaem
do przedsibiorstwa w interesach. Nie bylimy bliskimi
przyjacimi, ale zawsze zatrzymywalimy si na krtk pogawdk.
Ostatni raz spotkaem go na rok przed jego mierci i opowiada
wtedy, e dosta si pan na studia dziennikarskie. By niesamowicie
dumny. A wkrtce sta si pan sawny w zwizku z t szajk
wamywaczy, Kalle Blomkvist i tak dalej. ledziem paskie teksty
przez cale lata. I faktem jest, e do czsto czytam Millennium".
OK, rozumiem. Ale tak dokadnie, czego pan ode mnie
oczekuje?
HENRIK VANGER przez krtk chwil spoglda na swoje donie,
a pniej przekn kilka ykw kawy, jak gdyby potrzebowa
przerwy, zanim przejdzie do waciwego tematu.
Panie Mikaelu, zanim zaczn, chciabym zawrze z panem
porozumienie. Chc, eby zrobi pan dla mnie dwie rzeczy, z ktrych
pierwsza jest tylko pretekstem. Prawdziwe zlecenie to ta druga rzecz.
Co to za porozumienie?
Przedstawi panu histori w dwch czciach. Pierwsza
traktuje o rodzinie Vangerw. To pretekst, a zarazem duga i
mroczna opowie. Sprbuj trzyma si jej nieupikszonej wersji.
Druga cz dotyczy waciwego zadania. Boj si, e potraktuje pan
to wszystko jak... szalestwo. Czego chc? Chc, eby pan
wysucha historii do koca cznie z tym, czego od pana oczekuj
i co mam panu do zaoferowania zanim zdecyduje pan, czy przyj
zlecenie, czy nie.
Mikael westchn. Vanger najwyraniej nie mia zamiaru

powiedzie krtko i zwile, o co mu chodzi i da mu szansy na

powrt popoudniowym pocigiem. A gdyby zadzwoni do Frodego,
proszc go o podwiezienie na dworzec, usyszaby pewnie, e
samochd nie chce zapali na mrozie.
Ten stary czowiek musia powici sporo czasu na
wymylenie scenariusza, wedug ktrego usidli swojego gocia.
Mikael nie mg pozby si wraenia, e od momentu jego wejcia
do pracowni wszystko byo wyreyserowanym spektaklem.
Zaskoczenie, gdy dowiedzia si, e jako dziecko spotka Vangera,
zdjcie rodzicw w albumie, podkrelanie ciepych stosunkw
midzy Henrikiem i ojcem, schlebiajce sowa o tym, e wiedzia,
kim jest Mikael i e przez lata ledzi jego karier... Wszystko
zawierao jak doz prawdy, ale byo te zwyk psychologi.
Innymi sowy Henrik Vanger zachowywa si jak dobry manipulator
z wieloletnim dowiadczeniem w kontaktach ze znacznie
trudniejszymi przeciwnikami, spotykanymi w zamknitych pokojach
na posiedzeniach zarzdu. Nieprzypadkowo zosta jednym z
waniejszych przemysowcw w Szwecji.
Mikael doszed do wniosku, e Vanger bdzie nalega na co,
na co Mikael kompletnie nie ma ochoty. Pozostao jedynie
wykombinowa, czym jest owo co, a nastpnie odmwi. I by
moe zdy na popoudniowy pocig.
Sorry, no deal odpowiedzia, spogldajc na zegarek.
Jestem tutaj od dwudziestu minut. Daj panu dokadnie trzydzieci
minut na opowiedzenie tego, co chce mi pan opowiedzie. Pniej
dzwoni po takswk i jad do domu.
Na moment Vanger wypad z roli dobrodusznego patriarchy i
nagle Mikael zobaczy bezwzgldnego przemysowca w sile wieku,
ktry ponis porak albo ktry musi sobie poradzi z krnbrnym
modzikiem w zarzdzie. Bardzo szybko jego usta ponownie
wykrzywiy si w surowym umiechu.
Rozumiem.
To wszystko jest niezmiernie proste. Nie musi pan owija w
bawen. Prosz tylko powiedzie, czego pan oczekuje, ebym mg
osdzi, czy chc to zrobi, czy nie.

 Jeeli nie potrafi przekona pana w cigu trzydziestu

minut, to nie uda mi si tego dokona nawet w trzydzieci dni, o to
panu chodzi?
Co w tym stylu.
Ale moja historia jest duga i skomplikowana.
To trzeba j skrci i uproci. Wanie tym si zajmujemy
w dziennikarstwie. Dwadziecia dziewi minut.
Vanger podnis rk.
Wystarczy. Zrozumiaem puent. Ale przesada nie jest
dobra z psychologicznego punktu widzenia. Potrzebuj wewntrznie
spjnej osoby, ktra potrafi docieka i myle krytycznie. Uwaam,
e jest pan tak osob i nie mwi tego, eby panu schlebi. Na
zdrowy rozum kady dobry dziennikarz powinien posiada te cechy.
Czytaem pask ksik Jedcy templariuszy z ogromnym
zainteresowaniem. To prawda, wybraem pana dlatego, e znaem
paskiego ojca, i dlatego, e wiedziaem, kim pan jest. O ile dobrze
zrozumiaem, wyrzucono pana z Millennium" albo przynajmniej
opuci je pan na wasne danie. A to oznacza, e chwilowo nie jest
pan nigdzie zatrudniony i nie trzeba by szczeglnie uzdolnionym,
by domyli si, e prawdopodobnie jest pan w finansowych
tarapatach.
A pan moe wykorzysta moj nieciekaw sytuacj, o to
chodzi?
Moliwe. Mikael... wanie, czy moemy przej na ty?
Nie zamierzam ani kama, ani wyszukiwa faszywych pretekstw.
Jestem na to za stary. Jeeli nie spodoba ci si moja opowie, to
odelij mnie do diaba. Wtedy postaram si znale kogo innego.
Okej. Na czym ma polega ta praca?
Jak duo wiesz o rodzinie Vangerw?
Mikael rozoy rce.
No, mniej wicej tyle, ile zdyem przeczyta w sieci po
poniedziakowym telefonie Frodego. Za twoich czasw koncern
Vangera by jednym z najwaniejszych koncernw przemysowych,

dzisiaj znacznie zredukowany. Martin Vanger jest dyrektorem

naczelnym. Wiem jeszcze troch innych rzeczy, ale do czego
zmierzasz?
Martin jest... dobrym czowiekiem, ale to w gruncie rzeczy
zawodnik wagi lekkiej. Zdecydowanie niewystarczajcy jako szef
przedsibiorstwa dotknitego kryzysem. Chce modernizowa i
specjalizowa co samo w sobie jest wietnym pomysem ale
trudno mu przeforsowa swoje koncepcje, a jeszcze trudniej
poradzi sobie z ich finansowaniem. Dwadziecia pi lat temu
Vanger by powanym konkurentem dla Wallenberga. Mielimy w
Szwecji okoo czterdziestu tysicy pracownikw. Dawalimy
ludziom zatrudnienie, dostarczalimy krajowi spore dochody. Dzisiaj
te wszystkie stanowiska pracy znajduj si w Korei albo Brazylii.
Obecnie zatrudniamy ponad dziesi tysicy, ale za rok albo dwa o
ile Martin nie zapie wiatru w agle zejdziemy moe do piciu
tysicy pracownikw, gwnie w niewielkich zakadach
wytwrczych. Innymi sowy przedsibiorstwa Vangera lduj na
mietniku historii.
Mikael potwierdzi skinieniem gowy. Relacja Vangera
zgadzaa si z tym, do czego doszed sam po kilkunastu minutach
przed komputerem.
Przedsibiorstwa Vangera stanowi w dalszym cigu jedn
z niewielu prawdziwych firm rodzinnych. Ponad trzydziestu
czonkw rodziny jest mniejszociowymi wspwacicielami,
oczywicie w mniejszym lub wikszym stopniu. To byo zawsze si
koncernu, ale te nasz najwiksz saboci.
Zawiesi gos, by po chwili kontynuowa z emfaz.
Moesz mnie pniej zasypa pytaniami, ale chciabym,
eby uwierzy mi na sowo. Nie cierpi swojej rodziny, ktra prawie
w caoci skada si z rabusiw, dusigroszy, despotw i nicponiw.
Jako szef koncernu przez trzydzieci pi lat byem wpltany w
nieustanne konflikty z krewnymi. To oni, czonkowie mojej rodziny,
a nie konkurencyjne firmy czy pastwo byli moimi najbardziej
zagorzaymi wrogami.
Znw zrobi krtk pauz.

 Powiedziaem, e chc ci zatrudni do wykonania dwch

zada. Chciabym, eby napisa histori rodziny Vangerw. Dla
uatwienia moglibymy j nazwa moj biografi. To nie bdzie
streszczanie ywotu witych, tylko historia o nienawici,
rodzinnych konfliktach i bezdennej zachannoci. Oddam ci do
dyspozycji wszystkie moje dzienniki i archiwa. Bdziesz mia wolny
dostp do moich najskrytszych myli i wolno ci bdzie opublikowa
cay ten bajzel bez adnych ogranicze. Mam wraenie, e w
porwnaniu z tym wszystkim, co tu znajdziesz, dramaty Szekspira
wydadz ci si lekk rozrywk dla grzecznych dzieci.
Dlaczego?
Dlaczego chc opublikowa skandalizujc histori rodziny
Vangerw? Czy z jakich powodw prosz ciebie o napisanie tej
historii?
Jedno i drugie.
Szczerze mwic, nie obchodzi mnie to, czy ksika
zostanie wydana, czy nie. Ale uwaam, e powinna zosta napisana,
chociaby tylko w jednym egzemplarzu, ktry zostawisz od razu w
Bibliotece Krlewskiej. Chc, eby przysze pokolenia miay dostp
do tej historii. Motyw mojego postpowania jest najprostszy z
moliwych: zemsta.
Na kim chcesz si zemci?
Nie musisz mi dawa wiary, ale prbowaem by uczciwym
czowiekiem, nawet jako kapitalista i przymysowiec. Jestem dumny
z tego, e moje imi kojarzy si z czowiekiem, ktry dotrzymuje
sowa i nie amie obietnic. Nigdy nie zajmoway mnie polityczne
intrygi. Nigdy nie miaem kopotw, negocjujc ze zwizkami
zawodowymi. Nawet Tage Erlander* w swoim czasie ywi dla mnie
szacunek. Dla mnie to bya kwestia etyki, czuem si
odpowiedzialny za zapewnienie chleba tysicom ludzi i otaczaem
pracownikw trosk. Zabawne, Martin ma to samo podejcie,

Tage Erlander polityk szwedzki, w latach 1946-1969

premier i przewodniczcy Szwedzkiej Socjaldemokratycznej Partii
Robotniczej (przyp. tum. ).

chocia jest zupenie innym typem czowieka. On te prbowa i

suszn drog. Moe nie zawsze nam si udawao, ale tak oglnie
rzecz biorc, niewiele jest rzeczy, ktrych si wstydz. Niestety
Martin i ja stanowimy w naszej rodzinie wyjtek kontynuowa.
Przedsibiorstwa Vangera s dzisiaj na skraju ruiny z wielu
powodw, ale jednym z najwaniejszych jest krtkowzroczna
pazerno, ktr wykazuje wielu moich krewnych. Jeeli podejmiesz
si zadania, wytumacz ci dokadnie, co wyrabiali, zatapiajc cay
koncern.
Mikael zastanawia si przez chwil.
W porzdku. Ja te bd szczery. Napisanie takiej ksiki
zajoby mi miesice. Nie mam na to ani siy, ani ochoty.
Myl, e mog ci przekona.
Wtpi. Ale wspomniae o dwch zadaniach, ktrych
miabym si podj. Pierwsze to tylko pretekst. Jaki jest twj
prawdziwy cel?
HENRIK VANGER podnis si z mozoem, wzi z biurka
fotografi Harriet i postawi j przed Mikaelem.
Chciabym zatrudni wanie ciebie, bo zaley mi na
biografii, w ktrej przedstawisz postacie z dziennikarskiego punktu
widzenia. A przy okazji bdziesz mia pretekst do grzebania w
historii rodziny. Bo tak naprawd chc, eby rozwiza pewn
zagadk. To jest twoje zadanie.
Zagadk?
Harriet to wnuczka mojego brata. Byo nas piciu. Richard,
najstarszy, urodzi si w 1907 roku. Ja jestem najmodszy, rocznik
dwudziesty. Nie rozumiem, jak Bg mg dopuci do tego, eby ta
gromadka dzieci...
Przez moment sprawia wraenie czowieka, ktry straciwszy
wtek, zagbi si w mylach. Ale ju po chwili zwrci si do
rozmwcy z now stanowczoci w gosie.
Pozwl, e opowiem o moim bracie Richardzie. Potraktuj to
te jako prbk historii rodzinnej, na ktrej spisanie nalegam.

Dola sobie kawy i zaproponowa jeszcze jedn filiank

Mikaelowi.
W 1924 roku siedemnastoletni Richard, fanatyczny
nacjonalista nienawidzcy ydw, przyczy si do Szwedzkiego
Narodowosocjalistycznego Zwizku Wolnociowego, jednego z
pierwszych szwedzkich stowarzysze nazistowskich. Czy to nie
fascynujce, e nazistom zawsze udawao si umieci w swojej
propagandzie sowo wolno"?
Wyj z pki jeszcze jeden album i poszuka odpowiedniej
strony.
Tutaj jest Richard w towarzystwie weterynarza Birgera
Furugarda, ktry wkrtce stan na czele tak zwanego ruchu
Furugarda, duej grupy nazistowskiej z pocztku lat trzydziestych.
Ale Richard nie zabawi u niego zbyt dugo. Ju rok pniej zosta
czonkiem SFKO, Szwedzkiej Faszystowskiej Organizacji Bojowej.
Pozna tam Pera Engdahla i inne osoby, ktre z czasem miay sta
si hab narodu.
Przerzuci kolejn kartk. Richard Vanger w mundurze.
W 1927 roku zacign si do wojska, mimo sprzeciwu
ojca. W latach trzydziestych przewin si przez prawie wszystkie
krajowe grupy nazistw. Moesz by pewny, e nazwisko mojego
brata byo na licie czonkw kadego chorego, konspiracyjnego
zwizku. W 1933 roku powsta ruch Lindholma, to znaczy
Narodowosocjalistyczna Partia Robotnicza. Czy orientujesz si
dobrze w historii szwedzkiego nazizmu?
Nie jestem historykiem, ale przeczytaem par ksiek.
No wic w 1939 roku wybucha druga wojna, a zaraz po
niej radziecko-fiska wojna zimowa. Wielu czonkw organizacji
Lindholma zgosio si na ochotnika do fiskiej armii. Jednym z nich
by Richard, wtedy ju w randze kapitana. Poleg w lutym 1940
roku, na krtko przed podpisaniem traktatu pokojowego ze
Zwizkiem Radzieckim. Do szybko okrzyknito go mczennikiem
ruchu nazistowskiego, jaka grupa bojowa zostaa nazwana jego
imieniem. Do dzisiaj przy jego grobie w Sztokholmie zbiera si
grupka wariatw, by odda mu cze w rocznic mierci.

 Rozumiem.
W 1926 roku, majc dziewitnacie lat, pozna Margaret,
crk nauczyciela z Falun. Poczya ich dziaalno polityczna, a
rezultatem zwizku by syn, Gottfried. Pobrali si po narodzinach
dziecka, w rok pniej. Przez pierwsz poow lat trzydziestych
Margareta z synem mieszkaa tutaj, w Hedestad, podczas gdy jej m
stacjonowa w Gavle. W czasie wolnym jedzi po kraju, prowadzc
dziaalno misyjn na rzecz nazizmu. W 1936 roku doszo midzy
nim a ojcem do powanego starcia i Richard zosta pozbawiony
wszelkiej pomocy finansowej. Od tej pory musia sobie radzi na
wasn rk. Przeprowadzi si z rodzin do Sztokholmu i y wicej
ni skromnie.
Nie mia adnych wasnych dochodw?
Jedynie zamroony w koncernie spadek. Nie mg go
odsprzeda nikomu spoza rodziny. Musisz wiedzie, e Richard by
brutalnym tyranem, bez pozytywnych cech, ktre zrwnowayyby
wady. Bi on i znca si nad synem. Tamsi go, pomiata nim jak
psem. Zgin, gdy Gottfried mia trzynacie lat. Myl, e to by
najszczliwszy dzie w yciu chopca. Mj ojciec zlitowa si nad
wdow i wnukiem, sprowadzi ich z powrotem do Hedestad, znalaz
mieszkanie i zapewni godziw egzystencj. O ile Richard
reprezentowa ciemn i fanatyczn cz rodziny, o tyle Gottfried
prniacz. Zajem si nim, gdy skoczy osiemnacie lat, mimo
wszystko to syn mojego nieyjcego brata, ale musisz pamita, e
nie dzielia nas szczeglnie dua rnica wieku. Byem tylko siedem
lat starszy. Ju wtedy zasiadaem w zarzdzie koncernu i byo jasne,
e to ja przejm kierownictwo po ojcu. Gottfrieda traktowano jako
nietutejszego.
Henrik zamyli si przez chwil.
Mj ojciec nie wiedzia za bardzo, jak si zachowywa w
stosunku do wnuka i to ja nalegaem, eby co z nim zrobi. Daem
mu prac w koncernie, ju po wojnie. Prbowa robi przyzwoit
robot, ale mia kopoty z koncentracj. By partaczem, baamutem i
hulak. Lgny do niego kobiety, a od czasu od czasu oddawa si
najzwyklejszemu pijastwu. Trudno mi opisa uczucia, ktre do
niego ywi... Nie by nicponiem, ale nie mona byo na nim polega

i niejednokrotnie srodze mnie rozczarowa. Z czasem uzaleni si

od alkoholu iw 1965 roku zgin w wypadku. Uton, tutaj, po
drugiej stronie wyspy. Wybudowa sobie tam niewielki domek, w
ktrym zaszywa si, by pi.
A wic to on jest ojcem Harriet i Martina? zapyta Mikael,
wskazujc na portret w ramkach. Chcc nie chcc musia przyzna,
e opowiadanie starca zaczo go interesowa.
Tak. Pod koniec lat czterdziestych spotka Isabell Koenig,
mod Niemk, ktra po wojnie przyjechaa do Szwecji. Bya pikn
kobiet, naprawd cudownie pikn, jak Greta Garbo albo Ingrid
Bergman. Harriet odziedziczya geny raczej po matce ni po ojcu.
Jak widzisz na zdjciu, miaa zadatki na pikno ju jako
czternastolatka.
Zadumali si przez chwil nad fotografi.
Ale pozwl mi mwi dalej. Isabella urodzia si w 1928
roku i yje do dzisiaj. Kiedy wybucha wojna, miaa jedenacie lat.
Sprbuj sobie wyobrazi, co czua nastolatka w Berlinie
zasypywanym gradem bomb. Myl, e schodzc na ld w Szwecji,
miaa wraenie, e oto wkracza do raju na ziemi. Niestety dzielia
przywary z Gottfriedem. Bya rozrzutna i uwielbiaa hulanki.
Niektrzy uwaali ich nie tyle za maestwo, co za kumpli od
kieliszka. Jedzia chtnie po kraju, podrowaa za granic,
brakowao jej poczucia odpowiedzialnoci. To si oczywicie
odbijao na dzieciach.
Martin urodzi si w 1948 roku, Harriet w 1950 roku. Ich
dziecistwo byo chaotyczne, z nieobecn matk i ojcem na granicy
alkoholizmu. Wtrciem si w 1958 roku, Isabella i Gottfried
mieszkali wtedy w centrum miasta. Zmusiem ich do przeprowadzki
do rodzinnej posiadoci. Miaem do tego, e dzieci by zostawione
samopas. Chciaem przerwa to bdne koo.
Vanger spojrza na zegarek.
Za chwil minie moje trzydzieci minut, ale zbliam si ju
do koca. Dostan prolongat?
Mikael skin potakujco.

 Opowiadaj, prosz.
No wic w skrcie: jestem bezdzietny w przeciwiestwie
do braci i innych czonkw rodziny, ktrych jak gdyby optaa
potrzeba bezmylnego podzenia potomkw. Isabella i Gottfried
zamieszkali tutaj, ale ich maestwo chylio si ku upadkowi. Ju
po roku Gottfried wyprowadzi si do swojej chatki, gdzie zaszywa
si na dugie miesice, wracajc do ony tylko wtedy, gdy robio si
zbyt zimno. A ja zajem si Martinem i Harriet, ktrzy w pewnym
sensie stali si namiastk wasnych dzieci, ktrych nigdy nie miaem.
Martin by... prawd mwic, przez jaki czas obawiaem si,
e pjdzie w lady ojca. Delikatny, zamknity w sobie i
melancholijny, potrafi nagle zauroczy swoim entuzjazmem. Jako
nastolatkowi nie byo mu lekko, ale na uniwersytecie wyszed na
prost. Jest... no, mimo wszystko jest szefem resztek koncertu
Vangera, co wystarcza za dobr cenzurk.
A Harriet? zapyta Mikael.
Harriet bya moim oczkiem w gowie. Prbowaem
zapewni jej poczucie bezpieczestwa i wszczepi wiar w siebie,
lubilimy si nawzajem. Traktowaem j jak wasn crk i z czasem
staem si jej bliszy ni rodzice. Harriet bya na swj sposb
wyjtkowa. Bardzo zamknita w sobie podobnie jak brat i
osobliwie zainteresowana religi, co wyrniao j z caej rodziny.
Bya wybitnie uzdolniona, niesamowicie inteligentna i miaa mocny
krgosup moralny. Gdy obserwowaem t czternasto-,
pitnastoletni dziewczyn, byem przekonany, e w
przeciwiestwie do brata i innych niczym si niewyrniajcych
krewnych zostaa powoana do prowadzenia koncernu, albo
przynajmniej do odegrania w nim gwnej roli.
I co si stao?
W kocu doszlimy do powodu, dla ktrego ci tutaj
wezwaem. Chc, eby znalaz w mojej rodzinie osob, ktra
zamordowaa Harriet Vanger i ktra od prawie czterdziestu lat
prbuje doprowadzi mnie do szalestwa.

Rozdzia 5
Czwartek 26 grudnia
PO RAZ PIERWSZY autorowi monologu udao si naprawd
zaskoczy Mikaela, ktry mylc, e si przesysza poprosi
starca o powtrzenie ostatniego zdania. W przeczytanych przez
niego wycinkach nie byo nic o tym, e w rodzinie popeniono
morderstwo.
To byo 22 wrzenia 1966 roku. Harriet skoczya wanie
szesnacie lat i zacza drug klas liceum. Ta sobota przeobrazia
si w najgorszy dzie mojego ycia. Rekonstruowaem przebieg
wypadkw tak wiele razy, e mog zreferowa kad minut
oprcz tej najwaniejszej.
Zatoczy rk uk.
Zebraa si tutaj spora cz moich krewnych, na
corocznym koszmarnym przyjciu rodzinnym, w trakcie ktrego
mielimy omawia wsplne interesy. Tradycj wprowadzi swego
czasu mj dziadek. Niestety te obiadki z czasem przeksztaciy si w
mniej lub bardziej niestrawne spotkania. Zaprzestano ich w latach
osiemdziesitych, kiedy Martin bez wikszych ceregieli postanowi,
e wszystkie dyskusje dotyczce koncernu bd odbyway si tylko
w trakcie spotka zarzdu i walnych zebra. To bya jego najlepsza
decyzja. Od dwudziestu lat nie robimy rodzinnych zjazdw.
Powiedziae, e Harriet zostaa zamordowana...
Poczekaj. Pozwl mi opowiedzie, co si stao. No wic to
bya sobota, a poza tym Dzie Dziecka, ze specjalnym pochodem
zaaranowanym przez klub sportowy w Hedestad. Harriet bya z
kilkoma koleankami w miecie i ogldaa ten kolorowy przemarsz
przebieracw. Wrcia na wysp zaraz po drugiej po poudniu.
Przyjcie, w ktrym miaa uczestniczy razem z innymi czonkami
klanu, zaczynao si o pitej.
Henrik podnis si, podszed do okna i przywoujc Mikaela
gestem doni, mwi dalej.

 Kwadrans po drugiej, zaledwie w kilka minut po powrocie

Harriet, na mocie wydarzy si okropny wypadek.
Gustav Aronsson, brat waciciela Ostergarden, gospodarstwa
rolnego w gbi wyspy, wjedajc na most, zderzy si czoowo z
cystern, w ktrej dowoono tutaj olej opaowy.
Nigdy nie udao si ustali, jak do tego doszo po obu
stronach jest dobra widoczno ale obaj kierowcy jechali za szybko
i to, co mogo by tylko lekk stuczk, przerodzio si w katastrof.
Kierowca cysterny, prbujc unikn kolizji, instynktownie skrci
w bok, wjecha w barierk i wywrci si. Cysterna leaa w poprzek
drogi, a jej tylna cz wisiaa w powietrzu... Metalowy sup, niczym
dzida, przebi zbiornik, z ktrego natychmiast trysn atwopalny
olej. Uwiziony w swoim samochodzie Aronsson krzycza z blu.
Kierowca cysterny te by ranny, ale udao mu si opuci pojazd o
wasnych siach.
Starzec zrobi krtk przerw i usiad ponownie obok
Mikaela.
Wypadek nie mia w zasadzie nic wsplnego z Harriet,
odegra jednak do szczegln rol w caej historii. Gdy ludzie
zaczli spieszy z pomoc, powsta totalny chaos. Z powodu
zagroenia eksplozj ogoszono alarm poarowy. W byskawicznym
tempie na miejsce wypadku przybyli: policja, karetka pogotowia,
suba ratownicza, stra poarna, mass media i zwykli gapie.
Wszyscy zebrali si oczywicie po stronie staego ldu. Po stronie
wyspy prbowalimy wydosta Aronssona z wraku, co okazao si
diabelnie trudnym zadaniem, poniewa by porzdnie przygnieciony,
a na domiar zego odnis powane rany. Usiowalimy wyway
drzwi goymi rkami, ale nie dalimy rady. Potrzebne byy noyce
albo pia, ale problem polega na tym, e najmniejsza iskra moga
zaprszy ogie. Stalimy w ogromnej kauy oleju obok
wywrconej cysterny. Gdyby doszo do wybuchu, zmiotoby nas
wszystkich. Poza tym upyno sporo czasu, zanim dotara do nas
pomoc z ldu. Cysterna zablokowaa skutecznie most, a
przedzieranie si przez zbiornik peen oleju byo jednoznaczne ze
wspinaczk po bombie.
Mikae nie mg pozby si wraenia, e starzec opowiada t

znan na pami i wietnie opracowan histori tylko po to, eby

przyku jego uwag. Zdawa sobie spraw, e Vanger jest
wspaniaym gawdziarzem i wie, jak wcign suchacza, ale w
dalszym cigu nie pojmowa, dokd zmierza ta historia.
Ta szczeglna rola wypadku polegaa na tym, e przez
nastpn dob most by zamknity dla ruchu. Dopiero w niedziel
wieczorem udao si wypompowa resztki paliwa ze zbiornika,
usun cystern i otworzy most. Przez dwadziecia cztery godziny
wyspa bya praktycznie odcita od wiata. Jedynym rodkiem
lokomocji umoliwiajcym kontakt ze staym ldem bya d
straacka, ktra przewozia ludzi z przystani jachtowej na wyspie do
dawnego portu rybackiego niedaleko kocioa. Przez wiele godzin
odzi uywali tylko ratownicy, transport prywatnych osb zacz si
nie wczeniej ni pnym wieczorem w sobot. Rozumiesz, co to
oznacza?
Mikae skin gow.
Przypuszczam, e Harriet pada ofiar mordercy wanie na
wyspie i e liczba podejrzanych ogranicza si do osb, ktre tutaj
wtedy przebyway. Co w stylu zagadki zamknitego pokoju o
troch wikszych gabarytach.
Vanger umiechn si ironicznie.
Mikael, nie zdajesz sobie sprawy, jak bardzo masz racj...
Ja te czytaem Dorothy Sayers. Oto fakty: Harriet przybya na
wysp mniej wicej dziesi po drugiej. Jeeli wliczymy dzieci i
osoby towarzyszce, to cznie przyjechao tutaj tego dnia prawie
czterdzieci osb. Razem z personelem i staymi mieszkacami byo
nas tutaj i w okolicy szedziesit cztery osoby. Ci, ktrzy mieli
przenocowa, urzdzali si wanie w pokojach gocinnych, zarwno
tutaj, jak i w okolicznych posiadociach. Harriet mieszkaa
wczeniej w domu po drugiej stronie drogi, ale jak ci ju
opowiadaem, ani jej tato, ani mama nie byli szczeglnie
zrwnowaeni. Widziaem, jak dziewczyna si mczy, jak trudno jej
si skoncentrowa na nauce. Dlatego w 1964 roku, kiedy miaa
czternacie lat, zaproponowaem jej przeprowadzk do mojego
domu, co niewtpliwie ucieszyo Isabell, bo w ten sposb pozbya
si codziennej odpowiedzialnoci za crk. Przez ostatnie dwa lata

Harriet mieszkaa w pokoju na poddaszu. Tutaj wanie przysza tego

feralnego dnia. Wiemy, e na podwrzu zamienia kilka sw z
Haraldem, to jeden z moich starszych braci, a pniej wbiega po
schodach i odwiedzia mnie w tym pokoju.
Powiedziaa, e chce ze mn o czym porozmawia. Akurat
byo tu kilku krewnych i nie miaem dla niej czasu, ale poniewa
wygldao, e bardzo jej na tej rozmowie zaley, obiecaem, e
przyjd za chwil do jej pokoju. Skina gow i wysza przez te
drzwi. Wtedy widziaem j ostatni raz. Minut pniej hukno na
mocie i powstay w wyniku tego chaos zniweczy wszystkie plany
dnia.
W jaki sposb zmara?
Poczekaj. To troch bardziej skomplikowane, ni ci si
wydaje, chciabym zachowa porzdek chronologiczny. Gdy doszo
do kolizji, ludzie rzucili si na pomoc, tak jak stali. Byem...
przyjem rol dowodzcego i pracowaem gorczkowo przez
najblisze godziny. Wiemy, e Harriet te przysza na most, zaraz po
zderzeniu, widziao j wiele osb, ale ryzyko eksplozji byo zbyt
due i zarzdziem, eby wszystkie osoby, ktre nie bior udziau w
akcji ratowania Aronssona, wycofay si z miejsca wypadku. Zostao
nas piciu: ja i mj brat Harald, Magnus Nilsson, wczesny dozorca
posiadoci, Socten Nordlander, pracownik tartaku, ktry mieszka w
domu przy porcie rybackim i Jerker Aronsson, szesnastoletni
chopak, ktrego w zasadzie powinienem odesa do domu. Ale to
by bratanek uwizionego w samochodzie kierowcy, znalaz si na
mocie tylko dlatego, e wanie jecha na rowerze do miasta. Mniej
wicej o 14.40 Harriet bya w kuchni. Pia mleko i rozmawiaa z
Astrid, nasz kuchark. Obserwoway przez okno zamieszanie na
mocie. O 14. 55 Harriet przechodzia przez podwrze. Widziaa j
midzy innymi jej matka Isabella, ale nie rozmawiay ze sob. Jak
minut pniej spotkaa Ottona Falka, naszego pastora. Plebania
znajdowaa si wtedy tam, gdzie teraz stoi willa Martina, czyli po
drugiej stronie wyspy. Pastor byl porzdnie przezibiony i spa, gdy
doszo do wypadku, omin go wic cay ten dramat. Obudzony
alarmujcym telefonem pospieszy w kierunku mostu. Harriet
zatrzymaa go, chcc zamieni z nim par sw, ale zamacha tylko
rkami i pobieg dalej. Otto Falk by ostatni osob, ktra widziaa

Harriet przy yciu.

W jaki sposb zmara? powtrzy Mikael.
Nie wiem odpowiedzia Vanger z bolesnym spojrzeniem.
Dopiero gdzie o pitej po poudniu udao nam si wycign
Aronssona z samochodu, przey, aczkolwiek powanie
poturbowany, a o szstej odwoano alarm poarowy. Wyspa bya w
dalszym cigu odcita od ldu, ale powoli wraca spokj. Nie
wczeniej ni o smej, gdy w kocu zasiedlimy do spnionego
obiadu, odkrylimy, e nie ma Harriet. Poprosiem jedn z jej
kuzynek, eby po ni posza, ale gdy wrcia, okazao si, e nigdzie
jej nie ma. Nie przejem si tym specjalnie, pomylaem, e wybraa
si na spacer albo e nie dotara do niej informacja o tym, kiedy ma
si zacz obiad, a wieczr spdziem na rozmaitych sprzeczkach z
rodzin. Dopiero nastpnego ranka, kiedy Isabella prbowaa j
znale, dotaro do nas, e nikt nie wie, gdzie jest Harriet, nikt nie
widzia jej od poprzedniego dnia.
Rozoy rce.
Tamtej soboty Harriet znikna bez ladu.
Znikna? powtrzy jak echo Mikael.
Przez te wszystkie lata nie udao nam si znale nawet
mikroskopijnej czstki Harriet.
Ale jeeli zagina, nie mona mie pewnoci, e kto j
zamordowa.
Rozumiem twj zarzut. Moje myli szy tymi samymi
torami. Przyczyn zaginicia moga by jedna z czterech rzeczy.
Harriet odesza dobrowolnie i ukrywa si. Zmara w wyniku
nieszczliwego wypadku. Popenia samobjstwo. Pada ofiar
przestpstwa. Rozwaaem wszystkie moliwoci.
Ale ty sdzisz, e kto j pozbawi ycia. Dlaczego?
Dlatego, e to jedyne sensowne wytumaczenie.
Henrik Vanger unis palec.
Najpierw miaem nadziej, e ucieka. Ale z biegiem czasu
zrozumielimy wszyscy, e nie chodzio o ucieczk. To znaczy... w

jaki sposb szesnastoletnia, wprawdzie bystra, ale przecie

niesamodzielna dziewczyna miaaby poradzi sobie z opuszczeniem
wyspy, ukry si gdzie, pozosta w ukryciu? Skd wziaby
pienidze? A nawet gdyby znalaza prac, musiaaby mie kart
podatkow i adres.
Unis dwa palce.
Nastpn myl bya oczywicie myl o wypadku. Czy
mgby mi wywiadczy przysug? Prosz, podejd do biurka i
otwrz najwysz szuflad. Znajdziesz tam map.
Mikael speni prob i po chwili rozoy na stoliku niewielki
plan. Wyspa Hedeby bya nieregularn bry o dugoci mniej wicej
trzech kilometrw. W najszerszym miejscu rozcigaa si na ptora
kilometra. Znaczn cz terenu pokrywa las. Zabudowania stay w
ssiedztwie mostu i wok portu jachtowego. W gbi wyspy leao
gospodarstwo rolne Ostergarden, skd nieszczsny Aronsson
wyruszy w swoj fataln podr samochodem.
Nie zapominaj, e nie moga opuci wyspy podkreli
Vanger. W Hedeby mona ulec wypadkowi dokadnie tak, jak
gdziekolwiek indziej. Moe ci trafi piorun, ale wtedy nie byo
burzy. Moe ci stratowa ko, moesz wpa do studni albo skalnej
szczeliny. Z pewnoci istniej setki sposobw. Przemylaem chyba
wszystkie.
Do dwch uniesionych palcw doczy trzeci.
Jest jedno ale, i dotyczy rwnie trzeciej moliwoci, to
znaczy, e dziewczyna wbrew wszelkim przypuszczeniom odebraa
sobie ycie. Gdzie na tej ograniczonej przestrzeni musz znajdowa
si jej zwoki.
Vanger uderzy doni w rodek mapy.
Kilka dni po jej znikniciu zaczlimy poszukiwania,
przeczesujc wysp wzdu i wszerz. Ludzie przejrzeli kady rw,
kad rozpadlin i wyrw. Zagldalimy do kadego budynku i
komina, na kade poddasze, do kadej stodoy i studzienki.
Starzec odwrci wzrok od Mikaela i wpatrywa si w
ciemno za oknem. Jego gos przycich i nabra bardziej osobistego

tonu.
Przez ca jesie cigle jej szukaem, rwnie wtedy, gdy
zakoczylimy przeczesywanie terenu i gdy ludzie stracili nadziej.
Poniewa nie musiaem si powica pracy, zaczem codzienne
spacery po wyspie, chodziem tam i z powrotem. Nadesza zima,
cigle nie znalelimy adnego ladu. Wiosn ponowiem prby, a
w kocu uzmysowiem sobie ich niedorzeczno. Latem
zatrudniem trzech obeznanych z lasem mczyzn, ktrzy razem z
psami szkolonymi do wykrywania zwok ponownie przeszukali ca
wysp. Przeczesywali systematycznie metr po metrze. Wtedy
zaczem przypuszcza, e kto pozbawi j ycia, szukali wic
miejsca, w ktrym ukryto ciao. Pracowali przez trzy miesice. Nie
znaleli najmniejszego ladu Harriet. Jak gdyby rozpyna si w
powietrzu.
Widz kilka innych moliwoci wtrci Mikael.
Sucham.
Moga uton albo utopi si. To jest wyspa, a woda ukryje
prawie wszystko.
To prawda. Ale prawdopodobiestwo nie jest due. Pomyl,
jeeli Harriet utona, to logiczn rzecz jest, e wypadek mia
miejsce gdzie niedaleko osady. Nie zapominaj, e zamieszanie na
mocie byo najbardziej dramatycznym wydarzeniem, jakie dotkno
Hedeby w cigu ostatnich kilkudziesiciu lat. I by to chyba najmniej
odpowiedni moment na spacer na drug stron wyspy, przynajmniej
dla normalnej, ciekawej wiata szesnastoletniej dziewczyny. Ale co
waniejsze cign prdy nie s tutaj szczeglnie wartkie, a wiatr
o tej porze roku wieje gwnie z pnocy i z pnocnego wschodu.
Jeeli co wpadnie do wody, to wypynie gdzie przy brzegu staego
ldu, a ten jest przecie prawie w caoci zabudowany. Tak, o tym
te mylaem; szukalimy we wszystkich miejscach, w ktrych
moga zaton. Wynajem modzie z klubu nurkowego w
Hedestad, przez cale lato przeczesywali dno w cieninie i wzdu
brzegw... adnego ladu. Jestem przekonany, e nie ma jej w
wodzie, bo wtedy bymy j znaleli.
Ale czy nie moga ulec wypadkowi w innym miejscu? Most
by wprawdzie zamknity, ale do staego ldu jest bardzo blisko.

Moga przepyn wpaw albo dk.

To si wydarzyo pod koniec wrzenia, wic woda bya na
tyle zimna, e nie zachcaa do kpieli, zwaszcza podczas takiego
zamieszania. Ale nawet gdyby Harriet wpada na pomys, eby
przepyn na drugi brzeg, co ju samo w sobie wywoaoby
sensacj, nie pozostaaby niezauwaona. Na mocie mielimy
kilkanacie par oczu, a po drugiej stronie, wzdu brzegu, stao
dwustu, trzystu gapiw obserwujcych cae przedstawienie.
A dka?
Nie. Tego dnia mielimy na wyspie dokadnie trzynacie
odzi. Prawie wszystkie spacerowe byy ju wcignite na ld. W
porcie jachtowym stay dwie drewniane motorwki. Z siedmiu odzi
o paskim dnie pi leao na brzegu.
Przy plebanii jedna d koysaa si na wodzie, jedna leaa
do gry dnem na trawie. W stergarden bya jeszcze jedna
motorwka i jedna d wiosowa. Wszystkie te odzie zostay
zinwentaryzowane i znajdoway si na swoim miejscu.
Gdyby Harriet przeprawia si dk, musiaaby zostawi j
na drugim brzegu.
Vanger unis cztery palce.
Tym samym pozostaje tylko jedna sensowna moliwo, a
mianowicie ta, e Harriet znikna wbrew wasnej woli. Kto j zabi
i ukry zwoki.
LISBETH SALANDER spdzia poranek drugiego dnia wit na
czytaniu kontrowersyjnego dziea Blomkvista o dziennikarstwie
ekonomicznym. Ksika miaa dwiecie dziesi stron, tytu Jedcy
templariuszy i podtytu Nauczka dla reporterw ekonomicznych. Na
okadce, starannie zaprojektowanej przez Christera Malma, widniaa
na pierwszy rzut oka zwyka fotografia sztokholmskiej giedy.
Zdjcie zostao jednak poddane cyfrowej obrbce i uwany czytelnik
po chwili dostrzega brak podstawy. Budynek po prostu wisia w
powietrzu. Trudno wyobrazi sobie ilustracj, ktra bardziej
wymownie zapowiadaaby charakter tekstu.

Salander stwierdzia, e Blomkvist ma wietny styl. Pisze

otwarcie i z zaangaowaniem i nawet czytelnik niezorientowany w
zawiociach urnalistyki ekonomicznej moe odnie poytek z
lektury. Ton ksiki by ostry i sarkastyczny, ale przede wszystkim
przekonujcy.
W pierwszym rozdziale, wypowiadajc co w rodzaju wojny,
Blomkvist nie przebiera w sowach. Szwedzcy dziennikarze
ekonomiczni w cigu ostatnich dwudziestu lat przeksztacili si w
grup niekompetentnych chopcw na posyki, ktrzy skupieni na
wasnym ego stracili umiejtno krytycznego mylenia. Ten
ostatni wniosek wysnu na podstawie nastpujcego zjawiska:
wikszo reporterw zupenie bezkrytycznie zadowala si
wypowiedziami dyrektorw przedsibiorstw i spekulantw
giedowych, nawet jeeli owe wypowiedzi ewidentnie wprowadzaj
suchacza w bd albo zawieraj nieprawdziwe dane. Dziennikarze
gospodarczy tego pokroju s albo tak naiwni i atwowierni, e
powinno si ich odsun od zawodu, albo co gorsza zupenie
wiadomie sprzeniewierzaj si dziennikarskiej misji, polegajcej na
poszukiwaniu prawdy i rzetelnym informowaniu spoeczestwa.
Blomkvist twierdzi, e czsto wstydzi si miana publicysty
ekonomicznego, poniewa tym samym naraa si na ryzyko
pomylenia go z osobami, ktrych w ogle nie uwaa za publicystw.
Porwnywa dokonania dziennikarzy gospodarczych z prac
dziennikarzy kryminalnych i korespondentw zagranicznych.
Namalowa sugestywny obraz sytuacji, w ktrej reporter sdowy w
sprawozdaniu z procesu w sprawie morderstwa, przedstawiby
stanowisko oskaryciela jako jedynie obowizujce. Trudno sobie
wyobrazi wrzask, jaki podnisby si w mediach, gdyby
dziennikarz nie zdoby informacji od obrocy albo nie porozmawia
z rodzin ofiary, nie dajc ani sobie, ani czytelnikom szans na
zrozumienie i wasn ocen sytuacji. Blomkvist uwaa, e te same
reguy powinny obowizywa dziennikarzy gospodarczych.
Pozosta cz ksiki stanowi szereg dowodw majcych
potwierdzi wstpne tezy. W do dugim rozdziale autor rozwodzi
si nad sposobem, w jaki sze najwikszych dziennikw, a take
Finanstidningen", Dagens Industri" i telewizyjny program
Aekonomi" relacjonoway rozwj znanego przedsibiorstwa w

brany informatycznej. Blomkvist cytowa i analizowa wypowiedzi

reporterw, by pniej opisa, jak wygldaa sytuacja naprawd.
Przedstawiajc rozwj firmy, powtarza raz za razem proste pytania,
ktre powany reporter powinien by postawi, ale ktrych cae
grono urnalistw ekonomiczynch nie zadao. To by wietny chwyt.
Inny rozdzia traktowa o lansowaniu akcji Telii * . W tym
najbardziej kpiarskim i ironicznym fragmencie ksiki BIomkvist
dosownie wychosta kilku wymienionych z nazwiska dziennikarzy,
midzy innymi szczeglnie go irytujcego Williama Borga. W
jednym z kocowych rozdziaw autor porwna poziom
kompetencji szwedzkich i zagranicznych dziennikarzy. Opisywa
sposb, w jaki podobne zagadnienia w swoich krajach relacjonowali
powani reporterzy z Financial Times", The Economist" i kilku
niemieckich czasopism gospodarczych. Porwnanie nie wypado na
korzy Szwedw. Ostatni rozdzia zawiera propozycje poprawy tej
opakanej sytuacji. Kocowy akapit nawizywa do wstpu:
Gdyby reporter parlamentarny uprawia rzemioso w
podobny sposb, to znaczy gdyby bezkrytycznie kruszy kopi
o kady przegosowany projekt, nawet najbardzej idiotyczny,
albo gdyby reporter polityczny wykaza podobny brak
rozeznania wwczas jeden i drugi zostaliby zwolnieni z
pracy albo przynajmniej oddelegowani do innych zada, eby
nie wyrzdzili jeszcze wikszej szkody. W wiecie publicystw
gospodarczych nie obowizuje jednakowo to normalne
przesanie dziennikarskie, to znaczy dociekliwe poszukiwanie
prawdy i rzetelne informowanie spoeczestwa. W tym gronie
skada si hody najwikszym kawalarzom. W tym gronie
tworzy si przyszo Szwecji i rwnie tam podwaa si
resztki zaufania do dziennikarzy jako grupy zawodowej.
Mocne sowa, adnego owijania w bawen. Cao bya
utrzymana w zgryliwym tonie i Salander nie miaa kopotw ze
zrozumieniem zaartej debaty, ktra pniej wybucha w periodyku

Telia najwiksze szwedzkie przedsibiorstwo telekomunikacyjne,

pastwowa spka akcyjna. W 2000 roku pastwo sprzedao trzydzieci
procent akcji prywatnym inwestorom i wprowadzio firm na gied (przyp.
tum. ).

branowym Journalisten", na amach kilku gazet ekonomicznych, a

take w wiodcych dziennikach, zarwno we wstpniakach, jak i w
dziaach gospodarczych. Nawet jeeli w ksice wymieniono z
nazwiska zaledwie paru dziennikarzy, rodowisko byo na tyle
niewielkie, e wszyscy wiedzieli, o kogo chodzi, gdy pojawiay si
odpowiednie cytaty. Blomkvist zyska zaartych wrogw, co
znalazo odzwierciedlenie midzy innymi w wielu radosnych
komentarzach do wyroku sdu w sprawie afery Wennerstrma.
Zamknwszy ksik, zlustrowaa zdjcie autora na tylnej
stronie okadki. Sfotografowano go z profilu. Do jasna grzywka
opadaa troch niedbale na czoo, jak gdyby zmierzwi j lekki wiatr,
zanim fotograf nacisn wyzwalacz, albo (co bardziej
prawdopodobne) zostaa wystylizowana przez samego fotografa,
Christera Malma. Mikael patrzy w obiektyw z ironicznym
umiechem i spojrzeniem, ktre najwyraniej miao by ujmujco
chopice. Mczyzna niczego sobie. W drodze do wizienia na trzy
miesice.
Hej, Kalle Blomkvist powiedziaa gono do siebie.
Niezy z ciebie rozrabiaka, no nie?
W POUDNIE LISBETH wczya swojego iBooka i otworzya
program mailowy Eudora. Sformuowaa tekst w jednym zwizym
wierszu:
[Masz czas?]
Podpisaa
Wasp
i
wysaa
na
adres
Plague_xyz_666@hotmail.com. Na wszelki wypadek zaszyfrowaa
t krciutk wiadomo w programie kryptograficznym PGP. A
pniej zaoya czarne dinsy, solidne buty zimowe, ciepy golf,
ciemn kurtk marynarsk i rkawiczki, szalik oraz czapk w tym
samym bladotym kolorze. Wyja kolczyki z brwi i nosa,
pomalowaa usta rowaw szmink i przejrzaa si w lustrze.
Wygldaa jak zwyka witeczna spacerowiczka, z t rnic, e
swoje ubranie traktowaa jako przyzwoity kamufla bojowy,
niezbdny podczas wyprawy za lini wroga. Podjechawszy metrem
do placu Ostermalmstorg, skierowaa kroki ku Strandvagen. Sza
wolno rodkow alej, studiujc numery kamienic. Zatrzymaa si

niedaleko mostu Djurgardsbro i nie spuszczajc oczu z poszukiwanej

bramy, przesza na drug stron ulicy.
Stojc kilka metrw od wejcia, po jakim czasie stwierdzia,
e w ten chodny dzie wikszo ludzi spaceruje wzdu nadbrzea,
a tylko nieliczni przemieszczaj si chodnikiem w ssiedztwie
zabudowa.
Czekaa cierpliwie prawie p godziny, a od strony
Djurgarden nadesza staruszka z lask. Zatrzymawszy si przed
Salander, zlustrowaa j podejrzliwie od stp do gw. Lisbeth
umiechna si przyjanie i pozdrowia grzecznym skinieniem
gowy. Kobieta odkonia si, prbujc gorczkowo przypomnie
sobie, skd zna t mod dziewczyn. A dziewczyna nagle pokazaa
jej plecy i oddalia si kilka krokw od domu. Dreptaa tam i z
powrotem, jak gdyby w oczekiwaniu na kogo. Kiedy zawrcia,
dama z lask dotara do wejcia i z przesadn dokadnoci wciskaa
guziki domofonu. Salander bez trudu odgada kombinacj cyfr.
Odczekaa jeszcze pi minut i podesza do bramy. Wcisna
kod 1260 i usyszaa charakterystyczne prztyknicie. Otworzywszy
drzwi, rozejrzaa si szybko po klatce schodowej. Niedaleko wejcia
wisiaa kamera nadzorujca. Salander zignorowaa j po
byskawicznych ogldzinach, by to bowiem dokadnie ten sam
model, ktry montowaa firma Milton Security i ktry aktywowa si
dopiero
po
wczeniu
alarmu
napadowego
albo
przeciwwamaniowego. W gbi pomieszczenia, na lewo od
starowieckiej windy, widniay jeszcze jedne drzwi z zamkiem
cyfrowym. Wystukawszy 1260 na klawiaturze stwierdzia, e ten
sam kod otwiera wejcie do piwnicy i mietnika. Niedobrze,
niedobrze. Zbadanie piwnic zajo jej dokadnie trzy minuty.
Zlokalizowaa niezamknit na klucz pralni i kontener na odpady
budowlane. Korzystajc z kompletu wytrychw, ktry poyczya u
miltonowskiego specjalisty od zamkw, otworzya drzwi do lokalu,
w ktrym najprawdopodobniej odbyway si zebrania spdzielni
mieszkaniowej. Jeszcze dalej znajdowa si pokj do
majsterkowania. W kocu znalaza to, czego szukaa, czyli
niewielkie pomieszczenie, ktre byo central elektryczn
kamienicy. Sprawdzia liczniki, zestaw bezpiecznikw i zcza
kablowe, a pniej wycigna nie wikszy ni paczka papierosw

aparat cyfrowy marki Canon i zrobia trzy zdjcia interesujcych j

obiektw.
Opuciwszy budynek, pomaszerowaa ranie do Muzeum
Narodowego, by w tamtejszej kawiarence ogrza si, pijc ma
czarn. Po mniej wicej trzydziestu minutach wrcia na Sder i
wesza do swojego mieszkania.
Dostaa odpowied od Plague_xyz_666@hotmail.com, ktra,
rozszyfrowana w PGP, brzmiaa zwile: 20.

Rozdzia 6
Czwartek 26 grudnia
TRZYDZIESTOMINUTOWA granica czasowa ustanowiona przez
Blomqvista zostaa ju dawno przekroczona. Dochodzio wp do
pitej i Mikael mg sobie wybi z gowy popoudniowy pocig. Ale
w dalszym cigu mia szans zdy na wieczorny, o wp do
dziewitej. Sta przy oknie i obserwujc podwietlon fasad
kocioa po drugiej stronie mostu, masowa sobie kark. Henrik
Vanger pokaza mu album z wycinkami prasowymi z lokalnej gazety
i z krajowych dziennikw. Wszystkie dotyczyy tego samego
wydarzenia. Przez jaki czas zainteresowanie mediw byo do
spore, zagina bez ladu dziewczyna ze znanej rodziny
przemysowcw. Ale poniewa nie znaleziono zwok i nie nastpi
aden dramatyczny zwrot w ledztwie, zainteresowanie stopniowo
malao. Chocia w gr wchodzia rodzina potentatw
przemysowych, trzydzieci sze lat pniej mao kto pamita
spraw Harriet Vanger. W artykuach z koca lat szedziesitych
dominowaa teoria o utoniciu. Zwoki miay wypyn w morze. Ot,
jeszcze jedna tragedia, ktra moga dotkn jakkolwiek inn
rodzin.
Mikael, mimo wszystko zafascynowany opowieci starca,
znw zacz podchodzi do niej sceptycznie, gdy gospodarz poprosi
o krtk przerw na wizyt w toalecie. Obieca mu wysuchanie caej
historii, a przecie jeszcze nie byo wida koca.
No wic co si wedug ciebie stao z Harriet? zapyta, gdy
Henrik wrci do pokoju.
Wyspa miaa okoo dwudziestu piciu mieszkacw, ale z
powodu zjazdu tego dnia byo nas tutaj okoo szedziesiciu. Od
razu mona, mniej lub bardziej, wykluczy dwadziecia czy nawet
dwadziecia pi osb. Sdz, e kto z pozostaych, a z du doz
prawdopodobiestwa kto z rodziny, zabi Harriet i ukry ciao.
Mam kilka zastrzee.

 Sucham.
Przede wszystkim jeeli kto ukry jej zwoki, to przy tak
pedantycznych poszukiwaniach powinny si znale.
Prawd mwic, poszukiwania byy jeszcze bardziej
rozlege ni te, o ktrych wspomniaem. Gdy uznaem Harriet za
ofiar morderstwa, odkryem kolejne sposoby, w ktre mogo
znikn jej ciao. Nie potrafi tego udowodni, ale raczej nie
wykraczam poza granice dorzecznoci.
Prosz, opowiedz.
Harriet znikna okoo trzeciej po poudniu. O 14.55 widzia
j spieszcy ku mostowi pastor Otto Falk. Mniej wicej w tym
samym czasie przyby fotograf z lokalnej gazety, by przez najblisz
godzin zrobi mas zdj na miejscu dramatu. Przejrzelimy
dokadnie to znaczy policja wszystkie filmy i okazao si, e
Harriet nie ma na adnym zdjciu, natomiast kada inna osoba
znajdujca si wtedy na wyspie zostaa uwieczniona na co najmniej
jednej klatce. Z wyjtkiem zupenie maych dzieci.
Vanger pooy przed Mikaelem kolejny album.
Tu s zdjcia zrobione tamtej soboty. To pierwsze pochodzi
z Hedestad, gdzie odbywa si pochd z okazji Dnia Dziecka. Zrobi
je ten sam fotograf okoo 13.15. No i wida na nim Harriet.
Zdjcie, wykonane z pitra domu, przedstawiao
przejedajce wanie ulic ciarwki z klaunami i dziewczynami
w bikini. Na chodniku toczya si publiczno. Vanger wskaza
jedn z osb w tumie.
To jest Harriet. Na mniej wicej dwie godziny przed
znikniciem bya z koleankami w miecie. To jej ostatnie zdjcie.
Ale mam tu jeszcze co bardziej interesujcego.
Kartkowa album, w ktrym znajdowao si ponad sto
osiemdziesit zdj sze rolek z katastrofy na mocie. Mikael,
majc wieo w pamici opowie Vangera, czu wrcz
rozdranienie, patrzc na natarczywie ostre, czarno-biae obrazy.
Fotograf by dobrym rzemielnikiem i wietnie udao mu si odda
powypadkowy chaos. Spora cz dokumentacji dotyczya dziaa

wok przewrconej cysterny. Mikael bez trudu rozpozna

usmarowanego olejem, gestykulujcego czterdziestopicioletniego
Henrika Vangera.
A to mj brat Harald.
Starzec wskaza mczyzn w marynarce, ktry pochylony do
przodu pokazywa co we wraku samochodu.
Zdecydowanie nieprzyjemny typ, ale mona go raczej
skreli z listy podejrzanych. Poza krtkim wypadem do domu, eby
zmieni buty, cay czas by na mocie.
Henrik przerzuca kolejne stronice. Zdjcia odzwierciedlay
zmieniajce si obiekty zainteresowania fotografa. Cysterna w
centrum uwagi. Gapie nad wod w centrum uwagi. Wrak samochodu
w centrum uwagi. Zdjcia przegldowe. Zblienia wykonane
teleobiektywem.
A tu jest to interesujce zdjcie oznajmi Vanger. Na ile
udao nam si ustali, zrobiono je midzy 14.40 a 14.45, to znaczy
ponad czterdzieci pi minut po tym, jak Harriet spotkaa pastora.
Spjrz na nasz dom, rodkowe okno na pitrze. To jest pokj Harriet.
Na poprzednim zdjciu okno jest zamknite. A tutaj otwarte.
Kto by w jej pokoju.
Pytaem wszystkich, ale nikt si nie przyzna do otwarcia
okna.
Co oznacza, e zrobia to sama Harriet, czyli wtedy jeszcze
ya, albo kto po prostu kamie. Ale dlaczego morderca miaby
wej do jej pokoju i otwiera okno? I dlaczego kto miaby kama?
Henrik Vanger pokrci gow. Nie zna odpowiedzi.
Harriet znikna okoo trzeciej. Albo zaraz po. Na
podstawie tych zdj da si stwierdzi, co ludzie w tym czasie robili
i gdzie si znajdowali. Dlatego niektrych mog skreli z listy
podejrzanych. Z tego samego powodu mam prawo wczy do grona
podejrzanych te osoby, ktrych nie ma na zdjciach.
Nie odpowiedziae na pytanie, w jaki sposb wedug ciebie
znikno ciao. Teraz widz, e istnieje jak najbardziej oczywiste

wyjanienie. Wystarczy przyzwoity trik iluzjonisty.

Tak naprawd istnieje wiele sposobw. Gdzie okoo
trzeciej wkracza do akcji morderca. On, albo ona, nie uywa raczej
adnego narzdzia, wtedy znalelibymy lady krwi. Myl, e
Harriet zostaa uduszona i e stao si to tutaj, za murem na
dziedzicu, w miejscu niewidocznym dla fotografa, w martwym
punkcie. Z plebanii, gdzie widziano dziewczyn ostatni raz, mona
byo sobie skrci drog powrotn do gwnego budynku
posiadoci. Dzisiaj jest tam skwerek i trawnik, ale w latach
szedziesitych ten pokryty wirem placyk suy za parking.
Morderca nie musia si specjalnie wysila, wystarczyo tylko
otworzy baganik i zapakowa do niego ciao Harriet. Gdy
nastpnego dnia przeczesywalimy teren, nikomu nie przyszo na
myl, e chodzi o przestpstwo. Skupilimy si na na brzegach
wyspy, zabudowaniach i pobliskim lesie.
To znaczy, e nikt nie sprawdzi baganikw.
A wieczorem morderca bez przeszkd opuci samochodem
wysp i ukry ciao gdzie indziej.
Z zimn krwi, na oczach wszystkich, ktrzy przeczesywali
teren Mikael pokiwa gow. Jeeli tak wanie byo, to niezy z
tego mordercy dra.
Henrik zamia si gorzko.
Wanie udao ci si trafi w dziesitk z opisem niejednego
czonka rodziny Vangerw.
ROZMAWIALI DALEJ podczas obiadu. O szstej Anna podaa
piecze zajcz z galaretk z czarnej porzeczki i ziemniaki. Henrik
rozla do kieliszkw czerwone wino, dojrzae i pene w smaku.
Mikael w dalszym cigu mia szans zdy na ostatni pocig. Pora
na podsumowanie, pomyla.
Przyznaj, e ta historia mnie zafascynowaa. Ale dalej nie
rozumiem, dlaczego mi j opowiadasz.
W zasadzie ju to wczeniej powiedziaem. Zaley mi na
tym, eby si dowiedzie, co za ajdak pozbawi ycia crk mojego

bratanka. I dlatego chc ci zatrudni.

Jak?
Vanger odoy sztuce.
Mikaelu, od ponad trzydziestu szeciu lat ami sobie gow
nad tym, co si stao z Harriet. Z biegiem czasu powicaem na jej
poszukiwania coraz wicej wolnych chwil.
Zamilk i cignwszy okulary, przyglda si niewidocznej
plamce na jednym ze szkie. A pniej podnis wzrok i wbi oczy w
Mikaela.
Szczerze mwic, zniknicie Harriet przyczynio si do
mojej decyzji o opuszczeniu kierownictwa koncernu. Straciem
ochot. Wiedziaem, e w najbliszym otoczeniu mam morderc, a
wszystkie rozmylania i poszukiwania prawdy stay si obcieniem
w pracy. Najgorsze jest to, e ten ciar nie mala wraz z upywem
czasu, wrcz przeciwnie. Mniej wicej w 1970 roku chciaem tylko
witego spokoju. W tym czasie do zarzdu wszed Martin i
przejmowa po kolei coraz wicej moich obowizkw. W 1976 roku
wycofaem si prawie zupenie, Martin obj wtedy stanowisko
dyrektora naczelnego. W dalszym cigu mam miejsce w zarzdzie,
ale odkd skoczyem pidziesitk, nie ruszyem prawie palcem.
Przez ostatnie trzydzieci sze lat nie byo dnia, ebym nie
zastanawia si nad znikniciem Harriet. Pewnie mylisz, e ogarna
mnie obsesja tak przynajmniej uwaa wikszo moich krewnych.
I moe to prawda...
To byo okropne.
Niewyobraalnie okropne. Zniszczyo mi to ycie. Im
wicej czasu upywa, tym bardziej staj si wiadomy tego faktu.
Jeste w stanie dokona rzetelnej samooceny?
No... myl, e tak.
Ja te. Nie potrafi odpuci sobie tego, co si stao. Ale z
biegiem lat zmieniy si moje motywy. Na pocztku to by chyba
smutek, co w rodzaju aoby. Chciaem odnale Harriet i
przynajmniej j pochowa. Chodzio o przywrcenie jej czci.
W jaki sposb to si zmienio?

 Dzisiaj chodzi mi raczej o to, eby zapa tego

wyrachowanego drania. I co zabawne, im jestem starszy, tym
bardziej to hobby mnie pochania.
Hobby?
Tak, hobby. Uywam tego sowa wiadomie. Kiedy
ledztwo policji spezo na niczym, kontynuowaem swoje prywatne
dochodzenie. Prbowaem traktowa problem z naukow
systematycznoci. Zebraem wszelkie dostpne informacje,
fotografie i policyjne dokumenty. Robiem notatki, suchajc ludzi,
ktrzy opowiadali, co robili tego dnia. Waciwie powiciem cae
ycie na zbieranie informacji o tym jednym jedynym dniu.
Czy jeste wiadom, e po trzydziestu szeciu latach
morderca moe ju sam ley w grobie?
Nie sdz.
Mikael unis brwi, zaskoczony zdecydowanym tonem.
Chciabym, ebymy po obiedzie wrcili na gr. Historia
nie jest bowiem zakoczona. Jest jeszcze jeden szczeg, najbardziej
w tym wszystkim zadziwiajcy.
LISBETH SALANDER zaparkowaa coroll przy stacji kolejki
podmiejskiej w Sundbyberg. Poyczya toyot z automatyczn
skrzyni biegw w Milton Security. Wprawdzie nie prosia o
pozwolenie, ale Armanski nigdy nie zabroni jej korzysta z
samochodw subowych. Prdzej czy pniej bd musiaa sobie
sprawi wasny pojazd, pomylaa. Nie posiadaa samochodu, tylko
lekki, uywany motocykl firmy Kawasaki, o pojemnoci stu
dwudziestu piciu centymetrw szeciennych. Jedzia na nim
wycznie latem, zamykajc go na zim w piwnicy.
Przespacerowaa si do znajomej bramy i dokadnie o szstej
wcisna guzik domofonu. Po kilku sekundach zamek wyda lekkie
prztyknicie. Salander wesza na drugie pitro i zadzwonia do
drzwi, na ktrych widniaa wizytwka z poczciwym nazwiskiem
Svensson. Nie miaa pojcia, kim jest w Svensson i czy w ogle
kiedykolwiek tutaj mieszka.

 Cze, Plague przywitaa si.

Wasp. Przychodzisz tylko wtedy, gdy czego potrzebujesz.
Mczyzna by starszy od niej o trzy lata, mia sto
osiemdziesit dziewi centymetrw wzrostu i way sto pidziesit
dwa kilogramy. Lisbeth, ze swoimi czterdziestoma dwoma
kilogramami i stu pidziesicioma czterema centymetrami, czua si
przy nim jak karlica. Jak zwykle w mieszkaniu panoway ciemnoci.
Jedynie z sypialni, ktra suya rwnie za pracowni, sczya si
do przedpokoju smuga wiata. Czu byo stchlizn.
Dlatego, e nigdy si nie myjesz i dlatego, e mierdzi u
ciebie jak cholera. Jeeli kiedy ruszysz si z domu, to polecam ci
szare mydo w pynie. Kupisz w kadym Konsumie.
Umiechn si blado, da jej znak, eby wesza z nim do
kuchni, i nie zapaliwszy lampy, usiad przy stole. Jedynym rdem
wiata bya powiata latarni ulicznych.
No dobrze, ja te nie jestem najlepsza w sprztaniu, ale gdy
opakowania po mleku zaczynaj cuchn trupem, to zbieram je do
kupy i wyrzucam na mietnik.
Jestem na rencie. Brak mi kompetencji spoecznych.
I dlatego pastwo dao ci mieszkanie, a pniej zupenie o
tobie zapomniao. Czy nigdy si nie boisz, e ssiedzi zaczn pisa
skargi, e przyjdzie kontrola z socjalu i e zamkn ci w
wariatkowie?
Masz co dla mnie?
Lisbeth rozsuna zamek byskawiczny i wycigna z
kieszeni kurtki pi tysicy koron.
To wszystko, co ci teraz mog da. To moje wasne
pienidze, a przecie nie mog ci odpisa od podatku.
Co chcesz?
Mankiet, o ktrym mwie dwa miesice temu. Udao si?
Mczyzna z umiechem na twarzy pooy przed ni
niewielki przedmiot.

 Opowiedz, jak to dziaa.

Przez nastpn godzin suchaa uwanie. A pniej
wyprbowaa. Moliwe, e Plague nie mia odpowiednich
kompetencji spoecznych. Ale bezsprzecznie by geniuszem.
HENRIK VANGER zatrzyma si przy biurku, prbujc ponownie
przycign uwag gocia. Mikael spojrza na zegarek.
Wspominae o jakim zadziwiajcym szczegle...
Henrik potwierdzi skinieniem gowy.
Urodziem si 1 listopada. Kiedy Harriet miaa osiem lat,
podarowaa mi w prezencie urodzinowym zasuszony kwiatuszek w
prostej ramce.
Obszed biurko i wskaza pierwszy obrazek. Dzwonek.
Zmontowany po amatorsku, troch krzywy.
To jej pierwszy kwiat. Dostaem go w 1958 roku.
Wskaza kolejny.
1959. Jaskier. 1960. Zocie. Stao si tradycj, e kadego
lata Harriet przygotowywaa taki obrazek i zachowywaa do moich
urodzin. Co roku wieszaem je tu na cianie. Zaginicie Harriet
przerwao tradycj w 1966 roku.
Zamilk, wskazujc puste miejsce w rzdzie obrazkw. Nagle
Mikael poczu, jak je mu si wosy na karku. Caa ciana bya
zapeniona zasuszonymi kwiatami.
W 1967 roku, rok po jej znikniciu, dostaem ten obrazek
na urodziny. To jest fioek.
Jak go dostae? zapyta cicho Mikael.
Zapakowany w ozdobny papier, wysany w grubej kopercie
ze Sztokholmu. adnego nadawcy. adnej wiadomoci.
Mylisz, e...
Wanie tak. Na moje urodziny, kadego cholernego roku.
Rozumiesz, jak si wtedy czuj? To jest wymierzona przeciw mnie

tortura. amaem sobie gow nad tym, mylaem, e moe kto

zamordowa Harriet, bo chcia dobra si do mnie. Dla nikogo nie
byo tajemnic, e miaem do Harriet szczeglny stosunek, e
traktowaem j jak crk.
Co chcesz, ebym zrobi? zapyta Mikael ostrym tonem.
ODSTAWIWSZY COROLL w podziemnym garau firmy, Lisbeth
Salander pomylaa, e rwnie dobrze moe pj tutaj do toalety.
Korzystajc z karty identyfikacyjnej otworzya drzwi i wjechaa
wind od razu na trzecie pitro, wiadomie omijajc wejcie gwne
na drugim pitrze, gdzie peniono dyur. Skorzystaa z ubikacji i
posza po kaw do automatu, w ktry Armanski zainwestowa, kiedy
w kocu zrozumia, e Lisbeth nigdy nie bdzie parzya maej
czarnej tylko dlatego, e wanie tego si od niej oczekuje. Powiesia
kurtk na oparciu krzesa w swoim pokoju. Pomieszczenie o
rozmiarach dwa na trzy metry byo niewielkim prostopadocianem
za szklan szyb. Stao w nim biurko ze stacjonarnym pecetem
starszego typu, krzeso, kosz na mieci, telefon i pka, na ktrej sta
komplet ksiek telefonicznych i trzy niezapisane notatniki. W
dwch szufladach biurka leao kilka zuytych dugopisw, spinacze
i jeszcze jeden notatnik. W oknie obumara rolina o brzowych,
zwidych liciach. Lisbeth przyjrzaa si jej badawczo, jak gdyby
widziaa j pierwszy raz w yciu. Po chwili zdecydowanym ruchem
wrzucia j do kosza.
Rzadko miaa tutaj co do zaatwienia, moe pi, sze razy
do roku, gwnie wtedy, gdy musiaa w spokoju wnie ostatnie
poprawki przed oddaniem raportu. Armanski upiera si przy
oddzielnym miejscu dla Lisbeth, podkrelajc, e wasny pokj
pozwoli jej czu si czci firmy, nawet jeeli pracuje jako wolny
strzelec. Natomiast Salander podejrzewaa, e w ten sposb
Armanski udzi si, e bdzie j mia na oku i e bdzie mg
wtrca si w jej prywatne sprawy. Pocztkowo przydzieli jej
biurko w znacznie wikszym, kilkuosobowym pokoju, ale poniewa
nigdy tam nie zagocia, Armanski przenis j do tej chwilowo
niewykorzystanej klitki.
Wycigna mankiet od Plague'a. Pooya go przed sob na
stole i pogrona w mylach, gryzc warg, przygldaa mu si

uwanie.
Mina jedenasta wieczorem, Lisbeth bya zupenie sama na
pitrze. Nagle poczua si zwyczajnie znudzona.
Po chwili wstaa, przesza korytarzem do samego koca i
naciskajc klamk, sprawdzia drzwi do gabinetu Armanskiego.
Zamknite. Rozejrzaa si. Ryzyko, e kto nagle pojawi si tutaj o
pnocy w drugi dzie wit, byo minimalne. Otwara drzwi
podrbk klucza centralnego, ktr sprawia sobie kilka lat temu.
W przestronnym pomieszczeniu znajdowao si biurko z
krzesami dla klientw, a w rogu sta niewielki st konferencyjny na
osiem osb. Byo nienagannie czysto. Dawno nie szperaa w
rzeczach szefa, wic korzystajc ze sposobnoci... Spdzia przy jego
biurku ca godzin, aktualizujc swoj wiedz na temat pogoni za
podejrzanym o szpiegostwo przemysowe, na temat osb
zatrudnionych under cover w firmie, w ktrej grasowaa
zorganizowana szajka zodziei, a take na temat podjtych w
najwikszej tajemnicy dziaa, ktre miay chroni klientk
obawiajc si o to, e jej dziecku grozi porwanie przez ojca.
Na koniec pooya wszystkie papiery na swoim miejscu,
zamkna drzwi na klucz i wrcia spacerkiem do domu. Czua si
usatysfakcjonowana minionym dniem.
MIKAEL BLOMKVIST ponownie pokrci gow. Henrik Vanger,
siedzc za biurkiem, obserwowa gocia ze spokojem, jakby
przygotowany na wszystkie zarzuty.
Nie wiem, czy kiedykolwiek uda nam si dotrze do
prawdy, ale nie chc zej z tego wiata, nie sprbowawszy
przynajmniej jeszcze jeden raz oznajmi starzec. Po prostu chc
ci zatrudni, eby po raz ostatni przejrza cay materia dowodowy.
To nie jest zbyt mdry pomys stwierdzi Mikael.
Dlaczego niezbyt mdry?
Usyszaem wystarczajco duo. Henriku, rozumiem twj
bl, ale chc by wobec ciebie szczery. To, o co mnie prosisz, jest
marnowaniem czasu i pienidzy. Prosisz mnie, ebym wyczarowa

rozwizanie zagadki, z ktr przez lata nie poradzia sobie policja

kryminalna i dochodzeniowcy o znacznie wikszych moliwociach.
Prosisz, ebym wyjani przestpstwo, ktre popeniono prawie
czterdzieci lat temu. W jaki sposb mam tego dokona?
Nie omwilimy twojego honorarium odpar Vanger.
To zupenie niepotrzebne.
Jeeli odmwisz, nie mog ci zmusi. Ale posuchaj, co
mam do zaoferowania. Dirch Frode sporzdzi ju umow. Moemy
negocjowa, jeeli chodzi o szczegy, ale umowa jest prosta i
brakuje w niej jedynie twojego podpisu.
Henriku, to wszystko nie ma sensu. Nie potrafi rozwiza
zagadki zniknicia Harriet.
Wedle umowy nie jest to konieczne. Oczekuj od ciebie, e
zrobisz wszystko, co w twojej mocy. Jeeli ci si nie uda, widocznie
taka jest wola Boga, a jeli w niego nie wierzysz tak chcia los.
Mikael westchn. Czu si coraz bardziej nieswojo, chcia jak
najszybciej zakoczy wizyt, a mimo to da za wygran.
Sucham wic.
Chc, eby przez rok mieszka i pracowa tutaj, w Hedeby
Chc, eby przejrza cale dochodzenie w sprawie zaginicia Harriet,
dokument za dokumentem. Chc, eby popatrzy na to wszystko
wieym okiem. Chc, eby poda w wtpliwo wszystkie stare
wnioski, dokadnie tak, jak to robi dociekliwy reporter. Chc, eby
szuka tego, co moglimy przeoczy.
A wic wymagasz ode mnie, ebym na cay rok
zrezygnowa z ycia i kariery na rzecz czego, co wedug mnie jest
kompletnym marnowaniem czasu.
Vanger umiechn si niespodziewanie.
Jeeli chodzi o twoj karier, to... chyba jestemy zgodni,
e akurat w tej chwili ma si do marnie.
Mikael nie odpowiedzia.
Chc kupi rok twojego ycia. Da ci prac. Zaoferowa

pensj lepsz od jakiejkolwiek innej. Jeeli zaakceptujesz umow i

zostaniesz tutaj przez rok, zapac ci dwiecie tysicy miesicznie,
czyli razem dwa miliony czterysta tysicy koron.
Mikael siedzia oniemiay.
Nie mam zudze. Wiem, e szanse powodzenia s
minimalne, ale gdyby ci si udao rozwiza zagadk, oferuj bonus
w postaci podwjnej pensji, czyli cztery miliony osiemset. No
dobrze, nie bd skpi, zaokrgl do piciu milionw.
Vanger odchyli si do tyu i przechyli gow.
Mog wpaci pienidze na jakiekolwiek konto,
gdziekolwiek na wiecie, jak sobie yczysz. Moesz te dosta
gotwk w walizce i od ciebie bdzie zaleao, czy zadeklarujesz
dochd w urzdzie skarbowym.
To jest... chore wyjka Mikael.
Dlaczego? zapyta spokojnie Vanger. Mam ponad
osiemdziesit lat, cigle jeszcze przy zdrowych zmysach. Jestem
wacicielem ogromnego majtku, mog nim dysponowa, jak mi si
podoba. Nie mam dzieci ani te najmniejszej ochoty na rozdawanie
pienidzy znienawidzonym krewnym. Sporzdziem testament,
wikszo majtku przeka WWF. Kilka bliskich mi osb dostanie
sowite sumy, midzy innymi Anna.
Mikael pokrci gow.
Sprbuj mnie zrozumie. Jestem stary, wkrtce umr. Na
caym wiecie chc tylko jednej jedynej rzeczy, chc odpowiedzi na
pytanie, ktre drczy mnie od prawie czterech dziesicioleci. Nie
sdz, e poznam t odpowied, ale mam wystarczajce rodki, eby
podj ostatni prb. Dlaczego wykorzystanie czci tych zasobw
na taki wanie cel miaoby by czym nierozsdnym? Jestem to
winny Harriet. A take samemu sobie.
Zapacisz kilka milionw koron za nic. Wystarczy, e
podpisz kontrakt, a pniej mog przez rok siedzie z zaoonymi
rkami.
Ale nie bdziesz siedzia z zaoonymi rkami. Wrcz
przeciwnie, bdziesz pracowa tak ciko, jak nigdy wczeniej.

 Skd ta pewno?
Std, e mog ci zaoferowa co, czego nie kupisz za adne
pienidze, a pragniesz bardziej ni czegokolwiek na wiecie.
A co to miaoby by?
Oczy Vangera zwziy si.
Mog ci podarowa Hansa-Erika Wennerstrma. Mog
udowodni, e jest oszustem. Karier zaczyna u mnie, trzydzieci
pi lat temu. Mog ci poda jego gow na tacy. Rozwi zagadk i
zamie swoj porak w reporta roku.

Rozdzia 7
Pitek 3 stycznia
ERIKA POSTAWIA filiank na stole i odwrcia si plecami do
Mikaela. Staa przy oknie w jego mieszkaniu, za szyb rozcigaa si
panorama Starwki. Bya dziewita rano, trzeci stycznia. Wszystek
nieg stopnia w noworocznym deszczu.
Zawsze mi si podoba ten widok powiedziaa. Dla
takiego mieszkania byabym w stanie przeprowadzi si z
Saltsjbaden.
Masz klucze. W kadej chwili moesz opuci ten rezerwat
dla wyszych sfer odpowiedzia Mikael.
Zamknwszy walizk, postawi j w przedpokoju. Erika
odwrcia si i obserwowaa go z powtpiewaniem.
Chyba sobie artujesz. Nie wytrzymaa i podniosa gos.
Przeywamy teraz najpowaniejszy kryzys, a ty pakujesz dwie
walizki i wynosisz si do jakiego Herteperte.
Do Hedestad. Kilka godzin pocigiem. I nie na cae ycie.
Rwnie dobrze mgby wyjecha do Uan Bator. Nie
rozumiesz, e to bdzie wygldao na ucieczk z podkulonym
ogonem?
Ale przecie uciekam z ogonem. A oprcz tego mam do
odsiedzenia trzy miesice w wizieniu.
Christer Malm siedzia na kanapie. Czu si nieswojo, po raz
pierwszy od powstania Millennium" widzia Erik i Mikaela w tak
ostrym konflikcie. Przez cae lata byli nierozczni. Wprawdzie od
czasu do czasu kcili si niemiosiernie, ale zawsze chodzio o
sprawy merytoryczne i po wyprostowaniu znakw zapytania szli w
objciach do knajpy. Albo do ka. Ostatniej jesieni nie byo
szczeglnie wesoo, a teraz stali nieomale na skraju przepaci.
Malm zastanawia si, czy nie jest wiadkiem pocztku koca
Millennium".

 Nie mam wyboru doda! Mikael. Nie mamy wyboru.

Nala sobie kawy i usiad przy stole.
Erika, krcc gow, zaja miejsce naprzeciwko.
A co ty mylisz, Christer? zapytaa.
Malm rozoy rce. Czeka z obaw na to pytanie i moment,
w ktrym bdzie musia opowiedzie si po ktrej ze stron. By
trzecim udziaowcem, ale wszyscy troje wiedzieli, e Millennium"
to Erika i Mikael. Pytali go o zdanie jedynie wtedy, gdy sami nie
mogli doj do porozumienia.
Szczerze mwic zacz obydwoje wiecie, e moja
opinia nie gra tutaj adnej roli.
Zamilk. Uwielbia tworzy obrazy. Uwielbia projektowa
szat graficzn. Nigdy nie uwaa si za artyst, ale wiedzia, e jest
obdarowany iskr bo. Mia natomiast fatalne rozeznanie, jeeli
chodzi o intrygi i podejmowanie zasadniczych decyzji.
Erika i Mikael nie spuszczali z siebie wzroku. Ona ozible
wcieka. On zamylony.
To nie jest sprzeczka, pomyla Christer. To jest rozstanie.
Mikael przerwa milczenie.
Okej, pozwlcie mi jeszcze raz przedstawi argumenty
powiedzia, wpatrzony w Erik. To nie znaczy, e porzucam
Millennium". Zbyt ciko na nie pracowalimy.
Ale znikniesz z redakcji, a pcha wzek bd tylko ja i
Christer. Nie rozumiesz, e sam skazujesz si na wygnanie?
Chodzi o co innego. Musz zrobi sobie przerw, Eriko.
Nie daj rady. Jestem wykoczony. Patny urlop w Hedestad to moe
wanie co, czego teraz mi trzeba.
Caa ta sprawa jest chora, Mikael. Rwnie dobrze moesz
zacz pracowa na jakim UFO.
Wiem. Ale za siedzenie przez rok na tyku dostan prawie
dwa i p miliona, a przecie nie bd bezczynny. To trzeci aspekt.
Pierwsz rund Wennerstrm wygra przez nokaut. Druga runda ju

si zacza bdzie prbowa zatopi Millennium" na dobre,

poniewa zdaje sobie spraw, e dopki istnieje czasopismo, dopty
istnieje redakcja, ktra wie, kim naprawd jest.
Wiem. Przez ostatnie pl roku widz to w rozliczeniach z
ogoszeniodawcami.
No wanie. Dlatego musz si wycofa z redakcji. Dziaam
na niego jak czerwona pachta. Ma na moim punkcie bzika. Dopki
tu jestem, dopty bdzie prowadzi swoj kampani. Teraz musimy
si przygotowa do trzeciej rundy. eby mie cho minimaln
szans w starciu z Wennerstrmem, musimy si cofn i
wypracowa zupenie now strategi. Musimy znale mot. I to jest
moje zadanie na najbliszy rok.
Ja to wszystko rozumiem powiedziaa. We urlop.
Wyjed za granic, powyleguj si przez miesic na play. Zbadaj
ycie uczuciowe Hiszpanek. Odpocznij. Usid sobie w Sandhamn i
poprzygldaj si falom.
A gdy wrc, to stwierdz tylko, e nic si nie zmienio.
Wennerstrm zniszczy Millennium". Przecie wiesz o tym.
Moemy mu w tym przeszkodzi tylko w jeden sposb. Musimy
znale na niego haka.
I mylisz, e znajdziesz go akurat w Hedestad?
Sprawdziem wycinki prasowe. Wennerstrm pracowa dla
Vangera od 1969 do 1972 roku. Zasiada w sztabie koncernu,
odpowiada za planowanie strategiczne. Odszed stamtd w wielkim
popiechu. Nie moemy wykluczy, e Vanger naprawd ma co na
niego.
Ale jeeli przeskroba co trzydzieci lat temu, to dzisiaj
raczej mu tego nie udowodnimy.
Henrik Vanger obieca, e zgodzi si na wywiad i opowie
wszystko, co wie. Straci gow dla tej swojej zaginionej krewnej.
Wyglda na to, e nic innego go nie interesuje. I jeeli bdzie musia
powici Wennerstrma, to sdz, e si nie zawaha. W kadym
razie nie moemy zaprzepaci szansy. On jest pierwsz osob
chtn do obrzucenia Wennerstrma botem on the record.

 Nawet jeeli wrcisz z dowodami na to, e dziewczyn

udusi Wennerstrm, to i tak nie bdziemy mogli ich uy. Jeszcze
dugo. Zmasakrowaby nas w sdzie.
Taka myl te mi przysza do gowy, ale sorry, gdy Harriet
znikna, Wennerstrm studiowa w Wyszej Szkole Handlowej i nie
mia adnych powiza z przedsibiorstwami Vangera.
Zrobi krtk przerw.
Eriko, nie rezygnuj z Millennium", ale to wane, eby
ludzie myleli, e was opuciem. Musisz dalej prowadzi pismo.
Razem z Christerem. Jeeli bdziecie w stanie... jeeli pojawi si
moliwo zawarcia pokoju z Wennerstrmem, to bdziecie go
mogli zawrze. A to absolutnie nie wchodzioby w gr, gdybym
zosta w redakcji.
Okej, sytuacja jest paskudna, ale mam wraenie, e
wyjedajc do Hedestad, chwytasz si brzytwy.
A masz lepszy pomys?
Erika wzruszya ramionami.
Powinnimy zacz szuka rde, zrekonstruowa histori
od pocztku i tym razem zrobi to porzdnie.
Ricky ta historia jest kompletnie martwa.
Zrezygnowana Erika spucia gow i zanim zacza mwi,
opara j na rkach. Przynajmniej na pocztku chciaa unikn
wzroku Mikaela.
Jestem na ciebie cholernie wcieka. Nie dlatego, e
historia, ktr napisae, bya pomyk ja te si daam na ni
nabra. I nie dlatego, e zrzekasz si funkcji wydawcy, w tej sytuacji
to mdra decyzja. Mog zaakceptowa t gr pozorw, to znaczy
udajemy, e doszo midzy nami do rozamu, e walczymy o wadz,
rozumiem. Wennerstrm ma odnie wraenie, e jestem tylko
niegron blondynk, a prawdziwe zagroenie to ty.
Zamika, a po chwili z zaciekoci spojrzaa mu w oczy.
Ale mylisz si. Wennerstrm nie da si nabra. Nie ustanie
w prbach zniszczenia Millennium". Zmieni si jedynie to, e od

dzisiaj bd musiaa walczy z nim sama. A ty doskonale wiesz, e

jeste teraz potrzebny w redakcji jak nigdy wczeniej. Okej, chtnie
powojuj z Wennerstrmem, ale wkurza mnie to, e tak
bezceremonialnie opuszczasz toncy statek. W najciszej chwili
zostawiasz nas na pastw losu.
Mikael pogaska j po gowie.
Nie jeste sama. Masz do pomocy Christera i reszt
redakcji.
Na pewno nie Jannego Dahlmana. Zreszt... uwaam, e
zatrudniajc go, popenilimy bd. Owszem, jest kompetentny, ale
robi wicej szkody ni poytku. Nie ufam mu. Przez ca jesie by
taki radosny, jak gdyby cieszy si z cudzego nieszczcia. Nie
wiem, czy ma nadziej na przejcie twojej roli, czy po prostu nie
zadziaaa chemia...
Obawiam si, e masz racj.
To co mam zrobi? Wyla go?
Eriko, jeste redaktorem naczelnym i gwn wacicielk
Millennium". Jeeli musisz go zwolni, to go zwolnisz.
Nigdy nikogo std nie wylalimy, Micke. A teraz spychasz
na mnie odpowiedzialno za podjcie rwnie tej decyzji. Ju si
tak nie ciesz, gdy rano mam i do pracy.
Christer Malm wsta niespodziewanie.
Jeli masz zdy na ten pocig, to musimy si zbiera.
Gdy Erika zacza protestowa, podnis rk.
Poczekaj, przed chwil pytaa o moje zdanie. Uwaam, e
sytuacja jest do dupy. Ale jeeli jest tak, jak mwi Mikael, jeeli
naprawd znalaz si w lepym zauku, to musi wyjecha std dla
swojego dobra. Jestemy mu to winni.
Mikael i Erika przygldali mu si ze zdziwieniem, podczas
gdy on zerka zaenowany na Mikaela.
Wiecie doskonale, e Millennium" to wy. Jestem tylko
wspudziaowcem, bylicie zawsze wobec mnie uczciwi, kocham to

czasopismo i tak dalej, ale na stanowisku art director moglibycie

bez problemu zatrudni kogo innego. Pytalicie, co sdz.
Powiedziaem, co sdz. Zgadzam si z wami, jeeli chodzi o
Jannego. Eriko, jeli musisz go wyla z pracy, to mog ci wyrczy.
O ile tylko znajdziemy odpowiedni pretekst.
Po chwili mwi dalej.
Podobnie jak ty uwaam, e odejcie Mikaela wanie w tej
chwili to ogromne nieszczcie. Ale nie mamy innego wyjcia.
Spojrza ponownie na swego koleg. Odwioz ci na dworzec.
Erika i ja bdziemy tkwi na posterunku a do twojego powrotu.
Mikael skin powoli gow.
A ja si boj, e Mikael nie wrci... powiedziaa cicho
Erika.
DRAGAN ARMANSKI obudzi Lisbeth, dzwonic do niej o wp
do drugiej po poudniu.
Osochozi? wyszeptaa zaspana. W ustach czua smo.
Mikael Blomkvist. Wanie rozmawiaem z naszym
zleceniodawc, adwokatem Frode.
Aha?
Powiedzia, e moemy zakoczy badanie Wennerstrma.
Zakoczy? Przecie dopiero zaczam.
Zacza, ale Frode nie jest ju zainteresowany spraw.
Ot tak, po prostu?
To on decyduje. Jeeli chce odwoa zlecenie, to odwouje.
Umwilimy si co do honorarium.
Ile czasu ci to zajo?
Lisbeth zastanawiaa si chwil.
Ponad trzy dni.
Ustalilimy puap na poziomie czterdziestu tysicy koron.

Wystawi faktur na dziesi tysicy, dostaniesz poow, co jest

chyba do przyjcia za trzy zmarnowane dni. Musi zapaci, w kocu
on to zleci.
A co mam zrobi z materiaem, ktry do tej pory
znalazam?
Co ciekawego?
Znw si zamylia.
Nie.
Frode nie prosi o sprawozdanie. Zachowaj na razie, gdyby
przypadkiem wrci. A pniej po prostu wyrzu. Na przyszy
tydzie mam dla ciebie nowe zlecenie.
Lisbeth siedziaa jeszcze przez chwil ze suchawk w rku,
chocia Armanski odoy swoj. Podesza do biurka w naroniku
pokoju, omiota wzrokiem przyszpilone do ciany notatki i stosy
papieru lece na blacie. To, co do tej pory zdya znale, to byy
gwnie wycinki prasowe i teksty cignite z sieci. Zgarna
wszystko i wrzucia niedbale do szuflady.
Zmarszczya brwi. Osobliwe zachowanie Blomkvista w
sdzie traktowaa jako interesujce wyzwanie. Nie przepadaa za
przerywaniem rozpocztych spraw. Ludzie zawsze maj swoje
tajemnice. Chodzi tylko o to, eby je odgadn.

46 procent szwedzkich kobiet cho raz dowiadczyo

przemocy ze strony mczyzny.

CZ II
Analiza konsekwencji
3 stycznia 17 marca

Rozdzia 8

Pitek 3 stycznia niedziela 5 stycznia

GDY MIKAEL BLOMKVIST po raz drugi wysiad z pocigu w
Hedestad, niebo byo pastelowo bkitne, a powietrze lodowate.
Termometr przed budynkiem dworca obwieszcza, e temperatura
spada do minus osiemnastu stopni. Blomkvist w dalszym cigu mia
na sobie nieodpowiednie, lekkie buty spacerowe. Tym razem nie
czeka na niego adwokat Frode z rozgrzanym samochodem. Mikael
poinformowa tylko o dniu przyjazdu, nie o godzinie. Przypuszcza,
e do Hedeby kursuje jaki autobus, ale objuczony dwoma walizami
i torb podrn nie mia ochoty szuka przystanku. Skierowa kroki
prosto na postj takswek usytuowany po drugiej stronie placu przed
budynkiem dworca.
Przez ostatnie dni roku wybrzee Norlandii zasypay
niesamowite iloci niegu i sdzc po zwaach wzdu poboczy i tu i
wdzie utworzonych grach, suby drogowe pracoway w Hedestad
na penych obrotach. Kierowca takswki, ktry wedug
identyfikatora mia na imi Hussein, na pytanie Mikaela o uciliw
pogod pokrci tylko gow. piewnym norlandskim dialektem
opowiedzia o najstraszliwszej od kilkudziesiciu lat burzy nienej i
gorzko ubolewa, e nie wyjecha na wita do Grecji.
Takswka zatrzymaa si na odnieonym podwrzu Henrika
Vangera. Mikael postawi walizki na ganku i przyglda si
powracajcemu do Hedestad samochodowi. Naraz poczu si
samotny i niezdecydowany. Moe Erika miaa racj, twierdzc, e
cay ten projekt jest obkany?
Usyszawszy otwierane za plecami drzwi, odwrci si.
Henrik Vanger by ciepo odziany w solidny paszcz, grube trzewiki
i czapk z nausznikami. Mikael sta w dinsach i cienkiej skrzanej
kurtce.
Jeeli masz tu zamieszka, to musisz nauczy si ubiera
troch bardziej odpowiednio do pogody.

Ucisnli sobie donie.

Jeste pewien, e nie chcesz zaj pokoju w gwnym
budynku? Nie? W takim razie zakwaterujemy ci w twoim nowym
domu.
Mikael skin potakujco. Pertraktujc z Vangerem i Frodem,
zada osobnego mieszkania, w ktrym mgby samodzielnie
prowadzi gospodarstwo i y wedle wasnego uznania. Henrik
poprowadzi Mikaela z powrotem na drog wiodc do mostu, po
czym skrci i wszed przez furtk na odnieone podwrko przed
niewielkim domkiem z drewnianych bali. Starzec otworzy i
przytrzyma drzwi. W malutkiej sieni Mikael z ulg odstawi
walizki.
To tak zwana chaupa dla goci. Dla tych, ktrzy
zatrzymuj si na duej. Wanie tutaj mieszkae ze swoimi
rodzicami w 1963 roku. To jedna z najstarszych budowli w osadzie,
ale oczywicie zmodernizowana. Poprosiem Gunnara Nilssona,
stra, eby rano podkrci ogrzewanie.
Dom, ktry mia okoo pidziesiciu metrw kwadratowych,
skada si z duej kuchni i dwch malutkich izb. Zajmujc poow
powierzchni kuchni wyposaono w nowoczesn elektryczn
kuchenk, lodwk i biec wod, ale sta tu rwnie stary eliwny
piec na drewno, w ktrym wanie napalono.
Nie musisz go uywa, no chyba e bdzie szczeglnie
zimno i wilgotno. Skrzynia na drewno stoi w sieni, za domem
znajdziesz drewutni. Dom sta pusty od jesieni i dlatego rano
napalilimy, eby go ogrza. Na co dzie wystarcz elektryczne
kaloryfery. Tylko nie wieszaj na nich ubra, bo moe si zacz
pali.
Mikael znw skin gow i rozejrza si dookoa. Okna
wychodziy na trzy strony, od kuchennego stou mia widok na
podstaw mostu, zaledwie trzydzieci metrw dalej. Umeblowanie
kuchni skadao si poza tym z kilku sporych szafek, krzese, starej
awy i pki z gazetami. Na samym wierzchu leao czasopismo Se"
z 1967 roku. W naroniku, obok stou, znalazo si miejsce na
niewielki stolik, ktry mg suy za biurko.

Wejcie do kuchni znajdowao si obok pieca. Po drugiej

widniao dwoje wskich drzwi prowadzcych do dwch izb. Ta po
prawej, najbliej ciany zewntrznej, bya czym w rodzaju
schowka, ktry by gabinetem do pracy. Na umeblowanie skaday
si stojce w amfiladzie: biurko, krzeso i rega na ksiki. Drugi
pokj, midzy sieni a gabinetem, by stosunkowo niewielk
sypialni, wyposaon w do wskie ko maeskie, stolik nocny
i szaf. Na cianach wisiao kilka obrazw z motywami rolinnymi.
Meble i tapety w caym domu byy stare i wypowiae, ale wszdzie
unosi si zapach wieoci i czystoci. Kto potraktowa podog
porzdn dawk szarego myda. W sypialni byy boczne drzwi, ktre
prowadziy z powrotem do sieni, gdzie w maej spiarni urzdzono
toalet z prysznicem.
Mog by problemy z wod powiedzia Henrik. Rano
wszystko byo w porzdku, ale rury le do pytko i jeeli mrz si
utrzyma, to mog pozamarza. W sieni wisi wiaderko, w razie
potrzeby moesz przyj do nas po wod.
Bdzie mi potrzebny telefon.
Ju zamwiem. Zainstaluj pojutrze. No, jak mylisz?
Gdyby zmieni zdanie, to zawsze moesz wprowadzi si do
gwnego budynku.
Tu mi bdzie bardzo dobrze odpowiedzia Mikael, jednak
nie do koca przekonany, e sytuacja, w ktrej dobrowolnie si
znalaz, jest szczeglnie korzystna.
wietnie. Za jak godzin zapadnie zmrok. Proponuj
krtki spacer, eby mg zapozna si z osad. Jeeli pozwolisz, to
przypomn ci, eby zaoy grube skarpety i buty z cholewami.
Znajdziesz je w szafie w sieni.
Mikael, wykonawszy polecenie, postanowi, e jutro
wybierze si na zakupy i sprawi sobie ciepe kalesony i porzdne
zimowe buty.
STARZEC ZACZ oprowadzanie od wyjanienia, e najbliszym
ssiadem Mikaela, po drugiej stronie drogi, jest Gunnar Nilsson,
pomocnik, ktrego Vanger upiera si nazywa strem, ale ktry, co

Mikael do szybko zauway, by raczej dozorc wszystkich

zabudowa na wyspie i ktry poza tym peni obowizki
administratora wielu nieruchomoci w Hedestad.
Jego ojciec, Magnus Nilsson, pracowa u mnie jako str w
latach szedziesitych i by jednym z tych ludzi, ktrzy pomagali
podczas wypadku na mocie. yje do dzi, jest emerytem i mieszka
w Hedestad. Na wyspie zosta Gunnar i jego ona, Helen. Ich dzieci
ju wyfruny z domu.
Vanger przerwa na chwil, po czym znw zabra gos.
Mikaelu, oficjalnie jeste tutaj po to, eby pomc mi w
pisaniu biografii. Dziki temu bdziesz mia pretekst do
myszkowania po wszystkich ciemnych ktach, bdziesz mg
zadawa ludziom rne pytania. Ale rzeczywiste zlecenie to rzecz
midzy mn, tob i Dirchem Frodem. Tylko my trzej wiemy, o co
naprawd chodzi.
Rozumiem. I powtarzam, co powiedziaem wczeniej: to
strata czasu. Nie potrafi rozwiza tej zagadki.
dam jedynie, eby sprbowa. Ale musimy zachowa
ostrono i zwraca uwag na to, co mwimy w obecnoci innych.
Okej.
Gunnar ma teraz pidziesit sze lat, a to znaczy, e gdy
Harriet znikna, by zaledwie dziewitnastolatkiem. Jest pytanie, na
ktre nigdy nie uzyskaem odpowiedzi: Harriet i Gunnar byli
dobrymi przyjacimi i myl, e midzy nimi byo co w rodzaju
dziecinnego romansu, przynajmniej on by ni bardzo
zainteresowany. W dniu jej zniknicia by jednak w Hedestad i by
jednym z tych odcitych od wyspy, gdy zamknito most. Z powodu
zayoci z Harriet zlustrowano go szczeglnie dokadnie. To byo
dla niego bardzo nieprzyjemne, ale policja uznaa jego alibi za
wystarczajce. Cay dzie spdzi w towarzystwie kolegw i wrci
do domu dopiero pnym wieczorem.
Wychodz z zaoenia, e masz spis osb przebywajcych
wtedy na wyspie i e wiesz, kto si czym zajmowa tego dnia.
Tak, mam. Idziemy dalej?

Zatrzymali si na wzniesieniu za gospodarstwem Vangera.

Stojc na skrzyowaniu, Henrik wskaza stary port rybacki.
Prawie caa wyspa jest w posiadaniu rodziny Vangerw, a
dokadniej w moim. Wyjtek stanowi gospodarstwo rolne
Ostergarden i kilka pojedynczych domw w osadzie. Chaty w porcie
s wykupione przez prywatnych wacicieli i zamieszkane gwnie
latem, zim stoj puste. Z wyjtkiem tego najdalszego domku.
Widzisz dym z komina?
Mikael skin gow. By ju przemarznity do szpiku koci.
Ta ndzna i nieszczelna chata suy mieszkacom przez
okrgy rok. Mieszka w niej Eugen Norman. Ma siedemdziesit
siedem lat i zajmuje si malarstwem. Jak na mj gust to zwyky kicz,
ale wiem, e Norman jest do znanym malarzem przyrody. To taki
nasz etatowy dziwak we wsi.
Henrik poprowadzi Mikaela drog do cypla, wskazujc
kolejne zabudowania. Osada skadaa si z szeciu domw po
zachodniej stronie drogi i czterech po wschodniej. Pierwszy, stojcy
najbliej chaupki Mikaela i posiadoci Henrika, nalea do jego
brata Haralda. Nieciekawy, pitrowy budynek z kamienia, na
pierwszy rzut oka sprawia wraenie opuszczonego. Okna byy
zasonite, a cieka do drzwi wejciowych pokryta pmetrow
warstw niegu. Przy dokadniejszych ogldzinach mona jednak
byo zobaczy gbokie lady stp, ktre wiadczyy o tym, e kto
przemieszcza si midzy drog a domem.
Harald to odludek. Nigdy nie byo nam si atwo
porozumie. Jeeli nie liczy ktni w sprawach koncernu, bo te jest
jego wspwacicielem, to w zasadzie nie rozmawialimy ze sob
od ponad szedziesiciu lat. To jedyny starszy ode mnie i jedyny
yjcy z piciu braci. Wanie skoczy dziewidziesit jeden lat.
Pniej opowiem szczegy, ale studiowa medycyn i dziaa przede
wszystkim
w
Uppsali.
Wrci
do
Hedestad
jako
siedemdziesiciolatek.
Rozumiem, e nie darzycie si sympati. I mimo to jestecie
ssiadami?
Uwaam, e to ohydny typ, i wolabym go tu nie widzie,

ale to on jest wacicielem domu. Czy sprawiam wraenie ajdaka?

Sprawiasz wraenie osoby, ktra nie lubi swojego brata.
Przez pierwsze dwadziecia pi, trzydzieci lat ycia
zajmowaem si usprawiedliwianiem ludzi pokroju Haralda i
przebaczaem im tylko dlatego, e byli moimi krewnymi. Pniej
odkryem, e wizy krwi nie gwarantuj mioci bliniego i e
naprawd mam niewiele powodw, eby bra Haralda w obron.
Nastpny dom nalea do Isabelli, matki Harriet.
Koczy w tym roku siedemdziesit pi lat, w dalszym
cigu jest wytworn i prn kobiet. Jako jedyna we wsi rozmawia
z Haraldem i odwiedza go czasami, ale nie maj ze sob duo
wsplnego.
Jak si ukaday jej stosunki z Harriet?
Dobrze, e wzie j pod uwag. Kobiety rwnie mog
nalee do podejrzanych. Opowiadaem ci, e puszczaa dzieci
samopas. Nie wiem, myl, e chciaa dobrze, ale chyba nie bya w
stanie unie ciaru odpowiedzialnoci. Nie byy sobie bliskie, ale
te nigdy nie powstaa midzy nimi wrogo. Isabella potrafi by
twarda, ale czasami, jak to si mwi, nie wszystkich ma w domu.
Gdy j spotkasz, zrozumiesz, o co mi chodzi.
Ssiadk Isabelli bya Cecilia Vanger, crka Haralda.
Wczeniej, jako matka, mieszkaa w Hedestad, ale
rozstaa si z mem ponad dwadziecia lat temu. Dom naley do
mnie, ale zaproponowaem jej przeprowadzk. Cecilia jest
nauczycielk i pod wieloma wzgldami przeciwiestwem swojego
ojca. Dodam, e rwnie oni nie rozmawiaj ze sob czciej ni to
konieczne.
Ile ma lat?
Urodzona w 1946 roku. Kiedy Harriet znikna, miaa wic
dwadziecia. I tego dnia bya jednym z goci na wyspie.
Zamyli si.
Cecilia moe sprawia wraenie niepowanej, ale tak
naprawd jest wyjtkowo bystra. atwo jej nie doceni. Jeeli kto

tutaj odgadnie twoje prawdziwe zajcie, to wanie ona. Mog

powiedzie, e naley do tych krewnych, ktrych ceni najbardziej.
Czy to znaczy, e jej nie podejrzewasz?
Tego nie twierdz. Chc, eby pogowi si nad tym bez
adnych zastrzee, niezalenie od tego, co ja myl i co mi si
wydaje.
Ssiedni dom, rwnie nalecy do Henrika, wynajmowaa
starsza para, zatrudniona wczeniej w kierownictwie koncernu.
Przeprowadzili si na wysp w latach osiemdziesitych i tym samym
nie mieli nic wsplnego ze znikniciem Harriet. Nastpny budynek,
od wielu lat opuszczony, nalea do Birgera Vangera, brata Cecilii.
Waciciel zamieszka w nowoczesnej willi w Hedestad.
Wikszo budowli stojcych wzdu drogi stanowiy solidne
domy z kamienia, wzniesione na pocztku ubiegego wieku. Ostatnia
odbiegaa jednak charakterem od pozostaych. Stosunkowo nowa, na
zamwienie zaprojektowana willa z biaej cegy miaa fantastyczne
pooenie. Mikael wyobrazi sobie imponujcy widok z pitra domu:
po wschodniej stronie na morze, po pnocnej na Hedestad.
Tutaj mieszka Martin Vanger, brat Harriet i naczelny caego
koncernu. T dziak zajmowaa wczeniej plebania, ale w latach
siedemdziesitych czciowo strawi j poar i gdy Martin przej
kierownictwo, postawi tu dom. W 1978 roku.
W najdalej wysunitym na pnoc domu po wschodniej
stronie drogi mieszkali Gerda Vanger, wdowa po bracie Henrika
Gregerze, i jej syn Alexander.
Gerda jest bardzo schorowana, cierpi na reumatyzm.
Alexander ma troch udziaw w koncernie, ale prowadzi te wasne
przedsibiorstwa, midzy innymi par restauracji. Co roku spdza
kilka miesicy na Barbadosie, gdzie zainwestowa cz pienidzy w
przemys turystyczny.
Midzy posiadociami Gerdy i Henrika znajdowaa si
dziaka z dwoma mniejszymi budynkami, ktre teraz opustoszae
suyy za kwatery gocinne dla przyjedajcych w odwiedziny
krewnych. Po drugiej stronie posesji Henrika sta wykupiony dom,
zamieszkany przez jeszcze jednego byego pracownika koncernu.

Zim sta pusty, poniewa waciciel zwyk wyjeda z on do

Hiszpanii.
Wrcili do skrzyowania, tym samym koczc rund.
Zaczynao zmierzcha. Mikael odezwa si.
Henriku, powtrz tylko, e to jest rodzaj wprawki, ktra
raczej nie przyniesie rezultatu, ale postaram si zrobi to, do czego
si zobowizaem. Napisz twoj biografi i przeczytam cay
materia o Harriet krytycznym okiem na tyle, na ile potrafi. Chc
tylko, eby zrozumia, e nie jestem adnym prywatnym
detektywem, wic nie spodziewaj si zbyt wiele.
Niczego nie oczekuj. Chc tylko po raz ostatni sprbowa
dotrze do prawdy.
Dobrze.
Jestem nocnym markiem wyjani Vanger. W cigu dnia
bywam dostpny dopiero od poudnia. Przygotuj tu na grze
gabinet, bdziesz mg nim dysponowa, jak zechcesz.
Nie, dzikuj. Mam ju jeden pokj do pracy, w zupenoci
mi wystarczy.
Jak sobie yczysz.
Gdy bd chcia z tob porozmawia, chtnie przyjd do
twojego gabinetu, ale zapewniam, e nie przybiegn z pytaniami ju
dzi wieczorem.
Rozumiem.
Starzec sprawia wraenie zdumiewajco niemiaego.
Lektura caej dokumentacji zajmie mi par tygodni.
Bdziemy pracowa na dwch frontach. Przez kilka godzin dziennie
bd z tob rozmawia i zbiera informacje do biografii. Gdy pojawi
si wtpliwoci w sprawie Harriet i bd je chcia z tob
przedyskutowa, to te si tu pojawi.
To brzmi rozsdnie.
Zamierzam dziaa bardzo swobodnie, bez adnych staych
godzin pracy.

 Planujesz wszystko sam.

Zdajesz sobie spraw, e mam do odsiedzenia kilka
miesicy w wizieniu? Nie wiem kiedy. Nie myl skada
odwoania, no wic to wypadnie kiedy w cigu tego roku.
Vanger zmarszczy brwi.
To niedobrze. Postaramy si to jako zaatwi. Moesz
wystpi z wnioskiem o przesunicie terminu.
Jeeli to wypali, jeeli zbior wystarczajco duo materiau,
to bd mg pracowa nad ksik w wizieniu. Ale zajmiemy si
tym, gdy nadejdzie pora. I jeszcze jedno: w dalszym cigu jestem
wspudziaowcem Millennium", ktre teraz jest czasopismem w
kryzysie. Jeeli wydarzy si co, co bdzie wymagao mojej
obecnoci w Sztokholmie, bd zmuszony rzuci wszystko i
pojecha do domu.
Nie jeste moim poddanym. Oczekuj od ciebie
konsekwentnej i solidnej pracy nad zleceniem, ale oczywicie to ty
planujesz swoje dziaania i pracujesz wedle wasnego pomysu.
Jeeli bdziesz musia wzi wolne, to prosz bardzo. Ale jeli
odkryj, e sobie odpucie, to uznam to za zerwanie umowy.
Mikael przytakn. Henrik odwrci wzrok w kierunku mostu.
Mikaela uderzya nagle myl, e ten szczupy mczyzna wyglda
jak nieszczliwy strach na wrble.
Jeeli chodzi o kryzys w Millennium", to powinnimy o
tym porozmawia, moe bd w stanie wam jako pomc.
Najlepiej byoby, gdyby mg mi podarowa gow
Wennerstrma ju dzisiaj.
O nie, tego nie mog zrobi starzec spojrza ostro na
Mikaela. Jedynym powodem, dla ktrego podje si tej pracy,
jest moja obietnica, e ujawni grzechy Wennerstrma. Jeli zdradz
ci je teraz, bdziesz mg odej, kiedy ci si spodoba. Informacje
dostaniesz za rok.
Henriku, wybacz, e to mwi, ale przecie nawet nie mam
pewnoci, e za rok bdziesz y.

Vanger westchn i pogrony w mylach patrzy na port

rybacki.
Rozumiem. Porozmawiam z Dirchem Frodem, zobaczymy,
co si da zrobi. Ale wracajc do Millennium", moe bd mg
wam pomc w jaki inny sposb. O ile wiem, problemem s
wycofujcy si ogoszeniodawcy.
Mikael skin wolno gow.
Ogoszeniodawcy to problem na dzisiaj, ale kryzys siga o
wiele gbiej. Chodzi o wiarygodno. Jeeli ludzie nie bd chcieli
kupowa gazety, to nie ma znaczenia, czy mamy ogoszeniodawcw.
Zdaj sobie z tego spraw. Cigle jeszcze jestem czonkiem
zarzdu w stosunkowo duym koncernie, nawet jeeli mj udzia jest
do bierny. I gdzie musimy zamieszcza swoje reklamy. Moemy
o tym pniej porozmawia. Zjesz kolacj...
Nie, dzikuj. Chc si rozpakowa, zrobi zakupy i
rozejrze odrobin. Jutro pojad do Hedestad, eby sprawi sobie
zimowe ubrania.
To dobry pomys.
Chciabym, eby przenis do mnie archiwum dotyczce
Harriet.
Pamitaj, e naley si z nim obchodzi...
... z du doz ostronoci, wiem.
MIKAEL WRCI do swojej chatki. Zamykajc drzwi, dzwoni
zbami. Spojrza na termometr za oknem. Minus pitnacie. Nie
przypomina sobie, eby kiedykolwiek by tak zzibnity po
dwudziestominutowym spacerze.
Najblisz godzin spdzi na instalowaniu si w domu, ktry
przez nastpny rok mia by jego mieszkaniem. Ubrania z walizki
poukada w szafie w sypialni, przybory toaletowe w azienkowej
szafce. Z drugiego, prostoktnego puda na kkach wycign
ksiki, pyty, odtwarzacz kompaktowy, notatniki, niewielki
magnetofon reporterski marki Sanyo, skaner marki Microtec,

przenon drukark atramentow, aparat cyfrowy Minolta i inne

drobiazgi, ktre uzna za nieodzowne na czas rocznego wygnania.
Na pce w gabinecie, obok ksiek i pyt, ustawi dwa
skoroszyty z materiaami dotyczcym Hansa-Erika Wennerstrma.
Byy w tej chwili bezwartociowe, ale Mikael nie potrafi si ich
pozby. Te teczki w jaki sposb miay przeobrazi si w cegieki
budujce jego przysz karier.
Na samym kocu otworzy torb podrn i postawi na
biurku swojego iBooka. Po czym stan, wodzc po wszystkim
baranim wzrokiem. The benefits of living in the countryside. Nagle
dotaro do niego, e nie ma gdzie podczy kabla dostarczajcego
sygna internetowy. Nie byo nawet zwykego gniazdka
telefonicznego, eby mg skorzysta ze starego modemu. Wrci do
kuchni i zadzwoni z komrki do Telii. Pokonawszy kilka przeszkd,
dotar do osoby, ktra znalaza zamwienie zoone kilka dni
wczeniej przez Vangera. Na pytanie o przepustowo kabla dosta
odpowied, e zainstalowanie ADSL bdzie moliwe dziki wzowi
sieciowemu w Hedestad. Miao to zaj kilka dni.
KIEDY DOPROWADZI wszystko do porzdku, mina czwarta po
poudniu. Znw zaoy grube skarpety, buty z cholewami i jeszcze
jeden sweter. Zatrzyma si w drzwiach, uwiadamiajc sobie, e nie
dosta klucza. Jego sztokholmskie instynkty buntoway si
przeciwko norlandzkiemu zwyczajowi ignorowania zamkw.
Wrciwszy do kuchni, zacz szpera w szufladach i w kocu
znalaz klucz. Wisia na gwodziu w spiarni.
Temperatura spada do minus siedemnastu stopni. Mikael
przemaszerowa ranie przez most i min koci. Pokonujc lekkie
wzniesienie, dotar do sklepu, ktry sta trzysta metrw dalej.
Wypeni dwie papierowe torby suchym prowiantem, przytaszczy je
do domu i ponownie przeszed mostem na stay ld. Tym razem
zatrzyma si przy kawiarni Susanny. Kobieta za barem miaa okoo
pidziesiciu lat. Mikael zapyta, czy to ona jest Susann, po czym
przedstawi si, wyjaniajc, e w najbliszym czasie bdzie u niej
staym gociem. Akurat teraz by jedynym klientem. Gdy oprcz
kanapki kupi te bochenek chleba i ciasto drodowe, wacicielka
zaproponowaa mu darmow kaw. cign z wieszaka na gazety

Hedestads-Kuriren" i usiad przy stoliku z widokiem na most i

owietlony koci, ktry w ciemnoci wyglda jak wyjty z kartki
boonarodzeniowej. Przeczytanie gazety zajo mu cztery minuty.
Jedyn wiadomoci godn uwagi by tekst o planach Birgera
Vangera, miejscowego radnego reprezentujcego Parti Ludow,
ktry chciaby postawi na IT TechCent centrum rozwoju
technologii w Hedestad. Mikael siedzia w kawiarni jeszcze p
godziny, a do zamknicia lokalu.
O WP DO SMEJ zadzwoni do Eriki i dowiedzia si, e
abonent jest chwilowo niedostpny. Siedzc na awie kuchennej,
zacz czyta powie, ktra wedug informacji na okadce bya
sensacyjnym debiutem kilkunastoletniej feministki. Ksika
traktowaa o prbach uporzdkowania ycia seksualnego pisarki w
czasie jej podry do Parya i Mikael zastanawia si, czy
okrzyczano by go feminist, gdyby na poziomie licealisty napisa
rzecz o swoich dowiadczeniach seksualnych. Raczej nie. Kupi t
ksik zachcony sowami uznania wydawcy dla nowej Cariny
Rydberg". Do szybko stwierdzi, e zachwyty s bezpodstawne,
zarwno jeeli chodzi o form, jak i tre. Odoywszy powie,
przeczyta nowelk westernow o Hopalong Cassidy, ktr znalaz w
starym numerze Rekordmagasinet".
Co p godziny sycha byo przytumiony dwik
kocielnego dzwonu. Po drugiej stronie drogi u Gunnara Nilssona
palio si wiato, ale Mikael nie mg tam nikogo dojrze. U
Haralda Vangera krloway ciemnoci. O dziewitej przez most
przejecha samochd w kierunku cypla. O pnocy zgaso
owietlenie fasady kocioa. Widocznie tak wygldao ycie
rozrywkowe w Hedeby w pitkowy wieczr na pocztku stycznia.
Byo osobliwie cicho.
Sprbowa jeszcze raz zadzwoni do Eriki i poczy si z
automatyczn sekretark, ktra poprosia, eby zostawi wiadomo.
Powiedzia kilka sw, zgasi lamp i poszed do ka. Zanim
zasn, zdy pomyle, e zagraa mu tutaj chroniczna chandra.
BUDZC SI w absolutnej ciszy, Mikael dozna dziwnego uczucia.
Przeszed z gbokiego snu do jawy w cigu uamka sekundy.

Nasuchiwa. W pokoju byo zimno. Odwrci gow i spojrza na

zegarek, ktry pooy wczoraj na stoku obok ka. Osiem po
sidmej. Nigdy nie nalea do rannych ptaszkw i trudno mu byo
wsta bez przynajmniej dwch budzikw. Teraz zbudzi si sam, i w
dodatku wypoczty.
Nastawi wod na kaw, a pniej wzi prysznic. Wanie w
azience ogarno go przyjemne doznanie, wynikajce z
autoobserwacji. Kalle Blomkvist uczestnik ekspedycji naukowej na
bezludziu.
Przy najmniejszym dotkniciu baterii z termostatem woda
zmieniaa si z wrztku na lodowato zimn. Przy niadaniu
brakowao mu porannej gazety. Maso zamarzo. W adnej
szufladzie nie znalaz noa do sera. Za oknem panoway egipskie
ciemnoci. Termometr wskazywa dwadziecia jeden stopni mrozu.
Bya sobota.
PRZYSTANEK AUTOBUSOWY znajdowa si naprzeciwko
sklepu Konsumu. Mikael rozpocz swoje ycie na wygnaniu od
zaatwienia planowanych zakupw. Wysiad przy dworcu
kolejowym i zrobi rund po centrum miasta. Kupi solidne trzewiki,
dwie pary kalesonw, kilka koszul flanelowych, porzdn zimow
kurtk, grub czapk i ocieplane rkawiczki. W sklepie z elektronik
znalaz niewielki przenony telewizor z anten teleskopow.
Sprzedawca zapewnia odbir co najmniej pierwszego i drugiego
programu i przyrzek, e zwrci Mikaelowi pienidze, gdyby
mimo wszystko obietnice si nie speniy.
Zatrzyma si przy bibliotece, wyrobi sobie kart czytelnika i
wypoyczy dwa kryminay Elizabeth George. Ze sklepu
papierniczego wyszed z zeszytami i przyborami do pisania. Kupi
te torb sportow, do ktrej schowa wszystkie sprawunki.
Na kocu kupi papierosy. Rzuci palenie dziesi lat
wczeniej, ale niekiedy czu niesamowity pocig do nikotyny i
zdarzao mu si wraca do naogu. Schowa zapiecztowan paczk
do kieszeni. Ostatni postj zrobi u optyka, gdzie zamwi nowe
soczewki i kupi pyn do nich.
Wrci na wysp okoo drugiej i wanie zrywa metki z

ubra, gdy usysza, e kto otwiera drzwi wejciowe. Jasnowosa

kobieta okoo pidziesitki zapukaa w kuchenn framug,
jednoczenie przekraczajc prg. W rku trzymaa pmisek z babk.
Dzie dobry, chciaam si tylko przywita. Helen Nilsson,
mieszkam po drugiej stronie drogi. Bdziemy ssiadami.
Mikael zaprezentowa si, podajc jej do.
Widziaam pana w telewizji. To mio, e teraz wieczorami
pali si tu wiato.
Mikael nastawi wod na kaw. Kobieta protestowaa, ale tak
czy owak usiada przy stole. Zerkna za okno.
A oto Henrik i mj m. Wyglda na to, e potrzebuje pan
kilku kartonw.
Henrik Vanger i Gunnar Nilsson zatrzymali si z wzkiem
przed domem. Mikael pospieszy im na spotkanie i, przywitawszy
si z ssiadem, pomg wnie cztery tekturowe puda. Zostawili je
na pododze, przy piecu. Mikael postawi na stole filianki i
pokrojone ciasto Helen.
Gunnar i jego ona byli miymi ludmi. Nie dociekali,
dlaczego Mikael znalaz si w Hedestad, informacja, e pracuje dla
Vangera, bya wystarczajcym wyjanieniem. Obserwujc
zachowanie obu mczyzn, Mikael stwierdzi, e jest sympatycznie
niewymuszone i e nie odzwierciedla wyranego podziau na pana i
sub. Gawdzili sobie na temat osady i budowniczego domku, w
ktrym zamieszka Mikael. Nilssonowie poprawili Vangera, gdy
zawioda go pami, a on zrewanowa si zabawn histori o tym,
jak Gunnar, wrciwszy pewnego wieczoru do domu, przyapa na
gorcym uczynku wamywacza. Zdolny inaczej" chopak z drugiej
strony mostu wyamywa wanie okno w chatce dla goci. Gunnar
podszed do niego i zapyta, dlaczego nie skorzysta z niezamknitych
na klucz drzwi. Nilsson zlustrowa bacznie maleki telewizor i
zaproponowa Mikaelowi, eby przyszed do nich do domu, gdy
tylko bdzie chcia obejrze wieczorem jaki program.
Henrik zosta jeszcze krtk chwil po wyjciu ssiadw.
Wyjani, e najlepiej bdzie, gdy Mikael sam posegreguje
dokumenty. A gdyby powsta jaki problem, zawsze moe przyj do

niego i zapyta. Dzikujc, Blomkvist zapewni, e da sobie rad.

Gdy znw zosta sam, przenis puda do gabinetu i zacz
przeglda ich zawarto.
PRYWATNE DOCHODZENIE Henrika Vangera w sprawie
zniknicia wnuczki jego brata trwao trzydzieci sze lat. Mikael nie
potrafi rozstrzygn, czy to zainteresowanie byo niezdrow
obsesj, czy te z biegiem lat nie rozwino si w co w rodzaju
intelektualnej zabawy. Jedno nie ulegao wtpliwoci: stary
patriarcha podszed do zadania ze skrupulatnoci archeologa
hobbysty. Materia obejmowa prawie siedem metrw biecych.
Podstaw stanowio dwadziecia sze teczek z dokumentacj
ledztwa policji. Mikaelowi trudno byo sobie wyobrazi, eby
rezultatem normalnego" zniknicia by tak obszerny materia
dochodzeniowy. Z drugiej strony Henrik Vanger zapewne mia na
tyle potne wpywy, e mg da od policji w Hedestad zbadania
zarwno tropw moliwych, jak i tych zupenie nie do pomylenia.
Oprcz dochodzenia policyjnego Mikael znalaz w kartonach
albumy fotograficzne, zeszyty z wycinkami, mapy, pamitniki,
teksty informacyjne o Hedestad i przedsibiorstwach Vangera,
pamitnik Harriet (ktry jednakowo nie zawiera wielu zapisanych
stron), podrczniki, zawiadczenia lekarskie i inne papiery. Byo tam
rwnie szesnacie stukartkowych notatnikw w twardych
okadkach. Byy czym w rodzaju dziennika pokadowego, w ktrym
Henrik, kaligrafujc, pisa o wasnych przemyleniach,
spostrzeeniach, czczych domysach i lepych uliczkach. Mikael
kartkowa na chybi trafi. Tekst mia niewtpliwie literacki
charakter i Mikael odnis wraenie, e tomy stanowiy przepisan
na czysto wersj starych zapiskw. Znajdowao si tu rwnie okoo
dziesiciu teczek z materiaami dotyczcymi rnych osb z klanu
Vangerw. Notatki byy pisane na maszynie i z pewnoci
powstaway przez duszy czas.
Henrik Vanger prowadzi ledztwo przeciw wasnej rodzinie.
OKOO SIDMEJ Mikael, usyszawszy zdecydowane miauczenie,
otworzy drzwi. Rudobrzowy kot wlizgn si zgrabnie do ciepego

wntrza.
wietnie ci rozumiem zapewni Mikael.
Kot poobwchiwa kty i wychepta mleko, ktre Mikael
nala mu do miseczki. A pniej wskoczy na aw, zwin si w
kbek i ani myla si przesun.
NIE WCZENIEJ ni po dziesitej wieczorem Mikael zyska
rozeznanie w zawartoci kartonw i poukada wszystko na pkach
w zrozumiaym porzdku. Wyszed do kuchni, nastawi kaw, zrobi
dwie kanapki. Poczstowa kota kiebas i pasztetem. Sam nie jad
prawie nic przez cay dzie, ale by zadziwiajco mao godny.
Skoczywszy t skromn kolacj, otworzy paczk papierosw.
Odsucha poczt gosow. Erika nie daa znaku ycia.
Sprbowa jeszcze raz do niej zadzwoni i jeszcze raz poczy si z
automatyczn sekretark.
Jednym z pierwszych krokw w prywatnym dochodzeniu
Mikaela byo zeskanowanie poyczonej od Henrika mapy wyspy.
Majc wieo w pamici nazwiska mieszkacw, popodpisywa nimi
poszczeglne domy. Szybko zrozumia, e klan Vangerw to tak
obszerna galeria postaci, e nauczenie si, kto jest kim, zajmie mu
troch czasu.
TU PRZED PNOC zaoy ciepe ubrania i nowo zakupione
buty, po czym uda si na spacer. Za mostem skrci w drog
biegnc poniej kocioa, wzdu cieniny. Wski pas wody i stary
port pokrywa ld, ale w oddali majaczyo otwarte morze. Zgaso
owietlenie fasady kocioa i zrobio si zupenie ciemno. Byo
zimno i bezchmurnie.
Nagle ogarno go okropne przygnbienie. Za nic w wiecie
nie potrafi zrozumie, w jaki sposb da si przekona do tego
niedorzecznego zadania. Erika miaa racj, mwic, e to kompletna
strata czasu. Powinien by teraz w Sztokholmie, na przykad w ku
z Erik, i planowa totaln wojn przeciwko Wennerstrmowi. Ale
nawet w tej sprawie czu jak gnuno. Nie mia bladego pojcia,
od czego zacz obmylanie nowej strategii walki.

