THOME MORI

EXPOSITIO
PASSIONIS
CHR
In carcereArcis Londinenfis,
 EXPOSITIO

PASSIONIS DOMINI,
EX LISTARUM,
CONTEXTU IV. EVANGE-
USQUE A D COMPREHENSUM

. A V T H O RT
EH O M A
WORO,
darm in arce Lvndinenji in carcere agebat.
DE TRISTITIA , T l E ~ 1 0 5PAVORE , OR ATlON E
C H RISTI ante c a y t i o n e m ejus , Matchzi 26. Marci 14,
L u c z t z . Joannis 18.

A4atth.1 t. &C prrn dixip: f E sv S , hymn0 ditfo,exier~~nt

i~pnontem bZizte#i. I

:
Olf fan&a verba, , puoc habdexar nag in akrk Potstifiris, Sed quod non i&d

T
g
3
ChriRus fuper cdaarn cum APORO- turn ptimum fecit : apertP tefkatur Eva%e*
Ls ,hymno tamcn, quum digrede- Irfia, quum dicit :
retur,ablolvit. Heu,quatn dlamlles
C&ifio rumus,qui Chriftinomen gerlmus, & Stctrttdum confietudineftr. -r
i

M ~ ~ 110n
~ inaniarantum
, ~ ~ , L o t i o l a (dequibus ramen IN m-onrein afcendit,i~toraret, lignificms 3
ipfis reddendam rationem CHRKTUS ad. rublevandos animos h rumultu rerum huma- $5
monuit) led & pernrriofia rnulta confabula- narurn in conre~nplationemcaleftium, q u u m 2
m u r in menfa, & cibo tandam,. potuqlle dl[- nosad orandum componimus. Sed nec my-
tenti, nullis aB~sgratlisconvivlorurn noOroL fierio caret OIiveci monsconfitus videlicet,,o-
rum lnrgitori D E O , immemores & ingrati Iivis. Erat enim in ufu public0 ramus Olivz,
%
difced~mus ? lyn1bolum pacis, quam Chriaus venerat inter I
Bursentis V i r e r ~ d i t u ~ , pias,&
& facrarllm hominem,Deumque diu jam diffidentescom+ 3
serum rndagator egregius,idoneis conjcauris poCtucus. Qln & oleum,Oliva:fru~us,Spi- 3,
autumat, liymnum , quern turn ChciRus d1xit ritusunBionem de(ignat, que~nGhri&usvc\- 3
3
cum Apoftolis, fi~tffck x illos Pkltnos, qoos nit, ucad Patrem reverfus m~rcoretiodjfcipu.. !
fimul jun&os, H e b r z i nnorninant, Magnum 10s: ut q u z nondbm postarepoterant,fi audio
~ l l e ~ u ~ a , n e ~ n ~ e ~ filluln
a I m 112.
u m cum quin- rent,paul& poR unC;tio docerer,
q u e d e i n c e ~ sfequenribus. Nam & 1110s fex
l ~ ~ l m otub s , nomine Magni Alleluja , Colenc Trnns torretltem Cedron in viUm.t,cui nornar 4
H e b r d ex antiqu~fimaconiuctudineprop a - Ge~manz. 34
tiis agendrs in Paichate , & aliis qu~busdatn Torret~sCedron Hietuklem urbern , bt
precipuis feftis orare, & eundem hymnurn in
d
monretii Olrvarum interjacec : fignificatque
eisdem feeis eriarnnum percenfenr. At n o a Cedri vocabulum, Hebraicalingua,triftrriami
quum dicereioliti f i ~ n u isn agendis gt.atils,& GcGman~nomen, Mebrz~sfonatvallcmpin-
benedicendarnenra diverfis temporibus byln- g u ~ f i i m a m , f evallcm
~ Ol~vetl. N o n eft igitut 4
,
nos diverfos eosque tempori quemque Luo q u o d puremus temercfa&um,ur horum loco- $
accommodos : nuncuniverfos ferm6 permi- rum ifia nomina tam diltgenter cornmewora- #
fimus exolefcere , & tribus verbis qualibus- riut EvangeliRz. Alioqulenirnquum oum
cunque contenti,eisdemqtie yerfun6toriemuf- narrarent in montem Oliveti progrefium, ab.
litacis Sr ofcitanter abimus, u n d i Iatis dlxiIGputalfelrt: niG Myfteriaqu-
dam fub iftis locorum nomin~busobvelalfea
E%ierunt in ntontrm Oliveti. Dells, ad qulle , com~nemorationenonrinum
N o n in la&um. Propheta ait i Medianose Rudtolis hominibtls occalio ptaftaretur aU*
furgebam,ad confitendum tibi. At ChriRus xtlio Spiritus ernenda. Etmim quum nulla
nec te recllnavlt in le&um. Sed nos utinam, fyllaba credipoRit oriofa inea S ~ r i ~ r u r a , ~ u a m
vel illud vere ~o(femusdicere : Melnor fui fcribentibus Apofiol~sLgcer diaavrc Spiritus, Mmth. la,
tui fi~perRratuln meum. N e c erat zRas jam, nequepaflercad~rfuper terram Gne Deo: ego
q u u e ChriRus d caena tranfiret ~n cnancem. hec Evangcltftas ea nomina commemoraife
E r a t enim non Ira rnulro poQ Qqnino&~urn fortuito,nec Hebrzoslocisillisindidilfe(quic-
,
vernum & frlgidam fuiLTe no&em, vet ex e o quid ipfi, q u u m fic appellabant,lequebantur)
,
liquet quod miniltn fe calefaciebantad pruw abfquc arcano, licet iplis incognito, Spiritus
fan&i f
 - r

fan&iconfilio, qui iub nomintbus illis recon- rem ,currebas r u m eo, & curnidulterispor- Pfall.dp
diditeruendum aliquando facrorum MyRcri- rionew tuam yonebas,
orurndepofitum. Nan1 auum Cedroa trilti-
tiam defigner, acpraterea'nigredinem, Grquc stitbur 6fttdas, qui rrudebat e u ,locram ~ :
idem vocabulum,notnen non torrentisfolum, quia frequenter convenerat E s ' U S rllsc tuns di- 7
q u o d cotrimemorant EvangeliRae, ied etiam, fctpul*.
quad facisconftat, vallis, quam torrens perla- Iteruln nobis ex occafione traditoris in-
bitur,& q u z urbem ac Gefemanivillaminter- culcanc EvangeliRz, & inciilcsndo commen-
jacet: h z c domina nobis (nifi Comnolentia dant , illam C h r i R ~Lin&am conhetudinem
przyedlat) revocantin memoriam,quod durn cum Difcipulis Cuis in illum locum, prccandi
C0r.t. Jumusit~hoc corpore, ut air Apoltolus, perc- caufa, commigrandi. N a m fi duntaxat inter-
grinamur i Dotntno : plan; perrranfeundus duln, ac non frequenter , n o d u convenilfet
eR nobis,priusquan~pervettiamus in montem illuc , non habuiger prodiror pro ram cerro
Oliveti fru&iferum,& in a m e n a m vrllam Ge- ik explonto, Domioum ibi feinventurum, u t
femani , villam non afpedu triftenl tst Cquali- eo M~niRrosPonrificis, & Ronianorum co-
dam,ledom~tijucuuditare pinguiRima.n r pcr- hortcm. velut ad rein plratam perduceret :
ttanleundusefi ( ~ n q ~ a mnobis ) prlus vallls ac qua111 fi imp~raramrepcrt!Tenr, lud~briole ha-
rbtrens Cedron,vall~sIachrymaruo~& torlens bitosab e o credidiirent, nec abirepaterentur
txiitiriz, qqu fuainuodationepofinr peccato- impune.
rurnnoRzorurn nigredinem & Cordes abluere. U b i nunc fuat iRi, pui Gbi videntur Viri,
Qu_odfi doloris & t~iltitia:pertzG,hat~clabo- & quafi rnagnutll aliqurd fecerint ,gloriantur
rts & p ~ t ~ l t c n t t tlocum,
e terram praepoltere iecum, fi quando In prz.iputs Vigtliis , aut
nobis conemur 111 qutrtcm,lret~tiarn,calutnqr n o t t u pauli, pcol~xiuspervrgtlent in preran-
cotlvertere, ierretuo ri Vera f ~ ~ ~ c i tnos a t efed do,auc manehrgant ad orandum tempeltrvi9r
clod:ntes, tn prenicentianj leraln & inutiletn + Scrvator ncrlter Chriltus habiut 111 confuecu-
ile.nou inro~erandas~c inrerminand~szrotnd dine, n o a e s totas iniomues in oratione tra-
nas ce::metglmus. Er hujus quicie~nrei per- ducere,
qaam C:lurar~sh z c tain appofita locoiurn ifla- Ubi runt, qlii e ~ m , ~ u d d P u b l i c a n o r u m
r u m n o m ~ n anos admunent. Sedut i r ~ n fail- t convtvia non drtreaabat ,nec hominutn pec- Matth. t ti
crvrum verba volurninuin non ad unum allid catorunl afpernabatur ~ f i c i ,voracem a voca-
gata Tenfilm , red lurtbus fecunda myReriisl ban! Sr btbacernvtnr ,& (prouc erat rigidum
eadem locoruin ra.c~caL-ulatam concitltae qua- Phailfzoiurn inR~tiiturn) VIX vulgaris lllun~
drant a J pruS:nrem CHRIST1 p d i o n i s hi- vi~tutrshomincm ducebant ? A t durn hypo- Matth 6%
fiorrain, ranQuatn iix ~dunum ztertli Dsi u10. L
cr1t.z tlifics. ut videicntul ~bi~otrlintbrls.In
viacotla curdsit ealoca quondam raltbds in- pliceatum pecabaoru~angulu :111c placidus &
fignie?d~nomtla~bris, 1402 aliquot po(tca k- benignus, peccatorcsad vlix fi4lgenl conver-
cults cuSnChnft~f a a o collata ,praenrdl:~atos rebat in prandlo, Idem rurfi~siit precrbus Co- L u ~ 6 .
fe asri hii?imz pa[tion~sejusctfles indicarent. lebat p ~ r i ~ o t t d r c r dt ~mb, (it1111Ph3r11sushy-
f?izm q i ~ u mC .dron Ggn~ficetdrnigr;zrum,zn- pocrlta ~no!it Rertebat:in!e:til. Utt~xtm,qcios
nor1 ~ l l u dpropi~ericucnr e f m e vidctur ,y i ~ o d pigritid fic renct ccinlti16Io) , ui trnitarl tdm
Ec Chrr!to in n , f o n ~ fun111
m per ignomtnrofum_ pr;eciait~~n Sel varorisexemplum non Gnat,ve-
tcltdsnre fuppltcium,l:vore, cruore,iput~s,illu- Itmils l;~lr~:r, quum nos in iltatu v e r t i m ? ~ ~
vie dsforwaro p r z d i a u ~ ne l t None@Cpecies alcerum lztus jamj?m donn,tun, has Chrifti
el nequf decor P PorrA q o i m uon otiole tor- pervrgtltasin anttiturn revocare, 81: vel b ~ e v i -
letis quem tranlivit ,fignltcat rriltenl, ipfe te- ter, donee redeat i u n ~ n ~ ei s ,grati3sagere, &
Mdtthb2& Rat us eR quum diceret; TriRis eR aaima mea nofiram damodrc iegnrcten~,& augtnenturn
ufque ad monem, grarizprecari. C s r t i fi vel tantillt~nltacere ve-
lllnus tnfuelcere: Facile rnrht acliiuadro. L
ma- Matr1l.t:
secuti fint autem eurit ,& d+ipuli el&, gnum b o n z frugis lncremerlrurll btevi daru-
ruin DEUM.
U i ~ d e c i mvidelicet, qui remankmnr,kque- E t d i x i t :~edeteI?ac,doncc t..td~ntiliuc,& c ~ m .
Jodaa+~J.banrur. Narn duodecimus, quem D1aboIus Bt to.i#tntpto ~ e t v i l6- duobtfi filris zebzdsr ,cap:
x ~ t qut Ma- contri/#$rr & r~tz/fh.ccjfi ciipizrcre,&rsdete T t i ~ c
poR buccellam i t ~ ~ r e f l u s e v eforas,
giRrurn not) fequ&aturut D~fcipulus, perfe- aic illrs: ~ r q i elf s ntisrijausq3 cd nmortc~tl.sr$rtiere
quebatur ut tradrtor , & nimium vere loculn Bic ,& vigilste nlecirnr.
feclr illi verbo ChriRi : Qtti non eitmecum, K e i ~ q u o s o d o!ubensin&rius aliquanto tub*
Matth-ZZ.conrrame tit. Erat enim vere contra Chri. liRere,Petrum, J o ~ i ~ n e n ~ , f r a t r e n ?cjas ~ o eJa.
i t u ~ u, cut cum rnaxirne tnol~ebaturinfidias, cobum Lecun~provex~tlongius , ti< quosprz.
quurn rellqu~Drfc~pulti'eque~enturad com- cipoo quodatn f~~llrl~aricarrs P ~ i v ai l110
, ~ 'cxte-
precandum. Stquamor nos ChrrRum, S( ['a- cis fenlper ApoRol~sancetuletac, quad etinalfi
t r e m precenlur culn ill_.. N ~ n z t n u l e m uJU- r nullaal!.l ratione fec~rct, q u i m q u o d ita vo-
dam, uc digrediamat A Chriito, paill benefi- h i t , nulltus o c u l ~ nequam s debebar eife, quia
ciis ejus , & lalire cclnatr cum eo, ne in nos i p k bonus erat. Sed Insrant tamen & cnttlz.
compctac 11ludPropheticum : Si videbas fu- 4uas videri pc teft relpexde. Nam 1):trus
PI 3 fidci
 3 MORI
hdei zelo, Jonnncs virgii~it;tepraecelluit,Jaco- criter o b veritatem difcerenr trlii, ipro doccn-
b:;.; :;:-A trxer c;us omnium pr:n>us erar pro re, lubire ? ne qui cuntlanter, &riaridemor-
Ci-iiilliconiinc ma~tyrium(iibirurur. CQtn & tern pro fide pateresltur poltea, e o fuz focor-
:<!;i;i1. 17.hos tres jam pridem glorificati corporis fui d i x blandirencur , kpntarent authorem
confcios ik it~e&atoresadn~iferat. Par erat igi- ChriRuln fequi. @od tamen quum faccrenr,
tur,ut quos ad tarn iniigne!~ecl~culun~ afcive- & de cauf' gioria plurimiim derrsherenr, &
rat,& arernn: claritatis temporanel lute recre- aliorum animos fi~itimoris & triititia: confpe-
averat, eos potillimum, quos robufiiores e r e Ctu dejicerent.
conveniebat , proximos affeclas hbi a d prsvi-
lrln paflionis agoneln collocaret.C;eterum ali- Hzc atque hujusmodi alia q a i objiciunr,
quantum Cyatiiprogrelfus , triRitiam, morfii- neque fatis in omnes caufz hujus finusinren-
tiatn,pavorem ac t s d i i l ~ ntam acritcr evefiigio, d ~ ~ n t o c u l o s , n e ~ChriRi
u e conhlium,quo ~LIOS
ac tali1 acerbe in Te tenfit irruere : utprotinus v e t ~ ~mortem
it metuere, bris animadvertunt.
apud eosanxiam illam vocem,opprefii petlo- Etenim haud illud voluit ,utnullopa&opror-
ris indicem, ediderir. fus horrerent necem : fed ne fic horrerent, &
fugerent ternporaneam, ut abrlegando fidem
rrtpij ej?anili~fivied usque ad wrorrem. currerent in leternam. Fortes etenim Lk pru-
Etenim mcles i m ~ u c n fmolrRiarurn
~ tene- dentes Cuos vokbatmilites efle, nor1 itupidos
rum pc'nqne fan~11Qimi Servacoris corpus & amentes. FortiseRpati, quod moleRum
inledlt. lmminerejatn~am,& tancum nocad- eR, ftupidi non {entire, q u o d ferar. Ametltis
effeGnfit infidum tradltorem,infenfoshoRes, efi non timere vufnera, Prudenris verA,nullo
vtncula, calumnias, bl;lijhemtas, verbera,fpi- paenarum metu a b infiicuto f a n a o deduci,h
nas, clnvos, crucem , Sr dlrnper horas multas detreaando mitiores in multo fe~necacetbio-
conrinudra i ~ p ~ l i c i aSuper
. h a c angcbat e u ~ n res immergere, Medicus, quum fecaadus eR
difcipdorum terror,perdlt~oJudaorum, quill locus qui laborat , aut inurenduscautetio :
iFfiuscluoque perfid, prud~torisinterittls, in- hortatur agrotum, nt ferat, non nt feAionis
d r c ~ b l l ~dcnique
s dlle6t;e genitricis dolor. Hzc aut u f t i o n i s p ~ n a mliullo anitni horroreprz-
malorum omnium cun&im ingruetis tempe- fentiat. Fatetur elie dolorem, fed Glutis volu-
itascur ejos pientilEr~um,veloe ruptis aggeri- prate, & atrociorum dolorum vitatione pen-
bus Oceanu~;,inundabat. Miretur aliqu~sfor- fandum, Quin Servator noRer Chrifios,etfi
ralfe,qilr heri qucat, uc fervator noiter Chri- (quum vicari non potefi) mortem potius ju- hfztth,
itus uumvere Deus ere[, aqualisomnipo- bet tolerari, a o J m uteius mcru dekifcataus ab
'.q
rent1 I'atri,rrittari,dolerc, &maeRuseGpotu- ipfo n .
.
f d e ~ c i ~ c ~ m u s a u tiie kcoram mlnndo ti-
erir. N o c potu;(Tst profeLko, fi quemadtno- dem ejwsabnegamus) tantum tamen abefl,ut
durn Ucus crat, ira du~itaxatD E U S fuilret,ac jubeat earn vim nos natura facere,nc rnortem
non pariter homo. N u n c verh,quum tlon mi- quicquam meruamus: ur etiam, ubi cicra di-
nus V C ~ L I Sbomo fuent, q u i m fuit verus Deus : fpendium c a u k datur facoltas, indulgeat fu-
ego t ~ h i l omagls miranduim puto,quod vulga- giendi fupplicii libertatem. Si perfecuti vo;
tos hu!nani generis affcaus(qui quldem culpa ( inquit) fierint in una civitate, fugitcin aliam. ~ ~ t ~ h .
careanc) habtler~t,quihomo erat: qu;im qnod H a c indulgentla, & cauto prudentisMagifiri
q u i DEUS erat , ed~deritimmenfa miracula. confilio, nullus Apoftolorutn fer; ,nullus fe-
N a m fi miremut ChrlRum pavorcmconcipe- r2 rot pokea feculis illuRrifTimorum Marry-
re, raediuia & mefiirudinim videlicet q u u m rum non aliquando fervavir vitam, &in [em-
eIfet Deus : q u i d n ~miremur itidem eiur~lie,fi- pus!quod o&uita Dei providenria magispro-
tiKe,dormitG? Srquidetn Ik ilIaquum faceret, vidlt ~doneutn, cum fua & aliorum numerofa
nihilominus D E U S erat. frugeproduxic. Contra tamen interdumfor-
Sed hic forrailis objicias: Delino mirari tes Athletz fecerullt , ut ultro ie ChriRianos
q u o d poruit, ar non mlrari nequeo, q u o d vo- proderent,quum nemo quzreret, ulcro fi af-
luit. Nain qui convenirepoceR,ur qui difci- ferrent ad mortem, quum nenlo pofceret. Sic
pulos docuit, eos no11 timere,qui tantom cor- Deoplacuit in gloriam fuam fidei fuz divitias
~ a t t h~~.puspotTiuntoccidere,
. & poR h o c n o n habenr nunc occultando, callidos infidiatores fallere,
ultraquod faciant : eoidelll nunc pertimefcat nunc oflentando, crudeles perfecutores i ~ c e n -
ipfe , idque quum nec in corpus ejus polfi~lt dere,dum lua le f ~ fiuRraros e .
cernerent & 06-
quidqua1nIn~fiquatenus ipiepermitteret ? A d ferentes fefe in &ortern Martyres indignaren-
h z c quum ejosMartyres propetiiffe conRet a - tur,nnllaiifivitia pofGfuperare. A t iitudfor-
lacres&exultantes, & tyrannis at: tortoribus titudinis tam arduum,Sr acrlivefaRigium mi-
infultantesadmortein: u o m o d o tlonvidea- fericors Deus nos non jubet; kandere, eoque
tur indecoruin,aditnminentern p a n a m expa- nec tutum temereputo, cuivis ebprorurnpere,
vefcere, trifiari tam vehementer & concuti unde k referre pedetentim non poteft, led li
ChriRum ipfum , nempe Martyrum omnium penrtrare non fuficit it1 cacumen , in periculo
Anrefignanum & Ducem ? Annon,qui o m ~ ~ i afit,nepr;eceps roteti~rin barathrum. @os in
A&, r. prius facere ~aeyic,~urim docere,hac in reprap- id vocat Deus, intendant profpere,procedant ,
cipuZ przire debebat exemplo,uc mortem ala- & regnabunr, Ille tcmpora, momenca,caufas
omniuns
 , PASSIGNIS EXPOSITfC).- EFT
@&niaimrertim habtt abltrufas , & quando vivere. ~n non audis hic ex ipfiusore Pauli ti-
convenit , exarcano iapientig fuz runAa de- morenl i y m , tremorem & Supra rnorrem im-
promit atmario, quspcnetrat omnia fortrter, porrabtle t~drum,ficut~Rit~a~onisinChriRo
& difponit omnia fuavrrer. Qisqaisigitur in velur efhglem quandam referreac reprapknra-
earn conditionem dedutkusek , ur aur fultl- re vid6atiir. 1 nunc, & nega Landos GhriRi
nendum ei fupplicium Lit,aur denegandus DE- Martyres ad terrorem martis expavilfe. Sed
US : h i d e non dubitet in has anguRias DEO idem tanten iple Patilusnulla terrorlsmole po-/
troiente dedti&um. Habet ergo m a p a m bcne tuir a b ~ n l t i k t oprornovendae fidei detineri,
fperandi rbateriam. Natn aut inderurfus eum nec ullo Difcipulor~~m conGlio pertnotus eft,
cximet,aut aderit pugnanti ,& faciet vincere, quo rninusHierofolymam (quole lenfit dioino AQ. ~ 1 3 6

nt viaorem coronet. Fidelis elt enim DEUS vocari fprritu) pergeret,quum e i m iliic & vin-
f.Coi. tb. (inquit ApoRo1ds)qui nonpatietur vostenta- cula& certamanere pcricula,Agabus i?rophe-A& 1'
ti, iupraidquod potefi~s,fed faciet etiam cum ta przdicere~.Metusigiturniortrs& tormen-
tentationeproventum,utpolfit~sfultinerc.Er- totumculps nihif habet, Ted pan=: quam
go ubi ficad manus venrum eR, ut cnm prrn- ChriRus utferret, venit,non uc fugerec. Nec
cipe ~ U J U Smundi, Diabnlo, &drris ejtlr farel- rgnaviae ltatim cenfendum elt,timereatq; hot-
litibusco~ninuscerta~~dum lit, nec ab~q;cau- rere tormenta, fed necubr fas el€ prudcnrer vi-
fat dedecorti detreqationl locus r e l ~ a u seR : r3repericula :fed ~ e t u c r u c i a r u s a c ~ o r fu-
tit
tum abjrciendum ego metum cenfenri, homi- gere, quurn res pofcat congredi,aut abje&a fpe
nemquc jubeam inlpc & fiducia toruin con- vi&or~aefernetholti rradere, id demum exmi-
Prov.24. quiefcere. Nam qur diffidic(inquir Scrrptura) litarl difciplinacapitaleflagitiu~neR. Alioqui
i n die trlbuiationis fortitbdo ejus n~inorabl- verbquantumvispe&us m ~ l i t i s a ~ ~ c&e ccon-
tur. Caeterttmante cottgreKum no11 efi i m . cutiat trmor, fi arhlominus,quam jubet Dux,
probatidus timor, m o d o timori nun defioat prod~t,proredit,pugnat & profternit hoRem:
reluCtarr ratio, ea pugna non crimen elt auc non eRquod metuat , ne mecus ille pravius
tuipa, fed ingens~nereildrmaterra. Nam, tu quicqi~amer minuat d e p r z m ~ oimh , ade&pl~ts
ian6ifimos1liosMarryres,qtiiaSaa~u1nem pro eriarnlaudis obtinere deber: q u fimul&~ ho-
fidcfi~derdnt, nuncjuamne mortem putas & ftem & fuum il~peravitmetum,quifapedtffici-
f~~~l~ciatirn~~lfe~Non~n~motaborhu~cparri I~us,quarnhoRisip~vinc~tur.Eten~mServatot
iecenieado Catalogurn, unus mrhi Paulus in- noRerChrrRus,quam non abltmuit eum trilti-
fiar mililttm fueric. Imo fi David pro decen, tiasrimor,& rzdrui~,quominus$aresctimpe-
i-nillibus erat adverius l'htlittros , & l'aulus rro I'atr~s,&omnia perferrccfort~rer,qu;e ialu-
haud dubie $0 decem millrbus haberi poteR brtrer & iapienter timuerar: pat110 pail res in-
i n pugna pro fide contra yerficutores rnbdos. dicavit. Interim veri3 non dna cat& fil~r,cur
H i c tgitur foct~lfimusathletarum Paulus, timere,trtltar~,rndrumpati,&maRuseIfevu-
quem eoufque fpes & amor ChrtRt provexe- luerit. Voluerit,rnquam,non coa&usfic, quis Era. $3.
rant, i ~decslelti
t prremio nun dobrtant ,qui enim DEUMpotuilieccogere? Qin ipfius J o a . i ~ s
s.Em.4. dixit. : Bonumcertamen cerravi, curlum con- potius admirab~lidiipenfationeconrigir, quad
$umniavi,fidern fervavi. In rcl~quorepolita efi ejus Deiras tantrfper in humanitatem fic rem-
mihi corolla j~Rttiap,cajusdelidcilo lic tlagra- pcrav~tinfluxurn : ut hos humanz fragilitatis
Phiid. vit,dt diceret : Mrhi vr vereChriftus ell,& aio- affc&os admittere rain acrrrer, & fi~birepoffet;
n lucrurn. Et: Cupio drlioiv~, &eflccurn Sed laud (at c a p i d ~ c e r e ) C$nRi miranda
ChriRo, H i c ramen ~ d e mPdultis & arte pro- bonltas multisdectuils voluir.Primum u t h a c
AR.2x.t~.c u ~ a v i t ,tit p~rTriburiun1eripetrtur ab tnG- facerer,propter quod venir in mundum. Ve-
A&23- ,
diis Judzorum ,& de carcere fe, Romanum nit enim utieltlmdriiurn perhiberet veritati.
:i,.:lI6, a v e m b profitendo, liberavit, & Judzorum Etmirnquum & vcrc homo ecet, & vere DE. fodn.t$:
crudelitact iterum Cemet,Czfarem appellando, US, fuere tameri, qui hutnanqrn e o naturz
Alt.9, fubduxit ,& Regis Aretz manus fastilegas in vetitatem @c&antes, talnem,ficim3 fomnum,
fporta per mtlrum di~lrrlfusefftlglt. Qupd fi lafitudmem, atqueidgenus alia, DEUM ve-
quis eum contendat fidei fua opera btninan- tumnon e r e fdfo fibi periuakrant, non ex illis
dam p d e a frugem fpe&alfem, 8 f nu110 inter tunc Judzis & Geacrbus, quieum avcrbban-
iRa m o r t i s m e t u f u ~ Eyercerritum : ego certe tur : fed ex hisiplis longe poitea. qui nomen
ut alterclm lrbens fateor, Ira alterutn non aufim ejus & fideni ~rofeflirunt , nempe Arrius, &
dicere.NamfordRimum hlud ApoRoli p e a u s ejus CeAam fe r~entesharcrici,qai coniubfian-
1
admifitre tirnorem manifeRat ipfe, quum IEa tialetn Patri C riRum i ~ g a n t ead
3.Gm.f. fcribit Corinch~is: Nam & quum venif%emus tos magnas In EccleGam turbas invexerant,
s annos rnul-

