Εικόνες της Παναγίας

στο Άγιο Όρος

του Κων/νου Βούκουνα

Η Γλυκοφιλούσα Η Προυσιώτισσα Η Γερόντισσα
Εικοσιφοίνησσα Σουμελά Αθηνιώτισσα
Άξιον Εστί

Πρωτάτο
 Η Ιστορία της Εικόνας

Κοντά στη Σκήτη του Αγίου Ανδρέα, στις Καρυές ένα βράδυ του καλοκαιριού χτύπησε
η πόρτα του Παντοκρατορινού Κελιού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Ο Γέροντας του Κελιού
βρισκόταν στην αγρυπνία του Σαβββάτου στο Πρωτάτο, Ο υποτακτικός άνοιξε και μπροστά
του στεκόταν ένας ξένος μοναχός (ο Αρχάγγελος Γαβριήλ με σχήμα Μοναχού) που ζητούσε
τη φιλοξενία του. Τη νύχτα σηκώθηκαν για να διαβάσουν την πρωινή ακολουθία. Την ώρα
του Όρθρου και όταν έφθασαν στην ενάτη ωδή, ο φιλοξενούμενος πριν να ψάλλει
«την Τιμιωτέρα των Χερουβείμ», πρόσθεσε το άγνωστο μέχρι τότε προοίμιο «Άξιον εστί ως
αληθώς μακαρίζειν Σε την Θεοτόκον». Τον ύμνο αυτό τον έψαλε ολοκληρωμένο πολλές
φορές ο άγνωστος Μοναχός μπροστά στην εικόνα της Παναγίας, μέχρι να τον μάθει
ο υποτακτικός. Αυτή η φράση προκάλεσε το θαυμασμό του υποτακτικού, ο οποίος και
ζήτησε από τον επισκέπτη να του γράψει τη φράση για να μπορεί να την ψάλλει κι αυτός.
Μέσα στο φτωχό όμως κελί δεν υπήρχε ούτε χαρτί, ούτε μελάνη κι έτσι ο επισκέπτης χάραξε
τη φράση με το δάχτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα, σαν να ήταν ζύμη, λέγοντας ότι αυτός
ο ύμνος πρέπει να ψέλνεται από όλους τους Ορθοδόξους και εξαφανίστηκε. Ο
υποτακτικός, έψαλλε μέχρι το πρωί αυτόν τον ύμνο. Όταν επέστρεψε ο Γέροντας, άκουσε
τον υποτακτικό του να ψάλλει τον γλυκύτατο αυτό και μελωδικώτατο ύμνο του Αρχαγγέλου,
πληροφορήθηκε τα όσα έγιναν, έτρεξε πίσω στις Καρυές κι ανήγγειλε το θαύμα. Στο κελί
αυτό, που από τότε ονομάστηκε «Άξιον εστίν» ετελείτο γιορτή προς τιμήν του Αρχάγγελου
Γαβριήλ, ο οποίος, όπως λέγεται, ήταν ο επισκέπτης μοναχός, αφού αυτός είναι ο κατεξοχήν
υμνολόγος της Θεοτόκου. Η πλάκα στην οποία γράφτηκε ο ύμνος, στάλθηκε στο
Πατριαρχείο και η εικόνα της Παναγίας μπροστά στην οποία ψάλθηκαν τα αγγελικά λόγια,
μεταφέρθηκε στον Ι.Ν. του Πρωτάτου. Κάθε Δευτέρα της Διακαινησίμου λιτανεύεται η
θαυμαστή εικόνα της Παναγίας στις Καρυές.
 Εικόνες της Παναγίας στις Μονές του Όρους

Μονή Μεγίστης Λαύρας Η Κουκουζέλισσα

Η
Οικονόμισσα
Μονή Βατοπεδίου: Η Εσφαγμένη
Η Βηματάρισσα
Η Παραμυθία
Η Πυροβοληθείσσα
Η Ελαιοβρύτισσα
Μονή Ιβήρων Η Πορταΐτισσα

