Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

FETP 2014-2015

Lnh o
Khu vc Cng
Vn ha T chc
11 / 08 / 2015

Bn cht ca Vn ha T chc
T chc t n c mt cht lng khng th quan st
c mt phong cch, mt tnh cch, mt cch thc
nht nh no trong vic gii quyt vn iu
ny c th mnh m v mnh lit hn rt nhiu so vi
nhng mnh lnh ca bt k c nhn no hoc bt k
mt h thng chnh thc no.
hiu linh hn ca mt t chc i hi chng ta phi
i su, vt qua cc s t chc, cc ti liu v lut
l ca t chc, cc my mc thit b ti mt th gii
ngm ca Vn ho T chc.
Kilmann, R. H.

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

M hnh Tng Bng chm

Khi i mt vi nhng thch thc v nhng nhim v hng ngy, mt
vn ha t chc c th v cc nhm vn ha khc nhau (nhng s
hp l cc b) ni ln t rt nhiu cc qu trnh quan h v truyn t.

Bn cht ca Vn ha T chc
Cch thc m mi th c gii quyt y (Bower, M., 1966).
Trit l hng dn chnh sch i vi nhn vin v khch hng ca mt t
chc (Pascal, R. & Athos, A. 1981).
Nhng gi tr thng tr gn lin vi mt t chc (Deal, T. & Kennedy, A.
1982).
Mt dng ca nhng gi nh c bn - c sng to, c khm ph hoc
c pht trin bi cc nhm khi h hc v cch thc gii quyt vi nhng
vn ca thch ng vi mi trng bn ngoi v hi nhp bn trong - nhng
gi nh c bn ny vn hnh tt v c quan tm l c gi tr v v vy
c dy cho nhng thnh vin mi nh nhng cch thc ng nhn
thc, suy ngh, v cm gic trong quan h vi cc vn (Schein, E. 1985).
Ch chnh:
Trong tt c cc t chc, c nhng dng nim tin, nhng biu tng, nghi thc,
nhng huyn thoi v nhng hot ng c c kt theo thi gian.
Nhng iu ny to nn s hiu bit chung gia nhng thnh vin trong t chc

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Bn cht ca Vn ha T chc
Bao hm cch thc hnh ng ca nhng ngi trong t chc
trc nhng tnh hung c a ra - bn trong ln bn ngoi t
chc. N bao gm nhng nim tin, nhng chun mc v hnh vi,
nhng tiu chun ti thiu ca qu trnh thc hin v o c
ca t chc.
1. c tnh v cch tip cn r rng
2. Nhng gi tr
3. Nhng mu ngi anh hng
4. Nghi l
5. Mng quan h

Nhn dng nhng c tnh Ct li ca

Vn ha T chc
Vn ha t chc c th hin trong. . .
Cc gi tr, cc nguyn tc kinh doanh, v nhng tiu chun o c
Nhng phng php v tip cn
Nhng chnh sch v th tc chnh thc
Tinh thn v ngh lc
Nhng quan h v nhng tng tc
Nhng p lc ca ng s hin hu
Nhng truyn thng c bo tn v nhng cu chuyn thng c k i
k li
Nhng quan h ca n vi nhng nhn vt hu quan bn ngoi

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Khi nim Vn ha

Cc dng Vn ha T chc
I MI

HIU SUT
HN CH SNG

T CHC

SNG KIN C NHN

T CHC

NH HNG

MO HiM

NH HNG

KIM SOT CAO

SN PHM

TI THIU HA

TH TRNG

CHU NG
XUNG T
TRUYN T THEO
CHIU NGANG CAO

KIN C NHN

RI RO V
XUNG T
RA QUYT NH
TP TRUNG

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Vn ha nh hng Dch v
Ch trng
i hi mo him
Hnh vi c tnh o c cao
Truyn t
nh hng
Nhn vin l ngun lc
Trch nhim c ch trng v hiu
Lm vic
Nhn thc cht lng v thc hin tt
Cc vai tr trong t chc c hiu v c chp nhn

