You are on page 1of 154

CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 1

Tònh Bùçng Hûäu Cuãa Chiïëc Nhêîn

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 2

MUÅC LUÅC

CHÛÚNG 1 BUÖÍI TIÏÅC ÀÛÚÅC MONG ÀÚÅI TÛÂ LÊU ............................................................... 3

CHÛÚNG 2 BOÁNG TÖËI CUÃA QUAÁ KHÛÁ .................................................................................. 34

CHÛÚNG 3 BA NGÛÚÂI LAÂ MÖÅT ÀÖÅI ....................................................................................... 69

CHÛÚNG 4 ÀÛÚÂNG TÙÆT QUA XÛÁ NÊËM ............................................................................... 101

CHÛÚNG 5 BÑ ÊÍN LÖÅ DIÏÅN .................................................................................................... 119

CHÛÚNG 6 KHU RÛÂNG GIAÂ ................................................................................................... 136

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 3

CHÛÚNG 1
BUÖÍI TIÏÅC ÀÛÚÅC MONG ÀÚÅI TÛÂ LÊU

Khi ngaâi Bilbo Baggins cuãa vuâng Bag End tuyïn böë rùçng öng
seä ùn mûâng sinh nhêåt thûá möåt trùm mûúâi möåt cuãa mònh vaâo möåt
ngaây gêìn àêy bùçng möåt bûäa tiïåc linh àònh àùåc biïåt, thò coá nhiïìu sûå
xò xaâo vaâ naáo àöång khùæp vuâng Hobbitton. Bilbo rêët giaâu vaâ rêët
khaác thûúâng, vaâ öng àaä laâ möåt kyâ quan cuãa Quêån (Shire) suöët saáu
mûúi nùm nay, kïí tûâ khi öng àaä biïën mêët möåt caách kyâ laå vaâ trúã vïì
maâ khöng ai mong àúåi. Sûå giaâu sang maâ öng àaä mang vïì tûâ
chuyïën du haânh cuãa mònh bêy giúâ àaä trúã thaânh möåt daång truyïìn
thuyïët àõa phûúng, vaâ ai ai cuäng tin vaâo chuyïån, mùåc kïå nhûäng gò
maâ nhûäng ngûúâi giaâ noái, rùçng Ngoån Àöìi úã Bag End àêìy nhûäng
àûúâng öëng vúái vö vaân nhûäng quùång chêu baáu. Vaâ nïëu nhû àiïìu naây
khöng àuã àïí taåo thaânh möåt lúâi àöìn, thò àaä coá thïm sûå traáng kiïån
daâi lêu cuãa öng àïí cho moåi ngûúâi ngaåc nhiïn. Thúâi gian vêîn tröi ài,
nhûng coá veã nhû noá chùèng taác àöång àûúåc bao nhiïu àïën ngaâi
Baggins. Vaâo tuöíi chñn mûúi öng vêîn nhû tuöíi nùm mûúi. Vaâo luác
chñn mûúi chñn tuöíi thò hoå bùæt àêìu goåi öng laâ àûúåc baão quaãn töët,
nhûng khöng thay àöíi thò gêìn vúái sûå thêåt hún. Coá möåt caái gò àoá
laâm hoå ngaåc nhiïn vaâ nghô rùçng noá vûúåt quaá möåt àiïìu töët; coá veã
nhû rêët khöng cöng bùçng khi coá ai àoá laåi coá thïí súã hûäu àûúåc (gêìn
nhû thïë) möåt tuöíi treã bêët diïåt cuäng nhû laâ (àûúåc giaã duå thïë) möåt
sûác khoeã khöng hïì caån kiïåt.
"Seä phaãi traã giaá thöi," hoå noái, "Àiïìu naây khöng hïì tûå nhiïn,
vaâ chùæc chùæn seä coá chuyïån rùæc röëi gò àoá!"
Nhûng vêîn chùèng coá rùæc röëi gò xaãy àïën, vaâ khi maâ ngaâi
Baggins coân toã ra röång raäi vúái tiïìn baåc cuãa mònh, thò phêìn lúán moåi
ngûúâi vêîn sùén saâng tha thûá cho öng vïì sûå khaác laå vaâ caái gia taâi to
lúán cuãa öng. Öng vêîn thûúâng àïën thùm baâ con (têët nhiïn laâ ngoaåi
trûâ bïn phña nhaâ Sackville-Bagginses), vaâ öng àaä coá àûúåc sûå yïu

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 4

mïën cuãa nhûäng hobbit trong nhûäng gia àònh ngheâo vaâ khöng quan
troång. Nhûng öng khöng coá baån thên, cho àïën khi nhûäng ngûúâi
chaáu hoå treã cuãa öng bùæt àêìu lúán lïn.
Ngûúâi lúán nhêët trong söë hoå, vaâ laâ ngûúâi àûúåc Bilbo yïu thñch
nhêët, laâ Frodo Baggins. Khi Bilbo àûúåc chñn mûúi chñn tuöíi, öng
nhêån Frodo laâm ngûúâi thûâa kïë cuãa mònh, vaâ mang cêåu vïì nuöi úã
Bag End; laâm cho nhûäng niïìm hy voång cuãa Sackville-Bagginses
cuöëi cuâng cuäng tan biïën. Bilbo vaâ Frodo laåi coá cuâng ngaây sinh
nhêåt, ngaây 22 thaáng Chñn.
"Chaáu töët hún laâ nïn àïën àêy vaâ söëng úã àêy, Frodo chaáu ta,"
möåt höm Bilbo noái; "vaâ röìi chuáng ta coá thïí cuâng töí chûác bûäa tiïåc
sinh nhêåt cuãa chuáng ta thêåt thoaãi maái." Luác naây thò Frodo vêîn coân
úã àöå tuöíi tweens, nhû caách maâ nhûäng ngûúâi hobbit goåi nhûäng
ngûúâi úã àöå tuöíi hai mûúi böìng böåt laâ úã àang àöå thiïëu thúâi vaâ chêåp
chûäng bûúác vaâo tuöíi ba mûúi ba.
Thïm mûúâi hai nùm nûäa tröi qua. Cûá möîi nùm thò nhaâ
Bagginses laåi laâm möåt bûäa tiïåc sinh nhêåt höîn húåp úã Bag End;
nhûng bêy giúâ thò ai cuäng hiïíu rùçng coá seä coá möåt bûäa tiïåc ngoaåi lïå
àùåc biïåt àang àûúåc truâ liïåu vaâo muâa thu naây. Bilbo seä àaåt àïën möåt
trùm mûúâi möåt, 111, möåt con söë rêët kyâ laå vaâ rêët àûúåc ngûúäng möå
àöëi vúái möåt hobbit (baãn thên öng Took giaâ cuäng chó àïën àûúåc con söë
130); vaâ Frodo thò seä àûúåc ba mûúi ba, 33, möåt con söë quan troång
khaác: ngaây maâ anh "àïën tuöíi trûúãng thaânh".
Nhûäng chuyïån ngöìi lï àöi maách àaä bùæt àêìu àûúåc truyïìn nhau
úã Hobbiton vaâ Bywater; vaâ nhûäng lúâi àöìn àaåi vïì möåt sûå kiïån sùæp
àïën àaä lan khùæp Quêån. Thên thïë vaâ tñnh caách cuãa ngaâi Bilbo
Baggins àaä möåt lêìn nûäa trúã thaânh chuã àïì chñnh cuãa caác cuöåc thaão
luêån; vaâ nhûäng ngûúâi giaâ laåi thònh lònh thêëy rùçng nhûäng kyã niïåm
cuãa hoå laåi àûúåc chaâo àoán nhiïåt liïåt.
Khöng coá ai laåi thu huát thñnh giaã hún öng Ham Gamgee giaâ,
ngûúâi thûúâng àûúåc goåi laâ Gaffer. Öng laâ chuã quaán rûúåu Buåi Rêåm
Ngaâ, möåt quaán rûúåu nhoã trïn àûúâng Bywater; vaâ öng coá möåt quyïìn
haån nhêët àõnh àïí noái, vò öng àaä chùm soác khu vûúân úã Bag End böën
mûúi nùm qua, vaâ trûúác àoá àaä giuáp àúä öng Holman giaâ laâm viïåc àoá.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 5

Bêy giúâ thò baãn thên öng cuäng àaä giaâ vaâ trúã nïn quaá cûáng nhùæc thò
cöng viïåc naây chuã yïëu àûúåc gaánh vaác búãi ngûúâi con trai nhoã nhêët
cuãa öng, Sam Gamgee. Caã hai cha coân àïìu rêët thên thiïån vúái Bilbo
vaâ Frodo. Hoå söëng ngay taåi Ngoån Àöìi, úã Söë 3 Haâng Bagshot ngay
dûúái Bag End.
"Öng Bilbo laâ möåt hobbit lõch laäm noái chuyïån rêët hay, nhû töi
vêîn luön noái thïë" Gaffer noái thïë. Àoá laâ möåt sûå thêåt hoaân haão vò
Bilbo luön toã ra lõch sûå vúái öng, goåi öng laâ ’Thêìy Hamfast’, vaâ luön
thûúâng xuyïn tû vêën öng vïì viïåc nuöi tröìng rau - vïì vêën àïì cuãa
"göëc cêy", àùåc biïåt laâ caâ chua, nïn öng Gaffer àûúåc coi laâ ngûúâi coá
uy tñn haâng àêìu giûäa têët caã haâng xoám (bao göìm caã chñnh öng).
"Nhûng vïì caái cêåu Frodo söëng cuâng vúái öng ta thò sao?" öng
Noakes giaâ vuâng Bywater hoãi. "Baggins laâ tïn cuãa cêåu ta, nhûng
cêåu ta laâ möåt Brandybuck thò àuáng hún, hoå noái thïë àêëy. Töi thêëy laâ
bêët kyâ Baggins naâo cuãa Hobbiton cuäng ài tòm möåt ngûúâi vúå úã xa
têån Buckland, maâ nhûäng ngûúâi úã àoá kyâ cuåc lùæm."
"Chùèng coá gò àùåc biïåt trong viïåc hoå kyâ cuåc thïë," Daddy
Twofoot thïm vaâo (öng laâ haâng xoám kïë bïn cuãa Gaffer), "nïëu nhû
hoå söëng ngûúåc bïn búâ Söng Rûúåu Maånh, vaâ ngay saát bïn Khu
Rûâng Giaâ. Àoá laâ möåt núi töëi tùm tïå haåi, nïëu nhû phên nûãa caác cêu
chuyïån kïí laâ sûå thêåt."
"Àuáng lùæm, Dad aå!" Gaffer noái. "Khöng nhûäng nhaâ
Brandybucks cuãa vuâng Buckland söëng úã trong Khu Rûâng Giaâ; maâ
hònh nhû hoå coân àûúåc nuöi nêëng khaá kyâ laå nûäa. Hoå laâm nhûäng
chuyïån kyâ quaái trïn nhûäng con thuyïìn trïn con söng lúán - vaâ àiïìu
naây khöng tûå nhiïn chuát naâo. Nhûng töi cho rùçng nhûäng chuyïån
rùæc röëi àoá chó laâ chuyïån nhoã maâ thöi. Nhûng vêîn coá thïí cêåu Bilbo
laâ möåt cêu hobbit tuyïåt vúâi maâ caác baån seä rêët muöën gùåp. Cêåu êëy
rêët giöëng öng Bilbo, vaâ coân hún laâ giöëng nûäa. Sau hïët thò cha cuãa
cêåu ta cuäng laâ möåt Baggins maâ. Àoá laâ möåt ngûúâi hobbit rêët àaáng
kñnh: ngaâi Drogo Baggins; vaâ chùèng bao giúâ coá chuyïån gò nhiïìu àïí
noái vïì öng, cho àïën khi öng êëy bõ chïët àuöëi."
"Chïët àuöëi aâ?" nhiïìu gioång noái vang lïn. Têët nhiïn laâ hoå àaä
nghe chuyïån vaâ nhiïìu lúâi àöìn coân tïå hún trûúác àêy, nhûng nhûäng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 6

ngûúâi hobbit luön coá nhiïìu caãm xuác vúái lõch sûã gia àònh, vaâ hoå luön
sùén loâng nghe noá laåi lêìn nûäa. "AÂ, hoå noái thïë àêëy," Gaffer noái. "Caác
võ thêëy àêëy: öng Drogo àaä cûúái cö Primula Brandubuck töåi nghiïåp.
Cö ta laâ ngûúâi chõ em hoå àêìu tiïn vïì phña meå cuãa ngaâi Baggins cuãa
chuáng ta (meå cö ta laâ ngûúâi con gaái uát cuãa giaâ Tool); vaâ öng Drogo
laâ ngûúâi anh em hoå thûá hao. Cho nïn öng Frodo vûâa laâ ngûúâi anh
em hoå àêìu tiïn vûâa laâ ngûúâi thûá hai, cho nïn têët caã nhûäng caái naây
àûúåc xoaá ài, nhû ngûúâi ta noái, nïëu caác võ vêîn tiïëp tuåc nghe töi. Vaâ
öng Drogo taåi úã Cùn Phoâng Rûúåu Maånh úã nhaâ cha vúå cuãa mònh,
Thêìy Gorbadoc giaâ, nhû öng vêîn thûúâng laâm sau àaám cûúái cuãa
mònh (caái àaám cûúái maâ öng ta chùèng àoáng goáp àûúåc bao nhiïu, vaâ
öng Gorbadoc giaâ àaä röång raäi bao caác baân tiïåc); vaâ öng êëy thûúâng
ài búi thuyïìn trïn Söng Rûúåu Maånh; röìi öng vaâ vúå mònh bõ chïët
àuöëi, vaâ cêåu Frodo töåi nghiïåp luác àoá chó múái laâ möåt àûáa treã."
"Töi àaä nghe rùçng hoå àaä ài ra nûúác sau bûäa töëi dûúái aánh
trùng," öng Noakes Giaâ noái, "vaâ sûác nùång cuãa Drogo àaä laâm àùæm
thuyïìn."
"Coân töi thò nghe noái rùçng cö êëy àaä keáo öng lïn, öng êëy àaä
keáo luön cö êëy xuöëng," Sandyman, ngûúâi chuã cöëi xay vuâng
Hobbiton noái.
"Vêåy laâ öng khöng nïn tin hïët nhûäng chuyïån maâ mònh nghe,
Sandyman," Gaffer noái, öng khöng thñch ngûúâi chuã cöëi xay lùæm.
"Chùèng coá chuyïån keáo qua keáo laåi gò úã àêy hïët. Nhûäng con thuyïìn
àaä coá àuã chuyïån ruãi cho nhûäng ai ngöìi trïn àoá maâ khöng àïì phoâng
trûúác. Duâ sao thò öng Frodo naây cuäng àaä àïí laåi möåt àûáa treã möì cöi
bú vú, nhûng caác baån coá thïí noái, giûäa nhûäng ngûúâi Bucklander kyâ
dõ, vaâ hònh nhû àûúåc nuöi nêëng trong Phoâng Rûúåu Maånh. Möåt
vuâng hoang, chñnh thïë. Thêìy Gorbadoc giaâ khöng bao giúâ coá ñt hún
vaâi trùm möëi quan hïå úã vuâng naây. Ngaâi Bilbo seä chùèng laâm bao giúâ
laâm àûúåc möåt àiïìu töët hún khi öng mang cêu beá êëy trúã vïì söëng vúái
nhûäng ngûúâi tûã tïë.
"Nhûng töi cho rùçng àiïìu naây gêy ra möåt cún söëc rêët khoá chõu
vúái nhûäng ngûúâi Sackville-Bagginses. Hoå nghô laâ hoå seä tiïëp quaãn
Bag End, khi maâ öng êëy ra ài vaâ àûúåc cho laâ àaä chïët. Thïë röìi öng

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 7

quay trúã laåi vaâ ra lïånh cho hoå ài; thïë röìi öng cûá söëng hoaâi söëng
maäi, chùèng bao giúâ tröng coá veã giaâ ài, chuáa phuâ höå cho öng! Röìi
thònh lònh öng laåi taåo ra möåt ngûúâi thûâa kïë, vaâ têët caã giêëy túâ àaä
àûúåc laâm àuáng thuã tuåc. Nhûäng ngûúâi Sackville-Bagginses bêy giúâ
seä khöng bao giúâ vaâo àûúåc Bag End nûäa, hoùåc laâ hoå khöng coân hy
voång gò nûäa."
"Coá haâng àöëng tiïìn àûúåc giêëu trïn àêëy, töi nghe thïë," möåt
ngûúâi laå noái, möåt ngûúâi khaác buön baán tûâ Michel Delving úã
Westfarthing. "ÚÃ trïn àónh ngoån àöìi cuãa caác öng àêìy nhûäng àûúâng
öëng daây àùåc nhûäng höåp vaâng baåc vaâ jool, theo nhûäng gò töi àûúåc
nghe."
"Vêåy thò öng àaä nghe nhiïìu hún nhûäng gò töi coá thïí noái."
Gaffer traã lúâi. "Töi chaã biïët gò vïì jool caã. Öng Bilbo rêët thoaãi maái
vúái tiïìn baåc, vaâ coá veã nhû chùèng bao giúâ öng thiïëu noá; nhûng töi
biïët laâ chùèng coá àûúâng öëng naâo àûúåc taåo ra caã. Töi àaä gùåp öng Bilbo
khi öng êëy trúã vïì, khoaãng saáu mûúi nùm trûúác, khi töi coân laâ möåt
àûáa treã. Töi vûâa múái àïën hoåc nghïì vúái öng Holman giaâ khöng lêu
(öng êëy laâ anh em hoå vúái ba töi), nhûng öng êëy mang töi lïn Bag
End àïí canh chûâng nhûäng keã lang thang vaâ xêm nhêåp vaâo khu
vûúân cuãa öng êëy trong khi àang buön baán. Vaâ giûäa luác àoá thò öng
Bilbo ài lïn ngoån Àöìi vúái möåt con ngûåa luân vaâ nhûäng caái tuái lúán vaâ
vaâi caái höåp. Töi khöng nghi ngúâ gò laâ chuáng àûúåc chûáa àêìy nhûäng
chêu baáu maâ öng àaä thu thêåp àûúåc úã nhûäng vuâng àêët laå, núi maâ
nhûäng ngoån nuái àêìy nhûäng vaâng, hoå noái thïë; nhûng chuáng khöng
thïí naâo àuã àïí lêëp àêìy nhûäng àûúâng öëng àûúåc. Nhûng hùèn laâ nhoác
Sam cuãa töi biïët vïì àiïìu naây. Noá hay ra vaâo Bag End lùæm. Noá phaát
cuöìng lïn vïì nhûäng cêu chuyïån ngaây xûa, vaâ noá nghe hïët têët caã
nhûäng chuyïån kïí cuãa öng Bilbo. Noá àaä hoåc moåi thûá tûâ öng - àiïìu
naây khöng coá haåi gò, caác võ chuá yá, vaâ töi hy voång laâ seä khöng coá
chuyïån gò tai haåi xaãy àïën tûâ chuyïån naây.
"Elves vaâ Röìng," töi noái vúái noá, "Caãi bùæp vaâ khoai têy thò húåp
hún cho ta vaâ cêåu. Àûâng coá laâm xaáo tröån cöng viïåc kinh doanh hún
nûäa, nïëu khöng thò cêåu seä vûúáng vaâo möåt chuyïån rùæc röëi lúán àêëy,"
töi noái vúái cêåu ta. Vaâ töi cuäng noái àiïìu naây vúái nhûäng ngûúâi khaác,"

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 8

öng noái thïm vúái möåt caái nhòn vïì phña ngûúâi laå vaâ ngûúâi chuã cöëi
xay.
Nhûng Gaffer khöng thuyïët phuåc àûúåc thñnh giaã cuãa mònh.
Truyïìn thuyïët vïì sûå giaâu coá cuãa Bilbo bêy giúâ àaä baám chùæc vaâ têm
tûúãng cuãa nhûäng thïë hïå hobbit treã hún.
"AÂ, nhûng coá veã nhû öng ta àaä mang vïì thïm ngoaâi nhûäng gò
öng àaä mang vïì lêìn àêìu," ngûúâi chuã cöëi xay tranh caäi, phaãn aánh
quan àiïím chung. "Öng ta thûúâng ra khoãi nhaâ. Vaâ cûá nhòn nhûäng
ngûúâi laå luâng tûâ ngoaâi àïën thùm öng ta maâ coi: nhûäng ngûúâi luân
àïën vaâo bao àïm, vaâ thêìy phuâ thuyã giaâ lang thang, Gandalf, vaâ têët
caã. Öng coá thïí noái nhûäng gò öng thñch, Gaffer aå, nhûng Bag End laâ
möåt laå luâng, vaâ nhûäng ngûúâi úã àoá rêët laå luâng."
"Vaâ öng cuäng coá thïí noái nhûäng gò anh thñch, vïì nhûäng thûá
maâ öng chùèng biïët gò hún so vúái nhûäng chuyïån anh biïët vïì vuå àùæm
thuyïìn, öng Sandyman aå," Gaffer traã miïëng, thêåm chñ öng coân
khöng ûa tay chuã cöëi xay naây hún thûúâng lïå. Nïëu nhûäng thûá àoá laâ
laå luâng, thò chuáng ta coân coá thïí laâm nhiïìu chuyïån laå luâng hún úã
nhûäng vuâng àêët naây. Seä chùèng coá núi naâo múâi möåt baån beâ möåt pint
bia caã, nïëu hoå söëng trong möåt caái löî vúái nhûäng bûác tûúâng vaâng.
Nhûng hoå laâm thïë taåi Bag End àêëy. Sam cuãa chuáng ta noái rùçng
moåi ngûúâi seä àûúåc múâi àïën bûäatiïåc, vaâ seä àûúåc töí chûác, öng nhúá
àêëy, àûúåc töí chûác cho têët caã moåi ngûúâi - vaâo chñnh thaáng naây."
Thaáng naây chñnh laâ thaáng Chñn, vaâ noá töët nhû baån coá thïí
mong muöën. Vaâi ngaây sau thò coá möåt tin àöìn (coá thïí laâ bùæt àêìu tûâ
chñnh chaâng Sam àêìy hiïíu biïët êëy) lan truyïìn khùæp núi rùçng seä coá
phaáo böng - phaáo böng, chuyïån naây àaä chùèng àûúåc thêëy quanh
Quêån caã thïë kyã nay röìi, thêåt sûå laâ kïí tûâ khi giaâ Took qua àúâi.
Ngaây cûá tröi qua vaâ Ngaây ÊËy àaä àïën gêìn. Möåt chiïìu noå coá
möåt caái xe ngûåa laå luâng chêët àêìy nhûäng goái haâng laå luâng àûúåc
chuyïín vaâo Hobbitton vaâ àûúåc keáo lïn ngoån Àöìi àïën Bag End.
Nhûäng ngûúâi hobbit ngaåc nhiïn nhòn noá chùçm chùçm tûâ nhûäng
caánh àeân. Chiïëc xe àûúåc àaánh búãi möåt ngûúâi laå, àang haát nhûäng
baâi haát kyâ laå: nhûäng ngûúâi luân rêu daâi àöåi muä truâm kñn àêìu. Möåt
vaâi ngûúâi trong boån hoå úã laåi Bag End. Cuöëi tuêìn thûá hai cuãa thaáng

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 9

Chñn thò möåt chiïëc xe boâ ài qua Bywater tûâ hûúáng cuãa Cêìu Rûúåu
Maånh giûäa aánh saáng ban ngaây. Möåt ngûúâi àaân öng giaâ àang àún
àöåc àiïìu khiïín noá. Öng àöåi möåt caái muä choáp cao maâu xanh, mùåc
möåt caái aáo khoaác xaám, vaâ choaâng möåt caái khùn quaâng baåc. Öng coá
möåt böå rêu daâi baåc vaâ cùåp löng maâu rêåm nhö ra tûâ dûúái vaânh muä.
Nhûäng àûáa treã hobbit chaåy sau chiïëc xe qua suöët Hobbiton lïn àöìi.
Noá chûáa àêìu phaáo böng, àuáng nhû hoå àoaán. Vaâ àïën trûúác cûãa nhaâ
Bilbo thò ngûúâi àaân öng giaâ bùæt àêìu dúä haâng xuöëng: àoá laâ nhûäng boá
phaáo böng àuã moåi kñch cúä vaâ hònh daáng, möîi caái àïìu àûúåc daán
nhaän bùçng möåt chûä G àoã thêåt lúán vaâ con dêëu cuãa ngûúâi elf.
Àoá laâ dêëu hiïåu cuãa Gandalf, têët nhiïn, vaâ ngûúâi àaân öng giaâ
àoá chñnh laâ Thêìy Phuâ Thuyã Gandalf, danh tiïëng cuãa öng àaä vang
rïìn khùæp Quêån vúái nhûäng kyä nùng vïì lûãa, khoái vaâ aánh saáng cuãa
mònh. Cöng viïåc kinh doanh thêåt sûå cuãa öng rêët khoá khùn vaâ nguy
hiïím, nhûng dên trong Quêån khöng biïët gò vïì chuyïån naây. Vúi hoå
öng chó laâ möåt trong nhûäng "àiïìu hêëp dêîn" cuãa Bûäa Tiïåc. Do àoá
nhûäng àûáa treã hobbit rêët kñch àöång. "G laâ Grand (Tuyïåt vúâi)!"
chuáng la heát êìm ô, vaâ ngûúâi àaân öng giaâ móm cûúâi. Chuáng àaä tûâng
gùåp öng, cho duâ öng chó thónh thoaãng lùæm múái xuêët hiïån úã
Hobbitton vaâ chùèng bao giúâ úã laåi lêu; nhûng caã chuáng hay bêët kyâ ai
trong söë nhûäng ngûúâi giaâ nhêët trong laâng cuäng chûa bêy gúâ thêëy
öng trònh diïîn phaáo hoa - nhûäng chuyïån naây thuöåc vïì nhûäng
truyïìn thuyïët quaá khûá.
Khi ngûúâi àaân öng giaâ, àûúåc Bilbo vaâ nhûäng ngûúâi luân giuáp
àúä àaä dúä haâng xong. Bilbo neám ra vaâi àöìng penny; nhûng chùèng hïì
coá viïn phaáo naâo àûúåc neám ra tiïëp theo, trûúác sûå thêët voång cuãa
nhûäng keã quan saát.
"Chaåy chúi ài naâo!" Gandalf noái. "Caác con seä coá thêåt nhiïìu
khi àïën luác." Vaâ öng biïën vaâo trong cuâng vúái Bilbo, röìi caánh cûãa
àûúåc àoáng laåi. Nhûäng cêåu hobbit treã nhòn chùm chùm vaâo caánh cûãa
trong vö voång möåt luác, röìi chaåy ài, caãm thêëy laâ caái ngaây töí chûác
bûäa tiïåc seä chùèng bao giúâ àïën.
ÚÃ bïn trong Bag End, Bilbo vaâ Gandalf ngöìi bïn caánh cûãa söí
múã röång trong möåt cùn phoâng nhoã nhòn vïì phña têy cuãa khu vûúâng.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 10

Buöíi xïë trûa thêåt rûåc rúä vaâ thanh bònh. Nhûäng böng hoa àang núã
rûåc àoã vaâ vaâng: nhûäng böng hoa moäm choá vaâ hoa hûúáng dûúng,
nhûäng böng sen caån chaåy baám quanh tûúâng vaâ nhö ra quanh cûãa
söí.
"Khu vûúân nhaâ anh nhòn rûåc rúä thêåt!" Gandalf noái.
"Vêng," Bilbo noái. Töi thêåt sûå rêët thñch noá, cuäng nhû caã caái
Quêån cöí xûa naây; nhûng töi nghô laâ töi cêìn möåt lïî höåi."
"Anh muöën noái laâ tiïëp tuåc kïë hoaåch cuãa anh aâ?"
"Phaãi. Töi àaä nghô vïì chuyïån naây haâng thaáng trûúác, vaâ töi
khöng thay àöíi noái."
"Àûúåc lùæm. Khöng cêìn phaãi noái thïm gò nûäa. Cûá laâm theo kïë
hoaåch cuãa anh - toaân böå kïë hoaåch, suy tñnh cuãa anh, - vaâ töi hy
voång laâ noá seä diïîn ra möåt caách töët nhêët, cho anh, vaâ cho têët caã
chuáng ta."
"Töi hy voång laâ thïë. Duâ sao thò töi cuäng muöën tûå mònh têån
hûúãng vaâo thûá Nùm, vúái möåt troâ àuâa nho nhoã cuãa töi."
"Töi tûå hoãi laâ ai seä cûúâi àêy?" Gandalf noái, lùæc àêìu,
"Röìi chuáng ta seä xem," Bilbo noái.
Nhûäng ngaây tiïëp theo laåi coá nhiïìu chuyïën xe lùn baánh lïn
Ngoån Àöìi, vaâ laåi coá thïm nhiïìu chuyïën xe nûäa. Chuyïån naây laâm
dêëy lïn nhûäng lúâi phaân naân vïì chuyïån "ûáng xûã àõa phûúng", nhûng
chñnh vaâo tuêìn àoá nhûäng lúâi àùåt haâng bùæt àêìu raãi ra khùæp Bag
End vúái nhûäng yïu cêìu vïì lûúng thûåc, haâng hoaá vaâ nhûäng àöì xaã
khaác coá thïí àùåt mua àûúåc úã Hobbiton hoùåc úã Bywater hoùåc úã bêët kyâ
àêu chung quanh. Moåi ngûúâi trúã nïn toâ moâ, vaâ hoå bùæt àêìu àaánh
dêëu ngaây trïn lõch; vaâ hoå nön noáng ngoáng nhûäng ngûúâi phaát thû,
hy voång laâ seä àûúåc múâi.
Ngay sau àoá nhûäng lúâi múâi àaä àûúåc gûãi ài khùæp núi, vaâ bûu
àiïån Hobbiton àoáng cûãa, bûu àiïån Bywater thò tùæc ngheän, vaâ
nhûäng ngûúâi tònh nguyïån giuáp àúä chuyïín thû àûúåc goåi àïën. Hoå taåo
thaânh möåt doâng ngûúâi thûúâng xuyïn ài lïn Àöìi, mang theo haâng

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 11

trùm nhûäng lúâi àaáp lõch sûå àuã moåi êm àiïåu Caám ún, töi chùæc chùæn
seä àïën.
Möåt thöng baáo xuêët hiïån úã cöíng Bag End: KHÖNG ÀÛÚÅC
PHEÁP VAÂO NGOAÅI TRÛÂ NHÛÄNG NGÛÚÂI TÖÍ CHÛÁC TIÏÅC.
Thêåm chñ caã nhûäng ngûúâi thêåt sûå thêåt sûå, hoùåc giaã vúâ laâ ngûúâi Töí
Chûác Tiïåc cuäng ñt khi àûúåc pheáp vaâo trong. Bilbo bêån tuái buåi: viïët
thû múâi, àaánh dêëu nhûäng ai traã lúâi, àoáng goái quaâ tùång, vaâ laâm möåt
söë cöng viïåc chuêín bõ cho riïng mònh. Tûâ khi Gandalf àïën thò öng
êín hùèn luön khoãi têìm nhòn. Möåt buöíi saáng noå nhûäng ngûúâi hobbit
thûác giêëc vaâ thêëy möåt vuâng àêët lúán, nùçm úã phña nam caánh cûãa
trûúác cuãa nhaâ Bilbo, phuã àêìy dêy thûâng vaâ coåc àïí cùæm traåi vaâ nhaâ
raåp. Möåt löëi ài àùåc biïåt cùæt vaâo trong búâ àêët dêîn ra àïën àûúâng,
nhûäng bêåc thang röång vaâ möåt caái cöíng lúán àûúåc dûång lïn úã àêëy. Ba
gia àònh hobbit úã Haâng Bagshot, saát bïn vuâng àêët, toã ra vö cuâng
quan têm vaâ coá veã ghen tyå. Öng Gaffer Gamgee giaâ thêåm chñ
khöng coân giaã vúâ laâm viïåc trong vûúân nûäa. Nhûäng caái lïìu àûúåc
dûång lïn. Coá möåt caái nhaâ raåp àùåc biïåt lúán, lúán àïën nöîi caái cêy moåc
trong vuâng àêët êëy nùçm luön bïn trong noá, àûáng àêìy kiïu haänh úã
gêìn cuöëi, úã àêìu caái baân chñnh. Àeân löìng àûúåc treo trïn khùæp caác
caânh cêy. Caâng hûáa heån hún (cho têm trñ cuãa dên hobbit): möåt caái
bïëp löå thiïn khöíng löì àûúåc dûång lïn úã goác phña bùæc cuãa vuâng àêët.
Caác àöì nêëu nûúáng cuãa caác quaán troå vaâ nhaâ ùn úã haâng dùåm quanh
àoá àïìu bõ vú veát cho nhûäng ngûúâi luân vaâ nhûäng ngûúâi giaâ khaác úã
Bag End. Sûå kñch àöång àaä lïn àïën cûåc àiïím.
Röìi cuäng àïën luác trúâi quang mêy taånh. Àoá laâ àïm thûá Tû
trûúác Buöíi Tiïåc. Sûå khao khaát thêåt laâ maänh liïåt. Röìi bònh minh
ngaây thûá Nùm, ngaây 22 thaáng Chñn, àaä thêåt sûå loá daång. Mùåt trúâi
lïn nhö lïën, nhûäng àaám mêy tan biïën, cúâ xñ àûúåc traãi ra vaâ cuöåc
vui bùæt àêìu.
Bilbo Baggins goåi àoá laâ möåt buöíi tiïåc, nhûng thêåt sûå àoá laâ
möåt loaåt caác hoaåt àöång giaãi trñ khaác nhau àûúåc döìn vaâo möåt. Têët caã
nhûäng ai söëng quanh àoá àïìu àûúåc múâi. Cuäng coá vaâi ngûúâi sú yá bõ boã
xoát, nhûng khi hoå xuêët hiïån thò vêîn àûúåc chaâo àoán, khöng coá vêën
àïì gò. Nhiïìu ngûúâi tûâ nhûäng vuâng àêët khaác nhau cuãa Quêån cuäng
àûúåc múâi; vaâ thêåm chñ coá möåt vaâi ngûúâi söëng ngoaâi biïn giúái cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 12

Quêån nûäa. Bilbo àñch thên àoán khaách (vaâ nhûäng ngûúâi thïm vaâo)
taåi caánh cöíng trùæng. Öng phaát quaâ cho têët caã moåi ngûúâi tûâ thûúång
vaâng túái haå caám - söë haå caám naây chuöìn ra cûãa sau vaâ laåi xuêët hiïån
trúã laåi úã cöíng. Nhûäng ngûúâi hobbit phaát quaâ cho ngûúâi khaác khi
àïën sinh nhêåt cuãa hoå . Khöng phaãi laâ nhûäng moán quaâ àùæt tiïìn,
theo luêåt, vaâ khöng àïën nöîi quaá phung phñ nhû trûúâng húåp naây;
nhûng àêëy khöng phaãi laâ möåt hïå thöëng xaä höåi xêëu. Thêåt sûå úã
Hobbiton vaâ Bywater möîi ngaây trong nùm àïìu laâ sinh nhêåt cuãa
möåt ai àoá, cho nïën möîi hobbit trong vuâng naây àïìu coá möåt cú höåi
cöng bùçng àïí coá àûúåc ñt nhêët möåt moán quaâ ñt nhêët möåt lêìn trong
tuêìn. Nhûng hoå chùèng bao giúâ chaán chuáng .
Trong trûúâng húåp naây thò nhûäng moán quaâ laåi sang möåt caách
àùåc biïåt. Boån treã hobbit àùåc biïåt khñch àöång àïën nöîi chuáng gêìn
nhû quïn caã ùn trong möåt luác. Àoá laâ nhûäng moán àöì chúi maâ chuáng
chûa hïì àûúåc thêëy trûúác àêy, têët caã àïìu àeåp vaâ coá phaáp thuêåt.
Nhiïìu thûá trong söë chuáng thêåt sûå àaä àûúåc àùåt mua tûâ möåt nùm
trûúác, àûúåc àûa àïën tûâ trïn Nuái vaâ tûâ Dale, vaâ àûúåc laâm búãi chñnh
nhûäng ngûúâi luân.
Khi möîi ngûúâi khaách àïìu àaä àûúåc chaâo àoán vaâ àaä vaâo hïët
trong cöíng, thò àïën nhûäng baâi haát, àiïåu nhaãy, êm nhaåc, troâ chúi, vaâ
têët nhiïn, thûác ùn vaâ nûúác uöëng. Coá ba bûäa ùn chñnh: bûäa trûa,
bûäa traâ vaâ bûäa töëi (hoùåc bûäa khuya). Nhûng bûäa trûa vaâ bûäa traâ
àûúåc coi laâ bûäa chñnh dûåa trïn sûå kiïån àoá laâ nhûäng luác maâ têët caã
nhûäng võ khaác àïìu ngöìi vaâ ùn vúái nhau. Coân nhûäng luác khaác thò hoå
ùn uöëng lai rai - bùæt àêìu tûâ mûúâi möåt giúâ cho àïën saáu giúâ ba mûúi,
khi buöíi phaáo böng bùæt àêìu.
Nhûäng viïn phaáo böng àûúåc laâm búãi Gandalf: chuáng khöng
chó àûúåc öng mang àïën, maâ coân àûúåc chñnh öng thiïët kïë vaâ chïë taåo;
vaâ nhûäng hiïåu ûáng àùåc biïåt, nhûäng böë cuåc, nhûäng viïn hoaã tiïîn
àûúåc phoáng lïn tûâ öng. Nhûng cuäng cuäng coá möåt sûå phên phöëi röång
raäi nhûäng phaáo neám, phaáo àöët, phaáo hoa caâ, àuöëc, nïën ngûúâi luân,
böìn phun nûúác cuãa ngûúâi elf, phaáo cuãa yïu tinh vaâ tiïëng sêëm nöí.
Têët caã chuáng àïìu tuyïåt haão. Nghïå thuêåt cuãa Gandalf àaä àûúåc caãi
thiïån theo nùm thaáng.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 13

Coá nhûäng viïn hoaã tiïîn giöëng taåo nïn hònh nhûäng con chim
àang bay möåt caách sùæc saão vúái nhûäng gioång hoát ngoåt ngaâo. Coá
nhûäng caái cêy xanh vúái nhûäng thên cêy bùçng khoái àen: laá cuãa
chuáng múã ra nhû caã muâa xuên àang traãi röång trong möåt thoaáng,
vaâ nhûäng caânh cêy saáng choái cuãa chuáng rùæc nhûäng böng hoa rûåc rúä
xuöëng nhûäng ngûúâi hobbit àang sûäng súâ, chuáng biïën ài vúái möåt
hûúng thúm ngaåt ngaâo ngay trûúác khi chaåm vaâo nhûäng khuön mùåt
ngêíng lïn cuãa hoå. Coá nhûäng böìn phun àêìy bûúám bay lêëp laánh vaâo
nhûäng thên cêy; coá nhûäng cöåt lûãa àuã maâu buâng lïn vaâ biïën thaânh
nhûäng con àaåi baâng, hoùåc nhûäng chiïëc taâu buöìm, hoùåc möåt àaân
thiïn nga àang bay; coá möåt trêån baäo sêëm seát àoã vaâ möåt cún mûa
vaâng phun xuöëng; coá möåt khu rûâng vúái nhûäng ngoån kñch baåc thònh
lònh hiïån vaâo khöng khñ vúái möåt tiïëng theát nhû möåt àoaân quên daân
trêån, vaâ röìi chuáng haå xuöëng biïën thaânh Nûúác trúã laåi vúái möåt tiïëng
rñt nhû caã trùm con rùæn noáng naãy. Vaâ cuäng coá möåt bêët ngúâ vaâo
phuát cuöëi, àïí vinh danh Bilbo, vaâ noá laâm moåi hobbit sûäng súâ töåt àöå,
nhû Gandalf mong muöën. AÁnh saáng vuåt tùæt. Möåt laân khoái khöíng löì
böëc lïn. Noá coá daång nhû möåt ngoån nuái àûúåc thêëy tûâ xa, vaâ bùæt àêìu
saáng lïn tûâ àónh. Noá phuåt lïn nhûäng ngoån lûãa maâu xanh vaâ àoã.
Möåt con röìng àoã bùçng vaâng bay vuåt lïn - noá khöng coá kñch cúä nhû
thêåt, nhûng kinh khiïëp y nhû thêåt: lûãa phuåt ra tûâ haâm cuãa noá,
mùæt noá nhòn trûâng trûâng xuöëng; möåt tiïëng trêìm tröì vang lï, vaâ noá
lûúån ba lêìn trïn àêìu àaám àöng. Hoå cuái caã xuöëng, vaâ nhiïìu ngûúâi
ngaä soáng xoaâi. Con röìng bay qua nhû möåt chuyïën xe phaát thû,
lûúån lïn, röìi nöí tung khùæp Bywater vúái möåt tiïëng nöí long trúâi lúã
àêët.
"Àoá laâ dêëu hiïåu cuãa bûäa khuya!" Bilbo noái. Nhûäng sûå àau
àúán vaâ súå haäi biïën mêët ngay tûác khùæc, vaâ nhûäng ngûúâi hobbit àang
thuåp xuöëng àûáng caã dêåy. Àoá laâ möåt bûäa khuya tuyïåt vúâi cho têët caã
moåi ngûúâi; cho têët caã moåi ngûúâi tûác laâ ngoaåi trûâ nhûäng ai àûúåc múâi
dûå bûäa tiïåc gia àònh àùåc biïåt. Noá àûúåc töí chûác úã caái nhaâ raåp vô àaåi
vúái caái cêy. Söë khaách múâi àûúåc giúái haån úã con söë mûúâi hai taá (con söë
naây cuäng àûúåc dên hobbit goåi laâ möåt Gross (mûúâi hai taá), cho duâ tûâ
naây ñt khi àûúåc con ngûúâi duâng chuêín xaác); vaâ nhûäng ngûúâi khaác
cuäng àûúåc lûåa choån tûâ nhûäng gia àònh baâ con vúái Bilbo vaâ frm

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 14

thïm vaâo möåt vaâi ngûúâi baån àùåc biïåt khöng phaãi laâ baâ con (chùèng
haån nhû Gandalf). Nhiïìu àûáa treã hobbit cuäng coá mùåt, vúái sûå cho
pheáp cuãa cha meå; vò nhûäng ngûúâi hobbit rêët dïî tñnh vúái nhûäng àûáa
treã cuãa mònh trong vêën àïì ngöìi dûå tiïåc khuya, àùåc biïåt khi coá möåt
cú höåi àïí cho chuáng möåt bûäa ùn miïîn phñ. Nhûäng àûáa treã hobbit
lêëy rêët nhiïìu thûác ùn. Coá nhiïìu Bagginses vaâ Boffins, cuäng coá
nhiïìu Tookss vaâ Brandybucks; coá nhiïìu Grubb khaác nhau (baâ con
cuãa baâ Bilbo Baggins), vaâ nhiïìu Chubbs khaác nhau (coá liïn hïå
huyïët thöëng vúái öng Took cuãa öng); vaâ vúái möåt sûå choån loåc cuãa
nhûäng Burrowses, Bolgers, Bracegirdles, Brockhouses,
Goodbodies, Hornblowers vaâ Proudfoots. Möåt söë nhûäng ngûúâi naây
chó coá quan hïå trûåc tiïëp xa lùæc vúái Bilbo, vaâ möåt söë khaác thò hêìu
nhû chùèng hïì coá mùåt úã Hobbitton trûúác àêy,khi hoå söëng úã nhûäng
goác xa xöi úã Quêån. Nhaâ Sackville-Bagginses cuäng khöng bõ quïn
laäng. Otho vaâ baâ vúå Lobelia cuãa öng àaä coá mùåt. Hoå khöng thñch
Bilbo vaâ gheát cay gheá àùæng Frodo, nhûäng têëm thiïåp múâi quaá rûåc
rúä, viïët bùçng mûåc vaâng khiïën hoå caãm thêëy khöng thïí naâo tûâ chöëi
àûúåc. Ngoaâi ra, ngûúâi anh em hoå cuãa hoå, Bilbo, àaä laâ möåt chuyïn
gia êím thûåc tûâ nhiïìu nùm nay vaâ baân tiïåc cuãa öng coá uy tñn rêët
cao.
Thïë laâ têët caã möåt trùm böën mûúi böën võ khaách àïìu chúâ àúåi
möåt bûäa tiïåc tuyïåt vúâi; cho duâ hoå coá veã súå khiïëp baâi diïîn vùn sau
bûäa töëi cuãa öng chuã nhaâ (möåt moán khöng thïí traánh àûúåc). Öng coá
traách nhiïåm keáo daâi lï thï caái maâ öng goåi laâ thú, vaâ àöi khi, sau
vaâi cöëc, laåi bùæt àêìu boáng gioá àïën nhûäng cuöåc phiïu lûu buöìn cûúâi
cuãa chuyïën du haânh bñ êín cuãa öng. Nhûäng võ khaác àaä khöng thêët
voång: hoå àaä coá möåt bûäa tiïåc rêët tuyïåt vúâi, àuáng ra noá laâ möåt buöíi
giaãi trñ mï maãi: döìi daâo, thûâa thaäi, phong phuá vaâ keáo daâi. Viïåc
mua gom thûác ùn gêìn nhû chùèng thu àûúåc gò trong nhûäng tuêìn
tiïëp theo khùæp caã quêån; nhûng khi viïåc cung cêëp thûåc phêím cuãa
Bilbo àaä veát caån kho dûå trûä cuãa phêìn lúán caác kho haâng, hêìm rûúåu
vaâ nhaâ kho haâng dùåm quanh àoá, thò àiïìu naây khöng coân laâ vêën àïì
lúán.
Sau bûäa tiïåc (àaåi loaåi thïë) thò àïën Baâi Diïîn Vùn. Tuy nhiïn
phêìn lúán khaách khûáa bêy giúâ àaä coá àûúåc têm traång dung thûá, úã

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 15

möåt traång thaái vui veã maâ hoå goåi laâ "lêëp àêìy caác goác." Hoå nhêm nhi
thûá àöì uöëng ûa thñch cuãa mònh, nhêëm nhaáp nhûäng moán ùn ûa
thñch, vaâ nöîi súå haäi cuãa hoå àaä bõ quïn laäng. Hoå àaä chuêín bõ àïí
nghe têët caã moåi thûá, vaâ àïí hoan hö úã möîi luác ngûâng.
"Moåi ngûúâi thên mïën," Bilbo bùæt àêìu, àûáng lïn tûâ chöî cuãa
mònh. "Haäy nghe! Haäy nghe! Haäy nghe!" hoå la lïn, vaâ tiïëp tuåc lùåp
ài lùåp laåi thaânh möåt àoaån àiïåp khuác, coá veã nhû chöëng laåi viïåc laâm
theo lúâi àïì nghõ cuãa chñnh hoå. Bilbo rúâi khoãi chöî cuãa mònh, ài túái
àûáng trïn möåt caái ghïë dûúái möåt caái cêy rûåc rúä. AÁnh saáng cuãa
nhûäng caái àeân löìng toaã xuöëng khuön mùåt raång rúä cuãa öng, nhûäng
caái nuát vaâng saáng lïn trïn caái aáo luåa thïu cuãa öng. Têët caã hoå coá thïí
thêëy öng àang àûáng, vung vêîy möåt tay trong khöng khñ, tay kia
nheát trong caái tuái quêìn daâi.
"Caác baån Bagginses vaâ Boffins thên mïën cuãa töi", öng laåi bùæt
àêìu; vaâ caác baån Tooks vaâ Brandybucks cuãa töi, vaâ caác baån Grubbs,
vaâ Chubbs, vaâ Burrowses, vaâ Hornblowers, vaâ Bolgers,
Bracegirdles, Goodbodies, Brockhouses and Proudfoots ."
"ProudFEET!" möåt ngûúâi hobbit giaâ la lïn tûâ phña sau caái
nhaâ raåp. Tïn cuãa öng ta, têët nhiïn laâ Proudfoot, vaâ rêët coá tiïëng
tùm; chên cuãa öng rêët lúán, rêåm àêìy löng laá möåt caách àùåc biïåt, vaâ caã
hai caái chên àoá àang àïìu úã trïn baân.
"Proudfoots," Bilbo lùåp laåi, "Vaâ cuäng vúái nhûäng ngûúâi baån töët
Sackville-Bagginses cuãa töi maâ töi rêët chaâo mûâng hoå cuöëi cuâng
cuäng àaä trúã laåi Bag End. Höm nay laâ ngaây sinh thûá möåt trùm mûúâi
möåt cuãa töi: Höm nay töi möåt trùm mûúâi möåt tuöíi!"
"Hurray! Hurray! Nhiïìu Niïìm Vui Seä Trúã Laåi!" hoå theát lïn,
vaâ hoå vöî thònh thõch vui veã trïn nhûäng caái baân. Bilbo àaä laâm rêët
tuyïåt. Àoá laâ caái maâ hoå thñch: ngùæn vaâ roä.
"Töi hy voång têët caã caác võ àïìu haâi loâng nhû töi àêy." Nhiïìu
tiïëng hoan hö long trúâi lúã àêët. Nhûäng tiïëng theát Àuáng (vaâ Khöng).
Nhûäng tiïëng trumpet vaâ tuâ vaâ, keân tuái vaâ saáo, vaâ nhûäng nhaåc cuå
khaác vang lïn. Àoá laâ, nhû àaä noái, nhûäng moán quaâ cuãa boån treã
hobbit. Haâng trùm nhaåc cuå êìm ô àaä àûúåc keáo ra. Phêìn lúán boån
chuáng àïìu coá khùæc chûä DALE; vöën khöng àûúåc phöí biïën trong

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 16

phêìn lúán ngûúâi hobbit, nhûng hoå àïìu àöìng yá rùçng chuáng laâ nhûäng
nhaåc cuå tuyïåt vúâi. Chuáng laâ nhûäng nhaåc cuå, nhoã nhûng àûúåc chïë
taåo tuyïåt haão vaâ phaát ra nhûäng êm thanh say àùæm. Thêåt sûå ra, taåi
möåt goác cuãa möåt söë cö cêåu Took vaâ Brandybuck nhoã, hoå cho rùçng
Baác Bilbo àaä noái xong (do öng àaä noái gêìn nhû têët caã nhûäng gò cêìn
thiïët), nïn chuáng ûáng khêíu luön möåt baâi hoaâ nhaåc, vaâ bùæt àêìu möåt
giai àiïåu khiïu vuä vui veã. Thêìy Everard Took vaâ Cö Melilot
Brandybuck àûáng lïn baân vúái nhûäng caái chuöng trong tai bùæt àêìu
nhaãy àiïåu Springle-ring: möåt àiïåu nhaãy dïî thûúng, nhûng coá phêìn
söi àöång.
Nhûng Bilbo chûa kïët thuác. Toám lêëy möåt caái tuâ vaâ tûâ möåt cêåu
treã hún bïn caånh, öng thöíi lïn ba tiïëng lúán. Nhûäng tiïëng àöång
ngûng bùåt. "Töi seä khöng giûä caác baån lêu," öng noái. Nhûäng tiïëng
hoan hö vang êìm lïn. "Töi àaä goåi têët caã caác baån àïën àêy vúái möåt
Muåc Àñch." Coá àiïìu gò àoá trong caách noái cuãa öng taåo nïn möåt êën
tûúång. Gêìn nhû têët caã àïìu im lùång, möåt vaâi ngûúâi Took vïính tai
lïn. "Thêåt sûå, coá Ba Muåc Àñch! Trûúác tiïn, àïí noái vúái caác baån rùçng
töi vö cuâng yïu mïën têët caã caác baån, vaâ möåt trùm mûúâi möåt nùm laâ
möåt khoaãng thúâi gian quaá ngùæn àïí söëng giûäa nhûäng ngûúâi hobbit
tuyïåt vúâi vaâ àaáng kñnh troång nhû vêåy." Nhûäng tiïëng hoan hö böåc
phaát vang rïìn.
"Thûá hai, laâ àïí mûâng sinh nhêåt cuãa töi." Nhûäng tiïëng hoan
hö laåi vang lïn. "Töi phaãi nïn noái thïë naây: sinh nhêåt CUÃA CHUÁNG
TÖI. Têët nhiïn, vò àêy cuäng laâ sinh nhêåt cuãa ngûúâi thûâa kïë vaâ
chaáu cuãa töi, Frodo. Noá àaä àuã tuöíi vaâ höm nay noá seä nhêån quyïìn
thûâa kïë cuãa mònh." Vaâ ngûúâi lúán vöî tay chiïëu lïå; vaâ nhûäng ngûúâi
nhoã thò heát vang "Frodo! Frodo! Anh Frodo dïî thûúng." Nhaâ
Sackville-Bagginses quùæc mùæt caáu kónh, tûå hoãi caái chuyïån "nhêån
quyïìn thûâa kïë cuãa mònh" coá nghôa laâ gò. "Höm nay chuáng ta coá möåt
trùm böën mûúi böën ngûúâi. Con söë naây àûúåc choån àïí tûúng xûáng vúái
möåt con söë àùåc biïåt: möåt Gross, nïëu nhû töi coá thïí duâng caách diïîn
àaåt naây." Khöng coá lúâi hoan hö naâo. Àiïìu naây quaá kyâ laå. Nhiïìu
ngûúâi trong söë khaách cuãa öng, vaâ àùåc biïåt laâ nhaâ Sackville-
Bagginses, caãm thêëy bõ xuác phaåm, hoå caãm thêëy chùæc chùæn laâ hoå àaä

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 17

àûúåc yïu cêìu àïën cho àuã söë, giöëng nhû nhûäng moán haâng trong möåt
goái haâng. "Möåt Gross! Möåt sûå diïîn àaåt khiïëm nhaä."
"Viïåc naây cuäng laâ, nïëu nhû töi coá thïí àûúåc cho pheáp àûúåc trúã
laåi vúái lõch sûã cöí àaåi, laâ dõp kyã niïåm ngaây töi àïën trïn nhûäng thuâng
rûúåu úã Esgaroth úã Höì Daâi; cho duâ roä raâng laâ ngaây sinh cuãa töi àaä
laâm trñ nhúá töi quïn laäng ài trong dõp naây. Toi luác êëy chó múái nùm
mûúi möët tuöíi, vaâ úã tuöíi àoá thò ngaây sinh khöng quan troång lùæm.
Tuy nhiïn buöíi tiïåc lúán rêët traáng lïå cho duâ töi àaä laånh coáng vaâo luác
àoá, töi coân nhú sthïë, vaâ chó coá thïí noái laâ "Kaám úng kaác paån nhòu."
Bêy giúâ thò töi àaä coá thïí lùåp laåi möåt caách chñnh xaác: Caám ún caác
baån nhiïìu vò àaä àïën chia vui taåi bûäa tiïåc nhoã cuãa töi." Sûå im lùång
vêîn dùçng dai. Têët caã hoå àïìu súå rùçng möåt baâi haát hoùåc möåt baâi thú
naâo àoá sùæp xaãy ra àïën núi; vaâ hoå àaä phaát chaán. Vò sao maâ öng laåi
khöng ngûâng lúâi àïí moåi ngûúâi uöëng mûâng sûác khoeã öng chûá?
Nhûng Bilbo khöng haát hay ngêm thú. Öng ngûâng laåi möåt luác.
"Thûá baâ vaâ cuöëi cuâng," öng noái, "Töi muöën coá möåt SÛÅ CÖNG
BÖË." Öng noái nhûäng lúâi cuöëi cuâng naây lúán vaâ àöåt ngöåt àïën nöîi moåi
ngûúâi ngöìi thùèng caã dêåy. "Töi rêët tiïëc phaãi cöng böë rùçng - cho duâ,
nhû töi àaä noái, möåt trùm mûúâi möåt nùm laâ möåt quaãng thúâi gian
quaá ngùæn àïí söëng giûäa caác võ - àiïìu naây laâ CHÊËM DÛÁT. Töi seä ài.
Töi seä rúâi khoãi àêy NGAY BÊY GIÚÂ. TAÅM BIÏÅT! "
Öng bûúác xuöëng vaâ biïën mêët. Coá möåt luöìng saáng buâng lïn, vaâ
têët caã nhûäng ngûúâi khaách àïìu loaá mùæt. Khi hoå múã mùæt ra thò
khöng coân thêëy Bilbo àêu nûäa. Möåt trùm böën mûúi böën hobbit
sûãng söët ngöìi phõch xuöëng maâ khöng noái àûúåc gò. Öng Odo
Proudfoot giaâ nhêëc chên khoãi baân vaâ nïån xuöëng àêët. Röìi möåt sûå im
lùång chïët choác diïîn ra, cho àïën khi, thònh lònh, sau nhiïìu húi thúã
sêu, möîi ngûúâi Baggins, Boffin, Took, Brandybuck, Grubb, Chubb,
Burrows, Bolger, Bracegirdle, Brockhouse, Goodbody, Hornblower,
vaâ Proudfoot àïìu bùæt àêìu noái cuâng luác.
Noái chung ai nêëy àïìu àöìng yá laâ troâ àuâa naây chùèng hay ho gò,
vaâ cêìn thïm nhiïìu thûác ùn vaâ nûúác uöëng nûäa àïí chûäa cho khaách
khûáa khoãi söëc vaâ bûåc mònh. "Öng ta àiïn röìi. Töi luön noái thïë maâ,"
àoá laâ cêu bònh luêån phöí biïën nhêët. Thêåm chñ caã nhûäng ngûúâi Took

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 18

(vúái vaâi ngoaåi lïå) cuäng nghô rùçng haânh vi cuãa Bilbo thêåt löë bõch.
Trong möåt luác phêìn lúán moåi ngûúâi úã àêy àïìu cho rùçng sûå biïën mêët
cuãa öng khöng coá gò hún laâ möåt troâ àuâa nghõch kyâ quùåc.
Nhûng öng Rory Brandybuck thò khöng chùæc thïë. Khöng coá
tuöíi taác hay buöíi tiïåc lúán naâo coá thïí che múâ àûúåc lyá trñ cuãa öng, vaâ
öng noái vúái con dêu cuãa mònh, Esmeralda: "Trong chuyïån naây coá
caái gò aám muöåi, con aå! Töi tin laâ laäo Baggins àiïn êëy seä laåi ra ài lêìn
nûäa. Laäo giaâ ngúá ngêín. Nhûng vò sao laåi lo thïë? Öng khöng mang
thûác ùn theo." Öng goåi Frodo thêåt lúán àïí kïu cêåu mang rûúåu maånh
ài khùæp núi.
Frodo laâ ngûúâi duy nhêët vaâo luác noá khöng noái gò. Cêåu ngöìi
lùång leä bïn caái ghïë röîng cuãa Bilbo möåt thoaáng, lúâ ài saåch nhûäng lúâi
goåi vaâ nhûäng cêu hoãi.Cêåu àang têån hûúãng troâ àuâa cho duâ têët nhiïn
laâ cêåu biïët roä sûå thêåt. Cêåu khoá maâ maâ giûä cho mònh àûâng bêåt cûúâi
vaâo nhûäng ngûúâi khaách àang ngaåc nhiïn àêìy phêîn nöå. Nhûng
cuâng luác àoá cêåu caãm thêëy rêët khoá chõu: cêåu thònh lònh chúåt nhêån ra
rùçng mònh rêët yïu öng hobbit giaâ dïî mïën êëy. Phêìn lúán khaách khûáa
àang ùn uöëng vaâ thaão luêån vïì sûå kyâ quùåc cuãa Bilbo Baggins, trong
quaá khûá vaâ trong hiïån taåi, nhûng nhaâ Sackville-Bagginses àaä rúâi
ài trong giêån dûä. Frodo khöng muöën laâm gò trong buöíi tiïåc nûäa.
Cêåu nhêån nhiïìu yïu cêìu tiïëp thïm rûúåu; röåi cêåu àûáng dêåy vaâ lùång
leä uöëng caån ly rûúåu cuãa mònh àïí chuác sûác khoeã Bilbo, vaâ ài ra khoãi
lïìu raåp.
Coân vïì Bilbo Baggins, thêåm chñ trong khi öng àang àoåc baâi
diïîn vùn cuãa mònh, öng àaä lêìn ngoán tay vaâo chiïëc nhêîn vaâng trong
tuái: chiïëc nhêîn ma thuêåt maâ öng àaä giûä bñ mêåt tûâ nhiïìu nùm nay.
Khi öng bûúác xuöëng thò öng xoã noá vaâo ngoán tay, vaâ khöng ngûúâi
hobbit coân gùåp laåi öng úã Hobbiton nûäa.
Öng lanh leå ài vïì caái lïìu cuãa mònh, vaâ àûáng lùång möåt thoaáng,
lùæng nghe vúái möåt nuå cûúâi nhûäng tiïëng öìn aáo úã khu lïìu raåp vaâ
nhûäng êm thanh vui chúi úã nhûäng vuâng khaác trong vuâng àêët. Röìi
öng ài tiïëp. Öng cúãi böå quêìn aáo ùn tiïåc cuãa mònh ra, cuöån laåi vaâ boåc
caái aáo cheän luåa thïu trong khùn giêëy. Röìi öng nhanh choáng mùåc
quêìn aáo ngoaâi vaâo, siïët chùåt möåt caái thùæt lûng da quanh höng. Öng

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 19

àeo möåt thanh gûúm ngùæn trong möåt caái bao kiïëm da maâu àen meáo
moá. Tûâ möåt caái ngùn keáo àûúåc khoaá böëc àêìy muâi bùng phiïën, öng
lêëy ra möåt caái aáo khoaác vaâ muä truâm cuä. Chuáng àaä àûúåc khoaá laåi
trong àoá nhû nhûäng moán àöì rêët quyá giaá. nhûng chuáng àûúåc vaá
chùçng chõt vaâ ngaä maâu àïën nöîi khoá maâ àoaán àûúåc maâu göëc cuãa
chuáng: coá thïí chuáng maâu xanh laá cêy àêåm. Chuáng coá phêìn quaá lúán
so vúái öng. Röìi öng ài vaâo phoâng hoåc, röìi öng lêëy tûâ trong möåt caái
höåp lúán ra möåt goái lúán quêìn aáo cuä, vaâ möåt baãn ghi boåc da; vaâ thïm
möåt caái phong bò lúán kïình caâng. Cuöën saách vaâ àöëng quêìn aáo öng
nheát trïn àónh cuãa möåt caái tuái nùång gêìn àoá, noá àaä gêìn nhû àêìy
traân. Öng nheát caái nhêîn vaâng vaâo chiïëc phong bò, cuâng vúái caã súåi
dêy àeo noá, röìi niïm phong laåi, vaâ àïì ngûúâi nhêån laâ Frodo. Àêìu
tiïn öng àùåt noá lïn bïå loâ sûúãi, nhûng thònh lònh öng lêëy noá ra vaâ
nheát vaâo tuái. Ngay luác àoá cûãa múã ra vaâ Gandalf nhanh choáng ài
vaâo. "Hullo!" Bilbo noái. "Töi khöng biïët laâ öng coá xuêët hiïån hay
khöng."
"Töi rêët vui khi thêëy anh àaä hiïån hònh," thêìy phuâ thuyã noái,
öng ngöìi xuöëng ghïë, "töi muöën gùåp anh vaâ noái vaâi lúâi cuöëi. Töi cho
rùçng anh àaä caãm thêëy moåi thûá àaä diïîn ra thêåt hoaân haão vaâ theo
àuáng kïë hoaåch?"
"Vêng, àuáng vêåy," Bilbo noái. "Cho duâ luöìng saáng àoá thêåt bêët
ngúâ: noá laâm töi khaá giêåt mònh, khöng noái àïën nhûäng ngûúâi khaác.
Töi nghô laâ öng àaä tûå böí sung thïm phaãi khöng?"
"Àuáng vêåy. Öng àaä rêët khön ngoan khi giûä bñ mêåt vïì chiïëc
nhêîn êëy trong suöët nhûäng nùm qua, vaâ coá veã nhû töi cêìn phaãi giaãi
thñch cho khaách khûáa cuãa anh àöi àiïìu vïì sûå biïën mêët cuãa anh."
"Vaâ seä laâm chuyïån àuâa cuãa töi mêët hay. Öng laâ möåt öng giaâ
lùng xùng phaá thöëi," Bilbo cûúâi, "nhûng töi vêîn cho rùçng öng biïët
cêìn phaãi laâm gò nhêët, nhû thûúâng lïå."
"Töi seä laâm - khi töi biïët roä moåi chuyïån. Nhûng töi khöng
caãm thêëy chùæc chùæn vïì têët caã moåi chuyïån naây. Bêy giúâ thò noá àaä
àïën àiïím cuöëi. Anh àaä coá troâ àuâa cuãa anh, vaâ àaä laâm giêåt mònh
hoùåc xuác phaåm phêìn lúán baâ con cuãa mònh, cho caã Quêån möåt cêu

