‫‪www.powerengineering.blogfa.

com‬‬

‫ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ وﺑﻼگ ﻣﺎ از آﺧﺮﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻣﻮزﺷﯽ و ‪...‬‬

‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪http://powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ اي ﺑﺮاﺻﻮل ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎ‬

‫‪ 1-1‬ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‪،‬وزﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮه‬

‫‪m‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ وﺳﯿﻠﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪاﻧﺮژي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ راﺑﻪ اﻧﺮژي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ واﻧـﺮژي‬

‫‪co‬‬
‫اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ راﺑﻪ اﻧﺮژي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﭼﻨﯿﻦ وﺳﯿﻠﻪ اي ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي ﻣﮑـﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑـﻪ‬

‫‪a.‬‬
‫ﮐﺎر ﻣـﯽ رود‪ ،‬ژﻧﺮاﺗـﻮرو ﻫﻨﮕﺎﻣﯿﮑـﻪ ﺑـﺮاي ﺗﺒـﺪﯾﻞ اﻧـﺮژي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ﺑـﻪ ﮐـﺎرﻣﯽ رود ﻣﻮﺗﻮرﻧﺎﻣﯿـﺪه‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻫﺮﻣﺎﺷﯿﻦ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻮان رادرﻫﺮدوﺳﻮ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺗﻮان آن راﻫﻢ ﺑـﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫ﺻﻮرت ژﻧﺮاﺗﻮرﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮد‪ .‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ وژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎي ﻋﻤﻠﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧﺮژي ازﯾـﮏ ﺷـﮑﻞ ﺑـﻪ‬

‫‪g.‬‬
‫ﺷﮑﻞ دﯾﮕﺮ راازﻃﺮﯾﻖ اﻧـﺪرﮐﻨﺶ ﯾـﮏ ﻣﯿـﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﺘﯽ اﻧﺠـﺎم ﻣـﯽ دﻫﻨـﺪ ودراﯾـﻦ ﮐﺘـﺎب ﺗﻨﻬـﺎ‬
‫‪in‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎﯾﯽ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺮاي ﭼﻨﯿﻦ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ازﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫وﺳﯿﻠﻪ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﺎﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮراﺳﺖ‪ .‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر اﺳﺒﺎﺑﯽ اﺳـﺖ‬
‫‪gi‬‬

‫ﮐﻪ اﻧﺮژي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ‪ ac‬راازﯾﮏ ﺳﻄﺢ وﻟﺘﺎژﺑﻪ اﻧﺮژي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ac‬درﯾﮏ ﺳﻄﺢ وﻟﺘﺎژدﯾﮕﺮﺗﺒـﺪﯾﻞ‬
‫‪en‬‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤﺎن اﺻﻮل ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ وژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮاي‬
‫‪er‬‬

‫ﺗﻐﯿﯿﺮوﻟﺘﺎژ ازﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻً آﻧﻬﺎ راﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ و ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫‪ow‬‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.p‬‬

‫اﯾﻦ ﺳﻪ وﺳﯿﻠﻪ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ درزﻧﺪﮔﯽ روزﻣـﺮه ﺣـﻀﻮري ﻓﺮاواﻧـﯽ دارﻧـﺪ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫـﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ در‬
‫‪w‬‬

‫ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﯾﺨﭽﺎﻟﻬﺎ‪،‬ﻓﺮﯾﺰرﻫﺎ‪ ،‬ﺟﺎروﺑﺮﻗﯽ‪ ،‬ﻫﻤﺰﻧﻬﺎ‪ ،‬ﭘﻨﮑﻪ ﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻬﻮﯾـﻪ ﻣﻄﺒـﻮع وﺑـﺴﯿﺎري اﺳـﺒﺎﺑﻬﺎي ﻣـﺸﺎﺑﻪ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫دﯾﮕﺮ راﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ اﻧﺪازﻧﺪ‪ .‬درﮐﺎرﮔﺎﻫﻬﺎ‪،‬ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮاﺑﺰارﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺗﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﯽ اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ژﻧﺮاﺗﻮرﻧﯿﺎزاﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﭼﺮا اﯾﻦ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ وژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ اﯾﻨﻘﺪرﻓﺮاوان اﻧﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ آﺳﺎن اﺳﺖ‪ :‬اﻧﺮژي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ اﻧﺮژي‬

‫ﺗﻤﯿﺰوﮐﺎرآﻣﺪاﺳﺖ‪ .‬ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر اﺣﺘﺮاق داﺧﻠﯽ ﺑﻪ ﺗﻬﻮﯾـﻪ داﺋـﻢ ‪.‬ﺳـﻮﺧﺖ‬

‫ﻧﯿﺎز ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ درﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ آﻟﻮدﮔﯽ ﻧﺎﺷﯽ ازاﺣﺘﺮاق ﻣﻄﻠﻮب ﻧﯿﺴﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﻧـﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﺣﺮارت ﯾﺎ اﻧﺮزي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ رادر ﻣﮑﺎﻧﯽ دورﺑﻪ ﺷﮑﻞ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ درآوردو آن راﺗﻮﺳﻂ ﺳﯿﻢ‬

‫‪a.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﻠﯽ ﮐﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮐﺮد‪،‬ﺗﺎﺑﻪ دور ازآﻟﻮدﮔﯽ درﻣﻨﺎزل‪ ،‬ادارات وﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻣﺼﺮف ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪f‬‬
‫ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺎﮐﺎﻫﺶ ﺗﻠﻔﺎت اﻧﺮزي ﺑﯿﻦ ﻧﻘﻄـﻪ ﺗﻮﻟﯿـﺪ وﻧﻘﻄـﻪ ﻣـﺼﺮف ﺑـﻪ اﯾـﻦ ﻓﺮآﯾﻨـﺪ ﮐﻤـﮏ‬

‫‪og‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪ 2-1‬ﯾﺎدداﺷﺘﯽ درﻣﻮرد واﺣﺪﻫﺎ‬
‫‪in‬‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ وﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎﯾﺎاﻟﮑﺘﺮذﯾﺒﮑﯽ ﯾﮑﯽ ازﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮﯾﻦ زﻣﯿﻨـﻪ ﻫـﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳـﯽ ﺑـﺮق اﺳـﺖ‪.‬اﯾـﻦ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ دراواﺧﺮﻗﺮﻧﻨﻮزدﻫﻢ آﻏﺎز ﺷﺪ‪.‬درآن زﻣﺎن ﮐﻤﯿﺎت اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ واﺣﺪﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ‬

‫ﭘﯿﺪاﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬واﺣﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﻫﻤﻪ دﻧﯿﺎﺗﻮﺳﻂ ﻣﻬﻨﺪﺳﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﺪ‪.‬وﻟـﺖ‪ ،‬آﻣﭙـﺮ‪ ،‬اﻫـﻢ‪،‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫وات وواﺣﺪﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺘﯽ ازﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺘﺮﯾﮏ ﻫـﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﻣـﺪﯾﺮي ﺑـﺮاي ﺗﻮﺻـﯿﻒ‬
‫‪er‬‬

‫ﮐﻤﯿﺎت اﻟﮑﺘﺮﮐﯽ در ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﮐﺎررﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ow‬‬

‫وﻟﯽ درﮐﺸﻮرﻫﺎي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ زﺑﺎن ﮐﻤﯿﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻣﺪت ﻣﺪﯾـﺪي ﺑـﺎ واﺣـﺪﻫﺎي ﺳﯿـﺴﺘﻢ اﻧﮕﻠﯿـﺴﯽ‬
‫‪.p‬‬

‫ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﺪ)اﯾﻨﭻ‪ ،‬ﻓﻮت‪،‬ﭘﻮﻧﺪوﻏﯿﺮه(‪.‬اﯾﻦ ﮐﺎردرﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ دﻧﺒﺎل ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪،‬‬

‫‪w‬‬

‫ﮐﻤﯿﺎت اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ وﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮاي ﺳﺎﻟﻬﺎي ﻣﺘﻤﺎدي ﺑـﺎ ﺳﯿـﺴﺘﻢ واﺣـﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔـﯽ اﻧـﺪازه ﮔﯿـﺮي‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫درﺳﺎل‪،1954‬ﺳﯿﺴﺘﻢ واﺣﺪﻫﺎي ﮔﺴﺘﺮه اي ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳـﺘﮕﺎه ﻣﺘﺮﯾـﮏ‬

‫ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﯿﺴﺘﻢ )‪ (SI‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ودرﺑﯿﺸﺘﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي دﻧﯿﺎ ﻣﻘﺒﻮﻟﯿﺖ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬

‫اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﻋﻤﻼً ﺗﻨﻬﺎاﺳﺘﺜﻨﺎء اﺳﺖ‪ -‬ﺣﺘﯽ ﺑﺮﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﮐﺎﻧﺎدا ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ‪ SI‬رﻓﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺷﺪن واﺣﺪﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪ‪ SI‬دراﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه ﻧﯿﺰﺑﺎﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن اﺟﺘﻨﺎب ﻧﺎﭘﺬﯾﺮاﺳﺖ و ﺑﻮﯾﮋه‬

‫‪a.‬‬
‫ﺷﺮﮐﺘﻬﺎي ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ درآﯾﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ ازآن اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﻨﺪﮐﺮد‪.‬اﻣﺎ‪ ،‬ﭼﻮن ﺑﯿـﺸﺘﺮﻣﺮدم ﺑﺎواﺣـﺪﻫﺎي‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺰرگ ﺷﺪه اﻧﺪ اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ واﺣﺪﻫﺎ ﺗﺎﻣـﺪت زﯾـﺎدي ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده روزﻣـﺮه ﺧﻮاﻫـﺪﺑﻮد‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫اﻣﺮوزه داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﻫﺮ دوﺳﯿﺴﺘﻢ آﺷﻨﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﻮن درﻃـﻮل زﻧـﺪﮔﯽ ﺷـﻐﻠﯽ ﺷـﺎن ﺑـﺎ‬

‫‪g.‬‬
‫ﻫﺮدوﺳﺮوﮐﺎرﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ‪ ،‬اﯾـﻦ ﮐﺘـﺎب ﻣـﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮﻣـﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺜﺎﻟﻬـﺎﯾﯽ اﺳـﺖ ﮐـﻪ‬
‫‪in‬‬
‫ﻫﺮدوﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ SI‬و اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ راﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ ﺑﺮد‪ .‬ﺗﺎﮐﯿﺪ درﻣﺜﺎﻟﻬﺎ ﺑﺮواﺣﺪﻫﺎي ﺟﺪﯾﺪﺗﺮ‪ SI‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫‪er‬‬
‫ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺗﺮ ﻧﯿﺰﺑﻪ ﻃﻮرﮐﺎﻣﻞ ﮐﻨﺎرﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪ 3-1‬ﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸﯽ‪ ،‬ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ ورواﺑﻂ ﺗﻮان‬

‫‪en‬‬

‫ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺣﻮل ﯾﮏ ﻣﺤﻮرﭼﺮﺧﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﭼﺮﺧـﺸﯽ اﯾـﻦ‬
‫‪er‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ‪،‬داﺷـﺘﻦ درﮐـﯽ اﺳﺎﺳــﯽ ازﺣﺮﮐـﺖ ﭼﺮﺧـﺸﯽ ﺣــﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿـﺖ اﺳـﺖ‪ .‬دراﯾــﻦ ﺑﺨـﺶ ﻣﻔــﺎﻫﯿﻢ‬
‫‪ow‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ‪،‬ﺳﺮﻋﺖ‪،‬ﺷﺘﺎب‪،‬ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ وﺗﻮان در ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي دوار ﺑﻪ ﻟﺨﺘﺼﺎرﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺑﺤﺚ‬

‫‪.p‬‬

‫دﻗﯿﻖ ﺗﺮ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ دﻣﯿﻨﺎﻣﯿﮏ ﭼﺮﺧﺸﯽ ﻣﺮاﺟﻊ ‪ 1،3‬ﯾﺎ ‪ 4‬راﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫درﺣﺎﻟﺖ ﮐﻠﯽ‪،‬ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ ﮐﺎﻣﻞ ﭼﺮﺧﺶ ﯾﮏ ﺷﯽء درﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﺑﺮداري ﺳﻪ ﺑﻌﺪي ﻧﯿﺎزاﺳﺖ‪ .‬وﻟـﯽ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺣﻮل ﻣﺤﻮرﺛﺎﺑﺘﯽ ﻣﯽ ﭼﺮﺧﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺣﺮﮐﺖ آﻧﻬﺎ ﺑـﻪ ﯾـﮏ ﺑﻌﺪزاوﯾـﻪ اي ﻣﻨﺤـﺼﺮ‬

‫ﻣــﯽ ﺷــﻮد‪.‬ﻧــﺴﺒﺖ ﺑــﻪ ﯾــﮏ ﺳــﺮﻣﻌﯿﻦ ﻣﺤﻮرﻣﺎﺷــﯿﻦ‪ ،‬ﺟﻬــﺖ ﻣﺜﺒــﺖ ﭼــﺮﺧﺶ راﻣــﯽ ﺗــﻮان ﺟﻬــﺖ‬

‫‪٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫درﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓـﺖ‪.‬دراﯾـﻦ اﯾﻨﺠـﺎ زاوﯾـﻪ ﯾـﺎﭼﺮﺧﺶ‬ ‫ﺳﺎﻋﺘﮕﺮد )‪ (cw‬ﯾﺎﺟﻬﺖ ﭘﺎدﺳﺎﻋﺘﮕﺮد )‪(ccw‬‬

‫درﺟﻬﺖ ﭘﺎدﺳﺎﻋﺘﮕﺮدﻣﺜﺒﺖ ودرﺟﻬﺖ ﺳﺎﻋﺘﮕﺮد ﻣﻨﻔﯽ ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻮن ﭼﺮﺧﺶ ﺣـﻮل ﯾـﮏ‬

‫‪m‬‬
‫ﻣﺤﻮر ﺛﺎﺑﺖ ﺻﻮرت ﻣﯽ ﮔﯿﺮدﺗﻤﺎم ﮐﻤﯿﺎت اﯾﻦ ﺑﺨﺶ اﺳﮑﺎﻟﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ اﺻﻠﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸﯽ درزﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾـﻒ وارﺗﺒـﺎط آﻧﻬـﺎ ﺑﺎﻣﻔـﺎﻫﯿﻢ ﻧﻈﯿﺮﺷـﺎﻧﺪرﺣﺮﮐﺖ ﺧﻄـﯽ‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪θ‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ اي‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ اي ﯾﮏ ﺟﺴﻢ زاوﯾﻪ اي اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺘﺪاد ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ آن راﻣﻌـﯿﻦ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ‪ ،‬اﯾـﻦ زاوﯾـﻪ‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺒﻨﺎي دﻟﺨﻮاه ﺳﻨﺠﯿﺪه‪ ،‬وﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﺣﺴﺐ رادﯾﺎن ﯾﺎدرﺟﻪ ﺑﯿﺎن ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬ﻣﻔﻬـﻮم‬
‫‪er‬‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ اي ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﺎﺻﻠﻪ دراﻣﺘﺪاد ﯾﮏ ﺧﻂ درﺣﺮﮐﺖ ﺧﻄﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪ω‬‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي‬

‫‪gi‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي آﻫﻨﮓ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ اي ﻧـﺴﺒﺖ ﺑـﻪ زﻣـﺎن اﺳـﺖ‪،‬واﮔﺮ ﭼـﺮﺧﺶ درﺟﻬـﺖ‬
‫‪en‬‬

‫ﭘﺎددﺳﺎﻋﺘﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮض ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي ﻫﻤﺘﺎي ﭼﺮﺧﺸﯽ ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺮﻋﺖ درﺣﺮﮐﺖ‬
‫‪er‬‬

‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻟﺨﻂ اﺳﺖ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻄﯽ ﯾﮏ ﺑﻌﺪي ﺑﺎراﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬

‫‪dr‬‬
‫=‪V‬‬ ‫)‪(1 − 1‬‬
‫‪w‬‬

‫‪dt‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي ﻧﯿﺰ ﺑﺎراﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪dθ‬‬
‫=‪ω‬‬ ‫)‪( 2 − 1‬‬
‫‪dt‬‬

‫‪٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫اﮔﺮواﺣﺪﻣﻮﻗﻌﯿﺖ زاوﯾﻪ اﯾﺮادﯾﺎن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي ﺑﺮﺣﺴﺐ رادﯾﺎن ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯿﻦ درﮐﺎر ﺑﺎﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎ واﺣﺪﻫﺎﯾﯽ ﻏﯿﺮ ازرادﯾﺎن ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ را ﺑﺮاي ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺳـﺮﻋﺖ‬

‫ﻣﺤﻮرﺑــﻪ ﮐــﺎر ﻣــﯽ ﺑﺮﻧــﺪ‪ ،‬آﻧﻬــﺎ اﯾــﻦ ﺳــﺮﻋﺖ راﻣﻌﻤــﻮﻻ ﺑﺮﺣــﺴﺐ دور ﺛﺎﻧﯿــﻪ ﯾــﺎدوردر دﻗﯿﻘــﻪ ﺑﯿــﺎن‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪﭼﻮن ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﯿﺖ ﻣﻬﻤﯽ درﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن آن ﺑﺎﯾﮑﺎﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬

‫‪a.‬‬
‫ﻧﻤﺎدﻫﺎي ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎﺑﻪ ﮐـﺎر ﺑـﺮدن ﻧﻤﺎدﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ اﻣﮑـﺎن ﺳـﺮدرﮔﻤﯽ ﺑـﯿﻦ‬

‫‪f‬‬
‫واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬دراﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑـﺮاي ﺗﻮﺻـﯿﻒ ﺳـﺮﻋﺖ زاوﯾـﻪ اي ﻧﻤﺎدﻫـﺎي زﯾـﺮ‬

‫‪og‬‬
‫ﺑﮑﺎرﺑﺮده ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺳﺮﻋﺖ زاﯾﻪ اي ﺑﺮﺣﺴﺐ رادﯾﺎن ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ‬ ‫‪ωm‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺳﺮﻋﺖ زاﯾﻪ اي ﺑﺮﺣﺴﺐ دور درﺛﺎﻧﯿﻪ‬ ‫‪fm‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي ﺑﺮﺣﺴﺐ دور دردﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪nm‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ ‪ m‬دراﯾﻦ ﻧﻤﺎدﻫﺎ ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫﺪﮐـﻪ ﺑـﺎﮐﻤﯿﺘﯽ ﻣﮑـﺎﻧﯿﮑﯽ ﺳـﺮوﮐﺎر دارﯾـﻢ ﻧـﻪ ﺑﺎﮐﻤﯿـﺖ‬
‫‪er‬‬

‫اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ .‬اﮔﺮاﺣﺘﻤﺎل اﺷﺘﺒﺎه ﺑﯿﻦ ﮐﻤﯿﺎت ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ واﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﯾﻦ زﯾﺮ ﻧـﻮﯾﺲ‬
‫‪ow‬‬

‫ﺑﮑﺎرﺑﺮده ﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪.p‬‬

‫واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺤﻮرﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻻت زﯾﺮﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪:‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪nm = 60 f m‬‬ ‫)‪ 3 − 1‬اﻟﻒ(‬

‫‪w‬‬

‫‪ωm‬‬
‫= ‪fm‬‬ ‫)‪ 3 − 1‬ب (‬
‫‪2π‬‬

‫‪٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪a‬‬ ‫ﺷﺘﺎب زاوﯾﻪ اي‬

‫ﺷﺘﺎب زاوﯾﻪ اي آﻫﻨﮓ ﺗﻐﯿﯿﺮﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي ﻧﺴﺒﺖ ﺑـﻪ زﻣـﺎن اﺳـﺖ‪ .‬اﮔـﺮ ﻣﻘـﺪار ﺟﺒـﺮي ﺳـﺮﻋﺖ‬

‫‪m‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺷﺘﺎب ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺘﺎب زاوﯾﻪ اي ﻫﻤﺘﺎي ﭼﺮﺧﺸﯽ ﻣﻔﻬﻮم ﺷﺘﺎب درﺣﺮﮐﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬

‫‪co‬‬
‫اﻟﺨﻂ اﺳﺖ‪.‬درﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﺷﺘﺎب ﺧﻄﯽ ﺑﺎ راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد‬

‫‪a.‬‬
‫‪dv‬‬
‫=‪a‬‬ ‫)‪( 4 − 1‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪dt‬‬

‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺘﺎب زاوﯾﻪ اي ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮﺳﺖ‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪dω‬‬
‫=‪a‬‬ ‫)‪(5 − 1‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪dt‬‬
‫‪er‬‬
‫اﮔﺮواﺣﺪ ﺳﺮﻋﺖ زاوﯾﻪ اي رادﯾﺎن ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺷـﺘﺎب زاوﯾـﻪ اي ﺑﺎواﺣـﺪ رادﯾـﺎن ﺑﺮﻣﺠـﺬور ﺛﺎﻧﯿـﻪ‬
‫‪ne‬‬

‫ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪τ‬‬ ‫ﮔﺸﺘﺎور‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬

‫درﺣﺮﮐﺖ ﺧﻄﯽ‪،‬وارد ﮐﺮدن ﻧﯿﺮوﺑﻪ ﺟﺴﻢ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮﺳﺮﻋﺖ آن ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬درﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﯾـﯽ‬
‫‪ow‬‬

‫اﻋﻤﺎل ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺴﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻧﯿـﺮوي واردﺷـﺪه ﺑﺮﺟـﺴﻢ ﺑﺰرﮔﺘﺮﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺳـﺮﻋﺘﺶ‬

‫ﺳﺮﯾﻌﺘﺮﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫درﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸﯽ ﻧﯿﺰﻣﻔﻬﻮم ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ وﺟﻮد دارد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﯾﮏ ﺟـﺴﻢ ﻣـﯽ ﭼﺮﺧﺪﺳـﺮﻋﺖ آن ﺛﺎﺑـﺖ‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ ﻣﮕﺮاﯾﻦ ﮐـﻪ ﺑـﻪ آن ﮔـﺸﺘﺎورواردﺷﻮد‪ .‬ﻫﺮﭼـﻪ ﮔـﺸﺘﺎوراﻋﻤﺎل ﺷـﺪه ﺑﺰرﮔﺘﺮﺑﺎﺷـﺪ‪ ،‬ﺳـﺮﻋﺖ‬
‫‪w‬‬

‫زاوﯾﻪ اي ﺳﺮﯾﻌﺘﺮﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﮔﺸﺘﺎورﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫ﻣﺴﺎﺣﺘﺎً ﻣﯽ ﺗﻮان آﻧﺮا "ﻧﯿﺮوي ﭘﯿﭽﺸﯽ " واردﺑﺮﯾﮏ ﺟﺴﻢ داﻧﺴﺖ‪ .‬درك ﺷﻬﻮدي ﮔﺸﺘﺎورﻧـﺴﺒﺘﺎً آن‬

