BLM 1

Genel Bilgiler
1.1. Kapsam
Bu kitap; binalarn sprinkler sistemleri ile korunmas iin yasal gereklilikler ve uyulmas zorunlu tasarm
kurallar ile birlikte bu kurallarn salanmas iin tasarmn her aamasnda kullanlan uygulama
tekniklerini iermektedir.
erik konular; Yangn Ynetmelii gereklerini karlayacak ekilde, sprinkler sistemlerinin iyi bir
ekilde almas iin tasarm verilerinin minimum dzeyi dikkate alnarak ele alnmtr. Bu balamda
kitap ieriinde yer alan tasarm bilgileri; yerel yasal zorunluluklar karlayacak dzeyde olup, tasarm
bilgilerinin dier uluslararas standartlarn gerekliliklerini veya uluslararas kurulularn taleplerini tam
olarak karlamas beklenmemelidir. Ayrca, yasal zorunluluklar erevesinde, sprinkler sistemleri
yannda temiz gazl sndrme sistemlerine de 10. blmde yer verilmitir.
Trkiyede uyulmas zorunlu tasarm standard olan TS-EN12845te verilen kurallar, temel olarak
baz alnmtr. Ynetmelikte belirtilen tasarm gereklerinin, TS-EN12845 Standard kapsamnda
karlanamad noktalarda, uluslararas kurulularca kabul edilen yangn korunum yntemleri
ve NFPA13 Standard ele alnarak zmleme yaplmtr. Tasarm kurallarn salamak zere
mhendislik teknii olarak, uluslararas kabul gren yaklamlar ve NFPA 13 Standardnda belirlenmi
yntemler esas alnmtr. Ayrca, TS-EN12845 kapsam dnda kalan ve tm dnyada yaygn
olarak kullanlan sprinkler tipleri ve zel sistem tasarmlar ile ilgili temel bilgiler verilerek alma
geniletilmitir. Depolama alanlar konusunda, Trkiyedeki yksek depolama uygulamalar dikkate
alnarak, eitli uygulama alternatierini kapsayan NFPA 13 Standard baz alnm, snandrma ve su
ihtiyac konularnda temel dzeyde teknik bilgiler verilmitir.
Su sprey ve baskn sprinkler sistemleri, zel tasarm yaklamlar kullanlarak sprinkler sistemlerinden
ayr tasarm standartlar olmas sebebiyle, bu almada kapsam d braklmtr. Verilen kurallar
ve tavsiyeler su sprey veya baskn sistem tasarmlarnda uygulanmaz. Bu kitapta ele alnan konular;
gemilerdeki, uaklardaki, aralardaki otomatik sprinkler sistemleri iin veya tanabilir yangn
sndrme cihazlarndaki veya maden endstrisindeki yeralt sistemleri iin geerli deildir. Sprinkler
sistemi tasarmnda kullanlan genel prensiplerin yannda, dier sistemler iin ilave nlemler kesinlikle
dikkate alnmaldr.

1.2. Ama
Bu kitap; sprinkler sistemlerinin standartlara uygunluunu salamak iin, tasarm ve montaj
konularnda alanlara klavuz bilgi kayna oluturmak amacyla hazrlanmtr. Sprinkler sistemleri
zel yangn korunma sistemleri olup, tasarm eitimli ve deneyimli kiilerce yaplmaldr. Otomatik
sprinkler sistemleri, kullanm sresince fonksiyonunu yerine getirecek ekilde tasarlanmaldr.
Otomatik sprinkler sistemi, yangn balangta tespit etmek ve suyla sndrmek veya sndrme
ilemini dier yollarla tamamlayabilmek iin yangn kontrol altnda tutmak maksadyla tasarlanr.
Sprinkler sistemleri, 1874ten bugne kadar otomatik yangn korunum sistemi anlamnda en gvenilir
ve en ok kullanlan sistemler olmutur.
Bu kitapta belirtilen kurallar, sadece binalarda kullanlan sabit sprinkler sistemlerine uygulanr. Bununla
birlikte, dier yangn sndrme sistemleri iin zel gerekliliklerin gz nnde bulundurulmas artyla
bu kitapta yer alan teknikler, dier sabit yangn sndrme sistemleri iin bir klavuz olarak kullanlabilir.
Sprinkler sisteminin dier yangn sndrme aralarna duyulan ihtiyac tam olarak karlayabilecei
dnlmemelidir. Binalarda, yangn tedbirlerinin bir btn olarak dikkate alnmas nemlidir. Yangna