Macedoniam,nullamrequiern habuit caro no- Sed adverius hujusmodi peces anridorurn fore
ftra,&d amnem tribulntronem p a 6 fumus,fo- ti(firnam,immenfam miraculorum rnolem og-
rnispugrla,intustimores. ]Fit a11b1FcribiteiC- pofuit.
~ . C r a f . ~d, e m :Ego ir: infirmitate & tiinore & tremore' Caeterum ex alrera parre rurfus exortun$ ,
mulro fui apud vos.Et adhucrurlus:Nonen~m efi,velut e r e p t i s e f i S ~ ~ l l a , B~ aCharybdiperi-
r
6.w.t. volumus ~ o ignorare s fratres de trrbularrone culum. Nonenimdeeranr, ufque adeo i8
noera, ~ ~ l ffaeta
;e efiia Aha, qnoniam gavafi fignorurn & virtutum ejus~loriaminteoderlid
fumusfiigravircutem,iraut tzdaret nos etiaa ~culos;u t i m m c n b illo lplendurc p r r R r i a b
*tQud
 I jr P A S S I O N I S E X P O SITIO.
3rque i~..i!~~~ii>.?ti \*ereillnm honlineme& per. turrc~niapyetencrs turn dirz ~paRionisinhct~.
pcrampcrncgalent. Sed& 111quoque ab Au. rui. Habear forti~,quos~rnirarr i e p u d e a t ma-
tore r ~ & ~ t.~cicntes
nl Ecclctis Carholica: fin- gnanlmos Mat tyresm~lle. T u r~rnldula& 1113-
&.II~Iurliraccm not] celTabanr f a ~ t ~ o & f e da- becrll~sovrculsrlno me conrentaPafio~e,In+
grr~ofedll'cindere. Quo~um inl,ina perfi~alio, ducenl Icqueic,de ted~ffidr.ns,lame@era. Ell,
Ilec m i ~ ~ u s ~ e r n r r iyuJm
o f n fall;, rorum (qua- ego te 1n via ~ f i aram formrdoiofa przcedo,
ad in rplisrlt) enervare, ntqueevertere molrrur Mea: veRrs f i m h ~ i a m a ~ p ~ e h e nindevlrtis- de,
redenlptionls humanxMylterium: ut qua: tem exrre I n r ~ e,sq u z honc a n ~ mtiu i ~ nmet11s-Marc.p,
nlortem & patlionem Servato~is(unde velur d vanosefiluenrern kagnrnetn fillet Calubrrrer,&
fonte, hlur:s noltrlefl!~meneii1anavrc) abfcrn- animunl redder alacrroiem ,qurppeqclum re-
dere prorius & exlicc~reconetur. Ut huic cordaber~s, mcis lnhzres v e l t ~ ~ r r qui
s , f.Cor. 10.
igitu;morbo tam n~ortiferomederetur,volu~t fidel~sfi~m,& re tentarl non patiar,ultra yuan1
o- ~L r i m u s& vicntifiritus
1
Medicus verum ho- potesfecre , led facram etram cum renrarrone
ininem feie tneltitia,p~vore,tzdro, & ttmore provenrum, ut pofis filltinere, fitnul quad leve a.Cor. 4.
cruciatuum,ver~fimishumanz: rntirir~~tatrs in- hoc & nlon~enraneurnt ~ ~ b u l a t i o n~ficnftlrn
is
drciis oltendere. in teglorlz pondusoperab~rur. Neque enrm R*.9,
Ad hxc,quoniam in mundum venit,ut fuo condrgna: fi~ntpafioiles hojus rernporrs ad
dolore n ~ b i spromereretur gaudrum, ficuci fururam gloriain qua: revelabirur in te. Talia
gaudiurn illudnoltrum, & iaanima (iinul Pr tecum cogltans conforcare, ac f o r m r d ~I-: ~ ~ ~
cort.ore fuirconfiiinandum: tta nonin corpo- firus, t r ~ f i r r : ~pavoris , & txdri l n a n i ~trne-
r e ranturn fiipplicircruciatum,~edrnanima tii- brarum fpe&tracrucrs mea iigno dr@elle,pro-
f i i r i s . tiinoris Pr r z d i ~ienfum accrbtIiimum gredere profpere & adveila cunCta pervade,Joan rd
.
voluir experiri, firnulut 110s tanio fihr rnagis confidens fide!~ter quod m e propugoarore Rom-9-
devinciret ,quanto pro nobisamplrus yncere- vinces,& v~&orr~lauro,rnereinune~atore,co-cO'"f' '
tur, Gmul a c nosadmoneret, q u i m n o i ~effet ronaberis.
fas, at ipfius cauianos recufare dolorem, qui Inter alias igitur caufls, cur hosaffeaus in-
tam numerofum &cam inllnenfunl ulrro rulic firmitatis h u m a n ~Setvator nofter induere tfi-
pronobis ,aut peccatis noltrisdeb~taminrqrlo gnatuselt,hiec erar una & non~ndigna,quam
aoimo p n a m tolerare, quunl iptum fan&i:m d~xi: quod videlicet Infirmis infirmus tilAt?s,
Servatorem noltrunt,tum cvrpore,tum anrmo infirmos alios fi~arnfirmiratecularer, quorunp
videamus tam mulca.rarn amaratornlentorilrn tam lnrernam curam habuir , ut torum iRud
genera nullo fuo delrfio cornmerlra,fed obno- agonia: ejosnegotium non aliud quidquam e-
Efi.95 e r a tantum abolendalcelera , fua nrmlrum vrdentrus p r z h ferre v1deatur,qu.4m raprendo
2.Cor.y. fponteperti~lrlfe.Poltrenlo quando nrhrl xrer- in rnartyrium tn~litimerrculoio rraditam pu-
nam ejus przfcrcnt~amlaturt ,varias In Eccle- g n a n d ~methodum, ac Tefzin confliCtu gerendi
fia, corpore fuo myltico, varras ( rnyu~n:) d~lclplrnam. Nam ur dorerer e u m , c u i ~ e r u s
~.Cor.rz, rnembrorurnfuort~rnforecondltiones przvi- ingruit irnpeodenris pericul~, & vig~lesaiio-
E ~ h . 4 . drt Et quamqnam ad tolerandum Marryrlum rum precesperere,& tamen feorfim folr Ce Deo
Joan. 14. naturanrhll potelt abfquegratia,quu~~~ (ui In- credere, Grnulqtze ur ie figr>ificaret acerburn
a. C o r . ~ .
qurt Apoltolus) nemo dtcere poff t Domrnus crucistorculac folum fineconlire calcaturum:
JESUS nrfi rn Spiritu f a n B o r ~ t atamen homi- illos iplos tres ApoRolos ,quos fecum a b reti EB,63,
nibusgratiam imperrrtur Deus,ut naturz f i ~ n - quis o & o ad montls pene pcdem produxerat,
aionesinterim. &oficia nonauferat, ied vel lubfifiere jubeclsibidem, fuRrncreque,ac vigi-
fubfervirc linit ingredienri gratia,quo bonum lare lecum, ipie quantum lapidis jaetus eft:, ie-
opus majorecutn facil~cateprovenrat,vel I; fic met avulfir a b em,
affeaa fit,ut oblu6tecur,vi&a tamen ~ 3 tobju- r
gata pergratiam , ex diflicultatefacitnd~fa&i Et p r o g r d ~pufillumpuocidit in facientjtam Math-~bp
commendet meriturn. e u m ergoprzvideret {uper terram,& orabat : Vt,jifieri po(lit,tran/iret
multos fururos tales,qui ieneriorccorpu~culo ~b eo horu. Et dzxtt: ~ b b rater, u omnibpo@I~il~a
vehementius forent ad amne tormenri peri- {unt tibi. Transfer bunt calrcetnh me :/id nnn quod
culum exhorrtturi :ne hi meticulofam menrem ego vole,[ed quod tu. Mi Pater,$poJibllee/?, rran-
fuam ctim forri~imorumMarrvrumconferen- fiat 2 me cultxxrlfe, vmntumen non firut ego volo,
tcs audacia corlciderent animo,& tirnentesne f i d /icm tu.
vi vinccrentur, fuafe ljonredederent, fui d o - Primum omnium a b hurnilitate,quaevirtu-
loris, lure triltitiz, iui tedii & incomparandi tum omnjum quafi quzdzm bafiselt,unde tu-
yavoris exemplo Chcifius aniinos eorum vo- t o ad altiora confcenditur, militem fuunl lio
luic Cublevare, Srei qui fururus c a r ejusnwdi, docer exernplo Chriltus Imperator incipere :
tanqtlam fa& fui vivac~f?irna voce dicere : qni quum requalis,&idem D e o Parri Deus fir, Phil. a.
~ ~ ~Confortare
f . 1 . pulillanimisSc noli defperare. Ti- qula tamen pariter & h o m o eR, coram Parre
Era. 3r. mes, triltaris, tzdio c k pavore concureris cru- D e o hominem fe fuypliclrer pronumprofier-
]oh16 ddirate intentarifuppllcii : Confide, ego vici nit in cerram. H o c i r ~loco L e a o r paululum
m ~ i n d u m ,qui plus Cupra modum rirnu~,plus filtam~lsgradum, & Imperarorem noRrun1 ja-
triRatus fum ,pIus affc&usr;~dto,plus ad con. ccntem i n terra fupplicem pia mente contern-
plemus,
 P A S S I O N I S EXPOSITIO, I53
johatf, l. ylemc~r.Nam f id ledulo fecerimus, abillalu- terdum vcro ( fi delicatiores fumus) pulvrno
ce, quae omnem hominem venientem in hunc fulc~mus,& c ~ b r t o s & , ,VSIUCcuinamminan-
,
mundum illumrnat animosnoRtos radius 11- tern domsm trbicinc fuflinemus. Dernde quid
la&rabrt,ut videamus, agnol'camus,dqle~mus non facimus, q u o pcrvagantetn f o r i s a ~ i ~ i ~ u m
,
& corrigamusdiqrtando noftram hanc non prodamus ? Scabimus cayut, cultellopurga-
dico, negltgentiam ,pigritiambtorporem: kd9 rnus ungues, drgito purgamus nalum, interim
focordram ,velaniam ,& itipite quovis itupl- ahud Rro a110 drcinus. Nam qurd dixrmus,
,
diorem Ruporem q u o Dcum omnipocenrem aut quid non drximus, oblrti drvrnamus temeb
adeuntes non tam precamur plerique reveren- re, qurd dicendltm fuperefi. Ecquid non pu-
ter , quatn figoiter Rt fomnolenti compella- det nos cut.il hoc tam demente melltis & cot-
mus,eoquevaidevereor,ne non tam placenrus porls habrtu,in tantonoftro dilcrimrnefic (up-
a reddamuspropitiurn, quam irrirernus, & plrcare Deo,fic tot immanium crimrnurn pre-
acriter inhigemus ad iram. car] vcniam ,fic;eterna lupplccia deprecarr : ut
Utinam id nobis aliquando Rudium e&rb b clrh~lpeccan'emus prrus , tamen tam con-
ur protinus4pesa&1sprenbus,rotaa1ejus rem- temprim adrlfe Majrfiarcn) Der, decieszterna
piorrs feriem,quod precando tranlrgrmus,me- torn~entamercacur.
tnorintcpetamus, @as ibi Rulntras videbi- Flnge, age ,re contra mortalium ihorum
mus, qdasinepcias, q u o t i n t e t d ~ mfiedacon- Priocrpumquen)piam, rn cuj~lsmantlv~tarua
fllrcabrmur? Mitabimur profe&o tie11p o ~ o ~ l -lit, lacice majcR~rrscrrmen adn~rfifle: fed rllum
le nonnunquam , ut animus n o b ~ i~a s rantillo tamen tam n~llsrrcordcn~ rfle,utpccnitentis &
tempore pet tot tam procul lnter fe driEra l o - ejusifid~gnatlooemdeptecant~,paratus fit ca-
~ a , ~ c r tdivetfa,
ot tam varia, tam tni~ltr~lir la, p~talel u p p l ~ c ~ t ~Ini npeiuow rnuldam vert*
otiofa nego.tia iediffudcrrt, Nam fi quls re, aur ex cfEcacrbus magni pudorrs, & dolorrs
opetaifi in id daret d e rndultria, u t ~tanquanl indrc~rsprorlu~rnrotum trcnrttere, Ptoduttus
cxper~undigratis ,mentern tn quam rtraxirlx ig~tuflnconfye&tuurI1'ctncrp~s,age jam,negle-
poITet mtilta & divetfa diRraberer :vix yoret tt.tl1111llt1111, lecurus E i iupr!,us alloquete, &
o p r n ~ rtam, brevitempore, t a a ptocultntrr ie durn illeconlifirr atqucautculrat, tu cuam 0-
d,fiantia, &tam humerofipercurrere ,qu.im, ratrollem percehfeus hac atque iliac rnterinl
dumas horrrcas, yfu trrtas precespermur- oban3bul;k Dern ubtfatrs rnambulatumefi,
murat ~ c ~ l ~ ~ e i fibizeIr&tlsa~r~l~us
lter, perva* colloca t t ~ cathedram
n ,rut Li crvrlrtatis caula
,
lraqite ti quis miietirr ac dubtcer, videbrtur in genua demrttei~dum , accerfi
quidnam rnterrm agrravimus , dum durmien- quemprrm jubeprrus ,qui genibus 1LbReroar
t i b u s n o b ~ s i n ~ r r uSeiiefon~nia
nt :non alram fi- p u ~ v ~ u,q~ um~ k n Icamauo~adfcrat t u m pul.
milrrudrnen~reperto, qua:propiusaccedar a d vino quoque, rb quad rncun: bant cubit^, tun,
teen, qudm li hcoccupart mencecncogiternus oCc~ta,paodrculare,Rernuta, delpuehcgle&im,
ill f u n n o , quo m a d o vtgrlantrbus QGCUpaKut & crapulee tua'fiia~oseruha. Ira te d e n l q w
(firnodo ficorare,vigilareeft)dum rnteroran- vulru, voce, gelto,& totocorports habctu ge-
d a m per tot ablucdaphantafinata,vclut amens, re, uc re plane vndeat,dum (e r f far ~s,al~as res a&
ptqueinlana,eircumvolat hoclololo~nr~~a!ittm o agere. DICergo jam, q u l m p r o i p e r u l ~
d,Glnllts, q u o 4 vrgllurn iRot urn Lornhrorum futurum fperas calls Oratronrs exiturn 3 Infani
nlonftra runt quaedam tam fzda & tam abu- cettZ nobisvtdcre~nuriylis,fi caprtalem tau-
tdlnanda p o ~ t e n t a ,qua' durn lingua yrecando iHm ad hunc tra&aretnus modurn spud mar-
ptocilrrens dat Gne cnente Tonu? , m e n s Inn talem ptlnr~pem. E t tamen h,quum O C E ~ J ~ L
terbm peregte ~rofe&ta comple&rtur , ut C ea fer colpus, quad ulterius agere po&t hen ,
quis vrdifit in Comno, non luRrnetet haud du- haberet, & lant rimus icrlicct ,quum i n ctlml.
bre vcl apud p u e r o ~, quantumvis imp'udens, num longegravrorucn cumulo deprehcnli tatn
tam ihfana furgens ksmo~arecebfef~. .Et ptcy contcll~ptrmdeprecamut hppliciurn spud Re,
cul dtlbro vetusrllud verbum perquam return gem fegum omniuin b e u m qui quum occi. , a,
efi,'h.lentis~magineni vultum el&. Namanimi derrt corpus, potefiatem habet ablmam Iimui
c a f d tam infanus habitus,& tam furiora con- ,& corpusrnlttereiogehennam. Neque tamen
dctio per o ~ u i o s , ~ e r ~ e opalpebras
as, & luper- baeceo dtBa vellrp ,quod vel a~nluul~atem, vcl
cl]ia,pet manus, pedcs, & totam denique totius ledcatetn, ut heccubanreln qurdem quenquam
corpotrsfariem pellucet, Siquidern qua men- orare vetuero. Utrnsna a a d u e , durn qurdns
tis neRligentia prodrrnua ad precandum , en- corpore facimus ,animum cnterrm (quad ac,
dew ~~uoquecorpotisincuria & fupinrtatepro- ckptrRimum precandi geahs eR) elevaremus
gred~mur. Nam erfi Dei cultum ptztex~mus, ad Deum. Neque encm quacunquenos am.
quc!d diebusfefiis folrto culttores fumus: ne- bulando vertlmus , h~odomeno &ratur jm
l l e q u o plerrque inter pecan- Deum,ab e o , qulnufquambon eR, nos aver.
~ ; l ~ d u s ~tamen,
d u u uumur,
~ ,
non brrr c ~ l a t u m i l l u mac dll5- timus. Vcrum ut Propheta qttidicit Deo:&r. ,I+
mulaturn mundaoi faRus affe&um Iatcs i n d i Memor fui tui fuper Rratum mcum, no0 e o
eat, uegle:l.ttim nonc obambulamus ,nunc a m e n fit fatisfecit dhi, quin & medin n o d r Pl.l.68.
refidemus l o leila, e o d fi in genu demirti- furgerct ad confitendum Uorttino :it* prstet P&. lu.
mur, aut in alterurn nlcrmur, alter9 in pedem iRasita di&tasambulando preces, aIiquas inler.
fublaro, aurpulvinum p n i b u s CubRernitur, in- durn iic orari poRulem , u t tali lneditationr
LUl prlea
 163 P A S S I O N I S EXPOSITIO.
yraparetur anirnus, tanta cum reverentia cor- tumfponte, lykipcre. Nan1 nequr quumc%ra-
puscomponarur, ut llec unlvcrios orbis rerrz ret,rel'edit,nequt !t erexlr I D pedes, nequc ran-
fimulcoofidenres Reges rain reveienter Gmus turn deniiGr i~:senua,fed totutn in terrainabji-
a$ituri, Verumen~mveromcnrrs I R vagatio, ~ clens pronurn p~oftravirin faciem. T u n l In
q w r i e s ~ a n l c o g l r o, animum mordet mtlere. eanlmlleraLile~nformam compofitur implo-
Neque tamen affirmem cogitatronetn - ravit I'atns tn~fericordram,&Parrls nomen in- hlatt.r6.
bet etiamG rurpern & .perquam geminansrogav:r,ur quandoqmdem 1111omnia
qualn precantibusnobis vel malus objiclt Ge- pofib~liafunt,fi Eeri p o G t , lloce(t,finoniio-
nius,velqua:fenTuuin nofirorurn phantafmate mutabtlt decretocal~cemPaGonls-ejut RatuiT-
f;bricata furrepit, protinus e r e mortiferarn, fi fet, prec~busejtls, oratus auferret.Caetcrum ne
reniiimur & repellimus :czrerurn alio- prccantis tamen volunrati obfecundarec , G
.
quivel admii'l'a lrbetlter vel d;u pern;iKa negli- optimzp'rorfusipfius volunrati melius videre-
genter crdcere, non dubitem p r o f e a o ,qrlin tur aliud.
y o i ~ d wejuspoflitad anrlnae perntciem ; & N o n eR quodfilium ex hocloco putespa.
mortem ingraveicere. Imoquum divinae aiaje- rerna: voluntatis ignarum ,fed quoniam vole-
fiatisimmenCamglor13mc,ogito, prorinuspro- bar homines rnftruere, humanos afTe€tus pari-
fe&o &brgor atque lrrrpellar credere , etlam ter volebat expnmere, Quod I1arris votabu-

.
breveslRasabdu&~onesan~mi,qu6d non fuot lum biscoIfiemoravit,nos admoncre volulr o-
capitalla crimioa id adeo niagrs ex Dei mtfe- mnem a b eo paterniratern procedere & in cap- EphcT, 3.
rentisbenignirate procedere, per quam cfigna- 10 Sr in rerra. @in & hoc quoque nos volujt
tur ad mortem nun imputare : quiil> quod commonefacere Oetlm Parrein bisipfi Pacrem
fuaeipfarum naturz mallria olotcem o c n me- ere: quippecreatione,qua:paternitasquada~n
reantar,quilm cornmin~l'cineilueam,un- ea. Nam verius i D e o Cumus qui noscreavit 2
de poist ~ o ~ i c a t ~ o n i ejusrnodi
bus , precaati- nihilo, quam a b iflo quinos ge,;ulrho~n~ne:
bushominibus ,hoc efi , cum D e o Iocpenti- nempe Deo priusipCurn ~r'eaore~enrtoietn',&.
bus,adrrus in mentern dari ,n i t prorlus cx im- omnetn illam exquagenic1 fum-uscreance,prrus
bec~llitatefidei. Alroqu~qrrum longefacefiac & lubRert~enre,materiam. Smf @agnovtt R-
animiqu;evisinepta d~ltrattio, dun1 111 caula rrem Deum ChtiRus,ut homo. Caeceium ur
feria mortalem affa:nuc Principerli , trno vel Deus,naruraIem illu~rrGbi novit& coreternurn
ejus minifirurn quempiam ,qui g u ~ d e i napud Patrem.Ac nec rQud abiimrle veri e n , ldeo bis
herum fuum in aliquo loco fit: ficri p r o f e a o appellalfe Parrem, ut gon folirm eum lib1 natu-
non pofi~,urdumpiecamurDeum,ar~imusab- ralem ~ a r r e r nf~rererurinccela ,Ted eriam nul-
duci veltancilllrm queac, C fort1 & efficace fide lum habutlfe Patremallurn fignlfi~aretinrerra,
crederelnys prrefentem , e n o n verba noRra quaadoquidem ex vrrgiile tnarre fecundurn
duntaxat aufculcaatem, vulcusqur cY: coryolls carnem conceptuseRabfq;v~ril~iem~ne,L'u~er. Matt. I.
habirunl foris conrcmplanrem ,uc lode tnent~s venienrein nqarrem S.Spit~tu,Spir~r",inquam,Lac. 2.'
lncerngfigoa & argumenra collrgat:{ed 111 ipfos & Pacris h fuo, quorutn operzcadem & limul R"m- *.
J0han.y.
penrtoscordisarcaoi finus oculis plusqrlam 11n- runt , nulls penltus c~nfiderationcdlfiinda.
cel~pe~.etranren~,in'~e~~ia majrRnrrs luce cunLta e i d q u o d exe&caci pat ern^ nominlstngemi-
cbll&ratlrern Deum,Dcum, t~rquanl,D e u ~ n: nacione, magnum dcclalar obtlnendl voti
i n cujus glorlofa pralentia omnes orbis rerrz defiderium ,Caluberrime docemur & 1llud, nc
pCincipes ~nomni $ooa fua teredlneselfe Lcfe(G quum quidpiam p r e c a ~ n u r ~ ~ unonimprtra- od
no" inLB11iunc) S( humi repentes verrnirulvs mus,animo conc~damus,ut P ex Saul lortrle..
cbnfitentar. Chriftus ergo Servator nofter, gus :qui quad ftaam non accep~r,oracuIuln d
quum "iderec rirh~lOratlone c o ~ ~ d u c ~ b ~ l ~Duc so ,divercir ad Pythonillam :& Icgvefinlq, I.Rrg. zg.
rurfumque cerneret hGnlnum neglrgentia, & & ab iplo prtdcin coh~blratnartem exertuit,
m a l i t i a d s m o a ~ mretn tam faluraem tan1 pal- NosdocetChn~tus,utper{everenjus pecere,llc.
fim f r u a h perdcre, plerurnq; vero & ~nperni- que tarnen,fi nunqoaha~equarnuryquldquam
cied3 veni, rolvit oblcer,dum tranfiret aci mor- murmurenlus :quippe quum vldeatnus ~~l~~~
rcm ,filis verbis & exemplo fuo rei tan] necef- Dei f e r v a t o r e ~nofir ~ urn n o n ~ n ~ ~ e c r ~ I f e ~ i ~ ~ ~ l -
faria:,veIut rekqua: dottrsnze luaecolophonem fionem morris, quam tantac_um inltantla 113-
tradere. Itaqoequofc~remus,nonanima tan- tretn precatirs eR, n i t quod perpetuo (qualll
turnsfed etinm corpore urriufque Creator; D e o remvel maxim2nos lmrtari debemus) voluh-
ferv$endum, fimnl ut Gocercmur corpusad re- ratem fuam Parris volunrat~f u b p j t .
vereotiam compoGritm ,quanquatn a b anima Etvenitaddifiipnlusfitos, & i n ~ e n i t i o ~ d ~ ~ ,(*~ i ~ ~ ~ ~ ,
f3rmamillam,habitun~quefufcipli,inanimam- E N atnor amorl q u ~ d p r ~ f i ~E~~~~~~
~.
tamen rurlus reverentis erga Deurn plecaris illc,quo Chrrfius ainabat fuos , quanro
auginentum refu~dere,humrll~me lobje&~o~lrsvallo amorem przcellrt lljum, quoredamaba-
forlnam edldlt,eo enrm corpori5gefiu l'atretn turd his, eriam ab h ~ ,squi dlllgebant maxime.
cczlefiem fuuln venerarus eR, quem nerno rcr- N a m lllum rrifiitia ,mrrus, pavar& raediurn,
renorllm Prlncipum przter ebrium vitio luxu- quibus, iogrueote fuppI1c~ocrudeltfiimo, calll
que Macedonem, Br alms quosdam fortuna: anxi; affllCtus ell , abfilnpre ramen non
tuillefcenres Barbaror, qlll le pro Dlls ha- potuerunr, q u o m i n u s i l l ~ r i n ~ i ~ ~rUi, ~.
b ~ rvi~ l u e g ~ naut r , F X I ~ C C Ceft aufus a aut obla- quantumcunque d111gebant cu& ( d;ligebanr
 EXPOSITIO1 z55
i s nimirun viri-
pioculdubio whementer ) tarnen in tam lia ufuvenerunt ~ ~ o R o liignis
irnmeltlb,tam vicino,tam amanut MagiRri pe- drbas, tit durn per Comnum Orationem inter-
riculo,fomnnm potuerutwadrn$tcre. Mitterent, intyrent in tentarionem : quid in
'Et dixit Prtro FC:St MW k&$? Nm put#$j aridrs het nobis, ii ingtuen!e periculo (quad
un* h o r ~vtlWRrc mcc#m ? quando ,qu.zfo, non lngrult ,quum adverla-,
Hic fermo CbtsRl ram brcvis, p m r a m ha* tius nofier diabolus veluc Leo rugiens aRidue 1. PCU.I.
betgnergiarn? ~ammitibusverb~s ,quamacud circulneat ,u o d ~ q u n q ~yusiens,quehq carnis
t o pungrt acuteo ? Nam dum Stmonem ao- infirmitate cadeotem pretlous rnvadat ac de-
mine compellat ~ f I o , , & rlJo nomine fomno- voret) in tanto, inquam, periculo quid fier ho-
leatiam exprobrat: tacrce t ~ b f i ~ n ~ f i cnoa a t , bis, n& ~ h a ~ ~ , c o n l i h u m f e c uint ;vigtlia
, &
jam Pet% vocabulo (quod ob firnritate~n Oratrooe perRemusB
Chriitusei pridem indtderat) hanc lnfirmtta- Vlgi1ate rnclnct ChriRus, Ted non ad chat.-
tern ejus ,I& foporetn fatis onlnlno congcttcre. ras, 8: alenm,fion ad crapulam 9co~rncRgtiones,
C@n ut aculeum haber luppreifio nomrnlsPe- vinum & Venerem ,fedad orandun). Orate L U ~ , , ~ ,
trr,itnoCepbaeific aculeu'm habet alreruln ipCa rnoner noo ~qtetdum,fedincefianth. Orate,
Slmonisexprefii6. Hebraica enlm Ilngua(nam inquit ,lineiwermillione. Oraie monet,non
ea Chrifius ei'loquebatur) Sllnen fignlbcftr d~uitaxstrntetdru (qurs erlirn vigilare jubet in
a u d ~ n s lignificat
, gtobcdiens. Atquidurn, die? ) fed Oratronis inpanria: fuadet ejas
Chrilto cuntra 'mo~~ente,hb~~~rebar, jam nec etlam rcmporis bonarn partem addere : Guod
audrens, nec obedletlserat. At nec hos ta- plcriqiie ttdum fomao lolemus i~pendere,
,
men Colos fed & allos aculeos quosdam Ser- quo magisnosJudere mileros decet , &.ha-
varor noRer in Pccruln ma~.lfuetisIRISverbri tlem cuipan! agnokere, qui bix interd~uprecem
taciremihividetur:nfigere: nimirom taaquam brevem, & earn' ramen okitanter & lomno-
rum kvtrius incr nrec l i ~ :Srmon, tlon jam Ienri paragfnltu. Moaet nos denique Secva-
Cephar dounis?&o,nodoenim ~ c ~ h ahoe s , tor nofier orare,non uc abl~ndernusopuIencis,'
eR,iixum, rner'er~sappellari? quoego re no- llon ur dtlielisaflluanlus, noh ut inrtnrcis nq-
~ ~ h lnrneob ~ ~ firmiratem
. ~ , o~in;iltlfignlvi~ quum tam firis malum vcnrar ,non uc nQs honotcmur in
infirmum te ptohe,snilnc, ur necynarn horam hoc icculo : fed ne intten~usrr!tencationem.
adverfus impecenteh fomnum po6s tufiinere? Vofuit 110s n~mirumintellrgere muniland illa
Quanquam veruQoqurdem naminiiuo, . 5- omnia aut noxia protfus , a@: fi cum hoc bno
moni, phqrram egregy jam refpondes Icillcer, conferanrur , ~uatltl~lnas nugas e& , eoqde
qilrppe qut [it dornslcanr, quomodo voc4ris lltud uhum velut czterorum quodammodo
a d l e n s 7 aut guunlego te,v~g~laretnonuerrm, c ~ ] l e & a fummam~n In eaprece, quam prideq~
p u b pa&o oocerisobeC(tens , qui me vrf dl- Dik~pulosdocuit prudens collocavrt in firip.Et
g~efloGgnis &: fomno~entasiadormtas?Ego ne nos inducas in rentationem : fed lrbera nos w t t h * 6.
te Cerpper Simon fcci pluriini , '& ru Simon d malo.
dormts ? E p te tot nlodis~honeffavl, & ru Iterum ficuqdo abiit oravit eundent fiqmo-
Simon dormis ? T u re rhodo )a&aitl, ve1 netn,drceas : Patel mt ,finonpotejfbiccalixtranji-
monturuni mecurn, O nuac Sirnondo:mis 2 ?'e,nijibibatr~tbunt,, fiat veluntd5 tua. ~t venit rtc- Mat&&
Ego nun&d judazisac gent~bus, Sr utrisque rum, & rnvenrr eos dormtenres , irpnrenim oculi
Geterrore Juda quzror ad mortem , & tti $1- eoruno gruvari ,& ignoraknt , quid re@enderent
mon dormis-? Quin & vos 01nne.s ratlqitarn t ~ Erelrttrszfltr, t i[erunt abltt horavit eundem fir-
L u c . 2 ~ . triticum faragit crrbrare Satanas, & t u S ~ ~ n e nmopes . & pofit~sgentbsrs oh6&t, d8cens :Parer,
dot'mis-r Qid d ckterb e x p e h t e debeo, ji vtr, rranlfel:calrcenzg u m 2 Me. ~eruntamennin
quum in ranrrs & ram urgenfibus non m s d s mea ,ledtug v o l u n t ~ ~ a t .
nleis. ,Ced & veff ris iphrurn pe~iculisctiarntu I'oQquam ergo Difcipulos tic admonuir,
Si>lon dormras?PoR hsc neresvldeatur foium irecum ad Orattonem redrir, rdemque, quod
Pet'rum caogere,Rtrnanern virtit ad rellquos. ante,rurfus prscatus eQ,feditatarnen,ut t o t a q
Matt. 56. Vigilate & orate , ut non i ~ t r e fint ~tenfatior rem denuo Parris voluntaci%ommitreret. Sic
nem. Spirttus quz4em promptus $, taro autcm enlm Qocetnos& iorZanter iirnlrl& nonpreci-
znjirma. s$ perere,fedexitutn rei rotum Dee-cedere: qui
Orationishic rnandatur aCduicas ,& non oec minus bene nobrs vulc , guam ipfi nos, Mat&'.
ut~lrtasejus tnodo declaratur : fed etianl im- q u ~ dmagls conducar, millles videt n~et~us. ~r S.
menfa neceatas , nempe ne remora: in mo- l'atqr tni,inqutt, fi no11 potefi hrc ca41xtranfire,
rem ,carnrs ~nfirmitasanimunt quantumvis nlli btbarn ~ l l i ~:i nfiac voluntas tua. ,
a d bona promptum Femorerur ac rerrahac In Pronomen illud (MI) tluplicem habkt ef-
tentatiqnis rnala, przcipitem, Qurs enim feaunl. Nam & magni~mexprimira~etium,
fprrrtu pranptior Petro ii W ramen quantum & fingularr moil0 Patrern Chrrito, Prirem de-
q u i t adverlus carnem Dei pnelidlo, vel hoc clarat D e m , qu~ppequurnno11 crearione tan;