Μονή Χελανδαρίου Η Τριχερούσα

Η Γαλακτοτροφούσα

Μονή Διονυσίου Των Χαιρετισμών

 Εικόνες της Παναγίας στις Μονές του Όρους

Μονή Κασταμονίτου Η Αντιφωνήτρια

Μονή Παντοκράτορος Η Γερόντισσα

Μονή Φιλοθέου Η Γλυκοφιλούσα

Μονή Δοχειαρίου Η Γοργοεπήκοος

Μονή Κουτλουμουσίου Η Φοβερά Προστασία

Μονή Αγίου Παύλου Η Μυροβλύτισσα

Μονή Ζωγράφου Η Προαναγγελλόμενη ή του Ακάθιστου

Η Επακούουσα
Η
Η Πυροβοληθείσα
 Όταν κατά το 1822 το Άγιο Όρος κατελήφθηκε από
τουρκική φρουρά, ένας στρατιώτης τόλμησε να
πυροβολήσει την εικόνα της Θεοτόκου που βρίσκεται
εξωτερικά πάνω από την είσοδο της μονής. Η σφαίρα
πλήγωσε το δεξιό χέρι της Παναγίας, ενώ ο ιερόσυλος
που ήταν ανιψιός του αρχηγού του αποσπάσματος,
παραφρόνησε και κρεμάστηκε σε μια ελιά του κήπου που
βρίσκεται απέναντι από την είσοδο της μονής.
Ο κίνδυνος για αντίποινα και λεηλάτηση της μονής ήταν
βέβαιος, αν η σκηνή δε γινόταν αντιληπτή από
συνάδελφο του αυτόχειρα που ενημέρωσε σχετικά
και το θείο του. Εκείνος ομολόγησε ότι πρόκειται
πράγματι για θεία δίκη και διέταξε να πετάξουν άταφο
τον ιερόσυλο.
Η Ελαιοβρύτισσα
 Βρίσκεται στο ¨δοχείο" (αποθήκη υγρών: λαδιού,
κρασιού) της μονής Βατοπεδίου και διηγούνται το εξής
θαύμα γι' αυτήν: Όταν κάποτε ο όσιος Γεννάδιος
ο Βατοπεδινος έχοντας το διακόνημα του "δοχειάρη"
γνωστοποίησς στον ηγούμενο ότι το λάδι είχε τελειώσει
και θα έπρεπε να περικοπεί η χρήση του από τους
αδελφούς, για να μείνει το τελευταίο αγγείο για τις
ανάγκες της εκκλησίας, εκείνος του απάντησε να μην
μεριμνά αυτός, αλλά να συνεχίσει να το παρέχει
ελεύθερα όπως πρώτα. Όταν λοιπόν μια μέρα πήγε να
αντλήσει και την τελευταία ποσότητα που, όπως νόμιζε,
είχε απομείνει στο αγγείο, το βρήκε ξεχειλισμένο και το
λάδι να έχει φθάσει μέχρι την πόρτα του "δοχείου".
Η εικόνα έχει μία θαυμάσια ευωδία και λέγεται αλλιώς
και "Δοχειάρισσα
 Παναγία Πορταΐτισσα
φυλάσσεται στο παρεκκλήσι του Αγ. Ιωάννου του
Προδρόμου (1683) Μονή Ιβήρων
 Τον 9ο αιώνα, όταν βασιλιάς ήταν ο Θεόφιλος ο εικονομάχος.
Τον καιρό εκείνο ζούσε στα μέρη της Νικαίας μια ευσεβής χήρα η
οποία είχε ένα μονάκριβο γιο. Η γυναίκα φύλαγε και τιμούσε μια εικόνα
της Παναγίας σε ιδιωτικό παρεκκλήσι. Οι στρατιώτες του βασιλιά, σε
έλεγχο που έκαναν ανακάλυψαν την ιερή εικόνα και προτίμησαν να μην
εκτελέσουν αμέσως το διάταγμα περί εικόνων, αλλά να εκβιάσουν την
πλούσια κάτοχο της, δίνοντας της διορία να συγκεντρώσει χρήματα. Στο
διάστημα αυτό η χήρα και ο γιος της έκαναν δέηση στην Παναγία και την
παρακάλεσαν να διαφυλάξει την εικόνα της. Έπειτα μετέφεραν την
εικόνα στη θάλασσα και την έβαλαν στα κύματα, για να μην βεβηλωθεί
από τους εικονομάχους. Έκπληκτοι είδαν την εικόνα να προχωρεί όρθια
πάνω στα κύματα, προς τα δυτικά ενώ ο γιος της χήρας ακολουθώντας
την φεύγει κι αυτός προς τα δυτικά, πηγαίνει στο Άγιο Όρος και στη
μονή Ιβήρων γίνεται μοναχός.
Μετά το θάνατό του, ένα βράδυ του έτους 1004, είδαν οι μοναχοί της
μονής πάνω στη θάλασσα ένα πύρινο στύλο που έφτανε ως τον
ουρανό..
 Το όραμα διαρκεί μέρες και τότε οι μοναχοί βλέπουν στο τέλος
του στύλου, μια εικόνα να πλέει όρθια στα κύματα Κάνουν
δέηση στην Θεοτόκο να τους δώσει την εικόνα και εκείνη
εμφανίζεται στον αναχωρητή Γαβριήλ. Του λέει να περπατήσει
στα κύματα, να πάρει την εικόνα και να την δώσει στον
ηγούμενο και στους μοναχούς της μονής, όπως και έγινε..
Οι μοναχοί μερόνυχτα ευχαριστούσαν την Παναγία για την μεγάλη
τιμή που τους έκανε. Τοποθέτησαν την εικόνα στο ναό όμως η
εικόνα εξαφανιζόταν και βρισκόταν τοποθετημένη εσωτερικά
πάνω από την πύλη της μονής. Η Παναγία πληροφόρησε σε
όραμα τον Όσιο Γέροντα Γαβριήλ, ότι αυτή είναι η θέση που
διάλεξε μόνη της για να φυλάγει αυτή τους μοναχούς και όχι
να φυλάγεται απ’ αυτούς. Οι Μοναχοί έκλεισαν την πύλη της
Μονής, έκτισαν καινούρια, μεγαλοπρεπή και κοντά στην παλαιά
πύλη της Μονής έκτισαν παρεκκλήσιο, όπου μετέφεραν τη
θαυματουργή εικόνα της «Πορταΐτισσας». Μέχρι σήμερα η
παρουσία της στη μονή και στο Άγιο Όρος θεωρείται εγγύηση
για την προστασία του Αγιορείτικου Μοναχισμού
Παναγία Γαλακτοτροφούσα
Η εικόνα αυτή δωρήθηκε από τους πατέρες της
Λαύρας του αγίου Σάββα στο άγιο Σάββα
Αρχιεπίσκοπο Σερβίας κατά την επίσκεψή του
εκεί, εκπληρουμένης έτσι παλαιάς πρόρρησης
του αγίου Σάββα του Ηγιασμένου.
Ο νέος Σάββας την αφιέρωσε στο σερβικό Κελλί
των Καρυών “Τυπικαριό”, όπου ο ίδιος συχνά
διέμενε και όπου υπάρχει μέχρι σήμερα
τοποθετημένη στο τέμπλο στα δεξιά της Ωραίας
Πύλης, δηλαδή στη θέση της εικόνας του
Χριστού, η οποία βρίσκεται στα αριστερά
αντίθετα με την επικρατούσα συνήθεια.
Η Παραμυθία
 Για την εικόνα διηγείται η παράδοσης ότι η αρχική έκφραση των
προσώπων και η στάση του σώματος του Κυρίου και της Θεομήτορος
άλλαξαν, όταν συνέβη το εξής φρικτό θαύμα:
Όταν κάποτε αποβιβάστηκαν κρυφά πειρατές στην παραλία της Μονής
και περίμεναν κρυμμένοι το πρωινό άνοιγμα της πύλης, για να επιτεθούν,
ο ηγούμενος, που μετά το τέλος του όρθρου έμεινε μόνος, για να