kar korumann iyi bir ekilde yaplmas iin yangna yapsal dayanm, yangndan ka gzerghlar,
yangn alarm sistemleri, yangn dolaplar, yangn hidrantlar ve tanabilir yangn sndrcler,
belirli tehlike alanlar iin ihtiya duyulan dier yangndan korunma metotlar dikkate alnmaldr.
Yangn korunma tedbirleri bir btn olarak ele alndnda, sprinkler sistemlerinin tasarm ile toplam
maliyetlerde; ekonomik yap elemanlar kullanm, geni yangn blgeleri, binalar aras boluklarn
azaltlmas, daha az snrl mahal dzenlemeleri kullanmna izin verilmesi gibi konularda da nemli
dzeyde tasarruf salanr.

1.3. Referans Yaynlar

Bu kitapta, gncel olan ulusal veya uluslararas standartlara tarih belirterek, atf yaplmaktadr. Bu
atar metin ierisinde uygun yerlerde dipnot olarak belirtilmi ve aada listelenmitir. Atf yaplan
standarda iptal veya revizyon yaplmas durumu dikkate alnarak, gncellii kontrol edilmek suretiyle
uygulanmaldr. Atf yaplan standardn yayn tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardn en son
basks kullanlmaldr.
 2007/12937
 TS EN 12845
 TS EN 12259-1
 TS EN 12259-2
 TS EN 12259-3
 TS EN 12259-4
 TS EN 12259-5
 TS EN 10255
 TS ISO 14520-1
 TS ISO 14520-2
 TS ISO 14520-3
 TS ISO 14520-4
 TS ISO 14520-6
 TS ISO 14520-7
 TS ISO 14520-8
 TS ISO 14520-9
 TS ISO 14520-10

Karar Sayl Binalarn Yangndan Korunmas Hakknda Ynetmelik

Sabit Yangn Sndrme Sistemleri -Otomatik SprinkleriTasarm, Montaj ve Bakm
Sabit Yangn Sndrme Sistemleri- Sprinkler ve
Su Pskrtme Elemanlar- Blm 1: Sprinkler
Sabit Yangn Sndrme Sistemleri- Sprinkler ve Su Pskrtme ElemanlarBlm 2: Islak Tip Alarm Vana Tertibatlar
Sabit Yangn Sndrme Sistemleri- Sprinkler ve Su Pskrtme Sistemleri in
Elemanlar- Blm 3: Kuru Tip Alarm Vana Tertibatlar
Sabit Yangn Sndrme Sistemleri- Sprinkler ve Su Pskrtme Sistemleri in
Elemanlar- Blm 4: Su Motorlu Alarmlar
Sabit Yangn Sndrme Sistemleri Sprinkler ve Su Pskrtme Sistemleri in
Bileenler Blm 5: Su Ak Dedektrleri
Kaynak Etmeye ve Di Amaya Uygun Alamsz elik Borular
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 1: Genel Kurallar
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 2: CF3I Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 3: FC-2-1-8 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri - Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 4: FC-3-1-10 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri - Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 6: HCFC Karm A Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 7: HCFC 124 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri - Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 8: HCFC 125 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 9: HFC 227ea Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 10: HFC 23 Yangn Sndrme Maddesi