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 20

chuyïån àïí taán suöët chñn ngaây liïìn, hoåc coá thïí laâ thïm chñn mûúi
chñn ngaây nûäa. Vaâ anh coân laâm gò nûäa?"
"Coân, coân chûá. Töi caãm thêëy töi cêìn möåt kyâ nghô lïî, möåt kyâ lïî
thêåt daâi, nhû töi àaä noái vúái öng trûúác àêy. Coá thïí rùçng àoá laâ möåt kyâ
lïî vônh viïîn: töi khöng cho rùçng töi seä trúã laåi. Thêåt ra, töi khöng
muöën àõnh thïë, vaâ töi àaä chuêín bõ caã. Töi àaä giaâ, Gandalf aå. Töi
khöng tröng chúâ àiïìu naây, nhûng töi bùæt àêìu caãm thêëy noá trong
tim mònh. Àuáng laâ baão quaãn töët!" öng khõt muäi. "Vò sao, töi caãm
thêëy lúâ múâ möåt caái gò àoá bõ keáo cùng, öng hiïíu töi noái gò chûá: giöëng
nhû bú àaä àûúåc phïët lïn quaá nhiïìu baánh mò. Khöng thïí thïë. Töi
cêìn möåt sûå thay àöíi hoùåc möåt caái gò àoá."
Gandalf nhòn vúái veã toâ moâ vaâ tiïën gêìn laåi öng. "Khöng, àiïìu
naây coá veã khöng àuáng," öng noái trêìm ngêm. "Khöng, sau hïët töi
rùçng kïë hoaåch cuãa öng coá thïí laâ àiïìu töët nhêët."
"Vêng, duâ sao thò töi cuäng àaä suy nghô röìi. Töi muöën laåi àûúåc
thêëy nhûäng ngoån nuái, Gandalf aå, nhûäng ngoån nuái, vaâ tòm möåt núi
naâo àoá töi coá thïí an nghó. Trong yïn bònh vaâ tônh lùång, khöng coá
nhûäng nhûäng ngûúâi baâ con toåc maåch vêy quanh, vaâ nhûäng chuöîi
ngûúâi böëi röëi dûúái tiïëng chuöåg. Töi coá thïí tòm thêëy möåt núi naâo àoá
àïí viïët cho xong cuöën saáchcuãa töi. Töi àaä nghô àïën möåt kïët cuåc
tuyïåt vúâi cho noá: vaâ öng ta àaä söëng vui veã maäi maäi sau khi nhûäng
ngaây cuãa àúâi öng kïët thuác."
Gandalf cûúâi "Töi hy voång laâ öng ta seä vêåy. Nhûng seä khöng
coá ai àoåc cuöën saách êëy, tuy nhiïn noá cuäng kïët thuác röìi."
"ÖÌ, coá thïí coá chûá, khi nùm thaáng tröi qua. Frodo àaä àoåc
nhiïìu phêìn röìi, nhûäng phêìn àaä viïët röìi. Öng seä àïí möåt mùæt tröng
chûâng Frodo chûá?"
"ÛÂ, caã hai mùæt luön, khi naâo maâ chuáng coá thúâi gian raãnh."
"Têët nhiïn laâ noá seä ài vúái töi nïëu töi yïu cêìu. Àuáng ra noá àaä
yïu cêìu laâm viïåc naây möåt lêìn, ngay trûúác khi bùæt àêìu bûäa tiïåc.
Nhûng noá khöng thêåt sûå muöën ài. Töi muöën thêëy laå miïìn àöìng quï
hoang daä trûúác khi chïët, vaâ thêëy laåi Rùång Nuái; nhûng noá vêîn coân
muöën úã laåi Quêån lùæm, vúái nhûäng caánh rûâng, döìng coã vaâ nhûäng con

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 21

söng nhoã. Noá seä caãmthêëy thoaãi maái khi úã àêy. Töi àaä àïí laåi moåi thûá
cho noá, têët nhiïn laâ ngoaåi trûâ möåt vaâi moán àöì vùåt vaänh. Töi hy
voång laâ noá seä haånh phuác, khi noá sûã duång chuáng cho mònh. Àêy laâ
luác àïí noá laâm chuã chñnh mònh."
"Moåi thûá aâ?" Gandalf noái. "Vaâ caã chiïëc nhêîn nûäa chûá? Öng àaä
àöìng yá chuyïån naây röìi phaãi khöng?"
"AÂ, úã, vêng, töi cho laâ thïë," Bilbo lùæp bùæp.
"Noá úã àêu?"
"Trong möåt caái phong bò, nïëu nhû öng phaãi biïët," Bilbo noáng
naãy traã lúâi. "Trïn bïå loâ sûúãi. ÚÂ, khöng! Noá úã àêy trong tuái töi naây!"
Öng ngêåp ngûâng. "Bêy giúâ thò noá thaânh chuyïån laå röìi sao?" öng
nheå nhaâng noái vúái chñnh mònh. "Sau hïët, sao laåi khöng chûá? Vò sao
maâ noá laåi khöng nïn úã àêy chûá?"
Gandalf nhòn Bilbo vúái veã rêët nghiïm khùæc, mùæt öng saáng
lïn. "Töi nghô laâ, Bilbo aå," öng kheä noái, "töi nïn àïí noá laåi. Öng
khöng muöën sao?"
"AÂ vêng - vaâ khöng. Bêy giúâ thò àïën luác röìi, töi khöng muöën
mang noá theo nûäa, töi coá thïí noái thïë. Vaâ töi khöng thêåt sûå thêëy vò
sao töi nïn laâm thïë. Vò sao öng muöën töi laâm thïë?" öng hoãi, sûå hiïëu
kyâ traân ngêåp trong gioång öng. Noá àêìy veã nghi ngúâ vaâ bûåc mònh.
"Öng luön luön quêëy rêìy töi vïì caái nhêîn; nhûng öng khöng bao giúâ
quan têm àïën nhûäng thûá khaác maâ töi àaä coá trong chuyïën haânh
trònh cuãa töi."
"Khöng, nhûng töi phaãi quêëy rêìy anh," Gandalf noái. "Töi
muöën sûå thêåt. Noá rêët quan troång. Nhûäng chiïëc nhêîn ma thuêåt laâ -
vêng, ma thuêåt; chuáng rêët hiïëm vaâ rêët kyâ laå. Töi àùåc biïåt quan
têm möåt caách chuyïn nghiïåp àïën chiïëc nhêîn cuãa anh, anh coá thïí
noái vêåy; vaâ àïën giúâ vêîn thïë. Töi nïn biïët noá úã àêu, nïëu öng laåi ra ài
lêìn nûäa. Vaâ töi cuäng nghô laâ anh àaä giûä noá àuã lêu. Anh khöng cêìn
noá nûäa. Bilbo, trûâ phi laâ töi rêët sai lêìm."
Bilbo àoã mùåt, vaâ mùæt öng aánh lïn tia giêån dûä. Khuön mùåt cuãa
öng trúã nïn àanh laåi. "Vò sao khöng chûá?" öng la lïn. "Vaâ viïåc gò

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 22

àïën öng, duâ sao ài nûäa, àïí biïët töi laâm gò vúái àöì vêåt cuãa töi? Noá laâ
cuãa töi. Töi tòm thêëy noá. Noá àaä àïën vúái töi."
"Vêng, vêng," Gandalf noái. "Nhûng khöng cêìn phaãi giêån dûä
nhû thïë."
"Nïëu töi giêån nhû thïë thò àoá laâ löîi cuãa öng," Bilbo noái. "Àoá laâ
cuãa töi, töi noái vúái öng. Cuãa töi. Baáu vêåt cuãa töi. Phaãi, baáu vêåt cuãa
töi."
Khuön mùåt cuãa thêìy phuâ thuyã vêîn nghiïm nghõ vaâ trêìm
lùæng, vaâ chó coá möåt aánh rêët nhoã trong àöi mùæt sêu cuãa öng cho thêëy
laâ öng giêåt mònh vaâ thêåt sûå lo lùæng. "Noá àaä àûúåc goåi nhû thïë tûâ
trûúác àoá," öng noái, "nhûng khöng phaãi búãi öng."
"Nhûng bêy giúâ thò töi noái àiïìu àoá. Vaâ vò sao khöng chûá?
Thêåm chñ caã Gollum cuäng noái nhû vêåy möåt lêìn röìi. Nhûng giúâ noá
khöng thuöåc vïì hùæn nûäa, maâ laâ cuãa töi. Vaâ töi seä giûä noá. Töi noái thïë
àêëy."
Gandalf àûáng dêåy. Öng noái rêët cûáng rùæn. "Anh seä laâ möåt tïn
ngöëc nïëu anh laâm thïë, Bilbo," öng noái. "Anh nïn toã ra thöng minh
hún vúái möîi lúâi noái cuãa mònh. Noá khöng seä úã vúái anh lêu nûäa. Haäy
àïí noá ài! Röìi anh coá thïí tûå mònh ài àûúåc, vaâ seä tûå do."
"Töi seä laâm nhû töi lûåa choån vaâ ài nhû töi thñch," Bilbo noái
vúái veã bûúáng bónh.
"Naâo, naâo, anh hobbit thên mïën cuãa töi!" Gandalf noái. "Trong
suöët cuöåc àúâi daâi cuãa öng chuáng ta àaä laâ baån beâ, vaâ anh coá núå vaâi
àiïìu. Àïën àêy naâo! Haäy laâm àiïìu maâ anh àaä hûáa: àûa noá cho ra!:
"Àûúåc, nïëu öng muöën chiïëc nhêîn cuãa töi cho chñnh öng, thò
haäy noái thïë!" Bilbo la lïn. "Nhûng öng seä khöng coá noá àêu. Töi seä
khöng rúâi baáu vêåt cuãa mònh, töi noái vúái öng thïë àêëy," Tay öng haå
xuöëng caán thanh gûúm nhoã cuãa mònh.
Mùæt Gandalf loeá lïn."Bêy giúâ thò àïën phiïn töi àïí súám giêån
dûä," öng noái, "Nïëu anh coân noái nhû vêåy lêìn nûäa, thò töi seä giêån dûä
àêëy. Vaâ öng seä thêëy Gandalf Xaám löåt mùåt naå àêëy." Öng bûúác vïì
phña öng hobbit, vaâ öng coá veã nhû cao lïn vaâ àêìy àe doaål boáng cuãa
öng phuã àêìy cùn phoâng nhoã.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 23

Bilbo luâi laåi tûúâng, öng thúã maånh, tay öng giûä chùåt tuái. Hoå
àûáng àöëi mùåt nhau möåt luác, vaâ khöng khñ trong phoâng àêìy cùng
thùèng. Mùæt Gandalf vêîn nhòn trûâng xuöëng öng hobbit. Tay öng
buöng dêìn, vaâ öng bùæt àêìu run lïn.
"Töi khöng biïët laâ chuyïån gò àaä xaãy ra vúái öng, Gandalf," öng
noái. "Trûúác àêy öng chûa bao giúâ nhû thïë naây caã. Têët caã chuyïån
naây laâ gò? Chùèng leä noá khöng phaãi laâ cuãa töi? Töi àaä tòm thêëy noá,
vaâ Gollum àaä giïët àûúåc töi, nïëu nhû töi khöng giûä noá.Töi khöng
phaãi laâ möåt tïn tröåm, duâ hùæn noái gò thò noái."
"Töi khöng bao giúâ goåi anh nhûu thïë caã," Gandalf traã lúâi. "Vaâ
töi cuäng khöng phaãi laâ möåt ngûúâi nhû vêåy. Töi khöng àõnh cûúáp
cuãa anh, maâ àõnh giuáp anh. Töi muöën anh tin töi, nhû anh vêîn
thûúâng thïë." Öng quay ài, vaâ boáng töëi tan ài. Öng coá veã nhû thu
nhoã laåi thaânh möåt öng giaâ toác baåc, lûng coâng vaâ run rêíy.
Bilbo àûa tay lïn mùæt. "Töi xin löîi," ön gnoái. "Nhûng töi caãm
thêëy rêët laå. Nhûng töi seä khuêy khoaã khi khöng coân bõ noá quêëy rêìy
nûäa. Gêìn àêy noá vêîn thûúâng xuêët hiïån trong têm trñ töi. Àöi khi
töi caãm thêëy noá giöëng nhû möåt con mùæt àang nhòn vïì phña töi. Vaâ
töi vêîn luön muöën àeo noá vaâo vaâ biïën mêët, öng biïët khöng; hoùåc tûå
hoãi laâ noá coá an toaân khöng vaâ thaáo noá ra àïí tin chùæc vaâo àiïìu naây.
Töi khöng biïët vò sao. Vaâ töi caãm thêëy khöng thïí naâo àõnh thêìn
àûúåc."
"Vêåy thò haäy tin töi," Gandalf noái, "Àiïìu naây seä giuáp anh
àõnh thêìn. Haäy ài vaâ àïí noá laåi. Àûâng giûä noá nûäa. Haäy àûa noá cho
Frodo, vaâ töi seä tröng chûâng noá."
Bilbo àûáng möåt luác trong cùng thùèng vaâ lûúäng lûå. Röìi öng thúã
daâi. "Àûúåc thöi," öng noái vúái möåt nöî lûåc. "Töi seä laâm thïë." Vaâ röìi
öng nhuán vai, vaâ móm cûúâi vúái veã aão naäo. "Sau hïët thò àêëy vêîn laâ
muåc àñch cuãa buöíi tiïåc, thêåt sûå thïë: àûa tùång thêåt nhiïìu quaâ tùång
sinh nhêåt, vaâ coá veã nhû àûa noá ra cuâng luác naây thò dïî hún. Cuöëi
cuâng thò noá cuäng khöng dïî hún chuát naâo, nhûng nïëu laäng phñ hïët
têët caã nhûäng sûå chuêín bõ cuãa töi thò thêåt khöng hay. Noá seä laâm troâ
vui mêët hûáng."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 24

"Thêåt sûå noá seä lêëy ài àiïìu hay duy nhêët maâ töi thêëy trong
chuyïån naây," Gandalf noái.
"Àûúåc lùæm," Bilbo noái, "noá seä úã laåi cuâng vúái Frodo maäi vïì
sau." öng thúã möåt húi thúã sêu. "Vaâ bêy giúâ töi phaãi thêåt sûå bùæt àêìu
thöi, nïëu khöng seä coá ai àoá bùæt gùåp töi. Töi àaä noái taåm biïåt, vaâ töi
khöng thïí naâo chõu àûång àûúåc laâm laåi têët caã nhûäng chuyïån àoá möåt
lêìn nûäa." Öng nhùåt caái tuái lïn vaâ ài vïì phña cûãa.
"Anh vêîn coân caái nhêîn trong tuái," thêìy phuâ thuyã noái. "Àûúåc,
töi seä laâm vêåy!" Bilbo la lïn. "Vúái baãn chuác thû vaâ têët caã caác giêëy túâ
khaác nûäa. Töët hún laâ öng nïn lêëy noá vaâ àûa noá cho töi. Caách àoá seä
laâ an toaân nhêët."
"Khöng, àûâng àûa chiïëc nhêîn cho töi," Gandalf noái. "Àùåt noá
lïn loâ sûúãi thöi. ÚÃ àêëy cuäng àuã an toaân cho noá röìi, cho àïën khi
Frodo àïën. Töi seä àúåi noá."
Bilbo àûa caái phong bò ra, vaâ nhûng khi öng vûâa àõnh àùåt noá
bïn caái àöìng höì, thò tay öng giêåt trúã laåi, vaâ caái tuái rúi xuöëng nïìn
àêët. Trûúác khi öng kõp nhùåt noá lïn, thò thêìy phuâ thuyã àaä bûúác àïën,
toám lêëy noá vaâ àùåt noá vaâo chöî. Möåt cún giêån dûä laåi nhanh choáng
lûúát qua khuön mùåt cuãa öng hobbit. Thònh lònh öng laåi trúã nïn thû
giaän vaâ bêåt cûúâi. "Àûúåc lùæm, thïë àêëy," öng noái. "Bêy giúâ thò töi ài!"
Hoå ài ra tiïìn saãnh. Bilbo choån cêy gêåy ûa thñch nhêët trïn giaá;
röìi öng huyát saáo. Ba ngûúâi luân ài ra tûâ nhûäng cùn phoâng khcaá, núi
hoå àang bêån röån.
"Moåi thûá àaä sùén saâng röìi chûá?" Bilbo hoãi. "Moåi thûá àaä àûúåc
àoáng goái vaâ daán nhaän röìi chûá?"
"Röìi," hoå traã lúâi.
"Àûúåc lùæm, vêåy thò bùæt àêìu thöi!" öng bûúác ra cûãa trûúác.
Àoá laâ möåt àïm quang queä, bêìu trúâi àen löëm àöëm nhûäng vò
sao. Öng nhòn lïn, hñt thúã khöng khñ. "Vui thêåt! Àûúåc ài trúã laåi
thêåt vui, ài trïn Con Àûúâng vúái nhûäng ngûúâi luân! Àoá laâ caái maâ töi
àaä tröng ngoáng hùçng bao nhiïu nùm nay! Taåm biïåt!" öng noái, nhòn
vïì ngöi nhaâ cuä cuãa mònh vaâ cuái chaâo vïì phña cûãa. "Taåm biïåt,
Gandalf!"

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 25

"Taåm biïåt, vaâo luác naây thöi, Bilbo. Haäy baão troång! Anh àaä àuã
giaâ, vaâ coá thïí laâ àuã khön ngoan!"
"Baão troång! Töi khöng cêìn. Öng àûâng lo cho töi! Bêy giúâ töi
caãm thêëy haånh phuác nhû moåi khi, töi tin chùæc thïë. Nhûng thúâi
gian àïën. Cuöëi cuâng thò töi cuäng àang àûúåc cûúáp ài àöi chên cuãa
mònh," öng noái thïm, vaâ röìi vúái möåt gioång trêìm, nhû thïí noái vúái
chñnh mònh, öng haát nheå nhaâng trong àïm:
Àûúâng daâi dêîn àïën têån àêu
Dêîn xuöëng têån cûãa bùæt àêìu taåi àêy
Àûúâng xa doäi aáng mêy bay
Töi laåi rong ruöîi vûúåt bùng mêy ngaân
Chên döìn muön dùåm quan san
Tòm con àûúâng lúán cùæt ngang löëi mònh
Biïët bao neão, biïët bao tònh
Bao giúâ troån cuöåc àùng trònh ai hay
Öng ngûâng lúâi vaâ im lùång möåt thoaáng. Röìi khöng noái thïm lúâi
naâo, öng quay ài khoãi vuâng aánh saáng vaâ êm thanh voång àïën tûâ
nhûäng khu àêët traåi, ba ngûúâi baån àöìng haânh ài theo öng voâng vaâo
trong vûúân vaâ ài xuöëng con àûúâng döëc daâi thoai thoaãi. Öng nhaãy
qua vuâng àêët thêëp trong vuâng búâ giêåu úã cuöëi àûúâng, röìi ài vaâo
vuâng coã, bùng vaâo vuâng boáng töëi núi gioá àang xaâo xaåc àuâa trïn coã.
Gandalf vêîn àûáng nhòn theo möåt luác lêu vaâo vuâng töëi.
"Taåm biïåt, Bilbo thên mïën - cho àïën lêìn gùåp sau cuãa chuáng
ta!" öng nheå nhaâng noái vaâ ài trúã laåi vaâo cûãa.
Liïìn sau àoá Frodo ài vaâo, vaâ thêëy öng àang ngöìi trong boáng
töëi, suy nghô trêìm mùåc. "Öng êëy àaä ài röìi aâ?" anh hoãi.
"Phaãi," Gandalf traã lúâi, "cuöëi cuâng thò öng êëy àaä ài röìi."
"Ûúác gò - töi muöën noái laâ, àïën chiïìu naây töi vêîn coân hy voång
rùçng àoá chó laâ möåt troâ àuâa," Frodo noái. "Nhûng tûâ têån àaáy tim
mònh, töi biïët rùçng öng êëy thêåt sûå muöën ài. Öng êëy vêîn thûúâng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 26

àuâa vïì nhûäng chuyïån nghiïm troång. Ûúác gò töi coá thïí trúã laåi súám
hún, chó àïí thêëy öng êëy ra ài."
"Töi thêåt sûå nghô rùçng öng êëy thñch ra ài trong lùång leä vaâo luác
cuöëi," Gandalf noái. "Àûâng quaá lo lùæng. Öng êëy seä öín thöi - vaâo luác
naây. Öng êë coá àïí laåi möåt caái tuái cho cêåu. Noá àêy!"
Frodo cêìm lêëy caái phong bò trïn bïå loâ sûúãi, vaâ nhòn chùçm
chùçm vaâo noá, nhûng khöng múã ra.
"Cêåu seä thêëy chuác thû cuãa öng êëy cuâng vúái nhûäng giêëy túâ
khaác trong êëy, töi nghô vêåy," thêìy phuâ thuyã noái. "Bêy giúâ cêåu àaä laâ
chuã nhên cuãa vuâng Bag End. Vaâ hún nûäa, töi rêët thñch àiïìu naây,
cêåu seä tòm thêëy möåt chiïëc nhêîn vaâng."
"Chiïëc nhêîn vaâng!" Frodo la lïn. "Öng êëy àaä àïí laåi noá cho töi?
Töi tûå hoãi vò sao. Noá coá thïí vêîn coân hûäu duång."
"Coá thïí thïë, coá thïí khöng," Gandalf noái. "Töi khöng nïn duâng
noá, nïëu töi laâ cêåu. Nhûng haäy cêët noá cêín thêån, vaâ giûä noá an toaân!
Bêy giúâ töi seä ài nguã."
Vaâ ngûúâi chuã nhên cuãa Bag End Frodo caãm thêëy rùçng viïåc
chaâo taåm biïåt khaách khûáa laâ böín phêån àau khöí cuãa mònh. Nhûäng
lúâi àöìn àaåi vïì nhûäng sûå kiïån kyâ laå luác naây àaä lan khùæp caã khu àêët,
nhûng Frodo chó coá thïí noái rùçng "khöng nghi ngúâ gò nûäa, àïën saáng
thò moåi chuyïån seä roä raâng thöi." Khoaãng nûãa àïm thò nhûäng
chuyïën xe ngûåa àïën àïí àoán nhûäng võ khaách quan troång. Tûâng
ngûúâi möåt, hoå rúâi ài, caãm thêëy no nï nhûäng rêët khöng thoaã maän.
Nhûng àaä sùæp àùåt trûúác, nhûäng ngûúâi doån vûúân àïën, dúä boã nhûäng
thûá àûúåc tònh cúâ boã laåi bùçng nhûäng caái xe cuát kñt.
Àïm daâi chêåm chaåp tröi qua. Mùåt trúâi loá daång. Nhûäng ngûúâi
hobbit thûác dêåy khaá trïî. Buöíi saáng tröi qua. Moåi ngûúâi àïën vaâ bùæt
àêìu (theo yïu cêìu) doån ài nhûäng lïìu raåp vaâ baân ghïë, dao muöîng,
chai, dôa vaâ nhûäng caái àeân löìng, nhûäng buåi hoa trong höåp, vaâ
nhûäng mêíu giêëy vaâ baáo vuån, nhûäng caái tuái boã quïn, gùng vaâ khùn
tay, vaâ nhûäng moán ùn chûa duâng (rêët ñt). Röìi möåt söë lûúång lúán
ngûúâi khaác àïën (maâ khöng coá yïu cêìu): nhûäng ngûúâi Bagginses,
Boffins, Bolgers, vaâ Tooks, vaâ nhûäng ngûúâi khaách khaác söëng hoùåc úã

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 27

gêìn àoá. Àïën giûäa trûa, khi thêåm chñ nhûäng ngûúâi ùn no cùng caã
buång àaä àoái trúã laåi, thò vêîn coân möåt àaám àöng lúán úã Bag End,
khöng àûúåc múâi nhûng khöng phaãi laâ khöng àûúåc chúâ àúåi.
Frodo àang chúâ úã ngûúäng cûãa, tûúi cûúâi, nhûng tröng coá veã
mïåt moãi vaâ lo lùæng. Anh chaâo mûâng têët caã nhûäng ngûúâi àïën hoãi,
nhûng anh khöng noái gò nhiïìu hún trûúác. Cêu traã lúâi cuãa anh vúái
têët caã moåi thùæc mùæc chó àún giaãn laâ nhû thïë naây: "Ngaâi Bilbo
Baggins àaä ài khoãi; theo nhû nhûäng gò töi biïët." Anh múâi möåt söë
khaách múâi vaâo trong, vò Bilbo coá thïí àaåi nhûäng "thöng àiïåp" cho
hoå.
Bïn trong phoâng àaä coá möåt àöëng lúán nhûäng goái quaâ àûúåc
phên loaåi vaâ nhûäng moán àöì gia duång nhoã. Möîi moán àïìu coá buöåc
möåt caái nhaän. Coá nhiïìu têëm nhaän nhû thïë naây:
Daânh cho ADELARD TOOK, daânh cho CHÑNH ÖNG, tûâ
Bilbo, - àûúåc gùæn trïn möåt cêu duâ. Trûúác àoá Adelard àaä thûúâng
mang ài nhiïìu cêy duâ khöng àûúåc daán nhaän.
Daânh cho DORA BAGGINS, àïí tûúãng nhúá nhûäng cöng viïåc
tûúng xûáng TÛÂ LÊU, cuâng vúái sûå yïu thûúng cuãa Bilbo - àûúåc gùæn
trïn möåt caái thuâng raác àûång giêëy vuån . Dora laâ chõ cuãa cuãa Drög vaâ
laâ ngûúâi phuå nûä giaâ nhêët coân söëng coá quan hïå baâ con vúái Bilbo vaâ
Frodo; baâ àaä chñn mûúi chñn tuöi, vaâ àaä viïët haâng ram giêëy àêìy
nhûäng lúâi khuyïn hûäu ñch hún nûãa thïë kyã nay.
Daânh cho MILO BURROWS, hy voång laâ noá hûäu duång, tûâ
B.B., trïn möåt cêy viïët vaâng vaâ möåt bònh mûåc. Milo vöën chùèng bao
giúâ traã lúâi thû tûâ.
Daânh cho cöng viïåc cuãa ANGELICA, tûâ Baác Bilbo, trïn möåt
caái gûúng löìi troân. Cö laâ möåt Baggins treã, vaâ àaä quaá quan têm àïën
khuön mùåt xinh àeåp cuãa mònh.
Daânh cho böå sûu têåp cuãa HUGO BRACEGIRDLE, tûâ möåt
nhaâ cung cêëp, trïn möåt caái kïå saách (röîng). Hygo laâ möåt ngûúâi
chuyïn ài mûúån saách, vaâ ñt khi chõu traã chuáng.
Daânh cho LOBELIA SACKVILLE-BAGGINS, nhû laâ möåt
MOÁN QUAÂ, trïn möåt bao muöîng baåc. Bilbo tin rùçng baâ àaä lêëy khaá

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 28

nhiïìu muöîng cuãa öng, khi öng ài xa trong chuyïën viïîn du lêìn
trûúác. Lobelia cuäng biïët roä àiïìu naây. Khi baâ àïën vaâo luác trïî hún
trong ngaây, baâ hiïíu ngay, nhûng baâ vêîn cûá lêëy nhûäng caái muöîng
nhû thûúâng.
Àêëy chó múái laâ möåt sûå lûåa choån trong söë nhûäng moán quaâ àûúåc
gom laåi àêëy. Núi cû truá cuãa Bilbo laåi àêìy tiïëng huyïn naáo vúái
nhûäng moán àöì àaä gùæn boá vúái cuöåc àúâi daâi cuãa öng. Àoá laâ möåt xu
hûúáng huyïn naáo thûúâng thêëy úã nhûäng caái höë hobbit, trong àoá
phong vuåc phên phaát nhiïìu moán quaâ sinh nhêåt chõu traách nhiïåm
chuã yïëu. Têët nhiïn khöng phaãi laâ nhûäng moán quaâ sinh nhêåt luác
naâo cuäng múái, cuäng coá vaâi moán mathom àaä duâng röìi nhûng quïn
àûúåc xoay voâng laåi trong quêån; nhûng Bilbo thò luön tùång quaâ múái,
vaâ giûä laåi nhûäng gò öng àaä nhêån. Caái höë cuä cuãa öng bêy giúâ àaä àûúåc
doån khaá quang queä.
Möîi moán quaâ khaác nhau àïìu àûúåc daán nhaän do àñch thên
Bilbo ghi lïn, vaâ nhiïìu caái coá chuã àñch riïng, möåt söë caái àïí àuâa.
Nhûng, têët nhiïn laâ, phêìn lúán moåi thûá àïìu àûúåc tùång àïën nhûäng
núi chuáng àûúåc mong muöën vaâ chaâo àoán. Nhûäng hobbit ngheâo
nhêët, àjùc biïåt laâ nhûäng ai úã Daäy Bagshot, nhêån nhûäng moán quaâ
rêët hêåu. Öng Gaffer Gamgee giaâ nhêån hai tuái khoai têy lúán, möåt
caái mai, möåt caái aáo len, vaâ möåt caái chai thuöëc múä lúán àïí böi khúáp.
Öng Rory Brandybuck giaâ, àïí àaáp laåi têëm loâng hiïëu khaách cuãa
öng, àaä nhêån àûúåc möåt taá chai Winyard Cuä: möåt loaåi rûúåu maånh àoã
úã vuâng Soufarthing, vaâ bêy giúâ thò chuáng àaä khaá ngon, vò chuáng
àûúåc chön búãi cha cuãa Bilbo. Rory khaá biïët ún Bilbo, vaâ àaä àaä bêìu
öng laâm möåt ngûúâi tuyïåt diïåu ngay sau chai àêìu tiïn.
Vêîn coân nhiïìu thûá coân laåi cho Frodo. Vaâ, têët nhiïn, têët caã caác
moán chêu baáu chñnh, cuäng nhû saách, tranh aãnh, vaâ ï hïì àöì nöåi
thêët, àaä àûúåc àïí laåi cho anh. Tuy nhiïn, khöng coá dêëu hiïåu naâo cuãa
tiïìn baåc hay nûä trang caã:öng Bilbo khöng cho anh möåt penny hay
möåt haåt xoaân thuyã tinh naâo caã.
Vaâo trûa àoá thò Frodo àaä traãi qua möåt khoaãng thúâi gian khöën
khöí. Möåt lúâi àöìn têìm bêåy rùçng ngöi nhaâ seä àûúåc phaát khöng àaä lan
ài rêët nhanh; vaâ möåt àaám àöng nhûäng ngûúâi vö cöng röìi nghïì àaä

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 29

nhanh choáng tuå têåp laåi àêëy maâ khöng thïí giaãi taánài àûúåc. Nhûäng
têëm nhaän bõ gúä ra vaâ lêîn löån, ngûúâi ta caäi nhau êìm ô. Möåt söë ngûúâi
thûã trao àöíi vaâ chia chaác ngay trong tiïìn saãnh; vaâ nhûäng ngûúâi
khaác thò giaânh giêåt nhau nhûäng moán àöì vùåt khöng àûúåc daán nhaän,
hoùåc laâ nhûäng thûá gò coá veã nhû khöng ai mong muöën hoùåc tröng
chûâng. Coân àûúâng dêîn àïën cöíng àaä àêìy lö àêìy löëc nhûäng xe cuát kñt
hay xe àêíy tay.
Giûäa luác àoá thò möåt àaám Sackville-Bagginses laåi keáo àïën.
Frodo àaä ài nguã möåt luác vaâ giao cho baån cuãa anh laâ Merry
Brandybuck tröng chûâng moåi thûá. Khi Othy lúán tiïëng àoâi gùåp
Frodo, Merry àaä cuái chaâo lõch sûå. "Cêåu ta bõ mïåt," anh noái . "Cêåu
ta àang nguã."
"Anh muöën noái laâ àang tröën chûá gò?" Lobelia noái. "Duâ sao thò
chuáng töi cuäng muöën gùåp anh ta vaâ chuáng ta muöën noái laâ gùåp anh
ta. Haäy ài noái vúái anh ta nhû thïë!"
Merry àïí hoå àêëy möåt luá, vaâ hoå coá thúâi gian àïí phaát hiïån ra
phêìn quaâ laâ nhûäng caái muöîng cuãa mònh. Àiïìu naây khöng laâm cho
têm traång cuãa hoå àûúåc caãi thiïån. Cuöëi cuâng thò hoå traân vaâo phoâng
nghiïn cûáu. Frodo àang ngöìi trïn baân vúái haâng àöëng giêëy túâ trûúác
mùåt. Anh coá veã rêët mïåt - nïëu nhû phaãi gùåp nhaâ Sackville-
Bagginses vúái bêët kyâ giaá naâo; vaâ anh àûáng dêåy, vúái tiïëng caái gò àoá
söåt soaåt trong tuái. Nhûng anh vêîn noái chuyïån khaá lõch sûå.
Nhaâ Sackville-Bagginses toã ra khaá hung haän. Hoå bùæt àêìu
bùçng caách àùåt nhûäng giaá thêåt khuyïën maäi (nhû giûäa baån beâ vúái
nhau) vïì nhûäng moán àöì coá giaá trõ vaâ khöng àûúåc daán nhaän. Khi
Frodo noái rùçng chó coá nhûäng moán àöì naâo àûúåc Bilbo àùåc biïåt chó
dêîn trûúác múái àûúåc cho ài, thò hoå noái rùçng caã chuyïån naây thêåt laâ
aám muöåi.
"Vúái töi thò chó coá möåt chuyïån roä raâng," Otho noái, "rùçng anh
àang laâm viïåc naây quaá töët. Töi nhêët àõnh phaãi xem àûúåc baãn chuác
thû."
Otho àuáng ra laâ ngûúâi thûâa kïë cuãa Bilbo, nïëu nhû Frodo
khöng àûúåc nhêån laâm con nuöi. Öng àoåc baãn di chuác cêín thêån vaâ
khõt muäi. Khöng may cho öng, baãn di chuác viïët rêët roä raâng vaâ

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 30

chuêín xaác (theo nhû luêåt cuãa dên hobbit, noá àoâi hoãi phaãi coá baãy
chûä kyá khaác nhau cuãa caác nhên chûáng bùçng mûåc àoã).
"Laåi thêët baåi!" öng noái vúái vúå. "Vaâ sau khi chúâ àúåi suöët saáu
mûúi nùm. Nhûäng caái muöîng? Lûâa bõp!" Öng buáng ngoán tay dûúái
muäi Frodo vaâ ngöìi xuöëng. Nhûng Lobelia khöng dïî daâng boã cuöåc.
Vaâ sau àoá khi Frodo ra khoãi phoâng nghiïn cûáu àïí xem moåi chuyïån
diïîn ra thïë naâo thò thêëy baâ ta vêîn úã àoá, àang luåc laåo moåi xoá xónh vaâ
goä lïn nïìn nhaâ. Anh höå töëng baâ ta ra khoãi nhaâ, sau khi laâm dõu baâ
ta bùçng nhiïìu moán àöì nhoã (nhûng khaá laâ coá giaá trõ) coá veã nhû àaä
rúi vaâo trong ö cuãa baâ ta. Khuön mùåt cuãa baâ ta nhòn nhû thïí baâ
àang vêåt löån àïí suy nghô ra möåt lúâi chia tay thêåt chua xoát, nhûng
têët caã nhûäng gò baâ coá thïí noái, khi quay ài trïn ngûúäng cûãa, laâ:
"Cêåu seä höëi tiïëc àêëy, cêåu trai treã! Vò sao maâ cêåu cuäng khöng
ài luön ài? Cêåu khöng thuöåc vïì núi naây; cêåu khöng phaãi laâ möåt
Baggins - cêåu - cêåu laâ möåt Brandybuck!"
"Cêåu coá nghe khöng, Merry? Àoá laâ möåt lúâi só nhuåc àoá, nïëu
cêåu cho laâ thïë," Frodo noái khi anh àoáng sêìm cûãa laåi trûúác mùåt baâ
ta.
"Àoá laâ möåt lúâi ca tuång," Merry Brandybuck noái, "vaâ àiïìu àoá,
têët nhiïn, cuäng khöng àuáng."
Röìi hoå ài voâng quanh lïìu, vaâ àuöíi ra ba cêåu nhoác hobbit (hai
Boffins vaâ möåt Bolger) àang àuåc löî trïn nhûäng bûác tûúâng úã möåt
trong nhûäng hêìm rûúåu. Frodo cuäng coá möåt cuöåc êíu àaã vúái cêåu treã
Sancho Proudfoot (chaáu cuãa öng Odo Proudfoot giaâ), ngûúâi àang
bùæt àêìu àaâo xúái trong möåt caái phoâng ùn lúán hún, chöî maâ cêåu nghô
laâ coá möåt tiïëng vang. Truyïìn thuyïët vïì vaâng cuãa Bilbo laâm dêëy lïn
caã toâ moâ vaâ hy voång; vò vaâng truyïìn truyïët (coá àûúåc möåt caách bñ êín,
nïëu khöng phaãi laâ phi phaáp), nhû moåi ngûúâi àïìu biïët, thuöåc vïì ai
tòm thêëy noá, trûâ phi viïåc tòm kiïëm bõ cùæt ngang.
Sau khi àaánh baåi Sancho vaâ töëng cöí hùæn ra, Frodo ngöìi phõch
xuöëng möåt caái ghïë trong tiïìn saãnh. "Àaä àïën luác àïí àoáng cûãa haâng
Merry aå," anh noái. "Khoaá cûãa laåi, vaâ àûâng múã cho bêët kyâ ai vaâo
höm nay nûäa, thêåm chñ cho duâ hoå coá mang àïën göî phaá thaânh àïën."
Röìi anh ài tûå phuåc höìi mònh bùçng möåt taách traâ muöån maâng.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 31

Anh vûâa nùång nhoåc ngöìi xuöëng thò möåt tiïëng goä nheå vang lïn
núi cûãa trûúác.
"Coá khaã nùng laåi laâ Lobelia," anh nghô, "Hùèn laâ baâ ta laåi nghô
ra möåt caái gò àoá thêåt laâ khoá chõu, vaâ quay laåi àïí noái àiïìu àoá. Àiïìu
naây coá thïí àúåi àûúåc."
Anh tiïëp tuåc vúái traâ cuãa mònh. Tiïëng goä cûãa lùåp laåi, lúán hún,
nhûng anh khöng chuá yá. Thònh lònh caái àêìu cuãa thêìy phuâ thuyã
hiïån ra bïn cûãa söí.
"Nïëu maâ cêåu khöng cho ta vaâo, Frodo aå, ta seä phaá tung caái
cûãa ra khoãi cùn lïìu cuãa cêåu vaâ töëng noá vùng tuöët qua khoãi àöìi,"
öng noái.
"Öng Gandalf a! Àúåi nûãa phuát!" Frodo kïu lïn, chaåy aâo ra
khoãi phoâng àïën cûãa. "Múâi vaâo! Múâi vaâo! Chaáu cûá nghô laâ baâ
Lobelia!"
"Thïë thò ta tha thûá cho cêåu. Nhûng ta vûâa thêëy baâ ta, cûúäi
tïn möåt con ngûåa luân phoáng àïën Bywater vúái möåt khuön mùåt
khiïën cho sûäa múái cuäng phaãi phaát àöng laåi."
"Baâ ta gêìn nhû àaä laâm àöng chaáu luön röìi. Noái thêåt chûá chaáu
gêìn nhû àõnh thûã duâng caái nhêîn cuãa baác Bilbo röìi. Chaáu cûá muöën
biïën mêët ài cho xong."
"Àûâng coá laâm thïë!" Gandalf noái, ngöìi xuöëng. "Haäy cêín thêån
vúái caái nhêîn àoá, Frodo aå! Thêåt ra, noá chñnh laâ möåt trong nhûäng
chuyïån khiïën ta phaãi quay laåi àêy àïí noái möåt lúâi cuöëi."
"Vêng, laâ gò thïë aå?"
"Cêåu àaä biïët gò röìi?"
"Chó nhûäng gò baác Bilbo noái vúái chaáu. Chaáu àaä nghe chuyïån
cuãa baác êëy: laâm sao maâ baác êëy tòm àûúåc noá, vaâ baác êëy duâng noá nhû
thïë naâo: chaáu muöën noái laâ trong cuöåc haânh trònh cuãa baác êëy."
"Cêu chuyïån naâo, ta muöën biïët," Gandalf noái.
"ÖÌ, khöng phaãi laâ vïì nhûäng ngûúâi luân vaâ ghi laåi vaâo cuöën
saách cuãa baác êëy," Frodo noái. "Baác êëy noái rùçng öng cûá quêëy rêìy baác
êëy cho àïën baác êëy noái vúái öng rùçng chaáu cuäng nïn biïët. Khöng coá gò

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 32

bñ mêåt giûäa chuáng ta, Frodo aå," baác êëy noái, "nhûng chuyïån naây seä
khöng ài xa hún. Duâ sao thò noá cuäng laâ chuyïån cuãa baác."
"Hay àêëy," Gandalf noái, "ÚÂ, thïë cêåu nghô sao vïì têët caã?"
"Nïëu nhû öng muöën noái laâ àaä phaát minh ra têët caã vïì möåt
"quaâ tùång", úâ, thò chaáu nghô cêu chuyïån thêåt àuáng hún, vaâ chaáu
khöng thêëy laâ viïåc thay àöíi têët caã coá taác duång gò. Duâ sao thò khöng
coá veã gò laâ Bilbo laâm vêåy; vaâ chaáu nghô rùçng noá coá veã laå luâng."
"Ta cuäng vêåy. Nhûäng nhûäng chuyïån laå coá thïí xaãy ra cho
nhûäng ngûúâi coá nhûäng kho baáu nhû vêåy - nïëu hoå duâng chuáng. Haäy
àïí noá khuyïën caáo cêåu rùçng phaãi rêët cêín thêån vúái noá. Noá coá thïí coá
nhûäng quyïìn lûåc khaác hún laâ chó laâm cho cêåu biïën mêët khi cêåu
muöën."
"Chaáu khöng hiïíu," Frodo noái.
"Ta cuäng vêåy," thêìy phuâ thuyã noái. "Ta chó àún giaãn laâ bùæt àêìu
tûå hoãi vïì chiïëc nhêîn, àùåc biïåt laâ tûâ àïm qua. Khöng cêìn phaãi lo.
Nhûng nïëu cêåu chõu nghe lúâi khuyïn cuãa ta thò cêåu nïn duâng noá
thêåt ñt thöi, hoùåc hoaân toaân khöng duâng caâng töët. Ñt nhêët thò ta
cuäng xin cêåu àûúåc duâng noá trong bêët kyâ trûúâng húåp naâo coá thïí
khiïën ngûúâi ta noái àïën hoùåc gêy ra nghi ngúâ. Ta noái laåi lêìn nûäa:
giûä noá an toaân, vaâ giûä noá bñ mêåt!"
"Öng bñ êín quaá! Öng súå gò thïë?"
"Ta khöng chùæc lùæm, nïn ta seä ko noái gò thïm. Ta chó coá thïí
noái vúái cêåu àiïìu gò àoá khi ta quay laåi. Ta seä ài ngay: nïn àêy seä laâ
lúâi taåm biïåt cho luác naây." Öng àûáng dêåy.
"Ngay aâ!" Frodo kïu lïn. "Sao thïë, chaáu nghô laâ öng seä úã laåi
àêy ñt nhêët laâ möåt tuêìn chûá. Chaáu àang mong àûúåc öng giuáp àêy."
"Ta àaä àõnh thïë - nhûng ta àaä àöíi yá. Ta coá thïí phaãi ài möåt
thúâi gian; nhûng ta seä quay laåi gùåp cêåu, ngay khi coá thïí. Haäy àúåi
ta khi cêåu thêëy ta! Ta seä àïën trong lùång leä. Ta seä khöng thûúâng
àïën Quêån möåt caách cöng khai nûäa. Ta thêëy rùçng ta àaä trúã nïn
khöng àûúåc nhiïìu ngûúâi ûa chuöång. Hoå noái laâ ta laâ möåt keã gêy röëi
vaâ laâm xaáo tröån sûå yïn bònh. Möåt söë ngûúâi thêåt sûå àaä buöåc töåi ta àaä
khuyïën khñch Bilbo boã ài, hoùåc coân tïå hún. Nïëu cêåu muöën biïët, thò

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 33

hoå cho rùçng chó coá möåt khoaãng caách nhoã giûäa ta vaâ cêåu àïí coá àûúåc
taâi saãn cuãa öng ta."
"Möåt söë ngûúâi!" Frodo la lïn. "Öng muöën noái àïën Otho vaâ
Lobelia. Thêåt laâ kinh túãm! Töi seä cho hoå caã Bag End vaâ têët caã moåi
thûá khaác, nïëu nhû töi coá thïí khiïën baác Bilbo quay vïì vaâ àûúåc ài
suöët caã àêët nûúác vúái baác êëy. Töi yïu vuâng Quêån naây. Nhûng hònh
nhû töi cuäng bùæt àêìu mong ûúác laâ àûúåc ra ài. Töi tûå hoãi laâ khöng
biïët mònh coá coân àûúåc gùåp öng êëy nûäa khöng."
"Ta cuäng vêåy," Gandalf noái. "Vaâ ta coân tûå hoãi nhiïìu thûá khaác.
Bêy giúâ thò taåm biïåt! Haäy tröng chûâng chñnh mònh! Haäy nhúá àïën
ta, àùåc biïåt laâ nhûäng luác ñt coá khaã nùng nhêët! Taåm biïåt!"
Frodo thêëy öng ài ra cûãa. Öng vêîy tay lêìn cuöëi, vaâ saãi ài vúái
nhûäng bûúác chên àaáng ngaåc nhiïn; nhûng Frodo nghô laâ thêìy phuâ
thuyã giaâ tröng coá veã húi coâng xuöëng möåt caách kyâ laå, nhû thïí öng
àang mang möåt vêåt rêët nùång. Buöíi chiïìu àaä taân, vaâ boáng chiïëc aáo
khoaác cuãa öng nhanh choáng tan biïën vaâo boáng hoaâng hön. Frodo seä
khöng gùåp laåi öng trong möåt luác lêu.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 34

CHÛÚNG 2
BOÁNG TÖËI CUÃA QUAÁ KHÛÁ

Nhûäng lúâi xò xaâo vêîn chûa tùæt hùèn sau chñn hoùåc chñn mûúi
chñn ngaây tiïëp theo. Sûå biïën mêët lêìn thûá hai cuãa ngaâi Bilbo
Baggins àûúåc thaão luêån trong khùæp Hobbiton, vaâ thêåt sûå laâ trong
têët caã vuâng Quêån, suöët möåt nùm leã möåt ngaây liïìn, vaâ coân àûúåc nhúá
nhiïìu hún thïë. Noá trúã thaânh möåt loaåi cêu chuyïån bïn bïëp lûãa cuãa
nhûäng hobbit treã; vaâ cuöëi cuâng öng Baggins Àiïn, ngûúâi àaä biïën
mêët trong möåt tiïëng vang vaâ möåt aánh chúáp vaâ xuêët hiïån trúã laåi vúäi
nhûäng caái tuái àêìy chêu baáu vaâ vaâng, àaä trúã thaânh möåt nhên vêåt
daânh riïng cho truyïìn thuyïët vaâ coân söëng maäi sau àoá khi caác sûå
kiïån thêåt àaä bõ quïn laäng.
Nhûng trong luác àoá, yá kiïën chung trong khùæp vuâng lên cêån laâ
Bilbo, ngûúâi àaä luön coá veã dúã húi, cuöëi cuâng àaä hoaá àiïn, vaâ àaä
chaåy vaâo vuâng Xanh. Khöng nghi ngúâ gò nûäa, taåi núi àoá öng àaä ngaä
vaâo möåt caái vuäng hay möåt con söng vaâ àaä coá möåt kïët cuåc bi kõch,
tuy khoá maâ noái laâ khöng àuáng luác. Traách nhiïåm cuãa viïåc naây àûúåc
àöí lïn Gandalf.
"Chó cêìn laäo phuâ thuyã phaãi gioá êëy àïí cho cêåu Frodo treã úã yïn
möåt mònh, thò coá thïí cêåu ta àaä yïn öín vaâ phaát triïín nhûäng yá thûác
hobbit cuãa mònh," hoå noái. Vaâ têët caã àaä thêëy laâ thêìy phuâ thuyã àaä àïí
cho Frodo úã yïn möåt mònh, anh àaä yïn öín, nhûng sûå phaát triïín cuãa
nhûäng yá thûác hobbit vêîn chùèng thêëy roä. Thêåt sûå thò anh bùæt àêìu
gaánh lêëy danh tiïëng kyâ quaái cuãa Bilbo. Anh tûâ chöëi khöng mùåc àöì
tang; vaâ àïën nùm sau thò anh töí chûác möåt buöíi tiïåc mûâng sinh
nhêåt lêìn thûá möåt trùm mûúâi hai cuãa Bilbo, maâ anh goåi laâ tiïåc
Trùm Sûác Nùång. Nhûng noá khöng coá tiïëng vang lúán, vúái hai mûúi
khaách àûúåc múâi vaâ ï hïì rûúåu thõt khiïën thûác ùn tay chaãy nhû
tuyïët vaâ àöì uöëng tuön xuöëng nhû mûa, nhû dên hobbit vêîn noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 35

Möåt söë ngûúâi khaá söëc; nhûng Frodo vêîn cûá giûä nguyïn têåp
quaán töí chûác Tiïåc Sinh Nhêåt cho Bilbo möîi nùm cho àïën khi hoå
quen vúái àiïìu naây. Anh noái rùçng anh khöng nghô laâ Bilbo àaä chïët.
Khi hoå hoãi: "Vêåy thò öng ta úã àêu?" thò anh chó nhuán vai.
Anh söëng möåt mònh, nhû Bilbo trûúác àêy; nhûng anh coá
nhiïìu baån beâ, àùåc biïåt laâ nhûäng cö cêåu hobbit treã (phêìn lúán àïìu laâ
hêåu duïå cuãa Giaâ Took) nhûäng ngûúâi khi coân nhoã àaä rêët thñch Bilbo
vaâ thûúâng xuyïn ra vaâo Bag End. Folco Boffin vaâ Fredegar Bolger
laâ hai trong söë hoå; nhûng nhûäng ngûúâi baån thên nhêët cuãa cuãa anh
laâ Peregrin Took (thûúâng àûúåc goåi laâ Pippin) vaâ Merry
Brandybuck (tïn thêåt cuãa anh laâ Meriadoc, nhûng ñt coá ai nhúá
àïën). Frodo thûúâng raão khùæp caã Quêån vúái hoå, nhûng anh thûúâng ài
lang thang möåt mònh hún, vaâ trûúác sûå sûãng súâ cuãa nhûäng keã nhaåy
caãm àöi khi anh laåi ài böå trïn nhûäng ngoån àöìi vaâ nhûäng caánh rûâng
caách xa nhaâ dûúái aánh saáng cuãa caác vò sao. Merry vaâ Pippin nghi
ngúâ rùçng thónh thoaãng anh laåi àïën thùm nhûäng ngûúâi elves nhû
Bilbo vêîn thûúâng laâm.
Röìi thúâi gian tröi ài, moåi ngûúâi bùæt àêìu chuá yá rùçng Frodo àaä
toã ra nhûäng dêëu hiïåu cuãa möåt sûå "baão quaãn" töët: veã ngoaâi cuãa anh
vêîn giûä caái veã traáng kiïån vaâ traân àêìy sinh lûåc cuãa möåt hobbit chó
vûâa ra khoãi tuöíi tweens. "Möåt söë keã luön gùåp may," hoå noái; nhûng
cho àïën khi Frodo gêìn àïën caái tuöíi nùm mûúi àiïìm àaåm thò hoå bùæt
àêìu nghô rùçng chuyïån naây thêåt laâ kyâ quaái.
Baãn thên Frodo, sau caãm giaác söëng ban àêìu khi thêëy rùçng
mònh chñnh laâ chuã nhên vaâ laâ ngaâi Baggins cuãa Bag End thò caãm
thêëy khaá haâi loâng. Trong vaâi nùm öng toã ra khaá haånh phuác vaâ
khöng lo gò nhiïìu lùæm àïën tûúng lai. Nhûng phêìn phên nûãa maâ
chñnh öng cuäng khöng biïët bïn trong öng höëi tiïëc rùçng öng àaä
khöng ra ài vúái Bilbo ngaây caâng lúán maånh. Öng thêëy mònh thónh
thoaãng laåi ài lang thang, àùåc biïåt laâ trong muâa thu, àïën nhûäng
vuâng àêët hoang daä, vaâ nhûäng caái caãnh tûúång kyâ laå cuãa nhûäng ngoån
nuái maâ öng chûa bao giúâ tröng thêëy cûá hiïån ra trong giêëc mú cuãa
öng. Öng bùæt àêìu noái vúái chñnh mònh: "Coá thïí laâ möåt ngaây naâo àoá
chñnh töi seä vûúåt qua Söng." Vïì chuyïån naây thò phên nûãa kia trong
têm trñ öng luön traã lúâi: "Chûa àïën luác."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 36

Moåi viïåc cûá diïîn ra nhû thïë, cho àïën khi nhûäng nùm àêìu böën
cuãa öng tröi nhanh, vaâ sinh nhêåt lêìn thûá nùm mûúi cuãa öng àaä
àïën gêìn: nùm mûúi laâ möåt con söë laâ öng caãm thêëy coá phêìn quan
troång (hay àaáng ngaåi); duâ sao thò àoá cuäng laâ caái tuöíi maâ cuöåc viïîn
du àaä thònh lònh àöí êåp xuöëng Bilbo. Frodo bùæt àêìu caãm thêëy mêët
nguã, vaâ nhûäng con àûúâng cuä coá veã nhû laåi coá nhiïìu ngûúâi lui túái.
Öng nhòn lïn nhûäng caái baãn àöì, vaâ tûå hoãi rùçng nhûäng gò nùçm sau
ranh giúái cuãa chuáng: phêìn lúán nhûäng caái baãn àöì àûúåc laâm trong
Quêån chó cho thêëy nhûäng khoaãng tröëng nùçm sau ranh giúái cuãa
chuáng. Öng lang thang xa hún ngoaâi àöìng vaâ thûúâng ài möåt mònh;
vaâ Merry vúái nhûäng baån beâ khaác cuãa öng quan saát öng vúái veã lo
lùæng. Öng thûúâng àûúåc thêëy àang ài vaâ noái chuyïån vúái nhûäng
khaách du lõch luác naây àang bùæt àêìu xuêët hiïån trong Quêån.
Coá nhûäng tiïëng àöìn vïì nhûäng chuyïån laå àang xaãy ra úã thïë
giúái bïn ngoaâi; vaâ khi maâ Gandalf àaä chùèng hïì xuêët hiïån hay gûãi
àïën bêët kyâ thöng àiïåp gò trong suöët nhiïìu nùm, thò Frodo thu thêåp
têët caã nhûäng tin tûác naâo maâ öng coá thïí coá àûúåc. Nhûäng ngûúâi
Elves, thónh thoaãng laåi ài àïën Quêån, bêy giúâ coá thïí àûúåc thêëy àang
bùng qua vuâng phña têy qua nhûäng caánh rûâng trong buöíi chiïìu töëi,
bùng qua maâ khöng quay trúã laåi; nhûng hoå àang rúâi khoãi Giûäa Àêët
vaâ khöng quan têm gò àïën nhûäng rùæc röëi cuãa noá nûäa. Tuy nhiïn,
nhûäng ngûúâi luân xuêët hiïån trïn àûúâng vúái möåt söë lûúång bêët
thûúâng. Con Àûúâng Àöng Têy cöí àaåi qua Quêån vaâ têån cuâng taåi
Nhûäng Bïën Caãng Xaám luön àûúåc duâng búãi nhûäng ngûúâi luân trïn
àûúâng khai thaác nhûäng hêìm moã cuãa hoå úã Rùång Nuái Xanh. Hoå laâ
nguöìn cung cêëp tin chuã yïëu cuãa öng hobbit vïì nhûäng vuâng àêët xa -
nïëu hoå muöën àiïìu àoá: nhû möåt caái luêåt rùçng nhûäng ngûúâi luân noái
ñt vaâ caác hobbit khöng hoãi gò thïm. Nhûng bêy giúâ thò Frodo
thûúâng gùåp nhûäng ngûúâi luân laå úã nhûäng àêët nûúác xa xöi àang tòm
chöî tröën traánh úã phña Têy. Hoå àang gùåp rùæc röëi, vaâ möåt söë noái thò
thêìm vïì Keã Thuâ vaâ Vuâng Àêët Mordor.
Nhûäng ngûúâi hobbit chó biïët àïën nhûäng caái tïn naây trong
truyïìn thuyïët vïì quaá khûá töëi tùm, nhû möåt boáng àen trïn caái nïìn
kyá ûác cuãa hoå; nhûng noá rêët àaáng ngaåi vaâ àêìy lo lùæng. Coá veã nhû
nhûäng quyïìn lûåc ma quyã úã Mirkwood àang lan ra àaä bõ queát ài búãi

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 37

Höåi Àöìng Trùæng àaä xuêët hiïån trúã laåi vúái nhiïìu sûác maånh hún úã
dinh luyä cuä úã Mordor. Ngûúâi ta noái Ngoån Thaáp Àen Töëi àang àûúåc
xêy dûång laåi. Tûâ àoá sûác maånh seä lan ài xa vaâ röång, vaâ chiïën tranh
àang lan xa phña àöng vaâ nam, sûå súå haäi àang lúán dêìn. Quên söë
Orc àang àûúåc nhên lïn trúã laåi trong caác ngoån nuái. Quên Troll
àang lan röång, chuáng khöng coân laâ nhûäng tïn khúâ ngöëc, maâ trúã
nïn xaão nguyïåt vaâ àûúåc vuä trang búãi nhûäng vuä khñ khuãng khiïëp.
Vaâ coá nhûäng lúâi thò thêìm aám chó àïën nhûäng sinh vêåt coân khuãng
khiïëp hún nhûäng loaâi trïn, nhûng chuáng khöng coá tïn.
Têët nhiïn laâ rêët ñt nhûäng chuyïån naây àïën àûúåc tai cuãa nhûäng
hobbit bònh thûúâng.
Nhûng thêåm chñ ngûúâi àiïëc vaâ thûúâng úã nhaâ nhêët cuäng àaä
bùæt àêìu nghe thêëy nhûäng cêu chuyïån kyâ laå; vaâ nhûäng ngûúâi ai maâ
cöng viïåc buön baán àûa hoå ra khoãi biïn giúái àaä thêëy nhûäng chuyïån
laå. Möåt cuöåc thaão luêån àaä diïîn ra úã Röìng Xanh taåi Bywater, vaâo
möåt buöíi chiïìu xuên khi Frodo àaä nùm mûúi tuöíi, cho thêëy rùçng
nhûäng lúâi àöìn àaåi àaä àûúåc nghe thêëy thêåm chñ taåi ngay giûäa traái
tim bònh an cuãa Quêån, cho duâ phêìn lúán hobbit vêîn coân cûúâi vïì
chuyïån naây. Sam Gamgee àang ngöìi úã möåt goác bïn aánh lûãa, àöëi
diïån vúái öng laâ Ted Sandyman, con trai cuãa ngûúâi chuã cöëi xay, vaâ
möåt söë hobbit quï muâa khaác nhau àang lùæng nghe hoå noái chuyïån.
"Chùæc chùæn laâ nhûäng ngaây naây caác cêåu àang nghe nhûäng
chuyïån kyâ laå," Sam noái.
"Ah," Ted noái,"cêåu cuäng thïë, nïëu cêåu chuyïån lùæng nghe.
Nhûng mònh coá thïí nghe nhûäng cêu chuyïån truyïìn bïn bïëp lûãa vaâ
nhûäng cêu chuyïån treã con úã nhaâ, nïëu mònh muöën thïë."
"Chùæc chùæn laâ cêåu coá thïí laâm thïë," Sam traã àuäa, "vaâ mònh
daám noái rùçng coá nhiïìu sûå thêåt trong chuáng hún laâ cêåu tûúãng. Duâ
sao thò ai àaä laâ ngûúâi phaát minh ra nhûäng chuyïån àoá? Haäy noái àïën
nhûäng con röìng naâo."
"Khöng, caám ún," Ted noái. "Mònh khöng laâm thïë àêu. Mònh
àaä nghe àïën chuáng khi mònh coân nhoã, nhûng luác naây thò khöng húi
àêu maâ tin vaâo chuáng. Chó coá möåt con Röìng úã Bywater thöi, vaâ àoá
laâ con Röìng Xanh," öng noái, khiïën moåi ngûúâi bêåt cûúâi.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 38

"Àûúåc thöi," Sam noái, cûúâi vúái nhûäng ngûúâi coân laåi. "Nhûng
coân vïì nhûäng ngûúâi Rûâng, nhûäng ngûúâi khöíng löì, nhûäng ngûúâi maâ
cêåu coá thïí goåi êëy? Hoå kïí laâ nhûäng ngûúâi naây coân lúán hún caã caái cêy
moåc ngay sau Àöìng Bùæc vêîn coân àûúåc thêëy caách àêy khöng lêu êëy."
"Hoå laâ ai?"
"Ngûúâi anh hoå Hal cuãa mònh chùèng haån. Anh êëy laâ viïåc cho
ngaâi Boffin úã Overhill vaâ àaä ài lïn Northfarthing àïí ài sùn. Anh êëy
àaä thêëy möåt ngûúâi söë hoå."
"Anh ta coá thïí noái thïí. Anh Hal cuãa cêåu luön noái laâ anh àaä
thêëy nhûäng chuyïån naây chuyïån kia, vaâ coá thïí laâ anh thêëy nhûäng
thûá chùèng hïì coá úã àoá."
"Nhûng caái ngûúâi àûúåc thêëy àoá lúán nhû möåt cêy àu, vaâ àang
ài, möåt bûúác saãi cuãa hùæn daâi àïën baãy yard, nhû thïë noá chó laâ möåt
ich thöi."
"Thïë thò töi caá laâ noá khöng phaãi laâ möåt inch. Caái maâ anh ta
thêëy laâ möåt cêy àu, chùæc chùæn laâ thïë."
"Nhûng hùæn àang ài, töi noái vúái cêåu thïë àêëy; vaâ khöng coá möåt
cêy àu naâo úã vuâng Àöìng Bùæc caã,"
"Vaâ do àoá Hal khöng thïí thêëy àûúåc caái gò caã," Ted noái. Möåt söë
ngûúâi cûúâi phaá lïn vaâ vöî tay: thñnh giaã coá veã nhû nghô rùçng Ted àaä
thùæng.
"Cuäng thïë thöi," Sam noái, "cêåu khöng thïí ngùn caãn nhûäng
ngûúâi khaác ngoaâi Halfast cuãa chuáng töi nhòn thêëy nhûäng keã kyâ laå
àang bùng ngang Quêån - bùng ngang noá, cêåu nhúá lêëy: coá nhiïìu keã
quay lûng vïì phña àûúâng biïn. Àûúâng Biïn chûa bao giúâ laåi bêån
röån àïën thïë.
"Vaâ töi àûúåc nghe noái rùçng nhûäng ngûúâi Elves àang ài vïì
phña Têy. Hoå noái rùçng hoå àang ài vïì phña caãng, ài ra sau Nhûäng
Ngoån Thaáp Trùæng," Sam vêîy tay aáng chûâng: baãn thên öng hay bêët
kyâ naâo trong boån hoå àïìu khöng biïët àûúåc tûâ àêy ra Biïín bao xa,
qua nhûäng ngoån thaáp cuä nùçm sau àûúâng biïn phña têy cuãa Quêån.
Nhûng coá möåt truyïìn thuyïët cöí noái rùçng coá Nhûäng Bïën Caãng Xaám

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 39

nùçm úã ngoaâi àoá, thónh thoaãng nhûäng con taâu cuãa ngûúâi elves laåi
àïën àoá, vaâ khöng bao giúâ trúã laåi.
"Hoå laái taâu ài, laái taâu ài, laái taâu ra Biïín, ài vïì phña Têy vaâ rúâi
boã chuáng ta," Sam noái, gioång nûãa nhû haát, lùæc àêìu buöìn baä vaâ
trõnh troång. Nhûng Ted phaá lïn cûúâi.
"ÚÂ, chùèng coá gò múái caã, nïëu nhû cêåu cûá tin vaâo ba caái chuyïån
cuä. Vaâ töi khöng thêëy coá vêën àïì gò vúái töi vaâ cêåu caã. Cûá àïí hoå àûa
thuyïìn ài! Nhûng töi baão àaãm laâ cêåu seä khöng thêëy hoå laâm àiïìu
àoá, hay bêët kyâ ai trong Quêån naây cuäng thïë."
"AÂ, töi khöng biïët," Sam noái möåt caách trêìm ngêm. Öng tin laâ
öng àaä möåt lêìn thêëy àûúåc möåt ngûúâi Elf úã trong rûâng, vaâ vêîn hy
voång möåt ngaây naâo àoá àûúåc thêëy nhiïìu hún. Trong têët caã nhûäng
truyïìn thuyïët öng àaä tûâng nghe trong nhûäng nùm trûúác àêìy
nhûäng mêîu chuyïån kïí vaâ nhûäng cêu chuyïån àûúåc nhúá mang mang
vïì nhûäng ngûúâi Elves nhû nhûäng ngûúâi hobbit àaä biïët, vaâ chuáng
ùn sêu vaâo öng. "Coá möåt söë ngûúâi, thêåm chñ úã nhûäng nú naây, biïët
àïën nhûäng Ngûúâi Trong Saåch vaâ coá tin tûác cuãa hoå," öng noái. "Öng
Baggins luác naây àang úã àêëy, laâ núi töi àang laâm viïåc. Öng ta noái
vúái töi rùçng hoå àang ra khúi vaâ öng ta biïët khaá nhiïìu vïì nhûäng
ngûúâi Elves. Vaâ öng Bilbo coân biïët nhiïìu hún nûäa: töi àaä noái
chuyïån vúái öng khaá nhiïìu lêìn khi töi coân laâ möåt àûáa treã."
"ÖÌ, caã hai boån hoå àïìu dúã húi," Ted noái, "Chñ ñt ra thò öng Bilbo
giaâ êëy àaä dúã húi, vaâ Frodo thò àang úã húi. Nïëu nhû àoá laâ núi maâ
cêåu lêëy tin tûác, thò cêåu seä chùèng bao giúâ muöën ài dûúái aánh trùng
nûäa. Naâo, caác baån, töi ài vïì nhaâ àêy. Chuác sûác khoeã!" öng uöëng caån
moán nûúác cuãa mònh vaâ êìm ô ài ra.
Sam ngöìi im lùång vaâ khöng noái gò thïm. Öng coá möåt yá tûúãng
hay vaâ àang nghô vïì noá. Vïì möåt chuyïån, àang coá nhiïìu thûá phaãi
laâm úã vûúân Bag End vaâ öng seä coá möåt ngaây bêån röån vaâo ngaây mai,
nïëu nhû thúâi tiïët töët. Coã àang moåc nhanh. Nhûng trong têm trñ
Sam coân nhiïìu thûá hún laâ chó coá chuyïån laâm vûúân. Sau möåt luác
öng thúã daâi, àûáng dêåy vaâ búã ài.
Luác naây àang laâ àêìu thaáng Tû vaâ bêìu trúâi rêët quang queã sau
möåt cún mûa lúán. Mùåt trúâi àaä lùån, vaâ möåt buöíi chiïìu laånh leä múâ aão