Cc dng Vn ha T chc
B PHI/ BY N

ADHOCRACY

c tnh: S on kt nht tr, s tham gia,

lm vic theo i, cm gic gia nh

c tnh: Tinh thn kinh doanh, sng to, kh

nng thch ng

Lnh o: Ngi du dt, h tr, ging nh cha

m

Lnh o: Nh kinh doanh, nh i mi, ngi

n nhn ri ro

S kt dnh: Tnh trung thnh, truyn thng,

quan h bn vng gia cc c nhn

S kt dnh: Tnh thn kinh doanh, tnh linh

hot, ri ro

Ch trng chin lc: Hng n s pht trin

ngun nhn lc

Ch trng chin lc: Hng n s i mi,

tng trng, nhng ngun lc mi

TH BC

TH TRNG

c tnh: Trt t, nhng quy tc, lut l

Lnh o: Ngi phi hp, nh t Chc, v
nh qun tr
S kt dnh: Nhng quy tc, chnh sch, v
nhng th tc
Ch trng chin lc: Hng n s n nh,
kh nng tin on v hot ng nhp nhng
n khp

c tnh: Nng lc cnh tranh, t c mc

tiu, trao i vi mi trng
Lnh o: Quyt on, inh hng sn xut
v thnh tu
S kt dnh: inh hng mc tiu, cnh tranh,
v sn xut
Ch trng chin lc: Hng n li th cnh
tranh v dn u th trng

Ngun: Cameron and Freeman (1988)

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Hnh thnh Vn ha
Mt c nhn (ngi sng lp) c tng v mt t
chc, cng ng mi
Ngi sng lp a vo mt s nhn vt ch cht
v to ra nhm ct li m nhm ny chia s chung
tm nhn vi ngi sng lp
Nhm ct li bt u hnh ng trong mt s phi
hp to ra t chc bng vic ti tr, t ti cc
pht minh, xc nh a im, xy dng
Ti thi im ny, nhiu ngi s gia nhp t chc
v lch s chung ca h bt u c xy dng

Vn ha n t u?
1.

nh hng t nh lnh o

2.

Truyn thng v lch s

3.

Cng ngh, sn phm, v dch v

4.

Ngnh, v s cnh tranh ca n

5.

Khch hng

6.

Nhng mong i

7.

Cc h thng thng tin v kim sot

8.

Lut php v mi trng ca t chc

9.

Nhng th tc v chnh sch

10.

H thng khen thng v o lng

11.

T chc v nhng ngun lc ca n

12.

Nhng mc tiu, nhng gi tr, v nhng nim tin

Ngun: David Drennan, How things are done around here, World Executive Digest, 01/1994 Trang 35

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Hnh thnh Vn ha
Cc nh qun l cp cao
Cc nh qun l cp cao hoc nhng nh qun l cc t chc mi
thnh lp pht trin v n lc thc hin cc tm nhn, trit l hoc
chin lc pht trin

Hnh vi t chc
Thc hin cc cng vic. Con ngi c x v hnh ng theo cc cch
thc c ch dn bi trit l v chin lc

Cc kt qu
T chc thnh cng trn hu ht cc tiu ch o lng v s thnh
cng tip tc qua mt thi k nhiu nm

Vn ho
Mt vn ho hnh thnh phn nh tm nhn, chin lc, v nhng kinh
nghim m mi ngi c trong vic thc hin chng

Duy tr Vn ha
Cc phng php duy tr vn ho t chc
Nhng iu m cc nh qun l v cc i quan tm ch ti
Phn ng vi cc tnh hung sng cn hoc cc khng hong
Vic km cp, hun luyn, v lm gng
Phn b cc phn thng v a v
Tuyn m, tuyn chn, thng tin, bt, v loi b cc thnh vin
Cc nghi l, nghi thc, v cc cu chuyn

Tuyn m v tuyn
chn nhng ngi lao
ng ph hp vi vn
ho

VN HO T CHC

Loi b nhng ngi

lao ng khng ph
hp vi vn ho

Center for Excellence in Management Development

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Nguyn nhn Thay i Vn ha

Nhng thch thc mi trong mi trng
Nhng cng ngh c tnh cch mng
S thay i nhng iu kin ni b
Khng hong ni b
S thay i lnh o cp cao

Mt lnh o cao cp mi chn la vic thay i mi th

S a dng ha vo cc lnh vc kinh doanh mi
S m rng sang cc vng v lnh vc khc
Mt s tng trng nhanh gn lin vi vic tng ln nhanh
chng ca nhng ngi lao ng mi
Sp nhp hoc thn tnh t chc khc

Thay i Vn ha
Nhng iu kin cho vic thay i vn ha
1.
2.
3.
4.