 TS ISO 14520-11
 TS ISO 14520-12
 TS ISO 14520-13
 TS ISO 14520-14
 TS ISO 14520-15
 NFPA 13
 NFPA 14
 NFPA 20

Gazl Yangn Sndrme Sistemleri - Fiziksel zellikler ve

Sistem Tasarm Blm 11: HFC 236fa Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 12: IG-01 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 13: IG-100 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm
Blm 14: IG-55 Yangn Sndrme Maddesi
Gazl Yangn Sndrme Sistemleri - Fiziksel zellikler ve Sistem Tasarm Blm 15: IG-541 Yangn Sndrme Maddesi
Sprinkler Sistemleri Standard
Sabit Boru ve Yangn Dolaplar Standard
Yangn Pompalar Standard

1.4. Birimler
Tablo 1.4 Birim evrim Tablosu
Kategori
Uzunluk

Alan
Hacim
Hz
Basn
Debi

Younluk

evrim Faktr
1m

= 3.2808 ft

1 ft

= 0.3048 m

1 mm

= 0.0393 inch

1 inch

= 25.4 mm

1 m

= 10.7639 ft

1 ft

= 0.0929 m

1 lt

= 1. 2641 gal

1 gal

= 3.7854 lt

1 m/sn

= 3. 281 ft/sec

1ft/sec

= 0.3048 m/sn

1 bar

= 14.5038 psi

1 psi

= 0.0689 bar

1 m/saat

= 4.4028 gpm

1 gpm

= 0.2271 m/h

1 lt/dak

= 0.2641 gpm

1 gpm

= 3.7854 lt/dk

1 lt/dak/m

= 0.0245 gpm/ft

1 gpm/ft = 40.6666 lt/dk/m

(1 lt/dk/m = 1 mm/dk )

1.5

(1 lt/dk/m = 1 mm/dk )

1 kW

= 1.34 BHp

1 BHp

= 0.746 kW

Arlk

1 lbs

= 0.4535 kg

1 kg

= 2.2046 lbs

Tanmlar

1.5.1* Genel Tanmlar

Bina Ykseklii
Binann kot ald noktadan saak seviyesine kadar olan mesafe veya imar plannda ngrlen
yksekliktir.
ok Katl Bina
Yeralt ve yerstnde iki veya daha ok kat bulunan binadr.
Gvenlik Blgesi
Binadan tahliye edilen ahslarn gvenle bekleyecekleri blgedir.

Konut
Ticari ama gzetmeksizin bir veya birok insann i zaman dnda barnma, dinlenme ve uyuma
amacyla ikamet ettii yerdir.
Konut Birimi
Konut gibi yemek, yaam, salk ve uyuma gibi birimlerle dzenlenmi zel amal binalarn, bir veya
daha fazla sayda odadan oluan blmdr. Konut birimleri; otel odalar, renci yurtlar, apartmanlar,
hasta odalar vb. mahalleri kapsar.
Kk Oda
Dk tehlike snf mahallerde engelsiz olan yapda, taban alan 75 myi gemeyen duvarlar ve tavan
ile evrelenmi odadr.
Korunumlu Koridor/Hol
Bitiik olduu meknlardan yangna kar dayankl yap elemanlaryla ayrlarak yangn etkilerinden
korunmu hol ya da koridordur.
Korunumlu Merdiven
Yangna kar dayankl bir malzeme ile evrili veya yangndan etkilenmeyecek ekilde dzenlenen
merdivendir.
Otomatik Sprinkler
zerinde bulunan sya duyarl elemann scaklk derecesinde veya zerindeki bir scaklkta, otomatik
olarak belirli bir alana suyu boaltmak zere alan yangn kontrol veya bastrma cihazdr.
n Hesapl Sistem
Boru aplarnn tehlike snfna gre belirlenmi tablolardan seildii ve bu tablolardaki spesik boru
aplarndan, belli sayda sprinkler beslenecei esasna gre tasarlanm sprinkler sistemidir.
Tam Hesapl Sistem
Talep edilen tasarm younluunu veya homojen dalm iin uygun derecede minimum su basnc ve
sprinkler akn salamak zere boru aplarnn basn kayb baznda seildii hesaplanm sprinkler
sistemidir.
Sertikal
TSE veya TSE tarafndan kabul gren uluslararas bir onay kuruluu tarafndan test edilerek ilgili
standartlara uygunluu onaylanm, ekipman, malzeme veya hizmetlerdir.
Yangn Bastrma
Is yaylm hznn keskin bir biimde drlmesi ve yanan yzey zerindeki yangn dumanna
dorudan ve yeterli miktarda su uygulamas suretiyle yangnn daha fazla bymesinin
engellenmesidir.
Yangn Kontrol
Yapsal hasar engellemek zere tavan gaz scakln kontrol altna alarak, s yaylm hzn azaltarak
ve etrafndaki yanclar slatarak, yangn byklnn su dalm ile snrlandrlmasdr.

