You are on page 1of 7

‫اى ‪ ،‬ا

 وا‬
‫‪Noyau ,masse et énergie‬‬

‫‪ I‬ــ ا
! "آ
 ــ ‪"$‬‬
‫‪ 1‬ــ ‪ ,-‬إ*)
('‬
‫  ا إ
  ل ا ا
 ا  ‪1905‬م إ‪ +‬أن هك &‪ $ %‬ا‪#‬‬
‫وا‪. -.‬‬
‫‪ #‬آ ‪ 3 4‬آ‪  7 8& ، m 1#‬ن ‪ -9 +  E -9 ،‬ا‪;  #‬ه ه ‪:‬‬
‫‪E = m.c 2‬‬
‫‪ 3; c ≃ 3.108 m / s‬ا> ء‬
‫‪ m‬آ‪ #‬ا‪ 13 ;  3 4‬ب ‪kg‬‬
‫‪ -9 E‬ا‪ 4$ 13 ;  3 4‬ل ‪.‬‬
‫‪ ;B C3‬آ‪ #‬ا‪ 3 4‬ب ‪ ∆m‬ل ‪ F‬ل  ‪ 
،‬ن ‪ ;B‬ا‪ -.‬ا‪ DE1 #‬ا‪ 3 4‬ه ‪:‬‬
‫‪∆E = ∆m.c 2‬‬
‫‪ IJ ) ∆m<0‬آ‪  8& 3 4 #‬ن ( ‪ 1-9 ،‬ا‪ IJ #‬آ‪123 : ∆E<0 E‬ر ا‪-./.‬‬
‫!‪ 4‬ه;‪ :‬ا‪ 78  92.3 $ 2‬ا‪6‬ر‪(Q>0) . 45‬‬
‫‪N ) ∆m>0‬داد آ‪  8& 3 4 #‬ن ( ‪ 1-9 ،‬ا‪N #‬داد آ‪ CD
3 : ∆E>0 E‬ا‪-./.‬‬
‫!‪ 4‬ه;‪ :‬ا‪ 'E $ 2‬ا‪ 78‬ا‪6‬ر‪(Q<0) . 45‬‬
‫‪ 2‬ــ و‪IJ‬ة ا
 وا‬
‫أ ــ و‪IJ‬ة ا
 ا;ر(‬
‫&‪ 8‬ا‪
NT‬ء ا و
 ‪  ،‬ن آ ا ى وا‪;B RP-C‬ة ‪CQ‬ا ‪E ،‬ا
 ; ‪C7 $ 13‬ة ‪ +  P‬و‪C7‬ة‬
‫ا‪ #‬ا‪E‬ر
 و;‪ 1 N‬ب‪u‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ 'E‬آ
 ذرة ا ‪N1‬ن ‪12‬‬ ‫‪D( 1u‬وي‬
‫‪12‬‬
‫*‪ R S‬أن آ
 ‪E‬ل وا‪ 'E IJ‬ذرات ا ‪N1‬ن ‪D3 12‬وي ‪ 12.10-3kg‬و(‪
2‬ي ‪E 1‬ل ‪W -‬‬
‫‪ N=6,02.1023‬ذرة أي أن ‪:‬‬
‫‪1 12.103‬‬
‫= ‪ 1u‬و‪1u=1,66.10 kg 4
N‬‬
‫‪-27‬‬
‫‪23‬‬
‫‪= 1, 66.10−27 kg‬‬
‫‪12 6.03.10‬‬
‫‪W‬ل ‪ :‬آ‪ #‬ا ;و ن‬
‫‪m p = 1,6725.10‬‬ ‫‪−27‬‬
‫‪kg‬‬
‫‪1, 6725.10 − 27‬‬
‫= ‪mp‬‬ ‫‪= 1, 0073u‬‬
‫‪1, 66.10 − 27‬‬
‫ب ــ و‪IJ‬ة ا ‪ :‬ا]
‪1‬ون ــ !‪7‬‬
‫&‪ 8‬ا‪
NT‬ء ا و
 ا‪ 4‬ل و‪C7‬ة \; ‪ >T
E ، -.# P‬ال ا[;ون ــ & ‪ Y‬و>‪XT3‬‬
‫آ‪ B‬إ;ون ــ & ‪. (MeV) Y‬‬
‫‪1eV = 1, 602177 ×10−19 J‬‬
‫‪1MeV = 106 eV = 1, 602177 ×10−−13 J‬‬
‫ج ــ ا ا‪IJ ^! .‬ة ا
 ا;ر( ‪. u‬‬
‫‪ -3 a 7‬ا
 ا‪ -.‬ا‪ 1u `& 8‬ه‪: 8‬‬

