¦½²¾®¡¾­¯ø¡µ¾¤²¾ì¾

í ¦¯¯ 쾸
Para--ŒRubber Situation in Lao PDR

ÝÞÍÝÞÃäÈÇ: ÅêÓÜÌ ×íÃÂáÝ¡

À×ÈãÀ‹äÈÇ: ÅïÌËÜÌ âÀÈÑèÌ
ÅíÓÑßÄèÌ ×íÃÑßÅî×èÌ
ÂáÑÜÌ ÓîÌÖßæÓ
ÍèÌÆà ËáÓß×íÃ

ÅïÌ¿ÌÂ׋à Ίà æÓ‹

ÅßÊàÍèÌ¿ÌÂ׋à ÀßÅéÀá ãÖß ÎŠà æÓ‹
ÀßÆ×ÃÀßÅéÀá ãÖß ÎŠà æÓò

ËèÌ×à, 2006
 ÅàÖßÍàÌ
ÍíÈÌá ...........................................................................................................................................................................2
ÂáÁÜÍåÄ .....................................................................................................................................................................3
I. ÑàÀÅßâÙê ...........................................................................................................................................................4
1.1 ÔàÃÑàÖà ........................................................................................................................................................4
1.2 ÎßØ×èÈÂ×àÓâÎèÌÓàÔàÃÑàÖà ........................................................................................................................4
1.3 ÖèÀÅßÌßÑìÈÅàÈÔàÃÑàÖà ..............................................................................................................................6
II. ສະພາບການປູກຢາງພາລາຢູ່ໃ ນແຕ່ລະພາກຂອງ ສປປ ລາວ .......................................................................................9
2.1 ປັດໃຈທີ່ກໍ່ໃ ຫ້ເກີດມີຂະບວນການປູກຢາງພາລາ .....................................................................................................9
2.2 ພາກເໜືອ .........................................................................................................................................................9
2.3 ພາກກາງ ..........................................................................................................................................................9
2.4 ພາກໃຕ້ ......................................................................................................................................................... 10
2.5 ພື້ນທີ່ສວນຢາງພາລາທີ່ໄດ້ກີດຢາງ .................................................................................................................... 10
III. ÀàÌÀáÌíÈâÁÈÏßÖéÈÔàÃÑàÖàåÌÖà× .......................................................................................................... 11
3.1 âÁÈÑàÀåÉ‹: ................................................................................................................................................. 11
3.2 âÁÈÑàÀÀàÃ:................................................................................................................................................ 12
3.3 âÁÈÑàÀâÙìÜ:............................................................................................................................................... 13
IV. ÝïÍãÍÍÀàÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖàÔïŠå ÌÖà× ........................................................................................................... 15
4.1 ÝïÍãÍÍÀàÌÏßÖéÈ ........................................................................................................................................ 15
4.2 Šà ÅáÎßËàÌ˯ÈéÌ ........................................................................................................................................ 15
4.3 ÀàÌÌáåÆ‹ãÝÃÃàÌ ........................................................................................................................................ 15
4.4 ÖàÂàÔàÃÑàÖà ............................................................................................................................................ 15
V. ພາບລວມຂອງບັນຫາ, ສີ່ງ ທ້າທາຍ ແລະໂອກາດໃນການຜະລິດຢາງພາລາຂະໜາດນ້ອຍໃນ ສປປ ລາວ ......................... 16
5.1 ປັດໃຈຫລັກທີ່ຜັກດັນຢູ່ເບື້ອງຫລັງ ການປູກຢາງພາລາ ຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ................................................................... 16
5.2 ບົດຮຽນຈາກການປູກຢາງພາລາຂະໜາດນ້ອຍ.................................................................................................... 17
5.3 ຮູບແບບການລົງ ທຶນຂອງບັນດາບໍລິສັດຕ່າງປະເທດ............................................................................................. 18
5.4 ຮູບແບບຕ່າງໆຂອງລະບົບການສົ່ງເສີມ ແລະ ການລົງ ທຶນ .................................................................................... 20
5.5 ຂໍ້ບັງຄັບ ແລະ ສີ່ງ ທ້າທາຍ ............................................................................................................................... 21
5.6 ຜົນກະທົບຈາກການປູກຢາງພາລາທີ່ມີຕໍ່ສິ່ງ ແວດລ້ອມ .......................................................................................... 21
5.7 ຢາງພາລາ ແລະ ເສດຖະກິດທ້ອງຖິ່ນ ................................................................................................................ 21
5.8 ຜົນປະໂຫຍດຂອງຜູ້ປູກຢາງພາລາຂະໜາດນ້ອຍ. ............................................................................................... 22
5.9 ການຍຸດທະສາດການປູກຢາງພາລາ ຂອງລັດຖະບານ ສປປ ລາວ.......................................................................... 22
âÜÀßÅàÌÜ‹àÃÜêà : ....................................................................................................................................................... 24
âÜÀßÅàÌãÌÍË‹à Ç .................................................................................................................................................... 25
ÍíÈãÌÍË‹à Ç1: â̺Ü˯ ÔàÃÑàÖàåÌÎßÄîÍèÌ ................................................................................................................. 25
ÍíÈãÌÍË‹à Ç2: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀâÙìÜ .................................................................... 26
ÍíÈãÌÍË‹à Ç3: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀÀàÃ...................................................................... 27
ÍíÈãÌÍË‹à Ç4: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀåÉò ....................................................................... 28

1
ÍíÈÌá
âÜÀßÅàÌÅßÍèÍ̸âÀêÈÁ¹ÌæÈ‹ ÄàÀÀàÌåØ‹ËéÈƸÌáÁÜÃØí×Ù‹à ÅïÌ¿ÌÂ׋à Ίà æÓ‹, ÅßÊàÍèÌ¿ÌÂ׋àÀßÅéÀá
ãÖß ÎŠàæÓò ˯âÖèÃâØèÌÂ×àÓÅáÂèÌ ãÖß ÄáâÎèÌ˯ÅîÈåÌÁßÍ×ÌÀàÌ ÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàåÌÖà× Ë¯ÓêÀáÖèÃ
ÀàÌÁßØÇàÇÉí× ÔàÃ׊ÜÃæ× Ë¯ÜàÈÀ¡âÀêÈÀàÌΊÞÌãÎÃåÌÁßÍ×ÌÀàÌÑèÈËßÌàâÅÈÊßÀéÈ-ÅèÃÂíÓåÌÖßÈèÍ
Ë‹ÜÃÊ¯Ì åÌËàÃÍ×À ãÖß ËàÃÖíÍ åÌÜßÌàÂíÈ.

â̲ÜÃÄàÀÔàÃÑàÖàâÎèÌÑìÈÆßÌéÈÙ±Ã˯ÓêÂ×àÓÅáÂèÌËàÃÈ‹à ÌâÅÈÊßÀéÈ Ë¯ÀáÖèÃÓêÏíÌÀßËíÍÔŠà ÃãÁÃãÝÃÉ¡

ÀèÍÇîÈËßÅàÈÁÜÃÖèÈÊßÍàÌ Ë¯æÈ‹âÖ¨ÃåÅŠÖíÍÖ‹à ÃÂ×àÓËîÀÇàÀ, ÔîÈÉéÀàÌÊàÃΊà âÝèÈâÝèÈæÝŠ. ÅßÑàÍÈéÌÒ‹à
ÜàÀàÈåÌÅÎÎ Öà× ÓêÛàÇâÁÈ˯âØèÌ׊àÓêÂ×àÓâÚàßÅíÓÉ¡ÀèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà

ÅßÌ´ÌκÓØí×̸ ãÓŠÌ æÈ‹ÅèÃÖ×ÓâÜíà ÍèÌÈàÁ§ÓïÌ, ÁŠà×ÅàÌËèÃÚíÈ˯â׿à âÊêÃÅßÑàÍÀàÌÁßØÇàÇÉí× ãÖß

ÑèÈËßÌàÔàÃÑàÖàåÌ ÅÎÎ Öà×åÌæÖÇßÏŠà ÌÓà äÈÇÓêâοà ÚàÇåØ‹Ïï‹ÆíÓåÆ‹ãÉŠÖßÑàÀÅŠ×Ì ÀçñÂìÁßãÙÃ
ÀàÌ˯ÀŠÞ×Á‹Üà åØ‹ÓêÂ×àÓÝï‹Â×àÓâÁ¿àåÄâͺÜÃÉ¿Ì ÀŠÞ×ÀèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà ˯âÎèÌÎßâÈèÌÝ‹Üìå ÌÎßÄîÍèÌ
äÈÇÓêÄîÈÎßÅíÃÂì: (1) ÅèÃÖ×ÓâÜíà ÍèÌÈàÁçòÓïÌ˯ÓêÄàÀÀÜÃÎßÆîÓ(ÀÜÃÎßÆîÓ˯ÀŠÞ×Á‹ÜÃÀèÍÔàÃÑàÖà) åØ‹
âÎèÌÖßÍíÍ âѲÜåÆ‹âÎèÌÍŠÜÌÜ‹à ÃÜêÃÅáÖèÍÅ‹à ÃãÏÌÀàÌ åÌÀàÌųÃâÅêÓ. (2) âÎèÌÍŠÜÌÜêÃѺÌÊàÌÅáÖèÍÀàÌ
ãÖß âÅêÓÁßØÇàÇâ̺ÜåÌ Ûì ÖíÃâÖêÀËàÃÈ‹àÌ×éÆàÀàÌÅßâÑàß åÌÜßÌàÂíÈ.

ÅïÌ¿ÌÂ׋àΊàæÓ‹, ÅßÊàÍèÌ¿ÌÂ׋à ÀßÅéÀá ãÖß ÎŠà æÓ‹ ÓêÂ×àÓÇéÌÈêÝèÍâÜíàãÌ×Â×àÓÂéÈÂ×àÓâØèÌÉ¡ ÀèÍ

âÜÀßÅàÌÅßÍèÍ̸åØ‹ÅíÓÍïÌ, ÝèÈãÙ‹ÌËàÃÈ‹à Ìâ̺ÜåÌ×éÆàÀàÌÄàÀËîÀƒÑàÀÅŠ×ÌÏï‹ÆíÓåÆ‹.

ÌßÂÜÌÛ×Ã×ÞÃÄèÌ, ×èÌËê................................
Øí×Ù‹à ÅïÌÂíòÌΊà æÓ‹

2
ÂáÁÜÍåÄ
âÜÀßÅàÌÅßÍèÍ̸ ãÓŠÌæÈ‹ÅèÃÖ×ÓâÜíàÛàÇâÜÀßÅàÌ Ë¯æÈ‹ÏŠà Ì¿ÌÂ׋à ãÖß ÎëÀÅàØàÖìÄàÀÛàÇÑàÀÅŠ×Ì
˯Óêâ̺ÜåÌåÄÂ×àÓ˯Èê ˯ÜàÈÀ¡åØ‹ÏíÌÎßäØÇÈãÀŠÁßãÙÃÀàÌ˯ÀŠÞ×Á‹ÜÃåÌÜßÌàÂíÈ âƯÃåÄÂ×àÓÅáÂèÌ
Ì´Ì ãÓŠÌæÈ‹âÖ¨ÃåØ‹âÊêÃÁßÍ×ÌÀàÌ, ÝïÍãÍÍÀàÌÁßØÇàÇÉí× ÁÜÃÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÔŠà Ã׊ÜÃæ×åÌÁÜÍâÁÈ
˳×ÎßâËÈ Ë¯æÎÑ‹ÜÓƒÀèÍÏíÌÀßËíÍËàÃÍ×À ãÖß ËàÃÖíÍ˯ÓêÉ¡ÁßÍ×ÌÀàÌÑèÈËßÌàâÅÈÊßÀéÈÅèÃÂíÓ.
ÀàÌ˯ÄßâÝèÈåØ‹ÁßÍ×ÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÊìÀÈáâÌêÌæÎÔŠàÃÓêâοà ÚàÇÂì: ÅàÓàÈÛ‡ÈÑ¿ÌÂ×àÓËîÀÄíÌÁÜÃ
ÎßÆàÆíÌ ãÖß ÀàÌÔîÈÉéÀàÌÊàÃâÝèÈæÝŠ ÓèÌÚàÇâÊêÃÁßÍ×ÌȨÃÀŠà ×Ì´ÌæÈ‹ÊìÀÄèÈÉ´ÃÎßÉéÍèÈæÎÔŠà ÃâÁ´ÓãÁÃ
ãÖß ÓêÂ×àÓâÎèÌËá. âÜÀßÅàÌÅßÍèÍ̸ ãÓŠÌÁ§ÓïÌÙ±Ã˯ÅàÓàÈÆŠ×ÇåØ‹ãÉŠÖßÑàÀÅŠ×Ì˯ÀŠÞ×Á‹ÜÃåÌÀàÌ
ÉèÈÅéÌåÄ ãÖß Å³ÃâÅêÓÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà äÈÇÅßâÑàß ãÓŠÌÖßÈèÍÂÜÍÂí×Æà×ÀßÅéÀÜÌÁßÙàÈÌ‹ÜÇ.

åÌÌàÓÏï‹ÝÞÍÝÞà ÁçÅßãÈÃÂ×àÓÝï‹ÍîÌÂîÌÔŠàÃâÎèÌÑéâÅÈ ÓàÇèÃËŠà Ì ÍîÌÑíÓ ÓïÌÈà Øí×Ù‹àÅïÌ¿ÌÂ׋àΊàæÓ‹

˯ÇàÓåÈÀ¡åØ‹Â×àÓåÀ‹ÆéÈÉéÈãËÈ ãÖß åØ‹ÂáãÌßÌáÔŠàÃÅßâÚêÉ¿ÌÅßâÚêÎàÇ åÌåØ‹ËéÈËàà ÀàÌâÀèÍÅèÃ
Ö×ÓâÜíàÁ§ÓïÌÎßÀÜÍâÁ¿àåÌκÓØí×̸. ÖìÓÍ¡æÈ‹ ãÓŠÌÁçÅßãÈÃÂ×àÓÁÜÍÜíÀÁÜÍåÄâÎèÌÔŠàÃÅïÃÌáËŠàÌ
ÅíÓÑßÄèÌ ×íÃÑßÅî×èÌ ÝÜà Øí×Ù‹àÅïÌ¿ÌÂ׋àΊà æÓ‹ ˯æÈ‹Ëî‹ÓâËÎßÅíÍÀàÌ ãÖß âݲÜãÝÃâÁ¿àåØ‹åÌÀàÌÎß
ÀÜÍÂ×àÓÂéÈÂ×àÓâØèÌ˯ÓêÂ×àÓÅáÂèÌ ãÖß âÎèÌÎßäØÇÈâÁ¿àåÌÀàÌÀ×ÈãÀ‹ÄíÌâÝèÈå؋κÓØí×̸ Óêâ̺Ü
åÌÈêÁ¹Ì.

ÁçÅßãÈÃÂ×àÓÁÜÍåÄ ãÖß Â×àÓÝï‹ÍîÌÂîÌÜèÌØàŪÃÎÞÍËÞÍÍ¡æÈ‹ ÓàÇèÃËŠàÌ ÅïÌËÜÌ âÀÈÑèÌ ÝÜÃØí×ÅïÌ

Â׋àΊàæÓ‹ Ïï‹Ë¯ÓêÎßÅíÍÀàÌ ãÖß âÎèÌÏï‹Æ¸ÌáåÌÀàÌ¿ÌÂ׋àÔàÃÑàÖàÔïŠ åÌÖßÈèÍÅßÊàÍèÌ¿ÌÂ׋àÀßÅéÀá
ãÖß ÎŠàæÓ‹ ˯ÇàÓåÈÀ¡åØ‹Â×àÓâÎèÌØŠ×ÃâÎèÌæÇÜèÌÑéâÅÈ ãÖß âÅÇÅßÛßâ×ÖàÜèÌÓêŠàåÌÀàÌÀ×ÈãÀ‹
ãÖß åØ‹ÂáãÌßÌáËîÀƒÖàÇÖßÜÞÈÁÜÃκÓØí×̸. ÜêÀâ˲Üٱà ãÓŠÌÁçÅßãÈÃÂ×àÓÁÜÍÜíÍÁÜÍåÄÜèÌâÖéÀ
ƹÃÌáËŠàÌ ÂáÑÜÌ ÓïÌÖßæÓ Øí×Ù‹à äÂÃÀàÌÇŠÜÇ¿ÌÂ׋àΊà æÓ‹ ˯æÈ‹åØ‹Â×àÓæÀ‹ÆéÈ ãÖß ÎßÀÜÍÁ§ÓïÌ˯
ÅáÂèÌâÁ¿àåÌκÓØí× Ì¸, Ñ‹ÜÓÈÞ×ÀèÌ ÁçÅßãÈÃÂ×àÓÁÜÍåÄÓàÇèÃËŠà Ì ÍèÌÆà ËáÓß×íà Øí×Ù‹à ×éÆàÀàÌ
äÂÃÀàÌ ÔàÃÑàÖà ÅïÌ¿ÌÂ׋à Ίà æÓ‹ ˯æÈ‹âÅÇÅßÛßâ×ÖàÜèÌÓêŠàåÌÀàÌÀ×ÈãÀ‹ÔŠàÃÖßÜÞÈ ÄíÌâÝèÈÍíÈ
ȨÃÀŠà×Óêâ̺ÜåÌ˯ÅíÓÍïÌ ÄíÌÅáâÖèÈ.

ÅîÈË‹àÇÁçÅßãÈÃÂ×àÓÁÜÍåÄ ãÖß Â×àÓÝï‹ÍîÌÂîÌÔŠà ÃÜíÍÜîŠÌ ÓàÇèÃÍèÌÈàËŠàÌ Ïï‹âƯÃæÈ‹Ëî‹ÓâËÀáÖèÃÀàÇ,

ÀáÖèÃåÄ ãÖß ÅßÉéÎèÌÇàâÁ¿àåÌÀàÌÁÞÌ ÄíÌâÝèÈæÈ‹âÜÀßÅàÌÉŠàà ˯åØ‹Á‹àÑßâÄ¿à æÈ‹ÌáÓàÝÞÍÝÞÃÄíÌÀàÇ
âÎèÌκÓÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÔïŠåÌÖà×Øí×̸.

ÅêÓÜÌ ×íÃÂáÝ¡

3
I. ÑàÀÅßâÙê

1.1 ÔàÃÑàÖà
ÔàÃÑàÖàÌÜÀÄàÀâÎèÌÑìÈÅáÂèÌËàÃâÅÈÊßÀéÈÁÜÃäÖÀãÖ‹× ÇèÃâÎèÌÑìÈ˯ÓêÅŠ×ÌÅ‹à ÃÂ×àÓÅßÈ×ÀÅßÍàÇ
åØ‹Ó×ÌÓßÌîÈåÌäÖÀ, ÅèÃÂíÓÓßÌîÈ˯ÓêÀàÌÑèÈËßÌàÁ¹Ìâ˳àåÈ Â×àÓÉ‹ÜÃÀàÌÌáåÆ‹ÔàÃÑàÖàÀ¡âѯÓÛàÇ
Á¹Ìâ˳àÌ´Ì(ÈÕ. ÅîËèÈ ÑïÌ×éÄéÈæÆ Ñ.Å 2547).