Yanclk Snf*
Belirli artlar altnda bir yap malzemesi yangna maruz kald zaman, paralanmas suretiyle yangna
katkda bulunarak gsterdii davran belirler.
Yangna Kar Dayankllk
Bir yap bileeni ya da elemannn yk tama, btnlk ve yaltkanlk zelliklerini belirlenen bir sre
koruyarak yangna kar dayanmasdr.
Yangn Dayankllk Snf
Bir yap malzemesi ve/veya elemann uygun scaklk ve basn koullar altnda TS EN 13501
Standardnda belirlenen yanmaya dayankllk deneyleri sonucunda saptanan yangna dayankllk
sresini belirler.
Yangn Yk
Bir yap blmnn iinde bulunan yanc maddelerin ktleleri ile alt sl deerleri arpmlarnn
toplamnn plandaki toplam alana blnmesi ile elde edilen byklktr. (MJ/m)
Yap Ykseklii
Bodrum kat, asma katlar ve at aras piyesler dhil yapnn ina edilen tm katlarnn toplam
yksekliidir.
Yksek Bina
Bina ykseklii 21.50 mden fazla veya yap ykseklii 30.50 mden fazla olan binalar yksek yap
olarak kabul edilir.
Yangn Kompartman
Bir bina ierisinde, tavan ve taban demesi dhil olmak zere, her yan en az 60 dakika yangna
kar dayankl yap elemanlar ile duman ve s geirmez alanlara ayrlm blgedir.
Yangn Zonu
Yangn durumunda, uyar ve sndrme nlemleri dier blmlerdeki sistemlerden ayr olarak devreye
giren blmdr.
Yangn Kesici (Bariyeri)
Bina iinde, yangnn ve dumann ilerlemesi ve yaylmasn tanmlanan sre iin durduran, yatay veya
dey konumlu elemandr.
Yangn Duvar
ki bina arasnda veya ayn bina iinde farkl yangn ykne sahip hacimlerin birbirinden ayrlmas
gereken durumlarda, yangnn ilerlemesini ve yaylmasn tanmlanan sre iin durduran dey
elemandr.
Yangn Kaps
Bir yapda kullanclar, hava ya da nesneler iin dolam olana salayan, kapal tutulduunda duman,
s, alev geiine belirli bir sre direnecek nitelikteki kap, kapak ya da kepenktir.

