Augustus  2010  
 
 
 
 

Wie geld heeft, heeft geen haast.

Wie arm is ook niet meer.
 
 
 
 
 
Als  je  geld  hebt,  heb  je  geen  haast.  
Dat  geldt  ook  voor  vermogensfondsen.  
En  je  hebt  een  beperkte  verantwoordingsplicht.  
Weinigen  weten  daardoor  van  je  successen,  noch  van  je  falen.  
Dat  kan  prettig  zijn.  
Maar  als  je  succes  en  falen  niet  deelt  dan  is  er  één  ding  verloren  gegaan;    ‘lering’.  
En  er  valt  veel  te  leren  van  successen  en  falen.  
 
Als  vermogensfonds  kun  je  de  ‘tering  naar  de  lering’    zetten  terwijl  fondsenwervers  de  
‘tering  naar  de  nering’  moeten  zetten  en  zich  tegenwoordig  geen  fouten  meer  kunnen  
permitteren.  Alles  moet  lukken  anders  staan  de  kranten  weer  vol  met  verhalen  over  
‘weggegooid  geld’.  
Vermogensfondsen  kunnen  met  eigen  geld  lering  trekken  uit  zaken  en  daar  vervolgens  meer  
of  minder  geld  op  gaan  inzetten  om  het  gewenste  doel  te  bereiken.  
 
Vermogensfondsen  kunnen  zaken  financieren  die  risico’s  met  zich  mee  brengen.  
Experimenteel  onderzoek  of  die  vernieuwende  maar  nog  onbeproefde  methode…….  
 
In  een  wereld  waarin  we  –  zoals  Koot  het  ooit  formuleerde  –  binnenkort  airbags  in  
botsautootjes  gaan  monteren,  wordt  alleen  succes  toegestaan,  geen  risico  getolereerd  en  
als  er  iemand  blaam  treft  dan  is  het  vooral  de  ander.  Of  de  overheid.  
 
Momenteel  zijn  ‘social  return’  en  ‘impact’  studies  zeer  populair.    
Terecht.    
Maar  zoals  altijd  bij  nieuwe  trends;  het  risico  is  groot  dat  betrokkenen  te  ver  doorslaan  op  
de  ingeslagen  weg.    
Alles  moet  ineens  onderzocht  en  geëvalueerd  worden  op  ‘impact’,  resultaat.    
Kortom  op  succes.    
Liefst  middels  de  populaire  ‘randomized  trials’.  
 
Recent  liet  een  academicus  een  foto  zien  van  twee  mensen  die  uit  een  vliegtuig  sprongen.  
Eén  met  een  parachute  op  zijn  rug  en  één  zonder.  Hij  vroeg  de  aanwezigen  of  nulmetingen,  
herhalingen  en  wetenschappelijk  onderzoek  hier  nodig  waren  om  een  redelijke  voorspelling  
te  doen  over  wie  van  de  twee  te  pletter  zou  vallen.  
 
 
 
 
 
1  
Postbus 255, 3300 AG Dordrecht NL | Telefoon +31 78 635 11 11
henk@vanstokkom
  

 
 
 
 
 
 
 
 
Natuurlijk  blijkt  het  regelmatig  raar  te  lopen  in  het  leven,  maar  veel  zaken  zijn  met  gezond  
verstand  en  vooral  wat  ervaring  uitstekend  in  te  schatten.    
 
De  dingen  die  redelijkerwijs  in  te  schatten  zijn  moeten  gefinancierd  worden  door  
fondsenwervers.  De  dingen  die  echt  onzeker  zijn  -­‐  maar  mogelijkerwijs  van  belang  kunnen  
zijn  -­‐  moeten  worden  gefinancierd  door  (bijvoorbeeld)  vermogensfondsen,  of  door  
fondsenwervers  die  zich  speciaal  richten  op  zaken  waar  de  afloop  onzeker  van  is  (kanker  
onderzoek  en  meer).  
 
Maar  ook  een  vermogensfonds  wil  successen  boeken.  Net  als  ieder  ander.  
Daarom  trekt  succes  -­‐  ook  in  de  wereld  van  vermogensfondsen  -­‐    geld  aan  en  zo  wordt  de  
succesmachine  groter  en  wie  weet  succesvoller.  
 
Iedereen  wil  meedoen  met  een  winnaar.    
Dus  ook  rennen  voor  de  Roparun  of  fietsen  met  de  Alpe  d’HuZes.  
 
En  mag  het  asjeblieft    ‘fotografeerbaar’  en  ‘aaibaar’  zijn……?    
Een  schoolgebouw,  ‘health  clinic’,  bibliotheek  of  Internet  café  neerzetten  is  in  alle  kringen  
populair.  Minder  populair  –  als  er  al  aan  gedacht  wordt  –  is  het  financieren  van  onderwijzers  
of  verpleegkundigen,  dan  wel  goede  afspraken  hierover  maken  met  de  lokale  overheid.  
Voordat  het  gebouw  wordt  neergezet.  
 
