Professional Documents
Culture Documents
CH 0
CH 0
CHNG M AU:
CAC HE THC VA KHAI NIEM C BAN
TR TRUNG BNH CUA MOT AI LNG:
Goi i (t) la ham bien thien tuan hoan theo thi gian vi chu ky Tp. Tr trung bnh cua ai lng
i, viet tat la IAV c xac nh theo he thc:
I AV =
1
Tp
t 0 +Tp
i( t ).dt
t0
Id
1
=
0.5
0.5
0.3
1
i ( t ).dt =
0.5
10.dt = 6 [ A ]
Trong nhieu trng hp, thc hien tch phan theo ham bien thi gian phc tap hn thc hien
tch phan theo bien goc X vi X cho bi he thc:
X=.t vi la tan so goc nao o xac nh.
Khi ay, tr trung bnh ai lng theo goc X tnh theo he thc:
Id
1
=
Tp
t 0 +Tp
X 0 + Xp
t0
X0
1
i ( t ).dt =
Xp
i( X ).dX
0-1
1
Ud =
Xp
X 0 + Xp
u( X ).dX =
X0
1
220 2 . sin X .dX = 198 [V ]
di L
dt
che o xac lap iL(t0)=iL(t0+Tp), tr trung bnh ien ap tren L c xac nh bang
cach lay tch phan hai ve cua he thc tren trong thi hian (t0.t0+Tp). Ket qua thu c:
ULAV=0
Tai RL:
Tng t, ta co:
ut = R .i t + L.
di t
dt
0-2
ut.
Tai RLE:
di t
+E
dt
ut = R .i t + L.
Cong suat trung bnh c xac nh bang cach ap dung cach tnh trung bnh vao ai lng
cong suat tc thi p(t), tc la:
PAV =
1
TP
TP
p( t ).dt =
1
TP
TP
u( t ).i( t ).dt
0
1
=
XP
XP
1
p( X ).dX =
XP
XP
u( X ).i( X ).dX ;
X P = .TP
Trng hp dong qua tai khong oi theo thi gian i=const=IAV , cong suat trung bnh
qua tai bang tch cua ien ap trung bnh va dong ien:
PAV=UAV.I=UAV.IAV
Trng hp ien ap at tren tai khong oi theo thi gian u=const=UAV, cong suat
trung bnh cua tai bang tch ien ap va dong ien trung bnh:
PAV=U.IAV=UAV.IAV
Cac trng hp ac biet:
Tai R:
PAV =
1
TP
PAV = R
TP
u R ( t ).i R ( t ).dt =
1
TP
TP
2
R ( t ).dt
1
TP
TP
R.i
2
R ( t ).dt
2
= R.I Rrms
Tu ien va cuon khang la cac phan t co kha nang d tr va khong tieu hao cong suat. De
dang dan giai he thc cho cac tai L va C nh sau.
Tai L: PAV=0
Tai C: PAV=0
V du 0. 3
Gia s, ta co nguon ap cho nh trong trng hp v du 0-2, tai RLE noi tiep. Gia s tai co
R=1, L vo cung ln va E=50V. Tnh tr trung bnh dong qua tai va cong suat qua tai?
Giai:
UtAV=198 V (xem v du 0.2)
0-3
t 0 +Tp
2
1
=
.
Tp
X 0 + Xp
2
1
.
Xp
.dt =
t0
.dX
X0
u ; u 0
u2 =
u ; u < 0
b.Xac nh tr trung bnh va hieu dung cua cac ien ap u1 va u2 neu tren.
Hng dan:
a.
Chu ky cua ien ap u la 2 [rad]. Tr hieu dung ien ap cho bi he thc:
t 0 +Tp
1
.
Tp
U RMS =
u 2 .dt =
t0
1
.
2
(U
m . sin
X ) .dX
2
Um
= 220 [V ]
b. U1AV =
U
1
220 2
U m . sin x .dx = m =
= 99V
2
U 2 AV =
U
1
2 2
U m . sin x .dx = m =
220 = 198V
U1rms =
1
2
U1rms = U .
U 2 rms
1
=
2
(U m . sin x ) .dx
= U.
1 1 cos 2 x
1 1
sin 2 x
.dx = U .
x
2
2
4 0
1
220
=
= 155 ,56V
2
2
2
(U m . sin x ) .dx
0
2 1 cos 2 x
2 1
sin 2 x
= U.