‫اﺳﺖ‪ .‬اﺳﺘﻮاﻧﻪ اي رادرﻧﻈﺮﺑﮕﯿﺮﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ آزاداﻧـﻪ ﺣـﻮل ﻣﺤﻮرﺧـﻮد ﺑﭽﺮﺧـﺪ‪ .‬اﮔﺮﻧﯿﺮوﯾـﯽ ﺑـﻪ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫اﺳــﺘﻮاﻧﻪ اﻋﻤــﺎل ﺷــﻮد ﮐــﻪ ﺧــﻂ اﺛــﺮآن ازﻣﺤﻮراﺳــﺘﻮاﻧﻪ ﺑﮕــﺬرد)ﺷــﮑﻞ ‪ 1-1‬اﻟــﻒ(‪ ،‬اﺳــﺘﻮاﻧﻪ‬

‫‪a.‬‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪﭼﺮﺧﯿــﺪ‪ .‬اﻣــﺎاﮔﺮاﯾﻦ ﻧﯿــﺮو ﺑــﻪ ﻧﺤــﻮي اﻋﻤــﺎل ﺷــﻮد ﮐــﻪ ﺧــﻂ اﺛــﺮآن ازﺳــﻤﺖ راﺳــﺖ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﺤﻮرﺑﮕــﺬرد)ﺷــﮑﻞ ‪1-1‬ب(‪ ،‬اﺳــﺘﻮاﻧﻪ درﺟﻬــﺖ ﭘﺎدﺳــﺎﻋﺘﮕﺮد ﺷــﺮوع ﺑ ـﻪ ﭼــﺮﺧﺶ ﺧﻮاﻫــﺪﮐﺮد‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﮔﺸﺘﺎورواردﺑﺮاﺳﺘﻮاﻧﻪ ﺑﻪ)‪ (1‬ﺑﺰرﮔﯽ ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ اﺳﺘﻮاﻧﻪ‪ ،‬و)‪ (2‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﺤﻮرﭼﺮﺧﺸﯽ ﺗﺎﺧﻂ‬

‫‪g.‬‬
‫اﺛﺮﻧﯿﺮو ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪ .‬ﮔﺸﺘﺎورواردﺑﺮﯾﮏ ﺟﺴﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑـﻪ ﺟـﺴﻢ‬
‫‪in‬‬
‫درﮐﻮﺗــﺎﻫﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﺻــﻠﻪ ﺧــﻂ اﺛﺮﻧﯿﺮووﻣﺤــﻮرﭼﺮﺧﺶ ﺟــﺴﻢ ﺗﻌﺮﯾــﻒ ﻣــﯽ ﺷــﻮد‪ .‬اﮔــﺮ ‪ r‬ﺑــﺮداري‬
‫‪er‬‬
‫ازﻣﺤﻮرﭼﺮﺧﺶ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ اﺛﺮﻧﯿﺮوو ‪ F‬ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﮔﺸﺘﺎورﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪τ‬‬ ‫)ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻋﻤﻮدي( × )ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه( =‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪= (F )(r sin )θ‬‬

‫‪er‬‬

‫‪= rF sin θ‬‬ ‫)‪(6 − 1‬‬

‫‪ow‬‬

‫ﮐﻪ درآن ‪ θ‬زاوﯾﻪ ﺑﯿﻦ ﺑﺮدارﻫﺎي ‪ r‬و ‪ F‬اﺳﺖ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﮔـﺸﺘﺎورﺳﺎﻋﺘﮕﺮداﺳﺖ اﮔـﺮ ﻣﻮﺟـﺐ ﯾـﮏ‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﭼﺮﺧﺶ ﺳﺎﻋﺘﮕﺮد ﺷﻮد‪،‬وﭘﺎدﺳﺎﻋﺘﮕﺮد اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﭼﺮﺧﺸﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫واﺣﺪ ﮔﺸﺘﺎور درﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ ، SI‬ﻧﯿﻮﺗﻦ‪ -‬ﻣﺘﺮو درﺳﯿﺴﺘﻢ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﭘﻮﻧﺪ‪ -‬ﻓﻮت اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٨‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺷﮑﻞ‪) 1-1‬اﻟﻒ( اﻣﺘﺪادﻧﯿﺮوي واردﺑﺮاﺳﺘﻮاﻧﻪ ازﻣﺤﻮرﭼﺮﺧﺶ ﻣﯽ ﮔﺬرد ‪τ = 0‬‬
‫‪in‬‬
‫)ب( اﻣﺘـــﺪاد ﺗـــﺄﺛﯿﺮﻧﯿﺮوي واردﺑﺮاﺳـــﺘﻮاﻧﻪ ازﻣﺤـــﻮرﭼﺮﺧﺶ ﻧﻤـــﯽ ﮔـــﺬرد‪ .‬دراﯾـــﻦ ﺣﺎﻟـــﺖ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﮔﺸﺘﺎورﭘﺎدﺳﺎﻋﺘﮕﺮداﺳﺖ‪.‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ 2-1‬ﺑﻪ دﺳﺖ آوردن ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﮔﺸﺘﺎورواردﺑﺮﺟﺴﻢ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ ﺑﺮاي دوران‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ ﺑﺮاي ﺣﺮﮐﺖ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻟﺨﻂ‪ ،‬راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑـﻪ ﺟـﺴﻢ و ﺷـﺘﺎب ﺣﺎﺻـﻞ‬

‫ازآن اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪F = ma‬‬ ‫)‪(7 − 1‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪ = F‬ﻧﯿﺮوي ﺧﺎﻟﺺ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ ﺟﺴﻢ‬ ‫ﮐﻪ درآن‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪ = m‬ﺟﺮم ﺟﺴﻢ‬

‫‪bl‬‬
‫‪ = a‬ﺷﺘﺎب ﺣﺎﺻﻞ‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫درﺳﯿﺴﺘﻢ ‪ ، SI‬ﻧﯿﺮوﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﻮﺗﻦ‪ ،‬ﺟﺮم ﺑﺮﺣﺴﺐ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪،‬وﺷـﺘﺎب ﺑﺮﺣـﺴﺐ ﻣﺘـﺮ ﺑﺮﻣﺠﺬورﺛﺎﻧﯿـﻪ‬
‫‪er‬‬
‫ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درﺳﯿﺴﺘﻢ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‪ ،‬ﻧﯿﺮوﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﻮﻧﺪ‪،‬ﺟﺮم ﺑﺮﺣﺴﺐ اﺳﻼگ‪ ،‬ﺷـﺘﺎب ﺑﺮﺣـﺴﺐ‬
‫‪ne‬‬

‫ﻓﻮت ﺑﺮﻣﺠﺬورﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ ﺳﻨﺠﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻣﺸﺎﺑﻬﯽ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﮔﺸﺘﺎوراﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺴﻢ و‬
‫‪gi‬‬

‫ﺷﺘﺎب ﺣﺎﺻﻞ ازآن راﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ اﯾﻦ راﺑﻄﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ ﺑﺮاي دوران ﻧﺎﻣﯿـﺪه‪ ،‬وﺑﺎﻣﻌﺎدﻟـﻪ زﯾـﺮ ﺑﯿـﺎن‬
‫‪en‬‬

‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪:‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪τ = Ja‬‬ ‫)‪(8 − 1‬‬

‫ﮐﻪ درآن ‪ τ‬ﮔﺸﺘﺎورﺧﺎﻟﺺ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﻮﺗﻦ‪ -‬ﻣﺘﺮﯾﺎﭘﻮﻧـﺪ‪ -‬ﻓـﻮت و ‪ a‬ﺷـﺘﺎب زاوﯾـﻪ اي‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺮﺣﺴﺐ رادﯾﺎن ﺑﺮﻣﺠﺬورﺛﺎﻧﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬ﻋﺒﺎرت ‪ J‬اﯾﻔﺎﮔﺮ ﻫﻤﺎن ﻧﻘـﺶ ﺟـﺮم درﺣﺮﮐـﺖ ﺧﻄـﯽ‬
‫‪w‬‬

‫اﺳﺖ وآن را ﻟﺨﺘﯽ دوراﻧﯽ ﺟﺴﻢ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪوﺑﺮﺣﺴﺐ ﮐﯿﻠﻮﮔﺮم‪ -‬ﻣﺠﺬورﻣﺘﺮﯾﺎاﺳﻼگ‪ -‬ﻣﺠﺬورﻓﻮت‬

‫‪w‬‬

‫‪١٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫اﻧﺪازه ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ دوراﻧﯽ اﺟﺴﺎم ﺧﺎرج ازﺑﺤﺚ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي آﮔﺎﻫﯽ درﺑـﺎره اﯾـﻦ‬

‫‪1‬ﯾﺎ‪ 3‬اﻧﺘﻬﺎي اﯾﻦ ﻓﺼﻞ راﺑﺒﯿﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫ﮐﺎر ‪W‬‬

‫‪co‬‬
‫درﺣﺮﮐﺖ ﺧﻄﯽ ‪ ،‬ﮐﺎرﺑﻪ ﺻﻮرت ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﻧﯿﺮودرﻓﺎﺻﻠﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ وﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪W = ∫ Fdr‬‬ ‫)‪(9 − 1‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﮐﻪ درآن ﻓﺮض ﺷﺪه ﮐﻪ ﻧﯿﺮو درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ .‬درﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﺛﺎﺑﺖ و ﻫـﻢ ﺟﻬـﺖ‬

‫‪bl‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﺎده زﯾﺮدرﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪W = Fr‬‬ ‫)‪(10 − 1‬‬
‫‪er‬‬
‫واﺣﺪ ‪ SI‬ﮐﺎر‪،‬ژول وواﺣﺪاﻧﮕﻠﯿﺴﯽ آن ﻓﻮت‪ -‬ﭘﻮﻧﺪاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫درﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸﯽ‪،‬ﮐﺎر‪،‬ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﮔﺸﺘﺎوردرزاوﯾﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﻌﺎدﻟـﻪ ﮐﺎردرﺣﺮﮐـﺖ ﭼﺮﺧـﺸﯽ ﺑـﻪ‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺻﻮرت رﯾﺮاﺳﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪W = ∫ τdθ‬‬ ‫)‪(11 − 1‬‬

‫‪ow‬‬

‫اﮔﺮﮔﺸﺘﺎورﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪.p‬‬

‫‪W = τθ‬‬ ‫)‪(12 − 1‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪١١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪P‬‬ ‫ﺗﻮان‬

‫ﺗﻮان آﻫﻨﮓ اﻧﺠﺎم ﮐﺎر‪،‬ﯾﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎردرواﺣﺪزﻣﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺗﻮان ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬

‫‪m‬‬
‫‪dw‬‬
‫=‪P‬‬ ‫)‪(13 − 1‬‬

‫‪co‬‬
‫‪dt‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮﺣﺴﺐ ژول ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ )وات( اﻧﺪازه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽ ﺷـﻮد‪،‬وﻟﯽ ﺑﺮﺣـﺴﺐ ﻓـﻮت ﭘﻮﻧـﺪ درﺛﺎﻧﯿـﻪ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﯾﺎاﺳﺐ ﺑﺨﺎرﻧﯿﺰآن راﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﺑﺎاﻋﻤﺎل اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ وﻓﺮض اﯾﻦ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﺛﺎﺑﺖ ودراﻣﺘﺪاﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪،‬راﺑﻄﻪ زﯾﺮ راﺑﺮاي ﺗﻮان ﺧﻮاﻫﯿﻢ‬

‫‪g.‬‬
‫داﺷﺖ‪.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪dw d‬‬ ‫‪ dr ‬‬
‫=‪P‬‬ ‫=‬ ‫‪( Fr ) = F   = Fv‬‬ ‫)‪(14 − 1‬‬
‫‪dt dr‬‬ ‫‪ dt ‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺑﺎﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮض ﮐﺮدن ﮔﺸﺘﺎور‪،‬ﺗﻮان درﺣﺮﮐﺖ ﭼﺮﺧﺸﯽ ﺑﺎراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪dw d‬‬ ‫‪ dθ ‬‬

‫=‪P‬‬ ‫‪= (τθ ) = τ ‬‬ ‫‪ = τω‬‬
‫‪ dt ‬‬
‫‪er‬‬

‫‪dt dr‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪P = τω‬‬ ‫)‪(15 − 1‬‬

‫‪.p‬‬

‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (15 − 1‬در ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎري دارد‪ ،‬ﭼﻮن ﺗـﻮان داده ﺷـﺪه ﺑـﻪ‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﺤﻮرﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ وژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ راﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (15 − 1‬درﺻﻮرﺗﯽ ﺗﻮان‪ ،‬ﮔﺸﺘﺎوروﺳﺮﻋﺖ رادرﺳﺖ ﺑﻪ ﻫـﻢ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ ﮐـﻪ ﺗـﻮان‬

‫ﺑﺮﺣﺴﺐ وات‪ ،‬ﮔﺸﺘﺎورﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﯿﻮﺗﻦ‪ -‬ﻣﺘﺮوﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ رادﯾﺎن ﺑﺮﺛﺎﻧﯿﻪ ﺑﺎﺷـﺪ‪ .‬اﮔـﺮ واﺣـﺪﻫﺎي‬

‫‪١٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫دﯾﮕﺮي درﺳﻨﺠﺶ ﻫﺮﮐﺪام ازﮐﻤﯿﺎت ﻓﻮق ﺑـﻪ ﮐـﺎررود‪ ،‬ﺑﺎﯾـﺪ ﯾـﮏ ﻋـﺪدﺛﺎﺑﺖ ﺑـﺮاي ﻣﻨﻈـﻮرﮐﺮدن‬

‫ﺿــﺮاﯾﺐ ﺗﺒــﺪﯾﻞ واﺣﺪﻫﺎدرﻣﻌﺎدﻟــﻪ ﮔﻨﺠﺎﻧــﺪه ﺷــﻮد‪ .‬درﮐﺎرﻫــﺎي ﻣﻬﻨﺪﺳــﯽ ﻣﻌﻤــﻮل اﺳــﺖ ﮐــﻪ‬

‫ﮔﺸﺘﺎورﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﻮﻧﺪ‪ -‬ﻓﻮت‪،‬ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ دور دردﻗﯿﻘﻪ و ﺗﺎون ﺑﺮﺣﺴﺐ وات ﯾﺎاﺳﺐ ﺑﺨﺎرﺑﯿـﺎن‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮﺿـﺮﯾﺐ ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﻣﻨﺎﺳـﺐ ﻫﺮﮐﻤﯿـﺖ راﻣﻨﻈﻮرﮐﻨﯿﻢ‪،‬ﻣﻌﺎدﻟـﻪ )‪ (15 − 1‬ﺑـﻪ ﺻـﻮرت زﯾـﺮدر‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫)‪τ (lb. ft ) n(r / min‬‬
‫‪P‬‬ ‫= )وات(‬ ‫)‪(16 − 1‬‬
‫‪7 / 04‬‬

‫‪bl‬‬
‫)‪τ (lb. ft )n(r / min‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪P‬‬ ‫= )اﺳﺐ ﺑﺨﺎر(‬ ‫)‪(16 − 1‬‬
‫‪5252‬‬
‫‪in‬‬
‫ﮐﻪ درآن ﮔﺸﺘﺎورﺑﺮﺣﺴﺐ ﭘﻮﻧﺪ‪ -‬ﻓﻮت وﺳﺮﻋﺖ ﺑﺮﺣﺴﺐ دوردردﻗﯿﻘﻪ ﺳﻨﺠﯿﺪه‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪ 4 − 1‬ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫‪en‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﮐﻪ ﻗﺒﻼً ﺑﯿﺎن ﺷﺪ‪،‬ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ اﺻﻠﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ اﻧـﺮژي در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ‪،‬ژﻧﺮاﺗﻮرﻫـﺎ‬
‫‪er‬‬

‫وﺗﺮاﻧــﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﭼﻬﺎراﺻــﻞ اﺳﺎﺳــﯽ‪،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﮐــﺎرﺑﺮد ﻣﯿــﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿــﺴﯽ دراﯾــﻦ وﺳــﺎﯾﻞ‬

‫‪ow‬‬

‫راﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫‪.p‬‬

‫‪ 1‬ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن دراﻃﺮاف ﺧﻮدﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﯾﺠﺎدﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪ 2‬اﮔﺮﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﺑﺎ زﻣﺎن ازدرون ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﻢ ﺑﮕﺬرد‪،‬درآن وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫)اﯾﻦ اﺳﺎس ﮐﺎرﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮراﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪١٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪ 3‬اﮔﺮ درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺑﺮآن ﻧﯿﺮو واردﻣﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫)اﯾﻦ اﺳﺎس ﮐﺎرﻣﻮﺗﻮراﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪ 4‬اﮔﺮدرﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ‪،‬روي آن وﻟﺘﺎژاﻟﻘـﺎ ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪) .‬اﯾـﻦ اﺳـﺎس‬

‫‪co‬‬
‫ﮐﺎرژﻧﺮاﺗﻮراﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪a.‬‬
‫دراﯾــﻦ ﺑﺨــﺶ ﺑــﻪ ﺷــﺮح و ﺗﻮﺻــﯿﻒ اﯾﺠﺎدﻣﯿـــﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿــﺴﯽ ﺗﻮﺳــﻂ ﺳــﯿﻢ ﺣﺎﻣــﻞ ﺟﺮﯾـــﺎن‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﯽ ﭘﺮدازﯾﻢ‪،‬ودرﺑﺨﺸﻬﺎي ﺑﻌﺪي اﯾﻦ ﻓﺼﻞ‪،‬ﺳﻪ ﻗﺎﻋﺪه ﺑﺎﻗﯿﻤﺎﻧﺪه را ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﯿﻢ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫اﯾﺠﺎدﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫‪g.‬‬
‫ﻗﺎﻧﻮن اﺻﻠﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮاﯾﺠﺎدﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﯾﺎن‪،‬ﻗﺎﻧﻮن آﻣﭙﺮﺳﺖ‪:‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪∫ H.dI = I‬‬ ‫)‪(18 − 1‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪net‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﮐــﻪ درآن ‪ H‬ﺷــﺪت ﻣﯿــﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿــﺴﯽ اﯾﺠــﺎد ﺷــﺪه ﺗﻮﺳــﻂ ﺟﺮﯾــﺎن ‪ I net‬اﺳــﺖ‪ .‬درﺳﯿــﺴﺘﻢ‬
‫‪en‬‬

‫واﺣــﺪﻫﺎي ‪ I ، SI‬ﺑﺮﺣــﺴﺐ آﻣﭙــﺮو ‪ H‬ﺑﺮﺣــﺴﺐ آﻣﭙﺮدورﺑﺮﻣﺘﺮﺳــﻨﺠﯿﺪه ﻣــﯽ ﺷــﻮد‪ .‬ﺑــﺮاي درك‬

‫‪er‬‬

‫ﺑﻬﺘﺮﻣﻔﻬﻮم اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ‪ ،‬اﻋﻤﺎل آن ﺑﻪ ﻣﺜﺎل ﺳﺎده ﺷﮑﻞ ‪ 3 − 1‬ﻣﻔﯿﺪاﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﻞ‬

‫‪ow‬‬

‫‪ 3 − 1‬ﻫﺴﺘﻪ اي ﻣﺴﺘﻄﯿﻞ ﺷﮑﻞ راﻧﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ ﮐـﻪ ﯾـﮏ ﺳـﯿﻢ ﭘـﯿﭻ ‪ N‬ﺣﻠﻘـﻪ اي ﺣـﻮل ﯾﮑـﯽ‬
‫‪.p‬‬

‫ازﺳﺎﻗﻬﺎي آن ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬اﮔﺮ ﻫﺴﺘﻪ از آﻫﻦ ﯾﺎ ﻓﻠﺰات ﻣﺸﺎﺑﻪ دﯾﮕﺮ )ﮐـﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋـﺎً ﻣـﻮاد ﻓـﺮو‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ( ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ‪،‬اﺳﺎﺳﺎً ﺗﻤـﺎم ﻣﯿـﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﺷـﺪه ﺗﻮﺳـﻂ‬
‫‪w‬‬

‫ﺟﺮﯾــﺎن دردرون ﻫــﺴﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪﻣﺎﻧــﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣــﺴﯿﺮاﻧﺘﮕﺮاﻟﮕﯿﺮي درﻗــﺎﻧﻮن آﻣﭙﺮ‪،‬ﻃــﻮل ﻣﯿــﺎﻧﮕﯿﻦ‬

‫‪١٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻣﺴﯿﺮﻫﺴﺘﻪ ‪ Lc‬اﺳﺖ‪.‬ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺬرﻧﺪه ازدرون ﻣﺴﯿﺮاﻧﺘﮕﺮاﻟﮕﯿﺮي ) ‪ ( I net‬ﻧﯿﺰﺑﺮاﺑـﺮ ‪ Ni‬اﺳـﺖ‪،‬ﭼﻮن‬

‫ازﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﺟﺮﯾﺎن ‪ i‬ﻣﯽ ﮔﺬردوﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ﻣﺴﯿﺮاﻧﺘﮕﺮاﻟﮕﯿﺮي را ‪ N‬ﺑﺎرﻗﻄﻊ ﻣﯽ ﮐﻨﻨـﺪ‪.‬در ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﻗـﺎﻧﻮن‬

‫‪m‬‬
‫آﻣﭙﺮﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮدرﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫‪HLc = Ni‬‬ ‫)‪(19 − 1‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫دراﯾﻨﺠﺎ ‪ H‬اﻧﺪازه ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ H‬اﺳﺖ‪.‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾِﻦ اﻧﺪازه ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻫﺴﺘﻪ‬

‫‪og‬‬
‫دراﺛﺮﺟﺮﯾﺎن اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪Ni‬‬
‫= ‪H‬‬ ‫)‪( 20 − 1‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪Lc‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 3 − 1‬ﯾﮏ ﻫﺴﺘﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺳﺎده ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﺪت ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ H‬ﻣﻌﯿﺎري از" ﺗﻼش"ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺮاي اﯾﺠﺎدﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ ﻗﻮت ﺷـﺎرﻣﯿﺪان‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه درﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻨﺲ ﻣﺎده ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪه ﻫﺴﺘﻪ ﻧﯿﺰﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬راﺑﻄﻪ ﺷﺪت ﻣﯿﺪان‬

‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ H‬وﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪B‬‬

‫‪١٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪B = µH‬‬ ‫)‪( 21 − 1‬‬

‫= ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬ ‫‪H‬‬ ‫ﮐﻪ درآن‬

‫‪m‬‬
‫= ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺎده‬ ‫‪µ‬‬

‫‪co‬‬
‫ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه‬ ‫‪=B‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫ﭘﺲ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ واﻗﻌﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه درﻣﺎده اﯾﺠﺎدﺣﺎﺻﻠﻀﺮب دوﺟﻤﻠﻪ زﯾﺮ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪og‬‬
‫= ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﮐﻮﺷﺶ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺮاي اﯾﺠﺎدﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪H‬‬

