ÿêÅçÕÆ
Áܯն ï°¼× ù ÿÕà çÅ ï°¼× ÇÕÔÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ
ÇÂÔ Ã¿ Õ à Ôð Ö¶ å ð ÇòÚ ò¶ Ç ÖÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË Í
ÇòÁÕåÆ×å ÜÆòé ÇòÚ, êÇðòÅðÕ ÜÆòé ÇòÚ,
ÃîÅÇÜÕ, èÅðÇîÕ, ðÅÜÃÆ Áå¶ ÁÅðæÕ ÜÆòé ÇòÚ
ò¶ÇÖÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ ÇòÁÕåÆ×å ÜÆòé ÇòÚ
À°çÅÃÆ, ÇÚ¿åÅ, ç¹Ö, ÇéðÅÃåÅ òè¶ð¶ ÔË, Ö¹ôÆ, ùÖ-
ô»åÆ, ÃÇÔÜ Ø¼à ÔËÍ çÈÇÜÁ» éÅñ ÂÆðÖÅ, çÉËå, Þ×óÅ
òè¶ð¶ ÔË, ÇêÁÅð, ÃÇÔéôÆñåÅ, ÃÔÅéíÈåÆ, ÿÜî ؼà
ÔËÍ ÃÅÇ¿à çÆÁ» ñíå» é¶ ÜÆòé ù ìÔ¹å ÃÔÈñå»
êÌçÅé ÕÆåÆÁ» Ôé, Ãëð ýֶ Ô¯ ׶ Ôé, î¯àð»,
ÕÅð», ð¶ñ», ÜÔÅ÷, ÜËà ìóÆ å¶÷ ðëåÅð éÅñ å°ÔÅâ¶
ê³è ù Çî³à», ÃÇÕ¿à» ÇòÚ î¹ÕÅ Çç¿ç¶ Ôé, Ç¿àðéËà
çÆ Ç´êÅ ÃçÕŠÿÃÅð é¶ å°ÔÅⶠÇê³â çÅ ðÈê èÅðé
Õð ÇñÁÅ ÔËÍ àÆ.òÆ. ç¶ Ã˺Õó¶ ÚËéñ BD سචå°ÔÅâÅ
îé¯ ð ¿ Ü é Õðç¶ Ôé, ðË â Æî¶ â òÃå± Á » Áå¶ Õ° Ç Õ¿ ×
ÃÔÈñå» çÆ À°êñìèåÅ ÕÅðé ìÆìÆÁ» ù سÇàÁ» ì¼èÆ
ðïÂÆ Øð ÇòÚ éÔÄ ÖêäÅ ê˺çÅ, âÆêðÅàî˺àñ Ãà¯ð
Ôð ÃîÅé å° Ô Åⶠçð å¶ ç¶ ä ñÂÆ À° å ù Õ ÔéÍ
åéÖÅÔ» Ú¿×ÆÁ» Ú½ÖÆÁ» Ô¯ ×ÂÆÁ» Ôé, òêÅð ڿ׶
ԯ¶ Ôé, ÇÃÔå ÃÔÈñå» æ» æ» À°êñìè ÔéÍ ÇÂÔ
Ãí Õ°Þ ÇèÁÅé ÇòÚ ð¼Öƶ å» ÜÆòé ìóÅ Ã¹Ö íðêÈð
Ö¹ôÆ íðêÈð Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË, ÜÆòé ÇòÚ ç¹¼Ö, ï×,
À°çÅÃÆ ÇÚ¿åÅ é» çÆ Õ¯ÂÆ òÃå± éÔÄ Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ,
êð ÁÇÜÔÅ ÔË éÔÄÍ Á¼Ü çÅ îé°¼Ö ôÅÇÂç êÇÔÇñÁ»
ÃÇîÁ» å¯ º òè¶ ð ¶ ç¹ Ö Æ ÔË , òè¶ ð ¶ ÇÚ¿ å Å ×Ì Ã å ÔË ,
îÅéÇÃÕ Ã¿å°Çñå éÔÄ ÇðÔÅ, ÂÆðÖÅ Áå¶ çÉËå ÇòÚ
À°ñÇÞÁÅ ç¹ÖÆ Ô¯ ÇðÔÅ ÔËÍ ê¼ÛîÆ ç¹éÆÁ» ÇòÚ íðêÈð
ÃÔÈñå» ç¶ ìÅòÜÈç Ôð¶Õ îé°¼Ö ù íÅÜó êÂÆ ðÇÔ¿çÆ
ÔË, îÈ¿Ô Á鶷¶ð¶ 寺 èé ÕîÅÀ°ä çÆ ðËà ð¶Ã ÇòÚ ç½óçÅ
îé° ¼ Ö ÇÜò¶ º Ç÷¿ ç ×Æ å¯ º Ôë Ç×ÁÅ ÔË , ÇÂö ÕÅðé
îÅéÇÃÕ ìÆîÅðÆÁ» òèÆÁ» Ôé, Øð» çÆ êÌæÅ Ö¶ðÈ¿ Ö¶ðÈ¿
Ô¯ÂÆ ÔË, ÇòÁÅÔ îÇðÁÅçÅ í¿× Ô¯ÂÆ ÔË, ÕÆ îðç ÕÆ
ÇÂÃåzÆ ÇòÕ¯ñåð¶ ԯ¶ Çëðç¶ Ôé, ÇÂö 寺 ñËÃìÆÁé Áå¶
׶Á ÿÃæÅò» ÃæÅêé Ô¯ÂÆÁ», ì¼Ú¶ ÁÅÕÆ Ô¯Â¶ Çëðç¶
Ôé, îÅåÅ ÇêåÅ àÆÚð, ì÷¹ð× çÆ Õ¯ÂÆ îÅé
îÇðÁÅçÅ éÔÄ ÔËÍ ÇÂÔ¯ îÅÔ½ñ Ô¹ä íÅðå ÇòÚ êÌò¶ô
Õð ÇðÔÅ ÔËÍ ÇÂÔ êÇðòÅðÕ Ã¿Õà ÔË ÇÜà ÇòÚ ÃÅðÆ
ê¹ðÅåé îÇðÁÅçÅ Ö¶ðÈ¿ Ö¶ðÈ¿ Ô¯ ðÔÆ ÔËÍ ÇÂà 寺 ÃÅâÅ
íÅò ÇÂÔ éÔÄ ÇÕ éòÆéåŠ寺 Á¼Ö» îÆÚÆÁ» ÜÅä
êð ÜÆòé ÇÂÕ Ã¿å°ñé çÆ î³× ÕðçÅ ÔË, Õ°çðå
ÿå°ñé ÚÅÔ¹¿çÆ ÔË, ð¼ì çÆ ÃÅðÆ ÕÅÇÂéÅå ÇòÚ ÇÂÕ
Çðçî ÔË, ÿå°ñé ÔËÍ Ü¶ ÇÂà ÇòÚ Çò×Åó ÁÅò¶×Å
å» îé°¼Ö çÅ ÜÆòé Á½ÖÅ Ô¯ ÜŶ×Å, ê̶ôÅéÆÁ» éÅñ
íð ÜÅò¶×Å, ÇÂÃ ç¶ ÜÆòé çÅ Çðçî, ÿ×Æå ܯ Ö¹ôÆ
å¶ ÁÅé§ç çŠïîÅ ÔË, À°Ã ÇòÚ À°ñÅð ÁÅ ÜÅò¶×Å,
ì¶Ã¹ðÅêé Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ ÇòÁÕåÆ êð¶ôÅé Ô¯ä׶ å» Øð»
ÇòÚ ÃîÅÜ ÇòÚ êð¶ôÅéÆ ÁÅÀ°ºçÆ ÔËÍ ÇòÁÕåÆ
üÚÆÁ» Õçð» ÕÆîå» å¯º ò»ÞÅ Ô¹¿çÅ ÔË, å» ÃîÅÜ
ÇòÚ, ÇòÀ°êÅð ÇòÚ, ÁÅêä¶ Õ¿î è¿ç¶ ÇòÚ òÆ
ùÇÔðç, ùÖÅò» ÃÔÅÂÆ Ô¯ä çÆ æ» ç¹Ö ò¿âçÅ ÔË,
êð¶ôÅéÆÁ» òèÅÀ°ºçÅ ÔËÍ À°çÅÔðä òܯº ÁÃÄ ÇòÇçÁÅ
Áå¶ ÇÃÔå ç¶ ÁçÅÇðÁ» ù ìÔ¹å üڶ ù¼Ú¶ ÁçÅð¶
î³éç¶ ðÔ¶ Ô»Í àÆÚð Õ½î çÅ íÇò¼Ö î³é¶ Ü»ç¶ ðÔ¶ Ôé
Áå¶ âÅÕàð ð¼ì çÅ ðÈêÍ Á¼Ü ÕÆ ÔÅñ ÔË, çÃä çÆ
ñ¯ó éÔÄÍ àÆÚð òÆ îÅÇÂÕ ç½ó ÇòÚ ëà ׶ Ôé
Áå¶ âÅÕàð òÆ, êËÃÅ-êËÃÅ-êËÃÅÍ
îé°¼ÖåÅ ÇÜò¶º êËð» Ô¶á ð¹ñ ðÔÆ ÔËÍ Ç¿ÜéÆÁð
ÕÅ×÷» å¶ ê¹ñ ìäÅ ðÔ¶ Ôé, ÃóÕ» ìäçÆÁ» ÇêÛ¯º
Ôé, à¹àçÆÁ» êÇÔñ» ÔéÍ ÇòÀ°êÅð å» ÇÜò¶º ì¶ÂÆîÅéÆ
Çìé» Úñ ÔÆ éÔÄ ÃÕçÅÍ àÆ.òÆ. å¶ Ã½ ëÆ ÃçÆ
ÞÈáÆÁ» ÁËâ÷ ÁÅÀ°ºçÆÁ» ÔéÍ Ôð ÁËâ íÅò¶º ÃÅìä
å¶ Ãðë Ô¯ò¶, íÅò¶º ÖÅä êÆä çÆÁ» òÃå±Á», ìÆìÆÁ»
ç¶ é§ × ¶ Ü êðçðôé éÅñ ñ¯ Õ îé» å¶ á¯ Ã ÆÁ» ÜÅ
ðÔÆÁ» ÔéÍ ÞÈá çÅ ì¯ñìÅñÅ ÁËéÅ òè Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ
Ã¼Ú çÅ ÇÜò¶º ÕÅñ ÔÆ êË Ç×ÁÅ Ô¯ò¶Í
Ãí 寺 îÅóÆ çôÅ ðÅÜéÆåÕ î¿âñ ÇòÚ çÆ Ô¯ÂÆ
ÔËÍ ðÅܶ êðÜÅ ç¶ ÇÔå ç¶ ðÖòÅñ¶ Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé,
êðÜÅ ç¶ ç¹Ö Ã¹Ö ç¶ íÅÂÆòÅñÍ ñ¯Õ ðÅÜ ÁÅÇÂÁÅ,
íÅò å» ÃÆ, ñ¯Õ» çÅ ÁÅêäÅ ðÅÜ, Ú¹ä¶ é¹îÅÇ¿ç¶
ñ¯Õ ÇÔå ñÂÆ ÇÕÇðÁÅôÆñ Ô¹¿ç¶ êð ÇÂæ¶ å» «¼à Öù¼à
Ô¼ç» à¼ê ×ÂÆÍ Õ¯ÂÆ èðî éÔÄ Õ¯ÂÆ ôðî éÔÄ, Õ¯ÂÆ
ÁÅÚðé éÔÄÍ Õ¯ÂÆ ñ¯Õ ñÅÜ éÔÄÍ Çðôòå», Ô¶ðÅ
ë¶ðÆÁ», ì¶ÂÆîÅéÆÁ» Áå¶ Õð¯ó» ð¹ÇêÁ» ç¶ ÃÕËî ò¶Ö
Õ¶, êó· Õ¶ ñ¯Õ îé À°çÅà ԯ Ü»çÅ ÔË, é¶åÅ å»
ÜéåÅ çÆ òÅó ÇÔå Ô¹¿ç¶ Ôé, ܶ òÅó ÔÆ Ö¶å ù
ÖÅä ñ× êÂÆ å» Ö¶å çÅ ÕÆ ìä¶×Å? íÅÂÆ ×¹ðçÅÃ
ÜÆ ÁËÃÆ ÁòÃæÅ ìÅð¶ ÇñÖç¶ Ôé -
ÕÅÜÆ Ô¯Â¶ ÇðôòåÆ òãÆ ñË Õ¶ ÔÕ ×òÅÂƨ
ÇÂÃåzÆ ê¹ðÖË çÅî ÇÔå íÅòË ÁÅÇ ÇÕæÅÀ± ÜÅÂƨ
òðÇåÁÅ êÅê Ãíà Ü× î»Ôƨ
íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ, òÅð A/C@
Çízôà ÇçzôàÆ é¶ Õ°çðå çÅ ÃÅðÅ Ãò¼Û
òÅåÅòðä òÆ êÌ ç È Ç ôå Õð ÇçåÅ ÔË Í ÕÅðÖÅé¶ ç Åð
Õ¶òñ ÁÅêä¶ ÇÔå, ÁÅêä¶ î¹éÅë¶ ù ÇçzôàÆ ÇòÚ ðÖç¶
Ôé å¶ Ãí åð·» çÅ ÷ÇÔðÆñÅ êçÅðæ éçÆÁ», éÇÔð»
ÔòÅñ¶ Õðç¶ ÞÕç¶ éÔÄ ÇÜà ÕÅðé ׿×Å ÜîéÅ å¶
Ô¯ð éçÆÁ» îËñÆÁ» Ô¯ ×ÂÆÁ» ÔéÍ ÷ÇÔðÆñ¶ èȶº éÅñ
ÃÅðÅ òÅï±î³âñ êñÆå Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÁñàðÅ òÅÇÂÇñà
ð¶÷ é¶ ÇíÁÅéÕ ìÆîÅðÆÁ» êËçÅ Õð ÇçåÆÁ» ÔéÍ
ì¶åÔÅôÅ Ü¿×ñ» çÆ ìðìÅçÆ, ÕÆó¶ éÅôÕ çòÅÂÆÁ»
çÆ òð寺 é¶ ÂÆÕÅñ¯ÜÆ çÆÁ» ׿íÆð ÃîÇÃÁÅò» Öó·ÆÁ»
Õð ÇçåÆÁ» ÔéÍ ÇÂà åð·» ÇÂÕ Áô¹èåÅ çÅ
òÅï±î³âñ ÇåÁÅð Ô¯ Ç×ÁÅ ÔË, ÇÜà ÇòÚ ÁÃÄ ÃÅÔ
ñËºç¶ Ô», å°ð¶ Çëðç¶ Ô», ÜÆÀ°ºç¶ Ô»Í îé°¼Ö îé°¼Ö çÅ
ÃÔÅÇÂÕ éÔÄ ÇðÔÅ, ÃòÅðæ çÆ êÌèÅéåÅ Ô¯ ×ÂÆ ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
1
éð¯ÂÆÁ» Õçð» ÕÆîå», üÚ, èðî, ÇéÁ», ùÇÔðçåÅ,
öòÅ, êðÀ°êÕÅð, ÃÇÔéôÆñåÅ, Õ¿î ÁÅÀ°ä çÅ ÚÅÁ
ÃÔÅéíÈåÆ, ÇÂÔ ôìç ÇÜò¶º Õ¯ô» çÅ ô¿×Åð ìä Õ¶
ðÇÔ ×¶ ÔéÍ À°Ú¶ ù¼Ú¶ ÇÕðçÅð çÆ Ç×ðÅòà ÕÅëÆ
Ã 寺 ÇéØÅð òñ ÜÅ ðÔÆ ÔËÍ ×¹ðÈ éÅéÕ ÕÅñ ÇòÚ
òÆ ÁÇÜÔÆ ÃÇæåÆ ÇòÁÅêÕ ÃÆ ÇÜà êÌåÆ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ÜÆ çÅ ë¹ðîÅé ÔË -
ÃÇÚ ÕÅ« Õ±ó° òðÇåÁÅ ÕÇñ ÕÅñÖ ì¶åÅñ¨
ìÆÀ° ìÆÇÜ êÇå ñË ×¶ Áì ÇÕÀ° À°×òË çÅÇñ¨
ê³éÅ - DFH
ÕÇñ ÕÅåÆ ðÅܶ ÕÅÃÅÂÆ èðî¹ ê³Ö ÕÇð À°âÇðÁŨ
Õ±ó° ÁîÅòà ÃÚ¹ Ú¿çzîÅ çÆÃË éÅÔÆ ÕÇÔ ÚÇóÁŨ
ÔÀ° íÅÇñ ÇòÕ°¿éÆ Ô¯Âƨ ÁÅè¶ðË ðÅÔ¹ é Õ¯Âƨ
ÇòÇÚ ÔÀ°îË ÕÇð ç¹Ö¹ ð¯Âƨ
ÕÔ¹ éÅéÕ ÇÕÇé ÇìÇè ×Çå Ô¯Âƨ ê³éÅ - ADE
Ãí 寺 ò¼âÆ Ç×ñÅéÆ èÅðÇîÕ Ö¶åð ÇòÚ ÁÅÂÆ
ÔËÍ ÁÖ½åÆ èÅðÇîÕ ÁÅ×È ÚÇð¼åðÔÆé Ô¯ ×Â¶Í ÇÂÔ êåé
×¹ðÈ ÕÅñ 寺 òÆ êÇÔñ» 寺 ÁÅð¿í Ô¯ Ú¹ÇÕÁÅ ÃÆÍ ÇÂö
ñÂÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆ ÕÅ÷ÆÁ», ìÌÅÔîä» Áå¶
ܯ×ÆÁ» ç¶ éÆò¶º ÇÕðçÅð Ãì¿èÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
ÕÅçÆ Õ±ó° ì¯Çñ î« ÖÅǨ ìÌÅÔîä° éÅòË ÜÆÁÅ ØÅǨ
ܯ×Æ Ü¹×Çå é ÜÅäË Á³è¹¨ åÆé¶ úÜÅó¶ ÕÅ ì¿è¹¨
ê³éÅ - FFB
ÇÂÔ çôÅ Á¼Ü ÃÅð¶ èðî» ÇòÚ ò¶ÖÆ ÜÅ ÃÕçÆ
ÔËÍ èðî ÁÃæÅé» ÇòÚ Çéå çÆÁ» ñóÅÂÆÁ» Þ×ó¶,
ì¶Ô¹ðîåÆÁ» ÁÅî ×¼ñ» ìä ×ÂÆÁ» ÔéÍ ÇÂÔ ôÅÇÂç
Õñܹ¼× ç¶ ÇÚ¿é· ÔéÍ ÇÂÃ ï°¼× ÇòÚ ÁÇÜÔÅ Ô¯äÅ
Õ°çðåÆ ÔË, ÇÂÃ ï°¼× ÇòÚ èðî Õðî çÆ Õ¯ÂÆ æ» éÔÄ,
Ú¿âÅñ ÇìðåÆ çÆ êÌèÅéåÅ ÔË -
ÇÂù ÕÇñÜ¹× îÇÔ Õðî èðî¹ é Õ¯Âƨ
ÕñÆ ÕÅ Üéî¹ Ú¿âÅñ ÕË ØÇð Ô¯Âƨ
ê³éÅ - AFA
îÅåÅ ÇêåÅ çÆ ÇìðåÆ ô¹¼è éÅ Ô¯ò¶ å» úñÅç
çÆ ÇìðåÆ ÇÕò¶º ô¹è Ô¯ ÃÕçÆ ÔË? ÇÜ¿é ÇìðåÆ òÅñ¶
îÅÇêÁ» ç¶ Øð ÁËÃÆ ÇìðåÆ çÆ ÔÆ Á½ñÅç Ô¯ò¶×Æ -
ÕñÆ Á³çÇð éÅéÕÅ ÇÜ¿é» çÅ ÁÀ°åÅð¹¨
ê¹å° ÇÜé±ðÅ èÆÁ ÇÜ¿é±ðÆ Ü¯ðÈ ÇÜ¿éÅ çÅ ÇÃÕçÅð¹¨
ê³éÅ - EEF
ÇÜ¿é ÇìðåÆ ÁèÆé ÕÅî, ´¯è, î¯Ô, ÁÔ¿ÕÅð, ÞÈá,
ñÅñÚ òà îé°ÖåÅ çÆ Ö¹ÁÅðÆ Ô¯äÅ Õ°çðåÆ ×¼ñ ÔË-
ÕÇñ ÕñòÅñÆ ÕÅî¹ îç¹ îé±ÁÅ êÆòäÔÅð¹¨
´¯è Õà¯ðÆ î¯ÇÔ íðÆ êÆñÅòÅ ÁÔ¿ÕÅð¹¨
îÜñà ձó¶ ñì êÆ êÆ Ô¯Ç ֹÁÅð¹¨
ê³éÅ - EEC
×¹ðÈ ÜÆ Áé°ÃÅð Õñܹ¼× ç¶ Ã ç¶ ÇéØÅð çÅ
î°¼Ö ÕÅðé êÌîÅåîÅ ù í¹¼ñ ÜÅäÅ ÔË, ð¼ì 寺 ÇòÛ°óÆ
ñ¯ Õ ÅÂÆ ×¹ ð È ÜÆ Áé° Ã Åð ÒÕ° å ¶ î¹ Ô ÆÓ Ô¯ Ü»çÆ ÔË ,
ÁðæÅå Õ°¼å¶ ç¶ îÈ¿Ô òÅñÆ, ÇÜà ù Õ°¼å¶ ò»× Ôð Ã
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
2
ÖÅä çÅ ÔñÕ Õ°ÇçÁÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË Áå¶ òãÆ ÁÅÇçÕ
ÔðÅî çÆÁ» ÚÆ÷» ÇÂà çÅ îé íÅÀ° º çÅ ÖÅäÅ Ô¯
Ü»çÅ ÔËÍ ð¼ì ù í¹ñÆ «ÕÅÂÆ ÞÈá ì¯ñçÆ ÔË ÇÜò¶º Õ°¼åÅ
ë÷Èñ í½ºÕçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË, Çåò¶º îé°¼Ö» ç¶ ì¯ñ» çÅ Õ¯ÂÆ
ÁÃð éÔÄ ÇðÔÅ, ôìç» ç¶ Áðæ ×¹ÁÅÚ ×¶ ÔéÍ
îé°¼Ö» ç¶ Á³ç𯺠èðî çÆ Á³Ã å¶ ð¼ì ç¶ ×¹ä» çÆ
ÇòÚÅð î¹¼Õ ðÔÆ ÔË, ÇÜåéÅ ÇÚð ÁÇÜÔ¶ ñ¯Õ ÿÃÅð ÇòÚ
ÜÆÀ°ºç¶ Ôé, ÇÂé·» çÆ Ççñ¯º Õ¯ÂÆ ÇÂ÷å éÔÄ ÕðçÅ,
Ü篺 îð Ü»ç¶ Ôé å» ÇÂé·» çÆÁ» ì¹ðÅÂÆÁ» ïÅç
ÕÆåÆÁ» Ü»çÆÁ» Ôé -
ÕÇñ Ô¯ÂÆ Õ°å¶ î¹ÔÆ ÖÅܹ Ô¯ÁÅ î¹ðçÅð¹¨
Õ±ó° ì¯Çñ ì¯Çñ íÀ°ÕäÅ ÚÈÕÅ èðî¹ ìÆÚÅð¹¨
ÇÜé ÜÆò¿ÇçÁÅ êÇå éÔÆ î¹ÇÂÁÅ î¿çÆ Ã¯Ç¨
ÇñÇÖÁÅ Ô¯òË éÅéÕÅ ÕðåÅ Õð¶ ù ԯǨ
ê³éÅ - ABDB
ÁËÃÆ ÔÅñå ÇòÚ, ð¼ì ù í¹ñ¶ ԯ¶ îé°¼Ö, ÷Åñî
Ô¯ ðÔ¶ Ôé å¶ åÆòÆÁ» ÇÂà ÷¹ñî ÇòÚ ÃñÅÔÕÅð ìä
ðÔÆÁ» ÔéÍ Çî¼áŠùíÅÀ°, ܹ×Çå ÇòÚ ðÇÔäÅ Ççñ
çÅ ÃÅë Ô¯äÅ, é¶ÕÆ, ùÇÔðçåÅ - ÇÂÔ ×¼ñ» çÈð çÆÁ»
Ô¯ ×ÂÆÁ» Ôé Áå¶ ò¼ãÆ Çðôòå ì¶ÂÆîÅéÆ, è¯ÖÅ, ÔðÅî
çÅ îÅñ ð¼ì í¹¼ÇñÁ» çÅ îé íÅÀ°ºçÅ ÖÅäÅ Ô¯ Ç×ÁÅ
ÔËÍ ÇÂ¿Ü ÜÅêçÅ ÔË ÇÕ èðî ôðî çÅ Õ¯ÂÆ Ô¯ð òåé
ÔË, ÇÂÔ ç¶ô Û¼â ÁÅêä¶ òåé ÚñÆ ×ÂÆ ÔË Áå¶
ÁäÖ, ÃÉËîÅé òÆ ôðî-ÔïÅ ç¶ éÅñ ÔÆ ç¶ô Û¼â,
ÇÂé·» îé°¼Ö» 寺 ÇÕå¶ çÈð ÚñÆ ×ÂÆ ÔË, ×¹ðÈ éÅéÕ
ç¶ò ÜÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ ÔéÍ
ð¿éÅ Ô¯ÂÆÁÅ ì¯èÆÁÅ ê¹ðà ԯ¶ ÃÂÆÁÅç¨
ÃÆ« ÿÜî¹ Ã¹Ú í¿éÆ ÖÅäÅ ÖÅܹ ÁÔÅܹ¨
Ãðî¹ ×ÇÂÁÅ ØÇð ÁÅêäË êÇå À°Çá ÚñÆ éÅÇñ¨
éÅéÕ ÃÚŠ¶հ ÔË ÁÀ°ð¹ é ÃÚÅ íÅÇñÍÍ
ê³éÅ - ABDB
×¹ ð È îÔÅðÅÜ ÇÂà ÕÅñ çÆ îé° ¼ Ö ÇìðåÆ çÅ
Çòôñ¶ôä Õðç¶ çÃç¶ Ôé ÇÕ îé°¼Ö çÆ Ö¹ç×ð÷Æ ÔÆ
Õñܹ × ÔË Í ÇÂà ֹ ç ×ð÷Æ ç¶ ÁÃð Ô¶ á ÜðòÅä¶ ,
åÅÕåòð ñ¯Õ, ÇÜé·» êÅà ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðæÕ,
ÇòÇçÁÕ, ðÅÜéÆåÕ À°Ú êçòÆ çÆ åÅÕå ÔË, À°Ô
Õî÷¯ð òð× çÆ ÜéåÅ À°êð è¼ÕÅ Õðç¶ Ôé Áå¶
ÕîÅñ ÇÂÔ ÔË ÇÕ À°Ô ÇÂà è¼Õ¶ ù ÜÅÇÂ÷ ÃîÞç¶ ÔéÍ
ÇÂà åð·» ÇÂé·» ñ¼Ûä» ù, Ö¹ç×ð÷Æ Áå¶ Õî÷¯ð» éÅñ
è¼ÕÅ, ÕñÜ¹× ç¶ ñ¼Ûä ÃîÞäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË -
Ô¯ò¶ êðòÅäÅ ÕðÇÔ ÇèÙÅäÅ ÕÇñ ñÖä òÆÚÅÇð¨
ê³éÅ - I@B
Õñܹ¼× çÆ òÅðåÅ ÁÜÆì å¶ À°ñàÆ ÔËÍ ÇÂà ç¶
îÅêç¿â ÔÆ ×ñå ÔéÍ À°Ú¶ ÁÅÚðä òÅñÅ îé°¼Ö ñ¯Õ»
çÆÁ» é÷ð» ÇòÚ éÆò» ÔË, éÅî ÇÃîðé ÇòÚ ñ¼Ç×ÁÅ
îé°¼Ö ìçéÅî Ô¯ ÇðÔÅ ÔËÍ À°Ã ñÂÆ ÇéÕ¿îÅ, ÇòÔñó,
Áéêó· ÁÅÇç ôìçÅòñÆ òðåÆ Ü»çÆ ÔË Í ÇÜà ù
çÈÇÜÁ» À°êð ðÅÜ ÁÇèÕÅð êÌÅêå Ô¹¿çÅ ÔË, ÃðçÅðÆ
ÇîñçÆ ÔË å» À°Ô öòÅ çÆ æ» À°é·» À°êð è¼ÕÅ Áå¶
÷¹ñî ÕðçÅ ÔË Áå¶ ÇÂö ÕÅðé Á¿å À°Ã çÆ ç¹ð×åÆ
Ô¹¿çÆ ÔË, À°Ô¯ é½Õð ÃðçÅð çÆ Ã¶òÅ çÆ æ», À°Ã ç¶
×ñ ëÅÔÅ êÅ Õ¶ îÅð Çç¿ç¶ Ôé -
ܶ Õ¯ Ãå° Õð¶ ï ÛÆÜË åê ØÇð åê¹ é Ô¯Âƨ
ܶ Õ¯ éÅÀ° ñ¶ ìçéÅòÆ ÕÇñ Õ¶ ñÖä ¶Âƨ
ÇÜù ÇÃÕçÅðÆ ÇåÃÇÔ Ö¹ÁÅðÆ ÚÅÕð Õ¶Ô¶ âðäŨ
ÜÅ ÇÃÕçÅðË êòË Ü¿ÜÆðÆ åÅ ÚÅÕð ÔæÔ¹ îðäÅÍÍ
ê³éÅ - I@B
Õñܹ × çÅ ÇÂÕ Ã¹ í Åò ÇÂÔ ÔË ÇÕ ÃðÕÅðÆ
ÕÅùé Þ×ó¶ Çéì¶óé çÆ æ» Þ×ó¶ êËçÅ ÕðçÅ ÔË,
ÇéÁ» Õðé òÅñ¶ ÔÅÕî (ÇÜò¶º ×¹ðÈ ÕÅñ ç¶ ÕÅ÷Æ
ÇéÁÅÕÅð) ò¼ ã Æ Ö¯ ð Ô¯ Ú¹ ¼ Õ ¶ ÔéÍ ÇÂÔ ï° ¼ × ÜÅçÈ
àÈÇäÁ» çÅ ï°¼× ÔË, ÇÂÃ ï°¼× ÇòÚ Áæðòä ò¶ç çÆ
êÌèÅéåÅ ÔËÍ À°ÚÅ ÁÅÚðé å¶ ÇÃëå ÃÅñÅÔ ñ¯Õ» ç¶
îé» å¯º ñÇÔ ×¶ ÔéÍ ×¹ðÈ ÜÆ ë¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé -
ÕÇñ ÕñòÅñÆ ÃðÅ Çéì¶óÆ ÕÅÜÆ Ç´ÃéÅ Ô¯ÁŨ
ìÅäÆ ìÌÔîÅ ì¶ç¹ Áæðìä° ÕðäÆ ÕÆðÇå ñÇÔÁŨ
ê³éÅ - I@C
À°êð¯Õå ÇòÚÅð êó· Õ¶ ڿ׶ íñ¶ îé°¼Ö çÅ îé
òÆ À° ç Åà ԯ ä ¯ º ÇÕò¶ º ìÚ ÃÕçÅ ÔË ? ÁË Ã ¶ ׿ ç ñ¶
òÅï± î ³ â ñ ÇòÚ Õ¯ Â Æ ÇÕò¶ º ÃòÃæ ðÇÔ ÃÕçÅ ÔË ?
×¹ ð îÇå ÇòÚÅðèÅðÅ çÆ Ã¯ Ú ÁË Ã Æ éÔÄÍ ×¹ ð îÇå
ÇòÚÅðèÅðÅ ÁËÃÆ ÇòÚÅðèÅðÅ ÔË Ü¯ ð¯× çÆ Ã¯ÞÆ òÆ
Çç¿çÆ ÔË Áå¶ ÇÂà çÆ çòÅ òÆÍ ð¯× ÔË, ÒêÌî¶ôð å¶
í¹ÇñÁ» ÇòÁÅêé Ãí¶ ð¯×Ó ÕñÜ¹× çÆ åêô ù ÃÆåñ
Õðé çÅ ÇÂÕ¯ ÇÂÕ åðÆÕÅ êÌíÈ éÅî ÔË, ܯ Ãðì ùÖ,
Ãðì ô»åÆ, ÃÇÔÜ, ÃÆåñåÅ, ùÖ, Áé§ç çÅ Øð ÔË-
ÕÇñ åÅåÆ á»ãÅ ÔÇð éÅÀ°¨
ÇÃîÇð ÇÃîÇð ÃçÅ Ã¹Ö êÅÀ°¨ ê³éÅ - BHH
ÕñÜ¹× ÇòÚ Õ¯ÂÆ Ô¯ð Õðî èðî, ÇÕÇðÁÅ, 깿é
çÅé, ëñÆíÈå éÔÄ Ô¹¿çÅ -
ÇÂù ÕÇñÜ¹× îÇÔ Õðî èðî¹ é Õ¯Âƨ
ÕñÆ ÕÅ Üéî¹ Ú¿âÅñ ÕË ØÇð Ô¯Âƨ
éÅéÕ éÅî ÇìéÅ Õ¯ î¹ÕÇå é Ô¯Âƨ
ê³éÅ - AFA
ÕñÜ¹× çÆ ÇíÁÅéÕåÅ Áå¶ ÇÂÃ ç¶ ÃîÅèÅé
Ãì¿èÆ ìÔ¹å Ãêôà ôìç» ÇòÚ ×¹ðÈ ÜÆ ë¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé-
Áì Õ¬ ÁÅÇÂú 𶨠ÇÂÕ° éÅî¹ ì¯òÔ¹ ì¯òÔ¹¨
Áé ðÈÇå éÅÔÆ éÅÔƨ îå° íðÇî íÈñÔ¹ íÈñÔ¹¨
ê³éÅ - AAHE
×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì çÆ Ãî¹¼ÚÆ ìÅäÆ çÅ êÌî¹¼Ö ÇÃè»å
ÇÂÔ¯ ÔËÍ ÕÇñÜ¹× ÇòÚ Õ¶òñ éÅî çÆ ÔÆ êÌèÅéåÅ ÔËÍ
ÕÅô! ÁÃÄ ÇÂà ÿç¶ô çÆ îÅéåÅ Áå¶ îÔÅéåÅ ÃîÞ
ÃÕç¶Í ÁÅêäÅ ÜÆòé ùÖîÂÆ, Áé§çîÂÆ, ÃÇÔÜîÂÆ
ìäÅ ÃÕç¶ Áå¶ ÒÿÃÅð ð¯×ÆÓ ù ÒéÅî çÅðÈÓ çŠÿç¶ô
ç¶ä çÅ ÃÅÔà Õð ÃÕç¶Í
ÿÃÅð çÆ ÇÂà ׿íÆð Ãî¼ÇÃÁÅ ù Çòôò ×¹ðîÇå
3
ðÈ Ô ÅéÆ Çîôé ç¶ îÔ»ê¹ ð ô» é¶ ÃîÇÞÁÅ Áå¶ Ççñ¯
îÇÔÃÈà ÕÆåÅ Áå¶ ÇÂÔ Áé¹íò êÌÅêå ÕÆåÅ ÇÕ ÇÂÔ
òâî¹ñÅ ÜÆòé ×¹ðÈ çÆ ÁîÅéå ÔË, éÅî Üêä Áå¶
ÜêÅÀ°ä ñÂÆ ÔËÍ ÇÂà ÁÅô¶ ÁèÆé ÔÆ ÁÅê ÜÆ é¶
éÅî çÆ ÃÅèéÅ ÃÅèÆ, ðÅóÅ ÃÅÇÔì ç¶ îÔ»ê¹ðô» çÆ
ÿ×å îÅäÆ, À°é·» ç¶ ÁÅç¶ô», À°êç¶ô» ù ÃîÇÞÁÅ
Áå¶ ÕîÅÇÂÁÅÍ À°é·» ç¶ ÇêÁÅð Áå¶ Ç´êÅ ç¶ êÅåð
ìä¶ Áå¶ ÃÅðÅ ÜÆòé ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ç¶ Ã¿ç¶ô» ç¶ êÌÚÅð
ÇÔå ÃîðÇêå Õð ÇçåÅÍ ëñÃðÈê ×¹ðîÇå çÆòÅé» çÅ
ÇÃñÇÃñÅ ô¹ðÈ Ô¯ÇÂÁÅ, A@@@ 寺 ò¼è òÆâÆú Çëñî»
ìäÆÁ» ÒÁÅåî îÅð×Ó Ô¯ºç ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ, ê¹ÃåÕ»
êÌÕÅÇôå Ô¯äÆÁ» ô¹ðÈ Ô¯ÂÆÁ» å¶ Á¼Ü ÁÅê ÜÆ Ã¹ÇÔðç
êÅáÕ ÇÂÕ êÇðòÅð ò»× ×¹ðÈ Øð éÅñ Áå¶ éÅî
ìÅäÆ éÅñ ܹó¶ ԯ¶ Ô¯, òâíÅ×Æ Ô¯Í ÒÁÅåî îÅð×Ó
ðÅÔÄ Ôð îÔÆé¶ ÁÅê ÜÆ ù îÔ»ê¹ðô» ç¶ Áé°íò» çÆ
ÿ×å êÌÅêå Ô¹¿çÆ ÔË, ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ Áå¶ Ã¿å» í×å»
çÆ ìÅäÆ çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ ðÅÔÄ ×¹ðîÇå Áå¶ éÅî îÅð×
çÆ Ã¯ÞÆ ÇîñçÆ ÔË, ÇÂà 寺 ڿ׶ðÅ Õðî Ô¯ð ÕÆ Ô¯
ÃÕçÅ ÔË? ÇÂé·» ÃîÈ¿Ô ÕÅðÜ» ðÅÔÄ îÔ»ê¹ðô ñ¯Õ îé»
ù Øó-ÿòÅð ðÔ¶ ÔéÍ Ü¶ ÁÃÄ ê¼æð åðÅôç¶ Ô», å»
À°Ã ÇòÚ¯º ù¿çð ÃðÈê ÇéÖðçÅ ÔË, êð À°Ô Ã éÅñ
éôà Ô¯ Ü»çÅ ÔË; ܶ Çêåñ å»ì¶ À°êð Õ°Þ À°Õðƶ
Ü» ܶ ÁÃÄ èðî ÁÃæÅé À°ÃÅðƶ, À°Ô òÆ Ã çÆ
îÅð 寺 ìÚ éÔÄ ÃÕç¶, êð ܶ ÁÃÄ ñ¯Õ» ç¶ îé Øó
ç¶Âƶ, À°é·» Á³çð êÌíÈ ÇêÁÅð, êÌíÈ âð, îé°¼ÖåÅ ñÂÆ
ù Ç ÔðçåÅ ÂÆîÅéçÅðÆ, ÇéÁ» èÆðÜ Áå¶ Ã¼ Ú çÆ
ØÅóå Øó ç¶Âƶ, å» ÇÂÔ ÛÅê ÃçÆò ÕÅñ ñÂÆ
ðÇÔ¿çÆ ÔËÍ ÁËÃÅ ÔÆ îÔ»ê¹ðô ×¹ðÈ ç¶ ôìç ðÅÔÄ Õð
ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂà ׿çñ¶ òÅåÅòðä ÇòÚ ÁÅê îÅé
Ãð¯òð ç¶ Ô¿Ã» ò»× Ã¼Ú éÅñ ܹó Õ¶ î¯åÆ Ú¹× ðÔ¶
Ô¯, ÇÂÔ ÃÇå×¹ðÈ çÆ éçð ÃçÕÅ ÔË, ÁÅê ÜÆ ù ÇêÛñ¶
Á¿Õ ÇòÚ éò¶º ÃÅñ çÆ òèÅÂÆ ç¶ºÇçÁ» ÁêÆñ ÕÆåÆ
×ÂÆ ÃÆ ÇÕ ÁÅåÇîÕ Ã¹¼Ö îÅäç¶ ÇÂà êÇðòÅð çÅ
ضðÅ Ô¯ð î¯ÕñÅ Õðƶ, éò¶º î˺ìð ìäÅÂƶ, ×¹ðÈ çÆ
ìÖÇôô ù Ôð¶ Õ Øð ÇòÚ ñË Õ¶ ÜÅÂƶ , å» ÇÕ
Õñܹ¼× ç¶ ÇÂà ÇíÁÅéÕ ï°¼× ÇòÚ ×¹ðîÇå çÆÁ»
À°ÚÆÁ» ù¼ÚÆÁ» éð¯ÂÆÁ» ÃçÆò-ÕÅñÆ Õçð» ÕÆîå»
Ãðì îé°¼ÖåÅ ÇòÚ ò¿âƶ åÅ ÇÕ Ãí îé°¼Ö Ãðì ù¼Ö,
ô»åÆ, ÃÇÔÜ ù îÅä Õ¶ ÁÅêäÅ ñ¯ Õ Áå¶ êðñ¯ Õ
ÿòÅðé ï¯× Ô¯ ÜÅäÍ ÁÃÄ ÇÂÔ òÆ ÁêÆñ ÕÆåÆ ÃÆ
ÇÕ ÁÅê ÜÆ ÁÅê òÆ ÁÅåî îÅð× ç¶ ñÅÂÆë î˺ìð
ìä¯ Áå¶ Ô¯ð î˺ìð» ù ÇÂà ñÂÆ ê̶ðå Õð¯Í ÃÇå×¹ðÈ
ÜÆ ÃçÅ ÃÅⶠÁ³× Ã¿× ÔéÍ Ò×¹ð î¶ð¶ Ã¿× ÃçÅ ÔË
éÅñ¶Ó îÔ»ê¹ðô» çÆ ÁÃÆà ÁÅê ù êÌÅêå ÔË, îé ìäÅ
ñò¯, ÁÅê Áò¼ô ÇÂà ÕÅðÜ ÇòÚ Ãëñ Ô¯ò¯×¶Í ÁÅê
éÅî éÅñ ܹó¯ Áå¶ Ô¯ðé» ù ܯó¯Í ÇÂà 寺 Ú¿×Å À°çî
Ô¯ð ÕÆ Ô¯ ÃÕçÅ ÔË?
(âÅ.) Ü×ÜÆå ÇÿØ
î¹¼Ö Ã¿êÅçÕ
ÁÅåî îÅð×
LLLLLLL
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 Çòôò ×¹ðîÇå ðÈÔÅéÆ Çîôé ÚËðÆà¶ìñ àð¼Ãà ç¶ ìÅéÆ å¶ î¹ÖÆ
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ òñ¯º
ÇñÖå Áå¶ êÌÕÅÇôå ê¹ÃåÕ»
ÇÂÔ ê¹ÃåÕ» ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ ×Èó· ÇÃè»å» ù íñÆí»å ÇéÖÅð Õ¶ ê¶ô ÕðçÆÁ» ÔéÍ ÇÂé·» ÇòÚ éÅî, öòÅ å¶ ÇÃîðé çÆÁ»
ܹ×åÆÁ» ù Üé ÃÅèÅðä çÆ ì¯ñÆ ÇòÚ Á³ÇÕå ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔË Ü¯ Ôð ×¹ðÇÃ¼Ö ÜÇ×ÁÅÃÈ ñÂÆ Áî¯ñÕ Ö÷ÅéÅ ÔËÍ ÁÅåîÕ Ã¹¼Ö-ô»åÆ ñÂÆ
ÇÂé·» ù êÌÅêå ÕðÕ¶ ÁÅê êó·¯ Áå¶ Ô¯ðé» ù êó·ÅúÍ
ÇÔ¿çÆ
ê³ÜÅìÆ A. ÇÕò Õ±óË å°àË êÅÇñ í¶àÅ CE/-
B . ìÅå Á׿î ÕÆ - üå íÅ×» ÇòÚ í¶àÅ BCE/-
A. ùðÇå ÃìÇç îÅð× í¶àÅ E@/-
C. ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË - íÅ× êÇÔñÅ í¶àÅ CE/-
B . ÇÕò Õ±óË å°àË êÅÇñ í¶àÅ E@/-
D. ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË - íÅ× çÈÜÅ í¶àÅ FE/-
C . ìÅå Á׿î ÕÆ - üå íÅ×» ÇòÚ í¶àÅ AEE/-
E. ùðÇåÁÅ À°êÜË ÚÅÀ°¨ í¶àÅ DE/-
D . ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË - íÅ× êÇÔñÅ í¶àÅ C@/-
F. Ô¯òË Áé§ç¹ ØäÅ í¶àÅ C@/
C@/-
E . ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË - íÅ× çÈÜÅ í¶àÅ F@/-
G. ùðÇå ÃìÇç îÅð× í¶àÅ G@/-
F. ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË - íÅ× åÆÜÅ í¶àÅ H@/- English
G . Ô¯òË Áé§ç¹ ØäÅ í¶àÅ BE/- 1. BAISAKHI Rs. 5/-
H . ÚÀ°æË êÔÇð ÃìÅÔ ÕË í¶àÅ EE/- 2. HOW REND THE VEIL OF UNTRUTH Rs. 70/-
I. ùðÇåÁ» À°êÜË ÚÅÀ° í¶àÅ D@/- US$ 10
A@. ìÅìÅäÆÁ» ÕÔÅäÆÁ» í¶àÅ E@/-
C. DISCOURSES ON THE BEYOND Rs. 50/-
AA. Á׳î ÁׯÚð çÅ îÅð× í¶àÅ F@/- (Part I ) US$ 5
AB. ê¹ðÅåé àÆÕÅ - Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì í¶àÅ A@/-
4. THE WAY TO THE IMPERCEPTIBLE RS. 80/-
US$ 10
À°êð¯Õå ê¹ÃåÕ» çÆòÅé Ã ÃàÅñ 寺, Ü» Ôð ð¯÷ çëåð ÒÁÅåî îÅð×Ó å¯º éÕç í¶àÅ ç¶ Õ¶ ñË ÃÕç¶ Ô¯ Ü» M.O./ Bank
Draft í¶Ü Õ¶ âÅÕ ðÅÔÄ î³×òÅ ÃÕç¶ Ô¯Í æ¯ó·ÆÁ» ê¹ÃåÕ» ñËä ñÂÆ A@/- Áå¶ ÃÅðÅ ÃËà ñËä ñÂÆ BE/- âÅÕ ÖðÚÅ òÆ í¶Üä
çÆ ÇÕðêÅñåÅ Õð¯ ÜÆÍ - : Çîñä çÅ êåÅ : -
Çòôò ×¹ðîÇå ðÈÔÅéÆ Çîôé ÚËðÆà¶ìñ àð¼Ãà
(êìñÆÕ¶ôé ìð»Ú)
Õ¯áÆ é§ìð AGHB, ë¶÷ CìÆB,
ÁËÃ. ¶. ÁËà é×ð,
î¯ÔÅñÆ - AF@@EE
(àËñÆë¯é Áå¶ ëËÕÃ) : (@AGB) BB@IGB

÷ðÈðÆ ì¶éåÆ
A. ê¼åð ÇòòÔÅð çÆ Ã¹ÇòèÅ ñÂÆ î˺ìðÇôê é§ìð ÷ðÈð ÇñÖ¯
ܯ ÇÕ ÇñëÅë¶ À°å¶ ÇñÖ¶ ÁËâðËÃ ç¶ ô¹ðÈ ÇòÚ ÇçåÅ Ô¹¿çÅ ÔËÍ
B. Çðé±Áñ çÅ Ú¿çÅ í¶Üä ñÂÆ î˺ìðÇôê é§ìð Áå¶
Çðé±Áñ åðÆÕ çÅ ò¶ðòÅ ÷ðÈð ÇçåÅ ÜÅò¶ Áå¶ ÇÂÔ òÆ
çÇÃÁÅ ÜÅò¶ ÇÕ Ú¿çÅ Çðé±Áñ ñÂÆ ÔË Ü» éòÄ î˺ìðÇôê
ñÂÆ ÔËÍ
C. Out station (ìÅÔðñ¶ æÅò») 寺 ÚËÕ ç¹ÁÅðÅ Ú¿çÅ
í¶Üç¶ Ã A.D.IH 寺 ô¹ðÈ Ô¯ä òÅñÆ î˺ìðÇôê ñÂÆ
BB@/- ð¹ê¶ çÅ ÚËÕ ìäÅ Õ¶ í¶ÇÜÁÅ ÜÅò¶Í
D. ÒÁÅåî îÅð×Ó îË×÷Æé Ôð îÔÆé¶ çÆ êÇÔñÆ åðÆÕ ù
ê¯Ãà Õð ÇçåÅ Ü»çÅ ÔË êð ÕÂÆ òÅð ÇÂÔ êÅáÕ» åÕ
ê¹ÜçÅ ÔÆ éÔÄ Ü» ñ¶à ê¹ÜçÅ ÔË ÇÂà ÃÈðå ÇòÚ ÇÂÃ
çëåð ù å°ð¿å ÃÈÇÚå ÕÆåÅ ÜÅò¶Í
E. êÅáÕ» òñ¯º çëåð ÇòÚ ê¹Ü ðÔÆÁ» ÇÚ¼áÆÁ» å¶ À°é·»
çÅ ÁËâðËà ÁèÈðÅ Ô¹¿çÅ ÔË Ü» ÇìñÕ°ñ ÔÆ éÔÄ Ô¹¿çÅÍ
êÅáÕ Üé» ù ì¶éåÆ ÔË ÇÕ À°Ô ê¼åð ÇòÔÅð Õðç¶ Ã
êÈðÅ êåÅ ÇñÇÖÁÅ ÕðéÍ
F. ܶ ÇÕö ê̶îÆ é¶ ÁÅåî îÅð× ñÂÆ Ú¿çÅ Üî·» ÕðÅÇÂÁÅ
Ô¯ò¶ Áå¶ À°Ã ù îË×÷Æé éÅ ê¹ÜçÅ Ô¯ò¶ å» À°Ô Üî·»
ÕðòÅÂÆ ×ÂÆ ðÕî çÅ ðÃÆç é§ìð ÁÅÇç ÇñÖ Õ¶ í¶Üä
çÆ Ç´êÅñåÅ Õð¶Í
G. ÒÁÅåî îÅð×Ó ÇÂÕ èÅðÇîÕ îË×÷Æé ÔË, ÇÂà ÇòÚ ÃÌÆ
×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì çÆ ìÅäÆ ÛêÆ Ô¹¿çÆ ÔË, Ç´êÅ ÕðÕ¶ ÇÂÃ
ù ð¼çÆ ÇòÚ éÅ òðÇåÁÅ ÜÅò¶Í

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

4
 êÇò¼åð ê˺âÅ
îÈñ ñ¶ÖÕ - âÅ. ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ
Áé°òÅçÕ - âÅ. ìÆìÆ å¶ÇÜ¿çð îñÔ¯åðÅ
ì¿èé Ü» ùå¿åðåÅ ÁÅêä¶ Ãì¿è» ù ÃîÞä çÆ Õ¯Çôô Õð¯, ÃðÕÅð
ù ÃîÞä çÆ Õ¯Çôô Õð¯, ÁÅêäÅ ÇÂÇåÔÅà ÃîÞä çÆ
ÇòÁÕåÆ×å Çëñ¯ÃëÆ ìäÅ ñËä, ÜÆòé ù ê¹éð
Õ¯Çôô Õð¯ êð çÈÃÇðÁ» ù ç¯ôÆ çÃäÅ ÇÂÔ ì¿ç Õð¯Í
ÿ×áé Õð ñËä, ÁÅêäÅ èðî ìäÅ ñËä Áå¶ ÁÅåî
å°ÔÅⶠÜÆòé ÇòÚ Õ°Þ òÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÅ éÔÄ ÇÜÔóÅ
îÅð× å¶ Úñä 寺 ìÅÁç ç¯ Ô¯ð ìóÆÁ» î¹ãñÆÁ»
å°ÔÅâÅ ÁÅêäÅ ÕÆåÅ Ô¯ÇÂÁÅ éÔÄ ÔË Ü» å°ÔÅâÆ îð÷Æ
ê½óÆÁ» ðÇÔ Ü»çÆÁ» Ôé ÇÜÔóÆÁ» ÁÅåî îÅð× å¶
éÔÄ ÔË, å°ÔÅⶠÁÅêä¶ Õðî éÔÄ ÔéÍ ÇÂÔ Ã¹äé ÇòÚ
Úñä ñÂÆ ÁÇå ÁòôÕ ÔéÍ
íÅò¶º ìÔ¹å Öðò», ìÔ¹å ì¹ðÅ ñ¼×¶ êð ÔË ÇÂÔ ÇìñÕ°ñ
å°ÔÅù ÁÅêä¶ ÜÆòé çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ ñËäÆ ê˺çÆ ÔË Ã¼Ú ÔË, À°Ô Ã¼Ú ÇÜÔóÅ å°ÔÅù î¹Õå Õð ÃÕçÅ ÔËÍ
ÇÂÔ ×¼ñ ê¼ÛîÆ ç¶ô» å¶ òè¶ð¶ ñÅ×È Ô¹¿çÆ ÔË ÇÜæ¶ Ôð ܶ Ãí Õ°Þ å°ÔÅâÅ ÔÆ ÕÆåÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, å°ÔÅâÆ ÔÆ
Õ¯ÂÆ çÈÃð¶ ù ÁÅêä¶ ç¹Ö» çÅ Ç÷¿î¶òÅð ÃîÞçÅ ÔË Áå¶ îð÷Æ ÔË, Ãí Õ°Þ áÆÕ ÔË, ÃÔÆ ÔË, ÁÅåî îÅð× å¶
ÇÂÔ Ã¯ÚçÅ ÔË ÇÕ ÇÂÔ é°ÕÃÅé îËù À°Ã ÕðÕ¶ Ô¯ÇÂÁÅÍ Úñä ñÂÆ Ãí Õ°Þ áÆÕ ÔË ë¶ð å» Õ°Þ òÆ ×ñå
î» Çêú é¶ íÅò¶º À°é·» ù ÇÞóÇÕÁÅ Ô¯ò¶, À°é·» êÌåÆ éÅ Ô¯ Ç ÂÁÅ, Ôð¶ Õ ÚÆ÷ ù òèä ë¹ ñ ä çÅ ÁòÃð
ñÅêðòÅÔÆ òðåÆ Ô¯ò¶ Ü» ÇÕö ÕÅðä ÕðÕ¶ À°é·» ù ÇîñçÅ ÔËÍ íË çÆ, âð çÆ å» Õ¯ÂÆ ×¼ñ ÔÆ éÔÄÍ
áÆÕ åð·» éÅ ÃîÞ ÃÕ¶ Ô¯ä, À°é·» çÆ ôñÅØÅ éÅ Õð
Á¼Ü ê¼Ûî çÆ Ã¿ÃÇ´åÆ ÇòÚ ÒÕðîÓ ôìç çÆ
ÃÕ¶ Ô¯ä À°æ¶ ç¶ ñ¯ÕÆ ÃîÞç¶ Ôé ÇÕ À°Ã çÅ éåÆÜÅ
ìÔ¹å òð寺 ÕÆåÆ ÜÅ ðÔÆ ÔËÍ êð Áëïà ÇÂà ׼ñ
À°é·» ù í¹×åäÅ ê˺çÅ ÔË À°é·» ç¶ ÇòÁÅÔ Ãëñ éÔÄ
çÅ ÔË ÇÕ ê¼Ûî ÇòÚ ÇÂÔ ôìç áÆÕ ã¿× éÅñ éÔÄ
Ô¹¿ç¶, À°é·» ù Ö¹ôÆ êÌÅêå éÔÄ Ô¹¿çÆ, À°é·» ç¶ êðÃêð
òðÇåÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ, ÇÂà çÆ áÆÕ òð寺 éÔÄ Ô¯ ðÔÆ,
Ãì¿è Çò×ó Ü»ç¶ Ôé, Á½Ö¶ Ô¯ Ü»ç¶ Ôé, ì¼ÇÚÁ» éÅñ
ÇÂÃ ç¶ Áðæ» ù î¯ÇóÁÅ å¯ÇóÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔËÍ Á¼Ü
À°Ô ÁÅêä¶ Ãì¿è áÆÕ åð·» éÔÄ ìäÅ ÃÕç¶ À°é·» ù
ç¶ ê¼ÛîÆ ÃîÅÜ çÆ ôìçÅòñÆ ÇòÚ Õðî ôìç ìÔ¹å
ÁÅêä¶ Õ¿î» ÕÅð» ÇòÚ ÃëñåÅ éÔÄ ÇîñçÆÍ ÇÂà Ãí
ñÅêðòÅÔÆ éÅñ òðÇåÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔË, ÇÂÃ ç¶ Áðæ
Õ°Þ ñÂÆ À°Ô ÃçÅ ÇÕö Ô¯ð ù ÔÆ ÕÃÈðòÅð ÃîÞç¶ ÔéÍ
íÅò, êðÅñìè ÇñÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ, À°Ô ÇÜÔóÅ îé°¼Ö ç¶
Ô¯ ÃÕçÅ ÔË îÅåÅ ÇêåÅ é¶ ÇÞóÇÕÁÅ Ô¯ò¶ Ô¼æ ÇòÚ éÔÄÍ ñ¯ÕÆ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé, ÒÒú ÇÂÔ å» Õðî
â»ÇàÁÅ Ô¯ò¶, ñÅêðòÅÔÆ òðåÆ Ô¯ò¶, ÇÕå¶ Õ¯ÂÆ ×¼ñ ÔË, ÇÂÔ íËóÅ Õðî ÔË, ÇÂà çÅ Õ°Þ éÔÄ Ô¯ ÃÕçÅ
À°¹é·» ù éÅ òÆ ÃîÞ ÁÅÂÆ Ô¯ò¶Í êð ïÚä òÅñÆ ×¼ñ Ü» ÕÇÔä׶, ÇÂÔ å°ÔÅâÅ ÕÃÈð ÔË ÇÂÔ îÅóÅ Õðî ÔËÍ
å» ÇÂÔ ÔË ÇÕ À°é·» é¶ ÁÅêä¶ òñ¯º ܯ áÆÕ ÃîÇÞÁÅ
ÇÂà 寺 íÅò ÇÂÔ ÔË ÇÕ Ü¯ Õ°Þ òÆ Ô¹¿çÅ ÔË À°Ô
À°Ô ÕÆåÅ, Ôð ÇÂÕ êÆóÆ çÅ çÈÃðÆ êÆóÆ éÅñ Ãì¿è
îé°¼Ö ç¶ Õðî Ôé, À°Ã çÆ ÕðéÆ éÔÄ ÔËÍ ÇÂÔ Ãí
Ô¹¿çÅ ÔË, ܶ îÅåÅ ÇêåÅ ì¼Ú¶ ù ÁêîÅéå Õðç¶ Ôé,
Õ°Þ À°Ã ç¶ îÅó¶ Õðî» çÅ ëñ ÔËÍ ÇÂà éÅñ ÃÅð¶
À°Ã çÅ ÁÃð å» ÷ðÈð ê˺çÅ ÔËÍ êð Ü篺 ì¼Ú¶ ù À°Ã
ÔÅñÅå çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ, ÜÆòé çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ ù ÇÂÕ
ÁêîÅéåÅ çÅ ÕÅðä å¶ êÌíÅò êåÅ ñ×çÅ ÔË å»º
ÃÈÖî èÅðÅ å¶ êÅ ÇçåÅ Ü»çÅ ÔË ÇÜò¶º Õ¯ÂÆ ×¿çÆ ÔòÅ
À°Ô îÅåÅ ÇêåÅ ù ÇÂà ÇÂñ÷Åî 寺 î¹Õå Õð Çç¿ç¶
Úñ ðÔÆ Ô¯ò¶ å¶ å°ÃÄ À°Ã ù çÈÃð¶ êÅö Õð ÇçåÅ
ÔéÍ Ü篺 åÕ ÇÂÔ éÔÄ Ô¹¿çÅ ì¼ÚÅ åð¼ÕÆ éÔÄ Õð
Ô¯ò¶Í
ÃÕçÅ, À° ç ¯ º åÕ À° Ô ÁÅêä¶ ÁåÆå éÅñ ì¿ Ç éÁÅ
ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ Õðî ÇÂÔ éÔÄ Ôé, Õðî ôìç Õ¯ÂÆ ÇÂà åð·»
çÅ ôìç éÔÄ ÇÕ ÇÜÔóÅ å°ÔÅù å°ÔÅⶠÕÆå¶ å¯º ÛâÅ
ÇÂà åð· » çÅ ÔÆ ç¯ ô ç¶ ä çÅ åðÆÕÅ ÁÅêÃ
ç¶ò¶×ÅÍ Õðî ÔÅñÅå å¶ Áé°íò çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ å°ÔÅâ¶
ÇòÚ íËä íðÅò» çÅ ÚñçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ êåÆ êåéÆ
å¶ êÅÀ°ºçÅ ÔË, Õðî» å¯º íÅò ÔË, å°ÃÄ ÁÅê Ç÷¿î¶òÅð
çÅ ÁÅêà ÇòÚ ÚñçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÃðÕÅð éÅñ ÚñçÅ
Ô¯, å°ÃÄ ÁÅêä¶ ÔÅñÅå ÁÅê ìäÅÀ°ºç¶ Ô¯ å°ÃÄ ÁÅêä¶
ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÿÃæÅò» çÅ, ÇÃÇÖÁÅ êÌäÅñÆ çÅ ÚñçÅ
òðåîÅé çÆ À°ÃÅðÆ ÁÅê Õðç¶ Ô¯, íÈå íÇò¼Ö ç¶
ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÿÃÇ´åÆ çÅ, ÇÂÇåÔÅà çÅ Ãí çÅ ÇÂÃ
Ç÷¿î¶òÅð å°ÃÄ ÁÅê Ô¯Í ÇÂà 寺 ÇÂÔ íÅò éÔÄ ÇÕ
åð·» ÔÆ ÚñçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ îé°¼Ö ç¶ ÜÆòé ÇòÚ Ü¯
å°ÃÄ ÇÂà ñÂÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ù êÅêÆ ÃîÞ¯Í ÁÅêä¶
Õ°Þ òÆ ×ñå ÔË À°Ã çÅ ÕÃÈðòÅð íËä ÔË, íðÅ ÔË,
ÜÆòé çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ ñË Õ¶ å°ÃÄ Ü¯ ÚÅÔ¯ À°Ô Õð ÃÕç¶
êåÆ êåéÆ ç¶ êðÃêð Ãì¿ è Ôé, ì¼ Ç ÚÁ» çÆÁ»
Ô¯, ìçñ ÃÕç¶ Ô¯, òè ÃÕç¶ Ô¯Í ÇÂà 寺 íÅò ÔË å°ÃÄ
÷ðÈðå» Ôé, àËÕà êÌäÅñÆ ÔË, ÃÕ±ñ çÆ ÕîÆ ÔË Ü»
ùå¿åð Ô¯Í å°ÔÅâÅ ÜÆòé çÈÃÇðÁ» ç¶ ×¯Úð¶ éÔÄ ÔË,
×ñå Ã Üéî ñËä çÆ ÔËÍ
À°Ô ÕÆ Õðç¶ Ôé, ïÚç¶ ÔéÍ å°ÃÄ ÔÅñÅå çÅ ÇôÕÅð

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

5
éÔÄ Ô¯, îÅåÅ ÇêåÅ, ÃÅæÆ, ì¼ÇÚÁ» ç¶ ç¹ð ÇòÔÅð,
ÁëÃð çÆ ÃÖåÆ ÁÅðæÕ î³çòÅóÅ Ü» ÿÃÅðÕ
ðÅÜéÆåÆÁ» ÇÂé·» ÇòÚ¯º å°ÃÄ ÇÕö çÅ ÇôÕÅð éÔÄ Ô¯Í
ò¶ ç »å çÆ Çëñ¯ à ëÆ ÇòÚ ÒÔÅñÅå çÅ ÇôÕÅðÓ
òÅÕ ñÂÆ Õ¯ÂÆ ÃæÅé éÔÄ ÔËÍ ÇÜÔó¶ ÔÅñÅå ÇòÚ
ÁÃÄ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÜÕó¶ îÇÔÃÈà Õðç¶ Ô» À°Ô ÃÅâ¶
ÁÅêä¶ ÔÆ ìäŶ ԯ¶ ÔéÍ ò¶ç»å Áé°ÃÅð ÇÂÔ ÔÅñÅå
íÅò¶º ÁÃÄ Ú¿×¶ ÕÔƶ íÅò¶º îÅó¶, Ö¹ôÆ òÅñ¶, ç¹Ö
íðêÈð; ÇÂÔ å» ÇÂÕ Ã¿Ü¯× Ôé ÇÜÔó¶ ÁÃÄ ÁÅêä¶
ÇòÃåÅð ñÂÆ ìäŶ ÔéÍ ÇÂÕ ÇìñÕ°ñ êÇò¼åð åðÆÕ¶
éÅñ ÇÂÔ ÔÆ ÔË, ÇÂÕ Ã¿Ü¯×» çÆ ñóÆ ÔË ÇÜà 寺 ÁÃÄ
ÇÃÖç¶ Ô» å¶ òèç¶ Ô»Í ÇÂÔ Õðî» ç¶ ÃîÞä éÅñ
ô¹ðÈ Ô¹¿çÆ ÔË å¶ ÇÂÔ ÜÅéä éÅñ Öåî Ô¹¿çÆ ÔË, ÁÃÄ
ÁÅêä¶ ñÂÆ ÁÅê ÔÆ Ç÷¿î¶òÅð Ô»Í
ÇÂà ù ç¶Öä çÅ çÈÃðÅ åðÆÕÅ ÔË ÇÜò¶º ÁÃÄ
ùêéÅ ç¶Öç¶ Ô»Í ÇÂÔ ÇÂÕ î³ÇéÁÅ ÇÃè»å ÔË ÇÕ Ã¹êé¶
ÃÅⶠÁÅêä¶ ìäŶ ԯ¶ ÔéÍ ÇÂÔ ÃÅⶠÁðè ÁÚ¶å
å¶ ÁÚ¶å ç¶ ìäŶ Ô¹¿ç¶ Ôé ÇÂé·» çÅ Üéî ÃÅâ¶
ÇòÚÅð» 寺, ÇÂÛÅò» 寺 å¶ íË å¯º Ô¹¿çÅ ÔËÍ ÇÂÔ Ã¹êé¶
ÃÅⶠñÂÆ ñÅíçÅÇÂÕ òÆ Ô¯ ÃÕç¶ ÔéÍ ÇÂÔ ÇÂÕ
Õ°çðåÆ åðÆÕÅ ÔË ÇÜà ðÅÔÄ ÃÅâÆÁ» íÅòéÅò» å¶
À°Ô ÇÂÛÅò» ÇÜÔóÆÁ» êÈðÆÁ» éÔÄ Ô¯ ÃÕçÆÁ», À°Ô
ÔÆ Ã¹êÇéÁ» ÇòÚ ÁÅêä¶ ÁÅê ù êÌ×à ÕðçÆÁ» Ôé,
ÜÅ×çÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ Õ¯ÂÆ ëðÕ éÔÄ, ÜÅ×çÆ
ÁòÃæÅ çÆ ÃÇæåÆ ÁÃÄ ÁÅê ÔÆ ìäÅÀ°ºç¶ Ô» å» Ü¯
ÃÅù ÁÅåî ÇüèÆ çÅ î½ÕÅ Çîñ ÃÕ¶ ܯ ÃÅⶠÁÅåîÕ
ùíÅÁ ç¶ Áé°Õ±ñ ÔËÍ
êÌë¹ñå Ô¯ä çÆ Õ°¿ÜÆ À°é·» ÇðôÇåÁ» ÇòÚ ÔË,
À°é·» ÔÅñÅå» ÇòÚ ÔË ÇÜÔó¶ ÃÅⶠñÂÆ ìÔ¹å Á½Ö¶ ÔéÍ
ÇÂÔ Ãì¿è å¶ ÔÅñÅå ìÅð ìÅð ÃÅⶠÃÅî·ä¶ ÁÅÀ°ºç¶
Ôé, ÃÅⶠî³ç¶ íÅ×» ÕðÕ¶ éÔÄ Õ¯ÂÆ îÅó¶ Õðî» ÕðÕ¶
éÔÄ, Õ¶òñ ÇÂà ñÂÆ ÇÕ ÇÂÔ ÕÇáé ÔÅñÅå å¶ Ãì¿è
ÃÅâÆ Ã¹å¿åðåÅ çÆÁ» Á½Õó» ÔéÍ Ã¹å¿åðåÅ ÇÂé·» å¶
ÕÅìÈ êÅÀ°ä 寺 ìÅÁç ÔÆ ÁÅÀ°ºçÆ ÔË, ÇÂÔ Á½Õó»
ÃÅâÆÁ» ÁÅêäÆÁ» ìäÅÂÆÁ» Ô¹¿çÆÁ» ÔéÍ
ÇÂÔ ç¹ìÅðÅ çÃäÅ ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ ÇÂÔ Á½Õó» ÇÂÔ
ð¯Õ» éÅ å» ñÅíçÅÇÂÕ Ô¹¿çÆÁ» Ôé, éÅ ÔÆ
ÔÅéÆÕÅðÕÍ ê¼ÛîÆ ÃÇíÁÅÚÅð ÇòÚ ÇÂé·» ð¹ÕÅòà» ù
êÅê ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË å¶ îé°Ö» ù ç¯ôÆ ÕðÅð ÇçåÅ
Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂæ¶ ÇÂÔ çÃäÅ ìÔ¹å ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ ê¼ÛîÆ
ÿ à Åð êÅê ç¶ ÇÃè»å ÇòÚ ëÇÃÁÅ ÇêÁÅ ÔË Í ï¯ ×
ÇòÇ×ÁÅé å¶ ò¶ç»å ÇÂà ù Á½Õó» çÃçÅ ÔËÍ
Çëñ½ÃëÆ ç¶ ÇÂé·» åðÆÇÕÁ» ÇòÚ Õ¯ÂÆ ÇÂñÅÔÆ Ô¹Õî
éÔÄ, Õ¶òñ ìÚéì¼èåÅ ÔË ÇÜà ù ÃîÞä çÆ ñ¯ó ÔËÍ
êÅê çÆ èÅðéÅ îé¯ìñ éÔÄ òèä Çç¿çÆ, éÅ ÔÆ À°ç¶ô
êËçÅ Ô¯ä Çç¿çÆ ÔË, ÇÂÔ å» îé°¼Ö ç¶ ÁèÈð¶êé çÆ
èÅðéÅ ù ê¼ÇÕÁ» ÕðçÆ ÔË å¶ Ô¯äÆ çÆ èÅðéÅ ù
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
6
êÕÅÀ°ºçÆ ÔËÍ ÇÂà ÇòÚÅð ê¼Ö¯º ܶ Õ¯ÂÆ òÆ Ã¹å¿åðå
ÔË ÇÂÔ ÇÃðÜéÔÅð ç¶ Ô¼æ ÔË, îé°¼Ö ç¶ Ô¼æ éÔÄÍ
ò¶ç»å çÅ ÇÂÔ ÇòÚÅð éÔÄ ÔËÍ À°Ã ë¹¼ñ ç¶ ìÅð¶
ïڶ ÇÜÔóŠ׿ã 寺 À°×çÅ ÔË Õ°Þ ÔÅñÅå Ôé ÇÜÔó¶
À°Ã ç¶ À°×ä ÇòÚ ÃÔÅÇÂåÅ Õðç¶ Ôé ÇÕ À°Ô êÈðÆ
åð·» ë¹¼ñ ìä Õ¶ ÇÖó¶Í ÇÜÔóÆÁ» ÚÆ÷» çÆ ñ¯ó ÔË
À°Ô Ôé ׿ã, ÖÅç, éîÆ å¶ åÅêîÅé ù ÇÕö ÇÂÕ
çðܶ åÕ ðÖäÅÍ Õ¯ÂÆ íÅò¶º ÇÂÔ ÕÔ¶ ÇÕ ×¿ã å» ÇÂÕ
ùÇÕÁÅ, Þ¹ðóÆÁ» òÅñÆ ìçÃÈðå ÚÆ÷ ÔË å¶ ÇÂÔ Çüñ¶,
ÕÆàÅä±Á» òÅñ¶ òÅåÅðòä ÇòÚ Ô¹¿çÅ ÔËÍ ë¶ð Ü篺 ÇÂÔ
ÇÖóçÅ ÔË ÇÕ¼âŠïÔäÅ Ô¹¿çÅ ÔË, êÌîÅåîÅ é¶ ÇÂà ù
ÇÂà åð·» ìäÅÇÂÁÅ ÔËÍ ÕÂÆ ê¼ÛîÆ î¼å îé°¼ÖÆ ÜÆòé
ÁÃò¼Û çÃç¶ ÔéÍ ÇÜ¿éÅ òÆ Ã¯ÔäÅ êä ÔË À°Ô ÇÕ寺
Ô¯ð æ» å¯º ÁÅÀ°ºçÅ ÔË êÌîÅåîŠ寺 éÔÄÍ ò¶ç»å Áé°ÃÅð
ÇÂÔ Õ¶òñ Õ°çðå ÔËÍ ×¿ã Õ¶òñ ׿ã ÔÆ ÔË å¶ Õ°Þ
ÖÅà À°Ã ù ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÜÔóÅ À°Ã ù êÌë¹ñå Õð
ÃÕ¶, ÿêÈðé Õð ÃÕ¶Í ÇÂö åð·» îé°¼Ö ÇÂÕ êÌÅÇ´åÕ
ùíÅÁ ÇòÚ ÇòÚð ÇðÔÅ ÔË å¶ ÁÅêäÅ À°åî ÁÅê¶ ù
êÌ×àÅÀ°ä çÅ Ã¿Ü¯× ñ¼í ÇðÔÅ ÔËÍ Ôð¶Õ îé°¼Ö ÇÂÕ
áÆÕ ÇçôÅ òñ ÿêÈðéåÅ òñ êËð ê¹àä çÆ ÔÅñå
ÇòÚ ÔËÍ
Õðî ÇÂé·» ÔÅñÅå» ç¶ êz×àÅò¶ çÅ ÇÂÕ åðÆÕÅ
ÔËÍ Õ¯ÂÆ òÆ Õðî ÕÆå¶ Çìé» éÔÄ ðÇÔ ÃÕçÅ, Õ°Þ
òÆ ÕðéÅ, Õ°Þ òÆ Ã¯ÚäÅ Õðî ÔË, Õðî 寺 íÅò ÔË-
ܶÔÅ ìÆܶ ï «äË ÕðîŠÿçóÅ Ö¶å¨ ê³éÅ -
ÇÜÔ¯ ÇÜÔÅ ìÆÜç¶ Ô¯, À°Ô¯ ÇÜÔÅ ÔÆ Õ¼àç¶ Ô¯, À°Ô¯
ÇÜÔÅ ÔÆ Õ¼àäÅ ê˺çÅ ÔË, ç¯é¯º êÌÆíÅôÅò» ÁÅêà ÇòÚ
ÇîñçÆÁ» Ôé, ܹóÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» ÔéÍ Ü¯ òÆ å°ÃÄ Õð¯×¶,
À°Ã çÅ êÌíÅò êËäÅ ÷ðÈðÆ ÔË, Ôð¶Õ ÕÅðä çÅ êÌíÅò
òÆ ÷ðÈð ÔËÍ Ôð¶Õ ÇòÚÅð, ôìç Õðî çÅ ÇÂÕ ÖÅÃ
éåÆÜÅ Ô¹¿çÅ ÔËÍ Ü¯ òÆ ÇêÛ¶ ÁÃÄ Õðî ÕÆå¶ Ôé À°é·»
ç¶ ëñ Çîñä¶ å» ÷ðÈðÆ ÔéÍ ÇÂÔ ÔÆ ÃÅⶠç¹Ö» Õôà»
çÅ ÕÅðä ÔË, ÕîÅé ÇòÚ¯º ÇÂÕ òÅðÆ åÆð ÇéÕñ ÜŶ
ë¶ð å» À°Ô ÇÕö ÇéôÅé¶ å¶ ÜŶ×Å ÔÆÍ Ü篺 åÕ åÆð
ÕîÅé ÃÅⶠԼæ ÇòÚ ÔË, ÁÃÄ À°Ã çÅ ÇéôÅéÅ Ú¹ä
ÃÕç¶ Ô», ìçñ ÃÕç¶ Ô»Í ÇÜ¿é¶ òÆ Õðî ÁÃÄ
ÁÇ×ÁÅé ÇòÚ ÕÆå¶ Ôé, À°é·» çÅ îÅóÅ ÁÃð å»
êËäÅ ÔÆ ÔË, ÃÅù ÇèÁÅé ð¼ÖäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÁÃÄ À°Ô
×ñåÆÁ» ç¹ìÅðÅ éÅ ÕðƶÍ
ÇÂà Çëñ¯ÃëÆ çÅ ÇÂÔ íÅò éÔÄ ÇÕ ñ¯ÕÆ
ÁÅêäÆÁ» ÕÆåÆÁ» ×ñåÆÁ» å¶ Õ¿ ì ä ñ× ÜÅäÍ
Õðî ç¶ íÅò ù ÃîÞ¯Í ÇÕò¶º ÇÂÔ ÇÂÕ ÃÇÔÜ ÇòÚ Ô¯
ÇðÔÅ Õðî åðÕ å¶ ÇòÚÅð éÅñ ÇÂÕ ÇòÃæÅð ñÂÆ
Ô¯ ðÔ¶ ÔéÍ
ò¶ç»å ÇÂÃ å¶ ÇÂÕ ìóÅ ¦îÅ ÇòÚÅð ñ˺çÅ ÔË,
ÇÂÔ ÇòÚÅð ÕÅñ çÅ ðÔ¼ à çÃçÅ ÔË , ÇÂÔ ÇòÚÅð
ÇéÚÆÕ¶å ÜÅéäÅ ÚÅÔ¹¿çÅ ÃÆÍ ÇéÚÆÕ¶å ÜÅäçÅ ÃÆ Ü¶ îé°¼Ö ç¶ ÃÅð¶ Õðî, íÅò, ÇòÚÅð ÃÈÖôî îé
ÇÂÔ ÕÅñ çÅ ðԼà ÃîÞ Ç×ÁÅ ÜÆòé çÅ Áðæ À°Ô ÇòÚ Üî·» Ô¹¿ç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ ÕðéÆ ç¶ ÇÚ¿é êÌíÅò,
ÃîÞ ÔÆ ÜŶ×ÅÍ ÇòÚÅð ç¶ êÌíÅò ÇÚå ÇòÚ Úñ¶ Ü»ç¶ Ôé, À°é·» ù
ÔÆ Ã¿ à ÕÅð ÕÇÔ¿ ç ¶ ÔéÍ ÕðäÆ, ÿ à ÕÅð, Çîñ Õ¶
ò¶ç»å Áé°ÃÅð ðԼà ÇÂÔ ÔËÍ ì¹¼èÆ Ú¶åéåÅ ÇÂÕ
ÇòÁÕåÆåÉ ç¶ ×¹ä ìäç¶ Ôé, ÁÅçå» ìäçÆÁ» Ôé
ÔÆ ÔË, À°Ô ÔÆ ÃÆ, À°Ô ÔÆ ÔË, À°Ô ÔÆ Ô¯ò¶×Å ÇÜ¿é¶
ÇÂÔ Çîñ Õ¶ òÅôéÅò» ìäçÆÁ» ÔéÍ
òÆ éÅî, ÁÅÕÅð ÁÃÄ ç¶Öç¶ Ô», Çòôò ÕÇÔ¿ç¶ Ô»
Õ¶ ò ñ ÇÂÕ êðÛÅò» Ôé, à¹ Õ ó¶ Ôé, Ú¶ å éåÅ ç¶ Ô¹ä ÁÃÄ Õðî×å çÆ ×¼ñ Õð ðÔ¶ Ô» À°Ô Ú¼Õð
à¹Õó¶Í ÇÜÔó¶ ÇÂÕ å¯º ìÅÁç çÈÃð¶, çÈÃð¶ 寺 åÆÃð¶ ÜÆòé
Á¼×¶ 寺 Á¼×¶ ÚñçÅ ÔÆ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÁÃÄ Õðî Õðç¶
ÿ à Åð å¶ ÁÅÀ° ä çÅ î³ å ò ÇÂà ÜÆòé ÇòÚ
Ô», ÁÃÄ Ã¯Úç¶ Ô» ÁÃÄ Ç¼ÛÅ Õðç¶ Ô», ÇÂÔ Ãí Õ°Þ
ÁÅÀ°ä çÅ î³åò À°Ã êðî ÃÇå çÆ Ö¯Ü ÔË, ÿÃÅð
çÅ ÇÂÕ ÃæÅé ê¼Õ Ü»çÅ ÔË, ÃÅⶠîé ÇòÚ ÇÂé·»
ÇòÚ ÁÅÀ°äÅ, ÿÃÅð çÆ Ô¯ºç ÿÃÅð çÅ À°ÃðéÅ, îé°¼Ö
çÆ Ü×·Å ìä Ü»çÆ ÔË, À°Ô Ü×·Å ÔÆ Ã¿ÃÕÅð ÔËÍ ÇÜ¿éÅ
çŠÿÃÅð ÇòÚ ÇòÚðéÅ Õ¶òñ À°Ã ÃÇå çÆ êÌÅêåÆ
òè 寺 ò¼è ÁÃÄ ÇÂÕ åðÆÕ¶ çÅ Õ¿î Õð»×¶, ÇÂÕ¯ ×¼ñ
ÔË, Õðî ÇÂÕ ð¼ÃÆ çÆ í»åÆ ÔË ÇÜÔóÆ ÃÅù ÜÆòé
ù ïڻ׶, ǼÛÅ Õð»×¶, úé¶ ÔÆ â±¿Ø¶ ÿÃÕÅð ìäç¶
éÅñ ì¿é· Õ¶ ðÖçÆ ÔËÍ
ÜÅä×¶Í ÇÜ¿é¶ â±¿Ø¶ ÿÃÕÅð À°é» ÔÆ ò¼è À°Ã êÅö À°Ô¯
ÁÃÄ ÇÂÔ ÕÇÔ ÃÕç¶ Ô», Õðî ç¹Ö» Õñ¶ô» çÅ ÇÜÔ¶ Õðî Õðé çÆ êðÇòðåÆ ìäçÆ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÜò¶º
ÕÅðä Ôé, ÁÃÄ Õðî» ù ÕÆåÅ í¯×äÅ ÕÇÔ ÃÕç¶ ÇÕ Ü¶ ÇÕö çÆ â±¿ØÆ êðÇòðåÆ ×¹¼Ã¶ çÆ ÔË, íÅò À°Ã
Ô», ÇÂÔ òÆ ÕÇÔ ÃÕç¶ Ô» Õðî ÃÅù ÇÂà ÿÃÅð éÅñ ç¶ ìó¶ ÔÆ â±¿Ø¶ ÿÃÕÅð ×¹¼Ã¶ ç¶ Ôé, Ô¯ð ×¹¼ÃÅ ÕðéÅ,
ì¿é·ç¶ Ôé å¶ Ã¿ÃÅð ç¶ ç¹Ö» éÅñÍ ÇÂÕ Ô¯ð åð·» òÆ ò¼è ×¹¼ÃÅ Õðé 寺 íÅò ÔË À°Ã êÌÇòðåÆ ù ê¼ÇÕÁ»
ÇÂÔ ÇòÚÅÇðÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ Õðî ÃÅâÅ ê»â Õðî Ôé ÕðéÅ, À°Ô Õðî ìäÅÀ°ä¶Í
ÇÜÃù êÈðÅ ÕðÕ¶ ÁÃÄ Ú¶åéåÅ å¶ êÔ¹¿Úç¶ Ô»Í ÇÂÃ
Õðî êðîÅåîÅ çÆ ÕðéÆ éÔÄ ÔË, Õðî ÁÅêäÆ
寺 ò¼è éÔÄÍ Õðî çÆ ð¼ÃÆ êÕó Õ¶ ÜÆòé çÆÁ» í¹¼ñ
ÕðéÆ ÔË, Õðî À°Ô ×å ÔË Ü¯ Ôð Õ¯ÂÆ ÁÅê ÁÅêä¶
í¹ñÅÂÆÁ» ÇòÚ¯º ¦Øç¶ Ô¯Â¶ ÁÃÄ êðî ÃÇå åÕ êÔ¹¿ÚäÅ
ñÂÆ ÕðçÅ ÔË , À° à ù í¹ × åçÅ ÔË , ÃîÞ Õ¶ êÈ ð Å
ÔËÍ Ü篺 åÕ ÁÃÄ À°Ã ÃÇå åÕ êÔ¹¿Ú éÔÄ Ü»ç¶ ÁÃÄ
ÕðçÅ ÔËÍ Õðî ÁÅêäÆ ÔÆ ÕðäÆ çÅ í¯× Ôé,
ÜÆòé ç¶ ×¶ó¶ í¹ñ í¹ñÅÂÆÁ» ç¶ ×¶ó¶ Õ¼àÆ ÔÆ ÜÅä¶
ÁÅêä¶ ÇòÚÅð» çÅ í¯× Ôé, ÁÅêäÆÁ» ÇÂÛÅò» çÅ
Ôé, ÇÂé·» êÌîÅä» ù ñË Õ¶, ÇÂé·» Á¦ÕÅðÕ êÌîÅä»
í¯× Ôé, å°ÔÅⶠÕðî» çÅ Ç÷¿î¶òÅð Ô¯ð çÈÃðÅ Õ¯ÂÆ
ù ñË Õ¶ ÁÃÄ ÜÆòé ÇòÚ Õ°Þ ÚÆ÷», Õ°Þ Õ¿î ñ˺ç¶
éÔÄ ÔËÍ ÇÂÔ ÔÆ ÇÂà çÅ ÇéÚ¯ó ÔËÍ ÇÂà ÇòÚ ÔÅçö
Ô»Í ë¶ð çÈÃðÅ ÜÆòé ô¹ðÈ Õðç¶ Ô», ë¶ð À°Ã ÇòÚ Ô¯ð
òÆ éÔÄ, ÜÆòé ÕçÆ òÆ ìÔ¹å ÿêÈðé éÔÄ Ô¹¿çÅ, ÕçÆ
Õ¿î Áð¿íç¶ Ô», ÇÂà åð·» ÇÂÔ Ú½ðÅÃÆ çŠ׶ó ÚñçÅ
òÆ Çéðç¯ô éÔÄ Ô¹¿çÅ, ÇÂà åð·» ÇÕÀ°º Ô¹¿çÅ ÔË ÇÕ ÕÂÆ
ÔÆ ðÇÔ¿çÅ ÔË Ü篺 åÕ ÁÃÄ ÁÅêä¶ æ¯ê¶ Õðî» çÆ ×åÆ
ñ¯Õ òè¶ð¶ ç¹Ö Þ¶ñç¶ Ôé, ÇÕÀ°º? ÕÂÆ ÇìîÅð ðÇÔ¿ç¶
Õ¼à éÔÄ ñ˺ç¶, í¹×å éÔÄ ñ˺ç¶Í ÕÅñ î½å ÇÂÕ Õ¯ðÃ
Ôé, ÇÕÀ°º? ÕÂÆ ÁîÆð Ôé ÇÕÀ°º? ÕÂÆ ×ðÆì Ôé
çÅ Á³å ÔË, ÇÂÕ Õ½îÅ ÔËÍ Õðî» ù íÅò¶º ÇÂÕ ì¯Þ
ÇÕÀ°º? Õðî» ç¶ ê¼Ö¯º ç¶ÇÖÁÅ ÜÅò¶ å» ÜÆòé ÇìñÕ°ñ
î³ Ç éÁÅ ÜÅò¶ êð çÈ Ã ðÅ åðÆÕÅ ÔË Õðî» ù ÇÂÕ
ÿêÈðé ÔËÍ ÜÆòé ÇìñÕ°ñ áÆÕ åð·» éÅñ ÿêÈðé ÔË
êÌÇÕðåÕ îÅð× çðôÕ òÆ ÇñÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË,
ÇÜà ÇòÚ îé°¼Ö òèçÅ ë¹ñçÅ ÔËÍ
ÇÃÇÖÁÅ ç¶ä òÅñ¶ Áå¶ éÅ àÅñ¶ ÜÅä òÅñ¶Í
ܶ îé°¼Ö ç¶ ÜÆòé ù ÇÂÕ Ã¿×áå ÇòÃæÅð ÇñÁÅ
ïî é¶ ÇéÚÆÕ¶ å ù çÇÃÁÅ ÇÜÔó¶ ÁÇ×ÁÅé
ÜÅò¶ å¶ ÇÂÔ ÃîÇÞÁÅ ÜÅò¶ ÇÕ ÇÂÔ ÇÕà åð·» ÃçÆÁ»
ÇòÚ ðÇÔ¿ç¶ Ôé, îÅÇÂÁÅ ÇòÚ â°¼ì¶ ê¶ Ôé, î¯Ô ÇòÚ
寺, Ã å¶ ÁÃÆî å¶ ê¹ñÅó ðÅÔÄ ÇÂÕ Û¯à¶ ÇÜÔ¶ àÆÚ¶
×Ìö ê¶ Ôé À°Ô êÈðÆ åð·» ÕÅñ ç¶ ÜÅñ ÇòÚ ëö
å¶ Õð¯ó» ÃÅñ êÇÔñ¶ êÔ¹¿Úä çÆ Õ¯Çôô Õð ÇðÔÅ Ô¯ò¶,
ê¶ Ôé å¶ ÇÂÔ Ú½ðÅÃÆ ç¶ ×¶ó ÇòÚ ëö ÔÆ ðÇÔä׶,
ܶ À°Ã çÆ Ç×äåÆ ÇòÚ æ¯ó·Å ÇÜÔÅ òÆ ëðÕ êË ÜŶ
Õðî» çÆ ì¶óÆ ÇòÚ ìËá Õ¶ ÇÂé·» çÅ ÁÅÀ°äÅ ÜÅäÅ
Ü» ×ñåÆ ñ× ÜŶ å» ÇÂÔ ÜÆòé ðÈêÆ ÜÔÅ÷ ÇÕå¶
ñ¼×Å ðÔ¶×Å, ÇÂÔ Õðî» çÆ ì¶óÆ ÇÂÕ ìÔ¹å
çÅ ÇÕå¶ êÔ¹¿Ú ÜŶ×Å, ðÃå¶ å¯º íàÕ ÜŶ×ÅÍ Õðî
îÔ¼òåêÈðé ì¶óÆ ÔËÍ Ü篺 åÕ Õðî» çÅ ñ¶ÖŠܯÖÅ éÔÄ
Á³çð ÇÂÕ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ ÃÈÂÆ Ôé ÇÜÔó¶ ÜÆòé ù ÇçôÅ
î¹ÕçÅ, Õðî ×åÆ å¯º Û°àÕÅðÅ ÇîñäÅ ìÔ¹å Á½ÖÅ ÔË
Çç¿ç¶ ÔéÍ ÇÂÔ îé°¼Ö ù î¹ó î¹ó Õ¶ ðÃå¶ å¶ ñË Õ¶
å¶ ÇÂÕ Ç÷¿ç×Æ î¹Õä éÅñ ÇÂÔ éÔÄ î¹Õ Ü»çÅÍ Ü篺
ÁÅÀ°ºç¶ ÔéÍ íÅò¶º Õ¯ÂÆ îé°¼Ö ÇÕ¿éÅ òÆ çÈð ÇÕÀ°º éÅ
îé°¼Ö Ã¿ÃÅð 寺 ÚñÅ Ü»çÅ ÔË Õðî éÅñ ÔÆ Ü»ç¶ Ôé,
ÚñÅ ÜÅò¶, Õðî ÃÅð¶ Ç¿å÷Åî áÆÕ Õð¶×Å, ÕÂÆ òÅðÆ
ÕÅñ Õðî ×å ù ìçñ éÔÄ ÃÕçÅ, ÕÅñ ç¶ ÁÅÀ°ä
À°Ô Á½Ö¶ òÆ Ô¯ä׶ êð À°Ô îé°¼Ö ù å¿× ðÃå¶ å¯º
éÅñ ìÅÔð çÅ ÜÅîÅ (ÕêóÅ) ìçÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË êð
À°Ã ù ۯචå¿× àÆÚ¶ å¶ ñË Ü»ç¶ ÔéÍ
ÇòÚÅð, íÅò, Õðî Ãí Úñç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