‫‪Allal mahdade‬‬ ‫‪http://sciencephysique.ifrance.com‬‬ ‫‪Page 1‬‬


E = 1, 66054 × ( 299792458)2 ) = 1492, 42 × 10−13 J
1492, 42 × 10−13
E= = 931MeV
1, 602177 × 10−13
1u = 931,5MeV / c 2
me=9,1.10-31kg ‫ أن‬eF$ E=mc2 : ‫ ا[;ون‬-9 ‫ ب‬7 : ‫ل‬W
E=0,512Mev ‫ن‬l&1eV=1,6.10-19J ‫ أن‬$‫ و‬E=9,1.10-31.9.1016J=81,9.10-15J
. me=0,512Mev/c2 : #‫ ا‬-.‫ة ا‬C7 $ ‫ ا[;ون‬#‫ أن آ‬n 
Energie de liaison 7N1‫ ا‬$ ‫ ــ‬II
. 4
‫ ا‬cd‫ ا‬1 ‫ ــ‬2
RP-C‫ ع آ ا‬4  -‫ أ‬P‫ ا اة  ن دا‬#‫ أن آ‬#‫ ر ا‬.‫ ا‬$ ‫ت‬N4‫ أ‬J-‫ت د‬-  
. 1  8‫ا‬
m( 1 H ) = 2,0109u : 1 H ‫و;
م‬C‫  اة ا‬#‫ آ‬: ‫ل‬W
2 2

N=1 ‫ و‬Z=1 ‫و;


م‬C‫ ا   اة ا‬RP-C‫ا‬
m p + m n = 2,0199u : RP-C‫ ع آ ا‬4
∆m = (m p + m n ) − m( 21 H )
8$‫و‬
= 0,0050u
. ‫ اة‬# 8#‫ ا‬IJ$ ∆m 8 
‫ ا(ت وآ
 ااة‬e
‫ع آ‬./E 'gN ‫ق‬1i‫∆ ا‬m ‫ اة‬4
‫ ا‬cd‫ ا‬4.D* : 3 Tt$
. C5E .j‫ار دا‬IdE ‫وه‬
∆m = ( Zm p + Nmn ) − m ( ZA X )
7N1‫ ا‬$ 2 ‫ ــ‬2
‫ ;  ا اة‬T
. C Fu ‫  ;وت ذات‬n‫  و‬Q  Fu ‫;و ت ذات‬$    ‫ا اة‬
. 
J‫;ات ا  ا‬xy‫ ى ا‬J$ +  ‫ة آ ;ة‬Cu ‫ ى  و
 ذات‬- ‫ د‬Q $
. Eℓ Y$;‫ ا‬-.$ +  ، -9 ‫ؤه‬.3‫ إ‬a4
‫ 
ت ا اة‬tT
‫ از‬-.‫  اة
&` ا‬8#‫ ا‬IJ‫ن ا‬l& 
{ -.‫ وا‬#‫ ا‬$ %&‫ ا‬-3 a 7‫و‬
: 1
 tT ‫ؤه‬.3‫إ‬
Zm p + ( A − Z ) mn = m( ZA X ) + Eℓ
Eℓ = ∆m.c 2 = ( Zm p + ( A − Z ) mn − m( ZA X ) ) .c 2
( lDN 7N1‫ ا‬$ 3‫ ــ‬2
Eℓ
E=
A
Mev/nucléon 8‫ ه‬E ‫ة‬C7‫و‬
. 
 . ‫ ا‬Y$;‫ ا‬-9 W 8‫وه‬
. 
#  $ Y$;‫ ا‬-9 ‫ ر‬3‫ ا‬a4
‫ة‬C
 ‫;ار‬J‫ى ا‬C +#3 F# •
. ‫
 آ ;ة‬#  $ Y$;‫ ا‬-9 €‫ آ‬#‫;ارا آ‬J‫; ا‬W‫ة أآ‬C
 ‫ ن‬ •
: 4dgl3 '(1.3
88 Ra ‫ة ا;اد
م‬C
 ; 
226