.dx = U .
x
2
2
4 0
0-4
U 2 rms = U .
V du 0-5
Cho ham tuan hoan bieu dien ien ap tai u trong mot chu ky T nh sau:
U
u= m
0
; 0 t < .T
;
; .T t T
0 1
1
T
u 2 ( t ).dt =
T
T
2
2
U
..
dt
0
.
dt
+
m
= U m .
T
0
T
HE SO CONG SUAT:
He so cong suat hoac PF (Power Factor) oi vi mot tai c nh ngha bang t so gia
cong suat tieu thu P va cong suat bieu kien S ma nguon cap cho tai o.
= PF =
P
S
Trong trng hp ac biet cua nguon ap dang sin va tai tuyen tnh cha cac phan t nh R,L,C
khong oi va sc ien ong dang sin, dong ien qua tai se co dang sin cung tan so cua nguon
ap vi goc lech pha co o ln bang . Ta co he thc tnh he so cong suat nh sau:
P=m.U.I.cos.
S=m.U.I
P
= cos
S
Trong o: U,I la cac tr hieu dung cua ien ap va dong ien qua tai; m la tong so pha.
Cac bo bien oi cong suat la nhng thiet b co tnh phi tuyen. Gia s nguon ien ap
cung cap co dang sin va dong ien qua no co dang tuan hoan khong sin. Da vao phan tch
Fourier ap dung cho dong ien i, ta co the tach dong ien thanh cac thanh phan song hai c
ban I(1) cung tan so vi nguon ap va cac song hai bac cao I(2), I(3) ,....De dang thay rang, song
ien ap nguon va song hai c ban cua dong ien tao nen cong suat tieu thu cua tai:
P=P1=m.U.I(1).cos1
1... goc lech pha gia ien ap va dong ien song hai c ban.
Cac song hai con lai (bac cao) tao nen cong suat ao.
Ta co:
0-5
S2
S
= m 2 .U 2 .I(21) + m 2 .U 2 .
2
= P + Q1 + D
j =2
I(2j )
j =2
2
( j)
vi
P=m.U.I(1).cos1 ... cong suat tieu thu cua tai
Q1=m.U.I(1).sin1 ... cong suat phan khang (cong suat ao do song hai c ban cua dong
ien tao nen)
D = m 2 .U 2 .
j =2
2
( j)
... cong suat bien dang (cong suat ao do cac song hai bac cao
cua dong ien tao nen). Khai niem bien dang (deformative) xuat hien t y ngha tac dung gay
ra bien dang ien ap nguon cua cac thanh phan dong ien nay v khi i vao li ien chung
tao nen sut ap tong khong sin tren tr khang trong cua nguon, t o song ien ap thc te cap
cho tai b meo dang.
T o, ta rut ra bieu thc tnh he so cong suat theo cac thanh phan cong suat nh sau:
= PF =
P
=
S
P
2
P + Q12 + D 2
I (1 )
I
. cos 1
ai lng i tuan hoan, chu ky Tp nhng khong sin co the trien khai thanh tong cac ai
lng dang sin theo he thc:
0-6
i = I AV +
n =1
1
2
vi I AV =
An =
n . sin( n .X )
+B n . cos( n.X )
i .dx
I ( n )m =
( n ) m . sin( n.X
n =1
n )
n = arctan
Bn
An
n =1
2
I (2n ) = I AV
+
I (2n ) m
n =1
Goi u, i va p la ien ap, dong ien va cong suat vi u,i co dang tuan hoan khong sin.
Ta co:
u = U AV +
i = I AV +
n =1
( n ) m . sin( n.X
( n ) m . sin( n.X
n =1
n U )
n _ I )
P = U AV .I AV +
P = U AV .I AV +
n =1
( n ) .I ( n ) . cos( n _ U
U ( n ) m .I ( n ) m
2
n =1
n _ I )
. cos( n _ U n _ I )
Neu nguon ien ap cung cap cho tai RL, quan he gia thanh phan song hai bac n cua
ien ap U(n) va dong ien I(n) lien he theo he thc:
I ( n )m =
U ( n )m
Z (n)
hoac: I ( n ) =
U(n)
Z (n)
U ( n )m
R
=
+ ( n..L ) 2
U(n)
R
+ ( n..L ) 2
0-7
I (1 )
I
Quan he gia he so cong suat va he so meo dang v the lien he theo he thc:
PF=DF.cos 1
O MEO DANG TONG DO SONG HAI
(Total Harmonic Distortion-THD): la ai lng dung e anh gia tac dung cua cac song hai
bac cao (2,3,...) xuat hien trong nguon ien, cho bi he thc:
THD I =
I
j 1
2
( j)
I (1 )
THD I =
I
j =2
2
( j)
I (1 )
I 2 I (21 )
I (1 )
Trong o, I(j) la tr hieu dung song hai bac j, j>=2 va I(1) la tr hieu dung thanh phan
hai c ban dong ien.