Ni m mi trng ang thay i

nhng ngnh c tnh cht cnh tranh cao v mi
trng thay i
Ni m t chc ang tng trng
Ni m vic thc hin

Ngun: Deal &Kennedy (1982)

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Thay i Vn ha
Hiu bit vn ho t chc hin hu
1. a ra nhng h tr cho cc c nhn v cc i c nhng tng
cho vic c mt vn ho tt hn v sn lng hnh ng
2. Tm kim nhm vn ho c hiu qu nht trong t chc v s dng
n nh mt v d m nhng ngi lao ng
3. Khng tn cng vn ho theo kiu i u m tm nhng phng
cch gip nhng ngi lao ng v cc i thc hin nhim v
4. Xem tm nhn ca vn ho mi nh l nhng nguyn tc ch dn
cho s thay i, khng phi nh nhng ngi lao ng k diu
5. Cn nhn ra rng mt s thay i vn ho su rng trong ton t
chc
6. Sng vi vn ho mi

Thay i Vn ha
Nhng hng dn cho vic thay i vn ha
1) S nht tr trong t chc s c nh hng
2) iu quan trng cho truyn t v cch thc gii quyt vn l
c thc hin v pht trin
3) Thay i cn c xem l c hi cho vic pht trin
4) Cho php thi gian nhng hnh vi mi
5) Khuyn khch mi ngi thch ng vi nhng tip cn mi, nhng
dng hnh vi mi, nhng h thng mi i vi nhng iu kin c th
ca chnh h

Ngun: Deal &Kennedy (1982)

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Thay i Vn ha: Chin lc

1. PHN TCH VN HA:

Kim tra nh gi vn ha hin ti

So snh vn ha hin ti vi nhng g c mong mun
Lng gi nhng bt cp nhn ra nhng yu t vn ha no cn c thay i
2. NHNG GI C TH:

To ra cm gic v s khn cp cho s thay i

B tr mi mt nh qun tr cp cao to ra mt s thay i ngon mc ch yu (m hnh
vai tr mi v nhng tiu chun hnh vi mi).
Nhanh chng gii thiu tm nhn mi ca t chc cho nhn vin, b tr nhng ngi trung
thnh vi tm nhn mi ny vo v tr qun tr then cht
Truyn t nhng gi tr mi

Khi xng ti t chc cng c s thay i:

Thay i Vn ha: Danh mc Hnh ng

To ra nhng tnh hung hp dn th hin l do ti sao bu khng kh vn
ha mi li l tt nht cho c t chc v cc thnh vin
Thch thc hin trng
To ra cc s kin nhng ngi lao ng phi lng nghe nhng nhn vt
hu quan ni gin

Ch ra cch thc v l do m mt s cc chun mc hnh vi v thc tin

kinh doanh ca vn ha hin ti cha ng nhng cn tr cho vic thc
hin thnh cng nhng khi xng chin lc mi
Gii thch ti sao nhng hnh vi mi v nhng thc tin lm vic mi s c
nhng li th hn v to ra nhng kt qu tt hn

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

10

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Cc Hnh ng Thay i Vn ha
Thay th nhng nh lnh o cp cao ch cht gn b cht ch vi vn ha c
C v, bt nhng c nhn c nhng c tnh vn ha mong i v c th hnh ng
nh nhng tm gng
B tr nhng ngi t bn ngoi c nhng c im vn ha cn thit vo cc v tr cp cao
Xem xt, nh gi tt c cc ng vin cho cc v tr mi mt cch cn thn, ch tuyn la v
thu nhng ngi ph hp vi vn ha mi
Bt buc tt c mi ngi trong t chc tham d cc chng trnh hun luyn v vn ha
hc nhiu hn v thc tin lm vic, cc phng php vn hnh, v nhng hnh vi mi
Thc p mnh m thc hin phong cch lm vic mi v nhng th tc vn hnh mi
Tht k nhng ng vin v mt tai chnh thng cho nhng i v c nhn th hin
nhng hnh vi ca vn ha mong i
Ginh mt qu ln tng lng cho cc c nhn dn u trong vic p dng cc thc tin
lm vic c mong i, th hin nhng hnh vi theo phong cch mi v t ti nhng kt
qu nhanh chng nh mong i
iu chnh cc chnh sch v cc th tc theo nhng cch thc dn dt thay i vn ha

Cc Hnh ng
Thay i Vn ha c Tnh Biu tng
Lnh o bng hnh ng thc t - Li ni i i vi vic lm
Ch trng vo s gin d, thanh bch
Loi tr s hunh hoang,knh kiu ca gii qun l
i hi cc nh qun tr cp cao ginh thi gian gp g v
ni chuyn vi khch hng
Nhng l hi tn vinh nhng ngi v i gn b v tch
cc vi chng trnh
Thay i nhng thc tin, hot ng c nhn ra nh l
nhng cn tr v mt vn ha
Nhng phn thng r rng tn vinh nhng ngi anh
hng