‫‪g.‬‬
‫= ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﺪﻫﻨﺪه ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻧﺴﺒﯽ اﯾﺠﺎدﺷﺪن ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﯾﮏ ﻣﺎده ﻣﻌﯿﻦ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫‪µ‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫واﺣﺪ ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪،‬آﻣﭙﺮ – دورﺑﺮﻣﺘﺮ‪،‬واﺣﺪ ﺗﺮاواﯾﯽ‪،‬ﻫﺎﻧﺮي ﺑﺮﻣﺘﺮ‪،‬و‬
‫‪ne‬‬

‫واﺣﺪﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر‪،‬وﺑﺮﺑﺮﻣﺘﺮﻣﺮﺑﻊ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﺴﻼ ) ‪ (T‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪gi‬‬

‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻓﻀﺎي آزاد ‪µ o‬‬

‫‪en‬‬

‫ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد وﻣﻘﺪارآن ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪er‬‬

‫‪µ 0 = 4π × 10 −7 H / m‬‬ ‫)‪( 22 − 1‬‬

‫‪ow‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﻮاد دﯾﮕﺮﺑﻪ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻓﻀﺎي آزاد‪،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﻧﺎم دارد ‪:‬‬
‫‪.p‬‬

‫‪µ‬‬
‫= ‪µr‬‬
‫‪w‬‬

‫)‪( 23 − 1‬‬
‫‪µo‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﮐﻤﯿﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑـﺮاي ﻣﻘـﺎﯾﺲ ﻗﺎﺑﻠﯿـﺖ ﻣﻐﻨـﺎﻃﯿﺲ ﺷـﻮﻧﺪﮔﯽ ﻣـﻮاد اﺳـﺖ ‪ .‬ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬
‫‪w‬‬

‫ﺗﺎ ‪ 6000‬وﺣﺘـﯽ‬ ‫ﻣﺜﺎل‪،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﻓﻮﻻدي ﮐﻪ درﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻣﺮوزي ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ رود ‪2000‬‬

‫‪١٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﯿﺸﺘﺮاﺳﺖ‪.‬ﻣﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ اﯾﻦ اﺳـﺖ ﮐـﻪ ﺑـﻪ ازاي ﯾـﮏ ﺟﺮﯾـﺎن ﻣﻌﯿﻦ‪،‬ﺷـﺎري ﮐـﻪ درﯾـﮏ ﻗﻄﻌـﻪ‬

‫ﻓﻮﻻداﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷـﻮد‪ 2000 ،‬ﺗـﺎ ‪ 6000‬ﺑﺮاﺑﺮﺷـﺎري اﺳـﺖ ﮐـﻪ درﻫـﻮاﯾﯽ ﺑﺎﻫﻤـﺎن ﻣـﺴﺎﺣﺖ‬

‫‪m‬‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﯽ ﺷﻮد‪).‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﻮا‪،‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﺎن ﺗﺮاواﯾﯽ ﻓﻀﺎي آزاداﺳﺖ‪ (.‬ﺑﻪ روﺷﻨﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان درﯾﺎﻓﺖ ﮐﻪ‬

‫‪co‬‬
‫ﻓﻠﺰﺑــﻪ ﮐﺎررﻓﺘــﻪ درﻫــﺴﺘﻪ ﺗﺮاﻧــﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎوﻣﻮﺗﻮرﻫﺎﺳﻬﻢ ﺑــﺴﯿﺎرﻣﻬﻤﯽ دراﻓــﺰاﯾﺶ وﻣﺘﻤﺮﮐﺰﮐــﺮدن‬

‫‪a.‬‬
‫ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿـــﺴﯽ دراﯾـــﻦ وﺳـــﺎﯾﻞ دارد‪ .‬ﺑـــﻪ ﻋـــﻼوه ﭼـــﻮن ﺗﺮاواﯾـــﯽ آﻫـــﻦ درﻣﻘﺎﯾـــﺴﻪ ﺑـــﺎﻫﻮا‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺑﺴﯿﺎرﺑﺰرﮔﺘﺮاﺳﺖ‪،‬ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ ﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ اي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪ آﻫﻨﯽ ﺷﮑﻞ ‪ ، 3 − 1‬دردرون ﻫـﺴﺘﻪ ﺑـﺎﻗﯽ‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ و ﻣﻘﺪارﮐﻤﯽ ازآن ازﻫﻮاي اﻃﺮاف ﮐﻪ ﺗﺮاواﯾﯽ ﺑﺴﯿﺎرﮐﻤﺘﺮي دارد ﻣـﯽ ﮔـﺬرد‪.‬ﺷـﺎر ﻧـﺸﺘﯽ‬

‫‪g.‬‬
‫ﮐﻤﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ آﻫﻨﯽ را ﺗﺮك ﻣﯽ ﮐﻨﺪاﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﯿﺎرزﯾﺎدي درﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﺎر ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ ﺑـﯿﻦ ﭘﯿﭽـﮏ ﻫـﺎ و‬
‫‪in‬‬ ‫ﺧﻮداﻟﻘﺎ ﮐﻨﺎﯾﯽ ﭘﯿﭽﮏ ﻫﺎ درﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ دارد ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫درﻫﺴﺘﻪ اي ﻣﺜﻞ ﻫﺴﺘﻪ ﺷﮑﻞ ‪، 3 − 1‬اﻧﺪازه ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرازراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪µNi‬‬
‫= ‪B = µH‬‬ ‫)‪( 24 − 1‬‬
‫‪en‬‬

‫‪Lc‬‬
‫‪er‬‬

‫ﮐﻞ ﺷﺎر ﯾﮏ ﺳﻄﺢ ﻣﻌﯿﻦ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎ راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﯿﺎن ﮐﺮد ‪.‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪φ = ∫ A B.dA‬‬ ‫)‪ 25-1‬اﻟﻒ(‬

‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﮐﻪ درآن ‪ dA‬ﻋﻨﺼﺮﺳﻄﺢ اﺳﺖ‪.‬اﮔﺮﺑﺮدارﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻋﻤﻮدﺑﺮﺳـﻄﺢ ‪ A‬ﺑـﻮده‪ ،‬ﭼﮕـﺎﻟﯽ ﺷـﺎردرﺗﻤﺎم‬

‫‪w‬‬

‫ﺳﻄﺢ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳﺎده زﯾﺮدرﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪φ = BA‬‬ ‫)‪ 25 − 1‬ب (‬

‫‪١٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﻞ ﺷﺎر ﻧﺎﺷﯽ از ﺟﺮﯾﺎن در ﻫﺴﺘﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 3 − 1‬ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪µNiA‬‬
‫= ‪φ = BA‬‬ ‫)‪( 26 − 1‬‬
‫‪Lc‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻫﺴﺘﻪ اﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ درآن ‪A‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﺪارﻫﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫درﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ ( 26 − 1‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ﮐﻪ ﺣﻮل ﯾﮏ ﻫﺴﺘﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷـﺪه درآن ﻫـﺴﺘﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫ﺷﺎراﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ازﺑﻌﻀﯽ ﺟﻬﺎت ﻣﺸﺎﺑﻪ وﻟﺘﺎژي اﺳﺖ ﮐﻪ درﻣﺪاري اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ﺟﺮﯾـﺎن‬

‫‪g.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﯾﮏ" ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ" ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ رﻓﺘﺎرآن ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺪارﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬ﻣﺪل ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻏﺎﻟﺒﺎً درﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ وﺗﺮاﻧـﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‬
‫‪ne‬‬

‫ﺑﺮاي ﺑﯿﺎن رﻓﺘﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ رود‪ ،‬ﺗﺎﻓﺮآﯾﻨﺪ ﮐﺎﻣﻼً ﭘﯿﭽﯿﺪه ﻃﺮاﺣﯽ آﺳﺎن ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫درﯾﮏ ﻣﺪاراﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺳﺎده‪،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪاري ﮐﻪ درﺷﮑﻞ ‪ 4 − 1‬اﻟﻒ ﻧﺸﺎن داده ﺷـﺪه‪ ،‬ﻣﻨﺒـﻊ وﻟﺘـﺎژ ‪V‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺟﺮﯾﺎن ‪ I‬را درﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ R‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺎت ﺑﺎ ﻗﺎﻧﻮن اﻫﻢ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد ‪:‬‬
‫‪er‬‬

‫‪V = IR‬‬
‫‪ow‬‬

‫در ﻣﺪارﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪،‬ﻋﺎﻣـﻞ اﯾﺠـﺎد ﺟﺮﯾﺎن‪،‬وﻟﺘﺎژﯾـﺎﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐـﻪ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ اﺳـﺖ درﻣـﺪارﻫﺎي‬

‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻧﺎم دارد‪ .‬درﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬ ‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﮐﻤﯿﺖ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮﺑﺎوﻟﺘﺎژ‪،‬ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ) ‪(mmf‬‬

‫‪w‬‬

‫ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺮاﺑﺮﺟﺮﯾﺎن ﻣﺆﺛﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪F = Ni‬‬ ‫)‪( 27 − 1‬‬

‫‪١٨‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻧﻤﺎد ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ وواﺣﺪآن آﻣﭙﺮدوراﺳﺖ ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ درآن ‪f‬‬

‫ﻧﯿــﺮوي ﻣﺤﺮﮐــﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿــﺴﯽ ﻧﯿﺰﻣﺎﻧﻨــﺪﻣﻨﺒﻊ وﻟﺘﺎژﻣــﺪارﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑــﯽ دوﻗﻄــﺐ ﻣﺨﺘﻠــﻒ دارد‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫ﺳﺮﻣﺜﺒﺘﻤﻨﺒﻊ ‪ mmf‬ﺳﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ازآن ﺷﺎرﺑﯿﺮون ﻣﯽ آﯾﺪ‪،‬وﺳﺮﻣﻨﻔﯽ ﻣﻨﺒﻊ ‪ mmf‬ﺳـﺮي اﺳـﺖ‬

‫‪co‬‬
‫ﮐـﻪ ﺷــﺎرﺑﻪ آن ﺑﺮﻣـﯽ ﮔــﺮدد‪ .‬ﻗﻄﺒـﺎ ورد ‪ mmf‬ﯾــﮏ ﺷـﮑﻞ ‪) 4 − 1‬اﻟــﻒ( ﯾـﮏ ﻣــﺪاراﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‬

‫‪a.‬‬
‫ﺳﺎده)ب( ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﻌﺎدل ﻫﺴﺘﻪ ﯾﮏ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر ‪.‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭻ را ﻣﯽ ﺗﻮان ازﻗﺎﻋﺪه دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﺎ ﮐﻤﯽ ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮد‪:‬اﮔﺮ اﻧﮕﺸﺘﺎن دﺳـﺖ راﺳـﺖ‬
‫‪gi‬‬

‫درﺟﻬــﺖ ﺟﺮﯾــﺎن ﺳــﯿﻢ ﭘﯿﭽــﯽ ﺑــﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪،‬اﻧﮕــﺸﺖ ﺷــﺴﺖ در ﺟﻬــﺖ ﻣﺜﺒــﺖ ‪ mmf‬اﺳــﺖ‬
‫‪en‬‬

‫)ﺷﮑﻞ ‪ 5 − 1‬را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ(‪.‬‬

‫‪er‬‬

‫ﻣـــﯽ ﺷـــﻮد‪.‬ﺑـــﻪ ﻃﻮرﻣـــﺸﺎﺑﻪ‬ ‫‪I‬‬ ‫درﻣـــﺪاراﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪،‬وﻟﺘﺎژاﻋﻤﺎل ﺷـــﺪه ﻣﻮﺟـــﺐ ﻋﺒﻮرﺟﺮﯾـــﺎن‬

‫‪ow‬‬

‫‪،‬درﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪،‬ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪﺷﺎر ‪ φ‬ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ وﻟﺘﺎژوﺟﺮﯾﺎن‬
‫‪.p‬‬

‫درﻣـﺪاراﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻗـﺎﻧﻮن اﻫـﻢ اﺳــﺖ ) ‪ (V = RI‬وﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي ﻣــﺸﺎﺑﻪ‪،‬راﺑﻄﻪ ﺑـﯿﻦ ﻧﯿـﺮوي ﻣﺤﺮﮐــﻪ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وﺷﺎرﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮاﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪١٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪F = φR‬‬ ‫)‪( 28 − 1‬‬

‫= ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺪار‬ ‫‪F‬‬ ‫ﮐﻪ درآن‬

‫‪m‬‬
‫= ﺷﺎرﻣﺪار‬ ‫‪φ‬‬

‫‪co‬‬
‫‪ = R‬رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﺪار‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 5 − 1‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻗﻄﺒﺎوردﻣﻨﺒﻊ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻣﺪارﻫﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫‪en‬‬
‫‪er‬‬

‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻫﻤﺘﺎي ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﺳﺖ وواﺣﺪآن آﻣﭙﺮدور ﺑﺮوﺑﺮاﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪ow‬‬

‫رﺳﺎﻧﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰﯾﮏ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ دارد‪.‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﮐـﻪ رﺳـﺎﻧﺎﯾﯽ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ﻋﮑـﺲ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ اﺳـﺖ ‪.‬‬
‫‪.p‬‬

‫ﭘﺮﻣﺂﻧﺲ ‪ P‬ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﯿﺰﻋﮑﺲ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ آن اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪1‬‬
‫=‪P‬‬ ‫)‪( 29 − 1‬‬
‫‪w‬‬

‫‪R‬‬

‫‪٢٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ راﺑﻄﻪ ﺑﯿﻦ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وﺷﺎررا ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮﺑﯿﺎن ﮐﺮد ‪.‬‬

‫‪φ = FP‬‬ ‫)‪(30 − 1‬‬

‫‪m‬‬
‫در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺎ ﭘﺮﻣﺎﻧﺲ ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ راﺣﺖ ﺗﺮ از ﮐﺎر ﺑﺎ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ آن اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻫﺴﺘﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 3 − 1‬ﭼﯿﺴﺖ ؟ ﺷﺎرﺣﺎﺻﻞ دراﯾﻦ ﻫﺴﺘﻪ ازﻣﻌﺎدﻟﻪ‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫)‪ ( 26 − 1‬ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪og‬‬
‫‪µNiA‬‬

‫‪bl‬‬
‫= ‪φ = BA‬‬ ‫)‪( 26 − 1‬‬
‫‪LC‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪= Ni‬‬
‫‪µA‬‬
‫‪er‬‬
‫‪LC‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪ µA ‬‬
‫‪φ = F ‬‬ ‫‪‬‬ ‫)‪(31 − 1‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪ LC ‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﻌﺎدﻻت )‪(31-1‬و)‪ (28-1‬ﻣﯽ ﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ دﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪L ‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪R =  C ‬‬ ‫)‪(32 − 1‬‬

‫‪ µA ‬‬
‫‪.p‬‬

‫رﻟﻮﮐﺘـــﺎﻧﺲ ﻣـــﺪارﻫﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـــﺴﯽ ازﻫﻤـــﺎن ﻗـــﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻘﺎوﻣـ ـﺖ ﻣـــﺪارﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـــﯽ ﺗﺒﻌﯿـــﺖ‬

‫‪w‬‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﻌﺎدل ﺗﻌﺪادي رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﺳﺮي ﺑﺮاﺑﺮﺟﻤﻊ ﺗﮏ ﺗﮏ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﻬﺎﺳﺖ ‪:‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪Re q = R1 + R2 + R3 + ......‬‬ ‫)‪(33 − 1‬‬

‫‪٢١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺸﺎﺑﻪ ‪ ،‬رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴﻬﺎي ﻣﻮازي ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1 1‬‬ ‫‪1‬‬

‫=‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫‪+ .....‬‬ ‫)‪(34 − 1‬‬
‫‪Req R1 R 2 R3‬‬

‫‪m‬‬
‫ﭘﺮﻣﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﺳﺮي وﻣﻮازي ازﻫﻤﺎن ﻗﻮاﻧﯿﻦ رﺳﺎﻧﺎﯾﯽ ﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﭘﯿﺮوي ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫‪a.‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ‪ ،‬ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازﻣﻔﻬﻮم ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﯾﮏ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ اﺳﺖ– درﺑﻬﺘـﺮﯾﻦ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺣﺎﻟﺖ‪،‬دﻗﺖ اﯾﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ درﻣﺤﺪوده ‪ 5‬درﺻﺪ ﻣﻘﺪارواﻗﻌﯽ اﺳﺖ ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﺪم دﻗﺖ ذاﺗﯽ دﻻﯾﻠﯽ دارد ‪:‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪.1‬درﻣﻔﻬﻮم ﻣﺪارﻣﻔﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻓﺮض ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺷﺎردرﻫﺴﺘﻪ ﻣﺤﺒﻮس اﺳﺖ ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‪،‬اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ‬

‫‪g.‬‬
‫ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ 2000‬ﺗﺎ ‪ 6000‬ﺑﺮاﺑﺮﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﻮاﺳﺖ‪،‬اﻣﺎ ﺟـﺰء‬
‫‪in‬‬
‫ﮐﻮﭼﮑﯽ ازﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻮاي اﻃـﺮاف ﻣـﯽ ﮔﺮﯾـﺰد‪.‬اﯾـﻦ ﺷـﺎردرﺑﯿﺮون ﻫـﺴﺘﻪ ﺷﺎرﻧـﺸﺘﯽ ﻧـﺎم دارد‪،‬و‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫درﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ اﯾﻔﺎ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪gi‬‬

‫‪.2‬درﻣﺤﺎﺳﺒﻪ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﺑﺮاي ﻫﺴﺘﻪ ﯾﮏ ﻃـﻮل ﻣـﺴﯿﺮﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻌـﯿﻦ وﯾـﮏ ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄـﻊ ﻣـﺸﺨﺺ‬
‫‪en‬‬

‫درﻧﻈﺮب ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ ‪.‬اﯾﻦ ﻓﺮﺿﻬﺎ‪ ،‬ﻓﺮﺿﻬﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً در ﻣﻮرد ﮔﻮﺷﻪ ﻫﺎ ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪ .3‬درﻣﻮادﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯿﺰان ﺷﺎردرون ﻫﺴﺘﻪ‪،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﺴﺘﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬اﯾﻦ اﺛﺮﻏﯿﺮﺧﻄﯽ‬

‫‪ow‬‬

‫درزﯾﺮﺑــﻪ ﺗﻔــﺼﯿﻞ ﺗﻮﺿــﯿﺢ داده ﺷــﺪه اﺳــﺖ‪.‬ﻏﯿﺮﺧﻄــﯽ ﺑــﻮدن ﻧﯿﺰﻣﻨﺒــﻊ ﺧﻄــﺎي دﯾﮕــﺮي درﺗﺤﻠﯿــﻞ‬
‫‪.p‬‬

‫ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وارد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪،‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 6 − 1‬اﺛﺮﺑﺮرﯾﺰي ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫـﻮاﯾﯽ‪.‬ﺑـﻪ ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄـﻊ ﺑﺰرﮔﺘﺮﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻫـﻮاﯾﯽ‬
‫‪w‬‬

‫درﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﻠﺰ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ‪.‬‬

‫‪٢٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫زﯾﺮا رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺴﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﻣﺠﺎورت ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ روﻧﺪﺑﻪ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﺎده ﺑﺴﺘﮕﯽ دارﻧﺪ ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪ .4‬اﮔﺮدرﻣﺴﯿﺮﺷﺎرﻫ ـﺴﺘﻪ ﻓﻮاﺻــﻞ ﻫــﻮاﯾﯽ وﺟــﻮد داﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺳــﻄﺢ ﻣﻘﻄــﻊ ﻣ ـﺆﺛﺮ ﻓﺎﺻــﻠﻪ ﻫــﻮاﯾﯽ‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮازﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻫﺴﺘﻪ آﻫﻨﯽ دوﻃﺮف آن اﺳﺖ ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﺆﺛﺮاﺿﺎﻓﯽ" اﺛﺮﺑﺮرﯾﺰي" ﻣﯿﺪان‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ اﺳﺖ )ﺷﮑﻞ ‪.( 6 − 1‬‬

‫‪gi‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﻄﺎي ذاﺗﯽ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮدن ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮﻣﺘﻮﺳﻂ وﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ "اﺻﻼح ﺷﺪه" ﯾﺎ"‬
‫‪en‬‬

‫ﻣﺆﺛﺮ"ﺑﻪ ﺟﺎي ﻃﻮل وﺳﻄﺢ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ واﻗﻌﯽ ﺗﺎاﻧﺪازه اي ﺟﺒﺮان ﮐﺮد ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺤﺪودﯾﺘﻬﺎي ذاﺗﯽ زﯾﺎدي دارد‪،‬اﻣﺎﻫﻨﻮزﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ اﺑﺰار ﻃﺮاﺣـﯽ دردﺳـﺘﺮس‬
‫‪ow‬‬

‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺎردرﻃﺮح ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ﻋﻤﻠﯽ اﺳـﺖ‪.‬ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت دﻗﯿـﻖ ﺑﺎاﺳـﺘﻔﺎده از ﻣﻌـﺎدﻻت ﻣﮑـﺴﻮل‬
‫‪.p‬‬

‫ﻫﻨﻮزﺑﺴﯿﺎردﺷﻮاراﺳﺖ‪،‬وﻧﯿﺎزي ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﻧﯿﺴﺖ ‪ ،‬ﭼـﻮن ﻧﺘـﺎﯾﺞ رﺿـﺎﯾﺖ ﺑﺨـﺸﯽ ﻣـﯽ ﺗـﻮان ﺑـﺎ روش‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺗﻘﺮﯾﺒﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ آﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪٢٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻣﺜﺎﻟﻬﺎي ﺑﻌﺪاﺳﺎس ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺎﻟﻬﺎ ﺗﺎ ﺳﻪ رﻗﻢ‬

‫ﻣﻌﻨﯽ دارداده ﺷﺪه اﻧﺪ ‪.‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪1 − 1‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﯾﮏ ﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﺷﮑﻞ ‪ 7 − 1‬اﻟﻒ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪ .‬ﺳـﻪ ﺿـﻠﻊ اﯾـﻦ ﻫـﺴﺘﻪ ﭘﻨﻬـﺎي‬

‫‪a.‬‬
‫ﯾﮑــﺴﺎن دارﻧــﺪ ‪ ،‬وﻟــﯽ ﺿــﻠﻊ ﭼﻬــﺎرم ﺗــﺎ ﺣــﺪي ﺑﺎرﯾﮑﺘﺮاﺳــﺖ ‪ .‬ﺿــﺨﺎﻣﺖ ﻫــﺴﺘﻪ)ﺑــﻪ ﺳــﻤﺖ داﺧــﻞ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺻﻔﺤﻪ( ‪ 10CM‬اﺳﺖ‪،‬واﺑﻌﺎد دﯾﮕﺮدرﺷﮑﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ﺑﺎ ‪ 200‬ﺣﻠﻘـﻪ ﺣـﻮل‬