Yangn (Ka) Merdiveni

Yangn durumunda ve dier acil durumlarda binadaki insanlarn emniyetli ve sratli olarak tahliyesi iin
kullanlabilen, yangna kar korunumlu bir ekilde dzenlenen ve doal zemin seviyesinde gvenlikli
bir alana alan merdivendir.
Yangn Perdesi
Korunmas gereken nesne, rn veya altyapnn yangna kar korunmas veya snn yatay veya
dey olarak yaylmasn engellemek maksadyla kullanlan zel donanml bariyerleridir.
1.5.2* Yap Tanmlar
Engelli Yap
Yaplarda bulunan kiri ve at makas vb. elemanlarn s ak veya su dalmna engel olduu ve bu
nedenle sprinkler sisteminin yangn kontrol altna alma veya yaylmn engelleme fonksiyonuna etki
eden yaplardr.
Engelsiz Yap
Yaplarda bulunan kiri, at makas vb. elemanlarn s ak veya su dalmna engel olmad ve bu
sayede sprinkler sisteminin yangn kontrol altna alma veya yaylmn engelleme fonksiyonuna etki
etmeyen yaplardr. Engelsiz yaplar oluturan yatay yap elemanlarnn zerinde boluklar bulunur.
Boluklar kesit alannn en az %70i olup, elemann derinlii boluun en az olduu ly gemez
veya engelin merkezden merkeze 2.3 m aral getii tm yap tiplerini kapsar.
Dz Tavan
Tek dzlemde sreklilik gsteren tavandr.
Eimli Tavan
Eimi; yatayda 12 uzunluk birimine karlk, dikeyde 2 uzunluk birimini geen tavandr.
Engelsiz Tavan
Sreklilik gsteren ve zerinde nemli dzensizlikler, girinti ve knt bulunmayan tavandr.
Ak Gzenekli Asma Tavan
Sprinklerden akan suyun ierisinden serbest bir ekilde boalabildii, dzgn ve ak hcre
yapsndaki tavandr.
1.5.3 Sistem Tipi Tanmlar
Islak Sprinkler Sistemi
Otomatik sprinklerin bal olduu boru tesisatnn srekli olarak su ile dolu durumda tutulduu sprinkler
sistemidir.
Kuru Sprinkler Sistemi
Otomatik sprinklerin bal olduu boru tesisatnda basnl hava veya nitrojen bulunan ve alan
sprinklerden havann boalp su basncnn kuru alarm vanasn amasyla, tesisata su aknn
saland sprinkler sistemdir.

n Etkili Sprinkler Sistemi

Bal olduu tesisat ierisinde basnl veya basnsz hava bulunan ve mahaldeki alglama sisteminin
ve/veya otomatik spinklerlerin almasyla devreye giren sprinkler sistemidir.
Baskn Sprinkler Sistemi
Ak tip sprinklerin bal olduu boru tesisatnn sprinkler ile ayn mahalde bulunan alglama sisteminin
devreye girerek, vanay amas ile tesisata su akn salad sprinkler sistemidir.
1.5.4 Sprinkler Tanmlar
1.5.4.1 Sprinkler Tipleri
Standart Sprey Sprinkler
Yangn kontrol salamak zere tm tehlike snarnda ve tm bina yap tiplerinde kullanlabilen
sprinkler tipidir.
Hzl Tepkili ESFR Sprinkler
Yksek depo alanlarnda yangn bastrmak amacyla kullanlan ve zel uygulama gerektiren sprinkler tipidir.
Geni Korumal Sprinkler
Onaylanan koruma alan standart sprey sprinklerden daha fazla olan sprinkler tipidir.
ri Damlackl Sprinkler
Yksek depo alanlarnda yangn kontroln salamak amacyla kullanlan, iri su damlacklar
oluturabilen ve zel uygulama gerektiren sprinkler tipidir.
Konut Tipi Sprinkler
Konut nitelerinde kullanlmak zere onayl hzl tepkili sprinkler tipidir.
zel Sprinkler
Korunacak alann tipik zelliklerine gre tasarlanm, performans uygulama alannn ihtiyalarna
uygun olarak onaylanm sprinkler tipidir.
Ak Sprinkler
zerinde sya duyarl eleman bulunmayan sprinkler tipidir.
Nozul (Lle)
zel su dalm formunun gerekli grld yerlerde kullanlan farkl su datma zelliklerine sahip
cihazdr.
Kuru Tip Sprinkler
zerinde uzatma nipeli bulunan ve sprinkler patlayana kadar su giriinin nipelin iindeki conta
vastasyla tutulduu tip sprinkler tipidir.
Raf-aras Sprinkler
Is alglama elemann, st seviyelerdeki sprinklerden akan sudan korumak iin zerine plaka takl
olan sprinkler tipidir.