7
 Õðî» ù Çå¿é íÅ×» ÇòÚ ò¿ÇâÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË
êÇÔñ¶ À°Ô Õðî ÇÜÔó¶ íÈå ÕÅñ ÇòÚ ÕÆå¶ ×¶ Ôé,
çÈÃð¶ ÇÜÔó¶ Ô¹ä Õð ðÔ¶ Ô», åÆÃð¶ ÇÜÔó¶ íÇò¼Ö ÇòÚ
Õð»×¶Í íÅðå ÇòÚ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË Ü¶ å°ÃÄ îé°¼Ö ç¶
ÇêÛñ¶ Õðî ç¶Öä¶ Ôé À°Ã çÅ Ô¹ä çÅ ÜÆòé ç¶Ö¯
ܶ À° Ã ç¶ Á×ñ¶ Õðî ç¶ Ö ä¶ Ôé À° à çÅ Ô¹ ä çÅ
ÜÆòé ç¶Ö¯Í ÇÜÔó¶ Õðî ÇêÛ¶ Õð ÁŶ Ô¯ À°é·» çÅ
Õ° Û éÔÄ Ô¯ ÃÕçÅ, À° Ô å» À° Ô åÆð Ôé ÇÜÔó¶
ÕîÅé ÇòÚ¯º ÇéÕñ Ú¹¼Õ¶ ÔéÍ ÕÂÆ å» À°é·» ÇòÚ¯º åÆð
ñ× òÆ Ú¹¼Õ¶ Ôé, ÕÂÆ ñ×ä òÅñ¶ ÔéÍ ÇÜÔó¶ ñ×
Ú¹Õ¶ Ôé À°é·» ç¶ éåÆܶ í¹×å¯ å¶ À°é·» 寺 Çü֯Í
ÇÂÔ Ã¯ÚäÅ ìóÆ ×ñåÆ ÔË ÇÕ ÁÅêäÆ îð÷Æ
éÔÄ, Ü篺 òÆ ÇÂà Çòôò ÇòÚ Õ°Û Ô¹¿çÅ ÔË À°Ô ÃÅð¶
çÅ ÃÅðÅ Õðî» çÅ ì¼èÅ éÔÄ Ô¹¿çÅÍ ÁÅêäÆ Ç¼ÛÅ
ôÕåÆ òÆ å¶ îð÷Æ òÆ Ô¹¿çÆ ÔË, Õðî» çÅ ÇÂÔ ÇÂÕ
Çì¿çÈ ÔËÍ ÇÜÔó¶ åÆð ÕîÅé ÔÅñ¶ ÕîÅé ÇòÚ¯º ÇéÕñ¶
éÔÄ, ÇÜÔó¶ ÔÅñ¶ å°ÔÅⶠåðÕô ÇòÚ ÔÆ Ôé, å°ÔÅâ¶
Õ°Þ Õðî òÆ Á¼Ü ǼÛÅ ôÕåÆ ç¶ åðÕô ÇòÚ ÔÆ ê¶
Ôé, ܶ ÚÅÔƶ å» ÁÃÄ À°Ô åÆð Ã¯Ú ÃîÞ Õ¶ ÚñÅ
ÃÕç¶ Ô», Ü篺 áÆÕ Ãî» ÃîÞƶ À°ç¯º ÚñÅ ÃÕç¶ Ô»
ÇÜà åð·» ÁÃÄ Ç´ÁÅ Õðç¶ Ô», À°Ã éÅñ ÔÆ ÃÅâÅ
íÇò¼Ö ìäçÅ ÔËÍ ÃÅⶠ寺 ìÅÔð Ô¯ Õ¶ Ü» ÃÅⶠ寺 ò¼Ö
Ô¯ Õ¶ Õ¯ÂÆ ÃÅⶠíÅ× éÔÄ ÇñÖçÅÍ ÃÅâÅ íÇò¼Ö ÁÃÄ
ÁÅê ìäÅÀ°ºç¶ Ô», Ú¿×Å-îÅóÅ ç¹ÖÆ Ü» ù¼ÖÆÍ Ü¯ Õ°Û
ÁÃÄ ÇêÛ¶ ÕÆåÅ À°Ã åð·» ÔÆ ÁÃÄ Ô», ÃÅâÆ ÕæéÆ
ÕðéÆ å¶ Ã¯Ú Áé°ÃÅð À°Ô¯ Õ°Þ ÔÆ Ô¹ä òðåîÅé ÇòÚ
Ô¯ ÇðÔÅ ÔËÍ ÕðéÅ å¶ íðéÅ, Õðî çÅ ÕÅùé ÔË êð
Õðî Õðé çÆ Ö¹ñ· ÃÅù ÇÂà ì¿èé 寺 êð·¶ Áé°íò
ÁåÆå ÇòÚ ñË Ü»çÆ ÔËÍ
ÇÂÔ ìÔ¹å ÔÆ íð¯Ã¶ ï¯× å¶ ÃîðæÅ ç¶ä òÅñÆ
×¼ñ ÔËÍ ÜÆòé çÆÁ» Ãî¼ÇÃÁÅò» çÅ ç¯ô êÌîÅåîÅ å¶
æ¯êä éÅñ¯º Õðî» å¶ æ¯êä éÅñ¯º Ü» ÇÕö Ô¯ð å¶
æ¯êä éÅñ¯º ÇÂÔ îé°¼Ö çÆ ÁÅêäÆ ÔÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ ÔË,
ÇòÃÇåzå Ô¯ä çÆ ôÕåÆ ÇÂö ÇòÚ ÔË, ÇÂÕ ÜÆòé 寺
ìÅÁç çÈÃðÅ ÜÆòé, ÔÅñÅå 寺 ìÅÁç ÔÅñÅå îé°¼Ö
ìäÅÂÆ Ü»çÅ ÔË å¶ ÁÅêä¶ ÇòÃæÅð ñÂÆ Ü¯ ÃîÅé
ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÂÕ¼áÅ ÕðÆ Ü»çÅ ÔË, åð¼ÕÆ ÕðÆ Ü»çÅ
ÔË å¶ ÁÅêäÆ ÁÅåî ÇüèÆ ñÂÆ Õ¿î ÕðÆ Ü»çÅ ÔËÍ
Ôð¶ Õ ÁÅåîÅ, À° Ô îÅåÅ ÇêåÅ, À° Ô ÃÅðÆ ÔÅñå
ÇÜÔóÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË, À°Ô Ú¹ä ñ˺çÆ ÔË, ܯ Õ°Þ ÃîÅÜ
ÇòÚ òÆ À°Ã é¶ ÕðéÅ ÔË À°Ô òÆ Ú¹ä ñ˺çÆ ÔËÍ Á½ÖÅ
ýÖÅ, ç¹Ö Ã¹Ö Ãí Õ°Þ å¶ ÁÅåî î¹ÕåÆ çÅ îÅð×
ñ¼í ñ˺çÆ ÔËÍ
Õðî» çÅ ÇÂÔ îÅð× Ü¹óçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇîñçÅ
ðÇÔ¿çÅ ÔË, îé°¼Ö» çÅ íÇò¼Ö ÇÂé·» Õðî» Áé°ÃÅð ìäçÅ
ÚÇñÁÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ ÕÂÆ òÅðÆ ÕÂÆ Õðî» ù Ö¹ñ·ä å¶
í¯×ä À°é·» ç¶ Öåî Ô¯ä ÇòÚ ÜÆòé ñ× Ü»ç¶ Ôé
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
8
ÇÂé·» çÅ éåÆÜÅ êÌîÅåîÅ å¶ éÔÄ, çÈÃÇðÁ» å¶ éÔÄ,
íÅ×» å¶ éÔÄ êð ÁÅêä¶ Õðî ÁÅê ìäÅÀ°ä ÇòÚ
ÔéÍ ÇÜò¶º ÔÆ îé°¼Ö ÃîÇÚååÅ éÅñ ÁÅêä¶ ÔÅñÅå
î÷ìÈðÆÁ» ù êÌòÅé ÕðéÅ ÇÃ¼Ö ñ˺çÅ ÔË, îÅó¶ ڿ׶
Ãí À°Ô ÁÅêä¶ íÇò¼Ö ù ÃÅÔÃ å¶ Áé¿ç éÅñ ç¶Ö
ÃÕç¶ ÔéÍ À°Ô Õðî» å¯º À°êð À°á Ü»ç¶ ÔéÍ Ü¶ ùÖ
ç¹Ö ÇêÛñ¶ Õðî» çÅ ÔÆ ëñ ÔË å¶ ÇÃÁÅäÅ îé°¼Ö
òðåîÅé ÇòÚ ç¹Ö ù Öåî Õðé ñÂÆ Õ¯ÂÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶
Õðî éÔÄ Õð¶×Å ÇÜà éÅñ À°Ã ù ç¹Ö» çÅ ÃÅî·äÅ
ÕðéÅ êò¶Í
Õðî çÆ ×åÆ éÅñ Õ¯ÂÆ ÃîÞ½åÅ éÔÄ Ô¯ ÃÕçÅÍ
ÃÅð¶ ÇÂà ÇòÚ ì¿é·¶ ԯ¶ Ôé êð ÇÂÕ åðÆÕÅ ÔË Õðî»
çÆ ð¼ÃÆ ù Õ¼à Õ¶ ÕÅñ å¶ ÕÅìÈ êÅ ñËä çÅÍ À°Ô ÔË
ÃÈÞ éÅñ ÜÆÀ°äÅ, À°ç¶ô éÅñ ÜÆÀ°äÅ, À°ç¶ô çÆ ãÈ¿â
ñÂÆ Ã¯ÞÆ éÅñ ÜÆÀ°äÅ Ô½ñÆ Ô½ñÆ ÁÅ ÔÆ Ü»çÅ ÔËÍ
ÇÜò¶º ÇÜò¶º ÃÅù ç¹Ö» Õñ¶ô» çÅ ÕÅðä êåÅ ñ×çÅ
ÔË ÁÃÄ À°é·» å¶ ÕÅìÈ êÅÀ°ä çÆ Õ¯Çôô Õðç¶ Ô»Í Ô½ñÆ
Ô½ñÆ ÃÅù î¯Ô çÅ êåÅ ñ×çÅ ÔË, ÕÅñ çÅ íË ÃÅù
Ôð Ã ñ¼×Å ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ ìÔ¹å òÅðÆ ñ¯ÕÆ ÁÅêäÅ
ÜÆòé ÇÂà íË ÇòÚ ÔÆ ÜÆÀ°ºç¶ ÔéÍ Ü篺 ñ¯ÕÆ íË ÇòÚ
ÁÅ Õ¶ Õðî Õðç¶ Ôé ë¶ð À°é·» ç¶ Ã¿ÃÕÅð å¶ Õðî
òÆ íË ÇòÚ¯º ÔÆ êËçÅ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ ÇÂÔ Ã¿ÃÕÅð ܶ áÆÕ
åð·» éÅ ç¶Ö¶ ÜÅä ÇÂÔ Ô¯ð íË êËçÅ Õðç¶ ÔéÍ Ü¶
îé°¼Ö ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÃðÆð ÔÆ ÃîÞçÅ ÔË, À°Ã ù
ÇìîÅðÆ çÅ âð ñ¼×Å ðÇÔ¿çÅ ÔË, ì¹ãÅê¶ çÅ âð ñ¼×Å
ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÔÅçÇÃÁ» çÅ âð ñ¼×Å ðÇÔ¿çÅ ÔË, å°ðéÅ
ÇëðéÅ, éò¶º ì¿ÇçÁ» ù ÇîñäÅ Ü» Ô¯ð Õ¯ÂÆ òÆ À°Ô
×¼ñ ÇÜà 寺 ÖåðÅ Ô¯ò¶ À°Ã çÅ íË ñ¼×Å ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ
Ô½ñÆ Ô½ñÆ ÜÆòé ÇòÚ íË ÇÂÕᶠԹ¿ç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ ÇÂÔ
íË ÁÅçå» çÅ ðÈê èÅðé Õð ñËºç¶ Ôé, ÇÜÔóÆÁ»
ÁÅçå» îé° Ö ù Öåð¶ å¶ ÇìîÅðÆ òñ ÁÅÕðôä
ÕðçÆÁ» Ôé, ܶ îé°¼Ö ÇÂÔ Ã¯Ú¶ ÇÕ î¶ðÆ Ô¯ºç Õ¶òñ
é½ÕðÆ ÔÆ ÔË å» Ü¶ æ¯ó·Å ÇÜÔÅ òÆ À°Ã ÇòÚ ìçñÅÁ
ÁÅÀ°ä ñ¼×¶ À°Ã ù âð îÇÔÃÈà Թ¿çÅ ÔËÍ èîÕÆ îÇÔÃÈÃ
Ô¹¿çÆ ÔË, ܶ é½ÕðÆ Öåî Ô¹¿çÆ ÔË À°é·» çÆ Ô¯ºç Öåî
Ô¹¿çÆ ÔËÍ Ü¶ Õ¯ÂÆ ÁÅêäÆ Ô¯ºç îÅåÅ ÇêåÅ ç¶ ðÈê ÇòÚ
ÃîÞçÅ ÔË À°é·» çÆ Ô¯ºç ù ò¿×Åð îÇÔÃÈà Թ¿çÆ ÔË Ü篺
ì¼Ú¶ ò¼â¶ Ô¯ Õ¶ Øð¯ Úñ¶ Ü»ç¶ ÔéÍ
îé°¼Ö» ç¶ Õ¿î å¶ Õðî À°é·» ç¶ íË å¶ Çéðíð
ÔéÍ À°é·» ç¶ ÜÆòé íË ç¹ÁÅñ¶ ÔÆ Ø¹¿îç¶ Ôé, À°é·»
ç¶ ÃÅð¶ ÕÅðÜ âð ù ÔÆ Ãîðæé Çç¿ç¶ ÔéÍ íË ç¶
éò¶º ìÆÜ ìÆÜçÆ ÔË, ÇÂÔ ÇÂÕ Ú¼Õð ìä Ü»çÅ ÔË,
îé°¼Ö ÁÅê ÔÆ ÇÂÔ ×¶ó ìçñ ÃÕçÅ ÔË, Õðî» çÆ
ðÃÆÁ» Õ¼àäÆÁ» ÔÆ ê˺çÆÁ» Ôé, À°Ô îé°¼Ö çÆ ÔÆ
Ç÷¿î¶òÅðÆ ÔË, ÇÂà ñÂÆ ÇÔ¿îå å¶ Ô½ºÃñ¶ çÆ ñ¯ó ÔËÍ
Üéî îðä çÅ ðÔ¼ à ն ò ñ ÇÂÔ ÔÆ éÔÄ ÇÕ
ÃÅâÆ Ô¯äÆ ÕÆ ÔËÍ ÇÂà ðԼà ù ÜÅéä ñÂÆ Õðî
(ìÅÕÆ ê³éÅ CB å¶)
 ìÅìÅäÆÁ» ÕÔÅäÆÁ»
(ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ç¶Ö¯ éò¿ìð Á³Õ, ê³éÅ - B@)
îéÃÈðÆ çÅ òÅåÅòðä À°é·» Ççé» ÇòÚ ìÔ¹å ÔÆ
«íÅÀ°äÅ ÃÆ, ÇÜæ¶ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ áÇÔð¶ ԯ¶ Ãé, À°æ¯º
ìÔ¹å çÈð åÕ ç¶ Ççzô ÃÅë é÷ð ÁÅÀ°ºç¶ Ãé, ܶ Ô¯ð
æ¯ó·Å ê˺âÅ Õ¼à Õ¶ camel back éÅîÆ ð¯â çÆÁ» ع¿îä-
ضðÆÁ» ÇòÚ¯º ¦Ø Õ¶ Ô¯ð À°ÚÅ Úó· ÜÅÂƶ å» À°æ¯º Ô¶îÕ°¿à
çÆÁ» ìðëÅéÆ êÔÅóÆÁ» çÅ Ççzô òÆ é÷ð ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ
îéÃÈðÆ ç¶ ìÔ¹å ÔÆ Ççñ ÇÖÚò¶º Ççzô Ôé, íÜé Õðé
òÅñ¶ ù ÇÂÔ èðåÆ ÇÖÚçÆ ÔË Áå¶ ìËá Õ¶ ÇìðåÆ Ü¯óé
ñÂÆ ïÅÚéÅ ÕðçÆ ÔËÍ ÇÕåÅì Øð 寺 çÈÃð¶ êÅö Çÿػ
é¶ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì òÆ ìäÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË Áå¶ ÇÂæ¶
ÔÆ Á³×ð¶÷Æ ë½Ü» çÆ ÛÅÀ°äÆ ÃÆ, ÇÂà ÛÅÀ°äÆ ÇòÚ Õ¹Þ
ÇÂÕ ×¹ðî¹Ö ÇêÁÅð¶ ÇðÔÅ Õðç¶ Ãé, À°Ô ÔòÅñçÅð Ãé,
êËéôé ñËä À°êð¿å ÇîñàðÆ ÁëÃð» é¶ À°é·» ç¶ ÜÆòé
çÆ À°ÚåÅ ù ÃÅî·ä¶ ðÖÇçÁ» Ô¯ÇÂÁÅ ÛÅÀ°äÆ ÇòÚ ðÇÔä
ñÂÆ ÔÆ ÇÂÕ Øð ç¶ ÇçåÅ ÃÆ Ü¯ êÔÅó» ÇòÚ ìä¶ Ô¯Â¶
Ç´Õà ×ðÅÀ±ºâ ç¶ éÅñ ñ×çÆ À°êðñÆ Ú¯àÆ å¶ ÃÆÍ âÅ.
íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ ù ÇÂÕ îÔ»ê¹ðô ÇÜé·» çÅ éÅî ïÔé
ÇÃ¿Ø ÃÆ, é¶ Ô¶îÕ°¿à ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ ÁÃæÅé ìÅð¶
Ç÷Õð ÕÆåÅ Áå¶ À°Ã ÁÃæÅé ù ÁÅìÅç Õðé ñÂÆ
íÅÂÆ ÃÅÇÔì ù ê̶ðéÅ ÕÆåÆ, ÇÜé·» çÆ ÇÔ¿îå éÅñ ÇÂÕ
Õî¶àÆ ìä ×ÂÆ, À°Ã¶ Ã íÅÂÆ î¯çé ÇÃ¿Ø ÜÆ Ü¯ ÇÂæ¶
ÇðÔÅ Õðç¶ Ãé ÇÜé·» çÅ Çê³â Ö³é¶ ç¶ é¶ó¶ ÔÆ ÃÆ À°é·»
çÅ ÇèÁÅé ÇÂà ׹ð ÁÃæÅé òñ Ç×ÁÅÍ À°Ô êÔÅóÆÁ»
ç¶ ÇìÖó¶ ðÃå¶ Õ¼à Õ¶ ìÔ¹å ÔÆ î¹ôÕñ éÅñ ÇÂÕ êÅÂÆê
Áå¶ ÃÆà ñË Õ¶ Ô¶îÕ°¿à êðìå À°êð êÔ¹¿Ú¶ Áå¶ À°é·»
é¶ À°Ã êÇò¼åð æ» À°êð ÇéôÅé ÃÅÇÔì ÃæÅêå Õð
ÇçåÅÍ À°é·» é¶ ï±.êÆ. ׯðÇî³à ç¶ ÁëÃð» ù ÇÂà ÁÃæÅé
çÆ îÔ¼ååÅ ìÅð¶ çÇÃÁÅÍ ò¼â¶ ÁÅëÃð» ù Çîñ¶ Áå¶ À°æ¶
ÜÅä òÅñ¶ ðÃå¶ çÆ Ã¶òÅ ñÂÆ À°é·» ù ì¶éåÆ ÕÆåÆÍ
íÅÂÆ î¯çé ÇÃ¿Ø ÜÆ ìÔ¹å ÔÆ ñ×é òÅñ¶ ê̶îÆ Ãé, À°é·»
ç¶ Ø𯺠ìÆìÆ À°Ô òÆ éÅî çÆ îÈðå ÔÆ ÃÆ, ç¯Ô» ù ÇÂÕ¯
ÔÆ ñ×é ñ¼×Æ ðÇÔ¿çÆ ÇÕ Ô¶îÕ°¿à ÃÅÇÔì çÅ ÁÃæÅé ÇÕò¶º
ÁÅìÅç Ô¯ò¶, À°Ô Ôð ÃÅñ À°Ã ÁÃæÅé å¶ Ü»ç¶ Áå¶
öòÅ ÕðÅÀ°ºç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÃéÍ Ü篺 î˺ AIDC ÇòÚ êÇàÁÅñ¶
çÆ ë½Ü ÇòÚ Õ¿î Õð ÇðÔŠû å» À°Ô åéÖÅÔ ò¿âä
òÅñ¶ Ççé ÁÅ ÜÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé, êÇàÁÅñÅ çÆÁ» ë½Ü»
ç¶ commandant À°é·» çÅ ÕÅëÆ ÃÇåÕÅð Õðç¶ Ãé Áå¶
À°Ô ÃÅð¶ ë½ÜÆ ÃàÅë ù ÕÇÔ ÇçÁÅ Õðç¶ Ãé ÇÕ Ü¯ òÆ
ÇÕö çÆ Ç¼ÛÅ ÔË ÁÅêä¶ Çòå ç¶ î¹åÅÇìÕ Ô¶îÕ°¿à çÆ
öòÅ, ÁÅêäÆ åéÖÅÔ» ÇòÚ¯º îÅÇÂÁÅ ÕàÅ ç¶ò¯Í ÁÅî å½ð
å¶ À°Ô î¶ð¶ êÅà ÔÆ áÇÔÇðÁÅ Õðç¶ ÃéÍ AIDB ÇòÚ Ü篺
9
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ
ìÅéÆ å¶ î¹ÖÆ Çò. ×¹. ðÈ. ÇîôéÍ
î˺ ç¶ÔðÅçÈé ÃÆ å» Õç¶ Õç¶ îéÃÈðÆ ÜÅ Õ¶ ÇÂé·» êÅÃ
áÇÔÇðÁÅ ÕðçÅ Ã»Í ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì òÆ çðôé ÕðÆçÅ
ÃÆ, ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÂé·» êÔÅóÆÁ» çÆ Ã¹¿çðåÅ ù
åÕÇçÁ» Õ°çðå çÆ Ã¹¿çðåÅ ù îÅÇäÁÅÍ ÁÅê ÕÅëÆ ç¶ð
åÕ ÇÂæ¶ áÇÔð¶, ÁÅê ÜÆ Ôð ð¯÷ êÇàÁÅñ¶ 寺 éÅñ ׶
ÁÅëÆÃð» ù çðôé Çç¿ç¶ ðÇÔ¿ç¶ Ãé Áå¶ ìÚé ÇìñÅÃ
òÆ ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÃéÍ Ã. Ç×ÁÅé ÇÃ¿Ø ÜÆ, Ü×ÜÆòé
ÇÃ¿Ø ÜÆ êÇàÁÅñ¶ òÅñ¶, ùÖç¶ò ÇÃ¿Ø éÅ÷î çÅ ò¼âÅ
ñóÕŠùÖçÅÇÂÕ ÇÿØ, Ã. Çìô¶ôð ÇÃ¿Ø ÜÆ ÇÂÔ ÃÅð¶ ÿå
îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ ìÚé ùäé ñÂÆ À°é·» ç¶ ÇéòÅà ÁÃæÅé
ÇÂռᶠԯÇÂÁÅ Õðç¶ ÃéÍ
Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ÃËð ÷ðÈð ÕÇðÁÅ
Õðç¶ ÃéÍ ÁÅê ÇÕåÅì Øð çÆ ÃóÕ À°êð Ô¹¿ç¶ ԯ¶
Camel back road å¶ ÕÅëÆ ç¶ð Ççzô ç¶Ö Õ¶ Áé§ç
îÅÇäÁÅ Õðç¶ ÃÆÍ ÁËÀ°º ñ×çÅ ÃÆ ÇÜò¶º ÒìÇñÔÅðÆ
Õ° ç ðÇå òÇÃÁÅÓ ù ÔÇðÁÅòñ íð¶ ÇÂÕ ÇÂÕ ìÈ à ¶ ,
ê¼ÇåÁ», Ü¿×ñÆ ë¹ñ» å¶ ÚÇÔÚÔÀ°ºç¶ ê³ÛÆÁ» ç¶ ì¯ñ»
ÇòÚ¯º Ú¶åé ÃåÅ ù êÌå¼Ö ðÈê ÇòÚ Áé°íò ÕðÕ¶
ÁÅêä¶ ÁÅê¶ ÇòÚ ÇîñÅ ñËºç¶ Ô¯äÍ Ç×ÁÅé ç¶ ê¼Ö 寺
À°é·» Ççé·» ÇòÚ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ êÈð¶ Ãé À°é·» çÆ
ÇçzôàÆ ÇòÚ¯º Üó· å¶ Ú¶åé çÅ í¶ç Çîà Ú°ÇÕÁÅ ÃÆÍ
ÒÇéÕà Öó¯åÅ ÃÅÜéóÅÓ ê¼å¶-ê¼å¶ ÇòÚ Ö¶ÇóÁ» íÇðÁÅ
çðôé ç¶ ÇðÔÅ ÃÆÍ ÁÅê ç¶ ÇÚÔð¶ çÆ Áé§çå íðÆ
ÁòÃæÅ, ìÚé» çÆ â±¿ÇØÁÅÂÆ Áå¶ ô¹í Áé°íò ÇÂÃ
×¼ñ ç¶ êÌåÆÕ ÃéÍ ×¹ðîÇå çÅ ÇÃè»å ÔË ÇÕ ÇÜèð
òÆ ÁÃÄ ç¶Öç¶ Ô» òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ éÅñ ÔÆ Öó·¶ ÇçÃç¶
Ôé ÇÂà ׼ñ ù Ãêôà Õðé òÅÃå¶ ÇÂÕ êÌåÆÕ ÔË,
ÇÂà çÅ ÁÃñÆ Áé°íò À°é·» îÔ»ê¹ðô» ç¶ ìåé» éÅñ
Ô¹¿çÅ ÔË ÇÜé·» ù ÇÂÔ Ã¹íÅ×Æ ÁòÃæÅ êÌÅêå Ô¯ ×ÂÆ
Ô¹¿çÆ ÔË -
ÜÔ ÜÔ ê¶ÖÀ° åÔ ÔÜÈÇð çÈÇð ÕåÔ¹ é ÜÅÂƨ
ðÇò ðÇÔÁÅ Ãðìåz îË îé ÃçÅ ÇèÁÅÂƨ
ÂÆå À±å éÔÆ ìÆÛ°óË Ã¯ ÿ×Æ ×éÆÁ˨
ÇìéÇà ÜÅÇ ܯ ÇéîÖ îÇÔ Ã¯ Áñê ùֹ íéÆÁ˨
êÌÇåêÅñË ÁÇêÁÅÀ° ç¶Ç ÕÛ° ÀÈé é Ô¯Âƨ
ÃÅÇà ÃÅÇà ÿîÅñåÅ î¶ðÅ êÌí¹ Ã¯Âƨ
ÁÛñ ÁÛ¶ç ÁêÅð êÌí À±ÚÅ ÜÅ ÕÅ ðÈ깨
ÜÇê ÜÇê ÕðÇÔ Áé§ç¹ Üé ÁÚðÜ ÁÅé±ê¹¨
ÃÅ îÇå ç¶Ô¹ çÇÂÁÅñ êÌí ÇÜå° å°îÇÔ ÁðÅèŨ
éÅéÕ° î³×Ë çÅé êÌí ð¶é ê× ÃÅèŨ
ê³éÅ - FGG
ÇÂà åð·» ÁÅê ìÔ¹å çÆðØ ÇçzôàÆ éÅñ ÇÂÃ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ÁêÌå¼Ö Áé°íò ù êÌå¼Ö ÕðÕ¶ Õä-Õä ÇòÚ êÌíÈ ç¶
çðôé ç¶ é÷Åð¶ åÇÕÁÅ Õðç¶ ÃéÍ
ÇÂÕ òÅðÆ ÁÅê ÜÆ î¶ð¶ éÅñ ×¼ñ Õðç¶ Ãé ÇÕ
Ü篺 ÁÃÄ ÇÂé·» ÇÂÕ»å æÅò» ÇòÚ Ø¹¿îä ÜÅÇÂÁÅ
Õðç¶ Ã» å» ÇìðåÆ Á³åðî¹Ö ÃîÅèÆ ÇòÚ ÇÂÕ ðÃ
Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÆ ÃÆ Õ¯ Â Æ ë¹ ð éŠÿ à Åð çÅ éÔÄ
ÚÇñÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ Ãׯ º îé, Áîé ÁòÃæÅ ÇòÚ
ðÇÔ¿çÅ ÃÆÍ À°Ô èðåÆ ÃÅù ÇÖÚçÆ ÃÆ Áå¶ ÕÂÆ òÅðÆ
ÁÃÄ ì×Ëð ÁÅÃä ÇòÛŶ ìËá ÜÅäÅ Áå¶ ìËáÇçÁ»
ÔÆ Çñò ñ× ÜÅäÆ Áå¶ òÅçÆ-¶-îÇÔòÆÁå (Çñò çÆ
ÁòÃæÅ) ÇòÚ ÁÚñ ìËᶠðÇÔ¿ç¶ ÃÆ Áå¶ Ö¹ñ·ÆÁ» Á¼Ö»
éÅñ ܯ ê¶ó ê½ç¶ ÞÅóÆÁ», ÁÅòÅ÷» Çç¿ç¶ êÅäÆ é÷ð
ÁÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé, é¶åð ì¿ç Ô¹¿ç¶ ÔÆ À°Ô Ú¶åé ðÈê
èÅð ÇñÁÅ Õðç¶ ÃéÍ êÌÇ´åÆ Áå¶ Ú¶åé ÇÂÕÇîÕ Ô¯
ÜÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ×¹ ð È éÅéÕ êÅåôÅÔ ç¶ îÔÅé
òÅÕ -
ìÇñÔÅðÆ Õ°çðÇå òÇÃÁŨ
å¶ðÅ Á¿å éÅ ÜÅÂÆ ñÇÖÁŨ
ÜÅÇå îÇÔ Ü¯Çå ܯÇå îÇÔ ÜÅåÅ
ÁÕñ ÕñÅ íðêÈÇð ðÇÔÁŨ ê³éÅ - DFI
çÅ êÌå¼Ö Áé°íò ÁËÀ°º Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÃÆ ÇÜò¶º
Ãí Õ°Þ Áñ¯ê Ô¯ Ú¹ÇÕÁÅ Ô¯ò¶, Õ¶òñ ÃÇå ÔÆ Áé¶Õ»
ðÈê» ÇòÚ Áé§ç ç¶ ñÇÔð¶ îÅðçÅ Áå¶ Á³åôÕðä ù
êÌÕÅÇôå ÕðçÅ Ô¯ò¶Í À°Ã ò¶ñ¶ ÒïԿ Ô¿ÃÅÓ çÅ êÌå¼Ö
Áé° í ò Ô¹ ¿ ç Å ðÇÔ¿ ç Å ÃÆ Ü¯ ÃÅèÕ çÆ ìÔ¹ å À° Ú Æ
ÁòÃæÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ
Ãî» ¦ØçÅ Ç×ÁÅ, ÁÃÅⶠéÅñ ÜÅä òÅñ¶
ÁëÃð» çÆÁ» Û° à ÆÁ» Öåî Ô¯ ä ñ¼ × ÆÁ» å» ÇÂÃ
îÔÅé ô»åÆ Çç¿ç¶ òÅåÅòðä ÇòÚ¯º Ô¹ä ÁÃÄ ðÅóÅ
ÃÅÇÔì ÁÅ ÇìðÅÇÜÁÅ Õðç¶ Ã» Áå¶ ÇÂÔ êÌå¼Ö ç¶Ö¶
Ú¶åé Áå¶ Üó·åÅ ç¶ î¶ñ ù ÇÂæ¶ òÆ Áé°íò ÕÇðÁÅ
Õðç¶ Ã»Í
ÿ å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ ÁòÃæÅ îÔÅé ï¯ × ÆÁ»
òÅñÆ ÁòÃæÅ ÃÆ Áå¶ îÔÅé À° Ú Å À° ê ç¶ ô êÌ å ¼ Ö
Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ ÇÜà ù ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ Ã¿ç¶ô Çç¿ç¶
ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
ÇÜÃ é¯ çÇÂÁÅñ¹ Ô¯òË î¶ðŠùÁÅîÆ
Çåù ×¹ðÇÃÖ ×¹ðÈ À°êç¶Ã¹ ùäÅò˨ ê³éÅ - C@F
îÔ»ê¹ðô» 寺 êÌÅêå Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ×¹ð À°êç¶ô
ÇÂÕ ïÅç çÅ ÇòôÅ ÔÆ éÔÄ ÇðÔÅ, À°Ô êÌå¼Ö ðÈê ÇòÚ
ÃÅðÆ çÉËå ù ÁÖ³â ðÈê ÇòÚ Ö³âå ÕðÕ¶ Áñ¯ê Õð
Ç×ÁÅ ÃÆ Áå¶ Ô¹ä ðÇÔ Ç×ÁÅ ÃÆ ÁÅêäÅ ÁÅêÅÍ ÃÅðÅ
Ççzô ܯ ÁÅêäÆ ÇåzÕ°àÆ ç¶ ÇòÚ ñËÁ Ô¯ Õ¶ êÌå¼Ö ðÈê
ÇòÚ ÁÅêäÅ ÁÅêÅ ÔÆ é÷ð ÁÅÀ°ºçÅ ÃÆÍ ÒîËºÓ å¶ Ò屿Ó
çÅ í¶ ç ÇÂÔ-À° Ô , ÇÂæ¶ - À° æ ¶ , ÇÂèð-À° è ð Öåî Ô¯
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
10
Ú¹ÇÕÁÅ ÃÆ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂà ÁòÃæÅ ÇòÚ ÇÂÔ Ã¿Õ¶å ñÅ×È
éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶Í ÁÅê ÔÆ ÁÖ³â ܯå ç¶ ÃðÈê ÇòÚ
Õä Õä ÇòÚ ÁÅêäÆ Ô¯ º ç ù îÇÔÃÈ Ã ÕðéÅ êÌ å ¼ Ö
Áé°íò Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÇÂÕ ÃÇÔÜ ÃîÅè çÅ
Ççzô ÔË ÇÜæ¶ éÅ ÇèÁÅåÅ-ÇèÁÅé-è¶Á çÆ Áå¶ éÅ ÔÆ
Ç×ÁÅåÅ-Ç×ÁÅé-׶ ï çÆ Çåz Õ ° à Æ çÅ éÅî ÇéôÅé
ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ ÇÂæ¶ éÅ ÒåÈ¿Ó Ô¹¿çÅ ÔË éÅ ÒîËºÓ Ô¹¿çÅ ÔË ÁÅê
ÔÆ ÁÅê çÅ Áé° í ò Ô¹ ¿ ç Å ÔË Í ò¼ â Æ ØÅñäÅ ÕðÕ¶
îÔÅðÅÜ ÜÆ ù å°ðÆÁÅ ÁåÆå ÁòÃæÅ çÅ Áé§ç êÌÅêå
Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆÍ ÁÃÅⶠñ¯Õ» ù å» ÇÂÔ ÁòÃæÅ
ÃîÞäÆ ÔÆ Áå¶ Áé°îÅé ñÅÀ°äÆ ÔÆ ìÔ¹å Õáé ÔË
ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂæ¶ ÁÃÅâÆ Ã¹ðå ÁÅêäÆ ì¹¼èÆ ç¶ Ö³í ÃÅó
ìËáçÆ ÔË ÇÂà 寺 Á¼×¶ ÇÂà çÆ Ã¯Ú î¹Õ Ü»çÆ ÔË, Ôé·¶ðÅ
î¹¼Õ Ü»çÅ ÔË, ïÞÆ ÚÕðÅÁ Ü»çÆ ÔË Õ°Þ òÆ êåÅ éÔÄ
ñ×çÅ êð ÇÜÔó¶ ÇÂà À° é îéÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ êÔ¹ ¿ Ú
Ü»ç¶ Ôé À°Ô ÇÂà ÁÕÇÔ ÁòÃæÅ ù îÅäç¶ Ôé À°é·»
êÅà À°Ô Á¼Öð éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶Í ÇÜé·» çÆ òð寺 ÕðÕ¶
ÇÂÔ ÁòÃæŠÿÃÅð ù ç¼ÃäÍ ÇÂö ÕðÕ¶ ÇÂà ù ÁÕæ
ÕæÅ ÁÅÇÖÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ
ÃðÆðÕ À°îð ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ À°Ã ò¶ñ¶ Õ¶òñ
BF ÃÅñ çÆ ÃÆÍ Ô¹ä ç¶ÖÆçÅ ÔË ÇÕ ì¶Á³å BF ÃÅñ»
ç¶ é½ÜòÅé Ú¯ñ¶ ع¿îÅÀ°ºç¶ ÿå ìäÆ Çëðç¶ Ôé À°Ô ÇÂÃ
ÁòÃæÅ ù ÃîÞ ÔÆ éÔÄ ÃÕç¶, éÅ ÇÕö ù ÃîÞÅ
ÃÕç¶ ÔéÍ îÔ»ê¹ðô» çÆÁ» à¶ê» ç¶ Ø¯à¶ ñÅ ñ¶, êÌÿ×
ïÅç Õð ñ¶ Áå¶ ÇÂÕ ÁÅðÇàÃà ò»×È¿ ç¹éÆÁ» ù
í¹ñ¶ÖÅ êÅ ÇçåÅ ÇÕ ÇÂÔ é½ÜòÅé ÿå ܯ Õ°Þ ì¯ñ
ÇðÔÅ ÔË ôÅÇÂç ÇÂÔ ÇÂé·» çÅ ÁÅêäÅ ÔÆ Áé°íò éÅ
Ô¹¿çÅÍ ÇÃðë êÅÖ³â ÕðÕ¶ ÁÅêäÆ À°çð êÈðåÆ ñÂÆ ÇÂÔ
ã½ º × Õðç¶ Ôé, Ãð¯ Ç åÁ» çÅ ÇÂÔ Õ° Þ éÔÄ ìäÅ
ÃÕç¶Í îÅÇÂÁÅ ç¶ æê¶ÇóÁ» ù ÇÂÔ ÃÇÔ éÔÄ ÃÕç¶,
ÕÅî çÅ ÇÂÕ òÅð òÆ éÔÄ ð¯Õ ÃÕç¶Í éÅ ÔÆ îÅÇÂÁÅ
çÆ Ûä-Ûä ÕðçÆ ôÕåÆ ÇòÚ¯º ÇÂÔ ÇéÕñ ÃÕç¶
ÔéÍ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ ÁòÃæÅ ù ÇòÚÅÇðÁ»
ï Ú ÆçÅ ÔË ÇÕ ÁË â Æ ò¼ â Æ ÁòÃæÅ ÁÅê é¶ ÇÕÔó¶
Áé§ç îÅäÇçÁ» êÌÅêå ÕÆåÆÍ ÃÅⶠòÅÃå¶ Ü¯ دð
åêÇÃÁÅ ÁÅê é¶ ÕÆåÆ ÇÂÃ ç¶ ÇòêðÆå ÁÅê è¹ð 寺
êÈð¶ ÔÆ í¶Ü¶ ԯ¶ Ãé ÇÕÀ°ºÇÕ À°é·» çÅ ÇÂÔ ÕÇÔäÅ
ÇÕ ÁÃÄ À°é·» Ãò¼Û æÅò» À°êð êÔ¹¿Úç¶ ÔÆ ÁÅêä¶
ÇòÚ Õ°Þ ÁÇÜÔÅ êÇðòðåé îÇÔÃÈà ÕÇðÁÅ Õðç¶ Ã»
ÇÜà 寺 ÁÃÄ ÁÅêäÅ ÁÅêÅ êÈðÆ åð·» í¹¼ñ Ü»ç¶ ÃÆ
Áå¶ ÇêÛ¶ ðÇÔ Ü»çÅ ÃÆ îÔÅé ÁÅêÅ ÇÜà ÇòÚ î˺
å¶ å±¿ çÆ Õ¯ÂÆ òÆ ×¹¿ÜÅÇÂô éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆÍ ÇÂÔ
Áé°íò À°îð» íð åê Õðé òÅñ¶ ï¯×ÆÁ» ù, Ççé
ðÅå ñÅÇÂì̶ðÆÁ» ÇòÚ ê¹ÃåÕ» êó·é òÅñ¶ Ö¯ÜÆÁ» ù
Áå¶ ÃðÆð ðÈêÆ ìðîÆ ù åê» éÅñ ÖÆä Õðé òÅñ¶
åêÆÁ» ù êÌ Å êå éÔÄ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÅÍ ÇÕ¼ â Æ ò¼ â Æ
ÔÃåÆ ÃÆ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ ÇÜà ù Çòðñ¶ ÔÆ ê¹ðô»
é¶ êÛÅÇäÁÅ å¶ À°é·» çÆ Ã¿×å çÅ Áå¶ À°é·» çÆ
ðÇÔîå çÅ Áé§ç îÅÇäÁÅÍ Ô¹ä å» ÃÅⶠêÅà À°Ã
îÔÅé Áé§ç çÆ ïÅç çÆ Ã¿×ÆåÕ è¹é ÔÆ ìÅÕÆ ÔËÍ
ÇÜÔó¶ ê̶îÆ Ççé ðÅå À°é·» çÆ Û¯Ô êÌÅêå Õðç¶ Ãé
î˺ À°é·» ù éîôÕÅð ÕðçÅ Ô»Í ÚÅÔ¶ À°Ô ÁÅêäÆ
ÁòÃæÅ éÔÄ çà ÃÕç¶ êð À°Ô ÁÅêäÆ ÁòÃæÅ ù
êÇò¼åð, ì¶çÅ× ð¼Ö Õ¶ ÁÅêä¶ ÜÆòé ç¶ êÌÚÅð ðÅÔÄ
ÔÆ ìÔ¹å ÃÅÇðÁ» ù ê̶ðéÅ ç¶ ðÔ¶ ÔéÍ
Á×ñ¶ ÃÅñ ÇòÃÅÖ ç¶ îÔÆé¶ çëåðÆ òÅñ¶
ÃðçÅð» çÅ êÇðòÅð ÁÅÇÂÁÅ Áå¶ îÔÅðÅÜ ÜÆ ù
ì¶éåÆ ÕÆåÆ ÇÕ îéÃÈðÆ ç¶ êÔÅó» éÅñ¯º òÆ Çôîñ¶ çÆ
ïÅåðÅ ÁÅê ù ìÔ¹å Áé§Ççå Õð¶×ÆÍ Çôîñ¶ 寺 Á¼×¶
ÔÅàÈ çÆ êÔÅóÆ ÁÅÀ°ºçÆ ÔË À°æ¶ Ôð î½Ãî ÇòÚ ë¹ñ
ÇÖó¶ ðÇÔ¿ç¶ Ôé, ÇÜæ¶ À°Ô îÇÔÕ» ç¶ éÅñ ÁÅêäÆ Ô¯ºç
êÌ×à Õðç¶ Ôé À°æ¶ À°é·» çÅ ðÈê îÃåÆÁ» êÌçÅé
ÕðçÅ ÔËÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ! À°æ¶ Çéðîñ Üñ ç¶ Úôî¶
ÿ×ÆåÕ è¹éÆÁ» Çç¿ç¶ ìÇÔ ðÔ¶ ÔéÍ ìÔ¹å ÃÅð¶
îÔ»ê¹ðô سÇàÁÅ ì¼èÆ, Ççé» ì¼èÆ, îÔÆÇéÁ» ì¼èÆ ÇÂÃ
Áé§ç ù Û¼âä ñÂÆ ÇåÁÅð éÔÄ Ô¹¿ç¶Í êÌôÅç êÅäÆ
À°é·» ù òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ òñ¯º ÁÅê¶ ÔÆ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË Áå¶
ÕÂÆ ê̶îÆ À°é·» ù Û¯àÆÁ»-Û¯àÆÁ» Õ°àÆÁÅ òÆ ìäÅ
ÇçÁÅ Õðç¶ ÔéÍ
ÇÂà Ã ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ Ã¿êðÕ ÇòÚ
êÇàÁÅñÅ ÇðÁÅÃå ç¶ ÁÅëÆÃð À°é·» ç¶ ÇêÁÅð ÇòÚ
êð¯å¶ ÜÅ Ú¹Õ¶ Ãé À°é·» ÃÅÇðÁ» é¶ ê̯×ðÅî ìäÅÇÂÁÅ
Áå¶ ÃÅð¶ Çôîñ¶ êÔ¹¿Ú ×Â¶Í Û¯à¶ Çôîñ¶ Õ˺æñ ÔÅÀ±Ã
ÇòÚ ÇÂÕ Õ¯áÆ ÇÕðŶ å¶ ñÂÆ Ô¯ÂÆ ÃÆÍ Ü¯ ۯචÇôîñ¶
寺 Çå¿é ÚÅð îÆñ çÆ Çòæ å¶ ÃÆÍ À°æ¶ ÔÆ Ü¿îÈ òÅñ¶
ðÅܶ çÆÁ» Ô¯ð Õ¯áÆÁ» ÃéÍ À°Ã êÅòé ÁÃæÅé å¶
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆòÅé òÆ ÃÜÅÀ°ºç¶ ðÔ¶Í ÁÅê Ççé
ðÅå îÇÔòÆÁå çÆ ÁòÃæÅ îÅäç¶ ðÇÔ¿ç¶ Ãé ÇÜÃ
ù ÁÃÄ Çñò çÆ ÁòÃæÅ ÕÇÔ¿ç¶ Ô»Í ìÔ¹å ÔÆ Ã¿Õ¯Ú
éÅñ Ç×äò¶º Çîäò¶º ÔÆ ìÚé ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ìÅÕÆ
çÅ ÃÅðÅ Ãî» Á³åðî¹Ö Ô¯ Õ¶ ÔÆ ¦ØÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé
Áå¶ ÒØà Øà îÇÔ ÔÇð ÜÆú ìÃÇÔÓ çÅ êÌå¼Ö Áé°íò
ÃÅðÆÁ» ÇåzÕ°àÆÁ» 寺 À°êð Ô¯ Õ¶ ÁÅê ç¶ Áé°íò ÇòÚ
ÇéòÅà ÕÇðÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂÕ æ»
ÿնå Çç¿ç¶ Ôé -
Üñ å¶ ÀÈáÇÔ ÁÇéÕ åð¿×Ũ
ÕÇéÕ íÈÖé ÕÆé¶ ìÔ¹ ð¿×Ũ
ìÆܹ ìÆÇÜ ç¶ÇÖú ìÔ¹ êðÕÅðŨ
ëñ êÅÕ¶ å¶ Â¶Õ¿ÕÅðŨ ê³éÅ - GCF
Üñ ÇòÚ¯º Áé¶Õ» åð¿×» À°áçÆÁ» Ôé Áå¶ ÁÅêä¶
տ㶠éÅñ Û¯Ô Õ¶ êÅäÆ ÇòÚ ë¶ð ñÆé Ô¯ Ü»çÆÁ» ÔéÍ
ÇÂö åð·» Ã¯é¶ ç¶ Áé¶Õ ×ÇÔä¶ ìäç¶ Ôé êð Ü篺
À°é·» ù Õ°áÅñÆ ÇòÚ ãÅÇñÁÅ ÜÅò¶ ë¶ð òÆ À°Ô ïéÅ
11
ÔÆ é÷ð ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ ÇÂö åð·» ìÆÜ çðÖå ìä Õ¶
À°Ã ôÕåÆ ÇòÚ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË Ü¯ åä¶ ÇòÚ ÇòçîÅé Ô¹¿çÆ
ÔËÍ ê¼å¶ å¶ ë¹ñ òÆ é÷ð ÁÅÀ°ºç¶ Ôé êð À°Ô ìÆÜ
êÌå¼Ö ðÈê ÇòÚ ëñ ÇòÚ¯º ÔÆ êÌÅêå Ô¿¹çÅ ÔËÍ ÇÂÔ
ÁòÃæÅò» Ôé ÇÜé·» À°êð ÜÇ×ÁÅÃÈ ÃçÅ ÔÆ ÇòÚÅð
Õðç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ ÁÅê ÇÂà Áé°íò çÅ Ç÷Õð ÁÅêä¶
çÆòÅé» ÇòÚ Õðç¶ ðÇÔ¿ç¶ Ãé Áå¶ ðÈê ð¿× 寺 ÇéÁÅð¶
êÌíÈ ù Ú¶åé ðÈê ÇòÚ Ôð æ» Áé°íò Õðç¶ ÃéÍ
îÔ»ê¹ ð ô» ç¶ å¼ å Ç×ÁÅé ù ÇÔðç¶ ÇòÚ ÃÅÖôÅå
ÕðÕ¶ ÁÅåî ÇÚ¿ å é ðÅÔÄ êÈ ð é Áé§ ç çÆ ÁòÃæÅ
ÇòÚ ðÇÔ¿ç¶ ÃéÍ ôÅÇÂç ÔÆ À°é·» çÆ ÁòÃæÅ çÅ éÅñ
ÜÅä òÅñ¶ ê̶îÆÁ» ù ×ÇÔðÅ Áé°íò Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ò¶ À°Ô
À°é·» ç¶ ÇêÁÅð ç¶ òÜÈç ù åÕç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÃéÍ ÇÂÔ
ÁòÃæÅ ÇÕö Çòðñ¶ ù ÔÆ ÃîÞ ÁÅÀ°ºçÆ ÔËÍ îÔ»ê¹ðô»
çÅ Áé°íò ÁÅ ÜÅäÅ ÇÕö ìÔ¹å ò¼â¶ Çòðñ¶ ç¶ íÅ×
ÇòÚ ÔÆ ÇÂÔ ×¼ñ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ ÁÅê ÜÆ ÇÂæ¶ Û¶
îÔÆé¶ òÅÃå¶ áÇÔð¶ ðÔ¶ Áå¶ Ü¯ îÔ»ê¹ðô» é¶ À°êç¶ô
Û¯ à Æ À° î ð ÇòÚ ÔÆ ìÖô ÇçåÅ ÃÆ ÁÅê À° à ù
ÃÅðÆÁ» ÇåzÕ°àÆÁ» 寺 À°êð Ô¯ Õ¶ êÌå¼Ö Áé°íò ÇòÚ
îÅä ðÔ¶ ÃéÍ ÁÅê ç¶ À° ê ç¶ ô çÅåÅ ÇÂÕ îÔÅé
Õðîï¯ × Æ ÃéÍ ÁÇÜÔ¶ À° ê ç¶ ô » çÅ Ç÷Õð êÇò¼ å ð
ÃÅôåð» ÇòÚ îÔ»ê¹ðô» ç¶ Áé°íòÆ ìÚé» ÇòÚ êzå¼Ö
ðÈê ÇòÚ Á³ÇÕå ÔËÍ ìñ ðÅܶ ìÅð¶ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË ÇÕ
ÁÅê é¶ ÁÅêä¶ ÇêåÅ å¯ º ìÌ Ô î çÅ À° êç¶ ô Ãðòä
ÕÆåÅ, êÅåÅñ ñ¯Õ ÇòÚ ìñðÅÜÅ ðÅÜ ÕðçÅ ÃÆ, À°Ô
Çåzñ¯ÕÆ ç¶ ðÅÇÜÁ» ò»×È¿ ìÔ¹å ÔÆ Ã¹Ö îÅäçÅ ÃÆÍ
ÃÅôåð» ç¶ îå Áé°ÃÅð À°é·» é¶ A@ Õð¯ó ÃÅñ åÕ
ðÅÜ ÕÆåÅ, ìÔ¹å ÃÅð¶ ܹ×-Ü¹× ìÅð ìÅð ìÆå ׶Í
ÚÅ𯺠ﰼ׻ çÆ À°îð DC ñ¼Ö B@ Ô÷Åð òð·¶ Ô¹¿çÆ ÔËÍ
ÇÂÕ Õñê D Áðì CB Õð¯ó ÃÅñ çÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ
ÔËÍ À°Ã ç¶ ðÅÜ ÇòÚ ìÔ¹å ÃÅð¶ Ü¹× ìÆå ×Â¶Í ìñ
ðÅܶ çÅ êåé éÅ Ô¯ÇÂÁÅÍ ðÅÜÅ ìñ ÇÂÕ Ççé î¶ðÈ
êðìå çÆ Ú¯àÆ å¶ îäÆÁ» å¶ ðåé» éÅñ ìä¶ ÁÅêä¶
ÇòôÅñ íòé ÇòÚ¯º çÈð åÕ ç¶Ö ðÔ¶ Ãé Áå¶ À°Ô
ÿÃÅð çÆ ÃÇæåÆ À°êð ÇòÚÅð Õðé ñ× ×¶ ÇÕ î˺
Õ½ä Ô», ÇÕ毺 ÁÅÇÂÁÅ Ô» å¶ î¶ðÅ òÜÈç ÕÆ ÔËÍ À°é·»
ç¶ ÃÅî·ä¶ ÕÅñ çÆ Ç´ÁÅ êÌå¼Ö Ô¯ Õ¶ ÇçÃä ñ¼×Æ ÇÕ
ÿÃÅð çÆ Ç´ÁÅ, ÁÅêäÅ Ãî» ÚÅÔ¶ ñ¼Ö» ÃÅñ» çÅ
ÔË ÚÅÔ¶ ´¯ó» ÃÅñ» çÅ Ô¯ò¶, Õ¼à Õ¶ ÕÅñ çÆ ì¹ðÕÆ
ìä Ü»çÅ ÔËÍ À°Ô Ã¯Ú ðÔ¶ Ãé ÇÕ À°Ô ÇÕÔóÆ ×¼ñ
Ô¯ ÃÕçÆ ÔË ÇÜÃ ç¶ êÌÅêå Ô¯ ÜÅä å¶ çÈÃðÅ Õ°Û
êÅÀ°äÅ Ü» ÕðéÅ ìÅÕÆ éÅ ðÇÔ ÜŶ, À°Ã êÌîÅåîÅ
êÌÅêåÆ ðÈê ëñ ù î˺ éÔÄ ç¶Ö ÃÕçÅÍ ÇÜé·» í¯×»
ù î˺ îÅä ÇðÔÅ Ô» ÇÂÔ ÇÛé í¿×ð Ôé, ÕÅñ ç¶
ÁèÆé ÔéÍ Ãî» êÅ Õ¶ ÇÂÔ ÁÅê¶ ÔÆ Û°à Ü»ç¶ ÔéÍ
îé ÔÆ îé ÇòÚ ÇÂÔ ÇòÚÅð Õðç¶ ðÔ¶ ÇÕ ÇÂÔ ÃÅð¶
ùÖ, ÇÛéí¿×ð ÔéÍ ÕÆ Õ¯ÂÆ Ã¿ÃÅð ÇòÚ ÁËÃÆ ÁòÃæÅ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
òÆ ÔË Ü¯ ÃçÆòÆ ÕÅñ ðÇÔå Ô¯ò¶, À°é·» é¶ ÁÅêä¶
ÇêåÅ Çòð¯Úé ù ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ ÇêåÅ ÜÆ! ÕÆ å°ÃÄ îËù
çà ÃÕç¶ Ô¯º ÇÕ ÇÜæ¶ ÃÅð¶ ç¹Ö» ùֻ éÅñ Ãì¿è ð¼Öä
òÅñ¶ íðî ô»å Ô¯ Ü»ç¶ Ôé, À°Ô ÿÃÅð çÆ ÇÕÔóÆ
ÃÆîÅ ÔË? îé çÅ î¯Ô ÇÕæ¶ Öåî Ô¹¿çÅ ÔË? Ãî¼Ãå
òÅôéÅò» çÅ ÇÕæ¶ ÜÅ Õ¶ ÁíÅò Ô¹¿çÅ ÔË? ÃçÅ ñÂÆ
Áà¼ñ ÇòôðÅî ÇÕæ¶ ÜÅ Õ¶ êÌÅêå Ô¹¿çÅ ÔË? ì¶éåÆ ÕÆåÆ
ÇÕ Ô¶ êðî êÈÜ ÇêåÅ ÜÆ! ÁÇìéÅôÆ Áé§ç éÅñ êðî
ù¿çð ÇÕÃÆ ÁËö êðî êç çÆ îËù ÜÅäÕÅðÆ ÕðÅú
ÇÜæ¶ ÃÇæå Ô¯ Õ¶ î˺ ÃçÅ ñÂÆ êðî ô»åÆ êÌÅêå Õð
ñò»Í ÇÂÔ ì¶éåÆ Ã¹ä Õ¶ Çòð¯Úé ÕÇÔä ñ¼×¶, ê¹¼åð!
îé°¼Ö å¯º ñË Õ¶ ìÌÔî êç åÕ Ã¿êÈðé êç» çÅ
ÁÇå´îä Õðé òÅñŠܯ îé, ì¹¼èÆ, Ç¿çzÆÁ» Áå¶ ÃðÆð
çÅ ÃòÅîÆ ô¹è ÁÅåîÅ ÔË, À°Ô ÇÂÕ ðÅܶ ç¶ ÃîÅé
ÔËÍ À°Ã é¶ ì¹¼èÆ ÃÇÔå îé ù ÁÅêäÅ î³åðÆ ìäÅÇÂÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ Ü¯ ÁÅêä¶ ÃòÅîÆ å¯º ìÅ×Æ Ô¯ Õ¶ ç¹Ö» ùֻ
ÇòÚ ízîä Õð ÇðÔÅ ÔËÍ Ü¶ ÇÂà ù Çܼå ÇñÁÅ ÜÅò¶
å» êðî Ã¹Ö çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ Ü»çÆ ÔËÍ êð¿å± ÇÂà î³åðÆ
ù ÇÜåäÅ ÁÇå Õáé ÔË, À°Ô ÇÕö ìñ éÅñ éÔÄ
ÇÜÇåÁÅ Ü»çÅÍ À°Ô Ãîð¼æ ×¹ðÈ å¯º ܹ×åÆ êÌÅêå ÕðÕ¶
ÁÅåîÅ ù ÃÅÖôÅå ÕðÕ¶ ÇÜÇåÁÅ Ü»çÅ ÔË Í ÇÂÃ
î³åðÆ çÅ Á³åôÕðä ÇòÚ ÇéòÅà ÔËÍ À°Ã ò¶ñ¶ ìñ
é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ô¶ í×òÅé! ÇÂà ÁÅÕÆ Ô¯ Ú¹¼Õ¶ î³åðÆ À°å¶
ÁÅÕðîä Õðé ñÂÆ ÕÆ Ü¹×å ÔË ÇÜà éÅñ ÇÂà ù
Çܼå ÇñÁÅ ÜÅò¶Í îËù À°Ô À°êÅú ç¼Ã¯ ÇÜà ù ÕðÕ¶
î˺ ÇÂà ÇíÁ³Õð îé À°êð ÇòÜË êÌÅêå Õð ÃÕ»?
Çòð¯Úé é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒì¶àÅ! ÇòÇôÁ» ç¶ êÌåÆ ÇÜÔóÅ
ÁÇåÁ³å ìËðÅ× ÔË À°Ô îé À°êð ÇòÜË êÅÀ°ä ñÂÆ
À°åî ܹ×åÆ ÔË ÇÜà éÅñ îé ðÈêÆ ×ÜðÅÜ çÅ ôÆØð
ÔÆ çîé ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË Í ì¶ à Å! ÇÂÔ Ü¹ × åÆ
ÁÇåÁ³å ç¹ñí Áå¶ êÌî ùñí òÆ ÔËÍ ÇÂà ܹ×åÆ
À°êð ÁÇíÁÅà ÕÆåÅ ÜÅò¶ å» îé ù ÇÜÇåÁÅ ÜÅ
ÃÕçÅ ÔËÍ Ü¶ ÁÇíÁÅà éÅ ÕÆåÅ ÜÅò¶ å» Õ°Þ òÆ
êÌÅêå éÔÄ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ ÇòÇôÁ» 寺 ÇòðÕ¼å Ô¯ä
çÅ ñ×ÅåÅð ÁÇíÁÅà ÔÆ ÇÂà ÁòÃæÅ ù êÌ Å êå
Õðé çÅ Ô¶å± ÔËÍ ÁËÀ°º ÃîÞ ñú ÇÜò¶º ÇÂÕ ò¶ñ ñ¼×Æ
Ô¯ÂÆ ÔËÍ Ü¶ À°Ã çÆÁ» Üó·» ÇòÚ ØÅÔ ëÈà ռãç¶
ðÔƶ Áå¶ Ã-Ã ÇÃð À°Ã ù Üñ Çç¿ç¶ ðÔƶ å»
À°Ô ñÇÔñÔÅÀ°ä ñ× Ü»çÆ ÔËÍ ÇÂö å𷻠ܶ ÇòÁÕåÆ
ñ×ÅåÅð ÁÅåî ÇÚ¿åé çÅ ÁÇíÁÅà ÕðçÅ ðÔ¶ å»
ÃêôàåÅ êÌÅêå Ô¯ Ü»çÆ ÔËÍ ê¹¼åð! ÇÜò¶º ìÆÜ å¯º Çìé»
èÅé êÌÅêå éÔÄ Ô¹¿çÅ, ÇÂò¶º ÁÇíÁÅà 寺 Çìé» íÅò¶º
êó·-êó· Õ¶ ÇÕ¿éÅ ÷¯ð ñÅ ñò¶, ÇÂà ÁÅÕÆ îé ù
ÇÜÇåÁÅ éÔÄ ÜÅ ÃÕçÅÍ Ã¿ÃÅð ðÈêÆ Ö¼â¶ ÇòÚ ÇéòÅÃ
Õðé òÅñ¶ ÜÆò À°ç¯º åÕ ç¹Ö» ÇòÚ íàÕç¶ Ôé Ü篺
åÕ À°é·» ù ÇòÇôÁ» 寺 ìËðÅ× éÔÄ Ô¯ Ü»çÅÍ ÇÜò¶º
ÇÕ ÁÇåÁ³å ìñòÅé ç¶Ô òÅñÅ ê¹ðô òÆ Ü¶Õð êËçñ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
12
Úñ Õ¶ éÅ ÜÅò¶ å» À°Ô ÇÕö ç¶ô ÇòÚ éÔÄ êÔ¹¿Ú
ÃÇÕÁÅ ÕðçÅÍ Üç¯ º åÕ ÜÇ×ÁÅÃÈ ù ÇòÇôÁ» å¯ º
ìËðÅ× éÔÄ Ô¯ Ü»çÅ À°Ô Õ°Þ òÆ êÌÅêå éÔÄ ÕðçÅÍ
ÇÂà ÕðÕ¶ ç¶ÔèÅðÆ îé°¼Ö» ù ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ À°Ô ÜÆòé
î¹ÕåÆ çÆ êÌÅêåÆ ñÂÆ ÁÅåî ÇÚ¿åé çÅ ÁÇíÁÅÃ
Õðé Áå¶ í¯×» 寺 êÈðÆ åð·» éÅñ Çòð¼Õå Ô¯ Õ¶
ÁÅåî êç çÆ êÌÅêåÆ ñÂÆ ïåé ÕðéÍ ÇÜò¶º ò¶ñ
çÆ Ã¿íÅñ ñÂÆ êÅäÆ ç¶ Õ¶, ×¹âÅÂÆ ÕðÕ¶ òèÅÇÂÁÅ
Ü»çÅ ÔË, ÇÂà åð·» ò¶ñ ò»× ÔÆ ÇìðåÆ ÁÅêä¶ ñÕô
òñ Úó·ÅÂÆ ÕðçÆ ÔË, ÇÂà 寺 Çìé» çÈÃðÅ ÃÅèé Ô¯ð
Õ¯ÂÆ éÔÄ ÔËÍ Ã¿ÃÅð ÇòÚ êÌî¶ôð çÆ ÚðÚÅ ìÔ¹å ÕÆåÆ
Ü»çÆ ÔË êð¿å± ÇÂÔ éÔÄ Ô¯ ÃÕçÅ ÇÕ Ú¶åé êÌíÈ Õ¯ÂÆ
ç¶Ô èÅð Õ¶ ÇÕö æ» ìËáÅ Ô¯ò¶, êÌÅñìè À°êð ôÅÕð
Ô¯ Õ¶ êÌíÈ çÆ êÌÅêåÆ éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ, ÇÂæ¶ ê¹ðôÅðæ
çÆ ñ¯ó ê˺çÆ ÔËÍ í¯×» ç¶ ìñ éÅñ í¯×» çÆ ð¹ÚÆ
êÌÅêå Áå¶ ÁêÌÅêå Ô¹¿çÆ ÔË êð ÁÅåî îÅð× ÇòÚ
ê¹ðôÅðæ Ãí 寺 À°åî ÔËÍ ÁÅåî ÇÚ¿åé ÕðéÅ Áå¶
ÇòÇôÁ» 寺 ìËðÅ× èÅðé ÕðéÅÍ
ì¶àÅ! ÇÂà ܹ×å ÇòÚ ê¹ðôÅðæ 寺 ì×Ëð çÈÃðÅ
Õ°Þ òÆ éÔÄÍ ÁÇå À°åî ê¹ðôÅðæ çÅ ÁÅÃðÅ ñË Õ¶
í¯×» òñ¯º ìËðÅ× êÌÅêå Õð¶Í Ü篺 åÕ í¯×» 寺 ìËðÅ×
êÌÅêå éÔÄ Ô¹¿çÅ À°ç¯º åÕ Ã¿ÃÅð ç¶ ì¿èé» çÅ éÅô
éÔÄ Ô¹ ¿ ç ÅÍ À° ç ¯ º åÕ ÇòÜË ç ÅÇÂÕ êðî Áé§ ç çÆ
êÌÅêåÆ éÔÄ Ô¹¿çÆÍ Ü篺 åÕ î¯Ô ÇòÚ êÅÀ°ä òÅñÆ
Çòô¶ ÇÖ¼Ú ìäÆ Ô¯ÂÆ ÔË, À°ç¯º åÕ ÇÂà çÆ ÁòÃæÅ
êÄØ ç¶ ÞÈàä ò»×È¿ ðÇÔ¿çÆ ÔË Áå¶ ÜÆò ÿÃÅð ÇòÚ
íàÕçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ
ê¹¼åð! ÁÇíÁÅà 寺 Çìé» Çòô¶ í¯× ðÈêÆ, üê»
ç•ÆÁ» ç¹Ö ç¶ä òÅñÆÁ» ÇÂÛÅò» Õç¶ òÆ çÈð éÔÄ
Ô¹¿çÆÁ»ÍÓÓ ìñ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇêåÅ ÜÆ! ÇòÇôÁ» òñ¯º
ܯ ìË ð Å× ÔË ÇÂÔ ÜÆò ç¶ Á³ å ôÕðä ÇòÚ ÇÕò¶ º
Ççzó·åÅêÈðòÕ ÃÇæå Ô¹¿çÅ ÔË? Çòð¯Úé é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒì¶àÅ!
ÇÜò¶º ò¶ñ ìÅÔð òèçÆ ÔË ÇÂö åð·» éÅñ Á³åôÕðä
ÇòÚ Çòô¶ í¯×» ç¶ ëñ ù êÌÅêå Õðé òÅñÆ ÇÂÇÛÁÅ
êËçÅ Ô¹¿çÆ ÔËÍ Ü篺 ÁÅåî ÃÅÖôÅåÕÅð Ô¯ Ü»çÅ ÔË å»
ÇòÇôÁ» ç¶ ÇòÚ ðÅ× éÔÄ ÇðÔÅ ÕðçÅ, îé À°êðÅî
Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË Áå¶ ÁÇåÁ³å ÁíÅò Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ
ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂà ÕðÕ¶ ÜÇ×ÁÅÃÈ ù ñ¯ó ÔË ÇÕ À°Ô
ÁÅêäÆ êÇò¼åð å¶ åÆÖä ì¹èÆ ç¶ ç¹ÁÅðÅ ÁÇå À°åî
Çòò¶Õ ÇòÚÅð éÅñ êÅðìÌÔî êðî¶ôð çÅ ÃÅÖôÅåÕÅð
Õð¶, éÅñ ÔÆ ÇòÇôÁ» çÆ ÇÖ¼Ú å¯º êÈðÆ åð·» ðÇÔå Ô¯
ÜÅò¶Í êÇò¼åð ì¹¼èÆ òÅñÅ ê¹ðô ÔÆ ÇòÇôÁ» 寺 ðÇÔå
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË, åÆÖôä ì¹¼èÆ òÅñÅ ê¹ðô ÁÅêä¶ îé
ÇòÚ ÁÅêä¶ ÇÚ¼å ù ìËðÅ× êÈðòÕ êÌîÅðæÕ ÃÅèé
ðÈê ÃÇå ÃÅôåð ÇòÚ ñÆé Õð¶, ë¶ð ܯ ìÚé ÃÇå
ÃÅôåð, ×¹ðÈ ç¶ î¹ÖÅðÇì¿ç 寺 Ãðòä ÕÆå¶ Ôé ÇÂÕ»å
Ô¯ Õ¶, ÇÂÕ»å ç¶ô ÇòÚ ìËá Õ¶ ÃÇÚçÅé§ç êÌîÅåîÅ
ç¶ ÇòÚ ÇèÁÅé ñÅò¶Í Ú½æÅ ÃÅèé ܯ ÷ðÈðÆ ÔË À°Ô
ÁÅêäÅ ÇÚå ×¹ðÈ çÆ Ã¶òÅ Áå¶ ×¹ðÈ çÆ ÁÅÇ×ÁÅ ÇòÚ
ñÅò¶Í Ã̶ôà ÁÅÚðä òÅñÅ ê¹ðô ÔÆ Ç×ÁÅé À°êç¶ô
êÅÀ°ä çÅ ÁÇèÕÅðÆ Ô¹¿çÅ ÔËÍ ÇÜò¶º Ãò¼Û òÃåð ÔÆ
À°åî ð¿× ù ×ÌÇÔä ÕðçÅ ÔË, îËñ¶ òÃåð» å¶ À°Ô
ð¿× éÔÄ Úó·çÅ, ÇÂÃÆ åð·» ÃçÅÚÅðÆ ê¹ðô ÔÆ Ç×ÁÅé
À°êç¶ô ù ÁÅêä¶ ÇÔðç¶ ÇòÚ èÅðé ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂÔ
ÇÚå ÇÂÕ ìÅñÕ ç¶ ÃîÅé ÔËÍ ÇÂÔ å¼å ìÚé» ù
Û¶åÆ-Û¶åÆ éÔÄ ÃîÞçÅ êð Ô½ñÆ Ô½ñÆ ñÅâ å¶ ÇêÁÅð
éÅñ ÇðÞÅ Õ¶, òÃÅ Õ¶ òà ÇòÚ ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ
ì¶àÅ! ô¹è Áå¶ ÃÈÖôî ì¹¼èÆ éÅñ ÇåzôéÅ çÆ ñÇÔð ù
êÈðÆ åð·» ÁíÅò Õðç¶ Ô¯Â¶ êÌîÅåîÅ çÅ ÇÚ¿åé ÕðéÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÇÕÀ°ºÇÕ êÌîÅåîÅ ç¶ ÃÅÖôÅå Ô¯ä À°êð¿å
ÇåzôéÅ Áå¶ òÅôéÅò» çÅ êÈðÆ åð·» éÅñ ÁíÅò Ô¯
Ü»çÅ ÔË, òÅôéÅò» ç¶ ÁíÅò Ô¯ä éÅñ ÔÆ êÌî¶ôð çÅ
ÃÅÖôÅåÕÅð Ô¹¿çÅ ÔËÍ ÇÂà åð·» ÇÂÔ ç¯é¯º ÔÆ ÇÂÕ çÈܶ
éÅñ Çîñ¶ ԯ¶ ÔéÍ ÇÂà ÕðÕ¶ ç¯é» ÃÅèé» ÇòÚ êÌíÈ
êÌÅêåÆ, êÌíÈ ÃÅÖôÅåÕÅð ÃÅèÕ ù ÁêäÅÀ°äÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Ü篺 ÇòÇôÁ» çÅ êÈðÆ åð·» ÁíÅò Ô¯ Ü»çÅ
ÔË Áå¶ ÃÇå ÇÚå Áé§ç êÌíÈ çÅ ÃÅÖôÅåÕÅð Ô¯ Ü»çÅ
ÔË À°Ã Ã Õç¶ òÆ éÅ éôà Ô¯ä òÅñÆ ÃÆîÅ ðÇÔå
êðîô»åÆ ÜÆò ù êÌÅêå Ô¯ Ü»çÆ ÔËÍ ÇòÇôÁ» ÇòÚ
ÔÆ Áé§ç îéÅ Õ¶, À°Ã ÇòÚ Çñêå ðÇÔä òÅñ¶ ê¹ðô
êÌîÅåîÅ çÆ êÌÅêåÆ åÕ êÔ¹¿Ú éÔÄ ÃÕç¶Í ÕÅîéÅ
ÃÇÔå ÕÆå¶ Ô¯Â¶ çÅé 깿é, åê, åÆðæ Ãòð× å»
êÌÅêå ÕðÅ Çç¿ç¶ Ôé êð ÁÅåîÅ çÅ ïæÅðæ Ç×ÁÅé
éÔÄ Ô¹ ¿ ç ÅÍ ÇÂÔ åê, çÅé, åÆðæ Áå¶ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶
Áé¶ Õ » ÃÅèé ÇòÇôÁ» å¯ º ìË ð Å× êÌ Å êå éÔÄ ÕðÅ
ÃÕç¶Í ÇÂà ÕðÕ¶ ì¶àÅ! ÁÅêä¶ êðî ê¹ðôÅðæ ç¶ Çìé»
ê¹ðô çÆ ì¹¼èÆ ÇÕÃÆ òÆ åð·» ÕÇñÁÅä ç¶ Ô¶å±
ÁÅåîÇ×ÁÅé ÇòÚ êÌÇòðå éÔÄ Ô¹¿çÆÍ í¯×» 寺 êÈðÆ
åð·» ÇåÁÅ× å¯º êÌÅêå Ô¯ä òÅñ¶ êðî ê¹ðôÅðæ ç¶
Çìé» ìÌÔîêç çÆ êÌÅêåÆ ðÈê êðî ô»åÆ Áå¶ êðî
Áé§ç çÆ À°êñìèÆ éÔÄ Ô¹¿çÆÍ Õ¶òñ êÌîÅåîÅ çÅ
ÃÅÖôÅåÕÅð Ô¯ä éÅñ ÔÆ êðî ô»åÆ êÌÅêå Ô¯ÇÂÁÅ
ÕðçÆ ÔËÍ ÁÇÜÔÆ ô»åÆ ìÌÔîŠ寺 ñË Õ¶ ÇÂÕ Çåzä åÕ
ÃÅð¶ Ü×å ÇòÚ ÇÕå¶ òÆ éÔÄ ÇîñçÆÍ ÇÂà ÕðÕ¶
ì¹¼èÆòÅé ê¹ðô ÁÇíÁÅà çÅ ÁÅÃðÅ ñË Õ¶, êðÅñìè
çÅ ÇåÁÅ× ÕðÕ¶ êÈðÆ åð·» À°é·» 寺 Çòð¼Õå Ô¯ Õ¶
ìËðÅ× ÃÇÔå ÁÅåî ÇÚ¿åé Õðç¶ ÔéÍ À°é·» ù êÌî¶ôð
çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË, ÇÜÀ°º-ÇÜÀ°º À°Ô êÌíÈ
òñ ù òèç¶ Ôé ÇåÀ° º -ÇåÀ° º À° é · » çÆ í¯ × » å¯ º
Çòð¼ÕåÆ òèçÆ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÜò¶º Ãçð, ì¼çñ ù Áå¶
ì¼çñ Ãçð ù íðç¶ Ôé À°Ã¶ åð·» ÇÂÔ ç¯é¯º ÃÅèé
ÇÂÕ çÈÃð¶ ç¶ êÈðÕ ÔéÍ êðÃêð ÁÇåÁ³å Ãé¶Ô ð¼Öä
òÅñ¶ ùÇÔðç ÇÂÕ çÈÃð¶ ç¶ îé¯ðæ Çüè Õðç¶ Ôé,
13
À°ÃÆ êÌÕÅð í¯×» 寺 ìËðÅ×, êðîÅåî Çòô¶ ÇòÚÅð Õðé
òÅñ¶ Áå¶ Çéå ÁÅåî çðôé ÇÂÔ Çå¿é¯º ÇÂÕ çÈÃð¶
ù ê¹ôà Õðç¶ ÔéÍ îé°¼Ö ù ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ êÇÔñ»
ç¶ôÚÅð ç¶ î¹åÅÇìÕ ÇéÁŶ ï°Õå ÃÅèé ÕðÕ¶ èé
êÌÅêå Õð¶, À°Ã èé ðÅÔÄ îÔ»ê¹ðô» ù êÌÿé Õð¶,
À°é·» çÆ Ã¶òÅ ÕðÕ¶ ÁÅêä¶ ÁÅê ù À°é·» ç¶ Áé°Õ±ñ
ìäÅò¶ Í À° é · » çŠÿ × Õðé éÅñ í¯ × » å¯ º ÇìðåÆ
À°êðÅî Ô¯ä ñ×çÆ ÔËÍ îÔ»ê¹ðô» çÆ ñ×ÅåÅð ÿ×å
Á³åôÕðä ÇòÚ êÂÆ îËñ ù çÈð ÕðçÆ ÔËÍ ÇÜÀ°º-ÇÜÀ°º
ÿ×å Õðç¶ Ô» ÇåÀ°º ÇåÀ°º Çòò¶Õ êÈðòÕ ÇòÚÅð» çÅ
À°çË Ô¹¿çÅ ÔË, À°Ã 寺 ìÅÁç ÃÅôåð» ç¶ ïæÅðæ Áðæ»
çÅ Áé°íò Ô¿¹çÅ ÔËÍ ë¶ð ê¹ðôÅðæ ÕðÕ¶ ÁÅåî ÇÚ¿åé
ðÅÔÄ êÌî¶ôð çÆ êÌÅêåÆ Ô¹¿çÆ ÔËÍ Ã¯ ܯ 屿 êÌôé ÕÆåÅ
ÔË À°Ã çÅ À°åð ÇÂé·» î¶ð¶ ìÚé» ÇòÚ ÔË ÇÂé·» å¶
ÇòÚÅð ÕðÕ¶ êÌî êç çÆ êÌÅêåÆ ÕðÍÓÓ
ìñ ðÅܶ é¶ ÇÂÔ À°êç¶ô ùÇäÁÅ, Ãî» ¦ØçÅ
Ç×ÁÅÍ ìÔ¹å Ã 寺 ìÅÁç À°é·» ç¶ ÇÂÔ À°êç¶ô
ÇÃîðé Ô¯ä ñ¼×Å, ïÅç ÁÅÀ°ä ñ¼×ÅÍ ÇòÚÅð ÕÆåÆ
ÇÕ ÁËé¶ Ã¹¿çð ÇòÚÅð ð¼Öä òÅñ¶ î¶ð¶ êÈÜï ÇêåÅ ÜÆ
é¶ îËù À°Ô À°êç¶ô ÇçåÅ ÃÆ, ùíÅ× çÆ ×¼ñ ÔË ÇÕ
î¶ð¶ À°Ô À°êç¶ô ïÅç ÁÅ Ç×ÁÅ, ÇÜà ù ÕðÕ¶ î˺
À°åî ì¹¼è òÅñÅ Ô¯ Ç×ÁÅÍ îËù í¯×» 寺 ìËðÅ× Ô¯ä
çÆ ÃÇæåÆ Áé°íò Ô¯ä ñ¼×Æ ÔËÍ ìó¶ Áé§ç çÆ ×¼ñ
ÔË ÇÕ î˺ ôÆåñ, Çòô¹è, êðî ô»åîÂÆ ÃÅ×ð ÇòÚ
êÌò¶ô Õð Ç×ÁÅ Ô»Í Á³åôÕðä ù ô»å Õðé òÅñÆ
ÃÇæåÆ ìÔ¹å ÔÆ ðîäÆÕ ÔËÍ ÇÂà ô»åîÂÆ ÃÇæåÆ ÇòÚ
Ã¹Ö ç¹Ö çÆÁ» ÃÅðÆÁ» ÃÇæåÆÁ» ñËÁ Ô¯ ×ÂÆÁ» ÔéÍ
ðÅÜÅ ìñ é¶ ÃÅð¶ À°êç¶ô ù ïÅç ÕðÕ¶ Á¼Ö»
ì¿ç Õð ñÂÆÁ» Áå¶ À°Ã é¶ ÁÅêä¶ êðî ×¹ðÈ
ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ ù ÇÚ§åé ðÅÔÄ ïÅç ÕÆåÅÍ êÌîÅåîÅ ç¶
ÇèÁÅé ÇòÚ ÃçÅ ÔÆ ñÆé ðÇÔä òÅñ¶ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ
é¶ ìñ çÆ ÃÇæåÆ ù ÜÅä ÇñÁÅ ÇÕ ìñ ðÅÜÅ ÁÅêä¶
é×ð ÇòÚ ååÉ Ç×ÁÅé çÆ Ç¼ÛÅ ðÖ ÇðÔÅ ÔË Áå¶
×¹ðÈ ù ÇîñäÅ ÚÅÔ¿¹çÅ ÔËÍ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ ÜÆ Ãðì¼×,
Áé§å êÌîÅåîÅ ÇòÚ ÃÇæå ÁÅêä¶ ÁÅê ù ìñðÅÜÅ
ç¶ êÅà ñË ÁŶ Áå¶ ÁÅê ÔÆ ÁÅ Õ¶ ìËá ×Â¶Í ìñ
ðÅܶ é¶ ìÔ¹ å ÔÆ ôðèÅêÈ ð òÕ êÈ Ü é ÕÆåÅ, ÁÅê
ÁÅÃä å¶ ÇìðÅÜîÅé Ô¯ ׶ å» ìñ ðÅܶ é¶ ì¶éåÆ
ÕÆåÆ, ÒÒÔ¶ êÌíÈ! î¶ðÆ ì¹¼èÆ ÁÅê ç¶ êÅÃ Õ°Þ ì¶éåÆ
Õðé ñÂÆ îËù ê̶Çðå Õð ðÔÆ ÔËÍ î˺ ÁËö êÌî ååÉ
ù ÜÅéäÅ ÚÅÔ¹¿çÅ Ô» ܯ ÁÅêä¶ Ç×ÁÅé éÅñ îÔÅé
î¯Ô çÅ éÅô Õð ç¶ò¶ÍÓÓ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
ðÅÜÅ ìñ! ÇÂé·» îÃÇñÁ» å¶ ìÔ¹åÅ ÕÇÔä çÆ ñ¯ó
éÔÄ Ô¹¿çÆ, î˺ åËù ÿֶê ÇòÚ ÃÅðÅ å¼å çà ÇðÔÅ Ô»,
ùä! ÇÂà ÿÃÅð ÇòÚ ÇÂÕ îÅåð Ú¶åé ÔÆ Ú¶åé ÔË
ÇÂÔ ÃÅðÅ êÃÅðÅ Ú¶åéîÂÆ ÔË, 屿 òÆ Ú¶åé Ô˺, î˺
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
òÆ Ú¶åé Ô»Í Ü¯ Õ°Þ åËù ÇçÃçÅ ÔË À°Ô ÇÂÕ ÃÇå
ÇÚå Áé§ç ìÌÔî ÔÆ ÔË, ÁÅåîÅ ÔÆ ÔËÍ ìà ÇÂÔ ÃÅð¶
ÇÃè»åÅ çÅ ÃÅð î˺ åËù çà ÇçåÅ ÔËÍ å±¿ ôðèŬ Ô¯
Õ¶ êÈðé ÇéôÚÅ èÅð Õ¶ Õ°Þ òÆ êÌÅêå Õð ÃÕçÅ
ÔËºÍ Ü¶ å¶ð¶ ÇòÚ ôðèÅ éÔÄ å» ÇÂÔ Ü¯ À°êç¶ô î˺ åËù
ÇçåÅ ÔË ÇÂÔ ÇÂò¶º ÔÆ Ô¯ò¶×Å ÇÜò¶º Á¼× ÇòÚ ÁÔÈåÆ
ç¶ Õ¶ íÃî ç¶ ÇòÚ ÚÆ÷ ðñ Ü»çÆ ÔË Áå¶ ÇòÁðæ
ÔËÍ Ú¶åé ÇòÚ Ü¯ ÇòÇôÁ» ç¶ î¯Ô ÇòÚ îé çÆ ð¹ÚÆ
ÔË À°Ô ì¿èé ðÈê ÔËÍ ÇòÇôÁ» 寺 À°êðÅîåÅ Ô¯ä çÆ
ܯ ÇìðåÆ ÔË À°Ô î¯Öô çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ä çÅ ÃÅèé ÔËÍ
ÇòÇôÁ» 寺 À°êðÅî ÔÆ Ãîüå ÇÃè»å» çÅ ÃÅð ÔËÍ
ÇÂÔ î˺ åËù ÃÅð¶ ÇÃè»å» çÅ ÃÅð çà ÇçåÅ ÔË, ÇÂÃ
ÇÃè»å ù ×ÌÇÔä ÕðÕ¶ ܶÕð 屿 ÁÖ³âÅÕÅð ÇìðåÆ
ç¹ÁÅðÅ ÁÅêä¶ ÁÅê çÅ ïæÅðæ Áé°íò Õð¶º×Å å»
屿 À°Ã Áé§å êðî êç ðÈê êÌîÅåîÅ ù êÌÅêå Ô¯
ÜÅò¶º×ÅÍ Ã¯ ðÅÜÅ ìñ é¶ ÁÅêä¶ ×¹ðÈ å¯º ÿֶê ðÈê
ÇòÚ ÃÈåð ðÈê ÇòÚ À°êç¶ô êÌÅêå ÕðÕ¶ ÃÅèéÅ ÕÆåÆ
Áå¶ À°Ã ù ôÆØð ÔÆ êÌîÅåî êç, ÁÅêä¶ ÁÅåî
ÃðÈê çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ ×ÂÆÍ
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ù ÿå ìÅìÅ Áåð ÇÃ¿Ø ÜÆ ð¶ðÈ
ÃÅÇÔì òÅñ¶ Çîñ¶, ÇÜé·» é¶ ÁÅê ù ìÔ¹å ÔÆ Ç×äò¶º
Ú¹ ä ò¶ º ôìç» ÇòÚ Ü¯ À° ê ç¶ ô ÇçåÅ À° à ù ÁÅê
¦îÆÁ» ØÅñäÅ ØÅñ Õ¶ êÌå¼Ö ðÈê ÇòÚ ÃÅÖôÅå Õðé
ÇòÚ ð¹Þ¶ ԯ¶ Ãé Áå¶ Õ¯ÂÆ ÁòÃð òÆ ÁÇÜÔÅ éÔÄ
ÜÅä Çç¿ç¶ Ü篺 ÁÅê ÁÅåî ÇÚ¿åé éÅ Õðç¶ Ô¯äÍ
ÁÅê ç¶ ìÚé ìÌÔî ìÚé Ãé, ÁÅê çÆ ÇòÚÅð ìÌÔî
ÇòÚÅð ÃÆ, ÁÅê çÆ ÇìðåÆ ìÌÔî ÇìðåÆ ÃÆ, ÁÅê çÅ
ùäéÅ ìÌÔî Ãð¯å ÃÆÍ ÁÅê ÁÇÜÔ¶ ìÚé î¶ð¶ éÅñ Ã
Ã ÇÃð Õðç¶ ÔÆ ðÇÔ¿ç¶ ÃéÍ Ü¯ îËù ÿíÅñä¶ ìÔ¹å
ÔÆ î¹ôÕñ ÃéÍ î˺ ì¶éåÆ ÕðçÅ ðÇÔ¿çÅ ÃÆ ÇÕ
îÔÅðÅÜ! î¶ðÆ ÁòÃæÅ Ç×ÁÅé êÌÅêåÆ çÆ éÔÄ ÔËÍ î¶ð¶
å» ÜÆòé çÅ ÇÂÕ ÇÂÕ ÇÛé å°ÔÅⶠÇêÁÅð ÇòÚ ¦Ø¶Í
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÕÇÔäÅ ÇÕ ÇÂÔ ÇòÚÅð å» À°åî
Ôé êð ÇêÁÅð 寺 À°êð À°Ã ñÆéåÅ ÇòÚ êÔ¹¿ÚäÅ
ÔË ÇÜæ¶ ÁÅêÅ íÅò êÈðÆ åð·» ñÆé Ô¯ Ü»çÅ ÔË Áå¶
À°Ô êðî Ú¶åé Õä Õä ÇòÚ ÇçzôàîÅé Ô¯ Ü»çÅ
ÔËÍ ÇÜæ¶ éÅ î˺ çÅ íÅò ÔË, éŠ屿 çÅ íÅò ÔËÍ ÁÖ³â
ðÈê ÇòÚ Ú¶åé çÅ Áé°íò ÁÅêäÅ ñÕô ÔËÍ
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ Çôîñ¶ ÇòÚ Û¶ îÔÆé¶ ÇÂÃ
êðî Áé§ç ù îÅÇäÁÅÍ ìÔ¹å òÅðÆ ÁÅê ÁÇÜÔ¶ ìÚé
Õðé ñ× Ü»ç¶ Ãé ܯ ìÔ¹å ÔÆ îè¹ð Õðé òÅñ¶
Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé Áå¶ ÁËâÆ ò¼âÆ Á³çð ê̶ðéÅ À°áçÆ
ÃÆ ÇÕ ÁÃÄ òÆ ñ×ÅåÅð ÃÅèé ÕðÕ¶ í¯×» 寺 ìËðÅ×
çÆ ÃÇæåÆ êÌÅêå ÕðÕ¶, îÅÇÂÁÅ ç¶ î¯Ô 寺 ðÇÔå Ô¯
Õ¶ îÔ»ê¹ðô» ç¶ ÇêÁÅð ÇòÚ ñÆé Ô¯ Õ¶ ÁÅåî êÌÅêåÆ
Õð ÃÕƶ Áå¶ ÁÅêä¶ ´¯ó·» Üéî» å¯º ê¶ ԯ¶ ç¹Ö»
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
14
寺 Û°àÕÅðÅ êÅ ÃÕƶÍ
ÿ å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÅ ÜÆòé Õ¶ ò ñ ØàéÅò»
òðéä Õðé çÅ ÜÆòé éÔÄ ÃÆÍ ÃÅð¶ ÔÆ ÃÅèÈ æ»-
æ» ÜÅ Õ¶ çÆòÅé ñÅÀ°ºç¶ Ôé, êðÀ°êÕÅð Õðç¶ Ôé
êð îÔ»ê¹ðô» çŠܯ ÁÃñ ÜÆòé Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË
À°Ô Á³çðñÆ ÁòÃæÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ
ÇÂÕ òÅð ÃÇÔÜ éÅñ ÔÆ ÁÅê îËù çÃç¶ Ãé
ÇÕ îÔ»ê¹ðô» ç¶ ÜÆòé ù Õ¯ÂÆ éÔÄ ÇñÖ ÃÕçÅÍ ÇÃðë
À°ÔÆ ÇñÖÅðÆ ÇñÖ ÃÕçÅ ÔË ÇÜÃ ç¶ Á³çð ÁÅêäÅ
ÁÅåîÕ Áé°íò Ô¯ò¶Í À°ÔÆ ÁÅåîÅ ç¶ ×¯ÔÞ Áé°íò»
ù ÇñÖ ÃÕçÅ ÔËÍ ÃÅèÈ çÆ îÇÔîÅ ù ò¶ç òÆ ×ÅÇÂé
éÔÄ Õð ÃÕç¶ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ÚÀ°æ¶ êç ÇòÚ Ã¿ÃÅð
Çå¿é» ×¹ä» ÇòÚ ÔËÍ ÃÅèÈ å¶ êÌíÈ ÇòÚ í¶ç éÅ Ô¯ä
ÕðÕ¶ À°é·» çÆ òâ¼åä ù îÅÇäÁÅ å» ÜÅ ÃÕçÅ ÔË
êð Á¼ Ö ð» ÇòÚ ðÈ ê îÅé éÔÄ Õ¯ Â Æ Õð ÃÕçÅÍ Ã¯
ÁÇÜÔ¶ Ãé ìÚé ܯ êÌî Áé§ç ÇòÚ ñÆé ԯ¶ ÃÅâ¶
òð׶ í¹ñó ì¿ÇçÁ» ù ðÅÔ êÅÀ°ä ñÂÆ ÁÅê Õðç¶
ðÇÔ¿ç¶ ÃéÍ
ÿ å îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ìÚé ÕÆå¶ ÇÕ Ü¯ ×¹ Ô Þ
Ç×ÁÅé ÃÇå×¹ðÈ ìÖôç¶ Ôé À°Ô À°Ã Ã Çç¿ç¶ Ôé
Ü篺 ÜÇ×ÁÅÃÈ êÈðÆ å𷻠ÿíÅñä ç¶ ÕÅìñ ܯ ÜÅò¶
éÔÄ å» îÔÅåîÅ ÁÅî å½ð å¶ ÇÂà îÃñ¶ À°êð ÖÅî¯ô
ÔÆ ÇðÔÅ Õðç¶ Ôé Áå¶ ÁÇèÕÅðÆ å¯º Çìé» ìÚé ÔÆ
éÔÄ Õðç¶ ÇÜò¶º ÇÕ ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ ë¹ðîÅé ÔË -
ðÅî êçÅðæ¹ êÅÇ ÕË ÕìÆðÅ ×»Çá é Ö¯ñ¨
éÔÆ êàä° éÔÆ êÅðÖÈ éÔÆ ×ÅÔÕ° éÔÆ î¯«¨
ê³éÅ - ACFE
ÁÅê é¶ ë¹ ð îÅÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂà À° Ú Ç×ÁÅé ù
ÕæÅÕÅð, Ç×ÁÅéÆ ñ¯ Õ , ê¹ Ã åÕ» ÇñÖä òÅñ¶ ù ä
ùäÅ Õ¶ ÜÅäç¶ Ôé, êð ÇÂÔ Ç×ÁÅé À°åéÅ ÇÚð
êðê¼Õ éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÇÜ¿éÆ ç¶ð åÕ êÈðÆ åð·»
éÅñ îË º éÔÄ Çîà Ü»çÆ Áå¶ Øà Øà ÇòÚ êÌ í È
ÃÅÖôÅåÕÅð éÔÄ Ô¯ ÇçÃçÅÍ ÁÅê ÜÆ é¶ ë¹ðîÅÇÂÁÅ
ÇÕ ìñ ðÅܶ ù À°Ã ç¶ ×¹ðÈ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ é¶ À°êç¶ô
å» ç¶ ÇçåÅ, À°Ã 寺 òÆ êÇÔñ» À°Ã ç¶ ÇêåÅ Çòð¯Úé
é¶ À°Ã ù À°êç¶ô ÇçåÅ ÃÆ êð À°Ã ù ë¶ð òÆ ÁÅêä¶
×¹ðÈ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁŠ寺 À°êç¶ô êÌÅêå Õðé çÆ ñ¯ÚÅ
Ô¯ÂÆÍ ô¹ÕðÅÚÅðÆÁÅ é¶ ìÔ¹å ÔÆ Ã¿Ö¶ê ðÈê ÇòÚ ÇÃðë
ÁËéÅ ÔÆ ÇÕÔÅ Ççzôà å¶ ÁÇçzôà ÿÃÅð Õ°Þ òÆ éÔÄ
ÔË , ÇÃðë Ú¶ å é ÔË , êÌ í È ÁÅê ÔÆ ÁÅêäÆ îÅÇÂÁÅ
Áé¶Õ» ð¿×» ÇòÚ êÃÅð Õ¶ Ö¶ñ· Õð ÇðÔÅ ÔË Áå¶ ë¶ð
ÇéÁÅðÅ ÔËÍ ÃÅð¶ ÇçÌôàîÅé Áå¶ ÁÇçÌô ù Ú¶åé çÆ
íÅòéÅ éÅñ ÇÃîðé Õð, å¶ðÅ ÇÂÔ Ç×ÁÅé êðê¼Õ
Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ ðÅÜÅ ìñ ÁÅêä¶ îé ÔÆ îé ÇòÚ ÇòÚÅð
ÕðçÅ ÔË ÇÕ ×¹ðÈç¶ò é¶ áÆÕ ÔÆ ÇÕÔÅ ÔË ÇÕ ÇÂÔ ÃÅð¶
ñ¯Õ Ú¶åé ÔÆ Ôé, ÇÂà ÇòÚ Ü¯ Õ°Þ òÆ ÔË À°Ô Ãí
Ú¶åé ÔÆ ÔË, À°Ã ò¶ñ¶ À°Ô ÇÂà ÇÚ¿åé ÇòÚ ìÔ¹å
×ÇÔðÅ ÚÇñÁÅ Ç×ÁÅ Áå¶ Ã¯ÚçÅ ÔË ÇÕ î˺ Ú¶åé Ô»,
Üó· éÔÄ Ô» ÇÜ¿é¶ ñ¯Õ î¶ð¶ ÇçzôàÆׯÚð¶, ÇçzôàÆ å¯º çÈð
Ôé ÃÅð¶ ÔÆ Ú¶åé ÔéÍ À°åð, êÈðì, ç¼Öä Áå¶ ê¼Ûî
Áå¶ ÇÂé·» ÇòÚ Ô¯ð ÇçôÅò» Ãí Ú¶åé ÔÆ Ôé Áå¶
ܯ ÿÃÅð ÇòÚ Ç´ÁÅ Ô¯ ðÔÆ ÔË À°Ô òÆ Ú¶åé ÔÆ ÔË,
òÅÃåò ÇòÚ Ü×å ç¶ Á³çð å¶ ìÅÔð Ãí Ú¶åé ÔÆ
Ú¶åé ÔË ÇÜò¶º ÇÕ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé-
ï Á³åÇð ï ìÅÔÇð Áé§å¨
ØÇà ØÇà ÇìÁÅÇê ðÇÔÁÅ í×ò¿å¨
èðÇé îÅÇÔ ÁÅÕÅà êÇÂÁÅñ¨
Ãðì ñ¯Õ êÈðé êÌÇåêÅñ¨
ìÇé ÇåÇé êðìÇå ÔË êÅðìÌÔ
ÜËÃÆ ÁÅÇ×ÁÅ åËÃÅ Õð
êÀ°ä êÅäÆ ìËÿåð îÅÇÔ¨
ÚÅÇð Õ°¿à çÔ Ççö ÃîÅÇÔ¨
ÇåÃ å¶ Çí¿é éÔÆ Õ¯ áÅÀ°¨
×¹ð êÌÃÅÇç éÅéÕ Ã¹Ö¹ êÅÀ°¨ ê³éÅ - BIC
ÜÆÁ Ü¿å Õ¶ áÅÕ°ðÅ ÁÅê¶ òðåäÔÅð¨
éÅéÕ Â¶Õ¯ êÃÇðÁÅ çÈÜÅ ÕÔ ÇçzÃàÅð¨
ê³éÅ - BIB
Ççzó·åÅ ç¶ éÅñ ÇÂÔ ÇÚ¿åé Á¿åð ÁÅåî¶ ×ÌÇÔä
Õð ÇðÔÅ ÔË ë¶ð ïÚçÅ ÔË Ú¶åé 寺 Çìé» ÇÂæ¶ Ô¯ð
Õ°Þ òÆ éÔÄ ÔË, Ç¿çÌÆÁ» Ú¶åé Ôé, ÃðÆð Ú¶åé ÔË,
îé Ú¶åé ÔË, À°Ã çÆÁ» ǼÛÅò» Ú¶åé Ôé, Á³çð
Ú¶åé ÔË, ìÅÔð Ú¶åé ÔË, ÁÅÕÅô Ú¶åé ÔË, Ãî¼Ãå
íÅò êçÅðæ Ú¶ å é ÔË Í ÇÂà Ü×å çÆ ÃÇæåÆ òÆ
Ú¶åé ÔÆ ÔËÍ ÁðæÅå ܯ Õ°Û òÆ ÔË À°Ô ÇÂÕ
ÃÇÚçÅé§ç êÌîÅåîÅ çÅ ÔÆ ÃðÈê ÔËÍ
¶ é¶åzÔ¹ î¶ÇðÔ¯ ÔÇð å°î îÇÔ Ü¯Çå èðÆ
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é ç¶ÖÔ¹ Õ¯Âƨ
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é ç¶ÖÔ¹ Õ¯ÂÆ
éçðÆ ÔÇð ÇéÔÅÇñÁŨ
¶Թ Çòù ÿÃÅð¹ å°î ç¶Öç¶
¶Թ ÔÇð ÕÅ ðÈê¹ ÔË ÔÇð ðÈê¹ éçðÆ ÁÅÇÂÁŨ
×¹ð êðÃÅçÆ ì¹ÇÞÁÅ ÜÅ ò¶ÖÅ ÔÇð ÇÂÕ° ÔË
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é Õ¯Âƨ
ÕÔË éÅéÕ° ¶ÇÔ é¶åz Á³è ö
ÃÇå×¹Çð ÇîÇñÁË Ççì ÇçzÃÇà Ô¯Âƨ ê³éÅ - IBB
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÁÅÃÅ ÜÆ çÆ òÅð ÇòÚ ÇÂÃ
ù Ô¯ð Ãêôà Õðç¶ Ô¯Â¶ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
ÃÚ¶ å¶ð¶ Ö³â ÃÚ¶ ìÌÔî³â¨
ÃÚ¶ å¶ð¶ ñ¯Á ÃÚ¶ ÁÅÕÅð¨
ÃÚ¶ å¶ð¶ Õðä¶ Ãðì ìÆÚÅð¨
15
ÃÚÅ å¶ðÅ Áîð¹ ÃÚÅ çÆìÅä°¨
ÃÚÅ å¶ðÅ Ô¹Õî¹ ÃÚÅ ë¹ðîÅä°¨
ÃÚÅ å¶ðÅ Õðî¹ ÃÚÅ éÆÃÅä°¨
ÃÚ¶ å°è¹ ÁÅÖÇÔ ñÖ Õð¯Çó¨
ÃÚË ÃÇí åÅÇä ÃÚË ÃÇí ܯÇð¨
ÃÚÆ å¶ðÆ ÇÃëÇå ÃÚÆ ÃÅñÅÔ¨
ÃÚÆ å¶ðÆ Õ°çðÇå ÃÚ¶ êÅÇåÃÅÔ¨
éÅéÕ ÃÚ¹ ÇèÁÅÇÂÇé ÃÚ¹¨
ܯ îÇð Ü¿î¶ Ã¹ ÕÚ¹ ÇéÕÚ¹¨ ê³éÅ - DFC
Ú¶åé 寺 Çìé» ÇÂæ¶ Õ¯ÂÆ òÆ ÕñêéÅ éÔÄ ÕÆåÆ
ÜÅ ÃÕçÆÍ Ã¿ÃÅð ÇòÚ Ü篺 çÉËå çÆ Ã¿íÅòéÅ ÔÆ éÔÄ
ÁðæÅå êÌîÅåîŠ寺 Çìé» ÇÕö òÃå± çÆ Ã¼åÅ ÔÆ
éÔÄ ÔË åç Õ½ä ÇÕÃçÅ ç¹ôîä ÔË Áå¶ Õ½ä ÇÕà çÅ
ÇîåðÍ ìÔ¹å ÇòÚÅð Õðé å¶ òÆ ÇÂà ÇòôÅñ Çåzñ¯ÕÆ
ç¶ Á³çð Ú¶åé 寺 Çìé» Ô¯ð Õ¯ÂÆ òÃå± ÔË ÔÆ éÔÄÍ
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÂà ù òè¶ð¶ Ãêôà Õðç¶ Ô¯Â¶
ë¹ ð îÅé ÕÆåÅ ÔË ÇÕ Ãð×¹ é å¶ Çéð×¹ ä Çéð¿ Õ Åð
ÃÅðÆÁ» òÃå±Á» ÇÂÕ¯ ÔÆ Ôé -
Ãð×¹é Çéð×¹é Çéð¿ÕÅð ù¿é ÃîÅèÆ ÁÅÇê¨
ÁÅêé ÕÆÁÅ éÅéÕÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÇëÇð ÜÅÇê¨
ê³éÅ - BI@
Áå¶ ÇÂö ÁçÉËå ÁòÃæÅ ù ÜäÅÀ°ºç¶ ԯ¶ ÁÅê
é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË -
Üì ÁÅÕÅð¹ ÇÂÔ¹ ÕÛ° é ÇçzÃà¶åŨ
êÅê 깿é åì ÕÔ å¶ Ô¯åŨ
Üì èÅðÆ ÁÅêé ù¿é ÃîÅÇè¨
åì ìËð Çìð¯è ÇÕù ÿÇ× ÕîÅÇå¨
Üì ÇÂà ÕÅ ìðé° ÇÚÔé° é ÜÅêå¨
åì ÔðÖ Ã¯× ÕÔ¹ ÇÕÃÇÔ ÇìÁÅêå¨
Üì ÁÅêé ÁÅê ÁÅÇê êÅðìÌÔî¨
åì î¯Ô ÕÔÅ ÇÕù Ô¯òå íðî¨
ÁÅêé Ö¶ñ¹ ÁÅÇê òðåÆÜŨ
éÅéÕ ÕðéËÔÅð¹ é çÈÜŨ ê³éÅ - BIA
ÇÂÔ ÃÅðÆ ÁôàêçÆ ìÔ¹å ÔÆ ÇòÚÅð éÅñ êó·é
å¶ ÇÂà ÁÅåî ÇÚ¿åé çÆ Ü¯ ÃÇæåÆ ÔË À°Ô
ÃÅÖôÅåÕÅðåÅ ç¶ é÷çÆÕ êÔ¹¿Ú Ü»çÆ ÔËÍ ðÅÜÅ ìñ
ÇòÚÅð ÕðçÅ ÔË ÇÕ Õ½ ä ÇÕà çÅ ôåðÈ ÔË , Õ½ ä
ÇÕÃçÅ Çîåð ÔËÍ ìÔ¹å ×ÇÔðÆ ÇòÚÅð Õðé À°êð òÆ
ÇÂà ÇòôÅñ Çåzñ¯ÕÆ ÇòÚ Ãî¹¼Ú¶ ìÌÇÔî³â ÇòÚ Ú¶åé 寺
Çìé» Õ¯ÂÆ òÆ òÃå± éÔÄ êÌåÆå Çç¿çÆÍ òÅÇÔ×¹ðÈ ÇòÚ
éÅ çÉ Ë å ÔË , éÅ ðÅ× ÔË , éÅ îé ÔË Áå¶ éÅ ÔÆ
À°ÃçÆÁ» ÇìÌåÆÁ» ÔéÍ ÇÂà ÕðÕ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ ÇòÚ
ÇòÕñê çÆ ÕñêéÅ éÔÄ ÕÆåÆ ÜÅ ÃÕçÆÍ Ç¿ é »
ÇòÚÅðç¶ ÔÆ À°Ã çÅ ÇéÜÆ ÁÅêÅ êðî ÁÅê¶ ÇòÚ ñÆé
Ô¯ Ç×ÁÅ Áå¶ Ã¿ÃÅð í¹¼ñ Ç×ÁÅ Áå¶ ÁÅêäÅ ÁÅê ÔÆ
ôÅÖôÅåÕÅð Ô¯ Ç×ÁÅ, À°Ã ù çÈÜÅ Õ¯ÂÆ òÆ é÷ð
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
éÔÄ ÁÅÀ°ºçÅÍ À°Ã ù Áé°íò Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂÕ¯ ÇÂÕ Ô¹ ä ìñ ðÅÜÅ êÌ î ÅåîÅ å¯ º òÖðÅ éÅ ÇðÔÅ,
î˺ ÔÆ Ã¿ÃÅð ÇòÚ Ô», î¶ð¶ ÁÇåÇðÕå Õ¯ÂÆ òÆ éÔÄ òÖðÅê¹ä Çîà Ç×ÁÅ Áå¶ À°Ã ù ÁÅêäÅ ÁÅêÅ ÔÆ
ÔËÍ î˺ Ãðìåz ÇòÚðé òÅñÅ, ÇòÁÅêÕ, Çéåï Ãðì¼× êÌîÅåîÅ ÇçzôàÆׯÚð¶ Ô¯ ÇðÔÅ ÔË, Áé°íò Ô¯
Áé§çîÂÆ, ÇòÕñê-ÕñêéŠ寺 ðÇÔå, çÉËå 寺 ðÇÔå ÇðÔÅ ÔË À°Ã ù îÔÅé êç ÇÜà ù êÌî¶ôð êç ÁÅÖç¶
ÃÇÚçÅé§çØé êÌîÅåîÅ ÔÆ Ô»Í î˺ ÁÕÅô ç¶ ÃîÅé Ôð Ôé, êÌ Å êå Ô¯ Ç×ÁÅÍ îé òÆ êÈ ð Æ åð· » ô»å Ô¯
æ» ÇòÁÅêÕ Ô», Áé§å Áå¶ ÃÈÖôî 寺 íÆ Ã±Öôî Ô», Ç×ÁÅÍ À°Ô ìÔ¹å ç¶ð åÕ ÇéôÚñ íÅò éÅñ ÃîÅèÆ
ÇÂà ñÂÆ ÇÂÔ Ã¹Ö ç¹Ö ÁÅÇç çÆÁ» ÇçôÅò» î¶ð¶ êÅà ÃÇæå ÇðÔÅ, çÅéò ñ¯Õ» é¶ ðÅܶ ìñ çÆ ÔÅñå ç¶ÖÆ
éÔÄ êÔ¹¿Ú ÃÕçÆÁ»Í ×¹ðÈ çôî¶ô ÇêåÅ ÜÆ ÃÈåð ðÈê Áå¶ À°é·» é¶ îÇÔÃÈà ÕÆåÅ ÇÕ ðÅܶ ìñ çÅ ÃðÆð
ÇòÚ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé - ô»å éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÂÃ ç¶ ÇòêðÆå À°Ô ÇÕö ÁÕÇÔ
ÃÈÛî å¶ ÃÈÛî Õð ÚÆé¶ ÇìÌèé ÇìÌè ìåŶ¨ Áé§ç òÅñÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ ñÆé Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
íÈÇî ÁÕÅà êåÅñ ÃíË ÇÂÔ òÆ ÇéôÚÅ
ÃÇÜ Â¶Õ Áé¶Õ ÃçŶ¨ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂÔ Ãî»
êÅåôÅÔÆ 10 ÁÅÀ°ä å¶ ÃîÅèÆ
ÇòÚ¯º ÁÅêä¶ ÁÅê ÔÆ
ÇÂÃ åð· » ÇòÚÅð
Õðç¶ ðÅÜÅ ìñ å°ðÆÁÅ ÜÅ× À°á¶×ÅÍ Ü篺
ÁòÃæÅ ÇòÚ ÇÜæ¶ ðÅÜÅ ìñ ìÔ¹å ¦îÆ
ÁÅêäÅ ÁÅêÅ êÌî ÁÅê¶ ÃîÅèÆ å¯º À°æÅé
ÇòÚ êÈðÆ åð·» ñËÁ Ô¯ Ô¯ÇÂÁÅ À°Ã ò¶ñ¶ À°Ã
Ü»çÅ ÔË, ÇÚ¿åé Õðé çÅ Áé°íò êÈðÆ åð·»
ñ¼Ç×ÁÅ Áå¶ Ú¹¼ê ÚÅê Çéðîñ Ô¯ Ú¹ÇÕÁÅ
ÃîÅèÆ ÇòÚ ÃÇæå Ô¯ ÃÆ, À°Ô ÇòÚÅð
Ç×ÁÅÍ ðÅܶ ìñ ù Õðé ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ éÅ
Õ¯ÂÆ òÆ Ã¿Õñê éÅ ì¿èé ÔË, éÅ î¯Öô ÔË,
ÇðÔÅ, ÃÅðÆÁ» î¶ðÆ îÈðÖåÅ çÅ éÅô
ÕñêéÅò» ñËÁ Ô¯ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ îËù éÅ
×ÂÆÁ», îé¯ éÅô, Õ°Û ÇèÁÅé Õðé
òÅôéÅ ÖÉË, å¼å Ç×ÁÅé çÆ ÁòôÕåÅ ÔË, éÅ
çÆ ÁòÃæÅ êÌ Å êå Ô¯ éÅ ÇèÁÅé Õðé çÆ
×ÂÆÍ ÇÕö ÇÕÃî çÆ î÷ìÈ ð Æ ÔË , éÅ î¶ ð Å
ô¿ÕÅ À°Ã ç¶ îé ÇòÚ Õ¯ÂÆ êÌï¯Üé ÔË, éÅ
éÅ ðÔÆ, À° Ô ÇèÁÅåÅ î˺ Õ¯ÂÆ í¯× ÚÅÔ¹¿çÅ
ÇèÁÅé è¶ Á å¯ º ðÇÔå Ô», éÅ í¯×» çÅ
Ô¯ Ç×ÁÅ, À°Ã çÆ ì¹¼èÆ ÁíÅò ÔË , îË º ÇÚ¿ å Å
ÇÚ¿ å é çÆ Çåz Õ ° à Æ å¯ º ðÇÔå ÃÇÔÜ ÇòÚ
çÈð Ô¯ ×ÂÆÍ ç¯é¯º ÃÇæå Ô»Í Ü¶ î˺ ÇÂæ¶
ÇåzÕ°àÆÁ» ì¶èÆÁ» ðÅÜ òÆ ÕðçÅ Ô»
×ÂÆÁ» Áå¶ À°Ô å» òÆ î˺ ÃÇæð íÅò
Çéðîñ òÅôéÅ å¯ º ù ¿ é ÁÖ³ â ܯ å Æ êÌ Å êå ÕðÕ¶ ÇòÚ ÃÇæå Ô»Í ÇÂÔ ðÅÜ ðÔ¶ Ü» éÅ ðÔ¶ î¶ðÅ Õ¯ÂÆ
ÇéôÚñ Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ã ù ÇéôÚñ ì¹¼èÆ êÌÅêå Ô¯ ×ÂÆ êÌï¯Üé éÔÄ ÔËÍ ðÅÜ ðÔ¶ å» òÆ î˺ ô»å ÇÚå Ô»,
ÇÜÃ ç¶ ìÅð¶ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË - éÅ ðÔ¶ å» òÆ î˺ ô»å íÅò ÇòÚ ñÆé Ô»Í Ü¶ Ü×å
ܯ éð¹ ç¹Ö îË ç¹Ö¹ éÔÆ îÅé˨ çÅ ðÅÜ éÅ òÆ ðÔ¶ å» òÆ î˺ ô»åðÈê êÌîÅåîÅ ÇòÚ
ÃÇæå Ô»Í ÇèÁÅé éÅñ î¶ðÅ ÕÆ Õ¿î ÔË? ܯ ÁÅÀ°ºçÅ
Ã¹Ö Ãé¶Ô¹ Áð¹ íË éÔÆ ÜÅ ÕË Õ¿Úé îÅàÆ îÅé˨
ÔË À°Ô ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË, éÅ î˺ Ô», éÅ ÔÆ Õ°Û î¶ðÅ
éÔ Çé§ÇçÁÅ éÔ À°ÃåÇå ÜÅ ÕË ñ¯í¹ î¯Ô¹ ÁÇíîÅéŨ
ÔËÍ íÅò¶º î¶ðÅ ÁòôÕåÅ çÆ ÇçzôàÆ ÕðÕ¶ Õ¯ÂÆ Õðå¼ì
ÔðÖ Ã¯× å¶ ðÔË ÇéÁÅðÀ° éÅÇÔ îÅé ÁêîÅéŨ éÔÄ ÔË å» ÁÕðåòï òÆ Õ°Û éÔÄ ÔËÍ ÁËÃÅ ÇòÚÅð
ÁÅÃÅ îéÃÅ Ã×ñ ÇåÁÅ×Ë Ü× å¶ ðÔË ÇéðÅÃŨ Õ¶ À°Ã é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ë¶ð î˺ ðÅÜ çÆÁ» Ç÷¿î¶òÅðÆÁ»
ÕÅî¹ ´¯è¹ ÇÜÔ êðÃË éÅÔÇé ÇåÔ ØÇà ìÌÔî¹ ÇéòÅÃŨ ÇÕÀ° º éÅ Õð»Í À° Ô òÅôéÅ ðÇÔå îé éÅñ ðÅÜ
ê³éÅ - FCC Õðé ñ¼Ç×ÁÅÍ