Gdyby to byo w dzie, w tej chwili poszedby do Henrika,

zerwa kontrakt i wrci do domu. Ale ze wzniesienia, na ktrym sta
koci, widzia, e w posiadoci Vangera panoway ciemno i
spokj. Omit wzrokiem wszystkie zabudowania. W domu Haralda
te pogasy ju wiata, ale cigle palio si u Cecilii, w wynajtym
domku obok, a take w willi Martina na skraju wyspy. W porcie
jachtowym wiecio si u malarza Eugena Normana, a z komina jego
przewiewnej chaty strzela deszcz iskier. Jasno byo rwnie na
pitrze kawiarni i Mikael zastanawia si, czy Susanna tam mieszka,
a jeeli tak, to czy sama.
W NIEDZIELNY PORANEK Mikael spa dugo. Obudzi si w
panice, gdy wntrze domu wypeni potny huk. Mina sekunda,
zanim zorientowa si, e sucha kocielnych dzwonw
wzywajcych na uroczyst msz, a to oznaczao, e dochodzi
jedenasta. Cigle w niemrawym nastroju postanowi jeszcze troch
polee. Ale przyzywajce miauczenie kota zmusio go do
opuszczenia ka i otwarcia zwierzciu drzwi.
Okoo poudnia wzi prysznic i zjad niadanie.
Zdecydowanym krokiem wszed do gabinetu i wycign pierwszy
skoroszyt z policyjnego dochodzenia. Ale po chwili zawaha si.
Przez okno szczytowe ujrza neon kawiarni Susanny. Woy kurtk i
schowa teczk do przewieszonej przez rami torby. Gdy dotar do
wypenionej po brzegi kawiarni, otrzyma odpowied na mczce go
pytanie: w jaki sposb lokal moe przey w takiej dziurze jak
Hedeby? Susanna wyspecjalizowaa si w obsugiwaniu wiernych,
uczestnikw styp i innych imprez.
Zamiast kawy zafundowa sobie spacer. Konsum by w
niedziel zamknity. Idc jeszcze kilkaset metrw w kierunku
Hedestad, natkn si na czynn stacj benzynow, w ktrej sklepiku
kupi gazety. Przez godzin przechadza si po wyspie i zapoznawa
z okolicami na staym ldzie. Starsze zabudowania pooone w
ssiedztwie kocioa i sklepu stanowiy jdro miejscowoci. Mikael
zgadywa, e dwupitrowe domy z kamienia stojce po obu stronach
niedugiej ulicy wzniesiono w pierwszej lub drugiej dekadzie
ubiegego wieku. Na pnoc od wjazdu stay zadbane domy
czynszowe, w ktrych mieszkay rodziny z dziemi. Wzdu brzegu,

na poudnie od kocioa, rozcigay si gwnie zabudowania

willowe. Hedeby stanowio bez wtpienia stosunkowo zamony
rejon dla decydentw i urzdnikw z Hedestad.
Kiedy ponownie stan na mocie, napr na kawiarni
Susanny zdy zmale, ale wacicielka w dalszym cigu bya zajta
sprztaniem ze stolikw.
Niedzielny najazd? przywita! si.
Skina gow i zaoya kosmyk wosw za ucho.
Dzie dobry panie Mikaelu!
Pamita pani, jak mam na imi?
Trudno nie zapamita odpowiedziaa. Widziaam pana
przed witami w telewizji, w relacji z procesu.
Mikael poczu si nagle zaenowany.
Eh, musz przecie czym wypeni te swoje wiadomoci
wymamrota i odszed do stolika w naroniku, z widokiem na most.
Umiechna si, gdy spotka jej wzrok.
O TRZECIEJ PO POUDNIU Susanna zakomunikowaa, e zamyka
lokal. Po szturmie wiernych kawiarni odwiedzio jeszcze kilku
pojedynczych klientw. Mikael zdy przeczyta ponad jedn pit
policyjnych dokumentw. Zamkn skoroszyt, schowa notatnik do
torby i pomaszerowa rano do domu.
Kot czeka na schodkach. Mikael rozejrza si dookoa,
ciekaw, do kogo waciwie naley Rudobrzowy. Wpuci go do
rodka, zawsze to jakie towarzystwo.
Jeszcze raz sprbowa zadzwoni do Eriki, ale w dalszym
cigu odpowiadaa mu tylko jej poczta gosowa. Z pewnoci bya
na niego wcieka. Mg oczywicie zadzwoni do redakcji albo do
jej mieszkania, ale upar si jak osio, e tego nie uczyni. Zostawi
ju wystarczajco duo wiadomoci. Zrobi sobie za to kaw,
przesun kota na skraj awy i rozoy na stole skoroszyt.
Czyta powoli i z uwag, eby nie przeoczy adnego

szczegu. Zanim pnym wieczorem zamkn teczk, zdy

zapisa w notesie kilka stron. Porzdkowa informacje w punktach i
w pytaniach, na ktre mia nadziej znale odpowied w kolejnych
tomach. Nie by pewien, czy chronologiczny porzdek dokumentw
by dzieem Henrika, czy wedle tego systemu pracowaa policja w
latach szedziesitych.
Pierwsz stron bya fotokopia rcznie zapisanego zgoszenia
w centrali alarmowej policji w Hedestad. Policjant, ktry odebra
telefon w niedziel o 11. 14, podpisa si O. d. Ryttinger, co Mikael
tumaczy jako oficer dyurny". Zgaszajcym by Henrik Vanger,
ktrego adres i numer telefonu zanotowano na blankiecie. Raport
sporzdzono 23 wrzenia 1966 roku, jego surowy tekst brzmia
nastpujco:
Telefon od Hrk. Vangera, zgasza, e bratanica (?) Harriet
Ulrika VANGER, ur. 15 sty 1950 (16 lat) znikna z domu na w.
Hedeby w sobot po pol. Zgasz. b. niespokojny.
Kolejna notatka o godzinie 11.20 stwierdza, e P-Ol4
(Policyjny samochd? Patrol? Przewonik?) otrzyma polecenie,
eby stawi si na miejscu.
O 11.35 kto ze znacznie mniej wyranym charakterem pisma
ni Ryttinger doda, e Post. Magnusson meld. most na w. Hedeby
cigle zamknity. Transp. odzi. Na marginesie widnia nieczytelny
podpis.
O 12.14 powrci Ryttinger: Kontakt tel. post. Magnusson w
H-by med. 16-letnia Harriet Vanger znikna sob po po. Rodzina b.
niespokojna. Nie spaa w nocy w ku. Nie moga opuci wyspy z
pow. wypadku na mocie. Nikt z zapyt. cz. rod. nie wie gdzie jest
HV O 12. 19: G. M. poinfo. o sprawie telef.
Ostatnia notatka pochodzia z 13.42: G.M. na miejscu w H-by
przejmuje spraw.
JU NASTPNA KARTKA wyjania, e tajemnicze inicjay G.M.
naleay do Gustafa Morella, komisarza policji, ktry przypyn
dk na wysp, gdzie przej dowdztwo i sporzdzi formalne
doniesienie o zaginiciu Harriet. W odrnieniu od wstpnych

notatek z nieuzasadnionymi skrtami raporty Morella byy napisane

na maszynie, i czyteln proz. Na kolejnych stronach z zadziwiajc
rzeczowoci i bogactwem szczegw zdawa sprawozdanie z
podjtych krokw. Dziaa systematycznie. Najpierw przesucha
Henrika w towarzystwie Isabelli, matki Harriet. Nastpnie
rozmawia po kolei z Ulrik Vanger, Haraldem Vangerem, Gregerem
Vangerem, bratem Harriet Martinem, a take z Anit Vanger. Mikael
wywnioskowa, e chronologia rozmw odzwierciedla co w rodzaju
hierarchii.
Ulrika Vanger, matka Henrika, cieszya si powaaniem
godnym owdowiaej krlowej. Mieszkaa w posiadoci Vangerw i
nie miaa nic do powiedzenia. Poprzedniego wieczoru pooya si
do ka do wczenie, nie widziaa Harriet od kilku dni.
Wygldao na to, e domagaa si spotkania z komisarzem Morellem
tylko po to, eby wyrazi swoj opini, to znaczy zada
natychmiastowych dziaa policji.
Harald Vanger by bratem Henrika i osob numer dwa w
rankingu najbardziej wpywowych osb w rodzinie. Wyjani, e
spotka Harriet w przelocie, gdy wrcia z festynu w Hedestad, ale
nie widzia jej od momentu wypadku na mocie i nie dysponowa
wiedz na temat jej obecnego miejsca pobytu.
Greger Vanger, brat Henrika i Haralda, owiadczy, e
widzia zaginion szesnastolatk, gdy po powrocie z Hedestad, gdzie
przybywaa wczeniej tego dnia, wesza do gabinetu Henrika i
poprosia o rozmow. Sam Greger nie zamieni z ni ani sowa,
jeeli nie liczy krtkiego powitania. Nie wiedzia, gdzie si moga
podzia, ale przychyla si do opinii, e nie informujc nikogo,
zupenie bezmylnie pojechaa do jakiej koleanki i na pewno
niedugo wrci. Na pytanie, jak w takim razie opucia wysp, nie
by w stanie udzieli odpowiedzi.
Rozmow z Martinem Vangerem przeprowadzono do
pobienie. By wtedy uczniem klasy maturalnej. Mieszka w Uppsali
u Haralda. Poniewa zabrako dla niego miejsca w samochodzie,
pojecha do Hedeby pocigiem i przyby na miejsce tak pno, e
utkwi po niewaciwej stronie mostu i nie mg przeprawi si
odzi wczeniej ni pnym wieczorem. Przesuchujcy Martina
liczy na to, e Harriet kontaktowaa si z bratem, dajc mu do

zrozumienia, e zamierza uciec z domu. Takie postawienie sprawy

spotkao si z protestem Isabelli, ale komisarz Moreli zauway, e w
tej sytuacji ucieczka pozwala raczej ywi nadziej. Ale Martin nie
rozmawia z siostr od wakacji i nie mia do powiedzenia nic
godnego uwagi.
Anita Vanger, crka Haralda, zostaa bdnie nazwana
kuzynk Harriet. Zanim zacza studia na pierwszym roku
Uniwersytetu Sztokholmskiego, spdzia wakacje w Hedeby. Byy z
Harriet prawie rwieniczkami i zdyy si zaprzyjani. Anita
owiadczya, e przyjechaa na wysp ze swoim ojcem w sobot i
bardzo cieszya si na spotkanie z Harriet, ktre niestety nie doszo
do skutku. Dodaa, e czua si niespokojna, poniewa to nie byo
podobne do Harriet, eby ot tak, znikn bez podania przyczyny.
Poparli j zarwno Henrik, jak i Isabella Vanger.
W czasie gdy Moreli przesuchiwa czonkw rodziny
Vangerw, posterunkowi Magnusson i Bergman, tworzcy patrol
Ol4, otrzymali polecenie, by jeszcze za dnia zorganizowa pierwsze
poszukiwania. Z powodu zamknitego mostu trudno byo wezwa
posiki ze staego ldu; pierwsza tyraliera przeczesujcych teren
skadaa si z okoo trzydziestu osb obu pci w rnym wieku. Tego
popoudnia przeszukano niezamieszkane domy w porcie rybackim,
brzegi cypla, najblisz osady parti lasu oraz wzniesienie na pnoc
od portu, zwane Sderberget. Wedug jednej z teorii wanie ten
pagrek mg posuy Harriet za punkt obserwacyjny, z ktrego
dobrze byo wida miejsce wypadku. Wysano rwnie patrole do
Ostergarden oraz na drug stron wyspy, do domku Gottfrieda, w
ktrym Harriet czasami bywaa.
Poszukiwania okazay si jednak bezowocne. Przerwano je
dopiero okoo dziesitej wieczorem, na dugo po zapadniciu
zmroku. Temperatura w nocy spada do zera.
Henrik Vanger odda do dyspozycji policji salon na parterze,
ktry Moreli zaadaptowa na kwater gwn. Komisarz poczyni te
inne kroki.
W towarzystwie isabelli Vanger przeszuka pokj Harriet,
dociekajc, czy nie brakuje ubra, torby albo czego innego, co
mogoby sugerowa ucieczk z domu. Isabella nie bya szczeglnie

pomocna, wygldao na to, e naprawd niewiele wie o garderobie

crki. Czsto miaa na sobie dinsy, a te przecie wygldaj
jednakowo. Torebk zaginionej znaleziono na biurku. Zawieraa
legitymacj,
portmonetk
z
dziewicioma
koronami
i
pidziesicioma re, grzebie, lusterko i chusteczk do nosa. Po
przeszukaniu pokj zosta zaplombowany.
Moreli wezwa na przesuchanie zarwno czonkw rodziny,
jak i osoby u nich zatrudnione. Wszystkie rozmowy zostay
dokadnie udokumentowane.
Gdy pierwsza grupa przeczesujcych teren powrcia z
przygnbiajc wiadomoci, komisarz zadecydowa, e naley
przeprowadzi dokadniejsze poszukiwania. Wieczorem i noc
sprowadzono posiki. Moreli skontaktowa si midzy innymi z
przewodniczcym miejscowego Klubu Biegu na Orientacj i
zaapelowa o telefoniczne wezwanie czonkw do pomocy w
przeczesywaniu terenu. O pnocy otrzyma wiadomo, e
pidziesiciu trzech czynnych sportowcw, gwnie z sekcji
juniorw, stawi si w osadzie nazajutrz o sidmej rano. Henrik
Vanger zasili grup poszukujcych, wzywajc po prostu cz
rannej zmiany, pidziesiciu mczyzn z miejscowych zakadw
papierniczych wchodzcych w skad koncernu. Zorganizowa
rwnie dla wszystkich jedzenie i napoje.
Oczyma wyobrani Mikael widzia sceny rozgrywajce si w
posiadoci Vangerw w cigu tych burzliwych dni. Wida byo
wyranie, e przez pierwsze godziny wypadek na mocie
przyczynia si do oglnego zamieszania; z jednej strony
utrudniajc przybycie pomocy ze staego ldu, z drugiej poniewa
wszyscy uwaali, e na zdrowy rozum dwa tak dramatyczne
wydarzenia w tym samym czasie i miejscu musz by ze sob jako
powizane. Gdy usunito cystern, komisarz Moreli poszed na
most, by upewni si, czy Harriet w jaki nieprawdopodobny sposb
nie znalaza si pod wrakiem. To by jedyny wychwycony przez
Mikaela przypadek irracjonalnego zachowania Morella. Zaginion
dziewczyn widziano przecie na wyspie po zderzeniu samochodw.
A jednak prowadzcy dochodzenie, zupenie bezzasadnie, nie
potrafi uwolni si od myli, e pierwsze wydarzenie w jaki sposb
pocigno za sob drugie.

JU W TRAKCIE tej pierwszej chaotycznej doby zmalay widoki na

szybkie i szczliwe zakoczenie sprawy. Stopniowo zastpiy je
spekulacje. Moreli nie chcia zrezygnowa z teorii o ucieczce z
domu, mimo e moliwo opuszczenia wyspy ukradkiem graniczya
z cudem. Zadecydowa o poszukiwaniach policyjnych na wiksz
skal. Poleci patrolom w Hedestad uwane wypatrywanie
dziewczyny. Kolega z wydziau kryminalnego mia wypytywa o
zaginion kierowcw autobusw i personel dworca kolejowego.
Z kad niepomyln wiadomoci roso przekonanie, e
zaginiona ulega wypadkowi, i wanie t teori si kierowano przez
kolejne dni.
Zakrojone na du skal poszukiwania w dwa dni po
znikniciu przeprowadzono, w mniemaniu Mikaela, niezwykle
profesjonalnie. Organizacj zajy si dowiadczone w tego typu
zadaniach policja i stra poarna. Na wyspie byo wprawdzie kilka
trudno dostpnych miejsc, ale powierzchnia bya przecie
ograniczona i przeszukano j w cigu dnia. Policyjna d i dwie
prywatne motorwki opyny wysp, przeszukujc przybrzene
wody.
Nastpnego dnia szukano Harriet w uszczuplonym gronie.
Tym razem patrole skoncentroway si na niedostpnych
fragmentach terenu oraz okolicy zwanej Fortami opuszczonym
systemie bunkrw wzniesionych przez obron wybrzea w czasie
drugiej wojny wiatowej. Zajrzano do kadej kryjwki, studni i
ziemianki. Przeszukano wszystkie zabudowania gospodarskie i
kady strych.
Z zapiskw z trzeciego dnia, kiedy przerwano poszukiwania,
mona byo wyczyta pewn frustracj. Gustaf Moreli jeszcze tego
nie wiedzia, ale wanie w tym momencie osign praktycznie
wszystko, co byo do osignicia. Zbity z tropu nie potrafi
zaproponowa kolejnego kroku ani kierunku, w ktrym mona by
kontynuowa poszukiwania. Harriet Vanger rozpyna si jak we
mgle i wkrtce miao si zacz prawie czterdziestoletnie cierpienie
Henrika.

Rozdzia 9
Poniedziaek 6 stycznia roda 8
stycznia
MIKAEL CZYTA do wczesnych godzin rannych i w wito
Trzech Krli wsta wyjtkowo pno. Przed bram domu Henrika
sta granatowy ubiegoroczny model volvo. W tym samym
momencie, w ktrym Mikael pooy rk na klamce, od rodka
otworzy drzwi mniej wicej pidziesicioletni, pieszcy si
dokd mczyzna. Nieomale wpadli na siebie.
Sucham. Czy mog panu pomc?
Mam spotka si z Henrikiem Vangerem odpowiedzia
Mikael.
Oczy mczyzny rozjaniy si, a na twarzy zagoci umiech.
Wycign rk na powitanie.
To pan jest Mikaelem Blomkvistem, ktry ma pomc
Henrikowi w spisaniu historii rodziny?
Mikael skin gow i ucisn do nieznajomego. Henrik
najwyraniej ju zdy rozpowszechni t cover story, ktra miaa
usprawiedliwi pobyt Mikaela w Hedestad. Mczyzna by otyy,
niewtpliwie z powodu wieloletniego przesiadywania w biurach i
salach konferencyjnych, ale Mikael bez trudu dostrzeg
podobiestwo jego rysw do twarzy Harriet.
Nazywam si Martin Vanger potwierdzi mczyzna.
Witam w Hedestad.
Dzikuj.
Widziaem pana niedawno w telewizji.
Wyglda na to, e wszyscy tutaj widzieli mnie w telewizji.
Wennerstrm jest... rednio popularny w tym domu.
Tak, Henrik wspomnia o tym. Teraz czekam na reszt

historii.
Powiedzia mi kilka dni temu, e pana zatrudni.
Nagle mczyzna wybuchn miechem.
Powiedzia, e przyj pan propozycj tej pracy gwnie ze
wzgldu na osob Wennerstrma.
Mikael zawaha si, a po chwili zdecydowa powiedzie
prawd.
To niewtpliwie wany powd. Ale szczerze mwic,
potrzebowaem odetchn od Sztokholmu. Hedestad pojawi si w
odpowiednim momencie. Tak myl. Nie mog udawa, e procesu
nie byo. Pjd do wizienia.
Spowaniay nagle Vanger skin gow.
Nie moe pan zoy odwoania?
W tym wypadku to nic nie pomoe.
Mczyzna popatrzy na zegarek.
Wieczorem mam by w Sztokholmie, musz pdzi. Wrc
za kilka dni. Prosz wpa kiedy do mnie na obiad. Bardzo chtnie
posucham, co tak naprawd wydarzyo si w czasie tego procesu.
Ponownie podali sobie donie. Martin omin Mikaela i
otworzy drzwi samochodu. Odwrciwszy si, krzykn jeszcze:
Henrik jest na pitrze. Prosz wchodzi!
HENRIK SIEDZIA na kanapie w swoim gabinecie. Na stole leay
Hedestads-Kuriren", Dagens Industri", Svenska Dagbladet" i
obydwie popoudniwki.
Spotkaem przed domem Martina.
Spieszy na ratunek imperium odpowiedzia Henrik,
podnoszc termos ze stou. Kawy?
Tak, poprosz.
Mikael usiad obok, zastanawiajc si, co tak rozbawio

gospodarza.
Widz, e pisz o tobie w gazetach.
Starzec podsun Mikaelowi jedn z popoudniwek,
rozoon na artykule zatytuowanym Medialne spicie. Autorem
tekstu by felietonista w pasiastej marynarce, zatrudniony wczeniej
w Finansmagasinet Monopol", znany gwnie z tego, e w
kpiarskim tonie czepia si wszystkich zaangaowanych w jak
spraw i tych, ktrzy asertywnie broni wasnego zdania. Feministki,
antyrasici i ekolodzy zawsze mogli liczy na to, e dostan za
swoje. Co znamienne, felietonista nigdy sam nie wyrazi
jakiejkolwiek kontrowersyjnej opinii. A teraz widocznie zabra si za
krytykowanie mediw. W kilka tygodni po procesie w sprawie
Wennerstrma skupi si na Mikaelu Blomkvicie, ktrego
wymieniwszy z nazwiska opisa jako kompletnego idiot. Erik
Berger za jako niekompetentn medialn blondynk.
Kry pogoska, e Millennium" zblia si ku
ostatecznej katastrofie, mimo e redaktor naczelna, feministka
w miniwie, wydyma usteczka w telewizji. Czasopismo przez
wiele lat yo z wizerunku, ktry redakcja za pomoc strategii
marketingowej sprzedawaa swoim czytelnikom. Wizerunku
gazety, w ktrej modzi dziennikarze dociekajc prawdy,
demaskuj niegodziwcw ze wiata biznesu. Ten reklamowy
trick by moe trafia do przekonania modym anarchistom,
ktrzy tylko czekaj na podobne przesanie, ale nie trafia do
przekonania sdowi rejonowemu. Czego Kalle Blomkvist
dowiadczy cakiem niedawno.
Mikael wczy komrk i sprawdzi, czy nie dzwonia Erika.
adnych wiadomoci. Henrik patrzy wyczekujco; nagle Mikael
zrozumia, e to na nim spoczywa obowizek przerwania ciszy.
To zwyky idiota powiedzia.
Henrik rozemia si, ale jego komentarz nie by zbyt
sentymentalny.
By moe. Ale to nie on zosta skazany przez sd.
Zgadza si. I nigdy nie bdzie skazany. Sam nigdy nie
mwi nic oryginalnego, ale czepia si i ciska ostatnim kamieniem w

tak upokarzajcych sowach, jak tylko potrafi.

W swoim yciu widziaem wielu takich jak on. Dam ci
dobr rad jeeli chcesz tak przyj ignoruj go, gdy robi duo
haasu, ale zapamitaj i gdy nadarzy si okazja, odpa piknym za
nadobne. Ale nie teraz, gdy ma przewag.
Mikael spojrza pytajco na Henrika.
Przez lata przysporzyem sobie wielu wrogw. Nauczyem
si jednego: nie podejmuj walki, kiedy wiesz, e z pewnoci
przegrasz. Ale nigdy nie pozwl, eby komu, kto ci znieway,
uszo to na sucho. Czekaj na stosowny moment i oddaj, kiedy
znajdziesz si w duo lepszej sytuacji, nawet jeeli nie pragniesz
odwetu.
Dzikuj za lekcj filozofii. A teraz chciabym, eby
opowiedzia o swojej rodzinie.
Mikael pooy na stole magnetofon i nacisn guzik record".
Co chciaby wiedzie?
Przeczytaem pierwsz teczk o znikniciu i o pierwszych
dniach poszukiwa Harriet. Ale w tekstach pojawia si tak
nieskoczenie duo Vangerw, e nie potrafi ich rozrni.
LISBETH SALANDER staa nieruchomo na pustej klatce
schodowej ze wzrokiem utkwionym w mosin wizytwk:
Adwokat N. E. Bjurman. Dopiero po dziesiciu minutach
zadzwonia do drzwi. Szczkn zamek.
To by wtorek, to byo drugie spotkanie i Lisbeth bya pena
zych przeczu.
Nie baa si adwokata Bjurmana rzadko baa si ludzi czy
rzeczy. Ale wobec swojego nowego opiekuna czuta si bardzo
nieswojo. Poprzednik Bjurmana, adwokat Holger Palmgren, by z
zupenie innej gliny: poprawny, uprzejmy i serdeczny. Ich kontakt
urwa si gwatownie trzy miesice temu, kiedy Palmgren dosta
udaru mzgu i wedle niepojtego dla niej biurokratycznego porzdku
zostaa odziedziczona" przez Nilsa Erika Bjurmana.

W cigu tych dwunastu lat, bdc nieustannie przedmiotem

opieki socjalno-psychiatrycznej (w tym dwa lata jako pacjentka w
klinice dziecicej) nigdy, przenigdy nie odpowiedziaa nawet na
proste pytanie: Jak si dzisiaj czujesz?".
Gdy skoczya trzynacie lat, sd rejonowy, zgodnie z ustaw
o opiece nad nieletnimi, zadecydowa, e zostanie poddana leczeniu
w zakadzie zamknitym, w dziecicej klinice psychiatrycznej
witego Stefana w Uppsali. U podstaw tej decyzji leato przede
wszystkim przekonanie, e dziewczynka cierpi na powane
zaburzenia psychiczne i stanowi fizyczne zagroenie dla kolegw i
koleanek z klasy, a take prawdopodobnie dla siebie samej.
Owo przypuszczenie opierao si raczej na empirycznej
ocenie ni na dobrze wywaonej analizie. Kada podejmowana przez
lekarza czy przedstawiciela wadz prba rozmowy z Lisbeth o jej
uczuciach, yciu duchowym czy stanie zdrowia spotykaa si, ku ich
frustracji, z nieprzeniknionym ponurym milczeniem i uporczywym
wpatrywaniem si w podog, sufit i ciany. Dziewczyna krzyowaa
ramiona na piersiach i konsekwentnie odmawiaa udziau w testach
psychologicznych. Jej totalny opr wobec wszelkich prb mierzenia,
waenia, opisania i wychowania dotyczy rwnie zaj w szkole.
Wadze mogy j przetransportowa do szkolnej klasy, przywiza
do awki, ale byy bezbronne wobec jej zamykania uszu i odmowy
pisania klaswek. Opucia szko podstawow bez wiadectwa.
To si oczywicie wizao z ogromnymi kopotami, jeeli
chodzi o zdiagnozowanie jej uomnoci psychicznych. Krtko
mwic, nieatwo byo obcowa z Lisbeth Salander.
Gdy skoczya trzynacie lat, wyznaczono rwnie kuratora,
ktry mia sprawowa piecz nad ni i nad jej majtkiem a do
momentu osignicia przez ni penoletnoci. Kuratorem zosta
adwokat
Holger
Palmgren,
ktremu
po
stosunkowo
skomplikowanych pierwszych krokach udao si to, z czym nie
poradzili sobie psychiatrzy i inni lekarze. Z czasem nie tylko
zaskarbi sobie zaufanie tej uciliwej dziewczyny, ale rwnie
doczeka si pewnej dozy yczliwoci.
Gdy skoczya pitnacie lat, lekarze byli mniej lub bardziej
zgodni co do tego, e Lisbeth nie zagraa otoczeniu, a tym bardziej

sobie samej. Poniewa jej rodzin okrelono mianem dysfunkcyjnej i

poniewa nie miaa adnych innych krewnych, ktrzy mogliby
zapewni jej godziwy byt, postanowiono skierowa Lisbeth z kliniki
psychiatrycznej w Uppsali do rodziny zastpczej.
Powrt do spoeczestwa nie by atw podr. Z
pierwszego domu ucieka ju po dwch tygodniach. W szybkim
tempie przerobia rodziny zastpcze numer dwa i trzy. Po czym
Palmgren odby z ni powan rozmow i wyjani bez owijania w
bawen, e dalsza wdrwka t wydeptan ciek skoczy si bez
wtpienia ponownym umieszczeniem w instytucji. Ta zawoalowana
groba zaowocowaa akceptacj rodziny zastpczej numer cztery,
starszej pary zamieszkaej w dzielnicy Midsommarkransen.
TO NIE ZNACZYO, e Lisbeth zachowywaa si poprawnie. W
wieku siedemnastu lat zostaa zatrzymana przez policj
czterokrotnie. Dwa razy tak powanie zamroczona alkoholem, e
wymagaa natychmiastowej opieki medycznej, a raz pod wyranym
wpywem narkotykw. Kiedy znaleziono j pijan w sztok, w
podartym ubraniu, na tylnym siedzeniu samochodu zaparkowanego
przy Sder Malarstrand. Leaa tam w towarzystwie rwnie
nieprzytomnego i znacznie starszego mczyzny.
Ostatnia interwencja policji miaa miejsce na trzy tygodnie
przed osiemnastymi urodzinami Lisbeth, kiedy zupenie trzewa
kopna w gow pasaera metra, przy bramce wejciowej na stacji
Stare Miasto. Osadzono j w tymczasowym areszcie za pobicie.
Salander tumaczya swj wybryk tym, e mczyzna j obmacywa,
a poniewa jej wygld wskazywa raczej na dwanacie ni na
osiemnacie lat, podejrzewaa go o skonnoci pedofilskie. To
znaczy, o ile w ogle co prbowaa wytumaczy... Jej wersja
wydarzenia znalaza jednak potwierdzenie w zeznaniach wiadkw i
prokurator umorzy spraw.
A jednak jej historia bya na tyle specyficzna, e sd
postanowi zleci badania psychiatryczne. Poniewa Lisbeth, wierna
swoim zasadom, nie odpowiadaa na pytania i odmawiaa udziau w
testach, lekarz wyznaczony przez Zarzd Zdrowia i Opieki Socjalnej
wyda w kocu opini na podstawie obserwacji pacjentki". Z
ekspertyzy nie wynikao do jasno, czy co dolega modej,

milczcej kobiecie, ktra siedzi na krzele z zaoonymi rkami i

wydyma usta. Stwierdzono jedynie, e Salander cierpi na zaburzenie
psychiczne, ktrego natura wymaga przedsiwzicia odpowiednich
krokw. Ekspertyza sdowo-lekarska zalecaa opiek w zamknitym
zakadzie psychiatrycznym, a zastpca szefa gminnej komisji do
spraw socjalnych w pisemnym orzeczeniu zgodzi si z opini
biegego lekarza psychiatry.
Powoujc si na dug list zasug" pacjentki, autor
ekspertyzy stwierdzi, e istnieje due ryzyko naduywania przez ni
alkoholu i narkotykw oraz e wyej wymienionej brakuje
niezbdnej wiedzy. W jej dokumentacji lekarskiej roio si ju wtedy
od obciajcych poj, takich jak introwertyczna, zahamowania
spoeczne, brak empatii, zapatrzona we wasne ego, psychopatyczne
i antyspoeczne zachowanie, problemy ze wspprac, niemono
przyswojenia sobie wiedzy szkolnej. Czytajcy histori choroby
ulega zudzeniu, e Lisbeth jest ciko upoledzona. Na niekorzy
Salander przemawia rwnie fakt, e pracownicy socjalni widzieli
j wielokrotnie w towarzystwie rnych mczyzn w okolicy placu
Mariatorget, a take to, e poddano j rewizji osobistej w parku
Tantolunden, gdzie znw przebywaa w towarzystwie znacznie
starszego mczyzny. Przypuszczano, e Salander uprawia
prostytucj albo balansuje na granicy jej uprawiania.
Kiedy sd rejonowy instancja, ktra miaa zadecydowa o
przyszoci Salander zebra si w celu wydania wyroku, wynik
wydawa si by przesdzony. Lisbeth bya bez wtpienia
problematycznym dzieckiem i prawdopodobiestwo, e sd
podejmie inn decyzj ni zgodn z rekomendacjami biegych
psychiatrw i pracownikw socjalnych, byo minimalne.
W dniu rozprawy przetransportowano Lisbeth z dziecicej
kliniki psychiatrycznej, w ktrej osadzono j po incydencie w
metrze. Czua si jak winiarka obozowa, bez nadziei na to, e
przeyje kolejny dzie. Pierwsz osob, ktr zobaczya w sali
rozpraw, by Holger Palmgren, i dopiero po duszej chwili
zrozumiaa, e nie wystpuje w roli kuratora, tylko jej adwokata i
rzecznika prawnego. Zobaczya go od zupenie nowej strony.
Ku jej zdumieniu Palmgren najwyraniej znalaz si w jej
naroniku ringu i stanowczo przeciwstawia si pomysowi

umieszczenia jej w zakadzie. Nie okazaa zdziwienia, chociaby

tylko unoszc brwi, ale suchaa uwanie kadego wypowiedzianego
sowa. Przez dwie godziny Palmgren w byskotliwy sposb zadawa
pytania doktorowi Jesperowi H. Ldermanowi, ktry podpisa si
pod poleceniem zamknicia Lisbeth w zakadzie. Kady szczeg
ekspertyzy zosta poddany dokadnemu badaniu, poproszono lekarza
o poparcie kadego stwierdzenia teori naukow. Do szybko stao
si jasne, e twierdzenia, na podstawie ktrych wycignito wnioski,
opieray si jedynie na spekulacjach, a nie na naukowych
przesankach, bowiem pacjentka odmawiaa poddania si testom.
Pod koniec rozprawy Palmgren zasugerowa, e przymusowe
osadzenie klientki w zakadzie, z du doz prawdopodobiestwa nie
tylko pozostaje w sprzecznoci z postanowieniami Riksdagu w
takich sprawach, ale jeeli chodzi o ten konkretny przypadek,
mogoby pocign za sob polityczne i medialne represje. Tak wic
znalezienie alternatywy leaoby w interesie wszystkich. Takie
sformuowania nie paday podczas tego typu rozpraw zbyt czsto i
czonkowie sdu zaczli wierci si niespokojnie.
Skoczyo si kompromisem. Sd rejonowy stwierdzi, e
Lisbeth Salander jest chora psychicznie, ale e jej szalestwo nie
wymaga hospitalizacji. Wzi natomiast pod uwag rekomendacj
szefa opieki spoecznej, by przydzieli Salander przedstawiciela
ustawowego. Ogosiwszy wyrok, przewodniczcy sdu z jadowitym
umiechem zwrci si do Holgera Palmgrena z pytaniem, czy nie
przyjby tej funkcji. Wida byo jak na doni, e tylko czeka na to,
a Holger zacznie wymigiwa si od odpowiedzialnoci i sprbuje
zrzuci ten obowizek na kogo innego. Ale byy kurator Lisbeth
wyjani dobrodusznie, e z przyjemnoci podejmie si tego
zadania, cho pod jednym warunkiem.
Tylko wtedy, jeeli panna Salander obdarzy mnie
zaufaniem i zaaprobuje jako przedstawiciela ustawowego.
Zwrci si bezporednio do niej. Lisbeth siedziaa
skonsternowana kilkugodzinn wymian zda ponad jej gow. Do
tej pory nikt nie poprosi jej o wyraenie opinii. Dugo przygldaa
si Palmgrenowi, a pniej skina potakujco.

PALMGREN W DO osobliwy sposb czy w sobie cechy

prawnika i pracownika socjalnego starej daty. U zarania dziejw z
partyjnego przydziau zosta czonkiem gminnej komisji do spraw
socjalnych i prawie cae ycie powici pracy z trudn modzie.
Midzy adwokatem a jego najbardziej uciliw podopieczn
zawizao si co na ksztat przyjani opartej na niechtnym
szacunku.
Ich relacja trwaa od momentu ukoczenia przez Lisbeth
trzynastu lat do ubiegego roku, kiedy kilka tygodni przed Boym
Narodzeniem dwudziestoczteroletnia podopieczna, zdziwiona jego
nieobecnoci na ostatnim spotkaniu, posza do niego do domu.
Poniewa nikt nie otwiera, chocia zza drzwi dochodziy jakie
dwiki, dostaa si do mieszkania przez balkon, wspiwszy si
najpierw na trzecie pitro po rynnie. Znalaza go na pododze w
przedpokoju. By przytomny, ale w wyniku nagego udaru mzgu
sparaliowany i niemy. Mia zaledwie szedziesit cztery lata.
Zadzwonia po pogotowie i z rosncym w odku uczuciem paniki
towarzyszya mu w podry do szpitala. Przez trzy doby prawie nie
opuszczaa korytarza przed oddziaem intensywnej terapii. Niczym
wierny pies obserwowaa kady krok lekarzy i pielgniarek
wchodzcych i wychodzcych przez drzwi prowadzce na oddzia.
Niczym dusza pokutujca wdrowaa tam i z powrotem, wpatrujc
si z uwag w kadego lekarza, ktry znalaz si w zasigu jej
wzroku. W kocu jeden z nich jego nazwiska nigdy nie poznaa
zaprowadzi j do pokoju i wyjani powag sytuacji. Stan
Palmgrena po cikim wylewie by krytyczny. Nie liczono na to, e
kiedykolwiek si obudzi. Salander ani drgna. Nie uronia ani jednej
zy. Wstaa bez sowa, opucia szpital i nigdy tam nie wrcia.
Pi tygodni pniej Komisja Nadzoru Kuratorskiego
wezwaa Lisbeth na spotkanie z nowym przedstawicielem
ustawowym. W pierwszym odruchu chciaa je zignorowa, ale
Holger Palmgren zdoa wpoi jej przekonanie, e kady czyn
pociga za sob konsekwencje. Potrafia wic przed podjciem
dziaa dokona analizy konsekwencji i po krtkim namyle dosza
do wniosku, e najrozsdniejszym wyjciem bdzie spenienie da
czonkw Komisji. Wystarczy przecie zachowywa si, jak gdyby
naprawd interesowao j to, co mieli do powiedzenia.

Tak wic w grudniu, zrobiwszy sobie niewielk przerw w

badaniu Mikaela Blomkvista, stawia si potulnie w kancelarii
prawniczej przy Placu witego Erika, gdzie starsza kobieta
reprezentujca Komisj przekazaa adwokatowi okaza teczk
Salander. P godziny pniej opucia gabinet, zostawiajc Lisbeth
pod opiek Bjurmana.
Lisbeth poczua do niego niech w pi sekund po
powitalnym ucisku rk.
Przygldaa mu si ukradkiem, gdy czyta jej dokumentacj.
Wiek: pidziesit plus. Wysportowana sylwetka, tenis we wtorki i
pitki. Blondyn. Przerzedzone wosy. Niewielki doleczek w brodzie.
Zapach Bossa. Niebieski garnitur. Czerwony krawat ze zot szpilk
i mienice si spinki do mankietw z inicjaami NEB. Okulary w
stalowych oprawkach. Szare oczy. Sdzc po lecych na stoliku
obok czasopismach, zainteresowany mylistwem i strzelectwem.
W czasie ponad dziesicioletniej znajomoci z Palmgrenem
Lisbeth przyzwyczaia si do tego, e mia w zwyczaju czstowa j
kaw i ucina sobie z ni pogawdk. Nawet jej ucieczki z domu i
systematyczne wagarowanie nie wyprowadzay go z rwnowagi. Tak
naprawd zdenerwowa si tylko jeden jedyny raz, gdy Lisbeth
zatrzymano za pobicie tego plugawca, ktry j obmacywa na
Starym Miecie. Czy ty rozumiesz, co zrobia, Lisbeth?
Wyrzdzia krzywd czowiekowi! Grzmia jak stary nauczyciel, a
ona cierpliwie ignorowaa kade sowo reprymendy.
Bjurman nie przepada za pogawdkami. Stwierdzi, e
istnieje rozbieno midzy obowizkami Palmgrena regulowanymi
przez odpowiedni ustaw a faktem, e tene Palmgren
najwidoczniej pozwala Lisbeth zarzdza swoimi finansami i
samodzielne prowadzi gospodarstwo domowe. Przeprowadzi co w
rodzaju przesuchania. Ile zarabiasz? Chc zobaczy kopi twojego
rejestru dochodw i wydatkw. Z kim si zadajesz? Pacisz czynsz w
terminie? Pijesz alkohol? Czy Palmgren popiera te kolczyki na
twarzy? Potrafisz dba o higien?
Fuckyou.
Palmgren zosta jej opiekunem niedugo po tym, jak
wydarzyo si Cae Zo. Nalega, eby widywali si co najmniej raz

w miesicu, czasami czciej. Gdy po jakim czasie przeprowadzia

si ponownie na Lundagatan, zostali prawie ssiadami. Adwokat
mieszka przy Hornsgatan, zaledwie kilka ulic dalej, i od czasu do
czasu spotykali si przypadkiem i szli na kaw do Giffi albo jakiej
innej kawiarenki w pobliu. Palmgren nigdy si nie narzuca, ale
kiedy odwiedzi j w dzie urodzin, przynoszc niewielki
upominek. Miaa nieustajce zaproszenie do jego domu, przywilej, z
ktrego rzadko korzystaa, ale odkd przeprowadzia si na Sder,
zacza z nim spdza Wigili, zaraz po odwiedzinach u matki. Jedli
razem boonarodzeniow szynk i grali w szachy. Szachy w ogle
jej nie interesoway, ale odkd opanowaa zasady, nie przegraa ani
jednej partii. Palmgren by wdowcem i Lisbeth litowaa si nad nim
w samotne wita, traktujc to jako swj obowizek. Uwaaa, e
jest mu to winna, a zawsze spacaa swoje dugi.
To Palmgren wynajmowa tymczasowemu lokatorowi
mieszkanie jej matki, a do dnia, w ktrym ona sama potrzebowaa
wasnego
kta.
Czterdziestodziewiciometrowe,
od
lat
nieremontowane mieszkanie byo zaronite brudem, ale zapewniao
dach nad gow.
A teraz Palmgren znikn, a razem z nim jeszcze jeden
kontakt z uznan czci spoeczestwa. Nils Bjurman by zupenie
innym czowiekiem. Salander absolutnie nie miaa zamiaru spdza
z nim Wigilii. Pierwszym krokiem nowego opiekuna bya zmiana
regu korzystania z konta w Handelsbanken. Palmgren zupenie
beztrosko uelastyczni prawo o przedstawicielstwie ustawowym i
pozwoli Lisbeth samodzielnie zarzdza finansami. Pacia swoje
rachunki i dysponowaa oszczdnociami wedle wasnego uznania.
Przygotowana na spotkanie z Bjurmanem na tydzie przed
Boym Narodzeniem prbowaa mu wyjani, e jego poprzednik
nie mia powodw, eby jej nie ufa. Pozwoli jej dba o siebie
sam, nie wtrcajc si w prywatne ycie.
To wanie jeden z problemw odpowiedzia Bjurman,
pukajc w jej teczk.
Po czym wygosi duszy referat na temat regu i
rozporzdze w sprawie przedstawicielstwa ustawowego oraz
zapowiedzia wprowadzenie nowych zasad.

 Pozwala ci na samowolk, prawda? Zastanawiam si

wanie, jak mu to mogo uj bezkarnie. Dlatego, e by szalonym
socjaldemokrat, zaangaowanym w sprawy trudnych dzieci od
niemal czterdziestu lat.
Nie jestem ju dzieckiem powiedziaa, jak gdyby to byo
wystarczajcym wyjanieniem.
Nie, nie jeste dzieckiem. Ale zostaem twoim
przedstawicielem i jak dugo nim pozostan, tak dugo bd
odpowiedzialny za ciebie prawnie i finansowo.
Pierwszym krokiem Bjurmana byo wic otwarcie w jej
imieniu nowego konta, ktre miaa zgosi w wydziale pac Miltona i
z ktrego miaa teraz korzysta. Salander zrozumiaa, e skoczyy
si dobre czasy. Odtd Bjurman mia paci jej rachunki i
przyznawa jej miesicznie okrelon sum kieszonkowego.
Oczekiwa, e Lisbeth bdzie w stanie przedstawi rachunki
wydatkw. Zadecydowa, e dostanie tysic czterysta koron
tygodniowo na jedzenie, ubranie, kino i tym podobne".
W zalenoci od tego, jak duo pracowaa, zarabiaa do stu
szedziesiciu tysicy koron rocznie. Z atwoci mogaby podwoi
t sum, pracujc na cay etat i przyjmujc wszystkie zlecenia
Armanskiego. Ale nie miaa wielkich potrzeb i nie wydawaa
specjalnie duo. Czynsz wynosi niewiele ponad dwa tysice. Tak
wic mimo skromnych dochodw zdoaa zgromadzi na koncie
dziewidziesit tysicy koron. Z ktrego nie moga teraz swobodnie
korzysta.
Chodzi o to, e jestem odpowiedzialny za twoje pienidze
wyjani. Musisz oszczdza na przyszo. Ale nie obawiaj si,
dam sobie z tym rad.
Dawaam sobie rad sama, odkd skoczyam dziesi lat, ty
pierdolony gnojku!
Funkcjonujesz w spoeczestwie na tyle dobrze, e nie
kwalifikujesz si do umieszczenia w placwce, ale spoeczestwo
ponosi za ciebie odpowiedzialno.
Wypyta j dokadnie o obowizki w Milton Security.
Wiedziona instynktem kamaa jak z nut. Odpowiadajc, opisaa

swoje pierwsze tygodnie w firmie. Adwokat Bjurman odnis wic

wraenie, e Lisbeth zajmuje si parzeniem kawy i sortowaniem
poczty, czyli zadaniami w sam raz dla kapucianej gowy. Wyglda
na usatysfakcjonowanego.
Nie wiedziaa, dlaczego kamie, ale bya przekonana, e to
mdra decyzja. Gdyby adwokat Bjurman znajdowa si na licie
owadw, ktrym grozi wyginicie, bez wikszego wahania
przygniotaby go obcasem.
MIKAEL BLOMKVIST spdzi w towarzystwie Henrika Vangera
pi godzin, by pniej cz nocy i cay wtorek powici na
przepisanie notatek i stworzenie schematycznej, przejrzystej
genealogii Vangerw. Historia rodu, ktra w trakcie rozmowy z
Henrikiem zacza nabiera ksztatw, rnia si do dramatycznie
od oficjalnego wizerunku. Mikael wiedzia, e kada rodzina ma
swojego trupa w szafie, ale rodzina Vangerw miaa cae
cmentarzysko.
Czasami by zmuszony przypomina sobie samemu, e tak
naprawd jego zadaniem nie jest pisanie biografii Vangerw, tylko
znalezienie odpowiedzi na to, co si stao z Harriet. Przyj to
zlecenie gboko przekonany, e przesiedzi na tyku i zmarnuje cay
rok i e wszystkie wysiki podejmowane dla Henrika s w zasadzie
gr pozorw. Po roku zgarnie swoje niedorzeczne honorarium
sporzdzony przez Dircha Frodego kontrakt zosta podpisany. Cigle
mia nadziej, e prawdziw zapat otrzyma w formie informacji o
Wennerstrmie, ktre Henrik Vanger rzekomo posiada.
Po wysuchaniu Henrika pomyla jednak, e ten rok
niekoniecznie musi pj na marne. Ksika o Vangerach moga
stanowi warto sam w sobie, historia rodu bya po prostu
znakomit opowieci. Myl o znalezieniu mordercy Harriet nie
przesza mu nawet przez gow. O ile Harriet w ogle zostaa
zamordowana, a nie ulega jakiemu absurdalnemu wypadkowi albo
znikna w inny sposb. Mikael zgodzi si z Henrikiem, e to zgoa
nieprawdopodobne, eby szesnastoletnia dziewczyna znikna
dobrowolnie i przez trzydzieci sze lat nie zostaa wykryta przez
system biurokracji. Ale nie wyklucza moliwoci, e ucieka z
domu, moe pojechaa do Sztokholmu i e co wydarzyo si po

drodze narkotyki, prostytucja, napad albo najzwyklejszy wypadek.

Natomiast Henrik by pewny, e Harriet zostaa zamordowana
i e odpowiedzialno za to ponosi ktry z czonkw rodziny,
moliwe, e we wsppracy z drug osob. Tok jego rozumowania
przekonywa o tyle, e dziewczyna znikna w dramatycznych
okolicznociach, kiedy wyspa bya odcita od ldu i oczy wszystkich
skieroway si na wypadek na mocie.
Erika miaa racj, twierdzc, e to zadanie przekraczao
granice zdrowego rozsdku, przynajmniej jeeli chodzi o
rozwizanie zagadki morderstwa. Natomiast Mikael Blomkvist w
kocu zacz pojmowa, e los Harriet odegra wan rol w
rodzinie Vangerw, ze szczeglnym uwzgldnieniem Henrika.
Niezalenie od tego, czy starzec mia racj, czy nie, jego oskarenia
wobec krewnych miay ogromne znaczenie w historii rodziny.
Wypowiadane otwarcie przez ponad trzydzieci lat, nadaway ton
rodzinnym
spotkaniom i doprowadziy do powanych
antagonizmw, ktre z kolei przyczyniy si do destabilizacji caego
koncernu. Tak wic przestudiowanie zniknicia Harriet mogoby
stanowi osobny rozdzia albo nawet przewodni wtek historii rodu.
Materiaw na ten temat byo w brd. Obojtnie, czy zamierza
powici si waciwemu zleceniu, czy jedynie zadowoli
napisaniem rodzinnej kroniki, powinien zacz od przedstawienia
galerii postaci. O tym rozmawia z Henrikiem.
Rodzina Vangerw skadaa si z okoo stu osb, wliczajc
dzieci kuzynostwa i dalekich kuzynw ze wszystkich stron. Rodzina
bya tak liczna, e Mikael musia stworzy w swoim iBooku osobn
baz danych. Korzysta z programu NotePad (www.ibrium.se), ktry
by penowartociowym produktem stworzonym przez dwch
chopakw z Wyszej Szkoy Technicznej w Sztokholmie i
rozprowadzanym w sieci za mieszn opat jako shareware. Mikael
nie zna wielu rwnie przydatnych programw dla dociekliwego
dziennikarza. Kady czonek rodziny otrzyma w bazie danych
osobny dokument.
Drzewo genealogiczne sigao z ca pewnoci pocztkw
XVI wieku, kiedy to nazwisko rodowe brzmiao Vangeersad.
Zdaniem Henrika nazwisko mogo pochodzi od holenderskiego van
Geerstad, a jeeli tak w istocie byo, to przodkw rodu mona byo

wytropi w XII wieku.

W czasach nowoytnych rodzina mieszkaa w pnocnej
Francji i razem z Jeanem Baptistem Bernadottem przybya stamtd
do Szwecji na pocztku XIX wieku. Alexandre Vangeersad by
wojskowym i nie zna osobicie krla. Wyrni si natomiast jako
zdolny szef garnizonu i w 1818 roku w podzice za dug i wiern
sub otrzyma gospodarstwo w Hedeby. Posiada rwnie wasne
pienidze, za ktre kupi znaczne obszary lene w Norlandii. Syn
Adrian urodzi si we Francji, ale wezwany przez ojca porzuci
paryskie salony na rzecz norlandzkiej dziury, by zarzdza tutejszym
gospodarstwem. Prowadzi gospodark roln i len wedug nowych,
importowanych z kontynentu metod, i zaoy wytwrni masy
papierowej, wok ktrej wyroso pniej miasto Hedestad.
Wnuk Alexandre'a, Henrik, skrci nazwisko do Vanger. W
poowie XIX wieku nawiza kontakty z Rosj i stworzy niewielk
flot handlow. Jego szkunery pyway do krajw nadbatyckich,
Niemiec i przemysowej Anglii. Henrik Vanger senior postawi na
rnorodno. Rozpocz na niewielk skal od przemysu
wydobywczego i zaoy pierwsze zakady metalurgiczne w
Norlandii. Zostawi po sobie dwch synw, Birgera i Gottfrieda,
ktrzy stworzyli podwaliny wspczesnego imperium finansistw.
Czy znasz stare zasady dziedziczenia? zapyta Henrik.
No... raczej si w tym nie specjalizowaem.
Rozumiem. Ja te czuj si skonfundowany. Birger i
Gottfried, jak gosi tradycja rodzinna, yli jak pies z kotem.
Konkurowali o wadz i wpywy w przedsibiorstwie. Ta walka pod
wieloma wzgldami bya obcieniem, ktre zagraao istnieniu
firmy. Z tego powodu ich ojciec na krtko przed mierci
wprowadzi system, zgodnie z ktrym kady czonek rodziny mia
dosta udzia spadkowy, czyli cz akcji firmy. To byo
sprawiedliwie pomylane, ale doprowadzio do sytuacji, w ktrej nie
moemy wprowadzi kompetentnych ludzi albo partnerw z
zewntrz, musimy zadowoli si zarzdem skadajcym si z
czonkw rodziny, z ktrych kady dysponuje zaledwie kilkoma
procentami gosw.
Czy ta zasada obowizuje do dzisiaj?

 Tak. Jeeli kto z czonkw rodziny chce sprzeda swoje

udziay, musi to zrobi w onie rodziny. Na corocznym walnym
zebraniu akcjonariuszy zbiera si okoo pidziesiciu czonkw
rodziny. Martin posiada troch ponad dziesi procent akcji, ja mam
tylko pi, poniewa sprzedaem je midzy innymi Martinowi. Mj
brat Harald jest wacicielem siedmiu procent, ale wikszo
uczestnikw zebrania ma tylko jeden lub ptora.
Nie miaem
redniowieczem.

tym

pojcia.

To pachnie troch

To kompletne szalestwo. Jeeli Martin chce dzisiaj

przeprowadzi jakie powane zmiany, to musi najpierw powici
si dziaalnoci lobbystycznej, eby zdoby poparcie co najmniej
dwudziestu, dwudziestu piciu procent akcjonariuszy. To prawdziwy
zlepek aliansw, frakcji i intryg.
Henrik cign dalej:
Gottfried Vanger zmar bezdzietnie w 1901 roku. Albo
raczej, przepraszam, by ojcem czterech crek, tylko e wtedy
kobiety si nie liczyy. Owszem, miay swoje udziay, ale to
mczyni reprezentowali interes przedsibiorcy. Dopiero po
ustanowieniu prawa wyborczego dla kobiet, adnych par lat po
przeomie wiekw, osoby pci eskiej otrzymay moliwo udziau
w walnych zebraniach akcjonariuszy.
Ach, jak liberalnie!
Daruj sobie ironi. To byy inne czasy. W kadym razie
bratu Gottfrieda, Birgerowi, urodzio si trzech synw: Johan,
Fredrik i Gideon. Wszyscy pod koniec wieku. Gideona moemy
wykluczy, sprzeda swoje akcje i wyemigrowa do Ameryki, gdzie
teraz mamy zagraniczn ga rodziny. A Johan i Fredrik
przeksztacili spk w nowoczesny koncern.
Henrik wycign album ze zdjciami i nie przerywajc
opowieci, pokazywa galeri postaci. Fotografia z pocztku
ubiegego wieku ukazywaa dwch mczyzn o wydatnych
szczkach i gadko przyczesanych wosach. Wpatrywali si w
obiektyw aparatu bez chociaby cienia umiechu.
Johan Vanger by rodzinnym geniuszem, wyksztaci si na

inyniera i rozwija produkcj przemysow, wprowadzajc

opatentowane przez siebie wynalazki. Stal i elazo stanowiy
podstaw koncernu, ale przedsibiorstwo rozrastao si te w innych
dziedzinach, jak na przykad przemys tekstylny. Johan zmar w
1956 roku. Mia trzy crki: Sofi, Marit i Ingrid, pierwsze kobiety,
ktre automatycznie uzyskay prawo do udziau w zebraniach
akcjonariuszy.
Drugi brat, Fredrik Vanger, to mj ojciec. Biznesmen i
przemysowiec, ktry przeksztaca wynalazki Johana w dochody.
Zmar dopiero w 1964 roku. By aktywnym czonkiem kierownictwa
a do samej mierci, chocia ju w latach pidziesitych przekaza
mi swoje codzienne obowizki.
I znw powtrzya si sytuacja z poprzedniego pokolenia,
chocia teraz odwrotnie. Johanowi rodziy si tylko crki. Henrik
pokaza zdjcia biuciastych kobiet w kapeluszach o szerokim
rondzie i z parasolkami od soca.
A Fredrik, mj ojciec, mia tylko synw. Byo nas piciu
braci. Richard, Harald, Greger, Gustav i ja.
eby mie jakkolwiek
szans na rozrnienie
poszczeglnych czonkw rodziny, Mikael narysowa drzewo
rodowe Vangerw na kilku poczonych tam kartkach. Zaznaczy
tustym drukiem te osoby, ktre przebyway na wyspie w czasie
zjazdu rodzinnego w 1966 roku i mogy mie co wsplnego ze
znikniciem Harriet.
Wykluczy dzieci poniej dwunastu lat, wychodzc z
zaoenia, e cokolwiek si wydarzyo, powinien zachowa granice
rozsdku. Po krtkim namyle skreli rwnie Henrika. Jeeli
patriarcha by zamieszany w zaginicie Harriet, to jego zachowanie
w cigu ostatnich trzydziestu szeciu lat naleaoby zaliczy do
patologicznych. Rwnie matka Henrika, ktra w 1966 roku
osigna zacny wiek osiemdziesiciu jeden lat, powinna znale si
poza podejrzeniami. Pozostawao dwudziestu trzech czonkw
rodziny, ktrych zdaniem Henrika naleao umieci w grupie
podejrzanych. Siedem osb ju nie yo, a kilka innych osigno
wiek wzbudzajcy szacunek.
Mikael nie by skonny podziela opinii Henrika, e za

znikniciem Harriet sta kto z rodziny. Do listy podejrzanych trzeba

dopisa szereg innych osb.
Dirch Frode zacz pracowa jako adwokat Henrika wiosn
1962 roku. A oprcz pastwa, kto ze suby? Obecny dozorca"
Gunnar Nilsson z alibi czy bez mia dziewitnacie lat. A jego
ojciec Magnus Nilsson by wtedy jak najbardziej obecny na wyspie,
podobnie jak artysta Eugen Norman i pastor Otto Falk. Czy Falk by
onaty? Rolnik z stergarden, Martin Aronsson i jego syn Jerker,
wszyscy przebywali na wyspie, w pobliu Harriet, przez cae jej
ycie. Jakie mieli do siebie nastawienie? Czy Aronsson mia on?
Czy byy w gospodarstwie jeszcze inne osoby?
Kiedy Mikael zacz spisywa wszystkie imiona i nazwiska,
grupa powikszya si do jakich czterdziestu osb. W kocu
sfrustrowany rzuci pisakiem. Byo wp do czwartej rano,
termometr wskazywa minus dwadziecia jeden stopni. Zanosio si
na duszy mrz. Zatskni za swoim kiem na Bellmansgatan.
FREDRIK VANGER (1886-1964) ona Ulrika (1885-1969)
Richard (1907-1940) ona Margareta (1906-1959)
Gottfried (1927-1965) ona Isabella (1928-)
Martin (1948-)
Harriet(1950-?)
Harald (191 1-) ona Ingrid (1925-1992)
Birger(1939-) Cecilia(1946-) Anita (1948-)
Greger(1912-1974) ona Gerda (1922-)
AIexander (1946-)
JOHAN VANGER (1884-1956) ona Gerda(1888-1960)
Sofia (1909-1977) m Ake Sjgren (1906-1967)
Magnus Sjgren (1929-1994) Sara Sjgren (1931-)
Erik Sjgren (1951-) Hakan Sjgren (1955-)
Mant (1911-1988) m Algot Gunther (1904-1987)

Ossian Gunther (1930-) onaAgnes (1933-)

Jakob Gunther (1952-)
Ingrid (1916-1990) m Harry Karlman (19121984)
Gustav (1918-1955) kawaler, bezdzietny Henrik(1920-)
ona Edith (1921-1958)
bezdzietny Gunnar Karlman (1942-) Maria Karlman (1944-)
W ROD O DZIEWITEJ rano obudzi go pracownik Telii, ktry
przyszed zamontowa gniazdko telefoniczne i modem ADSL. O
jedenastej, z dostpem do Internetu, Mikael nie czu si ju
upoledzony zawodowo. Ale telefon cigle milcza. Erika od
tygodnia nie odpowiadaa. Chyba rzeczywicie bya wcieka. On te
zacz zachowywa si jak uparty osio i nie dzwoni do biura.
Dopki wystukiwa numer jej komrki, moga zobaczy, e to on i
zdecydowa, czy chce odpowiedzie, czy nie. Widocznie nie chciaa.
W kadym razie otworzy program pocztowy i przejrza
ponad trzysta pidziesit e-maili, ktre wysano do niego w cigu
ostatniego tygodnia. Zachowa kilkanacie, reszt stanowiy
wiadomoci o prenumeracie i spam. Pierwszy otwarty mail od
demokrata88@yahoo.com brzmia: MAM NADZIEJ E
BDZIESZ LIZA CHUUUJA W CIUPIE PIERDOLONY
KOMUNISTO. Mikael przenis maila do folderu Inteligentna
krytyka".
Napisa krtki list do erika.berger@millennium. se
[Hej Ricky. Przypuszczam, e jeste na mnie morderczo
wcieka, poniewa nie oddzwaniasz. Chc ci tylko poinformowa,
e jestem podczony do sieci i dostpny mailowo, kiedy bdziesz
chciaa mi przebaczy. A swoj drog Hedeby jest wartym obejrzenia,
rustykalnym miejscem. M.]
W poudnie schowa iBooka do torby i zrobi spacer do
kawiarni przy mocie, gdzie usiad przy swoim naronym stoliku.
Podajc mu kaw i kanapk, Susanna spojrzaa z zaciekawieniem na
komputer i zapytaa, nad czym pracuje. Po raz pierwszy skorzysta
ze swojej cover story i wyjani, e zosta zatrudniony przez Henrika

Vangera do napisania biografii. Wymienili grzecznoci. Susanna

zachcia Mikaela, eby skontaktowa si z ni, gdy bdzie gotw na
prawdziwe sensacje.
Obsugiwaam Vangerw przez trzydzieci pi lat i znam
chyba wszystkie rodzinne plotki powiedziaa i koyszc biodrami,
oddalia si do kuchni.
NARYSOWANA PRZEZ MIKAELA tablica genealogiczna
wiadczya o tym, e rodzina Vangerw niestrudzenie produkowaa
nowych potomkw. Razem z dziemi, wnukami i prawnukami,
ktrych nie uwzgldnia, bracia Fredrik i Johan Vanger mieli okoo
pidziesiciu krewnych zstpnych. Mikael zauway rwnie, e
prawie wszyscy doywali sdziwego wieku. Fredrik zmar, majc
siedemdziesit osiem lat, Johan siedemdziesit dwa. Ulrika Vanger
odesza jako osiemdziesicioczterolatka. Z yjcych braci Harald
mia dziewidziesit dwa lata, a Henrik by o dziesi lat modszy.
Jedyny wyjtek stanowi brat Henrika, Gustav, ktrego
zabraa choroba puc, gdy mia trzydzieci siedem lat. Henrik
wyjani, e Gustav zawsze by chorowity i chodzi wasnymi
ciekami, troch na obrzeach rodziny. Nigdy si nie oeni i nie
mia dzieci.
Pozostali, ktrzy rwnie umarli modo, odeszli z przyczyn
innych ni choroba. Richard poleg jako ochotnik podczas fiskiej
wojny zimowej, majc zaledwie trzydzieci trzy lata. Gottfried,
ojciec Harriet, uton na rok przed jej zaginiciem. A sama Harriet
bya tylko szesnastoletni dziewczyn. Mikael zanotowa uderzajc
symetri. Wanie w tej gazi rodziny dziadek, ojciec i crka ulegli
nieszczliwym wypadkom. Po Richardzie pozosta tylko Martin,
ktry skoczywszy pidziesit pi lat, w dalszym cigu by
bezdzietnym kawalerem, chocia, wedug informacji Henrika,
zwizanym w kobiet mieszkajc w Hedestad.
Martin mia osiemnacie lat, gdy znikna jego siostra.
Nalea do tej nielicznej grupy krewnych, ktrych z pewnoci
mona byo skreli z listy osb potencjalnie zamieszanych w
zaginicie. Tamtej jesieni mieszka w Uppsali, gdzie wanie zacz
nauk w klasie maturalnej. Mia uczestniczy w zjedzie rodzinnym,

ale przyby na miejsce dopiero pnym popoudniem i tym samym

znalaz si po zej" stronie mostu. Tymczasem jego siostra znikna
jak kamfora.
Mikael zanotowa jeszcze dwie osobliwoci w drzewie
rodowym Vangerw. Wygldao na to, e maestwa zawierano na
cae ycie. Nikt nie rozwid si ani nie zawar ponownego zwizku,
nawet jeeli wspmaonek zmar w modym wieku. Mikael
zastanawia si, na ile to statystycznie czste zjawisko. Cecilia od
wielu lat ya w separacji, ale o ile Mikael wiedzia cigle jako
matka.
Drug osobliwoci byo geograficzne rozproszenie mskiej i
eskiej strony. Potomkowie Fredrika, do ktrych nalea rwnie
Henrik, tradycyjnie odgrywali wiodc rol w przedsibiorstwie i
osiadali albo w Hedestad, albo w jego pobliu. Natomiast krewni z
odgazienia Johana, ktrzy produkowali eskie nastpczynie,
zawierali maestwa i przeprowadzali si do innych czci kraju;
mieszkali gwnie w Sztokholmie, Malm i Gteborgu albo za
granic. Przyjedali do Hedestad tylko na wakacje albo waniejsze
spotkania koncernu. Jedynym wyjtkiem bya Ingrid Vanger, ktrej
syn mieszka w Hedestad i piastowa funkcj redaktora naczelnego w
lokalnym dzienniku.
Jako prywatny ledczy Henrik sdzi, e motywu lecego u
podstaw morderstwa" mona by szuka w strukturze
przedsibiorstwa. Poniewa od pocztku przedstawia Harriet jako
osob szczegln, kto krzywdzc dziewczyn mg chcie
skrzywdzi samego Henrika. A moe Harriet wesza w posiadanie
jakiej draliwej informacji dotyczcej koncernu i tym samym staa
si dla kogo zagroeniem. Mimo e byy to tylko lune spekulacje,
Henrikowi udao si w ten sposb zidentyfikowa grono trzynastu
osb, ktre uwaa za szczeglnie interesujce".
Wczorajsza rozmowa z Henrikiem wyjania te inn rzecz.
Ju od pierwszej chwili starzec wyraa si o swojej rodzinie w tak
pogardliwych sowach, e mg sprawia wraenie dziwaka. Mikael
zastanawia si nawet, czy podejrzenia patriarchy wobec rodziny nie
odebray mu rozsdku, ale teraz zaczyna rozumie, e Henrik
dokona naprawd zadziwiajco trzewej oceny.

Z wolna ukazywa si bowiem obraz rodziny, ktra

znajdujc si w pomylnej sytuacji socjalno-bytowej pod wieloma
wzgldami bya najwyraniej rodzin dysfunkcjonaln.
OJCIEC HENRIKA by zimnym i nieczuym czowiekiem, ktry
spodziwszy dzieci, zrzuci na on obowizek ich wychowywania i
dbaoci o dobre samopoczucie. Mniej wicej do szesnastego roku
ycia synowie prawie wcale nie widywali ojca, jeeli nie liczy
specjalnych okazji rodzinnych, kiedy to mieli by obecni, ale
jednoczenie niewidoczni. Henrik nie przypomina sobie, eby ojciec
kiedykolwiek okaza mu mio, czsto natomiast sysza o swoim
braku kompetencji i bywa celem miadcej krytyki. Kary cielesne
naleay do rzadkoci. Nie byy potrzebne. Dopiero o wiele pniej,
ju zatrudniony w koncernie, Henrik zyska szacunek ojca.
Najstarszy syn, Richard, zbuntowa si po scysji z ojcem, o
ktrej powodach nigdy w rodzinie nie dyskutowano. Wyjecha na
studia do Uppsali. Tam te zapocztkowa swoj nazistowsk
karier, ktra wkrtce miaa zaprowadzi go do wojennych okopw.
Opowiadajc wczeniej o Richardzie, starzec nie wspomnia, e
bardzo podobn karier zrobio jeszcze dwch jego braci. Zarwno
Harald, jak i Greger poszli w lady pierworodnego i przeprowadzili
si do Uppsali. Byli sobie bliscy, Henrik nie wiedzia jednak, jak
czsto spotykali si z Richardem. Pewne byo natomiast, e
przyczyli si do faszystowskiego ruchu Pera Engdahla Nowa
Szwecja. Harald, wierny swojemu przywdcy, towarzyszy mu
najpierw w Narodowym Zwizku Szwecji, pniej w Szwedzkiej
Opozycji i w kocu w Nowoszwedzkim Ruchu, utworzonym ju po
zakoczeniu wojny. Pozosta czonkiem organizacji a do mierci
Pera Engdahla w latach dziewidziesitych, a okresowo bywa
jednym z najwaniejszych sponsorw wspierajcych finansowo
szwedzki faszyzm.
Jako student medycyny Harald prawie od razu znalaz si w
krgach zwolennikw higieny i biologii rasowej. Przez jaki czas
pracowa w Szwedzkim Instytucie Biologii Rasowej i jako lekarz by
jednym z liderw kampanii na rzecz sterylizacji niepodanych
elementw w spoeczestwie.
Cytat, Henrik Vanger, nagranie 2, 02950: Harald posun si

jeszcze dalej. By wspautorem na szczcie pod pseudonimem

wydanej w 1937 roku ksiki Nowa Europa ludw. Dowiedziaem si
o tym dopiero w latach siedemdziesitych. Mam kopi, ktr moesz
przeczyta. To prawdopodobnie jedna z najohydniejszych ksiek,
ktre ukazay si w jzyku szwedzkim. Harald przekonywa nie tylko
do sterylizacji, ale rwnie do eutanazji, umiercania ludzi, ktrzy
zaburzali jego poczucie estetyki i nie pasowali do wizji doskonaego
szwedzkiego plemienia. W tekcie napisanym poprawn, akademick
proz, w tekcie zawierajcym niezbdne medyczne argumenty
wystpowa w obronie masowych mordw. Usumy kaleki. Nie
pozwlmy rozplenia si Lapoczykom; maj w sobie mongolskie
naleciaoci. Psychicznie chorzy potraktuj mier jako wyzwolenie,
prawda? Rozwize kobiety, wczdzy, Cyganie, ydzi sam
moesz sobie wyobrazi! W fantazjach mojego brata Owicim rwnie
dobrze mgby znajdowa si w prowincji Dalama.
Greger Vanger zosta po wojnie nauczycielem, a wkrtce
dyrektorem liceum w Hedestad. Henrik y w przekonaniu, e jego
brat nie nalea do adnej partii i e porzuci idee nazizmu. Ale kiedy
w 1974 roku, po jego mierci, przejrza pozosta po nim
korespondencj, dowiedzia si, e w latach pidziesitych Greger
przyczy si do politycznie nic nieznaczcej, ale kompletnie
idiotycznej sekty o nazwie Nordycka Partia Rzeszy, NPR. By jej
czonkiem do samej mierci.
Cytat, Henrik Vanger, nagranie 2, 04167:
Trzech moich braci byo wic chorych psychicznie w kwestii
polityki. Jak bardzo chorzy byli pod innymi wzgldami?
Jedynym bratem, ktry w oczach Henrika zasugiwa na jak
doz aski, by chorowity Gustav, ktry zmar na puca w 1955 roku.
Gustav nie zajmowa si polityk i uchodzi za odsunit od wiata
dusz artystyczn. By zupenie niezainteresowany biznesem czy
karier w rodzinnym przedsibiorstwie.
Zostao was dwch, ty i Harald. Dlaczego twj brat wrci
do Hedeby? zapyta Mikael.
Przeprowadzi si tutaj w 1979 roku, na krtko przed
siedemdziesitymi urodzinami. Jest wacicielem domu.

 To musi by dziwne uczucie, mieszka tak blisko brata,

ktrego si nienawidzi...
Starzec spojrza zdumiony na Mikaela.
le mnie zrozumiae. Nie darz go nienawici. Moliwe,
e mu wspczuj. Jest kompletnym idiot i to on mnie nienawidzi.
On ci nienawidzi?
Wanie tak. Myl, e dlatego tu wrci. eby spdzi
swoje ostatnie lata, nienawidzc mnie z bliska.
Dlaczego ci nienawidzi?
Dlatego, e si oeniem.
Chyba musisz mi to wyjani.
HENRIK VANGER do wczenie straci kontakt ze starszymi
brami. By ostatni nadziej ojca, jedynym z rodzestwa, ktry
wykazywa jak smykak do interesw. Nie interesowa si
polityk i unika Uppsali. Wybra studia ekonomiczne w
Sztokholmie. Odkd skoczy osiemnacie lat, kade ferie i wakacje
spdza na praktykach w ktrym z licznych biur koncernu albo w
jednym z zarzdw firmy. Zgbia zawioci rodzinnego
przedsibiorstwa.
10 czerwca 1941 roku, w rodku wojny, wysano go na sze
tygodni do biura handlowego firmy w Hamburgu. Mia wtedy
zaledwie dwadziecia lat i w roli opiekuna i ciotki przyzwoitki
wystpi niemiecki agent koncernu, podstarzay weteran
przemysowy Hermann Lobach.
Nie chc ci zamcza szczegami, ale wtedy Hitler i
Stalin byli jeszcze dobrymi przyjacimi i nie istnia front wschodni.
Wszyscy sdzili, e Hitler jest niezwyciony. Dominowa nastrj...
optymizmu i desperacji, wydaje mi si, e to odpowiednie sowa.
Jeszcze teraz, p wieku pniej, trudno nazwa panujc wtedy
atmosfer. Nie zrozum mnie le, nigdy nie byem nazist, a Hitler
jawi mi si jako mieszna posta rodem z operetki. Ale trudno byo
nie zarazi si optymistyczn wiar w przyszo wyznawan przez
zwykych ludzi. Chocia wojna zbliaa si z kadym dniem, chocia

zaczy si wanie naloty bombowe na Hamburg, ludzie uwaali, e

to tylko przejciowa niedogodno, e wkrtce zapanuje pokj, a
Hitler stworzy swoj Neueurope, Now Europ. Chcieli wierzy, e
ich Fuhrer jest bogiem. Tak mwia przecie propaganda.
Henrik otworzy jeden ze swoich licznych albumw.
To jest Hermann Lobach. Zgin w 1944 roku,
prawdopodobnie przysypany gruzami podczas ktrego z nalotw
bombowych. Nigdy nie poznalimy jego losu. W czasie tych szeciu
tygodni zbliyem si do niego. Mieszkaem z jego rodzin w
wytwornym apartamencie w jednej z zamonych dzielnic Hamburga.
Codziennie spdzalimy czas w swoim towarzystwie. Taki by z
niego nazista, jak ze mnie, ale zapisa si do partii nazistowskiej dla
wygody. Legitymacja partyjna otwieraa drzwi i stwarzaa
moliwoci robienia interesw na rachunek koncernu, zajmowalimy
si bowiem robieniem interesw. Produkowalimy wagony
towarowe do niemieckich pocigw; zawsze zastanawiaem si, czy
ktry z nich dojecha do Polski... Sprzedawalimy im sukno na
mundury, chocia oficjalnie nie mielimy pojcia, do czego go
uywaj. A Hermann wiedzia, jak finalizowa umowy, byl miy i
towarzyski. Doskonay nazista. Z biegiem czasu zaczem rozumie,
e jest rwnie czowiekiem, ktry desperacko prbuje ukry pewn
tajemnic.
W nocy z 21 na 22 czerwca 1941 roku obudzi mnie, pukajc
nagle do drzwi. Mj pokj ssiadowa z sypialni jego ony. Nakaza
mi gestem milczenie, poleci si ubra i pj za nim. Zeszlimy
pitro niej, do palarni. Nie ulegao wtpliwoci, e Lobach by na
nogach ca noc. Mia wczone radio, zrozumiaem, e wydarzyo
si co dramatycznego. Rozpoczto operacj Barbarossa. W
przeddzie sobtkowego wita Niemcy napady na Zwizek
Radziecki.
Henrik zrezygnowany machn rk.
Postawi na stole dwa kieliszki i nala porzdnie wdki. By
po prostu wstrznity. Gdy zapytaem go, co to znaczy,
odpowiedzia trzewo, e to oznacza koniec Niemiec i nazizmu. Nie
do koca mu wierzyem, wydawao si przecie, e Hitler jest nie do
pokonania, ale Lobach wznis toast za klsk Niemiec. A pniej

wzi si za praktyczne rzeczy.

Mikael skin gow na znak, e cigle nada za tokiem
opowiadania.
Po pierwsze nie mia adnej moliwoci skontaktowania si
z moim ojcem. Na wasn rk podj wic decyzj o skrceniu
mojego pobytu w Niemczech i jak najszybszym powrocie do domu.
Po drugie chcia mnie poprosi o przysug.
Henrik wskaza poky i podniszczony portret kobiety w
pprofilu.
Hermann Lobach by onaty od czterdziestu lat, ale w 1919
roku spotka szalenie pikn i o poow od niego modsz kobiet, w
ktrej zakocha si na mier i ycie.
Bya prost, biedn szwaczk. Zacz stara si o jej wzgldy
i wkrtce zostaa jego kochank. Jako zamonego mczyzn sta go
byo na zakwaterowanie jej w mieszkaniu znajdujcym si w
bezpiecznej odlegoci od jego domu. W 1921 roku urodzia mu
crk, ktrej nadali imi Edith.
Bogaty, starszy mczyzna, moda, pikna kobieta i dziecko
mioci, to nie musiao by szczeglnie skandaliczne, nawet w latach
czterdziestych skomentowa Mikael.
Racja. Gdyby nie jeden szczeg. Kobieta bya ydwk. A
to znaczy, e Lobach zosta ojcem ydowskiej crki w rodku
nazistowskich Niemiec. W praktyce by wic zdrajc rasy.
Aha, to bez wtpienia zmienia posta rzeczy. Co dalej?
Matk Edith zatrzymano w 1939 roku. Zagin po niej lad i
moemy si tylko domyla jej losu. Wiadomo byo, e ma crk,
ktrej jeszcze nie zanotowano na adnej licie osb przeznaczonych
do transportu i ktrej poszukiwa wydzia gestapo, zajmujcy si
tropieniem uciekajcych ydw. W lecie 1941 roku, w tym samym
tygodniu, w ktrym przybyem do Hamburga, wykryto zwizek
matki Edith z Lobachem. Wezwany na przesuchanie przyzna si do
zwizku, uzna ojcostwo, ale jednoczenie owiadczy, e nie ma
pojcia, gdzie znajduje si jego crka i e nie mia z ni kontaktu od
dziesiciu lat.

 A gdzie si znajdowaa?
Widziaem j w domu Lobacha codziennie. Sodka
dwudziestoletnia dziewczyna, ktra sprztaa mj pokj i pomagaa
podawa kolacj. W 1937 roku, gdy przeladowania ydw trway
ju adnych par lat, matka Edith zacza baga mojego gospodarza
o pomoc. I uzyskaa j Lobach kocha swoj nielubn crk
rwnie mocno jak swoje oficjalne" dzieci. Ukry j w najbardziej
nieprawdopodobnym miejscu, dokadnie pod nosem wszystkich.
Zaatwi faszywe papiery i zatrudni j jako gosposi.
Czy jego ona wiedziaa, kim jest Edith?
Nie, nie miaa pojcia o tej sprawie.
I co byo dalej?
Tak zaaranowana sytuacja trwaa przez cztery lata, ale
teraz Lobach czu, e ptla zaczyna si zaciska. Byo tylko kwesti
czasu, kiedy gestapo zapuka do jego drzwi. Opowiedzia mi to
wszystko w nocy, na par tygodni przed moim powrotem do
Szwecji. A pniej przyprowadzi crk i przedstawi nas sobie.
Edith bya okropnie niemiaa i nie odwaya si nawet spojrze mi
w oczy. Lobach baga mnie, ebym uratowa jej ycie.
Jak?
Wszystko ju przygotowa. Zgodnie z planem miaem
zosta jeszcze trzy tygodnie, a pniej pojecha nocnym pocigiem
do Kopenhagi i przeprawi si odzi przez cienin. Stosunkowo
bezpieczna podr, nawet w czasie wojny. Ale dwa dni po naszej
rozmowie odpywa z Hamburga do Szwecji statek towarowy
nalecy do koncernu Vangera. Lobach chcia, ebym wanie tym
statkiem bezzwocznie opuci Niemcy. Zmiany w planach podry
musiay zosta zatwierdzone przez sub bezpieczestwa, chodzio
o troch przydugawa, ale bezproblemow procedur. Lobachowi
niezmiernie zaleao na tym, ebym znalaz si na pokadzie tego
statku.
Przypuszczam, e razem z Edith.
Przemycono j na statek, ukryt w jednej z trzystu skrzy z
osprztem. Miaem za zadanie chroni j na wypadek, gdyby zostaa

wykryta na niemieckich wodach terytorialnych, i przeszkodzi

kapitanowi, gdyby przyszo mu do gowy zrobi co gupiego. A tak
w ogle to miaem j wypuci z ukrycia dopiero wtedy, gdy
oddalimy si spory kawaek od Niemiec.
Rozumiem.
W zaoeniu atwa, w rzeczywistoci ta podr przerodzia
si w co makabrycznego. Kapitan, Oskar Granath, by daleki od
zachwytu, gdy nagle si dowiedzia, e odpowiada za butnego
potomka swojego pracodawcy. Opucilimy Hamburg pod koniec
czerwca, o dziewitej wieczorem. Gdy wypywalimy z portu
wewntrznego, zawyy syreny ogaszajce alarm przeciwlotniczy.
Angielski nalot, najgorszy, jaki przeyem, a port by oczywicie
priorytetowym obiektem. Nie przesadz, jeeli powiem, e prawie
posikaem si w portki, kiedy w pobliu wybuchay bomby. Ale w
jaki sposb nam si udao. Po awarii silnika i nieszczciach
sztormowej nocy w zaminowanej wodzie nastpnego popoudnia
dotarlimy do Karlskrony. A teraz zapytaj, co si stao z dziewczyn.
Myl, e ju wiem.
Mj ojciec by oczywicie wcieky. Uskuteczniajc swoje
idiotyczne wybryki, ryzykowaem wszystko. A dziewczyna moga
zosta deportowana w kadej chwili, to by rok 1941. Ale wtedy
byem ju zakochany w niej po uszy, tak jak kiedy Lobach w jej
matce. Poprosiem j o rk i postawiem ojcu ultimatum: albo
zaakceptuje nasze maestwo, albo bdzie musia si rozejrze za
now nadziej firmy. Podda si.
Ale ona zmara?
Tak, stanowczo za wczenie. W 1958 roku. Byo nam dane
przey razem ponad szesnacie lat. Miaa wrodzon wad serca. No
i okazao si, e jestem bezpodny, nie mielimy dzieci. I to dlatego
mj brat mnie nienawidzi.
Dlatego, e si z ni oenie?
Dlatego, e uywajc jego terminologii oeniem si z
brudn ydowsk kurw. Dla niego to oznaczao zdrad rasy,
plemienia, moralnoci i wszystkiego, co sob reprezentowa.

 To przecie szaleniec.
Nie mgbym tego lepiej wyrazi.

Rozdzia 10

Czwartek 9 stycznia pitek 31

stycznia
WEDUG HEDESTADS-KURIREN" pierwszy miesic Mikaela
na bezludziu by najzimniejszym od niepamitnych czasw albo (o
czym poinformowa go Henrik) przynajmniej od wojennej zimy w
1942 roku. By skonny uzna to za prawd. Ju po tygodniu w
Hedeby nauczy si wszystkiego o kalesonach, grubych skarpetach i
podwjnych podkoszulkach.
Pamita kilka okrutnych dni w poowie stycznia, kiedy
temperatura spada do niepojtych minus trzydziestu siedmiu stopni.
Nigdy wczeniej nie przey czego takiego, nawet wtedy, gdy przez
rok suy w wojsku w Kirunie. Pewnego ranka zamarzy rury z
wod. Gunnar Nilsson zaopatrzy go w dwa plastikowe kanistry,
eby mg co ugotowa i umy si, ale mrz by paraliujcy. Na
wewntrznej stronie okien powstaway lodowe kwiaty i niezalenie
od tego, jak duo pali w piecu, cigle czu si zzibnity. Kadego
dnia spdza troch czasu na upaniu drewna w szopie za domem.
Chwilami, bliski paczu, myla, eby zamwi takswk,
pojecha do miasta i wsi w pierwszy lepszy pocig na poudnie.
Ale pniej zakada jeszcze jeden sweter, opatula si kocem i
siedzc przy stole, pi kaw i czyta stare policyjne protokoy.
W kocu nastpi przeom i mrz zela do przyjemnych
dziesiciu stopni.
MIKAEL ZACZ poznawa ludzi z Hedeby. Martin Vanger
dotrzyma obietnicy i zaprosi go na domowy obiad; poda piecze z
osia i woskie czerwone wino. Przemysowiec nie by onaty, ale y
w nieformalnym zwizku z Ev Hassel, ktra towarzyszya im w
trakcie posiku. Bya ciep i towarzysk kobiet. Mikael uzna j za
wyjtkowo atrakcyjn. Pracowaa jako dentystka, w tygodniu
mieszkaa w Hedestad, a na weekendy przeprowadzaa si do

Martina. Okazao si, e znaj si od bardzo dawna, ale par zostali

dopiero na stare lata i nie widz powodu, dla ktrego mieliby
zawiera maestwo.
Jakby nie byo, jest moj dentystk zamia si Martin.
A wejcie do tej stuknitej rodziny raczej rednio mnie
rajcuje dodaa Eva, klepic serdecznie Martina w kolano.
Willa bya specjalnie dla niego zaprojektowanym marzeniem
kawalera. Wytworne meble w czerni, bieli i chromie zachwyciyby z
pewnoci ich mionika, Christera Malma. Kuchni wyposaono w
profesjonalny sprzt do gotowania. W salonie znajdowa si
gramofon stereofoniczny najwyszej klasy oraz imponujcy zbir
pyt jazzowych, w ktrym swoje miejsce znaleli i Tommy Dorsey, i
John Coltrane. Martin Vanger mia pienidze, jego dom by
elegancki i funkcjonalny, ale te do bezosobowy. Mikael
zanotowa, e na cianach wisz proste reprodukcje i afisze, ktre
mona kupi w Ikei: ozdobne, ale niczym si niewyrniajce.
Regay na ksiki, przynajmniej w tej czci mieszkania, ktr
widzia Mikael, nie byy szczelnie zapenione. Oprcz tomw
Encyklopedii Narodowej stao tam kilka albumw, ktre wrcza si
w prezencie gwiazdkowym z braku lepszych pomysw.
Podsumowujc, Mikael dostrzeg dwa zainteresowania w yciu
Martina: muzyk i gotowanie. Pierwsze uwidaczniao si w kolekcji
pyt analogowych liczcej mniej wicej trzy tysice egzemplarzy.
Drugie w zaokrgleniu ponad paskiem spodni.
Na osob Martina w jaki dziwaczny sposb skaday si:
dobroduszno, surowo i uprzejmo. Nie trzeba byo mie
szczeglnych umiejtnoci analitycznych, eby doj do wniosku, e
ten czowiek boryka si z problemami. Suchajc Night in Tunisia,
rozmawiali przede wszystkim o koncernie Vangerw i Martin nie
kry, e walczy o przetrwanie przedsibiorstwa. Wybr tematu
konwersacji zdziwi Mikaela. Martin nie by niewiadomy, e jego
go jest dopiero co poznanym dziennikarzem gospodarczym. A
mimo to mwi o wewntrznych problemach firmy tak otwarcie, e
sprawia wraenie nieostronego. Najwyraniej wychodzi z
zaoenia, e Mikael jest czonkiem rodziny, poniewa pracuje dla
Henrika. Podobnie jak byy dyrektor naczelny uwaa, e rodzina
jest sama sobie winna i odpowiedzialna za obecn sytuacj

przedsibiorstwa, jednak w odrnieniu od starca nie przejawia

zgorzknienia i nieprzejednanej pogardy dla krewnych. Przeciwnie,
wyglda wrcz na osobliwie rozbawionego nieuleczaln gupot
rodziny. Eva Hassel potakiwaa, nie komentujc. Z pewnoci
przerabiali ten temat niejeden raz.
Martin, wiedzc, e Mikael zosta zatrudniony w celu
napisania kroniki rodzinnej, zapyta, jak mu idzie. Mikael
odpowiedzia z umiechem, e trudno mu nawet spamita imiona
wszystkich czonkw rodziny i zapyta, czy w odpowiednim czasie
mgby przeprowadzi z nim wywiad. Przy wielu okazjach
rozwaa, czy nie sprowadzi rozmowy na temat obsesyjnego
zainteresowania starca znikniciem Harriet. Henrik na pewno nie raz
i nie dwa zamcza jej brata swoimi teoriami. Martin musia przecie
wiedzie, e autor powstajcej kroniki nie mgby przeoczy
zniknicia siostry. Ale poniewa nic nie wskazywao na to, e
zamierza podj ten temat, Mikael zrezygnowa. Jeszcze kiedy
nadarzy si okazja do dyskusji na temat Harriet.
Rozstali si po wielu kolejkach wdki. Mikael by porzdnie
nietrzewy, gdy o drugiej w nocy, lizgajc si co krok, wraca do
domu. Oglnie rzecz biorc, by to bardzo przyjemny wieczr.
PEWNEGO POPOUDNIA, w drugim tygodniu pobytu, Mikael
usysza pukanie. Odoy otwarty wanie skoroszyt z notatkami z
dochodzenia policyjnego szsty z kolei i zamkn drzwi do
gabinetu, po czym otworzy drzwi wejciowe, w ktrych staa mniej
wicej pidziesicioletnia, grubo ubrana blondynka.
Hej! Chciaam si tylko przywita. Nazywam si Cecilia
Vanger.
Ucisnli sobie donie i Mikael wycign filianki do kawy.
Cecilia, crka nazisty Haralda Vangera, jawia si jako kobieta
otwarta i pod wieloma wzgldami ujmujca. Mikael przypomnia
sobie, e Henrik wyraa si o niej pochlebnie, e wspomnia o jej
braku kontaktu z mieszkajcym po ssiedzku ojcem. Porozmawiali
troch o tym i owym, zanim przesza do waciwego tematu.
Syszaam, e ma pan napisa ksik o naszej rodzinie. Nie
jestem pewna, czy podoba mi si ten pomys powiedziaa.

Chciaabym przynajmniej zobaczy, co z pana za go.

Taa. Zatrudni mnie Henrik Vanger. To jego historia, e tak
powiem.
Ale poczciwy Henrik nie jest do koca obiektywny, jeeli
chodzi o stosunek do rodziny.
Mikael przyglda si jej badawczo, niepewny, co kobieta ma
na myli.
Jest pani przeciwna ksice o Vangerach?
Tego nie powiedziaam. A to, co sdz, i tak nie ma chyba
adnego znaczenia. Ale myl, e ju pan zdy zrozumie, e nie
zawsze byo atwo przynalee do tej rodziny.
Mikael nie mia pojcia, co jej powiedzia Henrik i ile wie o
jego zleceniu. Rozoy rce.
Henrik zatrudni mnie do napisania kroniki rodzinnej.
Wiem, e wyraa dosadne opinie na temat czonkw rodziny, ale
bd si stara nie odbiega od faktw, ktre mona
udokumentowa.
Cecilia umiechna si bez cienia sympatii.
Chc tylko wiedzie, czy po ukazaniu si ksiki bd
musiaa wyemigrowa.
Nie sdz odpowiedzia Mikael. Ludzie potrafi
rozrnia bohaterw.
Mojego ojca na przykad.
Pani ojca nazist?
Cecilia przewrcia oczami.
Ojciec jest szalony. Spotykam si z nim zaledwie par razy
w roku, chocia mieszkamy ciana w cian.
Dlaczego nie chce go pani widywa?
Prosz si wstrzyma z zadawaniem masy pyta. Ma pan
mnie zamiar cytowa? Czy mog prowadzi z panem normaln
rozmow bez obawy, e zrobi pan ze mnie idiotk?

Mikael zawaha si przez chwil, nie wiedzc, co powiedzie.

Dostaem zadanie napisania ksiki, ktra zaczyna si w
momencie, gdy Alexandre Vangeersad schodzi na ld razem z
Bernadottem, a koczy... dzisiaj. Bdzie traktowaa o imperium
przemysowym na przestrzeni dziejw, ale oczywicie rwnie o
przyczynach powolnego upadku tego imperium i o tarciach w onie
rodziny. W tej opowieci nie da si unikn gwna. Wypynie na
powierzchni. Ale to nie znaczy, e zajm si oczernianiem rodziny
albo przedstawi jej wypaczony obraz. Spotkaem na przykad
Martina Vangera, ktrego uwaam za sympatycznego czowieka i
ktrego jako sympatycznego czowieka opisz.
Cecilia nie odpowiedziaa.
Wiem, e jest pani nauczycielk.
Gorzej, dyrektork liceum w Hedestad.
Przepraszam. Wiem, e Henrik pani lubi, e jest pani
matk, ale yje z mem w separacji i... to mniej wicej wszystko.
Moe pani rozmawia ze mn bez obawy, e pani zacytuj albo...
zrobi z pani wariatk. Natomiast kiedy na pewno zapukam do pani,
zapytam o jedno szczeglne wydarzenie i poprosz o nawietlenie
faktw. To bdzie wywiad i moe pani udziela odpowiedzi lub nie.
I gdy zadam takie niewygodne pytanie, nie omieszkam pani o tym
przypomnie.
Czy mog porozmawia z panem... off the record, jak to
zwyklicie nazywa?
Oczywicie.
I to te jest off the record?
Jest pani ssiadk, ktra przysza si przywita i napi
kawy, nikim innym.
W porzdku. A czy teraz mog pana o co zapyta?
Prosz bardzo.
W jakim stopniu ta ksika bdzie traktowaa o Harriet
Vanger?

Mikael przygryz warg i po krtkim wahaniu powiedzia

lekkim tonem:
Szczerze mwic, nie mam pojcia. Niewykluczone, e
moe powic temu jaki rozdzia. To niewtpliwie dramatyczne
wydarzenie, ktre powanie zawayo na yciu Henrika.
Ale nie przyjecha pan tutaj po to, eby zbada okolicznoci
jej zniknicia?
A dlaczego pani tak myli?
Taa, chociaby dlatego, e Gunnar Nilsson przydwiga
tutaj cztery kartony. Objtociowo powinny odpowiada
dokumentom z prywatnego dochodzenia, ktre od lat prowadzi
Henrik. A kiedy zajrzaam do dawnego pokoju Harriet, gdzie te
zbiory zazwyczaj le, byo pusto.
Cecilia Vanger to nie w ciemi bita kobieta.
Powinna pani przedyskutowa to z Henrikiem, nie ze mn
odpowiedzia. Ale oczywicie Henrik opowiada mi sporo o
znikniciu Harriet i z zainteresowaniem czytam te materiay.
Kobieta umiechna si blado.
Czasami zastanawiam si, kto jest bardziej szalony: mj
ojciec, czy wujek. Rozmawiaam z nim o znikniciu Harriet chyba z
tysic razy.
I jak pani myli, co si stao?
Czy to pytanie z wywiadu?
Nie zamia si Mikael. To jest pytanie z ciekawoci.
A mnie ciekawi, czy pan te jest wariatem. Czy kupi pan
wywody Henrika, czy te na odwrt, czy to pan go nakrca?
Sdzi pani, e Henrik to wariat?
Prosz mnie le nie zrozumie. Henrik to jeden z
najserdeczniejszych i najbardziej troskliwych ludzi, jakich znam.
Bardzo go lubi. Ale na tym punkcie ma obsesj.
Ale jego obsesja ma rzeczywiste podstawy. Harriet

naprawd zagina.
Ale ja po prostu jestem cholernie zmczona t ca histori.
Zatruwa nam ycie od tylu lat i nie wida jej koca.
Nagle podniosa si i zaoya futrzan kurtk.
Musz ju i. Sprawia pan mie wraenie. Martin te tak
uwaa, ale jego osd nie zawsze jest najlepszy. Zapraszam w
kadym razie do mnie na kaw, kiedy tylko bdzie pan mia ochot.
Wieczorami prawie zawsze jestem w domu.
Dzikuj odpowiedzia Mikael. Kiedy zbliya si do
drzwi, zawoa: Nie odpowiedziaa mi pani na to pytanie nie z
wywiadu"!
Zatrzymaa si na moment i odpowiedziaa, nie patrzc na
niego.
Nie mam pojcia, co si jej przytrafio. Ale myl, e
zdarzyo si co, co ma tak proste i zwyke wytumaczenie, e
jeeli kiedykolwiek je poznamy osupiejemy ze zdziwienia.
Odwrcia si i umiechna po raz pierwszy naprawd
ciepo. A pniej pomachaa na poegnanie i znikna.
Mikael siedzia w bezruchu przy kuchennym stole,
rozwaajc fakt, e w spisie osb, ktre w dniu zaginicia Harriet
znajdoway si na wyspie, Cecilia naley do tych wyrnionych
tustym drukiem.
O ILE SPOTKANIE z Cecili byo, oglnie rzecz biorc,
sympatyczne, o tyle nie mona tego byo powiedzie o spotkaniu z
Isabell Vanger. Matka Harriet miaa siedemdziesit pi lat i
zgodnie z zapowiedzi Henrika bya szalenie wytworn kobiet,
ktra w pewnym sensie przypominaa podstarza Lauren Bacall.
Szczupa, w czarnych karakuach i pasujcej do nich czapce
wspieraa si na czarnej lasce. Natkn si na ni w drodze do
kawiarni Susanny. Wygldaa jak wiekowa wampirzyca; cigle
jeszcze liczna jak malowanie, ale jadowita niczym mija.
Najwyraniej wracaa do domu ze spaceru.
Halo, mody czowieku. Chod no tutaj! zawoaa na

skrzyowaniu.
Trudno byo nie zauway rozkazujcego tonu. Mikael,
rozejrzawszy si dokoa, doszed do wniosku, e chodzi o niego.
Podszed wic posusznie.
Jestem Isabell Vanger oznajmia.
Dzie dobry, nazywam si Mikael Blomkvist.
Wycign rk, ktr kobieta cakowicie zignorowaa.
Czy to ty jeste tym typem, ktry wszy w naszych
rodzinnych sprawach?
Noooo... jestem tym typem, z ktrym Henrik Vanger zawar
umow na pomoc w napisaniu ksiki o rodzinie Vangerw.
Nic ci do tego!
Do czego? Do tego, e Henrik Vanger mnie zatrudni, czy
do tego, e t prac przyjem? Jeeli chodzi o t pierwsz rzecz,
myl, e to wycznie sprawa Henrika, jeeli o drug to tylko
moja.
Dobrze wiesz, o co mi chodzi. Nie lubi, gdy kto grzebie w
moim yciorysie.
W porzdku. Nie bd grzeba w pani yciorysie. O reszcie
prosz porozmawia z Henrikiem.
Nagle kobieta podniosa lask i pchna Mikaela rczk w
pier. Cios nie by silny, ale zaskoczony Mikael cofn si o krok.
Trzymaj si z dala ode mnie!
Isabella obrcia si na picie i pomaszerowaa w stron
swojego domu. Mikael sta jak wmurowany, z min osoby, ktra
wanie spotkaa prawdziw, yw posta z komiksu. Gdy podnis
wzrok, ujrza w oknie Henrika. Starzec w ironicznym gecie wznis
filiank jak do toastu. Mikael rozoy bezradnie rce, pokrci
gow i ruszy w kierunku kawiarni.
JEDYN PODR, ktr Mikael podj w cigu pierwszego
miesica bya caodniowa wycieczka do zatoki jeziora Siljan.

Poyczonym od Dircha Frodego samochodem jecha przez

zanieon okolic, eby spdzi popoudnie w towarzystwie
komisarza Gustafa Morella. Mikael prbowa stworzy sobie obraz
policjanta na podstawie jego wystpie w dochodzeniu; zobaczy
czerstwego starca o powolnych ruchach i jeszcze bardziej powolnym
sposobie mwienia.
Mikael mia ze sob notes z dziesicioma pytaniami, ktre
zapisa w trakcie czytania policyjnych dokumentw. Moreli
odpowiada z pedagogicznym zaciciem. W kocu Mikael,
odoywszy notatki, wyjani, e pytania s tylko pretekstem do
odwiedzin emerytowanego komisarza. Tak naprawd chcia z nim po
prostu porozmawia i zada tylko jedno istotne pytanie: czy w
ledztwie policyjnym kryje si co, czego nie mona znale w
papierach? Jaka myl lub przeczucie, ktrymi mgby si podzieli?
Poniewa Moreli, podobnie jak Henrik Vanger, od trzydziestu
szeciu lat rozmyla nad tajemnic zniknicia Harriet, Mikael
spodziewa si, e napotka pewien opr; by przecie tylko nowym
chopaczkiem rozdeptujcym zarola w lesie, w ktrym kiedy
zabdzi komisarz. Ale Moreli nie okazywa ani odrobiny wrogoci.
Nabi starannie fajk, zapali zapak i odpowiedzia:
To jasne, e przychodz mi do gowy rne myli. Ale s
takie nieokrelone i ulotne, e nawet nie potrafi ich sformuowa.
Jak pan myli, co przydarzyo si Harriet?
Myl, e j zamordowano. Co do tego zgadzam si z
Henrikiem. To jedyne rozsdne wyjanienie. Ale nigdy nie
zrozumielimy motywu. Sdz, e zabito j z jakiego szczeglnego
powodu to nie by atak szau, napa poczona z gwatem czy co
takiego. Znajc motyw, poznalibymy te sprawc morderstwa.
Starzec zamyli si.
Niewykluczone, e morderstwo nie byo zaplanowane. To
znaczy kto wykorzysta okazj, powstay po wypadku chaos. Ukry
zwoki, a pniej wywiz je dokd, gdy przeczesywalimy wysp.
Mwimy wic o kim, kto dziaa z zimn krwi.
Jest jeden szczeg. Harriet wesza do pokoju Henrika i

poprosia o rozmow. Teraz wydaje mi si to do osobliwe,

przecie wiedziaa, e Henrik ma rce pene roboty ze wszystkimi
krewnymi, ktrzy zwalili mu si na gow. Myl, e Harriet
stanowia dla kogo zagroenie. Chciaa co Henrikowi opowiedzie,
a morderca zrozumia, e dziewczyna ma zamiar... naskary?
Henrik by zajty rozmow z paroma krewnymi...
Oprcz Henrika w pokoju znajdoway si cztery osoby:
jego brat Greger, syn kuzyna Magnus Sjgren i dwjka dzieci
Haralda, Birer i Cecilia. Ale to nic nie znaczy. Zamy, zupenie
hipotetycznie, e Harriet odkrya, e kto zdefraudowa pienidze
firmy. Moga o tym wiedzie od miesicy, moga rozmawia o tym
wanie z t osob. Moga prbowa j szantaowa albo przeciwnie
mogo jej by al tego czowieka i wahaa si, nie wiedzc, czy
powinna go zdemaskowa. Moga nagle podj decyzj i
poinformowa o tym morderc, ktry w desperacji popeni
zbrodni.
Mwi pan o mordercy on".
Czysto statystycznie, wikszo mordercw to mczyni.
Cho oczywicie w rodzinie Vangerw jest par niezych ylet...
Spotkaem Isabell Vanger.
To jedna z nich. Ale jest wicej takich kobiet. Cecilia
Vanger potrafi by niesamowicie ostra. Spotka pan Sar Sjgren?
Mikael pokrci gow.
To crka Sofii Vanger, jednej z kuzynek Henrika.
Naprawd nieprzyjemna i bezwzgldna kobieta. Ale ona mieszkaa
w Malm i, o ile wiem, nie miaa powodu, eby zabi Harriet.
Okej.
Problem polega na tym, e wakujc ten temat po raz ktry
tam, cigle nie potrafimy zrozumie motywu. A to przecie wane.
Gdy zrozumiemy motyw, dowiemy si, co si stao i kto za to
odpowiada.
Pracowa pan nad tym przypadkiem bardzo intensywnie.
Czy jest co, czego pan nie sprawdzi?

Moreli zamia si chrapliwie.

To niemoliwe, panie Mikaelu. Powiciem temu
przypadkowi niezliczone godziny i nie potrafi wskaza niczego,
czego nie skontrolowaem na tyle, na ile pozwalay warunki. Nawet
wtedy, gdy awansowaem i wyjechaem z Hedestad.
Wyjecha pan?
Tak. To nie s moje strony. Miaem posad w Hedestad
midzy 1963 a 1968 rokiem, a pniej zostaem komisarzem i a do
emerytury pracowaem w policji w Gavle. Ale rwnie tam nie
przestaem grzeba w tej sprawie.
Henrik Vanger naciska, prawda?
Oczywicie. Ale to nie dlatego. Zagadka Harriet fascynuje
mnie do dzisiaj. Chodzi o to... kady policjant ma swoje
nierozwizane tejemnice. Pamitam, jak za moich czasw w
Hedestad starsi policjanci rozmawiali o sprawie Rebeki. Szczeglnie
jeden, nazywa si Torstensson, od dawna nie yje, powraca do niej
rok po roku. W czasie wolnym i podczas urlopu. Kiedy uspokajay
si lokalne obuzy, wyciga stare skoroszyty i rozmyla.
To te bya zaginiona dziewczyna?
Komisarz Moreli przez sekund wyglda na zdumionego.
Umiechn si, zrozumiawszy, e Mikael szuka jakiego zwizku.
Nie, to nie dlatego o tym wspomniaem. Chodzi mi o dusz
policjanta. Sprawa Rebeki miaa miejsce, zanim Harriet w ogle
przysza na wiat, i dawno ju ulega przedawnieniu. Ktrego dnia
w latach czterdziestych moda kobieta w Hedestad zostaa
napadnita, zgwacona i zamordowana. To nic niezwykego. Kady
policjant musi kiedy w trakcie swojej kariery zetkn si z tego
typu przypadkiem, ale chodzi mi o to, e zdarzaj si sprawy, ktre
przylepiaj si do czowieka, ktre nie opuszczaj go ani na moment.
Morderca pozbawi dziewczyn ycia w szczeglnie bestialski
sposb. Zwiza j, a potem wcisn jej gow w rozarzone wgle w
kominku. Nie wiem, jak dugo i jak bardzo nieszczsna cierpiaa,
zanim zmara.
O esz kur....

 No wanie. Tyle w tym za. Biedny Torstensson, to on

przyby jako pierwszy na miejsce zbrodni. No i sprawa pozostaa
nierozwizana, mimo e wezwano pomoc ze Sztokholmu. Nigdy nie
potrafi o niej zapomnie.
Rozumiem.
Tak wic Harriet to moja Rebeka. W jej przypadku nie
wiemy nawet, jak zmara. Z technicznego punktu widzenia nie
moemy nawet udowodni, e dokonano morderstwa. Ale nie
potrafi przesta o tym myle.
Zaduma si ponownie.
Kiedy si pracuje przy dochodzeniu w sprawie morderstwa,
jest si najbardziej samotnym czowiekiem na wiecie. Przyjaciele
ofiary s wstrznici i zrozpaczeni, ale wczeniej czy pniej po
kilku tygodniach czy miesicach ycie wraca do normy. Najblisi
krewni potrzebuj wicej czasu, ale rwnie oni przezwyciaj
aob i rozpacz. ycie toczy si dalej. Ale nierozwizane
morderstwo uwiera i drczy. W kocu pozostaje tylko jedna osoba,
ktra z myl o ofierze prbuje wynagrodzi uczynione zo: policjant
ze swoim dochodzeniem.
NA WYSPIE HEDEBY mieszkay jeszcze trzy osoby z rodziny
Vangerw. Alexander Vanger, urodzony w 1946 roku syn trzeciego
brata, Gregera, zajmowa odrestaurowany drewniany dom z
pocztku dwudziestego wieku. Obecnie przebywa jednak na
Karaibach, oddajc si swym ulubionym zajciom, czyli eglowaniu
i nicnierobieniu. Henrik zjecha bratanka tak bardzo, e Mikael nie
mia wtpliwoci, e rwnie Alexander jest czowiekiem
kontrowersyjnym. Zadowoli si stwierdzeniem, e w dniu
zniknicia Harriet Alexander mia dwadziecia lat i e przebywa na
wyspie.
Razem z nim mieszkaa jego matka, osiemdziesicioletnia
Gerda, wdowa po Gregerze. Mikael nigdy jej nie widzia;
schorowana, leaa caymi dniami, praktycznie przykuta do ka.
Trzecim czonkiem rodziny by oczywicie Harald Vanger.
Przez pierwszy miesic Mikaelowi nie udao si zobaczy nawet

cienia starego wyznawcy biologii rasowej. Jego dom ssiadowa z

chatk dziennikarza. Z zaciemnionymi oknami sprawia wraenie
ponure i zowieszcze. Przechodzc obok, Mikael kilkakrotnie
zauway ledwo dostrzegalny ruch zason, a kiedy pn noc, w
drodze do ka, nagle zobaczy wiato w pokoju na pitrze. Jasna
smuga przedzieraa si przez szpar w okiennych kotarach. Przez
dwadziecia minut sta przy kuchennym oknie, zafascynowany i
wpatrzony w wiato. W kocu, trzsc si z zimna, poszed spa.
Rankiem zasony byy, jak zwykle, dokadnie zasunite.
Harald Vanger by jakby niewidoczn, ale nieustannie obecn
zjaw, ktra swoj nieobecnoci wpywa na pewne aspekty ycia na
wyspie. W fantazjach Mikaela mczyzna coraz czciej przybiera
posta zego Golluma, ktry zajmujc si w swojej zaryglowanej
norze tajemniczymi sprawami, szpieguje otoczenie zza firanek.
Raz dziennie odwiedzaa go gminna pomoc domowa. Starsza
kobieta z drugiej strony mostu, dwigajc reklamwki z jedzeniem,
przedzieraa si do jego drzwi przez zaspy, poniewa nie pozwala
odniey podjazdu. Dozorca" Nilsson pokrci tylko gow,
usyszawszy pytanie Mikaela. Oczywicie, e proponowa mu
odnieanie, ale starzec najwyraniej nie yczy sobie obcych na
swoim terenie. Jeden jedyny raz, pierwszej zimy po tym, jak Harald
wrci na wysp, Nilsson odruchowo wjecha traktorem na
podwrze, by odgarn nieg; dokadnie tak, jak czyni to na
wszystkich innych podjazdach. Harald wybieg z domu i krzycza tak
dugo, a Nilsson w kocu odjecha.
Co gorsza, dozorca nie mg odniea u Mikaela, poniewa
traktor nie mieci si w wskiej bramie. Cigle wic obowizyway
opata i sia wasnych mini.
W POOWIE STYCZNIA Mikael zleci swojemu adwokatowi
ustalenie terminu, w ktrym mgby odby trzymiesiczn kar
wizienia. Zaleao mu na tym, eby mie to jak najszybciej z
gowy. Pjcie do puda okazao si atwiejsze ni przypuszcza. Ju
po tygodniu rozpatrzono spraw pomylnie i 17 marca Mikael mia
si stawi w Rullaker pod Ostersundem w otwartym zakadzie dla
odbywajcych kar po raz pierwszy. Adwokat oznajmi
jednoczenie, e najprawdopodobniej kara ulegnie skrceniu.

 wietnie
entuzjazmu.

odpowiedzia

Mikael

bez

wikszego

Siedzia przy kuchennym stole i gaska rudobrzowego kota,

ktry zwyk pojawia si co kilka dni i spdza u niego noc. Od
Helen Nilsson usysza, e zwierzak wabi si Tjorven i nie majc
adnego konkretnego waciciela, chodzi od domu do domu.
MIKAEL SPOTYKA swojego zleceniodawc prawie kadego
popoudnia. Czasami bya to tylko krtka rozmowa, czasami
siedzieli godzinami, dyskutujc o znikniciu Harriet i o
najrniejszych szczegach z prywatnego ledztwa Henrika.
Nierzadko rozmowy wyglday w ten sposb, e dziennikarz
formuowa jak teori, a Henrik miady j swoimi argumentami.
Mikael prbowa zachowa dystans do zlecenia, ale jednoczenie
czu, e momentami jest wbrew swej woli zafascynowany tymi
zagadkowymi puzzlami, w jakie niewtpliwie ukadao si zniknicie
Harriet.
Zapewnia Erik, e sformuuje strategi niezbdn do
podjcia walki z Hansem-Erikiem Wennerstrmem, ale po miesicu
pobytu w Hedestad cigle jeszcze nie otworzy starych skoroszytw,
ktrych zawarto doprowadzia go do sdu. Wrcz przeciwnie
odsuwa od siebie ten problem. Za kadym razem, gdy zaczyna
myle o Wennerstrmie i swojej sytuacji, popada w najgbsz
chandr i bezsilno. W chwilach olnienia zastanawia si, czy
podobnie jak starzec nie zaczyna zachowywa si jak wariat. Jego
kariera zawodowa runa jak domek z kart, a on sam zareagowa
ucieczk do niewielkiej wioski na prowincji, gdzie ugania si za
duchami. Poza tym brakowao mu Eriki.
Henrik Vanger obserwowa wspdochodzeniowca z
kontrolowanym niepokojem. Podejrzewa, e Mikael nie zawsze jest
w stanie rwnowagi. Pod koniec stycznia podj decyzj, ktr
zaskoczy siebie samego. Podnis suchawk i zadzwoni do
Sztokholmu. Trwajca dwadziecia minut rozmowa dotyczya w
gwnej mierze Mikaela Blomkvista.
MIN PRAWIE miesic, nim Erik przestaa kierowa zo.

Zadzwonia o wp do dziesitej jednego z ostatnich styczniowych

wieczorw.
Rzeczywicie masz zamiar zosta tam na pnocy?
rozpocza bez powitania.
Jej telefon zaskoczy Mikaela do tego stopnia, e nie
wiedzia, co odpowiedzie. Umiechn si i opatuli szczelniej
kocem.
Hej Ricky. Powinna sprbowa sama.
A dlaczego? Czy pobyt w Herteperte jest jako szczeglnie
czarujcy?
Wanie umyem zby w lodowatej wodzie. A plomby
bol.
Sam sobie jeste winien. Ale w Sztokholmie te jest zimno.
Opowiadaj.
Stracilimy dwie trzecie ogoszeniodawcw. Nikt nie chce
powiedzie tego wprost, ale...
Wiem. Zrb list tych, ktrzy si wycofali. Ktrego
piknego dnia zaprezentujemy ich w odpowiednim reportau.
Micke... podliczyam to wszystko i jeeli nie zdobdziemy
nowych klientw, to jesieni padniemy. Po prostu.
Zobaczysz, e to si zmieni.
Usysza w suchawce zmczony miech.
Jak moesz tak twierdzi, siedzc w tym laposkim piekle.
Suchaj no, do najbliszej osady Saamw mam okoo
piciuset kilometrw.
Milczaa.
Eriko, jestem...
Wiem. A man's gotta do what a man's gotta do and all that
crap. Nie musisz nic mwi. Przepraszam, e jak najgorsza hetera
nie odpowiadaam na twoje telefony. Moemy zacz od nowa?

Mylisz, e odwa si przyjecha do ciebie w odwiedziny?

Kiedy tylko zapragniesz!
Mam wzi strzelb z grubym rutem?
Nie, nie musisz. Wynajmiemy kilku Lapoczykw z psimi
zaprzgami. Kiedy przyjedziesz?
W pitek wieczorem. Pasuje?
Nagle ycie wydao si Mikaelowi nieskoczenie janiejsze.
Z WYJTKIEM WSKIEJ cieki prowadzcej do drzwi podwrze
byo zasypane biaym puchem na wysoko okoo metra. Mikael,
dokonawszy krytycznego przegldu szufli do odgarniania niegu,
poszed do Gunnara Nilssona i zapyta, czy Erika bdzie moga
zaparkowa u nich swoje bmw. Oczywicie! W podwjnym garau
byo wystarczajco duo miejsca, a oprcz tego mogli zaoferowa
podgrzewacz do silnika.
Erika przyjechaa okoo szstej wieczorem. Przygldali si
sobie wyczekujco kilka sekund, by zaton w objciach na
zdecydowanie dusz chwil.
Oprcz owietlonego kocioa w wieczornych ciemnociach
nie byo wiele do obejrzenia; zamykano wanie zarwno sklep
Konsum, jak i kawiarni Susanny. Szybko wic wrcili do chatki.
Podczas gdy Mikael gotowa obiad, Erika myszkujc po caym
domu skomentowaa zapomniany egzemplarz Rekordmagasinet"
z lat pidziesitych i zagbia si w lecych w pracowni
skoroszytach. Zjedli kotlety jagnice z ziemniakami w biaym sosie
na mietanie zdecydowanie za duo kalorii. Popijali czerwonym
winem. Mikael prbowa podj wtek, ale Erika nie bya w
odpowiednim nastroju, eby rozmawia o sprawach Millennium".
Rozmawiali wic przez dwie godziny o zajciach i samopoczuciu
Mikaela. A pniej sprawdzili, czy ko jest wystarczajco szerokie
dla nich obojga.
TRZECIE SPOTKANIE z adwokatem Bjurmanem zostao
odwoane, przeoone i w kocu ustalone na godzin siedemnast w

ten sam pitek. Wczeniej Salander bya przyjmowana w kancelarii

przez kobiet w wieku pidziesiciu piciu lat. Tym razem
pachnca pimem sekretarka zdya pj do domu, a od Bjurmana
dochodzia lekka wo alkoholu. Gestem doni zaprosi podopieczn
do zajcia miejsca na krzele dla klientw i w roztargnieniu szpera
w papierach do momentu, w ktrym jakby nagle zda sobie spraw z
jej obecnoci.
Zacz nowe przesuchanie. Tym razem wypytywa Lisbeth o
jej ycie seksualne, ktre to ycie uwaaa za rzecz jak najbardziej
prywatn i o ktrym nie miaa zamiaru z nikim rozmawia.
Wiedziaa, e przyja niewaciw taktyk. Najpierw
siedziaa cichutko, starajc si nie odpowiada na jego pytania, co on
tumaczy jej niemiaoci, upoledzeniem albo zamiarem ukrycia
czego. Zacz j wic przyciska do muru. Salander, zrozumiawszy,
e trafia na upartego twardziela, pozwolia sobie na lakoniczne i
niewinne odpowiedzi, ktre jak sdzia pasowayby do jej
psychologicznego profilu. Wspomniaa o Magnusie, opisaa go jako
lekko maniakalnego programist w jej wieku, ktry zachowuje si
jak dentelmen, zabiera do kina i czasami goci w jej ku. Magnus
by czyst fikcj, powsta w trakcie opowiadania o nim, ale
Bjurman potraktowa go jako pretekst do godzinnej analizy ycia
seksualnego swojej podopiecznej. Jak czsto uprawiacie seks? Od
czasu do czasu. Kto wychodzi z inicjatyw, ty czy on? Ja. Uywacie
prezerwatywy? Naturalnie, syszaa przecie o hivie. Jaka jest twoja
ulubiona pozycja?
Zazwyczaj na plecach. Lubisz seks
chwileczk... Czy uprawiaa kiedy seks analny?

oralny?

Oeee...

Nie, nie bawi mnie ciupcianie w tyek, ale co ci to, kurwa,

obchodzi?
Po raz pierwszy uniosa si w towarzystwie Bjurmana. Zdajc
sobie spraw z tego, jak wyraziste jest jej spojrzenie, spucia oczy,
eby nie zdradzi swoich uczu. Kiedy znw na niego popatrzya,
szczerzy zby po drugiej stronie biurka. W tym momencie
zrozumiaa, e jej ycie przybierze dramatyczny obrt. Opucia
kancelari z uczuciem obrzydzenia. Nie bya przygotowana.
Palmgrenowi nigdy nie przyszoby do gowy, eby zadawa takie

pytania, a poza tym zawsze by do dyspozycji, gdyby chciaa z nim

porozmawia. Z czego rzadko korzystaa.
Bjurman by a serious Pain in the Ass i jak sdzia urs
do rangi Major Problem.

Rozdzia 11
Sobota 1 lutego wtorek 18 lutego
W SOBOT, WYKORZYSTUJC nieliczne jasne godziny w cigu
dnia, wybrali si na spacer w kierunku gospodarstwa stergarden.
Mimo e Mikael mieszka w Hedeby od miesica, jeszcze nigdy nie
zapuci si w gb wyspy Mrz na przemian ze nieycami
skutecznie odstraszay od tego typu zaj. Ale sobota bya soneczna
i przyjemna, jak gdyby Erika przywioza ze sob oznaki
nadcigajcej zza horyzontu wiosny. Termometr wskazywa
zaledwie minus pi stopni. Wzdu drogi cigny si metrowe
zaspy. Zaraz za zabudowaniami zaczyna si gsty wierkowy las.
Mikael stwierdzi ze zdziwieniem, e wznoszca si nad domami
grka Sderberget jest znacznie wysza i bardziej niedostpna ni
wygldaa z osady. Przez uamek sekundy wrci myl do Harriet,
zastanawiajc si, jak czsto bawia si tutaj w dziecistwie, ale
zaraz wybi j sobie z gowy. Gdy przeszli jaki kilometr, las
skoczy si nagle przy ogrodzeniu, za ktrym rozcigao si
gospodarstwo stergarden. Zobaczyli biay drewniany dom i
ogromn brzowoczerwon stodo. Zrezygnowawszy z wejcia do
zagrody, wrcili t sam drog.
Gdy mijali podjazd do dworku Vangerw, usyszeli mocne
pukanie w szyb. Stojcy na pitrze Henrik zaprasza
zdecydowanym gestem do rodka. Mikael i Erika spojrzeli po sobie.
Chcesz spotka legend przemysu?
A gryzie?
Nie w soboty.
Henrik przywita j w drzwiach gabinetu uciskiem doni.
Poznaj. Pani Erika Berger, prawda? zapyta. Mikael nie
wspomnia ani sowem, e zamierza pani przyjecha do Hedeby.
JEDN Z NAJBARDZIEJ uderzajcych cech Eriki bya umiejtno

natychmiastowego nawizywania przyjacielskich wizi z

najprzerniejszymi ludmi. Mikael widzia, jak oczarowuje
picioletnich chopcw, ktrzy po kwadransie byli dla niej gotowi
opuci swoj mam. Ponadosiemdziesicioletni staruszkowie nie
stanowili wyjtku. Jej urocze doeczki tylko pobudzay apetyt. Ju
po chwili Erika i Henrik zignorowali kompletnie Mikaela,
szczebioczc radonie, jak gdyby znali si od dziecistwa; no
dobrze, majc na wzgldzie rnic wieku od dziecistwa Eriki.
Erika zacza bezceremonialnie od zrugania Henrika za to, e
podebra jej wydawc. Na to starzec wypomnia jej, e o ile
zrozumia z wypowiedzi prasowych to ona go zwolnia, a jeeli
tego jeszcze nie uczynia, to najwyszy czas na pozbycie si takiego
balastu w redakcji. Erika rozwaaa to przez moment, przygldajc
si krytycznie Mikaelowi.
W kadym razie doda Henrik wiejskie ycie na pewno
wyjdzie modemu panu Blomkvistowi na zdrowie.
Zgodzia si z nim w zupenoci.
Przez kolejnych pi minut dyskutowali o wybrykach
Mikaela, nie unikajc zoliwoci. Mikael najpierw tylko udawa
obraonego, ale gdy Erika zacza wygasza tajemnicze i
dwuznaczne komentarze, nawizujce do jego brakw nie tylko jako
dziennikarza, ale rwnie jako kochanka, naprawd zmarszczy
czoo. Henrik mia si do rozpuku, odchylajc gow.
Mikael sta jak osupiay. To byy tylko arty, ale nigdy
wczeniej nie widzia Henrika tak swobodnego i rozlunionego.
Nagle zobaczy przed sob pidziesit ech! trzydzieci lat
modszego Vangera, ktry musia by czarujcym flirciarzem. Nigdy
nie oeni si po raz drugi. Bez wtpienia spotka na swojej drodze
niejedn kobiet, ale przez prawie p wieku nie zwiza si z adn.
Mikael przekn kolejny yk kawy i nadstawi uszu,
zrozumiawszy, e rozmowa zesza na powane tory i zacza
dotyczy Millennium".
Mikael da mi do zrozumienia, e macie problemy z gazet.
Erika zerkna na przyjaciela.