1.5.4.2 Montaj Biimine Gre Sprinkler Tipleri

Dik Tip
Suyun deektrden yukar doru ynlendirildii ekilde balants yaplan sprinklerdir.
Sarkk Tip
Suyun deektrden aa doru ynlendirildii ekilde balants yaplan sprinklerdir.
Yatay Duvar Tipi
zel deektre sahip, yar parabolik bir ekilde duvardan dar doru boaltma yapan sprinklerdir.
Yar-gmme Tip
erisindeki scakla duyarl elemannn tamam veya bir ksm tavann alt dzlemi zerinde yer alan
sprinklerdir.
Gmme Tip Sprinkler
Gvdesinin tamamnn veya bir blmnn tavann alt dzleminin zerinde balants yaplan
sprinklerdir.
Gizli Tip Sprinkler
Is uygulandnda serbest kalan dz veya bombeli kapakl gizli sprinklerdir.
1.5.5* Borulama Tanmlar
Loop Boru Dzeni
Alan sprinkler ve branman borularna su ak iin birden fazla yol salamak zere ok sayda
datm borusunun birbirine baland borulama dzenidir.
Grid Boru Dzeni
ok sayda branman borusu ile birbirine balanan paralel datm borularndan oluan boru dzenidir.
Her bir sprinklere, zerinde bulunduu branman borusunun iki ucundan su ak salanrken, dier
branman borular datm borular arasndaki su transferine yardmc olur.
Besleme Borusu
Bir su kaynan bir ana ebekeye, tesisattaki kontrol vana grubuna/gruplarna, zel bir hazneye veya
depolama tankna aktaran borudur.
Sistem Kolon Borusu
Datm borularn besleyen dey datm borusudur.
Ana Datm Borusu
Kolon borusuyla datm borusunu birbirine balayan borudur.
Branman Datm Borusu
Branman borularn dorudan veya kolon borusu vastasyla besleyen borudur.

Branman Borusu
Dorudan veya boru kollar, dm borular, dn borular vastasyla sprinkleri besleyen
borudur.
Kolon Borusu
Sprinkler sistemindeki tm dikey borulardr.
Boru Kolu
Branmandan yatay olarak ayrlarak tek bir sprinklere balanan veya tavan alt ve st sprinkleri
balayan hatt besleyen ve uzunluu 0,3 mden daha az olan boru parasdr.
Uzatma Nipeli
Bir datm borusundan branman borularna uzanan dikey boru parasdr.
Sprinkler Uzatma Borusu
Dikey olarak ykselen ve tek sprinklere balanan boru parasdr.
artmal Sprinkler Yerleimi
Komu iki sra sprinklerden ikinci srann bir ynde, sprinkler aras mesafenin yars kadar
kaydrlmasyla oluan yerleimdir.
Ask
Boru sistemini bina yap elemanlarna asmak iin kullanlan tertibatdr.
Hzlandrc
alan sprinklerde, hava veya inert gaz basncndaki dmenin erken belirlenmesiyle, kuru alarm
vanasnn almasndaki gecikmeyi azaltan cihazdr.
Alarm Vanas
Islak, kuru veya n tepkili tipte, sprinkler patladnda motor gong vastasyla yangn alarmn altran
geri tepme klapesidir.
1.5.6 Depolama Tanmlar
1.5.6.1 Genel Depolama Tanmlar
Aklk
Depo st seviyesi ile sprinkler deektr arasndaki mesafedir.
Akta Grup A Plastik
Paket iinde veya suyu emerek rnn yanmasn geciktiren muhafaza iinde bulunmayan
plastiklerdir. (Katla sarlan veya strelenen veya her ikisinin yapld durum, akta Grup A plastik
olarak deerlendirilmelidir.)
Ahap Palet
Tamamen aatan mamul, metal paralar ile birletirilmi palettir.