συνεχίσει την προσευχή του, άκουσε τα εξής λόγια από την εικόνα της
Παναγίας : «Μην ανοίξετε σήμερα τις πύλες της Μονής, αλλά ανεβείτε στα
τείχη και διώξτε τους πειρατές». Στρέφοντας το βλέμμα του εκεί είδε το
θείο βρέφος να απλώνει το χέρι του και να σκεπάζει τα χείλη της μητέρας
του λέγοντας: «Μη, Μητέρα μου, άφησέ τους να τιμωρηθούν όπως τους
αξίζει». Αλλά η Παναγία πιάνοντας με το χέρι της το χέρι του Υιού της και
στρέφοντας λίγο το κεφάλι, για να ελευθερώσει τα χείλη της επανέλαβε τα
ίδια λόγια. Μόλις ο ηγούμενος συνήλθε από το θαυμαστό θέαμα, βλέπει
την εικόνα να έχει αλλάξει στο σχέδιο και στην όψη. Το χεράκι του Χριστού
παρέμεινε κοντά στο στόμα της Παναγίας, ενώ το βλέμμα Του πήρε
αυστηρή έκφραση. Αυτός ο τελευταίος σχηματισμός των προσώπων
παρέμεινε μόνιμα στην εικόνα μετά από την τρίτη επανάληψη των λόγων..
Οι μοναχοί, αφού σώθηκαν θαυματουργικά από τους πειρατές,
ευχαρίστησαν την Παναγία και ονόμασαν την εικόνα της αυτή
«Παραμυθία», που σημαίνει παρηγοριά.
Η Οικονόμισσα
Η εικόνα αυτή ζωγραφίστηκε σε ανάμνηση των λόγων  της
Θεοτόκου προς τον ιδρυτή της Λαύρας άγιο Αθανάσιο
τον Αθωνίτη, ότι αυτή θα είναι εκείνη που θα μεριμνά
στο εξής για την υλική συντήρηση της μονής και να μην
ονομάζεται άλλος “οικονόμος” στη Λαύρα, γιατί αυτή θα
είναι η “Οικονόμισσα” σ' αυτήν. Πράγματι μέχρι σήμερα
ο μοναχός που είναι επιφορτισμένος με το ανάλογο
διακόνημα στην Λαύρα δεν ονομάζεται “οικονόμος”,
αλλά “παραοικονόμος”, δηλαδή βοηθός οικονόμου.
Η εικόνα, που παριστάνει συνολικά 14 πρόσωπα που έχουν
σχέση με τη μονή και την ίδρυσή της, βρίσκεται στην
Λιτή αριστερά της κεντρικής εισόδου προς το καθολικό
μέσα σε ξύλινο προσκυνητάρι.
Η Τριχερούσα
 Στην εικόνα αυτή η Παναγία φαίνεται να έχει 3 χέρια. Το τρίτο χέρι είναι
αφιέρωμα του Ιωάννη Δαμασκηνού, προς την Παναγία για το εξής
θαυμαστό γεγονός:
Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, πρωτοσύμβουλος υπουργός του
Άραβα χαλίφη της Δαμασκού, υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής των ιερών
εικόνων, αλλά και θαρραλέος ελεγκτής του αυτοκράτορα Λέοντος σε θέματα
πίστεως. Γι’ αυτό ο αυτοκράτορας τον μισούσε θανάσιμα και για να
απαλλαγεί απ’ αυτόν, τον διέβαλε με σατανικό τρόπο στο χαλίφη, ως
προδότη του Αραβικού κράτους και τον καταδίκασαν έτσι άδικα σε αποκοπή
του δεξιού του χεριού από τον καρπό.
Ο Ιωάννης, που είχε πολύ αγωνισθεί για τις ιερές εικόνες, μετά από την
δημοσίως επίδειξη του κομμένου του χεριού, το ζήτησε και το πήρε από τον
Χαλίφη. Λυπημένος πολύ καταφεύγει για να παρηγορηθεί στην εικόνα της
Παναγίας, στην οποία προσεύχεται θερμά και πολλή ώρα και έχοντας δίπλα
του το κομμένο του χέρι, αποκοιμήθηκε. Όταν ξύπνησε, βλέπει το κομμένο
του χέρι στη θέση του και μόνο ένα κόκκινο σημάδι στο σημείο που είχε
κοπεί, είχε μείνει.
Ο Ιωάννης χαρούμενος, ομολογεί ότι ο Χριστός, δια της Θεοτόκου, τον
θεράπευσε και συγκλονίζεται από το γεγονός ο Χαλίφης και όλη η
Δαμασκός. Μετά το θαύμα παρήγγειλε σ’ έναν χρυσοχόο και του έφτιαξε
μιαν ασημένια παλάμη, την οποία και κόλλησε πάνω στην εικόνα, για να του
θυμίζει την ευεργεσία της Παναγίας. Έτσι η Παναγία απόκτησε τρία χέρια
και πήρε το όνομα Παναγία η Τριχερούσα.
 Μετά απ’ αυτό ο Ιωάννης ο Δαμασκηνός έφυγε από τη Συρία και πήγε
στην Παλαιστίνη. Μόνασε στο Μοναστήρι του Αγίου Σάββα, όπου μέχρι
σήμερα σώζεται σκαλισμένο μέσα στο βράχο το σπήλαιό του. Κλεισμένος
εκεί προσευχόταν κι έγραφε για την Παναγία.
Πέρασαν πολλά χρόνια κι όταν επισκέφθηκε το Μοναστήρι ο βασιλιάς της
Σερβίας Σάββας, του έδωσαν ως δώρο εκείνη την εικόνα της Παναγίας,
που είχε στο κελί του ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός κι έγινε το θαύμα.
Την πήγε στην πατρίδα του, την προσκύνησαν οι Σέρβοι και επειδή έγινε
επανάσταση φοβήθηκαν μήπως καταστραφεί. Τη φόρτωσαν σ’ ένα
μουλάρι και το άφησαν να πάει όπου θέλει. Εκείνο έφτασε στο Άγιο Όρος,
έξω από τη Μονή Χελανδαρίου. Βγήκαν οι πατέρες και με ευλάβεια
μετέφεραν την εικόνα στο ιερό Βήμα του Καθολικού.
Κάποτε που προέκυψε διχόνοια στην αδελφότητα της μονής Χιλανδαρίου,
εξαιτίας της εκλογής νέου ηγουμένου, η Τριχερούσα, μετατοπίστηκε
θαυματουργικά από το Ιερό Βήμα, όπου ήταν ως τότε, στο στασίδι του
ηγουμένου, ενώ συγχρόνως ενάρετος μοναχός πληροφόρησε την
αδελφότητα ότι στο εξής και προς αποφυγή φιλονικιών, να μην εκλέγεται
ηγούμενος στο Χελανδάρι διότι η Παναγία θα κρατήσει την θέση αυτή και
θα διοικεί το μοναστήρι. Και ως σήμερα, η χελανδαρινή αδελφότητα, αν και
κοινοβιακή, στερείται καθηγουμένου και διοικείται κατά το σύστημα των
ιδιορρύθμων μονών.
Η Γοργοεπήκοος
 Το 1664 ο τραπεζάρης Νείλος, που περνούσε τακτικά μπροστά από την εικόνα
κρατώντας αναμμένα δαδιά για την υπηρεσία του στην τράπεζα, άκουσε μια φωνή
να του λέει τα εξής: «Να μην ξαναπεράσεις από εδώ με δαδιά καπνίζοντας την
εικόνα μου». Ο Νείλος δεν έδωσε ιδιαίτερη σημασία στη φωνή, η οποία όμως