ÔàÃÑàÖàâÎèÌÑìÈ˯åØ‹ÌŸÔàÃ(Latex) ˯åÆ‹âÎèÌ×èÈÊîÈêÍåÌÀàÌâÝèÈÏßÖéÈÉßÑèÌÔàÃÆßÌéÈÉŠà à âѲÜÌáåÆ‹

åÌ ÜîÈÅßØßÀáÛàÇÎßâÑÈ É´ÃãÉŠÜîÈÅßØßÀáÁßÙàÈåØÇŠ âƨÌ: ÀàÌÏßÖéÈÔàÃÖíÈ æÎÄíÌâÊêà ÀàÌÌáåÆ‹
åÌÂí×âÝìÜÌ, ÜèÌÅßãÈÃåØ‹âØèÌæȋ׊à åÌÆê×éÈÎßÄá×èÌÁÜÃÓßÌîÈÓêÅŠ×ÌÀŠÞ×Á‹ÜÃÀèÍÔàÃÑàÖàÉßÛÜÈâ×Öà
Ûì ÜàÈÀŠà×æȋ׊à Æê×éÈ ãÖß Â×àÓâÎèÌÔïŠÁÜÃÓßÌîÈåÌÛàÇÎßâËÈ æÈ‹ÓêÂ×àÓÏïÀÑèÌÀèÍÔàÃÉ´ÃãÉŠâÀêÈÄíÌ
ÉàÇ.

ÀàÌâÝèÈÅ×ÌÔàÃÑàÖà ÇèÃâÎèÌÜàÆêÍÛèÀ ãÖß ÅáÂèÌ ÁÜÃÛàÇÎßâËÈåÌäÖÀ äÈÇÅßâÑàß åÌÎßâËÈÜà

ÆêÉà â×èÌÜÜÀÅŠÞÃåÉ‹ æÈ‹ãÀŠ: ÜéÌäÈâÌâÆÇ, ÓßâÖâÆÇ, æË, ÅêÖèÃÀà, Ø×ÞÈÌàÓ ãÖß ÀáÖèÃâÎèÌ˯ÌéÇíÓ
ÀèÌåÌÎß âËÈÖà×, ÎßÄîÍèÌ ÎßâËÈÖà× âÊêÃãÓŠÌ׊à ÏíÌÏßÖéÈÔàà ˯ųÃÜÜÀ ÓêÎßÖéÓàÌ˯ÄáÀèÈÀ¡ÉàÓ
ãÉŠÓêËŠàãÝà ÀàÌâÑêÓÁ¹ÌÁÜÃâ̹Ü˯Å×ÌÔàÃåÌãÉŠÖßÎê ˳×ÎßâËÈ äÈÇÅßâÑàß åÌÍèÌÈàãÁ×à ÑàÀâÙìÜ
ÂàÈ׊à ãÉŠ ̸âÊêÃÎê 2010 â̺Ü˯ÎïÀÔàÃÑàÖàÄßâѯÓÁ¹ÌâÊêà 181,840 âÝèÀÉà(ÅïÌËÜÌ âÀÈÑèÌ Ñ‹ÜÓÂß
Ìß, 2006) ÅßÌ´Ì ÂàÈ׊à ÀàÌųÃÜÜÀÏíÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖàåÌÆîÓÎêÉ¡Ù‹à ÄßÓêÎßÖéÓàÌâѯÓÁ¹ÌâÖºÜǃ.

ÀàÌÁßØÇàÇÉí× ËàÃÂíÓÓßÌàÂíÓÁíÌųà ÓêÅŠ×ÌÏèÕ ÀÈèÌåØ‹ÀàÌåÆ‹ÔàÃÁßØÇàÇÉí × ÔñàÃ×ñÜÃæ×, ÜèÌ˯

Â×àÓÉ‹ÜÃÀàÌåÆ‹ÔàÃæÈ‹âѸÓÁ¹ÌÔŠà Ã׊ÜÃæ×Ì´Ì ÇèÃųÃÏíÌåØò ÀàÌÏßÖéÈÔàà âÎèÌäÜÀàÈÈêãÀŠÏï‹ÎïÀÔàÃ˳×
æÎ.

æÎÂÞÃÂïŠÀèÍÂ×àÓÉ‹ÜÃÀàÌÏßÖéÈÉßÑèÌÔàÃåÌÉßÛàÈäÖÀÌ´Ì ÀàÌÖíÃËëÌÄàÀÖèÈÊßÍàÌ À¡ÂìÀàÌÖíÃËëÌ

ÄàÀÉŠàÃÎßâËÈåÌÛàÇÎßâËÈ åÌÜàÆêÉàâ×èÌÜÜÀÅŠÞÃåÉ‹ É¡ÀèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàåÌÖßÈèÍÂÜÍÂí×Æà×ÀßÅé
ÀÜÌÁßÙàÈÌ‹ÜÇ Ë¯ËîÀÄíÌ ãÓŠÌÓêâѯÓÁ¹ÌâÖºÜǃ.

1.2 ÎßØ×èÈÂ×àÓâÎèÌÓàÔàÃÑàÖà
ÔàÃÑàÖà ãÓŠÌ ÑèÌæÓ‹ÌáâÁ¿àÄàÀÉŠàÃÎßâËÈ, ˯ÓêÉíòÌÀáâÌêÈÓàÄàÀËß×êÍÜàâÓÖéÀàåÉ‹ ÍçÖéâ×ÌÖîŠÓÌŸÜà
ÓàäÆÌåÌÎßâËÈÍÕàÆêÌ ÔàÃÑàÖàâÎèÌ˯Ýï‹ÄèÀÈê ãÖß Æ¸ÌâÂêÇÁÜÃÆà×ÑìòÌâÓìÜà åÌãÊÍÌ´ÌâÎèÌâ×ÖàÈíÌ
ÌàÌãÖ‹× æÈ‹ÌáâÜíà ÔàÃÑàÖàæÎåÆ‹ÎßäØÇÈÔŠà ÃÀ׋à ÃÁ×àà âÆ¨Ì âÝèÈÏ‹à ÀèÌÐíÌ, ÀßÄÞÀåÅŠÌŸ ãÖß
Ùñ×ÇÍàÌÅáÖèÍÛ¸ÌÀéÖàÉŠà Ã.

4
Æà×âÜêÖíÍæÈ‹Ýï‹ÄèÀÀèÍÔàÃÑàÖà ÄàÀÌèÀâÈêÌËàà ÂõêÅäÉâÒê äÂÖáÍèÈ(Christopher Columbus) åÌæÖÇß˯
æÎÅáÛ×ÈËß×êÍÜàâÓÖéÀà´ÃËê2 åÌÎê Â.Å 1493, (ÈÕ. ÅîËèÈ ÑïÌ×éÄéÈæÆ, 2004) ãÖß ÑíÍÆà×ѺÌâÓìÜÃ
ÁÜÃâÀàßæÝÉé âƯÃâÎèÌÆà×ÜéÌâÈÇãÈÃÀáÖèÃÛ¸ÌÙŠ×ÇÍàÌÔàÃäÈÇâÝèÈåØ‹ÀßËíÍÖíÃÑºÌ âÓ²ÜÙŠ×ÇÍàÌÔàÃ
ÀßÈÜÌÁ¹Ì À¡åÆ‹ÓìÉêÍàÌåØ‹ÀßËíÍÖíÃÑìòÌÜêÀ ÜèÌâÝèÈåØ‹äÂÖáÍèÈ Ñ‹ÜÓÂßÌßÎßÛàÈåÄ âÓ²ÜâØèÌ×èÈÊîÓßØèÈ
ÅßÄèÌâÉ´ÌæÈ‹ ÂéÈ׊à Æà×ÜêÌâÈÇãÈÃÖ‹ÞÃÏêæ׋åÌ×èÈÊîÌ´Ì.

âØÈÀàÌ´ÃÌ´Ì ÌèÍâÎèÌ´ÃËáÜêÈ˯Æà×âÜêÕíÍ æÈ‹âØèÌ ãÖß âÖ¸Ó Ýï‹ÄèÀÀèÍÔàà ÄíÌÀßË´ÃÛàÇ 100 ÎêÉ¡Óà įÃ
æÈ‹ÌáÔàÃæÎÌáåÆ‹ÎßäØÇÈÛàÇÁ¹Ì ÎßÖéÓàÌÀàÌÌáåÆ‹ÔàÃįÃÓêâѸÓÁ¹ÌâÖºÜǃ ÄíÌÍ¡ÑÞÃÑçÀèÍÂ×àÓÉ‹ÜÃ
ÀàÌ ãÖß Æà×âÜêÕíÍÀ¡ÂéÈ׊à ÜßÌàÂíÈâÎèÌůÃ˯͡ãÌŠÌÜÌ ÜàÈâÀêÈÓêÜîÎßÅèÀÂ×àÓØÇî‹ÃÇàÀ Ûì âØÈÁèÈÁ‹ÜÃ
åÌÀàÌƺÁàÇÔàÃÄàÀÜàâÓÖêÀàåÉ‹ ˯âÎèÌÍŠÜÌãÛñÃÉíòÌÀáâÌêÈÁÜÃÔàÃÑàÖàåÌÁ‹à ÃÙ‹à, ĪÃæÈ‹ÂéÈØà×éËêËàÃ
˯ ÄßÌáâÜíàÔàÃæÎÎïÀãÛñÃܲ̃ ÁÜÃäÖÀ äÈÇÅßâÑàßËß×êÍÜàÆê ˯ÓêÜàÀàÈ‹àÇÂìÀèÍÜàâÓÖéÀàåÉ‹.

ÜèÃÀéÈâÎèÌÏï‹ÖéâÖ¯ÓâÜíà ÔàÃÑàÖàÓàÎïÀåÌÜàÆê´ÃËáÜêÈ åÌÎê Â.Å 1873 ˯âÓìÜà ÀèÌÉèÈÉàÎßâËÈ ÜéÌâÈÇ

ÄáÌ×Ì 6 É¿Ì, äÈÇ ËŠàÌ ÂÖêâÓèÌ ÓàÀãÝÓ ( Sir Clement Markham) ãÉŠÀ¡Í¡ÎßÅíÍÏíÌÅáâÖèÈâ˳à ˯Â×Ì.

ÄíÌÀßË´Ã, åÌÎê Â.Å 1877 ÜèÃÀéÈĪÃæÈ‹ÌáÔàÃÑàÖàÓàÎïÀâÎèÌÅ×ÌÑìÈÅàÈ Ë¯ ÅêÃÀßäÎÄáÌ×Ì 13 É¿Ì ãÖß

åÌ Àí× ÖàÀèÃÆà ÖèÈÎßâÖèÈ ÎßâËÈ ÓàâÖâÆÇ ÄáÌ×Ì 9 É¿Ì, âƯÃÉ¿ÌÔŠàÃÑàÖàËèà 22 É¿Ì̸ ÊìÀæȋ׊àâÎèÌ
ÝàÀÊàÌ˯âÝèÈåØ‹ ÓêÎïÀÅ‹à ÃÅ×ÌÔàÃÑàÖàâÎèÌÜàÆêÍåÌãÊÍÑïÓÓêÑàÀ̸ ÄíÌÀàÇâÎèÌãÛñÃÏßÖéÈÔàÃËáÓß
ÆàÈãÛñÃåØNJ˯ÅîÈåÌäÖÀ åÌÎßÄîÍèÌ.

ÅáÖèÍåÌÎßâËÈÖà×, É¿ÌÔàÃÑàÖàåÌÊëÀÌáâÁ¿à ÓàÎïÀåÌÎê 1930, ˯Óêâ̺Ü˯ 0.5 âÝèÀÉà ÔïŠË¯ âÓìÜà ÍàÄÞÃ
ÄßâÖêÌÅîÀ, ãÁ×à ÄáÎàÅèÀäÈÇ Æà×Ðð¨ÃâÅÈ(åÌÅßæÚÖà×ÔïŠåÉ‹ÀàÌÎíÀÂÜÃÁÜÃÐð¨Ã), ÛàÇÅéÍÎêÏŠàÌæÎ ÀàÌ
ÎïÀÔàÃÑàÖàÍ¡æÈ‹ÝèÍÀàÌÁßØÇàÇÉí×, ÄíÌÀßË´ÃåÌÎê 1990 ÍçÖéÅèÈÑèÈËßÌàâÁÈÑïÈÜÇ ãÁ×à ÂáÓŠ×Ì æÈ‹
ÌáâÜíàâÍ‹ÇÔàÃÑàÖàãÌ×ÑèÌ RRIM600 (Rubber Research Institute of Malaysia) ÄàÀÎßâËÈæË Óà
ÎïÀ ÔïŠ âÓìÜà ˊàãÁÀ åÌâ̺Ü˯ 80 âÝèÀÉà, åÌÎê 1992 ÆßÌéÈÑèÌÈÞ×ÀèÌ À¡æÈ‹ÌáÓàÎïÀÜêÀ ÔïŠ âÓìÜà ØêÌÍïÌ,
ãÁ×à ÂáÓŠ×Ì åÌ â̺Ü˯ 23 âÝèÀÉà.

åÌÎê 1994, É¿ÌÔàÃÑàÖàÀ¡æÈ‹ÊìÀÌáÓà ÔïŠãÁ×ÃÑàÀâÙìÜÌÁÜÃÖà× Âì ãÁ×à Û×ÃÌŸËà ˯ Í‹à Ì ØàÈÇà×

åÌâ̺Ü˯ 400 âÝèÀÉà, É¡ÓàåÌÎê 1996 ÎßÆàÆíÌ âÓìÜà ÅèÃËÜÃ, ÌßÂÜÌÛ×Ã×ÞÃÄèÌ æÈ‹ÌáâÜíà âÍ‹ÇÔàÃÑà
ÖàãÌ×ÑèÌÔàÃÑàÖà RRIM600 (Rubber Research Institute of Malaysia) ÓàÎïÀ åÌâ̹Ü˯3.5 âÝèÀÉà
ãÖß åÌÎêÈÞ×ÀèÌÌ´Ì Ë¯ âÓìÜà ˊàÑßÍàÈ ãÁ×à ÍçÖéÂáæÆ À¡æÈ‹ÓêÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà åÌâ̺Ü˯ 4 âÝèÀÉà.

åÌÎê2003, ÀàÌÁàÇÌŸÔàà ÄàÀÅ×ÌÔàÃÑàÖà ãÓŠÌ ÓêÖàÇÝèÍÅïà äÈÇÀàÌÌáÜÜÀÁàÇåØ‹ ÄêÌ. ÅßÌ´ÌÓèÌ

æÈ‹ÀàÇâÎèÌÄîÈâÈ¨Ì ËàÃÈ‹àÌÀàÌÁßØÇàÇÉí×ËàÃÈ‹à ÌÜîÈÅßØßÀáÔàÃÑàÖà ÜèÌ˯ æÈ‹ÝèÍÂ×àÓ ÅíÌåÄÛàÇ
ÄàÀÆà×ÀßÅéÀÜÌ Ë¯æÈ‹âÖèÃâØèÌÖàÇÝèÍÄàÀÀàÌÌŸÔàà ÁÜà ͋à ÌØàÈÇà×, ãÁ×à Û×ÃÌŸËà Âì: ÅàÓàÈ
ÀêÈâÜíàÌŸÔàÃæÈ‹ 1,360 Kg /âÝèÀÉà / Îê. ÂéÈâÎèÌâÃéÌ 8,840,000ÀêÍ/âÝèÀÉà / Îê.

5
âÖ¯ÓÉíòÌÄàÀÎê 2004, ÍèÌÈàÍçÖéÅèÈÉŠà ÃÎßâËÈ(ÍçÖéÅèÈÎïÀÔàÃÑàÖàÝŠ×ÓÓìÖà×-ÄêÌ, ÍçÖéÅèÈâÀÇÆ×Ã, ÍçÖéÅèÈ
âÆêÌÖê, ÍçÖéÅèÈÔïŠÌàÌ, ÍçÖéÅèÈâÆêÌÝ×à, ãÖß ÍçÖéÅèÈ æÆÑßÄèÌ(ÍîÌËÜÌ ÅêÅßØ×èÌ, 2006) )æÈ‹âÁ¿à ÓàÖíÃËìÌ
ÎïÀÔàÃÑàÖàÔïŠå ÌÖà× ËèÃåÌËàÃÀíà ãÖß åÌËàÃÜ‹ÜÓ äÈÇÅßâÑàßãÓŠÌ åÌÍèÌÈàãÁ×à ÑàÀâÙìÜ.

ÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÔñïñåÌ Öà× ÀŠÜÌÎêê2003

Hat Nhao D. LNT
(1994) Muang Sing D. LNT (1999)

Sangthong D. VTE (1996)

Hinboun D. KM
(1992)

Thakek D. KM Bachiang D. CPS (1995)

(1990)

ÝïÍ2: ѺÌ˯ ÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÔïŠå ÌÖà×

1.3 ÖèÀÅßÌßÑìÈÅàÈÔàÃÑàÖà
ÔàÃÑàÖà(Hevea brasiliensis) âÎèÌÑìÈÑèÌ˯Ö×ÍÖ×ÓÓàÄàÀÖèÈÑàÖà ÎßâËÈâÍðÆêÌ âƯà Ŋ×ÌåØÇŠ Ûì Îß
ÓàÌ 90% ÁÜÃÔàÃËáÓßÆàÈ˯ÎïÀâÎèÌÑìÈÆßÌéÈ̸. ȨÃÌè´ÌÜíÃÀàÌÅàÀíÌ ÖßØ׊à ÃÎßâËÈ ÄªÃÝèÍÝï‹Âá׊à
(Para rubber) ׊àâÎèÌÑèÌÔàÃ˯ÓàÄàÀÑìÈÅßÀîÌ Hevea ãÖß âÎèÌÉí× ãËÌÁÜÃÔàÃåÌËáÓßÆàÈ(Natural
rubber) ˳×æÎ. Ê‹àÔàÀÝÞÌÝï‹ÄèÀÀèÍÔàÃÑàÖà ÓèÌÓêÂ×àÓÄáâÎèÌÛàÇ˯ ÄáÉ‹ÜÃæÈòÝï‹âÊêà ÂîÌÅíÓÍèÈÅáÂèÌ
åÌËàÃÑìÈÅàÈ âѲÜåØ‹Ýï‹âÊêÃÄîÈÜŠÜÌ ãÖß ÄîÈâȨÌÁÜÃÉ¿ÌÔàà ÜèÌ˯ÄßæÈ‹ÓêÀàÌÍí×ÖßÍèÈÝèÀÅàÉ¿ÌÔàÃåØ‹
ÓêÜàÇî ÀàÌÌáåÆ‹ÎßäØÇÈãÍÍÇìÌÇíÃÊà×ÜÌ.