Blmelenmi
Konteynr iinde bulunan rnn yangn asndan stabil nite durumuna getiren rijit blme ile
ayrlmasdr.
at Ykseklii
Deme ile at demesinin alt seviyesi arasndaki mesafedir.
Depolama Ykseklii
rnlerin deme zerinde depoland maksimum yksekliktir.
Depolanan rn
Depolama kategorilerini belirlemek zere rne ait paketleme malzemesi ve konteynr dahil rnn
btndr.
Genel Depolama
Depolama ykseklii 3.7 myi gemeyen depolama alanlardr. Genel depolama alannda tek bir blok
alan veya sras 93 myi gememeli ve dier blok alan ile arasndaki mesafe en az 7.60 m olmaldr.
Genlemi (Sngerletirilmi veya Gzenekli) Plastik
Ktlesi boyunca iinde datlm bulunan birbirine bal veya bamsz birok gzenek ile younluu
drlm plastiktir.
Glendirilmi Plastik Palet
ine ikincil plastik glendirici malzeme ilave edilmi plastik palettir.
Kartonlu
rnleri oluklu mukavva veya karton kutular iinde depolama yntemidir.
Plastik Palet
Yapsnn herhangi bir blmnde plastik bulunan palettir.
Serbest Akc Plastik
Yangn esnasnda iinde bulunduu konteynrdan dar karak, boluklar dolduran ve yangn
zerinde boucu etki yaratan plastiklerdir. rnein; toz, paracklar, yaprakklar, geliigzel
paketlenmi kk objeler.
Streleme
Yanc rn veya yanc paketlemenin yan ve st yzeylerinin plastik malzeme ile tamamen
sarlmasdr. Yanc rnler ayr olarak strelenerek, palet zerinde akta depolanmas halinde
strelenmi olarak deerlendirilir. Tamamen yanmaz olan ve ahap paletler zerinde depolanan
rnler, plastik malzeme ile sarlm ise streleme tanmna uymaz. Bantlama, streleme olarak
deerlendirmez. Plastik malzeme zerinde delikler ve boluklar bulunuyorsa veya karton zerinde
bulunan su geirmez alan, kaplama alannn %50sini geiyorsa, streleme tanm kullanlmaz.
Bu tanm plastik ambalaj malzemesi iindeki rnlere ve byk plastik olmayan kapal konteynr
iinde yer alan paketlere uygulanmaz.

10

Yksek Depolama
Depolama ykseklii 4 myi geen blok halinde yl, paletli, ra veya kutu depolamadr.
Tekil Yk
Malzeme tama aletiyle tanabilen bir palet yk veya modldr.
1.5.6.2 Paletli, Sabit Blok, Kutular Halinde ve Dar Ra Depolama Tanmlar
Ak Sra
Hava aknn geiine sebep olan dikeydeki boluklarn 150 mmden fazla olduu depolama
dzenidir.
Kapal Sra
Hava aknn geiine sebep olan dikeydeki boluklarn 150 mm ve daha az olduu depolama
dzenidir.
Dar Ra Depolama
76 cm veya daha az derinlikte olan sert veya tahta raara sahip ve genellikle raf plakalar arasnda 60
cm ykseklik olan raarda ve raarn 76 cm koridorlarla birbirinden ayrld depolama dzenidir.
Kutu Depolama
Ak yzeyi koridor tarafna yerletirilen, 5 kapal yzeyli ahap, metal veya karton kutularda depolama
dzenidir.
Paletli Depolama
Palet zerinde aralarda yatay boluklar braklan depolama dzenidir.
Sabit Bloklar
Yangnn balang evresinde ksa srede devrilmesi, dmesi, dklmesi veya yana devrilmesi sz
konusu olmayan blok sralardr.
Sabit Olmayan Bloklar
Yangnn balang evresinde ksa srede devrilmesi, dmesi, dklmesi veya yana devrilmesi sz
konusu olan blok sralardr.
Genlememi Plastik Tekil Yk (Streli veya Akta)
inde hava boluu bulunmayan ve sadece d yzeylerinden yanan sprinklerden akan suyun yanan
yzeylere ulaabilecei yktr.
1.5.6.3* Ra Depolama Tanmlar
Ra Depolama
Depolanan rnn dikey, yatay, diyagonal elemanlarn birleimi olan raf yaps zerinde
bulunduu depolama dzenidir. Raf yaps zerindeki raf plakalar kapal, paral veya ak
olabilir. Raar sabitlenmi, portatif veya hareketli olabilir. Ykleme elle veya otomatik makine
kontroll olabilir.