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 40

àang lùång leä chuyïín vaâo maân àïm. Öng ài böå vïì nhaâ dûúái nhûäng
ngöi sao súám àang bùng qua Hobbiton vaâ hûúáng lïn Àöìi, huyát saáo
nheâ nheå vaâ trêìm ngêm.
Àoá chñnh laâ luác Gandalf xuêët hiïån trúã laåi sau möåt thúâi gian
daâi vùæng mùåt. Öng vùæng mùåt suöët ba nùm sau Bûäa Tiïåc. Röìi öng
àïën thùm Frodo möåt luác ngùæn, vaâ sau khi quan saát moåi thûá öng laåi
ra ài. Trong vaâi nùm tiïëp theo öng xuêët hiïån khaá thûúâng xuyïn,
àïën möåt caách bêët ngúâ sau luác hoaâng hön, vaâ ra ài maâ khöng thöng
baáo gò trûúác bònh minh.Öng khöng noái gò vïì cöng chuyïån vaâ nhûäng
chuyïën haânh trònh cuãa mònh, vaâ coá veã nhû rêët thñch thuá vúái nhûäng
mêíu tin nhoã vïì sûác khoeã vaâ cöng viïåc cuãa Frodo.
Röìi thònh lònh quaá trònh thùm viïëng cuãa öng bõ ngûng bùåt.
Àaä chñn nùm kïí tûâ luác Frodo coân thêëy hay nghe vïì Gandalf , vaâ
öng bùæt àêìu nghô rùçng thêìy phuâ thuyã seä khöng trúã laåi vaâ khöng
coân hûáng thuá gò vúái caác hobbit nûäa. Nhûng möåt buöíi chiïìu noå, khi
Sam àang ài vïì nhaâ vaâ aánh saáng àang múâ dêìn, thò tiïëng goä quen
thuöåc trïn cûãa söí phoâng nghiïn cûáu laåi vang lïn.
Frodo chaâo àoán ngûúâi baån giaâ vúái sûå ngaåc nhiïn vaâ möåt sûå
vui mûâng töåt àöå. Hoå chùm chuá ngùæm nhòn nhau.
"AÂ, khoeã haã?" Gandalf noái. "Cêåu tröng vêîn thïë, Frodo aå!"
"Öng cuäng vêåy," Frodo traã lúâi, nhûng öng thêìm nghô rùçng
Gandalf tröng coá veã giaâ vaâ tiïìu tuyå hún. Öng àoâi thêìy phuâ thuyã cho
biïët nhûäng tin tûác vïì mònh vaâ vïì thïë giúái röång lúán, vaâ hoå nhanh
choáng say sûa noái chuyïån, röìi hoå ngöìi laåi khaá khuya trong àïm.
Saáng höm sau, sau bûäa saáng trïî, thêìy phuâ thuyã ngöìi vúái
Frodo bïn caánh cûãa söí múã röång trong phoâng nghiïn cûáu. Möåt aánh
lûãa saáng chiïëu trïn loâ sûúãi, nhûng mùåt trúâi thò êëm noáng, gioá àang
thöíi tûâ phña Nam. Moåi thûá tröng coá veã múái meã, vaâ möåt maâu xanh
múái cuãa muâa Xuên àang phuã lïn nhûäng caánh àöìng vaâ trïn àónh
caác thên cêy.
Gandalf àang nghô àïën muâa xuên, gêìn taám mûúi nùm trûúác,
khi maâ Bilbo àaä chaåy ra khoãi Bag End maâ khöng coá möåt chiïëc
khùn tay. Toác cuãa öng coá thïí baåc hún luác êëy, rêu vaâ maây öng coá thïí

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 41

daâi hún, vaâ khuön mùåt hún coá nhiïìu nïëp nhùn vúái sûå cêín troång vaâ
khön ngoan hún; nhûng mùæt öng vêîn saáng nhû bao giúâ, vaâ öng huát
thuöëc vaâ thaã ra nhûäng voâng khoái vúái cuâng veã sinh lûåc vaâ vui veã
nhû xûa.
Öng àang huát thuöëc trong im lùång, vò Frodo vêîn lùång leä ngöìi
im, chòm sêu trong suy nguã. Thêåm chñ trong aánh saáng cuãa buöíi
saáng öng vêîn caãm thêëy caái boáng àen trong tin tûác maâ Gandalf
mang àïën. Cuöëi cuâng öng phaá tan sûå im lùång.
"Àïm qua öng àaä bùæt àêìu noái vúái chaáu vïì nhûäng chuyïån laå vïì
caái nhêîn cuãa chaáu, öng Gandalf," öng noái. "Vaâ röìi thò öng ngûâng
lúâi, búãi vò coá nhûäng chuyïån töët nhêët nïn àúåi àïën saáng. Öng coá nghô
laâ öng nïn kïët thuác cêu chuyïån vaâo luác naây khöng? Öng noái rùçng
chiïëc nhêîn laâ nguy hiïím, nguy hiïím hún chaáu àoaán nhiïìu. Theo
nghôa naâo?"
"Theo rêët nhiïìu nghôa," thêìy phuâ thuyã traã lúâi. "Noá coá nhiïìu
sûác maånh hún nhûäng gò ta tûâng daám nghô vaâo luác àêìu, nhiïìu sûác
maånh àïën nöîi cuöëi cuâng noá seä tuyïåt àöëi xêm chiïëm bêët kyâ ai thuöåc
vaâo nhûäng giöëng noâi trêìn tuåc súã hûäu noá. Noá seä súã hûäu laåi ngûúâi àoá.
ÚÃ Eregion vaâo nhiïìu nùm trûúác àaä coá nhiïìu chiïëc nhêîn Elves àûúåc
laâm ra, nhûäng chiïëc nhêîn ma thuêåt nhû cêåu goåi chuáng, vaâ chuáng,
têët nhiïn, coá nhiïìu loaåi khaác nhau: möåt söë thò coá nhiïìu quyïìn lûåc
hún vaâ möåt söë thò ñt hún. Nhûäng chiïëc nhêîn nhoã hún chó laâ nhûäng
thûã nghiïåm chïë taác cho àïën khi noá hoaân toaân phaát triïín àêìy àuã, vaâ
vúái nhûäng ngûúâi thúå reân Elves thò àoá chó laâ nhûäng moán àöì vùåt -
song vúái ta thò chuáng vêîn rêët nguy hiïím cho thïë gian. Nhûng
Nhûäng Chiïëc Nhêîn Vô Àaåi, Nhûäng Chiïëc Nhêîn Quyïìn Lûåc, thò
chuáng rêët hiïím aác.
"Möåt ngûúâi trêìn, Frodo aå, nïëu giûä möåt trong Nhûäng Chiïëc
Nhêîn Vô Àaåi, seä khöng chïët, maâ ngûúâi àoá seä khöng lúán lïn hoùåc coá
thïm sûå söëng naâo nûãa, anh ta chó àún giaãn laâ tiïëp tuåc, cho àïën khi
cuöëi cuâng möîi phuát àïìu laâ möåt sûå mïåt moãi. Vaâ nïëu anh ta thûúâng
xuyen duâng chiïëc Nhêîn àïí laâm cho mònh taâng hònh, anh ta seä phai
taân: anh ta trúã nïn vö hònh vônh viïn, vaâ ài trong hoaân hön dûúái
con mùæt cuãa quyïìn lûåc hùæc aám àang àiïìu khiïín Nhûäng Chiïëc

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 42

Nhêîn. Phaãi, súám hay muöån - sau nay, nïëu anh ta trúã nïn khoeã hay
maånh - trong caái nghôa laâ àïí bùæt àêìu vúái noá, nhûng caã sûác maånh
lêîn muåc àñch töët laânh seä khöng töìn taåi daâi lêu - súám hay muöån gò
röìi quyïìn lûåc hùæc aám cuäng seä nuöët chûãng anh ta."
"Kinh khuãng quaá!" Frodo noái. Röìi möåt khoaãng im lùång khaác
keáo daâi. Êm thanh cuãa Sam Gamgee àang cùæt coã vang lïn tûâ phña
vûúân.
"Öng biïët chuyïån naây tûâ bao lêu röìi?" cuöëi cuâng Frodo hoãi.
"Vaâ baác Bilbo àûúåc bao nhiïu?"
"Bilbo khöng biïët gò nhiïìu hún nhûäng àiïìu anh ta noái vúái
cêåu, ta chùæc thïë," Gandalf noái. "Anh ta hùèn laâ khöng bao giúâ cho
cêåu biïët nhûäng àiïìu maâ anh ta nghô laâ nguy hiïím, cho duâ ta àaä
hûáa laâ seä tröng chûâng cêåu. Anh ta nghô rùçng chiïëc nhêîn rêët àeåp,
rêët hûäu duång khi cêìn; vaâ nïëu coá àiïìu gò àoá khöng àuáng hoùåc kyâ laå,
laâ chó vò chñnh chuyïån êëy thöi. Anh ta noái rùçng noá àang "phaát triïín
trong têm trñ anh ta," vaâ anh ta àang luön lo vïì noá; nhûng anh ta
khöng chuát nghi ngúâ rùçng chñnh baãn thên chiïëc nhêîn àang gêy ra
chuyïån êëy. Cho duâ anh ta thêëy rùçng àêy laâ chuyïån cêìn phaãi quan
têm, hònh nhû noá khöng luác naâo coá cuâng kñch cúä hoùåc troång lûúång,
noá co laåi laåi hoùåc daän ra möåt caách kyâ laå, vaâ coá thïí thònh lònh rúâi ra
khoãi ngoán tay khi noá àûúåc àeo rêët chùåt."
"Phaãi, baác êëy coá caãnh baáo chaáu àiïìu êëy trong bûác thû cuöëi
cuâng cuãa baác êëy," Frodo noái, "nïn chaáu àaä giûä noá trïn möåt súåi dêy
chuyïìn."
"Khön ngoan lùæm," Gandalf noái. "Nhûng suöët caã cuöåc àúâi daâi
cuãa mònh, Bilbo khöng bao giúâ kïët nöëi noá vúái chiïëc nhêîn. Anh ta
daânh hïët moåi cöng traång cho mònh, vaâ anh ta rêët tûå haâo vúái noá.
Cho duâ anh ta vêîn bêët an vaâ khöng thoaãi maái. Anh ta noái noá maãnh
vaâ vûún ra. Möåt dêëu hiïåu cho thêëy chiïëc nhêîn àang nùæm lêëy quyïìn
àiïìu khiïín."
"Öng àaä biïët chuyïån naây tûâ bao lêu?" Frodo hoãi laåi.
"Biïët aâ?" Gandalf noái. "Ta àaä biïët nhiïìu thûá maâ chó coá Sûå
Thöng Thaái biïët, Frodo aå. Nhûng nïëu cêåu hoãi "biïët vïì chiïëc nhêîn

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 43

naây," aâ, thò ta vêîn khöng biïët, coá thïí noái thïë. Àêy laâ möåt cuöåc kiïím
tra cuöëi cuâng. Nhûng ta khöng nghi ngúâ gò vïì àiïìu dûå àoaán cuãa ta.
"Khi naâo thò ta bùæt àêìu àoaán?" öng noái, trêìm ngêm, luåc loåi laåi
trong trñ nhúá. "Àïí ta xem - àoá laâ trong möåt nùm maâ Höåi Àöìng
Trùæng àêíy àûúåc quyïìn lûåc hùæc aám ra khoãi Mirkwood, ngay trûúác
Trêån Chiïën Cuãa Nùm Lûåc Lûúång, vaâ Bilbo tòm thêëy chiïëc nhêîn.
Röìi möåt boáng àen phuã xuöëng tim ta, cho duâ ta khöng biïët ta súå caái
gò. Ta thûúâng tûå hoãi laâm caách naâo maâ Gollum coá àûúåc Chiïëc Nhêîn
Vô Àaåi, roä raâng nhû vêåy, ñt nhêët àoá laâ nhûäng yá nghô roä raâng àêìu
tiïn. Röìi ta nghe cêu chuyïån kyâ laå cuãa Bilbo vïì viïåc laâm caách naâo
anh ta "thùæng" àûúåc noá, vaâ ta khöng thïí tin àûúåc. Khi ta cuöëi cuâng
cuäng ruát ra àûúåc sûå thêåt tûâ anh ta, ta thêëy ngay laâ anh àang cöë
gùæng khùèng àõnh chuã quyïìn àöëi vúái chiïëc nhêîn maâ khöng bõ nghi
ngúâ. Rêët giöëng nhû Gollum vúái moán "quaâ sinh nhêåt" cuãa hùæn.
Nhûäng lúâi noái döëi êëy rêët giöëng nhau àöëi vúái ta. Roä raâng laâ chiïëc
nhêîn êëy coá möåt sûác maånh àöåc haåi vaâ taác àöång àïën chuã cuãa noá ngay
tûác khùæc. Ta thûúâng noái vúái Bilbo rùçng nhûäng chiïëc nhêîn nhû thïë
töët nhêët laâ àûâng duâng àïën; nhûng anh ta bûåc böåi vïì chuyïån naây vaâ
mau choáng trúã nïn giêån dûä. Ta khöng thïí laâm gò nhiïìu àûúåc. T
khöng thïí lêëy noá khoãi anh ta maâ khöng gêy ra nhiïìu töín haåi, vaâ
duâ sao thò ta cuäng khöng coá quyïìn laâm àiïìu àoá. Ta chó coá thïí quan
saát vaâ chúâ àúåi. Ta coá thïí tham khaão lúâi khuyïn cuãa Saruman
Trùæng, nhûng coá caái gò àoá luön giuåc ta quay laåi."
"Öng êëy laâ ai?" Frodo hoãi. "Chaáu chûa bao giúâ nghe vïì öng ta
trûúác àêy."
"Khöng thïí khöng," Gandalf traã lúâi. "Nhûäng ngûúâi hobbit
àang, hoùåc àaä khöng laâ möëi quan têm cuãa öng ta. Nhûng öng ta
rêët vô àaåi giûäa Sûå Thöng Thaái. Öng laâ thuã lônh trong thûá bêåc cuãa
boån ta vaâ laâ laänh àaåo cuãa Höåi Àöìng. Kiïën thûác cuãa öng rêët sêu
thêm, nhûng sûå kiïu haänh cuãa öng ta cuäng tùng lïn cuâng vúái noá,
vaâ bêët kyâ sûå can thiïåp naâo cuäng laâm öng ta caãm thêëy khoá chõu.
Truyïìn thuyïët vaâ nhûäng caái nhêîn cuãa ngûúâi Elves, lúán vaâ nhoã, laâ
laänh vûåc cuãa öng ta. Öng ta àaä nghiïn cûáu khaá nhiïìu, laâ tòm kiïëm
nhûäng bñ mêåt àaä thêët truyïìn cuãa chuáng, nhûng khi vêën àïì Nhûäng
Caái Nhêîn àûúåc thaão luêån taåi Höåi Àöìng, têët caã nhûäng gò öng êëy noái

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 44

vúái chuáng ta vïì truyïìn thuyïët vïì caái nhêîn cuãa öng ta ngûúåc laåi vúái
nhûäng gò maâ ta súå. Vaâ thïë laâ sûå nghi ngúâ cuãa ta àaä nguã yïn -
nhûng khöng dïî daâng gò. Ta vêîn quan saát vaâ chúâ àúåi.
"Vaâ têët caã àaä coá veã khaá öín vúái Bilbo. Vaâ nùm thaáng tröi qua.
Vêng, chuáng tröi qua, maâ dûúâng nhû chuáng chùèng hïì chaåm gò vaâo
anh ta. Anh ta chùèng toã ra möåt dêëu hiïåu gò cuãa tuöíi giaâ. Thïë laâ
boáng töëi laåi phuã lïn ta. Nhûng ta tûå noái vúái chñnh mònh: "Sau hïët
thò thò anh ta cuäng thuöåc vïì möåt gia àònh trûúâng thoå úã àùçng phña
meå anh ta. Chûa àïën luác. Àúåi!"
"Vaâ thïë laâ ta àúåi. Cho àïën caái àïm khi maâ anh ta rúâi khoãi
nhaâ. Anh ta noái vaâ laâm nhûäng chuyïån khiïën cho loâng ta traân ngêåp
nöîi súå haäi maâ khöng möåt lúâi naâo cua Saruman coá thïí laâm dõu ài
àûúåc. Cuöëi cuâng ta cuäng biïët coá caái gò àoá töëi tùm vaâ khuãng khiïëp
àang xaãy ra. Vaâ ta àaä duâng phêìn lúán nhûäng nùm thaáng kïí tûâ àoá àïí
tòm ra sûå thêåt cuãa noá."
"Khöng coá nhûäng taác haåi naâo chûá, thûa öng?" Frodo lo lùæng
noái. "Baác êëy seä öín chûá? Seä coá thïí yïn nghô chûá, chaáu muöën noái
thïë?"
"Luác naây thò anh ta caãm thêëy khaá hún," Gandalf noái. "Nhûng
chó coá möåt Quyïìn lûåc thïë giúái naây biïët têët caã vïì nhûäng Chiïëc Nhêîn
vaâ cöng duång cuãa chuáng; vaâ nhû ta biïët thò khöng coá Quyïìn lûåc
naâo trïn thïë giúái biïët vïì nhûäng ngûúâi hobbit. Giûäa Nhûäng Ngûúâi
Thöng Thaái thò ta laâ ngûúâi duy nhêët biïët vïì thïë giúái hobbit: àoá laâ
möåt nhaánh kiïën thûác múâ mõt, nhûng àêìy nhûäng àiïìu ngaåc nhiïn.
Hoå coá thïí mïìm nhû bú, nhûng àöi khi laåi cûáng rùæn nhû nhûäng göëc
cêy giaâ. Ta nghô laâ ngûúâi hobbit coá khaã nùng khaáng cûå laâ Nhûäng
Chiïëc Nhêîn lêu hún phêìn lúán Nhûäng Ngûúâi Thöng Thaái coá thïí tin.
Ta khöng nghô laâ cêåu cêìn phaãi lo lùæng cho Bilbo."
"Têët nhiïn laâ anh ta àaä súã hûäu chiïëc nhêîn trong suöët nhiïìu
nùm, vaâ duâng noá, nïn cêìn phaãi mêët möåt thúâi gian lêu àïí loaåi boã
hït nhûäng aãnh hûúãng cuãa noá - trûúác khi anh ta coá thïí thêëy noá möåt
caách an toaân trúã laåi. Mùåc khaác, anh ta coá thïí söëng haâng nùm, khaá
haånh phuác: anh ta chó ngûâng laåi khi taách ra khoãi noá. Cuöëi cuâng thò
anh ta cuäng àaä dûát boã àûúåc noá: àêy laâ möåt àiïím quan troång.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 45

Khöng, ta khöng lo vïì Bilbo thên yïu nûäa, khi anh ta àaä giaãi quyïët
àûúåc chuyïån naây. Ta chó caãm thêëy coá traách nhiïåm vúái cêåu thöi.
"Kïí tûâ khi Bilbo ra ài ta rêët quan têm àïën cêåu, vaâ vïì nhûäng
hobbit duyïn daáng, löë bõch vaâ khöng thïí tûå lo àûúåc naây. Seä coá möåt
tai hoaå buâng nöí trïn thïë giúái, nïëu nhû Quyïìn Lûåc Hùæc AÁm traân
ngêåp vuâng Quêån naây; thò têët caã nhûäng ngûúâi Bolgers,
Hornblowers, Boffins, Bracegirdles tûã tïë, dïî thûúng vaâ ngu ngöëc
êëy, cuâng vúái nhûäng ngûúâi coân laåi, khöng kïí àïën nhûäng ngûúâi
Bagginses löë lùng kia, seä trúã thaânh nö lïå."
Frodo ruâng mònh. "Nhûng vò sao laåi thïë?" öng hoãi. "Vaâ vò sao
hùæn laåi muöën nhûäng nö lïå nhû vêåy."
"Noái thêåt vúái cêåu," Gandalf traã lúâi, "ta tin rùçng cho àïën nay,
cho àïën nay, cêåu chuá yá - hùæn àaä hoaân toaân giaám saát sûå töìn taåi cuãa
nhûäng hobbit. Cêåu nïn caãm thêëy biïët ún. Nhûng sûå an toaân cuãa
caác võ àaä qua röìi. Hùæn khöng cêìn caác võ - hùæn coá nhiïìu ngûúâi hêìu
hûäu duång hún - nhûng hùæn seä khöng laåi quïn caác võ ài àêu. Viïåc
nhûäng ngûúâi hobbit trúã thaânh nhûäng nö lïå àau khöí seä khiïën hùæn
haâi loâng hún viïåc nhûäng ngûúâi hobbit àûúåc vui veã vaâ tûå do. Àoá laâ
möåt chuyïån hiïím àöåc vaâ àïí baáo thuâ."
"Baáo thuâ û?" Frodo noái. "Baáo thuâ chuyïån gò? Chaáu vêîn khöng
hiïíu têët caã nhûäng chuyïån naây liïn quan gò àïën Bilbo vaâ chaáu, vaâ
chiïëc nhêîn cuãa boån chaáu."
"Moåi thûá àïìu liïn quan caã," Gandalf noái, "Cêåu vêîn chûa biïët
àïën toaân böå tai hoaå thêåt sûå; nhûng röìi cêåu seä biïët. Baãn thên ta
khöng chùæc lùæm vïì noá khi ta úã àêy lêìn cuöëi; nhûng thúâi gian seä noái
têët caã. Hay àûa ta chiïëc nhêîn möåt luác."
Frodo lêëy noá ra khoãi caái tuái coá khoaá, núi noá àûúåc moác trong
möåt súåi dêy chuyïìn àeo bïn thùæt lûng cuãa öng. Öng thaáo noá ra vaâ
chêåm chaåp àûa noá cho thêìy phuâ thuyã. Noá coá nhû nhû thònh lònh
trúã nïn rêët nùång, nhû thïí caã noá vaâ caã Frodo àïìu muöën khaáng cûå
laåi khi Gandalf chaåm vaâo noá.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 46

Gandalf cêìm noá lïn. Noá coá veã nhû laâm bùçng vaâng nguyïn
chêët vaâ àùåc. "Anh coá thïí thêëy bêët kyâ dêëu hiïåu naâo chaåm trïn noá
khöng?" öng hoãi.
"Khöng," Frodo noái. "Khöng coá. Noá hoaân toaân trún, vaâ noá
chûa hïì coá möåt vïët trêìy hay moân naâo."
"Àûúåc, vêåy thò haäy nhòn!" Trûúác sûå ngaåc nhiïn vaâ buöìn khöí
cuãa Frodo thêìy phuâ thuyã àöåt ngöåt neám noá vaâ giûäa caái goác saáng rûåc
cuãa bïëp lûãa. Frodo kïu lïn möåt tiïëng vaâ moâ mêîm tòm caái keåp;
nhûng Gandalf keáo öng laåi.
"Àúåi!" thêìy phuâ thuyã noái bùçng möåt gioång ra lïånh, liïëc thêåt
nhanh sang Frodo dûúái àöi maây rêåm cuãa mònh.
Khöng coá sûå thay àöíi gò xaãy ra cho chiïëc nhêîn. Sau möåt luác,
Gandalf àûáng dêåy, àoáng caánh cûãa chúáp bïn ngoaâi cûãa söí, vaâ keáo
maân laåi. Cùn phoâng trúã nïn töëi tùm vaâ lùång leä, cho duâ tiïëng keáo
laách caách cuãa Sam, bêy giúâ àang úã gêìn bïn cûãa söí, vêîn coá thïí nghe
lúâ múâ tûâ phña vûúân. Thêìy phuâ thuyr àûáng nhòn vaâo àöëng lûãa möåt
luác, röìi öng cuái xuöëng, lêëy chiïëc nhêîn ra khoãi loâ sûúãi bùçng caái keåp,
vaâ laåi nhùåt noá lïn ngay. Frodo haá höëc möìm.
"Noá khaá laånh," Gandalf noái, "Cêìm lêëy naây!" Frodo nhêån noá
giûäa loâng baân tay húi nùæm laåi: noá coá veã nhû trúã nïn daây hún vaâ
nùång hún bao giúâ hïët.
"Àûa noá lïn!" Gandalf noái. "Vaâ nhòn laåi gêìn xem naâo!"
Khi Frodo laâm thïë, thò bêy giúâ öng àaä coá thïí nhòn thêëy nùm
àûúâng vaåch, mõn hún nhûäng ngoâi viïët mõn nhêët, chaåy doåc quanh
chiïëc nhêîn, caã úã mùåt ngoaâi vaâ mùåt trong: nhûäng vaåch lûãa coá veã nhû
àang taåo thaânh nhûäng chûä caái cuãa möåt vùn baãn naâo àoá. Chuáng
saáng rûåc lïn, nhûng coá veã xa vùæng, nhû thïí chuáng chiïëu lïn tûâ möåt
núi sêu thùèm.
"Chaáu khöng thïí àoåc nhûäng chûä laå luâng naây," Frodo noái bùçng
möåt gioång run run.
"Khöng," Gandalf noái, "nhûng ta thò coá thïí. Àoá laâ nhûäng chûä
cuãa ngûúâi elves, möåt löëi viïët cöí àaåi, nhûng laâ ngön ngûä Mordor, laâ

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 47

thûá maâ ta seä tuyïåt àöëi khöng duâng úã àêy. Nhûng trong Ngön Ngûä
Chung thò noá laâ thïë naây, gêìn nhû vêåy"
Chiïëc Nhêîn Söë Möåt thöëng trõ têët caã chuáng, Chiïëc Nhêîn Söë
Möåt tòm kiïëm chuáng,
Chiïëc Nhêîn Söë Möåt seä mang têët caã chuáng laåi vúái nhau vaâ
boáng töëi seä kïët nöëi chuáng.
Àoá chó laâ hai doâng cuãa baâi thú cöí àûúåc biïët tûâ lêu cuãa ngûúâi
Elves:
Ba Chiïëc Nhêîn daânh cho vua Elves dûúái bêìu trúâi
Baãy chiïëc daânh cho Chuáa Tïí Ngûúâi luân trong nhûäng lêu àaâi
àaá
Chñn chiïëc daânh cho Con ngûúâi Trêìn Thïë bõ nguyïìn phaãi chïët
Möåt chiïëc daânh cho Chuáa Tïí Hùæc AÁm trïn chiïëc ngai hùæc aám
cuãa ngaâi
Trïn Laänh Àõa cuãa Mordor núi Boáng Töëi chaãy daâi
Möåt Chiïëc Nhêîn thöëng trõ têët caã chuáng, Möåt Chiïëc Nhêîn tòm
kiïëm chuáng,
Möåt Chiïëc Nhêîn seä mang têët caã chuáng laåi vúái nhau vaâ boáng
töëi seä kïët nöëi chuáng.
Trïn Laänh Àõa cuãa Mordor núi Boáng Töëi chaãy daâi
Öng ngûâng laåi, vaâ chêåm chaåp noái vúái möåt gioång sêu lùæng:
"Àêy chñnh laâ chiïëc nhêîn Chuã Nhên, Chiïëc Nhêîn Söë Möåt àiïìu
khiïín têët caã boån chuáng. Àêy chñnh laâ Chiïëc Nhêîn Söë Möåt maâ hùæn
àaä mêët nhiïìu nùm trûúác, laâm cho quyïìn lûåc cuãa hùæn bõ suy giaãm
trêìm troång. Hùæn rêët muöën noá - nhûng hùæn phaãi khöng àûúåc coá
àûúåc noá."
Frodo ngöìi im maâ khöng nghô àûúåc gò. Nöîi súå haäi coá veã nhû
àang vûún daâi caánh tay khöíng löì cuãa noá, nhû möåt àaám mêy àen
vûún lïn tûâ phña Àöng vaâ truâm lïn àïí nuöët chûãng öng.
"Chiïëc nhêîn naây!" öng lùæp bùæp. "Sao, sao maâ noái laåi àïën vúái
töi chûá?"

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 48

"A!" Gandalf noái. "Àoá laâ möåt cêu chuyïån daâi. Sûå bùæt àêìu nùçm
laåi trong nhûäng Nùm Àen Töëi, maâ bêy giúâ chó coân ba bêåc thêìy hiïíu
biïët laâ coân nhúá. Nïëu nhû ta noái laåi vúái cêåu têët caã nhûäng chuyïån
naây thò chuáng ta seä ngöìi úã àêy cho àïën khi Muâa Xuên bùæt àêìu
chuyïín qua Muâa Àöng."
"Nhûng àïm qua ta àaä noái vúái cêåu vïì Sauron Vô Àaåi, Chuáa
Tïí Hùæc AÁm. Nhûäng lúâi àöìn maâ cêåu nghe thêëy laâ àuáng: hùæn thêåt sûå
àaä tröîi dêåy vaâ rúâi khoãi núi úã cuãa hùæn úã Mirkwood vaâ trúã vïì vúái
thaânh luyä cöí àaåi cuãa hùæn taåi Ngoån Thaáp Boáng Töëi úã Mordor. Thêåm
chñ nhûäng ngûúâi hobbit caác võ cuäng àaä nghe thêëy vïì caái tïn naây,
giöëng nhû möåt vuâng töëi phuã trïn àûúâng biïn cuãa caác cêu chuyïån
cöí. Luön luön sau möåt lêìn bõ àaánh baåi vaâ nghó ngúi, Boáng töëi laåi
hiïån hònh vaâ lúán maånh trúã laåi.
"Chaáu ûúác gò noá khöng cêìn phaãi xaãy ra vaâo thúâi cuãa chaáu,"
Frodo noái.
"Ta cuäng vêåy," Gandalf noái, "vaâ têët caã nhûäng ai àaä tûâng thêëy
thúâi àiïím êëy. Nhûng hoå khöng thïí quyïët àõnh àûúåc. Têët caã nhûäng
gò chuáng ta phaãi quyïët àõnh laâ laâm nhûäng gò maâ thúâi gian coá thïí
cho chuáng ta. Vaâ àaä laâm röìi, Frodo, thúâi cuãa chuáng ta bùæt àêìu coá veã
khaá àen töëi. Keã Thuâ àang nhanh choáng trúã nïn rêët maånh meä.
Nhûäng kïë hoaåch cuãa hùæn chûa chñn muâi, ta nghô vêåy, nhûng chuáng
àang chñn muâi. Chuáng ta seä vêët vaã vúái noá. Chuáng ta nïn vêët vaã vúái
noá, thêåm chñ khi khöng coá caái cú höåi kinh khuãng naây.
"Keã Thuâ vêîn coân àang thiïëu möåt thûá àïí cho hùæn sûác maånh vaâ
kiïën thûác àïí coá thïí àeâ beåp moåi sûå khaáng cûå, beã gaäy nhûäng sûå
phoâng thuã cuöëi cuâng, vaâ bao phuã caác vuâng àêët bùçng boáng töëi lêìn
thûá hai. Hùæn thiïëu Chiïëc Nhêîn Söë Möåt.
"Ba Chiïëc Nhêîn, trong saåch nhêët trong söë têët caã caác chiïëc
nhêîn, àaä àûúåc caác laänh chuáa Elf giêëu khoãi hùæn, vaâ tay hùæn chûa
bao giúâ chaåm vaâo chuáng hay laâm hoen öë chuáng. Nhûäng võ vua cuãa
Ngûúâi luân súã hûäu baãy chiïëc nhêîn, nhûng hùæn àaä phuåc höìi àûúåc ba
chiïëc, vaâ nhûäng con röìng àang àaä thiïu ruåi nhûäng chiïëc khaác. Hùæn
àaä trao chñn chiïëc nhêîn cho Con ngûúâi Trêìn Tuåc, vöën kiïu haänh vaâ
huâng maånh, àïí gaâi bêîy hoå. Trûúác àêy khöng lêu hoå àaä ngaä guåc

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 49

dûúái quyïìn thöëng trõ cuãa Söë Möåt, vaâ hoå trúã thaânh nhûäng Höìn Ma
Nhêîn, nhûäng boáng àen dûúái quyïìn Boáng Töëi vô àaåi cuãa hùæn, laâ
nhûäng keã phuåc vuå àaáng súå nhêët cuãa hùæn. Àaä lêu röìi. Àaä nhiïìu nùm
tröi qua kïí tûâ khi Chñn Chiïëc Nhêîn phiïu baåt. Nhûng ai biïët àûúåc
chuyïån gò? Khi maâ Boáng Töëi laåi tröîi dêåy, thò chuáng cuäng coá thïí laåi
lang thang trúã laåi. Nhûng naâo! Chuáng ta seä khöng noái vïì nhûäng
chuyïån nhû vêåy thêåm chñ giûäa ban ngaây ban mùåt úã Quêån."
"Thïë laâ thïë naây: hùæn àaä tûå mònh têåp trung laåi Chñn Chiïëc
Nhêîn; vaâ Baãy Chiïëc Nhêîn cuäng thïë, hoùåc laâ nhûäng chiïëc coân laåi àaä
bõ phaá huyã. Ba Chiïëc Nhêîn vêîn coân àûúåc giêëu. Nhûng chuáng
khöng gêy rùæc röëi cho hùæn nûäa. Hùæn chó cêìn Chiïëc Nhêîn Söë Möåt; vò
hùæn àaä laâm chiïëc Nhêîn êëy cho chñnh mònh, noá laâ cuãa hùæn, vaâ hùæn
àaä truyïìn möåt phêìn lúán quyïìn nùng trûúác àêy cuãa mònh vaâo noá,
nïn hùæn coá thïí àiïìu khiïín nhûäng chiïëc khaác. Nïëu hùæn phuåc höìi laåi
àûúåc noá, thò hùæn seä laåi ra lïånh trúã laåi cho chuáng, bêët kïí chuáng àang
úã àêu, thêåm chñ caã Ba Chiïëc Nhêîn, vaâ nhûäng gò àûúåc chïë taác cuâng
vúái chuáng seä laåi nùçm trûúác mùå thùæn, vaâ hùæn seä maånh hún bao giúâ
hïët.
"Vaâ àoá laâ möåt cú höåi kinh khuãng, Frodo aå. Hùæn àaä tin rùçng
Chiïëc Nhêîn Söë Möåt àaä bõ tiïu huyã; rùçng nhûäng ngûúâi Elves àaä phaá
huyã noá, vaâ nïn àïí hùæn tin nhû thïë. Nhûng bêy giúâ thò hùæn biïët
rùçng noá chûa bõ tiïu huyã, vaâ noá àaä àûúåc tòm laåi. Cho nïn hùæn tòm
kiïëm noá, tòm kiïëm noá, vaâ têët caã nhûäng suy nghô cuãa hùæn àïìu tuå vïì
noá. Àoá laâ niïìm hy voång ghï gúám cuãa hùæn vaâ laâ nöîi súå haäi ghï gúám
cuãa chuáng ta."
"Vò sao, vò sao maâ noá laåi khöng bõ phaá huyã chûá?" Frodo la lïn.
"Vaâ laâm sao maâ Keã Thuâ laåi coá thïí àïí mêët noá, nïëu nhû hùæn maånh
meä thïë, vaâ noá laåi quyá giaá àïën thïë vúái hùæn?" Öng nùæm chùåt caái
Nhêîn trong tay, nhû thïí öng vûâa thêëy nhûäng ngoán tay töëi tùm
àang vûún ra àïí nùæm lêëy noá.
"Noá àûúåc lêëy khoãi hùæn," Gandalf noái. "Sûác maånh cuãa nhûäng
ngûúâi Elves khi khaáng cûå laåi hùæn rêët maånh meä vaâo trûúác àêy; vaâ
khöng phaãi têët caã Con Ngûúâi àïìu sa bêîy hùæn. Con Ngûúâi úã
Westernesse àaä àïën giuáp àúä. Àoá laâ möåt chûúng trong lõch sûã cöí àaåi

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 50

coá thïí laâ khaá hûäu ñch àïí nhúá laåi; vaâ noá cuäng àêìy àau buöìn, vaâ boáng
töëi têåp trung laåi, nhûng loâng duäng caãm vaâ nhûäng kyâ cöng àaä khöng
hoaân toaân trúã nïn vö ñch. Coá thïí vaâo möåt ngaây noå ta seä kïí vúái cêåu
toaân böå cêu chuyïån, hoùåc laâ cêåu seä àûúåc nghe noá àûúåc kïí laåi àêìy àuã
búãi möåt ai àoá biïët roä noá.
"Nhûng vaâo luác naây, do phêìn lúán nhûäng gò cêåu cêìn biïë laâ laâm
sao vêåt naây laåi àïën vúái cêåy, vaâ ta seä kïí laåi cêu chuyïån vûâa àuã thöi.
Gigalad, vua cuãa ngûúâi Elves vaâ Elendil vuâng Westernesse àaä
àaánh baåi Sauron, cho duâng chñnh baãn thên hoå cuäng bõ tiïu diïåt
trong kyâ cöng naây, vaâ Isildur con trai cuãa Elendil àaä cùæt àûúåc chiïëc
Nhêîn khoãi tay Sauron vaâ tûå mònh duâng noá. Röìi Sauron biïën mêët
vaâ linh höìn cuãa hùæn tröën ài vaâ àûúåc giêëu khaá lêu sau àoá, cho àïën
khi boáng àen cuãa hùæn laåi hònh thaânh úã Mirkwood.
"Nhûng chiïëc Nhêîn àaä bõ laåc. Noá rúi xuöëng Doâng Söng Lúán,
Anduin vaâ biïën mêët. Vò khi Isildur haânh quên vïì phña bùæc doåc theo
búâ àöng cuãa doâng Söng vaâ gêìn Nhûäng Khu Vûúân Vui Sûúáng thò
öng bõ quên Orc trïn nuái mai phuåc, vaâ gêìn nhû toaân böå ngûúâi cuãa
öng àïìu bõ giïët saåch. Öng nhaãy xuöëng nûúác, nhûng chiïëc Nhêîn bõ
trûúåt khoãi tay öng khi öng àang búi, nïn boån Orc thêëy àûúåc öng vaâ
giïët öng bùçng tïn."
Gandalf ngûâng laåi. "Vaâ röìi nhûäng vuâng boáng töëi laåi phuã lïn
Nhûäng Khu Vûúân Vui Sûúáng," öng noái, "chiïëc Nhêîn biïën mêët khoãi
nhûäng tri thûác vaâ huyïìn thoaåi; vaâ thêåm chñ caã lõch sûã lêu daâi cuãa
noá ngaây nay cuäng chó coân laåi rêët ñt, vaâ Höåi Àöìng Thöng Thaái cuäng
khöng thïí khaám phaá gò hún. Nhûng ñt nhêët ta cuäng coá thïí theo
àûúåc cêu chuyïån naây, ta nghô thïë.
"Rêët lêu sau àoá, nhûng vêîn coân caách àêy rêët lêu, coá nhûäng
ngûúâi nhoã rêët kheáo tay vaâ coá àöi chên ïm nheå söëng bïn búâ Doâng
Söng Lúán bïn lïì Vuâng Àêët Hoang Daä Hún. Ta àoán rùçng hoå laâ möåt
giöëng ngûúâi hobbit; giöëng nhû nhûäng thïë hïå cha öng cuãa Stoor, vò
hoå yïu mïën con Söng, vaâ thûúâng búi bïn trong noá, hoùåc laâ laâm
nhûäng caái beâ nhoã bùçng sêåy. Trong söë hoå coá möåt gia àònh coá danh
voång rêët cao, vò noá lúán vaâ giaâu coá hún hïët thaãy, vaâ noá àûúåc chó huy
búãi baâ cuãa hoå, möåt ngûúâi giaâ nghiïm khùæc vaâ rêët khön ngoan vúái

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 51

nhûäng kiïën thûác cöí xûa, nhûäng gò maâ hoå àaä coá. Ngûúâi coá têm höìn
toåc maåch vaâ toâ moâ nhêët cuãa gia àònh naây laâ Smjagol. Öng rêët quan
têm àïën nhûäng nguöìn göëc vaâ nhûäng sûå bùæt àêìu; öng lùån dûúái
nhûäng caái höì sêu; öng àaâo hang dûúái nhûäng göëc cêy vaâ nuöi tröìng
thûåc vêåt; öng àaâo nhûäng àûúâng öëng xuyïn vaâo nhûäng goâ àêët xanh;
vaâ öng thûúâng ngûâng laåi àïí nhòn lïn àónh nhûäng ngoån àöëi, hoùåc laá
trïn nhûäng ngoån cêy, hoùåc hoa núã ra giûäa têìng khöng: àêìu cuãa öng
vaâ mùæt cuãa öng luön nhòn xuöëng.
"Öng coá möåt ngûúâi baån laâ Djagol, giöëng nhû vêåy, coá àöi mùæt
sùæc beán hún nhûng khöng nhanh nheån vaâ khoeã maånh lùæm. Vaâo
möåt luác noå hoå laâm möåt caái beâ vaâ tröi xuöi xuöëng Nhûäng Vuâng Àêët
Vui Veã, núi coá nhûäng daäi cêy iris vaâ nhûäng vuâng sêåy àêìy hoa. Àïën
àêëy thò Smjagol ra khoãi beâ vaâ chuái muäi vaâo nhûäng búâ àêët nhûng
Deal thò ngöìi laåi trïn beâ vaâ cêu caá. Thònh lònh möåt con caá cùæn cêu,
vaâ trûúác khi öng kõp hiïíu àêìu cua tai nheo gò thò öng àaä bõ keáo êåp
xuöëng nûúác, àïën têån àaáy. Röìi öng giêåt mònh, vò öng nghô laâ mònh
vûâa thêëy möåt caái gò saáng saáng úã àaáy söng; röìi öng giûä húi vaâ toám
lêëy noá.
"Röìi öng höín hïín tröìi lïn, vúái coã daåi trïn àêìu vaâ tay thò àêìy
buân; vaâ öng búi vaâo búâ. Vaâ chuá yá naây, khi öng lau buân ài, thò trïn
tay öng laâ möåt chiïëc nhêîn vaâng tuyïåt àeåp, noá saáng lïn vaâ lêëp laánh
trong aánh mùåt trúâi, khiïën cho tim öng traân ngêåp niïìm vui. Nhûng
Smjagol àaä quan saát öng tûâ dûúái möåt caái cêy, vaâ khi Deal nhòn hau
haáu vïì chiïëc nhêîn, thò Smjagol nheå nhaâng goåi öng tûâ phña sau.
"Àûa noá cho chuáng töi, Deal thên mïën aå," Smjagol goåi qua
vai baån.
"Vò sao?" Deal hoãi.
"Búãi vò àêy laâ bûäa sinh nhêåt cuãa töi, baån yïu, vaâ töi muöën
noá," Smjagol noái.
"Töi khöng cêìn biïët," Deal noái. "Töi àaä tùång quaâ cho cêåu röìi,
tùång nhiïìu hún laâ khaã nùng cuãa töi nûäa. Töi tòm thêëy noá, vaâ töi seä
giûä noá."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 52

"ÖÌ, cêåu nghô thïë aâ, baån yïu," Smjagol noái, röìi hùæn toám lêëy
ngang hoång Deal vaâ siïët chùåt, búãi vò vaâng tröng thêåt laâ saáng vaâ
àeåp. Röìi hùæn àeo nhêîn vaâo ngoán tay.
"Khöng ai biïët àûúåc àiïìu gò àaä xaãy ra vúái Deal; öng bõ giïët úã
caách rêët xa nhaâ, vaâ xaác öng àûúåc giêëu nheåm. Nhûng khi Smjagol
trúã vïì möåt mònh, hùæn thêëy rùçng khöng coá ai trong gia àònh coá thïí
thêëy àûúåc hùæn, khi hùæn àeo chiïëc nhêîn. Hùæn rêët àùæc yá vúái phaát
hiïån cuãa mònh vaâ hùæn che giêëu noá; röìi hùæn duâng noá àïí khaám phaá
nhûäng bñ mêåt, hùæn duâng nhûäng kiïën thûác cuãa mònh möåt caách
quanh co vaâ àöåc aác. Hùæn trúã nïn coá àöi mùæt sùæc saão vaâ àöi tai thñnh
nhaåy vúái têët caã nhûäng gò àau khöí. Chiïëc nhêîn àaä cho hùæn quyïìn
lûåc tûúng xûáng vúái têìm voác cuãa hùæn. Khöng coá gò àaáng ngaåc nhiïn
khi hùæn trúã nïn rêët khöng àûúåc loâng ngûúâi vaâ bõ xa laánh (khi hùæn
hiïån hònh) búãi nhûäng ngûúâi baâ con cuãa hùæn. Hoå àaá hùæn, vaâ hùæn cùæn
laåi chên hoå. Hùæn bùæt àêìu tröåm cùæp, vaâ bùæt àêìu lêìm bêìm vúái chñnh
mònh, vúái nhûäng tiïëng uâng uåc trong cöí hoång. Thïë laâ hoå goåi hùæn laâ
Gollum, vaâ nguyïìn ruãa hùæn, noái hùæn ài xa khoãi àoá; vaâ baâ cuãa hùæn,
mong muöën yïn bònh, àaä truåc xuêët hùæn khoãi gia àònh vaâ àuöíi hùæn
khoãi lïìu cuãa baâ.
"Hùæn ài lang thang trong cö àöåc, taân taå búãi sûå khùæc nghiïåt
cuãa thïë giúái, röìi hùæn ài lïn vuâng Söng, cho àïën khi hùæn tòm thêëy
möåt con suöëi chaãy doåc xuöëng rùång nuái, vaâ hùæn ài theo àûúâng naây.
Hùæn bùæt caá trong nhûäng caái vuäng nûúác sêu bùçng nhûäng ngoán tay
vö hònh vaâ ùn söëng chuáng. Möåt ngaây noå, trúâi rêët noáng, vaâ khi hùæn
àang cuái ngûúâi xuöëng vuäng nûúác, thò hùæn caãm thêëy sau gaáy buâng
chaáy lïn) vaâ möåt luöìng saáng tûâ dûúái nûúác laâm àöi mùæt êím ûúát cuãa
hùæn àau nhoái. Hùæn tûå hoãi àoá laâ gò, vò hùæn àaä gêìn nhû quïn mêët
Mùåt trúâi. Röìi àoá laâ lêìn cuöëi hùæn nhòn lïn vaâ àûa caá ra trûúác mùåt
trúâi.
"Nhûng khi hùæn haå mùæt xuöëng, thò hùæn nhòn thêëy àónh cuãa
Nhûäng Rùång Nuái Sûúng Muâ tûâ phña xa, xa khoãi doâng chaãy. Vaâ hùæn
tûå nghô thêìm: "Hùèn laâ dûúái nhûäng ngoån nuái êëy seä laånh vaâ töëi lùæm.
Mùåt trúâi khöng thïí gùåp àûúåc ta nûäa. Chên cuãa nhûäng ngoån nuái
naây hùèn laâ rêët sêu; vaâ hùèn laâ phaãi coá nhûäng bñ mêåt àûúåc chön dêëu
úã àoá maâ chûa hïì àûúåc phaát hiïån kïí tûâ khi noá thaânh hònh."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 53

"Thïë laâ hùæn khúãi haânh vaâo ban àïm lïn nhûäng vuâng àêët trïn
cao, röìi hùæn tòm thêëy möåt caái hang lúán maâ con suöëi àen chaãy ra,
hùæn trûúân nhû möåt con doâi vaâo traái tim cuãa nhûäng ngoån àöìi, vaâ
biïën mêët khoãi moåi tri thûác khaác. Chiïëc Nhêîn ài vaâo nhûäng vuâng
töëi vúái hùæn ta, vaâ thêåm chñ caã ngûúâi taåo ra noá, khi quyïìn lûåc cuãa
hùæn laåi bùæt àêìu tröîi dêåy, cuäng khöng biïët gò vïì noá."
"Gollum!" Frodo la lïn. "Gollum aâ? Öng muöën noái laâ àoá chñnh
laâ sinh vêåt Gollum maâ baác Bilbo àaä gùåp? Thêåt laâ kinh túãm!"
"Ta nghô rùçng àoá laâ möåt cêu chuyïån buöìn," thêìy phuâ thuyã
noái, "vaâ noá coá thïí xaãy ra cho nhûäng ngûúâi khaác, thêåm vúái möåt söë
hobbit maâ ta àaä biïët."
"Chaáu khöng thïí tin laâ Gollum laåi coá quan hïå vúái möåt söë
hobbit, duâ laâ khaá xa," Frodo noái vúái veã àöi chuát tûác giêån, "Thêåt laâ yá
nghô ghï túãm!"
"Àiïìu naây hoaân toaân àuáng," Gandalf traã lúâi. "Vïì nguöìn göëc
cuãa hoå, vúái bêët kyâ giaá naâo, ta biïët nhiïìu vïì hobbit hún chñnh hoå. Vaâ
thêåm chñ cêu chuyïån cuãa Bilbo cuäng àaä cho thêëy möëi qua hïå naâo.
Trñ khön cuãa hoå dûåa trïn nhiïìu nïìn taãng rêët giöëng nhau vaâ trñ nhúá
cuãa hoå cuäng tûúng tûå nhau. Hoå hiïíu nhau rêët roä, hún nhiïìu so vúái
möåt hobbit coá thïí hiïíu, xem naâo, möåt Ngûúâi Luân, möåt Orc, hoùåc
thêåm chñ möåt ngûúâi Elf. Haäy nghô vïì nhûäng cêu àöë maâ caã hai boån
hoå àïìu biïët maâ xem."
"Phaãi," Frodo noái. "Cho duâ ngoaâi hobbit ra vêîn coân nhûäng
ngûúâi khaác hoãi nhûäng cêu àöë cuâng loaåi nhû thïë. Vaâ ngûúâi hobbit
thò khöng chúi gian. Gollum khöng luác naâo tòm caách chúi ùn gian
caã. Hùæn chó tòm caách laâm cho baác Bilbo khöng àïì phoâng. Vaâ chaáu
daám noái rùçng chuyïån naây caâng kñch thñch baãn chêët xêëu xa cuãa hùæn
khi bùæt àêìu möåt troâ chúi maâ kïët cuåc coá thïí cho hùæn thïm möåt naån
nhên dïî xúi, maâ hùæn khöng cêìn phaãi laâm cho baác êëy bõ thûúng."
"Ta súå laâ àuáng nhû thïë," Gandalf noái. "Nhûng coân coá möåt
chuyïån khaác trong chuyïån naây, ta nghô vêåy, maâ cêåu vêîn chûa
nhêån ra. Thêåm chñ caã Gollum vêîn chûa bõ chiïëc nhêîn taân phaá
hoaân toaân. Hùæn seä chûáng minh cho sûå kiïn cûúâng cuãa möåt têm trñ
hobbit maâ ngay caã Höåi Àöìng Thöng Thaái cuäng khöng thïí àoaán nöíi.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 54

Vêîn coân möåt goác têm trñ hùæn vêîn thuöåc vïì hùæn, vaâ aánh saáng vêîn le
loái qua àoá, nhû xuyïn qua möåt keä húã trong boáng àïëm: aánh saáng
cuãa quaá khûá. Ta nghô rùçng hùæn caãm thêëy dïî chõu khi ngùn laåi
tiïëng noái, àïí cho trñ nhúá quay vïì vúái gioá, vúái cêy, vúái mùåt trúâi trïn
baäi coã, vaâ nhûäng thûá àaä bõ quïn laäng khaác.
"Nhûng têët nhiïn laâ àiïìu naây chó khiïën cho phêìn ma quyã
trong hùæn cuöëi cuâng trúã nïn tûác giêån hún - trûâ phi noá bõ chinh
phuåc. Trûâ phi noá àûúåc chûäa khoãi," Gandalf thúã daâi. "Chuáa úi! Coá
rêët ñt hy voång laâm àûúåc àiïìu naây vúái hùæn. Nhûng khöng phaãi laâ
khöng coân hy voång. Khöng, cho duâ hùæn àaä súã hûäu chiïëc Nhêîn lêu
àïën thïë, gêìn nhû lêu àïën mûác hùæn coá thïí nhúá. Vò àaä lêu hùæn khöng
duâng àïën noá nhiïìu: trong boáng àïm daây àùåc thò noá ñt khi cêìn túái.
Chùæc hùèn laâ hùæn àaä hoaân toaân "tan biïën". Hùæn vêîn moãng manh vaâ
bïìn dai. Nhûng vêåt àoá vêîn ùn moân têm trñ hùæn, têëtnhiïn, vaâ sûå tra
khaão àaä trúã nïn khöng thïí chõu àûång àûúåc.
"Têët caã nhûäng "bñ mêåt vô àaåi" dûúái nhûäng ngoån nuái cuöëi cuâng
àaä trúã thaânh möåt àïm tröëng röîng: chùèng coân gò àïí maâ khaám phaá
nûäa, chùèng coân gò àaáng àïí laâm, ngoaâi viïåc ùn uöëng leán luát vaâ nhúá
laåi trong phêîn uêët. Hùæn trúã nïn vö cuâng bêët haånh. Hùæn gheát boáng
àïm, vaâ hùæn coân gheát aánh saáng hún thïë: hùæn gheát moåi thûá, vaâ gheát
chiïëc Nhêîn hún hïët."
"Öng noái gò thïë?" Frodo noái."Chùæc chùæn laâ chiïëc Nhêîn laâ möåt
vêåt quyá cuãa hùæn vaâ thûá duy nhêët maâ hùæn coân quan têm chûá?
Nhûng nïëu hùæn gheát noá, thò vò sao hùæn laåi khöng boã noá ài, hoùåc chó
viïåc boã ài vaâ àïí noá laåi?"
"Cêåu nïn hiïíu rùçng, Frodo aå, sau têët caã nhûäng gò maâ cêåu àaä
nghe," Gandalf noái. "Hùæn gheát noá vaâ yïu noá, cuäng nhû hùæn gheát vaâ
yïu mïën chñnh hùæn. Hùæn khöng thïí naâo boã noá ài àûúåc. Hùæn khöng
thïí boã noá ài theo caách àoá.
"Möåt Chiïëc Nhêîn Quyïìn Lûåc thò luön tröng chûâng chñnh noá,
Frodo. Noá coá thïí bõ trûúåt ài möåt caách xaão traá, nhûng nhûäng ai giûä
noá seä khöng bao giúâ boã noá ài. Cuâng lùæm laâ ngûúâi àoá chó coá thïí coá yá
tûúãng laâ giao noá cho möåt ai khaác tröng nom - vaâ àiïìu naây xaãy ra
trong möåt traång thoaái thoaãi maái, thò noá laåi bùæt àêìu siïët chùåt.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 55

Nhûng theo ta biïët thò Bilbo laâ ngûúâi duy nhêët trong lõch sûã chùèng
nhûäng chó nghô nhû vêåy thöi, maâ coân thêåt sûå laâm àûúåc. Anh ta
cuäng cêìn àïën têët caã sûå giuáp àúä cuãa ta. Vaâ thêåm chñ anh ta cuäng
chùèng bao giúâ nghô àïën viïåc boã rúi noá, hay neám noá ài. Khöng phaãi
laâ Gollum, Frodo aå, maâ chñnh chiïëc Nhêîn tûå noá quyïët àõnh moåi
thûá. Chiïëc nhêîn àaä rúâi khoãi hùæn."
"Caái gò, chó vûâa àuáng luác àïí gùåp baác Bilbo aâ?" Frodo noái.
"Chûá khöng phaãi àïí möåt tïn Orc àeo noá thò töët hún sao?"
"Àêy khöng phaãi laâ chuyïån àaáng cûúâi," Gandalf noái, "Khöng
phaãi laâ daânh cho cêåu. Àoá laâ möåt sûå kiïån kyâ laå nhêët trong lõch sûã
cuãa chiïëc Nhêîn cho àïën luác naây: Bilbo àaä àïën vûâa àuáng luác, vaâ àùåt
tay lïn noá khi hoaân toaân khöng thêëy gò trong boáng töëi. Coá nhiïìu
hún möåt quyïìn lûåc àang toaã taác duång, Frodo aå. Chiïëc Nhêîn àang
cöë trúã vïì vúái chuã cuãa noá. Noá àaä trûúåt khoãi tay Isildur vaâ phaãn böåi
laåi öng; röìi khi coá cú höåi thò noá laåi àeo lêëy Deal töåi nghiïåp, vaâ öng
bõ giïët chïët; vaâ sau nûäa laâ Gollum, vaâ noá àaä ùn vaâo hùæn. Noá coá thïí
khöng duâng hùæn vaâo chuyïån gò àûúåc nûäa: hùæn quaá nhoã vaâ bêìn tiïån;
vaâ khi noá úã vúái hùæn thò hùæn chùèng bao giúâ rúâi khoãi caái vuäng sêu cuãa
hùæn caã. Cho nïn àïën luác naây, khi chuã cuãa noá àaä tónh dêåy möåt lêìn
nûäa vaâ gûãi nhûäng yá nghô hùæc aám cuãa hùæn ài tûâ Mirkwood, thò noá
liïìn boã rúi Gollum. Chó àïí àûúåc nhùåt lïn búãi möåt ngûúâi khoá tûúãng
tûúång àïën àiïìu naây nhêët: Bilbo cuãa vuâng Quêån!
"Àùçng sau chuyïån naây coá möåt caái gò àoá àang diïîn ra, vûúåt
khoãi sûå thiïët kïë cuãa ngûúâi laâm ra chiïëc Nhêîn. Ta khöng thïí naâo
laâm moåi viïåc dïî hiïíu hún bùçng caách noái rùçng Bilbo àaä àûúåc dêîn dùæt
tòm chiïëc nhêîn vaâ khöng phaãi búãi ngûúâi laâm ra chiïëc nhêîn. Trong
trûúâng naây cêåu cuäng àûúåc dêîn dùæt àïí coá noá. Vaâ àoá coá thïí laâ möåt yá
nghô khaá taáo baåo."
"Khöng," Frodo noái. "Cho duâ töi khöng chùæc laâ töi hiïíu àûúåc yá
öng. Nhûng laâm sao maâ öng coá thïí tòm hiïíu àûúåc moåi chuyïån vïì
chiïëc Nhêîn, vaâ vïì Gollum? Öng thêåt sûå biïët hïët moåi chuyïån, hay
öng chó àoaán thöi?"
Gandalf nhòn Frodo, vaâ mùæt öng loeá lïn. "Ta biïët nhiïìu vaâ ta
tòm hiïíu nhiïìu," öng traã lúâi, "Nhûng ta khöng àõnh giaãi thñch vïì

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 56

nhûäng gò ta laâm vúái cêåu. Toaân böå Höåi Àöìng Thöng Thaái àïìu biïët vïì
lõch sûã cuãa Elendil vaâ Isildurr vaâ Chiïëc Nhêîn Söë Möåt. Chiïëc nhêîn
cuãa cêåu àûúåc chó ra rùçng noá laâ Chiïëc Nhêîn Söë Möåt bùçng nhûäng
doâng chûä àoåc trïn lûãa, ngoaâi nhûäng bùçng chûáng khaác." "Vaâ öng àaä
phaát hiïån ra noá vaâo luác naâo?" Frodo hoãi, ngùæt lúâi. "Chó múái vaâo luác
naây, trong cùn phoâng naây, têët nhiïn thïë," thêìy phuâ thuyã traã lúâi
ngùæn goån. "Nhûng ta chúâ àúåi àïí tòm thêëy noá. Ta àaä trúã laåi tûâ
nhûäng cuöåc haânh trònh àen töëi vaâ àaä tòm kiïëm möåt thúâi gian daâi àïí
thûåc hiïån cuöåc kiïím tra cuöëi cuâng naây. Àêy laâ bùçng chûáng cuöëi
cuâng, vaâ têët caã bêy giúâ àaä quaá roä raâng. Laâm roä phêìn truyïån vïì
Gollum, gùæn noá vaâo khoaãng tröëng trong lõch sûã, viïåc naây yïu cêìu
phaãi khaá suy nghô . Ta coá thïí àaä bùæt àêìu bùçng viïåc suy àoaán vïì
Gollum, nhûng bêy giúâ thò ta àaä biïët. Ta biïët. Ta àaä gùåp hùæn."
"Öng àaä gùåp Gollum aâ?" Frodo la lïn kinh haäi.
"Phaãi. Têët nhiïn àoá laâ möåt chuyïån roä raâng àïí laâm, nïëu nhû
coá thïí. Ta àaä cöë laâm viïåc naây khaá lêu; nhûng cuöëi cuâng thò ta àaä
laâm àûúåc."
"Àiïìu naây xaãy ra sau khi baác Bilbo tröën thoaát khoãi hùæn? Öng
biïët aâ?"
"Khöng roä raâng lùæm. Nhûäng gò ta noái vúái cêåu rùçng Gollum àaä
sùén loâng noái, cho duâ têët nhiïn laâ khöng theo caách maâ ta kïí laåi.
Gollum laâ möåt tïn döëi traá, vaâ cêåu phaãi choån loåc tûâ lúâi noái cuãa hùæn.
Vñ duå nhû hùæn noái chiïëc Nhêîn laâ "moán quaâ sinh nhêåt" cuãa hùæn, vaâ
hùæn cûá baám chùåt lêëy viïåc êëy. Hùæn noá laâ baâ cuãa hùæn àaä cho hùæn,
ngûúâi àaä cho ài nhiïìu thûá xinh àeåp giöëng nhû vêåy. Möåt cêu chuyïån
löë bõch. Ta khöng hïì nghi ngúâ rùçng baâ cuãa Smjagol laâ möåt nûä chuáa,
möåt ngûúâi vô àaåi vaâo thúâi cuãa baâ, nhûng noái rùçng baâ ta àaä súã hûäu
nhiïìu chiïëc nhêîn cuãa ngûúâi Elves thò thêåt laâ buöìn cûúâi, coân vïì viïåc
cho noá ài thò chùæc hùèn laâ möåt lúâi noái döëi. Nhûng möåt lúâi döëi vúái
khuynh hûúáng noái thêåt.
Viïåc giïët Deal àaä aám Gollum, vaâ hùæn cöë phoâng thuã laåi viïåc
àoá, nhùæc ài nhùæc laåi rùçng àoá "chêu baáu" cuãa hùæn hïët luác naây àïën
luác khaác, khi maâ hùæn lï la trong boáng töëi, cho àïën khi hùæn hoaân
toaân tin vaâo àiïìu àoá. Höm àoá chñnh laâ sinh nhêåt cuãa hùæn. Deal nïn

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 57

cho hùæn chiïëc nhêîn. Röìi noá àaä dêìn biïën thaânh möåt quaâ tùång. Noá laâ
quaâ tùång sinh nhêåt cuãa hùæn, vaâ cûá thïë, cûá thïí.
Ta chõu àûång hùæn lêu àïën mûác coá thïí, nhûng sûå thêåt quaá
quan troång, vaâ cuöëi cuâng ta phaãi toã ra thö baåo. Ta laâm cho hùæn súå
vò lûãa, vaâ vùæt lêëy cêu chuyïån thêåt tûâ hùæn, tûâng chuát möåt, cuâng vúái
nhûäng tiïëng than vaän vaâ cùçn nhùçn. Hùæn nghô laâ hùæn àaä bõ hiïíu
lêìm vaâ àöëi xûã thö baåo. Nhûng cuöëi cuâng khi hùæn noái vúái ta cêu
chuyïån cuãa hùæn, cuäng nhû khi kïët thuác cêu chuyïån vïì troâ chúi cêu
àöë vaâ Bilbo tröën thoaát, hùæn khöng noái gò thïm nûäa, ngaâoi trûâ
nhûäng lúâi chó dêîn töëi moâ. Hùæn súå möåt caái gò khaác hún caã ta. Hùæn
lêìm bêìm rùçng hùæn àaä àõnh hònh trúã laåi chñnh hùæn. Nïëu moåi ngûúâi
thêëy hùæn thò hùæn seä õ àaá, bõ löi àïën möåt caái löî vaâ bõ cûúáp lêëy. Luác
naây thò Gollum àaä coá nhûäng ngûúâi baån töët, nhûäng ngûúâi baån töët vaâ
rêët maånh. Hoå seä giuáp hùæn. Baggins seä traã giaá cho àiïìu naây. Àoá laâ yá
nghô chuã àaåo cuãa hùæn. Hùæn gheát Bilbo vaâ nguyïìn ruãa tïn anh ta.
Coân nûäa, hùæn biïët anh ta ài àêu."
"Nhûng laâm sao maâ hùæn biïët àûúåc chûá?" Frodo hoãi.
"AÂ, vò caái tïn, Bilbo àaä ngu ngöëc noái vúái Gollum vïì tïn mònh;
vaâ sau àoá khöng khoá àïí tòm ra àûúåc quï cuãa anh ta, khi Gollum
thoaát ra. ÖÌ phaãi, hùæn àaä thoaát ra. Nöîi mong moãi cuãa hùæn vúái vúái
chiïëc Nhêîn coân lúán hún nhiïìu so vúái sûå súå haäi cuãa hùæn àöëi vúái boån
Orc, hoùåc thêåm chñ laâ aánh saáng nûäa. Sau möåt vaâi nùm thò hùæn rúâi
khoãi rùång nuái. Cêåu thêëy àêëy, cho duâ hùæn vêîn bõ raâng buöåc vúái sûå
mú ûúác naây, chiïëc Nhêîn khöng coân ùn vaâo hùæn nûäa; hùæn bùæt àêìu
tónh laåi dêìn. Hùæn trúã nïn giaâ ài, giaâ kinh khuãng, trúã nïn búát nhuát
nhaát hún, vaâ hùæn àoái khuãng khiïëp.
"AÁnh saáng, aánh saáng cuãa Mùåt trúâi vaâ Mùåt trùng, hùæn vêîn tiïëp
tuåc khiïëp súå vaâ cùm gheát, vaâ hùæn seä luön luön thïë, ta nghô vêåy,
nhûng hùæn rêët xaão nguyïåt. Hùæn thêëy rùçng mònh coá thïí tröën àûúåc
khoãi aánh saáng ban ngaây vaâ aánh trùng àïm, röìi coá thïí ài thêåt
nhanh vaâ nheå nhaâng trong nhûäng àïm töëi trúâi vúái àöi mùæt laånh
nhúåt nhaåt cuãa mònh, vaâ bùæt nhûäng con vêåt nhoã naâo bõ khiïëp haäi
hoùåc khöng àïì phoâng. Hùæn trúã nïn maånh meä vaâ cûáng caáp hún vúái

