UNIVERZITET U ISTONOM SARAJEVU

SAOBRAAJNI FAKULTET DOBOJ

Seminarski rad iz predmeta:

Teorija toka i kapacitet saobraajnica
Tema:
Semestralni zadatak

Profesor:
Dr Vladan Tubi, red. prof.
Asistent:
Mr Marko Suboti, dipl. in. saob.

Student:
Mahir Zarifovi 120/10

Doboj, maj 2013.

Zadatak:
Data je dionica sa sljedeim putnim i saobraajnim karakteristikama:

2 Semestralni zadatak

Vrsta puta (broj traka)

Dvotrana dionica N=2

Slobodna brzina

VSL=100 [km/h]

irina saobraajne trake

T=3,25 [m]

Udaljenost bonih smetnji

BS=0,25

PZP

30 [%]

Stanje kolovoza

SK=1 (odlino)

Minimalni radijus horizontalne krivine

Rmin=180 [m]

Uzduni nagib

UN=2 [%]

Karakter terena

Ravniarski

PGDSI

PGDSI=5260 [voz/dan]

Mjerodavni protok

K=13

Prosjena godinja stopa rasta PGDS-a

r=3,5

Struktura saobraajnog toka

PA=82 [%]; BUS=3 [%]; TV=11 [%]; AV=4 [%]

Neravnomjernost po smjerovima

60/40

Faktor vrnog saobraaja

FVS=0,97

U saobraajnom toku su vozai koji svakodnevno sjedaju za volan.

a) Potrebno je po tradicionalno klasninom postupku (samo pokazatelji za DPq nui i za AP
Mqnui) i novoklasinom postupku (samo pokazatelj q/C) utvrditi pri kom se nivou usluge
odvija saobraaj u XX-oj godini eksploatacije po dionicama puta (NUi=?)

3 Semestralni zadatak

b) Ako je granini nivo usluge na obje dionice NU=E potrebno je utvrditi godinu u kojoj se
dostie granini nivo usluge NU=E.

4 Semestralni zadatak

Rjeenje zadatka:
Tradicionalno klasini nain
a) Izraunavanje protoka se vri na osnovu sljedee formule:

qnui Coj ( q / C )i Fa / b FBS F

KV
gdje je:

qnui
- ukupna veliina saobraajnog toka u oba smjera za preovladajue putne i saobraajne
uslove za Nivo Usluge (i), (voz/h u oba smjera)

Coj
- praktini odsjek dvotranog puta na odsjecima u porsjenim putnim i terenskim
uslovima (voz/h u oba smjera)

( q / C )i
- odnos veliine toka i kapaciteta u praktino idealnim uslovima za Nivu Usluge (i)

Fa / b
- korekcioni faktor za raspodjelu saobraajnog toka po smjerovima

FBS
- korekcioni faktor za ue saobraajne trake i ogranienu irinu bankine

FKV
- korekcioni faktor za uee tekih vozila u saobraajnom toku

Coj 2860
Poto je karakter terena ravniarski onda je
Vrijednost (q/C) za ravniarske terenske uslove a u funkciji od (30 %) zabranjenog
preticanja je:
20%

40%

30%

A 0,12

0,09

0,12-0,09=0,03

0,03/2=0,015

0,12-0,015=0,105

B 0,24

0,21

0,24-0,21=0,03

0,03/2=0,015

0,24-0,015=0,225

C 0,39

0,36

0,39-0,36=0,03

0,03/2=0,015

0,39-0,015=0,375

D 0,62

0,60

0,62-0,60=0,02

0,02/2=0,01

0,62-0,01=0,61

1,00

1,00-1,00=0

0/2=0

1,00-0=1,00

1,00

5 Semestralni zadatak

q
0,105
C A

q
0,375
C C

q
0, 225
C B

q
0, 61
C D

q
1, 00
C E

Poto je neravnomjernost po smjerovima (60/40) onda je korekcioni faktor Fa/b=0,94.