11

Ak Raf
Raf plakalarnn %50den fazla ak olmas ve raf/yk boluklarnn salanmas durumunda ak raf
olarak tanmlanr.
Kapal Raf
Raf zerinde sabitlenmi tahta, tel zgara veya dier tip raf plakalarnn bulunduu raardr.
Yatay Bariyer
Tm raf boluklar da kapsayacak ekilde kaplayan ve rafn belli seviyelerinde yatay olarak
yerletirilerek yangnn dikeyde yaylmasn nleyen yangna dayankl kesicidir.
Dikey Bariyer
Raf boyunca kullanlan dikey bariyerdir.
Koridor Genilii
Raf sralarnn zerindeki yklerin yan yzeyleri arasndaki yatay mesafedir.
Tek Sra Raar
Boyuna raf boluu bulunmayan, derinlii 1.8 myi gemeyen ve koridor genilii en az 1.1 m olacak
ekilde dzenlenmi raardr.
ok Sral Raf
Derinlii 3.7 mden daha byk olan raar veya toplam derinlii 3.7 mden byk ve 1.1 mden daha az
koridor genilii ile dzenlenmi tek sra veya ift sra raardr.
ok Sra Raar
Derinlii 3.7 m veya daha az olan raar veya srt srta yerleim dzenindeki toplam derinlii 3.7 mden
az ve koridor genilii en az 1.1 m olacak ekilde dzenlenmi tek sra raardr.
Hareketli Raf
Sabit ray veya klavuzlar zerinde sadece yatayda iki boyutlu dzlemde ileri geri hareket eden
raardr.
Portatif Raar
Yere sabitlenmemi raardr. Bu tip raar ok eitli ekillerde dzenlenebilir.
Boyuna Raf Boluu
Raf sralarnn arasndaki ykleme ynne dik olan boluklardr.
apraz Yk Boluu
Raf sralarndaki ykler arasnda ykleme ynne paralel boluklardr.
Aln Sprinkleri
Koridor boyunca raf srasnn uzun kenarndaki apraz yk boluklarna veya rafn koridora bakan yan
yzeyinin 0.45 m iinde kullanlan ve yangnn depolamann d yzeyinde dikey bymesine kar
koymak iin kullanlan standart tip sprinklerdir.

12

1.6 Dokmantasyon
Kullanc veya bina sahibine verilmesi gerekli olan tasarm bilgileri, aada verilmitir. Yetkili
kurulularn talebi dorultusunda aada verilen bilgilerden daha fazlas gerekli olabilir:
(a) Projenin ad
(b) Btn izimlerin veya dokmann referans numaralar
(c) Btn izimlerin veya dokmann basm numaralar
(d) Btn izim veya dokmanlarn basm tarihleri
(e) Btn izim ve dokman balklar
(f) Sistem(ler)in genel zellii
(g) Hangi standarda gre tasarm yapldnn beyan, standart kurallarna uyulmad durumlar ve
nedenleri
(h) Sistem(ler)in tipi ve her kontrol vana setinin anma ap
(i) Sistemdeki her kontrol vana setinin numaras veya referans
(j) Her kontrol vana setindeki sprinkler says
(k) Kuru borulu sistemlerde boru i hacmi
(l) Her kontrol vana setindeki en st noktadaki sprinklerin ykseklii
(m) Cihaz listesi; tedarikisinin ad ve model/referans numarasyla birlikte bileenlerin listesi
(n) Tesisat izimleri
(o) Hidrolik hesaplar
(p) Su besleme izimleri kontrol vana setine kadar olan su beslemesini ve boru sistemi balantlarnn
konumu ve tipi
(q) Her otomatik pompa seti iin retici bilgileri; pompa karakteristik erisi, pompa test erisi, basn
grai, g alma grai, net pozitif su alma basnc (NPSH) grai, her balatc motorun g
k vb.
(r) Depolama tank izimleri

13