 Nie, nie. Nie opowiada mi o waszych zawodowych

poczynaniach i posuniciach, ale trzeba by lepym i guchym, eby
nie zrozumie, e Millennium", podobnie jak koncern Vangerw,
jest w tarapatach wyjani Henrik.
Chyba sobie poradzimy powiedziaa ostronie Erika.
Wtpi odparowa starzec.
Dlaczego?
No dobrze, ile osb zatrudniacie, sze? Miesicznik w
nakadzie dwudziestu jeden tysicy, druk, dystrybucja, lokale...
Potrzebujecie rocznego obrotu w wysokoci, no... powiedzmy
dziesiciu milionw. Mniej wicej poow tej sumy powinnicie
otrzyma z dochodw za ogoszenia.
No i?
Hans-Erik Wennerstrm to pamitliwy i maostkowy czort,
ktry raczej was nie zapomni. Ilu ogoszeniodawcw stracilicie w
cigu ostatnich miesicy?
Erika siedziaa wyczekujco, obserwujc rozmwc. Mikael
uwiadomi sobie, e wstrzyma oddech. Gdy porusza z Henrikiem
temat Millennium", chodzio o zoliwe komentarze albo o sytuacj
czasopisma, zawsze w wietle jego moliwoci wywizania si ze
zlecenia w Hedestad. Razem z Erik by wspzaoycielem i
wspwacicielem gazety, ale nie ulegao wtpliwoci, e teraz
Vanger zwraca si wycznie do Eriki, e rozmawia z ni jak szef z
szefem. Mikael nie rozumia i nie potrafi wytumaczy sygnaw,
ktre sobie przesyali, co niewtpliwie miao zwizek z jego
pochodzeniem. Urodzi si w biednej robotniczej Norlandii, podczas,
gdy ona miaa korzenie w midzynarodowej i sigajcej
zamierzchej przeszoci arystokracji.
Czy mogabym prosi o jeszcze jedn kaw?
Henrik Vanger niezwocznie napeni filiank.
W porzdku. Zadanie domowe odrobi pan na pitk. To
fakt, krwawimy. I co dalej?
Jak dugo?

 Mamy p roku na zmian trendu. Gra osiem, dziewi

miesicy. Po prostu nie mamy wicej kapitau.
Jego twarz bya nieprzenikniona. Wyglda przez okno.
Koci sta cigle na swoim miejscu.
Czy wiecie, e kiedy byem wacicielem gazety?
Obydwoje pokrcili gowami. Henrik zamia si nagle.
Mielimy w posiadaniu sze norlandzkich dziennikw. W
latach pidziesitych i szedziesitych. To by pomys mojego
ojca. Uwaa, e z politycznych wzgldw dobrze jest mie wsparcie
mediw. W dalszym cigu jestemy wspwacicielami
Hedestads-Kuriren"; Birger Vanger jest przewodniczcym zarzdu
w grupie udziaowcw. Birger to syn Haralda wyjani Mikaelowi.
A oprcz tego miejscowy polityk doda Mikael.
Martin te jest czonkiem zarzdu. Pilnuje go.
Dlaczego zrezygnowalicie z udziaw w gazetach?
W latach szedziesitych nastpia racjonalizacja struktur.
Wydawanie gazet byo w pewnym sensie raczej dziaalnoci
hobbystyczn ni interesem. Kiedy w nastpnym dziesicioleciu
musielimy odchudzi budet, jako pierwsze sprzedalimy wanie
dzienniki. Ale wiem, co to znaczy prowadzi gazet... Czy mog
zada osobiste pytanie?
Zwrci si do Eriki, ktra uniosa brwi i gestem zachcia
Vangera, eby mwi.
Nie pytaem o to Mikaela i jeeli nie chcecie, to nie musicie
odpowiada. Jestem ciekawy, dlaczego nawarzylicie sobie tego
piwa. Mielicie jak story czy nie?
Mikael i Erika wymienili spojrzenia. Teraz Mikael mia
nieprzenikniony wyraz twarzy. Erika zawahaa si przez chwil,
zanim powiedziaa:
Mielimy story. Ale to bya w zasadzie cakiem inna
historia.
Henrik pokiwa gow, jak gdyby zrozumia. Nawet Mikael

nie wiedzia, co miaa na myli.

Nie chc o tym mwi uci dyskusj Mikael. Zrobiem
research i napisaem tekst. Miaem wszelkie potrzebne mi rda. A
pniej wszystko szlag trafi.
Ale miae pokrycie w rdach?
Mikael skin gow. Gos Henrika przybra ostry ton.
Nie chc udawa, e wiem, w jaki sposb, do cholery,
wdepnlicie na tak min. Nie przypominam sobie podobnej
historii, oprcz moe sprawy Lundahla w Expressen" w latach
szedziesitych; nie wiem, czy wy, modzi, o niej syszelicie.
Moe wasz informator te byo kompletnym mitomanem?
Pokrci gow i znacznie ciszej zwrci si do Eriki.
Wydawaem wczeniej gazety i mgbym znw do tego
powrci.
Co
powiedzielibycie
na
jeszcze
jednego
wspwaciciela?
Pytanie spado jak grom z jasnego nieba, ale Erika wcale nie
wygldaa na zaskoczon.
Jak mam to rozumie?
Henrik Vanger unikn odpowiedzi, zadajc kolejne pytanie:
Jak dugo zostanie pani w Hedestad?
Jutro wracam do domu.
Czy mogaby pani, razem z Mikaelem oczywicie, umili
starszemu czowiekowi wieczr, przyjmujc zaproszenie na kolacj?
O sidmej?
wietnie si skada. Przyjdziemy z mi chci. Ale
wykrci si pan od odpowiedzi na moje pytanie. Dlaczego chciaby
pan zosta wspudziaowcem w Millenium?
Nie wykrcam si. Pomylaem raczej, e moglibymy
podyskutowa o tym przy jedzeniu. Zanim zaproponuj co
konkretnego, chciabym porozmawia z moim adwokatem, Dirchem
Frodem. Ale najprociej mwic, mam pienidze, ktre mog
zainwestowa. Jeeli gazeta przetrwa i znw zacznie przynosi

dochody, to jeszcze na tym zarobi. Jeeli nie to... taa, nie takie
straty ponosiem w yciu...
Mikael mia wanie otworzy usta, gdy Erika pooya mu
rk na kolanie.
Mikael i ja walczylimy ciko o to, eby pozosta
cakowicie niezalenymi.
Bzdury. aden czowiek nie jest do koca niezaleny. Ale
nie zaley mi na przejciu gazety i mam gdzie jej zawarto. Ten
cholernik Stenbeck nazbiera sobie dodatkowych punktw, wydajc
Moderna Tider", to ja rwnie dobrze mog wspiera Millennium".
Ktre zreszt jest dobrym czasopismem.
Czy to ma co wsplnego
Wennerstrmem? zapyta nagle Mikael.

Hansem-Erikiem

Henrik si umiechn.
Posuchaj, mam ponad osiemdziesit lat. auj kilku
rzeczy, ktrych nie zrobiem. auj, e nie byem bardziej
upierdliwy wobec paru osb... Ale wanie, a propos... Znw
zwrci si do Eriki. Taka inwestycja jest zwizana przynajmniej z
jednym warunkiem.
Sucham powiedziaa Erika.
Mikael Blomkvist musi wrci jako wydawca.
Nie odpowiedzia natychmiast Mikael.
Tak odpar Henrik rwnie ostro. Wennerstrma trafi
szlag, gdy podamy do publicznej wiadomoci, e przedsibiorstwo
Vangerw ma zamiar wesprze Millennium" i e ty powracasz na
swoje stare stanowisko. To bdzie najwyraniejszy sygna, jaki
moemy mu przekaza, wszyscy zrozumiej, e nie chodzi o
przejcie wadzy i e redakcyjne zasady nie ulegaj zmianie. Ju sam
ten fakt da ogoszeniodawcom do mylenia, zwaszcza tym, ktrzy
chc si wycofa. A Wennerstrm nie jest wszechwadny. On te ma
wrogw. Jest sporo firm, ktre bd chciay zacz zamieszcza u
was reklamy.

DO JASNEJ CHOLERY, o co w tym wszystkim chodzi? zapyta

Mikael w tym samym momencie, w ktrym Erika zamkna drzwi
wyjciowe.
To si nazywa czynnoci przygotowawcze przed
zawarciem transakcji" odpowiedziaa. Nic mi nie wspomniae o
tym, e Henrik jest taki kochany.
Mikael stan przed ni.
Ricky, dokadnie wiedziaa, o czym bdzie ta rozmowa.
Hej, toy boy. Jest dopiero trzecia i ycz sobie porzdnej
rozrywki przed kolacj.
Mikael gotowa si z wciekoci. Ale nigdy nie potrafi
zoci si na Erik zbyt dugo.
ERIKA MIAA na sobie czarn sukienk, krtki akiet i czenka,
ktre dziwnym trafem zapakowaa do swojej niewielkiej walizeczki.
Nalegaa, eby Mikael ubra si elegancko. Woy czarne spodnie,
szar koszul, ciemny krawat i szar marynark. Kiedy punktualnie
zapukali do drzwi Henrika, okazao si, e gomi s rwnie Dirch
Frode i Martin Vanger. Wszyscy pod krawatem, z wyjtkiem
Henrika, ktry do brzowego pulowera zaoy much.
Zalet tak sdziwego wieku jest to, e nikt nie zwraca mi
uwagi z powodu ubioru stwierdzi.
Przez cay wieczr Erika bya w promiennym nastroju.
Dopiero gdy przeszli do salonu z kominkiem i napenili
lampki koniakiem, zacza si powana dyskusja. Rozmawiali
prawie dwie godziny, i wreszcie na stole pojawi si szkic umowy.
Adwokat mia powoa do ycia firm, ktrej wacicielem
zosta Henrik Vanger i ktrej zarzd skada si, oprcz niego, z
Dircha Frodego i Martina Vangera. Przedsibiorstwo miao w cigu
najbliszych czterech lat zainwestowa pewn sum pienidzy, ktra
pokryje rnic midzy dochodami a wydatkami Millennium".
rodki pobrano z osobistych zasobw Henrika. W zamian Henrik
otrzymywa istotn funkcj w zarzdzie czasopisma. Umowa
opiewaa na cztery lata, ale moga zosta wypowiedziana przez

Millennium" ju po dwch. Takie przedwczesne wypowiedzenie

byoby jednak kosztowne, poniewa Henrika mona byo wykupi
tylko w jeden sposb: spacajc ca wyoon przez niego sum.
W razie nagej mierci Henrika jego miejsce w zarzdzie na
czas okrelony umow mia zaj Martin Vanger. O swoim
pniejszym ewentualnym zaangaowaniu w dziaalno czasopisma
mia zadecydowa sam. Martin sprawia wraenie zadowolonego z
moliwoci odpacenia Wennerstrmowi piknym za nadobne i
Mikael by ciekaw, na czym polega konflikt midzy nimi.
Kiedy wstpna umowa przyja ostateczny ksztat, Martin
dola wszystkim koniaku. Henrik wykorzysta sytuacj i pochyliwszy
si ku Mikaelowi, zapewni go ciszonym gosem, e umowa w
aden sposb nie wpywa na ich wczeniejsze porozumienie.
Postanowiono rwnie, e ze wzgldu ma wiksze medialne
przebicie nowy porzdek zostanie ogoszony w poowie marca,
dokadnie tego dnia, kiedy Mikael stawi si w wizieniu. Poczenie
tak przykrego wydarzenia z informacj o zmianach finansowania
czasopisma byo jeeli chodzi o PR do tego stopnia niestosowne,
e musiay wprawi oszczercw Mikaela w osupienie i zapewni
maksymaln uwag wkraczajcemu na aren Henrikowi. Ale
wszyscy rozumieli logik dziaania: w ten sposb zaznaczali, e
powiewajca nad redakcj Millennium" czarna flaga wkrtce
zostanie opuszczona i e gazeta ma obrocw gotowych do podjcia
zacitej walki. I nawet jeeli vangerowski koncern przechodzi
kryzys, to w dalszym cigu jest przemysowym potentatem, ktry w
razie potrzeby potrafi gra ofensywnie.
Caa rozmowa bya nieustann dyskusj midzy z jednej
strony Erik, a z drugiej Henrikiem i Martinem. Nikt nie pyta o
zdanie Mikaela.
Pn noc Mikael lea z gow na piersiach Eriki.
Od jak dawna dyskutowaa z Henrikiem o tej umowie?
zapyta, patrzc jej w oczy.
Od tygodnia mniej wicej umiechna si.
Czy Christer jest wtajemniczony?

 Oczywicie.
A dlaczego ja nic o tym nie wiedziaem?
A dlaczego niby miaabym z tob o tym rozmawia?
Odszede jako wydawca, opucie zarwno redakcj, jak i zarzd,
osiedlie si w lesie...
Mikael zamyli si przez chwil.
Czyli uwaasz, e zasuyem sobie na to, eby traktowa
mnie jak idiot?
Jak najbardziej! odpara z naciskiem.
Musiaa by na mnie porzdnie za.
Mikael, nigdy nie czuam si tak wcieka, samotna i
oszukana, jak wtedy, gdy wymaszerowae z redakcji. Nigdy
wczeniej mnie tak nie rozwcieczye.
Zdecydowanym ruchem chwycia go za wosy i wcisna w
materac.
KIEDY W NIEDZIEL Erika wyjechaa z Hedeby, Mikael by tak
poirytowany, e nie chcia ryzykowa spotkania ani z Henrikiem, ani
z nikim innym z jego klanu. Pojecha do Hedestad, gdzie spdzi
popoudnie, spacerujc po miecie. Odwiedzi bibliotek i wypi
kaw w cukierni. Wieczorem poszed do kina i obejrza Wadca
piercieni, ktrego jeszcze nie zna, mimo, e film mia premier rok
temu. Orkowie w porwnaniu z ludmi miejscowymi wydali mu si
prostymi i nieskomplikowanymi stworzeniami.
Zakoczy wieczr w miejscowym McDonaldzie i wrci do
Hedeby ostatnim autobusem o pnocy. W domu zaparzy sobie
kawy, usiad przy kuchennym stole i wycignwszy kolejny
skoroszyt, czyta do czwartej nad ranem.
W DOCHODZENIU W SPRAWIE Harriet istniao kilka znakw
zapytania, ktre Mikael w miar zagbiania si w dokumentacj
uwaa za coraz bardziej osobliwe. Nie odkry nic przeomowego;
kadym takim problemem komisarz Moreli zajmowa si przez

dugie lata, rwnie w czasie wolnym od pracy.

W cigu ostatniego roku swojego ycia Harriet zmienia si.
W jakim stopniu zmian mona byo wytumaczy mniej lub
bardziej widoczn metamorfoz zachodzc u wszystkich
nastolatkw. Harriet dorolaa, ale w jej przypadku i koleanki z
klasy, i nauczyciele, i czonkowie rodziny byli zgodni co do tego, e
staa si bardziej zamknita w sobie i powcigliwa.
Dziewczyna, ktra dwa lata wczeniej bya najzupeniej
normaln i weso nastolatk, zacza odsuwa si od rwienikw.
W szkole w dalszym cigu spotykaa si z przyjacikami, ale w
sposb, ktry jedna z nich opisaa jako bezosobowy". Sowo byo
na tyle nietypowe, e Moreli zapisa je i zada kilka dodatkowych
pyta. Dowiedzia si, e Harriet przestaa opowiada o sobie,
przekazywa plotki, powierza tajemnice.
W dziecistwie bya chrzecijank na dziecic mod
szkka niedzielna, paciorek, konfirmacja. Przez ostatni rok jej
religijno ulega zmianie. Zacza czyta Bibli i chodzi do
kocioa. Nie szukaa jednak opieki u pastora Falka, ktry mieszka
na wyspie i by przyjacielem rodziny Vangerw. Wiosn przeniosa
si do parafii zielonowitkowcw w Hedestad. Zaangaowanie w
Kociele zielonowitkowym nie trwao dugo. Ju po dwch
miesicach opucia parafi i zacza czyta ksiki o katolicyzmie.
Religijne przebudzenie? By moe, ale nikt w rodzinie
Vangerw nie by szczeglnie religijny i trudno byo doj, jakie
impulsy kieroway jej mylami. Jednym z powodw religijnych
poszukiwa Harriet moga by oczywicie mier ojca, ktry uton
w wypadku rok wczeniej. Moreli wycign wniosek, e co si
wydarzyo w yciu dziewczyny i e to co miao wpyw na jej
zachowanie, ale jednoczenie trudno byo dociec, czym to co byo. I
komisarz, i Henrik powicili duo czasu na rozmowy z jej
koleankami w poszukiwaniu tej, ktrej Harriet moga si zwierzy.
Pewne nadzieje wizano z dwa lata starsz Anit Vanger,
crk Haralda, ktra w 1966 roku spdzia lato na wyspie i ktra, jak
wie niesie, zaprzyjania si z Harriet. Ale i ona nie miaa nic
ciekawego do powiedzenia. Spdzay razem czas, kpay si,
chodziy na spacery, rozmawiay o filmach, muzyce pop i ksikach.

Harriet towarzyszya czsto Anicie w jej lekcjach jazdy

samochodem. Kiedy wprawiy si w lekki rausz, wypijajc butelk
wina, ktr wykrady ze spiarni. A poza tym przez kilka tygodni
mieszkay same w domku letniskowym Gottfrieda na drugim kocu
wyspy, rustykalnej niewielkiej budowli, ktr ojciec Harriet
wybudowa na pocztku lat pidziesitych.
Pytania o myli i uczucia Harriet pozostay bez odpowiedzi.
Mikael zauway jednak istotn rnic w opisie: informacje o
powcigliwoci dziewczyny pochodziy gwnie od rwienikw i
od czonkw rodziny, podczas gdy Anita Vanger wcale nie odbieraa
jej jako zamknitej. Mikael zanotowa to sobie, eby przy najbliszej
okazji omwi z Henrikiem.
BARDZIEJ KONKRETNYM znakiem zapytania, ktremu Moreli
powici zdecydowanie wicej energii, bya dziwna strona w adnie
oprawionym kalendarzu Harriet, ktry rok wczeniej dostaa na
Gwiazdk. Pierwsza cz zawieraa rozkad zaj, dzie po dniu
zapisywane spotkania, daty klaswek, terminy zada domowych i
tak dalej. Byo tam sporo miejsca na codzienne zapiski, ale Harriet
prowadzia pamitnik sporadycznie. Zacza ambitnie w styczniu,
kilkoma krtkimi notatkami o spotkanych w czasie ferii osobach i o
obejrzanych ostatnio filmach. Pniej nie napisaa o sobie nic a do
zakoczenia roku szkolnego, kiedy to ewentualnie w zalenoci od
tego, jak tumaczy zapiski zainteresowaa si na odlego
niewymienionym z imienia chopakiem.
Ale prawdziw zagadk stanowi spis telefonw. Starannie
wykaligrafowane, w porzdku alfabetycznym widniay w nim
imiona i nazwiska czonkw rodziny, koleanek i kolegw z klasy,
niektrych
nauczycieli,
kilku
wiernych
z
parafii
zielonowitkowcw i innych atwych do zidentyfikowania osb. Na
ostatniej stronie kalendarza, gadkiej i w zasadzie niewchodzcej w
skad alfabetycznego spisu, znajdowao si pi imion trzy kobiece
i dwa inicjay oraz tyle numerw.
W latach szedziesitych wszystkie numery telefoniczne w
Hedestad byy piciocyfrowe i zaczynay si od 32. Jedyny
odmienny, ten rozpoczynajcy si od trzydziestki, nalea do kogo z
miejscowoci Norrbyn w pobliu miasta. Problem polega na tym, e

nikt ze znajomych Harriet nie potrafi odpowiedzie komisarzowi

Morellowi na pytanie, kim s abonenci.
Pierwszy numer, do Magdy, wyglda obiecujco. czy si
z adresem Parkgatan 12, pod ktrym istnia sklep z materiaami i
pasmanteri. Jego wacicielka, Margot Lundmark, miaa wprawdzie
matk o imieniu Magda, ktra czasami pracowaa u crki, ale ta
szedziesiciodziewicioletnia kobieta nie miaa pojcia, kim jest
Harriet. Nie znaleziono te dowodw na to, e zaginiona
kiedykolwiek odwiedzia sklep albo zrobia w nim zakupy. Nigdy
nie zajmowaa si szyciem.
Kolejny numer, do Sary, prowadzi do rodziny Toresson,
zamieszkaej w dzielnicy Vaststan po drugiej stronie torw
kolejowych. Anders i Monica mieli dwch synw w wieku
przedszkolnym, Jonasa i Petera. W rodzinie nie byo adnej Sary,
nikt te nie wiedzia, kim jest Harriet, poza tym, e media
poinformoway o jej zaginiciu. Jedynym nikym zwizkiem midzy
dziewczyn a rodzin Toresson mg by Anders, ktry jako dekarz
rok wczeniej, przez kilka tygodni pracowa przy wymianie dachu w
budynku szkoy, do ktrej Harriet chodzia w dziewitej klasie.
Teoretycznie mogli si spotka, chocia byo to mao
prawdopodobne.
Pozostae trzy numery prowadziy w podobne lepe zauki. Za
zapisem RL 32027 krya si Rosmarie Larsson. Niestety od wielu lat
nie ya.
Komisarz Moreli przez ca zim przeomu 1966 i 1967 roku
prbowa wyjani, dlaczego Harriet zanotowaa te imiona i
telefony.
Zaczynajc od logicznego przypuszczenia, e numery
telefonu stanowi jaki rodzaj kodu, prbowa wczu si w sposb
rozumowania nastolatki. Poniewa seria z liczb 32 wskazywaa
najprawdopodobniej na Hedestad, komisarz eksperymentowa z
pozostaymi trzema cyframi. Ani 32601, ani 32160 nie prowadziy
do adnej Magdy. Bawic si tajemniczymi numerami, odkry
oczywicie, e zmieniajc kolejno cyfr, prdzej czy pniej
znajdzie jaki lad prowadzcy do Harriet. Gdy na przykad w
numerze 320l6 doda do kadej z trzech cyfr jedynk, otrzyma

32127, czyli telefon do kancelarii adwokata Dircha Frodego. Tyle

tylko, e to zupenie nic nie znaczyo. A poza tym nigdy nie udao
mu si odkry kodu, ktry jednoczenie wyjaniaby wszystkie pi
numerw.
Rozszerzy zakres poszukiwa. Moe cyfry oznaczay co
zupenie innego? Tablice rejestracyjne w latach szedziesitych
zawieray liter wojewdztwa i pi cyfr kolejny lepy zauek...
Zrezygnowawszy z cyfr, Moreli skoncentrowa si na
imionach. Posun si do tego, e odszuka mieszkanki Hedestad,
ktre maj na imi Mari, Magda i Sara oraz wszystkich o inicjaach
RL lub RJ. W stworzonym przez niego spisie znalazo si trzysta
siedem osb. Dwadziecia dziewi spord nich miao jakie
powizania z Harriet, na przykad kolega z dziewitej klasy nazywa
si Roland Jacobsson. Byli to jednak przelotni znajomi i aden z nich
nie utrzymywa kontaktw z Harriet, gdy ta zacza liceum. Poza
tym nie zgadzay si numery telefonw.
Telefoniczna zagadka pozostaa nierozwizana.
CZWARTE SPOTKANIE z adwokatem Bjurmanem nie byo
zaplanowane. Lisbeth po prostu musiaa si z nim skontaktowa.
W drugim tygodniu lutego jej laptop zgin w wypadku, w tak
gupi sposb, e cigle sfrustrowana miaa ochot mordowa.
Przyjechaa rowerem na zebranie w Milton Security i
wprowadziwszy pojazd do garau, zaparkowaa go za betonow
kolumn. Pooya plecak na pododze, eby wyj zamek do
roweru. Odwrcona plecami usyszaa tylko okropny trzask, gdy
wyjedajcy wanie bordowy saab rozgniata zawarto plecaka.
Kierowca nic nie zauway i spokojnie znikn za podjazdem do
garau.
W plecaku znajdowa si jej biay, wyprodukowany w
styczniu
2002
Apple
iBook
600,
wyposaony
w
dwudziestopiciogigabajtowy twardy dysk, 420 Mb pamici RAM i
czternastocalowy ekran. Kupia firmowy state of the art. Wszystkie
jej komputery posiaday najnowsze i nierzadko najdrosze
konfiguracje. Tak naprawd sprzt komputerowy stanowi jedyn
ekstrawagancj w jej wydatkach.

Otworzywszy plecak, stwierdzia, e zamaa si grna cz

obudowy. Podczya laptopa do prdu i prbowaa uruchomi, ale
nie wstrzsny nim nawet przedmiertne drgawki. Z nadziej, e
uda si uratowa przynajmniej cz twardego dysku, zaniosa
resztki do sklepiku Macjesus Shop przy Brannkyrkagatan.
Pogrzebawszy troch w rodku, Timmy waciciel firmy, pokrci
gow.
Sorry. Nie ma nadziei skonstatowa. Moesz mu tylko
wyprawi pikny pogrzeb.
Utrata komputera bya doujca, ale nie bya katastrof. Jako
jego wacicielka Lisbeth przez cay rok wietnie si z nim
dogadywaa. Miaa back up wszystkich plikw, miaa w domu
stacjonarny komputer Mac G3 i picioletni laptop marki Toshiba.
Ale do cholery potrzebowaa szybkiej i nowoczesnej maszyny!
Nic dziwnego wic, e zdecydowaa si na najlepsze w tej
sytuacji wyjcie: wanie lansowany Apple Power-Book G4/1. 0
GHz w aluminiowej obudowie, wyposaony w procesor PowerPC
7451
z
AltiVec
Velocity
Engine,
z
dziewisetszedziesiciomegabajtow
pamici
RAM
i
szedziesiciogigabajtowym twardym dyskiem. Laptop mia rwnie
bluetooth i wbudowan wypalark CD/ DVD.
Przede wszystkim jednak mia, jako pierwszy w wiecie
przenonych komputerw, siedemnastocalowy ekran z grafik
NVIDIA i rozdzielczoci tysic czterysta na dziewiset, co
zszokowao zwolennikw PC i zdystansowao wszystkie tego typu
produkty na rynku.
Jeeli chodzi o hardware, by to niewtpliwie Rolls Royce,
ale tak naprawd zadecydowa pomys podwietlenia klawiatury. To
wanie moliwo pisania w kompletnej ciemnoci wzbudzia u
Lisbeth ch posiadania tego cacka. Dziecinnie proste. Dlaczego nikt
o tym wczeniej nie pomyla?
To bya mio od pierwszego wejrzenia.
Kosztowa trzydzieci osiem tysicy koron plus VAT.
To by problem.

W kadym razie zoya zamwienie w Macjesusie, gdzie

zawsze kupowaa sprzt i gdzie zawsze dostawaa dobre zniki.
Kilka dni pniej podliczya wydatki. Odszkodowanie wypacone
przez firm ubezpieczeniow miao zrekompensowa w duym
stopniu koszty zakupu, ale konieczno pokrycia przez sam Lisbeth
czci szkd i znacznie wysza cena nowego komputera
spowodoway dziur w budecie. Brakowao jej osiemnastu tysicy
koron. W puszce po kawie przechowywaa dziesi tysicy, eby
zawsze mie dostp do ywej gotwki, ale i to nie wystarczyo.
Przesyajc Bjurmanowi mordercze myli, czua si zmuszona
przekn gorzk piguk. Zadzwonia wic do niego i wyjania, e
potrzebuje pienidzy na niespodziewane wydatki. Okazao si, e
akurat tego dnia adwokat nie ma dla niej czasu. Odpowiedziaa, e
wypisanie czeku nie zajmie mu wicej ni dwadziecia sekund. Na
co Bjurman odpowiedzia, e nie moe wypisywa czekw na
niekontrolowane zachcianki. Ale pniej zmieni zdanie i po chwili
zastanowienia umwi si z ni po godzinach pracy, o wp do smej
wieczorem.
PRZYZNAJC, e brakuje mu kompetencji do oceny jakoci
ledztwa, Mikael by przekonany o wyjtkowej skrupulatnoci
prowadzcego je komisarza. Moreli podnis o wiele wicej kamieni,
ni wymagaa tego suba. Jego nazwisko czsto pojawiao si
pniej w notatkach Henrika. Poczya ich prawie przyja i Mikael
zastanawia si nawet, czy Moreli, podobnie jak przemysowiec, nie
jest optany t zagadk. Doszed jednak do wniosku, e komisarz
raczej niczego nie przeoczy. Pomimo niemal perfekcyjnego
dochodzenia po prostu nie dao si udzieli prawidowej odpowiedzi.
Postawiono wszystkie moliwe pytania i sprawdzono wszystkie
tropy, nawet te najbardziej niedorzeczne.
Nie przeczyta jeszcze caego sprawozdania, ale im bliej by
koca, tym wicej odkrywa dziwnych ladw. Nie wierzy, e
znajdzie co, czego jego poprzednicy wczeniej nie wzili pod
uwag. I czu rosncy niepokj, poniewa nie mia pojcia, jak si za
to wszystko zabra. W kocu dojrzao w nim przekonanie, e
jedynym rozsdnym sposobem, przynajmniej jeeli chodzi o niego,
jest prba odgadnicia psychologicznych motyww zamieszanych w
to osb.

Najbardziej ewidentny znak zapytania dotyczy samej Harriet.

Kim waciwie bya?
Z okna swojej chatki zobaczy, e okoo pitej zapalio si
wiato na pitrze domu Cecilii Vanger. O wp do smej zapuka do
jej drzwi. Wanie wtedy, gdy w telewizji pojawia si zapowied
wieczornych wiadomoci. Otwara ubrana w szlafrok, spod tego
rcznika wyzieray mokre wosy. Natychmiast przeprosi za
niezapowiedziane najcie i ju zacz si wycofywa, gdy gestem
rki zaprosia go do kuchni. Nastawia ekspres do kawy i na kilka
minut znikna na pitrze. Wrcia w dinsach i flanelowej kraciastej
koszuli.
Zaczam podejrzewa, e nie zdobdziesz si na odwag,
eby mnie odwiedzi.
Powinienem by najpierw zadzwoni, ale zobaczyem, e
pali si wiato i przyszedem pod wpywem impulsu.
Widziaam, e u ciebie pali si caymi nocami. I czsto
wychodzisz na spacer po pnocy. Nocny marek?
Mikael wzruszy ramionami.
Tak si zoyo.
Spojrza na stosik lecych na brzegu stou ksiek.
Pani dyrektor cigle uczy?
Nie, jako dyrektor nie mam czasu. Ale byam nauczycielk
historii, religii i WoS-u. Zostao mi jeszcze kilka lat.
Zostao?
Umiechna si.
Mam pidziesit sze wiosen. Niedugo bd emerytk.
Nie wygldasz na pidziesit plus, raczej na czterdzieci.
Komplementy, komplementy... A ile ty masz lat?
Czterdzieci i par. Umiechn si.
A przecie dopiero co miae dwadziecia, prawda?
Strasznie szybko zlatuje... to nasze ycie.

Rozlaa kaw do filianek i zapytaa, czy nie jest godny.

Odpowiedzia, e ju jad, co byo odrobin zmodyfikowan prawd.
Nie dba o jedzenie, ywic si kanapkami. Ale nie czu godu.
To dlaczego tu przyszede? Nadesza pora na te twoje
pytania?
Szczerze mwic... Nie przyszedem zadawa pyta. Myl,
e chciaem ci po prostu odwiedzi.
Cecilia umiechna si nagle.
Skazany na kar wizienia przeprowadzasz si do Hedeby
przedzierasz si przez materia dotyczcy ulubionego hobby
Henrika, le sypiasz, chodzisz na nocne spacery, przeoczyam co?
Moje ycie... bierze w eb odpowiedzia umiechem.
Kim bya ta kobieta, ktra ci odwiedzia w weekend?
Erika... jest redaktorem naczelnym Millennium".
To twoja dziewczyna?
Niezupenie. Jest matk. A ja jestem bardziej jej
przyjacielem i occasional lover.
Cecilia rozemiaa si w gos.
A c w tym takiego miesznego?
Sposb, w jaki to powiedziae. Occasional lover. Podoba
mi si to okrelenie.
Teraz zamia si Mikael. Nagle poczu do niej sympati.
Te by mi si przyda taki okazjonalny kochanek
powiedziaa.
Zrzucia pantofle i opara stop o jego kolano. Mikael
odruchowo pooy na niej do. Zawaha si przez moment, czujc,
e nieoczekiwane wypywa na nieznane wody. Delikatnie zacz
masowa kciukiem spd stopy.
Te jestem matk.
Wiem. W klanie Vangerw ludzie si nie rozwodz.

 Nie widziaam ma od prawie dwudziestu lat.

Dlaczego?
To nie twoja sprawa. Nie uprawiaam seksu od... hmmm, od
trzech lat.
To mnie dziwi...
Dlaczego? Poda i popyt. Nie interesuje mnie chopak, m
ani partner. Jest mi ze sob sam cakiem dobrze. Tylko z kim mam
si kocha? Z jakim nauczycielem ze szkoy? Nie sdz. Z
uczniem? To by dopiero by pyszny ksek dla miejscowych
plotkarek. Potrafi dobrze pilnowa Vangerw. A na wyspie
mieszkaj tylko krewni albo ju zajci.
Pochylia si ku niemu i pocaowaa w szyj.
Szokuj ci?
Nie. Ale nie wiem, czy to dobry pomys. Pracuj dla
twojego wuja.
A ja jestem ostatni osob, ktra roznosi plotki. I szczerze
mwic, Henrik nie miaby raczej nic przeciwko temu.
Usiada mu okrakiem na kolanach i pocaowaa w usta. Jej
wosy byy cigle wilgotne. Pachniaa szamponem. Po omacku
rozpi flanelow koszul i cign z jej ramion. Nie miaa
biustonosza. Wtulia si w niego, gdy caowa jej piersi.
ADWOKAT BJURMAN obszed st i pokaza jej zestawienie na
koncie, ktrego zawarto znaa co do re, ale z ktrego nie moga
korzysta. Stojc za ni, nagle zacz masowa jej kark. Jedna rka,
zelignwszy si przez lewy bark, spocza na prawej piersi.
Poniewa Lisbeth zdawaa si nie protestowa, zacisn do.
Salander skamieniaa. Czujc jego oddech na skrze, studiowaa
lecy na biurku n do otwierania kopert. Lea w zasigu rki.
Ale nie zrobia adnego ruchu. Jeeli dziki Holgerowi
Palmgrenowi wyuczya si czego na pami, to wanie tego, e
dziaania pod wpywem impulsu kocz si kopotami. A kopoty
mog mie nieprzyjemne konsekwencje. Dlatego te nie

podejmowaa dziaa, nie rozwaywszy wczeniej konsekwencji.

Ten pierwszy objaw przemocy, ktry prawnicy okreliliby jako
niepodane zachowanie seksualne i naduycie stosunku zalenoci,
a ktry mgby kosztowa Bjurmana pozbawienie wolnoci do
dwch lat, trwa zaledwie kilka krtkich sekund. Ale to wystarczyo,
eby nieodwoalnie przekroczyli jak granic. Dla Lisbeth
oznaczao to bezceremonialne zademonstrowanie siy i podkrelenie
faktu, e poza dokadnie zdefiniowan relacj prawn jest wobec
swojego opiekuna zupenie bezbronna i zdana na jego ask. Kiedy
w chwil pniej popatrzyli sobie w oczy, w jego potwartych
ustach wyczytaa podanie. Jej twarz nie wyraaa adnych uczu.
Bjurman wrci na swoje miejsca za biurkiem i usiad w
wygodnym skrzanym fotelu.
Nie mog wypisywa ci czekw, ot, tak, hop siup
powiedzia nagle. Do czego ci potrzebny taki drogi sprzt?
Istniej zdecydowanie tasze aparaty, na ktrych moesz
sobie gra w te swoje gry komputerowe.
Chc, tak jak dawniej, dysponowa swoimi pienidzmi.
Adwokat przesa jej wspczujce spojrzenie.
Zobaczymy, co si da zrobi. Najpierw musisz nauczy si
nawizywa satysfakcjonujce relacje z otoczeniem.
Moliwe, e jego umiech przybladby troch, gdyby potrafi
czyta w mylach dziewczyny ukrytych za oczami bez wyrazu.
Myl, e ty i ja zostaniemy przyjacimi. Musimy sobie
tylko zaufa.
Nie usyszawszy adnej odpowiedzi, ucili.
Jeste przecie doros kobiet, Lisbeth.
Potwierdzia skinieniem gowy.
Chod tutaj powiedzia, wycigajc rk.
Na moment wbia wzrok w n do rozcinania kopert. A
pniej wstaa i podesza do Bjurmana. Konsekwencje. Zapa jej
rk i przycisn do swojego krocza. Przez ciemn gabardyn spodni

czua jego genitalia.

Jeeli bdziesz dla mnie mia, to ja bd miy dla ciebie.
Bya sztywna jak pal, gdy chwytajc j za kark, zmusi do
uklknicia z twarz przy kroczu.
Robia to wczeniej, prawda? zapyta, rozpinajc
rozporek. Pachnia mydem. Jak gdyby przed chwil umy si w
azience.
Lisbeth odwrcia twarz i prbowaa si podnie, ale trzyma
j mocno. Nie miaa szans. Czym byo jej czterdzieci kilogramw
wobec jego dziewidziesiciu piciu? Zapawszy gow dwoma
rkami, odwrci jej twarz. Ich oczy znw si spotkay.
Jeeli bdziesz dla mnie mia, to ja bd miy dla ciebie
powtrzy. A jak si zaczniesz stawia, to na reszt ycia wpakuj
ci do wariatkowa. Chciaaby?
Milczaa.
Chciaaby? zapyta jeszcze raz.
Pokrcia gow.
Poczeka, a spuci oczy na znak jak mu si wydawao
ulegoci i przycign j jeszcze bliej. Lisbeth rozchylia wargi i
przyja go ustami. Trzymajc nieustannie za kark, gwatownie j
tarmosi. W czasie dziesiciominutowego pompowania adwokata z
trudem powstrzymywaa odruch wymiotny Kiedy w kocu doszed,
przycisn j tak mocno, e nie miaa czym oddycha.
Pozwoli jej skorzysta z niewielkiej azienki w korytarzu.
Trzsc si na caym ciele, mya twarz i prbowaa zetrze plamy ze
swetra. Zjada troch jego pasty do zbw, eby zabi smak w
ustach. Kiedy wrcia do gabinetu, siedzia nieporuszony za
biurkiem i przeglda papiery.
Usid nakaza, nie patrzc jej w oczy.
Gdy zaja swoje miejsce, podnis wzrok i umiechn si.
Jeste ju dorosa, prawda?
Skina potakujco.

 Czyli powinna umie bawi si w dorose zabawy doda,

mwic jak do dziecka.
Nie odpowiadaa. Na jego czole pojawia si nieznaczna
zmarszczka.
Wydaje mi si, e opowiadanie komukolwiek o naszych
dorosych zabawach nie byoby dobrym pomysem. Pomyl, kto ci
uwierzy? Mam tutaj papiery na to, e jeste nieobliczalna.
Cigle nie odpowiadaa, wic mwi dalej.
Twoje sowa przeciwko moim. Jak mylisz, czyje oka si
waniejsze?
Westchn, cigle nie mogc si doczeka odpowiedzi. Nagle
zaczo go irytowa jej uporczywe milczenie i wlepione w niego
oczy, ale opanowa si.
Zostaniemy dobrymi przyjacimi, Lisbeth. Bardzo dobrze
zrobia, zwracajc si dzisiaj do mnie. Zawsze moesz do mnie
przyj.
Potrzebuj dziesi tysicy na komputer odezwaa si
nagle cicho, jak gdyby podejmowaa przerwan rozmow.
Bjurman unis brwi. Twarda sztuka. Ja pierdziel, ona jest
naprawd rbnita. Poda jej czek, ktry wypisa, gdy bya w
azience. To przecie lepsze ni normalna kurwa, pac jej wasnymi
pienidzmi. Umiechn si protekcjonalnie. Lisbeth wzia czek i
wysza bez sowa.

Rozdzia 12
roda 19 lutego
GDYBY LISBETH SALANDER bya zwyk obywatelk,
najprawdopodobniej zaraz po wyjciu z gabinetu Bjurmana
zadzwoniaby na policj i zoya doniesienie o gwacie. Sice na
szyi i karku, podobnie jak podpis ze spermy zawierajcej DNA
adwokata na jej ciele i ubraniach stanowiyby powane dowody.
Nawet gdyby sprawca prbowa si wykrci, twierdzc, e sama si
zgodzia albo uwioda go, albo to ona nalegaa, eby mu zrobi
lask, albo jeszcze co innego, co gwaciciele maj w zwyczaju
twierdzi, nawet wtedy byby winny zamania tak wielu przepisw
prawnych obowizujcych kuratorw, e natychmiast zostaby
pozbawiony funkcji opiekuna Lisbeth. W wyniku zgoszenia gwatu
przyznano by jej adwokata z dobr znajomoci problematyki
przemocy wobec kobiet, co zaowocowaoby dyskusj o sednie
sprawy, czyli ubezwasnowolnieniu Salander.
Od 1989 roku w Szwecji nie uywa
ubezwasnowolnienie w stosunku do dorosych osb.

si

pojcia

Mwi si o dwch stopniach kurateli, z ktrych godmanskap

to pomoc w dokonywaniu czynnoci, ktre maj skutki prawne,
ajorraltning, to cakowite zarzdzanie.
Opiekun (god man) oferuje dobrowoln pomoc osobom, ktre
z rnych wzgldw maj problemy z wykonywaniem codziennych
czynnoci, paceniem rachunkw czy dbaniem o higien. Jest to
zazwyczaj krewny albo bliski znajomy. Jeeli taka osoba nie istnieje,
wadze socjalne mog wyznaczy kogo spoza krgu rodziny czy
znajomych. Taka pomoc jest agodniejsz form kurateli, w ktrej
zleceniodawca czyli dawniej czciowo ubezwasnowolniony w
dalszym cigu ma kontrol nad swoimi zasobami i podejmuje
decyzje w porozumieniu z opiekunem.
Zarzdzanie (frvaltarskap) jest zdecydowanie ostrzejsz
form kontroli. Zleceniodawca zostaje pozbawiony moliwoci
swobodnego rozporzdzania swoimi zasobami i nie moe

podejmowa samodzielnie rnych decyzji. Dokadniej oznacza to,

e zarzdzajcy kurator przejmuje od zleceniodawcy moliwo
dokonywania wszelkich czynnoci prawnych. W Szwecji pod takim
zarzdem kurateli znajduje si ponad cztery tysice osb.
Najczstszym powodem jest ewidentna choroba psychiczna albo
choroba psychiczna w poczeniu z naduywaniem alkoholu lub
narkotykw. Niewielk cz stanowi osoby z demencj.
Zadziwiajco dua grupa ludzi pod kontrol zarzdzajcego kuratora
to osoby stosunkowo mode, trzydziestopicioletnie lub modsze.
Jedn z nich bya Lisbeth Salander.
Pozbawienie czowieka kontroli nad swoim yciem, to znaczy
nad swoim kontem w banku, jest jednym z najbardziej
uwaczajcych
rodkw,
jakie
mona
zastosowa
w
demokratycznym kraju. Zwaszcza kiedy chodzi o modych ludzi. To
uwacza godnoci czowieka, nawet jeeli cel jest chwalebny i
akceptowany spoecznie. A to czyni z tej materii bardzo delikatn
kwesti polityczn, okrelon rygorystycznymi przepisami i
kontrolowan przez Komisj ds. Nadzoru Zarzdzania, ktra podlega
urzdowi wojewdzkiemu kontrolowanemu przez Rzecznika Praw
Obywatelskich.
Komisja ds. Nadzoru Zarzdzania prowadzi dziaalno w
niewtpliwie cikich warunkach. Ale z uwagi na to, jak delikatnymi
sprawami si zajmuje, media ujawniaj zdumiewajco niewiele skarg
i skandali.
Tylko sporadycznie pojawiaj si raporty o oskareniu
wniesionym przeciwko opiekunowi lub zarzdzajcemu kuratorowi,
ktry sprzeniewierzy majtek swojego klienta albo bez pozwolenia
sprzeda jego mieszkanie i schowa pienidze do wasnej kieszeni.
Ale to do rzadkie przypadki, co z kolei mona wytumaczy w ten
sposb: albo odpowiedzialne wadze wykonuj swoj prac
nadzwyczaj dobrze, albo zleceniodawcy nie maj moliwoci
skadania skarg i nie potrafi w wiarygodny sposb znale posuchu
u dziennikarzy i innych wadz.
Do powinnoci Komisji ds. Nadzoru Zarzdzania nale
coroczne kontrole, ktrych celem jest sprawdzenie moliwoci
ewentualnego ustania kurateli. Poniewa Lisbeth Salander trwaa w
niezomnym uporze i nie poddawaa si adnym badaniom

psychiatrycznym (nie odpowiadajc nawet na uprzejme dzie dobry

lekarza), wadze nigdy nie miay powodu, by zmieni postanowienie
sdu. W rezultacie owego status quo Lisbeth rok po roku
pozostawaa pod opiek przedstawiciela ustawowego.
Przepisy prawne mwi, e stopie sprawowania kontroli
powinno si ustanawia indywidualnie. Dlatego te Holger Palmgren
pozwoli Lisbeth na samodzielne dysponowanie pienidzmi i
kierowanie swoim yciem. Speniajc wymagania wadz co do joty,
wysya miesiczne raporty i roczne sprawozdania rewizyjne, ale
jednoczenie traktowa Lisbeth jak kad normaln mod kobiet.
Nie wtrca si w jej wybory dotyczce stylu ycia czy osb, z
ktrymi obcowaa. Uwaa, e ani on, ani spoeczestwo nie ma
prawa decydowa o tym, czy moda dziewczyna moe mie kolczyk
w nosie lub tatua na szyi. Ten odrobin osobliwy stosunek do
postanowie sdu by jedn z przyczyn, dla ktrych yli w zgodzie.
Dopki Palmgren by jej kuratorem, dopty nie zastanawiaa
si nad swoj sytuacj prawn. Ale adwokat Bjurman interpretowa
przepisy w zupenie inny sposb.
TAK CZY OWAK Lisbeth Salander nie zachowywaa si jak
normalni ludzie. Wykazywaa szcztkow wiedz w zakresie prawa
dziedziny, ktrej nie miaa jeszcze okazji zgbi i bliskie zeru
zaufanie do policji. Postrzegaa t instytucj jako mglicie
zdefiniowan si bojow, ktrej praktyczne dokonania polegaj na
zatrzymywaniu i ponianiu obywateli jej pokroju. Ostatnio miaa z
ni do czynienia w maju ubiegego roku, gdy w drodze do Milton
Security, na Gtgatan, nagle stana oko w oko z zakutym w hem
policjantem, ktry zupenie nieprowokowany zdzieli j pak
przez rami. W pierwszym odruchu chciaa mu odda, uywajc
trzymanej akurat w rku butelki z col, ale na szczcie zanim
zdya przej do natarcia, policjant obrci si na picie i odbieg.
Dopiero pniej dowiedziaa si, e troch dalej na tej samej ulicy
demonstrowaa organizacja Reclaim the Street.
Myl o pjciu do kwatery gwnej zamaskowanych facetw
za wizjerami, eby zgosi przemoc seksualn, w ogle nie postaa
jej w gowie. A zreszt co miaaby zgosi? Bjurman zapa j za
pier. Kady policjant, rzuciwszy na ni okiem, stwierdziby, e z jej

miniaturowymi guziczkami to zupenie nieprawdopodobne, a nawet

jeli tak faktycznie byo, to powinna by raczej dumna, e komu w
ogle si chciao. A jeeli chodzi o robienie laski... jej zeznania
przeciwko jego zeznaniom, a z dowiadczenia wiedziaa, e sowa
innych wa wicej. Policja nie jest dobrym rozwizaniem.
Opuciwszy gabinet Bjurmana, pojechaa wic do domu,
wzia prysznic, zjada dwie kanapki z serem i ogrkiem solonym i
w kocu, siadajc na swojej wytartej i zmechaconej kanapie, oddaa
si rozmylaniom.
Przecitny czowiek sdziby, e taki brak reakcji powinien
dziaa na jej niekorzy. Fakt, e nawet gwat nie wywoa u niej
zadowalajcej odpowiedzi emocjonalnej, byby przecie kolejnym
dowodem na to, e jest nienormalna.
Wprawdzie grono jej znajomych nie byo due i nie skadao
si z chronionej klasy redniej zamieszkujcej podmiejskie dzielnice
willowe, ale w wieku lat osiemnastu Lisbeth nie znaa ani jednej
dziewczyny, ktra chocia raz nie byaby zmuszona do seksu.
Wikszo takich przypadkw przemocy dotyczya troch starszych
partnerw, ktrzy z pewn doz stanowczoci potrafili przeforsowa
swoj wol. O ile wiedziaa, tego typu incydenty czasami prowadziy
do paczu i wybuchw wciekoci, ale nigdy do zgoszenia na
policji.
W jej wiecie to byl naturalny stan rzeczy. Jako dziewczyna
bya upem, na ktry nie obowizywa okres ochronny, szczeglnie
wtedy, gdy miaa na sobie zniszczon skrzan kurtk, kolczyki w
brwiach, tatuae i zerowy status spoeczny.
Nie byo si nad czym roztkliwia.
Ale to wcale nie znaczyo, e adwokat Bjurman mg j
zmusza do obcigania zupenie bezkarnie. Lisbeth nigdy nie
zapominaa doznanych krzywd, a wybaczanie nie leao w jej
naturze. Jej sytuacja prawna bya jednak do kopotliwa. Odkd
sigaa pamici, traktowano j jako dziewczyn uciliw i
bezzasadnie agresywn. Pierwsze zapiski, z pocztkw szkoy
podstawowej, pochodziy z dokumentacji szkolnej pielgniarki.
Pewnego dnia odesano j do domu, poniewa popchna koleg z
klasy tak mocno, e upadszy na wieszaki, zrani si i zacz

krwawi. W dalszym cigu czua irytacj, mylc o ofierze bjki,

grubawym Dawidzie Gustavssonie, ktry mia w zwyczaju drani j
i obrzuca rnymi rzeczami i ktry na pewno wyrs na
wymienitego drczyciela. Wtedy nikt jeszcze nie wiedzia, co
oznacza sowo mobbing, ale gdy wrcia nastpnego dnia, chopak
zacz grozi jej zemst, na co odpowiedziaa prawym prostym
wzmocnionym pik golfow. W rezultacie powstaa nowa rana i
nowa uwaga w dokumentacji pielgniarki.
Reguy ycia towarzyskiego w szkole zawsze zbijay j z
tropu. Pilnowaa swoich interesw i nie wtrcaa si w sprawy
innych. A mimo to zawsze znajdowa si kto, kto absolutnie nie
chcia jej zostawi w spokoju.
W pitej, szstej klasie te odesano j parokrotnie do domu
po tym, jak pobia si z kolegami. Znacznie silniejsi chopcy
nauczyli si do szybko, e utarczki z t chudzin wi si z
nieprzyjemnociami. W odrnieniu od pozostaych dziewczt w
klasie Lisbeth nie usuwaa si i ani sekundy nie wahaa przed
uyciem pici, gdy zasza taka potrzeba. Bya gboko przekonana,
e lepiej da si zabi ni akceptowa obrzucanie gwnem.
A poza tym umiaa si zemci.
W szstej klasie wdaa si w bjk ze znacznie rolejszym i
silniejszym chopakiem. Fizycznie nie bya dla niego adnym
przeciwnikiem. Najpierw zabawia si, przewracajc j par razy
szturchacami, a gdy prbowaa przej do kontrataku, wymierzy
jej kilka policzkw. Na nic. Nie zwaajc na jego przewag, gupia
dziewczyna nie przestawaa atakowa i po jakim czasie nawet jego
koledzy z klasy uwaali, e posuwa si za daleko. Lisbeth bya tak
ewidentnie bezbronna, e sytuacja staa si enujca. W kocu
chopak trzasn j pici w twarz tak mocno, e zobaczya
gwiazdy, a z rozcitej wargi polaa si krew. Zostawili j na ziemi za
sal gimnastyczn. Przez dwie doby siedziaa w domu. Trzeciego
dnia czekaa na swojego drczyciela z kijem bejsbolowym, ktrym
zdzielia go w ucho. Wezwano j do dyrektora, ktry zadecydowa,
e zgosi pobicie na policji, czego rezultatem byo przeprowadzenie
rodzinnego wywiadu rodowiskowego.
Koleanki i koledzy z klasy uwaali j za stuknit i jako tak

traktowali. Nie budzia te sympatii u nauczycieli, ktrym czasami

jawia si jako dopust boy. Nie bya szczeglnie rozmowna, ale
zapamitano j przede wszystkim jako uczennic, ktra nigdy nie
podniosa rki i czsto nie odpowiadaa nawet wtedy, gdy zwracano
si bezporednio do niej. Nikt nie zna przyczyny tego stanu rzeczy:
czy brakowao jej wiedzy, czy chodzio o co innego, w kadym
razie odbijao si to na jej stopniach. Nie ulegao wtpliwoci, e ma
problemy, ale w jaki dziwny sposb nikt nie czu si
odpowiedzialny za t uciliw dziewczynk, chocia bya
przedmiotem dyskusji na niejednej radzie pedagogicznej. W kocu,
nie prbujc przerwa jej pospnego milczenia, przestali si ni
przejmowa nawet najbardziej zaangaowani nauczyciele.
Pewnego razu, zmuszona do odpowiedzi na lekcji matematyki
przez nieznajcego jej specyficznego zachowania zastpc, wpada
w histeri i zacza bi i kopa nauczyciela. Koczc szko
podstawow, nie miaa ani jednej szkolnej koleanki czy kolegi, z
ktrymi moga si poegna. Bya niekochan dziewczyn o
nietuzinkowym zachowaniu.
A pniej wydarzyo si Cae Zo, o ktrym nie chciaa
myle. Wanie wtedy, gdy wkraczaa w okres dojrzewania. Ostatni
wybuch, ktry ugruntowa wzr zachowania i spowodowa
odkurzenie dokumentacji ze szkoy podstawowej. Odtd z
prawniczego punktu widzenia traktowano j jak... dziwolga. A
freak. Lisbeth nigdy nie potrzebowaa potwierdzenia na papierze, e
jest inna. Z drugiej strony nie przejmowaa si tym, dopki jej
kuratorem by Holger Palmgren, ktrego w razie potrzeby umiaa
owin sobie wok palca.
Wraz z pojawieniem si Bjurmana ubezwasnowolnienie stao
si w jej yciu dramatycznym obcieniem. Niezalenie od tego, do
kogo si zwrci, znw mog si pootwiera puapki. A co si stanie,
gdy przegra walk? Wsadz j do zakadu? Zamkn w wariatkowie?
To naprawd nie jest dobre rozwizanie.
PNIEJ W NOCY, gdy leeli w milczeniu spltani nogami, Cecilia
spojrzaa na Mikaela i przerwaa cisz.
Dzikuj. Pierwszy raz od dawna. Jeste cakiem okej w

ku.
Umiechn si, czujc cigle mikko jej piersi.
Komplementy na temat sprawnoci seksualnej cieszyy go w
dziecicy wrcz sposb.
Dobrze si bawiem odpowiedzia. Niespodziewanie, ale
przyjemnie.
Chtnie zabawi si kiedy jeszcze raz powiedziaa.
Jeeli masz ochot.
Popatrzy na ni uwaniej.
Chyba nie chodzi ci o kochanka?
O okazjonalnego kochanka wyjania. Ale chciaabym,
eby poszed do domu, nim zaniesz. Nie chc obudzi si jutro
rano u twojego boku, rozmemana i z nieuporzdkowan twarz. A
tak w ogle to bardzo chtnie, o ile nie rozpowiesz o nas caej wsi.
Nie zamierzam.
Przede wszystkim nie chc, eby dowiedziaa si o tym
Isabella. To niezy kawa wini.
I twoja najblisza ssiadka... ju j spotkaem.
Tak, ale na szczcie nie widzi od siebie moich drzwi
wejciowych. Prosz ci, bd dyskretny.
Bd dyskretny.
Dziki. Pijesz?
Czasami.
Mam ochot na co owocowego z dinem. Chcesz?
Chtnie.
Owina si przecieradem i znikna, zbiegajc po schodach
na parter. Wykorzysta okazj, eby pj do azienki i wzi szybki
prysznic. Gdy wrcia, sta nagi przed regaem z ksikami.
Przyniosa karafk z wod i dwie szklaneczki z dinem i limonk.
Wznieli toast.

 Dlaczego przyszede? zapytaa.

Bez specjalnego powodu. Mylaem...
Siedziae w domu i czytae dokumentacj Henrika. I nagle
zachciao ci si przyj do mnie. Nie trzeba by specjalnie bystrym,
eby zrozumie, nad czym sobie amiesz gow.
Czytaa te dokumenty?
Czciowo. Towarzyszyy mi przez cae dorose ycie. Nie
da si obcowa z Henrikiem, nie poruszajc zagadki Harriet.
Ale to naprawd fascynujcy problem. To znaczy, taka
tajemnica zamknitego pokoju, tyle e dotyczca caej wyspy. I nic
w tym dochodzeniu nie przebiega zgodnie z normaln logik. Kade
pytanie pozostaje bez odpowiedzi, kady trop prowadzi w lepy
zauek.
Mmm, wanie takie rzeczy rzucaj si ludziom na mzg.
Bya tego dnia na wyspie.
Tak. Byam i przeyam cay ten rozgardiasz. Mieszkaam
wtedy i studiowaam w Sztokholmie. auj, e nie zostaam w
domu.
Jaka ona bya naprawd? Ludzie postrzegali j tak rnie.
Czy to jest off the record, czy...
Zdecydowanie off the record.
Nie mam pojcia, co si kotowao w jej gowie. Chodzi ci
oczywicie o ostatni rok. Jednego dnia bya stuknit fanatyczk
religijn. Drugiego robia sobie makija jak dziwka i sza do szkoy
w najbardziej obcisym sweterku, jaki miaa w szafie. Nie trzeba by
psychologiem, eby poj, e nie bya szczliwa. Ale jak ju
mwiam, nie mieszkaam tutaj i syszaam tylko plotki.
A co byo powodem tych problemw?
Gottfried i Isabella oczywicie. Ich maestwo to byo
jedno wielkie wariactwo. Imprezowali i walczyli ze sob. Nie
fizycznie, Gottfried nie by z tych, co bij, a poza tym niemale ba
si Isabelli. Miaa okropne humory. Gdzie tak na pocztku lat

szedziesitych wyprowadzi si, mniej lub bardziej na stae, do

chatki na drugim kocu wyspy, gdzie Isabella nigdy nie postawia
stopy. Czasami pojawia si w osadzie, wyglda jak achmaniarz. A
pniej trzewia, ubiera si elegancko i prbowa pracowa.
I nikt nie chcia pomc Harriet?
Henrik, oczywicie. Przecie w kocu si do niego
przeprowadzia. Ale nie zapominaj, e by wtedy zajty
odgrywaniem roli wielkiego przemysowca. Bywa czsto w
rozjazdach i nie mia zbyt duo czasu dla Harriet i Martina. Nie
znam szczegw, poniewa najpierw mieszkaam w Uppsali, a
pniej w Sztokholmie. Zreszt mog ci zapewni, e ja te nie
miaam lekkiego dziecistwa z takim ojcem jak Harald. Dopiero
pniej zrozumiaam, e problem polega na tym, e Harriet nigdy
nikomu si nie zwierzaa. Wrcz przeciwnie, usiowaa zachowywa
pozory, wmawiajc wszystkim, e tworz szczliw rodzin.
Zaprzeczanie.
Oczywicie. Ale zmienia si po mierci ojca. Wtedy ju nie
moga udawa, e wszystko jest w porzdku. A do tego wypadku
bya... nie wiem, jak to wyjani, uzdolnion ponad miar,
przedwczenie dojrza, ale koniec kocw cakiem zwyczajn
nastolatk. W tym ostatnim roku w dalszym cigu imponowaa
inteligencj, miaa same pitki i tak dalej, ale wydawao si, e
brakuje jej duszy.
Jak uton jej ojciec?
Gottfried? Jak najbardziej prozaicznie. Wypad z dki
dokadnie przed swoj chatk. Mia rozpity rozporek i ekstremalnie
wysokie stenie alkoholu we krwi, wic moesz sobie wyobrazi,
co si wydarzyo. Znalaz go Martin.
O tym nie wiedziaem.
To zabawne. Martin wyrs na naprawd porzdnego
czowieka. Gdyby zapyta mnie trzydzieci pi lat temu,
powiedziaabym, e to wanie on potrzebuje psychologa.
e co prosz?
Nie tylko Harriet pada ofiar caej tej sytuacji. Przez wiele

lat Martin by tak skryty i niekomunikatywny, e mona go byo

nazwa odludkiem. Obydwojgu byo ciko. A tak naprawd chyba
nam wszystkim: ja miaam problemy ze swoim ojcem. Wychodz z
zaoenia, wiesz, e to kompletny wariat. Moja siostra Anita miaa
ten sam problem, podobnie jak nasz kuzyn Alexander. Nieatwo by
modym w tej rodzinie.
Co si stao z twoj siostr?
Anita mieszka w Londynie. Pojechaa tam w latach
siedemdziesitych, eby popracowa dla szwedzkiego biura podry,
i zostaa. Wysza za m za jakiego faceta, ktrego nigdy nie
przedstawia rodzinie i z ktrym si pniej rozwioda. Dzisiaj jest
jedn z szefowych w British Airways. wietnie si dogadujemy, ale
nie utrzymujemy staych kontaktw, spotykamy si raz na dwa lata
albo jako tak. Nigdy nie przyjeda do Hedestad.
Dlaczego?
Nasz ojciec jest wirem. Czy to wystarczajce wyjanienie?
Ale ty zostaa.
Birger te.
Polityk.
No chyba artujesz? Nasz starszy brat? Nigdy nie bylimy
w szczeglnie dobrych stosunkach. We wasnym mniemaniu jest
wybitnym i znaczcym politykiem z widokami na karier w
Riksdagu i moe nawet tek ministra, jeeli prawica wygra wybory.
Ale tak naprawd to przecitnie uzdolniony radny w zapadej dziurze
i to chyba jest szczytem jego moliwoci.
Jedna rzecz mnie zadziwia: w rodzinie Vangerw nikt
nikogo nie lubi.
To nie do koca prawda. Bardzo lubi Martina i Henrika. I
zawsze dobrze si dogadywaam z moj siostr, chocia spotykamy
si zdecydowanie zbyt rzadko. Nie cierpi Isabelli, nie przepadam za
Alexandrem. I nie rozmawiam z ojcem. To mniej wicej fifty-fifty.
Birger jest... hmm, raczej nadtym pierdo ni zym czowiekiem.
Ale rozumiem, o co ci chodzi. Spjrz na to inaczej: jeeli jeste
czonkiem rodziny Vangerw, bardzo wczenie uczysz si mwi

jasno. Mwimy, co mylimy.

Tak, zauwayem, e walicie prosto z mostu.
Wycign rk i dotkn jej piersi.
Napada na mnie ju po pitnastu minutach.
Szczerze mwic, zastanawiaam si nad tym, jaki jeste w
ku, odkd ci zobaczyam. No i uwaaam, e naleao
sprbowa.
PO RAZ PIERWSZY w yciu Lisbeth Salander czua, e potrzebuje
rady. Problem polega na tym, e najpierw powinna si temu komu
zwierzy, co z kolei oznaczao, e zdajc si na czyj ask, bdzie
zmuszona wyjawi swoje tajemnice. Komu miaa je opowiedzie?
Nie bya w najlepszych kontaktach z blinimi.
Dokadnie policzywszy Lisbeth odfajkowaa w pamici
wszystkich z notesiku uznaa, e krg jej znajomych skada si z
dziesiciu osb. Przyznaa, e to do hojny szacunek.
Moga porozmawia z Plague'em, jednym z niezmiennych
punktw w jej yciu. Ale to nie by jej przyjaciel, a poza tym nalea
chyba do ostatnich, ktrzy mogliby rozwiza jej problem. Ten
chopak nie wchodzi w rachub.
ycie seksualne Lisbeth nie byo a tak skromne, jakim
przedstawia je Bjurmanowi. Ale zawsze (albo przynajmniej bardzo
czsto) uprawiaa seks z wasnej inicjatywy i na dyktowanych przez
siebie warunkach. Od pitnastego roku ycia miaa okoo
pidziesiciu partnerw, co oznaczao mniej wicej piciu na rok, z
czego bya cakiem zadowolona, przynajmniej jako singielka, ktra z
biegiem lat zacza uwaa seks za przyjemn form spdzania
wolnego czasu.
Wikszo tych przypadkowych partnerw zaliczya jednak w
cigu dwch lat, ktre byy najbardziej zagmatwanym okresem jej
modoci, wanie wtedy, gdy miaa osign penoletno. To by
okres, kiedy stojc na rozdrou nie miaa penej kontroli nad
swoim zachowaniem. Jej przyszo moga oznacza narkotyki,
alkohol i przymusowy pobyt w rnych zakadach opiekuczych.

Ale gdy skoczywszy dwadziecia lat, zacza pracowa w Milton

Security, znacznie si uspokoia i jak sama sdzia przeja
kontrol nad swoim yciem.
Nie musiaa ju dogadza komu, kto w knajpie zafundowa
jej trzy piwa. Nie musiaa si realizowa, idc do domu z jakim
pijaczyn, o ktrym nawet nie wiedziaa jak ma na imi. Przez
ostatni rok miaa tylko jednego partnera i trudno byoby nazwa jej
ycie rozwizym, na co wskazyway zapiski z jej wczesnej
modoci.
Poza tym seks by najczciej zwizany z grup luno
zaprzyjanionych osb, do ktrej Lisbeth nie naleaa, ale w ktrej j
akceptowano ze wzgldu ma to, e znaa Cill Noren. Spotkaa j
adnych par lat temu, gdy pod wpywem uporczywych nalega
Palmgrena zdecydowaa si nadrobi w Konwuksie * zalegoci z
gimnazjum. Cilla miaa liwkowe wosy z ciemniejszymi
pasemkami, spodnie z czarnej skry, kolczyk w nosie i tyle samo
nitw w pasie co Lisbeth. Podczas pierwszej lekcji rzucay sobie
podejrzliwe spojrzenia.
Z jakiego niepojtego dla Lisbeth powodu zbliyy si do
siebie. Nie naleaa do osb, z ktrymi atwo wej w komityw,
szczeglnie wtedy, ale Cilla, nie przejmujc si jej milczeniem,
wycigaa j do knajp. Dziki liwkowowosej koleance Lisbeth
zostaa czonkini grupy Evil Fingers, ktra z hardrockowego
zespou zaoonego przez cztery nastolatki z przedmiecia dziesi
lat pniej przeksztacia si w wiksze towarzystwo. Dziewczyny
spotykay si w kady wtorek w Kvarnen, by przy
niskoalkoholowym piwie poobgadywa chopakw, podyskutowa o
feminizmie, muzyce, pentagramie i polityce. W peni te zasugiway
na swoje miano.
Salander trzymaa si na obrzeach grupy i rzadko
uczestniczya w rozmowie, ale akceptowano j tak, jak bya.

Komvux Den kommunala vuxenutbildningen. Gminne orodki

ksztacenia dorosych, w ktrych osoby po ukoczeniu dwudziestego roku
ycia maj moliwo uzupenienia brakw w wyksztaceniu na poziomie
szkoy podstawowej i redniej (przyp. tum. ).

Moga przychodzi i odchodzi, kiedy chciaa, moga siedzie przez

cay wieczr w milczeniu ze swoim kuflem piwa. Zapraszano j na
imprezy urodzinowe, witecznego grzaca i tym podobne, ale
najczciej nie pojawiaa si u innych w domu.
Przez te pi lat, kiedy Lisbeth spotykaa si z czonkiniami
Evil Fingers, dziewczyny zmieniy si. Kolor wosw znormalnia, a
ciuchy coraz czciej pochodziy z H&M, nie z lumpeksw. Zaczy
studiowa, pracoway, jedna z nich zostaa matk. Lisbeth miaa
wraenie, e jako jedyna nie zmienia si ani odrobin, co mogo
wyglda na dreptanie w miejscu.
Ale w dalszym cigu wietnie si razem bawiy. Jeeli
istniao jakie miejsce, w ktrym Lisbeth odczuwaa co w rodzaju
przynalenoci grupowej, to wanie wrd Evil Fingers,
powikszonych o grup chopakw, z ktrymi si spotykay.
Dziewczyny z Evil Fingers na pewno by jej wysuchay. Na pewno
stanyby po jej stronie. Ale one nie miay pojcia o tym, e Lisbeth
zostaa uznana przez sd za niepoczytaln. Nie chciaa, eby one te
zaczy na ni krzywo patrze. Te dziewczyny nie wchodziy w
rachub.
Poza nimi nie miaa jednak w swoim notesiku ani jednej
koleanki z przeszoci. Brakowao jej jakiejkolwiek formy wsparcia
spoecznego czy wpywowych znajomych. Wic do kogo powinna
si zwrci o pomoc w sprawie kopotw z adwokatem Bjurmanem?
Chyba e... Dugo rozwaaa moliwo zwierzenia si
Draganowi Armanskiemu. Wystarczyo tylko zapuka i
opowiedzie. Powiedzia przecie, eby w razie potrzeby nie wahaa
si przyj do niego po pomoc. Bya przekonana, e mwi to jak
najbardziej powanie.
Armanski te j kiedy obapi, ale to by yczliwy dotyk, bez
niecnych zamiarw, bez demonstrowania siy. Teraz taka proba o
pomoc napawaa j niesmakiem. Nie chciaa zaciga dugu
wdzicznoci u swojego szefa. Przez chwil bawia si myl, jak
wygldaoby jej ycie, gdyby to nie Bjurman, ale Armanski by jej
kuratorem. Umiechna si. Sama myl nie bya nieprzyjemna, ale
Armanski z pewnoci wypeniaby swoje zadanie tak serio, e
zadusiby j swoj opiekuczoci. Hmm... moliwe, e Dragan

wchodzi w rachub.
Chocia syszaa o Pogotowiu dla Kobiet, nigdy nie przyszo
jej do gowy, eby si do niego zwrci. W jej mniemaniu bya to
instytucja dla ofiar, a za tak nigdy si sama nie uwaaa.
Pozostawao wic zrobi to, co zawsze: wzi sprawy we wasne
rce i samodzielnie rozwiza swoje problemy. To zdecydowanie
wchodzio w rachub.
I nie wryo dobrze Bjurmanowi.

Rozdzia 13
Czwartek 20 lutego pitek 7 marca
W OSTATNIM TYGODNIU lutego Lisbeth, zostajc swoj wasn
klientk, zlecia sobie priorytetowe zadanie w postaci Bjurmana,
urodzonego w 1950 roku. Pracowaa okoo szesnastu godzin na dob
i zrobia najdokadniejszy wywiad rodowiskowy w swoim yciu.
Wykorzystaa wszystkie archiwa i dokumenty, do ktrych moga
dotrze. Zbadaa najblisze grono krewnych i przyjaci adwokata.
Przyjrzaa si jego finansom i szczegowo przeanalizowaa jego
karier.
Rezultat by przygnbiajcy.
Bjurman by prawnikiem, czonkiem Izby Adwokackiej i
autorem zacnie rozwlekej i wyjtkowo nudnej pracy na temat prawa
handlowego.
Mczyzna
o nienagannej
opinii.
Nigdy
niekrytykowany. Tylko raz, dziesi lat wczeniej, jego nazwisko
pojawio si w zwizku z podejrzeniami o rol porednika w
nielegalnej sprzeday mieszkania, ale zdoa udowodni swoj
niewinno i spraw umorzono. Mia uporzdkowane finanse; by
zamony, dysponowa dziesiciomilionowym majtkiem. Paci
wysze podatki, ni powinien, nalea do Greenpeace i Amnesty
oraz przekazywa darowizny na rzecz Fundacji Zwalczania Chorb
Serca i Puc. Rzadko widziany w mediach, kilka razy podpisywa
oficjalne listy apelujce o uwolnienie winiw politycznych w
trzecim wiecie. Mieszka w piciopokojowym apartamencie przy
Odenplan i peni funkcj sekretarza w swojej spdzielni
mieszkaniowej. By rozwiedziony i bezdzietny.
Lisbeth skoncentrowaa si na jego byej onie Elenie,
urodzonej w Polsce, ale mieszkajcej cae ycie w Szwecji.
Pracowaa jako rehabilitantka i wszystko wskazywao na to, e ya
szczliwie w nowym zwizku z innym adwokatem. Nic ciekawego.
Jej maestwo z Bjurmanem trwao czternacie lat, a rozwd
przebieg bez adnych zgrzytw.
Bjurman nieustannie opiekowa si modzie, ktra w jakim

sensie bya na bakier z prawem. Zanim zosta przedstawicielem

ustawowym Lisbeth, peni funkcj kuratora czterech innych
modych osb. We wszystkich przypadkach kuratela koczya si
zwyk decyzj sdu, gdy modociani osigali penoletno. Jeden z
nich wci korzysta z usug adwokata. I tam nie znalaza nic
ciekawego. Jeeli Bjurman systematycznie wykorzystywa swoich
podopiecznych, nie byo to widoczne goym okiem. Rwnie
dogbne poszukiwania nie wskazyway na jakie nieprawidowoci.
Kada z tych czterech osb uoya sobie ycie, kada miaa
partnera, prac, mieszkanie i kart staego klienta w Spdzielni
Spoywcw.
Zadzwonia do kadej, przedstawiajc si jako pracownica
opieki spoecznej, ktra bada stopie zaradnoci yciowej u osb
bdcych w dziecistwie pod opiek kuratora w porwnaniu z
innymi osobami. Oczywicie, ma si rozumie, wszyscy zachowaj
anonimowo. Zadaa dziesi pyta z uoonej przez siebie ankiety.
Kilka z nich byo tak sformuowanych, e respondenci musieli
podzieli si uwagami na temat sprawowania kurateli. Bya
przekonana, e gdyby mieli zastrzeenia do Bjurmana, kto musiaby
si z tym zdradzi. Ale nikt nie powiedzia o nim ani jednego zego
sowa.
Skoczywszy swj W, zebraa wszystkie dokumenty do
papierowej reklamwki, ktr postawia w przedpokoju, obok
dwudziestu innych toreb wypenionych gazetami. Bjurman by na
pozr bez skazy. Lisbeth nie znalaza w jego przeszoci niczego, co
mogoby podway t opini.
A przecie nie miaa adnych wtpliwoci, e jej opiekun jest
podym niegodziwcem. Brakowao jej tylko dowodw.
Nadszed wic czas na rozwaenie alternatywy. Gdy
wszystkie analizy byy gotowe, pozostaa tylko jedna, coraz bardziej
atrakcyjna, a przynajmniej cakiem realistyczna moliwo.
Najprociej byoby, gdyby Bjurman po prostu znikn z jej ycia.
Nagy atak serca. End of problem. Sk w tym, e nawet ohydni
pidziesiciolatkowie nie dostaj zawau na zamwienie.
Ale to byo do zaatwienia.

MIKAEL BLOMKVIST traktowa zwizek z pani dyrektor z

najwiksz dyskrecj. Cecilia Vanger miaa trzy zasady: nie chciaa,
eby ludzie wiedzieli o ich spotkaniach, prosia, eby przychodzi
tylko wtedy, gdy w odpowiednim humorze do niego zadzwoni, i
nie yczya sobie, eby u niej nocowa.
Jej namitno zaskakiwaa go i peszya. Kiedy spotyka j w
kawiarni Susanny bya mia, ale chodna i zdystansowana. Kiedy
spotykali si w jej sypialni, ogarniaa j dzika namitno.
Mikael w zasadzie nie mia zamiaru wszy w jej prywatnym
yciu, ale z drugiej strony zosta zatrudniony wanie po to, eby
wszy w prywatnych sprawach caej rodziny Vangerw. I chciaby,
i ba si. W kocu pewnego dnia zapyta Henrika, kto jest jej mem
i co si z nim stao. Zada to pytanie, gdy przekopywa si przez
historie Alexandra, Birgera i innych czonkw rodziny, ktrzy
feralnego dnia byli na wyspie.
Cecilia? Nie sdz, eby miaa co wsplnego z Harriet.
Opowiedz o niej.
Wrcia tutaj po studiach i zacza pracowa jako
nauczycielka. Spotkaa Jerry'ego Karlssona, ktry na nieszczcie
by zatrudniony w koncernie. Pobrali si. Myl, e przynajmniej
na pocztku ich maestwo byo szczliwe. Ale po kilku latach
uwiadomiem sobie, e co jest nie tak. Znca si nad ni. Jak to
zwykle bywa on j bi, a ona lojalnie stawaa w jego obronie. Ale
kiedy uderzy o jeden raz za duo. Ciko pobita trafia do szpitala.
Rozmawiaem z ni, zaproponowaem pomoc. Przeprowadzia si na
wysp i od tej pory odmawia spotkania si z mem. A ja
dopilnowaem, eby zosta zwolniony z pracy.
Ale w dalszym cigu jest jego on.
To kwestia definicji. Tak naprawd nie wiem, dlaczego si
z nim nie rozwioda. Moe dlatego, e nigdy nie miaa zamiaru
ponownie wyj za m, wic rozwd nie by potrzebny.
A ten Jerry Karlsson, czy nie mia...
... do czynienia z Harriet? Nie. W 1966 roku nie mieszka w
Hedestad i nie zacz jeszcze pracowa dla koncernu.

 Rozumiem.
Darz Cecili sympati. Czasami bywa skomplikowana, ale
naley do tych dobrych czonkw rodziny.
LISBETH SALANDER powicia tydzie na to, eby z zaciciem
biurokraty zaplanowa odejcie adwokata Bjurmana. Rozwaaa i
odrzucaa rne metody tak dugo, a zostao jej do wyboru zaledwie
kilka realistycznych scenariuszy. adnych impulsywnych dziaa!
Najpierw pomylaa o upozorowaniu wypadku, ale szybko dosza do
wniosku, e rwnie dobrze moe to by morderstwo. Ale pod
jednym warunkiem: Bjurman musi umrze w sposb, ktry
uniemoliwiaby dotarcie do sprawczyni. Wiedziaa, e jej nazwisko
na pewno wypynie podczas dochodzenia; prdzej czy pniej
pojawi si przecie, gdy policja zacznie bada dziaalno zawodow
adwokata. Ale Lisbeth bya tylko jedn z caego multum
wczeniejszych i obecnych klientw, spotkaa go zaledwie kilka razy
i o ile Bjurman nie zanotowa w swoim kalendarzu, e zmusi j do
zrobienia mu loda, co uznaa za mao prawdopodobne nie miaa
motywu do popenienia zbrodni. Ba! nigdzie nie jest powiedziane, e
mier adwokata musiaaby mie zwizek z jego klientami. Istniay
przecie jego bye partnerki, krewni, przygodni znajomi, koledzy z
pracy i inni. Istniao przecie co, co definiowano jako random
violence, gdy sprawca i ofiara nie znaj si nawzajem.
A gdy w kocu do niej dotr, bdzie tylko bezradn,
ubezwasnowolnion
dziewczyn
z
udokumentowanym
upoledzeniem umysowym. Dobrze wic byoby, gdyby mier
Bjurmana nastpia w tak skomplikowany sposb, eby nikomu nie
przyszo do gowy podejrzewa o jej spowodowanie niedorozwinit
osob.
Od razu odrzucia uycie broni palnej. Samo zdobycie
narzdzia nie sprawioby jej kopotu, ale policja przywizywaa du
wag do tropienia nielegalnej broni.
Rozwaaa moliwo uycia noa, moga kupi taki w
najbliszym sklepie elaznym, ale zrezygnowaa rwnie z tego
pomysu. Nawet gdyby pojawia si bez uprzedzenia i wbia mu
ostrze w plecy, nie miaaby gwarancji, e Bjurman umrze

natychmiast i bezgonie albo e w ogle umrze. Ewentualny tumult

mgby zwrci uwag ssiadw, a krew, ktra z pewnoci
poplamiaby jej ubrania, byaby dramatycznie obciajcym
dowodem winy. Mylaa nawet o zdetonowaniu bomby, ale to
okazao si zbyt skomplikowane. Przygotowanie adunku
wybuchowego nie stanowioby problemu, w Internecie roio si od
przepisw na najbardziej zabjcze mieszanki. O wiele trudniejsze
byo znalezienie odpowiedniego miejsca do podoenia bomby, by
nie zrani niewinnych przechodniw. A poza tym te nie miaaby
pewnoci, e Bjurman umrze w wyniku takiego zamachu.
Zadzwoni telefon.
Cze Lisbeth, mwi Dragan. Mam dla ciebie robot.
Nie mam czasu.
To wane.
Jestem zajta.
Odoya suchawk.
W kocu do nieoczekiwanie zdecydowaa si na trucizn, a
moliwo najpierw j zaskoczya, ale po gbszym namyle wydaa
si idealna.
Przez kilka dni przeczesywaa Internet w poszukiwaniu
odpowiedniego preparatu. Miaa bogaty wybr. Jedn z
najgroniejszych ze znanych nauce trucizn jest cyjanowodr,
nazywany te kwasem pruskim.
Uywano go w niektrych zakadach chemicznych, midzy
innymi przy produkcji farb. Do umiercenia czowieka wystarczyo
kilka miligramw. Jeden litr w zbiorniku wodnym mgby
spustoszy redniej wielkoci miasto. Ze zrozumiaych wzgldw
tak niebezpieczny zwizek chemiczny by pod rygorystyczn
kontrol. Ale nawet jeeli knujcy morderstwo polityczny fanatyk
nie mg kupi dziesiciu mililitrw cyjanowodoru w aptece, to
mg wyprodukowa prawie nieograniczone iloci w swojej kuchni.
Potrzebowa tylko prostych urzdze laboratoryjnych z dziecicego
zestawu Mody chemik" i kilku skadnikw pozyskanych z atwo
dostpnych produktw. Przepis na kwas pruski znajdowa si w

sieci.
Alternatyw bya nikotyna. Z jednego kartonu papierosw
mona byo zrobi wystarczajco duo wycigu, eby zamieni
trucizn w oleisty syrop. Jeszcze lepszym preparatem by siarczan
nikotyny, wchaniajcy si przez skr. Wtedy wystarczyyby
gumowe rkawice i pistolet na wod. Ze spryskan trucizn twarz
Bjurman w cigu dwudziestu sekund straciby przytomno, a kilka
minut pniej umar na amen.
Do tej pory nie miaa pojcia, e tak duo zwykych
produktw z najbliszego sklepu chemicznego mona zamieni w
zabjcz bro. Przestudiowawszy temat, nabraa przekonania, e
jeli chce si rozprawi z opiekunem, nie ma adnych technicznych
przeszkd.
Pozostay tylko dwa problemy: mier Bjurmana nie bya
jednoznaczna z odzyskaniem kontroli nad wasnym yciem i nie
dawaa gwarancji, e jego nastpca nie bdzie dziesi razy gorszy.
Analiza konsekwencji.
Musiaa wymyli, jak mogaby kontrolowa swojego
opiekuna, a tym samym swoj sytuacj. Przez cay wieczr siedziaa
na zniszczonej kanapie i przemyliwaa wszystko jeszcze raz. Zanim
zapada noc, zrezygnowaa z planw morderstwa i skonstruowaa
plan alternatywny.
Plan nie by szczeglnie przyjemny, Lisbeth przewidywaa
bowiem, e Bjurman jeszcze raz si do niej dobierze. Ale
przeprowadzenie go gwarantowao wygran.
Tak jej si przynajmniej wydawao.
Z KOCEM LUTEGO ycie Mikaela toczyo si ustalonym trybem,
przeobraajc pobyt na wyspie w codzienn rutyn. Wstawa o
dziewitej rano, jad niadanie i pracowa do dwunastej,
przyswajajc sobie materia. Pniej, niezalenie od pogody, szed
na godzinny spacer. Popoudniami, siedzc w domu albo w kawiarni
Susanny, pracowa nad przeczytanymi dokumentami lub pisa
fragmenty czego, co miao by autobiografi Henrika. Midzy
trzeci a szst robi przerw na zakupy, pranie, wypady do

Hedestad i inne czynnoci zwizane z prowadzeniem domu. Okoo

sidmej odwiedza Henrika, by wyjani powstae w cigu dnia
znaki zapytania. O dziesitej wraca do chatki i czyta do pierwszej,
drugiej w nocy. Systematycznie przedziera si przez ca
dokumentacj swojego pracodawcy.
Ku swojemu zdziwieniu odkry, e praca nad ksik idzie
mu jak po male. Mia ju prawie sto dwadziecia stron, gotowy
zarys obejmujcy okres od zejcia Jeana Baptiste'a Bernadotte'a na
szwedzki ld do mniej wicej lat dwudziestych ubiegego wieku.
Pniej musia posuwa si znacznie wolniej i dokadniej way
sowa.
Przez bibliotek w Hedestad zamwi ksiki o nazizmie,
midzy innymi prac doktorsk Helen Loow Swastyka i Snopek
Wazw. Napisa jeszcze czterdziestostronicowy konspekt o Henriku i
jego braciach, w ktrym skupi si na gwnym bohaterze, jako
osobie spinajcej cae opowiadanie. Mia dug list rzeczy do
sprawdzenia, na przykad: jak wtedy wyglday i funkcjonoway
przedsibiorstwa. Przy okazji odkry, e rodzina Vangerw bya
porzdnie uwikana w imperium Ivara Kreugera, co oznaczao
jeszcze jedn histori, ktr naleao odwiey. Podsumowa, e
zostao mu do napisania okoo trzystu stron. Zakada, e pierwszego
wrzenia przedstawi Henrikowi gotowy szkic, eby pniej przez
ca jesie dopracowywa tekst.
Ale w sprawie Harriet nie posun si do przodu ani o
milimetr. Niezalenie od tego, jak duo czyta i jak usilnie
zastanawia si nad bogatym materiaem, nie potrafi wpa na
pomys, ktry pomgby mu ruszy z miejsca.
Pewnego lutowego wieczoru w dugiej rozmowie z
Henrikiem zdawa sprawozdanie ze swoich nieistniejcych
sukcesw. Starzec sucha cierpliwie opowieci o wszystkich lepych
zaukach, do ktrych dotar Mikael.
Krtko mwic, nie znalazem w dochodzeniu nic, czego by
ju nie zgbiono do granic moliwoci.
Wiem, co masz na myli. Sam rozmylaem tyle, e nie raz
pkaa mi gowa. A jednoczenie jestem pewien, e co musielimy
przeoczy. Nie ma zbrodni doskonaej.

 Tak naprawd nie moemy nawet stwierdzi, e doszo do

zbrodni.
Henrik westchn i machn sfrustrowany rk.
Pracuj dalej poprosi. Dokocz to zlecenie.
To nie ma sensu.
Moliwe. Ale nie poddawaj si.
Teraz westchn Mikael.
Numery telefonw powiedzia w kocu.
Tak.
Musz co znaczy.
Tak.
S zapisane w jakim celu.
Tak.
Ale nie umiemy tego wytumaczy.
Nie.
Albo tumaczymy nieprawidowo.
No wanie.
To nie s numery telefonw. Te cyfry znacz co zupenie
innego.
Moliwe.
Mikael westchn ponownie i wrci do domu, by czyta
dalej.
ADWOKAT BJURMAN odetchn z ulg, gdy Lisbeth zadzwonia
do niego, wyjaniajc, e potrzebuje pienidzy. Gdy wykrcia si od
ich ostatniego planowego spotkania wymwk, e musi pracowa,
ogarn go lekki niepokj. Czyby przeobraaa si w krnbrne,
problematyczne dziecko? Ale poniewa nie stawia si u niego, nie
dostaa kieszonkowego i prdzej czy pniej bdzie zmuszona tutaj

przyj. Niepokoi si rwnie, nie majc pewnoci, czy Lisbeth nie

opowiedziaa komu o jego wybryku.
Dlatego jej prob o pienidze odebra jako potwierdzenie, e
sytuacja jest pod kontrol. Ale trzeba t dziewczyn okiezna,
postanowi. Musi zrozumie, kto tu decyduje, bo dopiero wtedy uda
im si stworzy bardziej konstruktywny zwizek. Poinstruowa j
wic, e tym razem spotkaj si w jego mieszkaniu przy Odenplan, a
nie w kancelarii. Usyszawszy to danie, Lisbeth milczaa przez
chwil po drugiej stronie suchawki cholerna ciko mylca cipa
zanim w kocu si zgodzia.
Zgodnie z jej planem miaa przyj do jego gabinetu,
dokadnie tak jak ostatnim razem. Teraz bya zmuszona spotka si z
nim na nieznanym terenie. W pitek wieczorem. Dostaa numer kodu
i o wp do dziewitej zadzwonia do jego drzwi; trzydzieci minut
pniej, ni si umawiali. Tyle czasu potrzebowaa, eby w
ciemnoci klatki schodowej po raz ostatni powtrzy wszystkie
elementy planu, przemyle plan alternatywny, zahartowa si i
uzbroi w niezbdn odwag.
OKOO SMEJ wieczorem Mikael wyczy komputer i zaoy
wierzchnie ubranie. Nie zgasi wiata w pracowni. Niebo byo
gwiadziste, a temperatura wynosia zero stopni. Ranym krokiem
ruszy pod gr drog prowadzc do stergarden. Ale minwszy
dom Henrika, skrci w lewo i wkroczy na nieodnieon, ale
wydeptan drk wiodc wzdu brzegu. Gdzie w oddali mrugay
latarnie morskie, w ciemnoci byszczay wiata Hedestad.
Potrzebowa wieego powietrza, ale przede wszystkim chcia
unikn ciekawskich oczu Isabelli Vanger. Na wysokoci domu
Martina wrci na gwn drog i dotar do Cecilii zaraz po p do
dziewitej. Od razu poszli do jej sypialni.
Spotykali si raz albo dwa razy w tygodniu. Cecilia zostaa
nie tylko jego kochank, ale rwnie zaufan osob, ktrej zacz si
zwierza. Rozmowy z Cecili na temat Harriet daway mu o wiele
wicej ni podobne dysputy z Henrikiem.
PLAN WZI w eb ju na samym pocztku.

Adwokat Bjurman otworzy drzwi ubrany w szlafrok.

Poirytowany spnieniem Lisbeth zaprosi j do rodka
niecierpliwym gestem. Miaa na sobie czarne spodnie i t-shirt,
obowizkow skrzan kurtk, czarne botki i malutki przewieszony
przez pier plecak.
Nie znasz si na zegarku? przywita j opryskliwie.
Nie odpowiedziaa, rozgldajc si po mieszkaniu. Wygldao
mniej wicej tak, jak je sobie wyobraaa, przestudiowawszy jego
plan w archiwum Miejskiego Urzdu Budowlanego. Jasne meble z
brzozy i buku.
Chod powiedzia yczliwszym tonem.
Objwszy j ramieniem, wprowadzi w gb mieszkania.
adnej dodatkowej gadki. Otworzy drzwi do sypialni. Nie
ulegao najmniejszej wtpliwoci, jakich usug od niej oczekuje.
Rozejrzaa
si
pospiesznie
dookoa.
Kawalerskie
umeblowanie. Szerokie ko o wysokim wezgowiu z nierdzewnej
stali. Komdka suca za stolik nocny. Lampki z przymionym
wiatem. Zakrywajca ca cian garderoba z lustrzanymi
drzwiami. Wiklinowe krzeso i niewielki stolik w kcie przy
drzwiach. Chwyci j za rk i pocign w stron ka.
Powiedz, na co teraz potrzebujesz pienidzy. Jeszcze wicej
komputerowych gadetw?
Jedzenie odpowiedziaa.
Oczywicie. Tuman ze mnie, przecie nie bya na ostatnim
spotkaniu.
Trzymajc j za brod, podnis jej twarz, zmuszajc do
spojrzenia mu w oczy.
Jak si czujesz?
Wzruszya ramionami.
Pomylaa o tym, co mwiem poprzednim razem?
O czym?

 Lisbeth, nie rb z siebie gupszej, ni jeste. Chc, ebymy

zostali przyjacimi, ebymy sobie nawzajem pomagali.
Milczaa. Bjurman, sfrustrowany
powstrzyma ch uderzenia jej w twarz.

brakiem

reakcji,

Podobaa ci si nasza zabawa dla dorosych?

Nie.
Unis brwi.
Lisbeth, nie strugaj wariatki.
Potrzebuj pienidzy na jedzenie.
Wanie o tym rozmawialimy ostatnim razem. Jeeli
bdziesz dla mnie mila, to ja bd miy dla ciebie. Ale jeeli
zaczniesz si ze mn wykca, to...
Wyrwaa si z coraz mocniejszego ucisku.
Chc tylko moich pienidzy. O co ci chodzi?
Dobrze wiesz, o co mi chodzi odpowiedzia, cignc j za
rami.
Poczekaj wyrzucia z siebie.
Spojrzawszy na niego z rezygnacj, skina gow. cigna
plecak i postawia na okrgym stoliku. Obok, na wiklinowym
krzele, pooya kurtk i zrobia kilka niepewnych krokw w stron
ka. Zatrzymaa si, jak gdyby ogarnita wtpliwociami. Bjurman
podszed bliej.
Poczekaj powiedziaa jeszcze raz, jakby prbujc
przemwi mu do rozsdku. Nie chc za kadym razem, gdy
potrzebuj pienidzy, robi ci loda.
Zmieni wyraz twarzy, a po chwili wymierzy jej policzek.
Salander zrobia wielkie oczy, ale zanim zdya zareagowa,
chwyci j za rami i popchn na ko. Pada jak duga, zaskoczona
wybuchem przemocy. Kiedy prbowaa si odwrci, przytrzyma j
i usiad na niej okrakiem.
Podobnie jak ostatnio, bya dla niego pikusiem. Moga stawi

opr, rzucajc mu si z paznokciami do oczu albo uderzajc czym

cikim. Ale zaplanowany scenariusz diabli wzili. Cholera,
pomylaa, gdy zdziera z niej t-shirt. Z przeraeniem stwierdzia, e
porwaa si z motyk na soce.
Usyszaa odgos otwieranej szuflady i szczk metalu. Nie
wiedziaa, co si dzieje, dopki nie poczua zaciskajcej si na
przegubie doni bransoletki. Bjurman unis jej rce, przewlk
kajdanki przez jeden z prtw zagwka i zaku w nie drug do.
cignicie butw i dinsw nie zajo mu duo czasu. W kocu
zdar jej rwnie bielizn.
Musisz si nauczy, e moesz mi zaufa, Lisbeth
powiedzia, trzymajc cigle majtki w rce. A ja ci naucz jeszcze
jednej zabawy dla dorosych. Gdy bdziesz niemia, spotka ci kara.
Gdy bdziesz mia, zostaniemy przyjacimi.
Znw przycisn j swoim ciarem.
A wic nie podoba ci si seks analny...
Lisbeth miaa wanie zacz krzycze, gdy jedn rk
chwyci j za wosy, a drug wepchn majtki do ust. Czua, jak
zakada jej co wok kostek, rozwiera nogi i przywizuje do ka,
czynic j zupenie bezbronn. Syszaa, jak chodzi po pokoju, ale
spod przykrywajcego jej twarz t-shirtu nic nie widziaa. Upyno
kilka minut. Oddychaa z trudem. A pniej poczua przeraliwy bl,
gdy brutalnie wcisn jej co do tyka.
CECILIA VANGER w dalszym cigu upieraa si, eby Mikael
wraca na noc do domu. Gdy po wybiciu drugiej w nocy Mikael
ubiera si, by wrci do domu, leaa naga i umiechnita.
Lubi ci, Mikael. Lubi twoje towarzystwo.
Ja te ci lubi.
Znw wcigna go do ka i zdja koszul, ktr przed
chwil zaoy. Zosta u niej jeszcze godzin.
Kiedy w kocu mija dom Haralda Vangera, nie mg pozby
si wraenia, e zobaczy na pitrze poruszajc si firank. Byo
jednak zbyt ciemno, eby mie cakowit pewno.

LISBETH MOGA si ubra dopiero o czwartej nad ranem. Wzia

kurtk i plecak i utykajc, skierowaa si ku wyjciu, gdzie czeka na
ni Bjurman. Prosto spod prysznica, elegancko ubrany, wrczy jej
czek na dwa i p tysica koron.
Odwioz ci do domu powiedzia, otwierajc drzwi.
Przekroczywszy prg mieszkania, odwrcia si do niego.
Krucha, z zapuchnit od paczu twarz. Adwokat niemale cofn
si, spotykajc jej wzrok. Nigdy wczeniej nie widzia tak nagiej i
arliwej nienawici. Lisbeth wygldaa na kogo niespena rozumu,
dokadnie tak, jak opisano j w dokumentacji lekarskiej.
Nie odpowiedziaa prawie niesyszalnie. Poradz sobie
sama.
Pooy rk na jej ramieniu.
Jeste pewna?
Skina potakujco. Poczua, jak twardnieje ucisk jego doni.
Pamitasz, co ustalilimy? Przyjdziesz tutaj w nastpn
sobot.
Jeszcze raz kiwna gow. Poskromiona. Wypuci j.

Rozdzia 14
Sobota 8 marca poniedziaek 17
marca
LISBETH SPDZIA tydzie w ku, z blem podbrzusza,
krwawicym odbytem i innymi, mniej widocznymi ranami, ktrych
wyleczenie miao zaj duo czasu. To, co przeya, byo czym
zupenie innym ni pierwszy gwat w kancelarii: tu nie chodzio
tylko o przymus i upokorzenie, ale o zncanie si.
Zbyt pno zrozumiaa, e le ocenia Bjurmana.
Miaa go za czowieka dnego wadzy, lubicego
dominowa, ale nie za skoczonego sadyst. Trzyma j zakut w
kajdanki przez ca noc. Kilka razy mylaa, e zamierza j
zamordowa, zwaszcza wtedy, gdy dusi j poduszk tak dugo, a
zdrtwiaa i nieomal stracia przytomno.
Nie pakaa.
Oprcz tych spowodowanych fizycznym blem w trakcie
samego gwatu, nie uronia ani jednej zy. Opuciwszy jego
mieszkanie w sobotni ranek, pokutykaa do najbliszego postoju
takswek, wsiada do samochodu, a potem z mozoem wdrapaa si
na pitro. Wzia prysznic, zmya krew. Wypia p litra wody,
zaya podwjn dawk rohypnolu, ledwo ywa pada na ko i
nakrya gow kodr.
Obudzia si w niedzielne poudnie wyzuta z myli i z
nieustajcym blem gowy, mini i podbrzusza. Wstaa, wypia
dwie szklanki kwanego mleka i zjada jabko. A pniej pokna
jeszcze dwie tabletki nasenne i znw si pooya.
Dopiero we wtorek udao jej si wygramoli z ka na dobre.
Posza na zakupy i wrcia z ogromnym opakowaniem Pan Pizzy
Billy'ego. Woya dwie do mikrofalwki i napenia termos kaw.
Spdzia noc przed komputerem, czytajc w Internecie artykuy i
prace naukowe na temat psychopatologii sadyzmu.

Zatrzymaa si nad tekstem opublikowanym przez jedn z

amerykaskich grup feministycznych, ktrego autor twierdzi, e
sadysta wybiera z niemal intuicyjn precyzj: najlepsz ofiar
sadysty jest osoba, ktra dobrowolnie idzie mu na rk, mylc, e
nie ma wyboru. Sadysta wybiera niesamodzielnych osobnikw
pozostajcych w stosunku zalenoci od innych i w jaki niepojty
sposb potrafi ich rozpozna.
Bjurman widzia w niej ofiar.
To dao jej do mylenia.
Mwio troch o tym, jak j postrzegaj inni.
W PITEK, TYDZIE po drugim gwacie, Lisbeth przespacerowaa
si do tatuaysty przy Hornstull. Zamwia wczeniej wizyt
telefonicznie. W zakadzie nie byo nikogo oprcz waciciela, ktry
rozpoznajc sta klientk przywita j skinieniem gowy.
Wybraa wski, prosty wzr, i poprosia o ozdobienie
szlaczkiem kostki u nogi. Wskazaa dokadnie, gdzie.
Tutaj skra jest szczeglnie cienka. Bdzie bardzo bolao
ostrzeg tatuaysta.
Nie ma sprawy odpowiedziaa i cignwszy spodnie,
pooya nog na stoliku.
OK, robimy szlaczek. Masz ju sporo tatuay. Jeste pewna,
e chcesz jeszcze jeden?
Tak, ma mi o czym przypomina.
W SOBOT MIKAEL opuci kawiarni Susanny w porze
zamykania, o drugiej. Spdzi przedpoudnie na przepisywaniu na
czysto swoich notatek w iBooku. W drodze do domu kupi jedzenie i
papierosy. Odkry tutaj smaon szwedzk kiszk z ziemniakami i
buraczkami w occie, potraw, ktra nigdy wczeniej go nie
zachwycaa, ale ktra z jakiego powodu doskonale wpasowywaa
si w wiejski krajobraz.
O sidmej wieczorem sta zamylony przy kuchennym oknie.

Cecilia nie dzwonia. Spotka j w przelocie, gdy po poudniu

kupowaa chleb w kawiarence, zagbiona w swoich mylach.
Wygldao na to, e ju dzisiaj nie zadzwoni. Spojrza na swj
prawie nigdy nieuywany telewizor. I w kocu usiad na kuchennej
awie z kryminaem Sue Grafton.
ZGODNIE Z UMOW Lisbeth wrcia do mieszkania Bjurmana w
sobot wieczorem. Wpuci j do rodka z uprzejmym umiechem.
I jak si dzisiaj czujesz, droga Lisbeth? zapyta na
powitanie.
Nie odpowiedziaa. Obj j ramieniem.
Moe ostatnio bawilimy si troch za ostro wyjani.
Wygldaa na lekko osabion.
Widzc jej krzywy umiech, nagle poczu ukucie
niepewnoci. Ta kobitka jest rbnita. Musz o tym pamita.
Zastanawia si, czy potrafi si dostosowa.
Idziemy do sypialni? zapytaa.
Ale z drugiej strony moe rozumie, o co chodzi...
Poprowadzi j, trzymajc za rami, dokadnie jak poprzednim
razem. Dzisiaj bd j traktowa delikatnie. Wzbudz zaufanie. Na
komdce leay ju kajdanki. Dopiero przy ku zorientowa si, e
co jest nie tak.
To ona go prowadzia, a nie odwrotnie. Stan zbity z tropu i
spojrza na Lisbeth, ktra wanie wycigna co z kieszeni kurtki.
Co, co najpierw wzi za telefon komrkowy. Pniej zobaczy jej
oczy.
Powiedz dobranoc! rozkazaa.
Wcisna paralizator pod jego lew pach i odpalia
siedemdziesit pi tysicy woltw. Gdy ugiy si pod nim nogi,
uya wszystkich swych si i pomagajc sobie barkiem, wcigna go
na ko.
CECILIA CZUA SI lekko nietrzewa. Postanowia nie dzwoni

do Mikaela. Ich zwizek przerodzi si w klasyczn fars, w ktrej

on zakrada si niepostrzeenie do sypialni, a ona zachowuje si jak
zakochana nastolatka z wymykajc si spod kontroli dz. Jej
zachowanie w cigu ostatnich tygodni byo niedorzeczne.
Problem w tym, e naprawd za bardzo go lubi, mylaa. A
on mnie zrani. Siedziaa przez dug chwil, yczc sobie, eby
Mikael Blomkvist nigdy nie pojawi si w Hedeby. Otwara butelk
wina i w samotnoci wypia dwa kieliszki. Wczya telewizor i
ogldajc Rapport", prbowaa dowiedzie si czego o sytuacji w
wiecie, ale zmczy j ju pierwszy mdry komentarz na temat
prezydenta Busha i jego niszczycielskiego bombardowania Iraku.
Usiada wic na kanapie z ksik Gellerta Tamasa Mczyzna z
laserem. Zdoaa przeczyta zaledwie kilka stron i szybko odoya
lektur, ktra za bardzo kojarzya si jej z ojcem. Zastanawiaa si, o
czym teraz fantazjowa.
Tak naprawd spotkali si ostatnio w 1984 roku, kiedy razem
z nim i z bratem Birgerem pojechaa na pnoc od Hedestad, by
zapolowa na zajce. Birger zamierza wyprbowa swojego
nowego psa myliwskiego, goczego Hamiltona. Harald Vanger
mia siedemdziesit trzy lata i Cecilia czynia, co w jej mocy, by
zaakceptowa jego szalestwo. Szalestwo, ktre zamieniajc jej
dziecistwo w koszmar, wpyno na cae jej dorose ycie.
Nigdy wczeniej nie bya tak krucha jak wtedy. Trzy miesice
wczeniej rozpado si jej maestwo. Przemoc wobec kobiet
takie banalne sowa. Jej udziaem bya agodna, ale nieustanna forma
przemocy. Wymierzane policzki, popychanie, groby, przewracanie
na kuchenn podog. Jego wybuchy agresji byy zawsze
bezpodstawne, a przemoc na tyle subtelna, e rzadko odnosia
fizyczne rany. Unika ciosw zacinit pici. A ona si
dostosowywaa.
A do dnia, kiedy nagle odparowaa jego atak, a on
kompletnie straci kontrol. Skoczyo si na tym, e w
niepohamowanej wciekoci rzuci w ni noyczkami, a te wbiy si
w jej opatk.
Z poczuciem winy i spanikowany odwiz j do szpitala,
gdzie naprdce skleci histori o dziwacznym wypadku. Personel

pogotowia ratunkowego przejrza go w tym samym momencie, w

ktrym pady pierwsze sowa. A ona strasznie si wstydzia.
Zaoono jej dwanacie szww i wypisano po dwch dniach. Henrik
przyjecha po ni i zawiz do siebie. Od tamtego czasu ju nigdy nie
rozmawiaa z mem.
Trzy miesice pniej, w ten soneczny jesienny dzie,
Harald by w dobrym nastroju, prawie yczliwy. Ale nagle w rodku
lasu zacz obrzuca crk obelgami i wygasza upokarzajce
komentarze na temat jej sposobu ycia i seksualnoci. Podsumowa,
e to nie dziwota, e taka kurwa nie potrafi zatrzyma przy sobie
mczyzny.
Birger nawet nie zauway, e kade z wypowiedzianych
przez ojca sw rani j jak uderzenie batem. miejc si, obj ojca
ramieniem i w charakterystyczny dla siebie sposb rozbroi sytuacj,
mwic co w stylu: przecie wiadomo, jak to jest z babami.
Beztrosko puci do niej oko, a pniej poprosi Haralda, eby zaj
stanowisko na pobliskim wzniesieniu.
Na moment zatrzyma si czas. Przez sekund patrzya na
ojca i brata, wiadoma, e trzyma w rku naadowan rutwk.
Zamkna oczy. W tej sytuacji to byo jedyne wyjcie. Alternatyw
mogo by tylko oddanie strzau.
Chciaa ich zabi. Ale zamiast tego upucia bro na ziemi,
obrcia si na picie i wrcia do zaparkowanego na skraju lasu
samochodu. Wrcia sama do domu, zostawiajc mczyzn na
pastw losu. Od tamtego dnia rozmawiaa z ojcem zaledwie par
razy, tylko wtedy, gdy bya zmuszona. Nigdy nie pozwolia mu
wej do swojego mieszkania i nigdy nie odwiedzia go w jego
domu.
Zniszczye mi ycie, mylaa. Zniszczye mi ycie, jeszcze
kiedy byam dzieckiem.
O wp do dziewitej wieczorem podniosa suchawk i
zadzwonia do Mikaela, proszc o wizyt.
ADWOKAT BJURMAN czu bl. Minie mia zupenie
bezuyteczne. Cae ciao wydawao si sparaliowane. Nie mia

pewnoci, czy straci przytomno, ale troch zdezorientowany nie

pamita, co si stao. Kiedy w kocu z wolna zacz odzyskiwa
kontrol nad ciaem, okazao si, e ley na plecach na swoim ku,
nagi, z rkami zakutymi w kajdanki i z bolenie rozstawionymi
nogami. W miejscu, gdzie elektrody paralizatora dotkny skry,
pojawiy si piekce rany.
Lisbeth, przysunwszy si bliej Bjurmana, opara o ko
obute w martensy stopy. Siedziaa na wiklinowym krzele i palia
papierosa. Prbujc co powiedzie, mczyzna uwiadomi sobie,
e ma usta zaklejone tam izolacyjn. Odwrci gow. Lisbeth
wycigna wszystkie szuflady komdki i wysypaa ich zawarto na
podog.
Znalazam twoje zabawki powiedziaa.
Wzia do rki pejcz i zacza grzeba nim w mrowiu
sztucznych penisw, uzd i gumowych masek.
Do czego ci potrzebne to ustrojstwo?
Pokazaa mu toporn zatyczk do odbytu.
Nie, nie prbuj mwi. I tak ci nie sysz. Czy tego
wanie uywae w ubiegym tygodniu? Wystarczy, e skiniesz
gow.
Pochylia si nad nim wyczekujco.
Nagle poczu, jak zimny strach chwyta go za piersi. Tracc
panowanie nad sob, Bjurman zacz szarpa si w uwizi. Przeja
kontrol. Niemoliwe! By wobec niej zupenie bezbronny.
A wic jeste sadyst stwierdzia. Lubisz ludziom
wsadza rne rzeczy, no nie?
Utkwia w nim wzrok. Jej twarz bya mask bez wyrazu.
Bez wazeliny, prawda?
Wrzeszcza bezgonie pod tam, gdy Lisbeth brutalnie
rozwara jego poladki i umiecia czop w przeznaczonym dla niego
miejscu.
Przesta marudzi odezwaa si, naladujc gos

adwokata. Jak si zaczniesz stawia, to bd ci musiaa ukara.

Obesza ko. Bezbronnie poda za ni spojrzeniem... co,
do jasnej cholery? Podesza do przetransportowanego z salonu
trzydziestodwucalowego telewizora. Na pododze lea, te stamtd
przyniesiony, odtwarzacz DVD. Lisbeth nie spuszczaa wzroku z
Bjurmana. W rce cay czas trzymaa pejcz.
Masz uszy i oczy otwarte? zapytaa. Nie prbuj mwi,
wystarcz gesty. Syszysz, co mwi?
Skin potakujco.
Dobrze.
Pochylia si i podniosa z podogi plecak.
Poznajesz?
Znw kiwn gow.
Miaam go ze sob, gdy byam tu w zeszym tygodniu.
Praktyczna rzecz. Poyczyam z Milton Security.
Otworzya zamek byskawiczny w dolnej czci plecaka.
Cyfrowa kamera wideo. Ogldasz moe program Insider"
w TV3? To jest wanie taka torba, jakiej bezwzgldni reporterzy
uywaj, gdy chc sfilmowa co z ukrycia.
Zasuna zamek.
Zastanawiasz si nad obiektywem? Na tym polega cay
dowcip. Obiektyw szerokoktny i wiatowd wknisty. Oko
wielkoci guzika ukryte w sprzczce rzemienia. Moe pamitasz, e
postawiam plecak wanie na tym stoliku, zanim si do mnie
dobrae. Dopilnowaam, eby skierowa obiektyw na ko.
Wsuna do odtwarzacza wyjt z plecaka pyt DVD.
Przesuna krzeso tak, eby siedzc na nim, moga widzie ekran
telewizora. Zapalia kolejnego papierosa i nacisna guzik pilota.
Adwokat Bjurman ujrza siebie samego, jak otwiera drzwi swojej
podopiecznej.
Nie znasz si na zegarku? przywita j opryskliwie.

Pokazaa mu cay dziewidziesiciominutowy film, ktry

urywa si nagle w trakcie nastpujcej sceny: nagi Bjurman siedzi
oparty o zagwek i popijajc wino, przyglda si Lisbeth, ktra ley
skulona z rkami sptanymi na plecach.
Wyczya telewizor i przez kolejne dziesi minut, nie
patrzc na lecego mczyzn, siedziaa w milczeniu. Bjurman nie
mia odwagi si poruszy. Bez sowa wstaa i wysza z sypialni.
Kiedy wrcia z azienki, ponownie usiada na wiklinowym krzele.
Jej gos by jak papier cierny.
W ubiegym tygodniu zrobiam bd powiedziaa.
Mylaam, e znw mnie zmusisz, ebym ci zrobia loda, co akurat
w twoim przypadku jest czym ohydnym, ale nie na tyle, ebym
sobie z tym nie poradzia. Mylaam, e z atwoci uzyskam
wystarczajce dowody na to, e jeste oblenym starym prykiem.
Ale le ci oceniam. Nie zrozumiaam, jak bardzo jeste chory.
Bd mwia wyranie podkrelia. Ten film pokazuje,
jak gwacisz upoledzon umysowo dwudziestoczteroletni
dziewczyn, ktra decyzj sdu znalaza si pod twoj opiek. Nie
masz pojcia, jak bardzo mog by upoledzona, gdy zajdzie
potrzeba. Ktokolwiek to zobaczy, nie bdzie mia najmniejszych
wtpliwoci, e jeste nie tylko podym dupkiem, ale rwnie
szalonym sadyst. Obejrzaam ten film po raz drugi i mam nadziej
po raz ostatni. Jest do instruktaowy, nie sdzisz? Zgaduj, e to
nie ja, ale ty wyldujesz w jakim zakadzie zamknitym. Zgadzasz
si ze mn?
Czekaa. Nie reagowa, ale wida byo, e dry na caym
ciele. Lisbeth zapaa pejcz i zdzielia nim Bjurmana prosto w
przyrodzenie.
Zgadzasz si ze mn? powtrzya znacznie goniej.
Skin gow.
wietnie. To znaczy, e pewne rzeczy mamy ju
wyjanione.
Przesuna krzeso tak, eby mie kontakt wzrokowy z
Bjurmanem.

 No wic, jak uwaasz, co powinnimy z tym zrobi?

Nie potrafi odpowiedzie.
Masz jaki dobry pomys?
Poniewa cigle nie reagowa, chwycia go za jdro i cigna
tak dugo, a twarz adwokata wykrzywia si w blu.
Masz jaki dobry pomys? zapytaa ponownie.
Pokrci gow.
To dobrze. Bo bardzo si na ciebie zezoszcz, jeeli kiedy
wpadniesz na jaki pomys.
Odchylia si do tyu i zapalia jeszcze jednego papierosa.
A tak potocz si wypadki w najbliszym czasie: w
przyszym tygodniu, jak tylko zdoasz wydosta z dupy ten
wzbogacony w nawz gumowy czopek, poinformujesz bank, e od
tej chwili tylko ja mam dostp do mojego konta. Rozumiesz, co
powiedziaam?
Adwokat skin potakujco.
Dzielny chopak. Ju nigdy wicej si ze mn nie
skontaktujesz. W przyszoci spotkamy si tylko wtedy, gdybym
przypadkiem sobie tego zayczya. Otrzymujesz wic zakaz
odwiedzania mnie.
Skin kilkakrotnie i odetchn z ulg. Nie zamierza mnie
zabi.
Jeeli kiedykolwiek sprbujesz si ze mn skontaktowa,
kopie tej pyty znajd si w redakcji kadej sztokholmskiej gazety.
Rozumiesz?
Potakiwa jeszcze wielokrotnie. Musz zdoby ten film.
Raz na rok przekaesz Komisji ds. Nadzoru Zarzdzania
raport na temat mojego samopoczucia. Napiszesz, e prowadz
normalne ycie, mam sta prac, dobrze si prowadz i e w ogle
nie widzisz w moim zachowaniu nic nienormalnego. Okej?
Znw skin potakujco.

 Co miesic sporzdzisz pisemne, ale sfingowane

sprawozdanie z naszych spotka. Podkrelisz moje zalety i to, jak
dobrze mi idzie. Zawsze te wylesz mi kopi. Rozumiesz?
Kolejne skinicie. Lisbeth zauwaya, troch rozkojarzona,
zbierajce si na jego czole krople potu.
Za kilka lat, powiedzmy za dwa, zoysz w sdzie
rejonowym wniosek o wszczcie postpowania w sprawie uchylenia
mojego ubezwasnowolnienia. Jako podstawy uyjesz tych
sfingowanych comiesicznych raportw. Znajdziesz jakiego lekarza
od zwojw mzgowych, ktry zawiadczy, e jestem zupenie
normalna. Musisz si wysili. Musisz zrobi wszystko, co w twojej
mocy, ebym uzyskaa pen zdolno do czynnoci prawnych.
Skinienie.
Wiesz, dlaczego zrobisz wszystko, co tylko bdziesz mg?
Dlatego, e masz cholernie dobry powd. Jeeli ci si nie uda,
podam informacj o tym filmie do publicznej wiadomoci.
Sucha kadej wypowiadanej przez Lisbeth sylaby. Jego oczy
nagle zapony nienawici. Pomyla, e zrobia bd, darujc mu
ycie. Jeszcze bdziesz musiaa to wszystko zere, cholerna cipo.
Prdzej czy pniej. Zniszcz ci. Ale nie ustawa w
entuzjastycznym potakiwaniu po kadym pytaniu.
Zrobi to samo, jeeli si ze mn skontaktujesz.
Przecigna doni przez szyj.
Adios mieszkanie, adios twj pikny tytu i twoje miliony
na zagranicznym koncie.
Na dwik ostatnich sw otworzy szeroko oczy. Skd, do
kurwy, wie o...
Umiechna si, zacigna gboko i zgasia papierosa,
rzucajc go na dywan i przygniatajc obcasem.
Chc mie zapasowe klucze zarwno do twojego
mieszkania, jak i do kancelarii.
Bjurman zmarszczy brwi. Salander pochylia si nad nim z
bogim umiechem.

 Od tej chwili ja bd sprawowaa kontrol nad twoim

yciem. Kiedy najmniej si bdziesz spodziewa, moe gdy bdziesz
spa, pojawi si w sypialni z tym oto w rce.
Uniosa w gr paralizator.
Bd ci sprawdza. Jeeli jeszcze kiedykolwiek zobacz
ci z jak dziewczyn nie ma znaczenia, czy bdzie tutaj
dobrowolnie, czy nie jeeli w ogle zobacz ci z jak kobiet...
Jeszcze raz przejechaa palcami po szyi.
A gdybym umara... gdybym ulega jakiemu wypadkowi,
gdyby przejecha mnie samochd czy co innego... wtedy kopie
filmu automatycznie zostan rozesane do gazet. Plus szczegowy
opis tego, jak to jest by twoj podopieczn. I jeszcze jedna rzecz.
Pochylia si nad nim tak nisko, e ich twarze dzielio teraz
tylko par centymetrw.
Jeeli jeszcze raz mnie dotkniesz, zabij ci. Uwierz mi na
sowo.
Bjurman nagle jej uwierzy. W jej oczach z pewnoci nie
byo blefu.
Nie zapomnij, e jestem wariatk.
Potwierdzi.
Przygldaa mu si w zamyleniu.
Nie sdz, ebymy zostali przyjacimi oznajmia
powanym gosem. Wanie teraz gratulujesz sobie samemu.
Cieszysz si, e jestem wystarczajco tpa, eby darowa ci ycie.
Czujesz, e nawet jako mj wizie masz kontrol, bo mylisz, e
jeeli ci nie zabij, to ci puszcz wolno. yjesz nadziej, e
wkrtce odzyskasz nade mn wadz. Prawda?
Pokrci gow, peen zych przeczu.
Dostaniesz ode mnie prezent, eby zawsze pamita o
naszej umowie.
Umiechna si krzywo, wdrapaa na ko i uklkna
midzy jego nogami. Bjurman, nie rozumiejc, o co chodzi, poczu

nagy lk.
A pniej zobaczy w jej rku ig.
Gdy zacz rzuca gow i wi si jak piskorz, Lisbeth
przycisna ostrzegawczo kolanem jego krocze.
Le spokojnie. Uywam tego sprztu pierwszy raz w yciu.
Pracowaa skoncentrowana przez dwie godziny. Kiedy
skoczya, mczyzna przesta marudzi. Wygldao na to, e popad
w apati.
Zesza z ka i przekrzywiwszy gow, przygldaa si
krytycznie swojemu dzieu. Jej uzdolnienia artystyczne byy
ograniczone. Litery wykolawiay si w rne strony, nadajc caoci
impresjonistyczny wygld. Tatuujc przesanie, uya niebieskiego i
czerwonego koloru i duych liter, ktrymi w piciu linijkach pokrya
cay brzuch,
od
brodawek
do genitaliw:
JESTEM
SADYSTYCZN WINI, DUPKIEM I GWACICIELEM.
Zebraa igy i razem z nabojami z tuszem schowaa do
plecaka. Pniej posza do azienki umy rce. Wracajc do sypialni,
zdaa sobie spraw, e czuje si znacznie lepiej.
Dobranoc powiedziaa na poegnanie.
Zanim opucia mieszkanie, odpia kajdanki u jednej rki i
pooya kluczyk na brzuchu adwokata. Wzia ze sob film i pk
jego kluczy.
KIEDY PO PNOCY palili na spk papierosa, Mikael
powiedzia, e przez jaki czas si nie zobacz. Cecilia zwrcia ku
niemu oniemia twarz.
Co chcesz przez to powiedzie?
Wyglda na zawstydzonego.
W poniedziaek id na trzy miesice do wizienia.
Nie potrzebowaa dodatkowych wyjanie. Przez dusz
chwil leaa w milczeniu i nagle zachciao si jej paka.

DRAGAN ARMANSKI zacz traci nadziej, e jeszcze

kiedykolwiek zobaczy Lisbeth Salander, gdy w poniedziakowe
popoudnie zapukaa do jego drzwi. Odkd na pocztku stycznia
odwoa zlecenie w sprawie Wennerstrma, lad po niej zagin. Za
kadym razem, gdy prbowa do niej dzwoni, albo nie podnosia
suchawki, albo natychmiast koczya rozmow, wyjaniajc, e jest
zajta.
Masz dla mnie jak prac? zapytaa bez zbdnych
wstpw na powitanie.
Cze. Fajnie, e si odezwaa. Mylaem, e umara albo
co.
Miaam kilka spraw do zaatwienia.
Dosy czsto miewasz takie sprawy.
To by nagy przypadek. Ale teraz wrciam. Masz dla mnie
prac?
Armanski pokrci gow.
Sorry. Akurat teraz nic nie mam.
Salander przygldaa mu si spokojnie.
Lisbeth, wiesz, e ci lubi i chtnie zatrudniam. Ale nie
byo ci przez dwa miesice, a ja miaem mas roboty. Nie mona po
prostu na tobie polega. Musiaem porozdziela te zlecenia midzy
innych i teraz nic nie mam.
Moesz podgoni?
Co?
Radio.
... czasopisma Millennium". Informacj o tym, e Henrik
Vanger zostaje udziaowcem firmy i czonkiem zarzdu
Millennium", podano do wiadomoci tego samego dnia, w ktrym
wydawca Mikael Blomkvist zaczyna odbywanie trzymiesicznej
kary wizienia za zniesawienie finansisty Hansa-Erika
Wennerstrma. Redaktor naczelna czasopisma Erika Berger w trakcie
konferencji prasowej oznajmia, e po odbyciu kary Mikael Blomkvist

powrci na zajmowane wczeniej stanowisko.

O kurza dupa powiedziaa Lisbeth tak cicho, e Armanski
dostrzeg tylko ruch warg.
Nagle podniosa si i ruszya w kierunku drzwi.
Poczekaj. Dokd idziesz?
Do domu. Musz sprawdzi kilka rzeczy. Jak bdziesz co
mia, to zadzwo.
WIADOMO O TYM, e Millennium" zostao zasilone przez
Henrika Vangera, bya o wiele wikszym wydarzeniem, ni Lisbeth
oczekiwaa. Internetowe wydanie popoudniwki Aftonbladet"
zawierao dusz informacj agencyjn, w ktrej podsumowujc
karier przemysowca stwierdzano, e jego ostatnie publiczne
wystpienie byo pierwszym od ponad dwudziestu lat. Fakt, e zosta
akcjonariuszem wanie tego czasopisma, wydawa si rwnie
nieprawdopodobny jak przypuszczenie, e Peter Wallenberg i Erik
Penser nagle pojawi si w roli wspudziaowcw w ETC czy
sponsorw Ordfront Magasin".
Wydarzenie byo tak sensacyjne, e w wieczornym wydaniu
wiadomoci Rapport" pojawio si jako news numer trzy, ktremu
powicono cae trzy minuty. Przeprowadzono wywiad z siedzc w
redakcji Erik Berger. Nagle afera Wennerstrma znw staa si
gorcym tematem.
W ubiegym roku zrobilimy powany bd, w rezultacie
ktrego oskarono nas o zniesawienie. Oczywicie ubolewamy z
tego powodu... i przy najbliszej okazji jeszcze do tej historii
powrcimy.
Co ma pani na myli, mwic o powrocie do tej historii?
zapyta reporter.
To, e w swoim czasie opublikujemy nasz wersj zdarze,
czego tak naprawd nigdy nie uczynilimy
Ale przecie mieli pastwo szans zrobi to w trakcie
procesu.

 Zdecydowalimy si nie ujawnia wszystkich szczegw.