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

16
 ï ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ç×ÁÅé ×¼ñ»
éÅñ éÔÄ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÅÍ ÇÂÔ ÕÔÆ ÜÅäÅ ÇÕ îË º
ÁÅåîÅ Ô», î˺ êÌîÅåîÅ Ô» êð ÃîÅé ÁòÃæÅ éÅ
êÌÅêå Ô¯ä ÕðÕ¶ ÇÂÔ ÃÅðÆ ÔÀ°îË çÆ Ö¶ñ· Ô¯ÇÂÁÅ
ÕðçÆ, ÇÜà åð·» ÇÕ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË-
¶կ ¶հ ÕÔË Ãí¹ Õ¯ÂÆ ÔÀ°îË ×ðì¹ ÇòÁÅê˨
Á³åÇð ìÅÔÇð ¶չ êÛÅäË ÇÂÀ° Øð¹ îÔ« ÇÃßÅê˨
ê³éÅ - IC@
Üç¯ º ÇÂÔ ÇòÚÅð ÁÃÄ Ã¿ å îÔÅðÅÜ ÜÆ ìÅð¶
êó·ç¶ Ô» å» ÔËðÅé Ô¯ÂÆçÅ ÔË ÇÕ ÁÅê çÆ ÃðÆðÕ
ÁÅï± À°Ã Ã BF-BG ÃÅñ çÆ ÃÆÍ Á¼Ü òÆ î˺ BF-
BG ÃÅñ ç¶ Ã¿å» ù ìó¶ ×Ô¹ éÅñ åÕçÅ Ô»Í î˺
ÇéôÚ¶ éÅñ ÕÇÔ ÃÕçÅ Ô» ÇÕ À°é·» ÇòÚ¯º ìÔ¹ÇåÁ»
ù ÇÂÔ Áé°íò ÔÆ êÌÅêå éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ, À°é·» çÅ ÇéÜ
ÁÅê» Ú¶åé ÇòÚ ñÆé éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅÍ ò¼âÆ À°îð ç¶
îÔ»ê¹ðô» ù òÆ î˺ ç¶ÇÖÁÅ ÔË ÇÂà å°ðÆÁÅ ÁòÃæÅ
ÇòÚ ÇÜæ¶ ò¶ç Õå¶ì Õ¯ÂÆ Áé°îÅé éÔÄ ñÅ ÃÕç¶
À°é·» çÅ ÇÂà ÁòÃæÅ ÇòÚ òÆ òÅÃÅ Ô¹¿çÅ îËù é÷ð
éÔÄ ÁÅÇÂÁÅÍ ÕÔÅäÆÁ» å» Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆÁ»
ìÔ¹ å Ôé, Ô¯ ð òÆ ÇÜÔó¶ êÔ¹ ¿ Ú ¶ Ô¯  ¶ À° à Ãî¶ º ç¶
îÔ»ê¹ðô Ãé À°Ô òÆ ÁÅåî Áð¯ó ê¹ðô ÃéÍ ÁÅåî
êç À°êð ÇàÕ¶ ԯ¶ Ãé, Á³çð ÁÖ³â ܯå Ç×ÁÅé ç¶
êÌÕÅô çÆ Ü×çÆ ÃÆ êð Á¼Ü Ü篺 î˺ ç¶ÖçÅ Ô» å»
ÇÂÔ ÁòÃæÅò» éÅñ òÅÔ ìÔ¹å ÔÆ Ø¼à ê˺çÅ ÔËÍ Ã¿å
îÔÅðÅÜ ÜÆ Û¶ îÔÆé¶ Çôîñ¶ ðÔ¶, À°æ¶ éÅ Õ¯ÂÆ íÆó
íó¼ÕÅ ÃÆ, éÅ ÔÆ Õ¯ÂÆ ð¹Þ¶ò» ÃÆ, ÁÅê é¶ êÈðé ðÈê
ÇòÚ ÁÅåî Áé§ç ù îÅÇäÁÅ Áå¶ À°Ú ÁòÃæÅ ù
êÌÅêå ԯ¶ ÇÜà ù ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ çÇÃÁÅ ÔË -
ÁÅåî ðà ÇÜÔ ÜÅéÔÆ Ã¯ ÔË ÖÅñà ç¶òÍ
êÌí îÇÔ î¯Ô îË åÅà îÇÔ ð¿ÚÕ éÅÔé í¶òÍ
Ãðì ñ¯Ô ×Ì¿æ ÓÚ¯º
ÁÅê Çôîñ¶ 寺 òÅêà ÁÅ Õ¶ ðÅóÅ ÃÅÇÔì À°é·»
Û¼ ê ð» ÇòÚ ÔÆ ÇéòÅà Õð ðÔ¶ Ãé ܯ ÿ × îðîð
çÆÁ» Õ¯áÆÁ» 寺 òÆ ìÔ¹å¶ Áé§ç ç¶ä òÅñ¶ ÃéÍ ÇÂÃ
Ã ÇòÚ ÁÅê ÜÆ é¶ åê çÆ Ç¿åÔÅ Õð ÇçåÆÍ ÃðÆð
ÇòÚ¯º ðÕå Øà Ç×ÁÅ ñ×ÅåÅð Ö¹ôÕÆ å¶ ×ðîÆ é¶
ðÕå ÇòÚ ç¯ ô êË ç Å Õð ÇçåÅÍ ÁÅê ù ÜðÕÅé
(êÆñÆÁÅ) çÆ ÇìîÅðÆ Ô¯ ×ÂÆÍ À°é·» ÔÆ Ççé» ÇòÚ
ÁÅê ç¶ Ã¿êðÕ ÇòÚ ÃðçÅð ñ¼Ûîä ÇÃ¿Ø ÜÆ ÇÕñÅ
Իà òÅñ¶ ÁŶ, À°Ô ÇÂÕ ìÔ¹å ùñÞ¶ ԯ¶ ê̶îÆ Ãé,
ðÈÔÅéÆ îÅð× ìÅð¶ À°é·» ù ÕÅëÆ Ç×ÁÅé ÃÆ, À°é·»
çÅ íÅ×ôÅñÆ ñóÕÅ ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ìÚêé 寺 ÔÆ
ìÔ¹å Ô¯äÔÅð ÃÆÍ À°Ô Çç¼ñÆ ÜÅ Õ¶ ìÔ¹å ÔÆ ÕÅîïÅì
ÇòÁÕåÆ ç¶ ðÈê ÇòÚ êÌ×à Ô¯Â¶Í À°é·» é¶ ÁÅêäÆ
êÇÔñÆ Õ¯áÆ Çç¼ñÆ ÔùîÅé ð¯â å¶ êÅÂÆ Ô¯ÂÆ ÃÆ À°æ¶
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ù ìÔ¹å ÔÆ ôðèÅ å¶ ê̶î éÅñ ñË
17
×Â¶Í âÅÕàðÆ ÇÂñÅÜ éÅñ Û¶åÆ ÔÆ ðÕå çÅ ÇòÕÅð
çÈð Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°æ¶ Õ°Þ ç¶ð áÇÔðä ÇêÛ¯º ÁÅê ÜÆ
ðÅóÅ ÃÅÇÔì çÆ ã¼ÕÆ ÇòÚ òÅêà ÁŠ׶Í
ÕÂÆ òÅðÆ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ ÖÈìÃÈðå Õ¯áÆÁ» ܯ
ÿ×îðîð éÅñ ÃÜÆÁ» Ô¯ÂÆÁ» Ôé, çÆ å°ñéÅ ÃðÕó¶
çÆ Þ½ºêóÆ éÅñ ÕÇðÁÅ Õðç¶ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ãé ÇÕ
ܯ ô»åîÂÆ ÁÃð ÃðÕó¶ çÆ Þ½ºêóÆ ÇòÚ ÁÃÄ
îÅÇäÁÅ À°Ô ÖÈìÃÈðå ÃÜÆÁ» Õ¯áÆÁ» ÇòÚ ÇìñÕ°ñ
ÔÆ éÔÄ ÔËÍ Þ½ºêóÆ ÇòÚ ÇìðåÆ ìÔ¹å Û¶åÆ ÇÂÕÅ×ð
Ô¯ Ü»çÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°æ¶ çÅ òÅåÅòðä ÔÆ êÈðÆ åð·»
Ãò¼Û Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂÔ¯ ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÇêÛ¯º
ÜÅ Õ¶ ìÔ¹å ò¼â¶ ÃÇåÕÅðï¯× ÇòÁÕåÆ ç¶ ðÈê ÇòÚ
êÌ×à Ô¯Â¶Í Oriental Building Furnishing Company
ÁÅê ù ÇÂÕ Á³×ð¶÷ é¶ Ü»ÇçÁ» Ô¯ÇÂÁ» ÁÅêä¶ ÇԼö
ÇòÚ¯º Õ¼ã Õ¶ ç¶ ÇçåÆÍ ÁÅê ÃÇÔܶ ÔÆ Õ¯ÕÅ Õ¯ñÅ ç¶
éÅî éÅñ ÜÅä¶ êÛÅä¶ Ü»ç¶ ðÔ¶Í ÃÅðÆ À°îð ÁÅê
é¶ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ À°êð Áà¼ñ ÇòôòÅô ð¼ÇÖÁÅ, Õ¯ÂÆ
Õ¿î ÁÅê ù ê¹Û¶ Çìé» éÔÄ ÃÆ Õðç¶Í ÇÕÃîå é¶
ÁÅê çÅ ÃÅæ ÇçåÅÍ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ Ç´êÅ éÅñ
ÁÅê çÅ ÇçåÅ çÅé ñ¼Ö» ×¹ä» Ô¯ Õ¶ ëËÇñÁÅÍ ÁÅê
é¶ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ ÇÂÕ»å ÃîÅèÆ ÃÇæå Ô¯ Õ¶
ìËáä ñÂÆ ÇÂÕ ìÔ¹å ÔÆ Ã¹¿çð ÇÂîÅðå ìäÅÂÆÍ ÇÜÃ
ç¶ Ô¶á» í¯ðÅ ÃÆ ÇÜà ù ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÃÅðÆ
Ç÷¿ç×Æ Ã̶ôà ÜÅäÇçÁ» ÁÅêäÅ ÇéòÅà ÕÆåÅÍ Ü篺
ÇÂÔ í¯ðÅ ìä ÇðÔÅ ÃÆ À°Ã Ã î˺ òÆ Ã¿å îÔÅðÅÜ
ÜÆ ç¶ Úðé» ÇòÚ ÔÆ Ã»Í Ã¿å ìÚé ÇÃ¿Ø ÜÆ, çñÆê
ÇÃ¿Ø ÜÆ, îÔ» ÇÃ¿Ø ÜÆ, öòÅ ÇÃ¿Ø ÜÆ Áå¶ Ô¯ð ÕÅëÆ
ê̶îÆ À°æ¶ Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ÁÃÄ ÇÂÕ å¯º ÇÂÕ ò¼è
ò¼è Õ¶ ÇÂ¼à» å¶ ÃÆà ò×ËðÅ À°êðñÆÁ» î³÷ñ» ÓÚ
ÇñÜÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÃÆÍ ÇÂà öòŠ寺 îÔÅé Ö¹ôÆ êÌÅêå
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÃÆ ÇÜà ù Á¼Öð» ÇòÚ ÇñÖäÅ ìÔ¹å
ÔÆ î¹ôÕñ ÔË, Ü篺 ÇÂÔ í¯ðÅ ìä ÇðÔÅ ÃÆ, Ü篺 ÇÂÃ
çÆ ÇåÁÅðÆ Ô¯ ðÔÆ ÃÆ å» Ô¶áñÆ î³÷ñ ÇòÚ Áܶ
Ǽ໠ò¼à¶ Á³çð ÔÆ ê¶ Ãé, À°Ã Ã ÃðçÅð î¯Ôé
ÇÃ¿Ø ÜÆ ÁŠ׶, ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂæ¶ ×ðÅÀ±ºâ Çëñ¯ð
å¶ Õ°ðÃÆ À°êð ÇìðÅÜîÅé Ãé, Á³çð Õ°Þ Ôé·¶ðÅ Ô¯
Ú¹ÇÕÁÅ ÃÆÍ ÁÃÄ î¯îì¼åÆ éÅñ ÚÅéä ÕÇðÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ
ÃÆÍ ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ é¶ ÁÅ Õ¶ éîôÕÅð ÕÆåÆÍ
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÇÕ î¯Ôé ÇÿØ! Ô¹ä
å» í¯ð¶ òÅñÆ ÇìñÇâ¿× êÈðÆ Ô¯ä òÅñÆ ÔÆ ÔËÍ À°Ã
ò¶ñ¶ ÁÅê é¶ ÇÂà öòÅ çÆ îÔ¼ååÅ çÃç¶ Ô¯Â¶ ë¹ðîÅé
ÕÆåÅ ÇÕ Üç¯ º ×¹ ð È å¶ × ìÔÅçð ÃÅÇÔì Áé§ ç ê¹ ð
ÃÅÇÔì çÆ ðÚéÅ ðÚ ðÔ¶ Ãé, ÿ×å» ç¶ áÇÔðé ñÂÆ
ò¼â¶-ۯචۼêð êŶ ÜÅ ðÔ¶ ÃéÍ À°Ã ò¶ñ¶ ð¯êó ç¶
ÇÂÕ êÆð ç½ñ¶ ôÅÔ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ çðôé» ù ׶Í
À°é·» é¶ Ü篺 ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ÜÆ
îÕÅé» çÅ ìÔ¹ å êÃÅðÅ Õð ðÔ¶ Ôé å» À° à é¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ÃÇÔÜ éÅñ ÔÆ ÔÅ÷ð ×¹ðÇüֻ ù ÇÕÔÅ ÃÆ ÇÕ î˺ å»
ùÇäÁÅ ÃÆ ÇÕ ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð ÃÅÇÔì ìÔ¹å ìËðÅ×Æ
ê¹ðô Ôé Áå¶ À°é·» ù ÃçÅ ÔÆ Ã¿ÃÅð 寺 Úñ¶ ÜÅäÅ
ïÅç ðÇÔ¿çÅ ÔË êð î˺ Ü篺 ÇÂæ¶ ÁÅ Õ¶ ç¶ÇÖÁÅ å»
î¶ð¶ ÇéôÚ¶ ç¶ ÇòêðÆå ÇÂæ¶ å» îÕÅé» çÆÁ» À°ÃÅðÆÁ»
Ô¯ ðÔÆÁ» Ôé ÇÂÔ ç¯ ×¼ñ» ÇÕò¶º Ô¯ ÃÕçÆÁ» Ôé?
Ü篺 ÇÕ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË -
ÇÜéÆ Úñä° ÜÅÇäÁŠö ÇÕÀ° ÕðÇÔ ÇòæÅð¨
Úñä ÃÅð é ÜÅäéÆ ÕÅÜ ÃòÅðäÔÅð¨
ê³éÅ - GHG
ÇÂÔ ×¼ñ å» À°é·» ç¶ Õæé 寺 ÇòêðÆå ÜÅêçÆ
ÔË, ìÚé ×¹ðÇüֻ é¶ Ã¹ä ñÂ¶Í ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ù Öìð
ÕÆåÆ Áå¶ éÅñ çÆ éÅñ ܯ ìÚé À°Ã é¶ ÕÔ¶ ÃÆ
À°Ô òÆ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ù ç¼Ã¶ ×Â¶Í ×¹ðÈ å¶× ìÔÅçð
ÃÅÇÔì ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ êÆð ÜÆ ù ÇòôðÅî ñÂÆ Õ¯ÂÆ
Ü×·Å ç¶ò¯, êÌôÅç êÅäÆ çÆ Ã¶òÅ Õð¯Í ÁÃÄ À°é·» ù
ÚÅð òܶ ôÅî ç¶ Çîñä ñÂÆ Ãî» Çç¿ç¶ Ô»Í
ÇÂö åð·» Ô¯ÇÂÁÅÍ ôÅî ç¶ ÚÅð òܶ åÕ êÆð ÜÆ
ÇòôðÅî Õðé ñ¼×¶Í Ü篺 êÆð ÜÆ Ã¹¼å¶ å» À°Ã¶ Ã ÁÅê
ù ÇÂÕ Ã¹êéÅ ÁÅÇÂÁÅ, ùêé¶ ÇòÚ ÁÅê Ãòð× ñ¯Õ
ÇòÚ êÔ¹¿Ú Ü»ç¶ Ôé, À°æ¶ ìÔ¹å ÔÆ Ã¹¿çð ÇÂîÅðå»
ìäÆÁ» ç¶Öç¶ Ôé, ÇÂÕ ÇÂîÅðå òñ Çòô¶ô ÇèÁÅé
Çç¿ÇçÁ» êÆð ÜÆ é¶ À°Ã ÇòÚ ðÇÔä òÅñ¶ ç¶òå¶ ù
ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ ÁË ëÇðôå¶! ÕÆ å±¿ çà ÃÕçÅ Ô˺ ÇÕ åËù
ÁËéÆ Ã¯ÔäÆ ÇðÔÅÇÂô ÇÕò¶º êÌÅêå Ô¯ÂÆ? À°Ã é¶ ÇÕÔÅ
ÇÕ êÆð ÜÆ! î˺ òÆ å°ÔÅⶠò»×È¿ îÅåñ¯Õ ÇòÚ ðÇÔ¿çÅ
ÃÆ, î¶ðÅ ÃðÆð îé°¼Ö çÅ éÔÄ ÃÆÍ î¶ðÅ ÃðÆð åî¯ ×¹äÆ
ô¶ð çÅ ÃÆÍ ÇÜà çÅ Õ¿î ÔÆ ÜÅéòð» ù îÅð Õ¶ ÖÅäÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ Ãî» ¦ØçÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÕ òÅðÆ ÁËÃÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ÁÃîÅé ì¼çñ» éÅñ ÇØð Ç×ÁÅ, îÅØ çÅ
îÔÆéÅ ÃÆ, ÇìÜñÆ ÚîÕ ðÔÆ ÃÆ, á§ã ÁËéÆ ÃÆ ÇÕ î¶ð¶
寺 òÆ ÃÔÅðÆ éÔÄ ÃÆ ÜÅ ðÔÆÍ î˺ ç½ó Õ¶ عðé¶ òñ
ÁÅÇÂÁÅ å» î˺ ÕÆ ç¶ÖçÅ Ô» ÇÕ î¶ð¶ عðé¶ ÇòÚ ÚÅð
ÃÅèÈ ìðë, ÇìÜñÆ, ×Çó·Á» 寺 ìÚ Õ¶ ìËᶠÔéÍ À°é·»
ç¶ çðôé ÕðÕ¶ î¶ð¶ îé ÇòÚ ÇòÚÅð êËçÅ Ô¯ ×ÂÆ ÇÕ
î˺ å» åÅîÃÆ êôÈ Ô», î¶ðÅ ÃðÆð ìñòÅé ÔË, î˺ å»
ÇÂà á§ã ù ÃÇÔ ÃÕçÅ Ô» êð ÇÂÔ ÃÅèÈ ÇòÚÅð¶ ìÅÔð
ÇéÕñ Õ¶ ÁËéÆ á§ã ù ÃÇÔ éÔÄ ÃÕä×¶Í Ú¿×Å Ô¯ò¶
ܶ î˺ ìÅÔð ÔÆ Ãî» ×¹÷Åð ñò» Áå¶ ÇÂÔ ÃÅèÈ Ãò¶ð¶
ÃÈðÜ çÆ è¹¼ê ÇéÕñä å¶ Úñ¶ ÜÅä×¶Í êð êÌî¶ôð çÆ
é¶å éÅñ ÁÇÜÔÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ á§ã, ×ó·¶, ìðë ÇÂÔ î¶ð¶
òÆ ÃÇÔé 寺 êð·¶ ÃéÍ î˺ á§ã éÅñ ÁÅÕó Ç×ÁÅ å¶
î¶ðÆ î½å Ô¯ ×ÂÆÍ î˺ Ü篺 èðîðÅÜ ç¶ ê¶ô ÕÆåÅ Ç×ÁÅ
å» À°é·» é¶ ÇÂÕ ðÅå çÆ ÕÆåÆ Ô¯ÂÆ Ã¶òÅ ù ÁËéÆ
îÔ¼ååÅ ÇçåÆ ÇÕ åÅîÃÆ ÜÈéÆ å¯º îËù Û°âÅ Õ¶ ç¶ò ÜÈéÆ
ÇòÚ êÅ Õ¶ ìÔ¹å ÔÆ Ã¯ÔäÆ ÇðÔÅÇÂô ñÂÆ Ã¹¿çð æ» ìÖôÆ
Ô¯ÂÆ ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
18
ï êÆð ÜÆ! î˺ å» Õ¯ÂÆ ÁÇÜÔÅ Õðî éÔÄ ÕÆåÅ
ÇÜà ÕðÕ¶ îËù ÁËéÆ ìÖÇôô êÌÅêå Ô¹¿çÆÍ êð ÇÜÔó¶
ê¹ðô ñ¯óò¿ç» ç¶ ÁÅðÅî ñÂÆ Ãð»ò» ìäÅÀ°ºç¶ Ôé,
ÖÈÔ À°ÃÅðç¶ Ôé, ðÇÔä ñÂÆ îÕÅé ìäÅÀ°ºç¶ Ôé,
À°é·» çÆ Ã¶òÅ ìÔ¹å ò¼âÆ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ êÆð ÜÆ
ù ÜÅ× ÁÅ ×ÂÆ, Çéïå Ã À°êð ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ
ç¶ Úðé» ÇòÚ ÇÃÜçÅ ÕÆåÅÍ À°Ã ò¶ñ¶ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ÜÆ é¶ î¹ÃÕðÅ Õ¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ç¼Ã¯ êÆð ÜÆ! å°ÔÅⶠÇÚ¼å
ÇòÚ ÕÆ ô¿ÕÅ êËçÅ Ô¯ ×ÂÆ ÇÕÀ°ºÇÕ îËù ×¹ðÇüֻ é¶
çÇÃÁÅ ÃÆÍ êÆð ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ã¼Ú¶ êÅåôÅÔ! ÁÅê
ÁÅêäÆ ñÆñÅ ÁÅê ÔÆ ÜÅäç¶ Ô¯, ×¼ñìÅå éÅñ å»
î˺ ôÅÇÂç ÕÅÇÂñ éÅ Ô¹¿çÅ êð å°ÃÄ Ãí Õ°Þ îËù ùêé¶
ÇòÚ êÌå¼Ö ÇçÖÅ ÇçåÅÍ
ï ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ ù
ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ î¯Ôé ÇÿØ! å°ÃÄ ÃÅù ÇÂÕ ÁÇÜÔÅ
ÃÅèé êË ç Å Õð ÇçåÅ ÇÕ ÁÃÄ ÇÂà ÇòÚ ìË á Õ¶
ÁÖ³â ÃîÅèÆ ÇòÚ ÁÅêä¶ êÌíÈ éÅñ ÇÂÕÇîÕ Ô¯ Õ¶
Áé§ç îÅä ÃÕ»×¶Í ìÅÔð Ç¿Üé» çÅ, éò¶º-éò¶º ÁŶ
àðËÕàð» çÅ ð¯ñÅ ð¼êÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇÂæ¶ ÇÂÔ ×¼ñ éÔÄ
òÅêð¶×ÆÍ ÁÅê ÇÂÔ ìÚé ÕÇÔ¿ç¶ ÕÇÔ¿ç¶ ìÔ¹å ÔÆ êÌÿé
Ô¯ Õ¶ ÕÇÔä ñ¼ × ¶ ÇÕ å° Ã Ä ÇÂÔ Ã¶ ò Å ÕÆåÆ å° Ã Ä
ÇéðÃ¿Õ¯Ú Ô¯ Õ¶ ç¼Ã¯ ÇÕ ×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì 寺 ÕÆ
ÇçòÅÂƶ? ÇÂÔ ìÚé ùä Õ¶ î˺ ìÔ¹å ÔËðÅé Ô¯ Ç×ÁÅ
ÇÕ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕ¼âÆ Ö¹ñÇçñÆ ÇçÖÅÂÆ ÔË ÇÕ Ü¯
î³×¯º×¶ À°Ô Çîñ¶×ÅÍ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ ÇÂÔ ìÚé
ùäç¶ ÃÅð ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ Ô¶á» ù Þ¹Õ ×¶
Áå¶ îÈ¿Ô å¯º Õ°Þ éÅ î³Ç×ÁÅÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ Õ°Þ Ã
ìÅÁç ë¶ð ÇÕÔÅ ÇÕ î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ Õ°Þ î³×¯, å°ÃÄ
ÇéðÃ¿Õ¯Ú Ô¯ Õ¶ î³×¶Í êð À°Ô Õ°Þ éÅ î³× ÃÕ¶Í î˺
òÆ À°é·» ç¶ ÇÚÔð¶ òñ ç¶Öä ñ× Ç×ÁÅ ÇÕ ÇÂé·»
ù Õ¹ Û î³ × ñË ä Å ÚÅÔÆçÅ ÔË Í îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ë¶ ð
åÆÜÆ òÅðÆ ìÚé ÕÆåÅ å» î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ ÁËéÅ Þ¹Õ
׶ ÇÕ À°é·» é¶ îÃåÕ èðåÆ éÅñ ñÅ ÇñÁÅÍ å»
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÁÃÄ Ü¶ å°ÔÅù ÇéðÆ
ç¹éÆÁ» ÇçòÅÀ°ºç¶ Ô» å» ÜÆò îÅÇÂÁÅ ÕðÕ¶ êÌíÈ ù
í¹¼ñ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÔ îÅÇÂÁÅ ÇÂÔÆ Õ¿î ÕðçÆ
ÔË ÇÕ êÌíÈ ù í¹ñÅ Çç¿çÆ ÔËÍ îé çÈÇôå Ô¯ Ü»çÅ ÔË,
Á×ó¶ ç¹×ó¶ ÇÖÁÅñ ÁÅ Õ¶, ÇÚ¼å ÇòÚ ô»åÆ éÔÄ
ðÇÔ¿çÆÍ ô»åÆ Õ¶òñ éÅî ÇòÚ ÔË Ã¯ ÁÃÄ å°ÔÅù ×¹ðÈ
éÅéÕ îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ çð×ÅÔ ÇòÚ¯ º ç¹ é ÆÁ» Áå¶
çÆé ç¯ò¶º ÔÆ ìÖÇôô ÕðÅÀ°ºç¶ Ô»Í å¶ð¶ Øð ÇòÚ ÁîÆðÆ
òÆ ìÔ¹å ðÔ¶×Æ Áå¶ ÁîÆðÆ ç¶ éÅñ èÅðîÕ ÇêÁÅð,
îÔ»ê¹ðô» çÅ ÃÇåÕÅð, ìÅäÆ éÅñ ÇêÁÅð íÆ ìÇäÁÅ
ðÔ¶×ÅÍ ÁÅê ÜÆ é¶ À°êðñÆ ÃÅÖÆ Ã¹äÅÂÆ ÔÆ ÃÆ ÇÜÃ
çÅ ÁÃð ÃðçÅð î¯Ôé ÇÃ¿Ø ÜÆ ìÔ¹å ×ÇÔðÅÂÆ éÅñ
ÕìÈñ ðÔ¶ ÃéÍ ìÚé ÕðÇçÁ» ÕÅëÆ Ãî» Ô¯ Ç×ÁÅ,
(ìÅÕÆ ê³éÅ DG å¶)
 ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË?
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ
ìÅéÆ å¶ î¹ÖÆ Çò. ×¹. ðÈÔÅéÆ Çîôé

(ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ç¶Ö¯, ÜéòðÆ Á³Õ, ê³éÅ - CF ) ÿ×Æ Ü¯×Æ éÅÇð ñêàÅäƨ
À°ðÇÞ ðÔÆ ð¿× ðà îÅäƨ
Ô¹ä î˺ ÁÃñÆ ×¼ñ ÕÇÔ¿çÅ Ô» ÇÕ î˺ ÇÜÔóÆ åËù ÇÕðå ÿܯ×Æ í¶ ÇÂÕåzÅ
ÁÕÅô çÆ ×¼ñ ÕÔÆ ÃÆ, ÔË å» ÁÕÅô ÔÆ éÅ êð Øó¶ Õðå¶ í¯× ÇìñÅÃÅ Ô¶¨
çÆ ÇìÁÅèÆ Ô¯ä ÕðÕ¶ Øó¶ çÅ ÁÕÅô, îÕÅé çÆ Û¼å ܯ Çêð¹ ÕðË Ã¹ èé åå° îÅé˨
å¶ Õ¿è» Ô¯ä ÕðÕ¶ îáÅ ÁÕÅô, ì¼çñ ԯ¶ Ô¯ä ÕðÕ¶ Çêð¹ èéÇÔ ÃÆ×ÅÇð ðÖË Ã¿×Åé˨
î¶ Ø Å ÁÕÅô Áå¶ Üç¯ º ì¼ ç ñ Ô¼ à Õ¶ îÔ» ÁÕÅô ÇîÇñ ¶Õåz òÃÇÔ Ççé° ðÅåÆ
ç¶ÇÖÁÅ, ÇìÁÅèÆÁ» çÈð Ô¯ ×ÂÆÁ» ÇÂà ÁÕÅô ò»×È¿ ÇêÌÀ° ç¶ èéÇÔ ÇçñÅÃÅ Ô¶¨
ÔÆ Ãí ÇÕÛ° ÜÅéäÔÅð ÇéðÆ ÇêÁÅð çÆ îÈðÇå ÁÅåîÅ èé îÅ×Ë ÇêÌÀ° ìÔ¹ ÇìÇè èÅò˨
ÔÆ ÔËÍ ÇÂö åð·» À°Ô êÌîÅåîÅ ÜñÅ-æñ», ÖÅñÆ å¶ Ü¯ êÅòË Ã¯ ÁÅÇä ÇçÖÅò˨
íðÆÁ» æÅò» ÇòÚ ÁÅê ÔÆ êÃÇðÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂÃ Â¶Õ òÃå° ÕÀ° êÔ¹ÇÚ é ÃÅÕË
ù ÁÃÄ Â¶Õ¿ÕÅð ÜÆ ÁÅÖç¶ Ô»Í À°Ô ÇéðÆ ÇÜ¿ç Ôé, èé ðÔåÆ íÈÖ ÇêÁÅÃÅ Ô¶¨ ê³éÅ - A@GB
å¶ðÆ ÇÜ¿ç òÆ úÔÆ Ôé, ÜÆò Áå¶ ç¶ Ô
î¶ ð Æ òÆ å¶ Ã¿ à Åð çÆ çÅ Ãì¿ è Õðî Áå¶
ÇÜ¿ç òÆ úÔÆ ÔéÍ ÇÕðå, Ã¿Ü¯× Áå¶
ÇÜÔó¶ 屿 Ü¿×ñ» ÇòÚ ÇòÜ¯× ç¶ Áà¼ñ
ÜÅéòð» ù ç¶ÖçÆ ÃÆ, Ô¹Õî ðÅÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ
îÅðçÆ ÃÆ À°é·» Ãí ÕðçÅ ÔËÍ íÅÂÆ
çÆ ÇÜ¿ç òÆ úÔÆ ÔéÍ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ÕÇÔä
À° Ô ìÔ¹ å ÔÆ ÇêÁÅð¶ ñ¼ × ¶ ÇÕ ðÅÜÕ° î ÅðÆ
Ôé, î˺ òÆ À°é·» Õ¯ñ ÜÆ! îË º ìÔ¹ å Ççé»
ÔÆ ÜÅäÅ ÔËÍ êð î˺ À°æ¶ 寺 ÇÂÕ¯ ìÚé Õð
ÜÅ Õ¶ òÖðÅ éÔÄ ÇðÔÅ Ô» ÇÜà ù
ðÇÔäÅÍ À° é · » çÅ ÔÆ å°ÃÄ ÃÇå ÕðÕ¶ î³é
ðÈ ê Ô¯ ÜÅäÅ ÔË Í åË ù ÇñÁÅ å» ÇÂà ç¶
Ö¹ô Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ ëñÃðÈê ÃÅð¶ ç¹Ö»
î˺ ܯ ÇéðÅ ÇêÁÅð ÔË çÅ ÖÅåîÅ Ô¯
À°Ã ÇòÚ ÃîÅÁ ÜÅäÅ ÜÅò¶×ÅÍ î˺ å°ÔÅù
ÔËÍ ÇÂÔ ×¼ñ å¶ð¶ ÃîÞ ÃîÞÅÀ° ä çÅ ïåé
ÇòÚ éÔÄ ÁÅÀ°äÆ, êð Ü篺 屿 ìÅð-ìÅð ÁÇíÁÅà ÕðçÅ Ô» ÇÕ å°ÃÄ ê³Ü å¼å çÅ ÃðÆð éÔÄ Ô¯Í î˺
Õð¶ × Æ À° à ò¶ ñ ¶ Ãí Õ° Þ å¶ ð ¶ Á¿ ç 叱 ÔÆ êÌ × à Ô¯ ÃîÞçÅ Ô» ÇÕ å°ÔÅù Ô¹ä å» êÈðÆ åð·» ÃîÞ ÁÅ
ÜÅò¶×ÅÍ î˺ åËù À°Ô ðÃåÅ çû×Å ÇÜà ù ÁÅåî Ç×ÁÅ Ô¯äÅ ÔË ÇÕ å±¿ ÁÅåîÅ Ô˺? ðÅÜÕ°îÅðÆ Þ¼à ÔÆ
îÅð× ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÜÃå¶ Úñ Õ¶ 屿 îËù Çîñ ÜÅò¶º×ÆÍ ÕÇÔä ñ¼×Æ, ÒÒíñ¶ ê¹ðô¯! îËù å» Õ°Þ òÆ ÃîÞ ÇòÚ
Ô¹ä î˺ åËù ×¼ñ ÃîÞÅÀ°ºçÅ Ô», 屿 ÇèÁÅé ç¶ éÅñ éÔÄ ÁÅÇÂÁÅ êð î˺ ÁÅåîÅ çÅ Á¼Öð ÷ðÈð ÇÃ¼Ö ÇñÁÅ
ùäÍ î¶ð¶ 寺 Ô¹ä êÈð¶ ÷¯ð éÅñ ì¯ñ éÔÄ Ô¹¿çÅÍ îËù ÔËÍ êÇÔñ» î˺ ÁÅêäÅ éÅî çÇÃÁÅ ÕðçÆ ÃÆ, Ô¹ä î˺
êåÅ ÔË ÇÕ ÃðÆð çÆÁ» ôÕåÆÁ» Ççé¯ Ççé Øà Ô¯ ÕÇÔ ÇçÁÅ Õð»×Æ ÇÕ î˺ ÁÅåîÅ Ô»Í êð î˺ üÚ
ðÔÆÁ» ÔéÍ ÇÂÕ Ççé ÇÂÃ é¶ ×¼ñ òÆ éÔÄ ÕðéÆÍ ÁÅÖçÆ Ô» ÇÕ îËù éÔÄ ÃîÞ ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ î˺
ÇÂÔ ÃðÆð Áå¶ ÇÂà ÇòÚ Ü¯ ÁÅåî å¼å ÔË ÇÂÔ Õðî» ÕÆ Ô»? êð îËù Õ°Þ ÚÅéäÅ ÇÜÔÅ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔË, Ô¹ä
ç¶ Ã¿Ü¯× éÅñ ÇÂռᶠԯ¶ ÔéÍ î˺ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÇÂÔ ðÅÜÕ°îÅðÆ éÔÄ ÃîÞçÆ, Ô¹ä
èÅðéÅ - ÇÕðå ÿܯ×Æ í¶ ÇÂÕåzÅ î˺ òÃåð» Ãî¶å ÁÅêä¶ òÜÈç ù ÁÅåîÅ ÔÆ î³éçÆ
Õðå¶ í¯× ÇìñÅÃÅ Ô¶ - B, B. Ô»Í Ü篺 î˺ ôÆô¶ ç¶ ÃÅî·ä¶ Öó·Æ Ô¹¿çÆ Ô» îËù ìóÆ Ö¹ôÆ
Õðå¶ í¯× ÇìñÅÃÅ Ô¶ - B, D. Ô¹¿çÆ ÔË ÇÕ îËù êåÅ ñ× Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ î˺ ðÅÜÕ°îÅðÆ
ÇÕðå ÿܯ×Æ í¶ ÇÂÕåzÅ.........Í éÔÄ, ÁÅåîÅ Ô»Í ÇÂà 寺 Á¼×¶ îËù ÃîÞä çÆ ñ¯ó
ÔÆ éÔÄÍ

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

19
 Ô¶ Ã̶ôà ê¹ðô! îËù å» Ü¶ Õ¯ÂÆ ×¼ñ ÃîÞ ÇòÚ
ÁÅÂÆ ÔË À°Ô ÇÂÔ ÔË ÇÕ î˺ ÇêÁÅð ÚÅÔ¹¿çÆ Ô», ÇÂÃ
寺 Á¼×¶ Ô¯ð îËù Õ¯ÂÆ ÃîÞä çÆ ñ¯ó éÔÄÍ î˺ å» Ô¹ä
ÇêÁÅð Çìé» ÇÜÀ°º éÔÄ ÃÕçÆÍ å±¿ îËù ÇÂÕ¼ñÆ Û¼â
Õ¶ éÅ ÜÅÂÆºÍ Ô¹ä òËç ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ ÷Öî áÆÕ Ô¯
ÇðÔÅ ÔËÍ îËù ìÔ¹å Ö¹ôÆ Ô¯ ðÔÆ ÔË Áå¶ î˺ Á³çð¯º
ÁðçÅà ÕðçÆ Ô» ÇÕ ÁË êÌç¶ÃÆ ÜÆ! å°ÃÄ ðÅ÷Æ Ô¯ Õ¶
Úñ¶ éÅ ÜÅäÅÍ î˺ å°ÔÅù ÁÅêä¶ Á³çðñÆÁ» íÅòéÅ
çÃçÆ Ô» ÇÕ å°ÃÄ Û¶åÆ-Û¶åÆ ðÅ÷Æ Ô¯ ÜÅò¯º, î˺ å°ÔÅù
ôÅÔÆ òÃåð êÇÔéÅ Õ¶ ÇÂÕ êÅö åñòÅð êÇÔéÅò»
Áå¶ çÈܶ êÅö åÆð» ç¶ í¼ÇæÁ» Ãî¶å ÕîÅé ñàÕÅò»Í
ܯ ÃÅⶠåì¶ñ¶ ÇòÚ Ãí 寺 ڿ׊دóÅ ÔË À°Ã ç¶ Ã¯é¶
òÅñÆ ÕÅáÆ ê¹ÁÅ Õ¶, Ú»çÆ çÆÁ» Ûä-Ûä ÕðçÆÁ»
ÞÅÜð» êÇÔéÅ Õ¶ å°ÔÅù À°Ã À°êð ÇìáÅò»Í ë¶ð ÁÅê»
Ü¿×ñ ÇòÚ Ú¼ñƶ, å°ÔÅù ÃÅðÅ Ü¿×ñ ÇçÖÅò», å°ÃÄ
ô¶ð, ÚÆå¶ ç¶Ö¯, Ü¿×ñ çÆ ÖÈìÃÈðåÆ ç¶Ö¯Í ë¶ð î˺ å°ÔÅù
ìÔ¹å ÔÆ ôðÇî³çÆ Ô¯ÂÆ-Ô¯ÂÆ À°æ¶ ñË Õ¶ ÜÅò» ÇÜæ¶ î˺
å°ÔÅù ô¶ð ÃîÞ Õ¶ ìÅä îÅÇðÁÅ ÃÆÍ î¶ð¶ 寺 À°Ô
Ö¹ôÆÁ» ûíÆÁ» éÔÄ Ü»çÆÁ» ܯ î¶ð¶ ÃÅî·ä¶ ÁÅ ðÔÆÁ»
ÔéÍ î˺ ÕÆ çû, îËù Õ°Þ òÆ êåÅ ÔÆ éÔÄ ñ× ÇðÔÅÍ
îË ù ÁË À ° º ñ×çÅ ÔË ÇÕ å¶ ð ¶ å¯ º ÇòÛ° ó Õ¶ ôÅÇÂç
ÇÜÀ°ºçÆ éÅ ðÔ»Í î¶ð¶ Á³çð ÇÂÕ Ô½ñ êË Ü»çÅ ÔË ÇÕ
ÇÂÔ êÌç¶ÃÆ ðÅ÷Æ Ô¯ Õ¶ ÁÅêä¶ Øð ù éÅ ÚÇñÁÅ
ÜÅò¶Í îËù Õ°Þ òÆ éÔÄ ÃîÞ ÁÅ ðÔÆ î˺ ÕÆ Õð»Í
êÇÔñ» îËù î» ìÅê éÅñ ìÔ¹å ÇêÁÅð ÃÆ, î˺ é¼á-
é¼á Õ¶ À°é·» çÆ ×¯çÆ ÇòÚ ìËáçÆ ÃÆÍ êð îËù 屿
ÁËé¶ À°Ú¶ ÇêÁÅð ç¶ î³âñ ÇòÚ êÔ¹¿ÚÅ ÇçåÅ ÔË, îËù
ñ×çÅ ÔË ÇÕ ÃÅð¶ ÿÃÅð ÇòÚ ÇêÁÅð ÔÆ ÇêÁÅð ÔËÍ
Ü¿ × ñÆ ìÈ Ç àÁ», ë¹ ñ », ÁÅìôÅð», î»-ìÅê, د ó ¶ -
دóÆÁ», ÔÅæÆ Ô¯ð ÃÅð¶ ÜÆò î˺ ÔÆ Ô»Í îËù ÁÅêäÅ
ÁÅê ñ×ç¶ ÔéÍ Ô¹ä î¶ðÆ Ã¹ðå À°Ã åð·» çÆ éÔÄ
ðÔÆ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÆ êÇÔñ» ÃÆÍ î˺ ÇÂÕ ì¶éåÆ ÕðçÆ Ô»
ÇÕ î˺ å¶ðÅ çðôé ç¶Ö Õ¶ ÔÆ ÇÜÀ°ºçÆ Ô»Í Ü篺 屿 ì¶Ô¯ô
Ô¯ Ü»çÅ Ô˺, î˺ ÇàÕàÕÆ ñ×Å Õ¶ ÇÂà ׼ñ çÆ êÌåÆå
ÕðçÆ Ô» ÇÕ å±¿ Ô¹ä Á¼Ö ÞêÕ¶º×Å, Ô¹ä é¶åð Ö¯ñ·¶º×Å
Áå¶ ÇÚÔð¶ å¶ î¹ÃÕðÅÔà ÁÅ Õ¶ î¹Ö 寺
òÅÇÔ........×¹ðÈ......., ÕÔ¶º×ÅÍ À°Ô Ãî» îËù ÇÕ¿éÅ Ú¿×Å
ñ×çÅ ÔË ÇÜÃ ç¶ ìÅð¶ îËù çÃäÅ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÅÍ î¶ð¶
Á³çð î¼ñ¯-îµñÆ ÇÂÔ íÅòéÅ êËçÅ Ô¹¿çÆ ÔË ÇÕ å°ÃÄ Û¶åÆ
寺 Û¶åÆ å¿çð¹Ãå Ô¯ò¯ºÍ î˺ ÇÂÕ ì¶éåÆ ÕðçÆ Ô» ÇÕ
ç¶Öƺ ÇÕå¶ îËù Û¼â Õ¶ éÅ Úñ¶ ÜÅäÅÍ Û¼â Õ¶ ÜÅä
éÅñ¯º ÇÕå¶ Ú¿×Å ÔË ÇÕ îËù å°ÃÄ ÁÅêä¶ Ô¼æÆ ÔÆ Öåî
Õð ç¶ò¯ºÍ îËù ÁÅêä¶ ç¯ô çÆ Ã÷Å íÆ Çîñ ÜÅò¶×Æ
å¶ îð Õ¶ ÇòÛ¯ó¶ ç¶ Ãñ· ÃÇÔä 寺 íÆ ìÚ ÜÅò»×ÆÍ
î˺ å¶ð¶ ÃÅî·ä¶ ðÅÜÕ°îÅðÆ éÔÄ, î˺ ÇÂÕ çÅÃÆ Ô» ÇÜÃ
é¶ ÇÂÕ ìÔ¹å íÅðÆ ×¹éÅÔ ÕÆåÅ, åËù ìÅä îÅð Õ¶
ÇÕ¿é¶ ç¹Ö ÇòÚ êÅÇÂÁÅÍ î˺ êÈðÆ åð·» ÇéðîÅä Ô¯ ×ÂÆ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
20
Ô», î¶ð¶ îé ÇòÚ ÇÕ¿éÅ ÚÅú ÔË ÇÕ î˺ å¶ðÆ ÚÅÕð
ìä Õ¶ ÕÅð ÕîÅò»Í î¶ð¶ îÅåÅ ÇêåÅ åËù ç¶Ö Õ¶ ÇÕ¿é¶
Ö¹ô Ô¯ä×¶Í Ü篺 ÇÂé·» ÚÅò» îñ·Åð» ÇòÚ Þðé·Åà»
Ö»çÆ å» î¶ð¶ Á³çð ÇÂÕ âì¯ ÇÜÔÅ íÆ êË Ü»çÅ ÔË
Áå¶ ÃÇÔî éÅñ î˺ ù¿Øó Ü»çÆ Ô» ÇÕ Ü¶ ÇÂÔ êÌç¶ÃÆ
ðÅ÷Æ Ô¯ Õ¶ ÚÇñÁÅ Ç×ÁÅ Çëð î¶ðÅ ÕÆ ÔÅñ Ô¯ò¶×Å,
î˺ å» À°Ã¶ Ã ÇÂà ÇìÌÔ¯º üà éÅñ îð ÜÅò»×ÆÍ
Ô¶ íñ¶ ê¹ðô! î˺ å¶ðÆ ì¶Ô¯ôÆ ÇòÚ êÇÔð» ì¼èÆ å¶ðÆ
ÚÅðêÅÂÆ êÅà ìËáÆ ðÇÔ¿çÆ Ô» î¶ð¶ î» ìÅê ÁÅÀ°ºç¶ Ôé
À°Ô ç¶Öç¶ ÔéÍ î˺ ùÇäÁÅ ÔË ÇÕ î¶ð¶ ðÅá ÇêåÅ ÜÆ
î¶ðÆ îÅåÅ ù ÕÇÔ ðÔ¶ ÃÆ ÇÕ ÕÅÕÆ ù ÇÂà êÌç¶ÃÆ
éÅñ ÇêÁÅð Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂÃ é¶ ìÔ¹å ç¹Ö î³éäÅ
ÔË Ü¶ ÇÂÔ ÃðÆð Û¼â Ç×ÁÅÍ î˺ òËç ÜÆ ù ÇÕÔÅ ÔË
ÇÕ îÇԿ׶ 寺 îÇÔ¿×Å Õ°ôåÅ ÇñÁÅ Õ¶ ÇÂà ù Ççú,
ÇÂÔ å°ðé Çëðé ñ× ÜÅò¶Í
íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ é¶ ÃÅð¶ ìÚé Ã¹ä¶ Áå¶ ÃîÞ ×¶
ÇÕ ÇÂà í¯ñÆ ñóÕÆ ù î¶ð¶ òÜÈç éÅñ ÇêÁÅð Ô¯ Ç×ÁÅÍ
ÇÂÔ îËù ÃîÞ éÔÄ ÃÕÆ êð ô¹Õð ÔË ÇÕ ÇÂÃç¶ ÇêÁÅð
ÇòÚ êÇòåðåÅ ÔË, ô¹èåÅ ÔË, À°Ú ÁÅÚðäåÅ ÔË, ÇÂÔÆ
ÇêÁÅð Ü篺 éÅî ÇÃîðé òñ êñî¶×Å å» ÇêÁÅð ç¶
ÇÖÚ¶ ԯ¶ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ÇÂæ¶ ÷ðÈð ÁÅÀ°ä×¶Í íÅÂÆ
Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ì¯ñ¶ ÇÕ ìÆìÅ! å¶ðÆÁ» î˺ ÃÅðÆÁ» íÅòéÅò»
ÃîÞÆÁ» Ôé êð 屿 ܯ î¶ð¶ 寺 ìÚé ñ˺çÆ Ô˺ ÇÕ å±¿
îËù Û¼â Õ¶ éÅ ÜÅÂƺ, ìÆìÅ! î˺ å» Ô¹ÕîÆ ì¿çÅ Ô»Í
î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ çÅ ìÚé î¶ð¶ ÿÃÅð 寺 ÜÅä çÅ ÔËÍ ÇÂÕ
×¼ñ ïÅç ð¼ÖÄ, î˺ ÃðÆð Û¼â Õ¶¶ òÆ ÇÜÀ°ºçÅ ðÇÔäÅ ÔË
êð ܯ Á¼Ö å¶ð¶ Õ¯ñ ÔË ÇÂé·» éÅñ î˺ åËù é÷ð éÔÄ
ÁÅÀ°äÅÍ î˺ å¶ð¶ Á³çð òÆ Ô¯ò»×Å Áå¶ ìÅÔð òÆ Ô¯ò»×Å
êð ܶ 屿 îËù ÇîñäÅ ÔË å» î˺ åËù çÃçÅ Ô» ÇÕ éÅ
ÔÆ î˺ ÃðÆð ÇòÚ ðÇñÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ êÅäÆ Ô», éÅ ÔÆ î˺
å¼å» ÇòÚ¯º Á×éÆ å¼å Ô», éÅ ÔÆ î˺ ÔòÅ Ô», î˺ å»
ܯå ÃðÈê Ô», î¶ðÅ éÅô Õç¶ éÔÄ Ô¯äÅÍ î˺ ÃçÆò-
ÃçÆò Ô» êð ÇÂÕ ×¼ñ ïÅç ð¼Ö, ÇÂà ç¶Ô òÅñ¶ ÃðÆð
ÇÜà ÇòÚ å±¿ ÁËéÅ ÇêÁÅð êÅ ìËáÆ Ô˺ ÇÂÃ é¶ ÇìéÃ
ÜÅäÅ ÔËÍ ÇÂà ÇòÚ¯º Ô¹Õî ç¶ éÅñ î˺ ÇéÕñ ÜÅäÅ ÔËÍ
î˺ Çéð¯ñ ܯå Ô», î˺ êðî ÇÜ¿ç éÅñ ðÇñÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ
êðî ÁÅêÅ Ô»Í Ü¯å ÃçÆòÆ Ô¯ºç Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË, ÇÂÔ
ÃçÅ ÕÅÇÂî ðÇÔ¿çÆ ÔË, ÇÂÕ ðà ðÇÔ¿çÆ ÔË, ÃÇå ÔË, Ú¶åé
ÔË, êÈðé Áé§ç ÔËÍ ÇÜÔó¶ ÇêÁÅð çÅ Áé°íò 屿 Õð
ðÔÆ Ô˺, ÇÂÔ å¶ð¶ Á³çð ܯ ÁÅåîÅ ÔË À°ÃçÅ êÌÕÅô Û¶åÆ
ÔÆ Ô¯ä òÅñÅ ÔËÍ åËù À°Ô Á¼Ö Çîñ ÜÅäÆ ÔË, À°Ô
ÇêÁÅð ÇÜà ù 屿 çðÖå» ç¶ êÇåÁÅ ÇòÚ, êÅäÆÁ»
çÆÁ» ÁÅìôÅð» ÇòÚ, ì¹ñì¹ñ ç¶ ×Æå» ÇòÚ, Õ¯ÇÂñ ç¶
ÇêÁÅð íð¶ ×Æå» ÇòÚ, Ôð ÚÆ÷ ÇòÚ Áé° í ò Õð
ÃÕ¶×ÆÍ Ü篺 À°Ô Á¼Ö åËù Çîñ ×ÂÆ, À°Ô Õ¿é åËù Çîñ
׶ À°Ã ò¶ñ¶ 屿 À°æ¶ ÔÆ ÁÅ ÜÅò¶º×Æ ÇÜæ¶ ÜÅ Õ¶ î˺
ðÇÔäÅ ÔËÍ À°æ¶ çÉËô éÔÄ ÔË, ÞÈá Õ¯ÂÆ éÔÄ ÔËÍ À°æ¶ ÜÅ
Õ¶ ÇÂÕ Ô¯ ÜÅäÅ ÔËÍ å±¿ îËù ÃðÆð ÕðÕ¶ éÅ ç¶Ö, î˺
ÇÂÔç¶ ÇòÚ ðÇÔ¿çÅ Ô», À°Ãù êÛÅäÍ å±¿ òÆ ÁÅêäÅ
ÁÅê ÃðÆð ÕðÕ¶ éÅ ç¶Ö, 屿 ÇÂà ÇòÚ ðÇÔä òÅñÆ
ÔËºÍ å±¿ î¶ðÅ ìÚé î³éÆ ÇÜà ðÃå¶ ðÅÔÄ î˺ ÇÂ涶 êÔ¹¿ÇÚÁÅ
Ô», À°Ô î˺ åËù çû×ÅÍ À°Ã ðÃå¶ å¶ Ççzó·åÅ éÅñ
Ú¼ñÄÍ
êð ÁÜÆì ×¼ñ Ô¯ ðÔÆ ÔËÍ À°Ô ìÅð-ìÅð ÕÇÔ
ðÔÆ ÔË ÇÕ îËù Û¼â Õ¶ éÅ ÜÅÂƺ, íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ
Ç×ÁÅé ÇçzôàÆ éÅñ À°Ã ù ÃîÞÅÀ°ä çÅ ïåé Õð
ðÔ¶ ÔéÍ
À°Ã ò¶ñ¶ ÁÅê é¶ ÃîÞÅÀ°ä ñÂÆ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇÂÔ
ܯ ÃðÆð ÔË ÇÂÔ ê¿Ü å¼å» çÅ ìÇäÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ Ü篺
ÇÂà ÇòÚ ðÈÔ çÅÖñ Ô¯ Ü»çÆ ÔË ÇÜÃù ÁÃÄ ÜÆò
ÁÅåîÅ ÁÅÖç¶ Ô», ÇÂÔ ÃðÆð, ÇÂÔ ç¶Ô À°Ãç¶ ç¹ÁÅñ¶
Çñêà Ü»çÆ ÔËÍ ç¯ ðÈê 寺 ÇÂÕ ðÈê Ô¯ Ü»ç¶ Ôé À°Ã
ÜÆò ù À°Ã çÆ Ã¼åÅ ðÅÔÄ ç¶Ô ÇòÚ ÁÅÀ°ä òÅñ¶
í¯×» ÇìñÅû ç¶ Áé§ç çÆ ÇÖ¼Ú êÌ×à ÕðçÆ ÔËÍ À°Ã
ù ÕÇÔ¿çÆ ÔË ÇÕ åËù ÇçÃçÅ éÔÄ ÔË êð ç¶Ö 屿 î¶ðÅ
ÃÅæÆ ìÇäÁÅ Ô˺ å¶ î˺ åËù Á¼Ö» ðÅÔÄ ÇÕ¿é¶ Ççzô ÇçÖÅ
ðÔÆ Ô», ÇÕ¿éÆÁ» ÖÈìÃÈðå òÅçÆÁ» ÇçÖÅ ðÔÆ Ô», Õ¿é»
ðÅÔÄ ÇÕ¿é¶ Çî¼á¶ ×Æå ùäÅ ðÔÆ Ô», ðÃéÅ ðÅÔÄ ÇÕ¿é¶
ïÔä¶-ïÔä¶ Ã¹ÁÅçÈ í¯Üé» çÅ Áé°íò ÕðÅ ðÔÆ Ô»Í
éÅÃÕÅ ðÅÔÄ ÇÕ¿éÆÁ» ù׿èÆÁ» çÅ Áé°íò ÕðÅ ðÔÆ
Ô», ÁÅêä¶ Ãêðô ðÅÔÄ åËù ÇÕ¿é¶ Áé§ç ÇòÚ, îè¹ðåÅ
ÇòÚ ÇñÜÅ ðÔÆ Ô»Í î¶ð¶ ÇòÚ ÇÕ¿é¶ í¯× Ôé, Ôð åð·»
éÅñ î˺ å¶ðÆ Ã¶òÅ Õð ðÔÆ Ô» êð ÇÂÕ ×¼ñ 屿 î¶ðÆ
î³é ÇÕ î¶ðÆÁ» ÇÂé·» öòÅò» çÆ Õçð Õð, î˺ å¶ð¶
À°å¯º دñ عîÅÂÆ Ô¯ ðÔÆ Ô», î˺ åËù ÁÅêäÅ ÃðÈê ÔÆ
ìäÅ ÇñÁÅ ÔËÍ îËù ìÔ¹å Ö¹ôÆ Ô¹¿çÆ ÔË Ü篺 î˺ åËù
ç¶ÖçÆ Ô» ÇÕ å±¿ î¶ð¶ éÅñ عñ Çîñ Ç×ÁÅ ÔËºÍ îËù
ÇÕ¿éÆ êÌÿéåÅ Ô¹¿çÆ ÔË Ü篺 屿 ÕÇÔ¿çÅ ÔË ÇÕ î˺ ç¶Ô
Ô»Í îËù ÇÂà ׼ñ çÆ ìÔ¹å Ö¹ôÆ Ô¹¿çÆ ÔË ÇÕ î¶ð¶ å¶
å¶ð¶ ÇòÚ ëðÕ éÔÄ ÔËÍ êð î¶ð¶ Á³çð ÇÂÕ âð Úñ
ÇðÔÅ ÔË ÇÕ å±¿ îËù Û¼â Õ¶ ÚÇñÁÅ ÜÅò¶º×ÅÍ îËù Û¼â
Õ¶ éÅ ÜÅÂƺ î˺ å¶ðÆ ì»çÆ Ô», ܯ ÕÔ¶×Å À°Ô î˺ ÕÅð
Õðé ù ÇåÁÅð Ô»Í
êð À°Ô ÜÆò Õç¶-Õç¶ îÔ»ê¹ðô» çÆ Ã¿×å ÇòÚ
ÜÅ Õ¶ ÁÅêä¶ ÁÅê ù ç¶Ô 寺 òÖðÅ òÜÈç î³é ñ˺çÅ
ÔË Áå¶ ÇÂÔ òÆ ÜÅä Ü»çÅ ÔË ÇÕ î˺ Õðî Áå¶ ÇÕðå
çÅ ì¿Çé·ÁÅ Ô», Ã¿Ü¯× å¶ ÇòÜ¯× ç¶ Çéïî ÁèÆé Ô¹Õî
ÇòÚ ÁÅÀ°ºçÅ Ô» Áå¶ Ô¹Õî ÇòÚ ÚÇñÁÅ Ü»çÅ Ô»Í
íÅò î˺ ç¶Ô ç¶ í¯×» ç¶ ÇòÚ Çñêå Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ
ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÇÂÔ òÆ ÕÇÔ Çç¿çÅ Ô» ÇÕ î˺ îð
ÜÅäÅ ÔË, î˺ ç¶Ô Û¼â ÜÅäÆ ÔË Áå¶ ÇÂÔ òÆ î˺ å»
ÕÇÔ¿çÅ Ô» ܶ Õ¯ÂÆ å¼å ì¶åÅ îÔ»ê¹ðô îËù ç¶ÔòÅç
21
寺 Û°âÅ Õ¶ î¶ð¶ ÁÃñÆ ÃðÈê çÅ Ç×ÁÅé ÕðÅ ç¶ò¶Í
ï ÇÂÔ ÜÆò ç¶Ô çÆÁ» ÕÆåÆÁ» ì¶éåÆÁ» ùä Õ¶ ÔÃ
ê˺çÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÜÅäçÅ ÔË ÇÕ î˺ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔË, ç¶ÔÆ
ù ÇÂà ׼ñ çÅ í¶å éÔÄ Çç¿çÅÍ Ü篺 Ô¹Õî ÇòÚ ì¹ñÅ
ÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË , À° à ò¶ ñ ¶ ÇÂÔ ç¶ Ô ù Û¼ â ä çÆ
ÇåÁÅðÆ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂÔ Ã¹¿çð ç¶Ô ì¶éåÆÁ» ÕðçÆ ÔË
ÇÕ î˺ å¶ð¶ òÅÃå¶ ÃÅðÆ Ç÷¿ç×Æ Õ°ðìÅé Õð ÇçåÆ,
ÇÕ¿é¶ ÇòÇôÁ» ç¶ Áé§ç í¯×Ŷ, Á¼ÖÆÁ» ðÅÔÄ ÇÕ¿éÅ Õ°Þ
ÇçÖÅÇÂÁÅ, Õ¿é» ðÅÔÄ ÇÕ¿é¶ Ã¯Ôä¶ ×Æå ùäŶ, ÇÜÔíÅ
ðÅÔÄ åð·»-åð·» ç¶ Ã¹ÁÅç ÚÖŶ, éÅÃÕÅ ðÅÔÄ ÇÕ¿éÆ
ù׿èÆ Áå¶ Ãêðô ðÅÔÄ Çռⶠò¼â¶ í¯×» ÇòÚ åËù
Áé§ç ÕðÅÇÂÁÅÍ êð 屿 î¶ðÆ Õçð éÔÄ ÜÅäÆÍ å±¿ îËù
Õç¶ íð¯ÃÅ éÔÄ ÇçòÅÇÂÁÅ ÇÕ î˺ åËù Û¼â Õ¶ éÔÄ
ÜÅò»×ÅÍ À°Ã ò¶ñ¶ ÜÆò ÔÃçÅ ÔË ÇÕ î˺ å» ÕÂÆ ç¶Ô»
ÇòÚ Áé§ç îÅäçÅ ÇëÇðÁÅ Ô»Í ç¹Ö íÆ ç¶Ö¶ Ôé, ùֻ
ç¶ ÞÈචíÆ ñ¶ ÔéÍ À°Ô ç¶Ô ÕÇÔ¿çÆ ÔË ÇÕ å¶ð¶ ÁÅÃð¶
ÔÆ î¶ðÆÁ» Á¼Ö» ç¶ÖçÆÁ» Ôé, å¶ð¶ ÁÅÃð¶ ÔÆ î˺ ÃðÆðÕ
í¯× í¯×çÆ Ô», å¶ð¶ ÁÅÃð¶ ÔÆ î¶ðÅ îÅä ÔË, î¶ðÆ
ÕÆîå ÔË, ܶ 屿 Ô˺ å» î¶ð¶ ÃÅð¶ Á³× Áî¹¼ñ Ôé, å¶ð¶
Çìé» éÅ î¶ðÆÁ» Á¼Ö» é¶ ò¶ÖäÅ ÔË, éÅ Õ¿é» é¶ Ã¹äéÅ
ÔË, î¶ðÆ Ã¹¿çðåÅ ÇÖé ÇòÚ î¹ðÞÅ ÜÅäÆ ÔË, îËù Û¶åÆ
寺 Û¶åÆ î¶ð¶ éÅñ ÇêÁÅð Õðé òÅñ¶ Ãì¿èÆÁ» é¶ Øð¯º
Õ¼ã Õ¶ îÃÅä» ÇòÚ ñË ÜÅäÅ ÔËÍ ç¶Ö ÇêÁÅÇðÁÅ! å¶ð¶
Çìé» î˺ ÇîàÆ ìä ÜÅäÅ ÔË, îËù ÇÕö é¶ ÜñÅ ç¶äÅ
ÔË, ÇÕö é¶ êÅäÆ ÇòÚ ð¯ó· ç¶äÅ ÔË Áå¶ ÇÕö é¶
ÕÅò» Õ°ÇåÁ» ç¶ ÖÅä ù ù¼à ç¶äÅ ÔËÍ î¶ðÅ ì¹ðÅ ÔÅñ
Ô¯ ÜÅò¶×Å, 屿 î¶ð¶ êðÀ°êÕÅð» ù Õç¶ å» ïÅç ð¼Ö
å¶ Õç¶ å» ÕÇÔ ÇÕ î˺ åËù Û¼â Õ¶ éÔÄ Ü»çÅÍ
À°Ã ò¶ñ¶ ÜÆò ÔÃçÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ÜÅäçÅ ÔË
ÇÕ î˺ ÇÂà ç¶Ô ÇòÚ ÃçÅ éÔÄ ðÇÔäÅÍ î˺ ÚÇñÁÅ
ÜÅäÅ ÔË, ÇÂà ç¶Ô ù éÅ ÔÆ ÁÅåî òÃå± çÅ Ç×ÁÅé
ÔË, éÅ ÔÆ ÇÂÔ ÜÆò ÁÅåîÅ òÃå± åÕ êÔ¹¿Ú ÃÕçÅ
ÔËÍ À°Ô òÆ ç¶Ô Û¼â Õ¶ íàÕçÅ ÇëðçÅ ÔË, Õç¶ Õ¯ÂÆ
ç¶Ô èÅðçÅ ÔË, Õç¶ Õ¯ÂÆÍ ÇÂà ù ç¶ÔÆ ÇòÚ ÃîŶ
ԯ¶ éÅî çÅ êåÅ éÔÄ ÚñçÅ Áå¶ òÅôéÅò» çÆÁ»
êËçÅ ÕÆåÆÁ» í¹¼Ö» Áå¶ ÇêÁÅû éÅñ êÆóå ÔËÍ ÇÂÔ
ç¶Ô ìÚêé 寺 ܹÁÅéÆ ÇòÚ ÁÅÂÆ, ܹÁÅéÆ å¯º ì¹ã¶ê¶
ÇòÚ ÚñÆ ×ÂÆÍ ÇÂÃ ç¶ ÃÅæÆ ÇÂà ù Û¼âä ñ× ×¶Í
Õ¿é» å¯º ؼà ùäé ñ× Ç×ÁÅÍ ÜÆíŠ寺 ææñÅ Õ¶
ì¯ñä ñ× Ç×ÁÅÍ Ô¼æ êËð Õ¿ìä ñ× ×¶, ÇÂà ç¶ÔÆ
ù êåÅ ñ× Ç×ÁÅ ÇÕ î¶ðÆ ì¶ìÃÆ ç¶Ö Õ¶ ÇÂÔ ÜÆò
íÆ îËù Û¼â Õ¶ ÚÇñÁÅ ÜÅò¶×ÅÍ ÇÂÃåzÆ ðÈê ç¶ÔÆ ì¶éåÆ
ÕðçÆ ÔË ÇÕ î¶ð¶ ÇòÚ éÅî ÃîÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, 屿
À°Ã çÅ Áé§ç îÅä ë¶ð åËù ìÔ¹åÆÁ» ç¶Ô» ÇòÚ ÜÅä
çÆ ñ¯ó éÔÄ ðÔ¶×ÆÍ î˺ åËù ÃÇåÃ¿× ÇòÚ ñË Ü»çÆ
Ô», À°æ¶ 屿 å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô» ç¶ ìÚé ùä Õ¶ ÁÅåî
òÃå± ù êÌÅêå ÕðÍ î˺ åËù ÇòÇôÁ» ÇòÚ ñÅ Û¼ÇâÁÅ,
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ÇÂÔ î¶ðÆ ìóÆ íÅðÆ í¹¼ñ ÃÆ, Ô¹ä î¶ð¶ ÃÅæÆ îËù Û¼â ÇÜå° À°åðË íÈÖ ÇêÁÅÃÅ Ô¶¨
×Â¶Í ÕÆ Õð» ì¶òÃ Ô»Í Ã×ñ¶ Õðî èðî Ü¹× ÃÅèŨ
Úìä Úñé ðå¿é ö ùäÆÁð ìÇÔ ×¶¨ Çìé° ÔÇð ðà ùֹ Çå« éÔÆ ñÅèŨ
Ô¶ó¶ î¹åÆ èÅÔ Ã¶ ÜÅéÆ ÚÇñ ׶ÍÍ ê³éÅ - ACHA íÂÆ Ç´êÅ éÅéÕ Ãåÿ׶
åÀ° èé Çêð Áé¿ç À°ñÅÃÅ Ô¶¨
Ô¹ä îËù ñ×çÅ ÔË ÇÕ å±¿ òÆ îËù Û¼â ÜÅò¶º×Å
îË ù Áëï à òÆ ÔË ÇÕ îË º åË ù ç¹ é ÆÁ» ç¶ ÁÜÈ ì ¶
èé Á³èÆ Çêð¹ Úê« ÇÃÁÅéŨ
ÇçÖÅÀ°ä ÇòÚ ñÅ Û¼ÇâÁÅÍ å¶ð¶ Õ¿é» ù ×Æå ùäé ê³Ú åå° ÕÅ ðÚé ðÚÅéŨ
ÇòÚ ñÅ Û¼ÇâÁÅÍ åËù í¯×» ÇòÚ ñÅ Û¼ÇâÁÅ, êð î˺ ÇÜù òÖð ÕÀ° å°î ÁŶ
Ô¹ä ÕÆ Õð»? å¶ð¶ 寺 ì×Ëð î˺ ÇîàÆ çÆ ã¶ðÆ Ô»Í î¶ð¶ ÔÔ¹ ï êÅÇÂú ÃÇå×¹ð êÅÃÅ Ô¶¨
ÇòÚ ìÔ¹å ÕÆîåÆ ÚÆ÷» éÅî òð×ÆÁ» Ãé, 屿 À°Ô èé ÕÔË å± òù îË éÅñ¶¨
êÌÅêå ÕðéÆÁ» ÃéÍ ÇêÌÁ ùÖòÅÃÆ ìÅñ ×¹êÅñ¶¨
å°ÞË ÇìéÅ ÔÀ° ÇÕå ÔÆ é ñ¶ÖË
éÀ°ÇéÇè Á³ÇîÌå° êÌí ÕÅ éÅ
òÚé° ç¶ÇÔ Û¯Çâ é ÜÅÃÅ Ô¶¨
ç¶ÔÆ îÇÔ ÇÂà ÕÅ ÇìÃÌÅ
ÇêÇð ÕÇÔÁÅ ÔÀ° Ô¹ÕîÆ ì¿çŨ
ù¿é ÃîÅÇè ÁéÔå åÔ éÅç¨
úÔ¹ íÅð¯ áÅÕ°ð¹ ÇÜù ÕÅÇä é Û¿çŨ
ÕÔé° é ÜÅÂÆ ÁÚðÜ ÇìÃîÅç¨ ê³éÅ - BIC
ÇÜÚð¹ ðÅÖË ÇåÚð¹ å°î ÿÇ× ðÔäÅ
À°Ã ÜÆò é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ã¼ÚÆ ×¼ñ î˺ åËù çû ÜÅ Ãç¶ å À±Çá ÇÃèÅÃÅ Ô¶¨
î˺ ðû ÇòÚ Çñêå Ô¯ Ç×ÁÅ, î˺ Ö¹¿Þ Ç×ÁÅ, ܯ ÚÆ÷ ÜÀ° ÇêÌÁ ìÚé ÕÔ¶ èé ÃÅÚ¶¨
î˺ ñËä ÁÅÇÂÁÅ ÃÆ À°Ã 寺 î˺ ò»ÞÅ ðÇÔ Ç×ÁÅ êð èé ÕÛ± é ÃîÞË Ú¿ÚÇñ ÕÅÚ¶¨
Ô¹ä î˺ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔËÍ î˺ Ô¹ÕîÆ ì¿çÅ Ô» ÇÜà áÅÕ¹ð ìÔ¹Çð ìÔ¹Çð Çêð ÔÆ Ã¿×¹ îÅ×Ë
çÅ î˺ ÚÅÕð Ô» À°Ô ì¶î¹ÔåÅÜ ÔË, À°Ã é¶ ÇÜ¿é¶ Ççé úÔ¹ ìÅå ÜÅéË ÕÇð ÔÅÃÅ Ô¶¨
å¶ð¶ éÅñ ðÖäÅ ÔË î˺ ðÔ»×Å, Ü篺 üç ÇñÁÅ î˺ À°á ÁÅÂÆ ÁÅÇ×ÁÅ ÇêðÔ¹ ì¹ñÅÇÂÁŨ
Õ¶ ÚÇñÁÅ ÜÅò»×ÅÍ éÅ èé ê¹ÛÆ é îåÅ êÕÅÇÂÁŨ
ç¶ÔÆ ù ÇÂé·» üڶ ìÚé» çÆ ÃîÞ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÆÍ À±Çá ÇÃèÅÇÂú Û±àÇð îÅàÆ
À°Ô ë¶ð ìÅð-ìÅð ÇÂà ù ÁÅêä¶ éÅñ ðÇÔä ñÂÆ ç¶Ö¹ éÅéÕ Çîæé î¯ÔÅÃÅ Ô¶ÍÍ
ÕÇÔ¿çÆ ÔË êð ÜÆò ÔÅÃÅ ÕðÕ¶ Ç×äçÅ ÔËÍ ÇÂà åð·» ð¶ îé ñ¯íÆ Ã¹Çä îé î¶ð¶¨
Õðç¶ Õðç¶ ÜÆò ù Ô¹Õî ÁÅ Ç×ÁÅ, ÜÆò é¶ ç¶ÔÆ ÃÇå×¹ð¹ öÇò Ççé° ðÅÇå Ãç¶ð¶¨
ù çÇÃÁÅ òÆ éÔÄ ÇÕ å±¿ ÇêÛ¯º À°çÅà éÔÄ Ô¯äÅÍ Çìé¹ ÃÇå×¹ð êÇÚ îȶ ÃÅÕå
À°Ã ù êåÅ ÔË ÇÕ î¶ð¶ Ü»ÇçÁ» ÔÆ ÇÂÃ é¶ ÇîàÆ çÆ, Çé×¹ð¶ ×Çñ Üî ëÅÃÅ Ô¶¨
ùÁÅÔ çÆ ã¶ðÆ ìä ÜÅäÅ ÔËÍ Ã¯ ÜÆò Û¼â Õ¶ ÚÇñÁÅ îéî¹ÇÖ ÁÅòË îéî¹ÇÖ ÜÅò˨
Ü»çÅ ÔË ÇÂÔ Çî¼àÆ ìä Ü»çÆ ÔËÍ îéî¹ÇÖ ÇëÇð ÇëÇð Ú¯àÅ ÖÅò˨
ÇÜåé¶ éðÕ Ã¶ îéî¹ÇÖ í¯×Ë
À°Ã ò¶ñ¶ íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
×¹ðî¹ÇÖ ñ¶ê¹ é îÅÃÅ Ô¶¨
ðÅÜÕ°îÅðÆ ÜÆ! å°ÃÄ ÁÃñÆÁå ù ÃîÞ¯ î˺ å°ÔÅù
×¹ðî¹ÇÖ Ã¯Ç ÇÜ ÔÇð ÜÆÀ° íÅÇÂÁŨ
ç¶ÔÆ, ðÈÔ ç¶ Ã¿Ü¯× Áå¶ ÇòÜ¯× çÅ êÌÃ¿× çÇÃÁÅ ÔËÍ
Çåù ÕÀ°ä° ÇîàÅòË ÇÜ êÌÇí êÇÔðÅÇÂÁÅÍÍ
ÁÃÅù ÇÂÔ Üéî ÃÇå×¹ðÈ çÆ Ã¶òÅ Õðé òÅÃå¶ êÌÅêå
ÃçÅ Áé§ç¹ Õð¶ ÁÅé§çÆ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ îéî¹Ö å» ç¹Ö çÅ Ö¶å Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË,
ÇÜù ÇÃðêÅÀ° êÇÂÁÅ ×Çñ ÖÅÃÅ Ô¶¨
î˺ ìÇñÔÅð Ü»çÅ Ô» ÁÅêä¶ ÃÇå×¹ðÈ å¯º, À°Ô ùֻ çÅ
ÔÀ° ìÇñÔÅðÆ ÃÇå×¹ð êÈð¶¨
çÅåÅ ÇÂæ¶ òÆ ìÔ¹ó¶×Å, 屿 ìÚé çÆ ÕîÅÂÆ ÕðÍ î¶ð¶
ÃðÇä Õ¶ çÅå¶ ìÚé Õ¶ ÃÈð¶¨
ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ Øà-Øà ÇòÚ ÇòÁÅêÕ êÌíÈ çÅ ðÈê Ôé
ÁËÃÅ êÌí¹ ÇîÇñÁŠùÖçÅåÅ
À°Ô åËù À°æ¶ ÔÆ êÔ¹¿ÚÅ ç¶ä׶ ÇÜæ¶ ÜÅ Õ¶ î˺ ðÇÔäÅ
ÇòÛ°Çó é Õå ÔÆ ÜÅÃÅ Ô¶¨
òÃäÅ ÔËÍ ë¹ðîÅé ÔË -
×¹ä ÇéèÅé ÇÕÛ¹ ÕÆî é êÅÂƨ
Â¶Õ òÃå° ÕÀ° êÔ¹ÇÚ é ÃÅÕË ØÇà ØÇà êÈÇð ðÇÔú Ãí áÅÂƨ
èé ðÔåÆ íÈÖ ÇêÁÅÃÅ Ô¶¨ éÅéÕ ÃðÇä çÆé ç¹Ö í¿Üé
èé ÕðË ÇìéÀ° ç¯À± Õð ܯð˨ ÔÀ° ð¶ä å¶ð¶ ܯ çÅÃÅ Ô¶¨ ê³éÅ - A@GC
ÇêÌÁ êðç¶Çà é ÜÅÔ¹ òÃÔ¹ ØÇð î¯ð˨
ÃÅèÿ×å ÜÆ! ÁÅê é¶ ×¹ðìÅäÆ Áé°ÃÅð ç¶Ô
ÁËÃÅ ìäܹ ÕðÔ¹ Ç×ÌÔ íÆåÇð
Áå¶ ÜÆò ÁÅåîÅ ç¶ Ãì¿è ìÅð¶ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ çÆ ìÅäÆ