Korekcioni faktor FBS za irinu trake (3,25 m) i udaljenost bonih smetnji (0,25 m) je:
Traka irine 3,25 (m)
Korisna irina bankine (m)
NU
A-D

NU
E

0,00

0,65

0,82

0,50

0,75

0,88

0,25

0,7

0,85

0,75 - 0,65 = 0,1

0,1/10 = 0,01
0,01*5 = 0,05
0,65 + 0,05 = 0,7
0,88 - 0,82 = 0,06
0,06/10 = 0,006
0,006*5 = 0,03
0,03 + 0,82 = 0,85
FBS(A D)=0,7
FBS(E)=0,85
Vrijednost faktora FKV utvruje se na osnovu formule:

FKV
gdje je:

1
1 PT ( ET 1) PR ( ER 1) P b ( Eb 1)

6 Semestralni zadatak

PT
- udio kamiona u saobraajnom toku izraen u decimalama
PR
- udio rekreativnih vozila u saobraajnom toku izraen u decimalama
Pb
- udio autobusa u saobraajnom toku izraen u decimalama
ET
- ekvivalent putnikih automobila za kamione
ER
- ekvivalent putnikih automobila za rekreaciona vozila
Eb
- ekvivalent putnikih automobila za autobuse
Poto u saobraajnom toku nema rekreacionih vozila njihov udio se ne rauna prilikom

FKV
prorauna vrijednosti faktora
TV=11%; AV=4%.

, udio vozila u saobraajnom toku je: PA=82%; BUS=3%;

FKV

1
1 PT ( ET 1) P b ( Eb 1)

Vrsta terena
Tip vozila

Nivo usluge
Ravan

Kamioni ET

A
B
DiE

Autobusi Eb

A
B
DiE

FKV ( A)

2,0
C 2,2
2,0

1,8
C 2,0
1,6

1
1
1
1

0,852
1 PT ( ET 1) P b ( Eb 1) 1 0,15(2 1) 0,03(1,8 1) 1 0,15 0,024 1,174

7 Semestralni zadatak

FKV=0,852

FKV ( B i C)

1
1
1
1

0,826
1 PT ( ET 1) P b ( Eb 1) 1 0,15(2, 2 1) 0,03(2 1) 1 0,18 0,03 1, 21
FKV(B i C)=0,826

FKV ( D i E)

1
1
1
1

0,856
1 PT ( ET 1) P b ( Eb 1) 1 0,15(2 1) 0,03(1,6 1) 1 0,15 0,018 1,168
FKV(D i E)=0,856

Poto su svi pojedini faktori izraunati, oni su uvrtavaju u osnovnu tj. poetnu formulu:

qnui Coj ( q / C ) i
Fa / b F
BS F
KV
qnui ( A) Coj (q / C )i Fa / b FBS FKV

voz
2860
0,105
0,94
0,7 0,852
168,353

h

qnui(A)=169 [voz/h]

qnui ( B ) Coj (q / C )i Fa / b FBS FKV

voz
h

2860
0,
225 0,94
0, 7 0,826
349,747

qnui(B)=350 [voz/h]

qnui (C ) Coj (q / C )i Fa / b FBS FKV

voz
2860
0,375
0,94
0, 7 0,826
582,912

h

qnui(C)=583 [voz/h]

qnui ( D ) Coj (q / C )i Fa / b FBS FKV

voz
h

2860
0, 61
0,94
0, 7 0,856
982,642

qnui(D)=983 [voz/h]

qnui ( E ) Coj ( q / C )i Fa / b FBS FKV

voz
h

2860
1 0,94
0,85 0,856
1956, 08

qnui(E)=1957 [voz/h]

8 Semestralni zadatak

Veliina asovnog toka mjerodavnog za projektovanje je:

Qm=PGDS*K [voz/h]
gdje je:
Qm - ukupna veliina asovnog toka mjerodavnog za projektovanje dvotranog puta (voz/h)
PGDS prosjean godinji dnevni saobraaj
K faktor projektovanog asovnog toka
Qm=PGDS*K = 5260*0,13= 684 [voz/h]
Bazni i ciljni protok (za period od 20 godina) se rauna pomou sljedeih formula:

qBAZNO

qm
684

706 voz / h
FVS 0.97

qCILJNO 1 r qBAZNO
n

Za period od 20 godina n=19, dok je (r) dato i iznosi r = 3,5 [%] = 0,035

qCILJNO 1 0.035 706 1358 voz / h

19

Ako tok od 706 (voz/h) u baznoj godini uporedimo sa dobijenim vrijednostima maksimalnog
toka po Nivoima Usluge vidi se da je tok vei od maksimalnog pri NUC, a manji od
maksimalnog toka pri NUD, pa je na ovoj dionici u baznoj godini Nivo UslugeD .
Ako tok od 1358 (voz/h) u ciljnoj godini uporedimo sa dobijenim vrijednostima maksimalnog
toka po Nivoima Usluge vidi se da je tok vei od maksimalnog pri NUD, a manji od
maksimalnog toka pri NUE, pa e na ovoj dionici biti Nivo UslugeE.
b) Godina (n-ta) u kojoj e se dostii granini Nivo UslugeE moe se dobiti na sljedei
nain:

qnu ( E ) (1 r )n qbazno
qnu(E) = 1957 [voz/h]
r = 3,5 [%] = 0,035
qbazno = 706 [voz/h]

9 Semestralni zadatak

qnu ( E ) (1 r )n qbazno
1957 (1 0,035) n 706
1957 1,035n 706
1957
1,035n
706
n
1,035 2,772
n ln1,035 ln 2,772
n 0,034 1,02
1,02
n
0,034
n 30 godina
Granini nivo usluge E obje dionice e se postii za period od 30 godina.