Maar  wat  je  ook  doet  of  gaat  doen.    
Met  voldoende  geld  kun  je  tot  op  zekere  hoogte  succes  kopen.    
Dat  was  feitelijk  ook  de  gedachte  achter  de  oprichting  van  IAVI  (International  Aids  Vaccin  
Initiative)  en  andere  grote  initiatieven  in  de  medische  wereld.    
Als  we  maar  genoeg  geld  krijgen  dan……    
 
Inmiddels  blijkt  succes  (nog)  niet  overal  te  koop  en  omvang  ook  geen  garantie.  
Rond  armoede-­‐  en  hongerbestrijding  woedt  de  discussie  over  de  werkwijze  van  de  
Millennium  Villages  (End  of  Poverty  –  Jeffrey  Sachs)  en  ook  daar  draait  het  om  wat  en  vooral  
wanneer,  is  iets  een  succes  ?  
 
Abba  Tesfaye  woont  en  werkt  in  Gute  Abakuna.  Een  klein  dorp  in  Ethiopië  waar  niemand  
komt.  Het  dorp  doet  denken  aan  Dickisoni  in  Malawi,  zoals  beschreven  door  Dick  Wittenberg  
in  ‘Binnen  is  het  donker,  buiten  is  het  licht’.      
Gute  Abakuna;  een  dorp  dat  welgeteld  twee  ‘hits’  op  Google  oplevert  en  op  Google  Earth  
onvindbaar  is.  Je  komt  er  als  je  er  moet  zijn.  Maar  niemand  moet  er  zijn,  behalve  degenen  
die  er  geboren  werden  en  niet  weg  kunnen.    
 
 
 
 
2  
Postbus 255, 3300 AG Dordrecht NL | Telefoon +31 78 635 11 11
henk@vanstokkom
  

 
 
 
 
 
 
Niemand  krijgt  er  kanker,  want  er  is  geen  dokter  die  dat  kan  vaststellen.  
 
In  Gute  Abakuna  ga  je  soms  laat,  maar  meestal  vroeg  dood.    
En  als  je  mazzel  hebt  leef  je  zonder  polio,  struma  of  elefantiasis.  
 
Tesfaye  is  er  pastoor  en  werkte  voordat  hij  in  Gute  Abakuna  terecht  kwam  in  Danka,  vlakbij  
Dembidollo,  in  het  westen  van  Ethiopië.    
Samen  met  een  paar  zusters  is  hij  actief  voor  de  lichamelijke  en  geestelijke  gezondheid  van  
de  mensen  in  het  dorp.  Actief  voor  de  jongeren  en  een  luisterend  oor  voor  de  ouderen.  
 
Nekemte  is  de  dichtstbijzijnde  stad  en  daar  is  Internet.  En  hoewel  Tesfaye  een  e-­‐mail  adres  
bij  Yahoo  heeft  en  zijn  Engels  eigenlijk  prima  is,  blijft  het  lastig  met  hem  communiceren.    
Hij  vind  het  ook  lastig.  Hij  is  geen  schrijver  en  hij  is  te  weinig  in  de  stad.    Te  veel  te  doen  in  
Gute  Abakuna.  
 
In  Danka  had  hij  veel  tot  stand  gebracht.  Scholen,  sportveld,  waterput,  auto  werkplaats  en  
meer.  Daarom  is  hij  door  de  kerk  naar  Gute  Abakuna  overgeplaatst  in  de  hoop  dat  het  hem  
weer  lukt.  Hij  was  succesvol  al  zou  hij  dat  woord  nooit  willen  horen,  laat  staan  gebruiken.  En  
nu  moet  dat  succes  gekopieerd  gaan  worden.  In  het  echt,  niet  in  rapportages  en  
spreadsheets.  
 
Maar  dat  zal  weer  een  taaie  klus  worden.  Zonder  noemenswaardige  hulp,  zonder  ‘public  
relations’  kwaliteiten  en  zonder  computer  met  Internet  in  de  buurt.  Laat  staan  zonder  grote,  
succesvolle  NGO’s  die  zijn  werk  adopteren.  
 
De  Nederlandse  paters  in  de  regio  hadden  wat  contacten  en  zo  kwamen  er  wat  spullen  en  
soms  wat  geld.  Maar  Bisschop  Leo  is  in  2008  overleden  en  Bisschop  Theo  -­‐  zijn  opvolger  -­‐  is  
de  jongste  niet  meer.  Bisschop  Theo  zal  de  laatste  Nederlander  zijn  die  Bisschop  is  geworden  
in  Ethiopië.  Dat  is  goed.  
Maar  niet  voor  de  fondsenwerving.    
Want  wie  zal  nu  het  verhaal  over  het  werk  van  Tesfaye  vertellen?  
 
Tesfaye  moet  het  weer  doen  met  heel  weinig  geld.  
Maar  als  je  het  langzaam  uitgeeft  lijkt  het  meer.    
Dus  waarom  zou  je  haasten.  
 

Abba Tesfaye - 2008

 
3  
Postbus 255, 3300 AG Dordrecht NL | Telefoon +31 78 635 11 11
henk@vanstokkom