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

22
ðÅÔÄ Ãðòä ÕÆåÅ ÇÕ ðÈ Ô Áå¶ ÜÆò çÅ ÇîñÅê
ÇÕðå å¶ Ã¿Ü¯× éÅñ Ô¹¿çÅ ÔËÍ ÇÕÔ¯ ÇÜÔÅ ÃðÆð ÇÕÃ
ðÈÔ ù ÇîñäÅ ÔË ÇÂÔ ÇÂÕ ×¹¿Þñ ÔËÍ ÜÆò ÃðÆð Û¼â
Õ¶ ÇÕæ¶ ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË, ÇÕæ¶ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇÕ毺 ÁÅÀ°ºçÅ
ÔË ÇÂÔ ÕÇÔäÅ ìÔ¹å î¹ôÕñ ÔË -
ÇÕæÔ¹ À°êÜË ÕÔ ðÔË ÕÔ îÅÇÔ ÃîÅò˨
ÜÆÁ Ü¿å ÃÇí ÖÃî Õ¶ ÕÀ°ä° ÕÆîÇå êÅò˨
ê³éÅ - AAIC
ÇÂÕ ÃðÆð ÓÚ¯º ÇéÕñ Õ¶ çÈÜÅ ÃðÆð ÇÕÔ¯ ÇÜÔÅ
ÇîñçÅ ÔË ÇÂÔ ÃÅⶠòÅÃå¶ ì¹ÞÅðå» ÔÆ ÔéÍ êð Ü篺
ÁÃÄ ×¹ð ÇÂÇåÔÅà ù òÅÚç¶ Ô» å» ÃÅù Õ°Þ Ã¿Õ¶å
Çîñç¶ Ôé ÇÜé·» ðÅÔÄ ÃÅù Çéðä¶êÈðòÕ Ã¯ÞÆ Ô¹¿çÆ ÔË
ÇÕ ÇÂÔ ÜÆò ÃðÆð ðÅÔÄ Õðî ìÆÜçÅ ÔË, ÔÀ°îË ç¶
ÁèÆé Õðî ÕðçÅ ÔË, Õ°Þ Ú¿×¶ Õðî òÆ ÕðçÅ ÔË
Áå¶ Õ°Þ îÅó¶ Õðî òÆ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÜÔó¶ Õðî ÇÂÔ
Õð ÇðÔÅ Ô¹¿çÅ ÔË À°é·» ù Ç´ÁÅîÅé Õðî ÁÅÖç¶ ÔéÍ
Ç´ÁÅîÅé Õðî» çÆ ×¼áóÆ ì¿é· Õ¶ ÇÂÔ êðñ¯Õ ù
Ü»çÅ ÔË -
éÅéÕ Ã¹åÆ ê¶ÂÆÁË ÜÅä° ÇòðåÆ Ã¿Çé¨
×¹äÅ ×òÅÂÆ ×¿áóÆ Áò×ä ÚñÆ ì¿Çé¨
ê³éÅ - BC
À°Ô Õðî À°Ãç¶ ñ¶Ö¶ ê¼å¶ ÇòÚ Üî·» Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ
Õðç¶ ÔéÍ À°é·» çÅ éÅî Ç´ÁÅîÅé Õðî» çÆ æ» å¶
Ãà¯ð ÇòÚ Üî·» ê¶ Õðî Ô¹¿çÅ ÔË ÇÜÃù ÿÇÚå Õðî
ÕÇÔ¿ç¶ ÔéÍ À°Ã 寺 ìÅÁç À°Ã çÆ ÇÕðå ç¶ î¹åÅÇìÕ
Õðî» çÅ ëñ í¹×åÅÀ°ä ñÂÆ éò¶º ÃðÆð ÇòÚ í¶ÇÜÁÅ
Ü»çÅ ÔËÍ Ü¯ Õðî éÅñ í¶Ü¶ Ü»ç¶ Ôé À°é·» ù
êðÅñìè Õðî ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ Õðî Õðé¶ å» ÁÅçîÆ
ç¶ Ô¼æ ÇòÚ Ôé ÇÕÀ°ºÇÕ ÔÀ°îË î³âñ ÇòÚ Ô¯ä ÕðÕ¶
ÇÂÔ Ô¹Õî çÆ Ã¯ÞÆ å¯º ÁÇ×ÁÅå Ô¹¿çÅ ÔË Áå¶ î³éçÅ
ÔË ÇÕ î˺ Õðî ÕðçÅ Ô», ÇÂÔ Õðî» çÅ ëñ ÁÅêä¶
Õ¯ñ ð¼Ö ñ˺çÅ ÔËÍ Ü篺 Õðî» çÅ ëñ ÜÆò ç¶ éÅñ
éòÄ ç¶Ô ÇòÚ êÌò¶ô ÕðÕ¶ ÇîñçÅ ÔË À°Ã ù êÌÅñìè
Õðî ÕÇÔºç¶ ÔéÍ À°Ô Ãí ÇÂà ù í¯×ä¶ êËºç¶ ÔéÍ
í¯×¶ Çìé íÅ׶ éÔÆ Õðî ×åÆ ìñòÅéÍ
×¹ðÈ êÅåôÅÔ òÆ ÁËÃÅ ÔÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ
ÇÂÔ ÜÆò ÇÜÔ¯ ÇÜÔ¶ Õðî ÕðçÅ ÔË, úé» Ú¿×Å î³çÅ ëñ
ò¼ ã äÅ êË º çÅ ÔË Í ÁÅêä¶ Õðî» çÆ Ã÷Å í¹ × åä Ãî¶ º
çÈÇÜÁ» ù ç¯ô Çç¿çÅ ÔËÍ
ççË ç¯Ã¹ é ç¶À± ÇÕÃË ç¯Ã¹ Õð¿îÅ ÁÅêÇäÁŨ
ܯ îË ÕÆÁŠï îË êÅÇÂÁÅ ç¯Ã¹ é çÆÜË Áòð ÜéŨ
ê³éÅ - DCC
ÇÂæ¶ î˺ ÁÅê çÆ Ç×ÁÅå òÅÃå¶ ×¹ð ÇÂÇåÔÅÃ
Áå¶ ×¹ðìÅäÆ ðÅÔÄ Ü¯ ÿնå ÜÆò ç¶ Ãëð ìÅð¶ ÇÕå¶-
ÇÕå¶ êÌ×à ԯ¶ Ôé À°Ô î˺ ì¶éåÆ ÕðçÅ Ô»Í
23
×¹ð ÇÂÇåÔÅÃ ç¶ Á¿çð ÇÕå¶ ÇÕå¶ ÁËÃÆÁ»
ÃÅÖÆÁ» ÁÅÀ°ºçÆÁ» Ôé ÇÜé·» 寺 ÇÂà ׯÔÞ Çòô¶ ç¶
×¹êå òðåÅð¶ 寺 êóçÅ À°ÇáÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¹¿çÅ ÔË ÇÜò¶º
ÇÕ ×¹ ð È éÅéÕ êÅåôÅÔ ç¶ Ãì¿ è ÇòÚ ÇÂÕ ÕæÅ
ÁÅÀ°ºçÆ ÔËÍ
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ (×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ÜÆ) ñÅÔ½ð
ç¶ é¶ó¶ ÔÆ ðÅòÆ ç¶ Õ¿ã¶ ÇÂÕ ÔÇðÁÅòñ¶ ùÔÅòä¶ å¶
ùæð¶ æ» å¶ Ã¿×å» çÅ À°èÅð Õð ðÔ¶ Ãé, ñÅÔ½ð
ÇòÚ Ã¿×å» ù êåÅ ÚÇñÁÅ å» À°Ô ÁÅêä¶ ÕÇñÁÅä
ÇÔå Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ À°á Õ¶ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ Úðé
ôðé ÁÅ Ü»ç¶ ÃéÍ êÇÔñ» ÁÅê ç¶ êÇò¼åð î¹ÖÅðÇì¿ç
寺 ÕÆðåé Ãðòä Õðç¶ Ãé À°Ã ÇêÛ¯º ×¹ðÈ ÜÆ ÃÇå
ìÚé å¼å Ç×ÁÅé ç¶ í¿âÅð¶ ìÖôç¶ ÃéÍ ÁÅê çÆ
ÕÆðåÆ Áå¶ Ã¯íÅ Ççé¯ Ççé ëËñçÆ ×ÂÆ À°Ã¶ ôÇÔð ç¶
Á¿çð ÇÂÕ ìÔ¹å ò¼âÅ Õð¯óÆÁÅ (Õð¯ó» êåÆ) ðÇÔ¿çÅ
ÃÆÍ À°Ã é¶ ÁÅêä¶ îÇÔñ ç¶ À°å¶ üå èÉÜÅ (Þ¿â¶) ñŶ
ԯ¶ Ãé ܯ ÇÂÔ çÃç¶ Ãé ÇÕ Ã¼å Õð¯ó ÜÅÇÂçÅç
çÅ îÅñÕ ÔËÍ ÇêÛñ¶ ÃÇîÁ» ÇòÚ ÇÂÔ ×¼ñ» ÁÅî ÔÆ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆÁ» ÃÆÍ ÁÅêäÆ ÁîÆðÆ çÅ êÌ×àÅÁ Õðé
ñÂÆ îÕÅé» À°êð ÖÅà ð¿× ç¶ Þ¿â¶ ñÅ ÇñÁÅ Õðç¶
Ãé Õ°Þ Þ¿â¶ çà ÇçÁÅ Õðç¶ Ãé ÇÕ ÇÂÔ Ô÷ÅðÆ ÔË,
ñ¼ÖÆ ÔË, Õð¯óÆ ÔËÍ Õð¯ó» ð¹ÇêÁÅ òÅÇñÁ» çÆÁ» Ô¿¹âÆÁ»
ç¶ô» Çòç¶ô» ÇòÚ ÚÇñÁÅ ÕðçÆÁ» ÃéÍ ÃÅðÅ êËÃÅ
òäÜ òêÅð ÇòÚ ñÇ×ÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ À°Ã é¶ òÆ ×¹ðÈ
éÅéÕ êÅåôÅÔ ìÅð¶ ùÇäÁÅÍ À°Ô ÁÅêä¶ é½Õð ù
éÅñ ñË Õ¶ Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ ðÅòÆ Õ¿ã¶ ×¹ð çðìÅð ÇòÚ
êÔ¹¿ÇÚÁÅ, ÁîÆð ÃÆ, À°æ¶ êÔ¹¿Úä ñÂÆ ì¼ØÆ ñË Õ¶
êÔ¹¿ÇÚÁÅÍ ìó¶ ÇêÁÅð ç¶ éÅñ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ç¶ êÇò¼åð
î¹ÖÅðÇì¿ç 寺 ÕÆðåé Ãðòä ÕÇðÁÅ Áå¶ ë¶ð êÌòÚé
ÃÌòä ÕÆå¶Í À°Ã ç¶ îé ÇòÚ ÁËéÅ ÇêÁÅð ÜÅÇ×ÁÅ
ÇÕ À°Ô ×¹ðÈ çÅ Ô¯ Õ¶ ÔÆ ðÇÔ Ç×ÁÅÍ Ã¿×å» ×¹ðÈ
îÔÅðÅÜ ÜÆ ù éîÃÕÅð ÕðÕ¶ ÁÅÇ×ÁÅ ñË Õ¶ ÁÅêä¶
Øð» ù êðå ðÔÆÁ» ÃéÍ ÇÂÔ ç¹ é ÆÚ¿ ç ö á À° æ ¶
ÕÅëÆ ç¶ð ìËáÅ ÇðÔÅÍ Ü篺 íÆó» ØàÆÁ» å» ÇÂà é¶
ìóÆ ÁèÆé×Æ éÅñ ì¶éåÆ ÕÆåÆ ÇÕ êÅåôÅÔ! î¶ð¶
ÇêåÅ çÅ ôðÅè ÔËÍ ÁÅê À°Ã ÇòÚ ôÅîñ Ô¯ò¯ å» ÇÕ
î¶ð¶ ÇêåÅ çÆ ÕÇñÁÅä Ô¯ò¶Í ÁÅê ÜÅäç¶ ÔÆ Ô¯ ÇÕ
ñÅÇÂÕ ê¹åð» ç¶ ÇÃð Çêåð ç¿â Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË Ü¯
ê¹åð» ù ç¶äÅ ÔÆ ê˺çÅ ÔË, À°Ã çÆ ÕÇñÁÅä ñÂÆ
ôðÅè ÕÆå¶ Ü»ç¶ ÔéÍ Õñ· ù ÁÅê çÅÃ ç¶ Øð êèÅð¯,
Ô¹Õî Ô¯ò¶ å» î˺ ÁÅê ÜÆ çÆ ÃòÅðÆ ñÂÆ ì¼ØÆ í¶Ü
ç¶ò» Ü» î˺ Ö¹ç ÔÅ÷ð Ô¯ ÜÅò»Í ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ Ã¹ä
Õ¶ ÕÇÔä ñ¼×¶ íÅÂÆ ç¹éÆÚ¿ç ÜÆ! Õ¯ÂÆ ×¼ñ éÔÄ ÁÃÄ
ìÇñÔÅðÆ Õ°çðå òÇÃÁÅ ç¶ çðôé Õðç¶ ðÅòÆ ç¶ Õ¿ã¶
àÇÔñç¶ ÁÅê ÔÆ êÔ¹¿Ú ÜÅò»×¶, 屿 ÇëÕð éÅ Õð ÇÂÔ
ܯ 屿 ÁÅêä¶ ÇêåÅ çÆ ÕÇñÁÅä òÅÃå¶ ×¼ñ ÕðÆ ÔË
ÇÂÔ ñÅÇÂÕ ê¹ ¼ å ð» çÅ ëð÷ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÕ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ÁÅêä¶ ÇêåÅ çÅ, çÅç¶ çÅ çÅé ÕðÕ¶ À°èÅð Õð¶Í
íÅÂÆ ç¹éÆÚ¿ç! ÇÂ毺 åÕ òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ é¶ ÜÆò ç¶ íñ¶
çÆ ÇðÁÅÇÂå ÇçåÆ Ô¯ÂÆ ÔË ÇÕ ÇÜà հñ ÇòÚ ÇÂÕ
ìÌÔîÇ×ÁÅéÆ êÌ×à Ô¯ ÜÅò¶ À°Ã Õ°ñ çÆÁ» ÇÂÕ Ã½
ÇÂÕ Õ°ñ» åð ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÆÁ» ÔéÍ
ÃÅèÿ×å ÜÆ! ÇÂé·» Õ°ñ» ìÅð¶ êÇÔñ» òÆ ÕÂÆ
òÅðÆ çÇÃÁÅ ÜÅ Ú¹ÇÕÁÅ ÔË À°Ô ÇÂà åð·» ÔË -
Õ°ñî êÇòåzî ÜééÆ Ç´åÅðæÅ
ìù¿èðÅ ê¹äÝòåÆ Ú å¶éÍ
ÁêÅð ÿÇòå Ã¹Ö ÃÅ×ð¶
ÁÃÇîé ñÆé§ êð¶ ìÌÔîäÆ ïÃÝ Ú¶åÔÍ
(ÃÕ¿ç ê¹ðÅä)
À°Ã éÅî Üêä òÅñ¶ ê¹ðô çÆ Õ°ñ êÇò¼åð å¶
îÅåÅ Ç´å-Ç´å Ô¯ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÜæ¶ À°Ã çÅ Üéî Ô¹¿çÅ
ÔË, ÇÜæ¶ ÜÅ Õ¶ À°Ô òÃçÅ ÔË, À°Ô èðåÆ òÆ ìó¶
íÅ×» òÅñÆ Ô¹¿çÆ ÔË ÁËÃÅ òÆ çÃç¶ Ôé -
ìÌÔîÇòå îÅåz¶ä ¶կåz ôå¿ Õ°¦ åÅðïåÆÍ
(ê˺×ñ¯ À°êÇéôç)
Áé°íòÆ å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô» é¶ ÇÂà åð·» òÆ
ÇñÇÖÁÅ ÔË -
ÇêåÅ ÃÅÚ Ú½ìÆà ìÆà îÅåÅ Õ¶ ÜÅé¯Í
Ö¯óà å°ñÅ îÔÅé ç¹ÁÅçà ùåÅ êÛÅé¯Í
¶ÕÅçà հñ íËä çà íÈÁÅ Õ¶ ñ¶Ö¶Í
îÅå íËä Õ°ñ ÁÅá ôå¹ÎÌÆ ÇÿîÌåÆ ê¶Ö¶Í
ï îÅåÅ ÇêåÅ çÆ ÃÔÅÇÂåÅ ñÂÆ êÌñ¯Õ òÅÃå¶
ÁÃÅâÆ ê¹ðÅåé ÃÇíÁåÅ ÇòÚ ÁÇÜÔÆÁ» ðÆå» ÁÅî
Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÆÁ» ÃéÍ ÇÂÔ ×¼ ñ òÖðÆ ÔË ÇÕ Ãî¶ º
¦Øä éÅñ ôðÅè ò×ËðÅ ÇÂÕ ðÃî ìä ×ÂÆ, ÇÜé·»
çÅ ëñ ÇîñäÅ î¹ôÕñ Ô¯ Ç×ÁÅ ÃÆ ÇÂö ÕðÕ¶ ÕìÆð
ÜÆ é¶ ë¹ðîÅé ÕÆåÅ ÔË -
ÜÆòå Çêåð é îÅéË Õ¯À± îȶº ÇÃðÅè ÕðÅÔƨ
Çêåð íÆ ìê¹ð¶ ÕÔ¹ ÇÕÀ° êÅòÇÔ ÕÀ±ÁÅ Õ±Õð ÖÅÔƨ
ê³éÅ - CCB
Áå¶ ðÃîÆ å½ð å¶ ôðÅè îéÅÀ°ä òÅÃå¶ ÕÂÆ åð·» ç¶
ìÚé Ôé -
ܶ î¹ÔÅÕÅ Øð¹ î¹ÔË Øð¹ î¹ÇÔ ÇêåðÆ ç¶Ç¨
Á×Ë òÃå° ÇÃßÅäÆÁË ÇêåðÆ Ú¯ð Õð¶Ç¨
òãÆÁÇÔ Ôæ çñÅñ Õ¶ î¹ÃëÆ Â¶Ô Õð¶Ç¨
éÅéÕ Á×Ë Ã¯ ÇîñË ÇÜ ÖචØÅñ¶ ç¶Ç¨
ê³éÅ - DGB
î» ìÅê, îÔ»ê¹ðô» çÆ ïÅç ÇòÚ ÁÃÄ òÆ
ÕÆðåé ÃîÅ×î, ÁÖ³âêÅá ÕðÅÀ°ºç¶ Ô» Áå¶ Ã¿×å
ÁðçÅà ÕðçÆ ÔË ÇÕ ÇÂà çÅ ëñ ÇòÛóÆ Ô¯ÂÆ ðÈÔ
ù ÇÜæ¶ ÇÕå¶ òÆ À° Ô ÔË À° à ù Çîñ ÜÅò¶ Í ÇÂÔ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
24
ÇéðÅðæÕ ×¼ñ éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ Ü¶ êÈðÆ ÇòèÆ å¶ Ã¼Ú
ù ÃÅî·ä¶ ð¼Ö Õ¶ ÕÆåÆ ÜÅò¶Í
ÇÂö Ãì¿è ÇòÚ ÇÂÕ òÅðåÅ Readers Digest
éÅîÕ îË×÷Æé ÇòÚ AIEA ÇòÚ ÛêÆ ÃÆ Ü¯ ¦âé
ç¶ ÇÂÕ Á³×ð¶÷ òñ¯º ÃÆÍ À°Ãé¶ ÇñÇÖÁÅ ÇÕ î¶ð¶ ÇêåÅ
ÜÆ Úó·ÅÂÆ Õð ׶ Ãé, À°Ô ڿ׶ ÁîÆð ÃéÍ îËù
ìÔ¹å ò¼âÆ ÜÅÇÂçÅç çÅ îÅñÕ ÁÅêäÆ will ÕðÕ¶
ìäÅ ×Â¶Í ÇîÌå± å¯º êÈð¶ ç¯ îÔÆé¶ ÇêÛ¯º À°Ô î¶ð¶ ùêé¶
ÇòÚ ÁŶ Áå¶ À°é·» é¶ î¶ð¶ éÅñ ×¼ñìÅå ÕðéÆ ô¹ðÈ
Õð ÇçåÆÍ îËù éÅ å» êÈðÆ å𷻠ùêéÅ ÔÆ ÁÅ ÇðÔÅ
ÃÆ éÅ î˺ êÈðÆ åð·» ÜÅ× ÇðÔÅ ÃÆ êð ܯ Õ°Þ Ô¯ ÇðÔÅ
ÃÆ À°Ô îËù êÈðÆ åð·» éÅñ ùä ÇðÔÅ ÃÆÍ ÇÂÔ íÆ
ÃðÆðÕ Ú¶åéåÅ çÆ Õ¯ÂÆ ÁòÃæÅ ÔÆ ÃÆ Ü¯ êÇÔñ»
Õç¶ î¶ð¶ åÜðì¶ ÇòÚ éÔÄ ÁÅÂÆ ÃÆÍ ÁÅê ÕÇÔä ñ¼×¶
ÇÕ ì¶ à Å! îË º åË ù ìÔ¹ å ò¼ â Æ ÜÅÇÂçÅç çÅ îÅñÕ
ìäÅÇÂÁÅ ÔË Í îË º Ô» ÇòÚ À° å ð Çç¿ ç ¶ é¶ è¿ é òÅç
ÕÆåÅÍ À°é·» é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒì¶àÅ! î˺ å¶ð¶ 寺 Õ°Þ îçç
ñËäÆ ÚÅÔ¹¿çÅ Ô», ×¼ñ ÇÂà åð·» ÔË ÇÕ î˺ îðé ÇêÛ¯º
ÇÂÕ ÁÇÜÔ¶ Ãòð× ÇòÚ êÔ¹¿Ú Ç×ÁÅ Ô» ÇÜæ¶ Ã¹Ö å»
ìÔ¹å ÔË êð Ôé·¶ð عê ÔËÍ î¶ð¶ 寺 çÈð ÇÂÕ Ô¯ð ðÈÔ
Ãòð× ÇòÚ ðÇÔ¿çÆ ÔËÍ À°Ã ç¶ Õ¯ñ êÌÕÅô ÔË, î˺ À°Ã
ç¶ êÅà Ç×ÁÅ, À°Ã ù î˺ ÇÕÔÅ ÇÕ î¶ð¶ Õ¯ñ êÌÕÅô
ÇÕÀ°º éÔÄ ÔË? À°Ã é¶ À°åð Çç¿ÇçÁÅ ÇÕÔÅ ÇÕ å±¿
ÿÃÅð ÇòÚ çÅé å» ÕÆåÅ ÔË ÇÜÃ ç¶ ëñÃðÈê åËù
ÁÇÜÔÆ æ» Çîñ ×ÂÆ êð 屿 êÌî¶ôð çÅ éÅî éÔÄ
ÜÇêÁÅ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂà ñ¯Õ ÇòÚ ÃÈðÜ å¯º ÚÅéäÅ éÔÄ
ÇîñçÅ, Ú¿ ç ðîÅ åÅÇðÁ» å¯ º ÚÅéäÅ éÔÄ ÇîñçÅ,
ÇìÜñÆ å¯º ÚÅéäÅ éÔÄ ÇîñçŠܶ ÚÅéäÅ ÇîñçÅ ÔË
å» À°Ô êÌíÈ ç¶ éÅî 寺 êÌÅêå Ô¹¿çÅ ÔËÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ÜÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ -
ÇÜÔ êËâË îÔÅ Á³è ×¹ìÅðŨ
ÔÇð ÕÅ éÅî¹ Ã¿Ç× À°ÇÜÁÅðÅÍÍ ê³éÅ - BFD
Ô¹ä å» åËù Ãî» Ôé·¶ð¶ ÇòÚ ÔÆ Õ¼àäÅ êò¶×Å
êð ÇÂÕ ×¼ñ ܶ 屿 ÕðÅ ñò¶º å» å¶ðÆ îçç òÆ Ô¯
ÃÕçÆ ÔËÍ À°Ô ÇÂà åð·» ÔË ÇÕ Õ¯ÂÆ å¶ðÅ ê¹¼åð, Ãì¿èÆ
å¶ð¶ éÇîå ç¯ îÔÆé¶ ñ×ÅåÅð ÇÂÕ ÇÚå Ô¯ Õ¶ éÅî
Üê¶ Áå¶ À°ÃçÅ ëñ åËù Áðê ç¶ò¶ å» êÌÕÅô Ô¯
ÃÕçÅ ÔËÍ
î¶ðÅ ÇêåÅ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ì¶àÅ! ÕÆ å±¿ î¶ðÆ
îçç Õð ÃÕçÅ Ô˺? ÇêåÅ çÆ ×¼ñ ùä Õ¶ îËù ìÔ¹å
ÁÃÚðÜåÅ Ô¯ÂÆ ÇÕ î¶ðÅ ÇêåÅ Ôé·¶ð¶ ÇòÚ ðÇÔ¿çÅ ÔË,
ç¹Ö êÅ ÇðÔÅ ÔËÍ î˺ ÇÕÔÅ, ÒÒÇêåÅ ÜÆ! î˺ Á¼Ü ÔÆ Û°¼àÆ
ñò»×Å Áå¶ ÇÕö ÇÂÕ»å æ» ìË á Õ¶ ìÅÂÆìñ ç¶
Áé¹ÃÅð êÅçðÆ å¯º ê¹Û Õ¶ íÜé ì¿ç×Æ Õð»×ÅÍ î˺
ç¯ îÔÆé¶ çÆ Û°àÆ ñË ñÂÆÍ î˺ ç¯ îÔÆé¶ ÇàÕ Õ¶ í×åÆ
ÕÆåÆ, ÇÂìÅçå ÕÆåÆ À°êð¿å î˺ ÇÂÃçÅ ëñ ÁÅêä¶
ÇêåÅ ù Áðê ÇçåÅÍ ðÅå ù î¶ð¶ ÇêåÅ ÜÆ ë¶ð ùêé¶
ÇòÚ ÁÅÂ¶Í î¶ð¶ Ú¿×Æ åð·» ïÅç ÔË À°Ô éÅ å» Ã¹êéÅ
ÃÆ éÅ ÜÅ×çÅ ÃÆ, ÜÅ×ä Áå¶ Ã½ä ç¶ ÇòÚ ÇòÚÅñ¶
ܯ î¶ðÆ ÔÅñå ÃÆ À°Ã ÇòÚ ÁŶ À°é·» é¶ ÇÕÔÅ ì¶àÅ!
å¶ðÅ î˺ ÁÇÔÃÅé Õç¶ éÔÄ í¹ñ»×Å ÇÕÀ°ºÇÕ î¶ð¶ êÅÃ
êÌÕÅô ÁÅ Ç×ÁÅ ÔË, î˺ ìÔ¹å ÔÆ Ã¹Ö ÁÅðÅî îÇÔÃÈÃ
Õð ÇðÔÅ Ô»Í Ô¹ä î˺ åËù ÇÂÕ ×¼ñ çÃçÅ Ô», ÁÃÄ
ñ¯Õ ÜÅäç¶ Ô» å°ÔÅⶠñ¯Õ» ù éÔÄ êåÅ ñ×çÅ ÇÕ
ܯ Õçî ê¹ÇàÁÅ ÔË À°Ã 寺 Á×ñÅ Õçî ê¹¼àä å¶ ÕÆ
òðåä òÅñÅ ÔËÍ Ô¹ä 屿 ܯ Õ¿î ÕðéÅ ÔË å» å±¿ îËù
ïÅç ÕðÆ å» î˺ çà ÇçÁÅ Õð»×ÅÍ ÃÅù ïÞÆ òÆ
å°ÔÅⶠéÅñ¯º Ç÷ÁÅçÅ Ô¹¿çÆ ÔËÍ ÇÂà åð·» ÔÆ î˺ ÕðçÅ
ÇðÔÅ î¶ð¶ ÃÅð¶ Õ¿î» ÇòÚ î¶ð¶ ÇêåÅ ÜÆ îÅð× çðôé
Õðç¶ ðÔ¶Í
ÇÂÕ òÅðÆ î˺ ÕÅð ÖðÆçäÆ ÃÆÍ ÇêåÅ ù ïÅç
ÕÇðÁÅÍ À°é·» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ü¯ ÕÅð 屿 ñËäÆ ÔË À°Ã
ÇòÚ é°Õà ÔËÍ î˺ À°Ô ÕÅð Õ¿êéÆ òÅÇñÁ» ù ë¯é
ÕðÕ¶ òÅêà Õð ÇçåÆ Áå¶ î˺ çÈܶ Ççé Ô¯ð ÕÅð
ÖðÆç ñÂÆÍ î˺ Øð ÁÅ Ç×ÁÅ, ç¯ Çå¿é سචìÅÁç
îËù Õ¿êéÆ å¯º ë¯é ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ ÇîÃàð 屿 ìÔ¹å Ö¹ô
ÇÕÃîå Ô˺ ÇÕÀ°ºÇÕ Ü¯ ÕÅð 屿 êÇÔñ» ñË ÇðÔÅ ÃÆ,
À°Ã ç¶ ìð¶Õ» ÇòÚ Õ¯ÂÆ ì¹ÇéÁÅçÆ é°Õà ԯä ÕðÕ¶
À°Ã çÅ ÁËÕÃÆâ˺à Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ
î˺ ÇÂÔ ñ¶Ö ÇÂà ÕðÕ¶ ç¶ ÇðÔÅ Ô» ÇÕ Ã¿ÃÅð ù
ÇÂÔ êåÅ ñ× ÜÅò¶ ÇÕ ÇÜà ç¹éÆÁ» ÇòÚ ÁÃÄ ðÇÔ
ðÔ¶ Ô», ÇÜà Earth planet å¶ ÁÃÄ ðÇÔ ðÔ¶ Ô»,
ÿÃÅð ÇÂæ¶ ÔÆ ìà éÔÄ Ô¹¿çÅ À°Ã çÆ ÇòôÅñåÅ ìÅð¶
ÜÅéäÅ ìÔ¹å î¹ôÕñ ÔËÍ Heavens òÆ Ôé, Hells
òÆ ÔéÍ Ã¯ î˺ ܯ ×¼ñ ÕÇÔäÅ ÚÅÔ¹¿çÅ Ô» À°Ô ÇÂÔ
ÔË ÇÕ ÇÂìÅçå ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ ÇÂÔ ØàéÅ çÃä
寺 î¶ðÅ îåñì ÔË ÇÕ ÇÜé·» ç¶ îé ÇòÚ ÇÂÔ ô¿Õ¶ Ôé
ÇÕ ÒÁÅÔ Ü× Çî¼ á Å Á×ñÅ ÇÕé Çâ¼ á ÅÓ À° Ô ÇÂÕ
ÁäÜÅäê¹ä¶ ÇòÚ ðÇÔ ðÔ¶ Ôé Áå¶ ÁÅêäÆ Ô¼á èðîÆ
ÕðÕ¶ ÁÅêä¶ ÁèÈð¶ Ç×ÁÅé ç¶ Ôé·¶ð¶ À°å¶ ÇòôòÅô ÕðÆ
ìËᶠÔéÍ ÇÂà å𷻠ܯ íÆ êÌÅäÆ îÅåz ÁÅêä¶ ÜÅä¶
ԯ¶ ÁèÈð¶ Ç×ÁÅé 寺 Á¼×¶ Ô¯ð ÜÅéäÅ éÔÄ ÚÅÔ¹¿çÅ,
À°Ã ù ñ¯ÕÆ éÅÃåÕ çÆ Ã¿Ç×ÁÅ Çç¿ç¶ Ôé êð î˺ å»
À°Ã Ô¼á èðîÆ çÅ ÇÂÛ°¼Õ ÔÆ éÔÄ Ô»Í
ï î˺ çà ÇðÔÅ ÃÆ ÇÕ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ù
ç¹éÆÚ¿ç é¶ ôðÅè ÇòÚ ôÅîñ Ô¯ Õ¶ êÌôÅçÅ ÛÕä çÆ
ì¶éåÆ ÕÆåÆÍ çÈÃð¶ Ççé ìÔ¹å ò¼âÆ Ç×äåÆ ÇòÚ ÃÅð¶
í¶Ö» ç¶ ÃÅèÈ, ê³âå Áå¶ Ô¯ð òðä» ç¶ ñ¯Õ ÁŶ ԯ¶
Ãé, ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ òÆ êÔ¹¿Ú ×Â¶Í ç¹éÆÚ¿ç ÜÆ
é¶ À°é·» çÅ êÈðÅ ÁÅçð ÃÇåÕÅð ÕðÕ¶ ÇÂÕ òÖð¶
25
Õîð¶ ÇòÚ ÁÅÃä ñòÅÇÂÁÅ Áå¶ æÅñ êð¯Ã Õ¶ ×¹ðÈ
îÔÅðÅÜ ÜÆ ç¶ êÅà ÇñÁÅÇÂÁÅ Áå¶ êÌôÅçÅ ÛÕä
ñÂÆ ì¶éåÆ ÕÆåÆÍ À°Ã ò¶ñ¶ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ,
ÒÒç¹éÆÚ¿ç! ÁÃÄ å» êÌôÅçÅ ÛÕ ñò»×¶ êð ÇÂÔ Ü¯
ÃÅèÈ Ã¿å ÁŶ Ôé À°é·» ù êzôÅçÅ ÛÕÅ ÇÜò¶º 屿 Á¼×¶
ï¼× ÕðçÅ Ô˺ À°Ã¶ åð·» êÈðÆ ÃÅòèÅéåÅ éÅñ ÇÂé·»
ù êÌ ô ÅçÅ ÛÕÅ, ÁÃÄ å¶ ð ¶ ÇêåÅ ù ÛÕÅ Õ¶ ë¶ ð
Ûջ׶ Í ÇÂÔ ðî÷ ç¹ é ÆÚ¿ ç çÆ ÃîÞ ÇòÚ å» éÅ
ÁÅÂÆ êð Õ°Þ áá§ìð Ç×ÁÅ ÇÕÀ°ºÇÕ ÃÅð¶ ÃÅèÈÁ»,
ê³âå» ÇòÚ¯º ÇÕö é¶ òÆ ÇÂÔ ×¼ñ éÔÄ ÃÆ ÁÅÖÆ, ÃÅð¶
è§é-è¿é ÁÅÖ ðÔ¶ ÃéÍ ÇÕö ù ÇÂÔ ÇÖÁÅñ ÔÆ éÔÄ
ÃÆ ÇÕ ÇÂÃ ç¶ ÇêåÅ ù êÌôÅçÅ ÛÕÅÇÂÁÅ ÜÅò¶, ÁËÀ°º
ñ×çÅ ÃÆ ÃÅð¶ ÖÅä ç¶ ñÅñÅÚ ÇòÚ ÁŶ ԯ¶ ðÈÔÅéÆ
é¶åð» 寺 Á³é·¶ ê¶à êÅñä òÅñ¶ ÔÆ ÃéÍ ôðÅè ÛÕÅ
ÇçåÅ Ç×ÁÅ, ìÌÅÔîä» é¶ ò¶ç î¿åð êó· Õ¶ ò¶çéÅ
ÕÆåÆ ÇÕ ÇÂà ôðÅè çÅ ëñ ç¹éÆÚ¿ç ç¶ ÇêåÅ ù
êÔ¹¿Ú ÜÅò¶Í
ÃÅð¶ Õ¿î 寺 ÇòÔñÅ Ô¯ Õ¶ ç¹éÆÚ¿ç ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ÜÆ êÅà ÁÅÇÂÁÅ Áå¶ êÌôÅçÅ ÛÕä ñÂÆ ë¶ð ì¶éåÆ
ÕÆåÆÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ë¶ð ÇÕÔÅ ÇÕ ç¹éÆÚ¿ç!
ÇÂé· » ê³ â å» å¶ ÃÅèÈ Á » é¶ ï¼ × çÆ Ã¿ ê È ð éåÅ çÆ
ÁðçÅà ÕÆåÆ ÔË Ô¹ä å» å¶ð¶ ÇêåÅ ù êÌôÅçÅ êÔ¹¿Ú
Ú¹ÇÕÁÅ Ô¯äÅÍ ç¹éÆÚ¿ç é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒüڶ êÅåôÅÔ! ÁÃÄ
å» ç¹éÆÁÅçÅð ñ¯Õ Ô», ñÕÆð ç¶ ëðÆÕ Ô»Í ðÃî»
òⶠòâ¶ÇðÁ» 寺 ÚñÆÁ» ÁÅ ðÔÆÁ» ÔéÍ ÁÃÄ
ïæÅôÕå À°é·» ù ÇéíÅÀ°ºç¶ Ô», ÃÅù ÇÂÔ éÔÄ êåÅ
ÇÕ ÇÂé·» çÅ ëñ ÇîñçÅ ÔË Ü» éÔÄ ÇîñçÅÍ ÃÅâÅ
Õ¿î å» ÇÂé·» ù ôðÅè ÛÕÅÇÂÁÅ å¶ î¹Õ Ç×ÁÅÍ êð
üڶ êÅåôÅÔ! ÇÂÕ ×¼ñ 寺 ÃÅù òÆ ô¼Õ êË Ü»çÅ ÔË
ÇÕ ÇÂÔ ìÌÅÔîä ñ¯Õ ôðÅè ÇòÚ¯º Õ°Þ Á³Ã Õ¼ã Õ¶
îÕÅé çÆ Û¼å À°êð ù¼à Çç¿ç¶ Ôé, Õ°Þ Õ°¼ÇåÁÅ ù
êÅ Çç¿ç¶ ÔéÍ ÕÂÆ ÇÂà åð·» ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ Ãòð×»
ÇòÚ òà ðÔ¶ ì÷¹ð× ÕÅò» Ü» Õ°¼ÇåÁ» çÅ ðÈê èÅð
Õ¶ ôðÅè ÛÕ ÜÅä×¶Í ÇÂÔ ×¼ñ ÃÅù ìÔ¹å Ú¹íçÆ ÔË
ÇÕ ÕÆ ÃÅⶠì÷¹ð× Õ» Õ°¼å¶ ÔÆ ìä Õ¶ ÁÅÀ°ºç¶ ÔéÍ
îÔÅðÅÜ ÜÆ ÕÇÔä ñ¼ × ¶ , ÒÒç¹ é ÆÚ¿ ç ! ܯ ×¼ ñ
êÇÔñ» êÇÔñ» ô¹ðÈ Ô¹¿çÆ ÔË À°Ã ÇòÚ Õ°Þ ÃÚÅÂÆ Ô¹¿çÆ
ÔË Í êð Ãî» ¦Øä éÅñ ÇÂÔ ×¼ ñ » ÇéðÅðæÕ Ô¯
Ü»çÆÁ» ÔËÍ ÁÅÀ°ä òÅñ¶ ñ¯Õ ñÕÆð ù Ç×äç¶ ÔéÍ
À°Ô ÁËéÅ ÜÅäç¶ Ôé ÇÕ ÃÅⶠêð¯Ôå ÃÅù ÇÂÔ ×¼ñ
Õðé ñÂÆ ÕÇÔ¿ç¶ ÔéÍ ÃÅù Ô¯ð Õ°Þ òÆ êåÅ éÔÄ
ñ×çÅÍ ÁÅê êÌî¶ôð ÃðÈê Á¼Ü ÃÅâÆ Ú¿×Æ ÇÕÃîå ç¶
ÃçÕ¶ Øð ÇòÚ ÇìðÅÜîÅé Ô¯Í ÁÅê ôðÅè çÅ êÌôÅç
ÛÕ¯, ë¶ð î˺ ÃîÞ»×Å ÇÕ ôðÅè ÿêÈðé Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÕÇÔä ñ¼×¶, ÒÒç¹éÆÚ¿ç! ÁÃÄ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
êÌôÅçÅ å» Ûջ׶ êð ÁÃÄ ìÚé ÕÆåÅ ÔË å¶ð¶ ÇêåÅ
ù ÛÕÅ Õ¶ Ûջ׶Í
îÔÅðÅÜ ÜÆ! ÒÒî¶ðÅ ÇêåÅ ÇÕæ¶ ÔË? ÕÆ îËù ÁÅêä¶
ÇêåÅ ç¶ çðôé Ô¯ ÜÅä׶?ÓÓ
îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒÔ», åË ù çðôé òÆ
Ô¯ä׶, À°Ô å¶ð¶ éÅñ ìÚé òÆ Õðé×¶Í å±¿ êÌôÅç çÅ
æÅñ ÇñÁÅ å¶ ðÅòÆ ç¶ Õ¿ã¶-տ㶠ÇÜèð ù êÅäÆ ÜÅ
ÇðÔÅ ÔË ÚÇñÁÅ ÜÅÔÍ Á¼×¶ ÜÅ Õ¶ ÇÂÕ ØäÅ Ü¿×ñ
ÁÅò¶×Å À°æ¶ ÇÂÕ æ» Õ¿â¶çÅð çðÖå ìÔ¹å ÿØä¶
Ô¯ä×¶Í À°æ¶ ×Ô¹ éÅñ ç¶ÖÄ å¶ðÅ ÇêåÅ ìÇØÁÅó çÅ
ÃðÆð èÅðé ÕðÕ¶ üå Ççé» çÅ í¹¼ÖÅ ÇêÁÅÃÅ ÇêÁÅ
Ô¯ò¶×ÅÍ À°Ã ù 屿 ÁòÅ÷ ç¶òÄÍ À°Ô å¶ð¶ êÅà ÁÅ
ÜÅò¶×Å Áå¶ ôðÅè òÆ ÛÕ ÜÅò¶×Å Áå¶ åËù Á×ñ¶
ñ¯Õ ç¶ òðå òðåÅð¶ ìÅð¶ òÆ ÜÅ䱿 ÕðÅ ç¶ò¶×ÅÍ
Ô¹Õî î³é Õ¶ ç¹éÆÚ¿ç Ü¿×ñ ÇòÚ ÚÇñÁÅ Ç×ÁÅ
Áå¶ À°Ô æ» íÅñ ÇñÁÅ ÇÜæ¶ À°Ã çÅ ÇêåÅ ìÇØÁÅó
ìÇäÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆÍ À°Ô ìÇØÁÅó ê¶à 寺 í¹¼ÖÅ ñ¼ÕÅ
ñ¼ Ç ×ÁÅ Ô¯ Ç ÂÁÅ êÅà ÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂÃ é¶ æÅñ ð¼ Ö
ÇçåÅÍ ç¹éÆÚ¿ç ÔËðÅé Ô¯ Ç×ÁÅ ÇÕ ÇÂÔ ÕÆ ×¼ñ Ô¯ÂÆ
ÇÕ î¶ðÅ ÇêåÅ å» Õðî èðî Õðé òÅñÅ é¶Õ ì¿çÅ
ÃÆ, ÃÅèÈÁ» ç¶ Ã¶òÅ ÕðçÅ ÃÆÍ ñ¯óò¿ç» çÆÁ» ñ¯ó»
êÈ ð ÆÁ» ÕðçÅ ÃÆ, ÁéÅæ ñóÕÆÁ» çÆÁ» ôÅçÆÁ»
ÁÅêä¶ ê¼Çñúº èé ÖðÚ Õ¶ ÕðçÅ ÃÆ Áå¶ Áé¶Õ é¶ÕÆ
ç¶ Õ¿î, ðÅÔÆÁ» òÅÃå¶ Ãð»ò» ìäòÅÂÆÁ», â¿×ð»
òÅÃå¶ êÅäÆ êÆä ñÂÆ Ö¶ñ·» ìäÅÂÆÁ», ÖÈÔ ñòŶ
Áå¶ ì¶Á³å é¶Õ Õ¿î ÕÆå¶Í ÇÂÔ ÕÆ ×¼ñ Ô¯ÂÆ ÇÕ ÇÂÔ
ìÇØÁÅó ìä Ç×ÁÅ? ÇÂà 寺 òÆ ò¼è ÔËðÅé Ô¯ Ç×ÁÅ
Ü篺 À°Ã ìÇØÁÅó é¶ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ç¶ ÇçzôàÆ
í¯× éÅñ êÇò¼åð ԯ¶ í¯Üé çÆ ×ðÅÔÆ ÖÅèÆ, À°Ã
ç¶ ÕêÅà Ö¹ñ· ׶, À°Ã çÅ ÃðÆð ÇîÌå± Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ã
ÇòÚ¯º ÇÂÕ ðÈÔ ÇéÕñ Õ¶ ÃÅÖôÅå À°Ã åð·» ÁÅêä¶
ê¹ ¼ å ð ù çðôé ç¶ ðÔÆ ÔË ÇÜà åð· » À° Ô ÁÅêä¶
ÇÜÀ°ºç¶ ÜÆÁ ÇçÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ ç¹éÆÚ¿ç ÔËðÅé Ô¯ Ç×ÁÅ
å¶ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ÇêåÅ ÜÆ! ÕÆ ÇÂÔ ÃÇå ÔË Ü¯
Õ°Þ î˺ ç¶Ö ÇðÔÅ Ô» ÇÕ ÇÕå¶ î¶ð¶ é¶åð» ù è¯ÖÅ å»
éÔÄ Ô¯ ÇðÔÅ, î˺ ÜÅçÈ ç¶ êÌíÅò Ô¶á å» éÔÄ ÁÅ
Ç×ÁÅÍ ÇêåÅ ÜÆ î¶ðÆ ÃÔÅÇÂåÅ Õð¯Í î˺ å» å°ÔÅâÅ
Ôð òÅðÆ ôðÅè ÕðÅÀ°ºçÅ Ô»Í ÕÆ å°ÔÅù Õç¶ òÆ éÔÄ
ÇîÇñÁÅ? ÕÇÔä ñ¼×¶, ÒÒì¶àÅ! ÕñÜ¹× ÁÅ Ç×ÁÅ ÔË,
ÇÂà ÇòÚ èðî ë¿Ø ñÅ Õ¶ À°â Ú¹ÇÕÁÅ ÔËÍ êÅÖ³â çÅ
ì¯ñìÅñÅ ÔË, ÇéðÅðæÕ ðÃî» ðÇÔ ×ÂÆÁ» ÔéÍ èðî
ù ÚñÅÀ° ä òÅñ¶ ÇçôÅÔÆä Ô¯ ä ÕðÕ¶ ÇÚ¿ é » çÆ
ÃÔÅÇÂåÅ éÅñ Úñç¶ ÔéÍ ÇÂÔ ÇÕö ù îÅð× çðôé
éÔÄ ÕðÅ ÃÕç¶Í À°Ô ÁÅê ÔÆ Á³é¶ Ôé ÇÂÕ åð·»
éÅñ Á³é·Å Á³é¶ ù ÖÈÔ ÇòÚ èÕ¶ñ ÇðÔÅ ÔË -
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
26
Á³èÆ Á³è¶ ÖÈÔ¶ á¶ñ¶¨
íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ, òÅð A/BF
èðî ç¶ ÚÅñÕ ÁÅêäÅ ê¶à êÅñç¶ Ôé Áå¶ òñ
Ûñ ÕðÕ¶ è¯Ö¶ Çç¿ç¶ ÔéÍ è¯Ö¶ éÅñ ñ¯Õ» 寺 ÇéðÅðæÕ
Õðî ÕðÅ Õ¶ À°é·» çÆ ÕîÅÂÆ «àç¶ Ôé, ÚÇðåðÔÆä¶
ÔéÍ ì¶àÅ! ܶ Õ¯ÂÆ Ã¼ÚÅ ÁÇíÁÅ×å Ô¹¿çÅ å» À°Ã ù
Ççå¶ çÅ ëñ îËù êÔ¹¿Ú ÜÅäÅ ÃÆÍ î¶ðÆ ìÇØÁÅó ç¶ÔÆ
Û°à ÜÅäÆ ÃÆÍ Ô¹ä ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ îËù ïÞÆ ç¶
ðÔ¶ Ãé, À°Ô îËù ÃÅðÅ êðñ¯Õ ÇçÖÅ ðÔ¶ Ôé ÇÕ ÇÕÃ
åð·» êðñ¯Õ» ÇòÚ òðåÅðÅ Ô¯ ÇðÔÅ ÔËÍ ÇÂÕ ×¼ñ î˺
åËù çÃçÅ Ô» ÇÕ å¶ð¶ Øð ÁÅê êÌî¶ôð ÁÅÇÂÁÅ ÔË,
屿 îÅÇÂÁÅ ç¶ Ú¼Õð ÇòÚ éÅ êÂÆ, ÁÅêäÆ ÕÇñÁÅä
çÅ ÃÅèé ê¹ÛÄ, ÇÂÔ î¯Ô îÅÇÂÁÅ ÜÆò ù ëÃÅ Çç¿çÆ
ÔËÍ å±¿ ÇÂÔ ê¹ÛçÅ Ô˺ ÇÕ îËù ÇÂÔ ÜÈé ÇÕÀ°º ÇîñÆÍ
À°Ã ìÅð¶ î˺ çÃçÅ Ô» ÇÕ Ü篺 î¶ðÅ Á³å Ãî»
ÁÅÇÂÁÅ å» êó½Ã ÇòÚ Õ¯ÂÆ îÅà ù ÁÅêä¶ Øð ÇòÚ
ðÅóÅ ñÅ ÇðÔÅ ÃÆÍ À°æ¯º ܯ òÅôéÅ î¶ð¶ åÕ êÔ¹¿ÚÆ À°Ã
ù êÛÅä Õ¶ î¶ð¶ îé ÇòÚ ÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ ÃÅðÆ
Ç÷¿ç×Æ îÅà ÔÆ éÔÄ ÖÅèÅÍ ÁËéÆ ×¼ñ Ã¯Ú Õ¶ î¶ð¶
êÌ Å ä» çÅ Á³ å Ô¯ Ç×ÁÅÍ Ã¯ Á³ å Ãî¶ º ܯ òÅôéÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË À°Ã¶ åð·» çÆ ×åÆ Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÆ
ÔËÍ Ã¯ î˺ ìÇØÁÅó ìä Ç×ÁÅÍ ÁêÅð Ç´êÅ ×¹ðÈ éÅéÕ
êÅåôÅÔ çÆ Ô¯ÂÆ ÇÜé·» é¶ îËù ÇÂà éÇÖ¼è ÜÈéÆ ÇòÚ¯º
Õ¼ã Õ¶ À°Ú¶ ñ¯Õ» çÅ òÅÃÆ ìäÅ ÇçåÅÍ
ÃÅⶠéÅñ ÕæÅ ÇÂ毺 åÕ ÔÆ Ãì¿è ðÖçÆ ÔË ÇÕ
ÁÅçîÆ çÆ Ã¹ðåÆ Á³å Ã ÇÜà ÇòÚ Ô¯ò¶ À°Ô ×åÆ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ í×å Çåzñ¯Úé ÜÆ çÆ ìÅäÆ Ü¯ ×¹ðÈ
×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÇòÚ Ã¿Çîñå ÔË À°Ã ÇòÚ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÕ
ܶ Á³å Ã ùðåÆ èé ÇòÚ ðÇÔ ÜÅò¶ å» À°Ã ù
ü ê çÆ ÜÈ é Æ ÇîñçÆ ÔË , ÇÜà çÆ Ã¹ ð åÆ Á³ å Ãî¶ º
ÇÂÃåzÆ ê¹ðô ç¶ í¯×» ÇòÚ ðÇÔ ÜÅò¶ å» ò¶ôòÅ çÆ
ÜÈéÆ êÌÅêå Ô¹¿çÆ ÔËÍ Ü¶ ùðåÆ ê¹¼åð» ÇòÚ ðÇÔ ÜÅò¶
å» ÃÈð çÆ ÜÈéÆ Áå¶ Ü¶ ÜÅÇÂçÅç ÇòÚ ðÇÔ ÜÅò¶
å» ê̶å ìäçÅ ÔËÍ Ü¶ Á³å ç¶ Ã êÌî¶ôð òñ ùðå
ÚñÆ ÜÅò¶ å» À°Ô ÃÚÖ³â ÇòÚ ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ
ÇÂö åð·» ìÅäÆ ÇòÚ Ô¯ð òÆ Ã¿Õ¶å ÁÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÜò¶º
ÇÕ -
ÇÜà ÕË Á³åÇð ðÅÜ ÁÇíîÅé°¨
ï éðÕêÅåÆ Ô¯òå ùÁÅé°¨ ê³éÅ - BGH
ðÅÜ ÁÇíîÅé éÅñ êÇÔñ» éðÕ» ÇòÚ Ü»çÅ ÔË
ë¶ð Õ°¼å¶ çÆ ÜÈéÆ ÇîñçÆ ÔËÍ Ü¯ Ã¿å» çÆ Çé§ÇçÁÅ Õðç¶
Ôé À°Ô Õ°¼ÇåÁ» ç¶ ÇÃð ÇòÚ êËä òÅñ¶ ÕÆó¶ ìäç¶
ÔéÍ ë¹ðîÅé ÔË -
ÿå ÕË çÈÖÇé Çåz×ç ܯÇé ÇÕðîÅǨ
ê³éÅ - BGI
 ï ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ÕÇÔä
ñ¼×¶, ÒÒìÆìÅ! ÇÂÔ òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ çÅ êÃÅðÅ ì¶Á³å ÔË
ÇÂà ÇòÚ Õ½ä ÇÕæ¶ Ü»çÅ ÔË, ÇÂÔ òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ ÔÆ
ÜÅäç¶ ÔéÍ ç¶ÔÆ ìÅð-ìÅð ì¶éåÆÁ» ÕðçÆ ÔË ÇÕ îËù
Û¼â Õ¶ êðç¶Ã éÅ ÜÅÇÂú êð ÜÆò ÕÇÔ¿çÅ ÔË ÇÕ î˺
Ô¹ÕîÆ ì¿çÅ Ô»Í èÅðéÅ êó·¯ -
èÅðéÅ - îËù Û¼â Õ¶ êðñ¯Õ éÅ ÜÅäÅ,
ÇÂÔ¯ î¶ðÆ î³é ì¶éåÆÍ
ÇÂÔ¯ î¶ðÆ ÜÆ î³é ì¶éåÆ - B, D.
îËù Û¼â Õ¶ êðñ¯Õ éÅ ÜÅäÅ,...........Í
èé ÕðË ÇìéÀ° ç¯À± Õð ܯð˨
ÇêÌÁ êðç¶Çà é ÜÅÔ¹ òÃÔ¹ ØÇð î¯ð˨
ê³éÅ - A@GB
íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ìÆìÅ! î˺ Ô¹ä ÃðÆð
Û¼â Õ¶ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔËÍ ðÅÜÕ°îÅðÆ é¶ íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ
çÅ éÅî ê¹Û ÇñÁÅ ÃÆÍ À°Ã ù ÇÂÔ òÆ êåÅ ñ×
Ç×ÁÅ ÃÆ ÇÕ ÇÂÔ î¶ð¶ ÇêåÅ ÜÆ ç¶ ðÅÜ ç¶ é¶ó¶ ÔÆ
íÅÂÆ Ü¯è ÜÆ íÅÂÆ Çëðé¶ ù Çîñä ñÂÆ ÜÅ ðÔ¶ ÃéÍ
Çê³â îñÃÆÔ» çÅ òÆ êåÅ ñ× Ç×ÁÅ ÃÆÍ À°é·» Ççé»
ÇòÚ Ôð ÇÕö ù íÈׯÇñÕ ÃÈÞ éÔÄ ÃÆÍ ÁÅêä¶
ÇÂñÅÕ¶ 寺 æ¯ó·Æ ÇÜÔÆ ÔÆ çÈð êåÅ éÔÄ ÃÆ ñÇ×ÁÅ
ÕðçÅ ÇÕ ç¹éÆÁ» ÇÕà åð·» ðÇÔ ðÔÆ ÔËÍ ÇÂ毺 åÕ
òÆ êÇó·ÁÅ ÔË ÇÕ ÕÂÆ êÔÅóÆ ðÅÇÜÁ» ù ÇÂÔ òÆ
éÔÄ ÃÆ êåÅ ÇÕ Çç¼ñÆ ÇòÚ Õ½ä ðÅÜ Õð ÇðÔÅ ÔËÍ
ÁÅêä¶ é¶ó¶ å¶ó¶ ç¶ ÇÂñÅÇÕÁ» ù ÔÆ ÜÅÇäÁÅ Õðç¶
Ãé Ü» ÇÜÔó¶ ÇÔ¿îå ÕðÕ¶ Ãî¹¼Ú¶ íÅðå ÇòÚ åÆðæ
ïÅåðÅ ÕÇðÁÅ Õðç¶ Ãé À°é·» ù íÈׯÇñÕ Ç×ÁÅé
Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ À°Ã Ã Çòç¶ôÆ ðÅܶ ê¼Ûî òñ¯º
íÅðå ÇòÚ ÁÅêä¶ ðÅÜ ÃæÅêå Õðç¶ ÃéÍ ÇÂÕ¼ñÅ
ç¹Õ¼ñÅ Õ¯ÂÆ òÆ îé°¼Ö Ãëð éÔÄ ÃÆ ÕÇðÁÅ ÕðçÅÍ
ÕÂÆ æÅò» À°êð îé°¼Ö çÆ ìñÆ ç¶ä çÅ òÆ ÇðòÅ÷
ÃÆÍ À°Ô ÇÂÕ¼ñ¶-ç¹Õ¼ñ¶ ù ëó ÇñÁÅ Õðç¶ ÃéÍ À°Ã
ò¶ñ¶ ×¹ñÅî» çÅ òÆ ÇðòÅ÷ ÃÆÍ ðÅܶ ï°¼è ÇêÛ¯º Ô÷Åð»
ì¿ÇçÁ», ìÆìÆÁ», ì¼ÇÚÁ» ù ëó Õ¶ ñË ÜÅÇÂÁÅ Õðç¶
Ãé Áå¶ ìÔ¹å ÃÃå¶ î¹¼ñ å¶ ò¶Ú ÇçÁÅ Õðç¶ ÃéÍ
ÇÂö åð·» éÅñ ÇÂÕ¼ñ¶-ç¹Õ¼ñ¶ îé°¼Ö ù ëó Õ¶ Û¯à¶-Û¯à¶
ÜÅ×ÆðçÅð íÆ ò¶Ú ÇçÁÅ Õðç¶ ÃéÍ ÇÂà ÕðÕ¶ Ãëð
ؼà ÕÆåÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ò¼â¶-ò¼â¶ ÕÅëñ¶ ìäÅ Õ¶ Ãëð
ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÃéÍ Ã¯ ÁÅî ì¿ç¶ ù íÈׯÇñÕ ÜÅäÕÅðÆ
ؼà ÔÆ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÃÆÍ íÅðå òðô ç¶ ÇÔ¿çÈ ðÅܶ
å» ÁÅî å½ð å¶ Ãçð êÅð éÔÄ ÕÇðÁÅ Õðç¶ Ãé
Áå¶ çÈð ç¶ ç¶ô» ÇòÚ òÆ éÔÄ ÜÅÇÂÁÅ Õðç¶ Ãé
ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ÇÂÔ ÃîÇÞÁÅ Õðç¶ Ãé ÇÕ ÇÜà ç¶ô
ÇòÚ î¯ ð éÅ ì¯ ñ çÅ Ô¯ ò ¶ , ÇÔðé» çÆÁ» âÅð» éÅ
27
ÇëðçÆÁ» Ô¯ä, À°Ô ç¶ô îñ¶Û ç¶Ã Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË,
À°Ã ç¶Ã ç¶ êÌíÅò ڿ׶ éÔÄ ÃÆ î³é¶ Ü»ç¶Í Õ¶òñ
íÅðå òðô ù ÔÆ Õðî íÈîÆ î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÃÆ Áå¶
ÇÂà ù êÇò¼åð íÈîÆ î³ÇéÁÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ÇÂÔÆ ÕÅðé
ÔË ÇÕ íÅðå ç¶ ðÅܶ ìÅÔðñ¶ àÅêÈÁ» À°êð Ö¯Ü Õðé
çÅ êÌì¿è òÆ éÅ Õð ÃÕ¶, ÁÅê å» À°é·» é¶ ÜÅäÅ
ÔÆ ÕÆ ÃÆÍ
Ü篺 Á³×ð¶÷» çÅ ðÅÜ ÇÂæ¶ Ô¯ Ç×ÁÅ å» AIA@
ç¶ ÕðÆì Ç¿×ñ˺â ç¶ ìÅçôÅÔ çÆ åÅÜê¯ôÆ Ã íÅðå
ç¶ ðÅÇÜÁ» ù òÆ ì¹ñÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ ÜËê¹ð çÅ ðÅÜÅ
òÆ Ç×ÁÅÍ À°Ã ñÂÆ Ãî¼ÇÃÁÅ ÇÂÔ ÃÆ ÇÕ À°Ô îñ¶Û
ç¶ô çÅ éÅ Á³é· Ö»çÅ ÃÆ, éÅ êÅäÆ êÄçÅ ÃÆÍ À°Ã
é¶ ìÔ¹å ò¼âÅ ìðåé ìäòÅÇÂÁÅ ÇÜà ÇòÚ À°Ã é¶
A@@ Õ°Ç¿àñ êÅäÆ ×¿×Å Üñ êÅÇÂÁÅÍ ÇÜ¿éÆ ç¶ð À°Ô
¦âé ÇðÔÅ À°æ¶ ÁÅêäÅ ÔÆ êÅäÆ êÄçÅ ÇðÔÅ, ÁÅêäÅ
ÔÆ Á³é Ö»çÅ ÇðÔÅ, À°Ã ç¶ô çÆ Õ¯ÂÆ òÆ ÚÆ÷ À°Ã
é¶ îÈ¿Ô ÇòÚ éÔÄ êÅÂÆÍ ÁËÃÆÁ» ×¼ñ» ù Çí¼à çÆ æ»
èðî éÅñ ܯó ÇçåÅ Ü»çÅ ÃÆÍ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ
é¶ Ôð æ» ÃÅðÆ ÇÃÌôàÆ ÇòÚ íðîä ÕðÕ¶ ÁÇÜÔÆÁ»
×¼ñ» Áå¶ ÁÇÜÔ¶ ÇòôòÅô» ù ÇòÇ×ÁÅéÕ ã¿× éÅñ
òÇÔîêÌÃåÆ å¯º ìÅÔð Õ¼ÇãÁÅÍ ÇÂÔ Õ°Þ ÕÅðé Ãé ÇÕ
ÁÅî ì¿ÇçÁ» ù êåÅ ÔÆ éÔÄ ÃÆ Ô¹¿çÅ ÇÕ íÅðå ÕÆ
ÔË, ê³ÜÅì ÕÆ ÔË?
ï ðÅÜÕ°îÅðÆ ù êåÅ å» ñ× Ç×ÁÅ ÇÕ íÅÂÆ
Çåñ¯ÕÅ ÇÕÃ æ» ç¶ ðÇÔä òÅñ¶ Ôé êð À°ºß Õ°Þ òÆ
éÔÄ êåÅ ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ îñÃÆÔ» ÇÕèð ÔËÍ ÇÛêç¶ ÇòÚ
ÔË Ü» Úó·ç¶ ÇòÚ ÔËÍ
ðÅÜÕ°îÅðÆ é¶ íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ù ÇÕÔÅ ÇÕ Ô¶
ڿ׶ îé°¼Ö Çåñ¯ÕÅ ÜÆ! îËù ÇÂÕ ×¼ñ çÆ ÃîÞ éÔÄ
ÁÅ ðÔÆ ÇÕ å°ÃÄ ìÅð-ìÅð îËù ÕÇÔ ðÔ¶ Ô¯º ÇÕ î˺ ÃðÆð
Û¼â Õ¶ ÚÇñÁÅ ÜÅäÅ ÔËÍ êÇÔñ» å» îËù ÃîÞ ÔÆ
éÔÄ ÃÆ ÁÅ ÇðÔÅÍ êÇÔñ» î˺ ÇÂÔÆ Ã¯ÚçÆ ÃÆ ÇÕ å°ÃÄ
å¿çð¹Ãå Ô¯ Õ¶ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔËÍ î½å å» ìóÆ ì¹ðÆ ÚÆ÷
ÔË ÕÆ å°ÔÅù ÇÂà 寺 âð éÔÄ ñ×çÅ? å°ÔÅâÅ ÇÂÔ¯
ÇÜÔÆ Ççñ ÇÖ¼Úä òÅñÆ ð¿×ÆñÆ Áå¶ Ã¹ÔÅò¶ ìÅ×» òÅñÆ
ç¹éÆÁ» ù Û¼â Õ¶ ÜÅä ù ÇÕÀ°º ÜÆÁ ÕðçÅ ÔË? î˺
å» ÕÂÆ ì¿ç¶ îðç¶ ç¶Ö¶ Ôé, À°Ô Ô¼æ ܯó Õ¶ ì¶éåÆÁ»
Õðç¶ Ôé ÇÕ îËù Ô¯ð ð¼Ö ñúÍ Õ¯ÂÆ ÁÇÜÔÆ çòÅÂÆ
Ççú ÇÕ î˺ îð» éÅÍ Ü¶ î¶ð¶ ÇêåÅ ÜÆ òÆ ÇÕö ù
î½å çÅ ç¿â Çç¿ç¶ Ôé å» î˺ ç¶ÇÖÁÅ ÔË ÇÕ À°Ô ìÔ¹å
åðñ¶ ñ˺çÅ ÔË Áå¶ ÇÜÀ°ºä òÅÃå¶ ìÔ¹å ñ¶ñ·óÆÁ» Õã-
Õã Õ¶ ì¶éåÆÁ» ÕðçÅ ÔË êð å°ÃÄ å» Þ¼à ÔÆ ÕÇÔ
Çç¿ç¶ Ô¯ ÇÕ î˺ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔË å¶ î˺ ÔËðÅé Ô¹¿çÆ Ô»Í
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 À°Ã ò¶ñ¶ íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ìÆìÅ!
å¶ðÆ ×¼ñ ÇìñÕ°ñ áÆÕ ÔËÍ î½å 寺 À°Ô ñ¯Õ âðç¶ Ôé
ÇÜé·» é¶ î½å ù éÔÄ ì¹¼ÇÞÁÅÍ î˺ ÿֶê ÇòÚ åËù
çÃçÅ Ô» ÇÕ ÇÂÔ Ü¯ ÃðÆð ÔË ÇÂÔ ÇÂÕ Õêó¶ ò»×È¿
ÔË ÇÜò¶ º ÃðÆð Õêó¶ êÇÔéçÅ ÔË Í Üç¯ º åÕ Õêó¶
ê¹ðÅä¶ éÔÄ Ô¿¹ç¶ ÇÂÔ êÇÔéçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË êð Ü篺 ÕêóÅ
ê¹ ð ÅäÅ Ô¯ Ç×ÁÅ, À° à ò¶ ñ ¶ À° å Åð Õ¶ Ô¯ ð Õêó¶
êÇÔéä¶ ÔÆ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ åËù êåÅ ÔÆ ÔË éÅ ÇÕ å¶ð¶ êÅÃ
ÇÕ¿é¶ ÃÈà Ôé Áå¶ å±¿ Ã-Ã ÇÃð ìçñçÆ ðÇÔ¿çÆ Ô˺Í
îËù Á˺ çà ÇÕ ìÃåð À°åÅðé ò¶ñ¶ åËù Õ¯ÂÆ âð
ñ×çÅ ÔË Áå¶ éò» êËé·ä ò¶ñ¶ Õ¯ÂÆ Áëïà Թ¿çÅ ÔËÍ
À°Ã é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ìÃåð êÇÔéä å¶ À°åÅðé çÅ
ÕÆ âð Ô¹¿çÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ìÃåð îËñ¶ Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ
Ã ÇÃð Áå¶ î½Ãî ç¶ ÇÔÃÅì éÅñ òÃåð êÇÔé¶ Ü»ç¶
ÔéÍ Ã¯ ÇÂà ÕðÕ¶ À°é·» ç¶ êÇÔéä å¶ À°åÅðé çÅ
Õ¯ÂÆ ÁÃð îé À°å¶ Ô¯ÇÂÁÅ ÔÆ éÔÄ ÕðçÅÍ
íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ ìÆìÅ! ÇÜé·»
ñ¯Õ» ù ÇÂÔ Ç×ÁÅé éÔÄ ÔË ÇÕ î˺ Õ½ä Ô» À°Ô ñ¯Õ
ê³Ü» å¼å» ç¶ ìä¶ Ô¯Â¶ ÁÅêä¶ ÃðÆð ù ÔÆ ÁÅêäÅ
ðÈê ÃîÞç¶ Ôé Áå¶ ÃðÆð Û¼âä ù ÔÆ îðéÅ ÕÇÔ¿ç¶
ÔéÍ î˺ åËù æ¯ó·Å Ô¯ð çÃçÅ Ô» ÇÕ ÇÂÔ ÜÆò ÿÃÅð
ÇòÚ Õðî» çÅ ì¿Çé·ÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ í¶ÇÜÁÅ Ü»çÅ ÔË Áå¶
ÁÅêä¶ ÕÆå¶ Ô¯Â¶ Õðî» Áé°ÃÅð ç¹Ö å¶ Ã¹Ö í¯×çÅ ÔË
Áå¶ éò¶º Õðî Ô¯ð ÕðçÅ ÔËÍ À°é·» ÇòÚ¯º Õ°Þ Ú¿×¶ Ô¹¿ç¶
Ôé Õ°Þ îÅó¶ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ Ü篺 ÇÂÔ Ô¹Õî ÇòÚ ÃðÆð Û¼â
Çç¿ ç Å ÔË À° à ò¶ ñ ¶ ÇÂà ù ÁÅêä¶ Õðî» çÅ ëñ
í¯×äÅ ê˺çÅ ÔËÍ
ÃÅèÿ×å ÜÆ! Õðî Õðé ò¶ñ¶ å» ÇÂÔ Ã¯ÚçÅ
éÔÄ ÇÕ À° à çÅ ÕÆ ëñ îË ù êz Å êå Ô¯ ò ¶ × ÅÍ ×¹ ð È
îÔÅðÅÜ ÜÆ ìÅð-ìÅð ÜÆò ù ÃîÞÅÀ° º ç¶ Ôé ÇÕ
ÁÇÜÔÅ Õ¿î éÅ ÕðÄ ÇÜÃ ç¶ Õðé éÅñ åËù Õðî»
ç¶ ÇÔÃÅì ÇÕåÅì Ã êÛåÅÀ°äÅ êË ÜÅò¶Í ë¹ðîÅé
Õðç¶ Ôé -
ÁËÃÅ Õ¿î¹ îÈñ¶ é ÕÆÚË ÇÜå° Á³Çå êÛ¯åÅÂÆÁ˨
ê³éÅ - IAH
ÕÆå¶ Ô¯Â¶ Õðî» çÅ ñ¶ÖÅ ÃÅÇðÁ» ù ç¶äÅ ê˺çÅ
ÔËÍ Ú¿×¶ Õðî ÕÆå¶ Ô¯ä å» çð×Ô ÇòÚ æ» ÇîñçÅ
ÔË, îÅó¶ Õðî ÕÆå¶ Ô¯ä å» çð×ÅÔ ÇòÚ êËð ð¼Öä
ù òÆ æ» éÔÄ ÇîÇñÁÅ ÕðçÆÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ðîÅé
Õðç¶ Ôé, êó·¯ -
èÅðéÅ - ÇÜ¿ç¶ ð¯ò¶º×Æ å¶ ð¯ ð¯ êÛ¯åÅò¶º×Æ
ë¶ð å¶ðÅ Õ¯ÂÆ éÅ ìä¶Í
ë¶ð å¶ðÅ ÜÆ Õ¯ÂÆ éÅ ìä¶ - B , B.
Ç÷¿ç¶ ð¯ò¶º×Æ å¶ ð¯ ð¯ êÛ¯åÅò¶º×Æ.....-B
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
28
ÁÅêÆéË í¯× í¯Ç× ÕË Ô¯Ç íÃîÇó íÀ°ð¹ ÇÃèÅÇÂÁŨ
òâÅ Ô¯ÁÅ ç¹éÆçÅð¹ ×Çñ ÿ׫ ØÇå ÚñÅÇÂÁŨ
Á×Ë ÕðäÆ ÕÆðÇå òÅÚÆÁË ìÇÔ ñ¶ÖÅ ÕÇð ÃîÞÅÇÂÁŨ
æÅÀ° é Ô¯òÆ êÀ°çÆÂÆ Ô¹Çä ùäÆÁË ÇÕÁÅ ðÈÁÅÇÂÁŨ
îÇé Á³èË Üéî¹ ×òÅÇÂÁŨ ê³éÅ - DFD
×¹ ð È îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ ð îÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ ÇêÁÅÇðú!
êÌî¶ôð é¶ ñ¶ÖÅ Ãí 寺 ñËäÅ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ -
éÅéÕ¹ ÁÅÖË ð¶ îéŠùäÆÁË ÇÃÖ ÃÔƨ
ñ¶ÖÅ ðì¹ î³×¶ÃÆÁÅ ìËáÅ ÕÇã òÔƨ
åñìÅ êÀ°ÃÇé ÁÅÕÆÁÅ ìÅÕÆ ÇÜéÅ ðÔƨ
ÁÜðÅÂÆ« ëð¶ÃåÅ Ô¯ÃÆ ÁÅÇ åÂƨ
ÁÅòä° ÜÅä° é ùÞÂÆ íÆóÆ ×ñÆ ëÔƨ
Õ±ó ÇéֹචéÅéÕÅ úóÇÕ ÃÇÚ ðÔƨ
ê³éÅ - IEC
Áå¶ ë¹ðîÅé ÔË -
ÕÇð ÕÇð ÕðäÅ ÇñÇÖ ñË ÜÅÔ¹¨
ÁÅê¶ ìÆÇÜ ÁÅê¶ ÔÆ ÖÅÔ¹ÍÍ ê³éÅ - D
ìÔ¹å ÃÖå Ã÷Åò» À°é·» ù ÇîñçÆÁ» Ôé ÇÜé·»
é¶ îéî¹Ö ðÇÔ Õ¶ îéîð÷ÆÁ» ÕÆåÆÁ» Ôé, ç¹éÆÁ»
ù ç¹ÖÆ ÕÆåÅ ÔËÍ Ü篺 ë¶ð ÜÆò ÜÅ Õ¶ ñ¶ÖÅ Çç¿çÅ ÔË
ë¶ð ð¯ºçÅ ÔË, ÕñêçÅ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ -
èÅðéÅ - ØÅäÆ êÆóéÆ ÇéîÅäÆ å¶ðÆ Ç÷¿çóÆ
çð×Ô ÇòÚ èðîðÅÜ é¶Í
î¶ð¶ ÇêÁÅð¶, ìÂÆ çð×Ô ÇòÚ èðîðÅÜ é¶ -B
ØÅäÆ êÆóéÆ ÇéîÅäÆ å¶ðÆ Ç÷¿çóÆ -B
ñË ëÅÔ¶ ðÅåÆ å°ðÇÔ êÌí¹ ÜÅäË êÌÅäƨ
åÕÇÔ éÅÇð êðÅÂÆÁÅ «ÇÕ Á³çÇð áÅäƨ
ÿéÆ ç¶Çé ÇòÖ³î æÅÇ ÇîáÅ îç¹ îÅäƨ
ÕðîÆ ÁÅê¯ ÁÅêäÆ ÁÅê¶ êÛ°åÅäƨ
ÁÜðÅÂÆ« ëð¶ÃåÅ Çåñ êÆó¶ ØÅäƨ
ê³éÅ - CAE
ÇÂà Õðî èðåÆ ÇòÚ Ü¯ Õ°Þ ìÆÇÜÁÅ Ü»çÅ ÔË
À°Ô ÁÅê ÔÆ ÖÅäÅ ê˺çÅ ÔË -
Õðî èðåÆ ÃðÆð¹ Ü¹× Á³åÇð ܯ ì¯òË Ã¯ ÖÅÇå¨
ê³éÅ - GH
ÁÅêäÅ î³çÅ Ú¿×Å ÕÆåÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÁÅê ÔÆ í¯×äÅ
ê˺çÅ ÔËÍ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÆ ÕÅð Õ¯ÂÆ Õð¶×Å À°Ô¯ ÔÆ ëñ
ÇîñçÅ ÔË -
î³çÅ Ú¿×Å ÁÅêäÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÕÆåÅ êÅòäŨ
ê³éÅ - DGA
ëñ¹ å¶ò¶Ô¯ êÅÂÆÁË Ü¶ò¶ÔÆ ÕÅð ÕîÅÂÆÁ˨
ê³éÅ - DFH
 ÇÂÕé» ù ÇÂÔ ìÚé ùä Õ¶ ïÞÆ Ô¯ Ü»çÆ ÔË
ÇÂÕ ì¶êðòÅÔ ÔéÍ Ü篺 À°é·» 寺 ñ¶ÖÅ î³Ç×ÁÅ Ü»çÅ
ÔË Çëð À°Ô êÛåÅÀ°ºç¶ ÔéÍ
èÅðéÅ - ÇÂÕéÅ ù ïÞÆ ÁÅ ×ÂÆ ÁË,
ÇÂÕ Çëðç¶ ì¶êðòÅÔ - B, D.
ëðÆçÅ îÀ°åË çÅ ì¿éŠ¶òË ÇçÃË ÇÜÀ° çðÆÁÅòË ãÅÔŨ
Á×Ë ç¯ÜÕ° åÇêÁŠùäÆÁË ÔÈñ êòË ÕÅÔÅÔŨ
ÇÂÕéÅ é¯ Ãí ïÞÆ ÁÅÂÆ ÇÂÇÕ Çëðç¶ ò¶êðòÅÔŨ
ê³éÅ - ACHC
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ Ü¯ îéî¹Ö
ì¿ç¶ êÌî¶ôð ù í¹¼ñ Õ¶ ÁÅêäÅ Üéî ÇìðæÅ ×¹ÁÅ Çç¿ç¶
Ôé À° é · » ù éðÕ» ÇòÚ ÜÅ Õ¶ Ã÷Åò» í¯ × äÆÁ»
ê˺çÆÁ» ÔéÍ ÁÜÕñ· ç¶ ÕÂÆ êó·¶ ÇñÖ¶ ì¿ç¶ Þ¼à ÔÆ
ÇÂÔ ÕÇÔ Çç¿ç¶ Ôé ÇÕ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ å» éðÕ Ã¹ð×
ù î³éç¶ ÔÆ éÔÄ ÔéÍ ÇÂÔ å» ÁËò¶º âðÅÀ°ä òÅÃå¶,
ÃÔÆ ðÃå¶ ÚñÅÀ° ä òÅÃå¶ ×¼ ñ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÆ ÔË Í
ÇÜò¶º î» ÁÅêä¶ ì¼Ú¶ ù ÖåÇðÁ» 寺 ìÚÅÀ°ä ñÂÆ ÞÈáÅ
îÈáÅ ÔÆ ÕÇÔ Çç¿çÆ ÔË Ôé·¶ð¶ ÇòÚ Á³çð éÅ ÜÅÂƺ,
Á³çð íÈå ÔË, îÅÀ±º ÔËÍ ç¹êÇÔð ò¶ñ¶ è¹¼ê ÇòÚ ì¼Ú¶ ù
×ðîÆ å¯º ìÚÅÀ° ä ñÂÆ ÕÇÔ Çç¿ ç Æ ÔË ÇÕ ç¹ êÇÔð¶
ð¯ÔÆÁ» ÇòÚ íÈå éÚç¶ ÔéÍ òÅòð¯ñ¶ ÇòÚ íÈå Ô¹¿ç¶
Ôé êð À°Ô í¹¼ñ Ü»ç¶ Ôé ÇÕ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶
èðîðÅÜ çÆ ÃæÅêéÅ Áå¶ èðîðÅÜ çÅ ÕÅðÜ Ö¶åð
òÆ ÇñÇÖÁÅ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ ë¹ðîÅé ÔË -
éÅéÕ ÜÆÁ À°êÅÇ ÕË ÇñÇÖ éÅòË èðî¹ ìÔÅÇñÁŨ
úæË ÃÚ¶ ÔÆ ÃÇÚ ÇéìóË Ú¹Çä òÇÖ Õ㶠ÜÜîÅÇñÁŨ
æÅÀ° é êÅÇÂÇé Õ±ÇóÁÅð î¹Ô ÕÅñË ç¯ÜÇÕ ÚÅÇñÁÅÍÍ
å¶ðË éÅÇ ðå¶ Ã¶ ÇÜÇä ׶ ÔÅÇð ׶ Çà á×ä òÅÇñÁÅÍÍ
ÇñÇÖ éÅòË èðî¹ ìÔÅÇñÁÅÍÍ ê³éÅ - DFC
èðîðÅÜ çÅ ÕÅðÜ Ö¶åð ÇñÖç¶ Ô¯Â¶ ë¹ðîÅé Õðç¶
Ôé -
èðî ðÅÇÂ é¯ Ô¹Õî¹ ÔË ìÇÔ ÃÚÅ èðî¹ ìÆÚÅÇð¨
çÈÜË íÅÇ ç¹Ã๠ÁÅåîÅ úÔ¹ å¶ðÆ ÃðÕÅð¨
ê³éÅ - CH
ÇÂé·» ç¹ôà ÁÅåîÅò» ÇòÚ îéî¹Ö íÆ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé
ÇÜé·» ìÅð¶ ë¹ðîÅé ÔË -
îéî¹ÇÖ ÁÅòË îéî¹ÇÖ ÜÅò˨
îéî¹ÇÖ ÇëÇð ÇëÇð Ú¯àÅ ÖÅò˨
ÇÜåé¶ éðÕ Ã¶ îéî¹ÇÖ í¯×Ë
×¹ðî¹ÇÖ ñ¶ê¹ é îÅÃÅ Ô¶¨ ê³éÅ - A@GC
ÕÂÆ ò¼â¶-ò¼â¶ éðÕ ÁáÅð·» Ç×äç¶ Ôé, ÕÂÆ
îÔ»ê¹ðô ۯචò¼â¶ éðÕ HD Ç×äç¶ ÔéÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ÜÆ ÇÂà Ç×äåÆ ÇòÚ éÅ êËºç¶ Ô¯Â¶ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé
29
ÇÕ ÇÜ¿é¶ òÆ éðÕ Ôé À°Ô ÃÅð¶ ç¶ ÃÅð¶ îéî¹Ö ù
í¯×ä¶ êËºç¶ ÔéÍ èðîðÅÜ çÅ ÕÅðÜ Ö¶åð çÃç¶ Ô¯Â¶
ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ ÇÜé·» é¶ Ã¿ÃÅð ÇòÚ ÁÅ Õ¶
ÇéôÕÅî Õðî ÕÆå¶, êÌî¶ôð çÅ éÅî ÜÇêÁÅ À°é·» çÆ
öòÅ èðîðÅÜ ÕðçÅ ÔË ÇÜà åð·» ÇÕ -
ÁÇèÁÅåîÆ ÔÇð ×¹ä åÅù îÇé ÜêÇÔ Â¶Õ° î¹ðÅÇð¨
Çåé ÕÆ Ã¶òÅ èðî ðÅÇ ÕðË è¿é° ÃòÅðäÔÅð¹¨
ê³éÅ - CH
ì¿ ç ×Æ Õðé òÅñ¶ èðîðÅÜ ç¶ éÔÄ ÜÅÇÂÁÅ
Õðç¶ Í ÇÜé· » é¶ Ãîð¼ æ ×¹ ð È å¯ º éÅî êÌ Å êå ÕðÕ¶
ÕîÅÂÆ ÕÆåÆ Áå¶ Ç×ÁÅé êÌÅêå Õð ÇñÁÅ À°é·» ç¶
ÃÅð¶ ñ¶Ö¶ ê¼å¶ èðîðÅÜ çÆ çð×ÅÔ ÇòÚ êÅó Ççå¶
ÜÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÔéÍ ÇÜò¶º ÇÕ ë¹ðîÅé ÔË -
ÇÜé ÕÀ° Ç´êÅ ÕðÆ Ü×ÜÆòÇé ÔÇð À°Çð èÅÇðú îé îÅÞŨ
èðî ðÅÇ çÇð ÕÅ×ç ëÅð¶ Üé éÅéÕ ñ¶ÖÅ ÃîÞŨ
ê³éÅ - FIH
Ôá èðîÆ Û¼â Õ¶, Á×ð, î×ð, îåñì Õ¶, òð׶
ôìç Û¼â Õ¶ ×¹ðìÅäÆ ù Ãå-Ãå ÕðÕ¶ î³é ñò¯ºÍ ñ¶Ö¶
Ô¹¿ç¶ ÔéÍ ÇÕò¶º ñ¶ÖÅ ÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË À°Ã ìÅð¶ ïگ -
ÚÀ°ðÅÃÆÔ éðÕ ÃÅÕå° í¯×ÅÂÆÁ˨
ÜËÃÅ ÕÆÚË åËï êÅÂÆÁ˨
ÃÇå×¹ð ìÅÞÔ¹ î¹ÕÇå é Ô¯ÂÆ
ÇÕðÇå ìÅèÅ ×ÌÇà çÆéÅ Ô¶¨
ֳⶠèÅð ×ñÆ ÁÇå íÆóƨ
ñ¶ÖÅ ñÆÜË Çåñ ÇÜÀ° êÆóƨ
îÅå ÇêåÅ Õñåz ùå ì¶ñÆ éÅÔÆ
Çìé° ÔÇð ðà î¹ÕÇå é ÕÆéÅ Ô¶¨ ê³éÅ - A@BH
ï íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ðÅÜÕ°îÅðÆ ù ÃîÞÅÀ°ä ñ¼×¶
ÇÕ ìÆìÅ! ì¿ç×Æ Õðé òÅñ¶ Ü篺 ÿÃÅð 寺 Ü»ç¶ Ôé
çð×ÅÔ ÇòÚ À°é·» çÆ ÜË ÜËÕÅð Ô¹¿çÆ ÔË Áå¶ è¿é-
è¿é ÕÇÔ Õ¶ ÃÇåÕÅð ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ -
è¿Çé è¿Çé ÕÔË Ãí¹ Õ¯Ç¨
î¹Ö À±Üñ ÔÇð çð×Ô Ã¯Ç¨ ê³éÅ - BHC
Ô¹ä 屿 ÁÅê ÔÆ çà î½å 寺 Õ½ä âðçÅ ÔË, Õ½ä
ÔË ÇÜÃù î½å 寺 âð éÔÄ ñ×çÅ ÇÜé·» é¶ ÇÂà ÿÃÅð
ÇòÚ ÁÅ Õ¶ êÅê ÕîŶ Ôé, ç¹éÆÁ» ù ç¹ÖÆ ÕÆåÅ
ÔË, Çé§ÇçÁÅ, Ú¹×ñÆ, ÂÆðÖÅ, ìÖÆñÆ, Çòô¶ í¯×» ÇòÚ
ÜÆòé ÇìåÅÇÂÁÅ ÔË, çÈÇÜÁ» çÅ Ô¼Õ îÅð-îÅð Õ¶ êËö
ܯó¶ Ôé, ÜÅÇÂçÅç» ìäÅÂÆÁ» Ôé, À°Ô Ü篺 ÿÃÅð
寺 Ü»ç¶ Ôé å» ð¯ºç¶ Ü»ç¶ ÔéÍ À°é·» ù î½å 寺 âð
ñ×çÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ Á¼×¶ ÜÅ Õ¶ À°é·» ù éðÕ» ç¶ ç¹Ö
ÃÇÔä¶ ìÔ¹å Á½Ö¶ Ô¯ Ü»ç¶ Ôé -
êÅêÆ Õðî ÕîÅòç¶ Õðç¶ ÔŶ ÔÅǨ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 éÅéÕ ÇÜÀ° îæÇé îèÅäÆÁÅ ÇåÀ° îæ¶ èÌî ðÅǨ
ê³éÅ - ADBE
ÇÜò¶º îèÅäÆÁ» ÇðóÕ Çç¿çÆÁ» Ôé ÇÂö åð·»
éÅñ êÅê Õðé òÅÇñÁ» éÅñ çð×ÅÔ ÇòÚ òðåÅðÅ
Ô¹¿çÅ ÔË ÇÜé·» é¶ éÅî ÜÇêÁÅ ÔË Áå¶ éÅî çÅ èé
ܯÇóÁÅ ÔË À°é·» çÆ çð×ÅÔ ÇòÚ è¿é-è¿é Ô¹¿çÆ ÔËÍ
ï ÇÜé·» ù çð×ÅÔ ÇòÚ ÜÅ Õ¶ îÅä êzÅêå Ô¯äÅ
ÔË ÁÅçð ÇîñäÅ ÔË À°é·» ù î½å 寺 âð éÔÄ ñÇ×ÁÅ
ÕðçÅ ÇÜò¶º ÇÕ ë¹ðîÅé ÔË -
èÅðéÅ - ÇÜÔóÆ î½å 寺 âð¶ Ü× ÃÅðÅ,
ÇÜÔóÆ î½å 寺,
ÇÜÔóÆ î½å 寺 âð¶ Ü× ÃÅðÅ,
î¶ð¶ îé ÁÅé§ç ÔË ÇêÁÅÇðú!
î¶ð¶ îé ÁÅé§ç ÔË, ÇÜÔóÆ î½å 寺 - B
ÕìÆð ÇÜù îðé¶ å¶ Ü×¹ âðË î¶ðË îÇé ÁÅé§ç¹¨
îðé¶ ÔÆ å¶ êÅÂÆÁË êÈðé° êðîÅé§ç¹¨ ê³éÅ-ACFE
ï ÁËö îÔ»ê¹ðô» ç¶ ÜÅä å¶ Ã¿ÃÅð ù ð¯äÅ éÔÄ
ÚÅÔÆçÅ ÇÕÀ°ºÇÕ çð×ÅÔ ÇòÚ ÜÅ Õ¶ À°é·» ù À°ÚÆÁ»
êçòÆÁ», òÇâÁÅÂÆÁ» ÇîñçÆÁ» ÔéÍ Ü篺 ÁÅêä¶
ê̶îÆ ù çð×ÅÔ ÇòÚ òÇâÁÅÂÆÁ» ÇîñçÆÁ» Ôé å»
ð¯ ä Å éÔÄ ÚÅÔÆçÅÍ À° é · » îÈ ð Ö» ç¶ ÜÅä å¶ ð¯ ä Å
ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÜé·» é¶ Ã¿ÃÅð å¶ ÁÅ Õ¶ ÁÅêäÅ Áî¹ñÅ
ÜÆòé ìðìÅç Õð ÇçåÅ ÔË, ÇÜé·» é¶ ôðÅì» ÕìÅì»
ÇòÚ Çñêå Ô¯ Õ¶ ÁÅêä¶ ÁÅê ù éðÕ» ç¶ íÅ×Æ ìäÅ
ÇñÁÅ ÔË ÇÜé·» ì¿ç×Æ Õðé òÅñ¶ îÔ»ê¹ðÖ» ×¹ðî¹Ö»
Ã¿å» çÆ Çé§ÇçÁ» Õð ÕðÕ¶, ñ¯Õ» ù ×¹îðÅÔ ÕðÕ¶
ÂÆðÖÅ íð¶ Á¼× ñÅÀ°ºç¶ ìÚé ÕÇÔ Õ¶ ôðèÅ å¯óÆ ÔËÍ
À°é·» ù ð¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÜÔó¶ ÁÅêäÅ Ãî» ÖðÅì
ÕðÕ¶ éÇÖ¼è ÜÈéÆÁ» ÇòÚ êÌò¶ô Õð ÇñÁÅ Õðç¶ ÔéÍ
èÅðéÅ - ð¯òÔ¹ ð¯òÔ¹ ìÂÆ ÃÅÕå ìê¹ð¶ ù - B,B.
ÇÜÔóÅ ÔÅ௠ÔÅà ÇòÕÅÇ - B, B.
ð¯òÔ¹ ð¯òÔ¹ ìÂÆ ÃÅÕå ìê¹ð¶ ù - B.
ÕìÆð ÿå îȶ ÇÕÁÅ ð¯ÂÆÁË Ü¯ Áê¹é¶ Ç×ÌÇÔ ÜÅǨ
ð¯òÔ¹ ÃÅÕå ìÅê¹ð¶ ܹ ÔÅàË ÔÅà ÇìÕÅǨ
ê³éÅ - ACFE
ÇÂö åð· » éÅñ ÇÜé· » é¶ Ã¿ à Åð ÇòÚ ðÇÔ Õ¶
êÌî¶ôð çÆ ÁðÅèéÅ ÕÆåÆ ÔË, é¶åð» ç¶ éÅñ îÔ»ê¹ðô»
ç¶ çðôé ÕÆå¶ Ôé, Õ¿é» ç¶ éÅñ îÔ»ê¹ðô» ç¶ ìÚé
Ã¹ä¶ Áå¶ ÕîŶ Ôé, ðÃéÅ ç¶ éÅñ éÅî ÜÇêÁÅ ÔË,
Ú¹×ñÆÁ» éÔÄ ÕÆåÆÁ», Çé§ÇçÁÅ éÔÄ ÕÆåÆ; Õ¶òñ
éÅî ÜÇêÁÅ ÔËÍ é¶åð êÇò¼åð ÕÆå¶ Ôé ÿ×å ç¶, ×¹ðÈ
êÆð» ç¶ çðôé ÕðÕ¶ ì¿ç×Æ òÅÇñÁ» ç¶ çðôé ÕÆå¶
Ôé Áå¶ ÇÜé·» é¶ ÁÅêä¶ êÌíÈ éÅñ ÇêÁÅð ÕÆåÅ ÔË,
ÁÅêä¶ ×¹ðÈ ù êÌî¶ôð çÅ ðÈê ÜÅä Õ¶ ÇêÁÅð ÕÆåÅ
ÔË, À°é·» ù çð×ÅÔ ÇòÚ æ» ÇîÇñÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÜò¶º
ÇÂæ¶ Ãð¯ê¶ Çîñç¶ Ôé, ìó¶ îÅä å¶ ÃÇåÕÅð ÕÆå¶ Ü»ç¶
Ôé, êìÇñÕ ÜË ÜË Õ Åð ÕðçÆ ÔË À° à ¶ åð· » éÅñ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
30
çð×ÅÔ ç¶ ÇòÚ ÜË ÜËÕÅð Ô¹¿çÆ ÔËÍ ÃÅèÿ×å ÜÆ! ÇÂÃ
ìÅð¶ ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ ÇÂà åð·» ë¹ðîÅé ÔË -
èÅðéÅ - çð×Ô ÇîñçË æÅÀ°º ×¹ð» éÅñ ð¼ÇåÁÅ-B, D.
Á³åÇð ×¹ðÈ ÁÅðÅèäÅ ÇÜÔòÅ ÜÇê ×¹ð éÅÀ°¨
é¶åzÆ ÃÇå×¹ð¹ ê¶ÖäÅ ÃÌòäÆ Ã¹éäÅ ×¹ð éÅÀ°ÍÍ
ÃÇå×¹ð öåÆ ðÇåÁÅ çð×Ô êÅÂÆÁË áÅÀ°¨
ê³éÅ - EAG
íÅÂÆ Çåñ¯ÕÅ ÜÆ ðÅÜÕ°îÅðÆ ù çà ðÔ¶ Ôé ÇÕ
ìÆìÅ! å± ¿ ÁÅê ÔÆ Ã¯ Ú , å¶ ð ¶ çÅÇçÁ», êóçÅÇçÁ»
ÇÜé·» é¶ ÇÂà ðÅÜ ù ÔÅÃñ ÕÆåÅ, ÇÂà å°ÔÅⶠÇê³â
çÆ î¯ÔóÆ ×¿ãÆ À°Ô Á¼Ü ÇÕæ¶ ÔéÍ ÇÂö åð·» éÅñ
ÇÂà èðåÆ ç¶ À°å¶ ò¼â¶-ò¼â¶ ðÅܶ îÔÅðÅܶ, ôÕåÆÁ»
òÅñ¶ êÆð êË׿ìð, Á½ñƶ ÁŶ, ÁÅêä¶-ÁÅêä¶ ðÅÔ
ÚñŶ, Á¼Ü À°é·» ÇòÚ¯º Õ¯ÂÆ òÆ é÷ð éÔÄ ÁÅ ÇðÔÅÍ
èÅðéÅ - ÇÕæ¶ ×¶ é¶ êË׿ìð êÆð Á½ñƶ
ÇçÃçÅ éÅ Õ¯ÂÆ Ü× å¶ - B, B.
î¶ð¶ ÇêÁÅð¶, ÇçÃçÅ éÅ Õ¯ÂÆ Ü× å¶Í
ÇÕæ¶ ×¶ é¶ êË׿ìð êÆð Á½ñƶ.......Í
Â¶Õ Çôò í¶ Â¶Õ ×¶ Â¶Õ ë¶ð í¶
ðÅî Ú¿çÌ Ç´ôé Õ¶ ÁòåÅð íÆ Áé¶Õ Ô˺¨
ìÌÔîÅ Áð¹ Çìôé Õ¶å¶ ì¶ç Á½ ê¹ðÅé Õ¶å¶,
ÇÿÇîÌÇå ÃîÈÔé ÕË Ô¹Ç ԹÇ ÇìåŶ Ô˺¨
î¯éçÆ îçÅð Õ¶å¶ ÁùéÆ Õ°îÅð Õ¶å¶,
Á¿ÃÅ ÁòåÅð Õ¶å¶ ÕÅñ ìà í¶ Ô˺¨
êÆð Á½ ÇêÕ»ìð Õ¶å¶ ×é¶ é êðå ¶å¶
íÈî ÔÆ å¶ Ô¹ÇÂÕË ë¶ð íÈî ÔÆ Çîñ¶ Ô˺¨
ÁÕÅñ À°ÃåÇå
ï ÇÂÔ ç¹éÆÁ» ðÇÔä çÅ æ» éÔÄ ÔË, ÜÆò Õðî
íÈîÆ ÇòÚ îÅéà ÃðÆð èÅð Õ¶ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË, ÇÂæ¶ ÁÅ
Õ¶ ×¹ðÈ èÅðé ÕðÕ¶ ܶ éÅî Üê ÇñÁÅ å» Üéî îðé
çÅ ç¹Ö, ܯ ÇÂÃ ç¶ ×ñ ÇêÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, À°Ô ÃÅðÅ
çÈð Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ Ã¯ ÇÂà ÕðÕ¶ ÇÜé·» é¶ ÁÅêä¶ êðñ¯Õ
ù áÆÕ Õð ÇñÁÅ ÔË À°é·» ù éÅ å» î½å 寺 âð
ñ×çÅ ÔËÍ À°é·» çÅ éÅ ÔÆ Õ¯ÂÆ ÃðÆð éÅñ î¯Ô ÔËÍ
Ü篺 í¶Ü¶ Ü»ç¶ Ôé ÃðÆð èÅðé Õð ñËºç¶ Ôé Ü篺 ì¹ñÅ
ÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË À°Ã ò¶ñ¶ ÃðÆð Û¼âä ÇòÚ Õ¯ÂÆ ç¹Ö
éÔÄ îÇÔÃÈ Ã ÕÇðÁÅ Õðç¶ Í À° Ô ÃðÆð ù ÁÅêäÅ
ÃîÞä çÆ æ» êÌíÈ çÆ ÁîÅéå ÃîÞç¶ ÔéÍ
ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ðÇÔä çÅ æ» éÔÄ ÔË ÇÂæ¶ Ü¯ òÆ
ÁÅÇÂÁÅ ÔË À°Ã é¶ ÁÅêäÅ Ãî» êÈðÅ ÕðÕ¶ Õðî í¯×
Õ¶, éò¶º Õðî ìÆÜ Õ¶ ÇÂà ÿÃÅð 寺 ÜÅäÅ ÔÆ ÜÅäÅ
ÔËÍ ÇÂæ¶ éÅ Û¯à¶ é¶ ðÇÔäÅ ÔË, éÅ ò¼â¶ é¶ ðÇÔäÅ ÔËÍ
èÅðéÅ - Ãíé» é¶ îðéÅ ÔË,
ÇòÛ¯óÅ òÆ Ô¯äË Ãí çÅÍ
ÇòÛ¯óÅ òÆ Ô¯äË Ãí çÅ -B, B.
Ãíé» é¶ îðéÅ ÔË.............. - B, B.
 ÃíéÅ îðäÅ ÁÅÇÂÁÅ ò¶Û¯óÅ ÃíéÅÔ¨
ê°ÛÔ¹ ÜÅÇ ÇÃÁÅÇäÁÅ ÁÅ×Ë Çîñä° ÇÕéÅÔ¨
ê³éÅ - EIE
ܯ×Æ ÜåÆ ìÌÔîÚÅðÆ ìⶠìⶠÛåzèÅðÆ
Ûåz ÔÆ ÕÆ ÛÅÇÂÁÅ ÕÂÆ Õ¯Ã ñ¯ Úñå Ô˺¨
ìⶠìⶠðÅÜé å¶ çÅìå ÇëðÇå ç¶Ã,
ìⶠìⶠíÈêé Õ¶ çzê Õ¯ çñå° Ô˺¨
îÅé ö îÔÆê Á½ ÇçñÆê Õ¶ ö ÛåzèÅðÆ
ì⯠ÁÇíîÅé í¹Ü ç¿â Õ¯ Õðå Ô˺¨
çÅðŠö ÇçñÆÃð çzï¯èé ö îÅéèÅðÆ,
í¯× í¯× íÈî Á³å í¿Èî îË Çîñå¨ ÁÕÅñ À°ÃåÇå
ÜÆò ÇÕæ¶ Úñ¶ Ü»ç¶ Ôé, ÇÂà ׼ñ çÅ ÇéðäÅ
ÕÅëÆ ÇòÃæÅð éÅñ ÁÅê é¶ Ãðòä Õð ÇñÁÅ ÔË êð
ë¶ð òÆ îÔ»ê¹ðô» é¶ ÇÕÔÅ ÔËÍ ÇêÛ¶ î˺ çà ÇðÔÅ ÃÆ
ÇÕ ÃÅð¶ êó·¶ ÇñÖ¶, ê¹ÃåÕ» ÇñÖä òÅñ¶ ÃÅⶠ칼èÆÜÆòÆ
Ü» Õ°ì¹¼èÆÜÆòÆ ÇÂÕ çî ÇéðäÅ ñË ñËºç¶ Ôé ÇÕ ×¹ðÈ
îÔÅðÅÜ é¶ Ü¯ éðÕ å¶ Ã¹ð× ç¶ ìÚé ÇñÖ¶ Ôé À°Ô
ÃÅð¶ ÇÂà ÜÆò ù îÅó¶ Õ¿î» å¯º ð¯Õä ñÂÆ Á³ÇÕå
ÕÆå¶ Ôé å» ÇÕ ÜÆò ÇÂé·» ù êó· Õ¶ âð ÜÅò¶ ÇÕ
Á¼×¶ Õ¯ÂÆ éðÕ òÆ ÔË ÇÜæ¶ ÜÅ Õ¶ ñ¶Ö¶ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ À°æ¶
ÕÆå¶ Ô¯Â¶ Õðî» ç¶ î¹åÅÇìÕ AH éðÕ» ÇòÚ Ã÷Åò»
ÇîñçÆÁ» ÔéÍ À°Ô ÃæÈñ î³âñ» 寺 Á¼×¶ ÃÈÖôî î³âñ»
ÇòÚ ÇòôòÅô éÔÄ ðÖç¶ Áå¶ ÇÂÔÆ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ
ÃÅÇ¿ÃçÅé» é¶ çÈð-çÈð åÕ åÅð¶ ÃåÅð¶ ç¶Ö ñ¶ À°é·»
ù éÅ ÇÕö æ» å¶ éðÕ é÷ð ÁÅÇÂÁÅ ÔË, éŠùð×
é÷ð ÁÅÇÂÁÅ ÔË, éÅ Õ¯ÂÆ èðîðÅÜ ÇçÇÃÁÅ ÔË, éÅ
Õ¯ÂÆ Ãòð×» ç¶ ç¶òåÅ Ççö Ôé, éÅ ÜîçÈå Ççö
ÔéÍ ÁÅçîÆ çÆ î½å ÁÅ Ü»çÆ ÔË ÇÜà åð·» çÆò¶
ÇòÚ¯º å¶ñ î¹Õ Ü»çÅ ÔË, ì¼åÆ æ¯ó·Æ ç¶ð åÕ ÜñçÆ
ÔË À°Ã 寺 ìÅÁç çÆòÅ ì¹Þ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂö åð·» éÅñ
ÜÆò ÁÅÀ°ºçÅ ÔË À°Ô ÁÅêäÅ ÜÆòé í¯×çÅ ÔË, Ü篺
ÃðÆð ÇòÚ Õ¯ÂÆ é°Õà êË Ç×ÁÅ å» À°Ô îð Ü»çÅ
ÔËÍ À°Ã é¶ ÜÅäÅ ÁÅÀ°äÅ ÇÕæ¶ ÔË, ë¹¼ñ ÇÖÇóÁÅ ÃÆ,
ÁÅêäÅ Ãî» êÈ ð Å ÕðÕ¶ À° æ ¶ ÔÆ Þó Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ
ÇòôòÅô ×¹ðîÇå å¶ ÁÅèÅÇðå éÔÄ ÔéÍ ÇÂÔ ÁÅçîÆ
çÅ ÁäÜÅäê¹äÅ êÌ×à Õðç¶ ÔéÍ ÇÂÃù êåÅ éÔÄ
ÔË ÇÕ òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ çÆ Õ°çðå ìÔ¹å ÇòôÅñ ÔË ÇÜÃçÅ
ÇÕå¶ òÆ Á³å éÔÄ ÔË, ÇÕ¿é¶ ÇÕÃî ç¶ ÜÆò Ôé, ÇÕ¿é¶
å¼å» çÆÁ» ç¹éÆÁ» Ôé ÇÂÔçÅ òÆ Õ¯ÂÆ Á³å éÔÄ ÔËÍ
À°é·» çÅ ÇÂÔ ÕÇÔ ç¶äÅ ÇÕ Ü¯ âðÅÀ°ä òÅñÆ ìÅäÆ