Ale oczywicie w dalszym cigu bdziemy zajmowa si
dziennikarstwem ledczym.
Czy to oznacza, e obstaj pastwo przy tej wersji historii,
ktra doprowadzia do oskarenia?
Pozostawiam to pytanie bez komentarza.
Po zapadniciu wyroku sdowego zwolnia pani Mikaela
Blomkvista z pracy.
To zupenie nie tak. Prosz przeczyta nasze owiadczenie
prasowe. Mikael Blomkvist potrzebowa czasu na ochonicie, na
odizolowanie si i odpoczynek. Pod koniec roku powrci na
stanowisko wydawcy.
Kamera lizgaa si po redakcji, podczas gdy reporter w
byskawicznym tempie informowa o faktach z historii
Millennium". Przedstawi czasopismo jako nietuzinkowe, ale do
agresywne. Mikael Blomkvist nie mg udzieli komentarza,
poniewa wanie rozpocz odbywanie kary w wizieniu Rullaker,
nad niewielkim jeziorem w jamtlandzkich lasach, okoo dziesiciu
kilometrw od Ostersundu.
Lisbeth zdoaa jednak zauway w rogu ekranu, e w
drzwiach redakcji mign przez moment Dirch Frode. Zmarszczya
brwi i przygryzaa w zamyleniu doln warg.
TO BY niezbyt obfitujcy w newsy poniedziaek i w
wiadomociach o dziewitej powicono Henrikowi Vangerowi
cztery minuty. Rozmawiano z nim w studiu telewizyjnym w
Hedestad. Stwierdziwszy na pocztku, e po dwch dekadach
milczenia przemysowiec Henrik Vanger znw stan w wietle
jupiterw, przedstawiono jego ycie w biao-czarnych obrazach, na
ktrych midzy innymi pojawia si w towarzystwie Tage Erlandera,
a w latach szedziesitych otwiera fabryk za fabryk. Pniej
kamera przeniosa si do studia, w ktrym bohater dnia siedzia
wygodnie rozparty na kanapie, z nog zaoon na nog. Mia na
sobie t koszul, wski zielony krawat i lun ciemnobrzow
marynark. Nie uszo niczyjej uwagi, e wyglda jak chudy i

podstarzay strach na wrble. Ale mwi jasnym, pewnym gosem. I

absolutnie nie owija w bawen. Reporter zacz od pytania, co
skonio Vangera do zostania akcjonariuszem gazety.
To po prostu dobre czasopismo, kibicowaem mu przez
wiele lat. A dzisiaj jest atakowane; potni wrogowie d do jego
zniszczenia. Organizuj bojkot, ktry polega na niezamieszczaniu w
Millennium" ogosze.
Reporter, najwyraniej nieprzygotowany na tak odpowied,
wyczu jednak, e ta od pocztku nietypowa historia przyjmuje
zupenie nieoczekiwany obrt.
A... kto stoi za bojkotem?
To jedna ze spraw, ktre zostan dokadnie zbadane przez
pracownikw czasopisma. Korzystajc ze sposobnoci, chciabym
podkreli, e Millennium" nie podda si tak atwo.
Czy to dlatego zosta pan wspudziaowcem gazety?
Byoby wielkim ciosem dla wolnoci sowa, gdyby
przedstawicielom jakiej sfery udao si uciszy niewygodny gos w
mediach.
Mona byo odnie wraenie, e Henrik Vanger przez cae
ycie by radykalnym obroc swobody wypowiedzi. Mikael,
siedzc po raz pierwszy w wiziennej sali telewizyjnej, zamia si
gono. Wspwiniowie spojrzeli na niego z niepokojem.
Pniej, kiedy lea na ku w swojej celi, przypominajcej
ciasny pokj motelowy z niewielkim stolikiem, krzesem i pk na
cianie, przyzna, e Henrik i Erika mieli racj co do sposobu
wprowadzenia wiadomoci na rynek. Nie zamieniwszy z nikim
sowa, wiedzia, e nastawienie do czasopisma ulego zmianie.
Wystpienie Henrika to nic innego jak wypowiedzenie wojny
Wennerstrmowi. Przesanie byo krystalicznie jasne: nie wa si
podnie rki na czasopismo zatrudniajce sze osb, o rocznym
budecie, ktry odpowiada kosztom reprezentacyjnego lunchu
Wennerstroem Group. Walczc z Millennium", walczysz rwnie z
przedsibiorstwem Vangera, ktre wprawdzie jest tylko cieniem
swojej dawnej wietnoci, ale stanowi znacznie powaniejsze

wyzwanie. Hans-Erik Wennerstrm mia do wyboru: albo wycofa

si z konfliktu, albo podj si dziea rozbicia koncernu Vangera w
drobny mak.
Henrik Vanger poda publicznie do wiadomoci, e jest
gotw do walki. Niewykluczone, e z Wennerstromem nie mia
szans, ale wojna byaby kosztowna rwnie dla przeciwnika.
Erika ostronie dobieraa sowa. Waciwie nic nie
powiedziaa, ale z jej stwierdzenia: czasopismo jeszcze nie ujawnio
swojej wersji" wynikaoby, e faktycznie jest co do ujawnienia.
Mimo e Mikael zosta oskarony, skazany i osadzony w wizieniu,
powiedziaa publicznie nie mwic tego wprost e tak naprawd
jest niewinny i e istnieje inna wersja prawdy.
Wanie nie uywajc sowa niewinny", czynia niewinno
Mikaela bardziej namacaln. Traktujc powrt Mikaela do dawnej
funkcji jako co oczywistego, Erika podkrelaa, e Millennium"
nie ma si czego wstydzi. W oczach spoeczestwa wiarygodno
nie bya problemem; ludzie lubuj si w teoriach spiskowych i stojc
wobec wyboru midzy nieprzyzwoicie bogatym biznesmenem a
wygadan i przystojn redaktor naczeln, nie maj kopotw z
zainwestowaniem swoich sympatii po odpowiedniej stronie. Media
nie zamierzay przekn historii rwnie atwo, ale Erika
prawdopodobnie ju wczeniej rozbroia kilku krytykw, ktrzy
teraz nie mieli odwagi wyskoczy z czym kontrowersyjnym.
adne z dzisiejszych wydarze tak naprawd nie zmienio
sytuacji, ale Millennium" zyskao na czasie, a rozkad si nie by ju
tak oczywisty. Mikael wyobraa sobie niezadowolenie
Wennerstroma. Ich przeciwnik nie mia pojcia, jak duo albo jak
mao wiedz, i przed podjciem kolejnego kroku musia tego
dociec.
ERIKA Z PONUR min wyczya wideo. Wanie obejrzaa
swoje wasne wystpienie w telewizji, a pniej Henrika.
Spojrzawszy na zegarek (za kwadrans trzecia w nocy) stumia ch
zadzwonienia do Mikaela. Siedzia przecie w ciupie i mao
prawdopodobne, eby mia w celi komrk. Przyjechaa do domu w
Saltsjbaden tak pno, e jej m ju spa. Wstaa z kanapy,

podesza do barku, nalaa sobie pokan porcj Aberloura pia

whisky mniej wicej raz na rok i siedzc przy oknie, wpatrywaa
si w wody Saltsjo i latarni morsk przy wejciu do cieniny
Skurusundet.
Po zawarciu ustnej umowy z Henrikiem Vangerem midzy
ni a Mikaelem doszo do gwatownej wymiany zda. Przez
wszystkie te lata kcili si zdrowo o profil tekstw, szat graficzn,
wiarygodno rde i tysic innych rzeczy zwizanych z robieniem
gazety. Ale ta ktnia dotyczya pryncypiw i Erika wiedziaa, e
stpa po grzskim gruncie.
Nie wiem, co mam teraz zrobi powiedzia Mikael.
Henrik zatrudni mnie do napisania swojej biografii. Do tej pory
mogem po prostu wsta i wyj, gdyby na przykad prbowa
wymc na mnie kamliwe czy choby tendencyjne opisanie jakiej
sprawy. Nagle jest jednym ze wspwacicieli naszego pisma, a w
dodatku jedynym z kapitaem mogcym je uratowa. Raptem siedz
na dwch stokach w pozycji, ktrej komisja do spraw etyki
zawodowej na pewno by nie pochwalia.
Masz lepszy pomys? odparowaa Erika. To najwysza
pora, eby go wystka, zanim przepiszemy na czysto i podpiszemy
umow.
Ricky, Vanger wykorzysta nas do jakiej osobistej wendety
przeciwko Wennerstrmowi.
So what? A co my prowadzimy, jak nie prywatn wendet
przeciwko temu samemu facetowi?
Mikael odwrci si poirytowany i zapali papierosa.
Sprzeczka trwaa jeszcze dug chwil, a do momentu, kiedy Erika
posza do sypialni, rozebraa si i wlizna do ka. Gdy dwie
godziny pniej Mikael pooy si koo niej, udawaa, e pi.
Dzisiejszego wieczoru reporter z Dagens Nyheter" postawi
jej podobne pytanie.
W jaki sposb chcecie pastwo zachowa wiarygodno,
twierdzc, e Millennium" jest pismem niezalenym?
Co pan przez to rozumie?

Dziennikarz unis brwi. Wydawao mu si, e pytanie jest

wystarczajco jasne, ale wyjani dokadniej.
Do zada Millennium" naley midzy innymi branie pod
lup rnych przedsibiorstw. W jaki sposb jestecie w stanie
podda wiarygodnej ocenie koncern Vangera?
Erika spojrzaa na niego w osupieniu, jak gdyby zupenie nie
spodziewaa si takiego zarzutu.
Czy uwaa pan, e Millennium" stracio wiarygodno
tylko dlatego, e na scen wkroczy znany finansista?
Tak, to przecie oczywiste, e nie moecie w rzetelny
sposb poddawa krytyce przedsibiorstwa Vangera.
Czy to jaka zasada obowizujca wycznie Millennium"?
Sucham?
Chodzi mi o to, e pan pracuje w dzienniku, ktry w
najwyszym stopniu znajduje si w sferze ekonomicznych wpyww
jego wacicieli. Czy to oznacza, e adna z gazet znajdujcych si w
posiadaniu koncernu Bonniera nie jest wiarygodna? Aftonbladet"
jest wydawany przez potne norweskie przedsibiorstwo, wanego
aktora na rynku IT i komunikacji; czy to znaczy, e dziennikarze tej
popoudniwki nie mog rzetelnie pisa o przemyle
elektronicznym? Metro" znajduje si w posiadaniu koncernu
Stenbecka. Czy naprawd uwaa pan, e adna ze szwedzkich gazet
majcych finansowe wsparcie potnych przedsibiorstw nie jest
wiarygodna?
Nie, oczywicie, e tak nie uwaam.
Dlaczego wic sugeruje pan, e wiarygodno
Millennium" dozna uszczerbku, tylko dlatego, e te skorzystamy z
dofinansowania?
Reporter podnis rk.
Okej, cofam to pytanie.
Nie, niech pan tego nie robi. Chc, eby napisa pan
dokadnie to, co powiedziaam. I moe pan doda, e jeeli Dagens
Nyheter" skupi si troch bardziej na przedsibiorstwach Vangera, to

my skupimy si troch bardziej na koncernie Bonniera.

Ale to niewtpliwie by dylemat etyczny.
Mikael pracowa dla Henrika Vangera, ktrego pozycja
umoliwiaa finansow pomoc dla czasopisma. Co by si stao,
gdyby doszo midzy nimi do sprzeczki?
I przede wszystkim jak oceniaa swoj wasn
wiarygodno i ktrdy przebiegaa granica midzy redaktor
niezalen a skorumpowan?
LISBETH SALANDER odczya si od sieci i zamkna swj
PowerBook. Bya bezrobotna i godna. To piewsze nie martwio jej
specjalnie, odkd odzyskaa kontrol nad swoim kontem w banku, a
adwokat Bjurman odszed w niebyt jako nieprzyjemny zgrzyt z
przeszoci. Problem godu rozwizaa, udajc si do kuchni, gdzie
nastawia ekspres do kawy i zrobia trzy due kanapki z serem, past
kawiorow i rozgotowanym jajkiem. To by jej pierwszy posiek od
wielu godzin. Jada, siedzc na kanapie, pogrona w materiaach,
ktre wanie cigna z Internetu.
Dirch Frode z Hedestad zleci jej wywiad rodowiskowy na
temat Mikaela Blomkvista, skazanego na kar wizienia za
zniesawienie finansisty Hansa-Erika Wennerstrma. Kilka miesicy
pniej Henrik Vanger, rwnie z Hedestad, wkracza do zarzdu
Millennium", twierdzc, e uknuto spisek w celu zniszczenia pisma.
Dokadnie tego samego dnia, kiedy Mikael Blomkvist idzie do
wizienia. A najbardziej niesamowity ze wszystkiego jest artyku
sprzed dwch lat, znaleziony w sieciowym wydaniu
Finansmagasinet Monopol". W tekcie Z dwiema pustymi rkami
wspomniano, e Wennerstrm zapocztkowa swj finansowy
aufmarsch w kocu lat szedziesitych wanie w firmie Vangera.
Nie trzeba by geniuszem, eby wycign nastpujcy
wniosek: te wydarzenia s w jaki sposb powizane. Gdzie lea
pies pogrzebany, a Lisbeth uwielbiaa odkopywa pogrzebane psy. A
poza tym nie miaa nic ciekawszego do roboty.

13
procent
szwedzkich
pozamaeskiej przemocy seksualnej.

kobiet

dowiadczyo

CZ III
Fuzje
16 maja 14 czerwca

Rozdzia 15
Pitek 16 maja sobota 31 maja
MIKAEL BLOMKVIST zosta zwolniony z zakadu karnego w
pitek 16 maja, dwa miesice po przybyciu do Rullaker. Tego
samego dnia, kiedy zacz odsiadywanie kary, nie robic sobie
wikszych nadziei, zoy podanie o skrcenie jej wymiaru. Nigdy
nie zrozumia przyczyn wczeniejszego zwolnienia, ale podejrzewa,
e wpyny na niewykorzystane weekendowe przepustki oraz fakt,
e w zakadzie obliczonym na trzydzieci jeden osb znajdowao si
obecnie czterdziestu dwch winiw. W kadym razie szef
wizienia, pochodzcy z Polski czterdziestoletni Peter Sarowsky, z
ktrym Mikael nigdy nie mia kopotw, wystpi o skrcenie kary.
W Rullaker byo przyjemnie i spokojnie. Zakad przyjmowa,
jak wyrazi si Sarowsky, popapracw i pijanych kierowcw, z
ktrych jednak aden nie by prawdziwym przestpc. Codzienna
rutyna przypominaa ycie w schronisku turystycznym. Czterdziestu
jeden winiw, z ktrych poow stanowili potomkowie
emigrantw, traktowao Mikaela troch jak zamorskiego ptaka. I taki
te niewtpliwie by. W kadym razie by jedynym winiem, o
ktrym mwiono w telewizji, co niewtpliwie zapewniao mu
pewien status, ale z drugiej strony nikt nie traktowa go jak
powanego przestpcy.
Nie uwaa go za takiego rwnie szef wizienia. Ju
pierwszego dnia wezwa Mikaela na rozmow, w trakcie ktrej
zaproponowa mu terapi, Komvux, inne formy doksztacania oraz
doradztwo zawodowe. Mikael odpowiedzia, e nie odczuwa
szczeglnych potrzeb w zakresie dostosowania spoecznego, e
swoje plany studiw zrealizowa kilkadziesit lat temu i e ju ma
prac. Poprosi natomiast o moliwo korzystania w celi z iBooka,
niezbdnego mu do pracy nad ksik, do ktrej napisania zosta
zatrudniony. Sarowsky bez problemu udzieli zezwolenia i nawet
przydzieli Mikaelowi zamykan szafk, w ktrej mona byo
chowa komputer, chronic go przed kradzie czy aktami
wandalizmu. Nie eby ktry z winiw tak naprawd chcia

dopuci si tych czynw; wsptowarzysze Mikaela otaczali go

raczej szczegln opiek.
Tak wic Mikael spdzi dwa stosunkowo przyjemne
miesice, pracujc sze godzin dziennie nad kronik rodziny
Vangerw. Prac przerywa jedynie na kilkugodzinne obowizkowe
sprztanie oraz na rekreacj. Razem z dwoma innymi winiami, z
ktrych jeden pochodzi ze Skvde, a drugi z Chile, sprzta
codziennie wizienn siowni. Rekreacja polegaa na ogldaniu
telewizji, grze w karty albo wiczeniu na siowni. Mikael odkry w
sobie talent do pokera, chocia kadego dnia przegrywa kilka
groszowych monet. Regulamin zakadu dopuszcza gr na pienidze,
jeeli w puli nie byo wicej ni pi koron.
Wiadomo o przedterminowym zwolnieniu otrzyma dzie
wczeniej. Zaproszony do gabinetu Sarowskiego napi si z nim
wdki, a wieczr spdzi na pakowaniu ubra i notatek.
PROSTO Z WIZIENIA pojecha do swojej chatki w Hedeby
Przechodzc przez most, usysza znajome miauczenie i w drodze do
domu towarzyszy mu rudobrzowy kot, ktry najpierw przywita si
z nim, aszc si do ng.
No dobra, wa powiedzia Mikael przy drzwiach. Ale
nie zdyem kupi mleka.
Rozpakowa swj baga. Nie mogc pozby si wraenia, e
wrci z urlopu, odkry, e brakuje mu towarzystwa wspwiniw i
Sarowskiego. Jak absurdalnie by to nie brzmiao, byo mu tam
dobrze. Przedterminowe zwolnienie przyszo tak nagle, e Mikael
nie zdy nikogo zawiadomi o swoim powrocie.
Wanie mina szsta wieczorem. Pospieszy do najbliszego
sklepu, eby przed zamkniciem zrobi podstawowe zakupy.
Wrciwszy do domu, wczy komrk i zadzwoni do Eriki, ktrej
poczta gosowa poinformowaa, e abonent jest chwilowo
niedostpny. Nagra wiadomo.
A pniej pomaszerowa do swojego pracodawcy, ktry z
podniesionymi brwiami przywita go zdziwionym:
Ucieke?

 Przedterminowo zwolniony, zgodnie z prawem.

A to niespodzianka!
Dla mnie te. Dowiedziaem si o tym wczoraj wieczorem.
Patrzyli na siebie przez kilka sekund. I nagle starzec,
objwszy zaskoczonego Mikaela, przytuli go serdecznie.
Wanie schodziem na kolacj. Zjesz ze mn?
Anna podaa naleniki z boczkiem i brusznic. Siedzc cigle
w jadalni, rozmawiali jeszcze dwie godziny. Mikael zrelacjonowa
postpy w pracy nad kronik rodzinn i opowiedzia o istniejcych tu
i wdzie lukach. Nie wspomnieli ani sowem o Harriet, ale odbyli
szczegow rozmow na temat Millennium".
Mielimy trzy zebrania zarzdu, pani Berger i wasz partner
Christer Malm byli tak uprzejmi, e przenieli dwa z nich tutaj, do
Hedestad, a na trzecim, w Sztokholmie, reprezentowa mnie Dirch.
Chciabym by o kilka lat modszy. Prawda jest taka, e dusze
podre s dla mnie zbyt mczce. Ae sprbuj pojecha na
poudnie latem.
Myl, e wszystkie zebrania mog si odbywa tutaj
odpowiedzia Mikael. A jak czujesz si jako wspwaciciel
gazety?
Henrik Vanger umiechn si krzywo.
To naprawd najwspanialsza rzecz, jaka mnie spotkaa w
cigu ostatnich lat. Przyjrzaem si sytuacji finansowej, wyglda
cakiem znonie. Nie bd musia inwestowa tak duo, jak
mylaem. Przepa midzy dochodami a wydatkami maleje.
Rozmawiaem z Erik mniej wicej raz w tygodniu.
Rozumiem, e na froncie ogoszeniowym troch si polepszyo.
Henrik skin gow.
Tendencja zaczyna si odwraca, ale to jeszcze troch
potrwa. Pocztkowo firmy wchodzce w skad koncernu Vangera
wykupyway cae strony, eby wesprze gazet. Ale teraz wrcili
dwaj potni ogoszeniodawcy telefony komrkowe i biuro
turystyczne.

Umiechn si szeroko.
Czasami prowadzimy te prywatne kampanie wrd
dawnych wrogw Wennerstrma. I uwierz mi, jest ich cakiem
sporo.
Syszae co od samego Wennerstrma?
Taa... nie do koca. Ale jestemy sprawcami przecieku;
media wiedz, e Wennerstrm organizuje bojkot Millennium". I
teraz jawi si jako szalenie maostkowy. Podobno jaki dziennikarz z
DN zapyta go o to i dosta opryskliw odpowied.
Cieszy ci to?
Cieszy to ze sowo. Powinienem by zaj si tym wiele
lat temu.
O co wam tak naprawd poszo?
Nawet nie kombinuj. Dowiesz si po nowym roku.
W POWIETRZU UNOSI SI przyjemny zapach wiosny. Kiedy
okoo dziewitej Mikael opuci dom Henrika, zaczo zmierzcha.
Zawaha si przez chwil. A pniej zapuka do drzwi Cecilii.
Nie zastanawia si, czego oczekuje. Cecilia zrobia wielkie
oczy. Z lekko zakopotan min wpucia go do przedpokoju. Stali
naprzeciwko siebie, nagle niepewni siebie nawzajem. Ona te
zapytaa, czy uciek, a on jeszcze raz wytumaczy swj
niezapowiedziany powrt.
Chciaem tylko powiedzie
nieodpowiednim momencie?

cze.

Przychodz

Unikaa jego wzroku. Mikael od razu wyczu, e nie ucieszya

si na jego widok.
Nie... nie, prosz wejd. Napijesz si kawy?
Tak, chtnie.
Pody za ni do kuchni. Odwrcona plecami wlewaa wod
do pojemnika ekspresu. Mikael podszed do niej i pooy rk na jej
ramieniu. Zamara.

 Cecilio, wyglda na to, e wcale nie masz ochoty

poczstowa mnie kaw.
Oczekiwaam ci dopiero za miesic odpowiedziaa.
Zaskoczye mnie.
Pokonujc jej niech, odwrci Cecili twarz do siebie.
Stali tak bez ruchu przez krtk chwil. Cigle nie chciaa mu
spojrze w oczy.
Zapomnij o kawie. Co si stao?
Pokrcia gow i westchna gono.
Mikael. Id, prosz. Nie pytaj o nic. Po prostu wyjd.
NAJPIERW POMASZEROWA do swojej chatki, ale zatrzyma si
niezdecydowany przy furtce. Zamiast wej do rodka, poszed nad
wod i usiad na kamieniu przy mocie. Palc papierosa, prbowa
poskada myli. Zastanawia si, co spowodowao tak dramatyczn
zmian w zachowaniu Cecilii.
Nagle usysza dwik silnika i zobaczy ogromn d
wlizgujc si pod most. Za sterem sta Martin Vanger,
skoncentrowany na omijaniu mielizny. Dwunastometrowa
motorwka bya imponujc maszyn. Mikael wsta i poprowadzi
d wzdu nadbrzenej promenady. Ku swojemu zdziwieniu
zobaczy, e przy pomostach stoi ju sporo odzi, zarwno aglwek,
jak i tych o napdzie motorowym. Oprcz koyszcych si na fali
przyboju drewnianych motorwek i niewielkiego jachtu regatowego,
dojrza te znacznie wiksze i drosze odzie. Zauway
ekskluzywny Hallberg-Rassy. A wic przyszo lato. A z nim
widoczny goym okiem podzia klasowy ycia marynistycznego w
Hedeby. Martin Vanger posiada bez wtpienia najwiksz i
najbardziej kosztown d w okolicy.
Zatrzyma si pod domem Cecilii, spojrza w owietlone okna
na pitrze i wrci do domu. Czekajc, a zaparzy si kawa, zajrza
do gabinetu.
Zanim stawi si w wizieniu, odda Henrikowi wikszo
dokumentacji dotyczcej Harriet. Wydawao mu si, e

pozostawienie caoci w niezamieszkanym pomieszczeniu nie

byoby zbyt mdre. Teraz pki ziay pustk. Mikael zatrzyma
jedynie pi notatnikw Henrika, ktre wzi ze sob do Rullaker i
ktre dzisiaj zna ju prawie na pami, oraz co wanie stwierdzi
zapomniany przez przypadek album ze zdjciami.
Wzi go do kuchni i nalawszy sobie kawy usiad przy stole.
Kolejny raz zacz przerzuca sztywne kartki.
Zdjcia zrobione tego dnia, kiedy znikna Harriet. Najpierw
jej ostatnia fotografia: w orszaku w Hedestad z okazji Dnia Dziecka.
Pniej ponad sto osiemdziesit ostrych jak brzytwa zdj z
wypadku na mocie, nad ktrymi niejednokrotnie lcza ze szkem
powikszajcym. Teraz przeglda je na chybi trafi, wiedzc, e nie
znajdzie nic, co uczynioby go mdrzejszym. Nagle poczu, e ma tej
zagadki po dziurki w nosie i z hukiem zamkn album.
Nie mogc sobie znale miejsca, podszed do okna i zacz
wpatrywa si w ciemno.
Ale po chwili znw spojrza na opas ksig ze zdjciami.
Nie potrafi wyjani tego uczucia, ale zupenie niespodziewanie
bysna mu ulotna myl, niczym reakcja na co, co wanie
zobaczy. Jak gdyby jaka niewidzialna istota dmuchna mu
delikatnie w ucho, a po karku przeszy ciarki.
Usiad i otworzy album. Przeglda stron za stron, oglda
kade zdjcie z mostu. Patrzy na modsz wersj usmarowanego
rop Henrika i modszego Haralda, ktrego jeszcze nie zobaczy na
ywo, choby przelotnie. Na zniszczon porcz mostu, budowle,
okna i pojazdy. Zidentyfikowanie dwudziestoletniej Cecilii wrd
gapiw nie sprawio mu adnego kopotu. W jasnej sukience i
ciemnym akiecie powracaa na wielu fotografiach.
Poczu nage podniecenie. Z biegiem lat nauczy si ufa
swoim instynktom. Zauway co w albumie, ale nie potrafi
dokadnie okreli co.
DOCHODZIA JEDENASTA. Mikael w dalszym cigu siedzia
przy kuchennym stole i wpatrywa si w zdjcia, gdy usysza, e
otwieraj si drzwi.

 Czy mog wej do rodka? zapytaa Cecilia i nie

czekajc na odpowied, usiada po przeciwnej stronie stou.
Mikael dozna osobliwego uczucia deja vu. Miaa na sobie
szerok, jasn sukienk i szaroniebieski akiet, niemal identyczne
jak te, w ktre bya ubrana na fotografiach z 1966 roku.
To ty jeste problemem powiedziaa.
Mikael unis brwi.
Wybacz, ale kiedy do mnie dzisiaj zapukae, totalnie mnie
zaskoczye. A teraz czuj si tak nieszczliwa, e nie mog zasn.
Dlaczego jeste nieszczliwa?
Nie rozumiesz?
Pokrci gow.
Nie bdziesz si mia, jak opowiem?
Obiecuj. Nie bd si mia.
Kiedy ci uwiodam w zimie, dziaaam pod wpywem
szalonego impulsu. Chciaam si zabawi. Nic poza tym. W ten
pierwszy wieczr byam niele nawalona i nie miaam zamiaru
zaczyna jakich dugoterminowych zwizkw. A pniej stao si
inaczej. Chc, eby wiedzia, e te tygodnie, kiedy bye moim
occasional lover, to najprzyjemniejsze tygodnie w moim yciu.
Ja te uwaam, e byo bardzo mio.
Mikael, cay czas okamywaam ciebie i siebie sam. Nigdy
nie byam szczeglnie rozwiza seksualnie. W caym swoim yciu
miaam moe piciu, szeciu partnerw. Pierwszy raz zaliczyam,
gdy miaam dwadziecia jeden lat. Pniej by mj m, ktrego
spotkaam jako dwudziestopiciolatka i ktry okaza si bydlciem.
A pniej miaam jeszcze trzech facetw w kilkuletnich odstpach.
Ale to ty co we mnie wyzwolie. Nigdy nie byo mi do. To chyba
dlatego, e wszystko u ciebie jest takie... niewymagajce.
Cecilio, nie musisz...
Ciii... nie przerywaj mi, bo wtedy nigdy nie zdobd si na
to, eby ci wszystko powiedzie.

Mikael siedzia w milczeniu.

Tego dnia, gdy pojechae do wizienia, czuam si
potwornie nieszczliwa. Nagle po prostu ci nie byo. Jak gdyby
nigdy nie istnia. W chatce nigdy nie palio si wiato. W moim
ku
byo
pusto
i
zimno.
Znw
byam
tylko
pidziesicioszecioletni bab.
Umilka i przez chwil patrzya Mikaelowi w oczy.
Zakochaam si w tobie tej zimy. Nie planowaam tego, tak
wyszo. I nagle uwiadomiam sobie, e jeste tutaj tylko
tymczasowo, e pewnego piknego dnia wyjedziesz std na dobre,
podczas gdy ja zostan tu do koca ycia. To zabolao tak cholernie,
e postanowiam nie dopuszcza ci do siebie, gdy wrcisz z
wizienia.
Przykro mi.
To nie twoja wina.
Siedzieli w milczeniu.
Kiedy dzisiaj sobie poszede, zaczam paka.
Chciaabym mc jeszcze raz przey swoje ycie. A pniej
postanowiam sobie jedn rzecz.
Jak?
Wbia wzrok w blat stou.
Chyba musz by porzdnie stuknita, jeeli chc przesta
si z tob spotyka tylko dlatego, e kiedy std wyjedziesz. Mikael,
nie moemy zacz od pocztku? Potrafisz zapomnie, co
powiedziaam par godzin temu?
Ju zapomniaem odpowiedzia Mikael. Ale dzikuj za
to, co mi opowiedziaa.
Cigle siedziaa ze spuszczonymi wzrokiem.
Jeeli mnie chcesz, to ja bardzo chtnie...
Nagle spojrzaa mu prosto w oczy. A po chwili wstaa i
skierowaa kroki do sypiali. Po drodze zrzucia akiet i cigna
przez gow sukienk.

MIKAEL I CECILIA obudzili si jednoczenie na dwik

otwieranych drzwi i krokw w kuchni. Usyszeli, jak kto postawi z
hukiem torb przy piecu. A pniej ujrzeli w drzwiach sypialni
Erik, ktrej umiech zamieni si w przeraenie.
O Boe ty mj! wykrzykna, cofajc si za prg.
Cze Eriko! powiedzia Mikael.
Cze. Wybaczcie mi, prosz. Tysickrotnie przepraszam za
takie wtargnicie. Powinnam bya zapuka.
Powinnimy byli zamkn drzwi na klucz. Eriko to jest
Cecilia Vanger. Cecilio Erika Berger jest redaktor naczeln
Millennium".
Hej! przywitaa si Cecilia.
Hej! odpowiedziaa Erika, nie mogc si zdecydowa, czy
powinna podej i jak dobrze wychowana dziewczynka poda
rk, czy po prostu wyj.
Ekm... to moe ja pjd na spacer...
A moe zamiast tego zaparzyaby kaw? zaproponowa
Mikae, spojrzawszy na budzik. Wanie mino poudnie.
Erika skina potakujco gow i zamkna drzwi do sypialni.
Mikael i Cecilia spojrzeli po sobie. Cecilia wygldaa na
zakopotan. Kochali si i rozmawiali ze sob do czwartej nad
ranem. A pniej Cecilia oznajmia, e chce tu przenocowa i e od
dzisiaj ma w dupie to, czy kto wie, e bzyka si z Mikaelem. Spaa
odwrcona plecami, z rk Mikaela na swojej piersi.
Posuchaj, wszystko jest w porzdku zacz Mikael.
Erika ma ma i nie jest moj dziewczyn. Owszem, spotykamy si
czasem, ale jej to zupenie nie przeszkadza, e ty i ja co tam sobie
razem. Na pewno jednak jest ogromnie zaenowana.
Kiedy w jaki czas pniej weszli do kuchni, Erika zdya
ju nakry do stou. Kawa, sok, dem pomaraczowy, ser i tosty,
wszystko wspaniale pachniao. Cecilia podesza zdecydowanym
krokiem do Eriki i podaa jej rk.
To pierwsze powitanie byo takie... pobiene. Cze!

 Cecilio, prosz wybacz mi, e zachowaam si jak so w

skadzie porcelany odpowiedziaa gboko nieszczliwa Erika.
Na Boga, zapomnij o tym! Napijemy si kawy.
Hej! przywita si Mikael, obejmujc Erik. Jak
przyjechaa?
Samochodem, z samego rana. Dostaam wiadomo od
ciebie o drugiej w nocy i prbowaam oddzwoni.
A ja wyczyem komrk powiedzia, umiechajc si do
Cecilii.
PO NIADANIU ERIKA zostawia mieszkacw chatki samym
sobie, wychodzc pod pretekstem spotkania z Henrikiem Vangerem.
Cecilia sprztaa ze stou, odwrcona plecami do Mikaela. Podszed
bliej i przytuli j do siebie.
I co teraz bdzie? zapytaa.
Nic. Erika to mj najlepszy przyjaciel. Od dwudziestu lat
czasami bywamy ze sob, czasami nie. I mam nadziej, e ten stan
rzeczy utrzyma si przez kolejne dwa dziesiciolecia. Ale nigdy nie
bylimy par i nigdy nie przeszkadzamy sobie nawzajem w
romansach.
Czyli to nas czy? Romans?
Nie wiem, co nas czy, ale najwyraniej jest nam ze sob
dobrze.
Gdzie Erika bdzie spaa w nocy?
Zaatwimy jej gdzie nocleg. Pokj gocinny u Henrika. Nie
bdzie spaa w moim ku.
Cecilia zamylia si.
Nie wiem, czy to wytrzymam. Moe ty i ona wietnie sobie
radzicie w takim ukadzie, ale ja nie wiem... nigdy nie... Pokrcia
gow. Pjd do siebie. Musz si nad tym troch zastanowi.
Cecilio, pytaa mnie wczeniej o mj stosunek do Eriki i
opowiedziaem ci o naszym zwizku. Jej obecno nie powinna by

dla ciebie niespodziank.

To prawda. Ale dopki znajdowaa si na wygodn
odlego w Sztokholmie, dopty mogam j ignorowa.
Zaoya akiet.
Sytuacja jest przekomiczna dodaa z umiechem.
Przyjd do mnie wieczorem na kolacj. We ze sob Erik. Wydaje
mi si, e j polubi.
ERIKA ROZWIZAA problem noclegu na wasn rk. W
zwizku z wczeniejszymi spotkaniami z Henrikiem nocowaa u
niego w jednym z pokoi gocinnych i teraz po prostu poprosia o
moliwo skorzystania z takiego pokoju.
Henrik nie potrafi ukry radoci i zapewni Erik, e jest
zawsze mile widziana.
Majc z gowy tego typu formalnoci, Mikael i Erika przeszli
przez most i na krtko przed zamkniciem usiedli na tarasie kawiarni
Susanny.
Jestem potwornie niezadowolona powiedziaa Erika.
Przyjedam, eby powita ci na wolnoci, i znajduj w ku z
miejscow femme fatale.
Przepraszam.
No wic jak dugo... ty i miss Big Tits.... zapytaa i
zakrcia palcem mynka w powietrzu.
Mniej wicej odkd Henrik zosta wspwacicielem.
Aha.
Aha co?
Zwyka ciekawo.
Cecilia to dobra kobieta. Lubi j.
Nie krytykuj. Tylko wyraam niezadowolenie. Mam
sodycze w zasigu rki, a musz si odchudza. Jak byo w
wizieniu?

 Jak w czasie do porzdnego urlopu wypenionego prac.

A jak z gazet?
Lepiej. W dalszym cigu lizgamy si gdzie na granicy
upadku, ale po raz pierwszy od roku wzrosa liczba ogosze. Dalej
jestemy pod poprzeczk, ale zaczynamy wspina si w gr. To
zasuga Henrika. No i, co dziwne, wzrasta liczba prenumeratorw.
Przecie od czasu do czasu zawsze tak jest. Raz wzrasta, raz
maleje.
Zgadza si, kilka setek w t lub w tamt stron. Ale w cigu
ostatnich miesicy przybyo nam trzy tysice prenumeratorw.
Przybywa ich systematycznie, troch ponad dwustu pidziesiciu
tygodniowo. Najpierw mylaam, e to zbieg okolicznoci, ale ta
tendencja cigle si utrzymuje. Jak dotd to najwikszy wzrost
nakadu pojedynczego numeru. Ci nowi czytelnicy znacz wicej ni
dochody z reklam. A jednoczenie wyglda na to, e starzy
czytelnicy te konsekwentnie odnawiaj prenumeraty.
Dlaczego?
Nie wiem. Nikt z nas nie potrafi tego poj. Nie mielimy
adnej kampanii reklamowej. Christer powici tydzie na to, eby
zbada, kto nas chce czyta. Po pierwsze to zupenie nowi
prenumeratorzy. Po drugie siedemdziesit procent stanowi kobiety.
Normalnie zawsze przewaali mczyni, ktrych te byo okoo
siedemdziesiciu procent. Po trzecie mona tych ludzi opisa jako
przedstawicieli klasy redniej, mieszkajcych pod miastem. To
wyksztaceni nauczyciele, szefowie niszego szczebla, urzdnicy.
Bunt klasy redniej przeciwko wielkiemu kapitaowi?
Nie wiem. Ale jak tak dalej pjdzie, to nastpi prawdziwa
zmiana trzonu czytelnikw. Dwa tygodnie temu mielimy narad
redakcyjn i postanowilimy zacz zamieszcza troch nowego
materiau; chc mie wicej artykuw o reprezentacji interesw
pracowniczych w powizaniu z TCO* i tego typu rzeczy. Ale te

federacja

TCO (Tjanstemannens Centralorganisation) szwedzka

zwizkw zawodowych, ktra skupia kilkanacie

wicej reportay demaskujcych na przykad o sytuacji kobiet.

Tylko nie zmieniaj zbyt wiele ostrzeg Mikael. Jeeli
przybywa nowych czytelnikw, to widocznie dlatego, e podobaj
im si obecne treci.
CECILIA ZAPROSIA na kolacj rwnie Henrika, moe dlatego,
eby nie ryzykowa nieprzyjemnych tematw. Przygotowaa gulasz
z dziczyzny, do ktrego podaa czerwone wino. Erika i Henrik
zaczli od dyskusji o rozwoju Millennium" i o nowych
prenumeratorach, ale z czasem rozmowa zesza na inne tematy.
Nagle Erika zwrcia si do Mikaela z pytaniem, jak postpuje jego
praca nad ksik.
Myl, e za jaki miesic dostarcz Henrikowi wstpn
wersj kroniki.
Kroniki w duchu rodziny Addamsw wtrcia z
umiechem Cecilia.
Tak, ma pewne aspekty historyczne przyzna Mikael.
Cecilia zerkna na Henrika.
Mikaelu, tak naprawd Henrik nie jest zainteresowany
kronik rodzinn. Zaley mu tylko na tym, eby rozwiza zagadk
zniknicia Harriet.
Mikael nie zareagowa. Odkd zacz spotyka si z Cecilia,
rozmawia z ni o Harriet do otwarcie. Cecilia ju dawno
domylia si, na czym polega prawdziwe zlecenie Mikaela, chocia
on nigdy tego nie potwierdzi. Ale nigdy nie przyzna si przed
Henrikiem, e rozmawia na ten temat z Cecilia. Krzaczaste brwi
starca poruszyy si nieznacznie. Erika milczaa.
Drogi Henriku powiedziaa Cecilia. Nie jestem gupia.
Nie wiem dokadnie, jak wyglda wasza umowa, ale jego pobyt w
Hedeby ma cisy zwizek z Harriet, prawda?

zwizkw, zrzeszajcych
umysowych (przyp. tum. ).

przede

wszystkim

pracownikw

Henrik skin gow i popatrzy na Mikaela.

Mwiem przecie, e to inteligentna kobieta. I zwracajc
si do Eriki zapyta: Wychodz z zaoenia, e Mikael wyjani ci
cel swojego pobytu w Hedeby?
Erika skina potakujco.
I zakadam, e uwaasz to zajcie za kompletnie
pozbawione sensu. Nie, nie musisz odpowiada. To jest
niedorzeczne i bezsensowne zajcie. Ale ja musz si dowiedzie.
Nie mam uwag odnonie do tego tematu odpara
dyplomatycznie Erika.
Oczywicie, e masz.
Henrik odwrci si teraz do Mikaela.
Wkrtce minie p roku. Mw, prosz. Czy znalaze
cokolwiek, czego jeszcze nie zbadalimy?
Mikael unika wzroku starca. Przypomnia sobie to osobliwe
uczucie, ktrego dozna, siedzc wczoraj nad fotografiami. Nie
opuszczao go przez cay dzie, ale nie mia czasu, eby jeszcze raz
otworzy album. Nie by pewien, czy to wszystko nie jest
zudzeniem, ale wiedzia, e mia jak refleksj. By o wos od
przeomowej myli. W kocu spojrza na Henrika i pokrci gow.
Nie znalazem niczego.
Starzec przyjrza mu si z wyrazem nagej czujnoci na
twarzy. Ale nie skomentowa odpowiedzi Mikaela i tylko pokiwa
gow.
Nie wiem jak tam z modzie, ale czuj, e na mnie ju
czas. Dzikuj za kolacj, Cecilio. Dobranoc, Eriko. Zajrzyj, prosz,
do mnie jutro rano, zanim pojedziesz.
KIEDY HENRIK zamkn drzwi, zapada cisza. Przerwaa j
Cecilia.
Mikael, co to byo?
Wyglda na to, e Henrik jest wraliwy na ludzkie reakcje

jak sejsmograf. Kiedy wczoraj do mnie przysza, przegldaem

album ze zdjciami.
No i?
Zobaczyem co. Nie wiem co i nie potrafi wskaza tego
palcem. To co przerodzio si prawie w myl, ktrej nie udao mi
si zapa.
Ale o czym pomylae?
No... nie wiem. A pniej pojawia si ty i... hmm...
mogem si odda przyjemniejszym mylom.
Cecilia zaczerwienia si i unikajc wzroku Eriki, wymkna
si do kuchni, eby zaparzy kaw.
BY CIEPY i soneczny majowy dzie. Przyroda tryskaa zieleni
i Mikael przyapa si na nuceniu Den blomstertid nu kommer*.
Erika spdzia noc w pokoju gocinnym Henrika. Po kolacji
Mikael zapyta Cecili, czy nie ma ochoty na towarzystwo.
Odpowiedziaa, e jest zajta wystawianiem kocowych ocen,
zmczona i e chce i spa. Erika cmokna Mikaela w policzek i
wczesnym poniedziakowym rankiem opucia wysp.
Kiedy Mikael wyjeda do wizienia w poowie marca,
okolica uginaa si pod zwaami niegu. Teraz zieleniy si brzozy, a
trawnik wok jego chatki by gsty i soczysty. Po raz pierwszy
Mikael mia okazj rozejrze si po caej okolicy. Okoo smej rano
zjawi si w domu Henrika i zapyta Ann, czy moe poyczy
termos. Porozmawia troch z gospodarzem, ktry wanie wsta z
ka, i dosta od niego plan wyspy. Mikael chcia przyjrze si
bliej chatce Gottfrieda, ktra kilkakrotnie, cho porednio, pojawia
si w dochodzeniu, poniewa Harriet czasami w niej przebywaa.
Henrik wyjani, e domek znajduje si w posiadaniu Martina

Den blomstertid nu kommer (Nadchodzi kwiecia czas)

popularny XVII-wieczny szwedzki psalm; w zmodernizowanej
wersji piewany tradycyjnie na zakoczenie roku szkolnego (przyp.
tum. ).

Vangera, ale w zasadzie stoi niezamieszkany. Czasami korzysta z

niego ktry z krewnych.
Mikael zdy zapa Martina w ostatniej chwili, gdy ten
wybiera si do pracy w Hedestad. Wyjani z czym przychodzi i
poprosi o klucz. Martin przyjrza mu si uwanie z rozbawion
min.
Zgaduj, e kronika rodzinna dosza do rozdziau o Harriet?
Chciabym si tylko troch rozejrze...
Martin przeprosi gocia na chwil i wkrtce wrci z
kluczem.
Na pewno nie masz nic przeciwko temu? docieka Mikael.
Co do mnie, moesz si tam nawet wprowadzi, jeli
miaby ochot. Nie biorc pod uwag pooenia, to zdecydowanie
przyjemniejszy domek ni ten, w ktrym teraz mieszkasz.
Mikael zaparzy kaw, zrobi kilka kanapek, napeni butelk
wod i zapakowa wszystko do plecaka, ktry przewiesi przez
rami. Pody wsk i zaronit drk biegnc wzdu zatoki w
pnocnej czci wyspy. Domek Gottfrieda sta w odlegoci mniej
wicej dwch kilometrw od centrum osady. Po pgodzinnym
lekkim marszu Mikael dotar na miejsce.
Martin mia racj. Nagle przed Mikaelem ukaza si toncy w
bujnej zieleni zaktek. Widok by imponujcy: zarwno na ujcie
rzeki Hedealven i port jachtowy po lewej, jak i port przemysowy po
prawej stronie.
To dziwne, e nikt nie wzi w posiadanie tej rustykalnej
chatki z ciemnych bali. Pokryta dachwk ceramiczn, miaa zielone
ramy okienne i malutk soneczn werand od frontu. Nie ulegao
jednak wtpliwoci, e i ona, i ogrdek od dawna nie byy
pielgnowane. Farba z framug okien i drzwi schodzia patami, a to,
co miao by trawnikiem, przypominao raczej metrowej wysokoci
zarola. Doprowadzenie zdziczaego ogrodu do porzdku
wymagaoby caego dnia pracy z kos i jej elektryczn nastpczyni.
Mikael otworzy drzwi i odkrci wewntrzne okiennice.
Podstaw
trzydziestopiciometrowego
domku
stanowi

najprawdopodobniej szkielet dawnej stodoy. Obite deskami wntrze

skadao si z jednej izby o szerokich oknach z widokiem na morze.
Na zajmujcej poow pomieszczenia antresoli urzdzono sypialni.
Pod prowadzcymi do niej schodami znalazo si miejsce na
kuchenk gazow i zlewozmywak z szafk. Umeblowanie byo
proste: przytwierdzona do ciany awa, podniszczone biurko i prosta
pka z drewna tekowego. Wzdu tej samej ciany stay trzy szafy.
Na prawo od drzwi znajdowa si okrgy st z picioma krzesami.
Caoci dopenia niewyszukany kominek.
Liczne lampy naftowe zdradzay brak elektrycznoci. W
oknie stao stare radio tranzystorowe ze zaman anten. Mikael
wcisn klawisz on", ale widocznie nie dziaay baterie.
Wszed po wskich schodach na antresol i rozejrza si po
sypialni. Maeskie oe, materac bez pocieli, stolik nocny i
komoda.
MIKAEL POWICI troch czasu na dokadniejsze ogldziny. W
komodzie nie znalaz niczego oprcz kilku rcznikw i bielizny
pocielowej o sabym zapachu pleni, a w szafach stare ubrania
robocze, jeden kombinezon, gumowce, par schodzonych teniswek
i piecyk na naft. W szufladach biurka leay owki, papier listowy,
niezarysowany szkicownik, talia kart i par zakadek. W szafce
kuchennej stay talerze, filianki, szklanki, wiece i kilka
zapomnianych opakowa soli, herbaty i czego jeszcze. Sztuce
spoczyway w szufladzie kuchennego stou.
Na jedyne pozostaoci natury intelektualnej Mikael natrafi
na wiszcej nad biurkiem pce. Stojc na kuchennym krzele,
przejrza uwanie jej zawarto. Najniej leay stare numery Se",
Rekordmagasinet", Tidsfrdriv" i Lektyr" z koca lat
pidziesitych i pocztku szedziesitych, Bildjournalen" z lat
1965 i 1966, Mitt Livs Novell" i kilka komiksw: 9 han",
Fantomen" i Romans". Zajrzawszy do pierwszego z brzegu
magazynu, stwierdzi, e seksbomba na rozkadwce z 1964 roku
wygldaa zdecydowanie niewinnie.
Oprcz czasopism pka miecia okoo pidziesiciu
ksiek. Mniej wicej poowa to kieszonkowe wydania kryminaw

z manhattaskiej serii Wahistrma: Mickey Spillane i takie tytuy jak

Nie oczekuj laski z klasycznymi okadkami Bertila Heglanda. Kilka
ksiek z serii Kitty oraz The Famom Five autorstwa Enid Blyton i
jedna z serii o dwch takich, co rozwizywali zagadki kryminalne
Tajemnica w metrze Sivara Ahlruda. Mikael umiechn si na
wspomnienie z modoci. Nie zabrako ksiek Astrid Lindgren:
Dzieci z Bullerbyn, Detektyw Blomkvist i Rasmus oraz Pippi
Langstrump. Na samej grze Mikael wypatrzy popularnonaukow
pozycj o odbiornikach krtkofalowych, dwie z dziedziny astronomii
i jedn o ptakach. Ksika zatytuowana Imperium za traktowaa o
Zwizku Radzieckim, a stojca obok niej o wojnie zimowej w
Finlandii. Na samym kocu znalaz katechizm Lutra, zbir psalmw
i Bibli.
Otworzy t ostatni i przeczyta na wewntrznej stronie
okadki: Harriet Vanger, 12/5 1963. Zapewne prezent konfirmacyjny
W ponurym nastroju odoy j na pk.
ZARAZ ZA DOMKIEM znajdowao si pomieszczenie czce
funkcj schowka i drewutni. Oprcz drewna leay tu w nieadzie:
kosa, grabie, motki, piy, a take karton peen gwodzi, dut i innych
narzdzi. Wychodek sta dwadziecia metrw dalej, ju w lesie.
Mikael rozejrza si dookoa, a pniej wrci do chatki. Usiad z
kaw na werandzie, zapali papierosa i przez zason zaroli
przyglda si zatoce. W rzeczywistoci chatka Gottfrieda wygldaa
o wiele bardziej bezpretensjonalnie ni w wyobraeniach Mikaela. A
wic to byo miejsce, w ktrym zaszywa si ojciec Harriet i
Martina, gdy jego maestwo z Isabell w kocu lat pidziesitych
lego w gruzach. Tutaj mieszka i chla.
I gdzie tam, przy pomocie, uton ze zbyt wieloma
promilami we krwi. ycie nad sam wod byo bez wtpienia
przyjemne w lecie, ale gdy temperatura spadaa do zera, musiao tu
by wilgotno, zimno i strasznie. Z opowieci Henrika wynikao, e
Gottfried z wyjtkiem okresw niekontrolowanego picia
pracowa w koncernie Vangera nieustannie a do 1964 roku. Sam
fakt, e mieszkajc mniej lub bardziej stale w spartaskich
warunkach, pojawia si w pracy ogolony, umyty, w marynarce i
krawacie, wiadczy mimo wszystko o jakiej dozie dyscypliny.

Ale to byo te miejsce, w ktrym Harriet przebywaa tak

czsto, e wanie tutaj zaczto jej szuka. Henrik opowiada, e
przez ostatnie lata Harriet chtnie przychodzia do chatki,
najwidoczniej po to, eby zay spokoju. W ostatnie wakacje
mieszkaa tutaj trzy miesice, chocia codziennie bywaa w domu.
Przez sze tygodni gocia tu Anit, siostr Cecilii Vanger.
Czym zajmowaa si w samotnoci? Czasopisma Mitt Livs
Novell" i Romans", podobnie jak ksiki z serii Kitty mwiy same
za siebie. Moe szkicownik te nalea do Harriet? Tutaj leaa
rwnie jej Biblia.
Czy chciaa by w pobliu zmarego tragicznie ojca? Przej
po swojemu okres aoby? Czy to nie zbyt proste wyjanienie? A
moe chodzio o religijne przemylenia? Czy przana i ascetyczna
chatka nie bya dla Harriet namiastk zakonu?
MIKAEL RUSZY wzdu brzegu na poudniowy wschd, ale
liczne rozpadliny i zarola jaowca czyniy teren niedostpnym.
Zawrci do chatki i uda si w drog powrotn do Hedeby. Wedug
mapy niedaleko powinna biec lena cieka prowadzca do Fortw.
Znalezienie tej zaronitej drki zajo mu dwadziecia minut.
Betonowe bunkry rozrzucone wok schronu dla dowdztwa byy
pozostaoci umocnie z czasw drugiej wojny wiatowej.
Wszystko tono w gstych zarolach.
Idc ciek w kierunku morza, Mikael ujrza stojc na
skraju porby szop do przechowywania odzi i lecy obok niej
wrak drewnianej motorwki. Wrciwszy do Fortw, ruszy w drug
stron i gdy doszed do ogrodzenia, stwierdzi, e znajduje si na
tyach gospodarstwa stergarden.
Szed przez las krt i dzik ciek, chwilami biegnc
rwnolegle do pl uprawnych. Od czasu do czasu ze wzgldu na
podmoky teren zbacza ze szlaku. W kocu dotar do torfowiska za
stodo. Wszystko wskazywao na to, e cieka koczya si
wanie tutaj, sto metrw od gwnej drogi do stergarden.
Po drugiej stronie wznosia si gra Sderberget. Pokonawszy
strome podejcie, Mikael wdrapa si na szczyt. Jedna z krawdzi
opadaa niemal pionow cian do wody. Mikael szed dugim

grzbietem w kierunku Hedeby. Zatrzymawszy si nad orodkiem

wczasowym, podziwia widok na stary port rybacki, koci i wasn
chatk. Usiad na kamiennej pycie i wla do kubka resztk letniej
kawy.
Nie mia pojcia, co porabia w Hedeby, ale podoba mu si
tutejszy krajobraz.
CECILIA VANGER trzymaa si z daleka, a Mikael nie chcia by
nachalny. Ale po tygodniu zapuka do jej drzwi. Wpucia go do
rodka i nastawia ekspres do kawy.
Pewnie uwaasz, e jestem okropnie mieszna;
pidziesicioszecioletnia stateczna nauczycielka zachowujca si
jak nastolatka.
Cecilio, jeste dorosym czowiekiem, ktry ma prawo robi
to, co mu si ywnie podoba.
Wiem. Dlatego postanowiam, e nie bd si ju z tob
spotyka. Nie potrafi...
Nie jeste mi winna adnych wyjanie. Mam nadziej, e
pozostaniemy przyjacimi.
Chc, ebymy dalej byli przyjacimi. Ale nie potrafi by
z tob w zwizku. Nigdy nie byam dobra w utrzymywaniu
zwizkw. Chyba potrzebuj poby sama ze sob.

Rozdzia 16
Niedziela 1 czerwca wtorek 10
czerwca
PO SZECIU MIESICACH bezowocnych rozmyla Mikael nagle
dokona przeomu w sprawie zniknicia Harriet. W cigu kilku dni
na pocztku czerwca odnalaz trzy nowe fragmenty ukadanki. Za
dwa z nich odpowiada sam. W znalezieniu trzeciego kto mu
pomg.
Po wizycie Eriki przez kilka godzin siedzia nad albumem i
ogldajc zdjcie za zdjciem, prbowa zrozumie, na co w nich
wczeniej zwrci uwag. W kocu odoy fotografie i wrci do
pracy nad kronik.
Ktrego dnia na pocztku czerwca pojecha do Hedestad.
Gdy autobus skrca w Jarnvagsgatan, pogrony w zupenie innych
mylach nagle poj owo nieuchwytne co, co od jakiego czasu
kiekowao mu w gowie. Spado to na niego jak grom z jasnego
nieba. By tak skonfundowany, e dojechawszy do kocowego
przystanku przy dworcu, uda si od razu w powrotn podr do
Hedeby, eby sprawdzi, czy dobrze zapamita.
Chodzio o pierwsze zdjcie w albumie.
Ostatnie zrobione Harriet fatalnego dnia, na Jarnvagsgatan w
Hedestad, gdzie przygldaa si witecznemu korowodowi.
Fotografia stanowia dziwaczny wtrt w albumie. Znalaza si
tam tylko dlatego, e wykonano j tego samego dnia, ale jako jedyna
nie dotyczya zdarzenia na mocie. Uwag Mikaela (i jak
przypuszcza kadego innego ogldajcego album) przycigay
przede wszystkim osoby i szczegy zwizane z wypadkiem. Zdjciu
przedstawiajcemu tum ludzi w Hedestad na wiele godzin przed
tragedi brakowao dramatyzmu.
Henrik Vanger z pewnoci oglda je tysic razy,
stwierdzajc z alem, e ju nigdy wicej nie zobaczy Harriet. By

moe irytowa go fakt, e w tak skadrowanym obrazie dziewczyna

tona w morzu ludzkich gw.
Ale nie to przykuo uwag Mikaela.
Zdjcie zostao zrobione z drugiej strony ulicy,
prawdopodobnie z okna na drugim pitrze. Szeroki kt uchwyci
przd jednej z ciarwek w korowodzie. Kobiety w byszczcych
strojach kpielowych i szarawarach, plsajc na platformie, rzucay
w publiczno cukierkami. Przed mask samochodu taczyo w
podskokach trzech klaunw.
Harriet staa w pierwszym rzdzie, tu przy krawniku.
Obok niej trzy koleanki z klasy, a wok co najmniej sto innych
osb tworzcych publiczno.
Wanie to podwiadomie zauway Mikael i wanie to
uwiadomi sobie, gdy autobus przejeda obok miejsca, w ktrym
zrobiono zdjcie.
Widzowie zachowywali si dokadnie tak, jak powinni si
zachowywa widzowie. Ich zbiorowe spojrzenie poda przecie
zawsze za pieczk tenisow czy hokejowym krkiem. Tak wic
osoby po lewej stronie fotografii patrzyy na przechodzcych wanie
klaunw. Stojcy najbliej ciarwki zawiesili wzrok na platformie
ze skpo ubranymi kobietami. Rozbawione twarze. Przejte dzieci.
Rozemiane buzie. Wszyscy wygldali na zachwyconych.
Wszyscy oprcz jednej osoby.
Harriet patrzya w bok. Wszyscy w jej pobliu obserwowali
klaunw. Twarz dziewczyny bya zwrcona o trzydzieci albo
trzydzieci pi stopni w prawo. Jak gdyby zatrzymaa spojrzenie na
czym po drugiej strony ulicy, czym znajdujcym si poza kadrem
fotografii.
Mikael wyj szko powikszajce. Zdjcie wykonano ze zbyt
wielkiej odlegoci, eby mona byo rozrni wszystkie szczegy,
ale w odrnieniu od twarzy osb stojcych w pobliu twarz Harriet
bya bez ycia. Wska kreska ust. Szeroko otwarte oczy. Zwiotczae
rce wzdu tuowia.
Jak gdyby wystraszona. Wystraszona albo za.

MIKAEL WYJ fotografi z albumu, woy j do plastikowej

kieszonki i znw zabra si najbliszym autobusem do Hedestad.
Wysiad na przystanku Jarnvagsgatan i stan w miejscu, z ktrego
najprawdopodobniej zrobiono zdjcie. Znajdowa si dokadnie na
obrzeu centrum miasteczka, przed dwupitrowym drewnianym
domem, w ktrym miecia si wypoyczalnia filmw wideo i
Sundstrms herrmode. Sklep z konfekcj msk, jak gosi napis na
drzwiach, zaoono w 1932 roku. Mikael wszed do rodka i od razu
spostrzeg, e sprzeda odbywa si na dwch poziomach. Na drugie
pitro wchodzio si po spiralnych schodach zwieczonych dwoma
oknami, ktre wychodziy na ulic. To tam musia sta fotograf.
W czym mog panu pomc? zapyta starszy sprzedawca,
widzc, jak Mikael wyciga kieszonk z fotografi. W butiku nie
byo tumu klientw.
Nie... to znaczy, chciabym tylko sprawdzi, gdzie zrobiono
to zdjcie. Czy mog na chwilk otworzy okno?
Otrzymawszy pozwolenie, wycign przed siebie rk z
fotografi. Teraz wiedzia dokadnie, gdzie staa Harriet. Jeden z
dwch drewnianych domw widocznych za jej plecami zosta
zastpiony toporn budowl z cegy. W tym, ktry przetrwa, w 1966
roku mieci si sklep papierniczy. Dzisiaj ssiadoway tam ze sob
sklep ze zdrow ywnoci i solarium. Mikael zamkn okno,
podzikowa i przeprosi za kopot.
Ju na ulicy zatrzyma si w miejscu, w ktrym uwieczniono
Harriet. Okno na pitrze sklepu z konfekcj i drzwi do solarium
stanowiy wietny punkt odniesienia. Mikael odwrci gow,
prbujc pody za spojrzeniem dziewczyny. O ile dobrze oceni,
patrzya na rg budynku mieszczcego Sundstrms herrmode.
Zwyky rg domu, za ktrego wgem gina wska przecznica. Co
tam zobaczya, Harriet?
MIKAEL SCHOWA zdjcie do torby i poszed do parku przy
dworcu kolejowym, gdzie usiad w kawiarnianym ogrdku i
zamwi caffe latte. Nagle poczu si gboko poruszony.
Po angielsku nazywa si to new evidence, co brzmi zupenie
inaczej ni szwedzkie nowy materia dowodowy". Mikael nagle

dojrza co zupenie nowego, na co nikt nie zwrci uwagi w

ledztwie drepczcym w miejscu przez trzydzieci siedem lat.
Problem polega na tym, e Mikael nie by pewien wartoci
swojego odkrycia, jeeli w ogle przedstawiao jak warto. A
jednak przeczuwa, e to co wanego.
Ten wrzeniowy dzie, kiedy zgina Harriet, by
dramatyczny na wiele sposobw. W Hedestad witowano na
ulicach, w miecie bawio si kilka tysicy starszych i modszych
osb. Na wyspie odbywa si coroczny zjazd rodziny Vangerw. Ju
te dwa wydarzenia stanowiy odstpstwo od codziennej rutyny. A
ukoronowa je wypadek na mocie, przesaniajc wszystko inne.
Komisarz Moreli, Henrik Vanger i pozostali, ktrzy
prbowali rozwika zagadk, skupiali si na wydarzeniach w
Hedeby. Moreli nawet sam napisa, e nie moe pozby si
podejrze co do zwizku midzy wypadkiem a zaginiciem Harriet.
Naraz Mikael uwiadomi sobie, e to kompletnie bdne
rozumowanie.
Splot wydarze nie zacz si na wyspie, tylko wiele godzin
wczeniej w Hedestad. Widok czego albo kogo wystraszy
Harriet tak bardzo, e natychmiast wrcia do domu i posza prosto
do Henrika, ktry niestety nie mia czasu na rozmow. A pniej
doszo do wypadku na mocie. Jeszcze pniej wkroczy morderca.
MIKAEL ZROBI krtk przerw. Po raz pierwszy wiadomie
sformuowa przypuszczenie, e Harriet zostaa zamordowana. Po
nieznacznym wahaniu zrozumia, e dzieli teraz przekonanie starca.
Harriet nie yje, a on poszukuje mordercy.
Wrci do dokumentacji ledztwa. Pord tysicy stron
zaledwie uamek traktowa o godzinach spdzonych w Hedestad.
Harriet bya tam z trzema koleankami, ktre pniej przesuchano,
kad z osobna. Spotkay si w przydworcowym parku o dziewitej
rano. Jedna z dziewczt chciaa kupi dinsy, a pozostae
towarzyszyy jej w poszukiwaniach odpowiedniej pary. Wypiy
kaw w restauracji domu towarowego EPA, a pniej poszy na
stadion, gdzie powczyy si troch wrd straganw i innych
atrakcji wesoego miasteczka i gdzie od czasu do czasu spotykay

szkolnych znajomych. Po dwunastej wrciy do centrum, eby

zdy na witeczny korowd. Na kilka minut przed drug Harriet
nagle oznajmia, e musi jecha do domu. Rozstay si na przystanku
autobusowym przy Jarnvagsgatan.
adna z koleanek nie zauwaya wtedy nic nadzwyczajnego.
Natomiast jedna z nich, Inger Stenberg, zwrcia uwag na zmian w
zachowaniu Harriet w cigu ostatniego roku i opisaa koleank jako
bezosobow". Powiedziaa, e Harriet przez cay dzie bya
maomwna i tylko bezwolnie robia to, co reszta.
Komisarz Moreli rozmawia ze wszystkimi osobami, ktre
zetkny si tego dnia z Harriet, nawet jeeli w gr wchodzio tylko
przelotne spotkanie. Gdy uznano j za zaginion, we wszystkich
lokalnych gazetach opublikowano jej zdjcie. Wielu mieszkacw
Hedestad skontaktowao si z policj, informujc o tym, e widzieli
j w cigu dnia. Nikt jednak nie zauway niczego niepokojcego.
MIKAEL POWICI wieczr rozmylaniom, zastanawiajc si,
jak rozwin pomys, ktry wanie przyszed mu do gowy.
Nazajutrz spotka si z Henrikiem przy niadaniu.
Wspomniae, e rodzina Vangerw cigle jeszcze ma
wpywy w Hedestads-Kuriren".
Tak, to prawda.
Potrzebny mi dostp do archiwum fotograficznego gazety.
Z 1966 roku.
Henrik odoy szklank z mlekiem i wytar grn warg.
Mikael, co takiego znalaze?
Mikael spojrza starcowi w oczy.
Nic konkretnego. Ale myl, e popenilimy bd w
interpretacji przebiegu zdarze.
Pokaza zdjcie i opowiedzia o swoich wnioskach. Henrik
siedzia przez dusz chwil w milczeniu.
Jeeli mam racj, to powinnimy skupi si na tym, co
wydarzyo si tego dnia w Hedestad, a nie tylko na wyspie

powiedzia Mikael. Nie wiem, jak to si robi po tak wielu latach,

ale przecie musi istnie masa nieopublikowanych zdj z lokalnych
obchodw Dnia Dziecka. No i wanie te zdjcia chciabym
obejrze.
Henrik skorzysta z telefonu stojcego w kuchni. Zadzwoni
do Martina, wyjani swoj spraw i zapyta, kto obecnie jest szefem
dziau foto w Hedestads-Kuriren". W cigu dziesiciu minut
zlokalizowano odpowiedni osob i wydano pozwolenie.
SZEFOWA DZIAU fotograficznego w Hedestads-Kuriren"
nazywaa si Madeleine Blomberg, miaa okoo szedziesiciu lat i
przydomek Maja. W swojej karierze zawodowej Mikael nigdy
wczeniej nie spotka kobiety na tym stanowisku; jak gdyby sztuka
fotografii w dalszym cigu byo zarezerwowana dla mczyzn.
W sobot w redakcji nie byo ywej duszy. Na szczcie Maja
Blomberg mieszkaa pi minut od archiwum i powitaa Mikaela
przy wejciu. Pracowaa w lokalnej gazecie wiksz cz swojego
ycia. Zacza w 1964 roku jako korektorka, by pniej sprbowa
si jako laborantka fotograficzna. Spdzia w ciemni par lat,
jednoczenie penic funkcj dodatkowego fotografa, wysyanego w
teren w razie potrzeby. Z biegiem czasu zostaa redaktork, a
dziesi lat temu, gdy jeden z wczesnych szefw odszed na
emerytur, obja jego stanowisko. Maja Blomberg nie miaa pod
sob wielkiego imperium. Poczony jaki czas temu z dziaem
ogosze dzia foto zatrudnia sze osb, ktre na zmian
wykonyway swoje obowizki.
Mikael zapyta o organizacj archiwum fotograficznego.
Prawd mwic, panuje tu spory baagan. Od czasu wejcia
komputerw i fotografii cyfrowej archiwum znajduje si na pytach
CD. Mielimy tu praktykanta, ktry zeskanowa waniejsze zdjcia,
ale tylko jaki niky procent wszystkich fotografii jest skatalogowany
w ten sposb. Pozostae le chronologicznie w skoroszytach z
negatywami i s albo tutaj w redakcji, albo na strychu.
Interesuj mnie gwnie zdjcia z obchodw Dnia Dziecka
w 1966 roku, ale te wszystkie inne zrobione w tamtym tygodniu.

Kobieta przyjrzaa si bacznie Mikaelowi.

Chodzi o ten tydzie, w ktrym zgina Harriet Vanger?
Zna pani t histori?
Nie mona, pracujc tutaj cae ycie, nie wiedzie o tej
sprawie, a gdy w dodatku Martin Vanger dzwoni do mnie w sobot
rano, kiedy mam wolne, to wnioski nasuwaj si same... W latach
szedziesitych robiam korekt tekstw o Harriet. Dlaczego
zaczyna pan grzeba w tej historii? Czy wyszo na jaw co nowego?
Maja Blomberg z pewnoci te miaa nosa do newsw.
Mikael pokrci z umiechem gow i wycign z kieszeni swoj
cover story.
Nie. I wtpi, czy kiedykolwiek dowiemy si, co si
naprawd stao z t dziewczyn. To nie do koca oficjalne, ale po
prostu zajmuj si autobiografi Henrika Vangera. Historia
zniknicia Harriet to odrobin osobliwy rozdzia, ale trudno go zby
milczeniem. Szukam zdj ilustrujcych ten dzie, szukam fotografii
zarwno Harriet, jak i jej koleanek.
Kobieta nie wygldaa na przekonan, ale poniewa
wyjanienie brzmiao sensownie, nie miaa powodw, eby je
zakwestionowa.
Fotograf zatrudniony w gazecie zuywa przecitnie od dwch
do dziesiciu filmw dziennie. Przy wikszych imprezach ich liczba
moe si podwoi. Kada rolka zawiera trzydzieci sze klatek, tak
wic codziennie w gazecie przybywa ponad trzysta zdj, z ktrych
publikuje si naprawd nieliczne. W dobrze zorganizowanej redakcji
negatywy przechowywane s w plastikowych szecioklatkowych
kieszonkach. Caa rolka mieci si na jednej stronie skoroszytu z
negatywami. Jedna taka teczka zawiera wic troch ponad sto
dziesi filmw. W cigu roku daje to od dwudziestu do trzydziestu
skoroszytw. Przez lata zbieraj si nieprzebrane iloci
pozbawionego komercyjnej wartoci materiau, ktry w kocu
przestaje si mieci na redakcyjnych pkach. Natomiast kady
fotograf i kady dzia foto ywi przekonanie, e zdjcia stanowi
dokumentacj o niezaprzeczalnej wartoci historycznej i dlatego nie
mona ich wyrzuca.

Hedestads-Kuriren" powsta w 1922 roku, a jego dzia foto

istnia od 1937 roku. Na strychu redakcji znajdowao si tysic
dwiecie teczek uoonych w chronologicznej kolejnoci. Fotografie
z wrzenia 1966 roku umieszczono w czterech tanich skoroszytach z
kartonu.
Jak to zorganizujemy? zapyta Mikael. Bdzie mi
potrzebna przegldarka negatyww i moliwo skopiowania tego,
co uznam za interesujce.
Teraz nie mamy ju ciemni. Wszystko skanujemy. Umie
pan obsugiwa skaner do negatyww?
Tak, pracowaem przy obrbce fotografii. Mam w domu
skaner Agfy, korzystam z PhotoShopu.
To znaczy, e uywa pan takiego samego sprztu jak my.
Oprowadziwszy Mikaela po redakcji, Maja Blomberg
przydzielia mu miejsce przy podwietlarce i wczya komputer i
skaner. Pokazaa mu te stojcy w jadalni automat do kawy i
poprosia, eby zadzwoni do niej, zanim opuci redakcj, poniewa
tylko ona moe j zamkn i wczy alarm. Poegnaa go, yczc
wesoej zabawy.
PRZEJRZENIE WSZYSTKICH teczek zajo Mikaelowi kilka
godzin. W 1966 roku gazeta miaa dwch fotografw. Okazao si,
e feralnego dnia pracowa Kurt Nylund, ktrego Mikael zna
osobicie. W tamtym czasie Kurt mia okoo dwudziestu lat. Pniej
przeprowadzi si do Sztokholmu, gdzie zosta uznanym
zawodowym fotografem. Zatrudniony w Pressens Bild w
Mariebergu, pracowa te jako wolny strzelec. Ich drogi krzyoway
si kilkakrotnie w latach dziewidziesitych, poniewa
Millennium" korzystao czasami z usug Pressens Bild. Mikael
zapamita go jako chudzielca o rzadkich wosach. Nylund, podobnie
jak wielu innych fotografw prasowych, uywa filmw redniej
czuoci, uzyskujc dziki temu zdjcia o do niewielkim ziarnie.
Mikael umieci negatywy modego Nylunda na
podwietlarce i uywajc lupy, ledzi je klatka po klatce.
Przegldanie negatyww jest jednak sztuk wymagajc pewnego

dowiadczenia, ktrego Mikaelowi zdecydowanie brakowao. eby

zdecydowa, czy fotografia ma dla niego jak warto, czy nie,
musiaby zeskanowa praktycznie kad klatk i obejrze j na
ekranie komputera. To zajoby mu mnstwo czasu. Dlatego
najpierw dokona pobienego przegldu, wybierajc potencjalnie
interesujce negatywy.
Zacz od odfajkowania wszystkich zdj z wypadku na
mocie. Do szybko stwierdzi, e album Henrika ze stu
osiemdziesicioma dokumentami nie by kompletny. Osoba
wywoujca zdjcia moe sam Nylund odrzucia mniej wicej
trzydzieci, poniewa albo byy nieostre, albo tak sabej jakoci, e
nie nadaway si do publikacji.
Mikael wyczy redakcyjny komputer i podczy skaner do
swojego iBooka. Zeskanowanie niewykorzystanych przez Nylunda
fotografii zajo mu dwie godziny.
Jedna z nich natychmiast wzbudzia jego zainteresowanie.
Gdzie midzy 15.10 a 15.15, czyli dokadnie wtedy, gdy znikna
Harriet, kto otworzy okno w jej pokoju. Henrik na prno usiowa
ustali, kim by ten kto. Zupenie nieoczekiwanie Mikael mia przed
oczami zdjcie zrobione wanie w momencie otwierania okna.
Widzia sylwetk i zamazane zarysy twarzy. Postanowi jednak
poczeka z analiz obrazu do momentu, kiedy bdzie mia wszystkie
fotografie w komputerze.
Przez kolejne godziny przyglda si fotografiom z obchodw
Dnia Dziecka. Nylund zuy sze rolek filmu, co oznacza, e zrobi
ponad dwiecie zdj. Niekoczcy si sznur dzieci z balonami.
Doroli. Uliczne mrowie ludzi ze sprzedawcami kiebasek,
uczestnikami pochodu i miejscowym artyst na scenie. Rozdzielanie
jakich nagrd.
Mikael w kocu postanowi zeskanowa cay zbir. Po
szeciu godzinach by wacicielem folderu zawierajcego
dziewidziesit zdj. Wiedzia, e musi tu przyj ponownie. O
dziewitej wieczorem zadzwoni do Mai Blomberg, podzikowa i
pojecha do domu na wyspie.
Wrci w niedziel o dziewitej rano. Gdy Maja Blomberg
wpucia go do rodka, redakcja cigle wiecia pustkami. Mikael nie

zwrci uwagi, e wanie bya niedziela, Zielone witki, i e

kolejne wydanie Hedestads-Kuriren" zaplanowano dopiero we
wtorek. Usiad przy tym samym stole i powici cay dzie na
skanowanie. O szstej wieczorem pozostao mu okoo czterdzieci
fotografii z obchodw Dnia Dziecka. Przejrzawszy negatywy,
Mikael stwierdzi, e nie interesuj go portrety sodkich dziecicych
twarzyczek czy wystpujcego na scenie artysty. Skoncentrowa si
na yciu ulicznym i zbiorowiskach ludzi.
MIKAEL SPDZI drugi dzie Zielonych witek na dokadnym
badaniu zdobytego materiau. Dokona dwch odkry. Pierwsze
wprawio go w konsternacj. Drugie przyprawio o szybsze bicie
serca.
Odkrycie numer jeden to twarz w oknie Harriet. Zdjcie byo
lekko poruszone i dlatego nie znalazo si w pierwotnym zbiorze.
Stojcy na kocielnym wzniesieniu fotograf celowa w most; dom
Vangera stanowi tylko to. Mikael wyci ze zdjcia interesujce go
okno i eksperymentujc z kontrastem i ostroci, prbowa uzyska
najlepsz jako.
W rezultacie powsta ziarnisty obraz o minimalnym poziomie
szaroci, przedstawiajcy prostoktne okno, firank, fragment
ramienia i zamazany pksiyc twarzy w gbi pokoju.
Od razu stwierdzi, e to nie jest twarz kruczowosej Harriet,
tylko kogo o zdecydowanie janiejszych kolorach.
Rozrnia ciemniejsze partie w miejscu oczu, nosa i ust, ale
nie potrafi ustali dokadnych rysw. By jednak pewien, e to
kobieta; janiejsza otoczka twarzy sugerowaa opadajc na ramiona
gstwin wosw.
Kierujc si wysokoci okna, Mikael oszacowa wzrost
kobiety na sto siedemdziesit centymetrw. Miaa na sobie jasne
ubranie. Ogldajc inne zdjcia z wypadku na mocie, stwierdzi, e
stworzony przez niego rysopis odpowiada dosy dokadnie
dwudziestoletniej Cecilii Vanger.
KURT NYLUND zrobi osiemnacie zdj z okna sklepu z

konfekcj msk w Hedestad. Na siedemnastu z nich widniaa

Harriet.
Przybya z koleankami na Jarnvagsgatan wanie wtedy, gdy
Nylund zacz fotografowa. Mikael oceni, e caa sesja trwaa
ponad pi minut. Na pierwszym zdjciu dziewczyny wchodziy w
kadr. Na zdjciach od drugiego do sidmego stay na ulicy,
przygldajc si korowodowi. Na nastpnych przesuny si okoo
szeciu metrw w lewo. Na ostatniej fotografii, by moe zrobionej
troch pniej, grupy dziewczt ju nie byo.
Mikael wyci posta Harriet i zaj si obrbk caej serii
fotografii, dc do uzyskania jak najlepszego kontrastu. Zapisawszy
dokumenty w osobnym folderze, otworzy program Graphic
Converter i wcisn komend poka zdjcia". Obejrza urywany
niemy film, w ktrym klatki zmieniay si co dwie sekundy.
Harriet przybywa, ujcie z profilu. Zatrzymuje si, spoglda
wzdu ulicy. Odwraca gow, patrzy w drug stron. Otwiera usta,
by powiedzie co koleance. mieje si. Dotyka ucha lew rk.
Umiecha si. Nagle wyglda na zaskoczon, twarz zwrcona mniej
wicej pod ktem dwudziestu stopni w lewo. Otwiera szeroko oczy,
umiech zamiera. Usta zamieniaj si w wsk kresk.
Skoncentrowane spojrzenie. Z twarzy mona wyczyta... co?
Smutek? Szok? Wcieko? Harriet spuszcza oczy. Znika.
Mikael raz za razem odtwarza filmik, ktry z ca
wyrazistoci potwierdza sformuowan przez niego teori. Co
musiao wydarzy si na Jarnvagsgatan. To oczywiste.
Dziewczyna dostrzega co lub kogo po drugiej stronie ulicy.
Przeywa szok. Kontaktuje si z Henrikiem Vangerem, ale nie udaje
si jej porozmawia z nim na osobnoci. Nastpnie znika bez ladu.
Tego dnia co musiao si wydarzy. Fotografie nie
wyjaniay, co.
WE WTOREK O DRUGIEJ nad ranem Mikael zaparzy kaw,
przygotowa kanapk i usiad na kuchennej awie. Czu si
jednoczenie osowiay i podniecony. Wbrew wasnym
oczekiwaniom znalaz nowy materia dowodowy. Problem polega

jednak na tym, e o ile materia rzuca nowe wiato na przebieg

wydarze, o tyle nie zblia do rozwizania zagadki.
Mikael zastanawia si usilnie nad rol, jak w tym dramacie
odegraa Cecilia. Henrik Vanger bezpardonowo ustali rozkad dnia
wszystkich zamieszanych w spraw osb, Cecilia nie bya
wyjtkiem. W 1966 roku mieszkaa w Uppsali, ale przyjechaa do
Hedestad dwa dni przed feraln sobot. Zaja pokj gocinny u
Isabelli Vanger. Moliwe, e widziaa Harriet wczesnym rankiem,
ale nie zamienia z ni ani sowa. Pniej pojechaa zaatwi kilka
spraw w miecie. Nie spotkaa tam Harriet i wrcia na wysp okoo
pierwszej, mniej wicej w tym czasie, kiedy Kurt Nylund
fotografowa korowd na Jarnvagsgatan. Przebraa si i okoo
drugiej zacza pomaga przy nakrywaniu do obiadu.
Nie miaa zbyt mocnego alibi. Nie potrafia powiedzie, o
ktrej dokadnie godzinie co robia, a zwaszcza o ktrej wrcia na
wysp, ale nigdy nie znaleziono dowodw na to, e nie mwia
prawdy. Cecilia naleaa do najbardziej lubianych przez Henrika
osb w rodzinie. Poza tym bya kochank Mikaela, co nie uatwiao
mu obiektywnego spojrzenia na spraw, a ju zupenie
uniemoliwiao wyobraenie sobie jej w roli mordercy.
A przecie to odrzucone zdjcie sugerowao, e Cecilia
kamaa, twierdzc, e nigdy nie bya w pokoju Harriet. Mikael bi
si z mylami.
A jeeli wtedy skamaa, to co jeszcze zataia?
Mikael podsumowa swoj wiedz o Cecilii. Skryta i bez
wtpienia naznaczona dowiadczeniem kobieta, co w praktyce
oznaczao, e ya samotnie, brakowao jej seksu i trudno jej byo
nawizywa bliskie relacje. Trzymaa innych na dystans, a gdy
wyjtkowo posza na cao, rzucia si na Mikaela obcego,
przelotnego ptaka. Zerwaa z nim, poniewa nie moga y ze
wiadomoci, e nagle mgby znikn z jej ycia. Mikael mia
wraenie, e dokadnie z tego samego powodu odwaya si z nim
zwiza. Poniewa by tu tymczasowo, nie musiaa si obawia, e
w jaki dramatyczny sposb odmieni jej ycie. Zakoczy to
psychologizowanie gbokim westchnieniem.

DRUGIEGO ODKRYCIA Mikael dokona pn noc. Kluczem do

rozwizania zagadki byo bez wtpienia to, co Harriet zobaczya na
Iarnvagsgatan. Gdyby potrafi skonstruowa wehiku czasu i stan
za plecami dziewczyny...
Olniony t myl, trzepn si doni w czoo i pobieg do
swojego iBooka. Odnalaz nieobrobione zdjcia z ulicznej sesji i
zacz szuka... Jest!
Mniej wicej metr na prawo od Harriet i troch w gbi staa
para modych ludzi. On w pasiastej bluzie, ona w jasnej kurtce i z
aparatem fotograficznym w rku. Na powikszeniu Mikael zobaczy,
e najprawdopodobniej jest to kodak instamatic z wbudowan lamp
byskow; niedroga rzecz dla amatorw wspomnie z urlopu.
Kobieta trzymaa aparat na wysokoci brody. Pniej uniosa
go, uwieczniajc klaunw. Dokadnie w tym samym czasie, w
ktrym zmieni si wyraz twarzy Harriet.
Mikael porwna pozycj aparatu i kierunek, w ktrym
patrzya zaginiona. Wygldao na to, e kobieta fotografowaa
dokadnie to, na co patrzya Harriet.
Nagle Mikael uwiadomi sobie, jak mocno bije mu serce.
Rozpar si na krzele i z kieszonki na piersi wycign papierosy.
Kto zrobi zdjcie. Ale jak zidentyfikowa t kobiet? Jak dotrze
do jej fotografii? Czy w ogle wywoano ten film? A jeeli tak, to
czy gdzie jeszcze istnieje?
Otworzy folder ze zdjciami Kurta Nylunda. Przez kolejne
godziny powiksza kad fotografi przedstawiajc zbiorowiska
ludzi i bada j centymetr po centymetrze. Znalaz znajom par
dopiero na przedostatniej klatce. Wiecznie radosny klaun z pkiem
balonw pozowa Nylundowi na parkingu przed wejciem na
stadion, gdzie odbyway si uroczystoci. Musiao ju by po
drugiej; fotograf, wezwany do wypadku na mocie, za chwil mia
przerwa dokumentowanie festynu.
Kobiet przysoni klaun, ale widziany z profilu mczyzna w
pasiastej bluzie by nadzwyczaj wyrany. Z kluczykiem w rce
pochyli si wanie nad samochodem, by otworzy drzwi. Poniewa
pojazd sta w tle, nie by szczeglnie ostry. Wida byo w kadym

razie fragment rejestracji: AC3 i co jeszcze.

W latach szedziesitych tablice rejestracyjne zaczynay si
od liter oznaczajcych poszczeglne wojewdztwa. Jako dziecko
Mikael nauczy si rozrnia pochodzenie samochodw. AC
oznaczao Vasterbotten.
A po chwili Mikael dostrzeg jeszcze jeden szczeg. Na
tylnej szybie majaczya jaka naklejka. Powikszona, rozlaa si
jasn plam. Mikael wyci j wic i przez dusz chwil poddawa
obrbce cyfrowej, zmieniajc nieustannie kontrast i ostro. W
dalszym cigu nie mg odczyta tekstu, ale sugerujc si
zamazanymi ksztatami, prbowa zgadn, co to za litery. Wiele z
nich wygldao zadziwiajco podobnie. O mona byo pomyli z D,
podobnie jak B z E i jeszcze kilkoma innymi. Krelc na papierze i
wykluczajc niektre litery, otrzyma w kocu niezrozumiay tekst.
Wpatrywa si w niego tak dugo, a zaczy mu zawi oczy.
A pniej zobaczy cao: FABRYKA MEBLI W NORSJO i
niemoliwe do rozszyfrowania maciupekie znaczki, ktre
prawdopodobnie byy numerem telefonu.

Rozdzia 17
roda 11 czerwca sobota 14 czerwca
JEELI CHODZI O TRZECI fragment ukadanki, pomoc nadesza z
do nieoczekiwanej strony.
Po wielogodzinnej pracy nad zdjciami Mikael spa jak
zabity. Obudzi si wczesnym popoudniem z niewyranym blem
gowy. Wzi prysznic i poszed na niadanie do kawiarni Susanny.
Trudno mu byo zebra myli. Powinien zda Henrikowi
sprawozdanie ze swoich nowych odkry. Ale zamiast tego zapuka
do drzwi Cecilii. Chcia j zapyta, co robia w pokoju Harriet i
dlaczego kamaa, twierdzc, e tam nie wchodzia. Nikt nie
otwiera.
Wanie mia zamiar odej, gdy usysza za sob:
Twojej kurwy nie ma w domu.
Gollum wypez ze swojej nory. Wysoki, prawie
dwumetrowy, ale tak przygarbiony wiekiem, e jego oczy
znajdoway si na wysokoci oczu Mikaela. Upstrzona plamami
wtrobowymi skra. Piama i brzowy szlafrok. Wpierajcy si na
lasce mczyzna wyglda jak hollywoodzka wersja zoliwego
starca.
Co pan powiedzia?
Powiedziaem, e twojej kurwy nie ma w domu.
Mikael podszed tak blisko, e niemale dotyka Haralda
nosem.
Pamitaj, e mwisz o swojej wasnej crce, ty pieprzony
wieprzu.
To nie ja zakradam si tutaj po nocach odpowiedzia
Harald Vanger, raczc rozmwc bezzbnym umiechem.
mierdzia. Mikael obszed go i nie odwracajc si, pody drog
prowadzc do domu Henrika. Zasta gospodarza w gabinecie.

 Wanie spotkaem twojego brata oznajmi z nieudolnie

ukrywan zoci.
Haralda? Co takiego, odway si wyj na dwr? Robi to
mniej wicej raz na rok.
Pojawi si, gdy pukaem do Cecilii. Powiedzia, cytuj:
Kurwy nie ma w domu". Koniec cytatu.
Cay Harald odpowiedzia spokojnie Henrik.
Nazwa swoj wasn crk kurw.
Nazywa j tak od lat. Dlatego ze sob w ogle nie
rozmawiaj.
Dlaczego?
Cecilia stracia cnot, majc dwadziecia jeden lat. Tutaj, w
Hedestad, po wakacyjnym romansie. Rok po tym, jak znikna
Harriet.
I co?
Mczyzna, ktrego kochaa, nazywa si Peter Samuelsson
i by zatrudniony w koncernie, w ksigowoci. Zdolny chopak.
Teraz pracuje w ABB. Gdyby Cecilia bya moj crk, bybym
dumny z takiego zicia. Ale oczywicie mia mankament.
Nie mw, e chodzi o to, co podejrzewam.
Harald mierzy jego gow, sprawdzi drzewo
genealogiczne czy co takiego i odkry, e chopak jest w jednej
czwartej ydem.
Boe ty mj...
Od tamtej pory nazywa j kurw.
Wiedzia, e Cecilia i ja mamy...
Przypuszczalnie wie o tym caa osada, moe oprcz
Isabelli, dlatego e nikt o zdrowych zmysach nie opowiedziaby jej
czegokolwiek, a poza tym, dziki Bogu, ma dobry zwyczaj
zasypiania o smej wieczorem. Harald ledzi zapewne kady twj
krok.

Mikael usiad z nie najmdrzejsz min.

A wic twierdzisz, e wszyscy wiedz...
Naturalnie.
I nie masz nic przeciwko temu?
Drogi Mikaelu, to naprawd nie moja sprawa.
Gdzie jest Cecilia?
Skoczy si rok szkolny. W sobot poleciaa do Londynu
odwiedzi siostr, a pniej miaa pojecha na urlop... hmmm,
wydaje mi si, e na Floryd. Wrci za jaki miesic.
Mikael czu si coraz bardziej gupio.
e tak powiem... odoylimy nasz zwizek na pk.
Rozumiem, ale to w dalszym cigu nie moja sprawa. Jak ci
idzie praca?
Mikael nala sobie kawy z termosu Henrika. A pniej
spojrza na starca.
Znalazem nowy materia i myl, e musz poyczy od
kogo samochd.
MIKAEL POWICI dusz chwil na sprawozdanie z ostatnich
odkry. Wycign z torby iBooka i przedstawi Henrikowi seri
zdj ukazujcych reakcj Harriet na Jarnvagsgatan. Pokaza te par
z aparatem i samochd z naklejk Fabryka mebli w Norsj". Po
prezentacji poprosi Mikaela o ponowne pokazanie caoci.
Kiedy oderwa wzrok od ekranu komputera, poblad. Mikael,
wystraszony, pooy mu rk na ramieniu. Henrik pomacha doni
w odmownym gecie i siedzia przez chwil w milczeniu.
Do jasnej cholery, dokonae rzeczy niemoliwej! Odkrye
co nowego! Co zamierzasz robi dalej?
Musz znale t fotografi, jeeli w ogle jeszcze istnieje.
Nie wspomnia nic o twarzy w oknie i o podejrzeniu, e
chodzi o Cecili Vanger. Co zapewne wiadczyo o tym, e daleko

mu do obiektywizmu prywatnego detektywa.

GDY MIKAEL wyszed z domu Henrika, nie zobaczy ju Haralda,
ktry najprawdopodobniej zaszy si z powrotem w swojej norze.
Skrcajc za rogiem, zauway odwrcon do niego plecami posta.
Kobieta siedziaa na ganku jego domku i czytaa gazet. Przez
uamek sekundy wydao mu si, e to Cecilia, ale natychmiast
zrozumia, e to tylko zudzenie. Kiedy podszed bliej, momentalnie
rozpozna ciemnowos dziewczyn.
Cze, tato powiedziaa Pernilla Abrahamsson. Mikael
przywita crk serdecznym uciskiem.
Jakim cudem? Skd si tutaj wzia?
Z domu oczywicie. W drodze do Skelleftea. Zamierzam u
ciebie przenocowa.
A jak znalaza drog?
Mama wiedziaa, gdzie jeste. Zapytaam o twj dokadny
adres w tej kawiarni przy mocie. Skierowano mnie tutaj.
Rozumiem, e jestem mile widziana?
Jasne! Wejd do rodka! Moga mnie uprzedzi, kupibym
wtedy troch lepszej wawki albo co takiego.
Zatrzymaam si zupenie spontanicznie. Chciaam ci
przywita na wolnoci, po wyjciu z wizienia, ale nigdy si nie
odezwae.
Wybacz mi.
Nie ma sprawy. Mama mi opowiadaa, e zwykle chodzisz
zagbiony we wasnych mylach.
Mwi o mnie takie rzeczy?
Mniej wicej. Ale to nie ma znaczenia. I tak ci kocham.
Ja te ci kocham, ale wiesz...
Wiem. Myl, e jestem do dorosa...

MIKAEL ZAPARZY herbat i nakry do podwieczorku. Nagle

zda sobie spraw, e jego crka ma racj. Nie jest ju ma
dziewczynk, niedugo skoczy siedemnacie lat i wkrtce stanie si
doros kobiet. Musi przesta j traktowa jak dziecko.
No wic, jak ci byo?
Gdzie?
W wizieniu.
Mikael zamia si.
Uwierzysz mi, jak powiem, e byo mi jak na patnym
urlopie i e miaem czas na mylenie i pisanie?
Oczywicie. Nie sdz, eby bya jaka wiksza rnica
midzy wizieniem a zakonem, a ludzie zawsze szli do zakonu, eby
si rozwija.
No dobrze, tak te mona na to spojrze. W kadym razie
mam nadziej, e nie miaa problemw z tego powodu, e twj
ojciec by klientem zakadu karnego.
Absolutnie nie. Jestem z ciebie dumna i przy kadej okazji
chwal si, e siedziae za to, w co wierzysz.
Wierz?
Widziaam Erik Berger w telewizji.
Mikael poblad. Nie powici swojej crce ani jednej myli
w zwizku z planowan przez Erik strategi, a ona najwyraniej
uwierzya, e jej ojciec jest niewinny jak pierwszy nieg.
Pernilla, to nieprawda, e jestem niewinny. Przykro mi, e
nie mog ci zdradzi szczegw, ale nie zostaem niewinnie
skazany. Na podstawie informacji dostpnych w trakcie procesu sd
wymierzy mi tak kar, na jak zasugiwaem.
Ale ty nigdy nie opowiedziae wasnej wersji.
Poniewa nie potrafi niczego udowodni. Zrobiem
ogromny bd i musiaem skoczy w wizieniu.
Okej. Ale odpowiedz mi na pytanie: czy Wennerstrm jest

draniem, czy nie?

To jeden z najwikszych drani, z jakimi kiedykolwiek
miaem do czynienia.
To mi wystarczy. Mam dla ciebie prezent.
Wycigna z torebki pask paczuszk. Mikael wyuska z
niej pyt The best of Eurythmics i ponownie ucisn crk, ktra
pamitaa o jego starym ulubionym zespole. Bezzwocznie woy
krek do kieszonki komputera, by razem z Pernill wysucha
Sweet dreams.
Co ci sprowadza do Skelleftea? zapyta.
Szkoa biblijna w ramach letniego obozu zorganizowanego
przez zbr o nazwie wiato ycia" odpowiedziaa, jak gdyby
chodzio o najzwyklejsz rzecz pod socem.
Mikael poczu, e wosy na karku staj mu dba.
Nagle uwiadomi sobie ogromne podobiestwo crki do
Harriet Vanger. Harriet te mia szesnacie lat, gdy znikna. Obie
miay nieobecnych ojcw. Obie czuy pocig do osobliwych
religijnych sekt; Harriet do miejscowej parafii zielonowitkowcw,
Pernilla do odmiany czego mniej wicej rwnie szalonego, jak
Livets ord*. Mikael nie wiedzia, jak traktowa nage przebudzenie
religijne crki. Ba si, e wejdzie w jej ycie z butami, e
zakwestionuje jej prawo do wyboru drogi. Jednoczenie uwaa
wiato ycia" za jedn z tych sekt, o ktrych bez wtpienia mgby
napisa paszkwil i opublikowa go w Millennium". Postanowi przy
najbliszej okazji porozmawia o tym z matk Pernilli.
UYCZYWSZY SWOJEGO ka crce, Mikael spdzi noc na
kuchennej awie. Obudzi si ze sztywnym karkiem i obolaymi
miniami. Pernilla chciaa jak najszybciej ruszy w dalsz podr,

*
Livets ord (Sowo ycia) najwiksze niezalene charyzmatyczne
zgromadzenie religijne w Szwecji, powstae w latach osiemdziesitych
ubiegego wieku (przyp. tum. ).

wic zaraz po wczesnym niadaniu pojechali na dworzec. Poniewa

mieli jeszcze troch czasu, usiedli z kaw na kocu peronu i
rozmawiali o wszystkim i o niczym. Kilka minut przed nadejciem
pocigu Pernilla zmienia temat.
Nie podoba ci si moja podr do Skellefte? zapytaa ni
std ni zowd.
Nie wiedzia, co odpowiedzie.
To nic gronego. Ale ty nie jeste chrzecijaninem, prawda?
Nie jestem. W kadym razie nie jestem dobrym
chrzecijaninem.
Nie wierzysz w Boga?
Nie, nie wierz w Boga, ale szanuj twoj wiar. Kady
czowiek musi w co wierzy.
Gdy pocig wjecha na peron, jeszcze dugo trwali w ucisku.
W kocu Pernilla wspia si na stopie wagonu. W ostatniej chwili
odwrcia si, mwic:
Tato, nie bd nikogo nawraca. Jeeli chodzi o mnie,
moesz wierzy, w co ci si ywnie podoba. I tak ci kocham. Ale
uwaam, e powiniene kontynuowa swoje studia biblijne.
Co masz na myli?
Te cytaty, ktre wisz u ciebie na cianie. Tylko dlaczego
takie ponure i neurotyczne? Buziaki! Cze!
Pomachaa i znikna. Mikael sta skonfundowany, wpatrujc
si w ruszajcy na pnoc pocig. Dopiero kiedy ostatni wagon
znikn za zakrtem, poj sens poegnalnych sw crki i poczu,
jak lodowate zimno przeszywa mu pier.
WYBIEGAJC Z BUDYNKU dworca, spojrza na zegarek.
Nastpny autobus do Hedeby odchodzi za czterdzieci minut.
Podekscytowany Mikael nie mg czeka tak dugo. Przebieg na
postj takswek po drugiej stronie ulicy i wsiad do samochodu
Husseina mwicego norlandskim dialektem. Dziesi minut pniej
zapaci mu za kurs i skierowa kroki prosto do swojego gabinetu.

Przyklei kartk nad biurkiem.

Rozejrza si po pokoju. I po chwili przypomnia sobie, gdzie
jest Biblia. Zabra kartk oraz lece w miseczce na parapecie klucze
i pobieg do domku Gottfrieda. Lekko drcymi rkami cign z
pki Bibli Harriet.
Zanotowane przez dziewczyn cyfry nie byy numerami
telefonw, tylko numerami rozdziaw i wierszy w Leutikonie,
trzeciej ksidze Mojesza. Chodzio o rodzaj kodeksu karnego.
(Magda) III Mojesza 20, 16
Rwnie kobiet, ktra si zbliy do jakiegokolwiek bydlcia,
aby z nim obcowa zabijcie kobiet i bydl; bd wydani na
mier, krew ich jest na nich*.
(Sara) III Mojesza 21, 9
A gdyby crka kapana zhabia si nierzdem zhabia
swojego ojca; bdzie spalona ogniem.
(RJ) III Mojesza 1, 12
Po czym rozrabia go na czci, a kapan uoy je wraz z
gow i tuszczem na ofiarnicy, na drwach, ktre s na ogniu.
(RL) III Mojesza 20, 27
M, albo niewiasta, jeli bdzie u nich wieszczbiarstwo albo
pytanie duchw bd wydani na mier; ukamienuj ich
kamieniami, ich krew jest na nich.
(Marie) III Mojesza 20, 18
A kto bdzie obcowa z on podczas jej saboci i odkryje jej
nago to obnay miejsce jej upywu oraz ona odkrya miejsce
upywu swojej krwi obydwoje bd wytrceni spord swojego
ludu.

Wszystkie cytaty biblijne pochodz z internetowej wersji

Nowej Biblii Gdaskiej powstajcej staraniem lskiego
Towarzystwa Biblijnego, www.biblest.com.pl/stb/stb.html#biblia.

Mikael wyszed z chatki i usiad na ganku. Nie ulegao

wtpliwoci, e zapisane w notesie cyfry odnosiy si do tych, a nie
innych fragmentw Biblii. Kady cytat by dokadnie podkrelony w
egzemplarzu nalecym do Harriet. Mikael zapali papierosa i
wsucha si w piew ptakw.
Mia cyfry. Ale nie mia nazwisk. Magda, Sara, Mari, RJ iRL.
Nagle otworzya si przed nim przepa. Zrobiwszy
intuicyjny przeskok mylowy, przypomnia sobie o spalonej ofierze,
o ktrej opowiada komisarz Moreli. Sprawa Rebeki, gdzie pod
koniec lat czterdziestych, zgwacona dziewczyna, ktr
zamordowano, kadc jej gow na rozarzonych wglach. Po czym
rozrabia go na czci, a kapan uoy je wraz z gow i tuszczem
na ofiarnicy na drwach, ktre s na ogniu".
Rebeka. RJ. Jak brzmiao jej nazwisko?
Na Boga, w co bya zamieszana Harriet?
HENRIK VANGER poczu si nagle niezdrw i gdy Mikael zapuka
do niego po poudniu, starzec zdy pooy si do ka. Ale Anna,
wpuszczajc gocia do rodka, pozwolia na krtk wizyt.
Wakacyjne przezibienie wyjani Henrik, pocigajc
nosem. Czego sobie yczysz?
Mam pytanie.
Sucham.
Czy syszae o morderstwie, ktre miao miejsce tutaj, w
Hedestad, gdzie pod koniec lat czterdziestych? Chodzi o
dziewczyn, Rebek Jaktam. Morderca woy jej gow do
kominka.
Rebeka Jacobsson powiedzia Henrik bez wahania. To
nazwisko, ktrego raczej nie zapomn, chocia nie syszaem go od
wielu lat.
Ale syszaa o tym morderstwie?
Jak najbardziej. Rebeka Jacobsson miaa wtedy dwadziecia
trzy albo dwadziecia cztery lata. To musiao by w... tak, to byo w

1949 roku. Prowadzono bardzo rozlege ledztwo, w ktrym sam

odegraem niewielk rol.
Ty? wybuchn Mikael.
Tak, ja. Rebeka pracowaa w jednym z biur koncernu. Bya
lubian dziewczyn, bardzo dobrze wygldaa. Ale dlaczego pytasz o
ni tak ni std, ni zowd?
Mikael nie wiedzia, co powiedzie. Wsta i podszed do
okna.
W zasadzie nie wiem. Henriku, moe wpadem na jaki
trop, ale musz to jeszcze dokadnie przemyle.
Dajesz mi do zrozumienia, e midzy Harriet a Rebek
istnieje jaki zwizek. Midzy jednym a drugim zdarzeniem
upyno... ponad siedemnacie lat.
Pozwl mi troch pomyle. Jeli si lepiej poczujesz, to
jutro do ciebie zajrz.
MIKAEL NIE SPOTKA si z Henrikiem nastpnego dnia. Gdy po
pierwszej w nocy siedzia przy kuchennym stole, czytajc Bibli
Harriet, usysza samochd, ktry z ogromn prdkoci przejeda
przez most. Przez okno zobaczy niebiesk powiat sygnau
pogotowia ratunkowego.
Peen zych przeczu wybieg z domu i popdzi za karetk,
ktra zaparkowaa przed domem Henrika. Poniewa na parterze
palio si wiato, Mikael natychmiast zrozumia, e co si stao.
Pokona schodki ganku w dwch susach i w przedsionku spotka
roztrzsion Ann.
Serce wyszeptaa. Obudzi mnie jaki czas temu, mia
ble w piersi, a pniej pad zemdlony.
Mikael mocno obj wiern gosposi i stali tak, podczas gdy
pielgniarze wynosili na noszach niedajcego znaku ycia Henrika.
Za pielgniarzami szed wyranie zestresowany Martin Vanger.
Telefon Anny musia go wyrwa z ka; na bosych stopach mia
kapcie, zapomnia zapi rozporek. Ukoniwszy si pospiesznie
Mikaelowi, wyda Annie instrukcje.

 Jad z nim do szpitala. Zadzwo do Birgera i Cecilii. I nie

zapomnij o Dirchu Frodem.
Ja mog si do niego przej zaproponowa Mikael.
Anna skina z wdzicznoci.
Kto, kto puka do drzwi po dwunastej w nocy, zazwyczaj ma
ze wieci, pomyla Mikael, przyciskajc dzwonek w domu
adwokata. Upyno kilka minut, zanim ewidentnie zaspany Frode
otworzy drzwi.
Mam niedobr wiadomo. Karetka pogotowia wanie
zabraa Henrika do szpitala. Prawdopodobnie atak serca. Martin
chcia, eby pana zawiadomi.
Boe wielki! wykrzykn Frode i spojrza na swj
zegarek. Dzisiaj jest pitek, trzynasty doda z niezrozumia
logik i skonsternowanym wyrazem twarzy.
MIKAEL WRCI do domu o wp do trzeciej w nocy. Po chwili
wahania postanowi odoy rozmow z Erik na pniej. Zadzwoni
do niej dopiero nastpnego ranka o dziesitej, upewniwszy si
najpierw podczas byskawicznej rozmowy z Frodem e Henrik
yje. Przekaza jej wiadomo o tym, e najnowszy
wspudziaowiec znajduje si w szpitalu. Erika przyja informacj
ze zrozumiaym smutkiem i niepokojem.
DIRCH FRODE przyszed do Mikaela z dokadniejszymi
informacjami o stanie Henrika dopiero pnym wieczorem.
yje, ale nie ma si najlepiej. Mia rozlegy zawa serca, a
oprcz tego zapa jak infekcj.
Widzia si pan z nim?
Nie. Ley na OIOM-ie. Czuwaj przy nim Martin i Birger.
Szanse?
Dirch Frode zakoysa doni tam i z powrotem.
Przey zawa, a to jest zawsze dobry znak. No i tak w

ogle jest w dosy dobrej kondycji fizycznej. Ale ma swoje lata.

Zobaczymy.
Siedzieli przez chwil w milczeniu, zastanawiajc si nad
kruchoci ycia. Mikael dola kawy. Frode wyglda na
przygnbionego.
Musz zada kilka pyta. Chodzi o dalsze losy mojego
zlecenia przerwa cisz Mikael.
Frode spojrza na niego bez wyrazu.
Warunki paskiego zatrudnienia nie ulegaj zmianie.
Reguluje je umowa, ktra wygasa w kocu roku, niezalenie od
tego, czy Henrik yje, czy nie. Nie ma pan powodu do niepokoju.
Ale ja si nie niepokoj i nie o to mi chodzio.
Zastanawiam si, komu mam teraz zdawa sprawozdania z postpw
w pracy.
Frode westchn.
Panie Mikaelu, wie pan tak samo jak ja, e ta historia z
Harriet to dla Henrika tylko zajcie dla zabicia czasu.
Nie jestem taki pewien.
Co pan przez to rozumie?
Znalazem nowy materia dowodowy powiedzia Mikael.
Wczoraj poinformowaem o tym Henrika. Obawiam si, e mogo
si to przyczyni do zawau...
Frode popatrzy na Mikaela osobliwym wzrokiem.
Pan artuje.
Mikael pokrci gow.
Panie Dirchu, przez ostatnie dni wygrzebaem wicej
materiau o znikniciu Harriet, ni prowadzcym oficjalne
dochodzenie udao si zgromadzi w cigu co najmniej trzydziestu
piciu lat. Mj problem polega na tym, e nigdy nie ustalilimy,
komu mam zdawa raporty pod nieobecno Henrika.
Moe je pan zdawa mnie.

 W porzdku. Musz co z tym zrobi. Ma pan chwilk?

Mikael przedstawi swoje odkrycia w sposb tak przejrzysty,
jak tylko potrafi. Zaprezentowa seri zdj z Jarnvagsgatan i
wyuszczy swoj teori. Nastpnie opowiedzia o tym, jak jego
crka rozszyfrowaa zagadk numerw z notesu Harriet i zakoczy
wspomnieniem o brutalnie zamordowanej w 1949 roku Rebece
Jacobsson.
W dalszym cigu zachowa dla siebie informacj o twarzy w
oknie Harriet. Chcia najpierw porozmawia z Cecili, zanim rzuci
na ni jakiekolwiek podejrzenie.
Czoo adwokata pokryy frasobliwe zmarszczki.
Sdzi pan, e morderstwo Rebeki ma zwizek ze
znikniciem Harriet?
Nie wiem. To mao prawdopodobne. Ale fakt pozostaje
faktem, e Harriet zanotowaa w swoim notesie inicjay RJ razem z
odniesieniem do prawa o ofierze caopalnej. Rebeka Jacobsson
zostaa spalona na mier. Zwizek z rodzin Vangerw jest
oczywisty; dziewczyna pracowaa w koncernie.
I jak pan to wszystko wyjani?
Nie potrafi tego teraz wyjani. Ale chc nad tym
popracowa. Traktuj pana jako przedstawiciela Henrika. Musi pan
podj decyzj w jego imieniu.
Moe powinnimy zawiadomi policj?
Nie. Przynajmniej nie bez zgody Henrika. Dochodzenie w
sprawie morderstwa Rebeki umorzono lata temu, a cao ulega
przedawnieniu. Policja nie wznowi ledztwa w sprawie przestpstwa
sprzed pidziesiciu czterech lat.
Rozumiem. Co pan zatem zamierza?
Mikael wsta i obszed kuchni.
Po pierwsze chciabym pody ladem fotograficznym.
Gdybymy wiedzieli, co zobaczya Harriet... Myl, e to moe by
klucz do przebiegu wydarze. Po drugie potrzebuj samochodu, eby
pojecha do Norsj i przekona si, dokd prowadzi ten trop. A po

trzecie chciabym sprawdzi wypisane przez Harriet cytaty biblijne.

Jeden z nich powizalimy z okrutnym morderstwem. Zostay nam
cztery. eby je rozszyfrowa... W zasadzie potrzebowabym
pomocy.
Jakiego rodzaju pomocy?
Potrzebowabym wsppracownika, ktry zna si na
researchu, ktry przekopaby archiwa prasowe w poszukiwaniu
Magdy, Sary i pozostaych imion. Jeeli moje podejrzenia s suszne,
Rebeka nie bya jedyn ofiar.
Uwaa pan, e powinnimy wtajemniczy kolejn osob?
Raptem okazuje si, e jest mnstwo do odgrzebania. I
trzeba to zrobi. Gdybym by policjantem, gdybym bra udzia w
ledztwie, mgbym do tego typu zaj oddelegowa innych.
Potrzebuj profesjonalisty, ktry zna si na archiwach i na ktrym
mona polega.
Rozumiem... Waciwie to znam tak kompetentn osob.
To ona zrobia wywiad rodowiskowy na paski temat...
powiedzia Frode, zanim zdy si ugry w jzyk.
KTO ZROBI CO? zapyta Mikael ostrym tonem.
Dirch Frode poj, e powiedzia co, co powinien by
przemilcze. Starzej si, przeleciao mu przez gow.
Ja tylko gono myl. Nikt nic... prbowa.
Zleci pan przeprowadzenie wywiadu na mj temat?
To przecie nic strasznego, panie Mikaelu. Chcielimy pana
zatrudni, wic najpierw sprawdzilimy, kim pan jest.
To dlatego Henrik zawsze sprawia wraenie, jakby czyta w
moich mylach. Jak dokadne byo badanie?
Dosy dokadne.
Obejmowao problemy Millennium"?
Frode wzruszy ramionami.
To byo wtedy aktualne.

Mikael zapali papierosa. Pitego tego dnia. Uwiadomi

sobie, e zaczyna si uzalenia.
Pisemny raport?
Panie Mikaelu, nie ma o czym mwi.
Chc przeczyta ten raport.
Prosz pana, to naprawd nic specjalnego. Chcielimy pana
sprawdzi przed zleceniem tego zadania, nic wicej.
Chc przeczyta ten raport powtrzy Mikael.
Tylko Henrik moe wyda zezwolenie.
Na pewno? Ta ja powiem tak: w cigu godziny chc dosta
ten raport do rki. Jeeli go nie dostan, to z miejsca skadam
wypowiedzenie i wracam wieczornym pocigiem do Sztokholmu.
Gdzie jest ten raport?
Mczyni przez kilka sekund mierzyli si wzrokiem. A
pniej Dirch Frode westchn i spuci wzrok.
W moim gabinecie.
SPRAWA HARRIET Vanger bya bez wtpienia najbardziej
dziwaczn, z jak Mikael kiedykolwiek mia do czynienia. W ogle
ostatni rok, od momentu opublikowania historii o Hansie-Eriku
Wennerstromie, przypomina jedn wielk jazd kolejk grsk,
gwnie stromo w d. I najwyraniej to spadanie na eb, na szyj
jeszcze trwao.
Dirch Frode kombinowa w nieskoczono i wrczy
Mikaelowi sporzdzony przez Salander raport dopiero o szstej
wieczorem. Samo sprawozdanie liczyo osiemdziesit stron.
Na pozostae sto skaday si kopie artykuw, wiadectw i
innych dokumentw zdradzajcych szczegy z ycia Mikaela.
To byo osobliwe uczucie, czyta o sobie samym w
dokumencie, ktry stanowi poczenie autobiografii z raportem
suby wywiadowczej. Z rosncym zdumieniem Mikael odkrywa
zapomniane szczegy. Lisbeth Salander odnalaza drobiazgi, ktre

w jego przekonaniu od dawna leay na mietniku historii.

Odgrzebaa jego modzieczy zwizek z arliw wyznawczyni
syndykalizmu, ktra teraz pracowaa jako polityk na peny etat. Z
kim, do diaba, rozmawiaa ta kobieta? Znalaza jego zesp rockowy
Bootstrap, ktrego dzi nie pamita ywa dusza. Jak ona to zrobia?
Jako dziennikarz Mikael niejednokrotnie zajmowa si
wyszukiwaniem informacji o innych osobach, potrafi wic oceni t
prac okiem profesjonalisty. Nie mia wtpliwoci, e Lisbeth
Salander jest mistrzyni researchu. Jeeli w co wtpi, to w swoje
wasne moliwoci. Na pewno nie potrafiby sporzdzi podobnego
raportu na temat zupenie mu nieznanej osoby.
Mikael uwiadomi sobie rwnie, jak bezsensowne byo
udawanie uprzejmego dystansu w stosunku do Eriki, gdy byli w
towarzystwie Henrika. Starzec wiedzia przecie o szczegach ich
zwizku i o trjkcie z Gregerem Beckmanem. Lisbeth Salander
dokonaa przeraajco dokadnej oceny stanu Millennium". Henrik
Vanger, kontaktujc si z Erik w sprawie udziau w firmie, zdawa
sobie spraw z fatalnej sytuacji czasopisma. W co tak naprawd
zabawia si ten czowiek?
Afera Wennerstrma zostaa potraktowana do pobienie,
ale z tekstu wynikao, e autorka dokumentu bya na sali rozpraw i
dziwio j osobliwe zachowanie oskaronego, kiedy odmawia
wypowiedzi. Kimkolwiek jest, to bystra dziewczyna, pomyla
Mikael.
Ale ju w sekund pniej podnis si, nie wierzc wasnym
oczom. Salander napisaa krtki ustp, w ktrym ocenia moliwoci
rozwoju sytuacji po zakoczeniu procesu sdowego. Prawie
dosownie podaa tre wiadomoci prasowej, ktr Mikael,
zrezygnowawszy z funkcji odpowiedzialnego wydawcy w
Millennium", wystosowa z Erik do mediw.
Ale Lisbeth skorzystaa z pierwotnej wersji tekstu. Mikael
spojrza na dat. Raport ukaza si trzy dni przed ogoszeniem
wyroku. To niemoliwe!
Tego dnia tekst notatki prasowej znajdowa si tylko w
jednym jedynym miejscu na caym wiecie. W prywatnym laptopie
Mikaela. W jego iBooku, nie w redakcyjnym komputerze. Nigdy nie

zosta wydrukowany. Nawet Erika nie dostaa kopii, mimo e znaa

jej tre w oglnym zarysie.
Mikael
odoy
niespiesznie
raport
Salander.
Zdecydowawszy, e nie zapali kolejnego papierosa, zaoy kurtk i
wyszed z domu w jasn noc. Do sobtkowej nocy zosta tydzie.
Szed wzdu brzegu cieniny, mijajc ogrd Cecilii i wypasiona
motorwk zaparkowan obok willi Martina. Nie spieszyo mu si.
Rozmyla. Usiad na kamieniu i przyglda si migajcym wiatom
z zatoce. Nasuwa si tylko jeden wniosek.
Bya w moim komputerze, panno Salander powiedzia
gono. Jeste cholern hakerk.

Rozdzia 18
roda 18 czerwca
LISBETH SALANDER OBUDZIA si ze snu bez snw, ale z
lekkimi mdociami. Nie musiaa odwraca gowy, eby przekona
si, e Mimmi wysza do pracy, cho jej zapach w dalszym cigu
unosi si w zaduchu sypialni. Wczoraj w towarzystwie Evil Fingers
wypia zdecydowanie za duo piwa. Pod koniec wtorkowego
spotkania w Kvarnen pojawia si Mimmi, ktra po zamkniciu
lokalu posza z ni i do domu, i do ka.
W odrnieniu od Mimmi Lisbeth nigdy nie uwaaa si za
lesbijk. Nigdy nie zastanawiaa si, czy jest hetero-, homo-, czy
moe biseksualna. W ogle nie przejmowaa si etykietkami i
uwaaa, e nikogo nie powinno obchodzi, z kim sypia. Jeeli ju
musiaa okreli swoje preferencje seksualne, to wolaa mczyzn;
przynajmniej tak wynikao ze statystyki. Problem polega jednak na
znalezieniu chopaka, ktry nie bdc bcwaem, jednoczenie
przydawa si do czego w ku. Mimmi stanowia wic co w
rodzaju sodkiego kompromisu, a poza tym umiaa rozpali dze
Lisbeth. Spotkay si rok temu na festiwalu Pride w ogromnym
namiocie z piwem, i Mimmi bya jedyn osob, ktr Lisbeth
wprowadzia do grupy Evil Fingers. Ich zwizek trwa z przerwami
od omiu miesicy, cho obie traktoway go w dalszym cigu jako
form zabijania czasu. Mimmi miaa mikkie i ciepe ciao, ale bya
rwnie osob, u ktrej boku Lisbeth moga si budzi i z ktr
potrafia nawet zje niadanie.
Zegarek przy ku pokazywa wp do dziesitej. Lisbeth
zacza si wanie zastanawia, co j wyrwao ze snu, gdy
ponownie zadwicza dzwonek u drzwi. Usiada skonfundowana.
Nikt nigdy nie puka do niej o tej porze dnia. W ogle przychodzio
do niej raczej niewielu ludzi. Cigle zaspana owina si
przecieradem i poczapaa chwiejnie do drzwi. Otworzywszy,
spojrzaa w oczy Mikaelowi Blomkvistowi i ogarnita panik
cofna si bezwiednie o krok.

 Dzie dobry, panno Salander przywita j wesoo.

Rozumiem, e wczoraj poszo si pno spa... Mog wej?
Nie czekajc na pozwolenie, przestpi prg i zamkn za
sob drzwi. Podczas gdy Mikael z zaciekawieniem przyglda si
kupie ubra w przedpokoju i stosom lecych na pododze gazet,
wiat Lisbeth krci si w z stron jak, co, kto? Mikael,
zajrzawszy do sypialni, z rozbawieniem spojrza na rozdziawione
usta dziewczyny.
Wyszedem z zaoenia, e jeszcze nie jada niadania,
wic przyniosem bajgle. Piecze, indyk z musztard i wegetariaski
z awokado. Nie wiem ktry wolisz. Piecze?
Znikn w kuchni i od razu znalaz ekspres.
Gdzie masz kaw? zawoa.
Salander staa jak wmurowana w podog przedpokoju.
Dopiero na dwik lejcej si z kranu wody zrobia trzy due kroki.
Stop! zorientowawszy si, e krzyczy, ciszya gos. Do
jasnej cholery, nie moesz sobie tak po prostu wazi, jak gdyby
tutaj mieszka. Przecie nawet si nie znamy.
Mikael zatrzyma si z dzbankiem wody nad ekspresem do
kawy i odwrciwszy gow, odpowiedzia z powag w gosie:
Mylisz si! Znasz mnie lepiej ni wikszo ludzi. Prawda?
Stojc plecami do Lisbeth, nala wod do pojemnika ekspresu
i zacz przeszukiwa stojce na blacie puszki.
A propos, wiem, jak to robisz. Poznaem twoj tajemnic.
SALANDER ZAMKNA oczy z nadziej, e podoga przestanie
falowa jej pod stopami. Znajdowaa si w stanie intelektualnego
paraliu. Mczy j kac. Sytuacja bya jak ze snu, a mzg odmawia
wsppracy. Lisbeth nigdy wczeniej nie spotkaa ktrego ze
swoich obiektw twarz w twarz. On wie, gdzie mieszkam! Mikael
Blomkvist sta w jej kuchni. To niemoliwe. To zwyczajnie nie
mogo si wydarzy. On wie, kim jestem!
Owina si cianiej przecieradem, ktre nagle zaczo

zsuwa si z jej ciaa. Mczyzna powiedzia co, czego najpierw nie

dosyszaa.
Musimy porozmawia powtrzy. Ale najpierw chyba
powinna wzi prysznic.
Prbowaa mwi rozsdnie.
Posuchaj, jeeli masz zamiar zrobi awantur, to raczej nie
mnie. Ja tylko wykonaam zlecenie. Porozmawiaj z moim szefem.
Stan przed ni z uniesionymi do gry rkami i otwartymi
domi. Jestem nieuzbrojony. Uniwersalny znak pokoju.
Ju rozmawiaem z Draganem Armanskim. Wanie, prosi,
eby do niego zadzwonia. Wczoraj wieczorem miaa wyczon
komrk.
Zrobi krok w przd. Cho nie czua zagroenia, cofna si
automatycznie kilka centymetrw, gdy dotkn lekko jej ramienia i
pokaza drzwi azienki. Nie lubia, gdy kto dotyka j bez
pozwolenia, nawet jeeli czyni to w przyjaznych zamiarach.
Nie zrobi adnej awantury zapewni spokojnym gosem.
Ale bardzo mi zaley na rozmowie z tob. Jak tylko si obudzisz
oczywicie. Gdy wrcisz ubrana, bdzie na ciebie czekaa kawa. A
teraz pod prysznic. Sio!
Posuchaa go bezwolnie. Lisbeth Salander nigdy nie jest
bezwolna, pomylaa.
W AZIENCE, OPARTA o drzwi, prbowaa zebra myli. Bya
bardziej roztrzsiona, ni potrafia sobie wyobrazi. Pniej dotaro
do niej, e ma przepeniony pcherz i e po wczorajszym balowaniu
prysznic to nie tylko yczliwa rada, ale zwyka konieczno. wieo
umyta wymkna si do sypialni, wcigna pospiesznie majtki,
dinsy i t-shirt z napisem Armageddon was yesterday today we
have a serious problem.
Po chwili wahania zdja z oparcia krzesa swoj skrzan
kurtk. Wycigna z niej paralizator, sprawdzia stan baterii i
schowaa do tylnej kieszeni spodni. W mieszkaniu unosi si zapach
kawy. Wzia gboki oddech i wesza do kuchni.

 Nigdy nie sprztasz? zapyta Mikael na powitanie.

