You are on page 1of 10

Patlama anında toz haline gelen

bölgedeki taş, toprak radyoaktif ışıma


sonucu kendisi de radyoaktif özellikler
kazanarak mantar şeklinde yükselir. Bu
mantar bulut, atmosferdeki rüzgarların
etkisinde kalır ve uzaklara doğru yayılır.
daha sonra yağmurlarla veya serbest
olarak yeryüzüne yağar. Bu serpinti,
patlama bölgesindeki ışıma ile aynı etkileri
yapar. Nükleer bir silahın atmosferde
patlamasından sonra üç çeşit serpinti
orataya çıkar. Birinci türde, patlama
merkezinden 250 km. uzağa kadar iri
partiküller yoğun bir biçimde saçılır. Ancak
bu partiküllerin radyoaktif etkileri kısa
sürelidir.Bu çeşit radyoaktif tozlar radyasyon
yanıklarına yol açar. İkinci tür partiküller,
patlamadan bir hafta sonra patlama
merkezinin yakınlarında troposfer'de
görülür.Bunlar daha küçük partiküllerdir. En
kötüsü, üçüncü tür partiküllerdir.Stronsiyum-
90 gibi uzun ömürlü radyoizotoplardır ve
patlamayla stratosfere saçılırlar,
statosferdende rüzgarlarla dünyanın her
tarafına dağılırlar.5
°ama ışını yayan
kaynak bizden az ya da çok uzaklıktadır.
Bu kaynak bize nükleer radyasyonu
gönderir. Radyasyon, vücudumuzdaki
organları meydana getiren dokuların
hücrelerinde iyonizasyona ve sonuç olarak
hücrelerin ölümüne sebep olur. Hücre
ölümü yerine koymayı, organdaki aksama
hastalanmayı, bu olayın devamı ise ölümü
doğurur.
Nükleer radyasyon
kaynakları, nefes alınırken solunum yolu ve
organlarına, bulaşmış yiyecek ve
içeceklere dikkat edilmezse sindirim
organlarına, açık yara veya yaralardan
doğruca kana, yani dolaşım sistemine
girebilir. İşte radyoaktif zehirlenme bu tür
hastalanmaya verilen addır.
Herkes İçin Tehlikesiz Alınabilecek
Radyasyon Miktarı
Savaş Dozu
Hastalık Başlangıç Dozu
Ölüm Başlangıç Dozu,
% 50 Öldürücü Doz
Herkes için % 100 Ölüm Dozu'dur.

K Halsizlik, isteksizlik, bitkinlik


K Mide bulantısı, baş dönmesi
K Mide bulantısı, kusma, baş ağrısı
K Kusma, şiddetli baş ağrısı
K Kusma, ateş yükselmesi, kanlı ishal
K Kusma ve kanlı ishalin devam etmesi, ölüm
Nükleer infilakın kalıntı tesirleri, radyoaktif
bozulma tamamlanıncaya kadar korunma
zorluğu bulunan ve korunma kurallarına
uymayanları öldürebilen kesin bir tehlikedir.
Bu büyük tehlikeden korunmada üç ana
prensip vardır.

Tehlikeden korunma durumunda bulunan


canlı ile radyoaktif kaynak yahut
radyoaktiviteli alan arasındaki mesafenin
canlının korunması bakımından başlı başına
rol oynadığı bilinmelidir. Örnek ;
Radyoaktiviteli bir alandaki şiddet 240 r / s
olsun, başka korunma olanağı bulunmayan
bir insan bu alana 4 metre uzaklıkta ise bu
insanın vücudunda bir saatte 160 röntgenlik;
7,5 metre uzaklıkta ise 120 röntgenlik, 30
metre uzaklıkta ise 60 röntgenlik doz
alacaktır.
Yukarıdaki durum göz önüne alınarak,
serpinti sığınağı yaparken binanın üst katı
yerine orta kısımdaki oda tercih edilmelidir.
Tehlikeden korunma
zorluğunda olan canlı ile bir
radyoaktif kaynak arasında
ne kadar fazla yarı kalınlık
sağlayan bir hail varsa o
canlıya göstereceği etki o
ölçüde az olacaktır. Aşağıda
bazı maddelerin yarı
kalınlıkları çıkarılmıştır.
1.8 cm.
5.6 cm.