6
 ÝïÍ3: ÖèÀÅßÌßÑìÈÅàÈÁÜÃÔàÃÑàÖà

• ÖáÉ¿Ì: ÖáÉ¿ÌãÓŠÌ ÅŠ×Ì˯ÅáÂèÌ˯ÅîÈÁÜÃÉ¿ÌÔàÃÑàÖà âÑàß׊à ãÓŠÌÍçÖéâ×ÌâÀèÍÀŠÞ×ÏíÌÏßÖéÈÌŸ

ÔàÃÅíÈ ãÖß ÌáåÆ‹ÎßäØÇÈâ̺ÜæÓ‹ åÌæÖÇßÙíÈÜàÇîÀàÌÀêÈÔàà Ûì ÝÜÈÀáÌíÈÀàÌÉèÈ âÑ²Ü ÎïÀÅ‹àÃ
âÎèÌÅ×ÌåÚŠ, É¿ÌæÓ‹ÔàÃÑàÖà âÎèÌæÓ‹â̺ÜÜŠÜÌ ÓêÅêÁÞ×ÎíÌâÛìÜÃ, ÖáÉ¿ÌÎßÀÜÍÈ‹× ÇÅñ×ÌÅáÂèÌ 3
ÅŠ×ÌÂì:
1) â̺ÜæÓ‹(wood): ãÍŠÃâÎèÌ 2 ÅŠ× ÌÂì ÅŠ×Ì˯âÎèÌâ̺ÜæÓ‹ãÁÃ(Pith) ãÖß ÅŠ×Ì˯âÎèÌâ̺ÜæÓ‹
(wood). ÅŠ×Ì˯âÎèÌâ̺ÜæÓ‹ãÁÃÄßÔïŠÈ‹à ÌÀàÃÖáÉ¿Ì, ÅŠ×Ì˯âÎèÌâ̺ÜæÓ‹ÄßÔïñÊèÈÜÜÀÓà.
2) â̺ÜâDzÜÁßØÇàÇ(Cambium): âÎèÌâ̺ÜâØÇ²Ü ÔïŠäÈÇÜòÜÓâ̺ÜæÓ‹ ÓèÌÓêÙ‹à˯ Å‹à ÃÀàÌÄß
âÖêÌâÉêÍäÉåØ‹ÀèÍÉ¿ÌÔàÃ.
3) âÎìÜÀæÓ‹( Bark): ÔïŠÊèÈÄàÀÆèòÌâ̺ÜâDzÜÁßØÇàÇÜÜÀÓàÈ‹àÌÌÜÀÅîÈ ÓèÌâÎèÌÅŠ×Ì˯ÓêÂ×àÓ
ÅáÂèÌÛàÇ âÑàß׊à Ë¡ÌŸÔàÃÔïŠå ÌÅ×Ì̸. âÎìÜÀÔàÃÑàÖàÄßãÍŠÃÜÜÀâÎèÌ 3 ÅŠ×ÌÂì: Å×ÌåÌ
ãÓŠÌ ÅŠ×Ì˯ÔïŠÈ‹à ÌåÌÅîÈÁÜÃâÎìÜÀ âÎèÌâÎìÜÀÜŠÜÌ Ë¯ÉêÈÔïŠÀèÍÆèòÌâ̺ÜâDzÜÁßØÇàÇ, âÎèÌÍŠÜÌ
˯ÓêË¡ÌŸÔàÃÝÞÃÉí×ÀèÌÔïŠÔŠàÃÀßãÄÀÀßÄŠàÇ. ÅŠ×ÌÀàÃÁÜà âÎìÜÀ Ûì ÅŠ×Ì˯âÎèÌâÎìÜÀãÁÃÊèÈ
ÜÜÀÓà ÓêË¡ÌŸÔàÃÔïŠ ãÉŠÍ¡ÛàÇ ãÖß ÅŠ×ÌÌÜÀÅîÈÁÜÃâÎìÜÀ ãÓŠÌ ÅŠ×Ì˯ãØ‹Ã ÓêÅêÌŸÉàÌ,
ÅŠ×Ì̸͡ÓêË¡ÌŸÔàÃ.
ÖáÉ¿Ì˯ÄßâÖêÌâÉêÍäÉÓàÄàÀâÍ‹Ç Ûì À‹à æÓ‹(Seedling) äÈÇÀíÃÄßÓêÖèÀÅßÌßÝïÍÄ×Ç äÈÇËÜÌÀíÀ
ÁÜÃÓèÌÄßÓêÁßÙàÈåØÇñÀ׊à ãÖ‹× ÄªÃƒ Å‹×ÇØàÎàÇ Ûì ÍŠÜÌãÉÀÊàËáÜéÈ ãÖß ÖáÉ¿Ì˯âÀêÈÓàÄàÀ
ÉíòÌÉéÈÉà(Stump budding) ÄßÓêÝïÍÝŠà ÃÖèÀÅßÌßÀß͘ÜÀ äÈÇËàÃÀíÀ ãÖß ËàÃÎàÇÄßÓêÁßÙàÈ
˯ Á‹ÜÌÁ‹à ÃÅßÚœÅßâÚêÀèÌ.
• ÝàÀ: âÎèÌÖßÍíÍÝàÀãÀ‹× (Tap root system) Âì ÓêÝàÀãÀ‹× ãÖß ÝàÀãÙà ˯âÝèÈÙ‹à˯ØàÜàØàÌ
ãÖß ÇëÈÖáÉ¿Ì, ÎíÀÀßÉéÝàÀãÀ‹×ÁÜÃÔàÃÑàÖàÄßÍ¡Ô¨ÃÖíÃÆ´ÌѺÌÈéÌâÖéÀâ˳à ˯Â×ÌÎßÓàÌ1 ½-2
ãÓèÈâ˳àÌ´Ì ÌÜÀÄàÀåÌÈéÌ˯Èê ÜàÈÄßÔ¨ÃÖíÃâÊêà 2 ãÓèÈ, ÌÜÀÄàÀÌ´ÌÇèÃÓêÖßÍíÍ ÝàÀÐÜÇ
(Feeding root) âѲÜØàÜàØàÌ ÝàÀȨÃÀŠà×ÅŠ×ÌåØÇŠÄßØàÀéÌÔïŠæÀ‹Ïê× ÈéÌ ÛàÇÀ׊àåÌÆ´ÌÈéÌâÖéÀ.

7
• âÝìÜÌÇÜÈ: ÄßÎßÀÜÍÈ‹×ÇåÍ ãÖß ÀªÃÀ‹à ÌÅàÁà ˯ÎßÀÜÍâÎèÌâÝìÜÌÇÜÈ˯ãÉÀÉŠà ÃÀèÌÜÜÀæÎ
ÉàÓ ÖèÀÅß Ìß ÁÜÃÑèÌÔàÃÑàÖà ÜèÌÓêÙ‹à˯ÛèÀåÌÀàÌÅèÃâÂàßãÅà ÖáÖÞÃËàÈÜàØàÌÉŠàÃ:
1) åÍ Leaf : åÍÔàÃâÎèÌåÍ˯ÎßÀÜÍÈ‹× Ç(Compound leaf ) Ù±ÃÀ‹àÌåÍÄßÓêå ÍÇŠÜÇ(leaf let)
3åÍãÉŠÍàÃÑèÌÜàÈÓêå ÍÇŠÜÇ 4-5åÍ, ÓêÅêâÁ´Ó âÎèÌÓèÌ ãÖß ÖèÀÅßÌßåÍÄßÓêÂ×àÓãÉÀÉŠàÃ
ÀèÌæÎÉàÓÑèÌ åÍÔàÃÄßãÉÀÜÜÀÓàâÎèÌƴ̃.
2) ÀªÃÊà: ÄßÎßÀÜÍÈ‹×ÇÀªÃÊàÁßÙàÈåØÇŠ âƯÃâÎèÌÅŠ×Ì˯ÄßâÖêÌâÉêÍäÉÉ¡ÄàÀÖáÉ¿Ì2-3 Êà.
ÁßÙàÈ ãÖß ÓïÌÁÜÃÀàÌãÉÀÊà ãÖß ÀªÃ âÝèÈåØ‹ÓêÖèÀÅßÌßÝïÍÆíÃ˯ãÉÀÉŠà ÃÀèÌæÎÉàÓãÉŠ
ÖßÑèÌ âƯÃÓêÏíÌÉ¡Â×àÓãÁÃãÝÃ, ÀàÌÉ‹àÌÂ×àÓãÝÃÁÜÃÖíÓ, ÑßÇàÈÍ¿ÃãÓÃÉŠà Ã
ÎíÀÀßÉéÉ¿ÌÔàÃÑàÖàÄßÖ³ÌåÍåÌÖßÈïãÖ‹ÃÁÜÃËîÀƒÎê ÇíÀâ×´ÌÉ¿ÌÔàÃ˯ÓêÜàÇîÉœÀ׊à 3 Îê ÖíÃÓà.
• ÈÜÀ(flower): ÈÜÀâÝèÈÙ‹à˯ÎßÅíÓÑèÌ, ÓèÀâÀêÈÉàÓÎàÇÀªÃÃñàÛèÃÖßÈïÀàÌÏèÈåÍ äÈÇÜÜÀÑ‹ÜÓÀèÌ
ÀèÍåÍÜŠÜÌ˯γÃÜÜÀÓàåÚŠ ÈÜÀÓêÖèÀÅßÌßÜÜÀâÎèÌÆ¡ ãÍÍ Compound raceme Ûì panicle ãÉŠ
ÖßÆ¡ÓêÛàÇÀªÃ ÓêËèÃâÀÅÜÌÏï‹ ãÖß âÀÅÜÌãÓŠ ÔïŠåÌÆ¡ÈÞ×ÀèÌ äÈÇÓêâÀÅÜÌÏï‹ ÛàÇÀ׊àâÀÅÜÌãÓŠ.
ÎíÀÀßÉéÔàÃÄßÜÜÀÈÜÀÎêÖß 2 ´ÃÂì: åÌÖßØ׊à ÃâÈìÜÌ ÀîÓÑà Øà âÈìÜÌ ÓéÊîÌà ãÖß åÌÖßØ׊àÃ
âÈìÜÌÅêÃØà âÊêÃâÈìÜÌÉîÖà. ÀàÌÜÜÀÈÜÀ´ÃËáÜêÈÄßÜÜÀÈÜÀÉàÓÖßÈïÀàÌ âƯÃÄßÓêÏíÌÏßÖéÈ
ÛàÇÀ׊à´ÃËê2
• ÚàÀ ãÖß ãÀŠÌ(fruit and seed): ÚàÀÔàÃÑàÖàâÀêÈÄàÀÀàÌÎßÅíÓâÀÅÜÌÏï‹ ãÖß âÀÅÜÌãÓŠ,
ÔàÃÑàÖàâÎèÌÑèÌÑìÈ˯ÓêÀàÌÎßÅíÓâÀÅÜÌãÍÍâÎêÈ. ÎíÀÀßÉéãÖ‹× ÚàÀÔàÃÑàÖàÄßÓêÖèÀÅßÌßâÎèÌ
ÙŠ×ÇóíÌ ãɊןâÁ¿à ËàÃÀàÃ. ÚàÀÜŠÜÌÓêÅê ÁÞ× Ê‹à ãÀŠÎŠÞÌâÎèÌÅêÌŸÉàÌ ãÖß ãÁÃ, ÚàÀãÀŠâÉèÓ˯Äß
åÆ‹â×Öà 2 âÈìÜÌ Øà 3 âÈìÜÌ, âÓìñÜÚàÀãÀŠÛàÇ ÄßãÉÀ ãÖß Ö³ÌÖíÃÓà. ãÀŠÌÓêÅêÌŸÉàÌÆàÇÁà×. Óê
ÁßÙàÈÎßÓàÌ2-2.5 ÆèÃÉêãÓèÈ À׋à à 1.5-2.5 ÆèÃÉêãÓèÈ, ÙèÀ3-6 Àðà Ó, âÓèÈ/ãÀŠÌ ÎßÀÜÍÈ‹× Ç
Å׊ÌÅáÂèÌ 3 ÅŠ×ÌÂì: âÎìÜÀãÀŠÌ(Seed coat) âÜèÌäÈÅâÎêÓ (Endosperm) ãÖß ÉíòÌÜŠÜÌ(Embryo)
âÎìÜÀÄßâÝèÈÙ‹à˯΋ÜÃÀèÌ âÜèÌäÈÅâÎêÓ (Endosperm) ãÖß ÉíòÌÜŠÜÌÍ¡åØ‹æÈ‹ÝèÍÜèÌÉßÖàÇÄàÀÅß
ÑàÍã×ÈÖ‹ÜÓÉŠà Ã. âÜèÌäÈÅâÎêÓ (Endosperm) âÝèÈÙ‹à˯ÅßÅíÓÜàØàÌÅáÖèÍÉ¿ÌÜÜŠÌåÌæÖÇßËá
ÜéÈ, ÅŠ×ÌÉíòÌÄßÎßÀÜÍÈ‹×ÇåÍÖ‹ÞÃ, ÎàÇÝàÀ ãÖß ÇÜÈÜŠÜÌ ÄßâÝèÈÙ‹à˯ÄßâÖêÌâÉêÍäÉâÎèÌÉ¿ÌÔàÃ
ÑàÖàÉ¡æÎ. ãÀŠÌÁÜÃÔàÃÑàÖà âÓ²ÜÖ³ÌÖíÃåÚŠƒ ÄßÓêâÎêâÆèÌÀàÌãÉÀÃÜÀÅïà ãÉŠ ÜèÈÉàÀàÌãÉÀÃÜÀ
ÄßÛîÈÖíÃ×èÌÖßÎßÓàÌ 5%, ÅßÌ´ÌåÌÅßÑàÍÎíÀÀßÉéãÀŠÌ ÄßÝèÀÅàÂ×àÓÃÜÀæ׋æÈ‹ÎßÓàÌ 20 ×èÌ
â˳àÌèòÌ, Ê‹à É‹ÜÃÀàÌ˯ÄßÌáãÀŠÌÔàÃÑàÖàæÎÀ‹à ÅáÖèÍåÆ‹ÎßäØÇÈÄßÉ‹ÜÃâÖìÜÀØàãÀŠÌ˯ֳÌåÚŠ.
• ÌŸÔàÃ(Latex): âÎèÌÌŸÅêÁà× Øà Áà×ÎíÌâÛìÜÃÁî‹ÌÔïŠå ÌË¡ ÌŸÔàà âƯÃÍèÌÄîÔïŠåÌâÎìÜÀÁÜÃÉ¿ÌÔàÃ
äÈÇÅßâÑàßãÓŠÌâÎìÜÀÈ‹àÌåÌ âƯÃÔïŠÉéÈÀèÍâØDzÜÁßØÇàÇÉí×, ×é˯ÄßÌáâÜíà ÌŸÔàÃÜÜÀÄàÀÉ¿Ì
Ôàà ÑàÖà äÈÇÄß É‹ÜÃåÆ‹ÓêÈÀêÈ âѲÜÉèÈË¡ÌŸÔàÃåØ‹ÁàÈ
ÜÜÀÄàÀÀèÌ. åÌÌŸ ÔàÃÄßÓêÅŠ×ÌÎßÀÜÍÛèÀ˯ÅáÂèÌ
2ÅŠ×ÌÂì: ÅŠ×Ì˯ âÎèÌâÌºÜ Ôàà ãÖß ÅŠ×Ì˯͡ãÓŠÌâ̺ÜÔàÃ,
ÉàÓÎíÀßÉéåÌÌŸÔàÃÄßÓê â̺ÜÔàà ãØ‹ÃÔïŠÎßÓàÌ 25-45%,
âƯÃâ̺ÜÔàÃȨÃÀŠà×ãÓŠÌ ÅŠ×Ì˯âÜíà æÎÌáåÆ‹ÎßäØÇÈÉ¡ÀàÌ
ÈáÖíÃÆê×éÈ ãÖß âÎèÌůà ˯ÄáâÎèÌÅáÖèÍÆê×éÈÎßÄá×èÌÁÜÃ
ÅèÃÂíÓÓßÌîÈåÌÎßÄîÍèÌ. ÌŸÔàÃÓêÜßÌîÑàÍÁßÙàÈÉŠà à ÀèÌ Ë¯ ãÁÌÖÜÇÔïŠåÌÁÜÃãÛ×, ÜßÌîÑàÍ
âÛ³à̸ÄßÓêÍèÌÄîâÎèÌÖíÍÏÖèÀÀèÌÔïŠÉßÛÜÈâ×Öà ˯âÝèÈå؋ůÃãÁÌÖÜÇÂíÃÅßÑàÍâÎèÌÌŸÔàÃÔïŠæÈ‹ ÄíÌ

8
 À׊àÄßÅßÑàÍã×ÈÖ‹ÜÓ ãÖß ÎèÈåÄÉŠà à ÓàÀßËíÍ âÝèÈåØ‹ÓêÀàÌΊÞÌãÎà âƯÃÄßâÝèÈåØ‹ ÌŸ
ÔàÃâÅÇÂîÌÌßÑàÍ ãÖß ÄèÍÉí×ÀèÌâÎèÌÀ‹ÜÌ.