. 
   $ Y$;‫ ا‬-9 n‫ة ا;اد
م وا‬C
 Y$;‫ ا‬-9 a 7‫أ‬
‫ و‬1u = 1,66.10
−27
kg ‫ و‬m n = 1, 00867 u ‫ و‬m p = 1,00728u ‫ و‬m(Ra ) = 225,977 u : 8.
c=3.108m/c2

Allal mahdade http://sciencephysique.ifrance.com Page 2


. ‫  ن‬7 8& ‫ دة‬Q  ‫ 
ت‬tT ‫ از‬-.‫ ا‬8‫ از ه‬Y$;‫ ا‬-9 : ‫اب‬/‫ا‬
E ℓ = ∆m . c 2 = [(Zm p + Nm n ) − m ( AZ X )]. c 2
‫ن‬l& X‫ و‬N=226 ‫ و‬Z=88
E ℓ = (88.1, 00728 + 138.1,00867 − 225,977 ).9.10 = 2, 779.10 −10 J = 1736,90MeV
16

1736,90 Eℓ
E= = 7 ,68MeV / c 2 8$‫ و‬E = 
   $ Y$;‫ ا‬-9
226 A
Aston ‫ن‬8‫ أ‬W2E 4 ‫ ــ‬2
Y$;‫ ا‬-9 $J ‫;ات‬B W
e7 ، ‫ ن‬.‫ أ‬+F ‫ل‬$ ‫ات‬C
‫ ا‬# ‫;ار‬J‫ر ا‬J 

 Eℓ 
‚C$  -  ‫ة‬C
  $
 A
. ‫ أ„; ا‬. A ‫د ا
ت‬C3
: …7 +F‫ ل ا‬
: 20<A<195 •
 Eℓ 
‫رب‬J ‫ د‬- 1  - 
 A
DE‫ ه‬. 8MeV/c2 J#.‫ ا‬1-
;W‫ „ ا ى ا{آ‬J.‫ا‬
‫ ه‬Fe C
CF‫ل ا‬W ) ‫;ارا‬J‫ا‬
CQ
‫ا‬E ‫;ارا‬J‫; ا‬W‫ا ى ا{آ‬
.  .‫ ا‬8& ‫ &;ة‬$
A>195 ‫ و‬A<20 •
 Eℓ   Eℓ 
  ‫آ ;ة أي أن‬ - 
 A  A
. ‫;ة‬J  ;\ ‫ ا ى‬DE‫ي
 أن ه‬E‫ء ا‬8‫ ا‬Tˆ 
  $ Y$;‫ ا‬-.& 8$‫ا و‬CQ ‫;ة‬B
. ‫;ارا‬J‫; ا‬W‫  ى أآ‬+‫ ل إ‬F ‫ أن‬1