σύντομα ξανακούστηκε επιτιμώντας τον μοναχό και αφήνοντάς τον τυφλό.
Οι αδελφοί άρχισαν να περνούν με πολλή ευλάβεια μπροστά από την εικόνα, της
κρέμασαν ακοίμητο καντήλι και διέταξαν τον νέο τραπεζάρη να την θυμιάζει
καθημερινά. Ο τυφλός Νείλος περνούσε όλο τον καιρό του σε ένα στασίδι μπροστά
στην εικόνα παρακαλώντας την Παναγία να τον συγχωρέσει και να τον
θεραπεύσει, πράγμα το οποίο και έγινε όταν για τρίτη πλέον φορά ακούστηκε
φωνή από την εικόνα, που πληροφορούσε τον Νείλο ότι η δέηση του εισακούστηκε
και ότι στην δική Της μετά τον Θεό προστασία και σκέπη θα πρέπει στο εξής να
καταφεύγουν για κάθε τους ανάγκη οι μοναχοί. Αυτή θα τους ακούει γρήγορα, γιατί
το όνομα της είναι «Γοργοεπήκοος».
Η Κουκουζέλισσα
 Ο Ιωάννης Κουκουζέλης μετά το θάνατο του πατέρα του, παιδί
ακόμα, εισήχθηκε στην αυτοκρατορική Σχολή της Κωνσταντινούπολης.
Χάρη στα χαρίσματά του και ιδιαίτερα της φωνής του, ξεχώρισε από
όλους τους σπουδαστές και κέρδισε την εύνοια του αυτοκράτορα
Κομνηνού. Έγινε ο μοναδικός μουσικός του παλατιού και δεχόταν
καθημερινά την αγάπη και τις κολακείες όλων, μέσα στο παλάτι.
Η καρδιά όμως η δική του, ποθούσε την μοναχική ζωή και τον
αγώνα για την σωτηρία της ψυχής του, μακρυά από τα αγαθά αυτού του
κόσμου. Γι’ αυτό, φεύγει κρυφά από το παλάτι και πηγαίνει και κτυπά την
πόρτα της Μεγίστης Λαύρας, λέγοντας ότι είναι ένας φτωχός βοσκός
που θέλει να γίνει μοναχός. Εκάρη μοναχός και του ανατέθηκε να
φυλάγει τα πρόβατα της μονής στις ερήμους του Άθω. Πολύ αγάπησε
αυτή την εργασία, μέσα από την οποία του δόθηκε η ευκαιρία για
περισσότερη προσευχή.
Μια μέρα πλημμυρισμένος από χαρά και νομίζοντας ότι ήταν μόνος
του, άρχισε να ψάλει με την αγγελική του φωνή. Ο ήχος όμως της φωνής
του έφτασε ως την σπηλιά ενός ησυχαστή, ο οποίος δάκρυσε και γέμισε
από κατάνυξη ακούγοντας τη φωνή του. Βλέπει τότε τον Ιωάννη
περιτριγυρισμένο από όλα τα ζώα να τον κοιτούν ακίνητα, γοητευμένα
από τους ύμνους που έψαλε.
 Ο ησυχαστής ανέφερε το γεγονός στον ηγούμενο, ο οποίος κάλεσε τον
Ιωάννη και του ζήτησε να του πει ποιος ήταν.
Εκείνος του διηγήθηκε τη ζωή του. Ο Ηγούμενος θαύμασε την ευλάβεια
και την ταπείνωση του Ιωάννη, που εγκατέλειψε πλούτη, δόξα και
αυτοκραροτικά παλάτια για να γίνει μοναχός και τραγιάρης!
Στη συνέχεια ο ηγούμενος πήγε στην Κων/πολη να δει τον βασιλιά, που
όλο αυτό το καιρό έψαχνε παντού να βρει το μουσικό του, του εξήγησε
όλα όσα έγιναν και με την ταπείνωση και την απλότητα του κέρδισε τον
βασιλιά που δέχθηκε τελικά να αφήσει στο Μοναστήρι τον αγαπημένο
του μουσικό. Από τότε ο Ιωάννης ήταν ο πρωτοψάλτης της Λαύρας και
έψελνε στις ακολουθείες. Κάποτε, μετά το τέλος μιας αγρυπνίας, ο
Ιωάννης αποκοιμήθηκε ελαφρά στο στασίδι του, απέναντι από την
εικόνα της Παναγίας. Τότε βλέπει την Θεοτόκο να του λέει: «Χαίρε
Ιωάννη! Ψάλλε μου και εγώ δεν θα σε εγκαταλείψω», ενώ συγχρόνως
έβαλε στο χέρι του χρυσό νόμισμα που ξυπνώντας ο Ιωάννης το βρήκε
στο χέρι του. Το νόμισμα το τοποθέτησαν μπροστά στην εικόνα, από
την οποία έγιναν πολλά θαύματα και ονομάστηκε «Κουκουζέλισσα».
Κάποια άλλη φορά η Παναγία εμφανίστηκε ξανά στον Ιωάννη για να του
θεραπεύσει τα σαπισμένα του πόδια από την πολύωρη αγρυπνία και
ορθοστασία.
Η Γλυκοφιλούσα
 Όπως η “Πορταϊτισσα” διασώθηκε από την εικονομαχία και
μεταφέρθηκε θαυματουργικά στον Άθω. Ήταν κτήμα της
Βικτωρίας, ευσεβούς συζύγου του εικονομάχου συγκλητικού
Συμεών, η οποία, για να μην την παραδώσει, την έριξε στη
θάλασσα. Η εικόνα πλέοντας όρθια στα κύματα έφθασε στον
αρσανά της μονής Φιλοθέου, όπου παρελήφθηκε με μεγάλη
τιμή και χαρά από τον ηγούμενο και τους πατέρες της μονής,
που είχαν ειδοποιηθεί με αποκάλυψη της Θεοτόκου. Στο σημείο
της ακτής, όπου απέθεσαν την εικόνα ανέβλυσε αγίασμα.
Εκεί κάθε χρόνο τη Δευτέρα της Διακανησίνου
γίνεται λιτανεία και αγιασμός.
Πολλά είναι τα θαύματα της “Γλυκοφιλούσας”. Το 1713
απάντησε στις προσευχές του ευλαβούς εκκλησιάρχη
Ιωαννικίου, που παραπονιόταν για την ένδεια του μοναστηριού,
διαβεβαιώνοντάς τον ότι αυτή έχει την πρόνοια για τις υλικές
ανάγκες της μονής. Το 1800 έσωσε ένα προσκυνητή που έπεσε
κάτω από τον ξενώνα, που βρισκόταν στον τρίτο  όροφο. Η
εικόνα είναι αμφιπρόσωπη με τη Σταύρωση στο πίσω μέρος και
βρίσκεται στον κίονα του αριστερού χορού του Καθολικού
Προαναγγελλόμενη
ή του Ακάθιστου
Κατά την εποχή της της ψευδένωσης της επί Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και
Ιωάννου Βέκκου των λατινιφρόνων συνόδου της Λυών κατά τον ΙΓ΄
αιώνα Λατίνοι κληρικοί μαζί με στρατιώτες εισέβαλαν στο Άγιον Όρος, το
οχυρό αυτό της Ορθοδοξίας, για να επιβάλουν δια της βίας την ένωση με
τους δυτικούς. Η μονή Ζωγράφου όπως και άλλες αγιορείτικες μονές είχε
την τιμή να αναδείξει στον αγώνα αυτόν κατά της πλάνης τους εικοσιέξι
Ζωγραφίτες οσιομάρτυρες. Την εποχή αυτή ασκήτευε κοντά στη μονή
ένας ενάρετος Γέροντας, που είχε τη συνήθεια να απαγγέλει τον