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 58

thûác ùn múái vaâ khöng khñ múái. Hùæn tòm thêëy àûúâng àïën Mirkwood,
nhû àaä chúâ àúåi."
"Öng àaä thêëy hùæn úã àoá aâ?"
"Ta àaä thêëy hùæn úã àoá," Gandalf traã lúâi, "nhûng trûúác àoá hùæn
àaä lang thang rêët xa, theo dêëu cuãa Bilbo. Rêët khoá àïí biïët àûúåc
àiïìu gò chùæc chùæn vïì hùæn vò lúâi noái cuãa hùæn luön bõ ngùæt quaãng vúái
nhûäng tiïëng nguyïìn ruãa vaâ àe doaå.
"Caái gò trong nhûäng caái tuái cuãa noá?" hùæn noái. "Noá khöng noái,
khöng chêu baáu gò caã. Gian lêån quaá. Khöng phaãi laâ möåt cêu hoãi
cöng bùçng. Noá trûúác tiïn laâ möåt troâ gian lêån. Noá phaá hïët luêåt lïå.
Chuáng ta vùæt noá ra, phaãi khöng chêu baáu. Vaâ chuáng ta seä laâm thïë,
chêu baáu aå!"
Àoá chó àún giaãn laâ lúâi cuãa hùæn. Ta seä khöng ngaåc nhiïn nïëu
anh muöën biïët thïm. Ta àaä quaá chaán vúái noá. Nhûng tûâ nhûäng gúåi yá
àûúåc hùæn buöng ra giûäa nhûäng tiïëng gêìm gûâ ta cuöëi cuâng cuäng hïå
thöëng laåi àûúåc laâ àöi chên beâ cuãa hùæn cuöëi cuâng àaä dêîn hùæn tïn
Esgaroth, vaâ thêåm chñ àïën nhûäng con àûúâng úã Dale, lùæng nghe vaâ
nhòn ngùæm trong bñ mêåt. Thïë àêëy, tin tûác vïì nhûäng sûå kiïån vô àaåi
lan rêët xa vaâ röång úã Vuâng Àêët Hoang Daä hún, vaâ nhiïìu ngûúâi àaä
nghe thêëy tïn Bilbo vaâ biïët anh ta tûâ àêu àïën. Chuáng ta khöng hïì
giûä bñ mêåt vïì cuöåc haânh trònh trúã vïì cuãa chuáng ta trúã vïì cùn nhaâ
cuãa anh ta úã phña Têy. Àöi tai sùæc beán cuãa Gollum àaä súám nghe
àûúåc àiïìu hùæn muöën biïët."
"Thïë sao hùæn khöng theo baác Bilbo xa hún nûäa?" Frodo hoãi.
"Vò sao hùæn khöng àïën Quêån?"
"A," Gandalf noái, "bêy giúâ thò chuáng ta seä noái àïën chuyïån êëy.
Ta nghô laâ Gollum àaä thûã laâm thïë. Hùæn àaä khúãi haânh vaâ ài trúã laåi
vïì phña têy, àïën têån Con Söng Lúán. Nhûng röìi hùæn laåi reä sang möåt
phña khaác. Hùæn khöng chuân bûúác búãi àûúâng xa, ta chùæc thïë. Khöng,
coá caái gò àoá khaác àaä àuöíi hùèn ài. Caác baån cuãa ta nghô thïë, nhûäng
ngûúâi àang sùn àuöíi hùæn cho ta. Nhûäng ngûúâi Elves Rûâng àaä theo
dêëu hùæn trûúác, àöëi vúái hoå thò àoá laâ möåt cöng chuyïån dïî daâng, vò
dêëu vïët cuãa hùæn vêîn coân rêët múái meã. Noá dêîn hoå bùng qua
Mirkwood vaâ voâng trúã laåi, cho duâ hoå khöng hïì àuöíi kõp àûúåc hùæn.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 59

Khu rûâng àêìy nhûäng lúâi àöìn àaåi vïì hùæn, nhûäng cêu chuyïån àaáng
súå cho duâ noá àûúåc lan truyïìn giûäa thuá hoang vaâ chim choác. Nhûäng
Tiïìu Phu noái rùçng coá möåt sûå kinh hoaâng múái àang lan röång, möåt
höìn ma uöëng maáu. Noá treâo lïn cêy àïí tòm töí chim, noá trûúân vaâo
nhûäng caái höë àïí tòm thuá non; noá bùng qua cûãa söí lêìn àïën nhûäng
caái nöi.
"Nhûng úã phña búâ têy cuãa Mirkwood thò dêëu vïët laåi reä ài
hûúáng khaác. Noá lang thang xuöëng têån phña nam vaâ khuêët khoãi
têìm mùæt cuãa nhûäng ngûúâi Elves Rûâng, vaâ mêët huát. Vaâ röìi ta àaä
phaåm möåt sai lêìm nghiïm troång. Phaãi, Frodo aå, vaâ àêy khöng phaãi
laâ lêìn àêìu; cho duâ ta súå rùçng noá coá thïí laâ àiïìu sai lêìm tïå haåi nhêët.
Ta àaä àïí cho chuyïån àoá xaãy ra. Ta àaä àïí cho hùæn ài; vò ta coá nhiïìu
àiïìu khaác àïí nghô vaâo luác àoá, vaâ ta vêîn tin vaâo kiïën thûác cuãa
Saruman.
"Thïë àêëy, noá àaä diïîn ra vaâo nhiïìu nùm trûúác. Ta àaä traã giaá
vúái noá bùçng nhiïìu ngaây töëi tùm vaâ nguy hiïím. Dêëu vïët àaä nguöåi
laånh tûâ lêu khi ta tòm laåi noá, sau khi Bilbo rúâi khoãi àêy. Vaâ cuöåc
tòm kiïëm cuãa ta àaä trúã nïn vö voång nïëu nhû khöng coá sûå giuáp àúä
maâ ta coá àûúåc tûâ möåt ngûúâi baån: Aragorn, ngûúâi du haânh vô àaåi
nhêët vaâ laâ ngûúâi thúâi sùn trong thúâi cöí àaåi. Chuáng ta àaä cuâng ài
sùn luâng Gollum suöët Caã Vuâng Àêët Hoang Daä Hún maâ khöng coá
hy voång gò, vaâ cuäng khöng thu àûúåc kïët quaã gò. Nhûng cuöëi cuâng,
khi ta àaä boã cuöåc vaâ quay sang nhûäng vuâng àêët khaác thò Gollum
laåi àûúåc phaát hiïån. Baån cuãa ta àaä trúã vïì sau nhûäng hiïím nguy ghï
gúám vaâ mang theo möåt sinh vêåt àau khöí vúái öng.
"Hùæn àaä laâm gò thò hùæn khöng noái. Hùæn chó khoác loác vaâ goåi
chuáng ta laâ nhûäng keã àöåc aác, vúái nhiïìu tiïëng gollum êåm ûâ trong
hoång; vaâ khi chuáng ta eáp hùæn thò hùæn laåi rïn ró vaâ khuám nuám, hùæn
xoa vùån àöi tay cuãa mònh, liïëm ngoán tay nhû thïë chuáng laâm hùæn
àau, nhû thïí hùæn nhúá àïí nhûäng sûå tra têën cuä. Nhûng ta súå rùçng
khöng coá gò phaãi nghi ngúâ: hùæn àaä chêåm chaåp, leán luát, tûâng bûúác,
tûâng dùåm ài vïì phña nam, vaâ cuöëi cuâng àaä àïën Laänh àõa cuãa
Mordor."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 60

Möåt sûå im lùång bao truâm khùæp phoâng. Frodo coá thïí nghe
thêëy tiïëng tim mònh àêåp thònh thõch. Thêåm chñ moåi thûá bïn ngoaâi
cuäng dûúâng nhû im bùåt. Tiïëng keáo cuãa Sam luác naây cuäng khöng
nghe thêëy.
"Phaãi, àïën Mordor," Gandalf noái, "Chuáa úi! Mordor àaä löi keáo
têët caã nhûäng thûá gian xaão nhêët, vaâ Quyïìn Lûåc Hùæc AÁm àaä duâng
têët caã yá chñ cuãa noá àïí têåp húåp chuáng laåi àoá. Chiïëc Nhêîn cuãa Keã
Thuâ cuäng seä àïí laåi dêëu vïët cuãa mònh, àïí cho hùæn coá thïí triïåu têåp
àûúåc . Vaâ têët caã moåi ngûúâi àïìu thò thêìm vïì möåt Boáng Töëi múái úã
phña Nam, vaâ sûå cùm gheát cuãa noá àöëi vúái phña Têy. Vaâ hùæn àaä coá
nhûäng baån beâ múái àïí giuáp hùæn traã thuâ!"
"Tïn ngöëc bêët haånh! ÚÃ vuâng àêët êëy seä àûúåc biïët nhiïìu, rêët
nhiïìu so vúái mong muöën cuãa hùæn. Súám hay muöån gò khi hùæn àang
lúãn vúãn vaâ rònh moâ úã vuâng biïn àoá thò hùæn seä bõ bùæt, vaâ bõ mang ài
hoùåc bõ khaám xeát. Ta súå laâ moåi chuyïån àaä diïîn ra nhû vêåy. Luác tòm
thêëy hùæn thò hùæn àaä úã àoá lêu röìi, vaâ àang trïn àûúâng trúã vïì. Àang
dúã möåt söë troâ àöìi baåi vùåt. Nhûng luác naây thò noá khöng gêy ra nhiïìu
vêën àïì lùæm. Cöng viïåc àöìi baåi nhêët cuãa hùæn àaä laâm xong."
"Phaãi, chuáa úi, thöng qua hùæn Keã Thuâ àaä biïët àûúåc rùçng
Chiïëc Nhêîn Söë Möåt àaä àûúåc tòm thaáy trúã laåi. Hùæn àaä biïët núi
Isildur ngaä xuöëng. Hùæn biïët àûúåc núi Gollum tòm thêëy chiïëc nhêîn.
Hùæn biïët rùçng àoá chñnh laâ Chiïëc Nhêîn Vô Àaåi, vò noá laâm cho ai àeo
noá söëng rêët lêu. Hùæn biïët rùçng àoá khöng phaãi laâ möåt trong Ba
Chiïëc Nhêîn, vò chuáng chûa bao giúâ bõ mêët caã, vaâ chuáng khöng gêy
ra taác haåi. Hùæn rùçng àoá khöng phaãi laâ möåt trong Baãy Chiïëc Nhêîn,
hay Chñn Chiïëc Nhêîn, vò chuáng àaä àûúåc tñnh toaán àang úã àêu caã
röìi. Hùæn biïët rùçng àoá chñnh laâ Chiïëc Nhêîn Söë Möåt. Vaâ cuöëi cuâng
hùæn cuäng àaä nghe àûúåc, ta nghô thïë, vïì ngûúâi hobbit vaâ vïì vuâng
Quêån.
"Vuâng Quêån - coá thïí luác naây hùæn àang tòm kiïëm noá, nïëu nhû
hùæn vêîn chûa tòm ra núi naây úã àêu. Thêåt sûå, Frodo aâ, ta súå laâ hùæn
coá thïí thêåm chñ àaä nghô rùçng caái tïn Baggins khöng àûúåc chuá yá tûâ
lêu àang trúã thaânh quan troång,"

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 61

"Nhûng thïë thò kinh quaá!" Frodo la lïn. "Tûâ nhûäng gúåi yá cuãa
öng chaáu tûúãng tûúång ra nhûäng àiïìu khuãng khiïëp hún nhiïìu so vúái
àiïìu khuãng khiïëp nhêët. Öi Gandalf úi, ngûúâi baån töët nhêët, chaáu
laâm gò àêy? Búãi vò luác naây chaáu àaä thêåt sûå súå röìi. Chaáu laâm gò àêy?
Thêåt laâ tiïëc (what a pity) laâ baác Bilbo àaä khöng àêm caái con vêåt àï
maåt êëy, khi baác êëy coá cú höåi!"
"Tiïëc (pity) aâ? Chñnh caái loâng thûúng êëy àaä giûä tay anh ta laåi.
Loâng thûúng, vaâ Loâng nhên tûâ: khöng têën cöng khi khöng cêìn
thiïët. Vaâ anh ta àaä àûúåc tûúãng thûúãng, Frodo aå. Haäy hiïíu rùçng
anh ta àaä gêy cho con quaái vêåt êëy khaá nhiïìu thiïåt haåi vaâ cuöëi cuâng
thò tröën thoaát, búãi vò anh ta àaä bùæt àêìu coá quyïìn súã hûäu àöëi vúái
chiïëc Nhêîn êëy. Vúái Loâng thûúng."
"Chaáu rêët tiïëc," Frodo noái. "Nhûng chaáu rêët súå; vaâ chaáu
khöng hïì caãm thêëy thûúng haåi chuát naâo vúái Gollum."
"Cêåu chûa àûúåc thêëy hùæn," Gandalf ngùæt lúâi.
"Khöng, chaáu khöng muöën," Frodo noái. Chaáu khöng thïí hiïíu
àûúåc öng. Öng muöën noái rùçng öng, vaâ nhûäng ngûúâi elves àaä àïí cho
hùæn àûúåc söëng sau têët caã nhûäng chuyïån khuãng khiïëp àoá? Bêy giúâ
thò hùæn àaä trúã nïn töìi tïå nhû möåt tïn Orc, vaâ chó nïn coi hùæn nhû
möåt keã thuâ maâ thöi. Hùæn àaáng phaãi chïët."
"Àaáng phaãi chïët! Ta cuäng daám noái thïë. Coá nhiïìu sûå söëng
àaáng phaãi chïët. Vaâ coá möåt s caái chïët àaáng àûúåc söëng. Cêåu coá thïí
cho hoå nhûäng thûá àoá àûúåc sao? Vêåy thò àûâng quaá hùm húã àem caái
chïët ra phaán xûã. Thêåm chñ möåt sûå thöng thaái rêët mûåc cuäng khöng
thïí thêëy hïët têët caã moåi kïët cuåc. Ta khöng coá nhiïìu hy voång rùçng
Gollum seä àûúåc chûäa khoãi trûúác khi hùæn chïët, nhûng vêîn coân cú
höåi cho chuyïån naây. Vaâ hùæn àaä bõ raâng buöåc vúái söë phêån cuãa chiïëc
Nhêîn. Tim ta noái vúái ta rùçng hùæn vêîn coân àoáng möåt vai troâ naâo àoá,
duâ töët hoùåc xêëu, trûúác khi moåi chuyïån kïët thuác; vaâ khi àiïìu àoá xaãy
àïën, loâng thûúng cuãa Bilbo seä coá thïí seä àiïìu khiïín söë phêån cuãa
nhiïìu ngûúâi - khöng chó cuãa cêåu. Duâ sao thò boån ta cuäng giïët hùæn:
hùæn àaä rêët giaâ vaâ rêët gian xaão. Nhûäng ngûúâi Elves Rûâng àaä giam
hùæn trong nguåc, nhûng hoå àöëi xûã vúái hùæn rêët tûã tïë vúái nhûäng traái
tim àön hêåu cuãa hoå."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 62

"Cuäng thïë thöi," Frodo noái, "thêåm chñ caã Bilbo cuäng khöng
thïí giïët àûúåc Gollum, chaáu ûúác gò baác êëy khöng giûä chiïëc Nhêîn.
Chaáu ûúác gò baác êëy chûa bao giúâ tòm àûúåc noá, vaâ vò thï schaáu
khöng coá àûúåc noá! Vò sao maâ öng laåi àïí cho chaáu giûä noá? Vò sao maâ
öng khöng baão chaáu neám noá ài, hoùåc laâ tiïu diïåt noá chûá?"
"Àïí cho cêåu laâm? Baão cêåu laâm?" thêìy phuâ thuyã noái. "Thïë cêåu
coá nghe têët caã nhûäng gò ta vûâa noái khöng? Cêåu chùèng nghô àïën viïåc
cêåu àang noái gò caã. Nhûng nïëu cêåu neám noá ài, thò àiïìu naây hoaân
toaân sai. Nhûäng chiïëc Nhêîn naây coá caách àïí àûúåc tòm thaáy. Trong
nhûäng baân tay àöåc aác thò coá thïí laâm nhûäng chuyïån vö cuâng àöåc aác.
Tïå hún hïët, noá coá thïí rúi vaâo tay Keã Thuâ. Thêåt sûå noá chùæc chùæn seä
laâm àiïìu àoá; vò àêy chñnh laâ Chiïëc Nhêîn Söë Möåt,vaâ hùæn seä cöë gùæng
duâng têët caã sûác maånh cuãa hùæn àïí tòm ra noá hoùåc keáo noá vïì phña
mònh.
"Têët nhiïn, Frodo thên mïën aå, viïåc naây khaá nguy hiïím cho
cêåu; vaâ noá laâm cho ta vö cuâng day dûát. Nhûng vò coá quaá nhiïìu
nguy hiïím maâ ta àaânh phaãi maåo hiïím - cho duâ khi ta úã xa thò
chùèng coá ngaây naâo maâ vuâng Quêån naây khöng àûúåc baão vïå búãi
nhûäng àöi mùæt àêìy caãnh giaác. Khi maâ cêåu khöng duâng àïën noá, thò
ta khöng nghô rùçng chiïëc Nhêîn naây coá thïí gêy ra àûúåc bêët kyâ taác
duång lêu daâi naâo vúái cêåu, hay laâm möåt chuyïån xêëu naâo suöët caã möåt
thúâi gian êëy. Vaâ cêåu phaãi nhúá rùçng vaâo chñn nùm trûúác, khi ta gùåp
cêåu lêìn cuöëi, ta vêîn coân biïët quaá ñt vaâ chûa chùæc chùæn àûúåc gò caã."
"Nhûng vò sao maâ khöng phaá huyã noá chûá, khi maâ noái rùçng
viïåc naây nïn àûúåc laâm tûâ lêu?" Frodo laåi la lïn. "Nïëu nhû öng caãnh
baáo chaáu trûúác, hoùåc thêåm chñ laâ gûãi cho chaáu möåt thöng àiïåp, thò
coá thïí chaáu àaä laâm àiïìu êëy röìi."
"Àaä laâm û? Thïë cêåu laâm êëy bùçng caách naâo? Cêåu àaä thûã lêìn
naâo chûa?"
"Chûa. Nhûng chaáu nghô rùçng coá thïí àêåp naát noá hoùåc nung
chaãy noá."
"Thûã ài!" Gandalf noái. "Thûã ngay ài!"

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 63

Frodo laåi ruát chiïëc Nhêîn ra khoãi tuái vaâ ngùæm nghña noá. Bêy
giúâ thò noá àaä laåi coá veã trún nhùén trúã laåi, öng khöng thïí thêëy àûúåc
nhûäng dêëu vïët hay nhûäng hònh trang trñ naâo trïn noá caã. Vaâng coá
veã rêët saáng vaâ nguyïn chêët, vaâ Frodo nghô rùçng sùæc maâu cuãa noá
thêåt sang troång vaâ àeåp àeä, hònh troân cuãa noá thêåt laâ hoaân haão. Noá
thêåt laâ möåt vêåt àaáng troång vaâ àaáng quyá. Khi öng thaáo noá ra thò öng
àõnh neám noá vaâo chöî noáng nhêët cuãa ngoån lûãa. Nhûng bêy giúâ thò
öng thêëy laâ laâ öng thïí laâm thïí, maâ khöng cêìn phaãi dùçn xeá nöåi têm
gò lùæm. Öng nêng chiïëc Nhêîn trïn tay, ngêìn ngaåi, röìi cöë bùæt mònh
phaãi nhúá laåi têët caã nhûäng gò maâ Gandalf àaä noái; röìi vúái möåt nöî lûåc
öng laâm möåt cûá àöång, nhû thïí neám noá ài - nhûng öng thêëy rùçng
mònh laåi cêët noá vaâo tuái trúã laåi.
Gandalf cûúâi goån. "Thêëy khöng? Cêåu cuäng thïë thöi, Frodo aå,
khöng thïí naâo maâ dïî daâng töëng noá ài àûúåc àêu, hay laâm haåi àïën
noá. Vaâ ta cuäng khöng thïí baão cêåu - ngoaåi trûâ duâng vuä lûåc, àiïìu naây
seä aãnh hûúãng àïën têm trñ cêåu. Nhûng àïí beã gaäy chiïëc Nhêîn, thò vuä
lûåc cuäng vö ñch. Thêåm chñ nïëu cêåu cêìm noá vaâ nïån noá bùçng möåt caái
buáa taå thêåt nùång, thò cuäng chùèng àïí laåi trïn noá àûúåc chuát dêëu vïët
gò. Noá khöng thïí bõ phaá huyã dûúái tay cêåu hay dûúái tay ta.
"Ngoån lûãa nhoã cêåu thò têët nhiïn khöng thïí laâm nung chaãy
àûúåc duâ chó laâ vaâng bònh thûúâng. Chiïëc Nhêîn naây àaä àûúåc neám vaâo
àoá maâ khöng hïì bõ xêy xaát gò, hay thêåm chñ chó bõ noáng lïn thöi.
Nhûng bêy giúâ gò khöng möåt loâ reân naâo trong caái Quêån naây coá thïí
thay àöíi àûúåc noá möåt maãy may. Thêåm chñ caã nhûäng caái àe vaâ
nhûäng caái loâ reân cuãa nhûäng Ngûúâi Luân cuäng khöng thïí laâm àûúåc
àiïìu àoá. Ngûúâi ta noái rùçng lûãa cuãa röìng coá thïí laâm tan chaãy vaâ
thiïu huyã àûúåc Nhûäng Chiïëc Nhêîn Quyïìn Lûåc, nhûng khöng luác
naây thò khöng con röìng naâo trïn quaã àêët naây coá trong mònh nhûäng
ngoån lûãa cöí xûa àuã noáng; vaâ cuäng chûa tûâng coá bêët kyâ con röìng
naâo, thêåm chñ laâ caã Ancalagon Àen coá thïí phaá hoaåi àûúåc Chiïëc
Nhêîn Söë Möåt, Chiïëc Nhêîn Chó Huy, vò noá àûúåc laâm búãi chñnh
Sauron. Chó coá möåt caách: tòm Nhûäng Vïët Nûát Àõa Nguåc úã sêu têån
Orodruin, chöî Ngoån Nuái Lûãa, vaâ neám chiïëc nhêîn vaâo àêëy, nïëu nhû
cêåu thêåt sûå muöën tiïy diïåt noá, àùåt noá xa khoãi têìm tay cuãa Keã Thuâ
maäi maäi."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 64

"Chaáu thêåt sûå muöën tiïu diïåt noá!" Frodo la lïn. "Hoùåc, vêng,
àïí laâm cho noá bõ tiïu diïåt. Chaáu vöën khöng phaãi àïí laâm nhûäng
nhiïåm vuå hiïím ngheâo. Chaáu ûúác gò mònh chûa bao giúâ nhòn thêëy
chiïëc Nhêîn! Vò sao maâ noá laåi àïën vúái chaáu? Vò sao maâ chaáu laåi
àûúåc choån?"
"Nhûäng cêu hoãi nhû vêåy khöng thïí traã lúâi àûúåc," Gandalf noái.
"Cêåu coá thïí chùæc rùçng nïëu nhûäng ngûúâi khaác khöng súã hûäu noá
khöng phaãi hoå khöng coá möåt giaá trõ naâo àoá: khöng phaãi laâ quyïìn
lûåc hay sûå khön ngoan, chùæc chùæc laâ vêåy. Nhûng cêåu àaä àûúåc choån,
vaâ do àoá cêåu phaãi duâng sûác maånh, duäng khñ vaâ sûå khön ngoan maâ
cêåu àaä coá."
"Nhûng chaáu quaá nhoã beá vúái bêët kyâ nhûäng thûá naây! Öng
khön ngoan vaâ àêìy quyïìn lûåc. Sau öng khöng lêëy chiïëc Nhêîn?"
"Khöng!" Gandalf la lïn, àûáng bêåt dêåy. "Vúái quyïìn lûåc êëy thò
ta coá àûúåc möåt quyïìn lûåc quaá ghï gúám vaâ khuãng khiïëp. Vaâ chiïëc
Nhêîn seä laåi huát àûúåc tûâ ta möåt quyïìn lûåc caâng ghï gúám vaâ khuãng
khiïëp hún nûäa." Mùæt cuãa öng loeá lïn vaâ khuön mùåt cuãa öng saáng
lïn búãi möåt ngoån lûãa bïn trong. "Àûâng löi cuöën ta! Vò ta khöng
muöën trúã thaânh giöëng nhû baãn thên Chuáa Tïí Hùæc AÁm. Nhûng
caách maâ chiïëc Nhêîn àïën vúái traái tim ta laâ vò loâng thûúâng, loâng
thûúng búãi sûå yïëu úát vaâ ûúác muöën coá sûác maånh àïí laâm àiïìu töët.
Àûâng löi cuöën ta! Ta khöng daám lêëy noá, thêåm chó laâ àïí giûä cho noá
an toaân, khöng ai duâng túái. Ûúác muöën àûúåc sûã duång noá qua maånh
so vúái sûác ta. Ta seä cêìn àïën noá. Nhûäng hiïím hoaå ghï gúám àang
nùçm trûúác ta."
Öng bûúác àïën cûãa söí vaâ keáo nhûäng têëm maân vúái cûãa chúáp
sang möåt bïn. AÁnh saáng mùåt trúâi laåi traân vaâo phoâng trúã laåi. Sam
vûâa ài doåc theo möåt con àûúâng bïn ngoaâi vûâa huyát saáo. "Vaâ bêy
giúâ," thêìy phuâ thuyã noái, quay laåi phña Frodo, "quyïët àõnh àang
nùçm úã chöî cêåu. Nhûng ta seä luön giuáp àúä cêåu." Öng àùåt tay lïn vai
Frodo. "Ta seä giuáp cêåu caáng àaáng gaánh nùång naây, khi naâo maâ noá
coân laâ chuyïån cêåu phaãi gaánh vaác. Nhûng chuáng ta seä phaãi súám laâm
àiïìu gò àoá. Keã Thuâ àang chuyïín àöång."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 65

Coá möåt sûå im lùång keáo daâi. Gandalf laåi ngöìi xuöëng vaâ thaã
khoái tûâ caái têíu, nhû thïí àang chòm àùæm trong suy nghô. Mùæt öng
coá veã nhû kheáp laåi, nhûng öng àang quan saát Frodo chùm chuá dûúái
mi mùæt. Frodo nhòn trûâng trûâng vaâo àaám than höìng àoã rûåc trïn
bïëp lûãa, cho àïën khi chuáng lêëp àêìy têìm nhòn cuãa öng, vaâ öng coá veã
nhû àang nhòn xuöëng vaâ nhûäng giïëng lûãa sêu thùm thùèm. Öng
àang nghô àïën nhûäng Vûåc Thùèm Àõa Nguåc truyïìn thuyïët vaâ sûå
khuãng khiïëp cuãa Ngoån Nuái Hung Taân.
"Àûúåc röìi!" cuöëi cuâng Gandalf noái. "Cêåu àang nghô gò thïë?
Cêåu àaä quyïët àõnh gò röìi?"
"Khöng!" Frodo traã lúâi, öng àõnh thêìn laåi tûâ boáng töëi, vaâ trûúác
sûå ngaåc nhiïn cuãa mònh, öng thêëy laâ noá hoaân toaân khöng töëi, vaâ
öng coá thïí thêëy àûúåc aánh saáng mùåt trúâi tûâ khu vûúân bïn ngoaâi.
"Hoùåc laâ coá thïí, vêng. Khi maâ chaáu hiïíu àûúåc öng noái gò, thò chaáu
nghô rùçng chaáu phaãi giûä chiïëc Nhêîn vaâ baão vïå noá, hoùåc ñt nhêët laâ
vaâo luác naây, cho duâ noá coá thïí laâm gò chaáu ài nûäa."
"Cho duâ noá coá laâm gò, thò àiïìu àoá seä rêët chêåm, chêåm àïën kinh
hoaâng, nïëu cêåu giûä noá vò muåc àñch naây," Gandalf noái.
"Chaáu hy voång thïë," Frodo noái. "Nhûng chaáu hy voång rùçng
öng coá thïí súám tòm àûúåc nhûäng ngûúâi töët hún àïí giûä noá. Nhûng
trong luác àoá thò coá veã nhû chaáu laâ möåt möëi nguy hiïím, möåt möëi
nguy hiïím cho têët caã nhûäng ai söëng gêìn chaáu. Chaáy khöng thïí giûä
chiïëc Nhêîn vaâ úã laåi àêy àûúåc. Chaáy nïn rúâi khoãi Bag End, rúâi khoãi
Quêån, àïí moåi thûá laåi vaâ ra ài." Öng thúã daâi.
"Ta seä baão vïå Quêån, nïëu ta coá thïí - cho duâ nhiïìu lêìn ta nghô
rùçng cû dên úã àêu quaá ngu xuêín vaâ quaá töëi daå, vaâ caãm thêëy rùçng
möåt cún àöång àêët hoùåc möåt cuöåc xêm lùng cuãa nhûäng con röìng seä
töët cho hoå. Nhûng bêy giúâ thò ta khöng caãm thêëy thïë nûäa. Ta caãm
thêëy rùçng khi maâ Quêån coân nùçm laåi phña sau, an toaân vaâ vaâ sung
tuác, thò ta seä thêëy viïåc ra ài àaáng phaãi chõu àûång hún: ta seä biïët laâ
coá möåt núi naâo àoá an toaân àïí àùåt chên àïën, thêåm chñ nïëu nhû chên
cuãa ta khöng thïí àùåt laåi àïën núi àoá."
"Têët nhiïn laâ töi coá nhûäng luác nghô àïën viïåc ra ài, nhûng töi
tûúãng tûúång noá giöëng nhû möåt daång lïî höåi, möåt chuöîi caác chuyïån

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 66

phiïu lûu giöëng nhû baác Bilbo hoùåc hún thïë nûäa, kïët thuác trong
yïn bònh. Nhûng bêy giúâ thò àiïìu naây coá nghôa laâ bõ tha hûúng,
möåt sûå boã chaåy tûâ chuyïån du haânh naây sang chuyïån du haânh khaác,
keáo theo noá àuöíi theo mònh. Vaâ töi cho rùçng töi phaãi ài möåt mònh,
nïëu nhû töi phaãi laâm àiïìu àoá àïí cûáu Quêån. Nhûng töi caãm thêëy
mònh thêåt nhoã nhoi, vaâ bõ mêët göëc, vaâ, vêng - tuyïåt voång. Keã Thuâ
thêåt maånh quaá maånh vaâ vaâ khuãng khiïëp."
Öng khöng noái vúái Gandalf, nhûng khi öng noái vúái möåt ûúác
voång to lúán laâ àûúåc nöëi goát Bilbo thò lûãa laåi buâng lïn trong tim öng
- àïí theo dêëu Bilbo, vaâ thêåm chñ coá thïí laâ tòm laåi öng möåt lêìn nûäa.
Àiïìu naây thêåt quaá maånh meä àïën nöîi noá vûúåt lïn àûúåc nöîi súå haåi
cuãa öng: öng gêìn nhû coá thïí chaåy ngay ra khoãi àêëy vaâ chaåy xuöëng
àûúâng maâ khöng cêìn noán, nhûn Bilbo àaä laâm gêìn giöëng nhû vêåy
vaâo möåt buöíi saáng caách àêy rêët lêu.
"Frodo thên yïu!" Gandalf kïu lïn. "Nhûäng ngûúâi hobbit thêåt
sûå laâ nhûäng sinh vêåt cuöìng nhiïåt, nhû ta àaä noái trûúác àêy. Baån coá
thïí hoåc àïí biïët hïët vïì hoå trong möåt thaáng, vaâ sau möåt trùm nùm
hoå laåi vêîn coá thïí laâm baån ngaåc nhiïn nhû thûúâng. Ta hêìu nhû
khöng chúâ àúåi möåt cêu traã lúâi nhû thïë, thêåm chñ laâ tûâ cêåu. Nhûng
Bilbo chùèng hïì sai lêìm gò khi choån ngûúâi thûâa kïë cuãa mònnh, cho
duâ öng khöng nghô nhiïìu àïën viïåc àiïìu naây quan troång nhû thïë
naâo. Ta e rùçng cêåu noái àuáng. Chiïëc Nhêîn khöng thïí giêëu úã Quêån
lêu hún nûäa àûúåc; vaâ vò lúåi ñch cuãa chñnh cêåu, cuäng nhû nhûäng
ngûúâi khaác, cêåu seä phaãi ài thöi, vaâ àïí caái tïn Baggins laåi. Caái tïn
êëy khöng an toaân bïn ngoaâi Quêån hay úã Hoang Daä. Bêy giúâ ta seä
àùåt cho cêåu möåt caái tïn du haânh. Khi cêåu ài, thò haäy lêëy tïn laâ
ngaâi Underhill.
"Nhûng ta khöng nghô laâ cêåu cêìn ài möåt mònh. Nïëu nhû cêåu
biïët àûúåc ai àoá cêåu coá thïí tin tûúãng, vaâ ai àoá sùén saâng ài vúái cêåu -
vaâ cêåu seä sùçng saâng dêën thên vaâo möåt möëi nguy chûa lûúâng trûúác.
Nhûng nïëu cêåu tòm möåt baån àöìng haânh thò haäy choån lûåa kyä lûúäng!
Vaâ haäy cêín thêån vúái nhûäng gò cêåu noái, thêåm chñ vúái nhûäng baån
thên nhêët! Keã thuâ coá nhiïìu giaán àiïåp vaâ coá nhiïìu caách àïí nghe
lùæm."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 67

Thònh lònh öng dûâng laåi nhû thïí àang nghe ngoáng. Frodo
böîng nhêån ra rùçng chung quanh hoaân toaân vùæng veã, caã bïn trong
lêîn bïn ngoaâi. Gandalf bûúác nheå vïì möåt phña cûãa söí. Röìi öng
phoáng túái bïn ngûúng cûãa, àûa möåt caánh tay daâi ra vaâ haå xuöëng.
Röìi vúái möåt tiïëng kïu quaác quaác, caái àêìu quùn cuãa Sam Gamgee bõ
keáo lïn tûâ möåt bïn tai.
"AÂ, aâ, cêìu phuác cho böå rêu cuãa ta!" Gandalf noái. "Sam
Gamgee àêy aâ? Bêy giúâ thò cêåu àang laâm gò àêy?"
"Chuáa ban phuác cho ngaâi, thûa ngaâi Gandalf, thûa ngaâi!"
Sam noái. "Khöng laâm gò caã! Töi chó múái cùæt àïën phêìn biïn coã nùçm
dûúái cûãa söí, nïëu nhû ngaâi hiïíu töi." Anh nhùåt cêy keáo lúán vaâ àûa
noá ra laâm bùçng chûáng.
"Ta khöng cho laâ thï,s" Gandalf cûáng rùæn noái. Àaä khaá lêu ta
khöng nghe àûúåc tiïëng cêy keáo cuãa cêåu. Cêåu àaä nghe tröåm bao lêu
röìi?"
"Nghe tröåm(eavesdrop) û, thûa ngaâi? Töi khöng hiïíu ngaâi,
xin ngaâi thûá löîi. Chùèng coá caái maái hiïn (eaves) naâo úã Bag End caã,
vaâ àoá laâ sûå thêåt."
"Àûâng coá giaã ngö giaã ngoång! Cêåu àaä nghe gò röìi, vaâ vò sao cêåu
laåi lùæng nghe?"
Mùæt Gandalf toeá lûãa vaâ löng maây öng dûång lïn nhû rïî tre.
"Ngaâi Frodo, thûa ngaâi!" Sam run rêíy kïu lïn. "Àûâng àïí öng
êëy laâm àau töi, thûa ngaâi! Àûâng àïí öng êëy biïën töi thaânh caái gò àoá
quaái àaãn! Ngûúâi cha giaâ cuãa töi seä hoaãng lùæm. Töi khöng laâm haåi gò
caã, thïì coá danh dûå cuãa töi, thûa ngaâi!"
"Öng êëy seä khöng laâm àau anh," Frodo noái, cöë maâ khöng cûúâi
phaá lïn, mùåc duâ baãn thên öng cuäng giêåt mònh vaâ coá phêìn khoá hiïíu.
"Öng ta biïët, cuäng nhû ta biïët, rùçng anh khöng gêy haåi gò. Nhûng
haäy àûáng lïn vaâ traã lúâi caác cêu hoãi cuãa öng êëy ngay!"
"Vêng, thûa ngaâi," Sam noái, run bêìn bêåt. "Töi àaä nghe möåt
chuyïån maâ töi hiïíu gò lùæm, vïì möåt keã thuâ, vïì nhûäng caái nhêîn, vaâ
ngaâi Bilbo, thûa ngaâi, vaâ nhûäng con röìng, vaâ vïì möåt ngoån nuái
hung taân, vaâ - vaâ nhûäng ngûúâi Elves, thûa ngaâi. Töi àaä lùæng nghe

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 68

búãi vò töi khöng thïí kòm àûúåc mònh, nïëu nhû ngaâi hiïíu töi muöën
noái gò. Chuáa phuâ höå töi, thûa ngaâi, nhûng töi thñch nhûäng chuyïån
loaåi naây quaá. Vaâ töi cuäng tin vaâo chuáng, thûa ngaâi, cho duâ Ted coá
noái gò ài nûäa. Nhûäng ngûúâi Elves, thûa ngaâi! Töi rêët thñch àûúåc
gùåp hoå. Ngaâi coá thïí chó cho töi thêëy nhûäng ngûúâi elves khöng, thûa
ngaâi, khi maâ ngaâu ài êëy?"
Chúåt Gandalf phaá lïn cûúâi. "Vaâo trong àêy!" öng quaát lïn, vaâ
àûa caã hai tay ra öng nhêëc caã Sam àang ngú ngaáo, keáo, vaâo, múá coã
àaä cùæt vaâ têët caã nhûäng thûá khaác qua cûãa söí vaâo trong àùåt anh
àûáng trïn nïìn nhaâ. "Àûa cêåu ài gùåp ngûúâi elves hûã?" öng noái, nhòn
Sam thêåt kyä, nhûng vúái möåt nuå cûúâi röång múã trïn khuön mùåt.
"Thïë ra anh àaä nghe laâ ngaâi Frodo àõnh ra ài röìi aâ?"
"Töi àaä nghe thïë, thûa ngaâi. Àoá laâ lyá do vò sao töi laåi nêëc: coá
thïí laâ ngaâi àaä nghe thïë. Töi cöë àïí traánh, thûa ngaâi, nhûng noá cuâng
buâng ra khoãi töi: töi böëi röëi quaá."
"Viïåc naây khöng thïí khaác àûúåc, Sam" Frodo buöìn baä noái. Öng
chúåt nhêån ra rùçng viïåc thoaát ra khoãi Quêån naây seä àau khöí hún
nhiïìu so vúái viïåc àún thuêìn chó chaâo taåo biïåt vúái nhûäng tiïån nghi
quen thuöåc úã Bag End. "Ta seä phaãi ài. Nhûng" - vaâ öng nhòn Sam
thêåt kyä - "nïëu nhû anh thêåt sûå quan têm àïën ta, anh phaãi giûä bñ
mêåt hoaân toaân. Hiïíu khöng? Nïëu anh khöng laâm thïë, nïëu nhû anh
thêåm chñ chó thúã ra möåt lúâi vïì nhûäng gò anh vûâa nghe, thò ta hy
voång laâ öng Gandalf seä biïën anh thaânh möåt con ïëch cöëm vaâ thaã rùæn
coã àêìy vûúân.
Sam quyâ thuåp xuöëng, run lêíy bêíy. "Àûáng lïn ài Sam!"
Gandarf noái. Ta àaä nghô àïën möåt thûá coân hay hún thïë. Möåt thûá seä
khoaá kñn miïång anh vaâ phaåt anh möåt caách xûáng àaáng vò àaä nghe
tröåm. Anh seä ài cuâng vúái ngaâi Frodo!"
"Töi êëy aâ, thûa ngaâi!" Sam kïu lïn, bêåt dêåy nhû möåt con choá
àûúåc múâi ài daåo. "Töi ài vaâ àûúåc thêëy ngûúâi Elves vaâ têët caã!
Hooray!" öng kïu lïn, vaâ oaâ khoác nûác núã.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 69

CHÛÚNG 3
BA NGÛÚÂI LAÂ MÖÅT ÀÖÅI

"Cêåu nïn lùång leä maâ ài, vaâ nïn ài súám," Gandalf noái. Hai
hoùåc ba tuêìn àaä tröi qua, vaâ Frodo vêîn khöng toã dêëu hiïåu naâo laâ
àaä sùén saâng ra ài.
"Chaáu biïët. Nhûng khoá maâ laâm àûúåc caã hai viïåc naây," öng
phaãn àöëi. "Nïëu chaáu cuäng biïën mêët nhû baác Bilbo, thò cêu chuyïån
seä nhanh choáng lan khùæp Quêån mêët."
"Têët nhiïn laâ cêåu khöng àûúåc biïën mêët!" Gandalf noái. "Hoaân
toaân khöng àûúåc laâm thïë! Ta noái súám, chûá khöng phaãi ngay tûác
khùæc. Nïëu cêåu coá thïí nghô ra caách naâo àïí coá thïí leãn ra khoãi Quêån
maâ ñt ai àïí yá, thò viïåc chêåm trïî möåt thúâi gian cuäng xûáng àaáng.
Nhûng cêåu khöng àûúåc chêåm trïî quaá lêu."
"Thïë vaâo muâa thu thò thïë naâo, vaâo hoùåc sau Lïî Sinh Nhêåt
Cuãa Chuáng Töi?" Frodo hoãi. "Chaáu nghô laâ chaáu coá thïí thu xïëp
àûúåc tûâ àêy àïën àoá."
Thêåt sûå ra, öng rêët miïîn cûúäng àïí phaãi bùæt àêìu, vaâ bêy giúâ
àaä àïën luác. Bag End chúåt coá veã nhû laâ möåt núi cû nguå lyá hûúãng hún
nhûäng nùm trûúác rêët nhiïìu, vaâ öng muöën nhêëm nhaáp muâa heâ cuöëi
cuâng cuãa öng taåi Quêån caâng nhiïìu caâng töët. Öng biïët rùçng khi muâa
thu àïën thò seä coá ñt nhêët möåt phêìn naâo àoá trong tim öng seä nghô
àïën viïåc ra ài, nhû noá vêîn thûúâng laâm thïë vaâo muâa naây. Öng thêåt
sûå àaä chuêín bõ tinh thêìn cho riïng mònh àïí ra ài vaâo dõp sinh nhêåt
thûá nùm mûúi: àoá laâ dõp sinh nhêåt thûá möåt trùm hai mûúi taám cuãa
Bilbo. Noá coá veã nhû laâ möåt ngaây thñch húåp àïí khúãi haânh vaâ theo
dêëu öng. Theo dêëu Bilbo laâ àiïìu quan troång nhêët trong têm trñ
Bilbo, vaâ àiïìu naây khiïën cho yá nghô vïì sûå ra ài cuãa öng coá thïí chõu
àûång àûúåc. Öng nghô caâng ñt caâng töët vïì chiïëc Nhêîn, vaâ vïì núi maâ
cuöëi cuâng noá coá thïí dêîn öng àïën. Nhûng öng khöng noái têët caã

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 70

nhûäng yá nghô cuãa öng vúái Gandalf. Nhûäng gò thêìy phuâ thuyã àoaán
luön luön khoá maâ noái àûúåc .
Öng nhòn sang Frodo vaâ móm cûúâi. "Töët lùæm," öng lùæm. "Ta
nghô laâ nïn laâm thïë, nhûng khöng àûúåc trïî hún nûäa. Ta àaä caãm
thêëy rêët lo. Trong luác àoá, phaãi cêín thêån, khöng àûúåc àïí löå ra bêët kyâ
yá tûúãng naâo vïì núi cêåu àõnh ài! Phaãi tröng chûâng khöng cho Sam
Gamgee noái gò. Nïëu cêåu ta löå ra, ta seä biïën cêåu ta thaânh möåt con
coác."
"Vïì viïåc chaáu seä ài àêu," Frodo noái, "thò khoá maâ noái ra àûúåc,
búãi vò chaáu vêîn chûa coá yá tûúãng roä rïåt gò vïì viïåc naây."
"Àûâng ngúá ngêín thïë!" Gandalf noái. "Ta khöng khuyïën caáo
cêåu vïì viïåc àïí laåi möåt àõa chó úã bûu àiïån! Nhûng cêåu àang rúâi khoãi
Quêån - vaâ àiïìu naây khöng nïn biïët àïën, cho àïën khi cêåu àaä úã xa
àêy. Vaâ cêåu phaãi ài, hoùåc ñt nhêët laâ khúãi haânh, vïì bêët kyâ hûúáng
naâo, Àöng, Têy, Nam, Bùæc àïìu àûúåc, - vaâ hûúáng ài naây hiïín nhiïn
laâ phaãi khöng àûúåc ai biïët."
"Têm trñ chaáu àaä bõ choaán hïët vúái nhûäng yá nghô vïì viïåc rúâi
khoãi Bag End, vaâ noái lúâi chia tay, vaâ hoaân toaân chûa nghô gò àïën
phûúng hûúáng," Frodo noái. "Chaáu seä ài àêu? Vaâ chaáu seä ài bùçng gò?
Muåc àñch cuãa chaáu laâ gò? Bilbo ài àïí tòm möåt kho baáu, baác êëy àaä
àïën àêëy vaâ trúã laåi; nhûng chaáu ài àïí àaánh mêët möåt vêåt baáu, vaâ
khöng trúã laåi, nhû nhûäng gò chaáu coá thïí thêëy."
"Nhûng cêåu khöng thïí thêëy quaá xa àûúåc," Gandalf noái, "Caã
ta cuäng thïë. Coá thïí nhiïåm vuå cuãa cêåu laâ ài tòm Khe Nûát Àõa Nguåc;
nhûng cöng viïåc naây coá thïí daânh cho nhûäng ngûúâi khaác: luác naây
thò ta khöng biïët. Vúái bêët kyâ giaá naâo thò cêåu cuäng phaãi sùén saâng àïí
ài möåt chùång àûúâng xa."
"Khöng hùèn thïë!" Frodo noái. "Nhûng trong luác àoá thò töi seä
laâm gò?"
"Àïën vúái nguy hiïím; nhûng seä khöng quaá hêëp têëp, khöng quaá
trûåc diïån," thêìy phuâ thuyã traã lúâi. "Nïëu cêåu cêìn lúâi khuyïn cuãa ta,
thò haäy ài Rivendell. Cuöåc haânh tròn naây seä khöng àïën nöîi quaá

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 71

nguy hiïím, cho duâ Con àûúâng bêy giúâ khöng dïî ài nhû höìi trûúác,
vaâ noá seä caâng tïå hún cuâng nùm thaáng."
"Rivendell!" Frodo noái. "Rêët töët: töi seä ài vïì phña àöng, vaâ töi
seä àïën Rivendell. Töi seä dêîn Sam ài thùm nhûäng ngûúâi Elves; cêåu
ta seä vui lùæm." Öng noái möåt caách nheå nhaâng, nhûng tim öng laåi
thònh lònh àêåp röån vúái mong ûúác àûúåc tröng thêëy ngöìi nhaâ cuãa
Elrond Halfelven, vaâ àûúåc hñt thúã vuâng khöng khñ dûúái vuâng thung
luäng sêu núi àaä coá nhiïìu Con Ngûúâi Trong Trùæng vêîn coân söëng
bònh yïn.
Vaâo möåt chiïìu muâa thu thò chúåt möåt mêîu tin kyâ laå chúåt lan
àïën Buåi Rêåm Ngaâ vaâ Con Röìng Xanh. Nhûäng ngûúâi khöíng löì vaâ
nhûäng àiïìm gúã khaác úã biïn giúái cuãa Quêån àaä taåm thúâi bõ quïn ài
búãi nhûäng vêën àïì quan troång hún: ngaâi Frodo àang baán Bag End,
thêåt sûå ra öng àaä thêåt sûå baán noá, cho nhaâ Sackville-Bagginses!
"Àïën caã nhaâ vïå sinh luön," möåt söë noái, "Vúái möåt giaá rêët húâi,"
nhûäng ngûúâi khaác noái, "vaâ coá veã nhû Baâ Lobelia laâ ngûúâi mua caã
(Otho àaä mêët vaâi nùm trûúác, khaá thoå nhûng àêìy thêët voång úã tuöíi
102.)
Vêën àïì vò sao maâ ngaâi Frodo laåi baán cùn lïìu xinh àeåp cuãa
öng thêåm chñ coân àaáng baân luêån hún caã vêën àïì giaá caã. Vaâ ngûúâi cûá
baám chùæc vaâo caái yá tûúãng - àûúåc khuyïën khñch bûãi nhûäng caái gêåt
àêìu vaâ gúåi yá cuãa chñnh ngaâi Baggins - rùçng Frodo àaä hïët tiïìn: öng
seä rúâi khoãi Hobbiton vaâ seä sinh söëng möåt caách lùång leä bùçng caách
tiïëp tuåc buön baán úã Buckland giûäa nhûäng ngûúâi baâ con
Brandybuck cuãa mònh. "Àïí coá thïí caâng xa nhaâ Sackville-Bagginses
caâng töët," möåt söë khaác thïm vaâo. Nhûng nhûäng sûå xaác nhêån vûäng
chùæc vïì sûå giaâu coá khöng thïí ào lûúâng nöíi cuãa nhaâ Bagginnes úã
Bag End àaä khiïën cho nhûäng àiïìu naây trúã nïn khoá maâ tin àûúåc,
khoá tin hún bêët kyâ lyá do hoùåc nhûäng chuyïån khöng lyá do naâo khaác
maâ loâng hiïëu kyâ cuãa hoå coá thïí nghô ra: thïë laâ phêìn lúán moåi ngûúâi
cho rùçng àoá laåi laâ möåt êm mûu àen töëi chûa bõ phaát hiïån cuãa
Gandalf. Cho duâ öng giûä mònh rêët lùång leä vaâ khöng ài àêu vaâo ban
ngaây, thò moåi ngûúâi àïìu tin rùçng öng àang "lêín tröën úã Bag End".
Tuy nhiïn viïåc rúâi ài naây coá thïí hoaân toaân àuáng vúái sûå thiïët kïë tûâ

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 72

pheáp thuêåt cuãa öng, roä raâng khöng coá gò àaáng nghi vïì sûå kiïån
Frodo Baggins seä xuöëng Buckland.
"Phaãi, töi seä ài vaâo muâa thu naây,"öng noái, "Merry
Brandybuck àang tòm möåt cùn lïìu xinh xùæn chö töëi, hoùåc coá thïí laâ
möåt cùn nhaâ nhoã."
Thêåt sûå ra vúái sûå giuáp àúä cuãa Merry öng àaä lûåa choån vaâ mua
möåt cùn nhaâ nhoã úã Crickhollow taåi möåt ngöi laâng phña sau
Bucklebury. Chó trûâ Sam, öng giaã vúâ vúái têët caã moåi ngûúâi laâ öng seä
àõnh cû úã àoá vônh viïîn. Quyïët àõnh khúãi haânh vïì phña àöng mang
àïën cho öng möåt yá tûúãng; vò Buckland nùçm trïn àûúâng biïn giúái
phña àöng cuãa Quêån, vaâ öng àaä söëng úã àoá suöët thúâi thú êëu, nïn viïåc
trúã vïì àoá cuãa öng ñt ra cuäng coá veã rêët àaáng tin.
Gandalf úã laåi Quêån hún hai thaáng. Röìi vaâo möåt chiïìu, vaâo
cuöëi thaáng Sau, ngay sau khi kïë hoaåch cuãa Frodo cuöëi cuâng àaä sùæp
xïëp xong, öng thònh lònh tuyïn böë rùçng öng seä rúâi khoãi àoá vaâo saáng
höm sau. "Hy voång laâ chó trong möåt thúâi gian ngùæn," öng noái,
"Nhûng ta seä ài xuöëng sau biïn giúái phña nam àïí thu thêåp möåt söë
tin tûác, nïëu nhû coá thïí. Ta thêåt sûå laâ àaä ngöìi khöng hún mûác cêìn
thiïët húi nhiïìu." Öng noái nheå nhaâng, nhûng Frodo caãm thêëy nhû
öng àang lo lùæng.
"Coá chuyïån gò xaãy ra aâ?" öng hoãi.
"AÂ, khöng; nhûng ta nghe thaáy coá chuyïån gò àoá laâm ta lo lùæng
vaâ cêìn phaãi xem xeát. Nïëu ta seä nghô laâ cêåu cêìn phaãi khúãi haânh
ngay, thò ta seä trúã laåi ngay, hoùåc ñt ra laâ nhùæn tin laåi. Trong luác àoá
thò vêîn cûá laâm theo àuáng kïë hoaåch, nhûng phaãi cêín thêån hún bao
giúâ hïët, àùåc biïåt laâ vïì chiïëc Nhêîn. Ta phaãi nhêën maånh vúái cêåu möåt
lêìn nûäa: àûâng duâng noá."
Öng ra ài vaâo luác bònh minh. "Ta coá thïí trúã laåi vaâo bêët kyâ luác
naâo," öng noái. "Muöån nhêët laâ ta seä trúã vïì vaâo buöíi tiïåc chia tay. Ta
nghô laâ cêåu coá thïí cêìn ta laâm baån àöìng haânh trïn Con Àûúâng."
Àêu tiïn Frodo khaá böëi röëi, vaâ öng thûúâng tûå hoãi laâ Gandalf
àaä coá thïí nghe thêëy àiïìu gò; nhûng röìi àiïìu naây cuäng dêìn àêìn phai
nhaåt, vaâ khi thúâi tiïët töët thò öng taåm quïn ài nhûäng rùæc röëi cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 73

mònh. Quêån ñt khi naâo coá àûúåc möåt muâa thu thêåt trong laânh hoùåc
rûåc rúä: cêy cöëi trôu àêìy taáo, mêåt nhoã ra tûâ töí ong, vaâ nguä cöëc thò
moåc cao vaâ trôu quaã.
Muâa thu àaä tröi qua thêåt töët laânh trûúác khi Frodo bùæt àêìu lo
lùæng vïì Gandalf trúã laåi. Thaáng Chñn àaä àïën maâ vêîn khöng coá tin
tûác gò vïì öng. Lïî Sinh Nhêåt, vaâ cuäng laâ dõp ra ài, àaä àïën gêìn, vaâ
öng vêîn khöng thêëy xuêët hiïån hay nhùæn tin gò vïì. Bag End trúã nïn
bêån röån. Möåt söë baån beâ cuãa Frodo àïën vaâ giuáp öng àoáng goái: àoá laâ
Fredegar Bolger, vaâ Folco Boffin, vaâ têët nhiïn laâ nhûäng baån àùåc
biïåt cuãa öng, Pippin Took vaâ Merry Brandybuck. Hoå àaä quêåy tung
caã vuâng lïn.
Àïën ngaây 20 thaáng Chñn thò hai xe keáo trôu àêìy àöì hûúáng
àïën Buckland, chúã theo àöì àaåc vaâ vêåt duång maâ Frodo khöng baán
àïën cùn nhaâ múái cuãa öng, ài theo ngaä Cêìu Rûúåu Maånh. Ngaây tiïëp
theo thò Frodo trúã nïn thêåt sûå lo lùæng, vaâ luön tröng chûâng vïì phña
Gandalf. Thûá nùm, saáng sinh nhêåt cuãa öng, coá möåt buöíi bònh minh
thêåt trong laânh vaâ quang àaäng nhû buöíi tiïåc vô àaåi cuãa Bilbo caách
àêy rêët lêu. Gandalf vêîn khöng xuêët hiïån. Àïën chiïìu thò Frodo
laâm buöíi tiïåc chia tay: noá khaá nhoã, chó laâ möåt bûäa töëi cho öng vaâ
böën ngûúâi baån àaä giuáp àúä öng, nhûng öng rêët bûát rûát vaâ khöng coá
têm trñ naâo ùn uöëng nûäa. YÁ nghô vïì viïåc súám chia tay vúái nhûäng
ngûúâi baån treã cuãa mònh àeâ nùång trong tim öng. Öng tûå hoãi laâm sao
maâ mònh coá thïí lòa hoå àûúåc.
Tuy nhiïn böën hobbit treã hún thò laåi àêìy phêën chêën, vaâ buöíi
tiïåc súám trúã nïn söi àöång duâ Gandalf vùæng mùåt. Phoâng ùn gêìn nhû
tröëng röîng ngoaåi trûâ möåt caái baân vaâ nhûäng caái ghïë, nhûng thûác ùn
thò rêët ngon laânh, vaâ coá rûúåu ngon: rûúåu cuãa Frodo khöng nùçm
trong nhûäng gò àûúåc baán cho nhaâ Sackville-Bagginses.
"Duâ cho chuyïån gò xaãy ra vúái nhûäng àöì àaåc coân laåi cuãa töi,
khi maâ nhaâ S-B àùåt moáng vuöët cuãa hoå lïn chuáng, thò töi cuäng àaä
tòm àûúåc möåt ngöi nhaâ töët cho chuáng!" Frodo noái, khi öng uöëng caån
ly cuãa mònh. Àoá laâ gioåt Winyard Cöí cuöëi cuâng.
Sau khi hoå àaä haát thêåt nhiïìu baâi haát, vaâ àaä noái vïì thêåt nhiïìu
chuyïån maâ hoå àaä laâm cuâng nhau, hoå nêng cheán chuác mûâng sinh

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 74

nhêåt Bilbo, vaâ hoå uöëng mûâng sûác khoeã öng vaâ theo thoái quen cuãa
Frodo. Röìi hoå ài ra hñt thúã khöng khñ trong laânh, àïí ngùæm qua caác
vò sao, röìi hoå lïn giûúâng. Bûäa tiïåc cuãa Frodo àaä chêëm dûát, vaâ
Gandalf vêîn khöng àïën.
Buöíi saáng kïë tiïëp hoå bêån röån àoáng goái nhûäng goái khaác cuâng
vúái nhûäng haânh lyá coân laåi. Merry tröng coi viïåc naây, vaâ àaánh xe
cuâng vúái Fatty (laâ Fredegar Bolger). "Coá ai àoá phaãi àïën àêëy vaâ
tröng coi cùn nhaâ trûúác khi anh àïën. " Merry noái. "Àûúåc - gùåp laåi
anh sau - vaâo ngaây möët, nïëu nhû anh khöng nguã trïn àûúâng!"
Folco àïën nhaâ sau bûa trûa, nhûng Pippi vêîn coân úã phña sau.
Frodo khöng nguã àûúåc vaâ lo lùæng, öng lùæng nghe möåt caách vö voång
moåi tin tûác vïì Gandalf. Öng quyïët àõnh àúåi cho àïën luác hoaâng hön.
Sau àoá, nïëu nhû Gandalf muöën öng ài gêëp, thò öng seä ài
Crickhollow, vaâ thêåm chñ coá thïí àïën àêëy trûúác tiïn. Vò Frodo seä ài
böå. Kïë hoaåch cuãa öng - trong àoá sûå mong àúåi àûúåc nhòn laåi Quêån
lêìn cuöëi cuäng chiïëm phêìn nhiïìu nhû bêët kyâ lyá do naâo khaác - laâ ài
böå tûâ Hobbitton àïën Bucklebury Ferry, noá rêët dïî thûåc hiïån.
"Töi cuäng seä tûå huêën luyïån cho mònh möåt chuát," öng noái,
nhòn laåi mònh qua têëm gûúng buåi trïn cùn phoâng àaä tröëng röîng
phên nûãa. Öng àaä khöng thûåc hiïån nhûäng chuyïën ài daâi húi naâo tûâ
lêu röìi, vaâ hònh aãnh cuãa öng trong gûúng coá veã nhaäo nhoeåt, öng
nghô thïë.
Sau buöíi trûa, nhaâ Sackville-Bagginses, Lobelia vaâ cêåu con
trai toác hung cuãa baâ, Lotho, xuêët hiïån, laâm cho Frodo vö cuâng
phiïìn muöån. "Cuöëi cuâng cuäng laâ cuãa chuáng ta!" Lobelia noái, khi baâ
bûúác vaâo trong. Àiïìu naây khöng lõch sûå, vaâ cuäng chûa thêåt sûå
àuáng, vò viïåc mua baán Bag End seä khöng coá hiïåu lûåc cho àïën trûúác
nûãa àïm. Nhûng Lobelia cuäng coá thïí àaáng àûúåc tha thûá: baâ ta àaä
bõ buöåc phaãi chúâ àúåi baãy mûúi baãy nùm kïí tûâ khi baâ àaä tûâng coá
àûúåc hy voång coá àûúåc Bag End, vaâ bêy giúâ baâ àaä möåt trùm tuöíi röìi.
Duâ sao ài nûäa, baâ àaä àïën thêëy rùçng khöng coá gò maâ baâ àaä traã
tiïìn bõ mang ài, vaâ baâ muöën coá chòa khoaá. Phaãi mêët möåt luác lêu baâ
múái thoaã maän, khi baâ mang theo möåt baãn liïåt kï chi tiïët vaâ kiïím
tra kyä lûúäng theo noá. Cuöëi cuâng baâ cuäng rúâi ài vúái Löth vúái möåt

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 75

chiïëc chòa khoaá dûå trûä vaâ vúái lúâi hûáa rùçng chiïëc kia seä àûúåc àïí úã
nhaâ Gamgee úã Phöë Bagshot. Baâ khuåt khõt, vaâ toã roä rùçng baâ ta nghô
rùçng nhaâ Gamgee coá thïí vaâo lïìu ùn tröåm trong àïm. Frodo khöng
múâi baâ chuát traâ naâo.
Öng uöëng traâ vúái riïng mònh cuâng vúái Pippin vaâ Sam
Gamgee úã trong bïëp. Àaä coá möåt thöng baáo chñnh thûác noái rùçng
Sam seä àïën Buckland "àïí laâm viïåc cho ngaâi Frodo vaâ tröng chûâng
phêìn vûúân cuãa öng"; möåt sûå daân xïëp àaä àûúåc xaác nhêån búãi Gaffer,
cho duâ noá khöng laâm öng an uãi trûúác caái viïîn caãnh coá Lobelia laâm
laáng giïìng.
"Bûäa tiïåc cuöëi cuâng cuãa chuáng ta úã Bag End!" Frodo noái, keáo
maånh caái ghïë ra sau. Hoå àïí viïåc rûãa cheán laåi cho Lobelia. Pippin
vaâ Sam nhêëc ba caái tuái cuãa hoå lïn vaâ gom laåi thaânh àöëng úã haânh
lang. Pippin ài ra ngoaâi daåo böå lêìn choát trong vûúân. Sam biïën mêët.
Mùåt trúâi àaä lùån. Bag End coá veã buöìn baä, aãm àaåm vaâ nhïëch
nhaác. Frodo daåo qua nhûäng cùn phoâng quen thuöåc, vaâ thêëy aánh
saáng hoaâng hön tùæt dêìn trïn nhûäng bûác tûúâng, boáng töëi àaä phuã
trong caác goác. Bïn trong nhaâ àang töëi dêìn. Öng ài ra vaâ ài böå
xuöëng caánh cöíng nùçm úã cuöëi àûúâng, röìi ài möåt àoaån ngùæn xuöëng
Àûúâng Àöìi. Öng nûãa chúâ àúåi àïí àûúåc thêëy Gandalf saãi bûúác ài lïn
trong vuâng töëi.
Bêìu trúâi thêåt quang àaäng vaâ nhûäng ngöi sao àang bûâng saáng.
"Àïm nay seä àeåp trúâi," öng noái lúán. "Rêët töët àïí bùæt àêìu. Töi thñch
caãm giaác ài böå naây. Töi khöng thïí chõu àûång thïm viïåc lúãn vúãn úã
àêy nûäa. Töi seä khúãi haânh, vaâ Gandalf phaãi theo töi." Öng quay
laåi, vaâ leo lïn döëc, vò öng nghe thêëy nhûäng tiïëng àöång úã quanh caái
goác úã cuöëi Haâng Bagshot. Möåt gioång roä raâng laâ cuãa öng Gaffer giaâ;
coân gioång kia thò rêët laå, vaâ coá veã bûåc doåc. Öng khöng thïí biïët àûúåc
noá noái gò, nhûng öng nghe thêëy cêu traã lúâi cuãa Gaffer, coá veã nhû
àang rñt lïn. Öng giaâ coá veã nhû àang khoá chõu.
"Khöng, öng Baggins àaä ài röìi. Vaâo saáng nay, vaâ nhoác Sam
cuãa töi ài vúái öng ta: duâ sau thò têët caã àöì àaåc cuãa öng ta àaä chuyïín
ài röìi. Phaãi, àaä àûúåc baán hïët vaâ àûa ài caã, töi noái vúái öng nhû thïë.
Vò sao aâ? Vò sao khöng phaãi laâ chuyïån cuãa töi, hay cuãa öng. Ài àêu