: 
‫ت ا و‬3T‫  ا‬3  R&‫ ل و‬F ‫ أن‬DE1 

‫ة‬1‫ه‬o‫ ا‬DE‫ ه‬+ ‫ و‬. TT ‫  ا‬+‫; إ‬. ‫;ة‬J ‫ \; ا‬#JW‫ ـ ا ى ا‬A>19 --
. ‫*)ر اوي‬p‫ا‬
‫ج‬EI*p‫ة ا‬1‫ه‬o‫ ا‬DE‫ ه‬+ ‫ و‬Jx ;W‫  اة أآ‬8. 1$ & CF TT‫ ــ ا ى ا‬A<20 ‫ــ‬
. ‫اوي‬
. ‫;ّˆن‬F ‫ن‬3T ‫ر‬.‚‫ج وا‬C‚‫ ا‬. q2 E
Fusion et fission nucléaire ‫ج او(ن‬EI*p‫*)ر وا‬p‫ ــ ا‬III
: ‫*)ر اوي‬p‫ ــ ا‬1
C$ ،  J ‫ أن‬W ‫   م‬# ‫ آ{ورا م أو ا‬#Jx ‫
  اة‬
+‫ (إ‬0,1MeV  -‫;آ أ‬F‫ ا‬X-9 ) ‫ء‬8.$ ‫;ون‬$ 1&C-
+ ‫ و‬، ‫ر ا وي‬.‚‫ ل ا‬F‫ا ا‬E‫ ه‬+
. TT ‫ ا‬
: T
CJ‫ وا;ون ا‬fissile ‫ ا ى ا)رة‬#JW‫ا ى ا‬
. ‫اري‬12‫ون ا‬13‫ا‬
u(1S3 ‫أ ــ‬
، ‫ رة‬.u #Jx ‫  اة‬X  J ‫  وي‬3T ‫ر ا وي‬.‚‫ا‬
. TT ‫  ا‬+‫;اري إ‬7 ‫ ;ون‬1&J‫ ا‬C$
: #W‫أ‬

Allal mahdade http://sciencephysique.ifrance.com Page 3


235
92U + 01n → 140
55 Cs + 37 Rb + 3 0 n
93 1

54 Xe + 3 0 n + γ
U + 01n → 3894 Sr + 139
235 1
92

eD D
E e-i3 ‫ب ــ‬
: ‫ر ا وي أن‬.‚‫ ا‬3 4‫
  ;وت ا‬
. 3T‫ ا‬Y‫€  و‬#T ‫ــ‬
. ‫ رة‬.u ;\ ‫  ى‬1TJ# ‫ــ أو‬
‫ إذا‬، 
;4T T$ 
C-  #  3T ‫وث‬C7 8& ‫  ه‬، ‫ر  ى أ;ى‬.‫ ا‬8& a  ‫أو‬
8& ‫ث‬CF
 ‫ا‬E‫ وه‬X. ˆ‫ و‬X& F‫ و
 ا‬. 
‫ ا و‬# J‫ ا‬8& ‫ث‬CF
 ‫ا‬E‫ وه‬، X& F ;\ ‫آن‬
. „ T$ -.‫ ا‬n
e7 
‫ت ا و‬3T‫ا‬
‫ص‬t‫;
 ا‬9 3 
‫ت ا و‬3T‫ ا‬8&  # ‫ ا‬3T‫ ا‬8& F
‫و‬
. ‫> ن  اد
م‬- .‫ ا‬$ ‫ا ;وت‬
. ‫ج اوي‬EI*p‫ ــ ا‬2
u(1S3 ‫أ ــ‬
. Jx ;W‫ 
  اة أآ‬TT ‫ ا>م  ا‬X 
3T ‫ج ا وي‬C‚‫ا‬
‫ م‬#1‫  ن ا‬1 
e7 Ž‫ج دا ا‬C‚‫ت ا‬3T J : #W‫أ‬
: 7‫ث ;ا‬x R&‫ و‬، Q‫رو‬C1‫  ا‬-.‫ا‬
1
1 H + 11H → 12 H + 10 e
2
1 H + 11H → 23 He
3
2 He + 23 He → 24 He + 11H + 11H
‫ج اوي‬EI*p‫ ا‬vgd23 ‫وط‬1x ‫ب ــ‬
‫;ات‬xy‫ ى ا‬- +#3 a#B‫  ا‬1 -9 TT‫ ا ا‬# ‫ج ا وي إ‚ إذا آن‬C‚‫ ا‬RJF
‚
e-i
N ‫ج‬C‚‫
€ ا‬a ‫ا ا‬E1‫ و‬. 3 ‫;ارة‬7 Q‫ در‬-.‫ ا‬DE‫  &; ه‬a#.
‫ و‬. 
;&‫ا  ا‬
. ‫اري‬12‫اوي ا‬
. ‫ *وي‬e-i
 g‫ وا‬g
‫  ا‬gz2‫ ــ ا‬VI
: ES‫ ا‬2‫ ــ ا‬1
: ‫د ا‬$ X3 ‫  و
  ;ا‬3T ; 
A1
Z1 X 1 + ZA22 X 2 → A3
Z3 X 3 + ZA44 X 4
. RP-‫ أو د‬P‫; آ‬3 ‫  ى‬+#3 ‫ل‬C Xi
: 8‫ ه‬3T ‫ا‬E1$ ‫;و‬J‫ ا‬-.‫ ا‬#tF‫ا‬
 Eℓ ( X 1 ) + Eℓ ( X 2 )  =  Eℓ ( X 3 ) + Eℓ ( X 4 )  + ∆E
∆E =  Eℓ ( X 1 ) + Eℓ ( X 2 )  −  Eℓ ( X 3 ) + Eℓ ( X 4 ) 
-9 ∆E ‫ و‬. Xi J-C‫ اة أو ا‬# Y$;‫ ا‬-9 Eℓ ( X i ) e7
. 3T‫ا‬
: 
C Eℓ Y$;‫ ا‬-9 ;  a 7
∆E =  m ( X 3 ) + m ( X 4 )  .c 2 −  m ( X 1 ) + m ( X 2 )  .c 2
∆E =  m ( X 3 ) + m ( X 4 ) − m ( X 1 ) − m ( X 2 )  .c 2
∆E = ∆m.c 2 =  m ( produit ) − m ( reactifs )  .c 2
: ‫م‬- ‫ *وي‬e-i
 ‫ ا‬76E : q2 E
3 4# PC ‫ ا‬-.‫ ا‬: Ei
. 3 4# P1‫ ا‬-.‫ ا‬: Ef