II. ສະພາບການປູ ກ ຢາງພາລາຢູ ່ ໃ ນແຕ່ ລ ະພາກຂອງ ສປປ ລາວ

2.1 ປັ ດ ໃຈທີ ່ ກ ໍ ່ ໃ ຫ້ ເ ກີ ດ ມີ ຂ ະ ບວນການປູ ກ ຢາງພາລາ

ສີ່ງທີ່ເປັນຕົວກຳນົດ ໃຫ້ມີການປູກຢາງພາລາຢ່າງແຜ່ຫຼາຍນັ້ນແມ່ນ: (1) ຄວາມປະສົບຜົນສຳເລັດຂອງການປູກ
ຢາງໃນບາງຂົງເຂດເປັນຕົ້ນ ແມ່ນ ບ້າ ນ ຫາດຍາວ, (2) ຜູ້ປູກຢາງ ແມ່ນ ໄດ້ຮັບຮູ້ບົດຮຽນກ່ຽວກັບການປູກຢາງ
ແລະ ຂໍ້ມູນຂ່າວສານຈາກຍາດຕິພີ່ນ້ອງ ຈາກປະເທດບ້າ ນໄກ້ເຮືອນຄຽງ ໂດຍສະເພາະ ປະເທດຈີນ, (3)
ຄວາມຕ້ອງການຜະລິດຕະພັນຢາງໃນຕະຫຼາດໂລກ ແມ່ນໄດ້ເພີ່ມຂຶ້ນ ເຊີ່ງ ການຕອບສະໜອງຢາງຂອງຈີນຈາກ
ສວນຢາງພາຍປະເທດແມ່ນບໍ່ພຽງພໍ ແລະ (4) ຢາງພາລາ ແມ່ນພືດເສດຖະກິດ ທີ່ຈະສາມາດສ້າງລາຍຮັບແກ່
ຊາວກະສິກອນໄດ້ ເພື່ອທີ່ຈະໃຫ້ບັນລຸເປົ້າໝາຍຂອງລັດຖະບານໃນການຢຸດຕິການຖາງປ່າ ເຮັດໄຮ່ຢ່າງຊິ້ນເຊີງ ໃນ
ປີ2010 ແລະ ຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຈົນໃນປີ 2020. ດັ່ງ ຕາຕະລາງຈະໄດ້ປຽບທຽບລາຍຮັບຈາກພືດກະສິ
ກຳແຕ່ລະຊະນິດ.
ຕາຕະລາງ1: ລາຍຮັບຈາກພືດກະສິກຳແຕ່ລະຊະນິດທີ່ແຕກຕ່າງກັນ.
ຊະນິດພືດກະສິກຳ ຜົນຜະລິດ(Kg/Ha) ລາຄາຢູ່ພື້ນທີ່( Kip/Kg) ລາຍໄດ້ຕໍ່ Ha(Kip) ລາຍໄດ້ຕໍ່ Ha(USD)
ເຂົ້າ ໄຮ່ 1,500 1,000 1,500,000 146
ສາລີ 3,000 700 2,100,000 204
ຖົ່ວເຫຼືອງ 800 2,500 2,000,000 195
ໝາກງາ 700 5,000 3,500,000 340
ຝີ່ນ 8 1,160,000 9,280,000 903
ຢາງພາລາ 1,361 6,500 8,846,500 861
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: Helberg,2005 & Alton et al. 2005

2.2 ພາກເໜື ອ
ຂະບວນການປູກຢາງພາລາໃນ ພາກເໜືອ ແມ່ນໄດ້ມີການລິເລີ່ມແຕ່ ປີ 1994 ທີ່ ບ້າ ນຫາດຍາວ ເມືອງ ແລະ
ແຂວງ ຫຼວງນ້ຳ ທາ ໃນເນື້ອທີ່ 437ຮຕ ໂດຍແມ່ນປະຊາຊົນເປັນຜູ້ລົງທຶນປູກເອງ ແລະ ໃນໄລຍະປີຕໍ່ມາເນື້ອທີ່
ຢາງ ກໍ່ໄດ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວຂຶ້ນເລື້ອຍໆ, ຈົນກະທັງ ເມື່ອຜົນຜະລິດຈາກສວນຢາງທີ່ຫາດຍາວໄດ້ຮັບຄວາມປະ
ສົບຜົນສຳເລັດຢ່າງສູງ. ໃນຊຸມປີ 2001, ອັນເຮັດເປັນການດືງດູດນັກລົງ ທຶນຕ່າງປະເທດເກີດມີຄວາມສົນໃຈ ທີ່ຈະ
ເຂົ້າມາລົງທຶນປູກຢາງພາລາຢູ່ລາວ ໂດຍສະເພາະແມ່ນການລົງທຶນຂອງຈີນ, ສະນັ້ນເລີ່ມແຕ່ປີ 2003 ເຖີງປະຈຸບັນ
ເນື້ອທີ່ປູກຢາງພາລາ ໃນບັນດາແຂວງ ພາກເໜືອ ໄດ້ຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງວ່ອງໄວ ເຊີ່ງ ໄດ້ມີການນຳໃຊ້ແນວພັນ
GT1, 77-2, 77-4, RRIM600. ທົ່ວທັງພາກ ມີເນື້ອທີ່ປູກຢາງພາລາທັງໝົດ 16,534ຮຕ (ເບີ່ງໃນເອກກະສານ
ແນບທ້າຍ1).

2.3 ພາກກາງ
ການປູກຢາງພາລາ ແມ່ນໄດ້ມີການລິເລີ່ມໃນພາກກາງແຕ່ ປີ 1990 ຢູ່ ເມືອງ ທ່າ ແຂວງ, ແຂວງ ຄຳມ່ວນ ມີ
ເນຶ້ອທີ່ 80 ຮຕ ເຊີ່ງ ແມ່ນບໍລິສັດພັດທະນາເຂດພູດອຍ ເປັນຜູ້ລົງທຶນ, ຕໍ່ມາໃນປີ 1996 ກໍ່ໄດ້ມີການຈາກປະຊາ

9
ຊົນ ແລະ ໂຄງການຈຳນວນໜຶ່ງ ໃນເນຶ້ອທີ່ 118ຮຕ ທີ່ ເມືອງ ສັງ ທອງ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ແລະ ເມືອງ ທ່າ
ພະບາດ, ແຂວງ ບໍລິຄຳໄຊ. ຫຼັງຈາກນັ້ນ ໃນຊຸມປີຕໍ່ມາ ການປູກຢາງພາລາ ທົ່ວທັງ ພາກ ແມ່ນໄດ້ມີເນຶ້ອທີ່ຂະ
ຫຍາຍຕົວເພີ່ມ ຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ໃນນັ້ນ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 130ຮຕ, ບໍລິຄຳໄຂ 1,026ຮຕ, ຄຳມ່ວນ 1,447ຮຕ,
ແຕ່ວ່າ ແຂວງ ສະຫວັນນະເຂດ ແມ່ນມີເນຶ້ອທີ່ 243ຮຕ ທົ່ວທັງ ພາກມີເນຶ້ອທີ່ປູກຢາງພາລາທັງ ໝົດເທົ່າ
ກັບ2,846ຮຕ ໂດຍທົ່ວໄປການນຳໃຊ້ແນວຢາງພາລາແມ່ນໄດ້ ນຳມາຈາກ ປະເທດໄທຄື: RRIM600(Rubber
Research Institute of Malaysia) (ເບີ່ງໃນເອກກະສານ ແນບທ້າຍ1)

2.4 ພາກໃຕ້
ຈຳປາສັກ ແມ່ນແຂວງໜຶ່ງ ທີ່ໄດ້ມີການລິເລີ່ມທົດລອງການປູກຢາງພາລາ ທີ່ ຫຼັກ 10 ໃນປີ 1930 ໂດຍແມ່ນ
ຊາວຝຼັ່ງ ເປັນຜູ້ນຳມາປູກ ເພື່ອທົດສອບຄວາມເປັນໄປໃນການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຕົ້ນຢາງພາລາ, ແຕ່ຂະບວນການ
ປູກຢາງພາລາໃນໄລຍະຕໍ່ມາ ແມ່ນບໍ່ໄດ້ມີການຂະຫຍາຍຕົວ . ຈົນກະທັງ, ມາຮອດ ປີ 1995 ຈິ່ງ ໄດ້ມີການລິເລີ່ມ
ຂະບວນການປູກຢາງພາລາຂຶ້ນມາໃໝ່ ໂດຍແມ່ນ ບໍລິສັດ ດາວຟີ ເປັນຜູ້ລົງທຶນປູກໃນເນຶ້ອທີ່ 74 ຮຕ ທີ່ ບ້ານ
ຫ້ວຍຕ້ອງ, ເມືອງ ບາຈຽງຈະເລີນສຸກ. ປີ 2006 ພື້ນທີ່ການປູກຢາງກໍ່ໄດ້ມີການຂະຫຍາຍ ໃນເນຶ້ອທີ່ 6,719ຮຕ,
ໂດຍແມ່ນບໍລິສັດໂຮ່ຈີມິນ ແລະ ກາວສຸດາລັກ(Cao Su Daklak) ຂອງຫວຽດນາມ, ພ້ອມດຽວກັນບໍລິສັດ ກາວສຸ
ດາລັກ(Cao Su Daklak) ຍັງ ໄດ້ປູກຢູ່ ແຂວງ ສາລະວັນ ໃນເນື້ອທີ່ 1,418.8ຮຕ, ສຳລັບແຂວງ ອັດຕາປື
ແມ່ນມີເນື້ອທີ່ປູກເທົ່າກັບ 500 ເຮັກຕາ ແລະ ເຊກອງ ແມ່ນ ມີເນື້ອທີ່ເທົ່າ ກັບ 100 ເຮັກຕາ, ທົ່ວທັງພາກ ມີ
ເນຶ້ອທີ່ປູກຢາງພາລາທັງ ໝົດເທົ່າກັບ 8,737.8 ຮຕ ໂດຍທົ່ວໄປການນຳໃຊ້ແນວຢາງພາລາ ແມ່ນໄດ້ນຳ ອອກມາ
ຈາກ ປະເທດໄທ ແລະ ຫວຽດນາມຄື: ແນວພັນRRIM600 ແລະ RRIV4.(ເບີ່ງໃນເອກກະສານແນບທ້າ ຍ1)

ຕາຕະລາງ2 : ສະຫຼຸບເນື້ອທີ່ການປູກຢາງພາລາ ແລະ ແຜນຂະຫຍາຍເນື້ອທີ່ໃນແຕ່ລະພາກຂອງ ສປປ ລາວ

ຂົງເຂດ ເນື້ອທີ່ປູກຢາງໃນປະຈຸບັນ(ຮຕ) ແຜນການປູກຮອດປີ2010(ຮຕ)
ພາກເໜືອ 16,547 121,000
ພາກກາງ 2,846 10,000
ພາກໃຕ້ 8,737.8 52,840
ລວມ 28, 1 31 18 3, 84 0
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ການສຳຫຼວດພື້ນທີ່ການປູກຢາງພາລາ ຂອງ ສູນຄົ້ນຄວ້າ ປ່າ ໄມ້, 2007

2.5 ພື ້ ນ ທີ ່ ສ ວ ນຢາງພາລາທີ ່ ໄ ດ້ ກ ີ ດຢາງ

ສວນຢາງທີ່ໄດ້ມີການກີດຢາງ ແມ່ນ ສວນຢາງທີ່ໄດ້ເລີ່ມປູກໃນປີ 1990-1996 ເຊີ່ງໃນນັ້ນລວມມີ ແຂວງ ຫຼວງ
ນ້ຳທາ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ບໍລິຄຳໄຊ, ຄຳມ່ວນ ແລະ ແຂວງ ຈຳປາສັກ.
ຕາຕະລ າງ3: ເນື້ອທີ່ຢາງທີ່ສາມາດກີດຢາງ
ປູກປີ ບ້າ ນ ເມືອງ ແຂວງ ເນື້ອທີ່(ຮຕ) ຊະນິດພັນ
1990 ທ່າແຂກ ຄຳມ່ວນ 80 RRIM600
1992 ຫີນບູນ ຄຳມ່ວນ 23 RRIM600
1994 ຫາດຍາວ ຫຼວງນ້ຳທາ ຫຼວງນ້ຳທາ 437 GT1,
RRIM600
1995 ຫ້ວຍທອງ ບາຈຽງຈະເລີນສຸກ ຈຳປາສັກ 74 RRIM600
1996 ສັງທອງ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 114 RRIM600

10
 1996 ທ່າພະບາດ ບໍລິຄຳໄຊ 4 RRIM600
ລວມ 73 2

III. ÀàÌÀáÌíÈâÁÈÏßÖéÈÔàÃÑàÖàåÌÖà×
åÌÀàÌÀáÌíÈâÁÈÏßÖéÈÔàÃÑàÖàÉ‹ÜÃÜêÃåÅŠâÁÈ˯æÈ‹ÀáÌíÈÀàÌÎïÀÔïŠåÌãÉŠÖßãÁ×à Ûì åÌãÉŠÖßË‹ÜÃʯÌ
ÅàÇâØÈÇ‹ÜÌ׊à ØàÀâÁÈåÈÅàÓàÈÎïÀÉ¿ÌæÓ‹æÈ‹ãÓŠÌ ÑºÌ˯ȨÃÀŠà×À¡ÅàÓàÈ ÎïÀÔàÃÑàÖàæÈ‹âƨÌÀèÌ ãɊŪÃ
ÅáÂèÌÂìѺÌ˯̸ɋÜÃÔïŠå ÌâòÜÌæÁ˯ãÌ×ÑèÌÔàÃÑàÖàÅàÓàÈÄßâÖêÌâÉêÍäÉæÈ‹Èê ãÖß åØ‹ÏíÌÏßÖéÈÌŸÔàÃ
ÅïÃ, ãÉŠËèÃÚíÈÌ´Ì É‹ÜÃÄèÈÅèÌÀàÌÎïÀåÌâÁÈ ÈéÌ˯͡ãÓŠÌΊàÅßØÃ×ÌãØŠÃÆàÈ, Ίà΋ÜÃÀèÌãÛñÃÌŸ, Ίà ×èÈËß
ÌßËá. ÀàÌÜßÌîÓèÈâÁÈÎïÀ ÔàÃÑàÖà É‹ÜÃÌèÍÊìÁßÍ×ÌÀàÌÁÜÃÀàÌÄèÈÅèÌ˯ÈéÌ ËªÜíÃÀàÌÄèÈÉ´Ã˯ÀŠÞ×
Á‹ÜÃæÈ‹ÖßÍîæ׋ (ÖàÇÖßÜÞÈ âͪÃãÏÌ˯ÀàÌÌáåƋ˯ÈéÌÉàÓâÜÀÀßÅàÌÆ‹ÜÌË‹àÇ 2)

ÈéÌ˯ÚàßÅíÓåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÄßÄèÈÔïŠå Ì 2 ÖßÈèÍäÈÇÜêÃÉàÓâòÜÌæÁÅßÑàÍã×ÈÖ‹ÜÓ˯ âÚàßÅíÓåÌ

ÀàÌÎïÀÂìȨÃ˯æÈ‹ÀŠà×ÓàÁàÃâËéÃãÓŠÌÓêÂì:

3.1 âÁÈÑàÀåÉ‹:
o ÖßÈèÍ˯ I: ãÓŠÌÈéÌÑïÑÞÃÍçÖéâ×Ì (ÑïæÑâÀ³à ) ƱÃâÎèÌÈéÌ˯âÚàßÅíÓÈê˯ÅîÈåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà, äÈÇ
ÅßâÑàßãÓŠÌÔïŠãÁ×ÃÅàÖß×èÌ (âÁÈâÓìÜÃÉßäÜÇ)
o ÖßÈèÍ˯II: ãÓŠÌâÎèÌâÁÈ˯âÚàßÅíÓåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÖßÈê, äÈÇ ÅßâÑàßãÓŠÌÔïŠãÁ×ÃÜèÈÉßÎì
(âÁÈâÓìÜÃÑï×íÃ), ãÁ×ÃÄáÎàÅèÀ (âÁÈâÓìÜÃÍàÄÞÃ), ãÁ×ÃâÆÀÜà (âÁÈâÓìÜÃÀßÖìÓ ãÖß âÓìÜÃÖß
ÓàÌ.
ÉàÉßÖàÃ4: ÅßãÈÃâ̺Ü˯˯âÚàßÅíÓÎïÀÔàÃÑàÖàåÌãÉŠÖßâÓìÜà åÌ ÑàÀåÉ‹
Ö/È ãÁ×à âÓìÜà ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–È–êËñêÅîÈ ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–Èê
–(âÝèÀÉà) (âÝèÀÉà)
1 ÄáÎàÅèÀ ÍàÄÞà 0.00 3043.75
ÆßÌßÅíÓÍïÌ 130.00 482.50
äÑÌËÜà 48.00 68.50
ÎàÀâÆ 0.00 599.50
ÎßËîÓÑÜÌ 0.00 2,062.75
ÄáÎàÅèÀ 668.75 208.50
ÅîÀîÓÓà 782.00 0.00
äÁà 653.50 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 2,282.25 6,465.5
2 ÜèÈÉàÎì ÅßÙàÓæÆ 0.00 970.25
ÅßÓèÀÂêæÆ 0.00 178.00
Ñï×íà 0.00 11,903.00
ÆàÌæÆ 767.50 1,698.75
Ö×ÓÇÜŠÇ 767.50 14,750
3 ÅàÖß×èÌ ÅßÓ‹×Ç 10,019.50 0.00

11
 ÉàäÜ‹Ç 40,428.75 0.00
Éî‹ÓÖàÌ 4,862.00 0.00
ÖßÂÜÌâÑèà 1226.50 0.00
ÂíÃâÆÈíÌ 1599.75 0.00
ÅàÖß×èÌ 1,335.25 0.00
×àÎê 432.50 0.00
âÖ³àÃàÓ 0.00 33.75
Ö×ÓÇÜŠÇ 59,904.25 33.75

4 âÆÀÜà ËñàãÉà 0.00 1,860.00

ÖßÓàÌ 1,929.75 3,649.25
ÈèÀÄìà 243.00 0.00
ÀàÖìÓ 687.75 5,455.75
Ö×ÓÇÜŠÇ 2,860.5 10,965
Ö×Ó 65,814.5 32,214.25
Ö×ÓËèÃÚíÈ 98,028.75
(ãÛŠÃÁ§ÓïÌ: ÅïÌÅáÛ×È ãÖß ãÍŠÃâÁÈÈéÌÀßÅéÀá, 2007)

3.2 âÁÈÑàÀÀàÃ:
o ÖßÈèÍ I: ãÁ×ÃÅßØ×èÌÌßâÁÈ (âÁÈâÓìÜÃÌÜÃ, âÆäÎÌ ãÖß âÓìÜÃÑéÌ
o ÖßÈèÍ II: ãÁ×ÃÂáÓŠ×Ì (âÁÈâÓìÜÃØêÌÍïÌ ãÖß âÓìÜÃÍí×ÖßÑà)

ÉàÉßÖàÃ5: ÅßãÈÃâ̺Ü˯˯âÚàßÅíÓÎïÀÔàÃÑàÖàåÌãÉŠÖßâÓìÜà åÌ ÑàÀÀàÃ

Ö/È ãÁ×à âÓìÜà ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–È–êËñêÅîÈ ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–Èê
–(âÝèÀÉà) (âÝèÀÉà)
1 ÅßØ×èÌÌßâÁÈ ÅÜÃÂÜÌ 492.75 0.00
ËñàÎàÃËÜà 1,906.00 0.00
×éÖßÍïÖê 8,877.25 0.00
æÆÍïÖê 1,902.00 0.00
ÜàÈÅßÑÜÌ 2,332.00 1.00
âÆäÎÌ 48,381.00 0.00
ÑßÖàÌæÆ 5,518.75 0.00
ÜàÈÅßÑèÃËÜà 298.25 0.00
ÑêÌ 37,653.25 0.00
ÌÜÃ 56,913.75 0.00
ÆíÌÍïÖê 837.50 0.00
ÓßØàæÆ 0.00 3519.75
âÆÍ´ÃæÒ 0.00 1808.25
Ö×ÓÇÜŠÇ 165,112.5 5,328

2 ÂáÓŠ×Ì ÌàÀàÇ 0.00 8827.25

12
 ØêÌÍïÌ 0.00 45165.25
ÇíÓÓßÖàÈ 0.00 16597.25
Íí×ÖßÑà 0.00 29396.75
ËñàãÁÀ 0.00 6,141.50
æÆÍí×ËÜà 0.00 117.00
ÙÜÃÍíÀ 57.50 180.25
Ö×ÓÇÜŠÇ 57.50 106,425.25