10 Semestralni zadatak

Novo klasini nain

a)
VSL(UN) > 70 [km/h]

- poto je UN = 2 [%]

VSL(Rmin) <70 [km/h] - poto je Rmin = 180

VSL(SK) > 70 [km/h]

- poto je stanje kolovoza odlino ili SK=1

Ovo je specijalni sluaj za odsjeke u specifinim krivinama na kojima je brzina mjerodavnog

vozila na odsjeku u krivinama VSL(R) <70 (km/h) pa je:
C = VC * gc
gdje je:
C praktini kapacitet
Vc brzina pri praktinom kapacitetu
gc gustina pri praktinom kapacitetu
Vc = VR*FR
gdje je:
VR brzina mjerodavnog vozila na izlazu iz specifine krivine radijusa R (m)
FR faktor za svoenje brzine mjerodavnog vozila u specifinoj krivini na brzinu pri
kapacitetu
U ovom sluaju:
VR = 70 (km/h) jer je Rmin = 180(m)
FR = 0,98 jer je VR = 70 (km/h)
VC = 70*0,98 = 68,6 (km/h)

gC = gCO*FKV*FgRa/b
gdje je:
gCO gustina pri baznom kapacitetu osnovno odsjeka DP
FKV faktor uticaja komercijalnih vozila na gustinu toka pri kapacitetu
FgRa/b faktor uticaja neravnomjernosti saobraaja po smjerovimavonje na gustinu na odsjeku
u specifinoj krivini
U ovom sluaju:
gCO = 39,45 (PA/km/oba smjera)

11 Semestralni zadatak

FKV = 3+11+4 = 18 (%)

KV(%) 15

20

18

FKV

0,9
5

0,96-0,95=0,01

0,96

0,01/5=0,002

0,002*3=0,006

0,96-0,006=0,954

FKV = 0,954
FgRa/b = 0,945
gC = 39,45*0,954*0,945 = 35,565 (PA/km)

C = VC * gc = 68,6 * 35,565 = 2439,759

C = 2440 (voz/dan)
Odnos protoka kroz kapacitet bazne i ciljne godine iznosi:
qbazno
C

qciljno
=
c

706
2440

= 0.289

1 358
2440

= 0.557

Po kriterijumu q/C za dionicu sa 30% zabrane preticanja u baznoj godini za qbazno/C=0,289

dobija se Nivo UslugeC, a u ciljnoj godini za qciljno/C=0,557 Nivo UslugeD.

Proraun brzine se vri na sljedei nain:

V = VNUA * K( q qNUA ) ; K = ( VNUA - VC ) / ( C qNUA )

Na ravniarskom terenu:

VNUA = 95 [ km/h ]

qNUA = 430 [ voz/h ]

qbazno = 706 [ voz/h ]

qciljno = 1358 [ voz/h ]

VC = 68,6 [ km/h ]

C = 2440 [ voz/h ]

12 Semestralni zadatak

Vbazno = 95 ( 95 68,6) / ( 2440 430 ) * ( 706 430 ) = 95 (26,4/2010)*276

Vbazno = 91,375 [km/h]

Vciljno = 95 ( 95 68,6 ) / ( 2440 430 ) *( 1 358 430 )=95 (26,4/2010)*928

Vciljno = 82,811 [ km/h ]
Ako se vrijednosti V uporede sa tablinim vrijednostima po Nivoima Usluge za segmente na
specifinim uzdunim nagibima vidi se da je Nivo Usluge u baznoj godini A, a u ciljnoj
godini B.
Usvajamo nivo usluge C.
b)
Godina u kojoj se postie nivo usluge E

C = ( 1 + r )n qbazno
2440 = (1 + 0.035 )n *706
2440 = 1.035n * 706
1,035n = 706 / 2440
1,035n = 0,289
n *ln 1,035 = ln 0,289
n *0,034 = 1,241
n = 1,241/0,034
n = 36,5
n = 37 [godina]
Granini nivo usluge E obje dionice e se postii za period od 37 godine.