M ~ ~ 900
.
drclarat,~quod durn illudilnplorarepreclbus turn, ficurcR unlverfis ,'nec adoptione, 4 u o
dormiendo drltulit locum D ~ f i o n fd ~ d i t , modol'arerelt Chn'fitants, ,fed nacura tit Dei-
~ .paulo pofi per carnisinfirmitatem, Sprri- hl11Pacer Deus. Cxteros lglrur omnes eru-
tus alactirare'm retundcrer , & ad negandurn drens,ur i t a precarenlar: Pa~ernqfierqur es in Matth,C
cumperjurio Chriitumperpellerer.~oodfi ra- ,~oefts: Qu_rbus verb~sDeum agoofcerernus
[Ll] r omni-
 156 P A S S I O ~ ! I S BXPOSlX'IO.
omnibux n o b b ut hattibur Patrern e& ccm- pr+TeeseR, erirquefimper ufq; ad fioem fit@
munem , ipfi mcrito ,qui propter Lieitatem 11, l u b fpecidpanis in vcnerabili ~acraanenca
folus potell, lid affatur Patrem. Parer mi. At fi E t ~ h a r i R i z :corporalis tamen eiusfiirma, i n
quis tam lupetbus eR, uc non8contentus e G t qua cum Difcipeiis diu verhtus eit fde q u ~
ficut czreri hominum, Iolus fibi eideatur gu- praefentiz m o d 0 Cenfir nimirum, quum dice-
bernari ftcreco fpiritu Dei ,nec eadem elielor- let :Modicum rcmpus vobifcum fm)Ghri-
recum cztetis : hic mihi cert2 vrdetur C h & Ro conlcendente iubtratia eft. Qmnrr igitur
fti fibi verbum~arrogare,& P9ter mi ,precpri, 1Ra qua: ChnRus hoc locoagontae iuzvel fe-
non L'a~ernoRer$ 9uum . Der communem Cpiri- tit, vll p*lus, vtl prratusefi,qurtaln humi-
tum privatim alferrt fibi,Luc~feronor1 muttum Ira funt , a t neuuquarn decere vidcantur excel-
Luc.10. difPar, qui fic Dci fibi arrogac, Gcut fam~llamfublrmitatem D e i : ab iIIo iodern
Lucifer locum, ChrlRofa€ta recordemur,ut honiine, qurn 85
Jam quad air: Si non potefi celix ine [ran& qusdan: ,ut a6 lnferiore humanitatis fuzepar-
ire, niG brbarn illurn :fiat voluncas ,rua, Ltis re a nempe Cenlibil~dunraxar pro6cifc?,
evidearer ofiendit? q"id Chrifius appellat pofi declararent humanzineo oaturz veritnrw, &
libile, quid impoliiblle : nempe nib11 alrttd, naruralein 1.1 allis poll hominibus h o u o r e m
qi1;im certum ;St immutablle de Cua motre iolarcntur.
i p o n t a n e ~ mdecretum Patris, Alioqui e n r c ~fi~ IRorum igitur verborum I c=terarumqua
lea(i&t ,"el ex decuriufyderum caeleltiurn, vel Perum.oinnlultS, qua: tam afflidz humanica-
abfirufiore quopiam o ~ n n i u mreluin ordtne, 11s lndrcia lhr~esejus agonls-dembnfiravit,
fdtoqueimminerc fibi 1nelu&abrle111motiendl adeo iithil TUZ g l o ~ iCi h~ ~ j R u sputavit inple-
neceltitatem,actaIi ratione drxllfet : Si notlpo- r!unt : ut ea ni~nlruin~ ~ mdtl~g'enter e r evul-
teR caiix tfte transire, nifi b ~ b a milium, fruftra gd0d.1 iilrarit. Etenim quanquam qua: h i -
penirt~sadjecin'ecillt~d:Fiatvolunras tua. Qo- pta ~ u nab
r ApoRolisoinn~bus, a b u n o parlrer
h o d o enim Pairis arbrtri? relinqueret eain li>lius$piritu unrverh diAata fuar :non facile
I em,cujusexitum velaliunde penclere, quam talnal alltld CJUS fahum recordor d l u m ,
1 I'atrecrederet ,vel Patrein rlecelfario , hoc q~O_httdtnpecul'ari cnodocurarit commend*
elk, vel~r,nolit,velle? re memorrz. lvain quod vchemenrrr triRrs
S E D interea tamen durn recenfemils ta- erst , 14 q a i d e ~ nnarravit ~ p d o i i s quodilli
,
Ira, 9urbus mortem fibi ChrlRus de~recaturd pofierisdb poflent tr+dere:szterum qui-
Patre, & omnia fupplex,Patrts v o l u n t a ~Tub- bus verb191,atrem prccacus eR , qwum &ad
~ r ~ t t t:ia(Iid"2
t nobls conya cog~rindumcR, Japldlsj&ium sheficoc proami, etlamii vrgi-
quum & Deus e a t & h o m o , harllum ornnla, lrlfeclt, ckqeurn do~mirenr, Gpi;efentes iii re
quntenus h o r ~ ?erac,
o & non uc Dcom dtcerc. fullfer~t,nonpermflint alrdlre :qaantominusLuc,
Natn &i 110s ,quoniarrrexanin>a conRamus & ld nu6iiscernere, quando fe d e r n ~ l i t i ~ i ~ e n ~ ,
torpore, ut q u t d a n ~d e n o b ~loquimur
s ,q ~ ~ aqiiando
: proRravtr in faciem 2 , Sanguineas
{~Ircompecantanima:: i : a q u z d a ~ contra to- verb gurrds illas qitas roto fudavit corpore,
qormur, qiiz?foji contpetanr corpotl. N a b etlamll reitantes & conlpicuas poltea 41ef;taG
& iparryresincoelun~dicimusprotinus ci mur. fent ltkterra ,quidlibet , opinor ,cogrtailenc
teconlcendcre, quum eo tantum ferantur anl- potlus, q y i m iddivinalfet~t,quod erar,quod
ma :& homines vic~finldrcrrnus, quanrumvis $rite nufkuam conr~gerat,qucnquam liuda&
hic ruperbilnt, t,erram ramen & clneres ere, i3nguioen~. Sedncquecom marrcpoRea [ne-
turn vita brevi defunttos in vilr lepuichropu- q u r cutn ApoRolis ante m o t t e a collocutus
creicere.Sic er~imloqurmuraiEdui,quum nec ell, ur ea rum ~larefLvideatur: n ~ fqi u ~ s j d
fepulchrum ingrediatur aoima , nec mot ten) puret verrfimile quom ab o r a t i o n e d ~ ~ r t lre- ~us
obeat :fed quzmale vtxitin c ~ r ~ o r e , ~ o f i k o rdlfecad
. Apofiofos , adbilcaut d ~ * r m t t ~ n a b u s
pus milere v~vicin p k n a , q u z v c r o bene, per- auc,vix excira[is & femdomaibus, aut deniquc
pctuo vivit iil bono. quum fatellhes elfentad manun,; tulu videlr-
Ad hunc igitur niodum , quia-non minus cet illts recenliulffe &wrn agonis h i k r ~ a m .
erar human~raticonjunQa atqweunita divinitas ReRat rgitur q u o d vldetur veriffirnum , bt
i n omnipocente perlona Chrdti , quain im- poRquam refurresit 6 mort^ui&matri ~ i e n t i l :
mortalis ejus anima corpori : quod moi jpo- fimae, dtle&+que ~ r f c i ~ u ~ i o , ~ ~Deum u u r neL
iuit, t a q e a q u z fecit-ur Dells, quam ea q u z feeum jam dubitare non poLFent hanc hutna-
fecrc ut hotno , no11 tanquam bipacarus !n niracis fit afflitta. Cedem ,cujus rognirio pri-
duos, fed merito ,licur utltis erar, ica ficilt unus mum ~ p t i s pofiper
, eosal~isprodellet, quam
enunciat, Gc 8t o b Deitaiem fuacn non dubita- aliusnemo narrarepotuic,ipieniec ore fuu fan,.
vic dicere .: Ego & Pater unum lumus. Er, c5tlllirno recenfuerrt. Magnam igkur adfetc
Anteqilarn Abraham fieret, ego Cum. Etpro- & merit& hujus agoniz meditatio, hrsqul tri,
Joh.ro$. pter utramquenaturam : Ego vob~fcumTurn biiiato liuudt corde ,confolationem : quum a d
Matt.ult. o m n i b ~ dicbuss ufque ad confumn~at~onerneumipfumfincrn , u t folareruraffl~dos;Serva-
feculr. E t vice verlapropter humanitatem Co- tor nofier affIlttionem fuam , eemini dioqui
lam dixir : Parer major m e eR. Et., Modi- cognltam , neqlaepolIibrleln cdgnitu, proiua
Joh. 14. cum tealpus vobifcum Cum. Etenltn tanlerG bonitare vulgoverit.
Joh.16. gloriorum corpus ejus veraciter nobifcum
Sunt
 .PASSIONIS EXP(9SITfO. *.f7
Sllnt fortail'& quidam , qws & illud mo- (quaDei bonitas eD) negIigentes nos, &pec-
wet, q u o d a b eaarationeCbrifiusrurfus tevi- carorurn pulvino rndorm~entesagita,~ioter-
&nsApofiolbs, qraumdormkntes cosre~erif- &m, qttatit h concutit , ac rrrbulationibus
fer,& feluptrveraiente tam attonrros* ur quid fatagi~exper~efacere. Atquiquum ea re fe pco-
dicereplfent, ignorarent, iic eosrei~querir, bet, etiamfi lratum , tamen amantrGmurn r
utvideri pofit ranrumideo vcnifli ,ucexplo- plerique ramen homines fiultlRimi afiorfum
rarec ,a n vigi:iletit : quum id (ut eraF Deus) r t m accipimas, & beneficlu~nrantummalcfi-
nefcirenon potuerit, anreqmrn venrlfet. Sed c r ~ l o c Quctmijs: o qoum contia (fi fani Gmus)
ifti, fi qui lint, fic re'fponfiim habeant. Ille utquotiesaberramusab eo, totres nor lnvitbs
quocbfecit, non ill_caifum fecit. N?m ,ecli-in ac reluLtantes verberibus in viam redigar,n~uL.
przlens ~ d v e n t uejus o s cis efler 'precibus exorandus, E t e n ~ mprimv
s n a n Gc e x c i t ~ v i ~,.ut
vig~larenr,fed auc non prorgus er;perrttti , fe- precandum eft, warn ut videamus, & cum Ec-
n ~ r k m n e s ,& arconiti, vlx oculosrn etitn ieva- clefia drcend,um V e o : A stecrt;rtecordis hbe-
rent, aut, quod decerius efi (fi ab rllolncrcpi- ranos Domine. E t cum Propheta l D o c e m c
tr font, & v~gllesredditt f i r ) nihllomrnus, eQ faccrevoluntarem tuam. Et, V ~ a tuas s demon- Pfal.119.
digreffa, protinus reh6erencur in fomniitn : f i ~ m111i a , & lerniras tuasedoceme. Deipde
iptetamen& Idam c ~ r c a D r ( c i ~ u l oCulrcitudi-
s vehenienter oprandum eR , US in odore un-
neipdecfaf-avit , &$uo fanxlt exemplo , ur g u q t o r u m tuorilm Dcus,inSpirirus ttli fuffi. Cant- re
E c c l e f i fua: Paaores inPofierum nulla trifii- rrlhiiavlfimo pofi tecurrarnus ajatr~ter.Quod
tia, nr~llorzdio,oulio t e r r o ~ pcrml~eientloam
e fi lan$uemus MI via fquod nunquan~felP tmn
crrca gregem curatn & drilgentiam quoqup laciinur) & nimiutnkgnrter vix procul ;i lon-
m o d o qulcqdam c l a r t d i ~ a r ~Ted , Ita 6 plan; ge lubl'equirnur, protlnus d~carnusDeo: Ap- N g p
gererenr , ut ipfa re probarent non tam prehende mat~urnmeam dexteram,& deduc me &139.
a@ Je ieipfis rere , q u i m de g r g i s hi Calute in via tua. Caterum fi lit invalefcat languor,
iolrcrtos. tn yertdi progredl, caeperimus pigritiamol Johaa6.
AT drxerii €orca& quifpiam divini con- Itcieque fi~bfilfc~e: precemur-Deum , uti re-
&liiruridulus cxyloratot. : aut voluic Chri- mtences trahac. PvRremo veri, , fi m o i i ~ r ~ r
itus ApoRolosvig~lare,autnorivolult~Sicon .attiadkt rcnitimur, & contra volui~oremDei,
vofulc, cur ram accuratemancjavit z Sivofuir, contra ialute!n nofiram cervicoli filntls ?bje-
quidire, ac redrrc totie dportulc.? Non pa- ratione, ficur equus & mulus, ih quibw Pial.31.
tuic quum elTet Dells, & iemel drcere ,& G- non eft ~ntellectus:fitpplrciter orare debemus
m i l facere, ut fieret ? Potuir h m d dubre, bo- P c y m I'~opKtta:p b ~ ~ a ~ ~ o G c l l I:iI m n ci sh Pral. 31.
ne vir, quu~;nDeusefkt, qui.q,wcqurd voiulc, m o Sc fraeno nlaxrllas eorum conRrroge Deus,
fecrt , quf verbo creavtc un~verlk. Etenlna qui no!] approxrmantadre. , Veruln enimve-
pbl. r34. dixrr, 8f fa& (unr : mandavir & creata iunt. r o quandoqudem quum fubrr defidra nulls
J,oban.9. An qui aperuit oculosczcrnati, Clam invenb vlltutqm parre crtrus quam ptecandl affe&u
re non,potuit ;per quam oeulos aperiret dor- defictmilr , nec ea nohsimprtcarr labet, etiam
lnientio ? Factle p i o f e d o ea tes h A u fuit vel qllantulnvis utilid ,qtlznon llbencer admitti-
ilii, qui non eRet DeuS. Nam quis tlon videt mus, nubls ~ I anrecuratldum U e a ( G quando
pervrgllaturos homlnis ; nec rn~fomnumci- {ant iumus) quufi nondum in ~ g r o s ~ l lanrtni os
t o reIapfuro> , li quls ~ndormitantesoqulos laborantrs agettus ihcidimus , ut aures Dd,
rantun1 perpungat acicula ? l?oturt p r o ~ ~ i d ~piecrbus - huiusmodi drlrgenter tmpIearnus ro-
Luo Chrrftus efti,ere , ne dorrnitarcnr qu~c- gemuscpe fi~pplrciter: ot fi quando poltea:vel
qnatn , fed per~rgila~ent: Apoftoli , fi $'pi?- carnrs lilecebra pellcai , vel mundanarunl rc-
ciie prorfi~s& ab!olure volurlfer. At nunc rum concupifcentla ledu&i , vel callidis iofi-
ad$'ta c o o d l t t ~ n evoluit : 'newpe 4 v-llent dlls dzmunutdabeh&a:i, contra precemur
& ~ p f i atque
, ~ r avelhnt e&cacirqr 4 u~ I ~ I Q qurdpiain, ad t a l l a v o t a l ~ r d e I ; - a c , & ~ u ~ ~ r ~ -
monenteforis, &incus eciam juvance p r o h a camur i avertar : 1Ra veri, , qua: profutura
tqu1fque viirli c u ~ en o connrteretut., - H o c pa- prznovit ,quantpmvls deprecemhr, accumu-
r. Tim. 2. t t o vult & omnes bornrnes falvos fied ,nemi- let. 51qurd9ln ad hunc modum folemus ,- fi
nem ~ r e r n o ~ r t l s r atormento,
rr videlicet ira de- fapimust; quunl febrem ape&amus , ear
mum,li nos ram pla: volunt?tl ejus obkcunde- ptzmonere ,qui nobis minrilraturi Iunt qro.
mus, ac noa malrtra nuflra artamor in contra- rantibus : he vel roga,ntiblts nobis , eorum
rium. Quod fi quis obRrnate pergat facere, quicql'ramporrigant ralutinox~antorb~~
non vult lllum ~eusinviriirnrncaelurn;veh~c, in augmenrum lui przpofiere folec appecere,
tanqu3m ibin~firoindi~eretoficio~neque re- Itaque quumlicvit~isrndor~nimus , uc dlvina
polfet in glot~afua, nlfi fuffulrus nobis. inclamatiqatque agitati c l ~ n ~ c n cnblimils ia ex-
Quod fi nGnpbikt, ntulta profe&&athn vin- pergrfci , atqueinvigllare virtutrbus :incau-
drcwet ,q u z n u n c nofira caurd tolerat, & d ~ f - fa noanunquam furnus , ut n b f t r ~ nos s vltirs
,
firnulac d m , G cpando ipfius benigna paaentia abrens relinquar Deus quosdarn fic ,ut ntin.
mm.z. nos adducat ad panitentiam. Czrerum nos quam revdaat iterum , cilros vet& dormire fi.
inrerea canta ejus abuficlemenria, dumpec- iiat_dunraxat inaiiud rempus, prout elus ad6
caca peccatis addrmus , thefaurizamus nobis miranda benigniras &*~nfcr~rabilis aby.ifus
Rom. 2. (uc alr ApoRslus) iram in diem irz. Et t a p e n iapienriie vider idoneurn. . Hujus rci rypurn
[ul 3 gerebar
 158 PA SSIBNI'S BXPOSITIO.
gcrkbat qucndam, quod Apofiolos Ch~iltur Angrlus veuiret 2 c m l o r Scd ex h o e loca
quum'irerum invrli&t ,nec ifli ramen vigilare fubigor , ut admirer , quae, n i a l - r y e a n t il-
voluerunt: fe4 nihilominus aGdu2 rlurm'i ra- 1os.intemperia , qui fruftra f a d t u r u ~con-
rent, reii&is iliik ablcclIit, Nam relrdtis~llrs~ite- rendtznt , quisquis aut A ~ ~ e l ~ u n l q u e n q u a m ,
turn abiit&oravit eun'dem fermonem,&pofitis auq vita f u n a u m fin&um Precarorep 'fit%
,
eoibus orabat,dicens: Pater,fi vis,rransfetca- cupiac a d h ~ b e r e propterea vidclicct ,q u o d
&em hunc i me: vruntamen non mea, hd Deum ipium precrri f i d e n t r r p ~ 6 ~ 1 n u s : &
tuavolunras fiat, ptaefenri~reft nobis unus ,quanl omnes An-
EN rterum idem petit, iterum eandern con- geii , & Saneti przterea Gmul uaiverfi , &
ditiollem adjicit,lter6m n ~ b r s e x c r n ~ l u m p r z -plus oobia poteR conkrye, & muho m a d s
bet,ut quuin in magnum (etiam Dei caula) pe- etiam cupit, quatn quicqurd eft praeterea San-
riculumveni~~us: non arbltrcmur rllicrrum~n- 6 o r y rnqs~cquamin ccrlo. H u j u s m ~ dratio- i
r,Cor,ro, ftanterprecari Deum;ucer e o difcriminenobis n~bus,fitvolrs, & plane nrhrli, S a n a o r u m in-
procurezexitum. QIlandoquidenl fieri potell, videntes gloriz, & pariter San€tis invifi ,&
u t ea d e nos patiacur tn tales angultras ad- nofirurn tn eos affeei urn y ium , fk eorum er-
d1lci : ut qtios piofperiras fiigrdos-ad oran- ga nos Outare {ubGdrdm fludent amoliri.
dumfecerar pe~tculitintor fac~arcff~rvefcere, Quid ni hic ,fimiiiter argumentencur irhpro-
praefertim quit? res aglrur de cospore, nam CI ,Angeli ifiius cperam coofolatoriap ergr
ad ani~naepertculum vii plerique tepefc~nlus. Sekvatorsm C h ~ i R u mInanem prorfus & iu-
Czt.erum qurbus (uc eife deber) anrmz cura pcrvacaneam e r e ? Q u ~ senin5 A n g e l o r u ~
nifi qurs ad mariyrruln forrtrrr aoirnetul; omnium aut tantum puruir, quantum poruit
5 D e (quad~ ve'l~odtcrb~lr modo fenc~endutn, ipie,aut ram v r a u u s e ~fur, quamDcus, qui
vei con1e&hiris idoneis expeodcnd~lm eR) turtipte ? E t tamen ficut rrrflar~volu~rp r e
allo ut rlmere quenqoam I ~ b fatis i congrtut,, nabis Q 3r)xrus efle : fir & $to nubis voluit
1 ,
ne fii onerefarrgett1r ,& conctdar eoquene Angelurn conl'oiarorem admittere, ut & ho-
Perrum ~mrtattlsni~niumde ieconfidar,,oraro minlbus &is arguments nugacia rerandcret,
drlrgeeter Debm , ur d r a n r o a n t f~ p i & horninem fife rerum declararct. Cut Gcut
cuto drvlna bonitate I~beretur. Careruin il- Diabolr rentantis Trtumphatori Angeti mmi- Matthe 4,
luda(iidue repetendurn elt ; ne quis ica prz- firatanr ut flea :fic'ad morrem humrliter cen-
clfe depre'cetur per~cuium: quin Deo rem dehx~Angelus accedetet jam confolacor , uc
ioram permlttac paratus obedienter , quic- homini :'9r ipem prrerereafaceret, fi Deum
tlie patarit, perperi. Chrikus igirur hu- comprccemur in perrculo, canlolatione n o n
j a r t ~ ~ cie
~ dcautis
t tic orandi lalubre n o b r s q - deftiruendos, n~odonelegniterprecemur,&
emplum probuit ,leb a 4 t y l tamen lopglus perft~~lCtorie, fed ex i ~ t i m o c o r d e p t o f e r e n t ~
t orandi neceniras , quam c a l u m CuCp~ria,precantem hoclocq Chr~fiumtmite..
~ b f u r calis
&Rat 2 terra. Neqaeenirn qud Deus erat, mi- mur. Mam faallsin agonia prolixius orabatSLum ,
~ ~ b nor ~ war,
~ .q u ~r m Parer.
~ , @a Dcuserar,Gcuti & faaus eft h d o r ejus ficur gutre fangu~n.
Phillp t . poreRas eadem,fic Sc volunraseadem erat cum decurrentisin terram;
Johan. r. Parre,, V c t w qua furt horn@, poteftas~nfi- Aflirmaor pjerique DoCtores a c e r b b r t m
Jollan. L 4 - n r fminor
~ : ied a7. Pacre eradira tandem omnis firiflepdlionem ChrlRi pra-nobis, quam uIla
& ult.
ci yoreRaseR, ID crslo firnal & in terra. Vo- fuerit asquarn marryrum ufguam omnlum,
1un;asvero urnon e a d c ~ 1111 n cum Parre , qua- qui plo fide rulere martyrium. Suhr contra
rer~ushotno fitit :ica Parris voluntati licomni- qui~~~r~pure~~rproptervati~q~zdam alia Qy-
no conforn~is, ucnullain red~gentiensrepe- pirctorut~lgenera, S( plurtbus diebus reictita
tirerur. Itaclue m o r t e ~lllain arnariflintarn tornicora,c]rtarn Chritto Servator~n o f l l ~ , ? ~ l
a o i m s ralcio voluntati Patris obedlens on- adh:bltafucrinrvelprolongata ; Tuin, cujus
Idsrir ferre , duin ( ut hommem fe n q k r a - undgurra ~ampretiaiifan~uinis,proy~er,in~ini.
TCC) corpoiis earn ienfus exhocrec. CIratio t a m q u s Urntatem, ad redrmendos onlnesho-
ejus ad vivum utrumque fin~olcxpreflic, P3- ininasaYlunde fuprque fu&aflet: el pornam
ter (inquit) G "is, transfer calrcern rum 3 putant t d 3 e o drfiinatanl tanram, non quan-
me : vequntamcn tloa mea, fed rua voluilras tam alres ufquam aliquis paKus eR ,led q u a n ~
fiat, tam~t~ipeaecrab~lielus Caprmtiz vjCim eficon-
A c a o n verbis tamen ifia tam luculencetex- velllre. Cujus modum utnetnlnifatis c o d -
preGr,quam faCtis. Nam quam non refugefir perrurn, ira cttra przju&ciuh 6dei credr Po[-
ejus ratio tam horrendurn fupplicium , i'ed ic cenkrlcinfia q c ~ r u n d a mmartyrurn poenafn
phi], 2, obediens Pvrifuerir ufque ad mortem, inor- fubfittriTe. At tnrhi cert2 praeter, vulgatam
tern autem crucis : feries PaGonis edocu~r, opinionem E ~ ~ l c f i,z q u r Hltremia verb2
Qam vehementem vero ~enluspectulicirnnx- d e Hreialaleni decenter ad Chelfium appli-
nentrs paffionis h o r r o r e ~, Evangslii verba, cat: 0 vos orn:lesqul tranfitisper viam, arten- ~ h ~ ~ ~ , ~ ,
q u a jam iequuntur, oftendunr. drce Sr videte, fi eft doior , Gcut dolor meus,
Apparuit autem iUt Angehs $e aclllo confor- vet h!c ~ L C U Svehementer lilader , uc credam,
tanseum, n u l l i r ~ s u ~ ~ y umarryris
am fuyplicium-cuin paL
Q i ~ c r vehementem
n fuilfe cenles ejus men- fioneCbnltr , ipfa panarum acerb'itateamb
tis angufiiarn , q u u m ad cum conforrandurn parabile.
Equi-
 PASSIONIS EXBOSITIO. 159
Equidertr.li-faterer (idqtiodsdoneis decau- pua ex h ~columiaa s , qui fponre pro Chrifio
ftsaon tktceak habeo) cu~piamex mactyribgs lint pafi ,rrr~luilfeiuul~nm,furife'ieheme'n-
aaibira f o a e & plum & majora tormento- ter adx~us, nec fernelante Ce fuhdualfe morti
rumgsoeri,adde'etiam, G placer,dhturniora, repctimus , quan) pofteatamcn foitirer adie-
cparn Chtito: videtur tamen mlbi perquaw tunt. At nec Deum,polfeinficior, & faceie
rr~ibdefititbrmttrtisin+eciem valdemino- .aiiquando confiteor'(nunc pris id tribuens an-..
ribus atrooiercm panamGhriRum'pertuliHe, tea&r,vitf labdribus, noneinera benignita-
qu3t-o eorarnq~i4quamfcnferir,e? paI%ts,qeac tegratifieans) ut animum marryrrs, to&m fic
v~deriPoGnr mukamd@iota ,qmmeom vi- .implear gaudio :-ut non modo moleftas Illas
dealn ex impeddwtis YalIioPris angub tanrat anxiecatesopprimar ,. fed & eas quoque,qia~
,
inenus arnarimdineperculium quanta nul- Sroici Pro- Pafiones $ppejlanr , & qarhus Hieron.
lusmortalium u o q u a m o m s i v ~exexpr&atione fa&ioios fapientes fuos omni'no farentur ob. inMatt. f.
ror~nentorumfuit. C~iju(enimunquam mm noxids , fic eminus arcear, ut no. permlc- Qiyidcrit
acetbafuit a&ietas ; ut toto ex cotpore got- rat accedere.
ratim in terram fanguincus fudor efflueret? Etenim quum ripe vidcaml~saccidete,ut in
Indeigitur przfentispcnae magnitudiaem me- p u p a qurdali, vulncra Ida non lentianr,donec
tior, quodadventantis ejus Prziealionem Lu- animus , quem vehemens abduxerat-affeaio
praquam uiliunquag alri f a t , fuiKeChrida quzpiam, reverfus advertat damnum : non
tam acerbam video. At n k anrmi valuilfst eR quod dubitem , ranca proprnquantis glo-
unquam in id vigorisanxietas inva~etcere, uc rig fpe geltientern animum pone fic efferritu-
corptis fi~darct ianguinem : n ~ l iultrvnea pra f ~ ut, ucqee morcem metuat, nequc fop-
jehus vofu~tateomnipocensej~~ dlvinitabnoa plicra fenrrar :Et tarncn ficuidonum hoc dede-
~nodofninuiflct,Ted & virespraetcrea rabur- fit Deus , ego ccrte vel gratuitam felicitacem
que canto addrdiffet angul'ti'z, quo& futtlco- pooua , vel prsterrtz vrrtutis prztnium vo-
rum martycum furidendumin terra fanpinem caverlm , quiln futurz mercedis materlam.
tigurarer,& fim~yicos, qui ad Iuppll~irme&- Nam n~ercedemcredrdelim toleiat% pro7
t i , ne t i m o y n Chriito pan;e refpondere, nifi quod earn Dei
callonem z r ~ ~ i d a t . ~forent
C t ~ uquiaz
i praeCagium inretprerantes d e f p - liberalitas menfura tam boni , tam conferta,
ratlone tucsumberent , tam novo, tam mi- tam coagitata, tam fuperduente retr!buit: ut
ro, ram imtnenL anxietatis cxemplo foiare- non finc~ullop d o condjgna: pafliones hujus LUC 6.
cur. HicGquitrutfusmattye~~H~~ ptoferat, ternpotis ad fucuratn gloriarn, quae revelabr- Rorn.9.
qql o b ChrrRi fidem alacres ,ultlo kte offsre- rurinillis, qui tam impeole dilexeruot Deum:
b q t rn lporttrn , eosqi~edelnum triurnyhali / ur ejusglor~aeranra menris angufiia, tanto cru-
dignos laora cenceat , quod izticia loperante, ciasu corpotis fhguinep & vitam impende.
doloret~ndltrriR~tiz~~na, nulla timorisar- riot. Qurd quqd iaterdur~,pro ria boijrare
gu!?Snta protulgrrnt:iipea re p r o f e b ad ju- Deusqolbusdain adimit metum, %on quod
d i c i u m i u u ~licebrr,adfcribac & meurn, trio; magls eorum approbe[ , ac remunerer auda-
d o ne triun~phunfiitisqu~que-dehegec , qkli clam : Led qusd raiern $orbla novit injbedI1-
quanquarn non ultra properant , apprehknfi 'litatell,, uc trmori fuo ferendoprr,es non elfent
ramen, ueque renituntur neque retrocedr~nt: fticurl, Erecrim non~~ullr
' fuccubuerunt metu,
fed-quanquap timentes & anxir , n~h~loini-qul poRea tamen inB1Cta tormen'ta vicerant.
nus o b amorem ChnRi , quicqmdexi~orrcnr, Jam gllod arrinet ad animandos aIioieorum
feruat. @od fi majorem' rlltk conrendat exemplo ui morteln ferunt alacriter : non
q u i k a m ,.qudm histributlm g l o ~ ~ a:per m me abnuerjn~,rikmultrs e& perutde. Sed rurfus
hcebir, I k y u contendat lolus. ' Sac eR i d m y o n l a m plerrque oknnes fumus ad ingruen-
mihi , quad uterque in coelv haber tantam, tern i n ~ r t e hrimidi, ¶uis noKe pot&, qttam
1. Cor. 2. quantam durn vrvetec, nec vldcrat ejus oculns, multis profi~lt& hi,quosquum anxi~sadmor-
necauris audiertrt , nec in cor ejus afientlerat. tcmvtdemus Pr pavidos: cernimus tamen ,per
Erenim qnisqu~s~ncd1.0 przkrtur ,..ei n o n objedos, & obRantes illos tzdii , pavoris,
alms rnvrdet , ima quilibct potius ptopteF angultia: plusquam adamantinosobices forti-
ainQrem nzutuum cujusque gloria fruitutc ter fenetrare, &effia&isiltis ferreis repagulis,
~ d h e c q u e r n c u ~ ~ l o r b ~ r i ecmIoDeus,
ter~~n triumphata morte cadurn .ciiolencer irrumpe- ~ ~ ~ ~ h
11Jhls In hac mortal~raxlscaligine palpiranti- re? An nonhi pufillis & timldulis hornuncio-
btw haudquaquam put6 iaris inclarelcere.. nibus ipforum v~dclicetfim~lrbusvchemen-
i.Cor.9. Nam tat 'hllarem Datorem (fateor) diligit ter adduns animum, ne incumbente perkcu-
firus, ita Tobiam dllexifle npn dubicein, nec tione fuccum bant , quanquan~fibimapam
itrrn bcatum Job : quoru'm u t uterque for- ient~anttrillitiam ,timorem,trdrurn, & dirc
.trier 33 patienter calamitarem rulic: ita ( q ~ o d morris horroremiuboriri? Provjdaigitur Dei
fciam) neuter adplaMlicadtnodum ,auc exulca- fapientia,qu;e peaetratomniafortiter,& di
v ~ aiacnter.
t nir ctinBa fuaviter ,qra~icnriconcem'p1a
Offerre fe pro ChpiRo w r t i , quum Fes tuitu, q u b modo, qu~busin locis,affeA
apertG poRulat , aurquum bcculte ftimulat menres horninurn, hujus aut illius fortis ex-
Deus: cgregrz virttitis opus ere nen nego. empla , praur maximc conduAura videt,
A l i w i vero nec htis'turum rear, &praeci- tempotibus & locis accommodat. Sic pro
iua
 16a P A S S I O N I S EXPOSITIO.
fua providtntia Martyrurn fuorum affeaus (utoportuit) lnrroivit in g l ~ r i a mh a m , lo. ~ ~ h ~ ~ , ~ q ,
temperat, ur alrts alater ad. mortem tltovolet, cum nimirum nobls cjus vefiigla iequenr~bus~.Petr.2.
allus cuneantat & timrdt prorepat , ntc ta- ibidem paraturus ,q u o ue noRra nos focordia
men rninusfortiter mortern przferat, nrli quis fruftrerur i p k prupter a g o h i a fuam ~ nos In
ideo forte ,minus forrrs haberr debet , quod agonr ~oRrodrgneruradjuvazc.
prong debellatos rnrmrcos relrquos , fuurn ~rqrratnfirrex$et ah orattone. Q vrniJiet*d
~ t i iPfiUS
~ m (zdium, rrrltitinm,trmotem, for- D$ipuJo~~os.invenrt eoz dorvrientespr~tr#jrj4,
si~mosa~e& ,&~ spotentl&mos holtes ex- b u t t tUis :&tddorntrtrk?~omttt jam& requiem
pagnat. Czccrutn di fpuratro prae fens tota fire. ~ujbTicit./ur~rte&orate,nciwreris tent,atrc-
hut deniquc tendit, ot fan&iff;morum Mar- ~e~.Ecceappr@p,piquavathora,&.f~tiusb~nt~~~~~-
ryrum utrumque genus admiremut, utrumque derur mmdnuspeccatorrm. surgitc, eirmrrs. ~ c c e
verleremut ,
in urroque laudemtls Deum, q i metradtt,prope
utrumgue, quum tes poRulat ,pto Go quis- ECCC,)am tertro tevifente Chrifio fomno
quccaptu (prouc griltram dederrt Deus) tmi- fipultos ~ ~ ~ l t o lquos o s , luflinere fecum,
temur. A t is ,qui rekntit alacrem ,non tam jmpendente periculo ptectbus iaviglJate
rolatih&et, ut atidear: quam moneri fortaliis mandaverat , dum traditot interim Judas
Mattst. atn)eruat, ne Petri mote nimium de fe przfu- i ~ totus
a inprodebdo Domino vigllr curs vet-
fubito relabat~r& corruat. A t qui le (atur, ut ne cogitandi guidemdefomno ullus
fentlt anxium, rn~fium,trrntdum,ei nimirum ill1 fit reliCtuslocus, An hon in hatdlfparita-
,
u t exporrrgat animum adhibenda confolatro r n )am indc
teitradit~ris& ~ ~ o f i o l o r u nobii
cfi. Cuccedenrium ad nofiram b f q ~ e=tatem ternl
Utrique h;ecanxietasChriRiperquam fah- porum velut in fpeculo quodam figura nos
tarls eR, alteri ut nirnis getlientern anrmum re- minus clatd, q ~ a m rrlRis & hottehda reluretf
ptlmat,altetr ut nitnis abjedt~rn& proRratum C u r n o n hit conremplentur Bpikopi f o m n e
e r i p t i n booarnfpem, Naln I q u ~ atlrmum
s fi- jentiarn fuam? qui ficut in ~ ~ o f i o l o r ufLc- nl
blterwlentem lent~t& rrmrdum ,hrc ,qiium ~ e d u nlocum, t ficutinam virtuteseotym
tarn Kumrlern recordabitur & anxrum hunc inde nobis t'efertent , ut & atlchoritatem li.
Imperatorrs iui hnbrturn, merito fottatfe vu- bentet alnpJrtftuntt~r,& ignavam ,Ram
teblrur, ne paulilper eum call~dushoYtls ele- rum d o ~ m l t a n t ~ are~trfentant. m Nam
vetin b b l i m e + q ~paulo
o yoft f d r t ~ u allrdat
s rtl ttque kreodls in popuio trirtutibhs& alferen..
t e p m . At qur nrmrum contetitur anxcrs & doveritatt dormrnnt: dttm inimici (=hrifil c
mettcuiofisa&e&~hus,rtbiquemiferetrmet, ne rehdisvltiis, eradlcatldz fidei, h o c e ~ quoad ,
deIperatione [uccumbat : hancagontanl Chri- ~ n i p f i sefi apprehendehdo Chtrfio, Iterumd
h i re(piciat, hanc &due medrtetur ,ac rumi- qlle crudeliter ~rucifigendo~ervi~ria~t, tanto
net, ex hot fonre faiucares hauRusconlolat~o- Sunt (ut ChtjRus air) p r ~ d e t ~ t i o t etiliis s 1uci.g
91s logurgitec, Nam hlc vldebrr PaRotem tilfltenebratum in genetatiobe h a , Coterum
Luta la, plum, ov~cula~fi imbeclllam in humeros fuos h z c Iimllrt~~do dortnientium Apofioloruln,
atrdllere, ipliur perrunam gerere, ipfiusaffe quanquam ~ J d et ~ n l p e t i in t hgc Epifcop~r,
&usexprlmere: ut rnde fumat at~dactam, nee quiduln virtlls Sr fides v e q i ~ n in t dtfcrrmen,
fib1 defperand~lrnputet, qorsqurs inpolteruin dormlunt : non omnibus tamen bujusmodi
t u r b a r ~Cel;milrbus Centlt a&ttrbu% Agamus I'tzfullbus tlfquequaque cotwenit, Ham
rgiturilligratiasquam magnaspolfun~us(nam iunr ex his (heu) mulro plures quam eelJew,
meritas certenorl po@um9)& in agonrrsnofiris qui non pra: trrRitia ( l i ~ u tApoftolis $cadit)
ipfius agonlz memores (cuinulla fiirt unquarn m @ f t ~LJxmtur in tumnum : fed fopitl fe.
agonia comparabrlis) ohnize precemur cum, pultl perniciofis affe&rbns, bempe dsnlohi$,
ut f u oanxretaasrntb~tufolar~nos dlgnerur in barnrs, mundr inuRo ebrri, vclutluesin r e -
,
n o a r o & qtlum per illum lrberarr pcrrculo nuln feprovolventes, rndutmrunt. Enrmvero
ptetnentis angu(ti;evehementet petimus ,tmi- hudandi fuit a f f e c \ ~ s , ~ u o d r~na ~ l f iIutpe. ri
tantes tamen ~~fiusexemplucn longe ialuberri- t i ~ u l toaabantur
o ApoRolr :verum quad ttts
'nucn ,-yetitionem nofiram iplius adje~irond flitla fii fupetati h n t , ut totos fe f o ~ n a ade..
claudamu~~ dertnt,idceltevirium fult. *in m a r e r e quo.
Veruncainenflon ficut ego volo , 6cut que ~ereunremundo,~ & alroruin illachryma.
ra. Hzr fi [edulo fecer~mus,nrhrlomninodu- re flagirll~, pia: menrls el& lenfir, qui hxlr :
&fatt;tl, bitem, quin ut ipfi (ic oraoa confblat~ovenic Sedeban~folitatius,& gemeham. E t C+Witem
a b Angel0 :fic N nobsper Angelurn cujusquc illud : befe6tio tenulr me pro poccatorlbus
iulim confo]ar~o a b iptius adfererur Sp~rrtu, derellnqucntibuslegettl tuam. Hujus itaquc
q u a e n o ad ~ ea duranda trcnabir, per q u z Cub- generis triltrt~anaineapartepoluerim, dc qua