ÇíÁÅéÕ ÕÔÅÀ°ºçÆ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ -
êÅêÆ Õðî ÕîÅòç¶ Õðç¶ ÔŶ ԯǨ
éÅéÕ ÇÜÀ° îæÇé îèÅäÆÁÅ ÇåÀ° îæ¶ èÌî ðÅǨ
ê³éÅ - ADBE
ÒÚñçÅÓ
LLLLLLL
31
(ê³éÅ I çÆ ìÅÕÆ)
Õðé¶, ÇòÚÅð ÕðéÆ å¶ ÇÂÔ ÜÅéäÅ ÁÃÄ ÇÕÀ°º å¶
ÇÕà åð·» Õðî Õðç¶ Ô»Í ÇÂÕ êÌÕÅð éÅñ ÕÆå¶ Õðî
ÃÅù Üéî îðä ç¶ ×¶ó ÇòÚ êÅ Õ¶ ì¿é· ÃÕç¶ ÔéÍ
çÈÃðÆ åð·» ÕÆå¶ Õðî ÜÆòé Áé§çîÂÆ ìäÅ Çç¿ç¶ Ôé
å¶ ÕÅñ å¶ ÕÅìÈ êÅ Çç¿ç¶ ÔéÍ
ÇÂÔ ×¼ ñ ÃçÅ ïÅç ð¼ Ö ¯ ÇÂÔ ÜÆòé å° Ô ÅâÆ
ÁÅêäÆ Ú¯ä ÔË, å°ÃÄ ÇÂÃ Ö¯Ü çÆ ØóÆ òñ ÁÅê ÔÆ
å°ð¶ Ô¯Í ÇÂÔ ÜÆòé å°ÔÅù Õ¶òñ êÌîÅåîÅ çÆ êÌÅêåÆ
ñÂÆ ÔÆ ÇçåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÜÔó¶ ñ¯Õ å°ÔÅⶠÜÆòé ÇòÚ
ÁŶ, å°ÔÅⶠîÅåÅ-ÇêåÅ, ì¼Ú¶-ÃÅæÆ ç¯Ãå Çîåð ÇÂÔ
Ãí çÅ î¶ñ å°ÔÅâÆ åð¼ÕÆ ñÂÆ ìÔ¹å Á¼ÛÅ ÔËÍ
ÃÅâÅ ÃÅðÅ ìÅÔðÆ å¶ Á¿ ç ð çÅ ÜÆòé ÃÅâ¶
ÿÃÕÅð» çÅ ì¿ÇéÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂÔ À°Ô ÇÚ¿é Ôé
ÇÜÔó¶ ÃÅⶠÇòÚÅð» é¶ Õðî» é¶ ÃÅâ¶ å¶ Ûµâ¶ ÔéÍ
ÃÅⶠڿ׶ î³ç¶ ñÂÆ ÃÅù Õ¯ÂÆ Ã÷Å éÔÄ Çç¿çÅ êð
ÃÅⶠÿÃÕÅð ÔÆ ÃÅⶠÁ¼Ü ç¶ Õðî» ù êÌíÅÇòå Õðç¶
ÔéÍ Ü¯ ÁÃÄ ìÆÜç¶ Ô», À°Ô ÔÆ ÁÃÄ òãç¶ Ô» Ü篺
ÃÅù ÇÂà ׼ñ çÆ ÃîÞ ÁÅ Ü»çÆ ÔË ë¶ð ÁÃÄ ÇÕö
ù ç¯ô éÔÄ Çç¿ç¶, ÃÅⶠÜÆòé ÃÅⶠÁÅêä¶ ìäŶ ԯ¶
ÔéÍ ÃÅâÆÁ» Ãî¼ Ç ÃÁÅò» ÃÅâÆÁ» ÁÅêäÆÁ» ÔéÍ
ÃÅù ÇÂé·» Ãî¼ÇÃÁÅò» ÕÅðé ÁÅêä¶ ÁÅê éÅñ éÔÄ
ñóéÅ ÚÅÔÆçÅÍ ÇÂé· » ù ÃîÞä çÆ Õ¯ Ç ôô ÕðéÆ
ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ ÃÅù çÈÃÇðÁ» éÅñ ÁÅêäÅ Ãì¿è ÃîÞäÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Ü¶ ÃÅⶠÜÆòé ÇòÚ Õ°Þ áÆÕ éÔÄ Úñ
ÇðÔÅ, À° à ñÂÆ çÈ ÃÇðÁ» ù éÔÄ ç¯ ôÆ áÇÔðÅÀ¹ äÅ
ÚÅÔÆçÅÍ ÁÃÄ ÇÂÔ Ãì¿è ÇÕà åð·» çÅ ìäÅ ÇñÁÅ?
ÁÃÄ ÇÂÔ ÇÕÀ°º Ú¹ÇäÁÅ? ÇÂé·» êÌôé» éÅñ ÜÆòé
ìÔ¹å ÇòÃÇåzå Ô¹¿çÅ ÔË, çÇÂÁÅ íðêÈð ÇéùÁÅðæÆ
ìäçÅ ÔËÍ
ÁÇèÁÅåòÅç 寺 Çìé» ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ÿêÈðé éÔÄ,
ÇÂÔ ÔÆ ÇÂà ÿÃÅð çŠùíÅÁ ÔË ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ÚñŶîÅé
ÔË, éÅôòÅé ÔËÍ Õ¯ÂÆ òÆ òÃå± ÇÂà ÿÃÅð ÇòÚ ÃæÅÂÆ
Áé§ç éÔÄ ç¶ ÃÕçÆ ÇÕÀ°ºÇÕ Ãí Õ°Þ ÔÆ ÚñŶîÅé
ÔË, éÅôòÅé ÔËÍ ÇÂÔ Ã¿ÃÅð íð¯Ã¶ î³ç éÔÄ ÔË, ÇÂæ¶
ç¶ Ãì¿è òÃå±Á» Õ°Þ òÆ íð¯Ã¶î³ç éÔÄ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô
éÅôòÅé Ôé, ÃÇå ÃæÅÂÆ Ô¹¿çÅ ÔËÍ
ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ÇÃÇÖÁÅ Õ¶ºçð ÔË, ÇÂÕ êÅáôÅñÅ ÔË,
ÇÂÕ Ö¶â çÅ îËçÅé ÔË, ÇÂÔ ÁèÈðÅ Ô¹¿ÇçÁÅ Ô¯ÇÂÁ»
ÿêÈðé ÔË, ÇÂÔ ÇüÖä çÆ Ü×·Å ÔË, ÇòÃÇåzå Ô¯ä çÆ
Ü×·Å ÔË, ÇÂÔ ìÔ¹å ÔÆ ÇòôÅñ ÔË, ÇÂÔ å°ÔÅâÆ Ã¿êÈðé
ðÚéÅ ÔË , å° Ô ÅⶠÁÅêä¶ Õðî» çÆ ìäÅÂÆ Ô¯  Æ,
å°ÔÅâÆ ÁÅêäÆ ô»åÆ Áå¶ ÷ðÈðå» çÆ ìäÅÂÆ Ô¯ÂÆÍ
LLLLLLL
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 Õ±ó çÆ êÅñ
(AIHD çÆ à¶ê)
(ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ç¶Ö¯, ÜéòðÆ Á³Õ, ê³éÅ - CF)
ÇÂÕ òÅð ÇòÁÅà ÜÆ, ܯ ÚÅð¶ ò¶ç» ç¶ Ç×ÁÅåÅ
Ãé, ÇÜé·» é¶ ò¶ç»å ÃÅôåð ÇñÇÖÁÅ ÔË Áå¶ ìÅÕÆ
ÃÅð¶ ÃÅôåð» çÅ edit (ÿêÅçé) ÕÆåÅ ÔË, ÁÅê çÅ
ܯ é½Õð ÃÆ, ÇÂôÅð¶ éÅñ ÔÆ Ã¶òÅ ÕÇðÁÅ ÕðçÅ ÃÆÍ
Ü篺 ÇÂôÅðÅ Ô¯äÅ úö ò¶ñ¶ Õ¿î Õð ç¶äÅÍ À°Ã ù êåÅ
Ô¹¿çÅ ÃÆ ÇÕ ÇÂÔ îËù Ô¹ä ÁÅÔ ×¼ñ ÕÇÔä òÅñ¶ é¶Í
À°Ô òÆ ÔËðÅé Ãé ÇÕ ÁÃÄ Áܶ ÇÂà ù Õ¿î òÅÃå¶
ÕÇÔä ñÂÆ Ã¯Úç¶ ÔÆ Ô», ÇÂÔ êÇÔñ» ÔÆ Õð Çç¿çÅ
ÔËÍ ÇòÁÅà ÜÆ ç¶ îé ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂà çÆ À°îð
å» æ¯ó·Æ ÇÜÔÆ ÔË, ÇÕÀ°º éÅ î˺ ÇÂà ù ÁÅêä¶ ÇÜ¿éÆ
À°îð çÅ ìäÅ ñò»Í ÇìÁÅà ÜÆ çÆ À°îð D Áðì
CB Õð¯ó ÃÅñ (ÇÂÕ Õñê) çÆ ÔË, À°Ô ÁÅ Ü»çÅ
ÔË, ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË, ë¶ð ÁÅ Ü»çÅ ÔË, ë¶ð Úñ¶ Ü»çÅ
ÔËÍ ÇÜåéÅ Çñàð¶Úð ÔË, knowledge (Ç×ÁÅé) ÔË,
Ãí ÇòÁÅà ÜÆ å¯º ÇéÕñÆ çÃç¶ é¶Í ÇÂÔ ×¼ñ ïÚ
Õ¶ À°Ô ìÌÔîÅ ÜÆ éÅñ ×¼ñ Õðé ñ¼×¶Í ÕÇÔ¿ç¶ é¶ ÇÕ
å°ÃÄ Ã¿ÃÅð ù êËçÅ Õðç¶ Ô¯º, å°ÃÄ ÇÂà åð·» Õð¯ ÇÕ
ÇÂÔ Ü¯ î¶ðÅ é½Õð ÔË, ÇÜåéÆ ç¶ð åÕ î˺ ÕÅðÕ Ô¯ä
ç¶ éÅå¶ À°îð í¯×äÆ ÔË, úéÄ ç¶ð åÕ ÇÂÔ òÆ î¶ð¶
éÅñ ÔÆ ðÔ¶Í ìÌÔîÅ ÜÆ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ ÇÂÔ å» î¶ð¶
ÁÖÇåÁÅð ÇòÚ éÔÄ ÔË, ÕÅñ å» Çôò ÜÆ ç¶
ÁÖÇåÁÅð ÇòÚ ÔË -
ÇÂÕ¹ ÿÃÅðÆ ÇÂÕ¹ í¿âÅðÆ ÇÂÕ¹ ñŶ çÆìÅä°¨
ê³éÅ - G
ÿÃÅð ù Öåî ÕðéÅ å» À°é·» ç¶ Ô¼æ ÇòÚ ÔË,
åî¯ ×¹ä ù À°Ô ÔÆ Öåî ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÔéÍ ÇÂà ñÂÆ
À°é·» éÅñ ×¼ñ ÕÆåÆ ÜÅò¶Í À°é·» êÅà Úñ¶ ×Â¶Í À°Ô
ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ î˺ å» ÇÂà ÇòÚ ÁÅêä¶ òñ¯º Õ°Þ éÔÄ
ÕÇðÁÅ ÕðçÅ, ÇÂÔ å» Ãí Õ°Þ êÇÔñ» ÔÆ ÃËà Ô¯ÇÂÁÅ
ÇêÁÅ ÔËÍ ÇòÁÅà ÜÆ! î˺ å°ÔÅù éðÅ÷ éÔÄ ÕðéÅ
ÚÅÔ¹¿çÅ, Ú¿×Å Ô¯ò¶×Šܶ ÁÅê» èðîðÅÜ Õ¯ñ Ú¼ñƶÍ
ÇÕö ÜÆò ù ÇñÁÅÀ°ä òÅÃå¶ èðîðÅÜ òñ¯º ÔÆ ÇîÌå±
ù í¶ÇÜÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂà ñÂÆ ÁÅê» èðîðÅÜ ù ÕÇÔ
Çç¿ ç ¶ Ô» ÇÕ À° Ô ÇîÌ å ± ù ÇÂÃ é½ Õ ð ù ÇñÁÅÀ° ä
òÅÃå¶ éÅ í¶Ü¶Í ÇÂà åð·» ìÌÔîÅ ÜÆ, Çôò ÜÆ, ÇìÁÅÃ
ÜÆ Áå¶ é½Õð èðîðÅÜ Õ¯ñ Úñ¶ ×Â¶Í èðîðÅÜ é¶ À°é·»
çÅ ìóÅ ÃÇåÕÅð ÕÆåÅ Áå¶ ÁÅÀ° ä çÅ êÌ ï ¯ Ü é
ê¹ÇÛÁÅÍ ÃÅðÆ ×¼ñ èðîðÅÜ ù ç¼ÃÆ Áå¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
ÁÃÄ ÇÂà çÆ ÇÃëÅðô ñË Õ¶ ÁŶ Ô» ÇÕ é½Õð çÅ
ÕÅñ éÅ ÁÅò¶ Áå¶ å°ÃÄ ÇîÌå± ù ÕÇÔ ÇçÀ° ÇÕ ÇÂÃ
ù îÅð¶ éÅÍ Çëð ÃÅð¶ ÇÂռᶠԯ Õ¶ ÕÅñ ç¶ Õ¯ñ Úñ¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
32
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ
À°åÅðÅ
åÅðÅ ÕðåÅ - ×¹ðî¹Ö ÇÿØ
׶ ÇÕ å°ÃÄ ÇîÌå± ù ÕÇÔ ÇçúÍ ÇîÌå± Õ¯ñ ׶ å»
À°Ô ÕÇÔä ñ¼×Æ ÇÕ î˺ å» Õ°Þ éÔÄ ÕðçÆ, îËù å»
ÇÚåð ×¹êå êÌòÅéÅ Çç¿ç¶ é¶Í ÕÅñ ê̶ðéÅ ÕðçÅ ÔË,
î˺ À°é·» êÅà ܻçÆ Ô» Áå¶ confirm (ê¼ÕÅ) ÕðçÆ
Ô» ÇÕ ÇÕà çÆ òÅðÆ ÁÅÂÆ Ô¯ÂÆ ÔËÍ À°Ô îËù êÌòÅéÅ
Çç¿ç¶ é¶, À°é·» Õ¯ñ Úñ¯, À°é·» çÆÁ» òÔÆÁ» ÇòÚ
ê¼ÕÆ åð·» ÇñÖòÅ ç¶Âƶ ÇÕ ÇÂà ù îÅðéÅ éÔÄÍ Ü篺
À°æ¶ ׶ å» é½Õð ìÅÔð ÔÆ ìËá Ç×ÁÅ, À°Ã ù ÇÂÕ
ÁËÃÆ åÕñÆë Ô¯ÂÆ ÇÕ çó¿î ÕðÕ¶ Ç×ð Ç×ÁÅ Áå¶ À°æ¶
ÔÆ êÌÅä ÇéÕñ ×Â¶Í úèð À°é·» ÃÅÇðÁ» é¶ ÇÚåð
×¹ ê å ù ÇÕÔÅ ÇÕ ÇÂÃ é» çŠܯ ÇìÁÅà ÜÆ çÅ
é½Õð ÔË, ÇÂà ù å°ÃÄ îÅðéÅ éÔÄÍ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ
À°Ô å» îð Ç×ÁÅ, À°Ô å» îð Ú¹ÇÕÁÅ ÔË, ÃÅⶠկñ
å» ÇÂÔ ÇñÇÖÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË ÇÕ Ü篺 ìÌÔîÅ ÜÆ, Çòôù
ÜÆ, ÇìÁÅà ÜÆ, ÕÅñ-ÇîÌå± èðîðÅÜ ÕÅñ å¶ ÇîÌå±,
é½Õð ù éÅñ ñË Õ¶ ǼÕᶠԯ Õ¶ ÇÚåð ×¹êå Õ¯ñ
ÁÅÀ°ä׶, À°Ã ò¶ñ¶ À°Ã çÆ î½å Ô¯ ÜŶ×Æ, ÇÂÔ å»
ÃÅⶠկñ êÇÔñ» ÔÆ ÇñÇÖÁÅ ÇêÁÅ ÔËÍ Ô¹ä å» À°Ô
îð Ú¹ÇÕÁÅ ÔËÍ Ã¯ ÇÕö åðÆÕ¶ éÅñ òÆ ì¿çŠÿÃÅð
寺 ÜÅä ù avoid éÔÄ Õð ÃÕçÅ, àÅñ éÔÄ ÃÇÕÁÅ
ÕðçÅ, ÇÂÔ å» Áà¼ñ ÃÚÅÂÆ ÔËÍ À°Ô ì¿çÅ îÈðÖ ÔË
ܯ ÕÔ¶ ÇÕ î˺ ÃçÅ ÔÆ ÇÂæ¶ ðÇÔäÅ ÔË, î˺ éÔÄ Ã¿ÃÅð
寺 ÜÅäÅÍ Ü篺 ÇÂÔ ×¼ñ îé ÇòÚ ÁÅ ÜÅò¶ Çëð ÇÂÔ
×ñåÆÁ» ÕÇðÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ êð ÇÜà ù ÇÂÔ ïÅç Ô¯
ÜÅò¶ ÇÕ Ã¿ÃÅð 寺 Úñ¶ ÜÅäÅ ÔË, ÇÂÔ ðÇÔä çÆ Ü×·Å
éÔÄ ÔË, ò¼â¶-ò¼â¶ òÆ Ã¿ÃÅð 寺 ÁÅ Õ¶ Úñ¶ ׶ êð
ÃçÅ òÅÃå¶ éÅ Õ¯ÂÆ ÇÂæ¶ ÇðÔÅ, éÅ ÔÆ ÇÕö é¶ ðÇÔäÅ
ÔËÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé-
Â¶Õ Çôò í¶ Â¶Õ ×¶ Â¶Õ ë¶ð í¶,
ðÅî Ú¿çz Ç´ôé Õ¶ ÁòåÅð íÆ Áé¶Õ Ô˺¨
ìÌÔîÅ Áð¹ Çìôé Õ¶å¶ ì¶ç Á½ ê¹ðÅé Õ¶å¶,
ÇÿÇîÌÇå ÃîÈÔé ÕË Ô¹Ç ԹÇ ÇìåŶ Ô˺¨
î¯éçÆ îçÅð Õ¶å¶ ÁùéÆ Õ°îÅð Õ¶å¶,
Á³ÃÅ ÁòåÅð Õ¶å¶ ÕÅñ ìà í¶ Ô˺¨
êÆð Á½ ÇêÕ»ìð Õ¶å¶ ×é¶ é êðå ¶å¶,
íÈî ÔÆ å¶ Ô¹ÇÂÕË ë¶ð¶ íÈÇî ÔÆ Çîñ¶ Ô˺¨
ÁÕÅñ À°ÃåÇå
ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ðÇÔä çÆ æ» éÔÄ ÔË, ܯ òÆ Ã¿ÃÅð
å¶ ÁÅÇÂÁÅ ÔË, À°Ã é¶ Áò¼ô ÔÆ ÜÅäÅ ÔËÍ Ãð» ç¶
ÇòÚ î¹ÃÅëð ÁÅ Õ¶ áÇÔðç¶ Ôé, ðÅå Õ¼àç¶ Ôé å¶
Úñ¶ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÜÃ ç¶ îé ÇòÚ ÇÂÔ ×¼ñ ê¼ÕÆ Ô¯
ÜÅò¶ ÇÕ ÇÂ毺 Úñ¶ ÜÅäÅ ÔË, Çëð À°Ô ïÚçÅ ÔË ÇÕ
ÜÅäÅ å» ÔË êð ÜÅäÅ ÇÕæ¶ ÔË, À°Ô ÇÕÔ¯ ÇÜÔÆ Ü×·Å
ÔË, À°æ¶ ÜÅ Õ¶ î¶ð¶ éÅñ ÕÆ òÅêðéÅ ÔË? ÇÕÔ¯ ÇÜÔÅ
òðåÅðÅ Ô¯äÅ ÔË? î˺ ÿÃÅð À°å¶ ÁÅÇÂÁÅ, ÇÕà òÅÃå¶
Ô»? ç¯ åð·» ç¶ éÅñ Ç÷¿ç×Æ ×¹÷ðçÆ ÔË; ÇÂÕ å» À°Ô
é¶ ÇÜé·» ù ÇÂà ׼ñ çÆ Ã¯ÞÆ ÁÅ ×ÂÆ, ÇÂÕ À°Ô é¶
ÇÜé·» ù ÇÂà ׼ñ çÆ Ã¯ÞÆ éÔÄ ÁÅÂÆ -
ÇÂÕéÅ é¯ Ãí ïÞÆ ÁÅÂÆ ÇÂÇÕ Çëðç¶ ò¶êðòÅÔŨ
ê³éÅ - ACHC
ÇÂÕ ì¶êðòÅÔÆ ÇòÚ ×ëñå ÕðÕ¶ ÁÅêäÅ Üéî
ìðìÅç Õð ñËºç¶ é¶Í ÿÃÅð å¶ ÁÅÀ°äÅ Ãëñ úé·» çÅ
ÔÆ ÔË Ü¯ -
ÁÅÇÂÁÅ Ãëñ åÅÔÈ Õ¯ ×éÆÁ˨
ÜÅù ðÃé ÔÇð ÔÇð Üù íéÆÁ˨
ÁÅÇ ìÃÇÔ ÃÅèÈ ÕË Ã¿×¶¨
ÁéÇçé° éÅî¹ ÇèÁÅòÇÔ ð¿×¶¨ ê³éÅ - BEB
çÈ Ã ð¶ êÅö ÇÂÔ ÔË ÇÕ Ü¯ ÇÂæ¶ ÁÅ Õ¶ Çòô¶
ÇòÕÅð» ÇòÚ êË Õ¶, í¯×» ÇòÚ êÌÇòðå Ô¯ Õ¶, ÕÅî,
´¯è, ñ¯í, î¯Ô, ÁÔ¿ÕÅð, Çé§ÇçÁÅ, Ú¹×ñÆ, ÂÆðÖÅ;
ôìç, Ãêðô, ðÈê, ðÃ, ׿è-ê³Ü ÇòÇôÁ» ç¶ ÁèÆé
Ô¯ Õ¶ Üéî ÇìðæÅ ×òÅ Çç¿çÅ ÔË, îÔÅðÅÜ ÜÆ À°Ã
å¶ ÃòÅñ Õðç¶ é¶ ÇÕ Ã¿ÃÅð å¶ À°Ã ç¶ ÁÅÀ°ä çÅ
ÕÆ ëÅÇÂçÅ ÃÆ? À°Ôé¶ Õ°Þ ÖÇàÁÅ éÅ -
èÅðéÅ - ÇêÁÅð¶ ÜÆ, Ü×å À°å¶ ÁŶ ÕÅà ù - B, B.
ÇÜÔó¶ éÅî éÅ ÔðÆ çÅ Üêç¶ - B, B.
ÇêÁÅð¶ ÜÆ, Ü×å À°å¶.......B
ÇÜéÆ ÁËÃÅ ÔÇð éÅî¹ é Ú¶Çåú
ö ÕÅÔ¶ ÜÇ× ÁŶ ðÅî ðÅܶ¨
ÇÂÔ¹ îÅäà Üéî¹ ç¹¦í¹ ÔË
éÅî ÇìéÅ ÇìðæÅ Ãí¹ ÜŶ¨
Ô¹Çä òåË ÔÇð éÅî¹ é ìÆÇÜú
Á×Ë í¹ÖÅ ÇÕÁÅ ÖŶ¨
îéî¹ÖÅ é¯ ÇëÇð Üéî¹ ÔË éÅéÕ ÔÇð íŶ¨
ê³éÅ - DE@
îéî¹ÇÖ ÁÅòË îéî¹ÇÖ ÜÅòËÍÍ
îéî¹ÇÖ ÇëÇð ÇëÇð Ú¯àÅ ÖÅò˨
ÇÜåé¶ éðÕ Ã¶ îéî¹ÇÖ í¯×Ë ×¹ðî¹ÇÖ ñ¶ê¹ é îÅÃÅ Ô¶¨
ê³éÅ - A@GC
ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ ÃÅè ÿ×å ÜÆ! ÿÃÅð å¶ ç¯
ÇÕÃî ç¶ ì¿ç¶ é¶Í åÆÃðÆ ÇÕÃî ç¶ ì¿ç¶ ؼà Ôé ÇÜÔó¶
ÇÂÔ ÜÅäç¶ é¶ ÇÕ Ã¿ÃÅð å¶ ì¿ç×Æ Õðé òÅÃå¶ ÁŶ
Ô», îÅéà ç¶Ô ÃÅù êÌÅêå Ô¯ÂÆ ÔË -
Çëðå Çëðå ìÔ¹å¶ Ü¹× ÔÅÇðú îÅéà ç¶Ô ñÔƨ
éÅéÕ ÕÔå Çîñé ÕÆ ìðÆÁÅ ÇÃîðå ÕÔÅ éÔƨ
ê³éÅ - FCB
33
îÔÅðÅÜ ÃîÞÅÀ°ºç¶ é¶ ÇÕ å¶ðÆ òÅðÆ ÁÅ ×ÂÆ
Çîñä çÆ, 屿 ÇÂÔ Õ¿î ÇÕÀ°º éÔÄ ÕðçÅ, ÇÕÀ°º éÔÄ
éÅî ÜêçÅÍ Õç¶ Ã¯Ú å» ÃÔÆ serious (׿íÆð) Ô¯
Õ¶Í å±¿ êÇó·ÁÅ ÇñÇÖÁÅ ì¿çÅ Ô˺, å¶ð¶ Á¿çð ÇéÔÚÅ òÆ
ÔË, Çëð ÕîÆ ÇÕà ׼ñ çÆ ÔË, ÇÕÀ°º éÔÄ å±¿ éÅî
Üêä ñ×çÅ, ì¿ç×Æ ÇÕÀ°º éÔÄ ÕðçÅ, ÁÅêä¶ Üéî
êçÅðæ ù ÇÕÀ° º éÔÄ Çܼ å ÇðÔÅ, ÔÅðçÅ ÚñÅ ÜÅ
ÇðÔÅ Ô˺Í
ï ÁËö À°êç¶ô ùä Õ¶ ì¶äÆ ç¶ À°å¶ ìÔ¹å ⱿØÅ
ÁÃð Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ À°Ã é¶ ÁÅêäÅ ëËÃñÅ ÔÆ Õð ÇñÁÅÍ
ÃÇåÃ¿× ç¯ ÇÕÃî çÅ Ô¹¿çÅ ÔË - ÇÂÕ Á³çðñÅ å¶ ÇÂÕ
ìÅÔðñÅÍ Ü¯ ìÅÔðñÅ ÃÇåÃ¿× Ã¹ä Õ¶, Á³çð ÜÅ Õ¶
ÇéÇèÁÅÃä ÕðçÅ ÔË, À°Ô À°Ã çÅ ëñ êÌÅêå Õð
ÇñÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÜÔóÅ Õ¯ÂÆ ÃÇåÃ¿× ÕðÕ¶, ìÅÔð¯º
ùä Õ¶ ÔÆ Û¼â ç¶ò¶, À°Ã çÅ ëñ å» êÌÅêå ÔË êð
úé» éÔÄ ÇÜ¿éÅ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ ÃÇåÃ¿× çÅ ðà å»
÷ðÈð êÌÅêå Ô¹¿çÅ ÔË, êð ÃÇåÃ¿× çŠܯ ÁÃñ îé¯ðæ
ÔË, À°Ô Çüè éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ, À°Ã 寺 ò»ÞÅ ðÇÔ
Ü»çÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ãé¶ ÇéÇèÁÅÃä éÔÄ ÕÆåÅ À°Ã
çÅ, ܯ ÃÇåÃ¿× ÇòÚ ÇòÚÅð» ÕÆåÆÁ» ×ÂÆÁ» ÃéÍ
Ãí Õ°Þ í¹¼ñ Ç×ÁÅÍ
ð¯êó Ç÷ñ¶ ÇòÚ Üç 寺 ÃÇåÃ¿× ô¹ðÈ ÕÆå¶ é¶,
î˺ Õ¯ÂÆ D@@@ ؿචì¯ÇñÁÅ Ô» - Çå¿é-ÚÅð ÃÅñ» ç¶
ÇòÚÍ ç¯-ç¯, Çå¿é-Çå¿é ê̯×ðÅî òÆ ð¯÷ÅéÅ ç¶ Ô¯Â¶ é¶
êð À°Ã ÃÅð¶ ç¶ ìÅð¶ Õ¯ÂÆ ì¿çÅ ç¯ Ø³à¶ òÆ éÔÄ çÃ
ÃÕçÅ - éÅñ ðÇÔä òÅñÅ òÆ å¶ ìÅÔðñÅ òÆÍ
ñ×ÅåÅð ç¯ Ø³à¶ å» ìÔ¹å¶ é¶, Õ¯ÂÆ ÇÂÕ Ø³à¶ ÇòÚ
ÔÆ çà ç¶ò¶ ÇÕ D@@@ سචÇòÚ ÕÆ ÇÕÔÅ ÔËÍ
ÇéÇèÁÅÃä éÅ Ô¯ä ÕðÕ¶ ×¼ñ í¹¼ñ Ü»çÆ ÔË, ¦Ø
Ü»çÆ ÔËÍ ÇÂà çÅ îåñì ÇÂÔ éÔÄ ÔË ÇÕ À°Ô ÃÇåÿ×
Õðé ò¶ñ¶ sincere (׿íÆð) éÔÄ ÃÆÍ sincere
(׿íÆð) Ãé, ÇÂà ÕðÕ¶ å» â¶ã ç¯ ÃÅñ» ÇòÚ
BE@@@ êÌÅäÆÁ» é¶ Á³ÇîÌå ÛÕ ÇñÁÅÍ Ü¶ À°Ô
sersious éÅ Ô¹¿ç¶, ë¶ð å» ÇÂÕ òÆ ì¿çÅ ÇÂà êÅö
éÅ ÁÅÀ°ºçÅ êð ëðÕ Õ¶òñ ÇÂåéÅ ÃÆ ÇÕ À°Ô
ÇéÇèÁÅÃä éÔÄ ÃÆ Õðç¶Í ܶ ÇéÇèÁÅÃä Õðç¶ å»
ùðåÆ éÅñ çÆ éÅñ Úó·çÆ ÚñÆ ÜÅäÆ ÃÆÍ ÇÜÔó¶
ì¿ç¶ ëËÃñÅ Õð ñËºç¶ é¶, À°Ô ñ¶ÖÅ ê¼åÅ Õ¼ãç¶ é¶ ÇÕ
î¶ðÅ ÇÕ¿éÅ ÜÆòé ìåÆå Ô¯ Ç×ÁÅ å¶ î˺ ÕÆ Õ°Þ ÕÆåÅ
ÔËÍ À°é·» ù Û¶åÆ å¯º Û¶åÆ ðÃåÅ ñ¼í ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ
ÔËÍ À°Ô ÇÕö òÆ ×¼ñ ù negative (éÖ¶èÆ òÅñ¶)
åðÆÕ¶ éÅñ éÔÄ ñ˺ç¶, postive way (À°åôÅÔ ÜéÕ
ã¿×) éÅñ ñËºç¶ é¶Í À°Ô ïÚç¶ é¶ serious Ô¯ Õ¶ ÇÕ
î˺ ÕÆ Ô», ÇÕæ¶ Öó·Å Ô» å¶ ×¹ðÈ îËù ÇÕæ¶ ÇñÜÅÀ°äÅ
ÚÅÔ¹¿ç¶ é¶Í ÇÂà åð·» ç¶ ÁÅçîÆ ñÅÂÆé ìçñ ñËºç¶ é¶
å¶ À°é·» çÅ À°èÅð Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 ÇÂÕ ðÅܶ çÅ ñóÕÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË ÇÜÃçÅ é»
ÇÃèÅðæ ÃÆÍ Ü¯åôÆÁ» é¶ À°Ã ç¶ ìÅð¶ ç¼ÇÃÁÅ ÇÕ ÇÂÔ
ìÔ¹å ÔÆ senstive (íÅòÕ) ÔËÍ Ô¯ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ ÇÂÔ
ç¹éÆÁ» ÔÆ ÇåÁÅ× ç¶ò¶Í ÇÂà ÕðÕ¶ ÇÂà ù í¯×» ÇòÚ
ÔÆ ð¼Ö¯ å» ÇÕ ÇÂà ù ïÅç í¹¼ñÆ ðÔ¶Í ÇÂÕ òÅð ÇÂÃ
é¶ ÁÅêä¶ âðÅÂÆòð ù ÇÕÔÅ ÇÕ Ú¿é¶! 屿 îËù ÃËð
òÅÃå¶ ÇÂà êÅö òñ éÔÄ ñË Õ¶ Ü»çÅ, ÕÆ ÕÅðé
ÔË, ÇÂÕ êÅö ÔÆ ÇÕÀ°º ñË Õ¶ Ü»çÅ ÔËºÍ À°Ô ÕÇÔä
ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ÇÂèð áÆÕ éÔÄ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂèð ç¹éÆÁ»
ðÇÔ ðÔÆ ÔË ÇÜà ÇòÚ ìÔ¹å ÇÕÃî ç¶ ì¿ç¶ ðÇÔ¿ç¶ é¶
ÇÜé·» ù ç¶Ö Õ¶ å°ÔÅâÆ åìÆÁå ÖðÅì Ô¯ ÜÅò¶×ÆÍ
ÇÂà ñÂÆ îËù Ô¹Õî ÔË ÇÕ å°ÔÅù Ú¿×ÆÁ» æÅò» å¶
ñË Õ¶ ÜÅäÅ ÔË, îÅóÆÁ» æÅò» å¶ éÔÄ ñË Õ¶ ÜÅäÅ
å» ÇÕ ÇÕö îÅóÆ ØàéÅ çÅ ÁÕà å°ÔÅⶠÁ³åôÕðä
å¶ éÅ êË ÜÅò¶Í À°Ô ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ î˺ å» Á¼Ü
¶èð ÔÆ ÜÅäÅ ÔËÍ Á¼×¶ ÜÅ Õ¶ ÕÆ ç¶ÖçÅ ÔË ÇÕ ÇÂÕ
ÇìîÅð ÁÅçîÆ ÇêÁÅ ÔË, ÔŶ ÔŶ Õð ÇðÔÅ ÔËÍ ê¹¼Ûä
ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ Ú¿é¶! ÇÂÔ Õ½ä ÔË, ÔŶ-ÔŶ ÇÕÀ°º Õð
ÇðÔÅ ÔË, ç¹ÖÆ ÇÕÀ°º Ô˺? Ú¿é¶ é¶ çÇÃÁÅ ÇÕ éÅ å»
ÇÂà ù ÇÕö é¶ îÅÇðÁÅ ÔË, éÅ ÇÂà ù êËö çÅ ç¹¼Ö
ÔË, ÇÂÔç¶ Á³çð ÇìîÅðÆ ÔË ÇÜÃ ç¶ ç¹Ö éÅñ ÇÂÔ ÔŶ-
ÔŶ Õð ÇðÔÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÔ ÜÆò ê³Ü å¼å» çÅ
ìÇäÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂÃ ç¶ Á³çð Õë, Çêå Áå¶ òÅÇÂ
ÃîÅé ÁòÃæÅ ÇòÚ Ôé Ü篺 ÇÂé·» å¼å» çÅ ÁÅêÃ
ÇòÚ Ã¿å°ñé Çò×ó Ü»çÅ ÔË å» ÃðÆð ÇòÚ ÇìîÅðÆ
ÁÅ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ ÇÂÔ Ã¿å°ñé ×ñå ÖÅä êÆä
éÅñ, ý ä éÅñ, ×ñå ×¼ ñ » ï Ú ä éÅñ, ×ñå
ÚÆ÷» ç¶ êÌ ï ¯ × éÅñ Çò×ó ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË å¶
ÁÅçîÆ ÇìîÅð Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ
ÇÕ ÕÆ î˺ òÆ ÇìîÅð Ô¯ ÃÕçÅ Ô»? Ú¿é¶ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
Ô», ÁÅê òÆ ÇìîÅð Ô¯ ÃÕç¶ Ô¯, î˺ òÆ Ô¯ ÃÕçÅ Ô»Í
ÇÂà ׼ñ çÆ À°Ã ù ìÔ¹å üà ò¼ÜÆ ÇÕ ÇÂò¶º òÆ Ô¯
ÃÕçÅ ÔË? òÅêà Úñ¶ ׶ Áå¶ B-C îÔÆé¶ ìÅÁç
ë¶ ð À° è ð ÁŶ å» ÕÆ ç¶ Ö ç¶ é¶ Á¼ × ¶ ÇÂÕ Çìðè
ÁÅçîÆ ÜÅ ÇðÔÅ ÔË, ìÔ¹å Ô½ñÆ-Ô½ñÆ Úñ ÇðÔÅ ÔË,
Û¶åÆ-Û¶åÆ À°Ã 寺 ðÃåÅ éÔÄ êÅð Ô¯ ÇðÔÅÍ À°Ã ù
ç¯ ì¿ÇçÁ» é¶ ëÇóÁÅ å¶ Ú¹¼Õ Õ¶ ðÃå¶ å¯º êÅö Õð
ÇçåÅÍ ÇÃèÅðæ é¶ ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ ÇÂÔ Õ½ä ÔË, ÇÂà åð·»
ÇÕÀ°º Úñ ÇðÔÅ ÔË? ÕÆ ÇÂÔ êÇÔñ» 寺 ÔÆ ÇÂà åð·»
çÅ ÔË? À°Ã ù çÇÃÁÅ ÇÕ ÇÂÔ êÇÔñ» 寺 ÇÂà åð·»
çÅ éÔÄ ÔËÍ À°îð ç¶ ÇÔÃÅì éÅñ ÇÂÔ ÇìÌè Ô¯ Ç×ÁÅ
ÔËÍ ÃðÆð çÆÁ» Çå¿é ÁòÃæÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆÁ» é¶ -
ìÅñ ܹÁÅéÆ Áð¹ ÇìðÇè ë¹Çé åÆÇé ÁòÃæÅ ÜÅÇé¨
ê³éÅ - ADBH
ÇÂÔ Ôð ì¿ç¶ å¶ ÁÅÇÂÁÅ ÕðçÆÁ» é¶Í ÇÂÕ ì¼ÚÅ
ÇÜÔóÅ ë¹¼ñ ò»×È¿ ÇÖÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, ÇÂÕ Ãî» ÁÅÀ°äÅ
ÔË Ü篺 ÇÂà çÆÁ» ê¼åÆÁ» î¹ðÞÅ ÜÅäÆÁ» é¶, ïÔä¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
34
ðÈê é¶ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔË, À°Ã ç¶ ðÈê çÆ êÌÿÃÅ Õðé òÅñ¶
Çëð À°Ã òñ ç¶Öç¶ òÆ éÔÄ ÇÕÀ°ºÇÕ ðÈê ÇðÔÅ ÔÆ éÔÄ,
ç¿ç À°Öó ׶, ùäé 寺 Ôà Ç×ÁÅ, Á¼Ö» 寺 é÷ð
éÔÄ ÁÅÀ° º çÅ, ñ¼ å » éÅñ Ú¼ ñ éÔÄ ÃÕçÅ, ܹ ì Åé
ææñÅÀ°ºçÆ ÔËÍ
ìÅìÅ ëðÆç ÜÆ çÆ IE ÃÅñ çÆ À°îð Ô¯ÂÆ ÔË,
ìóÆ åÅÕå òÅñ¶ ÃéÍ ÇÂÕ òÅð ¦î¶ ê¶ ÃéÍ êÅäÆ
çÆ ÇêÁÅà ñ¼×Æ, öòÅçÅð Õ¯ñ éÔÄ ÔËÍ êÅäÆ çÅ
ìðåé íÇðÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ é¶ó¶ ÔÆ ÇêÁÅ ÔËÍ ÕÂÆ òÅð
À°áä çÆ Õ¯Çôô ÕÆåÆ êð À°ÇáÁÅ éÔÄ Ü»çÅ, Õ¯ñ
ÇêÁÅ êÅäÆ çÅ ìðåé Ú¹¼Õä çÆ ÇÔ¿îå éÔÄ êË ðÔÆ
ÇÕÀ°ºÇÕ Ú¼ÇñÁÅ éÔÄ Ü»çÅ, ÃÔÅð¶ éÅñ Úñç¶ é¶, ñ¼å»
ò÷é éÔÄ Þ¼ñçÆÁ»Í À°Ã ò¶ñ¶ ÕÇÔä ñ¼×¶ -
ëðÆçÅ ÇÂéÆ ÇéÕÆ Ü¿ØÆÁË æñ Ɀ×ð íÇòúÇî¨
Áܹ ëðÆçË Õ±ÜóÅ ÃË Õ¯Ô» æÆúÇî¨ ê³éÅ - ACGH
ÇÂé·» ñ¼å» ç¶ éÅñ î˺ Üñ» ÇòÚ, æñ» ÇòÚ,
êÔÅó» ÇòÚ, ÃÅð¶ ÇÔ¿ç¯ÃåÅé ÇòÚ çÈð çðÅ÷ åÕ
Ãëð ÕÆåÅ, ìó¶ Õôà À°áŶ, ìó¶ ÇíÁÅéÕ åê ÕÆå¶
êð Á¼Ü ÕÆ Ô¯ÇÂÁÅ? î¶ðÆÁ» ñ¼å», î¶ðÅ ÃðÆð ÁÅêä¶
ÁÅê ù ÿíÅñ éÔÄ ÇðÔÅ, Õ¯ñ ÇêÁÅ êÅäÆ çÅ ìðåé
îËù ý Õ¯Ô å¶ ñ× ÇðÔÅ ÔË -
Úìä Úñä ðå¿é ö ùäÆÁð ìÇÔ ×¶¨
ê³éÅ - ACHA
ç¿ç ÇÕæ¶ ×¶ å¶ð¶, Á¼Ö» 寺 é÷ð ÁÅÀ°ä¯º Ôà
Ç×ÁÅ, Õ¿é» å¯º ùäéÅ ì¿ç Ô¯ Ç×ÁÅ, ñ¼å» Úñ éÔÄ
ÃÕçÆÁ», ç¯ îÆñ 寺 ì¿ç¶ ù êÛÅä ÇñÁÅ ÕðçÅ ÃÆ
å¶ Ô¹ä î¼æ¶ å¶ Ô¼æ ð¼Ö Õ¶ ÕÇÔ¿çÅ ÔË ÇÕ å±¿ Õ½ä Ô˺,
î˺ å» êÛÅÇäÁÅ éÔÄ åËù; Õ¿é ç¶ é¶ó¶ Ô¯ Õ¶ ÷¯ð
çÆ ì¯ñ¯ å» Ã¹äçÅ ÔË, éÔÄ å» Ã¹äçÅ ÔÆ éÔÄ, ì¯ñ
éÔÄ Ô¹¿çÅ, ÷¹ìÅé å¯åñÆ Ô¯ ×ÂÆÍ ÕÇÔäÅ Õ°Þ ÚÅÔ¹¿çÅ
ÔË êð îÈ¿Ô å¯º ÇéÕñ Õ°Þ Ô¯ð Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÃÅð¶ ÃÅæÆ
î¶ð¶ éÅñ ÁŶ ÃÆ êð Á¼Ü ÕÆ Ô¯ Ç×ÁÅ, Õ¯ÂÆ òÆ ÃÅæ
éÔÄ ç¶ ÇðÔÅ -
Ô¶ó¶ î¹åÆ èÅÔ Ã¶ ÜÅéÆ ÚÇñ ׶¨ ê³éÅ - ACHA
ÜÆò ÁÅåîÅ ð¯ ÇðÔÅ ÔË ÇÕ î¶ð¶ éÅñ ÁÅÀ°ä
òÅñ¶ ÇÕæ¶ Úñ¶ ׶, ÇÂà åð·» ë¹ðîÅé Õðç¶ é¶ -
èÅðéÅ - åËù Û¼â ׶ ìÅñ ÃÖÅÂÆ,
ÇÜ¿ç¶ åËù Û¼â ׶, ÇÜ¿ç¶ åËù Û¼â ׶ - B, C.
ÕÇÔ¿ç¶ ÇÂÔ ÃÅð¶ î¶ð¶ éÅñ ÁŶ ÃÆ å¶ Á¼Ü îËù
Û¼â Õ¶ ÇÕæ¶ Úñ¶ ׶?
ï Ú¿éÅ ÕÇÔä ñ¼×Å ÇÕ Ô÷Èð! ÇÂÔ ì¹ãÅêÅ Ãí
ç¶ À°å¶ ÁÅÀ°äÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÇÕö òÆ åðÆÕ¶ éÅñ ð¹Õ éÔÄ
ÃÕçÅÍ ÇÂÔ ÃðÆð çÆ åÆÃðÆ ÁòÃæÅ ÔË , ÇÂÃ å¯ º
ìÅÁç î½å Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË, îð Ü»çÅ ÔË, Öåî Ô¯
Ü»çÅ ÔË, ÇÂà ÿÃÅð 寺 ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË, é» ÇéôÅé
òÆ ìÅÕÆ éÔÄ ÇðÔÅ ÕðçÅ -
ëðÆçÅ ÇÕæË åËⶠîÅÇêÁÅ ÇÜéÆ å± ÜÇäúÇÔ¨
åË êÅÃÔ¹ úÇ ñÇç ׶ 屿 ÁÜË é êåÆä¯ÇÔ¨
ê³éÅ - ACHA
ÇêåÅ, çÅçÅ, êóçÅçÅ ÁÅêäÆ òÅðÆ ÇÃð ÃÅð¶
å°ð ׶, Ô¯ð òÆ ÃÅð¶ Çðôå¶çÅð, Ãì¿èÆ, Çîåð Ãí å°ð¶
ÜÅ ðÔ¶ é¶, êð ÇÂÔ ÜÆò Áܶ òÆ êåÆÇÜÁÅ éÔÄ,
Áܶ òÆ Ã¿ÃÅð å¶ ðÇÔä ñÂÆ ñ¼å» ÁóÅÂƺ ìËáÅ ÔËÍ
ÇÜò¶º ìÅÕÆ ÃÅð¶ å¶ð¶ ÃÅî·ä¶ ÿÃÅð ù Û¼â ׶, 屿 òÆ
ÇÂö åð·» Û¼â ÜÅäÅ ÔËÍ ÇÂÔ Ãí Õ°Þ Ã¹ä Õ¶ Çëð
ÇÔðç¶ å¶ Ã¼à ò¼ÜÆ å¶ òÅêà î¹ó Ç×ÁÅÍ Ü篺 åÆÃðÆ
òÅð ë¶ð Ç×ÁÅ å» ÇÂÕ î¹ðçÅ Çîñ Ç×ÁÅÍ À°Ã ç¶
ìÅð¶ çÇÃÁÅ ÇÕ ÇÂÔ ì¿çÅ îð Ú¹ÇÕÁÅ ÔË, ÇÂà çÆ
À° î ð Öåî Ô¯ Ú¼ ° Õ Æ ÔË , Ô¹ ä ÇÂà ù ÜÅñ ÇçåÅ
ÜÅò¶×ÅÍ ÇÃèÅðæ é¶ ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ ÇÂÔ Ãî» î¶ð¶ å¶ òÆ
ÁÅò¶×Å? ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ ÇÂÔ Ãî» å» Ãí å¶ ÁÅÀ°äÅ
ÔË, ÕÅñ 寺 Õ¯ÂÆ Á¼Ü åÕ ìÚ éÔÄ ÃÇÕÁÅ Áå¶ éÅ
ÔÆ ÇÂÃ ç¶ Á¼×¶ ÇÕö çÅ Õ¯ÂÆ ÷¯ð ÚñçÅ ÔËÍ Ü¯ òÆ
ÿÃÅð å¶ êËçÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, À°Ã é¶ ÷ðÈð ÇÂÕ Ççé
ÿÃÅð 寺 ÜÅäÅ ÔËÍ
À°é·» çÅ ÇÂÕ ì¼ÚÅ ÔË ðÅÔ¹ñ é» çÅ, ìóÆ Ã¹¿çð
ØðòÅñÆ ÔËÍ ÃÅðÆ ðÅå ïÚÆ Ç×ÁÅ, Á³ÇîÌå ò¶ñÅ Ô¯
Ç×ÁÅ, îé ÇòÚ ëËÃñÅ Õð ÇñÁÅ ÇÕ ÇÂÔ å» ÃÅðÅ
ÿÃÅð ÔÆ ç¹¼Ö» çÅ Øð ÔË -
éÅéÕ ç¹ÖÆÁÅ Ãí ÿÃÅðÍ
Õ¯ÂÆ Ã¹Ö òÅñÅ ÃÅèé ñ¼íäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Õ¯ÂÆ
ÁËÃÆ ÇòèÆ Ã¯ÚäÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË ÇÜÔç¶ éÅñ ç¹Ö» çÅ
ÖÅåîÅ Ô¯ ÜÅò¶Í ï åñÅô ÇòÚ ÚñÅ Ç×ÁÅÍ ìÔ¹å ç¶ð
ïåé Õðé 寺 ìÅÁç êÌÕÅô Ô¯ÇÂÁÅ, ÇéðòÅä êç
çÆ êÌÅêåÆ Õð ñÂÆÍ
ï ¶à տî ù Õðé òÅÃå¶ ÁÕÅñ ê¹ðÖ é¶ ×¹ðÈ
éÅéÕ ù ÿÃÅð å¶ í¶ÇÜÁÅ ÇÕ å°ÃÄ ÜÅ Õ¶ ÿÃÅð ù
ÇÃè¶ ðÃå¶ êÅ Õ¶ ÁÅÀ°Í À°é·» ù çà ն ÁÅú ÇÕ À°Ô
ÕÆ ÕðéÍ Ã¯ ÇÂà åð·» ì¶äÆ ç¶ îé ç¶ Á³çð ìÔ¹å
ìËðÅ× Ô¯ Ç×ÁÅ, ìËðÅ×Æ Ô¯ Õ¶ å°ÇðÁÅ ÇëðçÅ ÔË, åñÅô
Õð ÇðÔÅ ÔË ÇÕ Õ¯ÂÆ Çîñ ÜÅò¶ êÈðÅ -
Õ¯ÂÆ Üé¹ ÔÇð ÇÃÀ° ç¶òË Ü¯Çð¨
Úðé ×ÔÀ° ìÕÀ° ùí ðÃéÅ çÆÜÇÔ êÌÅé ÁÕ¯Çð¨
ê³éÅ - G@A
ÇÜÔó¶ À°Ã ù Çîñ¶ Ô¹¿ç¶ é¶, À°Ô ÇîñÅ ÇçÁÅ
Õðç¶ é¶Í ÇÜÔó¶ ÜÅ׶ ԯ¶ é¶, À°Ô ÔÆ Ü×Å ÃÕç¶ é¶Í
ÁÇ×ÁÅéÆ éÔÄ Ü×Å ÃÕç¶ ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÜÔóÅ ÁÅê ÔÆ
Á³é·Å ÔË À°Ô ÇÕà åð·» ÇÕö ù Ç×ÁÅé ç¶ ÃÕçÅ ÔËÍ
À° à ù å» ÁÅê ÔÆ ðÃå¶ çÅ êåÅ éÔÄÍ À° à ç¶
35
ÁÅêä¶ îé ç¶ Á³çð Ôé·¶ðÅ ÛÅÇÂÁÅ ÇêÁÅ ÔË, çÈÃð¶
ù ÇÕà åð·» ðÃåÅ ÇçÖÅ ÃÕçÅ ÔË -
Á³èÕÅð ùÇÖ ÕìÇÔ é ïÂÆ Ô˨
ðÅÜÅ ð¿Õ° ç¯À± ÇîÇñ ð¯ÂÆ Ô˨ ê³éÅ - CBE
Á³èÕÅð ÇòÚ Õç¶ Ã¹Ö éÔÄ Ô¯ ÃÕçÅÍ ÇÜåéÆ
ç¶ð îé ç¶ Á³çð Ôé·¶ðÅ ÔË, ÁÅêä¶ ÁÅê 寺 ÁÅê ÔÆ
âðÆ Ü»çÅ ÔËÍ Ã¯ ì¶äÆ åñÅô ÇòÚ å°ÇðÁÅ ÇëðçÅ ÔË
ÇÕ Õ¯ÂÆ êÈðÅ Çîñ ÜÅò¶ Áå¶ êÌíÈ ù ÇîñÅ ç¶ò¶Í ÇÂÃ
ç¶ ìÅð¶ ìÅäÆ ÇòÚ ç¼Ã êÅÂÆ ×ÂÆ ÔË -
ÕìÆð öòÅ ÕÀ° ç¹Ç íñ¶ ¶հ Ã¿å° ÇÂÕ° ðÅ
ðÅî¹ Ü¹ çÅåÅ î¹ÕÇå Õ¯ Ã¿å° ÜêÅòË éÅ
ê³éÅ - ACGC
Ã¿å» çÅ Õ¿î Ô¹¿çÅ ÔË éÅî ÜêÅÀ°äÅÍ À°é·» Õ¯ñ
ç¹ÇéÁÅòÆ, ðÅÜéÆåÕ Ü» íÅÂÆÚÅðÕ ×¼ñ» éÔÄ
Ô¹¿çÆÁ», À°é·» êÅà նòñ éÅî çÆ ×¼ñ Ô¹¿çÆ ÔË, À°Ô
å» ÁÅê éÅî Üêç¶ é¶ å¶ çÈÃÇðÁ» ù À°Ã ù¼Ö ç¶
ÇòÚ êÔ¹¿ÚÅÀ°äÅ ÚÅÔ¹¿ç¶ é¶ Ü¯ À°é·» é¶ êÌÅêå ÕÆåÅ
Ô¹¿çÅ ÔË å¶ À°é·» çÆ êçòÆ ÇÕ¿éÆ À°ÚÆ Ô¹¿çÆ ÔË -
Üé¹ éÅéÕ¹ èÈÇó î³×Ë Çåù ×¹ðÇÃÖ ÕÆ
ܯ ÁÅÇê ÜêË ÁòðÔ éÅî¹ ÜêÅò˨ ê³éÅ - C@F
ÇÕÀ°ºÇÕ éÅî ìÔ¹å ò¼âÆ ÚÆ÷ ÔË ÇÜÃçÅ Õ¯ÂÆ î¹¼ñ
éÔÄ ÔË, Áî¹¼ñ òÃå± ÔËÍ ÇÂà çÆ Õ¯ÂÆ ëÆà éÔÄ ñ×çÆ
êð ÇÂà ù êÌÅêå Õðé òÅÃå¶ ÁÅêäÅ ÁÅê òÅðéÅ
êËçÅ ÔË -
êÇÔñÅ îðä° ÕìÈÇñ ÜÆòä ÕÆ ÛÇâ ÁÅè
Ô¯Ô¹ ÃíéÅ ÕÆ ð¶ä°ÕÅ åÀ° ÁÅÀ° ÔîÅðË êÅÇè
ê³éÅ - AA@B
ܶ ×¹ î Åé ñË Õ¶ ÁÅÀ° ä Å ÔË , ë¶ ð éÔÄ Õ° Û òÆ
ìäçÅ, ÇòÚÅñ¶ ÔÆ ðÇÔ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÔ
ÇÂÕ êóçÅ êË ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË Ü¯ Çîñä éÔÄ Çç¿çÅÍ
ï ì¶äÆ ìËðÅ× ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ à¯ñ·çÅ ÇëðçÅ ÔËÍ
ÇÜ¿éÅ ÇÚð êÈðÅ éÅ Çîñ ÜÅò¶, úéÆ ç¶ð åÕ êóçÅ
éÔÄ ñÇÔ¿çÅÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂÃ ç¶ ìÅð¶ ë¹ðîÅé Õðç¶ é¶-
èé Çêð ÕÅ ÇÂÕ ÔÆ Ã¿Ç× òÅÃÅ ÇòÇÚ ÔÀ°îË íÆÇå ÕðÅðƨ
×¹Çð êÈðË ÔÀ°îË íÆÇå å¯ðÆ Üé éÅéÕ Çîñ¶ ìéòÅðƨ
ê³éÅ - ABFC
êÈðÅ ×¹ðÈ Çîñ ÜÅò¶ Áå¶ ÔÀ°îË çÆ Õ¿è å¯ó ç¶ò¶
å» ð¼ì Çîñ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô çÈð éÔÄ ÔË, ÇÕå¶
Ãåò¶º ÁÃîÅé å¶ éÔÄ ðÇÔ¿çÅ, À°Ô å» Ôð Ã éÅñ
ðÇÔ¿çÅ ÔË, å¶ð¶ Á³çð ìÅÔð úÔ¯ êðÆêÈðé Üñ æñ
îÔÆÁñ ÃÅð¶ êÈðé ðÈê ÇòÚ ÃîÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, êð
ÔÀ°îË çÅ êó·çÅ ÕðÕ¶ é÷ð éÔÄ ÁÅÀ°ºçÅ, ÇÂà åð·»
ë¹ðîÅé ÔË -
èÅðéÅ - å¶ð¶ Á³çð ÔðÆ çÅ òÅÃÅ,
êðçÅ ÔÀ°îË òÅñÅ êË Ç×ÁÅ - B, B.
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 î¶ð¶ ÇêÁÅð¶, êðçÅ ÔÀ°îË òÅñÅ êË Ç×ÁÅ - B
å¶ð¶ Á³çð ÔðÆ çÅ òÅñÅ,.........Í
ðÇÔ¿ç¶ ç¯ò¶º ÇÂռᶠÔÆ é¶ ñ¶ÇÕé Á³çð ÔÀ°îË çÆ
Õ¿è ìä ×ÂÆ, ๼àä ÇòÚ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÆ -
ÔÀ° ÔÀ° íÆÇå íÇÂú ÔË ìÆÚ¯ ùéå ç¶Çà ÇéÕàÅÇÂú¨
í»íÆðÆ Õ¶ êÅå êÅðç¯ Çìé° ê¶Ö¶ ç¹ðÅÇÂú¨
ê³éÅ - FBD
ÔÀ°îË çÆ Õ¿è ìäÆ Ô¯ÂÆ ÔËÍ ×¹ðÈ çÅ ç¶Ã å»
ìÔ¹å é¶ó¶ ÔË êð ÔÀ°îË é¶ ÇòÚ Õ¿è ÕÆåÆ Ô¯ÂÆ ÔËÍ
ÇÜåéÅ í»íÆðÆ çÅ êåñÅ ÇÜÔÅ êñÅÃÇàÕ òð×Å
êðçÅ Ô¹¿çÅ ÔË, ÇÂåéÅ Õ° êóçÅ ÇêÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
éÅñ ðÇÔ¿çÅ êÌî¶ôð ìÔ¹å çÈð ñ×çÅ ÔË -
íÇÂú ÇÕðêÅ« Ãðì Õ¯ áÅÕ°ð¹ Ã×ð¯ çÈÖ¹ ÇîàÅÇÂú¨
ÕÔ¹ éÅéÕ ÔÀ°îË íÆÇå Ö¯ÂÆ åÀ° çÇÂÁÅð¹ ìÆáñ¯ êÅÇÂú¨
ê³éÅ - FBD
Ü篺 ÔÀ°îË çÆ Õ¿è ๼à ×ÂÆ, ë¶ð ÕÆ Ô¹¿çÅ ÔË?
À°Ã¶ òÕå À°Ã çÇÂÁÅñ òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ ×ÂÆÍ
×¹ðÈ çÃò¶º êÅåôÅÔ îÔÅðÅÜ é¶ íð ÜòÅéÆ ç¶
Á³çð êÅÀ°ºà¶ ÃÅÇÔì ÜÅ Õ¶ ÇéòÅà ÕÆåÅÍ çÈð-çÈð åÕ
ÁÅê çÆ ÕÆðåÆ ëË ñ ×ÂÆ ÇÕ íÅò¶ º ×Ì Ç ÔÃåÆ é¶ ,
ÃôåðèÅðÆ é¶, ðÅÜ íÅ× ç¶ îÅñÕ é¶ êð êÈð¶ é¶Í
ò¼â¶-ò¼â¶ êÆð» å¼Õ, ÃÅèÈÁ» å¼Õ ×¼ñ êÔ¹¿Ú ×ÂÆ ÇÕ
×¹ ð È éÅéÕ çÆ ×¼ ç Æ À° à ¶ åð· » Úñ ðÔÆ ÔË íÅò¶ º
êðÇòðåÆ ÇòÚ ðÇÔä, íÅò¶º éðÇòðåÆ ÇòÚ ðÇÔä,
÷ðÅ ÇÜ¿éÅ òÆ ëðÕ éÔÄ ÇêÁÅÍ ÇÂÔ ×¼ñ Ãã½ð¶ òÅñ¶
ì¹¼èÈ ôÅÔ é¶ Ã¹äÆÍ Ü篺 òÆ Õ¯ÂÆ ÁÅò¶ Õ¯ÂÆ î¹ÃñîÅé
Ü» Õ¯ÂÆ Ô¯ð, À°é·» ù ê¹ÛäÅ ÇÕ ×¹ðÈ ×¯Çì¿ç ÇÃ¿Ø ÜÆ
çÅ ÕÆ ÔÅñ ÔËÍ À°é·» é¶ ÕÇÔäÅ ÇÕ êÆð ÜÆ ÕÆ ê¹Ûç¶
Ô¯º, ç¶ÖÅ ÔÆ êðòÅé ÔËÍ À°é·» ç¶ çðôé ÕðÕ¶ å» ÇÖ¼Ú
ê˺çÆ ÔË, îé ÇÖó Ü»çÅ ÔË, çðôé Õðé òÅñÅ À°é·»
ç¶ Úðé» ÇòÚ ÜÅ Õ¶ À°é·» çÅ ÔÆ ìä Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜò¶º
Ú¹¿ìÕ ñ¯Ô¶ ù ÇÖÚçÅ ÔË, ÇÂà åð·» ÁÅçîÆ ÇÖÇÚÁÅ
Ü»çÅ ÔËÍ çðôé ÕðÇçÁ» ÔÆ íðî ç¶ Û½ó ռචܻç¶
ÔéÍ ç¶ÖÇçÁ» ÔÆ ÁÅçîÆ î¯ÇÔå Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ ë¶ð À°áä
ܯ×Å éÔÄ ðÇÔ¿çÅ, À°é·» çÅ ÔÆ ìä Ü»çÅ ÔË, åé
òÆ ç¶ Çç¿çÅ ÔË, îé òÆ ç¶ Çç¿çÅ ÔË, èé òÆ ç¶ Çç¿çÅ
ÔË, À°é·» çÆ ÇçzôàÆ ÔÆ ÁËÃÆ ÔËÍ êÆð ì¹¼èÈ ôÅÔ é¶ òÆ
ÁÅêä¶ îé éÅñ ëËÃñÅ Õð ÇñÁÅ Áå¶ ÁÅêä¶ î¹ðÆç»
ù ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ÁÅêä¶ é¶ó¶ ùÇäÁÅ ÔË ÇÕ ×¹ðÈ
ׯÇì¿ç ÇÃ¿Ø êÈð¶ îðç-ÇÂ-ÕÅîñ ÁŶ ԯ¶ é¶, êðî
îé°¼Ö ÁŶ ԯ¶ é¶, À°é·» ù êÌî¶ôð çÅ ÃðÈê ÕÇÔ¿ç¶
é¶Í ÇÕÀ°º éÅ ÁÅê» òÆ Ú¼ñƶ å¶ ÇÂÕ çÈÃð¶ ù å¯ñƶ
å» ÃÔÆ, êðÖ å» Õðƶ ÇÕ À°Ô ÇÕ¿é¶ Õ¹ êÅäÆ ÇòÚ
é¶Í ÇÂÔ ×¼ñ ñË Õ¶ êÆð ì¹¼èÈ ôÅÔ ÁÅêä¶ î¹ðÆç» éÅñ
À°èð ù Úñ ÇêÁÅÍ ÇÜÀ°º ÇÜÀ°º Á¼×¶ òèçÅ ÜÅ ÇðÔÅ
ÔË ÇåÀ°º ÇåÀ°º À°Ôç¶ ÇÔðç¶ ç¶ Á³çð Õ°Þ Ô¹¿çÅ Ü»çÅ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
36
ÔËÍ Õ°Þ ÇêÁÅð òèçÅ Ü»çÅ ÔË, Õ°Þ Áêä¼å òèçÆ
Ü»çÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ÃÇå ê¹ðô» çÅ êÌíÅò Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ
ÔËÍ À°é·» çÅ êÌíÅò ÇÂåéÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÕ Ü¿×ñÆ
ÜÅéòð» ù òÆ À°é·» çÅ åî¯×¹äÆ Ã¹íÅÁ í¹ñÅ ÇçÁÅ
Õðç¶ é¶, Ãå¯ ×¹äÆ Ã¹íÅÁ Ô¯ ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ À°é·»
çÆ ÇçzôàÆ ÔÆ ÁËÃÆ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË -
ÁÅòË ÃÅÇÔì¹ ÇÚÇå å¶ÇðÁÅ í×åÅ ÇâÇáÁŨ
ê³éÅ - EB@
À° é · » ç¶ çðôé Õðç¶ ÃÅð êÌ î ¶ ô ð ÇÚå ÁÅ
ÜÅÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ Ã¯ ÇÜÀ°º ÇÜÀ°º ì¹¼èÈ ôÅÔ À°èð ù
Ü»çÅ ÔË, À°Ôç¶ îé ÇòÚ ÁÅ ÇðÔÅ ÔË ÇÕ À°Ô êÈð¶
ÔÆ Ô¯ä¶ é¶ ÇÜÔóÅ ÇÂåéŠÿÃÅð ÕÇÔ ÇðÔÅ ÔËÍ îé
ç¶ ÇòÚ ôðèÅ èÅðé Õð ñÂÆ, çôî¶ô ÇêåÅ ç¶ çðôé
Ô¯ä ñ× êÂ¶Í Ã¿×å ìËáÆ ÔË å¶ ÁÅê åÖå å¶
ÇìðÅÜîÅé é¶, ÇÜ×Å Õñ×Æ ÇÞñÇîñ ÇÞñÇîñ Õð ðÔÆ
ÔË, ÃÅð¶ ÇÂà åð·» ìËá¶ é¶ ÇÜà åð·» Ô÷Åð» ÚÕ¯ð»
Ú¿çðî» òñ î¹Ö Õð Õ¶ ìËáÆÁ» Ô¹¿çÆÁ» é¶Í ܶ Ú¿çðîÅ
ع¿î ÜÅò¶ å» À°Ã ç¶ éÅñ ÔÆ À°é·» çÆÁ» ×ðçé»
úèð ù ع¿î Ü»çÆÁ» é¶, ÇÂÕ ÃÇÕ¿à òÅÃå¶ òÆ Á¼Ö
éÔÄ ÞîÕçÆÁ», ÇÜèð ù Ü»çÅ ÔË , À° à ¶ êÅö ù
×ðçé îð¯ó ñ˺çÆÁ» ÔéÍ Ã¿×å ÇòÚ ÇÂÕ ÇàÕÅÁ
ÔË, ÇÂåéÆ ô»åÆ ÔË ÇÕ pin drop silence (ÇÂÕ çî
Ú¹¼ê) ìäÆ Ô¯ÂÆ ÔË, ÇÕö ç¶ ÃÅÔ ñËä çÆ ÁÅòÅ÷ òÆ
ùäÅÂÆ éÔÄ Çç¿çÆÍ Ãí ×¹ðÈ çôî¶ô ÇêåÅ ç¶ é±ðÅéÆ
ÇÚÔð¶ å¶ ÇÂÕ à¼Õ é÷ð ñ×ÅÂÆ ìËᶠé¶Í ÇÂÔ ÃÅðÅ
Ççzô ç¶Ö Õ¶ À°Ã ç¶ îé ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂÔ å»
êÈð¶ ÔÆ Ô¯ä¶ é¶, îé»! ì¶ÇÞÜÕ Ô¯ Õ¯ Úðé ëó ñËÍ î˺
å» ÁèÈðÅ Ô», î˺ êÈðÅ éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅÍ ÇÂÔ Ã¯ÚçÅ ÜÅ
ÇðÔÅ ÔË ÇÕ î˺ å» Ô¹ä Úðé» å¶ ¦îÅ êË Õ¶ â¿âÀ°å
ÕðéÆ ÔË êð ÇÜÀ°º ÇÜÀ°º é¶ó¶ Ü»çÅ ÔË, îé ÇòÚ ÕÂÆ
ÇòÚÅð» ÁÅÀ°ºçÆÁ» é¶Í ïÚäÅ ô¹ðÈ Õð ÇçåÅ ÇÕ Ü¶
î˺ ÜÅ Õ¶ ×¹ðÈ ù éîôÕÅð ÕÆåÆ å» î¶ð¶ Ú¶ñ¶ ÕÆ
ÕÇÔä׶? ÇÂÔ å» ÃÅð¶ ÁôðèÕ Ô¯ ÜÅä×¶Í êÅà êÔ¿¹Ú
Õ¶ éîôÕÅð éÔÄ ÕÆåÆ Ãׯº Ô¼æ éÅñ Ô¼æ ÇîñÅÀ°ä
òÅÃå¶ Ô¼æ Á¼×¶ òèÅÇÂÁÅÍ Õ¯ñ ÁÅ Õ¶ îé ÇòÚ ÔÀ°îË
ÁÅ ×ÂÆ ÇÕ ÇÂÔ å» æ¯ó·Æ ÇÜÔÆ À°îð çÅ é½ÜòÅé
ÔË î¶ðÆ À°îð ÇÂà 寺 ÇÕå¶ ò¼âÆ ÔËÍ îÔÅðÅÜ é¶ òÆ
À°Ã éÅñ ê¯ñÅ ÇÜÔÅ çÃåê¿ÜÅ ñË ÇñÁÅ Áå¶ ÇÕÔÅ
ÁÅú êÆð ÜÆ ìËᯠêð À°Ô ìËÇáÁÅ éÔÄ, À°Ã¶ åð·»
Öó·Å ÇðÔÅÍ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ Ö¹çÅ ÕÅ Á½ð ðÈÔ ÕÅ
î¶ñ ÕËö? ÜÆò Á½ð Ö¹çÅ ÕÅ î¶ñ ÕËö? îÔÅðÅÜ é¶
ÜòÅì ÇçåÅ ÇÕ ðÅå Á½ð Ççé ÕÅ ÜËÃ¶Í êÆð ì¹¼èÈ ôÅÔ
ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ðÅå Á½ð Ççé ÕÅ? îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶,
Ô», ÇÜò¶º ðÅå Áå¶ Ççé çÅ î¶ñ Ô¹¿çÅ ÔË, ÇÂö åð·»
ÜÆò Áå¶ Ö¹çÅ çÅ î¶ñ Ô¹¿çÅ ÔËÍ Ã¯Úä ñ× ÇêÁÅ ÇÕ
ðÅå Áå¶ Ççé çÅ å» Á¼Ü åÕ î¶ñ Ô¯ÇÂÁÅ ÔÆ éÔÄÍ
Ü篺 Ççé Úó· Ü»çÅ ÔË, À°ç¯º ðÅå é¶ å» ðÇÔäÅ éÔÄÍ
ÕÇÔ¿çÅ, ÒÒîÔÅðÅÜ! î˺ ÃîÇÞÁÅ éÔÄÍÓÓ ÁÅê é¶ ÇÕÔÅ,
ÒÒêÆð ÜÆ! ÇÜò¶º å°ÃÄ ÃîÞ¶ Ô¯º, úò¶º ÔÆ ÔËÍÓÓ À°Ô ë¶ð
Ú¹¼ê Õð Ç×ÁÅ Áå¶ Ã¯ÇÚÁÅ ÇÕ Ü¶ î˺ ÕÇÔ¿çÅ Ô» ÇÕ
ÃîÞ ÓÚ éÔÄ ÁÅÇÂÁÅ å» î¶ðÆ ìÔ¹å ì¶ÇÂ÷åÆ Ô¯ò¶×Æ
å¶ î¶ð¶ Ú¶ñ¶ ÕÆ ÕÇÔä׶?Í ÕÇÔ¿çÅ, îÔÅðÅÜ! î¶ðÅ ì¶éåÆ
Õðé çÅ íÅò ÇÂÔ ÔË ÇÕ -
éÅéÕ åðòð¹ ¶չ ëñ¹ ç¹Ç ê³Ö¶ðÈ ÁÅÇÔ¨
ÁÅòå ÜÅå é çÆÃÔÆ éÅ êð ê³ÖÆ åÅÇÔ¨
ê³éÅ - EE@
ç¯ ê³Ö¶ðÈ é¶, ÇÂÕ ù ÜÆò ÁÅåîÅ ÕÇÔ¿ç¶ é¶, ÇÂÕ
ù Ö¹çÅ ÕÇÔ¿ç¶ é¶Í ÇÜÔóÅ ÜÆò ÁÅåîÅ ÔË, À°Ô å»
ç¹¼Ö Ã¹Ö í¯×çÅ ÔË, ÁÔ¿ ÕÇÔ Õ¶ Õðî ÕðçÅ ÔË å¶ ë¶ð
ç¹ÖÆ Ô¹¿çÅ ÔË, ùÖÆ Ô¹¿çÅ ÔËÍ çÈÃðÆ ÁÅåîÅ ÇÂÔç¶ Á³çð
À°Ô ÔË ÇÜÔóÆ ÇÂÔ ÕÇÔ¿çÆ ÔË ÇÕ î˺ ÁÖ³â Ô», î˺
ÇéðÇòÕÅð Ô», î˺ ÃÅÖÆ ÃðÈê Ô», î˺ Õ¯ÂÆ Õðî éÔÄ
ÕðçÆ, À°Ô ÃÇå ÇÚå Áé¿ç ç¶ ÇòÚ ñÆé ÔËÍ ÇÂé·»
ÇòÚ îË º ÇÕÔóÅ Ô», îÔÅðÅÜ îË ù ÇÂÔ éÔÄ êåÅ
ñ×çÅÍ î˺ üÚÆ ×¼ñ å°ÔÅù çÃçÅ Ô» ÇÕ îËù ×¼ñ
ÃîÞ ÇòÚ éÔÄ ÁÅÂÆÍ îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ ÇÕ êÆð ÜÆ!
×¼ñ å» Õ¶òñ ÇÂåéÆ ÔË ÇÕ ì¹¼èÆ ðÈê çðÖå ç¶ À°êð
ç¯ ê³ÖÆ ìËᶠé¶Í ÇÂÕ ç¶ Á³çð å» ÁÔ¿íÅò ÔË ÇÕ î˺
ÕðçÅ Ô», î¶ðÆ ÜÅÇÂçÅç, î¶ð¶ ê¹¼åð, î¶ðÅ Øð, î¶ðÆ
÷îÆé, Ô¿×åÅ å¶ îîåÅ èÅðé ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô å» ÔË
ê³ÛÆ çÅ êðÛÅò», ÁÃñÆ ê³ÛÆ À°Ô ÔË ÇÜÔóÅ Áÿ×
ÔË, ÇÜÔóÅ ÇìñÕ°ñ Çéðñ¶ê ÔË, Õ¶òñ Ãå·Å îÅåð ç¶
Õ¶ ÃðÆð ù ÚñÅÀ°ºçÅ ÔËÍ êÆð ÜÆ é¶ ë¶ð ÃòÅñ ÕÆåÅ
ÇÕ îÔÅðÅÜ! Çëð ÜÆò íÅò çÅ å¶ Ö¹çÅ çÅ î¶ñ ÇÕò¶º
Ô¯ò¶? îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ Ü篺 ÜÆò îð Ü»çÅ ÔË, À°ç¯º Ö¹çÅ
ç¶ éÅñ î¶ñ Ô¯ Ü»çÅ ÔË ÇÜ¿é» ÇÚð ÜÆò Ô¿×åÅ ÇòÚ,
î˺ ÇòÚ ðÇÔ¿çÅ ÔË, úéÆ ç¶ð åÕ ÇÂÔçÅ Õ°Þ éÔÄ
ìäçÅ ÇÕÀ°ºÇÕ Õ±óÆ ÔÀ°îË èÅðÆ Ô¯ÂÆ ÔËÍ îÔÅðÅÜ! î˺
å» ìÔ¹å ÇÚñ¶ Õ¼à¶, òðå ð¼Ö¶, î¼Õ¶ òÆ Ç×ÁÅ, ÕÂÆ
òÅð ÕÅÔì¶ òÆ Ç×ÁÅ, Ô¯ð òÆ êÌî¶ôð ç¶ ÇîñÅê ç¶
òÅÃå¶ ìóÆÁ»-ìóÆÁ» ÃÅèé» ÕÆåÆÁ», åêÇÃÁÅ
ÕÆåÆÍ îÔÅðÅÜ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ ì¹¼èÈ ôÅÔ! ÇÂÔ å» å±¿
Ô¯ð ÔÀ°îË ç¶ Ã¿×ñ ì¿é· ñ¶, ÔÀ°îË çÆ Üó· Ô¯ð â¿ÈØÆ
Ô¯ ×ÂÆÍ ÇÜÔóÆ å¶ð¶ Á³çð Õ±óÆ ÔÀ°îË ÃÆ À°Ô Ô¯ð íÅðÆ
Ô¯ ×ÂÆÍ À°Ã Õ±óÆ ÔÀ°îË é¶ Ã¼Ú ù ãÕ ÇñÁÅ å¶ À°Ô
ÔÀ°îË çÆ ÜìðçÃå Õ¿è ìä ×ÂÆ -
ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË ÇÕò Õ±óË å°àË êÅÇñ¨
ê³éÅ - A
ÒÒîÔÅðÅÜ! Ç´êÅ ÕðÕ¶ ç¼Ã¯ ÇÕ îËù êÌî¶ôð ç¶
çðôé ÇÕÀ°º éÔÄ Ô¯Â¶? îËù ÇÂÔ òÆ êåÅ ÔË ÇÕ î˺
êÌî¶ôð çÅ ÃðÈê Ô» êð îËù À°Ô ÁòÃæÅ êÌÅêå éÔÄ
Ô¯ÂÆ ÇÜæ¶ ÃÇå, ÇÚå, Áé§ç Ô¹¿çÅ ÔË, ÇÜæ¶ ç¹¼Ö ñ¶Ã
îÅåð òÆ éÅ Ô¯ò¶, ÇÜæ¶ çÉËå Õç¶ ÁÅò¶ ÔÆ éÅ, ÃçÅ
ÁçÉ Ë å íÅò ÇòÚ ðÔ¶ êð îË ù êÌ Å êå éÔÄ Ô¯  ÆÍÓÓ
îÔÅðÅÜ é¶ ÃîÞÅÇÂÁÅ ÇÕ êÆð ÜÆ! ÇÜÔó¶ 屿 ÕÇÔ¿çÅ
37
Ô˺ ÇÕ î˺ ÇÚñ¶ Õ¼à¶, î˺ òðå ð¼Ö¶, ÃÅèé» ÕÆåÆÁ» ÇÂÔ
ÃÅðÆ Õ±óÆ ÔÀ°îË ÔË Ü¯ ÇÕ à¹¼àçÆ éÔÄÍ ÇÜò¶º ÃÈðÜ ù
ì¼çñ ãÕ ñ˺çÅ ÔË, ÇÂö åð·» Õ±óÆ ÔÀ°îË é¶ å¶ð¶
Á³çðñ¶ êÌÕÅô ù ãÇÕÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, Ã¼Ú ù ãÇÕÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÜÔóŠ屿 ÕÇÔ ÇðÔÅ Ô˺ ÇÕ î˺ êÆð Ô»,
ÇÂÕ å» å±¿ ÞÈá çÅ Ú¯ñÅ êÅ Õ¶ ÃÅⶠկñ ÁÅÇÂÁÅ
ÔËºÍ ÇÜ¿éÆ ç¶ð åÕ å±¿ ÞÈá çÅ Ú¯ñÅ éÔÄ ñÅÔ¹¿çÅ, úéÄ
ç¶ð åÕ ÇÂÔ Õ±óÆ ÔÀ°îË çÆ Õ¿è éÔÄ à¹¼àçÆÍ ÇÂÔ ÇÕö
åðÆÕ¶ éÅñ éÔÄ à¹¼àçÆÍ Ü¶ ÇÂÔ ÕÇÔä ñ¼× ÜÅò¶ ÇÕ
î˺ ÁÅåîÅ Ô», ÇÂÔçÅ ÇÂà åð·» ÕÇÔä éÅñ Õ¯ÂÆ
ëÅÇÂçÅ éÔÄ Ô¯äÅÍ îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé -
ïÚË Ã¯ÇÚ é Ô¯òÂÆ Ü¶ ïÚÆ ñÖòÅð¨ ê³éÅ - A
ÜÆò íÅò éÔÄ ÜÅäÅ å¶ð¶ Á³çð¯º, éÅ ÔÆ Ã¯Úä
éÅñ ÇÂÔ ×¼ñ ÇéìóéÆ ÔËÍ ÇÂÔ å» Õ¯ÂÆ êÈðÅ Çîñ
ÜÅò¶, À°Ô Õ¯ÂÆ Ü¹×åÆ çà ç¶ò¶, ë¶ð å» ÇÂÃ ç¶ ÇòÚ¯º
ÇéÕÇñÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË, Ô¯ð ÇÂà çÅ Õ¯ÂÆ ðÃåÅ éÔÄ,
Õ¯ÂÆ åðÆÕÅ éÔÄ ÔËÍ êÆð ÜÆ! ÇÜ¿é¶ å¶ð¶ Õðî é¶, ÇÂÔ
ÃÅð¶ ÔÀ°îË ç¶ Õðî é¶Í ÃÅðŠÿÃÅð Õ±óÆ ÔÀ¹îË ç¶
Á³çð ×ÌÇÃÁÅ ÇêÁÅ ÔË, ×¹ñåÅé Ô¯ÇÂÁÅ ÇêÁÅ ÔË; ÕÆ
ðÅÜÅ, ÕÆ êðÜÅ, ÕÆ Ã¿ à Åð, ï Ç ÂéÅ, ð¹ ê Å, î³ â ê
îÅóÆÁ», Ãí Õ±ó çÆÁ» Õ¿è» é¶Í ÇÜÔóÅ êÌî¶ôð Ôð
òÕå å¶ð¶ éÅñ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇÂÕ ÇÛé îÅåð òÆ å¶ð¶
éÅñ¯º ò¼Ö éÔÄ Ô¹¿çÅ, æ¯ó·Å ÇÜ¿é» òÆ å¶ð¶ Õ¯ñ¯º çÈð éÔÄ
ÔË, å¶ð¶ ð¯î ð¯î ç¶ ÇòÚ ÃîÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË êð ÇÂÃ
ÞÈá ç¶ êÔÅó» é¶ À°Ô êÌî¶ôð í¹ñÅ ð¼ÇÖÁÅ ÔËÍ ÇÂà åð·»
êó· ñú -
èÅðéÅ - åËù ÇòÃÇðÁÅ ÕðåÅð, î¶ðÆ ÇÜ¿çóƶ - B
î¶ðÆ ÇÜ¿çóƶ éÆ, î¶ðÆ ÇÜ¿çóƶ - B, B.
åËù ÇòÃÇðÁÅ ÕðåÅð........B
Õ±ó° ðÅÜÅ Õ±ó° êðÜÅ Õ±ó° Ãí¹ Ã¿ÃÅð¹¨
Õ±ó° î³âê Õ±ó° îÅóÆ Õ±ó° ìËÃäÔÅð¹¨
Õ±ó° ùÇÂéÅ Õ±ó° ð¹êÅ Õ±ó° êËéäÔÅð¹¨
Õ±ó° ÕÅÇÂÁÅ Õ±ó° Õêó° Õ±ó° ðÈê¹ ÁêÅð¹¨
Õ±ó° îÆÁÅ Õ±ó° ìÆìÆ ÖÇê ԯ¶ ÖÅð¹¨
Õ±Çó Õ±óË é¶Ô¹ ñ×Å ÇòÃÇðÁÅ ÕðåÅð¹¨
ÇÕù éÅÇñ ÕÆÚË ç¯ÃåÆ Ãí¹ Ü×¹ ÚñäÔÅð¹¨
Õ±ó° ÇîáÅ Õ±ó° îÅÇÖÀ° Õ±ó° â¯ì¶ êÈð¹¨
éÅéÕ° òÖÅäË ì¶éåÆ å°è¹ ìÅÞ¹ Õ±ó¯ Õ±ó°¨
ê³éÅ - DFH
ÇÂÔ ÇÜ¿é¶ é¶, ÃÅð¶ Õ±ó ç¶ Ã¿×ñ é¶Í êÆð ì¹¼èÈ
ôÅÔ! ÇÂÔ ÃÅðÆÁ» ÚÆ÷» êÌî¶ôð ù í¹ñÅÀ°ä òÅñÆÁ»
é¶Í ÇÜò¶º ì¼çñ ÃÈðÜ ù ãÕ ñ˺çÅ ÔË, ÇÂö åð·» å¶ð¶
Á³çð ܯ ìÌÔî ÔË, êÌî¶ôð ÔË, òÅÇÔ×¹ðÈ ÔË Ôð òÕå å¶ð¶
éÅñ ðÇÔ¿çÅ ÔË, À°Ô Õ±ó çÆ Õ¿è é¶ ãÇÕÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ
ÔËÍ åËù À°Ã çÆ êÛÅä éÔÄ Ô¯ ðÔÆÍ
éÅéÕ åðòð¹ ¶չ ëñ¹ ç¹Ç ê³Ö¶ðÈ ÁÅÇÔ¨
ÁÅòå ÜÅå é çÆÃÔÆ éÅ êð ê³ÖÆ åÅÇÔ¨
ê³éÅ - EE@
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 ÇÂÕ ÜÆò ÁÅåîÅ ðÈêÆ ê³ÖÆ ÔË, ÇÂÕ ÁÅåîÅ ðÈêÆ
ÔË ñ¶ÇÕé å¶ðÆ Õ±óÆ î˺ é¶ À°Ã ÁÃñÆ ÁÅåîÅ ù ãÕ
ÇñÁÅ, ÇÂÔ ÜÆò ÁÅåîÅ éÕñÆ ÔË, ÁÅåîÅ ÁÃñÆ ÔËÍ
ÜÆò íÅò ÔÀ°îË ÕðÕ¶ ÁÅåîÅ çÅ êðÛÅò» ÔË, ÇÂÔ
êðÛÅò» Ô¿×åÅ å¶ îîåÅ èÅð Õ¶ Õðî ÕðçÅ ÔË å¶
Õðî ÕðÕ¶ ì¿Çé·ÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜ¿éÆ ç¶ð åÕ ÞÈáÆ ÔÀ°îË
éÔÄ à¹¼àçÆ, úéÄ ç¶ð åÕ Ã¼Ú çÆ êÛÅä éÔÄ Ô¯äÆ,
ïÚä éÅñ Ã¼Ú çÆ êÛÅä éÔÄ Ô¯äÆÍ À°Ôç¶ òÅÃå¶
ÃÅèéÅ ÕðéÆ êË º çÆ ÔË Í ÇÂà çÆÁ» ðÇÔå» Ô¯ Ç ÂÁÅ
ÕðçÆÁ» é¶Í Ã¼Ú ù êÛÅéä òÅÃå¶ Ãí 寺 êÇÔñ»
ÃÇÚÁÅð Ô¯ä çÆ ñ¯ó ÔË -
ÇÕò ÃÇÚÁÅðÅ Ô¯ÂÆÁË ÇÕò Õ±óË å°àË êÅÇñ¨
Ô¹ÕÇî ðÜÅÂÆ ÚñäÅ éÅéÕ ÇñÇÖÁÅ éÅÇñ¨
ê³éÅ - A
ð÷Å å¶ Ô¹Õî ÇòÚ Ú¼ñä éÅñ -
éÅéÕ Ô¹ÕîË Ü¶ ì¹ÞË å ÔÀ°îË ÕÔË é կǨ
ê³éÅ - B
Ô¹Õî çÆ êÛÅä ÕðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË ÇÕ Ô¹Õî ÕÆ
ÔËÍ Ô¹Õî ÔË Ã¼Ú çÅ, Ã¼Ú çÅ ðÈê ÔË - éÅîÍ Ã¯ üÚ
çÆ êÛÅä Õðé ñÂÆ ÇèÁÅé éÅñ ùäÍ êÇÔñ» å»
Çðç¶ çÆ ÃÚÅÂÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ å¶ð¶ Çðç¶ ÇòÚ ÃÚÅÂÆ éÔÄ
ÃÆÍ ÃÅⶠé¶ó¶ êÔ¹¿Úä åÕ å» å±¿ ÕÇÔ¿çÅ ÔÆ ÁÅÀ°ºçÅ
ÃÆ ÇÕ î˺ å» Ô¹ä ÚðéÄ êË ÜÅäÅ ÔËÍ ÇÂæ¶ ÁÅ Õ¶ ÕÆ
Ô¯ Ç×ÁÅ? Ú¶ÇñÁ» 寺 âð Ç×ÁÅ, ÇÖÁÅñ ÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ
î˺ î¹ÃñîÅé êÆð Ô», ܶ î˺ ÇÔ¿çÈ ç¶ ÚðéÆ êË Ç×ÁÅ å»
î¶ð¶ î¹ðÆç ÇÂåðÅ÷ Õðé׶ ÇÕ êÆð ÜÆ î¯îé Ô¯ Õ¶ ÇÔ¿çÈ
ç¶ ÚðéÆ êË ×¶ å¶ À°é·» ù ÇÃÜçÅ ÕÆåÅ? êÆð ÜÆ!
ÇÂæ¶ Çðç¶ çÆ ÃÚÅÂÆ å» ðÔÆ éÅ, ÇÂÔç¶ ÇòÚ å» ÞÈá
ÁÅ Ç×ÁÅÍ Ã¯ Çðç¶ çÆ ÃÚÅÂÆ Ãí 寺 ÷ðÈðÆ ÔËÍ çÈÃðÅ,
ÞÈá çÆ îËñ À°åÅðéÆ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ åÆÃðÅ, Ã¼Ú éÅñ
ÇêÁÅð ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Ã¼Ú ÕÆ ÔË - òÅÇÔ×¹ðÈÍ ÇÜ¿é»
ÇÚð Ã¼Ú ç¶ éÅñ, òÅÇÔ×¹ðÈ ç¶ éÅñ ÇêÁÅð éÔÄ ê˺çÅ,
úé» ÇÚð ìÅÔð òÅð س¹îçÅ ÇëðçÅ ÔËÍ Ü篺 Ã¼Ú éÅñ
ÇêÁÅð êËçÅ Ô¯ Ü»çÅ ÔË å» Çëð ÇðôåŠ׿ãäÅ ô¹ðÈ Ô¯
Ü»çÅ ÔËÍ ë¶ð îé ç¶ Á³çð ÿÃÅ ÇìðåÆ éÔÄ ÚÅÔÆçÆ,
ÁÅÃÅ å¶ Çåzôé» éÔÄ ÚÅÔÆçÆÁ», ÇÂÔ ç¯ ìÔ¹å ò¼â¶
çðòÅ÷¶ é¶, ìÜð ÕêÅà é¶ -
ç¹Ö¹ çðòÅÜÅ ð¯Ô¹ ðÖòÅñÅ ÁÅÃÅ Á³ç¶ÃÅ ç¹Ç êà Üó¶¨
ê³éÅ - HGG
ï îé ç¶ Á³çð Ö¶óÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Ç×ÁÅé
ìÆÜäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË, üÚÆ ÇÃÇÖÁÅ çÆ êÌÅêåÆ ÚÅÔÆçÆ
ÔË Í ÃðÆð ù Á½ × ¹ ä » å¯ º ÃÅè Õ¶ ÇÂÔç¶ ÇòÚ éÅî
ìÆÜäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË Í ÇÜ¿ é ÆÁ» îÅóÆÁ» ÚÆ÷» é¶ -
Çé§ÇçÁÅ, Ú¹×ñÆ, ÂÆðÖÅ, ìÖÆñÆ, Ûñ, Õêà ÁÅÇç
ÇÂé·» ù Ö¹ðê¶ éÅñ ×¹âÅÂÆ ÕðÕ¶ éçÆä ò»×È¿ ìÅÔð
Õ¼ã ç¶äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ òÅÔ¹äÅ å¶ ×¹âäÅ ÇÕò¶º ÔË, ÇÂÃ
ç¶ ìÅð¶ îÔÅðÅÜ ë¹ðîÅé Õðç¶ é¶ -
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
38
×¹ð ÃÇå×¹ð ÕŠܯ ÇÃÖ¹ ÁÖŶ
ù íñÕ¶ À°Çá ÔÇð éÅî¹ ÇèÁÅò˨
À°çî¹ Õð¶ íñÕ¶ êðíÅåÆ
ÇÂÃéÅé° Õð¶ Á³ÇîÌåÃÇð éÅò˨ ê³éÅ - C@E
ÁÅçîÆ ç¶ Á¿ ç ð Á³ Ç îÌ å ÔË , ìÌ Ô îÇ×ÁÅé ÔË ,
ÁÅåî Ç×ÁÅé ÔË, ÁÅåîÅ ù Á³ÇîÌå ÁÅÖç¶ é¶ -
Øð ÔÆ îÇÔ Á³ÇîÌå¹ íðêÈð¹ ÔË
îéî¹ÖÅ ÃÅç¹ é êÅÇÂÁŨ
ÇÜÀ° ÕÃå±ðÆ Çîð×¹ é ÜÅäË
ízîçÅ íðÇî í¹ñÅÇÂÁŨ ê³éÅ - FDD
ÜÆò ç¹éÆÁ» ÇÂÕ¼áÆ Õðé ù ñ¼Ç×ÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
ܯ Á¿çð Á³ÇîÌå çÅ Õ°¿â íÇðÁÅ ÇêÁÅ ÔË, À°Ôç¶ òñ
ÇìðåÆ éÔÄ ñË Õ¶ Ü»çÅÍ À°Ã ÁÅåî Ãçð, ÁÅåî
åÆðæ ç¶ Á¿çð ÇéòÅà ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË -
À°çî¹ Õð¶ íñÕ¶ êðíÅåÆ
ÇÂÃéÅé° Õð¶ Á³ÇîÌåÃÇð éÅò˨
À°êç¶Çà ׹ðÈ ÔÇð ÔÇð Üê¹ ÜÅêË
ÃÇí ÇÕñÇòÖ êÅê ç¯Ö ñÇÔ ÜÅò˨
ÇëÇð ÚóË Ççòù ×¹ðìÅäÆ ×ÅòË
ìÔÇçÁÅ À°áÇçÁÅ ÔÇð éÅî¹ ÇèÁÅò˨ ê³éÅ-C@E
ï ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ Áé¶Õ» ðÇÔå» é¶ -
èðÇå ÕÅÇÂÁÅ ÃÅÇè ÕË ÇòÇÚ ç¶Ç ÕðåÅ ìÆÀ°¨
ê³éÅ - DDA
ÕÅÇÂÁÅ ðÈêÆ Ü¯ èðåÆ ÔË, ÇÂÔù ÃÅèäÅ ÚÅÔÆçÅ
ÔËÍ ÇÂÔù ïè Õ¶ îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ -
îé¹ ÔÅñÆ ÇÕðÃÅäÆ ÕðäÆ Ãðî¹ êÅäÆ åé° Ö¶å°¨
éÅî¹ ìÆܹ ÿå¯Ö¹ ùÔÅ×Å ðÖ¹ ×ðÆìÆ ò¶Ã¹¨
ê³éÅ - EIE
éÅî çÅ ìÆÜ êÅÀ°äÅ ÔË, ÇÂà çÆ ð¼Ö ÇéîðåÅ
ÔË å¶ Ã¿å¯Ö çŠùÔÅ×Å ç¶äÅ ÔËÍ
íÅÀ° Õðî ÕÇð Ü¿îÃÆ Ã¶ Øð íÅ×á ç¶Ö¹¨
ê³éÅ - EIE
齺 ÇÕÃî çÆ í×åÆ Õðé ç¶ éÅñ ÇÂÔ ëÃñ
Ü¿î ê¶×ÆÍ ÇÜæ¶ éÅî çÆ ëÃñ, ìÌÔîÇ×ÁÅé çÆ ëÃñ
Ü¿î êÂÆ, À°Ô ÃðÆð íÅ×» òÅñÅ ÔËÍ íÅ×» òÅñÅ òÆ
ÇÂåéÅ ÔË ÇÕ ÁÅê òÆ åð Ü»çÅ ÔË å¶ éÅñ ÇçÁ»
ù òÆ ÃÅÇðÁ» ù åÅð Çç¿çÅ ÔË, êÅð ¦ØÅ Çç¿çÅ ÔËÍ
èðÇå ÕÅÇÂÁÅ ÃÅÇè ÕË ÇòÇÚ ç¶Ç ÕðåÅ ìÆÀ°¨
ê³éÅ - DAH
À°Ôç¶ ÇòÚ ë¶ð éÅî ìÆÜ ç¶, ë¶ð üÚÆ ÇÃÇÖÁÅ
çÆ êÌÅêåÆ ÕðÍ Ã¼ÚÆ ÇÃÇÖÁÅ ×¹ðÈ å¯º êÌÅêå Ô¯ÇÂÁÅ
ÕðçÆ ÔË, ÞÈáÆ ÇÃÇÖÁÅ ÃÅðÆ ç¹éÆÁ» Õ¯ñ ÔËÍ Ã¼ÚÆ
ÇÃÇÖÁÅ ÔË ÇÕ å±¿ ÜÆò éÔÄ Ô˺ -
îé 屿 ܯÇå ÃðÈê¹ ÔË ÁÅêäÅ îÈñ¹ êÛÅä¹ÍÍ
ê³éÅ - DDA
 ×¹ðÈ ÃÅÇÔì å» ìÅð-ìÅð ÕÔÆ Ü»ç¶ é¶ êð ÁÃÄ
êó· Õ¶ Áðæ ÕðÕ¶ Ôà Ü»ç¶ Ô»Í ÇÂà ù serious
thought (׿íÆð ïÚ) éÔÄ Çç¿ç¶ ÇÕ î˺ å» ÁÅåî
ÃðÈê Ô», ܯå ÃðÈê Ô»Í å±¿ ÁÅêä¶ ÜÆò å¶ çÇÂÁÅ
Õð, ÿÃÅð ç¶ Á³çð çÇÂÁÅ ÕîÅÍ Ü篺 屿 ÇÂà åð·»
Õð¶º×Å, ë¶ð åËù Õ°Þ Õðî Õðé¶ êËä×¶Í îÔ»ê¹ðô» 寺
üÚÆ ÇÃÇÖÁŠù䶺×Å, ë¶ð À°Ã ù î³é¶º×Å, ë¶ð À°ÔçÅ
ÇéÇèÁÅÃä Õ𶠺 ×Å, ë¶ ð å± ¿ ÁÅêä¶ ÃòË ÃðÈ ê çÅ
ÁÇíÁÅà Õð¶º×ÅÍ ÃÇå×¹ðÈ çÅ À°êç¶ô ùäé 寺 ìÅÁç
åËù ÁÅåî åÆðæ çÅ ÇéòÅà Çîñ ÜÅò¶×Å -
ÃÚ¹ å» êð¹ ÜÅäÆÁË ÜÅ ÁÅåî åÆðÇæ Õð¶ ÇéòÅù¨
ÃÇå×¹ðÈ é¯ ê¹ÇÛ ÕË ìÇÔ ðÔË Õð¶ ÇéòÅù¨
ê³éÅ - DFH
ì¹¼èÈ ôÅÔ! Ü篺 åËù Ã¼Ú çÆ êÌÅêåÆ Ô¯ ×ÂÆ, À°ç¯º
å¶ð¶ Á³ç𯺠ÃÅð¶ ÇòÕÅð ÇéÕñ ÜÅä׶ -
èÅðéÅ - êÅê ռ㶠è¯Â¶ ÜÆ,
Ã¼Ú ÃíéŠԯ¶ çÅðÈ - B, B.
ÃÚ ÃíéŠԯǠçÅðÈ.........B, B.
êÅê ռ㶠è¯Â¶ ÜÆ,.......B
ÃÚ¹ ÃíéŠԯǠçÅðÈ êÅê ÕãË è¯Ç¨
éÅéÕ° òÖÅäË ì¶éåÆ ÇÜé ÃÚ¹ êñË Ô¯Ç¨
ê³éÅ - DFH
ì¹¼èÈôÅÔ! Õ±ó çÆÁ» ÇÜÔóÆÁ» 屿 ׿㻠ì¿é· ÇðÔÅ
Ô˺ - î˺ ÁËéÆ åêÇÃÁÅ ÕÆåÆ, î¶ð¶ ÁËé¶ Ú¶ñ¶, î¶ðÅ ÁËéÅ
ò¼âÅ ÁÅôðî, ÁËéÅ ò¼âÅ î¶ðÅ ¦×ð ÚñçÅ ÔË, ÁËé¶
ñ¯Õ îËù î³éç¶ é¶, î¶ð¶ Á³çð òÅÕ ÇüèÆ ÔË, ê̶ðéÅ
ôÕåÆ ÔË, Á³åðÜÅîåÅ ÔË, ÇðèÆÁ» ÇÃèÆÁ» î¶ð¶ Á¼×¶
ÇêÛ¶ Õ¿î ÕðçÆÁ» ÇëðçÆÁ» é¶; ÇÂÔ ÇÕÀ°º Õ¿è» ìäÅÂÆ
ÜÅ ÇðÔÅ ÔËºÍ ÇÂÔ å» ÃÅðŠÿÃÅð ÔÆ Õ±ó ÔË, ÇÜ¿é»
òÆ é÷ð ÁÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÜà çÅ éÅî ÔË, ðÈê ÔË, ð¿×
ÔË, Ãí Õ±ó ÔËÍ Ã¯ Õ±ó çÆ êÅñ å» Öåî Ô¹¿çÆ ÔË Ü¶
Ã¼Ú ù êÛÅä ÇñÁÅ ÜÅò¶Í Ã¼Ú ù êÛÅéä òÅÃå¶
å¶ð» ðÇÔå» é¶, ÇÂé·» ðÇÔå» å¶ êÇÔðÅ ç¶ÔÍ ÁÅåî
åÆðæ å¶ ÇéòÅà Õð - ÃÇå×¹ðÈ ù ê¹¼Û Õ¶, ÁÅêä¶
ÁÅê éÔÄ Ô¯ ä ÅÍ ÃÇå×¹ ð È êÇÔñ» å» åË ù Ãðòä
ÕðŶ×Å, åËù Ãðòä çÆ ÁòÃæÅ êÌÅêå Ô¯ò¶×Æ -
ùÇäÁË ÇÃè êÆð ùÇð éÅæ¨
ùÇäÁË èðÇå èòñ ÁÅÕÅè
ùÇäÁË çÆê ñ¯Á êÅåÅñ¨
ùÇäÁË ê¯ÇÔ é ÃÕË ÕÅ«¨
éÅéÕ í×åÅ ÃçÅ Çò×Åù¨
ùÇäÁË çÈÖ êÅê ÕÅ éÅù¨ ê³éÅ - B
Ü篺 屿 A@@% Ã¼Ú î³éä ñ× ÜÅò¶º×Å, À°ç¯º ÇÂÔ
ÃîÞ ñÂÆ ÇÕ Á¼Ü îËù ùäé çÆ ÁòÃæÅ êÌÅêå Ô¯
×ÂÆÍ ÁÃÄ ÕÇÔ¿ç¶ Ô» ÇÕ ÁÃÄ å» Ã¼Ú î³éç¶ Ô» êð
ÃÅⶠÁ³çð å» Ã¿ÃÅ Öó·Å ÔËÍ ÁËæ¶ å» î³é ñò»×¶, æ¯ó·Å
Á¼×¶ ÜÅ Õ¶ ë¶ð ÿö ÇòÚ ð¹ñ ÜÅò»×¶Í ÁÃÄ ×¹ðÈ çÆ
39
ìÅäÆ ù ÇìñÕ°ñ òÆ Ã¼Ú éÔÄ î³éç¶Í ܶ Ã¼Ú îé
ñÂƶ, ë¶ð çÈÜÆ ÁòÃæÅ ÁÅ Ü»çÆ ÔË - î³éä çÆÍ
î³éä òÅÃå¶ ÃÅèé Õðé¶ êËºç¶ é¶Í ÇÜ¿é» ÇÚð À°Ô
ÃÅèé êÌ Å êå éÔÄ Ô¹ ¿ ç ¶ , ÁÅçîÆ î¿ é éÔÄ ÃÕçÅ
ÇÕÀ°ºÇÕ ÁÅçîÆ ç¶ Á³çð ÁËéÆ åÅÕå ÔË éÔÄ ÇÕ ×¹ðÈ
çÆ ìÅäÆ Ã¹ ä Õ¶ î³ é ñò¶ Í Ü¶ î³ é ñò¶ , Ô¹ ä ¶ ÔÆ
ÃÅÇðÁ» ù ìÌÔî Ç×ÁÅé Ô¯ ÜÅò¶Í À°Ôç¶ òÅÃå¶ ÃÅèé
ÕðéÅ ê˺çÅ ÔË, ÇòÚÅð ÕðéÆ ê˺çÆ ÔËÍ ÃÇå, ÿå¯Ö,
ÇòÚÅð, ÃÇåÃ¿× - ÚÅð ÃÅèé å» ÇÂÔ é¶Í å¶ ìÅÕÆ
ÃÅèé é¶ - Ãî, çî, Ç¿çÇðÁ» ù ð¯ÕäÅ, îé ù
ð¯ Õ äÅ, ôðèÅ ÓÚ ÁÅÀ° ä Å, ÃîÅèÅé ÕðéÅ, ÇÜÔóÆ
ÚÆ÷ ù ä éÆ À° Ô ù ÇÂÕ»å ÇòÚ ìË á Õ¶ ìÅð-ìÅð
ÇòÚÅð ÕðÕ¶ Á³çð ÇñÜÅäÅ, ë¶ð À°êðÅî ðÇÔäÅ, éÅ
ÇòÇôÁ» ç¶ Á³çð ëÃäÅ, ÃÅÇðÁ» 寺 Çéðñ¶ê ðÇÔ Õ¶
òðåä ìËðÅ× çÆ ð¼ÖäÆÍ Ã¿ÃÅð ç¶ Á³çð îÇÔîÅé»
ò»×È¿ ðÔ¶Í Çëð ÇÂÔç¶ Á¿çð ÇåÇåÕôÅ Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ ÔË
- ç¹Ö Ã¹Ö Þ¼ñä çÆ åÅÕåÍ Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ á§ã¶ êÅäÆ
éÅñ ÇÂôéÅé ÕðéÅ; ÇÜé·» é¶ ÁÅçå Çò×Åó ñÂÆ,
ÇÕå¶ ìÅÔð çÈð ÇÕö Õ¿î ù Õðé ñÂÆ Úñ¶ ÜÅäÅ,
×ðî êÅäÆ éÅ Çîñ¶ Ççé Úó·ç¶ åÕ ìËᶠðÇÔ¿ç¶ é¶
ÇÂôéÅé Õðé ñÂÆÍ Ã¯ á§ã¶ êÅäÆ éÅñ ÇÂôéÅé Õðé
çÆ ÁÅçå êÅúÍ êËçñ Úñ Õ¶ ÜÅäÅ, è¹¼ê ÃÇÔ ñËäÆ,
Ö¶Úñ ÃÇÔ ñËäÆ, ÇÂÔ ÇåÇåÕôÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔËÍ ÇÂÃ
寺 ìÅÁç Çëð Çìì¶Õ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ ÁÅåî ÁéÅåî