Wypeni zlew brudnymi talerzami, oprni popielniczki,
wyrzuci stary karton po mleku, oczyci st z piciotygodniowej
warstwy gazet, wytar na mokro i nakry do niadania. Obok
filianek leay to nie by art apetycznie wygldajce bajgle. Po
nocy z Mimmi Lisbeth bya naprawd godna. Okej, zobaczymy, co
z tego wyjdzie. Pena rezerwy usiada naprzeciwko Blomkvista.
Nie odpowiedziaa na pytanie. Piecze, indyk czy
awokado?
Piecze.
To ja bior z indykiem.
Przeuwali w milczeniu, przygldajc si sobie nawzajem.
Pochonwszy swojego bajgla, Lisbeth zjada jeszcze poow
trzeciego. A pniej wzia z parapetu wymit paczk i wyuskaa z
niej papierosa.
Okej, teraz ju wiem przerwa cisz Mikael. Moe nie
jestem tak dobry jak ty, jeeli chodzi o wywiady rodowiskowe, ale
wywnioskowaem, e nie jeste ani wegank, ani jak sugerowa
Dirch Frode anorektyczk. Zamieszcz te informacje w raporcie na
twj temat.
Salander wpatrywaa si w niego tak dugo, a zrozumiaa, e
to tylko drwiny. Blomkvist wyglda na tak osobliwie rozbawionego,
e nie potrafia odwzajemni si niczym innym ni krzywym
umiechem. Sytuacja trcia absurdem. Odsuwajc od siebie talerz,
Lisbeth pomylaa, e ten facet ma przyjazne oczy. Kimkolwiek jest,
nie jest zym czowiekiem, zdecydowaa. Rwnie w W, ktry
sporzdzia na jego temat, nic nie wskazywao na to, eby
maltretowa swoje partnerki czy co w tym rodzaju. Przypomniaa
sobie, e to ona wie o nim wszystko, a nie na odwrt. Wiedza to
wadza.
Z czego si tak miejesz? zapytaa.
Wybacz mi. Naprawd nie planowaem takiego wejcia. Nie
zamierzaem ci wystraszy, co jednakowo chyba mi si udao. Ale
gdyby zobaczya swoj min, gdy otworzya mi drzwi... Bya

przekomiczna! No i ulegem pokusie i troch sobie z ciebie

zakpiem.
Milczenie. Ku swojemu zdziwieniu Lisbeth odkrya, e owo
nage i nieproszone towarzystwo jest cakiem znone. A w kadym
razie nie nieprzyjemne.
Moesz to potraktowa jako okrutn zemst za to, e
grzebaa w moim prywatnym yciu zaproponowa radonie.
Boisz si mnie?
Nie odpowiedziaa Salander.
To dobrze. Nie przyszedem po to, eby ci skrzywdzi albo
urzdza ci awantury.
Jeeli sprbujesz wyrzdzi mi krzywd, to ja nie pozostan
duna. Serio.
Mikael przyjrza si jej badawczo. Ze swoimi stu
pidziesicioma centymetrami wzrostu nie wygldaa na gron
przeciwniczk dla kogo, kto chciaby uy przemocy. Ale w jej
spojrzeniu bez wyrazu dostrzeg spokj.
To nie wchodzi w rachub powiedzia w kocu. Nie
mam adnych zych zamiarw. Musz z tob porozmawia. Jeli
chcesz, ebym sobie poszed, to powiedz.
Przez chwil si zastanawia.
To zabawne, e... przerwa w poowie.
Co?
Nie wiem, czy to brzmi sensownie, ale cztery dni temu
nawet nie miaem pojcia o twoim istnieniu. Pniej dostaem twoj
analiz mojej osoby kontynuowa, wyjmujc z torby raport i jej
lektura bya nad wyraz przyjemna.
Znw zamilk na chwil i wyjrza przez okno.
Poczstujesz mnie papierosem?
Lisbeth popchna paczk w jego stron.
Powiedziaa wczeniej, e si nie znamy, a ja

odpowiedziaem, e jeste w bdzie mwi dalej, wskazujc

raport. Jeszcze ci nie dorwnuj, na razie znalazem tylko twj
adres, dat urodzenia i tak dalej, ale ty wiesz o mnie zdecydowanie
wicej. Sporo z tych rzeczy to sprawy bardzo prywatne, wiedz o
nich tylko moi najblisi przyjaciele. A teraz siedz z tob w kuchni i
jem bajgle. Spotkalimy si zaledwie p godziny temu, a ja mam
wraenie, e znamy si od wielu lat. Rozumiesz, o co mi chodzi?
Skina potakujco gow.
Masz adne oczy doda.
A twoje s przyjazne odpowiedziaa.
Nie potrafi rozstrzygn, czy w jej sowach dwiczy ironia.
Milczenie.
Dlaczego tutaj przyszede? zapytaa nagle.
Kalle Blomkvist przypomniawszy sobie przydomek,
Lisbeth stumia ch wypowiedzenia go na gos nagle spowania.
W jego oczach pojawio si zmczenie. Znikna bez ladu ta
pewno siebie, ktr okazywa, wdzierajc si do mieszkania
Salander. Lisbeth pomylaa, e odgrywanie szopki zakoczyo si
albo przynajmniej zostao przystopowane. Po raz pierwszy poczua,
e mczyzna przyglda si jej badawczo, w zamyleniu i z powag.
Nie potrafia czyta w mylach, ale przeczuwaa, e wizyta Mikaela
nabiera ciemniejszych barw.
LISBETH WIEDZIAA, e zachowuje tylko pozorny spokj i nie
do koca panuje nad nerwami. Odwiedziny Blomkvista wytrciy j
z rwnowagi w sposb, ktrego nigdy wczeniej nie dowiadczya w
zwizku z wykonywanym zawodem. Zarabiaa na chleb
szpiegowaniem ludzi. Waciwie nigdy nie definiowaa swojego
zajcia jako prawdziwej pracy. Zlecenia od Dragana Armanskiego
uwaaa raczej za skomplikowan rozrywk, czy wrcz hobby.
A tak naprawd co stwierdzia ju dawno temu po prostu
lubia grzeba w yciorysach innych ludzi i odsania ich skrztnie
ukrywane tajemnice. Czynia to w rnych formach odkd
potrafia sign pamici. I szpiegowaa w dalszym cigu nie tylko

na zlecenie pracodawcy, ale rwnie dla przyjemnoci. Czua

wwczas ogromn satysfakcj i dostawaa potnego kopa, podobnie
jak w trakcie gry w skomplikowan gr komputerow, z t rnic,
e w pracy miaa do czynienia z ywymi ludmi. A teraz nagle
obiekt jej hobby siedzia u niej w kuchni i czstowa bajglami. To
bya zupenie absurdalna sytuacja.
Mam niezwyky problem powiedzia Mikael.
Posuchaj... Gdy robia dla Frodego wywiad na mj temat... Czy
miaa pojcie, do czego zostanie uyty?
Nie.
Dirch Frode, albo raczej jego pracodawca, chcia mnie
wybada, poniewa zamierza mi zleci wykonanie pewnej pracy.
Aha.
Mikael umiechn si blado.
Pewnego dnia porozmawiamy sobie o moralnych aspektach
grzebania w prywatnych sprawach obcych ludzi. Ale teraz mam
zupenie inny problem... Owo zlecenie, ktrego w kocu podjem
si z jakiego kompletnie niezrozumiaego powodu, to bez
porwnania najbardziej dziwaczne zlecenie w moim yciu. Lisbeth,
czy mog na tobie polega?
Co masz na myli?
Dragan Armanski mwi, e jeste jak najbardziej godna
zaufania. Ale ja chc sam zada ci to pytanie. Czy mog powierzy
ci tajemnice i mie pewno, e nie przekaesz ich innym osobom?
Chwileczk. To znaczy, e rozmawiae z Draganem; czy to
on ci tutaj przysa?
Zakatrupi ci, ty pieprzony, gupi Ormianinie.
No, nie do koca... Nie tylko ty potrafisz skombinowa
adres nieznanej osoby, zaatwiem to na wasn rk. Znalazem ci
w ewidencji ludnoci. Z trzech Lisbeth Salander dwie nie wchodziy
w gr. Ale naturalnie skontaktowaem si z Armanskim i wczoraj
odbylimy dug rozmow. Najpierw te myla, e przyszedem z
awantur, dlatego e myszkowaa w moim prywatnym yciu, ale w

kocu da si przekona, e mam zupenie inn spraw...

To znaczy?
Jak ju wspomniaem, pracodawca Dircha Frodego zleci
mi pewne zadanie. Doszedem do punktu, w ktrym na gwat
potrzebuj pomocy dowiadczonego researchera. Frode wspomnia o
tobie i powiedzia, e jeste bardzo kompetentna. To mu si tylko
wymskno i std wiem, e zrobia wywiad rodowiskowy na mj
temat. W rozmowie z Armanskim wyuszczyem mu, o co mi chodzi.
Przysta na to i prbowa si do ciebie dodzwoni, ale nie podnosia
suchawki, wic... dlatego tutaj jestem. Jak chcesz, to moesz do
niego zadzwoni i sprawdzi.
ZNALEZIENIE TELEFONU komrkowego w stosie ubra, ktre
wczoraj pomagaa jej ciga Mimmi, zajo Lisbeth kilka minut.
Mikael obserwowa jej wysiki z duym zainteresowaniem,
przechadzajc si jednoczenie po mieszkaniu. Prawie wszystkie
meble sprawiay wraenie znalezisk z kontenerw na odpady. Na
niewielkim biurku w salonie krlowa imponujcy PowerBook klasy
State of the Art. Na pce lea odtwarzacz kompaktowy, ale zbir
pyt stanowi aosny widok. Kilkanacie krkw zespow, o
ktrych Mikael nie mia zielonego pojcia, a ktrych czonkowie na
okadkach wygldali jak wampiry z kosmosu. Stwierdzi, e muzyka
to nie jej dziaka.
Salander zobaczya, e Armanski dzwoni do niej siedem razy
wczoraj wieczorem i dwa razy dzisiaj rano. Teraz ona wystukaa
jego numer. Mikael, oparty o futryn, przysuchiwa si rozmowie.
To ja... Sorki, ale by wyczony... Wiem, e chce mi to
powierzy... Nie, stoi tutaj, w moim pokoju...
Podniosa gos.
Dragan, mam kaca i pka mi gowa, przesta marudzi,
zatwierdzie t robot czy nie?... Dzikuj.
Kliknicie.
Zajrzawszy do salonu, zobaczya, e nieproszony go
przeglda jej pyty i wyjmuje z pki ksiki. Teraz z ciekawoci

trzyma pod wiato apteczn butelk bez etykietki. Gdy zacz

odkrca korek, wyrwaa mu butelk z rki, wrcia do kuchni,
usiada na awie i czekajc na Mikaela, masowaa sobie czoo.
Zasady s proste oznajmia. adna z rzeczy, o ktrych
rozmawiasz z Armanskim albo ze mn, nie dotrze do
niewtajemniczonych. Podpiszemy umow, w ktrej Milton Security
zobowizuje si do milczenia. Zanim podejm decyzj, czy bd dla
ciebie pracowa, czy nie, chc wiedzie, na czym polega robota. To
znaczy, e zachowam w tajemnicy wszystko, co mi teraz opowiesz,
niezalenie od tego, czy podejm si zlecenia, czy nie. Oczywicie
przy zaoeniu, e nie prowadzisz powanej dziaalnoci
kryminalnej, poniewa w takim wypadku powiem o tym Draganowi,
a on poinformuje policj.
Dobrze.
Zawaha si.
Armanski moe nie do koca zrozumia, co chc ci zleci...
Powiedzia, e mam ci pomc w historycznym researchu.
Tak, to prawda. Ale chodzi o to, eby mi pomoga
zidentyfikowa morderc.
OPOWIE O WSZYSTKICH zawiociach historii Harriet Vanger
zaja Mikaelowi ponad godzin. Nie pomin adnego szczegu.
Frode pozwoli mu wtajemniczy Lisbeth w spraw, a eby to
zrobi, musia jej zaufa w stu procentach.
Opowiedzia rwnie o swoim zwizku z Cecili Vanger i o
tym, jak odkry jej twarz w oknie Harriet. Przekaza jak najwicej
szczegw na temat osobowoci swojej byej kochanki, przyznajc
si sam przed sob, e ta kobieta zajmuje wysok pozycj na licie
podejrzanych. Tylko w dalszym cigu nie potrafi zrozumie, w jaki
sposb moga by powizana z morderc dziaajcym w czasach,
kiedy miaa zaledwie kilka lat.
Na koniec poda Lisbeth kopi listy znalezionej w notesie
Harriet.
Co mam zrobi?

 Zidentyfikowaem RJ, Rebek Jacobsson, i powizaem j z

fragmentem Biblii, ktry dotyczy prawa o ofierze caopalnej. Rebek
zamordowano, kadc jej gow na rozarzonych drwach, czyli
dokadnie wedug biblijnego opisu. Jeeli potwierdz si moje
przypuszczenia, to znajdziemy jeszcze cztery ofiary Magd, Sar,
Mari i RL.
Sdzisz, e nie yj? Zamordowane?
Morderca dziaa w latach pidziesitych i moe w
szedziesitych. I w jaki sposb by powizany z Harriet Vanger.
Przejrzaem stare numery Hedestads-Kuriren". Jedynym brutalnym
przestpstwem w okolicach Hedestad byo morderstwo Rebeki.
Chciabym, eby sprawdzia reszt Szwecji.
Lisbeth trwaa w guchym milczeniu tak dugo, e Mikael
zacz si wierci. Pomyla nawet ze zniecierpliwieniem, e moe
wybra nieodpowiedni osob. I wanie wtedy podniosa wzrok.
Okej. Bior t robot. Ale musisz podpisa umow z
Armanskim.
DRAGAN ARMANSKI wydrukowa umow, ktr Mikael mia
zabra do Hedestad i da do podpisania Dirchowi Frodemu. Kiedy
wrci do gabinetu Salander, zobaczy przez szklan szyb Mikaela i
Lisbeth pochylonych nad jej laptopem. Mczyzna trzyma rk na
jej barku dotyka jej! i co pokazywa. Armanski zwolni kroku.
Mikael powiedzia co, co wprawio Lisbeth w osupienie. A
po chwili wybucha gonym miechem.
Nigdy wczeniej nie sysza jej miechu, mimo e
wielokrotnie prbowa zaskarbi sobie jej zaufanie. miaa si razem
z Mikaelem, ktrego znaa od piciu minut.
Niespodziewanie poczu do Blomkvista zaskakujco wielk
odraz. Chrzkn w drzwiach i wrczy mu plastikow teczk z
umow.
PO POUDNIU MIKAEL wpad na chwil do Millennium". Nie
by tu od tego grudniowego dnia, kiedy sprztn swoje biurko.

Wbiegajc po znajomych schodach, nagle poczu si obco. Nie

zmienili kodu w zamku, mg wic niepostrzeenie wlizgn si do
rodka i rozejrze po redakcji.
Lokal mia ksztat litery L. Hol pochania bardzo duo
przestrzeni, z ktr nie dao si zrobi nic sensownego.
Umeblowanie skadao si z kompletu wypoczynkowego, gdzie
przyjmowano goci. Dalej znajdowaa si niewielka jadalnia z
wnk kuchenn, a take toalety, dwa schowki z regaami i
archiwum. Tam te stao biurko dla wiecznego praktykanta. Na
prawo od wejcia, za szklan cian, widniaa pracownia Christera
Malma. Na osiemdziesiciu metrach kwadratowych mia wasn
firm, do ktrej wchodzio si z klatki schodowej. Po lewej stronie
znajdowaa si redakcja ze szklan fasad od strony Gtgatan.
O
wystroju
wntrza
zadecydowaa
Erika.
Stupidziesiciometrowe pomieszczenie przedzielia szklanymi
cianami, tworzc trzy oddzielne gabinety oraz otwart przestrze
biurow dla pozostaych pracownikw. Sama zaja najwikszy
gabinet na samym kocu redakcji. Mikaela ulokowaa w pokoju po
drugiej stronie lokalu, jedynym, do ktrego mona byo zajrze
prosto z korytarza. Blomkvist zanotowa, e nikt si tam nie
wprowadzi.
Trzeci pokj znajdowa si troch na uboczu. Zajmowa go od
kilku lat szedziesicioletni Sonny Magnusson, najbardziej
efektywny sprzedawca ogosze reklamowych. Erika wybraa go
starannie spord wielu wanie wtedy, gdy straci posad w
przedsibiorstwie, dla ktrego przepracowa wiksz cz swego
ycia. By w tym wieku, w ktrym nie ma si wielkich szans na stae
zatrudnienie. Erika zaproponowaa mu niewielk miesiczn pensj i
procent od wpyww ze sprzeday. adne z nich nie aowao
takiego ukadu. Ale w cigu ostatniego roku nawet najlepsze
umiejtnoci i najwiksze wysiki Magnussona nie miay znaczenia;
nastpi drastyczny spadek dochodw. Zmalay te dramatycznie
zarobki sprzedawcy. Ale zamiast rozglda si za czym bardziej
intratnym, zacisn pasa i lojalnie zosta na posterunku. W
odrnieniu ode mnie, ja spowodowaem upadek, pomyla Mikael.
W kocu odway si wkroczy do pustawej redakcji. Erika
siedziaa w swoim gabinecie ze suchawk przy uchu. W rodkowej

czci
lokalu
znajdoway
si
jeszcze
dwie
osoby.
Trzydziestosiedmioletnia Monica Nilsson bya wytrawn reporterk
polityczn i najprawdopodobniej najbardziej zahartowan cyniczk,
jak Mikael spotka w swoim yciu. Pisaa dla nich od dziewiciu lat
i czua si tu jak ryba w wodzie. Henry Cortez, najmodszy
wsppracownik czasopisma, liczy zaledwie dwadziecia cztery
wiosny. Przyszed do redakcji dwa lata temu jako praktykant prosto
z IMK* i oznajmi, e nie chce pracowa nigdzie indziej tylko w
Millennium". Erika nie miaa pienidzy, eby zatrudni go na
etacie, ale zaproponowaa biurko i miano staego wolnego strzelca".
Na widok Mikaela obydwoje zaczli krzycze z zachwytu.
Nie obyo si bez caowania w policzki i poklepywania po plecach.
Przywitali go z nadziej, e wanie wraca na swoje stanowisko, i
westchnli zawiedzeni, gdy okazao si, e zostao mu jeszcze p
roku zesania w Norlandii i e przyszed tylko powiedzie cze i
porozmawia z Erik.
Ona te ucieszya si z jego wizyty. Nalawszy kaw do
filianek, zamkna drzwi. Od razu zapytaa, co z Henrikiem. Mikael
przekaza to, co powiedzia mu Dirch Frode: stan jest powany, ale
Henrik yje.
Co robisz w Sztokholmie?
Mikael poczu si troch zmieszany. Przyszed do redakcji
zupenie spontanicznie, gwnie dlatego, e przed chwil goci w
siedzibie Milton Security, zaledwie par ulic std. Tumaczenie si z
zatrudnienia prywatnego konsultanta, ktry wczeniej wama si do
jego komputera, wydawao mu si teraz zbyt skomplikowane.
Wzruszy wic tylko ramionami i powiedzia, e musia przyjecha
do stolicy w zwizku ze spraw Vangera i e za chwil wraca na
pnoc. Zapyta o nastroje w redakcji.
Razem z dobrymi wiadomociami nadcigaj niepokojce
chmury. Przybywa nam ogoszeniodawcw i prenumeratorw, ale..

IMK (Institutionen for journalistik, medier och

kommunikation) Instytut Dziennikarstwa, Mediw i Komunikacji
na Uniwersytecie Sztokholmskim (przyp. tium. ).

 Ale co?
Janne Dahlman.
No tak.
W kwietniu byam zmuszona porozmawia z nim na
osobnoci, zaraz po tym, jak ogosilimy, e Henrik zosta nowym
wspudziaowcem. Nie wiem, czy to tylko jego skonno do
negacji, czy co powaniejszego. Czy ten facet nie gra w jak gr.
Co si stao?
Nie ufam mu. Kiedy podpisalimy porozumienie z
Henrikiem, zastanawialimy si z Christerem, czy poinformowa od
razu ca redakcj o tym, e jesieni nie padniemy, czy...
... poinformowa niektrych z osobna?
Wanie. Moe przesadzam, ale nie chciaam ryzykowa, e
Dahlman bdzie rdem przecieku. Postanowilimy wic
poinformowa wszystkich tego samego dnia, kiedy zmiany w
redakcji podano do wiadomoci publicznej. To znaczy, e przez
ponad miesic trzymalimy jzyk za zbami.
No i?
To bya pierwsza od roku dobra wiadomo. Wszyscy
wiwatowali, oprcz Dahlmana. No przecie wiesz, e nie jestemy
najwiksz redakcj na wiecie. Trzy osoby szalay z radoci,
praktykant te, a jeden si wcieka, bo nie poinformowalimy go
wczeniej o nowym ukadzie.
W pewnym sensie mia racj...
Wiem. Ale chodzi o to, e on mkoli o tym dzie w dzie i
dobry nastrj diabli wzili. Po dwch tygodniach wezwaam
upierdliwca do siebie i wyjaniam powd, dla ktrego nie
uprzedziam redakcji o zmianach. Powiedziaam, e nie miaam do
niego zaufania, e baam si przeciekw.
Jak to przyj?
Oczywicie poczu si niesamowicie dotknity. A ja nie
wycofaam si; wicej, postawiam mu ultimatum: albo si spry,

albo zacznie si rozglda za now prac.

No i?
Spry si. Ale trzyma si na uboczu i midzy nim a reszt
panuje do napita atmosfera. Christer go nie cierpi i specjalnie
tego nie ukrywa.
O co go podejrzewasz?
Erika westchna.
Nie wiem. Przyszed do nas rok temu, wanie kiedy
zaczlimy si prztyka z Wennerstrmem. Nie potrafi nic
udowodni, ale mam wraenie, e on nie pracuje dla nas.
Mikael skin gow.
Zaufaj swoim instynktom.
A moe to tylko zwyky gnojek nie na swoim miejscu. Taki,
co to cigle psuje rado innym.
Niewykluczone. Ale zgadzam si z tob, e zrobilimy bd,
zatrudniajc Dahlmana.
Dwadziecia
minut
pniej
Mikael,
siedzc
w
dziesicioletnim, ale prawie nieuywanym volvo, mija Slussen.
Wraca na pnoc samochodem poyczonym od ony Dircha
Frodego. Wacicielka pozwolia mu korzysta z pojazdu bez
ogranicze.
TO BYY DROBNE szczegy, atwe do przeoczenia przez mniej
spostrzegawcz
osob.
Troch
bardziej
ni
zwykle
nieuporzdkowana sterta papierw. Skoroszyt wystajcy z pki.
Dosunita szuflada biurka, o ktrej Mikael wiedzia, e bya
niedomknita, gdy wyjeda do Sztokholmu.
Jeszcze powtpiewa, ale po chwili nabra przekonania, e
kto tutaj by pod jego nieobecno.
Wyszed na ganek i rozejrza si dookoa. Przed wyjazdem
zamkn chatk na klucz, ale w drzwiach by tylko stary, prosty
zamek, ktry najprawdopodobniej dao si otworzy zwykym

rubokrtem. Poza tym Mikael nie mia pojcia, kto ma dostp do

zapasowych kluczy. Wszed z powrotem do rodka i zacz
systematycznie przeszukiwa gabinet, chcc sprawdzi, czy co nie
zgino. Wszystko byo na swoim miejscu.
Ale fakt pozostawa faktem. Kto wszed nieproszony do
chatki, kto szpera w jego notatkach i papierach. Do laptopa nie
zaglda, bo mia go ze sob. Automatycznie nasuway si dwa
pytania. Kim by tajemniczy go? I jak duo zdoa si domyli?
Skoroszyty byy t czci zbiorw Henrika, ktr Mikael po
powrocie z wizienia przenis z powrotem do siebie. Nie zawieray
adnego nowego materiau. Notatki lece na stole byy zbyt trudne
do rozszyfrowania dla niewtajemniczonych, ale czy osoba, ktra
przeszukaa cae biurko, naleaa do tej kategorii?
Waniejsza bya niewielka plastikowa teczka, w ktrej
znajdoway si numery telefonw" i przepisane na czysto,
odpowiadajce cyfrom fragmenty Biblii. Tajemniczy go wiedzia
wic, e Mikael rozgryz biblijny kod.
Kto?
Henrik lea w szpitalu. Gospodyni Anna bya poza
podejrzeniami. Dirch Frode? Ale przecie jemu opowiedzia o
wszystkim ze szczegami. Cecilia zrezygnowaa z podry na
Floryd i razem z siostr wrcia z Londynu. Mikael nie spotka jej
jeszcze, widzia tylko przelotnie w samochodzie, gdy przejedaa
przez most. Martin Vanger. Harald Vanger. Birger Vanger, ktry
pojawi si na naradzie rodzinnej w zwizku z zawaem Henrika.
Mikael nie zosta zaproszony. Alexander Vanger. Isabella Vanger
zdecydowanie niesympatyczna osoba.
Z kim rozmawia Frode? Czy co znw mu si wypsno? Ilu
spord zebranych zrozumiao, e Mikael dokona przeomu w
poszukiwaniach?
Mina sma wieczorem. Mikael zadzwoni na pogotowie
lusarskie w Hedestad. Okazao si, e waciciel warsztatu moe
przyjecha dopiero nastpnego dnia. Mikael obieca mu podwjn
stawk, jeeli pojawi si natychmiast. Umwili si na wp do
jedenastej i porzdny wieloryglowy zamek.

CZEKAJC NA LUSARZA, okoo wp do dziewitej zapuka do

Dircha Frodego. ona Frodego zaprosia go do ogrodu i
poczstowaa zimnym piwem, ktre przyj z wdzicznoci. Znw
zapyta o stan Henrika. Dirch Frode pokrci gow.
Operowali go. Ma miadyc naczy wiecowych. Lekarz
powiedzia, e ju sam fakt, e Henrik yje, napawa nadziej. Ale
najblisze dni bd krytyczne.
Rozwaali te sowa, popijajc piwo.
Rozmawia pan z nim?
Nie, nie by w stanie rozmawia. A jak panu poszo w
Sztokholmie?
Lisbeth Salander przyja zlecenie. Tutaj jest kontrakt od
Dragana Armanskiego. Wystarczy podpisa i odesa.
Frode przebieg oczyma papiery.
Kae sobie do sono paci stwierdzi.
Henrika sta na to.
Frode skin gow i wyj z kieszonki na piersi dugopis.
Najlepiej podpisa od razu, pki Henrik yje. Bdzie pan
przechodzi koo skrzynki przy Konsumie?
MIKAEL POOY SI koo pnocy, ale nie mg zasn. Cay
jego dotychczasowy pobyt na wyspie mia charakter badawczy i
dotyczy historycznych kuriozw. Ale jeeli komu tak bardzo
zaleao na wynikach bada, e wama si do domku Mikaela, to
niewykluczone, e historia ley bliej teraniejszoci, ni mona by
si spodziewa.
Nagle Mikael uwiadomi sobie, e przecie jego praca moga
wzbudza zainteresowanie innych osb. Niespodziewane pojawienie
si Henrika Vangera w zarzdzie Millennium" z pewnoci nie
uszo uwagi Hansa-Erika Wennerstrma. A moe tego typu myli
wiadczyy o ogarniajcej go paranoi?
Wygrzeba si z pocieli, stan nago przy kuchennym stole i

w zadumie przyglda si kocioowi po drugiej stronie mostu.

Zapali papierosa.
Nie umia rozgry Lisbeth Salander. Nieuzasadnione dugie
przerwy w rodku rozmowy potgoway jej dziwne zachowanie.
Nieporzdek w jej mieszkaniu graniczy z chaosem; te stosy gazet w
przedpokoju i niesprztana od roku kuchnia. Porozrzucane po
pododze ubrania. No i najwyraniej obudzia si po cikim
imprezowaniu, w knajpie. Malinki na szyi zdradzay, e nie spaa
sama. Miaa liczne tatuae i par kolczykw tu i wdzie na twarzy, i
pewnie jeszcze wicej w mniej widocznych miejscach. Krtko
mwic, bya bardzo szczeglna.
Z drugiej strony Armanski zapewnia Mikaela, e Salander to
zdecydowanie najlepszy researcher w firmie, a jej wnikliwy raport o
nim samym wiadczy o tym, e jest bardzo dokadna. Osobliwa
dziewczyna.
LISBETH SALANDER siedziaa przed PowerBookiem i
zastanawiaa si nad sob. Nigdy w swoim dorosym yciu nie
pozwolia przekroczy progu komu, kogo osobicie nie zaprosia.
T garstk ludzi mona byo policzy na palcach jednej rki. Mikael
bez enady wlaz w jej ycie, a jej protesty ograniczyy si do
symbolicznych dziaa.
I jakby tego byo mao on si z ni po prostu drani.
Nabija si z niej.
W normalnej sytuacji takie zachowanie zmusioby j do
mentalnego odbezpieczenia pistoletu. Ale ze strony tego mczyzny
nie odczuwaa ani krzty zagroenia czy wrogoci. Mia
wystarczajcy powd, eby j porzdnie ochrzani, a w zasadzie
nawet donie na ni na policj. Przecie wamaa mu si do
komputera. Ale nawet to przestpstwo potraktowa jako art.
To bya najbardziej draliwa cz ich rozmowy. Wydawao
si, e Mikael wiadomie unika tematu, ale Lisbeth, nie mogc si
powstrzyma, w kocu zapytaa:
Powiedziae, e wiesz, co zrobiam.
Jeste hakerk. Wamaa si do mojego kompa.

 Skd wiesz?
Lisbeth bya cakowicie pewna, e nie zostawia adnych
ladw i e jej wamanie mgby odkry jedynie konsultant
wielkiego kalibru i tylko wtedy, gdyby skanowa twardy dysk akurat
podczas jej wizyty w komputerze Mikaela.
Zrobia jeden bd.
Wyjani jej, e zacytowaa wersj tekstu, ktry znajdowa si
tylko w jego komputerze i nigdzie indziej.
Lisbeth dugo siedziaa w milczeniu. A pniej spojrzaa na
Mikaela oczami bez wyrazu.
Jak to zrobia? zapyta Mikael.
To moja tajemnica. Co zamierzasz zrobi w tej sprawie?
Mikael wzruszy ramionami.
A co mog zrobi? Moliwe, e powinienem porozmawia
z tob o etyce i moralnoci i o niebezpieczestwie, z jakim wie si
grzebanie w prywatnym yciu innych ludzi.
Czyli o tym, co sam robisz jako dziennikarz.
Skin potakujco.
Oczywicie. I dlatego mamy komisj do spraw etyki
zawodowej, ktra to komisja stoi na stray moralnych aspektw
pracy dziennikarza. Kiedy pisz tekst o jakim ajdaku w
bankowoci, to nie wnikam na przykad w jego ycie seksualne. Nie
pisz, e faszerka czekw jest lesbijk albo e podnieca j myl o
seksie z psem, albo co w tym stylu. Nawet jeeli akurat byoby to
prawd. ajdacy te maj prawo do prywatnego ycia. Tak atwo
zaszkodzi komu, uderzajc w jego prywatno. Rozumiesz, o co
mi chodzi?
Tak.
Naruszasz moj prywatno. Mj pracodawca nie musi
wiedzie, z kim uprawiam seks. To jest moja sprawa.
Na twarzy Lisbeth wykwit krzywy umiech.

 Uwaasz, e powinnam to bya przemilcze?

W moim przypadku to nie ma znaczenia. Poowa miasta
wie o zwizku z Erik. Chodzi o pryncypia.
W takim razie moe ucieszy ci wiadomo, e ja te mam
zasady odpowiadajce twojej komisji do spraw etyki. Nazywam je
Zasad Salander. Uwaam, e dra to dra, i jeeli mog takiemu
zaszkodzi, wywlekajc na wiato dzienne jego wistwa, to
widocznie sobie na to zasuy. Ja si tylko odpacam.
W porzdku. BIomkvist si umiechn. W pewnym
sensie rozumujemy podobnie, ale...
Ale rzecz w tym, e gdy kogo badam, to zwracam rwnie
uwag na to, co o tym kim myl. Nie jestem neutralna. Jeeli mam
do czynienia z dobrym czowiekiem, to staram si stonowa raport.
Naprawd?
W twoim przypadku stonowaam. Mogam napisa ksik
o twoim yciu seksualnym. Mogam opowiedzie Frodemu o
przeszoci Eriki Berger w Club Xtreme i o tym, jak w latach
osiemdziesitych zabawiaa si w BDSM, co niewtpliwie
wywoaoby pewne skojarzenia, biorc pod uwag wasze ycie
seksualne.
Mikael napotka spojrzenie Salander. Po chwili zamia si,
patrzc w okno.
Naprawd jeste dokadna. Dlaczego nie zamiecia tego w
raporcie?
Jestecie dorosymi ludmi, wyglda na to, e si lubicie.
Co robicie w ku to wasza sprawa i ujawniajc tajemnice Eriki,
mogabym wam tylko zaszkodzi albo dostarczy komu materiau
do szantau. Kto wie nie znam Dircha Frodego, informacje mogy
przecie dotrze do Wennerstrma.
A ty nie chcesz dostarcza informacji Wennerstrmowi?
Jeeli miaabym wybiera stron w waszym pojedynku,
wybraabym twj rg ringu.
Erika i ja mamy... Nasz zwizek jest...

 Gwno mnie obchodzi, w jakim jestecie zwizku. Nie

odpowiedziae mi na pytanie, co zamierzasz zrobi z wiedz na
temat mojego wamania do twojego komputera.
Jego milczenie byo prawie rwnie dugie jak jej.
Lisbeth, nie przyszedem tutaj po to, eby si na tobie
powyywa. Nie mam zamiaru ci szantaowa. Przyszedem, eby
poprosi ci o pomoc. Moesz odpowiedzie tak lub nie. Jeeli
odmwisz, to pjd i poszukam kogo innego, i nigdy ju si nie
odezw.
Po chwili zastanowienia umiechn si do Lisbeth.
No chyba e ci znajd w komputerze, rzecz jasna!
Co konkretnie oznacza...
Wiesz o mnie strasznie duo; cz tego ma bardzo
prywatny i osobisty charakter. Ale szkoda ju si staa. Pozostaje mi
tylko ywi nadziej, e nie wykorzystasz swojej wiedzy, eby
zaszkodzi Erice albo mnie.
Zmierzya go pustym spojrzeniem.

Rozdzia 19
Czwartek 19 czerwca niedziela 29
czerwca
MIKAEL SPDZI kolejne dwa dni na przegldaniu swoich
materiaw. Cigle niepewny, czy Henrik przeyje, czy nie,
utrzymywa czsty kontakt z Dirchem Frodem. W czwartek
wieczorem Frode przyszed do Mikaela z wiadomoci, e kryzys
min.
Henrik jest osabiony, ale przez chwil z nim rozmawiaem.
Chce si z panem spotka tak szybko, jak to tylko moliwe.
Tak wic ju wczesnym popoudniem w pitek Mikael
pojecha do szpitala w Hedestad. Gdy odnalaz waciwy oddzia,
spotka poirytowanego Birgera Vangera, ktry blokujc przejcie,
wyjani, e Henrik nie przyjmuje wizyt. Mikael przyglda si
politykowi ze spokojem.
To zabawne. Wanie przez kuriera otrzymaem
wiadomo, e Henrik Vanger chce si dzisiaj ze mn spotka.
Nie naley pan do rodziny i nic tu po panu.
Ma pan racj, e nie nale do rodziny. Ale dziaam na
osobiste zlecenie Henrika Vangera i przyjmuj dyspozycje
wycznie od niego.
Ta wymiana zda mogaby si skoczy wiksz awantur,
gdyby nie nage pojawienie si Dircha Frodego. Stojc w otwartych
drzwiach do sali, w ktrej lea chory, wykrzykn:
O, jest pan! Henrik wanie o pana pyta.
Mikael przeszed obok Birgera i wlizgn si do rodka.
Henrik sprawia wraenie czowieka, ktry w cigu ostatniego
tygodnia postarza si o dziesi lat. Zmierzwione jak nigdy wosy,
niedomknite powieki, doprowadzajcy tlen cewnik w nosie.

Pielgniarka zatrzymaa Mikaela, kadc mu do na ramieniu.

Dwie minuty. Nie duej. I prosz nie wzbudza w nim
wikszych emocji.
Mikael skin gow i usiad na krzele. Wpatrujc si w
twarz starca, poczu zadziwiajc czuo. Wycign rk i uj
delikatnie jego wiotk do. Henrik mwi z przerwami, sabym
gosem.
Co nowego?
Mikael potwierdzi lekkim skiniciem.
Jak tylko poczujesz si lepiej, zdam ci dokadny raport. Nie
rozwizaem jeszcze zagadki, ale znalazem nowy materia i
sprawdzam kilka tropw. Za jaki tydzie albo dwa bd mg
powiedzie, dokd prowadz.
Henrik sprbowa kiwn gow, potwierdzajc,
zrozumia, ale skoczyo si na mrugniciu powiekami.

Musz wyjecha na kilka dni mwi dalej Mikael.

Starzec cign brwi.
Nie, nie opuszczam statku. To podr w celach
badawczych. Ustaliem z Dirchem Frodem, e teraz jemu zdaj
raporty. Lepiej si czujesz?
Dirch jest... moim rzecznikiem... we wszystkich sprawach.
Mikael skin ponownie.
Mikael... jeeli tego... nie przeyj... to chciabym... eby
dokoczy... t spraw tak czy owak.
Obiecuj, e dokocz.
Dirch ma... wszelkie penomocnictwa.
Henriku, bardzo chc, eby wyzdrowia. Strasznie bym si
na ciebie wkurzy, gdyby po prostu wzi i umar, wanie teraz, gdy
zaszedem tak daleko w poszukiwaniach.
Dwie minuty przypomniaa pielgniarka.

 Musz koczy powiedzia Mikael. Gdy przyjd

nastpnym razem, chciabym porozmawia z tob duej.
CZEKAJCY W KORYTARZU Birger Vanger zatrzyma Mikaea,
kadc mu do na barku.
Nie ycz sobie, eby pan trudzi Henrika. Jest ciko chory
i nie wolno mu w aden sposb przeszkadza ani go denerwowa.
Rozumiem paski niepokj i solidaryzuj si z panem w
tym wzgldzie. Nie bd wzbudza w nim emocji.
Wszyscy wiedz, e Henrik zatrudni pana, eby pogrzeba
pan troch w jego hobby... w sprawie Harriet. Dirch Frode
powiedzia, e po ostatniej rozmowie z panem Henrik bardzo si
wzburzy, a zaraz potem mia zawa. Powiedzia, e sam pan si
obawia, e wywoa ten atak.
A teraz si nie obawiam, poniewa wiem, e Henrik mia
porzdnie zwapniae naczynia wiecowe. Mg dosta zawau, idc
do toalety. Pan te o tym doskonale wie.
Chc mie wgld w te wszystkie gupie badania. Pan babrze
si w historii mojej rodziny.
Jak ju wspomniaem... pracuj dla Henrika. Nie dla
paskiej rodziny.
Birger Vanger najwyraniej nie by przyzwyczajony do tego,
e kto mu pokazuje rodkowy palec. Przez chwil widrowa
Mikaela spojrzeniem, ktre prawdopodobnie miao wzbudzi
respekt, ale ktre jeszcze bardziej upodobnio go do nadtego dzika.
Obrci si na picie i znikn za drzwiami. Mikael z trudem zdusi
miech. Nie chcia parska w pobliu ka chorego, ktre rwnie
dobrze mogo okaza si oem mierci. Przypomnia sobie bowiem
wierszyk z rymowanego alfabetu Lennarta Hylandera, ksieczki
sprzedawanej kiedy, w latach szedziesitych, w ramach akcji
Pomoc z radia". Wierszyk, ktry z jakiego niepojtego powodu
zapamita z czasw, kiedy uczy si czyta i pisa. To bya litera D.
Dzik a si ze miechu kuli. Dzi zabrako dla mnie kuli. Drzewa
wszystkie postrzelili, mnie jednego nie trafili!

PRZY WEJCIU do szpitala Mikael natkn si na Cecili. Gdy

wrcia z urlopu, kilkanacie razy dzwoni na jej komrk, ale nie
odbieraa. Nie mg jej te zasta w domu, gdy przechodzc, puka
do drzwi.
Cze zagadn. Przykro mi z powodu tego, co spotkao
Henrika.
Dzikuj odpowiedziaa i skina gow.
Mikael prbowa odczyta uczucia Cecilii, ale ani nie bio od
niej ciepo, ani nie wiao chodem.
Musimy porozmawia mwi dalej.
Czuj si winna, e ci tak wykluczyam. Rozumiem, e
jeste wcieky, ale teraz nawet sama z sob nie potrafi doj do
adu.
Dopiero po kilku sekundach dotaro do niego, co Cecilia ma
na myli. Chwyci j szybko za rami i umiechn si.
Poczekaj, nie zrozumiaa mnie, Cecilio. Wcale nie jestem
na ciebie zy. Mam nadziej, e pozostaniemy przyjacimi. Ale
jeeli nie chcesz mnie widywa... Jeeli tak zadecydowaa, to
naturalnie szanuj twoj wol.
Nie mam szczeglnych uzdolnie, jeeli chodzi o zwizki...
Ja te nie. Napijesz si kawy? zapyta, wskazujc
kawiarenk w holu.
Cecilia zawahaa si.
Nie, nie dzisiaj. Chc teraz zajrze do Henrika.
Oczywicie. Ale w dalszym cigu musz z tob
porozmawia. Z zawodowego obowizku.
O co ci chodzi?
Cecilia natychmiast zwikszya czujno.
Pamitasz nasze pierwsze spotkanie w styczniu, kiedy
odwiedzia mnie w chatce? Powiedziaem wtedy, e to, o czym
rozmawiamy, jest off the record i e jeeli bd musia zada ci

prawdziwe pytania, to ci uprzedz. Chodzi o Harriet.

Na twarz Cecilii wstpi wcieky grymas.
Ty cholerny ajdaku!
Cecilio, odkryem rzeczy, o ktrych po prostu musz z tob
porozmawia.
Cofna si o krok.
Czy ty naprawd nie rozumiesz, e caa ta pieprzona pogo
za t cholern Harriet to dla Henrika terapia zajciowa?! Nie
rozumiesz, e on moe teraz wanie umiera i najmniej potrzebne s
mu silne emocje, zudne nadzieje i...
Zamilka.
Moliwe, e dla Henrika to tylko hobby, ale wanie
znalazem wicej materiau ni komukolwiek udao si odgrzeba w
cigu ostatnich trzydziestu piciu lat. W dochodzeniu jest par pyta,
na ktre nie ma odpowiedzi, a ja pracuj na zlecenie Henrika.
Jeeli Henrik umrze, to dochodzenie zakoczy si bardzo
szybko. Zobaczysz, e wylecisz na zbity pysk jako pierwszy
dodaa i przesza obok Mikaela.
WSZYSTKO BYO zamknite. Hedestad zamienio si w
pustkowie, wikszo mieszkacw wyjechaa do swoich domkw
letniskowych, by witowa sobtkowy weekend. W kocu Mikael
dotar do hotelu miejskiego, na ktrego tarasie mona byo wypi
kaw, zje kanapk i przejrze popoudniwki. Na wiecie nie
wydarzyo si nic wanego.
Odoywszy gazety, Mikael powrci mylami do Cecilii. Nie
zdradzi ani Henrikowi, ani Dirchowi Frodemu, e okno w pokoju
Harriet otworzya najprawdopodobniej Cecilia. Obawia si, e
rzucajc na ni podejrzenie, tylko jej zaszkodzi, a to bya naprawd
ostatnia rzecz, ktr chcia zrobi. Wczeniej czy pniej bdzie
jednak musia zada to pytanie.
Przesiedzia na tarasie ponad godzin, zanim postanowi
odsun problemy na bok i powici sobtkowy wieczr czemu

innemu ni rodzinie Vangerw. Telefon milcza. Erika wyjechaa

gdzie ze swoim mem. Nie mia do kogo otworzy ust.
Wrciwszy do domu o czwartej po poudniu, postanowi
zrobi jeszcze jedn rzecz: rzuci palenie. Od czasw suby
wojskowej trenowa regularnie; chodzi na siowni i biega wzdu
Sder Malarstrand. Ale gdy zaczy si problemy z Wennerstrmem,
zaniedba si. W Rullaker powrci do wicze siowych, gwnie w
celach terapeutycznych, ale po wyjciu z wizienia specjalnie si nie
przemcza. Najwysza pora wzi si w gar! Woy ubranie do
biegania, zrobi leniw rundk wzdu drogi do domku Gottfrieda i
odbi w kierunku Fortw, by zacz intensywny bieg w terenie. Nie
para si biegiem na orientacj od czasw wojska, ale zawsze
bardziej ceni wycieczki po lesie ni gonienie po paskich trasach
joggingowych. Wrci ciek biegnc wzdu ogrodzenia
stergarden. Gdy dobiega do swojej chatki, czu, e boli go kady
misie.
O szstej wzi prysznic. Ugotowa mode ziemniaki i nakry
na chwiejnym stoliku na werandzie do witecznej kolacji. led w
sosie musztardowym, szczypiorek i jajka. Nala sobie wdki i
wznis toast z samym sob. A pniej otworzy krymina Val
McDermid, Syreni piew.
OKOO SIDMEJ przyszed Dirch Frode i usiad ciko na
ogrodowym krzele naprzeciwko Mikaela. Gospodarz poczstowa
go odrobin skanskiej.
Wzbudzie dzisiaj silne emocje powiedzia Frode.
Na to wyglda.
Birger Vanger to pajac.
Wiem.
Ale Cecilii Vanger daleko do bazna. A jest na pana
wcieka.
Mikael kiwn gow.
Wydaa mi instrukcje. Mam dopatrzy, eby przesta pan
wszy w prywatnych sprawach rodziny.

 Rozumiem. I co pan na to?

Dirch Frode popatrzy na kieliszek z wdk i nagle wla w
siebie ca jego zawarto.
Co ja na to? Henrik poinstruowa mnie niezwykle
dokadnie, na czym polega paskie zlecenie. Dopki nie zmieni tych
instrukcji, dopty jest pan zatrudniony zgodnie ze sformuowan
przez nas umow. Wychodz z zaoenia, e zrobi pan wszystko, co
w paskiej mocy, eby wywiza si z umowy.
Mikael ponownie skin gow. A pniej popatrzy w niebo,
na ktrym zaczy si zbiera deszczowe chmury.
Nadciga burza powiedzia Frode. Jeeli zawierucha
wok pana okae si zbyt silna, moe pan liczy na moje wsparcie.
Dzikuj.
Siedzieli przez chwil w milczeniu.
Moe mi pan nala jeszcze jednego?
Zaledwie kilka minut po wizycie Frodego przed chatk
Mikaela zahamowa Martin Vanger. Wysiad z samochodu i
przywita si, a Mikael, zoywszy mu sobtkowe yczenia, zapyta,
czy moe poczstowa go wdk.
Nie, lepiej nie ryzykowa. Przyjechaem si tylko przebra,
za chwil wracam do miasta, spdz weekend z Ev.
Mikael milcza.
Rozmawiaem z Cecili. Bya do zdenerwowana, Henrik
bardzo duo dla niej znaczy. Mam nadziej, e jej wybaczysz, jeeli
powie co... niemiego.
Bardzo lubi Cecili odpowiedzia Mikael.
Rozumiem. Ale czasami jest kopotliwa. W kadym razie
chc, eby wiedzia, e Cecilia jest przeciwna twojemu grzebaniu w
przeszoci.
Mikael westchn. Wygldao na to, e wszyscy w Hedestad
wiedz, w jakim celu go zatrudniono.

 A co ty sdzisz?
Martin rozoy rce.
Ta sprawa z Harriet jest obsesj Henrika od dziesicioleci.
Nie wiem... Harriet bya moj siostr, ale teraz to ju takie odlege...
Dirch Frode powiedzia, e masz tajn umow, ktrej warunki moe
zmieni tylko i wycznie Henrik. Obawiam si, e zerwanie teje w
jego stanie przyniosoby wicej szkody ni poytku.
Wic uwaasz, e powinienem pracowa dalej?
Znalaze co ciekawego?
Przykro mi, Martin, ale gdybym opowiedzia ci szczegy
bez zgody Henrika, zamabym jeden z warunkw umowy
Rozumiem. Nagle umiechn si i doda: Henrik ma w
sobie co ze zwolennika teorii spiskowej. Ale chodzi mi przede
wszystkim o to, eby nie karmi go zudnymi nadziejami.
Obiecuj, e tego nie uczyni. Jedyne, co mu przedstawiam,
to dajce si udokumentowa fakty.
wietnie... Wanie, a tak zupenie z innej beczki, musimy
si te zastanowi nad inn umow. Poniewa Henrik z powodu
choroby nie moe wywizywa si ze swoich obowizkw w
zarzdzie Millennium", jestem zmuszony zaj jego miejsce.
Mikael nie odzywa si.
Zarzd powinien si zebra i zastanowi nad sytuacj.
To dobry pomys. Ale o ile mi wiadomo, nastpne spotkanie
jest ustalone na sierpie.
Wiem, ale chyba powinnimy si spotka wczeniej.
Mikael umiechn si kurtuazyjnie.
Chyba rozmawiasz z niewaciw osob. Chwilowo nie
zasiadam w zarzdzie Millennium". Opuciem czasopismo w
grudniu i nie mam wpywu na wasze decyzje. Proponuj, eby
skontaktowa si w tej sprawie z Erik Berger.
Martin nie spodziewa si takiej odpowiedzi. Odpowiedzia

dopiero po krtkim namyle.

Oczywicie, masz racj. Porozmawiam z ni.
Klepnwszy Mikaela w bark, znikn w swoim samochodzie.
Mikael odprowadzi go wzrokiem. Nie wiadczyy o tym
adne konkretne sowa, ale w powietrzu zawisa niewypowiedziana
groba. Martin Vanger pooy na szali Millennium". Mikael nala
sobie jeszcze jeden kieliszek skanskiej i otworzy powie Val
McDermid.
Okoo dziewitej przyszed ctkowany kot. Poniewa asi si
do ng, Mikael wzi go na rce i drapa przez chwil za uszami.
To znaczy, e nie tylko mnie si nudzi w t sobtkow noc
powiedzia.
Gdy kad si ka, spady pierwsze krople deszczu. Kot
wola zosta na dworze.
LISBETH SALANDER wycigna z piwnicy swojego kawasaki i
poddaa dokadnemu przegldowi. Ten lekki pojazd o pojemnoci
stu dwudziestu piciu centymetrw szeciennych nie by najbardziej
wypasionym motocyklem na wiecie, ale nalea do niej, a ona
potrafia si z nim obchodzi. Wyremontowaa go przecie rubka po
rubce i podrasowaa tylko troch powyej dozwolonej granicy.
Po poudniu zaoya skrzany kombinezon i kask i pojechaa
do domu opieki w Appehiken, gdzie spdzia wieczr z matk.
Gnbi j niepokj i wyrzuty sumienia. Matka bya wyjtkowo
nieobecna duchem. W cigu trzech wsplnie spdzonych godzin
zamieniy zaledwie kilka pojedynczych sw, a i wtedy Lisbeth
miaa wraenie, e mama nie wie, z kim rozmawia.
MIKAEL ZMARNOWA kilka dni na kopotliwych prbach
zidentyfikowania
samochodu
o
numerze
rejestracyjnym
zaczynajcym si od AC. Dziki emerytowanemu mechanikowi z
Hedestad ustali mark; pojazd okaza si tuzinkowym modelem, o
ktrym Mikael nigdy nie sysza. Pniej skontaktowa si z
urzdnikiem w Centralnej Ewidencji Pojazdw, by sprawdzi, czy

mgby uzyska spis wszystkich zarejestrowanych w 1966 roku

fordw anglia, z blachami AC3 i co tam. Po dokadniejszym
zbadaniu sprawy okazao si, e tego typu archeologiczne
wykopaliska w rejestrze s moliwe do przeprowadzenia, ale
zajmuj wiele czasu, a na domiar zego wykraczaj troch poza
zasad jawnoci.
Tak wic Mikael uda si na pnoc dopiero kilka dni po
sobtkowym weekendzie. Nigdy nie lubi szybkiej jazdy, prowadzi
poyczone volvo bez popiechu. Zatrzyma si przed mostem
Sandbron, by wypi kaw w legendarnej cukierni Wasterlunds.
Kolejny przystanek zrobi pod Umea, gdzie zjad obiad dnia" w
przydronym motelu. Kupi atlas samochodowy i ruszy dalej do
Skelleftes, skd odbi w lewo. O szstej wieczorem odebra klucze w
recepcji hotelu Norsj.
Wczenie rano nastpnego dnia rozpocz poszukiwania.
Fabryka Mebli w Norsj nie figurowaa w ksice telefonicznej.
Dwudziestoletnia recepcjonistka nigdy nie syszaa o takiej firmie.
Kogo mgbym zapyta?
Dziewczyna wygldaa na zakopotan, ale ju po kilku
sekundach z rozjanion twarz zaproponowaa e zadzwoni do
swojego taty. Dwie minuty pniej wrcia z wiadomoci, e
miejscow fabryk mebli zlikwidowano na pocztku lat
osiemdziesitych. Jeeli Mikael chciaby porozmawia z kim, kto
zna firm, to powinien zwrci si do niejakiego Burmana, ktry
pracowa tam jako brygadzista i ktry mieszka przy ulicy Solvandan.
NORSJO BYO niewielk miejscowoci z przebiegajc przez
rodek gwn ulic o znamiennej nazwie Storgatan * . Po obu
stronach cigny si szeregi sklepw, przecinane tu i wdzie
przecznicami, przy ktrych wyrosy budynki mieszkalne. U
wschodniego wylotu drogi znajdowa si niewielki obszar
przemysowy i stajnia. Po zachodniej stronie ulic wieczy
wyjtkowo pikny drewniany koci. Mikael zanotowa, e swj

Storgatan dos. dua ulica (przyp. tum. ).

zbr mia w miasteczku rwnie Koci Misyjny i Koci

Zielomowitkowy. Na tablicy ogoszeniowej przy dworcu
autobusowym zauway reklam Muzeum Mylistwa i Narciarstwa
Biegowego. Inny afisz zapowiada sobtkowe wystpy Veroniki.
Spacer z jednego koca ulicy na drugi zaj Mikaelowi ponad
dwadziecia minut.
Wzdu uliczki Sotorgatan, okoo piciu minut od hotelu,
stay wycznie domy jednorodzinne. Byo wp do dziesitej rano.
U Burmana nikt nie otwiera. Mikael przypuszcza, e poszukiwany
przez niego mczyzna albo jest w pracy albo jeeli zdy przej
na emerytur zaatwia co w miecie.
Nastpnym przystankiem by sklep elazny przy Storgatan.
Kady mieszkaniec Norsj prdzej czy pniej musi odwiedzi ten
sklep rozumowa Mikael. W rodku byo dwch sprzedawcw.
Mikael podszed do starszego, prawdopodobnie ju po
pidziesitce.
Dzie dobry, szukam pary, ktra najprawdopodobniej
mieszkaa tutaj w latach szedziesitych. Moliwe, e mczyzna
pracowa w fabryce mebli. Nie wiem, jak si nazywaj, ale mam
dwie fotografie z 1966 roku.
Sprzedawca przyglda si zdjciom dugo i uwanie, ale w
kocu pokiwa gow, dodajc, e nie rozpoznaje ani mczyzny, ani
kobiety.
W poudnie w przydworcowym kiosku Mikael kupi hot
doga. Da sobie spokj ze sklepami i odwiedzi w kolejnoci: urzd
gminy, bibliotek, aptek i komisariat policji. Ten ostatni wieci
pustkami, Mikael zacz wic wypytywa starszych ludzi na ulicy.
Okoo drugiej po poudniu zaczepi dwie modsze kobiety, ktre
wprawdzie te nie rozpoznay pary na zdjciu, ale wpady na dobry
pomys.
Jeeli fotografie pochodz z 1966 roku, to te osoby maj
teraz ponad szedziesit lat. Moe warto pj do domu Solbacka i
popyta tamtejszych emerytw.
W dyurce domu spokojnej staroci Mikael przedstawi si
kobiecie w rednim wieku. Pocztkowo bardzo nieufna, w kocu

daa si jednak uprosi. Przez p godziny Mikael pokazywa zdjcia

sporej grupce wiekowych osb. Zebrani w salonie emeryci bardzo
si starali, ale nikt nie potrafi zidentyfikowa pary uwiecznionej w
Hedestad.
O pitej powrci na Sotorgatan i ponownie zapuka do drzwi
Burmana. Tym razem mia wicej szczcia. Nieobecni w cigu dnia
Burmanowie zaprosili go do kuchni. Podczas gdy Mikael wyuszcza
swoj spraw, kobieta nastawia wod na kaw. Podobnie jak
wszystkie inne wczeniejsze prby, rwnie i ta wizyta okazaa si
pudem. Burman podrapa si w gow i zapali fajk, by w kocu
skonstatowa, e nie rozpoznaje osb na fotografii. Rozmawia z
on miejscow gwar, ktr czasami trudno byo zrozumie.
Komentujc krcone wosy dziewczyny ze zdjcia, kobieta
powiedziaa: krucono cupryno.
Ale ma pan racj, nalepka pochodzi z fabryki mebli
powiedzia mczyzna. Bystry z pana czowiek. Problem polega na
tym, e takie naklejki rozdawano na prawo i lewo. Dostawali je
kierowcy, klienci, dostawcy drewna, maszynici i mnstwo innych
osb.
Nie przypuszczaem, e tak trudno bdzie odszuka t par.
Dlaczego chce pan znale tych ludzi?
Mikael zdecydowa si odpowiada na pytania zgodnie z
prawd. Kada inna wymylona historia byaby mao
prawdopodobna i siaa zamt.
To duga opowie. Zajmuj si pewnym przestpstwem,
ktre miao miejsce w Hedestad w 1966 roku. Istnieje szansa, cho
moe tylko mikroskopijna, e osoby z fotografii zobaczyy, co si
stao. Nie s w aden sposb podejrzane i myl, e nawet nie
wiedz, e posiadaj informacje, ktre mog pomc w znalezieniu
sprawcy przestpstwa.
Przestpstwa? Jakiego rodzaju przestpstwa?
Przykro mi, ale nie mog zdradzi wicej szczegw.
Rozumiem, e to troch podejrzane, e nagle po czterdziestu latach
kto usiuje odnale te osoby, ale przestpstwo cigle pozostaje
zagadk, a w ostatnim czasie wyszy na wiato dzienne nowe fakty.

 Rozumiem. Trzeba przyzna, e zajmuj si pan nietypow

spraw.
Ile osb pracowao w fabryce mebli?
Normalnie byo nas czterdziestu. Zaczem tam w poowie
lat pidziesitych, miaem siedemnacie lat. Pracowaam a do
likwidacji firmy. Pniej zostaem przewonikiem.
Burman zastanawia si przez chwil.
Tyle mog powiedzie, e ten chopak nigdy nie pracowa
w fabryce. Moliwe, e by kierowc, ale wtedy te bym go raczej
rozpozna. Ale oczywicie jest jeszcze inna moliwo. e ten
samochd naley do jego ojca, wujka czy innego krewnego, ktry
pracowa w fabryce.
Mikael pokiwa ze zrozumieniem gow.
Rozumiem, e istnieje mnstwo moliwoci. Moe mi pan
poleci kogo, z kim mgbym porozmawia?
Tak odpowiedzia Burman. Niech pan przyjdzie jutro
przed poudniem, zrobimy sobie przejadk i porozmawiamy z
paroma kolekami.
LISBETH SALANDER staa przed niebahym problemem
metodologicznym. Bya niewtpliwie ekspertem w zdobywaniu
informacji o ludziach, ale za punkt wyjcia suyy jej zawsze
nazwisko, imi i numer PESEL konkretnej yjcej osoby. Jeeli owa
osoba znajdowaa si w jakimkolwiek rejestrze (a w jakiej
ewidencji znajdowali si bezwzgldnie wszyscy ludzie), to do
szybko wpadaa w pajcz sie. Jeeli posiadaa rwnie komputer z
dostpem do Internetu, adres mailowy i moe nawet wasn stron,
co dla wikszoci badanych przez Salander byo rzecz raczej
oczywist, to ujawnienie jej najskrytszych tajemnic nie stanowio dla
Lisbeth wikszego problemu.
Zadanie, ktrego podja si dla Mikaela, byo zupenie
innego rodzaju. Mwic prosto: chodzio o zidentyfikowanie
czterech numerw PESEL na podstawie bardzo nikych danych. Na
domiar zego posiadacze tych numerw yli kilkadziesit lat temu,

co najprawdopodobniej oznacza, e nie figuruj w adnych

rejestrach elektronicznych.
Opierajc si na przypadku Rebeki Jacobsson, Mikael
wysun tez, e rwnie pozostae cztery osoby pady ofiar
mordercy. Powinny wic odnale si w dokumentach dotyczcych
niewyjanionych dochodze policji. Oprcz informacji, e
domniemanych morderstw dokonano przed 1966 rokiem, Lisbeth nie
miaa adnych innych wskazwek co do miejsca i czasu. Bya to dla
niej zupenie nowa sytuacja.
A wic jak si za to zabra?
Wczya komputer i zacza od najprostszej formy researchu.
W wyszukiwarce Google wpisaa [magda] + [morderstwo]. Ku
swojemu zdziwieniu od razu dokonaa przeomu. Jako pierwszy
wywietli si program telewizji lokalnej w Karlstad z 1999 roku,
informujcy o kolejnym odcinku serialu Morderstwa w
Varmlandii". Nastpnym wynikiem bya krtka prezentacja odcinka
w Varmlands Folkblad".
W serialu dokumentalnym Morderstwa w Varmlandii"
poznamy dzisiaj spraw Magdy Lovisy Sjberg z Ranmotrask,
czyli zagadk okrutnego morderstwa, nad ktr kilkadziesit
lat temu gowia si policja w Karlstad. Brutalnie
zamordowana Magda Sjberg, czterdziestoszecioletnia ona
rolnika, zostaa znaleziona w kwietniu 1960 roku w nalecej
do rodziny oborze. Reporter Claes Gunnars opisuje ostatnie
godziny ycia kobiety, i bezowocn pogo za morderc.
Morderstwo wywoao swojego czasu spore poruszenie;
stworzono wiele teorii na temat domniemanego sprawcy.
Wystpujcy w programie modszy krewny zamordowanej
opowiada o tym, jak bezpodstawne oskarenia zniszczyy mu
ycie. Godzina 20. 00.
Wicej informacji znalaza w artykule Przypadek Lovisy
wstrzsn ca okolic", opublikowanym w czasopimie
"Varmlandskultur", ktrego archiwalne teksty zamieszczano w
caoci w sieci. Przebieg wydarze zrelacjonowano z nieukrywanym
zachwytem i w do lekkim tonie. M Magdy Lovisy, Holger
Sjberg, znalaz ciao ony po pitej, kiedy wrci z lasu. Kobieta

zostaa brutalnie zgwacona, wielokrotnie ugodzona noem i w

kocu zakuta na mier widami. Morderstwa dokonano w oborze
nalecej do rodziny, ale najwiksze poruszenie wywoa fakt, e
sprawca przywiza klczc ofiar do jednego z boksw. Pniej
odkryto, e jedna z krw w zagrodzie zostaa zraniona noem w
szyj.
Podejrzewany pocztkowo m dostarczy niepodwaalnego
alibi. Razem z kolegami od szstej rano pracowa przy wyrbie lasu
okoo czterdziestu kilometrw od domu. Lovisa ya bez wtpienia o
godzinie dziesitej przed poudniem, kiedy odwiedzia j ssiadka.
Nikt nic nie widzia i nie sysza; od najbliszego gospodarstwa
dzielio Sjbergw okoo czterystu metrw.
Zrezygnowawszy z ma w roli gwnego podejrzanego,
dochodzcy skupili si na dwudziestotrzyletnim bratanku
zamordowanej. Chopak wielokrotnie wchodzi w kolizj z prawem,
cierpia na chroniczny brak pienidzy i kilka razy poycza
niewielkie sumy od ciotki. Alibi bratanka byo zdecydowanie sabsze
i zdy odsiedzie swoje w areszcie, zanim wypuszczono go z
powodu braku dowodw winy. Ale wiele osb we wsi uwaao go
mimo wszystko za sprawc.
Policja sprawdzia te kilka innych tropw. Spora cz
ledztwa dotyczya poszukiwa widywanego w okolicy
tajemniczego domokrcy oraz grupy Cyganw, ktrzy odbywali
pono swoje zodziejskie tournee". Z akt nie wynikao, dlaczego
akurat oni, nic nie kradnc, mieliby popeni brutalne morderstwo o
podou seksualnym.
Przez pewien czas zainteresowanie policji wzbudza rwnie
jeden z ssiadw Sjbergw, ktrego w modoci podejrzewano o
przestpstwo homoseksualne (to byo w czasach, kiedy
homoseksualizm uznawano za niezgodny z prawem) i ktry, jak
wie gminna niosa, w dalszym cigu by dziwaczny". Rwnie i
w tym przypadku nie zastanawiano si nad tym, dlaczego gej miaby
dopuci si gwatu na kobiecie. aden z tych tropw nie
doprowadzi ani do zatrzymania, ani do wyroku skazujcego.
Lisbeth Salander widziaa wyrany zwizek z list w notesie
Harriet. Cytat z III ksigi Mojesza brzmia: Rwnie kobiet, ktra

si zbliy do jakiegokolwiek bydlcia, aby z nim obcowa zabijcie

kobiet i bydl; bd wydani na mier, krew ich jest na nich". To
nie mg by przypadek, e powaana gospodyni o imieniu Magda
zostaa zamordowana w oborze, a jej specjalnie uoone ciao
przykuto do boksu dla koni.
Pozostawao pytanie, dlaczego Harriet nazwaa kobiet
Magd zamiast Lovis, mimo e to ostatnie najwyraniej byo
imieniem uywanym przez ofiar. Gdyby w programie telewizyjnym
nie wymieniono obydwu, Salander przeoczyaby ca spraw.
Ale najwaniejsze pytanie brzmiao: czy midzy
morderstwem Rebeki w 1949 roku, morderstwem Magdy Lovisy w
1960 roku i znikniciem Harriet w 1966 roku istnia jaki zwizek?
A jeeli tak, to jakim cudem Harriet do tego dosza?
W SOBOT BURMAN najpierw zabra Mikaela na nienapawajc
nadziej wdrwk po miasteczku. Przed poudniem odwiedzili
piciu byych pracownikw fabryki. Trzej mieszkali w centrum
Norsj, pozostali dwaj w podmiejskim Srby. Wszyscy
poczstowali ich kaw. Wszyscy krcili gowami, ogldajc
fotografie.
Po skromnym posiku w domu udali si na samochodow
przejadk po okolicy. Odwiedzili cztery wioski, w ktrych osiado
kilku byych pracownikw fabryki. Przyjmowano ich ciepo w
kadym domu, ale nikt nie potrafi im pomc. Mikael zacz traci
nadziej i zastanawia si, czy wyprawa do Norsj nie jest kolejnym
lepym zaukiem.
Okoo czwartej po poudniu Burman zaparkowa przed
typow brzowoczerwon zagrod w Norsjvallen i przedstawi
Mikaela Henningowi Forsmanowi.
Spojrzawszy na pierwsze zdjcie, emerytowany majster
wykrzykn:
Ale to przecie chopak Assara Brannlunda!
Bingo!
No prosz, to jego syn powiedzia Burman i zwracajc si

do Mikaela, wyjani Pracowa w skupie.

Gdzie go znajd?
Chopaka? Oj, to bdzie pan musia pj na grb. Gunnar
pracowa w Boliden. Mia wypadek w kopalni w poowie lat
siedemdziesitych. Cholera jasna!
Ale jego ona Mildred yje. Ta ze zdjcia. Mieszka w
Bjursele.
Bjursele?
Dziesi kilometrw std w kierunku Bastutrask. Jak
wjedziecie do wsi, to bdzie trzeci dom, taka poduna chaupa po
prawej stronie. Znam do dobrze t rodzin.
DZIE DOBRY, nazywam si Lisbeth Salander i pisz prac z
kryminologii na temat przemocy wobec kobiet w XX wieku.
Chciaabym odwiedzi komisariat policji w Landskronie i przejrze
dokumenty z pewnego ledztwa z 1957 roku. Chodzi o morderstwo
czterdziestopicioletniej Rakel Lunde. Czy wie pani, gdzie teraz
znajduj si te akta?
BJURSELE BYO wiosk niczym z folderu reklamujcego region
Vasterbotten. Dwadziecia par domw w stosunkowo ciasnej
zabudowie okalao mniej wicej poow jeziora. W rodku wsi
krzyoway si dwie drogi. Na jednym drogowskazie byo napisane
Hemmingen 11 km", a na drugim Bastutrask 17 km". W pobliu
rozwidlenia drg znajdowa si mostek przerzucony nad niewielk
rzeczk, ktra prawdopodobnie bya tym sele* dla Bjur . Teraz, w
peni lata, byo tu piknie jak na obrazku.
Mikael zaparkowa na placyku przed zlikwidowanym
sklepem Konsumu, na ukos od trzeciego domu po prawej stronie

Sele pas, rzemie, uprz (przyp. tum. ).

Bjur staronordycka wersja wspczesnego baver, bbr. Pospolity

czon w nazwach miejscowoci, jezior itp. (przyp. tum. ).

drogi. Nikt mu nie otworzy, gdy zapuka do drzwi.

Zrobi godzinny spacer w kierunku Hemmingen. Przeszed
obok miejsca, w ktrym rzeczka zamieniaa si w rwcy potok.
Zanim zawrci, spotka dwa koty i jedn sarn, ale adnego
czowieka. Drzwi Mildred Brannlund byy w dalszym cigu
zamknite.
Na supie przy mostku wisia wyblaky afisz zapraszajcy na
BTCC, co przy bliszych ogldzinach okazao si by skrtem od
Bjursele Tukting Car Championship 2002. Ujarzmianie samochodw
byo widocznie tutejsz zimow rozrywk i polegao na zajedaniu
ich na mier po powierzchni zamarznitego jeziora. Mikael
przyglda si afiszowi w zamyleniu.
Czeka do dziesitej wieczorem. W kocu podda si i wrci
do Norsj, gdzie zjad pn kolacj i pooy si do ka z
kryminaem Val McDermid.
Zakoczenie byo potworne.
OKOO DZIESITEJ wieczorem Lisbeth dopasowaa do listy
Harriet jeszcze jedno nazwisko. Uczynia to po wielogodzinnych
przemyleniach i cigle nie do koca przekonana.
Odkrya drog na skrty. Od czasu do czasu publikowano w
prasie teksty o niewyjanionych morderstwach. W niedzielnym
dodatku jednej z popoudniwek znalaza artyku z 1999 roku
zatytuowany Wielu mordercw kobiet cigle znajduje si na
wolnoci". Tekst by lapidarny, ale zawiera nazwiska i fotografie
kilku gonych ofiar. Wspomnaino spraw Solveig z Norrtalje, Anity
z Norrkping, Margarety z Helsingborga i szereg innych.
Najstarsze opisane morderstwo pochodzio z lat
szedziesitych i adne z nich nie pasowao do listy, ktr Lisbeth
dostaa od Mikaela. Ale jeden przypadek zwrci jej uwag.
W czerwcu 1962 roku trzydziestodwuletnia prostytutka, Lea
Persson z Gteborga pojechaa do Uddevali, by odwiedzi matk i
znajdujcego si pod jej opiek dziewicioletniego syna. Po kilku
dniach, w niedzielny wieczr Lea uciskaa mam na poegnanie i
posza na dworzec, eby wrci pocigiem do Gteborga. Dwa dni

pniej znaleziono j za opuszczonym kontenerem na

likwidowanym obszarze przemysowym. Pada ofiar gwatu i
wyjtkowo brutalnej przemocy.
Opisane w odcinkach w gazecie morderstwo Lei wywoao
gbokie poruszenie. Nigdy jednak nie udao si znale sprawcy. W
spisie Harriet nie figurowaa adna Lea. Nie pasowa te aden z
wymienionych przez ni biblijnych cytatw.
Ale jeden dziwaczny szczeg spowodowa, e Lisbeth
zaostrzya czujno. Mniej wicej dziesi metrw od miejsca, w
ktrym znaleziono zwoki Lei, leaa doniczka z gobiem. Kto
uwiza link u szyi ptaka i przecign j przez otwr w spodzie
doniczki, po czym umieci cao w niewielkim ognisku
rozpalonym midzy dwoma cegami. Nie istniay dowody na to, e
zncanie si nad zwierzciem miao jakikolwiek zwizek ze mierci
kobiety; drczycielami mogy by dzieci, ktre wymyliy
wyjtkowo brutaln wakacyjn zabaw, ale sprawa Lei otrzymaa w
mediach tytu: Gobie morderstwo".
Lisbeth nie czytywaa Biblii, ba! nie posiadaa nawet
wasnego egzemplarza. Wieczorem posza do kocioa
Hgalidskyrkan, gdzie nie bez problemw udao si jej poyczy
Stary i Nowy Testament. Usiada na awce w pobliskim parku i
zagbia si w lekturze Ksigi Kapaskiej. Gdy dosza do smego
wiersza w dwunastym rozdziale, uniosa brwi. Rozdzia dwunasty
traktowa o czystoci poonic.
A gdyby nie wystarczao jej na jagni, niech wemie par
synogarlic albo par gobkw jednego na caopalenie, za
drugiego na ofiar zagrzeszn; a kapan j rozgrzeszy i bdzie
czysta.
Lea rwnie dobrze mogaby figurowa w notesie Harriet jako
Lea 31208.
Nagle Lisbeth uwiadomia sobie, e adne z jej
dotychczasowych bada nawet nie otaro si o wymiar, ktry
niewtpliwie miao jej obecne zlecenie.
MILDRED BRANNLUND, ponownie zamna, obecnie Mildred

Berggren, otworzya Mikaelowi drzwi w niedziel o dziesitej rano.

Bya prawie czterdzieci lat starsza i o mniej wicej tyle samo
kilogramw cisza, ale Mikael od razu rozpozna j z fotografii.
Dzie dobry, nazywam si Mikael Blomkvist. A pani
Mildred Berggren, prawda?
Tak, zgadza si.
Przepraszam, e przychodz tak bez zapowiedzi, ale od
jakiego czasu prbowaem znale pani w zwizku z pewn
spraw, ktra jest troch skomplikowana...
Umiechn si.
Czy mgbym wej do rodka i zaj pani troch czasu?
W domu by zarwno jej m, jak i trzydziestopicioletni syn,
i kobieta bez wikszego wahania zaprosia przybysza do kuchni.
Mikael poda wszystkim rk. W cigu ostatnich dni wypi wicej
kawy ni kiedykolwiek w caym swoim yciu, ale wiedzia ju, e w
Norlandii odmow poczstunku uznaje si jako wielki nietakt. Kiedy
na stole pojawiy si filianki, Mildred usiada obok gocia i z
ciekawoci zapytaa, w czym mogaby pomc. Poniewa przybysz
mia trudnoci ze zrozumieniem miejscowej gwary, przesza na
szwedzki.
Mikael wzi gboki wdech.
To duga i osobliwa historia. We wrzeniu 1966 roku bya
pani z wczesnym mem, Gunnarem Brannlundem, w Hedestad.
Poczeka, a zdumiona kobieta skinie gow i pooy przed
ni na stole zdjcie z Jarnvagsgatan.
Wanie wtedy zostao zrobione to zdjcie. Pamita pani
okolicznoci?
O Boe! westchna kobieta to przecie wieki cae...
Jej syn i drugi m stanli obok, przygldajc si fotografii.
To bya nasza podr polubna. Pojechalimy samochodem
do Sztokholmu i Sigtuny, a w drodze powrotnej zatrzymalimy si
gdzie... Mwi pan, e w Hedestad?

 Tak, wanie tam. To zdjcie zrobiono mniej wicej o

pierwszej po poudniu. Prbowaem zidentyfikowa pani od
duszego czasu i nie byo to szczeglnie atwe.
Znalaz pan star fotografi, a pniej mnie. Nie pojmuj,
jak pan to zrobi.
Mikael pokaza zdjcie z parkingu.
Dziki tej fotografii, ktr zrobiono par godzin pniej.
Mikael wyjani, jak poprzez naklejk Fabryka Mebli w
Norsj" dotar do Burmana, ktry z kolei zaprowadzi go do
Forsmana w Norsjvalen.
Najwyraniej ma pan wany powd do takich dziwnych
poszukiwa.
Jak najbardziej. Ta stojca przed pani dziewczyna miaa na
imi Harriet. Znikna tego samego dnia i przyjto, e pada ofiar
mordercy. Prosz zobaczy.
Mikael wycign swj iBook i czekajc na otwarcie
programu, wyjani sytuacj. A pniej zaprezentowa kobiecie seri
zdj ukazujcych zmian wyrazu twarzy Harriet.
Odkryem pani, przegldajc te stare fotografie. Stoi pani
troch na skos za Harriet, z aparatem w rku, i wyglda na to, e
fotografuje pani wanie to, na co Harriet tak gwatownie
zareagowaa. Wiem, e to ogromnie miaa prba, ale jestem tutaj po
to, eby zapyta, czy ma pani moe zdjcia z tego dnia.
Mikael by przygotowany na to, e kobieta zbdzie go
informacj, e zdjcia ju dawno zginy albo e je po prostu
wyrzucia, albo e film nigdy nie zosta wywoany. Mildred
Berggren popatrzya na niego bkitnymi oczyma i jakby to bya
najbardziej naturalna rzecz na wiecie oznajmia, e oczywicie
posiada wszystkie wakacyjne pamitki.
Wysza z kuchni i po kilku minutach wrcia z pudem, w
ktrym trzymaa kilka albumw z ca mas fotografii. Znalezienie
tych waciwych zajo troch czasu. Kobieta zrobia w Hedestad
trzy zdjcia. Pierwsze, najmniej ostre, pokazywao gwn ulic,
drugie wczesnego ma, a trzecie klaunw ze witecznego

korowodu. Mikael pochyli si podniecony nad albumem. Po drugiej

stronie ulicy zobaczy jak posta. Zdjcie kompletnie nic mu nie
mwio.

Rozdzia 20
Wtorek 1 lipca roda 2 lipca
ZARAZ PO POWROCIE do Hedestad Mikael poszed do Dircha
Frodego, by dowiedzie si czego o Henriku. Okazao si, e w
cigu ostatniego tygodnia zdecydowanie zacz wraca do zdrowia.
W dalszym cigu by osabiony i wty, ale nie lea ju cay czas w
ku, a jego stan przestano okrela jako krytyczny.
Dziki Bogu powiedzia Mikael. Dopiero teraz dotaro
do mnie, jak bardzo go ubie.
Dirch Frode skin gow.
Wiem. Henrik te pana lubi. A jak podr do Norlandii?
I zakoczona sukcesem, i niezadowalajca. Szczegy
troch pniej. Teraz chciabym pana zapyta o jedn rzecz.
Sucham.
Co si stanie z Millennium", jeeli Henrik umrze?
Nic si nie stanie. Na jego miejsce w zarzdzie wejdzie
Martin.
Czy istnieje ryzyko, czysto hipotetycznie, e Martin mgby
przysporzy Millennium" kopotw, gdybym nie przesta bada
sprawy Harriet?
Frode spojrza na niego z zaostrzon uwag.
Co si stao?
W zasadzie nic.
Mikael zrelacjonowa ostatni rozmow z Martinem.
Gdy wracaem z Norsj, zadzwonia do mnie Erika i
powiedziaa, e rozmawiaa z Martinem. Prosi usilnie, eby
podkrelia, jak bardzo jestem potrzebny w redakcji.
Rozumiem. Zgaduj, e namwia go do tego Cecilia. Ale

nie sdz, eby Martin prbowa pana szantaowa. Jest zbyt

honorowy. I prosz nie zapomina, e ja te zasiadam w zarzdzie
filii spki, ktr zaoylimy, wchodzc do Millennium".
Ale gdyby powstaa draliwa sytuacja, po ktrej stronie pan
si opowie?
Umowy s po to, eby ich dotrzymywa. Pracuj dla
Henrika. Jestemy przyjacimi od czterdziestu piciu lat i mamy
podobne zapatrywania. Jeeli Henrik umrze, to nie Martin, ale ja
dostan w spadku jego udziay w naszej filii. Mamy bardzo
szczegow umow, w ktrej zobowizujemy si wspiera
Millennium" przez cztery lata. Gdyby Martin chcia nam nawarzy
piwa, w co nie wierz, to mgby ewentualnie powstrzyma kilka
mniejszych firm i przeszkadza im w reklamowaniu si w
czasopimie.
Co w
Millennium".

gruncie

rzeczy

jest

podstaw

egzystencji

Niewtpliwie, ale prosz spojrze na to w ten sposb:

zajmowanie si takimi bahostkami jest czasochonne. Martin walczy
teraz o przetrwanie na arenie przemysowej i pracuje czternacie
godzin dziennie. Nie ma czasu na nic innego.
Mikael zamyli si przez moment.
Czy wolno mi zapyta... Moe to nie moja sprawa, ale jak
wyglda kondycja koncernu?
Dirch Frode spowania.
Mamy problemy.
No tak, ale to potrafi zrozumie nawet zwyky reporter
gospodarczy, jak ja. Na ile powane s te problemy?
Czy to pozostanie midzy nami?
Tylko midzy nami.
W cigu ostatnich tygodni stracilimy dwa ogromne
zamwienia w brany elektronicznej i w zasadzie wypadlimy z
rosyjskiego rynku. We wrzeniu musimy zwolni tysic szeset
osb zatrudnionych w rebro i Trollhattan. rednio przyjemny

prezent dla ludzi, ktrzy pracowali dla nas przez wiele, wiele lat. Z
kad likwidowan fabryk maleje zaufanie do koncernu.
Martin jest przyparty do muru.
Dwiga na swoich barkach ogromny ciar i musi stpa
bardzo ostronie.
WRCIWSZY DO DOMU, Mikael zadzwoni do redakcji.
Poniewa nie byo Eriki, porozmawia z Christerem.
No wic tak: wczoraj zadzwonia do mnie Erika. Martin
Vanger naciska j i jakby to powiedzie nalega, eby
zaproponowaa, ebym zacz si bardziej angaowa w sprawy
redakcji.
Ja te tak uwaam odpowiedzia Christer.
Rozumiem. Ale rzecz w tym, e podpisaem z Henrikiem
umow, ktrej nie mog zerwa, a Martin dziaa z polecenia pewnej
osoby ktra chce, ebym przesta wszy i wrci do domu. Jego
propozycja to prba odwoania mnie std.
Rozumiem.
Pozdrw Erik i powiedz jej, e wrc do Sztokholmu, gdy
zakocz t spraw w Hedestad. Nie wczeniej.
W porzdku. Jeste kompletny wariat. Przeka jej to.
Christer, tutaj si co wici i nie zamierzam si teraz
wycofa.
W odpowiedzi usysza tylko gbokie westchnienie.
ZROBIWSZY KRTKI spacer, Mikael zapuka do drzwi ssiada.
Przywitaa go z serdecznym umiechem Eva Hassel.
Dzie dobry, czy zastaem Martina?
Jak na zawoanie Martin pojawi si z aktwk w rku.
Pocaowa Ev w policzek i przywita si z Mikaelem.
Jestem w drodze do biura, chcesz ze mn porozmawia?

 Jeeli ci si spieszy, moemy pogada innym razem.

Dawaj!
Dopki nie skocz zlecenia Henrika, dopty nie wrc do
Sztokholmu i nie zaczn pracowa w redakcji Millennium". Chc
ci poinformowa o tym ju teraz, eby nie liczy na moj obecno
w zarzdzie przed kocem roku.
Martin zahuta si na obcasach.
Rozumiem. Mylisz, e chc si ciebie pozby. Zrobi
pauz. Mikaelu, porozmawiamy o tym pniej. Nie mam czasu na
dziaalno hobbystyczn w zarzdzie Millennium" i auj, e
przystaem na propozycj Henrika. Ale uwierz mi, zrobi co w mojej
mocy, eby Millennium" przetrwao.
Nigdy w to nie wtpiem odpowiedzia uprzejmie Mikael.
Jeeli umwimy si na przyszy tydzie, to moemy
przejrze finanse i powiem ci, jak to wszystko widz. Ale naprawd
uwaam, e Millennium" nie sta na to, eby kluczowa posta w
redakcji siedziaa na pnocy z zaoonymi rkami. Podoba mi si
wasze czasopismo i wierz, e razem moemy umocni jego
pozycj. Ale do tego potrzebny jeste ty! Popadem w konflikt
lojalnoci. Albo spenia yczenia Henrika, albo robi dobr robot
w zarzdzie Millennium".
MIKAEL PRZEBRA SI i pobieg w kierunku Fortw i chatki
Gottfrieda, gdzie zawrci i ju znacznie wolniej potruchta wzdu
brzegu. Dirch Frode siedzia w ogrodzie i czeka cierpliwie, a
Mikael oprni butelk wody i wytrze pot z twarzy.
To nie moe by zdrowe w takim upale.
Ech! odpowiedzia Mikael.
Myliem si. To nie Cecilia naciska na Martina, tylko
Isabella. Isabella mobilizuje klan Vangerw, namawiajc ludzi do
zanurzenia ci w smole i pierzu, a moe nawet do spalenia na stosie.
Ma poparcie Birgera.
Isabella?

 To zoliwa i maostkowa kobieta, ktra nie lubi ludzi w

ogle, a teraz w szczegle ciebie. Szerzy pogoski, e jeste
oszustem, e zmusie Henrika, eby ci zatrudni i e rozjuszye go
do tego stopnia, e dosta ataku serca.
Czy kto w to wierzy?
Zawsze znajd si ludzie skonni wierzy w to, co maj do
powiedzenia ze jzyki.
Prbuj si dowiedzie, co si stao z jej crk, a ona mnie
nienawidzi. Gdyby chodzio o moje dziecko, reagowabym chyba
troch inaczej.
OKOO DRUGIEJ po poudniu zadzwonia komrka Mikaela.
Dzie dobry, nazywam si Conny Torsson, pracuj w
Hedestads-Kuriren". Czy moe mi pan odpowiedzie na kilka
pyta? Dostalimy wiadomo, e mieszka pan w Hedeby.
W takim razie maszynka z wiadomociami jest do
powolna. Mieszkam tutaj od stycznia.
No prosz, nie wiedziaem. Co pan robi w Hedestad?
Pisz. I mam co w rodzaju urlopu dziekaskiego.
Nad czym pan pracuje?
Sorry, dowie si pan, gdy opublikuj.
Dopiero co wyszed pan z wizienia...
Tak?
Co sdzi pan o dziennikarzach, ktrzy faszuj materiay?
Dziennikarze faszujcy materiay to idioci.
A wic uwaa si pan za idiot?
A dlaczego miabym si za takiego uwaa? Nigdy nie
sfaszowaem danych.
Ale zosta pan skazany za zniesawienie.
No i? Dziennikarz waha si tak dugo, e Mikael musia

mu pomc. Skazano mnie za zniesawienie, a nie za faszowanie

materiaw.
Ale pan ten materia opublikowa.
Jeeli dzwoni pan, eby podyskutowa na temat wyroku
sdu, to nie mam adnych komentarzy.
Chciabym do pana przyjecha i przeprowadzi wywiad.
Przykro mi, ale na ten temat nie mam nic wicej do
powiedzenia.
To znaczy, e nie chce pan rozmawia o procesie?
Dobrze pan zrozumia odpowiedzia Mikael i odoy
suchawk.
Po chwili zamylenia powrci do komputera.
LISBETH SALANDER zgodnie z instrukcjami skrcia na most i
zatrzymaa si na wyspie przy pierwszej chatce po lewej stronie.
Nagle znalaza si na gbokiej prowincji. Ale dopki pracodawca
paci, moga pojecha nawet na Biegun Pnocny. A poza tym fajnie
byo doda gazu i poszale troch na E-4. Zaparkowaa motocykl i
poluzowaa tam przytrzymujc jej baga.
Mikael Blomkvist pomacha jej w drzwiach na powitanie i
podszed, by zobaczy z bliska pojazd.
No prosz! Nie wiedziaem, e jedzisz na motorze.
Lisbeth milczaa, obserwujc Mikaela, ktry z luboci
muska kierownic i krci rczk gazu. Nie lubia, gdy kto dotyka
jej rzeczy, ale chopicy umiech mczyzny rekompensowa
naganne zachowanie. Wikszo zainteresowanych motocyklami
prychaa lekcewaco na jej lekki pojazd.
Jedziem na takim, gdy miaem dziewitnacie lat
powiedzia, odwracajc si do niej. Dzikuj, e przyjechaa.
Chod, to ci zainstaluj.
Poyczone od Nilssonw ko polowe stao pocielone w
gabinecie. Lisbeth obejrzaa ca chatk i odetchna, nie znalazszy

adnej widocznej puapki. Mikael pokaza jej azienk.

Gdyby potrzebowaa si odwiey po podry.
Musz si przebra. Nie mam zamiaru paradowa przez
cay dzie w skrze.
To ty si przebieraj, a ja przygotuj kolacj.
Usmay kotlety jagnice i podla sosem z czerwonego wina.
Nakry na dworze, w wieczornym socu. Lisbeth wysza z domu
boso, w czarnej bluzeczce na ramiczkach i w spranej krciutkiej
spdnicy z dinsu. Kotlety pachniay smakowicie i Lisbeth
pochona dwie porcje. Mikael spoglda ukradkiem na jej
wytatuowane plecy.
PI PLUS TRZY powiedziaa Lisbeth. Pi przypadkw
twojej Harriet i trzy, ktre wedug mnie te powinny znale si na
licie.
Opowiadaj.
Pracowaam nad tym tylko jedenacie dni i nie zdyam
odszuka wszystkich dokumentw. W niektrych przypadkach akta
dochodze spoczywaj w archiwum krajowym, a w innych
przechowuje si je w komisariatach. Zrobiam trzy wycieczki do
trzech rnych komisariatw policyjnych, reszta jest jeszcze
niezbadana. Ale zidentyfikowaam wszystkie pi kobiet.
Pooya na kuchennym stole pokany stos papierw, ponad
piset kartek formatu A4. Szybko posortowaa je w kilka kupek.
Przyjrzyjmy si im w porzdku chronologicznym
powiedziaa, podajc Mikaelowi list.
1949 Rebeka Jacobsson, Hedestad (3Ol12) 1954 Mari
Holmberg, Kalmar (32Ol8) 1957 Rakel Lunde, Landskrona (3207)
1960 (Magda) Lovisa Sjberg, Karlstad (32Ol6) 1960 Liv
Gustavsson, Stockholm (32Ol6) 1962 Lea Persson, Uddevalla
(31208) 1964 Sara Witt, Ronneby (32109) 1966 Lena Andersson,
Uppsala (3Ol12)
Wyglda na to, e pierwsza w tej serii jest Rebeka

Jacobsson z 1949 roku, na temat ktrej ju poznae troch

szczegw.
Nastpna na
licie to
Mari
Holmberg,
trzydziestodwuletnia prostytutka z Kalmara, zamordowana w swoim
mieszkaniu w padzierniku 1954 roku. Nie wiadomo dokadnie
kiedy, poniewa nie znaleziono jej od razu. Leaa przez jakie
dziewi, dziesi dni.
A na jakiej podstawie wczya j do listy Harriet?
T kobiet najpierw zwizano, a pniej ciko pobito, ale
przyczyn mierci byo uduszenie. Morderca wcisn jej do garda jej
wasn podpask.
Po chwili milczenia Mikael otworzy Bibli w odpowiednim
miejscu. III Mojesza, 20, 18:
A kto bdzie obcowa z on podczas jej saboci i odkryje
jej nago to obnay miejsce jej upywu oraz ona odkrya miejsce
upywu swojej krwi obydwoje bd wytrceni spord swojego
ludu.
Lisbeth skina gow.
Harriet Vanger dopatrzya si tego samego zwizku. OK, a
teraz nastpna. Maj 1957 roku, Rakel Lunde, czterdzieci pi lat.
Pracowaa jako sprztaczka i miaa w okolicy opini cudaczki.
Zajmowaa si wreniem z kart, z rki i tak dalej. Mieszkaa pod
Landskrona, w stojcym na uboczu domku. Tam te j
zamordowano. Znaleziono j nag, przywizan do suszarki na
tyach domu, z ustami zaklejonymi tam. Zmara z powodu
licznych ran tuczonych i zama. Kto raz za razem rzuca w ni
cikim kamieniem.
Oesz kur... ! To zaczyna by makabryczne.
Bdzie jeszcze gorzej. Inicjay RL si zgadzaj. Znalaze
odpowiedni cytat?
A nadto wyrany! M albo niewiasta, jeli bdzie u nich
wieszczbiarstwo albo pytanie duchw bd wydani na mier;
ukamienuj ich kamieniami, ich krew jest na nich.
Nastpnie mamy Lovis Sjberg z Ranmo pod Karlstad.
Harriet zanotowaa j jako Magd. Kobieta nazywaa si Magda

Lovisa, ale na co dzie uywaa drugiego imienia.

Mikael wysucha uwanie opowiadania o tym dziwnym
morderstwie. Gdy Lisbeth zapalia papierosa, wskaza pytajco na
paczk. Dziewczyna podsuna mu j bez sowa.
To znaczy, e morderca zaatakowa rwnie zwierz?
W Biblii napisano, e jeeli kobieta uprawia seks ze
zwierzciem, to naley zabi i j, i zwierz.
Prawdopodobiestwo, e kobieta uprawiaa seks z krow
musi by do nike?
Cytat mona potraktowa dosownie. Wystarczy, e kobieta
bdzie z bydlciem obcowa, co rolniczka niezaprzeczalnie musi
czyni codziennie.
W porzdku. Opowiadaj dalej.
Kolejn kobiet na licie Harriet jest Sara.
Zidentyfikowaam j jako Sar Witt, trzydzieci siedem lat,
zamieszkaa w Ronneby. Zamordowana w styczniu 1964 roku.
Znaleziono j zwizan we wasnym ku. Pada ofiar brutalnego
gwatu, ale mier nastpia w wyniku uduszenia. Morderca usiowa
te spali cay dom, ale plany si nie powiody, czciowo dlatego,
e ogie sam zacz wygasa, a czciowo dlatego, e wyjtkowo
szybko przyjechaa stra poarna.
A zwizek?
Listen to this: Sara Witt bya zarwno crk, jak i on
pastora. Akurat w ten weekend jej m by w podry.
A gdyby crka kapana zhabia si nierzdem zhabia
swojego ojca; bdzie spalona ogniem. W porzdku. Pasuje do listy.
Powiedziaa, e znalaza wicej takich spraw.
Znalazam jeszcze trzy kobiety, ktre zamordowano w tak
osobliwych okolicznociach, e powinny znale si na licie
Harriet. Pierwsza, Liv Gustavsson, miaa dwadziecia dwa lata i
mieszkaa w Farsta. Jej pasj byy konie; braa udzia w zawodach
jedzieckich i uwaano j nawet za obiecujcy talent. Razem z
siostr prowadzia niewielki sklep zoologiczny.

 Okej.
Znaleziono j wanie w tym sklepie. Pracowaa nad
rachunkowoci, bya sama. Wyglda na to, e wpucia morderc
do rodka zupenie dobrowolnie. Zostaa zgwacona i uduszona.
No ale to przecie raczej nie zgadza si z list Harriet?
Raczej nie, gdyby nie jeden szczeg. Morderca zakoczy
bowiem swoje dzieo w nastpujcy sposb: wcisn w wagin
kobiety papuk, a pniej wypuci wszystkie zwierzta, ktre
znajdoway si w sklepie. Koty, wie, biae myszki, ptaki. Nawet
rybki z akwarium. Tak wic nastpnego ranka przed jej siostr
roztoczy si do okropny widok.
Mikael pokiwa gow.
Zamordowano j w sierpniu 1960 roku, cztery miesice po
morderstwie Magdy Lovisy z Karlstad. W obu przypadkach chodzio
o kobiety, ktre zajmoway si zwierztami zawodowo i w obu
przypadkach ofiarami mordercy pady rwnie zwierzta.
Wprawdzie krowa w Karlstad przeya, ale chyba tylko dlatego, e
trudno jest pozbawi krow ycia, uywajc niewielkiego noa.
Papuka jest, e tak powiem, atwiejsz ofiar. Ale oprcz tych ofiar
pojawia si jeszcze jedna.
Jaka?
Dziewczyna opowiedziaa o osobliwym gobim morderstwie
w Uddevalli. Mikael zwleka z komentarzem tak dugo, e nawet
Lisbeth stracia cierpliwo.
W porzdku odezwa si w kocu. Kupuj twoj teori.
Zosta jeszcze jeden przypadek.
Jeden znaleziony przeze mnie. Nie mam pojcia, ile
mogam przeoczy.
Opowiadaj.
Luty 1966 roku, Uppsala. Siedemnastoletnia licealistka
Lena Andersson, najmodsza ofiara. Zaginiona po szkolnej
potacwce, znaleziona trzy dni pniej w rowie, adnych kilka
kilometrw za miastem. Zamordowano j w innym miejscu i

wyrzucono zwoki gdzie na uppsalskiej rwninie.

Mikael sucha w milczeniu.
Akurat temu morderstwu powicono w mediach sporo
uwagi, ale nigdy nie opisano szczegowo okolicznoci mierci tej
dziewczyny. Zostaa poddana groteskowym torturom. Czytaam
raport patologa. Torturowano j ogniem. Miaa ciko poparzone
donie i piersi. Rwnie w innych miejscach ciaa widniay
pooparzeniowe rany. Resztki stearyny na ciele wiadczyy o tym, e
morderca uywa wieczki, ale rce byy do tego stopnia zwglone,
e musiay by traktowane znacznie silniejszym ogniem. No i w
kocu morderca odpiowa gow i pozostawi j obok ciaa.
Mikael zblad.
Boe jedyny...
Nie znalazam odpowiedniego cytatu w Biblii, ale
wspomina si wielokrotnie o ofiarach caopalnych i zagrzesznych, a
w kilku miejscach opisuje si sposb pokrojenia zwierzcia na czci
najczciej cielca w ten sposb, e gow oddziela si od oju.
Uycie ognia przywouje na myl pierwsze morderstwo, czyli
przypadek Rebeki w Hedestad.
KIEDY POJAWIY SI wieczorne roje komarw, Mikael i Lisbeth
sprztnli nakrycia z ogrodowego stou i przenieli si do kuchni.
To, e nie znalaza odpowiednich fragmentw w Biblii,
jeszcze nic nie znaczy. Tu nie chodzi o cytaty. To raczej groteskowa
parodia biblijnych tekstw, skojarzenia z wyrwanymi z kontekstu
zdaniami.
Wiem. To nawet nie zawsze jest logiczne, choby ten
przykad z nakazem wytpienia i kobiety i mczyzny, jeeli
mczyzna uprawia seks z kobiet, gdy miaa okres. Jeeli to
tumaczy dosownie, to morderca powinien popeni samobjstwo.
No wic do czego to wszystko prowadzi? zastanawia si
gono Mikael.
Twoja Harriet albo miaa bardzo osobliwe hobby,
polegajce na kojarzeniu biblijnych cytatw z ofiarami dziwacznych

morderstw... albo wiedziaa, e midzy tymi zbrodniami istnieje

jaki zwizek.
Midzy 1949 a 1966 rokiem, a moe rwnie wczeniej i
pniej. To znaczy, e przez co najmniej siedemnacie lat grasowa
po kraju kompletnie szalony morderca z Bibli pod pach,
zakatrupia kobiet po kobiecie i nikt nie zobaczy zwizku midzy
morderstwami? To brzmi zupenie nieprawdopodobnie.
Lisbeth odsuna krzeso i nalaa sobie wicej kawy z
dzbanka stojcego na kuchence. Zapalia i wydmuchna z luboci
chmur dymu. Mikael zakl w duchu i wycign od niej jeszcze
jednego papierosa.
Nie, to wcale nie jest takie nieprawdopodobne odpara,
wycigajc w gr palec. Z ubiegego stulecia cigle mamy
kilkadziesit niewyjanionych przypadkw, w ktrych ofiar
morderstwa pada kobieta. Ten profesor kryminologii, Persson,
powiedzia kiedy w 997", e w Szwecji niezwykle rzadko mamy
do czynienia z seryjnymi mordercami, ale e na pewno tacy istnieli,
tylko nie zostali wykryci.
Mikael skin gow. Lisbeth wyprostowaa drugi palec.
Te zbrodnie s bardzo rozcignite w czasie i dokonano ich
w wielu rnych miejscach. Dwa morderstwa z 1960 roku nastpiy
w niewielkim odstpie czasu, ale okolicznoci byy stosunkowo
odmienne rolniczka w Karlstad i dwudziestodwuletnia dziewczyna
ze Sztokholmu, zafascynowana komi.
Trzy palce.
Nie wida adnego wyranego schematu. Morderstwa
zostay dokonane w rny sposb, sprawca nie zostawia podpisu, ale
pewne rzeczy powracaj w kilku przypadkach. Zwierzta. Ogie.
Szczeglnie okrutna przemoc seksualna. I, jak wspomniae, parodia
biblijnej wiedzy. Ale najwyraniej nikt z policyjnych
dochodzeniowcw nie interpretowa adnego morderstwa z
biblijnego punktu widzenia.
Mikael pokiwa twierdzco gow i spojrza ukradkiem na
Lisbeth. Jej filigranowa posta, czarna bluzeczka, tatuae i kolczyki
pasoway tu jak pi do nosa. Kiedy w czasie kolacji prbowa by

towarzyski, dziewczyna odpowiadaa monosylabami. Jeeli w ogle

reagowaa na jego pytania. Ale pracujc, sprawiaa wraenie
stuprocentowej profesjonalistki. Jej sztokholmskie mieszkanie
wygldao jak po nalocie bombowym, ale w gowie miaa doskonale
poukadane. Niesamowite!
Trudno znale zwizek midzy prostytutk z Uddevalli,
zabit za kontenerem na terenie zlikwidowanej fabryki, a on
pastora, uduszon i podpalon we wasnej willi na drugim kracu
kraju. Jeeli nie jest si w posiadaniu klucza, ktrego nam
dostarczya Harriet, oczywicie.
Co prowadzi do nastpnego pytania powiedziaa Lisbeth.
W jaki sposb, do diaska, Harriet zostaa w to wpltana?
Szesnastoletnia dziewczyna, yjca raczej pod kloszem.
Jest tylko jedna odpowied odpara.
Mikael znw skin gow.
To musi mie zwizek z rodzin Vangerw.
OKOO JEDENASTEJ Mikael by tak zmczony wakowaniem
seryjnych morderstw i dyskusj o cudacznych szczegach, e mia
w gowie kompletny mtlik. Przetar oczy, przecign si i zapyta
Lisbeth, czy nie ma ochoty na wieczorny spacer. Spojrzaa na niego,
jak gdyby zaproponowa jej zwyke marnowanie czasu, ale po
krtkim namyle skina potakujco. Zgodzia si rwnie ze
wzgldu na komary zaoy dugie spodnie.
Zahaczyli o przysta eglarsk, a pniej przeszli pod
mostem w kierunku cypla Martina. Wskazujc kolejne budynki,
Mikael opowiada o ich mieszkacach. Gdy doszed do domu
Cecilii, trudno mu byo zebra myli. Lisbeth spojrzaa na niego z
ukosa.
Przeszli obok szpanerskiej odzi Martina. Usiedli na kamieniu
na samym kracu cypla i podzielili si papierosem.
Te wszystkie zbrodnie maj jeszcze jeden wsplny
mianownik powiedzia nagle Mikael. Moe ju na to zwrcia
uwag.

 Jaki?
Imiona.
Po chwili zastanowienia pokrcia gow.
Wszystkie s imionami biblijnymi.
To nieprawda odpowiedziaa szybko Lisbeth. Ani Liv,
ani Lena nie wystpuj w Biblii.
Mikael pokrci gow.
Owszem, wystpuj. Liv znaczy y", to samo co biblijne
imi Ewa. No i, spr si troch, od czego pochodzi skrt Lena?
Lisbeth zamkna poirytowana oczy i zakla bezgonie.
Mikael uprzedzi j w myleniu, a to jej si nie podobao.
Od Magdaleny odpowiedziaa.
Ladacznica, pierwsza kobieta, Maryja... caa galeria. To jest
takie chore, e moe podrajcowa niejednego psychologa. Ale jeeli
chodzi o imiona, to pomylaem te o innej rzeczy.
Lisbeth czekaa cierpliwie.
To s jednoczenie tradycyjne ydowskie imiona. W
rodzinie Vangerw nie brakuje paranoidalnych ydofobw, nazistw
i zwolennikw teorii spiskowych. Mj ssiad, Harald Vanger,
dziewidziesit plus, w latach szedziesitych by w sile wieku.
Jeden jedyny raz, kiedy go spotkaem, wycharcza, e jego crka jest
kurw. Najwyraniej ma problem z kobietami.
KIEDY WRCILI do chatki, przygotowali kanapki i podgrzali
kaw. Mikael spojrza na wyprodukowane przez Lisbeth piset
stron.
Odwalia kawa fantastycznej roboty w rekordowym
tempie powiedzia. Dziki. No i dzikuj za to, e zechciaa tu
przyjecha i zda mi raport.
I co teraz? spytaa.
Porozmawiam jutro z Dirchem Frodem i wypacimy ci

honorarium.
Nie chodzi mi o pienidze.
Mikael popatrzy na ni uwaniej.
Taa... zlecenie, ktre dostaa, zostao wykonane... zacz
ostronie.
Ale ja jeszcze nie jestem gotowa.
Mikael opar si o drewno awy i spojrza Lisbeth w oczy. Nie
potrafi z nich niczego wyczyta. Przez p roku pracowa
cakowicie samodzielnie i nagle pojawia si inna osoba,
dowiadczona researcherka dostrzegajca wane implikacje.
Spontanicznie podj decyzj.
Wiem. Mnie te ta historia porusza do gbi. Porozmawiam
jutro z Dirchem Frodem. Zatrudnimy ci jeszcze przez tydzie albo
dwa jako... hmmm... asystentk. Nie wiem, czy bdzie skonny
paci wedug tej samej taksy co Armanskiemu, ale myl, e
moemy wycisn z niego przyzwoit miesiczn pensj.
Niespodziewanie Lisbeth umiechna si do niego. Za nic
nie chciaa zosta odsunita od sprawy i bya gotowa pracowa
nawet za darmo.
Jestem potwornie pica powiedziaa i opuciwszy
kuchni, bez dodatkowych wyjanie zamkna drzwi do gabinetu.
Po dwch minutach otworzya je ponownie i wystawiajc
gow, dodaa:
Myl, e nie masz racji. To nie jest jaki seryjny morderca,
ktry naczyta si za duo biblijnych tekstw. To tylko zwyky
ajdak, ktry nienawidzi kobiet.

Rozdzia 21
Czwartek 3 lipca czwartek 10 lipca
LISBETH OBUDZIA SI o szstej rano. Nastawia kaw i wzia
prysznic. Kiedy o wp do smej wsta Mikael, siedziaa przed jego
iBookiem, czytajc streszczenie historii Harriet. Gospodarz wszed
do kuchni przepasany przecieradem. Trc oczy, przegania resztki
snu.
Kawa stoi na kuchence zakomunikowaa Lisbeth. Zajrza
jej przez rami.
Ten tekst jest chroniony hasem powiedzia. Odwrcia si
i spojrzaa na niego znad ekranu.
cignicie programu, ktry rozszyfrowuje hasa w
Wordzie, zajmuje trzydzieci sekund odpowiedziaa.
Musimy kiedy porozmawia o tym, co moje, a co twoje
doda, idc do azienki.
Kiedy wrci, jego laptop sta na swoim miejscu w gabinecie.
Lisbeth siedziaa pochylona nad PowerBookiem. Mikael by
przekonany, e zdya skopiowa zawarto jego komputera do
swojego. Lisbeth Salander bya uzaleniona od informacji, miaa te
bardzo liberalne podejcie do moralnoci i etyki.
MIKAEL WANIE zasiad do niadania, kiedy usysza pukanie.
Wsta i otworzy drzwi. Martin Vanger mia tak zacieky wyraz
twarzy, e przez moment Mikael zobaczy w nim posaca z
wiadomoci o mierci Henrika.
Spokojnie, Henrik czuje si dokadnie tak jak wczoraj.
Mam inn spraw. Mog wej na chwilk?
Mikael wpuci go do rodka i przedstawi swojej
wsppracownicy". Lisbeth rzucia przemysowcowi krtkie
spojrzenie, skina byskawicznie gow i niezwocznie powrcia do
ekranu komputera. Martin pozdrowi j mechanicznie, tak bardzo

rozkojarzony, e najprawdopodobniej w ogle jej nie zauway.

Mikael nala kaw do filianek i wskaza gociowi miejsce przy
stole.
O co chodzi?
Nie prenumerujesz Hedestads-Kuriren"?
Nie. Czasami przegldam go w kawiarni Susanny.
To znaczy, e nie czytae dzisiejszego numeru?
Wyglda na to, e powinienem.
Martin rozoy dziennik na stole. Mikael zobaczy, e
powicono jego osobie dwuszpaltowy akapit wstpny na pierwszej
stronie i cay artyku na czwartej. Przyjrza si dokadniej tytuowi.
TUTAJ UKRYWA SI SKAZANY ZA ZNIESAWIENIE
DZIENNIKARZ
Ilustracj tekstu byo zdjcie zrobione teleobiektywem z
kocielnego wzniesienia, przedstawiajce Mikaela w drzwiach
chatki.
Reporter, Conny Torsson, zaprezentowa solidne rzemioso,
malujc karykaturalny portret dziennikarza. Rekapitulujc afer
Wennerstrma, podkreli, e Mikael opuci Millennium" w habie
i e wanie odsiedzia wyrok za zniesawienie. Artyku koczy si
zrozumiaym w tym kontekcie stwierdzeniem, e bohater odmwi
komentarza. Cao bya utrzymana w takim tonie, e aden z
mieszkacw Hedestad nie mg duej ywi wtpliwoci, i po
okolicy szwenda si Cholernie Podejrzana Zerosemka*. Za adne ze
stwierdze nie mona byo oskary autora o pomwienie, ale
wszystkie miay na celu wiadome przedstawienie Mikaela w jak
najgorszym wietle. Zarwno zdjcie jak i tekst przywodziy na myl
sposb, w jaki zwykle prezentowano politycznych terrorystw.
Millennium" zostao nazwane gazet agitatorsk o nikej

*
Zerosemka (szw. nollatta) artobliwe i lekko pejoratywne
okrelenie mieszkaca stolicy Szwecji, pochodzce od telefonicznego numeru
kierunkowego Sztokholmu 08 (przyp. tum. ).

wiarygodnoci", a ksika Mikaela na temat urnalistyki

gospodarczej zbiorem kontrowersyjnych stwierdze o
renomowanych dziennikarzach".
Mikaelu, brak mi sw na okrelenie tego, co czuj, czytajc
ten artyku. Jest wredny.
To robota na zamwienie odpowiedzia spokojnie Mikael
i przyjrza si badawczo Martinowi.
Mam nadziej, e rozumiesz, e nie mam z tym nic
wsplnego. Czytajc ten tekst, zakrztusiem si kaw.
Kto?
Wykonaem par telefonw. Conny Torsson
wakacyjnym zastpc. Napisa to na zamwienie Birgera.

jest

Nie mylaem, e Birger ma jakie wpywy w redakcji,

mimo wszystko jest politykiem komunalnym.
Formalnie nie ma adnego wpywu. Ale redaktor naczelny,
Gunnar Karlman, to syn Ingrid Vanger, a tym samym potomek
Johana Vangera. Od dawna jest bliskim przyjacielem Birgera.
Rozumiem.
Torsson natychmiast dostanie wypowiedzenie.
Ile ma lat?
Szczerze mwic, nie wiem. Nigdy go nie spotkaem.
Nie wyrzucajcie go. Kiedy do mnie zadzwoni, sprawia
wraenie dosy modego i nieopierzonego reportera.
Ale co takiego nie moe przej bez konsekwencji.
Jeeli chcesz pozna moje zdanie, to uwaam t sytuacj za
ciut absurdaln. Redaktor naczelny gazety bdcej w posiadaniu
rodziny Vangera atakuje inn gazet, w ktrej udziay ma Henrik
Vanger i w ktrej zarzdzie zasiadasz ty. Tak wic naczelny
Karlman atakuje ciebie i Henrika.
Martin zastanowi si przez chwil nad sowami Mikaela i
pokrci wolno gow.

 Rozumiem, co masz na myli. Powinienem obarczy

odpowiedzialnoci tego, kto za to faktycznie odpowiada. Karlman
jest udziaowcem koncernu i od dawna uprawia wobec mnie wojn
podjazdow, ale to tutaj wyglda raczej na odwet Birgera za to, e
mu ostatnio utare nosa w szpitalu. Jeste sol w jego oku.
Wiem. I dlatego myl, e Torsson to mimo wszystko osoba
o najuczciwszych zamiarach. Gdy jeste modym dziennikarzem na
zastpstwie, musisz mie sporo odwagi, eby odmwi redaktorowi
naczelnemu, gdy ten nalega na napisanie czego w okrelony sposb.
Mog zada oficjalnych przeprosin na pierwszej stronie w
jutrzejszym numerze.
Nie rb tego. To doprowadzi do rozwlekego konfliktu,
ktry tylko pogorszy sytuacj.
A wic uwaasz, e w ogle nie powinienem reagowa?
To si nie opaca. Karlman zacznie krci i w najgorszym
razie wyjdziesz na otra, ktry, jako waciciel gazety, bezprawnie
prbuje wpyn na opini publiczn.
Przepraszam ci Mikaelu, ale nie zgadzam si z tob. Ja te
mam prawo do ksztatowania opinii publicznej. W moim
przekonaniu ten artyku cuchnie i zamierzam przedstawi swoje
zdanie na ten temat. Mimo wszystko jestem zastpc Henrika w
zarzdzie Millennium" i jako taki nie mog puci tych insynuacji
pazem.
Okej.
Napisz odpowied. I przedstawi w niej Karlmana jako
idiot. Sam sobie nawarzy piwa.
W porzdku.
przekonaniem.

Musisz

dziaa zgodnie

ze swoim

To dla mnie wane, eby zrozumia, e nie mam nic

wsplnego z tym bezecnym atakiem.
Wierz ci odpowiedzia Mikael.
A oprcz tego naprawd nie mam ochoty na przypominanie
caej historii, ta sprawa odwiea co, o czym ju wczeniej

rozmawialimy. Dobrze byoby zainstalowa ci ponownie w

redakcji Millennium", ebymy wsplnie zademonstrowali
zjednoczone siy. Dopki ci tam nie ma, dopty bd chodziy
gwniane plotki. I ja, i Millennium" jestemy przekonani, e razem
uda si nam wygra t bitw.
Rozumiem twj punkt widzenia, ale teraz chyba moja kolej,
eby si z tob nie zgodzi. Nie mog zerwa kontaktw z
Henrikiem i faktem jest, e nie chc ich zerwa. Wiesz, naprawd go
lubi. A ta sprawa z Harriet...
Tak?
Rozumiem, e to dla ciebie nieatwe, i widz, e Henrik od
wielu lat ma na tym punkcie obsesj...
Kocham Henrika, jest moim mentorem, ale jeeli chodzi o
Harriet, to jego obsesja graniczy z olim uporem.
Zaczynaem t prac z nastawieniem, e to bdzie stracony
czas. Ale rzecz w tym, e wbrew wszelkim oczekiwaniom
znalelimy nowy materia. Wydaje mi si, e dokonalimy
przeomu i e s szanse na wyjanienie tego, co si stao z Harriet.
Nie chcesz zdradzi, co znalelicie?
Zgodnie z umow nie mog rozmawia o tym z nikim bez
osobistego zezwolenia Henrika.
Martin podpar brod rk. W jego oczach pojawi si cie
wtpliwoci. W kocu podj decyzj.
Okej, w takim razie najlepsz rzecz, jak moemy zrobi,
jest rozwikanie zagadki Harriet. A wic tak: udziel ci wszelkiego
moliwego wsparcia, eby jak najszybciej zakoczy t prac i
powrci do Millennium".
wietnie. Nie chciabym walczy rwnie z tob.
Nie musisz ze mn walczy. Masz moje poparcie. Jeeli
napotkasz jakie przeszkody, zawsze moesz si do mnie zwrci.
Przycisn porzdnie Birgera, eby w aden sposb nie utrudnia ci
zadania. No i postaram si uspokoi Cecili.
Dziki. Musz jej kiedy zada kilka pyta. Od jakiego

miesica unika mnie, gdy usiuj nawiza z ni kontakt.

Martin umiechn si niespodziewanie.
Moe macie te inne sprawy do wyjanienia. Ale ja tam nie
bd si wtrca.
Podali sobie donie.
LISBETH SALANDER przysuchiwaa si w milczeniu wymianie
zda midzy Mikaelem a Martinem. Gdy ten ostatni wyszed,
signa po gazet, przeleciaa oczami artyku i odoya j bez
komentarza.
Mikael siedzia w milczeniu. Gunnar Karlman urodzi si w
1942 roku i w 1966 roku mia dwadziecia cztery lata. By jedn z
osb obecnych na wyspie w dniu, kiedy znikna Harriet.
PO NIADANIU Mikael poleci swojej asystentce przeczytanie
dokumentw policyjnego ledztwa. Wrczy jej wyselekcjowany
materia, traktujcy gwnie o znikniciu Harriet, wszystkie zdjcia z
wypadku na mocie oraz dugie podsumowanie prywatnego
dochodzenia Henrika.
A pniej uda si do Dircha Frodego z prob o
przygotowanie umowy, ktry miaa zapewni Lisbeth zatrudnienie
na kolejny miesic.
Po powrocie do domu Mikael zasta wsppracownic w
ogrdku, zajt przegldaniem dokumentw. Podgrzewajc w
kuchni kaw, obserwowa Lisbeth przez okno. Wygldao na to, e
przebiega oczami strony, powicajc kadej z nich zaledwie
dziesi, pitnacie sekund. Przewracaa mechanicznie kartki,
zadziwiajc Mikaela pobienoci lektury. Takie czytanie po ebkach
stao w sprzecznoci z dokadnoci jej wczeniejszego raportu.
Wyszed z domu z dwoma kubkami kawy i usiad przy
ogrodowym stoliku.
To, co tu piszesz o zaginiciu Harriet, napisae, zanim
wpade na to, e szukamy seryjnego mordercy.

 Zgadza si. Notowaem to, co wtedy uwaaem za istotne;

pytania, ktre chciaem zada Henrikowi i tak dalej. Jak pewnie
zauwaya, s to zapiski bez jakiej specjalnej struktury. A do
dzisiaj w zasadzie bkaem si w ciemnociach, prbujc napisa
histori, jeden z rozdziaw w biografii Henrika Vangera.
A teraz?
Wczeniej cae ledztwo skupiao si na wyspie Hedeby
Teraz jestem przekonany, e ta historia zacza si tego samego dnia,
ale wczeniej. I nie tutaj, tylko w Hedestad. To zmienia perspektyw.
Lisbeth potwierdzia skinieniem gowy i zamylia si.
Bystry jeste, e wpade na pomys ze zdjciami
powiedziaa.
Mikael unis brwi. Poniewa Lisbeth nie wygldaa na osob
szafujc pochwaami, poczu si osobliwie zaszczycony. Cho z
drugiej strony z czysto dziennikarskiego punktu widzenia to by
naprawd niezwyky wyczyn.
A teraz opowiedz mi szczegy. Jak poszo ci z t
fotografi, za ktr pojechae do Norsj?
Czy to moliwe, e NIE obejrzaa zdj w moim kompie?
Nie miaam czasu. Bardziej zaleao mi na poznaniu
twojego rozumowania i wycignitych przez ciebie wnioskw.
Mikael westchn. Wczy iBooka i otworzy folder ze
zdjciami.
To niesamowite. Wizyta w Norsj bya jednoczenie i
sukcesem i totalnym rozczarowaniem. Odnalazem zdjcie, ale ono
mi kompletnie nic nie mwi. Ta kobieta, Mildred Berggren,
przechowuje w albumie wszystkie fotki z urlopw. Powklejaa je
starannie, te wanie i mniej wane, midzy innymi to wanie.
Zrobione na taniej kolorowej kliszy. Po trzydziestu siedmiu latach
samo zdjcie wyblako i nabrao tawego odcienia, ale w pudeku
po butach znalazy si negatywy. Poyczyem je i zeskanowaem. A
oto, co zobaczya Harriet.
Mikael klikn w dokument zatytuowany [HARRIET/ bd-19.

eps].
Lisbeth zrozumiaa jego rozczarowanie. Miaa przed sob
lekko nieostr fotografi, zrobion aparatem z szerokoktnym
obiektywem i przedstawiajc klaunw w witecznym korowodzie.
W tle wida byo rg budynku z konfekcj msk Sundstrma i
jakie dziesi osb, ktre stay midzy klaunami a przodem kolejnej
ciarwki.
Myl, e Harriet zobaczya wanie t osob. Wnioskuj to
czciowo z pomiarw na podstawie kta odwrcenia twarzy
dokadnie wyrysowaem skrzyowanie ulic a czciowo z faktu, e
to jedyna osoba, ktra patrzy prosto w obiektyw. To znaczy, e ten
mczyzna wpatrywa si w Harriet.
Lisbeth zobaczya niewyran sylwetk mczyzny, ktry sta
troch za pozostaymi gapiami, odrobin cofnity w przecznic. Mia
na sobie ciemn kurtk z czerwonymi wstawkami i ciemne spodnie,
prawdopodobnie dinsy. Mikael skadrowa zdjcie tak, e ekran
wypeniy tors i gowa nieznajomego. Fotografia rozmya si jeszcze
bardziej.
To jest na pewno mczyzna. Ma mniej wicej sto
osiemdziesit centymetrw wzrostu, normaln budow ciaa i
stosunkowo dugie, zaczesane do tyu wosy. Szatyn, bez zarostu.
Ale nie da si rozrni rysw twarzy ani okreli wieku. Ten facet
moe mie kilkanacie albo kilkadziesit lat.
Prbowae pokombinowa ze zdjciem?
Oczywicie. Wysaem nawet kopi Christerowi z
Millennium", specowi od obrbki zdj odpowiedzia, otwierajc
nowy dokument. To absolutnie najlepsza wersja. Aparat by zbyt
kiepski, a odlego zbyt dua.
Pokazae komu to zdjcie? Moe ludzie potrafi
rozpozna sam sylwetk?
Pokazaem Dirchowi Frodemu.
No... Dirch Frode nie jest chyba najbardziej spostrzegawcz
osob w Hedestad.
Nie jest, ale pracuj dla niego i dla Henrika. Zanim zaczn

rozpowszechnia fotografi, chc j pokaza Henrikowi.

Moe to tylko jeden z gapiw.
Moe. Ale w takim razie udao mu si wywoa u Harriet
do osobliw reakcj.
NASTPNY TYDZIE Mikael i Lisbeth powicili nieprzerwanej
pracy. Lisbeth kontynuowaa lektur sprawozda ze ledztwa,
rzucajc od czasu do czasu pytania, na ktre Mikael prbowa
udzieli odpowiedzi. W ostatecznoci istniaa tylko jedna prawda i
kada niepewno czy najmniejsza niejasno prowadziy do
pogbionych dyskusji. Cay jeden dzie powicili na sprawdzenie,
co robiy wszystkie obecne na wyspie osoby podczas wypadku na
mocie.
Z biegiem czasu Lisbeth coraz bardziej jawia si Mikaelowi
jako osoba pena sprzecznoci. Mimo e czytaa dokumenty bardzo
pobienie, zatrzymywaa si na najbardziej podejrzanych i
niepasujcych do siebie szczegach.
Po poudniu, kiedy upa stawa si nie do zniesienia, robili
przerw. Kilka razy kpali si w kanale, parokrotnie przeszli si na
taras kawiarni Susanny. Susanna nagle zacza traktowa Mikaela
ostentacyjnie chodno. Domyli si, e chodzio o Lisbeth, ktr
atwo byo wzi za niepenoletni, a ktra mieszkaa u niego w
domu, co w oczach wacicielki kawiarni zamieniao go w
podstarzaego lubienika. To nie byo przyjemne.
Mikael biega kadego wieczoru. Gdy wraca zdyszany do
chatki, Lisbeth pozostawiaa jego treningi bez komentarza.
Przeskakiwanie w biegu przez pieki i kamienie najwyraniej nie
miecio si w jej wyobraeniu o wakacyjnych rozrywkach.
Mam ponad czterdzieci lat powiedzia kiedy. Jeeli
nie chc straszliwie zaokrgli si w pasie, to musz trenowa.
Aha.
A ty nigdy nie trenujesz?
Czasami boksuj.

 Boksujesz?
Tak. No wiesz, w rkawicach.
Stojc pod prysznicem, Mikael prbowa sobie wyobrazi
Lisbeth na ringu. Nie by pewien, czy dziewczyna sobie z niego nie
kpi. Musia postawi to pytanie.
W jakiej klasie wagowej?
W adnej. Od czasu do czasu sparinguj z chopakami w
klubie bokserskim na Sder.
Dlaczego mnie to nie dziwi, pomyla Mikael. Stwierdzi
jedynie, e przynajmniej co mu o sobie powiedziaa. W dalszym
cigu nie wiedzia o niej podstawowych rzeczy, a mianowicie: jak to
si stao, e zacza pracowa u Armanskiego, jakie ma
wyksztacenie i co robi jej rodzice. Gdy tylko prbowa zada
jakie osobiste pytanie, zamykaa si jak ma i odpowiadaa
monosylabami albo najzwyczajniej go ignorowaa.
PEWNEGO POPOUDNIA Lisbeth odoya nagle skoroszyt i
marszczc brwi popatrzya na Mikaela.
Co wiesz o Ottonie Falku, pastorze?
Niewiele. Na pocztku roku spotkaem par razy obecn
pastor i od niej dowiedziaem si, e Falk yje i mieszka w jakim
domu opieki w Hedestad. Alzheimer.
Skd pochodzi?
Std, z Hedestad. Studiowa w Uppsali i wrci tutaj, gdy
mia kolo trzydziestki.
Nie by onaty. I Harriet si z nim spotykaa.
Dlaczego pytasz?
Stwierdzam tylko, e ten Moreli, glina, by wobec niego
do agodny w trakcie przesuchania.
W latach szedziesitych duchowni mieli cigle jeszcze
szczegln pozycj w spoeczestwie. To, e mieszka na wyspie,
blisko centrum wadzy, e tak powiem, byo czym zupenie

naturalnym.
Zastanawiam si, jak dokadnie policja przeszukaa
plebani. Ze zdjcia wynika, e to by do duy drewniany dom.
Musiao tam by sporo miejsc, w ktrych mona byo na jaki czas
ukry zwoki.
To prawda. Ale w materiale nie ma niczego, co
wskazywaoby na jego powizanie z seryjnymi morderstwami albo
ze znikniciem Harriet.
Wanie e jest powiedziaa Lisbeth, umiechajc si
krzywo. Po pierwsze by pastorem, a pastorzy, jeeli kto w ogle,
maj specyficzny stosunek do Biblii. A po drugie by ostatni osob,
ktra widziaa Harriet i rozmawiaa z ni.
Ale zaraz potem poszed na miejsce wypadku i spdzi tam
kilka godzin. Wida go na mnstwie zdj, szczeglnie tych
zrobionych w czasie, kiedy znikna Harriet.
Eee tam, mogabym bez trudu podway jego alibi. Ale
pomylaam o czym innym. To jest historia o sadystycznym
mordercy kobiet.
No i?
Byam... Wiosn miaam troch czasu i czytaam sporo o
sadystach w zupenie innej sprawie. Jednym z tekstw bya
instrukcja FBI, w ktrej podkrelano, e uderzajco wielu
mordercw seryjnych pochodzi z dysfunkcyjnych rodzin i w
dziecistwie torturowao zwierzta. A oprcz tego cz
amerykaskich seryjnych mordercw schwytano z powodu
wzniecania przez nich poarw.
Ofiary zwierzce, ofiary caopalne, to masz na myli?
Tak. Zarwno mczone zwierzta, jak i poary pojawiaj
si kilkakrotnie w przypadkach morderstw zapisanych przez Harriet.
Ale chodzi mi gwnie o to, e w latach siedemdziesitych spona
na wyspie plebania.
Mikael zaduma si.
Nacigane powiedzia w kocu.

Lisbeth skina gow.