.
vehemurin calum. Nam UI ejus rer nobrscer- dicit,
tam przberet fiductam Chrlltus eodem or- Sedita tamenpofuerim , I; affcaum ijjum
d i n e , eadem via nosrllucantecefit. Siqui- q ~ a n t u t n v l bonumprofes s l ~ f r ~ n e t ~ ~ ~ i ~ . ~ ~ ~
dempofidiuperpeflam agon~arntRain,ficani- alloqui fi fit perfirlogat anrmum dolor, ut
m o rcfe&us eR , ut forgens revifis ApoRojis oppreflo vrgore mentrs ratio remitcat habe-
t r a d ~ t o rSt~ tortorrbus ad yafionem le q u a - nas 9 acfictrtjgna~us~ubernator navis ad fra-
''''
'lt' rrnlibur ulrro prodircr o b a a m . D a o d e p r h ~ gorein tempcRatis aoimo ronadcoS nmoncm
dele-
 P A S S I O N I S EXPOSITIO. k6t
&firit, atquein anguluni quempram trlltis fc- dltlo, Juda: niwirum docet triRis & hotrenc
tnct abjrcrens, puppin1 perinrtrrt Audlbus, fic ds tX1tUs.
Ep~icoyusrnoelticrz f u z fomno (uperarus ea A t quuin fit mifericordis Ilei null0 fine
reIunquatinfeLta, qua: rnialutem gr egis ,o%cii claula benignrras , nec 1Ri qurdem peccato-
f a ~ l o c u se6lagrtat : hanc ego ccrte trihitiam lum generlvenradeiperanda efi. Mulra~etratn
conferre & comparare non dubirem cum ea Judk: refipikendr praebuit allfar Deus. E con-
trtfiitia quzducit,ut air,ad infcrnum,imo adeo vl&u luo non ejecrt, non ApoItolatus ademlc
lot~~epoRpofuerinl, quoniam in redivinaipe- dignicacem.Ar nequeloculos el, quanquam fur oha ah. fl.
crem quandaln habet anin11 deCperantis d e erac,abRulit.Ulcima rn C a n a drle€trs ~ i f c i ~ u -
Deo, lis tradrtorem admrlit focium. A d pedes pro-
Proxiinurn huic generilocum tenent , fed drtoris procumbere d~gnatuseft & fordldos
mJto deterioren, ,quos non o b alrorum pe- ejuspedesfordrd~ficna:rnenn fir~~lltrnos
manl-
ticuladejicit mczfiitudo ,fed mali timor infe- bus luisinnocuis & lacrofantt~sabluerc. Ad
rendi Gbi, ideR , timor etiam rpfe tanto ne- h ~ ~ncomparabrlr c bonrtare Cub forma pallis
quior ,qaanto lnagisconreml~idebec , quad edendum prabult l l h d rplum corpus fuum,
tnecuitur, tlempe quunl n ~ n c a p i t r lesagttur, s quad prodrtor jam vendrdeiat: bib.ndumque
tcd pecuniz. Et tamen ipfius corporrs ~a&ru- Iub vlni fpecie dedrt rlluni Ihaguinem, quem ha.2g,
ramlubet Ch~RusrpGuscaufacontemni. N e tradrrorlnrerra durn blbrt ,pel iielus medicam
tcrreamini (inquit) a b hrs ,qui occrdunt COC- [ur t&rnderc.
pus, & poQ h z c non habent amplius quid fa- P o l i i c n ~ over6 veniehtem cum farellitio
clan[. Oflendam autein voblsque~nrlmca- adle cumpiehcodendun] LY: ofcuIum o&cn.
X4atrh to. tls: Timetc eum, quipoltquam occrderlt cur- tenl,okulum, Inquain prodlrionrsabomrnan-
pus, habet potefiatem mittere in gehenoam. d~ tt$eianx rn~nlu:rus& rniris adn,iCt. Quis
Ira drco vobls, hunc timete. Ec quum hoc in nun crrdclrt , qilrdv~shorutnsrnir~umrradl-
cominuuepr;ecipiatomllrb~s,quando depie- toris anrmutn quantumvls adtiitium fcejeri,
l~enfisn u l ~ u mparet c8ugium, I'raiulutn ho- adlaniora c o n ~ ~putuille l i ~ Slctiere ? Quln &
hurl feorlu~nonus injung~tampllus , utpote tllud~o~rrom trt-nit end^, quum ie pectafiefa.
quos 000 d e fua duntarat animalinit efiefoli- teletur, ik rcfrrrec algcnteus, quuo~cjue
trros,nec tahtlfper ib filcntio delrtekere, do- recrpcientur, abjlcerer ,fimtrlq~ief e clalnaret
rn q ~ ~
hec p r o t t a a i c ~ ~ a n t u r a u t p a l a faterl tradltorem
d , & i?ngulnern drceret erram ju-
renriunr aut difitnularernendacio : fed fi CK- Itutll tradldrlli: hactcnus p i o h ~ t oServaro-
dltum Gbrgregenlvidcant rn penculo, ptodrre tern 1111 Chritturn clcdidc~imfuggtiftlIe , ut
voloi~eos,& durn giegi prolint, p c r ~ c ~ l fien pear,
~ s ~ ~ h~ eR, G 1)rodrrrbor prodrtor de,
tro f e m e ~ r ~ f o s o ~ e r r eD. o n u paltor ,rt~quit lperarrohem non adjicciet , iiiu111etlam i p h m
Chrifius,anirnam h a m pobitproovtbus lols. Iervaret a b inte1l:u , 4 q u o taiG tecentrr J P ~
Qhod fi bonus quisque paRor animam fuat~i tam pcrlide prodebarur ad mortem. Ergo
podrt pro ovlblis fuis, certe q u cum ~ oVlUn1 quurnratu ~ I U ~ C~InSo d l s D c u s l ~ lellam
i~s J ~ -
tlamrioanim& Iuzparcit , bollurn pafioreln da: qurnquam prvdiroris ex A ~ O ~ ~fa&;, O ~ O
tlon agir. Quarnobrem C c ~ qt ~ pre r d ~ ranl- valde ta!lietl ic tnilertc~c~~ prober, tam [ape
nlampro Chcrfio ( pro ChriRo enirn perdlt, tritarrt ad verllam, ntcolli per Lol~mdelpera-
qulmandato C h r i R ~~ e r d r rpro g ~ e g e )In vi- tlonem PerJLe palfus eIt : ccrte d r quoqklam
tala atertlam cufiodit earn : lic qur ChriRum lmrtatore J u d z non efi yvod hac In vira quis-
hegatldo(0gat enim , qur in d a m n u m g r ~ g u quam dr beat dt-lperare. l m o fkcundurn ,Jlud
conticekens, verltatem aan fatetur) hrc mi- Apofloll fad6tlim confihun~qllum air: Orate facob re
,
mam fervando plane pecgrt perdere* Quan- prolnvrcem, ralvetalnr : SI qus111 videamus
toinagis ,fi lubaaus metu, verbis etiam neger 2 victaredtrl vehelnenter a b r r ~ a r e,redlturum
& delcifcar publice ? Tales ctim Petro non aliquando in Lrnrtam Iprrenius, fupplicesque
d ~ r m r u d,tfed cum Petro vigilantes pernegant: idterea iedulo precemur , uc refiprlcendl &
fed tefirciente eos ChrrRo per ejas plerrque Deussr anfaspwcrrgat, & illepatirerad hot ,u.
gratlam deliaum illud allquando Beru laluti-- vance Deo porreLkasarrrpiat atririP,arreptas te,
ferodeleturt ,li m o d o retp~cieotiK. a d p e n i - heat & neque per malrtram abjrciat,nequeper
tenriain fal~~~lraritcr inviranrl C h r ~ R o ,verbo- fegnlciemmiferi patiatur elabi. Dornllerltes
,
turn ejus memores & palfioncrn contem- igitur quum jam tettio Chrifius inveniGr
plantcs, exeunresqueforasab his m d o r u m pa ApoRolos, ait ~Hrs:Quid dormirrs ? canqualm M ;26, ~ ~ ~
diclsquo eos peccatisincluCerant, cordisama- drceret : I\foneR nunc gotmiend tempus, led
ritudine & converfione refpondcant. Crete- frigrlandi necefiarium tempus eft, & orabdi,c~-
rum fi q u ~ ufques adeo rnalltia ravalefcar , U t jus ego rei ram receriter bis m o d 0 trosadmo-
nori met11 veritatem raceat , fed cum Ariio, ilui. @iquumiecunda vice dormientes it,,
Arrique licnitlbus d o a r i n a m falCam vel quaeffu venti nefcrebanr, quid tefpotlderenrei, huncifi
turpi, ve1 anxl~tiontpe81lenti prsdrcer : hic eadem culp tam crro deprehenfi trrrio: quid
non cum Perro dormlt ,neque cum l'erro de* excufationis idonele porurlfeht comminlfci?
negat , fed cum Juda kelerato vigrl~t, Chri- An q u a d EvangelrRa cornmemorat, e o [epo-
,
itumquecutn Judsperlequrtur. Hujtis~grcur terant excuface videlicet li dlxilfent darmlrc
quam fir iupra caeteros valds pertcuiofa con- i'eprac ttiRitia ? At id colnlnemorat quidem
Cxl Lucas;
 16a P A S S I O N I S EXPOSITIO.
Lc~cas:yerum enirnvero nor] laudat. TrlRi- facra,non fatis exercitati. N a m alioqui t-.m
U ~ ~ ( ficut eiat
tram i i q ~ r i Sl O ~ U R ~ I I I : : I ~fiitlfe fapereperiflenc a l i b ~,ur hoc inloco no11pollet
reir; l,udab~ler?l. A( non vlrto tzrnen lumnos offendere. c u r d enlm llla Ironia falfiujac
inde (equens cailnt. Etentm trtRltra cpaeft faceaus, qua bearus ApoRolus lepidepei f i r ~ n -
ejus generis ut magni fir pram11 cap;x, tn ma- gat Corinth~os,petens vrdel~cerverliam ,¶uod
alrqumdo nn,alum tendit, utlque G nos eorum nem1netnlumptu vei la~penfagravave.
ficabforbeat,uream reddamus rnurrlem ,durn rat ? Q i d e f i eolm quad minus haburfiis pra:
no" ad Dcum votis & oratione recurrimus c;eterrsEcclehis, nlGquod ego rpfe non grava-
conhlari petentes ab lpfo : fed quadam animi vi vos ? Donate m1h1 hanc injuriam. Quid 2. CO" 12.
deje&i ac defperantis imagine velut refugien- illa Ironia fortius aut rnordactus, qua Prophe-
res rrifiiriz noltra:fenlum, ~olamellautupamur t a Dei.Prophetas Baal lilrdaol ejusfiatuam in.
it0111no, neque ramell ,quod venamur, a&- clamanteslrr~Gtt Clanlate(~nquit) altius,nam 3. ~ c g 1% .
quimnr Comno, confolatlone perdlta quam vi- DeusveQer dormlt,aur allquo fortaffisperegri-
g~ltbusprecibus ~m~etrarepotiiilfemusd Deo, natus efi.Hzcadferrelibuit obiter proptereos,
menrrsanxra:moleRum ~ o n d u fub s ipfo etiam qui pia quadat11 hmplicrrate non ferentes in
fomno fentimus, parirerquern rentatlones, & Scriptura t a m ,vel cerce no11adverte~resufi-
dlabolr firufi;tls intidins oculrs claufisimp~ngi- tatas lllas ~ a a loquendl m formas, duns de&.
mu$. Chrlftus l ~ r t velut ~ ~ r omnem h u ~ u s &unt i figura~ermon~s, li genuine parrter ~ c r i -
dormitantla: defent~one:nprzfcrodens, Quld ptura: f e n ~ i ~ ~ e r q ufrequenter
am aberrant,Ce
dormltls, inqurt ? Dorrn~rejam S( requiefclre. terum hoc rn loco D.AuguRinus non difpli- AuguRin.
Sufficit,furglre, & orate,ne int~etlsin t e n r a t o cere fib1 dicit interpretanoneiu $lam ,quam
Matt.26. nem. Ecce appropti~quavrchora , S( filius attull, kd non e r e necclfariam. Sllnpllcem
homiuis tradecur ln m a n u ~ ~ e c c a c o r u mSur- . ellim ier~lonemcltra tigura~nf u f f i c e r e . - ~ ~ o d
glte, eamus , ecce , qui me tradct , prope u t docear,eundem locum tic l n t e ~ ~ r c t a tlpfe ur
efi. Ec adhuc Jefu loquente,ecce Judas Ifca- ineo operequod fcriplit de concordia kvangc
r~otis,&c. l~ltarum.Vrdetur, tnqurt,hlc Cerlno fecundurn
Uormlranres ~ ~ o f t o l ChriRus os protinus Matthsum Lib1 ipfe elfecontrarrus. Quoma-
u t excitavlr tertlo , Ironia non rllaqoidem le- doenim dtx~r; Dotmite ]am & requiefcire,
vrcuIa & jocola, qoahbus iolent homtnesd~ca- quum connettat : Surgtce,eamus; Quavelur
ces & otlofilude~e,icd Leria gravlque percel- repugnantia cornmoti qurdam conancur Its
]lilt : Dorlrll:~,inq~l~t, lam & requielcire. Suf pronunclarc, quoddiaumefi : Dorlnire jam
ficic,iutg & orate,neintietisin tentarionem. & requiefcite, t a q u a m a b exprobranre, n o n a
Ecceapy roplnquavit bora, & tihus hon,tl>rs permttrenre fit drfium. Quod re&; fieret, fi
rradetur in rnanus pccntorum. Surgire, ea- e&t neceRi. Q u m veto Marcus itacornme-
mus,eccequl merlader, ~ r o p e e f i . Ecadhuc moravenr, ucquum dixtlkt: Dormltejam &
e o luquenre Judas &c. E n fic indulger requleicrre,adjungeiec: s u f i c ~ c ,&derndein.
iofnnum, ur (e probet adtmere. N a m ferret: Vealt hora,ecce tradecur fillushomin&,
quum v ~ dlx~llrx t : Dorinite, fubjunxit rlllco : utrque lntelllgitur pofi ~ l l u d q , u o d els d i a u m
$u&cit,quafi drcat : N o n e[t nonc neceiir ur eR :Dormtre& requtefc~te,lilu~ffe feo,nlnum
dorm~attsdtutius. Sufficrr enlm ,guod q u o aliquantum, u t h o ~ f i e r e,t quod ~ e r m i ( ~ i a r ,
maxlme tempore vigtlale debelbatis , hatle- &tunc inrulrG: Ecce apiropinquavit hora.
nus ( etlam me verante) dormitalt~s. Nunc I'ropcer quad lccundunl Marcum poiitum
non m o d 0 non dorm~enditempus fuperefi, cfi: Suficlt,ld efi,quod jam r e q u ~ e v r f t ACU- ~.
ied netedendl qu~dcm. Sed rurgendum vo- tequidem ifiabeat~lfimus~ u ~ u f i i n : u su t
his efi illtcer, otque orandum, ut non rrlrretrs mnia ,verum qur drveriam vram (ecutifinr,hk
in tentattooem , per quam contlngat vobis, oploor non v h m prohablle, quod Chufius,
ut magno me cum lcandalo deferac~s. N a m qui bls jam increpavcrat , quod infiante fua
alloqu~quod ad iomnunl attinet, dormitelam capcionedulmiclant, protrnus ubifuglllando
& requlefcrre, per anelicebrt ,videlicet ,ti PO- dlxllfet :@ld dormlt~s,dornl~endrtempus In-
teQis. Sed certc not] poteritrs. Nan1 ad- dulkrit tuln prziertlm , qtlurn propter
"enrant prope , & ranturn non adlunt ,qui priusabfilnere fomoo debuerrnt ,~dnunc tam 8

fomllum rRuln ofcltantibus vobis excutlent, propepioforrbus ( u t a ~ l l n t ) i n ~ r u e r e t . ~ ~ r u ~