Ακάθιστο Ύμνο πολλές φορές την ημέρα μπροστά στην εικόνα της
Θεοτόκου.
Μία μέρα άκουσε την Παναγία να του μιλά από αυτήν την εικόνα και να
του αναγγέλει (εξού και “Προαναγγελλόμενη”) ότι οι λατινόφρονες
πλησιάζουν στο μοναστήρι και όποιος είναι ψυχικά αδύνατος να κρυφτεί,
ενώ εκείνοι που επιθυμούν μαρτυρικά στεφάνια ας παραμείνουν στο
μοναστήρι.
Η Βηματάρισσα
 Τον 10ο αιώνα κατά τη διάρκεια επιδρομής των Αράβων στη μονή
ο ιεροδιάκονος Σάββας, βηματάρης τότε, πρόλαβε και έκρυψε μέσα στο πηγάδι
του ιερού βήματος την εικόνα και το σταυρό του Μ. Κωνσταντίνου,
τοποθετώντας μπροστά τους και μια αναμμένη λαμπάδα.
Οι Άραβες λεηλάτησαν τη μονή και ο ιεροδιάκονος Σάββας μεταφέρθηκε
αιχμάλωτος στην Κρήτη απ΄ όπου ελευθερώθηκε μετά από εβδομήντα χρόνια
και επέστρεψε στη μονή.
Οι νέοι μοναχοί δεν γνώριζαν τίποτα για τα κρυμμένα κειμήλια, άνοιξαν με
υπόδειξή του, το πηγάδι και βρήκαν την εικόνα και το σταυρό όρθια πάνω στο
νερό και τη λαμπάδα αναμμένη!
Η Εσφαγμένη
 Η επωνυμία αυτή, δόθηκε στην Αγία αυτή εικόνα, για την εξής αιτία:
Κάποτε ένας Ιεροδιάκονος Εκκλησιάρχης της Μονής,
(διακονούσε τον ναό, νεοκόρος επιμελητής)
εξαιτίας δήθεν του διακονήματός του στο ναό, πήγαινε να γευματίσει στην κοινή
τράπεζα πάντοτε καθυστερημένα. Κάποια μέρα αργοπόρησε, ως συνήθως και
ζήτησε από τον τραπεζάρη φαγητό. Εκείνος αγανακτισμένος αρνήθηκε να του
δώσει, λέγοντάς του ότι δεν μπορεί ο καθένας να τρώει ό,τι ώρα θέλει.
Ο Εκκλησιάρχης με έντονους λογισμούς ενάντια στον τραπεζάρη και με
αγανάκτηση, επέστρεψε στον ναό. Με όλη την ταραχή και την ζάλη του
πνεύματος του, πλησίασε προς την εικόνα της Θεομήτορος και στεκόμενος
ενώπιον της, άρχισε να της λέει: « Έως πότε θα σε υπηρετώ Θεοτόκε θα
κοπιάζω και για όλα αυτά ούτε ένα κομμάτι ψωμί να μην μου δίνεται, για να
δυναμώσω το κουρασμένο σώμα μου». Με αυτά τα λόγια βγάζει το μαχαίρι, με
το οποίο πριν καθάριζε τα μανουάλια, το καρφώνει με δύναμη στο μάγουλο
(παρειά) της εικόνας της Παναγίας και την πλήγωσε. Αμέσως άρχισε να τρέχει
αίμα από την πληγή και το πρόσωπο της Παναγίας χλόμιασε...
 Ο Εκκλησιάρχης γέμισε από τρόμο, τυφλώθηκε και έπεσε κάτω κι έκανε σαν
τρελός από τον έλεγχο της συνείδησης του, μένοντας στην κατάσταση αυτή τρία
χρόνια. Μετά από τρία χρόνια εμφανίστηκε η Παναγία στον Ηγούμενο και του
είπε ότι με τις προσευχές του, συγχωρεί τον παραβάτη μοναχό και του χαρίζει
την υγεία του. Ο μοναχός θεραπεύθηκε και από τότε έκλαιγε πικρά για την
παραφροσύνη του και ονόμαζε τον εαυτό του φονιά. Καθόταν σε στασίδι
απέναντι από την Εσφαγμένη εικόνα και με ειλικρινή μετάνοια, κατηγορώντας
και επιπλήττοντας τον εαυτό του, πέρασε την υπόλοιπη ζωή του. Λίγο πριν τον
θάνατο του, του εμφανίστηκε η Παναγία και του ανήγγειλε ότι τον συγχωρεί,
αλλά το βλάσφημο χέρι του θα δοκίμαζε παραδειγματική τιμωρία μετά θάνατον.
Μετά από τρία χρόνια, στην ανακομιδή των οστών του, όλα του τα οστά ήταν
καθαρά δείχνοντας το θείο έλεος το χέρι του όμως παρέμενε άλιωτο και
κατάμαυρο. Φυλάσσεται μέχρι σήμερα, για να θυμίζει την αγαθότητα και την
αγάπη της Παναγίας που είναι έτοιμη να μας συγχωρεί για τα λάθη μας.
Η εικόνα ονομάστηκε Εσφαγμένη και βρίσκεται στο Παρεκκλήσι του Αγίου
Δημητρίου της Μονής και φέρνει τα σημεία της πληγής
και του ρεύσαντος αίματος.
Παναγία Η Γερόντισσα
 Σε αυτήν την εικόνα που βρίσκεται στον κίονα του
αριστερού χορού του Καθολικού της μονής, η Παναγία
παριστάνεται σε όρθια στάση δέησης χωρίς τον Χριστό.
Στην ασημένια επένδυση της εικόνας φαίνεται και ένα
πιθάρι που ξεχειλίζει θυμίζοντας μας ένα θαύμα της
Παναγίας, η οποία εισακούοντας τις προσευχές του
Γέροντος (εξού και “Γερόντισσα”) γέμισε με λάδι τα άδεια
πιθάρια της μονής. Σε μία επιδρομή Σαρακηνών στη μονή
ένας απ'  αυτούς προσπάθησε να σχίσει την εικόνα σε
κομμάτια, για να ανάψει μ'  αυτά το τσιμπούκι του, αλλά
έχασε αμέσως τον όρασή του και οι σύντροφοί του
πέταξαν την εικόνα σε ένα κοντινό πηγάδι. Ο τυφλός
ιερόσυλος παιδεύτηκε τόσο κατά την ώρα του θανάτου
του, ώστε παράγγειλε στους δικούς του ακόμα και μετά το
θάνατο του να πάνε στο Άγιον Όρος και να βγάλουν την
εικόνα από το πηγάδι, πράγμα το οποίο και έγινε, αφού η
εικόνα είχε παραμείνει εκεί ογδόντα χρόνια. Στη σημερινή
της μορφή η εικονα είναι μάλλον επιζωγραφισμένη.
Η Ελαιοβρύτισσα
Η παράδοση αναφέρει ότι σε μια περίοδο έλλειψης λαδιού στη μονή,
ο όσιος Γεννάδιος, δοχειάρης της μονής άρχισε να εξοικονομεί το λάδι
δίνοντας μόνο για χρήση της εκκλησίας.
Ο μάγειρας όμως διαμαρτυρήθηκε στον ηγούμενο και ο τελευταίος διέταξε τον
όσιο να δίνει αφειδώς λάδι στην αδελφότητα ελπίζοντας στην πρόνοια της
Κυρίας Θεοτόκου.
Όταν μια μέρα πήγε στο δοχείο ο όσιος Γεννάδιος, είδε το λάδι να ξεχειλίζει
από τη λάρνακα  και να έχει φθάσει ως την πόρτα. Έκτοτε η εικόνα έχει μια
θαυμάσια ευωδία.
Η Παντάνασσα
 Σύμφωνα με αφηγήσεις γερόντων της μονής η πρώτη ένδειξη ότι η
εικόνα έχει ιδιαίτερη χάρη είναι το εξής γεγονός:

Μια μέρα ένας νέος μπήκε στο ναό και πηγαίνοντας να προσκυνήσει
την εικόνα, άστραψε ξαφνικά το πρόσωπο της Παναγίας και μια
αόρατη δύναμη τον έριξε καταγής.
Μόλις συνήλθε εξομολογήθηκε με δάκρυα στους πατέρες ότι ζούσε
μακριά από τον Θεό και ασχολείτο με τη μαγεία.
Η θαυματουργική επέμβαση της Παναγίας έπεισε το νέο να αλλάξει
ζωή και να γίνει άνθρωπος ευσεβής.
Η εικόνα αυτή έχει επίσης την ιδιότητα και ειδική χάρη από το
Θεό να θεραπεύει τη φοβερή ασθένεια του καρκίνου. Αναρίθμητοι
καρκινοπαθείς έχουν θεραπευτεί στις μέρες μας μετά από παράκληση
που εψάλει μπροστά στην Παναγία την Παντάνασσα
Η Αντιφωνήτρια
Η παράδοση αναφέρει ότι επισκέφτηκε κάποτε τη μονή
η βασίλισσα Πλακιδία κόρη του Μ. Θεοδοσίου.
Ενώ προχωρούσε να μπει στο καθολικό από την
πλάγια μικρή πόρτα άκουσε μια φωνή που
προερχόταν από την εικόνα: "Στάσου και μην
προχωρείς.
Γιατί τόλμησες ως γυναίκα και ήλθες σ΄ αυτό τον
τόπο;". Έντρομη η βασίλισσα ζήτησε συγχώρηση από
την Παναγία και αναχώρησε αμέσως
από το Άγιο Όρος.
Η Πυροβολιθίσσα
 Κατά το 1822 μια ομάδα Τούρκων
έφθασε στη μονή και ένας από αυτούς βλέποντας την εικόνα την
πυροβόλησε με μια σφαίρα που τρύπησε το δεξί χέρι της Παναγίας.
Αποτέλεσμα αυτής της πράξης του ήταν να παραφρονήσει ο ίδιος
και να κρεμαστεί σε μια ελιά μπροστά στη μονή.
Βλέποντας οι άλλοι Τούρκοι τη θεία τιμωρία
φοβήθηκαν και εγκατέλειψαν αμέσως τη μονή.
Επιπλέον ο αρχηγός του αποσπάσματος
όταν πληροφορήθηκε την πράξη του στρατιώτη,
που ήταν και ανιψιός του,
διέταξε να τον αφήσουν άταφο ως κακούργο.
Η Φοβερά Προστασία
 Αυτή η εικόνα της Θεοτόκου ήταν το μόνο αντικείμενο που
σώθηκε από μια φοβερή πυρκαϊά, η οποία κατέστρεψε
ολόκληρο, ένα μετόχι της μονής στην Κρήτη. Μεταφέρθηκε στη
μονή, όπου εξακολουθεί να επιτελεί πολλά θαύματα, όπως
μαρτυρείται από τους πατέρες της μονής και τους
προσκυνητές. Σε πρόσφατη πυρκαϊά του δάσους της μονής, οι
μοναχοί έτρεξαν επί τόπου με την εικόνα και σε λίγο ραγδαία
βροχή σταμάτησε την καταστροφή. Βρίσκεται στο τέμπλο
παρεκκλησίου του Καθολικού και την Τρίτη της Διακαινησίνου
λιτανεύεται από το μοναστήρι στο Πρωτάτο, όπου ανταποδίδει
την επίσκεψη του “Άξιον Εστίν”, που έχει γίνει την
προηγούμενη μέρα στο Κουτλουμούσι.
Των Χαιρετισμών
 Σύμφωνα με επιγραφή που βρίσκεται σε ασημένια πλάκα στο πίσω
μέρος της, η εικόνα αυτή δωρήθηκε από τον αυτοκράτορα Αλέξιο
Κομνηνό στον όσιο Διονύσιο κτίτορα της μονής κατά την επίσκεψή
του στην Τραπεζούντα, είναι δε εκείνη με την οποία ο Πατριάρχης
Σέργιος στα τείχη της Κωνσταντινουπόλεως κατά την πολιορκία της
από  τους Σκύθες το 626 μ.χ. Και μπροστά στην οποία μετά τη
θαυματουργική νίκη των Βυζαντινών ψάλθηκε για πρώτη φορά
ο Ακάθιστος Ύμνος. Το 1592 την έκλεψαν Αλγερινοί πειρατές, αλλά
μεγάλη τρικυμία, τρομερό όνειρο και φοβερό θαύμα που είδε
ο αρχηγός τους τούς έκαναν να την επιστρέψουν στο μοναστήρι.
Η εικόνα είχε θρυμματίσει το κιβώτιο όπου την είχαν κρύψει και είχε
πλημμυρίσε ι από μύρο. Μερικοί πειρατές συγκλονισμένοι από το
θαύμα έμειναν στο μοναστήρι, όπου βαπτίστηκαν και έγιναν μοναχοί.
Το 1767 την έκλεψε σπείρα λωποδυτών από την Δαλματία, στο δρόμο
όμως της επιστροφής έγιναν αντιληπτοί από Έλληνες βοσκούς, που
τους την πήραν και την μετέφεραν στη Σκόπελο. Οι
δημογέροντες του νησιού αρνήθηκαν να επιστρέψουν την εικόνα
στους Διονυσιάτες μοναχούς που ήρθαν, για να την πάρουν. Μετά
τρεις μήνες το νησί τιμωρήθηκε με πανώλη και οι Σκοπελίτες
επέστρεψαν μετανοημένοι την εικόνα στο μοναστήρι αφιερώνοντας σ΄
αυτό και ένα μετόχι στο νησί τους. Η εικόνα είναι μικρών διαστάσεων
με πολύ αμαυρωμένο και δυσδιάκριτο το σχέδιο και φυλάσσεται στο
ομώνυμο παρεκκλήσι, όπου και διαβάζονται καθημερινά οι Χαιρετισμοί.
Η Επακούουσα
 Όταν ο όσιος Κοσμάς ο Ζωγραφίτης, αναχωρητής που
ήκμασε γύρω στα τέλη του ΙΓ' και τις αρχές του ΙΔ' αιώνα,
βρισκόταν ακόμη στο κοινοβιο, συνέβει κάποτε να βρεθεί
μόνος μέσα στο ναό και να στραφεί προς την εν λόγω
εικόνα με εγκάρδια προσευχή λέγοντας: “Υπεραγία
Θεοτόκε προσευχήσου στον Υιό σου και Θεό, για να με
οδηγήσει σε οδό σωτηρίας”. Άκουσε τότε την Παναγία να
λέει: “Υιέ και Θεέ μου, δίδαξέ τον δούλο σου, πώς να
σωθεί” και να απαντά αμέσως ο Χριστός: “Ας αναχωρήσει
από τη μονή και ας ησυχάσει μόνος του”. Πράγματι ο
όσιος διέπρεψε στον ησυχαστικό βίο και δοξάσθηκε με το
χάρισμα της θαυματουργίας. Η εικόνα που “επήκουσε” τη
δέησή του βρίσκεται στο ιερό βήμα του Καθολικού της
μονής.
Η Μυροβλήτισσα
Η θαυματουργή αυτή εικόνα της Θεοτόκου βρισκόταν σε
κάποιο φημισμένο μοναστήρι της Κωνσταντινούπολης
που λεγόταν του Μυρελαίου. Από εκεί την έφερε στο
Άγιον Όρος ο άγιος Παύλος ο Ξηροποταμηνός και την
αφιέρωσε στη δεύτερη μονή την οποία ίδρυσε (μετά την
Ξηροποτάμου) και που έλαβε το όνομά του.
Η αγία αυτή εικόνα χάριτι Θεού άρχισε κάποτε να βλύζει
μύρο γι΄ αυτό και από τότε ονομάζεται Μυροβλύτισσα.
Ενεργεί πολλά θαύματα σ'  όσους προστρέχουν σ΄ αυτήν
με ευλάβεια και επικαλούνται θερμά τη βοήθεια της
Αειπαρθένου
Η Οδηγήτρια
Η εικόνα αυτή βρισκόταν από πολύ παλιά στο Καθολικό της Ιεράς
Μονής Βατοπεδίου στον κίονα του αριστερού χορού. Το 1730 όμως
εξαφανίστηκε ξαφνικά από τη θέση της, ενώ οι πύλες του ναού ήταν
κλειδωμένες, και έτσι η εικόνα μεταφέρθηκε πίσω στη θέση της, ενώ
οι Βατοπεδινοί πατέρες έλαβαν αυστηρότατα μέτρα ασφάλειας και
σφράγισαν το ναό. Σε λίγη ώρα, όταν ανοίχτηκε η εκκλησία, για την
ακολουθία, η εικόνα έλειπε και πάλι από τη θέση της και πολύ
σύντομα έφρανε είδηση από τη Μονή του Ξενοφώντος ότι βρέθηκε
και πάλι στην αντίστοιχή θέση του εκεί Καθολικού. Οι Βατοπεδινοί
πείσθηκαν για το θαύμα και αποφάσισαν να μην αντισταθούν άλλο
στη θέληση της Θεομήτορος. Έτρεξαν στη Μονή Ξενοφώντος για να
προσκυνήσουν την “Οδηγήτρια” και για πολύ καιρό της έστελναν
λάδι και κερί στη νέα της κατοικία.
 Ονόματα της Παναγίας
 Αγριδιώτισσα, Αθηνιώτισσα, Αιγύπτια
Ακατάβλητος, Ακατάφλεκτη,
Ακρωτηριανή, Αλεξανδριανή, Αματίτση,
Αμεμπτος, Αμετάθετος, Αμολιανή,
Αμπελακίων, Αμπελοκήπισσα
Ανωμερίτισσα, Αξιον Εστί, , Αρσανά,
Αρτάκης, Αρχισπορίτισσα,
Ασπροβουνιώτισσα, Ασπροπαναγιά,
Ασύγκριτη, Αυγουστιανή, Αφέντρικα,
Αφθορος, Αφροδίτισσα, Αχειροποίητος.
 Βαραγγιώτισσα, Βαρδιανιώτισσα,
Βαρκού, Βελανιδιά, Βλασαρού,
Βλαχέρνα, Βλέπουσα, ,
Βουναρκώτισσα, Βουνογιάτρισσα,
Βουνού, Βουρνιώτισσα, Βράχου,
Βρεσθενίτισσα, Βρεφοκομούσα,
Βρεφοκρατούσα, Βρεχούσα,
Βροντιανή, Βρόντου, Βροχής,
Βρυσιανή.
 Γαλακτίνης, Γαλακτοτροφούσα, Γαλανή,
Γαλανούσα, Γαλατούσα, Γαλαχτοτροφία,
Γαλαχτοφορούσα, Γαλουχιότισσα,
Γηρομεριού, Γιαλούσα, Γιάτρισσα,
Γλυκοκυματούσα, Γουνιώτισσα, Γωνιά.