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 76

aâ? Chaã coá gò bñ mêåt caã. Öng ta chuyïín xuöëng Bucklebury hay möåt
núi nhû thïë, úã xa dûúái kia. Phaãi, dûúái àoá - möåt con àûúâng saåch seä.
Baãn thên töi chûa bao giúâ ài xa àïën thïë; hoå laâ nhûäng ngûúâi laå úã
Buckland. Khöng, töi khöng àïí gûãi laåi thöng àiïåp gò caã. Chaâo öng!"
Nhûäng bûúác chên vang xuöëng dûúái Àöìi. Frodo ngúâ ngúå tûå hoãi
vò sao maâ viïåc hoå khöng lïn Àöìi laåi khiïën öng caãm thêëy vö cuâng
nheå thúã. "Töi phaát bïånh vúái nhûäng cêu hoãi vaâ nhûäng sûå toâ moâ vïì
viïåc cuãa mònh, töi cho laâ vêåy," öng nghô. "Têët caã boån hoå sao maâ toåc
maåch thïë!" Öng àaä nûãa muöën ài vaâ hoãi Gaffer xem ai muöën biïët
nhûäng chuyïån nhû vêåy; nhûng öng cho rùçng töët hún (hoùåc tïå hún)
laâ khöng nïn laâm thïë, nïn öng quay ài vaâ nhanh choáng ài trúã laåi
Bag End.
Pippin ànag ngöìi trïn goái àöì cuãa mònh úã trong haânh lang.
Sam khöng coá úã àoá. Frodo bûúác vaâo trong caánh cûãa töëi. "Sam!" öng
goåi "Sam! Àïën giúâ röìi!
"Töi àïën àêy, thûa ngaâi!" möåt gioång traã lúâi vang laåi tûâ phña
xa, röìi baãn thên Sam nhanh choáng ra theo, chuâi meáp. Anh vûâa noái
lúâi taåm biïåt vúái caái thuâng bia trong hêìm rûúåu.
"Têët caã xong röìi chûá, Sam?" Frodo noái.
"Vêng, thûa ngaâi, töi seä lo viïåc cuöëi ngay , thûa ngaâi."
Frodo àoáng cûãa röìi khoaá laåi, röìi àûa chòa khoaá cho Sam.
"Mang caái naây vïì nhaâ anh, Sam!" Öng noái. "Röìi ài cùæt ngang Phöë
vaâ gùåp chuáng töi caâng nhanh caâng töët úã cöíng con àûúâng nhoã sau
baäi coã. Töëi nay chuáng ta seä khöng ài xuyïn qua laâng. Tai vaách
maåch rûâng lùæm." Sam chaåy vuâ ài.
"Àûúåc lùæm, bêy giúâ thò cuöëi cuâng chuáng ta cuäng khúãi haânh!"
Frodo noái. Hoå khoaác haânh lyá lïn vaâi vaâ nhêëc nhûäng cêy gêåy lïn, vaâ
ài voâng theo goác àûúâng vïì búâ têy cuãa Bag End. "Taåm biïåt!" Frodo
noái, nhòn laåi nhûäng cûãa söí töëi àen. Öng vêîy tay, vaâ röìi quay ài (ài
theo Bilbo, nïëu nhû öng àaä biïët), vöåi vaä ài sau Peregrin ài xuöëng
con àûúâng vûúân. Hoå nhaãy qua nhûäng vuâng àêët thêëp àûúåc quêy raâo
úã cuöëi vaâ tiïën vaâo vuâng coã, bùng söåt soaåt vaâo coã vuâng töëi àen.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 77

ÚÃ cuöëi àöìi, trïn sûúân phña têy hoå ài vaâo caánh cöíng úã vaâo möåt
con àûúâng laâng heåp. Hoå dûâng laåi úã àoá vaâ àiïìu chónh laåi dêy àeo tuái
haânh lyá. Ngay luác àoá Sam hiïån ra, chaåy cuöëng quyát vaâ thúã höín
hïín; caái tuái nùång nïì cuãa anh àûúåc nhêëc cao trïn vai, trïn àêìu anh
laâ möåt caái tuái daâi khöng coá hònh daång gò caã, anh goåi àoá laâ möåt caái
noán. Trong boáng àïm thò anh nhòn rêët giöëng nhû möåt ngûúâi luân.
"Ta tin chùæc laâ anh àaä àûa cho ta têët caã nhûäng moán nùång
nhêët," Frodo noái. "Ta thûúng cho nhûäng con öëc sïn, phaãi mang caã
caái nhaâ cuãa chuáng trïn lûng."
"Töi coá thïí mang àûúåc nhiïìu hún thïë, thûa ngaâi. Caái tuái cuãa
töi coân nheå lùæm," Sam noái àêìy quaã quyïët vaâ khöng àuáng vúái thûåc
tïë chuát naâo.
"Khöng, khöng àêu, Sam aå!" Pippin noái. "Nhû thïë thò töët cho
anh ta hún. Anh ta chùèng mang gò caã ngaoåi trûâ nhûäng thûá maâ anh
ta ra lïånh cho chuáng ta phaãi mang. Daåo gêìn àêy gên cöët anh ta
chuâng lùæm, vaâ anh ta seä caãm thêëy giaãm cên khi mang theo vaâi
moán àöì cuãa chñnh anh ta."
"Thêåt laâ quaá töët cho möåt hobbit giaâ khöën khöí!" Frodo cûúâi
phaá lïn. "Töi seä gêy nhû möåt caânh liïîu mêët. Töi chùæc thïë, trûúác khi
töi àïën àûúåc Buckland. Nhûng töi àang noái nhûäng chuyïån vö
nghôa. Töi nghi khöng biïët laâ anh coá thïí mang nhiïìu hún phêìn
àûúåc chia khöng, Sam, vaâ töi seä xem chuyïån naây khi lêìn sau chuáng
ta àoáng goái àöì." Öng laåi nhùåt cêy gêåy cuãa mònh lïn. "Àûúåc röìi, têët
caã chuáng ta àïìu thñch ài trong boáng töëi caã," öng noái, "cho nïn haäy
àïí laåi sau mònh vaâi dùåm trûúác khi nguã naâo."
Hoå ài theo con àûúâng nhoã phña têy möåt quaãng ngùæn. Röìi hoå
rúâi khoãi noá, reä traái vaâ lùång leä ài vaâo àöìng trúã laåi. Hoå ài thaânh möåt
haâng doåc theo daäy haâng raâo quanh àûúâng biïn cuãa baäi cêy, vaâ trúâi
àïm phuã boáng töëi xuöëng hoå. Hoå gêìn nhû vö hònh trong nhûäng chiïëc
aáo khoaác àen nhû thïí têët caã boån hoå àïìu coá nhûäng chiïëc nhêîn ma
thuêåt. Do caã boån hoå àïìu laâ hobbit, vaâ àang cöë giûä im lùång, nïn hoå
khöng gêy ra möåt tiïëng àöång naâo maâ thêåm chñ caã nhûäng hobbit coá
thïí nghe àûúåc. Thêåm chñ nhûäng con vêåt hoang daä trïn àöìng vaâ
trong rûâng cuäng khoá maâ nhêån ra khi hoå ài qua.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 78

ÚÃ cuöëi àöìi, trïn sûúân phña têy hoå ài vaâo caánh cöíng úã vaâo möåt
con àûúâng laâng heåp. Hoå dûâng laåi úã àoá vaâ àiïìu chónh laåi dêy àeo tuái
haânh lyá. Ngay luác àoá Sam hiïån ra, chaåy cuöëng quyát vaâ thúã höín
hïín; caái tuái nùång nïì cuãa anh àûúåc nhêëc cao trïn vai, trïn àêìu anh
laâ möåt caái tuái daâi khöng coá hònh daång gò caã, anh goåi àoá laâ möåt caái
noán. Trong boáng àïm thò anh nhòn rêët giöëng nhû möåt ngûúâi luân.
"Ta tin chùæc laâ anh àaä àûa cho ta têët caã nhûäng moán nùång
nhêët," Frodo noái. "Ta thûúng cho nhûäng con öëc sïn, phaãi mang caã
caái nhaâ cuãa chuáng trïn lûng."
"Töi coá thïí mang àûúåc nhiïìu hún thïë, thûa ngaâi. Caái tuái cuãa
töi coân nheå lùæm," Sam noái àêìy quaã quyïët vaâ khöng àuáng vúái thûåc
tïë chuát naâo.
"Khöng, khöng àêu, Sam aå!" Pippin noái. "Nhû thïë thò töët cho
anh ta hún. Anh ta chùèng mang gò caã ngoaåi trûâ nhûäng thûá maâ anh
ta ra lïånh cho chuáng ta phaãi mang. Daåo gêìn àêy gên cöët anh ta
chuâng lùæm, vaâ anh ta seä caãm thêëy giaãm cên khi mang theo vaâi
moán àöì cuãa chñnh anh ta."
"Thêåt laâ quaá töët cho möåt hobbit giaâ khöën khöí!" Frodo cûúâi
phaá lïn. "Töi seä gêìy nhû möåt caânh liïîu mêët. Töi chùæc thïë, trûúác khi
töi àïën àûúåc Buckland. Nhûng töi àang noái nhûäng chuyïån vö
nghôa. Töi nghô khöng biïët laâ anh coá thïí mang nhiïìu hún phêìn
àûúåc chia khöng, Sam, vaâ töi seä xem chuyïån naây khi lêìn sau chuáng
ta àoáng goái àöì." Öng laåi nhùåt cêy gêåy cuãa mònh lïn. "Àûúåc röìi, têët
caã chuáng ta àïìu thñch ài trong boáng töëi caã," öng noái, "cho nïn haäy
àïí laåi sau mònh vaâi dùåm trûúác khi nguã naâo."
Hoå ài theo con àûúâng nhoã phña têy möåt quaãng ngùæn. Röìi hoå
rúâi khoãi noá, reä traái vaâ lùång leä ài vaâo àöìng trúã laåi. Hoå ài thaânh möåt
haâng doåc theo daäy haâng raâo quanh àûúâng biïn cuãa baäi cêy, vaâ trúâi
àïm phuã boáng töëi xuöëng hoå. Hoå gêìn nhû vö hònh trong nhûäng chiïëc
aáo khoaác àen nhû thïí têët caã boån hoå àïìu coá nhûäng chiïëc nhêîn ma
thuêåt. Do caã boån hoå àïìu laâ hobbit, vaâ àang cöë giûä im lùång, nïn hoå
khöng gêy ra möåt tiïëng àöång naâo maâ thêåm chñ caã nhûäng hobbit coá
thïí nghe àûúåc. Thêåm chñ nhûäng con vêåt hoang daä trïn àöìng vaâ
trong rûâng cuäng khoá maâ nhêån ra khi hoå ài qua.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 79

Sau möåt luác thò hoå bùng qua Nûúác, phña têy cuãa Hobbiton,
bùçng möåt cêy cêìu bùçng vaán heåp. Doâng suöëi nhòn khöng gò khaác hún
laâ möåt daãi bùng àen uöën lûúån, viïìn búãi nhûäng nhûäng cêy töíng
quaãn suãi. Ài thïm vaâi dùåm vïì hûúáng nam thò hoå vöåi vaä bùng qua
möåt möåt con àûúâng lúán dêîn ra tûâ Cêìu Rûúåu Maånh; bêy giúâ thò hoå
àang úã Tookland vaâ hoå reä vïì hûúáng àöng nam vïì phña Laâng Àöìi
Xanh. Khi hoå bùæt àêìu leo lïn caái döëc àêìu tiïn cuãa noá thò hoå nhòn
laåi vaâ thêëy nhûäng ngoån àeân úã xa tñt phña Hobbitton àang nhêëp
nhaáy trong vuâng thung luäng ïm àïìm úã Nûúác. Chuáng nhanh choáng
biïën mêët trong vuâng raâo cuãa vuâng àêët àen, vaâ theo sau búãi
Bywater bïn caånh caái vuäng xaám cuãa noá. Khi aánh àeân tûâ vuâng nöng
traåi cuöëi cuâng àaä úã xa àùçng sau, le loái qua nhûäng haâng cêy, Frodo
quay laåi vaâ vêîy tay taåm biïåt. "Töi khöng biïët laâ töi coá coân dõp naâo
nhòn xuöëng laåi vuâng thung luäng naây khöng," öng lùång leä noái.
Khi hoå ài àûúåc khoaãng ba giúâ thò hoå taåm nghó. Àïm êëy quang
àaäng, laånh vaâ àêìy say, nhûng nhûäng maân sûúng moãng nhû khoái cûá
tuön ra tûâ sûúân àöìi tûâ nhûäng doâng suöëi vaâ vuâng àöìng coã bïn dûúái.
Nhûäng cêy bulö àêìy nhûäng caânh moãng, lùæc lû theo möåt laân gioá nheå
phña trïn àêìu hoå, taåo thaânh möåt caái maång àen trïn bêìu trúâi thêîm.
Hoå ùn möåt bûäa töëi thêåt laâ àaåm baåc (àöëi vúái hobbit), röìi laåi ài tiïëp.
Hoå nhanh choáng tiïën xuöëng möåt con àûúâng heåp, röìi laåi leo lïn röìi
laåi xuöëng, tan vaâo boáng àen phña trûúác: con àûúâng dêîn túái
Woodhal, röìi Stock, röìi Bïën Phaâ Bucklebury. Noá leo lïn khoãi con
àûúâng chñnh úã thung luäng Nûúác, vaâ höín hïín voâng quanh meáp cuãa
Nhûäng Ngoån Àöìi Xanh hûúáng vïì Woody-End, möåt goác hoang daä
cuãa Eastfarthing.
Sau möåt luác thò hoå ài vaâo möåt con àûúâng reä sêu vaâo giûäa
nhûäng haâng cêy cao àang xaâo xaåc nhûäng chiïëc laácuãa chuáng trong
àïm. Luác êëy àaä thêåt laâ töëi. Àêìu tiïn hoå noái chuyïån, hoùåc cuâng êåm
ûâ nheâ nheå vúái nhau, traánh khoãi nhûäng àöi tai toåc maånh. Röìi hoå
bûúác ài trong im lùång, vaâ Pippin bùæt àêìu trïî laåi phña sau. Cuöëi
cuâng, khi hoå bùæt àêìu leo lïn möåt döëc àûáng, thò öng àûáng laåi vaâ
ngaáp.
"Töi buöìn nguã quaá röìi," öng noái, "töi seä súám àöí xuöëng àûúâng
mêët. Caác võ coá àõnh cho chên mònh nguã khöng? Gêìn nûãa àïm röìi."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 80

"Töi nghô laâ anh thñch ài trong àïm chûá," Frodo noái. "Nhûng
khöng phaãi quaá vöåi. Merry àang àúåi chuáng ta vaâo ngaây möët; nïn
chuáng ta coân gêìn hai ngaây nûäa. Chuáng ta seä tòm möåt núi dûâng
chên àêìu tiïn."
"Gioá úã hûúáng Têy," Sam noái. "Nïëu chuáng ta ài sang phña bïn
kia cuãa sûúân àöìi, chuáng ta seä tòm àûúåc möåt núi àûúåc che chùæn vaâ
kñn àaáo, thûa ngaâi. Coá möåt núi khö raáo giûäa àaám göî linh sam, nïëu
nhû töi nhúá àuáng," Sam biïët khaá roä nhûäng vuâng àêët trong voâng
hai mûúi dùåm Hobtitton, nhûng kiïën thûác àõa lyá cuãa anh chó giúái
haån àïën thïë.
Ngay trïn àónh cuãa ngoån àöìi hoå tiïën vaâo möåt daäy cêy linh
sam. Hoå rúâi khoãi àûúâng vaâ ài vaâo vuâng töëi sûåc nûác muâi nhûåa thöng
cuãa göî, vaâ têåp húåp nhûäng caânh cêy chïët laåi àïí nhoám lûãa. Hoå nhanh
choáng coá àûúåc möåt ngoån lûãa êëm cuáng laách taách dûúái chên cuãa möåt
cêy linh sam lúán, hoå ngöìi quanh noá möåt luác, cho àïën khi hoå bùæt àêìu
gaâ gêåt. Röìi, möîi ngûúâi cuöån troân laåi taåi möåt goác rïî cêy lúán, trong
nhûäng lúáp aáo khoaác vaâ mïìn, vaâ hoå nhanh choáng nguã thiïëp ài. Hoå
khöng cûã ngûúâi canh gaác; thêåm chñ Frodo cuäng khöng súå laâ coá nguy
hiïím gò, vò hoå vêîn coân úã giûäa Quêån. Möåt vaâi con vêåt àïën vaâ nhòn
ngùæm hoå trong khi ngoån lûãa taân dêìn. Möåt con caáo bùng qua rûâng
cêy àïí laâm chuyïån cuãa mònh chúåt dûâng laåi nhiïìu phuát vaâ àaánh húi.
"Hobbit!" noá nghô. "AÂ, röìi gò nûäa? Ta àaä nghe thêëy nhiïìu
chuyïån laå úã vuâng naây, nhûng ta ñt khi nghe thêëy chuyïån möåt
hobbit nguã lang dûúái möåt caái cêy. Àùçng naây túái ba tïn! Hùèn laâ sau
chuyïån naây coá möåt caái gò laå luâng." Noá coá lyá, nhûng noá seä chùèng bao
giúâ biïët àûúåc gò thïm vïì chuyïån naây.
Buöíi saáng àaä àïën, nhúåt nhaåt vaâ êím ûúát. Frodo thûác dêåy àêìu
tiïn, vaâ thêëy rïî cêy àaä laâm thaânh möåt caái löî úã lûng cuãa öng, vaâ cöí
öng thò cûáng àú.
"Ài vui thêåt! Sao maâ töi khöng cûúäi xe nhó?" öng nghô, nhû
öng vêîn thûúâng laâm khi bùæt àêìu möåt chuyïën viïîn du. "Vaâ têët caã
nhûäng nhûäng caái giûúâng ïm êëm xinh àeåp cuãa töi àaä àûúåc baán caã
cho nhaâ Sackville-Bagginses röìi! Nhûäng caái rïî cêy àûúåc viïåc àêëy."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 81

Öng vûún vai. "Dêåy ài thöi, caác hobbit!" öng la lïn. "Thêåt laâ
möåt buöíi saáng àeåp trúâi."
"Àeåp vïì chuyïån gò?" Pippin noái, nhòn qua meáp chùn cuãa mònh
bùçng möåt mùæt. "Sam! Haäy chuêín bõ sùén saâng bûäa saáng luác chñn giúâ
rûúäi! Anh coá nûúác noáng àïí tùæm khöng?"
Sam àûáng dêåy, coá veã àúâ àêîn. "Khöng, thûa ngaâi, töi khöng coá,
thûa ngaâi!" öng noái.
Frodo giêåt caái chùn ra khoãi Pippin vaâ dûång öng lïn, röìi öng
bûúác vïì phña lïì rûâng. Mùåt trúâi úã phña àöng àang soi àoã xua tan
sûúng muâ àang phuã daây trïn rûâng. Nhûäng chiïëc laá muâa thu vaâng
vaâ àoã coá veã nhû àang búi vö àõnh giûäa möåt caái biïín múâ aão. Phña
dûúái öng möåt chuát vïì bïn traái laâ möåt con àûúâng chaåy thùèng xuöëng
vaâo möåt vuâng tröëng röîng vaâ biïën mêët. Röìi öng quay laåi phña Sam
vaâ Pippin àang nhoám lûãa. "Nûúác!" Pippin la lïn. "Nûúác àêu?"
"Töi khöng mang nûúác theo trong tuái," Frodo noái. "Chuáng töi
nghôa laâ anh phaãi ài tòm thöi," Pippin noái, öng àang bêån löi thûác
ùn vaâ cöëc ra. "Anh nïn ài ài."
"Anh cuäng coá thïí ài vêåy," Frodo noái, "vaâ mang têët caã nhûäng
chai nûúác theo."
Coá möåt con suöëi úã chên àöìi. Hoå àöí nûúác àêìy chai vaâ dûång vaâ
àun nûúác úã möåt con thaác nhoã núi nûúác àöí xuöëng vaâi foot trïn möåt
mùåt àaá xaám. Noá lùång nhû bùng; vaâ hoå thöíi phuâ phuâ khi hoå rûãa mùåt
vaâ tay chên.
Khi bûäa saáng cuãa hoå àaä xong, hoå àoáng goái têët caã haânh lyá trúã
laåi, thò àaä quaá mûúâi giúâ, tiïët trúâi àaä quang àaäng vaâ êëm aáp. Hoå ài
xuöëng vaách àaá, bùng qua möåt con suöëi núi noá chaãy ngêìm dûúái con
àûúâng vaâ leo lïn caái vaách àaá kïë tiïëp, röìi cûá leo lïn leo xuöëng nhû
vêåy àïën möåt sûúân àöìi khaác; àïën luác àoá thò coá veã nhû aáo khoaác, chùn
mïìn, nûúác, thûác ùn vaâ nhûäng vêåt duång khaác cuãa hoå coá veã nhû àaä
trúã nïn möåt gaánh cûåc kyâ nùång.
Ngaây àùng trònh naây coá veã nhû seä hûáa heån laâ rêët êëm aáp vaâ
vêët vaã. Tuy nhiïn sau vaâi dùåm thò con àûúâng khöng uöën lûúån lïn
xuöëng nûäa: noá leo lïn àónh cuãa möåt búâ döëc cua rmöåt con àûúâng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 82

zigzag tröng rêët chaán, vaâ noá chuêín bõ dêîn xuöëng lêìn cuöëi. Trûúác
mùåt chuáng hoå lêëy nhûäng vuâng àêët thêëp àêìy nhûäng buåi cêy nhoã
tröån vaâo nhau úã möåt khoaãng caách xa giûäa möåt vuâng rûâng nêu muâ
mõt. Hoå nhòn qua Woody End hûúáng vïì phña Söng Rûúåu Maånh.
Con àûúâng lûúån phña trûúác hoå nhòn giöëng nhû möåt phêìn cuãa
möåt súåi chó.
"Con àûúâng naây seä keáo daâi vö têån," Pippin noái; "nhûng töi
khöng thïí ài maâ khöng nghó àûúåc. Àïën luác phaãi ùn trûa röìi." Öng
ngöìi xuöëng bïn lïì àûúâng vaâ nhòn vïì phña àöng vïì maân sûúng muâ,
núi con Söng nùçm sau noá, vaâ núi têån cuâng cuãa vuâng Quêån maâ öng
àaä söëng caã cuöåc àúâi. Sam àûáng caånh öng. Àöi mùæt troân cuãa anh múã
to - vò anh àang nhòn bùng qua nhûäng vuâng àêët maâ anh chûa bao
giúâ thêëy àïën möåt chên trúâi múái.
"Nhûäng ngûúâi Elves söëng trong nhûäng khu rûâng naây aâ?" öng
hoãi.
"Töi chûa bao giúâ nghe thêëy thïë," Pippin noái. Frodo im lùång.
Öng cuäng àang nhòn chùçm chùçm vïì phña àöng doåc theo àûúâng, nhû
thïí trûúác àêy öng chûa bao giúâ thêëy noá. Thònh lònh öng noái, lúán
tiïëng nhû nhû thïí àang noái vúái chñnh mònh, noái thêåt chêåm:
Àûúâng daâi dêîn àïën têån àêu
Dêîn xuöëng têån cûãa bùæt àêìu taåi àêy
Àûúâng xa doäi aáng mêy bay
Töi laåi rong ruöíi vûúåt bùng ngaân
Chên moãi suöët mêëy dùåm àaâng
Tòm con àûúâng lúán cùæt ngang löëi mònh
Biïët bao neão, biïët bao tònh
Bao giúâ troån cuöåc àùng trònh ai hay
"Gêìn giöëng nhû baâi haát cuä cuãa öng Bilbo," Pippin noái. " Hay
noá laâ möåt baâi phoãng theo cuãa anh? Noá khöng coá veã khuyïën khñch
lùæm."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 83

"Töi khöng biïët," Frodo noái. "Noá chúåt êåp àïën vúái töi, nhû thïí
töi àaä taåo ra noá; nhûng coá thïí laâ töi àaä nghe noá tûâ lêu röìi. Chùæc
chùæn laâ noá laâ töi nhúá àïën nhûäng nùm cuöëi cuâng cuãa baác Bilbo rêët
nhiïìu, trûúác khi baác êëy ra ài. Baác êëy thûúâng noái rùçng chó coá möåt
Con Àûúâng; vaâ noá giöëng nhû möåt con söng lúán: noá lan àïën moåi
ngûúäng cûãa, moåi con àûúâng chó laâ möåt nhaánh cuãa noá. "Àoá laâ möåt
cöng viïåc nguy hiïím, Frodo aå, lan àïën ngûúäng cûãa cuãa chaáu," öng
thûúâng noái thïë. "Chaáu bûúác xuöëng Con Àûúâng, nïëu chaáy khöng
tröng chûâng bûúác chên cuãamònh, thò khöng thïí naâo biïët àûúåc têm
trñ cuãa chaáu seä bõ queát àïën têån àêu. Chaáu coá nhêån rùçng rùçng àêëy
laâ con àûúâng bùng qua Mirkwood, vaâ nïëu chaáu àïí cho noá dêîn ài,
thò noá coá thïí seä àûa chaáu àïën Ngoån Nuái Cö Àún hoùåc thêåm chñ xa
hún nûäa àïën nhûäng vuâng àêët tïå hún khöng?" Baác êëy thûúâng hay
noái thïë trïn con àûúâng bïn ngoaâi cûãa trûúác cuãa Bag End, àùåc biïåt
laâ sau khi öng êëy vûâa ài möåt chùång àûúâng daâi."
"ÚÂ, con Àûúâng seä chùèng queát töi ài àêu caã, ñt ra laâ trong möåt
giúâ," Pippin noái, thaáo dêy àeo haânh lyá cuãa mònh. Nhûäng ngûúâi
khaác laâm theo mêîu cuãa öng, haå haânh lyá xuöëng búâ söng vaâ duöîi
chên ra vïì phña àûúâng. Sau khi nghó ngúi möåt luác hoå ùn möåt bûäa
trûa ngon laânh vaâ nghó ngúi möåt luác.
Mùåt trúâi àaä bùæt àêìu haå xuöëng vaâ aánh saáng buöíi trûa chiïëu
trïn àûúâng khi hoå ài xuöëng àöìi. Àïën luác naây hoå chûa hïì gùåp möåt
sinh vêåt naâo trïn àûúâng caã. Con àûúâng naây khöng àûúåc duâng
nhiïìu, noá àùåc biïåt khoá ài àöëi vúái xe keáo, vaâ do àoá coá rêët ñt giao
thöng àïën Woody End. Hoå ài böå doåc theo noái khoaãng möåt giúâ hoùåc
hún nûäa thò Sam chúåt dûâng laåi nhû thïí àang lùæng nghe. Luác naây
hoå àang úã trïn möåt vuâng àêët cao, vaâ con àûúâng phña sau thò àêëy
gioá thöíi thùèng vïì phña trûúác qua nhûäng vuâng coã lùæc leáo vúái nhûäng
thên cêy cao, nùçm bïn ngoaâi khu rûâng gêìn bïn.
"Töi coá thïí nghe thêëy möåt con ngûåa luân hoùåc möåt con ngûåa
àang phoáng doåc theo con àûúâng phña sau," Sam noái. Hoå nhòn laåi,
nhûng ngaä reä cuãa con àûúâng ngùn khöng cho hoå nhòn xa àûúåc. "Töi
tûå hoãi khöng biïët coá phaãi laâ öng Gandalf àang ài theo chuáng ta
khöng," Frodo noái; nhûng thêåm chñ khi öng noái nhû thïë, thò öng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 84

cuäng caãm thêëy laâ àiïìu naây khöng àuáng, röìi thònh lònh öng chúåt
muöën êín tröën khoãi têìm nhòn cuãa ngûúâi àang cûúäi ngûåa êëy.
"Coá thïí noá khöng gêy ra nhiïìu vêën àïì lùæm," öng noái vúái veã coá
löîi, "nhûng töi khöng nïn bõ thêëy úã trïn àûúâng, búãi bêët kyâ ai. Töi
phaát öëm nïëu nhûäng viïåc töi laâm laåi bõ quan saát vaâ baân luêån. Vaâ
nïëu àoá laâ Gandalf," öng noái thïm sau möåt luác, "chuáng ta coá thïí cho
öng êëy möåt sûå ngaåc nhiïn, àïí cho öng êëy traã giaá vò àaä àïën trïî thïë.
Haäy traánh ra khoãi têìm nhòn!"
Hai ngûúâi kia nhanh choáng reä traái vaâ haå xuöëng möåt caái höë
nhoã khöng xa khoãi con àûúâng. Hoå nùçm ngûãa úã àoá. Frodo ngêìn ngûâ
möåt giêy: sûå toâ moâ hoùåc möåt caãm giaác khaác àang vêåt löån vúái ûúác
muöën àûúåc tröën cuãa öng. Êm thanh cuãa tiïëng moáng guöëc vang lïn
gêìn hún. Ngay luác àoá öng vöåi neám mònh xuöëng möåt daäi coã phña sau
möåt caái cêy àang àöí boáng xuöëng con àûúâng. Röìi öng nêng àêìu lïn
vaâ nhòn cêín thêån phña trïn möåt trong nhûäng caái rïî cêy lúán.
Möåt con ngûåa àen àang voâng àïën ngaä reä, khöng phaãi laâ loaåi
ngûåa luân daânh cho hobbit maâ laâ möåt con ngûåa àêìy àuã kñch cúä; ngöìi
trïn àoá laâ möåt ngûúâi àaân öng to lúán, coá veã nhû àang cuái mònh trïn
yïn cûúng, boåc ngûúâi trong möåt caái aáo choaâng àen lúán vaâ muä truâm,
àïën nöîi chó coá àöi giaây cuãa öng laâ hiïån ra trïn baân àaåp; khuön mùåt
cuãa öng bõ che khuêët vaâ khöng thïí nhòn thêëy àûúåc.
Khi öng phoáng àïën bïn cêy ngang vúái chöî Frodo thò öng dûâng
laåi. Ngûúâi cûúäi ngûåa ngöìi lùång möåt luác, àêìu cuái xuöëng, nhû thïí
àang lùæng nghe. Tûâ bïn trong caái muä truâm thoâ ra möåt caái muäi cuãa
möåt ai àoá àang àaánh húi nhûäng laân húi khoá nùæm bùæt; àêìu öng
nghiïng tûâ bïn naây qua bïn kia trïn àûúâng.
Röìi thònh lònh möåt nöîi súå khöng lyá do truâm lïn Frodo, vaâ öng
nghô àïën chiïëc Nhêîn cuãa mònh. Öng khöng daám thúã nûäa, vaâ ûúác
muöën lêëy noá ra khoãi tuái maånh àïën nöîi öng bùæt àêìu chêåm chaåp di
chuyïín tay mònh. Öng caãm thêëy rùçng chó cêìn öng àeo noá vaâo thò
öng seä an toaân. Lúâi khuyïn cuãa Gandalf coá veã nhû vö lyá quaá. Bilbo
àaä duâng chiïëc Nhêîn maâ. "Vaâ töi vêîn coân úã trong Quêån," öng nghô,
khi tay öng chaåm vaâo súåi dêy àeo nhêîn. Ngay luác àoá ngûúâi cûúäi
ngûåa ngêíng dêåy, vaâ giêåt cûúng. Con ngûåa phoáng àïën, àêìu tiïn laâ

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 85

bûúác chêåm raäi, röìi bùæt àêìu phoáng nhanh. Frodo trûúân àïën bïn lïì
àûúâng vaâ quan saát ngûúâi cûúäi ngûåa, cho àïën khi öng thu nhoã ài
theo khoaãng caách. Öng khöng thïí chùæc chùæn àûúåc, nhûng coá veã nhû
thònh lònh khi vûâa ra khoãi têìm nhòn, con ngûåa reä ngang vaâ tiïën
vaâo nhûäng haâng cêy bïn phaãi.
"Phaãi, töi thêëy chuyïån naây rêët laâ laå, vaâ thêåt sûå rêët xaáo tröån,"
Frodo noái vúái chñnh mònh, khi öng tiïën vïì phña caác baån àöìng haânh.
Pippin vaâ Sam vêîn coân nùçm ngûãa trïn nïìn coã, vaâ khöng thêëy gò
hïët; nïn Frodo mö taã laåi ngûúâi cûúäi ngûåa vaâ haânh vi kyâ laå cuãa öng
ta.
"Töi khöng thïí noái vò sao, nhûng töi caãm thêëy chùæc chùæn laâ
öng ta àang nhòn hoùåc àang àaánh húi töi; vaâ töi cuäng caãm thêëy
chùæc chùæn rùçng töi khöng muöën öng ta phaát hiïån ra töi. Töi chûa
bao giúâ thêëy hoùåc caãm thêëy möåt àiïìu gò giöëng nhû vêåy úã Quêån
trûúác àêy."
"Nhûng Con Ngûúâi Lúán êëy muöën laâm gò vúái chuáng ta?"
Pippin noái. "Vaâ öng ta muöën laâm gò úã phêìn àêët naây cuãa thïë giúái?"
"Coá möåt söë Con Ngûúâi nhû vêåy," Frodo noái. "Xuöëng
Southfarthing thò hoå gùåp rùæc röëi vúái Con Ngûúâi Lúán, töi tin thïë.
Nhûng töi chûa bao giúâ nghe thêëy caái gò giöëng nhû ngûúâi cûúäi ngûåa
naây. Töi tûå hoãi xem öng ta tûâ àêu àïën."
"Xin ngaâi thûá löîi," Sam chúåt xen vaâo,"töi biïët öng êëy tûâ àêu
àïën. Àoá chñnh laâ ngûúâi cûúäi ngûåa àïën àïën tûâ Hobtitton, trûâ phi coá
nhiïìu hún möåt ngûúâi nhû thïë. Vaâ töi biïët öng ta ài àêu."
"Anh muöën noái gò?" Frodo noái sùæc goån, nhòn anh ta vúái veã
ngaåc nhiïn. "Vò sao trûúác àêy anh khöng noái àiïìu naây?"
"Töi chó múái vûâa nhúá ra, thûa ngaâi. Noá laâ nhû thïë naây: khi töi
trúã laåi vúái ngöi lïìu cuãa chuáng ta vaâo chiïìu höm qua vúái caái chòa
khoaá cho cha töi, thò öng noái vúái töi: Hello, Sam! öng noái. Ba nghô
laâ con àaä ài vúái öng Frodo vaâo saáng nay röìi chûá. Coá möåt khaách laå
àïën hoãi thùm vïì öng Baggins úã Bag End, vaâ öng ta chó vûâa múái ài.
Ta àaä chó öng ta àïën Bucklebury. Ba khöng thñch öng ta. Öng ta coá
veã khaá giêån dûä, khi ba noái vúái öng ta rùçng öng Baggins àaä rúâi khoãi

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 86

ngöi nhaâ cuä cuãa mònh maäi maäi. Öng ta àaä rñt vïì phña ba. Noá laâm
cho ba giêåt mònh. Öng ta laâ loaåi ngûúâi naâo thïë? töi noái vúái Gaffer.
Ba khöng biïët , öng êëy noái; nhûng öng ta khöng phaãi laâ möåt hobbit.
Öng ta cao vaâ àen tuyïìn, khi öng ta khom vïì phña ba. Ba nghô
rùçng àoá laâ möåt trong nhûäng Ngûúâi Lúán úã nhûäng vuâng àêët laå. Öng
ta noái chuyïån khaá buöìn cûúâi.
Töi khöng thïí úã laåi àoá àïí nghe thïm, thûa ngaâi, vò ngaâi àang
àúåi; vaâ baãn thên töi cuäng khöng àïí yá àïën chuyïån lùæm. Öng Gaffer
àaä giaâ, coá phêìn húi loaâ, vaâ khi ngûúâi laå êëy lïn Àöìi vaâ thêëy öng
àang noái chuyïån vúái khöng khñ úã cuöëi Phöë, luác êëy cuäng àaä gêìn töëi
röìi. Töi hy voång laâ öng êëy khöng gêy nguy haåi naâo, thûa ngaâi, vaâ
töi cuäng vêåy."
"Duâ sao thò cuäng khöng thïí àöí löîi cho öng Gaffer àûúåc,"
Frodo noái. "Thêåt sûå ra töi àaä nghe thêëy öng ta noái chuyïån vúái
ngûúâi laå, ngûúâi naây coá veã nhû àang àiïìu tra vïì töi, vaâ töisuyát nûäa
àaä àïën hoãi xem öng ta laâ ai. Töi ûúác gò töi àaä laâm vêåy, hay anh noái
vúái töi àiïìu naây trûúác. Coá thïí töi seä cêín thêån hún trïn àûúâng."
"Xem naâo, vêîn chûa coá möëi liïn hïå naâo giûäa ngûúâi cûúäi ngûåa
naây vaâ ngûúâi khaách laå cuãa Gaffer," Pippin noái. "Chuáng ta àaä khaá bñ
mêåt khi rúâi khoãi Hobtitton, vaâ töi hiïíu àûúåc vò sao öng ta coá thïí
theo chuáng ta àûúåc."
"Thïë coân vïì viïåc àaánh húi, thûa ngaâi?" Sam noái. "Vaâ öng
Gaffer noái rùçng öng êëy laâ möåt gaä vêån àöì àen."
"Ûúác gò töi àaä àúåi Gandalf," Frodo lêìm bêìm. "Nhûng coá thïí
àiïìu àoá chó khiïën moåi chuyïån tïå hún."
"Thïë anh biïët hay àoaán gò vïì ngûúâi cûúäi ngûåa êëy?" Pippin
noái, öng nghe àûúåc nhûäng lúâi lêìm bêìm naây.
"Töi khöng biïët, vaâ töi khöng muöën àoaán," Frodo noái. "Àûúåc
röìi, anh Frodo! Anh coá giûä bñ mêåt vaâo luác naây, nïëu anh muöën toã ra
bñ êín. Trong luác àoá thò chuáng ta laâm gò àêy? Töi muöën ùn töëi, vaâ
nhûng duâ sao töi nghô laâ chuáng ta nïn ài ra khoãi àêy. Caách anh
noái vïì nhûäng ngûúâi cûúäi ngûåa àaánh húi vúái nhûäng caái muäi vö hònh
laâm töi khöng caãm thêëy yïn têm."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 87

"Phaãi, töi nghô laâ töi seä ài tiïëp vaâo luác naây," Frodo noái;
"nhûng khöng ài trïn àûúâng - àïì phoâng ngûúâi cûúäi ngûåa trúã laåi,
hoùåc coá ai àoá ài theo öng ta. Chuáng ta nïn ài thïm möåt àoaån nûäa
cho höm nay. Buckland vêîn coân caách àêy vaâi dùåm."
Boáng cuãa nhûäng ngoån cêy daâi àöí daâi vaâ maãnh trïn baäi coã, khi
hoå laåi bùæt àêìu khúãi haânh. Bêy giúâ hoå caách bïn traái con àûúâng möåt
quaäng ngùæn, vaâ cöë sûác traánh ra khoãi têìm nhòn. Nhûng àiïìu naây
laâm cho hoå gùåp trúã ngaåi; búãi vò coã daây vaâ rêët rêåm, vaâ con àûúâng thò
khöng bùçng phùèng, vaâ cêy cöëi bùæt àêìu moåc thaânh buåi.
Mùåt trúâi àaä lùån xuöëng àoã höìng sau nhûäng ngoån àöìi phña sau
lûng hoå, vaâ buöíi chiïìu àaä àïën trûúác khi hoå trúã laåi con àûúâng úã cuöëi
möåt bïì mùåt keáo daâi vaâi dùåm. ÚÃ chöî naây thò noá reä traái vaâ dêîn xuöëng
nhûäng vuâng àêët thêëp úã Yale àûúåc laâm cho Stock; nhûng coá möåt con
àûúâng laâng reä phaãi, bùng qua möåt rûâng nhûäng cêy söìi cöí àaåi trïn
àûúâng dêîn àïën Woodhall. "Àoá laâ con àûúâng cuãa chuáng ta," Frodo
noái.
Khöng xa úã chöî giao löå hoå ài vaâo möåt khöëi cêy lúán: noá vêîn coân
söëng vaâ coân laá trïn nhûäng caânh nhoã nhö ra voâng quanh nhûäng caái
göëc gaäy cuãa nhûäng phiïën laá àöí daâi cuãa noá; nhûng noá röîng, vaâ coá
thïí ài vaâo tûâ möåt vïët nûát lúán àöí ra bïn àûúâng. Nhûäng ngûúâi hobbit
ài vaâo, vaâ ngöìi trïn möåt caái nïìn bùçng laá cuä vaâ nhûäng thên göî muåc.
Hoå nghó úã àoá vaâ ùn möåt bûäa ùn nheå, noái chuyïån nheå nhaâng vaâ liïn
tuåc lùæng nghe.
Trúâi àaä chaång vaång khi hoå trûúân trúã laåi ra con àûúâng laâng.
Gioá Têy thöíi qua nhûäng caânh laá. Laá àang thò thaâo. Con àûúâng súám
bùæt àêìu chòm dêìn nhûng vûäng chùæc vaâo boáng töëi. Möåt ngöi sao hiïån
ra trïn nhûäng caânh cêy trong boáng àïm úã phña Têy trûúác mùåt hoå.
Hoå tiïëp tuåc tiïën bûúác bïn nhau, àïí giûä vûäng tinh thêìn. Sau möåt
luác, khi nhûäng ngöi sao bùæt àêìu lúán hún vaâ saáng hún, thò caãm giaác
bêët an rúâi khoãi hoå, vaâ hoå khöng coân nghe xem coá tiïëng voá ngûåa
khöng nûäa. Hoå bùæt àêìu haát nheâ nheå, nhû nhûäng hobbit vêîn thûúâng
laâm khi hoå ài trïn àûúâng, àùåc biïåt laâ khi hoå gêìn àïën nhaâ vaâo ban
àïm. Vúái phêìn lúán hobbit thò àoá laâ möåt baâi haát vïì bûäa khuya hay
laâ möåt baâi haát vïì caái giûúâng; nhûng nhûäng hobbit naây haát möåt baâi

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 88

haát ài àûúâng (cho duâ têët nhiïn laâ khöng phaãi khöng noái vïì bûäa
khuya hay caái giûúâng). Bilbo Baggins àaä chïë lúâi, theo möåt giai àiïåu
àaä cöí xûa nhû nhûäng ngoån àöìi, vaâ daåy noá cho Frodo khi hoå ài doåc
theo nhûäng con àûúâng úã thung luäng Nûúác vaâ noái vïì chuyïån Phiïu
Lûu.
Trïn loâ sûúãi lûãa höìng vêîn àoã
Dûúái göëc cêy ta lêëy laâm giûúâng
Nhûng chên ta vêîn chûa hïì yïëu moãi
Ta vêîn ài àïí gùåp nhûäng goác àûúâng
Bêët ngúâ gùåp möåt thên cêy hay möåt hoân àaá taãng
Chùèng ai thêëy àûúåc ngoaâi trûâ chuáng ta thöi
Hoa laá coã cêy vêîn cûá tröi
Chuáng vêîn tröi! Chuáng vêîn tröi!
Àöìi vaâ nûúác dûúái bêìu trúâi êëm cuáng
Vûúåt qua chuáng! Vûúåt qua chuáng!
ÚÃ quanh möîi goác àûúâng coá thïí vêîn àang che giêëu
Möåt con àûúâng múái hay möåt cöíng bñ mêåt àang êín naáu,
Vaâ cho duâ chuáng ta àaä boã qua vaâo höm nay
Thò chuáng ta coá thïí quay laåi vaâo ngaây mai
Ài vaâo nhûäng con àûúâng bñ mêåt êín sêu
Àïën vúái Mùåt Trúâi hay àïën vúái Trùng Sao
Cêy taáo, buåi gai, haåt deã hay mêån gai
Haäy vûúåt ngay! Haäy vûúåt ngay!
Caát, àaá, ao tuâ hay thung luäng
Taåm biïåt chung! Taåm biïåt chung!
Nhaâ úã phña sau, thïë giúái úã phña trûúác
Vaâ coân nhiïìu con àûúâng àïí dêën bûúác
Bùng qua boáng töëi bïn lïì àïm àen

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 89

Cho àïën khi muön sao saáng lïn


Thïë röìi thïë giúái úã phña sau vaâ nhaâ úã phña trûúác
Chuáng ta trúã vïì vúái nhaâ vaâ àïën giûúâng trong vaâi bûúác
Sûúng muâ vaâ chaång vaång, mêy àen vaâ boáng töëi,
Seä tan thöi! Seä tan thöi!
Lûãa vaâ àeân, thõt vaâ baánh mò
Röìi lïn giûúâng nghó! Röìi lïn giûúâng nghó!
Vaâ baâi haát chêëm dûát. "Vaâ bêy giúâ thò lïn giûúâng nghó thöi! Vaâ
bêy giúâ thò lïn giûúâng nghó thöi!" Pippin haát vang.
"Suyåt!" Frodo noái. "Töi nghô laâ töi laåi nghe thêëy tiïëng voá
ngûåa."
Hoå thònh lònh thuåp xuöëng vaâ àûáng lùång nhû boáng nhûäng
ngoån cêy, nghe ngoáng. Coá tiïëng voá ngûåa vang lïn trïn con àûúâng
nhoã, úã phña sau hoå, nhûng chuáng vang àïën chêåm vaâ voång roä trong
gioá. Hoå nhanh choáng rúâi khoãi con àûúâng trong lùång leä, röìi chaåy vaâo
vuâng boáng töëi sêu hún dûúái nhûäng cêy söìi.
"Àûâng ài xa quaá!" Frodo noái. "Töi khöng muöën bõ nhòn thêëy,
nhûng töi muöën quan saát xem coá phaãi laâ möåt Kyå Maä Àen khaác
khöng."
"Àûúåc lùæm!" Pippin noái. "Nhûng àûâng quïn viïåc hùæn coá thïí
àaánh húi!"
Tiïëng voá ngûåa gêìn hún. Hoå khöng coá thúâi gian àïí tòm möåt chöî
tröën naâo töët hún laâ vuâng töëi àen dûúái nhûäng thên cêy; Sam vaâ
Pippin neáp mònh dûúái möåt thên cêy lúán, trong khi Frodo luâi vaâi
bûúác vïì phña con àûúâng laâng. Noá xaám vaâ nhúåt nhaåt nhû möåt àûúâng
saáng múâ qua khu rûâng. Phña trïn noá sao moåc daây trïn bêìu trúâi lúâ
múâ, nhûng khöng coá trùng.
Tiïëng voá ngûåa dûâng laåi. Khi Frodo nhòn ra thò öng thêëy möåt
caái gò àoá töëi àen bùng qua vuâng khöng gian saáng hún giûäa hai thên
cêy, vaâ dûâng laåi. Noá nhòn giöëng nhû möåt boáng àen cuãa möåt con
ngûåa àûúåc dùæt búãi möåt boáng àen nhoã hún. Boáng àen naây àûáng gêìn

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 90

núi maâ hoå vûâa rúâi khoãi con àûúâng, vaâ noá lùæc lû tûâ bïn naây sang bïn
kia. Frodo nghô laâ öng vûâa nghe thêëy tiïëng khuåt khõt. Boáng àen
cuái xuöëng mùåt àûúâng, vaâ bùæt àêìu trûúân vïì phña öng.
Möåt lêìn nûäa ûúác voång àûúåc àeo chiïëc Nhêîn truâm lïn Frodo;
nhûng lêìn naây noá coân maånh hún lêìn trûúác. Maånh àïën nöîi, gêìn nhû
trûúác khi öng nhêån ra öng laâm gò, tay öng àaä laåi thoåc vaâo tuái.
Nhûng àuáng luác êëy thò coá möåt tiïëng àöång vang lïn, pha tröån giûäa
tiïëng haát vaâ tiïëng cûúâi. Tiïëng àöång vang lïn roä rïåt vaâ chòm vuâng
trúâi sao. Boáng àen àûáng thùèng dêåy vaâ ruát lui. Noá leo lïn boáng con
ngûåa àen vaâ coá veã nhû biïën qua con àûúâng vïì phña boáng töëi phña
bïn kia. Frodo thúã trúã laåi.
"Ngûúâi Elves!" Sam kïu lïn bùçng möåt gioång khaân khaân.
"Ngûúâi Elves, thûa ngaâi!" Anh bùng qua àaám cêy vaâ biïën vïì phña
nhûäng gioång noái, nïëu nhû hoå khöng kõp keáo anh laåi.
"Phaãi, àoá laâ nhûäng ngûúâi Elves," Frodo noái. "Àöi khi coá thïí
gùåp hoå úã Woody End. Hoå khöng söëng úã trong Quêån, nhûng hoå
thûúâng vaâo àoá vaâo muâa Xuên vaâ muâa Thu, vûúåt ra khoãi nhûäng
vuâng àêët cuãa hoå úã phña sau Nhûäng Ngoån Àöìi Thaáp. Töi rêët biïët ún
nïëu hoå laâm thïë! Anh àaä khöng thêëy, nhûng Kyå Syä Àen àaä dûâng laåi
àuáng ngay taåi àêy vaâ àaä thêåt sûå trûúân vïì phña chuáng ta thò baâi haát
bùæt àêìu. Ngay khi nghe thêëy nhûäng gioång haát thò öng ta biïën ài
ngay,"
"Thïë coân nhûäng ngûúâi Elves thò sao?" Sam noái, anh quaá
khñch àöång vaâ khöng coân lo gò vïì ngûúâi kyå sô nûäa. "Chuáng ta coá thïí
ài gùåp hoå khöng?"
"Nghe naây! Hoå àang ài vïì phña naây," Frodo noái. "Chuáng ta
chó viïåc ngöìi àúåi thöi."
Tiïëng haát vang laåi gêìn hún. Möåt gioång noái vang lïn thêåt roä
khoãi nhûäng gioång khaác. Noá tiïëng haát giûäa nhûäng caái lûúäi elves
trong laânh, Frodo chó biïët rêët ñt vïì hoå, vaâ nhûäng ngûúâi coân laåi thò
chùèng biïët gò. Nhûäng êm thanh àaä vang lïn vúái möåt giai àiïåu coá veã
nhû àang biïën chuyïín nhûäng yá nghô cuãa hoå thaânh lúâi vaâ hoå chó coá
thïí hiïíu àûúåc phêìn naâo. Àêy laâ baâi haát khi Frodo nghe thêëy:

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 91

Tuyïët trùæng! Tuyïët Trùæng! Húäi Cöng nûúng trong saåch!


Húäi Nûä Hoaâng sau nhûäng Vuâng Biïín Phña Têy!
Húäi Anh Saáng maâ chuáng ta àaä àïën àêy
Húäi thïë giúái cuãa muön vaân cêy cöëi
Gilthoniel! O Elbereth!
Laâm saåch mùæt ngûúâi vaâ trong laânh húi ngûúâi
Tuyïët trùæng! Tuyïët trùæng! Chuáng ta haát vúái ngûúâi
Trong möåt vuâng àêët xa dûúái Biïín sêu
Húäi nhûäng ngöi sao trong Nùm khöng coá Vêìng Dûúng
Vúái nhûäng luöìng saáng àûúåc baâ cûa nhanh
Trïn nhûäng àöìng gioá bêy giúâ àaä rûåc rúä vaâ trong laânh
Chuáng ta àaä thêëy hoa baåc cuãa baâ núã rûåc!
O Elbereth! Gilthoniel!
Chuáng ta vêîn coân nhúá, chuáng ta laâ nhûäng ngûúâi úã àêëy
ÚÃ vuâng àêët xa xöi dûúái nhûäng ngoån cêy
AÁnh saáng sao trúâi cuãa ngûúâi rûåc lïn nhûäng Vuâng Biïín Phña
Têy.
Baâi haát chêëm dûát. "Àoá laâ nhûäng ngûúâi Elves Cao! Hoå noái àïën
tïn cuãa Elbereth!" Frodo kïu lïn khñch àöång. "Àoá laâ nhûäng ngûúâi
trong laânh nhêët àaä tûâng àûúåc thêëy úã Quêån naây. Khöng coân nhiïìu
ngûúâi coân laåi úã Giûäa Traái àêët, úã phña àöng cuãa Biïín Lúán. Thêåt sûå
àêy laâ möåt cú höåi coá möåt khöng hai!"
Nhûäng ngûúâi hobbit ngöìi trong boáng töëi bïn àûúâng. Ngay sau
àoá nhûäng ngûúâi Elves ài xuöëng con àûúâng laâng nhoã hûúáng vïì
thung luäng. Hoå chêåm chaåp bùng qua, vaâ nhûäng ngûúâi hobbit coá thïí
thêëy aánh sao lêëp laánh trïn toác vaâ trong mùæt hoå. Hoå khöng mang
theo vêåt gò phaát saáng, nhûng khi hoå ài thò möåt luöìng saáng múâ,
giöëng nhû aánh saáng cuãa mùåt trùng hiïån phña trïn meáp àöìi trûúác
khi noá moåc lïn, coá veã nhû àang toaã ra dûúái chên hoå. Luác naây thò hoå

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 92

àaä im lùång, vaâ khi ngûúâi Elf cuöëi cuâng bùng qua thò anh ta quay
laåi, nhòn vïì phña nhûäng hobbit vaâ cûúâi phaá lïn.
"Chaâo, Frodo!" anh kïu lïn. "Öng khaá trïî röìi àêëy. Hay coá thïí
laâ öng bõ laåc?" Röìi anh goåi nhûäng ngûúâi khaác, vaâ caã àoaân dûâng laåi
vaâ têåp trung quanh hoå.
"Chuyïån naây thêåt laâ tuyïåt!" hoå noái. "Ba hobbit trong rûâng
vaâo ban àïm! Chuáng ta chûa hïì thêëy nhûäng chuyïån nhû vêåy kïí tûâ
khi Bilbo ra ài. Chuyïån naây coá nghôa laâ gò?"
"Nghôa cuãa noá, húäi nhûäng con ngûúâi trong laânh," Frodo noái,
"chó àún giaãn laâ chuáng töi coá veã nhû seä ài cuâng con àûúâng vúái caác
ngaâi. Töi thñch ài dûúái trúâi sao. Nhûng töi seä chaâo mûâng caác ngaâi
laâm baån àöìng haânh."
"Nhûng chuáng töi khöng cêìn baån àöìng haânh naâo khaác nûäa,
vaâ ngûúâi hobbit thò khöng àûúåc tinh tûúâng," hoå cûúâi phaá lïn. "Vaâ
laâm sao maâ öng biïët àûúåc laâ chuáng töi ài cuâng àûúâng vúái caác ngûúâi,
khi maâ öng khöng biïët laâ chuáng töi ài àêu?"
"Thïë laâm caách naâo caác ngûúâi biïët àûúåc tïn töi?" Frodo traã
miïëng.
"Chuáng töi biïët rêët nhiïìu thûá," hoå noái. "Trûúác kia chuáng töi
thûúâng thêëy öng vúái Bilbo, cho duâ caác öng coá thïí khöng thêëy chuáng
töi."
"Caác ngûúâi laâ ai, vaâ ai laâ chuáa tïí cuãa caác ngûúâi?" Frodo hoãi.
"Ta laâ Gildor," thuã lônh cuãa hoå traã lúâi, àoá laâ ngûúâi Elf àaä goåi
öng khi naäy.
"Gildor Inglorio cuãa Ngöi Nhaâ Finrod. Chuáng ta laâ Nhûäng
ngûúâi tha hûúng, vaâ phêìn lúán hoå haâng cuãa chuáng ta àaä ài tûâ lêu vaâ
chuáng ta cuäng chó nêën naá laåi àêy möåt thúâi gian thöi, trûúác khi
chuáng ta trúã laåi vúái Biïín Lúán. Nhûng coá möåt söë baâ con cuãa chuáng
ta vêîn cû nguå úã àêy trong hoaâ bònh úã Rivendell. Àïën àêy naâo,
Frodo, noái vúái chuáng ta chuyïån gò xaãy ra? Vò chuáng ta coá thïí thêëy
coá möåt söë boáng àen súå haäi êåp xuöëng öng."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 93

"Húäi Ngûúâi Con Ngûúâi Thöng Thaái!" Pippin hùm húã ngùæt lúâi.
"Haäy noái vúái chuáng töi vïì Nhûäng Kyå Sô Àen!"
"Nhûäng Kyå Sô Àen?" hoå thêëp gioång àaáp traã. "Vò sao maâ öng
laåi hoãi vïì Nhûäng Kyå Sô Àen?"
"Búâi vò àaä coá hai Kyå Sô Àen theo àuöíi chuág töi vaâo höm nay,
hoùåc laâ möåt ngûúâi nhûng àuöíi hai lêìn," Pippin noái. "chó múái luác
naäy öng ta vûâa rúâi ài khi caác öng àïën gêìn."
Nhûäng ngûúâi Elves khöng traã lúâi ngay, maâ nheå nhaâng noái
chuyïån vúái nhau bùçng ngön ngûä cuãa hoå. Cuöëi cuâng Gildor quay vïì
phña nhûäng ngûúâi hobbit. "Chuáng ta seä khöng noái chuyïån naây úã
àêy," öng noái. "Chuáng ta nghô rùçng töët nhêët laâ caác öng nïn ài vúái
chuáng töi vaâo luác naây. Àêy khöng phaãi laâ truyïìn thöëng cuãa chuáng
töi, nhûng lêìn naây chuáng töi seä àïí caác öng ài trïn àûúâng cuãa chuáng
töi, vaâ caác öng seä nghó vúái chuáng töi töëi nay, nïëu caác öng muöën."
"Ö Con Ngûúâi Trong Laânh! Thêåt laâ möåt àiïìu tuyïåt vúâi so vúái
nhûäng gò töi hy voång àïën," Pippin noái. Sam lñu caã lûúäi. "Töi vö cuâng
caám ún ngaâi, Gildor Inglorion," Frodo noái cuái ngûúâi noái."’Elen snla
lamenn’ omentielvo, möåt ngöi sao àaä soi saáng giúâ maâ chuáng ta gùåp
nhau," öng ta noái thïm bùçng caách noái cuãa ngûúâi elves cao.
"Cêín thêån, caác baån!" Gildor cûúâi. "Khöng àûúåc noái nhûäng
chuyïån bñ mêåt! ÚÃ àêy coá möåt hoåc giaã trong lônh vûåc Ngön Ngûä Cöí
Àaåi. Bilbo quaã laâ möåt thêìy giaáo töët. Xin chaâo, ngûúâi baån cuãa Elf!"
öng noái, cuöëi ngûúâi vïì phña Frodo. "Haäy àïën àêy vúái caác baån cuãa
öng vaâ nhêåp boån vúái chuáng töi! Töët nhêët laâ caác öng nïn ài úã giûäa àïí
khoãi bõ laåc. Caác öng coá thïí seä mïåt trûúác khi chuáng ta ngûâng laåi."
"Vò sao? Caác öng ài àêu?" Frodo hoãi.
"Töëi nay chuáng ta ài àïën nhûäng caánh rûâng úã trïn nhûäng
ngoån àöìi phña trïn Woodhall. Noá caách àêy vaâi dùåm, nhûng caác öng
seä nghó úã cuöëi núi àoá, vaâ noá seä khiïën cho chuyïën du haânh vaâo ngaây
mai cuãa caác öng ngùæn ài."
Hoå laåi bûúác ài trong yïn lùång, bùng ài nhû nhûäng boáng àen
vúái nhûäng vuâng saáng múâ: vò ngûúâi Elves (thêåm chñ hún caã hobbit)
coá thïí ài khi hoå muöën maâ khöng phaát ra êm thanh hay tiïëng chên

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 94

naâo. Pippin nhanh choáng bùæt àêìu caãm thêëy buöìn nguã, vaâ àaä lùæc lû
möåt hoùåc hai lêìn nhûng möîi lêìn nhû vêåy thò möåt ngûúâi Elf cao laåi
úã bïn caånh öng laåi vûún tay ra giûä öng àûáng thùèng laåi. Sam ài bïn
caånh Frodo, nhû thïí àang úã trong giêëc mú, mùåt anh toã ra nûãa súå
sïåt, nûãa vui mûâng kinh ngaåc.
Caánh rûâng úã doåc hai bïn hoå trúã nïn daây àùåc hún; nhûäng caái
cêy bêy giúâ trúã nïn non vaâ daây hún; vaâ khi con àûúâng laâng haå
xuöëng, chaåy vaâo möåt caái höëc trïn nhûäng ngoån àöìi, thò caâng coá
nhiïìu lúáp cêy phó trïn nhûäng döëc cao úã hai bïn hoå. Cuöëi cuâng thò
nhûäng ngûúâi Elves reä sang möåt bïn àûúâng. Möåt con àûúâng maâu
xanh nùçm gêìn nhû khöng thêëy àûúåc qua nhûäng luâm cêy daây àûúåc
úã phña bïn phaãi; vaâ hoå ài theo löëi ài naây khi noá lûúån voâng vaâo
nhûäng döëc göî úã trïn àónh cuãa möåt triïìn cuãa nhûäng ngoån àöìi nhö ra
trïn vuâng àêët phña dûúái cuãa con söng - thung luäng. Thònh lònh hoå
ài ra khoãi vuâng cêy töëi àen, vaâ phña trûúác hoå laâ möåt khoaãng coã
röång, xaám ài dûúái maân àïm. Rûâng bao quanh hoå tûâ ba phña; nhûng
phña àöng laâ möåt khoaãng àêët nùçm döëc xuöëng vaâ àónh cuãa nhûäng
caái cêy àen moåc tûâ dûúái àaáy döëc hiïån ra dûúái chên hoå. Phña sau àoá,
nhûäng vuâng àêët thêëp nùçm lúâ múâ bùçng phùèng dûúái nhûäng vò sao.
Gêìn hún saát bïn laâ vaâi luöìng saáng nhêëp nhaáy trong laâng
Woodhall.
Nhûäng ngûúâi Elves ngöìi trïn coã vaâ noái chuyïån vúái nhau bùçng
nhûäng gioång noái mïìm maåi; coá veã nhû hoå khöng chuá yá gò àïën caác
hobbit. Frodo vaâ caác baån cuãa öng boåc mònh trong nhûäng caái aáo
khoaác vaâ chùn, vaâ hoå bùæt àêìu nguã lú mú. Àïm tröi ài, vaâ aánh saáng
laåi traân vaâo thung luäng. Pippin nguã lùn quay, göëi àêìu trïn möåt mö
àêët nhoã.
Cao trïn phña Àöng Remmirath, Nhûäng Ngöi Sao Maång,
àang nhêëp nhaáy vaâ ngöi Borgil àoã àang chêìm chêåm nhö lïn tûâ
maân sûúng, saáng nhû möåt moán chêu baáu laâm bùçng lûãa. Röìi khöng
khñ chuyïín àöång vaâ sûúng muâ bõ queát ài nhû möåt têëm maång, röìi
têët caã nhû nghiïng ài khi Kiïëm Sô cuãa Bêìu Trúâi, Menelvagor vúái
caái thùæt lûng saáng cuãa öng, nhö lïn khoãi vaânh traái àêëy. Nhûäng
ngûúâi Elves haát buâng lïn. Thònh lònh möåt vêìng lûãa nhö lïn dûúái
nhûäng ngoån cêy vúái möåt luöìng saáng àoã.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 95