Ecce enim appropinquavithora, & filrus ho- utraque nuilc lnrerprrtatrone propofit;l fequi I
I
minis tradetur an manus prccatorum , & eCCe faserlt culque, UIIam vlfum fuent. Ego tan-
quimetradet,propeeR. Qlumque tam pauca tun1 utraalque recenfere Ratui , nonlrcmGn-
vix eos adrnoneret,adhuc c o loquenre,ecceJu- tenclam meam (qur nihll fum)velut arbtter ho-
das Ifcariotis, &c. norartus interponere.
N o n fumnefcrus, 2 viris erudttis & fanais Surgite, & ~ r ~ ~ e , u t n e n i n t r e t i s ~ n t ~ ~ t ~ ~ j ~ ~ ~ ~ .
aliquos cxpoClcionetn ram non admitterc, Prius vlgllare ju(6t Ccc orare, nunc ubi bls.
9uam tanlen alr~s& eruditts Gmul& lanais experti funt per iedendi fignitrep fomnurn
placu~lfeconficentur. Nec horrcnr ramen 11- Gbl furrepere : adverlus ignavum tllum fOm,
lud Ironl;egenus:quod alri qu~darnfaciunt pii nolenriaemcirbum pr~fentaneamdoret reme-
qutdem & till ,fed rn l o q u e n d ~figurls 8 quas d dlum , !urgere. @od remedii genus velut
v ~ l ~ a r i f c r ~ niumptas
onc haber in uiu Scriptura ab jpfo Servatorc tradrtum, uririanl vt.l inter.
durn
 P A S S I O N I S EXP OSITIO, ~63
durn per itltempefiarn noktem tlberet experi- ganteln, ne immlrisin n ~ o r e n ichirurgi videat
ri, HICenimnonlllud modo coinpellremus ulcus tan1 vulgare i l l n ~ ~ ~ ~ n c l c r n eattlngere,nter
veruln, q u ~ (utaitd Horatius) dimidturn faCti nlultlsque tenerior~sanirni mortallbus non
¶ui caeplt,habet:led etiam quad qui ccepic,illl- medlc~nanladferre, fed dolorem & lpcm con.
cothabet rorum.Nam quum adveilus fomnum ieqaenda: ialutisadimere: lrbet 6 Ger{onema-
confli&uri f~mus,~rin~acoitiolempereRacer-lagma proferre, q u a d leniac. Utitur enim is
xima. Icaque noneRluCtafenfim fuperandus ad culandoranimz phlegmones anxios lenien.
fomn~ts,fed illecebrofa brachia, quibus nos tibus qutbusdam rebus , qua: tnedicirtis illis
anlple&tar & reclinat,~melimpetudivellen- proportione relpondeant , quas ad mitigan-
d a func,oobisqueprotinusabeoproruendum. d o s corporrs dolores Medicr vocant mody.
T u m v e r o , ~ b ifemellomnum defidem ,mor- na. Johannesergo Gerlen vi: eruditionis Getrofl,
tis videlicet.imaginem rejecerimus :vita: fuc- n x e , & mitlfimusatrre&ator afii&t~cinfci-
ceder alacritas. T u m fi medirationi nos&ora- enti= ,qttum aliquos, opioor ,viderec , quos
tioni dederimus, in opaco illo n o d ~ filentio
s m e n t ~ ilia
s dlfira&t~o tam valde habuttanxlos,
colleBus animus Ionge Te capaciorem Cenrlet ur fingula fiibinde verba fitarum precum mole-
confolationis divinae : quum diurno Rrep~tu Ra quadam battologia repereren t , rleque ta.
tot circumfufa negotia, oculos, aures & men- men quicquam prohceretlr , interdum eriam
tern diftrahunc & in varia non minus vana tertia vice, qyam prlmaplusi'ua Gbl dlfpliceret
quamdiverla diCpetgunt. Sed 6 Chrilte falu- orarlo ,qtlo helac, ntconcepro rzdto omlleln
pifer, quum nonnunquam nobis d e r e qua- oraudi c o ~ ~ ~ ~ a t i operdecent, nem aliquibus
plam levicula, quae q u ~ d e mad mu!ldum perti- etiam precandi conlt~etudrnemveluc inutilem
Itec, cogltatlo fic interrumpar fomnum , ur feprecauttbus, aut etiam quod verebanturno.
Iongo ternpore tenear vigiles,acvixal~q~ando xiam, relrBuris : homo ,rnquam , pius q u o
finat redornlifcere : adverltls tam immenlam tarn anxiamlllis molefiiatn ~ n r t i ~ a r e[ria r , quz.
animg procl~randamfiugea, inter rot di!po- dam in precatldo tlotavit : aCtum, virtutern,
iitaspefi1lentis hofiisinfidtas, in tanto pereun* habiturn. Caeterum quo, quid volebat, red-
o expergiCcimt~rad orandum, deret drlocid~us,rem proponit per e x e m f I u ~
dl p e ~ i c t ~ Inon
k d iomaia fpctrlantes mandragorae tudormi- ejus , qui ad (an&. Jlcobutn peregre profici-
mas. A t illnd aobjs afiduemcmorandum eR, frrtur ex Gallia. N a m is inreidurn & pergit
quad non fimyliclrer Chriffus jullit iurgere, in itmere, & limo1 fecum deDivo ill0 In-
ied furgentes juliit orare. Neque eaimfufh- fiituto fuo medtratur. H i c t o t o igitur h o c
furgete,nifi furgarnus ad bonum. Al~oquin tempore petegrinationem fuam doplicitct
enim minus peccec , fi quis tempus perderet aCtu controuat ,nempe(utGerfonis ipfiusver-
jgnava lomnolentia: quain fi tempos per ma- bls urar ) continuitate natura & continuitam
ittiam vigllem feduloflaglriisimpenderet. A t naoris : naturz, quia a&u, hoe efi, i g a re
net orarequidem tahtum jubet,fed etiam cum verlus tllum locum progreditur moris : quia
orandlnecefitatedocetqu~doraredebebant: ver(atur ejus cogicario circa peregrina~bnis
,
o r & , inquit ile illtreris in tenratlonem, fua: materram. Morem enim appellarrnoralem
Hot unum lterum atque irerum incdcavit ~llarnformam, quaproficlCcend~&US alioqui
cis : oratlollem adverllts tentationem unrcum de ik indifferens , ex pia prof'Ctlonis caura
efre przfidl~rn, quod quisquisin arcem ani- perficitur, Inrerdum vero fe protilovet i n
ma:non admittit, kd firnno kdedens exclu- via h a , qulxnl allas res animo verfans, neque
,
dit,oblidentis earn diaboli larelfites, renratio- de S a n d o nique de l o t o quicquain interea
nes videlicet malasper inertiam finit irrumpea cogicat ,cogitans f o r t a a ianttiora veluti d e
re, T e r & illos orare verbis monuit : turn Deoipfo. Jam naturxa6tuperegrinationem
a e verb0 canturn docuiifc videretur ,ut fimul continuat, morisvcro non item. Neque enim
doceret exemplo, tcroravit & ipk,nimirurn il- ut a&u pedem promovet, lic a B u quoquc d e
jud infinuans,orandam eae Trinitatem n o b k cauL cogitat, o b quam proficikitur ut nec ,
Patrem fcificet ingenitum, genitumque a b e o ipla fortalfe d e via. Sed quanquam non a t t u
,
co2qualem filium & uttique comparem, rnoris peregrinationem loan) , moris ta-
procedentenl ab utroque Spirirum. Abillis men virtutem continuat. Torunl enirn kunc
tribus~randa~aritertrra: nempedepr2teritis a a u m ambulsndi oaturalem ,pium ab initio
veniam,ad rrat2andapraefentia gratiam,& ad- propofitutn tacite concomrtans , nlorali vir-
verfusfurura cautelam. Verum h o c non legni. tute imbuit & irtformac , quandoquidelll $
,
rer & ofcitanter oranda fed i n c e a n t e r & fer- prima illa voluntate rotus hic tnotus req&
vide. A q u o precandi m o d 0 pletiqite omnes tur, ficut a b itnpulfu primoretraCla manu ja*
qaam nunc procul ablumus, & fua ptivatim &us procorrir lapis,
quemque docet conkiencia, & D e u m precor,
ne paulatim publice minor minorque quotidie Nonnunquam vero adeR a B u s moris,
proveniensaborationefru&us ofiendar. Ve- q u u m n o n aausnaturae ,nempequoriesdepe-
runcamen quoniam patilo jam ante earn par- ~ e ~ r i n a t i o n e c o g i tledensfortaffe
at ,non am-
tem, quam pocui, vehementerrncubur ,ut i d bulans. Frequenter deoique a a u s uterque
genus orationis rncelferem ,qure nooatcentuiil fubtrahituc : utpote durn Docninus ,q u u m
,
habet a n ~ m u m fed mobtlem & i n multa va- aequc natura: a t t u peregrinus ambulat,
€XI neque
 1%
PASSIONIS EXPOSITIO.
neque Inoris ~,?LIq ~ i ~ q de~ pcreglnatlone
~ ~ l l dtRis, neque enim ~ e f p ~ n d i f i i s ~ u i ctan. ~ua~,
COgjcar, InteieJ ramell v:icws moris null0 re~e- quam ejus tentarlo parunl fornllduivfd furer.
aapropofiro rrtn:net & perfitlit In hab~tu. Ego, utquamnonconremnenda res eiIer ten-
Nllllquamlgrtur \ere r~rlnpiturh t c pcregnna- tat10 fentlretl~, p r t d ~ fore, x ~ ut ornncs in me
quln habltu tattern perduret ac perlcveret lcandaluln pareremlni. Omneshoc ft~rurum
ad meriturn : quum co~~trariavoluntasop-negafhs, el ~ U I rlegavit I ~ max~me,~radlxl fore,
ponitur, aut petegr~rlatiooisdelerendz p e n i ut prrusquarn cancaret Gallus, ~ p l me e ter nega-
tus, aur inaliud talcem rempusd~fferendz.Haec re[. In[iltlt affirrnalenon fururum, ieque mo.
jgitllr filnllitudinc peregr~nationi~parta de rlturum l n e c ~ m p o t i u , s quam rnenegaturom,
~r3tioneconc~udit,cam v~delicet,cx q u o fe- Simitrter & omnes d~xlffts. Ego, netcntatio.
nlcl adhlbita cum attent~onecc~praeli ,nun- nem remtam levem ducereris , iterum atque
quam pofieafic iterrump~p o r e , qulo ptlmi i t e l m vos vlgllare JUG, Sk orate,ae~ntenra-
propofiii vlrrus inanear ac pecduret aifidu2, tionemintraretls, & vos cam procul ramen ab
a d u vide]lcet aur habltu , quamdlu nee ap- afiimanda rentatlonis v~olentiatemper abfui-
vo]untate definendl relinquirur , nec fils, ur nec orareadverfus cam nec vrgllare cu-
oppofito Inortall peccaro penmltur. Hrnc raverltts, animar~fortaCl'clndeadcontelnnea-
crtra figuram uI12m Cermoneputo & finlplici das Dlabollca tcntationrs vlres , quad quum
L~~~ didan1 sit i]lud ri Ci~riito: Oportet fecnpcr ego vos pridcm etnlGflcm brnos & blnos ad
orare, & Ilondcficere , vereque item & hm- praedlcarldam fidem , redeuntes renuntraRis
pliciret adv e r b u n ~l bonts hoin~nibusimpie- mlhl,eriam ditmonesfiu~tiel u b J e ~ o s v o b l s . ~ e d
rim earn renrellrlalllham rrito 11lol>0&0- ego, CUJ & d;emonum narura limn1 & veitra
ruin adagio contirmat : QUI bcne vlvlt, fern- penitius eRnota quam v o b u , q u ~ ~ uttarn, ~c~u~
per orat, nempe q ~ ~ ois dqui ex ~ p o i t o lprz-
i quecondidi : vos 2 vcffrg~omonu~ ,ne 1" tali
fcriptoonlnla fact[ 111 glor~amDei , [emel at- vanitateglor~arcmin~ ,quum lllam iubje&io-
tente c e p t a m orationem ounquam poR In- nern d z m o n u m beque veitra v~reseffc.ceclnc,
terrumpac fit, q u o mtnus elus vlrtils ad me- & aliorum caufi, ~ Uverrendi I ad fidem er ant,
~ltum,quaoquamnon a&u, habltu ramen per- ipfe feclgem, non vefira : led rolldo potius
manear. ,
gaud~ogloriaremini quodnomina veltra kri-
Hapc vireruditifi~nusidemqueoptim~~Jo~ pta fint 111I ~ b r vltz.
o H o c enim ad vos inloji.
hanlles~ ~ r { oit,l eotradlt
l opulculo, quad de dum perttnere,quod ~ l l u dgaudium fernel a&.
oratione& elusvalotc compoiuic : led ita ta- cut1 nonadn~tcnttbusadverfusvos dzmonunl
a erfe folat~o, qui mi- phalanpls o m n ~ b u sunquatn ponitisam~trer~.
tradlt, uc e u ~ f iselit
nus anxti trlkatlrur q r ~ o d ~ n t orandun1
cr ani- Sed vobls talncnadvcrIuseosexerclra tom pol
auferatur itlcaut~s, qutim iedulo conea- tcfias fit erexlt animos , ut eorum tentarlones
turattenderc, no{>u c all1 fdlla fihl pe~fualio- v~deaminttanquam res parvl moment1 conc
neblandiancur, quafi curl lint , quum cogi- temnere. H a c Y e n u s ~ ~ iad r u eas,
~ ¶uanquam
tare dr preclbus reecura fuplnltare non curaot. impenfururn przdrx~hactplh no&epeclculum,
Nam qtlum cantam r a n ram negilgenter agi- tarnen velure ~onglnquofpeaafiu. Nuuc reto
nlus, preces quidem dlcjn~up, fed non pre- vos admoneo, oon rplarn tancum
catllur , neque (quod ante d r x ~ )Deum no- fed & lpbm etiam horain adclfe. Nam ecce,
his reddknus propttlurn , led lraturn procul approprnquavit hora, & filius homlnrs nade-
avertirnus. Srquldem quis mlretur, f i ~ n d l - Cur In manus peccatoruru. N u n c ergo "on
r nconternpclm feab ho- cfi ampilus ledendl & dormiendl locus, Ted
p e t u r ~ ~ u s , ~ " uram
munclone cernrc appelIall Z e o m o d o enlm vlg1landi neceRitas & . o r ? n d ~ vlx Inoinen-
Ueum non adrc & appellac conremptlm, qui tulllrellquum. Nunc igltur non ut tn refu-
Dee diclt : Exaud~Deus orationem meam, t u r a p r ~ d l c o ~ f eindre prreftlltr protlnus vobls
quum animo intellin ~n ahas ies lnanes & nu- edlco. Sarglre, earnus: ecce, qtll me trader,
gaces,atque utlnam non~nrerdumrrnpiasaver- p r o ~ e e f i . Svrgllare ~ non vult~s~1rpoQir1solare,
ib, {uam rp{e vocein non exaudrat : led dl&a tas f ~ r g r e f a l t e otk) a b ~ r epropere, nenotl cor,cln-
preces ufu tritas lniclus & ~ g n a r u sImrnurmu- gatevadere.Nam,ecce,qa~me tradet,propeelt,
tans (or air Maro) dat finei~~eotcIboum. Ira- N ~ fforrafhldco
i potltis d~xrt:S ~ r ~ l r ~ , ~ ~ ~ > ~ ~ ,
yefic pIerumque didla orattone dlicedrmus: non uttlnlldefugeient: fed ut fidenretoccuc-
u t alia oratione protlnus egeamus , qua d e rerent. Sic enrm fccit ipk. S~lquldemlion in
prloriso~itdnttayrecernur venlam. Cbrrfius dlvsrbmparteln fedlvcrricreno, kd limulic..
lgltut quum ApoRolis d~ccrec:Surgire R ora- cum dl&o, vlam ad figlad~atorio allilllo affe-
t e , ne lntrerls In tenratlooem , uc oRcnderer Bantlbus ultro offert obvium. Tajlaadhuc
non ["&ere fomnoleatam oratlonem ac tepi- ioquente Jefu , ecce Judas Ifcarlothes ul,us
dam admonuit tlllco , quantum Impendebat ex duodectm , & cum e o t u b a n3ulta cllm
pericull: Ecce ( ~ n q u ~ approplnquavit
c) ho- gladlls %I fufilbus n;~fE$prlnclpbus laterdo-
ra, & hllushomln~stradetur tn rnanuspecca- turn & Scllbis & ten~orrbospopull. Erfi
d c a c :Erzdrxi voblsab nihllpotefielli valldrus ad Calutem, & chrl.
t ~ r ~ ~ , ~ e r l n [id~ceret
uno vefirilm me tradenduln, exhorru~il~s ad firano pe&orl quodque vlrtutum genus lnle,
verbum. 1)rzd1xi,Sacanam vos,ur velur trlti- rendurn, quam li quis pro cum fcrlcm
cum ccrbraret, expctere, 11hd oicrranrgr au- Pafionls GhnYt~ineditetur : fecerlt tanjcn
h.iud
 PASSIONIS EXPOSITIO. 1 6
baud infatubtiter qui temports 1111~s hifioriam q u m formrdolvlaconragio.Q~um igitur Ina-
d e dorrnie~lribusDrfcrpuirs, quum rraderetur ne iit h u m n ~ ~ u romne n przlidtu111 absque "la-
Filius honlrnis, ad imaglnem ac tnyaerrum lorum dcpullore Drv ,hujus Evangcilcr ver&
temporis fururi tranltuler~t. Erenirn Ckri- fernpet rnernlnerrmus , femperqur piiternus,
Aus ad redimendum hominem vere faausefi C h r ~ i i u m1piun1Li~anobis vei ba rurfus rngere.
filrushominrs, n e m p e q ~ a n ~ u aline l n virilr re- re. Q l d dormlt~s?S u r g t e & orate,ne lntre-
mineconceptus,vere ramen 2 primis propaga- t ~ins rentationem.
tus hominrbus, eoque veracirer fillus A d a :ut
iplius poRer~tatem,parenturn culpa perdrtarp. Occurrit hicnobis & aliud, quod rum quo-
&m!&is lnodirahje&am, in plusquam prr Ri- qUe fradrfurChrrRusI n manus peccarorum,
nam &licitatem lua PaRione reponerer. Hanc q ~ facrolanaum ~ m elus corpus 111sacramen-
ob rem, quucn
cqu0d
Deus , .&due larnrll se toconkcratura & actreaacul a b locefi~s fla-
verus homo) fillumvoca*t ha- giriofis , iacnlegis facetdoribus. Ta11a
minis: afiiduev~delicetnobis lnfinuans morris qUUm videmus accldere (accldunr heu ninll-
fua: beneficium ,elus natur~commcmorario- '" ab 'pro nobrs ChrlltO rurlum Pu-
ne, qu9 lola marl potult, slquidert,, quan- 'emus hot dici : Quid dorn~rrls?Vlgilaie, fur-
quammoriebatur Dcus, eo morientequl era[ gite*&orate, nelotretls In centattcncrn ,nam
D ~ non~ ~ ~: ~morrel)l b iejus~eiras, ~ ~ Filirrs homlnls rradrtur in manus peccarororn.
fed duntaxathumanltas, imocorpusrantum, Etenim ab exerr.plismalororn lacetdorurn , vj-
fi naturaporlus vim, quamvoca ufumperpen- 'i~'umlabesfa~'ledln~a1~1r In p~pulunl,q u m -
toque minus 11 ~ d o n e iCunr ad ~mpetrand.z:n
damus. ~~~i nsmquedlcicurhon,o,quum
r n i m a c ~ r ~ u s r e l i n qrnorru~lm,
u~t irninortalis gratiam* ad qLlos v l ~ r ' a r l d &
l orandl ProPo-

ipca dlpcedlens. c~~~~~~ qu3ndo tan- pulo (penat o&cium : ranto nlnllrum lnigrt
OPUS 'Ic vigllec, ftlrgar & lln-
turn uartlra: n,,flra: vocibulo deleLlarus eR, led
& naruram lioRraln ei culllbaum 4 p o no- P~~~~~ O r e t r ~ t pc r o k : n e plofet- ~ Illurn, fed
n r a (rlum [uincre, pofireolo v e ~ vu a v e d o s &pro P ~ s b ~ c e n s e ~ u s m u Nam d ' . exn'rgl)o
nos, qurs s ~ ~liluLactbUS ~ a~ fide !re- ~populi~boll0~fuerlr,~facerdotes ~ malor ~ ,he11RIC-
genurr , vehr ~ Zu.>~ur I coipurls c o n ~ p a ~ i n e m
adglutinare Libr ,l u o urn ~ erlarn ournlouil) par- Denique peculrari quodam mod0 traditat
ttclpationed~~natus (be en1111ndciesomlles & Chtritus In Inanus peccato~ul,~ ayud rjuj feda
L)eosSct~pturav~,~at & L h r l l f o ~ )ilon a b h r - populos, ~ I I quu111I vene~db~leSac~d~n~~~,~~~
der~orfatturosputerl~,litortes tltneamustem- Euchdnlt~a:& teclpluoc lapius Cv I d o c l ~ ~ ~~ ,, ~h ~~ ~ i .
pusai~prcrprnquile.quh Flltus homrnrs C h i - dert vo)unt honorare , q u ~ dcollrra ino~ei,, ttia.
a

fius cidderur In marrus peccaturum : quotles publlc~lmfineulldnecel~rare,Led no11