Allal mahdade http://sciencephysique.ifrance.com Page 4


. ‫ ا ا‬T 3 4‫ ا‬1  8‫ ا‬-.‫ ا‬Eℓ ( X 1 ) + Eℓ ( X 2 )

. X4 ‫ و‬X3 ‫  ن ا ا‬C3 3 4‫;ره ا‬F 8‫ ا‬-.‫ ا‬−  Eℓ ( X 3 ) + Eℓ ( X 4 ) 


. ‫;ارا‬J‫; ا‬W‫ “ أآ‬t E$‫ ا وي و‬3T‫ا ا‬E1 #‫ ا‬-.‫∆ ا‬E
Q = −∆E > 0 8‫ ه‬-.# ;u 3T ‫;رة ل‬F‫ ا‬-.‫ ا‬: ” F#
'g(‫ج او‬EI*p‫*)ر و‬p‫ ا‬W - ‫ت‬dgl3 ‫ ــ‬2
: ‫*)ر اوي‬p‫أ ــ ا‬
: ‫ر ا وي ا‬.‚‫ ; د ا‬
U + 01n →
235
92 Cs + 3793Rb + 3 01n
140
55

. ‫ ا وي‬3T‫ا ا‬E‫ ه‬8& #C‫ آ ا ى ا‬8.


U
235
92 Cs
140
55 Rb
93
37 n
1
0

234,99346 u 139,88711 u 92,90174 u 1,00866 u

. ‫ة  ا{ورا م‬C7‫;ف  اة وا‬9  ‫;رة‬F‫ ا‬-.‫ ا‬a 7‫أ‬


∆E = ∆m .c 2 : -.‫; ا‬B ;  a 7 
C
‫ أن‬eF$
∆m = mf − m i
= m ( 140
55 Cs ) + m ( 3793Rb ) + 3m ( 01n )  − m ( 235
92U ) + m ( 0 n ) 
1

= m ( 140
55Cs ) + m ( 3793Rb ) + 2m ( 01n ) − m ( 235
92U ) 