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

11

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Bin cc Gi tr Ct li v o c
thnh Nn tng ca Vn ha
Mt nn vn ha da trn nhng nguyn tc o c l sng cn i vi
s thnh cng chin lc v di hn
Cc chng trnh v o c gip bin cc c x c tnh o c tr
thnh phong cch sng
Cc nh lnh o cp cao phi a ra nhng h tr chn thnh vi
nhng c nhn th hin nhng tiu chun o c trong vic thc hin
cc hot ng kinh doanh ca t chc
Bo co v gi tr l nn tng pht trin vn ha

Cc Phng php Thit lp cc

Tiu chun o c
Bo co chnh thc
S thuyt ging bng li
Cc bo co hng nm
Lm cho cc nhn vt hu quan nhn bit s tch cc nhit tnh
i vi thc hin cc hot ng kinh doanh c tnh o c l
nguyn nhn t
S hiu bit rng ln hn ca gii qun l v vai tr ca nhng bo co
ny
Ch trng vo cc tiu chun o c c i mi gn lin vi nhng
scandal ca t chc gn y
S tng ln ca x hi v cc nhn vt hu quan yu thch v gn b vi
nhng t chc

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

12

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Truyn t cc Gi tr Mi
Phng php: Do nhng nh qun tr cp cao truyn t cho nhn vin

1.

Tnh trng ca t chc v cc nhn vt hu

quan ca n, tm nhn v tng lai v
nhng thng tin m mhng ngi quan tm

1.

Tm nhn v vic t chc s tr thnh ci g

v cch thc, con ng t n iu
.

2.

Tin b ca t chc trong nhng lnh vc

c xc nh l ct yu i vi vic hin
thc ha tm nhn.

Cng c cc Gi tr
Cu hi: Nhng iu no sau y bn ni l cch quan trng nht cng c
nhng gi tr ca t chc bn?
Th
t

Tr li

Tng hp
phn loi

S gng mu ca nhng nh qun tr

187

33

33

249

S gng mu ca nhng nh qun tr

10

83

29

122

Truyn t trong t chc

29

39

50

118

Chnh sch

31

42

37

110

Chnh sch

12

45

45

102

Quan h ca t chc

13

29

34

76

nh gi vic thc hin nhim v ca nhn vin

23

19

37

72

Quan h ca nhn vin

17

25

Nhng vn khc

12

Ngun: The Mercer study (1983), trch trong G. Dessfer, Organization Theory (1986, p. 360-1)
Mu: 305 nhn vin thc hin cp cao trong nhng ngnh cng nghip c lin quan vi nhau

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

13

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Vai tr Xy dng Vn ha ca
Cc Gi tr Ct li v Cc Tiu chun o c
Bo co
Chnh thc
ca t chc
v
Cc Gi tr
Ct li v
nhng
Nguyn tc
o c

Gip to ra mt bu khng kh lm vic

nhng ngi lao ng chia s nhng nim tin
chung v vng chc v cch thc thc hin
cc hot ng kinh doanh

Gi n nhng ngi lao ng thng ip

rng h c mong i :
Th hin nhng gi tr ct li ca t chc
trong nhng hnh ng ca h
Gn gi v bo v nhng tiu chun o
c ca t chc

K thut Bin Gi tr Ct li & Tiu chun

o c Thnh Chun mc Vn ha
Loi tr cc ng vin khng th hin nhng c tnh tnh cch tng ng
a bo co gi tr v cc qui tc o c vo cc chng trnh o to ngi lao ng
Mt s khng nh mnh m ca nhng nh qun l cp cao v tm quan trng ca nhng gi tr
ct li v nhng nguyn tc o c ti cc s kin ca t chc v trong truyn t ni b
S dng cc bo co gi tr v qui tc o c nh l tiu chun cao nht phn quyt s ph
hp ca cc chnh sch v thc tin vn hnh ca t chc
Lm cho vic th hin cc gi tr ct li v cc nguyn tc o c tr thnh nhn t quan trng
trong nh gi vic thc hin ca ngi lao ng
Bo m rng tt c cc nh qun l cc cp thng xuyn, lin tc nhn mnh tm quan
trng ca hnh x c o c v s tn knh nhng gi tr ct li
Khuyn khch mi ngi s dng s nh hng ca h trong vic gip cho vic cng c s tn
kinh cc gi tr ct li v s tun th nhng tiu chun o c
T chc nhng l hi nh k nhn dng nhng c nhn v nhm th hin nhng gi tr ny
Th ch ha cc th tc cng bc tun th cc chun mc o c