çÆ êðÖ Ô¯ò¶ ÇÕ Ã¼Ú ÇÕÔóÆ ÚÆ÷ ÔË, ÞÈá ÇÕÔóÆ ÚÆ÷
ÔËÍ Çëð ìËðÅ× Ô¯ò¶, ÿÃÅð ç¶ ÇÕö Çòô¶ ù òÆ îé
ÓÚ éÅ ÇñÁÅò¶Í ÚÅð ê³Ü ÇÕÃî ç¶ Çòô¶ Áé§ç Çç¿¿ç¶
é¶, ÃÅð¶ Áé§ç» 寺 ÁÅêä¶ ÁÅê ù Çéðñ¶ê ÕðÕ¶ Õ¶òñ
êÌî¶ôð ç¶ çðôé çÆ ÁÅÃÅ, ÁÅêä¶ ÁÇ×ÁÅé ù Öåî
Õðé çÅ êðî îé¯ðæ ÇÚå ÇòÚ ð¼ÖäÅ, ìÅÕÆ ìÌÔî
ñ¯Õ åÕ ç¶ Ã¹Ö» ù ÇòôàÅ ìðÅìð ÃîÞäÅ; ìËðÅ×
ÕÇÔ¿ç¶ é¶Í ë¶ð Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË - Ãî çî Áå¶ ë¶ð
ÁÅçîÆ ç¶ Á³çð Ô¯ò¶ ÇÕ î˺ êÌî¶ôð ù realise
(Áé°íò) ÕðÕ¶, ÁÇ×ÁÅé ç¶ Û½ó Õ¼à Õ¶ -
ïÂÆ ÇëÇð ÕË å± íÇÂÁÅ ÜÅ ÕÀ° ÕÔåÅ ÁÀ°ð¹¨
ê³éÅ - ACFI
î˺ À°Ô êçòÆ êÌÅêå ÕðéÆ ÔË ÇÜÔóÆ î¹ó Õ¶ ë¶ð
éÅ àñ¶ Í Ü¶ ìÌ Ô î ñ¯ Õ ÇòÚ ÜÅò»×Å, ë¶ ð òÅêÃ
ÁÅÀ° ä Å êò¶ × ÅÍ Çôò ñ¯ Õ ÇòÚ¯ º òÆ ë¶ ð ÁÅÀ° ä Å
ê¶×Å, ìËÕ°¿á ÇòÚ ÜÅò»×Å, ë¶ð Öðì ÃÅñ ðÇÔ Õ¶
ÁÅÀ°äÅ ê¶×ÅÍ ÁÃñ êçòÆ å» À°Ô ÔË ÇÜ毺 î¹ó Õ¶
ÁÅÀ°äÅ éÅ êò¶, ç¹ìÅðÅ Üéî éÅ ñËäÅ êò¶Í ÇÂ毺
åÕ åÆìð ÇÂÛÅ Ô¯ò¶ ë¶ð ùäé çÅ Ô¼ÕçÅð Ô¿¹çÅ ÔËÍ
×¹ðÈ À°Ã ù ÁÇèÕÅðÆ ÕÇÔ¿çÅ ÔË -
ðÅî êçÅðæ¹ êÅÇ ÕË ÕìÆðÅ ×»Çá é Ö¯ñ¨
éÔÆ êàä° éÔÆ êÅðÖÈ éÔÆ ×ÅÔÕ° éÔÆ î¯«¨
ê³éÅ - ACFE
(ìÅÕÆ ê³éÅ EH å¶)
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 ìÔ¹ìñÆ å¶ íðå
ìÔÈìñÆ å¶ íðå çÆ ñóÅÂÆ Ççé» ìèÆ Ô¹¿çÆ ðÔÆÍ
ìÔ¹å Ççé À°Ô êÅäÆ éÅñ ñóç¶ ðÔ¶, î³åðÆ ÖóÅ
ç¶ÖçÅ ÇðÔÅ, À°Ãé¶ ÇÂÕ òÅðÆ ë¶ð íðå ù ÔÅÇðÁÅ
å¶ ìÔÈ ì ñÆ ù ܶ å ± çà ÇçåÅ, ë¶ ð À° é · » çŠد ñ
ÕðÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ, دñ ìÔ¹å ð½ÇÚÕ Ô¹¿ç¶ Ôé ÇÂé·» ÇòÚ
ÇÕö ù ì¹ðÆ åð·» îÅÇðÁÅ éÔÄ Ü»çÅ; å°ÃÄ Õ¶òñ çÈÃð¶
ù êÕóç¶ Ô¯, À°Ã çÆ ì»Ô ÁÅÇç îð¯óç¶ Ô¯ ÇÜÔóÅ
èðåÆ å¶ ñ× Ü»çÅ ÔË, ÇÜÃçÆ Çê¼á èðåÆ å¶ Õ°Þ
ÃÇÕ¿à ñ¼×Æ ðÇÔ¿çÆ ÔË, À°Ô ÔÅð Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ
ÔÆ ÇÂÕ Ö¶â ÇòÚ ìÔÈìñÆ ù ÁÅòÅ÷ ÁÅÂÆ å±¿ ÁÅêä¶
íðÅ ù ù¼à ç¶ å¶ îÅð ç¶, À°Ã ò¶ñ¶ ÇìñÕ°ñ À°Ã ØóÆ
ÔÆ À°Ã ù Ç×ÁÅé Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ÕÆ î˺ ÁÅêä¶ íðÅ ù
ÇÂà ðÅÜ, ÇÂà èðåÆ ñÂÆ îÅðé ñ¼×Å Ô»? ÇÂÔ Ü¯
Ãí Õ° Þ ÚñÅÇÂîÅé ÔË , ÇÛé í¿ × ð ÔË ÇÂà ÇêÛ¶ ?
ìÔÈìñÆ ôìç ç¶ Áðæ Ôé ôÕåÆôÅñ ìÅÔ» òÅñÅÍ
ÇÜò¶º ÔÆ ÇÂÔ ÇòÚÅð À°Ã ç¶ îé ÇòÚ ÁÅÇÂÁÅ À°Ã
é¶ ÁÅêä¶ íðÅ ù Ô½ñÆ ÇÜÔÆ æ¼ñ¶ ¦îÅ êÅ ÇçåÅÍ íðå
é¶ ê¹ÇÛÁÅ, ÒÒåÈ¿±¿ îËù æ¼ñ¶ ÇÕÀ°º ¦îÅ êÅ ÇçåÅ ÔË?ÓÓ
ìÔÈìñÆ ÕÇÔä ñ¼×Å, ÒÒÃÅðÅ ðÅÜ êÅá å¶ðÅ, î¶ðÅ ðÅÜ
êÅá òÆ å¶ðÅ, î˺ å» ×¯î¹çðÅ å¶ Öó·¶ Ô¯ Õ¶ Ç×ÁÅé
êÌÅêå Õðé ÚÇñÁÅ Ô»Í ÁËéÅ ÕÇÔ Õ¶ ìÔÈìñÆ ÚñÅ
Ç×ÁÅÍ íðå ÇÂ毺 çÅ ðÅÜÅ ìÇäÁÅ å¶ ÇÂÔ ç¶ô íÅðå
òðô ÕÔÅÀ°ä ñ¼×Å, Öó·¶-Öó·¶ ìÔÈìñÆ çÆÁ» ñ¼å» å¶
ì¶ñ» Úó· ×ÂÆÁ», üê Çì¼Û± À°Ã ç¶ ÃðÆð å¶ Ú¼ñä
ñ× ê¶, ìÔÈìñÆ ÃîÅèÆ ÃÇæå Ô¯ä ÕðÕ¶ À°Ã ç¶
ÃðÆð å¶ Ã¼ê, Çì¼Û± Úñä ñ× ê¶, ìÔÈìñÆ ÃîÅèÆ
ÃÇæå Öó·Å ÇðÔÅ êð À°Ô Ç×ÁÅé À°Ô Á³åî Ç×ÁÅé
À°Ã Õ¯ñ¯º ÔÅñ¶ òÆ çÈð ÃÆ, ÇÕ¿é¶ ÃÅñ À°Ô Öó·Å ÇðÔÅ
êð À°Ô ÇêÁÅð¶ éÅñ ÇÂÕ Ô¯ä çÆ ØóÆ Ö¹¿Þ Ü»çÆ,
À°æ¶ À°Ô éÅ êÔ¹¿Ú ÃÕçÅÍ
ÇÂÕ Ççé íðå éÔÅ è¯ Õ¶ ÇåÁÅð Ô¯ ÇðÔÅ ÃÆ,
À°Ã é¶ ÁÅêäÆ î¹¿çðÆ ñÅÔ Õ¶ ð¼ÖÆ, ðÖÇçÁ» ÔÆ À°Ã
é¶ ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ î¹¿çðÆ çÆ ÚîÕ Øà ×ÂÆ ÔËÍ À°Ô ìóÅ
ÔËðÅé Ô¯ÇÂÁÅ, À°Ã é¶ Ú¼¹Õ Õ¶ î¹ó Õ¶ ë¶ð êÅ ñÂÆ å¶
ç¶ÇÖÁÅ À°Ã çÆ ÚîÕ ë¶ð òÅêà ÁÅ ×ÂÆ, À°Ô ïÚä
ñ× ÇêÁÅ, ÇÂÔ ÕÆ ×¼ñ ÔË Ü篺 î˺ çðÆ êÅÀ°ºçÅ Ô»
ÚîÕ òè Ü»çÆ ÔË, Ü篺 À°åÅðçÅ Ô» ÚîÕ Øà Ü»çÆ
ÔË, î¶ð¶ Á³çð À°Ô ÇÕÔóÆ ôÕåÆ ÔË ÇÜÔóÆ î¹¿çðÆ ù
ÚîÕ Çç¿çÆ ÔË? ܶ çðÆ î¶÷ å¶ êÂÆ ÔË À°Ã çÅ Õ¯ÂÆ
Áðæ éÔÄ, Ü篺 å°ÃÄ Ú¹¼Õ Õ¶ Ô¼æ ÇòÚ êÅ ñËºç¶ Ô¯
À°Ô ÚîÕä ñ× ê˺çÆ ÔË, îËù ÇÂÔ êåÅ ÕðéÅ
ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕ Ã¯ é Å ÇÕò¶ º ÇÕà ÚÆ÷ éÅñ òè¶ ð ¶
ÚîÕçÅ ÔËÍ
ÇÂÕ Ççé Ü篺 î˺ æ¯ó·Å ÇòÔñÅ Ô¯ò»×Å î˺ ÁÅêä¶
íðÅ Õ¯ñ ÜÅò»×Å, À°Ã ù Ç×ÁÅé Ô¯ Ú¹ÕÅ ÔË, î˺ À°Ã
Õ¯ñ¯º çÆÕôÅ ñò»×ÅÍ íðå ìÌÔîÇ×ÁÅéÆ çÅ ê¹åð ÃÆ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
40
âÅ. ò¶ç íÅðåÆ ÜÆ
À°Ã çÆÁ» ÁÅêäÆÁ» òÆ îÅéÇÃÕ ôÕåÆÁ» Ãé, À°Ã
é¶ ÁÅêä¶ íðÅ ç¶ îé çÅ éðÆÖä ÕÆåÅ å¶ À°Ã é¶
ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ À°Ã ç¶ íðÅ ù å» ÔÅñ¶ Ç×ÁÅé Ô¯ÇÂÁÅ
ÔÆ éÔÄ, À°Ã é¶ ÕÅðä ÜÅéä çÆ Õ¯Çôô ÕÆåÆ ÇÕ
ÇÕ¿éÆ ç¶ð 寺 ìÔÈìñÆ Öó·Å ÔË, À°Ã çÅ ÇêÁÅð¶ éÅñ
ÇîñÅê ÇÕÀ°º éÔÄ Ô¯ ÇðÔÅ? À°Ã é¶ ç¶ÇÖÁÅ ÇÂÕ ÁÅÖðÆ
ÿÃÕÅð ðÇÔ¿çÅ À°Ô ÇÂÔ ÇÕ ìÔÈìñÆ ÔÅñ¶ òÆ ÇÂÔ
ïÚçÅ ÔË, À°Ã ù ÇÂÔ êÛåÅòÅ ÔË ÇÕ î˺ ÁÅêä¶ íðÅ
çÆ èðåÆ å¶ Öó·Å Ô»Í íðå ìÔÈ ìñÆ Õ¯ñ Ç×ÁÅ, êåÅ
éÔÄ À°Ã é¶ ÇÕÔóÆ íÅôÅ éÅñ ìÔÈ ìñÆ éÅñ ×¼ñ
ÕÆåÆ, ÃîÅèÆ ÃÇæå Ô¯ Õ¶ ÕÆåÆ ÜÅ ìÔÈìñÆ é¶ Á¼Ö»
Ö¯ñ·ÆÁ», Õ¿é Ö¯ñ·¶ ÇÜà åð·» òÆ íðå é¶ ìÔÈìñÆ ù
ÇÕÔÅ, ÕÆ å± ¿ ÇÂà ۯ à ¶ ÇÜÔ¶ ÿ à ÕÅð ñÂÆ Ç×ÁÅé
êÌÅêåÆ ù Լ毺 ÜÅä ç¶ò¶×Å, 屿 ÇÜÃ é¶ ÃÅðÅ ðÅÜ
êÅá Û¼ÇâÁÅ, Ãí Õ°Þ Û¼ÇâÁÅ, ÇÂÔ èðåÆ, ÇÂÔ å»
ÇÕö çÆ òÆ éÔÄ, 屿 ÇÂÔ ÇÕÀ°º ïÚçÅ ÔË ÇÕ ÇÜÃ
èðåÆ å¶ å¶ðÅ êËð ÇàÇÕÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, À°Ô î¶ðÆ ÔË?
îËù òÆ æ¯ó·Å Ç×ÁÅé ÔË, î˺ å» ÇÂà ù ÁÅêäÆ èðåÆ
éÔÄ î³éçÅ, î˺ å» ÁÅêäÆ ÇâÀ±àÆ ÃîÞ Õ¶ ðÅÜ ÕðçÅ
Ô», 屿 î¶ðÆ èðåÆ å¶ éÔÄ Öó·Å, î˺ ÇÂà ù ÁÅêäÆ
èðåÆ ÃîÞçÅ ÔÆ éÔÄÍ ÇÂÔ Ã¹äÇçÁ» ÔÆ ìÔÈìñÆ çÅ
ì¿ é · ä ๠¼ à Ç×ÁÅ, À° Ô Ã¿ à ÕÅð Ôà Ç×ÁÅ, À° à ù
Ç×ÁÅé Ô¯ Ç×ÁÅÍ ìÔ¹å ÃÅñ» ìÅÁç íçðìÅÔÈ å¶ À°Ã
çÅ Ú¶ ñ Å Ú¿ ç ð ×¹ ê å À° à ÃæÅé å¶ ×¶ å¶ À° æ ¶
åêÇÃÁÅ ÕÆåÆÍ Ú¿çð ×¹êå é¶ ÇÃÕ¿çð éÅñ ñóÅÂÆ
ñÂÆ, íÅðå ù ìÚÅÀ°ä ñÂÆ Á嶶 íÅðå å¶ ìÔ¹å ç¶ð
ðÅÜ ÕÆåÅ, À°Ô ÁÅêä¶ ×¹ðÈ í¼çðìÅÔÈ éÅñ À°æ¶ ׶
å¶ À°é·» é¶ À°æ¶ åêÇÃÁÅ ÕÆåÆÍ ÇÂÔ Ú¯æÆ ÃçÆ çÆ
×¼ñ ÔË, ÂÆÃÅ ÜÆ å¯º ÚÅð ý ÃÅñ êÇÔñ», ìÔÈìñÆ çÅ
Ã¯é¶ çÅ ì¹¼å À°æ¶ ìäÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆÍ A@H@ ÇòÚ
ÇÂÕ î³åðÆ Ô¯Â¶ Ôé ÇÜé·» çÅ éÅî ÃÆ ÚÅâ ðŶ,
À°é·» çÆ îÅåÅ ù ùêéÅ ÁÅÇÂÁÅ, À°Ô åÆðæ ïÅåðÅ
å¶ ÜÅä Áå¶ ìÔÈìñÆ ç¶ Ã¯é¶ ç¶ ì¹¼å ç¶ çðôé ÕðÕ¶
ÁÅÀ°äÍ Ü篺 åÕ À°Ô çðôé éÅ Õð ñËä, À°Ô Á³é
îÈ¿Ô éÅ ñ×ÅÀ°äÍ À°Ô ïÅåðÅ å¶ ÇéÕñ å°ð¶, À°é·»
ù À°Ô ì¹¼å ñ¼í¶ ÔÆ éÅ, À°Ô êÔ¹¿Ú ÔÆ éÅ ÃÕ¶ å¶
î³åðÆ ù îÅåÅ çÆ ìóÆ ÇÚ¿åÅ Ô¯ÂÆ, ë¶ð À°Ã ù ùêéÅ
ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ å°ÔÅù ì¹¼å éÔÄ ñ¼íäÅ, ÇÕÀ°ºÇÕ ìÔ¹å
ÃÅðÆÁ» ç¯ÖÆ ôÕåÆÁ» Õ¿î Õð ðÔÆÁ» Ôé, å°ÔÅⶠկñ¯º
ì¹¼å åÕ éÔÄ êÔ¹¿ÇÚÁÅ ÜÅäÅ, À°é·» ç¯ÖÆ ôÕåÆÁ» é¶
ì¹¼å ù ãÕ ÇñÁÅ ÔË, À°Ô ÇçÃçÅ éÔÄ, å°ÃÄ çÈÃðÆ
ëñ», ëñ» Ü×Å ÜÅÀ°, À°æ¶ ìÔÈ-ìñÆ çÅ çÈÃðÅ ì¹¼å
ÔË, À°æ¶ ç¯ êÔÅóÆÁ» Ôé À°é·» ç¶ ÇòÚÕÅð ÇÂÕ ÞÆñ
ÔË, ÇÂÔ ì¹¼å êÔÅóÆ éÅñ ãÇÕÁÅ ÇêÁÅ ÔË, å°ÔÅù À°Ô
êÔÅóÆ åðÅôéÆ êò¶×Æ, ë¶ð å°ÃÄ À°Ã ì¹¼å ç¶ çðôé
Õð Ãկ׶, Õ¼ñ· Ãò¶ð Ô¹¿ÇçÁ» ÔÆ å°ÃÄ ÇÂà ÇéôÅé¶ å¶
(ìÅÕÆ ê³éÅ DG å¶)
 êÌÚÅð ë¶ðÆ
(ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ç¶Ö¯ ÜéòðÆ Á³Õ, ê³éÅ - BI)
BB.C.IH ù ÁÃÄ (LA) Los Angeles 寺 ðòÅéÅ
ԯ¶, ÃÔÆ Ã À°êð ÇôÕÅׯ ñÂÆ ÜÔÅ÷ é¶ À°âÅé íðÆÍ
æ¯ó·¶ ÇÚð ÇòÚ ÔÆ ÃÅâÅ ÜÔÅ÷ ÇôÕÅׯ ù ÇüèÅ ÜÅ
ÇðÔÅ ÃÆ À°æ¶ ÁÃÄ E.DE. å¶ ôÅî ù êÔ¹¿Ú ׶ À°æ¶
ìÔ¹å ÃÅð¶ ê̶îÆ ÁÃÅù ÔòÅÂÆ Á¼â¶ å¶ ñËä òÅÃå¶ ÁŶ
ԯ¶ ÃéÍ ÃðçÅð ÜËç¶ò ÇÃ¿Ø í¼áñ é¶ ÁÃÅù ÿ×å
éÅñ Çîñ Õ¶ ì¹ñÅÇÂÁÅ ÃÆ, í¼áñ ÜÆ ìÔ¹å ÔÆ ÇêÁÅð
òÅñ¶ ×¹ðÇÃ¼Ö Ôé, ÇÂé·» é¶ ÇôÕÅׯ ÇòÚ ìÔ¹å ÇîÔéå
ÕðÕ¶ ÁÅåî îÅð× ç¶ î˺ìð ìäŶ ԯ¶ Ãé, ÇÂæ¶ ÔÆ
ÇÂö ôÇÔð ÇòÚ î¶ð¶ ç¯ ñóÕ¶ îéÜÆå ÇÃ¿Ø Ç×¼ñ Áå¶
ÇéÌêÜÆå ÇÃ¿Ø ÁÅêäÅ ÕÅð¯ìÅð Õðç¶ Ôé Áå¶ ñóÕÆ
ÇðêÜÆå ÇüèÈ ÇÜà ù ðÈêÆ ÇüèÈ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé À°Ô íÆ
ÇÂö ôÇÔð ÇòÚ ÔËÍ ÇÂà 寺 êÇÔñ» î˺ ÚÅð òÅðÆ
AIHF 寺 ñË Õ¶ AIHI åÕ ÜÅ Ú¹ÇÕÁÅ ÃÆ Áå¶ Çå¿é-
Çå¿é îÔÆé¶ å¯º ò¼è ðÇÔ Ú¹ÇÕÁÅ ÃÆÍ ÇÂö Ã ÇòÚ
î˺ ÃÅð¶ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆÁ» êÇò¼åð å°Õ» é¯à
ÕÆåÆÁ» ÇÜé·» 寺 å°ÃÄ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ ÇÃè»å»
çÆ ìÔ¹å ÔÆ ôÆØð ÜÅäÕÅðÆ êÌÅêå Õð ÃÕç¶ Ô¯ºÍ êð
ÇÂà òÅðÆ ÃðçÅð ÜËç¶ò ÇÃ¿Ø í¼áñ é¶ ÁÅêä¶ ÃÅæÆÁ»
éÅñ ðñ Õ¶ ÁÃÅⶠÜæ¶ ù ì¹ñÅÇÂÁÅ ÃÆÍ ÜæÅ å»
î˺ éÅñ éÔÄ ÃÆ ñË Õ¶ ÁÅÇÂÁÅ, ÃÌÆ ðôêÅñ îñÔ¯åðÅ
ÜÆ âÅÇÂðË Õ àð ÕÇðâ, ÃðçÅð îÇÔ¿ ç ð Çÿ Ø Ç×¼ ñ
àðñ¯Õ, íÅÂÆ ×¹ðçÆê ÇÃ¿Ø î¶ð¶ éÅñ ÃéÍ Ü篺 ÁÃÄ
ÔòÅÂÆ Á¼â¶ å¶ À°åð¶ ìÅÔð á§ã ìÔ¹å ÃÆ, î˺ å» íÅÂÆ
ÜËç¶ò ÇÃ¿Ø ÜÆ éÅñ ÔÆ ÕÅð ÇòÚ ìËá Ç×ÁÅ ÃÆ Áå¶
ìÅÕÆ ç¶ Ã¼Üä Ô¯ð» ÕÅð» ÇòÚ ìËᶠÃé, ÁÃÅⶠéÅñ
ÇîÇÃ÷ ÜËç¶ò ÇÃ¿Ø í¼áñ Áå¶ ÇîÇÃ÷ ×¹ðÚðé ÇÿØ
Þ¼Ü òÆ ìËᶠÃé, À°Ô î¶ð¶ éÅñ Ã¹Ö Ã»ç ç¶ ìÚé
ÕðçÆÁ» ÁÅ ðÔÆÁ» ÃéÍ ÁÚÅéÕ îË º ç¶ Ç ÖÁÅ ÇÕ
ÇîÇÃ÷ Þ¼Ü ç¶ é¶åð» ÇòÚ Ô¿ÞÈ ÃéÍ ç¶Ö Õ¶ î˺ Ú¹¼ê
Õð ÇðÔÅÍ ÁÖÆð ÁÃÄ ÁÅêäÆ î³÷ñ À°êð êÔ¹¿Ú ׶
À°æ¶ ìÔ¹å ÃÅð¶ ê̶îÆ ÁÃÅù Çîñä ñÂÆ ÁŶ ԯ¶ Ãé,
ÇÜé·» ÇòÚ îéÜÆå Ç×¼ñ, ÇéÌêÜÆå, ðÈêÆ ÇüèÈ ÁÅêä¶
ÃÅð¶ êÇðòÅð» Ãî¶å í¼áñ ÜÆ ç¶ Øð ÁŶ ԯ¶ ÃéÍ
Ãî» E.DE ԯ¶ 寺 ÁÃÅâÅ ÜÔÅ÷ ñ¼Ç×ÁÅ ÃÆ Áå¶ ÁÃÄ
ôÆØð ÔÆ ÁÅêäÆ ÇðÔÅÇÂô×ÅÔ å¶ êÔ¹¿Ú ׶ Ã»Í ÇÂæ¶
î˺ ÃÅðÆÁ» ÿ×å» ù ÇîñçÅ ÇðÔÅÍ ÃÅð¶ ÁÅêä¶-ÁÅêä¶
êÌôé å¶ Ô¯ð Áé¶Õ åð·» ç¶ ìÚé Õðç¶ ðÔ¶Í À°æ¶ ÔÆ
ÇôÕÅׯ ç¶ êÌÇüè âÅÕàð ðÅú ÜÆ ÁŶ ԯ¶ Ãé, À°Ô
âÅÕàð ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ ç¶ ìÔ¹ å ÔÆ ÇêÁÅð òÅñ¶
öòÕ ÃéÍ ÇôÕÅׯ ç¶ ÕÅîïÅì âÅÕàð Ô¯ä ÕðÕ¶ ÃÅð¶
ÇôÕÅׯ ÇòÚ À°é·» çÆ ÜÅäÕÅðÆ ÔËÍ Ü篺 î˺ ÃÅÇðÁ»
41
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ
ìÅéÆ å¶ î¹ÖÆ Çò. ×¹. ðÈ. ÇîôéÍ
ù Çîñ Ú¹ÇÕÁÅ À°Ã ò¶ñ¶ î˺ ÁÅêä¶ Õîð¶ ìËâ ðÈî
ÇòÚ ÁÅ Ç×ÁÅÍ ìÆìÆ í¼áñ é¶ îËù ÁÅ Õ¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
ÇêåÅ ÜÆ! å° Ô Åâ¶ ì¼ Ú ¶ Ô¶ á » ìË á ¶ Ôé Áå¶ å° Ô Åù
ÇÂÕ¼ÇñÁ» ÇîñäÅ ÚÅÔ¹¿ç¶ ÔéÍ î˺ êÌòÅé×Æ ç¶ ÇçåÆ,
ÃÅð¶ êÇðòÅð ÇÂà Õîð¶ ÇòÚ ÁŠ׶ Áå¶ ìÔ¹å ÇÕÃî
ç¶ ìÚé Úñç¶ ðÔ¶Í ÃÅð¶ ÔÆ ÁÅêä¶ ÁÅêä¶ ÔÅñ çÃ
ðÔ¶ ÃéÍ Û¯à¶ ì¼Ú¶ òÆ ìÔ¹å ÇêÁÅð éÅñ ìÚé Õð
ðÔ¶ ÃéÍ î˺ ÇÕÀ°ºÇÕ Á¼á ÃÅñ ÇêÛ¯º Ç×ÁÅ ÃÆ, À°Ô
Û¯à¶-ۯචì¼Ú¶ ò¼â¶ Ô¯ ׶ Ãé, À°Ô òÆ ìó¶ ÇêÁÅð
éÅñ Çîñ¶ ÇÕÀ°ºÇÕ îË×÷Æé ñ×ÅåÅð ÇÂé·» êÅà ԯä
ÕðÕ¶ À°Ô î¶ðÆÁ» åÃòÆð» îË×÷Æé ÇòÚ ç¶Öç¶ ðÇÔ¿ç¶
Ãé Áå¶ À°é·» ù êÛÅéä ñÂÆ ìÔ¹åÆ ç¶ðÆ éÅ ñ¼×Æ
Áå¶ ÇÂÕ çî ÜÅä ׶ ÇÕ ÃÅⶠgrandpapa (çÅçÅ
ÜÆ) ÔéÍ À°Ô î¶ð¶ êÅà ÁËÀ°º ÁÅ Õ¶ ìËá ׶ ÇÜò¶º
îËù ìÔ¹å ç¶ð 寺 ÜÅäç¶ Ô¯ä, ÁîðÆÕé ì¼Ú¶ ÁÅî å½ð
å¶ ìÔ¹å ÃÈÞòÅé Ô¹¿ç¶ Ôé, À°Ô Shyfeel (ÿ×ç¶) éÔÄ
Õðç¶Í
ÃÅð¶ ì¼ÇÚÁ» é¶ ìÔ¹å ÇêÁÅð ÕÆåÅÍ îéÜÆå å¶
ðÈêÆ é¶ îËù ÇÕÔÅ ÇÕ À°Ô ÃÅⶠØð ÁÅ Õ¶ ÇòôðÅî
ÕðéÍ î˺ À°åð ÇçåÅ ÇÕ ì¶àÅ! ê̯×ðÅî ÃÅðÅ ÃðçÅð
ÜËç¶ò ÇÃ¿Ø í¼áñ Áå¶ À°é·» ç¶ ÃÅæÆÁ» é¶ ìäÅÇÂÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, À°Ô ÇÕ¼âÅ Õ¹ ¦îÅ Ú½óÅ ÔË îËù Õ¯ÂÆ êåÅ
éÔÄ, ÇÂà ÕðÕ¶ î˺ ÇÂæ¶ ÔÆ áÆÕ Ô»Í Ü¶ å°ÃÄ îËù
Øð ñË Õ¶ ÜÅäÅ ÔË å» å°ÃÄ í¼áñ êÇðòÅð 寺 Ãî»
ñË ñò¯, ÇÕÀ°ºÇÕ çÈÃð¶ Ççé BD-C-IH ù î˺ ÕÂÆ Øð»
ÇòÚ Úðé êÅÀ°ä¶ ÔéÍ À°Ã¶ åð·» éÅñ å°ÔÅⶠòÆ Úðé
êË ÜÅä׶ å» ÇéÌêÜÆå é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇêåÅ ÜÆ! î˺ Õñ·
ù ìÔ¹å ÔÆ ÷ðÈðÆ Õ¿î ÁÅêäÆ ÕÅðê¯ð¶ôé òñ¯º ÜÅ
ÇðÔÅ Ô», ï îËù å» ÇòÔñ éÔÄ ÇîñäÅ, î˺ å» ÁÅê
ù ÇÂæ¶ ÔÆ ëåÇÔ ì¹ñÅÀ°ºçÅ Ô»Í îéÜÆå é¶ ìÆìÆ í¼áñ
寺 ÿ×å ù ÚÅÔ êÅäÆ ÇêñÅÀ°ä çÅ Ãî» ñË ÇñÁÅ
Áå¶ ðÈêÆ ÇüèÈ é¶ Ã¿×å ù êÌôÅçÅ ÛÕÅÀ°ä çÅ Ãî»
ñË ÇñÁÅÍ ðÅå ù ÁÅðÅî ÕÆåÅ, îñÔ¯åðÅ ÃÅÇÔì ÜÆ
Áå¶ ÃðçÅð îÇÔ¿çð ÇÃ¿Ø Ç×¼ñ, ÃðçÅð ×¹ðÚðé ÇÿØ
Þ¼Ü ÜÆ ç¶ Øð ðÅå ù ÇòôðÅî Õðé ñÂÆ Úñ¶ ׶Í
×¹ðçÆê ÇÃ¿Ø î¶ð¶ éÅñ ÔÆ çÈÃð¶ ìËâ ðÈî ÇòÚ ðÇÔ
Ç×ÁÅÍ ÁÃÅⶠéÅñ íÅÂÆ Ãòðé ÇÃ¿Ø ÜÆ òÆ Ãé
ÇÜà ù ÃÅðÆ Ã¿×å ÁÅî å½ð å¶ ÁîðÆÕé ìÅìÅ ÕÇÔ
Õ¶ ÜÅäçÆ ÔË À°Ô Los Angeles 寺 ÃÅⶠéÅñ ÜÔÅ÷
å» éÔÄ ÃÆ ÚÇó·ÁÅ êð À°Ô ÇÂæ¶ Ã ÇÃð ÔÆ êÔ¹¿Ú
Ç×ÁÅ ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ã é¶ ÃÅðÆ Ç÷¿ç×Æ ÇôÕÅׯ ÇòÚ ÔÆ
Õ¼àÆ ÔËÍ ìÔ¹å ÃÅð¶ ÒÁÅåî îÅð×Ó ç¶ î˺ìð À°Ã é¶
ìäŶ ԯ¶ Ôé, îéÜÆå Ç×¼ñ òÆ ÕÅëÆ î˺ìð ìäÅÀ°ºçÅ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ
çÈÃð¶ Ççé Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ Ãò¶ð ç¶ I òܶ ÿ×å
ÁÅÂÆ Ô¯ Â Æ ÃÆÍ À° é · » ÇòÚ âÅÕàð ðÅú ÃÅÇÔì ç¶
éÅñ AD ÁîðÆÕé ê̯ëËÃð, ÇòÇ×ÁÅéÕ, âÅÕàð ÁŶ
ԯ¶ ÃéÍ Ô¯ð òÆ ìÔ¹å ÃÅðÆ Ã¿×å ÃÆÍ î˺ ÃÅÇðÁ» ù
ÇîÇñÁÅ, êÌôÅç ÇçåÅÍ îñÔ¯åðÅ ÜÆ é¶ îËù ÇÕÔÅ ÇÕ
âÅÕàð ðÅú ÃÅÇÔì ç¶ éÅñ ܯ ÁîðÆÕé ÁŶ ԯ¶
Ôé, À°Ô å°ÔÅ毺 Õ°Þ ìÚé ùäé¶ ÚÅÔ¹¿ç¶ ÔéÍ
êËéÃéòÅñÆÁÅ ç¶ î½ÜÈçÅ Ç¿å÷Åî Õðé òÅñ¶ ÃòÅîÆ
ðÅÜ î¹éÆ ÜÆ Ü¯ âÅÕàð ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ ç¶ Çôô Ôé,
À°é·» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ å°ÃÄ ÇÔ¿çÆ ÇòÚ ì¯ñç¶ ÜÅò¯, î˺
Ç¿×Çñô ÇòÚ éÅñ çÆ éÅñ Interpret (Áé° ò Åç)
ÕðçÅ ÜÅò»×ÅÍ ìÚé ùíÅÇòÕ Úñ ðÔ¶ Ãé, ×¼ñ
ÇÂà åð·» ô¹ðÈ Ô¯ÂÆ ÇÕ âÅÕàð ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ ÇÂÕ
òÅðÆ î¶ð¶ êÅà ðåòÅóÅ ÃÅÇÔì ÁŶ Ãé, Áå¶ À°é·»
éÅñ ÇÂÕ»å ÇòÚ ìÚé ÕðÇçÁ» îË º ÇÕÔÅ ÃÆ ÇÕ
ÃòÅîÆ ÜÆ! å°ÃÄ ìÔ¹å ò¼âÆ Ã¶òÅ Õð ðÔ¶ Ô¯º, BE@@
ìËâ çÅ å°ÃÄ ÔÃêåÅñ ìäÅ ðÔ¶ Ô¯º Áå¶ Â¶ôÆÁ» ÇòÚ
Ãí 寺 òèÆÁÅ ÕÅñÜ ìäÅ ðÔ¶ Ô¯, éðû çÅ ÃÕ±ñ
å°ÔÅâÅ Úñ ÇðÔÅ ÔË Áå¶ Ô¯ð Áé¶Õ» Üé íñÅÂÆ ç¶
ÕÅðÜ ÁÅê Õð ðÔ¶ Ô¯ ÇÂÔ ìÔ¹å ÔÆ Á¼ÛÆ ÚÆ÷ ÔË
ÇÕÀ°ºÇÕ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
ÇòÇÚ ç¹éÆÁŠöò ÕîÅÂÆÁ˨
åÅ çð×Ô ìËÃä° êÅÂÆÁ˨
ÕÔ¹ éÅéÕ ìÅÔ¹ «âÅÂÆÁ˨ ê³éÅ - BF
î¶ð¶ 寺 òÆ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÕÅëÆ Õ¿î ÕðòÅ ðÔ¶ Ôé
êð ÃòÅîÆ ÜÆ ÇÂÔ ÔË å» Ãí ùêéÅ ÔÆ, ÁÃñÆÁå
éÔÄ ÔË, ùêé¶ ÕÂÆ ÇÕÃî ç¶ Ô¹¿ç¶ Ôé, ÇÂÕ Ã¹êéÅ
ðÅå ù ÁÅÀ°ºçÅ ÔË, À°Ô òÆ ç¶Öä ù ÇìñÕ°ñ üÚÅ
ñÇ×ÁÅ ÕðçÅ ÔË, ÇÜ¿éÆ ç¶ð åÕ À°Ã çÆ ÇîÁÅç ÔË
À°Ô ÃÅù ÇìñÕ°ñ ÞÈáÅ êÌåÆå éÔÄ Çç¿çÅ, ÃÇå ÔÆ
êzåÆå Çç¿çÅ ÔËÍ
ܶ Õ¯ÂÆ Õ°¼åÅ Ü» Ü¿×ñÆ ÜÅéòð ùêé¶ ÇòÚ ÃÅâ¶
î×ð êË ÜÅò¶ å» ÁÃÄ é¼ á ç¶ íÜç¶ Ô», ÁÅêäÅ
ìÚÅú Õðç¶ Ô», Ççñ è¼Õ-èÕ ÕðçÅ ÔËÍ Ü¶ ÜÅ×
ÁÅ ÜÅò¶ å» ìÔ¹å ç¶ð åÕ Ã¹êé¶ ÇòÚ ç¶ÇÖÁÅ âð
ÇêÛÅ éÔÄ ÛâçÅ êð ÇÃÁÅä¶ ì¿ç¶ ç¶Ö ñËºç¶ Ôé ÇÕ
ÇÂÔ Õ°Þ éÔÄ ÃÆ, ÇÂÔ å» ÇÂÕ Ã¹êéÅ ÃÆ, À°Ô ÇÂÕ
çî ÁÅêä¶ ÁÅê ù ÃËà Õð ñËºç¶ ÔéÍ Ã¹êé¶ ò¶ñ¶
ùêéÅ ÇìñÕ°ñ üÚÅ ñ×çÅ ÔËÍ Ü¶ ÞÈáÅ ñ×çÅ Ô¹¿çÅ
å» ÁÃÄ Õç¶ òÆ éÅ âðç¶ Áå¶ éÅ âð Õ¶ ç½óç¶Í
êð Ü篺 ÜÅ× ÁÅ Ü»çÆ ÔË å» ÕÇÔ¿ç¶ Ô» ÇÕ ô¹Õð
êÌî¶ôð çÅ ÇÕ ÇÂÔ ÁÃñÆÁå éÔÄ ÃÆ Ã¹êéÅ ÔÆ ÃÆÍ
ÃòÅîÆ ÜÆ! çÈÃðŠùêéÅ À°Ô ÔË ÇÜà ÇòÚ¯º î˺ å¶ å°ÃÄ
ç¯ò¶º ¦Ø ðÔ¶ Ô» å°ÃÄ ò¼â¶-ò¼â¶ Õ¿î Õð ðÔ¶ Ô¯, î¶ð¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
42
寺 òÆ Õ°Þ ÕðÅÇÂÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔË êð Ü篺 ÁÃÄ ÃðÆð
Û¼â ÜÅò»×¶ À°Ã ò¶ñ¶ êåÅ ñ׶×Å ÇÕ ÇÂÕ ¦î¶ ùêé¶
寺 ÜÅ׶ Ô» Áå¶ î¹ó Õ¶ éÅ À°Ô êÇðòÅð Çîñ¶, éÅ
À°Ô Õ¯áÆÁ», éÅ Çì÷éû Çîñä Ãׯº ܶ ÇÕå¶ ÇÂÔ
ÚÆ÷» ïÅç ðÇÔ ÜÅä å» ÇÂÔ Ã¹êé¶ çÆ ç¹éÆÁ» ÇòÚ
ë¶ð ÇÖ¼Ú ñ˺çÆÁ» ÔéÍ Á×ñ¶ ùêé¶ ÇòÚ Ô¯ð ð¿× çÆ
ç¹éÆÁ» ç¶Öç¶ Ô»Í ÃòÅîÆ ÜÆ! ÁÅê» ç¯ò¶º ìÚé Õð
ðÔ¶ Ô», å°ÔÅù òÆ êåÅ ÔË, îËù òÆ êåÅ ÔË, ÁÅê»
ùêé¶ ÇòÚ¯º ¦Ø ðÔ¶ Ô»Í ÇÂà ׼ñ ù ÇòÚÅð Õ¶ Á½Õó»
Ã ÃÅâÅ îÅéÇÃÕ Ã¿å°ñé éÔÄ Çò×óçÅÍ ÁÃÄ À°é·»
ù ÃÇÔܶ ÔÆ ÃÇÔ ñËºç¶ Ô»Í ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂ毺 åÕ
ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ ÃÅðŠÿÃÅð ðܯ ×¹ä, åî¯ ×¹ä,
Ãå¯ ×¹ä ÇòÚ Ã¹¼åÅ ÇêÁÅ ÔË Áå¶ ×Åó·Æ éÄç ÇòÚ
ì¹ðóÅ ÇðÔÅ ÔËÍ ÃÅèÈ îÔ»ê¹ðô ÇÂà ù ÁòÅ÷» îÅð ðÔ¶
Ôé, Ü×Å ðÔ¶ Ôé êð ÇÂà çÅ ÇÚ¼å ÇÂà ùêé¶ ÇòÚ
ÁËéÅ ëà Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ ÇéÕñä çÅ çî ÔÆ éÔÄ ñ˺çÅÍ
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂà çÆ îÈðÖåÅ ù åÕç¶ ë¹ðîÅé
Õðç¶ Ôé -
ùêé¶ Ã¶åÆ ÇÚå¹ îÈðÇÖ ñÅÇÂÁŨ
ÇìÃð¶ ðÅÜ ðà í¯× ÜÅ×å íÖñÅÇÂÁŨ
ÁÅðÜÅ ×ÂÆ ÇòÔÅÇ è¿èË èÅÇÂÁŨ
êÈðé í¶ é ÕÅî î¯ÇÔÁÅ îÅÇÂÁŨ
ÇÕÁÅ ò¶ÚÅðÅ Ü¿å° ÜÅ ÁÅÇê í¹ñÅÇÂÁŨ
ê³éÅ - G@G
ÇÂÔ ×¹¼ñ ùä Õ¶ ÃòÅîÆ ÜÆ ÇÕ çî À°á¶ Áå¶
îËù ×ñòÕóÆ êÅ ñÂÆÍ ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇìñÕ°ñ áÆÕÍ Ã¯
ÇÂà î¹ñÅÕÅå çÆ ×¼ñ Õðç¶-Õðç¶ î˺ ×¼ñ Ô¯ð ¦î¶ðÆ
Õð ñÂÆ ÇÜà ù î˺ ÇÔ¿çÆ ÇòÚ ì¯ñ Õ¶ çà ÇðÔŠû
Áå¶ ðÅÜî¹éÆ ÜÆ ÇÂà çÅ Ç¿×Çñô ÇòÚ Áé°òÅç Õð
ðÔ¶ ÃéÍ ÃòÅîÆ ðÅÜî¹éÆ ÜÆ çÆ ÇñÁÅÕå ç¶Ö Õ¶ î˺
ìÔ¹å êÌÿé Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ À°Ô î¶ðÅ A@-A@ Çî³à ì¯ÇñÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ Á¼Öð-Á¼Öð Áé°òÅç Õð Çç¿ç¶ ÃéÍ î˺ ÇÕÔÅ
ÇÕ Ã¹êéÅ ÕÂÆ òÅðÆ ÇìñÕ°ñ ÃÇå ñ×ä ñ× Ü»çÅ
ÔË Ü¶ À° à çÅ ÁÇèÁÅÃ ê¼ Õ ÜÅò¶ å» êåÅ éÔÄ
ñ×çÅ ÇÕ ÇÜÔóÅ îË º ÜÅ×çÅ Ô» À° Ô ÃÚ ÔË Ü»
ÇÜÔóŠù¼å¶ ê¶ ç¶ÇÖÁÅ ÔË À°Ô ÃÇå ÔËÍ ÁËÃÆ ÔÆ íz»åÆ
ðÅܶ ÜéÕ ù êÂÆÍ
ÁÇèÁÅåîòÅç ÇòÚ ÇÂà ׼ñ À°êð ìÔ¹å ÔÆ
ÇòÚÅð ÕðéÆ ê˺çÆ ÔË ÇÕ ÇÂÔ ÜÆò êÌî¶ôð çÆ Á³Ã
ÔË Í òÅÇÔ×¹ ð È ÜÆ Ãðì¼ × Ôé, Ãîð¼ æ Ôé Ãí Õ° Þ
ÜÅäç¶ Ôé, ÃÅðÆÁ» ôÕåÆÁ» ç¶ îÅñÕ Ôé, Õðé
ÕÅðéÔÅð Ôé, ÁÅê ÔÆ ÁÅêäÆ îð÷Æ éÅñ ÿÃÅð çÆ
ðÚéÅ ÕÆåÆ ÔËÍ Ü篺 Ö¶ñ· ÿկÚéÅ Ô¯ò¶×Å À°Ã ò¶ñ¶
ÇÂÕ çî Ö¶ñ· Ã¿Õ¯Ú Õ¶ ë¶ð ÁÅê ÇÂÕ¼ñ¶ ÔÆ ðÇÔ Ü»ç¶
ÔéÍ ÇÂÔ ÇòÚÅð» Ôé ÇÜÔóÆÁ» ÃÅèÕ ç¶ îé ÇòÚ
Ã¹å¶ ÔÆ ÁÅÀ°äÆÁ» ô¹ðÈ Ô¯ Ü»çÆÁ» ÔéÍ êÌôé ÇÂÔ
À°áçÅ ÔË ÇÕ ÁËⶠÃîð¼æ òÅÇÔ×¹ðÈ çÆ Á³Ã ܯ ÇÂÔ
ÜÆò ÔË, À°Ô îÅÇÂÁÅ ÇòÚ ÇÕÀ°º í¹¼ñ Ç×ÁÅ? ÇÕÀ°º
ÁËéÆ Õî÷¯ð ÔÅñå ÇòÚ ÁÅ Ç×ÁÅ ÔË, Ü¿îçÅ îðçÅ
ÔË, ç¹ÖÆ Ô¹¿çÅ ÔË, ð¯ºçÅ Õ°ðñÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÂÔ ×¼ñ ÇÕÀ°º
Ô¯ ×ÂÆ? îÔ»ê¹ðô ÇÂà ׼ñ ù ÃîÞÅÀ°ä òÅÃå¶ Õ°Þ
À°çÅÔðä» ÇçÁÅ Õðç¶ Ôé, À°Ô ë¹ðîÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ ÇÂÔ
ÿÃÅð ùêé¶ ÇéÁÅÂÆ ÔË, ܯ ðÅå ù ÁÅÇÂÁÅ ÕðçÅ
ÔË, ÇÕö ù ùêé¶ ìÔ¹å ڿ׶ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, ÇÕö ù ìÔ¹å
îÅó¶ ùêé¶ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, ÕÆ ÇÂÔ Ã¹êéÅ ÃÇå ÔË Ü»
ÁÃÇå ÔË, ÇÜà ù ÁÃÄ ÜÅ×Ìå ÕÇÔ¿ç¶ Ô», ÇÂÃ
ÁòÃæÅ ù ÁÃÄ ÃÇå î³ é ç¶ Ô»Í Ã¿ à Åð ÇòÚ ÜÆò
ÁÅÀ°ºçÅ ÔË Áå¶ ç¶ð åÕ ÇÜÀ°ºçÅ ÔË, Áé¶Õ ÇÕÃî çÆ
Ç´ÁÅ ÕðçÅ ÔË, ë¶ð ÇÂÔ ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË, î¹ó Õ¶
î¶ñ éÔÄ Ô¹¿çÅ, Õ¯ÂÆ Ã¹Ö Ã¹é¶ÔÅ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÅ, ÁËéÅ
Ôé· ¶ ð Å ÛÅ Ü»çÅ ÔË , ÁË é Å ÇòÛ¯ ó Å êË Ü»çÅ ÔË ÇÕ
ÇÖÁÅñ Û¼âäÅ ÔÆ ê˺çÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ë¶ð î¶ñ å» Ô¯äÅ
ÔÆ éÔÄÍ ÇÂò¶º ÇÜò¶º Ü篺 ÁÃÄ ðÅå ç¶ Ã¹êé¶ ÓÚ¯º ÁÃÄ
ÜÅ×Ìå ÁòÃæÅ ÇòÚ ÁÅ Ü»ç¶ Ô» å» ðÅå çÅ
¦ÇØÁÅ Ô¯ÇÂÁŠùêéÅ ÕÂÆ òÅðÆ ÃÅⶠÀ°êð ìÔ¹å
ÁÃð ÕðçÅ ÔË, ÁÇÜÔ¶ ÇíÁÅéÕ Ã¹êé¶ òÆ ÁÅÀ°ºç¶ Ôé
ܯ ÇçîÅ× çŠÿå°ñé Çò×Åó Çç¿ç¶ Ôé Áå¶ ÁÅçîÆ
ù êåÅ ÔÆ éÔÄ ñ×çÅ ÇÕ Ã¹êéÅ Ã¼Ú ÔË Ü» ÇÂÔ
ܯ î˺ Ççé Õ¼à ÇðÔÅ Ô», Ã¼Ú ÔËÍ îÔ»ê¹ðô çÇÃÁÅ
Õðç¶ Ôé ÇÕ ÇÂÕ òÅðÆ ÇÂÕ ê¶ºÜÅ (ðÈ¿ Çê³Üä òÅñÅ)
ìÔ¹å ÔÆ Ã¹æðÅ Õ¿î ÕÇðÁÅ ÕðçÅ ÃÆ, ÇÂÕ ×¿ã òÆ
ðÈ¿ ÇòÚ éÔÄ ÃÆ ðÇÔä Çç¿çÅ, êÈðÆ åð·» ÇÂÕ-ÇÂÕ ×¿ã
çÅ Ãì¿è å¯ó Õ¶ À°Ã ù éðî ìäÅ Çç¿çÅ ÃÆ, À°Ô
×ç¶ÇñÁ» ÇòÚ êÅÂÆ Ô¯ÂÆ ìÔ¹å Çé¼Ø òÆ Çç¿çÆ ÃÆ Áå¶
éðî òÆ ðÇÔ¿çÆ ÃÆÍ À°Ã ç¶ô ç¶ ðÅܶ ç¶ ÁÇÔñÕÅð
ÇÂà êÅïº ÔÆ ð÷ÅÂÆÁ» å¹ñÅÂÆÁ» íðÅÀ°ä çÅ Õ¿î
ÕðÅÂÆÁÅ Õðç¶ Ãé Áå¶ ÇÂà ù ÇîÔéå òÆ Ú¿×Æ
Çîñ Ü»çÆ ÃÆÍ Ã¯ÔäÅ ×¹÷ÅðÅ Ô¯ ÇðÔÅ ÃÆÍ ÇÂÕ Ççé
ðÅå ù ÁËÃÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ ÇÂà ù ìÔ¹å ×ÇÔðŠùêéÅ
ÁÅÇÂÁÅÍ ÇÂÃ ç¶ êÅà ðÅܶ ç¶ ÁÇÔñÕÅð ÁŶ, À°Ô
êÇÔñ» 寺 ÔÆ ÜÅä¶ êÛÅä¶ Ãé, À°á Õ¶ ÇÂÃ é¶ À°é·»
ç¶ ìËáä ñÂÆ îÈó¶ ÁÅÇç Ççå¶ Áå¶ ìó¶ ÇêÁÅð éÅñ
ìÚé ÕðçÅ ÇðÔÅÍ À° Ã é¶ ê¹ Ç ÛÁÅ ÇÕ ÇÂà òÅðÆ
îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ Õ¯ Â Æ Õ¿ î ÔÅñ¶ åÕ éÔÄ í¶ Ç ÜÁÅ,
ÇÃÁÅñ å» ÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ À°Ã ò¶ñ¶ À°é·» ÁÇÔñÕÅð»
é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ê¶ºÜ¶! îÔÅðÅÜ å¶ð¶ Õ¿î 寺 ìÔ¹å êÌÿé
Ôé, ÇÂà òÅðÆ À°é·» çÅ ÇÖÁÅñ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔË ÇÕ å¶ð¶
寺 öòÅ ñÂÆ ÜÅò¶, À°Ô ÇÂà åð·» ÔË ÇÕ ìÔ¹å ÃÅð¶
ÃÅèÈ åÆðæ ïÅåðÅ å¶ ÜÅ ðÔ¶ ÔéÍ À°é·» é¶ êÔÅó»
ÇòÚ ÜÅäÅ ÔË À°é·» ù åñÅÂÆÁ» ðÜÅÂÆÁ» À°å¶ ñËä
ñÂÆ ç¶äÆÁ» ÔéÍ ÁÅêä¶ ðÅܶ é¶ ðÈ¿ ÖðÆçä çÅ Ô¹Õî
ç¶ ÇçåÅ ÔË Áå¶ ÁÃÄ ðÈ¿ çÆ åñÅô Õð ðÔ¶ Ô» Áå¶
Ô¹ä ÁÃÄ ðÈ¿ ç¶Ö ñÂÆ ÔË, êÿç ÁÅ ×ÂÆ ÔË, Ô¹ä E@
43
׼ⶠÀ°Ã ðÈ¿ éÅñ íð¶ ÔéÍ ðÅÜÅ ÜÆ é¶ Ô¹Õî ç¶ ÇçåÅ
ÔË ÇÕ ÇÂÔ ÃÅð¶ ׼ⶠ궺ܶ êÅà êÔ¹¿ÚÅ ç¶ò¶, À°Ô ÇÂé·»
ù ÁÅê Çê³Ü¶, ðÜÅÂÆÁ» å¶ åñÅÂÆÁ» ç¶ À°ÛÅó À°Ô
òÆ ÖðÆç ñ¶ Ôé, 屿 ÃÅðÆÁ» ðÜÅÂÆÁ» íðéÆÁ» Ôé,
çÇðÁÅ ÚÇó·ÁÅ Ô¯ä ÕðÕ¶ À°Ô ׼ⶠÁܶ êÅäÆ À°åðé
åÕ çÇðÁÅ ç¶ Õ¿ã¶ Öó·¶ Ôé êð ÇÂÕ ×¼ñ ðÅܶ é¶
ÁÅÖÆ ÔË ÇÕ ÁËåÕÆ ÁÃÄ ÃÅðÆÁ» ðÜÅÂÆÁ» ìäÅÀ°ä
çÆ Ã¶òŠ궺ܶ 寺 ÔÆ ÕðÅÀ°äÆ ÔË Áå¶ Õ¯ÂÆ ÇîÔéå
çÆ îÅÇÂÁÅ éÔÄ ç¶äÆÍ ÇÂÃ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ î˺ ÇÂÕ¼ñÅ
å» ÇÂÔ Õ¿î Õð éÔÄ ÃÕçÅÍ ë¶ð î˺ ܶ ÃÅðÅ Õ¿î î¹ëå
ÕðçÅ Ô» å» î˺ ð¯÷Æ ð¯àÆ ÕêóÅ ÇÕ毺 ùÁÅò»×Å,
ìÅñ ì¼ÇÚÁ» ù ÇÕò¶º êÅñ»×Å? î¶ð¶ 寺 ÇÂÔ Õ¿î éÔÄ
Ô¯äÅÍ À°é·» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ Ü¶ 屿 ùñÅÔ ÃëÅÂÆ éÅñ
éÔÄ Õð¶ × Å å» ÃÅâÆ ê¹ Ç ñÃ å¶ ð ¶ å¯ º ÜìðÆ ò×Åð
ñò¶×ÆÍ Ü¶ 屿 ë¶ð òÆ éÔÄ Õð¶º×Å å» åËù ÕÅðÅ×Åð
(ܶñ·) ÇòÚ ÃçÅ ñÂÆ ì¿ç Õð ÇçåÅ ÜÅò¶×Å ÇÜæ¶ éÅ
åËù ð¯àÆ ÇîñäÆ ÔË, éÅ êÆä ñÂÆ êÅäÆ ÇîñäÅ ÔËÍ
ÁËé¶ ù ÕÆ ç¶ÖçÅ ÔË ÇÕ ìÔ¹å ÃÅð¶ ÇÃêÅÔÆ ÔæÕóÆÁ»
ñË Õ¶ 궺ܶ ù ëóé òÅÃå¶ ÁÅ ðÔ¶ Ôé, ÇÂÔ ê¶ºÜÅ
À°á Õ¶ Á¼×¶ ù ç½ó ÇñÁÅ Áå¶ ÇÂÕ¯ ÔÆ ×¼ñ ÕÔÆ
Ü»çÅ ÔË ÇÕ îË毺 éÔÄ E@ ׼ⶠðÈ¿ ç¶ Çê¿Ü Ô¯ä¶, î˺
ÇÂÔ Õ¿ î éÔÄ Õð ÃÕçÅÍ ÇÃêÅÔÆÁ» å¯ º çÈ ð ¦Ø
Ç×ÁÅÍ
ÁËé¶ ù ÇÂà ù ÜÅ× ÁÅ ×ÂÆ À°Ô î³Ü¶ 寺 À°á
Õ¶ ìÅÔð ù ç½ó Ç×ÁÅ Áå¶ ÇÂÕ¯ ×¼ñ ÕÔÆ Ü»çÅ ÔË
ÇÕ î¶ð¶ 寺 E@ ׼ⶠéÔÄ Çê³Ü Ô¯ä¶, Ççé ðÅå ÇÂÕ¯
×¼ñ ÕÔÆ Ü»çÅ ÔË, âðçÅ ÔË ÇÕ ÇÃêÅÔÆ ÁÅ Õ¶ ëó
éÅ ñËä, ð¯àÆ êÅäÆ òÆ ìóÆ î¹ôÕñ éÅñ ÖñÅÀ°ºç¶
Ôé, ôÇÔð çÆÁ» ×ñÆÁ» ÇòÚ Ø¹¿îçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË Áå¶
ÇÂÕ¯ ×¼ñ ÁÅÖÆ Ü»çÅ ÔË ÇÕ î¶ð¶ 寺 E@ ׼ⶠðÈ¿ ç¶
éÔÄ Çê³Ü Ô¯ä¶Í
ÕÅëÆ Ãî» ¦Ø ÜÅä ÇêÛ¯º À°Ô¯ îÔÅåîÅ ÁŠ׶
À° é · » é¶ òÆ ÇÂÕ ðÜÅÂÆ íðÅÀ° ä Æ ÃÆÍ ê¶ º ܶ ìÅð¶
ê¹ÇÛÁÅ å» À°Ã ç¶ ØðÇçÁ» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ îÔÅðÅÜ!
êåÅ éÔÄ ÕÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÇÕ ÇÂÕ Ççé ù¼å¶ ê¶
À°íóòÅÔ¶ À°á Õ¶ é¼á ê¶ Áå¶ Ô¹ä ÇÂÕ¯ ×¼ñ ÕÔÆ
Ü»ç¶ Ôé ÇÕ î˺ éÔÄ ÇÂÔ Õ¿î ÕðéÅ, î¶ð¶ 寺 E@ ×¼â¶
ðÈ¿ ç¶ éÔÄ Çê³Ü Ô¯ä¶Í îÔÅðÅÜ ÜÆ! À°Ô å» Ô¹ä ð¯àÆ
êÅäÆ òÆ éÔÄ Ö»çÅ Áå¶ À°Ã ù ìæ¶ðÅ ÃîÅÇÂÁÅ ÔË
ÇÕ ÇÕæ¶ é¶ ê³ÜÅÔ ×¼â¶? À°Ô ÕÇÔ¿çÅ ÔË ÇÕ À°Ô çÇðÁÅ
ç¶ Õ¿ã¶ Öó·¶ é¶Í ê¹Çñà òÅÇñÁ» é¶ îËù ëó ñËäÅ ÔËÍ
À°Ã ò¶ñ¶ îÔÅåîÅ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ À°Ã ù î¶ð¶ êÅÃ
ñË Õ¶ ÁÅÀ° ä ÅÍ Üç¯ º À° à ù îÔ»ê¹ ð ô» ç¶ ÃÅî· ä ¶
ÇñÜÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ, å» À°Ã é¶ À°é·» ù êÛÅä ÇñÁÅ
å¶ éîôÕÅð ÕðÕ¶ éÅñ ÔÆ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ å°ÃÄ
çï î˺ E@ ׼ⶠðÈ¿ ç¶ ÇÕò¶º ÇÂÕ¼ñÅ Çê³Ü ÃÕçÅ Ô»,
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ë¶ð ðÅܶ é¶ Õ¿î î¹ëå ÕðÅÀ°äÅ ÔË å¶ îËù âðÅÀ°ºçÅ
ÔË ÇÕ Ü¶ 屿 ÇÂÔ Õ¿î éÅ ÕÇðÁÅ å» åËù ÕÅðÅ×Åð
(ܶñ·) ÇòÚ ÃçÅ ñÂÆ ì¿ç Õð ÇçåÅ ÜÅò¶×ÅÍ ÁËéÅ
ÕÇÔ Õ¶ é¼áä ñÇ×ÁÅ å» îÔ»ê¹ðô» é¶ ì»Ô 寺 ëó
Õ¶ ÇìáÅ ÇñÁÅ Áå¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ê¶ºÜ¶ î˺ åËù ÇÂÕ Ö¹ôÖìðÆ
ç¶ä ÁÅÇÂÁÅ Ô»Í î˺ À°Ô E@ ׼ⶠðÈ¿ çÆ ÔÆ ×¼ñ ÕðéÆ
ÔËÍ À°Ô ÇàÕ Ç×ÁÅ Áå¶ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ ÕÆ ×¼ñ
ÔË? ÿå ÕÇÔä ñ¼×¶ ÇÕ Ü篺 À°Ô ðÈ¿ ç¶ ×¼â¶ å¶ð¶ òñ
ù éçÆúº êÅð ÕðÕ¶ ÇñÁÅ ðÔ¶ ÃÆ À°Ã ò¶ñ¶ ÁÚÅéÕ
âÅÕ± ÁÅ ×Â¶Í À°é·» é¶ ðÅÖÆ Õðé òÅñ¶ ÇÃêÅÔÆ îÅð
Ççå¶, ×¼ÇâÁ» òÅñ¶ í¼Ü ׶, ìËñ ׼ⶠۼâ Õ¶ Ö¶å»
òñ ù í¼Ü ×Â¶Í Ô¹ä âÅÕ±Á» é¶ ðÈ¿ ù Á¼× ñÅ ÇçåÆ
À°æ¶ ׼ⶠòÆ Áè Ãó¶ Öó·¶ Ôé, ðÈ¿ ÃÅðÆ Üñ Ú¹ÕÆ
ÔËÍ ÇêÛ¯º ðÅܶ çÅ
ùé¶ÔÅ ÁÅ Ç×ÁÅ ÇÕ ðÈ¿
ç¶ ×¼â¶ òÅêà ñË ÁÅú,
Ô¹ä ÁÃÄ ðÜÅÂÆÁ»
éÔÄ íðÅÀ°äÆÁ»,
ÇÜÔóÅ Õ¿î òÆ
ÕðÅò»×¶ À°Ô êËö ç¶ Õ¶
ÔÆ ÕðÅò»×¶, ò×Åð
ÇòÚ éÔÄ ÕðÅÀ°äÅÍ
ê¶ º ÜÅ ÕÇÔä ñ¼ Ç ×ÁÅ,
ÿå ÜÆ! ÇÂÔ å°ÃÄ
ìÔ¹å ïÔäÆ Öìð ÇçåÆ
ÔËÍ Ô¹ä îËù ëóé
òÅÃå¶ ê¹Çñà ç¶
ÇÃêÅÔÆ å» éÔÄ
ÁÅÀ°ä׶? Ã¿å» é¶
ÇÕÔÅ ÇÕ ðÅܶ ç¶ å»
ÇÚ¼å 򦌦 òÆ éÔÄ ÇÕ
åËù ëóéÅ ÔËÍ Ô¹ä åËù Õ¯ÂÆ ÖåðÅ éÔÄ, ÁÃÄ Ô¹ä
ÇÂÕ ðÜÅÂÆ íðÅÀ°äÆ ÔËÍ À°Ã é¶ Ã¿å» å¯º ðÈ¿ ñË ñÂÆ
À°Ã çÅ ÇçîÅ× áÆÕ Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ã ù À°Ã ÞÈᶠùêé¶
ç¶ ÁÃð ÇòÚ¯º ÜÅ× ÁÅ ×ÂÆÍ ÇÜ¿éÅ ÇÚð À°Ô ÜÅÇ×ÁÅ
éÔÄ ÃÆ ÇíÁÅéÕ Ã¹êé¶ ç¶ ÁÃð é¶ À°Ã ù êÅ×ñ
ìäÅ Û¼ÇâÁÅ ÃÆÍ êÅ×ñê¹äÅ ÕÆ Ô¹¿çÅ ÔË? ÇçîÅ× ÇòÚ
Õ¯ÂÆ ÁËÃÆ ÃÇæåÆ êËçÅ Ô¯ Ü»çÆ ÔË, ÇÜà 寺 À°Ô Õ¯ÂÆ
ÇéðäÅ éÔÄ ñË ÃÕçÅ, ÇÂÕ¯ ×¼ñ ÔÅòÆ Ô¯ Õ¶ À°Ã çÆ
Ã¯Ú ôÕåÆ ù Öåî Õð Çç¿çÆ ÔËÍ Ã¯ ÇÂÔ ÇÂÕ Ã¹êéÅ
ÔË, ÇÂÔ ÇìñÕ°ñ ÞÈáÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ æ¯ó·Æ ç¶ð çÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË êð Ü篺 ÁÃÄ Ã¹êé¶ ÇòÚ¯º ¦Ø ðÔ¶
Ô¹¿ç¶ Ô» å» ÇÂÔ êÈðÆ å𷻠üÚÅ ñ×çÅ ÔË, ÇÂÃçÅ
ÁÃð ÃðÆð å¶ òÆ Ô¹¿çÅ ÔËÍ Ãòêé ç¯ô ò×ËðŠùêé¶
ç¶ ÇÖÁÅñ» ÇòÚ ÁÅÀ°ä ÕðÕ¶ ÔÆ Ô¹¿çÅ ÔËÍ Ã¹êé¶ ÇòÚ
âð Õ¶ Ççñ ë¶ñ· òÆ Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÔ Ã¹êéÅ ÇÂÕ
ðÅå çÅ ÔËÍ ÇÂö åð·» éÅñ ÿÃÅð ÇòÚ ÇÜà ù ÁÃÄ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
44
ÜÅ×Ìå ÁòÃæÅ ÕÇÔ¿ç¶ Ô»Í ÇÂÔ òÆ ÇÂÕ Ã¹êéÅ ÔÆ
ÔËÍ ÇÂà ÇòÚ ðÅå ç¶ Ã¹êé¶ éÅñ¯º Ú¶åéåÅ ìÔ¹åÆ Ô¹¿çÆ
ÔË, Õ¯ÂÆ ÁÅçîÆ ÇÂÕ ñ¼Ö ð¹êÂÆÁÅ é×ç ÁÅêä¶ Ãð·Åä¶
Ô¶á ð¼Ö Õ¶ ýº Ç×ÁÅÍ À°Ã ù ùêé¶ ÇòÚ ÇêÁÅà ñ×
×ÂÆ, êÅäÆ çÆ åñÅô ÇòÚ ÇÂèð À°èð ÇëðçÅ ÔËÍ
ÁÖÆð ãÈ¿ãçÅ Ô¯ÇÂÁÅ êÅäÆ êÅà êÔ¹¿ÇÚÁÅÍ À°æ¶ ÇÂÕ
ê̶îÆ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ç¯ êËö çÅ ÇÂÕ Ç×ñÅà ÇîñçÅ ÔËÍ
ç¯ êËö ç¶Ô, 屿 ÇêÁÅà ì¹ÞÅ ÃÕçÅ ÔËºÍ êð ÇÂà ù
ç¯ êËÃË éÔÄ Çîñç¶Í ÇÂÔ Çî³éå» ÕðçÅ ÔË ÇÕ î¶ðÅ ×ñ
êÅäÆ Çìé» Ö¹ôÕ Ô¯ ÇðÔÅ ÔË, å°ÃÄ î¶ð¶ å¶ åðà Õð¯,
îËù êÅäÆ î¹ëå ÇêñÅ ç¶ò¯ êð À°Ô éÔÄ ÇêñÅ ðÔ¶Í
Ü篺 ÇÂà ù ÜÅ× ÁÅÀ°ºçÆ ÔË å» ÔËðÅé Ô¹¿çÅ ÔË ÇÕ
î¶ð¶ Ãð·Åä¶ å» ÇÂÕ ñ¼Ö ð¹ÇêÁÅ ÇêÁÅ ÃÆ, î˺ À°Ã ù
ÇÕÀ° º éÅ òðÇåÁÅÍ
ï ÁËÃÆ ÔÅñå Ô¯
Ü»çÆ ÔË -
éðêÇå Â¶Õ ÇÿØÅÃÇé
ïÇÂÁŠùêé¶ íÇÂÁÅ
ÇíÖÅðƨ
ÁÛå ðÅÜ ÇìÛ°ðå ç¹Ö¹
êÅÇÂÁŠï ×Çå íÂÆ
ÔîÅðƨ ê³éÅ - FEH
ÇÜÀ° ùêéË ÇéÇà í¹ñÆÁË
Üì ñÇ× ÇéçzŠԯǨ
ÇÂÀ° ÃðêÇé ÕË òÇà ÜÆÁóÅ
Á³åÇð ÔÀ°îË ç¯Ç¨
×¹ðîÇå ԯǠòÆÚÅðÆÁË
ùêéÅ ÇÂÔ¹ Ü×¹ ñ¯Ç¨
ê³éÅ - FC
ùêé¶ ÇòÚ
ðÅÜÅ ðÅÜ ×¹ Á Å Õ¶ Õ¿ × Åñ ìä Ü»çÅ ÔË êð Üç¯ º
ÜÅ× ÁÅÀ°ºçÆ ÔË å» À°Ô åÖå À°êð ìËáÅ ÁÅêä¶
ÁÅê ù ç¶ÖçÅ ÔËÍ ÇÂÕ Û¯àÅ ÇÜÔÅ éÄç çÅ Þ½ºÕÅ À°Ã
ù ìÅçôÅÔÆ í¹ñÅ Õ¶ Õ¿×ÅñÆ ÇòÚ ñË Ç×ÁÅÍ ÇÂö åð·»
ÇÜà ù ÁÃÄ ÜÅ×Ìå ÕÇÔ¿ç¶ Ô», ÇÂÔ ÇÂÕ ¦îŠùêéÅ
ÔË, ÁÇ×ÁÅéîÂÆ éÄç ÔËÍ Ã¹êéÅ ÇÂÕ ðÅå çÅ Ô¹¿çÅ
ÔË Áå¶ ÇÂÔ ÜÆòé H@-I@ ÃÅñ çÅ Ô¹¿çÅ ÔË, êð ÔËé
ç¯é¯º ÔÆ Ã¹êé¶Í ÁËÀ°º ÃîÞ ñú ÇÕ ÇÂÕ Ã¶ð ÁÅàÅ æ¯ó·¶
Ã ÇòÚ Áå¶ ÇÂÕ îä ÁÅàÅ ÕÅëÆ Ã ÇòÚ ÖÅèÅ
Ü»çÅ ÔË, êð ÖÅè¶ ç¯ò¶º ÔÆ ÜÅä¶ ÔéÍ ÇÂÔ ÜÆòé ÇÜÃ
ÇòÚ ÁÃÄ ÇòÚð ðÔ¶ Ô»Í ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ðîÅé
Õðç¶ Ôé ÇÕ ÇÂÔ ÇÂÕ Ã¹êéÅ ÔÆ ÔË, ÁÃñÆ ÜÆòé
ÇÂé· » ù ê ÇéÁ» å¯ º À° ê ð ÔË Í Ú¶ å éåÅ çÆÁ» ÚÅð
ÁòÃæÅò» Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆÁ» ÔéÍ ÇÂÕ ÁòÃæÅ À°Ô
ÔË Ü篺 ÁÃÄ ØÈÕ éÄç ÇòÚ Ã¹¼å¶ ê¶ Ô», ÇÂà ù
ÃÖ¯êå ÕÇÔ¿ç¶ ÔéÍ çÈÜÆ Ã¹êé ÁòÃæÅ, Ü篺 ùêé¶
ÁÅ ðÔ¶ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ åÆÜÆ ÜÅ×Ìå ÁòÃæÅ, Ü篺 ÁÃÄ
ÜÅ×ç¶ Ô»Í Ú½æÆ å°ðÆÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË Ü篺 ÁÃÄ
ÁÃñÆÁå êÛÅä ñËºç¶ Ô»Í ÁÅêä¶ ÃðÈê çÅ Ç×ÁÅé
Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ À°æ¶ ÃÅð¶ íðî» çÅ éÅô Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ
å¼å Ç×ÁÅé ÇòÚ ÇÂÃçÆ Ô¯ºç êÈðé å½ð å¶ òÅÇÔ×¹ðÈ
ÜÆ ÇòÚ ñÆé Ô¯ Ü»çÆ ÔË Áå¶ êÌ î Ú¶ å éåÅ çÅ
ÇñôÕÅðÅ òÜçÅ ÔË, ÜÆò íÅò Öåî Ô¯ Õ¶ ÁÅêä¶
ÁÅåî ÃðÈê ÇòÚ ñËÁ Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ÇÂà ù Ú½æÅ êç
Çåz×¹ä ÁåÆå êçòÆ ÁÅÖç¶ ÔéÍ
ï ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ ÇÂÔ ÜÆò ´¯ó·» ÃÅñ» 寺
ÇÂÕ éÄç ç¶ ÇòÚ ×¹ñåÅé Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ Ü¿îçÅ
îðçÅ ÔËÍ ´¯ó·» ìÌÇÔî³â ÇÂà ù é÷ðƺ êËºç¶ ÔéÍ ç¹éÆÁ»
ÇòÚ Çîåð å¶ òËðÆ ÇÂà ù ñ×ç¶ Ôé êð Ü篺 ÇÂÔ
ÜÅ×Ìå ðÈêÆ Ã¹êé¶ ÇòÚ¯º, å¼å ÁòÃæÅ ÇòÚ¯º ÜÅ× ê˺çÅ
ÔË À°Ã ò¶ñ¶ ÇÂà ù êÌî¶ôð 寺 ì×Ëð Õ¯ÂÆ ÇçÃçÅ ÔÆ
éÔÄÍ ÇÂÔ ÁÅêäÆ ÁÃñÆ ÁòÃæÅ ÇòÚ ÁÅ Ü»çÅ ÔË
ÇÜæ¶ êÈ ð é ðÈ ê ÇòÚ ÜÅ× ÁÅ ÜÅò¶ Í ÇÂÔ ÁòÃæÅ
êÈðé å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô çÆ Ã¿×å 寺 Çìé» êÌÅêå éÔÄ
Ô¹¿çÆ ÇÕÀ°ºÇÕ illusion (í¹¼ñ) ܯ Ôî¶ôÅ ÜÆò ù ضðÆ
ðÖçÆ ÔË Áå¶ ÁÇ×ÁÅé çÆ Ôé·¶ðÆ ÇòÚ è¼ÕÆ ðÖçÆ ÔËÍ
ÿ å » çÅ ÇÂÔ ëð÷ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÕ ÜÆò ù
ÁÇ×ÁÅéåÅ çÆÁ» Ôé·¶ðÆÁ» ּ⻠ÇòÚ¯º Õ¼ã Õ¶ Ç×ÁÅé
å¼å, ÁÃñÆ å¼å ÇòÚ ÜÅ×Ìå ÕÆåÅ ÜÅò¶Í ÃÅðÅ ð¯ñÅ
Ô¿×åÅ å¶ îîåÅ é¶ êÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÜÆò ÔË
å» òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÔÆ ÃðÈê êð ÔÀ°îË ÕðÕ¶ ÇÂÔ
òÖðÅê¹ä îÇÔÃÈà ÕðçÅ ÔËÍ ÇÜò¶º Øð ÇòÚ¯º Ôé·¶ðÅ
ìÅÔð Õ¼ãä ñÂÆ ê¼Ö¶ (exhaust fan) ñÅ Ççå¶ ÜÅä,
Ü» Ô¯ð åðÆÕ¶ ÁêäÅ ñ¶ ÜÅä ÇÕ Ôé·¶ðÅ çÈð Ô¯ ÜÅò¶,
êð ë¶ð òÆ Ôé·¶ðÅ çÈð éÔÄ Ô¹¿çÅÍ
îÔ»ê¹ðô ÇÂÕ ÕæŠùäÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ ÇÂÕ ñóÕÆ
ÁÇÜÔ¶ æ» ÇòÁÅÔÆ ×ÂÆ ÇÜæ¶ ç¶ ñ¯Õ Ççé¶ ëàÅ ëà
Õ¿î Õðç¶ Ãé Áå¶ æ¯ó·Å ÁðÅî Õð ñËºç¶ Ãé Áå¶ ðÅå
ù À°Ô Õ¼êó¶ ñË ñË Õ¶ Øð» ÇòÚ¯º Ôé·¶ð¶ ù ìÅÔð Õ¼ãç¶
Ãé Áå¶ Ü篺 Ãò¶ð¶ ÚÅéäÅ Ô¯äÅ å» ìó¶ Ö¹ô Ô¯äÅ
å¶ ÕÇÔäÅ ÇÕ ÁÃÄ Ôé·¶ðÅ ã¯Ô ÇñÁÅ ÔË å¶ ÚÅéä Ô¯
Ç×ÁÅ ÔËÍ À°Ã ñóÕÆ é¶ ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ ÇÂÔ å» ÃÅð¶
ÃÅèÅðä ÔéÍ ÇÂé·» ù éÔÄ êåÅ ÇÕ Ôé·¶ðÅ ÇÕò¶º çÈð
Ô¹ ¿ ç Å ÔË Í À° Ã é¶ Ççé ÇòÚ ÔÆ ÇÂÕ ò¼ â Å ìðåé
ÇñÁÅ, À°Ã ÇòÚ ðÈ¿ çÆ ì¼åÆ êÅÂÆ, Ã𯷺 çÅ å¶ñ êÅ
ÇñÁÅÍ À°Ã é¶ Ü篺 Ôé·¶ðÅ Ô¯ÇÂÁÅ å» ÃÅÇðÁ» ù ÇÕÔÅ
ÇÕ å°ÃÄ Á¼Ü Ôé·¶ðÅ éÔÄ ã¯äÅ î˺ ÇÂÕ¼ñÆ ÔÆ ÇÂà Ôé·¶ð¶
ù Õ¼ã ç¶ò»×ÆÍ Çê³â ç¶ ÃÅð¶ ñ¯Õ ÇÂռᶠԯ ׶ ÇÕ
ÇÂÕ ñóÕÆ ÁÅÂÆ ÔË ÇÕ ÇÜÃ é¶ ÜÅçÈ ÕðÕ¶ Ôé·¶ðÅ
íÜÅ ç¶äÅ ÔËÍ Ü篺 Ôé·¶ðÅ Ô¯ Ç×ÁÅ å» À°Ã ò¶ñ¶ ÃÅð¶
ÇÃÁÅä¶ ì¿ç¶ ÇÂռᶠԯ¶ ìËᶠÔé ÇÜé·» ÇòÚ À°Ô ñóÕÆ
ÁÅêäÅ çÆòÅ ñÂÆ Öó·Æ ÔË, À°é·» ì¿ÇçÁ» é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
Ôé·¶ðÅ å» òè ÇðÔÅ ÔË, 屿 Û¶åÆ ã¯Ô Õ¶ ìÅÔð Õð ç¶
ÇÕÀ°ºÇÕ å±¿ ÕÇÔ¿çÆ ÃÆ ÇÕ î˺ ÇÂÕ¼ñÆ ÔÆ Ôé·¶ðÅ Õ¼ã
ç¶ò»×ÆÍ À°Ã ò¶ñ¶ À°Ã ñóÕÆ é¶ Á¼× ñË Õ¶ çÆòÅ
45
ÜñÅ ÇçåÅ Áå¶ À°Ô¯ ÇÜÔ¶ çÆò¶ ÕÂÆ Øð» ÇòÚ ÜñÅ
Ççå¶ Áå¶ ÃÅð¶ Ö¹ô Ô¯ ׶ ÇÕ ÇÂà ñóÕÆ é¶ Ôé·¶ðÅ
çÈð Õð ÇçåÅÍ Ã¯ ÇÂö åð·» éÅñ ÃÅâÆ Ú¶åéåÅ À°êð
ÁÇ×ÁÅé çÅ Ôé·¶ðÅ êÈðÆ åð·» éÅñ ÛÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ
ÔË ÇÜæ¶ êÌÕÅô çÆ ÇÂÕ ÇÕðé òÆ éÔÄ êÔ¹¿ÚçÆ êð
å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô Ç×ÁÅé çÅ êÌÕÅô ÕðÅ Õ¶ Üéî»
Üéî»åð» çÅ Ôé·¶ðÅ çÈð ÕðÅ ÇçÁÅ Õðç¶ Ôé ÇÜò¶º
ÇÕ ë¹ðîÅé ÔË -
êÈðì Õðî Á³Õ°ð Üì êÌ×චí¶Çàú ê¹ðÖ¹ ðÇÃÕ ìËðÅ×ƨ
ÇîÇàú Á³è¶ð¹ Çîñå ÔÇð éÅéÕ Üéî Üéî ÕÆ Ã¯ÂÆ ÜÅ×ƨ
ê³éÅ - B@D
ï ÇÂÔ Üéî» Üéî»åð» çÅ ÇêÁÅ ÁÇ×ÁÅé çÅ
Ôé·¶ðÅ Ç×ÁÅé ç¶ êÌÕÅô Çìé» çÈð éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅÍ
Ç×ÁÅé å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô ç¶ ôðé ÇòÚ ÁŶ 寺 Çìé»
êÌÅêå éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ, ÇÂà åð·» ÁÃÄ Ã¿ÃÅð ÇòÚ
Ôé·¶ð¶ çÅ ÜÆòé ÇìåÅ ðÔ¶ Ô», ÁÇ×ÁÅé Ô¯ä ÕðÕ¶
ÁÅêä¶ ì¶×Åé¶, ØÅචòÅè¶, ç¹Ö Ã¹Ö é÷ð ÁÅ ðÔ¶ Ôé
êð Ü篺 Á³çð Á³åð ÁÅåî¶ êÌÕÅô Ô¯ Ç×ÁÅ ë¶ð ÕÆ
ÇçÃçÅ ÔË -
ìÌÔî¹ çÆÃË ìÌÔî¹ Ã¹äÆÁË Â¶Õ° ¶հ òÖÅäÆÁ˨
ÁÅåî êÃÅðÅ ÕðäÔÅðÅ êÌí ÇìéÅ éÔÆ ÜÅäÆÁËÍÍ
ê³éÅ - HDF
×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ÇÂÕ æ» Ô¯ð ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
ÇÂÔ¹ ÃðÆð¹ Ãí¹ èðî¹ ÔË ÇÜù Á³çÇð ÃÚ¶ ÕÆ ÇòÇÚ Ü¯Çå¨
×¹ÔÜ ðåé ÇòÇÚ «ÇÕ ðÔ¶ Õ¯ÂÆ ×¹ðî¹ÇÖ Ã¶òÕ° ÕãË Ö¯Çå¨
Ãí¹ ÁÅåî ðÅî¹ êÛÅÇäÁÅ å» ÇÂÕ° ðÇòÁÅ ÇÂÕ¯ úÇå ê¯Çå¨
ÇÂÕ° ç¶ÇÖÁÅ ÇÂÕ° î³ÇéÁÅ ÇÂÕ¯ ùÇäÁÅ ÃÌòä Ãð¯Çå¨
Üé éÅéÕ éÅî¹ ÃñÅÇÔ å± ÃÚ¹ ÃÚ¶ öòÅ å¶ðÆ Ô¯Çå¨
ê³éÅ - C@I
ÇÂà ܯå ç¶ êÌÕÅô ÇòÚ Ü篺 ÁÃÄ ÁÅêä¶ Á³çð
Ö¯Ü Õðç¶ Ô» ÁÃÄ À°Ã ÁÃæÅé å¶ êÔ¹¿Úç¶ Ô» ÇÜæ¶
î˺ íÅò êÈðÆ åð·» Çîà Ú¹ÇÕÁÅ Ô¹¿çÅ ÔËÍ À°Ã ò¶ñ¶ ÇÂÕ¯
ÁÅåîÅ ÃÅð¶ êÌÕÅô ÇòÚ Áé°íò Ô¹¿çÆ ÔË ÇÜò¶º ÇÕ
À° ê ðñ¶ îÔ»òÅÕ ÇòÚ ë¹ ð îÅé ÁÅÇÂÁÅ ÔË ÇÕ Ãí
êÃÅðÅ ÁÅåîÅ çÅ ÕÆåÅ é÷ðÄ êË ÇðÔÅ ÔË Ü¯ ÁÃÄ
ÇÂÕ î³ÇéÁÅ, ÇÂÕ ç¶ÇÖÁÅ ÔËÍ ÇÜé·» é¶ ÇÂà ù êðê¼Õ
ðÈê ÇòÚ ç¶ÇÖÁÅ ÔË À°é·» çÅ ë¹ðîÅé ÔË -
¶ é¶åzÔ¹ î¶ÇðÔ¯ ÔÇð å°î îÇÔ Ü¯Çå èðÆ
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é ç¶ÖÔ¹ Õ¯Âƨ
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é ç¶ÖÔ¹ Õ¯ÂÆ éçðÆ ÔÇð ÇéÔÅÇñÁŨ
¶Թ Çòù ÿÃÅð¹ å°î ç¶Öç¶ ÔÇð ÕÅ ðÈê¹ ÔË
ÔÇð ðÈê¹ éçðÆ ÁÅÇÂÁŨ
×¹ð êðÃÅçÆ ì¹ÇÞÁÅ ÜÅ ò¶ÖÅ ÔÇð ÇÂÕ° ÔË
ÔÇð Çìé° Áòð¹ é Õ¯Âƨ
ÕÔË éÅéÕ° ¶ÇÔ é¶åz Á³è ö
ÃÇå×¹Çð ÇîÇñÁË Ççì ÇçzÃÇà Ô¯Âƨ ê³éÅ - IBB
Ô¯ð ìÔ¹å ÃÅð¶ ìÚé À°æ¶ ÕÆå¶ ×Â¶Í AD
ÁîðÆÕé ìÔ¹å ÔÆ ÇèÁÅé éÅñ ÇÂÔ ìÚé ùä ðÔ¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ÃéÍ Ü篺 î˺ Ãî» ç¶ÇÖÁÅ å» ÃòÅ ç¯ Ø³à¶ ¦Ø Ú¹¼Õ¶
Ãé, Ççé íð ç¶ ê̯×ðÅî ÕÅëÆ Ãé, ìÔ¹å ÃÅð¶ Øð»
ÇòÚ Úðé êÅÀ°ä¶ ÃéÍ î˺ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇÖîÅ ÕðéÅ ÇÕ
îË ù å» ÇèÁÅé ÔÆ éÔÄ ÇðÔÅ ÇÕ î¶ ð Å ìÅÕÆ çÅ
ê̯×ðÅî ìÔ¹å ¦îÅ ÔË, À°Ô òÆ ÇÂö Ã ÇòÚ êÈðÅ
ÕðéÅ ÔËÍ À°é·» ÇòÚ ìÔ¹å ÃÅð¶ âÅÕàð, ÃÅÇ¿ÃçÅé
²âÅÕàð ðÅú ÜÆ ç¶ éÅñ ÁŶ ÃéÍ À°Ô ÃÅð¶ âÅÕàð
ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ ç¶ êÌ ¶ î Æ ÃéÍ ÇêÛ¯ º À° é · » çÅ ë¯ é
ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ ÁÃÄ ÕËé¶âÅ, ç¼ÖäÆ ÁîðÆÕÅ,
ÁÅÃàð¶ñÆÁÅ, ÁðÜéàÅÂÆéÅ, îËÕÃÆÕ¯ Áå¶ ï±ðê ÇòÚ¯º
B@@-C@@ î˺ìð ÇÂռᶠԯ ðÔ¶ Ô»Í å°ÃÄ ÃÅù BE îÅðÚ
ù ÚÅð Ø³à¶ ç¯ Ççé» ÇòÚ Ãò¶ð¶ ôÅî ÇÂÕ-ÇÂÕ Ø³àÅ
ñËÕÚð ç¶ ÜÅò¯Í À°Ô àËñÆë¯é êËéÃéòÅñÆÁÅ ÇéÀ°ïÅðÕ
ç¶ Õ¯ñ¯º ÁÅÇÂÁÅ ÃÆ êð î¶ð¶ Õ¯ñ Ãî» éÅ Ô¯ä ÕðÕ¶
ÜòÅì ç¶äÅ ÇêÁÅÍ À°é·» 寺 ÇòçÅ ñË Õ¶ ÁÃÄ ×¼âÆÁ»
ÇòÚ ÃòÅð Ô¯ ׶, î¶ð¶ éÅñ ìÔ¹å ÃÅðÆÁ» ÕÅð» Ãé,
Ãí 寺 êÇÔñ» ÁÃÄ ÃðçÅð ×¹ðÚðé ÇÃ¿Ø Þ¼Ü ç¶ Øð
ê¹Üä ñÂÆ ðòÅéŠԯ¶Í
LLLLLLL
(ê³éÅ AI çÆ ìÅÕÆ)
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ îËù ÇÕÔÅ å°ÃÄ ÇÂé·» ù ÃÌÆ îÅé
ÜÆ êÅà ñË Õ¶ ÜÅú Áå¶ ïæÅôÕå êzôÅç êÅäÆ çÆ
öòÅ ÕðÕ¶ Ö¹ôÆÁ» ñò¯Í
ÁÅê ÜÆ çÅ ìÚé ÁÇÜÔÅ Ãëñ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ Á¼Ü
åÕ òÆ À°Ô êÇðòÅð êÌî¶ôð çÅ íÜé ÕðçÅ ÔË Áå¶
îÅÇÂÁÅ çÆ Õ¯ÂÆ ØÅà éÔÄ ÔËÍ ÃÅð¶ Çç¼ñÆ ôÇÔð ÇòÚ
ÁÅê çÆ À°ÚÆ Ã¯íÅ Áܶ íÆ ÕÅÇÂî ÔËÍ
ÿå îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂà Ã ç½ðÅé ì¿ç×Æ Õðé
À°êð ìÔ¹å ÔÆ ÷¯ð ÇçÁÅ Õðç¶ Ãé, ÃÅèé ÁÅê òÆ
Õðç¶ Ãé Áå¶ ÃÅæÆÁ» å¯ º òÆ ìóÆ ÃÖåÆ éÅñ
ÕðÅÇÂÁÅ Õðç¶ ÃéÍ À°é·» Ççé» ÇòÚ ÇÜÔó¶ ÇÿØ
ÕðîÃð â¶ð¶ ÇòÚ ÇðÔÅ Õðç¶ Ãé À°Ô ÇÂÕ å¯º ÇÂÕ
ò¼è ÿå ÔÆ Ãé, ÜÆòé ÇòÚ ÇÂÕ ðà ÚÅñ ÃÆÍ çÈÔðÅ
ÜÆòé î˺ À°æ¶ ÇÕö çÅ òÆ éÔÄ ÃÆ ç¶ÇÖÁÅÍ ÃÇÔÜ
éÅñ ì¿ç×Æ Õðç¶ Ãé Áå¶ Ã¶òÅ Õðç¶ Ãé Áå¶ ìÅÔð
ÕÆðåé òÆ ÕÇðÁÅ Õðç¶ ÃÆ, ÁÖ³âêÅá òÆ ÕÇðÁÅ
Õðç¶ ÃéÍ À°Ô Ã ÁÇÜÔ¶ Ãé, ÇÜé·» çÆ ïÅç Áܶ
òÆ éÔÄ í¹ñçÆ, Áܶ òÆ Ô¹ñÅðÅ îÅðçÆ ÔË ÇÕ À°Ã¶
åð·» éÅñ ÃðÆð 寺 ì¶êðòÅÔ Ô¯ Õ¶ êÌíÈ çÆ ïÅç ÇòÚ
ܹó ìËáƶ Áå¶ ¦îÆÁ» ÃîÅèÆÁ» ÇòÚ ñÆé Ô¯ ÜÅÂƶÍ
ÿ å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÆ Ã¿ × å ÇòÚ ÁÇÜÔ¶ êÌ ¶ î Æ
×¹ðîÇå ÕîÅÂÆ ñÂÆ ÇåÁÅð Ô¯ ׶ ÇÜé·» ç¶ ÜÆòé
Áܶ åÕ òÆ Ã¼Ú¶ å¶ Ã¹¼Ú¶ Úñ ðÔ¶ Ôé Áå¶ Ô¯ðé» ù
òÆ ê̶ðéÅ ç¶ ðÔ¶ ÔéÍ
LLLLLLL
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
46
(ê³éÅ DA çÆ ìÅÕÆ)
åÆð îÅð¯ å¶ À°Ô ÔÆ Ü×·Å ÔË ÇÜæ¶ À°Ô ì¹¼å ÔËÍ À°Ô
î³åðÆ À°æ¶ Ç×ÁÅ, À°Ã é¶ åÆð îÅÇðÁÅ å¶ ÇêÛ¯º ÇÂÕ
ê¼æð ÇÂÕ ì¹¼å çÆ ôÕñ çÅ ÇéÕÇñÁÅ ÇÜÔóÅ ìÔ¹å
Ú¿×Æ åð·» éÔÄ åðÅÇôÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ, ÇìñÕ°ñ À°Ã
åð·» ÔÆ ÇÜà å𷻠ùêé¶ ÇòÚ ÇçÇÃÁÅ ÃÆ, À°Ã é¶
ÇÂÕ ì¹¼å åðÅô ù ñ×Å Õ¶ À°Ã çÆ ðÈê ð¶ÖÅ ÕãÅÂÆ
å¶ î³åðÆ é¶ úé» ÔÆ Ã¯éÅ í¶à ÕÆåÅ, ÇÜ¿é¶ íÅð çÅ
À°Ô ì¹¼å ÃÆ, À°Ô AH îÆàð À°ÚÅ ÃÆ, ì¹¼å åðÅô ìÔ¹å
êÌÿé Ô¯ÇÂÁÅ, ÁÇðôåîéÆ ì¹¼å åðÅô ÃÆ, À°Ã é¶ ì¹¼å
åðÅôéÅ ô¹ðÈ Õð ÇçåÅÍ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÂÔ ÇÕ À°Ã ù ìÔÈìñÆ
ç¶ ÇÚÔð¶ ç¶ çðôé ÔÆ éÅ Ô¯ä, À°Ã é¶ î³åðÆ ù ÇÕÔÅ
ÇÕ À°Ã ù æ¯ó·Å ÇÜÔŠïéÅ êÇÔñ» ç¶ ÇçåÅ ÜÅò¶,
À°Ã é¶ Ã¯ÇÚÁÅ ÇÕ À°Ã Ã¯é¶ éÅñ À°Ô ÇÂà 칼å çÅ
Û¯àÅ ÇÜÔÅ ì¹¼å ìäÅ Õ¶ ÁÅêäÆ îÅåÅ ù í¶à Õð¶×Å,
ÇÜò¶º ÔÆ À°Ã ù ïéÅ ÇçåÅ À°Ã ç¶ Ô¼æ Ã¯é¶ é¶ êÕó
ñ¶, Ô¼æ Û°àä ÔÆ éÅ, À°Ô ÁÅêä¶ Ô¼æ ÇÔñÅ ÔÆ éÅ
ÃÕ¶, Ô¼æ» å¯º Çìé» ì¹¼å åðÅô Õð¶ å» ÕÆ Õð¶, À°Ã
ù ÃîÞ éÅ ÁÅò¶, Ô¯ÇÂÁÅ ÕÆÍ À°Ã çÆ îÅåÅ ÕÇÔä
ñ¼×Æ, ç¶Ö ÇÂÕ êÅö ÚÅâ ðŶ ÔË ÇÜÔóÅ ÁÅêäÆ
îÅåÅ ñÂÆ ÇÂÔ Õð ÇðÔÅ ÔË å¶ å±¿ ÇÂÔ Õðé ñÂÆ À°é»
ÔÆ Ã¯éÅ ñË ÇðÔÅ Ô˺ å¶ À°Ã Ã¯é¶ éÅñ ÇÂÔ ì¹¼å ÁÅêäÆ
îÅåÅ çÆ í¶à ÕðéÅ ÚÅÔ¹¿çÅ Ô˺, ÇÂÔ ÇÕà ÇÕÃî çÆ
öòÅ Ô¯ÂÆÍ å±¿ ÇÂÔ Ã¯éÅ Û¼â ç¶, å¶ðÅ Õ¯ÂÆ ÁÇèÕÅð
éÔÄ ÇÂÔç¶ À°å¶, ÇÂÔ Ã¹äÇçÁ» ÔÆ À°Ô ïéÅ À°Ã ç¶
Լ毺 Çâ× ÇêÁÅ, À°Ã ç¶ Ô¼æ ÖÅñÆ Ô¯ ׶ å¶ À°Ã ç¶
Á¼ × ¶ Ãí Õ° Þ ÃÅë ÇçÃä ñ× ÇêÁÅ, ìÔÈ ì ñÆ çÅ
ÇÚÔðÅ ÇçÃä ñ× ÇêÁÅ, À°Ã é¶ ç¶Ô¹ðÅ åðÅôéÅ ô¹ðÈ
Õð ÇçåÅ å¶ À°Ô Á¼Ü òÆ êÈðÆ îÈðåÆ À°Ã¶ åð·» ÇÂÕ¯
ê¼æð ÇòÚ¯º åðÅôÆ, À°Ã¶ åð·» Öó·Æ ÔËÍ Ôð ìÅð» ÃÅñ
ìÅÁç À°æ¶ î¶ñÅ ñ×çÅ ÔË, ñ¯ÕÆ Úó·Åò¶ í¶àÅ ñË Õ¶
ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, ÁÅ Õ¶ îäÃç¶ Ôé, ñ¼Ö» ñ¯ÕÆ çðôé
Õðé ÁÅÀ°ºç¶ Ôé, À°Ô îÈðåÆ å¶ ë¹ñ» ç¶ ë¹ñ Úó·ÅÀ°ºç¶
Úñ¶ Ü»ç¶ ÔéÍ Ü篺 À°Ô êÇÔñÆ òÅðÆ îÈðåÆ ù îäÃä
ñ¼×¶ å» ÕÆ Ô¯ÇÂÁÅ? îÈðåÆ ù ç¹¼è éÅñ ÇÂôéÅé ÕðŶ
Ü»ç¶ Ôé, À°é·» é¶ ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ ç¹¼è æ¯ó·Å ÃÆ, ÇÂÕ ìÔ¹å
ÔÆ ×ðÆì ìÆìÆ ÃÆ, ÇÂÕ ×ðÆì ÇòèòÅ À°Ô ۯචÇÜÔ¶
ÇêÁÅñ¶ ÇòÚ ç¹¼è ñË Õ¶ ÁÅÂÆ, ÇìñÕ°ñ ÃÅë ÇéðÛñ
îé éÅñ, ÇÜò¶º ÔÆ À°Ô ç¹¼è çÅ ÇêÁÅñÅ êÅÇÂÁÅ, À°Ô
ÁËéÅ Ô¯ Ç×ÁŠܯ ÃÅðÆ îÈðåÆ ù ÇÂôéÅé ÕðÅÀ°ä ñÂÆ
À°Ô ÕÅëÆ ÃÆ, Ôð ìÅð» ÃÅñ ìÅÁç À°Ô êðÇòÌåÆÕÅð
çÆ ðÃî Õðç¶ Ôé, ÇÜÔóÆ Ççé» ì¼èÆ ÔëÇåÁ» ì¼èÆ
ÚñçÆ ÔË, ÇÂÔ ç¶ô ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆÁ» æÅò» éÅñ íðêÈð
ÔËÍ ÇÂÔ Ãí ÃæÅé êÈÜéï Ôé, è¿é Ôé, ܶ å°ÃÄ
ÇÕö ÃæÅé å¶ òÆ Úñ¶ ÜÅú, À°æ¯º ÁÅÀ°ä ù ÜÆÁ
éÔÄ ÕðçÅ, ÁÇå ù¿çð ùÔÅòä¶ Áé§çîÂÆ ÃæÅé ÔéÍ
òÅÇÔ×¹ðÈ å°ÔÅâ¶ å¶ Ç´êÅ Õð¶Í ÇÂà êÌåÆÕ çÆ Ö¯Ü Õð¯Í
ÇåÁÅ×-ð¹ÕÅòà-èðåÆ ÇÕà çÆ-Á³çðñÆ ôÕåÆ çðôé
ñÂÆ ØÅñ-êÕó-ÇéÔÕÅîÆ-Çëð çðôéÍ
LLLLLLL
 Þ¿âÅ ìÅãÆ å¶ Ç¿çðÃËé
(F-AB-IH ù î¯ÔÅñÆ ÇòÖ¶ ñ¼×¶ çÆòÅé çÆ ÕËÃà çÅ À°åÅðÅ)
ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ
úåÅðÅ ÕðåÅ - ê̯. ×¹ðç¶ò ÇÿØ
èÅðéÅ - êÌÆåî î¶ðÅ ÇêÁÅðÅ, Õ¯ÂÆ ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶Í
ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶ ÜÆ, Õ¯ÂÆ ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶Í
êÌÆåî î¶ðÅ ÇêÁÅðÅ.........Í
ÃÅèÿ×å ÜÆ! ×¼Ü Õ¶ ì¯ñäÅ ÃÇåéÅî ÃÌÆ
òÅÇÔ×¹ðÈ, ÕÅð¯ìÅð ÿկÚç¶ Ô¯Â¶ ÁÅê ×¹ðÈ çðìÅð ÇòÚ
êÔ¹¿Ú¶ Ô¯Í îé ç¶ Á³çð ÇÂÕ ñ¯ÚÅ ÔË Áå¶ Õ¯ÂÆ ÇòðñÅ
ê¹ðô ÔË ÇÜÃ ç¶ îé Á³çð ÇÂÔ ñ¯ÚÅ À°á Öó·Æ Ô¯ò¶
ÇÕ any body in the world.......... Õ¯ÂÆ ÁËÃÅ ÔË
ÇÜÔóÅ îËù òÅÇÔ×¹ðÈ ÇîñÅ ç¶ò¶? ÇÕÀ°ºÇÕ òÅÇÔ×¹ðÈ éÅñ
Çîñ Õ¶ ÇÜ¿é¶ ç¹Ö Ôé À°é·» çÅ Ãí çÅ ÖÅåîÅ Ô¯
ÜÅò¶×Å Áå¶ Ü¿îä îðé 寺 Û°àÕÅðÅ Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ Õ¯ÂÆ
ÁËÃÅ ÔË ÇÜÔóÅ î¶ð¶ å¶ åðà Õð¶ å¶ îËù êÌíÈ éÅñ
ÇîñÅ ç¶ò¶? ÇÂà çÆ ÕÆîå ç¶äÆ ê˺çÆ ÔË, íÅÂÆ! ÇÂÃçÆ
ÕÆîå ÕÆ ç¶ò¶º×Å? ÒÒî˺ÓÓ ÇÜÔóÅ Ô» ÒÒî˺ÓÓ ÇÂÔ À°Ã ù
ò¶Ú ç¶ò»×Å, ×ÇÔä¶ éÔÄ, ìËÁ Õð ç¶ò»×ÅÍ ÒÔÀ° ÇåÃ
ÃÇåéÅî ÃÌÆ òÅÇÔ×¹ðÈ êË ÁÅê ÇòÕÅÂÆÓ ÁÅêäÅ ÁÅê î˺ Õ°Û òÆ éÔÄ ðÖ»×Å
è¿é ÃÌÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ç¶ò ÜÆú îÔÅðÅÜÍ Ü¯ ÃÅðÅ ÔË î˺ ñËÁ Õð ç¶ò»×ÅÍ Ç´êÅ ÕðÕ¶ îËù Ãîð¼æ
ÃÇå×¹ ð È Çîñ ÜÅò¶ ë¶ ð îË º Õç¶ òÆ À° à çÅ éÅî
â¿âÀ°Çå ì¿çé ÁÇéÕ ìÅð Ãðì ÕñÅ Ãîðæ¨ ÇèÁÅÀ°ä 寺 éÔÄ Ôà»×Å Áå¶ ÇÕö àÅÂÆî òÆ ì¿ç
â¯ñé å¶ ðÅÖÔ¹ êÌíÈ éÅéÕ ç¶ ÕÇð Ôæ¨ éÔÄ Ô¯ò»×ÅÍ ÇÂé·» ç¯ ñÅÂÆé» ÇòÚ ç¶Ö¯ ÇÕ¼âÅ íÅò
ê³éÅ - BEF ÔËÍ òÅÇÔ×¹ðÈ ù Çîñä ç¶ ðÃå¶ ÇòÚ ÇÂà çÆ ÕÆîå
Çëðå Çëðå êÌí ÁÅÇÂÁÅ êÇðÁÅ åÀ° ÃðéÅǨ ÕÆ ç¶ ä Æ ÔË ? Òܶ ù Ö ¹ ç¶ Ç Ô å å° Þ ÇÔ ÁðÅèÆÓ Ô¶
éÅéÕ ÕÆ êÌí ì¶éåÆ ÁêéÆ í×åÆ ñÅǨ òÅÇÔ×¹ðÈ! ܶ 屿 îËù Ã¹Ö ç¶ò¶º×Å å» òÆ î˺ å¶ðÆ ÔÆ
ê³éÅ - BHI ÁÅðÅèéÅ Õð»×Å - Òç¹ÇÖ íÆ å°ÞË ÇèÁÅÂÆÓ Ü¶ îËù ç¹Ö
èÅðéÅ - êÌÆåî î¶ðÅ ÇêÁÅðÅ Õ¯ÂÆ ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶Í Çîñ Ç×ÁÅ å» î˺ éÅÃåÕ éÔÄ Ô¯ò»×Å ÇÕ î¶ðÅ Õ¿î
ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶ ÜÆ, Õ¯ÂÆ ÁÅä Õ¶ ÇîñÅò¶Í ð¼ì é¶ ÕÇðÁÅ éÔÄ ÔË Õ¯ÂÆ ð¼ì ÔË ÔÆ éÔÄ, ÁËÃÅ
êÌÆåî î¶ðÅ ÇêÁÅðÅ.........Í À°ñ»íÅ éÔÄ ç¶ò»×ÅÍÓ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÅ î˺ Ã¹Ö ù î³é»×Å
À°Ô¯ ÇÜÔÅ ÔÆ î˺ ç¹Ö ù ÇêÁÅð Õð»×ÅÍ À°Ã ç¶ ÇòÚ
Õ¯ÂÆ ÁÅÇä ÇîñÅòË î¶ðÅ êÌÆåî¹ ÇêÁÅðÅ òÆ îË º å¶ ð Å ÔÆ ÇèÁÅé Õð»×Å îË º åË ù ÔÆ ÇêÁÅð
ÔÀ° Çåù êÇÔ ÁÅê¹ ò¶ÚÅÂƨ Õð»×Å ÇÕ ÇÕö å𷻠屿 î¶ð¶ À°å¶ ðÆÞ ÜÅò¶Í Òܶ í¹Ö
çðÃé° ÔÇð ç¶Öä ÕË åÅÂƨ ç¶ÇÔ å ÇÂå ÔÆ ðÅÜÅ ç¹Ö ÇòÇÚ ÃÈÖ îéÅÂÆÓ Ü¶ 屿
Ç´êÅ ÕðÇÔ åÅ ÃÇå×¹ð¹ î¶ñÇÔ îËù í¹¼Ö ç¶ò¶º ÇÕ ÖÅä òÅÃå¶ êÌôÅçÅ òÆ éÔÄ ÇîñçÅ,
ÔÇð ÔÇð éÅî¹ ÇèÁÅÂƨ ðÔÅÀ°¨ ðÇÔä òÅÃå¶ îÕÅé òÆ éÔÄ ÇîñçÅ Áå¶ î¶ðÆÁ» ñ¯ó»
ܶ ùֹ ç¶ÇÔ å å°ÞÇÔ ÁðÅèÆ Õ¯ÂÆ òÆ êÈðÆÁ» éÔÄ Ô¹¿çÆÁ»Í Ô¶ êÌíÈ! î˺ ë¶ð òÆ å¶ðÅ
ç¹ÇÖ íÆ å°ÞË ÇèÁÅÂƨ ÔÆ ÇèÁÅé ð¼Ö»×Å å¶ î˺ ÇÕö ù ÁÅêäÆ í¼¹Ö îÇÔÃÈÃ
éÔÄ Ô¯ä ç¶ò»×Å Ãׯº ÇÖó¶ î¼æ¶ å¶ðÆ ð÷Å ÇòÚ ðÔ»×ÅÍ
ܶ í¹Ö ç¶ÇÔ å ÇÂå ÔÆ ðÅÜÅ
ç¹Ö ÇòÇÚ ÃÈÖ îéÅÂƨ åé° îé° ÕÅÇà ÕÅÇà Ãí¹ ÁðêÆ
ÇòÇÚ Á×éÆ ÁÅê¹ ÜñÅÂƨ ê³éÅ - GEI
åé° îé° ÕÅÇà ÕÅÇà Ãí¹ ÁðêÆ
ÇòÇÚ Á×éÆ ÁÅê¹ ÜñÅÂƨ ܶ îËù ÁÅêäÅ åé ð¼åÆ ð¼åÆ Õ¼à Õ¶ Á¼× ç¶
êÖÅ ë¶ðÆ êÅäÆ ã¯òŠܯ ç¶òÇÔ Ã¯ ÖÅÂƨ ÇòÚ Ô¯îäÅ êò¶ î˺ å» òÆ ÇåÁÅð Ô», î¶ðÆ ÜÅÇÂçÅç
ÃðÆð ÔË, Üç î˺ ÔÆ ÇòÕ Ç×ÁÅ å» Çëð ÃðÆð òÆ
éÅéÕ° ×ðÆì¹ ãÇÔ êÇÂÁÅ ç¹ÁÅðË
å¶ð¶ Úðé» ÇòÚ Áðêé ÔËÍ î˺ ê¼Ö¶ çÆ Ã¶òÅ Õð» Úðé
ÔÇð î¶Çñ ñËÔ¹ òÇâÁÅÂƨ ê³éÅ - GEG è¯ò», êÅäÆ ã¯ò» ܯ Õ°Û òÆ ÇÂÃ ç¶ ÇÂò÷Åé¶ ÇòÚ

ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII

47
Çîñ¶ íÅò¶º ù¼Õ¶ ԯ¶ êðôÅç¶, íÅò¶º ì¶Ô¶ êÌôÅç¶ Ô¯ä ܯ
òÆ ç¶ò¶º×Å, î˺ ô¹Õð Õð Õ¶ ÖÅ ñò»×ÅÍ î¶ðÅ Ô¹ä Õ¯ÂÆ
òà éÔÄ ÚñçÅ, î˺ ÕÆ Õð» ì¶ò¼Ã Ô» ÇÕÀ°ºÇÕ îËù
Õ¯ Â Æ ðÃåÅ éÔÄ ñ¼ í ÇðÔÅ, îË º ×ðÆì Ô», ÃÅÇðÁ»
éÅñ¯º Û¯àÅ Ô» -
ÕìÆð Ãí å¶ Ôî ì¹ð¶ Ôî åÇÜ íñ¯ Ãí¹ Õ¯ÇÂÍÍ
ÇÜÇé ÁËÃÅ ÕÇð ìÈÇÞÁÅ îÆå° ÔîÅðŠïǨ
ê³éÅ - ACFD
Ô¶ êÌíÈ! î˺ ÃÅÇðÁ» 寺 ì¹ðÅ Ô¯ Õ¶ î˺ Ãí 寺 ÁÖÆð
å¶ Öó·Å Ô» Ô¹ä î˺ ×ðÆì å¶ð¶ ç¹ÁÅð¶ å¶ ãÇÔ ÇêÁÅ
Ô», å¶ðÆ ìÖÇôô ÔË, å¶ðÆ òÇâÁÅÂÆ ÔË Ç´êÅ ÕðÕ¶ 屿
îËù î¶ñ ñË ÇêÁÅÇðÁÅ! ÇÂÔ ÇÂÕ î¶ðÆ ñ¯ÚÅ ÔË, ÇÜÃ
ù ÇìðÔÅ ÁÅÖç¶ Ôé -
ÇìðÔÅ ÇìðÔÅ ÁÅÖÆÁË ÇìðÔÅ å± Ã¹ñåÅé°¨
ëðÆçÅ ÇÜå° åÇé ÇìðÔ¹ é À°êÜË Ã¯ åé° ÜÅä° îÃÅé°¨
ê³éÅ - ACGI
ÇÜà ÇÔðç¶ ÇòÚ ÇìðÔÅ êËçÅ éÔÄ Ô¹¿çÅ, À°Ô
îÃÅä ÔË À°Ô ÜñÆ Ô¯ÂÆ èðåÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ À°æ¶ ÇìðÔÅ
êËçÅ éÔÄ Ô¯ÇÂÁÅÍ À°Ã ç¶ ÇÔðç¶ ÇòÚ ÃÆé¶ ç¶ ÇòÚ
êÌî¶ôð ç¶ ÇîñÅê çÆ, êÌî¶ôð ç¶ çðôé çÆ ÇÖ¼Ú êËçÅ
éÔÄ Ô¯ÂÆÍ ×¹ðÈ å» èÅðé Õð ÇñÁÅ ñ¶ÇÕé Áܶ êåÅ
éÔÄ ñ¼Ç×ÁÅ, Ç÷¿ç×Æ ìÆåçÆ å°ðÆ ÜÅ ðÔÆ ÔË, Õ¯ÂÆ
òÆ çðôé» çÆ ñ¯ÚÅ éÔÄ À°áçÆÍ îÔÅðÅÜ ë¹ðîÅÀ°ºç¶
Ôé ÇêÁÅÇðÁÅ! ÁÃÄ À°Ã ê¹ðô 寺 ìÇñÔÅð Ü»ç¶ Ô»
ÇÜà ù çðôé çÆ ÇêÁÅà ñ¼×Æ Ô¯ÂÆ ÔËÍ ç¹éÆÁ» ù
êçÅðæ» çÆ í¹ ¼ Ö ÔË , ÁÅêä¶ ÁÔ¹ Ç çÁ» çÆ í¹ ¼ Ö ÔË ,
ÁÅêä¶ éÅî çÆ ÁÅêä¶ Ã¹Ö» çÆ å¶ ÷îÆé», ÜÅÇÂçÅç»
çÆ, òèÆÁŠ寺 òèÆÁÅ ÃòÅðÆÁ» çÆ, êð ÇÂÔ ÃÅðÆÁ»
ÜÆò ù ëÃÅÀ°ä òÅñÆÁ» é¶ ¦ØÅÀ°ä òÅñÆÁ» éÔÄ
ÔéÍ ÇÜÃ ç¶ Á³çð çðôé» çÆ ÇêÁÅà ñ× ×ÂÆ À°Ã
çÆ ÔÅñå À°Ã åð·» çÆ Ô¯ Ü»çÆ ÇÜò¶º ë¹ðîÅé ÔË -
ÇÜÀ° îÛ¹ñÆ Çìé° êÅäÆÁË ÇÕÀ° ÜÆòä° êÅò˨
ìÈ¿ç ÇòÔÈäÅ ÚÅÇåzÕ¯ ÇÕÀ° ÕÇð ÇåzêåÅò˨
éÅç Õ°ð¿ÕÇÔ ì¶ÇèÁÅ Ãéî¹Ö À°Çá èÅò˨
íòð¹ ñ¯íÆ Õ°Ãî ìÅù ÕÅ ÇîÇñ ÁÅê¹ ì¿èÅò˨
ÇåÀ° ÿå ÜéÅ ÔÇð êÌÆÇå ÔË ç¶ÇÖ çðù ÁØÅò˨
ê³éÅ - G@H
îËù êÌî¶ôð çÅ ÇêÁÅð ÔË, ÃÅð¶ ÔÆ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ êð
îËù çðôé» çÆ ÇêÁÅà ñ¼×Æ Ô¯ÂÆ ÔË ÇÂà ù Õ¯ÂÆ
ÇòðñÅ ÇòðñÅ ÔÆ ÕÇÔ¿çÅ ÔËÍ íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ ÇÜé·»
çÆ ìÅäÆ ù ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì ÜÆ çÆ Õ°¿ÜÆ Ô¯ä çÅ
îÅä êÌÅêå ÔË, ÁÅê é¶ Ü¯ ÕÇì¼å å¶ òÅð» ðÚ¶ Ôé
À°Ô ÇÂÕ åð·» çÅ ìÅäÆ çÅ Áé°òÅç ÔËÍ ×¹ðÈ ×Ì¿æ
ÃÅÇÔì ÜÆ ç¶ ×¹ÔÞ ÇÃè»å» çÆ ÇòÁÅÇÖÁÅ ÔË, À°Ô
ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé ÇÕ å¶ðÆ ÇêÁÅà ÁËéÆ Ç÷ÁÅçÅ Ô¯äÆ
ÚÅÔÆçÆ ÔË, 屿 êÌÆå å» ÕðçÅ Ô˺, åËù Áܶ åÕ êåÅ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
48
ÔÆ éÔÄ ñ× ÃÇÕÁÅ ÇÕ êÌÆå ÕÆ Ô¿¹çÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ å±¿
×ðÜ å¶ Ã¹ÁÅðæ çÆ ç¹éÆÁ» ÇòÚ ðÇÔ¿çÅ ÔËºÍ Ü¶ å¶ðÅ
ì¼ÚÅ ÔË, À°Ã ù êó·ÅÀ°ºçÅ ÇñÖÅÀ°ºçÅ Ô˺ å» À°Ã ÇòÚ
òÆ å¶ðŠùÁÅðæ ÔË, î» ìÅê Õ¯ñ ì¼ÚÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÖðÚ
ñË º çÅ ÔË , ÇÂÔ À° à çŠù Á Åðæ ÔË , êÌ Æ å éÔÄ ÔË Í
ÇÂÃåzÆ å¶ êåÆ ðÇÔ¿ç¶ é¶, ×¹÷ÅðÅ ÔË, Õ°Þ ÇêÁÅð çÆ
ÞñÕ ÔË, À°Ô êÌÆå ÇÕö ÇÕö ÇòÚ Ô¹¿çÆ ÔË À°Ã ç¶
ìÅð¶ ÇòÚ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÂÔ ë¹ðîÅÇÂÁÅ ÔË ÇÕ -
ÃåÆÁŠ¶ÇÔ é ÁÅÖÆÁÇé ܯ îÇóÁÅ ñÇ× Ü¦Çé¨
éÅéÕ ÃåÆÁÅ ÜÅäÆÁÇé ÇÜ ÇìðÔ¶ Ú¯à îð¿Çé¨
ê³éÅ - GHG
À°Ô ÇìðÔ¶ çÆ Ú¯à ù ÃÇÔ éÔÄ ÃÕçÆÁ», ÁÅêäÅ
ÃðÆð ÇåÁÅ× Çç¿çÆÁ» ÔéÍ ìÅÕÆ Ü¯ ÿÃÅð çÆÁ» êÌÆå»
Ôé À°Ô òÕå ×¹÷Åðé òÅÃå¶ Ôé, ÇÂÕ çÈܶ 寺 Õ¿î
ñËä òÅÃå¶ Ôé ÇÂÕ ÃÅèé ÔË êð¿å± ÇêÁÅð éÔÄ ÔËÍ
ÇêÁÅð å» å±¿ ܶ ÕðéÅ ÔË å» -
ð¶ îé ÁËÃÆ ÔÇð ÇÃÀ° êÌÆÇå ÕÇð ÜËÃÆ îÛ°ñÆ éÆð¨
ÇÜÀ° ÁÇèÕÀ° ÇåÀ° ùֹ Øä¯ îÇé åÇé ûÇå ÃðÆð¨
Çìé° Üñ ØóÆ é ÜÆòÂÆ êÌí¹ ÜÅäË Áí êÆð¨
ê³éÅ - F@
ÇÜ¿éÅ êÅäÆ Ç÷ÁÅçÅ Ô¯ò¶×Å À°é» ÔÆ À°Ã ù
Ç÷ÁÅçÅ Ã¹Ö êÌÅêå Ô¯ò¶×ÅÍ î¼ÛñÆ ù êÅäÆ å¯º Çìé»
ÁË é Æ êÆó Ô¹ ¿ ç Æ ÔË ÇÜÃù ÁÃÄ éÔÄ ÜÅä ÃÕç¶ Í
òÅÇÔ×¹ðÈ ÔÆ ÜÅäçÅ ÔË ÇÕ À°Ã ù êÅäÆ çÆ ÇÕ¿éÆ
êÌÆå ÔË å¶ ÇÕ¿éÆ ÇÖ¼Ú ÔË À°Ã çÅ ÜÆòé ÔÆ êÅäÆ ÔËÍ
ï íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé îÛñÆ ù ÁËéÆ êÌÆå
ÔË ÇÕ À°Ô êÅäÆ Çìé» ÇÜÀ°ºçÆ éÔÄ ðÇÔ ÃÕçÆÍ ÒìÈ¿ç
ÇòÔÈäÅ ÚÅÇåzÕ¯ ÇÕÀ° Õð ÇåzêåÅòËÍÓ êêÆÔÅ ÇÂÕ ìÈ¿ç
ç¶ òÅÃå¶ îÔÆÇéÁ» ì¼èÆ ÇêÌÔ¹ ÇêÌÔ¹ ÕðçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË,
ì¼çñ ÁÅÀ°ºç¶ é¶, òðÃç¶ é¶ ¦Ø Ü»ç¶ é¶ êð ÇÜÃ
ìÈ¿ç òÅÃå¶ À°Ô åóëçÅ ÔË, ê¹ÕÅð ÕðçÅ ÔË, À°Ô ìÈ¿ç
êÌÅêå éÔÄ Ô¯ÂÆÍ À°Ã ç¶ ÇÃð ÇòÚ À°êð ÇÂÕ ìÔ¹å
ìðÆÕ Ã¹ðÅÖ Ô¹¿çÅ ÔË Ü篺 åÕ À°Ã ç¶ ÇòÚ ÇüèÆ ÕäÆ
éÔÄ ê˺çÆ À°Ô Á³çð éÔÄ ¦ØçÆ ÇÕÀ°ºÇÕ êÅö 寺
êÂÆÁ» ìÈ¿ç» Á³çð éÔÄ ÜÅ ÃÕçÆÁ»Í Ü篺 À°Ô ÇüèÆ
ÕäÆ, ÇÜà ù ÃÉ»åÆ ìÈ¿ç ÕÇÔ¿ç¶ Ôé, êÌÅêå Ô¯ ÜÅò¶
å» À°Ô ÇÂÕ ÃÅñ éÔÄ ì¯ñçÅ, Ú¹¼ê Õð Ü»çÅ ÔËÍ ÕÆ
åËù òÆ ÁËÃÆ êÌÆå ÔË? À°Ô å» ÇÂÕ ìÈ¿ç òÅÃå¶ åðÃ
ÇðÔÅ ÔË, åËù ÇîÇñÁÅ ÔÆ Õ°Þ éÔÄÍ å¶ð¶ Á³çð å» ÁËÃÆ
åóë éÔÄ ÔË Õ¯ÂÆ ÇÖ¼Ú éÔÄ ÔËÍ ÒéÅç Õ°ð¿ÕÇÔ ì¶ÇèÁÅ
Ãéî¹Ö À°Çá èÅòË¨Ó ÇêÛñ¶ ÷îÅÇéÁ» ÇòÚ ÇÔðé ù
ÕÅìÈ Õðé ñÂÆ ÇôÕÅðÆ Ø³â¶Ô¶ó¶ çÅ ôìç Õðç¶ ÃÆÍ
À°Ã ôìç ù ùä Õ¶ ÇÔðé, ÇÂÔ ÜÅäçÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÇÕ
î˺ îÅÇðÁÅ ÜÅò»×Å, À°Ã çÆ îÃåÆ ÇòÚ ÁËéÅ ×ó±¿ç
Ô¯ Ü»çÅ ÃÆ ÇÕ èðåÆ å¶ Çñàä ñ× Ü»çÅ ÃÆÍ
ÇôÕÅðÆ À°Ã¶ ôìç çÆ îçç éÅñ À°Ã ù ÜÆÀ°ºç¶ ù
ëó ñËºç¶ ÃéÍ ÇÔðé ÇòÚ ôìç çÆ ÁËéÆ ÇÖ¼Ú Ô¹¿çÆ
ÔË ÇÕ ÁÅêä¶ ëó¶ ÜÅä å¶ îÅð¶ ÜÅä çÆ êÌòÅÔ éÔÄ
ÃÆ ÕðçÅ - Òíòð¹ ñ¯íÆ Õ°Ãî ìÅù ÕÅ ÇîÇñ ÁÅê¹
ì¿èÅòË¨Ó í½ðÅ Ö¹ôìÈ ñËä òÅÃå¶ ë¹¼ñ» å¶ ìÇÔ Ü»çÅ ÔË
Áå¶ ðÅå ù ò¼â¶ ë¹ñ ì¿ç Ô¯ Ü»ç¶ Ôé Áå¶ ë¶ð Ãò¶ð
ù ë¹¼ñ ÇòÚ¯º îÇðÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔÆ ÇéÕñçÅ ÔËÍ ÒÇåÀ° ÿå
ÜéÅ ÔÇð êÌÆÇå ÔË ç¶ÇÖ çðù ÁØÅòËÍÍ ÓÇÂÃ ç¶ Á³çð
ÇÜÔóÅ ÇêÁÅð çÅ ê¼Ö çÇÃÁÅ ÔË À°Ô ÇÖ¼Ú Ã¿å ç¶
Á³çð Ô¹¿çÆ ÔËÍ Üç åÕ êÌíÈ ÇîñçÅ éÔÄ À°ç¯º åÕ
ÚËé éÔÄ ñËºç¶ ÇÕÀ°ºÇÕ -
ÃÆé¶ ÇÖ¼Ú ÇÜé·» é¶ ÖÅèÆ úÔ Õð ÁðÅî éÔÄ ìÇÔ¿ç¶Í
ÇéÔ¹¿ òÅñ¶ éËä» ÕÆ éÄçð úÔ Ççé¶ ðÅå ê¶ òÇÔ¿ç¶Í
ÇÂÕ¯ ñ×é ñ×Æ ñÂÆ Ü»çÆ ÔË à¯ð Áé§å À°é·» çÆ
òÃñ¯º À°ð¶ î¹ÕÅî é Õ¯ÂÆ Ã¯ ÚÅñ ê¶ Çéå ðÇÔ¿ç¶Í
âÅ. íÅÂÆ òÆð ÇÃ¿Ø ÜÆ
ÇîñÅê 寺 À°ð¶ À°é·» çÅ Õ¯ÂÆ òÆ ÇàÕÅäÅ éÔÄ Ô¹¿çÅÍ
Õ¯ÂÆ ÁÅÇä ÇîñÅòË î¶ðÅ êÌÆåî¹ ÇêÁÅðÅ
ÔÀ° Çåù êÇÔ ÁÅê¹ ò¶ÚÅÂƨ ê³éÅ - GEG
Õ¯ÂÆ ÇîñÅÀ°ä òÅñÅ Çîñ ÜÅò¶ å» î˺ À°Ã ù
ÁÅêäÅ åé ò¶Ú ç¶ò», ìËÁ Õð ÇçÁ», î˺ À°Ã çÅ
×¹ñÅî ìä ÜÅò»Í
î¹ñ ÖðÆçÆ ñÅñŠׯñÅ î¶ðÅ éÅÀ° ÃíÅ×Ũ
×¹ð ÕÆ ìÚéÆ ÔÅÇà ÇìÕÅéÅ ÇÜå° ñÅÇÂÁÅ Çåå° ñÅ×Ũ
å¶ð¶ ñÅñ¶ ÇÕÁÅ Úå°ðÅÂƨ
ÃÅÇÔì ÕÅ Ô¹Õî¹ é ÕðäÅ ÜÅÂƨ ê³éÅ - IIA
î¹ðçŠԯǠî¹ðÆç é ×ñÆ Ô¯òäÅÍ
ÃÅìð¹ ÇÃçÇÕ ÃÔÆç¹ íðî íÀ° Ö¯òäÅÍ
ׯñÅ î¹ñ ÖðÆç¹ ÕÅð¶ ܯòäÅÍ
éÅ Çåù í¹Ö é éÆç éÅ ÖÅäŠïòäÅÍ
êÆÔÇä ԯǠÜçÆç êÅäÆ ã¯òäÅÍ
êÖ¶ çÆ åÅ×Æç ê× îÇñ è¯òäÅÍ
öòÕ Ô¯Ç ÿÜÆç¹ é ÔÃä ð¯òäÅÍ
çð çðò¶Ã ðÃÆç¹ Çêðî ðà í¯òäÅÍ
Ú¿ç î¹îÅðÖ ÂÆç ê¹× Öñ¯òäÅÍ
íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ, òÅð C/AH
ÚÅð ×¼ñ» Ôé ×¹ñÅî çÆÁ», ÇÜÔóÅ ÇòÇÕÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔË À°Ã ù éÅ éÄç ÔË, éÅ í¹¼Ö ÔË, éÅ ÖÅä
çÆ êÌòÅÔ ÔË, éŠýä çÆ êÌòÅÔ ÔË Ôð òÕå ñ¯ÚçÅ
ÔË ÇÕ î˺ ÁÅêä¶ îÅñÕ ç¶ òÅÃå¶ Õ¿î ÁÅ ÜÅò»Í
îÔÅðÅÜ ÕÇÔä ñ¼×¶, ÒÒîðçÅÇéÁ»! ÁÕÅñ ê¹ðÖ
çÆ ð÷Å ÔË ÇÕ ÁÅê» ÇÂà êÅö Ú¼ ñ ƶ Í ÓÓ îðçÅéÅ
ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ, ÒÒîÔÅðÅÜ! å°ÃÄ ÁÅÃÅî òÆ ÜÅ ÁŶ,
À°æ¶ íÈîƶ ù ÁÅê é¶ ô¹è îå ç¶ Õ¶ ×¹ðî¹Ö êçòÆ
å¶ êÔ¹¿ÚÅ ÇçåÅ, é±ðôÅÔ ÜÅçÈ×ðéÆ ù ÁÅê é¶ ô¹í
îå ç¶ Õ¶ ×¹ðî¹Ö êç çÆ êçòÆ êÌÅêå ÕðòÅ ÇçåÆÍ
49
îÔÅðÅÜ! êÇÔñ» å» ÁÅê» Úó·ç¶ òñ ù Ü»ç¶ ÃÆ,
ÁÅê ù ÇÕ¿éÅ ÇÚð Ô¯ Ç×ÁÅ Ãëð ÕðÇçÁ» ù, î˺
ç¶ÖçÅ ðÇÔ¿çÅ Ô» ÇÕ Ô¹ä ÁÅê ÇÕèð ù ÜÅ ðÔ¶ Ô¯Í
Üç 寺 ÁÅê» åñò¿âÆ å¯º Ú¼ñ¶ Ô», Úó·ç¶ òñ ÔÆ ÜÅ
ðÔ¶ Ô» ÇÜÔó¶ êÅÇÃúº ÃÈðÜ Úó·çÅ ÔËÍ Ô¹ä îÔÅðÅÜ
ÁÅê é¶ ëðÕ êÅÇÂÁÅ, ÁÅê» ÇÕ¿ÇéÁ» Ççé» å¯º ç¼Öä
òñ ù å°ð¶ ÜÅ ðÔ¶ Ô»Í îÔÅðÅÜ ÇÂÔ Ã¿ÃÅð ÇÕ¿éÅ Õ°
¦îÅ Ú½óÅ ÔË?ÓÓ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒîðçÅÇéÁÅ!
Ô¹ä ÁÅê» ÇìñÕ°ñ Ãçð ç¶ é¶ó¶ Úñ¶ ÜÅäÅ ÔËÍ À°Ã
寺 Á¼×¶ ìóÅ ÇòôÅñ Ãçð ÔË Áå¶ ÇòÚ èðåÆÁ» òÆ
ÔéÍÓÓ Ü¶ ÇÂÕ êÅö ÔÆ Ú¼ñƶ å» Úñç¶ ÜÅú, î¹ó
Õ¶ À°æ¶ ÔÆ ÁÅ Ü»ç¶ Ô» ÇÜ毺 Ú¼ñ¶ ÃÆÍ ç¶Ö îðçÅÇéÁÅ!
ÃÈðÜ ×¯ñ ÔË, Ú¿çðîŠׯñ ÔË, ܯ ×ÌÇÔ ÇçÃç¶ Ôé ÇÂÔ
íÆ ÃÅð¶ ׯñ Ôé, èðåÆ íÆ ×¯ñ ÔË ÇÂÔ Ãí Çéïîì¼è
ÿå¯Ö ÇòÚ Ôé, Úñç¶ ÔÆ ðÇÔ¿ç¶ Ôé, Õç¶ çî éÔÄ
ñËºç¶ ÁÅðÅî éÔÄ Õðç¶Í ÒÕ¯Ô Õð¯óÆ Úñå é Á³åÓ
ÁÜÆì ñÆñÅ ÔË êÅðìÌÔî çÆÍ Ãí ÚÅñ ê¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ
Ü篺 ÁÅêä¶ êËçÅ Õðé òÅñ¶ éÅñ Áí¶ç Ô¯ ÜÅä Çëð
À°Ã çÅ ÔÆ ðÈê ìä Ü»ç¶ Ôé, ÇÂÔ Ã¿ÃÅð çÆ
À°åêåÆ úÁ³ÕÅð ðÈêÆ ôìç 寺 Ô¯ÂÆ ÔËÍ ÇÜò¶º -
úÁ³ÕÅÇð ìÌÔîÅ À°åêÇå¨
úÁ³ÕÅð¹ ÕÆÁÅ ÇÜÇé ÇÚÇå¨
úÁ³ÕÅÇð ÃËñ Ü¹× í¶¨
úÁ³ÕÅÇð ì¶ç Çéð ê³éÅ - IC@
ÃÅðÅ êÃÅðŠ¶տÕÅð ÜÆ ç¶ ôìç ðÈêÆ úÁ³ÕÅð
寺 Ô¹¿çÅ ÔË À°Ã¶ ÇòÚ ÔÆ ÃîÅÁ Ü»çÅ ÔËÍ Ã¯ ÇÂÔ
ñÆñÅ ÔË Â¶Õ¿ÕÅð ÜÆ çÆ îðçÅÇéÁÅÍ ÇÂà ¶տÕÅð çÅ
Ô¹Õî ìÔ¹å âÅÔãÅ ÔËÍ Ãí Õ°Þ Ô¹Õî ÇòÚ ÔÆ Ô¯ ÇðÔÅ
ÔË ÁÅê» íÆ Ô¹Õî ÇòÚ ÔÆ Úñ ðÔ¶ Ô»Í ÇÕæ¶ ê¹ÜäÅ
ÔË, ÇÂÔ Çéð¿ÕÅð ÜÆ ù êåÅ ÔËÍ Â¶Õ¿ÕÅð ÇÜæ¶ ÇñÜÅ
ðÔ¶ Ôé, ÁÅê» ÜÅ ðÔ¶ Ô»Í ðÈÔ» ¶տÕÅð ÜÆ ç¶ ÇîñÅê
çÆ ñ¯Ú» ðÖÇçÁ» íÆ ÇÕö ÇÕéÅð¶ éÔÄ ê¹¼Ü ðÔÆÁ»,
ìÔ¹å í¹ñ» êË ðÔÆÁ» Ôé, êÇðòÅðÕ î¯Ô, îÅÇÂÕ î¯Ô
ÁÅÇç ÇÂÔ í¹¼ñ» Ôé ܯ ¶տÕÅð ÜÆ é¶ ÁÅêä¶ ðÅÔÄ
çÈð ÕðÅÀ°äÆÁ» ÔéÍ
ÕÇÔä ñ¼ Ç ×ÁÅ, ÒÒîÔÅðÅÜ! ÁÅê çÆ ð÷Å ÔË
ÇÜèð òÆ ÚñäÅ ÔË Úñ¯ÍÓÓ
ÒÒîðçÅÇéÁÅ! ç¯ ðÈÔ» ÇìðÔ¯º ç¶ ÇòÚ ×¹ñåÅé
Ô¯  ÆÁ» åóë ðÔÆÁ» Ôé Áå¶ ìÅð-ìÅð êÌ í È êÅÃ
ÁðçÅû Õð ðÔÆÁ» ÔéÍ À°é·» ç¶ é¶åð» ÓÚ¯º Üñ
Ü»çÅ Ô¯ÇÂÁÅ æ¿ÇîÁÅ éÔÄ Ü»çÅ, À°Ô üڶ ÜÇ×ÁÅÃÈ
ÔéÍ À°Ô ç°éÆÁ» çÆ Õ¯ÂÆ ÚÆ÷ éÔÄ î³×ç¶ Õ¶òñ
çðôé» ù î³×ç¶ ÔéÍ Úñ îðçÅÇéÁ» ÁÅê» À°é·»
êÅà ÜÅäÅ ÔË, Ô¹Õî ÔË êÌíÈ çÅÍ
ÒÒîÔÅðÅÜ! ÇÜèð ÁÅê ñÂÆ ÜÅ ðÔ¶ Ô¯, À°Ã êÅö
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
å°ðÕ (î¹ÃñîÅé) å» Õ¯ÂÆ ÔË éÔÄ îðçÅÇéÁÅ! ÇÂé·»
ñ¯Õ» ù Ü篺 êåÅ ñ׶×Å ÇÕ ÇÂÔ î¹ÃñîÅé ÔË, ãÅâÆ
ÔË, å¶ðÅ Ãí ÃÇåÕÅð Õðé׶ Õ¯ÂÆ òÆ ÇåzÃÕÅð éÔÄ
Õð¶×ÅÍÓÓ Úñç¶ Úñç¶ îÔÅðÅÜ ìÔ¹å çÈð ÇéÕñ ׶
Áå¶ ÇÚàÅ×»× ôÇÔð ç¶ é¶ó¶ ÁÅ ×Â¶Í ìÅÔð Çå¿é ÚÅð
îÆñ å¶ ÁÅê é¶ Ã¯ÔäÅ æ» ç¶ÇÖÁÅ å¶ îðçÅé¶ ù ÇÕÔÅ
ÇÕ ÇÂÔ æ» ÁÅêä¶ ÁÅÃä ñÅÀ°ä ñÂÆ áÆÕ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ
ÇÂÕ»å ÔË, ðÃåÅ Õ¯ÂÆ é¶ó¶ éÔÄ ÔË Áå¶ Üñ çÆ Ãð¯å
Õ¯ñ¯º çÆ ¦Ø ðÔÆ ÔË, ÁÅê» ù ÇÂôéÅé Õðé òÅÃå¶
ÁÅðÅî ðÔ¶×ÅÍ Çéð¿ÕÅð çÆ ÁÅÇ×ÁÅ ÔË ÇÕ ÁÅê» ÇÂæ¶
ÔÆ ìËáÆÂ¶Í å±¿ ÜÅÔ, ÜÅ Õ¶ Üñ êÅäÆ ÛÕ ÁÅ, Õ¯ÂÆ
ê̶îÆ òÅÇÔ×¹ðÈ çÅ ÇêÁÅðÅ åËù êÌôÅç êÅäÆ ç¶ ç¶ò¶×ÅÍ
íÅÂÆ ìÅñÅ å¶ î˺ ÇÂÃ æ» å¶ ìËᶠԻ, 屿 ÇÂæ¶ ÔÆ ÁÅ
ÜÅòÄÍ îðçÅéÅ ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË å¶ À°æ¶ êÔ¹¿Ú Õ¶ À°æ¯º
çÅ òðåÅðÅ ç¶ÖçÅ ÔË å» ÔËðÅé Ô¯ Ü»çÅ ÔË ÇÕ Õ¯ÂÆ
ÇÃ¼è¶ îÈ¿Ô ×¼ñ ÔÆ éÔÄ ÕðçÅ, À°ò¶º ÇÜò¶º í¹¼ÖÅ ÔÆ
òÅêà ÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ ê¹Ûä ñ¼×¶,
ÒÒîðçÅÇéÁÅ! ÕÆ ×¼ñ?ÓÓ
üڶ êÅåôÅÔ! úÔÆ ×¼ñ Ô¯ÂÆ, ÁËæ¶ å» å¹ðÕ çÅ
ÜÅîÅ ç¶Ö Õ¶ éëðå Õðç¶ é¶, À°Ã ù ç¶äÅ å» ÕÆ
ÔË , À° à éÅñ ×¼ ñ ÕðéÆ òÆ ÜÅÇÂ÷ éÔÄ ÃîÞç¶ Í
îÔÅðÅÜ ÁÅê ÇÕÔ¯ ÇÜÔ¶ ç¶ô ÇòÚ ÁÅ ìËá¶, ÁÅê é¶
òÆ êÌôÅçÅ éÔÄ ÛÇÕÁÅ, íÅÂÆ ìÅñÅ ÜÆ é¶ òÆ éÔÄ
ÛÇÕÁÅÍ î˺ å» ÇÂà åð·» ÕðçÅ Ô¹¿çÅ Ô» ÇÕ êÇÔñ»
î˺ ÁÅê êÌôÅçÅ ÛÇÕÁÅ ÕðçÅ Ô» ë¶ð å°ÔÅⶠòÅÃå¶
òÆ ñË Õ¶ ÁÅÀ° º çÅ Ô»Í ÇÂæ¶ å» Õ¯ Â Æ êÅäÆ ê¹ Û ä
òÅñÅ òÆ éÔÄ é÷ð ÁÅÀ°ºçÅÍ êÅåôÅÔ! ÁÅê ÁËö æ»
ìËᶠԯ ÇÕ ÇÜæ¶ Õ¯ÂÆ é¶ó¶ ðÃåÅ òÆ éÔÄ ÔËÍÓÓ
îÔÅðÅÜ ÕÇÔä ñ¼×¶, ÒÒîðçÅÇéÁÅ! À°çÅà éÅ Ô¯,
ÇÂà åð·» Õð, ÇÂæ¶ ÇÂÕ ê̶îÆ íÅÂÆ Þ¿âÅ ÔË Ü¯ êÌíÈ
çÅ ÇêÁÅðÅ ÔË Áå¶ À°Ã ç¶ ÇêåÅ çÅ éÅÀ°º êÅÖð ÔËÍ
屿 ÇÂÔ ÕÇÔ Õ¶ ê¹Û ñòÄ ÇÕ êÅÖð çÅ ê¹¼åð íÅÂÆ
Þ¿âÅ ÇÕæ¶ ðÇÔ¿çÅ ÔË? À°Ô åËù êÌôÅçÅ òÆ ÛÕÅ ç¶ò¶×Å
Áå¶ ÇÜà տî òÅÃå¶ ÁÃÄ ÁŶ Ô», Çéð¿ÕÅð À°Ô òÆ
ÕÅðÜ ÇÃð¶ Úó·Å ç¶ò¶×ÅÍ ÜÅÔ, 屿 ì¶ÖàÕÅ Ô¯ Õ¶ À°æ¶
ÚÇñÁÅ ÜÅÔÍÓÓ
îðçÅéÅ ë¶ ð ÚÇñÁÅ Ü»çÅ ÔË , À° æ ¶ êÔ¹ ¿ Ú Õ¶
íÅÂÆ Þ¿â¶ çÆ ê¹¼Û ÕðçÅ ÔË ÇÕ î˺ À°Ã ù ÇîñäÅ ÔËÍ
À°Ô ìÅãÆ ÔË, åðÖÅä çÅ Õ³î ÕðçÅ ÔË, òÅä òàçÅ
ÔË, ÇîÔéåÆ ÔË, î³Ü¶ ìäÅÀ°ºçÅ ÔË Áå¶ ì¹ä Õ¶ Çç¿çÅ
ÔËÍ À°Ã çÆ ×¼ñ Õ¯ÂÆ ÇèÁÅé éÅñ ùäçÅ ÔË, Õ¯ÂÆ
éÔÄ òÆ Ã¹äçÅÍ ÁËé¶ ù ÇÂÕ ìÔ¹å ÁîÆð ÇÕÃî çÅ
ì¿çÅ ÇÜÃ ç¶ ÇÚÔð¶ å¶ î¹ÃÕðÅÔà ÔË, Á¼Ö» Ô¿ÃÈ Ô¿ÃÈ
ÕðçÆÁ» é¶, ç¶Ö Õ¶ ÇÖ¼Ú ê˺çÆ ÔË, ÇñìÅà ÃÅðÅ ÁîÆðÆ
ÔË, ð¶ôî ç¶ òÃåð êÇÔé¶ Ô¯Â¶ é¶, ÁÅêä¶ Øð ç¶ Õ¿î
Ö¶åÆìÅóÆ òÅÃå¶ Õ°Þ éÅñ ÕÅî¶ ñÂÆ Ü»çÅ ÔËÍ À°Ã
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
50
ù ò¶Ö Õ¶ îðçÅé¶ é¶ ÃÇå ÕðåÅð çÅ ÁòÅ÷Å ÇçåÅ
å¶ À°Ô òÆ ÇÂÕ éò» ÁòÅ÷Šùä Õ¶ áÇÔð Ç×ÁÅÍ
ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ, ÒÒê¹ðÖÅ! 屿 êðç¶ÃÆ ñ×ç˺, ì¯ñÆ òÆ
ô¹è ÃîÞ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÆ, ç¼Ã î˺ å¶ðÆ Õ¯ÂÆ Ã¶òÅ Õð
ÃÕçÅ Ô»ÍÓÓ îðçÅéÅ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ, ÒÒÔ¶ íñ¶ ê¹ðô!
òÅÇÔ×¹ ð È å¶ ð ¶ å¶ Ç´êÅ Õð¶ , åË ù ô»åÆ ç¶ ò ¶ åË ù
ÁÅêäÅ ÇêÁÅð ìÖô¶Í î˺ íÅÂÆ Þ¿â¶ ù ñ¼í ÇðÔÅ Ô»
Õ¯ÂÆ áÆÕ åð·» éÅñ îËù ðÅÔ éÔÄ çÃçÅ ÇÕÀ°ºÇÕ î˺
ôÇÔð ÇòÚ êÇÔñÆ òÅðÆ ÁÅÇÂÁ» Ô» îËù êåÅ éÔÄ
ÔËÍ À°Ã ò¶ñ¶ À°Ô é½Õð» ù ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ å°ÃÄ
Ú¼ñ¯ î˺ ÇÂé·» ù íÅÂÆ Þ¿â¶ ç¶ Øð êÔ¹¿ÚÅ Õ¶ Û¶åÆ ÔÆ
å°ÔÅⶠկñ êÔ¹¿Ú ÇðÔÅ Ô», å°ÃÄ Úñ Õ¶ Õ¿î ô¹ðÈ Õð¯Í
À° Ô îðçÅé¶ ç¶ éÅñ å° ð Ç×ÁÅ, ÕÇÔä ñ¼ Ç ×ÁÅ,
ÒÒíÅÂÆ îðçÅÇéÁÅ! ÇÂÔ ç¼Ã¯ ÇÕ å°ÃÄ ÇÜÔóÅ ÁòÅ÷Å
ÇçåÅ, ÜËÕÅðÅ ì¹ñÅÇÂÁÅ ÒÃÇå ÕðåÅðÓ çÅ ÇÂÔ ÇÕÃ
îÔ»ê¹ðô 寺 ùÇäÁÅ ÔË Áå¶ ÇÕà îÔ»ê¹ðô çÅ ÔË?
îðçÅé¶ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒ×¹ðî¹Ö ÇêÁÅÇðÁÅ! ÇÂÔ ÁòÅ÷Å ×¹ðÈ
éÅéÕ êÅåôÅÔ çÅ ÔËÍ Üç òÆ ÁÃÄ ÇÂÕ çÈܶ ù
Çîñç¶ Ô» å» ÃÇå ÕðåÅð ÕÇÔ Õ¶ Çîñç¶ Ô»Í ×¹ðÈ
éÅéÕ ÜÆ Ã¿ à Åð çÅ À° è Åð Õðç¶ Õðç¶ Á¼ Ü ÇÂÃ
é×ð ç¶ ìÅÔð ÁÅ Õ¶ ìËᶠÔéÍÓÓ À°Ô ê̶îÆ ÕÇÔä ñ¼×Å
ÇÕ ÇÂÔ ×¹ðÈ éÅéÕ úÔÆ å» éÔÄ ÇÜé·» é¶ é±ðôÅÔ
çÅ Õ°ëð×ó· å¯ÇóÁÅ å¶ ç¹éÆÁ» ù ô»åÆ ÇçåÆ ÔËÍ
ÇÜé·» é¶ ÁÅÃÅî ÇòÚ å¿åðÆÁ» ù ÇÜÔó¶ îé°¼Ö» çÆÁ»
ìñÆÁ» Çç¿ç¶ ÃÆ, À°é·» ù ÔàÅ Õ¶ ÇÃ¼è¶ ðÃå¶ êÅÇÂÁÅ
ÔËÍ îðçÅé¶ é¶ ÇÕÔÅ, Ô»Í À°Ô ê̶îÆ ÇÂÕ Çî³à òÅÃå¶
Ú¹ ê Õð Ç×ÁÅ å¶ ÁÅêä¶ Á³ ç ð ÔÆ Á¿ ç ð ÁðçÅÃ
ÕðçÅ ÔË ÇÕ Ô¶ êÌíÈ! ÇÕå¶ å±¿ ÃÅâÆÁ» ÁðçÅû ùä
Õ¶ ×¹ðÈ éÅéÕ ù ÃÅⶠòÅÃå¶ å» éÔÄ í¶ÇÜÁÅ? Ç¿é¶
ù ޿ⶠìÅãÆ çÅ Øð ÁÅ Ç×ÁÅ, çðòÅ÷Å ÖóÕÅÇÂÁÅ
å¶ íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶ çðòÅ÷Å Ö¯Çñ·ÁÅ, ÇÂÔ Ç¿çðÃËé, ÇÂÃ
àÅêÈ ç¶ ðÅܶ ùèðÃËé çÅ íÅäÜÅ ÃÆ, À°Ô ÁåÆ ÁîÆð
ÃÆ å¶ ÇÂèð íÅÂÆ Þ¿âÅ ×ðÆì ÃÆ êð ðÈÔÅéÆ å½ð å¶
ÁÅêà ÇòÚ ÇîåðåÅ ÃÆÍ Ç¿çðÃËé é¶ íÅÂÆ îðçÅé¶
çÅ êðÆÚÅ ÇçåÅ å¶ ÇÕÔÅ, ÇÂÔ å°ÔÅù Çîñä òÅÃå¶
ÁŶ é¶ å¶ îËù ÷ðÈðÆ Õ¿î ÔË, îËù ÇÂÜÅ÷å ÇçúÍ Ü¶Õð
î¶ðÆ ñ¯ó êÂÆ å» îËù ì¹ñÅ ÇñúÍ íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶ ç¶ÇÖÁÅ
ÇÕ ÇÂÔ êÌç¶ÃÆ ÇÜÃ ç¶ òÃåð òÆ Ô¯ð åð·» ç¶ é¶,
ðÇÔå ìÇÔå òÆ Çí¿é ÔË Áå¶ ÃðÆð çÆ âÆñ â½ñ òÆ
ò¼ â Æ ÔË Í ÇêÁÅð éÅñ ÁÅçð ÇçåÅ, ìË á ä òÅÃå¶
ÁÅÃä ÇçåÅ, ÜÆÀ° ÁÅÇÂÁ» ÇÕÔÅ å¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
è¿éíÅ× ÁÅê é¶ çðôé Ççå¶Í ç¼Ã¯! ÁÅê çÅ î¶ð¶ åÕ
ÇÕà åð·» ÁÅÀ°äÅ Ô¯ÇÂÁÅ, î˺ ÁÅê çÆ ÕÆ Ã¶òÅ Õð
ÃÕçÅ Ô»? íÅÂÆ îðçÅé¶ é¶ çÇÃÁÅ ÇÕ íÅÂÆ Þ¿âÅ
ÜÆ! îËù ÁÅê ç¶ êÅà ׹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ é¶ í¶ÇÜÁÅ
ÔËÍ À°é·» ù å» Õ¯ÂÆ ×ð÷ éÔÄ Ô¹¿çÆ êð îËù Ô¹¿çÆ
ÔËÍ À°é·» ù å» Õ¯ÂÆ í¹¼Ö éÔÄ ñ×çÆÍ ÕÂÆ ê̶îÆÁ»
ù ôÅÇÂç ÇÂÔ ô¿ÕÅ Ü» ÇÖÁÅñ ÁÅò¶×Å ÇÕ îÔÅðÅÜ
çÅ ÇîÔçÅ ÖðÅì ÃÆ, ôÅÇÂç å» í¹¼Ö éÔÄ ÃÆ ñ×çÆÍ
ÇÂà åð·» çÆ ×¼ñ éÔÄ ÔËÍ ÇÂÕ ÇüèÆ Ô¹¿çÆ ÔË À°Ã ç¶
ÇòÚ ÁÅçîÆ Çìé» ÖÅä êÆä 寺 ìÔ¹å ÇÚð ðÇÔ ÃÕçÅ
ÔË, Õ°Þ ÖÅä êÆä çÆ ñ¯ó éÔÄ ê˺çÆÍ ÁÅçîÆ ÁÅêä¶
ÁÅê ÔÆ Õ°çðåÆ å½ð å¶ ÔÆ ð¼ÇÜÁÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ Ã¯
îðçÅéÅ ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ ÇÕ îËù å» íÅÂÆ Þ¿âÅ í¹¼Ö
ñ×çÆ ÔËÍ À°Ã é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒíÅÂÆ îðçÅéÅ! å°ÃÄ îËù
ÜÅäç¶ Ô¯?ÓÓ ÇÂÃ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ î˺ å» éÔÄ ÜÅäçÅ êð
î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ é¶ çÇÃÁÅ ÇÕ íÅÂÆ êÅÖð çÅ ñóÕÅ
íÅÂÆ Þ¿âÅ ÔË À°é·» é¶ ÔÆ îËù ÁÅê ç¶ êÅà í¶ÇÜÁÅ
ÔËÍ À°Ô å°ÔÅù Ô¹ä íÆ ÜÅäç¶ é¶ êÇÔñ¶ Üéî ÇòÚ
òÆ å°ÔÅù ÜÅäç¶ ÃÆÍ À°Ã é¶ ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ íÅÂÆ
îðçÅéÅ! À°é·» çÅ ÁËæ¶ ÇÕò¶º ÁÅÀ°äÅ Ô¯ÇÂÁÅ? îðçÅé¶
é¶ À°åð ÇçåÅ, ÇÜæ¶-ÇÜæ¶ òÆ ðÈÔ» ê°¼× éÔÄ ÃÕÆÁ»,
ìÅð-ìÅð ÁÅ Õ¶ ÇòÚÕÅ𯺠î¯óÅ Ö»çÆÁ» é¶, ë¶ð Ú½ðÅÃÆ
ÇòÚ ÚñÆÁ» Ü»çÆÁ» é¶, ÁÅÖðÆ ê¹ÁÅÇ¿à å¶ ÁÅ Õ¶
¦Ø éÔÄ ÃÕçÆÁ», À°Ô å» À°é·» ù åÅðç¶ Çëðç¶ Ôé
Áå¶ À°é·» çÆ ìç½ñå ì¶Á³å ÿÃÅð åð Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜÃ
çÅ À°èÅð Õð Çç¿ç¶ é¶, À°Ã ù éÅî çÆ ÁËÃÆ ÕäÆ
ìÖôç¶ é¶ ÇÕ î¹ó Õ¶ î¹ÕçÆ ÔË éÔÄ -
ÖÅòÇÔ ÖðÚÇÔ ðÇñ ÇîÇñ íÅÂƨ
å¯Çà é ÁÅòË òèç¯ ÜÅÂƨ ê³éÅ - AHF
è¿éíÅ×! ÇÂÔ À°ÔÆ ×¹ðÈ éÅéÕ ÜÆ é¶ ÇÜé·» é¶
é±ðôÅÔ ù ùî¼å ÇçåÆ ÔËÍ îðçÅéÅ ÜÆ ÕÇÔä ñ¼×¶ Ô»,
À°ÔÆ é¶ Ã¿ÃÅð çÅ À°èÅð Õð ðÔ¶ é¶Í íÅÂÆ îðçÅéÅ
ÜÆ! î¶ð¶ òÅÃå¶ ÕÆ Ô¹Õî ÔË? îðçÅé¶ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ ÇÂÕ
å» å°ÔÅù À°é·» é¶ ì¹ñÅÇÂÁÅ ÔË, çÈÜÅ ÇÂÔ ÔË ÇÕ ÁÃÄ
Ãëð 寺 ÁŶ Ô»Í ÃÅÇðÁ» é¶ êÌôÅçÅ ÛÕäÅ ÔËÍ À°Ã
ò¶ñ¶ íÅÂÆ Þ¿âÅ ÜÆ é¶ ê³Ü üå ì¿ÇçÁ» çÅ êÌôÅç
ÇåÁÅð Õðé ñÂÆ ÕÇÔ ÇçåÅ å¶ íÅÂÆ îðçÅéÅ ù
ÕÇÔä ñ¼×¶, îËù Õ°Þ Ô¯ð ç¼Ã¯ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ìÅð¶
ÇÕ À°Ô îËù ÇÕò¶º ÜÅäç¶ Ôé? îðçÅé¶ é¶ ÇÕÔÅ ÇÕ
íÅÂÆ Þ¿âÅ! ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ å°ÔÅâÆ êÌÆå ù òÆ
ÜÅäç¶ é¶ Áå¶ ÇÂÔ òÆ ÜÅäç¶ Ôé ÇÕ å°ÔÅⶠÁ³çð
êÌî¶ôð çÆ ÇÕ¼âÆ ñ¯ÚÅ ñ¼×Æ Ô¯ÂÆ ÔËÍ î¶ð¶ êÅåôÅÔ çÅ
ܯ ðÃåÅ ÔË À°Ô Ôáï¯× çÅ éÔÄ Áå¶ ðÅÜï¯× ÇòÚ
À°Ô ÇîÔéå éÔÄ ÕðÅÀ°ºç¶ ÇÕÀ°ºÇÕ Õñܹ¼× çÅ Ãî»
ÁÅ Ç×ÁÅÍ êÌÅäÅïÅî ç¶ éÅñ í¹Ü¿×Å éÅóÆ çÅ îÈ¿Ô
Ö¯ ñ · ä Å ë¶ ð Õ° ¿ â ñéÆ Ü×ÅÀ° ä Æ Ü¯ ÇÕ ÃðÆð ÇòÚ
Áñ½ÇÕÕ çÆ ôÕåÆ ÔËÍ ë¶ð À°Ã çÆ ÃÔÆ òð寺 ÕðÕ¶,
ðÆó çÆ Ô¼âÆ ç¶ ÇÃð å¶ Ü¯ îÈñèÅð Ú¼Õð ÔË, ÕÅîÕ°¿âñ
ç¶ ÇòÚ ÃòÅÇèôàÅé Ú¼Õð, éÅíÆ ç¶ ÇòÚ îäÆêÈðÕ
Ú¼Õð, ÇÜæ¶ Õ½âÆ ÔË ÇÔðçÅ ÔË À°æ¶ Çòô¹è Ú¼Õð, ÇÜÃ
æ» å¶ ×ðçé ç¶ ÇòÚ Õ¿á ÔË À°æ¶ ÁéÅÔå Ú¼Õð,
ÇÜæ¶ ç¯ò¶º Á¼Ö» å¶ é¼Õ çÆ Üó· ÔË ÇÂÃ æ» ç¶ À°å¶
ÁÅÇ×ÁÅ Ú¼Õð, À°å¶ ë¶ð ÇåzÕ°àÆ ÔË, ë¶ð ÃÔ¿ÃðÅðçñ
51
çÅ î³âñ ÔË, ë¶ð çÃò» ç¹ÁÅð ÔËÍ íÅÂÆ Þ¿âÅ! Ç×ÌÔÃåÆ
ñ¯Õ» 寺 éÅ ÇÂÔ ÃÅèé Ô¯ ÃÕç¶ Ôé å¶ éÅ ÔÆ ÇÂÔ
¦Ø ÃÕç¶ ÔéÍ î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ çÅ ÃÇÔÜ îÅð× ÔËÍ À°Ô
ùðÇå ù ôìç éÅñ ܯóé çÆ Ç´ÁÅ çÃç¶ ÔéÍ À°é·»
çŠܯ ÁÅç¶ô ÔË ÇÕ Ã¹ðÇå ÇÂà ÇòÚ ÁÃñÆ ÚÆ÷ ÔËÍ
Ô¯ð ÇÜÔó¶ ÁÇíÁÅà êÌËÕàÆÕñ Õðé¶ Ôé ÇÜò¶º ÇÕ
Ú¼Õð ò¶èä¶ Ôé, ÇéÀ°ñÆ, ìÃåÆ, è¯åÆ, ÕêÅñÆ, íÅáÆ,
åÌÅàÕ Õðé ç¶ Ü¯ ÃÅèé Õðç¶ Ôé, ÇÂÔ Ö¶Úñ ÕðéÆ
ÔË, ÇÂÔ Ôð ì¿çÅ éÔÄ Õð ÃÕçÅ, Õ¯ÂÆ Õ¯ÂÆ ÔË ÇÜÔóÅ
ÇÂà ÇòÚ ÇÃð¶ Úó· ÜÅò¶Í
Á¼ÜÕñ· Õñï°× ç¶ Ã ÇòÚ Ü¯ êÇÔñÆ ÁÇå
÷ðÈðÆ ÚÆ÷ ÔË, À°Ô ÔË Çéïîå ìÌÔîÚðÆÁÅ, ÇÂÔ ÇÕö
ÇòÚ éÔÄ ÔËÍ Ö¹ðÅÕ ìçñ ×ÂÆ, ÇòÚÅð ìçñ ׶,
î¶ñ ÇîñÅê ìçñ ׶, ÇÂà ÇòÚ Õ¯ÂÆ òÆ ì¿çÅ ÃÇæð
éÔÄ ðÇÔ ÃÕçÅÍ ÃðÆð çÆ Ü¯ òÆð÷ ôÕåÆ ÔË À°Ô
ÇÂÔ ÁÅêä¶ Ô¼æ» éÅñ ÖðÅì Õð ÇðÔÅ ÔË, ÇÂà ÕðÕ¶
ÇÂÔ ×ÌÇÔÃåÆ îåÔÆä¶ Ô¯ä ÕðÕ¶, ÃðÆð çÆ Ã¿íÅñ éÅ
Ô¯ä ÕðÕ¶ ÇÂÔ ÇÂé·» ðÃÇåÁ» å¶ éÔÄ Úñ ÃÕç¶Í
íÅÂÆ îðçÅéÅ! ÃÅèÈ å» ÇÂ涶 ìÔ¹å ÁÅÀ°ºç¶ Ôé å¶
ÁÜÕñ· òÆ ÇÂæ¶ ÇÂÕ ÃÅèÈ ðÅܶ Ç¿çðÃËé êÅÃ
ÁÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË å¶ À°Ã é¶ ðÅܶ ù ÇêÛ¶ ñÅÇÂÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÃÅèÈ å¿åð ÇòÇçÁÅ çÅ ÜÅä± ÔË Áå¶
ðÅܶ ù ÕÇÔ ÇðÔÅ ÔË ÇÕ ÃÅù 屿 Ãî¼×ðÆ ç¶Ô, å¶ð¶
ê¹¼åð Ô¯ ÜÅò¶×Å, ðÅܶ ù À°ñචðÃå¶ êÅ ÇðÔÅ ÔËÍ êð
î¶ðÅ ÇÜÔóÅ Çîåð ÔË éÅ, Ç¿çðÃËé ܯ ÁÅê ù î¶ð¶
êÅà ۼâ Õ¶ Ç×ÁÅ ÔË, À°Ô ðÅܶ çÅ íÅäÜÅ ÔË å¶
ÃçÅ ÔÆ ðÅܶ ù ÃÅòèÅé ÕðçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË ÇÕ ç¶ÇÖú
îÅîÅ ÜÆ! ÇÕå¶ è¯ÖÅ éÅ ÖÅ ÜÅÇÂú ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÂÔ ÃÅèÈ
éÔÄ Ãׯº å»åðÆ ÔËÍ Ã¯ íÅÂÆ îðçÅéÅ! ÇÂé·» ×¼ñ»
ÕðÕ¶ ÃÅèÈÁ» 寺 âð ñ×çÅ ÔË, ÃÅù êÌíÈ ç¶ Çîñä
çÆ ñ¯ÚÅ å» ìÔ¹å ÔË êð êÈðÅ ÃÅèÈ ÔÅñ¶ ÇîÇñÁÅ éÔÄ
ÔË Í íÅÂÆ îðçÅéÅ ÕÇÔä ñ¼ × ¶ , ÒÒíÅÂÆ Þ¿ â Å! î¶ ð ¶
ÃÇå×¹ ð È ÜÆ ÁÅçîÆ ç¶ ÜÆòé ù ÇêÁÅð å¯ º Çìé»
êðòÅé éÔÄ Õðç¶ ÇÜà ÇòÚ ÇêÁÅð éÔÄ À° à ù
î¹ðçÅ ÁÅÖç¶ é¶Í À°é·» çÅ ë¹ðîÅé ÁËÃÅ ÔË -
ÁÇå ù¿çð Õ°ñÆé Úå°ð î¹ÇÖ ÇÙÁÅéÆ èéò¿å¨
ÇîðåÕ ÕÔÆÁÇÔ éÅéÕÅ ÇÜÔ êÌÆÇå éÔÆ í×ò¿å¨
ê³éÅ - BEC
î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ ÇêÁÅð éÅñ ÇîñÅÀ°ºç¶ é¶, Ô¼á ÃÅèé»
å¶ ÷¯ð Üìð éÅñ Çîñä çÅ Õ¯ÂÆ òÆ ÃÅèé êÌòÅé éÔÄ
Õðç¶ å¶ éÅ ÔÆ çÃç¶ é¶, Ãׯº ÃÇÔÜ ÃÅèé çÃç¶ é¶Í
êÌíÈ éÅî ÜêäÅ, ÃÇåÃ¿× ÕðéÅ, ×¹ðÈ ç¶ ÁÅç¶ô» å¶
ÁÅêäÅ ÜÆòé ÚñÅÀ°äÅ å¶ ÇêÁÅð ÕðéÅÍ ×¹ðÈ çÅ
ÇêÁÅð å¶ êÌî¶ôð çÅ ÇêÁÅð ÇÂÕ¯ ÚÆ÷ ÔË êð êÇÔñ»
ÇêÁÅð ×¹ðÈ éÅñ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ êÌî¶ôð ù
ÁÃÄ ÜÅäç¶ éÔÄ Ô» êð À°Ô ÇéðÅ ÔÆ ÇêÁÅð ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 Üåz ååz ÇçÃÅ ÇòÃÅ ÇòÊԹǠëËÇñú Áé°ðÅר
ÜÅê¹ ÃÅÇÔì
Üç åÕ ÃÅⶠÃÅî· ä ¶ Õ¯ Â Æ ÚÆ÷ éÅ Ô¯ ò ¶ å»
ÇêÁÅð ÇÕà ù Õð»×¶ å¶ ÇêÁÅð ×¹ðÈ òÜÈç ù ÕÆåÅ
Ü»çÅ ÔË å¶ ×¹ðÈ ÇÕå¶ Ü»çÅ éÔÄ ÔËÍ ÃÅèÿ×å ÜÆ
×¹ðÈ éÅéÕ ÃÅÇÔì å» ÇÕå¶ ×¶ ÔÆ éÔÄÍ Ü¶ ÃÅâÅ
ÇêÁÅð çÅ ð¹Ö ÔË å» ÁÃÄ Ü°ó¶ ðÇÔ¿ç¶ Ô» ܶ éÔÄ ÔË,
å» à¹¼à¶ ðÇÔ¿ç¶ Ô»Í íÅÂÆ Þ¿âÅ! î¶ð¶ ×¹ðÈ, ÇêÁÅð ù,
îÔ¼ååÅ Çç¿ç¶ é¶, ìÅÕÆ Ü¯ å°ÃÄ ×¼ñ ÕÆåÆ ÔË ÇÕ ÃÅèÈ
ñ¼íäÅ î¹ôÕñ ÔË, î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ òÆ ÇÂö åð·» ë¹ðîÅé
Õðç¶ é¶ ÇÕ ÃÅðŠÿÃÅð ×¿ç¶ òÅåÅðòä éÅñ íð
Ç×ÁÅ, ÇÂæ¶ ÇÕö æ» å¶ ÚÅéäÅ éÔÄ ÇðÔÅÍ
ÕÇñ ÕÅåÆ ðÅܶ ÕÃÅÂÆ èðî¹ ê³Ö ÕÇð À°âÇðÁŨ
Õ±ó¹ ÁîÅòà ÃÚ¹ Ú¿çzîÅ çÆÃË éÅÔÆ ÕÔ ÚÇóÁŨ
ÔÀ° íÅÇñ ÇòÕ°¿éÆ Ô¯Âƨ ÁÅè¶ðË ðÅÔ¹ é Õ¯Âƨ
ÇòÇÚ ÔÀ°îË ÕÇð ç¹Ö¹ ð¯Âƨ
ÕÔ¹ éÅéÕ ÇÕÇé ÇìÇè ×Çå Ô¯Âƨ ê³éÅ - ADE
Õñܹ¼× ç¶ ðÅܶ Õ˺ÚÆÁ» ò»× ÜéåÅ ù Õ¼à ðÔ¶
é¶ å¶ ÕñÜ¹× ç¶ ì¿ÇçÁ» ÇòÚ¯º èðî ÇéÕñ Ú¹ÇÕÁÅ
ÔË, éÅ ÇÕö ÓÚ çÇÂÁÅ ÔË, éÅ ÇÖîÅ ÔË, éÅ èÆðÜ
ÔË, éÅ ÃÇå ÔË, éÅ çÅé çÆ ê̶ðéÅ ÔË, éÅ Ã½Ú ÔË,
éÅ ôÆñ ÔË, éŠÿå¯Ö ÔË, éÅ ÁÇÔ¿ÃÅ ÔË Ãׯº ÇÂÕ çÈܶ
çÆ ì¹ÇðÁÅÂÆ Õðç¶ é¶, çÈܶ ù ÔðÅ Õ¶ ÁÅê À°ÚÅ
À°áäÅ ÚÅÔ¹¿ç¶ ÔéÍ ÇÂà ìÅð¶ î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ çÅ òÆ ÇÂÔ¯
ë¹ðîÅé ÔË -
èÅðéÅ - ÃÅð¶ Õ±ó çÅ Ô¯ Ç×ÁÅ òðåÅðÅ,
Ã¼Ú òÅñÅ ÕÅñ êË Ç×ÁÅÍ
ÇêÁÅð¶ ÜÆ, Ã¼Ú òÅñÅ ÕÅñ êË Ç×ÁÅÍ
ÃÅð¶ Õ±ó çÅ Ô¯ Ç×ÁÅ òðåÅðÅ,......Í
ÃÇÚ ÕÅ« Õ±ó° òðÇåÁÅ ÕÇñ ÕÅñÖ ì¶åÅñ¨
ìÆÀ° ìÆÇÜ êÇå ñË ×¶ Áì ÇÕÀ° À°×òË çÅÇñ¨
ê³éÅ - DFH
ÃÚÅÂÆ çÅ, üڶ ÜÆòé çÅ, üڶ ÁÅÚÅð çÅ, üڶ
òÆÚÅð çÅ, ü Ú ¶ Çîñòðåä çÅ ÇìñÕ° ñ ÕÅñ êË
Ç×ÁÅÍ î¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ å» ÁËæ¶ åÕ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ ÇÕ
ÇÜò¶º ê³ÛÆ Ö³í» éÅñ À°â Ü»ç¶ é¶, ÇÂö åð·» èðî
òÆ Ö³í ñÅ Õ¶ À°â Ç×ÁÅÍ Õ±ó çÆ î¼ÇÃÁÅ êË ×ÂÆ,
Ú¿çðîÅ å» ÇÂÕ Ççé òÅÃå¶ Áñ¯ê Ô¹¿çÅ ÔË êð Ô¹ä
å» Ã¿ÃÅð å¶ î¼ÇÃÁÅ çÆ ÕÅñÆ ì¯ñÆ ðÅå êË ×ÂÆ Áå¶
ü Ú çÅ Ú¿ ç ðîÅ é÷ð ÔÆ éÔÄ ÁÅÀ° º çÅÍ ðÅÜÅ òÆ
ÞÈáÅ, êðÜÅ òÆ ÞÈáÆ, ÃÅâÆÁ» ÇîåzåÅÂÆÁ» òÆ
ÞÈáÆÁ», ÃÅâÆÁ» Çðôå¶çÅðÆÁ» òÆ ÞÈáÆÁ», ÃÅðÅ Õ¿î
×ðÜ éÅñ Úñ ÇðÔÅ ÔËÍ ÇÜÔó¶ åÅðé òÅñ¶ ÿå é¶
À°Ô ñ¯íÆ Ôé, À°é·» é¶ êËÃÅ ÕîÅÀ°äÅ î¹Ö ìäÅ ÇñÁÅÍ
ÇÜæ¶ êËÃÅ Çîñ¶ À°æ¶ ÔÆ ÜÅäÅ, ÇÜæ¶ éÅ Çîñ¶ À°æ¶ Ü»ç¶
ÔÆ éÔÄÍ êÅÖ³â êÌèÅé Ô¯ Ú¹ÇÕÁÅ ÔË, Áé¶Õ ÇÕÃî ç¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
52
ÔÅò íÅò ÕðÕ¶Í ò¶ô íÈôÅ èÅðé Õðé¶, Áé¶Õ ÇÕÃî
çÆÁ» ë¯Õà Ç´ÁÅò» ÕðÅ Õ¶ êÅÖ³â çÅ ÜÅñ
ÇòÛÅÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ ì¿ç¶ ð¼Ö¶ ԯ¶ é¶ ÇÜÔó¶ ÜÅ Õ¶
ñ¯Õ» ÇòÚ êÌÚÅð Õðç¶ é¶ ÇÕ ÇÂé·» òð×Å å» Ô¯ð
Õ¯ÂÆ ÔË ÔÆ éÔÄ å¶ ÁÅê ÇÂÔ Â¶Ü¿à ÇòÚ¯º ÕÇîôé ñ˺ç¶
ÔéÍ ÞÈáÆÁ» ìÅå» å¶ ÞÈáÆÁ» ÕÔÅäÆÁ» ÿÃÅð ù ùäÅ
Õ¶ íðîÅÀ°ºç¶ Ôé ÇÕ î˺ Ü篺 ÇÂé·» îÔ»ê¹ðô» ù ÇîÇñÁÅ
å¶ ÇÂé·» ù ç¶Öç¶ ÃÅð î¶ð¶ Á³çð êÌÕÅô Ô¯ Ç×ÁÅÍ ÇÂÔ
ñ¯Õ ÁËö ÁËö ÜÅñ ÇòÛÅÀ°ºç¶ Ôé å» çà íÅÂÆ Þ¿âÅ!
ÜÇ×ÁÅÃÈÁ» çÅ ÕÆ Ô¯ò¶×ÅÍ ÇÂÔ êÌÆå 寺 ÔÆä¶ Ôé,
×ð÷ òÅñ¶ ì¿ç¶ é¶ Áå¶ ×¼ñ» ç¶ èéÆ Ôé å¶
ÁÅðÇàÃà ÔéÍ ÃÇå ç¶ êÌÚÅð Õðé òÅñÅ Õ¯ÂÆ òÆ
éÔÄ ÇðÔÅÍ ÃÅè ÿ×å ÜÆ! Ô¹ä å» ìÔ¹åÅ ÔÆ Ç÷ÁÅçÅ
ÇéØÅð Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÕö ðÅ×Æ å¯º ÕÆðåé ÕðòÅ Õ¶
ò¶Ö¯ Ãí é¶ ð¶à ì¿é·¶ ԯ¶ Ôé, ìóÆ ÔËðÅéÆ çÆ ×¼ñ ÔË,
ë¶ð òÆ ÁÃÄ Ã¹äÆ ÜÅ ðÔ¶ Ô»Í å°ÃÄ ÁÅêä¶ îé ç¶
íÅò ÁÅê ÔÆ ×Å ÇñÁÅ Õð¯Í ÕÂÆ ê̶îÆ îËù çÃç¶ Ô¹¿ç¶
Ôé ÇÕ Õ¯ÂÆ Ç×ÁÅð» Ô÷Åð سචçÅ å¶ Õ¯ÂÆ ê¼ÚÆ
Ô÷Åð سචçÅ ñËºç¶ ÔéÍ ÇÂö åð·» çÈÇÜÁ» çÅ ÔË
ÇÜÔó¶ éÅàÕ Ú¶àÕ ÇÜÔÅ Õðç¶ é¶, ×¿ç¶ ×Æå ×ÅÀ°ºç¶
é¶, ÇÂà çÅ ÇðòÅÜ ìÔ¹å Ç÷ÁÅçÅ êË Ç×ÁÅÍ ÁÅÔ
ÇÜÔóÆ ê³ Ü ÅìÆ òðñâ ÚË é ñ ô¹ ð È Ô¯ Â Æ ÔË ÇÂà é¶
ÁÅÚðä å¶ ìÔ¹å Ç÷ÁÅçÅ ÁÃð êÅÀ°äÅ ÔËÍ êÇÔñ»
å» ÕçÆ ÕçÆ À°é·» ÁÅðÇàÃà» ù ç¶Öç¶ ÃÆ Õç¶ Õç¶
Õ¯ÂÆ Ç¿å÷Åî Ô¹¿çÅ ÃÆ êð Ô¹ä å» ð¯÷ ÔÆ ÇÂÔ¯ Õ¿î
Ô¯ Ç×ÁÅÍ ëÅñå± ×¼ñ», Ç÷¿î¶òÅðÆ å¯º ðÇÔå å¶ ÁôñÆñ
×Æå ×Å ðÔ¶ Ôé Áå¶ ÇÕö ù ÇèÁÅé éÔÄ ÇÕ ÇÂÃ
çÅ ÁÅÚðä å¶ ÇÕ¿éÅ îÅóÅ ÁÃð êò¶×ÅÍ ÇÂà ÇòÚ
Õ¯ÂÆ òÆ ÁËÃÆ ìÅå éÔÄ ÁÅÀ°ºçÆ ÇÜÔóÆ ÁÅçîÆ ù
À°ÚÅ Ú¹¼Õ¶Í ÇÜÔóÆÁ» ÇÂé·» çÆÁ» Çëñî» é¶ ÇÂÔ òÆ
ÇìñÕ°ñ ØàÆÁÅ ê¼èð çÆÁ» Ôé å¶ À°Ü¼âêä¶ çÆÁ»
Çëñî» ÇçÖÅ ðÔ¶ ÔéÍ ÇÂà ù ç¶Ö Õ¶ ç¹éÆÁ» ÕÆ
ÕÔ¶×Æ ÇÕ Òê³ÜÅìÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ Ô¹¿ç¶ é¶Ó å°ÃÄ ÁÅê ÔÆ
ç¶Ö ñò¯ ÇÕ å°ÔÅⶠÇòÚ Õ¯ÂÆ òÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÅ éÔÄ ÇÜÔ¯
ÇÜÔÅ Õ°Þ ÃÅù ÇçÖÅÇÂÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔËÍ êÇÔñ»
òÇâÁÅÂÆ çÆ Ô¼ç Õð ç¶äÆ, ë¶ð À°Ã ù Öåî Õð
ç¶äÅ, ÇÂÕ éÅàÕ ÇÜÔÅ ñ×çÅ ÔË, ÁÃñÆÁå éÔÄ å¶
éÅ ÔÆ ÃÇÔÜ çÅ ÜÆòé ÔËÍ ÃÇÔÜ çÅ ÜÆòé å¶ éÅàÕ
Ú¶àÕ ç¶ ÜÆòé ÇòÚ ìÔ¹å ëðÕ Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ Ã¯
ÇÂà åð·» Ôé·¶ðÅ êË Ç×ÁÅ ÇÜÔó¶ ÜÇ×ÁÅÃÈ é¶ À°Ô
ù Á ÅðæÆ Ôé, ÁÅêäÅ Ãî» éôà Õðé çÆ æ» å¶
Ã¿å» çÅ Ãî» éôà Õðç¶ ÔéÍ î˺ ìÆîÅð Ô» ÜÆ, î¶ð¶
À°ñÅç éÔÄ Ô¯ÂÆ, ÁËæ¶ î¶ð¶ Õ¯ñ à¶ê ÇðÕÅâð ñÅ Õ¶
ç¶Ö ñú, سචìÅÁç ùä Çñú, å°ÔÅù ÁÅê ÔÆ êåÅ
ñ× ÜÅÀ° ÇÕ ÕÆ ×¼ñ» Ô¹¿çÆÁ» é¶Í éÅî çÆ Õ¯ÂÆ ìÅå
ÔÆ éÔÄ ÕðçÅ, Õç¶ Õç¶ Õ¯ÂÆ ÇòðñÅ ÔÆ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË
ܯ éÅî çÆ ìÅå ÕðçÅ ÔËÍ Ã¿å ÇÂà ñÂÆ Ú¹¼ê ðÇÔ¿ç¶
é¶ ÇÕ ×ÅÔÕ å» Õ¯ÂÆ ÔË éÔÄ, éòÆÁ» ×¼ñ» Û¶óé
çÆ ÕÆ ñ¯ó ÔË êð ÃÇåÃ¿× ÇòÚ ÜÇ×ÁÅÃÈ ìËᶠԹ¿ç¶
ÔéÍ Ã¯ íÅÂÆ Þ¿âÅ! ÜÇ×ÁÅÃÈ òÆ Ã¹ÁÅðæÆ Ôé Üç
òÆ î³×ç¶ é¶ çÈÜÆ ÚÆ÷ î³×ç¶ é¶ êð¿å± êÌíÈ çÅ ÇîñÅê
Õ¯ÂÆ òÆ éÔÄ î³×çÅÍ
ï ÇÂà åð· » ç¶ éÅñ î¶ ð ¶ ÃÇå×¹ ð È ×¹ ð È éÅéÕ
êÅåôÅÔ Ôé·¶ðÅ çÈð Õðç¶ Çëðç¶ é¶ Áå¶ ÇÜÔóÆÁ» ðÈÔ»
ê¹¼× éÔÄ ÃÕÆÁ», ÁèÈðÆÁ» Ôé À°é·» ù ÇÃð¶ ÚÅó· ðÔ¶
ÔéÍ è¿éíÅ× íÅÂÆ îðçÅéÅ è¿éíÅ×! Á¼Ü êÈð¶ ê¹ðô
ç¶ çðôé Ô¯ ÜÅä¶ ÔéÍ îðçÅé¶ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒíÅÂÆ Þ¿âÅ!
åËù ÇÕà åð·» êåÅ ñ× Ç×ÁÅ ÇÕ À°Ô êÈð¶ ê¹ðô Ôé,
屿 å» î¶ðÆÁ» ÔÆ ×¼ñ» ùäÆÁ» Ôé?ÓÓ íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶
ÇÕÔÅ, ÒÒíÅÂÆ îðçÅéÅ! å¶ð¶ Ôð ì¯ñ ÇòÚ Ã¼Ú ÔË Áå¶
å¶ð¶ Ôð ì¯ñ ÇòÚ ÇÖ¼Ú ÔË, å¶ð¶ ç¶Öä ÇòÚ òÆ ÇÖ¼Ú ÔË,
å¶ð¶ ì¯ñä ÇòÚ òÆ ÇÖ¼Ú ÔË î˺ å¶ð¶ òð×Å ì¿çÅ Á¼Ü åÕ
å» ç¶ÇÖÁÅ éÔÄ, å¶ð¶ ÃÇå×¹ðÈ ÇòÚ êåÅ éÔÄ ÇÕ¿éÆ Õ°
ÇÖ¼Ú Ô¯ò¶×ÆÍ ÇÕ¿é¶ Çî¼á¶ Çî¼á¶ ì¯ñ ì¯ñ Õ¶ å¶ Ü¹×å éÅñ
å°ÃÄ îËù ÃîÞÅÇÂÁÅÍ å±¿ ÇÂæ¶ ÁÅ Õ¶ êÌôÅç¶ çÆ ÔÆ ×¼ñ
ÕÆåÆ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ÃðÆð ù êÌôÅç¶ çÆ ñ¯ó Ô¹¿çÆ ÔÆ ÔË,
ÇÂà 寺 ÇÂñÅòÅ å¿È Ô¯ð Õ¯ÂÆ ëÅñå± ×¼ñ éÔÄ ÕÆåÆ,
Õ¶òñ éÅî çÆ å¶ ÁÅêä¶ ÃÇå×¹ðÈ çÆ ×¼ñ ÕÆåÆ ÔËÍ
ÇÜÔóÅ å°ÔÅù Û¼âä ÁÅÇÂÁÅ ÃÆ À°Ô Ç¿çðÃËé, ðÅܶ
ùèðÃËé çÅ íÅäÜÅ ÔË, éÔÄ å» å°ÃÄ î¶ð¶ 寺 ðÅܶ ìÅð¶
ÜÅä Õ¶ Õ¯ÂÆ ÃòÅñ Õð Çç¿ç¶ êð ÇêÁÅÇðÁÅ! î˺ å¶ð¶
Ççñ ÇòÚ Ã¼Ú ç¶ÇÖÁÅ ÔË Áå¶ å¶ðÅ ×¹ðÈ òÆ ÇéðÅ ÔÆ
Ã¼Ú çÅ òÜÈç ÔËÍ å¶ð¶ ìÚé» çÆ ÇÖ¼Ú ÕðÕ¶ î¶ð¶ Á³çð
êÌÕÅô Ô¹¿çÅ å°ÇðÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔËÍ
ÇÂ¿é¶ ù íÅÂÆ Þ¿â¶ ÜÆ ù Á¿ç𯺠ÁòÅ÷ ÁÅÂÆ ÇÕ
Á¼á çà ì¿ÇçÁ» çÅ êÌôÅçÅ ÇåÁÅð Ô¯ Ç×ÁÅ, çÅñ
Ãì÷ÆÁ» ÇåÁÅð Õð ÇçåÆÁ» é¶ å¶ ÃÅðÅ Õ°Þ à¯Õð¶
ç¶ ÇòÚ ð¼Ö ÇçåÅ ÔËÍ À°Ã ò¶ñ¶ ÃÈðÜ â°¼ìä òÅñÅ Ô¯ä
ç¶ é¶ó¶ êÔ¹¿ÇÚÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ å¶ íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶ êÌôÅçÅ
ÃÆÃ å¶ Ú¹ÇÕÁÅ å¶ ç¯ò¶º Üä¶ ×¼ñ» Õðç¶ Ô¯Â¶, ÇÜæ¶
×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ ìËᶠԯ¶ Ãé, À°Ã åðë ù å°ð
ê¶ ÔéÍ íÅÂÆ îðçÅé¶ é¶ íÅÂÆ Þ¿â¶ ù ×¹ðÈ éÅéÕ
ÃÅÇÔì ç¶ ÜÆòé çÆÁ» ìÔ¹å ÃÅÖÆÁ» å¶ ØàéÅò»
ùäÅÂÆÁ» Áå¶ ÃÅðÅ Õ°Þ ìó¶ ã¿× ç¶ éÅñ òðéä
ÕðÕ¶ ùäÅÇÂÁÅÍ Ü篺 é¶ó¶ êÔ¹¿Ú¶ å» íÅÂÆ Þ¿âÅ ÔËðÅé
Ô¯ Ç×ÁÅ å¶ ÕÇÔä ñ¼ Ç ×ÁÅ íÅÂÆ îðçÅéÅ! À° Ô Æ
ÃÇå×¹ðÈ ÜÆ é¶, î¶ð¶ Á³çð À°é·» ù ç¶Ö Õ¶ ÇÖ¼Ú ê˺çÆ
Ü»çÆ ÔË å¶ î¶ðÅ ÜÆÁ ÕðçÅ ÔË ÇÕ î˺ ÇÂÕ çî Úðé»
å¶ ãÇÔ êò» Áå¶ î˺ À°ç¯º åÕ éÅ À°á» Üç åÕ îËù
À° Ô êÌ í È éÔÄ ÇîñÅ Çç¿ ç ¶ Í îË º å» ÇÂà òÅÃå¶ ÔÆ
ì¶éåÆÁ» Õð ÇðÔÅ ÃÆ ÇÕ -
Õ¯ÂÆ ÁÅÇä ÇîñÅòË î¶ðÅ êÌÆåî¹ ÇêÁÅðÅ
ÔÀ° Çåù êÇÔ ÁÅê¹ ò¶ÚÅÂƨ ê³éÅ - GEG
53
î˺ ÁÅêäÅ åé òÆ, îé òÆ ò¶Ú ç¶ò», Õ¯ÂÆ î¶ðÅ
ÇêÁÅðÅ îËù ÇîñÅ ç¶ò¶Í îËù ñ×çÅ ÔË, î¶ðÅ ÃÇå×¹ðÈ
ÇêÁÅðÅ îËù Çîñ Ç×ÁÅ íÅò¶º î˺ ÔÅñ¶ ìÚé éÔÄ ÕÆå¶
êð À°é·» ç¶ Á³çð ÇîÕéÅåÆà ò»×È¿ ÁËéÆ ÇÖ¼Ú ÔË ÇÕ
îËù ÇÖ¼Ú ðÔÆ ÔËÍ î¶ð¶ Á³çð Çìé» ç¶Ö¶, Çìé» ì¯ñ¶
ÇêÁÅð êËçÅ Ô¯ Ç×ÁÅÍ íÅÂÆ îðçÅéÅ! î¶ð¶ è§éíÅ×
Ôé, 屿 îËù ÁËö ÁòåÅðÆ îÔ»ê¹ðô» ç¶ Õ¯ñ ñË Á»çÅÍ
íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶ êÌôÅç¶ çÅ à¯ÕðÅ ÇÂÕ êÅö ð¼Ö Õ¶
îÔÅðÅÜ ÜÆ ù Áçì éÅñ éîôÕÅð ÕÆåÆ å¶ îÔÅðÅÜ
ÜÆ é¶ î¹ÖÅðÇì¿ç 寺 ë¹ðîÅÇÂÁÅ, ÁÅú, íÅÂÆ Þ¿âÅ ìËá¯,
ÕðåÅð ÇÚå ÁÅò¶Í íÅÂÆ Þ¿âÅ ç¯ò¶º Ô¼æ ܯóÄ ìËáÅ ÔË
å¶ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ê¹ÇÛÁÅ, íÅÂÆ Þ¿âÅ ÇÂÔ êÌôÅçÅ
ÇÕà çÅ ñË Õ¶ ÁŶ Ô¯? íÅÂÆ Þ¿â¶ é¶ À°åð ÇçåÅ
îÔÅðÅÜ! êÌî¶ôð çÅ ÔËÍ íÅÂÆ êÌî¶ôð ù ÜÅäçË? ÕÇÔä
ñ¼×Å Ô» ÒÒîÔÅðÅÜ, êð ÔÅñ¶ åÕ çðôé éÔÄ Ô¯Â¶ÍÓÓ
×¹ ð È îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇÕÔÅ, ÒÒíÅÂÆ Þ¿ Ç âÁÅ! ÇÜÔóÅ
êÌî¶ôð ù ÜÅä ñò¶ À°Ôç¶ Á³çð ÔÅò¶ å¶ ÔÀ°Õ¶ éÔÄ
Ô¯ÇÂÁÅ Õðç¶, ÇÜà ù êÛÅä éÔÄ À°ÔÆ ÇÂÔ ×¼ñ»
ÕÇðÁÅ ÕðçÅ ÔËÍ Ü¶ êÌî¶ôð ù ÜÅÇäÁÅ Ô¯ò¶ ë¶ð å»
Ö¹ô Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍÓÓ ÇÂÕ çî Á³çðñ¶ êÅö Õ¯ÂÆ
ÜÅ× Ö¹ñ·Æ, ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ, ÒÒêÅåôÅÔ! Ã¼Ú å» ÇÂÔ
ÔË ÇÕ ÃÇåÃ¿× ÇòÚ ÁÃÄ Ãí Õ°Þ Ã¹äç¶ Ô»Í å¼å ì¶å¶
îÔ»ê¹ðô» çÆ Ã¿×å ÇòÚ À°ÚÅ Ç×ÁÅé òÆ ÁÃÄ Ã¹äç¶
Ô» êð ÔÅñ¶ åÕ êÛÅä éÔÄ ÁÅ ÃÕÆÍ ÁÅê é¶ ÇÕÔÅ
ÇÕ íÅÂÆ Þ¿âÅ! ܶÕð êÛÅä éÔÄ ÁÅ ÃÕÆ å» Çëð
éÅî ÕÆÔçÅ Üêç˺? íÜé ÕðçÅ Ô¹¿éË?
ÕÇÔ¿çÅ, ÒÒÔ» îÔÅðÅÜ! ܯ î³åð ÃÅù ðÆå ç¶ î¹åÅÇìÕ
ÇîÇñÁÅ ÔË, À°Ô ÁÃÄ Ã¹ÇäÁÅ ÔË îÔ»ê¹ðô» êÅïº, À°ÃçÆ
ÁÃÄ ÁðÅèéÅ Õðç¶ Ô»Í
íÅÂÆ! Ü篺 ÁðÅèéÅ Õðç¶ Ô¹¿ç¶ Ô¯ å» å°ÔÅⶠÃÅî·ä¶
òÆ Õ°Þ Ô¹¿çÅ ÔË?
éÔÄ îÔÅðÅÜ! ÇÕÀ°ºÇÕ ÁÃÄ êÌî¶ôð ù ÜÅÇäÁÅ éÔÄ ÔËÍ
íÅÂÆ Þ¿ÇâÁÅ! ÇÜ¿éÅ ÇÚð åÕ êÛÅä ÔÆ éÔÄ, À°ç¯º
åÕ íÜé ÕÅÔçÅ, êÇÔñ» êÛÅä êËçÅ Õð¯Í À°Ôù çÈð
ÇÕÀ°º ÜÅäçË?
íÅÂÆ Þ¿âÅ ì¶éåÆ Õðé ñ¼×Å, êÅåôÅÔ! ÁÅê
Ç´êÅ Õð¯Í å» îÔÅðÅÜ ÜÆ ÇÂà åð·» ë¹ðîÅé Õðç¶ Ôé -
èÅðéÅ - çÈð ÇÕÀ°º ÜÅäç˺, êÌí ÜÆ ÔË éÅñ å¶ð¶Í
êÌí ÜÆ ÔË éÅñ å¶ð¶, - B, B.
çÈð ÇÕÀ°º ÜÅäçË,..........Í
Þ¿ÇâÁÅ! ÇÜÔç¶ òÅÃå¶ åðñ¶ ñË ÇðÔÅ Ô˺, ÇòÕä
òÅÃå¶ ÇåÁÅð ÔË , Á½ Ö Æ å¯ º Á½ Ö Æ ÕÇáéÅÂÆ ÃÇÔä
òÅÃå¶ ÇåÁÅð ÔË å¶ À°Ôù ÔÅñ åÕ ÜÅÇäÁÅ å» ÔË
éÔÄ, À°Ô ÇÕå¶ çÈð Ãåò¶º ÁÃîÅé ÇòÚ éÔÄ ðÇÔ¿çÅ,
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
Ôð ì¿ç¶ ç¶ Á³çð ìÅÔð ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ
ï Á³åÇð ï ìÅÔÇð Áé§å¨
ØÇà ØÇà ÇìÁÅÇê ðÇÔÁÅ í×ò¿å¨
èðÇé îÅÇÔ ÁÅÕÅà êÇÂÁÅñ¨
Ãðì ñ¯Õ êÈðé êÌÇåêÅñ¨
ìÇé ÇåÇé êðìÇå ÔË êÅðìÌÔî¹ÍÍ
ÜËÃÆ ÁÅÇ×ÁÅ åËÃÅ Õð
êÀ°ä êÅäÆ ìËÿåð îÅÇÔ¨
ÚÅÇð Õ°¿à çÔ Ççö ÃîÅÇÔ¨
ÇåÃ å¶ Çí¿é éÔÆ Õ¯ áÅÀ°¨
×¹ð êÌÃÅÇç éÅéÕ Ã¹Ö êÅÀ°¨ ê³éÅ - BIC
ÇÜÔóŠ屿 ÃÅÔ ñËéË, À°Ô òÆ À°ÔÆ ÔË; ÇÜÔóÅ
Õ° Þ å± ¿ ç¶ Ö çÅ ÔË º À° Ô ôÕåÆ òÆ À° Ô Æ ÔË , ÇÜÔóÅ
ùäçÅ ÔË À°Ô òÆ À°ÔÆ ÔË ÇÜÔóÅ å°ðçÅ ÇëðçÅ Ô˺,
À°Ô òÆ À°Ã çÆ ôÕåÆ éÅñ å°ÇðÁÅ ÇëðçÅ ÔËÍ À°Ô
å¶ð¶ ÁËé¶ é¶ó¶ ÔË å±¿ À°Ã ù çÈð éÅ ÜÅäÍ
ð¶ îé îå ÜÅäÇÔ ÔÇð çÈÇð ÔË ÃçÅ ò¶Ö¹ ÔçÈÇð¨
Ãç ùäçÅ Ãç ò¶ÖçÅ ÃìÇç ðÇÔÁÅ íðêÈÇð¨
ê³éÅ - DBI
ÁÅê é¶ ê¹ÇÛÁÅ ÇÕ Ü篺 íÜé Õðé ìËáç˺ íÅÂÆ
À°ç¯º êÌî¶ôð çÆ Ô÷ÈðÆ îÇÔÃÈà Թ¿ºçÆ ÔË? ÕÇÔä ñ¼Ç×ÁÅ,
ÒÒéÔÄ îÔÅðÅÜ! îé ç½óçË, åðñ¶ ñË Õ¶ îé ù ð¯Õç»
Ô», ÃÅÔ ÇÖÚ ÇÖÚ Õ¶ îé ù ð¯Õä çÅ ïåé ÕðçÅ
Ô»Í êð êÅåôÅÔ! ÔÅñ¶ åÕ Ü¹ × åÆ éÔÄ ÁÅÂÆÍÓÓ
îÔÅðÅÜ ÜÆ ë¹ðîÅÀ°ºç¶ é¶, ÒÒíÅÂÆ Þ¿ÇâÁÅ! ì¹ÇéÁÅçÆ
í¹¼ñ Ô¯ ×ÂÆ, ÇÕÀ°ºÇÕ ÇÜÔù ÇîñäÅ ÔË êÇÔñ» À°Ã ù
ÜÅä¯ ÇÕ À°Ô ÕÆ ÔË? À°Ô ÇéðÅ ÔÆ ÇêÁÅð ÔË -
Üåz ååz ÇçÃÅ ÇòÊԹǠëËÇñú Áé°ðÅר
ÜÅê¹ ÃÅÇÔì
À°Ô ÇéðÅ ÔÆ ðà ÔË, ÇéðÅ ÔÆ Ç×ÁÅé ÔË, ÇéðÅ
ÔÆ Áé¿ç ÔË, À°Ô ÃÇå ÇÚå Áé¿ç ÔË, î» ìÅê éÔÄ
À°é» ÇêÁÅð Õðç¶ ÇÜ¿éÅ À°Ô ÕðçÅ ÔËÍ Çìé» ÔÆ ×ðÜ
寺 Ãí ù êÅñ ÇðÔÅ ÔË, Ãí ù ç¶ ÇðÔÅ ÔË -
ç¶çÅ ç¶ ñËç¶ æÇÕ êÅÇÔ¨
ܹ׊ܹ׿åÇð ÖÅÔÆ ÖÅÇÔ¨ ê³éÅ - B
À° Ô ÁË â Å ò¼ â Å ÔË ÇÜà çÅ Õ¯ Â Æ Á³ å éÔÄ
ÜÅäçÅ -
îÇÔîÅ é ÜÅéÇÔ ì¶ç¨ ìÌÔî¶ éÔÆ ÜÅéÇÔ í¶ç¨
ÁòåÅð é ÜÅéÇÔ Á³å°¨ êðî¶Ãð¹ êÅðìÌÔî ì¶Á³å°¨
ÁêéÆ ×Çå ÁÅÇê ÜÅé˨ ùÇä ùÇä Áòð òÖÅé˨
ÿÕðÅ éÔÆ ÜÅéÇÔ í¶ò¨ Ö¯Üå ÔÅð¶ ç¶ò¨
ç¶òÆÁÅ éÔÆ ÜÅéË îðî¨ Ãí À±êÇð ÁñÖ êÅðìÌÔî¨
ÁêéË ð¿Ç× ÕðåÅ Õ¶ñ¨ ÁÅÇê ÇìÛ¯ðË ÁÅê¶ î¶ñ¨
ÇÂÇÕ íðî¶ ÇÂÇÕ í×åÆ ñŶÍÍ ÁêäÅ ÕÆÁÅ ÁÅÇê ÜäŶ¨
ê³éÅ - HID
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
54
ÇêÁÅÇðÁÅ! ÇÜÔó¶ Çîñ¶ ԯ¶ é¶ À°Ô ç¶Ö Õ¶ ÇÂÔ
×¼ñ ÕÇÔ ðÔ¶ Ôé -
ÿåé ÕÆ Ã¹Çä ÃÅÚÆ ÃÅÖƨ
ï ì¯ñÇÔ Ü¯ ê¶ÖÇÔ ÁÅÖƨ
éÔÆ ñ¶ê¹ Çåù 깿Çé é êÅÇê¨
éÅéÕ ÕÅ êÌí¹ ÁÅê¶ ÁÅÇê¨ ê³éÅ - HID
À°Ã 寺 Çí¿é Õ°Þ òÆ éÔÄ, êÀ°ä ÇòÚ òÆ úÔÆ
ÔË, êÅäÆ ÇòÚ òÆ úÔÆ ÔË, èðåÆ ÇòÚ òÆ úÔÆ ÔË,
Ãçð ÇòÚ òÆ úÔÆ ÔË, ÁÕÅô ÇòÚ òÆ úÔÆ ÔË, Ô¯ð
À°êð ÚÇñÁÅ ÜÅÔ ÇÜ¿é¶ ÁÕÅô ÁÅÀ°ºç¶ é¶ -
êÅåÅñÅ êÅåÅñ ñÖ ÁÅ×ÅÃÅ ÁÅ×ÅÃÍÍ
úóÕ úóÕ íÅÇñ æÕ¶ ò¶ç ÕÔÇé ÇÂÕ òÅåÍÍ
ê³éÅ - E
À°é·» ÃÅÇðÁ» ÇòÚ À°Ô ÁÅê ÔÆ ÔË Áå¶ Ãí ç¶ é¶ó¶
ÔËÍ
ê¶Öå ùéå ÃçÅ ÔË Ã¿×¶
îË îÈðÖ ÜÅÇéÁÅ çÈðÆ ð¶¨ ê³éÅ - FAB
íÅÂÆ Þ¿âÅ! ÇÂæ¶ ì¹ÇéÁÅçÆ í¹¼ñ Ô¯ ×ÂÆ, áÆÕ ÔË
éÅî Üêç˺, î³åð Üêç˺ êð ÕÆÔçÅ Üêç˺, ÃÅî·ä¶
ÇéôÅéÅ å» Õ¯ÂÆ ÔË éÔÄ, ÕÆÔç¶ Õ¯ñ ð¯ ð¯ Õ¶ ÁðçÅû
ÕðçÅ Ô˺, åËù êÛÅä éÔÄ À°Ã çÆ ÇÜà çŠ屿 éÅî
ÜêçÅ ÔËºÍ ÇêÁÅÇðÁÅ! ÇÂà åð·» êÌî¶ôð çÅ ÇîñÅê éÔÄ
Ô¯ÇÂÁÅ ÕðçÅÍ êÇÔñ» ÜÅä¯ ë¶ð À°Ã çÆ êÛÅä òÅÃå¶
å¼å ì¶å¶ îÔ»ê¹ðô çÆ îçç ñúÍ À°Ô ë¶ð í¹¼ñ ÇÕÀ°º
ê˺çÆ ÔË, Üç À°Ô å¶ð¶ éÅñ ÔË, Á³çð òÆ ìÅÔð òÆ,
ÃÅðÅ Õ¿î À°Ô ÕðçÅ ÔË åËù Çç¿çÅ ÔË, ÁéÅÜ ç¶ ÇòÚ
ôÕåÆ ÕðÕ¶ ìËáÅ ÔË, ÔòÅ ç¶ ÇòÚ ÁÅÕÃÆÜé ìä
Õ¶ åËù ÃÅÔ ÇçòÅÀ°ºçÅ ÔË, Ôð æ» ç¶ À°å¶ À°Ã é¶
ÁÅêäÆ Ö¶ñ· ÕÆåÆ Ô¯ÂÆ ÔË, Ôð æ» À°Ã çÅ Ô¹Õî Úñ
ÇðÔÅ ÔË, ë¶ð ÇêÁÅÇðÁÅ! À°Ã ù çÈð ÇÕÀ°º ÜÅéäË? ÇÂÃ
çÅ îåñì ÔË ÇÕ êÛÅä éÔÄ Ô¯ ÃÕÆÍ íÅÂÆ Þ¿âŠùä
Õ¶ Úðé» å¶ ãÇÔ ÇêÁÅÍ îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ íÅÂÆ Þ¿ÇâÁÅ!
ç¶Ö, ÁÅêä¶ îé çÅ ÁÅÚðä êðÖÆçÅ Ô¹¿çË ÇÕ Ô¹ä
ÇÂÃ ç¶ Á³çð ÇÕÔóÆ ñÇÔð Úñ ðÔÆ ÔËÍ ñ¯í çÆ Úñ
ðÔÆ ÔË, ´¯è çÆ Úñ ðÔÆ ÔË, ÕÅî çÅ ò¶× À°á ÇðÔÅ
ÔË, ÁÇíîÅé Úñ ÇðÔÅ ÔË, î¯Ô ç¶ ÇòÚ ×¹ñåÅé Ô¯
ÇðÔÅ ÔË , ÞÈ á ì¯ ñ ÇðÔÅ ÔË , Çé§ Ç çÁÅ Õð ÇðÔÅ ÔË ,
Ú¹×ñÆÁ» Õð ÇðÔÅ ÔË, ÂÆðÖÅ Õð ÇðÔÅ ÔË, ÁÅêä¶ îé
ç¶ ÁÅÚðä çÆ êðÖ Õð ìÂÆ ÇêÁÅÇðÁÅ! Á¼×¶ Úñä
òÅÃå¶ ÇÂÔ êðÖäÅ ÔÆ êËäË, ÇÂÔ ç¶ÖäÅ ÔÆ êËäË ÇÕ
ÇÂÔ ÕÆ Õð ÇðÔÅ ÔËÍ èðî ÕîÅ, ÁÅêä¶ Ççñ ç¶ Á³çð
çÇÂÁÅ ù æ» ç¶Ô ÇÕÀ°ºÇÕ -
轫 èðî¹ çÇÂÁÅ ÕÅ êÈ幨 ê³éÅ - C
çÇÂÁŠ寺 èðî êËçÅ Ô¯äÅ ÔË å¶ ÒçÇÂÁÅ Çìé»
Çüè ÕÃÅÂÆÓ, çÇÂÁŠ寺 Çìé» ÚÇñÁÅ éÔÄ ÜÅ
ÃÕçÅ, çÇÂÁÅ îÈñ ÔË, èðî À°æ¯º ÔÆ êËçÅ Ô¹¿çÅ ÔËÍ
èðî ÇÂÕ Universal term ÔË À°Ã ç¶ ÇòÚ ×¹ä» çÅ
ÃîÈ¿Ô ÔË, À°Ô ×¹ä êËçÅ ÔÆ éÔÄ Ô¹¿ç¶ ÇÜ¿éÆ ç¶ð åÕ
çÇÂÁÅ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÆ, èÆðÜ ç¶Ö ÇÕ¿éÅ Õ° ÔË, ÇÖîÅ
ç¶Ö ÇÕ¿éÆ Õ° ÔË, ÃÇå çÅ ÜÆòé èÅðé ÕðÍ ÃÅð¶
Á³×» ÇòÚ ôÆñ êËçÅ Õð -
êð ÇåzÁ ðÈê¹ é ê¶ÖË é¶åÌÍÍ ê³éÅ - BGD
Õðé é ùéË ÕÅÔÈ ÕÆ Çé§çŨ ê³éÅ - BGD
ÇÂÔ ôÆñ ÔË, ÇÂÕ¼ñ¶-ÇÂÕ¼ñ¶ Á¿× å¶ êÇÔðÅ ç¶ÔÍ
ðÃéÅ å¶ êÇÔðÅ ç¶Ô -
ÇîÇæÁÅ éÅÔÆ ðÃéÅ êðè ê³éÅ - BGD
ÞÈá ðÃéÅ ù Û¯Ô éÅ ÜÅò¶, ×¼ñìÅå ÇòÚ òÆ
ÕÔÅäÆ éÅ ìäŠܯ ÃÔÆ ÚÆ÷ ÔË À°Ã ù ÕðÍ ÁÅÚðä
êðÖ îé çÅ ÇÕ î˺ ÕÆ ÕðçÅ Ô», î¶ð¶ Á³çð ÇÕÔóÆ
ñÇÔð Úñ ðÔÆ ÔËÍ Ã¯Ú ÇòÚ ÁÅ, é¶åð» ù êÇò¼åð
Õð, Õ¿é» ù ìÅäÆ Ã¹ä Õ¶ å¶ ÔðÆ çÅ Üà ùä Õ¶
êÇò¼åð Õð, Ô¼æ» ù öòÅ ÕðÕ¶ êÇò¼åð Õð, êËð» ù
ÃÇåÿ × ÇòÚ ÜÅ Õ¶ êÇò¼ å ð ÕðÍ ÁÅêä¶ îé ç¶
ÁÅÚðä çÆ êðÖ Õð ÇÂÃçÆ ÇÕèð êÅö ð¹ÚÆ ÔË åËù
ÇÕèð ù ÇÖ¼Ú Õ¶ ñË ÜÅ ÇðÔÅ ÔËÍ Þ¿ÇâÁÅ! Ü篺 ÇÂÃ
åð·» Ô¯ Ü»çÅ ÔË ë¶ð êÌî¶ôð ç¶ éÅñ ñ×ÅåÅðÆ ïÅç
ìäÅÂÆçÆ ÔËÍ ÇÂà åð·» éÔÄ ÇÕ Ãò¶ð ò¶ñ¶ ÇÂôéÅé
ÕðÕ¶ ïÅç Õð ÇñÁÅ, ç¯ Ø³à¶ ïÅç Õð ÇñÁÅ å¶ BB
Ø³à¶ í¹¼ÇñÁÅ ÇðÔÅÍ í¹¼ñä òÅñÆ ×¼ñ éÔÄ ÇêÁÅÇðÁÅ!
屿 ìóÅ åðñÅ ÇñÁÅ ÃÆ -
ܶ ùֹ ç¶ÇÔ å å°ÞÇÔ ÁðÅèÆ ç¹ÇÖ íÆ å°ÞË ÇèÁÅÂƨ
ܶ í¹Ö ç¶ÇÔ å ÇÂå ÔÆ ðÅÜÅ ç¹Ö ÇòÇÚ ÃÈÖ îéÅÂƨ
ê³éÅ - GEG
íÅÂÆ Þ¿âÅ! ÇÂÔ ÃÅðÅ Õ¿î ùðå çÅ ÔËÍ Ã¹ðå
ù ÕÅìÈ êÅÀ°ä çÅ ïåé ÇÃ¼Ö ñË, ÇÂÔ Ã¹ðå ÇÂà åð·»
ÕÅìÈ éÔÄ ÁÅÇÂÁÅ ÕðçÆ, ÇÂÔ Õ¶òñ ôìç ç¶ éÅñ
ÕÅìÈ ÁÅÀ°ºçÆ ÔËÍ ôìç êÌî¶ôð ç¶ çð 寺 ÁÅÀ°ºçÅ ÔË,
ôìç ÇÂÕ ñÇÔð ÔË Ü¯ ÇÕ êÌíÈ çÆ ÁËéðÜÆ Ã¼åÅ ÔËÍ
ÇÂÔ À°Ô ôìç ÔË ÇÜÃ é¶ ÃÅð¶ ÿÃÅð çÅ òÜÈç ÕÅÇÂî
Õð ÇçåÅÍ
Çéð¿ÕÅð¹ ÁÅÕÅð¹ ԯǠ¶տÕÅð¹ ÁêÅð¹ ÃçÅÇÂÁÅÍÍ
¶տÕÅðÔ¹ Ãìç è¹Çé úÁ¿ÕÅð ÁÕÅð¹ ìäÅÇÂÁŨ
íÅÂÆ ×¹ðçÅà ÜÆ, òÅð BF/B
ÇÂÔ À°Ô ôìç ÔË Ü¯ Çéð¿ÕÅð 寺 ÃçÅ ÁÖ³â å¶
Áå°¼à Úñ ÇðÔÅ ÔË -
êÌæî úÁ³ÕÅð Çåé ÕÔŨ
ï è¹é êÈð Ü×å î¯Ô ðÔŨ
ÇÂÔ ôìç íÅÂÆ Þ¿ÇâÁÅ, ìÔ¹å ôÕåÆ òÅñÅ ÔË,
ÇèÁÅé éÅñ ùä -
úÁ³ÕÅÇð ìÌÔîÅ À°åêÇå¨
55
úÁ³ÕÅð ÕÆÁÅ ÇÜÇé ÇÚÇå¨
úÁ³ÕÅÇð ÃËñ Ü¹× í¶ÍÍ
úÁ³ÕÅÇð ì¶ç Çéð ê³éÅ - IC@¹
ÇÂÔ ÇÜ¿éÆ ÇÃÌÃàÆ ç¶ÖçÅ ÔË éÅ íÅÂÆ, ÇÂÔ ÃÅðÆ
ôìç 寺 À°åêå Ô¯ÂÆ ÔË -
ÕÆåÅ êÃÅÀ° ¶կ ÕòÅÀ°¨
ÇåÃ å¶ Ô¯Â¶ ñÖ çðÆÁÅÀ°ÍÍ ê³éÅ - C
ÇÂà ôìç ù ëó ܯ å¶ð¶ Á³çð ÁÖ³â Úñ ÇðÔÅ ÔË -
è¹Çé îÇÔ ÇèÁÅé° ÇèÁÅé îÇÔ ÜÅÇéÁÅ
×¹ðî¹ÇÖ ÁÕæ ÕÔÅéƨ ê³éÅ - HGI
ùðå ÇòÚ ÁÅ å¶ ÇÂà ùðå ù ôìç ç¶ é¶ó¶
ñË ÜÅ íÅÂÆ Þ¿âÅ!
èÅðéÅ - éÅéÕ éÅî òÖÅä¶ ÜÆ,
ùðÇå Ãìç íò ÃÅ×ð åðÆÁËÍ
ùðÇå Ãìç íò ÃÅ×ð åðÆÁË - B
éÅéÕ éÅî òÖÅä¶ ÜÆ,........Í
ÜËö Üñ îÇÔ Õîñ¹ ÇéðÅñî¹ î¹ð×ÅÂÆ éË ÃÅ䶨
ùðÇå ÃìÇç íò ÃÅ×ð¹ åðÆÁË éÅéÕ éÅî¹ òÖÅ䶨
ê³éÅ - ICH
ÇêÁÅÇðÁÅ! ùðÇå ù Çéðîñ ð¼Ö ÇÂà ù ðû
ÇòÚ êËä 寺 ð¯Õ ÇÕÀ°ºÇÕ ðû é¶ Ôð ì¿ç¶ çÅ Á¿çð
êÈðÆ åð·» ð¯ÇÕÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
òÃå± Á³çð òÃå° ÃîÅòË çÈÜÆ Ô¯òË êÅÇè
ê³éÅ - DGD
ܶ ØóÅ ÇîÚð» éÅñ íÇðÁÅ ÇêÁÅ Ô¯ò¶ å» À°Ã
ÇòÚ îÇáÁÅÂÆ ÇÕà åð·» êÅò¶º×Å êÇÔñ» ÇîðÚ» çÅ
ØóÅ â¯ñäÅ êò¶×ÅÍ Á³çð ì¶Á³å ÇÕÃî ç¶ êÅê» çÆ
îËñ Úó·Æ Ô¯ÂÆ ÔË -
Üéî Üéî ÕÆ ÇÂù îé ÕÀ° î« ñÅ×Æ ÕÅñÅ Ô¯ÁÅ ÇÃÁÅÔ¹¨