=-0,18729u=-3,1100 × 10-28kg
∆E = ∆m .c 2 = −2, 7995 × 10 −11 J = −174, 699MeV

‫  وي‬Q=-∆E -9 ‫;ر‬F ‫ة  ا{ورا م‬C7‫ر  اة وا‬.‫أي أن ا‬


. 174,699MeV
‫; ا‬.‫ أ‬: ‫ر‬.‚‫ ا‬3T -.‫ ا‬Y.
‫ج اوي‬EI*p‫ب ــ ا‬
: 8‫ج ا‬C‚‫ ا‬3T ; 
H + 13H → 42He + 01n
2
1

∆E = ∆m .c 2
( )
∆m = mf − m i = m 42He + m 01n  − m 12H + m ( ) ( ) ( H )
3
1

=-0,18729u=-3,1100 × 10-28kg
∆E = ∆m .c 2 ≃ −17,585MeV
2
1H H
3
1 He
2
4
1
0n
2,01355 3,01550 4,00150 1,00866

. 
;J 200MeV ‫رب‬J -9 ‫;ر‬F
‫ر‬.‚‫ ا‬3T $ ، 18MeV ‫رب‬J -9 ‫;ر‬F
‫ج‬C‚‫ ا‬3T
X‫ 
 أي أ‬236 ‫ر ا وي‬.  $‫ 
ت و‬5 ‫ج ا وي‬C  $ ‫د ا
ت‬C   &
;„‫) أ‬. ‫ر‬.‚$ ‫;رة‬F‫ ا‬-.‫Ž ;ات ا‬$ ; ‫ج أآ‬C‚$ ‫;رة‬F‫ ا‬-.‫ة ا‬C7‫  
 وا‬$
( 2 
‫ ار‬# #
. gjd
‫ت او( ا‬p2
‫ ا‬W - ‫ت‬dgl3 ‫ ــ‬3
: .9E q2 E

Allal mahdade http://sciencephysique.ifrance.com Page 5


.(Q=-∆E>0) 8Q‫ ار‬YF‫ ا‬1 
-.‫;ر ا‬F 1‫ أي أ‬-.# ‫;ة‬u 3 4‫∆  ن ا‬E < 0
( Q=∆E <0) 8Q‫ ار‬YF‫  ا‬-9 a  ) -.#  3 4‫∆  ن ا‬E > 0
+#3 -.‫ ا‬DE‫; ه‬1„‫ و‬E ‫;ف‬F$ 1 N;‫∆ و‬E < 0 P‫  ن دا‬PJ#‫ت ا و
 ا‬3T#  $
. €T‫ ل ا‬W ‫ ا‬RP-C‫ ص ا‬t‫ ا‬+#3 1  ‫;آ‬7 -9 -9 u
α 4-Sxp‫ا ــ ا)ط ا‬
: 8‫ ه‬α €T‫د ا‬
Z
A X → A −4
z −2 Y +α
: α 83u[‫;رة ل اط ا‬F‫ ا‬-.‫ا‬
E = m (α ) + m ( Az −−42Y ) − m ( AZ X )  .c 2
α ‫ اط‬3u‫  اة ا;اد
م إ‬. 226 ‫ة  ا;اد
م‬C7‫€  اة وا‬T 3 4‫ ا‬-.‫ ا‬a 7‫ أ‬: R .
: 8.
Ra
226
88 Rn
222
86
4
2 He
225,977u 221,9702 4,0015