Zgadza si. Ale warte odnotowania. Nigdzie w ledztwie
nie znalazam wzmianki o przyczynie poaru. Ciekawe, czy w latach
szedziesitych miay miejsce jakie inne tajemnicze poary. No i
dobrze byoby wiedzie, czy w tym samym czasie zdarzay si tutaj
przypadki zncania si nad zwierztami.
GDY LISBETH KADA si spa w Hedeby po raz sidmy, bya
lekko zirytowana na Mikaela. Przez cay tydzie codziennie spdzaa
z nim prawie kad minut. W normalnych przypadkach zaledwie
siedmiominutowe towarzystwo innej osoby wystarczyo, eby
przyprawi j o bl gowy.
Ju dawno stwierdzia, e relacje z innymi nie s jej mocn
stron i e yje jak odludek. Zupenie jej to wystarczao, pod
warunkiem e ludzie zostawiali j w spokoju. Niestety otoczenie nie
wykazywao si a tak wielk mdroci i rozsdkiem. Lisbeth
musiaa broni si przed organami opieki spoecznej, wadzami
zajmujcymi si opiek nad dziemi, komisjami nadzorujcymi
dziaalno opiekunw, wadzami podatkowymi, policjantami,
kuratorami, psychologami, psychiatrami, nauczycielami i
ochroniarzami (z wyjtkiem tych rozpoznajcych j w Kvarnen),
ktrzy odmawiali jej wstpu do knajp, mimo e skoczya
dwadziecia pi lat. Istniaa caa armia ludzi, ktrzy widocznie nie
mieli innego zajcia ni sterowanie jej yciem i ktrzy przy
nadarzajcych si okazjach prbowali korygowa sposb, w jaki
zdecydowaa si y.
Do wczenie zrozumiaa, e pacz na nic si nie zdaje.
Nauczya si te, e za kadym razem, gdy zwraca czyj uwag na
pewien aspekt swego ycia, sytuacja ulega pogorszeniu. Dlatego te
tylko sobie powierzya rozwizywanie problemw. I rozwizywaa
je metodami, ktre sama uznawaa za stosowne, o czym przekona
si adwokat Nils Bjurman.
Mikael Blomkvist posiada t sam irytujc waciwo co
inni ludzie, a mianowicie wszy w jej prywatnym yciu i zadawa
pytania, na ktre nie miaa ochoty odpowiada. Ale poza tym
zachowywa si zupenie inaczej ni mczyni, z ktrymi miaa

wczeniej do czynienia.
Kiedy ignorowaa jego pytania, wzrusza tylko ramionami,
nie wraca do tematu i zostawia j w spokoju. Zadziwiajce.
Oczywicie jeszcze pierwszego ranka, gdy tylko dorwaa
iBooka, wczytaa ca zawarto dysku do swojego komputera. W
ten sposb zapewnia sobie dostp do materiaw, na wypadek
gdyby Mikael chcia wykluczy j z pracy nad zleceniem.
Gdy wszed do kuchni, wiadomie go prowokowaa,
demonstracyjnie czytajc dokumenty w jego komputerze.
Spodziewaa si wybuchu wciekoci. Ale Mikael, bardziej
zrezygnowany ni zy, wymamrota tylko jaki ironiczny komentarz
na jej temat i poszed do azienki, by pniej podyskutowa na temat
tego, co przeczytaa. Dziwny facet. Mona by prawie ulec zudzeniu,
e obdarzy j zaufaniem.
Niepokoi natomiast fakt, e Mikael odkry jej hakerskie
talenty. Lisbeth zdawaa sobie spraw, e to, czym zajmuje si
zawodowo i prywatnie, okrela si w jzyku prawniczym mianem
przestpstwa przeciwko ochronie informacji i e grozi za to kara do
dwch lat wizienia. To uderzao w jej czuy punkt. Nie chciaa
trafi do puda, a oprcz tego obawiaa si, e kara wizienia
oznacza utrat komputera, co byoby jednoznaczne z pozbawieniem
jej jedynego zajcia, na ktrym naprawd si znaa. Nigdy nawet nie
przyszo jej na myl, eby zdradzi Armanskiemu czy innemu
zleceniodawcy, w jaki sposb zdobywa informacje, za ktre jej
pac.
Z wyjtkiem Plague'a i kilku nielicznych internautw, ktrzy
podobnie jak ona zajmuj si hakerstwem na profesjonalnym
poziomie i z ktrych wikszo zna j tylko jako Wasp, nie wiedzc,
kim jest i gdzie mieszka tylko Kalle Blomkvist odkry jej
tajemnic. Nakry Lisbeth, poniewa daa plam, ktrej nie daby
nawet pocztkujcy w brany dwunastolatek, co byo jedynie
dowodem na to, e jej mzg zerao robactwo, a ona sama
zasugiwaa na kar chosty. A przecie Mikael nie oszala ze zoci,
nie poruszy nieba i ziemi, tylko po prostu j zatrudni.
Zatem bya na niego lekko zirytowana.

Po bardzo pnej kolacji, kiedy miaa zamiar i do ka,

usyszaa jego nieoczekiwane pytanie, czy jest dobr hakerk. Ku
swojemu zdziwieniu odpowiedziaa mu szczerze i bez
zastanowienia.
Najprawdopodobniej jestem najlepsza w Szwecji. S
jeszcze dwie, moe trzy osoby na mniej wicej tym samym
poziomie.
Nie miaa wtpliwoci, e odpowiada zgodnie z prawd.
Plague by kiedy lepszy, ale ju dawno go wyprzedzia.
A jednak poczua si bardzo dziwnie, wypowiadajc te sowa.
Nigdy wczeniej nie miaa ich w ustach. Nie znaa nawet nikogo, z
kim mogaby porozmawia na ten temat teraz nagle ucieszy j fakt,
e potrafi zaimponowa Mikaelowi swoim umiejtnociami. Szkoda
tylko, e Mikael tak szybko zepsu jej rado, zadajc kolejne
pytanie:
Jak si tego nauczya?
Nie miaa pojcia, co powiedzie. Zawsze to umiaa. Tak
wic zamiast udzieli odpowiedzi, posza do siebie, nie mwic
nawet dobranoc.
eby jeszcze bardzie j rozdrani, Mikael w ogle nie
zareagowa. Lec w gabinecie, nasuchiwaa jego krokw i
dochodzcych z kuchni odgosw sprztania. Mikael zawsze kad
si pniej ni ona, ale teraz widocznie te zbiera si do spania.
Syszaa, jak wychodzi z azienki i zamyka drzwi do sypialni. Po
chwili doszo j znajome skrzypienie. Wiedziaa, e wanie pooy
si do ka, p metra od niej, po drugiej stronie ciany.
Ani razu z ni nie flirtowa. Przez cay tydzie by zajty
dochodzeniem. Pyta j o zdanie, ale dawa po apach, gdy
popeniaa bdy, i przyznawa racj, gdy susznie go karcia. No,
kurza dupa, traktowa j jak czowieka!
Niespodziewanie dotaro do niej, jak dobrze czuje si w jego
towarzystwie. Uwiadomia sobie, e mogaby mu zaufa. Nigdy
nikomu nie ufaa, by moe z wyjtkiem Holgera Palmgrena.
Chocia z zupenie innych powodw. Palmgren jako dogooder by
przewidywalny.

Nie mogc sobie znale miejsca, podesza do okna i zacza

wpatrywa si w ciemno. Pokaza si komu nago po raz pierwszy
to najtrudniejsza rzecz na wiecie. Lisbeth bya przekonana, e jej
chude ciao jest odraajce, piersi aonie mieszne, a biodra...
Jakie biodra? W swoich oczach nie miaa duo do zaoferowania. Ale
abstrahujc od tego, bya najzwyklejsz kobiet, ktra podobnie jak
inne odczuwaa dz i popd seksualny. Zastanawiaa si jeszcze
przez dwadziecia minut. W kocu podja decyzj.
MIKAEL OTWORZY wanie powie Sary Paretsky, gdy
usysza zgrzyt klamki. Lisbeth stana w drzwiach bez sowa. Ciao
miaa owinite przecieradem, wygldaa na zamylon.
Co nie tak?
Pokrcia gow.
No wic o co ci chodzi?
Podesza do niego, wyja mu z rk ksik i pooya na
stoliku obok. A pniej, pochyliwszy si, pocaowaa go w usta. Czy
mona wyraniej przedstawi swoje zamiary? Wdrapaa si
byskawicznie na ko i siedzc, nie spuszczaa z Mikaela oczu.
Pooya do na jego przykrytym przecieradem brzuchu i gdy
nie protestowa pochylia si ponownie, by ugry go w brodawk.
Mikael by kompletnie zaskoczony. Po kilku sekundach
chwyci Lisbeth za ramiona i odepchn od siebie, wpatrzony w jej
twarz. Wyglda na poruszonego.
Lisbeth... Nie wiem, czy to jest dobry pomys. Mamy razem
pracowa.
Chc si z tob kocha. A jeeli chodzi o wspprac, to...
nie bd miaa adnych problemw. Natomiast bd miaa cholerny
problem z tob, jeeli mnie teraz std wyrzucisz.
Ale przecie prawie w ogle si nie znamy.
Jej suchy miech zabrzmia prawie jak kaszel.
Kiedy robiam W na twj temat, widziaam, e akurat TO
jako ci wczeniej nie przeszkadzao. Wrcz przeciwnie, wyglda na

to, e nie potrafisz trzyma ap z daleka od kobiet. W czym problem?

Nie jestem wystarczajco seksowna?
Mikael pokrci gow, szukajc gorczkowo jakiego
mdrego wyjanienia. Poniewa nie odpowiada, zerwaa z niego
przecierado i usiada mu okrakiem na podbrzuszu.
Nie mam prezerwatyw prbowa jeszcze.
Olewam.
KIEDY MIKAEL si obudzi, Lisbeth bya ju na nogach. Sysza,
jak krzta si po kuchni. Dochodzia sidma. Spa tylko dwie
godziny, a teraz lea z zamknitymi powiekami. Nie wiedzia, co
sdzi o Lisbeth. Nigdy, nawet przelotnym spojrzeniem, nie daa mu
do zrozumienia, e jest nim zainteresowana.
Dzie dobry powiedziaa, stojc w drzwiach. Po jej
twarzy bka si lekki umiech.
Cze odpowiedzia Mikael.
Skoczyo si mleko. Pojad na stacj benzynow,
otwieraj o sidmej.
Odwrcia si tak szybko, e Mikael nie zdy nic
powiedzie. Sysza, jak zakada buty, bierze torb, kask i znika za
drzwiami. Zamkn oczy. Ale ju po chwili znw otworzyy si
drzwi wejciowe i po kilku sekundach Lisbeth ponownie stana na
progu. Tym razem bez umiechu.
Najlepiej bdzie jak wyjdziesz i zobaczysz sam
powiedziaa osobliwym tonem.
Mikael byskawicznie wsta i zaoy dinsy. W nocy kto ich
odwiedzi i zostawi niepodany prezent. Na ganku lea na wp
zwglony trup powiartowanego kota. Pozbawiony ap i gowy
korpus obdarto ze skry i wypatroszono; resztki wntrznoci leay
rozrzucone obok upieczonego w ogniu tuowia. Nieuszkodzona
gowa spoczywaa na siodeku motocykla Lisbeth. Mikael rozpozna
rudobrzowe futerko.

Rozdzia 22
Czwartek 10 lipca
JEDLI NIADANIE w milczeniu, pijc kaw bez mleka. Zanim
Mikael uprztn makabryczn koci aranacj, Lisbeth
sfotografowaa j niewielkim aparatem cyfrowym Canona.
Plastikowy worek z trupem spocz w baganiku poyczonego
samochodu, ale Mikael nie by pewien, co powinien z nim zrobi.
Rozsdek dyktowa, eby pojecha na policj i zgosi albo
przypadek zncania si nad zwierztami, albo akt groby
bezprawnej. Mikael nie wiedzia jednak, jak sensownie wytumaczy
powd groby.
O wp do dziewitej zobaczyli idc w stron mostu
Isabell. Nie widziaa ich, a moe tylko udawaa, e nie widzi.
Jak si czujesz? zapyta w kocu Mikael.
Dobrze.
Popatrzya na niego speszona. Okej. Chce, ebym bya
wstrznita.
Jak znajd tego durnia, ktry zamczy na mier
niewinnego kota, tylko dlatego, eby nas ostrzec, to zrobi uytek z
kija bejsbolowego.
Mylisz, e to ostrzeenie?
A moesz to lepiej wytumaczy? To na pewno co znaczy.
Mikael skin gow.
Niezalenie od tego, jaka jest prawda, dalimy komu
wystarczajcy powd do niepokoju, eby ten kto zacz robi
szalone rzeczy. Ale jest te inny problem.
Wiem. Ta ofiara przypomina ofiary zwierzce z 1954 i
1960 roku. Ale to do nieprawdopodobne, eby morderca dziaajcy
pidziesit lat temu zakrada si teraz do ciebie i zostawia na progu
pokiereszowane cierwo.

Mikael przyzna jej racj.

W takim razie jedyne osoby, ktre wchodz w rachub, to
Harald i Isabella Vanger. Jest te paru starszych krewnych ze strony
Johana Vangera, ale nikt z nich nie mieszka w okolicy.
Mikael westchn.
Isabella to zoliwa cholernica i na pewno potrafi zabi
kota, ale wtpi, eby to wanie ona w latach pidziesitych
seryjnie mordowaa kobiety. Harald Vanger... Nie wiem, wyglda na
takiego, co to ledwie si trzyma na nogach, i trudno mi go sobie
wyobrazi, jak skrada si po nocy, poluje na kota i robi ca reszt.
O ile to nie s dwie osoby. Starsza i modsza.
Mikael usysza nagle samochd i spojrzawszy w gr,
zobaczy znikajc za mostem Cecili. Harald i Cecilia, pomyla.
Ale momentalnie dostrzeg wielki znak zapytania; ojciec i crka
zerwali ze sob kontakt i prawie w ogle si do siebie nie odzywaj.
Mimo e Martin zobowiza si z ni porozmawia, cigle nie
odpowiadaa na telefony Mikaela.
To musi by kto, kto wie, e szukamy i e zrobilimy
postpy powiedziaa Lisbeth, wstajc.
Wesza do chatki i gdy po chwili wysza, miaa na sobie
skrzany kombinezon.
Jad do Sztokholmu. Wrc wieczorem.
Co tam bdziesz robia?
Wezm troch rzeczy. Jeeli kto ma a tak nawalone w
gowie, eby w ten sposb zabi kota, to nastpnym razem moe si
zabra za nas. Albo podpali chatk, kiedy sobie smacznie pimy.
Chciaabym, eby jeszcze dzisiaj pojecha do Hedestad i kupi dwie
ganice i dwa detektory dymu. Jedna z ganic ma by halonowa.
Bez poegnania zaoya kask, odpalia motocykl i znikna
za mostem.
W DRODZE DO MIASTA Mikael zatrzyma si na stacji
benzynowej i wrzuci worek z kotem do kosza na mieci. Kupi

ganice i detektory dymu, woy je do baganika i pojecha do

szpitala. Umwi si telefonicznie z Dirchem Frodem na spotkanie w
szpitalnej kawiarence. Gdy opowiedzia o porannym zdarzeniu,
adwokat poblad.
Panie Mikaelu, naprawd nie liczyem si z tym, e bdzie
gronie.
A dlaczego nie? Przecie zadanie polega na wykryciu
mordercy.
Ale kto chciaby... To przecie jest chore! Jeeli paskie
ycie i ycie panny Salander s zagroone, to musimy przerwa
prac nad zleceniem. Mog porozmawia o tym z Henrikiem.
Nie. Absolutnie nie. Wol nie ryzykowa, e Henrik
dostanie kolejnego ataku serca.
Cay czas pyta, jak panu idzie.
Prosz go pozdrowi i powiedzie, e nie ustaj w
poszukiwaniach.
Co macie teraz zamiar zrobi?
Mam kilka pyta. Pierwszy incydent mia miejsce zaraz po
tym, jak Henrik dosta zawau, gdy pojechaem na jeden dzie do
Sztokholmu. Kto przeszuka mj gabinet. To byo dokadnie wtedy,
gdy udao mi si rozszyfrowa kod biblijny i znale zdjcia z
Jarnvagsgatan. Poinformowaem o tym pana i Henrika. Wiedzia o
tym Martin, bo to on zaatwi mi dostp do archiwum
Hedestads-Kuriren". Kto jeszcze o tym wiedzia?
No... nie wiem, z kim Martin rozmawia. Ale na pewno
syszeli o tym Birger i Cecilia. Rozmawiali ze sob o paskiej
pogoni za zdjciami. Alexander te sysza. Aha, i jeszcze Gunnar i
Helena Nilssonowie. Przyjechali tu w odwiedziny do Henrika i
zostali wcignici do rozmowy. No i Anita Vanger.
Anita? Ta z Londynu?
Siostra Cecilii. Przyleciaa z ni tutaj, gdy dowiedziaa si o
zawale Henrika, ale mieszkaa w hotelu i o ile wiem nie bya na
wyspie. Podobnie jak Cecilia nie ma ochoty na spotkanie z ojcem.

Wrcia do Londynu jaki tydzie temu, gdy wypisano Henrika z

OIOM-u.
A gdzie mieszka Cecilia? Widziaem j rano, jak
przejedaa przez most, ale jej dom jest zamknity na cztery spusty.
Podejrzewa j pan?
Nie, jestem tylko ciekaw, gdzie mieszka.
U swojego brata, Birgera. Niedaleko std.
A gdzie teraz jest?
Nie wiem. W kadym razie nie u Henrika.
Dzikuj powiedzia Mikael, wstajc.
RODZINA VANGERW nie opuszczaa szpitala w Hedestad. Przez
hol przechodzi wanie Birger. Mikael nie mia ochoty na spotkanie,
poczeka wic, a mczyzna zniknie w windzie. Wychodzc,
natkn si w drzwiach na Martina, dokadnie w tym samym miejscu,
w ktrym ostatnio spotka Cecili. Ucisnli sobie donie.
Bye u Henrika?
Nie, spotkaem si tylko przelotnie z Dirchem Frodem.
Martin mia zapadnite oczy i wyglda na zmczonego.
Sprawia wraenie osoby znacznie starszej, ni ta, ktr
Mikael pozna p roku wczeniej. Walka o uratowanie imperium
Vangerw bya kosztowna, a naga choroba Henrika te nie
podnosia na duchu.
Jak ci idzie? zapyta Martin.
Mikael od razu zaznaczy, e nie ma zamiaru przerwa pracy
i wrci do Sztokholmu.
A, dzikuj. Napicie ronie z kadym dniem. Mam
nadziej, e gdy tylko Henrik wydobrzeje, bd mg zaspokoi jego
ciekawo.
BIRGER VANGER mieszka po drugiej stronie ulicy, w jednym z

segmentw z biaej cegy, zaledwie pi minut piechot od szpitala.

Z okien mia widok morze i przysta jachtow. Mikael nie zasta
nikogo w domu. Cecilia nie odpowiadaa, gdy zadzwoni do niej na
komrk. Siedzia w samochodzie, bbnic palcami o kierownic.
Birger Vanger stanowi w tym towarzystwie niepewn kart. Gdy
zamordowano Rebek Jacobsson, by zaledwie dziesicioletnim
chopcem, ale z drugiej strony mia dwadziecia siedem lat w chwili
zniknicia Harriet.
Wedug Henrika Birger i Harriet prawie w ogle nie mieli ze
sob kontaktu. Chopak wychowywa si u swojej rodziny w Uppsali
i przyjecha do Hedestad w zwizku z prac w koncernie. Po kilku
latach zrezygnowa z niej i postawi na karier polityczn. By w
Uppsali, gdy zamordowano Len Andersson.
Mikael nie potrafi sobie poradzi z t histori, ale incydent z
kotem sprawi, e poczu si zagroony. Nagle zrozumia te, jak
mao ma czasu.
BYY PASTOR w Hedeby, Otto Falk, w dniu zniknicia Harriet
mia trzydzieci sze lat. Teraz mia siedemdziesit dwa, znacznie
mniej ni Henrik, ale w porwnaniu z nim by w o wiele gorszej
kondycji umysowej. Mikael odnalaz go w domu opieki Svalan,
niewielkim budynku z tej cegy stojcym nad rzeczk po drugiej
stronie miasta. Przedstawi si w recepcji, proszc o rozmow z
Falkiem. Zaznaczy, e zdaje sobie spraw z choroby pastora, ale nie
wie, w jakim stopniu utrudnia ona komunikacj. Od pielgniarki
oddziaowej dowiedzia si, e diagnoz Alzheimera o do
agresywnym przebiegu postawiono Falkowi trzy lata temu. Dao si
z nim rozmawia, ale mia zaburzenia pamici, nie rozpoznawa
niektrych krewnych i coraz bardziej przypomina pijane dziecko we
mgle. Mikael zosta te poinformowany, e chory miewa napady
lku, zwaszcza wtedy, gdy nie potrafi odpowiedzie na zadawane
mu pytania.
Otto Falk siedzia na awce w parku w towarzystwie trzech
innych mieszkacw domu i jednego opiekuna. Mikael spdzi ca
godzin, prbujc porozmawia z duchownym.
Byy pastor oczywicie bardzo dobrze pamita Harriet. Z

rozpromienion twarz wspomina j jako zachwycajc

dziewczyn. Mikael szybko zorientowa si, e starzec,
zapomniawszy o tajemniczym zdarzeniu sprzed trzydziestu siedmiu
lat, opowiada o Harriet, jak gdyby widzia si z ni niedawno.
Poprosi nawet Mikaela, eby j pozdrowi i przypomnia, eby do
niego kiedy zajrzaa. Mikael obieca, e to uczyni.
Gdy Mikael przypomnia, co wydarzyo si tego dnia, kiedy
znikna Harriet, pastor wpad w konsternacj. Najwyraniej nie
pamita wypadku na mocie. Dopiero pod koniec, gdy rozmowa
zesza na zainteresowanie Harriet religi, powiedzia co, co
spowodowao, e Mikael wyty such. Ale najpierw siedzia przez
jaki czas zamylony, z zachmurzon twarz. Pniej zacz si
huta tam i z powrotem, by nagle zapyta Mikaela, jak si nazywa.
Mikael przedstawi si ponownie, starzec znw pogry si w
zadumie, a po chwili poirytowany pokrci gow.
Ona cigle tylko poszukuje. Musi uwaa. A ty musisz j
ostrzec.
Przed czym mam j ostrzec?
Pastor nagle bardzo si zdenerwowa. Krci gow i
marszczy brwi.
Musi czyta sola scriptura i zrozumie sufficientia
scripturae. Tylko w ten sposb bdzie moga zachowa sola fide.
Jzef zdecydowanie ich wyklucza. Nigdy nie znaleli si w kanonie.
Mikael nie rozumia ni w zb, ale skrupulatnie wszystko
notowa. Po chwili pastor pochyli si ku niemu i wyszepta:
Myl, e jest katoliczk. Cignie j do magii i jeszcze nie
znalaza swojego Boga. Trzeba j poprowadzi.
Najwyraniej sowo
negatywny wydwik.

katoliczka"

A ja mylaem,
zielonowitkowym.

jest

miao

dla

pastora

zainteresowana

ruchem

Nie, nie, na pewno nie ruchem zielonowitkowym. Szuka

zakazanej prawdy. Nie jest dobr chrzecijank.

Powiedziawszy to, Falk jak gdyby zapomnia o istnieniu

Mikaela i temacie rozmowy i natychmiast wda si w dyskusj z
siedzcym obok pacjentem.
MIKAEL WRCI na wysp kilka minut po drugiej. Poszed prosto
do Cecilii, ale nie zasta jej w domu. Znw sprbowa zadzwoni do
niej na komrk, cigle nie odpowiadaa.
Zamontowa jeden detektor dymu w kuchni, a drugi w sieni, i
postawi jedn ganic obok pieca, niedaleko drzwi od sypialni, a
drug przy drzwiach do azienki. Pniej zjad lunch skadajcy si z
kanapek i kawy, po czym usiad w ogrdku z laptopem, by zapisa
rozmow z pastorem Falkiem. Zadumawszy si, podnis wzrok i
spojrza na koci. Nowa plebania bya zwyk nowoczesn will
stojc kilka minut na piechot od kocioa. Okoo czwartej Mikael
zapuka do drzwi, proszc pani pastor o pomoc w pewnej
teologicznej kwestii. Margareta Strandh bya ciemnowos kobiet w
jego wieku, ubran w dinsy i flanelow koszul. Miaa bose stopy i
pomalowane paznokcie u ng. Spotkawszy j wczeniej w kawiarni
Susanny Mikael ju kilkakrotnie rozmawia o pastorze Falku.
Przyja go serdecznie, zapraszajc do ogrodu.
Mikael opowiedzia o swoim wywiadzie z pastorem i o jego
niezrozumiaych odpowiedziach. Wysuchawszy historii, Margareta
Strandh poprosia Mikaela o dokadne powtrzenie sw
duchownego. A pniej zamylia si.
Objam t parafi trzy lata temu i tak naprawd nigdy nie
spotkaam pastora Falka. Przeszed na emerytur par lat wczeniej.
Ale z tego co syszaam, by do konserwatywny. To, co panu
powiedzia, oznacza mniej wicej, eby kierowa si tylko pismem
sola scriptura i e ono jest sufficientia scripturae. To ostatnie
oznacza wystarczalno Pisma dla wierzcych literalnie. Sola fide
znaczy jedynie wiara", albo czysta wiara".
Rozumiem.
Mona powiedzie, e to s nasze podstawowe doktryny.
To w gruncie rzeczy podstawa teologiczna protestantyzmu, czyli nic
niezwykego. Powiedzia panu po prostu: Czytaj Bibli ona
zapewnia wystarczajc wiedz i gwarantuje czyst wiar.

Mikael poczu si odrobin zaenowany.

A mgby pan powiedzie, w jakim kontekcie pady te
sowa?
Pytaem go o czowieka, ktrego spotka wiele lat temu, a o
ktrym ja teraz pisz.
Chodzi o kogo poszukujcego Boga?
Co w tym stylu.
Okej. Myl, e rozumiem kontekst. Pastor Falk powiedzia
jeszcze dwie rzeczy: Jzef zdecydowanie ich wyklucza" i Nigdy
nie znaleli si w kanonie". Czy jest pan pewien, e Falk powiedzia
Jzef a nie Iosepus? Chodzi w zasadzie o to samo imi...
Niewykluczone, e si przesyszaem odpowiedzia
Mikael. Mam nagran ca rozmow, moe chce pani posucha?
Nie, nie sdz, eby to byo konieczne. Te dwa zdania
wskazuj do jednoznacznie na to, co chcia przekaza. Flavius
Iosephus, czyli Jzef Flawiusz by ydowskim historykiem, a zdanie
Nigdy nie znaleli si w kanonie" wskazywaoby na to, e nigdy nie
znalazy si w kanonie hebrajskim.
A to oznacza?
Kobieta zamiaa si.
Pastor Falk twierdzi, e osob, o ktrej rozmawialicie,
cignie do ezoterycznych rde, a dokadniej do Apokryfw.
Sowo apokryphos znaczy ukryty", a Apokryfy to ukryte ksigi",
przez niektrych uwaane za bardzo kontrowersyjne, a przez innych
wczane do Starego Testamentu. To midzy innymi Ksiga
Tobiasza, Judyty, Estery, Barucha, Syracha, Ksigi Machabejskie i
par innych.
Prosz mi wybaczy niewiedz. Syszaem o Apokryfach,
ale nigdy ich nie czytaem. Czym si wyrniaj?
W zasadzie niczym si nie wyrniaj, oprcz tego, e
powstay troch pniej ni reszta Starego Testamentu. I dlatego nie
weszy w skad Biblii hebrajskiej. Nie dlatego, e kapani podawali
w wtpliwo ich zawarto, tylko dlatego, e w powstaniu tych

ksig nie dopatrzono si interwencji Boga. Ale Apokryfy znalazy

si w najstarszym greckim przekadzie Biblii. Na przykad w
Kociele rzymsko-katolickim w ogle nie budz emocji.
Rozumiem.
Ale w Kociele protestanckim uwaa si je za wybitnie
kontrowersyjne. W okresie reformacji teologowie powrcili do
pierwotnej, hebrajskiej wersji Biblii. Marcin Luter odrzuci
niewystpujce w niej ksigi, a Kalwin stwierdzi, e Apokryfy
absolutnie nie mog stanowi podstawy wyznania wiary. Zawieraj
treci, ktre przecz albo w jaki inny sposb s niezgodne z
Claritas Scripturae, czyli z zasad Jasnoci Pisma.
Innymi sowy to ksigi ocenzurowane?
Wanie. W Apokryfach twierdzi si na przykad, e mona
uprawia magi, e w pewnych przypadkach dozwolone jest
kamstwo i tym podobne. To oczywiste, e takie pogldy oburzaj
dogmatycznych interpretatorw Pisma.
Rozumiem. A wic jeeli kogo pociga religia, to
niewykluczone, e na licie lektur tej osoby pojawi si Apokryfy, a
to z kolei oburzy osob pokroju pastora Falka.
Wanie tak. Interesujc si wiedz biblijn albo wiar
katolick, doprawdy trudno pomin Apokryfy. Rwnie
prawdopodobne jest to, e przeczyta je osoba oglnie
zainteresowana ezytoryk.
Nie
Apokryfw?

ma

pani

przypadkiem

jakiego

egzemplarza

Znw si zamiaa. Jasno i serdecznie.

Oczywicie, e mam. Pastwowa Komisja Biblijna wydaa
Apokryfy w latach osiemdziesitych ubiegego wieku.
GDY LISBETH SALANDER poprosia o rozmow na osobnoci,
Dragan Armanski by ogromnie ciekawy, co si stao. Zamkn
drzwi i wskaza rk fotel po przeciwnej stronie biurka. Lisbeth
wyjania, e owszem, zakoczya zlecenie Mikaela Blomkvista
Frode powinien zapaci przed kocem miesica ale postanowia

pracowa nad t spraw dalej. Mikael obieca jej znacznie nisz

pensj.
Mam wasn firm powiedziaa. Do tej pory nie
przyjmowaam innych zlece ni tych od ciebie, zgodnie z nasz
umow. Chc wiedzie, jak uo si nasze stosunki, jeeli wezm
jakie zlecenie na wasn rk.
Armanski rozoy ramiona.
Jeste samodzielnym przedsibiorc, moesz przyjmowa
zlecenia od kogo ci si ywnie podoba i zadua si wedug
wasnego uznania. Ciesz si, e zarabiasz pienidze. Ale gdyby
zacza podbiera nam klientw, ktrych zdobya dziki nam, to
oskarybym ci o nielojalno.
Nie mam takich planw. Skoczyam prac zgodnie z
umow podpisan z Blomkvistem. To zlecenie jest zamknite.
Chodzi o to, e to ja chc dalej zajmowa si t spraw.
Pracowaabym nad tym nawet za darmo.
Nigdy nie rb nic za darmo!
Rozumiesz, co mam na myli. Chc wiedzie, jak ta caa
historia si zakoczy. Przekonaam Blomkvista, eby poprosi
Frodego o przeduenie kontraktu.
Armanski przebieg oczyma umow, ktr mu wrczya
Lisbeth.
Z t pensj rwnie dobrze moesz pracowa za darmo.
Lisbeth, przecie ty masz talent! Nie musisz harowa za marne
kieszonkowe. Wiesz, e u mnie moesz zarobi znacznie wicej,
jeeli tylko zaczniesz pracowa w penym wymiarze godzin.
Nie chc pracowa na cay etat. Ale wiesz, e jestem wobec
ciebie lojalna. Nie wypie si na mnie, gdy tu zaczynaam. Chc
si tylko upewni, e ta umowa jest okej, chc wiedzie, czy nie
popsuje naszych stosunkw.
Rozumiem powiedzia i po krtkim namyle doda: Jak
najbardziej okej. Dzikuj, e zapytaa. I jeeli w przyszoci
powstan podobne sytuacje, to chciabym, eby mnie informowaa.
eby unikn nieporozumie.

Lisbeth siedziaa jeszcze przez jak minut, zastanawiajc

si, czy ma co wicej do powiedzenia. Nieustannie milczc,
przyszpilia Armanskiego wzrokiem. W kocu skina nieznacznie
gow, wstaa i jak zwykle bez poegnania wysza. Zdobywszy
informacj, na ktrej jej zaleao, zupenie stracia zainteresowanie
osob pracodawcy. A on umiechn si pod nosem, uznajc sam
fakt, e zapytaa go o rad, za wany krok w procesie jej socjalizacji.
Otworzy teczk z raportem o stanie zabezpieczenia muzeum,
w ktrym wkrtce miaa zosta otwarta ogromna wystawa
francuskich impresjonistw. Ale zaraz odoy j, wpatrzony w
drzwi, za ktrymi przed chwil znikna Salander. Przypomniawszy
sobie, jak miaa si w towarzystwie Blomkvista, zastanawia si,
czy ta dziewczyna zaczyna dorole, czy bardziej kusi j sam
sprawca miechu. Nagle ogarn go niepokj. Armanski nigdy nie
potrafi uwolni si od przekonania, e Lisbeth jest urodzon ofiar.
Ktra teraz na odludziu ugania si za jakim szalecem.
W DRODZE POWROTNEJ na pnoc Lisbeth, kierujc si
impulsem zboczya z trasy i podjechaa pod dom opieki w
Appelviken. Nie liczc sobtkowego weekendu, nie widziaa si z
mam od Wigilii i czasami miaa wyrzuty sumienia, e tak rzadko
powica jej czas. Kolejna wizyta w cigu kilku tygodni to
doprawdy rekord. Lisbeth wyprowadzia mam z salonu i wzia na
spacer po parku, a do stawu z kaczkami. Matka w dalszym cigu
mylia Lisbeth z jej siostr, jak zwykle sprawiaa wraenie
nieobecnej duchem i tym razem wyjtkowo niespokojnej. Przy
poegnaniu nie chciaa puci rki crki, mimo zapewnie Lisbeth,
e niedugo znw si zobacz. Nieszczliwa i zdjta niepokojem,
odprowadzia Lisbeth wzrokiem.
Jak gdyby przeczuwaa nadchodzc katastrof.
SIEDZC W OGRDKU, Mikael spdzi dwie godziny na
przegldaniu Apokryfw. Nie doszed do adnych innych wnioskw
ni ten, e marnuje czas.
Uderzya go jednak nastpujca myl: czy Harriet naprawd
bya religijna? Zainteresowaa si Bibli mniej wicej na rok przed

znikniciem. Poczya kilka biblijnych cytatw z seri morderstw, a

pniej studiowaa nie tylko Pismo wite, ale rwnie Apokryfy, a
oprcz tego fascynowa j katolicyzm.
A moe po prostu powicia si podobnemu dochodzeniu,
jakie trzydzieci siedem lat pniej z pomoc Lisbeth prowadzi
Mikael? Moe to pogo za morderc wzbudzaa jej zainteresowanie
Pismem, a nie religijno sama w sobie? Pastor Falk da do
zrozumienia, e jemu Harriet jawia si raczej jako osoba
poszukujca Boga, a nie dobra chrzecijanka.
Telefon od Eriki przerwa mu rozmylania.
Chciaam ci tylko powiedzie, e wybywam z Gregerem na
urlop. Na cztery tygodnie.
Dokd jedziecie?
Do Nowego Jorku. Greger ma tam wystaw. A pniej na
Karaiby. Znajomy Gregera poyczy nam na dwa tygodnie dom na
Antigui.
Wspaniae plany! Baw si dobrze. I pozdrw Gregera.
Przez ostatnie trzy dni pracowaam na okrgo. Nowy
numer jest ju zamknity a kolejny prawie gotowy. Dobrze byoby,
gdyby to ty mg zrobi redakcj, ale Christer obieca, e si za to
wemie.
Jeeli bdzie potrzebowa pomocy, to niech dzwoni. A co z
Janne Dahlmanem?
Erika zawahaa si.
On te idzie na urlop w przyszym tygodniu. Wcisnam
Henry'ego na stanowisko tymczasowego sekretarza redakcji. Razem
z Christerem poprowadzi cay interes.
Okej.
Nie ufam Dahlmanowi. Ale nie mam mu nic do zarzucenia.
Wrc sidmego sierpnia.
OKOO SIDMEJ wieczorem Mikael znw sprbowa zadzwoni

do Cecilii. Po piciu, nieudanych prbach wysta jej SMS-a z prob

o kontakt, ale na niego te nie otrzyma odpowiedzi.
Zatrzasn z impetem Apokryfy, zaoy ubranie do treningu i
zamknwszy chatk, wyruszy na swoj codzienn rund w terenie.
Po krtkiej przebiece wzdu brzegu skrci w las.
Pokonywa gste chaszcze tak szybko, jak potrafi, i dotar do
Fortw wykoczony, z szaleczo przyspieszonym pulsem.
Zatrzyma si przy jednym z betonowych umocnie i zacz
rozciga minie.
Wtem usysza przeraliwy huk i zrozumia, e w cian,
zaledwie kilka centymetrw od jego gowy, trafia kula. Bl poczu
dopiero po chwili, gdy odamek rozdar mu skr u nasady wosw.
Przez moment, ktry wydawa mu si wiecznoci, sta
sparaliowany i niezdolny do refleksji. A pniej rzuci si caym
ciaem na ziemi, tukc dotkliwie bark. W tym samym momencie
pad drugi strza. Kula uderzya w betonowy fundament budowli,
przy ktrym przed sekund stal.
Rozejrza si dookoa. Sta mniej wicej w rodku
umocnienia. Na lewo i prawo rozchodziy si wskie, niezbyt
gbokie, zaronite rowy, tworzc swoisty labirynt czcy kilka
fortyfikacji, ktre cigny si przez dwiecie pidziesit metrw.
Pod ich oson Mikael zacz przemieszcza si na poudnie.
Nagle usysza echo charakterystycznego gosu kapitana
Adolfssona. Szkolenie komandosw, zimowy obz w Kirunie. Do
jasnej cholery, Blomkvist, schyl porzdnie eb, bo inaczej odstrzel
ci dup! Po dwudziestu latach w dalszym cigu pamita te
dodatkowe, prowadzone przez Adolfssona wiczenia.
Po jakich szedziesiciu metrach zatrzyma si z walcym
sercem, eby zaczerpn powietrza. Oprcz wasnego oddechu nie
sysza adnych odgosw. Ludzkie oko dostrzega ruch o wiele
szybciej ni ksztaty i cienie. W czasie rozpoznania poruszaj si
wolno i spokojnie. Mikael podnis ostronie gow i wyjrza ponad
krawd okopu. Olepiajce soce uniemoliwiao mu rozrnienie
szczegw, ale nie zauway adnego ruchu.
Znw schyli gow i ruszy do ostatniego elementu

fortyfikacji. Wrg moe mie nawet najlepsz bro, to nie ma

znaczenia. Jeeli ci nie widzi, to nie moe ci trafi. Osona, osona
i jeszcze raz osona! Pamitaj, eby nigdy si niepotrzebnie nie
pokazywa.
Mikael znajdowa si teraz trzysta metrw od granicy
gospodarstwa stergarden. Przed sob mia modnik o do gstym
poszyciu. Ale eby do niego dotrze, musiaby przebiec okoo
czterdziestu metrw zupenie nagim zboczem. To bya jedyna droga
ucieczki. Za plecami mia morze.
Siedzc w kucki, prbowa zebra myli. Nagle uwiadomi
sobie bl skroni i odkry, e cigle krwawi. Jego t-shirt by
przesiknity krwi. Odamek kuli albo betonu wyobi gboki
rowek u nasady wosw. Skaleczenie gowy powoduje obfite
krwawienie, pomyla, zanim ponownie skoncentrowa si na
analizie sytuacji. Ta pierwsza kula mogaby by zabkan kul. Ale
dwa strzay wiadczyy o tym, e kto go prbowa zabi. Mikael nie
wiedzia, czy strzelec cigle jeszcze czai si gdzie z ponownie
zaadowan broni.
Stara si odzyska spokj i myle racjonalnie. Mia do
wyboru: albo czeka, albo prbowa uciec. Jeeli ten czowiek
cigle na niego czyha, ta druga moliwo bya zdecydowanie
niestosowna. Ale czekajc tutaj, ryzykowa, e strzelec podejdzie do
Fortw, odnajdzie go i umierci z bliska.
On (albo ona?) nie moe wiedzie, czy poszedem w prawo,
czy w lewo. Karabin, moe sztucer na osie. Prawdopodobnie z
celownikiem optycznym. A to znaczy, e strzelec wpatrzony w
obiektyw mia ograniczone pole widzenia.
Jeeli wpade w tarapaty przejmij inicjatyw. To lepsze ni
czekanie. Po dwch minutach nasuchiwania opuci okop i zsun
si agodnym zboczem w d tak szybko, jak tylko potrafi.
Trzeci strza usysza, gdy by w poowie drogi do zagajnika.
Kolejne pudlo. Rzuci si szczupakiem za zason modziutkich
drzewek, przeturla przez morze pokrzyw i pochylony, na ugitych
kolanach ucieka dalej. Po pidziesiciu metrach zatrzyma si,
nasuchujc. Nagle doszed go trzask amanej gazki. Gdzie
midzy nim a Fortami. Ostronie przywar brzuchem do ziemi.

Pezanie przy pomocy czogania to inne ulubione

powiedzenie kapitana Adolfssona. Mikael pokona w ten sposb
kolejne sto pidziesit metrw. Forsowa bezgonie lene poszycie,
zwracajc uwag na kad ga i gazk. Dwukrotnie usysza jaki
trzask. Pierwszy rozleg si bardzo blisko, moe dwadziecia metrw
od niego. Mikael zastygn w bezruchu. Po chwili podnis ostronie
gow i rozejrza si dookoa, ale nikogo nie dostrzeg. Lea w
niesamowitym napiciu, gotowy do ucieczki albo desperackiego
kontrataku, gdyby wrg rzuci si na niego. Drugi trzask doszed ze
znacznie wikszej odlegoci. A pniej tylko cisza.
On wie, e tutaj jestem. Ale czy zatrzyma si gdzie i czeka,
a si std rusz, czy sobie po prostu poszed?
Mikael zacz si czoga przez zarola, by w kocu dotrze
do pastwiska.
Kolejny krytyczny moment. Wzdu ogrodzenia biega wska
cieka. Cigle lec, Mikael ocenia sytuacj. Mniej wicej
czterysta metrw przed nim, na niewielkim wzniesieniu majaczyy
zabudowania. Na prawo od nich paso si kilkanacie krw.
Dlaczego nikt nie sysza strzaw i nie wyszed z domu, eby
sprawdzi, co si stao? No tak, lato. Nie wiadomo, czy kto tu jest.
O wyjciu na otwarte, nieosonite pastwisko w ogle nie
byo mowy, a z drugiej strony, gdyby Mikael sam mia wybra
miejsce ze znakomitym polem strzau, wybraby wanie ciek
przy ogrodzeniu. Wycofywa si przez gszcz rolin tak dugo, a
zagajnik przeszed w rzadki sosnowy las.
MIKAEL WRACA do domu okrn drog, obchodzc
gospodarstwo Ostergarden i pokonujc wzniesienie Sderberget.
Mijajc zabudowania gospodarstwa, zauway brak samochodu. Ze
szczytu pagrka oglda panoram Hedeby. W starych chatkach
rybackich zamieszkali urlopowicze. Na pomocie siedziao kilka
kobiet w strojach kpielowych, a przy przystani eglarskiej pluskay
si dzieci. W powietrzu unosi si zapach grilla.
Mikael spojrza na zegarek. Mina sma. Strzay pady
pidziesit minut temu. Odziany w szorty Gunnar Nilsson podlewa
trawnik. Od jak dawna tutaj jeste? W domu Henrika gocia tylko

gospodyni, Anna Nygren. Dom Haralda jak zwykle sprawia

wraenie opuszczonego. W ogrodzie za jej domem Mikael zobaczy
Isabell pogron w rozmowie. Dopiero po chwili dostrzeg, e jej
rozmwczyni jest chorowita Gerda Vanger, urodzona w 1922 roku i
mieszkajca z synem Alexandrem w jednym z domkw za
posiadoci Henrika. Nigdy nie pozna jej osobicie, chocia widzia
j kilka razy w ssiedztwie. W chwili gdy stwierdzi, e dom Cecilii
cigle wyglda na niezamieszkany, zobaczy, e w kuchni zapalia
si lampa. A wic wrcia do domu. Czy strzelec by kobiet?
Mikael ani przez sekund nie wtpi, e Cecilia potrafi obchodzi si
z broni. Jeszcze dalej zauway stojcy na podjedzie willi
samochd Martina. A ty jak dugo jeste w domu?
A moe to jeszcze kto inny? Kto, o kim nie pomyla,
poniewa istniao zbyt wiele moliwoci? Frode? Alexander?
Zszed ze wzniesienia i ruszy do domu najprostsz drog.
Nie spotka nikogo. Ju z daleka uwag Mikaela zwrciy uchylone
drzwi. Instynktownie przykucn. Jednoczenie poczu zapach kawy,
a w oknie migna mu sylwetka Lisbeth Salander.
USYSZAWSZY KROKI w sieni, Lisbeth odwrcia si i zamara.
Mikael wyglda makabrycznie. Do skroni przyciska jak szmat.
Na zakrwawionej twarzy zaczy pojawia si zakrzepy. Lewa strona
biaego t-shirtu bya przesiknita krwi.
To tylko rozcicie skry. Krwawi jak cholera, ale to nic
gronego uprzedzi jej pytanie.
Lisbeth wycigna ze spiarni apteczk, ktra zawieraa
jedynie dwa opakowania plastra, sztyft przeciw komarom i niewielk
rolk przylepca. Mikael cign ubrania i zostawiajc je na
pododze, poszed do azienki, by przejrze si w lustrze.
Rana skroni miaa okoo trzech centymetrw dugoci i bya
na tyle gboka, e wida byo postrzpion tkank. Cigle krwawia.
Mikael mia jednak nadziej, e obejdzie si bez szycia. Zmoczonym
rcznikiem wytar sobie twarz.
Z tym samym rcznikiem przy skroni stan pod prysznicem i
zamkn oczy. A pniej waln pici w kafelki tak mocno, e

zdar skr na kykciach. Fuck you, pomyla. Zobaczysz, e ci

zapi!
Gdy Lisbeth dotkna jego ramienia, wzdrygn si jakby pod
wpywem elektrycznego wstrzsu i wbi w ni tak nienawistny
wzrok, e machinalnie cofna si o krok. Podaa mu mydo i wysza
bez sowa do kuchni.
JU CZYSTY I WYTARTY do sucha Mikael sklei ran trzema
kawakami tamy chirurgicznej. Zaoy w sypialni czyste dinsy i
t-shirt. Wzi ze sob teczk z wydrukami zdj. Niemal trzs si ze
zoci.
Zosta tutaj! wrzasn do Lisbeth, wychodzc.
Po chwili nacisn dzwonek u drzwi Cecilii. Otwara dopiero
po upywie ptorej minuty.
Nie chc si z tob widzie powiedziaa, zanim zobaczya
sczc si spod tamy na skroni krew. Co ci si stao?
Wpu mnie do rodka. Musimy porozmawia.
Zawahaa si.
Nie mamy o czym rozmawia.
Akurat teraz mamy o czym rozmawia i moemy to zrobi
albo tutaj na schodach, albo w twojej kuchni.
Mwi tak zdecydowanie, e Cecilia przepucia go w
drzwiach. Mikael wszed zdecydowanym krokiem do kuchni i zaj
miejsce przy stole.
Co ci si stao? zapytaa ponownie.
Twierdzisz, e poszukiwanie prawdy w sprawie Harriet to
dla Henrika tylko terapia zajciowa. Moliwe, ale godzin temu kto
prbowa mi odstrzeli gow, a w nocy na moim ganku kto
zostawi powiartowanego kota.
Cecilia otwara usta, ale Mikael nie dopuci jej do gosu.
Cecilio, olewam twoje obsesje i przemylenia, i to, e nagle
nie cierpisz mojego widoku. Ju nigdy si do ciebie nie zbli i

naprawd nie musisz si obawia, e bd ci niepokoi i nagabywa.

Gdybym mg, to yczybym sobie radosnej niewiedzy zarwno na
twj temat, jak i na temat kadego innego czonka rodziny
Vangerw. Ale chc, eby odpowiedziaa na moje pytania. Im
szybciej, tym lepiej. Tym szybciej si mnie pozbdziesz.
Co chcesz wiedzie?
Po pierwsze: gdzie bya godzin temu?
Cecilia pociemniaa na twarzy.
Przed godzin byam w Hedestad. Wrciam p godziny
temu.
Czy kto moe to powiadczy?
O ile wiem nikt. A tobie nie musz tego udowadnia.
Po drugie: dlaczego tego dnia, kiedy znikna Harriet
Vanger, otwara okno w jej pokoju?
Co?
Syszaa pytanie. Przez te wszystkie lata Henrik prbowa
doj do tego, kto w cigu tych paru krytycznych minut otworzy
okno w pokoju Harriet. Wanie wtedy, gdy dziewczyna znikna.
Nikt si nie przyzna. Kto kamie.
A co, do jasnej cholery, skania ci do wycignicia
wniosku, e to wanie ja?
To zdjcie odpowiedzia Mikael, rzucajc na st nieostr
fotografi.
Cecilia podesza bliej. Mikael wyczyta w jej oczach
zdziwienie i lk. Przyjrzawszy si fotografii, Cecilia podniosa
wzrok. Mikael poczu, e spywajca po skroni struka krwi zaczyna
skapywa na t-shirt.
Tego dnia na wyspie byo okoo szedziesiciu osb
powiedzia. Dwadziecia osiem z nich to kobiety. Pi albo sze
byo blondynkami o wosach do ramion. Tylko jedna miaa na sobie
jasn sukienk.
Cecilia wbia wzrok w fotografi.

 A wic uwaasz, e ten kto na zdjciu to ja?

Jeeli to nie ty, to bybym wdziczny, gdyby moga
powiedzie, kto to moe by. To zdjcie nigdy wczeniej nie
widziao wiata dziennego. Mam je od kilku tygodni i od kilku
tygodni usiuj z tob porozmawia. Moe jestem skoczonym
idiot, ale nie pokazaem go ani Henrikowi, ani nikomu innemu,
poniewa boj si, e mgbym w ten sposb rzuci na ciebie
podejrzenia albo jako ci zaszkodzi. Ale musz pozna twoj
odpowied.
No wic usyszysz odpowied odpara, wrczajc
Mikaelowi zdjcie. Tamtego dnia nie byam w pokoju Harriet. To
zdjcie nie przedstawia mnie. Nie mam nic wsplnego z jej
znikniciem.
Podesza do drzwi.
Dostae odpowied. A teraz chc, eby sobie poszed.
Myl, e powiniene pojecha z t ran do lekarza.
LISBETH ODWIOZA go do szpitala w Hedestad. Do zamknicia
rany wystarczyy dwa szwy i porzdny opatrunek, a poparzonym
pokrzywami rkom i szyi pomoga ma hydrokortyzonowa.
Po wyjciu z ambulatorium Mikael siedzia przez dusz
chwil w samochodzie, zastanawiajc si, czy nie powinien pj na
policj. Ale gdy oczami wyobrani ujrza nagwki w stylu:
Skazany za pomwienie dziennikarz ofiar dramatycznej
strzelaniny" pokrci gow.
Jed do domu poprosi Lisbeth.
Wrcili do Hedeby po zmroku, co wyjtkowo odpowiadao
planom Salander. Postawia na stole kuchennym sportow torb.
Poyczyam troch sprztu z Milton Security i najwysza
pora z niego skorzysta. A ty w tym czasie zaparz kaw.
Ustawia wok domu cztery zasilane bateriami detektory
ruchu, po czym wyjania, e jeeli kto podejdzie bliej ni na
sze, siedem metrw, w sypialni Mikaela rozlegnie si uaktywniony
radiowym sygnaem alarm. Jednoczenie dwie cyfrowe kamery

umieszczone na drzewach przed i za domem miay wysya sygnay

do schowanego w sieni laptopa. Lisbeth zamaskowaa je ciemnym
materiaem, odsaniajc tylko obiektywy. Trzeci kamer ukrya w
budce lgowej wiszcej nad drzwiami. Dla potrzeb instalacji po
prostu przewiercia cian na wylot. Obiektyw skierowaa na drog i
ciek prowadzc od furtki do drzwi wejciowych. Aparat co
sekund rejestrowa obraz o niskiej rozdzielczoci i zapisywa go na
jeszcze jednym, ukrytym w szafie laptopie.
W kocu Salander zamontowaa w sieni mat alarmow.
Jeeli komu udaoby si omin czujniki podczerwieni i wtargn
do rodka, w domu miaa odezwa si syrena o sile stu pitnastu
decybeli. Lisbeth zademonstrowaa, jak przy pomocy ukrytej w
szafie stacyjki wyczy alarm. Na stole w gabinecie pooya
noktowizor.
Nie pozostawiasz wiele przypadkowi powiedzia Mikael,
nalewajc jej kawy.
I jeszcze jedno. Koniec z treningami, dopki tego nie
rozwiemy.
Uwierz mi. Straciem zapa do uprawiania sportu.
To nie s arty. Zaczo si od niegronej historycznej
zagadki, ale wczoraj na schodach lea zabity kot, a dzisiaj kto
chcia ci pozbawi gowy. Jestemy na czyim tropie.
Na kolacj zjedli zimn piecze i saatk z ziemniakw.
Mikael poczu si potwornie zmczony. Pooy si do ka z
potwornym blem gowy.
Lisbeth siedziaa do drugiej w nocy, czytajc dokumenty ze
ledztwa. Zlecenie w Hedeby przerodzio si w co gronego i
skomplikowanego.

Rozdzia 23
Pitek 11 lipca
O SZSTEJ RANO obudziy go promienie soca. Wdzierajc si
do sypialni przez szpar midzy zasonami, wieciy prosto w jego
twarz. Pkaa mu gowa, bolaa przykryta opatrunkiem rana. Lisbeth
leaa obok z ramieniem przerzuconym przez jego tuw.
Mikael policzy jej tatuae. Oprcz smoka na plecach i osy na
szyi miaa szlaczek wok jednej kostki i wok lewego bicepsa,
chiski znak na biodrze i r na ydce. Z wyjtkiem smoka, ktry
rozciga si od prawej opatki a po poladek, wszystkie zdobienia
byy niewielkie i dyskretne.
Ostronie wygrzeba si z pocieli i zacign kotary. Po
krtkiej wizycie w azience wrci do ka, starajc si nie zbudzi
Lisbeth.
Kilka godzin pniej siedzieli w ogrdku i jedli niadanie.
Mamy do rozwizania zagadk. Jak si za to zabierzemy?
zapytaa Lisbeth, wpatrzona uwanie w Mikaela.
Podsumujemy istniejce fakty. Sprbujemy znale ich
jeszcze wicej.
Faktem jest, e kto z ssiedztwa prbuje si do ciebie
dobra.
Ale dlaczego? Dlatego, e zbliamy si do rozwizania
zagadki Harriet czy dlatego, e znalelimy seryjnego morderc?
Jedno musi si czy z drugim.
Przyzna jej racj.
Jeeli Harriet udao si wykry seryjnego morderc, musia
to by kto z jej otoczenia. W galerii postaci z lat szedziesitych
mamy ponad dwudziestu kandydatw. Dzisiaj nie pozosta z nich
raczej nikt, oprcz Haralda Vangera, ae nie sdz, eby ten

dziewidziesiciopiciolatek ugania si z karabinem po lesie. Nie

wiem, czy w ogle miaby si udwign sztucer. Podejrzani s albo
za starzy, eby stanowi zagroenie, albo byli za modzi w latach
pidziesitych. Czyli znw znajdujemy si w punkcie wyjcia.
O ile nie mamy do czynienia z dwiema osobami, ktre ze
sob wsppracuj. Jedn modsz, drug starsz.
Harald i Cecilia? Nie sdz. Myl, e Cecilia mwi
prawd, twierdzc, e to nie ona staa w oknie.
No wic kto to by?
Kolejn godzin spdzili przed iBookiem, po raz kolejny
ogldajc zdjcia z wypadku na mocie.
Nie wyobraam sobie innej wersji. Wszyscy z okolicy
zlecieli si w pogoni za sensacj. To by wrzesie. Wikszo
zaoya kurtki albo swetry. Tylko jedna osoba miaa jasne wosy do
ramion i jasn sukienk.
Cecili wida na bardzo wielu zdjciach. Wyglda na to, e
cay czas si przemieszcza. Midzy zabudowaniami i gapiami. Tutaj
rozmawia z Isabell. Tutaj stoi z pastorem Falkiem. A tu z
Gregerem, swoim starszym wujkiem.
Poczekaj odezwa si nagle Mikael. Co Greger ma w
rku?
Co kanciastego. Wyglda jak jaka skrzyneczka.
To przecie klasyczny Hasselblad! Greger te fotografowa!
Przejrzeli zdjcia jeszcze raz. Greger pojawia si od czasu do
czasu, najczciej tylko gdzie w tle. Na jednym wida byo jednak
wyranie, e trzyma w rku charakterystyczny szecian.
Myl, e masz racj. To aparat fotograficzny.
Co oznacza, e musimy poszuka kolejnych zdj.
Okej, zostawmy to na razie zarzdzia Lisbeth. Pozwl,
e sformuuj hipotez.
Prosz bardzo.

 Co powiesz na to, e kto z modszego pokolenia wie, e

kto ze starszego pokolenia by seryjnym morderc, ale nie chce,
eby to wyszo na jaw? Honor rodziny i tak dalej. To oznaczaoby,
e mamy dwie osoby, chocia oczywicie ze sob nie wsppracuj.
Morderca moe ju dawno nie yje, ale nasz drczyciel chce nas
zmusi, ebymy sobie dali spokj i pojechali do domu.
Mylaem o tym odpowiedzia Mikael. Ale w takim
razie dlaczego ten kto pooy na naszym ganku powiartowanego
kota? To przecie bezporednie nawizanie do morderstw.
Mikael pukn w Bibli Harriet.
Kolejna parodia prawa o ofiarach caopalnych.
Lisbeth opara si wygodnie i patrzc na wie kocioa,
zacytowaa fragment Pisma. Mamrotaa pod nosem, jakby do siebie
samej. Po czym zarn cielca przed obliczem Wiekuistego, a
synowie Aarona, kapani, przynios krew i pokropi t krwi wokoo
ofiarnic, ktra jest u wejcia do Przybytku zboru. Po czym zdejm
skr z ofiary caopalenia oraz pokroj j na czci".
Umilka, nagle wiadoma faktu, e Mikael przyglda si jej w
napiciu. Otworzy na pocztku trzeciej Ksigi Mojesza.
Znasz te wers dwunasty?
Lisbeth milczaa.
Po czym... zacz Mikael, zachcajc skinieniem gowy.
Po czym rozrabia go na czci, a kapan uoy je wraz z
gow i tuszczem na ofiarnicy, na drwach, ktre s na ogniu
mwia lodowatym gosem.
A kolejny wers?
Podniosa si gwatownie.
Lisbeth, ty masz fotograficzn pami! wykrzykn
zdumiony Mikael. To dlatego czytasz stron w dziesi sekund.
Nie spodziewa si tak gwatownej reakcji. Salander wbia w
niego wzrok z tak wciekoci, e zdbia. Ale po chwili z
rozpacz w oczach odwrcia si i pobiega do furtki.

 Lisbeth! woa za ni, cigle osupiay. Znikna za

najbliszym zakrtem drogi.
MIKAEL WNIS jej komputer do domu, wczy alarm, zamkn
drzwi na klucz i wyruszy na poszukiwania. Znalaz j po
dwudziestu minutach na przystani eglarskiej. Siedziaa na pomocie
z nogami w wodzie i palia papierosa. Odnis wraenie, e na
dwik krokw zesztywniay jej lekko barki. Zatrzyma si dwa
metry od niej.
Nie wiem, co zrobiem zego, ale naprawd nie miaem
zamiaru ci wkurzy.
Nie odzywaa si.
Podszed bliej, usiad obok i pooy delikatnie rk na jej
ramieniu.
Lisbeth, odezwij si prosz.
Odwrcia gow i popatrzya mu w oczy.
Nie ma o czym mwi powiedziaa. Jestem po prostu
rbnita.
Bybym szczliwy, gdybym mia pami choby w
poowie tak dobr jak twoja.
Wrzucia niedopaek do wody.
Mikael milcza. Co mam powiedzie? Jeste zwyczajn
dziewczyn. Przecie nie szkodzi, e jeste troch inna. Czyby
miaa wypaczony obraz samej siebie?
Gdy tylko ci zobaczyem, wiedziaem, e jeste troch inna
odezwa si w kocu. I wiesz co? Dawno nie polubiem nikogo
tak bardzo od pierwszego wejrzenia.
Kilkoro dzieci wybiego z chatki po drugiej stronie przystani i
wskoczyo do wody. Eugen Norman, malarz, z ktrym Mikael nie
zamieni jeszcze ani sowa, siedzia na krzele przed swoim domem i
palc fajk, przyglda si parze na pomocie.
Jeeli chcesz, ebym by twoim przyjacielem, zostan nim z

mi chci. Ale to ty musisz o tym zadecydowa. Id do domu

zaparzy kaw. Wr, kiedy bdziesz miaa ochot.
Wsta, zostawiajc j w spokoju. W poowie drogi pod gr
usysza za sob jej kroki. Wracali razem w milczeniu.
ZATRZYMAA GO przed samym domem.
Wanie formuowaam pewn myl... Mwilimy o tym, e
wszystko jest parodi Biblii. Wprawdzie ten facet powiartowa
kota, ale myl, e przede wszystkim dlatego, e trudniej zdoby
wou. Ale poza tym trzyma si gwnych zaoe historii.
Zastanawiam si...
Spojrzaa w kierunku kocioa.
... i pokropi t krwi wokoo ofiarnic, ktra jest u wejcia
do Przybytku zboru...
Rozgldajc si wok, przeszli most i skierowali kroki do
kocioa. Mikael nacisn klamk u drzwi; zamknite. Obeszli
cmentarz, od czasu do czasu przygldajc si nagrobkom. Troch na
uboczu, bliej wody, staa samotna kaplica. Mikael wytrzeszczy
oczy. To nie bya kaplica, tylko okazay grobowiec rodzinny. Nad
drzwiami wykuto w kamieniu nazwisko rodu Vanger i acisk
sentencj, ktrej znaczenia mg si tylko domyla.
Niechaj spoczywa w pokoju wiecznym pomoga mu
Lisbeth.
Na kolejne spojrzenie Mikaela odpowiedziaa wzruszeniem
ramion.
Ju gdzie to wczeniej widziaam.
Ni std, ni zowd Mikael wybuchn gonym miechem.
Lisbeth zamara i znw poczua wzbierajc wcieko, ale
uspokoia si, zrozumiawszy, e przyczyn jego rozbawienia nie jest
ona, tylko komizm sytuacji.
Drzwi do krypty byy zamknite. Po krtkim namyle Mikael
poprosi Lisbeth, eby na niego poczekaa, a sam uda si do Anny
Nygren. Wyjaniwszy, e chciaby przyjrze si z bliska

grobowcowi rodziny Vangerw, zapyta, gdzie Henrik przechowuje

klucze. Anna, pocztkowo pena wtpliwoci, daa si przekona
argumentem, e Mikael przecie pracuje dla Henrika, i wyja klucz
z biurka w gabinecie.
Gdy tylko otworzyli wrota grobowca, wiedzieli, e maj
racj. W powietrzu cigle wisia odr przypalonego misa i
zwglonych resztek. Ale drczyciel kota nie roznieci ogniska. W
kcie sta niewielki palnik gazowy; taki, z jakich korzystaj narciarze
przy smarowaniu nart.
Lisbeth wycigna z kieszeni spdnicy aparat cyfrowy i
zrobia kilka zdj. Wzia te palnik.
To moe by materia dowodowy. Niewykluczone, e facet
zostawi odciski palcw powiedziaa.
No jasne, moemy poprosi ca rodzin Vangerw o
zostawienie odciskw zaproponowa sarkastycznie Mikael.
Chciabym zobaczy, jak przekonujesz do tego Isabell.
S rne sposoby odpara Lisbeth.
Na posadzce byo sporo ladw krwi i noyce do metalu,
ktrymi najprawdopodobniej odcito kotu gow.
Mikael rozejrza si dookoa. Gwne, wzniesione na
postumencie miejsce spoczynku naleao do Alexandre'a
Vangeersada, a cztery grobowce kolejnych seniorw znajdoway si
pod posadzk. Pniej w rodzinie najwyraniej powsta zwyczaj
palenia zwok. Ponad trzydzieci pyt wmontowanych w cian
informowao o zmarych wchodzcych w skad klanu. ledzc
rodzinn kronik, Mikael zastanawia si, gdzie chowano czonkw
rodziny, ktrzy nie zmiecili si we wsplnym grobowcu albo
ktrych nie uznano za wystarczajco znaczcych.
NO TO WIEMY powiedzia Mikael, gdy przechodzili przez
most. Szukamy kompletnego szaleca.
Co masz na myli?
Mikael zatrzyma si i opar o barierk mostu.

 Gdyby to by zwyczajny szaleniec, ktry chce nas

zastraszy, to zakatrupiby kota w garau, albo nawet w lesie. Ale on
poszed do grobowca rodzinnego. To rodzaj obsesji. Pomyl, na jakie
ryzyko musia si narazi. Jest lato, ludzie spaceruj nawet pn
noc. Przez cmentarz biegnie najkrtsza droga czca pnocn i
poudniow cz wyspy. Nawet jeeli zamkn si w rodku, to kot
musia niele rozrabia, no i ten zapach spalenizny...
On?
Nie sdz, eby to Cecilia biegaa po nocy z palnikiem
gazowym.
Lisbeth wzruszya ramionami.
Nie ufam adnej z tych osobistoci, cznie z Frodem i
twoim Henrikiem. To taka rasa, ktra wypnie si na ciebie przy
najbliszej okazji. No to co robimy?
Przez chwil milczeli. A pniej Mikael musia zada to
pytanie:
Wykryem sporo twoich tajemnic. Ile osb wie o tym, e
jeste hakerk?
Nikt.
Nikt oprcz mnie?
Do czego zmierzasz?
Chc wiedzie, czy mnie akceptujesz. Czy mi ufasz?
Przygldaa mu si przez dusz chwil. W kocu jeszcze raz
wzruszya ramionami.
Nie mog nic na to poradzi.
Ufasz mi? nie poddawa si Mikael.
Na razie.
wietnie. To teraz przejdziemy si do Dircha Frodego.
UJRZAWSZY SALANDER, ona Dircha Frodego zrobia wielkie
oczy, po czym z yczliwym umiechem zaprosia goci do ogrodu.

Rozpromieniony widokiem Lisbeth adwokat przywita si z ni

uprzejmie.
Jak dobrze, e pani widz powiedzia. Drczyy mnie
wyrzuty sumienia, e niezbyt dobitnie wyraziem wdziczno za
pani rewelacyjnie wykonan prac. Zarwno w zimie, jak i ostatnio.
Lisbeth przewidrowaa go nieufnym wzrokiem.
Zapacono mi powiedziaa.
Nie chodzi o to. Kiedy pani zobaczyem po raz pierwszy,
nie byem wolny od uprzedze. Chciabym teraz pani za to
przeprosi.
Mikael nie posiada si ze zdumienia. Dirch Frode potrafi
przeprosi dwudziestopicioletni, poprzekuwan kolczykami i
wytatuowan dziewczyn za co, co w gruncie rzeczy nie wymagao
przeprosin. Tym samym zyska w oczach Mikaela kilka
dodatkowych punktw. Lisbeth Salander po prostu zignorowaa
rozmwc.
Frode spojrza na Mikaela.
Co si panu stao w czoo?
Usiedli. Mikael podsumowa wydarzenia ostatniej doby.
Kiedy opowiada o tym, jak kto trzykrotnie strzela do niego przy
Fortach, Frode podnis si gwatownie. Wyglda na autentycznie
wzburzonego.
To kompletne szalestwo!
Zrobiwszy krtk pauz, wbi wzrok w Mikaela.
Przykro mi, ale musimy to zakoczy. Nie mog ryzykowa
waszego ycia. Musz porozmawia z Henrikiem i zerwa kontrakt.
Prosz usi odezwa si Mikael.
Pan nie rozumie...
Rozumiem, e Lisbeth i ja jestemy na tyle blisko
rozwizania zagadki, e stojca za ni osoba dziaa w panice, nie do
koca racjonalnie. Mamy kilka pyta. Po pierwsze: ile jest kluczy do
grobowca rodzinnego Vangerw i kto je posiada?

Frode zastanawia si przez chwil.

Prawd mwic, nie wiem. Myl, e wielu czonkw
rodziny ma dostp do kaplicy. Wiem, e Henrik ma klucz i e
Isabella tam czasami przesiaduje, ale nie jestem pewien, czy ma swj
wasny klucz, czy poycza od Henrika.
W porzdku. Zasiada pan w zarzdzie koncernu Vangera.
Czy istnieje jakie archiwum firmy? Biblioteka albo co w tym
rodzaju, gdzie gromadzi si wycinki prasowe i inne informacje o
firmie?
Tak, istnieje. W siedzibie gwnej, w Hedestad.
Chcielibymy uzyska dostp do tego archiwum. Czy s
tam te stare gazety zakadowe i tym podobne?
Jeszcze raz musz powiedzie, e nie wiem. Nie byem tam
od co najmniej trzydziestu lat. Ale moe pan porozmawia z Bodil
Lindgren, ktra odpowiada za archiwizacj materiaw w koncernie.
Czy mgby pan do niej zadzwoni i zaatwi wszystkie
formalnoci, tak eby Lisbeth ju dzi po poudniu moga odwiedzi
archiwum? Chce przejrze wszystkie stare wycinki prasowe na temat
koncernu. To bardzo wane, eby miaa dostp do wszelkich
materiaw, ktre uzna za interesujce.
Zaraz postaram si to zaatwi. Co jeszcze?
Tak. W dniu wypadku na mocie Greger Vanger mia w
rku Hasselblada. To znaczy, e najprawdopodobniej te
fotografowa. Gdzie mogy si podzia zdjcia po jego mierci?
Trudno powiedzie, ale zgaduj, e najprdzej u wdowy
albo syna.
Czy mgby pan... ?
Tak, zadzwoni do Alexandra i zapytam.
CZEGO MAM SZUKA? zapytaa Lisbeth, gdy opuciwszy
dom Frodego, znw znaleli si na mocie.
Wycinkw prasowych i gazetek pracowniczych. Chc,

eby przeczytaa wszystko, co napisano mniej wicej w tym czasie,

w ktrym dokonano naszych" morderstw w latach pidziesitych i
szedziesitych. Zapisuj wszystko, co zwrci twoj uwag;
wszystko, co wydaje ci si cho odrobin osobliwe. Prosz ci o to,
bo o ile dobrze zrozumiaem masz lepsz pami ni ja...
Szturchna go przyjanie w bok. Pi minut pniej przez
most przetoczy si jej motocykl.
MIKAEL UCISN do Alexandra Vangera. Z powodu jego
cigych wyjazdw spotka go wczeniej tylko przelotnie. Kiedy
Harriet znikna, mia dwadziecia lat.
Dirch Frode powiedzia, e chce pan obejrze stare zdjcia.
Paski ojciec mia lustrzank Hasselblada.
Zgadza si. Cigle mam ten aparat, ale nikt go nie uywa.
Wie pan, e na zlecenie Henrika prbuj rozwiza zagadk
Harriet?
Tak to zrozumiaem. I wiem, e nie wszyscy s tym
zachwyceni.
Moliwe. Oczywicie nie musi mi pan nic pokazywa.
Esz! Co pana interesuje?
Czy paski ojciec zrobi jakie zdjcia tego dnia, kiedy
znikna Harriet.
Poszli na strych. Znalezienie pudeka z mnstwem zdj
zajo Alexandrowi kilka minut.
Moe pan poyczy cay karton zaproponowa. Jeeli
gdzie s fotografie z tamtego dnia, to wanie tu.
KOLEJN GODZIN Mikael spdzi na sortowaniu zawartoci
pudeka. Znalaz niejeden smakowity ksek, ktry mgby
ilustrowa kronik rodzinn Vangerw. Odoy na bok sporo zdj
przedstawiajcych Gregera w towarzystwie najwikszego nazisty lat
czterdziestych, Svena Olofa Lindholma.

W licznych kopertach leay zdjcia zrobione przez Gregera i

przedstawiajce rne osoby w trakcie rnych rodzinnych spotka
oraz caa masa typowych wakacyjnych fotografii z wdkowania w
grach i urlopu we Woszech. Na przykad caa rodzina na tle
krzywej wiey w Pizie.
W kocu znalaz cztery zdjcia z wypadku na mocie. Jak na
posiadacza profesjonalnego sprztu Greger by kiepskim fotografem.
Uwieczni albo sam cystern, albo stojcych tyem gapiw. Na
jednym zdjciu Mikael dostrzeg pprofil Cecilii.
Zeskanowa fotografie, przekonany, e nie wnios nic
nowego. Spakowa ponownie karton i jedzc kanapk, pogry si
w mylach. O trzeciej po poudniu jeszcze raz zapuka do drzwi
Anny Nygren.
Czy Henrik posiada inne fotografie ni te, ktre
dokumentuj spraw Harriet?
Oczywicie. Henrik interesowa si fotografi od czasw
modoci, przynajmniej tak zrozumiaam. W gabinecie ma peno
albumw.
Mogaby mi je pani pokaza?
Kobieta zawahaa si. Klucz do grobowca to jedna sprawa
tam przynajmniej rzdzi Bg ale dopuszczenie Mikaela do
gabinetu Henrika to zupenie inna rzecz. Tam zarzdza przeoony
Boga. Mikael zaproponowa, eby zadzwonia do Dircha Frodego.
W kocu zgodzia si, aczkolwiek niechtnie, wpuci Mikaela do
rodka. Najnisza pka regau bya szczelnie wypeniona albumami.
Mikael usiad przy biurku i otworzy pierwszy z brzegu.
Henrik zachowa najprzerniejsze fotografie rodzinne,
rwnie te wykonane przed jego narodzinami. Wrd najstarszych,
pochodzcych z koca XIX wieku i przedstawiajcych surowych
mczyzn i powcigliwe kobiety, byy zdjcia rodzicw Henrika i
innych krewnych. Jedno zdjcie zdradzao, e w 1906 roku ojciec
Henrika razem z przyjacimi spdza sobtkow noc w Sandhamn.
Inne, rwnie z Sandhamn, uwiecznio Fredrika i Ulrik Vangerw

w towarzystwie Andersa Zorna * i Alberta Engstrma przy stole

zastawionym butelkami. Na jeszcze innym nastoletni Henrik w
garniturze jecha na rowerze. Byy zdjcia ludzi w fabrycznych
halach i w dyrektorskich pokojach. Mikael znalaz te portret
kapitana Oskara Granatha, ktry wywoc Henrika i jego ukochan
Edith z ogarnitych wojn Niemiec, zapewni im bezpieczestwo w
Karlskronie.
Anna
przyniosa
Mikaelowi
filiank
kawy.
Podzikowawszy, otwar bardziej wspczesny album i przeglda
kolejne fotografie, ktre ukazyway Henrika w sile wieku. Stojcy na
czele koncernu mczyzna inaugurowa dziaalno nowych fabryk i
ciska do Tage Erlandera. Jedno ze zdj z pocztku lat
szedziesitych przedstawiao Henrika Vangera i Marcusa
Wallenberga. Patrzyli na siebie bykiem i oczywiste byo, e aden z
nich nie paa do drugiego mioci.
Przewracajc kolejne kartki, Mikael zatrzyma si na stronie
podpisanej owkiem: Rada rodzinna 1966". Z kolorowych
fotografii spoglday znajome twarze Henrika, Haralda, Gregera i
kilku innych mczyzn, ktrzy weszli do rodziny, enic si z
crkami Johana Vangera. Rozmawiali i palili cygara. Na nastpnych
dwch zdjciach towarzystwo liczce okoo czterdziestu osb jado
uroczyst kolacj. Mikael uzmysowi sobie, e fotografie powstay
ju po dramatycznych wydarzeniach na mocie, ale jeszcze przed
ogoszeniem zniknicia Harriet. Uwanie studiowa twarze
uczestnikw spotkania, w ktrym Harriet te miaa bra udzia. Czy
ktry z mczyzn ju wiedzia, e zgina? Pytanie pozostao bez
odpowiedzi.
Nagle Mikael zakrztusi
wyprostowa si na krzele.

si

kaw.

Cigle

kaszlc,

Anders Zorn (1860-1920) szwedzki malarz, grafik i rzebiarz.

Znany gwne z impresjonistycznych aktw na tle natury i scenek z ycia
wsi pnocnej Szwecji (przyp. tum. ).

Albert Engstrm (1869-1940) szwedzki rysownik, malarz

i pisarz. Od 1922 czonek Akademii Szwedzkiej (przy. tum. ).

U szczytu stou, umiechajc si do obiektywu, siedziaa

Cecilia. Obok niej zajmowaa miejsce dugowosa i identycznie
ubrana kobieta. Byy do siebie tak podobne, e mogy uchodzi za
bliniaczki. I nagle wszystko stao si jasne. To nie Cecilia staa w
oknie Harriet, tylko jej o dwa lata modsza siostra Anita, od dawna
mieszkajca w Londynie.
Jak to uja Lisbeth? Cecili wida na bardzo wielu zdjciach.
Wyglda na to, e cay czas przemieszcza si midzy rnymi
grupami. A to nie tak! Chodzio o dwie kobiety, ktre przez
przypadek nigdy nie znalazy si na tej samej klatce filmu. Z daleka,
na czarno-biaych zdjciach wyglday identycznie. Henrik z
pewnoci rozrnia siostry, ale dla Mikaela i Lisbeth byty jedn i
t sam osob. I nikt nigdy nie zwrci im uwagi na pomyk,
poniewa adne z nich nie wpado na pomys, eby zapyta.
Mikael odwrci kartk i poczu, jak je mu si wosy na
karku. Jak gdyby do pokoju niespodziewanie wtargn powiew
zimnego wiatru.
To byy zdjcia zrobione nastpnego dnia. Wanie wszczto
poszukiwania Harriet i mody komisarz Moreli wydawa polecenia
grupce skadajcej si z dwch umundurowanych policjantw i
kilkunastu mczyzn, ktrzy za chwil mieli zacz przeczesywa
teren. Henrik by ubrany w dug kurtk przeciwdeszczow i
angielski kapelusz z wskim rondem.
Po lewej stronie sta odrobin krgy chopak o pdugich
wosach. Mia na sobie ciemn kurtk z czerwonymi wstawkami na
wysokoci barkw. Fotografia bya ostra. Mikael od razu go
rozpozna, ale na wszelki wypadek zapyta Ann Nygren.
Tak, oczywicie, to Martin. Mia wtedy mniej wicej
osiemnacie lat.
LISBETH SALANDER w chronologicznym porzdku przedzieraa
si przez wycinki prasowe na temat koncernu Vangera. Zacza od
1949 roku. Problem polega na tym, e archiwum prasowe byo
gigantyczne. W interesujcym j czasie wzmiankowano o firmie
niemal kadego dnia i nie tylko w mediach o krajowym zasigu, ale
przede wszystkim w prasie lokalnej. Pisano o analizach

ekonomicznych, zwizkach zawodowych, negocjacjach i grobach

strajku, otwarciach fabryk i ich likwidacjach, o bilansach rocznych,
zmianach dyrektora i wprowadzeniu nowych produktw. To by
niekoczcy si potok wiadomoci. Klik. Klik. Klik. Jej mzg
pracowa na najwyszych obrotach, kodujc informacje zawarte na
pokych kartkach.
Po godzinie wpada na pewien pomys i zwrcia si do
szefowej archiwum z pytaniem, czy istnieje spis zakadw, ktre w
latach pidziesitych i szedziesitych wchodziy w skad
koncernu.
Bodil Lindgren traktowaa Lisbeth z nieukrywan
podejrzliwoci i chodem. Bez zachwytu przyja do wiadomoci,
e zupenie obcej osobie pozwolono wtargn do najwitszego
archiwum koncernu i zezwolono na przegldanie wszystkiego, na co
tylko ma ochot. Tym bardziej e owa osoba wygldaa jak
zwariowana pitnastoletnia anarchistka. Ale Dirch Frode wyda jasne
instrukcje: sprawa jest pilna i Lisbeth Salander ma prawo do wgldu
w absolutnie wszystko. Kobieta przyniosa wic sprawozdania
roczne z interesujcych Lisbeth dekad. Kady raport zawiera map
krajowych placwek koncernu.
Rzuciwszy okiem na map, Lisbeth zanotowaa, e
Vangerowie posiadali liczne fabryki, biura i punkty sprzeday i e
kade miejsce, w ktrym popeniono morderstwo, zdobia czerwona
kropka (czasami kilka) symbolizujca placwk koncernu.
Pierwszy zwizek odkrya w 1957 roku. Zwoki Rakel Lunde,
zamieszkaej w Landskronie, znaleziono dzie po tym, jak firma
V&. C Bygg wygraa wielomilionowy przetarg na budow lokalnego
centrum handlowego. V&C byo skrtem od Vanger & Carlen Bygg,
zakadu wchodzcego w skad koncernu. Gazeta lokalna
przeprowadzia wywiad z Gottfriedem Vangerem, ktry przyby na
miejsce, by podpisa kontrakt.
Lisbeth przypomniaa sobie szczeg z policyjnego
pokego raportu, ktry przeczytaa w wojewdzkim archiwum w
Landskronie. Rakel Lunde, wrbiarka hobbystka pracowaa jako
sprztaczka w firmie V&C Bygg.

DO SIDMEJ WIECZOREM Mikael zdy zadzwoni do Lisbeth

kilkanacie razy, by tyle samo razy przekona si, e wyczya
komrk. Widocznie nie chciaa, eby jej przeszkadzano w pracy.
Kry po domu, nie mogc sobie znale miejsca. Wycign
notatki Henrika, w ktrych jeszcze raz przeczyta, czym zajmowa
si Martin w dniu zniknicia siostry.
W 1966 roku Martin Vanger chodzi do maturalnej klasy w
Uppsali. Uppsala. Lena Andersson, siedemnastoletnia licealistka.
Wraz z gow i tuszczem.
Henrik kiedy o tym wspomnia, ale Mikael dla pewnoci
musia sprawdzi w swoich zapiskach. Martin by zamknitym w
sobie chopcem. Martwili si o niego. Po tragicznej mierci ma
Isabella postanowia wysa syna do Uppsali. Mia zmieni
rodowisko i zamieszka u Haralda. Harald i Martin? Trudno w to
uwierzy.
W samochodzie jadcym do Hedestad zabrako dla Martina
miejsca. Chopak spni si na pocig i przyjecha do domu pnym
popoudniem, co oznaczao, e znalaz si po zej" stronie mostu.
Przypyn na wysp dk dopiero po szstej wieczorem, odebra go
sam Henrik. Z tego powodu starzec umieci Martina na samym
kocu listy osb, ktre mogy mie co wsplnego ze znikniciem
Harriet.
Martin twierdzi, e feralnego dnia nie widzia swojej siostry.
Kama. Przyjecha do Hedestad o wiele wczeniej i na
Jarnvagsgatan spotka si z ni twarz w twarz, co Mikael mg
udokumentowa fotografiami, ktre przeleay zapomniane prawie
czterdzieci lat.
Na widok brata Harriet przeya szok. Wrcia do Hedeby i
prbowaa porozmawia z Henrikiem, ale znikna, zanim jej si
udao. Co chciaa mu opowiedzie? O Uppsali? Ale Leny
Andersson z Uppsali nie byo na twojej licie. Nic o niej nie
wiedziaa.
Mikael w dalszym cigu nie potrafi dopasowa fragmentw
tej historii. Harriet znikna okoo trzeciej po poudniu. W tym czasie
Martin znajdowa si na pewno na drugim brzegu. Wida go na

fotografiach zrobionych z kocielnego wzniesienia. Nie mg wic

zrobi nic zego przebywajcej na wyspie siostrze. Cigle brakowao
jednej czci ukadanki. Kto z nim wsppracowa? Anita Vanger?
MATERIAY ARCHIWALNE wiadczyy o tym, e z biegiem lat
pozycja Gottfrieda w koncernie ulegaa zmianie. Urodzi si w 1927
roku. Jako dwudziestolatek spotka Isabell i do szybko zrobi jej
dziecko. Martin Vanger przyszed na wiat w 1948 roku i nie ulegao
wtpliwoci, e modzi musz si pobra.
Kiedy mia dwadziecia dwa lata, zosta wprowadzony przez
Henrika do gwnego biura firmy. By z pewnoci zdolny i moe
nawet traktowano go jako nadziej na przyszo. Trzy lata pniej
zasiad w zarzdzie, jednoczenie piastujc funkcj zastpcy szefa
dziau rozwoju. Wschodzca gwiazda.
Gdzie w poowie lat pidziesitych jego kariera stracia
rozmach. Zacz pi. Rozpad maestwa z Isabell by tylko
kwesti czasu. Dzieci, Martin i Harriet, znalazy si w tarapatach.
Interweniowa Henrik. W 1956 roku Gottfried osign szczyt
kariery. Wtedy zatrudniono jeszcze jednego zastpc szefa
odpowiedzialnego za rozwj. Jeden z nich pracowa pen par,
podczas gdy drugi upija si i coraz czciej znika.
Ale Gottfried w dalszym cigu by Vangerem, w dodatku o
ujmujcej i wyrazistej osobowoci. Od 1957 roku jego praca
polegaa gwnie na jedeniu po kraju. Otwiera uroczycie fabryk
za fabryk, rozwizywa lokalne konflikty i szerzy przekonanie, e
kierownictwo koncernu naprawd troszczy si o podwadnych.
Wysyamy jednego z naszych synw, eby wysucha waszych
problemw. Traktujemy was powanie.
Drugi zwizek znalaza okoo wp do sidmej. Gottfried bra
udzia w negocjacjach prowadzonych w Karlstad, gdzie koncern
kupi lokalny zakad drzewny. Nastpnego dnia znaleziono ciao
zamordowanej rolniczki, Magdy Lovisy Sjberg.
Na trzeci zwizek wpada zaledwie kwadrans pniej.
Uddevalla w 1962 roku. Tego samego dnia, kiedy znikna Lea
Persson, w lokalnej gazecie rozmawiano z Gottfriedem Vangerem o
moliwoci rozbudowy portu.

W cigu kolejnych godzin Lisbeth stwierdzia obecno

Gottfrieda w piciu z omiu miejsc, w ktrych popeniono zbrodnie.
Przebywa tam albo kilka dni wczeniej, albo zaraz po wykryciu
przestpstwa. Brakowao jej tylko informacji na temat morderstw z
1949 i 1954 roku. Studiowaa rysy modego Vangera na zdjciach z
wycinkw. Przystojny, szczupy szatyn, udzco podobny do Clarka
Gable'a w Przemino z wiatrem.
W 1949 roku Gottfried mia dwadziecia dwa lata. Pierwsze
morderstwo popeniono w Hedestad. Rebeka Jacobsson, pracownica
biura w koncernie Vangera. Gdzie si spotkalicie? Co jej obiecae?
Kiedy o sidmej BodiI Lindgren oznajmia, e za chwil
zamyka, Lisbeth odburkna, e jeszcze nie jest gotowa, dodajc:
Ale niech sobie pani idzie, tylko prosz mi zostawi klucz.
Szefowa archiwum, wyranie uraona agresywnym tonem
dziewczyny, zadzwonia do Dircha Frodego po instrukcje. Adwokat
bez wahania odpowiedzia, e Lisbeth moe zosta w archiwum
nawet ca noc, jeeli uzna to za stosowne. Czy pani Lindgren
byaby uprzejma poinformowa stranikw ochrony o obecnoci
Lisbeth? eby mogli j wypuci, kiedy bdzie sza do domu.
Lisbeth przygryza warg. Problem polega na tym, e
Gottfried utopi si po pijaku w 1965 roku, a ostatnie morderstwo
popeniono w Uppsali w lutym 1966 roku. Zastanawiaa si, czy
wcignicie siedemnastoletniej licealistki na list nie byo pomyk.
Nie. Sygnatura bya odmienna, ale cigle chodzio o t sam biblijn
parodi. Musia istnie jaki zwizek.
O DZIEWITEJ ZACZO zmierzcha. Zrobio si znacznie
chodniej i myo. Mikael siedzia przy stole, bbnic palcami w
niego, gdy za oknem przemkno volvo Martina. Znikajcy za
zakrtem samochd jak gdyby postawi spraw na ostrzu noa.
Mikael nie wiedzia, co pocz. Pon chci konfrontacji, co
moe nie byo najbardziej mdr postaw, zwaywszy, e
podejrzewa Martina zarwno o zamordowanie Harriet i uppsalskiej
licealistki, jak i o to, e prbowa go zabi. Ale Martin by jak
magnes. No i nie wiedzia, e Mikael wie. A to oznaczao, e Mikael

mg do niego zajrze pod pretekstem, hmm... oddania klucza do

chatki Gottfrieda? Zamkn za sob drzwi i wolnym krokiem poszed
w kierunku cypla.
U Haralda jak zwykle wszystko byo zamknite na gucho. U
Henrika wiecio si tylko w jednym oknie od ogrodu. Anna musiaa
si ju pooy. Dom Isabelli ton w ciemnociach. Cecilia znw
gdzie wyjechaa. Palio si na pitrze u Alexandra Vangera, ale w
pozostaych dwch domach, zamieszkanych przez osoby spoza
rodziny, byo kompletnie ciemno. Nigdzie nie byo wida ywej
duszy.
Mikael zatrzyma si niezdecydowanie przed will Martina,
wycign komrk i wystuka numer Salander. W dalszym cigu
adnej odpowiedzi. Wyczy telefon, eby nie zadzwoni w
najmniej odpowiednim momencie.
Na parterze byo jasno. Mikael przeszed przez trawnik i
zatrzyma si kilka metrw od kuchennego okna. Nie dostrzeg
adnego ruchu. Obszed cay dom, spogldajc w kade okno, ale
nigdzie nie zobaczy Martina. Odkry natomiast uchylone drzwi do
garau. Nie bd idiot. Nie mg oprze si pokusie i zajrza do
rodka.
Pierwsze, co rzucio mu si w oczy, to lecy na warsztacie
stolarskim karton z nabojami do sztucera. Na pododze stay dwa
kanistry z benzyn. Przygotowujesz si do kolejnej nocnej wizyty,
Martin?
Wejd do rodka. Widziaem, jak przyszede.
Mikaelowi stano serce. Odwrciwszy wolno gow, dojrza
w ciemnoci Martina. Sta przy drzwiach prowadzcych do czci
mieszkalnej domu.
Nie moge si powstrzyma, prawda?
Jego gos by ciepy, niemal przyjazny.
Cze, Martin odpowiedzia.
Wejd, prosz powtrzy gospodarz. Tdy.
Zrobi krok do przodu i przesuwajc si w bok, zaprosi do

wejcia gestem lewej doni. W lekko uniesionej prawej rce bysn

matowy metal.
Trzymam glocka. Nie rb nic gupiego, bo z tej odlegoci
nie mog spudowa.
Mikael zbliy si niespiesznie do Martina i spojrza mu w
oczy.
Musiaem tutaj przyj. Nazbierao si sporo pyta.
Rozumiem. Tymi drzwiami.
Mikael ruszy wolno w stron czci mieszkalnej. Korytarzyk
prowadzi do holu i kuchni, ale zanim Mikael tam dotar, Martin
zatrzyma go lekkim dotkniciem doni.
Nie, nie tam. Na prawo. Otwrz te boczne drzwi.
Piwnica. Kiedy Mikael zacz schodzi w d, Martin
przekrci kontakt. Zapaliy si lampy. Po prawej stronie znajdowaa
si kotownia. Zza rodkowych drzwi dochodzi zapach proszku do
prania. Martin skierowa gocia na lewo, do schowka penego
starych mebli i kartonw. W gbi zamajaczyy jeszcze jedne drzwi.
Stalowe, z antywamaniowym zamkiem.
Tutaj powiedzia Martin, rzucajc Mikaelowi pk kluczy.
Otwrz.
Mikael wykona posusznie polecenie.
Kontakt jest po lewej stronie.
Mikael otworzy wrota pieka.
O DZIEWITEJ WIECZOREM Lisbeth kupia w stojcym na
korytarzu automacie kaw i zafoliowan kanapk. Wertujc stare
dokumenty, prbowaa znale jaki lad Gottfrieda w Kalmarze w
1954 roku. Bez powodzenia.
Zastanawiaa si przez chwil, czy nie zadzwoni do Mikaela,
ale postanowia najpierw przejrze gazetki zakadowe.
POMIESZCZENIE MIAO mniej wicej pi na dziesi metrw i,

zdaniem Mikaela, cigno si wzdu pnocnego szczytu domu.

Martin Vanger wyposay swoj prywatn izb tortur z
wielk dbaoci. Po lewej stronie staa awa, do ktrej mg
przywizywa ofiary rzemiennymi pasami. Zarwno na cianie, jak i
u sufitu wisiay acuchy i metalowe ptle. By tu te oczywicie
sprzt wideo. Cae studio nagraniowe. W gbi widniaa stalowa
klatka, w ktrej gospodarz zamyka swoich goci na duszy czas.
Na prawo od drzwi znajdoway si ko i kcik telewizyjny. Na
jednej z pek staa masa filmw wideo.
Gdy tylko weszli, Martin wymierzy pistolet w Mikaela,
rozkazujc mu, eby pooy si na brzuchu na pododze. Mikael
odmwi.
W porzdku. W takim razie roztrzaskam ci kolano.
Gdy przymierzy si do strzau, Mikael skapitulowa. Nie
mia innego wyjcia.
Cigle ywi nadziej, e na uamek sekundy Martin straci
czujno wiedzia, e wygra z nim kade starcie. Mia szans w
przejciu, pitro wyej, wanie wtedy, gdy poczu na swoim barku
do Martina. Ale zawaha si. A potem Martin ju nigdy nie
podszed blisko. Z przestrzelon rzepk byby bez szans. Pooy si
wic posusznie.
Martin zbliy si od tyu, poleci Mikaelowi pooy rce na
plecach i zaku je w kajdanki. Zupenie bez ostrzeenia kopn
lecego w krocze, by po chwili z furi wymierzy seri ciosw. To
byo jak zy sen. Martin Vanger oscylowa midzy racjonalnoci a
chorob psychiczn. W jednej chwili pozornie spokojny, w drugiej
zaczyna miota si jak zwierz w klatce. Wielokrotnie kopa
Mikaela, ktry odruchowo prbowa osania gow. Ju po kilku
minutach dozna kilkunastu bolesnych obrae.
Przez pierwsze p godziny Martin nie powiedzia ani sowa,
wic jakiekolwiek porozumienie nie wchodzio w gr. Pniej, ju
zdecydowanie spokojniejszy, owin wok szyi ofiary zdjty ze
ciany acuch, przecign go przez metalow ptl w pododze,
przymocowa kdk i znikn na jaki kwadrans. Wrci z litrow
butelk wody. Usiad na krzele i nie spuszczajc wzroku z Mikaela,

zacz pi.
Moesz mi troch da? zapyta Mikael.
Pochyliwszy si, Martin pozwoli mu zaspokoi pragnienie.
Mikael przeyka apczywie.
Dzikuj.
Niezmiennie uprzejmy Kalle Blomkvist.
Po co te kopniaki? zapyta Mikael.
Bo doprowadzasz mnie do szewskiej pasji. Zasuye na
kar. Dlaczego po prostu nie pojechae do domu? Bye potrzebny
w Millennium". Mwiem jak najbardziej powanie, moglibymy
zrobi razem znakomite czasopismo. Moglibymy wsppracowa
przez wiele lat.
Mikael wykrzywi twarz, prbujc jednoczenie znale
wygodniejsz pozycj. By bezbronny. Pozosta mu jedynie gos.
Uwaasz, e t szans ju stracilimy? zapyta.
Martin wybuchn miechem.
Przykro mi, mj drogi. Chyba rozumiesz, e przyjdzie ci tu
umrze?
Mikael skin gow.
Jak, do cholery, wpadlicie na to, e to ja? Ty i ten twj
anorektyczny upir?
Kamae, gdy pytano ci, co robie tego dnia, kiedy
znikna Harriet. Mog udowodni, e bye w Hedestad, e stae na
ulicy, ktr przechodzi orszak z okazji Dnia Dziecka.
Sfotografowano ci, kiedy patrzye na swoj siostr.
To dlatego pojechae do Norsj?
Tak, pojechaem po zdjcie. Zrobia je para ludzi, ktrzy
znaleli si w Hedestad przez przypadek. Zatrzymali si tam tylko
przejazdem.
Martin pokrci gow.

 To, kurwa, niemoliwe wyrzuci z siebie.

Mikael zastanawia si usilnie, co powiedzie, eby unikn
swojej egzekucji albo przynajmniej j odwlec.
Gdzie jest to zdjcie?
Negatyw? W moim sejfie w Handelsbanken, w Hedestad.
Wiedziae, e mam tam sejf? kama jak z nut. Odbitki s tu i
wdzie. W moim komputerze, w laptopie Lisbeth, na serwerze
Millennium" i w Milton Security, tam, gdzie pracuje Salander.
Martin siedzia niezdecydowany, prbujc zgadn, czy
Mikael nie kamie.
Ile wie Salander?
Mikael zawaha si. Lisbeth bya w tej chwili jego jedyn
nadziej na ratunek. Co zrobi, kiedy wrci do domu i odkryje, e
znikn? Na pewno zobaczy zdjcie z Martinem w kurtce; to, ktre
zostawi na kuchennym stole. Zrozumie? Zaalarmuje innych? Ona
nie jest z tych, co dzwoni na policj. Najgorszy wariant z
moliwych to ten, e Lisbeth po prostu przyjdzie do Martina i zapyta
o Mikaela.
Odpowiedz! zada Martin lodowatym gosem.
Zastanawiam si. Lisbeth wie mniej wicej tyle samo co ja.
Moe troch wicej. Myl, e wie wicej. Jest sprytna. To ona
powizaa ci z Len Andersson.
Martin by kompletnie zaskoczony.
Siedemnastoletnia dziewczyna, ktr zamczye na mier
w Uppsali w 1966 roku. Nie mw, e jej nie pamitasz.
Wzrok Vangera pojania. Po raz pierwszy wyglda na
poruszonego. Nie mia pojcia, e kto odkry ten zwizek. Lena
Andersson nie figurowaa w notatniku Harriet.
Martin Mikael odezwa si tak spokojnie, jak tylko mg.
To ju koniec. Moesz mnie zabi, ale to ju naprawd koniec.
Zbyt wiele osb wie i tym razem wyldujesz w wizieniu.
Martin podnis si gwatownie i znw zacz chodzi tam i z

powrotem. Nagle waln pici w cian. Musz pamita, e on nie

myli racjonalnie. Kot. Mg przyj z kotem tutaj, ale poszed do
rodzinnego grobowca. Nie dziaa racjonalnie.
Martin zatrzyma si.
Myl, e kamiesz. Wiesz tylko ty i Salander. Nie
rozmawialicie z nikim, bo w przeciwnym razie byaby tu ju
policja. Wystarczy jeden porzdny poar w chatce i wszystkie
dowody trafi szlag.
A jeeli to ty si mylisz?
Martin umiechn si niespodziewanie.
Jeeli ja si myl, to faktycznie koniec. Ale nie sdz.
Stawiam na to, e blefujesz. Jaki mam wybr? A po chwili
zastanowienia doda: Jedyne sabe ogniwo to ta twoja przeklta
cipa. Musz j znale.
W poudnie pojechaa do Sztokholmu.
Martin zamia si.
Ach tak. Dlaczego w takim razie przesiedziaa cay wieczr
w archiwum koncernu?
Serce Mikaela stano. On wiedzia. Cay czas wiedzia.
Zgadza si. Miaa zajrze do archiwum, a pniej pojecha
do Sztokholmu odpowiedzia Mikael tak spokojnie, jak tylko
potrafi. Nie wiedziaem, e zabawi tam tak dugo.
Daj sobie spokj. Wiem od szefowej archiwum, e Dirch
Frode pozwoli Salander siedzie tak dugo, jak bdzie chciaa. To
znaczy, e wrci do domu w rodku nocy.
Stranik ma mi da zna, gdy bdzie wychodzia.

92% Szwedek, ktre dowiadczyy przemocy seksualnej,

nie zgosio tego na policji.

CZ IV
Hostile takeover
11 lipca 30 grudnia

Rozdzia 24
Pitek 11 lipca sobota 12 lipca
MARTIN VANGER pochyli si nad Mikaelem i przeszukawszy
jego kieszenie, znalaz klucz.
Sprytnie pomylelicie, eby wymieni zamek
skomentowa. Zajm si twoj dziewczyn, gdy tylko wrci do
domu.
Mikael milcza. Przypomnia sobie, e Martin to zaprawiony
w przemysowych pojedynkach negocjator. Przejrza w yciu
niejeden blef.
Dlaczego?
Dlaczego co?
Po co to wszystko? Mikael uczyni nieokrelony ruch
gow, omiatajc wzrokiem pomieszczenie.
Martin pochyli si ponownie, unis podbrdek Mikaela i
zajrza mu prosto w oczy.
Dlatego, e to takie proste powiedzia. Kobiety znikaj
cay czas. Nikt ich nie opakuje. Imigrantki. Kurwy z Rosji. Tysice
ludzi przewijaj si co roku przez Szwecj.
Wsta, niemal dumny ze swojego wyznania.
Sowa Martina uderzyy Mikaela jak obuchem.
Boe drogi. To nie jest adna historyczna zagadka. Martin
Vanger morduje kobiety tu i teraz. I zupenie niewiadomie
wdepnem prosto w...
Nie mam teraz adnego gocia. Ale moe zainteresuje ci
to, e przez ca zim i wiosn, gdy ty limaczye si razem z
Henrikiem, mieszkaa tutaj pewna dziewczyna. Miaa na imi Irina.
Biaorusinka. Siedziaa tutaj zamknita w klatce, kiedy jade u mnie
obiad. To by cakiem przyjemny wieczr, prawda?

Martin usiad na awie i zamacha nogami. Mikael przymkn

oczy. Nagle poczu pieczenie w przeyku i popiesznie zacz
przeyka lin.
Co robisz z ciaami?
Przy pomocie mam d. Wypywam daleko w morze. W
odrnieniu od mojego ojca nie zostawiam po sobie ladw. Ale on
te by nie w ciemi bity. Rozproszy swoje ofiary po caej Szwecji.
Poszczeglne elementy puzzli zaczty si ukada w cao.
Gottfried Vanger. Od 1949 do 1965 roku. W 1966 roku, w Uppsali
przej od niego paeczk syn.
Podziwiasz swojego ojca?
By moim nauczycielem. Przeszedem inicjacj, gdy
miaem czternacie lat.
Uddevalla. Lea Persson.
Wanie. Byem tam wycznie obserwatorem, ale byem.
1964. Sara Witt w Ronneby.
Miaem wtedy szesnacie lat. Pierwszy raz posiadem
kobiet. Gottfried mnie nauczy. To ja j udusiem.
Chwali si. Boe mj jedyny, co za nienormalna rodzina.
Chyba rozumiesz, e to jest chore?
Martin wzruszy nieznacznie ramionami.
Myl, e nie potrafisz poj tego boskiego uczucia.
Uczucia absolutnej kontroli nad yciem i mierci innego czowieka.
Torturowanie i mordowanie kobiet sprawia ci przyjemno?
Szef koncernu zamyli si ze wzrokiem utkwionym w jakim
nieokrelonym punkcie na cianie. A po chwili zademonstrowa swj
uroczy, promienny umiech.
Nie sdz. Przeprowadzajc intelektualn analiz swojego
stanu, dochodz do wniosku, e bliej mi do seryjnego gwaciciela
ni seryjnego mordercy. A tak naprawd jestem seryjnym
porywaczem. mier pojawia si, e tak powiem, jako naturalna

konsekwencja, poniewa musz ukry przestpstwo. Rozumiesz?

Nie wiedzc, co odpowiedzie, Mikael tylko skin gow.
Naturalnie takie dziaania nie s spoecznie akceptowane,
ale mj wystpek polega gwnie na tym, e ami pewne
konwencje. mier nastpuje dopiero pod koniec wizyt moich goci,
kiedy mi si ju znudz. Najbardziej fascynujce jest ich
rozczarowanie.
Rozczarowanie? Mikael nie kry zdziwienia.
Wanie tak. Rozczarowanie. Myl, e przeyj, jeeli
tylko bd robi wszystko zgodnie z moj wol. Stosuj si do
moich zasad, zaczynaj mi ufa, sdzc, e jestem ich koleg. I do
samego koca maj nadziej, e to koleestwo co znaczy.
Rozczarowanie pojawia si wtedy, gdy nagle odkrywaj, e zostay
oszukane.
Obszed aw i opar si o klatk.
Ty, ze swoimi mieszczaskimi konwenansami, nigdy nie
zrozumiesz, ile napicia moe dostarczy samo planowanie
porwania. To nie moe by dziaanie pod wpywem impulsu, tacy
porywacze zawsze kocz za kratkami. To wymaga rzetelnej wiedzy
z tysicem szczegw, ktre trzeba wzi pod uwag. Musz
zidentyfikowa ofiar i rozpracowa jej ycie. Kim jest? Skd
pochodzi? Jak mog do niej dotrze? Jak mam si zachowywa,
eby zosta z ofiar sam na sam, nie ryzykujc, e moje nazwisko
kiedy pojawi si w dochodzeniu policyjnym?
Przesta, pomyla Mikael. Martin Vanger mwi o
uprowadzeniach i morderstwach w niemal akademickim tonie, jak
gdyby prezentowa swj odmienny pogld w jakim tajemniczym
teologicznym sporze.
Ale czy to naprawd ci interesuje? zapyta i pochyliwszy
si nad Mikaelem, pogadzi go po policzku. Jego dotyk by
delikatny, prawie czuy.
Rozumiesz chyba, e to moe si skoczy w tylko jeden
sposb? Bdziesz mia co przeciwko temu, e zapal?
Mikael pokrci gow.

 Ale moesz mnie poczstowa odpowiedzia.

Speniajc jego yczenie, Martin zapali dwa papierosy,
umieci ostronie jednego z nich w ustach Mikaela i poczeka, a si
zacignie.
Dziki powiedzia odruchowo Mikael.
Martin znw si rozemia.
No widzisz. Ju zacze si stosowa do zasad. Twoje ycie
spoczywa w moich rkach. Wiesz, e w kadej sekundzie mog ci
zabi. Zaapelowae do mnie o popraw jakoci swojego ycia,
uczynie to, uywajc racjonalnego argumentu i odrobiny
pochlebstw. No i spotkaa ci nagroda.
Mikael potwierdzi milczco. W jego piersi niemiosiernie
tuko si serce.
KWADRANS PO JEDENASTEJ Lisbeth Salander przewracaa
kolejn stron gazety, popijajc wod z butelki. Dokonawszy
odkrycia, nie zachysna si jak Mikael, ale wytrzeszczya oczy.
Klik!
Od dwch godzin przekopywaa si przez gazetki zakadowe.
Gazet gwn, zatytuowan niewyszukanie Informacje o
przedsibiorstwie", zdobio logo koncernu: powiewajca na wietrze
szwedzka flaga, ktrej jeden bok przechodzi w strzak.
Najwyraniej pisemko byo produktem dziau reklamy i zawierao
materiay propagandowe, ktrych celem byo stworzenie poczucia,
e wszyscy zatrudnieni w firmie s jedn wielk rodzin.
W lutym 1967 roku Henrik Vanger wykaza si szerokim
gestem wobec pidziesiciu pracownikw gwnego biura.
Zafundowa im i ich rodzinom tygodniowe ferie zimowe w
Harjedalen. Bezpatne wakacje byy czym w rodzaju podzikowania
za wydajn prac; w minionym roku koncern osign rekordowy
zysk. Do wynajtego z tej okazji orodka wczasowego pojechali
rwnie przedstawiciele dziau PR, by przygotowa specjalny
fotoreporta.
Wikszo zdj z zabawnymi podpisami pochodzia ze stoku

narciarskiego, kilka z baru, gdzie ten i w rozemiany pracownik o

zmroonej twarzy wznosi kufel piwa. Dwa zdjcia dokumentoway
skromn przedpoudniow uroczysto, w trakcie ktrej Henrik
Vanger mianowa czterdziestojednoletni Ull-Britt Mogren
najlepsz pracownic biurow roku. Otrzymaa szklany pmisek i
piset koron premii. Wrczenie nagrody miao miejsce na
hotelowym tarasie, prawdopodobnie midzy jednym a drugim
zjazdem ze stoku. Na jednej z fotografii uwieczniono okoo
dwudziestu osb. Po prawej stronie, zaraz za Henrikiem, sta
dugowosy blondyn. Mia na sobie ciemn kurtk z wyranie
janiejszymi wstawkami. Czarno-biae zdjcie nie zdradzao koloru,
ale Lisbeth moga da gow, e janiejsze aty na barkach s
czerwone.
Podpis pod spodem wyjania: pierwszy od prawej
studiujcy w Uppsali, dziewitnastoletni, Martin Vanger. Ju teraz
mwi si o nim jako o przyszej nadziei kierownictwa koncernu.
Got you wymamrotaa Lisbeth.
Wyczya lampk, zostawiajc na biurku porozrzucane
gazety niech si nimi jutro zajmie ta jdza, Bodil Lindgren.
Opucia archiwum bocznymi drzwiami. W polowie drogi na
parking przypomniaa sobie, e przecie obiecaa powiadomi
stranika. Rozejrzawszy si dookoa, stwierdzia, e musiaaby
wrci i obej cay budynek, eby dotrze do siedzcego po drugiej
stronie wartownika. Fuck that zdecydowaa.
Ju przy motocyklu wczya komrk i wystukaa numer
Mikaela. Mechaniczny gos oznajmi, e abonent jest czasowo
niedostpny. Zaraz potem odkrya, e midzy czwart a dziewit
Mikael dzwoni do niej dokadnie trzynacie razy. Ale ani raz przez
ostatnie dwie godziny.
Milcza te telefon stacjonarny w chatce. Lisbeth zmarszczya
brwi, przypia do baganika torb z laptopem, zaoya kask i
odpalia silnik. Podr sprzed budynku gwnej siedziby firmy na
wysp zaja jej dziesi minut. W kuchni palio si wiato, ale
chatka bya pusta.
Lisbeth wyruszya na krtki rekonesans po okolicy. Do

szybko zweryfikowaa swj pierwotny pomys, e Mikael poszed do

Dircha Frodego. Nawet nie przechodzc na drug stron mostu,
zobaczya, e w willi adwokata panuj ciemnoci. Spojrzaa na
zegarek. Bya za dwadziecia dwunasta.
Wrciwszy do domu, wyja z szafy komputer, ktry
zapisywa zdjcia rejestrowane przez zewntrzne kamery cyfrowe.
Przeledzenie rozwoju wypadkw zajo jej troch czasu.
O 15.32 Mikael wszed do domu.
O 16.03 wyszed do ogrodu, gdzie wypi kaw i studiowa
wzit z domu teczk. W czasie godzinnego pobytu na wolnym
powietrzu trzykrotnie zadzwoni z komrki. Kolejne rozmowy
zgadzay si co do minuty z telefonami, ktrych nie odebraa
Lisbeth.
O 17.21 poszed na spacer. Wrci po pitnastu minutach.
O 18.20 podszed do furtki, spogldajc w kierunku mostu.
O 21.03 wyszed ponownie i nie wrci.
Lisbeth przejrzaa szybko zdjcia z drugiego komputera,
dokumentujce przebieg wypadkw po drugiej stronie furtki.
O 19.12 wrci do domu Gunnar Nilsson.
O 19.42 kto w saabie nalecym do gospodarstwa
Ostergarden pojecha w kierunku Hedestad, by wrci o 20.02.
Krtka przejadka do kiosku przy stacji benzynowej?
Potem dugo nic si nie dziao, a do godziny 21.00, kiedy
drog przemkn samochd Martina Vangera. Trzy minuty pniej
Mikael opuci chatk.
Prawie godzin pniej, o 21.50, nieoczekiwanie w zasigu
obiektywu znalaz si sam Martin. Przez ponad p minuty sta przy
furtce, obserwujc dom. Zajrza do rodka przez kuchenne okno,
wszed na ganek, nacisn klamk i wycign z kieszeni klucz.
Przekonawszy si, e nie pasuje do nowego zamka, posta jeszcze
chwil, by w kocu odwrci si na picie i odej.
Nagle Lisbeth poczua przeszywajcy cae ciao lodowaty
chd.

MARTIN VANGER znw zostawi Mikaela bez dozoru; cigle w tej

samej niewygodnej pozycji, z rkami skutymi na plecach i szyj
przytroczon acuchem do podogi. Prbowa wymaca kajdanki,
ale wiedzia, e nie bdzie mg ich otworzy. ciskay mu przeguby
rk tak mocno, e zacz traci czucie w palcach. By bez szans.
Zamkn oczy.
Nie wiedzia, ile czasu upyno, zanim ponownie usysza
kroki Martina. Gdy przemysowiec pojawi si w zasigu jego
wzroku, wyglda na zatroskanego.
Niewygodnie ci? zapyta.
Tak odpowiedzia Mikael.
To twoja wina. Powiniene by pojecha do domu.
Dlaczego mordujesz?
To mj wiadomy wybr. Przez ca noc mgbym z tob
dyskutowa o moralnych i intelektualnych aspektach mojego
dziaania, ale to nie zmienia faktu. Sprbuj popatrze na to w ten
sposb: czowiek to skrzana powoka, zawierajca komrki, krew i
inne skadniki chemiczne. O paru ludziach napisz w ksikach
historycznych. Ale wikszo padnie i zginie bez ladu.
Mordujesz kobiety.
My, mordujcy dla przyjemnoci nie jestem osamotniony
w tym hobby yjemy peni ycia.
Ale dlaczego Harriet, wasn siostr?
Wyraz twarzy Martina nagle si zmieni. Dopadszy jednym
susem Mikaela, zapa go za wosy.
Co si z ni stao?
O co ci chodzi? wydysza Mikael.
Prbowa przekrci gow, by zminimalizowa bl u nasady
wosw. Momentalnie poczu wrzynajcy si w szyj acuch.
Ty i ta twoja Salander. Do czego doszlicie?
Pu mnie. Przecie rozmawiamy.

Martin zwolni chwyt i usiad obok po turecku.

Nieoczekiwanie w jego rku pojawi si n i po chwili Mikael
poczu pod okiem ostry szpic. Z trudem spojrza na Martina.
Do jasnej cholery, co si z ni stao?
Nie rozumiem. Mylaem, e j zamordowae.
Vanger przez jaki czas widrowa Mikaela spojrzeniem, po
czym ju rozluniony wsta i znw zacz wdrowa po pokoju.
Rzuciwszy n na podog, zamia si i odwrci w stron Mikaela.
Harriet, Harriet, cigle ta Harriet. Prbowalimy z ni
rozmawia. Gottfried prbowa j nauczy. Mylelimy, e jest
naszym czowiekiem, e zaakceptowaa swj obowizek, ale ona
bya zwyk... cip. Sdziem, e mam j pod kontrol, ale ona
zamierzaa powiedzie Henrikowi i zrozumiaem, e nie mog na
niej polega. Prdzej czy pniej opowiedziaaby rwnie o mnie.
Zabie j.
Chciaem j zabi. Miaem zamiar j zabi, ale
przyjechaem za pno. Nie mogem si dosta na wysp.
Mikael usiowa zrozumie sowa Martina, ale mia wraenie,
e w jego mzgu pojawi si napis: information overload. Martin
Vanger nie wiedzia, co si stao z jego siostr!
Ni std, ni zowd Martin wyj z marynarki komrk i
przyjrzawszy si jej ekranowi, pooy j na krzele, obok pistoletu.
Pora to wszystko zakoczy. Musz jeszcze dzisiaj
rozprawi si z t twoj anorektyczn sroczk.
Wyj z szafki wski rzemie, zwiza go w ptl i zacisn
wok szyi Mikaela. Odpi acuch, pomg lecemu stan na
nogi i pchn ku cianie. Przewlek rzemie przez metalowe oczko
nad gow Mikaela i napi wystarczajco mocno, eby zmusi go do
stania na palcach.
Czy nie za ciasno? Moesz oddycha?
Poluzowa rzemie i przypi jego koniec odrobin niej.
Nie chc, eby od razu si udusi.

Ptla zacisna si na szyi Mikaela tak mocno, e nie by w

stanie wypowiedzie ani sowa.
Martin przyglda mu si z nieukrywanym zainteresowaniem.
Zupenie niespodziewanie rozpi mu spodnie i cign
razem ze slipami. W czasie tego gwatownego manewru Mikael na
moment straci kontakt z podoem i zawis w powietrzu. Martin
poszed po noyczki i poprzecina nimi t-shirt Mikaela, rzucajc
strzpy na podog. I jeszcze raz stan w pewnej odlegoci od
ofiary i zacz j bacznie obserwowa.
Nigdy nie miaem tutaj chopca odezwa si powanym
tonem. Nigdy nie dotykaem adnego mczyzny... oprcz ojca. To
by mj obowizek.
Mikaelowi dudnio w skroniach. Ciao ciyo coraz bardziej.
Stawiajc stopy na pododze, ryzykowa uduszenie. Prbowa
znale oparcie w betonowej cianie za plecami, ale palce nie miay
o co zahaczy.
Nadesza pora powtrzy Martin.
Chwyciwszy rzemie, napi go jeszcze bardziej. Mikael
poczu zaciskajc si coraz mocniej ptl.
Zawsze si zastanawiaem, jak smakuje mczyzna.
Znw pocign za powrz, a potem nagle pochyli si i
pocaowa Mikaela w usta. W tym samym momencie cisz rozdar
chodny gos.
Ty plugawa winio! W tej wsi to ja mam monopol na takie
rzeczy.
MIKAEL SYSZA gos Lisbeth jak przez czerwon mg. Udao
mu si skoncentrowa na tyle, eby dostrzec stojc w drzwiach
Salander. Patrzya na Vangera oczyma bez wyrazu.
Nieee... ucie... kaj prbowa j ostrzec Mikael.
Nie widzia twarzy Martina, ale niemal fizycznie czu, jaki
szok przeywa wanie odwracajcy si mczyzna. Na moment czas
stan w miejscu. A pniej Vanger sign po zostawiony na krzele

pistolet.
Zrobiwszy trzy szybkie kroki w przd, Lisbeth zamachna
si kijem golfowym, ktry trzymaa wzdu ciaa. Metalowa gwka
przecia powietrze szerokim ukiem, trafiajc Martina w obojczyk i
bark. Cios by tak silny, e sycha byo odgos kruszonych koci.
Vanger zacz potwornie wrzeszcze.
Lubisz bl? zapytaa Salander. Jej gos by szorstki jak
papier cierny.
Mikael pomyla, e do koca ycia nie zapomni wygldu
Lisbeth ruszajcej do natarcia. Obnaone zby, niczym u
drapienego zwierza. Oczy byszczce czerni. Dziewczyna
poruszaa si byskawicznie, jak pajczyca cakowicie
skoncentrowana na upie. Ponownie wywina kijem, tym razem
ranic klatk piersiow.
Martin potkn si o krzeso i upad. Pistolet stukn o
podog u stp Lisbeth, ktra jednym kopniciem przesuna go na
bezpieczn odlego.
A pniej uderzya trzeci raz, wanie wtedy, gdy Vanger
usiowa podnie si na nogi. Trafia w biodro. Niemal jednoczenie
z mlaniciem ciosu rozleg si przeraliwy ryk. Czwarte uderzenie
wymierzya w opatk.
Lis... errrth... wycharcza Mikael.
Wydawao mu si, e traci wiadomo. Bl w skroniach by
nie do wytrzymania.
Odwrciwszy si, Salander zobaczya jego psow twarz,
wytrzeszczone oczy i wysuwajcy si z ust jzyk.
Wystarczy moment, eby znalaza lecy na pododze n.
Ktem oka zerkna na Vangera, ktry na kolanach i z bezwadnym
ramieniem usiowa si od niej oddali. Przez chwil nie powinien
sprawia kopotw. Wypucia z rki kij, podniosa szpiczasty, ale
tpy n i stojc na palcach, gorczkowo zacza walczy ze
skrzanym powrozem. Upyno wiele sekund, zanim Mikael w
kocu run na ziemi. Z zacinit na szyi ptl.

LISBETH SPOJRZAA ponownie na Martina. Udao mu si stan

na nogi, ale zgity wp, cigle nie stwarza zagroenia. Chwilowo
go ignorujc, z trudem wcisna palce pod rzemie zacinity wok
szyi Mikaela i ostatecznie zdobya si na uycie noa. Manewrujc
ostrym szpicem, niechccy drasna Mikaela w szyj. Uwolniony
mczyzna, charczc, z trudem apa oddech.
Przez moment dozna niesamowitego uczucia, e jego ciao
zlewa si z dusz. Wzrok mia tak ostry, e potrafi rozrni kady
znajdujcy si w powietrzu pyek. Doskonale czu wo potu Lisbeth
i zapach jej skrzanej kurtki. Wyapywa kady oddech i szelest
ubrania, jak gdyby dwiki dochodziy z naoonych na uszy
suchawek. Zudzenie pryso, gdy tylko krew znw zacza kry w
jego gowie, a twarz przybraa normalny kolor.
Lisbeth zerkna na drzwi wanie wtedy, gdy Martin za nimi
znika. Zerwaa si na rwne nogi, chwycia w locie pistolet i
sprawdziwszy magazynek odbezpieczya. Mikael zauway, e
dziewczyna najwyraniej umie obchodzi si z broni. Jeszcze raz
rozejrzaa si dookoa i utkwia wzrok w lecym na stole komplecie
kluczy.
Zapi go powiedziaa, pdzc ku drzwiom.
Chwycia w biegu kluczyki do kajdankw i celnym
back-handem podaa je Mikaelowi.
Chcia j zatrzyma, ale zanim zdy wydoby z garda
jakikolwiek dwik, ju znikna za drzwiami.
LISBETH NIE ZAPOMNIAA, e Vanger jest posiadaczem
sztucera, i wchodzc do przesmyku midzy garaem a kuchni,
zatrzymaa si na moment, uja pistolet oburcz i gotowa do
strzau nasuchiwaa odgosw zdradzajcych obecno
uciekajcego. Nie syszaa nic. Instynktownie przesuwaa si w
stron kuchni i gdy ju miaa przekracza jej prg, usyszaa
ruszajcy sprzed domu samochd. Rzucia si z powrotem i
wybiegajc z garau przez boczne drzwi, zobaczya tylne wiata
skrcajce w stron mostu. Ruszya za nimi co si w nogach.
Schowaa pistolet do kieszeni kurtki i nie przejmujc si brakiem
kasku, odpalia motocykl. Ju po chwili opuszczaa wysp.

Gdy dojedaa do ronda z wylotem na drog E4, Vanger

mg mie jakie dziewidziesit sekund przewagi. Nie widziaa go.
Zahamowaa, wyczya silnik i uwanie nasuchiwaa.
Niebo pokryway cikie chmury, ale nad widnokrgiem
powoli wstawa wit. Najpierw usyszaa odgos silnika, a pniej
zobaczya suncy na poudnie samochd Vangera. Jednym
kopniciem uruchomia motocykl, wrzucia bieg i przejechaa pod
wiaduktem. Z prdkoci osiemdziesiciu kilometrw na godzin
cia zakrt przy wjedzie na E4. Przed sob miaa drog prost jak
drut i tylko jeden samochd. Przekrcia manetk gazu i skoczya do
przodu. Gdy droga biegnca wzdu grzbietu wzniesienia zacza
agodnie skrca, Lisbeth pdzia z gry sto siedemdziesit na
godzin, czyli mniej wicej z maksymaln prdkoci, na jak byo
sta jej wasnorcznie podrasowany pojazd. Po dwch minutach
jakie czterysta metrw przed sob znw zobaczya znajome volvo.
Analiza konsekwencji. Co teraz?
Zwolnia do bardziej stosownej prdkoci i utrzymujc sto
dwadziecia kilometrw na godzin nie spuszczaa samochodu z
oczu. Na kilku wiraach znikn jej z pola widzenia, ale po chwili
znw miaa go jak na doni, mniej wicej dwiecie metrw przed
sob.
Musia zauway wiato jej reflektora, poniewa wjedajc
w kolejny dugi uk, zdecydowanie przyspieszy. Znw przekrcia
rczk gazu do oporu, ale poniewa na kadym zakrcie musiaa
hamowa, dystans si zwiksza.
Z daleka zobaczya wiata ciarwki. Martin Vanger
najwyraniej te. Zupenie nieoczekiwanie zwikszy prdko i gdy
do nadjedajcego kolosa zostao zaledwie sto pidziesit metrw,
zjecha na przeciwlegy pas. Lisbeth widziaa jak kierowca, hamujc
w popochu, daje rozpaczliwe znaki wiatami. Ale dzielca ich
odlego bya zbyt maa, a kolizja nieunikniona. Vanger z
przeraliwym hukiem wjecha prosto w przd ciarwki.
Lisbeth instynktownie zahamowaa, by dopiero za moment
ujrze przyczep wsuwajc si ukonie na jej pas. Przy tej
prdkoci ju po dwch sekundach znalaza si na miejscu wypadku.
Ponownie przyspieszajc, zjechaa na skraj szosy, by unikn

zderzenia. Od tyu przyczepy dzieli j tylko jaki metr. Ktem oka

dostrzega buchajce spod podwozia ciarwki pomienie.
Zatrzymaa si po stu pidziesiciu metrach. Gdy zobaczya
wyskakujcego z kabiny kierowc ciarwki, znw ruszya przed
siebie. Przejechawszy dwa kilometry na poudnie, za Akerby skrcia
w lewo i wrcia star, rwnoleg do E4 szos. Mijajc miejsce
wypadku, zauwaya ze wzniesienia, e przy ciarwce zatrzymay
si dwa samochody osobowe. Zaklinowane pod podwoziem kolosa i
totalnie spaszczone volvo Vangera w dalszym cigu pono. Jaki
mczyzna prbowa zdusi poar niewielk ganic.
Lisbeth wrzucia bieg, dodaa gazu i wkrtce na niskich
obrotach wjechaa do Hedeby. Zaparkowawszy przed chatk, posza
pieszo do willi na cyplu.
MIKAEL CIGLE walczy z kajdankami. Mia tak zdrtwiae palce,
e nie potrafi utrzyma klucza. Lisbeth pomoga mu uwolni rce i
trzymaa jego donie tak dugo, a znw zacza kry w nich krew.
Martin? zapyta ochrypym gosem.
Nie yje. Wjecha prosto w ciarwk, sto pidziesit na
godzin, na E4, par kilometrw na poudnie.
Mikael wytrzeszczy oczy. Nie byo jej przecie zaledwie
kilka minut.
Musimy... zadzwoni na policj.
Mwienie cigle sprawiao mu trudno. Nagle zacz
kaszle.
Dlaczego? zdziwia si.
PRZEZ DZIESI MINUT Mikael nie by w stanie si podnie.
Oparty o cian, siedzia nagi na pododze i masowa szyj.
Niezdarnym ruchem podnis do ust butelk z wod. Lisbeth czekaa
cierpliwie, a wrci mu czucie. A czekajc, przemyliwaa rne
rzeczy.
Ubierz si!