‫‪bl‬‬
‫ﺿﻠﻊ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﭘﯿﭽﯿـﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ ‪ .‬ﻓـﺮض ﮐﻨﯿـﺪ ﺗﺮاواﯾـﯽ ﻧـﺴﺒﯽ ‪ 2500, µ R‬اﺳـﺖ ﺑـﻪ‪،‬ازاي‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫ﺟﺮﯾﺎن ‪ 1A‬ﭼﻪ ﺷﺎري اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد ؟‬
‫‪er‬‬
‫ﺣﻞ‬
‫‪ne‬‬

‫اﯾـــﻦ ﻣـــﺴﺌﻠﻪ را دوﺑـــﺎر ﺣـــﻞ ﻣـــﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪،‬ﯾﮑﺒﺎرﺑـــﺎ دﺳـــﺖ وﺑﺎردﯾﮕﺮﺑـــﺎ اﺳـــﺘﻔﺎده ازﯾـــﮏ ﺑﺮﻧﺎﻣـــﻪ‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪ MATLAB‬وﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﺮدوﻧﺘﺎﯾﺞ واﺣﺪي ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ‪.‬‬

‫‪er‬‬

‫ﺳﻪ ﺿﻠﻊ ﻫﺴﺘﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﯾﮑﺴﺎﻧﯽ دارﻧﺪ ‪ ،‬وﻟﯽ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﺿﻠﻊ ﭼﻬـﺎرم ﻣﺘﻔـﺎوت اﺳـﺖ ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫‪ow‬‬

‫ﻫﺴﺘﻪ را ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ دوﻧﺎﺣﯿـﻪ ﺗﻘـﺴﯿﻢ ﮐـﺮد‪ (1) :‬ﺿـﻠﻊ ﺑﺎرﯾﮑﺘﺮﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻣﺠـﺰا و )‪ (2‬ﺳـﻪ ﺿـﻠﻊ‬
‫‪.p‬‬

‫دﯾﮕﺮﺑﺎ ﻫﻢ ‪.‬ﻣﺪار ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮﺑﺎاﯾﻦ ﻫﺴﺘﻪ در ﺷﮑﻞ ‪ 7 − 1‬ب ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٢٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﺎﺣﯿﻪ ‪ 45cm,1‬وﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آن ‪ 10 × 10cm = 100cm 2‬اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫‪.p‬‬

‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻧﺎﺣﯿﻪ اول ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٢٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪L1‬‬ ‫‪L1‬‬
‫= ‪R1‬‬ ‫=‬ ‫)‪(1 − 32‬‬
‫‪µA1 µ r µ 0 A1‬‬

‫‪0 / 45m‬‬
‫=‬
‫) ‪(2500)(4π × 10 −7 )(0 / 01m2‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪= 14300A.turns / wb‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﻃـــــﻮل ﻣـــــﺴﯿﺮﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﺎﺣﯿـــــﻪ ‪ 130cm2‬وﺳـــــﻄﺢ ﻣﻘﻄـــــﻊ آن ‪15 × 10cm = 150cm2‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫اﺳﺖ ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻧﺎﺣﯿﻪ دوم ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪bl‬‬
‫‪L2‬‬ ‫‪L2‬‬
‫= ‪R2‬‬ ‫=‬

‫‪g.‬‬
‫)‪(1 − 32‬‬
‫‪µA2 µ r µ 0 A2‬‬

‫‪in‬‬ ‫‪1 / 3m‬‬

‫‪er‬‬
‫=‬
‫) ‪(2500 )( 4π × 10 −7 )(0 / 015m 2‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪= 27600 A.turns / wb‬‬

‫‪gi‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﮐﻞ ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪en‬‬
‫‪er‬‬

‫‪Req = R1 + R2‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪= 14300 A.turns / wb + 27600 A.turns / wb‬‬

‫‪.p‬‬

‫‪= 41900 A.turns / wb‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﮐﻞ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪w‬‬

‫‪) (1 / 0 A) = 200 A.turns‬دور ‪F = Ni = ( 200‬‬

‫‪٢٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺷﺎر ﮐﻞ در ﻫﺴﺘﻪ از راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ ‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪200 A.turns‬‬

‫=‪φ‬‬ ‫=‬
‫‪R A.turns / wb‬‬

‫‪m‬‬
‫‪= 0 / 0048wb‬‬

‫‪co‬‬
‫‪a.‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪2 − 1‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷــﮑﻞ ‪ 8 − 1‬اﻟــﻒ ﯾــﮏ ﻫــﺴﺘﻪ ﻓــﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿــﺴﯽ را ﻧــﺸﺎن ﻣــﯽ دﻫــﺪ ﮐــﻪ ﻃــﻮل ﻣــﺴﯿﺮ ﻣﺘﻮﺳــﻂ‬

‫‪bl‬‬
‫آن ‪ 40cm‬اﺳﺖ ‪ .‬ﯾﮏ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ‪ 0 / 05 − cm‬در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ ﻫﺴﺘﻪ وﺟﻮد دارد ‪ .‬ﺳﻄﺢ‬

‫‪g.‬‬
‫ﻣﻘﻄﻊ ﻫﺴﺘﻪ ‪ ، 12cm‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﻫﺴﺘﻪ ‪، 4000‬وﺗﻌﺪاد دورﻫﺎي ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ‪ 400‬اﺳﺖ ‪ .‬ﻓﺮض‬
‫‪2‬‬

‫‪in‬‬
‫ﮐﻨﯿــﺪ ﺑﺮرﯾــﺰي ﺷــﺎر در ﻓﺎﺻــﻠﻪ ﻫــﻮاﯾﯽ ﺳــﻄﺢ ﻣﻘﻄــﻊ ﻣــﻮﺛﺮ ﻓﺎﺻ ـﻠﻪ ﻫــﻮاﯾﯽ را ‪ 5‬درﺻــﺪ اﻓــﺰاﯾﺶ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﯽ دﻫﺪ ‪ ).‬اﻟﻒ( رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﮐﻞ ﻣﺴﯿﺮ ﺷﺎر را ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ ) آﻫﻦ ﺑﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ( و )ب( ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫‪gi‬‬

‫ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ‪ 0 / 5T‬در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ﭼﻘﺪر اﺳﺖ ؟‬
‫‪en‬‬

‫ﺣﻞ ‪:‬ﻣﺪار ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﻫﺴﺘﻪ در ﺷﮑﻞ ‪ 8 − 1‬ب ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪) .‬اﻟﻒ( رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻫﺴﺘﻪ‬
‫‪er‬‬

‫آﻫﻨﯽ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪ow‬‬

‫‪Lc‬‬ ‫‪Lc‬‬
‫= ‪Rc‬‬ ‫=‬
‫‪.p‬‬

‫‪µAc µ r µ o Ac‬‬
‫‪w‬‬

‫‪0 / 4m‬‬
‫=‬
‫‪w‬‬

‫) ‪( 4000)( 4π × 10 −7 )(0 / 0012 m 2‬‬

‫‪w‬‬

‫‪= 66300A.turns / wb‬‬

‫‪٢٧‬‬
 www.powerengineering.blogfa.com

m
co
f a.
og
bl
.‫ ب‬2 − 1 ‫ )اﻟﻒ( ﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺜﺎل‬8 − 1 ‫ﺷﮑﻞ‬

g.
in
er
ne
gi
en

(‫ )اداﻣﻪ ( )ب( ﻣﺪار ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﻈﯿﺮ ) اﻟﻒ‬8 − 1 ‫ﺷﮑﻞ‬

er
ow
.p
w
w
w

٢٨
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄــﻊ ﻣﺆﺛﺮﻓﺎﺻــﻠﻪ ﻫـﻮاﯾﯽ ‪ 1 / 05 × 12cm = 12 / 6cm‬اﺳــﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ رﻟﻮﮐﺘــﺎﻧﺲ‬

‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬

‫ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪m‬‬
‫‪La‬‬
‫= ‪Ra‬‬
‫‪µ 0 Aa‬‬

‫‪co‬‬
‫‪0 / 0005m‬‬

‫‪a.‬‬
‫=‬
‫) ‪(4π × 10−7 )(0 / 00126m2‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪= 316000 A.turns / wb‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﻞ رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻣﺴﯿﺮ ﺷﺎرﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪Req = Rc + Ra‬‬
‫‪er‬‬
‫‪= 66300A.turns / wb + 316000A.turns / wb‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪= 382,300 A.turns / wb‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺑـﺎر‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐـﻪ ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻫـﻮاﯾﯽ ﻗـﺴﻤﺖ اﻋﻈـﻢ رﻟﻮﮐﺘـﺎﻧﺲ را دارد ‪ ،‬اﮔﺮﭼـﻪ ﻃـﻮل آن ‪800‬‬
‫‪er‬‬

‫ﻧـــــﺸﺎن ﻣـــــﯽ دﻫـــــﺪ ﮐـــــﻪ‬ ‫ﮐـــــﻮﭼﮑﺘﺮ از ﻫـــــﺴﺘﻪ اﺳـــــﺖ )ب( ﻣﻌﺎدﻟـــــﻪ )‪(28 − 1‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﭼﻮن ‪ φ = BA‬و ‪، F = Ni‬اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮدرﻣﯽ آﯾﺪ‬

‫‪.p‬‬

‫‪F = φR‬‬ ‫)‪(28 − 1‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪Ni = BAR‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٢٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬

‫‪BAR‬‬
‫=‪i‬‬
‫‪N‬‬

‫‪m‬‬
‫)‪(0 / 5T )(0 / 00126m 2 )(382,300 A.turns / wb‬‬

‫‪co‬‬
‫=‬
‫‪400turns‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪= 0 / 602 A‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﭼﻮن ﺷﺎر ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ را ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ‪ ،‬در ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﺎﻻ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ‬

‫‪bl‬‬
‫را ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺑﺮﯾﻢ ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫ﻣﺜﺎل ‪3 − 1‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 9 − 1‬اﻟﻒ روﺗﻮر و اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺳﺎده ﺷﺪه ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر ‪ DC‬را ﻧـﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ ‪ .‬ﻃـﻮل ﻣـﺴﯿﺮ‬
‫‪ne‬‬

‫‪2‬‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ اﺳﺘﺎﺗﻮر ‪ 50cm‬و ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آن ‪ 12cm‬اﺳﺖ ‪ .‬ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ روﺗﻮر ‪ 5cm‬اﺳﺖ‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪2‬‬
‫‪.‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ آن را ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮان ‪ 12cm‬ﻓﺮض ﮐﺮد ‪ .‬ﻃـﻮل ﻫﺮﯾـﮏ از ﻓﺎﺻـﻠﻪ ﻫـﺎي ﻫـﻮاﯾﯽ ﺑـﯿﻦ‬
‫‪er‬‬

‫‪2‬‬
‫روﺗﻮرو اﺳﺘﺎﺗﻮر ‪ 0 / 05cm‬وﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻣﻮﺛﺮ ﻫﺮ ﮐﺪام )ﺑﺎاﺣﺘـﺴﺎب ﺑﺮرﯾـﺰي ( ‪ 14cm‬اﺳـﺖ ‪.‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﺴﺒﯽ آﻫﻦ ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪه ﻫﺴﺘﻪ ‪ 2000‬و ﺗﻌﺪاد ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﺳﯿﻢ ﺑﺴﺘﻪ ﺷـﺪه ﺑـﺮروي ﻫـﺴﺘﻪ‬
‫‪.p‬‬

‫‪ 200‬دور اﺳﺖ ‪ .‬اﮔﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ‪ 1A‬ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ﭼﻘﺪر ﺳﺖ ؟‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٣٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺣﻞ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻌﯿﯿﻦ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ‪ ،‬ﻧﺨﺴﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐـﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ اﻋﻤـﺎل ﺷـﺪه ﺑـﻪ‬

‫ﻫﺴﺘﻪ ورﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﮐﻞ ﻣﺴﯿﺮ ﺷﺎر را ﺣﺴﺎب ﮐﻨﯿﻢ ‪ .‬ﺑﺎ داﺷـﺘﻦ اﯾـﻦ اﻃﻼﻋـﺎت ﺷـﺎر ﮐـﻞ ﻫـﺴﺘﻪ ﭘﯿـﺪا‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم ‪ ،‬ﺑﺎ داﻧﺴﺘﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ﺣﺴﺎب ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪Ls‬‬
‫= ‪Rs‬‬ ‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ اﺳﺘﺎﺗﻮر ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪f‬‬
‫‪µ r µo As‬‬

‫‪og‬‬
‫‪0 / 50 m‬‬

‫‪bl‬‬
‫=‬
‫) ‪( 2000)(4π × 10 −7 )(0 / 0012m2‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪= 166,000 A.turns / wb‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ‪ ) 9 − 1‬اﻟﻒ( ﻧﻤﻮدار ﺳﺎده ﺷﺪه روﺗﻮرواﺳﺘﺎﺗﻮرﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر ‪dc‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٣١‬‬
 www.powerengineering.blogfa.com

m
co
f a.
og
(‫ )اداﻣﻪ()ب( ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﻈﯿﺮ )اﻟﻒ‬9 − 1 ‫ﺷﮑﻞ‬

bl
‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ روﻣﻮﺗﻮر ﺑﺮاﺑﺮﺳﺖ ﺑﺎ‬

g.
in Rr =
Lr
µ r µ o Ar
er
ne

0 / 05m
=
(2000)(4π × 10 −7 )(0 / 0012m2 )
gi

= 16,600 A.turns / wb
en
er

‫رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺎي ﻫﻮاﯾﯽ ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺖ ﺑﺎ‬

ow

La
Ra =
µ r µ o Aa
.p
w

0 / 0005m
=
(1)(4π × 10 −7 )(0 / 0014m2 )
w
w

= 284,000 A.turns / wb

٣٢
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ب ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ ‪.‬رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﮐـﻞ ﻣـﺴﯿﺮ ﺷـﺎر‬ ‫ﻣﺪارﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ در ﺷﮑﻞ ‪9 − 1‬‬

‫ﺑﺮاﺑﺮﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪m‬‬
‫‪Req = Rs + Ra 1 + R2 + Ra 2‬‬

‫‪co‬‬
‫‪= 166,000 + 284,000 + 16,600 + 284,000 A.turns / wd‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪= 751,000 A.turns / wb‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫)‪F = Ni = (200turns)(1A‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪= 200 A.turns‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮐﻞ ﺷﺎر ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻘﺪار زﯾﺮ ﺳﺖ‬

‫‪gi‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪200 A.turns‬‬

‫=‪φ‬‬ ‫=‬
‫‪en‬‬

‫‪R 751 / 000 A.turns / wb‬‬

‫‪er‬‬

‫‪= 0 / 000266wb‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر در ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻮاﯾﯽ ﻣﻮﺗﻮر را ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ ‪.‬‬

‫‪.p‬‬

‫‪φ 0 / 000266Wb‬‬
‫=‪B‬‬ ‫=‬ ‫‪= 0 / 19T‬‬
‫‪w‬‬

‫‪A‬‬ ‫‪0 / 0014m2‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٣٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫رﻓﺘﺎر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﻮاد ﻓﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫در اواﯾﻞ اﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ را ﺑﺎ ﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮدﯾﻢ‬

‫‪m‬‬
‫‪B = µH‬‬ ‫)‪(21 − 1‬‬

‫‪co‬‬
‫در آﻧﺠﺎ ﺗﻮﺿﯿﺢ دادﯾﻢ ﮐﻪ ﻣﻮاد ﻓـﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺗﺮاواﯾـﯽ ﺑـﺴﯿﺎر زﯾـﺎدي دارﻧـﺪ ﮐـﻪ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪ‬

‫‪a.‬‬
‫‪ 6000‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻓﻀﺎي آزاد ﺑﺮﺳﺪ ‪ .‬در آن ﺑﺤﺚ ودر ﻣﺜﺎﻟﻬﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن آﻣﺪ ‪ ،‬ﺗﺮاواﯾﯽ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫را ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﻋﻤـﺎل ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﻣـﺎده ‪ ،‬ﺛﺎﺑـﺖ ﻓـﺮض ﮐـﺮدﯾﻢ ‪ ،‬اﮔﺮﭼـﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻓﻀﺎي آزاد ﺛﺎﺑﺖ اﺳﺖ ‪ ،‬اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺑﺮاي آﻫﻦ و دﯾﮕﺮ ﻣﻮاد ﻓﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺻﺎدق ﻧﯿﺴﺖ‬

‫‪g.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻧﺸﺎن دادن ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ رﻓﺘﺎر ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ در ﻣﺎده ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ‪ ،‬ﺟﺮﯾـﺎن ﻣـﺴﺘﻘﯿﻤﯽ را از‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﭘﯿﭽﮏ ﻫﺴﺘﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 3 − 1‬ﻣﯽ ﮔﺬراﻧﯿﻢ‪ ،‬ازﺻﻔﺮآﻣﭙﺮ ﺷﺮوع ﮐﺮده‪،‬ﺟﺮﯾﺎن را ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﯽ ﺗﺎ ﺣـﺪاﮐﺜﺮ‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﺠﺎز‪،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﯿﻢ‪.‬اﮔﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺷﺎر ﻫﺴﺘﻪ را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻮﻟﯿـﺪ ﮐﻨﻨـﺪه‬
‫‪gi‬‬

‫آن رﺳﻢ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﯽ اي ﻣﺜﻞ ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬اﻟﻒ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻨﺤﻨﯽ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﯽ اﺷـﺒﺎع ﯾـﺎ‬
‫‪en‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ ﻧﺎم دارد‪ .‬در اﺑﺘﺪا اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻮﭼﮑﯽ در ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻈﯿﻤﯽ در ﺷـﺎر‬
‫‪er‬‬

‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻌﺪ از ﻧﻘﻄﻪ اي ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﻐﯿﯿـﺮي‬
‫‪ow‬‬

‫در ﭘﯽ ﻧﺪارد‪.‬ﻧﺎﺣﯿﻪ اي ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻧﻤﻮدار ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺗﺨﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺎم دارد‪ ،‬و ﮔﻔﺘﻪ‬
‫‪.p‬‬

‫ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ اﺷﺒﺎع ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬در ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬ﻧﺎﺣﯿﻪ اي ﮐﻪ ﺷﺎر ﺳﺮﯾﻊ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽ ﮐﻨـﺪ ﻧﺎﺣﯿـﻪ اﺷـﺒﺎع‬
‫‪w‬‬

‫ﻧﺸﺪه ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﺎم دارد‪ ،‬و ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻫﺴﺘﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎﺣﯿﻪ ﮔﺬر ﺑﯿﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺸﺪه‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫و ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع ﺷﺪه را ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ))زاﻧﻮي(( ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٣٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫در ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ب ﻧﻤﻮدار دﯾﮕﺮي ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺑﺤـﺚ ﺑـﺴﯿﺎر ﻣـﺮﺗﺒﻂ اﺳـﺖ‪ .‬ﺷـﮑﻞ‬

‫‪ 10 − 1‬ب ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ B‬ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ H‬اﺳﻦ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ‬

‫ﺑﻪ ﻣﻌﺎدﻻت )‪ ( 20 − 1‬و )‪ 25 − 1‬ب(‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪Ni‬‬
‫= ‪H‬‬ ‫)‪( 20 − 1‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪Lc‬‬

‫‪f‬‬
‫‪φ = BA‬‬

‫‪og‬‬
‫)‪ 25 − 1‬ب(‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٣٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪) 10 − 1‬اداﻣﻪ()ج( ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ ﺗﻔﻀﯿﻠﯽ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻮﻻد ﻧﻤﻮﻧﻪ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮدﮐﻪ درﻫﺮﻫﺴﺘﻪ‪،‬ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺎﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وﭼﮕﺎﻟﯽ‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺎﺷﺎرﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺗﺒﺮاﯾﻦ رذاﺑﻄﻪ ﺑـﯿﻦ ‪ B‬و ‪ H‬ﻫﻤـﺎن ﺷـﮑﻞ راﺑﻄـﻪ ﺑـﯿﻦ‬
‫‪en‬‬

‫ﺷﺎروﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ را دارد‪ .‬ﺷﯿﺐ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﺑﺮﺣﺴﺐ ﺷﺪت ﻣﯿـﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ‬
‫‪er‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ب ﺑﻪ ازاي ﻫﺮﻣﻘﺪار ‪، H‬ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﺴﺘﻪ درآن ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫‪ow‬‬

‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ درﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺸﺪه ﺗﺮاواﯾﯽ ﺑﺰرگ وﻧﺴﺒﺘﺎً ﺛﺎﺑﺖ اﺳـﺖ وﺳـﭙﺲ ﺑـﻪ‬
‫‪.p‬‬

‫ﺗﺪرﯾﺞ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ودرﻧﺎﺣﯿﻪ ﺷﺪﯾﺪاًاﺷﺒﺎع ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺪارﺑﺴﯿﺎرﮐﻤﯽ ﻣﯽ رﺳﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ج ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻮﻻدﺳﺖ ﮐـﻪ ﺟﺰﯾﯿـﺎت ﺑﯿـﺸﺘﺮي راﻧـﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫وﻣﺤﻮرﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ آن داراي ﻣﻘﯿﺎس ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎﺑﺎاﯾﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﻟﮕﺎرﯾﺘﻤﯽ اﺳـﺖ‬

‫ﮐﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﺰرگ اﺷـﺒﺎع درﺷـﮑﻞ ﺟـﺎي ﻣـﯽ ﮔﯿـﺮد‪.‬ﻓﺎﯾـﺪه اﺳـﺘﻔﺎده ازﻣـﺎده ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ درﻫـﺴﺘﻪ‬

‫‪٣٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ وﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازآﻫﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ ازاي ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي‬

‫ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﻌﯿﻦ ﺷﺎري ﺑﺴﯿﺎرﺑﺰرﮔﺘﺮازﻫﻮاﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬اﺗﻤﺎاﮔﺮ ﺑﺨـﻮاﻫﯿﻢ ﮐـﻪ ﺷـﺎرﺑﺎﻧﯿﺮوي‬

‫ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﯾﺎﺗﻘﺮﯾﺒﺎًﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺎﯾﺪ درﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺸﺪه ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﮐﺎرﮐﻨﺪ‪.‬ﻋﻠﺖ ﺑﺴﯿﺎري از وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ وﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ‪،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮرﮐﻪ ﺑﻌﺪاً‬

‫‪a.‬‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪،‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﺷﮑﻞ ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﭼﻮن وﻟﺘﺎژ وﮔﺸﺘﺎورو ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي واﻗﻌﯽ واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ اﺳـﺖ‪،‬اﯾﻦ ﻣﺎﺷـﯿﻨﻬﺎﭼﻨﺎن ﻃﺮاﺣـﯽ‬