3 ÍçÖéÂáæÆ ÂáâÀêÈ 32062.50 22.50

×ÞÃËÜÃ 0.00 37.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 32,062.50 59.5
4 ÌßÂÜÌÛ×à ÄèÌËßÍïÖê 101.25 0.00
ÅêäÂÈÉßÍÜà 174.25 0.00
æÆâÅÈÊà 152.25 2936.50
ØàÈÆàÇÒÜà 78.75 0.00
ÅèÃËÜà 5541.75 34.25
ÌàÆàÇËÜà 189.00 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 6,237.25 2,970.75
5 ×ÞÃÄèÌ ÀàÅê 0.50 0.00
ãÓÈ 8179.75 0.00
âÒìÜà 2675.75 0.00
ÆßÌßÂàÓ 15659.75 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 26,515.75 0.00

Ö×Ó 229,985.5 114,783.5

Ö×ÓËèÃÚíÈ 344,769
(ãÛŠÃÁ§ÓïÌ: ÅïÌÅáÛ×È ãÖß ãÍŠÃâÁÈÈéÌÀßÅéÀá, 2007)

3.3 âÁÈÑàÀâÙìÜ:
o ÖßÈèÍ I: ãÁ×ÃÍ¡ãÀ‹× (âÁÈâÓìÜÃØ‹×ÇÆàÇ, âÁÈâÓìÜÃÉ¿Ìâϵà ãÖß âÁÈâÓìÜÃÎàÀËà), ãÁ×à ØÖ×Ã
ÌŸËà (âÁÈâÓìÜÃØÖ×ÃÌŸËà ãÖß âÓìÜÃÅéÃ), ãÁ×ÃØÖ×ÃÑßÍàà (âÁÈâÓìÜÃÆÞÃâÃéÌ ãÖß âÁÈ âÓìÜÃ
ÌŠàÌ), ãÁ×ÃæÆÇßÍïÖê (âÁÈâÓìÜÃÂÜÍ ãÖß âÓìÜÃÆÞÃÝŠÜÌ)

o ÖßÈèÍ II: ãÁ×à ÜîÈíÓæÆ (âÁÈâÓìÜÃÝîÌ, âÓìÜÃãÍÃ, âÓìÜÃæÆ ãÖß âÓìÜÃÌàÚ§), ãÁ×ÃØÖ×ÃÌŸËà
(âÁÈâÓìÜÃÌàãÖ)

ÉàÉßÖàÃ6: ÅßãÈÃâ̺Ü˯˯âÚàßÅíÓÎïÀÔàÃÑàÖàåÌãÉŠÖßâÓìÜà åÌ ÑàÀâÙìÜ

Ö/È ãÁ×à âÓìÜà ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–È–êËñêÅîÈ ÈéÌ–Ë–¯Ó–êÂ×àÓâÚàßÅíÓ–Èê
–(âÝèÀÉà) (âÝèÀÉà)
1 æÆÇßÍïÖê ÎàÀÖàÇ 4627.50 0.00
æÆÇßÍïÖê 116.75 0.00

13
 ÑÞÃ 3445.00 0.00
âÃéÌ 393.25 0.00
ÂÜÍ 3517.75 0.00
ÆÞÃÝŠÜÌ 7394.25 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 19,494.5 0.00

2 Û×ÃÑßÍàà ÆÞÃâÃêÌ 2449.50 0.00

ÌàÌ 4864.25 0.00
äÑÌæÆ 1301.50 0.00
Øð×ÃÑßÍàà 952.25 0.00
ÎàÀãÆà 60.75 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 9,628.25 0.00
3 Û×ÃÌŸËà Åéà 2,270.75 0.00
ÖÜÃ 1,647.25 0.00
Øð×ÃÌŸËà 3,015.75 177.50
×ÞÃÑïÂà 2.00 0.00
ÌàãÖ 849.50 2879.00
Û‹à 0.00 449.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 7,785.25 3,505.5
4 Í¡ã À‹× É¿Ìâϸà 6,732.50 0.00
Ø×ÇÆàÇ 20,617.00 0.00
ÑàÜîÈíÓ 10,245.25 0.00
ÎàÀËà 5,488.75 0.00
–âÓêà 6,911.25 0.00
Øí×âÓìÜà 32.50 0.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 50,027.25 0.00
5 ÜîÈíÓæÆ ÌàÚ§ 190.75 2,680.00
âÓìÜÃæÆ 0.00 4,322.00
ãÍŠÃ 0.00 7,425.25
Ãà 0.00 3,124.75
ÝîÌ 69.75 14,234.00
ÎàÀãÍñà 1164.25 54.00
Ö×ÓÇÜŠÇ 1,424.75 31,840
6 ÆÞÃÁ×àà ÑïÀïÈ 6.25 0.00
Ö×Ó 88,366.25 35,345.5
Ö×ÓËèÃÚíÈ 123,711.75
(ãÛŠÃÁ§ÓïÌ: ÅïÌÅáÛ×È ãÖß ãÍŠÃâÁÈÈéÌÀßÅéÀá, 2007)

ÅáÖèÍÈéÌ˯͡ÓêÂ×àÓâÚàßÅíÓåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàãÓŠÌ ÈéÌ˯ÓêÌŸÊ‹×ÓÁèÃâÎèÌæÖÇßâ×ÖàÌàÌâÎèÌÉ¿Ì ãÓŠÌ

ѺÌ˯˳ÃÌà (Ù‹àÈéÌɺÌ).

14
IV. ÝïÍãÍÍÀàÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖàÔïŠåÌÖà×

4.1 ÝïÍãÍÍÀàÌÏßÖéÈ
ÅßÑàÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÁÜà ÅÎÎ Öà× ÅªÃ˯ًà ÅíÌåÄÀ¡Âì ÀàÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖàåÌ ÅÎÎ Öà× âØèÌæÈ‹ÔŠàÃ
ÆèÈâÄÌ׊à ÓêËŠà ÜŠÞÃËàÃÈ‹à ÌÀàÌÏßÖéÈ Ë¯ãÉÀÉŠàÃÄàÀ ÍíÈÝÞÌÁÜÃÎßâËÈܲ̃ ÂìÎßÓàÌ 75% ÁÜÃÀàÌ
ÎïÀÔàÃÑàÖàËèÃÚíÈãÓŠÌÍçÖéÅèÈ ÎßËàÌ ãÖß 25% ãÓŠÌâÎèÌÁÜÃÆà×ÀßÅéÀÜÌÁßÙàÈÌ‹ÜÇ. äÈÇÅßâÖŠÇÔïŠ
ÅÎÎ Öà× ÏíÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖàæÈ‹ 1000 Øà 1800 ÀéäÖ/âÝèÀ Éà/Î ÌèÍãÉŠÎê˯ 7 âÎèÌÉ¿ÌæÎ. ÂàÈÂßâÌ׊à
ÔàÃÑàÖà˯ÓêÜàÇîÁÜÍâÁÈÎßÓàÌ 30 Îê ÄßÅàÓàÈÅ‹à ÃÖàÇ ÝèÍÅßâÖŠÇ ÎßÓàÌ 645 äÈÖà/Îê/âÝèÀÉà.
ãÛŠÃÁ‹ÓïÌ: Helberg (2005), Alton et al. (2005), ËÜÃÓßÌê×íà ãÖß Ü²Ìƒ. (2005)

4.2 ŠàÅáÎßËàÌ˯ÈéÌ
åÌÎßÄîÍèÌ̸ÀàÌÅáÎßËàÌ˯ÈéÌÀßÅéÀá ãÓŠÌÎßÓàÌ 2 Øà 9 äÈÖà/âÝèÀÉà/Îê, åÌÀçÖßÌêÎïÀÔàÃÑàÖà
ãÓŠÌ 4 äÈÖà. ÜêÃÉàÓÅßÑàÍ ãÖß âòÜÌæÁÁÜÃÈéÌåÌãÉŠÖßâÁÈ. â̺Ü˯ÎïÀÔàÃÑàÖàËèÃÚíÈÔïŠÖà×âÊéà ɿÌ
Îê 2006 ÓêÎßÓàÌ 28,118 âÝèÀÉà (ÅàÓàÈÁêÈÔàÃæÈ‹ ÎßÓàÌ 700 âÝèÀÉà) ãÖß ãÏÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà
˯ÓêÀàÌÁçÅáÎßËàÌÄàÀÍçÖéÅèÈÎïÀÔàÃÑàÖà ãÉŠÎê 2020 ÎßÓàÌ 350,000 âÝèÀÉà.

4.3 ÀàÌÌáåÆ‹ãÝÃÃàÌ
åÌÀàÌÌáåÆ‹ãÝÃÃàÌâÁ¿àåÌÅ×ÌÎïÀÔàÃÑàÖà ãÓŠÌÓêÂ×àÓÄáâÎèÌÉ‹ÜÃåÆ‹ ãÝÃÃàÌ 2 æÖÇßÂì: 1) åÌÆŠ×Ã
ÀàÌÀßÀÞÓÈéÌ ãÖß ÀàÌÎïÀ. 2) åÌÀàÌÍí×ÖßÍèÈÝèÀÅà ãÖß ÀêÈÔàÃ. åÌÆŠ×ÃÀàÌÀßÀÞÓÈéÌ ãÖß
ÀàÌÎïÀ ÄßåÆ‹ÄáÌ×ÌãÝÃÃàÌÎßÓàÌ 400 Øà 500 ãÝÃÃàÌ/âÝèÀÉà/Îê ãÖß åÌÆŠ×ÃÀàÌÍí×ÖßÍèÈÝèÀÅà
ãÖß ÁêÈÔàà ÄßåÆ‹ãÝÃÃàÌÎßÓàÌ 150 Øà 200 ãÝÃÃàÌ/âÝèÀÉà/Îê. È‹à ÌÀàÌÌáåÆ‹ãÝÃÃàÌ, âÊéÃãÓŠÌ
ÄßâÎèÌÎßâÈèÌÅáÝÜÃÀ¡ÉàÓ, ãɊ׊àÄáÌ×ÌãÝÃÃàÌ˯ÄáâÎèÌÉ¡ÀàÌÎïÀ ãÖß ÀàÌÁêÈâÜíà Ôàà À¡âÎèÌÍèÌØà
ÅáÂèÌ. â̲ÜÃÄàÀ׊à ÅÎÎ Öà× ÓêÄáÌ×ÌÎßÆàÀÜÌ Ù‹ÜÇ ãÖß ÄßÍ¡ÑÞÃÑçÀèÍÄáÌ×Ì˯ɋÜÃÀàÌÁÜÃÀàÌ
ÏßÖéÈÔàÃÑàÖà ÉàÓ˯ÖèÈÊßÍàÌæÈ‹ÂàÈÀß âοà ÚàÇæ׋åÌÎßÄîÍèÌ.

ÌÜÀÄàÀÌ´Ì ÎßØ×èÈÅàÈÁÜÃÀàÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖà åÌÎßâËÈܲ̃ À¡æÈ‹âÉìÜÌåØ‹Ýï‹ âÊéÃÏíÌÀßËíÍËàÃÈ‹àÌ

ÅèÃÂíÓ ÜèÌÍ¡Èê˯ÄßÉàÓÓà ÀèÍÀàÌÜßÌîÇàÈÌáâÁ¿à ãÝÃÃàÌ ÄàÀ ÉŠà ÃÎßâËÈâÎèÌÄáÌ×ÌÛ×ÃÛàÇÓàâÝèÈ
×ÞÀåÌÎßâËÈÙ±ÃÜêÀ.

4.4 ÖàÂàÔàÃÑàÖà
åÌÎßÄîÍèÌâØèÌæȋ׊à ÇèÃÓêÂ×àÓÝÞÀÝ‹ÜÃÉ‹ÜÃÀàÌÏíÌÏßÖéÈÁÜÃÔàÃÑàÖà ãÖß ÓêÉß ÛàÈÔàÃÑàÖà˯Èê
ãÖß ÓêãÌ×äÌ‹ÓÄßâѯÓÁºÌåÌ 10 ÎêÁ‹à ÃÙ‹à. ãÉŠæÎÂÞÃÂïŠÀèÌ Ì´Ì, ÇèÃÅèÃâÀÈâØèÌ׊à ×íÃÄÜÌÀàÌÏßÖéÈ ãÖß
ÀàÌÉßÛàÈÔàÃÑàÖà ÇèÃÓêÖèÀÅßÌßÍ¡ÎíÀÀßÉé “ÁºÌƒ ÖíÔ, ȨÃÌ´Ì Æà×ÀßÅéÀÜÌ ãÓŠÌÄáâÎèÌÉ‹ÜÃÓêÀíÌ
æÀÜèÌãÌŠÌÜÌåÈ Ù±Ã âѲÜÝèÍÓìÀàÌÉíÀÖàÂà ÁÜÃÍèÌØàÔàÃÑàÖà. åÌÀàÌÉíÀÖàÂàÁÜÃÔàÃÑàÖà̸ ÀàÌ
ÆîÀÇï‹ÄàÀËàÃÑàÀÅŠ×ÌÖèÈ ÌèÍ׊àÓêÂ×àÓÄáâÎèÌÔŠà ÃǪÃ. ÍèÌØàÙ±Ã˯ÅáÂèÌ ãÓŠÌÂ×àÓÅíÌåÄÁÜÃÌèÀÖíÃËëÌ
åÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàãÓŠÌÓêÔŠàÃÛ×à ÛàÇ È¨ÃÌ´Ì, âòÜÌæÁÁÜÃÅèÌÇà ÁÜÃÀàÌÖíÃËëÌåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà
É‹ÜÃâÝèÈåØ‹ âÚàßÅíÓ ÓêÁ´ÌÉÜÌÔŠà ÃÄßãÄ‹Ã äÈÇÀàÌÀáÌíÈâÁÈ˯âÚàßÅíÓåÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà, ÛêÀâ×´Ì
ÏíÌÀßËíÍ˯ÜàÈÄßÉàÓÓàËàÃÅèÃÂíÓ ãÖß ÅßÑàÍã×ÈÖ‹ÜÓ.

15
V. ພາບລວ ມຂອງບັ ນ ຫາ, ສີ ່ ງ ທ້ າ ທາຍ
ແລະໂອກາດໃນການຜະລິ ດ ຢາງພາລາຂະໜາດນ້ ອ ຍໃນ ສປປ ລາວ

5.1 ປັ ດ ໃຈຫລັ ກ ທີ ່ ຜ ັ ກ ດັ ນ ຢ່ ູ ເ ບື ້ ອ ງຫລັ ງ ການປູ ກ ຢາງພາລາ ຢ່ ູ ໃ ນ ສປປ ລາວ

ການປູກຢາງພາລາ ຢູ່ໃ ນ ສປປ ລາວ ໃນປະຈຸບັນ ກຳລັງມີການຂະຫຍາຍຕົວຢ່າງວ່ອງໄວ ໃນພື້ນທີ່ຂະໜາດ
ໃຫຍ່. ກຳລັງ ແຮງຜັກດັນຕົ້ນຕໍ ທີ່ເຮັດໃຫ້ການປູກຢາງພາລາ ມີການຂະຫຍາຍຕົວ ຢ່າງວ່ອງໄວນີ້ ແມ່ນການ
ລົງທຶນຂອງພາກສ່ວນເອກະຊົນ ຊຶ່ງເກືອບທັງ ໝົດແມ່ນການລົງ ທຶນຈາກນັກລົງທຶນຕ່າງປະເທດ ລວມທັງບັນດາ
ຫົວໜ່ວຍທຸລະກິດສ່ວນບຸກຄົນຂະໜາດນ້ອຍ ຈົນເຖິງບໍລິສັດຂະໜາດໃຫຍ່. ເນື່ອງຈາກວ່າ ການເພີ້ມຂຶ້ນຂອງ
ຄວາມຕ້ອງການ ຢາງພາລາໃນຕະຫລາດໂລກ, ໂດຍສະເພາະ ຄວາມຕ້ອງການທີ່ເກີດຂຶ້ນໃໝ່ ຈາກການ
ຂະຫຍາຍເສດທະກິດ ໃນ ສປ ຈີນ ໄດ້ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ຢາງພາລາມີລາຄາຖີບຕົວຂຶ້ນ, ເປັນເຫດໃຫ້ນັກລົງທຶນ
ຫລິງເຫັນ ຄວາມອຸດົມ ສົມບູນທາງດ້ານທີ່ດິນ ແລະ ລະບົບການຜະລິດກະສິກຳທີ່ມີຢ່າງຫລາກຫລາຍ ໃນ ສປປ
ລາວ ເປັນທ່າ ແຮງ ທີ່ສາມາດສະໜອງໂອກາດອັນສຳຄັນ ສຳຫລັບການເພີ້ມປະລິມານການສະໜອງຢາງພາລາ
ຕາມຄວາມຕ້ອງການ ຂອງຕະຫລາດໄດ້.

ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຢາງພາລາ ໃນ ສປປ ລາວ ບໍ່ວ່າຢູ່ໃ ນພາກລັດ ກໍຄື ພາກເອກະຊົນ ຍັງ ມີຢູ່ຢ່າງຈຳກັດ ແລະ
ຍັງບໍ່ທັນກວ້າງຂວາງ. ດັ່ງ ນັ້ນ, ໃນຂະນະ ທີ່ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າ ໄມ້ ມີຄວາມສົນໃຈເປັນພິເສດ ທີ່ຈະ
ຍົກລະດັບລາຍຮັບຈາກການຜະລິດກະສິກຳ, ແຕ່ຄວາມສາມາດໃນການສະໜອງການສົ່ງເສີມ ທາງດ້າ ນ ເຕັກນິກ
ທີ່ຈຳເປັນ ໃຫ້ແກ່ຊາວກະສິກອນ ພັດຍັງ ບໍ່ພຽງພໍ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກົນໄກຊຸກຍູ້ດ້າ ນອື່ນ ເຊັ່ນ ກົນໄກທາງດ້ານ
ສຶນເຊື່ອ ແລະ ການຊຸກຍູ້ທາງດ້ານການຈັດຕັ້ງ ໃຫ້ແກ່ຊ າວກະສິກອນ ຜູ້ທີ່ສົນໃຈຈະປູຢາງພາລາ ກໍຍັງບໍ່ທັນ
ພຽງພໍ. ຊ່ອງວ່າງຄວາມຂາດເຂີນເຊັ່ນນີ້ ຈິ່ງເປັນໂອກາດດີ ໃຫ້ແກ່ການລົງທຶນ ແລະ ການທຳທຸລະກິດ ຂອງນັກ
ລົງທຶນຈາກ ຕ່າງປະເທດ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ຈາກ ສສ ວຽດນາມ, ສປ ຈີນ ແລະ ປະເທດໄທ.

