Trường Đại học Sư phạm Tp.

Hồ Chí Minh

Tiểu luận

Học viên thực hiện: Bùi Nguyễn Ngọc Thúy, Bùi Minh Lộc
Lớp Cao học Nguyên tử, hạt nhân và năng lượng cao
Khóa 20

Năm 2010
 HẠT CƠ BẢN

LỊCH SỬ

PHÂN LOẠI
 HADRON
LEPTON MESON BARYON

e  e p n (nucleon)
 
 
FERMION 

0< M< 207me (hyperon)

1836me< M


BOSON 
*Từ những năm 1930 trở đi, số hạt tìm được ngày càng nhiều, lên đến vài trăm hạt.
 Điện Số
Quark Kí hiệu Spin S C B T Khối lượng
tích baryon

Up u 1/2 +2/3 1/3 0 0 0 0 360 MeV

Down d 1/2 -1/3 1/3 0 0 0 0 360 MeV

Charm c 1/2 +2/3 1/3 0 +1 0 0 1500 MeV

Strange s 1/2 -1/3 1/3 -1 0 0 0 540 MeV

Top t 1/2 +2/3 1/3 0 0 0 +1 174 GeV

Bottom b 1/2 -1/3 1/3 0 0 -1 0 5 GeV

http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/particles/quark.html#c1
 QUARK J Q B S C b t
u 1/2 2/3 1/3 0 Ban đầu mô hình chỉ có 3 quark
d 1/2 -1/3 1/3 0 u, d, s. Giúp tiên đoán thành
công hạt -.
s 1/2 -1/3 1/3 -1

c 1/2 2/3 1/3 0 1 - Năm 1969, giả thuyết có quark

1/2 -1/3 1/3 0 0 -1
c. Giúp giải thích sự phát hiện
b
các hadron siêu nặng  và J/ .
t 1/2 2/3 1/3 0 0 0 1
u - Năm 1977, giả thuyết tồn tại
1/2 -2/3 -1/3 0
d quark b, tiên đoán sự tồn tại của
1/2 1/3 -1/3 0
hạt Upsilon (). Hạt này sau đó
s 1/2 1/3 -1/3 1
được tìm thấy bởi thực nghiệm.
c 1/2 -2/3 -1/3 0 -1
b 1/2 1/3 -1/3 0 0 1 - Năm 1995, ghi nhận sự tồn tại
t 1/2 -2/3 -1/3 0 0 0 -1 của quark thứ 6: quark top.
* Các quark còn có thêm một bậc tự do “màu” để phù
hợp với nguyên lý Pauli.
HADRONS
- Các Hadron tạo thành
từ 3 quark.

- Các Meson được tạo

thành từ 1 quark và 1
phản quark.
 Khối lượng
Thời gian
LEPTON Kí hiệu Phản hạt nghỉ L(e) L() L()
sống
MeV/c2

Electron e- e+ 0.511 +1 0 0 Bền

Neutrino
(Electron)
e νe 0(<7 x 10-6) +1 0 0 Bền

Muon - + 105.7 0 +1 0 2.20x10-6

Neutrino
(Muon)
 ν 0(<0.27) 0 +1 0 Bền

Tau - + 1777 0 0 +1 2.96x10-13

Neutrino*
(Tau)
 ν 0(<31) 0 0 +1 Bền

*Neutrino tau được tìm thấy bằng thực nghiệm vào năm 2000 tại Fermilab.
http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/particles/lepton.html#c7
 WEB
1. http://Hyperphysics.phy-astr.gsu.edu
2. http://abyss.uoregon.edu/~js/cosmo/lectures/lec07.html
(Short History of Element Partical)
3. http://universe-review.ca/F15-particle.htm (Elementary
Particles and the World of Planck Scale)
4. http://aitj-co.com/gcsgz5/blog/?p=763 (Brief History
of particle discoveries)
5. http://deferentialgeometry.org/epe/ (Elementary
particles explorer)
 Tài liệu tham khảo
1. Lương Duyên Bình, Vật lý đại cương, tập III, NXB Giáo dục,
2006
2. David Halliday, Cơ sở vật lý, tập 6, NXB Giáo dục, 1998
3. R. Gautreau, W. Savin, Vật lý hiện đại, NXB Giáo dục, 2003
4. Đặng Văn Soa, GT Cấu trúc hạt nhân và hạt cơ bản, NXB Đại
học Sư phạm, 2006