"Àïën àêy," nhûäng ngûúâi Elves goåi caác hobbit. "Àïën àêy! Àaä
àïën luác noái chuyïån vaâ vui tûúi!"
Pippin ngöìi dêåy vaâ duåi mùæt. Öng ruâng mònh. "Coá möåt ngoån
lûãa trong möåt cùn phoâng, vaâ thûác ùn cho nhûäng ngûúâi khaách àoái
buång," möåt ngûúâi Elves àûáng trûúác mùåt öng noái.
ÚÃ cuöëi phña nam möåt thaãm coã àang múã röång ra trûúác mùåt hoå.
Coá möåt caái nïìn xanh chaåy daâi vaâo rûâng, vaâ taåo thaânh möåt khoaãng
khöng röång lúán nhû möåt cùn phoâng, trêìn àûúåc taåo búãi nhûäng caânh
cêy. Nhûäng thên cêy vô àaåi cuãa chuáng nhòn giöëng nhû nhûäng cêy
cöåt ruä xuöëng möîi hûúáng. ÚÃ giûäa chuáng laâ möåt ngoån lûãa àöët lïn tûâ
cuãi àang nhêëp nhaáy, vaâ phña trïn nhûäng cêy- cöåt nhûäng ngoån àuöëc
àang toaã ra aánh saáng cuãa vaâng vaâ baåc àang àûúåc àöët noáng chaãy.
Nhûäng ngûúâi Elves ngöìi quanh bïëp lûãa trïn coã hoùåc trïn nhûäng
voâng göî àûúåc cûa ra tûâ nhûäng thên cêy cuä. Möåt söë ài túái ài lui
mang theo nhûäng caái cöëc vaâ roát nûúác uöëng; söë khaác mang thûác ùn
trïn nhûäng caái dôa àûúåc xïëp thaânh àöëng.
"Àêy laâ nhûäng moán ùn àaåm baåc," hoå noái vúái nhûäng ngûúâi
hobbit; "vò chuáng ta àang ài trong nhûäng khu rûâng xanh caách xa
khoãi nhûäng lêu àaâi cuãa chuáng töi. Nïëu coá bao giúâ caác öng laâ khaách
cuãa chuáng töi, chuáng töi seä tiïëp àaäi caác öng töët hún."
"Vúái töi thò coá veã nhû noá àuã cho möåt bûäa tiïåc sinh nhêåt,"
Frodo noái.
Sau àoá thò Pippin nhúá rêët ñt vïì thûác ùn hay àöì uöëng, búãi vò
têm trñ cuãa öng chó toaân laâ aánh saáng trïn nhûäng khuön mùåt elf, vaâ
êm thanh cuãa nhûäng tiïëng àöång kyâ laå vaâ àeåp àeä àïën nöîi öng caãm
thêëy mònh àang úã trong möåt giêëc mú. Nhûng öng nhúá laåi rùçng noá laâ
baánh mò, vúái chêët lûúång vûúåt hún caã loaåi baánh mò trùæng thûúång
haång daânh cho nhûäng ai àang chïët àoái, vaâ traái cêy ngoåt nhû dêu
daåi vaâ nhiïìu hún caã nhûäng moán traái cêy àûúåc chùm soác trong
nhûäng khu vûúân; öng uöëng möåt cöëc àêìy möåt loaåi rûúåu thúm ngaát,
laånh nhû möåt nguöìn nûúác trong vùæt, vaâng nhû giêëc trûa heâ.
Sam khöng thïí mö taã thaânh lúâi àûúåc, hay hònh dung roä laåi
vúái mònh, nhûäng gò maâ anh caãm thêëy hay nghô vaâo àïm êëy, cho duâ
noá vêîn coân laåi trong trñ nhúá cuãa anh nhû möåt nhûäng sûå kiïån lúán

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 96

nhêët trong cuöåc àúâi anh. Chuyïån gêìn nhêët maâ anh phaãi noái laâ: "ÚÂ,
thûa ngaâi, nïëu nhû coá thïí tröìng àûúåc nhûäng traái taáo nhû thïë naây,
thò töi coá thïí tûå goåi mònh laâ möåt ngûúâi laâm vûúân. Nhûng àoá laâ nghïå
thuêåt ài sêu vaâo tim töi, nïëu nhû ngaâi hiïíu àiïìu töi muöën noái."
Frodo ngöìi àoá, ùn, uöëng, vaâ noái chuyïån àêìy vui veã; nhûng
têm trñ öng thò maäi nghô àïën nhûäng lúâi àang àûúåc noái ra. Öng biïët
möåt ñt ngön ngûä cuãa ngûúâi elf vaâ hùm húã lùæng nghe. Thónh thoaãng
öng laåi noái vúái nhûäng ngûúâi tiïëp àöì ùn cho mònh vaâ caám ún hoå bùçng
ngön ngûä cuãa hoå. Hoå móm cûúâi vúái öng vaâ cûúâi noái: "Àêy laâ möåt
chêu baáu giûäa nhûäng hobbit!"
Sau möåt luác Pippin caãm thêëy buöìn nguã, vaâ öng àûúåc nêng lïn
vaâ mang ài àïën möåt caái luâm úã dûúái nhûäng thên cêy; öng nùçm trïn
möåt caái giûúâng mïìm vaâ nguã suöët phêìn coân laåi cuãa àïm àoá. Sam tûâ
chöëi khöng rúâi khoãi chuã cuãa mònh. Khi Pippin àaä ài, anh àïën vaâ
ngöìi cuöån troân dûúái chên Frodo, cuöëi cuâng anh guåc àêìu xuöëng vaâ
nhùæm mùæt laåi. Frodo vêîn coân thûác khaá lêu, noái chuyïån vúái Gildor.
Hoå noái rêët nhiïìu thûá, nhûäng chuyïån cuä vaâ múái, vaâ Frodo hoãi
Gildor khaá nhiïìu vïì nhûäng gò àaä diïîn ra úã thïë giúái röång lúán bïn
ngoaâi Quêån. Moåi chuyïån coá veã khaá buöìn vaâ àaáng ngaåi:boáng töëi
àang têåp húåp laåi, chiïën tranh cuãa Con Ngûúâi, vaâ chuyïën ài cuãa
ngûúâi Elves. Cuöëi cuâng Frodo hoãi cêu hoãi vêën vûúng nhêët trong
tim öng:
"Haäy noái vúái töi, Gildor, ngaâi àaä coá bao giúâ gùåp Bilbo tûâ khi
öng êëy rúâi khoãi chuáng töi?"
Gildor móm cûúâi. "Coá," öng traã lúâi. "Hai lêìn. Öng êëy taåm biïåt
chuáng töi ngay taåi chñnh núi naây. Nhûng töi àaä thêëy laåi öng ta möåt
lêìn, rêët xa àêy." Öng khöng noái gò thïm vïì Bilbo, vaâ Frodo laåi im
lùång.
"Öng khöng hoãi töi hoùåc noái vúái töi nhiïìu vïì àiïìu àang laâm
chñnh öng bêån têm, Frodo," gik noái. "Nhûng töi àaä biïët khaá nhiïìu,
vaâ töi coá thïí àoåc àûúåc nhiïìu trïn khuön mùåt cuãa öng vaâ trong yá
nghô àùçng sau nhûäng cêu hoãi cuãa öng. Öng àang rúâi khoãi Quêån, vaâ
öng vêîn coân nghi ngúâ liïåu öng seä tòm thêëy caái maâ öng tòm khöng,

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 97

hoùåc àaåt thaânh ûúác muöën cuãa öng khöng, hoùåc laâ öng seä coá bao giúâ
trúã vïì hay khöng. Phaãi thïë khöng?"
"Àuáng vêåy," Frodo noái; "nhûng töi nghô rùçng chuyïën ài cuãa
töi laâ möåt chuyïån bñ mêåt chó coá Gandalf vaâ Sam trung thaânh cuãa
töi biïët àûúåc thöi." Öng liïëc xuöëng Sam, àang ngaáy nheâ nheå.
"Bñ mêåt naây seä khöng àïën àûúåc vúái Keã Thuâ tûâ chuáng töi,"
Gildor noái.
"Keã Thuâ?" Frodo noái. "Thïë ra öng àaä biïët vò sao maâ töi rúâi
khoãi Quêån?"
"Töi khöng biïët vò lyá do naâo maâ Keã Thuâ laåi theo àuöíi öng."
Gildor traã lúâi; "nhûng töi biïët àûúåc hùæn laâ ai - cho duâ àöëi vúái töi
hùæn thêåt laâ xa laå. Vaâ töi caãnh baáo öng rùçng sûå nguy hiïím luác naây
àang úã phña trûúác vaâ phña sau öng, vaâ trïn khùæp moåi hûúáng."
"Öng muöën noái àïën caác Kyå Sô aâ? Töi súå laâ hoå laâ nhûäng keã
phuåc vuå cho Keã Thuâ. Nhûäng Kyå Sô Àen laâ gò?"
"Gandalf khöng noái vúái öng gò caã aâ?"
"Öng êëy chùèng noái gò vïì nhûäng sinh vêåt naây caã."
"Vêåy thò töi nghô rùçng töi cuäng chùèng coá gò àïí noái thïm - haäy
àïí cho sûå khuãng khiïëp canh giûä öng trïn cuöåc haânh trònh cuãa öng.
Búãi vò vúái töi coá veã nhû laâ öng khúãi haânh vûâa kõp luác, nïëu nhû thêåt
sûå laâ öng vûâa kõp. Bêy giúâ thò öng phaãi gêëp lïn, khöng àûúåc dûâng
laåi hay quay laåi; búãi vò Quêån khöng coân laâ sûå baão vïå vúái öng nûäa."
"Töi khöng thïí tûúãng tûúång àûúåc laåi coá nhûäng thöng tin gò
coân àaáng súå hún laâ nhûäng chó dêîn vaâ caãnh baáo cuãa öng nûäa," Frodo
kïu lïn. "Töi biïët laâ nguy hiïím àang nùçm úã phña trûúác, têët nhiïn laâ
vêåy; nhûng töi khöng chúâ àúåi gùåp noá ngay úã chñnh Quêån cuãa chuáng
töi. Möåt hobbit khöng thïí àûúåc tûâ Nûúác àïën Söng trong bònh yïn
sao?"
"Nhûng noá khöng coân laâ Quêån cuãa caác öng nûäa," Gildor noái.
"Àaä coá nhûäng ngûúâi khaác söëng úã àêëy trûúác khi hobbit àïën; vaâ
nhûäng ngûúâi khaác seä laåi söëng úã àêëy khi khöng coân hobbit nûäa. Thïë

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 98

giúái röång lúán naây laâ têët caã vúái öng: öng coá thïí raâo öng laåi vaâo trong,
nhûng öng khöng thïí raâo bïn ngoaâi maäi maäi."
"Töi biïët - nhûng noá coá veã luön khaá an toaân vaâ thên thiïån.
Töi coá thïí laâm gò àêy? Kïë hoaåch cuãa töi laâ rúâi Quêån thêåt lùång leä, vaâ
ài thùèng àïën Rivendell; nhûng bêy giúâ bûúác chên cuãa töi àaä bõ sùn
àuöíi, trûúác caã khi maâ töi coá thïí àïën àûúåc Buckland."
"Töi nghô laâ öng vêîn nïn theo àuöíi kïë hoaåch êëy," Gildor noái.
"Töi khöng nghô laâ con Àûúâng laåi quaá khoá vúái loâng duäng caãm cuãa
öng. Nhûng nïëu öng muöën nhûäng lúâi khuyïn roä raâng hún, öng nïn
hoãi Gandalf. Töi khöng biïët lyá do chuyïën ài cuãa öng; vaâ do àoá töi
khöng biïët vò sao maâ nhûäng keã theo àuöíi öng têën cöng öng.
Gandalf hùèn laâ phaãi biïët nhûäng chuyïån àoá. Töi nghô rùçng öng seä
gùåp öng êëy trûúác khi öng rúâi khoãi Quêån chûá?"
"Töi hy voång thïë. Nhûng àoá laåi laâ möåt chuyïån khaác laâm cho
töi lo lùæng. Töi àaä àúåi Gandalf suöët nhiïìu ngaây. Öng êëy àaä phaãi trúã
laåi Hobtitton tûâ hai àïm trûúác; nhûng chùèng thêëy öng êëy àêu. Bêy
giúâ töi àang lo khöng biïët chuyïån gò xaãy ra. Töi coá nïn àúåi öng ta
khöng?"
Gildor im lùång möåt luác. "Töi khöng thñch tin naây," cuöëi cuâng
öng noái. "Öng Gandalf êëy maâ àïën trïî thò khöng baáo trûúác àiïìu gò
töët laânh caã. Nhûng ngûúâi ta noái: Àûâng can thiïåp vaâo cöng chuyïån
cuãa Phuâ thuyã, vò hoå rêët khön ngoan vaâ nhanh nheån khi giêån dûä.
Sûå lûåa choån bêy giúâ laâ cuãa öng: ài hay àúåi."
"Vaâ ngûúâi ta cuäng noái," Frodo traã lúâi: "Àûâng àïën vúái ngûúâi
Elves àïí tòm lúâi khuyïn, vò hoå seä vûâa noái coá vûâa noái khöng."
"Thêåt thïë û?" Gildor cûúâi. "Nhûäng ngûúâi Elves thûúâng ñt khi
àûa ra nhûäng lúâi khuyïn khöng àaãm baão, vò lúâi khuyïn laâ möåt moán
quaâ nguy hiïím, thêåm chñ khi möåt ngûúâi thöng thaái khuyïn baão
möåt ngûúâi thöng thaái, vaâ têët caã moåi chuyïån coá thïí trúã nïn tïå haåi.
Nhûng öng seä laâm gò? Öng àaä khöng noái vúái töi têët caã nhûäng
chuyïån maâ öng àang lo; vaâ laâm sao maâ töi coá thïí lûåa choån töët hún
öng àûúåc? Nhûng nïëu öng yïu cêìu lúâi khuyïn, thò töi seä vò tònh baån
maâ àûa noá ra. Töi nghô öng nïn ài ngay vaâo luác naây, khöng chêìn
chúâ gò nûäa; vaâ nïëu Gandalf khöng àïën trûúác khi öng khúãi haânh, thò

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 99

töi cuäng khuyïn thïë naây: àûâng ài möåt mònh. Haäy mang theo
nhûäng ngûúâi baån trung thûåc vaâ sùén loâng. Bêy giúâ thò öng nïn biïët
ún, vò töi àaä vui veã àûa ra nhûäng lúâi khuyïn naây. ngûúâi Elves coá
nhûäng cöng viïåc vaâ nöîi buöìn riïng cuãa hoå, vaâ hoå rêët ñt khi quan
têm àïën chuyïån cuãa hobbit, hoùåc bêët kyâ nhûäng sinh vêåt naâo khaác
trïn thïë giúái naây. Àûúâng ài cuãa chuáng töi ñt khi naâo cùæt ngang
àûúâng hoå, duâ laâ tònh cúâ hay chuã yá. Trong cuöåc gùåp gúä naây thò coá
nhiïìu hún caã möåt cú höåi; nhûng muåc àñch thò khöng roä raâng àöëi vúái
töi, vaâ töi súå khöng daám noái nhiïìu."
"Töi vö cuâng biïët ún," Frodo noái; "nhûng töi ûúác gò öng noái roä
vúái töi hún caác Kyå Sô Àen laâ gò. Nïëu töi laâm theo lúâi öng khuyïn thò
töi coá thïí khöng thêëy Gandalf möåt thúâi gian daâi nûäa, vaâ töi nïn
biïët möëi nguy hiïím naâo àang theo àuöíi töi."
"Thïë biïët rùçng chuáng laâ nhûäng ngûúâi phuåc vuå cuãa Keã Thuâ laâ
chûa àuã sao?" Gildor traã lúâi. "Haäy tröën khoãi chuáng! Àûâng noái lúâi
naâo vúái chuáng! Chuáng àaä chïët röìi. Àûâng hoãi töi gò nûäa! Nhûng traái
tim töi baáo trûúác rùçng, trûúác khi têët caã chêëm dûát, öng, Frodo con
trai cuãa Drogo, seä biïët nhiïìu hún vïì nhûäng chuyïån naây hún Gildor
Inglorion. Coá thïí laâ Elbereth seä baão vïå öng!"
"Nhûng töi seä tòm thêëy loâng can àaãm úã àêu chûá?" Frodo hoãi.
"Àoá laâ àiïìu töi cêìn nhêët."
"Loâng duäng caãm seä àûúåc tòm thêëy úã nhûäng núi khöng ngúâ,"
Gildor noái. "Haäy giûä vûäng hy voång! Haäy nguã ài! Vaâo buöíi saáng
chuáng töi seä ài; nhûng chuáng töi seä gûãi tin nhùæc qua khùæp caác vuâng
àêët. Nhûäng Ngûúâi Baån Lang Thang seä biïët vïì cuöåc haânh trònh cuãa
caác öng, vaâ nhûäng ngûúâi ai coá quyïìn lûåc seä tröng chûâng caác öng.
Töi tuyïn böë öng laâ baån cuãa ngûúâi Elf vaâ coá thïí caác vò sao seä soi
saáng cho caác öng àïën têån cuöëi àûúâng! Ñt khi naâo chuáng töi coá àûúåc
sûå hûáng thuá nhû vêåy vúái nhûäng ngûúâi laå, vaâ àiïìu naây laâ cöng bùçng
khi nghe àûúåc Nhûäng Lúâi Noái Cöí Xûa tûâ möi cuãa nhûäng ngûúâi lang
thang khaác trïn thïë giúái."
Frodo caãm thêëy giêëc nguã àang àïën, chêåm chñ ngay khi Gildor
kïët thuác baâi noái. "Bêy giúâ töi seä nguã," öng noái, vaâ ngûúâi Elf àûa öng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 100

àïën möåt luâm cêy bïn caånh Pippin, vaâ öng neám mònh lïn giûúâng vaâ
nguã ngay möåt giêëc khöng möång mõ gò caã.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 101

CHÛÚNG 4
ÀÛÚÂNG TÙÆT QUA XÛÁ NÊËM

Vaâo buöíi saáng Frodo thûác dêåy hoaân toaân khoeã khoùæn. Öng
nùçm trïn möåt caái nhaâ luâm àûúåc laâm tûâ nhûäng cêy söëng vúái nhûäng
caânh àûúåc buöåc laåi vaâ keáo xuöëng mùåt àêët; giûúâng cuãa öng laâ bùçng
dûúng xó vaâ coã, sêu, ïm vaâ thúm laå luâng. Mùåt trúâi àang roåi saáng
qua nhûäng chiïëc laá àang ve vêíy, vêîn coân xanh thùæm trïn nhûäng
ngoån cêy. Öng nhaãy lïn vaâ ài ra.
Sam àang ngöìi trïn coã, gêìn bïn búâ rûâng. Pippin àang àûáng
nhòn trúâi vaâ thúâi tiïët. Khöng coân dêëu vïët gò cuãa nhûäng ngûúâi Elves.
"Hoå àïí laåi traái cêy, nûúác uöëng vaâ baánh mò," Pippin noái. "Haäy
àïën vaâ ùn bûäa saáng cuãa anh ài . Baánh mò ngon nhû thïí noá vûâa
àûúåc laâm àïm qua. Töi khöng muöën àïí laåi cho anh chuát gò, nhûng
Sam nhêët àõnh khöng chõu."
Frodo ngöìi xuöëng caånh Sam vaâ bùæt àêìu ùn. "Kïë hoaåch höm
nay thïë naâo?" Pippin hoãi.
"Ài àïën Bucklebury caâng nhanh caâng töët," Frodo traã lúâi, vaâ
têåp trung sûå chuá yá cuãa mònh vaâo thûác ùn.
"Thïë anh coá nghô laâ chuáng ta seä laåi thêëy nhûäng tay Kyå Sô
Àen êëy khöng?" Pippin hoãi vúái veã haâo hûáng. Dûúái aánh mùåt trúâi
buöíi saáng thò viïîn caãnh thêëy caã möåt àoaân kyå sô nhû vêåy coá veã nhû
cuäng khöng laâm cho öng lo lùæm.
"ÛÂ, coá thïí," Frodo noái, öng khöng thñch nhùæc laåi viïåc naây.
"Nhûng töi hy voång laâ chuáng ta seä bùng qua söng maâ khöng bõ hoå
phaát hiïån."
"Thïë Gildor coá noái cho anh biïët chuát gò vïì hoå khöng?"
"Khöng nhiïìu lùæm - toaân laâ nhûäng chó dêîn vaâ àaánh àöë,"
Frodo traã lúâi vúái veã laãng traánh.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 102

"Thïë anh coá hoãi gò vïì viïåc àaánh húi khöng?"


"Chuáng töi khöng thaão luêån vïì viïåc naây," Frodo noái vúái möåt
miïång àêìy thûác ùn.
"Anh nïn laâm thïë múái phaãi. Töi tin chùæc laâ viïåc naây rêët quan
troång."
"Trong trûúâng húåp êëy thò töi tin chùæc laâ Gildor seä tûâ chöëi giaãi
thñch noá," Frodo traã lúâi ngùæn goån. "Coân bêy giúâ thò àïí cho töi yïn
möåt chuát naâo! Töi khöng muöën traã lúâi haâng chuöîi cêu hoãi trong khi
töi àang ùn. Töi muöën suy nghô!"
"Laåy chuáa!" Pippin noái. "Vïì bûäa saáng aâ?" öng bûúác vïì phña búâ
coã xanh.
Trong têm trñ Frodo thò buöíi saáng rûåc rúä naây - àùåc biïåt saáng,
öng nghô thïë - àaä laâm tan biïën nöîi súå bõ theo àuöíi; vaâ öng àang suy
nghô vïì lúâi cuãa Gildor. Gioång noái vui veã cuãa Pippin voång àïën chöî
öng. Öng ta àang chaåy trïn möåt lúáp coã xanh vaâ ca haát.
"Khöng! Töi khöng thïí!" öng noái vúái chñnh mònh. "Àoá laâ möåt
chuyïån àaä mang nhûäng baån cuãa töi ài khùæp Quêån vúái töi, cho àïën
khi chuáng töi àoái vaâ mïåt laã, thûác ùn vaâ giûúâng chiïëu thò êím ûúát. Àïí
biïën hoå thaânh nhûäng keã tha hûúng, núi caái àoái vaâ caái mïåt coá thïí
khöng coá gò buâ àùæp àûúåc, àoá laâ àiïìu khaác - thêåm chñ nïëu hoå sùén
loâng laâm nhû vêåy. Chó coá mònh töi laâ àûúåc thûâa kïë maâ thöi. Töi
khöng nghô laâ töi thêåm chñ nïn mang Sam theo." Öng nhòn vïì phña
Sam Gamgee, vaâ phaát hiïån ra Sam àang nhòn mònh.
"Naâo, Sam!" öng noái. "Coá chuyïån gò thïë? Töi àaä rúâi Quêån súám
nhêët maâ mònh coá thïí - thêåt sûå laâ töi àaä suy nghô àïí thêåm chñ
khöng àúåi möåt ngaây úã Crickhollow, nïëu nhû coá thïí laâm àûúåc àiïìu
naây."
"Töët lùæm, thûa ngaâi!"
"Anh vêîn muöën ài vúái töi chûá?"
"Töi vêîn muöën."
"Chuyïån naây seä rêët nguy hiïím àêëy, Sam aå.Noá àaä nguy hiïím
röìi. Coá thïí khöng ai trong chuáng ta coá thïí quay lui àûúåc nûäa."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 103

"Nïëu nhû ngaâi khöng quay lui, thûa ngaâi, thò töi cuäng khöng,
chùæc chùæn laâ vêåy." Sam noái.
"Anh àûâng boã rúi öng ta! hoå noái vúái töi. Boã rúi öng êëy aâ! Töi
noái. Töi khöng bao giúâ laâm thïë. Töi seä ài vúái öng êëy, nïëu nhû öng
êëy leo lïn Mùåt trùng, vaâ nïëu coá bêët kyâ Kyå Sô Àen naâo tòm caách
ngùn öng êëy laåi, thò hoå seä phaãi giaãi quyïët vúái Sam Gamgee, töi noái.
Hoå cûúâi phaá lïn."
"Hoå laâ ai, vaâ anh àang noái vïì chuyïån quaái quyã gò thïë?"
"Vïì nhûäng ngûúâi Elves, thûa ngaâi. Chuáng töi àaä noái chuyïån
vaâo töëi höm qua; vaâ coá veã nhû hoå àaä biïët rùçng ngaâi seä ài, vaâ töi
khöng thêëy viïåc ngùn chùån chuyïån naây laåi coá ñch gò caã. Nhûäng con
ngûúâi tuyïåt vúâi, ngûúâi Elves êëy, thûa ngaâi! Tuyïåt vúâi!"
"Àuáng vêåy," Frodo noái. "Anh vêîn coân thñch hoå aâ, sau khi àaä
tiïëp cêån hoå?"
"Töi vûâa coá phêìn thñch hoå vûâa coá phêìn khöng thñch hoå, thïë
àêëy," Sam chêåm chaåp traã lúâi. "Coá veã nhû chuyïån töi nghô gò vïì hoå
khöng thaânh vêën àïì. Hoå khaá khaác vúái nhûäng gò töi chúâ àúåi - vûâa
quaá giaâ vûâa quaá treã, vûâa quaá vui vûâa quaá buöìn."
Frodo nhòn Sam vúái veã giêåt mònh, nûãa nhû chúâ àúåi àïí thêëy
möåt dêëu hiïåu bïn ngoaâi cuãa möåt sûå thay àöíi laå luâng naâo àoá vûâa
xaãy àïën vúái anh ta. Noá khöng giöëng nhû gioång cuãa Sam Gamgee cuä
maâ öng nghô laâ öng àaä biïët. Noá giöëng nhû möåt möåt Sam Gamgee cuä
àang ngöìi àêëy, ngoaåi trûâ viïåc khuön mùåt cuãa anh coá veã trêìm tû
möåt caách bêët thûúâng.
"Anh coá caãm thêëy cêìn phaãi rúâi Quêån ngay khöng - khi maâ
bêy giúâ ûúác muöën àûúåc thêëy mùåt hoå cuãa anh àaä trúã thaânh hiïån
thûåc?" öng hoãi.
"Vêng, thûa ngaâi. Töi biïët phaãi noái sao, nhûng sau àïm qua
thò töi caãm thêëy rêët khaác. Töi caãm thêëy nhû thêëy trûúác, theo caách
naây. Töi biïët laâ chuáng ta seä ài möåt àoaån àûúâng rêët daâi, ài vaâo boáng
töëi; nhûng töi biïët laâ töi khöng thïí quay laåi àûúåc. Luác naây thò töi
khöng phaãi muöën thêëy àûúåc nhûäng ngûúâi Elves, hay nhûäng con
röìng, hay nhûäng ngoån nuái nûäa - töi khöng thêåt sûå biïët laâ töi muöën

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 104

gò: nhûng töi phaãi laâm àiïìu gò àoá àïí trûúác khi kïët thuác, vaâ noá àang
nùçm úã phña trûúác, chûá khöng phaãi úã trong Quêån naây. Töi phaãi thêëy
àûúåc noá, ngaâi aå, nïëu nhû ngaâi hiïíu töi."
"Töi khöng hiïíu hiïíu lùæm. NHûng töi hiïíu rùçng Gandalf àaä
choån töi laâm baån àöìng haânh. Töi rêët vui. Chuáng ta seä ài cuâng
nhau."
Frodo ngûâng bûäa saáng cuãa mònh laåi trong im lùång. Röìi öng
àûáng dêåy maâ nhòn qua vuâng àêët phña trûúác, röìi goåi Pippin.
"Sùén saâng khúãi haânh röìi chûá?" öng noái khi Pippin àûáng dêåy.
"Chuáng ta phaãi ài ngay. Chuáng ta àaä nguã trïî quaá; vaâ coân nhiïìu
dùåm phaãi ài."
"Anh nguã trïî, anh muöën noái thïë chûá gò," Pippin noái. "Töi àaä
thûác dêåy khaá lêu; vaâ chuáng töi chó viïåc àúåi anh ùn vaâ nghô xong
nûäa thöi."
"Töi seä laâm xong hai viïåc êëy ngay. Vaâ töi seä àïën Bïën Phaâ
Bucklebury caâng nhanh caâng töët. Töi seä khöng ra khoãi àûúâng, maâ
seä trúã laåi con àûúâng maâ chuáng ta àaä rúâi khoãi vaâ àïm qua: töi muöën
cùæt ngang quêån tûâ chöî naây."
"Vaâ röìi anh seä bay," Pippin noái. "Anh seä khöng àùåt chên cùæt
ngang lïn bêët kyâ chöî naâo úã caái quêån naây."
"Duâ sao thò chuáng ta coá thïí cùæt ngang quêån trûåc tiïëp hún con
àûúâng," Frodo traã lúâi. "Bïën Phaâ nùçm úã phña àöng cuãa Woodhall;
nhûng con àûúâng laåi voâng vïì phña bïn traái - anh coá thïí nhòn thêëy
möåt ngaä voâng úã phña bùæc tûâ chöî naây. Noá veä voâng vïì phña bùæc cuãa
Marish àïí ài thùèng àïën khu àûúâng àùæp tûâ Cêìu phña trïn Stock.
Nhûng àûúâng naây ài xa haâng dùåm. Chuáng ta coá thïí tiïët kiïåm àûúåc
möåt phêìn tû quaãng àûúâng nïëu chuáng ta ài möåt àûúâng thùèng àïën
bïën Phaâ tûâ chöî maâ chuáng ta àang àûáng."
"Àûúâng tùæt seä laâm bõ trïî lêu hún," Pippin caäi laåi. "Quanh
quêån naây rêët hiïím trúã, coá nhûäng baäi lêìy vaâ nhûäng khoá khùn àaåi
loaåi nhû thïë úã phña dûúái Marish - töi biïët vuâng naây. Vaâ nïëu nhû
maâ anh lo vïì caác Kyå Sô Àen, thò töi thêëy viïåc gùåp hoå giûäa àûúâng
chùèng coá gò tïå hún laâ gùåp hoå trong rûâng hay trïn caánh àöìng."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 105

"Vaâ viïåc tòm thêëy ngûúâi naâo àoá úã trong rûâng hay trïn àöìng
cuäng khöng dïî hún," Frodo traã lúâi. "Vaâ nïëu nhû anh muöën ài trïn
àûúâng, thò anh seä coá cú höåi bõ bùæt gùåp trïn àûúâng, coân nïëu anh rúâi
khoãi noá thò khöng."
"Àûúåc röìi!" Pippin noái. "Töi seä theo anh qua tûâng caái àêìm lêìy
vaâ mûúng raänh. Nhûng noá rêët khoá ài! Töi àaä àïëm khi ài àïën
Chuöìng Vaâng úã Stock trûúác khi mùåt trúâi lùån. Bia ngon nhêët thò úã
Eastfarthing, hoùåc laâ àaä tûâng nhû thïë: àaä khaá lêu röìi tûâ khi töi
àûúåc nïëm noá."
"Vêåy thò quyïët àõnh nhû vêåy ài!" Frodo noái. "Àûúâng tùæt seä
laâm bõ trïî lêu hún, nhûng nhûäng quaán rûúåu thò laåi caâng khiïën cho
trïî lêu hún nûäa. Bùçng bêët kyâ giaá naâo chuáng ta cuäng phaãi giûä cho
anh traánh xa khoãi quaán Chuöìng Vaâng. Chuáng ta muöën àïën
Bucklebury trûúác khi trúâi töëi. Anh noái gò khöng, Sam?"
"Töi seä ài vúái ngaâi, thûa ngaâi Frodo," Sam noái (bêët chêëp nöîi lo
súå caá nhên vaâ viïåc vö cuâng tiïëc reã laâ àïí lúä mêët moán bia ngon nhêët úã
Easfarthing).
"Vêåy thò nïëu chuáng ta phaãi lï xaác qua àêìm lêìy vaâ thaåch nam,
thò ài naâo!" Pippin noái.
Luác naây cuäng noáng gêìn nhû ngaây trûúác; nhûng nhûäng àaám
mêy bùæt àêìu tuå lïn vïì hûúáng Têy. Coá veã nhû trúâi sùæp mûa. Caác
hobbit trûúân xuöëng dûúái möåt búâ döëc àûáng xanh vaâ dêën bûúác vaâo
möåt vuâng cêy xanh phña dûúái. Hoå àaä choån rúâi Woodhall vïì phña
traái, vaâ bùng xiïn qua caánh rûâng bõ phên chia ra doåc theo búâ àöng
ngoån àöìi, cho àïën hoå àïën àûúåc vuâng àêët bùçng bïn dûúái. Röìi hoå coá
thïí ài thùèng àïën Bïën Phaâ qua khùæp caã khu laâng àang traãi röång,
bêët chêëp vaâi mûúng raänh vaâ haâng raâo. Frodo cho rùçng hoå coân mûúâi
taám dùåm àïí ài theo àûúâng thùèng. Öng nhanh choáng thêëy rùçng caác
buåi cêy caâng luác caâng gêìn laåi vaâ caâng àan vaâo nhau hún laâ trûúác
àêy. Khöng coá àûúâng ngêìm dûúái àêëy, vaâ hoå khöng thïí tiïën ài quaá
nhanh. Khi hoå vêåt löån úã dûúái àaáy búâ, thò hoå tòm thêëy möåt doâng suöëi
chaåy doåc xuöëng nhûäng ngoån àöìi phña sau vúái nïìn àaáy sêu trún trúåt
àêìy buåi gai. Phêìn hiïím trúã nhêët cuãa noá cùæt ngang con àûúâng thùèng
maâ hoå àaä choån. Hoå khöng thïí nhaãy qua noá, hoùåc thêåt sûå khöng thïí

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 106

bùng qua noá maâ khöng thïí bõ ûúát, trêìy xûúác vaâ vêëy buân. Hoå ngûâng
laåi, tûå hoãi phaãi laâm gò. "Trûúác tiïn laâ phaãi kiïím tra àaä!" Pippin noái,
móm cûúâi dûát khoaát.
Sam Gamgee nhòn laåi. Qua möåt khe húã giûäa caác thên cêy anh
thoaáng thêëy möåt àónh cuãa möåt búâ xanh tûâ phña maâ hoå vûâa leo
xuöëng. "Nhòn kòa!" anh noái, toám lêëy tay Frodo. Boån hoå nhòn caã laåi,
vaâ thêëy úã búâ cao phña trïn, tûúng phaãi vúái bêìu trúâi xanh, möåt con
ngûåa àang àûáng. Bïn caånh noá laâ möåt boáng àen.
Ngay lêåp tûác hoå boã ngay moåi yá àõnh quay lui. Frodo dêîn
àûúâng, vaâ vöåi vaä lao vöåi vaâo möåt buåi rêåm daây bïn caånh doâng suöëi.
"Whew!" öng noái vúái Pippin. "Caã hai chuáng ta àïìu àuáng! Con
àûúâng ngùæn àaä thêåt sûå trúã nïn khuác khuyãu; nhûng chuáng ta àaä lêín
tröën vûâa kõp luác. Anh coá àöi tai thñnh, Sam aå: anh coá thïí nghe thêëy
xem coá caái gò àoá àang túái khöng?"
Hoå vêîn àûáng àoá, gêìn nhû nñn thúã khi lùæng nghe; nhûng
chùèng coá möåt êm thanh cuãa möåt sûå truy àuöíi naâo caã. "Töi seä khöng
lêëy laâm laå nïëu hùæn thûã mang con ngûåa cuãa hùæn xuöëng búâ êëy," Sam
noái. "Nhûng töi àoaán rùçng hùæn àaä biïët chuáng ta àaä xuöëng àoá. Töët
hún chuáng ta nïn ài thöi."
Ài tiïëp laâ möåt chuyïån khöng dïî daâng. Hoå phaãi gaánh theo
haânh lyá, coân nhûäng buåi rêåm vaâ buåi mêm xöi thò tûâ chöëi khöng chõu
cho hoå xuyïn qua. Hoå bõ luöìng gioá tûâ caái àónh ngay phña sau thöíi
àïën, vaâ khöng khñ luác êëy rêët tônh lùång vaâ ngöåt ngaåt. Khi hoå cuöëi
cuâng cuäng moâ àûúåc àïën vuâng àêët röång, thò hoå àaä phaát ngöët lïn,
mïåt lûã vaâ bõ trêìy xûúác khùæp ngûúâi, hoå cuäng khöng coân chùæc chùæn vïì
phûúng hûúáng maâ hoå seä ài nûäa. Con àûúâng bïn búâ höì àêìy caát khi
noá hûúáng àïën nhûäng búâ cao vaâ trúã nïn röång vaâ nöng hún, bùèng
khoãi Marish vaâ Doâng Söng.
"Sao chûá, àêy laâ suöëi Stock naây!" Pippin noái. "Nïëu chuáng ta
thûã quay trúã laåi àûúâng cuä, thò chuáng phaãi bùng qua noá ngay vaâ reä
phaãi."
Hoå löåi qua suöëi, vaâ vöåi vaä ài vïì phña vuâng khöng gian múã
röång, löån xöån vaâ khöng coá cêy cöëi vïì phña xa hún. Hoå tiïën vaâo möåt
vaânh àai cêy ngay sau àoá: phêìn lúán laâ nhûäng cêy söìi cao, àêy àoá laâ

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 107

möåt cêy àu hoùåc möåt cêy têìn bò. Vuâng àêët úã àêy khaá bùçng phùèng,
vaâ húi chòm xuöëng nhûng nhûäng cêy cöëi moåc san saát nhau nïn hoå
khöng thïí nhòn xa àûúåc. Gioá àöåt ngöåt lay caác caânh laá, vaâ nhûäng
gioåt mûa àang bùæt àêìu rúi xuöëng trïn bêìu trúâi u aám. Röìi gioá lùång
ài vaâ mûa bùæt àêìu tuön xuöëng. Hoå cöë lï bûúác caâng xa caâng töët,
bùng qua nhûäng daäy coã, xuyïn qua nhûäng àaám laá cuä daây; vaâ mûa
chaãy nhoã gioåt tñ taách xuöëng caã boån hoå. Hoå khöng noái chuyïån,
nhûng cûá nhòn laåi sau luön, vaâ luön nhòn sang hai bïn.
Sau möåt giúâ thò Pippin noái: "Töi hy voång laâ chuáng ta àaä
khöng quay laåi quaá nhiïìu vïì hûúáng nam, vaâ khöng phaãi ài böå suöët
chiïìu daâi caánh rûâng naây! Àêy khöng phaãi laâ möåt vaânh àai quaá
röång - töi nghô rùçng noá khöng quaá möåt dùåm úã chöî daây nhêët - vaâ bêy
giúâ chuáng ta nïn ài xuyïn qua noá."
"Nïëu chuáng ta bùæt àêìu ài zig zag thò khöng töët chuát naâo,"
Frodo noái. "Noá seä khöng giaãi quyïët àûúåc vêën àïì. Chuáng ta haäy cûá
ài nhû àaä àõnh! Töi khöng chùæc laâ luác naây töi muöën ra möåt chöî àêët
quang."
Hoå ài tiïëp thïm khoaãng vaâi dùåm nûäa. Röìi mùåt trúâi chiïëc saáng
xua ài nhûäng àaám mêy vaâ mûa taånh dêìn. Luác naây laâ khoaãng giûäa
ngaây, vaâ hoå caãm thêëy àaä àïën luác phaãi ùn trûa. Hoå ngûâng laåi dûúái
möåt cêy àu: laá cuãa noá ruång duâ àaä ngaä vaâng nhûng vêîn coân rêët daây,
vaâ chöî àêët dûúái boáng cuãa noá khaá khö raáo vaâ àûúåc che boáng maát.
Khi hoå àïën àïí duâng bûäa, thò hoå thêëy rùçng nhûäng ngûúâi Elves àaä àöí
àêìy möåt thûá nûúác trong vaâo nhûäng caái chai cuãa hoå, coá maâu vaâng
nhaåt: noá coá hûúng cuãa möåt loaâi mêåt àûúåc laâm tûâ nhiïìu loaåi hoa, vaâ
coá taác duång phuåc höìi sûác lûåc rêët töët. Hoå laåi cûúâi phaá lïn liïìn àoá, toã
veã khinh thûúâng cún mûa, vaâ khinh thûúâng caã caác Kyå Sô Àen. Hoå
caãm thêëy vaâi dùåm cuöëi seä àûúåc vûúåt qua dïî daâng thöi.
Frodo ngaä lûng vaâo möåt thên cêy, vaâ nhùæm mùæt laåi. Sam vaâ
Pippin ngöìi caånh àoá, hoå bùæt àêìu êåm ûâ röìi haát khe kheä
Ho! Ho! Ho! Vúái nhûäng caái chai töi tu
Àïí chûäa laânh tim töi vaâ laâm chên töi run
Mûa coá thïí rúi maâ gioá coá thïí tru,

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 108

Vaâ coân nhiïìu dùåm nûäa phaãi ài


Nhûng röìi töi seä nùçm dûúái möåt cêy cao
Vaâ àïí cho nhûäng àaám mêy bùng möåt khi
Ho! Ho! Ho!
Vaâ hoå laåi bùæt àêìu cûúâi lúán lïn. Röìi hoå àöåt ngöåt dûâng laåi liïìn
sau àoá. Frodo nhaãy dûång lïn. Möåt tiïëng rïìn rô daång voång tûâ trong
gioá, giöëng nhû tiïëng gaâo khoác cuãa möåt con vêåt ma quaái vaâ cö àún.
Noá vùèng lïn röìi chòm xuöëng, vaâ kïët thuác bùçng möåt tiïëng kïu haäi
huâng lanh laãnh. Hoå àang ngöìi hay àûáng àïìu sûäng caã laåi, nhû thïí
bõ àoáng bùng àöåt ngöåt, röìi noá àûúåc traã lúâi búãi möåt tiïëng gaâo khaác,
yïëu hún vaâ xa hún, nhûng khöng keám phêìn kinh dõ. Röìi möåt
thoaáng im lùång tröi qua, chó coân tiïëng gioá àuâa trïn laá.
"Vaâ caác anh nghô àoá laâ caái gò?" cuöëi cuâng Pippin hoãi, cöë àïí noái
thêåt kheä, nhûng run lêíy bêíy. "Nïëu àoá laâ möåt con chim, thò töi chûa
bao giúâ nghe loaåi chim naây trûúác àêy."
"Noá khöng phaãi laâ chim hay thuá," Frodo noái. "Àoá laâ möåt tiïëng
goåi, hoùåc laâ möåt dêëu hiïåu -caái tiïëng gaâo àoá coá yá nghôa, cho duâ töi
chûa hiïíu àûúåc chuáng. Nhûng khöng coá möåt hobbit naâo noái nhû
thïë caã,"
Khöng ai noái gò thïm. Têët caã boån hoå àïìu nghô àïën caác Kyå Sô
Àen, nhûng khöng ai noái àïën hoå. Hoå bêy giúâ àïìu khöng muöën úã laåi
hay ài tiïëp, nhûng röìi súám hay muöån hoå cuäng phaãi bùng qua vuâng
laâng quï tröëng traãi àïí àïën Bïën Phaâ, vaâ töët nhêët laâ nïn ài súám hún
vaâo ban ngaây. Möåt luác sau hoå bùæt àêìu khoaác haânh lyá lïn vai vaâ
bûúác ài.
Ngay sau àoá thò khu rûâng àöåt ngöåt kïët thuác. Nhûäng vuâng
àöìng coã röång traãi daâi trûúácùtj hoå. Bêy giúâ hoå thêëy rùçng hoå àaä thêåt
sûå reä ài quaá nhiïìu vïì hûúáng nam. Hoå coá thïí nhòn thêëy trïn nhûäng
vuâng àêët phùèng ngoån àöìi thêëp úã Bucklebury bùng qua Söng,
nhûng bêy giúâ noá laåi úã phña bïn traái hoå. Hoå trûúân cêín thêån ra khoãi
lïì nhûäng rùång cêy, vaâ bùæt àêìu tiïën caâng nhanh caâng töët qua vuâng
àêët tröëng.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 109

Àêìu tiïn hoå caãm thêëy súå, khi ra khoãi vuâng àêët àûúåc cêy cöëi
che chùæn. Tûâ xa phña sau hoå laâ vuâng àêët cao maâ hoå àaä ùn saáng.
Frodo nûãa chúâ àúåi tröng thêëy möåt boáng kyå sô nhoã tûâ phña xa trïn
nïìn trúâi; nhûng khöng coá dêëu hiïåu cuãa ai caã. Mùåt trúâi thoaát khoãi
nhûäng àaám mêy raãi raác, khi noá àang chòm xuöëng nhûäng ngoån àöìi
maâ hoå vûâa rúâi khoãi, vaâ bêy giúâ thò noá laåi chiïëu saáng. Nöîi súå haäi rúâi
khoãi hoå, cho duâ hoå vêîn caãm thêëy bêët an. Nhûng vuâng àêët trúã nïn
trong laânh vaâ ngùn nùæp hún nhiïìu. Hoå nhanh choáng ài vaâo nhûäng
caánh àöìng vaâ baäi coã àûúåc chùm soác töët: coá nhûäng haâng raâo, cöíng vaâ
nhûäng àûúâng haâo thoaát nûúác. Moåi thûá coá veã yïn tônh vaâ thanh
bònh, chó nhû möåt goác bònh thûúâng cuãa Quêån. Tinh thêìn hoå laåi
dêng lïn vúái möîi bûúác chên. Àûúâng ranh doâng Söng trúã nïn gêìn
hún; vaâ caác Kyå Sô Àen bùæt àêìu coá veã nhû nhûäng boáng ma cuãa caánh
rûâng bêy giúâ àaä úã xa àùçng sau.
Hoå bùng qua lïì cuãa möåt caánh àöìng àêìy nhûäng cuã caãi to, vaâ
tiïën vaâo möåt caái cöíng chùæc chùæn. Àùçng sau noá laâ möåt con àûúâng
raãnh nhoã nùçm giûäa nhûäng haâng raâo thêëp hûúáng vïì nhûäng buåi cêy
xa xa. Pippin dûâng laåi.
"Töi biïët nhûäng caánh àöìng vaâ caái cöíng naây!" öng noái. "Àoá laâ
Bamfurlong, vuâng àêët cuãa Chuã Traåi Maggot giaâ. Caánh àöìng cuãa
öng ta nùçm dûúái nhûäng haâng cêy àùçng kia."
"Chuyïån rùæc röëi naây nöëi tiïëp chuyïån kia!" Frodo noái, nhòn coá
veã hoaãng nhû thïí Pippin noái rùçng coân àûúâng naây laâ möåt àûúâng
raänh dêîn àïën hang cuãa möåt con röìng. Nhûäng ngûúâi khaác nhòn öng
vúái veã ngaåc nhiïn.
"Öng giaâ Maggot thò sao naâo?" Pippin hoãi. "Öng ta laâ möåt
ngûúâi baån töët cuãa têët caã moåi ngûúâi úã Brandybuck. Têët nhiïn öng ta
laâ möåt nöîi kinh hoaâng àöëi vúái nhûäng ai xêm nhêåp vaâ nuöi nhûäng
con choá dûä - nhû duâ sao thò nhûäng ngûúâi úã dûúái àoá úã gêìn biïn giúái
vaâ phaãi phoâng vïå nhiïìu hún."
"Töi biïët," Frodo noái. "Nhûng cuäng thïë thöi," öng noái thïm
vúái möåt tiïëng cûúâi xêëu höí, "töi súå öng ta vúái nhûäng con choá cuãa öng
ta. Nùm naây qua nùm kia töi cûá phaãi tröën trang traåi cuãa öng ta.
Öng ta àaä nhiïìu lêìn bùæt àûúåc töi xêm nhêåp sau nhûäng cêy nêëm,

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 110

khi töi coân nhoã úã Phoâng Rûúåu Maånh. Lêìn cuöëi thò öng ta nïån töi,
vaâ mang töi àïën, chó töi cho nhûäng con choá cuãa öng ta. "Thêëy chûa,
caác chuá beá," öng noái, "lêìn túái nïëu thùçng nhaäi vö cöng röìi nghïì naây
àùåt chên lïn àêët cuãa ta, caác cûng coá thïí cheán thõt noá. Bêy giúâ thò
nhòn noá biïën naây!" Chuáng rûúåt theo töi suöët àoaån àûúâng ra àïën
Bïën Phaâ. Töi khöng bao giúâ quïn àûúåc nöîi khiïëp haäi êëy - cho duâ töi
daám noái rùçng nhûäng con vêåt êëy biïët viïåc cuãa chuáng vaâ khöng thêåt
sûå àõnh chaåm vaâo töi."
Pippin cûúâi phaá lïn. "Àûúåc röìi, àïën luác anh phaãi giaãi quyïët
chuyïån naây röìi. Àùåc biïåt laâ nïëu anh trúã vïì söëng úã Buckland. Öng
Maggot giaâ thêåt sûå laâ möåt ngûúâi rêët can àaãm - nïëu nhû anh àïí cho
nêëm cuãa öng ta yïn. Haäy ài xuöëng àûúâng vaâ nhû thïë thò chuáng ta
khöng phaãi laâ nhûäng keã xêm nhêåp. Nïëu chuáng ta gùåp öng ta, töi seä
noái chuyïån. Öng ta laâ baån cuãa Merry, vaâ töi àaä tûâng ài àïën àêëy vúái
cêåu êëy möåt lêìn röìi."
Hoå ài doåc theo àûúâng, cho àïën khi hoå thêëy nhûäng maái che
cuãa möåt cùn nhaâ lúán vaâ nhûäng àöìn àiïìn nhö ra tûâ phña trïn nhûäng
haâng cêy. Nhaâ Maggot vaâ nhaâ Puddifoot cuãa Stock, vaâ phêìn lúán cû
dên úã Marish, àïìu laâ ngûúâi chuyïn úã nhaâ, vaâ caái àöìn àiïìn naây àûúåc
xêy rêët vûäng chùæc bùçng gaåch vaâ coá möåt bûác tûúâng cao bao quanh
noá. Coá möåt caánh cûãa göî múã röång ra khoãi bûác tûúâng dêîn vaâo àûúâng.
Thònh lònh coá coá nhûäng tiïëng choá suãa nhùång lïn khi hoå tiïën
laåi gêìn vaâ möåt gioång noái heát to lïn: "Grip! Fang! Wolf! Thöi naâo,
caác con!" Frodo vaâ Sam súå àiïëng, dûâng laåi, nhûng Pippin bûúác tiïëp
vaâi bûúác nûäa. Caánh cöíng múã ra vaâ ba con choá khöíng löì xöì ra
àûúâng, lao thùèng àïën nhûäng lûä khaách, suãa àiïn daåi. Chuáng khöng
chuá yá àïën Pippin, nhûng Sam thuåt laåi phña tûâng, trong khi hai con
choá nhòn nhû soái khuåt khõt àaánh húi anh àêìy veã nghi ngúâ, vaâ gêìm
gûâ nïëu anh chuyïín àöång. Con lúán nhêët vaâ hung baåo nhêët trong söë
ba con thò dûâng ngay trûúác Frodo, löng dûång lïn vaâ gêìm gûâ.
Luác naây möåt hobbit rêåm rêu vúái möåt khuön mùåt troân àoã bùng
qua cûãa. "Xin chaâo! Xin chaâo! Caác öng laâ ai, caác öng muöën gò?" öng
hoãi.
"Xin chaâo, ngaâi Maggot!" Pippin noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 111

Ngûúâi chuã traåi nhòn kyä öng. "AÂ, khöng phaãi laâ Thêìy Pippin
àoá sao - ngaâi Peregrin Took chûá!" öng la lïn, àöíi thaái àöå tûâ cau coá
chuyïín sang cûúâi toe cûúâi toeát. "Lêu lùæm röìi töi khöng thêëy ngaâi
àïën àêy. Thêåt may cho ngaâi khi töi biïët ngaâi. Töi vûâa àïí cho boån
choá cuãa töi têën cöng bêët kyâ khaách laå naâo. Höm nay coá möåt söë
chuyïån kyâ cuåc lùæm. Têët nhiïn, thónh thoaãng chuáng ta cuäng coá
nhûäng ngûúâi khaách kyâ laå àïën vuâng naây. Quaá gêìn Söng," öng noái,
lùæc àêìu. "Nhûng gaä naây thò hïët sûác kyâ quùåc maâ töi chûa tûâng àûúåc
thêëy bao giúâ. Hùæn ta khöng seä bùng ngang àêët cuãa töi maâ khöng
lui laåi, nïëu nhû töi khöng caãn hùæn."
"Ngaâi muöën noái gaä naâo?" Pippin hoãi.
"Thïë ngaâi khöng thêëy hùæn aâ?" ngûúâi chuã traåi noái. "Hùæn vûâa
múái ài lïn con àûúâng hûúáng vïì àûúâng búâ àùæp. Nhûng coá leä caác võ
nïn ài vaâo trong, vaâ chuáng ta seä noái vïì nhûäng tin tûác naây möåt caách
thoaãi maái hún. Töi coá sùén bia trïn baân, nïëu nhû ngaâi vaâ caác baån
cuãa ngaâi sùén loâng, ngaâi Took."
Coá veã nhû ngûúâi chuã traåi seä noái thïm vúái hoå, nïëu nhû thúâi
gian vaâ vaâ tñnh caách cuãa öng ta cho pheáp, nïn hoå chêëp nhêån lúâi
múâi. "Thïë coân boån choá thò sao?" Frodo lo lùæng hoãi.
Ngûúâi chuã traåi cûúâi phaá lïn. "Chuáng seä khöng haåi anh àêu -
trûâ phi töi cho pheáp chuáng laâm thïë. Àïën àêy naâo, Grip! Fang!
Heel!" öng la lïn "Heel, Wolf!" Trûúác sûå nheå nhoäm cuãa Frodo vaâ
Sam, boån choá traánh ra vaâ àïí hoå tûå do bûúác ài.
Pippin giúái thiïåu hai baån mònh vúái ngûúâi chuã traåi. "Ngaâi
Frodo Baggins," öng noái. "Coá thïí ngaâi khöng coân nhúá öng ta,
nhûng öng êëy tûâng söëng úã Phoâng Rûúåu Maånh." Nghe àïën tïn
Baggins thò ngûúâi chuã traåi giêåt mònh vaâ liïëc nhòn Frodo thêåt sùæc.
Trong möåt thoaáng Frodo nghô rùçng kyá ûác cuãa viïåc ùn tröåm nêëm àaä
söëng dêåy, vaâ boån choá seä àûúåc ra lïånh töëng cöí öng ài. Nhûng Ngûúâi
Chuã Traåi àaä nùæm lêëy tay öng.
"Trúâi, chùèng leä laåi kyâ laå àïën thïë sao?" öng kïu lïn, "Ngaâi
Baggins àêëy û? Vaâo trong ài naâo! Chuáng ta phaãi noái chuyïån thöi."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 112

Hoå ài vaâo bïëp cuãa ngûúâi chuã traåi, vaâ ngöìi bïn caånh möåt caái loâ
sûúãi lúán. Baâ Maggot mang bia ra trong möåt caái bònh lúán, vaâ roát àêìy
böën caái ca. Àoá laâ möåt loaåi bia ngon, vaâ Pippin thêëy mònh àaä àûúåc
àïìn buâ cho viïåc àïí lúä quaán Chuöìng Vaâng. Sam nhêëp ca bia cuãa
mònh möåt caách nghi ngúâ. Anh vöën khöng tin tûúãng möåt caách tûå
nhiïn têët caã moåi cû dên úã nhûäng vuâng àêët khaác khöng phaãi úã
Quêån; vaâ anh cuäng khöng coá yá àõnh nhanh choáng kïët baån vúái bêët
kyâ ai àaä tûâng nïån chuã anh, cho duâ àaä lêu röìi.
Sau vaâi cêu phuâ phiïëm vïì thúâi tiïët vaâ triïín voång cuãa nöng
nghiïåp (vöën khöng hïì tïå hún thûúâng lïå), Chuã Traåi Maggot àùåt caái
ca cuãa mònh xuöëng vaâ lêìn lûúåt nhòn khùæp moåi ngûúâi.
"Naâo, ngaâi Peregrin," öng noái, "ngaâi tûâ àêu àïën thïë, vaâ ngaâi
seä ài àêu? Khöng phaãi laâ ngaâi àïën thùm töi àêëy chûá? Vò nïëu vêåy
thò ngaâi àaä ài qua cöíng maâ töi khöng thêëy àûúåc ngaâi."
"AÂ, khöng," Pippin traã lúâi. "Thêåt sûå maâ noái, do ngaâi àaä àoaán
ra, chuáng töi ài vaâo con àûúâng laâng tûâ àêìu kia: chuáng töi àaä bùng
qua nöng traåi cuãa ngaâi. Nhûng àoá chó laâ sûå ngêîu nhiïn. Chuáng töi
laåc àûúâng trong rûâng, quay trúã laåi ngûâng Woodhall, trong khi thûã
tòm möåt àûúâng tùæt qua Bïën Phaâ."
"Nïëu nhû caác ngaâi àang gêëp, thò con àûúâng lúán seä hûäu duång
hún," ngûúâi chuã traåi noái. "Nhûng töi khöng lo lùæm vïì àiïìu naây. Caác
ngaâi phaãi ài trïn vuâng àêët cuãa töi, nïëu nhû ngaâi suy nghô kyä möåt
chuát, ngaâi Peregrrin aå. Vaâ ngaâi, ngaâi Baggins, - cho duâ töi daám noái
laâ ngaâi vêîn coân thñch nêëm. " Öng cûúâi phaá lïn. "AÂ phaãi, töi àaä nhêån
ra caái tïn. Töi àaä nhúá laåi luác cêåu Frodo Baggins treã laâ möåt trong
nhûäng gaä quêåy phaá nhêët úã Buckland. Nhûng khöng phaãi laâ töi
àang nghô àïën nêëm àêy. Töi àaä nghe àïën caái tïn Baggins trûúác khi
ngaâi xuêët hiïån. Ngaâi nghô nhû thïë naâo khi biïët rùçng caái gaä khaách
quaái gúã kia àaä hoãi töi vïì ngaâi?"
Hoå nñn thúã chúâ öng noái tiïëp. "ÚÂ," ngûúâi chuã traåi tiïëp tuåc, rïì raâ
löi keáo sûå chuá yá, "hùæn cûúäi trïn möåt con ngûåa àen to tûúáng cöíng
traåi, luác êëy àang múã, vaâ phoáng thùèng àïën cûãa nhaâ töi. Hùæn cuäng
àen tuyïìn tûâ àêìu àïën chên, mùåc aáo choaâng vaâ àöåi muä truâm, nhû
thïí hùæn khöng muöën ai biïët mùåt hùæn. "Thïë bêy giúâ thò hùæn muöën

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 113

biïët gò úã Quêån nhó?" töi thêìm nghô. "Chuáng ta àêu coá thêëy nhiïìu
Gaä Àen vûúåt biïn giúái àêu; vaâ duâ sao thò töi cuäng chûa bao giúâ
nghe àïën möåt ai giöng nhû caái gaä àen naây."
"Xin chaâo!" töi noái voång ra vúái hùæn, "Con àûúâng laâng naây
khöng dêîn àïën àêu caã, vaâ duâ anh seä ài àêu, thò haäy quay trúã laåi
caâng nhanh caâng töët." Töi khöng thñch veã ngoaâi cuãa hùæn, vaâ khi
Grip phoáng ra, noá hñt ngûãi röìi la lïn ùng ùèng giöëng nhû vûâa bõ suát:
noá cuåp àuöi xuöëng vaâ tru lïn ruâng rúån. Caái gaä àen êëy vêîn ngöìi yïn.
"Töi àïën tûâ àùçng kia," hùæn noái, chêåm chaåp vaâ coá veã cûáng
ngùæc, chó vïì phña têy, phña trïn nöng traåi cuãa töi, nïëu nhû caác ngaâi
muöën biïët. "Öng àaä tûâng thêëy Baggins chûa?" hùæn hoãi bùçng möåt
gioång rêët kyâ quùåc, vaâ cuái ngûúâi vïì phña töi. Töi khöng thïí thêëy möåt
khuön mùåt naâo caã, vò caái muä truâm cuãa hùæn cuäng ruä xuöëng rêët thêëp;
vaâ töi caãm thêëy möåt caãm giaác úán laånh trïn söëng lûng. Nhûng töi
khöng hiïíu vò sao maâ hùæn laåi phoáng ngûåa qua àêët cuãa töi taáo túån
thïë."
"Ài ài!" töi noái, "khöng coá Baggins naâo úã àêy hïët. Anh àïën sai
phêìn Quêån röìi. Töët hún anh nïn quay trúã laåi phña têy vïì phña
Hobtitton - nhûng luác naây thò anh coá thïí ài trïn àûúâng caái."
"Baggins àaä rúâi khoãi àoá," hùæn thò thêìm traã lúâi. "Noá àang àïën.
Noá khöng xa àêy. Ta muöën tòm thêëy noá. Nïëu noá ài qua àêy thò öng
seä noái vúái ta chûá? Ta seä cho öng vaâng."
"Khöng, khöng àêu," töi noái. "Töët hún anh nïn trúã vïì núi cuãa
mònh, nhanh lïn. Ta cho anh möåt phuát trûúác khi ta goåi têët caã choá
cuãa ta àïën."
"Hùæn kheä rñt lïn. Coá thïí àoá laâ tiïëng cûúâi, hoùåc coá thïí khöng
phaãi. Röìi hùæn thuác con ngûåa to tûúáng cuãa hùæn laåi phña töi, vaâ töi
chó vûâa kõp nhaãy traánh ra khoãi àûúâng. Töi goåi boån choá, nhûng hùæn
àaä phoáng ài, phoáng qua caái cöíng traåi vaâ lao lïn àûúâng hûúáng vïì
àûúâng búâ àùæp nhû möåt tia chúáp. Caác ngaâi nghô sao naâo?"
Frodo ngöìi möåt luác nhòn vïì phña ngoån lûãa, nhûng öng chó
nghô àïën möåt viïåc laâ laâm thïë naâo maâ hoå laåi àïën Bïën Phaâ. " Töi
khöng biïët phaãi nghô gò," cuöëi cuâng öng noái.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 114

"Thïë thò töi seä noái ngaâi nïn nghô gò," Maggot noái. "Ngaâi àûâng
bao giúâ hoaâ mònh vaâo àaám ngûúâi Hobtitton caã, ngaâi Frodo aå.
Nhûäng ngûúâi trïn àoá kyâ cuåc lùæm." Sam cûåa quêåy trïn ghïë, vaâ nhòn
ngûúâi chuã traåi vúái aánh mùæt khöng thiïån caãm. "Nhûng ngaâi chó luön
laâ möåt àûáa treã thiïëu trêån troång. Khi töi nghe rùçng ngau àaä rúâi
Brankdybuck vaâ àïën chöî öng Bilbo giaâ, töi nghô rùçng ngaâi seä gùåp
rùæc röëi. Haäy nhúá lêëy lúâi töi, têët caã nhûäng chuyïån naây xuêët phaát tûâ
nhûäng viïåc laâm laå luâng cuãa öng Bilbo. Tiïìn baåc cuãa öng êëy coá àûúåc
theo möåt caách laå luâng úã nhûäng vuâng àêët kyâ laå, hoå noái thïë. Coá thïí laâ
coá möåt söë ngûúâi muöën biïët vaâng baåc chêu baáu maâ öng êëy chön giêëu
trïn ngoån àöìi úã Hobtitton àïën tûâ àêu, theo nhû töi biïët?"
Frodo khöng noái gò, nhûäng ûúác àoaán sùæc saão cuãa ngûúâi chuã
traåi laâm öng khaá böëi röëi.
"Àûúåc röìi, ngaâi Frodo aå," Maggot tiïëp tuåc, "töi rêët vui mûâng
khi ngaâi àaä tónh trñ maâ quay laåi Buckland. Lúâi khuyïn cuãa töi laâ:
haäy úã laåi àêëy! Vaâ àûâng giao du vúái nhûäng ngûúâi laå nûäa. Ngaâi seä coá
baån úã nhûäng núi àoá. Nïëu nhûng coá bêët kyâ möåt gaä àen naâo laåi àuöíi
theo ngaâi, töi seä xûã lyá chuág. Töi seä noái laâ ngaâi àaä chïët, hoùåc àaä rúâi
khoãi Quêån, hoùåc bêët kyâ àiïìu gò maâ ngaâi muöën . Vaâ àiïìu naây coá thïí
cuäng khaá àuáng; vò coá veã nhûng hoå khöng muöën biïët tin tûác vïì öng
Bilbo."
"Coá thïí laâ ngaâi àuáng," Frodo noái, traánh aánh mùæt cuãa ngûúâi
chuã traåi vaâ nhòn vaâo phña bïëp lûãa.
Maggot nhòn öng trêìm ngêm. "Àûúåc lùæm, töi thêëy laâ ngaâi àaä
coá nhûäng yá tûúãng riïng cuãa mònh," öng noái. " Thêåt roä nhû ban ngaây
rùçng chùèng phaãi ngêîu nhiïn gò maâ ngaâi vaâ caái tay kyå sô êëy laåi cuâng
àïën àêy vaâo cuâng möåt buöíi chiïìu; vaâ coá thïí duâ sao thò tin tûác cuãa
töi khöng phaãi laâ möåt tin quaá bêët ngúâ vúái ngaâi. Töi khöng yïu cêìu
ngaâi phaãi noái vúái àöi nhûäng gò maâ ngaâi àõnh giûä cho mònh; nhûng
töi thêëy laâ ngaâi àang gùåp phaãi rùæc röëi. Coá thïí ngaâi nghô rùçng
khöng dïî daâng gò àïí àïën àûúåc Bïën Phaâ maâ khöng bõ bùæt gùåp?"
"Töi àaä nghô thïë," Frodo noái. "Nhûng chuáng töi phaãi thûã àïí
àêëy; vaâ viïåc ngöìi vaâ suy nghô seä khöng giaãi quyïët àûúåc gò. Thïë nïn
töi súå rùçng chuáng töi phaãi ài. Vö cuâng caám ún vïì sûå töët buång cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 115

ngaâi. Töi àaä rêët kinh hoaâng vúái ngaâi vaâ nhûäng con choá cuãa ngaâi
vaâo hún ba mûúi nùm trûúác, Chuã Traåi Maggot aå, cho duâ coá thïí ngaâi
seä cûúâi khi nghe thïë. Thêåt laâ àaáng tiïëc, vò töi àaä mêët möåt ngûúâi
baån töët. Vaâ bêy giúâ thò töi xin löîi vò phaãi rúâi khoãi àêy súám. Nhûng
töi seä trúã laåi, coá thïí laâ möåt ngaây naâo àoá khi töi coá cú höåi."
"Ngaâi seä àûúåc chaâo àoán khi ngaâi àïën," Maggot noái. "Nhûng
luác naây thò töi coá möåt yá kiïën. Luác naây mùåt trúâi àaä gêìn lùån, vaâ
chuáng töi seä ùn möåt bûäa khuya; vò chuáng töi gêìn nhû seä lïn giûúâng
ngay sau Mùåt trúâi. Nïëu ngaâi vaâ ngaâi Peregrin vaâ moåi ngûúâi coá thïí
úã laåi vaâ cuâng ùn vúái chuáng töi, thò chuáng töi seä rêët vui!"
"Vaâ chuáng töi cuäng thïë!" Frodo noái. "Nhûng chuáng töi phaãi ài
ngay, töi e laâ thïë. Cho duâ laâ trúâi seä töëi trûúác khi chuáng töi àïën àûúåc
Bïën Phaâ."
"A! Nhûng àúåi möåt phuát naâo! Töi àaä àõnh noái rùçng: sau bûäa
ùn khuya, töi seä lêëy ra möåt caái xe ngûåa nhoã, vaâ töi seä chúã têët caã caác
ngaâi àïën Bïën Phaâ. Noá seä àúä caác ngaâi möåt àöi àûúâng, vaâ noá cuäng coá
thïí laâ möåt caách giuáp caác ngaâi traánh khoãi rùæc röëi."
Luác naây thò Frodo àöìng yá lúâi àïì nghõ vúái veã rêët biïët ún, trûúác
sûå nheå nhoäm cuãa Pippin vaâ Sam. Mùåt trúâi àaä úã sau nhûäng ngoån àöìi
phña têy, vaâ aánh saáng àang tùæt dêìn. Hai con trai cuãa Maggot vaâ ba
con gaái cuãa öng ài vaâo, vaâ möåt bûäa khuya ï hïì àûúåc doån ra caái baân
lúán. Bïëp àaä chiïëu saáng búãi nhûäng ngoån nïën vaâ lûãa àûúåc khúãi laåi.
Baâ Maggot têët bêåt ài laåi. Möåt hoùåc hai hobbit khaác trong nöng traåi
cuäng ài vaâo. Sau möåt luác ngùæn thò coá mûúâi böën hobbit ngöìi vaâo ùn.
Coá rêët nhiïìu bia, möåt lûúång lúán nêëm vaâ thõt muöëi, ngoaâi rêët nhiïìu
nhûäng moán ùn cuãa nöng traåi khaác. Boån choá nùçm bïn lûãa, gùåm voã
phomat vaâ nhai xûúng.
Khi hoå ùn xong, ngûúâi chuã traåi vaâ caác con trai cuãa öng ài ra
vúái möåt caái àeân löìng vaâ chuêín bõ cöî xe ngûåa. Khoaãng sên àaä khaá
töëi, khi nhûäng ngûúâi khaách ài ra. Hoå neám haânh lyá lïn xe vaâ leo
vaâo. Ngûúâi chuã traåi cêìm laái, vaâ quêët roi vaâo hai con ngûåa luân traáng
kiïån, Vúå öng àûáng trong vuâng saáng cuãa caánh cûãa múã röång.
"Cêín thêån nheá, anh Maggot!" baâ kïu lïn. "Àûâng tranh caäi vúái
bêët kyâ ngûúâi laå naâo, vaâ trúã vïì ngay nhaá!"