con!plcamu lrntll~nereperrcuiuin ne in ma- mag13 Eccltlix Carliollcz c,:n~ui~:~llare',-
nus iInpturt~.~, hotn~numcc.rl~us Chlhfil n:yfll- pruot lob u ~ r a ~ u e t p r c receyronl ~e, :amm lllb
cum, Ecclefi.. Chrlfll , C h l ~ t t l a l l ~v~delliet s h o u ~ ~1peciebl~lphcmanc,dum
ls & verurn alll
popuiuj pelfirnderur, quam lem nuliojarlr dlu panern & V I ~ I U vr.1 ~ I ~uin dppellanc, ail1 (qa&d
feculo (proh dolor) alrcunde uon v~demusac- rmmaae deterlus ell) iloo rl,clou pal:enh A ,.I-
cidere, durn aliasal~bi, partes allas cruculenti num vcrun~,i d ccbain rn~1u.nvacailr. NJlrl
T u r c z ChrrRlanz d~clorl~s rnvadunt ,altas~n- v e i u ~ Chrl(ti r COI t l ~ ~ , c ~ ) u s r d s:,olI,l- ~~cll~~~
teRi~~ocirCfidlo mulriplices hzretrcorli~nleas: n e , c o n r r ! ~ c n i n S ~ ~ r a t negarjt. e~~~o ~~~~
QI.ln
drlace~aot.Talraergo ublcunquev~demus,aut rein quun) jam tatldrrnlfa~ere~ i l t t ~ rcdn[:a u~~~:
quantumvis procui audlmus exorlrl : cofflte- Scriprurds ape~r~llimas, cant14 Srndoltlm v-
musnon eiienob~sdelidendi tenjpus ei doc- n1nium11~retpr~tat1o11tst~l~1~1t1i~1~~~,~O~~t~
miendi ,fed lurgendum efle protrnus, &quo t ~ u Ecclellie s rot leculoruni h d t m contldilcllji,
m o d 0 poflumus, G minus aliter, precrbusfal- mam,conrra tor rn~~aculorutr, llltli~tusrc[jat!G
tern nofiris al~orulnperrculo fuccurrendum. Grnamver~rarem,qu~po~tei~o:c ,fto ~ ~ h d ~ l : ~ ~ -
Necenim legn~cera c c ~ ~ r e ~ ~ deR, a r equialon-
s asgenere 1aboranr.a 2 d ~ o h u s l o n ~drtei e lo.
gius abht dnobis. @rppe G PoCrie Comlci re:qu~ntuium precol a b l l l ~ s d b f u n t , ~Chll. ul
valde lila probatur oratio :homo quum Gm, Rum tRa r~oCteceperunr?qua~~t ulurrl ab 1 1 11)i- ~~
h u ~ n a n i n l h l lmeal~enumputo:
i q u o nondi- lat~fateIl~trbus,qu~ per ludrhrrurn ger~uacolaill
p u r n vrtuperro fuerrr, Chr~Rianosad perrcula ChrlRo fledkenres vtlur ho~loretu cjr&lefirzs
Chltitianorum Iterrere? Icaque C h r ~ R u s ,u t infultabat~tappeil~r~tes eum Judxorurn regem,
ifiuditliinuarer nobis , nos cos tantum quos ur r f t i tlrxlsgenlbus Eu~hdr1111.1~ll VocaiIt Cur-
collocarat propius , led & ~ilosquoqueqoos pus Chrlfil,cjuoJ fefdrentur rlihil inagrs cre,ie-
longrusfec~tfuhfiitere , v1~11arefimlllrer mo- re,quani l ' ~ l d t ~ ~ ~ ~ ~ l ~ ~ t s C h ~ r l fUu r~ nre-
cirJlJtt L
n u ~& t orare. Qrn fi nos311orummala,quod gem. C&orles l g l t u ~audtmus ejnsmodr l n a l ~
abfint longins , nthil fortare commoveanr: populisal~~squnntutl~vrs prorui dillirrsaccrde-
conlmoveat taltcm noit~urnlpforum perrcu- re: ChrrRurn ploririus nobrs putemuslngere-
lum. Siqurdem habeinus metuere, ne per- re: Q l d dormttls ? t u ~ g l r Sr e oratr,oernt~erls
nicies abrllls viam fib1 l t ~ u a at d ~ ~ o,snernpe in tentationem* Srqu~demublcuoque ho..
mulr~sexe~~~~l~sedo& Gt~vis, ~ ur aap~~~d tefca diepeRis ~lladelrvitacerbrll1m2, nonu!iiver-
proruentrsincendi~,& yrovo1antispeRilentra fosunadie rnorbus arripurt: fed nlold tenlim
1x3 3 imvd.
 r66 P A S S I O N I S EXPOSITIO.
inva]efcentecorltaaio, durn ii quoquequi ini- racerdotes erant , i m o facerdotum ptincipes,
tio abomiilatlrur, aulfrrc futt~nentesafper- P h a r ~ f z i ~ S c r ~ bSzt r ~ i o r e s p o ~ uSlqu1dem
l~.
nanturregni~s,deindepravas confahulanones ut quodque narura eltoprin)um, it3 quunl fi-
ferullr, p f i aufeiuntor, Cancrr lnmocem lnel caprt in drvellum tendere, evadrt randein
(at air ~ ~ o f i o l u sicrpeos
) norb bus totatn pefhnum. SICLucifer lnrercceleites AnRelos
pofiremo parrraln occupat. V ~ ~ r l e r n uergo,
s 2 D e o crearus esrmius,ubr I;li~pe;bi~corlum-
furgao:us& orernus sfiidue , Ec ut 1111re6p1- pendum dedrt : fa&us eft dzmonum deterri-
fcapr propere,quotqEor: ad hunc rnodum mi- mus. Sic non vulgi h x , led Senlores popilli,
lere Sltana: dccept~oitedelipiunt : & nos ne S c r ~ b x P, h a r l f ~ lSacerdotes
, & PontificesSa-
yaria[ur urlquatn Deus in ejusrnodigen~lsren- cerdoturn prrncipes, ad quorum fpedabatof-
tationts tntrare, neve D ~ a b o l u munquam finat ficium ,11t jufiitlam curarent , & Dei nego-
ad littora no&ra procellasrfiiuslua: ternpefiatis tium promoverent : ~i potilGmum confplra-
obvolvere. Sed ha&euus in h a c my fieria di- runt In anurn, ut juftltrx Solem extinauerent,
.-
ore&, redearnus nuncad hiltoriam.
&&t
9cuuigenicum Dei filiuln perilnerent, eo Vera-
ergo, quftln accepzfet cohortem A ~ a n t $ - nia: transverfos eg11 avaritia , fafius, rnvidia.
'i(jur ,&A p/t*r$.zs?jlitrljfrc?s, venrt rlh4c cum la- At tloc no11 tranfeunter af~iciendumefi, fed
ternif @ facrb;.rs. Et ad/~6ICfZ/utoguentc, ecce, conternpiandom fedul; quod Judas, qui fie-
da ~ f i ~ ~ ~ ~ t l j ex t i n u s & cum eo rirrbd quenrer aldsnomlne rradrror~srilfamatur, hio
~ r duodermt,
multdrulr~gl~d,!.ts &ft~Jrltuirni@ d p r i n ~ t p i b ~/h-
s A p o f i o l a ~ quoque
s utulo Iub11m1traducitur:
Eerdotua 6 scrtbrs ~cnrorrb~spopulr.Dedcrat au- Ecce(inqu1t)Judsslfc;~rrothunusex duodcclnl
em trddrtsr ersJignum. Judas Ifcarlochnon unusex inlidellbus Ethni-
Cohorcern, cluarn Evangclrftz commerno- cis ,non unus ex Judzis hofi~bus,nonunus
yroditorl tradlta~nd I ~ o n t r ~ c r b ~ ~ s , e g o RD~fcipul~sCh~lR~gregari~s(quod~~h~m
o- tarnen
rnanam crediderim Pontificrbus 2 Pllnto per- quis potuifkt credere) l e d u ~ l u s ~ r(pudor) ol~
mi&m , cui cohorti fuos ipforum rnjni&ros ex ChriRo leais ApofioIrs Don;lnum fufilne-
P h a r l h l , Scrlba: S: populi Seniores adjunxc- tradere caplendurn & ipfe fieri capturorum
rant, auc non faris fidentesPriefid~smrlrt~bos, DUX.
auretiam luvantes numero , ne q u o futira~io Habent ~ O loco, C quad difcant qui
lumultu per no&em exorro C h r ~ f i uer~pere- s fingunrurMagi~rat~burquun~fo~~iiiburrppe~~
aur(quod ill1 fortaGs affe&tabanrprz~erea) lanr~rtirubr,.uor3habetelemper,undcgiorien-
urnul!o per teriebra~elabente , cuncti paritet cur& Gbi placeanc : k d ira d e m u n tales tltulos
~ ~ ~ con~prehenderenr~r.
f i ~ l i Cujospropo- veredecorosefle,fiIib~Gcconfcrusanimus tam
fitl neconjpoces e r e p o i k i t , ejus ~pfiustecit honorific0 nomini re&e adminlQratls QficijS
pocentja :q u idco ~ caprus eR ipfi, quia lolus i p b rete re@oodere. Nam alroquipofint (nifi
nyprehclldlvoluir. Fumldas accendunt faces verborum ~ n a n rinnitu i deleaentur magno
lucis mallgna:lucernas, quibusrll~rfirernJU- pudorefuffundl quum certo fibiperfuaderede.
filria solem p o P n t per tenebras peccarorum bemtaqul~uoq;full~ln~~~elf~~t~,fint~agnar,
cernere: no0 uc a b ~liiusl~luminarenturlurni- l'rincip.Satrapce,CdaresaSacerdot,E ~ ~ ~ E . ~ , ~ -
ne, qul lIlulnillarornnem horninem vcnientem d o fint iidem lmprobi :quoties komines $Ien-
in hullc *nundurn:led ut seternurn lumen ejus didos ofEcrorum titulos apud ;lures eorum
quodobfcurar~non potelk, cxtinguerent: m d pruriences occinunr,nonid exanilno agere, uc
fi v~dellcecfimlles m~trentium, qul propter verehonorem deferant ,fed ut Iicenter,per lau-
rradlrlones furs obruere Iaborabant legem clandl ~ e c r e mh, ~ ~ o ~ e s ~ l l a ~ expro- dat~g~fi~~
Dei. @orurn per vefiigia CtrriRun~etrdm- brent. Siquidem & Evangelium quum ju,jarn
n u m eeriequuntur il11, qu~cunqucinfudm $0- ( ~celebrat 0 ApoRolarus t i t ~ 1 0 , d uair; ~ judaS
riarn &tagunc diviiq gioriq lplendorem obum- Ifcar. unus ex 12. quam procul Interim a b ani-
brare. Sed dignum elt h o c loco dlflgenter molaudand~fuerlr,declarat ~llud,quodpatiter
advetrere allidue le vettentem humanarum re- pofiappellar rrrdxorem. Dederac (lnqulr) na-
rum vici[Iitudiacm. Nam non tori jam lex dies diror els fignuin dicens :Quemcueque oicula-
przterierant , ex q u o 81 genres 0 b infignia fuero,lpfe efi :teneteeum. Hic quZri fojeb
CllriRl miracula cum ta~ttavrtxknttitate jun- quid caul%fuerrr,ut necelfeear fignunl
aa ChriRurn cupiebant arplcere. Judal vero 1tradltore dari,quo dignolceretur ~ ~id f ~ ~
.dequicantem Hrerololyrnarn mirum quam refpondent qu~dam,ideoconvencum de figno:
reverenter excepennt. Ac nuno Gentibus Ju- quia Chrinus ante non fernel inter rnanus co-
dacijun& tanquam latronem veniunt compre- nantium apprehendere fubito fubrerfugerlt,
heofuri, idqile n o o cornice m o d 0 ,fed duce At quum id facere folebant inter&
q l f i , o q u e G e n t ~ b&~Judzis
~ omnibus deterio- manusnolcencium, nimirum ui ~ i ~ i ~ ~ ~ ~ ~ i
re, Juda. @a ex reprzbendum curavitin fua velaboculiseorum drfparens, velpermediunl
morre Chrifius documentum iRud omnrbus atrooitorurn tranfiens:darum nOfCendlfignUm
infigoe mortalrbus, ne quisquam fiabilem pro- adverfus hoc effugrum ufui e& n o n polerar,
mittat Cbinefciam fiarefortu~am,neChnfita- Suntigiturquidicant,a1terum exJ ~ ~ ~ ~ ~ ~
nuspr;efeltim u l h s ambiar (quippequ~coelum fro full& tam fimrlem (quem =,
{perat ) hajus mundi defpuendam glorram. voiunt fratcem Domtni) ut nil; dlligenter con-
Authores i ~ ~ i r t e n dcontra z ChriRum curbiz ~ ~ e n t i b u s r n a r ~ o f ~ i n o s,.d n ~ oquum
~~~t~
utrum-
 PASSIONIS EXD OSITIO. 167
uriumquepolIentcomprehendere, utrumque apud Dcum cenletur fceIerec2eterosomnesan-
fecum &ere, ubi poll nofcttare per otiutn teceiteri.. Etapyropinqu;lvrt el, utol'culate-
cotnin~~s~om~arando~offent: q u a nece6tas tur eum ; Er quum ven~ikr,Ratrm accelfitaci
Mattr7. erat follrcicoselfe&figno? Erat (or ex Evan- cum,& amr Rabbi. aveF.abb1, Kc olculatus eR
4 c l ~ npuer) adulta nox, & quinquam appete- cum. SICappropinquanr a d ~ h n ~ u m , ~ ~ ~ l u -
bat diet crepulcutum, erat adhuc ramen nor, tant,iic Kabbi vocant,fic ofcnlantur, quicuaq;
& tenebras fuiffe declarant laces & laterna: feChrrltmfirtguntDmfcrpulos,& nominedodrl-
q u s adferebanr :-quarum luxetticiebac, magis narn elus prohteeres ,~pfare moltuncur verfu-
ur ipfi longe cernerrntur quPm ur alios procul tiis Sr technis evectere. Kabbi nomrne Gc faiu-
lecernecent.Er quanquam Luoc benefi- tanr Chr~Rurn:q ~ MagrRrum r eum vocanr, &
cio ,loxeffet forranis fublufiris, hatlenus ta- ejusprzcepcaconremnuot. S~cofcnlanturSa-
men id valere potuit : uc corporum longius cerdotesrll~, qut ticroltan6lun~Chrrlticorpus
molem cernerent ,non ad hoc etiam , ur; li- conkcrant: dein ChriRi membra ChrlRranas
ncamenta completkerentur oculrs , & alium animas dodtnna falfa Sr flaglriorum erernplrs
sb alio&gnofierent. Ergo G ternere provo. interficiunt. Sic falurant, fic okulantur Chri-
lance$, ur pariteromnes pcenderenr, in incer- iturn, qul k haberr pro bonis ei ptrs poltulanr,
turn quisque decumeret , rneriromerurbanr, quad corltra diuturnam CflriRranorum omni-
ne (or plerumque accrdit) ex tam rnulrtsaliqui urn inorern & con6uerudrnern :nunc tandem
£;rtaGs e@&@&ie ,& i n i i ~ i ~ l ' e , ~ r o pqurrn rcr SarlUr lcllicet db:que necefitate, fed nonabsq;
porifiinurn Ginkcant. SoIerlt enrm,qtrt maxime totius E c ~ l e l i zCatholmcre contumelra, eoque
(unt lo d i f i m i n e , celerrtrne lib1 pidprcere, 1 1 0 1 Gnegravl ~ lcelere malorum luafu lacerdo-
Igltuc five h o c e x c ~ i r a r u n c ~ l lfive r , JudlisiyIe rum L a w Lacrunl ChrrRt corpus & fangutrtem
fuuggefierat:ficdt$onunturintidrz ur tradiror Cub orraq; (pectenon Iolumturnunr lyfi, (quz
anttc&eret, cujus comp!exu & oiculo nota- res urcunq; poI&r terrr)Ced univerlos damnanr,
retur Donrnrrs,ur q s o m ioeuln unum cun&ti qui rem Utrdmq; fumupt [peck tantum fubal-
tinrfient okuIos,- in dlunt pariter umnes injt- tera, hocefi , yrzter feipfos,Chrrflranos ubr-
cerenr m a n u ~ , ~ b R , fqiu i ~ r f f u ~ e ralrus, e r mi- que tot per annos, omnes. Et ran?en quum
nus cGt pericdk utramque fpeciern litigant ueceiliriam Larcu.
~ e ~ e r ~ t e r ~ t r r t & i ~ ~ e i s j i y n t i m:@erncun%
drcens rem ipiam corpus vtdelicet & ianguinem ex
ofcrlaturfgero, ipfise/t,tenet~eum,& dnc#tecaute. utraqae fpericplcrique ram Laic1 quam Sacer-
Enquoprorumprtavarttra. NonctbiCatrs doresel~m~nanr,~rvam~testar~tnm~orporms(an~
erarfcekratepr&&rar Dorn~numtuum,quire guinlsque vocrbula : non drRin11les hac fane
~ n f i f t i ~ i n&poRdarus
s erexcrat , In manus ~ a r r ~e d a ttaeellirbus,qui
l per~udrbrjumflexrs
h o m i n u i r i ; n e & u i b ~pet ~ ofculr fignum era- genlbus ChrtRurn falorant regem Judxor um.
kre,&ifi p&&&-t& &BCI~NSe&s,urducere- Narn & lfil ad eundcrn rnodun, genua venera-
curcaute, fie h$iurpoKet evadere ? Twcon- bundl Ae~tencesEucharrQman~Chtmfti corpus
duttusesuc traderes , a h mr& qui prenderent, appellant & C ~ ~ ~ ~ u m,quum n e m nrhlio magrsal-
qlli cufio&rqne, qui fiRerenr ln judrcrum. A t rerutrum el& crrddnr, quain n d ~ t c credebanr s
tu qltJfiin tea parre non fat Cceleris eKet ,~ 1 1 1 - regem.Hm nrm~rum~ n i n e s , ~ u orecenfui,in s Ca-
rom quoqllcreimmmfces ~ ~ c r r&s ,quaii oon lutitronr gi olcnlo cum plodrcroneconjun&o
fAtiseisdmanda&nt rem IceleR~Ma~i(tratus, referunt p r o t e d o aobrs rradrtorem Judans.
qui mitrebant :te videlicet oplli erar hornme Czterum ur rRr reprzicnianr przreritunl , fic
cmtcumfp&b , qui comrnoncres & adderes Joab olim rn figurC~prasdrcebrc fururum , qui
rnandatadetuo,ut caprum ducerenzcaure. An 2. Reg, 20. qaum tic Idluraret Amafam :Salve *, geg,2p
metuebas, n e q u a m ttri tcelerts officio, tradito n1m hater , Lk manu dextra mentum A m a h
ficariis ChnRo,sbundefun&usc!Tes :ramen,fi delnulceret ranquam ~Cculaturus,clanculum
qua fic ce&rent mlirtes,ut ChriRus aar elabe- educens inobfervarurn gladrum rransfo& 13.
returrncauris, autvi eripereturinvrtis: argen- tere uno i&u eum interernrr , fimilique doIo
tei t i trigrr~ra, hefarir fceler~sprzclaramer- priJem occiderar Abner ,poitea veto (ut' par
ccsfciiicet, non perfolverencur? Perfolveren- era[) peremptus ipfe ncfariz fcaudrs meritas
t u r hand dubic?. Verum liaud quaquam nunc paenas dedir. Joab el-gorrfcrt 8r reprcfenrt
ram coprd$ anhelaraccipere, quam quum ac- Judas , five perfonam ipeacs , live icelera-
ceperis,avidPpt&pcrabrs abjicere. lnterea facL ram fraudem\, five virididam Dei & utriusque
nusafecbutn Domino,mor~lfeiumabi,mulas infelicem exitum :nth quod J o d a s o m n i e x w -
ialntare pelfines, te Joab Cupernbat. Joabvjr magous erar a&
~mecedeb&teer,&&ppropinqua~~t~efi, utofiu- prmncrpcm f ~ u m Jtldaslonge
, m a j o r a ~ u dWP,
laver~reuw. quum vetrtfet ,&atimacce@ad jorcm. Joaboccidlt Arnafam amtcum,kri$&
cum, 6 art: ~abkt,cr~c~a&r,&afiuIrl$t~self am. das amiclorern ~eIum,addequad e r i a m ~ o & $
~ t x i t r t j e f i r :~misc.adq~tdvcn$t? fuda, ofinlo num. Joab jnvidia Oimulatus & ambitiohi,
@urn kmtnt&tdf~ r quad Arnafam fibi ayud tegetn przlarum £ 2 ~ -
T ~ m e t lJudas i v e r recunduln hiltoriae fe- audierar. Judas vero mlferz metcedrsavaritia
ricm turbatn anrecedebar , fiRntficat tamen pelle&us,argeoreis paucis r n u n d ~D o r n ~ n u q i ~ ?
etiam fpir~ca~irer,interejusdempeccatipart~ci- morremprodislt. @anto igirur Joab asre..
,
pes, qut pturlmas habet caulas abRinondi :is cellcbat Lcehre canto cvafit etiam vindrAar
genere
 x68 P A S S I O N I S EXPOSITfO.
generemifcrior. J03benimocci~useRabalio, ChriRus igirur hunc peccandi modurn dcte-
~ ~ d ~ ~ i ~ f ~ l r cluamanu
~ i l i t n laquco
us [utpendtt itabrlem acrirer ~ m p ~ o ~ eJuda:.
r a t Juda (:n-
le,Coteruin in fraodtsproditor~~ forma belle quit) ofculo fillunl hominis tradrs ? Aut ratem
rere
illter Joab & J u d s Icelera conveniunt, Si- te pracbe,qualrs vrdcri vis : aut qualir es, taleill
quidem ut Joab Anlafiln compt.llans comrrer teapertusolte~lde.Siquidemq u ~Tub amrci per-
ve]ut o(cularuius Interimit : ita Judas Chri- Iona pcragit toimicum facinus : fcelus fcele-
fium adit bland2 ,falutat reverenttr, amanter n u s condupl~car. A n ergo non fitis tlbiJu-
ofculatur, ncc aliud ifitcriin furciferquicquam da fort, quod tradis filtum homlnis I vere, ~ n -
lncditatur iecum,quam Domini3 mortl trade- quam, filtum illlus hominis, per quem honli-
re.Acnonficut j o a b hmafarn, fic Judas Chri- nes ornnes perrerant , nlfi hlc filius horninis,
fium potuit b l a r ~ d ~ e n fallere.Excipit
do adeun- quem ture putas perdere, fervari ~ o l e n t cre&-
s
rem,aufCulcat Calurancem, non reprll~cofculan- meret. H u n c , ~ n q u a m,filrum hominis non
tern,& f'rleftz ptoditionisgnarus,ica re tarncil fat ell trbi tradere, nrfietiam tradasofculo? "i-
aliqfiandi~~g&[%t,~ai~quam omnium prorfuscf- delrcec in prodrtiohem verteos Cacrolan&um
rctinfcius.Quid ita? an ut nos fimularedoceret Charitaris Symbolurn. d q u i o r certe Cum in
ac difimulare , humanaque vafrlcls fraudem rurbam rftam ,qu* per apcrcam vim in megral-
frau& fallere? Mrnime, led or doccrerpotius lantur; q u h in te Juda, quigraffitorlbusfal-
injurias omnes & perfine firu&as fraudes pa. fo me traduofculo.
tietiter & manfizetepcrperi, non excandefcere, ChriRusigitur quum videret hdlum in pro.
Rudere vindi&z.non ingeRis contra con- dicore fignumpo~nitenria:, volens oflendere,
eiciis animotlloreni gererc, noa ex inimico per quanto vellet l~benriuscum ape] cis hofirbus,
technam Jufo vanain volupratem capere: fed quam Inimicoclancuiario colloqui ,fimulque
contra fallam fraudem Vera vlrtute cendere, ~t apertumproditorifaceret,impiaejusmachi-
rnalum in bone vrn~ere~deniqueverbrs rnitlbus nanientacuaBa kfloccifacere,ftatim Te avertit
acribusqueconari, opporttmeq; & tmporrune a b i h o ~ r ~ u e a d t m r rurrnarn an tnemi;aEe-
infiare,ur mali murentur in bonor , ur fi quis Batviam. S ~ c e n i mait Evangelium.
m o r b o l a b ~ r e trrnrnedicab~l~ nofiraru no11 lo- fe/usttaq#e/Elenzotn~zia,q t venturaerantfu-
~ Matt. 14.
cd(er ~rlcurianl,fed fua: peRis immadltati im- p e r e ~ mprocefir , & dixrt et%:@em quayitis ? Re Luc- 22,
Cbrrfius igltur Medicus pientrllimus )ondeunt ei,fefina Nnurenum. ~ t n t e t s j e f i rMa~c. . 14.
lohaatk.19,
utramq; medcndi merhodurn experitht, & pri- Egolam. stabat autem & f u d a , ,qui trdd8d8t
pr;emittensmitia , Amice (inquit) ad e m , cumtpfis. Wrergodtxttets fefis, ~ g o f u m :
quid velliRr r Prod~tcrada~liciilornen ammo rbre~~ntretrorfim &certdef~ntarer~~m.
pependit ambiguo+ Srqurdern lut fibi tceleris 0 ialutrfer Chrrfie , tu ntiper tam tir
ton(clus verebarur ne f i b anlici nomine gtavi- midtts , qlri te proRernens in faclcm tam la-
ter exprobaret Chrifios hultrlem e~usin~mtci-thrymabtii m o d o cum iudote fil~gt~rneo pre-
tiam. Contra ramen (ut flagitia ferelatendi rabaris Patrein, ut calrcem Pafionls auferret :
fpe hmpet blandruncur fib1 ) fperabat c ~ c u s nunc eiceverra taai fibito velur Gigas ad cur-
amentla ( qhanquam expertlts lzpe cogitatio* rendam eiam exrlis & cxultas5 & te q ~ 8 r ~ n t i . s
ncs hotninurn Chrifiopacereperlprcuas ti rpG9 busad I'aflionem alacer occurris o b v r n s . j ~ ~ ~ -
quoque kroditio acraaa f u i h ~n Co;na)fpera- rere re fatentibus, & efle te nekienuhus ultra
,
batdnqaam,demens& oblitus omnium faci- temet itidicas? H ~ c , h ~ c a d c u r r a n c o m l lpus ~s
nus fuum Chriffdm tameh fefhlhfi. A t quo- fiflanirnes : hrc iadubia: fpei an6111apprehen.
niam nth11 ei porerat eIIe magis pelt~terum, d a m , quum re fentiunt mortis hortore con-
quam ii tali fpe frufira laaaretur (neque enim cuti. N a m uti tuncagonem ferunc cum c h &
alllid qllidquam valrd~uscohverfionr elus PO- fto, uc cum ~llopavent~rncerent, anxii triRan.
tuir adver[ari) drutlus eum duct falla fallendi rur & Cudant (precentur modo & in oratione
fpe Chrifiuspro fua bonitacenon patrtur, fed perliltant, turn volttotat1 divioa roro [e corde
oravitefadjungit protinus: Juda,oCculo filiom lubmirtanr) fentienr h a ~ dubie,
b
d &orient hue
hominis tradis? Nomine fuo compella:, quo jus quoque confo~arioaisauxilru~n,& Chrj(ti
{olebat,nimir~m o t veteris amiciria: recordatlo Spiritu ficrecteabuntur : ut terrei cordis vete-
animum ptoditoris molliret ad peoitenciam. r e m f a c ~ e m c ~ l e f tore i i fentiant rebovati ,
Traditionem ejus apertP exprobrat, ne quum per imrn~fTiurncrrrcis ChrlfiI iignum in aqualll
,
jatetecrederer,confiteri pudefceret. A d ~ Z C doloris fui arnara dudum morris menloria
fce[entav tradiroris hypocrifin figillat :Ofcu* dulceicct , maerori fuccedet alacritas, antmi
lo(inquij) filium homlnrs tradis? Inter omnes robur & fortirudoformidini, n1ottem dcniq;,
icderum circumfiantias nuliam facile reperias, q u a ~ horrefcebar~t,appetet~t,
n vivere trifle due
guae magis fit inviCa D e o : qulirn quum genui- centes,& mori lucfum , drKolvi cupiences a
nasrerum bonarum naturaa in malitiz n o R r r eflecum ChriRo. C ~ ~ R ~ Ug iS t u r cag. ~ ~ i ~ ~ ~
infirumenta pervcrtimus. Sic odibile D e o greIfusturbam~ncerrogat:
mendacium,quodverba,q~a:funt ad explican- @em qudrirzs ? ~t#onderunr : fefim N~.
dos animr ienius ordinata ,per fraudalentias in u r e n u m . ~ t a b a prutem & , qfi, tradj-
diverfum vernmus. H o c mafi genere gravi- dir e m , cum ipbs. Et dixit ejs+fefis: E~~ Pm,
ter offendir Deum , ti quis leges ad injuriam V t ergo dixit eis f'efis ,~ g o / u m: nbrerunr rm9,-
propullandam nacas transferat a d inferendam. f i t n bcecidorunt iterrram.
Si
 PELSSJONIS EXI'OSITIO. 169
Si qlid ptidem apud rujosqilam antmum, cuni lilts, ut ~ntelli~erernuscutn i!lisetiampa-
ChrlR~Favor & anxleras ex~lttmar~onern ejus ntrr ccirdllte. Et erat quldem Judasejusmodi,
immtnukrat : necefficlt ld nuncvrctfinl vtrt- uc oerrto efEr lo coca tui ba deterror, neque di-
11s haec fortttrldo reponat, qua totumarmato- goor qul proRerneretur:fed volutt EvangeltRa
rum globurn adlr lmpcrterrrtus & certusocct- cuntios 111conlmuni commonrtos, led111ocui-
dr (lcrebar eorm omoia ,.qum venrura eranr fu- quccavendum, qutbuscum verfaretur :~ e r i -
pereum) quum 1111 nefcrrent quls e$et,ipk'efce. culurn enim fore, ne, G cum malls Rationem
leltls prodrt, & crudelircr rnaaaudam ultro- loam ponat,cum malis fimul& conuat. Siqui-
neatn offert vrcttmam. AtquetRa qilrdern tam d e n raro contlngit,ut qui fe Roiideinpupp~m
.
fub~tarani dlverla rnutatio merit0 tueritin ve- laceram cum nauf~a~aturis
ncianda cjus humanrratemirabdis. At qualem abforptis pelago vtvus evadac in terram. Nc.
collocat : cxterts

e f ~ e e R zRlmatio- mo,opioor,dubtrat,qu~nis,qut cundos vaiuit

q ~ ~ ~ t ~ c a m q ~ e n e copinionein
netnquedeahdeltuin omtitum peccatortbus unoverbo fiernere: factle potuit partcer tam
ingeneretper homrnts~mbcctllumcorpus tam fort~terotnnesallrdere,uc nollus unquam ~ o i -
rnrrabrbter etnicans vigor ctivinae potentia, fctrelurgere. Ar ChrlRus q u ideo ~ Rravtt, ut
Namuodeillud quodcotlgrcdientern cominus fcircnt n~htflitncumpolfc, quod noIlet paci:
qt~grentiu~n netno cognovlt?\n templo docue- S U I ~ U Spermr(ic lurgerc, ut fdcerent ,quod vow
rat, ~~~Ifiularrorum tneotasevercerat ,nuhula- luit ferre.
rtos ~pfosejecerae,rn public0 verlatus fuerar, Igitur quumfiurexifinr , iterum i~errogctoir
I'barrh~sconfutaverar,~ a d u c ~fatrsfccetat,
rs eos : &em g~entil? 1Ui autem dixerunr ; fgum
Scrtbasredarguerat , Herodianorurl~militurn Nlwenum.
quzfiionem captiofam prudente refponfo de- Vel hic quis non videt ChriRi Gc occurlu
lufirat, pan~bus~uinq;, feptcrn hotn~.,urnmrl- percullbs, licattonttos & Rupefaaos effe : ut
la paverat,zgrotos Cdnaveat,reiufcicaracmot- vin videantur apud ie manfife, fiqurdern latrs
tuos,omnr honlinutn generi (e yrzbuerat Pha- fcirepote~ant,neminemid noCtiscolocireper-
rrCais,Publlcan~s,dlvttlbus, paupcribus,jultis, ~ r ofe: s qul nonautcxcorattatuCuo, aut ami.
peccator~bus,Judzis, Srmantaors & Genti- cuselfet Chr~lti,q111~ U Q V I Seoseaer miflurus
bus :& nunc ex r a a hrc turba a a r a nemocrar, pottus,quam dutlurus ad jefum. Et ramen to-
qut compellantem comiuus vultuvoceve co- tiusrei cardtnem,qwm (quoadeffecillenr) [i-
gnofceret, tanquam qui eos miferant , fidulo dulo crlatam oportuit : apud occurrentem
dedllfhnt operam,nequemillucmttterenr,qui, fubtto, quineque quiseRet lciebant, nequecur
quem rum quzrebanc ,ar~teaul>cluamviderat. illud quorcrer,prottnu~effuclunt Rolide. Nam
Non faltetn ex cocgrefluJud;e,non~xample~~firnulac rogavrt.Quem qu;erjtis:relponderunr,
& ofcult ligno dato quiiquam ChrtRun) no- Jelum Nazarenum Kelyonditlelus, Dlxi vo-
raverat r Q~lrn lpfe 'eradrtor , qui cum fimul bts,qu~a~golilm.S~er~o niequotrt5, finite hos
&bat cum as, quem ramnuperofculonotan- ab~re.@all dicat ;SI mequar~ris,curvosag-
durn prodrdtt ,rpfe tam fubrto noicere jam de- greAum & memer facente cogniturn illrco non
dtdrc~t?Unde lgttur emerilt hocmiraculum? comprehendrus? Certe qura tantum abelt ,ut
Irde ilrmirutri p r o d ~ ~ ~ , q unulluscum
od potuie invltum valeactscaper6, ut (quod cadcndo re-
noliete,unde & lllud ~ a u l poll, o quod eum, trorfurn didlclftts) ne coilliltere quidem me
tpie le evel lac at, o e c M a r r a ~ a ~ d a f e n etanmm IoqdntepoDitts. Sednunc,G tam ci-
conikicrens nec ex duobus D r f c ~ p u l t s ~ t e q u eto eRls oblit~,Irerum redigo vobisin metno-
-CUQIeo solloquem alatcctcr nuvir quk e l f r i riamquod Jefus Nazarenus ego (urn. St ergo
led ht petegnnum que~sbpiam,ifh prswc her- mequzrrns, lia~rehos abrre. Qud art Chrr-
tt~Ianu~t~. Deniquehi vis~ctreumtevener~t ,ut itus: Sinice hos abtre, non e& rogantrs: btls
cong: edientrm nemo valuerit nofcere , inde (opinor) prolteruendr, docult. Verum inter-
veartl; non dubires, unde venriie oides&illud, durn accidrt,uc qul magnum aliquod facinus
tluod rlIoloqne11tenullusvaluit Bare. meditantur, fitnpl~cinoncontent~f~elere,~lu-
vrawcem drxit % j $uis ,eegofim :dierunt retror- ra foleant, quam poRulec propoGtze rei oecelli-
jur)~,& cecideruntinterram. tas , prava ltbrdlne velur appendices addere.
Hebr. 4. Hrc fedeclaravtt ChriRusvereeReillad vcr- Sunt &miatRrt fcelerum tam prapoRere fidi,
Mdtrtlt 30. bum Dei, quod acuttus penctratoinnigladio ucpotius quam onlrctant quidptam malorurn
ailciptri.Etentn\ fulmenferunt ejuseRcnuur;c, omnium,quc habeot in mandaris: alrquidad-
ut tllzfa vagina gladium liquefaaar. ChriRi danr potlus arque adrnetiantur de fuo. utrofq;
certe fola vox illzfisiRorum corporibu~licti~pariter tacrtP tangtt Chriltus.
quefec~tanimas: ur vires ad iultinendamcm- Si me, inqurt,qurririr :finrrebasabire.
bla non rt.1tquerir. St id quod I'onrthces, Scribz ,L'baril;ei,Se-
Cotnmernorat hic Evangelifla , quod Ju- nioresque popu11 ram avlde fitiunc exhaulire,
dls fimul Itabaccum en. Nam quum audtlfet meus languisefi :ecce quarentibus me vobrf

.
apertefibt trad~tionernfuamexprobrareJelum occurri,aelctentrbus prodid~~profirarisadfieti,
fioepudore ccmfutus h e ttmore perterritus furgentibus GRo cap~e~ldum
(noverat enim Petri promptitudioem) proci- non potuit prodltor) in manus lnemct trade,
,denique (quad
r,usretulic ~ e d e mkque, rece~rtadtuos. Hunc neaut~llineceCefutent aur vos ( quafiio mez
igirur EvangeliRa comlnernorat limul Reriffe nece parum iceletis fit) horuln etlam Lngui-
CYJ nem
 P A S S I O N I S EXPOSITIO.
nemruperaddere.@amobrern;Si mequzritis, vero fidcm parrter oppugnant omnes, & ~ a r i -
finitehos ab~ce.Juiiit linerc,led finere coCglr ter univerG vlncunrur. Quorum conarusrm-
invlcos & conances c~rr,~rchendere,iervarrso- ploslsc inanes,qut habrtat 111cc~lrs,irridet,~uem
mnlbusfuga, hulkratus eR. Cujuseventus rn- fupplexprecor,oe fi~irrrdeat~utin eorumzter-
dlclum ece p r a ~ u n t r a mhanc vocem volult. norrdeatrnteitto, iedpanrtetrdr falubrem m-
Sinire has abire, ut rmpleretur fermo , qucm fptrer gratrarn,qua fill1prodrgr, & heu nitllium
Quia quos dedlRr ~ n r h,in o n p e r d ~ dex ~ druprofugi, in EccleGaemarrls, undedrfcelfe-