‫‪g.‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪﮐﻪ ﺣﺘﯽ اﻻﻣﮑﺎن ﺷﺎرﺑﯿﺸﺘﺮي ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪ‪.‬ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﯿـﺸﺘﺮﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي واﻗﻌـﯽ ﻧﺰدﯾـﮏ زاﻧـﻮي‬
‫‪in‬‬
‫ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪،‬وﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ﻫﺎﯾﺸﺎن ﺑﺎﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ راﺑﻄﻪ ﺧﻄﯽ ﻧﺪارد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ ﻋﻠﺖ ﺑﺴﯿﺎري ازرﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻏﺮﯾﺐ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎﺳﺖ ﮐـﻪ درﻓـﺼﻞ ﻫـﺎي آﺗـﯽ ﺧـﻮاﻫﯿﻢ‬
‫‪gi‬‬

‫ﭘﺮداﺧﺖ‪ .‬درﻣﺴﺎﺋﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎرﻓﺘﺎرﻫﺎي ﻏﯿﺮﺧﻄﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي واﻗﻌﯽ ﺳﺮوﮐﺎردارﯾﻢ ﻣﺤﺎﺳـﺒﺎت راﺑـﻪ ﻣـﺪد‬
‫‪en‬‬

‫ﻧﺮم اﻓﺰار ‪ MATLAB‬اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دﻫﯿﻢ‪.‬‬

‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٣٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺷــﮑﻞ ‪) 10 − 1‬اداﻣــﻪ()د(ﻣﻨﺤﻨــﯽ ﺗﻐﯿﯿــﺮات ﻧــﺴﺒﯽ ‪ µ r‬ﺑــﻪ ﺻــﻮرت ﺗــﺎﺑﻌﯽ ازﺷــﺪت ﻣﯿــﺪان‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ H‬ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ ﻓﻮﻻد ﻧﻤﻮﻧﻪ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪4 − 1‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﻣﺎده ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﻤﻮﻧﻪ اي راﮐﻪ ﻣﻨﺤﻨـﯽ ﻣﻐﻨـﺎﻃﺶ آن درﺷـﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ج ﻧـﺸﺎن‬
‫‪er‬‬

‫داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪،‬در)اﻟﻒ( ‪)، H = 50‬ب( ‪)، H = 100‬ج(‬

‫‪ow‬‬

‫‪، H = 500‬و)د( ‪ H = 1000‬آﻣﭙﺮدور ﺑﺮﻣﺘﺮﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬

‫‪.p‬‬

‫ﺣﻞ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﺎده ازراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪B‬‬
‫=‪µ‬‬
‫‪H‬‬

‫‪٣٨‬‬
 www.powerengineering.blogfa.com

‫وﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﺎراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﺷﻮد‬

µ
µr = ( 23 − 1)
µo

m
.‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺗﺮاواﯾﯽ رادرﻫﺮﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ دﻟﺨﻮاﻫﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮد‬

co
a.
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬، B = 0 / 28T ، H = 50 A.rurns / m ‫)اﻟﻒ( در‬

f
og
B 0 / 28T
µ= =
H 50 A.turns / m

bl
g.
= 0 / 0056H / m
in µr =
µ
=
0 / 0056 H / m
= 4460 ‫و‬
er
µ o 4π × 10 −7 H / m
ne

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬، B = 0 / 72T.H = 100 A.RURNS / m ‫)ب( در‬

gi

= 0 / 0072H / m
en

µ 0 / 0072 H / m
er

µr = = = 5730 ‫و‬
µ o 4π ×10 −7 H / m
ow

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬، B = 1 / 4T .H = 500 A.RURNS / m ‫)ج( در‬

.p

B 1 / 40T
µ= =
w

H 500 A.turns / m
w
w

= 0 / 0028H / m

µ 0 / 0028 H / m
µr = = = 2230 ‫و‬
µ o 4π × 10 −7 H / m

٣٩
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫)د( در ‪، B = 1 / 51T.H = 1000 A.RURNS / m‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬

‫‪B‬‬ ‫‪1 / 51T‬‬

‫=‪µ‬‬ ‫=‬
‫‪H 1000 A.turns / m‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪= 0 / 00151H / m‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪µ‬‬ ‫‪0 / 00151H / m‬‬
‫= ‪µr‬‬ ‫=‬ ‫‪= 1200‬‬ ‫و‬
‫‪µ o 4π × 10 −7 H / m‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺑﺘﺪااﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ‪،‬ﺳﭙﺲ ﺷﺮوع‬

‫‪bl‬‬
‫ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬درﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬د ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ اﺳﻦ ﻣﺎده ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗـﺎﺑﻌﯽ ازﺷـﺪت ﻣﯿـﺪان‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎًﻣﻨﺤﻨﯽ ﻧـﻮﻋﯽ ﺗﻤـﺎم ﻣـﻮاد ﻓـﺮو ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ اﺳـﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫ازﻣﻨﺤﻨﯽ ‪ µ r‬ﺑﺮﺣﺴﺐ ‪ H‬ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻣﯽ ﺗـﻮان دﯾـﺪ ﮐـﻪ ﻓـﺮض ﺛﺎﺑـﺖ ﺑـﻮدن ﺗﺮاواﯾـﯽ ﻧـﺴﺒﯽ ﮐـﻪ‬
‫‪ne‬‬

‫درﻣﺜﺎﻟﻬــﺎي ‪ 1 − 1‬ﺗــﺎ ‪ 3 − 1‬درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺷــﺪ‪،‬ﺗﻨﻬﺎدرﻣﺤﺪوده ﻧــﺴﺒﺘﺎًﺑﺎرﯾﮑﯽ ازﺷــﺪﺗﻬﺎي ﻣﯿــﺪان‬

‫‪gi‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ )ﯾﺎﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ(ﻣﻌﺘﺒﺮﺳﺖ‪.‬‬

‫‪en‬‬
‫‪er‬‬

‫درﻣﺜﺎل زﯾﺮ‪،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮض ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬درﻋﻮض‪،‬راﺑﻄـﻪ ﺑـﯿﻦ ‪ B‬و ‪ H‬ﺑـﻪ ﺷـﮑﻞ ﯾـﮏ‬
‫‪ow‬‬

‫ﻣﻨﺤﻨﯽ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪.p‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪5 − 1‬‬
‫‪w‬‬

‫‪2‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻃﻮل ﻣﺴﯿﺮﻫـﺴﺘﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﻣﺮﺑـﻊ ﺷـﮑﻞ ‪ 55cm‬وﺳـﻄﺢ ﻣﻘﻄـﻊ آن ‪ 150cm‬اﺳـﺖ‪ .‬ﭘﯿﭽﮑـﯽ‬

‫‪w‬‬

‫ﺑﺎ ‪ 200‬دور ﺳﯿﻢ ﺣﻮل ﯾﮏ ﺳﺎق آن ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺴﺘﻪ ازﻣﺎده اي ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨـﺎﻃﺶ ﻧـﺸﺎن‬

‫داده ﺷﺪه درﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ج ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٤٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫)اﻟﻒ( ﺑﺮاي اﯾﺠﺎدﺷﺎر ‪ 0 / 012wb‬درﻫﺴﺘﻪ ﭼﻪ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ﻻزم اﺳﺖ؟‬

‫)ب( ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﻫﺴﺘﻪ دراﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﭼﻘﺪرﺳﺖ؟‬

‫‪m‬‬
‫)ج( رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﭼﻘﺪرﺳﺖ؟‬

‫‪co‬‬
‫ﺣﻞ‬

‫‪a.‬‬
‫)اﻟﻒ( ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ﻻزم در ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪φ 0 / 012wb‬‬

‫‪bl‬‬
‫=‪B‬‬ ‫=‬
‫‪A 0 / 015m2‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪= 0 / 8T‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬ج ‪ ،‬ﺷﺪت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻻزم ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫‪ne‬‬

‫‪H = 115 A.tutns / m‬‬

‫‪gi‬‬

‫ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ ، (20 − 1‬ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﺷﺪت ﻣﯿـﺪان ﻋﺒـﺎرت‬
‫‪en‬‬

‫اﺳﺖ از‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪f = Ni = HLc‬‬
‫‪.p‬‬

‫‪= (115 A.turns / m)(0 / 55m) = 63 / 25 A.turns‬‬

‫‪w‬‬

‫‪f 63 / 25 A.turns‬‬
‫‪w‬‬

‫=‪i‬‬ ‫=‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﻻزم ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪N‬‬ ‫‪200turns‬‬
‫‪w‬‬

‫‪= 0 / 316 A‬‬

‫‪٤١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫)ب( ﺗﺮاواﯾﯽ ﻫﺴﺘﻪ در اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬

‫‪B‬‬ ‫‪0 / 8T‬‬

‫=‪µ‬‬ ‫=‬ ‫‪= 0 / 00696 H / m‬‬
‫‪H 115 A.turns / m‬‬

‫‪m‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ‪ ،‬ﺗﺮاواﯾﯽ ﻧﺴﺒﯽ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪co‬‬
‫‪µ‬‬

‫‪a.‬‬
‫= ‪µr‬‬
‫‪µo‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪0 / 00696 H / m‬‬
‫=‬ ‫‪= 5540‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪4π × 10 −7 H / m‬‬

‫‪g.‬‬
‫)ج( رﻟﻮﮐﺘﺎﻧﺲ ﻫﺴﺘﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪F 63 / 25 A.turns‬‬
‫=‪R‬‬ ‫=‬ ‫‪= 5270 A.turns / wb‬‬
‫‪φ‬‬ ‫‪0 / 012 wb‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺗﻠﻔﺎت اﻧﺮژي درﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺑﯿﺎﯾﯿﺪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﻋﻤﺎل ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ﻫﺴﺘﻪ‪،‬ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺒﺮﯾﻢ وﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﭼﻪ‬
‫‪er‬‬

‫رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن اﻋﻤﺎل ﺷﺪه در ﺷﮑﻞ ‪ 11 − 1‬اﻟﻒ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ‬
‫‪ow‬‬

‫دراﺑﺘﺪاﺻﻔﺮاﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎاﻓﺰاﯾﺶ اوﻟﯿﻪ ﺟﺮﯾﺎن‪ ،‬ﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ﻣﺴﯿﺮ ‪ ab‬ﺷﮑﻞ ‪ 11 − 1‬ب را ﻣﯽ ﭘﯿﻤﺎﯾـﺪ‪.‬اﯾـﻦ‬

‫‪.p‬‬

‫ﻣﺴﯿﺮﻫﻤﺎن ﻣﻨﺤﻨﯽ اﺷﺒﺎع ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬اﺳﺖ ‪.‬وﻟـﯽ ﻫﻨﮕـﺎم ﮐـﺎﻫﺶ ﺟﺮﯾﺎن‪،‬ﻣـﺴﯿﺮي ﮐـﻪ ﺷـﺎرﻃﯽ‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪،‬آن ﻣﺴﯿﺮي ﮐﻪ ﻗﺒﻼً ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮﯾﺎن ﻃﯽ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻧﯿﺴﺖ‪.‬وﻗﺘـﯽ ﮐـﻪ ﺟﺮﯾـﺎن ﮐـﺎﻫﺶ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪،‬ﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ﻣﺴﯿﺮ ‪ bcd‬را ﻃﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪،‬وﺑﺎاﻓﺰاﯾﺶ دوﺑـﺎره ﺟﺮﯾـﺎن ﻣـﺴﯿﺮ ‪ deb‬را‪.‬ﺗﻮﺟـﻪ‬

‫ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻘﺪارﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ‪،‬ﺗﻨﻬﺎﺑﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽـﯽ ﺑـﺴﺘﮕﯽ ﻧـﺪارد ﺑﻠﮑـﻪ ﺑـﻪ ﺳـﺎﺑﻘﻪ ﻗﺒﻠـﯽ ﺷﺎرﻫـﺴﺘﻪ‬

‫‪٤٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻧﯿﺰواﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬اﯾﻦ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﺷﺎرﻗﺒﻠﯽ ودوﺑﺎره ﻃﯽ ﻧﺸﺪن ﻣﺴﯿﺮﺷﺎرﻫﯿﺴﺘﺮزﯾـﺴﻨﺎم دارد‪.‬ﻣـﺴﯿﺮﻧﺎﺷﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 11 − 1‬ب ﺣﻠﻘﻪ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ازﺗﻐﯿﯿﺮﺟﺮﯾﺎن ‪bcded‬‬

‫‪m‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐـﻪ اﮔﺮﯾـﮏ ﻧﯿـﺮوي ﻣﺤﺮﮐـﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺑـﺰرگ ﺑـﻪ ﻫـﺴﺘﻪ اﻋﻤـﺎل ﮐـﺮده‪ ،‬ﺳـﭙﺲ آن‬

‫‪co‬‬
‫راﺑﺮدارﯾﻢ‪،‬ﻣـﺴﯿﺮﺷﺎرﻃﯽ ﺷـﺪه ‪ abc‬ﺧﻮاﻫــﺪ ﺑـﻮد‪.‬وﻗﺘــﯽ ﮐـﻪ ﻧﯿـﺮوي ﻣﺤﺮﮐــﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺑﺮداﺷــﺘﻪ‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬ﺷﺎرﻫﺴﺘﻪ ﺻﻔﺮﻧﻤﯽ ﺷﻮد‪،‬ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻫـﺴﺘﻪ ﺑـﺎﻗﯽ ﻣـﯽ ﻣﺎﻧـﺪ‪.‬اﯾـﻦ ﻣﯿـﺪان‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺷﺎرﭘﺲ ﻣﺎﻧﺪ ﻧﺎم دارد‪.‬دﻗﯿﻘﺎً ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ روش اﺳﺖ ﮐﻪ آﻫﻨﺮﺑﺎي داﺋﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﺑـﺮاي‬

‫‪bl‬‬
‫ﺻﻔﺮﮐﺮدن ﺷﺎر‪،‬ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﺟﻬﺖ ﻋﮑﺲ اﻋﻤﺎل ﺷﻮداﯾﻦ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐـﻪ‬

‫‪g.‬‬
‫ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ زدا ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 11 − 1‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ رﺳﻢ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﺎروﻫﺴﺘﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن‬

‫‪٤٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫) ‪ i (t‬ﺑﻪ آن اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫ﭼﺮاﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ؟ ﺑﺮاي درك رﻓﺘﺎرﻣﻮاد ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‪،‬ﺑﺎﯾﺪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ درﺑـﺎره ﺳـﺎﺧﺘﻤﺎن‬

‫‪m‬‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺪاﻧﯿﻢ‪.‬اﺗﻤﻬﺎي آﻫﻦ وﻓﻠﺰات ﻣﺸﺎﺑﻪ آن) ﮐﺒﺎﻟﺖ‪،‬ﻧﯿﮑﻞ وآﻟﯿﺎژﻫﺎي آﻧﻬﺎ( ﺗﻤﺎﯾﻞ دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎي‬

‫‪co‬‬
‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺷﺎن را ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺑﺎﻫﻢ ﻫﻤﺠﻬﺖ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬دراﯾﻦ ﻓﻠﺰات‪،‬ﻧﻮاﺣﯽ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ﺣﻮزه وﺟﻮد‬

‫‪a.‬‬
‫دارد‪ .‬درﻫﺮﺣﻮزه ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺗﻤﺎم اﺗﻤﻬﺎ درﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردارد‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺮﺣﻮزه ﻣﺜﻞ ﯾﮏ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫آﻫﻨﺮﺑﺎي داﺋﻢ ﮐﻮﭼﮏ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ آﻫﻦ ﻫﯿﭻ ﺷﺎري ﻧﺪارداﯾﻦ اﺳﺖ ﮐـﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫اﯾﻦ ﺣﻮزه ﻫﺎي ﮐﻮﭼـﮏ دردرون ﻣـﺎده درﺟﻬﺘﻬـﺎي ﮐـﺎﻣﻼً ﺗـﺼﺎدﻓﯽ ﻗﺮاردارﻧـﺪ ﺷـﮑﻞ ‪12 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اي ازﺳﺎﺧﺘﺎرﺣﻮزه ﻫﺎ درﯾﮏ ﻗﻄﻌﻪ آﻫﻦ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ‪.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﺷـﮑﻞ ‪) 12 − 1‬اﻟـﻒ( ﺣـﻮزه ﻫـﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﺘﯽ ﮐـﻪ ﺟﻬﺘﻬـﺎي ﺗـﺼﺎدﻓﯽ دارﻧـﺪ‪).‬ب( ﺣـﻮزه ﻫــﺎي‬
‫‪.p‬‬

‫ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﮐﻪ درﺣﻀﻮرﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﺷﺪه اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪ آﻫﻦ اﻋﻤﺎل ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪،‬ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﺘﯽ ﻫـﻢ‬
‫‪w‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻣﯿﺪان ﺧﺎرﺟﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪،‬اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎي ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ درﺳﺎﯾﺮﺟﻬﺖ ﻫﺎ‬

‫ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ رﺷﺪﺣﻮزه ﻫﺎي ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﺘﯽ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺗﻤﻬﺎي واﻗﻊ درﻣـﺮز‬

‫‪٤٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫اﯾــﻦ ﺣــﻮزه ﻫــﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮﺟﻬــﺖ ﻣــﯽ دﻫﻨــﺪﺗﺎدرﺟﻬﺖ ﻣﯿــﺪان ﺧــﺎرﺟﯽ ﻗﺮارﮔﯿﺮﻧــﺪ‪ .‬ﺑــﺎاﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮﺟﻬــﺖ‬

‫اﺗﻤﻬﺎﺑﯿﺸﺘﺮي درﺟﻬﺖ ﻣﯿﺪان ﻗﺮارﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ وﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ رادرآﻫﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪،‬و اﯾﻦ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ‬

‫ﺧﻮدﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮﺟﻬﺖ اﺗﻤﻬﺎي ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺷﺪه‪،‬ﻗﺪرت ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺑـﺎزﻫﻢ ﺑﯿـﺸﺘﺮﻣﯽ ﺷـﻮد‪ .‬اﯾـﻦ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻓﯿﺪﺑﮏ ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد ﺗﺮاواﯾﯽ آﻫﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮازﻫﻮاﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﺑﺎاﻓﺰاﯾﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮﻗﺪرت ﻣﯿﺪان ﺧﺎرﺟﯽ‪ ،‬ﺗﻤﺎم ﺣﻮزه ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﻬﺘﻬﺎي ﻧﺎدرﺳﺖ دارﻧﺪ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﺧـﻮدرا‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ واﺣﺪﻫﻤﺠﻬﺖ ﺑﺎﻣﯿﺪان درﻣﯽ آورﻧﺪ‪ .‬ﺳﺮاﻧﺠﺎم وﻗﺘﯽ ﺗﻤﺎم اﺗﻤﻬﺎي ﺣﻮزه ﻫـﺎي آﻫـﻦ‬

‫‪bl‬‬
‫ﺑﺎﻣﯿﺪان ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬ﻫﺮاﻓﺰاﯾﺶ دﯾﮕﺮي درﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐـﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺗﻨﻬـﺎ ﻣـﯽ ﺗـﻮان‬

‫‪g.‬‬
‫ﻫﻤﺎن اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﺎري رااﯾﺠﺎدﮐﻨﺪ ﮐﻪ درﻓﻀﺎي آزاداﯾﺠﺎدﻣﯽ ﮐﺮد‪).‬ﭘﺲ ازﻫﻤﺮاه ﺷﺪن ﺗﻤﺎم ﺣﻮزه ﻫﺎ‪،‬‬
‫‪in‬‬
‫دﯾﮕﺮاﺛﺮﻓﯿﺪﺑﮏ ﺑﺮاي ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﯿﺪان ﻣﻌﻨﯽ ﻧﺪارد‪ (.‬دراﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ آﻫﻦ ازﺷﺎراﺷﺒﺎع ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫اﯾﻦ ﻫﻤﺎن وﺿﻌﯿﺖ ﻧﺎﺣﯿﻪ اﺷﺒﺎع درﻣﻨﺤﻨﯽ ﻣﻐﻨﺎﻃﺶ ﺷﮑﻞ ‪ 10 − 1‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﮐﻠﯿﺪ ﭘﺪﯾﺪه ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺧﺎرﺟﯽ‪ .‬ﺣﻮزه ﻫﺎ ﮐﺎﻣﻼً ﺑـﻪ ﻫـﻢ‬
‫‪en‬‬

‫ﻧﻤﯽ رﯾﺰﻧﺪ‪ ،‬ﭼﺮاﺣﻮزه ﻫﺎ ﻫﻢ اﻣﺘﺪاد ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ؟ ﭼﻮن ﭼﺮﺧﯿﺪن اﺗﻤﻬﺎ درﺣـﻮزه ﻫـﺎ اﻧـﺮژي ﻣـﯽ‬
‫‪er‬‬

‫ﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪاﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺮاي ﻫﻤﺠﻬﺖ ﮐـﺮدن ﺣـﻮزه ﻫـﺎ اﻧـﺮژي ﺗـﺄﻣﯿﻦ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ‪،‬ﺑﺎ‬
‫‪ow‬‬

‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﯿﺪاﻧﻬﺎ‪ ،‬دﯾﮕﺮﻣﻨﺒﻌﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاردﮐـﻪ اﻧـﺮژي ﻻزم ﺑـﺮاي ﺑـﻪ ﭼـﺮﺧﺶ درآوردن ﺗﻤـﺎم‬
‫‪.p‬‬

‫ﺣﻮزه ﻫﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﮐﻨﻮن ﻗﻄﻌﻪ آﻫﻨﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ آﻫﻨﺮﺑﺎي داﺋﻢ ﻣﺒﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺑﺎﻫﻤﺠﻬﺖ ﺷﺪن ﺣﻮزه ﻫﺎ‪،‬ﺑﻌﻀﯽ ازآﻧﻬﺎ ﺗﺎزﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ اﻧﺮژي ﺧﺎرﺟﯽ ﺟﻬﺘﺸﺎن راﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺪﻫﺪ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻫﻤﺠﻬﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﻣﯿـﺪان اوﻟﯿـﻪ ﯾـﮏ ﺷـﻮك‬

‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺰرگ وﺣﺮارت‪،‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎﯾﯽ ازﻣﻨﺎﺑﻊ اﻧﺮژي ﺧﺎرﺟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﻣﺮزﻫـﺎي ﺑـﯿﻦ‬

‫‪٤٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺣﻮزه ﻫﺎ وﯾﺎاﻣﺘﺪا ﺣﻮزه ﻫﺎ راﺗﻐﯿﯿﺮدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮﮐﺪام ازاﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﻮزه ﻫﺎ اﻧـﺮژي داده‪،‬‬

‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮﺟﻬﺖ راﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺪﻫﺪ‪).‬ﺑـﻪ ﻫﻤـﯿﻦ دﻟﯿـﻞ اﺳـﺖ ﮐـﻪ اﻓﺘـﺎدن‪،‬ﭼﮑﺶ زدن‪،‬ﯾـﺎﮔﺮم ﮐـﺮدن‬

‫ﺧﺎﺻﯿﺖ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ آﻫﻨﺮﺑﺎي داﺋﻢ را ازﺑﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺮد‪(.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 13 − 1‬اﺛﺮ اﻧﺪازه ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺮاﻧﺪازه ﺗﻠﻒ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ‪.‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫اﯾﻦ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐﻪ ﭼﺮﺧﯿﺪن ﺣﻮزه ﻫﺎ درآﻫﻦ اﻧﺮژي ﻣﯽ ﺧﻮاﻫﺪ‪،‬ﺑﻪ ﯾـﮏ ﻧـﻮع ﺗﻠـﻒ اﻧـﺮژي ﻣﻌﻤـﻮﻟﯽ‬
‫‪er‬‬

‫درﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ وﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻠﻒ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ درﯾـﮏ ﻫـﺴﺘﻪ آﻫﻨـﯽ ﻋﺒـﺎرت اﺳـﺖ‬
‫‪ow‬‬

‫ازاﻧﺮژي ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﻐﯿﯿﺮﺟﻬﺖ ﮐﺎﻣﻞ و ﻫﻤﺠﻬﺖ ﺷﺪن ﻣﺠﺪد ﺣﻮزه ﻫﺎ‪ ،‬درزﻣﺎﻧﯽ ﮐـﻪ ﯾـﮏ ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫‪.p‬‬

‫ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺸﺎن دادﮐﻪ ﺳﻄﺢ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ ﻧﺎﺷﯽ ازاﻋﻤﺎل ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺘﻨﺎوب ﺑﻪ ﻫـﺴﺘﻪ ﺑـﺎاﻧﺮژي‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺗﻠﻒ ﺷﺪه درﯾﮏ ﺳﯿﮑﻞ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻧﯿﺮوي ﻣﺤﺮﮐﻪ ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺳﻄﺢ ﺣﻠﻘـﻪ‬

‫‪٤٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻮﭼﮑﺘﺮوﺗﻠﻔـﺎت ﺣﺎﺻـﻞ ﮐﻤﺘﺮﻣـﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﺷـﮑﻞ ‪ 13 − 1‬اﯾـﻦ ﻧﮑﺘـﻪ راﻧـﺸﺎن‬

‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫دراﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪﻧﻮع دﯾﮕﺮي ازﺗﻠﻒ راﻧﯿﺰﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎن ﮐﻨﯿﻢ‪،‬زﯾﺮاﻋﺎﻣﻞ اﯾﻦ ﺗﻠﻒ ﻧﯿﺰﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ‬

‫‪co‬‬
‫درﻫــﺴﺘﻬﺂﻫﻨﯽ اﺳــﺖ‪ .‬اﯾــﻦ ﺗﻠﻒ‪،‬ﺗﻠــﻒ ﺟﺮﯾــﺎن ﮔﺮداﺑــﯽ اﺳــﺖ‪ .‬ﻣﮑﺎﻧﯿــﺴﻢ ﺗﻠﻔــﺎت ﺟﺮﯾــﺎن ﮔﺮداﺑــﯽ‬

‫‪a.‬‬
‫راﺑﻌﺪازﻣﻌﺮﻓﯽ ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺧﻮاﻫﯿﻢ داد‪ .‬ﻫﺮدو ﺗﻠﻒ ﻫﯿﺴﺘﺮزﯾﺲ و ﺟﺮﯾـﺎن ﮔﺮداﺑـﯽ درﻣـﺎده‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻫﺴﺘﻪ ﮔﺮﻣﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ وﻫﺮدو راﺑﺎﯾﺪ درﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎ وﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓـﺖ‪ .‬ﭼـﻮن‬

‫‪bl‬‬
‫اﯾﻦ دوﺗﻠﻒ در درون ﻓﻠﺰﻫﺴﺘﻪ روي ﻣﯽ دﻫﻨـﺪ ﻣﻌﻤـﻮﻻً آﻧﻬـﺎ را ﺗﺤـﺖ ﻋﻨـﻮان ﺗﻠﻔـﺎت ﻫـﺴﺘﻪ ادﻏـﺎم‬

‫‪g.‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪ 5 − 1‬ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده‪ -‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه دراﺛﺮﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﺑﺎزﻣﺎن‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺗﺎ اﯾﻨﺠﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺎﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ وﺧﺼﻮﺻﯿﺎت آن راﻣﻌﻄﻮف ﺑﻮد‪.‬اﯾﻨﮏ ﻧﻮﺑﺖ آن اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫‪gi‬‬

‫ﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮرﺗﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ اﻃﺮاف ﺧﻮد ﺗﺄﺛﯿﺮﺑﮕﺬارد‪.‬‬

‫‪en‬‬

‫ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ ﺗﺄﺛﯿﺮﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺖ ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده ﻧﺎم دارد و ﻣﺒﻨﺎي ﻋﻤﻞ ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر اﺳـﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده ﻣﯽ ﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ اﮔﺮ از درون ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﻢ ﺷﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮي ﺑﮕﺬرد وﻟﺘﺎژي درآن اﻟﻘﺎء ﻣﯽ‬
‫‪ow‬‬

‫ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎآﻫﻨﮓ زﻣﺎﻧﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮﺷﺎرﺗﻨﺎﺳﺐ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ دارد‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﺎدﻟﻪ اي دارﯾﻢ‪.‬‬
‫‪.p‬‬

‫‪dφ‬‬
‫‪w‬‬

‫= ‪eind‬‬ ‫)‪(35 − 1‬‬

‫‪w‬‬

‫‪dt‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٤٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺷـﺎرﮔﺬرﻧﺪه ازدرون ﺣﻠﻘـﻪ اﺳـﺖ‪ .‬اﮔﺮﯾـﮏ‬ ‫ﮐﻪ درآن ‪ eind‬وﻟﺘﺎژ اﻟﻘﺎء ﺷـﺪه درﺣﻠﻘـﻪ ﺳـﯿﻢ و ‪φ‬‬

‫ﭘﯿﭽﮏ ‪ N‬ﺣﻠﻘﻪ اي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ ﻫﻤﺎن ﺷﺎراز درون ﻫﻤﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي آن ﺑﮕﺬرد‪ ،‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه‬

‫‪m‬‬
‫درﮐﻞ ﭘﯿﭽﮏ ازراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫‪dφ‬‬
‫‪eind = − N‬‬

‫‪a.‬‬
‫)‪(36 − 1‬‬
‫‪dt‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪ = eind‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه درﭘﯿﭽﮏ‬ ‫ﮐﻪ درآن‬

‫‪bl‬‬
‫‪ = N‬ﺗﻌﺪادﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﻢ ﻫﺎي ﭘﯿﭽﮏ‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫‪ = φ‬ﺷﺎرﮔﺬرﻧﺪه ازﭘﯿﭽﮏ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻔﯽ دراﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ ازﻗﺎﻧﻮن ﻟﻨﺰاﺳﺖ‪ .‬ﻗـﺎﻧﻮن ﻟﻨﺰﻣـﯽ ﮔﻮﯾـﺪ ﮐـﻪ ﺟﻬـﺖ وﻟﺘﺎژاﻟﻘـﺎ ﺷـﺪه‬

‫درﭘﯿﭽﮏ ﭼﻨﺎن اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮﺳﺮﻫﺎي ﭘﯿﭽﮏ اﺗـﺼﺎل ﮐﻮﺗـﺎه ﺷـﻮد‪ ،‬ﺟﺮﯾـﺎﻧﯽ ازآن ﻣـﯽ ﮔـﺬرد ﮐـﻪ‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺷﺎرﻧﺎﺷﯽ ازآن ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﻐﯿﯿﺮﺷﺎراﺻﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن وﻟﺘﺎژﺑﺎﺗﻐﯿﯿﺮي ﮐﻪ ﻋﺎﻣـﻞ ﺑـﻪ وﺟـﻮد آورﻧـﺪه اش‬
‫‪er‬‬

‫اﺳﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪،‬ﯾﮏ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻬـﺎ درﻣﻌﺎدﻟـﻪ )‪ (36 − 1‬ﻣﻨﻈـﻮر ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬ﺑـﺮاي درك‬
‫‪ow‬‬

‫روﺷﻦ اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم‪ ،‬ﺷﮑﻞ ‪ 14 − 1‬را درﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪.‬‬

‫‪.p‬‬

‫اﮔﺮﺷﺎرﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه درﺷﮑﻞ درﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎ ﺷﺪه درﭘﯿﭽﮏ ﺗﻤﺎﯾـﻞ دارد ﺷـﺎري‬
‫‪w‬‬

‫اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾـﺎﻧﯽ ﮐـﻪ درﺷـﮑﻞ ‪ 14 − 1‬ب ﻧـﺸﺎن داده‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺎري ﻣﺨﺎﻟﻒ اﯾـﻦ اﻓـﺰاﯾﺶ ﺗﻮﻟﯿـﺪﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪ ،‬ﭘـﺲ وﻟﺘﺎژﭘﯿﭽـﮏ ﺑﺎﯾـﺪ ﭼﻨـﺎن ﺑﺎﺷـﺪ ﮐـﻪ‬

‫درﻣﺪارﺧﺎرﺟﯽ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ دراﯾﻦ ﺟﻬﺖ اﯾﺠﺎدﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ وﻟﺘﺎژﺑﺎﯾﺪﻗﻄﺒﺎورد ﻣـﺸﺨﺺ ﺷـﺪه درﺷـﮑﻞ را‬

‫‪٤٨‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﻗﻄﺒﺎورد وﻟﺘﺎژ ﺣﺎﺻﻞ را ﺷﮑﻞ ‪ 14 − 1‬ﻣﻔﻬﻮم ﻗﺎﻧﻮن ﻟﻨـﺰ‪):‬اﻟـﻒ( ﻫـﺴﺘﻪ اي ﮐـﻪ‬

‫ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ آن درﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ‪)،‬ب( ﺗﻌﯿـﯿﻦ ﻗﻄﺒـﺎورد وﻟﺘﺎژﺣﺎﺻـﻞ ﻣـﯽ ﺗـﻮان ﺑـﺎ ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ‬

‫ﻣﻼﺣﻀﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮد‪ ،‬ﻏﺎﻟﺒﺎً ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻬﺎ رادر ﻣﻌـﺎدﻻت )‪ (35 − 1‬و )‪ (36 − 1‬ﺣـﺬف‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬درﺑﻘﯿﻪ ﮐﺘﺎب اﯾﻦ ﻣﻨﻬﺎ رادرﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده درﻧﻈﺮﻧﻤﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫دراﺳﺘﻔﺎده ازﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (36 − 1‬ﺑﺮاي ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻋﻤﻠﯽ ﯾﮏ اﺷـﮑﺎل ﻋﻤـﺪه وﺟـﻮد دارد‪ .‬دراﯾـﻦ ﻣﻌﺎدﻟـﻪ‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ ﺷﺎردرﻫﻤﻪ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﭘﯿﭽﮏ دﻗﯿﻘﺎً ﯾﮑﺴﺎن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺷـﺎري ﮐـﻪ ازﻫـﺴﺘﻪ ﺑـﻪ‬
‫‪er‬‬

‫ﻫﻮاي اﻃﺮاف ﻧﺸﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﺮض درﺳﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ﻫﺎ ﺗﻨﮓ ﻫﻢ‬
‫‪ow‬‬

‫ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪،‬ﺑﻪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﻪ ﺷﺎري ﮐﻪ ازﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﻣـﯽ ﮔـﺬرد ازﺑﻘﯿـﻪ ﺣﻠﻘـﻪ ﻫـﺎي‬

‫ﭘﯿﭽﮏ ﻧﯿﺰﺑﮕﺬرد‪ ،‬آﻧﮕﺎه ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (36 − 1‬ﻣﻌﺘﺒﺮاﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ اﮔﺮﻧﺸﺖ ﺷﺎرزﯾﺎد ﺑﺎﺷﺪ ﯾـﺎﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﺴﺌﻠﻪ راﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺎﻻ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﻢ ﺑﺎﯾﺪ ازﻋﺒﺎرت ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮﻓﺮض ﻗﺒﻞ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫اﻧﺪازه وﻟﺘﺎژدر ﺣﻠﻘﻪ ‪ i‬ام ﭘﯿﭽﮏ درﺗﻤﺎم ﺣﺎﻟﺘﻬﺎ ازراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٤٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫) ‪d (φi‬‬
‫= ‪eind‬‬ ‫)‪(37 − 1‬‬
‫‪dt‬‬
‫اﮔﺮﭘﯿﭽﮏ ‪ N‬ﺣﻠﻘﻪ ﺳﯿﻢ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﮐﻞ وﻟﺘﺎژﭘﯿﭽﮏ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪N‬‬
‫‪eind = ∑ ei‬‬ ‫)‪(38 − 1‬‬
‫‪i =1‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪N‬‬ ‫) ‪d (φi‬‬

‫‪f‬‬
‫‪= ∑ ei‬‬

‫‪og‬‬
‫‪i =1‬‬
‫)‪(39 − 1‬‬
‫‪dt‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪d N‬‬
‫) ‪= ( ∑ φi‬‬ ‫)‪( 40 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪dt i =1‬‬
‫‪in‬‬
‫ﻋﺒﺎرت داﺧـﻞ ﭘﺮاﻧﺘﺰﻣﻌﺎدﻟـﻪ )‪ ( 40 − 1‬ﮔﺬرﺷـﺎر ‪ λ‬ﭘﯿﭽـﮏ ﻧـﺎم دارد‪ ،‬وﻗـﺎﻧﻮن ﻓـﺎراده راﻣـﯽ ﺗـﻮان‬
‫‪er‬‬
‫ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازﻋﺒﺎرت ﮔﺬرﺷﺎر ﺑﻪ ﺷﮑﻞ زﯾﺮ ﻧﻮﺷﺖ واﺣﺪ ﮔﺬرﺷﺎروﺑﺮ‪ -‬دوراﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪dλ‬‬
‫= ‪eind‬‬
‫‪gi‬‬

‫)‪( 41 − 1‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪en‬‬

‫ﮐﻪ درآن‬
‫‪er‬‬

‫‪N‬‬
‫‪λ = ∑ φi‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪i =1‬‬
‫)‪( 41 − 1‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده اﺳﺎﺳﯽ ﺗﺮﯾﻦ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﺮاﻧـﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ ﻋﻤـﻞ ﻣـﯽ ﮐﻨـﺪ‪.‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﮐﺎرﻗﺎﻧﻮن ﻟﻨﺰ درﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﻗﻄﺒﺎورد وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه درﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯽ ﻫﺎي ﺗﺮاﻧـﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮر‬
‫‪w‬‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﻗﺎﻧﻮن ﻓﺎراده ﺗﻠﻔﺎت ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺮداﺑﯽ را‪،‬ﮐﻪ ﻗﺒﻼً ذﮐﺮآن ﮔﺬﺷﺖ‪،‬ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﺎرﺑﺎزﻣﺎن‬

‫درﺳﺘﻬﻤﺎﻧﻄﻮرﮐﻪ درﺳﯿﻢ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه ﺣﻮل ﻫﺴﺘﻪ وﻟﺘﺎژاﯾﺠﺎدﻣﯽ ﮐﻨـﺪ‪،‬دردرون ﻫـﺴﺘﻪ ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ‬

‫ﻧﯿﺰوﻟﺘﺎژﺗﻮﻟﯿﺪﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ وﻟﺘﺎژﻫﺎ ﯾﮏ ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺮداﺑﯽ در درون ﻫﺴﺘﻪ اﯾﺠﺎدﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑـﺴﯿﺎرﺷﺒﯿﻪ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﮔﺮداﺑﻬﺎي اﺳﺖ ﮐﻪ درﮐﻨﺎر رودﺧﺎﻧﻪ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬ﻧﺎم ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﮔﺮداﺑﯿﺒﻪ ﺧﻄﺮ ﺷﮑﻞ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬـﺎ‬

‫‪a.‬‬
‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎ ازﻣﺎده ﻣﻘﺎوﻣﺖ دار)آﻫﻦ ﯾﺎﻫﺴﺘﻪ( ﻣﯽ ﮔﺬرﻧﺪ‪ ،‬ﭘﺲ اﻧﺮژي ﺗﻠﻒ‬

‫‪f‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻧﺮژي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮم ﺷﺪن ﻫﺴﺘﻪ آﻫﻨﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪og‬‬
‫ﻣﻘﺪاراﻧﺮژي ﺗﻠﻒ ﺷﺪه دراﺛﺮ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﮔﺮداﺑﯽ ﺑﺎاﻧﺪازه ﻣﺴﯿﺮﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ درﻫﺴﺘﻪ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﺮﻫﺴﺘﻪ ﻓﺮوﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درﻣﻌﺮض ﺷﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻨـﺎوب راﻣﻌﻤـﻮﻻً ﺑـﻪ ﺻـﻮرت ﻻﯾـﻪ ﻫـﺎي‬

‫‪in‬‬
‫ﻧﺎزك ﻻﯾﻪ ﻻﯾﻪ‪ ،‬ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ‪ .‬ﺑﯿﻦ اﯾﻦ ﻻﯾﻪ ﻫﺎرزﯾﻦ ﻋﺎﯾﻖ ﺑﻪ ﮐﺎرﻣﯽ رود‪ ،‬ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﺴﯿﺮﻫﺎي ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫‪er‬‬
‫ﮔﺮداﺑﯽ ﺑﻪ ﻧﻮاﺣﯽ ﺑﺴﯿﺎرﮐﻮﭼﮑﯽ ﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﻻﯾﻪ ﻫﺎي ﻋﺎﯾﻖ ﺑـﺴﯿﺎرﻧﺎزك اﻧـﺪ‪ ،‬اﯾـﻦ‬
‫‪ne‬‬

‫ﮐﺎر ﺑﺪون ﺗﺄﺛﯿﺮ زﯾﺎد درﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻫﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺗﻠﻔﺎت ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺮداﺑﯽ راﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﻣﺜﺎل ‪6 − 1‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 5 − 1‬ﯾﮏ ﭘﯿﭽﮏ ﺳﯿﻤﯽ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺣﻮل ﯾﮏ ﻫـﺴﺘﻪ آﻫﻨـﯽ ﭘﯿﭽﯿـﺪه ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪φ = 0 / 05 sin 377twb‬‬

‫‪ow‬‬

‫اﮔﺮﺷﺎردرون ﻫﺴﺘﻪ ﺑﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ‬

‫‪.p‬‬

‫داده ﺷﺪه‪ ،‬وﺗﻌﺪا ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎ ‪ 100‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬درﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎي ﭘﯿﭽﮏ ﭼﻪ وﻟﺘﺎژي ﺗﻮﻟﯿـﺪﻣﯽ ﺷـﻮد؟ ﻗﻄﺒـﺎورد و‬
‫‪w‬‬

‫وﻟﺘﺎژ درزﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﺎر‪،‬درﺟﻬﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﻧﺸﺎن داده ﺷـﺪه درﺷـﮑﻞ‪ ،‬روﺑـﻪ اﻓﺰاﯾـﺸﺎﺳﺖ ﮐـﺪام اﺳـﺖ؟‬
‫‪w‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ درون ﻫﺴﺘﻪ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ)ﯾﻌﻨﯽ ﺷﺎر ﻧﺸﺘﯽ راﺻﻔﺮﮐﻨﯿﺪ(‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷﮑﻞ‪ 15 − 1‬ﻫﺴﺘﻪ ﻣﺜﺎل ‪ . 6 − 1‬ﻋﻼﻣﺖ وﻟﺘﺎژﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺣﻞ‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﻃﺒﻖ ﻫﻤﺎن اﺳﺘﺪﻻﻟﯽ ﮐﻪ درﺑﺤﺚ ﺑـﺎﻻ آﻣـﺪ‪ ،‬وﻗﺘـﯽ ﺷـﺎردرﺟﻬﺖ ﻣﺮﺟـﻊ اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ ﯾﺎﺑـﺪﻋﻼﻣﺖ‬

‫‪in‬‬ ‫وﻟﺘﺎژﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه درﺷﮑﻞ‪ 15 − 1‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪er‬‬
‫ﻣﻘﺪار وﻟﺘﺎژاز راﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪dφ‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪eind = N‬‬
‫‪dt‬‬
‫‪en‬‬

‫‪d‬‬
‫) ‪= (100turns‬‬ ‫) ‪(0 / 05 sin 377t‬‬
‫‪er‬‬

‫‪dt‬‬

‫‪= 1885 cos 377V‬‬

‫‪ow‬‬

‫ﯾﺎﺑﻪ ﻋﺒﺎرﺗﯽ دﯾﮕﺮ‬

‫‪.p‬‬

‫)‪eind = 1885 sin(37t + 90o‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪ 6 − 1‬ﻧﯿﺮوي واردﺷﺪه ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ‬

‫دوﻣﯿﻦ اﺛﺮﻣﻬﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺮﻣﺤﯿﻂ اﻃﺮاﻓﺶ داردآن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾـﺎﻧﯽ ﮐـﻪ‬

‫درون اﯾﻦ ﻣﯿﺪان ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد ﻧﯿﺮو واردﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻔﻬﻮم اﺳﺎﺳﯽ درﺷـﮑﻞ ‪ 16 − 1‬ﻧـﺸﺎن داده‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ ﻫﺎدي راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ ﻗﺮارداردو‬

‫‪a.‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ‪ B‬ﺑﻪ ﻃـﺮف داﺧـﻞ ﺻـﻔﺤﻪ اﺳـﺖ‪ .‬ﻫـﺎدي ‪ L‬ﻣﺘﺮﻃـﻮل داردو ﺟﺮﯾـﺎن ﮔﺬرﻧـﺪه‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ازآن ‪ i‬آﻣﭙﺮاﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﺮوي وارد ﺷﺪه ﺑﺮﺳﯿﻢ ازراﺑﻄﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‬

‫‪bl‬‬
‫)‪F = i ( I × B‬‬ ‫)‪( 43 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪ = i‬اﻧﺪازه ﺟﺮﯾﺎن درﺳﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ درآن‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ = I‬ﻃﻮل ﺳﯿﻢ‪،‬ﺟﻬﺖ ‪ I‬ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻫﻤﺎن ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺖ‬
‫‪ne‬‬

‫‪ = B‬ﺑﺮدارﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫‪gi‬‬

‫ﺟﻬﺖ اﯾﻦ ﻧﯿﺮو ازﻗﺎﻋﺪه دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪ :‬اﮔﺮاﻧﮕﺸﺖ اﺷﺎره دﺳـﺖ راﺳـﺖ درﺟﻬـﺖ‬
‫‪en‬‬