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 116

"Anh seä laâm thïë!" öng noái, vaâ phoáng xe ra khoãi cöíng. Luác naây
khöng coân húi gioá naâo nûäa, àïm trúã nïn tônh mõch vaâ im lùång, vaâ
khöng khñ trúã laånh. Hoå ài maâ chùèng coá aánh saáng gò vaâ tiïën bûúác rêët
chêåm chaåp. Sau möåt vaâi dùåm thò hoå ài hïët con àûúâng laâng, bùng
qua möåt caái raänh sêu vaâ leo möåt döëc ngùæn lïn möåt àûúâng búâ àùæp
cao.
Maggot cuái xuöëng vaâ nhòn sang moåi phña, hûúáng bùæc vaâ nam,
nhûng khöng thïí thêëy àûúåc gò trong boáng àïm, khöng coá möåt êm
thanh naâo trong khöng khñ tônh lùång. Búâ söng nhòn rêët múâ aão -
sûúng muâ àang dêng lïn phña trïn raänh vaâ lan ra khùæp caác caánh
àöìng.
"Noá seä trúã nïn rêët daây àêy," Maggot noái; "nhûng töi seä khöng
thùæp àeân cho àïën khi töi vïì nhaâ. Chuáng ta seä nghe thêëy moåi thûá
trïn con àûúâng tûâ xa trûúác khi chuáng ta gùåp noá."
Tûâ con àûúâng laâng nhoã chöî Maggot àïën Bïën Phaâ khoaãng hún
nùm dùåm. Caác hobbit quêën kñn mònh, nhûng tai hoå vêîn doäi theo
moåi tiïëng àöång trïn tiïëng baánh xe ken keát vaâ tiïëng voá ngûåa loåc coåc
chêìm chêåm. Frodo caãm thêëy cöî xe coá veã nhû coân chêåm hún möåt con
öëc sïn, Bïn caånh öng Pippin àang gêåt guâ muöën nguã; nhûng Sam
thò àang nhòn chùçm chùçm vaâo maân sûúng dêng lïn.
Cuöëi cuâng hoå cuäng àaä àïën con àûúâng laâng dêîn vaâo Bïën Phaâ.
Noá àûúåc àaánh dêëu búãi hai cêy truå trùæng cao vûâa chúåt lúâ múâ hiïån ra
bïn phaãi hoå. Chuã Traåi Maggot keáo nhûäng con ngûåa luân cuãa öng vaâ
cöî xe coát keát ngûâng laåi. Hoå chó múái vûâa luåc tuåc keáo ra, thò thònh
lònh hoå nghe thêëy caái maâ têët caã àïìu súå khiïëp: tiïëng voá ngûåa vang
lïn trïn con àûúâng phña trûúác. Êm thang vang thùèng àïën chöî hoå.
Maggot nhaãy xuöëng, àûáng trûúác àêìu ngûåa vaâ nhòn thùèng vaâo vuâng
töëi. Ngûúâi kyå sô phoáng àïën vúái tiïëng voá ngûåa loåc coåc. Tiïëng moáng
ngûåa vang lïn thêåt roä trong vuâng khöng khñ tônh lùång àêìy sûúng
muâ.
"Töët hún laâ ngaâi nïn tröën ài, thûa ngaâi Frodo," Sam lo lùæng
noái. "Ngaâi nïn leo xuöëng xe ngûåa vaâ phuã mïìn lïn, vaâ chuáng töi seä
nhûã tïn kyå sô êëy ài!" Öng leo ra vaâ ài àïën bïn ngûúâi chuã traåi. Caác
Kyå Sô Àen seä phaãi vûúåt qua anh múái àïën cöî xe àûúåc.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 117

Loåc coåc, loåc coåc. Tay kõ sô àaä gêìn àïën chöî hoå.
"Xin chaâo!" Chuã Traåi Maggot kïu lúán. Tiïëng voá ngûåa ngûâng
laåi liïìn sau àoá. Hoå nghô rùçng hoå coá thïí lúâ múâ thêëy àûúåc möåt boáng
aáo khoaác àen trong sûúng muâ, caách àoá vaâi met. "Naâo!" ngûúâi chuã
traåi noái, neám dêy cûúng vaâo tay Sam vaâ bûúác lïn. "Sao anh khöng
àïën gêìn hún möåt bûúác! Anh muöën gò, vaâ anh ài àêu?"
"Töi muöën öng Baggins. Öng coá thêëy öng ta khöng?" möåt
gioång noái ngheân ngheåt vang lïn - nhûng àoá laâ gioång cuãa Merry
Brandybuck. Möåt ngoån àeân töëi àûúåc giúã ra, vaâ aánh saáng cuãa noá
chiïëu lïn khuön mùåt kinh ngaåc cuãa ngûúâi chuã trõa,
"Ngaâi Merry!" öng la lïn.
"Phaãi, têët nhiïn! Thïë öng nghô rùçng àêy laâ ai?" Merry noái vaâ
bûúác àïën.
Khi öng ài ra khoãi sûúng muâ vaâ sûå súå haäi cuãa hoå àaä búát ài,
thò öng chúåt coá veã nhû thu nhoã vïì hònh daång bònh thûúâng cuãa möåt
hobbit. Öng àang cûúäi möåt con ngûåa luân, vaâ möåt vïët trêìy àûúåc
bùng voâng qua cöí öng vaâ phña trïn cùçm öng nhö ra khoãi sûúng muâ.
Frodo chaåy ra khoãi cöî xe ngûåa àïí àoán baån. "Cuöëi cuâng thò cêåu
cuäng àaä àïën!" Merry noái. "Mònh àang bùæt àêìu tûå hoãi khöng biïët laâ
cuöëi cuâng cêåu coá àïën khöng, vaâ mònh àaä àõnh trúã vïì ùn bûäa khuya.
Khi sûúng daây hún thò mònh bùng lïn vïì hûúáng Stock àïí nhòn xem
anh coá ngaä vaâo möåt caái raänh naâo àoá khöng. Nhûng chuáa phuâ höå
mònh nïëu mònh biïët àûúåc cêåu seä àïën bùçng àûúâng naâo. Öng àaä tòm
thêëy hoå úã àêu, öng Maggot? ÚÃ trong ao võt cuãa öng aâ?"
"Khöng, töi thêëy hoå xêm nhêåp vaâo chöî töi," ngûúâi chuã traåi
noái, "suyát nûäa töi àaä xua choá vaâo hoå; nhûng hoå seä kïí vúái ngaâi vïì
moåi chuyïån, töi tin vêåy. Naâo, nïëu nhû caác ngaâi thûá löîi, thûa ngaâi
Merry vaâ ngaâi Frodo cuâng vúái moåi ngûúâi, töi seä trúã vïì nhaâ, baâ
Maggot seä lo lùæng khi àïm trúã nïn khuya."
Öng àaánh cöî xe vaâo con àûúâng laâng vaâ quay àêìu noá laåi. "Naâo,
taåm biïåt têët caã caác ngaâi," öng noái. "Bûäa nay kyâ cuåc quaá, khöng thïí
naâo lêìm àûúåc. Nhûng moåi sûå töët àeåp seä kïët thuác töët àeåp thöi; cho
duâ coá thïí chuáng ta khöng nïn noái thïë cho àïën khi chuáng ta vïì àïën

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 118

cûãa. Töi seä khöng phuã nhêån rùçng töi seä vui mûâng nïëu khi töi laâm
àiïìu naây." Öng thùæp nhûäng caái àeân löìng cuãa mònh, vaâ treo lïn.
Thònh lònh, öng lêëy ra möåt caái tuái lúán dûúái chöî ngöìi. "Suyát nûäa thò
quïn," öng noái, "baâ Maggot laâm caái naây cho ngaâi Baggins, cuâng vúái
lúâi hoãi thùm cuãa baâ." Öng àûa noá xuöëng vaâ phoáng ài, cuâng vúái
nhûäng lúâi caám ún vaâ chuác tuång baám theo.
Hoå quan saát nhûäng voâng saát múâ nhaåt quanh nhûäng caái àeân
löìng cuãa öng khi chuáng nhoã dêìn trong maân sûúng àïm. Chúåt Frodo
cûúâi phaá lïn: tûâ caái tuái àûúåc àêåy kñn maâ öng àang cêìm, muâi nêëm
àang böëc lïn.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 119

CHÛÚNG 5
BÑ ÊÍN LÖÅ DIÏÅN

"Bêy giúâ thò töët hún chuáng ta nïn vïì nhaâ," Merry noái. "Töi
thêëy rùçng trong têët caã chuyïån naây coá caái gò àoá kyâ kyâ, nhûng haäy
àúåi cho àïën khi vïì túái núi àaä."
Hoå quay trúã laåi con àûúâng dêîn vaâo Bïën Phaâ, möåt con àûúâng
thùèng àûúåc chùm soác töët vúái nhûäng taãng àaá trùæng loát hai bïn lïì
àûúâng. Noá dêîn hoå ài khoaãng möåt trùm yard àïí vïì àïën búâ söng, úã
àêëy coá möåt coá möåt bïën taâu lúán bùçng göî. Möåt chiïëc phaâ lúán àang neo
úã àoá. Möåt caái coåc gêìn bïn búâ nûúác saáng lïn dûúái aánh saáng toaã ra tûâ
hai ngoån àeân tûâ nhûäng cöåt cao phña trïn. Phña sau hoå laâ maân
sûúng trïn nhûäng caánh àöìng bùçng phùèng luác naây àang hiïån ra
phña trïn nhûäng haâng raâo; nhûng maân nûúác trûúác mùåt hoå rêët töët,
chó coá vaâi maân sûúng cuöån laåi nhû nhûäng luöìng húi nûúác giûäa
nhûäng àaám sêåy bïn búâ. Coá veã nhû phña búâ xa hún thò ñt sûúng hún.
Merry dêîn con ngûåa luân qua löëi ài vaâo chiïëc phaâ, vaâ nhûäng
ngûúâi khaác ài theo. Merry chêåm chaåp chöëng saâo àêíy noá ài bùçng
möåt cêy saâo daâi. Doâng Söng Rûúåu Maånh chaãy chêåm traãi daâi trûúác
hoå. Phña búâ bïn kia khaác döëc, , vaâ trïn noá laâ möåt con àûúâng dêîn lïn
daäy àêët phña xa. Nhûäng ngoån àeân nhêëp nhaáy úã àêëy. Phña sau noá laâ
Ngoån Àöìi Buck lúâ múâ; vaâ vûúåt ra ngoaâi lúáp maân sûúng muâ coá nhiïìu
caánh cûãa söí troân àang phaát saáng, maâu vaâng vaâ àoã. Chuáng laâ
nhûäng caánh cûãa söí cuãa Phoâng Rûúåu Maånh, ngöi nhaâ cöí xûa cuãa
nhaâ Brandybuck.
Trûúác àêy khaá lêu Gorhendad Oldbuck, ngûúâi àûáng àêìu gia
àònh Oldbuck, möåt trong nhûäng ngûúâi giaâ nhêët úã Marish hay àuáng
ra laâ cuãa caã Quêån, àaä bùng qua söng, vöën coá àûúâng biïn göëc úã vuâng
àêët phña àöng. Öng àaä dûång lïn (hoùåc àaä àaâo xúái lïn) Phoâng Rûúåu
Maånh, àöíi tïn mònh thaânh Brandybuck, vaâ àõnh cû úã àêëy àïí trúã

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 120

thaânhchuã nhên cuãa möåt àêët nûúác àöåc lêåp aão nhoã beá. Gia àònh cuãa
öng cûá phaát triïín dêìn, vaâ sau khi öng qua àúâi thò laåi caâng phaát
triïín, cho àïën khi Phoâng Rûúåu Maånh chiïëm cûá hïët caã ngoån àöìi
nhoã, coá ba caánh cûãa trûúác lúán, nhiïìu cûãa ngaách vaâ khoaãng möåt
trùm caái cûãa söí. Nhaâ Brandybuck vaâ nhûäng ngûúâi hêìu àöng àaão
cuãa hoå bùæt àêìu àaâo xúái, vaâ sau àoá xêy dûång khùæp chung quanh. Àoá
laâ sûå khúãi thuyã cuãa Buckland, möåt daäy àêët daây àêìy ngûúâi söëng
giûäa con söng vaâ Khu Rûâng Giaâ, möåt daång thuöåc àõa cuãa Quêån.
Ngöi laâng chñnh cuãa hoå laâ Bucklebury, söëng riïng ra trïn nhûäng búâ
vaâ vaách àaá àùçng sau Phoâng Rûúåu Maånh.
Nhûäng ngûúâi úã Marish rêët thên thiïån vúái nhûäng ngûúâi
Bucklanders, vaâ nhûäng chûác sùæc cuãa Chuã Nhên Nhaâ (laänh àaåo cuãa
gia àònh Brandybuck àûúåc goåi thïë) vêîn àûúåc biïët àïën búãi nhûäng
ngûúâi nöng dên giûäa Stock vaâ Rushey. Nhûng phêìn lúán nhûäng
ngûúâi úã vuâng Quêån cuä vêîn xem nhûäng ngûúâi Bucklander laâ nhûäng
ngûúâi kyâ dõ nhû laâ nhûäng ngûúâi nûãa söëng úã nûúác ngoaâi. Duâ vêåy,
thêåt sûå ra hoå vêîn rêët khaác vúái nhûäng hobbit khaác úã Böën Xu. Ngoaâi
trûâ möåt àiïím: hoå rêët thñch ài thuyïìn, vaâ möåt söë trong söë hoå coá thïí
búi àûúåc.
Vuâng àêët cuãa hoå ban àêìu khöng àûúåc baão vïå tûâ phña Àöng;
nhûng úã phña naây hoå àaä xêy möåt haâng raâo: khu Coã Cao. Noá àûúåc
tröìng qua nhiïìu thïë hïå trûúác, bêy giúâ àaä daây san saát, vò noá àûúåc
chùm soác thûúâng xuyïn. Noá lan ra khùæp caác con àûúâng úã Cêìu Rûúåu
Maånh, trong möåt voâng lúán voâng ra tûâ con söng, dêîn àïën Haysend(
tûâ àoá doâng Liïîu Ruã chaãy ra khoãi Rûâng dêîn vaâo Phoâng Rûúåu
Maånh), traãi daâi suöët hai mûúi dùåm. Nhûng têët nhiïn àoá khöng
phaãi laâ möåt sûå baão vïå hoaân haão. Khu Rûâng vêîn khaá gêìn haâng raâo úã
nhiïìu núi. Vaâo buöíi töëi thò nhûäng ngûúâi Bucklander luön khoaá cûãa,
vaâ àiïìu naây cuäng khöng thûúâng thêëy úã Quêån.
Chiïëc Phaâ di chuyïín chêåm chaåp bùng qua nûúác. Con kïnh
Buckland àaä gêìn hún. Sam laâ thaânh viïn duy nhêët trong caã àoaân
chûa tûâng àïën con söng naây. Anh coá möåt caãm giaác laâ laå khi doâng
söng chêìm chêåm uâng uåc chaãy ra. Cuöåc söëng cuä cuãa anh àaä nùçm laåi
sau maân sûúng, möåt cuöåc phiïu lûu tùm töëi àang úã trûúác mùåt. Anh

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 121

gaäi àêìu, vaâ trong möåt thoaáng möåt niïìm mú ûúác thoaáng qua anh
rùçng ngaâi Frodo vêîn tiïëp tuåc söëng yïn bònh úã Bag End.
Böën hobbit bûúác ra khoãi phaâ. Merry buöåc noá laåi, vaâ Pippin àaä
dêîn con ngûåa luân lïn mùåt àûúâng, núi Sam (ngûúâi àang nhòn laåi
phña sau, nhû thïí noái lúâi chia tay vúái Quêån) noái vúái möåt gioång thò
thêìm khaân khaân:"Nhòn àùçng sau kòa, ngaâi Frodo! Ngaâi coá thêëy gò
khöng?"
Tûâ phña àùçng xa, dûúái nhûäng ngoån àeân thêëp thoaáng, hoå coá
thïí nhêån ra möåt hònh boáng: noá giöëng nhû möåt àaám àöng àen töëi úã
phña sau. Nhûng khi hoå nhòn vïì phña noá thò noá coá veã nhû chuyïín
àöång vaâ luác lùæc, nhû thïí àang tòm kiïëm trïn mùåt àêët. Noá trûúân túái,
hoùåc laâ ài raåp túái, luâi trúã laåi vaâo vuâng töëi sau nhûäng ngoån àeân. "Caái
gò úã trong Quêån thïë naây?" Merry kïu lïn.
"Coá caái gò àoá àang ài theo chuáng ta," Frodo noái. "Nhûng àûâng
hoãi gò nûäa vaâo luác naây! Haäy ài ngay naâo!" Hoå vöåi vaä ài theo con
àûúâng dêîn lïn àónh cuãa búâ söng, nhûng khi hoå nhòn laåi thò con
kïnh phña xa àaä phuã àêìy sûúng muâ, vaâ khöng thïí thêëy gò nûäa.
"Caám ún chuáa laâ anh khöng àïí laåi con thuyïìn naâo úã búâ têy!"
Frodo noái. "Ngûåa coá thïí löåi qua söng àûúåc khöng?"
"Hoå coá thïí ài hai mûúi dùåm lïn phña bùæc vïì phña Cêìu Rûúåu
Maånh - hoùåc laâ hoå coá thïí búi qua," Merry traã lúâi. "Cho duâ töi chûa
bao giúâ nghe rùçng coá möåt con ngûåa naâo àaä tûâng búi qua Söng Rûúåu
Maånh. Nhûng nhûäng con ngûåa laâm gò múái àûúåc chûá?""Töi seä kïí cho
anh nghe sau. Haäy mau ài vïì nhaâ vaâ chuáng ta coá thïí noái chuyïån."
"Àûúåc thöi! Anh vaâ Pippin biïët àûúâng röìi; nïn töi seä phoáng ài
trûúác vaâ noái vúái Bolger Beáo rùçng caác anh àang àïën. Chuáng ta seä coá
bûäa khuya vaâ moåi thûá."
"Chuáng töi àaä ùn bûäa khuya súám vúái Chuã Traåi Maggot röìi,"
Frodo noái; "nhûng chuáng töi coá thïí ùn thïm bûäa nûäa."
"Caác anh seä coá noá! Àûa cho töi caái gioã naây!" Merry noái, vaâ
phoáng ngûåa vïì phña trûúác vaâo boáng töëi.
Tûâ Söng Rûúåu Maånh àïën cùn nhaâ múái cuãa Frodo úã
Crickhollow coân möåt quaãng àûúâng. Hoå bùng qua Àöìi Buck vaâ

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 122

Phoâng Rûúåu Maånh úã phña traái hoå, vaâ ài úã vaânh ngoaâi cuãa
Bucklebury vaâo con àûúâng chñnh úã Buckland dêîn xuöëng phña nam
cuãa cêy Cêìu. Khoaãng nûãa dùåm doåc theo phña bùæc hûúáng naây hoå ài
vaâo möåt con àûúâng múã ra vïì phña phaãi cuãa hoå. Hoå ài theo noá vaâi
dùåm khi noá dêîn lïn vaâ haå xuöëng vaâo laâng.
Cuöëi cuâng hoå ài vaâo möåt caái cöíng heåp trong möåt haâng raâo
daây. Trong boáng töëi thò khöng thïí nhòn thêëy caái gò cuãa cùn nhaâ
àûúåc: noá dûång trïn möåt con àûúâng laâng nùçm giûäa möåt caái voâng coã
röång baâo búãi möåt haâng cêy thêëp bïn trong möåt haâng raâo bïn ngoaâi.
Frodo àaä choån noá, búãi vò noá nùçm úã võ trñ nûãa trong nûãa ngoaâi goác
ngöi laâng, vaâ khöng coá ai söëng gêìn bïn. Baån coá thïí vaâo vaâ ra maâ
khöng ai chuá yá àïën. Noá àaä àûúåc xêy dûång khaá lêu trûúác àêy búãi
nhaâ Brandybuck, duâng àïí tiïëp khaách, hoùåc àïí cho caác thaânh viïn
cuãa gia àònh muöën traánh khoãi cuöåc söëng söi àöång úã Phoâng Rûúåu
Maånh möåt thúâi gian. Àoá laâ möåt ngöi nhaâ theo phong caách laâng quï
cöí xûa, giöëng nhû möåt caái lïìu hobbit úã moåi àiïím coá thïí àûúåc: noá daâi
vaâ thêëp, khöng coá cêìu thang dêîn lïn trïn; noá coá möåt caái trêìn bùçng
àêët coã, cûãa söí chung qua, vaâ möåt cûãa lúán troân.
Khi hoå ài trïn con àûúâng xanh dêîn ra tûâ cöíng thò khöng coá
aánh saáng gò caã; caác cûãa söí töëi tùm vaâ àûúåc àoáng chùåt. Frodo goä cûãa,
vaâ Bolger Beáo múã noá ra. Möåt luöìng saáng thên thiïån chiïëu ra. Hoå
nhanh choáng ài vaâo trong vaâ àoáng chùåt laåi. Hoå àang úã trong möåt
cùn phoâng röång vúái nhûäng caánh cûãa khùæp moåi hûúáng; úã phña trûúác
hoå laâ möåt löëi ài dêîn ngûúåc vaâo giûäa ngöi nhaâ.
"Naâo, caác võ nghô gò?" Merry hoãi khi ài vaâo löëi ài. "Chuáng töi
àaä laâm têët caã nhûäng gò coá thïí trong möåt thúâi gian ngùæn àïí laâm cho
noá giöëng nhû möåt ngöi nhaâ. Sau hïët thò öng Beáo vaâ töi chó múái dúä
chuyïën haâng cuöëi xuöëng vaâo höm qua."
Frodo nhòn quanh. Noá giöëng nhû úã nhaâ. Nhiïìu moán àöì ûa
thñch cuãa öng - hoùåc nhûäng moán àöì cuãa Bilbo (hoå khaá nhúá vïì öng
trong lêìn baán àöì vûâa röìi ) - àaä àûúåc sùæp xïëp gêìn giöëng nhû võ trñ
cuãa chuáng úã Bag End. Núi naây rêët dïî chõu, tiïån nghi vaâ thoaãi maái;
vaâ öng thêëy mònh àang ûúác rùçng öng seä thêåt sûå àõnh cû úã àêy àïí
an hûúãng tuöíi giaâ. Coá veã khöng cöng bùçng khi àûa caác baån cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 123

mònh vaâo rùæc röëi; vaâ öng tûå hoãi lêìn nûäa rùçng laâm sao maâ öng coá thïí
baáo cho hoå biïët laâ öng phaãi súám phaãi lòa hoå, thêåt sûå laâ ngay tûác
khùæc. Nhûng àiïìu naây phaãi àûúåc laâm vaâo chñnh àïm nay, trûúác khi
têët caã ho lïn giûúâng.
"Thêåt laâ vui," öng cöë sûác noái, "Töi khoá maâ caãm thêëy rùçng thêåt
ra töi àaä dúâi nhaâ."
Nhûäng du khaách treo aáo khoaác lïn, vaâ haå haânh lyá xuöëng nïìn
nhaâ. Merry dêîn hoå xuöëng möåt löëi ài vaâ múã möåt caánh cûãa úã goác xa.
AÁnh saáng lan ra, vaâ húi nûúác böëc lïn.
"Möåt phoâng tùæm!" Pippin la lïn. "Öi, chuáa ban phuác cho
Meriadoc!"
"Thïë tön ty trêåt tûå cuãa chuáng ta àêu?" Frodo noái. "Ngûúâi lúán
tuöíi nhêët trûúác, hay laâ ngûúâi nhanh nhêët trûúác? Duâ sao thò anh
cuäng seä laâ ngûúâi cuöëi, Master Peregrin aå."
"Haäy tin töi àïí sùæp xïëp moåi thûá töët hún thïë!" Merry noái.
"Chuáng ta khöng thïí bùæt àêìu cuöåc söëng úã Crickhollow vúái möåt cuöåc
tranh caäi vïì chuyïån nhaâ tùæm. ÚÃ trong êëy coá ba chêåu tùæm, vaâ möåt
thuâng àêìy nûúác söi àïí nêëu quêìn aáo. Khùn tùæm, thaãm chuâi chên vaâ
xaâ phoâng cuäng coá sùén. Vaâo trong ài, vaâ nhanh lïn!"
Merry vaâ öng Beáo ài theo hûúáng kia cuãa löëi ài vaâo bïëp vaâ bêån
röån vúái nhûäng cöng viïåc chuêín bõ cuöëi cuâng cho möåt bûäa khuya trïî.
Nhûäng lúâi haát nöëi àuöi nhau voång ra tûâ phoâng tùæm hoaâ lêîn vúái
nhûäng êm thanh tung toeá cuãa nûúác. Gioång cuãa Pippin thònh lònh
voåt lïn trïn giong cuãa nhûäng ngûúâi khaác trong möåt trong nhûäng
baâi haát ûa thñch cuãa Bilbo trong phoâng tùæm.
Haát naâo!
Haäy tùæm cho hïët möåt ngaây
Kyâ cho hïët saåch buân naây tröi nhanh
Tïn àiïn khöng haát lanh chanh
Nûúác Noáng xua saåch saânh sanh ûu phiïìn
Tiïëng nûúác nhû gioåt mûa tiïn

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 124

Nhû tiïëng suöëi chaãy moåi miïìn gêìn xa


Mûa raã rñch, suöëi hiïìn hoaâ
Möåt doâng Nûúác Noáng toaã ra húi laânh
Nûúác laånh coá thïí uöëng nhanh
Xua ài cún khaát döî daânh niïìm vui
Nhûng töët hún laâ Bia tûúi
Vúái doâng Nûúác Noáng döåi vuâi êëm lûng
Nûúác tuön tûâ bïí nûúác chung
Muön truâng lêëp laánh sao lûng chûâng trúâi
Nhûng nûúác naâo ngoåt ngaâo hún
Nhû doâng nûúác noáng êëm chên töi naây!
Röìi coá möåt tiïëng nûúác bùæn tung toeá êìm lïn, röìi tiïëng Frodo
heát lïn "Whoa!". Coá nhû nûúác tûâ böìn tùæm cuãa Pippin àang bùæn
tung lïn cao nhû möåt voâi phun nûúác.
Merry bûúác àïën bïn cûãa: "Thïë coân bûäa töëi vaâ chuát bia àöí vaâo
hoång thò sao naâo?" öng goåi. Frodo bûúác ra àïí hong toác laåi toác.
"Trong khöng khñ àaä coá quaá nhiïìu nûúác àïën öíi töi phaãi ài vaâo
bïëp àïí chêëm dûát noá,"
"UÃa!" Merry noái, nhòn vaâo trong. Nïìn àaá bêy giúâ àêìy nûúác.
"Caác anh nïn lau saåch noá trûúác khi ài ùn bêët kyâ caái gò. Peregrin
naây," öng noái. "Nhanh lïn, nïëu khöng thò chuáng töi khöng àúåi
àêu."
Hoå ùn bûäa khuya trong bïëp trïn möåt caái baân gêìn bïn bïëp
lûãa. "Töi tin laâ caác anh khöng muöën ùn thïm nêëm nûäa chûá?"
Fredegar noái maâ khöng coá hy voång gò nhiïìu. "Vêng, àuáng thïë!"
Pippin noái.
"Chuáng laâ cuãa töi!" Frodo noái. "Baâ Maggot àaä cho töi, àoá laâ
möåt nûä hoaâng giûäa nhûäng baâ chuã traåi. Haäy deåp loâng tham cuãa anh
ài, töi seä quaãn lyá chuáng."

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 125

Nhûäng ngûúâi hobbit rêët thñch nêëm, thêåm chñ coân hún caã
nhûäng Con Ngûúâi Lúán tham lam nhêët. Thêåt sûå àiïìu naây giaãi thñch
phêìn naâo khi coân treã Frodo thûúâng thñch ài àïën nhûäng caánh àöìng
danh tiïëng úã Marish, vaâ viïåc Maggot àaä giêån dûä nhû thïë naâo.
Chuyïån nhû thïë laâ rêët nghiïm troång, thêåm chñ so vúái chuêín cuãa
ngûúâi hobbit. Ngoaâi ra coân nhiïìu moán khaác nûäa, vaâ khi hoå ùn xong
thò thêåm chñ öng Bolger cuäng thúã phaâo nheå nhoäm. Hoå deåp baân, vaâ
xïëp ghïë bïn loâ sûúãi.
"Chuáng ta seä rûãa sau," Merry noái. "Bêy giúâ thò haäy kïí vúái töi
têët caã moåi chuyïån! Töi àoaán laâ caác anh àaä traãi qua möåt cuöåc phiïu
lûu, maâ khöng coá töi trong àoá thò thêåt khöng cöng bùçng. Töi muöën
biïët toaân böå; vaâ àiïìu töi muöën biïët nhêët laâ chuyïån vïì öng Maggot
giaâ, vaâ vò sao öng ta laåi noái chuyïån vúái töi nhû thïë. Gioång cuãa öng
toã ra laâ öng súå khiïëp, nïëu àuáng laâ nhû thïë."
"Têët caã chuáng töi àïìu súå khiïëp," Pippin noái sau khi ngûâng laåi
möåt chuát, trong khi àoá Frodo nhòn vaâo bïëp lûãa maâ khöng noái gò.
"Anh cuäng seä vêåy thöi, nïëu nhû anh bõ caác Kyå Sô Àen rûúåt àuöíi
suöët hai ngaây liïìn."
"Thïë hoå laâ ai?"
"Nhûäng boáng àen cûúäi trïn nhûäng con ngûåa àen," Pippin traã
lúâi. "Nïëu nhû Frodo khöng chõu noái, thò töi seä kïí cho anh têët caã
moåi chuyïån tûâ luác bùæt àêìu." Röìi öng kïí laåi toaân böå cêu chuyïån vïì
cuöåc haânh trònh cuãa hoå kïí tûâ khi hoå rúâi khoãi Hobtitton. Sam thïm
vaâo nhûäng caái gêåt àêìu taán àöìng vaâ nhûäng tiïëng kïu caãm thaán
khaác nhau. Frodo vêîn lùång im. "Töi àaáng lyá cuäng àaä nghô laâ caác
anh àaä dûång lïn toaân böå chuyïån naây," Merry noái,"nïëu nhû khöng
phaãi laâ töi cuäng àaä thêëy möåt boáng àen úã bïën taâu - vaâ nghe thêëy
gioång noái khaác laå cuãa öng Maggot. Têët caã nhûäng chuyïån naây laâ thïë
naâo, Frodo?"
"Öng anh Frodo cûá kñn nhû bûng," Pippin noái. "Nhûng àaä
àïën luác anh ta phaãi múã miïång röìi. Cho àïën luác naây thò chuáng töi
khöng biïët chuyïån gò caã ngoaâi nhûäng lúâi phaán àoaán cuãa Chuã Traåi
Maggot rùçng coá chuyïån gò àoá vúái kho baáu cuãa öng Bilbo giaâ."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 126

"Àoá chó laâ möåt lúâi àoaán thöi," Frodo vöåi vaâng noái. "Öng
Maggot khöng biïët gò àêu."
"Öng giaâ Maggot êëy khön ngoan lùæm." Merry noái. "Khoá maâ
biïët àùçng sau nhûäng lúâi öng êëy noái thò öng ta àang nghô gò. Töi
nghe rùçng öng ta àaä tûâng àïën Khu Rûâng Giaâ mt lêìn, vaâ öng ta coá
tiïëng laâ biïët àûúåc nhiïìu chuyïån laå. Nhûng ñt ra thò anh coá thïí kïí
laåi vúái chuáng töi, Frodo aå, xem anh nghô rùçng nhûäng phaán àoaán
cuãa öng ta àuáng hay sai."
"Töi nghô laâ," Frodo chêåm chaåp traã lúâi, "lúâi àoaán êëy àuáng, vúái
nhûäng gò àûúåc àoaán. Doá möåt möëi liïn hïå giûäa nhûäng chuyïën phiïu
lûu cuä cuãa baác Bilbo vúái viïåc caác Kyå Sô àang tòm kiïëm, hoùåc coá thïí
nïn noái laâ sùn luâng, öng êëy hoùåc töi. Töi cuäng súå laâ, nïëu caác anh
muöën biïët, rùçng chuyïån naây hoaân toaân khöng coá chuát gò àuâa cúåt caã;
vaâ töi khöng àûúåc an toaân úã àêy hay úã bêët kyâ àêu." Öng nhòn
quanh caác cûãa söí vaâ bûác tûúâng, nhûng thïí öng nghô rùçng hoå coá thïí
thònh lònh xuêët hiïån. Nhûäng ngûúâi khaác nhòn öng lùång im, vaâ trao
àöíi nhûäng caái liïëc mùæt àêìy yá nghôa vúái nhau.
"Noá löå ra trong tñch tùæc," Pippin thò thêìm vúái Merry. Merry
gêåt àêìu.
"Àûúåc röìi!" cuöëi cuâng Frodo noái, ngöìi thùèng lûng lïn, nhû thïí
öng àaä coá möåt quyïët àõnh. "Töi khöng thïí giûä kñn viïåc naây lêu hún
nûäa àûúåc. Töi coá möåt chuyïån àïí noái vúái têët caã caác võ. Nhûng töi
khöng biïët phaãi bùæt àêìu nhû thïë naâo."
"Töi nghô laâ töi coá thïí giuáp anh," Merry lùång leä noái, "bùçng
caách tûå mònh noái vúái anh möåt ñt."
"Anh muöën noái gò?" Frodo noái, nhòn baån möåt caách lo lùæng,
"Chó laâ thïë naâo, öng baån giaâ Frodo aå: anh àang àau khöí, búãi vò anh
khöng biïët laâm caách naâo àïí noái lúâi taåm biïët. Anh àõnh rúâi khoãi
Quêån, têët nhiïn laâ thïë. Nhûng nguy hiïím àaä àïën súám hún anh àúåi,
vaâ bêy giúâ anh phaãi quyïët àõnh ngay. Vaâ anh khöng muöën thïë.
Chuáng töi rêët thöng caãm vúái anh."
Frodo haá höëc miïång röìi ngêåm laåi ngay. Caái nhòn ngaåc nhiïn
cuãa öng haâi àïën nöîi moåi ngûúâi cûúâi phaá lïn. "Öng baån giaâ Frodo

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 127

thên mïën!" Pippin noái. "Thïë anh thêåt sûå nghô laâ anh àaä che mùæt
àûúåc têët caã chuáng töi àêëy aâ? Anh khöng cêín thêån hay khön ngoan
àûúåc thïë àêu! Roä raâng laâ anh àaä chuêín bõ àïí ài vaâ noái lúâi chia tay
vúái têët caã nhûäng núi anh thûúâng lui túái tûâ thaáng Tû. Chuáng töi vêîn
thûúâng nghe anh lêím bêím: "Töi khöng biïët laâ mònh coá coân nhòn laåi
thung luäng naây nûäa khöng," vaâ nhûäng cêu nhû thïë. Vaâ röìi anh giaã
vúâ rùçng anh hïët tiïìn, vaâ thêåt sûå baán ngöi nhaâ Bag End thên yïu
cuãa anh cho nhaâ Sackville-Bagginses! Vaâ röìi nhûäng lúâi noái thêìm
cuãa öng Gandalf nûäa."
"Chuáa úi!" Frodo noái. "Töi nghô laâ töi àaä cêín thêån vaâ khön
ngoan röìi àêëy chûá. Töi khöng biïët laâ öng Gandalf àaä noái gò. Thïë laâ
caã Quêån àïìu baân taán vïì chuyïën ài cuãa töi aâ?"
"ÖÌ khöng!" Merry noái. "Àûâng lo vïì chuyïån naây! Têët nhiïn laâ
bñ mêåt seä khöng thïí giûä lêu àûúåc; nhûng vaâo luác naây thò töi nghô laâ
chó coá nhûäng keã êm mûu boån töi biïët thöi. Duâ sao thò anh cuäng
phaãi nhúá laâ boån töi biïët anh rêët roä, vaâ rêët quen thuöåc vúái anh.
Chuáng töi coá thïí thûúâng xuyïn àoaán àûúåc anh àang nghô gò. Töi
cuäng biïët öng Bilbo nûäa. Noái thêåt vúái anh, töi àaä quan saát anh rêët
kyä tûâ khi öng êëy ài. Töi nghô laâ súám muöån gò anh cuäng ài theo öng
êëy; thêåt ra thò töi ngúä rùçng anh ài súám hún nûäa cú, vaâ gêìn àêy thò
chuáng töi àaä bùæt àêìu lo lùæng. Chuáng töi súå rùçng anh coá thïí thoaát
khoãi chuáng töi vaâ thònh lònh ài mêët, vaâ laåi cö àöåc nhû öng êëy. Cûá
möîi dõp xuên vïì chuáng töi laåi phaãi múã trûâng mùæt ra, vaâ baân baåc vúái
nhau rêët nhiïìu. Anh khöng thïí tröën thoaát àûúåc dïî daâng thïë àêu!"
"Nhûng töi phaãi ài," Frodo noái. "Chuyïån naây khöng thïí traánh
àûúåc, caác baån aå. Chuyïån naây rêët buöìn vúái têët caã chuáng ta, nhûng
viïåc caác baån cöë giûä töi laåi khöng coá taác duång gò caã. Do caác baån àaä
àoaán àûúåc khaá nhiïìu, thò xin haäy giuáp töi vaâ àûâng caãn trúã töi nûäa!"
"Anh khöng hiïíu!" Pippin noái. "Anh phaãi ài - vaâ vò thïë chuáng
töi cuäng phaãi ài. Merry vaâ töi seä ài vúái anh. Sam laâ möåt ngûúâi
tuyïåt vúâi, anh ta seä nhaãy vaâo miïång möåt con röìng àïí cûáu anh, nïëu
anh khöng huåt chên; nhûng anh seä cêìn nhiïìu hún möåt baån àöìng
haânh trong chuyïën phiïu lûu nguy hiïím cuãa anh."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 128

"Húäi nhûäng hobbit thên yïu nhêët cuãa töi!" Frodo kïu lïn, xuác
àöång têån àaáy loâng. "Nhûng töi khöng thïí cho pheáp mònh laâm thïë.
Töi cuäng àaä quyïët àõnh àiïìu naây tûâ lêu röìi. Caác anh noái àïën nguy
hiïím, nhûng caác anh khöng hiïíu hïët àêu. Àêy khöng phaãi laâ viïåc
sùn luâng kho baáu, khöng phaãi laâ möåt chuyïën du haânh àïën-röìi-trúã-
vïì. Töi àang ài tûâ möåt möëi nguy chïët ngûúâi sang möåt möëi nguy
chïët ngûúâi khaác."
"Têët nhiïn laâ chuáng töi hiïíu," Merry cûáng rùæn noái. "Àoá laâ lyá
do vò sao chuáng töi àaä quyïët àõnh seä ài. Chuáng töi biïët rùçng chiïëc
Nhêîn khöng phaãi laâ möåt vêën àïì àïí cûúâi; nhûng chuáng töi seä laâm
têët caã sûác mònh àïí giuáp anh chöëng laåi Keã Thuâ."
"Chiïëc Nhêîn!" Frodo noái, luác naây thò öng hoaân toaân kinh
ngaåc.
"Phaãi, chiïëc Nhêîn," Merry noái, "Öng baån hobbit giaâ thên yïu,
anh àaä khöng chuá yá àïën tñnh toåc maåch cuãa caác baån anh röìi. Töi àaä
biïët vïì sûå töìn taåi cuãa chiïëc Nhêîn haâng nùm röìi - trûúác khi öng
Bilbo ra ài, thêåt sûå laâ thïë; nhûng do öng êëy roä raâng laâ xem noá nhû
möåt bñ mêåt, nïn töi giûä chuyïån naây trong àêìu, cho àïën khi êm
mûu cuãa chuáng töi thaânh hònh. Têët nhiïn laâ töi khöng biïët öng
Bilbo nhiïìu nhû töi biïët anhl töi coân khaá treã , vaâ öng êëy cuäng cêín
thêån hún - nhûng öng êëy cuäng khöng àuã cêín thêån. Nïëu anh muöën
biïët trûúác tiïn töi àaä tòm ra àûúåc àiïìu àoá nhû thïë naâo, thò töi seä kïí
cho anh nghe."
"Tiïëp ài!" Frodo yïëu úát noái.
"Nhaâ Sackville-Bagginses àang suy suåp, nhû anh coá thïí àaä
chúâ àúåi. Möåt ngaây noå, möåt ngaây trûúác Bûäa Tiïåc, töi vö tònh àang ài
doåc trïn àûúâng thò töi thêëy öng Bilbo úã phña trûúác. Thònh lònh nhaâ
Sackville-Bagginses xuêët hiïån tûâ phña xa, hûúáng àïën phña chuáng
töi. Öng Bilbo bûúác chêåm laåi, vaâ röìi, nhanh nhû cùæt, öng êëy biïën
mêët tùm. Töi sûäng söët àïën nöíi töi khöng coân têm trñ àïí lêín ài theo
möåt caách thöng thûúâng; nhûng töi lao qua haâng raâo vaâ ài böå doåc
vaâo vuâng àêët bïn trong. Töi nhòn vaâo con àûúâng, sau khi nhaâ
Sackville-Bagginsesài qua, vaâ nhòn thùèng vïì hûúáng öng Bilbo khi

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 129

öng êëy thònh lònh xuêët hiïån trúã laåi. Töi thêëy möåt aánh vaâng loeá lïn
khi öng êëy nheát caái gò àoá trúã vaâo tuái quêìn daâi.
"Sau àoá töi luön àïí mùæt tröng chûâng. Thêåt sûå ra, töi thuá
nhêån rùçng töi àaä doâ thaám. Nhûng anh phaãi cöng nhêån rùçng
chuyïån naây rêët kyâ thuá vaâ töi chó múái tuöíi thaânh niïn. Töi hùèn laâ
ngûúâi duy nhêët úã Quêån, ngoaâi anh ra, Frodo aå, àaä tûâng àûúåc àoåc
cuöën saách bñ mêåt cuãa öng giaâ êëy."
"Anh àaä àoåc cuöën saách cuãa öng êëy aâ!" Frodo kïu lïn. "Trúâi
cao àêët daây úi! Khöng coá gò coá thïí an toaân àûúåc sao?"
"Khöng quaá an toaân, nïn noái nhû thïë," Merry noái. "Nhûng töi
chó múái àoåc thoaáng qua, vaâ rêët khoá laâm àûúåc àiïìu àoá. Öng êëy
khöng bao giúâ àïí cuöën saách húá hïnh. Töi tûå hoãi noá laâ caái gò. Töi
phaãi tòm caách xem àûúåc noá lêìn nûäa. Anh hiïíu khöng, Frodo?"
"Khöng. Noá khöng coân úã Bag End nûäa. Baác êëy àaä mang noá ài
röìi."
"AÂ, nhû töi àaä noái," Merry tiïëp tuåc. "Töi giûä kñn chuyïån cuãa
mònh, cho àïën khi muâa Xuên, khi moåi viïåc trúã nïn nghiïm troång.
Thïë laâ chuáng töi hònh thaânh êm mûu cuãa mònh; vaâ nhû chuáng töi
cuäng rêët nghiïm troång, coá nghôa laâ thêåt sûå haânh àöång, thò chuáng
töi cuäng khöng quaá deâ dùåt. Anh khöng phaãi laâ möåt haåt deã dïî àêåp,
vaâ öng Gandalf thò laåi coân tïå hún nûäa. Nhûng nïëu nhû anh muöën
àûúåc giúái thiïåu vúái àöåi trûúãng àöåi àiïìu tra cuãa chuáng töi, thò töi seä
àûa anh ta ra."
"Anh ta laâ ai?" Frodo noái, nhòn quanh, nhû thïí öng chúâ àúåi
möåt keã hung aác mang mùåt naå tiïën ra tûâ tuã cheán.
"Bûúác ra, Sam!" Merry noái; vaâ Sam àûáng thùèng dêåy vúái möåt
khuön mùåt àoã bûâng àïën têån mang taåi. "Àêy chñnh laâ ngûúâi thu
thêåp tin tûác cuãa chuáng töi! Vaâ anh ta àaä thu thêåp àûúåc khaá nhiïìu,
töi coá thïí noái vúái anh nhû vêåy, trûúác khi cuöëi cuâng anh ta cuäng bõ
bùæt gùåp. Sau àoá, töi coá thïí noái, anh coá veã nhû raâng buöåc mònh vúái
lúâi cam kïët vaâ trúã nïn kñn nhû bûng."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 130

"Sam!" Frodo la lïn, caãm thêëy sûå kinh ngaåc khöng thïí naâo ài
xa hún àûúåc nûäa, vaâ khöng thïí biïët àûúåc laâ öng àang giêån dûä, vui
thñch, nheå nhoäm hay chó àún thuêìn laâ ngú ngú ngaáo ngaáo.
"Phaãi, thûa ngaâi!" Sam noái. "Xin ngaâi thûá löîi, thûa ngaâi!
Nhûng töi muöën noái laâ viïåc naây chùèng coá haåi gò cho ngaâi caã, thûa
ngaâi Frodo, hay cho öng Gandalf. Öng êëy àaä phêìn naâo àoaán ra,
thûa ngaâi; vaâ khi ngaâi noái laâ seä ài möåt mònh, öng êëy noáikhöng! haäy
mang theo ai àoá maâ anh coá thïí tin tûúãng."
"Nhûng àiïìu àoá khöng coá nghôa laâ töi coá thïí tin tûúãng bêët kyâ
ai," Frodo noái. Sam buöìn rêìu nhòn öng. "Àiïìu naây phuå thuöåc vaâo
têët caã nhûäng gò anh muöën," Merry noái. "Anh coá thïí tin tûúãng
chuáng töi àïí cuâng anh vaâo sinh ra tûã - cho àïën caái kïët cuåc kinh
hoaâng sau cuâng. Vaâ anh coá thïí tin tûúãng chuáng töi àïí giûä kñn caác
bñ mêåt cuãa anh - kñn hún laâ anh giûä kñn noá cho mònh nûäa. Nhûng
anh khöng thïí cho pheáp chuáng töi àïí cho anh àún àöåc àûúng àêìu
vúái khoá khùn, vaâ ra ài maâ khöng noái lúâi naâo. Chuáng ta laâ baån,
Frodo aå. Duâ sao ài nûäa thò moåi chuyïån àaä nhû thïë röìi. Chuáng töi
àaä biïët phêìn lúán nhûäng gò Gandalf àaä noái vúái anh. Chuáng töi àaä
biïët khaá nhiïìu vïì chiïëc Nhêîn. Chuáng töi cuäng àaä súå khiïëp - nhûng
chuáng töi seä ài vúái anh; hoùåc laâ seä ài theo anh nhû nhûäng con choá
sùn."
"Vaâ, sau têët caã, thûa ngaâi," Sam thïm vaâo, "ngaâi nïn laâm
theo lúâi khuyïn cuãa nhûäng ngûúâi Elves. Gildor noái rùçng ngaâi nïn
tûå nguyïån laâm theo chuáng, vaâ ngaâi khöng thïí chöëi boã àiïìu naây"
"Töi khöng chöëi boã àiïìu naây," Frodo noái, nhòn Sam, ngûúâi
àang nhùn rùng ra cûúâi. "Töi khöng chöëi boã noá, nhûng töi seä khöng
bao giúâ tin laåi vaâo viïåc anh àang nguã nûäa, cho duâ anh coá ngaáy hay
khöng. Töi seä àaá anh thêåt maånh àïí tin chùæc noá."
"Caác anh laâ möåt luä du thuã du thûåc döëi traá!" öng noái, quay
sang nhûäng ngûúâi khaác. "Nhûng xin Chuáa ban phuác cho caác anh!"
öng phaá lïn cûúâi, àûáng dêåy vaâ vung tay. "Töi chõu thua. Töi seä laâm
theo lúâi khuyïn cuãa Gildor. Nïëu möëi nguy hiïím khöng quaá töëi tùm
thò töi àaä nhaãy muáa vò vui mûâng röìi. Duâ vêåy thò töi cuäng khöng thïí

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 131

khöng vui mûâng, vui mûâng hún bêët kyâ luác naâo trong möåt thúâi gian
daâi dêìn àêìy. Vaâo töëi nay töi àaä súå khiïëp."
"Àûúåc lùæm. Vêåy coi nhû moåi chuyïån àaä xong. Ba ly chuác
mûâng cho Àöåi trûúãng Frodo vaâ caác baån!" hoå la lïn; vaâ hoå nhaãy muáa
quanh öng. Merry vaâ Pippin bùæt àêìu cêët cao tiïëng haát, maâ coá veã
nhû hoå àaä chuêín bõ sùén cho chuyïån naây.
Àoá laâ möåt daång cuãa nhûäng baâi haát cuãa nhûäng ngûúâi luân àïí
bùæt àêìu khúãi haânh chuyïën phiïu lûu cuãa Bilbo trûúác àêy khaá lêu,
vaâ vúái cuâng möåt êm àiïåu:
Chuáng ta tûâ giaä loâ sûúäi vúái maái nhaâ xûa
Mùåc gioá gaâo, mùåc gêìm theát tiïëng mûa
Chuáng ta phaãi ài trûúác luác raång àöng
Vûúåt qua rûâng, qua nuái thùèm mïnh möng
Àïën Rivendell, núi ngûúâi Elves sinh söëng
Àïën nhûäng miïìn àêët sûúng muâ giùng thùèm
Qua àöìng hoang, chuáng ta raão bûúác cùm cùm
Naâo ai hay chuáng ta seä ài àêu
Vúái keã thuâ trûúác mùåt, vúái nöîi khiïëp hoaâng phña sau
Dûúái trúâi sao, chuáng ta lêëy laâm giûúâng
Cho àïën khi nöîi mïåt cuãa ta dêìn vïì kïët cuåc
Chuyïën ài àaä hïët, muåc àñch cuãa ta àaä thaânh
Chuáng ta phaãi ài nhanh! Phaãi ài nhanh!
Chuáng ta phaãi lïn yïn trûúác luác raång àöng!
"Töët lùæm!" Frodo noái. "Nhûng trong trûúâng húåp naây seä coá
nhiïìu thûá phaãi laâm trûúác khi chuáng ta lïn giûúâng - dûúái maái nhaâ
naây vaâo àïm nay vúái bêët kyâ giaá naâo."
"ÖÌ, thú möång thêåt!" Pippin noái. "Anh thêåt sûå muöën bùæt àêìu
trûúác luác raång àöng thêåt aâ?"

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 132

"Töi khöng biïët," Frodo noái. "Töi súå nhûäng tay Kyå Sô Àen êëy,
vaâ töi chùæc laâ úã laåi möåt núi lêu thò seä khöng an toaân, àùåc biïåt laâ
möåt núi àaä àûúåc moåi ngûúâi biïët àïën. Gildor cuäng khuyïn töi àûâng
àúåi. Nhûng töi rêët muöën thêëy öng Gandalf. Töi coá thïí thêëy laâ ngay
caã Gildor cuäng böëi röëi khi öng nghe thêëy laâ Gandalf khöng hïì xuêët
hiïån. Noá thêåt sûå vaâo hai chuyïån? Caác Kyå Sô Àen seä àïën
Bucklebury vaâo luác naâo? Vaâ chuáng ta seä khúãi haânh vaâo luác naâo?
Chuáng ta seä cêìn chuêín bõ khaá nhiïìu."
"Cêu traã lúâi laâ cêu hoãi thûá hai," Merry noái, "chuáng ta coá thïí
khúãi haânh trong möåt giúâ. Töi àaä thêåt sûå chuêín bõ moåi thûá. Coá saáu
con ngûåa luân úã trong chuöìng ngoaâi àöìng; àöì àaåc vaâ caác duång cuå àaä
àûúåc àoáng goái, ngoaåi trûâ vaâi böå àöì thïm, vaâ nhûäng moán ùn dïî
hoãng."
"Coá veã nhû laâ möåt êm mûu hoaân chónh àêëy," Frodo noái.
"Nhûng coân vïì caác Kyå Sô Àen thò thïë naâo? Liïåu àúåi Gandalf úã àêy
möåt ngaâi thò coá an toaân khöng?"
"Àiïìu naây phuå thuöåc vaâo viïåc anh nghô caác Kyå Sô Àen coá thïí
laâm gò, nïëu hoå tòm thêëy anh úã àêy," Merry traã lúâi. "Hoå coá thïí àïën
àêy vaâo luác naây, têët nhiïn, nïëu nhû hoå khöng ngûâng laåi úã cöíng
Bùæc, núi Haâng Raâo àöí xuöëng búâ söng, ngay phña bïn Cêìu. Nhûäng
ngûúâi baão vïå cöíng seä khöng cho hoå qua vaâo ban àïm, cho duâ hoå coá
thïí bùng qua. Thêåm chñ laâ vaâo ban ngaây töi cuäng nghô laâ hoå seä
khöng cho vaâo vúái bêët kyâ giaá naâo cho àïën khi hoå coá thöng àiïåp tûâ
Chuã Nhên Nhaâ - vò hoå khöng thñch veã ngoaâi cuãa caác Kyå Sô Àen, vaâ
hùèn nhiïn laâ súå nhûäng ngûúâi naây. Nhûng, têët nhiïn laâ Buckland
khöng thïí thïí cêìm cûå laâ möåt cuöåc têën cöng quyïët liïåt lêu daâi àûúåc.
Vaâ coá thïí laâ thêåm chñ vaâo buöíi saáng naây möåt Kyå Sô Àen seä phoáng
àïën vaâ hoãi xem öng Baggins coá qua àêy khöng. Hêìu nhû ai cuäng
biïët laâ anh seä trúã vïì söëng úã Crickhollow."
Frodo ngöìi suy nghô möåt luác. "Töi àaä quyïët röìi," cuöëi cuâng
öng noái. "Ngaây mai töi seä bùæt àêìu, ngay khi vûâa coá aánh saáng.
Nhûng töi seä khöng ài trïn àûúâng: àúåi úã àêy coân an toaân hún laâ ài
trïn êëy. Nïëu töi ài qua cöíng Bùæc thò chuyïën khúãi haânh cuãa töi seä
àûúåc biïët ngay, thay vò ñt ra cuäng giûä àûúåc bñ mêåt nhiïìu ngaây khi

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 133

coá thïí àûúåc. Vaâ hún nûäa, Cêìu vaâ Àûúâng Àöng gêìn bïn àûúâng biïn
hùèn nhiïn laâ seä àûúåc canh chûâng, duâ coá Kyå Sô naâo vaâo Buckland
hay khöng. Chuáng ta khöng biïët àûúåc laâ hoå coá bao nhiïu ngûúâi;
nhûng ñt nhêët laâ hai, vaâ coân coá thïí nhiïìu hún nûäa. Àiïìu duy nhêët
coá thïí laâm khúãi haânh tûâ möåt hûúáng khöng àûúåc mong àúåi."
"Nhûng àiïìu naây chó coá thïí laâ ài vaâo Khu Rûâng Giaâ!"
Fredegar kinh haäi kïu lïn. "Anh khöng thïí nghô nhû vêåy àûúåc. Núi
àoá coân nguy hiïím hún laâ caác Kyå Sô Àen nûäa."
"Khöng àêu," Merry noái. Duâ coá veã liïìu lônh, nhûng töi tin laâ
Frodo àuáng. Àoá laâ caách duy nhêët àïí coá thïí ài maâ khöng bõ ai theo
giêëu ngay. Nïëu gùåp may chuáng ta coá thïí coá àûúåc möåt sûå khúãi àêìu
lyá tûúãng."
"Nhûng anh seä khöng coá may mùæn naâo trong Khu Rûâng Giaâ
hïët," Fredegar phaãn àöëi."Chûa tûâng coá ai gùåp may úã àoá caã. Anh seä
bõ laåc. Ngûúâi ta khöng ài theo àûúâng àoá."
"ÖÌ, hoå ài chûá!" Merry noái. "Nhaâ Brandybuck thónh thoaãng
vêîn ài vaâo khi cao hûáng. Chuáng töi coá möåt löëi ài riïng. Frodo àaä ài
möåt lêìn trûúác àêy khaá lêu. Töi àaä nhiïìu lêìn ài vaâo àoá. Thûúâng laâ
ban ngaây, têët nhiïn, khi cêy cöëi nguã yïn vaâ hoaân toaân yïn lùång."
"Àûúåc röìi, cûá laâm nhûäng gò maâ caác anh cho laâ töët nhêët!"
Fredegar noái. "Töi lo ngaåi vïì Khu Rûâng Giaâ hún bêët kyâ caái gò maâ
töi àaä biïët" nhûäng cêy chuyïån vïì noá laâ möåt cún aác möång; nhûng yá
kiïën cuãa töi thò nheå kyá lùæm, khi maâ töi khöng tham gia vaâo cuöåc
haânh trònh naây. Töi vêîn rêët vui nïëu coá ai àoá dûâng laåi àùçng sau àïí
noái cho öng Gandalf biïët caác anh àaä laâm gò khi öng êëy xuêët hiïån,
töi tin laâ öng êëy seä àïën ngay thöi."
Vöën vêîn yïu mïën Frodo, Bolger Beáo khöng muöën rúâi khoãi
Quêån, hay muöën xem nhûäng gò bïn ngoaâi noá. Gia àònh cuãa öng àïën
tûâ Earthfarthing, tûâ Budgeord, chñnh xaác laâ úã Bridgefiels, nhûng
öng chûa bao giúâ ra khoãi Cêìu Rûúåu Maånh caã. Phêìn viïåc cuãa öng,
theo nhûäng kïë hoaåch ban àêìu cuãa êm mûa, laâ úã laåi phña sau àïí xûã
lyá nhûäng keã toåc maåch, àïí giaã vúâ caâng lêu caâng töët rùçng ngaâi
Baggins vêîn coân söëng úã Crickhollow. Öng thêåm chñ mang theo möåt

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 134

söë quêìn aáo cuä cuãa Frodo àïí giuáp öng àoáng troån vai. Hoå khöng nghô
nhiïìu àïën nhûäng möëi nguy coá thïí coá.
"Tuyïåt vúâi!" Frodo noái, khi öng hiïíu àûúåc kïë hoaåch. "Nïëu
khöng thò chuáng ta khöng thïí àïí laåi bêët kyâ thöng àiïåp naâo cho öng
Gandalf àûúåc. Töi khöng biïët laâ caái àaám Kyå Sô êëy coá àoåc àûúåc hay
khöng, nhûng têët nhiïn laâ töi khöng nïn maåo hiïím viïët thû laåi, àïì
phoâng hoå vaâo luâng suåc trong nhaâ. Nhûng nïëu baác Beáo sùén loâng thò
töi tin chùæc laâ öng Gandalf seä biïët àûúåc àûúâng maâ chuáng ta àaä
choån. Töi seä ài vaâo Khu Rûâng Giaâ ngay bùæt àêìu ngaây mai."
"AÂ, cûá thïë," Pippin noái. "Tñnh laåi thò töi vêîn thñch phêìn viïåc
cuãa chuáng ta hún öng Beáo - àúåi úã àêy cho àïën khi boån Kyå Sô Àen
àïën."
"Àúåi àïën khi anh yïn öín trong Rûâng àaä," Fredegar noái. "Röìi
anh seä ûúác gò laâ àûúåc trúã laåi àêy vúái töi trûúác giúâ naây ngaây mai."
"Khöng viïåc gò phaãi tranh caãi nûäa," Merry noái. "Chuáng ta seä
phaãi sùæp xïëp laåi vaâ kïët thuác viïåc àoáng goái trûúác khi lïn giûúâng. Töi
seä goåi têët caã caác anh dêåy trûúác raång àöng."
Khi cuöëi cuâng cuäng lïn giûúâng, Frodo khöng thïí nguã àûúåc
suöët möåt luác. Chên cuãa öng àau nhûâ. Öng vui mûâng vò seä àûúåc cûúäi
ngûåa vaâo saáng mai. Cuöëi cuâng thò öng chòm vaâo möåt giêëc möång
chêåp chúân, trong àoá coá veã nhû öng àang nhòn ra möåt cûãa söí cao
phña trïn möåt vuâng àêìy cêy cöëi chùçng chõt. Phña bïn dûúái doåc theo
caác göëc cêy laâ möåt tiïëng nhûäng con vêåt àang boâ vaâ àaánh húi. Öng
caãm thêëy chùæc chùæn rùçng súám muöån gò chuáng cuäng seä ngûãi thêëy
öng.
Röìi öng nghe thêëy möåt tiïëng àöång úã phña xa. Àêìu tiïn öng
nghô rùçng àoá laâ möåt cún gioá maånh thöíi qua nhûäng àaám laá cêy. Röìi
öng biïët rùçng àoá khöng phaãi laâ laá, maâ laâ êm thanh cuãa Biïín úã phña
xa, möåt êm thanh maâ öng chûa bao giúâ nghe thêëy khi tónh giêëc,
cho duâ noá vêîn thûúâng quêëy nhiïîu öng trong nhûäng giêëc möång.
Thònh lònh öng thêëy mònh àaä ài ra khoaãng khöng röång múã. Khöng
coá cêy cöëi gò caã. Öng àang úã trïn möåt cêy thaåch nam töëi àen, vaâ coá
möåt muâi laå trong khöng khñ. Nhòn lïn trïn, öng thêëy trûúác mùåt
mònh laâ möåt caái thaáp cao trùæng toaát, àûáng àún àöåc trïn möåt choáp

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 135

cao. Möåt niïìm mong ûúác söi suåc thöi thuác öng leo lïn ngoån thaáp êëy
àïí nhòn thêëy Biïín. Öng bùæt àêìu treâo lïn choáp nuái hûúáng vïì phña
ngoån thaáp: röìi thònh lònh möåt luöìng saáng cùæt ngang bêìu trúâi, vaâ
möåt tiïëng seát vang lïn.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 136