ໄປຄຽງຄູ່ກັບ ການຜັກດັນຈາກຄວາມຕ້ອງການຜະລິດຕະພັນຈາກຢາງໃນຕະຫລາດໂລກ ແລະ ການລົງທຶນຈາກ

ຕ່າງປະເທດແລ້ວ, ລັດຖະບານລາວ ຍັງມີແນວທາງສົ່ງ ເສີມການປູກຢາງພາລາ ກໍຄື ພືດເສດຖະກິດ ຊະນິດອື່ນໆ
ຢ່າງແຂງແຮງ ເພື່ອເປັນທາງເລືອກສຳຫລັບປ່ຽນແທນ ການຖາງປ່າ ເຮັດໄຮ່ ຊຶ່ງ ນອນຢູ່ໃ ນແຜນງານຫລັກ ຂອງ
ລັດຖະບານ ສຳຫລັບການພັດທະນາ ເສດຖະກິດ-ສັງຄົມຂອງຊາດ. ຄວາມພະຍາຍາມ ໃນການຢຸດຕິການ
ຖາງປ່າເຮັດໄຮ່ ໃນໄລຍະຜ່າ ນມາ ໄດ້ພົບກັບຄວາມຫຍຸ້ງ ຍາກຫລາຍຢ່າງ ແລະ ບາງຄັ້ງ ໄດ້ນຳໄປສູ່ການສ້າງ
ຜົນສະທ້ອນ ອັນບໍ່ດີຕໍ່ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນ ກໍຄື ຕໍ່ຄວາມຮັບປະກັນທາງດ້າ ນສະບຽງອາຫານ.
ໄປຄວບຄູ່ກັບ ເຫດການດັ່ງກ່າວນີ້, ແຜນພັດທະນເສດຖະກິດ-ສັງ ຄົມຂອງຊາດ ໃນ 5 ປີຕໍ່ໜ້າ ໄດ້ຫັນປ່ຽນ
ຮູບແບບ ການຜະລິດກະສິກຳ ຈາກການຜະລິດເພື່ອກຸ້ມຕົນເອງຂະໜາດນ້ອຍ ໄປສູ່ການຜະລິດສິນຄ້າ ຕາມກົນໄກ
ຂອງການຕະຫລາດ. ພະນັກງານໃນພາກລັດ ໃນຫລາຍລະດັບ ເຊື່ອວ່າ ການປູກຢາງພາລາ ເປັນທາງອອກວິເສດ
ອັນນຶ່ງ ສຳຫລັບປ່ຽນແທນການຖາງປ່າເຮັດໄຮ່, ປະກອບສ່ວນຕໍ່ຫລຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ການສະໜອງ
ວຽກເຮັດງານທຳ. ທັດສະນະດັ່ງກ່າວນີ້, ເຫັນວ່າ ມີລັກສະນະພົ້ນເດັ່ນ ເຖິງວ່າ ຍັງຂາດຄວາມຮູ້ ທາງດ້ານ
ເຕັກນິກ, ດ້ານເສດຖະກິດ ແລະ ສັງຄົມ ກ່ຽວກັບການປູກຢາງພາລາ ກໍຄື ການຂາດຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຮອບວຽນ
ຂອງການຕະຫລາດຢາງພາລາຂອງໂລກກໍຕາມ.

16
 ການປ ູ ກ ຢາງ ພາລ າຂະ ໜາດ ນ້ ອ ຍໃ ນພາກ ເໜ ື ອ ຂ ອງລ າວ: ກໍ ລ ະນ ີ ສ ຶ ກ ສ າໃນ ບ້ າ ນ ຫາ ດຍ ຽວ,
ແຂວງ ຫລວງ ນ້ ຳ ທ າ
ຜູ້ທີ່ສະນັບສະນູນການແຜ່ຂະຫຍາຍຂອງການປູກຢາງພາລາ ໃນ ສປປ ລາວ, ບໍ່ວ່າຈະເປັນພາກລັດ ກໍຄື
ພາກເອກະຊົນ, ຕ່າງກໍພາກັນອ້າງເຖິງຕົວຢ່າງຂອງຄວາມເປັນໄປໄດ້ ໃນການປູກຢາງພາລາ ຢູ່ບ້າ ນ
ຫາດຍຽວ, ຊຶ່ງເປັນບ້າ ນຂອງເຜົ່າ ລາວສູງ ໃນແຂວງຫລວງນ້ຳທາ ພາກເໜືອຂອງ ສປປ ລາວ
ຕິດກັບຊາຍແດນຈີນ ທີ່ແ ຂວງສິບສອງປັນນາ. ປະຊາຊົນໃນບ້າ ນດັ່ງ ກ່າວ ໄດ້ເລີ້ມປູກຢາງພາລາມາຕັ້ງແຕ່ປີ
1994-95 ແລະ ໄດ້ກີດ ແລະ ເກັບກູ້ຢາງມາແລ້ວເປັນປີທີ 5 ໃນປີ 2006 ແລະ ເຫັນວ່າ
ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ລາຍຮັບດີຈາກກິດຈະກຳດັ່ງ ກ່າວ. ເຖິງ ວ່າ ການວິເຄາະທາງດ້າ ນເສດຖະກິດ ຍັງສະແດງອອກ
ບໍ່ທັນຈະແຈ້ງ ກ່ຽວກັບຄວາມຍືນຍົງ ຂອງການສ້າງກຳໄລໃນໄລຍະຍາວກໍຕາມ, ໂດຍສະເພາະ ໃນພາກເໜືອ
ຂອງລາວ, ແຕ່ຜົນສຳເຫລັດຂອງປະຊາຊົນໃນບ້ານດັ່ງ ກ່າ ວ ໄດ້ປຸກລຸກຄວາມສົນໃຈ ຂອງຄົນ ໄປທົ່ວ
ພາກເໜືອແລ້ວ. ແຕ່ໃ ນນີ້ ຄວນຈຳໃສ່ໃຈໄວ້ວ່າ ບ້າ ນດັ່ງ ກ່າ ວ ມີປັດໃຈທີ່ເປັນທ່າແຮງ ພິເສດຫລາຍຢ່າງ
ສຳຫລັບການຜະລິດຢາງພາລາ, ໂດຍສະເພາະ ມັນມີທີ່ຕັ້ງ ຢູ່ໄກ້ກັບເສັ້ນທາງ ທີ່ມີສະພາບຂ້ອນຂ້າງດີ,
ໄກ້ກັບຊາຍແດນຈີນ ແລະ ໄກ້ກັບໂຮງງານປຸງແຕ່ງ ຢາງພາລາ ໃນປະເທດຈີນ. ນອກຈາກນັ້ນ,
ບ້າ ນດັ່ງກ່າ ວ ມີທີ່ຕັ້ງຢູ່ຈຸດບໍ່ສູງຊັນປານໃດ ຖ້າທຽບໃສ່ສະພາບພູມີປະເທດທົ່ວໄປ ໃນພາກເໜືອຂອງລາວ.
ຍິ່ງ ໄປກວ່າ ນັ້ນ, ຊາວເຜົ່າ ມົ້ງ ຍັງເປັນທີ່ຮູ້ກັນດີແ ລ້ວວ່າ ເປັນເຜົ່າຊົນ ທີ່ມີຄວາມດຸໝັ່ນຂະຍັນຂັນແຂງ ແລະ
ມີຄວາມຕັ້ງໃຈສູງໃນການບັນລຸຜົນ.

ໃນປະຈຸບັນນີ້, ບ້ານຫາດຍຽວ ຍັງເປັນບ້ານດຽວຢູ່ໃ ນ ສປປ ລາວ ທີ່ໄດ້ປະສົບຜົນສຳເຫລັດ ຈາກການ

ປູກຢາງພາລາ ໃນທົ່ວບ້າ ນ. ສ່ວນການປູກ ແລະ ເກັບກູ້ຢາງພາລາ ຢູ່ບ້າ ນອື່ນໆ ໃນພາກເໜືອຂອງລາວ
ຍັງເຫັນວ່າ ຍັງມີລັກສະນະຈຳກັດເຈາະຈົງໃສ່ສະເພາະ ຊາວກະສິກອນຜູ້ມີຖານະຄອບຄົວດີ, ໂດຍສະເພາະ
ຜູ້ທີ່ມີທີ່ດິນຢູ່ໄກ້ແ ຄມທາງໃຫຍ່.

5.2 ບົ ດ ຮຽນຈາກການປູ ກ ຢາງພາລາຂະໜາດນ້ ອ ຍ

ຊາວກະສິກອນ ໃນພາກເໜືອຂອງລາວ ເບິ່ງເໝືອນວ່າ ຈະມີການຖອດຖອນບົດຮຽນ ແລະ ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການ
ປູກຢາງພາລາ ຈາກຍາດພີ່ນ້ອງ ໃນຊົນເຜົ່າ ດຽວກັນ ທີ່ອາສັຍຢູ່ເລາະຕາມຊາຍແດນຈີນ ກົງກັນຂ້າ ມກັບ ເມືອງສິບ
ສອງປັນນາ ຂອງ ສປ ຈີນ. ເຖິງ ແນວໃດກໍດີ, ໃນເມື່ອມີຈຳນວນຂອງຊາວກະສິກອນຜູ້ປູກ ແລະ ໄດ້ຮັບບົດ
ຮຽນກ່ຽວກັບການປູກຢາງ ເພີ້ມຂຶ້ນເທົ່າໃດ, ເຫັນໄດ້ວ່າ ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການສ້າງສວນຢາງພາລາ ຂັ້ນພື້ນຖານ
ໄດ້ກະຈາຍໄປໃຫ້ເຫັນໃນທົ່ວພາກເໜືອຂອງລາວແລ້ວ, ແຕ່ວັດຖຸພັນ ເຊັ່ນ ແກ່ນຢາງ, ຍອດຢາງ ແລະ ອຸປະ
ກອນສຳຫລັບການກີດເອົາ ຢາງ ແລະ ການຊຸກຍູ້ດ້າ ນເຕັກນິກ ສຳຫລັບການສ້າງຕັ້ງ ສວນຢາງທັງ ໝົດ ແມ່ນໄດ້
ມາຈາກ ສປ ຈີນ ກັນທັງ ນັ້ນ (ໃນປະຈຸບັນນີ້, ບໍ່ຮູ້ວ່າ ການສະໜອງເບັ້ຍຢາງຮາກເປືອຍ ທີ່ໄດ້ຮັບ ການປັບປຸງພັນ
ໄດ້ຈັກເປີເຊັນຂອງຄວາມຕ້ອງການຈາກຊາວກະສິກອນລາວ). ບັນຫານຶ່ງອີກອັນນຶ່ງທີ່ເຫັນວ່າ ສຳຄັນ ແມ່ນແຮງງານ
ທີ່ມີຄວາມສາມາດໃນການສ້າງສວນຢາງພາລາ ສ່ວນໃຫຍ່ ກໍແມ່ນມາຈາກ ສປ ຈີນ.

ນອກນັ້ນ, ຍັງມີຫລາຍບັນຫາກ່ຽວກັບວົງການທຸລະກິດຢາງພາລາ ທີ່ຕ້ອງໄດ້ຄຳນຶງເຖິງ. ເປັນຕົ້ນແມ່ນຊາວກະສິ

ກອນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນພາກເໜືອຂອງ ສປປ ລາວ ຍັງ ບໍ່ທັນມີບົດຮຽນ ຫລື ຍັງ ມີບົດຮຽນນ້ອຍເກີນໄປກ່ຽວກັບການ
ຜະລິດພືດເສດຖະກິດ. ເຖິງ ວ່າ ສະພາບການຈະມີການປ່ຽນແປງກໍຕາມ, ແຕ່ພວກເຂົາ ເຈົ້າກໍຍັງບໍ່ທັນມີຮູບແບບ
ການຜະລິດຕາມກົນໄກການຕະຫລາດ. ຍິ່ງ ໄປກວ່າ ນັ້ນ, ການຂາດໂຄງລ່າງພື້ນຖານ ໃນ ສປປ ລາວ ຈະສືບຕໍ່

17
ສົ່ງຜົນເຮັດໃຫ້ການຕະຫລາດທັງ ໝົດ ມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ຍາກ. ຊາວກະສິກອນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນເຂດພູດອຍ ແມ່ນກືກ
ໜັງສື ຫລື ຮູ້ອ່ານຮູ້ຂຽນພຽງເລັກນ້ອຍ, ແລະ ມັກຈະບໍ່ສາມາດເວົ້າພາສາກາງຂອງຊາດໄດ້ຢ່າງລ່ຽນໄຫລ. ໃນ
ເຫດການເປັນເຊັ່ນນີ້, ການເຊັນສັນຍາທຸລະກິດກໍຈະພົບກັບຄວາມລຳບາກ. ຊ້ຳ ໄປກວ່າ ນັ້ນ, ຮ່າງສັນຍາທີ່ເຮັດຂຶ້ນ
ໂດຍນັກລົງທຶນຈີນ ຈະບໍ່ຖືກຕ້ອງຕາມາດຖານສາກົນ ແລະ ບໍ່ມີມາດຕະການຮັດກຸມພຽງພໍ.

ກ່ຽວຂ້ອງກັບການຄ້າຢາງພາລາ ແລະ ພືດເສດຖະກິດ ໂດຍທົ່ວໄປ, ຊາວກະສິກອນລາວ ໃນເຂດພູດອຍ ຫລາຍ

ຄົນ ໄດ້ທຽບລະດັບຂອງຕົນ ຢູ່ໃນລະດັບການຮັບປະກັນທາງດ້ານການດຳລົງ ຊີວິດ ມີຄວາມສາມາດຈຳກັດໃສ່ ການ
ປູກເຂົ້າ ໃຫ້ກຸ້ມກິນ, ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນປູກເຂົ້າ ແບບອາສັຍນ້ຳຝົນ ໃນເຂດພູດອຍ. ສ່ວນການຄາດຄະເນໄປຫາ
ລະບົບການຜະລິດກະສິກຳໃນອະນາຄົດ ດ້ວຍການຜະລິດພືດເສດຖະກິດເປັນສິນຄ້າ ແມ່ນມີຄວາມເປັນໄປໄດ້ຍາກ
ຫລາຍ ຍ້ອນເປັນຄວາມເປັນຫ່ວງຕໍ່ການຮັບປະກັນທາງດ້າ ນສະບຽງ, ເງື່ອນໄຂດ້ານໂຄງລ່າງພື້ນຖານບໍ່ດີ, ແລະ
ຄວາມບໍ່ພຽບພ້ອມ ແລະ ບໍ່ແນ່ນອນຂອງກົນໄກການຕະຫລາດ. ແຕ່ເຖິງແນວໃດກໍດີ ມັນພັດມີຄວາມກົດດັນທາງ
ດ້ານນະໂຍບາຍ ທີ່ຢາກຈະກ້າວໄປສູ່ລະບົບການຜະລິດກະສິກຳ ທີ່ສອດຄ່ອງກັບກົນໄກການຕະຫລາດ.

ການມຸ້ງໜ້າ ແລະ ກ້າວໄປສູ່ ການປູກພືດຢືນຕົ້ນອາຍຸຍາວ ເຊັ່ນ: ຢາງພາລາ ໂດຍບໍ່ມີຄວາມເຂົ້າ ໃຈຢ່າງພຽງພໍ

ກ່ຽວກັບຄວາມສ່ຽງອັນຮ້າ ຍແຮງ ທີມ
່ ີຕໍ່ການດຳລົງ ຊີວິດຂອງຊາວກະສິກອນ, ຕໍ່ລະບົບການຜະລິດກະສິກຳ ແລະ ຕໍ່
ສິ່ງ ແວດລ້ອມ ສາມາດສ້າງຜົນກະທົບອັນບໍ່ດີ ຕໍ່ປະຊາຊົນຊາວຊົນນະບົດໄດ້.

5.3 ຮູ ບ ແບບການລົ ງ ທຶ ນ ຂອງບັ ນ ດາບໍ ລ ິ ສ ັ ດ ຕ່ າ ງປະ ເທດ

ເນື່ອງຈາກວ່າ ຊາວກະສິກອນສ່ວນໃຫຍ່ ໃນ ສປປ ລາວ ຂາດທຶນຮອນສຳຫລັບການປູກຢາງພາລາ ແລະ ສະຖາ
ບັນການເງິນ ບໍ່ວ່າ ຈະເປັນທະນາຄານຂອງລັດ ກໍຄື ຂອງເອກະຊົນ ກໍຂາດຄວາມສາມາດ ໃນການຊຸກຍູ້ທາງດ້ານ
ການເງິນ ໃຫ້ແກ່ຊາວກະສິກອນຜູ້ສົນໃຈປູກຢາງພາລາ. ດັ່ງ ນັ້ນ, ຮູບແບບການລົງທຶນ ທີ່ພົ້ນເດັ່ນສຳຫລັບການ
ຂະຫຍາຍການປູກຢາງພາລາ ຈິ່ງຂຶ້ນຢູ່ກັບ ການຊຸກຍູ້ທາງດ້ານວິຊາການ ແລະ ທາງດ້ານການເງິນ ຈາກນັກ
ລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ.

ຢູ່ໃນພາກໄຕ້ ຂອງລາວ (ເບິ່ງແຜນທີ)່ ບັນດານັກລົງທຶນ ໄດ້ຮັບການສຳປະທານເຊົ່າ ດິນຂະໜາດໃຫຍ່ (ໃນບາງ

ແຂວງ ມີການອະນຸມັດເນື້ອທີສ
່ ຳປະທານ ເຖິງ 25.000 ຮຕ) ໃນໄລຍະຍາວ. ໃນສະພາບການເຊັ່ນນີ້, ໂອກາດໃນ
ການເຂົ້າ ຮ່ວມ ຂອງຜູ້ຜະລິດຂະໜາດນ້ອຍ ແມ່ນມີໜ້ອຍເຕັມທີ ແລະ ມັນຈະກໍ່ໃຫ້ເກີດມີ ຄວາມວິຕົກກັງວົນຫລາຍ
ຢ່າງ ກ່ຽວກັບຜົນກະທົບທາງດ້ານສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງ ແວດລ້ອມທີ່ຈະເກີດຕາມມາ ຈາກການໃຫ້ສຳປະທານແບບນີ້.

ໃນເຂດພາກເໜືອ, ໄດ້ມີການຕັດສິນໃຈຢູ່ໃນ 3 ແຂວງ ທີ່ມີການປູກຢ່າງພາລາຂະໜາດໃຫຍ່ (ບໍ່ແກ້ວ, ຫລວງນ້ຳ

ທາ ແລະ ອຸດົມໄຊ) ວ່າ ຈະບໍ່ອະນຸຍາດໃຫ້ນັກລົງທຶນສຳປະທານດິນຂະໜາດໃຫຍ່, ແຕ່ຈະໃຫ້ນັກລົງທຶນ ສົມທົບ
ວຽກງານກັບ ອຳນາດການປົກຄອງເມືອງ ແລະ ອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ ສ້າງສວນຢ່າງຮ່ວມກັບຊາວສວນ
ຢາງທ້ອງຖິ່ນຜູ້ທີ່ມີທ່າ ແຮງແລະຄວາມສາມາດ. ນອກນັ້ນ, ຍັງໄດ້ມີການຕັດສິນໃຈໃນປີຜ່າ ນມາ ອີກວ່າ ຈະບໍ່
ອະນຸຍາດໃຫ້ມີການປູກຢາງເລາະລຽບຕາມຊາຍແດນລະຫວ່າງປະເທດ ໃນໄລຍະ ລັດສະໝີ 5 ກິໂລແມັດ. ໃນ
ຂະນະທີແ
່ ຂວງຫລວງນ້ຳທາ ກຳລັງນຳໄຊ້ວິທີທາງແບບລະມັດລະວັງ, ແຂວງອຸດົມໄຊ ຕັດສິນໃຈ ຈະອອກອະນຸມັດ
ການສຳປະທານດິນ ເຖິງວ່າ ຈະມີການຕົກລົງ ກັນລ່ວງໜ້າ ແລ້ວກໍຕາມ.