Quan he gia DF va THD:
DF =
1
1 + (THD ) 2
Bai tap:
0.1
ien ap at tren tai ien tr 10 co ham bieu dien u = 170. sin(100 .t )[V ] .
Hay xac nh:
a. ham cong suat tc thi cua tai
b. cong suat tc thi ln nhat
c. cong suat trung bnh cua tai
0.2
ien ap va dong ien tren tai la nhng ham tuan hoan theo thi gian vi chu
ky T=100ms.
0 < t < 70 ms
0 < t < 50 ms
5V ;
0;
;i =
u=
0V ; 70 ms < t < 100 ms
4 A; 50 ms < t < 100 ms
Xac nh: cong suat tc thi, cong suat trung bnh va nang lng tieu thu cua
tai trong moi chu ky.
0-8
nh sau: i =
0.4
Dong ien qua phan t hai cc co dang i = 20. sin(100 .t )[ A ] I. Hay xac nh
cong suat tieu thu trung bnh tren phan t tren neu phan t hai cc la:
a. ien tr 5 b. cuon day co cam khang 10mH c. sc ien ong E=6V.
0.5
Dong ien i = 2 + 20. sin(100 .t )[ A ] i qua mach RLE mac noi tiep. Xac nh
cong suat tieu thu trung bnh tren moi phan t R,L va E, cho biet R=3 , L=10mH va
E=12V.
0.6
Mot lo ien tr cong suat 1.500W khi s dung nguon
u = 220 2 . sin(100 .t )[V ] . Neu ieu khien cong suat lo ien theo chu ky 12 phut vi trnh
t ong ien 5 phut va ngat ien 7 phut. Hay xac nh:
a. cong suat tc thi cc ai
b. cong suat tieu thu trung bnh
c. nang lng tieu thu di dang nhiet trong moi chu ky.
0.7
Xac nh ien ap hieu dung va dong ien hieu dung khi biet ham bieu dien
cua chung tuan hoan theo chu ky T=100ms co dang:
0 < t < 70 ms
0 < t < 50 ms
5V ;
0;
;i =
u=
0V ; 70 ms < t < 100 ms
4 A; 50 ms < t < 100 ms
0.8
Hay xac nh tr hieu dung ien ap, dong ien va cong suat tieu thu trung bnh
bi tai khi cho biet qua trnh ien ap va dong ien cua no co dang:
u = 2.5 + 10. cos(100 t ) + 3 2 . cos( 200 .t + 3 )[V ] ,
i = 1.5 + 2. cos(100 t ) + 1.1 cos( 200 .t + 3 ) + 1.5 cos( 300 .t + 3 )[ A ]
0.9
Cho dong ien i = 1.5 + 2. cos(100 t ) + 1.1 cos( 200 .t + 3 )[ A ] i qua tai gom
R-C mac song song vi R=100 va C=50 F . Xac nh cong suat tieu thu tren moi phan
t cua tai.
0.10
Cho ien ap u = 2.5 + 10. cos(100 t ) + 3 2 . cos( 200 .t + 3 )[V ] at tren tai
RLE mac noi tiep vi R=4 , L=10mH va E=12V. Xac nh cong suat tieu thu tren moi
phan t.
0.11
ien ap va dong ien qua tai bieu dien bi ham sau:
u = 20 +
n =1
20
. cos( nt )[V ] ; i = 5 +
n
n
n =1
. cos( nt )[ A ]
xac nh cong suat trung bnh tren tai (chnh xac en n=4).
0.12
Cho nguon
u = 20 +
20
n =1
R=20 , L=250mH va E=36V. Xac nh cong suat trung bnh tren cac phan t tai.
0-9
0-10