quenquam. Verbum Chrrfii ,de q u o lo- runr,grernrum reverrantur :ut partter In Vera
qoirurhocloco EvaogeltRa, lllud verhum eR, Chrlfil fide concordes , & mutua charitate
quad eadem no&e Cups c a n a m Patri loquu- connexi ,Vera ChriRl ~llembra,capitis conre. Eph. I,
Phan.rt. tusefiChriRus : i'ater (an&, (ervaeosra no- quamurgloriam,quam extracorpus & absque
mine tuo ,quosdedrR~tnlhi. E t poR: Quos vera fidequisqu~srperat aflequi, lpe iemet fal-
dedlfti mihi, egocultodivi: & netno exeis pe- fa deciplc.
rjit, nifi filius perd~tionrs,ut Scriptura ~mplea- Sed jam (quad coepi dicere) Prophetiam
tur. ~ ~ ~ ~ C h r i l t uvaticrnans
s h i c d e Cervan- praedraatn efle de Juda Chrrftus inhnuavlt, A t t ~ r , ~ .
dis in Iua captione D~fcrpul~s, Cemet pronun- Judas Ceoccidendo docuit , Petrus pofi expo.
riac eorum cuRodem. Ideoque redrgit lult, Apofi011 onmes executr iunt ,quum in
i]lud EvangelrRa legentibusin metnorram :uc locum elus Iortelubrugaro Mattkia, Eplfcopa-
intelligerent , quanqoanrChrifius hic dlcat rum ejusacceprt alter. Et quorese&trllufirror
tllrba: : Sinrte hos abire , ferplurn tamen (quanquam rn Apofiolorurn locum pert,ecuo
,
occulca potencia vrarn patefecrITe qua fu* fuccedunt Eptfcopl) ln nume1 tim tamenlllum
getent, duodenar~umpoRluffe&um J u d z Matthiam,
~ o c t i ille
s Scripture, quiperiturum J u d a ~ n nullos unquarn pollea iubrogatus eR,ledcotn-
prredrcit,eR apud I'falrnrRam , ~ U Plalmo~og* I municato paolatrin p l ~ r ~ b L l s ~ ~ o f i o l a t u , f i n ~
precandtmodo propherat. Fiaut d ~ e s e ) u s p ~ u -h u m , impleraI'rophetra nurnerus~lleLacetac-
ACtor, I+ ci, & Epifcopatu~nejusaccipiat alter. H Z C cepit,ChrrRusergo quurn d~xit:Slnlce has abi.
verba quulll deJuda t r ~ d r t o r ecam longo ante re,t~oilprecatus elk facultatem : fed occulcede.
tempore fint przdr&a: tamen derllopr~dr&a, lluotiat abeundi dare Ierlret D ~ l c i p u l r s ~ o r ~ ~ ~ .
quoad Chrlfiusdocu~tS & fes ipfa collataculn gem ,11t verbum lllud tmpleret ,quo dlxerat:
vcrbisofiendlt, ptzter eum qui cecintr ,nefcio, Pace1,quos dedlR1 rnlhr,ego cufiodrvl: & ae.
qoisquam anre alrus inrellexerit. N e q i enlm nlo ex a s perrlc ,nlfi fillus perdrtronrs, Ope[&
quicquld unus Propheraprovidrt, protrnusvi- mlhi pretlum vrdetur, paulrfper h o c locoper.
q h , ~ &runt omnes. Datur enlm I'rophetis Spi- pendere: quameficacrter IRISverbrsChrlfius
rituJad menluram.Qu~n mihi certevidetur,.ne- driparem p r z d a i t c&rerolum prolierum , &
mini tam aperram eifeot~drquelacrzScrrptu- perdltum ptodrroris exltum, Etelllm tam fir-
1%lentehtirm, ut non rnultalareant rllrc non- muln utrlnque futuruin confirmat e ~ e t l t u m , ~ ~
durn lntelle&a myllet.ra, qure velad AntrchrrR~ non tanquain futurh, fed jam planefa&um de-
tempera pertitleant, vel luprernum Chrritr JU- nuntier :@os dcdrfil (art) mrhl,ego cufiodlvl,
dlclum,qu9~antr~per ignorata redrens tandem No11 Luis I T I ~ I ~ UdefenG S iunt ,uon ~ u d ~
a ~ u e Apofiol* de Dci clementralervati lunt,non c o h o r t i s ~ n c u ~ ~ ~ d ~ .
1, or, 3. ~ ~ l i a s e x ~ l r c a b i r . I t ¶uod
fipjentlapr~drcavrt:~dm ~ h i d Scrtptura e facra lapfi funt : led ego cullod~vr,& nemo ex cis
(In qrlam [aprentrs lizperquam rrnrnenbscu- perlit. nlfi filruspeldrtronrs, Naln & is e x a s
mules abdldlt & a b l t ~ u l iDeusjmer~ro
t vrdeor era[, quos tu Paterded~filtnlhl. E t rgoDquum
Rom,11. exclamarepolTe: 0altrtudo divittarumlapre- m e (eleefus i m e ) reclperer , potefiatizin el de-
tiz & fCientlz Der : qu~mincompreheofib~lia deram: utcum rel~qurs,qurmereceperunt, fi.
funtjudicia Dei ,&inveR~gabrlesv~zejus ? Et llus Del fielet. Vecum ubr per avantlam de.
tamen hint in& nunc exorrutltur I I I ~ I C Sveluc mens defcrvrc ad Satanam ,~ c me r fellnquens
vefparum aurcrabronutn examina, qui fe glo- prodensquepelfide lervai~nolult: duln fib
riantur(ut D. ait ~ r e r o n . ) Z c r t o ~ 8 k ~ , & ? ~fc , Qet petdele, t.llius perdrtronls effektus milere
ne vererum DoCtorum commentarlrs o n ~ n l a mllerperllt. Chirltus de tradlrorls events
~ e ~ e p e r vaperta,facrI~areperilrc:
~a, q ~ Patres
x cettus 1nfalllblLrer : tam certb pcrlrurum ii.
omnes antrqui, homrnes nec ingenro rnlnori, gnlficat, ut jam pen~fiepronunoec. E t ran,en
net inferioredo&riniir (tudio~nfatigab~h ,fpi- lnfehx p r ~ d l r o r ,dun1 Chrlaus comprehendl,
r1tu (de quo tar11 multum IRIloquuntur, Cur u t dux & fignrfer Rat ferox cum cayten-
qllim parum habenr) intervallo non mrnore rlbus, exulrans op~nor&gelirenscondlfclpu,
pnceIimres, quam n r a : ianfiitate fuperabanc loruin luvrurn rnag~lt~lque penc.lo : quos
fatebancur drfic~llirna. At II nunc homrnes omnes ( u t ego cei re puto) pall;ei lperabar
nevi, [ublto d e terra progerminarr Thcologi, optabatque comprcherldendos moltem.
qui omniafcrreviderl volunr,quun~in Scrrptu- lngraticudlnis fiquidern habc rhoc, furorede,
t;e{enfucontra celeRrs vrtzvrros illos unlver- mens abfurdaaatura, ut qtlos inlque ]%fir,
fos fentiant , Intel le praterea de magnls fidei parrrer perrre cupiat.Ita 1nuItui1, quoque vclur
Chrrfiianzdogmatrbus non conlentrunt , fed exprobrantern reformrdac ulceroiH fceiele
qulliber verurn fc rrdere conrender~s c z r r confcrenna. Gaudebat ergo plodlror, quum
ros vincit,et d czrerrs vinclrur : Cathohcam elpi iimul omnes Qerarer f i o l l d ~ ~ c t u o
 rus de fe , ncque quicquam mrnus cogttsns, fi pudtrr,ur rcfiitent. Adhzc meminerantea-
quam captcalem Der de fe Centenrram terr~btli dern ncjc2e Cl~rrilun:dixrlfc u:,quum anreave-
laqueo in collunr ejus jatn jam caiuram deIu- tuirfer rbrum quen~quatn lecum vel virgam
per ~mpendere. fene,qua fedcfenderenr,nunc,qui non haheres
Hocloco mrhi deploraref~~bit mileraemor- gladstr~n,et~am runtcam ~ e n d e r e c , ~ g,ladiurn
ua
taliratis caliginem, q u a lecutn fzpe rumuirua. emcrer. Et qi~anquamcohorrem P.omai1arn
tur ac trep~dar, quum incertm nelcta , fatts cernerentprreter Judreorurn g,lobum contrafc
verGrur in turo: fzpe vero vicrllim Cecurage- itare confertos omnesinfirut,tos armrs, unde
Rrt ,quum tnlctocaptti lathifer eniis imminer. inagnus rngerebatur metus, fe vero duntaxat
Apoltolt czrert cum Chrifio lernet rapi me- undecim eosdemque tam rnermes , oc przret
tuebant ad mortein : & tainen erant ornnes duos nullus haberer gladiun~,nlfi forta[%sefca-
evalari. Judas encra metuin iple ,& ex 1110- num.Memores taincn quun~drxtKe~~r Chriflo:
rum mecu capiens volupcatem , paucas poR ECCC duo glad~thrc,ChnRum ~e[pond~fle:Suf-
horas periit. Crudelis efi ~Ilalib~do,q u z Cuuin fictt, noi~~ntelle&acantae I
rei rnvlterio .fubito
palcir animum ex aliena rntferia. Nec eR,cur quodaio tmpetu ChriRuin rogarit, velletne ab
qursquam gaudcar ac l u z fel~cirat~~rarufetur, 111:sdefends gladio dicenres: I)~rn~ne,:,li percu-
li qtram inalcertu~mortcmbabeat puceRdccm : t i ~ n u s ~ l a d i Czreron: o? Pet1 us affeau praefer- Matth.z7.
qurin prodrcor accepca cohorte conlecutus vtdus nonexpekl. to r e l p o ~ ~eductr ~ o giadium Lucz23.
itbt vidcbatur ,cerrus eitenim quisquc morre, & rn krvum l'ootific~s v~btansiBum dexrrzm
Matt. 24. quem praernirttr,lequi. @n, ur eit hora mor- ablciudit auriculam, live quod ueiforrefietit
2f' tisrncetta , quem lnorte 1 ~proni~ilii: ' amgio- proxirr.us ,five quud inter cxterosferocius ef-
riarur, ipfius forraKz prrecedet. Judas enrm terebar fe. E t ornni,no videtuc fuiffequifpiam
C h c ~ l t u m , ~ u e tad l l m u tern tradtdrc, iua miler rmprobitate notdbilrs :na:n EvangeiiRae com-
rnortepraventr, exet1lp:utn trlfie R roti mun- mernoranr iervuo~etlm furl& Pon,ificis fummi
do teirrblle, nequislz CuLumcredati vlndlaa: Sacerdotts Rt Saccrdotum P~inc~prs. Maxrrna
q u Iuyinus
~ & luyerbss gca&tu~ icelerislm- q u r q u e d o m ~ ~ s l e r veR
l s ~ I c n a
fi~pecbis , ut air
panitentta. Slqu~denladvertus t~llplosomnis Sary.rcus, \rc re1 UIII ufu dtkttnc homines, ubiq,
creacuracum fuoCrearo~econfp~rar.AergeeQitgenuum Sactaparum fervos Dominisetlam luls
nuxiisafllare vapoilbus, unda fluc?ibustnvoi- iuperbtus fero-ire. lRum aurem ilc fciretnus l o
vere,monresobruere, valles tniurgeie , terra a i l q u ~efle luco apud Porltrficem ranto videli-
dchikere , T a r t a r u ~abforbere praecrpitein, cet ~ n f i ~ n t ofi~perbia re ,p:ocinus adJungrt Jo-
D o t ~ ~ Hammarum
on v ~ i a ~ i n t derernuln
bu~ ar- hanner & riomen. Erac (rnqu~r)nornen fervo
iuris immergere. Sultls interim fervac mticruln MaiLous, quam rem no11 pal3im & ternereio-
is,quetn deleruit, Deus. At it qurs oblt~naram let E v a ~ ~ ~ c i ifacere. fia Ho:)c ergo ego nebu-
fic imiretur Judam, ut Deus r~ndecndecerilzt lone:^^ puio fdrociter lclgetenrrm fe l'etro mo-
totles oblaram & rye6kam gratlam atnplius vtll'e itomachum, ucab ~Ilopvttllimumaufpr-
non offerre: h~c,hrcde:nuc~~ tnfelix,qoaotum- carecur proirfiu~usRrrnue : li non glricentem
vrs lib1 falfafelictcate blaildiens lubll~nlsinacre rjus tmpttum Clli~Ruscohtbu:Rer. Nan1 illc
vulrtare vtdeacur,in omni matoroin m:Lr voh- protri~u>SL ;trvhrbuit czceros, Sr Petrizelum
rarur bararhro. Oremus eigo clcmenti~iitnum argutr Itiipficc:ltein, Ik ablirlfam homuncionis
C h r t R u n ~ ~ n oprole n quisqce tanrum, verurn auricularll rrit:cuit: ucqui no13fugsre mortem
erram quisquepro quolibet,oepertlnacem imi- venerar, fed Ich~re.nec li alto clfec animo,taii-
remur judam :fed propere compfc&er:tes ob- bus cgcrcr .luxriiis. Qod quod cefiacius redde-
latam g r a r ~ a n ~per , pcenrreottam k milericor- ret, prlrllum clterlsdd rogara refponder. Sini-
dtam rurCus reparemur ad g,lorlam. teutque hut. d d h u c paultfyer finite. N a m &
Dc amputata Malcbr auncula. ego qui firnul ornnes uno verbo profirsvi ,ra-
Quum ApoRoli prrus aud~liencChriRurn men, a t vldetfs, otnnespermrli fulgere , ur
ea, q u z jam videbant, przdicenrem eis :quan- peragant in praeGtlti quod volunt. Adhuc
q u a m trrRitia & maeroie funt affeai , multo igt:ur quos e g fino,& ~ vos finire. Fucurum
tamen langtiidius acceperunt rem, quam uunc eft. aurem brevi ,uc eos in me quicquam pofle
acciyiunt,ubiprofentem vrdenc oculis ruisfub- ipknon linamamplius , ne nunc quidem in-
jici.Nam ubi cohortem toraln c o ~ ~ @ t c ~ad- u n t terim vefirrsaux~l~isegens. Cretectsergo folum
ere,eamquefefatentem eciam Jefum Nazare- illud refpondit : Srnlre ufque huc In Petrum
vsm quorere, nan relinquebatur ambigendi veto leorfum verlus. M ~ t t (inquit) e gladium
locus, quill eumqu;ererent ,urcomprehcnde- in locum fuum, perindeac li diceret : Neq; gla-
renc.Quum ergo videreor, quod fururumerat: d ~ r s e g defendr o volo, & reinearn delegi forte,
muira fi!nul velur tumulru quodam lubico uc no11 (tali gladto re pugnate veltm, fed gladio
iubierunt dnrmos,fo~ictrudodeDomtno,quem verbi Dei.Gladtusergo ferrens,in locum fuum
a n ~ a b a ~nierus
lr de ~lequtbusmecuebanc,de- velut ia vaglnarn , contra maleficosreponatut
nique rnaguliict ~lliuspromir?iverecund~a,qua in manus mundanorum Principum. Vos qui
qutsque pollic~ruscR , moriturum Ce potjus. mei gregis eRis Ayoltoli, alium kabetisprse-
qualm iM a g t h o deiicerer. Siceosin dtverfum terea ferreo quovis gladro longe ~ l u form#- s
d i l t ~ ~ h u n t , a t n oMagrltri
r iacfugtanc,Lu~titnor dabtlem, ur per quem eleausex Ecclefia h o e .
ae maneaar, tuorcts merus ur avolent ,promtf-
 t7t P A S S I O N I S EXPOSITIO.
priecifas irnpius interdun1 Sataoa: trad~turIn dabit homo cornmi~rationemp r o anima iua?
interiru~llcarilts, ut fplr~ttisfiatLalvus, animo F I ~ ~enin] U S homtnls vet\tutus efi tngIolla1'a-
ihllcetfi fit ianabtli ,ur in m e t ~ corpusdenuo
r~~ trls (ui cum Angel~sluis,Sc tuncreddet umcul-
iaferi po(lit St coalelcere: inonnunquam vet6 quelecundum opera elus.
laborans morbo deiperato(1lelanos k d a t con- Sum fortanis hoc loco lotigior ,quatn fit
taglo) in animz quoque mortem inv~fibrlem necelfe. Sed quem quzfo ,11onultra c a o ~ ~ ~
gnlctitur. Sed rantum abeit,uc ferreo tltogla- (quad ajunc) vei ba iRs Chrrfil tam levera,tam
die vwgralratl vel~m( c u ~vaglnam cognolci:e m~nac~a,rurfirsqoe rn aerernzv~ta@em can1 ef-
-propbanos,MagiRratus donea am) ut ne fpiri- ficacraproducereor ? C a t e r u m (quod ad pr9.
ra)cm quidem @adium hunc, cujus ad V ~ ufus S fentell3 locum pertrnet) ex hls verb~svldernlls
pertroet, frequenrrus exerendutn cenfeam :fed gravlter h ~ c a d m o n ~ t uPecrum,nezeloluoad
m
gladio rem gerentesltreour: (cujusi&us lmyed~endamC h r ~ f imortem i alnpl~usabute-
i n fcalpeili nlorem pus educat v ~ l n e r e r ~ u c f a -recur. Attatnen ecce de integro , quam tuoc
lubr~ter)alrerum ~ l l u ~ n ~ r a v& e lpericulofum
n tancum verbo vifuscfl difluadeie ,nunc aggre-
excommunicandi gladlun~, nili quum eximi d u u r eodern zelo feroc~pugna depellere. Sed
pofi~~lar urgens & h o r ~ e n d anecefiras alrcrva- ChriRus tamtn qilia inalum quod t e a t l'et~us,
r e "010 in cletnentiz ~ a ~ ~ n a r e c o n d t t i i mAd . feclc affe&tu bono, fimul cjuta tendens ad Pa[-
rellquosigitor ApoRolos verb~scontentus rri- fionern undlquek hum~hcer,arguereno-
bos,quippeveIremperac~oresPetro, vet cepi- lebac acrirer : fed primurn rattone cornpuit,
dloles : ~Iliuseffsrvefcenres 8: e&znesiinpe- dern den~nciatiooe~eccati ,poRremo vcrd de-
tus ternpet ar & cornpelctt plur~bus. Narn non clacaviteriam ,qud111non egebat aut a b tilo de-
folum luRic glad~uinrepooere, Ced etia:n cau- fend1 (fi lnorinol1st)aut ullo a ~ o r t a l ~ p i s l i d ~ o ,
fas adjonx~t,cur zelum ejus quanquarn plum, neq; e n ~ t ndefururum l'atrern,fi vellet, hoc lpic
tamennonapprobare[. Caltcem,lnqu~r,quem petere, qui adverfus homunc~ones~ R o s , qui
dcdit mihi Pacer,non vis ut b ~ b a millum? Chri- eum capturi venerant, periclitantr fib1 vdlldarn
fiusolim ~ r ; e d ~ Apoltol~s,
x~t quia oporceret & inv~ktamaciem Angelos P cuelo rnicrrretj
eutn ire H~erofolyrna~n cgt tnultl par1 i s e n t o - Primum tgttur (UC d~xlt)fer~endlzelurn obje-
nbus ~r Scribis& ~'nnc~~ibusiacerdorum, St c2a rat~onerevstberat, Cal~cem,~ n ~ t ~ l t , ~ u e m
Ma*.,&. occidl,& tertiadie refurgere. EtafGitne~~senm d e d mlhl ~ Pater, nonvis ut b~bain~ l l u m To- ?
l'etrus c ~ p lncrepare
~ c illum dicens : AbGt ta vita mea fult ha&enusobedrent~;eforma &
te Dom1ne,none~ttr ~ b ~@i. converius dixit exemplar hurnrl~rarts.@idfrequel~t~usducui,
))etro, vadepofi tne S l ~ a n , ,quia non fap~sea quid ethcac~us:quam parendum Maglfiraa- ~ ~ 20e ~ d .
q u ~ eSullt De~.Ecce, quim fivere Cbrlftus hlc bus,honolrm defere~d~rn~areotibtis~red~en- Ram. *3.
r e d a r g ~ I'etrum.
~~t CGI ante confir enti da CtCari,quzfualu~at,&~ua:funt fua oeo: &
etl:; hllurn Del,dlxeiat: Beatus es S~rnon nuncquum abiolveaduln eR opus meutn , &
BarJo1la, qura car0 & fdngurs non revelavtt ti- fumrna tandem manus admovenda : telaln 11.
bl :fed ['.+ter meus,qrn 111ccel~selt:& eigo dtco lam pulchelrtn~am, q u ~ mtam d ~ texul, u tu me
t u es L'ctrus , & fuper hanc Petram vls icll~cerr e j c & o c a l ~ c e , ~ u t~ma t epoltlglr,
r
9d,ficriboEcclsfi~rnniednl , & portre l o f e r ~ I ~ ~ C Ktotal11 C retexele & hlrum hornlnrs, Yatri
prrevdlcbut,tadverius earn. Et tlbl dab0 non oledlre D e o ? D e ~ ~ l d e P e t i u m d o c e r , ~ e c -
c]aves calorun~., & quodcunyue lrgavcrrs fu- catuln ege ppercacerc gladro, aiqueid exemplo
per rerranl, erit I,prutn & In cclrs,&c. hlc docec legurn etram feculanurn. Omncs elllm
euSnrepelilt q u o d a t n m ~ d oc9t pofi rergutnre- ( ~ n q u ~ qrll c j acceperlnt gladrum, gladloperi.
jrcir, P\: [candalum etTeiib~proiiunciat, 9r ap- bunt. 51quis e n ~ mabfqjIsgrtrma p o t e f i ~ ~ e v e i
Sat~~lam &, negat eum fipere, qua: Dei gefiale gladlum deprehenderecur occldetldi
iunt,fed quzlunt homroum.Et cur h z c olnn~a? hocurnrscauia. R o m a ~ ~ l s l e ~ t bqulbus us,
nempe quia mortenl hanc el d~lfuafir, quam St Judrerh~berant,eofereloco habebatu~,qLlo
morcecn tu~l~oRendttoporrerefeq~l& 11revo- isqul occldrfTet. Quanro rgttur a d ~ d a c c ~ d ~ ~
cablllter iuafibl volurltate decretam, arq; ~ J e o proprus,qui & edilc~c&percurrtz fiequeenlm
no" folum nolebat e a ~ nabipGs ~ncerpellar~:fcd rum I'etrutn putaveirtn in crep~da~ljd collfter-
eosetiam volebat cadem re vlafequ1.Sl q~ls,ln- nactolle ram cr~ctirnIpc&um:tit d e ~ n d u f tvl-l ~ ~
quit, vulcyoit me ventre, abneget iernellpium taro Malchl cap~reipiamtanturn coiIlrnaltt au.
rollat crucem fuatn & fequatur me. NCCad- ncula~n,urno0 occidercr icii~cetfedpercerle-
hut eo contcntus ultro pergit oflendere, quad faceret. Q 9 d fi qutsforrecontcnd~r,culqclara
fi qt~is,quuln respoLeret pel morrem fefequl, ells Itaturn adhrbitacr~d~n VI , graIlaroles no-
no" viraret mortem ,fed ~nmortem x ~ o s a btnnocrnre depellere : loagtorell; e~tes
mu\to deterlorem ~ocldcret: contra veio q u ~ d1fyullir1oljc1n pofiular ,quirn IIIC locuscoll,-
vitam Impenderer,v~ramnoo perderet,fed pro n \ o d i pofit fetre. CKItc! quanquam . I ~ e h u s
v l r a l o n g e v r t a I ~ ~rnutzrct.
~e (&ulenlm lnyulc, in ChliRum plus kcit, ut i ' c ~ l ~ s ~ r e cx- lc~ff~~~~
voluea: an~txamfuarn fdlvam facere, yeldet cufdtlus: lcgltlrnaln C a t l l e n e ~ d c t u l l ~ c ~ u ~ ~ ~ ~ ~ ~
Cam: qul autcm perdlder~tan~nlamluarnplo- potrltatct~~,abundsdeclara~~I(u~i , qubcl ullcn
pterme,invenletearn. Qu12 enirn prodeft ho- Chrifioseum tam levere Inonuriat; ne pal1jol
minr, fi unlverfutn rnundurn lucrctur, al~lmie neln t.jus k ~ n o r t e mnon foluo, nuila v 1 7 ird ne
yero lu;e d e t r ~ m e l ~ r upat!arur
m ? Aur qua111 v e r b o q u ~ d e mn r t e r c t u r ~ r n p e d ~ ~ ~
Po0
 P A S S I O N I S EXPOSfTIO. g7;
c eo'cluoquePrtrr retuntllr rrnpe- bem 1pLr labis exprrs 8. imrnunis expurgem)
P U R h ~ ex
tom,rluodelus defcalionein ducet rem efie fu- nonvrs ut bibdm ~llum. Sed r ~ u n c v ~ dmlrifi- e
pervacaneam. mum Chrlltr pedus, qul no11 fat~shaburt per-
An puts (tnqurt j quia non pofumrogare~a- currenteni corupefcere: fed uc nobrr darer ex-
tremmegm, @exb~bebttmtbt modoplu~uamduo eillpluin leddctrdl pro nlalo bani , decuram
decrm legiones Angelorurn ? periccurorls aur~culamteclglt 3c refirtoit h-
DefuapoteRateftlbt~cec,de Patris in fe fa nam. N~illuo),opioor,corpus tam plellum eR
voreglor~atur.S i y ~ l d e mdurn ad morrem ten- anlmafu3,qtiam I'a~ra:S c r r p t u ~ Ilrera a Iprrttua-
derer, noluitde Cemet loqut fi~blirnia,neq; cum hbus plena myltet~~s.Siquidetlj ut 111lllamin
praedrcarecum' Patre lib1 pote(tatemparem,led corporeparcelll ddtur tangcre , cui no11 ine&
ut declararetneque Petri fe neque mortalis cu- ai~ima,quaev~calnlenlurnq; ~ r z b e~t a r t i c u:l ~
I~~q~amau~rl~~~~odrgere,auxrl~um ccrlltum 111- fit nulla eR in Scrrptt~rarota tam cralli & tor-
drcat (fi vellet pofcere) przfio fururum ptoti- porea (ut ica l o q u ~ r )hlRorra, qurn Iprrrtail vl-
nus a b omnipotente Patre. An putas(rnquit) vat anlmara n1yfitr10. Non elk elgo q u ~ Ind au.
quianonpoKum rogsre Patrem mcum ,Sr ex- reMalchi przcrfa L'etr~~ladloi u c ~ u s q wC~h n -
hrbebitmihl m o d o plusqua~nduodeclm legio- f l l manu reRlcuca lolam ~peticmushlfiorlan1
nes Angelorurn ? Periilde acfi drcerer: SIrdde (ex qua ramen ipfa pofrlxrnl~sfal~ltarrddocu-
re docere non pocelt auxrlro tuo nonegete me, menta dlfcere) ied rnfprctarllus plzterca vela..
?uod cotam turbam hanc (adverfus quam fi rum f ~ h1Rorr.z b I J [ C I ~~ai~icuieSacr~mentum
laeiperares t u ~re s vrrlbus p u G defs~~dcre, mi- fpilitus. h l a ! ~ h u sIgrcur quum In Hebrzalln-
ferabibter ~~ilanires)octllrsme vidlltl turs,absq; guafign~ficec, quad 10Lncrna Rex : rationem
t~&u,folavoceprofiernere:at recog~ra(altetn nobis non abluide figular. Ratlo entm ran-
tecum , c u p s ineumfil~umeITe confeflius ee, quam R e x r e g i ~ a r e d ~ b e thon~ioe, ~rt tegnatque
quum quoteotr m ~ h :r Vos quem meellidici- vere,quum ~nobieqarumhdel ~ e c t ~ ~~e~ ~ v ~ n s
Matrh, id. a s , 6 c e l o $ o & ~ s illico ~e$ondrltl : T u es iervit,cur ie~vrrc,regnarrell. I'o i t ~ i veld ~ x qui
ChriRus 6lrusDeiviv1. Ergo qoum Deime fi- cum Cacerdortbus :a:s, cum l'liar~izrscc: Scrl-
~~r~i~e~e,r~fiusre~rlationecognoicrs, quumq; brs &Senror1birs popu11Jccirtuc era[ fopcrfil-
I:c[clrcnon poilis, morralespare11tes &Illsluls tron~bu~plavls , g u d ~cum Irgc Dcl inll~uerar,
deefli: putas quad fi rnorr mea fpontenon 8: prztrxtu J[!S uppugn bat petarein, &
vellem,c~leltisPacer meus vellet ~eefleinihi? verz rellgloills aurorrm fiudcbat arnolrrr : le.
~utas,~uG o drd vellem cogale, non eKer exhi- BP nobrs reprzknxsni cuni furs fequaclb~s,
blturus m ~ plusquam h ~ duodecrm legiones impios hzrefiarchas peltrrcrz iupe~itrtionls
Angelorurn :acc rd procraRr~laturus, ied re- anaitices.Rat~onal~s igrtur animus quo:tes ad-
pr&ncatutusmodo? Adverfus quot i e ~ i o n e s verfusveram Chr~fiifidc.mrnlur~ensfernet~d-
Angelorurn q u o mod0 poffet confillere mrCe- dicirhzrelibus: fuglr~vusChrrfir ,11;ereliarchz
ra~fiacohorshomuncroaum ? qualrum leglo- fervus ehc~tur,cu)userrorrsdcvlos 2 dgmone
nes decres duodec~mnon auderenr in unmsAn- iedu&usinlequrtur. 1s ergo l i n ~ i t r a nfervlns ~
gell vultum iratum refj~cere.PoRhoc rurlum quafinl&rasatllcultat hbptcles, qua fidem audi-
Chrifius ad ptimum revcrttrut, uc in quo prz- rcveram debcr, dextram perdlt aurrcujanl: fed
clpuavis negoril vetteretur. noneodcm afi2Ciu fernper, nec f e ~ n ~effeau er
~ o m o d ergo q (tngutt) rmplcbrmtrrrscriptu- part* Interdum eolm a111inidefi~naramalltla
7a, qutaJiGoportctficrt ? q u ~ d e mievertunt ad hzreles. HISauncula n o 0
Plenz tun[ Scllpturz vat~ciniisde ChriRi ~ n ~ p e t u p r c f c i n d ~ t!eudr , n o r a IcnGmquedla..
morte, pien% 1'aQonis ejus & redemptionis bolo luum virus~nip~ranreputrefcrr,& roncre-
humana myitetlis,qua: nrrn nrir C h t r R ~Pnllio- tts purulentis partrbus (ne qurd Incus perletla-
nefututa fu~c.Net~errus eiso aut aIlusunquarn repoliic bo111)~3~~~IUQ~~lrnedtus obrutdt. Tales,
quisquam taclte fie rnuiTaier fecunr :SI pores heu mrien, vix unquam reddurltu~1nrcgr1.par.
c h n f i e t o t & l J a r ~ elzgionrs mperrare, quare tes enlm quas cancer depafcens exckdlr : fun,
non petis? a][ :Q o n ~ o d o ergo ~mplebuotur drtusrnterlerunt , nec reRat, quod reponator
Scnpturz, c-u~aIIC oportct tier1 ? Qum ex qurdquam. Au~lculavcco I u b ~ r opraclCa rml
Scrlyturts ~ n r e l l r u~nsa n hancelievlarn jufili- peru.quz non fatis circurnipedo zelo rota ro.
fima Qel f ~ ~ ~ e l ~ r ~ a d e c r equa l n , hurna- tatur rn terratn ,delignat eos, q u ~ q u o d a ma&..
c a p,enus
ntlm pcrdirain ~nRauterurad g l o r ~ a n:~fi ego Cturepentroondr kalla vcrr fpec~caver tunrur
nUllC rugaten) c f i i ~ a c ~ c c rut, mo:u rae!'dter dvero,quidam e t ~ a rdeceptl i~ bonozelo, q u a
e r ~ ~ c r e t , ~ oa ridd facerem, q u i m ~ cne ! hetet, d e r e l ~ q w t u Cbrlfius
r : Erlt tempus ,q u u m
a n ~ . Angeios omols qc11 vos perlequltur, arbrtrerur obfc-
nltecer, q ~ ~ o d f ~ d o r u s v e n e rNalri
yropugnsrores P ccelo dtvocsre m ~ ,h qurd ~ qulum feprzllareDco.
allud fl~erlr: quam totun) genus hunlantrrn T a l i t ~ typurn
t ~ ~ i'aulusrcferebat ApoRolus;
(qaod venlo redcrnpturus rn cc~lekemglo- Q u r d a n v e ~ oterrenrs aEe&ibus ,aterrurbara
rlam)2 caio prorfi~sexxdudere?No~~ ergo aunc menre auremal ~ c ~ l e [ t ~ d o d \ ~ ~ ~ a ~ r x c r ~ a n ~ ~ ~ ~ ~
adver[us J u ~ ~ ~ ~ r r n ~ ~ u s ~ l a d r i ~ s dCUUS, e p u g nrea patru:
t CULIII terra. Sed tallurn m~leriamfzpe
~~d IlnpLignat porrus utirve~~uil; genus liuma- m t k ~ a t u Cr h r l R ~ s aurelnque fubrto rnlperu
Ilum :quandoScrrprut.lr ~i~lplerr vetas,& call- aut inexpci~loz~lodecuflam fua m a ~ l utoJllt de
9
cem, quem d c d ~ m h ~ (quo naturz la-
r ~ i'cltcr terra, capltique I'uo talk11 reglutrn,ir,& aufcul-
tY1 5 tancia:
174 PASSIONTS EXPOSITIO.
JoRrin.r v e x rrufus reddic idoneam. nu110 arnlolum firep~tu,fedentern & docen-
&lo ex hoc unv ~ J L O . C I I ~ U O SPattes, durn tern In temp10 ~ o m ~ ~ i c ~ ~ e n~t fue roe fi
.dyluIia.
aIIUL1 lepellc , Saiztt~Sp~rirusadjuvaote renrur leculn velur f r u v r d c n ~ ar b lp6s t e dlf-
g r a r i a e l u r a d ~ v Lmytteri~:
~f~ led rnrhl propoh- pofita, dtcantque ( q ~ o dC h u R u s o f l e n d i t f ~ i ~
none11omnia rccrnfere, quz r r s h~fioaa: iefac:le) valdeful~ledrtfir~le, nec porul&coil-
feriem h ~ a r u111:niodtduceret. ~ l ~11)ag~o
fi cum pertculo proprer t u m u b
DIxitau@mPefns d d ~ O qui S Penerdnt ~ri#tipes cum popllll : booa pats ejus drlcrirninis nuper
ficerdonlti &~crg$raticsttmp& &seniorer:Tan- emerkrat rehfcltaro Lazaro. H a m prius hdud Joh, 11.
4g44m ad Iatro#tirr exrJttr Cum gladiu & fujrbur fernel ulu venerat, ut quanquarn propter vrrta-
co,li~rebendereme :quunt quotidtefictntn vobr{~utn tes amarerut admodurn & valde (ulpiceretur 4
imtcmplo,&fide6anl docens,@ non m~ttmt$llfir.scd populo : tamen qui capere eum conabenrur &
bora v$ra t 9pot$& tmebrarum. occrdere, a d d non fiierrnt a turbis jnpenculo:
~ i ChriRus ~ adeos,qu~
~ vectcrant
~ &prin- ~ut nlfi ipfe potcfiare per med~urntllorum
cipesSacerdot~m& Mag~Rratustcmpir& Se- peltranfiflet, turbamviderenturfocroshabl~u-
nlores. Sed hic nonnulftsinjicit icrupulum, rl f a c ~ o o r ~tarn s , tncertum eR limper & in de-
quad L t ~ c a sEvangeltfia commemorat Jelunl retttls llltco pronun1 vuigus. Denique q u i m
hzc ad Prlncrpes lacel dotum & MagiRratus faclld contemn1 pofic popclliin quenquata fa-
templl & ~ e l l i o r e s ~ o ~d~xilfe:u l i q u i i n rel~qut vor& lode c o n ~ ~ l r ~ e n s i n e ~ u s ,yoltevei~.
~aulo
Evai~~eliRzficrern recenfeanc , uc nob rplos tusdocult: quulll fimul atqus caprus &,PO.
veni&,Ced cohortem icribant & n~ini- pulus non ante clamavtt alact~us: Benedr~tus~ ~ ~ ~ h ,
firos niifiife. qut vcnitinnomttie D o m ~ a l& , :Ofannaio ex. M;uth.rr.
H u n c nodurn ira folvunt a l ~ q u i , ~ u oJefus d celfiss quam tun1 furlatus exclamavic contra:
illis quidern d ~ x i t , ~ u u ers
r n d~ccret,quos1l1rmi- Tolle,tolle: cruc~li~ecurn. lgirur ad id ufque
rerant, fic cniln iolenr Principes lncer leper tempusfecerat Deus, ut qui eum capere cupie-
L c g a t o s l o ~ u i ,& ptrvari pafim pertntettlun- ball[ r vanes fib1 inetus fingerenc , &
tlos. Ira Domrno d i ~ l m u s qurcqutd , ejus ad trepidarent tlmore, ubl non e n t cirnor : nunc
noslllinlfiro mi& ~nalramus,quod 1111narra- vet6 , quum venlfGt te.rnpustdoneum , q u o
turn fibl,vic~fiinrenuntlent belo. ~ ~ o c e i t mortales P unlverfi per unrus acerbam tnortcm
(quaaqoam h o ~ r e ~ ~ o n fnuo m t ~ ~ r n ~ r o bli-o ) d l m e r c n t u r (quocquot ~d vex; vellcnr) ad
bentlus tarnen i l l o r t ~ ~accedon fentenc~ae,qui zterfig v~~aedulcedrt~em, fiol~dlfibivtdeban-
fentlunt Chrr Rutrl rfta cominus principlbus cur homuncuii callldord curalfe c o n l i ~ o , ~ u o d
S a c e r d o t ~ ~ mMaeifirattbus
, templr & fenion- omnlpotelltls Dei providentla ( fine qua net
buspopulr ore ad oslocutnm. Lucas enrm non yarer cad11 (uper rerram) miferi~orsabsterno
art: ~ h n f i u mhiec ad omnes Sacerdoculn prin- przfcripkrat, @od ut ofiet~derereosfidte
=ipes nerlue ad olnnesrempli Magifiratus, nec facere , fcireotque adkert-us euln net prodb
ad olnnespopuli feniores h z c drxifc : led ad totlsfraudem, nec rpiorurn callrde firu&as ib
eos tanrum, qoi veneranr. Qurbus verbisaper- fidlas, nec [tomafioruna robur nrli Hpcrmic-

.
tz facls videcur lndtcare , q u o d q u a n q u r n a b relltequldquam p o r u ~proficete,~n~uit.