18
ຢູ່ໃນພາກເໜືອ, ນັກລົງທຶນ (ເຖິງວ່າຈະມີຊາວລາວຜູ້ຖານະດີລົງທຶນສ່ວນນຶ່ງ ກໍຕາມ, ແຕ່ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນນັກລົງທຶນ
ຈີນ) ໄດ້ເຊັນສັນຍາທຸລະກິດຮ່ວມກັນກັບ ຊາວບ້ານສ່ວນບຸກຄົນ ແລະ ກຸ່ມຊາວບ້ານ ແລະ ທຶນເກືອບທັງໝົດ ສຳ
ຫລັບເປັນຄ່າ ໄຊ້ຈ່າຍສິ້ນເປືອງໃນການປູກຢາງ ມາຈາກນັກລົງທຶນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ນັກລົງທຶນ ຍັງ ເປັນຜູ້ສະໜອງ
ການຊີ້ນຳທາງດ້ານວິຊາການ ກ່ຽວກັບ ການປູກ ແລະ ບາງຄັ້ງ ຍັງສະໜອງແຮງງານເຂົ້າ ໃນການສ້າງສວນປູກຕື່ມ.
ຫລັງຈາກນັ້ນ,ຊາວບ້ານ ຈະເປັນຜູ້ບົວລະບັດຮັກສາສວນຢາງ ໃນສ່ວນໃດນຶ່ງ ຫລືວ່າ ທັງໝົດ. ໃນປີທີ 6 ໃນເມື່ອ
ເລີ້ມຕົ້ນກີດ ແລະ ເກັບກູ້ຢາງ, ຈຳນວນຕົ້ນຢາງ ຫລື ຈຳນວນຜົນຜະລິດຢາງ ຈະຖືກນຳມາແບ່ງ ກັນເປັນ ເປີເຊັນ,
ສ່ວນໃຫຍ່ ຈະຢູ່ໃນອັດຕາ 50:50 (ຫລື ນັກລົງທຶນ 60%ແລະ ຊາວບ້ານ 40%). ຜົນຜະລິດຂອງຢາງທັງໝົດ
ຈະແມ່ນນັກລົງທຶນເປັນຜູ້ເກັບຊື້ແຕ່ພຽງຜູ້ດຽງ, ເຖິງວ່າ ຈະບໍ່ມີການກຳນົດລາຄາເພດານໄວ້ລ່ວງໜ້າໃນສັນຍາ ກໍ
ຕາມ. ແຕ່ສັນຍາພັດມີການກຳນົດໄວ້ວ່າ ພາຍຫລັງສິ້ນສຸດການກີດຢາງ, ນັກລົງທຶນ ມີສິດຕັດປ້ຳ ແລະ ຂາຍຕົ້ນ
ຢາງດັ່ງກ່າວ ຊຶ່ງ ອາດຈະແບ່ງປັນຜົນປະໂຫຍດສ່ວນໃດນຶ່ງໃຫ້ແກ່ຊາວກະສີກອນ.

ບັນຫາອີກຢ່າງນຶ່ງ ກ່ຽວຂ້ອງກັບຂະບວນການອອກອະນຸຍາດ ສຳຫລັບການລົງທຶນປູກຢາງພາລາ. ເນື່ອງຈາກວ່າ

ບໍ່ມີການກຳນົດອັນຈະແຈ້ງວ່າ ຢາງພາລາ ເປັນພືດກະສິກຳ ຫລືວ່າ ເປັນຊະນິດພັນພືດປ່າໄມ້ ດັ່ງ ນັ້ນ ກ່ອນຈະ
ຕົກລົງ ເຊັນສັນຍາກັບນັກລົງທຶນໄດ້ ກໍຕ້ອງໄດ້ຜ່າ ນຂັ້ນຕອນ ອີງ ຕາມຫລາຍໆນະໂຍບາຍ ຫລື ຫລັກການ ແລະ
ຜ່ານຫລາຍອົງການຈັດຕັ້ງ. ໃນພາກເໜືອ, ອຳນາດໃນການຮັບຮອງເອົາ ການລົງທຶນ ຂຶ້ນຢູ່ກັບຂະໜາດຂອງການ
ລົງທຶນ (ມູນຄ່າ ຂອງການລົງທຶນ). ສວ່ນຢູ່ທາງພາກໄຕ້ ແມ່ນອີງໃສ່ຂະໜາດຂອງເນື້ອທີກ
່ ານສຳປະທານ(ຈຳນວນ
ເຮັກຕາ).
ຕາຕະລາງ3: ບໍລິສັດທີ່ໄດ້ລົງທືນປູກຢາງພາລາຢູ່ໃ ນລາວ
ລ/ດ ຊື່ບໍລິສັດ ປີ ເນື້ອທີ່ ແຂວງ ຮູບແບບການແບ່ງ ມູນຄ່າການລົງ ທຶນ
ຮຕ ປັນຜົນປະໂຫຍດ ກີບ/ຮຕ(1-7ປີ)
1 ຮ່ວມມືລາວ-ຈີນ 2004 581 ບໍ່ແ ກ້ວ
2 ປູກຢາງພາລາລາວ-ຊີໂນ(ຈີນ) 1994-04 4144 ຫຼວງນ້ຳທາ 70:30 13,573,700
3 ເຊີນລີ( Sunlee)(ຈີນ) - 30 ຫຼວງນ້ຳທາ 13,573,700
4 ເກຍຊົງ(ຈີນ) (ຈີນ) 2005 ຫຼວງນ້ຳທາ
5 ໄຊປະຈັນ(ລາວ) 2005 ຫຼວງນ້ຳທາ
6 ເຊີນຮົວ(ຈີນ) 2005 ຫຼວງນ້ຳທາ
7 ຢູນານ(ຈີນ) 2005 ຫຼວງນ້ຳທາ
8 ຈຽນຟອງ(ຈີນ) 2004 1220 ອຸດົມໄຊ 60:40
9 ສີພັນສາລີກາ(ລາວ) 2005 ອຸດົມໄຊ
10 ຊຽງເຮັງ Xieng Heng(ຈີນ) ອຸດົມໄຊ
11 ຢີ້ງຈີ້ວປ້າ Ying Chiu Pa 2006 ອຸດົມໄຊ
(ຈີນ)
12 ຄຳທາ 2006 ອຸດົມໄຊ
13 ປູກຢາງພາລາລາວ-ຊີໂນ(ຈີນ) 2002 102 ອຸດົມໄຊ 70:30 13,573,700
14 ປູກຢາງພາລາລາວ-ຊີໂນ(ຈີນ) 2002 ຫຼວງພະບາງ
15 ຈົງເຮີ(ຈີນ) 2004 ຫຼວງພະບາງ
16 ປາ-ກວາງສີ(ຈີນ) 2003 ຫຼວງພະບາງ
17 ພັດທະນາເຂດພູດອຍ(ລາວ) 1990 90 ຄຳມວ່ນ
18 World Group 2004 4 ຄຳມວ່ນ

19
19 ກາວສຸ ດາລັກ(Cao Su 2005 332

Daklak) (ຫວຽດນາມ)
20 ດາວຟີ(ລາວ) 1995 74 ຈຳປາສັກ

21 ໂຮ່ຈິມີນ (ຫວຽດນາມ) 2005 1642 ຈຳປາສັກ

22 ກາວສຸດັກລັກ(Cao Su 2005 511 ຈຳປາສັກ

Daklak) (ຫວຽດນາມ)
ລວ 19 ບໍ ລ ິ ສ ັ ດ ທີ ່ ໄດ້ ລ ົ ງທຶ ນ ປູ ກ ຢ າງພ າລາ ຢູ ່ ສ ປປ ລາວ.
ມ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: ການສຳຫຼວດພື້ນທີ່ການປູກຢາງພາລາ ຂອງ ສູນຄົ້ນຄວ້າ ປ່າ ໄມ້, 2006

5.4 ຮູ ບ ແບບຕ່ າ ງໆຂອງລະ ບົ ບ ການສົ ່ ງ ເສີ ມ ແລະ ການລົ ງ ທຶ ນ

3ຮູບແບບ ການກະກຽມການຄຸ້ມຄອງ ແລະ ການລົງທຶນ ແມ່ນວ່າປະຈຸບັນໄດ້ຮັບຮູ້ໂດຍທົ່ວໄປແລ້ວ ພາຍໃນປະ
ເທດ ໂດຍສະເພາະ ແຂວງ ພາກເໜືອ(ຫຼວງນ້ຳທາ) ລະອຽດດັ່ງລຸ່ມນີ້:
(1) ຄອ ບຄົ ວຊາວກະ ສິ ກ ອນ: ໝາຍຄວາມວ່າ
ແນະນຳໃຫ້ຄອບຄົວຊາວກະສິກອນເຮັດດ້ວຍຕົວຂອງເຂົາ ເຈົ້າເອງ ເຊັ່ນ: ການຄັດເລືອກແນວພັນ,
ຄຸນນະພາບຂອງເບ້ຍ, ການເອົາ ຕົວລອດ, ຄັດເລືອກພື້ນທີ່, ກະກຽມພື້ນທີ,່ ການ ປູກ, ການບົວລະບັດຮັກສາ,
ການກີດຢາງ, ການປຸງແຕ່ງ ແລະ ຊອກຫາຕະຫຼາດເພື່ອການຂາຍຕ່າງໆ.
(2) ສະມ າຄົ ມຊາວກະສິ ກ ອນ : ຊາວກະສິກອນແມ່ນຈັດຂຶ້ນເປັນກຸ່ມ ເຊີ່ງພື້ນທີ່ດິນ
ແມ່ນຖືກມອບໃຫ້ເປັນຂອງໃຜ ລາວຂອງຜູ້ທີ່ຢູ່ໃ ນກຸ່ມ. ເຂົາ ເຈົ້າເອົາ ແຮງກັນ ໃນການປູກ,
ຊາວກະສິກອນແຕ່ລະຄອບຄົວ ແມ່ນຈະຕ້ອງເຊັນຂໍ້ຕົກ ລົງ ກັບສະມາຄົມ,
ຖ້າຫາກວ່າຊາວກະສິກອນຄອບຄົວໃດໜຶ່ງ ຫາກບໍ່ປະຕິບັດຕາມຂໍ້ຕົກລົງ ພື້ນທີ່ປູກຢາງ ແມ່ນ
ຈະຖືກມອບໃຫ້ແກ່ຄອບຄົວອື່ນສືບຕໍ່ເອົາໃຈໃສ່ ແລະ ບົວລະບັດຮັກສາ.
(3) ບໍ ລ ິ ສ ັ ດ ປູ ກຢ າງພ າລ າ: ສຳລັບບໍລິສັດ ແມ່ນມີ 2 ລັກສະນະການປູກຄື:
ການໃຫ້ສຳປະທານທີ່ດິນຂອງລັດຖະ ບານ, ບໍລິສັດເຮັດຂໍ້ຕົກລົງການປູກຢາງພາລາຮ່ວມກັບປະຊາຊົນ,
• ການສຳປະທານ: ການເຮັດຂໍ້ຕົກລົງການປູກຢາງພາລາ ແມ່ນສາມາດເຮັດໄດ້ກັບອຳນາດການປົກຄອງເມືອງ
ຖ້າຫາກພື້ນທີ່ສວນປູກຢາງພາລາຕໍ່າ ກວ່າ 100 ຮຕ, ຖ້າ ຫາກວ່າພື້ນທີ່ຫຼາ ຍກວ່າ 100 ຮຕ, ຂໍ້ຕົກລົງ ແມ່ນ
ສາມາດເຮັດໄດ້ຢູ່ໃນລະດັບແຂວງ
o ບໍລິສັດຈ້າງແຮງງານຊາວບ້າ ນ ວັນລະ 20,000ກີບ/ຄົນ
o ວັດສະຖຸຕ່າງໆ ແມ່ນນຳມາຈາກປະເທດຈີນ
o ທາງພາກໃຕ້ບໍລິສັດດັກດັກຄາວສຸ ຂອງຫວຽດນາມ ໄດ້ມີການເຮັດບົດສັນຍາກັບຊາວບ້າ ນ ໂດຍໃຫ້
ເງີນເດືອນເທົ່າ ກັບ 600,000 ກີບຕໍ່ເດືອນ
• ການກຳນົດເຂົ້າໃນຂໍ້ຕົກລົງ ກັບຊາວກະສິກອນ: ຊາວກະສິກອນປູກຢາງດ້ວຍຕົວຂອງເຂົາ ເຈົ້າ ເອງ ໂດຍການ
ແນະນຳວິຊາການຈາກຈີນ, ເຊີ່ງທາງບໍລິສັດຈະເປັນຜູ້ຕອບສະໜອງທາງດ້າ ນແນວພັນແກ່ຊາວກະສິກອນ
ປູກ, ຈີນແມ່ນຈ່າ ຍເງີນຄ້າແຮງງານປູກ. ການແບ່ງປັນຜົນຜະລິດ ແມ່ນ 70:30 ເຊີ່ງ 70% ແມ່ນຂອງປະ
ຊາຊົນ ແລະ 30% ແມ່ນຂອງບໍລິສັດ.
ເຊີ່ງໃນບັນດາແຂວງ ພາກເໜືອເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນດີ ແມ່ນລະບົບ 2+3 ໝາຍຄວາມວ່າ ປະຊາຊົນໃຫ້ທີ່ດິນ,
ແລະ ແຮງງານ, ບໍລິສັດ ແມ່ນໃຫ້ວິຊາການ, ດ້າ ນການເງິນ ແລະ ການຊອກຫາຕະຫຼາ ດ. ມູນຄ່າ ການສົ່ງ
ອອກທັງ ໝົດແມ່ນປະຊາຊົນຈະໄດ້ຮັບ 60%ຂອງມູນຄ່າ ແລະ 40%ແມ່ນເປັນຂອງບໍລິສັດ.

20
5.5 ຂໍ ້ ບ ັ ງຄັ ບ ແລະ ສີ ່ ງ ທ້ າ ທາຍ
ສຳລັບຂໍ້ບັງຄັບ ທີ່ກ່ຽວພັນກັບການປູກຢາງພາລາ ໃນ 3ຮູບແບບການລົງທຶນ, ເຊີ່ງ ຂໍ້ບັງຄັບຂອງ ຄອບຄົວຊາວກະ
ສິກອນ ແລະ ສະມາຄົມຜະລິດຢາງພາລາຂອງຊາວກະສິກອນນັ້ນມີຄື:
o ການຂາດຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການຄັດເລືອກຊະນິດພັນ
o ການຂາດແຫຼ່ງຂໍ້ມູນຂ່າ ວສານ ແລະ ການແລກປ່ຽນບົດຮຽນຢາງຢາລາ
o ການຂາດຄວາມຮູ້ເຖີງຄວາມເໝາະສົມຂອງຊະນິດພັນຢາງພາລາແຕ່ລະຊະນິດຕໍ່ກັບພື້ນທີ່ຕ່າງໆ
o ບໍ່ມີທຶນຮອນໃນການປູກຢາງພາລາ
o ນຳໃຊ້ທີ່ດິນຢາງບໍ່ຖືກຫຼັກການ
o ເກີດການຄັດແຍ່ງກັນພາຍໃນຜູ້ທີ່ຢູ່ດັ່ງເດີມ ກັບ ຜູ້ທີ່ອົບພະຍົກມາຢູ່ນຳຫຼັງ
o ນ້ຳ ແລະ ໄຟຟ້າບໍ່ພຽງພໍ ສຳລັບການປຸງແຕ່ງຢາງພາລາພາຍໃນບ້ານ
o ການຂາດຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບການເກັບຮັກສາ ແລະ ການປຸງແຕ່ງນ້ຳ ຢາງ
o ອຳນາດການເຈລະຈາ ລະຫວ່າງຊາວກະສິກອນ ກັບພໍ່ຄ້າ ຍັງຕໍ່າ
o ການສຳປະທານພື້ນທີ່ຂະໜາດໃຫຍ່ ແມ່ນມີຜົນກະທົບຕໍ່ການວາງແຜນນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ແລະ ມອບດິນ-
ມອບປ່າ.
o ບໍ່ມີຂໍ້ຕົກລົງທາງດ້າ ນການຄ້າລະຫວ່າງລັດຖະບານລາວ ກັບ ລັດຖະບານຈີນ

5.6 ຜົ ນ ກະທົ ບ ຈາກການປູ ກ ຢາງພາລາທີ ່ ມີ ຕ ໍ ່ ສ ິ ່ ງ ແວ ດລ້ ອ ມ

ອີກຂົງເຂດນຶ່ງທີ່ໜ້າເປັນຫ່ວງ ແມ່ນ ການປູກຢາງພາລາໃນເນື້ອທີ່ຂະໜາດໃຫຍ່ ວ່າ ມັນຈະມີຜົນກະທົບອັນບໍ່ດີ ຕໍ່
ການນຳໄຊ້ທີ່ດິນ, ຕໍ່ແຫລ່ງນ້ຳ ແລະ ຕໍ່ສິ່ງ ແວດລ້ອມຄືແນວໃດ. ການປູກຢາງພາລາເປັນປ່າລ້ວນໃນເນື້ອທີ່
ຂະໜາດໃຫຍ່ ອາດຈະສ້າງພາບໂດດເດັ່ນບໍ່ງາມຕາຢູ່ໃນສະພາບພູມີປະເທດ ແລະ ອາດສາມາດປ່ຽນແປງ
ລັກສະນະຂອງນ້ຳ ໃນແຫລ່ງນ້ຳ ກໍຄື ການປ່ຽນແປງສັດສ່ວນຂອງພືດ ແລະ ສັດປ່າ ຢູ່ໃນເຂດນັ້ນ ກໍເປັນໄດ້.
ເຖິງວ່າ ເນື້ອທີ່ສ່ວນໃຫຍ່ ທີ່ອະນຸຍາດໃຫ້ປູກຢາງພາລາ ເປັນເຂດປ່າ ເຊື່ອມໂຊມ ຫລື ເປັນປ່າ ເຫລົ່າ, ແຕ່ຢູ່ທາງ
ພາກເໜືອຂອງລາວ ເນື້ອທີປ
່ ່າ ເຫລົ່າ ໃນເຂດພູດອຍ ພັດເປັນຖິ່ນອາສັຍຂອງຊີວະນາໆພັນ ແລະ ສ່ວນໃຫຍ່ມັກຈະ
ມີບົດບາດອັນສຳຄັນ ຕໍ່ຄວາມຄ້ຳປະກັນທາງດ້ານສະບຽງອາຫານຂອງຊາວບ້ານ. ນອກຈາກນັ້ນ, ການປູກ
ຢາງພາລາເປັນປ່າ ລ້ວນໃນເນື້ອທີຂ
່ ະໜາດໃຫຍ່ ຈະເປັນການຈຳກັດການທຳມາຫາກິນຂອງຊາວບ້ານ ທີ່ມີການ
ດຳລົງ ຊີວິດຕິດພັນກັບປ່າ ໄມ້ ແລະ ຜະລິດຕະຜົນຂອງປ່າໄມ້ ເນື່ອງຈາກວ່າ ລັດກໍມີຄວາມຈຳເປັນທີ່ຕ້ອງໄດ້ປົກ
ປ້ອງເນື້ອທີສ
່ ະເພາະໃດນຶ່ງຈາກການນຳໄຊ້ທີ່ດິນບາງປະເພດ, ໂດຍສະເພາະໃນເຂດປ່າ ສະຫງວນ ແລະ ເຂດ
ແຫລ່ງນ້ຳ ທີ່ມີຄວາມສຳຄັນ.