 Δαδιού, Δαδιώτισσα, , Δένδρου, , Δερμάτα.

 Ελαία, Ελαιοβρύτισσα, Εξοχική

 Ζωοπηγή
 Ηλιόκαλη, Ηλιοτόκος,

 Θαλασσινή, Θαλασσίτρα, Θαλασσομάχισσα,

Θαλασσομαχούσα

 Ίαμα, Ίαση, Ιερόβλαστος

 Καθαρών, Καθρέπτης, Κακαβιώτισσα, Καλαθή,

Καλαμιώτισσα, Καλάμου, , Καλού Νερού,
Καλυβιανή, Καμακάρι, Καματερός, Καμένη,
Κάμπου, Κανάλα, Κανδήξη, Καπνικαραία,
Καρποφορούσα, Κάστρου, Καστρουλέρου,
Κατάκαρπος, Καψοδερματούσα, Κερά,
Κηπουραίων, Κόκκινη, Κολοκυθιώτισσα,
Κορκοδειλιά, Κορυφή, Κορφιάτισσα,
Κοσμοπόθητος, Κοσμοσωτείρα, Κοσυφοίνισσα,
Κότσικα, Κουρίου, Κοφινή, Κρεμαστή,
Κρομμυδιώτισσα,
 Λαγουδιανή, Λαμπρότατη,
Λαμπροφορία, Λιβαδιώτισσα

 Μαγαζιώτισσα, Μακελάρια,
Μαχαιρωμένη, Μεσοσπορίτισσα,
Μυρτιδιώτισσα,

 Νεροφορούσα,

 Ξεσπορίτισσα, Ξηροκαμπίτισσα
 Οικονόμισσα, Ολβιόδωρος,
Ολυμπιώτισσα, Ουρανού και Γης.

