Pismeni ispit iz analize 1.

II tok, 15. jun 2004.

1. Ispitati tok i skicirati grafik funkcije f (x) =
Z
2. Izraqunati
0

|x|
1

2 + e x

ex + 1
dx.
e2x + ex + 1

3. U zavisnosti od R ispitati konvergenciju reda

"

X
n=1

1
1+
n

n

#
e .

4. Neka je funkcija f neprekidna na [a, b] i diferencijabilna na (a, b). Dokazati da postoji c (a, b)
takvo da je
(f (b) f (a))
(f (b) + f (a) 1) = f 0 (c) (2f (c) 1).
ba

Rexea zadataka
1.

1. Domen: D = R \ {0}.

lim f (x) = 0+ i lim f (x) = 0+ .

Ispitajmo ponaxae funkcije kada


1
1
x i x +. Za x moemo napisati f (x) = x 1 = x 2 + e x
= x
2+e x









1
1
1
1
= x3 1 3x
+ 6x1 2 + o x12
= x3 1 + 3x
6x1 2 + 9x1 2 + o x12 = x3
2 + 1 x1 +
2x1 2 + o x12


1
1
1
x
1
1
1
9 + 18x +o x . Sasvim sliqno se dobija i razvoj funkcije f kada x +: f (x) = 3 + 9 18x +o x .
x0

x0+

2. Asimptote: Funkcija nema vertikalnu asimptotu, a kada x , funkcija ima kosu asimptotu
y = x3 19 i nalazi se iznad e. Kada x +, funkcija ima kosu asimptotu y = x3 + 19 i nalazi
se ispod e.
3. Nule i znak funkcije: Jednaqina

|x|
1

2+e x

= 0 nema rexea u skupu D = R \ {0}. Prema tome,

funkcija nema nule. Funkcija je uvek pozitivna jer su i brojilac i imenilac razlomka koji
definixe funkciju pozitivni.
1
4. Parnost, neparnost, periodiqnost: Funkcija nije ni parna ni neparna jer je f (1) =
a
2 + 1e
1
f (1) =
. Funkcija nije periodiqna jer je lim f (x) = +.
x+
2+e

1
1
2+ 1 x e x
5. Prvi izvod: f 0 (x) = sgn x 
2 . Domen prvog izvoda je D. Znak prvog izvoda emo ispi1
2 + e x
tati kada odredimo drugi izvod. Sada moemo da odredimo lim f 0 (x) i lim f 0 (x). lim f 0 (x) = 0
x0

x0+

x0

1
i lim f (x) = .
x0+
2
0

sgn x 1
e x 2
1
e x 
3 . Jedina nula drugog izvoda je x = ln 2 , i vai:
3
1
x
2 + e x


1
f 00 (x) < 0 za x < ln 2 , f 00 (x) > 0 za x ln12 , 0 i f 00 (x) < 0 za x > 0. Odavde vidimo da u ln12
i 0 drugi izvod mea znak. Poxto je funkcija definisana za x = 1/ln 2, zakuqujemo da je to
prevojna taqka. Sada moemo ispitati i znak prvog izvoda. Ako je x < 0, oqigledno je da je
1
f 0 (x) < 0, a ako je x > 0, onda je f 00 (x) > 0, pa je f 0 rastua i zbog lim f 0 (x) = , zakuqujemo da
x0+
2

6. Drugi izvod: f 00 (x) =

je f 0 (x) > 0 za x > 0.

(, ln12 ) ( ln12 , 0) (0, +)

+++
+++
+++
.
&&&
&&&
%%%

7. Grafik:

Z e
dt
t+1

2. Oznaqimo dati integral sa I i uvedimo smenu e = t. Tada je dx = , pa je I =

dt. U
2
t
t + t + 1 t
1

novodobijeni integral uvodimo prvu Ojlerovu smenu: t2 +

t + 1 = t + s (odnosno s = t2 + t + 1 t).
Z e2 +e+1e
s2 2s
2
2
s2 s + 1
ds
s 1
s s+1
12s

s2 1 =
Tada je t =
i dt = 2
ds,
pa
je
I
=
2
2
2

2
2
s
1+s2s
(2s 1)
1 2s
(2s 1)
31
12s
12s
Z 31
2
s 2s
2
ds. Posledi integral je integral racionalne funkcije. Treba da odred2
e2 +e+1e (s 1)(2s 1)
s2 2s
A
B
C
imo koeficijente A, B, C tako da vai 2
=
+
+
. Zameivaem s = 1,
(s 1)(2s 1)
s1
s+1
2s 1
s = 1 i s = 12 u prethodnu jednakost, dobijamo da je A = 12 , B = 12 i C = 1. Sada je I =

e + 1 e2 + e + 1
2 3

ln
ln
.
3 (2 3 3)2
( e2 + e + 1 e + 1)(2 e2 + e + 1 2e 1)2
 n

ln(1+m)

1
1
3. Ako je < 0, tada je lim 1 +
= lim en ln(1+ n ) = lim e m
= 1, pa opxti qlan reda ne
n
n
m+
n
tei nuli. Takoe, ako je = 0, opxti qlan reda je 2 e i on ne tei nuli, xto znaqi da za 0
red sigurno divergira.

x
1
Neka je > 0. Qlanovi polaznog reda su negativni brojevi jer je 1 +
< e, za x > 0. Red
x
h

i
"
#
1 n

n

1
+
X

n
1
=
konvergira ako i samo ako konvergira red
e 1+
. Kako je lim
1
n
n
n
n=1
"



n #

h
i
X
1
1
1
1
+o( n1 ))
n ( n1 n2

lim n e e
= lim e n 1 1 + + o( ) = e, redovi
e 1+
n
n
n
n
n
n=1

X
1
i
su ekvikonvergentni. Prema tome, dati red konvergira ako i samo ako je > 1.
n
n=1
x

4. Uvedimo pomonu funkciju F (x) = f 2 (x) f (x). Ako na u primenimo Lagranovu teoremu o sredoj
F (b) F (a)
vrednosti dobijamo da postoji c (a, b) takvo da je
= F 0 (c). Kako je F (b) F (a) = (f (b)
ba
f (a))(f (b) + f (a) 1) a F 0 (x) = 2f (x)f 0 (x) f 0 (x) = f 0 (x)(2f (x) 1), traeno tvree direktno sledi.