7 cm,
8 cm.
üzerinden yapılması amaca
yetecektir. Ancak, çok süreli
korunma söz konusu
olduğunda ne kadar fazla
yarı kalınlık sağlanırsa, sığınak
diye seçilen yerdeki korunma
faktörünün o kadar yüksek
yani sığınağın içindekileri o
kadar iyi koruyacağı anlaşılır.
Her şeyden önce bilinmelidir ki zaman, sığınakta
da açıkta da aynı şekilde çalışır. Daha doğrusu
dışarıdaki etkisi ile sığınaktaki etkisi arasında
zamanla azalma bakımından hiç fark yoktur. Fakat
uzun süre korunulması gereken bu tehlikeden
zaman ile çok yakın bir ilgisi vardır ve tehlikeyi yok
eden tek unsurdur. Tehlikenin özelliklerinden söz
ederken anlaşıldığı gibi çürüme ilk anlarda çok
hızlıdır. Zaman uzadıkça hızından kaybederek
devam eder ve sona erer.
İnfilak anında böyle bir tehlike (yer sıfır ve yakın
dolayları hariç) mevcut olmadığından ve özellikleri
açıklanırken kaydedildiği gibi tehlikenin başlaması
30 ile 60 dakikalık gecikmeye uğradığından, kalıntı
etkisi için başlangıç zamanı silahın patlamasından
bir saat sonrası kabul edilmektedir. İnfilak anını (H)
harfi ile gösterelim ve bir saat sonraki radyoaktivite
şiddetini 1000 r/s. farz edelim. Çürümenin zamanla
nasıl oluştuğunu inceleyelim.
H + 1 de 1000 r/s. ise
H + 7 de 100 r/s. e
H + 7x7 (2 gün) de 10 r/s. e ve
H + 7x7x7 (15 gün) de 1 r/s. ve düşer
H + 7x7x7x7 (3 ay) de ise 0.1 r/s. olacaktır.
Başlangıç olarak ele alınan H +1 den 45 dakika
sonra şiddetin yarıya indiği de bilindiğine göre
hakikaten serpintinin çürümesi önce çok süratli
olduğu halde zaman uzadıkça hız azalmaktadır.
İşte bu kuralın yukarıdaki zaman şiddet tablosuna
7x10 KAİDESİ denilmektedir.
.
i  
   
       
    
     

!"#$   


   % &'(  i  
     ) 
 !"#"&*!"$+   
 ,      
-   !"./&  
 ,  
  '!"0/& 
 -   
ABD¶nin Japonya'nın Hiroşima kentine
"little boy" (küçük çocuk) adı verilmiş bir
atom bombası attı. İnsanlık tarihi
boyunca ilk kez Hiroşima'da kullanılan ve
15 bin tonluk TNT'nin patlayıcı gücüne
eşdeğer bu atom bombası, resmi
kaynaklara göre 140 bin kişinin ölümüne,
onbinlerce insanın da radyasyondan
ağır şekilde etkilenmesine neden oldu.
Kentin yüzde 60'ı haritadan silindi, kent
üzerinde 13 kilometrekarelik bir
radyasyon bulutu oluştu
Hiroşima'ya bomba atılmasından üç
gün sonra, 9 Ağustos 1945'te, bu kez
Nagazaki kentinin insanları atom
bombası ile tanıştı. Patlama gücü 21 bin
tonluk TNT'ye eşit olan "Şişman Adam", ilk
anda 100 bin kişiyi öldürdü. ABD
tarafından Hiroşima ve Nagazaki'ye
atılan atom bombaları, 360 bin kişinin
ölmesine, onbinlerce insanın da kalıcı
yaralar edinmesine neden oldu.
26 Nisan 1986'da, yerel saatler
01.23'u gösterirken Ukrayna'da Kiev
yakınlarındaki Çernobil kasabasında
bulunan reaktörün patlaması
sonucu Hiroşima ve Nagasaki·ye
atılan bombalarının 100 katı kadar
radyasyon havaya karıştı, radyoaktif
bulutlar rüzgarında etkisiyle °üney
Afrika·ya kadar ulaştı. Yağan
yağmurlar Karadeniz ve Edirne·de
bulutları yere indirdi. En mütevazi
rakamlara göre, üç ülkede 146 bin
kilometrelik bir alan radyoaktif
kirlenmeye maruz kaldı. Bu,
İtalya·nın yarısı kadar bir alana denk
düşüyor. 52 bin kilometrelik
Danimarka büyüklüğünde bir
tarımsal alan da kirlendi.
Felaketinin üzerinden 22 yıl geçmiş
olmasına rağmen insan sağlığı
açısından hala ciddi tehlikeler
taşıyan bölgede yüzlerce köy
yerleşime kapalı.

You might also like