CHÛÚNG 6
KHU RÛÂNG GIAÂ

Frodo thònh lònh tónh dêåy. Trong phoâng vêîn coân töëi om om.
Merry àang àûáng àêëy vúái möåt tay cêìm nïën, coân tay kia thò àêåp
cûãa.
"Àûúåc röìi! Chuyïån gò thïë?" Frodo noái, öng vêîn coân run vaâ
hoaãng. "Caái gò aâ!" Merry la lïn. "Àïën giúâ thûác dêåy röìi. Àaä böën giúâ
rûúäi röìi vaâ vêîn coân àêìy sûúng. Ài naâo! Sam àaä chuêín bõ bûäa saáng
röìi. Thêåm chñ caã Pippin cuäng àaä dêåy röìi kòa. Töi àaä thùæng yïn boån
ngûåa, vaâ mang vïì möåt con àïí chúã haânh lyá. Àaánh thûác caái laäo Beáo
lûúâi nhaác êëy dêåy! Ñt ra thò öng ta phaãi thûác dêåy vaâ xem chuáng ta
khúãi haânh chûá."
Ngay sau saáu giúâ thò caã nùm hobbit àaä sùén saâng khúãi haânh.
Öng Bolger Beáo vêîn coân ngaáp. Hoå àûáng lùång leä ngoaâi nhaâ. Merry
ài trûúác dêîn theo möåt con ngûåa luân chúã nùång trôu àöì, vaâ bùng qua
nhiïìu caánh àöìng. Laá cêy lêëp laánh, vaâ nûúác nhoã gioåt tñ taách; coã xaám
ài vò sûúng laånh. Moåi vêåt àïìu lùång leä, vaâ nhûäng tiïëng àöång àùçng xa
coá veã nhû gêìn vaâ roä raâng: chim choác rñu rñt trong möåt yard quah
àoá, coá ai àoá àang àoáng caánh cûãa cuãa möåt ngöi nhaâ phña xa.
Hoå thêëy boån ngûåa luân trong nhaâ kho; boån thuá khoeã maånh
naây rêët àûúåc caác hobbit ûa thñch, chuáng khöng nhanh nhûng rêët
thñch húåp àïí laâm viïåc daâi ngaây. Hoå lïn ngûåa, vaâ nhanh choáng
phoáng vaâo maân sûúng, coá veã nhû àang múã ra möåt caách bêët àùæc dô
trûúác mùåt hoå vaâ àoáng laåi möåt caách ghï gúám sau lûng hoå. Sau khi
phoáng ngûåa ài khoaãng möåt giúâ, chêåm chaåp vaâ khöng noái chuyïån gò,
hoå thêëy Haâng raâo chúåt hiïån ra lúâ múâ phña trûúác. Hoå cao vaâ tröån lêîn
vúái nhûäng lûúái baåc. "Laâm sao maâ caác anh qua àûúåc noá?" Fredegar
noái. "Theo töi!" Merry noái, "röìi anh seä thêëy." Öng reä traái doåc theo
Haâng raâo, vaâ hoå nhanh choáng àïën möåt àiïím vaâ noá reä vaâo trong,

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 137

chaåy doåc theo búâ möåt caái höë röîng. Möåt àûúâng cùæt àûúåc taåo ra, caách
Haâng raâo möåt quaäng vaâ chaåy doåc thoai thoaãi xuöëng nïìn àêët. Bïn
noá laâ nhûäng bûác tûúâng bùçng gaåch àûúåc dûång lïn rêët vûäng chùæc, röìi
thònh lònh chuáng uöën xuöëng vaâ taåo thaânh möåt àûúâng öëng chòm sêu
dûúái Haâng raâo vaâ dêîn ra möåt löî tröëng úã àêìu kia.
Àïën àêy thò öng Bolger Beáo dûâng laåi. "Taåm biïåt, Frodo!" öng
noái. "Töi ûúác gò anh khöng ài vaâo Rûâng. Töi chó hy voång laâ anh seä
khöng cêìn phaãi àûúåc giaãi cûáu trûúác khi ngaây tröi qua. Chuác anh
may mùæn - höm nay vaâ maäi maäi!"
"Nïëu nhû khöng coá gò tïå haåi hún Khu Rûâng Giaâ, thò töi seä
may mùæn thöi," Frodo noái. "Noái vúái öng Gandalf mau choáng ài doåc
theo Àûúâng Àöng: chuáng töi seä nhanh choáng àïën chöî àêëy vaâ ài
nhanh hïët sûác mònh." "Taåm biïåt!" hoå kïu lïn, vaâ phoáng ngûåa
xuöëng àûúâng döëc vaâ biïën mêët khoãi têìm nhòn cuãa Fredegar trong
àûúâng öëng.
Luác naây khaá töëi vaâ êím thêëp. ÚÃ àêìu phña xa laâ möåt caánh cûãa
àoáng vúái nhûäng thanh chùæn theáp. Merry ài xuöëng vaâ múã khoaá caánh
cûãa, röìi têët caã hoå bùng qua thò öng laåi àêíy noá laåi. Noá àoáng sêåp laåi
kïu möåt tiïëng vang, vaâ tiïëng khoaá vang lïn laách caách. Tiïëng àöång
vang lïn thêåt ghï rúån.
"Thïë àêëy!" Merry noái. "Caác anh àaä rúâi khoãi Quêån, vaâ àaä ra
bïn ngoaâi, vaâ àang úã bïn lïì cuãa Khu Rûâng Giaâ.
"Nhûäng cêu chuyïån vïì noá àuáng chûá?" Pippin hoãi.
"Töi khöng biïët laâ cêåu àang noái àïën nhûäng cêu chuyïån gò,"
Merry noái. "Nïëu cêåu muöën noái àïën nhûäng cêu chuyïån vïì nhûäng
öng ba bõ cuä rñch maâ caác nhuä mêîu cuãa öng Beáo àaä kïí vúái öng ta, vïì
boån yïu tinh vaâ soái vaâ nhûäng thûá àaåi loaåi nhû thïë, thò töi noái laâ
chuáng sai beát. Duâ bêët kyâ giaá naâo töi cuäng chaã tin vaâo chuáng.
Nhûng Khu Rûâng rêët laâ laå. Moåi thûá trong noá àïìu coá veã rêët söëng
àöång, moåi thûá coá veã thûác tónh hún, khi chuáng ta noái àïën, nhûäng
thûá úã trong Quêån. Vaâ cêåy cöëi khöng thñch ngûúâi laå àêu. Chuáng
quan saát cêåu. Chuáng chó àún giaãn laâ quan saát cêåu khi vêîn coân aánh
saáng ban ngaây, vaâ khöng laâm gò nhiïìu. Thónh thoaãng thò nhûäng
cêy khöng thên thiïån nhêët coá thïí thaã xuöëng möåt caái cêåy, hoùåc nhêëc

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 138

möåt caái rïî lïn, hoùåc toám lêëy cêåy vúái möåt súåi dêy leo daâi. Nhûng vaâo
ban àïm thò phaãi thêåt caãnh giaác, hoùåc laâ töi àûúåc dùån thïë. Töi chó
múái úã àêy möåt hoùåc hai lêìn sau khi trúâi töëi, vaâ chó àïën gêìn haâng
raâo thöi. Töi nghô laâ têët caã cêy cöëi àang thò thêìm vúái nhau, truyïìn
baáo tin tûác cho nhau vaâ baân baåc vúái nhau bùçng möåt thûá ngön ngûä
khöng thïí hiïíu àûúåc; vaâ nhûäng caái caânh cuãa chuáng coá thïí àu àûa
luác lùæc maâ khöng cêìn coá chuát gioá naâo. Hoå noái rùçng cêy cöëi àang
thûåc sûå chuyïån àöång, chuáng coá thïí bao quanh nhûäng ngûúâi laå vaâ
quêy hoå laåi. Thêåt sûå trûúác àêy khaá lêu chuáng àaä têën cöng Haâng
Raâo: chuáng àïën vaâ tûå tröìng ngay bïn noá, röìi trûúân quaá noá. Nhûäng
caác hobbit àaä àïën vaâ haå haâng trùm cêy xuöëng, röìi hoå taåo nïn möåt
trêån lûãa khuãng khiïëp trong Rûâng, àöët saåch moåi thûá úã vuâng daâi
phña àöng cuãa Haâng Raâo. Sau àoá thò cêy cöëi khöng têën cöng nûäa,
nhûng chuáng vêîn toã ra rêët khöng thên thiïån. Vêîn coân möåt khoaãng
röång khöng xa bïn trong àoá, núi trêån lûãa àaä àûúåc taåo nïn.
"Chó coá cêy cöëi laâ nguy hiïím thöi aâ?" Pippin hoãi.
"Coá nhûäng con vêåt kyâ laå khaác nhau söëng trong Rûâng, vaâ úã
bïn phña xa kia" Merry noái, "hay ñt nhêët laâ töi àaä àûúåc nghe thêëy
thïë; nhûng töi chûa bao giúâ tröng thêëy con naâo trong söë chuáng.
Nhûng coá caái gò àoá àaä taåo ra nhûäng con àûúâng. Bêët kyâ khi naâo khi
coá ai ài vaâo trong àoá thò hoå àïìu thêëy nhûäng löëi ài múã; nhûng
nhûäng löëi ài naây luên chuyïín vaâ thay àöíi khùæp moåi luác theo möåt
caách rêët kyâ dõ. Chuáng úã khöng xa àûúâng öëng naây, hoùåc àaä tûâng úã
àoá möåt thúâi gian daâi laâ núi bùæt àêìu cuãa möåt con àûúâng röång dêîn
àïën Traãng Lûãa, noá nùçm trïn àûúâng cuãa chuáng ta, khoaãng úã phña
àöng húi chïëch lïn hûúáng bùæc. Àoá laâ con àûúâng töi seä cöë tòm.
Luác naây thò caác hobbit rúâi khoãi cöíng àûúâng hêìm vaâ phoáng
ngûåa bùng qua möåt löî tröëng röång. ÚÃ phña xa laâ möåt con àûúâng lúâ
múâ dêîn lïn cûãa Rûâng, caách àoá khoaãng möåt trùm yard vaâ nùçm phña
sau Haâng Raâo; nhûng noá biïën mêët ngay khi noá mang hoå àïën dûúái
nhûäng haâng cêy. Khi nhòn laåi phña sau hoå thïí thêëy nhòn thêëy
Haâng Raâo nùçm thaânh möåt haâng àen qua nhûäng thên cêy àang moåc
daây quanh hoå. Nhòn vïì phña trûúác hoå chó coá thïí thêëy nhûäng thên
cêy àuã kñch cúä vaâ hònh daång: thùèng hoùåc cong, quêën vaâo nhau,
trûon ra, daây vaâ maãnh, trún nhùén hoùåc xûúng xêíu hoùåc àêìy caânh

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 139

laá; vaâ têët caã caác thên cêy maâu luåc hoùåc xaám àêìy rïu nhaây nhuåa
moåc löån xöån.
Merry laâ ngûúâi duy nhêët coá àêìy phêën khúãi. "Töët hún laâ cêåu
nïn ài túái vaâ tòm con àûúâng êëy," Frodo noái vúái baån. "Àûâng àïí cho
boån töi bõ laåc, hoùåc quïn mêët con àûúâng Haâng Raâo!"
Hoå ài theo möåt con àûúâng doåc giûäa thên cêy, vaâ nhûäng con
ngûåa luân cuãa hoå nùång nïì bûúác theo, cêín thêån traánh nhiïìu göëc cêy
bïn xoùæn vaâo nhau. Khöng coá nhûäng cêy têìm thêëp. Nïìn àêët àûúåc
nêng lïn roä rïåt, vaâ khi hoå ài àïën thò coá veã nhû cêy cöëi trúã nïn cao
hún, töëi hún vaâ daây hún. Khöng coá êm thanh, ngoaåi trûâ thónh
thoaãng laåi coá nhûäng gioåt nûúác rúi xuöëng tûâ nhûäng chiïëc laá tônh
lùång. Trong möåt thoaáng khöng coá tiïëng thò thêìm hay di chuyïín
naâo giûäa nhûäng caânh cêy; nhûng têët caã hoå àïìu coá möåt caãm giaác bêët
an rùçng hoå àang bõ theo doäi maâ khöng hïì biïët, chòm sêu trong sûå
khoá chõu vaâ thêåm chñ laâ thuâ hùçn. Caãm giaác naây caâng luác caâng roä
rïåt, cho àïën khi hoå thêëy mònh àang nhòn lïn ra nhanh, hoùåc ngoaáy
nhòn liïëc vïì sau, nhû thïí hoå àang chúâ àúåi möåt caái gò àoá thònh lònh
buâng lïn.
Chùèng hïì coá dêëu hiïåu naâo cuãa möåt con àûúâng, vaâ cêy cöëi coá
veã nhû thûúâng xuyïn ngaáng àûúâng hoå. Pippin thònh lònh caãm thêëy
rùçng öng khöng thïí chõu àûång lêu hún nûäa, vaâ öng la lïn maâ
khöng hïì caãnh baáo gò trûúác. "Oi! Oi!" öng la lïn. "Töi seä khöng laâm
gò caã. Xin haäy àïí cho töi qua ài maâ!"
Nhûäng ngûúâi khaác dûâng laåi àöåt ngöåt; nhûng tiïëng kïu bõ
ngheån laåi nhû thïí noá bõ chùån möåt têëm maân daây. Hoaân toaân khöng
coá tiïëng vang hay tiïëng traã lúâi qua rûâng cêy coá veã nhû àang daây
hún vaâ àïì phoâng hún caã trûúác àêy.
"Nïëu töi laâ cêåu thò töi khöng coá gaâo lïn nhû thïë àêu," Merry
noái. "Noá coá haåi nhiïìu hún laâ coá lúåi."
Frodo bùæt àêìu lo rùçng khöng thïí tòm thêëy möåt con àûúâng
xuyïn qua, vaâ öng liïåu coá àuáng khöng khi dêîn moåi ngûúâi vaâo khu
rûâng kinh túãm naây. Merry nhòn tûâ bïn naây sang bïn kia, vaâ coá veã
àaä khöng coân chùæc chùæn phaãi ài àûúâng naâo. Pippin thêëy àiïìu naây.
"Anh khöng cêìn quaá lêu àïí laâm chuáng ta bõ laåc," öng noái. Nhûng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 140

vaâo luác naây êëy Merry kïu lïn möåt tiïëng nheå nhoäm vaâ chó vïì phña
trûúác.
"Vêng, vêng!" öng noái. "Àaám cêy naây àaä di chuyïín. Traãng
Lûãa àang nùçm phña trûúác chuáng ta kòa (hoùåc laâ töi hy voång thïë),
nhûng con àûúâng coá veã nhû àaä di chuyïín ài chöî khaác!"
AÁnh saáng trúã nïn roä hún khi hoå ài túái trûúác, Thònh lònh hoå ài
ra khoãi rûâng cêy vaâ thêëy mònh àang úã möåt voâng röång lúán. Bêìu trúâi
úã phña trïn hoå, xanh thùèm vaâ trong vùæt khiïën cho hoå ngaåc nhiïnm
búãi vò khi úã dûúái caái trêìn cuãa Khu Rûâng hoå khöng thïí thêëy àûúåc laâ
trúâi àaä saáng vaâ sûúng àaä tan. Tuy nhiïn mùåt trúâi khöng àuã cao àïí
chiïëu xuöëng khoaãng tröëng, cho duâ aánh saáng cuãa noá vêîn roåi qua caác
àónh cêy. Têët caã laá trúã nïn daây hún xanh hún quanh ròa traãng àêët,
boåc noá laåi möåt bûác tûúâng daây chùæc. Khöng coá cêy moåc úã àoá, maâ chó
coá coã daây vaâ nhiïìu cêy cao: nhûäng cêy àöåc cêìn thon daâi vaâ heáo taân,
nhûäng cêy muâi têy rûâng, coã daåi moåc thaânh nhûäng maãng lúán, cêy
têìm ma vaâ cêy kïë moåc um tuâm. Thêåt laâ möåt núi àaáng yïu: coá veã
nhû noá laâ möåt khu vûúân hêëp dêîn vaâ vui veã hún khu Rûâng kheáp
kñn.
Caác hobbit caãm thêëy vûäng daå hún, vaâ nhòn àêìy hy voång lïn
aánh saáng àang toaã röång trïn bêìu trúâi. Rûâng cêy bõ àûát àoaån úã phña
xa cuãa traãng àêët , vaâ àùçng sau noá laâ möåt con àûúâng tröëng traãi. Hoå
coá thïí nhòn thêëy noá chaåy vaâo trong rûång, múã röång trong nhûäng
vuâng àêët vaâ múã lïn trïn, cho duâ thónh thoaãng cêy cöëi laåi chen vaâo
vaâ phuã boáng lïn noá vúái nhûäng thên cêy töëi tùm. Hoå phoáng ngûåa lïn
con àûúâng naây. Hoå vêîn ài lïn möåt caách nheå nhaâng, nhûng bêy giúâ
hoå àaä ài nhanh hún nhiïìu, vaâ vúái têm traång töët hún; vò coá veã nhû
laâ Khu Rûâng àaä búát gay gùæt hún, vaâ cuöëi cuâng hoå àaä coá thïí ài maâ
khöng bõ caãn trúã gò.
Nhûng sau möåt luác thò khöng khñ bùæt àêìu noáng bûác vaâ ngöåt
ngaåt. Cêy cöëi moåc gêìn laåi úã phña bïn kia, vaâ hoå khöng thïí nhòn
thêëy àûúåc úã xa phña trûúác. Bêy giúâ hoå caãm thêëy roä rïåt yá muöën cuãa
rûâng cêy àeâ nùång lïn hoå. Tiïëng ngûåa luân cuãa hoå vöî moáng thêåt im
lùång, dêån bûúác trïn nhûäng lúáp laá chïët vaâ thónh thoaãng laåi vêëp vaâo
nhûäng caái rïî êín bïn dûúái, coá veã nhû àang nïån thònh thõch trong tai

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 141

hoå. Frodo haát möåt baâi haát àïí khuyïën khñch hoå, nhûng gioång cuãa
öng chòm thaânh möåt tiïëng thò thêìm.
Naâo, nhûäng lûä khaách trïn miïìn àêët töëi tùm
Àûâng súå haäi, cho duâ hoå phaãi àûáng trong boáng àïm lùång cêm
Röìi thò rûâng cêy naây cuäng àïën luác têån cuâng
Vaâ mùåt trúâi reä roåi khùæp muön truâng
Mùåt trúâi lùån, röìi mùåt trúâi laåi moåc,
Ngaây seä hïët röìi ngaây seä trúã laåi
Tûâ àöng sang têy, röìi khu rûâng seä phaãi thêët baåi
Thêët baåi - thêåm chñ khi öng noái àïën tûâ naây thò gioång öng
chòm luön vaâo cêm lùång. Khöng khñ coá veã nhû rêët nùång nïì vaâ taåo
nïn nhûäng tiïëng rïìn rô. Chó ngay phña sau hoå, möåt caânh cêy lúán rúi
xuöëng mùåt àûúâng tûâ möåt thên cêy giaâ nhö ra taåo thaânh möåt tiïëng
rùng rùæc lúán. Cêy cöëi coá veã nhû àang dûâng laåi trûúác mùåt hoå.
"Chuáng hoaân toaân khöng thñch vïì viïåc têån cuâng vaâ thêët baåi,"
Merry noái. "Töi khöng nïn haát bêët kyâ lúâi gò vaâo luác naây. Haäy àúåi
cho àïën khi chuáng ta ra àïën lïì rûâng, vaâ röìi chuáng ta seä quay laåi vaâ
cêët cao àoaån àiïåp khuác vúái chuáng!"
Öng noái coá veã àêìy phêën khúãi, vaâ nïëu nhû öng àang caãm thêëy
vö cuâng lo êu, thò öng cuäng khöng hïì àïí löå noá ra. Nhûäng ngûúâi
khaác khöng traã lúâi. Hoå àang mêët tinh thêìn. Möåt sûác nùång àang àeâ
nùång lïn tim Frodo, vaâ luác naây thò vúái möîi bûúác chên tiïën vïì phña
trûúác öng thò öng laåi höëi tiïëc vò àaä thaách thûác sûå àe doaå cuãa rûâng
cêy. Thêåt sûå ra thò öng àang nghô àïën viïåc dûâng laåi vaâ àïì nghõ
quay lui (nïëu nhû vêîn coân coá thïí), thò moåi sûå laåi àïën möåt bûúác
ngoùåt múái. Con àûúâng khöng coân dêîn lïn cao nûäa, vaâ bùæt àêìu trúã
nïn gêìn nhû bùçng phùèng. Nhûäng caái cêy töëi àen daåt ra, vaâ hoå coá
thïí thêëy úã phña trûúác con àûúâng àang gêìn nhû tiïën thùèng. Trûúác
mùåt hoå, nhûng úã khaá xa, laâ àónh möåt ngoån àöìi xanh, khöng cêy cöëi,
vaâ vûún lïn giöëng nhû möåt caái àêìu troåc giûäa khu rûâng vêy chuhng
quanh. Con àûúâng coá veã nhû àang dêîn thùèng àïën noá.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 142

Bêy giúâ thò hoå vöåi vaä tiïën túái, àêìy vui mûâng vúái yá nghô leo lïn
khoãi trêìn cuãa Khu Rûâng möåt luác. Con àûúâng chòm xuöëng, vaâ röi laåi
bùæt àêìu leo lïn, cuöëi cuâng dêîn hoå àïën chên cuãa búâ döëc àûáng. Röìi noá
rúâi khoãi rûâng cêy vaâ biïën vaâo lúáp coã. Cêy moåc quanh ngoån àöìi nhû
möåt lúáp toác daây têån cuâng àöåt ngöåt trong möåt voâng àêìu nhùén nhuåi.
Caác hobbit giuåc ngûåa lïn, gioá thöíi phêìn phêåt quanh hoå cho
àïën khi hoå lïn àïën àûúåc àónh. Hoå àûáng àêëy vaâ nhòn chùçm chùçm
chung quanh. Khöng khñ àang saáng lïn vúái aánh mùåt trúâi, nhûng
muâ mõt; vaâ hoå khöng thïí thêëy àûúåc phña xa. Gêìn saát bïn hoå thò
sûúng muâ àaä gêìn nhû tan hïët; cho duâ noá vêîn nùçm laåi àêy àoá trong
nhûäng löî trïn nhûäng thên cêy, vaâ hûúáng xuöëng phña nam cuãa hoå,
vûúåt ra khoãi möåt nïëp sêu cùæt ngang qua Khu Rûâng, sûúng vêîn
dêng lïn nhû húi nûúác hay möåt laân khoái trùæng.
"Àêëy," Merry noái, àûa tay chó, "àoá laâ ranh giúái cuãa Liïîu Ruä.
Noá dêîn xuöëng Cao Nguyïn vaâ chaåy vïì hûúáng têy nam bùng qua
giûäa Khu Rûâng nhêåp vaâo Rûúåu Maånh úã dûúái Haysend. Chuáng ta seä
khöng ài theo àûúâng naây! Thung luäng Liïîu Ruä àûúåc truyïìn tuång laâ
vuâng àêët kyâ dõ nhêët cuãa caã khu rûâng naây - laâ núi trung têm tûâ àoá
nhûäng àiïìu kyâ laå xaãy ra."
Nhûäng ngûúâi khaác nhòn theo hûúáng maâ Merry, nhûng hoå chó
coá thïí qua maân sûúng vuâng thung luäng êím ûúát cùæt sêu; vaâ àùçng
sau noá phên nûãa phña nam cuãa Khu Rûâng múâ khuêët khoãi têìm
nhòn.
Mùåt trúâi trïn àónh àöìi bêy giúâ àaä khaá noáng. Luác naây hùèn àaä
khoaãng mûúâi möåt giúâ; nhûng maân sûúng muâa thu vêîn ngùn khöng
cho hoå thêëy àûúåc nhiïìu tûâ caác hûúáng khaác. ÚÃ phña têy hoå khöng
thïí thêëy àûúåc caái haâng Haâng Raâo hoùåc thung luäng Rûúåu Maånh sau
noá. ÚÃ phña bùæc, núi hoå nhòn hy voång nhêët, hoå coá khöng thïí thêëy gò
coá thïí laâ Àûúâng Àöng vô àaåi, laâ núi hoå àang muöën àïën. Hoå àang úã
trïn möåt hoân àaão úã giûäa möåt biïín cêy cöëi, vaâ àûúâng chên trúâi hoaân
toaân bõ che khuêët.
ÚÃ phña àöng nam thò àêët àöí xuöëng rêët döëc, nhû thïí nhûäng
àûúâng döëc cuãa ngoån àöìi vêîn àang tiïëp tuåc dêîn xuöëng dûúái haâng
cêy, giöëng nhû nhûäng búâ höì àaão àang thêåt sûå laâ nhûäng sûúân cuãa

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 143

möåt ngoån nuái àang nhö ra khoãi nûúác sêu. Hoå ngöìi trïn lïì xanh vaâ
nhòn qua rûâng cêy phña dûúái, trong khi ùn bûäa trûa cuãa mònh. Khi
mùåt trúâi lïn vaâ àaä quaá ngoå thò hoå nhòn thêåt xa vïì phña caái àûúâng
xanh cuãa Cao Nguyïn nùçm úã phña àong àùçng sau Khu Rûâng Giaâ úã
phña bïn kia. Hoå trúã nïn rêët phêën khúãi, vò bêy giúâ hoå coá thïí nhòn
thêëy moåi thûá úã phña sau àûúâng cêy, nhû thïí hoå àaä khöng ài theo
hûúáng naây, nïëu nhû hoå coá thïí laâm àûúåc: vuâng Cao nguyïn Goâ àêët
coá tiïëng xêëu nhû chñnh baãn thên Khu Rûâng.
Cuöëi cuâng hoå têåp trung tinh thêìn àïí laåi ài tiïëp. Con àûúâng
àang mang hoå lïn àöìi laåi xuêët hiïån úã phña bùæc; nhûng hoå khöng ài
theo khöng lêu thò nhêån ra rùçng noá àang reä hùèn vïì phña phaãi. Noá
súám bùæt àêìu àöí xuöëng rêët nhanh vaâ hoå àoaán rùçng noá hùèn phaãi thêåt
sûå hûúáng vïì phña thung luäng Liïîu Ruä: hoå hoaân toaân khöng muöën
ài vïì hûúáng naây chuát naâo. Sau khi thaão luêån möåt luác hoå quyïët àõnh
rúâi khoãi caái hûúáng mï muöåi naây vaâ ài thùèng vïì hûúáng bùæc; vò duâ hoå
khöng thïí thêëy àûúåc tûâ phña àónh àöìi, Con Àûúâng hùèn phaãi nùçm
trïn hûúáng naây, vaâ noá khöng coân caách xa nûäa. Vaâ vïì hûúáng bùæc,
cuäng laâ nùçm bïn traái con àûúâng, vuâng àêët coá veã nhû khö raáo vaâ
röång múã hún, noá dêîn lïn búâ döëc núi cêy cöëi maãnh hún, thöng vaâ
linh sam thay thïë cho söìi, têìn bò vaâ nhûäng loaâi cêy laå khöng tïn
khaác trong khu rûâng rêåm.
Àêìu tiïn thò sûå lûåa choån cuãa hoå coá veã àuáng àùæn: hoå ài khaá
nhanh, cho duâ möîi khi hoå coá àûúåc aánh mùåt trúâi trïn traãng àêët röång
múã thò hoå coá veã nhû àang xoay chiïìu vïì hûúáng àöng möåt caách rêët
kyâ laå. Nhûng sau möåt luác thò cêy cöëi laåi bùæt àêìu moåc san saát trúã
laåi, ngay taåi núi maâ coá veã nhû hoå thêëy tûâ àùçng xa laâ cêy moåc khaá
thûa vaâ khöng quêën vaâo nhau. Röìi nïëp gêëp sêu àûúåc phaát hiïån
trïn nïìn àêët möåt caách bêët ngúâ, giöëng nhû vïët luán cuãa möåt baánh xe
khöíng löì hoùåc nhûäng àûúâng haâo röång vaâ nhûäng con àûúâng chòm lêëp
bõ boã hoang tûâ lêu moåc àêìy buåi gai. Chuáng thûúâng nùçm ngang
àûúâng ài cuãa hoå, vaâ chó coá thïí bùng qua bùçng caách boâ xuöëng vaâ leo
ra trúã laåi, àiïìu naây gêy nhiïìu khoá khùn phiïìn toaái vúái nhûäng con
ngûåa luân cuãa hoå. Möîi lêìn hoå leo xuöëng thò hoå laåi thêëy nhûäng löî
tröëng lêëp àêìy nhûäng buåi gai vaâ nhûäng buåi cêy thêëp moåc daây, coá veã
nhû khöng chõu nhûúâng àûúâng phña bïn traái maâ chó traánh ra khi

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 144

hoå ài vïì phña phaãi; vaâ hoå phaãi ài möåt khoaãng xa doåc theo àaáy trûúác
khi hoå coá thïí tòm thêëy möåt con àûúâng dêîn lïn búâ xa. Möîi lêìn hoå leo
ra, cêy cöëi laåi coá veã nhû daây vaâ töëi hún; nhûng luön luön tuå vïì bïn
traái vaâ rêët khoá tòm àûúåc àûúâng ài lïn, hoå buöåc phaãi reä phaãi vaâ ài
xuöëng.
Sau möåt hoùåc hai giúâ thò hoå hoaân toaân mêët hïët moåi caãm giaác
vïì phûúng hûúáng, cho duâ hoå biïët roä rùçng ho àaä dûâng laåi khaá lêu vaâ
toaân ài vïì hûúáng bùæc. Hoå àang bõ dêîn hûúáng vaâ chó àún giaãn ài
theo con àûúâng daânh sùén cho hoå - hûúáng àöng vaâ hûúáng nam, dêîn
vaâo traái tim cuãa Rûâng vaâ khöng ra khoãi noá.
Buöíi chiïìu thò laåi caâng mïåt moãi khi hoå cûá lï bûúác vaâ vêëp vaâo
möåt nïëp gêëp röång vaâ sêu hún bêët kyâ caái naâo hoå àaä gùåp. Noá sêu vaâ
nhö cao lïn khiïën cho khöng thïí leo ra maâ khöng boã laåi boån ngûåa
luân vaâ haânh lyá cuãa hoå laåi phaái sau, duâ theo hûúáng túái hay hûúáng
luâi. Têët caã nhûäng gò maâ hoå coá thïí laâm laâ ài theo nïëp gêëp - ài
xuöëng. Mùåt àêët mïìm, vaâ moåi núi àïìu lêìy löåi; muâa xuên àaä àïën trïn
búâ àêët, vaâ hoå nhanh choáng thêëy mònh àang ài theo möåt con suöëi
àang chaãy rò raâo qua möåt loâng àêët àêìy coã daâi. Röìi mùåt àêët bùæt àêìu
àöí xuöëng rêët nhanh, con suöëi chaãy nhanh hún vaâ öìn aâo hún, noá döëc
bùng bùng xuöëng dûúái àöìi. Hoå àang úã dûúái möåt maáng döëc to uöën
thaânh voâm búãi cêy cöëi phña trïn.
Sau khi khêåp khaâ khêåp khiïíng ài doåc con suöëi möåt luác, hoå
chúåt tiïën vaâo möåt vuâng töëi lúâ múâ möåt caách khaá àöåt ngöåt. Nhû thïí laâ
hoå àang nhòn thêëy aánh mùåt trúâi möåt caánh cöíng trûúác mùåt mònh.
Tiïën vaâo chöî húã hoå thêëy laâ hoå àang ài xuöëng qua möåt khe nûáa trïn
möåt búâ cao, gêìn nhû laâ möåt vaách àaá. Dûúái chên mònh hoå thêëy möåt
àaám coã sêåy; vaâ hoå coá thïí thêëy búâ xa bïn kia gêìn nhû döëc thùèng.
AÁnh mùåt trúâi vaâng cuãa buöíi trûa trïî àang sûúãi êëm vaâ toaã möåt
khöng khñ àúâ àaän xuöëng vuâng àêët êín bïn dûúái. Möåt con söng vúái
nûúác maâu nêu àang chaãy giûäa noá, doåc theo búâ laâ nhûäng cêy liïîu cöí
daåi, uöën voâm búãi nhûäng cêy liïîu, bõ chùån laåi búãi nhûäng cêy liïîu àöí,
vaâ àiïím löëm àöëm vaâng búãi haâng ngaân chiïëc laá liïîu taân uáa. Khöng
khñ daây àùåc möåt maâu vaâng tûâ caác caânh cêy; tûâ àoá möåt luöìng gioá êëm
vaâ nheå nhaâng àûúåc thöíi xuöëng thung luäng, àaám sêåy xaâo xaåc, vaâ
nhûäng thên cêy liïîu kïu rùng rùæc.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 145

"AÂ, bêy giúâ thò ñt nhêët töi cuäng nhêån ra àûúåc chuáng ta àang úã
àêu!" Merry noái. "Chuáng ta gêìn nhû àaä ài vúái möåt hûúáng hoaân
toaân ngûúåc vúái hûúáng maâ chuáng ta àõnh ài. Àêy chñnh laâ Doâng
Söng Liïîu Ruä! Töi seä ài vaâ thaám hiïím tiïëp."
Öng bùng ra dûúái aánh mùåt trúâi vaâ biïën vaâo vuâng coã daâi. Sau
möåt luác öng xuêët hiïån trúã laåi, vaâ thöng baáo rùçng coá möåt khoaãng àêët
cûáng nùçm giûäa chên vaách àaá vaâ doâng söng, úã möåt söë núi coá nhûäng
maãng coã moåc daây xuöëng búâ nûúác. "Coân nûäa," öng noái, "coá veã nhû coá
dêëu chên ài doåc theo hûúáng naây cuãa doâng söng. Nïëu chuáng ta reä
traái vaâ ài theo noá, chuáng ta cuöëi cuâng seä ài vïì hûúáng àöng cuãa Khu
Rûâng ."
"Töi daám noái!" Pippin noái. "Tûác laâ, nïëu nhû con àûúâng dêîn ài
xa thïë, vaâ khöng àún giaãn dêîn chuáng ta àïën möåt àaám lêìy röìi àïí
chuáng ta laåi àoá. Ai àaä taåo ra con àûúâng naây, caác anh nghô ra
khöng, vaâ vò sao chûá? Töi tin chùæc laâ noá khöng àûúåc laâm ra vò lúåi
ñch cuãa chuáng ta. Töi àang rêët nghi ngúâ vïì Khu Rûâng naây vaâ moåi
thûá trong noá, vaâ töi bùæt àêìu tin vaâo têët caã caác cêu chuyïån vïì noá. Vaâ
caác anh coá yá kiïën gò vïì viïåc chuáng ta nïn ài xa vïì hûúáng àöng bao
xa nûäa khöng?"
"Khöng," Merry noái, "töi khöng biïët. Töi khöng biïët ñt nhêët laâ
chuáng ta àang ài xuöëng khu Liïîu Ruã àûúåc bao xa, hoùåc laâ ai coá thïí
àïën àêy àuã thûúâng xuyïn àïí taåo ra möåt con àûúâng doåc theo noá.
Nhûng töi khöng thïí thêëy hay nghô ra möåt con àûúâng khaác àïí ra
khoãi àêy."
Chùèng coân gò khaác hún, hoå nöëi àuöi nhau ài, vaâ Merry dêîn hoå
vaâo con àûúâng maâ öng àaä phaát hiïån ra. Coã sêåy moåc khùæp núi núi,
rêët xum xuï vaâ cao, caách khaá xa trïn àêìu hoå; nhûng nhúâ vêåy con
àûúâng laåi dïî ài, khi noá uöën lûúån ngoùçn ngoeâo, dêîn xuöëng vuâng àêët
phña nam giûäa àaám àêìm lêìy vaâ ao tuâ. Thónh thoaãng noá laåi vûúåt
qua nhûäng ngoån àöìi khaác, chaåy doåc xuöëng nhûäng àûúâng raäng dêîn
vaâo Liïîu Ruä vaâ bùng ra khoãi nhûäng khu rûâng trïn nhûäng vuâng àêët
cao, vaâ tûâ taåi àiïím àêëy coá nhûäng thên cêåy hoùåc möåt àaám buåi cêy
daây cêín thêån nùçm chùæn ngang.

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 146

Caác hobbit bùæt àêìu caãm thêëy rêët noáng. Coá möåt àaám ruöìi caác
loaåi àang vo ve bïn tai hoå, vaâ mùåt trúâi buöíi trûa àang àöët noáng
lûng hoå. Cuöëi cuâng hoå thònh lònh àêm vaâo möåt traãng àêët moãng;
nhûäng caânh cêy lúán maâu xaám vûún ra chùån ngang àûúâng. Cûá möîi
bûúác tiïën àïën thò sûå miïîn cûúäng caâng dên cao. Sûå im lòm ngaái nguã
coá veã nhû àaä vûún ra khùæp khoaãng àêët vaâ dêng lïn chên hoå, vaâ
nheå nhaâng rúi ra vuâng khöng khñ phña trïn àêìu vaâ mùæt hoå.
Frodo caãm thêëy cùçm cuãa mònh chuác xuöëng vaâ àêìu öng gêåt guâ.
Ngay trûúác mùåt öng, Pippin àang quyå thùèng xuöëng trïn göëi. Frodo
ngûâng laåi. "Khöng àûúåc," öng nghe Merry noái, "Khöng thïí ài thïm
bûúác naâo maâ khöng nghô. Phaãi nghô thöi. Dûúái mêëy cêy liïîu khaá
maát. Laåi ñt ruöìi nûäa!"
Frodo khöng thñch àiïìu naây. "Ài naâo!" öng la lïn. "Chuáng ta
khöng thïí naâo nghó trûa úã àêy àûúåc. Chuáng ta phaãi thoaát ra khoãi
Rûâng àaä," Nhûng nhûäng ngûúâi khaác khöng coân quan têm gò nûäa.
Bïn caånh hoå, Sam àûáng ngaáp lêëy ngaáp àïí vaâ nhùæm mùæt möåt caách
ngu muöåi. Thònh lònh Frodo caãm thêëy giêëc nguã àang àöí êåp xuöëng
öng. Àêìu öng quay cuöìng. Bêy giúâ thò coá veã nhû trong khöng trung
khöng coân êm thanh naâo nûäa. Boån ruöìi khöng coân vo ve. Chó coá
möåt tiïëng àöång nheå nheâ vùèng lïn, möåt tiïëng dao àöång nheâ nheå nhû
möåt nûãa tiïëng thò thêìm, coá veã nhû àang vùèng lïn trong àaám caânh
cêy trïn cao. Öng ngûúác àöi mùæt nùång nïì vaâ thêëy möåt cêy liïîu lúán
àang vûún ra tûâ phña trïn, giaâ caã vaâ cöí kñnh. Noá coá veã uy nghi,
nhûäng caânh cêy cuãa noá vûún lïn trïn nhû nhûäng caánh tay vúái
nhûäng ngoán tay daâi àang vûún ra, thên cuãa noá uöën eáo vùån veåo
ngoaác ra tûâ nhûäng khe nûát lúán kheä coåt keåt khi thên cêy chuïín
àöång. Laá cuãa noá xaâo xaåc trïn bêìu trúâi saáng rûåc laâm öng loaá mùæt, vaâ
öng laão àaão, nùçm ngaä vêåt xuöëng coã.
Merry vaâ Pippin trûúân túái vaâ nùçm dûåa lûng vaâo thên cêy
liïîu. Àùçng sau hoå nhûäng vïët nûát múã röång àïí àoán hoå khi thên cêy
àu àûa luác lùæc. Hoå nhòn lïn nhûäng chiïëc laá vaâng vaâ xaám, àang di
chuyïín nheå nheå vaâ cêët tiïëng haát trong aánh saáng. Hoå nhùæm mùæt laåi,
vaâ röìi coá veã nhû hoå gêìn nhû coá thïí nghe àûúåc thaânh lúâi, nhûäng lúâi
noái dõu daâng, noái àiïìu gò àoá vïì nûúác vaâ giêëc nguã. Hoå tûå àêìu haâng
trûúác ma thuêåt vaâ àöí xuöëng nguã vuâi úã göëc cuãa möåt cêy liïîu xaám.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 147

Frodo nùçm cöë chiïën àêëu möåt luác vúái giêëc nguã àang àöí êåp
xuöëng öng; röìi vúái möåt nöî lûåc öng laåi khaáng cûå laåi caãm giaác cuãa
mònh. Öng caãm thêëy möåt sûå theâm khaát nûúác laånh mï höìn. "Àúåi ta,
Sam" öng lêìm bêìm. "Phaãi rûãa chên möåt phuát.’
Nûãa mú nûãa tónh öng lú mú bûúác vïì phña trûúác àïën möåt con
söng bïn caånh cêy, núi möåt nhûäng caái rïî khöíng löì àang vûún ra
phña suöëi, giöëng nhû möåt àaân caá lia xûúng xêíu àang vûún xuöëng
uöëng nûúác. Öng àûáng daång chên trïn möåt trong nhûäng caái rïî êëy,
vaâ khoaã àöi chên noáng nûåc xuöëng doâng nûúác nêu maát laånh; vaâ öng
cuäng thònh lònh dûåa lûng vaâo thên cêy maâ nguã thiïëp ài.
Sam ngöìi xuöëng vaâ gaäi àêìu, vaâ ngaáp nhû möåt con quaå. Anh lo
lùæng. Buöíi chiïìu àaä khaá trïî, vaâ anh nghô rùçng viïåc thònh lònh nguã
ài nhû vêåy khöng tûå nhiïn chuát naâo. "Coá caái gò àoá àùçng sau mùåt
trúâi vaâ khöng khñ noáng," anh lêìm bêìm vúái chñnh mònh. "Töi khöng
thñch caái cêy lúán naây. Töi khöng tin noá. Haäy nghe noá àang haát vïì
giêëc nguã kòa! Àiïìu naây khöng hay ho tñ naâo!"
Anh àûáng lïn, vaâ laão àaão nhòn laåi xem àiïìu gò àaä xaãy ra vúái
baây ngûåa luân. Öng thêëy hai con àaä ài theo löëi ài; vaâ anh chó vûâa
kõp àïí toám lêëy chuáng vaâ löi chuáng laåi vúái nhûäng con khaác, ngay luác
àoá anh nghe thêëy hai tiïëng àöång khaác; möåt lúán, vaâ tiïëng kia nheå
nhûng rêët roä raâng. Möåt tiïëng giöëng nhû möåt vêåt gò àoá nùång nïì vûâa
àöí êìm xuöëng nûúác; coân tiïëng kia laâ möåt tiïëng laách caách cuãa möåt caái
khoaá khi möåt caái cûãa vûâa àoáng laåi rêët nhanh.
Anh vöåi vaä quay laåi búâ söng. Frodo àang nùçm trong nûúác bïn
búâ söng, vaâ möåt göëc cêy lúán coá veã nhû àang truâm lïn öng vaâ keáo
öng xuöëng, nhûng öng khöng khaáng cûå. Sam tuám lêëy caái aáo vet
töng cuãa öng, vaâ keáo öng lïn tûâ dûúái göëc cêy, anh vêët vaã keáo öng
lïn búâ. Öng tónh dêåy ngay, ho vaâ thöíi phò phò.
"Anh biïët khöng, Sam," cuöëi cuâng öng noái, "Caái cêy suác sinh
naây neám töi xuöëng! Töi caãm thêëy thïë. Caái rïî lúán àoá quêën quanh töi
vaâ lêåt töi xuöëng!"
"Töi tin rùçng ngaâi àang nùçm mú, thûa ngaâi Frodo," Sam noái.
"Ngaâi khöng nïn ngöìi úã möåt núi nhû thïë naây, nïëu nhû ngaâi caãm
thêëy buöìn nguã."

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 148

"Thïë coân nhûäng ngûúâi khaác thò sao?" Frodo hoãi. "Töi khöng
biïët hoå mú thêëy nhûäng giêëc mú gò,"
Hoå quay quanh nhûäng ngûúâi khaác àang nùçm bïn cêy, vaâ röìi
Sam hiïíu caái tiïëng laách caách maâ anh nghe thêëy laâ gò. Pippin àaä
biïën mêët. Keä nûát maâ öng nùçm dûåa vaâo àaä àoáng laåi, khöng coân thêëy
àûúåc duâ vïët nûát nhoã. Merry àang mùæc vêåy: möåt keä nûát khaác àang
àoáng laåi quanh höng öng; chên öng nùçm nhö ra, nhûng phêìn coân
laåi cuãa öng nùçm keåt trong möåt löî àen, caånh cuãa noá keåp quanh öng
nhû möåt caái caâng cua.
Àêìu tiïn Frodo vaâ Sam àêëm vaâo caái thên cêy maâ Pippin vûâa
nùçm. Röìi hoå àiïn cuöìng keáo maånh quanh haâm cuãa keä nûát àang giûä
öng Merry töåi nghiïåp. Àiïìu naây hoaân toaân vö duång.
"Chuyïån ngu xuêín gò àang xaãy ra thïë naây?" Frodo hoang daåi
la lïn. "Vò sao maâ chuáng ta laåi àïën caái Khu Rûâng khuãng khiïëp naây
chûá? Ûúác gò chuáng ta trúã laåi Crickhollow vaâo luác naây!" Öng àaá vaâo
caái cêy vúái têët caã sûác lûåc, khöng chuá yá gò àïën chên cuãa mònh. Möåt
àúåt run coá thïí caãm thêëy àûúåc chaåy lan khùæp thên cêy vaâ truyïìn lïn
caác caânh cêy; nhûäng caái laá xaâo xaåc vaâ thò thaâo, nhûng bêy giúâ thò
vúái möåt tiïëng àöång giöëng möåt tiïëng cûúâi múâ aão tûâng àùçng xa. " Töi
cho rùçng hònh nhû chuáng ta khöng àem theo möåt cêy ròu naâo trong
haânh lyá cuãa mònh, thûa ngaâi Frodo?" Sam hoãi.
"Töi coá mang theo möåt cêy ròu nhoã àïí àöën cuãi," Frodo noái.
"Noá khöng coá taác duång lùæm."
"Àúåi möåt phuát!" Sam la lïn, anh loeá lïn möåt yá kiïën tûâ caái yá vïì
cuãi naây. "Chuáng ta coá thïí duâng lûãa àïí laâm caái gò àoá!"
"Chuáng ta coá thïí," Frodo nghi ngúâ noái. "Chuáng ta coá thïí quay
söëng Pippin trong àoá."
"Chuáng ta coá thïí thûã laâm àau caái cêy hoùåc àe doaå noá àïí bùæt
àêìu," Sam hung dûä noái. "Nïëu nhû noá khöng thaã hoå ra, töi seä haå noá
xuöëng, cho duâ töi phaãi gùåm noá." Anh chaåy àïën chöî nhûäng con ngûåa
luân vaâ nhanh choáng quay laåi vúái hai caái höåp àaánh lûãa vaâ möåt caái
ròu.

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 149

Hoå nhanh choáng gom laá vaâ coã khö laåi, vaâ gom thïm nhiïìu voã
cêy nûäa; vaâ hoå gom möåt àöëng lúán caác nhaânh cêy gaäy vaâ caác que cuãi
bõ bõ chùåt böí ra. Röìi hoå xïëp caác thûá naây úã möåt phña thên cêy, úã phña
xa vúái caác tuâ nhên. Ngay khi Sam vûâa àaánh lûãa, noá lêåp tûác nhen
vaâo àaám coã khö, möåt cún gioá laâm buâng lïn ngoån lûãa vaâ khoái böëc
lïn. Nhûäng nhaánh cêy kïu laách taách. Nhûäng ngoån lûãa nhoã liïëm lïn
lúáp voã cêy cuãa caái cêy cöí àaåi vaâ laâm noá chaáy xeám. Möåt cún ruâng
mònh chaåy lan khùæp cêy liïîu. Nhûäng chiïëc laá coá veã nhû rñt lïn phña
trïn àêìu hoå vúái möåt tiïëng kïu àau àúán vaâ giêån dûä. Möåt tiïëng la lúán
vang ra tûâ chöî Merry, vaâ tûâ phña xa bïn trong caái cêy hoå nghe thêëy
Pippin phaát ra möåt tiïëng kïu ngheân ngheån.
"Deåp noá ài! Deåp noá ài!" Merry kïy lïn. "Noá seä nghiïìn töi laâm
àöi, nïëu cêåu khöng laâm vêåy. Noá noái thïë!"
"Ai? Caái gò? Frodo la lïn, chaåy aâo àïën phña bïn kia cuãa caái
cêy.
"Deåp noá ài! Deåp noá ài!" Merry van naâi. Nhûäng nhaánh cêy liïîu
bùæt àêìu lùæc lû dûä döåi. Coá möåt tiïëng àöång nhû thïí tiïëng gioá vang lïn
vaâ lan ra àïën nhûäng caânh cêy cuãa têët caã nhûäng cêy chung quanh,
giöëng nhû hoå vûâa neám möåt hoân àaá xuöëng möåt doâng söng phùèng
lùång trong thung luäng vaâ laâm gúån lïn nhûäng cún giêån dûä chaåy aâo
suöët caã Khu Rûâng. Sam àaá àöëng lûãa nhoã ài vaâ dêåp tùæt nhûäng àöëm
lûãa. Nhûng Frodo, khöng coá möåt yá àõnh roä raâng naâo vïì lyá do cuãa
viïåc mònh laâm hay öng àang hy voång gò, öng cûá thïë chaåy doåc theo
con àûúâng vaâ gaâo lúán "Cûáu! Cûáu! Cûáu!" Coá veã nhû öng khoá maâ
nghe àûúåc gioång kïu inh tai nhûác oác cuãa mònh: noá àûúåc thöíi bay
khoãi öng búãi nhûäng ngoån gioá tûâ nhûäng cêy liïîu vaâ chòm vaâo tiïëng
öìn aâo cuãa laá cêy ngay khi noá vûâa rúâi khoãi miïång öng. Öng caãm
thêëy tuyïåt voång: mêët phûúng hûúáng vaâ khöng coân lyá trñ.
Thònh lònh öng àöí ra. Coá möåt tiïëng traã lúâi, hoùåc laâ öng nghô
vêåy; nhûng coá veã nhû noá voång àïën tûâ phña sau öng, doåc xuöëng con
àûúâng xa hún trúã laåi phña Khu Rûâng. Öng quay laåi vaâ lùæng nghe,
vaâ nhanh choáng thêëy laâ khöng coân gò àïí nghi ngúâ nûäa: coá ai àoá
àang haát, möåt gioång haát vui mûâng sêu lùæng àang cêët lïn àêìy bêët
cêín vaâ haånh phuác, nhûng lúâi haát thò chùèng coá nghôa gò caã:

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 150

Hey dol! merry dol! ring a dong dillo!


Ring a dong! hop along! fal lal the willow!
Tom Bom, jolly Tom, Tom Bombadillo
Nûãa vui mûâng vaâ nûãa súå haäi vïì möëi nguy hiïím múái naây, caã
Frodo vaâ Sam àïìu im lùång. Thònh lònh möåt chuöîi tiïëng noá vö nghôa
(hoùåc hoå caãm thêëy thïë) chêëm dûát, gioång noái voång lïn lúán vaâ roä röìi
buâng lïn thaânh möåt baâi haát:
Naâo! Àïën àêy naâo, niïìm vui nhoã, nöîi buöìn àau! Àïën naâo
cûng!
Gioá nheå vaâ nhûäng con saáo àaá nhiïìu löng.
Cuâng xuöëng dûúái Àöìi, saáng rûåc trong vêìng dûúng,
Àúåi bïn ngûúäng cûãa aánh sao löìng löång,
Laâ tiïíu thû nhoã beá cuãa töi, con gaái cuãa Baâ Söng
Maãnh mai nhû caânh liïîu, laânh nhû mùåt nûúác trong
Öng Tom Bombadil giaâ mang àïën nhûäng caânh huïå nûúác
Vaâ buâng laåi niïìm hoång. Anh coá nghe öng haát khöng?
Naâo! Àïën àêy naâo, niïìm vui nhoã, lúâi chöëi tûâ! Vaâ niïìm vui, öi
Goldberry, Goldberry, caânh liïîu vui veã moång quaã, öi
Húäi öng Liïîu giaâ töåi nghiïåp, haäy lêëy nhûäng caái rïî cuãa ngûúâi
ài
Tom àang àoái àêy, vaâ àïm seä àïën sau ngaây.
Tom seä laåi mang theo nhûäng böng huïå nûúác vïì nhaâ.
Hey! Àïën àêy, nöîi buöìn àau! Mi coá thïí nghe tiïëng ta haát ca?
Frodo vaâ Sam àûáng nhû thïí bõ mï hoùåc. Gioá àaä lùång. Nhûäng
chiïëc laá laåi im lùång trúã laåi trïn nhûäng caânh cêy cûáng àú. Coá möåt
traâng haát khaác, vaâ röìi thònh lònh, nhaãy tûng tûng vaâ muáa doåc theo
àûúâng, xuêët hiïån trïn àaám coã sêåy möåt caái muä giaâ moân veåt vúái möåt
caái àónh cao vaâ möåt caái löng chim maâu xanh daâi àñnh trïn vaânh.
Vúái möåt caái nhaãy khaác möåt ngûúâi àaân öng hiïån ra bïn têìm nhòn,
hoùåc laâ coá veã thïë. Duâ sao thò öng cuäng rêët lúán vaâ nùång nïì so vúái

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 151

möåt hobbit, nhûng khöng àuã cao so vúái möåt Con Ngûúâi Lúán, cho duâ
öng cuäng taåo ra àuã tiïëng àöång nhû thïë, öng raão túái vúái möåt àöi uãng
vaâng trïn àöi chên daây, bùng qua àaám coã vaâ lao àïën nhû möåt con
boâ àang lao xuöëng uöëng nûúác. Öng mùåc möåt caái aáo khoaác maâu
xanh vaâ coá möåt choâm rêu daâi maâu nêu; àöi mùæt öng maâu xanh vaâ
saáng, khuön mùåt öng àoã nhû möåt traái taáo chñn, nhûng àêìy nhûäng
nïëp nhùn vò cûúâi. ÚÃ tay mònh öng cêìm möåt caái laá lúán nhû möåt caái
khay àêìu nhûäng böng huïå nûúác trùæng.
"Giuáp vúái!" Frodo vaâ Sam la lïn vaâ lao vïì phña öng, tay dang
ra.
"Whoa! Whoa! Bònh tônh naâo!" ngûúâi àaân öng giaâ kïu lïn, giú
möåt tay lïn, vaâ hoå dûâng laåi ngaym nhû thïí vûâa bõ hoaá àaá. "Naâo,
caác öng baån nhoã, caác öng úã àêy vaâ sao laåi kïu theát nhû boâ röëng thïë?
Chuyïån gò úã dûúái àêëy? Caác öng biïët ta laâ ai khöng? Ta laâ Tom
Bombadil. Noái vúái ta chuyïån rùæc röëi cuãa caác anh! Tom luác naây àang
vöåi. Àûâng coá nghiïìn naát mêëy böng huïå cuãa ta àêëy!"
"Caác baån cuãa töi bõ möåt cêy liïîu bùæt giûä," Frodo la lïn àûát
húi.
"Thêìy Merry àang bõ nghiïìn naát trong möåt keä cêy!" Sam la
lïn.
"Caái gò?" Tom Bombadil la lïn, nhaãy dûång lïn khöng khñ.
"Öng Liïîu Giaâ êëy aâ? Khöng tïå hún thïë chûá haã? Àiïìu naây coá thïí giaãi
quyïët àûúåc ngay thöi. Ta biïët möåt giai àiïåu daânh cho öng ta. Öng
Liïîu xaám giaâ êëy! Ta seä laâm àöng laånh tuyã öng ta ngay, nïëu nhû
öng ta khöng cû xûã cho àuáng mûåc. Ta seä haát cho öng ta bêåt göëc lïn.
Ta seä haát cho möåt cún gioá thöíi bêåt lïn vaâ thöíi tung laá vaâ caânh cuãa
öng ta ài. Öng Liïîu Giaâ!" Cêín thêån àùåt nhûäng böng hoa huïå cuãa
mònh xuöëng coã, öng chaåy aâo àïën bïn cêy. ÚÃ àêëy öng thêëy àöi chên
cuãa Mr vêîn coân thoâ ra - phêìn coân laåi cuãa cú thïí öng vêîn àang bõ
keáo chùåt bïn trong. Tom àùåt miïång vaâo keä nûát vaâ bùæt àêìu haát bùçng
möåt gioång thêëp. Hoå ko thïí nghe thêëy lúâi öng, nhûng cuöëi cuâng thò
Merry àûáng dêåy. Àöi chên cuãa öng bùæt àêìu àaá. Tom nhaãy qua möåt
bïn vaâ beã möåt caânh cêy àêåp maånh vaâo bïn cêy liïîu. "Thaã hoå ra
ngay, Öng Liïîu Giaâ!" öng noái. "Öng àang nghô gò thïë haã? Öng

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 152

khöng nïn thûá dêåy chûá. Ùn àêët ài! Àaâo sêu vaâo! Uöëng nûúác ài! Ài
nguã ài! Bombadil àang noái àêëy!" Röìi öng toám lêëy chên Merry vaâo
keáo öng ra khoãi caái keä nûát àang thònh lònh múã röång ra.
Coá tiïëng kïu laách taách röìi möåt keä nûát khaác múã röång ra, vaâ
Pippin vùng ra khoãi àoá nhû thïí öng bõ àaá ra. Röìi vúái möåt tiïëng taách
lúán, caã hai keä nûát àïìu àoáng laåi rêët nhanh. Möåt caái ruâng mònh lan
khùæp thên cêy tûâ àónh xuöëng göëc, röìi noá trúã laåi yïn tônh hoaân toaân.
"Caám ún!" caác hobbit noái, lêìn lûúåt ngûúâi naây sau ngûúâi kia.
Tom Bombadil phaá lïn cûúâi. "Naâo, caác öng baån nhoã!" öng noái,
cuái xuöëng àïí nhòn vaâo mùåt hoå. "Caác öng seä ài vïì nhaâ vúái töi! Baân
àaä nùång trôu sùén kem vaâng, taãng ong, baánh mò trùæng vaâ bú.
Goldberry àang àúåi. Seä coá àuã thúâi gian àïí àùåt caác cêu hoãi sau bûäa
khuya. Caác öng seä theo töi caâng nhanh caâng töët!" Noái xong öng
nhùåt caác böng hoa huïå lïn, röìi vêîy tay vaâ nhaãy muáa doåc theo con
àûúâng vïì hûúáng àöng, cho àïën khi tiïëng haát vang lïn thêåt lúán vaâ
trúã nïn vö nghôa.
Àêìy ngaåc nhiïn vaâ cuäng quaá nheå nhoäm maâ khöng noái àûúåc
gò, caác hobbit ài theo öng vúái têët caã sûå nhanh nheån maâ hoå coá.
Nhûng thïë vêîn khöng àuã nhanh. Tom nhanh choáng biïën mêët trûúác
mùåt hoå, vaâ tiïëng haát cuãa öng trúã nïn yïëu vaâ vùèng xa dêìn. Thònh
lònh gioång cuãa öng voång ngûúåc trúã vïì phña hoå vúái möåt tiïëng chaâo
lúán.
Nhaãy lïn naâo, caác baån nhoã cuãa ta, tiïën lïn Withywindle!
Tom seä ài trûúác vaâ thùæp nïën bêy giúâ
Mùåt trúâi àaä lùån vïì têy, caác öng seä phaãi lêìn moâ
Khi boáng àïm àaä xuöëng, vaâ cûãa seä röång múã
AÁnh saáng ngoaâi khung cûãa söí àang lêëp laánh aánh vaâng
Àûâng súå àaám cêy suãi àen! Àûâng àïí yá àaám liïîu giaâ!
Àûâng súå rïî hay thên cêy! Tom ngay trûúác àêy maâ.
Naâo naâo! Niïìm vui nhoã! Chuáng ta àang àúåi!

http://ebooks.vdcmedia.com
CHUÁA TÏÍ CUÃA NHÛÄNG CHIÏËC NHÊÎN 153

Sau àoá thò caác hobbit khöng coân nghe thêëy gò nûäa. Gêìn nhû
ngay luác àoá mùåt trúâi coá veã nhû lùån tuöåt xuöëng àaám cêy phña sau
hoå. Hoå nghô àïën aánh saáng àang chiïëu xiïu cuãa böëi chiïìu töëi àang
roåi xuöëng Söng Rûúåu Maånh, vaâ nhûäng caánh cûãa söí úã Bucklebury
àang bùæt àêìu chiïëu saáng búãi haâng trùm nguöìn saáng. Boáng àen múâ
mõt àang àöí xuöëng hoå; thên cêy vaâ caânh cêy ruä xuöëng töëi tùm àêìy
àe doaå trïn àûúâng. Sûúng trùæng àang bùæt àêìu dêng lïn quanh bïì
mùåt doâng söng vaâ rïî cêy luác lùæc quanh àûúâng biïn cuãa noá. ÚÃ ngay
khoaãng àêët dûúái chên hoå möåt laân húi nûúác àen àang dên lïìn vaâ
tröån lêîn vúái boáng àen àang àöí xuöëng rêët nhanh.
Luác naây àaä bùæt àêìu khoá maâ ài theo con àûúâng, vaâ hoå àaä caãm
thêëy khaá mïåt. Chên hoå coá veã nhû àeo chò. Nhûäng êm thanh ngêëm
ngêìm kyâ laå bùæt àêìu vang lïn doåc theo caác buåi rêåm vaâ àaám coã sêåy úã
hai phña hoå; vaâ nïëu hoå nhòn lïn bêìu trúâi xaám xõt, thò hoå coá thïí thêëy
nhûäng khuön mùåt xûúng xêíu kyâ laå lúâ múâ töëi àen trïn nïìn saáng
àang liïëc xuöëng hoå tûâ búâ cao vaâ lïì rûâng. Hoå bùæt àêìu caãm thêëy rùçng
toaân böå núi naây laâ phi thûåc, vaâ hoå àang vêëp vaâo möåt giêëc mú àaáng
súå coá thïí tiïëp diïîn maäi maâ khöng sao thûác giêëc àûúåc. Ngay khi hoå
vûâa caãm thêëy chên mònh vûâa dûâng laåi, hoå thêëy rùçng mùåt àêët àang
tûâ tûâ dêng lïn. Nûúác àang bùæt àêìu thò thêìm. Trong boáng àïm hoå
thêëy möåt luöìng boåt lúâ múâ, núi doâng söng chaãy trïn möåt caái thaác
ngùæn. Röìi thònh lònh cêy cöëi böîng têån cuâng vaâ sûúng muâ úã laåi phña
sau hoå. Hoå bûúác ra khoãi Rûâng, vaâ tòm thêëy möåt vuâng coã röång àang
traãi ra trûúác mùåt hoå. Con söng, luác naây àaä nhoã laåi vaâ chaãy nhanh,
àang reo vui tuön chaãy xuöëng àoán hoå, aánh sao lêëp laánh àêy àoá, khi
chuáng bùæt àêìu toaã saáng trïn bêìu trúâi.
Coã dûúái chên hoå mõn vaâ ngùæn, nhû thïí noá àûúåc gùåt hoùåc xeán.
Phêìn nhö ra cuãa khu Rûâng àaä àûúåc cùæt tóa nhû möåt caái haâng raâo.
Con àûúâng bêy giúâ àaä bùçng phùèng trûúác mùåt hoå, àûúåc chùm soác kyä
lûúäng vaâ viïìn búãi àaá. Noá lûúån lïn àónh cuãa möåt àöìi coã, bêy giúâ àaä
ngaä xaám dûúái bêìu trúâi àïm àêìy sao; vaâ úã àêëy, vêîn coân nùçm cao
phña trïn hoå úã àûúâng döëc phña trïn, hoå nhòn thêëy aánh saáng lêëp
laánh tûâ möåt ngöi nhaâ. Con àûúâng laåi dêîn xuöëng, röìi lïn trúã laåi, dêîn
lïn möåt bïn àöìi àêìy coã, hûúáng vïì aánh saáng. Thònh lònh möåt luöìng
saáng vaâng toaã ra tûâ caánh cûãa àaä múã sùén. Ngöi nhaâ cuãa Tom

http://ebooks.vdcmedia.com
J.R.R Tolkien 154

Bombadil trûúác mùåt hoå, lïn, xuöëng, dûúái ngoån àöìi. Àùçng sau noá laâ
möåt búâ döëc cuãa möåt vuâng àêët xaám vaâ troåc, vaâ àùçng sau noá laâ caái
boáng töëi cuãa Cao Nguyïn Goâ àang àöí vïì hûúáng àöng cuãa maân àïm.
Hoå, caác hobbit vaâ ngûåa luân, vöåi vaä ài túái. Phên nûãa sûå súå haäi
vaâ mïåt moãi àaä rúâi khoãi hoå. Cêu haát Hey! Àïën àêy naâo nhûäng niïìm
vui nhoã! àang vang lïn nhû chaâo àoán hoå.
Hey! Àïën àêy naâo, niïìm vui nhoã! Ài lïn naâo, nhûäng niïìm
phêën khúãi cuãa ta!
Hobbit! Vaâ têët caã ngûåa luân! Chuáng ta àang àoán chaâo bûäa
tiïåc!
Bùæt àêìu cuöåc vui! Haäy cuâng haát lïn naâo!
Röìi möåt gioång noái khaác roä raâng vang lïn, treã vaâ cöí kñnh nhû
Muâa Xuên, giöëng nhû baâi haát cuãa möåt con nûúác vui tûúi àang àöí
vaâo maân àïm tûâ möåt buöíi saáng tûúi treã trïn caác ngoån àöìi, àöíi
xuöëng nhû möåt möåt tiïëng baåc àoán hoå:
Haäy cêët cao lúâi haát! Haäy cuâng haát vúái nhau
Baâi haát cuãa mùåt trúâi, cuãa sûúng múâ, mûa gioá, cuãa mêy muâ vaâ
cuãa trùng sao
Gioá thöíi trïn caác ngoån àöìi, chuöng reo bïn rûâng rêåm
Coã sêåy àang phuã boáng, hoa cuác núã trïn laân soáng
Öng giaâ Tom Bombadil vaâ con gaái cuãa Doâng Söng!
Vaâ vúái nhûäng lúâi haát àoá caác hobbit àûáng laåi trïn ngûúäng cûãa,
vaâ möåt luöìng saáng vaâng rûåc vïì phña hoå.

http://ebooks.vdcmedia.com

You might also like