‫ﻗﺮارﮔﯿﺮد‪ ،‬اﻧﮕـﺸﺖ ﺷـﺴﺖ ﺟﻬـﺖ ﻧﯿـﺮوي وارد‬ ‫ﺑﺮدار ‪ L‬واﻧﮕﺸﺖ ﻣﯿﺎﻧﯽ درﺟﻬﺖ ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ‪B‬‬
‫‪er‬‬

‫ﺑﺮﺳﯿﻢ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪ .‬اﻧﺪازه ﻧﯿﺮو ازﻣﻌﺎدﻟﻪ زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‬

‫‪ow‬‬

‫‪F = iLB sin θ‬‬ ‫)‪( 44 − 1‬‬

‫‪.p‬‬

‫ﮐﻪ درآن ‪ θ‬زاوﯾﻪ ﺑﯿﻦ ﺳﯿﻢ و ﺑﺮدارﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎراﺳﺖ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷﮑﻞ‪ 16 − 1‬ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪7 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 16 − 1‬ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن رادرﺣﻀﻮرﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻧﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ‪ .‬ﭼﮕـﺎﻟﯽ‬
‫‪er‬‬
‫ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ‪ 0 / 25T‬وﺟﻬﺖ آن ﺑﻪ ﺳﻮي داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﻃﻮل ﺳﯿﻢ ‪ 1 / 0m‬و ﺟﺮﯾـﺎن‬
‫‪ne‬‬

‫‪ 0 / 5 A‬درﺟﻬﺖ ﺑﺎﻻﺑﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻧﺪازه وﺟﻬﺖ ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﺷﺪه درﺳﯿﻢ ﭼﻘﺪراﺳﺖ؟‬
‫‪gi‬‬

‫ﺣﻞ‬
‫‪en‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻧﯿﺮو ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪه دﺳﺖ راﺳﺖ‪،‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪازه ﻧﯿﺮو ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪F = iLB sin θ‬‬ ‫)‪( 44 − 1‬‬

‫‪= (0 / 5 A)(1 / 0m)(0 / 25T ) sin 90o‬‬

‫‪.p‬‬

‫‪= 0 / 125N‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫‪w‬‬

‫‪F = 0 / 125 N‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ‬

‫‪٥٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫اﻟﻘﺎء ﻧﯿﺮو درﺳﯿﻢ ﺣﺎﻣﻞ ﺟﺮﯾﺎن واﻗﻊ درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﻣﺒﻨﺎﯾﻌﻤﻞ ﻣﻮﺗﻮري اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ‬

‫ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪﻧﯿﺮو وﮔﺸﺘﺎوري ﮐﻪ آﻧﻬﺎ را واردﺑﻪ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﺎﻋﺪه اﺳﺎﺳﯽ واﺑﺴﺘﻪ اﻧﺪ‪.‬‬

‫‪ 7 − 1‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه درﯾﮏ ﻫﺎدي ﻣﺘﺤﺮك درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻃﺮﯾﻖ دﯾﮕﺮﻧﯿﺰﺑﺮ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﺶ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارد‪ .‬اﮔﺮﯾﮏ ﺳﯿﻢ ﺑﺎراﺳﺘﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ‬

‫‪a.‬‬
‫درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ‪،‬وﻟﺘﺎژدرآن اﻟﻘﺎء ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ درﺷﮑﻞ ‪ 17 − 1‬ﻧﺸﺎن داده‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه درﺳﯿﻢ ﺑﺎراﺑﻄﻪ زﯾﺮداده ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪eind = (V × B).I‬‬ ‫)‪( 45 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪ = V‬ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ درآن‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫= ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬ ‫‪B‬‬
‫‪ne‬‬

‫= ﻃﻮل ﻫﺎدي درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬ ‫‪I‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺑﺮدار ‪ I‬دراﻣﺘﺪا ﺳﯿﻢ وﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮﯾﻦ زاوﯾﻪ راﺑﺎ ﺑﺮدار ‪V × B‬‬
‫‪er‬‬

‫اﺳـﺖ‪ .‬ﻣﺜﺎﻟﻬـﺎي‬ ‫ﺑﺴﺎزد‪ .‬وﻟﺘﺎژدرﺳﯿﻢ ﻃﻮري اﻟﻘﺎﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺳﺮﻣﺜﺒﺖ آن درﺟﻬـﺖ ﺑـﺮدار ‪V × B‬‬
‫‪ow‬‬

‫ﺑﻌﺪي اﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 17 − 1‬ﯾﮏ ﻫﺎدي ﻣﺘﺤﺮك درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪.‬‬

‫‪og‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪8 − 1‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 17 − 1‬ﯾﮏ ﻫﺎدي راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺳﺮﻋﺖ ‪ 5 / 0m/ s‬درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿـﺴﯽ ﺑـﻪ‬
‫‪in‬‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ‪ 0 / 5T‬وﺟﻬﺖ آن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ‪ .‬وﻃﻮل‬
‫‪er‬‬
‫ﺳﯿﻢ ‪ 1 / 0‬ﻣﺘﺮ واﻣﺘﺪاد آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪازه وﻋﻼﻣﺖ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺑﯽ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺪام‬
‫‪ne‬‬

‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫ﺣﻞ‬
‫‪er‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﮐﻤﯿﺖ ‪ V × B‬دراﯾﻦ ﻣﺜﺎل ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎ ﺷـﺪه ﺑـﻪ ﻧﺤـﻮي اﺳـﺖ ﮐـﻪ‬
‫‪ow‬‬

‫ﺳﺮﺑﺎﻻﯾﯽ ﻫﺎدي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺎﯾﯿﻨﯽ ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺟﻬﺖ ﺑﺮدار راﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫‪.p‬‬

‫ﭼﻮن ‪ V‬ﺑﺮ ‪ B‬ﻋﻤﻮداﺳﺖ‪،‬و ‪ V × B‬ﻣﻮازي ‪ B‬اﺳﺖ‪ ،‬اﻧﺪازه وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺳـﺎده زﯾﺮﺑـﻪ‬
‫‪w‬‬

‫دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪eind = (V × B).I‬‬ ‫)‪( 45 − 1‬‬

‫‪eind =( v B sin 90 o ) L cos o o‬‬

‫‪m‬‬
‫‪= v BL‬‬

‫‪co‬‬
‫)‪= (5 / 0m / s )(0 / 5T )(1 / 0m‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪= 2 / 5V‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﭘﺲ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎء ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮ‪ 5/2‬وﻟﺖ‪،‬ﺑﺎﻋﻼﻣﺖ ﻣﺜﺒﺖ درﺳﺮﺑﺎﻻ‪،‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﺜﺎل ‪9 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 18 − 1‬ﯾﮏ ﻫﺎدي راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﺎﺳﺮﻋﺖ ‪ 10m/ s‬ﺑـﻪ‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬ﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎر ‪، 0 / 5T‬ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﯿﺮون ﺻﻔﺤﻪ‪،‬وﺳﯿﻢ داراي اﻣﺘﺪاﻧﺸﺎن‬
‫‪ne‬‬

‫داده ﺷﺪه درﺷﮑﻞ وﻃﻮل ‪ 1 / 0m‬اﺳﺖ‪ .‬اﻧﺪازه وﻋﻼﻣﺖ وﻟﺘﺎژﺣﺎﺻﻞ ﭼﯿﺴﺖ؟‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 18 − 1‬ﻫﺎدي ﻣﺜﺎل ‪. 9 − 1‬‬

‫‪w‬‬

‫‪٥٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺣﻞ‬

‫ﺟﻬــﺖ ﮐﻤﯿــﺖ ‪ V × B‬ﺑــﻪ ﺳــﻤﺖ ﭘــﺎﯾﯿﻦ اﺳــﺖ‪ .‬ﺳــﯿﻢ دراﻣﺘــﺪاﺑﺎﻻ‪ -‬ﭘــﺎﯾﯿﻦ ﻗــﺮار ﻧــﺪارد‪،‬ﭘﺲ‬

‫‪m‬‬
‫ﺟﻬﺖ ‪ L‬را‪،‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ درﺷﮑﻞ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه‪،‬ﺟﻮري اﻧﺘﺨـﺎب ﻣـﯽ ﮐﻨـﯿﻢ ﮐـﻪ ﮐﻤﺘـﺮﯾﻦ زاوﯾـﻪ‬

‫‪co‬‬
‫ﻣﻤﮑــﻦ راﺑﺎﺟﻬــﺖ ‪ V × B‬ﺑــﺴﺎزد‪ .‬وﻟﺘﺎژدرﺳــﺮﭘﺎﯾﯿﻦ ﻧــﺴﺒﺖ ﺑــﻪ ﺳــﺮﺑﺎﻻﯾﯽ ﻣﺜﺒــﺖ اﺳــﺖ‪ .‬اﻧــﺪازه‬

‫‪a.‬‬
‫وﻟﺘﺎژﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪eind = (V × B).I‬‬ ‫)‪( 45 − 1‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪eind = ( v B sin 90 o ) L cos 30 o‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪= v BL‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪= (10m / s)(0 / 5T )(1 / 0m) cos 30 o‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪= 4 / 33V‬‬
‫‪gi‬‬

‫اﻟﻘﺎء وﻟﺘﺎژدرﺳﯿﻤﯽ ﮐﻪ درﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪاﺳﺎس ﮐﺎرﻫﻤﻪ ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎﺳﺖ‪ .‬وآن‬
‫‪en‬‬

‫راﻋﻤﻞ ژﻧﺮاﺗﻮري ﻣﯽ ﻧﺎﻣﻨﺪ‪.‬‬

‫‪er‬‬

‫‪ 8 − 1‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ‪ -‬ﯾﮏ ﻣﺜﺎل ﺳﺎده‬

‫‪ow‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ وﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ ﻧﻮع‪،‬ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ‪ dc‬اﺳﺖ‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎي ﻫﻤـﺎن‬
‫‪.p‬‬

‫اﺻﻮل ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ وﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي واﻗﻌﯽ ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ ورﻓﺘﺎري ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎآﻧﻬﺎ ازﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫ﻧﻘﻄﻪ ﺷﺮوع ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ‪ dc‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫درﺷﮑﻞ ‪ 1− 4‬ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ‪،‬اﯾﻦ ﻣﺎﺳﯿﻦ ازﯾﮏ ﺑﺎﻃﺮي وﯾـﮏ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ‬

‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻠﯿﺪي ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﻔﺖ رﯾﻞ ﺻﺎف وﺑﯽ اﭘﺼﻄﮑﺎك ﻣﺘﺼﻞ ﺷـﺪه اﻧـﺪ‪ .‬اﻣﺘـﺪاد‬

‫‪٥٨‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫اﯾﻦ "راه آﻫﻦ" ﯾﮏ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﺎﭼﮕﺎﻟﯽ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺟﻬﺖ آن ﺑﻪ ﺳـﻮي‬

‫داﺧﻞ ﺟﻌﺒﻪ اﺳﺖ وﯾﮏ ﻣﯿﻠﻪ ﻓﻠﺰي ﻫﺎدي ﻧﯿﺰﺑﺮروي رﯾﻞ ﻗﺮاردارد‪.‬‬

‫اﯾﻦ وﺳﯿﻠﻪ ﻋﺠﯿﺐ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ؟رﻓﺘﺎرآن راﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﺎﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮدن ﭼﻬﺎر ﻣﻌﺎدﻟﻪ اﺳﺎﺳـﯽ ﺗﻌـﯿﻦ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﮐﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻻت ﺑﻪ ﻗﺮار زﯾﺮﻧﺪ‪:‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪ -1‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻧﯿﺮوي واردﺑﺮﺳﯿﻢ درﺣﻀﻮرﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪:‬‬

‫‪f‬‬
‫)‪F = i ( I × B‬‬

‫‪og‬‬
‫)‪( 43 − 1‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪ = F‬ﻧﯿﺮوي واردﺑﺮﺳﯿﻢ‬ ‫ﮐﻪ درآن‬

‫‪g.‬‬
‫‪ = i‬ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻢ‬
‫‪in‬‬
‫ﻫﻤﺎن ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ = I‬ﻃﻮل ﺳﯿﻢ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ‪I‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫‪ = B‬ﺑﺮدارﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‬
‫‪gi‬‬

‫‪ -2‬ﻣﻌﺎدﻟﻪ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه درﺳﯿﻢ ﻣﺘﺤﺮك درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ‪:‬‬

‫‪en‬‬

‫‪eind = (V × B).I‬‬ ‫)‪( 45 − 1‬‬

‫‪er‬‬

‫ﮐﻪ درآن‪:‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪ = eind‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه درﺳﯿﻢ‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٥٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪19 − 1‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﺳﻮي داﺧﻞ ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪ = V‬ﺳﺮﻋﺖ ﺳﯿﻢ‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ = B‬ﺑﺮدارﭼﮕﺎﻟﯽ ﺷﺎرﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‬
‫‪ne‬‬

‫‪ = I‬ﻃﻮل ﻫﺎدي واﻗﻊ درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﯿﺲ‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪ -3‬ﻗﺎﻧﻮن وﻟﺘﺎژﮐﯿﺮﺷﻬﻒ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ‪.‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺷﮑﻞ ‪ 1 − 4‬اﯾﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪VB − iR − eind = 0‬‬

‫‪ow‬‬

‫‪VB + eind + iR‬‬ ‫)‪( 46 − 1‬‬

‫‪.p‬‬

‫‪ -4‬ﻗﺎﻧﻮن ﻧﯿﻮﺗﻦ ﺑﺮاي ﻣﯿﻠﻪ روي رﯾﻠﻬﺎ‪:‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪Fnet = ma‬‬ ‫)‪(7 − 1‬‬

‫‪w‬‬

‫اﯾﻨﮏ ﺑﺎاﺳﺘﻔﺎده ازﭼﻬﺎﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻓﻮق ﺑﻪ ﻋﻨـﻮان اﺑﺰارﮐﺎررﻓﺘﺎراﺳﺎﺳـﯽ اﯾـﻦ ﻣﺎﺷـﯿﻦ ‪ dc‬ﺳـﺎده راﺑﺮرﺳـﯽ‬

‫ﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫‪٦٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫راه اﻧﺪازي ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ DC‬ﺧﻄﯽ‬

‫ﺷﮑﻞ ‪ 20 − 1‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ را دروﺿﻌﯿﺖ راه اﻧـﺪازي ﻧـﺸﺎن ﻣـﯽ دﻫـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي راه اﻧـﺪازي اﯾـﻦ‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦ‪ ،‬ﻓﻘﻂ ﮐﻠﯿﺪ راﻣﯽ ﺑﻨﺪﯾﻢ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﺟﺮﯾﺎﻧﯽ ازﻣﯿﻠﻪ ﻣﯽ ﮔﺬرد ﮐﻪ ﺑﺎﻗﺎﻧﻮن وﻟﺘﺎژﮐﯿﺮﺷﻬﻒ ﺑﻪ دﺳـﺖ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪VB − eind‬‬
‫=‪i‬‬ ‫)‪(47 − 1‬‬

‫‪f‬‬
‫‪R‬‬

‫‪og‬‬
‫‪VB‬‬
‫= ‪ . i‬اﯾﻦ ﺟﺮﯾـﺎن ﻣﯿﻠـﻪ ازﺑـﺎﻻ ﺑـﻪ ﭘـﺎﯾﯿﻦ ﺟﺮﯾـﺎن‬ ‫ﭼﻮن ﻣﯿﻠﻪ دراﺑﺘﺪاﺳﺎﮐﻦ اﺳﺖ‪,e ind = 0 ،‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪R‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﻃﺒﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ )‪ (43 − 1‬اﮔﺮ ازﯾﮏ ﺳﯿﻢ واﻗﻊ درﻣﯿﺪان ﻣﻐﻨـﺎﻃﯿﺲ ﺟﺮﯾـﺎن ﺑﮕـﺬردﺑﺮآن ﺳـﯿﻢ‬
‫‪in‬‬
‫ﻧﯿﺮو وارد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺷﮑﻞ ﻫﻨﺪﺳﯽ ﻣﺎﺷﯿﻦ‪،‬اﯾﻦ ﻧﯿﺮوﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬
‫‪er‬‬
‫ﺑﻪ ﻃﺮف راﺳﺖ ‪Find = iLB‬‬
‫‪ne‬‬

‫)‪( 48 − 1‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﺑﻨـﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻃﺒـﻖ ﻗـﺎﻧﻮن ﻧﯿـﻮﺗﻦ ﻣﯿﻠـﻪ ﺑـﻪ ﻃـﺮف راﺳـﺖ ﺷـﺘﺎب ﺧﻮاﻫـﺪﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻣـﺎ ﺑـﺎاﻓﺰاﯾﺶ ﺳــﺮﻋﺖ‬
‫‪en‬‬

‫ﻣﯿﻠــﻪ‪،‬وﻟﺘﺎژي در دوﺳــﺮﻣﯿﻠﻪ ﻇﺎﻫﺮﺧﻮاﻫﺪﺷــﺪ‪ .‬اﯾــﻦ وﻟﺘﺎژﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده ازﻣﻌﺎدﻟــﻪ )‪ (45 − 1‬ﺑــﻪ دﺳــﺖ‬
‫‪er‬‬

‫ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٦١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺷﮑﻞ ‪20 − 1‬‬

‫راه اﻧﺪازي ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ DC‬ﺧﻄﯽ‬

‫ﮐﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻫﻨﺪﺳﯽ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮﺳﺖ‪:‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫ﻣﺜﺒﺖ درﺑﺎﻻ ‪eind = v BL‬‬ ‫)‪( 49 − 1‬‬

‫‪a.‬‬
‫اﯾﻦ وﻟﺘﺎژﻣﻮﺟﺐ ﮐﻢ ﺷﺪن ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯿﻠﻪ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ‪،‬ﭼﻮن ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮن ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫↑ ‪VB − eind‬‬
‫=↓ ‪i‬‬ ‫)‪( 47 − 1‬‬
‫‪R‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ‪ ، e ind‬ﺟﺮﯾﺎن ‪ i‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬

‫‪in‬‬
‫ﺳــﺮاﻧﺠﺎم درﺣﺎﻟــﺖ ﭘﺎﯾﺪارﻣﯿﻠــﻪ ﺑــﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﺛــﺎﺑﺘﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪرﺳــﯿﺪ وﻧﯿــﺮوي ﺧــﺎﻟﺺ واردﺑــﺮآن‬
‫‪er‬‬
‫ﺻﻔﺮﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ وﻗﺘﯽ ﭘﯿﺶ ﻣـﯽ آﯾـﺪ ﮐـﻪ ‪ e ind‬اﻓـﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘـﻪ ﺑـﻪ ‪ VB‬ﺑﺮﺳـﺪ‪ .‬دراﯾـﻦ‬
‫‪ne‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎم‪،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫‪VB = eind = vss BL‬‬

‫‪er‬‬

‫‪VB‬‬
‫= ‪vss‬‬ ‫)‪(50 − 1‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪BL‬‬
‫اﮔﺮﻧﯿــﺮوي ﺧــﺎرﺟﯽ وﺟــﻮد ﻧﺪاﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪﻣﯿﻠﻪ ﺗــﺎ اﺑــﺪ ﺑــﺎاﯾﻦ ﺳــﺮﻋﺖ ﺑــﯽ ﺑــﺎري ﺑــﻪ ﻟﻐﺰﯾــﺪن اداﻣــﻪ‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫‪،‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘـــﺎﯾﯽ ‪ ، e ind‬ﺟﺮﯾـــﺎن ‪، i‬و ﻧﯿـــﺮوي اﻟﻘـــﺎﯾﯽ‬ ‫ﺧﻮاﻫـــﺪداد‪،‬در راه اﻧـــﺪازي ﺳـــﺮﻋﺖ ‪v‬‬
‫‪w‬‬

‫‪ Find‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﮑﻞ ‪ 21 − 1‬ﺗﻐﯿﯿﺮﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫‪٦٢‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮرﺧﻼﺻﻪ رﻓﺘﺎرﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮﺳﺖ‪:‬‬

‫‪VB‬‬
‫را اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪i‬‬ ‫=‬
‫‪ -1‬ﺑﺴﺘﻦ ﮐﻠﯿﺪﺟﺮﯾﺎن ‪R‬‬

‫‪m‬‬
‫‪ -2‬ﺟﺮﯾﺎن ﺟﺎري ﺷﺪه ﻣﻮﺟﺐ واردﺷﺪن ﻧﯿﺮوي ‪ F = iLB‬ﺑﺮﻣﯿﻠﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫‪ -3‬ﻣﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ راﺳﺖ ﺷﺘﺎب ﻣﯽ ﮔﯿﺮد وﺑﺎاﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ‪،‬وﻟﺘﺎژ ‪ e ind‬درآن اﻟﻘﺎﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪ -4‬اﯾﻦ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه‪،‬ﺟﺮﯾﺎن راﮐﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ‪. i = (V B−eind ↑) / R‬‬

‫‪og‬‬
‫‪ -5‬ﺑﺎﮐــــﺎﻫﺶ ﺟﺮﯾــــﺎن‪،‬ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﺷــــﺪه ﮐــــﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘــــﻪ )‪ ( F = i ↓ LB‬ﺳــــﺮاﻧﺠﺎم ﺻــــﻔﺮ‬

‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫ﻣــﯽ ﺷــﻮد‪ . ( F = O ) .‬دراﯾﻨﺠــﺎ‪ i = O, eind = VB ،‬وﻣﯿﻠــﻪ ﺑﺎﺳــﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑــﺖ ﺑــﯽ ﺑــﺎري‬
‫‪in‬‬ ‫‪VB‬‬
‫‪er‬‬
‫= ‪ vss‬ﺑــﻪ ﺣﺮﮐــﺖ ﺧــﻮد اداﻣــﻪ ﻣــﯽ دﻫــﺪ‪.‬اﯾــﻦ دﻗﯿﻘــﺎً ﻫﻤــﺎن رﻓﺘــﺎري اﺳــﺖ ﮐــﻪ ﯾــﮏ‬
‫‪BL‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﻮﺗﻮر ‪ dc‬ﻣﻮازي واﻗﻌﯽ در راه اﻧﺪازي ازﺧﻮدﺑﺮوزﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪gi‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ DC‬ﺧﻄﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺗﻮر‬

‫‪en‬‬

‫ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ اﺑﺘﺪادرﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪارﺑﯽ ﺑﺎر ﮐﻪ ﭘـﯿﺶ ازاﯾـﻦ ﺗﻮﺿـﯿﺢ دادﯾـﻢ ﻗـﺮاردارد‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫اﮔﺮﯾﮏ ﺑﺎرﺧﺎرﺟﯽ ﺑﻪ آن اﻋﻤﺎل ﮐﻨﻢ ﭼﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد؟ ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ ﭘﺎﺳـﺦ ‪،‬ﺷـﮑﻞ ‪ 22 − 1‬رادرﻧﻈـﺮ‬
‫‪ow‬‬