 Παγγαιότισσα, Παναγιόχορτο,
Πειραιώτισσα, Πελαγονίτισσα,
Πλαγιά, Πλατανιώτισσα Πολίτισσα,
Πολυσπορίτισσα, Πορταϊτισσα,
Πορτιανή, Προπύλη, Πυροβολήθεισα

 Ραχοπήδη, Ρόδο το Αμάραντο, Ρόμβη,

Ρουμελιώτισσα,
 Σαμακιώτισσα, Σεπτεμβριανή, Σκάλα
του Ουρανού, Σκαλωτή, Σκοπιότισσα,
Σοίριζα, Σοτομβριανή, Σουμελά,
Σπηλιώτισσα, Στεφάνα, Σώματα.

 Ταξιδιάρα, Ταταρνώτισσα, Τήνου, Tης

Βάτου, Τουρλιανή, Τρουλή, Τρυπητή,
Τρυφερούσα.

 Υπέρμαχος, Υψηλή,
 Φανερωμένη, Φαρμακολύτρα, Φιδιότισσα,
Φιδοττοταμιανή, Φιδούσα, Φίδωσα,
Φλεβαριανή.

 Χαιρετισμών, Χαλκοπρατειών, Χελιδονού,

Χιλιονοματούσα, Χρυσαφίτισσα,
Χρυσογαλούσα, Χρυσοδαφνιώτισσα,
Χρυσοκαστριώτισσα, Χρυσοκελλαριά,
Χρυσοπηγή, Χρυσοσκαλίτισσα,
Χρυσοσπιλιώτισσα,

 Ψυχοσώστα, Ψυχοσώτρια
Στις Παναγιές του Όρους και τις Ελλάδας

Χαίρεις Ευλογημένη Αγνή.

Γοργοϋπήκοε, Παντάνασσα Δέσποινα.
Πανάχραντε, Ελεούσα, Φανερωμένη, Σεμνή.
Κεχαριτωμένη Πορταΐτισσα.
Σεπτή Οδηγήτρια,
Προυσιώτισσα, Άφθορε.
Γλυκοφιλούσσα. Σπηλιώτισσα,Πάνσεμνε.
Διασώζουσα.
Θεοτόκε, Πανάσπιλε.
Άχραντε Παναγία μου, του όρους Γερόντισσα
και της Ελλάδος απάσης χαρά και εντρύφημα.
Χριστόν εκδυσώπει, τας ψυχάς ημών δοθήναι
το μέγα έλεος.
 Χαίρεις ω! Θεομήτωρ Αγνή,
Ελευθερώτρια, Αμόλυντη Δέσποινα.
Πανάχραντη Γρηγορούσα, Κολυβιανή ιερή.
Κεχαριτωμένη Αθηνιώτισσα.
Μεγαλομάνα. Αγίας Άννης το βλάστημα.
Αγγελόκτιστη. Θεοτόκε, Γοργοπηγή,
Άχραντε. Μυρτιδιώτισσα, του Όρους Γερόντισσα
και της Ελλάδος απάσης κλέος χαρά και εντρύφημα.
Χριστόν εκδυσώπει,
τας ψυχάς ημών δοθήναι το μέγα έλεος.
 Χαίρεις Παρθενομήτωρ Αγνή,
Εικοσιφάνισσα, Πανένδοξε, Δέσποινα,
Παντάνασσα, Τριχερούσσα,
Παραμυθία, Σεμνή.
Κεχαριτωμένη, Βηματάρισσα.
Σεμνή, Οδηγήτρια, Κουκουζέλισα Άφθορε.
Γλυκοφιλούσα, Οικονόμισσα. Πάναγνε.
Μυροβλήτισσα. Θεοτόκε Πανάσπυλε.
Άχραντε, Πορταΐτισσα, του Άθω Γερόντισσα
και ορθοδόξων απάντων η παντεβλόγητος άνασσα.
Χριστού χαίρε μήτηρ του παρέχοντος τω κόσμω
το μέγα έλεος.
ΣΤΙΣ ΠΑΝΑΓΙΕΣ ΤΗΣ ΧΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΟΥ

Ω, Παναγιά μου Ερυθιανή, Βοήθεια κι Ελαιούσα,

Γλυκεία και Μυρτιδιώτισσα, Κουρνά κι Αγιογαλούσα
και Φάρκαινα και Μεντονιά κι όποια κι αν πω μελένια
εκείνη ροδοφίλητη κι αυτή μενεξεδένια,
βοήθα τις μανταρινιές να μην τις δέρνει χιόνι
και του χειμώνα το ηλιοφώς να τις μαλαματώνει.

Ω, Παναγιά μου Λέτσαινα και Μούτσαινα και Κρίνα

και Σικελία κι Επίσκεψη και των αγγέλων σμύρνα,
Στρατήδαινα, Αγιοδεχτινή, Βρετού και Λαμπρυνούσα
και μόλις πω Σπηλιώτισσα, μου λέει το φως Ανθούσα,
βοήθα τ’ αλετρίσματα να βρίσκουν γης αφράτη,
να ν' το σιτάρι ωκεανός κ' η Χίος καρπό γιομάτη.

Χαριτωμένη των Καρυών και του Πυργιού αστερούσα,

Συριώτισσα, Παγούσαινα, του Λατομιού ευλογούσα,
γαλήνια Πλακιδιώτισσα, των Αγριδιών η σκέπη,
ουράνια του Χριστού ματιά π' όλο τον κόσμο βλέπει,
βοήθα τους ελιόκλωνους λάδι πολύ να δίνουν
κι οι σκίνοι τη μαστίχα τους διαμαντικό να χύνουν.

Ω, Παναγιά, που διάλεξες ναό Σου την Αιγνούσα

κι ω χάρη Ποταμίτιασα γλυκοχαμογελούσα
και χάρη Κοκοροβιλιά και Ρουχουνιώτισσά μου
και του Κεράμου Δέσποινα και Μαγαζιώτισσα μου,
μερονυχτίς παράστεκε στου ναύτη το τιμόνι
κι αξίωνε τον γελαστός τη Χίο ν’ανταμώνει.

Μαρία κοσμοαγάπητη και σεισμοσυγκρατούσα,

Μαρία πονογιάτρισσα, που ζήσε ως είπες, ζούσα,
αιθέρια των βουνοκορφών, των αστεριών υφάντρα,
απ' άγουρο τον άνθρωπο, που τον υψώνεις άντρα,
- μικρός εγώ - τη χάρη Σου παρακαλώ Παρθένα,
τους Χιώτες, όταν βοηθάς, να μην ξεχνάς κι εμένα.
Γιώργης Κρόκος
Οι ύμνοι που ακουγόταν κατά την παρουσίαση αποδόθηκαν
από :
Χορωδία Βατοπεδινών Μοναχών
και τους ιεροψάλτες:
Θ. Βασιλικό,
Γ. Κακουλίδη,
Α. Πατρώνα
και τον αείμνηστο Πρωτοψάλτη
της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας
Θρ. Στανίτσα

Καλλιμασιά,
Αύγουστος 2010
τέλος