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

14

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Vn ha T chc Mnh
Mt s hiu bit thc s v l do tn ti ca t chc.
Nhng l do ny thng th hin trong nhng khu hiu
Thng qua nhng lut l, chnh sch, th tc
v tn trng trch nhim cng vic
Nhng hnh ng ca h minh ho cho nhng trit l
c chia s v s quan tm ca t chc
Nhng nh qun l hiu rng h l quan trng i vi
nhng thnh vin v quan trng trong vic xy dng
nhng c im nhn dng chung
Nhn vin hiu h c mong i nhng g
Mng quan h chia s thng tin v tng c
khuyn khch
Ngun: Deal, T. & Kennedy, A., (1982). Corporate Culture.

c tnh ca t chc c Vn ha Mnh

Tin hnh vn hnh da trn mt trit l r rng v c hiu
rng ri
i ng qun l ginh mt thi gian ng k truyn t v
cng c
Cc gi tr c chia s
C mt tnh cch c nh ngha tt v c cng c
Chn la cn thn nhng ngi lao ng mi

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

15

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Cch thc Vn ha Tr thnh

Vn ha Mnh
Ngi lnh o thit lp nhng gi tr v nhng hnh vi nht
qun

Mt s tn tm kin nh v su sc vi nhng gi tr, nhng

nim tin v trit l kinh doanh c tn thnh
S quan tm thnh tht ti hnh phc, v nim vui ca

c tnh ca T chc c Vn ha Yu
Thiu vng mt tp hp cc gi tr ct li
C rt t cc chun mc hnh vi r rng
t nhng truyn thng
Khng c cm gic mnh m
Thiu s vng chc
Ngi lao ng thiu trung thnh

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

16

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

c tnh ca Vn ha Bnh hon

Mi trng ni b b chnh tr ha cao
Chng i s thay i
T duy Duy tr s n nh y - mi ngi khng c nhu cu
L i, b qua nhng tiu chun o c cao v theo ui mt
cch thi qu s giu c bi nhng nh lnh o ch cht

c tnh ca Vn ha Thc hin Cao

Cc c tnh vn ha ni bt

Cm gic mnh m v s gn b
Nhn mnh ti s sng to v khi xng
Nhng mong i thc hin c xc nh r rng cho tt c cc thnh vin t
chc
Thin v vi vic tr nn tin liu v hnh ng tc
Tn trng nhng ng gp ca tt c mi ngi lao ng

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

17

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Du hiu ca Vn ha Thch ng
S sn lng chp nhn s thay i v chp nhn nhng
thch thc
Mo him, thc nghim, v i mi
Tinh thn kinh doanh
Ngn sch c cung cp
Cc tng mi c nh gi
S quan tm thnh tht ti nim vui, hnh phc ca tt c
nhng nhn vt c lin quan ch cht
Nhng tip cn ch ng v c tin liu thc hin
nhng gii php kh thi

Vn ha T chc Hiu qu
Nh qun l v n v/i thc hin
on kt v hp tc
a dng v nn vn ha
Phi hp
Nhng vn v ti chnh bn cnh nhng
yu t v mt k thut v th trng
Ngun: Peters and Waterman, In Search for Excellence (1982); Peter and Austin, A Passion for
Excellence (1983); Rosa Beth Kanter, The Change Master (1983)

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

18

Vn ha T chc

Lnh o Khu vc Cng

Vn ha Thng tr trong
cc t chc Sng to Nht Hin nay
1. Nim tin vo vic tr nn tuyt vi nht, tuyt ho
2. Nim tin vo tm quan trng ca tng chi tit thc hin, nhng nt tht
v nhng mu cht thc hin tt cng vic
3. Nim tin vo tm quan trng ca con ngi nh l nhng c nhn
4. Nim tin vo cht lng v dch v siu vit
5. Nim tin rng hu ht nhng thnh vin ca t chc nn l nhng ngi
cch tn v tin vo s hin nhin ny, s sn lng h tr nhng ngi
sai lm, tht bi
6. Nim tin vo tm quan trng ca tnh phi chnh thc thc y, nng
cao vic truyn t
7. Nim tin r rng v cng nhn tm quan trng ca tng trng kinh t
v li nhun.
Ngun: Peters and Waterman (1982: 75)

Nhng Gi tr Quan trng Nht

Phn loi

Gi tr

Thc hin

Cng bng

Cnh tranh

Tinh thn i

Tinh thn gia nh hp tc

i mi

Tinh thn kinh doanh

Thnh tu c nhn

S trung thnh

10

Truyn thng

Nguyn Hu Lam, Ph.D., Email: lam@ueh.edu.vn

19