Ra →
226
88 Rn + 24He
222
86

: 3T‫ا ا‬E1 -.‫ ا‬#tF‫ ا‬N4


E = m ( 222
86 Rn ) + m ( 2 He ) − m ( 88 Ra )  .c
4 226
 2

=  −5, 3.10 −3u  .c 2


: ‫ن‬l& 8$‫ و‬1u=931,5MeV/c2 ‫ أن‬#
MeV 2
E = −5, 3.10 −3 × 931, 6 .c = −4, 94MeV
c2
: 8‫ ه‬3T‫ا ا‬E‫ ه‬3 ‫;رة‬F‫ ا‬-.‫ ا‬8$‫و‬
‫;آ‬7 -9 u +#3 ;1„ 8‫ وه‬Q = −E = E C (α ) = 4, 94MeV
. α J-C‫ ص ا‬t‫ ا‬+#3 1 
. β- 4-Sx]‫ب ــ ا)ط ا‬
β- 83u[‫ط ا‬# €T‫د ا‬
Z A
A X→ Z +1 Y + 0−1 e
: β− 83u[‫ط ا‬# -.‫ ا‬#tF‫ا‬
E = m ( A
Z +1 )
Y +m ( e ) − m ( X ) .c
0
−1
Z
A
2

β+ 4-Sx]‫ج ــ ا)ط ا‬
β+ 83u[‫ط ا‬# €T‫د ا‬
Z A
A X→ Z −1 Y + 0+1 e
: 83u[‫ط ا‬# -.‫ ا‬#tF‫ا‬
E = m ( A
Z −1 )
Y +m ( e ) − m ( X ) .c
0
+1
Z
A
2

: q2 E
'- /3‫ ا‬vjI‫  ى وا‬g‫آ‬1J $ W‫ت او( إ‬,-i
‫ل ا‬,} ‫رة‬12.‫ل ا ا‬2
3
. γ ‫ت‬-Sx~ gDg$E19‫ آ‬$ W‫ل وآ;€ إ‬2
‫ه;ا ا‬
Q = −∆E = ∑ E C ( Y)
A
Z

Allal mahdade http://sciencephysique.ifrance.com Page 6


‫‪A‬‬
‫‪ :‬اى وا‪ vjI‬ا‪ '- /3‬ا
‪2‬ل‬ ‫‪Z‬‬ ‫‪Y‬‬
‫‪ V‬ــ ا
‚‪1g‬ات ا‪)  g5gl‬ط ا]‪. 4-Sx‬‬
‫‪3u£‬ت ا و
 ‪  Q +#3 ;xy‬ا[ ن وذ ‪ a 7‬ا ا‪ 1t
8‬ا‪  4‬و‪  .$‬ا{‪u‬‬
‫• ا[‪3u‬ت ‪; α‬ق ادة ‪ ، $ t$‬إذ ‪ 8T‬ور‪ ، 1&J
[ -‬و‪CF‬ث ‪;7‬و‪+#3 +#3 F. -‬‬
‫ا‪. C#4‬‬
‫• ا[‪3u‬ت ‪ β‬أآ‪T ;W‬ذ
  ‪ ، α‬و
‪N#‬م ‪C3‬دة ‪;#‬ات [
‪   . 1&J‬ه‪ DE‬ا[‪3u‬ت‬
‫‪ 4‬ا
 ا ;‪. 9‬‬
‫• ا[‪3u‬ت ‪C& γ‬ة ‪CJ$‬ر آ ; ‪ ،‬و[
‪N#
1&J‬م ‪C3‬ة ;ات  ا;ص ‪ ،‬و  &‪8‬‬
‫‪ I‬ا{;اض ‪ t$‬ر ‪.‬‬
‫  ا[‪3u‬ت ا و
 &‪ 8‬ا‪$ a.‬ت ˆ¦‪CQ #‬ا آ‪T‚ ;t‬ء و‪ I‬ا{;اض أو‬
‫‪. 14‬‬
‫آ ‪ ;x%‬ا[‪3u‬ت ا و
 ‪ +#3‬ا[ ن ؟‬
‫‪ 3T‬ا[‪3u‬ت ا و
 ذات ا‪ -.‬ا  ادة ا  ‪  4‬ا[ ن ‪ ،‬إذ
‪ 1‬ا‪N‬اع‬
‫إ;وت ذرات 
 ‪ ¨$‬ا{‪>3‬ء ‪ ¨$ xCF‬ا هت ‪ $‬آ‪. P‬‬

‫‪Allal mahdade‬‬ ‫‪http://sciencephysique.ifrance.com‬‬ ‫‪Page 7‬‬

You might also like