‫ﻣﯽ ﮔﯿﺮﯾﻢ‪ .‬ﻧﯿﺮوي ‪ Fload‬درﺟﻬﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﻣﯿﻠﻪ واردﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﻣﯿﻠـﻪ اﺑﺘـﺪادرﺣﺎﻟﺖ‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬

‫ﭘﺎﯾﺪرﺑﻮده اﺳﺖ‪،‬اﻋﻤﺎل ﻧﯿﺮوي ‪ . Fload‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮدﮐﻪ ﺑﺮآﯾﻨﺪﻧﯿﺮوي واردﺑﺮﻣﯿﻠﻪ درﺧﻼف ﺟﻬﺖ‬

‫‪w‬‬

‫ﺣﺮﮐﺖ آن ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪w‬‬

‫‪٦٣‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪. ( Fnet‬اﺛﺮاﯾﻦ ﻧﯿﺮوﮐﻢ ﮐﺮدن ﺳـﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠـﻪ ﺧﻮاﻫـﺪﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎﺑـﻪ ﻣﺤـﺾ اﯾﻨﮑـﻪ ﮐـﺎﻫﺶ‬ ‫‪= Fload − Find‬‬

‫ﺳﺮﻋﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯿﻠﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه درﻣﯿﻠﻪ اﻓﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‬

‫)‪ . (eind = V ↓ BL‬ﺑﺎﮐﺎﻫﺶ وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﺷﺪه‪،‬ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯿﻠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪:‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫↑ ‪VB − eind‬‬
‫=↓ ‪i‬‬ ‫)‪( 47 − 1‬‬
‫‪R‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﯿـﺮوي اﻟﻘـﺎﯾﯽ ﻧﯿـﺰ دوﺑـﺎره اﻓـﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ ﯾﺎﺑـﺪ )‪ . ( Find = i ↓ LB‬درﻧﺘﯿﺠـﻪ اﯾـﻦ زﻧﺠﯿـﺮه‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫روﯾﺪادﻫﺎ ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﯾﯽ آﻧﻘﺪراﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﺗـﺎ ﺑﺮاﺑـﺮ ﺑـﺎﻧﯿﺮوي ﺑﺎرﺷـﺪه‪ ،‬دوﺑـﺎره ﺳـﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠـﻪ ﺑـﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﻘﺪارﺛﺎﺑﺘﯽ ﺑﺮﺳﺪ‪،‬ﻣﻘﺪاراﯾﻦ ﺳﺮﻋﺖ ﮐﻤﺘﺮ ازﺳﺮﻋﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺒـﻞ اﺳـﺖ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿـﺮات ﺳـﺮﻋﺖ ‪، v‬‬

‫‪g.‬‬
‫وﻟﺘﺎژاﻟﻘﺎﯾﯽ ‪ ، eind‬ﺟﺮﯾﺎن ‪ ، i‬وﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﯾﯽ ‪ Find‬درﺷﮑﻞ ‪ 23 − 1‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫اﯾﻨﮏ ﯾﮏ ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﯾﯽ درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯿﻠﻪ وﺟﻮد داردو ﺗﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗـﻮان ﻣﮑـﺎﻧﯿﮑﯽ‬
‫‪ne‬‬

‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮدﺗﺎﻣﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﺧﻮد اداﻣﻪ دﻫﺪ ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬

‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٦٤‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪Pconv = eind i = Find v‬‬ ‫)‪(51 − 1‬‬

‫‪.p‬‬

‫ﺗﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ‪ eind i‬ﺑﺮاي ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮﺗﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ‪ F ind v‬درﻣﯿﻠﻪ ﻣﺼﺮف ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪ .‬ﭼـﻮن ﺗـﻮان‬
‫‪w‬‬

‫ازﺷﮑﻞ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬ﻣﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮرﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٦٥‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮرﺧﻼﺻﻪ رﻓﺘﺎراﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﺗﻮرﺑﻪ ﻗﺮارزﯾﺮﺳﺖ‪:‬‬

‫‪ -1‬ﻧﯿﺮوي ‪ Fload‬درﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪،‬ﮐﻪ ﻧﯿﺮوي ﺧﺎﻟﺺ ‪ F net‬درﺧﻼف ﺟﻬﺖ‬

‫‪m‬‬
‫ﺣﺮﮐﺖ راﻣﻮﺟﺐ ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ‪.‬‬

‫‪co‬‬
‫‪ -2‬ﺷﺘﺎب ﺣﺎﺻﻞ ‪ a = Fnet / m‬ﻣﻨﻔﯽ اﺳﺖ‪،‬ﭘﺲ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠﻪ ﮐﻢ ﻣﯽ ﺷﻮد )↓ ‪.(v‬‬

‫‪a.‬‬
‫‪ eind‬اﻓــــﺖ ﻣــــﯽ ﮐﻨــــﺪ وﺟﺮﯾـــﺎن اﻓــــﺰاﯾﺶ ﻣــــﯽ ﯾﺎﺑــــﺪ‬ ‫‪ -3‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘـــﺎﯾﯽ ‪= v ↓ BL‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫‪.i = (VB − eind ↓) / R‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪ -4‬ﻧﯿﺮي اﻟﻘﺎﯾﯽ ‪= i ↓ LB‬‬

‫‪g.‬‬
‫‪ Find‬آﻧﻘـﺪراﻓﺰاﯾﺶ ﻣـﯽ ﯾﺎﺑﺪﮐـﻪ ‪ . Find = Fload‬اﯾـﻦ ﺗﻌـﺎدل‬

‫‪in‬‬ ‫درﺳﺮﻋﺘﯽ ﮐﻤﺘﺮازﺳﺮﻋﺖ اوﻟﯿﻪ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪er‬‬
‫‪ -5‬اﮐﻨﻮن ﺗـﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑـﯽ ‪ eind i‬ﺑـﻪ ﺗـﻮان ﻣﮑـﺎﻧﯿﮑﯽ ‪ Find v‬ﺗﺒـﺪﯾﻞ ﺷـﺪه وﻣﺎﺷـﯿﻦ ﻣﺎﻧﻨـﺪﯾﮏ‬
‫‪ne‬‬

‫ﻣﻮﺗﻮرﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬

‫رﻓﺘﺎرﯾــﮏ ﻣﻮﺗــﻮر ‪ dc‬ﻧﯿﺰدرﺣــﺎل اﻋﻤــﺎل ﺑﺎرﺑــﻪ ﮔﻮﻧــﻪ ﻣــﺸﺎﺑﻬﯽ اﺳــﺖ‪ :‬وﻗﺘــﯽ ﺑﺎرﻣﺤﻮرزﯾــﺎدﻣﯽ‬
‫‪er‬‬

‫ﺷﻮد‪،‬ﻣﻮﺗﻮرﺷﺮوع ﺑﻪ ﮐﻨﺪﺷﺪن ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪،‬وﻟﺘﺎژداﺧﻠﯽ اش ﮐﻢ ﻣـﯽ ﺷـﻮد‪ ،‬وﺟﺮﯾـﺎﻧﺶ زﯾـﺎدﻣﯽ ﺷـﻮد‪.‬‬

‫‪ow‬‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﺮﯾﺎن ﮔﺸﺘﺎور اﻟﻘﺎﯾﯽ رازﯾﺎدﻣﯽ ﮐﻨﺪﺗﺎﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﮔﺸﺘﺎوراﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎﮔﺸﺘﺎور ﺑﺎر ﺑﺮاﺑﺮﺷﻮد‪ ،‬اﯾـﻦ‬
‫‪.p‬‬

‫ﺗﻌﺎدل درﺳﺮﻋﺘﯽ ﮐﻤﺘﺮازﺳﺮﻋﺖ ﻗﺒﻠﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪.‬‬

‫‪w‬‬

‫ﺗﻮﺟــﻪ ﮐﻨﯿــﺪ ﮐــﻪ ﺗــﻮان ﺗﺒــﺪﯾﻞ ﺷــﺪه ازﺣﺎﻟــﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑــﯽ ﺑــﻪ ﻣﮑــﺎﻧﯿﮑﯽ درﻣﻮﺗــﻮرﺧﻄﯽ ﺑﺎراﺑﻄــﻪ‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪ Pconv = Find V‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٦٦‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺗﻮان ﺗﺒﺪﯾﻞ ﯾﺎﻓﺘﻪ ازﺣﺎﻟﺖ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ درﻣﻮﺗﻮردوار واﻗﻌﯽ ﺑﺎراﺑﻄﻪ‬

‫‪Pconv = τ ind ω‬‬ ‫)‪(52 − 1‬‬

‫ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷـﻮد ﮐـﻪ ﮔـﺸﺘﺎوراﻟﻘﺎﯾﯽ ‪ τ ind‬ﻫﻤﺘـﺎي ﭼﺮﺧـﺸﯽ ﻧﯿـﺮوي اﻟﻘـﺎﯾﯽ ‪ ، Find‬وﺳـﺮﻋﺖ زاوﯾـﻪ‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫اي ‪ ω‬ﻫﻤﺘﺎي ﭼﺮﺧﺸﯽ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﻄﯽ ‪ v‬اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ DC‬ﺧﻄﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ژﻧﺮاﺗﻮر‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺑﺎردﯾﮕﺮ ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ درﺣﺎﻟﺖ ﭘﺎﯾﺪارﺑﯽ ﺑﺎرﮐﺎرﮐﻨﺪ‪ .‬اﯾﻨﮏ ﻧﯿﺮوﯾﯽ درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ آن‬

‫‪bl‬‬
‫واردﻣﯽ ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎﺑﺒﯿﻨﯿﻢ ﭼﻪ روي ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪ 24 − 1‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوي ‪ F app‬درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ آن وارد ﺷﺪه‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫اﺳﺖ ‪.‬اﯾﻦ ﻧﯿﺮو ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻣﯿﻠﻪ درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺷﺘﺎب ﺑﮕﯿﺮد وﺳـﺮﻋﺖ ‪ v‬ﻣﯿﻠـﻪ اﻓـﺰاﯾﺶ‬
‫‪ne‬‬

‫ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪gi‬‬

‫ﺑــﺎاﻓﺰاﯾﺶ ﺳــﺮﻋﺖ‪ ،‬وﻟﺘﺎژاﻟﻘــﺎﯾﯽ ‪ eind = v ↑ BL‬ﻧﯿــﺰ اﻓــﺰاﯾﺶ ﻣــﯽ ﯾﺎﺑــﺪ وﻣﻘــﺪارآن ﺑﺰرﮔﺘــﺮاز‬
‫‪en‬‬

‫وﻟﺘﺎژﺑﺎﻃﺮي ‪ vB‬ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﭼﻮن ‪، eind 〉 vB‬ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻌﮑﻮس ﺷﺪه ﺑﻪ ﻣﻘﺪارزﯾﺮﻣﯽ رﺳﺪ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫‪e ind −VB‬‬

‫‪ow‬‬

‫=‪i‬‬ ‫)‪(53 − 1‬‬

‫‪R‬‬
‫‪.p‬‬

‫ﭼﻮن اﮐﻨﻮن ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﯿﻠﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﯿﺮو در ﻣﯿﻠﻪ اﻟﻘﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪Find = ilB‬‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ‬ ‫)‪(54 − 1‬‬

‫‪w‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻣﯿﻠﻪ اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﺎﻋﺪه دﺳﺖ راﺳﺖ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽ آﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﻪ‬
‫‪w‬‬

‫ﻣﯿﻠﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٦٧‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪a.‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪24 − 1‬‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ ‪ dc‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ژﻧﺮاﺗﻮر‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﺷﺪه ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺎﻧﯿﺮوي اﻋﻤﺎل ﺷﺪه ﺑﺮاﺑﺮﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ وﻣﯿﻠﻪ ﺑﺎﺳﺮﻋﺘﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮازﻗﺒﻞ ﺣﺮﮐﺖ‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد ‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ اﯾﻨﮏ ﺑﺎﻃﺮي درﺣﺎل ﺷﺎرژ ﺷﺪن اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫‪er‬‬
‫ژﻧﺮاﺗﻮر ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ وﺗﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ‪ Fned v‬را ﺑﻪ ﺗﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ‪ eind i‬ﺗﺒﺪﯾﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ne‬‬

‫ﺑﻪ ﻃﻮرﺧﻼﺻﻪ‪:‬‬
‫‪gi‬‬

‫‪ .1‬ﻧﯿﺮوي ‪ F app‬درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ اﻋﻤﺎل ﻣﯽ ﺷﻮد‪ F net ،‬درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪en‬‬

‫‪ .2‬ﺷﺘﺎب ‪ a = F net / m‬ﻣﺜﺒﺖ اﺳﺖ‪،‬ﭘﺲ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠﻪ زﯾﺎدﻣﯽ ﺷﻮد )↑ ‪.(v‬‬

‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬

‫‪ .3‬وﻟﺘﺎژ ‪ eind = v ↑ BL‬اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ‪ ،‬درﻧﺘﯿﺠﻪ ﺟﺮﯾﺎن ‪ i = (eind ↑ −VB ) / R‬اﻓﺰاﯾﺶ‬

‫‪.p‬‬

‫ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪w‬‬

‫‪ .4‬ﻧﯿﺮوي اﻟﻘﺎﯾﯽ ‪ Find = i ↑ LB‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﺗﺴﺎوي ‪ Find = Fload‬درﺳﺮﻋﺖ‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪ v‬ﺑﺎﻻﺗﺮي ﺑﺮﻗﺮارﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٦٨‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪ .5‬اﯾﻨﮏ ﺗﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ‪ Find v‬درﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺗﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ‪ eind i‬اﺳﺖ وﻣﺎﺷﯿﻦ‬

‫ژﻧﺮاﺗﻮروار ﮐﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫ﯾﮏ ژﻧﺮاﺗﻮر ‪ DC‬واﻗﻌﯽ ﻧﯿﺰدﻗﯿﻘﺎً ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺷﮑﻞ رﻓﺘﺎرﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ :‬ﮔﺸﺘﺎوري درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ‬

‫‪co‬‬
‫ﻣﺤﻮرآن واردﺷﻮد‪ ،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﺤﻮراﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪،‬وﻟﺘﺎژ دروﻧﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬وﺟﺮﯾﺎن‬

‫‪a.‬‬
‫ازژﻧﺮاﺗﻮرﺑﻪ ﺑﺎرﺟﺎري ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻣﻘﺪارﺗﻮان ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﮐﻪ در ژﻧﺮاﺗﻮر دوارواﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﺗﻮان اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد ﺑﺎراﺑﻄﻪ )‪ (52 − 1‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪bl‬‬
‫‪Pconv = τ ind ω‬‬ ‫)‪(52 − 1‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﺟﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﺗﻮرو ﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ژﻧﺮاﺗﻮرﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎوت اﯾﻦ‬
‫‪in‬‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺧﺎرﺟﯽ درﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ)ژﻧﺮاﺗﻮر( وارد ﻣﯽ ﺷﻮد ﯾﺎدرﺧﻼف ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫)ﻣﻮﺗﻮر(‪.‬ازﺟﻨﺒﻪ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪،‬وﻗﺘﯽ ‪ ، eind 〉VB‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ژﻧﺮاﺗﻮرﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ ،‬و‬

‫‪gi‬‬

‫وﻗﺘﯽ ‪ ، eind 〈VB‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮﺗﻮر ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﭼﻪ ﻣﻮﺗﻮرﺑﺎﺷﺪ وﭼﻪ ژﻧﺮاﺗﻮر‪،‬ﻫﻢ ﻧﯿﺮوي‬
‫‪en‬‬

‫اﻟﻘﺎﯾﯽ)ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺗﻮري( وﻫﻢ وﻟﺘﺎژ اﻟﻘﺎﯾﯽ )ﻋﻤﻞ ژﻧﺮاﺗﻮري(وﺟﻮد دارﻧﺪ‪.‬‬

‫‪er‬‬

‫اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎم ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎﺻﺎدق اﺳﺖ‪-‬ﻫﺮ دوﻋﻤﻞ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﺷﻮد وﺗﻨﻬﺎ ﺟﻬﺖ ﻫﺎي ﻧﯿﺮوﻫﺎي‬
‫‪ow‬‬

‫ﺧﺎرﺟﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ آﯾﺎﻣﺎﺷﯿﻦ رﻓﺘﺎرﻣﻮﺗﻮر وار دارد ﯾﺎ‬
‫‪.p‬‬

‫ژﻧﺮاﺗﻮروار‪.‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٦٩‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺷﮑﻞ ‪25 − 1‬‬

‫‪bl‬‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬ﺧﻄﯽ ﺑﺎﻣﻘﺎدﯾﺮي ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺟﺮﯾﺎن راه اﻧﺪازي اﺿﺎﻓﯽ راﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬

‫‪g.‬‬
‫ﻧﮑﺘﻪ ﺑﺴﯿﺎرﺟﺎﻟﺐ دﯾﮕﺮاﯾﻨﮑﻪ اﯾﻦ ﻣﺎﺷﯿﻦ وﻗﺘﯽ ﺗﻨﺪﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﺮد ژﻧﺮاﺗﻮرﺑﻮد‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﻨﺪ ﺣﺮﮐﺖ‬
‫‪in‬‬
‫ﻣﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﻣﻮﺗﻮرﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎﭼﻪ ﻣﻮﺗﻮر وﭼﻪ ژﻧﺮاﺗﻮر‪،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ درﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﺴﯿﺎري‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬

‫ازداﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻣﺒﺘﺪي درﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﻧﺘﻈﺎر دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﺎﭼﺮﺧﺶ درﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﺑﻪ‬
‫‪gi‬‬

‫ﺻﻮرت ژﻧﺮاﺗﻮر ﮐﺎرﮐﻨﺪ وﺑﺎﭼﺮﺧﺶ درﺟﻬﺖ دﯾﮕﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮﺗﻮر ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﯿﻦ ﻧﯿﺴﺖ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫‪en‬‬

‫ﭘﺪﯾﺪه اي ﮐﻪ رخ ﻣﯽ دﻫﺪ ﺗﻐﯿﯿﺮﮐﻮﭼﮑﯽ درﺳﺮﻋﺖ ﮐﺎر وﻣﻌﮑﻮس ﺷﺪن ﺟﻬﺖ ﺟﺮﯾﺎن اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪er‬‬

‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راه اﻧﺪازي ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ‬

‫‪ow‬‬

‫ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺧﻄﯽ ﺷﮑﻞ ‪ 25 − 1‬ﺑﺎﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ‪ 250 − Vdc‬ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد وﻣﻘﺎوﻣﺖ داﺧﻠﯽ آن ﻣﺤﺪود‬
‫‪.p‬‬

‫‪ 0 / 10Ω‬اﺳﺖ‪) .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ‪ R‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ داﺧﻠﯽ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ‪ dc‬را ﻣﺪل ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و اﻧﺪازه اي ﮐﻪ‬
‫‪w‬‬

‫ﺑﺮاي آن ﻣﺸﺨﺼﺸﺪه ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻣﻮﺗﻮر ‪ dc‬ﺑﺎاﻧﺪازه ﻣﺘﻮﺳﻂ ﯾﮏ ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻘﻮل اﺳﺖ‪(.‬‬

‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫درﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦ اﻋﺪاد واﻗﻌﯽ دراﯾﻦ ﺷﮑﻞ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻣﻬﻤﯽ رادرﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ‪) dc‬وﻣﺪل ﺳﺎده ﺧﻄﯽ آﻧﻬﺎ(‬

‫روﺷﻦ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬

‫‪٧٠‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫درﺷﺮاﯾﻂ راه اﻧﺪازي‪،‬ﺳﺮﻋﺖ ﻣﯿﻠﻪ ﺻﻔﺮاﺳﺖ‪،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ‪ . eind = o‬ﺟﺮﯾﺎن در راه اﻧﺪازي ﺑﺮاﺑﺮاﺳﺖ ﺑﺎ‪:‬‬

‫‪VB 250V‬‬
‫= ‪i start‬‬ ‫=‬ ‫‪= 2500 A‬‬
‫‪R 0 / 1Ω‬‬

‫‪m‬‬
‫اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎد واﻏﻠﺐ ﺑﯿﺸﺘﺮاز ‪ 10‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﯾﺎن ﻧﺎﻣﯽ ﻣﺎﺷﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﭼﻨﯿﻦ ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ‬

‫‪co‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر آﺳﯿﺐ ﺟﺪي واردﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪a.‬‬
‫ﺳﺎده ﺗﺮﯾﻦ اﺳﺖ راه ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي ازﭼﻨﯿﻦ آﺳﯿﺒﻬﺎي ﻗﺮار دادن ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﺿﺎﻓﯽ درﺣﯿﻦ راه اﻧﺪازي‬

‫‪f‬‬
‫‪og‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﺟﺮﯾﺎن ﺑﻪ ﺣﺪﮐﺎﻓﯽ ﺑﺰرگ ﻧﺸﺪه‪ ،‬ﻣﻘﺪار‬ ‫‪eind‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬

‫‪bl‬‬
‫ﺟﺮﯾﺎن راﻣﺤﺪود ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺷﮑﻞ ‪ 26 − 1‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎوﻣﺖ راه اﻧﺪازي رادر ﻣﺪار ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻧﺸﺎن‬

‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬ ‫ﻣﯽ دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪er‬‬
‫اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ در ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ‪ dc‬واﻗﻌﯽ ﻫﻢ وﺟﻮد دارد و دﻗﯿﻘﺎً ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ روش آن راﺣﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﯾﻌﻨﯽ‬
‫‪ne‬‬

‫درﺣﯿﻦ راه اﻧﺪازي ﯾﮏ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﻣﺪار آرﻣﯿﭽﺮ ﻣﻮﺗﻮر ﻗﺮار ﻣﯽ دﻫﻨﺪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎﺟﺮﯾﺎن زﯾﺎد راه‬
‫‪gi‬‬

‫اﻧﺪازي در ﻣﺎﺷﯿﻨﻬﺎي ‪ ac‬واﻗﻌﯽ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﯾﮕﺮي ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد ‪.‬‬

‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٧١‬‬
 ‫‪www.powerengineering.blogfa.com‬‬

‫ﺑﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ وﺑﻼگ ﻣﺎ از آﺧﺮﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻫﺎ‪ ،‬ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻄﺎﻟﺐ آﻣﻮزﺷﯽ و ‪...‬‬

‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﯿﺪ‪.‬‬

‫‪m‬‬
‫‪co‬‬
‫‪http://powerengineering.blogfa.com‬‬

‫‪f‬‬ ‫‪a.‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺑﺮق‬

‫‪og‬‬
‫‪bl‬‬
‫‪g.‬‬
‫‪in‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ne‬‬
‫‪gi‬‬
‫‪en‬‬
‫‪er‬‬
‫‪ow‬‬
‫‪.p‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬
‫‪w‬‬

‫‪٧٢‬‬