Pocitym t-shirtem usuna odciski palcw z kajdankw, noa

i kija do golfa. Butelk po wodzie zabraa z sob.
Co robisz?
Ubieraj si. Zaczyna wita. Pospiesz si!
Mikael stan niepewnie na nogach, zaoy slipy, dinsy, i
wsun stopy w teniswki. Upychajc jego skarpety do kieszeni
kurtki, Lisbeth zapytaa:
Czego tutaj dotykae?
Mikael rozejrza si, prbujc sobie przypomnie. W kocu
powiedzia, e niczego oprcz drzwi i kluczy. Lisbeth znalaza je w
przewieszonej przez krzeso marynarce Vangera. Wytara dokadnie
klamk, kontakt, i zgasia wiato. Pomoga Mikaelowi wej po
schodach i zostawiajc go na chwil w przesmyku, pobiega
odstawi na miejsce kij do golfa. Wrcia z ciemnym t-shirtem
nalecym do Martina.
Za. Nie chc, eby kto zobaczy, jak pnagi wasasz
si po nocy.
Mikael uwiadomi sobie, e jest w szoku. Lisbeth przeja
dowodzenie, a on tylko bezwolnie wykonuje jej rozkazy.
Wyprowadzia go z domu Vangera i przez ca drog do chatki nie
wypuszczaa z objcia. Gdy tylko weszli do rodka, zatrzymaa go.
Jeeli kto nas widzia i zapyta, co robilimy w nocy na
dworze, to poszlimy na spacer, bylimy na cyplu i kochalimy si
pod goym niebem.
Lisbeth, nie mog...
Wskakuj pod prysznic. Ju!
Pomoga mu si rozebra i popchna do azienki. Nastawia
wod na kaw i w byskawicznym tempie przygotowaa sze
kanapek z serem, pasztetem i solonym ogrkiem. Kiedy Mikael,
kulejc, wrci do pokoju, siedziaa zamylona przy kuchennym
stole. Przyjrzaa si badawczo jego siniakom i zadrapaniom. Ptla
werna si tak mocno, e pozostawia ciemnoczerwony lad wok
szyi. Szpic noa zadrasn skr po lewej stronie.

 Chod nakazaa. Po si.

Przyniosa plaster i opatrzya ran. Nalaa mu kawy do kubka
i podaa kanapk.
Nie jestem godny broni si.
Jedz powiedziaa rozkazujco, sama wbijajc zby w
kromk z serem.
Mikael przymkn powieki. Ale po chwili usiad i zacz je.
Gardo bolao go tak bardzo, e ledwo przekn pierwszy ks.
Lisbeth cigna kurtk i wyja z kosmetyczki pudeeczko z
maci tygrysi.
Poczekaj z kaw, a wystygnie. Po si na brzuchu.
Przez pi minut masowaa mu plecy, jednoczenie wcierajc
preparat w skr. Nastpnie powtrzya zabieg na klatce piersiowej.
Jeszcze jaki czas bdziesz mia porzdne siniaki.
Lisbeth, musimy zadzwoni na policj.
Nie! odpowiedziaa z takim przekonaniem, e Mikael
otworzy oczy, eby si jej przyjrze.
Jeeli zadzwonisz na policj, to ja spadam. Nie chc mie z
nimi do czynienia. Martin Vanger nie yje. Zgin w wypadku
samochodowym. By sam. Pozwl policji albo komu innemu
odkry t jego cholern salk tortur. Ani ty, ani ja nie wiemy nic o
jej istnieniu, podobnie jak wszyscy inni w tej wsi.
Dlaczego?
Zignorowawszy jego pytanie, przesza do masau ud.
Lisbeth, nie moemy tak po prostu...
Jak zaczniesz gldzi, to zacign ci do tej jego komrki i
zakuj w acuch.
Mikael zasn tak niespodziewanie, jak gdyby nagle zemdla.

Rozdzia 25
Sobota 12 lipca poniedziaek 14
lipca
MIKAEL WZDRYGN SI i wyrwany nagle ze snu zacz
pociera szyj, prbujc uwolni j od ucisku ptli. Bya pita rano.
Lisbeth chwycia go za donie i trzymaa bez sowa. Spojrza na ni
nieprzytomnie.
Nie wiedziaem, e grasz w golfa wymamrota i ponownie
zamkn oczy.
Posiedziaa na skraju ka jeszcze kilka minut. Upewniwszy
si, e Mikael zasn, opucia sypialni.
Przed chwil wrcia z inspekcji w piwnicy Martina Vangera.
Podczas gdy Mikael spa, zbadaa dokadnie miejsce przestpstwa.
Oprcz narzdzi tortur znalaza okazay zbir czasopism z tward
pornografi oraz ca kolekcj powklejanych do albumw
polaroidowych zdj.
Nie natrafia na aden pamitnik, ale wzia ze sob dwie
teczki ze zdjciami legitymacyjnymi i rcznie prowadzonymi
notatkami o kobietach. Do nylonowej torby Salander trafi rwnie
znaleziony na pitrze domu laptop Martina.
Gdy Mikael zasn ponownie, Lisbeth zaja si
przegldaniem materiaw Vangera. Kilka minut po szstej
wyczya komputer. Zapaliwszy papierosa, przygryza doln warg.
Razem z Mikaelem wszcza pogo za kim, kto w ich
przekonaniu by nalecym do przeszoci seryjnym morderc.
Dokonali zupenie innego odkrycia. Nie potrafia sobie wyobrazi
okruciestw, ktre musiay rozgrywa si w piwnicy Vangera, w
samym rodku prawdziwej idylli.
Prbowaa zrozumie.
Martin

Vanger

mordowa

kobiety

od

poowy

lat

szedziesitych. Przez ostatnie pitnacie lat z czstotliwoci

jednej do dwch w roku. Robi to tak dyskretnie i profesjonalnie, e
nikt nawet nie domyla si, e jest seryjnym morderc. Jak to byo
moliwe?
Odpowiedzi, przynajmniej czciowo, udzielay materiay z
jego teczek.
Ofiarami Vangera byy anonimowe kobiety, czsto wieo
przybye do Szwecji imigrantki, ktre w nowym kraju nie miay ani
przyjaci, ani znajomych. Pojawiay si prostytutki oraz inne
kobiety o niskim statusie spoecznym, nierzadko uzalenione,
pozbawione opieki socjalnej.
Studiujc wczeniej psychologi seksualnych sadystw,
Lisbeth dowiedziaa si, e tego typu mordercy chtnie zbieraj
pamitki po swoich ofiarach. Dziki nim mog pniej, choby
poowicznie, zrekonstruowa doznane rozkosze. Martin Vanger
kolekcjonowa wspomnienia, prowadzc ksig mierci".
Dokadnie katalogowa i ocenia swoje ofiary. Komentowa i
szczegowo opisywa ich cierpienia. Oprcz tego dokumentowa
swoje czyny przy pomocy kamery i aparatu fotograficznego.
Celem bya przemoc i umiercanie, ale Lisbeth nie moga si
oprze wraeniu, e w gruncie rzeczy Vangera najbardziej
interesoway same owy. W swoim laptopie stworzy baz danych na
temat setek kobiet. Byy wrd nich pracownice koncernu, kelnerki z
restauracji, w ktrych zwykle jada, recepcjonistki z hoteli,
urzdniczki z Kasy Ubezpiecze, sekretarki pracujce u znajomych
biznesmenw i mnstwo innych kobiet. Wygldao na to, e Martin
Vanger rejestrowa i opisywa niemal kad kobiet, z ktr si
zetkn.
Zamordowa zaledwie ich nieznaczn cz, ale wszystkie
wcignite do rejestru kobiety w jego otoczeniu byy potencjalnymi
ofiarami. Samo dociekanie i badanie yciorysw tych kobiet byo
zapewne pasjonujcym hobby, ktremu Vanger musia powica
niezliczone godziny.
Matka czy samotna? Ma dzieci i rodzin? Gdzie pracuje?
Gdzie mieszka? Jaki prowadzi samochd? Jakie ma wyksztacenie?
Kolor wosw? Kolor skry? Figura?

Lisbeth dosza do wniosku, e zbieranie danych osobowych

potencjalnych ofiar musiao by dla Martina istotnym skadnikiem
seksualnych fantazji. W pierwszym rzdzie by stalkerem, a dopiero
w drugim morderc.
Przeczytawszy wszystko, odkrya w jednej z teczek niewielk
kopert. Wyuskaa z niej dwa wyblake i sfatygowane polaroidowe
zdjcia. Na pierwszym ciemnowosa dziewczyna w czarnych
spodniach siedziaa przy stole. Jej piersi byy nagie i szpiczaste.
Odwrcia twarz i uniosa rk w obronnym gecie, jak gdyby nagle
zaskoczona widokiem aparatu. Na drugim zdjciu miaa obnaone
rwnie podbrzusze. Leaa na ku przykrytym niebiesk kap, z
cigle odwrcon twarz.
Lisbeth schowaa kopert ze zdjciami do kieszeni kurtki, po
czym woya teczki do pieca i podpalia zapak. Po kilku minutach
poruszaa pogrzebaczem w popiele. Kiedy posza na krtki spacer,
by dyskretnie utopi laptop Martina pod mostem, w dalszym cigu
lao jak z cebra.
KIEDY O SMEJ RANO Dirch Frode zdecydowanym ruchem
otworzy drzwi wejciowe, Lisbeth siedziaa przy kuchennym stole i
palc papierosa, pia kaw. Mia popielat twarz i wyglda, jak
gdyby kto brutalnie wyrwa go ze snu.
Gdzie jest Mikael? zapyta.
Jeszcze pi.
Mczyzna usiad na krzele. Lisbeth napenia kubek kaw i
bez sowa przesuna go w stron adwokata.
Martin... Wanie si dowiedziaem, e w nocy Martin
zgin w wypadku samochodowym.
Przykre skomentowaa Lisbeth midzy dwoma ykami
kawy.
Frode podnis wzrok i spojrza na ni skonsternowany.
Dopiero po chwili wytrzeszczy oczy. Co... ?
Zderzy si. Niemio.

 Wie pani, co si stao?

Wjecha prosto pod ciarwk. Popeni samobjstwo.
Mia na gowie finansowe imperium, ktre chwieje si w posadach.
Nie wytrzyma presji i stresu. Przynajmniej w tym stylu
podejrzewam bdzie si pisao o wypadku w prasie.
Dirch Frode sprawia wraenie osoby, ktra za chwil
dostanie apopleksji. Naraz wsta, poszed do sypialni i otworzy
drzwi.
Prosz go nie budzi! powiedziaa ostrym tonem.
Frode przyjrza si picemu mczynie. Bez trudu dostrzeg
siniaki na twarzy i krwiste wybroczyny na tuowiu. Jego wzrok
zatrzyma si duej na jaskrawej obrczy wok szyi. Lisbeth
dotkna jego ramienia i zamkna drzwi. Frode wrci do kuchni i
osun si ciko na aw.
LISBETH OPOWIEDZIAA pokrtce przebieg nocnych wydarze.
Szczegowo opisaa izb tortur i wyjania, w jakich
okolicznociach ujrzaa Mikaela z ptl na szyi i stojcego przed nim
dyrektora koncernu Vangera. Strecia wynik swoich wczorajszych
poszukiwa w archiwum koncernu, podkrelajc, e powizaa ojca
Martina z siedmioma morderstwami.
Frode sucha, nie przerywajc. Kiedy skoczya, siedzia w
milczeniu przez kilka minut. A pniej, westchnwszy gboko,
pokrci gow i zapyta:
I co teraz mamy zrobi?
To nie mj problem odpowiedziaa obojtnie.
Ale...
Jeeli chodzi o mnie, moja stopa nigdy nie stana w
Hedestad.
Nie rozumiem.
W adnym wypadku nie chc wystpowa w jakimkolwiek
raporcie policji. Po prostu nie istniej w tym kontekcie. Jeli moje
nazwisko pojawi si w zwizku z t histori, zaprzecz wszystkiemu

i nie udziel odpowiedzi na adne pytanie.

Frode przyglda si jej badawczo.
Nie rozumiem.
Nie musi pan rozumie.
No wic co mam zrobi?
Decyzja naley do pana, byleby pan nie miesza w to mnie i
Mikaela.
Frode by blady jak ciana.
Prosz spojrze na to w ten sposb: wie pan tylko, e
Martin Vanger zgin w wypadku samochodowym. Nie ma pan
pojcia o tym, e to szaleniec i morderca. Nigdy nie sysza pan o
izbie tortur w jego piwnicy.
Pooya na stole klucze.
Ma pan troch czasu, zanim kto, kto zechce uprztn
piwnic Martina, odkryje t tajn komrk. To moe troch potrwa.
Musimy pj z tym na policj.
Nie my. Pan moe pj na policj, prosz bardzo. To
paska decyzja.
Nie mona tego przemilcze.
Nie proponuj adnego przemilczenia, chc tylko, eby pan
nie miesza w to ani mnie, ani Mikaela. Kiedy sam pan odkryje t
salk, wycignie pan wasne wnioski i zadecyduje, komu zechce o
tym opowiedzie.
Jeeli to, co pani mwi, jest prawd, to Martin porywa i
mordowa kobiety... S wic rodziny, ktre rozpaczaj z powodu
zaginionych crek. Nie moemy tak...
To prawda. Ale jest problem. Nie ma zwok. Moe w jakiej
szufladzie znajdzie pan legitymacje czy paszporty. Moliwe, e
mona zidentyfikowa ofiary na filmach wideo. Ale nie musi pan
podejmowa decyzji ju teraz. Warto to wszystko przemyle.
Dirch Frode sprawia wraenia czowieka ogarnitego panik.

 O boe drogi. To przecie gwd do trumny dla caego

koncernu. Ile ludzi zostanie bezrobotnych, gdy na wiato dzienne
wyjdzie, e Martin...
Postawiony wobec moralnego dylematu adwokat rozwaa
wszystkie za i przeciw.
To tylko jeden aspekt. Zakadam, e spadkobierczyni
Martina jest Isabella. Chyba nie najlepiej byoby, gdyby to ona jako
pierwsza dowiedziaa si o hobby swego syna.
Musz pj i zobaczy.
Wydaje mi si, e akurat dzisiaj powinien pan trzyma si z
daleka od tej komrki powiedziaa Lisbeth zdecydowanie. Ma
pan mnstwo innych zaj. Musi pan pojecha z t wiadomoci do
Henrika, musi pan zwoa nadzwyczajne zebranie zarzdu i robi
wszystko to, co razem z innymi robiby pan, gdyby szef koncernu
zgin w zupenie normalnych okolicznociach.
Frode zastanawia si nad jej sowami. Serce tuko mu si w
piersi. By dowiadczonym adwokatem, ktry bez trudu rozwizuje
problemy i po ktrym oczekuje si planu na kad ewentualno, ale
teraz czu si sparaliowany bezsilnoci. Nagle uwiadomi sobie,
e przyjmuje instrukcje od modziutkiej dziewczyny, ktrej w jaki
niepojty sposb udao si przej kontrol nad sytuacj. To ona
dawaa wytyczne, ktrych on sam nie by w stanie sformuowa.
A Harriet... ?
Jeszcze nie skoczylimy ledztwa. Ale prosz powiedzie
Henrikowi, e jestemy na drodze do rozwizania zagadki.
MIKAEL OBUDZI SI o dziewitej, w chwili gdy informacja o
tragicznej mierci Martina Vangera rozpocza poranne wiadomoci
radiowe. Nie powiedziano nic wicej ni to, e z niewyjanionych
przyczyn przemysowiec z ogromn prdkoci zjecha na
przeciwlegy pas ruchu i e by sam.
Lokalna radiostacja przygotowaa duszy komentarz, w
ktrym wyraono niepokj, zarwno o przyszo koncernu, jak i o
ekonomiczne konsekwencje dla przedsibiorstwa.

Pospiesznie sklecona wiadomo agencyjna z TT nosia tytu:

Caa okolica w szoku" i podsumowywaa problemy koncernu. Nie
dao si ukry, e spord dwudziestu jeden tysicy mieszkacw
Hedestad ponad trzy tysice byo zatrudnionych w przedsibiorstwie
Vangera albo w jaki inny sposb zalenych od jego kondycji.
mier dyrektora naczelnego, naga choroba jego poprzednika, ktry
na domiar zego osign powany wiek, i brak oczywistego
nastpcy wszystko to zdarzyo si w jednym z najbardziej
krytycznych okresw w historii przedsibiorstwa.
TEORETYCZNIE MIKAEL cigle mg pojecha na posterunek
policji w Hedestad i opowiedzie o wydarzeniach ostatniej nocy, ale
Lisbeth ju zacza dziaa. Poniewa nie zadzwoni na policj od
razu, z godziny na godzin byo mu coraz trudniej podj decyzj.
Cae przedpoudnie spdzi na kuchennej awie, skd w ponurym
milczeniu obserwowa cikie chmury i lejcy si z nich deszcz. O
dziesitej przez niebo przetoczya si jeszcze jedna burza z ulew,
ale w poudnie zaczo si przejania i porywisty wiatr przycich.
Mikael wytar ogrodowe meble i usiad na dworze z kubkiem kawy.
Podniesiony konierzyk koszuli maskowa czerwon prg.
mier Martina Vangera pooya si cieniem na codziennym
yciu Hedeby. Przed domem Isabelli zatrzymyway si samochody
przybywajcych jeden za drugim czonkw klanu. Skadano
kondolencje. Lisbeth obserwowaa niekoczc si procesj bez
cienia emocji. Mikael nie odzywa si ani sowem.
Jak si czujesz? zapytaa w kocu.
Mikael zastanawia si chwil nad odpowiedzi.
Myl, e w dalszym cigu jestem w szoku. Byem
bezbronny. Przez kilka godzin byem przekonany, e lada moment
umr. Baem si mierci i nie mogem nic zrobi.
Pooy do na jej kolanie.
Dzikuj powiedzia. Gdyby si tam nie pojawia,
zabiby mnie.
Lisbeth umiechna si krzywo.

 Chocia... nie pojmuj, jak moga wpa na tak cholernie

gupi pomys, eby zmierzy si z tym szalecem zupenie sama.
Leaem w tej piwnicy i modliem si, eby zobaczya zdjcie,
eby poczya fakty i zaalarmowaa policj.
Gdybym czekaa na policj, raczej by nie przey. Nie
mogam pozwoli, eby ten parszywiec ci umierci.
Dlaczego nie chcesz rozmawia z policj? zapyta Mikael.
Nie rozmawiam z wadzami.
Dlaczego?
To moja sprawa. Ale w twoim przypadku... nie wydaje mi
si, eby etykietka dziennikarz, ktrego rozebra seryjny morderca
Martin Vanger" pomoga ci w karierze. Jeeli nie podoba ci si
ksywa Kalle Blomkvist, zawsze mog do ciebie przylgn inne.
Mikael przyjrza si jej badawczo i nie wrci do tematu.
Mamy problem odezwaa si Lisbeth. Mikael skin
gow, pytajc:
Co si stao z Harriet?
Lisbeth pooya przed nim dwa zdjcia z polaroidu,
wyjaniajc, gdzie je znalaza.
Przestudiowawszy z ogromn uwag fotografie, Mikael
podnis wzrok.
To moe by ona powiedzia w kocu. Nie dabym za to
gowy, ale z budowy ciaa i z wosw przypomina dziewczyn, ktr
znam ze wszystkich innych zdj.
KOLEJN GODZIN przesiedzieli w ogrdku, zajci ukadaniem
szczegw zagadki. Okazao si, e odkryli brakujce ogniwo, czyli
Martina, zupenie niezalenie od siebie.
Lisbeth nie zauwaaa pozostawionej przez Mikaela na stole
fotografii. Przestudiowawszy zdjcia zerejestrowane przez kamery
monitorujce, dosza do wniosku, e zrobi co gupiego. Przysza do
Martina od strony play. Zagldaa w kade okno, ale nie widziaa

ywej duszy. Ostronie sprawdzia klamki we wszystkich oknach i

drzwiach na parterze. Ostatecznie wspia si na pitro i wesza
przez niedomknity balkon. Przeszukanie wszystkich pomieszcze
zajo jej troch czasu. W kocu znalaza schody do piwnicy. Martin
okaza si partaczem. Zostawiajc uchylone drzwi, pozwoli Lisbeth
szybko ogarn sytuacj.
Mikael zapyta, ile syszaa z tego, co mwi Martin.
Niewiele. Przyszam, gdy wypytywa ci o Harriet. Zaraz
potem zaoy ci ptl. Zostawiam was na jak minut, eby
poszuka broni. W jednej szafie natknam si na kije do golfa.
On nie mia pojcia, co si stao z Harriet powiedzia
Mikael.
Wierzysz mu?
Tak odpowiedzia bez wahania. Martin Vanger by
bardziej obkany ni rbnita fretka... skd mi si bior takie
porwnania? ... ale przyzna si do wszystkich przestpstw. Mwi
bez zahamowa. Wydaje mi si nawet, e chcia mi zaimponowa.
Ale jeeli chodzi o Harriet, by rwnie zdesperowany jak Henrik, tak
bardzo chcia si dowiedzie, co si z ni stao.
No wic... co nam to mwi?
Wiemy, e Gottfried Vanger jest odpowiedzialny za
pierwsz seri morderstw, midzy 1949 a 1965 rokiem.
Okej. I e by nauczycielem Martina.
Czy s bardziej dysfunkcjonalne rodziny? zapyta
retorycznie Mikael. Martin w zasadzie nie mia szans.
Lisbeth rzucia Mikaelowi osobliwe spojrzenie.
Z tego co opowiedzia mi Martin, nawet jeeli mwi
chaotycznie i wyrywkowo, wynika, e ojciec zacz go przyucza,
odkd wszed w wiek dojrzewania. Uczestniczy w morderstwie Lei
w Uddevalli w 1962 roku. Mia wtedy czternacie lat. Bral aktywny
udzia w umierceniu Sary, dwa lata pniej. Jako szesnastolatek.
No i?

 Powiedzia, e nie jest homoseksualist i e nigdy nie

dotkn adnego mczyzny, z wyjtkiem swojego ojca. A to
pozwala mi twierdzi, e... no c, jedyny nasuwajcy si wniosek
jest taki, e ojciec go gwaci i e ta seksualna przemoc musiaa
trwa do dugo. Chopak zosta, e tak powiem, uksztatowany
przez ojca.
Gwno prawda odpowiedziaa Salander.
Jej gos stwardnia nagle jak kamie. Mikael patrzy na ni
osupiay. W jej stanowczym spojrzeniu nie znalaz ani cienia
wspczucia.
Martin mia dokadnie tak sam szans odwetu jak kady
inny czowiek. Dokona wyboru. Mordowa i gwaci, poniewa lubi
to robi.
W porzdku, nie bd si sprzecza. Ale jako chopiec
zosta ujarzmiony i podporzdkowany ojcu, podobnie jak Gottfried
zosta zniewolony przez swojego ojca nazist.
Aha, czyli wychodzisz z zaoenia, e Martin nie mia
wasnej woli i e ludzie to wycznie produkty wychowania?
Mikael umiechn si niezdecydowanie.
Nadepnem ci na odcisk?
Oczy Lisbeth zapony gwatownym gniewem. Mikael
szybko mwi dalej.
Nie twierdz, e ludzie s wycznie produktem
wychowania, ale myl, e proces wychowania odgrywa bardzo
wan rol. Ojciec Gottfrieda tuk syna tak dugo, a go zama.
Takie rzeczy pozostawiaj lady.
Gwno prawda powtrzya Lisbeth. Gottfried nie byl
jedynym bitym dzieckiem na wiecie. Parszywe dziecistwo nie dao
mu prawa do mordowania kobiet. Sam dokona tego wyboru. I to
samo dotyczy Martina.
Mikael podnis rk.
Nie kmy si.

 Ja si nie kc. Uwaam tylko, e to mieszne, e

szubrawcy zawsze maj na co albo na kogo zwali win.
Okej. Ponosz odpowiedzialno. Zajmiemy si tym
pniej. Ale puenta jest nastpujca: Gottfried zmar, gdy Martin
mia siedemnacie lat. Chopak straci przewodnika, ale niewtpliwie
poszed w lady ojca. W lutym 1966 roku w Uppsali.
Mikael wycign z paczki Lisbeth kolejnego papierosa.
Nie zamierzam spekulowa na temat motyww Gottfrieda.
Nie wiem, jakie potrzeby chcia zaspokoi i jak sam tumaczy swoje
poczynania. Psychiatra pewnie lepiej potrafiby zdefiniowa ten
rodzaj biblijnego bekotu, co o karze i oczyszczeniu w jakim tam
znaczeniu... Zreszt, wsio rawno. By seryjnym morderc.
Przerwa i po chwili namysu mwi dalej.
Gottfried chcia mordowa kobiety i przybiera swoje
dziaania pseudoreligijnymi wywodami. Ale Martin nawet nie
udawa, e ma ku temu jakie powody. Niesamowicie
zorganizowany, mordowa systematycznie, a w dodatku mia
pienidze na swoje hobby. No i przewysza ojca sprytem. Kade
pozostawione przez Gottfrieda zwoki oznaczay kolejne ledztwo i
ryzyko, e kto trafi na jego lad albo przynajmniej poczy te
morderstwa.
Martin wybudowa swj dom w latach siedemdziesitych
powiedziaa zamylona Lisbeth.
Wydaje mi si, e Henrik wspomnia o roku 1978. Na
pewno zamwi to specjalne pomieszczenie na archiwum, wane
dokumenty albo co w tym rodzaju. Dodatkowo izolowane, bez okna
i ze stalowymi drzwiami.
Mia t komrk przez dwadziecia pi lat.
Zamilkli na moment. Mikael zastanawia si nad
okropnociami, jakie przez wier wieku musiay si rozgrywa na
tej idyllicznej wyspie. Lisbeth nie musiaa si zastanawia, poniewa
widziaa kolekcj filmw wideo. Zauwaya, e Mikael
niewiadomie dotkn swojej szyi.
Gottfried nienawidzi kobiet, wpaja synowi t sam

nienawi, a jednoczenie go gwaci. Ale by w tym rwnie jaki

podtekst... Myl, e Gottfried marzy o tym, eby jego dzieci
dzieliy jego eufemistycznie rzecz ujmujc perwersyjny obraz
wiata. Kiedy zapytaem Martina o Harriet, jego wasn siostr,
odpowiedzia: prbowalimy z ni rozmawia. Ale bya tylko
zwyk cip. Zamierzaa opowiedzie Henrikowi.
Lisbeth potwierdzia skiniciem gowy.
Syszaam, jak to mwi. Mniej wicej wtedy zeszam do
piwnicy Czyli wiemy, o czym rozmawiaaby z Henrikiem.
Mikael zmarszczy czoo.
Nie do koca. Pomyl o chronologii. Nie wiemy, kiedy
Gottfried po raz pierwszy zgwaci syna, ale wiemy, e w 1962 roku
zabra go ze sob do Uddevalli, gdzie zamordowa Le Persson.
Utopi si w 1965 roku. A przedtem prbowa rozmawia z Harriet.
Do jakich to prowadzi wnioskw?
Gottfried dobra si nie tylko do Martina. Wykorzystywa
rwnie Harriet.
Teraz Mikael skin gow.
Gottfried by nauczycielem, Martin uczniem, a Harriet
ich... zabawk, czy jak?
Gottfried nauczy Martina bzyka wasn siostr.
Lisbeth wskazaa na zdjcia z polaroidu.
Trudno oceni jej reakcj, poniewa nie wida twarzy.
Wyranie prbuje ukry si przed aparatem.
Powiedzmy, e to zaczo si w 1964 roku, gdy miaa
czternacie lat. Bronia si nie potrafia si pogodzi, jak to okreli
Martin. I grozia, e si poskary. Martin zapewne nie mia duo do
powiedzenia, w tej sytuacji dostosowa si cakowicie do da ojca,
ale zawar z nim co w rodzaju... paktu, w ktry obaj prbowali
wtajemniczy Harriet.
Lisbeth nie protestowaa.
W twoich zapiskach jest notatka o tym, e Henrik pozwoli

Harriet przeprowadzi si do swojego domu zim 1964 roku.

Zauway, e w jej rodzinie co jest nie tak. Myla, e
przyczyn s cigle ktnie i awantury midzy Gottfriedem a
Isabell, i wzi dziewczyn do siebie, eby w spokoju
skoncentrowaa si na nauce.
Przykra niespodzianka dla Gottfrieda i Martina. Stracili
moliwo kontrolowania jej ycia i o wiele trudniej byo im si do
niej dobra. Chocia od czasu do czasu... gdzie dochodzio do aktw
przemocy?
Najprawdopodobniej w chatce Gottfrieda. Jestem prawie
pewien, e wanie tam zrobiono te zdjcia, atwo to sprawdzi.
Chatynka ma doskonae pooenie, odizolowana, z dala od wsi. A
pniej Gottfried schla si ostatni raz w yciu i uton zupenie
niedramatycznie.
Lisbeth kiwna w zamyleniu gow.
Ojciec Harriet uprawia albo prbowa uprawia seks z
crk, ale nie wtajemniczy jej w morderstwa.
To jest saby punkt, stwierdzi Mikael. Harriet wynotowaa
nazwiska ofiar Gottfrieda i poczya je z biblijnymi cytatami, ale
zainteresowaa si Bibli dopiero w ostatnim roku, kiedy Gottfried
ju nie y.
Znw si zamyli, usiujc znale logiczne rozwizanie.
W ktrym momencie Harriet zorientowaa si, e jej ojciec
jest nie tylko kazirodc, ale rwnie niepoczytalnym seryjnym
morderc powiedzia.
Nie wiemy, kiedy odkrya zbrodnie. To mogo by na
krtko przed jego mierci. To mogo by nawet zaraz po tym, jak
uton, jeeli prowadzi jaki dziennik albo zachowa wycinki z
artykuami o morderstwach. Co musiao j naprowadzi na lad.
Ale to nie o tym miaa opowiedzie Henrikowi wtrci
Mikae.
O Martinie wyjania Lisbeth. Jej ojciec ju nie y, ale
Martin cigle nie przesta si pcha z apami.

 No wanie przyzna Mikael.

Ale zbieraa si do tego cay rok.
A co ty by zrobia, gdyby nagle dowiedziaa si, e twj
ojciec jest seryjnym morderc i bzyka si z twoim bratem?
Zabiabym gnoja powiedziaa tak trzewo, e Mikael nie
mia wtpliwoci, e nie artuje.
Nagle przypomnia sobie wyraz jej twarzy, gdy ruszya do
ataku na Martina. Umiechn si smutno.
Okej. Ale Harriet to nie ty. Gottfried zmar w 1965 roku,
zanim zdya co zrobi. To te jest logiczne. Po mierci Gottfrieda
Isabella wysaa Martina do Uppsali. Moe przyjecha do domu na
Boe Narodzenie i jakie ferie, ale przez kolejny rok nie spotyka si
z Harriet tak czsto. Oddalili si od siebie.
I zacza studiowa Bibli.
I w wietle tego, co ju wiemy, jej zainteresowanie Bibli
nie musiao wynika z powodw religijnych. Moe po prostu chciaa
zrozumie, czym zajmowa si jej ojciec. Zastanawiaa si a do
Dnia Dziecka w 1966 roku. Wtedy niespodziewanie dostrzega
swojego brata i wie, e wrci. Ale my nie wiemy, czy ze sob
rozmawiali i czy Martin co powiedzia. Tak czy inaczej natychmiast
pojechaa do domu, eby porozmawia z Henrikiem.
A pniej znikna.
ZNAJCEMU PRZEBIEG wypadkw nietrudno byo zrozumie,
jak wyglda reszta ukadanki. Mikael i Lisbeth spakowali swoje
rzeczy. Przed wyjazdem zadzwonili do Dircha Frodego. Informujc
go, e na pewien czas opuszcz wysp, wyrazili ch spotkania z
Henrikiem.
Gdy Frode mia odpowiedzie na pytanie, ile zdy
opowiedzie starcowi, mwi tak zmczonym i wysilonym gosem,
e Mikael zacz obawia si o stan zdrowia adwokata. Okazao si,
e Henrik zosta powiadomiony jedynie o tragicznej mierci Martina.
Gdy Mikael parkowa przed szpitalem w Hedestad, rozleg si

pierwszy grzmot i cikie deszczowe chmury znw zasnuy niebo.

Spieszc przez parking, poczu pierwsze krople.
Odziany w szlafrok, Henrik Vanger siedzia przy stole przy
oknie. Nie ulegao wtpliwoci, e choroba pozostawia lad w
organizmie starca, ale skra jego twarzy odzyskaa naturalny kolor i
w gruncie rzeczy mczyzna wyglda na znacznie zdrowszego.
Ucisnli sobie donie. Mikael poprosi pielgniark, eby na kilka
minut zostawia ich samych.
Trzymae si na uboczu powiedzia Vanger.
wiadomie odpowiedzia Mikael, potakujc. Twoja
rodzina nie yczy sobie moich wizyt, ale dzisiaj wszyscy s u
Isabelli.
Biedny Martin.
Henriku, na twoje zlecenie miaem dokopa si prawdy o
Harriet. Czy oczekiwae bezbolesnej prawdy?
Starzec popatrzy na Mikaela rozszerzonymi oczami.
Martin?
Tak, on jest czci historii.
Henrik zamkn oczy.
A teraz mam do ciebie pytanie.
Sucham.
Czy w dalszym cigu zaley ci na prawdzie? Nawet jeeli
bdzie bolesna i okrutniejsza, ni jeste sobie w stanie wyobrazi?
Starzec dugo przyglda si Mikaelowi. W kocu skin
gow.
Chc si dowiedzie prawdy Na tym przecie polegao
twoje zadanie.
Dobrze. Myl, e wiem, co si stao z Harriet. Ale cigle
jeszcze brakuje mi ostatniego fragmentu ukadanki.
Opowiadaj.

 Nie, nie dzisiaj. Chc, eby porzdnie odpocz. Lekarz

mwi, e kryzys masz ju za sob i e jeste na najlepszej drodze, by
odzyska zdrowie.
Nie traktuj mnie jak dziecka!
Jeszcze nie osignem celu. Na razie mam tylko hipotez.
Chc wyjecha na jaki czas, eby znale ten ostatni, brakujcy
kawaek ukadanki. Kiedy wrc, opowiem ci ca histori. To moe
troch potrwa. Ale chc, eby ju teraz wiedzia, e wrc i e
dowiesz si caej prawdy.
LISBETH ZOSTAWIA motocykl w zacienionym miejscu,
przykrya go plandek i wsiada do poyczonego samochodu
Mikaela. Burza powrcia ze wznowion si i par kilometrw za
Gavle rozptaa si tak gwatowna ulewa, e prawie nie byo wida
drogi. Nie chcc ryzykowa, Mikael zjecha na najblisz stacj
benzynow. Czekali a si przejani, pijc kaw. Dojechali do
Sztokholmu dopiero o sidmej wieczorem. Upewniwszy si, e
Lisbeth zna numer kodu do jego drzwi, zostawi j na najbliszym
przystanku metra. Przekraczajc prg swego mieszkania, poczu si
obco.
Gdy Lisbeth zaatwiaa interesy z Plague'em w Sundbyberg,
Mikael odkurzy i przetar wszystkie podogi. Zapukaa do niego o
pnocy, po czym przez dziesi minut badaa kady kt mieszkania.
Stojc przy oknie, przez dug chwil podziwiaa widok na Slussen.
Za przepierzeniem z szaf i ikeowskich regaw na ksiki
znajdowaa si sypialnia. Na sen zostao im tylko kilka godzin.
NASTPNEGO DNIA w poudnie wyldowali na lotnisku Gatwick.
Przywita ich deszcz. Mikael zarezerwowa pokj niedaleko Hyde
Parku. W porwnaniu z ruderami w Bayswater, w ktrych mieszka
w czasie poprzednich pobytw w Londynie, hotel James by
wymienitym miejscem. Rachunek obcia konto na biece
wydatki", udostpnione Mikaelowi przez Dircha Frodego.
O pitej po poudniu podszed do nich w barze
trzydziestoletni mczyzna. By prawie ysy, mia jasn brod, zbyt

obszern marynark, dinsy i buty eglarskie.

Wasp? zapyta.
Trinity? odpowiedziaa pytaniem.
Skinli gowami. Mczyzna nie zapyta o imi Mikaela.
Czekajcy w starym mikrobusie za rogiem wsppracownik
Trinity'ego zosta im przedstawiony jako Bob the Dog. Weszli przez
rozsuwane drzwi i usiedli na sprynujcych siedzeniach
przymocowanych do nadwozia. Podczas gdy Bob the Dog
manewrowa midzy pojazdami na londyskich ulicach, Wasp
dyskutowaa z Trinitym.
Plague powiedzia, e chodzi o crash-bang job.
Podsuch telefoniczny i rzut okiem na skrzynk mailow w
jednym kompie. To moe pj piorunem albo potrwa par dni, w
zalenoci od tego, jak bardzo ten facet przycinie Lisbeth
wskazaa kciukiem na Mikaela. Dacie rad?
Czy psy maj pchy? odpowiedzia Trinity.
ANITA VANGER mieszkaa w niewielkim domu szeregowym w
eleganckim St. Albans. Podr do pnocnych przedmie zaja im
ponad godzin. Z okna mikrobusu widzieli, jak o sidmej wieczorem
wrcia z pracy. Poczekali, a wemie prysznic, zje kolacj i
usidzie przed telewizorem. Dopiero okoo smej Mikael zadzwoni
do drzwi.
Otwara mu niemal kopia Cecilii Vanger z wymalowanym na
twarzy uprzejmym znakiem zapytania.
Dobry wieczr, pani Anito. Nazywam si Mikael
Blomkvist. Henrik Vanger poprosi mnie, ebym pani odwiedzi.
Wychodz z zaoenia, e syszaa pani o tragicznym wypadku
Martina.
Zdziwienie w wyrazie jej twarzy zamienio si w czujno.
Usyszawszy nazwisko, od razu wiedziaa z kim ma do czynienia.
Miaa kontakt z Cecili, ktra zapewne daa wyraz swojej irytacji na
Mikaela. Ale nazwisko Henrika Vangera obligowao j do otwarcia

drzwi. Zaprosiwszy gocia do rodka, wskazaa na kanap w salonie.

Mikael rozejrza si dookoa. Wystrj domu wiadczy o tym, e
wacicielka ma smak, pienidze i dobry zawd, ale te nie robi
wok siebie duo haasu. Nad przerobionym z kominka grzejnikiem
gazowym wisiaa grafika Andersa Zorna z autografem.
Przepraszam, e nachodz pani niezapowiedzianie, ale
jestem w Londynie przejazdem. Prbowaem si do pani wczeniej
dodzwoni...
Rozumiem. O co chodzi?
Jej gos zdradza, e przyja postaw obronn.
Czy zamierza pani pojecha na pogrzeb?
Nie. Martin i ja nie bylimy sobie bliscy, a poza tym trudno
mi si std wyrwa.
Martin pomyla, e ta kobieta przez trzydzieci lat staraa si
trzyma z dala od Hedestad. Odkd Harald wrci na wysp, jej
stopa prawie nigdy tam nie stana.
Chc si dowiedzie, co si stao z Harriet. Pora na ca
prawd.
Harriet? Nie rozumiem, o co panu chodzi.
Mikael umiechn si na sam myl o jej udawanym
zdziwieniu.
Bya pani najblisz przyjacik Harriet. To do pani
zwrcia si ze swoj przeraajc histori.
Pan ma le w gowie!
Zapewne ma pani racj odpar agodnie. Pani Anito,
tamtego dnia bya pani w jej pokoju. Mam na to dowd w postaci
zdjcia. Za kilka dni zdam z tego wszystkiego relacj Henrikowi, a
pniej on bdzie nagabywa pani ze Szwecji. Moe lepiej od razu
opowie mi pani, co si wydarzyo?
Kobieta podniosa si z fotela.
Prosz natychmiast opuci mj dom!

Mikael wsta.
W porzdku. Ale wczeniej czy pniej musi pani ze mn
porozmawia.
Nie mam panu nic do powiedzenia.
Martin nie yje powiedzia z naciskiem Mikael. Pani
nigdy go nie lubia. Myl, e przeprowadzia si pani do Londynu
nie tylko dlatego, eby nie widywa ojca, ale rwnie, eby unikn
kontaktw z kuzynem. A to oznacza, e pani te wiedziaa, a jedyn
osob, ktra moga to pani opowiedzie, bya Harriet. Pozostaje
tylko pytanie, co pani zrobia z t wiedz.
Anita Vanger zatrzasna Mikaelowi drzwi przed nosem.
ZADOWOLONA LISBETH przywitaa Mikaela z umiechem i
uwolnia od ukrytego pod koszul mikrofonu.
Podniosa suchawk w cigu trzydziestu sekund od
zamknicia drzwi.
Numer kierunkowy do Australii oznajmi Trinity kadc
suchawki na ministoliku w busie. Musz sprawdzi area cod
doda, stukajc w klawiatur laptopa. Okej, zadzwonia pod ten
numer w miejscowoci Tennant Creek, na pnoc od Alice Springs
na Terytorium Pnocnym. Chcesz posucha rozmowy?
Mikael skin lekko gow.
Ktra teraz jest godzina w Australii?
Mniej wicej pita rano.
Trinity wczy cyfrowy odtwarzacz i uruchomi goniki.
Mikael usysza osiem dugich sygnaw, zanim kto po drugiej
stronie podnis suchawk. Rozmowa toczya si po angielsku.
Cze, to ja.
Hmm, wprawdzie jestem rannym ptaszkiem, ale...
Miaam zadzwoni ju wczoraj... Martin nie yje. Zgin
przedwczoraj w wypadku samochodowym.

Cisza. A pniej co w rodzaju chrzknicia, co rwnie

dobrze mogo by sowem: dobrze".
Ale mamy problem. By tu u mnie przed chwil jaki
ohydny dziennikarz, ktrego zatrudni Henrik. Pyta o to, co si stao
w 1966 roku. Co wie.
Znw cisza. A po chwili rozkazujcy gos.
Anita, od suchawk. Nie bdziemy si kontaktowa
przez jaki czas.
Ale...
Napisz list. Opowiedz, co si stao powiedziaa kobieta po
drugiej stronie i przerwaa rozmow.
Mdra dziewczyna skomentowaa z podziwem w gosie
Lisbeth.
Wrcili do hotelu przed jedenast. Recepcjonistka pomoga
im zarezerwowa bilety na najbliszy lot do Australii. Samolot do
Canberry w Nowej Poudniowej Walii odlatywa nastpnego dnia o
19.05.
Kiedy wszystko byo gotowe, rozebrali si i padli na ko.
TO BYA PIERWSZA wizyta Lisbeth w Londynie i cae
przedpoudnie powicili na dugi spacer. Przeszli z Tottenham
Court Road do Soho. Zatrzymali si na duej na Old Compton
Street, gdzie wypili kaw. Wrcili do hotelu o trzeciej, by odebra
baga. Gdy Mikael paci rachunek, Lisbeth odkrya, e dostaa
SMSa.
Dragan prosi o natychmiastowy kontakt.
Zadzwonia do szefa z telefonu w recepcji. Stojcy troch
dalej Mikael zobaczy nagle sta twarz dziewczyny i natychmiast
podszed bliej.
Co?
Mama nie yje. Musz jecha do domu.
Lisbeth wygldaa na tak zrozpaczon, e Mikael wzi j w

ramiona.
Odepchna go.
Wypili kaw w hotelowym barze. Kiedy Mikael
zaproponowa, e zrezygnuje z podry do Australii i wrci z ni do
Sztokholmu, pokrcia gow.
Nie powiedziaa krtko. Nie moemy teraz zawali
pracy. Po prostu wybierzesz si tam sam.
Rozstali si przed hotelem i pojechali autobusem, kade na
swoje lotnisko.

Rozdzia 26
Wtorek 15 lipca czwartek 17 lipca
MIKAEL POLECIA z Canberry do Alice Springs krajowymi
liniami, co o tak pnej porze byo jedynym rozwizaniem. A
pniej, gdy pozostao mu zaledwie czterysta kilometrw, mia do
wyboru wynajcie albo awionetki, albo samochodu. Wybra t drug
moliwo.
Nieznany mu osobnik o biblijnym przydomku Joshua,
wchodzcy w skad tajemniczej midzynarodowej sieci, do ktrej
naleeli rwnie Plague i Trinity zostawi mu na lotnisku w
Canberze kopert z niezbdnymi informacjami.
Numer telefonu, pod ktry zadzwonia Anita Vanger, nalea
do waciciela Cochran Farm. Mikael by w drodze na owcz farm.
Z zainteresowaniem przeczyta zaczerpnite z Internetu i
umieszczone w kopercie informacje o australijskim przemyle
hodowlanym. Australia ma osiemnacie milionw mieszkacw, z
ktrych pidziesit trzy tysice zajmuj si hodowl stu dwudziestu
milionw owiec. Sam eksport weny dostarcza ponad trzy i p
miliarda dolarw rocznie. Do tego dochodzi eksport skr dla
przemysu odzieowego oraz siedmiuset milionw ton baraniny.
Produkcja misa i weny to najwaniejsze gazie australijskiej
gospodarki.
Cochran Farm, zaoona w 1891 roku przez Jeremy'ego
Cochrana, bya pitym co do wielkoci australijskim
przedsibiorstwem rolnym. Hodowano tam okoo szedziesiciu
tysicy owiec rasy merynos, ktre syn z wyjtkowo delikatnej
weny. Oprcz owiec chowano krowy, winie i drb.
Mikael skonstatowa, e Cochran Farm jest potnym
przedsibiorstwem o imponujcych obrotach rocznych, a
najwaniejsze rdo jej dochodw stanowi eksport do USA, Japonii,
Chin i Europy Doczone yciorysy wacicieli byy jeszcze bardziej
fascynujce.

W 1972 roku, po mierci Raymonda Cochrana, farma

przesza w rce wyksztaconego w Oxfordzie Spencera Cochrana.
Spencer zmar w 1994 roku i od tego czasu firm zarzdzaa wdowa
po wacicielu. Na niewyranym zdjciu o niskiej rozdzielczoci,
cignitym ze strony internetowej farmy, wida byo krtko
ostrzyon blondynk z lekko zasonit twarz. Gaskaa stojc
obok owc. Joshua nie omieszka poinformowa, e kobieta wysza
za m za Spencera we Woszech, w 1971 roku. Nazywaa si Anita
Cochran.
MIKAEL PRZENOCOWA w wysuszonej dziurze o napawajcej
nadziej nazwie Wannado. W pobliskim pubie zjad piecze z
baraniny i wla w siebie trzy pinty w towarzystwie lokalnych
talentw, ktrzy zwracali si do niego mate i mwili ze miesznym
akcentem. Mia wraenie, e przypadkowo znalaz si na planie
filmu Krokodyl Dundee.
Zanim zasn pn noc, zadzwoni do Nowego Jorku.
Przykro mi, Ricky ale byem tak zajty, e nie miaem
czasu si odezwa.
A c wy tam wyprawiacie w Hedestad? wybuchna
Erika. Christer dzwoni i opowiedzia mi o tragicznym wypadku
Martina Vangera.
To duga historia.
I dlaczego nie odbierasz telefonw? Wydzwaniam do ciebie
jak wariatka.
Moja komrka tu nie dziaa.
A gdzie jeste?
Mniej wicej dwiecie kilometrw na pnoc od Alice
Springs. W Australii.
Rzadko udawao si Mikaelowi zaskoczy Erik. Tym razem
zamilka na dziesi sekund.
I co tam w tej Australii robisz? Jeli mog spyta?
Kocz prac. Wracam za par dni. Dzwoni, eby ci

powiedzie, e niedugo zakocz zlecenie dla Henrika.

Nie mw, e odgade, co si stao z Harriet!
Wyglda na to, e odgadem.
DOTAR DO COCHRAN Farm nastpnego dnia w poudnie, by
dowiedzie si, e jej wacicielka przebywa w okrgu
produkcyjnym Makawaka, to jest kolejne sto dwadziecia
kilometrw na zachd.
Zanim odnalaz si w labiryncie backroads, mina czwarta
po poudniu. Zatrzyma si przy furtce, za ktr zebraa si grupka
farmerw. Stali wok maski dipa i rozmawiajc, popijali kaw.
Mikael wysiad z samochodu, przedstawi si i zapyta o Anit
Cochran. Mczyni zerknli na muskularnego trzydziestolatka,
ktry najwyraniej mia przywilej podejmowania decyzji. Obnaony
tors, zazwyczaj chroniony t-shirtem, wyranie rni si od spalonej
socem reszty ciaa. Gow wieczy kowbojski kapelusz.
Weil, mate, szefowa jest jakie dziesi kilometrw std
powiedzia, wskazujc kciukiem kierunek.
Spojrzawszy sceptycznie na samochd Mikaela, doda, e nie
poleca jazdy t japosk zabawk. A w kocu zaproponowa, e
poniewa i tak si tam wybiera moe podrzuci Mikaela swoim
dipem, zdecydowanie lepiej przystosowanym do przemieszczania
si po tutejszych wertepach. Podzikowawszy za propozycj, Mikael
wzi ze sob jedynie torb z laptopem.
Mczyzna przedstawi si jako Jeff i wyjani, e pracuje na
stanowisku Studs Manager at the Station. Mikael poprosi o
przekad. Zerknwszy na Mikaela, Jeff utwierdzi si w przekonaniu,
e przybywa z bardzo daleka. Wytumaczy, e Studs Manager to
mniej wicej odpowiednik gwnego kasjera w banku, chocia w
tym wypadku chodzi o zarzdzanie owcami. Station to australijskie
sowo oznaczajce ranczo.
Nie przestajc mwi, opalony atleta wjecha agodnie do
wwozu. Posuwali si do przodu dwadziecia kilometrw na
godzin, z dwudziestostopniowym bocznym przechyem. Cae
szczcie, e Mikael nie musia pokonywa tego terenu swoim

wynajtym samochodem. Zapytawszy o cel podry, usysza, e na

kocu jaru znajduje si pastwisko dla siedmiuset owiec.
Rozumiem, e farma Cochrana to jedna z tych wikszych.
Naleymy do najwikszych w Australii odpowiedzia Jeff
z nieukrywan dum. W okrgu Makawaka mamy dziewi
tysicy zwierzt, ale nasze Stations znajduj si i w Nowej
Poudniowej Walii, i w Australii Zachodniej. cznie posiadamy
szedziesit trzy tysice owiec.
Gdy opucili wwz, oczom Mikaela ukaza si pagrkowaty
i znacznie spokojniejszy krajobraz. Nagle usysza strzay.
Jednoczenie ujrza pade owce, ogromne ogniska i kilkunastu
pracownikw farmy. Wszyscy mieli strzelby. Najwyraniej
dokonywano uboju.
Myli Mikaela powdroway bezwiednie ku barankowi
ofiarnemu.
W kocu zobaczy krtko ostrzyon blondynk w dinsach i
koszuli w biao-czerwona krat. Jeff zaparkowa kilka metrw od
niej.
Hi, boss. We got a tourist powiedzia.
Mikael wysiad z dipa. Kobieta przywitaa go pytajcym
spojrzeniem.
Hej, Harriet. Nie widzielimy si kop lat powiedzia po
szwedzku.
aden z pracownikw Anity nie zrozumia obcych sw, ale
wszyscy bez trudu odczytali jej reakcj. Sposzona kobieta cofna
si. Z twarzy mczyzn znikny umieszki. Kierowani instynktem
opiekuczym wyprostowali si, gotowi wystpi przeciwko
dziwnemu natrtowi, ktry najwyraniej zaniepokoi szefow.
yczliwo Jeffa znikna bez ladu.
Naraz Mikael zda sobie spraw, e stoi na odludziu na
drugiej pkuli, otoczony przez grupk spoconych farmerw ze
strzelbami. Wystarczy jedno sowo szefowej i roznios go w py.
Ale to by tylko moment. Harriet Vanger machna rk i

mczyni zrobili krok w ty. Zbliywszy si do Mikaela, spojrzaa

mu w oczy. Bya spocona i umorusana, u nasady rozjanionych
wosw ciemniay odrosty. Jej szczupa i postarzaa twarz bya
niewtpliwie twarz tej piknej kobiety, ktr zwiastowao zdjcie
konfirmacyjne na biurku Henrika.
Czy my si znamy? zapytaa.
Tak, nazywam si Mikael Blomkvist. Bya pani moj
wakacyjn opiekunk. Ja miaem trzy lata, a pani dwanacie albo
trzynacie.
Upyno kilka sekund, zanim wspomnienie rozpogodzio jej
wzrok. Bya zdumiona.
Czego pan chce?
Harriet, nie jestem twoim wrogiem. Nie przyjechaem, eby
ci skrzywdzi. Ale musimy porozmawia.
Odwrciwszy si do Jeffa, poprosia, by przej jej
obowizki, po czym skina na Mikaela. Pody za ni w stron
biaych pciennych namiotw rozbitych dwiecie metrw dalej, w
niewielkim zagajniku. Wskazawszy fotel turystyczny przy
chwiejnym stoliku, nalaa troch wody do miednicy, opukaa twarz,
wytara si i wesza do namiotu, by zmieni koszul. Z przenonej
lodwki wycigna dwa piwa i usiada naprzeciwko Mikaela.
Okej. Opowiadaj.
Dlaczego zabijacie owce?
Mamy epidemi. Wikszo tych zwierzt jest z pewnoci
zdrowa, ale nie moemy ryzykowa, nie chcemy, eby zaraza si
rozszerzya. W najbliszym tygodniu bdziemy musieli zabi
szeset owiec. Wic nie jestem w najlepszym nastroju.
Mikael skin nieznacznie gow.
Twj brat zabi si par dni temu.
Syszaam.
Od Anity Vanger.
Spojrzaa na niego badawczo. A pniej kiwna potakujco.

Zrozumiaa, e nie ma sensu zaprzecza rzeczom oczywistym.

Jak mnie znalaze?
Podsuchalimy rozmow telefoniczn Anity
odpowiedzia Mikael, rwnie nie widzc powodu, by kama.
Widziaem twojego brata na kilka minut przed mierci.
Harriet zmarszczya brwi. Spojrzeli na siebie. A pniej
cign mieszn apaszk, odchyli konierz koszuli i pokaza
krwistoczerwony, jeszcze niezabliniony lad po ptli.
Twj brat wanie mnie wiesza, ale na szczcie pojawia
si moja wsppracownica i spraa go na kwane jabko.
W oczach Harriet zapaliy si ogniki.
Chyba bdzie najlepiej, jeli zaczniesz od pocztku.
CAA OPOWIE zaja mu ponad godzin. Zacz od tego, kim
jest i czym si zajmuje. Opisa okolicznoci, w jakich dosta zlecenie
od Henrika Vangera, i wyjani, dlaczego zgodzi si na
przeprowadzk do Hedestad. Streci nieudane dochodzenie policji i
opowiedzia o prywatnym ledztwie prowadzonym przez wiele lat
przez Henrika, ktry przez cay czas y w przekonaniu, e kto z
czonkw rodziny zamordowa Harriet. Wczywszy komputer,
objani, w jaki sposb dotar do zdj z Jarnvagsgatan i jak razem
z Lisbeth wszcz poszukiwana seryjnego mordercy, ktrym
pniej okazay si by dwie osoby.
Zapad zmrok. Mczyni wykonali wieczorne rutynowe
czynnoci i rozpalili obozowe ogniska. W kociokach co obiecujco
bulgotao. Jeff, nieustannie krcc si w pobliu szefowej, nie
spuszcza oka z przybysza. Kucharz poda kolacj. Harriet i Mikael
otwarli jeszcze po jednym piwie. Wysuchawszy opowieci gocia,
kobieta siedziaa przez chwil w milczeniu.
Mj Boe! wykrzykna.
Przeoczya morderstwo w Uppsali.
Nawet go nie szukaam. Tak bardzo si cieszyam, e ojciec
nie yje i e skoczya si przemoc. Nigdy nie przyszo mi do gowy,

e Martin...
Umilka.
Ciesz si, e Martin nie yje dodaa.
Rozumiem ci.
Ale twoja opowie nie wyjania, jak wpadlicie na to, e
yj.
Kiedy doszlimy do tego, co si naprawd wydarzyo,
odgadnicie reszty nie nastrczao ju trudnoci. Kto musia ci
pomc znikn. Jedyn osob, ktra wchodzia w gr, bya twoja
powierniczka, Anita Vanger. Byycie przyjacikami, spdziycie
razem wakacje, mieszkaycie w chatce Gottfrieda. Jeeli komu si
zwierzaa, to wanie jej. No i Anita wanie zrobia prawo jazdy.
Harriet przyjrzaa si Mikaelowi z obojtnym wyrazem
twarzy.
I co teraz zrobisz, kiedy ju wiesz, e yj?
Opowiem Henrikowi. Zasuy na to, eby si dowiedzie.
A pniej? Jeste dziennikarzem.
Harriet, nie zamierzam ci rzuca na poarcie mediom. W
caej tej historii popeniem tyle wykrocze, e gdyby Zwizek
Dziennikarzy o tym wiedzia, ju dawno by mnie wykluczy z
organizacji. Jedno mniej, jedno wicej, to ju naprawd nie ma
znaczenia, a poza tym nie chc straci dawnej opiekunki prbowa
artowa. Nie udao mu si jej rozbawi.
Ile osb zna prawd?
e yjesz? Teraz wiemy o tym ty i ja, a take Anita i moja
wsppracownica Lisbeth. Dirch Frode zna mniej wicej trzy
czwarte opowieci, ale w dalszym cigu myli, e zmara w latach
szedziesitych.
Harriet, wpatrzona w ciemno, znw si zamylia. Mikael
jeszcze raz dozna nieprzyjemnego poczucia zagroenia.
Przypomnia sobie, e p metra dalej oparta o namiot stoi jej
strzelba. Ale po chwili otrzsn si i ukrci wodze fantazji. Zmieni

temat.
Powiedz mi, jak zostaa australijsk farmerk? Rozumiem,
e nastpnego dnia, zaraz po otwarciu mostu, Anita
przeszmuglowaa ci na stay ld, prawdopodobnie w baganiku.
Tak naprawd leaam na pododze z tyu samochodu,
przykryta tylko kocem. Nikt tam nie zaglda. Kiedy Anita pojawia
si na wyspie, poszam do niej i powiedziaam, e musz ucieka.
Masz racj, powierzyam jej swoje tajemnice. Pomoga mi i przez te
wszystkie lata bya najbardziej oddan przyjacik.
A jak znalaza si w Australii?
Najpierw mieszkaam u Anity, w jej studenckim pokoju w
Sztokholmie, a po kilku tygodniach wyjechaam ze Szwecji. Anita
bya bardzo hojna, poyczya mi wszystkie swoje oszczdnoci.
Dostaam te jej paszport. Byymy do siebie bardzo podobne,
musiaam tylko utleni wosy. Przez cztery lata mieszkaam we
woskim zakonie. Nie zostaam zakonnic, to by taki klasztor, w
ktrym mona byo tanio wynaj pokj. Siedziaam tam w
samotnoci i rozmylaam. A pniej przez przypadek spotkaam
Spencera Cochrana. By ode mnie kilka lat starszy, wanie skoczy
studia w Anglii i objeda autostopem Europ. Zakochaam si, z
wzajemnoci. To dosy prosta historia. W 1971 roku Anita Vanger
wysza za niego za m. Nigdy nie aowaam tego kroku. By
wspaniaym czowiekiem. Niestety zmar osiem lat temu i nagle
zostaam wacicielk farmy.
Ale ten paszport... czy nikt nie odkry, e istniej dwie
Anity Vanger?
Nie, a dlaczego miaby odkry? Szwedka, Anita Vanger,
ona Spencera Cochrana. Nie gra roli, czy mieszka w Londynie, czy
w Australii. W Londynie jest Anit pozostajc z mem w
separacji. W Australii jest jego najprawdziwsz on. Nikt nie
porwnuje rejestrw z Canberry i Londynu. Zreszt do szybko
dostaam australijski paszport na nazwisko Cochran. Wszystko
dziaao bez zarzutu. Jedyn rzecz, ktra moga zburzy t histori,
byoby maestwo prawdziwej Anity. Mj zwizek jest bowiem
zarejestrowany w szwedzkiej ewidencji ludnoci.

 Ale Anita nigdy nie wysza za m.

Mwi, e nigdy nie trafia na waciwego kandydata. Ale
przecie wiem, e zrezygnowaa z maestwa ze wzgldu na mnie.
Jest naprawd wspania przyjacik.
Co robia tamtego dnia w twoim pokoju?
Nie zachowywaam si wtedy racjonalnie. Baam si
Martina, ale dopki by w Uppsali, dopty nie musiaam o tym
myle. A pniej nagle wyrs przede mn na ulicy w Hedestad i
wtedy zrozumiaam, e ju nigdy w yciu nie bd si moga czu
bezpiecznie. Wahaam si, nie wiedziaam, czy opowiedzie
Henrikowi, czy uciec. Henrik nie mia czasu, a ja chodziam po wsi i
nie mogam sobie znale miejsca. Oczywicie rozumiem, e ten
wypadek na mocie przysoni ludziom wszystko inne. Ale nie mnie.
Miaam wasne problemy i ten wypadek prawie w ogle do mnie nie
dociera. Wszystko byo takie nierzeczywiste. W kocu wpadam na
Anit, ktra mieszkaa wtedy w pokoju gocinnym u Gerdy i
Alexandra. Byskawicznie podjam decyzj i poprosiam Anit o
pomoc. Zostaam u niej, baam si wychodzi. Ale potrzebowaam
ubra i pamitnika, w ktrym wszystko zapisywaam. Anita mi to
przyniosa.
Myl, e nie potrafia si oprze pokusie i otwara okno,
eby obejrze miejsce wypadku.
Mikael zamyli si.
Nie rozumiem tylko jednej rzeczy: dlaczego nie posza z
tym do Henrika, tak jak zamierzaa.
A jak mylisz?
Doprawdy nie wiem. Jestem przekonany, e Henrik by ci
pomg. Na pewno jako unieszkodliwiby Martina, eby moga y
w spokoju. Henrik nie wystawiby ci na poarcie. Zaatwiby to
bardzo dyskretnie, przy pomocy jakiej terapii czy leczenia.
Nie rozumiesz, co si stao...
Do tej pory Mikael mwi o seksualnej przemocy Gottfrieda,
nie wspominajc o roli Harriet.

 Gottfried wykorzystywa seksualnie Martina zacz

ostronie. Podejrzewam, e wykorzystywa rwnie ciebie.
NIE DRGN JEJ ani jeden misie. Ale po chwili wzia gboki
oddech i ukrya twarz w doniach. Nie miny trzy sekundy i Jeff sta
przy niej, pytajc, czy wszystko jest all right. Kobieta umiechna
si blado, a po chwili wprawiajc Mikaela w osupienie
przytulia si do swojego Studs Managera i pocaowaa w policzek.
Trzymajc go za rami, odwrcia si do gocia.
Jeff, to jest Mikael, stary... przyjaciel z zamierzchych
czasw. Przybywa z problemami i ma ze wieci, ale nie zabija si
posacw. Mikael to jest Jeff Cochran, mj najstarszy syn. Mam
jeszcze jednego syna i crk.
Mikael pomyla, e Harriet musiaa zaj w ci zaraz po
lubie; Jeff mia mniej wicej trzydzieci lat. Wsta i ciskajc mu
rk, przeprosi, e wywoa u jego mamy takie emocje; wiedzia
jednak, e to byo konieczne. Zamieniwszy z synem kilka sw,
Harriet odesaa go z powrotem. Siadajc ponownie naprzeciwko
Mikaela, zdya podj decyzj.
Koniec kamstw. Myl, e to naprawd koniec historii. W
pewnym sensie czekaam na ten dzie od 1966 roku. Przez wiele lat
potwornie si baam, e kto taki jak ty podejdzie do mnie i powie,
e zna moje prawdziwe imi. I wiesz nagle zupenie przestaam si
tym przejmowa. Moja zbrodnia ulega przedawnieniu. I nie dbam o
to, co inni o mnie myl.
Zbrodnia? zapyta Mikael.
Spojrzaa na niego wyczekujco, ale on w dalszym cigu nie
rozumia, o co jej chodzi.
Miaam szesnacie lat. Baam si. Zera mnie wstyd.
Byam zdesperowana i osamotniona. Jedynie Anita i Martin znali
prawd. Opowiedziaam Anicie o seksualnej przemocy ojca, ale
nigdy nie przemogam si, eby wyjawi jej rwnie to, e mj tato
jest obkanym morderc kobiet. Nigdy si o tym nie dowiedziaa.
Ale zdradziam jej szczegy popenionej przeze mnie zbrodni;
zbrodni tak okrutnej, e jak przyszo co do czego, nie miaam

odwagi powiedzie o niej Henrikowi. Prosiam Boga o przebaczenie.

I ukryam si na kilka lat w klasztorze.
Harriet, twj ojciec by gwacicielem i morderc.
Absolutnie nie jeste temu winna.
Wiem. Ojciec wykorzystywa mnie seksualnie przez rok.
Czyniam wszystko, eby... unika jego towarzystwa, ale by
przecie moim tat i nie mogam tak ni std, ni zowd zerwa z nim
kontaktu. Tak wic robiam dobr min do zej gry i udawaam, e
wszystko jest w porzdku, chocia staraam si, eby zawsze kto
by w pobliu, gdy miaam do czynienia z ojcem. Moja mama
oczywicie wiedziaa, co si dzieje, ale raczej si tym nie
przejmowaa.
Isabella wiedziaa? wybuchn skonsternowany Mikael.
Oczywicie, e wiedziaa. Wiedziaa o wszystkim, co
kiedykolwiek wydarzyo si w naszej rodzinie. Ale nie przyjmowaa
nigdy do wiadomoci rzeczy, ktre byy nieprzyjemne lub
ukazyway j w zym wietle. Mj ojciec mgby zgwaci mnie w
biay dzie, w salonie, na jej oczach, a ona by tego nie zauwaya.
Nie bya w stanie przyzna si do tego, e co w moim albo w jej
yciu si nie udao.
Spotkaem j. To okropna jdza.
Bya jdz przez cae ycie. Czsto zastanawiaam si nad
zwizkiem moich rodzicw. Zrozumiaam, e odkd si urodziam,
sypiali ze sob bardzo rzadko albo prawie wcale. Mj ojciec mia
wiele kobiet, ale z niepojtego powodu ba si Isabelli. Wycofa si,
ale nie mg si rozwie.
W rodzinie Vangerw nie ma rozwodw.
Po raz pierwszy Harriet si zamiaa.
Masz racj, nie ma. Ale chodzi o to, e ja nie potrafiam si
przemc, eby zacz mwi. Dowiedziaby si o tym cay wiat.
Moje koleanki i koledzy z klasy, caa rodzina...
Mikael pooy do na jej doni.
Harriet, strasznie mi przykro...

 Kiedy mnie zgwaci pierwszy raz, miaam czternacie lat.

A pniej wielokrotnie zabiera mnie do swojego domku. Czasami
by tam te Martin. Zmusza i jego, i mnie, ebymy robili z nim
rne rzeczy. Trzyma mnie za ramiona, podczas gdy Martin...
zaspokaja si... mn. A kiedy zmar, jego syn by gotw przej
paeczk. Martin oczekiwa, e zostan jego kochank i e
cakowicie mu si podporzdkuj. W tej sytuacji nie miaam innego
wyjcia. Byam zmuszona wykonywa jego polecenia. Pozbyam si
jednego drczyciela, by wpa w szpony nastpnego i jedyne co mi
pozostao, to unika sytuacji, w ktrych zostawalimy sam na sam.
Henrik na pewno...
W dalszym cigu nic nie rozumiesz! powiedziaa
podniesionym gosem.
Mikael zauway badawcze spojrzenia mczyzn spod
ssiedniego namiotu. ciszywszy gos, Harriet pochylia si ku
Mikaelowi.
Wszystko ley na stole. Reszt musisz sobie dopiewa.
Podniosa si i za chwil wrcia z kolejnymi dwoma piwami.
Mikael powiedzia tylko jedno sowo.
Gottfried?
Kiwna gow.
Sidmego sierpnia 1965 roku zacign mnie do swojego
domku. Henrik gdzie wyjecha. Ojciec prbowa si do mnie
dobiera. By tak pijany, e nawet mu nie stawa. I wtedy dosta
wira. Kiedy bylimy sami zawsze by... wulgarny i porywczy ale
wtedy przekroczy wszelkie granice. Odda na mnie mocz. A pniej
wyoy szczegowo, co chciaby ze mn zrobi. Opowiedzia o
zamordowanych przez siebie kobietach. Chwali si nimi. Cytowa
Bibli. Godzinami. Nie rozumiaam z tego nawet poowy, ale wtedy
dotaro do mnie, e ojciec jest obkany.
Przekna yk piwa.
Gdzie o pnocy dosta kolejnego ataku szau. Bylimy na
antresoli. Nagle obwiza mi szyj t-shirtem i zacz dusi.
Poczerniao mi w oczach. Nie miaam najmniejszej wtpliwoci, e

naprawd chce mnie zabi. I po raz pierwszy tej nocy udao mu si

mnie zgwaci.
Popatrzya na Mikaela z prob w oczach.
Ale cigle by tak pijany, e w kocu si wyrwaam.
Zeskoczyam z antresoli i spanikowana zaczam ucieka. Byam
naga, biegam prosto przed siebie i wyldowaam na pomocie. A
on, zataczajc si, za mn.
Nagle Mikael zapragn, eby nie opowiadaa dalszego cigu.
Byam wystarczajco silna, eby wepchn moczymord do
wody. I trzymaam go wiosem pod powierzchni tak dugo, a
przesta si szamota. To trwao tylko par sekund.
Kiedy zrobia przerw, nastaa taka cisza, a w uszach
dzwonio.
A kiedy podniosam wzrok, zobaczyam Martina. Wyglda
na przeraonego, ale na ustach mia szyderczy umiech. Nie wiem,
jak dugo nas ledzi. Od tego momentu byam zdana na jego ask i
nieask. Podszed do mnie, wzi za wosy i zacign z powrotem
do ka Gottfrieda. Podczas gdy nasz ojciec cigle jeszcze koysa
si na wodzie, Martin zwiza mnie i zgwaci, a ja nie potrafiam
nawet stawia oporu.
Mikael zamkn oczy. Poczu ogromny wstyd i naprawd
zacz aowa, e nie zostawi tej kobiety w spokoju. Ale zacza
mwi z jeszcze wiksz moc.
Tego dnia dostaam si w jego rce. Robiam, co chcia.
Byam jak sparaliowana. Uratowa mnie pomys Isabelli, ktra po
tragicznej mierci naszego ojca postanowia wysa Martina do
Uppsali. eby zmieni rodowisko. Zrobia to oczywicie dlatego, e
wiedziaa, co ze mn wyprawia. To by jej sposb na rozwizanie
problemu. Chyba nie musz dodawa, e mj brat by
rozczarowany?
Mikael znw skin gow.
Przez cay rok nie byo go w domu. Przyjecha tylko na
Boe Narodzenie, ale wtedy trzymaam si od niego z daleka. Po
witach pojechaam z Henrikiem do Kopenhagi, a w wakacje bya

ze mn Anita. Zwierzyam si jej. Nie opuszczaa mnie na krok i

Martin nie mia szans, eby si do mnie zbliy.
Spotkaa si z nim na Jarnvagsgatan.
Tak. Syszaam, e mia zosta w Uppsali i e nie
przyjedzie na zjazd rodzinny. Ale w ostatniej chwili zmieni zdanie.
Naraz sta przede mn i widrowa wzrokiem z drugiej strony ulicy.
Umiecha si. Mylaam, e to zy sen. Zamordowaam ojca i
zrozumiaam, e nigdy nie uwolni si od brata. Do tamtego dnia
rozwaaam moliwo samobjstwa. Ale wybraam ucieczk.
Spojrzaa na Mikaela niemal pogodnie.
To wyznanie przynioso mi prawdziw ulg. Teraz ju
wiesz. Jak zamierzasz wykorzysta t wiedz?

Rozdzia 27
Sobota 26 lipca poniedziaek 28
lipca
O DZIESITEJ RANO Mikael podjecha pod dom Lisbeth i zabra
j do krematorium na Cmentarzu Pnocnym. Nie liczc pastora, byli
jedynymi osobami w kaplicy. Troch pniej, ju w trakcie
ceremonii pogrzebowej, doczy do nich bezgonie Dragan
Armanski. Skinieniem przywita Mikaela i zatrzymawszy si za
plecami Lisbeth, delikatnie pooy do na jej ramieniu. Kiwna
doni, nie patrzc na niego, jak gdyby wiedziaa, kto za ni stoi. A
pniej kompletnie zignorowaa obu mczyzn.
Lisbeth nie bya najlepszym rdem informacji o zmarej, ale
pastor najwyraniej skontaktowaa si z personelem domu opieki, w
ktrym ostatnio przebywaa matka Salander, i Mikael zrozumia, e
przyczyn mierci by wylew krwi do mzgu. Celebrujca
uroczysto duchowna dwukrotnie stracia wtek, gdy zwracajc
si bezporednio do crki zmarej napotkaa jej pusty wzrok i
zacinite usta. Lisbeth nie powiedziaa ani sowa. A gdy ceremonia
dobiega koca, obrcia si na picie i bez podzikowa i poegna
opucia budynek krematorium. Spogldajc na siebie nawzajem
ktem oka, Mikael i Dragan, westchnli prawie jednoczenie. Nie
mieli pojcia, co rozgrywao si w jej gowie.
Ta dziewczyna czuje si fatalnie odezwa si Dragan.
Domylam si odpowiedzia Mikael. Dobrze, e pan tu
przyszed.
Wcale nie jestem tego taki pewny.
Armanski przewidrowa Mikaela wzrokiem.
Jedziecie na pnoc, prawda? Prosz, niech pan j ma na
oku.
egnajc si, Mikael obieca, e bdzie nad ni czuwa.
Lisbeth czekaa na niego w samochodzie.

Chcc nie chcc, musiaa pojecha do Hedestad, poniewa

zostawia tam motocykl i poyczony z Milton Security sprzt.
Dopiero za Uppsal przerwaa milczenie i zapytaa o podr do
Australii. Mikael wyldowa na Arlandzie wczoraj pnym
wieczorem i spa zaledwie kilka godzin. Teraz dokadnie
zrelacjonowa opowie Harriet. Lisbeth odezwaa si ponownie po
p godzinie.
Bitch!
Kto?
Harriet Cholera Vanger. Gdyby co zrobia w 1966 roku, to
Martin nie mordowaby i nie znca si nad kobietami przez kolejne
trzydzieci siedem lat.
Harriet wiedziaa o morderstwach swojego ojca, ale nie
miaa pojcia, e Martin te jest w to zamieszany. Uciekaa od brata,
ktry j gwaci i szantaowa. W kadej chwili mg opowiedzie o
tym, jak utopia ojca.
Bullshit!
Reszt drogi przejechali w milczeniu. Lisbeth bya w
wyjtkowo ponurym nastroju. Mikael, ju spniony na umwione
spotkanie, zostawi j przy zjedzie na wysp i zapyta, czy poczeka
na niego w domu.
Masz zamiar zosta tu na noc? odpowiedziaa pytaniem.
Raczej tak.
Chcesz, ebym bya w domu, gdy wrcisz?
Wysiad z samochodu i wzi j w ramiona. Odepchna go,
niemal agresywnie. Mikael cofn si.
Lisbeth, jeste moim przyjacielem.
Patrzya na niego bez wyrazu.
Chcesz, ebym na ciebie czekaa, eby mia si z kim
pobzyka?
Mikael rzuci jej dugie spojrzenie. A pniej odwrci si,
wsiad do samochodu i przekrci kluczyk w stacyjce. Opuci szyb.

Lisbeth nie krya wrogoci.

Chc by twoim przyjacielem powiedzia. Jeeli w to
nie wierzysz, nie musisz na mnie czeka.
HENRIK VANGER, ju w prywatnym ubraniu, siedzia w sali
szpitalnej, do ktrej wprowadzi Mikaela Dirch Frode. Na pytanie o
zdrowie starzec odpowiedzia:
Jutro dostan przepustk na pogrzeb Martina.
Ile opowiedzia ci Dirch?
Henrik wbi wzrok w podog.
Opowiedzia mi o poczynaniach Gottfrieda i Martina.
Zrozumiaem, e chodzi o rzeczy o wiele straszniejsze, ni jestem
sobie w stanie wyobrazi.
Wiem, co si stao z Harriet.
W jaki sposb zmara?
Harriet nie umara. yje. I jeeli tylko chcesz, chtnie si z
tob spotka.
Zarwno Henrik i Dirch wpatrywali si w Mikaela, jak gdyby
postawi wszystko na gowie.
Namwienie jej do przyjazdu zajo mi troch czasu, ale
Harriet yje, ma si dobrze i jest w Hedestad. Przyjechaa dzi rano i
moe przyj do ciebie za jak godzin. Jeeli chcesz j zobaczy
oczywicie.
MIKAEL JESZCZE raz zrelacjonowa ca histori. Henrik Vanger
sucha z tak uwag, jak gdyby opowie Mikaela bya wspczesn
wersj Jezusowego Kazania na grze. Kilkakrotnie przerywa mu
pytaniem lub prob o powtrzenie. Dirch Frode nie odzywa si ani
sowem.
Gdy opowiadanie dobiego koca, starzec siedzia w
milczeniu. Mimo zapewnie lekarzy o dobrym stanie Henrika
Mikae obawia si chwili, kiedy bdzie musia wyjawi mu prawd.

Ba si, e to wszystko bdzie zbyt wielkim szokiem dla starego i

schorowanego serca. Ale Henrik nie okaza adnego poruszenia,
chocia moliwe, e gdy przerwa cisz, jego gos by troch
niewyrany.
Biedna Harriet. Gdyby wtedy przysza do mnie...
Mikael spojrza na zegarek. Za pi czwarta.
Chcesz si z ni spotka? Ona cigle obawia si, e j
odtrcisz, teraz gdy wiesz, co zrobia.
A kwiaty? zapyta Henrik.
Zapytaem j o nie w samolocie. Z caej rodziny kochaa
tylko jedn osob i t osob bye ty. Oczywicie to Harriet wysyaa
ci te wszystkie zasuszone kwiaty. Z nadziej, e zrozumiesz, e ona
yje i ma si dobrze, chocia nie moe si ujawni. Ale poniewa jej
jedynym rdem informacji bya Anita, ktra nigdy nie odwiedzaa
rodziny i ktra zaraz po studiach wyjechaa za granic, Harriet nie
wiedziaa zbyt duo o tym, co si dziao w Hedestad. Nie miaa
pojcia, jak bardzo cierpiae, mylc, e kwiaty przesya kpicy z
ciebie morderca.
Przypuszczam, e nadawc tych przesyek bya Anita?
Anita pracowaa w liniach lotniczych i podrowaa po
caym wiecie. Nadawaa je tam, gdzie akurat bya.
Ale jak domylie si, e pomoga jej wanie Anita?
Zobaczyem j na zdjciu, w pokoju Harriet.
Ale przecie moga by zamieszana w inny sposb... moga
okaza si morderczyni. Jak odkrye, e Harriet yje?
Mikael rzuci Henrikowi dugie spojrzenie. A pniej, po raz
pierwszy od powrotu do Hedestad, umiechn si.
Anita bya zamieszana w zniknicie Harriet, ale nie moga
jej zamordowa.
Skd ta pewno?
Bo to nie jest jaka popieprzona powie kryminalna.
Gdyby Anita zamordowaa Harriet, to ju dawno znalazby zwoki.

A wic jedynym sensownym wyjanieniem byo to, e Anita

pomoga jej uciec i ukry si. Chcesz si z ni spotka?
Oczywicie, e chc!
MIKAEL ZSZED na parter, gdzie przy windach umwi si z
Harriet. Nie pozna jej. Od momentu rozstania na lotnisku zdya
zafarbowa wosy na swj naturalny, ciemny kolor. Miaa na sobie
bia bluzk, czarne spodnie i elegancki szary akiet. Wygldaa
olniewajco i Mikael, chcc doda jej odwagi, musn ustami jej
policzek.
Henrik podnis si z krzesa, gdy Mikael otworzy jej drzwi.
Harriet zaczerpna powietrza.
Hej, Henrik! powiedziaa.
Starzec zlustrowa j od stp do gw, by po chwili da si jej
pocaowa w policzek. Mikael skin na Dircha Frodego i zamkn
drzwi.
GDY WRCI na wysp, Lisbeth zdya wyjecha. Nie byo
motocykla i sprztu wideo, znikna jej torba i kosmetyczka. Poczu
pustk.
Zrobi ponury obchd chatki, ktra nagle wydaa mu si obca
i nierzeczywista. Spojrza na stosy papieru w gabinecie. Powinien
powkada je do kartonw i odda Henrikowi, ale nie potrafi zmusi
si do sprztania. Poszed do sklepu. Wrciwszy z chlebem, mlekiem
i serem, zaparzy sobie kawy, usiad w ogrdku i zacz przeglda
popoudniowe gazety. Nie myla o niczym.
Okoo wp do szstej przez most przejechaa takswka. Po
trzech minutach wrcia t sam drog, z Isabell na tylnym
siedzeniu.
O sidmej wyrwa go z ogrodowej drzemki Dirch Frode.
Jak tam z Henrikiem, i Harriet? zapyta Mikael.
Ta smutna historia ma zabawn puent odpowiedzia
Dirch Frode z powcigliwym umiechem. Isabella zauwaya

paski powrt i rozindyczona wtargna do pokoju Henrika. Zacza

krzycze, e pora skoczy z tym cigym nudzeniem o Harriet i e
to pan tym swoim grzebaniem w przeszoci doprowadzi jej syna do
mierci...
No, w pewnym sensie ma racj.
Rozkazaa Henrikowi, eby pana zwolni i dopilnowa, eby
pan wyjecha i przesta szuka duchw.
Ojojoj!
Nawet nie rzucia okiem na kobiet, ktra siedziaa obok i
rozmawiaa z Henrikiem. Mylaa chyba, e to kto z personelu.
Nigdy nie zapomn chwili, gdy Harriet wstajc, spojrzaa na Isabell
i powiedziaa: Cze, mamo!".
I co dalej?
Musielimy wezwa lekarza, eby przywrci Isabell do
przytomnoci. A teraz ona upiera si, e to nie jest prawdziwa
Harriet, tylko jaka podstawiona przez pana oszustka.
Opowiedziawszy t anegdot, Dirch Frode popieszy do
Cecilii i Alexandra, by przekaza wiadomo o zmartwychwstaniu
Harriet. Mikael znw zosta sam.
LISBETH SALANDER zatrzymaa si na stacji benzynowej przed
pnocnymi rogatkami Uppsali. Ca drog jechaa z pospn min,
tpo wpatrzona przed siebie. Zatankowaa, zapacia pospiesznie i
wsiada na motocykl. Podjechaa do wyjazdu i nie mogc si
zdecydowa znw stana.
W dalszym cigu czua si nieswojo. Opuszczajc Hedestad,
bya wzburzona, ale podczas podry zo powoli j opuszczaa.
Nie wiedziaa, dlaczego jest tak wcieka na Mikaela, ba! nie bya
pewna, czy jest wcieka wanie na niego.
Mylaa o Martinie Vangerze i o Harriet Cholerze Vanger i o
Dirchu Cholerze Frodem i o caym tym pieprzonym klanie
Vangerw, o tych ludziach, ktrzy w Hedestad rzdzili swoim
malutkim imperium i prowadzili nieustanne intrygi przeciwko innym
czonkom rodziny. I pomyle, e potrzebowali jej pomocy. W

normalnym wypadku nawet by si z ni nie przywitali, a ju na

pewno nie powierzyliby jej swoich tajemnic.
Cholerne baracho!
Westchna i pomylaa o swojej mamie, ktr dzisiaj
pochowaa. Ju nigdy nie bdzie dobrze. mier matki oznaczaa, e
rana nigdy si nie zagoi, poniewa Lisbeth nigdy nie uzyska
odpowiedzi na pytania, ktre chciaaby postawi.
Pomylaa o Draganie Armanskim, ktry sta za ni przez ca
ceremoni. Powinna bya mu co powiedzie. Przynajmniej da mu
do zrozumienia, e wie, e przyszed. Ale gdyby to zrobia, uyby
tego jako pretekstu, eby zacz organizowa jej ycie. Daaby mu
palec, a on chwyciby ca rk. I nigdy by nie zrozumia.
Pomylaa o adwokacie Nilsie Cholerze Bjurmanie, a swoim
opiekunie, ktry przynajmniej chwilowo by unieszkodliwiony i
robi to, co mu kazaa.
Czujc przypyw nieprzejednanej nienawici, zacisna zby.
I pomylaa o Mikaelu, zastanawiajc si, jak by zareagowa,
gdyby dowiedzia si o jej ubezwasnowolnieniu i o caej reszcie jej
ndznego ycia.
Dosza do wniosku, e tak naprawd nie jest na niego za. Tak
si tylko zoyo, e wyadowaa na nim zo, bo by akurat pod
rk, a ona miaa ochot kogo zamordowa. Wciekanie si na tego
faceta nie miao sensu.
Lisbeth ywia wobec niego osobliwie ambiwalentne uczucia.
Wciubia nos w nie swoje sprawy, wszy w jej prywatnym
yciu i... Ale z drugiej strony dobrze jej si z nim wsppracowao.
Ju samo to byo czym dziwnym wsplna praca. Nie bya do tego
przyzwyczajona, ale poszo niespodziewanie dobrze i bezbolenie.
Mikael nie marudzi. Nie prbowa przekonywa jej, jak ma y.
To ona go uwioda, a nie na odwrt.
I to j na dodatek satysfakcjonowao.
Wic dlaczego miaa ochot kopn go w twarz?

Znw westchna i smutnym wzrokiem odprowadzia jadc

wzdu E4 ciarwk.
MIKAEL SIEDZIA cigle w ogrodzie, gdy okoo smej usysza
warkot motocykla. Po chwili zobaczy przejedajc przez most
Lisbeth. Zaparkowaa przy chatce, cigna kask, podesza do
stolika i zajrzaa do pustego dzbanka na kaw. Mikael patrzy na ni
w osupieniu. Wzia naczynie i bez sowa znikna w kuchni. Gdy
wrcia, miaa na sobie dinsy i t-shirt z nadrukiem: I can be a
regular bitch. Just try me.
Mylaem, e wyjechaa na dobre powiedzia.
Zawrciam w Uppsali.
No to zrobia niez przejadk!
Boli mnie tyek.
Dlaczego zawrcia?
Nie odpowiedziaa, a Mikael nie nalega. W milczeniu pili
kaw. Po dziesiciu minutach Lisbeth przerwaa cisz.
Lubi twoje towarzystwo przyznaa niechtnie. Nigdy
wczeniej nie wypowiedziaa takich sw.
Praca z tob bya... interesujca.
Mnie te si z tob dobrze pracowao odpowiedzia
Mikael.
Hmm.
Faktem jest, e nigdy wczeniej nie wsppracowaem z tak
szatasko zdolnym researcherem. Okej, wiem, e jeste cholern
hakerk i zadajesz si z podejrzanymi typami, ktrzy na twoj
prob w cigu dwudziestu czterech godzin mog zaatwi
nielegalny podsuch telefonu w Londynie, ale jeste niesamowicie
skuteczna.
Popatrzya na niego po raz pierwszy, odkd usiada przy
stole. Zna tyle jej tajemnic, jak to moliwe?
No... jestem. Znam si na komputerach. Nigdy nie miaam

kopotw z przyswajaniem faktw.

To twoja fotograficzna pami skomentowa spokojnie.
Przypuszczam, e tak. Po prostu od razu pojmuj, jak co
dziaa. I nie tylko komputery czy sie telefoniczna, ale te silnik w
moim motocyklu, telewizor i odkurzacz, procesy chemiczne i
ostatnie badania z zakresu astrofizyki. Jestem wirusk.
Dziwolgiem.
Mikael zmarszczy brwi i zamyli si.
Zesp Aspergera, pomyla. Albo co w tym rodzaju.
Nieprzecitna zdolno dostrzegania wzorw i rozumienia
abstrakcyjnych cigw tam, gdzie inni widz tylko szumy.
Lisbeth wbia wzrok w st.
To przecie dar! Wikszo ludzi duo by daa za takie
zdolnoci.
Nie chc o tym mwi.
W porzdku. Dlaczego wrcia?
Nie wiem. Moe to bd.
Przyjrza si jej badawczo.
Lisbeth, czy mogaby mi poda definicj wyrazu
przyja"?
To lubi kogo.
Tak, ale skd bierze si to uczucie?
Wzruszya ramionami.
Przyja wedug mojej definicji zasadza si na dwch
rzeczach powiedzia nagle. Szacunku i zaufaniu. Oba czynniki s
niezbdne. I musz dziaa w obie strony. Mona ywi do kogo
gboki szacunek, ale bez zaufania przyja si rozpada.
Lisbeth cigle milczaa.
Zorientowaem si, e nie chcesz o sobie mwi, ale kiedy
musisz si zdecydowa, czy masz do mnie zaufanie, czy nie.

Chciabym, ebymy zostali przyjacimi, ale nie mog by

przyjacielem sam.
Lubi uprawia z tob seks.
Seks nie ma nic wsplnego z przyjani. Oczywicie
przyjaciele te mog i ze sob do ka, ale uwierz mi, Lisbeth,
gdybym mia dokona wyboru midzy seksem a przyjani, jeeli
chodzi o ciebie, to nie miabym adnych wtpliwoci, co wybra.
Nie rozumiem. Chcesz si ze mn kocha czy nie?
Mikael przygryz warg, w kocu westchn.
Nie powinno si uprawia seksu ze wsppracownikami
wymamrota. Wynikaj z tego same kopoty.
Czybym co przeoczya, czy faktycznie bzykasz si z
Erik, wykorzystujc prawie kad sposobno? A przecie ona w
dodatku jest matk.
Mikael siedzia chwil bez sowa.
Erika i ja... Nasz zwizek zacz si w zamierzchych
czasach, zanim zaczlimy razem pracowa. I nic ci do tego, e ma
ma.
No prosz, nagle to ty nie chcesz mwi o sobie. Czy w
przyjani nie chodzi przypadkiem o zaufanie?
Tak, ale teraz chodzi o to, e nie chc rozmawia o
przyjacice za jej plecami. Nie chc zawie jej zaufania. Z Erik
te nie dyskutowabym o tobie bez twojej wiedzy.
Lisbeth zastanawiaa si nad jego sowami. Nagle zwyka
wymiana zda zamienia si w co zagmatwanego. Lisbeth nie lubia
zagmatwanych rozmw.
Lubi uprawia z tob seks powtrzya.
A ja z tob... Ale w dalszym cigu mam tyle lat, e
mgbym by twoim ojcem.
Olewam, ile masz lat.
Nie moesz olewa rnicy wieku. To nie jest dobry punkt

wyjcia dla trwaego zwizku.

A kto mwi o trwaoci? zapytaa Lisbeth.
Zakoczylimy wanie prac nad przypadkiem, w ktrym gwn
rol grali mczyni z cholernie zaburzon seksualnoci. Gdybym
to ja decydowaa, wybiabym ich co do jednego.
Nie idziesz na adne kompromisy.
Nie id powiedziaa, umiechajc si swoim krzywym
nie-umiechem. Ale ty nie jeste taki dodaa, wstajc. A teraz
id wzi prysznic, a pniej poo si nago w twoim ku. Jeeli
uwaasz, e jeste za stary, to moesz spa na mojej powce.
Mikael odprowadzi j wzrokiem. Jeeli miaa jakie
zahamowania, to na pewno nie dotyczyy uczucia wstydu. Nigdy nie
udao mu si wyj zwycisko z dyskusji z Lisbeth. Po kilku
minutach pozbiera filianki i ruszy do sypialni.
WSTALI O DZIESITEJ, wzili wsplny prysznic i zjedli niadanie
w ogrodzie. O jedenastej zadzwoni Dirch Frode z pytaniem, czy
zamierzaj wzi udzia w pogrzebie, ktry zacznie si o drugiej.
Nie sdz odpowiedzia Mikael.
Poniewa adwokat poprosi o dusz rozmow, umwili si
na szst wieczr.
Mikael powici kolejne godziny na porzdkowanie
papierw. Gdy wynis do gabinetu Henrika kilka kartonw,
pozostay mu jedynie wasne notatki i dwie teczki z dokumentami na
temat Hansa-Erika Wennerstrma. Nie zaglda do nich od p roku.
Westchnwszy, schowa je do torby.
DIRCH FRODE spni si prawie dwie godziny. By ubrany w
pogrzebowy garnitur i mia zmczon twarz. Spocz na kuchennej
awie i z wdzicznoci przyj podan przez Lisbeth filiank kawy.
Dziewczyna przycupna z boku ze swoim komputerem, podczas
gdy Frode opowiada, jak rodzina Vangerw zareagowaa na
zmartwychwstanie Harriet.
Mona powiedzie, e jej pojawienie si przymio mier

Martina. No i zwiedziay si o tym media.

A jak tumaczycie t sytuacj?
Harriet rozmawiaa z dziennikarzem Kuriren". Jej wersja
wyglda tak: ucieka z domu z powodu rodzinnych niesnasek, ale
raczej dobrze na tym wysza, poniewa kieruje przedsibiorstwem o
obrotach rwnie wysokich, jak te koncernu Vangera.
Mikael gwizdn z podziwem.
Podejrzewaem, e australijskie owce s dochodowe, ale nie
przypuszczaem, e farma przynosi a takie zyski.
Jej farma prosperuje znakomicie, ale nie stanowi jedynego
rda dochodu. Przedsibiorstwo Cochrana zajmuje si rwnie
kopalnictwem, wydobywaniem opali, produkcj przemysow,
transportem, elektronik i mas innych rzeczy.
Oj! I co teraz?
Szczerze mwic, nie wiem. Zjechao si mnstwo ludzi i
po raz pierwszy od wielu lat zebraa si pokana cz rodziny,
zarwno ze strony Fredrika, jak i Johana. Jest sporo osb z
najmodszego pokolenia, dwudziestolatkw i troch starszych. W
Hedestad przebywa teraz ponad czterdziestu Vangerw, poowa
siedzi w szpitalu i zamcza Henrika, a druga poowa rozmawia z
Harriet w hotelu.
No ale Harriet to wielka sensacja. Ile osb wie o
zainteresowaniach Martina?
Na razie tylko ja, Henrik i Harriet. Mielimy dug
rozmow na osobnoci. Caa ta sprawa z Martinem i... jego
perwersjami przysania nam teraz wszystko inne. Koncernowi grozi
zapa.
Doskonale to rozumiem.
Nie ma naturalnego spadkobiercy, ale Harriet przez jaki
czas zostanie w Hedestad. Musimy midzy innymi ustali, co kto
posiada, jak dokona podziau spadku i tak dalej. Harriet przypada
przecie pewna cz spadku, ktra byaby ogromna, gdyby nie to,
e wyjechaa z kraju. To przecie makabra!

Mikael rozemia si. Adwokatowi nie byo do miechu.

Isabella kompletnie si zaamaa i ley w szpitalu. Harriet
nie chce jej odwiedzi.
Rozumiem j.
Z Londynu ma przyjecha Anita. W przyszym tygodniu
zwoamy rad rodzinn. Anita wemie w niej udzia po raz pierwszy
od dwudziestu piciu lat.
Kto zostanie nowym dyrektorem naczelnym?
Birger ubiega si o to stanowisko, ale nie wchodzi w
rachub. Chwilowo, ze szpitalnego ka, obejmie je Henrik.
Przynajmniej do czasu, kiedy uda nam si zatrudni kogo z
zewntrz, albo kto z rodziny...
Nie dokoczy zdania. Mikael podnis nagle brwi.
Harriet? Chyba nie myli pan powanie?
Dlaczego nie? Mamy do czynienia z niezwykle
kompetentn i szanowan kobiet interesu.
Ma na gowie swoje przedsibiorstwo w Australii.
Tak, ale pod jej nieobecno interesami kieruje syn, Jeff
Cochran.
Ten chopak jest Studs Managerem na owczej farmie. O ile
dobrze zrozumiaem, jego praca polega na kontrolowaniu, czy
spkuj ze sob odpowiednie zwierzaki.
Ma rwnie dyplom z Oxfordu, gdzie studiowa ekonomi,
i tytu magistra prawa z Melbourne.
Mikael pomyla o spoconym, pnagim osiku jadcym przez
wwz i sprbowa go sobie wyobrazi w prkowanym garniturze.
Dlaczego nie?
Tego nie da si rozwiza za jednym zamachem
powiedzia Frode. Ale Harriet byaby niewtpliwie doskona
szefow. Przy odpowiednim wsparciu mogaby wprowadzi nowe
porzdki.

 Nie ma wystarczajcej wiedzy.

To prawda. Naturalnie, Harriet nie moe tak po prostu
zjawi si znikd i po trzydziestu kilku latach nieobecnoci zacz
sterowa koncernem. Ale przedsibiorstwo Vangerw jest
midzynarodowe i moglibymy sprowadzi szefa z USA, ktry nie
zna ani sowa po szwedzku... To jest biznes.
Prdzej czy pniej musicie
problematyczn zawartoci piwnicy Martina.

poradzi

sobie

Wiem. Ale nie moemy wyjawi prawdy, nie unicestwiajc

Harriet. Jak dobrze, e to nie ja musz podj decyzj w tej sprawie.
Do jasnej cholery, przecie nie moecie zatai faktu, e
Martin by seryjnym morderc!
Dirch Frode zacz wierci si niespokojnie. Mikael poczu
przykry smak w ustach.
Panie Mikaelu, jestem w... szalenie niewygodnej sytuacji.
Prosz mwi, miao!
Mam wiadomo od Henrika. Bardzo prost. Henrik
dzikuje panu za prac nad zleceniem i tym samym uznaje umow
za wykonan. A to oznacza, e jest pan zwolniony z pozostaych
zobowiza wynikajcych z kontraktu, czyli nie musi pan ju
mieszka i pracowa w Hedestad. Tak wic moe pan bezzwocznie
wrci do Sztokholmu i podj si innych zada.
Chce, ebym znikn ze sceny?
Absolutnie nie. Chce, eby pan go odwiedzi, by
porozmawia o przyszoci. Wyrazi te nadziej, e bdzie mg
wywizywa si z zobowiza w zarzdzie Millennium". Ale...
Dirch Frode wyglda jeeli w ogle byo to moliwe na
jeszcze bardziej zakopotanego.
Ale nie chce, ebym dokoczy pisanie kroniki rodzinnej
Vangerw, prawda?
Adwokat potwierdzi skinieniem gowy. Wycign notatnik i
otworzywszy go, poda Mikaelowi list. Napisa do pana.

Drogi Mikaelu!
Szanuj twoj woln wol i nie chc ci ubliy, dyktujc, co
masz napisa. Wolno ci pisa i publikowa to, na co tylko masz
ochot, i nie zamierzam wywiera na ciebie adnych naciskw.
Musisz wiedzie, e nasza umowa cigle obowizuje. Masz
wystarczajco duo materiau, eby dokoczy kronik rodziny
Vangerw.
Mikaelu, uwierz mi, nigdy w yciu nikogo o nic nie bagaem.
Zawsze uwaaem, e czowiek powinien kierowa si sumieniem i
nakazami moralnoci. W tej chwili nie mam wyboru. Prosz ci
zarwno jako przyjaciela, jak i wspwaciciela Millennium".
Prosz ci, by nie wyjawia prawdy o Gottfriedzie i Martinie. Wiem,
e to bd, ale nie widz innego wyjcia z tej matni. Musz wybra
midzy jednym a drugim zem i s tu tylko przegrani.
Prosz ci, eby nie napisa niczego, co moe jeszcze
bardziej zaszkodzi Harriet. Na wasnej skrze dowiadczye, co to
znaczy by przedmiotem medialnej nagonki. Kampania przeciwko
tobie miaa do agodny przebieg, ale zapewne jeste sobie w stanie
wyobrazi, jak wygldaaby sytuacja Harriet, gdyby na jaw wysza
caa prawda. Ta kobieta cierpiaa przez czterdzieci lat i nie musi
teraz dodatkowo drczy si z powodu uczynkw swojego brata i
ojca. I prosz ci, eby przemyla konsekwencje, jakie caa ta
historia moe mie dla tysicy zatrudnionych w koncernie. To, co
zdruzgoce Harriet, nas z pewnoci unicestwi.
Henrik
Jeeli zada pan zadouczynienia z powodu wstrzymania
si z publikacj materiau, Henrik jest otwarty na propozycje. Moe
pan stawia wszelkie finansowe dania.
Henrik Vanger prbuje mnie przekupi. Prosz mu
przekaza nastpujc wiadomo: auj, e w ogle przyjem jego
zlecenie.
Ta sytuacja jest rwnie mczca dla Henrika, jak dla pana.
Bardzo pana lubi i traktuje jak przyjaciela.
Henrik Vanger to szczwany lis powiedzia Mikael, czujc

jak wzbiera w nim zo. Chce zatuszowa ca histori. Gra na

moich uczuciach, bo wie, e ja te go lubi. A to, co mwi, oznacza
w praktyce, e oczywicie mog sobie publikowa, co mi si ywnie
podoba, ale wtedy on bdzie zmuszony zmieni swoje nastawienie
do Millennium".
Wszystko ulego zmianie, gdy na scen wkroczya Harriet.
A teraz Henrik sprawdza na metce cen mojego milczenia.
Nie zamierzam rzuci Harriet mediom na poarcie, ale kto musi
upomnie si o te kobiety, ktre zmary w piwnicy Martina. Panie
Dirchu, nie wiemy nawet, ile on tych kobiet zakatrupi. Kto wystpi
si w ich imieniu?
Lisbeth spojrzaa nagle znad klawiatury komputera. Zwrcia
si do Frodego obrzydliwie sodkim gosem:
A czy nikt w waszym koncernie nie pomyla o tym, eby
przekupi mnie?
Frode popatrzy na ni ze zdumieniem. Jeszcze raz udao mu
si zignorowa jej obecno.
Gdyby Martin Vanger y, nie zawahaabym si rzuci go
na poarcie najwikszym medialnym hienom mwia dalej. Nie
zwaajc na tre umowy, jak zawarlicie z Mikaelem, wysaabym
kady szczeg jego historii do najbliszej popoudniwki. A
gdybym moga, zawlokabym go do jego wasnej komrki,
rozcigna na stole i poprzebijala mu igami jdra. Ale niestety nie
yje.
Zwacajc si do Mikaela, dodaa:
Jestem zadowolona z takiego rozwizania. Cokolwiek
zrobimy, nie bdziemy w stanie naprawi szkody, jak Martin
wyrzdzi swym ofiarom. Powstaa jednak interesujca sytuacja. W
dalszym cigu moesz szkodzi niewinnym kobietom, nie
wyczajc Harriet, ktrej tak usilnie bronie w czasie naszej
ostatniej podry na pnoc. No wic pytam, co jest gorsze to, e
Martin zgwaci j w chatce Gottfrieda, czy to, e gwacisz j ty,
publikujc histori w tabloidach. To dopiero dylemat. Moe
pomogaby ci komisja do spraw etyki zawodowej przy Zwizku
Dziennikarzy?

Zamilka. Mikael, nie potrafic spojrze jej w oczy, wbi

wzrok w blat stou.
Ale ja nie jestem dziennikark zakoczya.
Czego pani da? zapyta Frode.
Martin filmowa swoje ofiary. Chc, ebycie sprbowali
zidentyfikowa jak najwicej z nich. Chc, ebycie odszukali ich
rodziny i przekazali im odpowiedni rekompensat. I chc te, eby
koncern Vangera przekazywa rocznie dwa miliony koron na rzecz
ROKS*.
Dirch Frode rozpatrywa cen przez jak minut. A pniej
skin gow.
Czy bdziesz mg z tym y? Lisbeth zwrcia si do
Mikaela, ktrego nagle ogarna rozpacz.
Cae swoje zawodowe ycie powici odkrywaniu tego, co
inni usiowali ukry. Zasady moralne nie pozwalay mu przemilcze
okrutnych zbrodni, ktre miay miejsce w piwnicy Martina Vangera.
Do jego dziennikarskich obowizkw naleao wyjawienie tego, co
wiedzia. Czy nie krytykowa swoich kolegw za niemwienie caej
prawdy? A teraz siedzia tutaj, rozmawiajc o najbardziej
makabrycznym cover-up, z jakim kiedykolwiek mia do czynienia.
Milcza przez dug chwil, by w kocu te skin potakujco
gow.
No to zaatwione powiedzia Frode. Jeeli chodzi o
propozycj Henrika, co do finansowej rekompensaty...
... to moe j sobie wsadzi w tyek dokoczy Mikael.
Panie Dirchu, prosz std wyj. Rozumiem paskie pooenie, ale w
tej chwili jestem tak wcieky na pana, na Henrika i Harriet, e jeeli
pan zostanie, to... przestaniemy by przyjcimi.

ROKS, Riksorganisation for Kvinnojourer och Tjejjourer i

Sverige Oglnoszwedzkie Zrzeszenie Orodkw Pomocy Kobietom
i Dziewcztom (przyp. tum. ).

DIRCH FRODE siedzia bez ruchu, nawet nie prbujc wsta.

Nie mog pj powiedzia poniewa jeszcze nie
skoczyem. Mam do przekazania jeszcze jedn wiadomo, ktra
zapewne pana nie ucieszy. Henrik upiera si, eby dowiedzia si
pan o tym ju dzisiaj. Jutro moe pan pojecha do szpitala i obedrze
go ze skry.
Mikael podnis niespiesznie wzrok i spojrza adwokatowi w
oczy.
To chyba najtrudniejsza rzecz, jakiej si w yciu podjem
powiedzia Frode. Ale myl, e tylko cakowita szczero moe
uratowa sytuacj. Wykadam wic karty na st.
Sucham?
Kiedy w grudniu ubiegego roku Henrik przekonywa pana
do swojego zlecenia, ani on, ani ja nie wierzylimy, e to co zmieni.
Tak jak powiedzia, chcia podj ostatni prb. Dokadnie
przeanalizowa pask sytuacj, midzy innymi dziki raportowi
przygotowanemu przez pann Salander. Zagra na emocjach,
wykorzysta pask potrzeb odizolowania si, zaproponowa sowit
zapat i uy odpowiedniej przynty.
Wennerstrma?
Frode kiwn gow.
Blefowalicie?
Nie.
Na twarzy Lisbeth odmalowao si zaciekawienie.
Henrik wypeni swoje zobowizania zapewni Frode.
Udzieli panu oficjalnego wywiadu i przypuci frontalny atak na
Wennerstrma. Moe pan pniej dosta wszystkie szczegy, ale w
skrcie sprawa wyglda nastpujco: pracujc w wydziale
finansowym koncernu Vangera, Wennerstrm przeznacza miliony
na spekulacje walutowe. To byo w czasach, kiedy ogromne zyski z
obrotw dewizami nie naleay do codziennoci. Wennerstrm
przekroczy swoje kompetencje, nie mia bowiem zezwolenia
kierownictwa koncernu na tego typu operacje finansowe. Interesy

szy fatalnie, Wennerstrm nagle ponis straty w wysokoci siedmiu

milionw koron. Prbowa je pokry, faszujc dokumentacj i
wchodzc w jeszcze mielsze interesy. W kocu go zapano,
udowodniono win i wyrzucono z pracy.
Osign jaki osobisty zysk?
Tak, przywaszczy sobie mniej wicej p miliona, sum,
ktra o ironio losu! daa pocztek Wennerstroem Group.
Wszystko udokumentowalimy i bdzie pan mg korzysta z
informacji wedug wasnego uznania, a Henrik publicznie pana
wesprze, tylko e...
... tylko e ta informacja jest kompletnie bezwartociowa
uzupeni ponownie Mikael, walc pici w st.
Frode potwierdzi niemym gestem.
To byo trzydzieci lat temu i ulego przedawnieniu doda
Mikael.
Uzyska pan potwierdzenie, e Wennerstrm to oszust.
A Wennerstrmowi ta wiadomo zaszkodzi tyle, co strza
grochem z rurki. Jasne, e si troch zirytuje, ale najpewniej tylko
wzruszy ramionami. A pniej potasuje karty i poda do publicznej
wiadomoci, e Henrik to stary pryk, ktry usiuje mu podebra
dobry interes, a jeszcze pniej doda, e tak naprawd to dziaa na
zlecenie Henrika. Nawet jeeli nie bdzie w stanie udowodni swojej
niewinnoci, to zastosuje tyle zason dymnych, e kady normalny
czowiek skwituje t histori wzruszeniem ramion.
Dirch Frode wyglda na nieszczliwego.
Zrobilicie mnie w konia zakoczy Mikael.
To... Nie mielimy takiego zamiaru...
To moja wina. Chwytaem si brzytwy i powinienem by si
domyli, e chodzi o co w tym rodzaju.
Mikael zamia si niespodziewanie.
Henrik to stary wyga. Sprzeda mi gotowy produkt, mwic
to, co chciaem usysze.

Nagle wsta i podszed do zlewozmywaka. Odwrciwszy si,

podsumowa swoje uczucia jednym sowem.
Spadaj!
Panie Mikaelu... przykro mi...
Wyno si!
LISBETH NIE WIEDZIAA, czy powinna podej do Mikaela, czy
zostawi go w spokoju. Rozwiza problem sam, biorc kurtk i bez
sowa zatrzaskujc za sob drzwi.
Przez ponad godzin chodzia tam i z powrotem po kuchni.
Czua si tak nieswojo, e zacza zmywa, to jest robi co, co
zawsze pozostawiaa Mikaelowi. Od czasu do czasu podchodzia do
okna, wpatrujc si w ciemno. W kocu ogarn j tak wielki
niepokj, e zaoya kurtk i wyruszya na poszukiwania.
Posza w stron portu jachtowego, gdzie w przybrzenych
chatkach cigle paliy si wiata. Podya biegnc wzdu brzegu
ciek, t sam, ktr chodzili na wieczorne spacery. Nieowietlony
dom Martina Vangera ju teraz sprawia wraenie opuszczonego.
Zawrcia przy kamieniach na kocu cypla, gdzie nie tak dawno
siedziaa z Mikaelem. Stwierdziwszy, e cigle jeszcze nie ma go w
domu, posza w stron kocioa. Tam te go nie znalaza. Nie moga
si zdecydowa, co robi. Jeszcze raz wrcia do domu, wyja
latark z sakwy przy siedzeniu motocykla i ponownie ruszya drk
wzdu brzegu. Troch czasu zajo jej przedzieranie si przez gste
chaszcze, a jeszcze duej znalezienie cieki prowadzcej do
chatki Gottfrieda. Ukryta za kilkoma drzewami, wyonia si z
ciemnoci nagle, prawie przy samej chatce. Weranda bya pusta, a
drzwi domku zamknite na klucz.
Wanie miaa zawrci do wsi, gdy nagle przyszo jej do
gowy, eby doj do samego brzegu. Na pomocie, przy ktrym
Harriet utopia swojego ojca, zobaczya ciemn sylwetk Mikaela.
Dopiero wtedy odetchna z ulg.
Usyszawszy jej kroki, odwrci si. Usiada obok niego bez
sowa. Po chwili Mikael przerwa cisz.

 Wybacz mi. Musiaem zosta ze sob sam na sam.

Wiem.
Zapalia dwa papierosy i podaa mu jednego. Mikael
popatrzy na najbardziej aspoeczn osob, jak kiedykolwiek
spotka. Zazwyczaj ignorowaa kad jego prb rozmowy o czym
osobistym. Nie przyjmowaa adnych dowodw sympatii. Najpierw
uratowaa mu ycie, a teraz w rodku nocy bkaa si nie wiadomo
gdzie, eby go znale. Obj j ramieniem.
Teraz wiem, za jak cen... porzucilimy te dziewczyny
powiedzia. Caa historia zostanie przemilczana. Zniknie caa
zawarto piwnicy Martina.
Lisbeth nie odezwaa si ani sowem..
Erika miaa racj cign. Przynisbym wicej poytku,
gdybym pojecha na urlop, poszala przez miesic z Hiszpankami, a
pniej wrci do domu i wzi si za spraw Wennerstrma.
Straciem tutaj p roku ycia.
Gdyby pojecha do Hiszpanii, Martin Vanger w dalszym
cigu dziaaby w swojej piwnicy.
Zapada cisza. Siedzieli w milczeniu, a w kocu Mikael
wsta i zaproponowa powrt do domu.
Zasn przed Lisbeth. Dziewczyna wsuchiwaa si chwil w
jego spokojny oddech, po czym wstaa, posza do kuchni, zaparzya
kaw i siedzc w ciemnoci z papierosem w rce, pogrya si w
mylach. Fakt, e Vanger i Frode wystrychnli Mikaela na dudka,
by dla niej czym oczywistym. Oszukiwanie leao w ich naturze.
Ale to by problem Mikaela, a nie jej. Czy nie?
W kocu podja decyzj. Zgasia papierosa, wesza do
sypialni, zapalia lampk i potrzsaa Mikaelem tak dugo, a si
obudzi. Byo wp do trzeciej nad ranem.
Co?
Mam pytanie. Usid.
Zaspany Mikael rozglda si pprzytomnie dokoa.

 Kiedy ci oskarono... dlaczego si nie bronie?

Mikael pokrci gow i dostrzeg wyczekujce spojrzenie
Lisbeth. Zerkn na zegarek.
To bardzo duga historia.
Opowiedz, mam czas.
Zastanawia si przez chwil, co powiedzie. W kocu
zdecydowa, e powie prawd.
Nie miaem nic na swoj obron. Tre artykuu bya
niezgodna z prawd.
Kiedy wamaam si do twojego komputera i czytaam
korespondencj z Erik Berger, znalazam sporo odniesie do
sprawy Wennerstrma, ale cay czas omawialicie praktyczne
szczegy procesu i ani sowem nie wspomnielicie o tym, co
naprawd si stao. Powiedz, co nie wypalio.
Lisbeth, nie mog zdradzi tej historii. Daem si porzdnie
nabra. Erika i ja jestemy przekonani, e opowiadajc prawdziwy
przebieg wydarze, stracimy wiarygodno.
Suchaj no ty, Kalle Blomkvist! Wczoraj po poudniu
wygaszae mi kazanie na temat przyjani, zaufania i czego tam
jeszcze. Nie opublikuj twojej historii w sieci.
MIKAEL PROTESTOWA kilka razy. Przypomnia, e jest rodek
nocy i upiera si, e nie ma siy wraca do tej sprawy Lisbeth
siedziaa niewzruszona tak dugo, a Mikael si podda. Poszed do
azienki, opuka twarz zimn wod i nastawi wod na kaw. Gdy
wrci do ka, opowiedzia jej, jak dwa lata wczeniej w porcie
Arholma spotka starego szkolnego koleg i jak w kolega wzbudzi
jego ciekawo.
To znaczy, e twj kolega kama?
Nie, wcale nie! Opowiedzia dokadnie to, co wiedzia, a ja
zweryfikowaem kade jego sowo w dokumentacji z rewizji w ZPP
Pojechaem nawet do Polski i sfotografowaem t szop, w ktrej
miecio si wielkie przedsibiorstwo Minos. I przeprowadziem

par wywiadw z osobami zatrudnionymi w firmie. Wszyscy mwili

to samo.
Nie rozumiem.
Mikael westchn i zrobi dusz pauz, zanim zacz
opowiada dalej.
Miaem cholernie dobr histori. Nie skonfrontowaem jej z
wersj bohatera, ale byem pewien jej autentycznoci i gdybym j
wtedy opublikowa, bez wtpienia przysporzybym Wennerstrmowi
troch kopotw. Prawdopodobnie nie doszoby do oskarenia o
oszustwo sprawa zostaa ju rozpatrzona i zatwierdzona przez
kontrol urzdow ale z pewnoci narazibym na szwank jego
reputacj.
Co si nie udao?
Gdzie po drodze kto wyniucha, czym si zajmuj, i
Wennerstrm dowiedzia si o moim istnieniu. I nagle zaczy si
dzia cholernie dziwne rzeczy. Najpierw dostawaem pogrki.
Anonimowe telefony z komrek na kart, ktrych nie da si
wyledzi. Erika te dostawaa. Takie klasyczne pierdoy: Jak nie
przestaniesz, to powiesimy ci za cycki na drzwiach obory" i tym
podobne. Oczywicie strasznie j to irytowao.
Wzi od Lisbeth kolejnego papierosa.
A pniej wydarzyo si co bardzo nieprzyjemnego. Gdy
wychodziem pn noc z redakcji, napado na mnie dwch
mczyzn. Po prostu bez powodu rzucili si na mnie z piciami.
Byem zupenie nieprzygotowany i ze spuchnit warg
wyldowaem na ziemi. Nie potrafiem ich rozpozna, ale jeden z
nich wyglda jak stary harleyowiec.
Okej.
W rezultacie Erika bya coraz bardziej wcieka, a ja
uparty jak osio. Pooylimy wikszy nacisk na bezpieczestwo w
Millennium". Problem polega na tym, e rozmiary tych szykan
nijak si miay do tego, co chcielimy wyjawi. Nie moglimy poj,
dlaczego to wszystko si dzieje.
Ale przecie historia, ktr opublikowae, dotyczya

czego zupenie innego.

No wanie. Zupenie niespodziewanie nastpi przeom. W
krgu znajomych Wennerstrma znalelimy tajnego informatora,
prawdziwe Deep Throat. Ten czowiek by dosownie miertelnie
przeraony, umawialimy si z nim wycznie w hotelach.
Opowiedzia nam, e pienidze z Minosa zostay wykorzystane do
handlu broni w czasie wojny w Jugosawii i e Wennerstrm robi
interesy z ustaszami. Przedstawi nam dowody w postaci kopii
rnych dokumentw.
Uwierzylicie mu?
By bardzo sprytny. Da wystarczajco duo informacji, by
naprowadzi nas na trop kolejnego rda, ktre mogo potwierdzi
jego histori. Dostalimy nawet zdjcie, na ktrym jeden z
najbliszych wsppracownikw Wennerstrma ciska do kupca.
Mielimy szczegowy, niesamowity i wiarygodny materia.
Opublikowalimy.
A tak naprawd to bya faszywka?
SFINGOWANO WSZYSTKO od pocztku do koca potwierdzi
Mikael. Dokumenty byy doskonaymi falsyfikatami. Adwokat
potrafi udowodni, e zdjcie pomagiera Wennerstrma i
przywdcy ustaszw byo fotomontaem spreparowanym w
Photoshopie.
Niesamowite powiedziaa Lisbeth bez emocji.
Prawda? Dopiero po fakcie uwiadomilimy sobie, e
padlimy ofiar manipulacji. Nasza pierwotna historia, ta, ktra
moga zaszkodzi Wennerstrmowi, utona w jednej wielkiej
mistyfikacji. To bya najwiksza mina, na jak kiedykolwiek
wszedem. Opublikowalimy histori, dziki ktrej Wennerstrm,
punkt po punkcie, mg udowodni swoj niewinno. To byo
diabelsko sprytnie pomylane.
Nie moglicie wycofa si i powiedzie prawdy, poniewa
nie mielicie adnych dowodw na to, e Wennerstrm to wszystko
sfabrykowa.

 Jeszcze gorzej. Gdybymy prbowali wyjawi prawd,

oskarajc Wennerstrma o mistyfikacj, nikt by nam nie uwierzy.
Wygldaoby na to, e kompletnie zdesperowani usiujemy obarczy
win niewinnego przemysowca. Wyszlibymy na wariatw i
zwolennikw spiskowej teorii dziejw.
Rozumiem.
Wennerstrm by podwjnie zabezpieczony. Gdyby wyszo
na jaw, e faktycznie chodzio o mistyfikacj, zawsze mg
powiedzie, e stoj za tym jego wrogowie, ktrzy za wszelk cen
chc go skompromitowa. A my w Millennium" znw
stracilibymy wiarygodno, poniewa dalimy si nabra.
A wic zrezygnowae z obrony i wybrae wizienie.
Zasuyem na kar powiedzia Mikael z gorycz.
Dopuciem si zniesawienia. No wic ju wiesz. Czy teraz
mog i spa?
MIKAEL ZGASI lampk i zamkn oczy. Lisbeth pooya si
obok. Po chwili stwierdzia:
Wennerstrm to gangster.
Wiem.
Ale mnie chodzi o to, e ja wiem, e jest gangsterem.
Zajmuje si wszystkim, poczwszy od rosyjskiej mafii, a
skoczywszy na kolumbijskich kartelach narkotykowych.
Co masz na myli?
Kiedy oddaam Frodemu swj raport, zleci mi dodatkowe
zajcie. Poprosi mnie, ebym sprbowaa dowiedzie si, co tak
naprawd wydarzyo si w trakcie twojego procesu. Zaczam
wanie nad tym pracowa, gdy zadzwoni Armanski i
zakomunikowa, e to ju nieaktualne.
Aha.
Myl, e zrezygnowali z tego, gdy tylko przyje zlecenie
Henrika Vangera. Dochodzenie prawdy przestao by wane.

 No i?
No i... ja nie lubi zostawia niedokoczonych spraw.
Wiosn, kiedy Armanskiemu brakowao zlece, miaam par
tygodni... wolnego, i tak tylko, dla zabawy, zaczam grzeba w
sprawach Wennerstrma.
Mikael usiad, zapali lamp i zajrza w ogromne oczy
Lisbeth. Chyba jednak troch poczuwaa si do winy.
Znalaza co?
Mam w komputerze cay jego twardy dysk. Jeeli chcesz,
moesz dosta nieskoczon ilo dowodw na to, e jest
gangsterem z prawdziwego zdarzenia.

Rozdzia 28
Wtorek 29 lipca
padziernika

pitek

24

PRZEZ TRZY DNI Mikael Blomkvist nie rozstawa si z

wydrukami dokumentw Lisbeth. Przejrza kilogramy papierw.
Problem polega na tym, e szczegy cay czas ulegay zmianie.
Obrt obligacjami w Londynie. Interes walutowy w Paryu, przez
penomocnika. Fikcyjne przedsibiorstwo w Gibraltarze. Nage
podwojenie si zasobw na koncie w Chase Manhattan Bank w
Nowym Jorku.
No i te zbijajce z tropu znaki zapytania, jak na przykad
spka handlowa z dwustu tysicami koron na nietknitym koncie,
zaoonym pi lat wczeniej w chilijskim Santiago. Jedna z prawie
trzydziestu podobnych firm w dwunastu rnych krajach. I ani sowa
o ich dziaalnoci. Spki upione? W oczekiwaniu na co?
Przykrywki dla innego biznesu? Komputer nie mwi tego, co
Wennerstrm mia w gowie i co jako rzecz oczywista nie
musiao figurowa w dokumentach.
Salander bya przekonana, e na wikszo takich pyta
nigdy nie uda im si uzyska odpowiedzi. Widzieli przesanie, ale
bez klucza nie potrafili odczyta jego znaczenia. Imperium
Wennerstrma byo jak cebula, z ktrej zdziera si kolejne warstwy;
jak labirynt nawzajem ze sob zwizanych firm. Spki, konta,
fundacje, papiery wartociowe. Najprawdopodobniej nikt, nawet sam
Wennerstrm, nie by w stanie ogarn caoci. Imperium
Wennerstrma yo wasnym yciem.
Istnia jaki model, albo przynajmniej zalek modelu.
Labirynt zwizanych ze sob nawzajem przedsibiorstw. Warto
imperium Wennerstrma wyceniano na absurdalne sumy od stu do
czterystu miliardw koron. W zalenoci od tego, kogo pytano i jak
liczono. Ale jeeli przedsibiorstwa posiaday nawzajem wasne
zasoby, jak oszacowa ich warto?

