Referat :

Tit Livije (59 pre n.e -17 n.e)

Biografskih podataka o Tit Liviju ima danas jako malo jer on sam nije ostavljao podatke o sebi, niti je
obavljao vojne ili civilne funkcije tako da je javnosti ostao nepoznat. O godini njegovog rođenja (59 pre n.e)
znamo iz kratke beleške u Hronici Hijeronima , znamenitog crkvenog pisca iz Stridona (+420 n.e) , koji pod
godinom 59 pre n.e , Hijeronim navodi rođenje dve znamenite ličnosti, govornika Mesale Korvina i istoričara
Tit Livija . Rođen je u Pataviju, današnjoj Padovi, oblasti u kojoj je bilo mnogo keltskih i ilirskih starina. Grad
je, kao i Rim, legenda vezivala za Troju i Trojance. Stanovnici Patavije su tek 49 godine pre n.e dobili rimsko
građansko pravo. Livije je propustio uobičajeno školovanje u Rimu – Cezar je ubijen kada je Livije imao oko
16 godina i građanski rat koji je usledio ubrzo posle toga isprečio se u daljem Livijevom obrazovanju. Borba
Oktavijana i Antonija protiv Cezarovih ubica je onemogućila odlazak Livija u Atinu ili na Rodos. Livije nije
imao politička ili vojna iskustva, što s jedne strane njega čini nepristrasnijim ali s druge strane opisi bitaka i
vojnih stvari su bledi ili neprecizno opisuje funkcionisanje državnog aparata. Smatra se da je Livije prešao u
Rim po okončanju građanskih ratova (posle Oktavijanove pobede kod rta Akcia, 31 godine pre n.e) i da je tada
mogao imati oko trideset godina . Livije se otvoreno izjašnjavao kao republikanac ali je ipak bio u prijateljskim
odnosima sa Avgustom koji ga je u šali nazivao svojim Pompejevcem , jer je ovaj uzdizao Gneja Pompeja,
političkog protivnika Avgustovog adoptivnog oca Cezara. Indirektno u svom delu hvali Avgusta i daje prednost
njegovom svedočanstvu. Cilj Livijevog dela je da ukaže na vrline rimske države u prošlosti, koje su po njemu
bile zaslužne za moć i snagu rimskog carstva. Te vrline su : hrabrost, skromnost, religioznost, pouzdanost,
sloga, blagost prema pobeđenom, i red. Livije svojim delom želi da utiče na moralno ozdravljenje budućih
generacija. Livijev Uvod o opadanju riskih vrlina mogao bi imati za uzor Salustijev Uvod u Katalininoj zaveri .
Tit Livije je započeo svoje delo pisanja istorije oko 29 godine pre n.e – ono počinje pričom o dolasku Eneje
posle pada Troje a završava se 9 godinom pre n.e. Livijevo delo se sastojalo od 142 knjiga dok su sačuvane
samo 35 knjiga. On je sam grupisao prvih 40 knjiga : I-V rimska istorija od početka do osvajanja galske
najezde, zauzimanja i oslobađanja Rima (387 pre n.e); VI-XV događaji do prvog punskog rata; u XVI-XXX su
prikazana dva punska rata (264-201 pre n.e) ; u XXXI-XL događaji do kraja makedonske kraljevine (168 pre
n.e) Podela dela na dekade izvršena je u najstarijim srednjovekovnim prepisima. Glavni problem Livijevih
izvora je koristio dela koja danas nama nisu sačuvana . Istoriju u Rimu do Tit Livija pišu vojskovođe i
političari. Prva dela su pisana na grčkom jeziku i grčki se zadžao sve do Katonovih Origines . Prvi rimski
istoričar je Fabije Piktor – on je Grcima na njihovom jeziku ispričao legendu o Romulu i Remu. Značajna
pojava II veka pre n.e jeste Polibijevo istorijsko delo, Polibija Livije često pominje. Polibije je Grk iz
Megalepolja, strateg Ahejskog saveza i rimski talac posle 169 pre n.e., Polibije je u Rimu napisao univerzalnu
istoriju u kojoj je objasnio uspon Rima. Dokumenta i arhivska građa su bili teško dostupni u Livijevo vreme i
on se uglavnom koristio spisima istoričara. Iz njegovih reči vidmo da je koristio analiste Valerija Antiju i
Klaudija Kvadrigarija za stariju epohu i Likinija Makera, Ajlija Tuberona, Antipatra Polibija, Starog
Katona, Posejdonija i možda Sulpikija, Galbu, Sisenu, Kajsara, Avgustove memoare. Ima razlike u
izveštaju Klaudija Kvadrigarija o Maniliju Torkvatu i Livijevog izveštaja – naime kod prvog gal se razmeće i
plazi i to je glavni povod za bitku i Manilije odseca glavu pobeđenom, dok u Livijevoj verziji se plaženje
pominje samo zato što su po njegovim rečima stariji to smatrali vrednim pomena i Manilije ne odseca glavu
pobeđenom. Livije pak u svom delu ne prihvata religijska tumačenja kao uzrok zbivanja i religijskim pričama
često dodaje racionalna objašnjenja- distanca u religijskim tumačenjima vidi se i u Livijevim formulacijama tipa
„priča se“ i „kažu“.
U književnom pogledu, Livije je u Rimu svrstavan među najbolje pisce – ističu se njegova rečitost, ugodna
opširnost, retorika. U literarnom postupku pisanja svog dela, Livije je prihvatio neke principe helenističke
istoriografije- to je dramatično, tragičko prikazivanje istorije.