unlverfisp r i t e r coiletIis 111 concilio cohors 6r h z c eQ hora vefira Ik porefias tenehrarum.
minifirl ad c ~ r n ~ r e h e a d e n d u C
l~

n ~h r ~ R u m , @ae Chrlfi~velba rarrone valrda, Macthaeus

Sed

conjmunl nomlnr deltjnati lunt :exomni ra- Evangcllfia confirmans. H o c sutem tocum
men ordine rain Sealorum , Pharlkorum, (lnqutt) fdaum elt,ur adimpletencur Scnptu.
qudm Prlncipum altaui venerunt fimul, qus r z Prophctarum. Ubiq; Ccarent spud l'loyhc-
ienrentla cllm LUCZ verbis adamufim con- tas vatrcinra demorce GChriRr: r a n q u a v agous
grulr, & ex ~ v a n ~ h l ~ i s r e l r ~nullius u i s , narra- adocclfionem duBusefi, & noneit auditUSIn Efaia
tioni repugnat, Princrpes ergo Sacerdotum, plarels clamor ejus. Foderunt manus rnels
pharifSos & Seniores popul~compellansChri- yedes meos. Hlspidgatus (urn rn dome eorum,
fills, tacitecomtoonet eus,ne fuis~pfort~m vtri- qul lnedlllgebant. E r cum i n t q ~ ~ s d e ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~
busaut {olertiz deputarent , quod eurn turn ekverelaaguores ooRrostple y~rtavrr.L ~ ~ ~ -
comprehendercnr :neve tanquam re callrd2 & re c~usfanatllumus. A b inlqurtat,bus populi
vcrrite (quad rnfel~c~rer felices tn malo mei duttus eRad mortem.l'lenr fun[ prophets
fcjent) fiolid_egloriarentur.Non enin) ipforuia dc Chrlfil lllorte praed~Bronibusapertlifima,
fiul& cammenras machtnns (qti~busverltarem q u z quum fruhrandzoon eflent : coufequenr
Jaborabanc opprtmere) contra iplum potut& erac,non t a m a b himanorem peedereculllilro,
q u i d y a m promovere: Ted profilnda Del la- quam a b J P ~ O,q u i ~ t t u da b X:ernoprzviderpc,
p e ~ r i provrhm
a & (talutunl tempus , i n y o prZordlnaratque fututum ( 1 Patre ~ i d cM(,
princeis hujus mundl , generts human^ male 'Chrlfit, partterque abtpfo Chufio & san&, .. l ~ ~ ~ ~

pram pr;edarn, durn per nefasrettnere Rudet, utriusqlleSplritu, quorum trluln opetrfempl-
falfils, per fas amrtterer. Nam alroqui docet ternaconfpirantin unu111:ucnullurn firextrln-
Chrifiug , quam n ~ h i lopus hrerar prudiroris recur urltus opus ex i l h , quo&oll ex fit
operamemere, no& venlre cuinlatetnls & fa- OmnlUm tciulli) ptov!fa & p r a ~ I c r m,xlmd l~~~
c ~ b u s ,cum ~ o b o r t globacosaggredt,
e gladlis congrua perllrlpjend~remyora. Pontlficeser-
armatos & fu&ibds, quem t o t ~ epoccrant s abL g o Sr Sa~erdocumPrrncr~es,scrIbie, p h a r l k i
q u e r u m p t ~ , Cmt labore, nulia no&s vg~lia, Sen~orespopull,denrqueMagifiratusolaors I

CXECEa.
 PASSIONIS E XPOSITIO.
tutcrabiles 8 prophani ,quum le regnare glo-
rrabanrur in conG11rsThis , quod tam callide
ChriRurn caperent :nthil fecerunt aliud qr~atn
omentes & czci malrtia magno cum malo fuo,
rnagno cum al~orumbono 811 ChriRi mortem
ruomentanesm ,ingenerishumani vitamfeli;
ciGfimam,in C h r l R ~Lernper duraturam glotiam
o p t i m s & indeclinabrlr omr~iporentrsDei vo-
luntatr ,noa P4trrsmodo & San&iSpiritus,fed
patlter etiam ChriRinefcientts &ignarifedulo
lublcrvreruat. Art igirur illis Chtifius;!kd h e c
elt horavefira & poteftas tenebrarum. Ante-
hacquuni m e valde odrifcris, quum perdere
valde vellecis ,quum ( n ~ f iveturret poteaas,
q u ~ d cee l o efi) mrnore rlegorio yotur&ris:
rainen adeo menon tenurRrs rn tenlplo ,ut ne
msnumquidern it1 meextenderrtrs. a r d itar
nrmirum quia nonduin rempus & hora vene-
t a t , nonquam caeleftra Lydera, oon quam ve-
Rra folertra ,fed quam I'ater meus rnlcrurabili
conGlro,nonabsquemealpfius voluntateprae-
fcrrpkrat,Qt~oriusquando? N o n a b Abraha
temporibus, led abieterno. N a r n a b z t e r n o
npud Patrenl ,antequam Abraham fierec, ego
turn. H e c eR igitur horaveRra& poteftas re-
nebrarum.H;eceR brevrs horaperil)ilf~vobis,
& potellas rndulta rcnebrrs, ut q u o d hadenus
f acerepermifi non eRu rn luce, nunc harpyjz,
bubones,ftriges,vefprlones,nyaltoraces &
~ro&uz,flygia: paludis avlcills ,roaris ungui-
bus, dcnttbus & clatnort Rtrdub tumultuan-
tcsincaflum rneinvolerrs ~orenebris. In tene-
briseRrs, quum mortem meam vrribus veRris
~llcrrb!crs.Ii~ tenebrisecrt & przfesrple I'llatus,
q u u m leglvriabrtur haberepotefiarem vel dl-
m~ttendrvel c r u c ~ f i ~ e me. n d ~ Erenimquan-
quam gens mea & Pontrfices mer me tradrturi
Johan 19. Iuut er : non haberet tamen yoteRatem adver-
lus meullam, n ~ fdatum i el fuerit deiuper. At-
clue rdeo qui me tradent 1111, rnajuspeccatum
Iirbenr. Scd haceR hora& poteQas brevis re-
netrarum. Ec cjui vadrc rn renebris,t~elcrcquo
~ d d ~ t , r l e q uvos
e vrdet~s,rleque krtsqurd faci-
trs, eoqueprecabor 8: iple, ut quodrn medefi-
gnats, rgnolcatur vobrs. Ar non ~gnofcetur
omnrbus,necomnesexcufabrt czcrtas. N a m
tpii votis tenebras facirrs ,iyfi lumen extingui-
trs,rpfi.primum vobjs ,poR & aliisoculosam-
bos cflodrrrs,ut cecos caci ducatis, donec am-
bo cadatrsin toveam. H z c e f l brevis hora te-
ftra , hrec cfi amens St irnpocens poteftas tc-
nebrarum , qua nunc arwati cornptehendetis
i n e m e r n ,truculcnti ~ n i t e m, nocentes innoh
cuum , proditor Dominurn , homunciones
Dcum.At nonin meduntaxatvobis~lunc,fed
Ci: in dricipulos meosaIrisadverfus atios prrefi-
drbus dabitur & Cadanbus hora firnills & po-
teRas renebrarurn brevis, poteftas verP tenc-
brarum rnquam, N a m ut meique perferenr,
3ut qua:loquentur, neciuisperferent viribus,
ncc loquenturex fc, Ted viribus vincences meis
Matt.100 ~npatrentla f i ~ ponidebunr
a anrmas fuas, & [pi-
s Parrismci , qur loquetur in rltis : rta
r ~ t u err[
qui rrrbulabunt& o c c ~ d e ncos, t nec facignt
175
qu~dquatn,nec loquentut ex fefe :fed princeps
trncbfaruinqui jam venit, & i n menon habet
qurdquam,in rllorurn tyrannorum Sc tortorum
peLiora,faum virusin$iransfuas vites a d bre-
ve pernirITum retnpus cxerent , exacebirque
per ilios. Atq;ideo comrnilitonibus meis n o n
erit colluCtatro adverius carnem & languinem,
fed ad verfus principes & potefiates ,adverlus
mundr retlorestcnebrarum harum, contrafpi-
ritualianequitizin caeleftibus.Sic Ntcanalce-
tur, in quo renebrarum princeps occidet P ~ J
trum; illiqueadjunget ( q u i adhuc contra me
fpirat) nondum Paulurn,Srcalri Caefares & eo-
rum ~ r z f i d e advetfusalios
s exmeogrege d~fci-
pulos per tenebrarum principem. Sed quum
fcemuerint gentes, & p o p u l ~meditati tint ma-
nia, quumaitinrii~tregesterra: & principesin
unurn convenerint adverfus D o m ~ n u m& ad-
verfus ChriRum ejus, vincula conantes drrum-
pere, & i fe jugum perquam fiusve projicere,
quod in eorum rervicola collaper pailores fuos
pius imponet Deus: qui habitat in caelis,irttde- PfaJ.
biteos, e( DorninusfubIa~~nabit eos. Quidfe-
det non(uc terrenr prracipes) incurruli lellapc-
des paucos elevatus d rerra :led qui afcend~c
fuper Occafurn, qui fedet fuper Cherubim, cui Pfa'.r
fedes c e l u m eft , cui terra fcabellom pedum ~f~ ,
ejusefi, don~inusnomeniili. llle Rex regum
eR,& Domrnus domrnanrium , Rex rerribrlrs, *PO(
qui a u f e r r ~ r r ~ r uprir~cipu~n.H~cloquetur
m ad
eos in ira h a , & ~ n f u r o r fuo
e conturbabrc eos.
Confir tuet Chrrautn filium fuum,quem hodie pfal.
genurt, Regem fuper Sion montem fandtum
fuum,monrem qui non commovebitur. I'edi Pfa!.
bus ejus tanquarn fcabeltum Cubjrcrer o n l n e s ~ . ~ ~
inirnrcos ejos. Qt?i coi~abarrcurejus vincula
rumperc & jugurn d Ic projrcere, ~ n v i t o sreget
eosin virga feirea & tdnquam vas tigull con- Pfal.
fclnget eos. Adverlus eos,& eorum rnftrgato-
rem tenebrarumprrncrpcm ,drlcrpulr me1con-
fortabuutur rn i)omtno, & indurrarrnaturam Epht
Dei, fi~ccrnCtrlunlbos ~ U O Sit] veritare , induti
loricarn juQir~z,calceatr pedes in praeparatro-
nem Evangelrr pac~s,1umentesin omrllbusku-
tum fidei & alfumentes galeam Calut~s& gfa-
dium $iritus,quod eR vetbum Dei, vircute in-
doenturexalto , fiabunrque adverlius inlidras
Draboli,lermones v~delicetrnollrtos, qaosper
otaperfecutorum ptokret, a t eos per blandr-
ciasaviavericatrs avertat, adverfius apertosin-
fulrusSataniein dremalo reliRent,igneaomnia
nequlnin~i~ataoa: telaper btellites ejusirnmil; Epl]
fa fidei fcuto circuodatt ,effulis in oratione la-
chrymis & exundmte fanguine in agone P a 6 Luc
lionis extinguent :eoque m o d 0 cum ctucefua
me fecuridevi&o renebrarum principe Drab
lo,fiuppedicatrs Satang cerracersfitell~ribus,t
umphali curru l a b l ~ m e s ~ p o m mirabil~
pa Mar-
yresinrrabuntcc~lum. At vos, qui malitiam
nunc exerceris in m e & veftram imitaturama-
litiam pefiilens pofthac progenies & vipera-
rum gcnimina (qur fimrl~malrtia fincpaenicen..
tiagtalTabuntur rn mcos) zterna cum ~ n h r n ~ a
dctrudernini in ardorestenebrolbstartari,Se
iiltcrim
 176 P A S S I O N I S EXPOSITIO.
inren'm robis permilFum cR vcflram exerere mant EuangeliRam,qui Domino kmper amo-
& e*ircerepoteoriam : qua ne nimium tamen re quodam p i ~ c i p u odrleCtuseR, & quem ad-
lllurielnini , rnen~ineritrserrnbrev~rerfinre- hut adolelcentiam non exccfifi, vita ejus rr-
ere
dam :non eoim fempiternum feculutn efi, gumenrum facit tam rnultosannos POR Chrlfii
quodrcftrr Itbidmi permittrrur :fed inftar ho- mortem Cu~etRitis. Defi~nituscff enitn (Hie-
rabrevispropterElett.~~ tempusabbroviacum, ronymo tefie) anno poit Pafionem Domini
ne hntarenrur,q~imyorent feire. Igitur o&avo fupra fexageGmum. Non deiunt tamen
diii &tura ,nondiu duratura ell hora hgc ex antiquis icriptor~bus~qui Adoleicentem hunc
v c k a & pOtefiasrenebrarum, ut qulptantum f u l a icrlbatlt nullum ex ApoRol~s,fed quen-
przlrntis locum obtincr quod fimpcr eR in- dam 2 minrRris illiushmlliz,rn qua Chrlfius
fiantanalm : quippequod & praxeritum per- e a n o a e celebrarat Pafcha. E t ego certe lit
didit & futurum lion arttgir. Hac igitur hora jenrientibus facilius inclinor ut aantiam. Nam
orara
.
quiz tambrcviseR , nequid rndcvobis (ut omittam quod mlhi non videtur verilimi.
p w t , protinus aburi prgite: & quia mead IS ApoRolum provcfi~tu lola uluin lyndonr
perdroduinquzritis, quod bcss,cito fac~tc, przfcrtim fic difcin8a.ur i l b ~ m ~ o & t a b j c ? )
rncfiatim comprchendrte: kd Gnitehosabire. movet mein eam parrem ipfe contextus hlfio-
~ u n ~$ip#h
c .
rdrao eo omnt~f~geritnt riae, turn verbaipfa narratltis. Siquidem ex hlg
vela hocloco fact12 pofis prrrptcere,quam qui cenient, eum fu~Reallquem ex Apofiolls,
acclr*.ls& ardua virtus patienria eR. Multili- prccipuapars inclioat in Johannem. Sed ~d
anitnos inducunr luos,ur morcem for- ne mihl videatur admodum yr~bab~le,ejusdem
titer iodubitxam maneanr, modo fer~entesli- 'Johannis hacc verba faciunr.
teat r&rire & tllaris victRim vulnerrbusani- Seqnebatur uutemfefim Simon Petruf &aljgs
mo morem gcrere : czterum adempco pror- d$rpulur;~i/cqulrrsautem iileerfit notusplntr/icj,
fus ulcifcendi jolat~omortem cam parrenter &intrrivitrum , ? ~ f i ( i n a t ~ i u m ~ e ~ ~ t $Petru ~is,
fcrre,ut ~ o moda n nonreferias,Ced nepro ver- autemfiabatadofium foris Extvitergo ~ $ i p l ~ ~
berequidem verburn iratumreferas:id demum altus, quteratnotus PontI/E~i,&dwc c$'jarrcc, &
Eertc virturrsexceIsa:;am (ublrme fafiigrum ell, inrroduxitperrum.
ut nee A ~ O R Oadhuc ~ I ram firmi fuerlnt ,ut eo Qul lcrtbunt fui& beatum
fuflFcceriat afcendere.Natn & hi (tnemores ni- qui ChrlRum lequens quum preheaderetur,
mlrum magnifi'2 Ce polllc~tosmorituros PO- cffugit: in eo nonorhil hacrent, quod able&a
tiuscum iljo,quam dehtturos) eoulque laltcm iyndoneprofugit nudus, q u a respugilere "il
perdurarunt, ui ii da~eturdim~candocadnc, debatur cum his q u r conlecuta :ncmpc
rnori paratos omnes profiterentur. Pcrrus quodinarriuml'ontrficis rnrroierit, quad 1'~.
ipla enam re (edtto in Malchum fpccimi [rum introdnxerit (nam hunc fuifle Evangeli-
ne) declararit. Ar pofieaquarn Servaror acc fiam omnesconfentlunt) acdemum&cutusfit
p g n a n d l Jlcennam , nec repupandi potcita- "fquc ad locum crucis, crucifixo dcnlque cum
get,, dcdir,rebCtoeo omnes filgeruot. ChliRi matre dlled~iGmavlrgo cum
Mlhi quidem alquando dubrtare fubiit, wrg~nepurrRin~apartreraR~rer~t,iib~~;~bi~[~
quum ChrlRus ab orar~onedivettcnsApolto- co~nmendatamacceper~tde~nc~stn~u~~, net
losInvi~elet,inveniretque dormtentes, ucrum dubiurn quin ~ O toto
C temport arquehls locis
ad utramque cJdlJem ie contuler~t: an ad eos omnibusaml~us~ndum~nto,Chr~itleal~ fujt,
duntaxat, qtloslongtus provexerac, ac fib)lo- non Cynic= ledis d l f c l p u l ~,~eoque tametli
camr prorimos, Velum nunc orhll P ~ O I ~ U Sprudenria facis eum docuir, non efle refitglea,,
dubito, quirl omnesfugrrint,qui d o ~ m ~urtr, er dam corporis nudltatem ,ficubi r a ram flag+
q u u m h z c E v a n g ~ l ~ verbaconCderro,quod
ft~ t a aut cxigac neccf?ins: tatncnor graclsulao
roreli&oomnes fugerunt, Quunl eoim vigi- prodirer nudus 111 confyettutll p u b l ~ vlr- ~ ~ ~ ~ ,
laredcbebanr& orate (quod totics~osmonuic glncus oplnor noneffpaifus pudor. sic Jgitur
chrifius) ne inrrareat in tentationem ; doc- ex hac a ~ ~ g u f i i a C e e x ~ l dlclnc,eOIIl r ~ a n ~ alIo
mjelldodde~unttentator1 locum , ut nutan- dlvcrt~Re~ntrrea& le vcfi~vtffe dmuo. Q~~ ja
tes incogitantes eorutn voluntatcs vcl ad renondecrevl coiltendere,led mlhl ramell
pupandurn vd fi~~iendurn ,guim ad pallen- fitvenfimllesplzlert1 q ~ u m hiceum ddcam
dulnpatatiores face~er:atque ldeo re~lnquen- perpctu04Ccutu~cum Pct~o,&cumJelulinlul
tes cum omnesfuger~~nt,~m~let~iioc]ueell~l- lntrolllfcitl domum Annz, qur 16cer erst i)on-
lud ChClfilvetbt~m: Omnes vos hac n o a c titicu. Czrerum ut hlsaccedam, qul
fcladalum in me patiemini.Et firnul lliud Pro- fcetlcem hunc nullum exApufiolls eaeceoknr,
phrt? ratUni"rn :Pexcuciam prRorem, Q di- fed quendan~)~ n m r f idrveribol ~~s , ,ljud
fpcrgcntur oves gregis. valde conmover : quod Evangclifir M~~~~~
ndo[cfien~arrcnrpiaun fiquabattir cum ami. fuga dllaphs Apo[kolos & refirmem tamell
&flsfind~nr[iern~d~, &tUrreje&a/Indonenudut hunt adolefcentem tic Inter G connealt,
profigit ab rir. Dl(clpull ejus d l ~ q u e n c e scum o m n n fuge-
~ d ~ l ~ ( c e n s i f i e ~ u i f u epro
r i ccerto
, non cR runt. Adolclcens autem quidam hqucbatur
campncum. Suoc gui purent,Jacobum f u l h ennl.En. Apofiolus a ~ f u ~ i i f e d r ~ I ~ ,
jllomsqui rocabatur frarer Do& quiq; JuRi dam 9 fed ~ I X U I ~ Smanu& : (ccu,un,qu,
~ P n ~ m m c i n f i g n ch. ~ Johaoncmautu- Chr1[tumn~.a Ap~ltoLs4 ~ ~ ~ t Q u(qu,p-
i t ~Alli ani
P C YW'
 P A S S i O NIS EXPOSITIO. 177
pequi jam omnesfugeranr) fed adolelcentem cerperltcs vraticl vice nobilcutv portemus In
quendam, hoc efi j o t viderur)ignotum :cujus vla. Adrllo~ietentin r?osalltiqnl l'atres Eccle-
nomenaut ignoravlr, aut cornmemoratenon GZ ,ne qursquitn nltnlum iurs confifus vtli-
ceniuic ~ p e r a : ~ r e r i u mH. ~ c r ~ i radolclcens
ur m bus ultlo ferrtci ttinere rnlrrat In peccand~perin
qurdem vldetur & anseapeimotus Chti- culurn. Q o d 1iqrlat'or tr g u ~ f l ~ ~10 ; r neulnlo-
,
ftifama, & nunc durn difcumbenti cum Dlki- cum venerlc, ubl lentit rnlpendere d~fcrimen,
pulis infeireteiculenta p r a ~ k n r ~ acontcmpla-
rn ae contra Derrrn vi cogatur offendere: faciar,
tus,arcano tattus afflaru Sp~rirusirnbiblrcha- quad hlc fecerunt, qul captioneot fuga przve-
ritatem ,deinde Rudrovera: pictatis~ile~usex- nerunr. Nec tamen haec e b drBa lunt , ut
eunrem f'rasicana paulofortalfe longlus a b ApoRulorum fugaIwietur, utpore quoaiam
ApoRoI~s, Ced cum ApoRolis tamen conlecu- Chr~fiusttfi rnlfericors indulierit eorum infir-
[us efi, rckJlcque & furrexit cum lllrs, deniquc mlratl: tam long? tamen abeR ,ut laudarit: ut
fupervenlenre curba fitnu1 iecum rllrs~&i~cutr- etiam rcaildalum 1111s lllam fore eadem nose
Super haec quum ~IJosomoesinter curpentrum przedlxerir. Verum fi nos fenrimus anrmo
manus miIrtrurn &us quenquam terror abfiu- parum firmos, ranc hattenus eorurn rIIa~n
]iflet : hic adolefcens eo hdecltros aufur eR ma- fugam omnes imitemur : quarenus iceletis ad-
nere,quod amorem iuum meinlner3c, q u o fe- mltrend~per~cululnfugere fine kelere poRu-
rebarur rn ChriRum nondum culqoalll cogni- mus. 'Alroqul enlm , h quts tunc aofugiat,
rum. Sed quam d:ficileefi d l f i r n d ~ a ~,eqoum quum aut fuz ialutrs caufa, aut fuorum,quoc
amcs? Adolcfcens hlc quanquam j3~n:llorum cum curam fibi cornmlllirn vlder, Deuseum
ilnrn,xrustuibz, yur GhrlRum h a b e b ~ n r o d ~ o :kale jubet & co~lfidere: hic ( nrfi forte pro-
t a ~ n e oita (enlet pnlfu, geRu quoquc prodidit, pter przfeotem vlrarn facir , imo fi propier
uto~nnlbus~alanlfecerrt, Chrlfium deterturn prlefentem vltam f a c ~ r )facit orunino fiol~de.
dczrerls, nun antnlo periequend~fe, led ob- enlm fiof~dlus,quam breve tempus &
fequendl. Quunl igltur adverttiknt tandem,re- rtllferurn zterna: feirc~ratrprzferre ? At ii
liquos omllrs ex Chrrltt comrtatu fugilTe, in propter futuram vxam tacit, quoniamvlde-
anufn h u i ~ c q o e mr t l t ~ r ~ vident,
de Chr~Rumq; hcer fugit , ne Deum cogatur offendere : &
d h u c aufum lequr , rapide conj~ciuntmanus. p e l h e Gmul facrr & fiol1diiljm2. Efi entm
Q u ~ r e s ~ n r h[axis
t ~narl~teItum t d c ~ t , idem In defertorts lctaper tmmcnfum facinus , cui
Apofiolosomnes decrevde sos, lcdartonrro~ quunl adjuntca Lit de@eiat~onisimmaniras,
am111& (ublro,rle fLufiraretur 11ludquodChrl- rraobfugz icelus exzquat. N a m quid PO-
fius p ~ ~ c ~ ~ l e n d o ~ r r e d:~S x~enr ~ahos t e ablre. teR eqcogltan deterius, quain delyeraro Dei
Qod verbuill C h r ~ f i u snon ad ivlosperiine- pr;ohdto ,iocum in acre q u e n ~rrbi tuendum
re vulebac Apo[toios, quos elegerar , quam- DeBs rradldlr, holi. fug,~entsm~ r o d e ?~ Prz- e
quam ad illus v ~ lpertloere ~ ~ t praclpuc, led relea quid iniatlros, quanj Ile forte peccare te
q u o benigrllras ejos porrrgereiur u b e r ~ o , r ad conclngar, ii rnao~erts: ldeo certum dcfigaa-
hunt adolefcet~remvoluit ~d pecrlnere prx- r e fllglc~urnkuglcardo ? Cr~terurn quando
terea, qui non accerfitus in ianciuol comrta- fugere DCOoon ofiirtlv llcet , rbi n ~ m i r u m
t u m h u t p fua f p ~ n t e f u b ~ c c ~ ~ c ~ ~ ~ ~At- e i a t . marurands fag= conliliurn~quam
r e p fturrus,elt
qur: hoc p a d o ChriRus & niagls exerebat oc- cunC;tando captoin ln h u ~ r e n d crrinin~sdiicri- i
cultan, potefiarem h a m , & m a g s prodrdrc men cad.eie.Facri~seo~m reseR,& (ubr faseR)
imbeclll~taremturba:, q u z non iulum am16c tuta remy~R:vPfugere: d i f f c ~ l ~yeti, s &pert-
improvidens undccim , quos a b ~ r giavatlm e coloia pugnare. Verum enitnvero adoie[ceas
ferret : fed nc unum q u ~ d ~adolrlcrntern m iitsluo 110s exenlpiodocet, quodnam rlludge-
omnesretinerepotcrant, cui& maaus lnjcce- trus homrnum fir, quod d ~ u t l u poRirmrnbre s
rant, &, quauturn llcet coi~jetturaconlequi, cum per~caloSubfiRcre: & fi conrrgerit capi,ex
aglnrne luo vollrveranc : nam Sr tenuerunr iphs etiam maorbus capienrlum facile poffic
euln, & iile reletla Cyndone nudus profugtt ab evadere. Nam is adoleicens, quanquam pofi 0-
cis. NequeceriPquidquamdub~to,quln ut mnesrefiitit, Chr~Rurnquetamd~ufubfecutus
Chrifiumcano&cPubfe~utweR:necotfipofi .cR, quoad inje&rs manrbus tenuerunt cum :
fuga digreKos ApoRolos ulrrmus aveili potuir, ' t a m e ~ q u i anon era?vattis indurus vcfi~bus,led
i d q u e i o j e d i ~manrbus Sr rigide fa& VI : tantum fola fimplicique Cyndone, nec in llla?
ubr primum aperutr fi occalio, in ChrrBigre- ipfam qaidtm vel mfutus vel infibulatus ,fed
gem redierir ,modaque curin ChrrRo vivat m fuperjeCta negligenter aml&us fuper niido, ni.
iernpiternagloria ubl Deum prccor fperoque mtrum lic,ut facrlP po@r excurere,fubiro reje-
fore , ut alrquando vivamus cum 1110 : tum &a,& in capientiu~nmanrb9 tllic relr&a fyndo-
quis fuerit, ab ~ p f ucogooCcemus, mulcaque nenudusaufugitabeis,&~ucleumauferensre-
elus nott~salia,q u s lcrlptis coinprehenfa n o n liquir pignorl'puramina. Quid hoc figurar no..
funr , fumma cum luav~:are peroofcemus CX- brs?qutd inquialiud,quam quad non altter a c
aB~us.Iutereaquptutiusac tacrllus rllucnobis venrr~cofusquilp~am & obefo tatdusabdomi-
irer fiat, haud quaquam parum prodsrit ,fiex ne,aur is q u denlaveRrum ~ Carcrna v a d ~onuR9,
t
drSc~~ulorurn hga, ,priusquatn tirendercntur, ineptus reddirtir ad incitatum curlum :fic in-
& hulus a d o l e f c e n t ~ s e f i u ~,~poltquam
o pre- grucbte tribulat~onisanguRra VIX vrr illc go-
heaiuscfi, anima n o f i r r confiha falutaraadc- reR indcfugerc, quimulcis opunt Cacculis, cir-
CZJ cum-
 178 PASSIONIS
cundnRusefi.At nec is cpidem cderem unquaincur taminn verlisque impudens ultro fe juveni offerret,
iirtaconficxt ,qui vefte quantumvis tetlui nodis111 ar- abhorientcrnqueill~eret,kd,& derreRanti maorbus
preheofavsfie ,vtm mulier @roh pudor) in.'
h u m tia&~sficitrcingitur,u t iibere [pirate non pdtlit.
.
IIIJC&IS,
Facrliusenim fugxt qut magnam gefians cito powit faes~cttim: a t d l 4 quum morimallet q'uiim nncta.~~:m .
abjicerc :qusm 11q u ~ s a u n ~ o d u n ~ y a r ~a lalmwf~ a m fcelds admittere friretque fimul, quam periculofum Gt.
habeatin-cervice , utpaln neceilrf;t, qnocunquzpro- contra prxrentem veneais copiam cominus inlre con-.
~ ~ ~ a t . f e rVidere;icet
re. ~ a r ~ u s ~ u i difiud,quam
em \,el- fir€tt~rn,hec ~llamtariusquenquam peg, q d m fa:
k m , fed (laus iit Dko) videre itcet - i m t r b n ~hon~rt~es g~endotrincere:inadultexre manu reb&o paUio ;ceieri
~pprimedivkes~ ?in potius parati fint~.panttr.uai\trh fuga fife proiipu~:ferasCaterm nobis(*odi&ltui
ptrdere:~~uzim ~ & c n iDeoquiquam
o ftnaiecurn Ice- d~cere)non palimm,non toga, nos tunlca, non aliud
1crcHi refie, multas habent, ied- qui non runt rncin- ejusmod~v e l % i m n t u.coryoris ~ : fed at&& quoque
.5 .
&i,quuqper~culurnfugam fuaaet f a a erqeais wB- ve&is.corpus ipfum ,potius quam flagirium+zdmitt&
bus cEugiuot. Contra veto ~ d e n i u 4d u b d a m & kos mus,ab~icirnauineR.Nam fi ~df i d e n ~ u s ~ e c c a n Gx- do
multos pluies,iquamvellem ;quib&~humrenue cBR- qare, perdimus, *&anlm>m~muiamitrimus ; fin t&
t i p ; t i d t r ~ e n t ~ ~ perquam~curtr~u'up~I1ex
~n& : lit% anorem B e i patiemerfuft~nemuseditqre, quemad-
tarnen ad inopes tnasepsiuas C # o s f ~ r r l t t ~ ~ ~ n a rru~n~~o d uanguis m pegem vrterem ,quem (opn~lor)f e n e ~
fitlus. ut potius qua epariantyrab illisd~firahisu- &amvocant fpidis & rr?oulrs affncatam4~it.& refin.
%.'
tern icsrnefactllus po 1s avellere, ~ a l i s f u g a m i a y e E luens nn fepibus&udus Pc guvmelcens egtcditur: it&
fat oportet in tempole. N a m h Cemel apprehenfa veike .nos Chrifi~ conlilium fequenccs, pru%ntes kilicet Lirilt
teneatur : per~bitipkp ~ t i u 3 q&mrehnquat
, fyndo- lerpci~keseflelti,-corpus hocvet&un~,ve~utangui~laml
nem. I n fumma,docemur adokknt'is hulus exempt% Seneaamlntcr @maszr~bdat~onis effricaurm o b amo-,
proptrr o~ienrestr>bu!arronesSkb~tas,&crimprov~io iem Deircl~nquentesinfercis, n i t 1 5 i ~ r m & l t l v e n e s
ingruentia pericula,ne f ~ r t res e fugam po~ulet,lzmper nunquatn poitilla I'e~~furife~num, propere f ~ r b r e k -
atparati fimus net lta varits vefiibusonufii , nec .unh mu1 In d u r n .
quidem Iicidibulat~: q ~ ~ i u , q u d res m urgeat. abjeaa
fyndone nudrp&Grnus effugete. @jn iicui paululum' DE CHRISTI CAPTIONE.
Tntlc accentrunt .& man= mjecerrrnr in I e - m .
profpicere adhuc hbctdongius , vldere,pore& In hot
'Cohars autrm &Trrbanim $ minijtrriluri~drumcrmr
adolefcentisfaCto commendaturn nebis documentm
prel~enderunt~ ~ ~ m , ~ t e m t o r J r g a v&Pw ad&-
uni
adhucmultofortius. S ~ ~ u i d evdument~vice.co~pus
m
Apoc.3. anlmae eit. Animacoipus lndmt , quum ingre&icur xcrrrnt eamaddnnam primum, eruc enrmjior cr Caib
mundum: corpusexult, y d m inorimshiix epeditur. phr. .Emt.a&em Catphw,qur confiEurn Jaderat lui
T u m quantororpore vefi~svil~oreR, rantoe& anlma da- gera expedrt r t m m bon:mem moripropopulo. k#
rorpore pfctiofioi : nec minus furioshfecerlt, q u arri- ~ convenerunt in aaam omnesSircerdotes,Scrabd, Piha-
mami~prndatc~rpori,~~drn Gquis ficinlaorat,utror- Jar & 3enroms.
pus optet potius, quim pallium perdera Namdrcor- Qo temyore prirnum in CF,rifium manus injrttk
p t e quidem ChriRus fic : Nonne corpus,eR (inquit] 'fiiit,~rntenr~a Lottorum varlant: durn ex Evan~cl~fia-
M ~ ~ ~ , ~ .
plus q u i m vefi~rnentum? Sed q u a t o plus ammam 'rum dere concord~um,fed ~nrecenkndrrnodoparian-
J

prxdicat ? w d Frockit (inqult) rlbi , fi unlvecium ltlum (qu~ppequodunus annclpat ,aiius 1nterm1Gm
mundumlucreris: anlmx vcro t u x detrrmentum pa- reprtirj cx interpretabusnihi: h~itor~re veritat~derogan-
tiaris , aut quam rornmutationem dabit homo pro tcs,n~hilprqudicantes lnvicem allus allam conjeltu-
anima fua? Dico autem vob~samicisme~s :ne terrea-
lam fequ1tur.Ma:thrt.us liquidem achlarcus eo rem re-
mini ab h i s q u ~occ~Junt'corpus,&poR h a no11 ha- cenknt ordine ut liceatronllcere protinuspoft ofcultim
bent a m f l l ~ quid
s Elciant OReildam autem vobis Judz mailirs injeftasin Jelurn , camquc conje&u~am
quum a111Do&oresEcclellaeno11 rncelebrcs , tum vir
M ~ ~ quem ~ ,rimeatis. Timetc eutn ,qui ~ o l t ~ u aaccident, m
b b e t porefiatem mitteremgehennam. Ira dico vob~s, e g ~ e g ~Joannes us Gerlan In eo operc, cui t~tulumftczr
hunctimete. Admonet ergonos hocadofefieniisex- ~ o v o ~ i c c r a e o(quodopuse~us v duin Pafftonis ordine*
emylum, cujusmod~nob~sdebeatanimz nofir;evefii- percenleo, lpfequoque in przrent~yotlfi~numdelcpi
menturn corpus adverfus tales n~ccefitates~& : neGt r n ~ h cornprobat,
~) & hiitorlam contexenda Cequitur.
videlicet oberum luxu, llb~dinediffluens,kd relut fyn- Quo uno ialoco t a m e n i ~ kdeflc&ens ab 1110 Cecuttl~
- --- --
don tennis, cralIiticm kilicete~haurientejejunlo:turn eosfum (qui quidem &$f~ celebres~utoresfuor)qui
cui non ita forti ~ o n f i r i n ~ a maffeau.
ur quin ubl Dei 'duAls ex Ltlcae & Tohannls n.arratione co~lie&urls~ a i -
caufa pofiulct :libenter p&fimus abjicereHoc nos do- de firn~llbusver~c;nfent~oit,ofculo dato', rcgretlium
cet adolefcensifis, qu!, quum tencrctur ab impl~s: yo- ad cohortem, & Judzos Judam, yoR profiratam Chti.
tius q u i ~ facere
n aut dicere quidquam cogeretur, quod Rl Cola voce cohortem poR , artlputatam fans-
honori ~ h r i t I i p o Gadverfari
t : reliRa iyndone nudus tamqiie rurfus krvi h m m i kcerdotis a~riculam,FOE
aufugit ab eis. Fecir huicadolefcenti fimile alri~sohm cohibitos,nepugnarrnt ,reliquos,pofaillcrepitutn,qdi
adolekens prior, fanfius & Innorens Patriarclla lo- pug~~aratPetrurn,poftco~pellatositerum qui turnad-
fephsnGgne documentt~mpoReris,non fccrus ab lnce- erant magifiratus Judaeotum da~unciatamque, quad
if, fiupri yericulo, quam ab~nteotataczdefugiendum. ante nonpoterant , czyiendi turn conccKam faculta-
lllum enim, quod elfc facie pulchra S: decorusafpeAu, ten>, pofi Apofiolos omnes elapfos fuga ,*oft adol:.
Putiphar~suxor, cujus domui f e ~ \ u sprafeaus eft, fcentem,qu~quanquamcaptus, tenet1 tamen non po-
oculis In eum conjeRis adamavit, eoque fu~oristan- t u ~ t ,alacri nuditate rervatum, turn demum prrlnum
dcmlnfanallb~dinepercita provellitur: ut non vultu manusinje&as in JeSum.

Thomas Morusin hocopere ulterius progrelhsnon ek ,ha&enus enim cum elfet perventurn,
omnl negaro fctlbendi inftrurnento ,muIco arttius qnarn anrea in carcere decentus:
non itamulto poftpropeturrim Londinenfem loco confuero fecuri percuflus eR , fe-
cundo Nonas Julil, Anno Dotnini Q r a mrllcfimum qulngentcfimo tricefimoquinto,
Regisvcro Henrlct O a a v i vlcefimo fept~mo.