Gdy Lisbeth zadawaa takie pytania, Mikael patrzy na ni

umczonym wzrokiem.
To jest ezoteryka odpowiada, wracajc do sortowania
rachunkw bankowych.
OPUCILI WYSP wczenie rano, zaraz po tym, jak Lisbeth
spucia bomb, ktra teraz caymi dniami pochaniaa Mikaela.
Pojechali prosto do mieszkania Lisbeth i ju trzeci dob siedzieli
przed jej komputerem, przy pomocy ktrego Lisbeth oprowadzaa
Mikaela po uniwersum Wennerstrma. Mikael mia mnstwo pyta.
Niektre z nich powstay ze zwykej ciekawoci.
Lisbeth, jak ty to robisz, e w gruncie rzeczy kierujesz jego
komputerem?
Dziki niewielkiemu wynalazkowi Plague'a. Zarwno w
pracy, jak i w domu Wennerstrom korzysta z laptopa IBM, co
oznacza, e wszystkie informacje znajduj si tylko na jednym
twardym dysku. W domu ma stae cze. Plague wymyli co w
rodzaju mankietu, ktry zaciska si na kablu staego cza wanie
mu to ustrojstwo testuj i wszystko, co ukazuje si oczom
Wennerstrma, jest rejestrowane i przekazywane dalej, do jakiego
odlegego serwera.
Wennerstrom nie ma adnej zapory sieciowej?
Lisbeth umiechna si.
Jasne, e ma. Tyle tylko e ten mankiet te dziaa jak co w
rodzaju zapory ogniowej. Wejcie do komputera w ten sposb musi
troch potrwa. Powiedzmy tak: Wennerstrm dostaje maila.
Wiadomo dociera najpierw do mankietu Plague'a i moe zosta
przez nas odczytana, zanim jeszcze przejdzie przez jego zapor. Ale
najsprytniejsze w tym wszystkim jest to, e mail zostaje zapisany na
nowo z dodatkiem kilkubajtowego kodu rdowego. Taka operacja
powtarza si za kadym razem, gdy Wennerstrm pobiera jaki plik.
Zdjcia s jeszcze lepsze. Ten facet siedzi sporo w Internecie. Za
kadym razem, gdy ciga jaki obrazek porno albo otwiera now
stron, dodajemy kilka wierszy kodu rdowego. Po jakim czasie,
paru godzinach albo dniach, w zalenoci od tego, jak czsto

korzysta z komputera, pobiera cay trzymegabajtowy program, w

ktrym kady fragment czy si z nastpnym.
No i?
Kiedy ostatni fragment dociera na miejsce, program
integruje si z programem internetowym uytkownika. Komputer
zawiesza si, Wennerstrm go ponownie wcza. I wtedy wanie
instaluje si zupenie nowe oprogramowanie. Wennerstrm korzysta
z przegldarki Microsoftu. Kiedy nastpnym razem wcza
Explorera, w gruncie rzeczy uruchamia zupenie inny, niewidoczny
na pulpicie program, ktry wyglda i funkcjonuje jak Explorer, ale
ma te mnstwo innych funkcji. Najpierw przejmuje kontrol nad
jego zapor ogniow, tak eby wszystko wygldao jak naley.
Pniej skanuje zawarto komputera i przy kadym ruchu myszk,
przekazuje fragmenty informacji. Po jakim czasie, znw zalenym
od tego, jak czsto facet siedzi w Internecie, na zupenie innym
serwerze zbiera si zwierciadlane odbicie twardego dysku
Wennerstrma. A wtedy nadchodzi pora na HaTe.
HaTe?
Sorry. Plague uywa tej nazwy. HaTe to Hostile Takeover.
Aha!
I dopiero teraz zaczyna si prawdziwa zabawa. Kiedy caa
konstrukcja jest gotowa, Wennerstrm ma dwa kompletne twarde
dyski, jeden w swoim kompie, a drugi na naszym serwerze.
Odpalajc swojego laptopa, wcza w zasadzie jego zwierciadlane
odbicie. Nie pracuje na wasnym komputerze, tylko na naszym
serwerze. Laptop chodzi mu troch wolniej, ale prawie tego nie
zauwaa. I gdy ja podcz si do serwera, mog mu oprnia
kompa na bieco. Widz kady krok Wennerstrma.
Rozumiem, e twj kolega te jest hakerem.
To on zaatwi podsuch w Londynie. Jest odrobin
upoledzony spoecznie i nigdy nie spotyka si z ludmi, ale w sieci
to legenda.
numer

Okej podsumowa Mikael z bladym umiechem. Pytanie

dwa: dlaczego nie powiedziaa mi wczeniej o

Wennerstrmie?
Bo nie pytae.
A gdybym nigdy ci nie zapyta, gdybymy w ogle si nie
znali, to co? Siedziaaby cicho z wiedz na temat Wennerstrma i
patrzya, jak Millennium" bankrutuje?
Nikt mnie nie prosi o wyjawienie prawdy o Wennerstrmie
odpowiedziaa przemdrzaym tonem.
Ale gdyby?
No przecie opowiedziaam!
Mikael zrezygnowa z dalszej dyskusji.
BY CAKOWICIE zaabsorbowany zawartoci twardego dysku
Wennerstrma. Nagrawszy cao na kilkanacie pyt (cznie ponad
pi gigabajtw), Lisbeth miaa wraenie, e wprowadzia si do
mieszkania na Bellmansgatan. Z anielsk cierpliwoci odpowiadaa
na nieustanne pytania Mikaela.
W gowie mi si nie mieci! Jak mona by tak kompletnie
nierozgarnitym, eby na twardym dysku zapisywa potwierdzenia
swoich ciemnych interesw dziwi si Mikael. Jeeli to
kiedykolwiek wpadnie w rce policji...
Ludzie nie zachowuj si racjonalnie. On chyba nawet nie
bierze pod uwag, e policja kiedykolwiek chciaaby mu
skonfiskowa komputer.
No tak, poza wszelkimi podejrzeniami. Zgadzam si, e to
arogancki gnojek, ale przecie na pewno ma specw od
bezpieczestwa, ktrzy powinni mu wyjani, jak bezpiecznie
transferowa dane. A on ma tutaj materiay z 1993 roku!
Laptop jest dosy nowy, wyprodukowany rok temu, ale
wyglda na to, e Wennerstrm skopiowa ca korespondencj i
inne rzeczy na twardy dysk, zamiast na pyty CD. W kadym razie
korzysta z programu szyfrujcego.
Ktry jest oczywicie zupenie bezwartociowy, bo ty
przecie za kadym razem widzisz, jak Wennerstrm wpisuje haso.

CZWARTEGO DNIA w Sztokholmie, o trzeciej nad ranem, obudzi

Mikaela telefon od Christera Malma.
Wczoraj wieczorem Henry Cortez by z przyjacik w
knajpie.
Aha odpowiedzia pprzytomnie Mikael.
W drodze do domu zahaczyli o Centralny.
To nie jest dobre miejsce dla uwodzicieli.
Posuchaj. Janne Dahlman ma urlop. Henry zobaczy go
przy stoliku z innym facetem.
No i co?
Henry rozpozna faceta ze zdj w prasie. To by Krister
Sder.
Syszaem gdzie to nazwisko, ale...
Pracuje w Finansmagasinet Monopol", ktry naley do
Wennerstrem Group przerwa mu Malm.
Mikael usiad na ku.
Jeste?
Jestem. To jeszcze nic nie znaczy. Sder to zwyky
dziennikarz, moe jaki stary kumpel Dahlmana.
W porzdku, moe mam obsesj. Ale trzy miesice temu
Millennium" kupio reporta od wolnego strzelca. Tydzie przed
nasz publikacj Sder dokona identycznego odkrycia. To bya
dokadnie ta sama historia o producencie telefonw komrkowych,
ktry zatuszowa raport o tym, jak jeden z wadliwych komponentw
mg prowadzi do zwarcia.
Rozumiem, co mwisz. Ale takie rzeczy si zdarzaj.
Rozmawiae z Erik?
Nie, Erika cigle jest w Stanach, wrci w przyszym
tygodniu.
Nic nie rb. Zadzwoni do ciebie pniej zakoczy
Mikael i wyczy komrk.

 Jakie problemy? zapytaa Lisbeth.

Millennium" odpowiedzia Mikael. Musz tam na
chwil wpa. Pojedziesz ze mn?
O CZWARTEJ NAD RANEM redakcja bya zupenie pusta.
Zamanie hasa w komputerze Dahlmana zajo Salander mniej
wicej trzy minuty. Kolejne dwie minuty trwao skopiowanie
zawartoci twardego dysku na iBook Mikaela.
Wikszo korespondencji znajdowaa si w laptopie
Dahlmana, do ktrego nie mieli dostpu. Ale ze stacjonarnego
komputera w redakcji Lisbeth wywnioskowaa, e oprcz adresu
millennium.se Dahlman ma prywatne konto na hot-mailu. Po szeciu
minutach moga cign jego korespondencj z ostatniego roku.
Pi minut pniej Mikael mia dowody na to, e Janne Dahlman by
rdem przeciekw na temat sytuacji w Millennium" i e na
bieco informowa redaktora Finansmagasinet Monopol" o
planowanych przez Erik reportaach. Ta szpiegowska dziaalno
trwaa co najmniej od poprzedniej jesieni.
Wyczywszy komputery, wrcili do mieszkania Mikaela i
przespali jeszcze kilka godzin. O dziesitej Mikael zadzwoni do
Christera.
Mam dowody na to, e Dahlman pracuje dla Wennerstrma.
Wiedziaem, e to parszywa winia. Okej, wylej go dzisiaj
z pracy.
Nie wylewaj. W ogle nic nie rb.
Nic?
Christer, zaufaj mi. Do kiedy Dahlman ma urlop?
Wraca w poniedziaek.
Ile osb jest dzisiaj w redakcji?
Phi, troch tu pusto...
Moesz zwoa zebranie na drug? Nie mw, o co chodzi.
Zaraz przyjad.

PRZY KONFERENCYJNYM stole, oprcz Mikaela, zasiado sze

osb. Christer Malm wyglda na zmczonego, a Henry Cortez na
zakochanego w ten sposb, w jaki mog by zakochani tylko
dwudziestoczterolatkowie.
Monica
Nilsson
nie
kryla
zniecierpliwienia. Christer nie zdradzi powodu zebrania, ale Monica
pracowaa tutaj wystarczajco dugo, eby domyli si, e chodzi o
co wyjtkowego, i bya nieco zirytowana, poniewa nie naleaa do
wskiego grona wtajemniczonych. Jedynie Ingela Oskarsson
wygldaa jak zwykle. Odkd dwa lata temu zostaa mam, nigdy nie
sprawiaa wraenia naprawd spokojnej. Dwa razy w tygodniu
zajmowaa si midzy innymi administracj i prenumerat. W
niepenym wymiarze godzin pracowaa rwnie Lotta Karim, ktra
podobnie jak Henry Cortez bya freelancerem i wanie wrcia do
redakcji po wakacyjnej przerwie. Christerowi udao si te cign
bawicego na urlopie Sonny'ego Magnussona.
Mikael zacz od powitania wszystkich, przepraszajc
jednoczenie za swoj proczn nieobecno.
To, o czym bdziemy dzisiaj rozmawia, nie zostao
skonsultowane z Erik, poniewa ani ja, ani Christer nie mielimy na
to czasu, ale mog was zapewni, e mwi rwnie w jej imieniu.
Dzisiaj zadecydujemy o przyszoci Millennium".
Krtka pauza spotgowaa si wypowiedzianych sw. Nikt o
nic nie zapyta.
Ostatni rok by naprawd ciki. Dziwi si, e nikt z was
nie wpad na lepszy pomys i nie szuka pracy w innym miejscu.
Wychodz wic z zaoenia, e albo jestecie kompletnie szaleni,
albo wyjtkowo lojalni i e lubicie pracowa wanie w tym
czasopimie. Dlatego zamierzam wyoy karty na st i poprosi
was o ostatni przysug.
Ostatni przysug? wtrcia Monica Nilsson To brzmi
tak, jakby planowa likwidacj gazety.
Wanie tak odpowiedzia Mikael. Po powrocie z urlopu
Erika zwoa zebranie redakcyjne, w trakcie ktrego ogosi, e na
Boe Narodzenie koczymy dziaalno i e wszyscy dostaj
wypowiedzenie.

Sowa Mikaela wywoay pewien niepokj. Nawet Christer

Malm przez moment mia wraenie, e Mikael mwi powanie. Po
chwili jednak wszyscy zauwayli jego wesoy umiech.
Chodzi o to, ebymy przez ca jesie prowadzili
podwjn gr. Okazao si bowiem, e nasz drogi sekretarz redakcji
Janne Dahlman dorabia sobie sprzedawaniem informacji
Hansowi-Erikowi Wennerstrmowi. Nasz wrg jest wic dokadnie i
na bieco informowany o wszystkim, co dzieje si w redakcji. I to
w pewnej mierze wyjaniaoby niektre z poraek, ktre ostatnio
ponielimy. Midzy innymi ty, Sonny, kiedy twoi pocztkowo
chtni ogoszeniodawcy nagle zaczli si wycofywa.
Mona si byo tego, kurna, domyli! powiedziaa
Monica Nilsson.
Janne Dahlman nigdy nie byt szczeglnie lubiany i prawda o
nim najwyraniej nie bya dla nikogo wielkim szokiem. Mikael
przerwa szmer przyciszonych gosw.
Opowiadam wam o tym, poniewa mam do was absolutne
zaufanie. Pracowaem z wami przez wiele lat i wiem, e macie
gowy na karkach. Dlatego wiem, e nie bdziecie mieli nic
przeciwko tej grze. To niesamowicie wane, eby utrzyma
Wennerstrma w przekonaniu, e Millennium" chyli si ku
upadkowi. Wasze zadanie bdzie polegao na tym, eby w to
uwierzy.
A jak naprawd wyglda nasza sytuacja? zapyta Henry
Cortez.
Jest tak: wiem, e wszystkim byo ciko, i wiem, e
jeszcze nie zawinlimy do portu. Na zdrowy rozum Millennium"
powinno by w drodze do grobu. Ale daj wam sowo, e tak si nie
stanie. Millennium" jest dzisiaj silniejsze ni rok temu. Po tym
zebraniu znw znikn na jakie dwa miesice. Wrc pod koniec
padziernika i wtedy podetniemy skrzyda Hansowi-Erikowi
Wennerstrmowi.
W jaki sposb? zapyta Cortez.
Sorry. Teraz nie mog wam zdradzi szczegw. Napisz
nowy reporta o Wennerstrmie. I tym razem zrobimy wszystko tak,

jak trzeba. A pniej zaczniemy przygotowania do redakcyjnej

imprezy boonarodzeniowej. Jako przystawk planuj piecze z
Wennerstrma, a na deser smakowitych krytykw.
Nagle zrobio si wesoo. Mikael zastanawia si, co by czu,
siedzc przy konferencyjnym stole i suchajc siebie samego. Miaby
podejrzenia? Prawdopodobnie tak. Ale najwyraniej ta niewielka
grupka zatrudnionych w Millennium" cigle jeszcze udzielaa mu
kredytu zaufania. Znw podnis rk.
eby to si udao, Wennerstrm musi uwierzy w
nadchodzcy upadek Millennium". Nie chc, eby wystartowa
przeciwko nam z jak kampani albo eby w ostatniej minucie
pozaciera lady. Dlatego zaczniemy od zapisania punktw, wedug
ktrych bdziemy jesieni pracowa.
Po pierwsze: to bardzo wane, eby to, o czym tu dzisiaj
mwimy, nie zostao nigdzie zapisane, nie byo omawiane w mailach
ani gdziekolwiek poza tym pokojem. Nie wiemy, w jakim zakresie
Dahlman ma dostp do naszych komputerw. Odkryem wanie, e
czytanie prywatnej korespondencji wsppracownikw jest
stosunkowo prost spraw. Tak wic tylko ustnie! Jeeli w cigu
najbliszych tygodni bdziecie musieli o tym porozmawia, to
zwrcie si do Christera i umwcie si u niego w domu.
Zachowujc oczywicie szczegln dyskrecj.
Mikael napisa na tablicy: adnych maili.
Po drugie: przestaniemy by przyjacimi. Proponuj,
ebycie zaczli od nadawania na mnie, zwaszcza wtedy, gdy w
pobliu pojawi si Janne. Nie przesadzajcie. Pozwlcie po prostu
ujawni si swoim naturalnie jdzowatym ego. Christer, chciabym,
eby midzy tob a Erik doszo do powanego rozamu. Popucie
wodze fantazji, nie zdradzajcie przyczyny niezgody, ale stwarzajcie
pozory nieuchronnego upadku i totalnego skcenia.
Napisa na tablicy: bitching.
Po trzecie: Christer, gdy tylko Erika wrci z urlopu, musisz
j poinformowa, co jest grane. Jej zadaniem bdzie utwierdzi
Dahlmana w przekonaniu, e nasza umowa z koncernem Vangera,
ktra teraz utrzymuje nas na powierzchni, wzia w eb. Przede

wszystkim dlatego, e Henrik Vanger jest powanie chory, a Martin

Vanger zabi si w wypadku samochodowym.
Zapisa sowo: dezinformacja.
Ale tak naprawd mamy z nimi solidn umow? dociekaa
Monica Nilsson.
Uwierz mi odpar pospnie Mikael. Koncern Vangera
nie zawaha si, by zrobi wszystko, eby Millennium" przetrwao.
Za par tygodni, powiedzmy pod koniec sierpnia, Erika zwoa
zebranie i poinformuje was o wypowiedzeniach. Wane, ebycie
zrozumieli, e to tylko blef i e jedyn osob, ktra std zniknie,
bdzie Janne Dahlman. Ale nie przestacie udawa. Rozmawiajcie o
szukaniu nowej pracy, nie omieszkajcie ponarzeka, e etat w
Millennium" to porzdne obcienie waszego CV i tak dalej.
I ty naprawd sdzisz, e ta gra nas uratuje? zapyta
Sonny Magnusson.
Ja to wiem, Sonny. I prosibym ci o przygotowanie
faszywego raportu miesicznego, z ktrego bdzie wynika, e na
rynku ogosze nastpio kolejne zaamanie i e cigle zmniejsza si
liczba prenumeratorw.
To zaczyna by zabawne skomentowaa Monica. Mamy
ograniczy si tylko do redakcji, czy chcesz, eby te informacje
zaczy przecieka do innych mediw?
Ograniczcie si do naszej redakcji. Jeeli co wyjdzie na
zewntrz, to nie bdziemy mie wtpliwoci, kto za tym stoi. I gdy
kto zapyta nas za kilka miesicy, to odpowiemy tylko: A o co
chodzi? Uwierzylicie w jakie bezpodstawne pogoski. Likwidacja
Millennium nigdy nie wchodzia w gr". Tak naprawd najlepiej
byoby, gdyby Dahlman poszed z tymi informacjami do innych
gazet. Wtedy sam wyjdzie na idiot. Jeeli moecie podpowiedzie
Dahlmanowi jak wiarygodn, ale kompletnie idiotyczn histori,
to prosz bardzo!
Przez kolejne dwie godziny przygotowywali jesienny
scenariusz i kady dosta jak rol.

PO ZEBRANIU MIKAEL poszed z Christerem na kaw. Weszli do

kafejki Java przy najwyszym punkcie Hornsgatan.
Christer, bardzo mi zaley, eby odebra Erik z lotniska i
od razu wyjani jej sytuacj. Musisz j przekona do prowadzenia
tej gry. O ile j znam, bdzie chciaa natychmiast rozprawi si z
Dahlmanem, a do tego nie moe doj. Nie chc, eby Wennerstrm
zacz si czego domyla, bo wtedy moe zdy zatuszowa
dowody swojej winy.
Okej.
I nie pozwl Erice korzysta z poczty elektronicznej,
dopki nie zainstaluje programu szyfrujcego PGP i nie nauczy si z
niego korzysta. Istnieje due prawdopodobiestwo, e dziki
Dahlmanowi Wennerstrm ma wgld w nasz redakcyjn
korespondencj. Chc, eby i ty, i wszyscy inni w redakcji
zainstalowali PGP. Niech to wyglda zupenie naturalnie. Dostaniesz
namiary na informatyka, ktry skontroluje wam sie komputerow i
wszystkie urzdzenia. Pozwl mu zainstalowa oprogramowanie w
ramach przegldu.
Zrobi wszystko, co w mojej mocy. Ale... Mikael, co ty
masz na warsztacie?
Wennerstrma. Zamierzam przybi go do drzwi obory
Jak?
Sorry. Na razie to tajemnica. Powiem ci tylko, e mam
materiay, przy ktrych nasze poprzednie oskarenie to may piku.
Christer wyglda na zakopotanego.
Zawsze miaem do ciebie zaufanie. Czy to znaczy, e ty go
do mnie nie masz?
Mikael zamia si.
Ale mam. Tylko e akurat teraz zajmuj si do powan
dziaalnoci kryminaln, za ktr grozi mi kara dwch lat
wizienia. Jakby to powiedzie... Sposb, w jaki prowadz research,
jest troch wtpliwy... Gram mniej wicej takimi samymi
znaczonymi kartami jak Wennerstrm. Nie chc, eby ty albo Erika,

albo ktokolwiek z redakcji mia z tym co wsplnego.

Naprawd potrafisz mnie wystraszy.
Spokojnie. I powiedz, prosz, Erice, e historia bdzie
wielka. Monstrualnie wielka.
Erika bdzie chciaa wiedzie, co knujesz.
Po chwili zastanowienia Mikael umiechn si.
Przeka jej, e podpisujc za moimi plecami umow z
Henrikiem Vangerem, daa mi wiosn do zrozumienia, e jestem
tylko zwykym miertelnym freelancerem, ktry nie zasiada w
zarzdzie i ktry nie ma adnego wpywu na dziaalno
Millennium". A to musi rwnie oznacza, e nie mam obowizku
informowa jej, czym si obecnie zajmuj. Ale obiecuj, e jeeli
bdzie grzeczna, to jako pierwsza dowie si, o co chodzi.
Christer rozemia si serdecznie.
Bdzie wcieka! stwierdzi radonie.
MIKAEL UWIADOMI sobie, e nie by cakiem uczciwy wobec
Christera. wiadomie unika Eriki. Naturalnie powinien by
niezwocznie skontaktowa si z ni i opowiedzie o tym, czego
dowiedzia si o Wennerstrmie. Ale nie chcia z ni rozmawia.
Kilkanacie razy trzyma w rce komrk z numerem Eriki na
ekranie. Ale nigdy nie mg si przemc, by zadzwoni.
Doskonale wiedzia, na czym polega problem. Nie potrafi jej
spojrze w oczy.
Ten cover-up, do ktrego przyczyni si w Hedestad, by z
dziennikarskiego punktu widzenia czym niewybaczalnym. Mikael
nie wiedzia, jak jej to wytumaczy, nie uciekajc si do kamstwa.
A kamstwo byo ostatni rzecz, jakiej dopuciby si wobec Eriki.
A przede wszystkim nie mia siy na t dyskusj, teraz, kiedy
planowa zniszczenie Wennerstrma. Tak wic odoy spotkanie na
pniej, wyczy komrk i zapomnia o rozmowach z Erik,
chocia wiedzia, e co si odwlecze, to nie uciecze.

PO ZEBRANIU W REDAKCJI Millennium" Mikael prawie

natychmiast wyjecha do domku letniskowego w Sandhamn, gdzie
nie goci od ponad roku. W baganiku mia dwa kartony wydrukw
komputerowych i kilkanacie pyt CD, w ktre zaopatrzya go
Lisbeth. Zgromadzi niezbdny prowiant, zamkn si w rodku,
wczy iBooka i zacz pisa. Codziennie robi krtki spacer i
zakupy. W przystani cigle roio si od agli, a modzi ludzie, ktrzy
poyczyli jacht od rodzicw, jak zwykle upijali si do
nieprzytomnoci w Dykarbaren. Mikael prawie tego nie dostrzega.
Praktycznie rzecz biorc, siedzia przed komputerem od chwili,
kiedy otwiera oczy, do chwili, gdy wieczorem pada ze zmczenia.
Zaszyfrowana
wiadomo
od
redaktor
naczelnej
erika.berger@millennium.se do przebywajcego na bezpatnym
urlopie wydawcy mikael.blomkvist@millennium.se
Mikael, musz wiedzie, co jest grane. Rany boskie, wrciam z
urlopu, a tu totalny chaos. Wiadomo o Janne Dahlmanie i tej
wymylonej przez ciebie podwjnej grze. Martin Vanger nie yje.
Harriet Vanger yje. Co tam si dzieje w Hedeby? Gdzie jeste?
Masz jak story! Dlaczego nie odpowiadasz na telefon?/ E.
PS. Zrozumiaam ten osobisty przytyk, ktry z wielk radoci
przekaza mi Christer. Jeszcze za to zapacisz. Naprawd jeste na
mnie zy?
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
Cze, Ricky, nie, na Boga, nie jestem zy. Wybacz, e nie
zdyem ci poinformowa, ale przez ostatnie miesice moje ycie
byo jedn wielk hutawk, raz na grze, raz na dole. Opowiem ci
wszystko, gdy si spotkamy, nie chc o tym pisa. Teraz jestem w
Sandhamn. Mam histori, ale nie o Harriet Vanger. Posiedz tutaj
przez jaki czas, przyklejony do komputera. A pniej koniec!
Zaufaj mi. ciskam i cauj. M.
Od erika. berger@millennium. se
Do mikael. blomkvist@millennium. se
Sandhamn? Zaraz do ciebie przyjedam!

Od mikael.blomkvist@millennium. se
Do erika.berger@millennium. se
Nie teraz. Poczekaj kilka tygodni, przynajmniej do czasu, a
przygotuj tekst. A poza tym oczekuj wizyty kogo innego.
Od erika. berger@millennium. se
Do mikael. blomkvist@millennium. se
No to bd si trzymaa z daleka. Ale chc wiedzie, co si
dzieje. Henrik Vanger znw zosta naczelnym i nie odpowiada na moje
telefony. Jeeli umowa z Vangerem zostaa zerwana, musz by o tym
poinformowana. Teraz nie wiem, co robi. Musz wiedzie, czy
gazeta przetrwa, czy nie. Ricky.
Od mikael. blomkvist@millennium. se
Do erika. berger@millennium. se
Po pierwsze: moesz by spokojna, Henrik na pewno si nie
wycofa. Ale mia powany zawa i codziennie pracuje tylko przez
krtk chwil, a poza tym podejrzewam, e chaos po mierci Martina
i zmartwychwstaniu Harriet wysysa z niego wszystkie siy.
Po drugie: Millennium" przetrwa. Pracuj nad
najwaniejszym reportaem w naszym yciu i publikujc ten tekst,
pogrymy Wennerstrma na dobre.
Po trzecie: jestem ostatnio raz na grze, raz na dole, ale jeeli
chodzi o mnie, ciebie i Millennium", to nic si nie zmienio. Zaufaj
mi. Buka/Mikael
PS Poznam was ze sob, jak tylko nadarzy si okazja.
Zobaczysz, zabije ci wieka.
PRZYJECHAWSZY DO SANDHAMN, Lisbeth zastaa Mikaela przy
pracy. Nieogolony, z zapadymi oczami ucisn j szybko na
powitanie i poprosi, eby parzc kaw poczekaa, a skoczy
pewien wtek.
Rozejrzawszy si wokoo, stwierdzia szybko, e jej si
podoba. Przerobiona na dom szopa staa na pomocie, zaledwie par

krokw od morza. Miaa tylko sze na pi metrw, ale bya tak

wysoka, e miecia antresol z sypialni, do ktrej prowadziy
spiralne schody. W przeciwiestwie do Mikaela Lisbeth moga tam
sta wyprostowana. Pobiena inspekcja ka wykazaa, e jest
wystarczajco szerokie, by zmieci dwie osoby.
Przy ogromnym oknie z widokiem na wod sta st
kuchenny, penicy jednoczenie rol biurka. Zaraz obok, na cianie,
wisiaa pka z odtwarzaczem CD i pokanym zbiorem Elvisa
Presleya na przemian z hard rockiem, czyli niekoniecznie najbardziej
ulubion muzyk Lisbeth.
W jednym z ktw sta przeszklony kominek ze steatytu. Na
reszt umeblowania skadaa si spora, przymocowana do ciany
szafa i obudowany zlewozmywak, ktry razem z zason i maym
okienkiem stanowi integraln cz miniumywalni. Pod schodami
Mikael wybudowa osobne pomieszczenie na such toalet
ekologiczn. Caa chata, na podobiestwo kajuty, bya wyposaona
w pomysowo zabudowane schowki.
W swoim raporcie na temat Blomkvista Lisbeth wspomniaa,
e sam wyremontowa star szop i wyposay we wasnorcznie
zrobione meble. Taki wniosek wycigna po przeczytaniu maila,
ktry po pobycie w Sandhamn napisa do Mikaela znajomy, nie
mogc nadziwi si jego zdolnociom manualnym. Wszystko byo
starannie wysprztane, bezpretensjonalne i proste, niemal
spartaskie. Nagle Lisbeth zrozumiaa, dlaczego Mikael tak bardzo
kocha to miejsce.
Po dwch godzinach udao si jej zdekoncentrowa Mikaela
do tego stopnia, e sfrustrowany wyczy komputer, ogoli si i
zabra j na spacer poczony ze zwiedzaniem okolicy. Poniewa
byo wietrznie i deszczowo, do szybko znaleli si w gospodzie.
Mikael opowiedzia o swoich postpach, a Lisbeth podarowaa mu
kolejn pyt CD z aktualn zawartoci komputera Wennerstrma.
Po powrocie do domu zacigna Mikaela na antresol i
cignwszy z niego ubranie, kontynuowaa rozpraszanie jego myli.
Obudzia si w nocy z uczuciem, e jest w ku sama. Spojrzaa w
d i dostrzega pochylone nad laptopem, znajome plecy. Lec z
podpart gow, przygldaa mu si przez dusz chwil. Wyglda

na szczliwego. Niespodziewanie
zadowolona z ycia.

poczua

si

osobliwie

PO PICIU DNIACH Lisbeth wrcia do Sztokholmu, wezwana

przez Armanskiego, ktry rozpaczliwie poszukiwa jej do kolejnego
zlecenia. Powiciwszy pracy jedenacie dni roboczych, zdaa raport
i ponownie wyjechaa do Sandhamn. Stosy papierw i
komputerowych wydrukw na stole Mikaela urosy jeszcze bardziej.
Tym razem zostaa cztery tygodnie. Wypracowali wsplny
schemat dnia. Wstawali o smej, jedli niadanie i spdzali ze sob
godzin, po czym Mikael do pnego popoudnia powica si
intensywnej pracy. Pniej szli razem na spacer i rozmawiali.
Lisbeth spdzaa wikszo czasu w ku, czytajc ksik lub
siedzc przed komputerem, podczonym do Internetu przez modem
ADSK. Staraa si nie przeszkadza Mikaelowi. Dopiero wieczorem,
po pnym obiedzie, przejmowaa inicjatyw i wloka go do
sypialni, gdzie potrafia zapewni sobie jego niepodzieln uwag.
Miaa wraenie, e to jej pierwszy prawdziwy urlop.
Zaszyfrowana wiadomo od erika.berger@millennium.se
Do mikael. blomkvist@millennium. se
Cze M, to ju pewne. Janne Dahlman zoy
wypowiedzenie i za trzy tygodnie zacznie pracowa w
Finansmagasinet Monopol". Speniam twoje yczenie, nic nikomu
nie powiedziaam i wszyscy w dalszym cigu graj w ciuciubabk.
E.
PS W kadym razie przednio si bawimy. Par dni temu
Henry mia z Lotta awantur, w powietrzu fruway rne rzeczy.
Kpili sobie z Dahlmana tak bardzo, e naprawd nie rozumiem, jak
ten facet moe nie wyczuwa, e to jeden wielki blef.
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
Powiedz mu: szczliwej drogi" i niech sobie idzie, gdzie
chce. Tylko pozamykaj rodowe srebra na klucz. Cauj i ciskam.
/M.

Od erika.berger@millennium.se
Do mikael.blomkvist@millennium.se
Na dwa tygodnie przed drukiem siedz tutaj bez sekretarza
redakcji, a mj dziennikarz ledczy zaszy si w Sandhamn i nie chce
ze mn rozmawia. Micke, naprawd nie wyrabiam. Moesz mi
pomc?/Erika
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
Wytrzymaj jeszcze par tygodni, ju niedugo bdziemy u
celu. I przygotuj si na to, e grudniowy numer nie bdzie podobny
do niczego, co kiedykolwiek zrobilimy. Mj tekst bdzie mia okoo
czterdziestu stron. M.
Od erika.berger@millennium.se
Do mikael.blomkvist@millennium.se
40 STRON! Czy ty zwariowa?
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
To bdzie numer tematyczny. Potrzebuj jeszcze trzech
tygodni. Moesz zrobi nastpujce rzeczy? 1) Zarejestrowa
wydawnictwo o nazwie Millennium". 2) Zaatwi numer ISBN. 3)
Poprosi Christera o jaki adny projekt logo dla naszego nowego
wydawnictwa. 4) Znale drukarni, ktra szybko i tanio robi
wydania kieszonkowe. No i wanie, bdziemy potrzebowali troch
kapitau na druk naszej pierwszej ksiki. Cauj. /Mikael.
Od erika.berger@millennium.se
Do mikael.blomkvist@millennium.se
Numer tematyczny. Wydawnictwo ksikowe. Pienidze. Yes
master. Czy mog ci jeszcze w czym pomc? Zataczy nago przy
Slussen?/E.
PS Zakadam, e wiesz, co robisz. Ale co mam zrobi z
Dahlmanem?

Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
Nic nie rb z Dahlmanem. Pozwl mu odej. Monopol"
dugo nie poyje. We troch wicej materiau od freelancerw. I
zatrudnij nowego sekretarza redakcji, do cholery!/M.
PS Z mi chci zobacz ci nag przy Slussen.
Od erika.berger@millennium.se
Do mikael.blomkvist@millennium.se
Slussen in your
zatrudnialimy razeml/Ricky

dreams.

Ale

przecie

zawsze

Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se
I zawsze bylimy zgodni co do zatrudnianej osoby. Teraz te
bdziemy, niezalenie od tego, kogo wybierzesz. Damy wycisk
Wennerstrmowi. I to wszystko. Pozwl mi tylko dokoczy t
histori w spokoju. /M.
NA POCZTKU PADZIERNIKA Lisbeth pokazaa Mikaelowi
niewielk
notatk
znalezion
w
internetowej
wersji
Hedestads-Kuriren".
Isabella Vanger zmara po krtkiej chorobie, pozostawiajc w
nieutulonym alu zmartwychwsta niedawno crk, Harriet Vanger.
Zaszyfrowana wiadomo od erika.berger@millennium.se
Do mikael.blomkvist@millennium.se
Cze Mikael!
Odwiedzia mnie dzisiaj w redakcji Harriet Vanger.
Zadzwonia pi minut wczeniej, a pniej nagle pojawia si w
drzwiach i byam zupenie nieprzygotowana. Pikna i elegancko
ubrana kobieta o chodnym spojrzeniu. Przysza poinformowa mnie,
e przejmuje funkcj Martina Vangera jako zastpcy Henrika. Bya
uprzejma, yczliwa, i zapewniaa, e koncern Vangera nie zamierza

wycofa si z umowy, wrcz przeciwnie, rodzina popiera

zobowizania Henrika wobec czasopisma. Poprosia, ebym j
oprowadzia po redakcji i bya ciekawa, jak sobie radz w tej sytuacji.
Powiedziaam jej, jak jest. e czuj, jakbym tracia grunt pod
nogami, e zabronie mi przyjeda do Sandhamn i e nie wiem,
nad czym pracujesz, poza tym, e planujesz da wycisk
Wennerstrmowi. (Przyjmuj, e wolno mi byo to powiedzie,
Harriet zasiada przecie w naszym zarzdzie). Uniosa jedn brew i
umiechnwszy si, zapytaa, czy wtpi, e ci si uda. Co miaam
odpowiedzie? Powiedziaam, e byabym o wiele spokojniejsza,
gdybym wiedziaa, co jest grane. Ech, jasne, e na tobie polegam.
Ale doprowadzasz mnie do szalestwa.
Zapytaam, czy wie, czym si zajmujesz. Zaprzeczya, ale
podzielia si swoim wraeniem, e jeste osobliwie sprawny, jeeli
chodzi o innowacyjny pomylunek" (to jej sowa). Powiedziaam te,
e domylam si, e w Hedestad wydarzyo si co dramatycznego i
e umieram z ciekawoci, jeeli chodzi o histori zwizan z Harriet.
Krtko mwic, poczuam si jak idiotka. Odpowiedziaa pytaniem,
dociekajc, czy naprawd nic mi nie opowiedziae. Zrozumiaa, e
ciebie i mnie cz szczeglne partnerskie relacje i e na pewno mi
opowiesz, gdy tylko znajdziesz na to czas. A pniej zapytaa, czy
moe na mnie polega. I co miaam odpowiedzie? Zasiada w
zarzdzie Millennium", a ty zostawie mnie bez adnej karty
przetargowej.
Na koniec powiedziaa co dziwnego. Poprosia, ebym nie
oceniaa zbyt surowo ani jej, ani ciebie. Twierdzia, e zacigna u
ciebie dug wdzicznoci. Bardzo chciaaby si ze mn zaprzyjani.
Obiecaa, e przy najbliszej okazji opowie mi ca histori, jeeli ty
nie bdziesz w stanie tego zrobi. Wysza p godziny temu,
zostawiajc mnie kompletnie oszoomion. Myl, e j lubi, ale nie
wiem, czy mog jej ufa. /Erika
PS Brakuje mi ciebie. Mam wraenie, e w Hedestad
wydarzyo si co okropnego. Christer mwi, e masz na szyi jaki
dziwny lad, jak po ptli?
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do erika.berger@millennium.se

Cze Ricky, historia o Harriet jest tak haniebnie niegodziwa,

e nawet trudno sobie wyobrazi. To wspaniale, e sama chce ci j
opowiedzie. Nie potrafi si przemc, eby o tym myle.
W oczekiwaniu na to zapewniam, e moesz zaufa Harriet. To
prawda, e zacigna u mnie dug wdzicznoci, i uwierz mi, ona
nigdy nie zrobi czego, co zaszkodzioby Millennium". Zaprzyjanij si
z ni, jeeli j lubisz. Nie rb tego, jeeli nie przypada ci do gustu. Ale
ta kobieta zasuguje na szacunek. ycie ciko j dowiadczyo, a ja
czuj do niej ogromn sympati.
Nastpnego dnia Mikael dosta jeszcze jeden mail.
Od harriet.vanger@vangerindustries.com
Do mikael.blomkvist@millennium.se
Hej, Mikael, od kilku tygodni prbuj znale odrobin
wolnego czasu, eby do ciebie napisa, ale wyglda na to, e tych
godzin cigle jest za mao. Znikne z Hedeby tak szybko, e nawet
nie zdyam si z tob spotka i poegna. Odkd przyjechaam do
Szwecji, moje dni wypenione s oszoomiajcymi wraeniami i
nielekk prac. W przedsibiorstwie Vangera zapanowa chaos i razem
z Henrikiem ciko pracuj, by doprowadzi interesy do porzdku.
Wczoraj odwiedziam Millennium", zasiadam przecie w zarzdzie
jako reprezentant Henrika. Henrik przedstawi mi dokadnie sytuacj
zarwno twoj, jak i czasopisma. Mam nadziej, e zaakceptujesz moj
obecno w zarzdzie. Gdyby si jednak okazao, e mnie tam nie
chcesz (ani adnej innej osoby z rodziny), to przyjm to ze
zrozumieniem, ale zarczam, e zrobi wszystko, eby wesprze
Millennium". Zacignam u ciebie dug wdzicznoci i zapewniam, e
zawsze bd miaa wobec ciebie jak najlepsze zamiary.
Spotkaam twoj przyjacik, Erik Berger. Trudno mi
oceni, czy przypadam jej do gustu. Zaskoczyo mnie, e nie
opowiedziae jej, co tu si wydarzyo.
Bardzo chtnie si z tob zaprzyjani. Oczywicie jeeli
bdziesz w stanie utrzymywa kontakty z kim, kto naley do
rodziny Vangerw. Serdecznie pozdrawiam, Harriet.
PS Erika daa mi do zrozumienia, e znw zamierzasz uderzy w
Wennerstrma. Dirch Frode opowiedzia mi, jak Henrik wystawi ci

do wiatru. C mog powiedzie... Przykro mi. Jeeli mog co dla

ciebie zrobi, to musisz si odezwa!
Od mikael.blomkvist@millennium.se
Do harriet.vanger@vangerindustries.com
Cze Harriet, wyjechaem z Hedeby na eb, na szyj i
pracuj nad tym, czym powinienem by si zajmowa od dawna.
Poinformuj ci, zanim tekst ukae si drukiem, ale ju teraz miem
twierdzi, e wkrtce skocz si nasze problemy.
Mam nadziej, e zaprzyjanisz si z Erik, a twoja obecno
w zarzdzie Millennium" nie stanowi oczywicie dla mnie adnego
problemu. Opowiem Erice wszystko, co si wydarzyo w Hedeby.
Ale teraz nie mam ani siy, ani czasu, a poza tym chciabym najpierw
nabra troch dystansu. Bdmy w kontakcie. Pozdrawiam. /Mikael
LISBETH NIE POWICAA pracy Mikaela zbyt wiele uwagi.
Syszc jego podniesiony gos, spojrzaa znad ksiki. Nie
zrozumiaa, o co mu chodzi.
Przepraszam. Mwi sam do siebie. Powiedziaem, e to
powana sprawa.
Co za powana sprawa?
Wennerstrm mia romans z dwudziestodwuletni kelnerk,
zrobi jej dziecko. Nie czytaa jego korespondencji z adwokatem?
Mikaelu, zotko, masz tutaj jego korespondencj z ostatnich
dziesiciu lat; maile, umowy, dokumenty podry i bg wie co
jeszcze. Nie jestem a tak zafascynowana tym facetem, eby
wchania sze gigabajtw bzdur. Przeczytaam wyrywki, gwnie
po to, eby zaspokoi ciekawo, i stwierdziam, e jest gangsterem.
Okej. Zrobi jej dziecko w 1997 roku. Poniewa domagaa
si rekompensaty, adwokat Wennerstrma dopilnowa, eby kto j
przekona do usunicia ciy. Przyjmuj, e zaproponowano jej
pewn sum pienidzy, ale dziewczyna nie bya zainteresowana.
Wynajty bandyta zabra si wic do przekonywania" w inny
sposb. Trzyma j pod wod w wannie tak dugo, a zgodzia si
zostawi Wennerstrma w spokoju. I ten adwokat idiota opisuje to

wszystko w mailu wprawdzie zaszyfrowanym, ale jednak...

Poziom inteligencji w tym towarzystwie pozostawia sporo do
yczenia.
A dziewczyna?
Usuna ci. Wennerstrm by zadowolony.
Lisbeth milczaa przez dziesi minut. A pniej poczerniay
jej oczy.
Jeszcze jeden mczyzna, ktry nienawidzi kobiet
mrukna w kocu pod nosem.
Mikael nie dosysza jej sw.
Wzia pyty CD i przez kolejne dni dokadnie czytaa listy i
wszystkie inne dokumenty. Podczas gdy Mikael pisa, Lisbeth
siedziaa na antresoli z PowerBookiem na kolanach i rozmylaa o
osobliwym imperium Wennerstrma.
Nie potrafia si pozby myli, ktra wanie przysza jej do
gowy. Ale najbardziej dziwi j fakt, e nie wpada na ten pomys o
wiele wczeniej.
POD KONIEC PADZIERNIKA, wydrukowawszy jak stron,
Mikael wyczy komputer ju o jedenastej przed poudniem. Bez
sowa wdrapa si na gr, wrczy Lisbeth pokan stert papieru i
zasn.
Obudzia go wieczorem i przekazaa swoje uwagi na temat
tekstu.
Par minut po drugiej w nocy Mikael zrobi ostatni kopi
zapasow.
Nastpnego dnia zamkn okiennice chatki i przekrci klucz
w zamku. Urlop Lisbeth dobieg koca. Wrcia do Sztokholmu
razem z Mikaelem.
ALE PRZED POWROTEM do domu Mikael musia
przedyskutowa z Lisbeth pewn delikatn kwesti. Podj temat na
promie, gdy pili kaw z papierowych kubeczkw.

 Musimy by zgodni co do tego, jak mam to przedstawi

Erice. Nie bdzie chciaa nic opublikowa, dopki nie zdradz, w
jaki sposb dotarem do materiaw.
Erika Berger. Wieloletnia kochanka Mikaela i redaktor
naczelna Millennium". Lisbeth nigdy jej nie spotkaa i nie bya
pewna, czy ma na to ochot. W jaki nieokrelony sposb Erika
zakcaa jej ycie.
Co ona o mnie wie?
Nic westchn Mikael. Prawda jest taka, e od wakacji
unikam Eriki. Nie potrafi jej opowiedzie o tym, co si wydarzyo
w Hedestad, poniewa cholernie si tego wstydz. Skpi jej
informacji, a ona z tego powodu jest sfrustrowana. Naturalnie wie,
e byem w Sandhamn i pracowaem nad tym tekstem, ale nie wie
nic o jego treci.
Hmmm.
Za par godzin dostanie wydruk. A pniej zastosuje
przepytywanie trzeciego stopnia. No i co mam jej powiedzie?
A co chcesz powiedzie?
Prawd.
Midzy brwiami dziewczyny pojawia si zmarszczka.
Erika i ja... prawie cigle si sprzeczamy. To jakby cz
naszego zwizku. Ale mamy do siebie bezwarunkowe zaufanie.
Naprawd mona na niej polega. Jeste rdem. Erika prdzej by
umara, ni zdradzia, e nim jeste.
Ilu osobom bdziesz musia to powiedzie?
Nikomu wicej. Razem z Erik zabior t tajemnic do
grobu. Ale jeli nie chcesz, ebym jej zdradzi twoj tajemnic, to
oczywicie tego nie zrobi. Nie zamierzam natomiast kama i
wmawia Erice jakich nieistniejcych rde.
Lisbeth zastanawiaa si a chwili, gdy prom przybi do
przystani nieopodal Grand Hotelu. Analiza konsekwencji. W kocu
niechtnie zgodzia si na spotkanie z Erik. Mikael wczy
komrk i wystuka numer.

ERIKA ODEBRAA telefon podczas lunchu z Malin Eriksson,

ktr planowaa zatrudni na stanowisku sekretarza redakcji. Malin
dobiegaa trzydziestki i przez ostatnie pi lat pracowaa w brany na
rnych zastpstwach. Nigdy nie miaa staego zatrudnienia i
zaczynaa wtpi, e kiedykolwiek takie znajdzie. Oferta pracy nie
bya nigdzie opublikowana; to Erika dowiedziawszy si o Malin od
starego znajomego z pewnego tygodnika zadzwonia do niej tego
samego dnia, kiedy ta koczya kolejne zastpstwo, i zapytaa, czy
jest zainteresowana prac w Millennium".
Mogaby pani obj trzymiesiczny wakat powiedziaa
Erika. Z moliwoci przeduenia i zatrudnienia na stae.
Syszaam,
zlikwidowane.

Millennium"

wkrtce

ma

zosta

Erika umiechna si.

Nie powinna pani wierzy pogoskom.
Ten Dahlman, ktrego mam zastpi... Eriksson zawahaa
si. Przechodzi do gazety, ktrej wacicielem jest Hans-Erik
Wennerstrm...
Erika skina gow.
Nasz konflikt z Wennerstrmem jest tajemnic poliszynela.
Ten pan nie darzy sympati ludzi zatrudnionych w Millennium".
Czyli przyjmujc pani propozycj, automatycznie znajd si
w tej kategorii?
Tak, prawdopodobiestwo jest do due.
To dlaczego Dahlman dosta prac w Finansmagasinet"?
Mona powiedzie, e w ten sposb Wennerstrm
odwdzicza si Dahlmanowi za wczeniejsze przysugi. Czy w
dalszym cigu jest pani zainteresowana?
Po chwili zastanowienia Malin Eriksson kiwna potakujco
gow.
To kiedy miaabym zacz?
Wanie w tym momencie rozmow kwalifikacyjn przerwa

telefon od Mikaela.
ERIKA WESZA do mieszkania Mikaela, uywajc wasnych
kluczy. Mieli spotka si oko w oko po raz pierwszy od krciutkiej
wizyty Mikaela w redakcji w okolicach sobtki. Na kanapie w
salonie, z nogami na stoliku, siedziaa anorektycznie chuda
dziewczyna w podniszczonej skrzanej kurtce. Dopiero zajrzawszy
jej w oczy, Erika zrozumiaa, e ta kobieta musi mie wicej ni
pitnacie lat. Gdy Mikael wrci z kuchni z kaw i ciasteczkami,
Erika w dalszym cigu przygldaa si zjawisku na sofie. Mikael i
Erika spojrzeli po sobie.
Przepraszam, e byem taki nieznony odezwa si w
kocu Mikael.
Erika przechylia gow. Co si w nim zmienio. Odkd go
widziaa ostatnim razem, zmizernia i schud. Przez chwil ze
wstydem w oczach unika jej wzroku. Zerkna na jego szyj i
zobaczya wyblaky, ale cigle wyrany szlaczek.
Unikaem ci. To bardzo duga historia i nie jestem wcale
dumny ze swojej roli w niej. Ale o tym pniej. Teraz chciabym
przedstawi ci tej modej damie. Eriko, to jest Lisbeth Salander.
Lisbeth, Erika jest redaktor naczeln Millennium" i moim
najlepszym przyjacielem.
Lisbeth zmierzya wzrokiem elegancko ubran i pewn siebie
kobiet, i ju po dziesiciu sekundach zdecydowaa, e
najprawdopodobniej Erika Berger nie zostanie jej przyjacik.
SPOTKANIE TRWAO pi godzin. Erika zadzwonia dwa razy,
by odwoa inne zebrania. Przez godzin czytaa fragmenty tekstu,
ktry Mikael wcisn jej do rk. Miaa tysice pyta, ale dosza do
wniosku, e udzielenie na nie odpowiedzi zajoby trzy tygodnie.
Teraz najwaniejszy by odoony wanie przez ni tekst. Nawet
jeeli tylko nieznaczna cz tych stwierdze bya prawdziwa, to
mieli do czynienia z now sytuacj.
Erika spojrzaa na Mikaela. Nigdy nie wtpia w jego
uczciwo, ale na moment przyprawi j o zawrt gowy i pomylaa,

e by moe zgnbiony przez Wennerstrma przedstawi jej

tylko wytwr chorej wyobrani. Ale wanie w tym momencie
Mikael pooy na stole dwa kartony wydrukw komputerowych.
Erika zblada. Oczywicie chciaa wiedzie, w jaki sposb dotar do
tych materiaw.
Do duo czasu zajo mu przekonanie Eriki, e to wanie
ta dziwaczna dziewczyna, ktra zreszt do tej pory nie
wypowiedziaa ani sowa, ma nieograniczony dostp do komputera
Hansa-Erika Wennerstrma. I nie tylko jego. Wamaa si do
komputerw
kilku
jego
adwokatw
i
najbliszych
wsppracownikw.
Erika odpowiedziaa bez zastanowienia, e nie mog
korzysta z nielegalnie zdobytych materiaw.
Ale naturalnie mogli. Mikael zaznaczy, e nie maj
obowizku informowa, w jaki sposb dotarli do dokumentw.
Rwnie dobrze ich rdem mgby by kto z dostpem do
komputera Wennerstrma. Kto, kto tylko skopiowa jego zawarto.
W kocu Erika zrozumiaa warto trzymanej w rku broni.
Bya wyczerpana, w dalszym cigu miaa mas pyta, ale nie
wiedziaa, od czego zacz. Opara si wic wygodnie na kanapie i
rozoya rce.
Mikael, co si wydarzyo w Hedestad?
Lisbeth natychmiast podniosa wzrok. Mikael siedzia przez
dusz chwil w milczeniu. Odpowiedzia pytaniem.
yjesz w zgodzie z Harriet?
Tak. Przynajmniej tak mi si wydaje. Spotkaam si z ni
dwa razy. W ubiegym tygodniu byam z Christerem w Hedestad, na
zebraniu zarzdu. Opilimy si troch winem.
A jak udao si zebranie?
Harriet dotrzymuje sowa.
Ricky, wiem, e masz powd do frustracji, bo
zdecydowanie za dugo robiem uniki i wynajdywaem preteksty,
eby ci nie powiedzie caej prawdy. Nigdy nie mielimy przed sob

tajemnic, a tu nagle zebrao si p roku mojego ycia, o ktrym...

nie potrafi ci opowiedzie.
Popatrzyli sobie w oczy. Znali si jak yse konie, ale teraz
wyczytaa w jego oczach co, czego nigdy wczeniej nie widziaa.
Co bagalnego. Prosi j pokornie o niezadawanie pyta. Patrzc na
niego bezsilnie, otworzya usta. Lisbeth obojtnie obserwowaa ich
milczc konwersacj. Nie wtrcaa si do rozmowy.
A tak le?
Jeszcze gorzej. Baem si tej rozmowy. Obiecuj, e
wszystko ci opowiem, ale gdy przez ostatnie miesice byem totalnie
pochonity Wennerstrmem, udao mi si stamsi wiele emocji i...
nie jestem jeszcze gotw. Bardzo bym si ucieszy, gdyby
opowiedziaa ci Harriet.
A skd te lady na twojej szyi?
Lisbeth uratowaa mi ycie. Gdyby jej tam na pnocy nie
byo, ju bym nie y.
Erika otworzya szerzej oczy i jeszcze raz przyjrzaa si
dziewczynie w skrze.
A teraz musisz zawrze z ni umow. To ona jest naszym
rdem.
Erika siedziaa w skupieniu przez dusz chwil. A pniej
zrobia co, co zaskoczyo Mikaela, zaszokowao Lisbeth i zdziwio
nawet j sam. Siedzc przy stole, cay czas czua na sobie wrogie
spojrzenie milczcej dziewczyny. Nagle wstaa, obesza st i wzia
j w ramiona. Lisbeth stawiaa opr jak nadziewany na haczyk
robak.

Rozdzia 29
Sobota w listopadzie wtorek 25
listopada
LISBETH SALANDER surfowaa po internetowym imperium
Hansa-Erika Wennerstrma. Siedziaa przyklejona do ekranu
komputera od jedenastu godzin. Zmaterializowany gdzie w
zakamarkach mzgu kaprys z ostatniego tygodnia w Sandhamn
przerodzi si w maniakaln pasj. Salander zamkna si w swoim
mieszkaniu i przez cztery tygodnie ignorowaa telefony od
Armanskiego. Spdzaa przed ekranem dwanacie do pitnastu
godzin dziennie, a kad woln chwil powicaa rozmylaniom
nad jednym i tym samym problemem.
W cigu ostatniego miesica miaa sporadyczny kontakt z
Mikaelem; on by rwnie zajty i pochonity swoj prac w redakcji
Millennium". Kilka razy w tygodniu konferowali przez telefon,
Lisbeth informowaa go o najnowszej korespondencji i
przedsiwziciach Wennerstrma.
Po raz setny analizowaa kady szczeg. Nie obawiaa si, e
co przeoczya, ale nie bya pewna, czy zrozumiaa wszystkie
zagmatwane powizania.
SZEROKO OMAWIANE imperium Wennerstrma byo jak ywy,
bezksztatny i pulsujcy organizm, ktry nieustannie zmienia
posta. Skaday si na opcje, obligacje, akcje, wspudziay,
oprocentowanie poyczek, oprocentowanie dochodw, zastawy,
konta, transfery i tysice innych spraw.
Bajecznie dua cz zasobw bya umieszczona w
fikcyjnych, powizanych ze sob przedsibiorstwach.
Mode wilczki od analiz ekonomicznych oceniay warto
Wennerstroem Group na ponad dziewiset miliardw koron. To
zwyky blef albo co najmniej porzdnie przesadzona liczba. Ale
Wennerstrm nie by biedakiem. Lisbeth oszacowaa jego

prawdziwe zasoby na dziewidziesit do stu miliardw, tak wic

nie mia si czego wstydzi. Powana rewizja caego koncernu
zajaby lata. Salander zidentyfikowaa cznie prawie trzy tysice
osobnych kont i zasobw bankowych rozsianych po caym wiecie.
Wennerstrm zajmowa si oszustwami na tak wielk skal, e
przestaway by bezprawne i zyskiway miano interesw.
W organizmie tego imperium tu i wdzie istniaa prawdziwa
substancja. Nieustannie i niezmiennie pojawiay si trzy pozycje.
Szwedzkie zasoby stae byy nienaruszalne, autentyczne i rokrocznie
poddawane publicznej kontroli, bilansom oraz audytom. Dziaalno
w USA miaa solidne fundamenty, a nowojorski bank zarzdza
wszelkim majtkiem ruchomym. Szemrana dziaalno rozwijaa si
w fikcyjnych przedsibiorstwach w miejscach takich jak Gibraltar,
Cypr i Monako. Wennerstroem Group funkcjonowaa niczym skad
rzeczy rnych, w ktrym odbywa si nielegalny handel broni,
pranie pienidzy przez podejrzane spki w Kolumbii i nadzwyczaj
dziwne interesy z Rosj.
Jedno anonimowe konto na Kajmanach miao szczeglny
status; Wennerstrm kontrolowa je osobicie, cho nie byo
zwizane z adnym biznesem. Jaka dziesita cz promila kadej
transakcji dokonanej przez Wennerstrma skapywaa na to konto za
porednictwem fikcyjnych firm.
Salander pracowaa jak w transie. Konta klik poczta
elektroniczna klik zestawienie bilansowe klik. Zanotowaa
ostatnie transfery. Podya ladem niewielkiej transakcji z Japonii
do Singapuru i dalej przez Luksemburg na Kajmany i nagle
zrozumiaa zasad. Staa si jakby jednym z impulsw w
cyberprzestrzeni. Drobne zmiany. Ostatni mail. Jeden jedyny krtki
mail o drugorzdnym znaczeniu, wysany o dziesitej wieczorem.
Program szyfrujcy PGP, rattle, rattle, zwyka kpina dla kogo, kto
ju by w komputerze i potrafi przeczyta tekst w oryginale.
Berger przestaa si wykca o ogoszenia. Poddaa si czy
ma co innego na widoku? Twoje rdo w redakcji zapewniao, e
ledwie dysz, a wyglda na to, e wanie zatrudnili now osob.
Dowiedz si, o co chodzi. Przez ostatnie tygodnie siedzia w
Sandhamn i pisa jak najty, ale nikt nie wie co. Widziano go

ostatnio w redakcji.
numeru?/HEW

Moesz

zaatwi

szczotki

nastpnego

Nic gronego. Niech si zastanowi. Jeste ju stracony, facet!

O wp do szstej rano wyczya komputer i znalaza
nienapoczt paczk papierosw. Przez ca noc wypia cztery, nie
pi butelek coli i wanie usiada z szst na kanapie. Miaa na
sobie tylko majtki i spran koszulk w panterk reklamujc
Soldier of Fortune Magazine" z nadrukiem Kill them all and let
God sort them out. Uwiadomiwszy sobie, e marznie, opatulia si
lecym obok kocem.
Czua si jak na haju, jak gdyby najada si jakiej
niepodanej i zapewne nielegalnej substancji. Wpatrzona w latarni
za szyb, zastyga w bezruchu, podczas gdy jej mzg pracowa na
penych obrotach.
Mama klik siostra klik Mimmi klik Holger
Palmgren. Evil Fingers. I Armanski. Praca. Harriet Vanger. Klik.
Adwokat Nils Bjurman. Klik. Kady zasrany szczeg. Niedajcy si
zapomnie, nawet gdyby prbowaa.
Zastanawiaa si, czy Bjurman kiedykolwiek jeszcze odway
si rozebra przed kobiet, a jeeli tak, to jak wytumaczy swj
tatua na brzuchu. I jak uda mu si zatai ten napis podczas
nastpnej wizyty u lekarza.
I Mikael Blomkvist. Klik.
Uwaaa, e to dobry czowiek, by moe z chwilami zbyt
widocznym kompleksem Dzielnego Brata. Ale co gorsza by
nieznonie naiwny, jeeli chodzi o niektre podstawowe kwestie
moralne. Z natury pobaliwy, zbyt atwo wybacza, tumaczc
ludzkie zachowania psychologicznymi wymwkami. I nigdy nie by
w stanie poj, e najwiksze drapieniki na wiecie rozumiej tylko
jeden jzyk. Mylc o Mikaelu, odczuwaa niemal uciliwy instynkt
opiekuczy.
Nie pamitaa, kiedy zasna, ale obudzia si o dziesitej
rano z krczem karku. Jej oparta o cian gowa znajdowaa si
zdecydowanie poza sof.

Zataczajc si, przesza do sypialni, gdzie znw zapada w

sen.
TO BY NIEWTPLIWIE reporta ich ycia. Po raz pierwszy od
ptora roku Erika Berger czua si szczliwa tak, jak czu si moe
tylko redaktor pisma z medialn bomb w zanadrzu. Wprowadzaa
wanie z Mikaelem ostatnie poprawki do tekstu, gdy zadzwoni jego
telefon.
Zapomniaam powiedzie, e Wennerstrma zaczyna
niepokoi twoje pisanie i zamwi szczotki nastpnego numeru
usysza gos Lisbeth.
Skd wiesz... Ech, niewane. Jakie info o tym, jak
zamierza to rozegra?
Nie. Wystarczy logicznie pomyle.
Mikael zastanawia si przez chwil.
Drukarnia! wykrzykn. Erika podniosa brwi.
Jeeli nie macie przeciekw w redakcji, to nie ma wielu
innych moliwoci. O ile ktry z jego najemnych bandziorw nie
planuje odwiedzi was w nocy.
Mikael zwrci si do Eriki:
Zamw inn drukarni dla tego numeru. Natychmiast. I
zadzwo do Dragana Armanskiego, w przyszym tygodniu bdziemy
potrzebowa nocnych stranikw.
Dziki, Sally odezwa si znw do Lisbeth.
Ile to bdzie warte?
O co ci chodzi?
Ile warte jest takie ostrzeenie?
Co chcesz?
Chc o tym porozmawia nad filiank kawy. Teraz.
SPOTKALI SI w Kaffebar na Hornsgatan. Gdy Mikael zaj

miejsce obok Lisbeth, wygldaa tak powanie, e poczu niepokj.

Jak zwykle nie owijaa w bawen.
Potrzebuj poyczy pienidze.
Mikael zaprezentowa jeden
umiechw i zacz szuka portfela.

ze

swoich

najgupszych

Nie ma sprawy. Ile?

Sto dwadziecia tysicy koron.
Ups! Nie mam tyle przy sobie powiedzia, chowajc
portfel.
Nie artuj. Potrzebuj poyczy sto dwadziecia tysicy na
powiedzmy sze tygodni. Chc wykorzysta szans na pewn
inwestycj, ale nie mam si do kogo zwrci. Na twoim koncie jest
mniej wicej sto czterdzieci tysicy. Dostaniesz je z powrotem.
Mikael nie skomentowa faktu, e Lisbeth obesza
zabezpieczenia banku i sprawdzia stan jego konta. Korzysta z usug
elektronicznych, odpowied byaby oczywista.
Nie musisz ode mnie poycza odpowiedzia. Jeszcze
nie rozmawialimy o twoim honorarium, ale przekroczy z nawizk
sum, ktr chcesz poyczy.
Co za honorarium?
Sally, zainkasuj wkrtce masakrycznie wysokie
honorarium, bd si rozlicza z Henrikiem na przeomie grudnia i
stycznia. Bez ciebie bybym martwy, a Millennium" popadoby w
ruin. Chc si z tob podzieli wynagrodzeniem. Fifty-fifty.
Lisbeth przyjrzaa mu si badawczo. Na jej czole pojawia si
zmarszczka. Mikael zacz si przyzwyczaja do niemych pauz
dziewczyny. W kocu pokrcia gow.
Nie chc twoich pienidzy.
Ale...
Nie chc od ciebie ani jednej korony.
Nagle umiechna si swoim krzywym umiechem.

 No chyba e dostan je w formie urodzinowego prezentu.

Wanie sobie uwiadomiem, e nigdy mi nie powiedziaa,
kiedy masz urodziny.
Jeste dziennikarzem. Dowiedz si.
Szczerze mwic, Salander, zupenie powanie planuj
podzieli si z tob pienidzmi.
Ja te mwi powanie. Nie chc od ciebie adnych
pienidzy. Chc poyczy sto dwadziecia tysicy i potrzebuj ich na
jutro.
Mikael siedzia bez sowa.
Nawet nie zapytaa, ile wyniesie jej cz.
Sally pjd dzisiaj z tob do banku i poycz ci tyle, o ile
prosisz. Ale pod koniec roku znowu porozmawiamy o twoim udziale
w zysku, okej?
Podnis rk.
No to kiedy masz urodziny?
W noc Walpurgii odpowiedziaa. Prawda, e stosownie?
Wtedy przemieszczam si z miot midzy nogami.
WYLDOWAA W ZURYCHU o wp do smej wieczorem i
pojechaa takswk do hotelu turystycznego Matterhorn.
Zarezerwowaa tam wczeniej pokj dla Irene Nesser i okazaa w
recepcji norweski paszport wydany na to samo nazwisko. Irene
Nesser bya blondynk o wosach do ramion. Lisbeth kupia peruk
w Sztokholmie, a dziesi tysicy koron z poyczonych od Mikaela
pienidzy wydaa na dwa paszporty, ktre dziki swoim
podejrzanym midzynarodowym kontaktom zaatwi dla niej Plague.
Zamknwszy si w swoim pokoju, zrzucia z siebie wszystkie
ubrania. Pooya si na ku i wbia wzrok w sufit pokoju, ktry
kosztowa tysic szeset koron za dob. Poczua pustk. Przepucia
ju poow poyczonej sumy i mimo e dooya swoje
oszczdnoci, co do jednej korony, miaa do napity budet. Gdy
tylko przestaa myle, zasna prawie natychmiast.

Obudzia si kilka minut po pitej rano. Zacza od prysznica,

a pniej przez dusz chwil, przy pomocy pudru w pynie i
proszku, maskowaa tatua na szyi. Nastpnym punktem na licie
rzeczy do zrobienia byo zarezerwowanie na wp do sidmej wizyty
u wizaystki, ktra miaa gabinet w foyer zdecydowanie droszego
hotelu. Lisbeth kupia jeszcze jedn peruk; tym razem wybraa
jasnego, pdugiego pazia. Nastpnie zrobiono jej manicure,
pokrywajc obgryzione paznokcie czerwonymi tipsami, doklejono
sztuczne rzsy, naoono na twarz jeszcze wicej pudru i w kocu
wymalowano usta szmink i inn kleist mazi. Koszt: osiem tysicy
koron.
Zapacia kart kredytow nalec do Moniki Sohles i
potwierdzia swoj tosamo angielskim paszportem wystawionym
na to nazwisko.
Kolejnym przystankiem by pooony sto pidziesit metrw
dalej Camille's House of Fashion. Godzin pniej Lisbeth wysza
stamtd ubrana w piaskow spdnic i pasujc do niej bluzk,
krtk kurtk i beret. Na nogach miaa czarne rajstopy i kozaczki w
tym samym kolorze. Wszystko drogie i markowe. Pozwoliwszy
ekspedientce dokona wyboru ubra, sama wybraa ekskluzywn
skrzan aktwk i niewielk walizeczk firmy Samsonite.
Zwieczya wszystko dyskretnymi kolczykami i prostym zotym
acuszkiem na szyj, obciajc kart kredytow czterdziestoma
czterema tysicami koron.
I po raz pierwszy yciu miaa biust! Zobaczywszy swj profil
w lustrze, zrobia gboki wdech. Biust by rwnie faszywy jak
tosamo Moniki Sohles; Lisbeth kupia te lateksowe piersi w
kopenhaskim sklepie, ktrego klientel stanowili gwnie
transwestyci.
Czua si gotowa do walki.
Kilka minut po dziewitej wesza do stojcego dwie
przecznice dalej, znamienitego hotelu Zimmertal, gdzie wczeniej
zarezerwowaa pokj dla Moniki Sohles. Daa sto koron napiwku
chopcu, ktry wnis do pokoju jej nowiutk walizk, zawierajc
troch starsz torb podrn. Apartament by niewielki i kosztowa
tylko dwadziecia dwa tysice za dob. Lisbeth zapacia za jedn

noc. Gdy zostaa sama, rozejrzaa si dokoa. Z okna miaa

wspaniay widok na Jezioro Zuryskie, co jednak zupenie jej nie
interesowao. Natomiast przez prawie pi minut, nie mogc si
nadziwi, ogldaa swoje odbicie w lustrze. Wygldaa tak... inaczej.
W kocu o dziewitej trzydzieci zjada w hotelowym barze
niadanie, skadajce si z dwch filianek kawy i bajgla z demem.
Koszt: dwiecie dziesi koron. Are these people nuts?
PRZED DZIESIT siedzca nad filiank kawy Monica Sohles
wczya telefon komrkowy, by wdzwoni si modemem do
serwera na Hawajach. Po trzech dugich dwikach usyszaa sygna
poczenia.
Modem
zaskoczy.
Sohles
odpowiedziaa
szeciocyfrowym kodem i SMS-em polecajcym wczenie
programu, ktry Lisbeth uoya wczeniej sama, specjalnie na t
okazj.
Program oy w Honolulu na anonimowej stronie domowej i
na serwerze, ktry formalnie nalea do uniwersytetu. Program by
prosty. Jego jedyne zadanie polegao na przesaniu sygnau do
uruchomienia innego programu na innym serwerze; tym razem
chodzio o zwyk komercyjn stron oferujc usugi internetowe w
Holandii. A ten z kolei program mia znale lustrzany twardy dysk,
nalecy do Hansa-Erika Wennerstrma, i przej kontrol nad
programem, ktry ujawnia zawarto jego ponad trzech tysicy kont
na caym wiecie.
Lisbeth interesowao tylko jedno konto. Wiedziaa, e
Wennerstrm sprawdza jego stan kilka razy w tygodniu. Gdyby
wanie teraz wczy komputer i otworzy dokadnie ten sam folder,
wszystko wygldaoby jak zwykle. Program pokazywaby
niewielkie, oczekiwane zmiany, niernice si od tych, ktre
zachodziy na koncie w cigu ostatnich szeciu miesicy. Gdyby
Wennerstrm w cigu najbliszych czterdziestu omiu godzin
zarzdzi wypat albo przelew z konta, program usunie
potwierdziby wykonanie tych operacji. W rzeczywistoci owe
zmiany miayby miejsce tylko na lustrzanym dysku w Holandii.
Monica Sohles wyczya telefon w chwili, gdy usyszaa
cztery krtkie dwiki sygnalizujce waciwe dziaanie programu.

OPUCIWSZY ZIMMERTAL, przespacerowaa si na drug stron

ulicy, do banku Hauser General, gdzie umwia si z dyrektorem
Wagnerem. Bya na miejscu trzy minuty przed czasem i czekajc, a
wybije dziesita, pozowaa przed kamer monitorujc, ktra
wkrtce miaa uwieczni Lisbeth przechodzc do oddziau, w
ktrym udzielano dyskretnych prywatnych konsultacji.
Potrzebuj pomocy przy kilku transakcjach powiedziaa
Monica Sohles nienagannym oksfordskim angielskim.
Otwierajc aktwk, niechccy upucia na podog
reklamowy dugopis, ktry wiadczy o tym, e mieszka w hotelu
Zimmertal i ktry mczyzna podnis z kurtuazj.
Umiechnwszy si szelmowsko, zapisaa numer konta w
lecym przed ni notatniku.
Dyrektorowi Wagnerowi wystarczyo jedno spojrzenie, by
umieci kobiet w kategorii: rozpieszczona creczka takiego a
takiego.
Chodzi o pewn liczb kont w Bank of Kroenenfeld na
Kajmanach i automatyczny transfer za pomoc sekwencji kodw.
Fraulein Sohles, czy ma pani wszystkie kody bankowe?
zapyta.
Aber natrlich odpowiedziaa z wyranym obcym
akcentem, nie pozostawiajc wtpliwoci, e operuje wycznie
fataln szkoln niemczyzn.
Zacza recytowa szesnastocyfrowe numery identyfikacyjne,
nie zagldajc ani razu do notatek. Dyrektor Wagner zrozumia, e
zapowiada si cikie przedpoudnie, ale w zamian za
czteroprocentowy zysk z transferw gotw by zrezygnowa z
lunchu.
OPERACJE BANKOWE zajy wicej czasu, ni mylaa. Dopiero
po dwunastej w poudnie odrobin spniona Monica Sohles
opucia bank Hauser General i wrcia do hotelu Zimmertal.
Pokazawszy si w recepcji, pospieszya do pokoju i cigna wieo
zakupione ubrania. Zachowaa lateksowe piersi, ale zmienia pazia

na troch dusze i janiejsze wosy Irene Nesser. Woya znacznie

swobodniejsz odzie: czarne spodnie, botki na wysokim obcasie,
prost bluzk i schludn skrzan kurtk ze sztokholmskiego
Malungboden. Przejrzaa si w lustrze. Nie wygldaa na
zaniedban, ale nie bya ju bogat dziedziczk. Zanim Irene Nesser
opucia pokj, posegregowaa obligacje i cz z nich umiecia w
cienkiej teczce.
Pi po pierwszej wesza do banku Dorffmann, oddalonego o
okoo siedemdziesit metrw od Hauser General. Irene Nesser
umwia si tutaj na spotkanie z dyrektorem Hasselmannem.
Przeprosia za spnienie w nienagannym niemieckim z norweskim
akcentem.
Ale nie ma problemu, Fraulein odpowiedzia dyrektor
Hasselmann. Czym pani mog suy?
Chciaabym otworzy konto. Mam
prywatnych obligacji, ktre planuj spieniy.

pewn

liczb

Irene Nesser pooya przed rozmwc swoj teczk.

Przejrzawszy jej zawarto, dyrektor Hasselmann najpierw
pospiesznie, a nastpnie wolniej, unis brwi i umiechn si
uprzejmie.
Otwara pi kont numerycznych, ktrymi moga
dysponowa przez Internet i ktre byy w posiadaniu wyjtkowo
anonimowego i fikcyjnego przedsibiorstwa w Gibraltarze,
zaoonego dla niej za pidziesit tysicy koron przez porednika.
Zamienia pidziesit obligacji na pienidze, ktre umiecia na
nowych kontach. Warto kadej obligacji opiewaa na milion koron.
JEJ OPERACJE FINANSOWE u Dorffmanna przecigny si
troch, powodujc jeszcze wiksze opnienie. Nie miaa
moliwoci sfinalizowania swoich spraw przed zamkniciem
bankw. Dlatego Irene Nesser wrcia do hotelu Matterhorn, gdzie
spdzia godzin na demonstrowaniu swojej obecnoci. Szalony bl
gowy zmusi j jednak do wczeniejszego poegnania. Kupiwszy w
recepcji tabletki przeciwblowe, zamwia budzenie na sm rano i
zaszya si w swoim pokoju.

Dochodzia pita po poudniu i wszystkie europejskie banki

byy ju zamknite. Ale otwieray wanie banki na kontynencie
amerykaskim. Lisbeth wczya PowerBooka i podczya si do
Internetu za pomoc komrki. Ponad godzin zajo jej oprnienie
kont zaoonych wczeniej w banku Dorffmann.
Podzielonymi na mniejsze sumy pienidzmi zapacia faktury
fikcyjnych przedsibiorstw rozsianych po caym wiecie. Gdy bya
gotowa, ni std, ni zowd pienidze zostay przetransferowane z
powrotem do Bank of Kroenenfeld na Kajmanach, tylko e teraz
spoczy na zupenie innym koncie ni to, czy raczej te, od ktrych
zaczynali dzisiaj rano.
Upewniwszy si, e w ten sposb zabezpieczya pierwsz
porcj pienidzy i e niemoliwe jest ich wyledzenie, Irene Nesser
dokonaa tylko jednej wypaty. Umiecia ponad milion koron na
rachunku powizanym z kart kredytow, ktr miaa w portfelu.
Posiadaczem rachunku bya anonimowa firma o nazwie Wasp
Enterprises, zarejestrowana w Gibraltarze.
KILKA MINUT pniej dziewczyna z jasnym paziem opucia
Matterhorn bocznymi drzwiami w barze hotelowym. Monica Sohles
przesza do hotelu Zimmertal, ukonia si grzecznie recepcjonicie i
pojechaa wind na swoje pitro.
W pokoju powicia sporo czasu oporzdzeniu bojowemu.
Przebraa si, poprawia makija i naoya dodatkow warstw
fluidu maskujcego tatua na szyi. A pniej zesza do restauracji i
zjada wykwintn kolacj. Jada ryby i zamwia butelk dojrzaego
wina, o ktrym nigdy nie syszaa, a ktre kosztowao tysic
dwiecie koron, wypia lampk i zostawia niedbale reszt, by
przenie si do baru. Wrczya kelnerowi piset koron napiwku,
czym zwrcia na siebie uwag personelu.
Przez trzy godziny pozwalaa si podrywa nietrzewemu
woskiemu modzianowi o arystokratycznym nazwisku, ktrego nie
zamierzaa zapamita. Zamwili dwie butelki szampana, z ktrych
Lisbeth wypia zaledwie kieliszek.
Okoo jedenastej pijany adorator bezceremonialnie zapa j
za pier. Zadowolona chwycia go za rk i pooya na stole.

Najwyraniej nie zorientowa si, e ciska kawaek lateksu. Swoim

gonym zachowaniem zaczli budzi irytacj pozostaych goci.
Okoo pnocy Monica Sohles zauwaya, e jeden z nasroonych
stranikw nie spuszcza z nich oka. Pomoga wic woskiemu
przyjacielowi wrci do jego pokoju.
Kiedy poszed do azienki, napenia dwie lampki czerwonym
winem i przyprawia jedn porcj rozdrobnionym rohypnolem.
Mczyzna pad na ku jak dugi, w chwil po poegnalnym
toacie. Lisbeth polunia mu krawat, zdja buty i przykrya kodr.
Zanim opucia pokj, umya i wytara do sucha oba kieliszki.
NASTPNEGO RANKA Monica Sohles zjada wczesne niadanie
w swoim pokoju, rozdaa hojne napiwki i jeszcze przed sidm
wymeldowaa si z hotelu. Przed wyjciem z pokoju powicia pi
minut na wytarcie odciskw palcw z klamek, mebli, spuczki w
toalecie, suchawki telefonu i innych przedmiotw, ktrych moga
dotkn.
Irene Nesser opucia hotel Matterhorn o wp do dziewitej,
niedugo po zamwionym poprzedniego dnia budzeniu. Pojechaa
takswk na dworzec kolejowy, gdzie w schowku bagaowym
zostawia swoje torby. Kolejne godziny spdzia na wizytach w
dziewiciu prywatnych bankach, gdzie spieniaa cz prywatnych
obligacji z Kajmanw. Do godziny pitnastej zdya sprzeda
dziesi procent obligacji i umieci pienidze na trzydziestu
kontach numerycznych. Reszt papierw wartociowych zoya w
bankowym sejfie.
Irene Nesser powinna oczywicie przyjecha do Zurychu
jeszcze niejeden raz, ale to nie byo pilne.
O WP DO PITEJ po poudniu wsiada do takswki, ktra
zawioza j na lotnisko. Ju na miejscu bezzwocznie udaa si do
toalety. Pociwszy na drobne kawaki zarwno paszport Moniki
Sohles, jak i jej kart kredytow, spukaa wszystko w ubikacji.
Noyczki wyrzucia do kosza. Po 11 wrzenia 2001 roku
wzbudziaby tylko niezdrowe zainteresowanie, trzymajc takie
narzdzie w bagau podrcznym.

Irene Nesser odleciaa samolotem Lufthansy, lot GD890, do

Oslo, skd autobusem udaa si do centrum miasta. W dworcowej
toalecie posegregowaa swoje ubrania. Wszystko, co czyo j z
Monic Sohles, woya do trzech rnych reklamwek, ktre
wkrtce miay spocz w trzech rnych koszach na mieci w
okolicach dworca. Pust walizk Samsonite umiecia w
niezamknitym schowku bagaowym. Zoty acuszek i kolczyki
byy zbyt niepowtarzaln biuteri i dlatego dokonay ywota w
studzience ciekowej.
Po chwili bojaliwego wahania Irene zdecydowaa si
zachowa sztuczny biust z lateksu.
Walczc z czasem, jada w popiechu hamburgera w
McDonaldzie, jednoczenie przekadajc zawarto ekskluzywnej
aktwki do swojej torby podrnej. Wychodzc, zostawia skrzane
cacko pod stoem. Kupiwszy w kiosku kaw latte na wynos, pobiega
na peron, z ktrego za moment mia odjecha nocny pocig do
Sztokholmu. Zdya w ostatniej chwili.
Dopiero gdy zamkna drzwi przedziau sypialnego, po raz
pierwszy od dwch dni poczua, jak poziom adrenaliny spada do
normalnego poziomu. Otworzya okno i nie przejmujc si zakazem,
zapalia papierosa. Pocig ospale wytacza si z dworca w Oslo.
Pijc kaw maymi yczkami, przebiega w pamici ca
swoj list, by upewni si, e o niczym nie zapomniaa. Nagle ze
zmarszczonymi brwiami zacza przeszukiwa kieszenie kurtki.
Do dugo przygldaa si reklamowemu dugopisowi z hotelu
Zimmertal, zanim nagle zwalniajc chwyt pozwolia mu wypa
przez okno.
Po pitnastu minutach wesza do ka i prawie natychmiast
zasna.

Epilog
Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej
Czwartek 27 listopada wtorek 30
grudnia
NUMER TEMATYCZNY Millennium" o Hansie-Eriku
Wennerstrmie zawiera podpisany przez Mikaela Blomkvista i
Erik Berger czterdziestoszeciostronicowy tekst, ktry wybuch
niczym bomba zegarowa w ostatnim tygodniu listopada. Przez
pierwsze godziny media nie wiedziay, jak potraktowa ten
sensacyjny materia, poniewa za podobny tekst rok temu Mikael
zosta oskarony o zniesawienie i skazany na dwa miesice
wizienia, a poza tym najwyraniej zwolniono go z pracy. Tak wic
dzi do nisko oceniano jego wiarygodno. Teraz to samo
czasopismo powracao z histori napisan przez tego samego
dziennikarza, ktry wystpowa z jeszcze powaniejszymi zarzutami
ni te, za ktre zosta skazany. Tekst by czciowo tak absurdalny,
e przeczy zdrowemu rozsdkowi. Szwedzkie media wyczekiway z
niedowierzaniem.
Ale wieczorem Ta z TV4 rozpocza wiadomoci
jedenastominutowym streszczeniem zarzutw Blomkvista. Kilka dni
wczeniej podczas lunchu z Erik Berger dostaa, wtedy jeszcze
nieoficjalne, informacje.
Brutalny profil komercyjnej stacji TV4 zwyciy nad
telewizj publiczn, ktra obudzia si dopiero podczas wieczornych
wiadomoci o dziewitej. Wtedy te TT nada pierwsz depesz,
zatytuowan ostronie: Skazany dziennikarz oskara finansist o
powan dziaalno przestpcz". Tre komunikatu bya skrcon
wersj telewizyjnego newsa, ale sam fakt, e agencja prasowa
podniosa ten temat, pobudzi do gorczkowych dziaa
konserwatywny dziennik i kilkanacie innych duych gazet
regionalnych. Czas nagli, trzeba byo zdy ze zmian wiadomoci
na pierwszej stronie, zanim rusz maszyny drukarskie. Do tej pory
bowiem prasa trwaa w postanowieniu, by mniej lub bardziej

zignorowa treci zawarte w Millennium".

Liberalna gazeta poranna skomentowaa bomb we
wstpniaku, napisanym przez samego redaktora naczelnego dzie
wczeniej. Gdy wieczorne wiadomoci z TV4 zapocztkoway
medialne wrzenie, redaktor naczelny gazety bawi na jakim
bankiecie i wydzwaniajcego gorczkowo sekretarza redakcji (W
tych zarzutach Blomkvista musi by czstka prawdy") zby
klasycznym ju stwierdzeniem: Bzdury. Gdyby tak byo, nasi
reporterzy ju dawno by to wykryli". W ten sposb naczelny
liberalnego dziennika jako jedyny przedstawiciel mediw dokona
totalnej rzezi stwierdze Blomkvista i Berger. Wstpniak zawiera
takie wyraenia, jak: przeladowanie", przestpcze dziennikarstwo
rynsztokowe" oraz danie podjcia krokw w celu ukrcenia
karalnych stwierdze na temat zacnych obywateli". Rzeczony
redaktor nie zabra jednak wicej gosu w debacie.
Tej nocy redakcja Millennium" nie opustoszaa. Pocztkowo
miay zosta tylko Erika Berger i nowo zatrudniona Malin Eriksson,
na wypadek gdyby kto chcia zada im jakie pytania. Ale o
dziesitej wieczorem byli tam wszyscy zatrudnieni, a wkrtce dobio
do nich kilku byych wsppracownikw i paru staych freelancerw.
O pnocy Christer Malm odkorkowa butelk wina musujcego.
Chwil wczeniej dosta od starego znajomego z popoudniwki
wstpn wersj majcego si ukaza nastpnego dnia artykuu.
Gazeta powicia aferze Wennerstrma szesnacie stron, a
zatytuowaa artyku: Mafia finansowa". Nastpnego dnia
rozpocza si kampania medialna na rzadko spotykan skal.
Nowa sekretarz redakcji dosza do wniosku, e bdzie si jej
w Millennium" podoba.
W NASTPNYM TYGODNIU zadraa szwedzka gieda. Gdy
spraw zaja si policja gospodarcza i prokurator, na giedzie
zacza si paniczna wyprzeda. Dwa dni po ujawnieniu przestpczej
dziaalnoci Wennerstrma afera przeobrazia si w spraw wagi
pastwowej, co skonio ministra gospodarki do wygoszenia
owiadczenia.
Kampania

nie

oznaczaa,

media

bezkrytycznie

zaakceptoway stwierdzenia Blomkvista, jego zarzuty byy zbyt

powane. Ale tym razem Millennium" mogo przedstawi
dramatycznie przekonujce dowody: korespondencj mailow
Wennerstrma i kopie zawartoci jego komputera, gdzie czarno na
biaym widniay zestawienia dotyczce tajemnych zasobw na
Kajmanach i w ponad dwudziestu innych krajach, tajemne kontrakty
i inne treci, ktrych ostroniejszy gangster za nic w yciu nie
zostawiby na twardym dysku. Wkrtce stao si jasne, e afera
Wennerstrma bdzie zdecydowanie najwiksz bomb, jaka
wybucha w szwedzkim wiecie finansowym od upadku Kreugera w
1932 roku. O ile oczywicie zarzuty Millennium" utrzymaj si w
Sdzie Najwyszym, bo wszyscy byli zgodni co do tego, e prdzej
czy pniej sprawa dotrze do najwyszej instancji. W porwnaniu z
afer Wennerstrma blady wszystkie szemrane interesy banku
Gotha czy machlojki spki inwestycyjnej Trustor. Chodzio o
oszustwa na tak du skal, e nikt nawet nie odway si docieka,
jak wielu czynw przestpczych dopuci si oskarony finansista.
Po raz pierwszy w szwedzkiej urnalistyce gospodarczej
uyto takich poj, jak: systematyczna dziaalno przestpcza",
mafia" i rzdy gangsterw". Wennerstrm i krg jego najbliszych
wsppracownikw

modych
maklerw
giedowych,
wspwacicieli i ubranych w garnitury Armaniego adwokatw
zostali przedstawieni jak pierwsza z brzegu szajka rabujca banki
albo tuzinkowi dilerzy narkotykw.
PRZEZ PIERWSZE DOBY medialnego wrzenia Mikael Blomkvist
si nie ujawnia. Nie odpowiada na maile i nie odbiera telefonw.
Wszystkie komentarze redakcyjne pochodziy od Eriki Berger, ktra
mruczaa z zadowolenia jak kot, gdy przeprowadzali z ni wywiady
dziennikarze z oglnokrajowych mediw i znaczcych gazet
lokalnych, a wkrtce rwnie cigle rosnca grupa reporterw
zagranicznych. Za kadym razem, gdy pytano j, w jaki sposb,
Millennium" dotaro do tej wysoce prywatnej i wewntrznej
dokumentacji, odpowiadaa zagadkowym umiechem i mwia:
Oczywicie nie moemy zdradzi naszego rda informacji".
Pytana o przyczyny, dla ktrych ubiegoroczne prby
zdemaskowania Wennerstrma zakoczyy si fiaskiem, stawaa si

jeszcze bardziej tajemnicza. Nigdy nie kamaa, ale raczej te nie

mwia caej prawdy. Off the record, bez podtykanego jej pod nos
mikrofonu, pozwalaa sobie na nieodgadnione uwagi, ktre zebrane
do kupy mogy prowadzi do pochopnych wnioskw. Do szybko
rozesza si wic pogoska, ktra wkrtce przybraa niezwyke
rozmiary. Podobno Mikael Blomkvist dlatego nie odpiera
oskarenia i dlatego dobrowolnie pozwoli skaza si na wizienie
oraz pokan grzywn, e jego dokumentacja nieuchronnie
doprowadziaby do zidentyfikowania informatora. Porwnywano go
z amerykaskimi wzorcami medialnymi, z osobami, ktre prdzej
pjd do wizienia, ni zdradz swoje rdo. Opisywano go jako
bohatera w tak bezecnie pochlebnych sowach, e poczu si
zaenowany. Ale to nie bya najbardziej odpowiednia chwila na
publikowanie sprostowa.
Co do jednej rzeczy wszyscy byli zgodni: osoba, ktra
udostpnia te dokumenty, musiaa nalee do najbardziej zaufanego
grona Wennerstrma. Tym samym rozpocza si rozwleka
drugoplanowa debata na temat domniemanego Deep Throat. Jako
kandydatw wymieniano niezadowolonych wsppracownikw,
adwokatw, a nawet uzalenion od kokainy crk finansisty oraz
innych czonkw rodziny. Ani Erika, ani Mikael nie powiedzieli
sowa na ten temat, pozostawiajc spekulacje bez komentarza.
Pewna wygranej Erika umiechaa si z zadowoleniem, gdy
trzeciego dnia jedna z popoudniwek zamiecia artyku
zatytuowany Rewan Millennium". Tekst by bardzo
pochlebnym portretem czasopisma i jego pracownikw, a do tego
zosta okraszony szczeglnie korzystn fotografi Berger, ktr
zreszt nazwano krlow dziennikarstwa ledczego. Bez wtpienia
przysporzyo jej to dodatkowych punktw w rankingu tabloidw.
Zaczto te mwi o Wielkiej Nagrodzie Dziennikarskiej.
PI DNI PO WYSTRZALE armatnim Millennium" w
ksigarniach pojawia si ksika Mikaela Blomkvista Bankier
mafii". Napisana w gorczkowej atmosferze jesiennych dni w
Sandhamn i wydrukowana w wielkim popiechu i tajemnicy w
Hallvigs Reklam w Morgongava. To bya pierwsza ksika zupenie
nowego wydawnictwa z logo Millennium". Prawdziwa cega

formatu kieszonkowego. Szeset pitnacie stron, zaczynajcych si

tajemnicz dedykacj: Dla Sally ktra ukazaa mi zalety gry w
golfa". Niski, dwutysiczny nakad gwarantowa w zasadzie tylko
straty, ale gdy po kilku dniach okazao si, e zosta zupenie
wyczerpany, Erika powikszya go o dziesi tysicy dodrukw.
Recenzenci stwierdzili, e przynajmniej tym razem Blomkvist
nie oszczdza na amunicji, jeeli chodzi o publikacj dokumentw
rdowych. Pod tym wzgldem mieli absolutn racj. Dwie trzecie
ksiki stanowiy zaczniki w formie kopii dokumentw z twardego
dysku Wennerstrma. Jednoczenie z publikacj ksiki na swojej
stronie internetowej Millennium" udostpnio teksty z komputera
Wennerstrma w postaci plikw PDF. Kady zainteresowany
czytelnik mg osobicie zbada materiay rdowe.
Osobliwa nieobecno Mikaela bya czci medialnej
strategii stworzonej przez niego samego i Erik. Wszystkie gazety
szukay z nim kontaktu. Pojawi si dopiero po wprowadzeniu
ksiki na rynek, wystpujc w ekskluzywnym wywiadzie w
prywatnym kanale telewizyjnym, ktry ponownie pobi telewizj
pastwow. Reporterka, Ta z TV4, nie nastawia si jednak na
przyjacielsk pogawdk, a jej pytania byy dalekie od przymilnych
stwierdze.
Ogldajc pniej w domu nagrany na tam program,
Mikael poczu szczegln satysfakcj z jednego fragmentu
rozmowy. Wywiad by robiony na ywo, w momencie gdy
sztokholmska gieda spadaa na eb, na szyj, a niejeden finansowy
wilczek grozi rzuceniem si z okna. Dziennikarka zapytaa
Blomkvista, czy Millennium" ponosi odpowiedzialno za
katastrofalny upadek szwedzkiej gospodarki.
Stwierdzenie, e szwedzka gospodarka zmierza do
katastrofy to nonsens! zareplikowa byskawicznie.
Ta z TV4 wygldaa na zmieszan. Odpowied rozmwcy nie
pasowaa do przygotowanego scenariusza i nagle dziennikarka
poczua si zmuszona do improwizacji. Zadaa Mikaelowi pytanie,
na ktre tylko czeka.
Przeywamy najwikszy jednostkowy spadek szwedzkiej
giedy w caej jej historii, czy to nonsens?

 Musi pani rozrni dwa pojcia szwedzk gospodark i

szwedzki rynek giedowy. Ta pierwsza to suma wszystkich towarw
i usug produkowanych w tym kraju kadego dnia. To telefony
Erikssona, samochody Volvo, kurczaki Scanu i transporty z Kiruny
do Skvde. To jest szwedzka gospodarka i ta gospodarka jest dzisiaj
rwnie mocna albo rwnie saba jak tydzie temu.
Zrobi pauz i napi si troch wody.
Gieda to co zupenie innego. Tam nie ma adnej
gospodarki, adnej produkcji towarw i usug. Tam s tylko fantazje,
tam z godziny na godzin mona podj decyzj o tym, e ta i ta
firma bdzie teraz warta o tyle miliardw mniej lub wicej. I to nie
ma nic wsplnego z rzeczywistoci, ani ze szwedzk gospodark.
A wic uwaa pan, e ten ogromny spadek na giedzie w
ogle nie ma znaczenia?
Tak wanie uwaam. To nie gra adnej roli odpowiedzia
Mikael tak zmczonym i zrezygnowanym gosem, e mona by
uwaa go za wyroczni. Ta odpowied miaa by pniej
wielokrotnie cytowana.
Mwi dalej:
To oznacza tylko, e masa potnych giedziarzy przenosi
swoje akcje ze szwedzkich przedsibiorstw do niemieckich. To
wanie tych giedowych spekulantw jaki mniej bojaliwy reporter
powinien nazwa zdrajcami kraju. To oni systematycznie i by moe
nawet wiadomie szkodz szwedzkiej gospodarce, eby zaspokoi
interesy swoich dnych zysku klientw.
W chwil pniej Ta z TV4 popenia kolejny bd, zadajc
ulubione pytanie Mikaela.
Czyli uwaa pan, e media nie ponosz adnej
odpowiedzialnoci?
Ale oczywicie, e media ponosz odpowiedzialno. Jak
najbardziej. Przez co najmniej dwadziecia lat ogromna rzesza
dziennikarzy ekonomicznych nie zrobia nic, eby zbada
dziaalno Hansa-Erika Wennerstrma. Wrcz przeciwnie, zupenie
bez gowy wzmacniali jego presti, tworzc portret idola. Gdyby

dobrze wykonywali swoje obowizki zawodowe, nie bylibymy

dzisiaj w takiej sytuacji.
WYSTPIENIE BLOMKVISTA stanowio punkt zwrotny. Mimo
e Millennium" od tygodnia nie schodzio z pierwszych stron gazet,
Erika bya przekonana, e dopiero wtedy, gdy Mikael w
telewizyjnym studiu spokojnie broni swoich sdw, szwedzkie
media zrozumiay, e jego historia nie jest wyssana z palca i e
przedstawione fakty s jak najbardziej prawdziwe. Jego postawa i
stanowisko wyznaczyy kierunek.
Po tym wywiadzie afera Wennerstrma niepostrzeenie staa
si domen reporterw kryminalnych, co oznaczao wyran zmian
mylenia w redakcjach prasowych. Wczeniej dziennikarze
kryminalni rzadko albo nigdy nie pisali o przestpczoci
gospodarczej, z wyjtkiem spraw dotyczcych rosyjskiej mafii czy
jugosowiaskich przemytnikw papierosw. Od reportera
kryminalnego nie oczekiwano analizy zawioci giedy. Ktra
popoudniwka potraktowaa wypowied Blomkvista dosownie i w
rodkowej czci gazety, pod tytuem To oni sprzedaj swj kraj",
zamiecia portrety kilku waniejszych maklerw, ktrzy wanie
kupowali niemieckie papiery wartociowe. Kadego z nich
poproszono o komentarz do stwierdze Blomkvista. Odmwili
wszyscy, jak jeden m. Ale tego dnia powanie spada warto
obrotw akcjami i paru maklerw, ktrzy chcieli uchodzi za
progresywnych patriotw, zaczo i pod prd. Mikael zamiewa
si do rozpuku.
Presja bya tak silna, e powani mczyni w ciemnych
garniturach, marszczc z trosk czoa, amali najwaniejsz zasad
obowizujc w ekskluzywnym towarzystwie finansowej mietanki
kraju wypowiadali si na temat kolegw. Nagle w telewizyjnych
studiach zasiedli emerytowani szefowie Volvo, wiodcy
przemysowcy oraz dyrektorzy bankw, i odpowiadali grzecznie na
pytania, by ograniczy szkody. Wszyscy zrozumieli powag sytuacji
i chodzio o to, eby jak najszybciej zdystansowa si od
Wennerstroem Group i pozby akcji. Wennerstrm (skonstatowali
prawie jednogonie) mimo wszystko nigdy nie zyska miana
prawdziwego przemysowca i nigdy do koca nie zaakceptowano go

w klubie. Kto przypomnia, e w gruncie rzeczy by prostym

chopcem z robotniczej Norlandii i moe dlatego sukces uderzy mu
do gowy Kto opisa jego dziaalno jako tragedi. Inni odkryli, e
od dawna mieli wtpliwoci co do Wennerstrma, nie odpowiadaa
im ani jego chepliwo, ani inne irytujce maniery.
Podczas nastpnych tygodni, w miar jak rozpatrywano
dokumentacj Millennium" i dopasowywano kolejne fragmenty
ukadanki, znaleziono powizania podejrzanych firm Wennerstrma
z sercem midzynarodowej mafii, ktra zajmowaa si wszystkim,
poczwszy od nielegalnego obrotu broni poprzez pranie pienidzy z
poudniowoamerykaskiego handlu narkotykami po prostytucj w
Nowym Jorku, a nawet porednio po handel meksykaskimi
dziemi w celach seksualnych. Jedno z przedsibiorstw
Wennerstrma, zarejestrowane na Cyprze, wywoao szczeglne
poruszenie, gdy okazao si, e pod jego przykrywk waciciel
prbowa kupi wzbogacony uran na ukraiskim czarnym rynku.
Wygldao na to, e wszdzie, gdzie tylko wykryto szemrane
interesy, pojawiao si ktre z podejrzanych fikcyjnych
przedsibiorstw szwedzkiego finansisty.
Erika stwierdzia, e ksika o Wennerstrmie to najlepsze z
dotychczasowych dokona Mikaela. Chwilami wida byo, e nie
mia czasu na szlifowanie jzyka literackiego, cao bya nierwna
stylistycznie i niekiedy do saba, ale autor wynagrodzi sobie
doznane krzywdy i z kadej kartki bia nieudawana wcieko.
ZUPENIE PRZYPADKOWO Mikael spotka swojego antagonist,
byego dziennikarza gospodarczego Williama Borga. Natkn si na
niego przy drzwiach lokalu Kvarnen, gdzie Mikael wraz z Erik,
Christerem i reszt zatrudnionych w Millennium" zamierza spdzi
wieczr witej ucji i na koszt firmy upi si do nieprzytomnoci.
Borg by w towarzystwie pijanej w sztok dziewczyny w wieku
Lisbeth Salander.
Mikael stan jak wryty. Borg zawsze wzbudza w nim
najgorsze instynkty i teraz musia si hamowa, eby nie powiedzie
albo nie zrobi czego niestosownego. Stali wic naprzeciwko siebie
i bez sowa mierzyli si wzrokiem.

Niech Mikaela do Borga bya wrcz wyczuwalna fizycznie.

Erika przerwaa te samcze bazestwa, biorc Mikaela pod rami i
cignc do baru.
Mikael postanowi, e przy okazji poprosi Lisbeth o
przeprowadzenie po cichu wywiadu na temat Borga. Tylko tak pro
forma oczywicie.
W CZASIE TEJ CAEJ burzy gwna posta dramatu bya prawie
zupenie nieobecna. W dniu opublikowania artykuu przez
Millennium" Wennerstrm skomentowa tekst Blomkvista podczas
konferencji prasowej zwoanej z zupenie innego powodu.
Owiadczy, e oskarenia s bezpodstawne, a wzmiankowana
dokumentacja to zwyky falsyfikat. Przypomnia rwnie, e ten sam
dziennikarz rok temu zosta skazany za zniesawienie.
Pniej w imieniu Wennerstrma wypowiada si ju tylko
jego adwokat. W dwa dni po ukazaniu si ksiki Blomkvista
rozesza si plotka, e Wennerstrm opuci Szwecj. Gazety
popoudniowe uyy w tytuach sowa ucieczka". Gdy w nastpnym
tygodniu policja gospodarcza prbowaa oficjalnie skontaktowa si
z finansist, okazao si, e nie ma go w kraju. W poowie grudnia
policja potwierdzia, e Wennerstrm jest poszukiwany, a dzie
przed sylwestrem wystosowaa midzynarodowy list goczy. Tego
samego dnia zatrzymano najbliszego doradc Wennerstrma na
lotnisku Arlanda, gdzie wanie wsiada do samolotu odlatujcego do
Londynu.
Kilka tygodni pniej jaki szwedzki turysta zaalarmowa
media, twierdzc, e widzia Wennerstrma, jak wsiada do
samochodu w Bridgetown, stolicy Barbadosu. Dostarczy dowd w
postaci zrobionej ze sporej odlegoci fotografii. Widnia na niej
biay mczyzna w rozpitej koszuli, jasnych spodniach i okularach
przeciwsonecznych. Niemoliwe byo stwierdzenie jego tosamoci,
ale popoudniwki wysay reporterw, ktrzy bezowocnie
prbowali wyledzi Wennerstrma na Karaibach. To byo pierwsze
z pojawiajcych si w coraz wikszych ilociach sightings
ukrywajcego si miliardera.
Po szeciu miesicach policja przerwaa poszukiwania.

Wtedy bowiem znaleziono zwoki Hansa-Erika Wennerstrma w

hiszpaskiej Marbelli. Mczyzna zosta zamordowany w
mieszkaniu, ktre wynajmowa jako Viktor Fleming. Przyczyn
mierci byy oddane z bliska trzy strzay w gow. Hiszpaska
policja wychodzia z zaoenia, e Wennerstrm przyapa na
gorcym uczynku zwykego wamywacza.
MIER WENNERSTRMA nie bya dla Lisbeth Salander
specjalnym zaskoczeniem. Nie bez podstaw przypuszczaa, e jego
zgon ma wiele wsplnego z faktem, e straci dostp do pienidzy na
swoim koncie w banku na Kajmanach, ktrych to pienidzy
potrzebowa na spacenie kolumbijskich dugw.
Gdyby kto zada sobie trud, eby poprosi Lisbeth o pomoc
w odnalezieniu Wennerstrma, mogaby prawie codziennie udziela
informacji o miejscu jego pobytu. ledzia w Internecie jego
desperack ucieczk przez tuzin krajw i widziaa narastajc panik
w jego mailach, gdy tylko podczy laptopa do Internetu. Ale nawet
Mikael Blomkvist nie myla, e ukrywajcy si eksmiliarder jest tak
tpy, eby targa ze sob tak dokadnie spenetrowany komputer.
Po p roku Lisbeth znudzio si ledzenie Wennerstrma.
Musiaa jednak zdecydowa, dokd siga jej zaangaowanie. Ten
czowiek by bez wtpienia ajdakiem jakich mao, ale nie nalea do
jej osobistych wrogw i nie zamierzaa przeciwko niemu
wystpowa. Moga da cynk Mikaelowi, ale on zrobiby z tego
pewnie now medialn histori. Moga da cynk policji, ale istniao
due prawdopodobiestwo, e Wennerstrm wczeniej ostrzeony
zdyby znw uciec. Poza tym z zasady nie rozmawiaa z policj.
Ale byy inne niespacone dugi. Pomylaa o tej ciarnej
dwudziestodwuletniej kelnerce, ktrej wcinito gow pod wod w
jej wasnej wannie.
Cztery dni przed mierci Wennerstrma podja decyzj.
Wczya komrk i zadzwonia do pewnego adwokata w Miami,
ktrego szwedzki eksmiliarder zdawa si unika najbardziej.
Rozmawiajc z sekretark, poprosia o przekazanie tajemniczej
wiadomoci. Nazwisko Wennerstrm i adres w Marbelli. To
wszystko.

Wyczya telewizor w poowie dramatycznego sprawozdania

na temat mierci poszukiwanego finansisty. Nastawia kaw i zrobia
kanapk z pasztetem i ogrkiem.
SIEDZC W ULUBIONYM fotelu ze szklaneczk glggu, Mikael
przyglda
si
zajtym
witecznymi
przygotowaniami
wsppracownikom. Zapakowawszy torby z logo firmy (tegoroczny
prezent gwiazdowy dla wszystkich zatrudnionych), Erika i Christer
zajli si przyklejaniem znaczkw i pisaniem ponad dwustu kartek
boonarodzeniowych do drukarzy, fotografw i kolegw po fachu.
Mikael walczy dzielnie z pokus, ale w kocu nie potrafi si
jej oprze. Na ostatniej kartce napisa: Wesoych wit Boego
Narodzenia i Szczliwego Nowego Roku. Dzikuj za nieoceniony
wkad w minionym roku!".
Podpisawszy si imieniem i nazwiskiem, zaadresowa kartk
do Janne Dahlmana, pracujcego obecnie w redakcji
Finansmagasinet Monopol".
Kiedy wrci do domu, czekao na niego zawiadomienie o
nadejciu paczki. Odebra j nastpnego ranka i otworzy po
przyjciu do redakcji. W ozdobnym, witecznym kartonie znalaz
rodek przeciw komarom w sztyfcie i wiartk reimersholmu. Na
doczonej do prezentu kartce napisano: Jeeli nie bdziesz mia nic
innego do roboty, to w sobtkowy wieczr przybij do portu w
Arholmie". Podpisa si pod nim nie kto inny, jak Robert Lindberg,
szkolny kolega Mikaela.
REDAKCJA MILLENNIUM" zazwyczaj zamykaa podwoje
tydzie przed Boym Narodzeniem i otwieraa dopiero po Nowym
Roku. W tym roku tradycja troch kulaa; nacisk na t ma redakcj
by ogromny i cigle jeszcze dzwonili dziennikarze ze wszystkich
zaktkw wiata. Dzie przed Wigili Mikael zupenie przypadkowo
natkn si na artyku w Financial Times" podsumowujcy prace
midzynarodowej komisji bankowej, ktr w popiechu powoano w
celu zbadania imperium Wennerstroma. Komisja wysza z zaoenia,
e finansista najprawdopodobniej w ostatniej chwili zosta
ostrzeony, poniewa na dzie przed publikacj demaskujcego

tekstu Millennium" oprni konta w Bank of Kroenenfeld na

Kajmanach. W gr wchodzio dwiecie szedziesit milionw
dolarw amerykaskich, czyli okoo dwch miliardw koron
szwedzkich.
Pienidze znajdoway si na kontach, ktrymi dysponowa
wycznie Wennerstrm. Nie musia stawia si osobicie, do
zlecenia przeleww wystarczyo bowiem poda seri kodw.
Oszczdnoci Wennerstroma zostay przeniesione do Szwajcarii,
gdzie wsppracujca z miliarderem kobieta zamienia je na
anonimowe obligacje prywatne. Wszystkie kody bankowe byy w
porzdku.
Europol wysa midzynarodowy list goczy za nieznan
kobiet, legitymujc si skradzionym angielskim paszportem.
Faszywa Monica Sohles pawia si pono w luksusie w jednym z
najdroszych zuryskich hoteli. Pochodzca z kamery nadzorujcej,
ale stosunkowo wyrana fotografia przedstawiaa niewysok
blondynk o wydatnych ustach i biucie. Kobieta miaa na sobie
markow odzie i zot biuteri.
Mikael przyjrza si zdjciu najpierw pobienie, a po chwili z
rosnc nieufnoci. Wycignwszy z szuflady szko powikszajce,
w zrastrowanej reprodukcji zacz rozrnia rysy twarzy.
Gdy w kocu odoy gazet, siedzia oniemiay przez kilka
minut. A pniej wybuchn tak histerycznym miechem, e Christer
zajrza do rodka, pytajc, co si stao. Mikael machn tylko rk.
PRZED POUDNIEM w Wigili Mikael pojecha do Arsty, gdzie
odbya si tradycyjna wymiana prezentw gwiazdkowych. Pernilla
dostaa swj wymarzony, kupiony przez rodzicw na spk
komputer. Mikael dosta krawat od Moniki i krymina Ake
Edwardsona od crki. Przedwiteczne medialne wrzenie wok
Millennium", w przeciwiestwie do ubiegorocznego zamieszania,
wprawio teraz wszystkich w wietny nastrj.
W czasie lunchu Mikael zerka ukradkiem na Pernill, ktrej
nie widzia od jej niespodziewanej wizyty w Hedestad. Nagle
uwiadomi sobie, e nigdy nie rozmawia z Monik o namitnym
zainteresowaniu crki sekt biblijn z Skelleftea. I nie mg im

powiedzie, e to przecie Pernilla dziki swojej znajomoci Pisma

witego naprowadzia go na waciwy trop w poszukiwaniach
zaginionej Harriet. Od tamtej pory nawet z ni nie rozmawia i
poczu ukucie wyrzutw sumienia.
Nie by dobrym ojcem.
Pocaowa Pernill na poegnanie i pospieszy do Slussen,
skd pojecha z Lisbeth, do Sandhamn. Od wybuchu milenijnej
bomby prawie si nie widzieli. Zostali za miastem przez cae wita.
MIKAEL BY JAK ZAWSZE wymienitym towarzystwem, ale
Lisbeth miaa wraenie, e tym razem przyglda si jej szczeglnie
badawczo, zwaszcza gdy oddajc dug, wrczya mu czek na sto
dwadziecia tysicy koron. Ale nic nie powiedzia.
Przespacerowali si do Trovill, tam i z powrotem, co Lisbeth
wydawao si strat czasu, zjedli witeczny obiad w miejscowej
gospodzie i w kocu zaszyli si w chatce Mikaela, gdzie rozpalili
ogie w kominku, wczyli muzyk Elvisa i oddali si uprawianiu
seksu. Gdy Lisbeth od czasu do czasu wypywaa na powierzchni,
prbowaa zrozumie wasne uczucia.
Mikael w roli kochanka nie stanowi problemu. Chodzio o
najzwyklejsze obcowanie fizyczne, byo im razem dobrze i nikt
nikogo nie prbowa tresowa.
Problemem byo to, e Lisbeth nie potrafia wytumaczy
ywionych do Mikaela uczu. Poczwszy od pnego dziecistwa
nigdy nie opucia gardy, dopuszczajc do siebie obcego czowieka
tak blisko jak jego. A on wykorzystujc swoj irytujc
umiejtno omijania mechanizmw obronnych rozmwcy skania
j do rozmw o sprawach osobistych i o uczuciach. I nawet jeeli
bya na tyle rozsdna, eby ignorowa wikszo jego pyta, to
mwic o sobie, obnaaa si przed nim w sposb, w jaki nigdy,
nawet pod grob mierci, nie obnayaby si przed adnym innym
czowiekiem. Poczua si przeraona, naga i zdana na jego ask.
A jednoczenie, patrzc na jego pic sylwetk i suchajc
lekkiego pochrapywania, czua, e nigdy w yciu nikomu tak
bezwarunkowo nie ufaa. Bya gboko przewiadczona, e Mikael

nigdy nie wykorzystaby swojej wiedzy o niej, eby jej zaszkodzi.

To nie leao w jego naturze.
Jedyn rzecz, o ktrej nigdy nie rozmawiali, byy ich
wzajemne relacje. Ona nie miaa odwagi, a on nigdy nie podj
tematu.
Rankiem drugiego dnia wit ze zgroz uwiadomia sobie
jedn rzecz. Nie moga poj, jak do tego doszo i nie wiedziaa, co z
tym zrobi. Po raz pierwszy w swoim dwudziestopicioletnim yciu
bya zakochana. Nie przejmowaa si tym, e mczyzna by prawie
dwa razy starszy ni ona.
Nie dbaa rwnie o to, e akurat w tej chwili nalea do
najbardziej rozchwytywanych osb w kraju, a do tego zdobi okadk
Newsweeka" to przecie tylko opera mydlana. Mikael Blomkvist
nie by wycznie fantazj erotyczn ani snem na jawie. Nalea do
rzeczywistoci, ktra kiedy musiaa si skoczy. Do czego mu
potrzebna taka dziewczyna jak ona? W najlepszym razie do
chwilowej rozrywki, w oczekiwaniu na osob, ktrej ycie nie jest
jednym wielkim nieszczciem.
Dotaro do niej, e mio to ten moment, kiedy serce nagle
zaczyna rwa si na strzpy.
Gdy Mikael obudzi si pnym przedpoudniem, zaparzya
kaw i przygotowaa niadanie. Siedzc z ni przy stole, zauway
do szybko, e w jej nastawieniu co si zmienio. Bya jak gdyby
bardziej zdystansowana. Zapytana, czy co si stao, popatrzya na
niego z obojtnym wyrazem twarzy.
PIERWSZEGO DNIA po witach Mikael wsiad do pocigu
jadcego na pnoc. Gdy na stacji w Hedestad, gratulujc dyskretnie
medialnego sukcesu, odbiera go Dirch Frode, tym razem powita
mczyzn odzianego w ciepe ubrania i porzdne zimowe buty.
Mikael pojawi si po wielu miesicach nieobecnoci, i prawie
dokadnie w rocznic pierwszego przyjazdu. Podali sobie donie i
wymieniali uprzejmoci, ale narastajce wci niedomwienia
sprawiay, e Mikael czu si bardzo nieswojo.
Wszystko byo przygotowane i sama transakcja u adwokata

zaja tylko par minut. Frode zaproponowa umieszczenie pienidzy

na wygodnym koncie za granic, ale Mikael upiera si, e
honorarium ma by jawne i wypacone na konto jego firmy.
Nie sta mnie na wynagrodzenie w innej formie
odpowiedzia krtko zdziwionemu adwokatowi.
Wizyta nie miaa wycznie finansowego charakteru.
Opuszczajc Hedeby w popiechu, Mikael zostawi tu w sierpniu
sporo ubra, ksiek i innych drobiazgw.
Henrik Vanger by cigle jeszcze osabiony po zawale, ale od
pewnego czasu mieszka ju w domu. Dogldaa go zatrudniona
prywatnie pielgniarka, ktra zabraniaa mu chodzi na dugie
spacery, korzysta ze schodw i rozmawia na tematy, ktre
mogyby go wzburzy. A poniewa zaraz po witach dopado go
lekkie przezibienie, zaordynowaa od razu leenie w ku.
A przy tym jest droga! narzeka Henrik.
Mikael nie podziela jego alw, twierdzc, e Vangera sta
na taki wydatek, z uwagi na sprzeniewierzane przez lata pienidze
podatnikw. Henrik najpierw przyglda mu si ponuro, a po chwili
wybuchn miechem.
Ale przynajmniej ty, kurde, jeste wart kadej korony.
Wiedziaem o tym od pocztku!
Szczerze mwic, nie wierzyem, e uda mi si rozwiza t
zagadk.
Nie zamierzam ci dzikowa oznajmi Henrik.
Nie oczekiwaem tego odparowa Mikael.
Dostae sowit zapat.
Nie narzekam.
Wykonae dla mnie zlecenie i twoje honorarium jest
wystarczajcym dowodem wdzicznoci.
Przyjechaem tutaj, eby zakomunikowa zakoczenie
pracy.
Henrik wykrzywi usta.

 Ale przecie jej nie skoczye.

Wiem.
Nie napisae kroniki rodzinnej Vangerw.
Wiem. I ju jej nie napisz.
Siedzieli przez moment w milczeniu, zastanawiajc si nad
konsekwencjami zerwania umowy. Pierwszy odezwa si Mikael.
Nie mog napisa tej historii. Nie mog opowiada o
rodzinie Vangerw, wiadomie pomijajc najwaniejsze wydarzenia
ostatnich dziesicioleci te zwizane z Harriet, jej ojcem i bratem, te
wszystkie morderstwa. Jak mgbym napisa rozdzia o dyrektorze
naczelnym Martinie Vangerze i udawa, e nie mam pojcia o jego
piwnicznej komrce. Ale nie potrafi te napisa tej historii, nie
niszczc jeszcze raz ycia Harriet.
Rozumiem twoje powody i jestem ci wdziczny, e
dokonae wanie takiego wyboru.
No wic rezygnuj z historii.
Henrik skin gow.
Gratuluj! Udao ci si mnie przekupi. Zniszcz wszystkie
notatki i nagrania rozmw, ktre z tob przeprowadziem.
Nie uwaam, eby da si przekupi.
Ale czuj si skorumpowany. Czyli widocznie jestem.
Miae do wyboru obowizek dziennikarza i obowizek
bliniego. Jestem przekonany, e gdyby Harriet bya jako
zamieszana w te morderstwa albo gdyby uwaa mnie za ajdaka, to
za nic nie udaoby mi si kupi twojego milczenia, a ty z pewnoci
wybraby obowizek dziennikarza.
Henrik przyglda si milczcemu Mikaelowi.
Dopucilimy do tajemnicy Cecili. Dirch i ja ju wkrtce
odejdziemy, a Harriet bdzie potrzebowaa wsparcia rodziny. Cecilia
zostanie aktywn czonkini zarzdu. W przyszoci to ona i Harriet
poprowadz koncern.

 Jak to przyja?
Bya oczywicie zszokowana. Wyjechaa za granic. Przez
jaki czas baem si, e nie wrci.
Ale wrcia?
Martin by jednym z niewielu czonkw rodziny, z ktrymi
Cecilia zawsze potrafia doj do porozumienia. Trudno jej byo
przyj do wiadomoci prawd. Cecilia dowiedziaa si te, co
uczynie dla naszej rodziny.
Mikael wzruszy ramionami.
Dzikuj ci powiedzia Henrik.
Mikael znw wzruszy ramionami.
A zreszt zabrakoby mi si na napisanie tej historii. Mam
po dziurki w nosie rodziny Vangerw.
Po chwili milczenia zmieni temat.
Jak si czujesz w roli szefa? Jeszcze raz po dwudziestu
piciu latach?
To tylko chwilowa rola, ale... chciabym by modszy.
Pracuj zaledwie trzy godziny dziennie. Wszystkie zebrania
odbywaj si w tym gabinecie, a Dirch Frode jest moim wynajtym
bandziorem, gdy komu puszcz nerwy.
O, drzyjcie, modziey! Musiao upyn troch czasu,
zanim zrozumiaem, e Frode to nie tylko poczciwy doradca
finansowy, ale te czowiek do rozwizywania twoich problemw.
Wanie. Ale wszystkie decyzje s podejmowane w
porozumieniu z Harriet i to wanie ona zaatwia wikszo
codziennych spraw w biurze.
Jak jej idzie? zapyta Mikael.
Odziedziczya udziay po bracie i matce. Razem mamy pod
kontrol ponad trzydzieci trzy procent koncernu.
Czy to wystarczy?
Nie wiem. Birger stawia opr i prbuje podstawi jej nog.

Alexander nagle zrozumia, e moe sta si wany i zawar

przymierze z Birgerem. Mj brat Harald ma raka i nie zostao mu
wiele czasu. Posiada siedmioprocentowy pakiet akcji, ktry dostan
po nim w spadku Cecilia i Anita, a one s po stronie Harriet.
Wwczas bdziecie w posiadaniu ponad czterdziestu
procent.
Nigdy wczeniej nie mielimy w rodzinie takiej zmowy
udziaowcw. Wystarczajco wielu jedno- i dwuprocentowcw
bdzie gosowao po naszej stronie. Harriet zastpi mnie na
stanowisku szefa w lutym.
Nie bdzie szczliwa.
Nie bdzie, ale to konieczne. Musimy wprowadzi nowych
partnerw i dopuci troch wieej krwi. Istnieje moliwo
wsppracy z jej koncernem w Australii. Otwieraj si nowe
perspektywy.
A gdzie jest Harriet?
Masz pecha. Pojechaa do Londynu. Ale bardzo chciaaby
si z tob spotka.
Jeeli ci zastpi, to spotkam si z ni w styczniu na
zebraniu zarzdu.
Wiem.
Przeka jej prosz, e nigdy nie bd rozmawia o
wydarzeniach z lat szedziesitych z nikim innym ni z Erik
Berger.
Wiem i Harriet te wie. Jeste porzdnym czowiekiem.
Ale powiedz jej te, e od tej chwili kade jej posunicie
moe by opisane w gazecie, jeeli nie bdzie uwaaa. Koncern
Vangera nie bdzie traktowany wedug taryfy ulgowej.
Ostrzeg j.
Mikael zostawi Henrika, gdy ten zapad w drzemk.
Zapakowa swoje rzeczy do dwch toreb. Zamykajc po raz ostatni
drzwi chatki, cigle si waha. W kocu ruszy w stron domu

Cecilii. Nie byo jej w domu. Wyrwawszy kartk z kalendarzyka

kieszonkowego, napisa: Wybacz mi. ycz ci wszystkiego
najlepszego". Razem ze swoj wizytwk wrzuci j do skrzynki na
listy. Willa Martina Vangera sprawiaa wraenie opustoszaej. W
kuchennym oknie pali si boonarodzeniowy wiecznik.
Mikael wrci do Sztokholmu wieczornym pocigiem.
PO WITACH Lisbeth Salander odcia si od wszystkich i
wszystkiego. Nie odpowiadaa na telefony i nie wczaa komputera.
Dwa dni powicia na pranie, szorowanie i odgruzowywanie
mieszkania. Pozbieraa stare kartony po pizzy i nieaktualne gazety,
powizaa je w paczki i wyniosa na mietnik. Wyrzucia sze
stulitrowych workw na mieci i okoo dwudziestu papierowych
reklamwek z makulatur. Miaa wraenie, e zaczyna nowe ycie.
Zamierzaa wkrtce kupi mieszkanie, oczywicie gdy znajdzie co
odpowiedniego, ale na razie postanowia, e jej stary dom bdzie
wieci czystoci jak nigdy wczeniej.
Zmczona porzdkami siedziaa jak sparaliowana. Mylaa.
Nigdy wczeniej nie czua takiej tsknoty. Chciaa, eby Mikael
zadzwoni do jej drzwi i... I co? Wzi w ramiona? Z nieposkromion
namitnoci zacign do sypialni i zdar z niej ubrania? Nie, tak
naprawd brakowao jej tylko jego towarzystwa. Chciaa usysze,
jak mwi, e j lubi tak, jaka jest. e zajmuje szczeglne miejsce w
jego wiecie i jego yciu. Chciaa, eby zoy jej dowd mioci, a
nie tylko przyjani czy koleestwa. Chyba mi odbija, pomylaa.
Zacza wtpi w siebie. Mikael Blomkvist y w wiecie
skadajcym si z ludzi o zacnych zawodach, poukadanym yciu i
masie punktw za doroso. Jego znajomi robili rne rzeczy,
pojawiali si w telewizji i tworzyli nagwki. Do czego ci jestem
potrzebna? Lisbeth najbardziej baa si tego, e ludzie wymiej jej
uczucia. Baa si tak bardzo, e czarny, ogromny strach zacz
przeradza si w fobi. Nagle odniosa wraenie, e tak mozolnie
budowane poczucie wasnej wartoci lego w gruzach.
I wtedy podja decyzj. Zbieraa si na odwag przez kilka
godzin, ale wiedziaa, e musi si z nim spotka i porozmawia o
swoich uczuciach.

To bya jedyna moliwo.

Potrzebowaa pretekstu, eby zapuka do jego drzwi. Nie daa
mu prezentu gwiazdkowego, ale wiedziaa, co chce kupi. W
pobliskiej rupieciarni wypatrzya seri blaszanych szyldw
reklamowych z lat pidziesitych, z paskimi reliefami rnych
postaci. Jeden z nich przedstawia Elvisa Presleya ze wspart o
biodro gitar i dymkiem z tytuem piosenki Heartbreak Hotel". Nie
miaa zmysu estetycznego i nie znaa si na wystroju wntrz, ale
dosza do wniosku, e ten szyld wietnie pasowaby do chatki
Mikaela w Sandhamn. Targowaa si tylko dla zasady i sprzedawca
obniy cen z siedmiuset osiemdziesiciu do siedmiuset koron. Z
zapakowanym prezentem pod pach ruszya w kierunku
Bellmansgatan.
Kiedy na Hornsgatan przypadkowo rzucia okiem na
Kaffebar, zobaczya w drzwiach Mikaela. Wychodzi w
towarzystwie Eriki. Rozmieszy j czym, a ona obja go w talii i
pocaowaa w policzek. Zniknli za rogiem, w drodze do jego
mieszkania. Nie mona byo zinterpretowa mowy ich cia w aden
inny sposb. Mieli oczywiste zamiary.
Bl by tak przejmujcy e Lisbeth zatrzymaa si w p
kroku, niezdolna do jakiegokolwiek ruchu. Jednoczenie chciaa za
nimi pobiec. Rozpata gow Eriki ostr krawdzi blachy. Staa
bezwolna, z kotujcymi si w gowie mylami. Analiza
konsekwencji. W kocu odzyskaa spokj.
Salander, jeste enujc idiotk, powiedziaa do siebie.
Obrcia si na picie i posza z powrotem do swojego
wysprztanego mieszkania. Gdy przechodzia koo Zinkensdamm,
zacz pada nieg. Wrzucia Elvisa do najbliszego kosza na mieci.