Ö³éñÆ è¯åÆ À°ÜñÆ é Ô¯òÂÆ Ü¶ ÃÀ° è¯òÇä êÅÔ¹¨
ê³éÅ - FEA
ܶ Ú¹ì¼ÚÅ ×¿ç¶ êÅäÆ çÅ íÇðÁÅ Ô¯ò¶ å» À°Ã çÅ
ÇÂñÅÜ ÕÆ ÔË? éñÕÅ Ö¯ñ·äÅ êò¶×Å, ÃÅë êÅäÆ êËäÅ
ô¹ðÈ Ô¯ ÜÅò¶×Å å¶ ×¿çÅ êÅäÆ À°Ûñ Õ¶ ìÅÔð ÇéÕñäÅ
ô¹ðÈ Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ ÇÂà åð·» Õðç¶ Õðç¶, Ô½ñÆ-Ô½ñÆ ×¿çÅ
êÅäÆ ÇéÕñ ÜÅò¶×Å å¶ Üñ Çéðîñ Ô¯ ÜÅò¶×Å å¶
ÇÂÔ Üñ êÆä ç¶ ÕÅìñ Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ êðÅå ç¶ ÇòÚ
îËñÆ ÚÆ÷ êÂÆ ÔË Ü» ׿çÅ êÅäÆ ÇêÁÅ ÔËÍ îÄÔ òðÃ
ÇðÔÅ ÔË, ÇÔ¿îå ÕðÕ¶ îÄÔ ç¶ ÇòÚ ð¼Ö Õ¶ ÁÅÍ îÄÔ
ç¶ êÅäÆ éÅñ êðÅå íð ×ÂÆ, ×¿ç¶ êÅäÆ é¶ À°Ûñ
ÜÅäÅ ÔË å¶ Üñ é¶ Çéðîñ Ô¯ ÜÅäÅ ÔËÍ ÇÂà åð·»
Þ¿ÇâÁÅ! ÇÂÃ ç¶ Á³çð Ã¼Ú çÆ èÅðÅ Ö¯ñ· ç¶, À°Ô üÚÅ
ôìç å¶ð¶ Á³çð èÅð ìä Õ¶ Ç×ð¶×Å, ׹ȿܶ×Å å¶ À°Ô
îé ù Çéðîñ Õð ç¶ò¶×ÅÍ ÇÕÀ°ºÇÕ îé ëÇÃÁÅ ÇêÁÅ
ÔË, ÿÃÅðÕ ðû ÇòÚÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 ðù ùÇÂéÅ ðù ð¹êÅ ÕÅîÇä ðù êðîñ ÕÆ òÅù¨
ê³éÅ - AE
ÜÅÇÂçÅç çÅ ðà ÔË, êËö çÅ ðà ÔË, Ã¯é¶ Ú»çÆ
çÅ ðà ÔË, ÃòÅðÆÁ» çÅ ðà ÔË, ïÔäÆÁ» öܻ çÅ
ðà ÔË, ïÔä¶ Øð» çÅ ðà ÔË, ÜÆí ç¶ Ã¹ÁÅç» çÅ
ðà ÔË, îÅà ÖÅä çÅ ðà ÇêÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË -
ðù دó¶ ðù öÜÅ î³çð ðù îÆáÅ ðù îÅù¨
Â¶å¶ ðà ÃðÆð Õ¶ ÕË ØÇà éÅî ÇéòÅù¨
ê³éÅ - AE
ë¶ð ÇÂÔç¶ ÇòÚ éÅî çÅ ÇéòÅà ÇÕæ¶ Ô¯ò¶×Å ÇÂÔ
å» êÇÔñ» ÔÆ íÇðÁÅ ÇêÁÅ ÔËÍ ÇÔ¿îå ÕðÕ¶ ÇÂé·»
ÃÅÇðÁ» ðû ù â¯ñ· ç¶Ô ÇÂÔç¶ ÇòÚ éÅî çÆ èÅð
êÅ ç¶, å¶ðÅ Á³åôÕðä Çéðîñ Ô¯ ÜÅò¶×ÅÍ
ÇêÁÅÇðÁÅ! ÇÂÃ ç¶ ÇòÚ ÇÂÕ ìÔ¹å ò¼âÅ ð¯×
ñ¼Ç×ÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË Ü¯ éÅñ Ô¹¿ç¶ êÌî¶ôð ù ç¶Öä éÔÄ
Çç¿çÅ -
ÇÂÇé îÅÇÂÁÅ Ü×çÆà ׹ÃÅÂÆ å°îð¶ Úðé ÇìÃÅð¶¨
ÇÕ¿Úå êÌÆÇå é À°êÜË Üé ÕÀ° Üé ÕÔÅ ÕðÇÔ ì¶ÚÅð¶¨
ê³éÅ - HEG
À°Ô ÇÕö åðÆÕ¶ éÅñ ռචÜÅ ÃÕç¶ Ôé êð
À°Ôù Õ¼àä çÅ ÁÃÄ åËù ìñ ìÖôç¶ Ô»Í Ô¯
ÃÅòèÅé! ÇüèÅ Ô¯ Õ¶ ìÇÔ ÜÅÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÁÅêäÅ
çÃå¶ î¹ìÅðÕ À°ÚÅ ÕÆåÅ å¶ íÅÂÆ Þ¿â¶ ç¶ ÃÆÃ å¶ ð¼Ö
ÇçåÅÍ ð¼Öä çÆ ç¶ð ÃÆ ë¶ð ÕÆ Ô¯ÇÂÁÅ?
ÕÇð Ô¹Õî¹ îÃåÇÕ Ôæ¹ èÇð
ÇòÚÔ¹ îÅÇð ÕãÆÁÅ ì¹ÇðÁÅÂÆÁŨ ê³éÅ - DGC
Á³çð Çéðîñ Õð ÇçåÅ Áå¶ éÅñ ë¹ðîÅÇÂÁÅ
íÅÂÆ Þ¿âÅ! ÕÔ¹ òÅÇÔ×¹ðÈ-òÅÇÔ×¹ðÈÍ òÅÇÔ×¹ðÈ ÕÇÔäÅ ÕÆ
ÃÆ, Á³×Èᶠ寺 ñË Õ¶ ÃÆà çÆ Ú¯àÆ åÕ ÇÂÕ ÞðéÅÔà
îÇÔÃÈà ԯÂÆ, ÿÃÅð í¹¼ñ Ç×ÁÅÍ Á³çð òÅÇÔ×¹ðÈ î³åð
çÆ ÁòÅ÷ ×È¿Ü êÂÆ, ç¶ô ÕÅñ òÃå± Çå¿é¶ í¹¼ñ ׶,
Ãí Õ°Þ í¹¼ñ Ç×ÁÅÍ À°Ã ò¶ñ¶ ×¹ðÈ éÅéÕ êÅåôÅÔ é¶
ÁòÅ÷ ÇçåÆ Þ¿ÇâÁÅ! ûí, ûí ñË òÃå± ù ÇÔðç¶
ÇòÚ, ÇÂæ¶ Ô¯ ð Õ¯ Â Æ éÔÄ, ÇÂæ¶ ÇÃðë òÅÇÔ×¹ ð È ÔË
ÁÅêäÆ Ö¶ñ· Õð ÇðÔÅ ÔËÍ
ÁêéÆ îÅÇÂÁÅ ÁÅÇê êÃÅðÆ ÁÅêÇÔ ç¶ÖéÔÅðŨ
éÅéÅ ðÈê¹ èð¶ ìÔ¹ ð¿×Æ Ãí å¶ ðÔË ÇéÁÅðŨ
ê³éÅ - ECG
òÅÇÔ×¹ðÈ é¶ ÁÅê ÔÆ êÃÅðÅ ÕÇðÁÅ å¶ ÁÅê ÔÆ
ìÔ¹ð¿×Æ Ô¯ÇÂÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, ì¶Á³å ð¿×» ç¶ ÇòÚ Ö¶ñ·
Ö¶ñ·çÅ ÔËÍ åÈ¿ Çé×·Å À°ÚÆ Õð å¶ Ü¯ Ççzà åËù é÷ð
ÁÅ ÇðÔÅ ÔË À°Ã 寺 À°êð ¦Ø ÜÅÔ, êÅð ¦Ø ÜÅÔ
å¶ ÇÂà 寺 Á¼×¶ ç¶Ö åËù Ã¼Ú ç¶ çðôé ÕðÅÀ°ºç¶ Ô»Í
èÅðéÅ - ÁÅÇç òÅÇÔ×¹ðÈ Ü¹×ÅÇç òÅÇÔ×¹ðÈ
ÔË íÆ òÅÇÔ×¹ðÈ Ô¯ÃÆ òÅÇÔ×¹ðÈÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
56
íÅÂÆ Þ¿âÅ! ôðèÅ çÆ Þ¯ñÆ ÇåÁÅð Õð Áå¶ Ø¹¼à
Õ¶ ê¼ñ¶ ÇòÚ ì¿é· ñË ÇÂà ù, ܯ 屿 Áé°íò ÕÆåÅ ÔËÍ
ÕÆ ç¶ÖçÅ ÔË, ÃÅðŠÿÃÅð ×ÅÇÂì Ô¯ ÇðÔÅ ÔË, ÇÂÕ
ÇéðÅ ÔÆ êÌÕÅô, êÌÕÅô ÔÆ êÌÕÅô, ÇéðÅ ÇêÁÅð ÔÆ
ÇêÁÅð ÇÖÚ» êÅ ÇðÔÅ ÔË, éôÅ ç¶ Õ¶ îÖìÈð Õð ÇðÔÅ
ÔË, Áé§ç ç¶ Ô¹ñÅð¶ îÅð ÇðÔÅ ÔËÍ ç¶Öç¶ ç¶Öç¶ Ã¿ÃÅð
Õ¯ñ ù ç¶ÇÖÁÅ ÇÕ ÇÂÔÆ Áé§ç ÿÃÅð ìäéÅ ô¹ðÈ Ô¯
Ç×ÁÅÍ ê³Ü å¼å ìä ÇðÔÅ ÔË, ê¿Ü ÃÈÖôî íÈå ìä
ÇðÔÅ ÔË, ôìç, Ãêðô, ðÈê, ðÃ, ׿è ÔÀ°îË çÅ êðçÅ
åÅä ÇðÔÅ ÔË , ê³ Ü ÃæÈ ñ íÈ å ìä ÇðÔÅ ÔË , ñ¼ Ö »
Õð¯ó» ÃðÆð ìä ðÔ¶ é¶Í ÜÆò Ü¿å± ìä ðÔ¶ é¶ å¶
ì¶Á³å ÇÕÃî çÆÁ» ñÇÔð» Úñ ðÔÆÁ» é¶Í ñ¶ÇÕé üÚ
Ãí éÅñ ܹÇóÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË Áå¶ ÇÂÔ ÇÕö Çì¿çÈ å¶
òÆ Á¼â éÔÄ ÔËÍ
ÃæÈñ Áå¶ ÃÈÖôî ç¯ò¶º çðôé Ô¯ ðÔ¶ é¶ Áå¶
ÁÅêäÅ òÜÈç ÇÕèð¶ íÆ ñ¼í éÔÄ ÇðÔÅ å¶ ÁÅêä¶
Á¿çð Ã¼Ú çÅ êÌÕÅô ÇçÖÅÂÆ ç¶ ÇðÔÅ ÔËÍ Þ¿âÅ òÆ
×ÅÇÂì Ô¯ Ç×ÁÅ å¶ Ã¿ÃÅð òÆ ×ÅÇÂì Ô¯ Ç×ÁÅ ç¯ò¶º
ðÈê êÌî¶ôð ç¶ ÔÆ é÷ð ÁÅ ðÔ¶ Ôé -
Ãð×¹é Çéð×¹é Çéð¿ÕÅð ù¿é ÃîÅèÆ ÁÅÇê¨
ÁÅêé ÕÆÁÅ éÅéÕÅ ÁÅê¶ ÔÆ ÇëÇð ÜÅÇêÍÍ
ê³éÅ - BI@
À°Ã ò¶ñ¶ ôìç é¶ Ã¹ðÇå ù ëó ÇñÁÅ å¶ Ã¿ÃÅð
í¹¼ñ Ç×ÁÅÍ ôìç é¶ Ã¹ðÇå ù ÞàÕÅ ç¶ Õ¶ À°Ã ÇàÕÅä¶
ñË Á»çÅ ÇÜæ¶ ÃÇæð ÁòÃæÅ ÔË -
ÃÇå Õ¶ ÁÅÃä ê¹ðÖ ðÔËÍÍ
èÅðéÅ - îé Úó· Ç×ÁÅ çÃò¶º ç¹ÁÅð¶,
×¹ðî¹Ö ÇêÁÅð¶ çÅÍ
×¹ðî¹ÇÖ Á¿åÇð ÃÔܹ ÔË îé° ÚÇóÁÅ çÃòË ÁÅÕÅÇè
ÇåæË À±ºØ é í¹Ö ÔË ÔÇð Á³ÇîÌå éÅî¹ Ã¹Ö òÅù¨
éÅéÕ ç¹Ö¹ ùֹ ÇòÁÅêå éÔÆ ÇÜæË ÁÅåî ðÅî êÌ×ÅùÍÍ
ê³éÅ - ADAD
íÅÂÆ Þ¿âÅ Ç´å Ç´å Ô¯ Ç×ÁÅ ÔË å¶ ìËᶠù
Çå¿é سච¦Ø ×Â¶Í îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ Ã¹ðå ù Ô¶á»
ÇñÁ»çÅ, ÃðÆð ÇòÚ ÁÅÂÆ å¶ Ã¯ Ú ÇòÚ ×ÂÆ å¶
ÇÖÁÅñ ÁÅÇÂÁÅ ÇÕ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ å» ÔÅñ¶ åÕ
êÌôÅçÅ ÔÆ éÔÄ ÛÇÕÁÅ î˺ å» ÁÅêä¶ Áé§ç ÇòÚ ÔÆ
ÇêÁÅ ÇðÔÅ Ô»Í ì¶éåÆ ÕÆåÆ êÅåôÅÔ! ÕÂÆ Ø³à¶ Ô¯
׶ êÌôÅçÅ ÇñÁ»ç¶ ù ÁÅê çÈð 寺 ÁŶ ÃÆ î˺ å»
ÁÅêäÆ ×ð÷ ÇòÚ êË Ç×ÁÅ, ÁÅêä¶ Áé§ç ÇòÚ ÔÆ
ñÆé Ô¯ Ç×ÁÅÍ îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ Õ¯ÂÆ éÔÄ Þ¿ÇâÁÅ! å¶ð¶
Çîåð ù ÛÕÅ Õ¶ ÔÆ êÌôÅçÅ ÛÕ»×¶Í ÜÅú! Ç¿çðÃËé
ù òÆ ÇÂæ¶ ÃÅⶠկñ ñË Õ¶ ÁÅò¯Í
ï Ô¹ä Ãî» ÇÂÜÅ÷å éÔÄ Çç¿çÅ î˺ Ô¹ä ÇÂæ¶ ÔÆ
ÃîÅêå ÕðçÅ Ô»Í ìÅÕÆ ÁÃñ ÚÆ÷ éÅî ÜêäÅ ÔÆ
ÔË ì¿ç×Æ ÕÇðÁÅ Õð¯, éÅî ÜÇêÁÅ Õð¯Í Õ¯ÂÆ ÚÆ÷
å°ÔÅ毺 Û°êÅ Õ¶ éÔÄ ð¼ÖÆÍ éÅî Üêä ò¶ñ¶ òÅÇÔ×¹ðÈ
çÆ ÔÅ÷ðÆ îÇÔÃÈà ÕÇðÁÅ Õð¯Í ìÔ¹å ê̶îÆ ìÅð-ìÅð
ÇÂÔ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ ÇÕ ÜÆ îé éÔÄ ÇàÕçÅÍ ÇÂà çÅ ÕÅðé
ÔË ÇÕ òÅÇÔ×¹ðÈ å¶ ÇòôòÅô éÔÄ ÔËÍ ÇÂà çÆ ÃÖå
ôðå ÇÂÔ ÔË -
ÜÅ ÕË îÇé ×¹ð ÕÆ êðåÆÇå¨
Çåù Üé ÁÅòË ÔÇð êÌí¹ ÚÆÇå¨ ê³éÅ - BHC
êÌÆå 寺 ÇòÔÈä¶ çÅ éÅî éÔÄ ÚÇñÁÅ ÕðçÅ,
çÈÜÅ ìÅäÆ å¶ êÈðÆ ôðèÅ ÚÅÔÆçÆ ÔËÍ
ÇÂÔ ìÅäÆ Ü¯ ÜÆÁÔ¹ ÜÅäË
Çåù Á³åÇð ðòË ÔÇð éÅîŨ ê³éÅ - GIG
éÅî ÚñçÅ ÔÆ åç ÔË Ü篺 ìÅäÆ çÅ ÃÇåÕÅð
Ô¯ò¶×Å, ÇòÚÅð ÁÅò¶×ÆÍ î˺ ÇÂÔ éÔÄ ÕÇÔ¿çÅ ÇÕ å°ÃÄ
AE, BE êÅá Üê¹ÜÆ ÃÅÇÔì ç¶ Õð¯ Ü» ùÖîéÆ ÃÅÇÔì
ç¶ Õð¯Í î˺ ÁÅê ù ÇÂÔ ì¶éåÆ ÕðçÅ Ô» ÇÕ Á³çð
çÆ Ö¯Ü Õð¯ Áå¶ Á³çð çÆ Ö¯Ü î³åð 寺 Çìé» éÔÄ
Ô¹¿çÆÍ Á³çð ìËá Õ¶ Ö¯ÜäÅ ê˺çÅ ÔË, Á³çð ÜÅò¯ ÇÕ¿é¶
ð¿× é¶, ÇÕ¿éÆÁ» ÚÆ÷» é¶, ÇÕ¿éÆÁ» ð¹ÕÅòà» é¶, ÇÕ¿é¶
åðñ¶ é¶, Ã Ã ÇÃð Ãí ÚÆ÷» ÁÅÀ°ºçÆÁ» ðÇÔ¿çÆÁ»
ÔéÍ ÇÂÔ Õ¯ÂÆ «ÕòÄ ×¼ñ éÔÄ ÔË å¶ éÅ ÔÆ ÇÕö
çÆ monoply (ÇéÜÆ îÅñÕÆ) ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ ×¹ðìÅäÆ ÇòÚ
Ãí ÇñÇÖÁÅ Ô¯ Ç ÂÁÅ ÔË Üç ÇòÚÅð Õ叱 ׶ ÃÅî· ä ¶
ÁÅò¶×ÅÍ Ü¶ ñ¯ó ÔË å» À°Ô ÔË ê¼Õ¶ ÇÂðÅç¶ çÆ, ê¼ÕÅ
ÇÂðÅçÅ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ Ôð òÕå îé ç¶ ÁÅÚðä
ù êðÖ¯Í ÇÃÁÅä¶ îÔ»ê¹ðô ÇÂÔ ÕÇÔ¿ç¶ é¶ ÇÕ å°ÃÄ ðÅå
ù ç¶Ö ÇñÁÅ Õð¯ ÇÕ Á¼Ü î¶ð¶ îé é¶ ÇÕ¿é¶ ëå±ð êŶ
é¶ å¶ ÇÕ¿éÅ Õ° Çîñ Õ¶ ÇðÔË, ÇÕ¿ÇéÁ» Õ° Ú¿×ÆÁ» ×¼ñ»
ÕÆåÆÁ» é¶, ÇÕ¿éÅ Õ° íÜé ÕÆåÅ ÔËÍ À°Ã ç¶ éÅñ
Ô¯ð Ô¹¿çÅ ÔË ÇÕ éÅî Üê Õ¶, ìÅäÆ êó· Õ¶ öòÅ ÕðÕ¶
üڶ Ççñ éÅñ ÁðçÅà Õð¯ Ô¶ üڶ êÅåôÅÔ! ÇÂé·»
Ú½òÄ Ø³ÇàÁ» ÇòÚ Ü¯ òÆ é¶Õ Õ¿î Ô¯ÇÂÁÅ ÔË À°Ô î˺
å¶ð¶ Ö÷Åé¶ ÓÚ çÅÖñ ÕðçÅ Ô», î¶ð¶ ÇòÚ ÇÕå¶ ôÕåÆ
éÅ ÁÅ ÜÅò¶ å¶ îËù ÇðèÆÁ» ÇüèÆÁ» éÅ ÇÕå¶ íðîÅ
ç¶äÍ î¶ð¶ Á³çð îÅä éÅ ÁÅò¶ ÇÕ î˺ ÁËéÅ ÁËéÅ ÇÚð
ìËá Õ¶ íÜé ÕðçÅ Ô»Í ÇÂÔ ÃÅðÅ Õ°Þ å±¿ ûí ñË,
üڶ êÅåôÅÔ! ï ÇÜÔóÅ ×¹ðÈ ç¶ Ö÷Åé¶ ÇòÚ êË Ç×ÁÅ
À°Ô çÅ ÇÕ¿éÅ ÇòÁÅÜ ÇîñçÅ ÔËÍ À°Ôç¶ å» ÇÔÃÅì
ÇÕåÅì çÅ Á³å ÔÆ éÔÄ, À°Ô å» ÁËæ¶ ÔÆ ç¶ Çç¿çÅ
ÔË å¶ ÁËæ¶ ÁËö Üéî ÇòÚ ÔÆ êÌî¶ôð ç¶ çðôé ÕðòÅ
Çç¿çËÍ ÇÜà òÕå ÁÅê» ÃÇåÃ¿× Õðç¶ Ô» å» ÇèÁÅé
ÇçÁÅ Õð¯ ÇÕÀ° º ÇÕ ÇÂÔ Ã¿ × å advanced (ìÔ¹ å
À°Ú¶ðÆ) ÔË, Á¼×¶ Úñ ðÔÆ ÔË ÁËÃÅ éÔÄ ÔË ÇÕ ÔÅñ¶
À, Á å¶ ìËáÆ ÔËÍ À°Ú¶ ÜÆòé ù ÁêäÅÁ ðÔÆ ÔËÍ
ï îÔÅðÅÜ Ç´êÅ éÅñ Ô¹ä Á×ñÅ ê̯×ðÅî Ãðòä
Õð¯, ÁðçÅà ԯò¶×Æ, êÌôÅçÅ ÛÕ Õ¶ ë¶ð ÜÅä çÆ
Ç´êÅñåÅ ÕðéÆÍ
òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ ÕÅ ÖÅñÃÅ
òÅÇÔ×¹ðÈ ÜÆ ÕÆ ëåÇÔÍ
LLLLLLL
57
(ê³éÅ D@ çÆ ìÅÕÆ)
Õ¯ÂÆ ×ÅÔÕ ÔÆ éÔÄ ÔË, Õ¯ÂÆ î¹¼ñ ñËä òÅñÅ ÔÆ
éÔÄ ÔË; úæ¶ éÅî çÆ çÅå ÔË, ìÌÔî Ç×ÁÅé çÅ ÕÆ
ð½ ñ Å êÅÀ° ä Å ÔË ÇÕÀ° º ÇÕ Õ¯ Â Æ ÔË éÔÄÍ ë¶ ð çÈ Ã ðÆ
ÁòÃæÅ ÁÅÇÂÁÅ ÕðçÆ ÔË î³éä çÆÍ ÇÜÔóÆ ÚÆ÷
î³ é ñÂÆ, ë¶ ð À° Ô ù êÕÅÀ° ä Å, À° Ô ù ÇéÇèÁÅÃä
ÕÇÔ¿ç¶ é¶- ìÅð-ìÅð êÕÅÀ°äÅÍ À°Ã çÅ åðÆÕÅ êÇÔñ»
çÇÃÁÅ Ç×ÁÅ ÔË, Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ À°á Õ¶, ÇÂôéÅé ÕðÕ¶
Ú½ºÕóÅ îÅð Õ¶ Ü篺 ÃÅðŠÿÃÅð ü°åÅ ÇêÁÅ Ô¯ò¶, À°Ã
ò¶ñ¶ ÁÅêä¶ ÃòË ÃðÈê çÅ ÇÚ¿åé ÕðéÅ, ÁÅêäÆ ÇìðåÆ
ÇÖÚäÆ; ÇÂà ù Áê¼ÚÆÕðé ÕÇÔ¿ç¶ é¶ - ê¼ÚÆ
êÌÇ´åÆÁ» ÇòÚ¯º ÇìðåÆ ÇÖ¼Ú ñËäÆÍ ê³Ü¶ Õðî Ç¿çÇðÁ»
寺, ê³Ü¶ Ç×ÁÅé Ç¿çÇðÁ» 寺, ê³Ü êÌÅä» å¯º, îé 寺,
ì¹¼è 寺 À°êð Úñ¶ ÜÅäÅ, À°Ã 寺 ìÅÁç ÇÚ¼å 寺 Á¼×¶
¦Ø Õ¶ ÁÔ¿ í Åò ÇòÚ Úñ¶ ÜÅäÅÍ ë¶ ð À° æ ¶ ëË Ã ñÅ
ÕðéÅ ÇÕ ÕÆ î˺ ÃðÆð Ô»; ÇÜÔóÅ Õ°Þ î˺ ¦Ø Õ¶
ÁÅÇÂÁ» Ô», î˺ ÇÂÔ Ô» Ü» ÇÂà 寺 À°êð Õ°Þ Ô¯ð
Ô»Í À°æ¶ ì¹¼èÆ Öåî Ô¯ Ü»çÆ ÔË Áå¶ Áé°íò ÜÅ×
êË º çÅ ÔË Í Áé° í ò ç¶ éÅñ ÃÅÖÆ Ú¶ å é ÁÅåîÅ çÅ
ÇèÁÅé èðéÅ, À°Ôù ÁÅåî ÇÚ¿åé, ÁÅåî î³éä Áå¶
ÁÅåî ÃÇæåÆ ÕÇÔ¿ç¶ é¶Í ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ ÇÜÔóÅ
ÃÅèé ÕðçÅ ÔË, ÇÂÔ ù ÇéÇèÁÅÃä ÕÇÔ¿ç¶ é¶Í
ìÌÔî¹ çÆÃË ìÌÔî¹ Ã¹äÆÁË Â¶Õ° ¶հ òÖÅäÆÁ˨
ÁÅåî êÃÅðÅ ÕðäÔÅðÅ êÌí ÇìéÅ éÔÆ ÜÅäÆÁ˨
ê³éÅ - HDF
ÇÂÔ å» ÃÅðÅ ÁÅåîÅ çÅ ÔÆ êÃÅðÅ ÔË, ÇÂæ¶ çÈÜÅ
å» Õ¯ÂÆ ÔË ÔÆ éÔÄÍ ÇÂÔ îÅÇÂÁÅ òÆ À°ÔçÅ ÔÆ Ö¶ñ· Ô¯
ÇðÔÅ ÔËÍ êÆð ì¹¼èÈ ôÅÔ! Ü篺 屿 ¶à åð·» Õð¶º×Å, À°Ã
ò¶ñ¶ å¶ðÆ Õ±ó çÆ êÅñ ๼à ÜŶ×ÆÍ ÕÇÔ¿ç¶ îÔÅðÅÜ!
îËù ÇÂÕ Á¼Öð ÇòÚ ç¼Ã¯Í îÔÅðÅÜ ÕÇÔ¿ç¶ ÇÕ ÇÂÕ Á¼Öð
ÇòÚ å» ÇÂà åð·» ÔË ÇÕ Ø¹¿â Ú¹¼Õ Õ¶ Ö¹ñ· Õ¶ é¼Ú ñËÍ
À°Ã ò¶ñ¶ é¼Úä ñ× Ç×ÁÅ, ì¶Ã¹¼è Ô¯ Ç×ÁÅÍ À°Ã ò¶ñ¶
Ú¶ÇñÁ» çÆ êÌòÅÔ éÔÄ ÕÆåÆ, ç¹éÆÁ» çÆ êðòÅÔ éÔÄ
ÕÆåÆ, ñ¯Õ ñ¼ÜÅ òÆ ñÅÔ ÇçåÆÍ îÔÅðÅÜ ÜÆ é¶ ÇçzôàÆ
ÕÆåÆ Áå¶ ÇÕÔÅ ÇÕ êÆð ì¹¼èÈ ôÅÔ! å¶ðÆ Õ±ó çÆ êÅñ
ñÇÔ ×ÂÆ, 屿 ÁÅêäÅ ÁÅåî ÃðÈê êÛÅä Õ¶ Õ±ó ù
ìÅÔð Õ¼ã ÇçåÅÍ Ô¹ä 屿 ìÌÔî ñ¼ÜÅ ÇòÚ ÁÅ ÜÅÍ Ã¯
ÇÂà åð·» ç¶ éÅñ î˺ ì¶éåÆ ÕðçÅ ÃÆ -
ÕìÆð öòÅ ÕÀ° ç¹Ç íñ¶ ¶հ Ã¿å° ÇÂÕ° ðÅ
ðÅî¹ Ü¹ çÅåÅ î¹ÕÇå Õ¯ Ã¿å° ÜêÅòË éÅ
ê³éÅ - ACGC
óå À°Ô ðÃåÅ çÃç¶ é¶ ÇÜÃ å¶ Úñ Õ¶ ÁÅçîÆ
êðî êç çÆ êÌÅêåÆ ÕðçÅ ÔËÍ
LLLLLLL
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 í×òå ×ÆåÅ çÆ ÇÚð ÃæÅÂÆ ÁÅåî ÇòÇçÁÅ
PERENNIAL PSYCHOLOGY OF THE BHAGVAD GITA
(ñóÆ Ü¯óé ñÂÆ ç¶Ö¯ ÜéòðÆ Á³Õ, ê³éÅ - DG)
AA. Ô¶ êÅðæ! ÇÜÔóÅ òÆ ÇÜà îÅð× å¶ å°ð Õ¶
î¶ð¶ Õ¯ñ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË î˺ À°Ã ù À°Ã¶ åð·» Á¼×¯º Ô¯ Õ¶
ñ˺çÅ Ô», ÇÜÔó¶ òÆ îÅð× ñ¯Õ ñËºç¶ Ôé À°Ô î¶ð¶ ÔÆ
îÅð× ÔéÍ
AB. ÇüèÆÁ» êÌÅêå Õðé ñÂÆ ìÔ¹å ÃÅð¶
ç¶òÇåÁ» ù ìñÆÁ» Úó·ÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ÇÂà ÿÃÅð ÇòÚ
Õðî 寺 ÇüèÆ Û¶åÆ êÌÅêå Ô¹¿çÆ ÔËÍ
êÔÅó À°å¶ Úó·é ñÂÆ Õ¯ÂÆ òÆ ðÃåÅ å°ÃÄ ñò¯,
êÔ¹¿ÚäÅ å» ÇÃÖð À°å¶ ÔÆ ÔË, ðÃå¶ íÅò¶º ò¼Ö-ò¼Ö Ô¯ä
ÇéôÅéÅ å» ÇÂÕ ÔÆ ÔË, î³÷ñ å» ÇÂÕ ÔÆ ÔËÍ Ç´ôé
ÜÆ çÃç¶ Ôé íÅò¶º ñ¯ÕÆ ò¼Ö-ò¼Ö îÅð× å¶ ÁÅåî
ÃÅèé ñÂÆ Úñç¶ Ôé, Á³å ÇòÚ À°Ô ÃÅð¶ À°Ã ÇÂÕ
ÿêÈðä ù ÜÅ Çîñç¶ ÔéÍ ÕÂÆ ÃÅèÕ ÇÂèð À°èð
íàÕç¶ ðÇÔ¿ç¶ Ôé å¶ Ãî» ÁÜÅÂƺ ×¹ÁÅ Çç¿ç¶ Ôé, Õ°Þ
Ô¯ð ÃÅèÕ ò¼Ö-ò¼Ö îÅð× ç¶Ö Õ¶ ØìðÅ Ü»ç¶ Ôé,
ÃÅèÕ ñÂÆ ÇÂÔ ìÔ¹å ÷ðÈðÆ ÔË ÇÕ À°Ô ÁÅêäÅ îÅð×
Ú¹ä¶ å¶ ë¶ð À°Ã å¶ ÚñçÅ ðÔ¶ ÇÂèð À°èð éÅ ç¶Ö¶,
éÅ ÔËðÅé Ô¯ò¶Í
ÁÅî îé°¼Ö ç¶òÇåÁ» çÆ êÈÜÅ Õðç¶ Ôé å¶ ëñ
çÆ Ç¼ÛÅ Õðç¶ Ôé, À°é·» ù ëñ Çîñ òÆ Ü»ç¶ ÔéÍ
ÇÜÔó¶ ÿÃÅðÕ ëñ î³×ç¶ Ôé À°é·» ù À°Ô Çîñ Ü»ç¶
Ôé, ÇÜÔó¶ Ç×ÁÅé ÚÅÔ¹¿ç¶ Ôé, À°é·» ù Ç×ÁÅé Çîñ
Ü»çÅ ÔË, ÇÜÔó¶ î¹ÕåÆ î³×ç¶ Ôé, î¹ÕåÆ Çîñ Ü»çÆ
ÔË, Ôð ÇÕö ù Õ°çðå ç¶ ÁÃÈñ» Áé°ÃÅð ëñ Çîñ
Ü»çÅ ÔËÍ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÅ Õ¯ÂÆ ìÆÜçÅ ÔË úÔ¯ ÇÜÔÅ Õ¼à
ñ˺çÅ ÔËÍ ÇÂÔ ÃîÞä çÆ ìÜŶ ÇÕ ÇÜÔ¯ ÇÜÔÅ Õ¯ÂÆ
Õðî ÕðçÅ ÔË À°Ô¯ ÇÜÔ¶ ëñ À°Ã ù Çîñ Ü»ç¶ Ôé,
ìÔ¹å ÃÅð¶ ñ¯ÕÆ ÇÂà íðî ÇòÚ Ôé ÇÕ êÌîÅåîÅ ÔÆ
ëñ å¶ Ã÷Å Çç¿çÅ ÔËÍ Ü篺 Õ°Þ êÌÅêå Ô¹¿çÅ ÔË Ü»
À°Ô Ãëñ Ô¹¿ç¶ Ôé å» êÌîÅåîÅ çÆ ÇÃëå ÃñÅÔ Õðç¶
Ôé, Ü篺 ÁÃëñ Ô¹¿ç¶ Ôé êzîÅåîÅ ù ç¯ôÆ çÃç¶ Ôé,
À°é·» çÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ ×Ëð Ç÷¿î¶òÅð ð¹ÚÆ ×Ëð Ç÷¿î¶òÅð
òåÆðÅ êËçÅ ÕðçÆ ÔË, ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ îé°¼Ö ÁÅêä¶ Õðî»
çÅ ëñ å» îÅéäÅ ÚÅÔ¹¿ç¶ Ôé êð ÁÅêäÆ ÇâÀ±àÆ
çÆ Ç÷¿î¶òÅðÆ éÔÄ ñËäÆ ÚÅÔ¹¿ç¶, éÅ ÔÆ ÁÅêäÅ Õ¿î
áÆÕ åð·» ÕðéÅ ÚÅÔ¹¿ç¶ Ôé, ÇÂö ÕðÕ¶ À°é·» ù îé
ÚÅÔ¶ ëñ çÆ êÌÅêåÆ éÔÄ Ô¹¿çÆÍ Õðî» çÆ ×åÆ ù
àÅÇñÁÅ éÔÄ ÜÅ ÃÕçÅ, ÇÂà ÕðÕ¶ Ôð¶Õ ù ÁÅêä¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
58
îÈñ ñ¶ÖÕ - âÅ. ÃòÅîÆ ðÅî ÜÆ
Áé°òÅçÕ - âÅ. å¶ÇÜ¿çð îñÔ¯åðÅ
Õ¿î ùڼÜÆ åð·» Õðé¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé, ÇÂÕ îé ÇÂÕ ÇÚ¼å
Ô¯ Õ¶ Õðé¶ ÚÅÔÆç¶ Ôé, ô»å îé éÅñ Õðé¶ ÚÅÔÆç¶
ÔéÍ
Á¼Ü ç¶ îé¯ÇÚÇÕåÃÕ òÆ ÁÅêä¶ îðÆ÷» ù
ÁÅêä¶ Õðî» ñÂÆ Ç÷¿î¶òÅð çÃç¶ Ôé, ìÔ¹å ÃÅð¶
îðÆ÷ ÇÜÔó¶ À°é·» Õ¯ñ Ü»ç¶ Ôé, ÇÂÔ Ã¯Úç¶ Ôé ÇÕ
çÈÃð¶ À°é·» ç¶ ç¹Ö» ÿåÅê» çÅ ÕÅðé Ôé, Ü» À°Ô
ÁÅêä¶ îÅåÅ ÇêåÅ ù ç¯ôÆ çÃç¶ Ôé Ü» ÃîÅÜ ù
ç¯ôÆ çÃç¶ Ôé Ü» ÁÅêä¶ ÃÅæÆ, êåÆ êåéÆ ù Ü»
ç¯Ãå» ù Ü» Çðôå¶çÅð» ù Ü» ë¶ð ÔÅñÅå ù,
îé¯ÇÚÇÕåÃÕ çÅ Ãí 寺 ò¼âÅ ÕÅðÜ Ô¹¿çÅ ÔË ÇÕ À°Ã
ù ÇÂÔ ÃîÞŶ ÇÕ Ô¯ð Õ¯ÂÆ éÔÄ, Õ¶òñ À°Ô ÁÅê
ÔÆ À°ñÞ¶ ԯ¶ Ôé, Õ¶òñ À°Ô ÁÅê ÔÆ ÁÅêä¶ ÔÅñÅå,
ÁÅêäÆ ð¹ÚÆ å¶ ÁÅêäÅ ÇòòÔÅð ìçñ ÃÕçÅ ÔËÍ ÇÂæ¶
×ÆåÅ çÅ À°êç¶ô å¶ Á¼Ü ç¶ îé¯ÇòÇ×ÁÅé ÁÅêà ÇòÚ
ÃÇÔîå ÔéÍ ×ÆåÅ íÅò¶º ÇÂà ׼ñ ÇòÚ òè¶ð¶ Ãêôà
å¶ À°êç¶ôÁÅåîÕ ÔË å¶ ÇòÇçÁÅðæÆ ù ÃîÞÅ ÃÕçÆ
ÔË, îé¯ÇÚÇÕåÃÅ Ô½ñÆ Ô½ñÆ îðÆ÷ çÅ ÃðÈê ìçñçÆ ÔËÍ
AC. î˺ ÔÆ ÚÅð òðä, ×¹ä» å¶ Õðî» ç¶ ÁèÅð
å¶ ìäŶ ÔéÍ ÕðåÅ Ô¹ ¿ Ç çÁ» Ô¯ Ç ÂÁ» òÆ å± ¿ îË ù
ÁÇòéÅôÆ å¶ ÁÕðåÅ ÜÅäÍ Ôð ÜÆò ÁÅêä¶ ×¹ä»
Áé°ÃÅð ÔÆ ÇòÚðçÅ ÔË, Ôð ÇÂÕ ÇòÚ Çå¿é¯ ×¹ä Ôé
êð ò¼Ö-ò¼Ö îÅåðÅ ÇòÚ ÔéÍ ÇÂö ÕðÕ¶ Ôð ÇÂÕ çÅ
ùíÅÁ ëðÕ ÔË, ÕÂÆÁ» ÇòÚ åî¯ ×¹ä òè¶ð¶ ÔË ÇÜÔóÅ
À°é·» ù ÃæÈñ ìäÅÀ°ºçÅ ÔË å¶ Ã¿ÃÅð éÅñ ÇîñÅÀ°ºçÅ
ÔËÍ çÈÃÇðÁÅ ÇòÚ ðܯ ×¹ä êÌèÅé Ô¹¿çÅ ÔË ÇÜÔóÅ Õðî
ÔÆ ÕðÅÀ°ºçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË å¶ åÆÃÇðÁ» ÇòÚ Ãå¯ ×¹ä
êÌèÅé Ô¹¿çÅ ÔË, À°é·» ÇòÚ Ãí 寺 òè ÃîÞ Ô¹¿çÆ ÔË,
ÁÅî îé°¼Ö» ç¶ Õðî åî¯ ×¹äÆ Ü» ðܯ ×¹äÆ Ô¹¿ç¶ Ôé
ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ÿÃÅðÕ í¯× í¯×ä¶ ÚÅÔ¹¿ç¶ Ôé À°Ô Ãå¯
×¹ ä » çÅ ÇòÕÅà Õðç¶ ÔÆ éÔÄ, éÅ ÔÆ À° é · » ù
À°íðé Çç¿ç¶ ÔéÍ
ÇòÁÕåÆåÉ ù ÇÂé·» ×¹ä» ç¶ ÁèÅð å¶ ò¿ÇâÁÅ
ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ ÇÂÔ ìóÆ òÇÚåð ×¼ñ ÔË ÇÕ íÅò¶º Á¼Ü
ç¶ îé¯ÇòÇ×ÁÅéÕ ÇÂé·» ×¹ä» å¯º ÜÅ䱿 éÔÄ Ôé, éÅ
ÔÆ Á¼Ü ç¶ âÅÕàð êð À°é·» é¶ òÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ ÔÆ ò¿â
ÕÆåÆ ÔËÍ ôËñâé (Sheldon) é¶ ÃðÆð çÆ ìäåð ù
ÃîÇÞÁÅ å¶ îé°¼Ö» ù ÃðÆðÕ ìäåð Áé°ÃÅð ò¿ÇâÁÅÍ
ÇÂÔ ç¶ÇÖÁÅ ÇÜÔó¶ î¯à¶ Ô¹¿ç¶ Ôé À°Ô òè¶ð¶ í¯×Æ ÇÕÃî
ç¶ Õ¿î Õðé òÅñ¶ Ô¹¿ç¶ Ôé å¶ ÇÜé·» ç¶ Á¿çð ê¼ÇáÁ»
çÆ æ» éÅóÆÁ» òè¶ð¶ ÇçÃçÆÁ» Ôé À°Ô ìÔ¹å¶ ÃîÞä
òÅñ¶ Ô¹¿ç¶ Ôé, À°Ô Õ¿î Õðé å¶ í¯× í¯×ä òÅñ¶ ؼà
Ô¹¿ç¶ ÔéÍ ×¹ä» çÆ ò¿â å¶ ÃðÆðÕ ìäåð Áé°ÃÅð ò¿â
çÆ ÃîÅéåÅ ÕîÅñ çÆ ÔË Í ×ÆåÅ ÇòÚ ç¼ Ã ¶ ׶
åðÆÇÕÁ» Áé°ÃÅð, ×¹ä» Áé°ÃÅð ÔÆ ÃðÆð çÆ ìäåð
ìäçÆ ÔË, îé°¼Ö ù Çå¿é» ×¹ä» Áé°ÃÅð ÔÆ ò¿ÇâÁÅ
ÔË, ê¹ðÅåé íÅðå ÇòÚ òÆ ÇÂÔ¯ ÔÆ ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÃÆ,
ÚÅð òðä» ç¶ ÁèÅð å¶ ÔÆ ÜÅå êÅå çÅ ÁèÅð
ìÇäÁÅÍ
ÇÂÔ ç¹¼Ö çÆ ×¼ñ ÔË ÇÕ ÇÂé·» òðä» ç¶ ÁèÅð
å¶ ÜÅå êÅå çÆÁ» êÌäÅñÆÁ» Úñ êÂÆÁ» ÇÜà éÅñ
íÅðåÆ ÃîÅÜ ÇòÚ ÖÅÂÆÁ» êË ×ÂÆÁ»Í ÇÜò¶º ê¼Ûî
ÇòÚ ñ¯ Õ òð×ÆÕðé ÕÅðé ò¿ â ¶ Ô¯  ¶ Ôé, íÅðåÆ
ÃîÅÜ ÜÅå êÅå Լ毺 í¹×å ÇðÔÅ ÔË, ê¹ðÅåé Ã ÇòÚ
ÇÂà ò¿â é¶ ÃîÅÜ ù ÿ×Çáå ÕÆåÅ, ÇÂà éÅñ Õ¿î
çÆ ò¿â ÕÆåÆ ×ÂÆ ÃÆ å¶ ÇÂÔ çÇÃÁÅ Ç×ÁÅ ÃÆ ÇÕ
ÁÅêäÆ ÃîðæÅ Áé°ÃÅð Õ¿î Õð¯ å¶ ÷ðÈðå» Áé°ÃÅð
ñò¯Í ÇîÃÅñ òܯº ÇÜé·» ÇòÚ ðܯ ×¹ä êÌèÅé ÃÆ, ×¼á¶
ԯ¶ ê¼ÇáÁ» òÅñÅ ÃðÆð ÃÆ, Õðî Õðé òÅñ¶ Ãé
À°Ô ðÅܶ ìä¶, ï¯è¶ ìä¶Í ÇÜé·» ÇòÚ Ãå¯ ×¹ä ÃÆ,
òè¶ð¶ ÇçîÅ× òÅñ¶ Ãé, òè¶ð¶ ÃÈÞ ìÈÞ òÅñ¶ Ôé À°Ô
ÁÇèÁÅêÕ, êÌÚÅðÕ, ê³âå ìä¶ êð Á¼Ü ìóÅ ð½ñÅ
ÇêÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË ÇÕÀ°ºÇÕ Õ¿î çÆ ò¿â ç¶ ÇÃè»å ù
Öåî Õð ÇçåÅ Ç×ÁÅ ÔË Í ñ¯ Õ » ù À° é · » çÆ ð¹ Ú Æ
Áé°ÃÅð Õ¿î ç¶ä çÆ æ» À°é·» ù À°é·» ç¶ îÅåÅ ÇêåÅ,
çÅç¶ êóçÅç¶ éÅñ ò¿ Ç âÁÅ ÜÅ ÇðÔÅ ÔË Í å° Ô ÅâÆ
ÇòðÅÃå çÅ îÔ¼åò ÔË êð ç¹Ö ÇÂà ׼ñ çÅ ÔË ÇÕ
íÅðå ÇòÚ ìóÆ Õ¼àó ò¿â ÕÆåÆ ×ÂÆ, À°Ô òÆ ÜÅå
êÅå ç¶ ÁèÅð å¶Í ê¹ðÅåé ò¿â ñ¯Õ» çÆÁ» ð¹ÚÆÁ»,
×¹ä» å¶ Ç´ÁÅ ç¶ ÁèÅð å¶ ìäÅÂÆ ×ÂÆ ÃÆ ÇÂà çÅ
ÃðÈê ÜÅå êÅå 寺 ÇìñÕ°ñ òÖðÅ ÃÆ, ÇÂà çÅ î³åò
ÃîÅÜ ù êÈðÅ ÕðéÅ, ¶ÕÆÕðé ÕðéÅ ÃÆÍ ×ÆåÅ ÇòÚ
ÇÂé·» ÚÅð òðä» ù ìÌÅÔîä, ÕôåðÆ òËô Áå¶ ôÈçð
ÕðÕ¶ çÇÃÁÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆÁ» ð¹ÚÆÁ» òÅñ¶
ùíÅÁ ÃÅð¶ ÿÃÅð ÇòÚ Ôé ÇÜé·» ÇòÚ ÇÂÔ ×¹ä Ü»
ÇÂÔ Õðî ÔéÍ
ÁÃÄ çà ÁŶ Ô» ÇÕ Õ¯ÂÆ òÆ ÁÅêä¶ ÁÅê ÇòÚ
ÕðåÅ éÔÄ Ô¹¿çÅ ÇÂÔ Çå¿é ×¹ä ÔÆ ÕðåÅ ÔéÍ Õðî
ùíÅÁ 寺 ÇéÕñçÅ ÔËÍ ÇÂà 寺 íÅò ÔË ×¹ä Üî»çðÈ
Ôé À°Ô ÔÆ Õðî Õðé ñÂÆ êð¶ðç¶ Ôé å¶ À°Ô ÔÆ
âÆÀ±àÆ ÕðÅÀ°ºç¶ ÔéÍ
ÃÅð¶ ìÌÇÔî³â ù òÆ ÇÂé·» ÚÅð òðä» Áé°ÃÅð
ò¿ÇâÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË, ÃÈÖî î³âñ ÇòÚ å¶ ÇòôÅñ
59
î³âñ ÇòÚ òÆ ÚÅð ò¼Ö-ò¼Ö ÿÃÅð Ôé, îé°¼Ö» çÅ
ÿ à Åð, êôÈ Á » çŠÿ à Åð, ìéÃêåÆ Ã¿ à Åð å¶ èÅå±
ÿÃÅðÍ ÇÂÔ ò¿â ò¼Ö-ò¼Ö ×¹ä» ç¶ ÁèÅð å¶ ÕÆåÆ ×ÂÆ
ÔËÍ Á³×ð¶÷Æ çÅ ôìç man ÿÃÇ´å ç¶ ôìç îé 寺
ìÇäÁÅ ÔË ÇÂÔ îé° ¼ Ö çÆ Ã¯ Ú ä çÆ Ãîð¼ æ Å ÕÅðé
ìÇäÁÅÍ À°Ô îé°¼Ö ÇÜÃ é¶ ÁÅêäÆ êôÈ ÇìðåÆ å¶ ÕÅìÈ
êÅ ÇñÁÅ ÔË å¶ ÁÅêä¶ îé å¶ ÇçîÅ× ç¶ ×¹ä ÜÅä
Õ¶ À°é·» çÅ ÇòÃæÅð ÕÆåÅ ÔË, À°Ô Ãå¯ ×¹äÆ ÔËÍ
êôÈÁ» çÆ Ã¯ÚäÆ éÔÄ ÔË À°Ô å» Õ¶òñ Ç¿çzÆ ì¯è
éÅñ êÌ Ç åÇ´ÁÅ Õðç¶ Ôé, À° Ô ðܯ ×¹ ä Æ å¶ åî¯
×¹äÆ ÔÆ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ Ãì÷ÆÁ» òè¶ð¶ åî¯ ×¹äÆ Ô¹¿çÆÁ»
Ôé, èÅå» Üó· Ô¹¿çÆÁ» Ôé å¶ åî¯ ×¹äÆ Ô¹¿çÆÁ» ÔéÍ
Á¼Ü ç¶ îé¯ÇòÇ×ÁÅé ÇòÚ ÇòòÅç ÚÇñÁÅ
Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, À°Ô ÇòòÅç ÜðîéÆ å¶ Á³×ð¶÷Æ Çëñ½ÃëÆ
å¶ ÔËÍ ÇòòÅç ÔË ÇÕ ÕÆ ÇòðÅÃå ÇòÚ Çîñ¶ ×¹ä òè¶ð¶
îÔ¼åò êÈðé Ôé ÇÕ Çüֶ ׶ ×¹ä òè¶ð¶ îÔ¼åòêÈðé
ÔéÍ Üðîé Çëñ½ÃëÆ òÅñ¶ ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÕ ÇòðÅÃå
ÇòÚ Çîñ¶ ×¹ä òè¶ð¶ îÔ¼åòêÈðé ÔéÍ Á³×ð¶÷ ÕÇÔ¿ç¶
Ôé ÇÕ Çü Ö ¶ ×¹ ä òè¶ ð ¶ îÔ¼ å òêÈ ð é Ôé ÇÂé· » ç¯
ÇòÚÅð êÌäÅñÆÁ» é¶ ç¯ ò¼Ö-ò¼Ö ÃðÈê ç¶
îé¯ÇòÇ×ÁÅé» ù Áµ×¶ ÇñÁ»çÅ ÔË ÇÜÃ ç¶ Ã¿ÚÅñÕ
ÁÅêà ÇòÚ àÕðÅú Õðç¶ ÔÆ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ ï¯×
îé¯ Ç òÇ×ÁÅé ç¯ é » çÅ îÔ¼ å ò î³ é çÅ ÔË êð À° Ô
ÇòðÅÃå 寺 Õ°Þ Ô¯ð íÅò ñËºç¶ Ôé, îé¯ÇòÇ×ÁÅéÆ Õ°Þ
Ô¯ð íÅò ñËºç¶ Ôé, ÇÂà ÇòÚÅð Áé°ÃÅð å°ÃÄ Õ¶òñ
îÅåÅ ÇêåÅ ç¶ ×¹ä ÔÆ éÔÄ Ãׯº ÁÅêä¶ êÈðòÜ» ç¶
×¹ä òÆ èÅðé Õðç¶ Ô¯Í
ï¯× îé¯ÇòÇ×ÁÅé Áé°ÃÅð Üéî éÅ å»
ÁÚéÚ¶å Ô¹¿çÅ ÔË éÅ ÔÆ ÇÕö í¹ñ¶Ö¶ ÇòÚ Ô¹¿çÅ ÔË ÇÂÔ
ÇÂÕ ÇéðèÅðå ØàéÅ ÔË ÇÜÔóÆ êÇÔñ» ÁÚ¶å îé ÇòÚ
Üéî ñ˺çÆ ÔË, ÇÂÕ Ç¼ÛÅ ìäçÆ ÔËÍ îé°¼Ö ÇêÛñÆÁ»
ǼÛÅò» çÆ êÈðåÆ ñÂÆ Üéî ñ˺çÅ ÔËÍ êÌôé À°áçÅ
ÔË, ÒÒîé°¼Ö ÇÂÕ ÖÅà êÇðòÅð ÇòÚ Üéî ÇÕÀ°º ñ˺çÅ
ÔË?ÓÓ ÇÂæ¶ ÇÂÕ¯ ÇÃè»å ÃîÞ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË ÇÜà éÅñ À°åð
ÇçåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË, ÇÂÕ¯ ÇÜÔ¶ ÇÂÕ çÈÃð¶ ù ÁÅÕðÇôå
Õðç¶ ÔéÍ ÇÂÕ ÖÅà êÇðòÅð ÇòÚ Üéî ñËä 寺 íÅò
ÔË ì¼ÇÚÁ» ç¶ îÅåÅ ÇêåÅ ÁÅêäÆ Ç¼ÛÅ Áé°ÃÅð Ô¹¿ç¶
ÔéÍ î¯Ô Ãí 寺 ÷¯ðçÅð ǼÛÅ ÔËÍ Ü¶ ÇêÛñ¶ Üéî ÇòÚ
ìÔ¹å î¯Ô Ô¯ò¶ À°Ô ÔÆ ÇÂà Üéî ÇòÚ À°Ã êÇðòÅð
ÇòÚ Üéî ñËä çÅ ÕÅðä ìä ÃÕçÅ ÔË, Çòðö ù
í¹¼ÇñÁÅ éÔÄ ÜÅ ÃÕçÅ êð î¯Ô å¶ Ç¼ÛÅò» ç¶ Çòðö
ù òÆ í¹¼ÇñÁÅ éÔÄ ÜÅ ÃÕçÅ, ÃÅⶠÇòðÅÃå ç¶ ×¹ä
î¯Ô å¶ Ãì¿è ÕÅðä Ô¹¿ç¶ Ôé ÇÂà ÕðÕ¶ ÇòðÅÃå å¶
ÇÃÖä ÇòÚ Õ¯ÂÆ ìÔ¹åÅ Á³åð éÔÄÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
 éÅ àñä òÅñÆ Õðî» çÆ ×åÆ ÇÂÕ ÕÅðä å¶
éåÆܶ çÆ ¦îÆ ÕóÆ ÔËÍ Õðî ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔË å¶ ëñ
í¯×¶ Ü»ç¶ ÔéÍ ë¶ð Ô¯ð Õðî ÕÆå¶ Ü»ç¶ Ôé, Ô¯ð ëñ
Çîñç¶ Ôé ÇÂà åð·» êÌÇåÇ´ÁÅ çÆ ñóÆ ô¹ðÈ Ô¯ Ü»çÆ
ÔËÍ Ã¿ÃÕÅð å¶ ÇêÛñ¶ Üéî» ç¶ Ô¯ð ÇÚ¿é ÇÜÔó¶ ÁÚ¶å
îé å¶ êË Ü»ç¶ Ôé ܯ òÆ îé°¼Ö ÕðçÅ ÔË À°Ô ÔÆ
À°Ã ç¶ Üéî ç¶ ÕÅðä ìä Ü»ç¶ Ôé êð ÇÂÔ ÕÅðä
å¶ ëñ çÆ ÕóÆ Áî¹¼Õ éÔÄ Ô¹¿çÆÍ Ã¼ÚÆ ÇÃÇÖÁÅ éÅñ
îé°¼Ö çÅ êÈðÅ ÕÅÇÂÁÅ Õñê Ô¯ ÃÕçÅ ÔËÍ Ü篺 îé°¼Ö
ù ÇÂÔ ÃÈÞ ÁÅ ÜÅò¶ ÇÕ Ç×ÁÅé çÆ Á¼× ÇÕà åð·»
ìÅñäÆ ÔË å¶ À°Ã ÇòÚ Ã¿ÃÕÅð ÇÕà åð·» ëÈÕ ç¶ä¶
Ôé ë¶ð À°Ô ðå¿åð Ô¯ ÃÕçÅ ÔËÍ íÅò¶º ÇêÛñ¶ ÿÃÕÅð»
çÅ ìÔ¹å ⱿØÅ êÌíÅò ê˺çÅ ÔË, êð À°ÇÚå ÇÃÇÖÁÅ
éÅñ ÇêÛñ¶ ÿÃÕÅð» 寺 Û°àÕÅðÅ êÅÇÂÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ
ÔË å¶ éò» ÜÆòé ô¹ðÈ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÜà À°å¶
ÇêÛñ¶ ÿÃÕÅð» çÅ Õ¯ÂÆ êÌíÅò éÅ Ô¯ò¶Í
AD. î˺ Õðî» ÇòÚ Çñêå éÔÄ Ô¹¿çÅ, éÅ ÔÆ î˺
ëñ çÆ Ç¼ÛÅ ðÖçÅ Ô» ÇÜÔóÅ îËù ÇÂà êÌÕÅð ÜÅä
ñ˺çÅ ÔË À°Ô Õðî» ç¶ ì¿èé ÇòÚ éÔÄ ÁÅÀ°ºçÅÍ
AE. ê¹ðÅåé ñ¯ÕÆ òÆ ÇÜÔó¶ î¹ÕåÆ çÆ Ç¼ÛÅ
ðÖç¶ Ãé À° é · » é¶ ÇÂÔ Ç×ÁÅé èÅðé ÕðÕ¶ Õðî
ÕÆå¶, Ô¹ä 屿 òÆ À°Ã¶ åð·» ÔÆ Õðî Õð ÇÜò¶º ÇêÛñ¶
ñ¯Õ» é¶ ÕÆå¶Í
Ç×ÁÅéÆ ù ëñ çÅ ñ¯í éÔÄ Ô¹¿çÅ, À°Ô Õðî
ÕðÕ¶ ëñ çÆ Ç¼ÛÅ éÔÄ ðÖçÅ êð Õðî ÕðÆ Ü»çÅ
ÔË , ÇéðÇñêå ðÇÔ¿ ç Å ÔË , Ç×ÁÅéÆ ëñ çÆ Ç¼ Û Å
ÇåÁÅ× Çç¿ç¶ Ôé å¶ î¹Õå Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ ê¹ðÅåé Ã
ÇòÚ îÔÅåîÅ ÇÂÔ ÇÃè»å ÜÅäç¶ Ãé å¶ î¹Õå Ô¯
Ü»ç¶ Ãé êð Á¼Ü ç¶ Ã ÇòÚ îé°¼Ö ÇéôÕÅî ðÇÔä
çÆ ×Èó· Çëñ½ÃëÆ ù éÔÄ ÃîÞç¶Í ÁÃÄ ç¶Öç¶ Ô», ÃÅð¶
ç¹ÖÆ Ôé, ÿåÅê ëËÇñÁÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔË, Õðî» ç¶ ëñ çÆ
ÁÅà çÅ î¯Ô, ÇÜé·» éÅñ À°Ô ðÇÔ¿çÅ ÔË À°é·» çÅ î¯Ô,
ÁÔ¹ç¶ çÅ î¯Ô, Ô¯ð Áé¶Õ» êçÅðæ» çÅ î¯Ô, îé°¼Ö
ÁÅêäÆÁ» ǼÛÅò» ç¶ ×¹ñÅî ìÇäÁÅ ÇêÁÅ ÔËÍ Ü¶ Á¼Ü
çÅ îé¹¼Ö ê¹ðÅäÆÁ» ñÆÔ» 寺 ÇÃÖ¶ À°Ã ç¶ ìÔ¹å ÃÅð¶
ÿåÅê Øà ÜÅä׶Í
AF. Õðî ÕÆ ÔË, ÁÕðî ÕÆ ÔË? Ç×ÁÅéÆ òÆ ÇÂÃ
ÇòÚ À°ñÞ ×¶ Ôé î˺ åËù À°Ô Õðî ÕðéÅ çÃçÅ
Ô» ÇÜà ù ÕðÕ¶ 屿 êÅê 寺 Û°à ÜÅò¶º×ÅÍ
AG. Õðî Õðé ìÅð¶ ÜÅéäÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË, ÇÕÔóÅ
Õðî ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË ÇÕÔóÅ éÔÄ ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ,
ÇÕÔóÅ ÁÕðî ÔË? ÇÂà çÅ ÜÅéäÅ ìóÅ Áò¼ôÕ ÔË
Õðî ×åÆ ìóÆ ×Èó· ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
60
AH. ÇÜÔóÅ ÁÕðî ÇòÚ Õðî å¶ Õðî ÇòÚ
ÁÕðî ÁðæÅå ÇÜÔóÅ ÔÀ°îË ÇåÁÅ× Õ¶ Õðî ÕðçÅ
ÔË, Õðî ÕðÇçÁ» î˺ íÅò çÅ ÇåÁÅ× ÕðçÅ ÔË, À°Ô
ÔÆ Ç×ÁÅéÆ ÔË, ï¯×Æ ÔË å¶ Õðî Õðé òÅñÅ ÔËÍ
ìÔ¹å òÅðÆ ò¼â¶-ò¼â¶ ÁÅ×È éÅÇÂÕ ÔËðÅé Ô¯ Ü»ç¶
Ôé å¶ ÃîÞä ç¶ ÁÃîðæ Ô¹¿ç¶ Ôé ÇÕ ÕÆ áÆÕ ÔË
Áå¶ ÕÆ ×ñå ÔË, Ú¿×Å Õðî ÕÆ ÔË, íËóÅ Õðî ÕÆ
ÔË å¶ Õðî éÅ ÕðéÅ ÕÆ ÔË? Ü篺 ÇéðäÅ ñËäÅ Ô¯ò¶
ÇÕò¶º êåÅ ñ¼×¶×Å ÇÕ áÆÕ ÃÔÆ ÇéðäÅ ÕÆ ÔË? ÕÂÆ
òÅðÆ ÕÆå¶ Ô¯  ¶ Õðî çÅ ëñ ÇìñÕ° ñ À° ñ àÅ ÔÆ
ÇéÕñçÅ ÔË, ç¹¼Ö êËçÅ Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ì¶Ã¹ðÅêé ÁÅ Ü»çÅ
ÔËÍ ÕÆ ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆ ÔÅñå ÇòÚ Õðî éÅ ÕðéÅ òè¶ð¶
áÆÕ éÔÄ? ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ êÌôé Ôð ÇÂÕ ç¶ îé ÇòÚ Ççé
ÇòÚ ÇÕ¿éÆ òÅðÆ À°áç¶ Ôé íÅò¶º ÇÂÔ¯ ÇÜÔÆÁ» ÔÅñå»
ÇòÚ Ú¯ä çÅ ã¿× âÅÔãÅ ÔÆ ÃÈÖôî Ô¹¿çÅ ÔË, îé°¼Ö
ù ÁÅê ù òÆ éÔÄ êåÅ Ô¹¿çÅÍ Ü¶ áÆÕ Õðî éÅ êåÅ
Ô¯ò¶ å» îé éÖ¶çÆ òÅñ¶ éåÆÇÜÁ» å¶ Ã¯Úä ñ×
ê˺çÅ ÔË, ëñ çÆ Ã¯Ú êË Ü»çÆ ÔË, ÁÇéôÇÚåÅ êËçÅ
Ô¯ Ü»çÆ ÔË, ØìðÅÔà Ô¯ Ü»çÆ ÔË, ǼÛÅ ôÕåÆ Öåî
Ô¯ Ü»çÆ ÔË, ÇéðäÅ éÅ ñË ÃÕäÅ, ÇéðäÅ ñËä ñ¼×¶
ç¶ð ñ×äÆ, Çéðä¶ ñËä ÇòÚ âð ñ×äÅ, ÕÅëÆ
ç¹ÖçÅÂÆ Ô¹¿ç¶ Ôé, ÁÃòÃæ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ Ã
ì¹¼èÆ çÆ ñ¯ó ê˺çÆ ÔËÍ Ü¶ ÇÕö ù ÇÔÚÕÚÅÔà Ô¯ò¶
ç¹ÇÚåÅ Ô¯ò¶ å» ÇéðäÅ ñËä òÅñÆ ì¹¼èÆ ù åÆÖä
ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔË å» Ü¯ À° Ô Û¶ å Æ ÔÆ Çìé» ÇÕö
ð¹ÕÅòà ç¶ Ã ÇÃð ÇéðäÅ ñË ÃÕ¶, áÆÕ Õðî ÃÚî¹¼Ú
ÔÆ À°åî Ô¹¿çÅ ÔË, ô»åÆ éÅñ ÇéðÇñêå Ô¯ Õ¶ ÕÆåÅ
Ç×ÁÅ Õðî ÃçÅ ÔÆ À°åî Ô¹¿çÅ ÔË, ÇÂà 寺 À°ñà ÔË
À°êðÅîåÅ éÅñ ÕÆåÅ Õðî Ãí 寺 éÇÖ¼è ÔËÍ ÁÕðî
íðîÆ, çò¿çÆ å¶ À°êðÅî îé ×ñå Õðî» çÅ ÕÅðé
Ô¹¿çÅ ÔËÍ À°Ô Õðî ÇÜÔóÅ Çéðä¶ å¯º Çìé» ÕÆåÅ ÜÅò¶
À°Ô éÇÖ¼è Õðî Ô¯ò¶×ÅÍ
ìÔ¹å ÃÅð¶ îé°¼Ö ìó¶ ÔÆ ÃåðÕ Ô¹¿ç¶ Ôé, Õðî
Õðé 寺 âðç¶ Ôé À°Ô ÁÕðîÕ Ô¯ Ü»ç¶ Ôé, Õðî
éÅ ÕðéÅ å°ÔÅù ÃæÈñ ìäÅ Çç¿çÅ ÔË Ü¯ ÇÕ éÇÖ¼è
Õðî éÅñ¯º òÆ íËóÅ ÔË, ÁÕðî ÇòÚ ðÇÔ¿ç¶ Ô¯Â¶ ñ×çÅ
ÔË îé°¼Ö Õ¯ÂÆ Õðî éÔÄ Õð ÇðÔÅ êð òÅÃåò ÇòÚ
À°Ô À°Ã ÃÇæåÆ ÇòÚ êÌÇåÇ´ÁÅ ÇòÚ ëÇÃÁÅ Ô¹¿çÅ ÔËÍ
À°Ô éÖ¶çÆ çÆ ÔÅñå ÇòÚ ÁÅêä¶ ÁÅê ù Ãî¶à Õ¶
ùÃåÆ ç¶ ÇòÚÅð» ÇòÚ ñÆé ìËáÅ ÔËÍ îËù ÇÂÔ ÇÕÀ°º
ÚÅÔÆçÅ ÔË? î˺ ÇÂÔ ÇÕÀ°º Õð»? î˺ ÇÂà 寺 Çìé» ÜÆ
ÃÕçÅ Ô», î˺ Ãîð¼æ éÔÄ Ô» ÇÂà ÕðÕ¶ îËù ÇÂà ñÂÆ
ïåé òÆ éÔÄ ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅÍ
åî¯ ×¹ä ç¶ êÌíÅò ԶỠÁÃÄ ÁÅÕðîÕ Ô¹¿ç¶ Ô»Í
ÇòÕðî Õðî Õðî 寺 À°ñà Ô¹¿çÅ ÔË, ÇÂÔ ðܯ ×¹ä
å¶ åî¯ ×¹ä ç¶ êÌíÅò ԶỠԹ¿çÅ ÔË êð ðܯ ×¹ä çÅ
êÌíÅò òè¶ð¶ Ô¹¿çÅ ÔËÍ ðܯ ×¹ä Õðî ÕðÅÀ°ºçÅ ÔË, Ãå¯
×¹ä 寺 Çìé» îé°¼Ö íðÇîÁÅ ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ òÅÃåò ÇòÚ
Ãå¯ ×¹ä ÔÆ îé ù ô»å ðÖçÅ ÔË, ô»å îé éÅñ
Ãå¯ ×¹äÆ êÌíÅò Ô¶á ÕÆå¶ ×¶ Õðî ÔÆ Õðî Ô¹¿ç¶ ÔéÍ
ÇÜÃ é¶ ÁÅêÅ ÃÅè ÇñÁÅ ÔË, Ç¿çzÆÁ» ù ÕÅìÈ Õð
ÇñÁÅ ÔË, ô»å Õð ÇñÁÅ ÔË å¶ îé ù ì¹¼èÆ ç¶ ÇòÚÅð
ÁèÆé Õð ÇñÁÅ ÔË À°Ô ×ñå Õðî Õð ÔÆ éÔÄ
ÃÕçÅ, À°Ô Õðî» ç¶ ëñ ìóÆ êÌÿéåÅ éÅñ ÁðÇêå
Õð Çç¿çÅ ÔËÍ ÇÂÔ¯ ÇÜÔ¶ Çéðñ¶ê Õðî» ç¶ ç¯ ñÅí ÔéÍ
Õðî» ç¶ ëñ å°ÔÅù ì¿é·ç¶ éÔÄ À°Ã ç¶ Õðî êÈÜéÆï
ìä Ü»ç¶ Ôé, À° Ã ç¶ ÃÅèé, ÇèÁÅé ÔÆ Õðî ìä
Ü»ç¶ ÔéÍ ï¯×Æ ô»å îé éÅñ Õðî ÕðçÅ ðÇÔ¿çÅ ÔË
å¶ ÃçŠùå¿åð ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇÕö ì¿èé ÇòÚ éÔÄ ê˺çÅ
À°Ã çÅ Õ¯ÂÆ Ã¹ÁÅðæ éÔÄ Ô¹¿çÅ À°Ã ç¶ ÃÅð¶ ÔÆ Õðî
ÇéùÁÅðæÆ Ô¹¿ç¶ Ôé, À°Ô ùå¿åð ðÇÔ¿çÅ ÔËÍ
AI. ÇÜÃ ç¶ ÃÅð¶ Õðî ǼÛÅ ðÇÔå Ô¯ä, Çìé»
ÇÕö ÿÕñê ç¶ Ô¯ä, ÇÜÃ é¶ ÃÅð¶ Õðî Ç×ÁÅé ðÈêÆ
Á¼× ÇòÚ ëÈÕ Ççå¶ Ôé, À°Ã ù ê³âå ÕÇÔ¿ç¶ ÔéÍ
B@. ÇÜÔóÅ Õðî» ç¶ ëñ çÅ ÇåÁÅ× ÕðçÅ ÔË
ÕçÆ ÇÕö ç¶ ÁÅÃð¶ çÆ ÚÅÔ éÔÄ ðÖçÅ, Õðî
ÕðÇçÁ» òÆ À°Ô ÇéðÇñêå ÔËÍ
BA. ܯ Ãí ÁÅôÅ Û¼â Õ¶ ÇÚ¼å ÁÅåîÅ ÕÅìÈ
ÕðÕ¶, í¯×» ù ÇåÁÅ× Õ¶ Õ¶òñ ÃðÆð éÅñ ÔÆ Õðî
ÕðçÅ ÔË, À°Ô êÅê çÅ íÅ×ÆçÅð éÔÄ Ô¹¿çÅÍ
BB. ܯ ÃÇÔÜ éÅñ Çîñ ÜŶ, À°Ã ÇòÚ Ã¿å¯Ö
ðÖçÅ ÔË, Ã¹Ö ç¹Ö ù Ãî î³éçÅ ÔË, çÉ¿ç 寺 Û°à Ú¹ÕÅ
ÔË, ÃëñåÅ ÁÃëñåÅ ù ÇÂÕ¯ ÇÜÔÅ ÜÅäçÅ ÔË, ÇÂÔ¯
ÇÜÔÅ îé°¼Ö Õðî ÕðçÅ Ô¯ÇÂÁÅ òÆ Õðî» ç¶ ì¿èé»
寺 î¹Õå ÔËÍ
BC. ÇÜÔóÅ ëñ çÆ ÁÇíñÅôŠ寺 î¹Õå Ô¯ Ú¹ÕÅ
ÔË, ÇÜà çÅ ÇÚå Ç×ÁÅé ÇòÚ ÃÇæå ÔË Ü¯ ÃÅð¶ Õðî
êÌî¶ôð ù Áðêä ÕðÕ¶ ÔÆ ÕðçÅ ÔË, À°Ãç¶ ÃÅð¶ Õðî
éôà ÔÆ ÔéÍ
ëñ çÆ Ç¼ÛÅ ðÇÔå Ô¯ Õ¶ ÕÆå¶ ×¶ Õðî
ÃÅåÇòÕ ÕÔ¶ Ü»ç¶ Ôé ÇÕÀ°ºÇÕ À°Ô ô»å îé 寺 À°á¶
Ç×ÁÅé 寺 êËçÅ Ô¹¿ç¶ ÔéÍ ÇÜÃ é¶ Ç¼ÛÅ î¹Õå Ô¯ Õ¶
Õðî Õðé çÅ ÇòÇ×ÁÅé å¶ ÕñÅ ÇÃ¼Ö ñÂÆ å¶ ÇÜÃ
çÆ êð¶ðéÅ Ç×ÁÅé çÆ Á¼× ÇòÚ Ãó Ú¹ÕÆ ÔË À°Ã
ù ê³âå ÕÇÔ¿ç¶ Ôé ÇÂÔ¯ ÇÜÔÅ îé°¼Ö Ã¿å¯ÖÆ Ô¹¿çÅ ÔË
å¶ ÃÉË Çéðíð Ô¹¿çÅ ÔË, À°Ã çÅ ìÅÔð çÅ ÇòòÔÅð íÅò¶º
61
ÇÕ¿ é Å ÔÆ Õðî íðêÈ ð ÇÕÀ° º éÅ ÇçÃçÅ Ô¯ ò ¶ êð
òÅÃåò ÇòÚ À°Ô Õ°Þ éÔÄ Õð ÇðÔÅ Ô¹¿çÅ ÇÕÀ°ºÇÕ
À°Ô ÕðåÅ éÔÄ ÔËÍ ÇÂÔ Ã¿å¯ÖÆ ê¹ðô ÃÅðÆÁ» ǼÛÅò»
çÅ ëñ ÇåÁÅ× Õðç¶ Ô¯  ¶ , ÃÅð¶ í¯ × » çÅ ÇåÁÅ×
Õðç¶ Ô¯Â¶ Õ¶òñ ÃðÆð ê¼Ö¯ ÔÆ Õðî ÕðçÅ ÔËÍ À°Ô
Õðî å¶ Õðî» ç¶ ëñ 寺 ÇìñÕ°ñ êÌíÅÇòå éÔÄ Ô¹¿çÅ
À° à ù Õç¶ òÆ Ã¿ ò ¶ × Õ åÈ ë Åé çÅ ÃÅÔîäÅ éÔÄ
ÕðéÅ ê˺çÅÍ
ÇòÚÅð» çÅ êÌ×àÅòÅ ÔÆ Õðî Ô¹¿ç¶ Ôé å¶ ÇòÚÅð
ÿ ò ¶ × » ù ÁÅî å½ ð å¶ ÕÅìÈ Õð ÃÕç¶ ÔéÍ Ã¿ ò ¶ ×
ÇòÚÅð» ù Ö¶ðÈ¿ Ö¶ðÈ¿ Õð ÃÕçÅ ÔË, Áô»å Õð ÃÕçÅ ÔË
å¶ Õðî» ù Õ°Õðî ìäÅ ÃÕçÅ ÔËÍ ÇòÕðî À°Ô Õðî
Ôé ÇÜÔó¶ ÿò¶× ç¶ ÁèÆé Ô¯ Õ¶ À°å¶ÇÜå Ô¯ Õ¶ ÕÆå¶
Ü»ç¶ ÔéÍ Ã¿ò¶× å¶ ÇòÚÅð ÇòÚ ìÔ¹å Á¿åð ÔË, ÇòÚÅð
ÇòÚ Ã¿ ç¶ Ô Ô¹ ¿ çÅ ÔË , ÿ ò¶ × ÇòÚ ÇéðäÅ éÔÄ Ô¹ ¿ çÅ,
ÿò¶× ôÕåÆ Çç¿ç¶ Ôé, ÇòÚÅð» ÇòÚ À°Ô ôÕåÆ éÔÄ
ÔËÍ Ã¿ò¶× À°Ã é¶åðÔÆé çÆ åð·» Ôé ÇÜà կñ à¹ðé
çÆ ôÕåÆ ÔË êð À°Ô ðÅÔ éÔÄ ç¶Ö ÃÕçÅ, ÇòÚÅð À°Ã
îé°¼Ö çÆ í»åÆ Ôé ÇÜÔóÅ ðÅÔ å» ç¶Ö ÃÕçÅ ÔË êð
¦×óÅ ÔËÍ ÕÂÆ ÃÅèÕ Õ¶òñ îÅéÇÃÕ ÕÃðå ÔÆ Õðç¶
ðÇÔ¿ç¶ Ôé À°é·» ù íÅòéÅò» çÆ, ÿò¶×» çÆ ôÕåÆ çÅ
êåÅ ÔÆ éÔÄ Ô¹¿çÅÍ çÈÃð¶ À°Ô Ôé ÇÜÔó¶ ÿò¶×» ÇòÚ
òÇÔ¿ç¶ ðÇÔ¿ç¶ Ôé êð îÅéÇÃÕ ôÕåÆÁ» çÅ êÌï¯× ÔÆ
éÔÄ Õðç¶Í ÃÈÞòÅé ÃÅèÕ Ã¿ò¶× ôÕåÆÁ» å¶ îÅéÇÃÕ
ôÕåÆÁ» ù ÇîñÅ Õ¶ ÔÆ ÚñçÅ ÔË, À°Ô ÇÂé·» ç¯é» ù
ÇîñÅ Õ¶ ÚñçÅ ÔË å» Ü¯ À°Ã çÆ ïÅåðŠýÖÆ Ô¯ ÜÅò¶Í
ÃÅèÕ ù ÇÂÔ ç¯é¯º ôÕåÆÁ» ÿå°ñé ÕðéÆÁ»
ÚÅÔÆçÆÁ» Ôé å» Ü¯ ôÕåÆôÅñÆ êÌìñ ǼÛÅ ôÕåÆ
À° å ê³ é Ô¯ ò ¶ ܯ Õðî Õðé å¶ ÇâÀ± à Æ Õðé ÇòÚ
ÃÔÅÇÂÕ Ô¯ ÃÕ¶Í Õ¶òñ ô»å îé å¶ ÃÈÞ çÆ ÔÆ ñ¯ó
éÔÄ, ǼÛÅ ôÕåÆ ÇÜÔóÆ í¯×» ù ìçñ Çç¿çÆ ÔË À°Ã
çÆ ÇÂà 寺 ò¼è ñ¯ó ÔË, ÁÅåî îÅð× å¶ Úñä ñÂÆ,
ÁÅêÅ ÚÆéä ñÂÆÍ Ü¶ îé ÇÖ³ÇâÁÅ ðÔ¶, ÿ×áé éÅ
Ô¯ò¶, ÿò¶×» ç¶ òà ÇòÚ ðÔ¶ å» íÅò ÔË ÇÕ Ç¼ÛÅ
ôÕåÆ Õî÷¯ð ÔËÍ ÇÜ¿é» òè¶ð¶ îé ÇÂÕÅ×ð Ô¯ò¶×Å,
ÇÂÕÇÚå Ô¯ò¶×Å, ô»å Ô¯ò¶×Å, ǼÛÅ ôÕåÆ À°éÄ ÔÆ
ìñòÅé Ô¯ò¶×ÆÍ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ ÇòÚÅð çÆ ôÕåÆ å¯º À°êð
ÔË, ÿò¶×» 寺 À°êð ÔË, ÇÂà ôÕåÆ çÆ ÃÔÅÇÂåÅ éÅñ
Áÿíò òÆ Ã¿íò Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ
Á³çð çÆÁ» ÃÅðÆÁ» ôÕåÆÁ» 寺 ìñòÅé ÔË Ç¼ÛÅ
ôÕåÆ, ÇéôÚÅ, ÃÅÔÃ, ÇéðíËåÅ ÇÜÔó¶ ÇÕ ÃÅèÕ ñÂÆ
ÁåÆ ÁÅòôÕ ÔéÍ ÃÅð¶ ǼÛÅ ôÕåÆ å¯º ÔÆ êËçÅ Ô¹¿ç¶
Ôé, êÈðì çÅ îé¯ÇòÇ×ÁÅé êÌËÕàÆÕñ ÔË, Áé°íòÆ ÔË,
ñÅ×È ÕÆåÅ ÜÅä òÅñÅ ÔËÍ ÃÅèéÅ çÅ îÅð× ÇÜà ÇòÚ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
ǼÛÅ çÅ ÇòÃåÅð ÔÆ Õ¶ºçð ÔË, ìóÅ ÔÆ òÇÚ¼åð ÔË,
ÇÜé· » ÃÅèÕ» é¶ ÇÂà îÅð× ù êÕÅ ÇñÁÅ ÔË À° Ô
ÿÃÅð ÇòÚ Ø¼à ÔÆ ÇçÃç¶ ÔéÍ êÈðì ÇòÚ ÃÅèé òè¶ð¶
Áò¼ôÕ ÔË, ì¼¹èÆ ç¶ ê¼èð å¶ Õ¼ã¶ ×¶ Çéðä¶ å¶ Ü»Ú
êóåÅñ å» éÆò¶ º Ôé, Ǽ Û Å ôÕåÆ å¶ ÇòÚÅð å¶
ÇòÃåÅð ÇÂÕ êÌËÕàÆÕñ Õ¿î ÔËÍ ìÔ¹å ÇÚ¿åÕ å¶ ì¹¼èÆ
ÜÆòÆ ÇÂà ù ÃñÅÔ¹¿ç¶ éÔÄÍ Á¼Ü ç¶ îé¯ÇòÇ×ÁÅé ÇòÚ
å¶ îé¯ÇÚÕÇåÃÅ ÇòÚ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ ç¶ ÇòÃæÅð ù ìÔ¹å
ؼà ÇèÁÅé ÇçåÅ Ü»çÅ ÔË, Õ¶òñ Ô¯ºçòÅçÆ å¶ îÅéÇÃÕ
¶ÕÆÕðé òÅñ¶ ÔÆ ÇÂà ù êÛÅäç¶ Ôé, ¶ÕÆÕðé òÅñ¶
ÇÕÀ°ºÇÕ ï¯× îé¯ÇòÇ×ÁÅéÆ Ôé À°é·» ñÂÆ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ
çÅ ÇòÃæÅð ìÔ¹å ÷ðÈðÆ ÔË êð ìÔ¹å ÃÅð¶ çÈÃðÆÁ»
êÌäÅñÆÁ» ÇòÚ îé¯ ÇÚÇÕåÃÅ ÇòÚ òÆ ÇÂà ù Û¼â
ÇçåÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ ù êÌìñ Õðé çÆ
êÌËÕàÆÕñ ÇÃÇÖÁÅ ÇÚÇÕåÃÅ çÅ ÃòË ÇòÃæÅð çÅ ÇÂÕ
ÇÔ¼ÃÅ Ô¯äÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ
ìÔ¹å òÅðÆ ÁÃÄ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ ù ÿÃÅðÕ êçÅðæ
êÌÅêå Õðé éÅñ ܯó ñËºç¶ Ô»Í ÁÃÄ ì¶ÚËé, ñóÅÕ¶
å¶ ôÕåÆôÅñÆ îé° ¼ Ö ù òè¶ ð ¶ Ç¼ Û Å ôÕåÆ òÅñÅ
ÃîÞä ñ× êËºç¶ Ô» êð À°Ô ǼÛÅ ôÕåÆ ÔÀ°îË éÅñ
íðêÈð Ô¹¿çÆ ÔËÍ ÇÂæ¶ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ å¯º íÅò ÔË
ÇéôÕÅîåÅ, Çéðñ¶êåÅÍ ÃÅðÆÁ» ÿÃÅðÕ òÃå±Á» éÅñ
Çéðñ¶êåÅ, ÁÅêäÆÁ» ÃÅðÆÁ» ÇÂÛÅò» çÅ ÇåÁÅ× å¶
ô»å îéÍ îé çÆ ô»åÆ Ã¿Üî å¶ ÇÂÛÅò» çÅ ÇåÁÅ×
ÕðÕ¶ ÔÆ ÁÅÀ°ºçÆ ÔË, Çéðñ¶ê îé ÔÆ À°Ã çÆ Ãí 寺
ò¼è ÃîÇÚååÅ ÔË À°Ô ñ¯í 寺 î¹Õå ÔË, î¯Ô 寺 î¹Õå
ÔË, ÃÅðÆÁ» ǼÛÅò» å¶ Ûñ Õêà 寺 î¹Õå ÔË À°Ô
ÁÅêäÆ Ç¼ÛÅ ôÕåÆ çÆ òð寺 ÕðçÅ Ô¯ÇÂÁÅ, ÃÅð¶
ÿÃÅðÕ Á½×¹ä» 寺 î¹Õå Ô¯ Ü»çÅ ÔË å¶ î¹Õå Ô¯ Õ¶
ÔÆ ÃÅð¶ Õðî ÕðçÅ ÔË ÇÂà åð· » ÇéôÕÅî Õðî
ÕðÇçÁ» ÔÆ Ã¹å¿åð Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ
ÇÂé· » ôñ¯ Õ » ÇòÚ ÃÅð¶ ÔÆ ìó¶ ÃÕÅðÁÅåîÕ
åðÆÕ¶ ç¼Ã¶ ׶ Ôé ÇÜé·» éÅñ îé°¼Ö ÃÅð¶ Á½×¹ä çÈð
ÕðÕ¶ Õðî Õð ÃÕçÅ ÔËÍ À°Ô ÁòÃæÅ ç¼ÃÆ ×ÂÆ ÔË
ÇÜà ÇòÚ ÁÕðîÕ Ô¯ Õ¶ Õðî Õð ÃÕçÅ ÔË, ÇÂÔ¯
ÔÆ Ãí 寺 ò¼âÅ ðԼà ÔË å¶ ðԼà ù ÜÅä ñËä, ÇÕò¶º
Õðî ÕðÕ¶ òÆ ÁÕðî Ô¯ ÃÕçÅ ÔË Ôð ì¿èé 寺 Û°à
ÃÕçÅ ÔË, ÇÜò¶º Õç¶ Õ¯ÂÆ Õðî ÕÆåÅ ÔÆ éÅ Ô¯ò¶Í
×ÆåÅ ÃÅù ÇÂÕ ÇìñÕ°ñ Áé¯ÖÅ îÅð× çÃçÆ ÔË ÇÕ
ÇÕò¶º ÁÃÄ ÇêÁÅð éÅñ Õðî Õðƶ, Çéðñ¶ê Ô¯ Õ¶Í
å¶ÂÆò» ôñ¯Õ ØÅñäÅ çÅ îÔ¼åò çÃçÅ ÔË ÇÕ
ùå¿åð Ô¯ä ñÂÆ ÇÕò¶º ØÅñäÅ ØÅñÆ Ü»çÆ ÔË, ØÅñäÅ
ÇåÁÅ×, ÇåÁÅ× å¯º íÅò ÔË Ü¯ Ãí 寺 À°åî å°ÔÅâ¶
Õ¯ñ ÔË, À°Ô ÇåÁÅ×äÅÍ ÇåÁÅ× çÅ íÅò ñË Õ¶ ÕÆåÅ
Ç×ÁÅ Õðî å°ÔÅâÅ îé Çéðîñ Õð Çç¿çÅ ÔË, ÃÅð¶
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII
62
Á½×¹ä è¯ Çç¿çÅ ÔË, ÇåÁÅ× Ãí 寺 À°åî ×¹ä ÔË Ü¶
Õ¯ÂÆ êËçÅ Õð ÃÕ¶, ÇÂà íÅòéÅ éÅñ å°ÔÅⶠÃÅð¶
Õðî ìçñ Ü»ç¶ ÔéÍ å°ÔÅâÆ Õðî Õðé çÆ ð¹ÚÆ ÔÆ
êÈðÆ åð·» ìçñ Ü»çÆ ÔË, ÇÂà åð·» îÇÔÃÈà ԯä ñ×
ê˺çÅ ÔË ÇÜò¶º îé°¼Ö Ã¹Ú¶å Ô¯ Õ¶ ÇÂÕ ðÃî Ü» ÁÅêä¶
êðÅð¿ í Õ ðÈ ê ÇòÚ ÁÅ Ç×ÁÅ Ô¯ ò ¶ å¶ À° Ô ÁÅêäÆ
ê̶ðéÅ Û¼â Ç×ÁÅ Ô¯ò¶ å¶ ëñ òÆ Öåî Ô¯ ׶ Ô¯äÍ
À°Ô ì¿éä ÇÜÔóÅ êð¶ðéÅ ÇòÚ, Õðî Õðé ÇòÚ å¶
ëñ çÆ Ç¼ Û Å, ëñ çÆ êÌ Å êåÆ ÇòÚ Ô¹ ¿ ç Å ÔË À° Ô
ÇìñÕ°ñ éôà Ô¯ Ü»çÅ ÔËÍ À°Ô ÇåÁÅ× ÇÜÔóÅ ÕÅÇÂÁÅ
Õñê Õð ÃÕçÅ ÔË À°Ô Ô¶á ÇñÖ¶ ôñ¯Õ» ÇòÚ òðéä
ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ
BD. ÇÜà çÆ í¶àÅ ÔÆ ìÌÔî ÔË, í¶àÅ çÅ Õðî
ìÌÔî ÔË ìÌÔî çÆ ÁÔÈåÆ ìÌÔî çÆ Á×éÆ ÇòÚ êÅÂÆ
ÜÅ ðÔÆ ÔË À°Ô Õ¶òñ ìÌÔî ù ÔÆ êÌÅêå Ô¯ò¶×ÆÍ ÃÅð¶
Õðî» ç¶ Çîôðé éÅñ À°Ô Õ¶òñ ìÌÔî ù ÔÆ êÌÅêå
Ô¯ò¶×Æ Ü¯ ÁÅê ìÌÔî ÔËÍ
BE. ÕÂÆ ï¯×Æ ÇÂռᶠԯ Õ¶ ç¶òÇåÁ» ù ìñÆ
ç¶ä ñÂÆ ìËáç¶ Ôé ç¶òÇåÁ» ñÂÆ ï¼× Õðç¶ Ôé,
Ç×ÁÅéÆ ÁÅê¶ çÆ ìñÆ Çç¿ç¶ Ôé, ÁÅê¶ çÆ ÁÔÈåÆ çÅ
Ôòé Õðç¶ ÔéÍ
BF. ÕÂÆ Ç¿çzÆÁ» çÅ À°êï¯× ìñÆçÅé Õðç¶ Ôé
å¶ Ã¿Üî ×ÌÇÔä Õðç¶ Ôé ÕÂÆ çÈÃð¶ Ç¿çzÆÁ» ç¶ Çòô¶
ÇÜò¶º ôìç ÁÅÇç ù Á×éÆ í¶à Õðç¶ ÔéÍ
BG. ÕÂÆ Ç¿çzÆÁ» ç¶ Õðî» ù, êÌÅä» ç¶ Õðî»
ù ÔÆ ÁÔÈåÆ ìäÅ Õ¶ ï¯×, ÃÉË ÕÅìÈ, ÿÜî çÆ Á×éÆ
ìäÅ Õ¶ Ç×ÁÅé çÆ ÔòÅ Çç¿ç¶ ÔéÍ
BH. ÕÂÆ òÃå±Á» çÅ ÇåÁÅ× Õðç¶ Ôé è¿é
çÅé Çç¿ç¶ Ôé, ÕÂÆ åê çÅ çÅé Çç¿ç¶ Ôé, ÕÂÆ
ï¯× ìñ çÅ, ÕÂÆ êÔ¹¿Ú¶ îÔÅåîÅ Ç×ÁÅé çÅ çÅé,
ÕÂÆ Ççzó· ìÌå ðÈêÆ çÅé Çç¿ç¶ ÔéÍ
BI. ÕÂÆ ÁêÅé çÅ å¶ ÁêÅé ÇòÚ êÌÅä» çÅ
ï¼× Õðç¶ Ôé å¶ êÌÅä ÁêÅé ð¯Õ Õ¶ êÌÅäÅïÅî ÇòÚ
ÔÆ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ
LLLLLLL
For more information
please visit us on internet at :-
http://www.atammarg.org
&
http://www.atammarg.com
 ÃîÅ×î Ãð×ðîÆÁ»
ÇÜà åð·» Ãðç ð¹¼å 寺 ìÅÁç ìçñçÅ î½Ãî ëñ
ë¹ñ å¶ ìéðÅÇ ù ÔÇðÁÅ íÇðÁÅ ìäÅ Çç¿çÅ ÔË ÇÂö
åð· » êÌ í È ç¶ ÇêÁÅÇðÁ» ç¶ î¹ Ö ¯ º À° Ú Åð¶ ÕîŶ Ô¯  ¶
Áé°íòÆ ìÚé Ô÷Åð» ÜÇ×ÁÅÃÈ Ãð¯ÇåÁ» ç¶ îé» ÇòÚ
ÜÆòé çÆ éòÄ éð¯ÂÆ ð½Á ð¹îÕÅÀ°ä çÅ Õ¿î Õðç¶
ÔéÍ Çòôò ×¹ðîÇå ðÈÔÅéÆ Çîôé ÚËðÆà¶ìñ àð¼Ãà ç¶
ìÅéÆ å¶ î¹ÖÆ (ÿå òÇðÁÅî ÇÃ¿Ø ÜÆ) òÆ Çéå éò¶º
êðÀ°êÕÅð ÿ×å» ç¶ íñ¶ ñÂÆ ñ¯Úç¶ ðÇÔ¿ç¶ ÔéÍ íÅò¶º
À°é·» çÆ ÃðÆðÕ À°îð HAò¶º òð·¶ ÇòÚ ê¹Ü Ú¹ÕÆ ÔË
êð¿å± Áܶ òÆ À°é·» ç¶ îé ÇòÚ ÃÌÆ ×¹ðÈ ×Ì¿æ ÃÅÇÔì
ç¶ ÇÃè»å» ù êÌÚÅðé ç¶ À°îÅÔ å¶ ÚÅÁ êÈðé ÜòÅéÆ
ÇòÚ ÜÅêçÅ ÔËÍ ÇÂà êÌæÅÇ ÜÇæÁ» ðÅÔÄ æ» æ» å¶
ÃÇåÃ¿× ÃîÅ×î, Õ¯áÆ å¶ ðåòŲóÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶
ÁËåòÅð, êÈðéîÅôÆ å¶ Ã¿×ð»ç ç¶ çÆòÅé, ìÅÔðñÆÁ»
æÅò» å¶ éÆïå ÃÅñÅéÅ ê̯×ðÅî ñ×ÅåÅð Úñ ðÔ¶
ÔéÍ ÇÂö åð· » Çòç¶ ô » ÇòÚ òÆâÆú Çëñî» ðÅÔÄ
ÃÇåÃ¿× Áå¶ Á³ÇîÌå ò¶ñ¶ éÅî ÇÃîðé ç¶ ê̯×ðÅî òÆ
Çéð¿åð Úñ ðÔ¶ ÔéÍ ÁÅåî îÅð× å¶ ê¹ÃåÕ» å¶
ǧàðéËà ðÅÔÄ Ã¿ÃÅð ç¶ Õ¯é¶ Õ¯é¶ ÇòÚ ×¹ðÈ îÔÅðÅÜ
ç¶ Ã¿ç¶ô ù êÔ¹¿ÚÅÀ°ä ç¶ ïåé êÈð¶ ÷¯ð ô¯ð éÅñ Úñ
ðÔ¶ ÔéÍ
çÿìð çÅ îÔÆéÅ ×¹ðÈ çôî¶ô ÇêåÅ ç¶ ÚÅð¶
ÃÅÇÔì÷ÅÇçÁ» çÆ îÔÅé Õ°ðìÅéÆ ù êÆó·Æ çð êÆó·Æ
åÕ ïÅç ÕðòÅÀ°ºçÅ ðÔ¶×ÅÍ ÇÂà ù Áîð ð¼Öä ñÂÆ
îÔ»ê¹ðô» òñ¯º ÇñÖÆ ÇÕåÅì ÒÁîð ܯå»Ó ܯ ÇÕ ê³ÜÅìÆ,
ÇÔ¿çÆ å¶ Á³×ð¶÷Æ ÇòÚ ÛêÅÂÆ ×ÂÆ ÔË, ÇòÚ Ã¿×å» é¶
íÅðÆ ÇçñÚÃêÆ ÇçÖÅÂÆ ÔË
èî¯à ç¶ çÆòÅé ܯ ÇÕ BH çÿìð 寺 A ÜéòðÆ
åÕ ñ¼×¶ ÇÜæ¶ ÇÂñÅÕ¶ çÆÁ» ÿ×å» Ô¹¿î Ô¹¿îÅ Õ¶ ÁÅêä¶
àð¼Õ», àðÅñÆÁ» å¶ ÃòÅðÆÁ» ðÅÔÆ ê¹ÜÆÁ»Í ìÅìÅ ÜÆ
ç¶ êÌòÚé å¶ ÕÆðåé çÅ î¹¼Ö ÇòôÅ ÃÆ, ÒéÅî Üêƶ
å» çÈð Ô¹¿ç¶ ç¹Öó¶, öòÅ ÕðÕ¶ îÅé êÅÂÆçËÍÓ ìÅìÅ ÜÆ
é¶ çÇÃÁÅ ÇÕ ÃÅð¶ ð¯×» çÅ ÇÂñÅÜ îé°¼Ö ç¶ Á³çð
ÔÆ ÔË Áå¶ êÈ ð é îÔ»ê¹ ð ô» çÆ Ã¿ × å ÕðÕ¶ ÒÔÇð
ÁÀ° Ö è Ãí Øà ÔË íÅÂÆÓ ù Ö¯ Ü ä çÅ ïåé Ôð
×¹ðÇÃ¼Ö ÜÇ×ÁÅÃÈ ù ÕðéÅ ÚÅÔÆçÅ ÔËÍ èî¯à çÆÁ»
ÿ × å» é¶ ìÅìÅ ÜÆ ù ì¶ é åÆ ÕÆåÆ ÇÕ Çê³ â çÆ
ÇâÃê˺ÃðÆ çÅ ÇÂÕ¯ ÕîðÅ ÔË, ÇÂÕ Ô¯ð Ô¯ ÜÅò¶ å» Ã¶òÅ
ÇòÚ Ã½Ö Ô¯ ÜÅò¶×ÆÍ ìÅìÅ ÜÆ ç¶ êðÀ°êÕÅðÆ ÇÔðç¶
é¶ ÇÂÕ çÆ æ» ç¯ ÕîÇðÁ» çÆ Ã¶òÅ î³é ñÂÆÍ Ü篺
ìÆÜÆ éÅñ ×¼ñ ÕÆåÆ å» À°é·» ç¶ ÇòôÅñ ÇÔðç¶ é¶
êÈðÆ ÇâÃê˺ÃðÆ çÆ Ã¶òÅ ÁÅêä¶ ÇÃð ñË ñÂÆÍ Üç Çê³â
çÆ ê³ÚÅÇÂå Áå¶ é×ðòÅÃÆÁ» ù çÆòÅé ÇòÚ ÇÂÔ
Ö¹ôÖìðÆ çÃÆ ×ÂÆ, å» ÜËÕÅÇðÁ» çÆÁ» ×È¿Ü» ðÅÔÄ
Ãí é¶ Ö¹ôÆ çÅ êÌ×àÅòÅ ÕÆåÅÍ ÁËåòÅð ÇîåÆ C-
A.II ç¶ çÆòÅé ÇòÚ ìÅìÅ ÜÆ é¶ êÇðòÅð òñ¯º ÇÂÃ
ÇâÃê˺ÃðÆ ç¶ éÅñ ÔÆ Ô¯ÇîúêËÇæÕ ÇâÃê˺ÃðÆ Ö¯ñ·ä çÅ
òÆ ÁËñÅé ÕÆåÅ ÇÜà ÇòÚ âÅÕàð Áå¶ çòÅÂÆÁ»
çÅ ÖðÚÅ òÆ Ã¿å îÔÅðÅÜ ÜÆ çÅ êÇðòÅð Çéð¿åð
63
å½ð å¶ ç¶ò¶×ÅÍ ÇÂÔ Ã¶òÅ å°ð¿å ô¹ðÈ Õðé çÅ ÁÅç¶ô
Ô¯ÇÂÁÅÍ ðåòÅóÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ òÆ ×¹ðçòÅðÅ ÃÅÇÔì
Áå¶ ÁÅñÆôÅé ÃÕ±ñ çÆ Ã¶òÅ Û¶åÆ ÔÆ ÁÅð¿í ÕÆåÆ
ÜÅ ðÔÆ ÔËÍ
Üæ¶ òñ¯º çÆòÅé - ï±.êÆ. ÇòÚ íÅÂÆ ñÖòÆð ÇÿØ
ÜÆ òñ¯º Ôð îÔÆé¶ ñ¼×ä òÅñ¶ ê¼Õ¶ çÆòÅé
Á³ × ð¶ ÷ Æ îÔÆé¶ çÆ Ôð êÇÔñÆ åÅðÆÖ ù
×¹ ð ç¹ Á ÅðÅ ÂÆôð êÌ Õ Åô ÖÈ ì ÆÁÅ é§ × ñ ÇìñÅÃê¹ ð
(ðÅîê¹ð), Á³×ð¶÷Æ îÔÆé¶ çÆ Ôð Çå¿é åÅðÆÖ ù
Õ°áÅð ç¶ ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶, Á³×ð¶÷Æ îÔÆé¶ çÆ
Ôð ÚÅð åÅðÆÖ ù ×¹ðç¹ÁÅðÅ ÇÃ¿Ø ÃíÅ êñÆÁÅ
ôÇÔð, Á³×ð¶÷Æ îÔÆé¶ çÆ Ôð ê³Ü åÅðÆÖ ù
×¹ðç¹ÁÅðÅ ÃÅÇÔì ñ¼ÖÅ ëÅðî é¶ó¶ î¹Ô¿îçÆ, Á³×ð¶÷Æ
îÔÆé¶ çÆ Ôð Û¶ åÅðÆÖ ù ê¹ÁÅÇÂÁÅ ôÇÔð ÇòÖ¶Í
(ï± . êÆ. òÅñ¶ êÅáÕ» ù ì¶ é åÆ ÔË ÇÕ ÇÂé· »
çÆòÅé» ÇòÚ ÁÅåî îÅð× çÆ Çðé±Áñ ÕðòÅÀ°ä çÆ
Ç´êÅñåÅ Õðé)
- ÔðêÅñ ê¹ð (ðÅÜê¹ðÅ) AB 寺 AE ëðòðÆ, Ãî» ðÅå
G 寺 A@ òܶ åÕÍ
- ÃË ä Æ îÅÜðÅ, òÜÆçê¹ ð (êÇàÁÅñÅ) AF å¯ º B@
ëðòðÆ Ãî» Ççé AB 寺 C òܶ åÕ
ëåÇÔ×ó· ÃÅÇÔì ôÔÆçÆ Ü¯ó î¶ñ¶ ÇòÖ¶ Çîôé òñ¯º
üå ÃàÅñ ñ×Ŷ ׶ ÇÜà ÇòÚ íÅðÆ Ç×äåÆ ÇòÚ
ÿ×å» é¶ ê¹ÃåÕ» ÇòÚ ÇçñÚÃêÆ ÇçÖÅÂÆ Áå¶ ÖÅÃ
ÕðÕ¶ ÁÅåî îÅð× îË×÷Æé çÆ î˺ìðÇôê Áå¶ ìÅìÅ
ÜÆ òñ¯º ÇñÖå ê¹ÃåÕ ÒÁîð ܯå»Ó ÇòÚ ìÔ¹å
ÇçñÚÃêÆ ÇòÖÅÂÆ Áå¶ Ô÷Åð» çÆ Ç×äåÆ ÇòÚ ÇÂÔ
ê¹ÃåÕ êÌÅêå ÕÆåÆ Áå¶ Ô¯ð ê¹ÃåÕ», ÕËÃà», òÆâÆú
ÕËÃà» òÆ êÌÅêå ÕÆåÆÁ»Í
îÔ»ê¹ðô» ç¶ çÆòÅé» çÅ êÌ̄×ðÅî
ÁËåòÅð - Ãî» Ãò¶ð¶ AB.@@ òܶ 寺 ìÅç
ç¹ÇêÔð D.@@ òܶ å¼Õ - G, AD, BA, BH ëðòðÆ
Õ¯áÆ é§: GHA, CìÆA î¯ÔÅñÆÍ
êÈðéîÅôÆ - CA ÜéòðÆ, Ççé ÁËåòÅð
ðåòÅóÅ ÃÅÇÔì
ÿ×ð»ç - AB ëðòðÆ, Ççé ô¹ÕðòÅð,
ðåòÅóÅ ÃÅÇÔì
(Ãî» - ç¹êÇÔð AB òܶ 寺 ôÅî D.@@ òܶ å¼Õ)
î¼ÇÃÁÅ - AF ëðòðÆ, Ççé î³×ñòÅð, ×¹ðç¹ÁÅðÅ
ÂÆôð êÌÕÅô, ìéȱó (ðÅÜê¹ðÅ) êÇàÁÅñÅ (Ãî» -
ç¹êÇÔð AB òܶ 寺 ôÅî C.C@ å¼Õ)
Á³ÇîÌå ÿÚÅð - Ôð¶Õ êÈðéîÅôÆ ù ×¹ðçòÅðÅ ÂÆôð êÌÕÅô,
ðåòÅóÅ ÃÅÇÔì ÇòÖ¶ Ççé ç¶ AA.@@ òܶ Ô¹¿çÅ ÔËÍ
ÒÁÅåî îÅð×Ó, ëðòðÆ, AIII