5.7 ຢາງພາລາ ແລະ ເສດຖະກິ ດ ທ້ ອ ງຖິ ່ ນ

ສປປ ລາວ ມີປະຊາກອນເກືອບເຖິງ 6 ລ້າ ນຄົນ, ດັ່ງ ນັ້ນ ຄວາມເປັນຫ່ວງອີກຢ່າງນຶ່ງ ກໍຄືການນຳເຂົ້າ ແຮງງານ
ຈາກຕ່າງປະເທດ ມາທົດແທນການຂາດແຮງງານຢູ່ໃນປະຈຸບັນ. ໃນເຂດຊົນນະບົດ ໂດຍທົ່ວໄປ ຊາວກະສິກອນ
ສ່ວນໃຫຍ່ ບໍ່ມີແຮງງານພຽງພໍສຳຫລັບການປູກຢາງພາລາຕາມເນື້ອທີໆ
່ ກຳນົດໄວ້ໃນສັນຍາກັບຕ່າງປະເທດ. ໃນ
ເຂດພາກເໜືອ ນັກລົງທຶນແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າ ວ ດ້ວຍການ ວ່າຈ້າງແຮງງານຈາກ ສປ ຈີນ, ໃນຂະນະຢູ່ທາງພາກ
ໄຕ້ ນຳໄຊ້ແຮງງານຈາກ ສສ ວຽດນາມ. ນັກລົງ ທຶນອາດຈະວ່າຈ້າງແຮງງານທ້ອງຖິ່ນ ຖ້າວ່າ ມີ, ແຕ່ໃນຕົວຈິງ
ແລ້ວ ມີຈຳນວນບໍ່ພຽງພໍ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈາກການນຳໄຊ້ແຮງງານຈາກພາຍນອກແບບບໍ່ຈຳກັດນີ້ ອັດຕາການ
ຂະຫຍາຍຕົວ ແລະ ຂະໜາດຂອງການປູກຢາງ ໃນ ສປປ ລາວ ອາດຈະສ້າງຜົນກະທົບຕາມມາຫລາຍຢ່າງ.

21
ນອກຈາກນັ້ນ, ສະເພາະແຕ່ການປູກເທົ່າ ນັ້ນ ແຫລ່ງ ແຮງງານຂອງລາວ ກໍຍັງບໍ່ພຽງຢູ່ແລ້ວ ແລະ ສຳຫລັບການກີດ
ແລະ ເກັບກູ້ຢາງ ກໍຍິ່ງຈະບໍ່ພໍ ເຊັ່ນກັນ. ໃນພາກເໜືອ, ກໍຈະມີການນຳໄຊ້ແຮງງານຈາກ ຈີນ ມາທົດແທນ ແລະ
ສ່ວນໃນພາກໄຕ້ ກໍຈະແມ່ນແຮງງານ ມາຈາກວຽດນາມ ເຊັ່ນເດີມ. ແນວໂນ້ມການເພີ້ມຂຶ້ນຂອງການໃຊ້ແຮງງານ
ຈາກຕ່າງປະເທດ ອາດຈາະສ້າງຜົນກະທົບອັນບໍ່ດີ ຕໍ່ສັງຄົມລາວ ກໍຄື ສິ່ງແວດລ້ອມຂອງລາວ ໄດ້. ດັ່ງ ທີ່ເຄີຍມີ
ບົດຮຽນມາແລ້ວໃນປະຫວັດສາດຂອງການຂະຫຍາຍສວນຢາງພາລາໃນປະເທດອື່ນ, ແຮງງານທີນ
່ ຳເຂົ້າ ມາໃນປະ
ເທດ ສາມາດສ້າ ງຜົນກະທົບທາງດ້ານການປ່ຽນແປງປະຊາກອນໃນໄລຍະຍາວ ແລະ ມີຜົນນຳໄປສູ່ການສ້າງ
ຄວາມຂັດແຍ້ງໃນສັງຄົມ. ຍິ່ງໄປກວ່າ ນັ້ນ, ໃນເມື່ອບັນດາບໍລິສັດ ສາມາດໄດ້ຮັບເນື້ອທີສ
່ ຳປະທານຂະໜາດໃຫຍ່
ສຳຫລັບການຜະລິດຢາງແລ້ວ, ຂະໜາດ ແລະ ປະສິດທິພາບຂອງການຜະລິດ ມີແນວໂນ້ມສູງ ທີ່ຈະສ້າງຜົນກະທົບ
ອັນບໍ່ດີ ຕໍ່ລາຄາຢາງໃນທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ໃນທີສ
່ ຸດຈະພາໃຫ້ການດຳລົງ ຊີວິດຂອງຊາວບ້າ ນ ແລະ ຄວາມເປັນໄປ
ໄດ້ຂອງຢາງພາລາ ໃນລະບົບການຜະລິດກະສິກຳ ໄດ້ຮັບຜົນກະທົບ ໄປຕາມໆກັນ.

ໃນເມື່ອຊາວກະສິກອນຂະໜາດນ້ອຍ ກຳລັງໃຫ້ຄວາມສົນໃຈກັບລາຍຮັບຈາກຢາງພາລາ, ບາງຄົນອາດຄິດຢາກຈະ

ປະລະການປູກພືດທີເ່ ຄີຍທຳມາ ຫລື ຕັດສິນໃຈມອບດິນນັກລົງທຶນເຊົ່າ ເພື່ອປູກຢາງ. ພາບທີບ
່ ໍ່ເປັນສິ່ງປາດຖະນາທີ່
ສາມາດຫລິງ ເຫັນໄດ້ ແລະ ສາມາດເກີດຂຶ້ນໄດ້ ໃນອະນາຄົດ ກໍຄື ສະຖານະການດັ່ງກ່າວ ຈະເຮັດໃຫ້ຊາວ
ກະສິກອນຂະໜາດນ້ອຍມີຄວາມບອບບາງໄປນັບມື້ ໃນເມື່ອເຂົາ ເຈົ້າ ບໍ່ສາມາດຄຸ້ມຄອງເນື້ອທີ່ດິນຂອງຕົນເອງໄດ້.
ຄ່າ ແຮງງານທີເ່ ຂົາ ເຈົ້າຈະໄດ້ມາຈາກການເຂົ້າ ຮ່ວມການປູກຢາງ ກໍອາດຈະບໍ່ພຽງພໍກັບຄວາມຕ້ອງການທີເ່ ພີ້ມຂຶ້ນ
ຂອງຄອບຄົວ ໃນທ່າມກາງການເພີ້ມຕົວຂຶ້ນຂອງພັຍເງິນເຟີ້ ທີ່ອາດຈະເກີດຂຶ້ນໄດ້ ໃນອະນາຄົດ.

5.8 ຜົ ນ ປະ ໂຫຍດຂອງຜູ ້ ປ ູ ກ ຢາງພາລາຂະໜາດນ້ ອ ຍ.

ພື້ນທີ່ການຜະລິດກະສິກຳຂອງຊາວກະສິກອນ ແມ່ນມີຢາງຈຳກັດ(2ຮຕ ຫຼື ນ້ອຍກວ່າ) ແລະ ແມ່ນຜູ້ທີ່ມີລາຍຮັບ
ຕໍ່າ. ປະຊາຊົນບາງຄອບຄົວແມ່ນຂຶ້ນຢູ່ກັບສວນຢາງພາລາ ເປັນແຫຼ່ງລາຍຮັບຫຼັກ. ການປູກພືດກະສິກຳເປັນລາຍ
ຮັບຮອງ(ພືດຜັກ, ສັດລ້ຽງ ໂດຍສະເພາະແມ່ນ ສັດປີກ ແລະ ໝູ)່ ທີ່ເປັນຕົວຕອບສະໜອງທາງດ້ານສະບຽງອາ
ຫານແກ່ເຂົາເຈົ້າ ຕົ້ນແມ່ນ ທຶນໃນການສຶກສາ ຂອງລູກ ແລະ ຢາປົວພະຍາດຕ່າງໆ.

ເຖີງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ຊາວກະສິກອນສ່ວນໃຫຍ່ຍັງບໍ່ທັນມີຄວາມສາມາດໃນການສ້າງລາຍຮັບສູງຈາກການປູກພືດ
ເນື່ອງຈາກ ການຂາດແຄນທາງດ້າ ນແຮງງານ ແລະ ເຕັກນິກວິທີການຕ່າງໆ.
o ພື້ນທີ່ ທີ່ເປັນທີ່ດິນທີ່ບໍ່ໄດ້ນຳໃຊ້ ໃນໄລຍະເວລາຜ່ານມາ, ເຊີ່ງປະຈຸບັນໄດ້ ເປັນພື້ນທີ່ກ້ວາງຂວາງນັ້ນ
ໄດ້ຖືກເປັນບ່ອນປູກຢາງພາລາຂອງຜູ້ປູກຢາງຂະໜາດນ້ອຍ.
o ຫຼຸດຜ່ອນພື້ນທີ່ການຖາງປ່າ ເຮັດໄຮ່ ເນື່ອງ ຈາກຊາວກະສິກອນ ຫັນມາປູກຢາງພາລາ
o ຊາວກະສິກອນຜູ້ປູກຢາງ ແມ່ນໄດ້ຮັບຮູ້ຂໍ້ມູນຂ່າວສານມາຈາກ ປະເທດຈີນ.
o ລາຍຮັບ ແມ່ນມາຈາກການຂາຍນ້ຳ ຢາງພາລາ ອັນສາມາດປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງເຂົາເຈົ້າໃຫ້ດີ
ຂຶ້ນເລື້ອຍໆ.

5.9 ການຍຸ ດ ທະສາດການປູ ກ ຢາງພາລາ ຂອງລັ ດ ຖະບານ ສປປ ລາວ

ປະເທດລາວເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ ທຸກຍາກ ແລະ ດ້ອຍການພັດທະນາ ຢູ່ໃນ ອາຊີຕາເວັນອອກສ່ຽງໃຕ້, ເຊີ່ງ ຄ່າສະ
ເລ່ຍລາຍຮັບຕໍ່ຫົວຄົນ ແມ່ນຍັງຕໍ່າ(US$400/ປີ/ຫົວຄົນ ໃນປີ 1997) ໃນ36% ເປັນຜູ້ທີ່ມີຜູ້ທີ່ມີຄວາມທຸກຈົນຫຼາຍ

22
ແລະ ປະຊາຊົນສ່ວນໃຫຍ່ ແມ່ນອາໃສຢູ່ໃນຊົນນະບົດ ທີ່ມີອາຊີບການຜະລິດກະສິກຳເປັນຕົ້ນຕໍ, 90%ຂອງຄວາມ
ທຸກຈົນ ແມ່ນຢູ່ໃນຊົນນະບົດ. ໃນພາກກາງຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງປະຊາຊົນຈະດີກວ່າທຸກໆພາກ ຖ້າທຽບໃສ່ ພາກ
ເໜືອ ແລະ ພາກໃຕ້.

ປະຈຸບັນ, ລັດຖະບານ ແມ່ນໄດ້ວາງແນວທາງນະໂຍບາຍ ແລະ ຍຸດທະສາດໃນການຕ້ານກັບຄວາມທຸກຈົນ ເຊີ່ງ

ຍຸດທະສາດ ເລັ່ງໃສ່ ເພື່ອຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກຄວາມທຸກຈົນໃນປີ 2020, ແລະ ພ້ອມດຽວກັນນັ້ນ ແມ່ນ ໄດ້ວາງ ນະ
ໂຍບາຍ ເພີ່ມການປົກຫຸ້ມຂອງພື້ນທີ່ປ່າ ໄມ້ໃ ຫ້ໄດ້ 60%

ຕອບສະໜອງຕໍ່ບັນດາຍຸດທະສາດ ແລະ ນະໂຍບາຍເຫຼົ່ານັ້ນ ການປູກຢາງພາລາ ແມ່ນທາງເລືອກໜຶ່ງ ທີ່ ຈະໄດ້ມີ

ການສົ່ງເສີມ ແລະ ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າ ໄມ້ ແມ່ນຈະຕ້ອງໄດ້ຮ່າ ງຍຸດທະສາດການຄົ້ນຄວ້າ ແລະ ຈັດຕັ້ງປະ
ຕິບັດ ບັນດາພັນໄມ້ ແລະ ຊະນິດພັນເຄື່ອງປ່າ ຂອງດົງ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນຊະນິດພັນຢາງພາລາ. ເພື່ອທີ່ລັດ
ຖະບານ ຈະໄດ້ອະນຸມັດ ໃຫ້ການລົງທຶນຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າ ມາລົງ ທຶນປູກຢາງພາລາ(ຮູບແບບການລົງທຶນ ເບີ່ງໃນຂໍ້
3.4)

23
âÜÀßÅàÌÜ‹àÃÜêÃ:
Alton, C., Bluhm, D. and Somsouk Sananikone. 2005. Par a R u bber S tu dy Hev ea br as iliens is Lao
P.D.R.. Lao - German Program Rural Development in Mountainous Areas of Northern Lao
PDR. Vientiane, Lao PDR
ກອງປະຊຸມວ່າດ້ວຍການພັດທະນາຢາງພາລາ ຢູ່ໃນ ສປປ ລາວ, ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ,9-11ພືດສະພາ 2006
ãÀ‹×Âá È×ÃÓàÖà ãÖß ÍèÌÆà ËáÓß×íÃ, 2005 . ÀàÌÎïÀ ãÖß ÑèÈËßÌàÔàÃÑàÖàÔïŠ 3 ãÁ×ÃÑàÀâÙìÜ
ÁÜÃÖà×(ãÁ×à ÜîÈíÓæÆ, Í¡ãÀ‹× ãÖß ãÁ×à Û×ÃÌŸËà)
ÍîÌËÜÌ ÅêÅßØ×èÌ, 2006 Â×àÓÝï‹ÑºÌÊàÌÀŠÞ×ÀèÍÔàÃÑàÖà. ÙŠ×ÇÃàÌÂï‹ÓÂÜà ãÖß ÑèÈËßÌàÔàÃÑàÖà,
ÑßãÌÀÀßÅéÀá ãÖß ÎŠà æÓ‹ ãÁ×à Û×ÃÌŸËà.
ÅïÌËÜÌ âÀÈÑèÌ, ÂáÑÜÌ ÓïÌÖßæÓ, 2006 ÍíÈÖàÇÃàÌÀàÌÅáÛ×ÈѺÌ˯ÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖà˳×ÎßâËÈ,
ÅïÌ¿ÌÂ׋à ΊàæÓ‹, ÅßÊàÍèÌ¿ÌÂ׋àÀßÅéÀá ãÖß ÎŠà æÓ‹
ÈÕ. ÅîËèÈ ÑïÌ×éÄéÈæÆ Ñ.Å 2547 (Â.Å 2004) ÂïŠÓìÀàÌÏßÖéÈÔàÃÑàÖà, ÍàÃÀÜÀ, ÎßâËÈæË(ÑàÅàæËÇ)

24
âÜÀßÅàÌãÌÍË‹àÇ

ÍíÈãÌÍË‹àÇ1: â̺Ü˯ ÔàÃÑàÖàåÌÎßÄîÍèÌ

ÅèÃÖ×Óâ̺Ü˯ÎïÀÔàÃÑàÖà ãÖß ãÏÌÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÁÜÍâÁÈ˳×ÎßâËÈÝÜÈÎê 2010

Ö/È ãÁ×à âÓìÜà â̺Ü˯ÎïÀãÖ‹× (âÝèÀÉà) ãÏÌÀàÌÎïÀ (âÝèÀÉà) Ïï‹ÖíÃËëÌ ÎßÄîÍèÌÀáÖèÃÅëÀÅà
01 Ï¿ÃÅàÖê 13 14.000 - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
02 Û×ÃÌŸËà 8,770 20.000 ÍçÖéÅèÈÄêÌ ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
03 Í¡ãÀ‹× 701 15.000 ÍçÖéÅèÈÄêÌ ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
04 ÜîÈíÓæÆ 4,530 20.000 ÍçÖéÅèÈÄêÌ ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
05 æÆÇßÍïÖê 66 50.000 JPBPG (ÄêÌ) ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
06 Û×ÃÑßÍàà 2,467 2.000 - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
07 ×ÞÃÄèÌ - 10.000 JPBPG (ÄêÌ) ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
08 ÌßÂÜÌÛ×Ã×ÞÃÄèÌ 130 ÇèÃÍ¡ËèÌÓê - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
09 ÍçÖéÂáæÆ 1,026 ÇèÃÍ¡ËèÌÓê - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
10 ÂáÓŠ×Ì 1,447 ÇèÃÍ¡ËèÌÓê - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
11 ÅßØ×èÌÌßâÁÈ 243 ÇèÃÍ¡ËèÌÓê - Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
12 ÅàÖß×èÌ 1,418.8 19.840 ÍçÖéÅèÈØ×ÞÈÌàÓ ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
13 ÄáÎàÅèÀ 6,719 13.000 ÍçÖéÅèÈØ×ÞÈÌàÓ ÉíÀÖíÃâØèÌÈê (ÜßÌîÓèÈ)
14 âÆÀÜà 100 10.000 ÍçÖéÅèÈØ×ÞÈÌàÓ Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
15 ÜèÈÉßÎì 500 10.000 ÍçÖéÅèÈØ×ÞÈÌàÓ Â×àÓÂàÈÚàÇ (ÖïÀ‹à)
16 Ö×Óâ̺Ü˯ËèÃÚíÈ 28,131 (âÝèÀÉà) 183.840 (âÝèÀÉà)
ãÛŠÃÁ§ÓïÌ: FRC, 2006
ÍíÈãÌÍË‹àÇ2: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀâÙìÜ

26
ÍíÈãÌÍË‹àÇ3: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀÀàÃ

27
ÍíÈãÌÍË‹àÇ4: ãÏÌ˯ ѺÌ˯ƒ âÚàßÅíÓÅáÖèÍÀàÌÎïÀÔàÃÑàÖàÑàÀåÉ‹

28